بانک احادیث اهل بیت (ع) جلد 1 تا 15

مشخصات کتاب

سرشناسه:مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان،1390
عنوان و نام پدیدآور:بانک احادیث اهل بیت (ع)- (موضوعی)/ واحد تحقیقات مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان.
مشخصات نشر:اصفهان:مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان، ۱۳90.
مشخصات ظاهری:نرم افزار تلفن همراه و رایانه
موضوع : احادیث شیعه
موضوع : اهل بیت (ع)

قرآن کریم

شناخت قرآن

حدیث1

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
من لم یعرف الحق من القرآن لم یتنکب الفتن؛
هرکس حقیقت را از طریق قرآن نشناسد، از فتنه ها بر کنار نمی ماند.
محاسن 1/341/702

حدیث2

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ان القرآن ظاهره انیق و باطنه عمیق لا تفنی عجائبه و لا تنقضی غرائبه و لاتکشف الظلمات الا به؛
براستی که قرآن ظاهرش زیباست و باطنش عمیق، عجایبش پایان ندارد، اسرار نهفته آن پایان نمی پذیرد و تاریکی های جهل جز بوسیله آن رفع نخواهد شد.
نهج البلاغه خطبه 18

حدیث3

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
الا ان فیه علم مایأتی و الحدیث عن الماضی و دواء دائکم و نظم ما بینکم؛
آگاه باشید که دانش آینده، اخبار گذشته و درمان دردهایتان و نظم میان شما در قرآن است.
نهج البلاغه خطبه 157

حدیث4

الإمام علیّ علیه‌السلام
- وسُئِلَ فَقیلَ : إنَّ فِی القُرآنِ کُلَّ عِلمٍ إلاَّ الطِّبَّ؟: أما إنَّ فِی القُرآنِ لاَیَةً تَجمَعُ الطِّبَّ کُلَّهُ : « وَکُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ » .
امام علی علیه‌السلام
- در پاسخ این پرسش که : «آیا در قرآن ، همه دانش‌ها بجز دانش طب هست؟» -: زنهار ! در قرآن ، آیه‌ای هست که همه طب را یکجا در خود گرد آورده است : (بخورید و بیاشامید ؛ ولی زیاده‌روی نکنید) .
الدعوات ، صفحه 75 ، حدیث 174 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 267 ، حدیث 42 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 96

حدیث5

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : فی القرآن شفاءٌ من کل داءٍ و قال داووا مرضاکم بالصدقه و استشفوا بالقرآن فمن لم یشفِهِ القرآن فلا شفاء له.
امام رضا - علیه السّلام - فرمود: در قرآن دوای هر دردی است، و (سپس) فرمود: مرض های خود را با صدقه مداوا و آنها را با قرآن شفا دهید، پس کسی را که قرآن شفا ندهد، پس هیچ شفایی برای او نیست.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 98»

حدیث6

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : شکا رجلٌ الی النبی - صلّی الله علیه و آله - وجعاً فی صدره فقال - صلّی الله علیه و آله - استشف بالقرآن فان الله عزوجل یقول و شفاء لما فی الصّدور.
امام صادق - علیه السّلام - فرمود: مردی به پیامبر از درد سینه شکایت کرد، پیامبر - صلّی الله علیه و آله - فرمود: از قرآن شفا بجوی زیرا که خدای عز و جل می فرماید: قرآن شفا است برای آن چه در سینه ها است.
«الکافی، ج 6، ص 390»

حدیث7

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : من لم یُبرئهُ الحمد لم یُبرئهُ شیءٌ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمود: هر که را سوره حمد بهبود نبخشد، هیچ چیز او را بهبود نبخشد.
«الکافی، ج 6، ص 458»

حدیث8

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا تستشفینَّ بغیر القرآن فانه من کل داءٍ شاف.
امام علی - علیه السّلام - فرمود: به غیر قرآن شفا مجویید، زیرا که از هر دردی، شفا دهنده خواهد بود.
«غرر الحکم، ح 10316»

حدیث9

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : فی القرآن شفاء من کل داءٍِ.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمود: در قرآن، شفای هر دردی است.
«مکارم الاخلاق، ص 420»

حدیث10

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : علیکم بالقرآن فانّه الشفاء النافع و الدواء المبارک و عصمة لمن تمسّک به و نجاة لمن تَبِعَهُ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: بر شما باد به کتاب خدا زیرا قرآن شفایی سودمند و داروی پربرکت است و حافظ کسی است که به آن تمسک جوید و نجات بخش کسی که از آن پیروی کند.
«جامع الاخبار، ج 1، ص 432»

حدیث11

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : خیر الدواء القرآن.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: بهترین دارو، قرآن است.
«آثار الصادق، ح 26469»

حدیث12

قال الامام العسکری - علیه السّلام - : ذلک القرآن یأتی یوم القیامة بالرجل الشاب یقول لربه عز و جل یا رب هذا اظمأتُ نهاره و اَسهرتُ لیلَهُ و قوّیتُ فی رحمتِک طمعهُ و فسحت فی رحمتک امله.
امام عسکری - علیه السّلام - فرمودند: قرآن روز قیامت با شخصی جوان می آید و به پروردگار می گوید: ای خدا این بنده شب کرد روزهایش را و روز کرد شبهایش را در حالی که طمعش را در رحمت تو قوی کرد و سیر کرد آرزوهایش را در رحمت تو.
«مستدرک الوسائل، ج 4، ص 246»

حدیث13

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : من استکفی بآیة من القرآن من الشرق الی الغرب کفی اذا کان بیقینٍ.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: هر که به یک آیه قرآن اکتفا کند از شرق تا غرب عالم این آیه کفایت می کند او را اگر همراه با یقین باشد.
«الکافی، ج 2، ص 623»

حدیث14

قال الامام السجاد - علیه السّلام - : لو مات من بین المشرق و المغرب لما استوحشتُ بعد ان یکون القرآن معی.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: اگر همة مردمی که ما بین مشرق و مغرب هستند بمیرند من از تنهایی هراس نکنم بعد از آن که قرآن با من باشد.
«الکافی، ج 2، ص 602»

حدیث15

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : إن کتاب الله اصدق الحدیث و احسن القصص.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: همانا کتاب خدا دارای راست ترین سخن ها و بهترین داستان هاست.
«الکافی، ج 3، ص 422»

حدیث16

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : علیکم بتلاوة القرآن فان درجات الجنة علی عود آیات القرآن فاذا کان یوم القیامة یقال لقاری القرآن اقرأ و ارق.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بر شما باد به تلاوت قرآن، به درستی که درجات بهشت به تعداد آیات قرآن کریم است، پس زمانی که قیامت برپا شود، به قاری قرآن گفته می شود که قرآن بخوان و بالا برو.
«بحار الأنوار، ج 62، ص 370»

حدیث17

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : من اوتی القرآن و الایمان فمثله الا ترجّه ریحها طیب و طعمها طیب و اَمَا الذی لم یؤت القرآن و الایمان مثله الحنظله طعمها سرّ و لاریح لها.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که به او قرآن و ایمان عطا شده باشد مثل او مثل ترنج است که بوی آن خوب و طعم آن هم خوب و پاک است و کسی که به او قرآن و ایمان عطا نشده باشد مثل آن مثل میوه حنظله است که طعم آن تلخ و بویی هم ندارد.
«الکافی، ج 2، ص 442»

حدیث18

قال الامام السجاد - علیه السّلام - : آیات القرآن خزائن (العلم) فکلما فُتحت خزائنه ینبغی لک ان تنظر ما فیها.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: آیات قرآن خزائن و مخزنهایی هستند برای علم، پس هر زمان که باز شدند، سزاوار است بر تو تا بنگری که در آن چیست (و از آن علم گیری).
«الکافی، ج 2، ص 446»

حدیث19

قال الامام علی - علیه السّلام - : ان القرآن ظاهره انیق و باطنه عمیق لا تفنی عجائبهُ و لا تنقضی غرائبه و لا تکشفُ الظلمات الا به.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: به راستی که قرآن ظاهرش زیبا و نیکو و باطن آن عمیق است که از بین نمی رود، شگفتیهای آن زائل نشده و چیزهای نامأنوس آن تمام نمی شود و تاریکی های جهالت گشوده نمی شود مگر با قرآن.
«نهج البلاغه، خطبه 83»

حدیث20

قال الامام علی - علیه السّلام - : کتاب الله بین اظهرکم ناطق لا یعیی لسانه و بیت لا تهدم ارکانه و عزّ لا تُهزمُ اعوانه.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کتاب خدا که در بین شما است گوینده ای است که زبانش ازگفتن حقایق خسته نمی شود و خانه ای است که ارکانش تا ابد از تندباد حوادث در امان است و عزیزی است که پیروان و یارانش هرگز شکست نمی خورند.
«نهج البلاغه، خطبه 133»

حدیث21

قال الامام علی - علیه السّلام - : و اعلموا أن القرآن هو الناصح الذی لا یَغُشُّ و الهادی الذی لا یضلُّ و المحدث الذی لا یکذب و ما جالسی القرآن احدٌ الا قام عند بزیادة او نقصان زیادة فی هدی او نقصان من عمی.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بدانید که همانا قرآن پندآموزی است که در کار او فریب وجود ندارد و هدایت گری است که گمراه نمی کند و سخنگویی است که دروغ نمی گوید، هیچ کسی نزد قرآن نمی نشیند مگر این که وقت بلند شدن و جداشدن در او زیادت و یا نقصانی ایجاد شود، زیادی در هدایت و نقصان در جهل و بی خبری او.
«نهج البلاغه، خطبه 176»

حدیث22

قال الامام علی - علیه السّلام - : ان الله سبحانه لم یَعِظْ احداً بمثل هذا القرآن فانه حبل الله المتین و سببَهُ الامین، و فیه ربیع القَلبِ و ینابیع العلم و ما لِلقلب جِلاءُ غیرهُ مع انَّه قد ذهب المتذکرون ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همانا خداوند سبحان کسی را به چیزی چون قرآن پند نداده است که قرآن ریسمان استوار خدا و وسیلة ایمنی بخش است. در قرآن بهار دل و چشمه های دانش است، برای قلب جلایی جز قرآن نتوان یافت، به خصوص در جامعه ای که بیدار دلان رفته اند و غافلان و تغافل کنندگان حضور دارند. پس اگر خیری دیدید از قرآن یاری بگیرید و زمانی که شر و بدی دیدید با قرآن از او جدا شوید و از کنارش بروید.
«نهج البلاغه، خطبه 176»

حدیث23

قال الامام علی - علیه السّلام - : القرآن آمرٌ زاجدٌ و صامتٌ ناطق حجة الله علی خلقه اخذ علیه میثاقهم و ارتهن علیه انفسهم اتمّ نوره و اکمل به دینه.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: قرآن فرماندهی باز دارنده، و ساکتی گویا و حجت خدا بر مخلوقات است. خداوند پیمان عمل کردن به قرآن را از بندگان گرفته و آنان را در گرو دستوراتش قرار داده است. نورانیت قرآن را تمام و دین خود را به وسیله آن کامل فرمود.
«نهج البلاغه، خطبه 183»

حدیث24

قال الامام علی - علیه السّلام - : فهو معدن الایمان و بحبوحته و ینابیع العلم و بحوره و ریاض العدل و غُدرانُهُ و اثافیُّ الاسلام و بنیانُهُ و اودیة الحقّ و غیطانهُ و بحرٌ لا ینزفُهُ المُستنزِفون ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: قرآن معدن ایمان و اصل آن است و چشمه های دانش و دریای علوم است، سرچشمه عدالت و نهر جاری عدل است، پایه های اسلام و ستون محکم آن است، نهرهای جاری زلال حقیقت و سرزمین های آن است. دریایی است که تشنگان آن آبش را تمام نتوانند کشید و چشمه ای است که آبش کمی ندارد، محل برداشت آبی است که هر چه از آن بردارند کاهش نمی یابد و منزلی است که مسافر آن را فراموش نخواهند کرد.
«نهج البلاغه، خطبه 198»

حدیث25

قال الامام علی - علیه السّلام - : ان الله سبحانه انزل کتاباً هادیاً بیّنَ فیه الخیر و الشرّ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همانا خداوند سبحان کتابی هدایت گر فرستاد که خیر و شر را آشکارا در آن بیان فرمود.
«نهج البلاغه، خطبه 167»

حدیث26

قال الامام علی - علیه السّلام - : ثم انزل علیه (انزل علی نبیه محمد) الکتاب نوراً لا تطفاً مصابیحه و سراجاً لا یخبوا توقُّدُهُ و بحراً لیدرک قعرُهُ و منهاجاً لا یُضل نهجه و شعاعاً لایظلم ضَوؤُهُ و فرقاناً لا یخمه برهانه و تبیاناً لا تهدم ارکانه.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: سپس خداوند قرآن را بر پیامبر - صلّی الله علیه و آله - نازل فرمود، قرآن نوری است که خاموشی ندارد، چراغی است که درخشندگی آن زوال نپذیرد، دریایی است که ژرفای آن درک نشود، راهی است که روندة آن گمراه نگردد، شعله ای است که نور آن تاریک نشود، جدا کنندة حق و باطلی است که درخشش برهانش خاموش نگردد، بنایی است که ستون های آن خراب نشود.
«نهج البلاغه، خطبه 198»

حدیث27

قال الامام علی - علیه السّلام - : القرآن غنی لا غنی دونه و لا فقر بعده.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: قرآن ثروتی است که پس از او ثروتی نیست و فقر و گرفتاری ای بعد از آن وجود ندارد.
«مجمع البیان، ج 1، ص 15»

حدیث28

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : الجدال فی القرآن کفر.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: مجادله کردن در قرآن کفر است.
«نهج الفصاحه، ص 278»

حدیث29

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ان هذا القرآن هو النور المبین و الحبل المتین و العروة الوثقی و الدرجة العلیا و الشفاء الاشفی و الفضلیة الکبری و السعادة العظمی.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: به درستی که این قرآن نوری است آشکار و ریسمانی محکم، پناهی مطمئن و مقامی بالا، شفای شفاخواهان و فضیلتی بزرگ و سعادتی عظمی است.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 31»

حدیث30

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : کتاب الله فیه نبأ ما قبلکم و خبر ما بعدکم و حکم ما بینکم هو الفصل لیس بالهزل هو الذی مَن ترکه من جبار قصمه الله و من ابتغی الهدی فی غیره اخلّهُ الله فهو حبل الله المتین.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: در قرآن است خبر از ماقبل و مابعد شما و حکم و دستور در میان شما، او بزرگی است که بیهوده در او نیست، او کتابی است که هر کس آن را ترک کند، خدا او را ترک می کند و کسی که بخواهد هدایت را از غیر آن، خدا او را ذلیل می کند، او ریسمان محکم الهی است.
«مجمع البیان، ج 1، ص 16»

حدیث31

پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرآن راهنمای از تاریکی است به سوی روشنایی و روشنگر و بینا کننده است از کوری و نجات دهنده است از گرفتاری و نوری است برای رهایی از ظلمت و تاریکی، روشنایی است از حادثه ها و پاکی است از ملائکه و متعالی است از پستیها و راهنمایی است از دنیا به سوی آخرت، کمال دین شما در او است و کسی از قرآن جدا نمی شود مگر این که به سوی آتش برود.
«الکافی، ج 2، ص 439»

حدیث32

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : القرآن افضل کل شیءٍ دون الله.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرآن افضل از هر چیزی است جز ذات اقدس الهی.
«الکافی، ج 2، ص 238»

حدیث33

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : فضل القرآن علی سایر الکلام کفضل الله علی خلقه.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: فضیلت و برتری قرآن بر سایر کلام ها مانند فضیلت و برتری خدا است بر مخلوقاتش.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 288»

حدیث34

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : القرآن کلام الله لا تجعل له اسما من عندک فتکون من الضالین.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: قرآن کلام خدا است، قرار نده برای آن اسمی از طرف خودت که (اگر چنین کنی) از گمراهان می باشی.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 118»

حدیث35

قال الامام العسکری - علیه السّلام - : ان القرآن حق لاریب فیه عند جمیع فرقها فهم فی حاله الاجتماع علیه مصیبون و علی تصدیق ما انزل الله مهتدون.
امام عسکری - علیه السّلام - فرمودند: به درستی که قرآن حق است و نزد جمیع فرقها هیچ شکی در آن نیست، پس ایشان در حال اجتماع بر آن در صواب هستند و بر تصدیق آنچه خداوند نازل کرده هدایت شدگانند.
«بحار الأنوار، ج 5، ص 20»

حدیث36

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : القرآن خاص و عام و محکم و متشابه و ناسخ و منسوخ و الراسخون فی العلم یعلمونه و رواه.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: برای قرآن خاص و عام و محکم و متشابه و ناسخ و منسوخ است که صاحبان و راسخین در علم آن را می دانند و روایت می کنند.
«مستدرک الوسائل، ج 17، ص 332»

حدیث37

سئل عن ابی جعفر - علیه السّلام - عن القرآن خالق ام مخلوق؟ فقال لهم: لیس بخالق و لا مخلوقٍ إنما هو کلام الخالق.
از امام باقر - علیه السّلام - سؤال شد از قرآن، که خالق است یا مخلوق؟ امام - علیه السّلام - فرمودند: نه خالق است و نه مخلوق، همانا او کلام خالق است.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 121»

حدیث38

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : ان القرآن واحدٌ نزل من عند واحدٍ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: قرآن یگانه است و از پیشگاه خدای یگانه نازل شده است.
«تفسیر برهان، ج 1، ص 21»

حدیث39

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : نزل القرآن اربعة اَرباعٍ رُبعٌ فینا و ربعٌ فی عدوّنا و ربعٌ سُننٌ و امثالٌ و ربعٌ فرائض واحکام.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: قرآن بر چهار بخش نازل شده، یک چهارم درباره ما و یک چهارم درباره دشمنان ما و یک چهارم در سنن و امثال و یک چهارم آن واجبات و احکام است.
«الکافی، ج 6، ص 464»

حدیث40

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ان هذا القرآن فیه منار الهدی و مصابیح الدجی یفجل جالٍ بصره و یفتح للضیاء نظره.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: همانا این قرآن (کتابی) است که در آن جایگاه نور هدایت و چراغ های شب تار است، پس شخص تیزبین باید که در آن دقت کند و برای پرتوش نگاه خویش را بگشاید.
«وسایل الشیعه، ج 2، ص 170»

حدیث41

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ان القرآن حی لم یمت و انّه یجری کما یجری اللیل و النهار و کما یجری الشمس و القمر و یجری علی اخرنا کما یجری علی اولنا.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: به درستی که قرآن زنده ای است که نمی میرد و به درستی که جاری می شود مثل جریان شب و روز و مثل جریان خورشید و ماه و جریان پیدا می کند بر آخرین نفر از ما (اهل بیت)، همان طوری که جاری می شود بر اولین نفر از ما.
«بحار الأنوار، ج 35، ص 403»

حدیث42

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ان الله - انزل فی القرآن تبیان کل شیء حتی و الله ما ترک شیئاً یحتاج الیه العباد.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: نازل کرد خداوند در قرآن، بیان هر چیزی را تا این که خداوند ترک نکرده چیزی را که بندگان به آن نیاز دارند.
«بحار الأنوار، ج 68، ص 237»

حدیث43

قال الامام علی - علیه السّلام - : فان فی القرآن علم الاولین و الاخرین لم یدع لقائل مقالاً و لا یعلم تاویله الا الله و الراسخون فی العلم.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بدرستی که در قرآن علم اولین و آخرین است، برای گوینده مجالی را نگذاشته است و تأویل آن را (احدی) نمی داند مگر خدا و راسخین در علم.
«بحار الأنوار، ج 24، ص 179»

حدیث44

قال الامام علی - علیه السّلام - : لیس لاحد بعد القرآن من فافةٍ و لا لاحدٍ قبل القرآن غنی.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: برای احدی بعد از قرآن حاجتی نیست و برای احدی قبل از قرآن بی نیازی نیست.
«غرر الحکم، ح 7495»

حدیث45

قال الامام علی - علیه السّلام - : من اتّخذ قول الله دلیلاً هدیَ الی الّتی هی اَقوم.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر که گفتار خدا (قرآن) را راهنمای خود قرار دهد به آن چه محکمتر باشد هدایت می گردد.
«غرر الحکم، ح 8814»

حدیث46

قال الامام علی - علیه السّلام - : هو الذی لا تزیغ به الاهواء و لا تلتبس به الشّبَهُ و الآراء.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند:آن (قرآن) چیزی است که منحرف نمی کنند او را خواهش های نفسانی و آرای و شبهات در آن راه ندارد.
«غرر الحکم، ح 10047»

حدیث47

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : فان القرآن نزل علی خمسة وجوه حلال و حرام و محکم و متشابه و امثالفاعملوا بالحلال و دعوا الحرام و اعملوا بالمحکم و دعوا المتشابه و اعتبروا بالامثال.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرآن بر 5 قسم نازل شده: حلال و حرام و محکم و متشابه و مثالها؛ پس عمل کنید به حلال و واگذارید حرام را و عمل کنید به محکم و دفع کنید متشابه را و عبرت بگیرید از مثالها.
«مستدرک الوسائل، ج 4، ص 234»

حدیث48

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : القرآن فانه کلام الرحمن و حرز من الشیطان و رجحان من المیزان.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرآن کلام خداوند بخشنده و امان و پناهگاهی از شیطان و برتری در میزان است.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 17»

حدیث49

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ اللّه سبحانَهُ لَم یَعِظْ أحَدابمِثلِ هذا القرآنِ؛
خداوند سبحان هیچ کس را به چیزی چون این قرآن اندرز نداده است.
(نهج البلاغة، خطبة 176 - منتخب میزان الحکمة، ص 600)

حدیث50

امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:
ان الله - عزوجل - علم انه یکون فی آخر الزمان اقوام متعمقون فانزل الله قل هوالله و الایات من سورة الحدید ؛
چون خداوند - عزوجل - می دانست که درآخرالزمان اقوامی به دنیا می آیند که در مسائل عقیدتی و علمی متفکر و متعمق اند سوره توحید و آیاتی از سوره حدید رانازل فرمود.
(نورالثقلین ، ج 5، ص 706).

حدیث51

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
لو مات من بین المشرق و المغرب لما استوحشت ، لو کان القرآن معی ، و اذا کان قراء من القرآن ، ((مالک یوم الدین )) کررها و کاد ان یموت مما دخل علیه من الخوف؛
اگر مردم خاور و باختر بمیرند، در صورتی که قرآن همراه من باشد، وحشت نمی کنم هنگامی که ((مالک یوم الدین )) را از قرآن می خواند، آن را بارها تکرار می کرد و چیزی نمی ماند که از ترسی که بر او وارد شد بمیرد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 66).

حدیث52

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
علة اسقاط بسم الله الرحمن الرحیم من سورة براءة ان البسملة امان و البراءة کانت الی المشرکین فاسقط منها الامان؛
علت نیامدن ((بسم الله الرحمن الرحیم )) در سوره برائت این است که بسم الله ، امان است و سوره برائت ، در رد مشرکین است از این روی خداوند امان رااز آن برداشته است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 53).

حدیث53

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما انزل الله من السماء کتابا الا و فاتحته بسم الله الرحمن الرحیم و انما کان یعرف انقضاء السورة بنزول بسم الله الرحمن الرحیم ابتداء للاخری؛
خداوند کتابی را از آسمان فرو نفرستاد، مگر اینکه با ((بسم الله الرحمن الرحیم )) است که آغاز سوره ای دیگر است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 20).

حدیث54

امام صادق علیه‌السلام :
أصدَقُ القَولِ ، وأبلَغُ المَوعِظَةِ ، وأحسَنُ القَصصِ : کِتابُ اللّه؛
راست‌ترین سخن و رساترین پند و بهترین داستان ، کتاب خداست .
أمالی الصدوق : 394/1

حدیث55

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الذی لیسَ فی جَوفِهِ شیءٌ من القرآنِ کالبَیتِ الخَرِبِ ؛
کسی که در اندرونش چیزی از قرآن نیست ، همانند خانه‌ای ویران است .
کنزالعمّال : 2478 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث56

امام علی علیه‌السلام :
إنّ فیهِ شِفاءً مِن أکبَرِ الداءِ ، وهُو الکُفرُ والنِّفاقُ ، والغَیُّ والضَّلالُ ؛
در قرآن، درمان بزرگترین دردهاست : درد کفر و نفاق و تباهی و گمراهی .
نهج البلاغة : الخطبة 176 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث57

امام علی علیه‌السلام :
لا تُخلِقُهُ کَثرَةُ الرَّدِّ ووُلوجُ السَّمعِ ؛
قرآن هر اندازه هم تکرار شود و به گوش خورد، باز کهنه نمی‌شود .
نهج البلاغة : الخطبة 156

حدیث58

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أرادَ عِلمَ الأوَّلینَ والآخِرینَ فَلْیُثَوِّرِ القرآنَ ؛
هرکه خواهان علم پیشینیان و آیندگان ، از اوّل تا به آخر دنیاست ، در قرآن کاوش و تأمل کند .
فلیُثَوِّر القرآن : أی لینقّر عنه ویفکّر فی معانیه وتفسیره وقراءته (النهایه : 1 / 229) .کنز العمّال : 2454

حدیث59

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
القرآنُ غِنیً ، لا غِنیً‌دونَهُ ، ولا فَقرَ بعدَهُ ؛
قرآن ثروتی است ، کــه بدون آن توانگری نباشد و با وجود آن فقری نه .
بحار الأنوار : 92 / 19 / 18

حدیث60

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
فَضلُ القرآنِ علی سائرِ الکلامِ کَفَضلِ اللّه علی خَلقِهِ ؛
برتری قرآن بر دیگر سخنان، همچون برتری خدا است بر خلق خود.
بحار الأنوار : 92 / 19 / 18

حدیث61

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا التَبَسَت علَیکُمُ الاُمورُ کَقِطَعِ اللَّیلِ المُظلِمِ فعلَیکُم بالقرآنِ ؛ فإنّهُ شافِعٌ مُشَفَّعٌ وماحِلٌ مُصَدَّقٌ ، مَن جَعَلَهُ أمامَهُ قادَهُ إلَی الجَنّةِ ، ومَن جَعَلَهُ خَلفَهُ ساقَهُ إلَی النارِ ؛
هر گاه کارها همچون پاره‌های شب تار بر شما تاریک و شبهه‌ناک شد ، به قرآن روی آورید؛ زیرا قرآن شفیعی است که شفاعتش پذیرفته است و شاکی و خصمی است که شکایتش قبول می‌شود . هر که قرآن را فرا رویِ خود قرار دهد ، او را به سوی بهشت کشاند و هر که آن را پشت سر خویش نهد ، به سوی دوزخش براند .
نوادر الراوندیّ : 21 ، 22

حدیث62

امام علی علیه‌السلام :
إذَا اشتَکی أحَدُکُم عَینَیهِ فَلیَقرَأ آیَةَ الکُرسِیِّ ، وَلیُضمِر فی نَفسِهِ أنَّها تَبرَأُ ؛ فَإِنَّهُ یُعافی إن شاءَ اللّه‌ُ ؛
اگر کسی از شما چشمانش ناراحت بود ، آیه‌الکرسی بخواند و در دل ، نیّت شفا کند . به خواست خداوند ، بهبود خواهد یافت .
الخصال ، صفحه 616 ، حدیث 10

حدیث63

امام سجّاد علیه‌السلام :
علَیکَ بالقُرآنِ ، فإنَّ اللّه‌َ خَلـقَ الجَنّـةَ ... وجَعلَ دَرَجاتِها علی قَدْرِ آیاتِ القُرآنِ ، فمَن قَرأَ القُرآنَ قالَ لَهُ : إقْرَأْ وارْقَ ، ومَن دَخـلَ مِنهُمُ الجَنّةَ لَم یَکُنْ فی الجَنّةِ أعلی دَرَجـةً مِنهُ ما خـلا النَّبِیّونَ والصِّدِّیقـونَ ؛
با قرآن باش ؛ زیرا خداوند بهشت را آفرید ... و درجات آن را به اندازه آیات قرآن قرار داد . پس هر که قرآن بخواند ، قرآن به او گوید : بخوان و بالا رو . و هر کس از این افراد وارد بهشت شود در آن جا بلند مرتبه‌تر از او نخواهد بود مگر پیامبران و صدّیقان .
بحار الأنوار : 8 / 133 / 39

حدیث64

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أدامَ النَّظَرَ فِی المُصحَفِ ، مُتِّعَ بِبَصَرِهِ ما دامَ فِی الدُّنیا ؛
هر کس پیوسته به قرآن بنگرد ، تا زنده است ، از بهره بینایی برخوردار می‌شود .
کنز العمّال ، جلد 1 ، صفحه 536 ، حدیث 2406

حدیث65

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر چیزی بهاری دارد ، و بهار قرآن ماه رمضان است .
کافی ، ج 2 ، ص 630

حدیث66

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نعم الشّفیع القرآن لصاحبه یوم القیمه؛
چه نیکو شفیعی است قرآن در روز قیامت برای کسی که قرآن خوانده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث67

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
القرآن غنی لا فقر بعده و لا غنی دونه؛
قرآن غنایی است که پس از آن فقری نیست و غنایی جز آن نیست.
نهج الفصاحه

حدیث68

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
القرآن هو الدّواء؛
قرآن دواست.
نهج الفصاحه

حدیث69

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالقرآن، فاتّخذوه إماما و قائدا فإنّه کلام ربّ العالمین الّذی هو منه و إلیه یعود، فآمنوا بمتشابهه و اعتبروا بأمثاله؛
با قرآن مانوس شوید و آن را پیشوا و رهبر خویش گیرید که قرآن گفتار خدای جهانیان است که از اوست و بسوی او باز می رود به متشابه آن ایمان داشته باشید و از مثل های آن عبرت گیرید.
نهج الفصاحه

حدیث70

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلّفت فیکم شیئین لن تضلّوا بعدهما: کتاب اللَّه و سنّتی و لن یتفرّقا حتّی یردا علیّ الحوض؛
دو چیز میان شما واگذاشتم که بعد از آن گمراه نخواهید شد قرآن و روش من و این دو از هم جدا نشوند تا بر سر حوض به من برسند.
نهج الفصاحه

حدیث71

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ترکت فیکم شیئین لن تضلّوا بعدهما: کتاب اللَّه و سنّتی و لن یتفرّقا حتّی یردا علیّ الحوض؛
دو چیز در میان شما گذاشتم که با وجود آنها گمراه نخواهید شد، کتاب خدا و روش من و از هم جدا نمی شوند تا بر سر حوض به من برسند.
نهج الفصاحه

حدیث72

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
امام محمد باقر(ع): هر چیزی بهاری دارد ، و بهار قرآن ماه رمضان است .
کافی ، ج 2 ، ص 630

حدیث73

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
اگر همه‌ی مردم از شرق تا غرب عالم بمیرند با وجود قرآن در کنار من، هرگز احساس وحشت و تنهایی نکنم.
(بحارالانوار/89/239)

حدیث74

امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
همانا در قرآن چراغ های روشنائی بخش و شفا بخش دردها و گرفتاری های درونی وجود دارد، پس کسی که (خود را) با قرآن جلی دهد چشمانش قوی و روشن می گرددو قلب و درون خویش را صفا خواهد داد، چون که تفکّر و اندیشه (در قرآن سبب) حیات قلبِ آگاه می باشد، همچنان که شخص روشن دل در تاریکی ها به وسیله نور چراغ حرکت می نماید و راه می رود.
بحارالأنوار، ج 78، ص 112

حدیث75

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنّ هذَا الْقُرْآنَ فیهِ مَصابیحُ النُّورِ وَشِفاءُ الصُّدُورِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
همانا در این قرآن چراغ های هدایت به سوی نور و سعادت موجود است و این قرآن شفای دل ها و سینه ها است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 111

حدیث76

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
نَزَلَ الْقُرْآنُ أثْلاثاً، ثُلْثٌ فینا وَفی عَدُوِّنا، وَثُلْثٌ سُنَنٌ وَ أمْثالٌ، وَثُلْثٌ فَرائِض وَأحْکامٌ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
نزول قرآن بر سه قسمت است: یک قسمت آن درباره اهل بیت عصمت و طهارت و دشمنان و مخالفان ایشان؛ و قسمت دیگر آن، اخلاقیّات و ضرب المثلها؛ و قسمت سوّم در بیان واجبات و احکام إلهی می باشد.
الکافی، ج 2، ص 627، ح 2

حدیث77

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
فِی الْقُرْآنِ نَبَأُ ما قَبْلَکُمْ، وَخَبَرُ ما بَعْدَکُمْ، وَحُکْمُ ما بَیْنِکُمْ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
قرآن احوال گذشتگان، و أخبار آینده را در بردارد، و شرح وظایف شما را بیان کرده است.
شرح نهج البلاغه فیض الاسلام، ص 1235

حدیث78

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَلْبَسمَلَةُ تیجانُ السُّوَرِ؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم، تاج سوره‌هاست.
تفسیر القرطبی، ج 1، ص 92.

حدیث79

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند :
سُئِلَ الکاظِمُ علیه‌السلام می فرمایند : و أیُّ آیَةٍ أَعظَمُ فی کِتابِ اللّه‌ِ؟ فَقالَ: بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ؛
از امام کاظم علیه‌السلام پرسیدند: کدامیک از آیات کتاب خدا برتر و بزرگ‌تر است؟ فرمودند: بسم اللّه الرحمن الرحیم.
بحارالأنوار، ج 89 ، ص 238.

حدیث80

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
کانَ جِبرئیلُ إذا جاءَنی بِالْوَحیِ أوَّلُ ما یُلقی عَلَیَّ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ؛
وقتی جبرئیل با وحی به نزدم می‌آمد، نخستین چیزی که به من القا می‌کرد، بسم اللّه الرحمن الرحیم بود.
سنن الدارقطنی، ج 1، ص 304.

حدیث81

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِنَّ اللّه‌َ تعالی اَنْزَلَ کِتابا هادیا بَیَّنَ فیهِ الْخَیْرَ وَ الشَّرَّ، فَخُذوا نَهْجَ الْخَیْرِ تَهْتَدوا وَ اَصْدِفوا عَنْ سَمْتِ الشَّرِّ تَقْصِدوا؛
خدای تعالی کتابی راهنما فرستاد و در آن خوب و بد را روشن ساخت. پس راه خوبی را پیش گیرید تا هدایت شوید و از راه بدی دوری جویید تا به مقصد برسید.
نهج البلاغه، خطبه 167.

حدیث82

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
اِنَّ اَحْسَنَ الْحَدیثِ کِتابُ اللّه‌ِ وَ خَیْرَ الْهُدی هُدی مُحَمَّدٍ صلی‌لله علیه و آله وَ شَرَّ الاُْمورِ مُحْدَثاتُها؛
بهترین سخن، کتاب خدا و بهترین روش، روش پیامبر صلی‌لله علیه و آله و بدترین امور بدعت‌هاست (پدیده‌های مخالف دین).
بحارالأنوار، ج 77، ص 122، ح 23 .

حدیث83

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
سُورَةُ یس تُدْعی فِی التَّوْراةِ المُعِمَّةَ تََعُمُّ صاحِبَها بِخَیْرِ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ وَ تُکابِدُ عَنْهُ بَلْوَی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ وَ تَدْفَعُ عَنْهُ اَهاویلَ الآخِرَةِ؛
سوره یس در تورات «مُعِمَّه»خوانده می‌شود که برای صاحب خود خیر دنیا و آخرت را جمع می‌کند و از او بلای دنیا و آخرت را دور می‌کند و وحشت‌های آخرت را دفع می‌کند.
بحارالأنوار، ج 92، ص 291، ح 6.

حدیث84

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
اِذَا الْتَبَسَتْ عَلَیْکُمُ الفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَیْکُمْ بِالْقُرآنِ ... و لَهُ ظَهْرٌ وَ بَطْنٌ فَظاهِرُهُ حُکْمٌ وَ باطِنُهُ عِلْمٌ ... فیهِ مَصابیحُ الْهُدی وَ مَنارُ الْحِکْمَةِ وَ دَلیلٌ عَلَی الْمَعْرِفَةِ لِمَنْ عَرَفَ الصِّفَةَ؛
هنگامی که فتنه‌ها چون پاره‌های شب تار بر شما مشتبه شود، به قرآن روی بیاورید ... برای قرآن ظاهری و باطنی است. ظاهر آن حکمت و باطن آن دانش است ... در قرآن چراغ‌های هدایت و نشانه‌های حکمت و راهنمای معرفت هست، برای کسی که ویژگی‌اش را شناخت.
کافی، ج 2، ص 599 ، ح 2.

تلاوت، قرائت و حفظ قرآن

حدیث1

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یا بنی لا تغفل عن قراءه القرآن فان القرآن یحیی القلب و ینهی عن الفحشاء و المنکر و البغی؛
فرزندم از خواندن قرآن غافل مباش، زیرا که قرآن دل را زنده می کند و از فحشاء و زشتی و ستم باز می دارد.
کنزالعمال2/291/4032

حدیث2

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم - لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، ثَلاثَةٌ یَزِدنَ فِی الحِفظِ ویُذهِبنَ البَلغَمَ : اللُّبانُ ، وَالسِّواکُ ، وقِراءَةُ القُرآنِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم- خطاب به امام علی علیه‌السلام فرمودند: ای علی ! سه چیز بر حافظه می‌افزاید و بلغم را می‌برد : کُندُر ، مسواک و قرائت قرآن .
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 443 ، حدیث 3 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 452

حدیث3

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
إذَا اشتَکی أحَدُکُم عَینَیهِ فَلیَقرَأ آیَةَ الکُرسِیِّ ، وَلیُضمِر فی نَفسِهِ أنَّها تَبرَأُ ؛ فَإِنَّهُ یُعافی إن شاءَ اللّه‌ُ .
اگر کسی از شما چشمانش ناراحت بود ، آیه‌الکرسی بخواند و در دل ، نیّت شفا کند . به خواست خداوند ، بهبود خواهد یافت .
مکارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 205 ، حدیث 2528 ، بحار الأنوار ، جلد 92 ، صفحه 262 ، حدیث 4 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 312

حدیث4

الإمام علی علیه‌السلام :
ثَلاثٌ یُذهِبنَ البَلغَمَ ویَزِدن فِی الحِفظِ : السِّواکُ ، وَالصَّومُ ، وقِراءَةُ القُرآنِ .
امام علی علیه‌السلام :
سه چیز ، بلغم را از میان می‌بَرَد و حافظه را افزون می‌کند: مسواک زدن ، روزه گرفتن و قرائت قرآن.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 119 ، حدیث 287 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 254

حدیث5

عن الامام علی - علیه السّلام - قال: کان رسول الله لا یحجزه عن قراءة القرآن الا الجنابة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هیچ مانعی پیامبر را از خواندن قرآن منع نمی کرد، مگر حالت جنابت.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 216»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا یقرأ القرآن ان کان علی غیر طهور حتی یتطهر.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: قرآن نخوانید اگر پاک نیستید تا این که خود را پاک کنید.
«خصال صدوق، ج 2، ص 164»

حدیث7

قال الامام علی - علیه السّلام - : سبعة لا یقرأون القرآن: الراکع و الساجد و فی اکنفا و فی الحمام و الجنب و النفساء و الحائض.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در هفت حالت قرآن نخوانید: 1. در حال رکوع؛ 2. در حال سجده؛ 3. در مستراح؛ 4. در حمام؛ 5. در حال جنابت؛ 6. در حال نفاس؛ 7. در حال حیض.
«خصال صدوق، ج 2، ص 10»

حدیث8

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : فإنها علی الناس ان یقرأ القرآن کما انزل.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: بر مردم (لازم) است که قرآن را همان طور که نازل شده قرائت کنند.
«بحار الأنوار، ج 27، ص 197»

حدیث9

قال الامام الصادق - علیه السّلام - فی تفسیر «و رتّل القرآن ترتیلاً»: هو ان تنکث فیه و تحسّن فیه صوتک.
امام صادق - علیه السّلام - در تفسیر «و رتل القرآن ترتیلاً» فرمودند: یعنی مکث کنی در آن و صدای خویش را نیکو کنی.
«مجمع البیان، ج 1، ص 378»

حدیث10

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : القرآن عهد الله الی خلقه فقد ینبغی للمرء المسلم ان ینظر فی عهده و ان یقرأ منه فی کل یومٍ خمسین آیه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: قرآن عهدنامه خدا به سوی خلقش است، پس سزاوار است که مسلمان به عهدنامه خدا نگاه کند و از آن در هر روز پنجاه آیه بخواند.
«الکافی، ج 2، ص 446»

حدیث11

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : قراءة القرآن فی المصحف تخّفف العذاب عن الوالدین و ان کان کافرین.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خواندن قرآن از روی آن عذاب پدر و مادر قاری را سبک می کند، اگر چه آنها کافر باشند.
«الکافی، ج 2، ص 440»

حدیث12

سئل الامام الصادق - علیه السّلام - عن التعوذ من الشیطان عند کل سورةٍ یفتتحها؟ فقال - علیه السّلام - : نعم فتعوذّ بالله من الشیطان الرجیم.
از امام صادق - علیه السّلام - سؤال شد: آیا استعاذه هنگام شروع هر سوره (راه صواب) را باز می کند؟ امام فرمودند: آری، پس پناه ببرید به خدا از شیطان رانده شده.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 848»

حدیث13

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ان القرآن لا یقرأ هذرمة و لکن یرتّل ترتیلاً فاذا مررت بایة فیها ذکر الجنة فقف عندما و سل الله الجنة و اذا مررت بایة فیها ذکر النار فقف عندما و تعوّذ باالله من النار.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: به درستی که قرآن با سرعت و عجله خوانده نمی شود بلکه خوانده می شود شمرده، شمرده و با ترتیل، پس زمانی که رسیدی به آیه ای که در آن ذکر بهشت بود توقف کن، پس بخواه از خداوند بهشت را و زمانی که رسیدی به آیه ای که در آن ذکر آتش بود توقف کن و پناه ببرید به خدا از آتش جهنم.
«الکافی، ج 2، ص 452»

حدیث14

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : من قرأ القرآن و لم یخضع الله و لم یرقّ قلبه و لا یکتسی حزنا و وجلاً فی سرّه فقد استهان بعظم شأن الله و خسر خُسراناً مبیناً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که قرآن بخواند و در مقابل خدا خضوع نکند و قلب او نرم نشود و اندوهش ظاهر نشود و خوشحال نشود در نهانش، بسی سبک شمرده است بزرگی خدا را و ضرر کرده است، ضرری آشکار.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 289»

حدیث15

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ینبغی لمن قرأ القرآن اذا سرّ بایةٍ من القرآن فیها مسألة و تخویف ان یسأل عنه ذکل خیر ما یرجوه و یسأله العافیة من النار و من العذاب.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: سزاوار است برای قاری قرآن زمانی که مرور کرد به آیه ای از قرآن که در آن درخواست و یا خوف بود، بخواهد در این هنگام بهترین چیزی که امید آن می رود و بخواهد دوری از آتش و عذاب الهی را.
«الکافی، ج 1، ص 83»

حدیث16

پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ای سلمان بر تو باد تلاوت قرآن، به درستی که تلاوت قرآن کفاره است برای گناهان و حجاب از آتش و امان از عذاب است و برای کسی که قرآن می خواند به ازای هر آیه ثواب صد شهید نوشته می شود.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 17»

حدیث17

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من قرأ عشر آیات فی لیله لم یکتب من الغافلین و من قراء خمسین آیة کتب منالذاکرین و من قرأ مائة آیة کتب من القانتین.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که ده آیه در یک شب بخواند، نوشته نمی شود از غافلین و هر کس پنجاه آیه بخواند در زمره ذاکرین نوشته می شود و هر کس صد آیه بخواند در زمره پارسایان نوشته می شود.
«الکافی، ج 2، ص 448»

حدیث18

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ان المؤمن اذا قرء القرآن نظر الله الیه بالرحمة و اعطاه الله بکل آیة الف حور و ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: مؤمن هر زمان که قرآن بخواند، خداوند با رحمت به او نگاه می کند و به او به ازای هر آیه هزار حوریه می بخشد.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 17»

حدیث19

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یا سلمان المؤمن اذ قرء القرآن فتح الله علیه ابواب الرحمة و خلق الله بکل حرف یخرج من فَمه ملکاً یسبح له الی یوم القیامه.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ای سلمان زمانی که مؤمن قرآن تلاوت می کند باز می کند خداوند بر او دربهای رحمت را و به ازای هر حرفی که از زبان او خارج می شود، خلق می کند ملکی را که برای او تسبیح کند تا روز قیامت.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 17»

حدیث20

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : افضل العبادة قراءة القرآن.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بهترین عبادت، قرائت قرآن است.
«مجمع البیان، ج 1، ص 15»

حدیث21

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من قرأ القرآن فظن ان اَحداً اُعطی افضل ممّا أُعطی فقد حقّر ما عظّم الله و عظّم حقّر الله.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که قرآن بخواند و گمان کند کسی چیز بهتری دارد از آن چه او دارد (قرائت قرآن)، پس تحقیر کرده آن چه را خدا بزرگ داشته و بزرگ کرده آن چه را خدا کوچک دانسته است.
«مجمع البیان، ج 1، ص 16»

حدیث22

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من قرأ ثلث القرآن فکأنما اوتی ثلث النبوة و من قرأ ثلثی القرآن فکانّما اوتی ثلثی النبوة و من قرأ القرآن کله فکانّما اُوتی تمام النبوة.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که بخواند یک ثلث قرآن مثل این است که به او عطا شده یک ثلث نبوت و کسی که بخواند دو ثلث قرآن را مثل این که به او عطا کرده اند دو ثلث نبوت را و کسی که بخواند تمام قرآن را، مثل این است که تمام نبوت به او عطا شده.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 293»

حدیث23

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اقرؤوا القرآن فان الله تعالی لا یعذّب قلباً وعی القرآن.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرآن را بخوانید، به درستی که خداوند دلی را که قرآن را دریافته عذاب نمی کند.
«نهج الفصاحه، ص 80، ح 426»

حدیث24

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ان هذه القلوب تصدأ کما یصدأُ الحدید. قیل: فما جلاؤُها؟ قال: ذکر الموت وتلاوة القرآن.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: به درستی که این قلبها زنگ می زند، همچنانکه آهن زنگ می زند، (اصحاب) گفتند: صیقل آن چیست؟ حضرت فرمودند: یاد مرگ و خواندن قرآن.
«نهج الفصاحه، ص 189، ح 934»

حدیث25

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اقرؤوا القرآن و اعملوا به و لا تجفوا عنه و لا تغلوا فیه و لا تأکلوا به و لا تستکثروا به.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرآن را بخوانید و بدان عمل کنید و از آن دور نشوید و در آن غلو نکنید و به وسیله آن نان نخورید و به کمک آن فزونی نجوئید.
«نهج الفصاحه، ص 80، ح 425»

حدیث26

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : قراءة القرآن فی الصلاة افضل من قراءة القرآن فی غیر الصلاة و قراءة القرآن فی غیر الصلوة افضل من ذکر الله تعالی.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خواندن قرآن در نماز بهتر است از خواندن آن در غیر نماز و خواندن قرآن در غیر نماز بهتر است از ذکر خدای متعال.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 18»

حدیث27

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : قال الله تبارک تعالی من شُغِل بقراءة القرآن عن دعائی و مسألتی اعطیته اَفضل ثواب الشاکرین.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند تبارک و تعالی فرموده: من به کسی که به خاطر دعوت و خواست من به قرائت قرآن مشغول شود، بهترین ثواب شکرگزاران را می بخشم.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 192»

حدیث28

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أعطاهُ اللّه‌ُ حِفظَ کتابهِ فَظَنَّ أنَّ أحَدا اُعطیَ أفضَلَ مِمّا اُعطیَ فقد غَمَطَ أفضَلَ النِّعمَةِ ؛
هر کس که خدا نعمت حفظ کتاب خود را به او عطا کند و آن کس گمان کند که به دیگران نعمتی بزرگتر از این نعمت او داده شده‌است ، بی‌گمان نسبت به بزرگترین نعمت تحقیر و ناسپاسی روا داشته است .
کنزالعمّال : 2317 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث29

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حَمَلةُ القرآنِ هُمُ‌الَمحفوفُونَ برَحمَةِ اللّه ، المَلبوسونَ بنُورِ اللّه عز و جل؛
این حاملان (و حافظان) قرآنند که در میان رحمت خدا و پوشیده به نور خداوند عز و جل هستند .
جامع الأخبار : 115 / 202 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث30

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ أحَقَّ الناسِ بالتَّخَشُّعِ‌فی السِّرِّ والعَلانیَةِ لَحامِلُ القرآنِ ، وإنَّ أحَقَّ الناسِ فی السِّرِّ والعَلانیَةِ بالصلاةِ والصومِ لَحامِلُ القرآنِ ؛
سزاوارترین مردم به خشوع ورزیدن نهانی و آشکار در برابر خدا ، حافظ قرآن است . و سزاوارترین مردم به نمازگزاردن و روزه گرفتن در آشکار و نهان ، حافظ قرآن است .
الکافی : 2 / 604 / 5 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث31

امام صادق علیه‌السلام :
الحافِظُ للقرآنِ‌العامِلُ بهِ مَع السَّفَرَةِ الکِرامِ البَرَرَةِ؛
حافظ قرآن که به‌آن عمل کند، همراه فرشتگان پیغام‌آور ، ارجمند و نیکوکار است .
الکافی : 2 / 603 / 2 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث32

امام صادق علیه‌السلام :
مَن نَسِیَ سُورَةً مِن القرآنِ مُثِّلَت لَهُ فی صُورَةٍ حَسَنةٍ ودَرَجةٍ رَفیعَةٍ ، فإذا رَآها قالَ : من أنتِ ؟ ما أحسَنَکِ ! لَیتَکِ لی ! فتقولُ : أما تَعرِفُنی ؟ أنا سُورَةُ کذا وکذا ، لو لم تَنسَنی لَرَفَعتُکَ إلی هذا المَکانِ ؛
هر کس سوره‌ای از قرآن را فراموش کند، آن سوره (در بهشت) به صورتی زیبا و درجه‌ای رفیع در برابرش مجسّم می‌شود و چون او را ببیند ، گوید : تو کیستی؟ چقدر زیبایی ! کاش از آنِ من بودی. جواب دهد : مرا نمی‌شناسی ؟ من فلان و بهمان سوره هستم . اگر مرا فراموش نکرده بودی ، تو را به این مکان بالا می‌آوردم .
ثواب الأعمال : 283 / 1 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث33

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : الحافظ للقرآن العاملُ به مع السَّفَرةِ الکرامِ البَرَرَةَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که قرآن را حفظ کند و به آن عمل نماید با پیامبران بزرگوار و نیکو خواهد بود.
«الکافی، ج 2، ص 603»

حدیث34

سئل عن الامام الصادق - علیه السّلام - : انی احفظ القرآن علی ظهر قلبی فاقرؤه علی ظهر قلبی افضل او انظر فی المصحف؛ قال فقال لی بل اقراه ... .
شخصی از امام صادق - علیه السّلام - سؤال کرد: من قرآن را بر خانه دلم حفظ کردم پس می خوانم آن را از حفظ، این کار بهتر است یا این که قرآن را از روی آن بخوانم، امام فرمودند: پس برایم قرآن بخوان در حالی که با نگاه به قرآن، آن را قرائت می کنی.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 204»

حدیث35

قال الامام الصادق - علیه السّلام - :
ان الذی یعالج القرآن و یحفظه بمشّقةٍ منه و قلة حفظٍ له اجران.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند:
هر کس که در فراگیری قرآن کوشش کند و به خاطر کمی حافظه آن را به سختی حفظ کند، برای او دو پاداش است (پاداش حفظ و پاداش تحمل سختی).
«الکافی، ج 4، ص 409»

حدیث36

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
لا یعذّب الله قلباً وعی القرآن.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
خدا قلبی را که در بر دارنده (حافظ) قرآن باشد، عذاب نمی کند.
«سفینه البحار، ج 2، ص 415»

حدیث37

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
عدد دَرَجِ الجنة عدد آیِ القرآن فاذا دخل صاحب القرآن الجنّة قیل له اِرقأ و اقْرأ (اقْرأ و اِرقأ) لِکل آیة درجةً فلا تکون فوق حافظ القرآن درجةً.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
مقدار درجات بهشت به تعداد آیه های قرآن است، پس هنگامی که مصاحب قرآن وارد بهشت شود، به او گفته می شود قرآن بخوان و بالا برو و برای هر آیه درجه ای است. پس بالاتر از درجه حافظان قرآن درجه ای نمی باشد.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 22»

حدیث38

. قال الامام الرضا - علیه السلام - : مَن قَرَء قل هو الله احد و أمَنَ بها فَقد عَرَفَ التوحیدَ.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: کسی که قل هو الله احد (سوره توحید) را بخواند و به آن ایمان داشته باشد به درستی که توحید را شناخته است.
«الکافی، ج 1، ص 124»

حدیث39

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا سَهَرَ إلاّ فی ثلاثٍ :مُتَهَجِّدٍ بالقرآنِ ، وفی طَلَبِ العِلمِ ، أو عَروسٍ تُهدی إلی زَوجِها .
شب زنده‌داری جز برای سه چیز روا نیست: تلاوت قرآن ، تحصیل دانش و یا فرستادن عروس به خانه شوهرش .
بحار الأنوار : 76 / 178 / 3 منتخب میزان الحکمة : 284

حدیث40

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
مَا اجْتَمَعَ قَوْمٌ فی بَیْتٍ مِنْ بُیوتِ اللّه‌ِ یَتْلونَ کِتابَ اللّه‌ِ وَ یَتَدارَسونَهُ بَیْنَهُمْ اِلاّ نَزَلَتْ عَلَیْهِمُ السَّکینَةُ وَ غَشِیَتْهُمُ الرَّحْمَةُ وَ حَفَّتْهُمُ الْمَلائِکَةُ وَ ذَکَرَهُمُ اللّه‌ُ فیمَنْ عِنْدَهُ؛
هیچ جلسه قرآنی برای تلاوت و درس در خانه‌ای از خانه‌های خدا برقرار نشد، مگر این که آرامش بر آنان نازل شد و رحمت دربرشان گرفت و فرشتگان در اطراف آنان حلقه زدند و خداوند در میان کسانی که در نزدش هستند، از آنان یاد کرد.
کنزالعمّال، ح 2320

حدیث41

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
علَیکَ بقِراءةِ القرآنِ؛ فإنّ قِراءتَهُ کَفّارةٌ للذُّنوبِ ، وسَترٌ فی النارِ ،وأمانٌ مِن العذابِ؛
بـر تـو بـاد خواندن قرآن؛ زیرا خواندن آن کفّاره گناهان است و پرده‌ای در برابر آتش و موجب ایمنی از عذاب.
(بحار الأنوار، ج 92،ص 17، ح 18)

حدیث42

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
افضل الذکر القرآن ، به تشرح الصدور و تستنیر السرائر؛
بهترین ذکر، قرآن است که با تلاوت آن (و تدبر در آیاتش ) سینه ها باز و اندرون روشن می گردد.
(منتخب الغرر، ص 20).

حدیث43

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اَلبَیتُ الَّذی لایُقرَأُ فیهِ القُرآنُ وَلایُذکَرُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ فیهِ تَقِلُّ بَرَکَتُهُ وَ تَهجُرُهُ المَلائِکَةُ وَ تَحضُرُهُ الشَّیاطینِ؛
خانه‌ای که در آن قرآن خوانده نمی‌شود و از خدا یاد نمی‌گردد، برکتش کم شده، فرشتگان آن را ترک می‌کنند و شیاطین در آن حضور می‌یابند.
کافی ?/???/?

حدیث44

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثٌ یَزِدنَ فِی الحِفظِ ویَذهَبنَ بِالبَلغَمِ : قِراءَةُ القُرآنِ ، وَالعَسَلُ ، وَاللُّبانُ .
سه چیز ، حافظه را افزون می‌کند و بلغم را از میان می‌بَرَد: قرائت قرآن ، عسل و کُندُر.
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 290 ، حدیث 3

حدیث45

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
کل جلوس فی المسجد لغو الا ثلاثة : قراءة مصل ، او ذکرالله اوسائل عن علم ؛
هر نشستی در مسجد لغو است مگر در سه حالت : خواندن قرآن ، گفتن ذکر خدا، سؤ ال(جستوی ) علم .
(میزان الحکمه ، ج 4، ص 393، بحارالانوار، ج 77، ص 88).

حدیث46

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ان القرآن نزل بالحزن فقرأه بالحزن.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: قرآن با حزن نازل شده پس آن را با حزن بخوانید.
«الکافی، ج 2، ص 449»

حدیث47

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ان القرآن نزل بالحزن فاذا قرأ تموه فابکو فإن لم تبکو فتباکو.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرآن با حزن نازل شده، پس زمان خواندن قرآن گریه کنید و اگر گریه نمی کنید خود را به حالت گریه در بیاورید.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 294»

حدیث48

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : افضل اعمال امتی قراءة القرآن نظراً و تکثیر الصلوات علی النبی - صلّی الله علیه و آله - و السواک و شرب العسل.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بهترین اعمال امت من قرائت قرآن از روی آن و زیاد صلوات فرستادن بر پیامبر و مسواک کردن و خوردن عسل است.
«بحار الأنوار، ج 76، ص 320»

حدیث49

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : القراءة فی المصحف افضل من قراءة ظاهراً.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خواندن قرآن از روی قرآن بهتر است از خواندن قرآن از حفظ.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 294»

حدیث50

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : لیس شیءُ اَشدّ علی الشیطان من قراءة فی المصحف نظراً.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: نیست چیزی سخت تر بر شیطان از قرائت قرآن در حال نگاه کردن به خود قرآن.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 202»

حدیث51

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ان حسن الصوت زینة القرآن.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: به درستی که صدای زیبا، زینت قرآن است.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 295»

حدیث52

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : زیّنوا القرآن باصواتکم.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: با صداهای خوش خود قرآن را زینت دهید.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 295»

حدیث53

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : حسّنوا القرآن باصواتکم فان الصّوت الحسن یزید القرآن حُسناً.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرآن را با صوت زیبا، زینت دهید، زیرا که صوت نیکو بر زیبایی قرآن می افزاید.
«عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 69»

حدیث54

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : نظّفوا طریق القرآن قالوا: یا رسول الله و ما طریق القرآن؟ قال افواحکم، قالوا بماذا؟ قال: بالسواک.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: راه قرآن را پاک کنید، (اصحاب) گفتند: یا رسول الله چیست راه قرآن؟ حضرت فرمودند: دهان شما. گفتند: با چه پاک کنیم؟ حضرت فرمودند: با مسواک کردن.
«المحاسن، ص 558»

حدیث55

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : لکل شیء حلیة و حلیة القرآن الصوتُ الحسن.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: برای هر چیزی زینتی است و زینت قرآن صوت خوش است.
«نهج الفصاحه، ص 478، ح 2256»

حدیث56

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : انما شیعة علیٍ کثیرة صلاتهم و کثیرة تلاوتهم القرآن.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: شیعیان و پیروان علی زیاد نماز می خوانند و زیاد قرآن تلاوت می کنند.
«صفات الشیعه، ص 167»

حدیث57

قال الامام علی - علیه السّلام - : لقاری القرآن بکل حرفٍ یقرؤه فی الصلاة قائماً مائة حسنة، و قاعداً خمسون حسنة، و متطهّراً فی غیر الصلاة خمس و عشرون حسنه و غیر متطهر عشر حسات.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: برای قاری قرآن به ازای هر حرفی که در نماز در حالت ایستاده می خواند صد حسنه و در حالت نشسته خواندن 50 حسنه و در حالت طهارت در غیر نماز خواندن 25 حسنه و بدون طهارت خواندن 10 حسنه داده می شود.
«عده الداعی، ص 212»

حدیث58

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : علیکم بتلاوة القرآن فان درجات الجنة علی عدد آیات القرآن فاذا کان یوم القیامة قیل لقاری القرآن اقرأ و ارقأ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بر شما است تلاوت قرآن؛ به درستی که درجات بهشت به تعداد آیات قرآن است، پس زمانی که روز قیامت شود به قاری قرآن گفته می شود، قرآن بخوان و بالا برو.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 842»

حدیث59

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : فقارئ القرآن یحتاج الی ثلاثة اشیاءَ قلبٍ خاشعٍ و بدنٍ فارغٍ و موضعٍ خالٍ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: قاری قرآن به سه خصلت نیازمند است: 1. قلب خاشع؛ 2. بدن فارغ (از هر گرفتاری و رنج)؛ 3. مکان خالی (از همه گرفتاری ها و وسوسه ها).
«بحار الأنوار، ج 85، ص 43»

حدیث60

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : القرآن عهد الله الی خلقه فقد ینبغی للمرء المسلم ان ینظر فی عهده و ان یقرأ منه فی کل یومٍ خمسین آیه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: قرآن عهدنامه خدا به سوی خلقش است، پس سزاوار است که مسلمان به عهدنامه خدا نگاه کند و از آن در هر روز پنجاه آیه بخواند.
«الکافی، ج 2، ص 446»

حدیث61

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
الغرباء فی الدنیا: قرآن فی جوف ظالم ، و مسجد فی نادی قوم لایصلی فیه ، و مصحف فی بیت لایقرء فیه و رجل صالح مع قوم سوء ؛
در جهان چهار چیز غریب است :
1 - قرآن در سینه ستمگر
2 - مسجد در جمع گروهی که در آن نماز نخوانند.
3 - قرآنی در خانه ای که آن را نخوانند.
4 - مرد پارسا در میان مردم بد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 2038).

حدیث62

عن الصادق - علیه السلام -:
ان البیوت التی یصلی فیها باللیل بتلاوه القرآن تضی ء لاهل المساء کما تضی ء نجوم السماء لاهل الارض؛
خانه ای که در آن نماز شب خوانده می شود و تلاوت قرآن می گردد، برای افلاکیان آن گونه می درخشد که ستارگان برای زمینیان می درخشد.
(ثواب الاعمال ، ص 70).

حدیث63

قال الباقر - علیه السلام -:
انما شیعة علی کثیرة صلاتهم کثیرة تلاوتهم للقرآن ؛
شیعیان و پیروان خط علی زیاد نماز می گزارند، و زیاد تلاوت قرآن می کنند.
(صفات الشیعه ، ص 436).

حدیث64

عن علی - علیه السلام - قال :
مروة الحضر قراءة القران و مجالسة العلماء و النظر فی الفقه و المحافظة علی الصلاة فی الجماعات ؛
از حضرت علی(علیه السلام ) نقل شده که فرمودند: جوانمردی در حضور در وطن ، قرآن خواندن ، هم نشینی با علماء، و نگریستن در احکام دین ، و مواظبت بر نماز خواندن در جماعتهاست .
(بحارالانوار، ج 88، ص 10)

حدیث65

قال علی - علیه السلام -:
اغتنموا الدعاء عند اربع : عند قرائة القران و عند الاذان و عند نزول الغیث و عند التقاء الصفین للشهادة ؛
در چهار زمان دعا را غنیمت شمارید:
1 - هنگام قرائت قرآن .
2 - هنگام اذان .
3 - هنگام نزول باران .
4 - هنگام رو به رو شدن دو لشگر مؤ منین و کفار برای جنگ .
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 1114)

حدیث66

قال علی - علیه السلام -:
لایقرا العبد القران اذا کان علی غیر طهور حتی یتطهر؛
هنگامی که وضو ندارید، قرآن نخوانید ؛ تا این که وضو گرفته شود.
(خصال ، ج 2، ص 164)

حدیث67

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قراءة القران فی الصلاة افضل من قراءة القران فی غیر الصلاة ؛
قرائت قرآن در نماز افضل است از غیرنماز.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 292)

حدیث68

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
نوروا منازلکم بالصلاة و قرائة القرآن ؛
به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قران ، نورانیت ببخشید.
(کنزالعمال ، ج 15، ص 392، حدیث 41518)

حدیث69

امام علی علیه‌السلام :
العُبودیَّهُ خَمسَهُ أشیاءَ : خَلاءُ البَطنِ ، وَقِراءةُ القرآنِ، وقِیامُ اللَّیلِ ، والتَّضَرُّعُ عِندَ الصُّبحِ ، والبُکاءُ مِن خَشیَةِ اللّه ؛
بندگی در پنج چیز اســت : اندرون از طعام تهی داشتن ، قرآن خواندن ، شب را به عبادت گذراندن و هنگام صبح زاری کردن (به درگاه خداوند) و گریستن از ترس خدا .
مستدرک الوسائل : 11 / 244 / 12875 منتخب میزان الحکمة : 354

حدیث70

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَمَعَ إلی آیَةٍ مِن کتابِ اللّه کُتِبَت لَهُ حَسَنةً مُضاعَفةً ، ومَن تَلا آیَةً مِن کتابِ اللّه کانَت لَهُ نورا یَومَ القِیامَةِ ؛
هرکه به یک آیه از کتاب خدا گوش دهد ، برایش ثوابی دو چندان نوشته شود و هر که یک آیه از کتاب خدا تلاوت کند ، روز قیامت آن آیه نوری برای او باشد .
کنز العمّال : 2316 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث71

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ فی جَهنَّمَ رَحاءً مِن حَدیدٍ تُطحَنُ بها رُؤوسُ القُرّاءِ ، والعُلَماءِ الُمجرمینَ؛
در دوزخ آسیابی آهنی است ، که با آن سرهای قاریان و عالمان گنهکار آرد می‌شود .
جامع الأخبار : 130 / 254 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث72

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أنتَ تَقرَاُ القرآنَ ما نَهاکَ ، فإذا لم یَنهَکَ فَلَستَ تَقرَؤهُ ؛
تو تا آن زمان قرآن می‌خوانی ، که تو را (از گناهان) باز دارد . پس اگر باز نداشت ، قرآن نخوانده‌ای .
شرح نهج البلاغة لابن أبی الحدید : 10 / 23 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث73

امام علی علیه‌السلام :
ألا لا خَیرَ فی قِراءةٍ لیسَ‌فیها تَدَبُّرٌ ، ألا لا خَیرَ فی عِبادَةٍ لیسَ فیها تَفَقُّهٌ ؛
بدانید که در قرآن خواندنی که با تدبّر همراه نباشد ، خیری نیست ؛ بدانید که در عبادتی که با فهم و اندیشه توأم نباشد ، خیری نیست .
بحار الأنوار : 92 / 211 / 4 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث74

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اقرَؤوا القرآنَ بالحُزنِ ؛ فإنّهُ‌نَزَلَ بالحُزنِ ؛
قرآن را با آواز حــزین بخوانید ؛ زیرا که آن با صوت حزین نازل شده‌است .
کنزالعمّال : 2777 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث75

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
زَیِّنُوا القرآنَ بأصواتِکُم؛
قرآن را با صداهای (خوش) خود ، زینت بخشید .
بحار الأنوار : 92 / 190 / 2 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث76

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لِکلِّ شیءٍ حِلیَةٌ وحِلیَةُ القرآنِ الصَّوتُ الحَسَنُ ؛
هر چیزی زیــوری دارد و زیور قرآن صدای خوش است .
کنز العمّال : 2768 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث77

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
علَیکَ بقِراءةِ القرآنِ ؛ فإنّ قِراءتَهُ کَفّارةٌ للذُّنوبِ ، وسَترٌ فی النارِ ،وأمانٌ مِن العذابِ؛
بـر تـو بـاد خواندن قرآن؛ زیرا خواندن آن کفّاره گناهان است و پرده‌ای در برابر آتش و موجب ایمنی از عذاب.
بحار الأنوار : 92 / 17 / 18 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث78

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ هذهِ القُلوبَ تَصدَأُ کما یَصدَأُ الحَدیدُ . قیلَ : یا رسولَ اللّه ، فما جَلاؤها ؟ قالَ : تِلاوَةُ القرآنِ ؛
این دلها نیز همانند آهن زنگار می‌بندد . عرض شد : ای رسول خدا ، صیقل دهنده دلها ، چیست ؟ فرمود : تلاوت قرآن .
کنز العمّال : 2441 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث79

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا أحَبَّ أحدُکُم أن‌یُحَدِّثَ رَبَّهُ فَلْیَقرَأْ القرآنَ ؛
هر گاه فــردی از شما دوست داشته باشد که با پروردگارش سخن بگوید ، قرآن بخواند .
کنز العمّال : 2257 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث80

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
علَیکُم بتَعَلُّمِ القرآنِ وکَثرَةِ تِلاوَتِهِ ؛
برشما باد، آموختن قرآن و بسیار خواندن آن .
کنزالعمّال : 2368 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث81

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یقالُ لِصاحِبِ القرآنِ :اِقرَأ وَارقَ ورَتِّلْ کما کنتَ تُرَتِّلُ فی دارِ الدنیا ، فإنّ مَنزِلَتَکَ عندَ آخِرِ آیَةٍ کُنتَ تَقرَؤها ؛
بـه کـسی که قرآن می‌داند ، گفته مـی‌شود : بخوان و بالا رو و با ترتیل بخوان ، همچنان که در دنیا با ترتیل می‌خواندی ؛ زیرا منزلت و جایگاه تو در آخرین آیه‌ای است که می‌خوانده‌ای .
کنزالعمّال : 2330 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث82

امام صادق علیه‌السلام :
مَن قَرَأَ القُرآنَ فِی المُصحَفِ ، مُتِّعَ بِبَصَرِهِ ، وخُفِّفَ عَن والِدَیهِ وإن کانا کافِرَینِ؛
هر کس قرآن را از رو بخواند ، از بهره بینایی برخوردار است و از گناه پدر و مادرش کاسته می‌شود ، هر چند کافر باشند .
الکافی ، جلد 2 ، صفحه 613 ، حدیث 1

حدیث83

امام صادق علیه‌السلام :
مَن قَرَأ القُرآنَ لِیَأکُلَ بهِ النّاسَ‌جاءَ یَومَ القِیامَةِ ووَجهُه عَظمٌ لا لَحمَ فیهِ ؛
هر کس به منظور سرکیسه کردن مردم قرآن بخواند ، روز قیامت در حالی بیاید که چهره‌اش استخوان است و گوشتی در آن نیست .
ثواب الأعمال : 329/ 1

حدیث84

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلیکَ بتِلاوَةِ القرآنِ وذِکرِ اللّه کثیراً ، فإنّهُ ذِکرٌ لکَ فی السماءِ ونورٌ لکَ فی الأرضِ؛
بر تو باد به تلاوت قرآن و بسیاری یاد خدا ؛ زیرا که آن در آسمان ، برای تو نام (و آوازه) است و در زمین نور .
الخصال : 525 / 13

حدیث85

امام سجّاد علیه‌السلام :
علَیکَ بالقُرآنِ ، فإنَّ اللّه‌َ خَلـقَ الجَنّـةَ ... وجَعلَ دَرَجاتِها علی قَدْرِ آیاتِ القُرآنِ ، فمَن قَرأَ القُرآنَ قالَ لَهُ : إقْرَأْ وارْقَ ، ومَن دَخـلَ مِنهُمُ الجَنّةَ لَم یَکُنْ فی الجَنّةِ أعلی دَرَجـةً مِنهُ ما خـلا النَّبِیّونَ والصِّدِّیقـونَ ؛
با قرآن باش ؛ زیرا خداوند بهشت را آفرید ... و درجات آن را به اندازه آیات قرآن قرار داد . پس هر که قرآن بخواند ، قرآن به او گوید : بخوان و بالا رو . و هر کس از این افراد وارد بهشت شود در آن جا بلند مرتبه‌تر از او نخواهد بود مگر پیامبران و صدّیقان .
بحار الأنوار : 8 / 133 / 39

حدیث86

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ ؛
فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.
غرر الحکم، ح 4488

حدیث87

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بسیار به یاد خدا و بسیار به یاد مرگ باشید. بسیار قرآن تلاوت نمایید و به پیامبر صلوات و درود بفرستید که همانا درود بر پیامبر، معادل ده نیکی است.
(بحارالانوار/78/372)

حدیث88

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا فاقه لعبد یقرأ القرآن و لا غنی له بعده؛
بنده ای که قرآن خواند فقیر نشود و او را بالاتر از قرآن بی نیازی ای نیست.
نهج الفصاحه

حدیث89

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ شی ء حلیه و حلیه القرآن الصّوت الحسن؛
هر چیزی زینتی دارد و زینت قرآن صوت خوش است.
نهج الفصاحه

حدیث90

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّاس أقرؤهم و أفقههم فی دین اللَّه و أتقاهم للَّه و آمرهم بالمعروف و أنهاهم عن المنکر و أوصلهم للرّحم؛
بهترین مردم کسانی هستند که قرآن بهتر خوانند و در کار دین داناتر باشند و از خدا بیشتر ترسند و به نیکی بیشتر امر کنند و از بدی بیشتر جلوگیری کنند و با خویشاوندان بیشتر نزدیک شوند.
نهج الفصاحه

حدیث91

ثلاثه یحبّهم اللَّه عزّ و جلّ: رجل قام من اللّیل یتلوا کتاب اللَّه و رجل تصدّق صدقه بیمینه یخفیها من شماله و رجل کان فی سریّه فانهزم أصحابه فاستقبل العدوّ؛
سه کسند که خدا آنها را دوست می دارد: کسی که شب برخیزد و کتاب خدا را بخواند و کسی که با دست راست خود صدقه دهد و آن را از دست چپ خود مخفی دارد و کسی که با گروهی به جنگ رود و یارانش بگریزند و او بسوی دشمن رود.
نهج الفصاحه

حدیث92

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البیت الّذی یقرأ فیه القرآن یتراءی لأهل السّماء کما تتراءی النّجوم لأهل الأرض؛
خانه ای که در آن قرآن خوانده می شود در نظر اهل آسمان چنان می نماید که ستارگان در نظر اهل زمین.
نهج الفصاحه

حدیث93

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ هذه القلوب تصدأ کما یصدأ الحدید قیل فما جلاءها قال ذکر الموت و تلاوه القرآن؛
دلها مانند آهن زنگ می زند گفتند صیقل آن چیست؟ گفت یاد مرگ و خواندن قرآن.
نهج الفصاحه

حدیث94

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اقرءوا القرآن فإنّ اللَّه تعالی لا یعذّب قلبا وعی القرآن؛
قرآن را بخوانید زیرا خداوند دلی را که قرآن را دریافته معذب نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث95

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اقرءوا القرآن و اعملوا به و لا تجفوا عنه و لا تغلوا فیه و لا تأکلوا به و لا تستکثروا به؛
قرآن را بخوانید و بدان عمل کنید و از آن دور نشوید و در آن غلو نکنید به وسیله قرآن نان نخورید و به کمک آن فزونی مجوئید.
نهج الفصاحه

حدیث96

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اقرأ القرآن ما نهاک فإذا لم ینهک فلست تقرؤه؛
اگر خواندن قرآن تو را از کار بد منع می کند آن را بخوان ولی اگر تو را از کار بد وانمی دارد به حقیقت قرآن نمی خوانی.
نهج الفصاحه

حدیث97

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ قَرَءَ آیَةً مِنْ کِتابِ الله عَزَّ وَ جَلَّ فی صَلاتِهِ قائِماً، یُکْتَبُ لَهُ بِکُلِّ حَرْف مِأةُ حَسَنَة ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هرکس آیه ای از قرآن را در نمازش تلاوت نماید، خداوند متعال در مقابل هر حرفی از آن یکصد حسنه در نامه اعمالش ثبت می نماید.
الکافی، ج 2، ص 611

حدیث98

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ قَرَءَ الْقُرْآنَ کانَتْ لَهُ دَعْوَةٌ مُجابَةٌ، إمّا مُعَجَّلةٌ وَإمّا مُؤجَلَّةٌ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
کسی که قرآن را ـ با دقّت ـ قرائت نماید، در پایان آن ـ اگر مصلحت باشد ـ دعایش سریع مستجاب خواهد شد ـ و اگر مصلحت نباشد ـ در آینده مستجاب می گردد.
دعوات الرّاوندی، ص 24، ح 13

حدیث99

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : فَأکْثِرْ مِنْ تِلاوَةِ الْقُرآنِ، وَالدُّعاءِ، فَإنَّها ساعَةٌ یَحْتاجُ الْمَیِّتُ فیها إلی أُنْسِ الاْحْیاءِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - ضمن وصیّتی به امام علی - علیه السلام - اظهار نمودند: پس از آن که مرا دفن کردی، برایم قرآن را بسیار تلاوت نما، و برایم دعا کن، چون که میّت در چنان موقعیّتی بیش از هر چیز نیازمند به اُنس با زندگان می باشد.
بحارالأنوار، ج 79، ص 27

حدیث100

قالَ الاْمامُ علی - عَلَیْهِ السلام - :
إغْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ خَمْسَةِ مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَةِ الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ، وَ عِنْدَ الْتِقاءِ الصَفَّیْنِ لِلشَّهادَةِ، وَ عِنْدَ دَعْوَةِ الْمَظْلُومِ، فَاِنَّهُ لَیْسَ لَها حِجابٌ دوُنَ الْعَرْشِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
پنج موقع را برای دعا و حاجت خواستن غنیمت شمارید: موقع تلاوت قرآن، موقع اذان، موقع بارش باران، موقع جنگ و جهاد ـ فی سبیل اللّه ـ موقع ناراحتی و آه کشیدن مظلوم. در چنین موقعیت ها مانعی برای استجابت دعا نیست.
بحارالأنوار، ج 90، ص 343، ح 1

حدیث101

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
یُؤْتَی الرَّجُلُ فی قَبْرِهِ بِالْعَذابِ، فَإذا اُتِیَ مِنْ قِبَلِ رَأسِهِ دَفَعَتْهُ تِلاوَةُ الْقُرْآنِ، وَ إذا اُتِیَ مِنْ قِبَلِ یَدَیْهِ دَفَعَتْهُ الصَّدَقَةُ، وَ إذا اُتِیَ مِنْ قِبَلِ رِجْلَیْهِ دَفَعَهُ مَشْیُهُ إلی الْمَسْجِدِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هنگامی که بدن مرده را در قبر قرار دهند، چنانچه عذاب از بالای سر بخواهد وارد شود تلاوت قرآنش مانع عذاب می گردد و چنانچه از مقابل وارد شود صدقه و کارهای نیک مانع آن می باشد. و چنانچه از پائین پا بخواهد وارد گردد، رفتن به سوی مسجد مانع آن خواهد گشت.
مسکّن الفؤاد، ص 50

حدیث102

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
لا یقرأ العبد القران اذا کان علی غیر طهور حتی یتطهر؛
هنگامی که وضو ندارید، قرآن نخوانید، تا این که وضو گرفته شود.
( خصال ، ج 2، ص 164 )

حدیث103

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
قراءة القران فی الصلاة افضل من قراءة القران فی غیرالصلاة؛
قرائت قرآن در نماز افضل است از غیر نماز.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 292 )

حدیث104

امام حسین (علیه السلام ) می فرمایند:
من قرأ ایة من کتاب الله - عز و جل - فی صلاته قائما یکتب له بکل حرف مائة حسنة؛
کسی که آیه ای از قرآن را ایستاده در نماز خود بخواند، به هر حرفی صدحسنه برای او نوشته می شود.
( الکافی ، ج 2، ص 447 )

حدیث105

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
نوروا منازلکم بالصلاة و قرائة القران؛
به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قرآن ، نورانیت ببخشید.
( کنز العمال ، ج ,15 ص 392 حدیث 41518 )

حدیث106

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
از قرائت [سوره] زلزال ملول نشوید؛ زیرا کسی که در مستحباتش آن را قرائت نماید ، خداوند عزوجل هرگز زلزله ای بدو نرساند و با آن و [نیز] با صاعقه و آفتی از آفات دنیا نمیرد تا این که [ به طور عادی ] بمیرد.
( بحار الانوار : ج56 ص 356 )

حدیث107

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
ثَلاثٌ یُذْهِبْنَ النِّسْیانَ وَ یُحْدِثْنَ الذُّکْرَ: قِراءَةُ الْقُرآنِ، وَ السِّواکُ وَ الصِّیامُ؛
سه چیز، فراموشی را از بین می‌برد و حافظه را زیاد می‌کند: خواندن قرآن، مسواک زدن و روزه گرفتن.
دعائم الاسلام، ج 2، ص 137، ح 481.

حدیث108

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
ابتدای هر کتابی که از آسمان نازل شده، بسم اللّه الرحمن الرحیم است. هر گاه بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کردی اشکالی ندارد که استعاذه نکنی (نگویی که پناه می‌برم به خدا) و هر گاه بسم اللّه الرحمن الرحیم را تلاوت کردی، تو را از آنچه میان آسمان و زمین است محفوظ می‌دارد.
کافی، ج 3 ، ص 313.

حدیث109

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
هر که بسم اللّه الرحمن الرحیم را با اعتقاد و دوستی محمد و آل پاکش و با تسلیم در برابر دستوراتشان و با ایمان به ظاهر و باطنش بخواند خداوند عزیز و جلیل در مقابل هر حرف آن، چیزی برتر از دنیا و آنچه در آن است، از ثروت و خوبی‌ها را به او می‌بخشد.
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج 1، ص 270.

حدیث110

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَن قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ بَنَی اللّهُ لَهُ فِی الْجَنَّةِ سَبعَةَ ألفٍ قَصرٍ مِن یاقوتَةٍ حَمْراءَ؛
هر کس بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند خداوند در بهشت هفتاد هزار قصر از یاقوت سرخ برای او بنا کند.
مدینة المعاجز، ج 2، ص 366 .

حدیث111

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَن أرادَ أَنْ یُنجِیَهُ اللّه‌ُ مِنَ الزَّبانیَةِ التِّسعَةِ عَشَرَ فَلْیَقرَأْ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَإنَّها تِسعَةَ عَشَرَ حَرفا لِیَجعَلَ اللّهُ کُلَّ حَرفٍ مِنها جُنَّةً مِن واحدٍ مِنهُم؛
هر کس می‌خواهد خداوند او را از زبانیه (فرشتگان عذاب) نوزده‌گانه برهاند، بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند زیرا آن نوزده حرف است. تا خداوند هر حرف آن را سپری در مقابل یکی از آن فرشتگان قرار دهد.
بحارالأنوار، ج 89 ، ص 258 .

حدیث112

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَنْ قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ کَـتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ حَرفٍ أربَعَةَ آلافٍ حَسَنَةً و مَحا عَنهُ أربَعَةَ آلافِ سَیِّـئَةٍ و رَفَعَ لَهُ أربَعَةَ آلافِ دَرَجَةٍ؛
هر کس بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند خداوند به ازای هر حرفِ آن چهار هزار حسنه برایش می‌نویسد و چهار هزار گناه از او پاک می‌کند و چهار هزار درجه او را بالا می‌برد.
بحارالأنوار، ج 92، ص 258.

حدیث113

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَنْ قَرَأَ بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ مُوقِنا سَبَّحَتْ مَعَهُ الْجِبالُ إلاّ أَنـَّهُ لا یَسْمَعُ ذلِکَ مِنها؛
هر کس با یقین بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند، کوه‌ها به همراه او تسبیح می‌گویند، هر چند او تسبیح آنها را نمی‌شنود.
الدرالمنثور، ج 1، ص 26.

حدیث114

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
باروری ایمان به تلاوت قرآن است.
(شرح غررالحکم ، ج 5، حدیث 7633)

حدیث115

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ قَرَاَها یَعْنی سُورَةَ الْفاتِحَةِ فَتَحَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ وَ قالَ اِنَّ اسْمَ اللّه‌ِ الاَعْظَمَ مُقَطَّعٌ فی هذِهِ السُّورَةِ؛
هر کس سوره فاتحه را بخواند خداوند خیر دنیا و آخرت را به روی او می‌گشاید. اسم اعظم خداوند در این سوره بخش بخش گردیده است.
مستدرک الوسائل، ج 4، ص 330.

حدیث116

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
مَنْ قَرَاَ الْقُرآنَ وَ هُوَ شابٌّ مُؤمِنٌ اِخْتَلَطَ الْقُرآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِهِ وَ جَعَلَهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ مَعَ الْسَّفَرَةِ الْکِرامِ الْبَرَرَةِ ، وَ کانَ الْقُرآنُ حَجیزا عَنْهُ یَوْمَ الْقیامَةِ ؛
هر جوان مؤمنی که در جوانی قرآن تلاوت کند ، قرآن با گوشت و خونش می‌آمیزد و خداوند عزّوجلّ او را با فرشتگان بزرگوار و نیک قرار می‌دهد و قرآن نگهبان او در روز قیامت ، خواهد بود .
کافی ، ج 2، ص 603 ، ح 4 .

حدیث117

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ؛
فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.
غرر الحکم، ح 4488

حدیث118

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أدِّبُوا أوْلادَکُمْ عَلَیَ ثَلاثٍ: حُبِّ نَبِیکُمْ، وَحُبِّ أهلِ بَیتِهِ، وَعَلیَ قِرَاءَةِ الْقُرآنِ؛
فرزندانتان را با سه خصلت تربیت کنید: دوستی پیامبر اکرم (ص)، دوستی اهل بیت ایشان(ع) و تلاوت قرآن.
لجامع الصغیر، ج 1، ص 14

حدیث119

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
عَن اِسماعیلِ بنِ سَهلِ قالَ : کَتَبتُ الی اَبی جَعفر الثّانی (علیه السلام) عَلَّمَنی شَیئا اِذا قُلتُه کُنتُ مَعَکُم فی الدُّنیا وَ الآخِرَة فقا: فَکَتَبَ بِخَطِّه اَعرَفُهُ: اَکثِر مِن تِلاوَةِ اِنّا اَنزَلناهُ و رَطِّب شَفَتَیکَ بِالاستِغفار؛
اسماعیل بن سهل گوید: به خدمت امام جواد نوشتم : به من چیزی بیاموز که هر گاه آن را بگویم در دنیا و آخرت با شما باشم. حضرت با خط شریف خود که آن را می شناختم نوشتند: سوره مبارکه انا انزلناه را زیاد تلاوت کن و دو لب خود را با گفتن استغفار تر کن (نیروی تازه بخش).
(جهاد با نفس، ح 786)

حدیث120

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
مَن قَرَا القُرآن و هو شابٌّ مُؤمِنٌ ، اختَلَطَ القُرآنُ بلَحمِهِ و دَمِهِ؛
هر جوان مؤمنی که قرآن بخواهد، قرآن با گوشت و خون او را در می آمیزد.
الامام صادق (علیه السلام)- الوسائل 14/2

حدیث121

اِنَّ هَذِهِ القُلُوب تَصدأ کما یصدَأ ُالحَدید اِذا أصابَهُ المَاءِی قیلَ: وَما جَلَاؤُها؟ قالَ رسولُ الله (صلی الله علیه و آله و سلم): کثرَة ذِکرَ المَوتِ وَ تِلاوَةَ القُرآنِی؛
دل ها مانند آهن هنگام رسیدن آب به آن زنگ می زند، گفتند: صیقل آن چیست؟ آن حضرت فرمود: زیادی یاد مرگ و خواندن قرآنی.
(کنز العمال، ج 15، ص 549، ح 42130)

حدیث122

امام رضا علیه السلام فرمودند:
من قرا فی شهر رمضان ایة من کتاب الله کان کمن ختم القران فی غیره من الشهور.
هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماههای دیگر تمام قرآن را بخواند.
(بحار الانوار ج93، ص346)

حدیث123

حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند:
حبب الی من دنیاکم ثلاث: تلاوة کتاب الله و انظر فی وجه رسول و الانفاق فی سبیل الله
از دنیای شما سه چیز محبوب من است: 1-تلاوت قرآن 2-نگاه به چهره رسول خدا 3-انفاق در راه خدا
(وقایع الایام خیابانی، جلد صیام، ص295)

حدیث124

حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند:
قاریءُ الحدید، و اذا وقعت، و الرحمن، یدعی فی السموات و الارض، ساکن الفردوس
تلاوت کننده سوره حدید و واقعه و الرحمن در آسمانها و زمین اهل بهشت خوانده می شوند .
(کنزالعمال ، ج 1 ، ص582)

تدبر در قرآن و عمل به آن

حدیث1

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من تَعلّم القرآن فلم یَعمل به وآثَرَ علیه حبُّ الدنیا و زینتَها اِستوجَبَ سَخَطَ الله و کانَ فی الدرجةِ مع الیهود و النصاری الذین یَنْبِذُون کتاب الله وراءَ ظَهُورِهم.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که قرآن را یاد بگیرد و بدان عمل نکند و دوستی دنیا و زینت آن را بر قرآن برگزیند مستحق خشم خداست و با یهودیان و مسیحیان، که کتاب خدا را پشت سر می اندازند، در یک درجه خواهد بود.
«وسائل الشیعة، ج 6، ص 183»

حدیث2

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
علیکم بکتاب الله... من عمل به سبق؛
بر شما باد رجوع به کتاب خدا(قرآن) ... کسی که به آن عمل کند از همه پیشی می گیرد.
نهج البلاغه خطبه 155

حدیث3

قال الامام علی - علیه السّلام - : علیکم بکتاب الله من عمل به سبق.
امام علی - علیه السّلام - فرمود: بر شما باد (عمل) به کتاب خدا که هر کس به آن عمل کند بر دیگران پیشی گیرد.
«نهج البلاغه، خطبه 156»

حدیث4

قال الامام علی - علیه السّلام - : الله الله بالقرآن لا یسبقکم بالعمل به غیرکم.
امام علی - علیه السّلام - فرمود: توصیه می کنم شما را به قرآن، نباید در عمل به قرآن دیگران بر شما پیشی گیرند.
«نهج البلاغه، نامه 47»

حدیث5

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : الحافظ للقرآن العاملُ به مع السَّفَرةِ الکرامِ البَرَرَةَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که قرآن را حفظ کند و به آن عمل نماید با پیامبران بزرگوار و نیکو خواهد بود.
«الکافی، ج 2، ص 603»

حدیث6

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من تعلم القرآن و لم یعمل به حشره الله یوم القیامة اعمی فیقول یا رب لم حشرتنی اَعمی و قد کنت بصیراً قال کذلک اتتک آیاتک فنسیتها.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: کسی که قرآن را بیاموزد و به آن عمل نکند، خدا او را در روز قیامت کور محشور می کند، پس می گوید خدایا به خاطر چه مرا کور محشور کردی در حالی که من بینا بودم. خداوند متعال می فرماید: چگونه تو آیات ما را خواندی و آنها را به فراموشی سپردی (به آنها عمل نکردی).
«عقاب الاعمال، ص 52»

حدیث7

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من تعلم القرآن فلم یعمل به و اثر علیه حب الدنیا و زینتها استوجب سخط الله و کان فی الدّرجة مع الیهود و النصاری الذی ینبذون کتاب الله وراء ظهورهم.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: کسی که قرآن را بیاموزد و به آن عمل نکند و دنیا و زینت آن را بر قرآن ترجیح دهد، سزاوار خشم خدا است و در ردیف یهود و نصاری قرار خواهد داشت که کتاب خدا را پشت سر انداخته اند.
«جامع الاخبار، ج 1، ص 221»

حدیث8

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ان فی جهنم وادیاً یستغیث فیه اهل النار کل یوم سبعین الف مرة فقیل له لمن یکون هذا العذاب؟ فقال - صلّی الله علیه و آله - : لشارب الخمر من اهل القرآن و تارک الصلوة.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: همانا مکانی در جهنم هست که اهل آتش استغاثه و درخواست می کنند در هر روز 70 هزار بار نجات از آن را، گفته شد یا رسول الله این مکان برای کیست؟ حضرت فرمود: برای شارب خمر از اهل قرآن و تارک نماز.
«وسایل الشیعه، ج 2، ص 838»

حدیث9

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : یا مفضل لو تدبر القرآن شیعتنا لما شکوا فی فضلنا ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمود: ای مفضل، اگر شیعیان ما در قرآن تدبر کنند و بیندیشند، هر آینه شک نمی کردند در بزرگی و فضل ما.
«بحار الأنوار، ج 53، ص 25»

حدیث10

قال الامام الصادق - علیه السّلام - فی دعاء: اللهم نشرتُ عهدک و کتابک فاجعل نظری فیه عبادة و قراءتی فیه تفکراً و فکری فیه اعتباراً و لا تجعل قرائتی قراءةً لاتدبر فیها و لا تجعل نظری فیه غفلة.
امام صادق - علیه السّلام - در دعایی فرمود: خدایا منتشر کردم عهد و کتاب تو را، پس قرار بده نگاه من را بر آن عبادت و خواندن مرا در آن با تفکر و اندیشیدن و فکر من در آن را وسیله عبرت قرار ده و قرار نده خواندن من را خواندنی که در آن تدبر و تفکر نباشد و قرار نده نگاه مرا در آن، نگاهی غافل و بی خبر (از عمق مطالب آن).
«مصباح الانوار، ص 141»

حدیث11

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : المقریءُ بلا علم کالمعجب بلامال و لا مُلک یبغض الناس لفقره و یغبضونه لعُجبه فهو ابداً مخاصم للخلق فی غیر واجب و من خاصم الخلق فیما لم یؤمر به فقد نازع الخالقیه و الربوبیّة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمود: قاری بدون آگاهی مثل پادشاه بدون مال و زمین است که دشمن می شود مردم را به خاطر فقرش و مردم هم با او دشمن می شوند به خاطر عجبش، پس همیشه او در حال جنگ و دعوا با خلق خدا در آن چه واجب نشده است و کسی که با خلق دشمنی کند در آن چه به او دستور داده نشده، پس نزاع می کند در خالقیت و ربوبیت خداوند.
«مصباح الشریعه، ص 44»

حدیث12

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ویلٌ لمن لاکها بین لحییه و لم یتدبّرها.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: وای بر کسی که قرآن را در بین لبهای خود لقلقه کند و در آن تدبر و تفکر نکند.
«مجمع البیان، ج 2، ص 554»

حدیث13

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ما انعم الله علی عبدٍ بعد الایمان بالله افضل من العلم بکتاب الله و المعرفة بتأویله.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: خدا بعد از نعمت ایمان به خود، نعمتی بالاتر از علم به کتاب خدا و شناخت تأویل آن نداده.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 182»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السّلام - : الا لا خیر فی قراءة لا یدبّر فیها.
امام علی - علیه السّلام - فرمود: همانا در قرائتی که در آن تدبر و تفکر نشود، خیری نیست.
«معانی الاخبار، ص 67»

حدیث15

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
تَدَبَّرُوا آیاتِ القُرآنِ وَ اعتَبِرُوا بِهِ فَإنَّهُ أبلَغُ العِبَرِ ؛
در آیات قرآن تدبّر کنید و از آن عبرت بگیرید ، که رساترین عبرت‌هاست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4493

حدیث16

امام علی علیه‌السلام :
ألا لا خَیرَ فی قِراءةٍ لیسَ‌فیها تَدَبُّرٌ ، ألا لا خَیرَ فی عِبادَةٍ لیسَ فیها تَفَقُّهٌ ؛
بدانید که در قرآن خواندنی که با تدبّر همراه نباشد ، خیری نیست ؛ بدانید که در عبادتی که با فهم و اندیشه توأم نباشد ، خیری نیست .
بحار الأنوار : 92 / 211 / 4 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث17

امام علی علیه‌السلام :
اللّه‌َ اللّه‌َ فی القرآنِ ، لا یَسبِقُکُم بالعَمَلِ بهِ غَیرُکُم .
خدا را ! خدا را ! درباره قرآن ، مبادا دیگران با عمل به آن ، بر شما پیشی گیرند .
نهج البلاغة : الکتاب 47 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث18

امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
همانا در قرآن چراغ های روشنائی بخش و شفا بخش دردها و گرفتاری های درونی وجود دارد، پس کسی که (خود را) با قرآن جلی دهد چشمانش قوی و روشن می گرددو قلب و درون خویش را صفا خواهد داد، چون که تفکّر و اندیشه (در قرآن سبب) حیات قلبِ آگاه می باشد، همچنان که شخص روشن دل در تاریکی ها به وسیله نور چراغ حرکت می نماید و راه می رود.
بحارالأنوار، ج 78، ص 112

تعلیم و تعلم قرآن

حدیث1

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من قرأ القرآن ابتغاء وجه الله و تفقها فی الدین کان له من الثواب مثل جمیع ما اعطی الملائکه و الأنبیاء و المرسلون؛
هرکس برای کسب رضایت خدا و آگاهی در دین قرآن بیاموزد، ثوابی مانند همه آنچه که به فرشتگان و پیامبران و رسولان داده شده، برای اوست.
وسائل الشیعه 6/183/7683

حدیث2

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ان اردتم عیش السعداء و موت الشهداء و النجاه یوم الحسره و الظل یوم الحرور و الهدی یوم الضلاله فادرسوا القرآن فانه کلام الرحمان و حرز من الشیطان و رجحان فی المیزان؛
اگر زندگی سعادتمندان،مرگ شهیدان، نجات روز حسرت(قیامت)، سایه روز سوزان و هدایت در روز گمراهی را می خواهید، قرآن را یاد بگیرید که آن سخن خدای مهربان است و سپری است در مقابل شیطان و سنگینی در ترازوی اعمال.
جامع الاخبار ص 41

حدیث3

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
الا من تعلم القرآن و علمه و عمل بما فیه فأنه له سائق الی الجنه و دلیل الی الجنه.
بدانید هرکس قرآن بیاموزد و به دیگران آموزش دهد و به آنچه در قرآن است عمل کند، من جلودار و راهنمای او به سوی بهشت هستم.
کنزالعمال 1/531/2375

حدیث4

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : علّموا اولادکم یس فانّها ریحانة القرآن.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: به فرزندان خود سوره مبارکه یس را بیاموزید که آن ریحانه قرآن است.
«جامع الاخبار، ج 1، ص 211»

حدیث5

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : من شدّد علیه القرآن کان له اجران و من یسرِّ علیه کان مع الابرار.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هر که به سختی قرآن را یاد بگیرد برای او دو اجر است و هر که به آسانی یادگیرد با نیکان می باشد.
«بحار الأنوار، ج 89، ص 187»

حدیث6

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : من تعلّم منه حرفاً ظاهراً کتب الله له عشر حَسَنات و محا عنه عشَر سیّئات و رفع له عشر درجات.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هر کس از قرآن یک حرف بیاموزد، خداوند برای او ده حسنه می نویسد و ده گناه از او می بخشد و او را ده درجه بالا می برد.
«الکافی، ج 2، ص 612»

حدیث7

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : و یجاء بعبدٍ قد تعلم القرآن فیقول یا رب تعلمتُ القرآن ابتغاء وجهک فیقال له بل تعلمت لیقال ما احسن صوت فلان اذهبوا به الی النار.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: می آید روز قیامت بنده ای که قرآن را فراگرفته و می گوید: پروردگارا، من قرآن را به خاطر رضا و خشنودی تو فراگرفتم، پس گفته می شود به او که تو قرآن را فراگرفتی تا به تو بگویند فلانی چه صوت زیبایی دارد، ببرید او را به سوی آتش.
«بحار الأنوار، ج 7، ص 180»

حدیث8

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ینبغی للمؤمن ان لا یموت حتی یتعلم القرآن او یکون فی تعلمه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: سزاوار است برای انسان مؤمن که قبل از مردنش قرآن را یاد بگیرد یا در حال یادگیری قرآن باشد.
«الکافی، ج 1، ص 444»

حدیث9

قال الامام علی - علیه السّلام - : تعلموا القرآن فانه احسن الحدیث و تفقهوا فیه فانّهُ ربیع القلوب و استشفوا بنوره فانه شفاء الصدور و احسنوا تلاوته فانه انفع القصص فان العالم العامل بغیر علمه کالجاهل الحائر ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: قرآن را بیاموزید که بهترین گفتار است و تفقه کنید در آن که بهار دلهاست و شفاعت بجوئید به نورش که او شفادهنده سینه ها است و آن را نیکو تلاوت کنید، زیرا بهترین و مفیدترین داستانها است، پس بدرستی که عالم عامل به غیر علمش مثل جاهل و نادانی است که از بیماری نادانی شفا نخواهد گرفت، بلکه حجت بر او قویتر و حسرت و اندوه بر او استوارتر و در پیشگاه خدا سزاوارتر به نکوهش است.
«نهج البلاغه، خطبه 110»

حدیث10

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : تعلموا القرآن و اقرؤوه.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرآن را فراگیرید و آن را بخوانید.
«مستدرک الوسائل، ج 4، ص 254»

حدیث11

قال الامام علی - علیه السّلام - : و امّا حق الولد علی الوالد ان یُحسّن اسمه و یُحسّنَ ادبه و یعلمه القرآن.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: حق فرزند بر پدر آن است که برای او اسم نیکو انتخاب کند و او را نیکو ادب کند و به او قرآن بیاموزد.
«نهج البلاغه، حکمت 391»

حدیث12

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من علّم ولده القران فکانّما حج البیت عشرة آلاف حجة و اعتمر عشرة آلاف عمرة و اعتق عشرة آلاف رقیه من ولد اسماعیل و ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که به فرزند خود قرآن بیاموزد مثل این که ده هزار حج و ده هزار عمره انجام داده و ده هزار بنده از اولاد اسماعیل را آزاد کرده و در ده هزار غروه شرکت کرده و ده هزار مسکین گرسنه را طعام داده است.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 290»

حدیث13

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من علّم آیة فی کتاب الله کان له اجرها ما تلیت.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که آیه ای از قرآن را به دیگری یاد بدهد اجر تلاوت آن (آیه) برای او (نیز) است مادامی که تلاوت شود.
«مستدرک الوسائل، ص 235»

حدیث14

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من تعلم القرآن للدنیا و زینتها حرّم الله علیه الجنّة.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس قرآن را برای دنیا و زینتهای آن فراگیرد، خداوند بهشت را بر او حرام می کند.
«بحار الأنوار، ج 74، ص 101»

حدیث15

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من تعلم القرآن ثم تفقه فی الدین ثم اتی صاحب سلطان تملقاً الیه و طمعا لما بین یدیه خاض بقدر خطاه فی نار جهنم.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس که قرآن را فراگیرد و سپس در دین تفقه و کوشش کند، بعد آن را نزد پادشاهی بیاورد و تملق او را بکند یا چشم بدوزد به آن چه نزد سلطان است؛ فرو می رود به مقدار خطای خود در آتش جهنم.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 127»

حدیث16

ابوذر از پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - پرسید: یا رسول الله من می ترسم از این که قرآن را فراگیرم ولی به آن عمل نکنم، پس پیامبر - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند قلبی را که قرآن در آن جای گرفته است، عذاب نمی کند.
«مستدرک الوسائل، ج 4، ص 233»

حدیث17

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ما من رجل علّم ولده القرآن الا توّجَ الله ابویه یوم القیامه تاج الملک و کسیا حلتین لم یر الناس مثلهما.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: پاداش مردی که به فرزند خود قرآن بیاموزد نیست مگر این که خداوند در روز قیامت تاج پادشاهی بر سرش گذارد و او را حلّه هایی بپوشاند که مردم مثل آن را ندیده اند.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 168»

حدیث18

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : معلم القرآن یستغفرله کل شیءٍ حتی الموت فی البحر.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: برای معلم قرآن تمام موجودات حتی ماهیان دریا، طلب آمرزش می کند.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 288»

حدیث19

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من تعلم القرآن و تواضع فی العلم و علّم عبادالله و هو یرید ما عندالله لم یکن فی الجنة اعظم ثواباً منه و لا اعظم منزلة منه و لم یکن فی الجنة منزلةً و لا درجةً رفیعه ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که قرآن را یاد بگیرد و متواضع در علم باشد و آن را به بندگان خدا بیاموزد و اجرش را از خدا بخواهد، در بهشت بزرگتر از ثواب او و بزرگتر از مقام و منزلت او چیزی نیست و در آنجا از بالاترین مقامها و شریفترین منازل برخوردار است.
«عقاب الاعمال، ص 51»

حدیث20

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ما من مؤمنٍ ذکر او انثی حُراً او مملوکا إلا والله علیه حق واجب ان یتعلم القرآن.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: نیست بر مؤمن مرد یا زن، آزاد یا برده مگر این که برای خدا حقی واجب برگردن آنها است و آن حق این است که قرآن را یاد بگیرند.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 287»

حدیث21

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : خیرُکم من تعلّم القرآن و علّمه.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بهترین شما کسی است که قرآن را یاد بگیرد و به دیگران بیاموزد.
«مستدرک الوسائل، ج 4، ص 235»

حدیث22

قال الامام علی - علیه السّلام - : ألا و من تعلم القرآن ثم نسیه متعمداً لقی الله یوم القیامة مغلولاً یسلط الله علیه بکل آیه نسیها حیّه تکون قرینتة الی النار الا أن یغفر له.
امام علی - علیه السّلام - فرمود: همانا کسی که قرآن را یاد بگیرد و آن را از روی عمد فراموش کند، خدا را ملاقات می کند در حالی که خدا مسلط می کند بر او به ازای هر آیه که فراموش کرده، ماری که قرین آتش باشد مگر اینکه برای کارش (فراموشی عمدی قرآن) طلب بخشش کند.
«بحار الأنوار، ج 89، ص 187»

حدیث23

قال علی - علیه السلام -:
ان الله - عزوجل - لیهم بعذاب اهل الارض جمیعا حتی لایتحاشی منهم احدا اذا عملوا بالمعاصی و اجترحوا السیئات فاذا الی الشیب ناقلی اقدامهم الی الصلوة و الولدان یتعلمون القرآن رحمهم الله فاخر ذلک عنهم ؛
آنگاه که اهل زمین در گناه و بدیها غوطه ور می شوند خداوند متعال قصد می کند تمامی آنان را بدون استثناء دچار عذاب نماید، ولی با توجه به پیرمردان ریش سفیدی که برای نماز (به سوی مسجد) گام برمی دارند و نیز نونهالانی که در حال یادگرفتن قرآن هستند، به تمامی اهل زمین رحم نموده و عذاب آنان را به تاءخیر می اندازد.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 360، باب 3، روایت 12).

حدیث24

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن عَلَّمَ رجُلاً القرآنَ فهُومَولاهُ ، لا یَخذُلُهُ ولا یَستَأثِرُ علَیهِ ؛
هر کس به مردی قرآن بیاموزد ، مولای اوست و آن مرد نباید او را تنها و بی‌یار گذارد و خود را بر وی ترجیح دهد .
کنزالعمّال : 2382 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث25

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
علَیکُم بتَعَلُّمِ القرآنِ وکَثرَةِ تِلاوَتِهِ ؛
برشما باد، آموختن قرآن و بسیار خواندن آن .
کنزالعمّال : 2368 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث26

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خِیارُکُم مَن تَعَلَّمَ القرآنَ وعَلَّمَهُ؛
بهترین شما ، کسی است که قرآن را بیاموزد و (به دیگران) آموزش دهد .
بحار الأنوار : 92 / 186 / 2 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث27

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن اُعطِیَ القرآنَ فَظَنَّ أنّ أحَدا اُعطِیَ أکثَرَ ممّا اُعطیَ فقد عَظَّمَ صَغیرا وصَغَّرَ کبیرا ؛
به هر کس (نعمت دانستن) قرآن داده شود و با این حال گمان کند که به دیگری نعمتی بالاتر و بیشتر از این نعمت او داده شده‌است ، بی‌گمان کوچکی را بزرگ شمرده و بزرگی را کوچک .
معانی الأخبار : 279 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث28

امام علی علیه‌السلام :
تَعَلَّموا القرآنَ ؛ فإنّهُ أحسَنُ الحَدیثِ ، وتَفَقَّهُوا فیهِ فإنَّهُ رَبیعُ القُلوبِ ؛
قرآن را بیاموزید ، که آن بهترین سخن است و در آن دانا و فقیه شوید که آن بهار دلهاست .
نهج البلاغة : الخطبة : 110

حدیث29

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم من تعلّم القرآن و علّمه؛
بهترین شما کسی است که قرآن را را تعلیم گیرد و تعلیم دهد.
نهج الفصاحه

حدیث30

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُکُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرآنَ وَ عَلَّمَهُ؛
بهترین شما کسی است که قرآن بیاموزد و آموزش دهد.
نهج الفصاحه، ح 1524.

حدیث31

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ قَـبَّلَ وَلَدَهُ کَـتَبَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَمَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللّه‌ُ یَوْمَ الْقیامَةِ، وَمَنْ عَلَّمُهُ الْقُرآنَ دُعیَ بِالاَْبـَوَیْنِ فَیُکْسَیانِ حُلَّتَیْنِ یُضی‌ءُ مِنْ نورِهِما وُجوهُ اَهْلِ الْجَنَّةِ ؛
هر کس فرزندش را ببوسد ، خداوند عزّوجلّ برای او ثواب می‌نویسد و هر کسی که او را شاد کند ، خداوند روز قیامت او را شاد خواهد کرد و هر کس قرآن به او بیاموزد ، پدر و مادرش دعوت می‌شوند و دو لباس بر آنان پوشیده می‌شود که از نور آنها ، چهره‌های بهشتیان نورانی می‌گردد .
کافی ، ج 6، ص 49، ح1.

استماع قرآن

حدیث1

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : و رأیت القرآنَ قد ثقُل علی الناس استماعُهُ و خفَ علی الناسِ استماع الباطل.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: می بینم که قرآن شنیدنش بر مردم سنگین است و شنیدن حرفهای باطل بر آنها سهل.
«وسائل الشیعه، ج 16، ص 277»

حدیث2

قال الامام الصادق - علیه السّلام - :
من استمع حرفاً من کتاب الله من غیر قراءة کتب الله له حسنة و محاعنه سیّئةً و رفع له درجةً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند:
هر کسی بشنود حرفی از قرآن را از غیر قرائت آن، می نویسد خدای برای او یک حسنه و محو می کند از او گناهی را و بالا می برد او را درجه ای.
«الکافی، ج 2، ص 488»

حدیث3

قال الامام الحسین - علیه السّلام - :
من استمع القرآن کتب الله بکل حرفٍ حَسنَةً.
امام حسین - علیه السّلام - فرمودند:
هر کس بشنود (تلاوت) قرآن را، خداوند برای او به ازای هر حرفی حسنه ای مینویسد.
«الکافی، ج 2، ص 611»

حدیث4

قال الامام الباقر - علیه السّلام - :
یُستحب الانصات و الاستماع فی الصلاة و غیرها للقرآن.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند:
مستحب است سکوت و گوش دادن در نماز و غیر نماز، به قرآنی که خوانده می شود.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 295»

حدیث5

قال الامام الباقر - علیه السّلام - :
و اذا قریء القرآن فی الفریضه خلف الامام فاستمعوا له و انصتوا لعلکم ترحمون.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند:
زمانی که در فریضه (نماز) پشت سر امام، قرآن خوانده می شود، پس گوش دهید به آن و ساکت باشید، شاید مورد رحمت خدا قرار گیرید.
«بحار الأنوار، ج 88، ص 108»

حدیث6

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
یدفع الله عن مستمع القرآن بلوی الدنیا و عن قاریه بلوی الاخره.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
خداوند از شنونده قرآن سختی های دنیا را بر می دارد و از قاری آن گرفتاری های آخرت را.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 831»

حدیث7

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
قاری القرآن و المستمع فی الاجر سواء.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
قاری و شنونده قرآن در اجر و پاداش با هم مساوی هستند.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 293»

حدیث8

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَمَعَ إلی آیَةٍ مِن کتابِ اللّه کُتِبَت لَهُ حَسَنةً مُضاعَفةً ، ومَن تَلا آیَةً مِن کتابِ اللّه کانَت لَهُ نورا یَومَ القِیامَةِ ؛
هرکه به یک آیه از کتاب خدا گوش دهد ، برایش ثوابی دو چندان نوشته شود و هر که یک آیه از کتاب خدا تلاوت کند ، روز قیامت آن آیه نوری برای او باشد .
کنز العمّال : 2316 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث9

امام علی علیه‌السلام :
لا تُخلِقُهُ کَثرَةُ الرَّدِّ ووُلوجُ السَّمعِ ؛
قرآن هر اندازه هم تکرار شود و به گوش خورد، باز کهنه نمی‌شود .
نهج البلاغة : الخطبة 156

حدیث10

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّاعی و المؤمّن فی الأجر شریکان و القاری و المستمع فی الأجر شریکان و العالم و المتعلّم فی الأجر شریکان؛
آنکه دعا میکند و آنکه آمین گوید در پاداش شریکند و قاری و مستمع در پاداش شریکند و دانشمند و دانش آموز در پاداش شریکند.
نهج الفصاحه

حدیث11

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مَنِ اسْتَمَعَ إلی قاری‌ءٍ یَقرَؤُها [بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ] کانَ لَهُ بِقَدرِ ما لِلْقارِئ؛
هر کس به صدای قاری‌ای که بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت می‌کند گوش دهد، برای او آن خواهد بود، که برای قاری است.
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج 2، ص 271 .

حاملان قرآن

حدیث1

قال الامام علی - علیه السّلام - : حملة القرآن فی الدنیا عرفاء اهل الجنة یوم القیامة.
امام علی - علیه السّلام - فرمود: حاملان (همراهان) قرآن در دنیا، عرفاء بهشت هستند در روز قیامت.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 169»

حدیث2

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اشراف امتی حملة القرآن و اصحاب اللیل.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: بزرگواران امت من حاملان قرآن و شب زنده داران هستند.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 177»

حدیث3

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : حملة القرآن المخصوصون برحمة الله الملبسون نور الله المعلمون کلام الله المقربون من الله من والاهم فقد والی الله و من عاداهم فقد عادی الله.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: حاملان قرآن مخصوصند به رحمت و بخشش خدا و پوشیده به نور خدا، معلم کلام خدا و مقربان نزد خداوند هستند، هر کس آنها را دوست دارد، خدا را دوست داشته و هر که با آنها دشمن باشد با خدا دشمن است.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 181»

حدیث4

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِن اکرم العباد الی الله بعد الانبیاء العلماء ثم حملة القرآن یخرجون من الدنیا کما یخرج الانبیاء و یحشرون من قبورهم مع الانبیاء ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: همانا گرامی ترین مردم در نزد پروردگار بعد از پیامبران، علماء و سپس حاملان قرآن هستند، آنها خارج می شوند از دنیا همان گونه که انبیاء خارج می شوند و برانگیخته می شوند از قبور همراه انبیاء و می گذرند از صراط با انبیاء و می گیرند ثواب و پاداش انبیاء را پس چه خوب پاداشی است برای طالب علم و حامل قرآن.
«مستدرک الوسائل، ج 4، ص 244»

حدیث5

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ان اهل القرآن فی اعلی درجه من الآدمیین ما خلا النبیین و المرسلین فلا تستضعفوا اهل القرآن حقوقهم فان لهم من الله العزیز الجبار لمکانا علیاً.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: اهل قرآن سوای پیامبران و مرسلین در بالاترین درجه از آدمیان هستند، پس حقوق اهل قرآن را اندک و کم مشمارید، زیرا برای ایشان نزد خدای بزرگ مقام بلندی است.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 174»

حدیث6

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یا معاشر قرّاء القرآن اتقوالله عز و جل فیما حمّلکم به من کتابه فَانّی مسئوول و انکم مسئولون انی مسؤول عن تبلیغ الرسالة و امّا انتم فتُسألون عمّا حمّلتم من کتاب الله و سنّتی.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: ای گروه قرآن خوانان تقوای الهی پیشه کنید در آن چه از کتاب خود به شما داده است، زیرا که من مسئولم و شما هم مسئول هستید، من مسئولم نسبت به رساندن و تبلیغ رسالت و شما مسئول هستید نسبت به آن چه از قرآن و سنت من در بردارید.
«الکافی، ج 2، ص 443»

حدیث7

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اهل القرآن هم اهل الله و خاصة.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: اهل قرآن، اهل خدا و جزء خواص هستند.
«مجمع البیان، ج 1، ص 15»

حدیث8

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یوضع یوم القیامة منابر من نور و عند کل منبر نجیب من نُجُب الجنة ثم ینادی منادٍ من قِبَل رب العزه: أین حملة کتاب الله اجلسوا علی هذه المنابر فلا خوف علیکم ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: برپا می شود در روز قیامت منبرهایی از نور که نزد هر منبر، شتری از شتران برگزیده بهشتی است، پس ندا می دهد منادی از طرف خداوند: کجایند، حاملین کتاب خدا، بنشینید بر این منبرها، پس ترسی بر شما نیست و شما محزون نباشید تا خدا از حساب خلایق فارغ شود، پس سوار می شوید بر این شترها و می روید به سوی بهشت.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 290»

حدیث9

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یا اباذر من اجلال الله اکرام ذی الشیبة المسلم و اکرام حملة القرآن العاملین به و اکرام السلطان المقسط.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: ای اباذر از بزرگواری خدا اکرام فرمانده سپاه مسلمان، اکرام حامل قرآن که عامل به آن باشد و اکرام سلطان عادل است.
«مستدرک الوسایل، ج 1، ص 290»

حدیث10

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : حامل القرآن حامل رایة الاسلام و من اکرمه فقد اکرم الله و من اهانه علیه لعنة الله.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: حامل قرآن پرچمدار اسلام است، کسی که او را گرامی بدارد، خدا را گرامی داشته و کسی که به او اهانت کند لعنت خدا بر او باد.
«کنز العمال، ج 1، ص 515»

حدیث11

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا انزل الله عاهة من السماء عوفی منها حملة القران و رعاة الشمس ای الحافظون لاوقات الصلوة و عمار المساجد؛
هنگامی که خداوند سبحان ، از آسمان آفت نازل کرد حاملین قرآن ، رعایت کنندگان خورشید، یعنی کسانی که اوقات نماز را مراعات کنند، و مساجد را آباد می سازنداز این آفت در امانند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 61)

حدیث12

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أشرافُ اُمّتی حَمَلَةُ القرآنِ وأصحابُ اللیلِ؛
اشـراف و بـزرگان امّـت من حاملان قرآن و شب زنده‌دارانند .
الخصال : 7 / 21 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث13

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حَمَلةُ القرآنِ هُمُ‌الَمحفوفُونَ برَحمَةِ اللّه ، المَلبوسونَ بنُورِ اللّه عز و جل؛
این حاملان (و حافظان) قرآنند که در میان رحمت خدا و پوشیده به نور خداوند عز و جل هستند .
جامع الأخبار : 115 / 202 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث14

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ مِن تَعظیمِ جَلالِ‌اللّه عز و جل کَرامَةَ ذی الشَّیبهِ ، وحامِلِ القُرآنِ ، والإمامِ العادِلِ .
احترام نـهادن بـه ریـش سـفید و قـرآن دان و پیشوای دادگر ، بزرگداشت جلال و شکوه خداوند عز و جل است .
کنزالعمّال : 25507

معصوم شناسی

حضرت محمد(ص)

حدیث1

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مالی و لِلدنیا إنما مَثَلی و مثلُها کمثل الراکبِ رُفِعَت له شجرةٌ فی یوم صائفٍ فقال تَحتَها ثم راحَ و تَرَکَها.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: مرا با دنیا چکار؟ مثل من و دنیا مثل سواری است که در روز گرمی درختی برایش بپا شده و او زیر درخت خواب کوتاهی نموده سپس کوچ کرده و درخت را وا گذاشته است.
«الکافی، ج 2، ص 134»

حدیث2

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَنَّ اللهَ بَعثََنی رحمةً للعالَمین و لِاَمحقَ المعازفَ و المزامیرَ و امورَ الجاهلیة.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند مرا مبعوث کرد تا رحمتی برای جهانیان باشم و ساز و نی ها و امور جاهلیت را نابود سازم.
«بحار الانوار، ج 79، ص 250»

حدیث3

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أن الله خلقنی و خلق علیاً و فاطمه و الحسن و الحسین و الأئمه من نور واحد؛
خداوند، من و علی و فاطمه و حسن و حسین و امامان را از یک نور آفریده است.
جامع الاخبار ص 46

حدیث4

قال الامام علی(علیه السلام) فی صفه النبی(صلی الله علیه و آله و سلم) :
طبیب دوار بطبه قد أحکم مراهمه و أحمی (أمضی) مواسمه یضع ذلک حیث الحاجه إلیه من قلوب عمی و آذان صم و ألسنه بکم، متتبع بدوائه مواضع الغفله و مواطن الحیره...؛
امام علی(علیه السلام) در توصیف پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
پزشکی است که با دانش خود، همواره میان مردم می گردند، مرهمهایش را به خوبی فراهم و ابزار کارش را آماده کرده و آنها را هر جا که لازم باشد، از دلهای کور و گوشهای کر و زبانهای گنگ به کار می برد، غفلت گاه و جایگاه های حیرت را جستجو و با داروی خود آنها را درمان می کند.
نهج البلاغه خطبه 108

حدیث5

امام سجّاد علیه‌السلام :
کانَ إذا أوی إلی مَنزِلِهِ جَزَّءَ دُخولَهُ ثَلاثَةَ أجزاءٍ : جُزءا لِلّهِ و جُزءا لِأهلِهِ و جُزءا لِنَفسِهِ ؛
امام سجّاد علیه‌السلام :
پیامبر وقتی به خانه خویش می‌رفت ، اوقاتش را سه قسمت می‌کرد : بخشی برای خدا ، بخشی برای خانواده و بخشی برای خود .
مکارم الأخلاق ، ج 1 ، ص 44 .

حدیث6

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ان فاطمة ضمنت لعلی (علیه السلام) عمل البیت و العجین و الخبز و قم البیت و ضمن لها علی (علیه السلام) ما کان خلف الباب. نقل الحطب و ان یجیی ء بالطعام
- برای تقسیم کارهای خانه - حضرت فاطمه (سلام الله علیها) خمیر نمودن و پخت نان و نظافت را بعهده گرفت و علی (علیه السلام) نیز کارهای بیرون خانه همچون نهیه هیزم و خرید لوازم خوراکی را پذیرفت.
تفسیر عیاشی ج 1: 171.

حدیث7

قال الامام الحسین - علیه السّلام - : سَئَلْتُ أَبِی عَنْ مَخْرَج رَسُولِ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - فَقالَ: کانَ رَسُولَ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - یَحْزَنُ لِسانَهُ إلاّ عَمّا یَعْنِیهِ قَدْ تَرَک نَفْسَهُ مِنْ ثَلاثٍ، الْمِراءِ وَ الْإکثارِ ... .
امام حسین - علیه السّلام - فرمودند: از پدرم، دربارة سیرة پیامبر - صلَی الله علیه و آله - پرسیدم، پاسخ دادند: رسول الله، زبان خود را همیشه از گفتار بی معنی حفظ می کرد و خود را از سه چیز دور می داشت: مراء، پرحرفی، سخن پوچ و بی معنی، و نیز سه مسئله را ترک می کرد: هیچکس را مذمت نمی کرد، از کسی عیبجویی نمی نمود و در پی جمع آوری لغزش های این و آن نبود.
«مسند الامام الرضا، ج 2، ص 85»

حدیث8

قال رسولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : جُعِلَ قُرةُ عینی الصلوةُ ولذّتی فی النساءِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قرار داده شده نماز، نور چشم من و در زناشوئی، لذت من.
«سنن النبی، ص 147»

حدیث9

قال الامام الصادق - علیه السلام - : کانَ رَسُولُ الله - صلی الله علیه و آله - یَکْرَهُ السَّوادَ اِلّا فی ثَلاثَةٍ الْعِمامَةُ وَالْخُفُّ وَالْکِساءُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - کراهت داشت از رنگ سیاه مگر در سه چیز: عمامه، کفش و عبا.
«بحارالانوار، ج83، ص249»

حدیث10

قال الامام الحسین - علیه السّلام - : کان رسول الله یرفَعُ یَدَیْهِ اذا ابْتَهَلَ و دَعا کَما یَسْتطْعِمُ المسکینُ.
امام حسین - علیه السّلام - فرمودند: رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - (هنگام دعا) دستهای خود را بالا می بردند و با حالت تضرّع و گریه دعا می کردند، مانند انسان مسکین و بیچاره ای که عاجزانه درخواست غذا می کند.
«مکارم الاخلاق، ج 2، ص 8»

حدیث11

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : خُلِقتُ اَنَا وَ عَلیٌ مِنْ نُورٍ واحدٍ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: من و علی از یک نور آفریده شده‌ایم.
«بحار الانوار، ج 35، ص 34»

حدیث12

قال رسوُل الله - صلی الله علیه و آله - : کنُتُ أَنَا وَ عَلیٌ نوُراً بَیْنَ یَدَی الله قَبْلَ أنْ یَخْلُقَ آدَمَ ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: من و علی قبل از خلقت آدم، نوری بودیم در پیشگاه خداوند، وقتی آدم آفریده شد، آن نور در وجود او قرار گرفت و پیوسته آن نور یکی بود تا اینکه در صلب عبدالمطلب به صورت دو نور، از هم جدا شد، نور نبوت در من و نور خلافت در وجود علی - علیه السّلام - قرار گرفت.
«بحار الانوار، ج 35، ص24»

حدیث13

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! می‌دانی به کدام دلیل تو را بر دیگر انبیا برتری دادم؟ به دلیل یقین و حسن خلق و سخاوت نفس و دلسوزی برای مردم.
(ارشادالقلوب1/205)

حدیث14

عن الامام علی - علیه السّلام - قال: کان رسول الله لا یحجزه عن قراءة القرآن الا الجنابة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هیچ مانعی پیامبر را از خواندن قرآن منع نمی کرد، مگر حالت جنابت.
«بحار الأنوار، ج 92، ص 216»

حدیث15

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اللّهم اجعَلْ حبَّکَ احبَّ الاشیاء عندی ... و اقطع عنّی حاجاتِ الدّنیا بالشّوق الی لقائک.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در مناجات با پروردگار اینگونه دعا می نمودند: خداوندا محبت خودت را دوست داشتنی ترین چیزها در نزد من قرار بده ... و به واسطه شوق به دیدارت حاجات دنیا را از دل من بر کن.
«کنزل العمال، ح 3648»

حدیث16

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : اللّهم انّی اسئُلکَ حُبَّکَ و حُبَّ مَنْ یُحبُّکَ و العَمَل الذّی یبلّغُنی حُبَّکَ، اللهمَّ اجْعَل حُبَّکَ احبُّ الیَّ من نَفسی و اهلی و الماءِ الباردِ.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ در مناجات با پروردگار اینگونه دعا می کردند: خداوندا محبت خود و محبت دوستدارانت را از تو خواستارم، (خداوندا) عملی را به من ارزانی کن که با آن به محبت تو دست یابم، خداوندا محبت و دوستی خودت را از دوست داشتن من نسبت به خودم و خانواده ام و آب خنک و گوارا، بیشتر و محبوبتر گردان.
«کنزالعمال، ج 2، ص 209»

حدیث17

قالَ رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : إنَّما بُعِثْتُ فاتحاً و خاتِماً و أعطیت ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: من به عنوان فاتح و خاتم (پیامبران) مبعوث شدم و جامع کلمات و کلید آن‌ها به من اعطا شده است ... .
«کنز العمّال، ح 31994»

حدیث18

عَنْ ابْنِ مَسْعُودٍ قالَ: قالَ لی رَسُول اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : لَمّا اُسْرِیَ بِی إلی السّماءِ إذاً مَلِک قَدْ أتانِی فَقالَ لِی یا مُحَمَّدُ! سَلْ مَنْ أرْسَلنا قَبْلَک قُلْتُ یا مَعاشِرَ النّاسِ وَ النَّبِیینَ عَلی ما بَعَثَکمْ اللهُ قَبلی؟ قالوُا: عَلی ولایتِک یا محمدُ و ولایةِ علیِّ بن ابی طالب.
ابن مسعود گفت: پیامبر به من فرمودند: هنگامی که در آسمان سیر کردم (در معراج) یکی از فرشتگان به پیش من آمد و گفت یا رسول الله پرسش خویش را با آن ها که قبل از شما مبعوث گشته اند در میان گذار! و من گفتم ای گروه مردم و پیامبران (سلف) بر چه چیزی خداوند متعال شما را مبعوث ساخته است؟ پاسخ دادند: بر ولایت تو ای محمد و ولایت علی ابن ابی طالب.
«بشارة المصطفی، ص 201»

حدیث19

عَنْ أبِی عَبْد اللهِ - علیهِ السَّلام - قال: ألا وَ إنَّ لِکلِّ شَیْءٍ جَوهَراً و جَوهَرُ وُلْدِ آدَمَ مُحَمَّدٌ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - وَ نَحْنُ وَ شِیعَتُنا بَعدنا حبَّذا شیعَتَنا ما أقْرَبَهُمْ مِنْ عَرْشِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: آگاه باشید که به راستی هر چیزی را گوهری است و گوهر فرزندان آدم، محمد - صلی الله علیه و آله - است و پس از آن حضرت، ما و بعد از ما، شیعیان ما هستند، خوشا بر شیعیان ما که نزدیکند به عرش خدای عز و جل و چه نیکو است رفتار خدای عز و جل نسبت به آنان در روز قیامت. به خدا سوگند اگر بر مردم گران نمی آمد و شیعیان را خود بینی فرا نمی گرفت فرشتگان رو در رو به آن ها سلام می کردند.
«الکافی، ج 8، ص 214»

حدیث20

قالَ رَسُول اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - :
مَثَلِی وَ مَثَلُ عَلِیٍّ مَثَلُ شَجَرَةٍ أنا أصْلُها وَ عَلِیٌّ فَرْعُها ... .
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
مَثَل من و علی مَثَل درختی است که من ریشه و ساقه و علی شاخه آن است...
«تاریخ دمشق، ج 2، ح 999»

حدیث21

امام علی علیه‌السلام :
کانَ رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم إذا عَزّی قالَ : آجَرَکُمُ اللّه ورَحِمَکُم ، وإذا هَنَّأ قالَ : بارَکَ اللّه لَکُم وبارَکَ عَلَیکُم ؛
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم هرگاه تسلّی می‌دادند، می‌فرمودند: خداوند اجرتان دهد و شما رامشمول رحمت خویش گرداند و هر گاه تبریک می‌گفتند، می‌فرمودند: خداوند به شما برکت دهد و بر شما مبارک گرداند .
مسکّن الفؤاد : 108 منتخب میزان الحکمة : 380

حدیث22

امام صادق(سلام الله علیه):
کانَ رسولُ اللَّهِ(صلی الله علیه و آله) أکْثَرَ ما یَجلِسُ تُجاهَ القِبلةِ؛
پیامبر خدا هنگام نشستن، بیشتر رو به قبله می‌نشست.
میزان الحکمة: ح 2518

حدیث23

امام عسکری(سلام الله علیه):
إِنَّ الصَّلاةَ عَلی رَسولِ اللَّهِ عَشرُ حَسَناتٍ؛
صلوات فرستادن بر رسول خدا ده حسنه دارد.
میزان الحکمة: ح 21781

حدیث24

امام صادق سلام الله علیه:
إنَّ اللّهَ عَزَّ ذِکرُهُ خَتَمَ بِنَبِیِّکُمُ النَّبِیِّینَ فَلا نَبِیَّ بَعدَهُ أبَدا، وخَتَمَ بِکِتابِکُمُ الکُتُبَ فَلا کِتابَ بَعدَهُ أبَدا؛
خداوند که یادش بزرگ باد با پیامبر شما، به پیامبران خاتمه داد. بنا بر این، بعد از او هرگز پیامبری بر انگیخته نخواهد شد، و [نیز] با کتاب شما به همه کتاب‌ها [ی آسمانی] پایان بخشید. پس، بعد از کتاب شما هرگز کتابی نازل نخواهد شد.
الکافی: ج 2، ص 119، ح 4

حدیث25

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أنا أوّلُ وافِدٍ علَی العَزیزِ الجَبّارِ یَومَ القِیامَةِ وکِتابُهُ وأهلُ بَیتی ثُمّ اُمَّتی، ثُمّ أسألُهُم: ما فَعَلتُم بکِتابِ اللَّهِ وبأهلِ بَیتی؟؛
من و کتاب خدا و اهل بیت من، نخستین گروهی هستیم که در روز قیامت بر خدای عزیز جبار وارد می‌شویم و سپس امت من. آنگاه من از آنها می‌پرسم که با کتاب خدا و با اهل بیتِ من چه کردید؟
الکافی: ج 2، ص 600، ح 4

حدیث26

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إنّی أمزَحُ ولا أقولُ إلّا حَقّاً؛
من مزاح و شوخی می‌کنم ولی جز حق نمی‌گویم.
میزان الحکمه، ح 18948

حدیث27

حضرت علیه السلام می فرمایند:
«... ان الحسن والحسین سبطا هذه الامة وهما من محمد کمکان العینین من الراس واما انا فکمکان الید من البدن واما فاطمة فکمکان القلب من الجسد ... ؛
حسن و حسین علیهما السلام دو سبط این امت هستند، و آن دو برای محمد صلی الله علیه و آله همانند دو چشم برای سرند، و من [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند دست برای بدن هستم، و فاطمه علیها السلام [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند قلب برای بدن است .»
بحارالانوار، ج 39، ص 352

حدیث28

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
بُعِثتُ بِمَکارِمِ الأخلاقِ وقحاسِنِها؛
من برای (احیای) مکارم و نیکی‌های اخلاقی مبعوث شدم.
الأمالی، طوسی، 596

حدیث29

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
أَمَرَنی رَبّی بِمُداراةِ النّاسِ کَما أَمَرَنی بِأَداءِ الفَرائِضِ؛
پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است.
کافی، ج2، ص117، ح4

حدیث30

امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ رَسولُ اللّه صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فَخْما مُفَخَّما... یَتَـکَلَّمُ بِجَوامِعِ الکَلِمِ فَصْلاً لا فُضولَ فیهِ و لا تَقصیرَ. دمثا، لَیْسَ بِالجافی و لا بِالْمَهینِ تَعظُمُ عِنْدَهُ النِّعْمَةُ و اِنْ دَقَّت لا یَذُمُّ مِنها شَیئا غَیْرَ اَنَّهُ کانَ لا یَذُمُّ ذَواقا و لا یَمدَحُهُ و لا تُغضِبُهُ الدُّنْیا و ما کانَ لَها، فَاِذا تُعوطیَ الحَقّ لَم یَعْرِفهُ اَحَدٌ، و لَم یَقُمْ لِغَضَبِهِ شَی‌ءٌ حَتّی یَنتَصِرَ لَهُ... ؛
رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله (در نظرها) با شکوه و بزرگوا بودند... سخنانی کوتاه، جامع و بی‌چون و چرا می‌گفتند بدون کم و زیاد، نرم‌خو و مهربان بودند، در حق کسی ظلم نمی‌کردند، کسی را خوار نمی‌شمردند، نعمت را اگر چه کم بود، بزرگ می‌دانستند و چیزی از آن را نکوهش نمی‌کردند، از مزه غذا نه بد می‌گفتند و نه تعریف می‌کردند، دنیا و آنچه به آن مرتبط است ایشان را خشمگین نمی‌ساخت و هرگاه حقی ضایع می‌شد، احدی را ملاحظه نمی‌کردند و چیزی باعث رفع خشمشان نمی‌شد، تا آن‌که حق را حاکم سازند.
عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 283

حدیث31

امام کاظم (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله کانَ اِذا اَتاهُ الضَّیْفُ اَکَلَ مَعَهُ وَ لَمْ یَرْفَعْ یَدَهُ مِنَ الْخِوانِ حَتّی یَرْفَعَ الضَّیْفُ یَدَهُ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله هرگاه میهمان داشتند، با او غذا می‌خوردند و دست از سفره و غذا نمی‌کشیدند، تا آن‌که میهمان دست از غذا خوردن بکشد.
کافی، ج 6، ص 286

حدیث32

امام کاظم (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ النَّبیُّ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اِذا اَصْبَحَ مَسَحَ عَلی رُؤوسِ وُلْدِهِ وَ وُلْدِ وُلْدِهِ؛
هرگاه صبح می‌شد پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله دست نوازش بر سر فرزندان و نوه های خود می‌کشیدند.
عدة الداعی، ص 79

حدیث33

امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنّا اَهلُ بَیْتٍ نَری وَعدَنا عَلَینا دَینا کَما صَنَعَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله؛
ما اهل بیت، وعده‌های خود را برای خودمان، بدهی و دِین حساب می‌کنیم، چنانکه رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله چنین می‌کردند.
تحف العقول، ص 446

حدیث34

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله یُداعِبُ وَ لا یَقولُ اِلاّ حَقّـا؛
رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله شوخی می‌کردند ولی جز حقّ چیزی نمی‌گفتند.
مستدرک الوسائل، ج 8، ص 408

حدیث35

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
مَا کَلَّمَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اَلْعِبادَ بِکُنْهِ عَقْلِهِ قَطُّ، قَالَ رَسُولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اِنّا مَعاشِرَ الاَْنْبیاءِ اُمِرْنا اَنْ نُـکَلِّمَ النّاسَ عَلی قَدْرِ عُقولِهِمْ ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله هرگز با مردم به اندازه عقل خود سخن نگفتند و فرمودند: ما پیامبران مأموریم که با مردم به اندازه عقل و فهمشان سخن بگوییم.
کافی، ج 1، ص 23

حدیث36

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
کُنّا اِذَا احْمَرَّ الْبَاْسُ وَ لَقِیَ القَومُ الْقَوْمَ اتَّقَیْنا بِرَسولِ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فَما یَکونُ اَحَدٌ اَقْرَبَ اِلَی الْعَدُوِّ مِنْهُ ؛
وقتی که آتش جنگ بر افروخته می‌شد و دو لشکر به هم می‌رسیدند، به پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) پناهنده می‌شدیم و کسی نبود که از آن حضرت به دشمن نزدیک‌تر باشد.
مکارم الاخلاق، ص 18

حدیث37

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله لا یُؤْثِرُ عَلَی الصَّلاةِ عَشاءً وَ لا غَیْرَهُ وَ کانَ اِذا دَخَلَ وَقْتُها کَاَنـَّهُ لا یَعْرِفُ اَهْلاً وَ لا حَمیما؛
رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله چیزی مثل شام و غیر آن را بر نماز مقدم نمی‌داشتند و هنگامی که وقت نماز می‌رسید، گویی که هیچ یک از اهل خانه و دوستان را نمی‌شناختند.
مجموعه ورام، ج 2، ص 78

حدیث38

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ النَّبیُّ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اِذا سُئِلَ شَیئا فَاِذا اَرادَ اَنْ یَفْعَلَه ُقالَ: نَعَم وَ اِذا اَراد اَنْ لا یَفْعَلَ سَکَتَ و کانَ لا یَقول لِشَی‌ءٍ لا... ؛
هرگاه از رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله چیزی تقاضا می‌شد، اگر ایشان آن را می‌خواستند انجام دهند، می‌فرمودند: بله و اگر نمی‌خواستند انجام دهند، سکوت می‌نمودند و هیچ‌گاه ایشان برای چیزی نه نمی‌گفتند.
بحارالأنوار، ج 93، ص 327

حدیث39

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله لا یَذُمُّ اَحَدا وَ لا یُعَیِّرُهُ وَ لا یَطْلُبُ عَثَراتِهِ وَ لا عَوْرَتَهُ وَ لا یَتَـکَلَّمُ اِلاّ فیما رَجا ثَوابَهُ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله، هرگز بدگویی کسی را نمی‌کردند، سرزنش نمی‌نمودند و در پی لغزش‌ها و اسرار دیگران نبودند و [درباره دیگران]، چیزی جز خیر (خوبی) نمی‌گفتند.
عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 284

حدیث40

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله لَیَسُرُّ الرَّجُلَ مِنْ اَصحابِهِ اِذا رَآهُ مَغْموما بِالْمُداعَبَةِ وَ کانَ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله یَقولُ: اِنَّ اللّه‌َ یُبْغِضُ الْمُعَبِّسَ فی وَجْهِ اِخْوانِهِ؛
هرگاه رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله یکی از اصحاب خود را غمگین می‌دیدند، با شوخی او را خوشحال می‌کردند و می‌فرمودند: خداوند، کسی را که با برادران (دینی) اش با ترشرویی و چهره عبوس روبرو شود، دشمن می‌دارد.
رسائل شهید ثانی، ص 326

حدیث41

امام علی علیه‌السلام(در توصیف پیامبر اکرم) فرمودند:
وَ هُوَ خاتَمُ النَّبیّینَ، اَجْوَدُ النّاسِ کَفّا وَ اَرْحَبُ النّاسِ صَدْرا وَ اَصْدَقُ النّاسِ لَهْجَةً وَ اَوْفَی النّاسِ ذِمَّةً وَ اَلْیَنُهُمْ عَریکَةً وَ اَکْرَمُهُمْ عِشْرَةً مَنْ رَآهُ بدیهَةً هابَهُ وَ مَنْ خالَطَهُ مَعْرِفَةً اَحَبَّهُ یَقولُ ناعِتُهُ: لَمْ اَرَ قَبْلَهُ وَ لا بَعْدَهُ مِثْلَهُ؛
او که خاتم پیامبران بود، بخشنده ترین، پرحوصله ترین، راستگوترین، پایبندترین مردم به عهد و پیمان، نرم خوترین و خوش مصاحبت ترین مردم بود، هر کس بدون سابقه قبلی او را می دید، هیبتش او را می گرفت و هر کس با او معاشرت می نمود و او را می شناخت دوستدارش می شد و هر کس می خواست او را تعریف کند، می گفت: نظیر او را پیش از او و پس از او ندیده ام.
بحارالأنوار، ج 16، ص 190

حدیث42

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
خَیْرُکُم خَیْرُکُم لِنِسائِهِ و اَنَا خَیْرُکُم لِنِسائی؛
بهترین شما کسی است که برای زنان خود بهتر باشد و من بهترین شما برای زن خود هستم.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 443

حدیث43

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
نَحْنُ قَوْمٌ لا نَأکُلُ حَتّی نَجوعَ وَ اِذا اَکَلْنا لا نَشْبَعُ؛
ما قومی هستیم که تا گرسنه نشویم غذا نمی‌خوریم و تا سیر نشده‌ایم دست از غذا می‌کشیم.
سنن النبی، ص 226

حدیث44

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اِنْ قَدَرتَ اَن تُصْبِحَ و تُمسی و لَیْسَ فی قَلبِکَ غَشٌّ لاَِحَدٍ فَافعَل و ذلِکَ مِن سُنَّتی و مَنْ أحیی سُنَّتی فَقَد اَحیانی و مَن اَحیانی کانَ مَعی فِی الجَنَّةِ؛
تا می‌توانی بکوش که صبح و شب در قلبت (حتّی) قصد فریب و نیرنگ کسی نباشد؛ چرا که این از سنّت‌های من است و کسی که سنّتم را زنده کند، مرا زنده کرده است و کسی که مرا زنده کند، در بهشت با من خواهد بود.
سنن ترمذی، ج 4، ص 151

حدیث45

لَمّا ماتَ اِبراهیمُ بْنُ رَسُولِاللّهِ صلّی اللّه علیه و آله حَمَلَتْ عَیْنُ رَسُولِاللّهِ بِالدُّمُوعِ ثُمَّ قالَ النّبیُّ صلّی اللّه علیه و آله :َدْمَعُ الْعَیْنُ وَ یَحْزَنُ الْقَلْبُ وَ لا نَقُولُ ما یُسْخِطُ الرَّبَّ وَ اِنّا بِکَ یا اِبراهیمُ لَمَحْزُونُونَ ؛
چون ابراهیم - پسر رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله - از دنیا رفت ، چشم پیامبر پر از اشک شد.
سپس پیامبر فرمود:ندچشم ، اشکبار می شود و دل غمگین می گردد، ولی چیزی نمی گوییم که خدا را به خشم آورد،و ما در سوگ تو - ای ابراهیم - اندوهناکیم .
بحارالانوار، ج 22، ص 157

حدیث46

امام علی علیه‌السلام :
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم إذا رَأَی الفاکِهَةَ الجَدیدَةَ قَبَّلَها ووَضَعَها عَلی عَینَیهِ وفَمِهِ ، ثُمَّ قالَ :
اللّهُمَّ کَما أرَیتَنا أَوَّلَها فی عافِیَةٍ ، فَأَرِنا آخِرَها فی عافِیَةٍ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم، چون میوه‌ای نو می‌دیدند ، آن را می‌بوسید ند و بر روی چشمان و دهانشان می‌نهادند و سپس می‌گفتند:خداوندا ! چنان که آغاز این را در عافیت به ما نشان دادی ، پایان آن را نیز در عافیت به ما بنمایان.
الأمالی للصدوق ، صفحه 338 ، حدیث 396

حدیث47

امام صادق علیه‌السلام :
کانَ رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم یُنفِقُ فی الطِّیبِ أکثَرَ مِمّا یُنفِقُ فی الطَّعام؛
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم برای عطر بیشتر از غذا خرج می‌کرد .
الکافی : 6 / 512 / 18

حدیث48

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
کانوا (یعنی الانبیاء) یفزعون اذا فزعوا الی الصلاة ؛
پیامبران خدا (صلی الله علیه وآله ) چنان بودند که چون دچار نگرانی می شدند،به نماز پناه می بردند.
(تفسیر درالمنثور، ج 1، ص 67)

حدیث49

قال السجاد - علیه السلام -:
کان یبکی حتی یبتل مصلاه خشیة من الله - عزوجل - من غیر جرم ؛
رسول خدا -صلی الله علیه وآله - با این که بی گناه بود اما از خوف خداوند چنان در نماز می گریست که جانمازش خیس می شد.
(سنن النبی ، ص 32)

حدیث50

قال علی - علیه السلام -:
کان رسول الله -صلی الله علیه وآله - لایؤ ثر علی الصلوة عشاة ولاغیره و کان اذا دخل وقتها کانه لایعرف اهلا ولا جمیعا؛
رسول خدا -صلی الله علیه وآله - نه شام و نه چیز دیگری را بر نماز مقدم نمی داشت و چون وقت نماز فرا می رسید، دیگر نه خانواده می شناخت ونه دوست .
(سنن نبوی ، ص 14).

حدیث51

قال الباقر - علیه السلام -:
ما استیقظ رسول الله -صلی الله علیه وآله - من نوم الا خرالله ساجدا ؛
هرگاه پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله) از خواب برمی خاست ، برای خدا سجده می کرد.
(مکارم الاخلاق ، ص 39).

حدیث52

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
انا لااشبع من الصلاة ؛
من هرگز از نماز سیر نمی شوم .
(امالی صدوق ، ج 2 ص 141).

حدیث53

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
انی لاکون فی الصلوة فاسمع بکاء الصبی فاخفف مخافة ان اشق علی امه ؛
من گاهی در حال نماز که هستم صدای گریه کودکی را می شنوم و نماز را سبک و کوتاه می کنم ، چرا که می ترسم مادرش را به رنج افکنم .
(کنزالعمال ، ج 7، ص 601، حدیث 20455)

حدیث54

قال الباقر - علیه السلام -:
کان رسول الله - صلی الله علیه وآله - اذا سمع المؤ ذن یوذن قال مثل ما یقوله فی کل شی ء؛
رسول خدا (ص ) وقتی صدای اذان مؤ ذن را می شنید، و آن جملات را تکرار می کرد.
(الکافی ، ج 3، ص 310، ج 29)

حدیث55

قال الصادق - علیه السلام -:
کان رسول الله - صلی الله علیه وآله - یقول لبلال اذا دخل الوقت یا بلال اعل فوق الجدار و ارفع صوتک بالاذان ؛
رسول خدا (ص ) هنگامی که وقت نماز فرا می رسید به بلال می فرمودند: بالای دیوار (مسجد) برو و اذان را با صدای بلندگو.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 624)

حدیث56

قال عن حذیفة : کان رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا حزبه امر فرع الی الصلاة ؛
شیوه رسول خدا (ص ) چنان بود که چنانچه مشکلی برای او پیش می آمد، به نماز پناه می برد و از آن استعانت می جست .
(تفسیر درالمنثور، ج 1، ص 67)

حدیث57

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قرة عینی فی الصلاة ؛
روشنی چشم من در نماز است .
(نهج الفصاحه ، ص 283، حدیث 1343، بحارالانوار، ج 82، ص 193)

حدیث58

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
جَعَلَ اللّه‌ُ جَلَّ ثناؤهُ قُرَّةَ عَینِی فی الصَّلاةِ ، وحَبَّبَ إلَیَّ الصَّـلاةَ کما حَبَّبَ إلی الجائعِ الطَّعامَ ، وإلی الظَّمآنِ الماءَ ، وإنّ الجائعَ إذا أکَلَ شَبِعَ ، وإنَّ الظَمآنَ إذا شَرِبَ رَوِیَ ، وأنا لا أشبَعُ مِن الصَّلاةِ ؛
خداوند، جلّ ثناؤه ، نور دیده مرا در نماز قرار داد و نماز را محبوب من گردانید ، همچنان که غذا را محبوب گرسنه و آب را محبوب تشنه . (با این تفاوت که) گرسنه هرگاه غذا بخورد سیر می‌شود و تشنه هرگاه آب بنوشد سیراب می‌شود ، امّا من از نماز سیر نمی‌شوم .
مکارم الأخلاق : 2 / 366 منتخب میزان الحکمة : 324

حدیث59

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
مَا کَلَّمَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اَلْعِبادَ بِکُنْهِ عَقْلِهِ قَطُّ، قَالَ رَسُولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند: اِنّا مَعاشِرَ الاَْنْبیاءِ اُمِرْنا اَنْ نُـکَلِّمَ النّاسَ عَلی قَدْرِ عُقولِهِمْ ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله هرگز با مردم به اندازه عقل خود سخن نگفتند و فرمودند: ما پیامبران مأموریم که با مردم به اندازه عقل و فهمشان سخن بگوییم.
کافی، ج 1 ، ص 23

حدیث60

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اَمَرَنی رَبّی بِسَبْعِ خِصالٍ: حُبِّ المَساکینِ وَ الدُّنُوِّ مِنْهُم و اَنْ أکثِرَ مِن «لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه» وَ اَنْ اَصِلَ بِرَحِمی و اِن قَطَعَنی و اَن اَنظُرَ الی مَن هُوَ اَسفَلُ مِنّی و لا اَنْظُرَ اِلی مَنْ هُوَ فَوقی و اَن لا یَأخُذَنی فِی اللّه‌ِ لَومَةُ لائِمٍ و اَنْ اَقولَ الحَقَّ وَ اِنْ کانَ مُرّا و اَن لا اَسْاَلَ اَحَدا شَیئا؛
پروردگارم مرا به هفت خصلت امر نموده است: دوست داشتن بینوایان و نزدیک شدن به آنها، ذکر لا حول و لا قوة الا باللّه را بسیار گفتن، با خویشاوندان رابطه برقرار کردن؛ هر چند آنان قطع رابطه کنند، [و در مسائل مادی]، به پایین‌تر از خود نگاه کنم نه به بالاتر، در راه خدا سرزنش ملامتگران را به خود نگیرم، حق را بگویم اگر چه تلخ باشد و از کسی چیزی نخواهم.
الاصول الستة عشر، ص 75

حدیث61

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اُمِرْتُ اَن آخُذَ الصَّدَقَةَ مِن اَغْنیاءِکُم فَاَرُدَّها فی فُقَراءِکُم؛
من مأمورم که صدقه (و زکات) را از ثروتمندانتان بگیرم و به فقرایتان بدهم.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 105

حدیث62

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اَقْرَبُکُمْ غَدا مِنّی فِی الْمَوْقِفِ اَصْدَقُکُمْ لِلْحَدیثِ وَ اَدّاکُمْ لِلاَْمانَةِ وَ اَوفاکُمْ بِالْعَهْدِ وَ اَحْسَنُکُمْ خُلْقا وَ اَقْرَبُکُمْ مِنَ النّاسِ؛
نزدیک‌ترین شما به من در قیامت: راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد و پیمان، خوش اخلاق‌ترین و نزدیک‌ترین شما به مردم است.
امالی طوسی، ص 229

حدیث63

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اَوصانی رَبّی بِسَبعٍ: اَوصانی بِالاِْخلاصِ فِی السِّرِّ وَ الْعَلانیَةِ وَ اَن اَعْفُوَ عَمَّن ظَلَمَنی و اُعْطیَ مَن حَرَمَنی و اَصِلَ مَنْ قَطَعَنی و اَن یَکونَ صَمْتی فِکْرا وَ نَظَری عِبَرا؛
پروردگارم هفت چیز را به من سفارش فرمود: اخلاص در نهان و آشکار، گذشت از کسی که به من ظلم نموده، بخشش به کسی که مرا محروم کرده، رابطه با کسی که با من قطع رابطه کرده، و سکوتم همراه با تفکّر و نگاهم برای عبرت باشد.
کنزالفوائد، ص 184

حدیث64

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اَلا اُخْبِرُکُمْ بِاَبْعَدِکُمْ مِنّی شَبَها؟ قَالُوا: بَلی یا رَسولَ اللّه. قالَ: اَلْفاحِشُ الْمُتَفَحِّشُ الْبَذی ءُ، اَلْبَخِیلُ، اَلْمُخْتَالُ، اَلْحَقودُ، اَلْحَسُودُ، اَلْقاسِی الْقَلْبِ، اَلْبَعِیدُ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ یُرْجی، غَیْرُ المَاْمونِ مِنْ کُلِّ شَرٍّ یُتَّقی؛
آیا شما را از کم شباهت ترینتان به خودم آگاه نسازم؟ عرض کردند: چرا، ای رسول خدا! فرمودند: زشتگویِ بی آبرویِ بی شرم، بخیل، متکبر، کینه توز، حسود، سنگدل، کسی که هیچ امیدی به خیرش و امانی از شرش نیست.
کافی، ج 2، ص 291، ح 9

حدیث65

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
ألا اُخْبِرُکُمْ بِاَشبَهِکُم بی؟ قَالوا: بَلی یا رَسولَ اللّه. قالَ: اَحسَنُکُم خُلقا وَ اَلیَنُکُم کَنَفا وَ اَبَرُّکُم بِقَرَابَتِهِ وَ اَشَدُّکُم حُبّا لاِِخوانِهِ فی دینِهِ وَ اَصبَرُکُم عَلَی الحَقِّ وَ اَکظَمُکُم لِلغَیظِ وَ اَحسَنُکُم عَفْوا وَ اَشَدُّکُم مِن نَفْسِهِ اِنْصافا فِی الرِّضا وَ الْغَضَبِ؛
آیا شما را از شبیه ترینتان به خودم با خبر نسازم؟ گفتند: آری ای رسول خدا! فرمودند: هر کس خوش اخلاق تر، نرم خوتر، به خویشانش نیکوکارتر، نسبت به برادران دینی اش دوست دارتر، بر حق شکیباتر، خشم را فروخورنده تر و با گذشت تر و در خرسندی و خشم با انصاف تر باشد.
کافی، ج 2، ص 240، ح 35

حدیث66

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اَنـَا اَدیبُ اللّه وَ عَلیٌّ اَدیبی، اَمَرَنی رَبّی بِالسَّخاءِ وَ الْبِرِّ وَ نَهانی عَنِ الْبُخْلِ وَ الْجَفاءِ وَ ما شَی ءٌ اَبْغَضُ اِلَی اللّه عَزَّوَجَلَّ مِنَ الْبُخْلِ وَ سوءِ الْخُلُقِ، وَ اِنَّهُ لیُفْسِدُ العَمَلَ کَما یُفْسِدُ الخَلُّ الْعَسَلَ؛
من ادب آموخته خدا هستم و علی، ادب آموخته من است. پروردگارم مرا به سخاوت و نیکی کردن فرمان داد و از بخل و سختگیری بازَم داشت. در نزد خداوند عزّوجلّ چیزی منفورتر از بخل و بد اخلاقی نیست. بد اخلاقی، عمل را ضایع می کند، آن سان که سرکه عسل را.
مکارم الاخلاق، ص 17

حدیث67

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله أکْثَرَ ما یَجلِسُ تُجاهَ القِبلةِ؛
پیامبر خدا هنگام نشستن، بیشتر رو به قبله می نشست.
میزان الحکمة، ح 2518

حدیث68

امام علی علیه‌السلام (در توصیف پیامبر اکرم) فرمودند:
وَهُوَ خاتَمُ النَّبیّینَ، أَجوَدُ النّاسِ کَفّا وَاَرحَبُ النّاسِ صَدرا وَأَصدَقُ النّاسِ لَهجَةً وَأَوفَی النّاسِ ذِمَّةً وَأَلیَنُهُم عَریکَةً وَأَکرَمُهُم عِشرَةً مَن رَآهُ بَدیهَةً هابَهُ وَمَن خالَطَهُ مَعرِفَةً أَحَبَّهُ یَقولُ ناعِتُهُ: لَم اَرَقَبلَهُ وَلا بَعدَهُ مِثلَهُ؛
او خاتم پیامبران است. بخشنده ترین مردم بود، سعه صدرش از همه بیشتر (پرحوصله ترین مردم) و راستگوترین و پایبندترین آنان به عهد و پیمان. از همه نرمخوتر بود و رفتارش بزرگوارانه تر. هر کس بدون سابقه قبلی او را می دید، هیبتش او را می گرفت و هر کس با او معاشرت می نمود و او را می شناخت دوستدارش می شد و هر کس می خواست او را وصف کند، می گفت: نظیر او را در گذشته و حال ندیده ام.
بحارالأنوار، ج16، ص190، ح27

حدیث69

امام حسین (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ صلی الله علیه و آله... یُعطی کُلَّ جُلَسائِهِ نَصیبَهُ وَ لا یَحسَبُ أَحَدٌ مِن جُلَسائِهِ أَنَّ أَحَدا أَکرَمُ عَلَیهِ مِنهُ؛
پیامبر صلی الله علیه و آله بهره هر یک از هم نشینان خود را عطا می فرمودند و چنان معاشرت می نمودند که کسی گمان نمی کرد شخص دیگری نزد پیامبر از او گرامی تر باشد.
بحارالأنوار، ج16، ص152، ح4

حدیث70

قال الامام علی(علیه‌السلام):
فی صِفَةِ النَّبیِّ صلی الله علیه و آله طَبیبٌ دَوّارٌ بِطِبِّهِ قَد أَحکَمَ مَراهِمَهُ وَأَحمی (أمضی) مَواسِمَهُ یَضَعُ ذلِکَ حَیثُ الحاجَةُ إِلَیهِ مِن قُلوبٍ عُمیٍ وَآذانٍ صُمٍّ وَأَلسِنَةٍ بُکمٍ، مُتَتَبِّعٌ بِدَوائِهِ مَواضِعَ الغَفلَةِ وَمَواطِنَ الحَیرَةِ... ؛
امام علی(علیه‌السلام) در توصیف پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:پزشکی است که با دانش خود، همواره میان مردم می گردند، مرهمهایش را به خوبی فراهم و ابزار کارش را آماده کرده و آنها را هر جا که لازم باشد، از دلهای کور و گوشهای کر و زبانهای گنگ به کار می برد. غفلت گاه ها و جایگاه های حیرت را جستجو و با داروی خود آنها را درمان می کند.
نهج البلاغه، خطبه 108

حدیث71

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
خَیْرُکُم خَیْرُکُم لِنِسائِهِ و اَنَا خَیْرُکُم لِنِسائی؛
بهترین شما کسی است که برای زنان خود بهتر باشد و من بهترین شما برای زن خود هستم.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 443

حدیث72

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
اِنّی لَم اُبعَث لَعّانا وَ اِنّما بُعِثتُ رَحمَةً؛
من پیامبر نشده ام که لعن و نفرین کنم، بلکه مبعوث شده ام تا مایه رحمت باشم.
کنزالعمال، ح 8176

حدیث73

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ما استیقظ رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) من نوم قط الا خر لله - عزوجل - ساجدا؛
هیچ گاه رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از خواب برنخاست ، جز آن که در پیشگاه خداوند به سجده می افتاد.
(بحارالانوار، ج 16، ص 253).

حدیث74

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
صلوات فرستادن بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، گناهان را بسان ریختن آب بر آتش از بین می برد.
ثواب الاعمال،ص187

حدیث75

اِنّا اُمِرْنا مَعاشِرَ الاَنْبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کَما اُمِرْنا بِاِقامَةِ الفَرائِضِ؛
ما پیامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ایم، به مدارا کردن با مردم نیز مأمور شده‌ایم.
امالی طوسی، ص 521

حدیث76

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بسیار به یاد خدا و بسیار به یاد مرگ باشید. بسیار قرآن تلاوت نمایید و به پیامبر صلوات و درود بفرستید که همانا درود بر پیامبر، معادل ده نیکی است.
(بحارالانوار/78/372)

حدیث77

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثلی و مثلکم کمثل رجل أو قد نارا فجعل الفراش و الجنادب یقعن فیها و هو یذبّهنّ عنها و أنا آخذ بحجزکم عن النّار و أنتم تفلتون من یدی؛
حکایت من و شما چون مردی است که آتشی بیفروخت و پروانه ها و ملخها بنا کردند در آن بیفتند و وی آنها را از آتش نگه می داشت من کمر بندهای شما را گرفته ام که شما در آتش نیفتید و شما از دست من در می روید.
نهج الفصاحه

حدیث78

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما لی و للدّنیا، ما أنا و الدّنیا إلّا کراکب استظلّ تحت شجره ثمّ راح و ترکها؛
مرا با دنیا چه کار من در دنیا چون مسافری هستم که در سایه درختی نشست و برفت و آن را واگذاشت.
نهج الفصاحه

حدیث79

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو کان لی مثل أحد ذهبا لسرّنی أن لا یمرّ علیّ ثلاث و عندی منه شی ء إلّا شی ء أرصده لدین؛
اگر به اندازه کوه احد طلا داشتم دوست داشتم پس از سه روز چیزی از آن به نزد من نباشد مگر چیزی که برای قرضی ذخیره کرده باشم.
نهج الفصاحه

حدیث80

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سألت اللَّه أن یجعل حساب أمّتی إلیّ لئلّا تفتضح عند الامم، فأوحی اللَّه عزّ و جلّ إلیّ: یا محمّد بل أنا أحاسبهم فإن کان منهم زلّه سترتها عنک لئلا تفتضح عندک؛
از خدا خواستم که حساب امت مرا به من واگذارد تا پیش امتهای دیگر رسوا نشود، پس خدای عز و جل به من وحی کرد ای محمد نه، بلکه من حسابشان را می رسم و اگر گناهی از آنها سر زده از تو پوشیده می دارم که پیش تو نیز رسوا نشود.
نهج الفصاحه

حدیث81

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم خیرکم لأهله و أنا خیرکم لأهلی ما أکرم النّساء إلّا کریم و لا أهانهنّ إلّا لئیم؛
بهترین شما کسی است که برای کسان خود بهتر است، من از همه شما برای کسان خود بهترم، بزرگ مردان زنان را گرامی شمارند و فرومایگان زنان را خوار دارند.
نهج الفصاحه

حدیث82

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بعثت بمداراه النّاس؛
من به مدارا با مردم مبعوث شده ام.
نهج الفصاحه

حدیث83

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوتیت جوامع الکلم؛
سخنان مختصر و جامع را به من دادند.
نهج الفصاحه

حدیث84

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما بعثت لأتمّم مکارم الأخلاق؛
من مبعوث شدم تا فضائل اخلاق را به کمال رسانم.
نهج الفصاحه

حدیث85

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما أنا بشر مثلکم و إنّ الظّنّ یخطی و یصیب و لکن ما قلت لکم قال اللَّه فلن أکذب علی اللَّه؛
من انسانی مثل شما هستم و گمان به خطا یا صواب می رود ولی هر چه را بگویم خدا گفته است بر خدا دروغ نمی بندم.
نهج الفصاحه

حدیث86

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ کذبا علی لیس ککذب علی أحد فمن کذب علیّ متعمّدا فلیتبوّء مقعده من النّار؛
دروغ بستن بر من مثل دروغ بستن بر دیگری نیست هر که به عمد بر من دروغ بندد در آتش جای گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث87

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ ربّی أمرنی أن یکون نطقی ذکرا و نظری عبرا؛
پروردگارم به من فرمان داده که سخنم ذکر باشد و نظرم مایه عبرت.
نهج الفصاحه

حدیث88

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لم یبعثنی معنّتا و لا متعنّتا و لکن بعثنی معلّما میسّرا.
خداوند مرا اشکال گیر و اشکال تراش نفرستاده بلکه آموزگار و آسانگیر فرستاده است.
نهج الفصاحه

حدیث89

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنا النّذیر و الموت المغیر و السّاعه الموعد؛
من بیم دهنده ام و مرگ یغماگر است و رستاخیز وعده گاه.
نهج الفصاحه

حدیث90

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ لا تکلنی إلی نفسی طرفه عین و لا تنزع منّی صالح ما أعطیتنی؛
خداوندا یک لحظه مرا به خودم وامگذار و چیزهای خوبی که به من بخشیده ای از من باز مگیر.
نهج الفصاحه

حدیث91

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ کما حسّنت خلقی فحسّن خلقی؛
خدایا چنان که صورت مرا نیک کردی سیرتم را نیز نیک کن.
نهج الفصاحه

حدیث92

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أتی علیّ یوم لا أزداد فیه علما یقرّبنی إلی اللَّه تعالی فلا بورک لی فی طلوع الشّمس ذلک الیوم؛
اگر روزی بر من بگذرد و در آن روز دانشی نیاموزم که مرا به خداوند نزدیک کند، طلوع آفتاب آن روز بر من مبارک مباد.
نهج الفصاحه

حدیث93

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أدّبنی ربّی فأحسن تأدیبی؛
خداوند مرا ادب آموخت و نیک آموخت.
نهج الفصاحه

حدیث94

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
مَنْ سَلَّمَ عَلَیْهِ اَوْ عَلَیَّ ثَلاثَةَ أیّام أوْجَبَ اللّهُ لَهُ الجَنَّةَ، قُلْتُ لَها: فی حَیاتِهِ وَ حَیاتِکِ؟ قالَتْ: نعَمْ وَ بَعْدَ مَوْتِنا ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
هر که بر پدرم ـ رسول خدا ـ و بر من به مدّت سه روز سلام کند خداوند بهشت را برای او واجب می گرداند. راوی گوید: عرضه داشتم: آیا در زمان حیات و زنده بودن؟ فرمودند: چه در زمان حیات ما باشد; و یا پس از مرگ.
بحارالأنوار، ج 43، ص 185، ح 17

حدیث95

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
أبَوا هِذِهِ الاْمَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلی، یُقْیمانِ أَودَّهُمْ، وَ یُنْقِذانِ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ إنْ أطاعُوهُما، وَ یُبیحانِهِمُ النَّعیمَ الدّائم إنْ واقَفُوهُما ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
حضرت محمّد (صلی الله علیه وآله) و علی - علیه السلام -، والِدَین این امّت هستند، چنانچه از آن دو پیروی کنند آن ها را از انحرافات دنیوی و عذاب همیشگی آخرت نجات می دهند و از نعمت های متنوّع و وافر بهشتی بهره مندشان می سازند.
بحارالأنوار، ج 23، ص 259، ح 8

حدیث96

قالَ رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - لِعَلی - علیه السلام - :
أنَا رَسُولُ اللّهِ الْمُبَلِّغُ عَنْهُ، وَ أنْتَ وَجْهُ اللّهِ وَ الْمُؤْتَمُّ بِهِ، فَلا نَظیر لی إلاّ أنْتَ، وَ لا مِثْلَ لَکَ إلاّ أنَا؛
رسول خدا - صلی الله علیه وآله - به امام علی - علیه السلام - فرمودند:
من رسول خدا هستم، که از طرف او تبلیغ و هدایت می نمایم و تو وجه اللّه می باشی، که امام و مقتدای (بندگان خدا) خواهی بود، پس نظیری برای من وجود ندارد مگر تو و همانند تو نیست مگر من.
تفسیر البرهان، ج 4، ص 184

حدیث97

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اعطانی الله - عز و جل - فاتحة الکتاب؛
خداوند سوره حمد را به من عطا کرده است .
( امالی شیخ صدوق ، ص 117 )

حدیث98

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِنّی لَمْ اُبْعَثْ لَعّانا وَ اِنّما بُعِثْتُ رَحْمَةً؛
من پیامبر نشده‌ام که لعن و نفرین کنم، بلکه مبعوث شده‌ام تا مایه رحمت باشم.
کنزالعمال ، ح 8176 .

حدیث99

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
خَیْرُکُم خَیْرُکُم لِنِسائِهِ و اَنَا خَیْرُکُم لِنِسائی؛
بهترین شما کسی است که برای زنان خود بهتر باشد و من بهترین شما برای زن خود هستم.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 443.

حدیث100

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند:
کانَ النَّبیُّ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اِذا اَصْبَحَ مَسَحَ عَلی رُؤوسِ وُلْدِهِ وَ وُلْدِ وُلْدِهِ؛
هرگاه صبح می‌شد پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله دست نوازش بر سر فرزندان و نوه‌های خود می‌کشیدند .
عدة الداعی، ص 79.

حدیث101

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
پروردگارم مرا به هفت خصلت امر نموده است: دوست داشتن بینوایان و نزدیک شدن به آنها، ذکر لا حول و لا قوة الا باللّه را بسیار گفتن، با خویشاوندان رابطه برقرار کردن؛ هر چند آنان قطع رابطه کنند، [و در مسائل مادی]، به پایین‌تر از خود نگاه کنم نه به بالاتر، در راه خدا سرزنش ملامتگران را به خود نگیرم، حق را بگویم اگر چه تلخ باشد و از کسی چیزی نخواهم.
الاصول الستة عشر، ص 75.

حدیث102

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اُمِرْتُ اَن آخُذَ الصَّدَقَةَ مِن اَغْنیاءِکُم فَاَرُدَّها فی فُقَراءِکُم؛
من مأمورم که صدقه (و زکات) را از ثروتمندانتان بگیرم و به فقرایتان بدهم.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 105 .

حدیث103

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
کانَ النَّبیُّ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اِذا سُئِلَ شَیئا فَاِذا اَرادَ اَنْ یَفْعَلَه ُقالَ: نَعَم وَ اِذا اَراد اَنْ لا یَفْعَلَ سَکَتَ و کانَ لا یَقول لِشَی‌ءٍ لا... ؛
هرگاه از رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله چیزی تقاضا می‌شد، اگر ایشان آن را می‌خواستند انجام دهند، می‌فرمودند: بله و اگر نمی‌خواستند انجام دهند، سکوت می‌نمودند و هیچ‌گاه ایشان برای چیزی نه نمی‌گفتند.
بحارالأنوار، ج 93، ص 327.

حدیث104

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
کانَ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله لا یَذُمُّ اَحَدا وَ لا یُعَیِّرُهُ وَ لا یَطْلُبُ عَثَراتِهِ وَ لا عَوْرَتَهُ وَ لا یَتَـکَلَّمُ اِلاّ فیما رَجا ثَوابَهُ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ، هرگز بدگویی کسی را نمی‌کردند، سرزنش نمی‌نمودند و در پی لغزش‌ها و اسرار دیگران نبودند و [درباره دیگران]، چیزی جز خیر (خوبی) نمی‌گفتند.
عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 284 .

حدیث105

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله کانَ اِذا اَتاهُ الضَّیْفُ اَکَلَ مَعَهُ وَ لَمْ یَرْفَعْ یَدَهُ مِنَ الْخِوانِ حَتّی یَرْفَعَ الضَّیْفُ یَدَهُ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله هرگاه میهمان داشتند، با او غذا می‌خوردند و دست از سفره و غذا نمی‌کشیدند، تا آن‌که میهمان دست از غذا خوردن بکشد.
کافی، ج 6، ص 286 .

حدیث106

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
لا یُـبَلِّغُنی اَحَدٌ مِنْکُم عَنْ اَحَدٍ مِن اَصحابی شَیئا، فَاِنّی اُحِبُّ اَنْ اَخْرُجَ اِلَیکُم و اَنَا سَلیمُ الصَّدرِ؛
کسی از شما حق ندارد از هیچ یک از یارانم چیزی به من بگوید؛ زیرا دوست دارم در حالی که چیزی از شما در دلم نیست به سویتان بیایم.
مکارم الاخلاق، ص 17 .

حدیث107

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله یُداعِبُ وَ لا یَقولُ اِلاّ حَقّـا؛
رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله شوخی می‌کردند ولی جز حقّ چیزی نمی‌گفتند.
مستدرک الوسائل، ج 8 ، ص 408.

حدیث108

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله لَیَسُرُّ الرَّجُلَ مِنْ اَصحابِهِ اِذا رَآهُ مَغْموما بِالْمُداعَبَةِ وَ کانَ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله یَقولُ: اِنَّ اللّه‌َ یُبْغِضُ الْمُعَبِّسَ فی وَجْهِ اِخْوانِهِ؛
هرگاه رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله یکی از اصحاب خود را غمگین می‌دیدند، با شوخی او را خوشحال می‌کردند و می‌فرمودند: خداوند، کسی را که با برادران (دینی) اش با ترشرویی و چهره عبوس روبرو شود، دشمن می‌دارد.
رسائل شهید ثانی، ص 326 .

حدیث109

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَوصانی رَبّی بِسَبعٍ: اَوصانی بِالاِْخلاصِ فِی السِّرِّ وَ الْعَلانیَةِ وَ اَن اَعْفُوَ عَمَّن ظَلَمَنی و اُعْطیَ مَن حَرَمَنی و اَصِلَ مَنْ قَطَعَنی و اَن یَکونَ صَمْتی فِکْرا وَ نَظَری عِبَرا؛
پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند : پروردگارم هفت چیز را به من سفارش فرمود: اخلاص در نهان و آشکار، گذشت از کسی که به من ظلم نموده، بخشش به کسی که مرا محروم کرده، رابطه با کسی که با من قطع رابطه کرده، و سکوتم همراه با تفکّر و نگاهم برای عبرت باشد.
کنزالفوائد، ص 184 .

حدیث110

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَا کَلَّمَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اَلْعِبادَ بِکُنْهِ عَقْلِهِ قَطُّ، قَالَ رَسُولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اِنّا مَعاشِرَ الاَْنْبیاءِ اُمِرْنا اَنْ نُـکَلِّمَ النّاسَ عَلی قَدْرِ عُقولِهِمْ ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله هرگز با مردم به اندازه عقل خود سخن نگفتند و فرمودند: ما پیامبران مأموریم که با مردم به اندازه عقل و فهمشان سخن بگوییم.
کافی، ج 1 ، ص 23 .

حدیث111

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
او که خاتم پیامبران بود، بخشنده‌ترین، پرحوصله‌ترین، راستگوترین، پایبندترین مردم به عهد و پیمان، نرم‌خوترین و خوش مصاحبت‌ترین مردم بود، هر کس بدون سابقه قبلی او را می‌دید، هیبتش او را می‌گرفت و هر کس با او معاشرت می‌نمود و او را می‌شناخت دوستدارش می‌شد و هر کس می‌خواست او را تعریف کند، می‌گفت: نظیر او را پیش از او و پس از او ندیده‌ام.
بحارالأنوار، ج 16، ص 190 .

حدیث112

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند:
کانَ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ... لا یَحْسَبُ اَحَدٌ مِنْ جُلَسائِهِ اَنَّ اَحَدا اَکْرَمُ عَلَیْهِ مِنْهُ؛
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله چنان با هم‌نشینان رفتار می‌نمودند که هیچ یک از آنان گمان نمی‌کرد کسی نزد آن حضرت از وی گرامی‌تر باشد.
عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 284 .

حدیث113

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِنَّما بُعِثْتُ لاُِتَمِّمَ مَکارِمَ الاَْخْلاقِ؛
من تنها برانگیخته شده‌ام تا اخلاق بزرگوارانه را به کمال رسانم.
بحارالأنوار، ج 71، ص 382.

حدیث114

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله لا یُؤْثِرُ عَلَی الصَّلاةِ عَشاءً وَ لا غَیْرَهُ وَ کانَ اِذا دَخَلَ وَقْتُها کَاَنـَّهُ لا یَعْرِفُ اَهْلاً وَ لا حَمیما؛
رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله چیزی مثل شام و غیر آن را بر نماز مقدم نمی‌داشتند و هنگامی که وقت نماز می‌رسید، گویی که هیچ یک از اهل خانه و دوستان را نمی‌شناختند.
مجموعه ورام، ج 2، ص 78.

حدیث115

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
اِنّا اَهلُ بَیْتٍ نَری وَعدَنا عَلَینا دَینا کَما صَنَعَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ؛
ما اهل بیت، وعده‌های خود را برای خودمان، بدهی و دِین حساب می‌کنیم، چنانکه رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله چنین می‌کردند.
تحف العقول، ص 446.

حدیث116

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
کُنّا اِذَا احْمَرَّ الْبَاْسُ وَ لَقِیَ القَومُ الْقَوْمَ اتَّقَیْنا بِرَسولِ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فَما یَکونُ اَحَدٌ اَقْرَبَ اِلَی الْعَدُوِّ مِنْهُ ؛(
وقتی که آتش جنگ بر افروخته می‌شد و دو لشکر به هم می‌رسیدند، به پیامبر پناهنده می‌شدیم و کسی نبود که از آن حضرت به دشمن نزدیک‌تر باشد.
مکارم الاخلاق، ص 18.

حدیث117

رسول خدا (ص) به امام علی (ع) فرمودند:
من رسول خدا هستم، که از طرف او تبلیغ و هدایت می‌کنم. و تو وجه اللّه هستی، که امام و مقتدای (بندگان خدا) خواهی بود، پس نظیری برای من وجود ندارد مگر تو و همانند تو نیست، مگر من.
تفسیر البرهان: ج 4، ص 184

حدیث118

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
لَمّا خَلَقَ اللّه‌ُ الْمَعیشَةَ جَعَلَ الْبَرَکاتِ فِی الْحَرثِ وَ الْغَنَمِ؛
چون خداوند، وسایل زندگی مردم را آفرید، برکت‌ها را در کشاورزی و گوسفندداری قرار داد.
کنزالعمّال، ح 9354

حدیث119

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ تَسَمّی بِاسمی یَرجو بَرَکَتی وَ یُمْنی، غَدَتْ عَلَیْهِ الْبَرَکَةُ وَ راحتَ اِلی یَوْمِ القیامَةِ؛
هر کس به نام من نامگذاری کند و برکت و خجستگی مرا امید داشته باشد، برکت به سوی او خواهد آمد و تا قیامت (باقی) خواهد بود.
کنزالعمّال، ح 45221.

حدیث120

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خداوند مرا اشکال گیر و اشکال تراش نفرستاده بلکه آموزگار و آسانگیر فرستاده است.
(نهج الفصاحه ، حدیث 725)

حدیث121

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سیره و روش حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)میانه روی و کار او راهنمایی به راه راست و گفتارش جدا کننده حق از باطل و حکمتش عادلانه و سخنانش بیان کننده (مشکلات) و سکوتش رساترین زبان ها بود.
غررالحکم ، باب حضرت محمد (ص)

حدیث122

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) با شکم گرسنه از دنیا رفت و با سلامت جان و روح به آخرت وارد شد ، سنگی روی سنگ نگذاشت ، تا آنکه راه خود را پیمود و دعوت پروردگارش را اجابت نمود.
غررالحکم ، باب حضرت محمد (ص)

حدیث123

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
بی اُنذِرتُم وَ بِعَلیِّ بنِ أبی طالِبِ اهْتَدَیتُم... وَ بِالْحَسَنِ اُعْطیتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَینِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَینَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّةِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّه‌ُ عَلَیهِ ریحَ الْجَنَّةِ؛
به وسیله من هشدار داده شدید و به وسیله علی علیه السلام هدایت می‌یابید و به وسیله حسن احسان می‌شوید و به وسیله حسین خوشبخت می‌گردید و بدون او بدبخت. بدانید که حسین دری از درهای بهشت است، هر کس با او دشمنی کند، خداوند بوی بهشت را بر او حرام می‌کند.
مأة منقبة، ص 22 .

حدیث124

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
أَمَرَنی رَبّی بِمُداراةِ النّاسِ کَما أَمَرَنی بِأَداءِ الْفَرائِضِ؛
پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است.
کافی، ج 2، ص 117، ح 4.

حدیث125

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن تَسَمّی بِاسمی یَرجو بَرَکَتی وَ یُمنی، غَدَت عَلَیهِ البَرَکَةُ وَ راحتَ اِلی یَومِ القیامَةِ؛
هر کس به نام من نامگذاری کند و برکت و خجستگی مرا امید داشته باشد، برکت به سوی او خواهد آمد و تا قیامت (باقی) خواهد بود.
کنزالعمّال، ح 45221

حدیث126

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
اِنّی لَم اُبعَث لَعّانا وَ اِنّما بُعِثتُ رَحمَةً
من پیامبر نشده‌ام که لعن و نفرین کنم، بلکه مبعوث شده‌ام تا مایه رحمت باشم.
مشکاة الانوار، ص 157

حدیث127

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله یداعِبُ وَ لا یقولُ اِلاّ حَقّـا؛
رسول اکرم صلی الله علیه و آله شوخی می کردند ولی جز حقّ چیزی نمی گفتند.
(مستدرک الوسائل، ج 8 ، ص 408)

حدیث128

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنّا اُمِرنا مَعاشِرَ الاَنبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کما اُمِرنا بِاقامَةِ الفَرائِضِ؛
ما پیامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ایم، به مدارا کردن با مردم نیز مأمور شده ایم.
(ارشاد القلوب، ج 1، ص 115)

حدیث129

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أَمَرَنی رَبّی بِمُداراةِ النّاسِ کما أَمَرَنی بِأَداءِ الفَرائِضِ.
پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است.
(کافی، ج 2، ص 117، ح 4.)

حدیث130

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أَمَرَنی رَبّی بِمُداراةِ النّاسِ کما أَمَرَنی بِأَداءِ الفَرائِضِ.
پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است.
(کافی، ج 2، ص 117، ح 4.)

حدیث131

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خدای بزرگ پیامبر خود را تربیت کرد و چون ادب را در او به کمال رساند، فرمود: همانا تو دارای خلقی عظیم هستی آنگاه کار دین و امت را به او سپرد تا بندگانش را اداره کند.
اصول کافی، ج1، ص 266.

حدیث132

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) هرگز سخن کسی را قطع نمی کردند، مگر آنگاه که بیش از حد حرف می زد (یا از حد مشروع فراتر می رفت) آن وقت او را نهی می کردند یا بر می خاستند.
سنن النبی، ص 18.

حدیث133

پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم)، وقتی به خانه ی خویش می رفتند، اوقاتشان را سه قسمت می کردند: بخشی برای خدای متعال، بخشی مخصوص خانواده و قسمتی هم برای کارهای شخصی خود.
مکارم الاخلاق، ص 13.

حدیث134

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از ستمی که به ایشان می شد. انتقام نمی گرفتند، مگر آن که حریم الهی هتک شود، که در آن صورت خشم می کردند و غضبشان برای خدا بود.
سنن النبی، ص 45.

حدیث135

مکارم الاخلاق، ص 14.

حدیث136

هرگز دیده نشد که پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله و سلم) پای خود را پیش کسی دراز کنند.
بحارالانوار، ج 16، ص 236.

حدیث137

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هیچ چیز را بر نماز مقدم نمی داشتند. هرگاه نماز فرا می رسید، رسول خدا دیگر نه خانواده می شناختند و نه دوست.
سنن النبی، ص 268.

حدیث138

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خدای بزرگ پیامبر خود را تربیت کرد و چون ادب را در او به کمال رساند، فرمود: همانا تو دارای خلقی عظیم هستی، آنگاه کار دین و امت را به او سپرد تا بندگانش را اداره کند.
اصول کافی، ج1، ص 266.

حدیث139

امام صادق(سلام الله علیه) می فرمایند:
کان رسول الله یحمدالله فی کل یوم ثلاث ماة و سنین مرة.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هر روز سیصد و شصت بار خدا را حمد می کردند.
بحارالانوار، ج16، ص 257.

حدیث140

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند: چ
من اتانی زائرا کنت شفیعه یوم القیامه.
هر که به زیارت من بیاید در روز قیامت شفیع او باشم.
بحارالانوار، ج100، ص 142.

حدیث141

قال الإمام الصّادق - علیه السلام - : ما أَعجَبَ رسول الله - صلّی الله علیه و آله - شئٌ من الدنیا إلا أن یکون فیها جائعاً خائفاً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: چیزی از دنیا جز گرسنگی و ترس (از خدا)، رسول الله - صلّی الله علیه و آله - را خوشحال نمی ساخت.
«الکافی، ج 2، ص 129»

حضرت فاطمه(س)

حدیث1

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
ان فاطمة بنت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) لم تزل مظلومة من حقها ممنوعة و عن میراثها مدفوعة لم تحفظ فیها وصیة رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) و لا روعی فیها حقه و لا حق الله عزوجل و کفی بالله خاکما و من الظالمین منتقما.
فاطمه دختر پیامبر همواره مظلوم بود و از حق خود وارث پدر محروم گردید و درباره او به توصیه پیامبر عمل نشد و حق پیامبر و خدای بزرگ نسبت به فاطمه مراعات نشد و خدا به عنوان داور و انتقام گیرنده از ستمگران کافی است.
امالی شیخ طوسی: 155.

حدیث2

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان فاطمة (سلام الله علیها) مکثت بعد رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) خمسة و سبعین یوما و کان دخلها حزن شدید علی ابیها و کان یأتیها جبرئیل فیحسن عزائها علی ابیها و یطیب نفسها و یخبرها عن ابیها و مکانه و یخبرها یما یکون بعدها فی ذریتها و کان علی (علیه السلام) یکتب ذلک.
حضرت فاطمه (سلام الله علیها) پس از پیامبر فقط 75 روز زنده بود و در این مدت غم جانکاه فراق پدر او را رنج می داد. بهمین خاطر جبرئیل می آمد و او را تسلی می داد و با سخنان و خبرهائی که از موقعیت و مکان پدرش می داد به او آرامش می بخشید و گاهی نیز از حوادث آینده و زندگی و سرنوشت فرزندانش برای او سخن می گفت و علی (علیه السلام) همه آنها را می نوشت.
کافی ج 1: 458.

حدیث3

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
عاشت فاطمة (سلام الله علیها) لم ترکاشرة و لا ضاحکة تأتی قبور الشهدأ فی کل جمعة مرتین الأثنین و الخمیس فتقول: هیهنا کان رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) و هیهنا کان المشرکون.
حضرت فاطمه (سلام الله علیها) - پس از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) - خندان و خوشحال دیده نشد. هر هفته دو بار - روزهای دوشنبه و پنجشنه - بر سر تربت شهیدان احد می آمد. آنگاه - به یاد خاطرات گذشته - می گفت: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در اینجا مستقر بود و مشرکین در آنجا.
کافی، 6: 561.

حدیث4

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
البکائون خمسة: آدم، و یعقوب، و یوسف، (علیه السلام) و فاطمة (سلام الله علیها) بنت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و علی بن الحسین (علیه السلام).
... اما فاطمة (سلام الله علیها) فبکت علی رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) حتی تأذی بها اهل المدینة فقالوا لها: قد اذیتنا بکثرة بکائک، فکانت تخرج الی المقابر - مقابر الشهدأ - فتبکی حتی تقضی حاجتها ثم تنصرف.
گریه کنندگان - معروف تاریخ - پنج نفرند: آدم و یعقوب و یوسف (علیه السلام) و فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و امام سجاد (علیه السلام) آنگاه حضرت صادق (علیه السلام) در بیان علت گریه آنان می فرماید:
... فاطمه (سلام الله علیها) نیز آن قدر بر فراق پدر گریست که مردم مدینه به زحمت افتاده و گفتند: با گریه بسیارت ما را آزردی، او نیز ناچار به سوی مزار شهدای احد می رفت و آن قدر گریه می کرد تا آرام می گرفت و بر می گشت.
الخصال: 272، ح 15.

حدیث5

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انما سمیت فاطمة (سلام الله علیها) محدثة لان الملائکة کانت تهبط من السمأ فتنادیها کما تنادی مریم بنت عمران فتقول: یا فاطمة ان الله اصطفاک و طهرک و اصطفاک علی نسأ العالمین یا فاطمة اقنتی لربک و اسجدی و ارکعی مع الراکعین فتحدثهم و یحدثونها.
فاطمه زهرا (علیه السلام) به آن جهت ((محدثه)) نام گرفت که ملائکه از آسمان فرود می آمد و او را صدا می زد همانگونه که مریم (علیه السلام) را ندا می داد و می گفت: ((ای فاطمه، خدا تو را برگزید و پاکیزه ساخت و بر همه زنان عالم برتری داد. ای فاطمه همواره خدا را عبادت کن و برای او سجده نما و همراه با رکوع کنندگان به درگاه او رکوع کن)). او با فرشتگان سخن می گفت و آنان نیز با او سخن می گفتند.
علل الشرائع: 216.

حدیث6

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ان فاطمة (سلام الله علیها) بنت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) کانت تزور قبر حمزة (صلی الله علیه و آله و سلم) ترمه و تصلحه و قد تعلمته بحجر؛
فاطمه (سلام الله علیها) دختر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) همواره به زیارت قبر حمزه می رفت، و آن را با سنگ نشان گذاشته بود و به تعمیر و اصلاح آن می پرداخت.
وفاء الوفاء 3: 932.

حدیث7

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
انها استقت بالقربة حتی اثر فی صدرها وطحنت بالرحی حتی مجلت یداها و کسحت البیت حتی اغبرت ثیابها و اوقدت النار تحت القدر حتی دکنت ثیابها.
فاطمه آن قدر با کوزه آب کشید تا در سنیه اش اثر گذاشت و آن قدر با آسیاب آرد کرد که دستانش تاول زود و آن قدر خانه جاروب کرد که لباسش غبار آلود شد و آن قدر آتش بر زیر دیگ افروخت که بر لباسش دود خاکستر نشست.
علل الشرائع ج 2: 65.

حدیث8

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
- فوالله - ما اغضبتها و لا اکرهتها علی امر حتی قبضها الله عزوجل الیه و لا اغضبتنی و لا عصت لی امرا. و لقد کنت انظر الیها فتنکشف عنی الهموم و الأخزان.
به خدا سوگند هیچ گاه فاطمه (سلام الله علیها) را به خشم نیاوردم و او را بر کاری - که میل نداشت - وادار نکردم تا روزی که خداوند او را برد و او نیز هیچگاه مرا به خشم نیاورد و از فرمان من سرپیچی نکرد و هر گاه که به او می نگریستم نگرانیها و غمها از من زدوده می شد.
کشف الغمة ج 1: 363

حدیث9

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
کان صداق فاطمة (سلام الله علیها) جرد برد حبرة و درع حطمیة و کان فراشها اهاب کبش یلقیانه و یفرشانه و ینامان علیه.
مهر - کابین - حضرت فاطمه (سلام الله علیها) لباس کهنه و زرهی بود و فرش خانه او پوست میشی که آنرا می انداختند و بر آن می خوابیدند.
کافی ج 5: 378.

حدیث10

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان فاطمة علیهاالسلام بنت رسول الله (ص) کانت مسبحتها من خیوط صوف مفتل علیه عدد التکبیرات فکانت علیهاالسلام تدیرها بیدها تکبر و تسبح الی ان قتل حمزة بن عبد المطلب فاستعملت تربته و عملت التسابیح فاستعمها الناس
تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام نخی بود که بر آن به تعداد تکبیرات - 34 عدد - گره زده بود و آن را در دستش می چرخانید و تکبیر و تسبیح می گفت تا وقتی که حمزه شهید شد، تسبیح از تربت او ساخت. و از آن پس ساختن تسبیح در میان مردم رواج یافت.
وسائل الشیعه ج 4: 1033

حدیث11

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان لأمی فاطمة (سلام الله علیها) صلاة تصلیها علمها جبرئیل، رکعتان تقرء فی الأولی: الحمد مرة و: انا انزلناه فی لیلة القدر، مأة مرة و فی الثانیة: الحمد مرة، و مأة مرة: قل هو الله احد، فاذا سلمت سبحت تسبیح الطاهرة (علیه السلام).
مادر ما فاطمه (سلام الله علیها) همواره دو رکعت نماز می خواند که جبرئیل به او آموخته بود، در رکعت اول آن پس از حمد صد بار سوره قدر و در رکعت دوم پس از حمد صد بار سوره توحید را می خوانی، و پس از سلام نماز. تسبیحات حضرتش را نیز می گویی.
جمال الاسبوع: 173

حدیث12

حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) فرمودند:
کانت فاطمة (سلام الله علیها) اذا دعت تدعو للمؤمنین و المؤمنات ولا تدعو لنفسها
فثیل لها یا بنت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) انک تدعین للناس و لاتدعین لنفسک فقالت (علیه السلام): الجار ثم الدار.
هرگاه حضرت فاطمه (سلام الله علیها) دعا می کرد برای زنان و مردان مؤمن دعا می کرد و برای خود دعا نمی کرد. به او گفته شد: چرا شما برای مردم دعا می کنید اما برای خودتان دعا نمی کنید؟
فرمودند: اول همسایه آنگاه درون خانه.
علل الشرائع، ج 1: 216.

حدیث13

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
و کانت فاطمة (سلام الله علیها) لاتدع احدا من اهلها ینام تلک اللیلة - لیلة القدر - و تداویهم بقلة الطعام و تتأهب لها من النهار و تقول: محروم من حرم خیرها.
فاطمه (سلام الله علیها) نمی گذاشت کسی از اهل خانه در شبهای قدر به خواب رود. به آنان غذای کم می داد و از روز قبل برای احیای شب قدر آماده می شد و می فرمودند: محروم کسی است که از برکات این شب محروم باشد.
دعائم الاسلام، ج 1: 282.

حدیث14

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ان ابنتی فاطمة ملأ الله قلبها و جوارحها ایمانا الی مشاشها، فتفرغت لطاعة الله.
خداوند قلب دخترم فاطمه و سراپای وجود او را پر از ایمان کرده است، پس او - بهمین خاطر - همواره در اطاعت خداست.
دلائل الامامه: 139، ح 47

حدیث15

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - : لما زُفّتْ فاطمةُ الی عَلیٍ - علیه السّلام - نَزلَ جبرئیلُ و میکائیلُ و اسرافیلُ ... فَکبرَ جَبرئیلُ و کبّر اسرافیلُ و کبّر میکائیلُ فکبرتِ الملائکةُ و جرِت السُنةُ بالتکبیرِ فی الزفافِ الی یومِ القیامةِ.
امام صادق علیه السّلام - فرمودند: وقتی که شب عروسی حضرت فاطمه - سلام الله علیها - فرا رسید، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل آمدند. جبرئیل تکبیر گفت و سپس اسرافیل و پس از آن میکائیل تکبیر گفت و آنگاه فرشتگان نیز تکبیر گفتند و بر این اساس «سنت» است که در شب عروسی «تکبیر» گفته شود.
«سنن النبی، ص 150»

حدیث16

عن الامام جعفر بن محمد - علیه السّلام - عن آبائه - علیهم السّلام - قال: لمّا حضرَتْ فاطمةَ الوفاةُ بَکَتْ، فقالَ لها امیرالمؤمنین یا سیدتی ما یبکیکِ ؟ قالتْ: ابکی لِما تَلقی بَعدی.
امام صادق - علیه السّلام - از قول پدرانشان - علیهم السّلام - فرمودند: زمانی که حضرت فاطمه - سلام الله علیها - در حال احتضار بودند و وفاتشان نزدیک شد، شروع به گریه کردند، امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: ای بانوی من چرا گریه می کنی. حضرت زهرا - سلام الله علیها - فرمودند: بر آنچه بعد از من (از رنجها و سختی ها) می بینی گریه می کنم.
«بحار الانوار، ج 43، ص 218»

حدیث17

عن ابی عبداللهِ الحسین - علیه السلام - : لما قُبِضَتْ فاطمةُ - سلام الله علیها - دفنَها امیرُ المومنین سِراً و عفا علی مَوضِعِ قَبرِها.
امام حسین - علیه السّلام - فرمودند: چون فاطمه - سلام الله علیها - وفات کرد، امیرالمومنین - علیه السّلام - او را پنهانی به خاک سپرد و محل قبرش را ناپدید کرد.
«اصول کافی، ج 2، ص 356»

حدیث18

عن ابی الحسن - علیه السّلام - قال: اِنَّ فاطمةَ - سلام الله علیها - صدیقةٌ شهیدةٌ.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: همانا فاطمه - سلام الله علیها - زنی بسیار راستگو بود که به شهادت رسید.
«اصول کافی، ج 1، ص 458»

حدیث19

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِنَّ فاطمةَ لتشفع یومَ القیامةِ فیمن اَحَبَّها و تَولّاها و احبَّ ذُرِّیتها و تولّاهم و یَشْفَعُها الله فیهم و یدْخلُهم الجنةَ بِشفاعَتها.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: همانا فاطمه در روز قیامت برای کسی که محب و دوست دار او و فرزندانش باشد، شفاعت می کند و خداوند شفاعت او را در مورد این افراد می پذیرد و آنها را با شفاعت او وارد بهشت می کند.
«القطره من بحار مناقب النبی و العترة، ج 2، ص 189»

حدیث20

قال النبی - صلّی الله علیه و آله - : یا سلمانُ حُبُّ فاطمةَ یَنْفَعُ فی مائةِ مَوطنٍ ایسَرُ تلکَ المواطنِ: الموتُ و القبرُ و المیزانُ و المحشرُ و الصراطُ و المحاسبةُ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ای سلمان محبت فاطمه و دوست داشتن او در صد موقف و جایگاه از مواقف قیامت سودمند است، آسان ترین این مواقف: مرگ و قبر و میزان و محشر و (پل) صراط و موقف محاسبه اعمال است.
«بحار الانوار، ج 27، ص 116»

حدیث21

قال النبی - صلّی الله علیه و آله - : اذا کانَ یومَ القیامةِ تَقْبَلُ ابنتی فاطمةُ علی ناقةٍ مِنْ نُوَقِ الجنّة مُدَبجَةَ الجَنْبینِ خِطامُها مِنْ لؤلؤِ رَطْبٍ، قَوائِمُها مِنْ الزُّمردِ الاخضرِ، ذَنْبُها مِنْ المِسْک الاَذْفَرِ عَیناها یاقوتتان حمراوان.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زمانی که قیامت فرا رسد، دخترم فاطمه سوار بر شتری از شترهای بهشت می آید در حالی که دو پهلوی آن شتر آراسته و نقش و نگار دار است و مهارش از لؤلؤیی نازک، پاهایش از زمرد سبز، دمش از مُشکی تیز بوی و دو چشمش از دو یاقوت قرمز است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 219»

حدیث22

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : تُحْشَرُ ابنتی فاطمةُ - سلام الله علیها - یومَ القیامةِ و معها ثیابٌ مصبوغهٌ ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دخترم فاطمه - سلام الله علیها - در روز قیامت در حالی محشور می شود که همراه او پیراهنی است خونین که به یکی از ساقهای عرش آویزان است، حضرت زهراء - سلام الله علیها - می گوید: ای خداوند عادل میان من و قاتل فرزندم داوری کن. پیامبر - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قسم به پروردگار کعبه که خداوند برای دخترم داوری می کند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 220»

حدیث23

عن ابی عبد الله - علیه السّلام - قال: اذا کانَ یومُ القیامةِ جَمَعَ اللهُ الاولینَ و الآخِرینَ فی صعیدٍ واحدٍ فینادی منادٍ: غُضُّوا ابصارَکم و نَکِّسُوا رُؤُسَکم حتّی تَجُوزَ فاطمةُ بنتُ محمدٍ - صلّی الله علیه و آله - الصراطَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: وقتی روز قیامت فرا رسد، خداوند تمامی بشر از اولین و آخرین را در یک جا جمع می کند پس منادایی ندا می دهد: چشمانتان را ببندید و سرهایتان را پایین بیندازید تا فاطمه دختر محمد - صلّی الله علیه و آله - از صراط بگذرد.
«بحار الانوار، ج 43، ص 224»

حدیث24

لمّا زَوَّجَ رسولُ اللهِِِ - صلّی الله علیه و آله - فاطمةَ مِنْ علیٍ - علیه السّلام - اتاه ناسٌ من قریشٍ ... .
زمانی که پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فاطمه را به همسری علی - علیه السّلام - در آورد، عده ای از قریش به نزد حضرت آمدند و گفتند: آیا تو فاطمه را در مقابل مهریه ای ناچیز به تزویج علی در آوردی؟ حضرت فرمودند: من او را به تزویج علی در نیاوردم بلکه خداوند متعال در شب معراج در کنار درخت (سدرة المنتهی) او را به تزویج علی - علیه السّلام - در آورد.
«من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 253»

حدیث25

عن ابی جعفر- علیه السّلام - قال: کان رسول الله - صلّی الله علیه و آله - اذا ارادَ السفرَ سلََّّمَ علی مَنْ اراد ...
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - هرگاه می خواستند به سفر بروند با هر کس از اهلبیت خود می خواستند خدا حافظی کنند، خداحافظی می کردند، سپس آخرین کسی که از او خداحافظی می کردند، فاطمه - سلام الله علیها - بود، پس سفرشان را از خانه فاطمه آغاز می کردند و زمانی که از سفر باز می گشتند اول از همه به خانه فاطمه - سلام الله علیها - می رفتند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 83»

حدیث26

قال ابو عبدالله - علیه السّلام - : ... اتدری ایَّ شیءٍ تفسیرُ فاطمةَ قلت: اخبرنی یا سیدی قال فُطِمَتْ مِنْ الشَّرِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: آیا می دانی معنی و مفهوم فاطمه چیست؟ گفتم آقای من شما مرا آگاه کنید، حضرت فرمودند: یعنی که از بدی ها دور شده است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 10»

حدیث27

قال ابو عبدالله - علیه السّلام - : لِفاطمةَ - سلام الله علیها - تِسْعَةُ اسماءٍ عند اللهِ عز و جلّ: فاطمةُ و الصِّدِّیقةُ و المبارکةُ و الطاهرةُ و الزکیةُ و الراضیةُ و المرضیةُ و المحدثةُ و الزهراءُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: نزد خداوند متعال برای فاطمه - سلام الله علیها - نه اسم وجود دارد: 1. فاطمه 2. صدیقه 3. مبارکه 4. طاهره 5. زکیه 6. راضیه 7. مرضیه 8. محدثه 9. زهراء.
«بحار الانوار، ج 43، ص 10»

حدیث28

عن الامام جعفر بن محمد - علیه السّلام - عن ابیه - علیه السّلام - قال: اِنَّ فاطمةَ - سلام الله علیها - کانتْ تُکَنَّی امَ ابیها.
امام صادق - علیه السّلام - از قول پدرشان (امام باقر - علیه السّلام -) فرمودند: همانا فاطمه - سلام الله علیها - به ام ابیها کنیه گذاری شده است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 16»

حدیث29

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : وُلِدَتْ فاطمةُ بنت محمدٍ - صلّی الله علیه و آله - بعدَ مبعثِ الرسولِ بخمسِ سنینَ و تُوَفِّیَتْ و لها ثمانَ عَشَرةَ سنةً.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: فاطمه دختر محمد - صلّی الله علیه و آله - پنج سال بعد از به نبوت رسیدن پیامبر اکرم متولد شد و هیجده ساله بود که وفات کرد.
«اصول کافی، ج 1، ص 457»

حدیث30

قال النبی - صلّی الله علیه و آله - : اَوَّلُ شخصٍ تدْخُلُ الجنةَ فاطمةُ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: اولین کسی که داخل بهشت می شود، فاطمه است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 44»

حدیث31

قال الله عزّوجلّ:
اگر علی را نیافریده بودم، همسری مناسب فاطمه، از فرزندان آدم و نسل او نبود.
(عیون اخبارالرضا(ع)203)

حدیث32

قالَ النَّبِیُّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - :
إنَّ اللهَ لَهُ الْحَمْدُ، عَرَضَ حُبَّ عَلِیٍّ وَ فاطِمَةَ، وَ ذُرّیَّتِهما عَلی الْبَرِیَّةِ فَمَنْ بادَرَ مِنْهُمْ بِالإجابَةِ جَعَلَ اللهُ مِنْهُمْ الرُّسُلَ، وَ مَنْ أجابَ بَعْدَ ذلِک جَعَلَ مِنْهُمْ الشِّیعَةَ وَ إنَّ اللهَ جَمَعَهُمْ فِی الْجَنَّةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
خداوند که حمد وستایش برای اوست، دوستی علی و فاطمه و ذریه آن دو را بر همه انسان ها عرضه داشت، اول کسانی که آن را پذیرفتند به عنوان رُسُل (رسولان) انتخاب شدند و پس از آنان کسانی که آن را پذیرفته به عنوان «شیعه» برگزیده شدند و خداوند در بهشت همه آنان را جمع خواهد کرد.
«احقاق الحق، ج 9، ص 191»

حدیث33

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إنّ فاطمةَ نورُ عَیْنی، وثَمَرةُ فُؤادی؛
فاطمه نور دیده و میوه دل من است.
میزان الحکمة: ح 1158

حدیث34

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
ملعون ملعون من یظلم بعدی فاطمة ابنتی ویغصبها حقها ویقتلها ... ؛
مورد نفرین است، مورد نفرین است هر کس پس از من به فاطمه(علیها السلام) دخترم ستم کند و حقش را غصب نماید و او را بکشد.
بحارالانوار، ج 73، ص 354 .

حدیث35

حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) می فرمایند:
انا زوج البتول سیدة نساء العالمین ... ؛
من همسر بتول علیها السلام هستم؛ همان کسی که سرور زنان جهانیان است .
معانی الاخبار، ص 58 .

حدیث36

حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرمایند:
«فوالله ... لا اغضبتنی ولاعصت لی امرا ولقد کنت انظر الیها فتنکشف عنی الهموم والاحزان؛
سوگند به خدا که فاطمه علیها السلام هیچ گاه مرا خشمگین نکرد و در هیچ کاری از من سرپیچی ننمود . و من هرگاه به فاطمه علیها السلام نگاه می کردم، غم و اندوه از من زدوده می شد .»
بحارالانوار، ج 43، ص 134 .

حدیث37

حضرت علیه السلام می فرمایند:
«... ان الحسن والحسین سبطا هذه الامة وهما من محمد کمکان العینین من الراس واما انا فکمکان الید من البدن واما فاطمة فکمکان القلب من الجسد ... ؛
حسن و حسین علیهما السلام دو سبط این امت هستند، و آن دو برای محمد صلی الله علیه و آله همانند دو چشم برای سرند، و من [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند دست برای بدن هستم، و فاطمه علیها السلام [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند قلب برای بدن است .»
بحارالانوار، ج 39، ص 352

حدیث38

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«ان فاطمة علیها السلام کانت تاتی قبور الشهداء فی کل غداة سبت ... ؛
فاطمه علیها السلام در هر بامداد شنبه به مزار شهیدان می رفت .»
وسائل الشیعة، ج 2، ص 879 .

حدیث39

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«... لولا ان امیرالمؤمنین علیه السلام تزوجها لما کان لها کفو الی یوم القیامة علی وجه الارض آدم فمن دونه؛(
به راستی اگر امیرالمؤمنین علیه السلام فاطمه علیها السلام را به ازدواج خود در نیاورده بود، تا روز قیامت بر روی زمین از آدم تا پس از آدم برای فاطمه علیها السلام همتایی نبود .»
خصال، ج 2، ص 414 .

حدیث40

حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام درباره حضرت فاطمه زهرا علیها السلام می فرمایند:
«انها استقت بالقربة حتی اثرفی صدرها وطحنت بالرحی حتی مجلت یدها وکسحت البیت حتی اغبرت ثیابها واوقدت النار تحت القدر حتی دکنت ثیابها فاصابها من ذلک ضرر شدید؛
حضرت فاطمه زهرا علیها السلام آن قدر با مشک، آب کشید که اثر آن در سینه اش آشکار شد و چندان با دست خود آسیاب کرد که دستهایش پینه زد و آن قدر خانه را جاروب کرد که لباسهایش خاک آلود گردید . و چندان آتش در زیر دیگ روشن کرد که لباسهایش سیاه و دود آلود شد و از این کارها رنج و سختی زیادی به او رسید .»
علل الشرایع، ج 2، ص 366 .

حدیث41

امام کاظم علیه السلام می فرمایند:
«ان فاطمة علیها السلام صدیقة شهیدة ... ؛
فاطمه علیها السلام بانوی بسیار راست گویی است که او را به شهادت رسانده اند .»
کافی، ج 1، ص 458 .

حدیث42

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«ان اطفال شیعتنا من المؤمنین تربیهم فاطمة علیها السلام؛
بی شک خردسالان شیعه ما از مؤمنان را فاطمه علیها السلام پرورش می دهد .»
بحارالانوار، ج 6، ص 229.

حدیث43

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«... یا فاطمة ابشری فلک عندالله مقام محمود تشفعین فیه لمحبیک وشیعتک؛
ای فاطمه علیها السلام مژده باد! که در پیشگاه خدا مقامی شایسته داری که در آن مقام برای دوستان و شیعیانت شفاعت می کنی .»
بحارالانوار، ج 76، ص 359 .

حدیث44

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«اشتاقت الجنة الی اربع من النساء: مریم بنت عمران، وآسیة بنت مزاحم زوجة فرعون وخدیجة بنت خویلد وفاطمة بنت محمد صلی الله علیه و آله؛
بهشت مشتاق چهار زن است: مریم دختر عمران، آسیه دختر مزاحم و زن فرعون، خدیجه دختر خویلد و فاطمه علیها السلام دختر محمد صلی الله علیه و آله .»
بحارالانوار، ج 43، ص 53 .

حدیث45

«... نور ابنتی فاطمة من نور الله وابنتی فاطمة افضل من السماوات والارض ... ؛
نور دخترم فاطمه علیها السلام از نور خداست، و دخترم فاطمه علیها السلام برتر از آسمانها و زمین است .»
بحارالانوار، ج 15، ص 10 .

حدیث46

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«ما زوجت فاطمة الا لما امرنی الله بتزویجها؛
من فاطمه علیه السلام را به ازدواج در نیاوردم، مگر پس از آن که خداوند مرا به ازدواج او فرمان داد .»
عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 59 .

حدیث47

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«رائحة الانبیاء رائحة السفرجل ورائحة الحور العین رائحة الآس ورائحة الملائکة رائحة الورد ورائحة ابنتی فاطمة الزهراء رائحة السفرجل والآس والورد ... ؛
بوی پیامبران بوی به و بوی حورالعین بوی آس و بوی فرشتگان بوی گل سرخ است، ولی بوی دخترم فاطمه علیها السلام بوی به و آس و گل سرخ روی هم است .»
بحارالانوار، ج 66، ص 177 .

حدیث48

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«یا سلمان! ان ابنتی فاطمة ملا الله قلبها وجوارحها ایمانا ویقینا الی مشاشها تفرغت لطاعة الله ... ؛
ای سلمان! به راستی که خداوند قلب و اعضای فاطمه علیها السلام تا استخوانهایش را از ایمان و یقین آکنده ساخته است؛ به گونه ای که در طاعت خدا جدیت دارد .»
بحارالانوار، ج 43، ص 46؛ مناقب، ج 3، ص 337 .

حدیث49

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«انا الشمس وعلی علیه السلام القمر وفاطمة الزهرة والفرقدان الحسن والحسین؛
من خورشیدم و علی علیه السلام ماه و فاطمه علیها السلام، زهره (ناهید) است و حسن و حسین علیهما السلام دو ستاره نور افشان فرقدان هستند .»
بحارالانوار، ج 24، ص 74؛ معانی الاخبار، ص 114 .

حدیث50

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«... ففاطمة حوراء انسیة وکلما اشتقت الی رائحة الجنة شممت رائحة ابنتی فاطمة علیها السلام؛
فاطمه علیها السلام حوریه ای است به صورت انسان که من هر گاه مشتاق بوی بهشت می شوم، دخترم فاطمه علیها السلام را می بویم .»
التوحید، شیخ صدوق، ص 117 .

حدیث51

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«... فداک ابوک یا فاطمة؛
پدرت به قربان تو باد ای فاطمه علیها السلام!»
بحارالانوار، ج 22، ص 490 .

حدیث52

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«یا فاطمة ... انت منی وانا منک ... ؛
ای فاطمه! تو از من هستی و من از تو هستم .»
بحارالانوار، ج 43، ص 32 .

حدیث53

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«من صلی اربع رکعات فقرا فی کل رکعة بخمسین مرة «قل هو الله احد» کانت صلوة فاطمة علیهاالسلام ... ؛
هر کس چهار رکعت نماز بخواند [هر دو رکعت به یک سلام] و در هر رکعت [پس از سوره حمد] پنجاه مرتبه سوره «قل هو الله احد» را بخواند، این نماز، نماز فاطمه علیها السلام است .»
من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 564 .

حدیث54

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«... من زار فاطمة فکانما زارنی ... ؛
هر کس فاطمه علیها السلام را زیارت کند، مانند این است که مرا زیارت کرده است .»
بحارالانوار، ج 43، ص 58 .

حدیث55

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
«اول من جعل له النعش فاطمة ابنة رسول الله، صلوات الله علیها وعلی ابیها وبعلها وبنیها؛
نخستین کسی که پس از مرگش برای او تابوت ساخته شد، فاطمه علیها السلام دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله بود؛ درود و صلوات خدا بر او و پدر و شوهر و فرزندانش باد .»
بحارالانوار، ج 78، ص 249 .

حدیث56

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
«ما عبد الله بشی ء من التحمید افضل من تسبیح فاطمة علیهاالسلام ... ؛
خداوند در حمد و ستایش به چیزی برتر از تسبیح فاطمه علیها السلام عبادت نشده است .»
کافی، ج 3، ص 343 .

حدیث57

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«... فاطمة کوکب دری بین نساء اهل الدنیا ... ؛
فاطمه علیها السلام اختری تابناک در میان زنان دنیاست .»
کافی، ج 1، ص 195 .

حدیث58

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«... فاطمة سیدة نساء العالمین من الاولین والاخرین؛
فاطمه علیها السلام سرور زنان جهانیان از اولین تا آخرین است .»
معانی الاخبار، ص 107 .

حدیث59

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«... یا فاطمة! لو ان کل نبی بعثه الله وکل ملک قربه شفعوا فی کل مبغض لک غاصب لک ما اخرجه الله من النار ابدا؛
ای فاطمه! اگر تمام پیامبرانی که خدا برانگیخته و تمام فرشتگانی که مقرب درگاه خود گردانده است، برای هر کینه توزی که حق تو را غصب نموده است، شفاعت کنند، هرگز خدا او را از آتش [دوزخ] خارج نمی سازد .»
بحارالانوار، ج 76، ص 354 .

حدیث60

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«انی سمیت ابنتی فاطمة لان الله عزوجل فطمها وفطم من احبها من النار؛
من نام دخترم را فاطمه علیها السلام گذاشتم؛ زیرا خدای - عزوجل - فاطمه علیها السلام و هر کس که او را دوست دارد، از آتش دوزخ دور نگه داشته است .»
عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 46 .

حدیث61

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«ان الله لیغضب لغضب فاطمة ویرضی لرضاها؛
بی شک خداوند با خشم فاطمه علیها السلام به خشم می آید و با خشنودی او خشنود می شود .»
الامالی، شیخ مفید، ص 94 .

حدیث62

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«... ان فاطمة بضعة منی و هی نور عینی وثمرة فؤادی ... ؛
فاطمه علیها السلام پاره تن و نور چشم و میوه دل من است .»
الامالی، شیخ صدوق، ص 486 .

حدیث63

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«... فاطمة اعز البریة علی؛
فاطمه علیها السلام عزیزترین مردم در نزد من است .»
الامالی، شیخ مفید، ص 259 .

حدیث64

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از حضرت امیرالمؤمنین، علی علیه السلام درباره حضرت فاطمه زهرا علیها السلام پرسیدند، حضرت پاسخ دادند:
«نعم العون علی طاعة الله؛
[فاطمه علیها السلام] خوب یاوری در راه اطاعت و بندگی خداست .»
بحارالانوار، ج 43، ص 117 .

حدیث65

امام صادق علیه السلام به شخصی که نام دخترش را فاطمه گذاشته بود، فرمودند:
«... اذا سمیتها فاطمة فلا تسبها و لاتلعنها ولاتضربها؛
حالا که نام او را فاطمه گذاشته ای، پس دشنامش مده، نفرینش مکن و کتکش مزن .»
کافی، ج 6، ص 48 .

حدیث66

امام کاظم علیه السلام می فرمایند:
«لایدخل الفقر بیتا فیه اسم محمد او احمد او علی او الحسن او الحسین او جعفر او طالب او عبدالله او فاطمة من النساء؛
در خانه ای که نام محمد یا احمد یا علی یا حسن یا حسین یا جعفر یا طالب یا عبدالله و یا از میان زنان، فاطمه باشد، فقر [و تنگدستی] وارد نمی شود .»
کافی، ج 6، ص 19 .

حدیث67

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
«ان فاطمة خلقت حوریة فی صورة انسیة ... ؛
بی شک فاطمه علیها السلام حوریه ای است که به صورت انسان آفریده شده است .»
بحارالانوار، ج 78، ص 112 .

حدیث68

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
«... یا علی انفذ لما امرتک به فاطمة فقد امرتها باشیاء امر بها جبرئیل علیه السلام ... ؛
ای علی! آنچه را فاطمه علیها السلام بدان امر می کند، انجام ده؛ زیرا من چیزهایی را به او امر کرده ام که جبرئیل علیه السلام به آنها امر کرده است .»
بحارالانوار، ج 22، ص 484 .

حدیث69

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
«... ولقد کانت - علیها السلام - مفروضة الطاعة علی جمیع من خلق الله من الجن والانس والطیر والوحش والانبیاء والملائکة ... ؛
اطاعت از فاطمه علیها السلام بر تمامی آفریدگان خدا از جن و آدمیان و پرندگان و وحوش و پیامبران و فرشتگان واجب است .»
دلائل الامامة، ص 28 .

حدیث70

امام حسن(علیه السلام) فرمودند:
ما کان اعبد من فاطمة الزهراء - سلام الله علیها - کانت تقوم حتی تتورم قدماها ؛
عابدتر از فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در دنیانبوده است . آن قدر به نماز می ایستاد که پاهایش ورم می کرد.
(بحارالانوار، ج 43، ص 75).

حدیث71

حضرت مهدی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ لِی فِی اِبنَةِ رَسولِ اللهِ اُسوَةٌ حَسَنَةٌ؛
به درستی که دختر رسول خدا (فاطمه) برای من سرمشقی نیکوست.
الغیبه، طوسی، ص 286

حدیث72

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فمن عرف فاطمة حق معرفتها فقد ادرک لیلة القدر؛
هر کس به شناخت حقیقی فاطمه علیها السلام دست یابد، بی گمان شب قدر را درک کرده است.
بحارالانوار، ج 43، ص 65

حدیث73

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من احب فاطمة ابنتی فهو فی الجنة معی ومن ابغضها فهو فی النار؛
هر کس فاطمه (علیها السلام )دخترم را دوست بدارد، در بهشت با من است، و هر کس با او دشمنی ورزد، در آتش [دوزخ] است .
بحارالانوار، ج 27، ص 116

حدیث74

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
فاطِمَهُ بِضعَهٌ مِنّی فَمَن آذاهـا فَـقَـد آذانی وَ مَن اَحَبَّـها فَـقَـد اَحَبَّنِی؛
فاطمه پاره وجود من است، هر که او را بیازارد مرا آزار داده و هر که او را خوشحال کند مرا خوشحال کرده است.
بحارالانوار،ج43ص29

حدیث75

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
یافاطمة ! اعطیک ما هو خیر لک من خادم و من الدنیا بما فیها، تکبرین الله بعد کل صلاة اربعا و ثلاثین تکبیرة ، وتحمدین الله ثلاثا و ثلاثین تحمیدة ، و تسبحین الله ثلاثا و ثلاثین تسبیحة ، ثم تخمین ذلک بلااله الا الله ، وذلک خیر لک من الذین اردت و من الدنیا و ما فیها فلزمت - صلوات الله علیها - هذاالتسبیح بعد کل صلاة ، و نسب الیها ؛
ای فاطمه ! به تو چیزی را عطا کنم که از خدمتکار و دنیا با آنچه در آن است بهتر باشد بعد از نماز سی و چهار مرتبه ((الله اکبر))سی و سه مرتبه ((الحمدلله ))و سی و سه مرتبه ((سبحان الله ))بگو و پس از آن را به ((لااله الاالله ))ختم کن این کار برای تو بهتر است از آنچه می خواهی و از دنیا وآنچه در آن است پس حضرت زهرا (س ) پس از هر نماز به این تسبیح مداومت کرد و منسوب به او گردید.
(بحارالانوار، ج 85، ص 336).

حدیث76

امام مهدی(علیه السلام) می فرمایند:
دختر رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) برای من سرمشق و اسوه‌ی نیکوست.
(بحارالانوار/53/180)

حدیث77

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : یا أبَا الحَسَن، إنّی لأسْتَحی مِنْ إلهی أنْ أکَلِّفَ نَفْسَکَ ما لا تَقْدِرُ عَلَیْهِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - خطاب به همسرشان امیرالمؤمنین علی - علیه السلام - کردند و اظهار نمودند: من از خدای خود شرم دارم که از تو چیزی را در خواست نمایم و تو توان تهیه آن را نداشته باشی.
امالی شیخ طوسی، ج 2، ص 228

حدیث78

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : إذا حُشِرْتُ یَوْمَ الْقِیامَةِ، أشْفَعُ عُصاةَ أُمَّةِ النَّبی ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند: هنگامی که در روز قیامت برانگیخته و محشور شوم، خطاکاران امّت پیامبر - صلی الله علیه وآله وسلم -، را شفاعت می نمایم.
احقاق الحقّ، ج 19، ص 129

حدیث79

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : اصْعَدْ عَلَی السَّطْحِ، فَإنْ رَأیْتَ نِصْفَ عَیْنِ الشَّمْسِ قَدْ تَدَلّی لِلْغُرُوبِ فَأعْلِمْنی حَتّی أدْعُو ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - روز جمعه نزدیک غروب آفتاب به غلام خود می فرمودند: بالای پشت بام برو، هر موقع نصف خورشید غروب کرد مرا خبر کن تا برای خود ـ و دیگران ـ دعا کنم.
معانی الأخبار، ص 399

حدیث80

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
أُوصیکَ اَوّلاً أنْ تَتَزَوَّجَ بَعْدی بِإبْنَةِ اُخْتی أمامَةَ، فَإنَّها تَکُونُ لِوُلْدی مِثْلی، فَإنَّ الرِّجالَ لابُدَّ لَهُمْ مِنَ النِّساءِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - در آخرین لحظات عمرشان به همسر خود چنین سفارش نمودند: پس از من با دختر خواهرم أمامه ازدواج نما، چون که او نسبت به فرزندانم مانند خودم دلسوز و متدیّن است. همانا مردان در هر حال، نیازمند به زن می باشند.
بحارالأنوار، ج 43، ص 192، ح 20

حدیث81

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
أصْبَحْتُ وَ اللهِ! عاتِقَةً لِدُنْیاکُمْ، قالِیَةً لِرِجالِکُمْ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - بعد از جریان غصب فدک و احتجاج حضرت، بعضی از زنان مهاجر و انصار به منزل حضرت آمدند و احوال وی را جویا شدند، حضرت در پاسخ فرمودند: به خداوند سوگند، دنیا را آزاد کردم و هیچ علاقه ای به آن ندارم، همچنین دشمن و مخالف مردان شما خواهم بود.
دلائل الإمامة، ص 128، ح 38

حدیث82

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : ... إنْ لَمْ یَکُنْ یَرانی فَإنّی أراهُ، وَ هُوَ یَشُمُّ الریح ؛
مرد نابینائی وارد منزل شد و حضرت زهراء (علیها السلام)پنهان گشت، وقتی رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) علّت آن را جویا شد؟ در پاسخ پدر اظهار داشت: اگر آن نابینا مرا نمی بیند، من او را می بینم، دیگر آن که مرد، حسّاس است و بوی زن را استشمام می کند.
بحارالأنوار، ج 43، ص 91، ح 16

حدیث83

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إنّی قَدِاسْتَقْبَحْتُ ما یُصْنَعُ بِالنِّساءِ، إنّهُ یُطْرَحُ عَلی الْمَرْئَةِ الثَّوبَ فَیَصِفُها لِمَنْ رَأی، فَلا تَحْمِلینی عَلی سَریر ظاهِر، اُسْتُرینی، سَتَرَکِ اللّهُ مِنَ النّارِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - در آخرین روزهای عمر پر برکتشان ضمن وصیّتی به اسماء فرمودند: من بسیار زشت و زننده می دانم که جنازه زنان را پس از مرگ با انداختن پارچه ای روی بدنش تشییع می کنند. و افرادی اندام و حجم بدن او را مشاهده کرده و برای دیگران تعریف می نمایند. مرا بر تختی که اطرافش پوشیده نیست و مانع مشاهده دیگران نباشد قرار مده ـ بلکه مرا با پوشش کامل تشییع کن ـ، خداوند تو را از آتش جهنّم مستور و محفوظ نماید.
تهذیب الأحکام، ج 1، ص 429

حدیث84

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
أوُصیکَ یا أبَا الْحَسنِ أنْ لا تَنْسانی، وَ تَزُورَنی بَعْدَ مَماتی ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - ضمن وصیّتی به همسرشان اظهار داشتند: مرا پس از مرگم فراموش نکن و به زیارت و دیدار من ـ بر سر قبرم ـ بیا.
زهرة الرّیاض ـ کوکب الدّری، ج 1، ص 253

حدیث85

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
مَنْ سَلَّمَ عَلَیْهِ اَوْ عَلَیَّ ثَلاثَةَ أیّام أوْجَبَ اللّهُ لَهُ الجَنَّةَ، قُلْتُ لَها: فی حَیاتِهِ وَ حَیاتِکِ؟ قالَتْ: نعَمْ وَ بَعْدَ مَوْتِنا ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
هر که بر پدرم ـ رسول خدا ـ و بر من به مدّت سه روز سلام کند خداوند بهشت را برای او واجب می گرداند. راوی گوید: عرضه داشتم: آیا در زمان حیات و زنده بودن؟ فرمودند: چه در زمان حیات ما باشد; و یا پس از مرگ.
بحارالأنوار، ج 43، ص 185، ح 17

حدیث86

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
وَاللّهِ! لا کَلَّمْتُکَ أبَداً، وَاللّهِ! لاَدْعُوَنَّ اللّهَ عَلَیْکَ فی کُلِّ صَلوة ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - پس از ماجرای هجوم به خانه حضرت، خطاب به ابوبکر کردند و فرمودند:
به خدا سوگند، دیگر با تو سخن نخواهم گفت، سوگند به خدا، در هر نمازی تو را نفرین خواهم کرد.
الکافی، ج 1، ص 460

حدیث87

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّما سُمِّیت ابنَتی فاطِمَةُ لأنَّ اللَّهَ‌عزّ و عجل فَطَمَها وفَطَمَ مَن أحَبَّها مِنَ النَّار
دخترم به این دلیل فاطمه نامیده شده است که خداوند عزّ و جل او و دوستدارانش را از آتش دوزخ به دور داشته است.
بحارالانوار، ج‌403، باب‌2، ص‌10

حدیث88

حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند:
حبب الی من دنیاکم ثلاث: تلاوة کتاب الله و انظر فی وجه رسول و الانفاق فی سبیل الله
از دنیای شما سه چیز محبوب من است: 1-تلاوت قرآن 2-نگاه به چهره رسول خدا 3-انفاق در راه خدا
(وقایع الایام خیابانی، جلد صیام، ص295)

حدیث89

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أن الله خلقنی و خلق علیاً و فاطمه و الحسن و الحسین و الأئمه من نور واحد؛
خداوند، من و علی و فاطمه و حسن و حسین و امامان را از یک نور آفریده است.
جامع الاخبار ص 46

امام علی(ع)

حدیث1

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أن الله خلقنی و خلق علیاً و فاطمه و الحسن و الحسین و الأئمه من نور واحد؛
خداوند، من و علی و فاطمه و حسن و حسین و امامان را از یک نور آفریده است.
جامع الاخبار ص 46

حدیث2

حضرت امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
و لقد ولی خمس سنین و ما وضع آجرة علی آجرة ولا لبنة علی لبنة و لا أقطع قطیعا و لا أورث بیضأ لاحمرأ.
امیرالمؤمنین (علیه السلام) پنج سال حکومت کرد، و در طول این مدت آجری بر آجر و خشتی روی خشت ننهاد، و زمینی را به خود اختصاص نداد و درهم سفید و دینار سرخی به ارث نگذاشت.
المناقب لابن شهر آشوب 2:95

حدیث3

حضرت صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان أمیر المؤمنین (علیه السلام) اذا توضأ لم یدع أحدا یصب علیه المأ قال: لا احب أن اشرک فی صلاتی أحدا.
حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام): به هنگام وضو گرفتن اجازه نمی داد کسی برایش آب بریزد و می فرمودند: دوست ندارم در نمازم به درگاه خدا کسی را شریک قرار دهم.
علل الشرایع 1: 323

حدیث4

حضرت صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان علی (علیه السلام) قد جعل بیتا فی داره لیس بالصغیر و لا بالکبیر لصلاته و کان اذا کان اللیل ذهب معه بصبی لیبیت معه فیصلی فیه.
حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام) در خانه خود اتاقی را که نه کوچک بود و نه بزرگ، اختصاص به نماز خود داده و هر شب کودکی را برای خوابیدن بهمراه خود می برد و در همانجا نمازهایش را می خواند.
المحاسن 2: 452 ح 2557

حدیث5

حضرت صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان علیا (علیه السلام) کان اذا أصبح یقول:
مرحبا بکما من ملکین حفیظین املی علیکما ما تحبان ان شأ الله. فلا یزال فی التسبیح و التهلیل حتی تطلع الشمس و کذالک بعد العصر حتی تغرب الشمس.
حضرت امیر (علیه السلام) هر بامداد - در خطاب به دو فرشته نویسنده اعمال - می فرمودند: مرحبا بر شما دو فرشته بزرگوار و یادداشت کننده اعمال - به خواست خدا امروز نیز - آنچه دوست دارید بر شما املأ خواهم کرد، و به دنبال این تعهد به ذکر: ععع سبحان الله و لا اله الا الله مشغول می شد تا خورشید طلوع می کرد. و هنگام عصر نیز تا غروب آفتاب، به همان ذکرها می پرداخت.
بحارالانوار 84: 267 ح 38

حدیث6

حضرت صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان أمیرالمؤمنین (علیه السلام) أشبه الناس طعمة برسول الله (علیه السلام) کان یأکل الخبز و الخل و الزیت و یطعم الناس الخبز و اللحلم.
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نوع غذا شبیه ترین افراد به پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بود. او خود نان و سرکه و روغن زیتون می خورد و به مردم - مهمانان خود - نان و گوشت می داد.
الکافی 6: 328

حدیث7

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
... ما الذی نقموا من أبی الحسین؟!
نقموا - و الله - منه شدة و طأته و نکال وقعته و نکیر سیفه - و قلة مبالاته لحتفه - و تبحره فی کتاب الله و تنمره فی ذات الله.
اینان - کارگردانان سقیفه - چه عیبی از ابوالحسن گرفتند؟! که او را برای رهبری جامعه اسلامی صالح ندیدند! - بخدا سوگند عیب او را بر خورد سخت - و بدون مسامحه و سهل انگاری در برابر حق - و مرگبار بودن رویارویی با او و شمشیر بران و بی اعتنایی به مرگ و آگاهی گسترده نسبت به کتاب خدا و گردن فرازی در راه خدا دانسته اند.
دلائل الامامة: 125، الاحتجاج 1: 147

حدیث8

پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یا علی ان الله جعلک تحب المساکین و ترضی بهم أتباعا و یرضون بک اماما.
یا علی، خدای متعال تو را چنین قرار داده که بینوایان را دوست می داری و آنان را به عنوان پیروان خویش بپسندی و آنان هم تو را به پیشوایی و امامت بپسندند.
حلیة الاولیأ 1: 71

حدیث9

حضرت صادق (علیه السلام) فرمودند:
... و الله ما أکل علی بن أبی طالب (علیه السلام) من الدنیا حراما قط حتی مضی لسبیله و ما عرض له أمران کلاهما لله رضا الا أخذ بأشدهما علیه فی بدنه - دینه - و ما نزلت برسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) نازلة قط الا دعاه ثقة به و ما أطاق أحد عمل رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) من هذه الامة غیره و ان کان لیعمل عمل رجل کان وجهه بین الجنة و النار یرجو ثواب هذه و یخاف عقاب هذه.
به خدا سوگند علی بن ابی طالب (علیه السلام) تا روزی که از این دنیا رفت مال حرامی نخورد و هیچگاه بر سر دو راهی - که هر دو راه مورد خشنودی خدا باشد - قرار نگرفت مگر اینکه پر زحمت ترین آنها را برگزید و هر حادثه مهمی که برای پیامبر خدا پیش می آمد - به دلیل اعتمادی که به علی داشت - از او کمک می گرفت. و در میان این امت هیچ کس نتوانست همانند علی (علیه السلام): راه پیامبر را - بی کم و کاست - طی کند و با این همه تلاش و کوشش همواره چنان بیمناکان کار می کرد، چشمی به بهشت و چشم دیگر بر آتش داشت، از سویی امیدوار پاداش بهشت و از سوی دیگر هراسناک از کیفر آتش بود.
الارشاد: 255

حدیث10

حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند:
والله ما سألت ربی ولدا نضیر الوجه و لا سألت ولدا حسن القامة ولکن سألت ربی ولدا مطیعین لله خائفین و جلین منه حتی اذا نظرت الیه و هو مطیع لله قرت به عینی.
به خدا سوگند هیچگاه از پروردگار خود فرزندانی خوش سیما و نه فرزندانی سرو قامت نخواسته ام، بلکه فرزندانی مطیع خداوند و ترسان از او خواسته ام، تا هرگاه به فرزندم نگریستم و او را در حال اطاعت خدا دیدم، چشمانم روشن گردد.
تفسیر الصافی 4:27

حدیث11

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من أراد أن ینظر الی آدم فی علمه و الی نوح فی تقواه و الی ابراهیم فی حلمه و الی موسی فی هیبته و الی عیس فی عبادته فلینظر الی علی بن ابیطالب (علیه السلام)
هر که می خواهد به آدم و علم او و نوح و تقوای او و ابراهیم و دور اندیشی - بردباری - او و موسی و هیبت او و عیسی و عبادت او بنگرد، به علی بن ابی طالب بنگرد.
ارشاد القلوب: 217

حدیث12

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
... هیهات أن یغلبنی هوای و یقودنی جشعی الی تخیر الأطعمة و لعل بالحجاز أو الیمامة من لا طمع له فی القرص و لا عهد له بالشبع او أبیت مبطانا و حولی بطون غرثی و أکباد حری.
هیهات که هوا و هوسم بر من چیره شود و شکمبارگی به گزینش طعام های لذیذ وادارم نماید، در حالی که چه بسا در یمامه و یا حجاز کسانی باشند که امید دستیابی به قرص نانی نداشته و خاطره ای از سیری ندارند و هرگز مباد که من با شکم پر بخوابم در حالی که شاید پیرامون من شکمهای به پشت چسبیده و جگرهای سوخته باشد.
نهج البلاغه، الکتب: 45

حدیث13

حضرت امیر (علیه السلام) فرمودند:
ان الله جعلنی اماما لخلقه، ففرض علی التقدیر فی نفس و مطعمی و مشربی و ملبسی کضعفأ الناس، کی یقتدی الفقیر بفقری و لا یطغی الغنی غناه.
خداوند، مرا پیشوای خلق خود قرار داد و هماهنگی با مردم تهیدست را در امور شخصی و خوراک و پوشاک بر من واجب نمود، تا فقرا از من الگو بگیرند و بی نیازی ثروتمندان، آنان را به سرکشی و طغیان نخواند.
الکافی 1: 410

حدیث14

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
و الله لو اعطیت الاقالیم السبعة بما تحت افلاکها علی أن أعصی الله فی نملة أسلبها جلب شعیرة ما فعلت،
و ان دنیاکم عندی لا هون من ورقة فی فم جرادة تقضمها، ما لعلی و نعیم یفنی و لذة لا تبقی!
بخدا سوگند اگر اقلیمهای هفت گانه زمین را با هر چه در زیر آسمان آنها است به من دهند تا خدا را در حد گرفتن پوست جوی از دهان موری نافرمانی کنم، نخواهم کرد. چرا که این دنیای شما در نزد من از برگ نیم جویده ای در دهان ملخی ناچیزتر است. علی را با نعمتهای فناپذیر و لذت های گذرا و ناپایدار چه کار!
نهج البلاغه، الخطب: 222

حدیث15

ایها الناس! انی و الله ما أحثکم علی طاعة الا و أسبقکم الیها و لا أنهاکم عن معصیة الا و أتناهی قبلکم عنها.
ای مردم! بخدا سوگند من هرگز شما را به هیچ طاعتی فرا نمی خوانم مگر آنکه خود بر شما - در عمل به آن - پیشی می جویم و از هیچ گناهی بازتان نمی دارم و نهی نمی کنم - مگر آنکه پیش از شما، خود را از عمل به آن باز می دارم.
نهج البلاغه، الخطب: 173

حدیث16

حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام) فرمودند:
... و من العجب بعثهم الی أن أبرز للطعان و أن أصبر للجلاد، هبلتهم الهبول! لقد کنت و ما اهدد بالحرب و لا ارهب بالضرب و انی لعبی یقین من ربی و فی غیر شبهة من دینی.
... و از شگفتیهای زمانه این است که - شامیان - به من پیام داده اند که خود را برای مقابله با سر نیزه ها آماده کنم و برای ضربه های شمشیر شکیبا باشم، مادران گریان بسوگشان بنشینند! تا کنون کسی مرا با دعوت به جنگ تهدید نکرده است و از زخمهای نیزه و شمشیر هراسی نداشته ام، چرا که بر یقین به پروردگارم تکیه دادم و دینم را زنگار شبهه نیالوده است.
نهج البلاغه، الخطب، 22

حدیث17

حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام) فرمودند:
اما و الله ان کنت لفی ساقتها حتی تولت بحذافیرها، ما ضعفت و لا جبنت و ان مسیری هذا لمثلها، فلا نقبن الباطل حتی یخرج الحق من جنبه. مالی و لقریش؟ و الله لقد قاتلتهم کافرین و لأقاتلنهم مفتونین و انی لصاحبهم بالأمس کما أنا صاحبهم الیوم.
به خدا سوگند، من همواره در زمره پیشتازان این حرکت بودم تا روزی که جبهه دشمن تار و مار شد و جاهلیت از صحنه بیرون رفت، بی آنکه کم ترین ضعف یا ترسی داشته باشم و امروز نیز در همان راستا قدم بر می دارم و تصمیم دارم باطل را بشکافم تا حق از پهلوی آن بیرون آید.
مرا با قریش چه کار؟ که دیروز در موضع کفر بودند و با آنان جنگیدم و امروز نیز که گرفتار فتنه و انحراف شده اند به پیکارشان خواهم خاست. من همانگونه که دیروز با آنان برخورد کردم امروز نیز همانم.
نهج البلاغه، الخطب: 33

حدیث18

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
... لم یکن لأحد فی مهمز و لا لقائل فی مغمز، الذلیل عندی عزیز حتی اخذ الحق له، و القوی عندی ضعیف حتی اخذ الحق منه. رضینا عن الله قضأه و سلمنا لله أمره.
در تمامی زندگی من، نقطه سیاهی نیست تا عیب جویان و اشاره کنندگان با چشم و ابرو اشاره کنند و سخنی گویند. خوارترین افراد نزد من عزیز است تا حق او را بستانم و نیرومند نزد من ناتوان است تا حق دیگران را از او بازگیرم. ما با تمام وجود به قضای الهی خشنود و در برابر فرمانش تسلیم هستیم.
نهج البلاغه الخطب: 37

حدیث19

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
و لعمری ما علی من قتال من خالف الحق و خابط الغی من ادهان و لا ایهان.
به جان خودم سوگند، در نبرد با کسی که مخالفت حق کند و راه گمراهی پیش گیرد، نه مداهنه می کنم نه سستی.
نهج البلاغه، الخطب: 24

حدیث20

حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمودند:
و الله ما نزلت ایة الا و قد علمت فیما نزلت و أین نزلت، ان ربی وهب لی قلبا عقولا و لسانا سؤ لا.
بخدا سوگند آیه ای از قرآن کریم نازل نشده است مگر اینکه من می دانم در چه موضوعی و در کجا نازل شده است، زیرا پروردگارم به من دلی اندیشمند - ژرف اندیش - و زبانی پرسشگر عنایت کرده است.
انساب الاشراف 2: 98 ح 27

حدیث21

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
کنت اذا سألت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) أعطانی و اذا سکت ابتدأنی.
هرگاه از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سؤ ال می کردم، خواسته ام را پاسخ می داد و اگر من سکوت می کردم او خود پیشگام می شد و از دانش خود بهره مندم می ساخت.
المصنف 6: 368 ح 32061

حدیث22

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
کانت لی من رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) منزلة لم یکن لاحد من الخلائق انی کنت آتیه کل سحر فاسلم علیه.
موقعیتی که من در محضر پیامبر خدا داشتم برای هیچ کس دیگر نبود. من هر روز سحر محضر ایشان می رفتم.
مسند احمد 1: 85-77

حدیث23

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
و قد علمتم موضعی من رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) بالقرابة القریبة و المنزلة الخصیصة، وضعنی فی حجره و أنا ولد یضمنی الی صدره ، و یکنفنی الی فراشه، و یمسنی جسده، و یشمنی عرفه، و کان یمضغ الشیی ء ثم یلقمنیه، و ما وجد لی کذبة فی قول و لا خطلة فی فعل.
... شما خود در پیوند با رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هم بدلیل خویشاوندی و هم به سبب موقعیت ویژه من، جایگاه مرا می شناسید. او مرا از روزگاری که نوزادی بودم در دامن خود می نشاند و بر سینه می چسبانید، در بستر خویش می خوابانید و بدنش را به بدنم می سایید و از عطر دلپذیرش بهره مندم می ساخت، لقمه را می جوید و در دهانم می گذاشت و هرگز در گفتارم دروغی نشنید و در رفتارم لغزش و سبکسری ندید.
نهج البلاغه: الخطب: 192

حدیث24

قال الامام علی ـ علیه السلام ـ : فی ذیلِ هذهِ الایة «وابْتَغوا الیهِ الوَسیلةَ» أنا وسیلَتُه.
امام علی ـ علیه السلام ـ در تفسیر این آیه شریفه که خداوند می فرماید: «و برای تقّرب به پروردگارتان وسیله بجوئید» فرمودند: من وسیله تقرب به خدا هستم.
«تفسیر المیزان، ج 5، ص 362»

حدیث25

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : حُبُّ عَلیِ بنِ اَبیِ‌طالِب یَأْکُلُ الذُنُوبَ کَما تَأکُلُ النارُ الحُطَبَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: محبت علی - علیه السّلام - گناهان را می‌بلعد (نابود می کند)، همان‌گونه که آتش چوب‌ها را می‌بلعد.
«بحار الانوار، ج 39، ص 304»

حدیث26

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : جائَنی جَبْرَئِیل مِن عِندِ الله بِوَرقَةِ آس خضرا، مَکتوُبٌ فیها ببیاضٍ انّی اِفْتَرَضتُ مَحَبَةَ عَلیٍّ عَلی خَلقِی فَبَلِّغْهِم ذلِکَ عَنّی.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: جبرئیل از نزد خدا برای من نامه‌ای (ورقه ای سبز که در آن با رنگ سفید نوشته شده بود) آورد که در آن آمده بود، من محبت علی را بر مردم واجب کرده‌ام پس آن را به مردم ابلاغ نما.
«بحار الانوار، ج 39، ص 275»

حدیث27

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : خَلَقَ اللهُ مِنْ نُورٍ وَجْهِ عَلیِ بنِ اَبی طالب بسبعینَ اَلْفَ مَلَکٍ یَسْتَغْفِروُنَ لَهُ وَ لِمُحبیهِ اِلی یَومِ القِیامِةِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند از نور صورت علی بن ابی طالب، هفتاد هزار فرشته‌ای خلق کرده که تا روز قیامت برای او و دوستانش طلب آمرزش می‌کنند.
«بحار الانوار، ج 39، ص 275»

حدیث28

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِنَّ الناسَ لَو اِجْتَمعُوا عَلی حُبِّ عَلی لَما خَلَقَ اللهُ النّارَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: اگر همه مردم بر (گِرد) محبت علی - علیه السّلام - جمع می‌شدند، خداوند آتش (جهنم) را نمی‌آفرید.
«بحار الانوار، ج 39، ص 248»

حدیث29

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِنَّ وَجْهَ عَلیِّ بنِ اَبیِ طالب یَزْهَرُ فی الجَنَّةِ کَما یَزْهَرُ کَوکَبُ الصُبحَ لِاهَلِ اِلدُّنیا.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سیمای علی بن ابی‌طالب در بهشت چنان می‌درخشد که ستاره صبح (خورشید) برای اهل دنیا می‌درخشد.
«بحار الانوار، ج 39، ص 230»

حدیث30

قالَ رسولُ الله - صلی الله علیه و آله - : لَمّا اُسری بی اِلَی السَّماءِ فاذا اَنَا بمَلَکٍ مِنْ مَلائِکةِ اللهِ فِی صورةِ عَلِیِّ اسمُهُ علی ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شب معراج که مرا به آسمان بردند، ناگاه با فرشته‌ای روبرو شدم که به صورت و شمائل علی - علیه السّلام - بود و اسم او نیز علی بود، در زیر عرش الهی در حال سجده می‌گفت: پروردگارا علی و اولاد او و دوستان و پیروان او را بیامرز ... .
«بحار الانوار، ج 39، ص 98»

حدیث31

قالَ رسولُ الله - صلی الله علیه و آله - : اِنَّ المَلائِکةَ تَتَقَرَّبُ اِلَی اللهِ بِمَحَبَتِکَ ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی همانا فرشتگان، با محبت تو به سوی خداوند تقرب می‌جویند ... .
«بحار الانوار، ج 39، ص 93»

حدیث32

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : و الذّی بَعَثَنی بِالنَبُوةِ ... ما نَصَبْتُ عَلیاً لِاُمتی فیِ الاَرضِ حَتی نَوَّهَ اللهُ باِسمِهِ فی سَماواتِهِ وَ أوجَبَ ولایَتَهُ عَلی مَلائِکتِه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سوگند به خدایی که مرا به نبوت مبعوث کرد ... من علی را به عنوان جانشین در میان امت خود نَصب نکردم، مگر آنکه خداوند قبلاً او را در آسمانهایش ستایش کرده و نام او را به عظمت برده و ولایت او را بر فرشتگان واجب کرده بود.
«بحار الانوار، ج 39، ص 92»

حدیث33

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا عَلی اِنَّکَ اُعطیتَ ثَلاثَةً لَمْ اُعطِ ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی به تو سه چیز داده شده که حتی به من هم داده نشده از جمله: پدر زنی مثل من داری، همسری چون فاطمه، و فرزندانی چون حسنین.
«بحار الانوار، ج 39، ص 89»

حدیث34

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَحَبَّ أَنْ یَنْظُرَ اِلیَ یُوسفِ فِی جَمالِهِ فَلْینَظْرُ اِلیَ هذا.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که دوست دارد جمال یوسف را ببیند به سوی این مرد (علی- علیه السلام -) نگاه کند.
«بحار الانوار، ج 39، ص 35»

حدیث35

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَرادَ أَنْ یَنْظُرَ اِلی آدمَ فِی عِلمهِ، و اِلی نوُحِ فی حِکمَتِهِ وَ اِلیَ اِبراهیمَ فی حِلمِهِ فَلْیَنْظُر اِلیَ عَلیِّ بنِ اَبیِ طالِب.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که می‌خواهد علم و معرفت آدم ابوالبشر و حکمت نوح و حلم ابراهیم را ببیند، پس باید به سوی علی بن ابی طالب نگاه کند.
«بحار الانوار، ج 39، ص 35»

حدیث36

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : اِنّی لَمْ اَردَّ عَلی اللهِ وَ لا عَلی رسوُلِه ساعَةٌ قَط و لقد ... .
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: من هرگز لحظه‌ای از فرمان خدا و رسول او روی نگردانده‌ام و پیامبر را به جان و دل یاری داده‌ام آن هم در میدان‌هایی که پهلوانان می‌گریختند، و گام ها به عقب باز می‌گشت و این شجاعتی بود که خداوند مرا بدان گرامی داشت.
«نهج البلاغه، خطبه 197»

حدیث37

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : سَلوُنیِ قَبْل أَنْ تَفقِدوُنی فلَأنا بطُرقِ السَماءِ اَعلمُ منّی بطرُقِ الارَضِ.
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: پیش از آنکه مرا از دست دهید، از من سؤال کنید، همانا من به راه‌های آسمان داناتر از راه‌های زمین هستم.
«نهج البلاغه، خطبه 189»

حدیث38

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : و اللهِ لو شِئتُ أَنْ اُخبرَ کُلَّ رجلٍ مِنکمُ لمخرجهِ و مَولِجهِ ... .
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: به خدا قسم اگر بخواهم می‌توانم هر یک از شما را خبر دهم که از کجا آمده و به کجا می‌رود و امورش چگونه خواهد بود؟ ولی از آن می‌ترسم که اگر چنین کنم درباره‌ام غلوّ کنید و به رسول خدا - صلی الله علیه و آله - کافر شوید، بدانید که من اینجا رازها را به یاران خاصّ خود که از خطر غلوّ و کفر در امان‌اند می‌سپارم.
«نهج البلاغه، خطبه 175»

حدیث39

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : قُمتُ بالاَمر حینَ فَشِلوُا و تَطَلعت ُحینَ تَقبعوُا وَ نَطَقت ُحینَ تَعتوُا ... .
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: زمانی که دیگران سستی کردند من به انجام وظیفه برخاستم و هنگامی که هر کس سر در لاک خود فرو برده بود، من آشکارا به میدان آمدم و آن زمان که زبان همه بسته بود من سخن گفتم، وقتی که همگان در راه مانده بودند من با نور خدا گام در راه نهادم، در هنگام شعار صدایم از همه آهسته تر بود، ولی در مقام عمل از همه برتر بودم.
«نهج البلاغه، خطبه 37»

حدیث40

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : وللهِ لَابنُ ابی طالب آنسُ بالموَتِ مِنَ الطِفلِ بثَدْیِ اُمّهِ.
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: به خدا سوگند، اُنس و علاقه پسر ابوطالب به مرگ از اُنس طفل شیرخوار به پستان مادر بیشتر است.
«نهج البلاغه، خطبه 5»

حدیث41

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : ما شَککتُ فی الحَق مُذْ اُریتُه.
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: از زمانی که حق را به من نشان داده‌اند در آن شک نکرده‌ام.
«نهج البلاغه، خطبه 4»

حدیث42

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : اِنّی لَمِنْ قومٍ لا تأخذُهُم فی اللهِ لَومَةُ لائِم سیماهم سیما الصدِّیقین ... .
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: من از کسانی هستم که در راه خدا از سرزنش کنندگان نمی‌ترسم، از آنانم که سیمایشان سیمای صدیقان، و گفتارشان گفتار نیکان است، شب زنده‌دار و روشنی بخش روز‌اند، دل‌هایشان در بهشت و پیکرهایشان در کار طاعت خداوند است.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

حدیث43

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِنَّکَ تَسْمَعُ ما اَسْمَعَ وَ تَری ما اَری، اِلّا اِنَّکَ لَسْتَ بنَبیٍّ و لکنَّکَ لوزیرٌ ...
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی! تو می‌شنوی آن چه را که من می‌شنوم، و می‌بینی آن چه را که من می‌بینم، جز آن که پیامبر نیستی؛ ولی وزیر و یاور من هستی و بر راه خیر می‌روی.
«نهج البلاغه، خطبة 192»

حدیث44

قالَ رسولُ الله - صلی الله علیه و آله - : لَمّا اُسرِیَ بی اِلَی السَّماءِ فأَوحَی اِلیَّ ربّی ما أَوحَی، ثُمَّ قالَ یا مُحمد اِقرء عَلی علیّ بن ابی طالِب، امیرالمؤمنین ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شبی که مرا به معراج بردند، از سوی پروردگارم به من چیزهایی وحی شد، سپس به من گفت: ای محمّد، علی بن ابی‌طالب را به نام امیرمؤمنان بخوان، این اسمی است که هیچ کسی قبل از او و بعد از او بدین اسم نامیده نشده است.
«بحار الانوار، ج 37، ص 290»

حدیث45

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَنَا وَ عَلیٌ اَبوا هذهِ الاُمَةِ...
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: من و علی پدران این امت هستیم، کسی که ما را بشناسد بی‌تردید خدا را شناخته است و کسی که ما را نپذیرد، بی‌تردید خدا را نپذیرفته است.
«بحار الانوار، ج 36، ص 255»

حدیث46

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : ... عَلَّمَنی اَلفَ بابٍ یَفْتَحُ مِنْ کُلِّ بابٍ اَلفُ بابٍ.
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: پیامبر - صلی الله علیه و آله - هزار درِ علم و دانش را به من آموخت که از هر در آن هزار در دیگر گشوده می شود.
بحار الانوار، ج 38، ص 331

حدیث47

قال رَسولُ الله - صلی الله علیه و آله - : یا علی اَنْتَ مِنّی بمَنزِلَة هارون مِنْ موسی اِلّا اِنّه لا نَبِیَّ بَعدی.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی تو نسبت به من مانند هارون نسبت به موسی هستی، به جز اینکه بعد از من پیامبری نیست.
«بحار الانوار، ج 38، ص 331»

حدیث48

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : النَظَر اِلی علیٍّ عِبادَةٌ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نگاه کردن به علی عبادت است.
«بحار الانوار، ج 38، ص 198»

حدیث49

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا علی مَنْ خالَفَکَ فقَد خالَفَنَی و مَنْ خالَفَنی فقد خالَفَ اللهَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی کسی که با تو مخالفت کند با من مخالفت کرده است و کسی که با من مخالفت کند با خدا مخالفت کرده است.
«بحار الانوار، ج 38، ص 30»

حدیث50

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : علیٌّ مع الحق و الحق معه و علی لسانه و الحقُ یدور حیثما دار علیٌّ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: علی با حق است و حق با او و بر زبان اوست و حق بر محور علی دور می‌زند.
«بحار الانوار، ج 38، ص 28»

حدیث51

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ حارَبَ علیاً فقد حارَبَنی و مَنْ حارَبَنی، حارَبَ اللهَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که با علی بجنگد با من جنگیده است و کسی که با من جنگ نماید با خداوند جنگیده است.
«بحار الانوار، ج 36، ص 346»

حدیث52

قالَ رسولُ الله - صلی الله علیه و آله - : یا عَلی اَنْتَ الامام و الخلیفة بعدی، حربُکَ حربی و سِلمُکَ سِلمی.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی تو امام و جانشین بعد از من هستی، جنگ با تو جنگ با من است و مسالمت با تو مسالمت با من است.
«بحار الانوار، ج 36، ص 337»

حدیث53

قالَ رسولُ الله - صلی الله علیه و آله - : یا عَلی اَنتَ مَعِی فی الدَرجاتِ العُلی و اَنْتُ قَسیمُ الجَنْةِ وَ النّارِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی! تو در بالاترین درجات با من هستی و تو تقسیم کنندة بهشت و دوزخ هستی.
«بحار الانوار، ج 36، ص 335»

حدیث54

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : عُنوانُ صَحیفَةِ المَؤمِنِ حُبُّ عَلیِ بنِ اَبی طالِب.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سرآغاز نامة عمل مؤمن، محبت علی بن ابی طالب است.
«بحار الانوار، ج 39، ص 284»

حدیث55

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لَمّا اُسری بی الی السَماءِ، رأیتُ علی ساق العرش: لااله الّا الله، محمد رسولی و صَِفی خلقی، ایدتُه بعلیٍّ و نصرتُه به.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شبی که مرا به معراج بردند، دیدم که بر پایه عرش، کلمه توحید (لااله الّا الله) نقش بسته و آمده است که محمد فرستاده و صفی من است که او را با علی - علیه السّلام - تأیید کرده و یاری داده‌ام.
«بحار الانوار، ج 36، ص 53»

حدیث56

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : حقُ علیٍّ عَلی هذهِ اِلاُمَةِ کَحَقِ الوالِدِ عَلی الوَلَدِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حق علی بر این امت مثل حق پدر بر فرزندش است.
«بحار الانوار، ج 36، ص 5»

حدیث57

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا علی اََنتَ حُجَةُ اللهِ اَنْتَ الطریقُ اِلی الله وَ انْتَ الصراطُ المستقیم.
رسول الله - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی تو حجت خداوند، طریق الهی و صراط مستقیم هستی.
«بحار الانوار، ج 36، ص 4»

حدیث58

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : علیٌّ اَوّلُ مَنْ آمَنَ بی وَ اَوّلُ مَنْ یُصافِحُنیِ یوم القیامةِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: علی - علیه السّلام - نخستین کسی بود که به من ایمان آورد و اولین کسی است که در قیامت با من مصافحه می‌کند.
«بحار الانوار، ج 35، ص 55»

حدیث59

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ کنتُ مَولاهُ فَعلیٌ مَولاهُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کسی من مولای او هستم، علی مولای اوست.
«بحار الانوار، ج 37، ص 108»

حدیث60

رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: من و علی از یک نور آفریده شده‌ایم.
«بحار الانوار، ج 35، ص 34»

حدیث61

قال رسوُل الله - صلی الله علیه و آله - : کنُتُ أَنَا وَ عَلیٌ نوُراً بَیْنَ یَدَی الله قَبْلَ أنْ یَخْلُقَ آدَمَ ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: من و علی قبل از خلقت آدم، نوری بودیم در پیشگاه خداوند، وقتی آدم آفریده شد، آن نور در وجود او قرار گرفت و پیوسته آن نور یکی بود تا اینکه در صلب عبدالمطلب به صورت دو نور، از هم جدا شد، نور نبوت در من و نور خلافت در وجود علی - علیه السّلام - قرار گرفت.
«بحار الانوار، ج 35، ص24»

حدیث62

قال الله عزّوجلّ:
اگر علی را نیافریده بودم، همسری مناسب فاطمه، از فرزندان آدم و نسل او نبود.
(عیون اخبارالرضا(ع)203)

حدیث63

قال الله عزّوجلّ:
همانا علی امام پرهیزگاران و رهبر روسفیدان پاک و پادشاه مؤمنان است.
(امالی‌الصدوق352)

حدیث64

قال الله عزّوجلّ:
ولایت علی بن ابی طالب(ع) دژ (امان) من است هرکه وارد آن شود، از عذاب من در امان خواهد بود.
(عیون اخبارالرضا(ع)1/146)

حدیث65

قال الله عزّوجلّ:
برادرت علی را بشارت ده، که من دوست‌دار او را عذاب نمی‌کنم و به دشمن او رحم نمی‌کنم.
(امالی صدوق39)

حدیث66

قال الله عزّوجلّ:
به‌راستی در‌می‌گذرم از مردمان مسلمانی که ولایت امام عادلی را که از جانب خداوند است پذیرفته‌اند.
(کافی1/376)

حدیث67

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
اَحْمَدُ اللهِ ما قَضی مِنْ اَمرٍ وَ قدّر مِن فعلٍ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
خدا را بر آنچه که قضای اوست و هر کاری را که مُقدّر فرموده، ستایش می کنم.
«نهج البلاغه، خطبه 180»

حدیث68

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
رَضینا عَنِ اللهِ قَضاهُ وَ سَلَّمنا لِلّهِ اَمْرَهُ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
من در برابر قضای الهی راضی و تسلیم امر او هستم.
«بحار الانوار، ج 39، ص 351»

حدیث69

عَنْ أبی عَبْدِ الله عَنْ قَوْلِهِ تَعالی «هُنَالِکَ الْوَلَیَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ» (کهف/44)، قالَ: ولایةُ أمیرِ الْمُؤمِنیِنَ.
امام صادق - علیه السلام - در تفسیر آیه «در آنجا ثابت شد که ولایت از آن خداوند بر حق است»، فرمودند: مراد (از ولایت خدا) ولایت امیر المؤمنین است.
«نور الثقلین، ج 3، ص 262»

حدیث70

قالَ أمِیرِ الْمُؤمِنِینَ - عَلَیْهِ السَّلامُ - : وَ إنِّی النَّباءُ الْعَظِیمُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: و مقصود از نبأ عظیم (در سوره نباء) من هستم.
«نور الثقلین، ج 5، ص 491»

حدیث71

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : عَلِیُّ بْنُ أبِی طالِبٍ أقْدَمُ اُمَّتِی سِلْماً وَ أکثَرُهُمْ عِلْماً وَ أَصَحُّهُمْ دِیناً وَ أفْضَلُهُمْ یَقِیناً و أحْلَمُهُمْ حِلْماً وَ أسْمَحُهُمْ کفّاً وَ هُوَ الْاِمامُ وَ الْخَلِیفَةُ بَعْدِی.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: علی بن ابی طالب پیشگام امت من در گرویدن به اسلام است و علم و دانش او از همه بیشتر و دین او از همه کاملتر و یقین او از همه برتر و حلم او از همه بیشتر و دست او از همه بخشنده تر است و او امام و خلیفه پس از من است.
«أمالی صدوق، ص 8»

حدیث72

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: لِکلِّ شَیْءٍ جَوازٌ وَ جَوازُ الصِّراطِ حُبُّ عَلِیِّ بْنِ أبِی طالِبٍ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: برای (عبور از) هر چیزی، جوازی لازم است و جواز گذشتن از «صراط»، محبت و عشق به علی بن أبی طالب است.
«بحار الأنوار، ج 39، ص 202»

حدیث73

عَنْ ابْنِ مَسْعُودٍ قالَ: قالَ لی رَسُول اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : لَمّا اُسْرِیَ بِی إلی السّماءِ إذاً مَلِک قَدْ أتانِی فَقالَ لِی یا مُحَمَّدُ! سَلْ مَنْ أرْسَلنا قَبْلَک قُلْتُ یا مَعاشِرَ النّاسِ وَ النَّبِیینَ عَلی ما بَعَثَکمْ اللهُ قَبلی؟ قالوُا: عَلی ولایتِک یا محمدُ و ولایةِ علیِّ بن ابی طالب.
ابن مسعود گفت: پیامبر به من فرمودند: هنگامی که در آسمان سیر کردم (در معراج) یکی از فرشتگان به پیش من آمد و گفت یا رسول الله پرسش خویش را با آن ها که قبل از شما مبعوث گشته اند در میان گذار! و من گفتم ای گروه مردم و پیامبران (سلف) بر چه چیزی خداوند متعال شما را مبعوث ساخته است؟ پاسخ دادند: بر ولایت تو ای محمد و ولایت علی ابن ابی طالب.
«بشارة المصطفی، ص 201»

حدیث74

قالَ رَسُول اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - :
مَثَلِی وَ مَثَلُ عَلِیٍّ مَثَلُ شَجَرَةٍ أنا أصْلُها وَ عَلِیٌّ فَرْعُها ... .
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
مَثَل من و علی مَثَل درختی است که من ریشه و ساقه و علی شاخه آن است...
«تاریخ دمشق، ج 2، ح 999»

حدیث75

قالَ النَّبِیُّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - :
إنَّ اللهَ لَهُ الْحَمْدُ، عَرَضَ حُبَّ عَلِیٍّ وَ فاطِمَةَ، وَ ذُرّیَّتِهما عَلی الْبَرِیَّةِ فَمَنْ بادَرَ مِنْهُمْ بِالإجابَةِ جَعَلَ اللهُ مِنْهُمْ الرُّسُلَ، وَ مَنْ أجابَ بَعْدَ ذلِک جَعَلَ مِنْهُمْ الشِّیعَةَ وَ إنَّ اللهَ جَمَعَهُمْ فِی الْجَنَّةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
خداوند که حمد وستایش برای اوست، دوستی علی و فاطمه و ذریه آن دو را بر همه انسان ها عرضه داشت، اول کسانی که آن را پذیرفتند به عنوان رُسُل (رسولان) انتخاب شدند و پس از آنان کسانی که آن را پذیرفته به عنوان «شیعه» برگزیده شدند و خداوند در بهشت همه آنان را جمع خواهد کرد.
«احقاق الحق، ج 9، ص 191»

حدیث76

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: یا عَلِیُّ أنْتَ وَ شِیعَتُک فِی الْجَنَّةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی! جنّت، سرای تو و شیعیان تو است.
«حلیة الاولیاء، ج 4، ص 329»

حدیث77

امام رضا علیه‌السلام :
کانَ أمیرُ المؤمنینَ علیه‌السلام لایَنامُ ثلاثَ لیالٍ : لَیلةَ ثلاثٍ وعِشرِینَ مِن شَهرِ رَمَضانَ ، ولَیلةَ الفِطرِ ، ولَیلةَ النِّصفِ مِن شَعبانَ ، وفیها تُقسَمُ الأرزاقُ والآجالُ وما یَکونُ فی السَّنَةِ .
امیر المؤمنین علیه‌السلام سه شب را نمی‌خوابید : شب بیست و سوم ماه رمضان ، شب عید فطر و شب نیمه ماه شعبان ؛ در این شبها ، روزیها تقسیم و مدّت عمر و هر آنچه در آن سال رخ خواهد داد ، تعیین می‌شود .
بحار الأنوار :97 / 88 / 15 منتخب میزان الحکمة : 284

حدیث78

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ أمیرَ المؤمنینَ علیه‌السلام أشبَهُ الناسِ طُعمَةً برسولِ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم ، کانَ یَأکُلُ الخُبزَ والخَلَّ والزَّیتَ ، ویُطعِمُ الناسَ الخُبزَ واللَّحم ؛
امیر المؤمنین علیه‌السلام در زمینه طـعـام و غـذا ، شبیه‌ترین مردم به رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم بود ؛ خودش نان و سرکه و روغن می‌خورد و به مردم نان و گوشت می‌خوراند .
المحاسن : 2 / 279 / 1901 منتخب میزان الحکمة : 342

حدیث79

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
یَومُ غَدیرِ خُمٍّ أفضَلُ أعیادِ اُمَّتی وهُوَ الیَومُ الَّذی أمَرَنِی اللّه ُ تَعالی ذِکرُهُ فیهِ بِنَصبِ أخی عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ عَلَما لِاُمَّتی ، یَهتَدونَ بِهِ مِن بَعدی؛
روز غدیر خم، برترین عید امّت من است و آن، روزی است که خداوند متعال به من فرمان داد تا برادرم علی بن ابی طالب را نشانه ای برای امّتم قرار دهم تا پس از من، بدان، راه یابند.
الأمالی للصدوق : ص 188 ح 197

حدیث80

امام صادق(سلام الله علیه):
لَولا أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ أمیرَالْمُؤمنینَ لِفاطِمَةَ ما کان لَها کُفوٌ عَلی ظَهر الْأرضِ؛
اگر خداوند امیرمؤمنان را برای فاطمه نمی‌آفرید در زمین کفوی برای او نبود.
الکافی، ج 1، ص 461

حدیث81

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
حقُّ علیٍّ علی هذهِ الاُمّةِ کحَقِّ الوالِدِ علی وَلَدِهِ؛
حقّ علی بر این امّت همچون حقّ پدر است بر فرزندش.
موسوعه امام علی: ج 8 ص 93 ح 3259

حدیث82

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن آذی علیّاً فَقدْ آذانی؛
هر کس علی را بیازارد مرا آزرده است.
موسوعه امام علی: ج 11 ص 266 ح 6154

حدیث83

حضرت علیه السلام می فرمایند:
«... ان الحسن والحسین سبطا هذه الامة وهما من محمد کمکان العینین من الراس واما انا فکمکان الید من البدن واما فاطمة فکمکان القلب من الجسد ... ؛
حسن و حسین علیهما السلام دو سبط این امت هستند، و آن دو برای محمد صلی الله علیه و آله همانند دو چشم برای سرند، و من [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند دست برای بدن هستم، و فاطمه علیها السلام [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند قلب برای بدن است .»
بحارالانوار، ج 39، ص 352

حدیث84

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«... لولا ان امیرالمؤمنین علیه السلام تزوجها لما کان لها کفو الی یوم القیامة علی وجه الارض آدم فمن دونه؛(
به راستی اگر امیرالمؤمنین علیه السلام فاطمه علیها السلام را به ازدواج خود در نیاورده بود، تا روز قیامت بر روی زمین از آدم تا پس از آدم برای فاطمه علیها السلام همتایی نبود .»
خصال، ج 2، ص 414 .

حدیث85

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
حلقه در بهشت از یاقوت سرخ بوده که روی صفحه طلائی درب نصب گردیده و وقتی حلقه روی درب کوبیده می شود صدای ((یاعلی)) از آن بلند می شود.
علل الشرایع، جلد 1، ص 543

حدیث86

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یاد کنید در مجالس و صحبت های خود فضایل علی ابن ابی طالب (ع) را زیرا یاد کردن از علی بن ابی طالب (ع) یاد از من است و یاد کردن من یاد کردن از خداست.
عین الحیوة ، ص 548

حدیث87

قال علی - علیه السلام -:
ما ترکت صلاة اللیل منذ سمعت قول النبی -صلی الله علیه وآله - صلاة اللیل نور، فقال ابن الکواء و لیلة الهریر؟ قال : و لیلة الهریر؛
از روزی که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) فرمودند: ((نماز شب نور است ))، نماز شب را ترک نکردم. ابن کواء از حضرت پرسید حتی در لیلة الهریر (شب عملیات جنگ صفین ) امام فرمودند: حتی در آن شب .
(بحارالانوار، ج 41، ص 17).

حدیث88

قال الصادق - علیه السلام -:
و کان علی- علیه السلام- اذا قام الی الصلوة فقال : وجهت وجهی للذی فطرالسموات والارض ، تغیر لونه حتی یعرف ذلک فی وجهه ؛
وقتی علی (علیه السلام) به نماز می ایستاد و آیه شریفه: ((رو می آورم با تمام وجودم به کسی که آسمانها وزمین را آفرید))را می خواند، رنگ و چهره مبارک او متغیر می شد، به طوری که تغییر حالت و دگرگونی از صورت مبارکش به خوبی مشاهده می گشت.
(میزان الحکمه ، ج 5 ص381).

حدیث89

قال الصادق - علیه السلام -:
و کان علی - علیه السلام - اذا قام الی الصلوة فقال : ((وجهت وجهی للذی فطر السموات و الارض )) تغیر لونه حتی یعرف ذلک فی وجهه ؛
هنگامی که علی (ع ) به نماز می ایستاد، این آیه شریفه را می خواند: ((رو می آورم با تمام وجودم به کسی که آسمانها و زمین را آفرید)) و رنگ مبارک حضرتش تغییر می کرد، به طوری که تغییر حالت و دگرگونی از صورت مبارکش به خوبی مشاهده می گشت .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 381)

حدیث90

قال الصادق - علیه السلام -:
کان علی - علیه السلام - اذا اماله امر فزع قام الی الصلاة ثم تلا هذه الایة ((استعینوا بالصبر و الصلاة )) ؛
شیوه علی (ع ) چنان بود که چون مشکل مهمی برای او پیش می آمد، به نماز می ایستاد و این آیه را می خواند: ((...واستعینوا بالصبر و الصلاة )).
(تفسیر درالمنثور، ج 1، ص 67)

حدیث91

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
لَقَدْ فارَقَکُمْ رَجُلٌ بِالاْمْسِ لَمْ یَسبِقْهُ الاْوَّلُونَ، وَ لا یُدْرِکُهُ أَلاْخِرُونَ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - پس از شهادت پدرش امیرالمؤمنین علی - علیه السلام -، در جمع اصحاب فرمودند: شخصی از میان شماها رفت که در گذشته مانند او نیامده است، و کسی در آینده نمی تواند هم تراز او قرار گیرد.
احقاق الحقّ، ج 11، ص 183

حدیث92

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إنَّ السَّعیدَ کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَنْ أحَبَّ عَلیّاً فی حَیاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
همانا حقیقت و واقعیّت تمام سعادت ها و رستگاری ها در دوستی علی - علیه السلام - در زمان حیات و پس از رحلتش خواهدبود.
شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 2، ص 449

حدیث93

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
أبَوا هِذِهِ الاْمَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلی، یُقْیمانِ أَودَّهُمْ، وَ یُنْقِذانِ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ إنْ أطاعُوهُما، وَ یُبیحانِهِمُ النَّعیمَ الدّائم إنْ واقَفُوهُما ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
حضرت محمّد (صلی الله علیه وآله) و علی - علیه السلام -، والِدَین این امّت هستند، چنانچه از آن دو پیروی کنند آن ها را از انحرافات دنیوی و عذاب همیشگی آخرت نجات می دهند و از نعمت های متنوّع و وافر بهشتی بهره مندشان می سازند.
بحارالأنوار، ج 23، ص 259، ح 8

حدیث94

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
وَهُوَ الإمامُ الرَبّانی، وَالْهَیْکَلُ النُّورانی، قُطْبُ الأقْطابِ، وَسُلالَةُ الاْطْیابِ، النّاطِقُ بِالصَّوابِ، نُقْطَةُ دائِرَةِ الإمامَةِ ؛
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در تعریف امام علی - علیه السلام - فرمودند:
او پیشوائی الهی و ربّانی است، تجسّم نور و روشنائی است، مرکز توجّه تمامی موجودات و عارفان است، فرزندی پاک از خانواده پاکان می باشد، گوینده ای حقّ گو و هدایتگر است، او مرکز و محور امامت و رهبریّت است.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 93

حدیث95

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
لَوْ لاَ الدّینُ وَ التُّقی، لَکُنْتُ أدْهَی الْعَرَبِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
چنانچه دین داری و تقوای الهی نمی بود، هر آینه سیاستمدارترین افراد بودم ـ ولی دین و تقوا مانع سیاست بازی می شود ـ.
اعیان الشّیعة، ج 1، ص 350

حدیث96

قالَ رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - لِعَلی - علیه السلام - :
أنَا رَسُولُ اللّهِ الْمُبَلِّغُ عَنْهُ، وَ أنْتَ وَجْهُ اللّهِ وَ الْمُؤْتَمُّ بِهِ، فَلا نَظیر لی إلاّ أنْتَ، وَ لا مِثْلَ لَکَ إلاّ أنَا؛
رسول خدا - صلی الله علیه وآله - به امام علی - علیه السلام - فرمودند:
من رسول خدا هستم، که از طرف او تبلیغ و هدایت می نمایم و تو وجه اللّه می باشی، که امام و مقتدای (بندگان خدا) خواهی بود، پس نظیری برای من وجود ندارد مگر تو و همانند تو نیست مگر من.
تفسیر البرهان، ج 4، ص 184

حدیث97

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
کان علی - علیه السلام - اذااماله امر فزع قام الی الصلاة ثم تلا هذه الایة "واستعینوا بالصبر والصلاة "؛
شیوه امام علی (علیه السلام ) چنان بود که چون مشکل مهمی برای او پیش می آمد، به نمازمی ایستاد و این آیه را می خواند: "... واستعینوا بالصبر و الصلاة ".
( تفسیر درالمنثور، ج 1، ص 67 )

حدیث98

رسول خدا (ص) به امام علی (ع) فرمودند:
من رسول خدا هستم، که از طرف او تبلیغ و هدایت می‌کنم. و تو وجه اللّه هستی، که امام و مقتدای (بندگان خدا) خواهی بود، پس نظیری برای من وجود ندارد مگر تو و همانند تو نیست، مگر من.
تفسیر البرهان: ج 4، ص 184

حدیث99

رسولُ اللّه(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم)می فرمایند :
ذِکرُ علیٍّ عبادةٌ؛
یاد و ذکر علی، عبادت است.
موسوعه امام علی علیه السلام، ج 8 ص 143، ح 3457

حدیث100

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
بی اُنذِرتُم وَ بِعَلیِّ بنِ أبی طالِبِ اهْتَدَیتُم... وَ بِالْحَسَنِ اُعْطیتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَینِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَینَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّةِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّه‌ُ عَلَیهِ ریحَ الْجَنَّةِ؛
به وسیله من هشدار داده شدید و به وسیله علی علیه السلام هدایت می‌یابید و به وسیله حسن احسان می‌شوید و به وسیله حسین خوشبخت می‌گردید و بدون او بدبخت. بدانید که حسین دری از درهای بهشت است، هر کس با او دشمنی کند، خداوند بوی بهشت را بر او حرام می‌کند.
مأة منقبة، ص 22 .

حدیث101

امام علی (علیه السلام):
لَولا... ما اَخَذَ اللّه‌ُ عَلَی الْعُلَماءِ اَلاّ یُقارّوا عَلی کِظَّةِ ظالِمٍ وَ لا سَغَبِ مَظْلومٍ لاََلْقَیْتُ حَبْلَها عَلی غارِبـِها؛
اگر خداوند از علما پیمان نگرفته بود که با پرخوری ظالم و گرسنگی مظلوم آرام نگیرند، زمام خلافت را به حال خود رها می‌کردم.
نهج البلاغه، از خطبه 3.

حدیث102

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
اَدَّبتُ نَفسی فَما وَجَدتُ لَها بِغَیرِ تَقوَی الاِلهِ مِن اَدَبِ؛
به ادب و تربیت نفس خود پرداختم و برای‌آن ادبی بهتر از تقوای الهی در تمام حالاتش نیافتم.
اعلام الدین، ص 273

حدیث103

قال الامام علی - علیه السلام - : زَعَمَ اِبنُ النَّابِغَةِ أنی تِلعابة تِمزَاحَةٌ ذُو دُعَابَةٍ، اُعَافِسُ وَاُمَارِسُ، هَیهَاتَ! یَمنَعُنِی مِن ذَاکخَوفُ المَوتِ وَذِکرُ البَعثِ وَالحِسَابِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: پسر نابغه (عمروعاص) پنداشته است که من اهل زیاده روی در بازیگری و شوخی کردنم و مردم را به بازی و بیهودگی می گیرم، هرگز، ترس از مرگ و یاد قیامت و حسابرسی مرا از این کارها باز داشته.
«نهج السعاده، ج 2، ص 87»

امام حسن(ع)

حدیث1

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
ان الحسن بن علی (علیه السلام) کان اذا ذکر الجنة و النار اضطراب اضطراب السلیم و سأل الله الجنة و تعوذ به من النار.
امام مجتبی (علیه السلام) وقتی از بهشت و آتش دوزخ یاد می کرد، مثل مار گزیده به خود می پیچید و از خداوند بهشت می طلبید و از آتش به خداوند پناه می برد.
امالی صدوق، ص 150، بحارالانوار، ج 43 ص 331

حدیث2

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
ان الحسن بن علی (علیه السلام) کان لایقرء من کتاب الله عزوجل ((یا ایها الذین آمنوا)) الا قال: لبیک، اللهم لبیک.
امام حسن (علیه السلام) هیچ وقت آیه ((یا ایها الذین آمنوا)) (ای کسانی که ایمان آورده اید) را از کتاب خدا نمی خواند مگر اینکه می گفت ((لبیک اللهم لبیک)).
بحارالانوار 43 ص 331

حدیث3

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
ان الحسن (علیه السلام) کان اذا ذکر البعث و النشور بکی و اذا ذکر الممر علی الصراط بکی.
امام مجتبی (علیه السلام) وقتی برانگیخته شدن و حشر و نشر قیامت و گذشتن از پل صراط را به یاد می آورد گریه می کرد.
امالی صدوق ص 150

حدیث4

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
ان الحسن (علیه السلام) کان اذا ذکر الموت بکی و اذا ذکر القبر بکی.
امام حسن (علیه السلام) وقتی مرگ را به یاد می آورد، می گریست، و هرگاه به یاد قبر می افتاد، می گریست.
امالی صدوق، ص 150، بحار الانوار ج 43، ص 331

حدیث5

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
ان الحسن بن علی (علیه السلام) کان اصدق الناس لهجة و افصحهم منطقا.
امام حسن (علیه السلام) از جهت زبان صادق ترین مردم و از نظر گفتار فصیح ترین آنان بود.
بحارالانوار 43: 331، عوالم 16: 132 ح 5

حدیث6

امام سجاد (علیه السلام) می فرماید:
ان الحسن بن علی (علیه السلام) کان اذا قام فی صلاته تر تعد فرائضه بین یدی ربه عزوجل.
امام حسن (علیه السلام) وقتی به نماز می ایستاد، پاهایش در مقابل پروردگار متعال و عظمت و کبریائی او می لرزید.
بحارالانوار ج 84، ص 285

حدیث7

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
کان الحسن (علیه السلام) کثیر الاجهاد فی العبادة و التصدق.
امام حسن (علیه السلام) در عبادت و صدقه دادن سخت کوش بود.
نظم درر المسطین ص 196

حدیث8

امام سجاد (علیه السلام) می فرماید:
ان الحسن (علیه السلام) لم یر فی شی ء من احواله الا ذاکرا لله سبحانه.
امام حسن (علیه السلام) در هیچ حالی دیده نشد مگر اینکه خدای سبحان را یاد می کرد.
امالی صدوق، ص 150

حدیث9

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
کان الحسن (علیه السلام) تمریا و کان ابو عبد الله الحسین (علیه السلام) تمریا.
امام حسن (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) خرما را دوست می داشتند.
وسائل الشیعه، ج 17 ص 73 ح 105

حدیث10

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
کان نقش خاتم الحسن (علیه السلام) ((العزة لله))
نقش نگین انگشتری امام حسن (علیه السلام) ((العزد لله)) (بزرگی مخصوص خداست) بود.
اعیان الشیعه ج 1، ص 563، بحارالانوار ج 43، ص 258

حدیث11

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان الحسن بن علی (علیه السلام) حج خمسة و عشرین حجة ماشیا.
امام حسن (علیه السلام) بیست و پنج بار پیاده به حج رفت.
مناقب، ج 4 ص 14، بحارالانوار، ج 43 ص 339

حدیث12

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان الحسن بن علی (علیه السلام) قاسم ربه ثلاث مرات حتی نعلا و نعلا و ثوبا و دینارا و دینارا.
امام حسن (علیه السلام) تمام اموالش را حتی کفش و لباس و دینارهایش را سه بار با خدا تقسیم کرد.
وسائل الشیعه ج 8، ص 55

حدیث13

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان الحسن بن علی (علیه السلام) کان یخضب بالسود.
حسن بن علی (علیه السلام) با رنگ سیاه خضاب می بست (محاسن شریفش را رنگ سیاه می زد)
معجم الکبیر طبرانی، ج 3 ص 22، ح 2535

حدیث14

امام سجّاد علیه‌السلام :
إنَّ الحَسَنَ بنَ عَلیٍّ علیه‌السلام کانَ أعبَدَ النّاسِ فی زَمانِهِ و أزهَدَهُم و أفضَلَهُم ؛
امام حسن (علیه السلام) در زمان خود عابدترین ، زاهدترین و برترین مردم بود .
الأمالی ، صدوق ، ص 224 .

حدیث15

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :من زار الحسن فی بقیعه ثبت قدمه علی الصراط یوم تزل فیه الأقدام.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:هر کس امام حسن - علیه السلام - را در بقیع زیارت کند، در روزی که قدمها بر روی پل صراط می‌لغزد، گام اواستوار خواهد بود.
«بحارالانوار، ج 97، ص 141»

حدیث16

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : اُدنُ منّی حتی اُسِرَّ الیک ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - (به هنگام شهادتشان به امام حسن - علیه السلام -) فرمودند: نزدیک من بیا تا اسراری را که رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - به من گفت با تو بگویم و آنچه را به من سپرده بود، به تو بسپارم.
«اصول کافی، ج 2، ص 64»

حدیث17

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - لِابْنِهِ الْحَسَنُ - علیه السلام - : یَا بُنَیَّ أَمَرَنِی رَسُولُ اللَّهِ - صلی الله علیه و آله - أَنْ أُوصِیَ إِلَیْکَ وَ أَنْ أَدْفَعَ إِلَیْکَ کُتُبِی وَ سِلَاحِی کَمَا أَوْصَی إِلَیَّ رَسُولُ اللَّه - صلی الله علیه و آله - ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - به فرزندش حسن - علیه السلام - فرمودند: فرزندم! رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - به من امر فرمود که به تو وصیت کنم و کتاب ها و سلاح خودم را به تو بسپارم چنان که پیامبر - صلی الله علیه و آله - به من وصیت کرد و هم چنین پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - به من فرمود که به تو دستور دهم وقتی مرگ فرا رسید، همه این وصایا را به برادرت حسین - علیه السلام - نمایی و کتابها و سلاح را به او بسپاری.
«اصول کافی، ج 2، ص 64»

حدیث18

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ رَیْحانَتا رسول الله.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: حسن و حسین - علیهما السلام - دو ریحانه رسول خدا هستند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 270»

حدیث19

قال الامام الرضا - علیه السلام - : اِنَّ الْحَسَنَ و الْحُسینَ - علیهما السلام - کانا یَلْعَبانِ عَنْدَ النَبیّ حتی مَضی عامةُ اللیلِ ثُمَّ قال لَهما انْصَرفا الی اُمّکِما فَبَرقَتِ بَرقةٌ ... .
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: روزی حسن و حسین - علیهما السلام - (در کودکی) نزد جدشان سرگرم بازی بودند تا پاسی از شب گذشت، حضرت به آنها فرمودند: نزد مادرتان بروید، ناگاه برقی درخشید و مسیر آن دو را روشن کرد تا به نزد فاطمه رسیدند، پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - به سوی روشنائی نگاه کرد و فرمودند: سپاس خدایی را که به ما اهلبیت کرامت داده است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 266»

حدیث20

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : اَخَذَ رسولُ الله -صلی الله علیه و آله - بِیَد الْحَسَنِ و الْحُسینِ - علیهما السلام - فقال مَنْ احبّ هذین کانَ معی فی دَرجَتی یَومَ الْقیامةِ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - دست حسن و حسین - علیهما السلام - را گرفتند و فرمودند: کسی که این دو را دوست داشته باشد روز قیامت با من است.
«بحار الانوار، ج 37، ص 37»

حدیث21

قال الامام الحسین - علیه السلام - : دخلتُ أنا و اَخی علی جدّی رسول الله - صلی الله علیه و آله - فَأجلَسَنی علی فَخْذِه الاَیسرِ و أجَلَسَ اَخی الْحَسَنُ عَلی فَخْذَه الاَیمَن ... .
امام حسین - علیه السلام - فرمودند: روزی من و برادرم حسن به حضور جدم رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - رسیدیم، حضرت مرا به زانوی چپ و برادرم را بر زانوی راست خود نشاند، بعد ما را تنگ در آغوش کشید و فرمودند: پدر و مادرم فدای شما دو امام باد.
«بحار الانوار، ج 36، ص 255»

حدیث22

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّ الْحَسَنَ بن علیَّ بنَ ابیطالب - علیهما السلام - کانَ اَعبُد النّاسِ فیِ زَمانِه و اَزْهَدَهُم و اَفْضَلَهُم ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: امام حسن - علیه السلام - عابدترین و زاهدترین و برترین مرد زمانش بود، هرگاه می خواست به حج برود پیاده می رفت و چه بسا با پای برهنه می رفت و هنگامی که از مرگ و قبر و قیامت یادی می شد، گریه می کرد.
«بحار الانوار، ج 43، ص 331»

حدیث23

سُئِلَ رسولُ الله - صلی الله علیه و آله - : اَیُّ اَهلِ بَیْتِکَ اَحَبُّ اِلَیکَ؟ قال: الْحَسَنُ و الْحُسینُ ... .
از رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - سؤال شد که کدام یکی از اهل بیت خود را بیشتر دوست دارید؟ حضرت فرمودند: حسن و حسین - علیهما السلام - را و حضرت پیوسته به فاطمه- سلام الله علیها- می فرمودند: دو فرزندم را به نزد من بیاور، وقتی که می آمدند آن دو را می بوسید و در آغوش می گرفت.
«بحار الانوار، ج 43، ص 299»

حدیث24

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ امامانِ قاما اوقَعَدا.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسن و حسین - علیهما السلام - امام اند چه در حال قیام باشند و چه در حال سکوت.
«بحار الانوار، ج 43، ص 291»

حدیث25

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : هُما وَدِیْعَتیِ فِی اُمَتِی.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آن دو (حسن و حسین - علیهما السلام -) دو امانت من در میان امتم هستند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 285»

حدیث26

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ کانَ یُحِبُّنی فَلیُحِبَّ إبنَّی هذَیْنِ فانّ اللهَ اَمَرَنی بِحُبّهِما.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که مرا دوست دارد باید این دو فرزندم (حسن و حسین - علیهما السلام -) را نیز دوست داشته باشد، چون خداوند مرا به محبت آن دو دستور داده است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 270»

حدیث27

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَحَبَّ الْحَسَنَ و الْحُسینَ و ذُرِیّتَهما مُخلِصاً لَمْ تَلْفَحِ النّارُ وَجْهَه ...
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که حسن و حسین - علیهما السلام - و ذریّه آن دو را خالصانه دوست داشته باشد، آتش هرگز به او نزدیک نمی شود مگر این که گناهی کرده باشد که او را از ایمان تهی کرده باشد.
«بحار الانوار، ج 43، ص 270»

حدیث28

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِذا کانَ یَومَ الْقیامةِ زُیِّنَ عَرشُ رَبِّ الْعالَمین بِکلِ زِینَةٍ ... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هنگام فرارسیدن روز قیامت، عرش پروردگار عالمیان با بهترین و کامل ترین زینت ها تزئین می شود و دو منبر از نور یکی در طرف راست و دیگری در طرف چپ عرش قرار داده شده و حسن و حسین می آیند و بر آن دو منبر می نشینند و با این کار خداوند با حضور آن دو، عرش خود را آرایش می دهد ... .
«بحار الانوار، ج 43، ص 261»

حدیث29

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا عَلی خُلِقْتُ اَنَا و اَنْتَ مِنْ شَجرَةٍ فأَنَا اصلُها و اَنْتَ فَرعُهُا و الْحَسَنُ و الْحُسینُ أغصانُها.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی! من و تو از یک درخت آفریده شده ایم، پس من اصل آن درخت و تو فرع آن و حسن و حسین شاخه های آن هستند.
«بحار الانوار، ج 37، ص 65»

حدیث30

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ اَماما اُمَّتی بعد أبیهِما.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسن و حسین- علیهما السلام- بعد از پدرشان امام و پیشوای امت من هستند.
«بحار الانوار، ج 36، ص 254»

حدیث31

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الْحَسَنُ قُرَّةُ عینی و ضیاء قلبی و ثَمَرةُ فُؤادِی ... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسن نور چشم و روشنی دل و ثمره قلب من است، او حجت خدا بر امت من است، دستور او دستور من و سخن او سخن من است، کسی که او را عصیان کند مرا عصیان کرده است.
«بحار الانوار، ج 44، ص 148»

حدیث32

قال الامام الْحَسَنُ - علیه السلام - : ... اَنَا الْحَسَنُ بن علی و ابن سَیَِدةِ النِساءِ فاطمة اَنَا ابن رسول اللهَ ... .
امام حسن - علیه السلام - فرمودند: هر کس مرا نمی شناسد بداند که من حسن فرزند علی - علیه السلام - و فاطمه - سلام الله علیها - دختر رسول خدا - صلی الله علیه و آله - هستم، من فرزند کسی هستم که رحمت برای عالمیان است من فرزند مکه و مِنی هستم، من فرزند مشعر و عرفات هستم.
«بحار الانوار، ج 44، ص 88»

حدیث33

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَلْوَلَدُ رَیْحانةٌ، و رَیْحانَتای: الْحَسَنُ و الْحُسینُ - علیهما السلام -.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: اولاد ریحانه است و دو ریحانه من حسن و حسین - علیهما السلام- هستند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 264»

حدیث34

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَحبَّ الْحَسَنَ و الْحُسینَ فَقَدْ اَحَبّنی و مَنْ اَبْغَضَهُما فقد أبْغَضَنی.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که حسن و حسین- علیهم السلام- را دوست بدارد، من را دوست داشته و کسی که آن دو را دشمن بدارد، با من دشمنی کرده است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 264»

حدیث35

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : انهما رَیْحانَتی مِن الدُّنیا یَعنی الحَسَن و الحُسین - علیهما السلام -.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آن دو یعنی حسن و حسین - علیهما السلام- دو ریحانه من از دنیا است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 262»

حدیث36

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ سَیِّدا شبابِ أَهلِ الْجَنّةِ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسن و حسین - علیهما السلام - دو سرور جوانان اهل بهشت اند.
«بحار الانوار، ج 42، ص 263»

حدیث37

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اللّهُمَّ أحِبَّ حَسَناً وحُسَیناً وأحِبَّ مَن یُحِبُّهُما؛
بار خدایا! حسن و حسین را دوست بدار و دوستداران آن دو را نیز دوست بدار.
میزان الحکمة: ح 1173

حدیث38

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
حَسَنٌ مِنّی وأنا مِنهُ، أحَبَّ اللَّهُ مَنْ أحَبَّهُ؛
حسن از من است و من از اویم. هر که او را دوست بدارد خداوند دوستش دارد.
میزان الحکمة: ح 1181

حدیث39

حضرت علیه السلام می فرمایند:
«... ان الحسن والحسین سبطا هذه الامة وهما من محمد کمکان العینین من الراس واما انا فکمکان الید من البدن واما فاطمة فکمکان القلب من الجسد ... ؛
حسن و حسین علیهما السلام دو سبط این امت هستند، و آن دو برای محمد صلی الله علیه و آله همانند دو چشم برای سرند، و من [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند دست برای بدن هستم، و فاطمه علیها السلام [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند قلب برای بدن است .»
بحارالانوار، ج 39، ص 352

حدیث40

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الحسن بن علی - علیه السلام - کان اذا قام فی صلاته ترتعد فرائصه بین یدی ربه - عزوجل - و کان اذا ذکر الجنة و النار اضطرب اضطراب السلیم ؛
هنگامی که امام حسن مجتبی (علیه السلام ) به نماز می ایستاد، تن مبارکش می لرزید و هرگاه که یاد بهشت و جهنم می نمود، چون مار گزیده به خود می پیچید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 258، میزان الحکمه ، ج 5 ص 382).

حدیث41

کان الحسن بن علی - علیه السلام - اذا توضا ارتعدت مفاصله و اصفر لونه فقیل له : فی ذلک فقال : حق علی کل من وقف بین یدی رب العرش ان یصفر لونه و یرتعد فرائضه ؛
امام حسن مجتبی (علیه السلام) به هنگام وضو مفصلهایش می لرزید و رنگش زرد می شد. جهت عروض این حال را از آن حضرت پرسیدند، فرمودند: برهر کسی که در مقابل پروردگار عرش می ایستد، سزاوار است که رنگش زرد شود و اعضایش بلرزد.
(بحارالانوار، ج 43، ص 339)

حدیث42

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الحسن بن علی - علیه السلام - کان اذا قام فی صلاته ترتعد فرائضه بین یدی ربه - عز و جل - و کان اذا ذکر الجنة و النار اضطرب اضطراب السلیم ؛
وقتی امام حسن مجتبی(ع ) به نماز می ایستاد، تن مبارک حضرتش در مقابل پروردگار می لرزید و هرگاه یاد بهشت و جهنم می نمود، چون مار گزیده مضطرب و پریشان می شد و به خود می پیچید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 258.میزان الحکمه ، ج 5، ص 382)

حدیث43

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
وَ نَحْنُ رَیْحانَتا رَسُولِ اللّهِ، وَ سَیِّدا شَبابِ أهْلِ الْجَنّةِ، فَلَعَنَ اللّهُ مَنْ یَتَقَدَّمُ، اَوْ یُقَدِّمُ عَلَیْنا اَحَداً ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - به دنباله وصیّتش در حضور جمعی از أصحاب فرمودند:
و ما دو نفر ـ یعنی حضرت و برادرشان امام حسین (علیهما السلام) ـ ریحانه رسول اللّه (صلی الله علیه وآله وسلم) و دو سرور جوانان اهل بهشت هستیم، پس خدا لعنت کند کسی را که بر ما پیشقدم شود یا دیگری را بر ما مقدّم دارد.
کلمة الإمامُ الْحَسَن - علیه السلام -، ص 211

حدیث44

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
بی اُنذِرتُم وَ بِعَلیِّ بنِ أبی طالِبِ اهْتَدَیتُم... وَ بِالْحَسَنِ اُعْطیتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَینِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَینَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّةِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّه‌ُ عَلَیهِ ریحَ الْجَنَّةِ؛
به وسیله من هشدار داده شدید و به وسیله علی علیه السلام هدایت می‌یابید و به وسیله حسن احسان می‌شوید و به وسیله حسین خوشبخت می‌گردید و بدون او بدبخت. بدانید که حسین دری از درهای بهشت است، هر کس با او دشمنی کند، خداوند بوی بهشت را بر او حرام می‌کند.
مأة منقبة، ص 22 .

حدیث45

اَنَسْ :حَیَّتْ جاریَةٌ لِلْحَسَنِ بْنِ عَلیٍّ علیه‌السلام بِطاقَةِ رَیْحانٍ ، فَقالَ لَها : اَنـْتِ حُرَّةٌ لِوَجْهِ اللّه‌ِ ، فَقُلْتُ لَهُ فی ذلِکَ ، فَقالَ : اَدَّبَنَا اللّه‌ُ تَعالی فَقالَ : «و إِذا حُیّیتُم بِتَحیَّةٍ فَحَیُّوا بِاَحْسَنَ مِنْها»الآیَةِ، وَ کانَ اَحْسَنُ مِنْها اِعْتاقَها؛
اَنَس : یکی از کنیزان امام حسن علیه‌السلام دسته گلی به ایشان تقدیم کرد. امام به او فرمودند: تو در راه خدا آزادی! دلیل این کارشان را پرسیدم. فرمودند: خداوند، ما را [این گونه] ادب آموخته است ، آن‌جا که [در قرآن کریم] می‌گوید: و چون احترام شُدید، به بهتر از آن، پاسخ گویید: و بهتر از هدیه او، آزادی او بود!
نهج السعادة، ج 7، ص 386.

حدیث46

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من زارالحسن فی بقیعه، ثبت قدمه علی الصراط یوم تنزل فیه الاقدام
هر کس حسن (علیه السلام) را در بقیع زیارت کند. خداوند در آن روز که پاها می لرزد، پای او را بر صراط استوار گرداند.
بحارالانوار، ج100، ص 141.

حدیث47

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أن الله خلقنی و خلق علیاً و فاطمه و الحسن و الحسین و الأئمه من نور واحد؛
خداوند، من و علی و فاطمه و حسن و حسین و امامان را از یک نور آفریده است.
جامع الاخبار ص 46

امام حسین(ع)

حدیث1

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
کان نقش خاتم الحسین (علیه السلام): ((ان الله بالغ أمره)).
نقش نگین امام (علیه السلام) این جمله بود:
((ان الله بالغ أمره؛ خداوند فرمان خود را به نتیجه و پایان می رساند)).
الکافی ج 6 ص 474

حدیث2

قال الحسین (علیه السلام) للحر بن یزید:
لیس شأنی شأن من یخاف الموت، ما اهون الموت علی سبیل نیل العز و احیأ الحق... افبالموت تخوفنی، هیهات طاش سهمک و خاب ظنک، لست اخاف الموت، ان نفسی لأکبر من ذلک و همتی لأعلی من أن أحمل الضیم خوفا من الموت و هل تقدرون علی اکثر من قتلی؟
امام حسین (علیه السلام) به حر می فرمایند:
من آن نیستم که از مرگ بترسم، هر مرگی در راه رسیدن به عزت و احیای حق چه آسان است... آیا از مرگم بیم می دهی؟ هیهات که نشانت نگرفت و پندارت ناکام ماند، من از مرگ نمی هراسم، روحم برتر و همتم والاتر از آن است که از بیم مرگ زیر بار ستم بروم، آیا شما به بیشتر از کشتن من توان دارید؟
احقاق الحق 11: 601 موسوعة کلمات الامام الحسین:360

حدیث3

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
لو شتمنی رجل فی هذه الاذن (و اومی الی الیمنی) و اعتذر لی فی الاخری، لقبلت ذلک منه.
اگر کسی در این گوش من (اشاره کرد به گوش راست) ناسزا گوید و در گوش دیگرم عذر خواهی کند، پوزش او را از او قبول می کنم.
احقاق الحق ج 11 ص 431

حدیث4

قال علی بن الحسین (علیه السلام) لما قیل له ما اقل ولد ابیک:
العجب کیف ولدت، کان یصلی فی الیوم و اللیلة الف رکعة.
امام زین العابدین (علیه السلام) (در جواب کسی که گفت: چقدر اولاد پدر شما کم است) فرمودند:
تعجب می کنم چگونه به دنیا آمدم، در حالی که پدرم (امام حسین (علیه السلام)) هر روز و شب هزار رکعت نماز می خواند.
بحارالانوار ج 82 ص 311

حدیث5

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ماتکلم الحسین (علیه السلام) بین یدی الحسن (علیه السلام) اعظاما له، و لا تکلم محمد بن الحنفیة بین یدی الحسین (علیه السلام) اعظاما له.
امام حسین (علیه السلام) در نزد امام حسن (علیه السلام) بخاطر احترام او و محمد حنفیه نیز در پیش امام حسین (علیه السلام) بخاطر احترامش حرف نمی زد.
مناقب ابن شهر آشوب ج 3، ص 401

حدیث6

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما مشی الحسین (علیه السلام) بین یدی الحسن (علیه السلام) قط و لابدره بمطق اذا اجتمعا تعظیما له.
امام حسین (علیه السلام) به خاطر رعایت احترام، هیچ وقت جلوی امام حسن (علیه السلام) راه نرفت و زمانی که با هم بودند ابتدا به صحبت نکرد.
مشکاة الانوار ص 170

حدیث7

أنَّ رَجُلاً قالَ لِلْحُسَیْنِ بنِ عَلِیٍّ - علیه السّلام - : اِجْلِسِ حَتْی نَتَناظَرَ فِی الدِّینِ فَقالَ: یا هذا اَنَا بَصِیرٌ بِدِینِی مَکشُوفٌ عَلی هُدایَ فَاِنْ کنْتَ جاهِلاً بِدِینِک فَاذْهَبْ وَاطْلُبْهُ، مالِی وَ لِلْمُماراةِ ... .
مردی به امام حسین - علیه السّلام - گفت: بنشینید تا با یکدیگر پیرامون مسائل دینی مناظره کنیم! امام فرمودند: من به مسائل دینی بصیر و آگاهم و راه هدایت برایم روشن است و اگر تو جاهل و ناآگاهی برو و یاد بگیر. من کجا و جدل؟ و سپس افزود: شیطان است که آدمی را وسوسه می کند و می گوید، با مردم مباحثه و مناظره راه بینداز تا دیگران نپندارند که تو نادان و ضعیف هستی.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 135»

حدیث8

قال الامام الباقر - علیه السلام - : اِنّ الحُسَیْنَ صاحِبَ کَربَلا قُتِلَ مَظْلوما، مَکروبا عَطْشانا، لَهفانا فآلَی اللّه عَزَّوَجلّ عَلی نَفْسِهِ اَن لا یاتیَهُ لَهفانٌ و لا مَکروبٌ و لا مُذنِبٌ و لا مَغمومٌ و لا عَطشانٌ و لا مَنْ بِهِ عاهَةٌ ثُمَّ دَعا عِندَهُ و تَقَرَّبَ بِالحُسَیْنِ بنِ عَلی علیه السلام اِلَی اللّه عَزَّوَجَلَّ إلاّ نَفَّسَ اللّه کُرْبَتَهُ وَ اَعطاهُ مَسأَلَتَهُ و غَفَرَ ذَنـْبَهُ وَ مَدَّ فی عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فی رِزقِهِ فَاعتَبِروا یا اُولـِی الاَبْصار.
امام باقر - علیه السلام - : حسین، بزرگ مرد کربلا، مظلوم و رنجیده خاطر و لب تشنه و مصیب زده به شهادت رسید. پس خداوند، به ذات خود، قسم یاد کرد که هیچ مصیبت زده و رنجیده خاطر و گنهکار و اندوهناک و تشنه ای و هیچ بَلا دیده ای به خدا روی نمی آورد و نزد قبر حسین علیه السلام دعا نمی کند و آن حضرت را به درگاه خدا شفیع نمی سازد، مگر این که خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده می کند و گناهش را می بخشد و عمرش را طولانی و روزی اش را گسترده می سازد. پس ای اهل بینش، درس بگیرید!
«بحارالأنوار، ج 101، ص 46، ح 5»

حدیث9

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - لِابْنِهِ الْحَسَنُ - علیه السلام - : یَا بُنَیَّ أَمَرَنِی رَسُولُ اللَّهِ - صلی الله علیه و آله - أَنْ أُوصِیَ إِلَیْکَ وَ أَنْ أَدْفَعَ إِلَیْکَ کُتُبِی وَ سِلَاحِی کَمَا أَوْصَی إِلَیَّ رَسُولُ اللَّه - صلی الله علیه و آله - ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - به فرزندش حسن - علیه السلام - فرمودند: فرزندم! رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - به من امر فرمود که به تو وصیت کنم و کتاب ها و سلاح خودم را به تو بسپارم چنان که پیامبر - صلی الله علیه و آله - به من وصیت کرد و هم چنین پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - به من فرمود که به تو دستور دهم وقتی مرگ فرا رسید، همه این وصایا را به برادرت حسین - علیه السلام - نمایی و کتابها و سلاح را به او بسپاری.
«اصول کافی، ج 2، ص 64»

حدیث10

قال الامام الصادق - علیه السلام - : جاءَ اَهلُ الکوفة اِلی علیٍّ - علیه السلام - فَشَکُوا الیهِ أمساکَ الْمَطَر ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مردم کوفه روزی به حضور امام علی - علیه السلام - آمدند و از نیامدن باران شکایت کردند و از حضرت خواستند تا برای آمدن باران دعا کند، حضرت به فرزندش حسین - علیه السلام - دستور داد تا برای آمدن باران دعا کند، حسین - علیه السلام - برخواست و شروع کرد به دعا، هنوز دعای او تمام نشده بود که باران شدیدی باریدن گرفت، به طوری که مردم از کنترل سیلاب عاجز ماندند.
«بحار الانوار، ج 44، ص 187»

حدیث11

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ رَیْحانَتا رسول الله.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: حسن و حسین - علیهما السلام - دو ریحانه رسول خدا هستند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 270»

حدیث12

قال الامام الرضا - علیه السلام - : اِنَّ الْحَسَنَ و الْحُسینَ - علیهما السلام - کانا یَلْعَبانِ عَنْدَ النَبیّ حتی مَضی عامةُ اللیلِ ثُمَّ قال لَهما انْصَرفا الی اُمّکِما فَبَرقَتِ بَرقةٌ ... .
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: روزی حسن و حسین - علیهما السلام - (در کودکی) نزد جدشان سرگرم بازی بودند تا پاسی از شب گذشت، حضرت به آنها فرمودند: نزد مادرتان بروید، ناگاه برقی درخشید و مسیر آن دو را روشن کرد تا به نزد فاطمه رسیدند، پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - به سوی روشنائی نگاه کرد و فرمودند: سپاس خدایی را که به ما اهلبیت کرامت داده است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 266»

حدیث13

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : اَخَذَ رسولُ الله -صلی الله علیه و آله - بِیَد الْحَسَنِ و الْحُسینِ - علیهما السلام - فقال مَنْ احبّ هذین کانَ معی فی دَرجَتی یَومَ الْقیامةِ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - دست حسن و حسین - علیهما السلام - را گرفتند و فرمودند: کسی که این دو را دوست داشته باشد روز قیامت با من است.
«بحار الانوار، ج 37، ص 37»

حدیث14

قال الامام الحسین - علیه السلام - : دخلتُ أنا و اَخی علی جدّی رسول الله - صلی الله علیه و آله - فَأجلَسَنی علی فَخْذِه الاَیسرِ و أجَلَسَ اَخی الْحَسَنُ عَلی فَخْذَه الاَیمَن ... .
امام حسین - علیه السلام - فرمودند: روزی من و برادرم حسن به حضور جدم رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - رسیدیم، حضرت مرا به زانوی چپ و برادرم را بر زانوی راست خود نشاند، بعد ما را تنگ در آغوش کشید و فرمودند: پدر و مادرم فدای شما دو امام باد.
«بحار الانوار، ج 36، ص 255»

حدیث15

قال الامام الْحَسَن - علیه السلام - : اِنَّ الْحُسینَ بن علی بَعْدَ وَفاةِ نفسی امام مِنْ بَعدی ... .
امام حسن - علیه السلام - فرمودند: حسین بن علی - علیه السلام - بعد از رحلت من امام است، زیرا خداوند بعد از من امامت را به نام او ثبت کرده است و امامت از طریق وراثت پیامبر به او رسیده است.
«اصول کافی، ج 2، ص 72»

حدیث16

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ... لم یَرْضَع الْحُسینُ - علیه السلام - مِنْ فاطمةَ - علیهاالسلام - و مِنْ اُنثی، کانَ یُؤتی به النبی فَیَضعُ اِبهامُه فی فیه ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: امام حسین - علیه السلام - از فاطمه- سلام الله علیها- و از هیچ زنی دیگر شیر نخورد، بلکه او را خدمت رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - می آوردند و حضرت انگشت ابهامش را در دهان او می گذاشت و او به اندازه ای که دو یا سه روز او را کفایت کند، از آن می مکید.
«اصول کافی، ج 2، ص 365»

حدیث17

سُئِلَ رسولُ الله - صلی الله علیه و آله - : اَیُّ اَهلِ بَیْتِکَ اَحَبُّ اِلَیکَ؟ قال: الْحَسَنُ و الْحُسینُ ... .
از رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - سؤال شد که کدام یکی از اهل بیت خود را بیشتر دوست دارید؟ حضرت فرمودند: حسن و حسین - علیهما السلام - را و حضرت پیوسته به فاطمه- سلام الله علیها- می فرمودند: دو فرزندم را به نزد من بیاور، وقتی که می آمدند آن دو را می بوسید و در آغوش می گرفت.
«بحار الانوار، ج 43، ص 299»

حدیث18

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ سَرَّه اَنْ یَنْظُر الی سَیِّدِ شَبابِ اَهلِ الْجَنَةِ فَلْینظرَ الی الْحُسین ابن علی - علیه السلام -.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که می خواهد از نگاه کردن به سوی جوانان اهل بهشت مسرور و شاد شود، باید به سوی حسین بن علی - علیه السلام - نگاه کند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 298»

حدیث19

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَحَبَّ أنْ یَنْظُر الی اَحَبِ اَهَلِ الارضِ اِلی اَهْلِ اسماء فَلْیَنظُر اِلی الحُسین - علیه السلام -.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که میخواهد که محبوب ترین فرد روی زمین نزد اهل آسمان را ببیند، باید به حسین - علیه السلام - نگاه کند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 297»

حدیث20

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ امامانِ قاما اوقَعَدا.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسن و حسین - علیهما السلام - امام اند چه در حال قیام باشند و چه در حال سکوت.
«بحار الانوار، ج 43، ص 291»

حدیث21

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : هُما وَدِیْعَتیِ فِی اُمَتِی.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آن دو (حسن و حسین - علیهما السلام -) دو امانت من در میان امتم هستند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 285»

حدیث22

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ کانَ یُحِبُّنی فَلیُحِبَّ إبنَّی هذَیْنِ فانّ اللهَ اَمَرَنی بِحُبّهِما.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که مرا دوست دارد باید این دو فرزندم (حسن و حسین - علیهما السلام -) را نیز دوست داشته باشد، چون خداوند مرا به محبت آن دو دستور داده است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 270»

حدیث23

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَحَبَّ الْحَسَنَ و الْحُسینَ و ذُرِیّتَهما مُخلِصاً لَمْ تَلْفَحِ النّارُ وَجْهَه ...
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که حسن و حسین - علیهما السلام - و ذریّه آن دو را خالصانه دوست داشته باشد، آتش هرگز به او نزدیک نمی شود مگر این که گناهی کرده باشد که او را از ایمان تهی کرده باشد.
«بحار الانوار، ج 43، ص 270»

حدیث24

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا اَیُّها الناس هذا الحُسینُ ابنُ علی فَاَعرفُوهُ فَواَلذی نَفسی بِیْدهٍ اِنَّه لِفیء الجنّةِ و مُحبِیهِ فِی الجنة.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای مردم! این حسین فرزند علی - علیه السلام - است او را بشناسید، سوگند بخدایی که جان من بدست اوست، حسین - علیه السلام- و دوستانش در بهشتاند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 266»

حدیث25

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِذا کانَ یَومَ الْقیامةِ زُیِّنَ عَرشُ رَبِّ الْعالَمین بِکلِ زِینَةٍ ... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هنگام فرارسیدن روز قیامت، عرش پروردگار عالمیان با بهترین و کامل ترین زینت ها تزئین می شود و دو منبر از نور یکی در طرف راست و دیگری در طرف چپ عرش قرار داده شده و حسن و حسین می آیند و بر آن دو منبر می نشینند و با این کار خداوند با حضور آن دو، عرش خود را آرایش می دهد ... .
«بحار الانوار، ج 43، ص 261»

حدیث26

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا عَلی خُلِقْتُ اَنَا و اَنْتَ مِنْ شَجرَةٍ فأَنَا اصلُها و اَنْتَ فَرعُهُا و الْحَسَنُ و الْحُسینُ أغصانُها.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی! من و تو از یک درخت آفریده شده ایم، پس من اصل آن درخت و تو فرع آن و حسن و حسین شاخه های آن هستند.
«بحار الانوار، ج 37، ص 65»

حدیث27

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ اَماما اُمَّتی بعد أبیهِما.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسن و حسین- علیهما السلام- بعد از پدرشان امام و پیشوای امت من هستند.
«بحار الانوار، ج 36، ص 254»

حدیث28

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا حسینُ اَنْتَ الامامُ، ابنُ الامام، اَخُو الامام، تَسعةٌ مِنْ ولدِکَ ائمةُ الاَبرارِ، تاسِعُهُم قائمُهُم.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای حسین! تو امام، فرزند امام و برادر امام هستی و نُه امام از فرزندان توست که نهمین آنان، قائم آنها است.
«بحار الانوار، ج 36، ص 291»

حدیث29

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : حسینُ مِنّی و اَنَا مِنهُ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسین- علیه السلام- از من است و من از او هستم.
«بحار الانوار، ج 43، ص 271»

حدیث30

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَلْوَلَدُ رَیْحانةٌ، و رَیْحانَتای: الْحَسَنُ و الْحُسینُ - علیهما السلام -.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: اولاد ریحانه است و دو ریحانه من حسن و حسین - علیهما السلام- هستند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 264»

حدیث31

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَحبَّ الْحَسَنَ و الْحُسینَ فَقَدْ اَحَبّنی و مَنْ اَبْغَضَهُما فقد أبْغَضَنی.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که حسن و حسین- علیهم السلام- را دوست بدارد، من را دوست داشته و کسی که آن دو را دشمن بدارد، با من دشمنی کرده است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 264»

حدیث32

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : انهما رَیْحانَتی مِن الدُّنیا یَعنی الحَسَن و الحُسین - علیهما السلام -.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آن دو یعنی حسن و حسین - علیهما السلام- دو ریحانه من از دنیا است.
«بحار الانوار، ج 43، ص 262»

حدیث33

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ سَیِّدا شبابِ أَهلِ الْجَنّةِ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسن و حسین - علیهما السلام - دو سرور جوانان اهل بهشت اند.
«بحار الانوار، ج 42، ص 263»

حدیث34

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اللّهُمَّ أحِبَّ حَسَناً وحُسَیناً وأحِبَّ مَن یُحِبُّهُما؛
بار خدایا! حسن و حسین را دوست بدار و دوستداران آن دو را نیز دوست بدار.
میزان الحکمة: ح 1173

حدیث35

حضرت علیه السلام می فرمایند:
«... ان الحسن والحسین سبطا هذه الامة وهما من محمد کمکان العینین من الراس واما انا فکمکان الید من البدن واما فاطمة فکمکان القلب من الجسد ... ؛
حسن و حسین علیهما السلام دو سبط این امت هستند، و آن دو برای محمد صلی الله علیه و آله همانند دو چشم برای سرند، و من [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند دست برای بدن هستم، و فاطمه علیها السلام [برای محمد صلی الله علیه و آله] همانند قلب برای بدن است .»
بحارالانوار، ج 39، ص 352

حدیث36

امام حسین(علیه السلام) فرمودند:
اَنَا قَتیلُ الْعَبَرَةِ لا یَذْکُرُنی مُوْمِنٌ اِلّا اسْتَعْبَرَ ؛
من کشته گریه ام. هیچ مومنی مرا یاد نمی کند مگر اینکه گریان می شود.
امالی صدوق، ص 118

حدیث37

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
چهار هزار ملک ، آشفته و غم آلود تا روز قیامت برای شهادت امام حسین(علیه السلام) می‌گریند .
کامل الزیارات ، ص 113

حدیث38

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
میان قبر پاک امام حسین (علیه السلام) تا آسمان هفتم محل رفت و آمد فرشتگان است .
المحجه البیضاء ،ج4،ص46

حدیث39

امام حسین (علیه السلام) فرمودند :
من برای عبرت و پند دیگران شهید می‌شوم .
بحارالانوار ، ج 44 ، ص 280

حدیث40

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
به راستی که خدا کربلا را حرم امن و با برکت قرار داد پیش از آنکه مکه را حرم قرار دهد .
کامل الزیارات ، ص 267

حدیث41

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
حسین (علیه السلام) را زیارت کنید و به او جفا روا مدارید ، زیرا که او سرور جوانان بهشت از میان خلایق و سید شهیدان است .
کامل الزیارات ، ص 181

حدیث42

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
برترین تربت زمین ، تربت سید الشهداء(علیه السلام) است .
جواهر الکلام ، ج 8 ، ص 437

حدیث43

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
آرامگاه مقدس امام حسین (علیه السلام) کانالی از کانالهای بهشت است.
المحجه البیضاء ،ج4،ص45

حدیث44

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ای مردم ، این حسین بن علی است ، او را بشناسید؛ قسم به آن که جانم در دست اوست ، او در بهشت است، دوستدانش در بهشت‌اند و دوستداران دوستدارانش نیز در بهشت‌اند.
چهل حدیث صفحه 12

حدیث45

امام صادق (مام صادق (علیه السلام) :
کسی که ( در عزای حسین علیه السلام) بگرید یا دیگری را بگریاند و یا آن که خود را به حالت اندوه عزا درآورد، بهشت بر او واجب است.
جلاء العیون، ص 463

حدیث46

امام صادق (علیه السلام) :
اگر بیماری از اهل ایمان حق و حرمت و ولایت حضرت امام حسین (علیه السلام) را بشناسد و به اندازه سر سوزنی از خاک پاکش استشفا نماید ، دوا و شفایش خواهد شد .
بحار الانوار ، ج 98 ، ص 125

حدیث47

رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
در کانون دلهای مؤمنان معرفتی ویژه نسبت به امام حسین (علیه السلام) وجود دارد .
کتاب پیام عاشورا صفحه 25

حدیث48

امام باقر (علیه السلام) فرمودند :
بر مؤمنان لازم است روز عاشورا را در ماتم بسر برند و به یکدیگر که رسیدند ، بگویند : عظم الله اجورنا و اجورکم بمصابنا بالحسین و جعلنا و ایاکم من الطالبین بثاره مع ولیه المهدی من آل محمد .
کتاب پیام عاشورا صفحه 75

حدیث49

امام صادق (علیه السلام) فرمود ند:
تربت امام حسین (علیه السلام) شفای هر بیماری است .
کتاب پیام عاشورا صفحه 61

حدیث50

امام صادق (علیه السلام) از امام حسین (علیه السلام) نقل می‌کند که فرمودند :
من کشته گریه ام . هیچ مؤمنی مرا یاد نمی‌کند ، مگر اینکه گریان می‌شود .
کتاب چهل حدیث صفحه 70

حدیث51

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم):
حسین از من است و من از حسینم . خداوند دوست می‌دارد هر که حسین را دوست بدارد .
کتاب چهل حدیث صفحه 32 و 33

حدیث52

امام صادق (علیه السلام):
خدا لعنت کند کشنده حسین (علیه السلام) را ، چه قدر یاد [ شهادت] حسین (علیه السلام) زندگی را ناگوار می‌سازد ! من هیچ گاه آب سردی ننوشیدم ، مگر این که حسین (علیه السلام) را یاد کردم و هیچ بنده ای نیست که آب بنوشد و حسین (علیه السلام) را یاد کند و کشنده اش را لعنت فرستد، مگر اینکه خداوند صد هزار حسنه برایش می‌نویسد، صد هزار گناه او را پاک می‌سازد ، صد هزار درجه او را بالا می‌برد ، گویی صد هزار بنده را آزاد کرده است و خداوند در روز قیامت او گشاده رو محشور می‌کند.
کتاب چهل حدیث صفحه 18و 19

حدیث53

عن موسی بن جعفرعلیه السلام قال:
ولا تأخذوا من تربتی شیئا لتبرکوا به فأن کل تربة لنا محرمة الا تربة جدی الحسین بن علی علیهماالسلام فأن الله عزوجل جعلها شفاء لشیعتنا و أولیائنا؛
حضرت امام کاظم (علیه السلام) در ضمن حدیثی که از رحلت خویش خبر می‌داد فرمودند:
چیزی از خاک قبر من برندارید تا به آن تبرک جویید؛ چرا که خوردن هر خاکی جز تربت جدم حسین (علیه السلام) بر ما حرام است، خدای متعال تنها تربت کربلا را برای شیعیان و دوستان ما شفا قرار داده است.
جامع الاحادیث الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث54

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
السجود علی طین قبرالحسین (علیه السلام) ینور الی الارض السابعة و من کان معه سبحة من طینقبرالحسین (علیه السلام) کتب مسبحا و ان لم یسبح بها…؛
سجده بر تربت قبر حسین (علیه السلام) تا زمین هفتم را نور باران می‌کند و کسی که تسبیحی از خاک مرقد حسین (علیه السلام) را با خود داشته باشد، تسبیح گوی حق محسوب می‌شود، اگر چه با آن تسبیح هم نگوید.
من لایحضره الفقیه، ج ?، ص ???/ وسائل الشیعه، ج ? ص ???

حدیث55

قال الصادق علیه السلام:
السجود علی تربة الحسین علیه السلام یخرق الحجب السبع؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
سجده بر تربت حسین علیه السلام حجابهای هفتگانه را پاره می‌کند.
مصباح التمهجد، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ???

حدیث56

قال ابوعبدالله علیه السلام:
فی طین قبرالحسین علیه السلام الشفاء من کل داء و هو الدواء الاکبر؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
شفای هر دردی در تربت قبر حسین علیه السلام است و همان است که بزرگترین داروست.
کامل الزیارات، ص ??? / وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث57

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
حنکوا اولادکم بتربة الحسین (علیه السلام) فإنها امان؛
کام کودکانتان را با تربت حسین (علیه السلام) بردارید چرا که خاک کربلا فرزندانتان را بیمه می‌کند.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث58

قال رسول الله (صلی اللع علیه و آله و سلم):
الا و ان الإجابة تحت قبته والشفاء فی تربته، و الائمة علیهم السلام من ولده؛
پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
بدانید که اجابت دعا، زیر گنبد حرم او(امام حسین علیه السلام) و شفاء در تربت او، و امامان (علیهم السلام) از فرزندان او هستند.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ???

حدیث59

قال ابوعبدالله علیه السلام:
من باب عند قبرالحسین علیه السلام لیلة عاشورا لقی الله یوم القیامة ملطخا بدمه کأنما قتل معه فی عرصة کربلا؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کسی که شب عاشورا در کنار مرقد امام حسین علیه السلام سحر کند روز قیامت در حالی به پیشگاه خدا خواهد شتافت که به خونش آغشته باشد، مثل کسی که در میدان کربلا و در کنار امام حسین علیه السلام کشته شده باشد.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث60

قال الصادق علیه السلام:
من زارالحسین علیه السلام یوم عاشورا وجبت له الجنة؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس که امام حسین علیه السلام را در روز عاشورا زیارت کند بهشت بر او واجب می‌شود.
اقبال الاعمال، ص ???

حدیث61

قال الرضا علیه السلام:
من زار قبرالحسین (علیه السلام) بشط الفرات کان کمن زار الله؛
امام رضا علیه السلام فرمودند:
کسی که قبر امام حسین علیه السلام را در کرانه فرات زیارت کند، مثل کسی است که خدا را زیارت کرده است.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص???؛ به نقل از کامل الزیارات.

حدیث62

قال ابوالحسن موسی بن جعفرعلیه السلام:
أدنی ما یثاب به زائر ابی عبدالله علیه السلام بشط فرات إذا عرف حقه و حرمته و ولایته ان یغفر له ما تقدم من ذنبه و ما تأخز؛
حضرت امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
کمترین ثوابی که به زائر امام حسین علیه السلام در کرانه فرات داده می‌شود این است که تمام گناهان بخشوده می‌شود. بشرط این که حق و حرمت ولایت آن حضرت را شناخته باشد.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ???، به نقل از کامل الزیارات، ص ، 138

حدیث63

قال الصادق علیه السلام:
من اتی قبرالحسین علیه السلام عارفا بحقه کتبه الله عزوجل فی اعلی علیین؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس که به زیارت قبر حسین علیه السلام نایل شود و به حق آن حضرت معرفت داشته باشد خدای متعال او را در بلندترین درجه عالی مقامان ثبت می‌کند.
من لا یحضره الفقیه، ج ?، ص???

حدیث64

امام صادق علیه السلام فرمودند:
من لم یأت قبرالحسین علیه السلام و هو یزعم انه لنا شیعة حتی یموت فلیس هو لنا شیعة و ان کان من اهل الجنة فهو من ضیفان اهل الجنة؛
کسی که به زیارت قبر امام حسین نرود و خیال کند که شیعه ما است و با این حال و خیال بمیرد او شیعه ما نیست و اگر هم از اهل بهشت باشد از میهمانان اهل بهشت خواهد بود.
کامل الزیارات، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ?

حدیث65

عن ابی عبدالله قال:
من اراد الله به الخیر قذف فی قلبه حب الحسین علیه السلام و زیارته و من اراد الله به السوء قذف فی قلبه بغض الحسین علیه السلام و بغض زیارته؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس که خدا خیر خواه او باشد محبت حسین (علیه السلام) و زیارتش را در دل او می‌اندازد و هر کس که خدا بدخواه او باشد کینه و خشم حسین (علیه السلام) و خشم زیارتش را در دل او می‌اندازد.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ?? .

حدیث66

قال ابوعبدالله علیه السلام:
لو ان احدکم حج دهره ثم لم یزرالحسین بن علی علیهماالسلام لکان تارکا حقا من حقوق رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) لان حق الحسین فریضة من الله تعالی واجبه علی کل مسلم؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اگر یکی از شما تمام عمرش را احرام حج ببندد اما امام حسین علیه السلام را زیارت نکند حقی از حقوق رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را ترک کرده است؛ چرا که حق حسین (علیه السلام) فریضه الهی و بر هر مسلمانی واجب و لازم است.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث67

قال ابوعبدالله علیه السلام:
من لم یأت قبرالحسین علیه السلام حتی یموت کان منتقص الایمان منتقص الدین، ان ادخل الجنة کان دون المؤمنین فیها؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس به زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) نرود تا بمیرد، ایمانش ناتمام و دینش ناقص خواهد بود به بهشت هم که برود پایین تر از مومنان در آنجا خواهد بود.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث68

قال ابوعبدالله علیه السلام:
لا تدع زیارة الحسین بن علی علیهماالسلام و مُرّ أصحابک بذلک یمدالله فی عمرک و یزید فی رزقک و یحییک الله سعیدا ولا تموت الا شهیدا؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
زیارت امام حسین علیه السلام را ترک نکن و به دوستان و یارانت نیز همین را سفارش کن! تا خدا عمرت را دراز و روزی و رزقت را زیاد کند و خدا تو را با سعادت زنده دارد و نمیری مگر با شهادت.
وسائل الشیعه، ج??، ص???

حدیث69

قال الصادق علیه السلام:
من اراد ان یکون فی جوار نبیه و جوارعلی و فاطمه علیهم السلام فلا یدع زیارة الحسین علیه السلام؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کسی که می‌خواهد در همسایگی پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و در کنارعلی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیه) باشد زیارت امام حسین (علیه السلام) را ترک نکند.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???، ح ??

حدیث70

قال الامام الصادق علیه السلام:
من سره ان یکون علی موائد النور یوم القیامة فلیکن من زوارالحسین بن علی علیهماالسلام؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس دوست دارد روز قیامت، بر سر سفره‌های نور بنشیند باید از زائران امام حسین علیه السلام باشد.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ??

حدیث71

قال ابوعبدالله علیه السلام:
زیارة قبرالحسین بن علی علیهماالسلام من أفضل ما یکون من الأعمال؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
زیارت قبر امام حسین علیه السلام از بهترین کارهاست که می‌تواند انجام یابد.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ????

حدیث72

قال الامام الصادق علیه السلام:
زوروا قبرالحسین علیه السلام ولا تجفوه فانه سید شباب أهل الجنة من الخلق و سید شباب الشهداء؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مرقد امام حسین علیه السلام را زیارت کنید و با ترک زیارتش به او ستم نورزید، چرا که او سید جوانان بهشت از مردم و سالار جوانان شهید است.
مستدرک الوسائل ج ??، ص ??? / کامل الزیارات ، ص ????

حدیث73

عن ابی جعفر و ابی عبدالله علیهماالسلام یقولان:
من احب أن یکون مسکنه و مأواه الجنة، فلا یدع زیارة المظلوم؛
از امام باقر و امام صادق علیهماالسلام نقل شده که فرمودند:
هر کس که می‌خواهد مسکن و مأوایش بهشت باشد، زیارت مظلوم – امام حسین علیه السلام- را ترک نکند.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ????

حدیث74

عن حمران قال: زرت قبرالحسین علیه السلام فلما قدمت جاء نی ابو جعفر محمد بن علی علیه السلام … فقال علیه السلام ابشر یا حمران فمن زار قبور شهداء آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) یرید الله بذلک وصلة نبیه حرج من ذنوبه کیوم ولدته امه؛
حمران می‌گوید هنگامی که از سفر زیارت امام حسین (علیه السلام) برگشتم، امام باقرعلیه السلام به دیدارم آمد و فرمودند: ای حمران! به تو مژده می‌دهم که هر کس قبور شهیدان آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) را زیارت کند و مرادش از این کار رضایت خدا و تقرب به پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) باشد، از گناهانش بیرون می‌آید مانند روزی که مادرش او را زاده است.
امالی شیخ طوسی، ج ?، ص ??، چاپ نجف/ بحارالانوار، ج ??، ص ???

حدیث75

امام صادق علیه السلام فرمودند:
لیس نبی فی السموات والارض و الا یسألون الله تبارک و تعالی ان یوذن لهم فی زیارة الحسین علیه السلام ففوج ینزل و فوج یعرج؛
هیچ پیامبری در آسمانها و زمین نیست مگر این که می‌خواهند خداوند متعال به آنان رخصت دهد تا به زیارت امام حسین علیه السلام مشرف شوند، چنین است که گروهی به کربلا فرود آیند و گروهی از آنجا عروج کنند.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ??? به نقل از کامل الزیارات، ص ????

حدیث76

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
یقبر ابنی بأرض یقال لها کربلا هی البقعة التی کانت فیها قبة الاسلام نجا الله التی علیها المؤمنین الذین امنوا مع نوح فی الطوفان؛
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
پسرم حسین در سرزمینی به خاک سپرده می‌شود که به آن کربلا گویند، زمین ممتازی که همواره گنبد اسلام بوده است، چنان که خدا یاران مومن حضرت نوح را در همانجا از طوفان نجات داد .
کامل الزیارات، ص???، باب ??، ح ? .

حدیث77

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
یا زُرارَةُ! اِنَّ السَّماءَ بَکَتْ عَلَی الْحُسَیْنِ اَرْبَعینَ صَباحاً ؛
ای زراره ! آسمان چهل روز، در سوگ حسین بن علی علیه السّلام گریه کرد.
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 552

حدیث78

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
اَرْبَعَةُ الا فِ مَلَکٍ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام شُعْثٌ غُبْرٌیَبْکُونَهُ اِلی یَوْمِ القِیامَةِ ؛
چهار هزار فرشته نزد قبر سیدالشهدا علیه السّلام ژولیده و غبارآلود، تا روز قیامت بر آن حضرت می گریند.
کامل الزیارات ، ص 119

حدیث79

حضرت صادق علیه السّلام فرمودند:
نیحَ عَلَی الْحُسَینِ بْنِ عَلی سَنَةً فی کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ وَ ثلاثَ سِنینَ مِنَ الْیَوْمِ الَّذی اُصیبَ فیهِ؛
یک سال تمام ، هر شب و روز بر حسین بن علی علیه السّلام نوحه خوانی شد و سه سال، در روز شهادتش سوگواری برپا گشت .
بحارالانوار، ج 79، ص 102

حدیث80

پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله فرمودند:
یا فاطِمَةُ! کُلُّ عَیْنٍ باکِیَهٌ یَوْمَ الْقیامَةِ اِلاّ عَیْنٌ بَکَتْ عَلی مُصابِ الْحُسَینِ فَاِنِّها ضاحِکَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعیمِ الْجَنّةِ؛
فاطمه جان !روز قیامت هر چشمی گریان است ؛ مگر چشمی که در مصیبت و عزای حسین گریسته باشد،که آن چشم در قیامت خندان است و به نعمتهای بهشتی مژده داده می شود.
بحارالانوار، ج 44، ص 293

حدیث81

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند :
کربلا را زیارت کنید و این کار را ادامه دهید، چرا که کربلا بهترین فرزندان پیامبران را در آغوش خویش گرفته است.
کامل الزیارات، ص 269

حدیث82

امام باقر علیه‌السلام :
مُروا شیعَتَنا بِزِیارَةِ قَبرِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه‌السلام؛ فإنَّ إتیانَهُ یَزیدُ فی الرِّزقِ ، ویَمُدُّ فی العُمرِ ، ویَدفَعُ مَدافِعَ السُّوءِ؛
شیعیان ما را به زیارت قبر حسین بن علی علیه‌السلام فرمان دهید ؛ زیرا زیارت آن ، روزی را زیاد می‌کند ، عمر را دراز می‌گرداند و بدیها را دور می‌سازد .
بحار الأنوار : 101 / 4 / 12

حدیث83

قال زین العابدین - علیه السلام -:
ان النبی - صلی الله علیه وآله - اذن فی اذن الحسین - علیه السلام - بالصلاة یوم ولد ؛
در روز ولادت امام حسین (ع ) پیامبر اسلام (ص ) در گوش او اذان گفت .
(بحارالانوار، ج 104، ص 112)

حدیث84

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
وَ نَحْنُ رَیْحانَتا رَسُولِ اللّهِ، وَ سَیِّدا شَبابِ أهْلِ الْجَنّةِ، فَلَعَنَ اللّهُ مَنْ یَتَقَدَّمُ، اَوْ یُقَدِّمُ عَلَیْنا اَحَداً ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - به دنباله وصیّتش در حضور جمعی از أصحاب فرمودند:
و ما دو نفر ـ یعنی حضرت و برادرشان امام حسین (علیهما السلام) ـ ریحانه رسول اللّه (صلی الله علیه وآله وسلم) و دو سرور جوانان اهل بهشت هستیم، پس خدا لعنت کند کسی را که بر ما پیشقدم شود یا دیگری را بر ما مقدّم دارد.
کلمة الإمامُ الْحَسَن - علیه السلام -، ص 211

حدیث85

امام صادق علیه‌السلام :
اَ لْبَرَکَةُ مِنْ قَبْرِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلیٍّ علیه‌السلام عَشَرَةُ اَمْیالٍ؛
تا ده میل اطراف قبر حسین بن علی علیه‌السلام برکت است.
(بحارالأنوار، ج 101، ص116، ح 41 . )

حدیث86

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
بی اُنذِرتُم وَ بِعَلیِّ بنِ أبی طالِبِ اهْتَدَیتُم... وَ بِالْحَسَنِ اُعْطیتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَینِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَینَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّةِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّه‌ُ عَلَیهِ ریحَ الْجَنَّةِ؛
به وسیله من هشدار داده شدید و به وسیله علی علیه السلام هدایت می‌یابید و به وسیله حسن احسان می‌شوید و به وسیله حسین خوشبخت می‌گردید و بدون او بدبخت. بدانید که حسین دری از درهای بهشت است، هر کس با او دشمنی کند، خداوند بوی بهشت را بر او حرام می‌کند.
مأة منقبة، ص 22 .

حدیث87

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحَبَّ اللَّهُ مَن أحَبَّ حُسَیناً؛
هر که حسین را دوست بدارد ، خداوند دوستدار او است.
بحار الأنوار ، ج 43 ، ص 261

حدیث88

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن اَرادَ الله بهِ الخَیرَ قَذَفَ فی قَلبَهِ حُبَّ الحُسَین وَ حُبَّ زیارتِهِی؛
کسی که خدا خیر خواه او باشد، محبّت حسین و شوق زیارتش را در دل او می اندازد.
(بحارالانوار ج 98،ص 76)

حدیث89

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
فَإنی لا أَرَی المَوتَ إلَّا السَّعادَةَ وَ الحَیاة مَعَ الظّالِمینَ إلّا بَرماً؛
به درستی که من مرگ را جز سعادت نمی بینم و زندگی با ستمکاران را جز محنت نمی دانم .
(تحف العقول ، ص 245)

حدیث90

به درستی که حسین بن علی (علیهما السلام) فرمودند: اگر زائر من بداند که خداوند چه برایش آماده کرده است، شادیش بیشتر از بی تابیش (از رنج سفر) خواهد بود. و همانا زائر او پاک از هر گناهی به خانه ی خود بر می گردد.
وسایل الشیعه، ج10، ص 318.

حدیث91

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
آن کس که به خاطر خدا و در راه او زائر قبر حسین (علیه السلام) گردد، خداوند او را از آتش دوزخ آزاد می کند و از فزع اکبر (خوف بزرگ) در روز قیامت ایمنش خواهد ساخت.
کامل الزیارات، ص 146.

حدیث92

امام صادق (سلام الله علیه) می فرمایند:
من سره أن یکون علی موائد النور یوم القیامة فلیکن من زوار الحسین بن علی (سلام الله علیها)؛
هر کس دوست دارد روز قیامت، بر سر سفره های نور بنشیند باید اززائران امام حسین (سلام الله علیه) باشد.
بحارالانوار، ج101، ص 238.

حدیث93

امام صادق (سلام الله علیه) می فرمایند:
لا تدع زیارة الحسین بن علی (سلام الله علیه) یمد الله فی عمرک و یزید فی رزقک و یحییک الله سعیدا و لا تموت إلا شهیدا؛
زیارت امام حسین (سلام الله علیه) را فرو نگذار تا که خدا عمرت را طولانی و روزیت را زیاد کند و زندگی با سعادت و مرگ با شهادت به تو خواهد بخشید.
وسایل الشیعه، ج14، ص 431.

حدیث94

امام صادق علیه‌السلام :
لا تَدَع زیارَةَ الحُسَیْنِ بْنِ عَلیّ علیه‌السلام و مُر اَصحابَکَ بِذالِکَ، یَمُدُّ اللّه‌ُ فی عُمْرِکَ و یَزیدُ اللّه‌ُ فی رِزقِکَ و یُحییکَ اللّه‌ُ سَعیدا و لاتَموتُ اِلاّ سَعیدا و یَکتُبکَ سَعیدا؛
زیارت امام حسین علیه‌السلام را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن، که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزی‌ات را زیاد می‌کند و زندگی‌ات را همراه با سعادت می‌کند و جز سعادتمند نمی‌میری و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت می‌کند.
کامل الزیارات، ص 286.

حدیث95

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
من انشد فی الحسین بیتا من شعر فبکی و ابکی عشره فله لهم الجنه.
هر کسی درباره حسین (علیه السلام) بیتی شعر بسراید و خود بگیرد و ده نفر را بگریاند، برای او و آن ده نفر بهشت باشد.
ثواب الاعمال/ ج110.

حدیث96

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
فعلی مثل الحسین فلیبک الباکون، فان البکاء علیه لحظ الذنوب العظام.
هر کسی چون حسین باید گریه کنندگان بگریند؛ زیرا که گریستن بر او گناه بزرگ را می زداید.
وسایل الشیعه/ج10/ ص 394.

حدیث97

امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
ایها مؤمن دمعت عیناه بقتل الحسین (علیه السلام) حتی یسیل علی خده، لواه الله بها فی الجنه عرفا یسکنها احقابا.
هر مؤمنی که چشمانش برای کشته شدن حسین (علیه السلام) گریان شود، به طوری که اشک بر گونه هایش سرازیر گردد، خداوند به سبب آن او را درغرفه های بهشتی جای دهد که روزگاران دراز در آن به سر برند.
ثواب الاعمال/ ج108.

حدیث98

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
کل عین یوم القیامه باکیه و کل عین یوم القیامة ماهره، الاعین من اختصه الله بکرامته و بکی علی ما ینهک من الحسین و آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم).
در روز قیامت همه چشمها گریانند و هیچ چشمی خواب ندارد، مگر آن چشمی که خداوند آن را به کرامت خود اختصاص داده و برای هتک حرمت حسین و خاندان محمد گریسته باشد.
الخصال/ ج 625.

حدیث99

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أن الله خلقنی و خلق علیاً و فاطمه و الحسن و الحسین و الأئمه من نور واحد؛
خداوند، من و علی و فاطمه و حسن و حسین و امامان را از یک نور آفریده است.
جامع الاخبار ص 46

امام سجاد(ع)

حدیث1

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان علی بن الحسین (علیه السلام) یلبس الصوف و اءغلظ ثیابه اذا قام الی الصلاة، و کان (علیه السلام) اذا صلی یبرز الی موضع خشن فیصلی فیه و یسجد علی الارض. عععع؛
امام سجاد (علیه السلام) هنگام نماز لباس پشمی خشن می پوشید و در مکان زبر و سخت به نماز می ایستاد و بر زمین سجده می کرد.
بحار الانوار، ج 46، ص 108.

حدیث2

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان علی بن الحسین (علیه السلام) اذا کان شهر رمضان لم یتکلم الا بالدعا و التسبیح و الاستغفار و التکبیر فاذا اءفطر قال: اللهم ان شئت اءن تفعل فعلت.
امام سجاد (علیه السلام) در ماه مبارک رمضان جز به دعا و تسبیح و استغفار و تکبیر لب نمی گشود و سخن نمی گفت، هنگامی که افطار می کرد می فرمودند: معبودا! هر کاری را خواسته باشی انجام دهی انجام خواهی داد.
کافی، ج 4، ص 88، ح 8.

حدیث3

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان علی بن الحسین (علیه السلام) یصل ما بین شعبان و رمضان و یقول: صوم شهرین متتابعین توبة من الله.
امام سجاد (علیه السلام) روزه ماه شعبان و رمضان را بهمدیگر می چسباند، و می فرمودند: روزه دو ماه پشت سر هم موجب پذیرش توبه از طرف خداست .
کافی، ج 4، ص 92، ح 3.

حدیث4

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان علی بن الحسین (علیه السلام) اذا کان الیوم الذی یصوم فیه، یاءمر بشاة فتذبح و تقطع اءعضاؤ ه و تطبخ، و اذا کان عند المساء اءکب علی القدور حتی یجد ریح المرق و هو صائم، ثم یقول: هاتوا القصاع اغرفوا لال فلان، و اغرفوا لال فلان حتی یاءتی علی آخر القدور، ثم یؤ تی بخبز و تمر فیکون ذلک عشاءه.
روزی که امام سجاد (علیه السلام) روزه می گرفت دستور می داد گوسفندی تهیه و ذبح شود و تکه شود و پخته شود هنگامی که شب می شد سر خود را بالای دیگها خم می کرد تا بوی آبگوشت را با دهان روزه بچشد و بعد از چشیدن می فرمودند: کاسه ها را بیاورید برای فلان خاندان و فلانی پر کنید تا اینکه به آخرین دیگها می رسید نان و خرما آورده می شد، پس این شامش می شد.
بحار، ج 46، ص 71 ؛ من لا یحضره الفقیه 90، ح 1955.

حدیث5

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان علی بن الحسین (علیه السلام) لا یسافر الا مع رفقة لا یعرفونه و یشترط علیهم اءن یکون من خدم الرفقة فیما یحتاجون الیه.
امام چهارم (علیه السلام) جز با کاروانی که او را نشناسند مسافرت نمی کرد و با آنان شرط می کرد که از خدمتگزاران کاروان در نیازمندیهای آنان باشد.
بحار الانوار، ج 46، ص 69.

حدیث6

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان (علی بن الحسین (علیه السلام)) یقبل الصدقة قبل ان یعطیها السائل، قیل له: ما یحملک علی هذا؟ قال: فقال: لست اقبل ید السائل انما اقبل ید ربی، انها تقع فی ید ربی قبل اءن تقع فی ید السائل...
امام چهارم (علیه السلام) قبل از اینکه صدقه را به فقیر بدهد می بوسید، از امام سؤال شد، حکمت این کار شما چیست؟ فرمودند: من دست پروردگارم را می بوسم نه دست فقیر را، زیرا صدقه قبل از اینکه به دست فقیر برسد در دست خدا قرار می گیرد.
بحار الانوار، ج 46، ص 74.

حدیث7

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان علی بن الحسین (علیه السلام) یقول: انی لا حب اداوم علی العمل و ان قل.
امام علی بن الحسین (علیه السلام) می فرمودند: من دوست دارم که بر کار مداومت داشته باشم اگر چه کم باشد.
وسائل الشیعة، ج 1، ص 70.

حدیث8

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان علی بن الحسین (علیه السلام) یمشی مشیة کاءن علی راءسه الطیر لا یسبق یمینه شماله.
امام چهارم چنان با آرامش راه می رفت مثل اینکه بالا سرش پرنده ای قرار دارد (که نمی خواهد او حرکتش را متوجه شود و پرواز کند) طرف راست او جلوتر از طرف چپش پیشی نمی گرفت.
مشکاة الانوار، 227.

حدیث9

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان زین العابدین بکی علی اءبیه اءربعین سنة، صائما نهاره، قائما لیله، فاذا حضر الافطار جاء غلامه بطعامه و شرابه فیضعه بین یدیه فیقول: کل یا مولای، فیقول (علیه السلام): قتل ابن رسول الله (علیه السلام) جائعا، قتل ابن رسول الله (علیه السلام) عطشانا، فلا یزال یکرر ذلک و یبکی حتی یبل طعامه بدموعه، و یمزج شرابه بدموعه فلم یزل کذلک حتی لحق بالله عزوجل.
امام زین العابدین (علیه السلام) چهل سال برای پدر بزرگوارش گریه کرد، در حالی که روزش، روزه دار بود و شبش، شب زنده داری می کرد، هنگامی که وقت افطار می شد غلامش غذا و نوشیدنی برای او می آورد و جلویش می گذاشت و می گفت: بخور، امام (علیه السلام) می فرمودند: فرزند رسول خدا (علیه السلام) گرسنه و تشنه شهید شد این جمله را تکرار می کرد و گریه سر می داد تا اینکه غذایش با اشک چشمش مخلوط می شد او هموار اینطور بود تا این که به جوار رحمت حق شتافت.
وسائل الشیعة، 2، 923.

حدیث10

امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:
لاءن اءدخل السوق و معی درهم اءبتاع به لحما لعیالی و قد قرموا الیه اءحب الی من اءن اءعتق نمسة.
چنانچه وارد بازار شوم و همراهم درهمی باشد که با آن برای خانواده ام گوشتی بخرم که به آن اشتیاق دارند برای من محبوبتر است از اینکه فردی را آزاد کنم.
وسائل الشیعة، ج 15، ص 251، ح 6.

حدیث11

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
کان علی بن الحسین (علیه السلام) یصلی فی الیوم و اللیلة الف رکعة و کانت الریح تمیله بمنزلة السنبلة، و کانت له خمسماءة نخلة، فکان یصلی عند کل نخلة رکعتین، و کان اذا قام فی صلاته غشی لونه لون آخر، و کان قیامه فی صلاته قیام العبد الذلیل بین یدی الملک الجلیل، کان اءعضائه ترتعد من خشیة الله و کان یصلی صلاة مودع یری اءنه لا یصلی بعدها اءبدا.
امام چهارم (علیه السلام) شبانه روز هزار رکعت نماز می خواند و باد همانند سنبلی او را حرکت می داد و او دارای پانصد نخل بود، که کنار هر کدام دو رکعت نماز می خواند، و هنگامی که به نمازش می ایستاد رنگ برنگ می شد و ایستادنش در نماز همانند ایستادن بنده در مقابل پادشاه بزرگ بود، بدن او از خوف خدا می لرزید، و همانند کسی که با نماز وداع می کند و فکر می کند آخرین نماز اوست و دیگر هیچ وقت نماز نخواهد خواند نماز می گزارد.
بحار الانوار، ج 46، ص 79.

حدیث12

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
کان علی بن الحسین (علیه السلام) یصلی فی الیوم و اللیلة اءلف رکعة کما کان یفعل اءمیر المؤمنین (علیه السلام).
امام علی بن الحسین (علیه السلام) شبانه روز هزار رکعت نماز می خواند همانطور که امیرمؤمنان هم چنین می کرد.
بحار الانوار، ج 46، ص 61.

حدیث13

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
کان لابی (علیه السلام) فی موضع سجوده آثار ناتئة و کان یقطعها فی السنة مرتین، فی کل مرة خمس ثفنات، فسمی ذاالثفنات لذلک.
در سجدگاه پدر بزرگوارم آثار ورم بود و سالی دوبار آن را قطع می کرد در هر مرتبه پنج لایه پینه بود از این جهت او را ((ذو الثفنات)) نامیدند.
بحار الانوار، ج 46، ص 6.

حدیث14

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ان اءبی علی بن الحسین (علیه السلام) ما ذکر الله عزوجل نعمة الا سجد، و لا قراء آیة من کتاب الله عزوجل فیها سجود الا سجد و لا دفع الله عزوجل عنه سوء یخشاه اءوکید کائد الا سجد و لا فرغ من صلاة مفروضة الا سجد، و لا وفق لاصلاح بین اثنین الا سجد و کان اءثر السجود فی جمیع مواضع سجوده، فسمی السجاد لذلک.
پدرم علی بن الحسین (علیه السلام) هیچ گاه نعمتی را یاد نمی کرد جز اینکه سجده شکر انجام می داد، و آیه ای از کتاب خدا را نمی خواند که دارای سجده بود مگر اینکه سجده می کرد، و هر گاه خداوند، مکر حیله گری یا خطری را از او بر طرف می کرد سجده شکر بجا می آورد و هر وقت از نماز فارغ می شد سجده می کرد و زمانی که موفق می شد بین دو نفر اصلاح کند سجده می کرد و طوری بود که اثر سجده در تمام اعضاء هفتگانه سجده او نمایان بود از این جهت او سجاد نامیده شد.
بحار الانوار، ج 46، ح 6.

حدیث15

لو مات من بین المشرق و المغرب لما استوحشت بعد اءن یکون القرآن معی؛
اگر تمام کسانی که در میان مشرق و مغرب هستند از دنیابروند (و من تنها بمانم) و قرآن با من باشد وحشت مرا نمی گیرد (و نمی ترسم).
بحارالانوار، ج 46، ص 107.

حدیث16

امام باقر علیه‌السلام :
کانَ یُصَلّی صَلاةَ مُوَدِّعٍ یَری أنَّهُ لایُصَلِّی بَعدَها أبَدَا ؛
امام سجّاد علیه‌السلام مانند کسی که آخرین نماز خود را به جای می‌آورد ، نماز می‌گزارد. او چنین می دید که پس از آن هیچ‌گاه نماز نمی‌گزارد .
. همان ، ج 46 ، ص 79 .

حدیث17

امام باقر علیه‌السلام :
کانَ أثَرُ السُّجُودِ فِی جَمیعِ مَواضِعِ سُجُودِهِ فَسُمِّیَ السَجّادُ لِذلِکَ ؛
اثر سجده در تمام مواضع هفت گانه سجده او(امام سجاد علیه لسلام) نمایان بود ؛ از این جهت «سجّاد» نامیده شد .
. بحار الأنوار ، ج 46 ، ص 6 .

حدیث18

امام صادق علیه‌السلام :
یُنادِی مُنادٍ یَومَ القیامَةِ أینَ زَینُ العابِدینَ؟ فَکَأنّی أنظُرُ إلی عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ علیه‌السلام یَخطُرُ بَینَ الصُّفُوفِ ؛
روز قیامت منادی ندا می‌دهد : «زیور عبادت کنندگان کجاست؟» گویا علی بن‌حسین علیه‌السلام را می‌بینم که میان صف‌ها با ابّهت گام بر می‌داد .
. میزان الحکمه ، ح 1131 .

حدیث19

قالَ الامام ابو عبدالله - علیه السّلام - : کان علی بن الحسین اذا اتاهُ ختنُهُ علی ابنتهِ او علی اختِهِ، بَسَطَ له ردائُه ثم اجلسَهُ ثم یقول: مرحباً بمن کفی المؤنةَ و سَتَرَ العورة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: سیرة (امام) علی بن الحسین این بود که هنگامی که یکی از دامادهای او (شوهر دختر یا شوهر خواهر او)، بر او وارد می شد، امام - علیه السّلام - عبای خود را بر زمین، پهن می نمود و وی را بر آن می نشاند، سپس می فرمودند: آفرین بر کسی که مخارج ناموس مرا می پردازد و او را حفظ می کند.
«وسائل الشیعه، ج 14، ص 24»

حدیث20

قال الامام السجاد ـ علیه السّلام ـ : اللّهم انّی اسئلک ان تملَاَء قلبی حُبّاً لکَ.
امام سجاد ـ علیه السّلام ـ در دعا اینگونه می فرمودند: خداوندا قلب مرا از محبت به خودت سرشار نما.
«بحارالانوار، ج 95، ص 93»

حدیث21

الإمام الصادق علیه السلام :
إنَّ عَلِیَّ بنَ الحُسَینِ علیه السلام استَقبَلَهُ مَولیً لَهُ فی لَیلَةٍ بارِدَةٍ ، وعَلَیهِ جُبَّةُ خَزٍّ ومِطرَفُ خَزٍّ وعِمامَةُ خَزٍّ وهُوَ مُتَغَلِّفٌ بِالغالِیَةِ ، فَقالَ لَهُ : جُعِلتُ فِداکَ ، فی مِثلِ هذِهِ السّاعَةِ عَلی هذِهِ الهَیئَةِ إلی أینَ ؟
قالَ : فَقالَ : إلی مَسجِدِ جَدّی رَسولِ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله ، أخطُبُ الحورَ العینَ إلَی اللّه‌ِ عَزَّوجَلَّ .
امام صادق علیه السلام :
خدمتکار علی بن الحسین (زین العابدین) علیه السلام ، ایشان را در شبی سرد ، ملاقات کرد ، در حالی که جامه و ردا و عمامه‌ای از خَز پوشیده و خود را با عطری ، خوش‌بو کرده بود . گفت : فدایت شوم! در چنین ساعتی و با این وضع ، ره‌سپار کجایی؟
امام علیه السلام فرمود : « به مسجد جدّم پیامبر خدا می‌روم تا از خدای عز و جلحوریان را خواستگاری کنم » .
الغالِیَةُ : نوع من الطیب مُرکّب من مسک وعنبر ودُهن ، والتغلّف بها : التلطُّخُ (النهایة : ج 3 ص 383 «غلا») .الکافی: ج 6 ص 517 ح 5 ، بحار الأنوار: ج 46 ص 59 ح 13 .

حدیث22

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
بَکی عَلیُّ بْنُ الحُسَینِ علیه السّلام عِشْرینَ سَنَةً وَ ما وُضِعَ بَیْنَ یَدَیْهِ طَعامٌ اِلاّبَکی؛
امام زین العابدین علیه السّلام بیست ساله (به یاد عاشورا) گریستند و هرگز طعامی پیش روی او نمی گذاشتند مگر اینکه گریه می کردند.
بحارالانوار، ج 46، ص 108

حدیث23

امام سجاد علیه السّلام فرمودند:
اِنّی لَمْ اَذْکُرْ مَصْرَعَ بَنی فاطِمَةَ اِلاّ خَنَقَتْنی لِذلِکَ عَبْرَةٌ ؛
من هرگز شهادتِ فرزندان فاطمه (علیها السّلام) را به یاد نیاوردم، مگر آن که بخاطر آن، چشمانم اشکبار گشت .
بحارالانوار، ج 46، ص 109

حدیث24

قال الصادق - علیه السلام -:
کان (السجاد) - علیه السلام - اذا حضرت الصلاة اقشعر جلده و اصفر لونه و ارتعد کالسعفة ؛
چون وقت نماز فرا می رسید بدن امام زین العابدین (علیه السلام) می لرزید و رنگ چهره اش زرد می شد و مانند شاخه نخل خرما و مرتعش می شد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 247).

حدیث25

قال الامام الصادق -علیه السلام-:
کان علی بن الحسین - علیهماالسلام - اذا قام الی الصلاة ، تغیر لونه .فاذا سجد لم یرفع راءسه حتی یرفض عرقا ؛
امام سجاد (ع ) وقتی به نماز می ایستاد رنگش دگرگون می شد و چون به سجده می رفت سربر نمی داشت تا آن که عرق از وی می ریخت .
(فروع کافی ، ج 3، ص 300)

حدیث26

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
اگر همه‌ی مردم از شرق تا غرب عالم بمیرند با وجود قرآن در کنار من، هرگز احساس وحشت و تنهایی نکنم.
(بحارالانوار/89/239)

حدیث27

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
کانَ اَبی زَیْنُ الْعابِدینَ علیه‌السلام اِذا نَظَرَ اِلَی الشَّبابِ الَّذینَ یَطْـلُبونَ الْعِلْمَ اَدْناهُمْ اِلَیْهِ وَ قالَ : مَرحَبا بِکُمْ اَ نْتُمْ وَدائِعُ الْعِلْمِ وَ یوشِکُ اِذْ اَ نْتُمْ صِغارُ قَوْمٍ اَنْ تَـکونوا کِبارَ آخَرینَ ؛
پدرم [امام] زین‌العابدین علیه‌السلام ، هر گاه به جوانانی که دانش می‌اندوختند ، می‌نگریست ، آنان را به خود نزدیک می‌کرد و می‌فرمود : آفرین بر شما که امانت‌های [مردم برای آموختن]دانشید و به‌زودی شما کم‌سالان جامعه ، بزرگان جامعه‌ای دیگر می‌شوید .
الدر النظیم فی مناقب الائمة اللهامیم ، ص 587 .

حدیث28

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
هیچ جرعه ای سرنکشیدم که نزد من خوشتر از جرعه ی خشمی باشد که با آن طرف مقابل را کیفر ندهم.
اصول کافی، ج2، ص 109.

حدیث29

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان علی بن الحسین (علیه السلام) کان اءحسن الناس صوتا بالقرآن و کان یرفع صوته حتی یسمعه اهل الدار.:
امام علی بن الحسین (علیه السلام) از نظر صوت قرآنی نیکوترین فرد بود و صدای قرآن خواندنش را بلند می کرد تا اهل خانه بشنوند و بهره مند گردند.
وسائل الشیعه، ج 4، ص 858.

امام باقر(ع)

حدیث1

عن ابی عبدالله - علیه السلام - قال: کانَ لِاَبِی ثَوْبانِ خَشِنانِ یُصَلّی فِیهِما صَلاتَهُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: پدرم دو لباس خشن داشت که در آن دو لباس نماز خویش را می‌خواند.
«وسائل الشیعة، ج3، ص331»

امام صادق(ع)

حدیث1

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یریدوننی الا اقول الحق و الله لا ازال اقول الحق حتی اموت
از من می خواهند که حق را نگویم، به خدا سوگند هماره حق را خواهم گفت تا هنگامی که مرگ بسراغم آید.
رجال الکشی: 601 ح 1121

حدیث2

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انی لاسارع الی حاجة عدوی خوفا ان اراده فیستغنی عنی.
من با شتاب نیاز دشمن را بر آورده می سازم از بیم آنکه مبادا او را رد کنم و او از من بی نیاز شود.
بحارالانوار 78: 207 ح 64

حدیث3

امام کاظم (علیه السلام) فرمودند:
کان یعرف موضع سجود ابی عبدالله (علیه السلام) بطیب ریحه.
جایگاه سجده امام صادق (علیه السلام) از بوی خوش آنجا شناخته می شد.
کافی 6: 511 ح 11

حدیث4

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما اتخمت قط و ذلک انی لم ابداء بطعام الا قلت بسم الله و لم افرغ من طعام الا قلت الحمدلله.
هرگز هضم غذا بر من مشکل نشده است، زیرا هیچ گاه شروع به غذا نکردم مگر اینکه ((بسم الله)) گفتم و هیچ گاه از غذا خوردن فارغ نشدم مگر آنکه ((الحمدلله)) گفتم.
وسائل الشیعه، 16 ص 586 ح 7

حدیث5

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انی اذا سافرت فی شهر رمضان ما آکل الا القوت و ما اشرب کل الری.
هرگاه در ماه رمضان به مسافرت می روم (به احترام ماه رمضان اگر چه مسافرم و روزه بر من واجب نیست ولی) جز به اندازه رمق داشتن غذا نمی خورم و هرگز از آب در حد سیراب شدن نمی نوشم.
وسائل الشیعه 7: 147 ح 5

حدیث6

امام صادق علیه السّلام می فرمایند:
قالَ لی اَبی : یا جَعْفَرُ! اَوْقِفْ لی مِنْ مالی کَذا وکذا النّوادِبَ تَنْدُبُنی عَشْرَ سِنینَ بِمنی اَیّامَ مِنی ؛
پدرم امام باقر علیه السّلام به من فرموندد:
ای جعفر! از مال خودم فلان مقدار وقف نوحه خوانان کن که به مدّت ده سال در (منا) در ایام حجّ، بر من نوحه خوانی و سوگواری کنند.
بحارالانوار، ج 46، ص 220

حدیث7

فضل بن ابی قرّه: خدمت امام صادق‌علیه السلام که در باغشان مشغول کار بودند، رسیدیم و عرض کردیم: خدا ما را فدای شما کند! اجازه بدهید یا ما برایتان کار کنیم و یا غلامان. حضرت فرمودند: نه، مرا به حال خود بگذارید؛ زیرا دوست دارم خداوند عزّوجلّ مرا در حال کار کردن و زحمت کشیدن برای کسب روزی حلال ببیند.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 163، ح 3595.

حدیث8

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
این لاعمل فی بعض ضیاعی حتی اعرق و ان لی من یکفینی لیعلم الله عزوجل انی اطلب الرزق الحلال.
من در برخی زمینهای کشاورزیم کار می کنم تا عرق می کنم، در حالی که افرادی هستند که به جای من کار کنند و مرا از کار کردن بی نیاز کنند، ولی من کار می کنم تا خداوند بزرگ بداند که من برای روزی حلال تلاش می کنم.
وسائل الشیعه 12: 23 ح 8

امام کاظم(ع)

حدیث1

امام رضا(سلام الله علیه):
کانَ أبی إذا دَخَلَ شَهرُ الْمُحَرَّمِ لا یُری ضاحِکاً؛
چون ماه محرم فرا می‌رسید، کسی پدرم را خندان نمی‌دید.
وسائل الشیعة، ج 10، ص 505

حدیث2

عن ابی الحسن موسی (علیه السلام):
انه کان اذارفع راءسه فی صلاته من السجدة الاخیرة جلس جلسة ثم نهض للقیام و بادر برکبتیه من الارض قبل یدیه ، و اذا سجد بادربهما الارض قبل رکبتیه؛
هنگامی که امام کاظم (علیه السلام) سر از سجده دوم برمی داشت ، کمی می نشست و بعد قیام می کرد (و یکسره از سجده قیام نمی کرد) و پیش از دستها، زانوها را از زمین برمیداشت وهنگامی که به سجده می رفت ، دستها راپیش از زانوها بر زمین می گذاشت .
(بحارالانوار، ج 85، ص 162).

حدیث3

امام رضا علیه السّلام فرمودند:
انَ اَبی اِذا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لا یُری ضاحِکاً وَ کانَتِ الْکِاَّبَةُ تَغْلِبُ عَلَیْهِ حَتّی یَمْضِیَ مِنْهُ عَشْرَةُ اَیّامٍ،
فَاِذا کانَ الْیَوْمُ العْاشِرُ کانَ ذلِکَ الْیَوْمُ یَوْمَ مُصیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکائِهِ ؛
هرگاه ماه محرّم فرا می رسید، پدرم (موسی بن جعفرعلیه السّلام) دیگر خندان دیده نمی شد و غم و افسردگی بر اوغلبه می یافت تا آن که ده روز از محرّم می گذشت ، روز دهم محرّم که می شد، آن روز، روز مصیبت و اندوه و گریه پدرم بود.
امالی صدوق ، ص 111

حدیث4

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
زیارَةُ قَبرِ أبی مِثلُ زِیارَةِ قَبِر الحُسَینِ؛
زیارت قبر پدرم ، موسی بن جعفرعلیه السلام ، مانند زیارت قبر حسین‌علیه السلام است .
کامل الزیارات ، ص 499

حدیث5

امام رضا علیه‌السلام :
کانَ [الامام الکاظم علیه‌السلام ]عَقلُهُ لاتُوازی بِهِ العُقُولُ و رُبَّما شاوَرَ الأسوَدَ مِن سُودانِهِ ؛
هیچ اندیشه‌ای با اندیشه او(امام کاظم علیه السلام) برابری نمی‌کرد و [با این حال] چه بسا با یکی از خادمان سیاه خود مشورت می‌کرد .
مکارم الأخلاق ، ج 2، ص 99 .

امام رضا(ع)

حدیث1

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم :
مَن أحَبَّ أن یَلقَی اللّه‌َ ضاحِکا مُستَبشِرا فَلیَتَوَلَّ عَلِیَّ ابنَ مُوسَی الرِّضا علیه‌السلام ؛
کسی که دوست دارد خندان و با روی گشاده خداوند را دیدار کند ، باید از محبّت و ولایت علی بن موسی الرضّا علیه‌السلام بهره‌مند باشد .
بحار الأنوار ، ج 36 ، ص 296 .

حدیث2

امام رضا(سلام الله علیه):
ما زارَنی أحَدٌ مِن أَولیائی عارِفاً بِحَقّی إلّا شُفِّعتُ فِیهِ یَومَ الْقیامَةِ؛
هر یک از دوستانم مرا با شناخت حقّم زیارت نمی‌کند مگر این که در روز قیامت، شفاعتم از او پذیرفته می‌شود.
وسائل الشیعة، ج 13، ص 552

حدیث3

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
سَتُدفَنُ بَضعَةٌ مِنّی بأرضِ خُراسانَ، لا یَزُورُها مُؤمِنٌ إلاّ أوجَبَ اللَّهُ لَهُ الجَنَّةَ؛
زود باشد که پاره‌ای از تن من در خاک خراسان دفن شود. هیچ مؤمنی آن را زیارت نکند مگر آن که خداوند بهشت را بر او واجب گرداند.
حکمت نامه پیامبر اعظم صلَّی الله علیه و آله ج4 ، ص 300

حدیث4

امام رضا(سلام الله علیه):
ألا وإنّی لَمَقتولٌ بِالسَّمِّ ظُلما،ومَدفونٌ فی مَوضِعِ غُربَةٍ؛ فَمَن شَدَّ رَحلَهُ إلی زِیارَتِی، استُجیبَ دُعاؤُهُ،وغُفِرَ لَهُ ذَنبُه؛
بدانید که من با زهر ستم، کشته خواهم شد و در خاک غربت، دفن خواهم شد. پس، هر که برای زیارت من بارِ سفر بربندد، دعایش مستجاب و گناهانش آمرزیده می‌شود.
نهج الدعاء، ج‌1، ص: 381

حدیث5

حضرت امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
من زارنی علی بعد داری اتیته یوم القیامه فی ثلاث مواطن حتی اخلصه من اهوالها؛ اذا نظایرت الکتب یمینا و شمالا و عندالصراط و عندالمیزان؛
هر که مرا در دیار غربت زیارت کند، روز قیامت من در سه جا به داد او می رسم و از هراسها و سختیها آنها نجاتش می دهم؛ در وقتی که نامه های اعمال از راست و چپ پراکنده شوند و در هنگام گذشتن از صراط و در موقع سنجیدن اعمال (میزان)
عیون اخبار الرضا، ج2، ص 255.

حدیث6

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
الحمد لله الذی جعل فی و فی اءبنی محمد اسوة برسول الله و ابنه ابراهیم.
ستایش، شایسته خداوندی است که در من و فرزندم محمد (امام جواد) شباهتی و الگویی از پیامبر و فرزندش ابراهیم را قرار داد.
دلائل الامامه: 200

امام جواد(ع)

حدیث1

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
.... و اءن الله عزوجل رکب فی صلبه (الحسین (علیه السلام)) نطفة مبارکة طیبة زکیة مرضیة و سماها محمد بن علی (علیه السلام) فهو شفیع شیعته، و وارث علم جده، له علامة بینة و حجة ظاهرة.
...خداوند بزرگ در صلب امام حسین (علیه السلام) نطفه بابرکت و پاک و پاکیزه و پسندیده ای قرار داده و او را محمد بن علی (علیه السلام) نامیده است که او شفیع شیعیان، و وارث دانش جدش می باشد، او دارای نشانه ای آشکار و برهانی روشن است.
عوالم العلوم 23: 218.

حدیث2

قال الرضا (علیه السلام) لاصحابة:
قد ولد لی شبیه موسی بن عمران، فالق البحار و شبیه عیسی بن مریم قدست ام ولدته، قد خلقت طاهرة مطهرة.
امام رضا (علیه السلام) به اصحابشان فرمودند:
برای من فرزندی متولد شد که شبیه موسی بن عمران است که دریاها را شکافت و مانند عیسی بن مریم که مادرش مقدس و پاک و پاکیزه او را به دنیا آورده بود.
بحارالانوار 50: 15 ح 19

حدیث3

امام رضا (علیه السلام) اوصاف امام جواد(علیه السلام) را چنین بیان کردند:
الصادق، و الصابر، و الفاضل، و قرة اءعین المؤ منین و غیظ الملحدین.
او راستگو، صبور و بردبار، دارای فضیلت، نور چشم مؤ منان و مایه خشم کفار است.
مستدرک عوالم العلوم 23: 27

حدیث4

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
الحمد لله الذی جعل فی و فی اءبنی محمد اسوة برسول الله و ابنه ابراهیم.
ستایش، شایسته خداوندی است که در من و فرزندم محمد (امام جواد) شباهتی و الگویی از پیامبر و فرزندش ابراهیم را قرار داد.
دلائل الامامه: 200

حدیث5

ابو یحیی صفانی می گوید:
در خدمت امام رضا (علیه السلام) بودم که فرزند کوچکشان، امام جواد (علیه السلام) ، را نزد ایشان آوردند. امام رضا(علیه السلام) فرمودند:
«این مولودی است که با برکت تر از او برای شیعیان ما به دنیا نیامده است.»
بحار الانوار، ج 50، ص 23، ح 14

حدیث6

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
انا الجواد، انا العالم بانساب الناس فی الاصلاب انا اعلم بسرائرکم و ظواهرکم، و ما انتم صائرون الیه.
من جوادم، من عالم به نسبهای مردم در صلبها هستم، من از نهانها و آشکارهای شما آگاهترم، و بهتر می دانم که سرانجام شما چه خواهد بود.
بحارالانوار 50: 108.

امام هادی(ع)

حدیث1

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
لو سلک الناس وادیا شعبا لسلکت وادی رجل عبد الله وحده خالصا؛
اگر همه مردم مسیری را انتخاب کنند و در آن گام نهند ، من به راه کسی که تنها خدا را خالصانه می پرستد خواهم رفت .
بحار الانوار ، ج 78 ، ص 245

امام حسن عسکری(ع)

حدیث1

امام علی علیه‌السلام :
العُلَماءُ حُکّامٌ عَلَی‌النّاسِ؛
عالمان ، فرمانروای بر مردمند.
غرر الحکم : 507 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث2

کانَ لِباسُ اَبِی مُحَمَّدٍ الْعَسْکری - علیه السلام - بَیاضٌ ناعِمَةٌ فَحَسَرَ عَن ذِراعَیْهِ فَاِذاً مَسْحٌ اَسْوَدٌ خَشِنٌ عَلی جِلْدِهِ فَقالَ هذا لللّه وَ هذا لَکُمْ.
لباس امام عسکری - علیه السلام - لباسی سفید رنگ و نرم بود پس آن امام دست‌های خود را بالا زد در زیر لباس روئی، لباسی موئین، سیاه و خشن داشت، فرمودند: این لباس خشن برای خداوند و این لباس سفید نرم را به برای شما پوشیده‌ام.
«سفینة البحار، ج2، ص504»

امام مهدی(ع)

حدیث1

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لینز عن عنکم قضاة السوء... و لیعزلن عنکم امراء الجور و لیطهرن الارض من کل غاش و لیعملن بالعدل.
براستی او (امام مهدی علیه السلام) قاضیان زشت کردار را بر کنار می کند و حکمرانان ستمگر را بر می دارد و زمین را از هر ستمگری پاکیزه می کند و خود به عدالت رفتار می نماید.
بحارالانوار، ج 51، ص 120، حدیث 23.

حدیث2

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
فیریکم کیف عدل السیرة و یحیی میت الکتاب و السنة.
(امام مهدی علیه السلام) شیوه عدالت را به شما نشان می دهد و احکام از بین رفته کتاب و سنت را زنده سازد.
نهج البلاغه خطبه 138

حدیث3

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فاذا قام قائمنا (علیه السلام) حرم علی کل ذی کنز کنزه حتی یاءتوه به یستعین به.
چون قائم ما قیام کند، هر گنجی را بر صاحب آن حرام نماید، تا آن را به خدمت او آورند و او آن گنج را (در راه مصالح مردم) به کار گیرد.
تهذیب الاحکام، ج 4، ص 144، روایت 402

حدیث4

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یفرق المهدی اصحابه فی جمیع البلدان و یاءمرهم بالعدل و الاحسان و یجعلهم حکاما فی الاقالیم و یاءمرهم بعمران المدن.
مهدی(علیه السلام) اصحاب خویش را در تمامی شهرها می پراکند و آنان را به عدالت و احسان فرمان می دهد، آنان را حاکمان مناطق مختلف قرار داده به آنان دستور می دهد که به آبادانی و سازندگی شهرها بپردازند.
یوم الخلاص، ص 395

حدیث5

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
یعطف الهوی علی الهدی اذا عطفوا الهدی علی الهوی و یعطف الراءی علی القرآن اذا عطفوا القرآن علی الراءی.
هنگامی که مردم هدایت را تحت الشعاع هوای نفس خود قرار دهند (مهدی علیه السلام) خواسته های نفسانی را تحت الشعاع هدایت قرار می دهد و هنگامی که مردم قرآن را بر اساس راءی و خواسته های خود تفسیر کنند (مهدی) آراء و نظریات را پیرو قرآن قرار می دهد.
نهج البلاغه، خطبه 138.

حدیث6

قال الامام علی (علیه السلام) فی صفة المهدی:
اوسعکم کهفا و اکثرکم علما و اوصلکم رحما... شوقا الی رؤ یته.
امام علی (علیه السلام) درباره صفات مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرمودند:
پناه دهی او از همه شما گسترده تر و دانشش از همه شما بیشتر و رسیدگی به خویشانش از همه شما فزونتر است... چقدر مشتاق دیدن اویم!
بحارالانوار، ج 51 ص 115، روایت 24.

حدیث7

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
و یدخل المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بیت المقدس و یصلی بالناس اماما... فیتقدم المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فیصلی بالناس و یصلی عیسی خلفه و یبایعه .
مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) وارد بیت المقدس شود و به امامت او مردم نماز می گزارند... مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) جلو رفته و مردم و نیز عیسی (علیه السلام) پشت سر او نماز گزارند و عیسی با وی بیعت نماید.
الامام المهدی، ص 557.

حدیث8

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فیقبل علی الطائفة المنحرفة فیعظهم و یدعوهم ثلاثه ایام فلا یزدادون الا طغیانا و کفرا فیاءمر بقتلهم فیقتلون جمیعا.
پس (امام مهدی علیه السلام) روی به گروه منحرفان نماید و سه روز آنان را موعظه و دعوت کند و چون آنان بر طغیان و کفرشان بیفزایند، فرمان به کشتار آنان می دهد، و همگی را می کشند.
نوائب الدهور، ج 3، ص 142.

حدیث9

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ان رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) سار فی امته باللین، کان یتاءلف الناس، و القائم (علیه السلام) یسیر بالقتل، بذلک امر فی الکتاب الذی معه ان یسیر بالقتل و لا یستتب احدا، ویل لمن ناواه.
همانا رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) با امت خویش به نرمی و محبت رفتار می نمود، ولی امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) با کشتن با آنان برخورد کند. این فرمانی است که در نوشته ای که همراه اوست به او دستور داده اند تا با این شیوه رفتار کند و کسی را به توبه فرا نخواند. وای بر آنکه با او دشمنی ورزد!
الغیبة، نعمانی، ص 153.

حدیث10

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
العلم سبعة و عشرون جزءا فجمیع ما جائت به الرسل جزءان فلم یعرف الناس حتی الیوم غیر الجزئین فاذا قام القائم اخرج الخمسة و العشرین جزء فبثها فی الناس.
دانش، بیست و هفت قسمت است. تمامی آنچه پیامبران آورده اند دو قسمت است و مردم تاکنون بیش از دو قسمت را نشناخته اند. چون قائم بپای خیزد، بیست و پنج قسمت دیگر را بیرون آورد و در میان مردم بپراکند.
موسوعة احادیث المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ج 4، ص 53.

حدیث11

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اذا قام قائمنا فانه یقسم بالسویة و یعدل فی خلق الرحمن البر منهم و الفاجر.
چون قائم ما بپای خیزد بطور مساوی تقسیم می کند و در میان خلق خدا - با نیک و بد - به عدالت رفتار می نماید.
علل الشرایع، ص 161

حدیث12

قال الباقر (علیه السلام) فی صفة المهدی:
یعطیکم فی السنة عطائین و یرزقکم فی الشهر رزقین و تؤ تون الحکمة فی زمانه حتی ان المرئة لتقضی فی بیتها بکتاب الله تعالی و سنة رسول الله.
امام باقر (علیه السلام) در توصیف مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرمودند:
در سال دو بار بر شما بخشش می فرماید و در هر ماه دوبار روزی می دهد. در زمان او حکمت به شما داده شود، تا آنجا که زن در خانه خویش بر اساس کتاب خداوند و سنت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) حکم می کند.
الغیبة، نعمانی، ص 158.

حدیث13

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کل ما فی ایدی شیعتنا من الارض فهم فیه محللون حتی یقوم قائمنا فیجبیهم طسق ما کان فی ایدیهم و یترک الارض فی ایدیهم و اما ما کان فی ایدی غیرهم فان کسبهم من الارض حرام علیهم حتی یقوم قائمنا فیاءخذ الارض من ایدیهم و یخرجهم صغرة.
همه زمینهایی که در اختیار شیعیان ماست بر آنان حلال است تا آنکه قائم ما قیام نماید و از آنان مالیات زمینهایی را که در اختیار آنان است بستاند و زمین را به ایشان واگذار نماید. اما زمینهایی که در اختیار غیر شیعیان است، در آمد آنان از این زمینها حرام است تا وقتی که قائم ما بپای خیزد و زمین را از آنان باز ستاند و با ذلت آنان را بیرون براند.
الکافی، ج 1 ص 408

حدیث14

قال امیرالمؤ منین (علیه السلام) فی توصیف المهدی (علیه السلام):
فلا یترک عبدا مسلما الا اشتراه و اعتقه و لا غارما الا قضی دینه و لا مظلمة لاحد من الناس الا ردها و لا یقتل قتیل الا قضی عنه دینه و الحق عیاله فی العطاء.
امیر مؤ منان (علیه السلام) در توصیف امام مهدی (علیه السلام) فرمودند:
هیچ برده مسلمانی باقی نمی ماند مگر آنکه مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) او را خریده و آزاد می سازد و بدهکاری نیست مگر آنکه وام او را بپردازد. ستمی بر کسی نمی رود مگر آنکه داد او را بستاند. کسی کشته نمی شود مگر اینکه قرض او ادا می کند و خانواده اش را تحت پوشش کمکهای خویش قرار می دهد.
الامام المهدی، ص 631.

حدیث15

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
علامة المهدی ان یکون شدیدا علی العمال جوادا بالمال رحیما بالمساکین.
پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
از نشانه های مهدی است: سختگیری در برخورد با کارگزارن. بخشندگی مال. مهربانی و رحمت با تهیدستان.
موسوعة احادیث الامام المهدی، ص 246، ج 1، روایت 152.

حدیث16

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
القائم من ولدی... و سنته سنتی یقیم الناس علی ملتی و شریعتی و یدعوهم الی کتاب الله عزوجل.
قائم از فرزندان من است، شیوه و سنت او سنت من است و مردم را بر اساس دین و شریعت من بر پای می دارد و به کتاب خداوند دعوت می کند.
بحارالانوار، ج 51، ص 73، روایت 19.

حدیث17

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
انه یستخرج الکنوز و یقسم المال.
(امام مهدی علیه السلام) گنجها را استخراخ می کند و ثروتها را تقسیم می نماید.
منتخب الائر، ص 472.

حدیث18

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ان فی امتی المهدی... فیجی الیه رجل فیقول: یا مهدی اعطنی، اعطنی! قال: فیحثی له فی ثوبه ما استطاع ان یحمله.
مهدی(علیه السلام) از امت من است... شخص به محضر او می آید و می گوید: ای مهدی! به من چیزی بده! مرا چیزی ببخش! پس آن حضرت به اندازه ای که آن مرد بتواند بردارد و حمل کند (ثروت و مال) در دامان او می ریزد.
سنن ترمذی، ج 4، ص 439، روایت 2232.

حدیث19

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ان علی بن ابی طالب امام امتی... و من ولده القائم المنتظر الذی یملاء الله به الارض عدلا و قسطا کما ملئت جورا و ظلما.
براستی که علی بن ابی طالب (علیه السلام) امام امت من است... و قائم از نسل اوست. آن کس که زمین را از عدالت و مساوات لبریز می کند، آنگونه که از ستم و بیداد لبریز گشته باشد.
کشف الغمة، ج 3، ص 328

حدیث20

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یبلغ من رد المهدی المظالم حتی لو کان تحت ضرس انسان شی انتزعه حتی یرده.
کار امام مهدی (علیه السلام) در باز پس گرفتن حقوق بدانجا رسد که اگر در بن دندان انسانی حق فردی دیگر نهاده باشد، آن را باز پس گرفته و (به صاحب حق) بر می گرداند.
موسوعة احادیث الامام المهدی، ج 1، ص 221

حدیث21

قال العسکری (علیه السلام): (فی صفة القائم (علیه السلام))
فاذا قام قضی بین الناس بعلمه کقضاء داود (علیه السلام) لا یساءل البینة.
امام حسن عسگری (علیه السلام) در توصیف حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرمودند:
چون او قیام نماید، بین مردم بر اساس دانش خود حکم کند همانند قضاوت حضرت داود، و درخواست شاهد نمی کند.
الکافی، ج 1، ص 509، روایت 13.

حدیث22

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّ قائِمَنا اَهْلَ الْبَیْتِ اِذا قامَ لَبِسَ ثِیابَ عَلیٍّ - علیه السلام -.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: بدرستی که هنگامی که قائم ما اهل بیت قیام نماید، لباسی همانند لباس امیر المؤمنین خواهد پوشید.
«سفینة البحار، ج2، ص504»

حدیث23

عن امیرالمؤمنین - علیه السّلام - قال: الا و انَّ من أدرَکَها منّا یَسرِی فیها بِسراجٍ مُنیرٍ و یَحذُو فیها علی مثال الصالحین.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بدانید که همانا آن کسی که از ما (مهدی - عجل الله تعالی فرجه الشریف -) فتنه های آینده را دریابد، با چراغی روشن در آن گام می نهد و بر همان سیره و روش صالحان (پیامبر و ائمه) رفتار می کند.
«نهج البلاغه، خطبه 150»

حدیث24

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : هو شابٌ مربوعٌ، حَسَنُ الوجهِ حَسَنُ الشََّعرِ، یَسیلُ شَعرُهُ علی منکِبَیهِ و نُورُ وجِههِ یَعلُو سَوادَ لِحیتِهِ و رأسِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: او (مهدی - عجل الله تعالی فرجه الشریف -) جوانی است چهار شانه، نیکو روی و زیبا موی که مویش بر شانه اش ریخته و نور صورتش بر سیاهی موی سر و صورتش برتری دارد.
«بحار الانوار، ج 51، ص 36»

حدیث25

عن ایوب ابن نوح قال: قلتُ لابی الحسن الرضا - علیه السّلام - : انّا نرجُوا اَن تکونَ صاحبَ هذا الامرِ ...
ایوب بن نوح گوید: به امام رضا - علیه السّلام - عرضه داشتم که ما امید داریم شما صاحب الامر باشید و خداوند امر ظهور را به راحتی و بدون جنگ به شما واگذار کند، همانا ما با شما بیعت کرده و درهم ها را بنام شما ضرب می کنیم، حضرت - علیه السّلام - فرمودند: از ما اهلبیت احدی نیست که نامه های (فراوانی) برای او بیاید و با انگشتان به او اشاره شود و از مسائل (متفاوتی) از او سئوال شود و اموالی برایش بیاورند مگر اینکه کشته می شود یا می میرد تا اینکه خداوند برای این امر پسر بچه ای از ما اهل بیت را مبعوث می کند ... .
«بحار الانوار، ج 51، ص 37»

حدیث26

عن ابی جعفر - علیه السّلام - : ان الله تبارک و تعالی حیثُ خَلَقَ الخلقَ ... أخَذَ المیثاقَ علی اُوِلی العزمِ انّنی ربُّکُم و محمدً رسولی و علی امیرُ المؤمنین و اوصیائُه من بعده وُلاةُ امری و خُزّانُ علمی ... .
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: خداوند تبارک و تعالی زمانی که مخلوفات را آفرید ... از پیامبران اولی العزم پیمان گرفت که من پروردگار شمایم و محمد فرستاده من است و علی و جانشینان بعد از او والیان امر و مخزن علم من هستند و همانا به وسیله مهدی دینم را یاری می کنم و حکومتم را بر پا می سازم و از دشمنانم انتقام می گیرم و به وسیله او همه را به بندگی خود می کشانم، خواه از روی اطاعت باشد و خواه از روی اکراه.
«الکافی، ج2، ص 8»

حدیث27

قال ابو جعفر - علیه السّلام - : انّ القائمَ اذا قام بمکةَ و ارادَ أن یَتَوَجَّهَ الی الکوفةِ نادَی مُنادیهِ الا لا یحملْ احدٌ منکم ... .
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: همانا قائم زمانی که در مکه قیام کرد و خواست به سوی کوفه حرکت کند، منادیش ندا می دهد. «آگاه باشید هیچ کس از شما غذا و نوشیدنی حمل نکند» و حضرت، سنگ موسی بن عمران را همراه خود دارند و آن بار شتری است، پس در هیچ جای فرود نمی آیند مگر اینکه چشمه ای از آن می جوشد، پس هر کس گرسنه یا تشنه باشد سیر می شود و این توشه آنها تا نجف است.
«الکافی، ج 1، ص 231»

حدیث28

عن ابی جعفر - علیه السّلام - قال: السُّفیانی و القائمُ فی سَنَةٍ واحدةٍ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: خروج سفیانی و قیام قائم - علیه السّلام - در یک سال اتفاق می افتد.
«اثبات الهداة، ج 7، ص 426»

حدیث29

قال ابو جعفر - علیه السّلام - و قد سألته عن القائم - علیه السّلام - فقال: لا یکون حتی ینادی مناد من السماء یسمع اهل المشرق و اهل المغرب حتی یسمع الفتاة فی حذرها.
امام باقر - علیه السّلام - در جواب سئوالی که در مورد قائم - علیه السّلام - از او پرسیده شده بود، فرمودند: (مهدی - عجل الله تعالی فرجه الشریف -) قیام نمی کند تا آن که منادیی از آسمان ندا دهد، ندایی که اهل شرق و غرب عالم، حتی دختران پرده نشین از پس پرده آنرا می شنوند.
«اثبات الهداة، ج 7، ص 424»

حدیث30

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : طُوبی لمن ادرک قائمَ اهلِ بیتی و هو مقتدٍ به قبلَ قیامِهِ یأتِمُ به و بائمةِ الهُدی من قبلِهِ و یَبرَأُ الی الله من عدوِّهم اُولئِکَ رُفقائی و اکرمُ اُمَّتی علیَّ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خوشا به حال کسی که زمان قائم اهل بیت مرا را درک کند، در حالی که قبل از قیامش از او پیروی می کرده، به او و ائمه هدی قبل از او متمسک شده و از دشمنانشان به سوی خداوند بیزاری می جسته است، آنها دوستان من و کریم ترینِ امت من هستند.
«بحار الانوار، ج 51، ص 72»

حدیث31

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : والّذی بَعَثَنی بالحقِّ نبیاً لو لم یبقِ من الدنیا الا یومٌ واحدٌ لاطالَ اللهُ ذلک الیومَ حتی یَخرُجَ منه وَلَدی المهدیُّ فَیَنْزِلَ روحُ الله عیسی بن مریم - علیه السّلام - فَیُصلِّی خَلْفَه.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قسم به آن کس که مرا به حق به نبوت مبعوث کرد اگر از دنیا جز یک روز باقی نماند خداوند آن روز را آنقدر طولانی می کند تا فرزندم مهدی در آن روز قیام کند، پس عیسی بن مریم- علیه السّلام - فرود می آید و پشت سرش نماز می خواند.
«بحار الانوار، ج 51، ص 71»

حدیث32

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : انَّ خُلَفائی و اوصیائی و حُجَجِ اللهِ علی الخَلقِ بعدی اثنا عشر اوَّلُهم اخی و آخِرُهم وَلَدی ... قال المهدی یملأها قسطاً و عدلاً ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: همانا جانشینان و اوصیاء من و حجت های الهی بر مردم بعد از من دوازده نفرند، اولی آنها برادرم (علی) و آخرینشان فرزندم می باشد ... مهدی که دنیا را از قسط و عدل پر می‌کند ... .
«بحار الانوار، ج 51، ص 71»

حدیث33

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : الائمه بعدی اثنا عشر، عدد شهور الحول و منا مهدی هذه الامة له هیبةُ موسی و بهاءُ عیسی و حکمُ داودَ و صبرُ ایوب.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - : فرمودند: ائمه بعد از من 12 نفرند؛ به تعداد ماه های سال و مهدی این امت از ما است، هیبتی موسی گونه دارد و به زیبایی مانند عیسی است و در حکم مانند داود و صبری ایوب وار دارد.
«منتخب الاثر، ص 26»

حدیث34

عن النبی - صلّی الله علیه و آله - : الائمةُ من بعدی اثنا عشر اولُهم انت یا علی و آخرهم القائم المهدی یَفتَحُ الله علی یده مشارقَ الارضِ و مغارِبَها.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ائمه بعد از من 12 نفرند اولینشان تویی ای علی و آخرینشان مهدی قائم است، خداوند بدست او شرق و غرب زمین را فتح می کند.
«صراط المستقیم، ج 2، ص 126»

حدیث35

عن الامام ابی جعفر - علیه السّلام - قالَ : یَظْهَرُ الْمَهْدِیُّ بِمَکةَ عِنْدَ الْعِشاءِ مَعَهُ رایَةُ رَسُولِ اللهِ - صلَی الله علیه وآله - وَقَمِیصُهُ وَسَیْفُهُ وَعَلاماتٌ وَ نُورٌ وَبیانٌ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: مهدی (موعود (عج)) هنگام نماز عشا در مکه در حالی که پرچم رسول الله بر دست و پیراهن او را در بدن و شمشیر وی را با خود دارد، ظهور می کند و با او نشانه ها و نورانیت و بیان ویژه ای است.
«روضة الکافی، ج 2، ص 145»

حدیث36

عَنْ أبِی عَبْدِاللهِ - علیه السّلام - قالَ: مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکونَ مِنْ أَصْحابِ الْقائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَلْیَعْمَلُ بِالْوَرَعِ وَمَحاسِنِ الْأَخْلاقِ وَهُوَ مَنْتَظِرٌ فَاِنْ ماتَ وَقامَ الْقائِمُ بَعْدَهُ کانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکهُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که دوست می دارد از اصحاب امام قائم بشمار آید، پس در انتظار بسر ببرد و ورع و پارسایی را پیشه خود سازد و به محاسن اخلاق بپردازد، این چنین کسی را منتظر گویند و اگر بمیرد در حالیکه امام خود را زیارت نکرده باشد، پاداش وی بسان کسانی است که در رکاب امام حضور دارند.
«مستدرک سفینة البحار، ج 6، ص 184»

حدیث37

عَنْ زُرارَة عَنْ أبِی عَبْدِاللهِ - علیه السّلام - قالَ: یُنادیِ مُنادٍ بِاسْمِ الْقائِمِ - علیه السّلام - قلْتُ: خاصٌّ أمْ عامٌّ؟ قالَ: عامٌّ یَسْمَعُ کلُّ قَوْمٍ بِلِسانِهِمْ، قلْتُ فَمَنْ یُخالِفُ الْقائِمَ وَقَدْ نُودِیَ بِإِسْمِهِ؟ قالَ لا یَدَعُهُمْ إِبْلِیسُ ... .
زراره می گوید: امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: منادی ای به نام «قائم آل محمد» - صلَی الله علیه و آله - (در جهان) ندایی می دهد. زراره گفت به امام گفتم: (طرف خطاب و یا شنونده آن) بعضی از مردم اند یا همه مردم؟ امام پاسخ داد: نداء عام است و همه با زبان خود آنرا می شنوند. به امام عرض کردم: پس چه کسی در برابر این وضوح و صراحت ابلاغ، به مخالفت برمی خیزد؟ امام پاسخ داد: ابلیس مردم را آن چنان مورد وسوسة خویش قرار می دهد که در پایان شب، مردم نسبت به قیام امام، شک می کنند.
«منتخب الأثر، ص 450»

حدیث38

قالَ جَعْفَرُ الصَّادِِقُ - علیه السّلام - : ما کانَ قَوْلُ لُوطٍ - علیه السّلام - لِقَوْمِهِ «لَوْ اَنَّ لِی بِکمْ قُوَّةً أَوْ آوِی إِلی رُکنٍ شَدِیدٍ» (سورة هود، آیه 80) إِلاّ تَمَنِّیاً لِقُوّةِ الْقائِمِ الْمَهْدِیِّ وَشِدَّةِ أَصْحابِهِ وَهُمْ الرُّکنُ الشَّدِیدُ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: گفتار حضرت لوط - علیه السّلام - درباره قومش که فرمودند: «ای کاش مرا قوتی و یا پناهگاهی امن و استوار بود تا از شرّ شما محفوظ می ماندم» آرزویی است در حیطه قدرت قائم مهدی و استواری یارانش که عبارتند از رکن شدید، هر یک از یاران مهدی - علیه السّلام - دارای قدرت چهل مرد هستند، دلهای آنها از فولاد محکم تر است، اگر بر کوهها بگذرند کوهها درهم فرو ریزند و دست از شمشیرهای خود برنمی دارند تا آنکه خدا از آنان راضی شود.
«ینابیع المودّه، ص 9»

حدیث39

قالَ أَبو عَبْدِ اللهِ - علیه السّلام - : إِنَّ قائِمَنا إِذا قامَ مَدَّ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ لِشِیعَتِنا فِی أَسْماعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ حَتّی (لا) یَکونَ بَیْنَهُمْ وَبَیْنَ الْقائِمِ بَرِیدٌ یُکلِّمَهُمْ فَیَسْمَعُونَ وَ یَنْظُرُونَ إِلَیْهِ وَهُوَ فِی مَکانِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: همانا آنگاه که قائم ما ظهور کند، خداوند نیروی شنوایی و بینایی شیعیان و پیروان ما را آن چنان تقویت خواهد کرد که از فاصله بسیار دور صدای امام را می شنوند و آن حضرت را می بینند و با او صحبت می کنند، در صورتی که امام در جایگاه خویش مستقر است.
«الکافی، ج 8، ص 240»

حدیث40

عن الامام ابی جعفر - علیه السّلام - قالَ : إِذا قامَ قائِمُنا وَضَعَ اللهُ یَدَهُ عَلی رُؤُوسِ الْعِبادِ فَجَمَعَ بِها عُقُولَهُمْ وَ کمُلَتْ بها أَحْلامُهُمْ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: آنگاه که قائم ما قیام کند خداوند متعال عنایت خویش را متوجّه مردم خواهد ساخت آن چنان که عقل آنان را جمع و حلم آنان کامل می گردد.
«الکافی، ج 1، ص 25»

حدیث41

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - قالَ: إِنَّ الْمُؤْمِنَ فِی زَمانِ الْقائِمِ وَ هوَ بِالْمَشْرِقِ لَیَری أَخاهُ الَّذی فِی المَغْرِب وَ کذا الَّذیِ فِی الْمَغْرِبِ یَری أَخاهُ الَّذیِ فِی الْمَشْرِقِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: البته انسان با ایمان در زمان حضرت قائم در حالیکه در مشرق است، برادر و دوست خود را که در مغرب بسر می برد می بیند و همچنین، آنکس که در مغرب است، برادر خود را در مشرق می بیند.
«بحار الأنوار، ج 52، ص 391»

حدیث42

قالَ أمِیرُ الْمُؤْمِنینَ - علیه السّلام - : یَعْطِفُ الْهَوی عَلی الهُدی إِذا عَطََفُوا الْهُدی عَلی الْهَوَی وَیَعْطِفُ الرَّأْیَ عَلی الْقُرْآنِ إِذا عَطَفُوا الْقُرْآنَ عَلی الرَّأْیِ فَیُرِیکمْ کیْفَ عَدْلُ السِّیرَةِ وَیُحْیِی مَیْتَ الْکتابِ وَالسُّنَّةِ.
أمیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: (مهدی موعود - علیه السّلام - پس از ظهور) هوای نفس را مطیع دین می سازد در صورتی که در جهان، دین در محور هوای نفس تفسیر می گردد و همچنین اظهار نظرها را پیرو نظر قرآن می سازد در حالیکه عکس آن می باشد و مشاهده خواهید کرد که چگونه سیره ها بسوی شاه راه حقیقت تغییر مسیر خواهد داد و قرآن و سنت فراموش شده و متروک، حیات خویش را در جامعه باز می یابند.
«نهج البلاغه، خطبه 136»

حدیث43

قالَ أمِیرُ الْمُؤْمِنینَ - علیه السّلام - : وَ تَخْرُجُ الْأَرْضُ أَفالِیذَ کبِدِها وَتُلْقی إِلَیْهِ سَلَماً مَقالِیدَها.
أمیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: (هنگامی که امام زمان قیام کند) زمین قطعات جگر (گنجینه های ارزنده) درون خود را بیرون می ریزد و کلیه خزینه های خود را به امام تسلیم می کند.
«ارشاد مفید، ص 359»

حدیث44

عن الامام ابی جعفر - علیه السّلام - قالَ : الْقائِمُ مِنّا مَنْصُورٌ بِالرُّعْبِ مُؤَیَّدٌ بِالنَّصْرِ تُطْوی لَهُ الْأَرْضُ وَ تَظْهَرُ لَهُ الْکنُوزُ وَ یَبْلُغُ سُلْطانُهُ الْمَشْرِقَ وَالْمَغْرِبَ وَیُظْهِرُ بِهِ اللهُ دِینَهُ کلَّهُ وَلُوْ کرِهَ الْمُشْرِکونَ فَلا یَبْقی عَلی وَجْهِ الْأَرْضِ خَرابٌ إِلاّ عُمِّرَ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: قائم ما بر اثر رعب و ترسی که در دلهای مخالفان ایجاد می شود، پیروز می گردد، زمین در اختیار او قرار می گیرد، همه گنجینه های نهفته در دل زمین برای او ظاهر می شوند، قدرت حکومت او شرق و غرب عالم را فرا می گیرد و دین خدا بوسیلة او به همگان عرضه می شود. گرچه کفار را ناخوش آید. و در سطح زمین خرابه ای باقی نمی ماند، جز آنکه به آبادانی تبدیل گردد.
«المحجة البیضاء، ج 4، ص 341»

حدیث45

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
القائم منا منصور بالرعب مؤ ید بالنصر... یبلغ سلطانه المشرق و المغرب... فلا یبقی علی وجه الارض خراب الا عمر.
قائم ما به وسیله بیم، یاری شود و با پیروزی تاءیید گردد. حکومت او مشرق و مغرب را فرا گیرد. پس در تمامی روی زمین خرابی باقی نمی ماند مگر آنکه آباد شود.
منهاج البراعة، ج 8، ص 353.

حدیث46

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اذا ظهر القائم سوی بین الناس حتی لا تری محتاجا الی الزکاة.
چون قائم (علیه السلام) ظهور کند آنگونه بین مردم به مساوات رفتار نماید که نیازمند به دریافت زکات دیده نشود.
بحارالانوار ج 52، ص 390، روایت 212.

حدیث47

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اذا قام القائم من آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم): ضرب فساطیط لمن یعلم الناس القران علی ما انزل الله.
چون قائم آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) کند نماید، خیمه هایی برپای دارد تا افرادی قرآن را آنگونه که خدای نازل فرموده است به مردم بیاموزند.
نوائب الدهور، ح 3، ص 409.

حدیث48

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
یهدم ما کان قبله کما هدم رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) امر الجاهلیة و یستاءنف الاسلام جدیدا.
او (امام مهدی علیه السلام) آنچه را پیش از او بوده است در هم ریزد؛ آنگونه که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) امور جاهلیت را در هم ریخت. مهدی (علیه السلام) اسلام را به گونه ای تازه و جدید می آغازد.
الغیبة، نعمانی، ص 152.

حدیث49

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اذا قام القائم (علیه السلام) یوسع الطریق الاءعظم... و یهدم کل مسجد علی الطریق و یسد کل کوة الی الطریق
و کل جناح و کنیف و میزاب الی الطریق.
چون قائم (علیه السلام) قیام کند، راههای اصلی را توسعه می دهد و هر مسجدی را که مانع را باشد ویران می سازد و هر پنجره را که به سوی راههای عمومی گشوده باشد و نیز هر گونه ایوان و آبریزگاه و ناودانی را که به طرف راههای عمومی باشد می بندد.
الغیبة، شیخ طوسی، ص 475.

حدیث50

قال الباقر (علیه السلام):
فی قوله تعالی (و لمن انتصر بعد ظلمه (3)): ذلک القائم (علیه السلام) اذا قام انتصر من بنی امیة و من المکذبین و من النصاب.
امام باقر (علیه السلام) درباره این آیه شریفه (و برای آن کس که انتقام کشد پس از ستمی که بر او رفته است) فرمودند: منظور از این آیه، قائم آل محمد (علیه السلام) است، چون او قیام کند از بنی امیه و تکذیب کنندگان و دشمنان انتقام بگیرد.
تفسیر برهان، ج 1، ص 212.

حدیث51

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
صاحب الامر یضع سیفه علی عاتقه ثمانیة اشهر.
صاحب الامر شمشیرش را به مدت هشت ماه بر شانه خویش می گذارد (و به نبردی پیوسته می پردازد).
کمال الدین، ص 318، روایت 5.

حدیث52

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ثم یرجع الی الکوفة فیبعث الثلاث ماءئة و البضعة عشر رجلا الی الافاق کلها فیمسح بین اکتافهم و علی صدورهم فلا یتعایون فی قضاء.
سپس (امام مهدی علیه السلام) به شهر کوفه بر می گردد و سیصد و ده نفر و اندی را به تمامی اطراف می فرستد و دستی بر بین شانه ها و سینه های آنان می کشد، پس در هیچ قضاوتی در نمی مانند.
الامام المهدی، ص 543.

حدیث53

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
فی القائم منا سنن من الانبیاء... فاما من نوح فطول العمر و اءما من ابراهیم فخفاء الولادة و اعتزال الناس و اما من موسی فالخوف و الغیبة و اءما من عیسی فاختلاف الناس فیه و اءما من ایوب فالفرج بعد البلوی و اءما من محمد فالخروج بالسیف.
در قائم ما سنتها و ویژگیهایی از پیامبران وجود دارد:
از نوح (علیه السلام) عمر طولانی، از ابراهیم (علیه السلام) مخفی بودن و ولادت و دوری گزینی از مردم، از موسی (علیه السلام) ترس و غیبت، از عیسی (علیه السلام) اختلاف مردم درباره او، از ایوب (علیه السلام) گشایش پس از گرفتاریها، و از محمد (علیه السلام) قیام با شمشیر.
کشف الغمة، ج 3، ص 329.

حدیث54

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
لو قد خرج قائمنا لم یکن الا العلق و العرق، القوم علی السروج و ما لباس القائم الا الغلیظ و ما طعامه الا الجشب.
چون قائم ما قیام کند، چیزی جز مرگ و عرق نخواهد بود. افراد هماره بر پشت اسبها (در نبرد) خواهند بود. لباس قائم لباسی خشن و غذایش طعامی ناگوار و بدمزه خواهد بود.
بحارالانوار، ج 52، ص 359.

حدیث55

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انه یخبر کل قوم بما استبطنوه و یعرف ولیه من عدوه بالتوسم.
او (امام مهدی علیه السلام) از آنچه گروهها پنهان نموده اند خبر می دهد و دوست خود را از دشمنش به فراست باز می شناسد.
صراط المستقیم، ج 2، ص 254.

حدیث56

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
و ما تستعجلون بخروج القائم؟ فوالله ما لباسه الا الغلیظ و لا طعامه الا الجشب و ما هو الا السیف و الموت تحت ظل السیف.
چرا درباره قیام قائم شتاب می کنید؟ به خدا سوگند! لباسش جز لباسی ضخیم و خوراکش جز غذایی ناگوار نیست. قیام او جز شمشیر و مرگ در سایه شمشیر نیست.
بحارالانوار، ج 52، ص 354.

حدیث57

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان قائمنا اذا قام لبس لباس علی (علیه السلام) و سار بسیرته.
همانا چون قائم ما قیام کند، لباس علی (علیه السلام) را بپوشد و بر اساس شیوه و سیره او رفتار نماید.
وسائل الشیعة، ج 3، ص 348، روایت 7.

حدیث58

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یفقد الناس امامهم فیشهد الموسم فیراهم و لا یرونه.
مردم امام خویش را نیابند (امامشان غایب از نظرها باشد پس امام هنگام حج در مراسم حج حضور یابد و ایشان را ببیند، ولی آنان وی را نبینند.
وسائل الشیعة، ج 8، ص 96، روایت 9.

حدیث59

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فما تنکر هذه الاءمة ان یفعل الله جل و عز بحجته کما فعل بیوسف ان یمشی فی اسواقهم ویطاء بسطهم حتی یاءذن الله فی ذلک له.
چگونه این امت انکار می کنند که خداوند با حجت خویش آن گونه رفتار نماید که با حضرت یوسف رفتار نمود (امام زمان (علیه السلام) بصورت ناشناس) در بازارهایشان حرکت نماید و پای بر فرشهایشان بگذارد تا اینکه خدا در این باره به او اجازه (ظهور) بدهد.
الکافی، ج 1، کتاب الحجة، ص 134، روایت 885.

حدیث60

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ان قائمَنا اذا قام مدَّ اللهُ عزَّوجلَّ لشیعتنا فی اسماعهم و ابصارهم حتی لا یکون بینهم و بین القائم برید، یکلمهم فیسمعون و ینظرون الیه و هو فی مکانه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: وقتی قائم ما قیام کند، خداوند چشمان و گوشهای شیعیان ما را تیز می کند، به گونه ای که میان قائم و شیعیانش پیکی نیست، او صحبت می کند و آنها می شنوند و او را می بینند، در حالی که او در جای خود می باشد.
«الکافی، ج 8، ص 241»

حدیث61

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : اذا قام القائم عرض الایمانَ علی کلِ ناصبٍ فان دخلَ فیه بحقیقةٍ و الا ضَرَبَ عُنُقَهُ او یُؤَدِی الجزیةَ کما یؤدیها الیوم اهل الذمه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: زمانی که قائم - علیه السّلام - قیام کند، ایمان را بر هر ناصبی (غیرمومنی) عرضه می کند، پس اگر واقعاً ایمان آورد او را رها می کند و اگر ایمان حقیقی نیاورد یا گردن او را می زند و یا او را مجبور به پرداخت جزیه می کند، چنانکه اهل ذمه امروز جزیه می دهند.
«الکافی، ج 8، ص 227»

حدیث62

قال ابو عبدالله - علیه السّلام - : ... اذا ادرکتَ هذا الزمان فادع بهذا الدعاء: اللهمَّ عَرِّفنی نفسَکَ فانَّک اِن لم تُعرِّفْنی نفسَک لم اعرِف نَبیَّکَ، اللهمَّ عرَّفْنی ...
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ... هر گاه زمان غیبت را درک کردی پس این دعا را بخوان: خداوندا شناخت خودت را به من عطا کن، چرا که اگر تو خود را به من نشناسانی، نبیّت را نخواهم شناخت، خداوندا رسولت را به من بشناسان، چرا که اگر شناخت رسولت را به من عطا نکنی، حجت تو (امام زمان) را نخواهم شناخت، خداوندا حجتت را به من بشناسان، چرا که اگر او را به من نشناسانی از دینم گمراه می شوم.
«الکافی، ج 1، ص 337»

حدیث63

قال ابو عبدالله - علیه السّلام - : انَّ لِصاحِبِ هذا الامر غیبةٌ المتمسک فیها بدینه کالخارط للقتاد.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: همانا برای صاحب الامر غیبتی است (پس) کسی در دوران او دین خود را حفظ کند، مانند کسی است که خار مغیلان را با دست بتراشد.
«الکافی، ج 1، ص 335»

حدیث64

عن الامام علی بن الحسین - علیه السّلام - قال: ان اهل زمان غیبة، القائلون بامامتِه، المنتَظرون لظُهورِهِ افضَلُ اهل کلِ زمانٍ.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: همانا مردم زمان غیبت که امامت او را پذیرفته اند و منتظر ظهور اویند، برتر از افراد همه زمانها هستند.
«بحار الانوار، ج 52، ص 122»

حدیث65

عن ابی عبدالله - علیه السّلام - قال: صاحب هذا الامور تعمی ولادته علی (هذا) الخلق لئلا یکون لاحد فی عنقه بیعة اذا خرج.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ولادت صاحب الامر - علیه السّلام - بر این مردم پوشیده است تا بیعت هیچ کس در هنگام ظهور بر گردن او نباشد.
«بحار الانوار، ج 52، ص 95»

حدیث66

قال سلیمان: فقلت للامام الصادق - علیه السّلام - : فکیف ینتفع الناس بالحجةِ الغائبِ المَستور؟ قال: کما ینتفعون بالشمس اذا سترها السحاب.
سلیمان گوید: به امام صادق - علیه السّلام - عرضه داشتم: مردم چگونه از حجتی (امام) که از نظر پنهان است، نفع می برند؟ حضرت فرمودند: همان گونه که از خورشید پشت ابر نفع می کنند (از او نیز نفع می برند).
«بحار الانوار، ج 52، ص 92»

حدیث67

قال ابو عبدالله - علیه السّلام - : من اَقَرَّ بالائمةِ مِن آبائی وَ وُلدی و جَحَدَ المَهدیّ من وُلدی کان کمن اقرّ بجمیع الانبیا و جحد محمداً - صلّی الله علیه و آله - نبوته.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هر کس به امامت ائمه هدی از پدران و فرزندانم اقرار کند ولی فرزندم مهدی را انکار نماید، مانند کسی است که به نبوت تمامی پیامبران اقرار کند اما نبوت محمد - صلّی الله علیه و آله - را انکار نماید.
«بحار الانوار، ج 51، ص 145»

حدیث68

عن ام هانی قال: قلت لابی جعفر - علیه السّلام - ما معنی قولِ الله تعالی «فلا اقسم بالخُنَّس»؟ قال لی: یا ام هانی امام یَخنِسُ سَنَةَ ستینَ و مأتینِ ثم یَظهَرُ کالشهاب یتَوقَد فی اللیلة الظلماء فان ادرکتِ زمانه قرَت عینُک.
ام هانی گوید به امام باقر - علیه السّلام - عرضه داشتم، معنی کلام خداوند در آیه «فلا اقسم بالخُنَّس» (تکویر، 15) چیست؟ حضرت فرمودند: ای ام هانی این آیه درباره امامی است که خود را از سال 260 پنهان نموده (بگونه ای که مردم او را نمی شناسند). سپس مانند شهابی درخشنده در شب تاریک، ظهور می کند پس اگر تو آن زمان را درک کردی چشمت روشن.
«الکافی، ج 1، ص 341»

حدیث69

قال الامام الحسین - علیه السّلام - : امّا انَّ الصابِرَ فی غیبتِهِ علی الاذی و التکذیبِ بمنزلةِ المجاهدِ بالسیف بینَ یَدَی رسول الله - صلّی الله علیه و آله -.
امام حسین - علیه السّلام - فرمودند: همانا کسی که در زمان غیبت بر آزار و اذیت و تکذیب کردن ها صبر کند، همانند کسی است که با شمشیر در کنار رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - مبارزه می کند.
«بحار الانوار، ج 51، ص 133»

حدیث70

عن الامام الحسن - علیه السّلام - قال: یُطیلُ الله عُمرَهُ فی غَیبَةٍ ثُمَّ یُظهِرُهُ بِقُدرَتِهِ فی صُورَةِ شابٍ ابنِ دونَ اربعین سنةٍ ذلک لِیُعلَم اَنَّ اللهَ علی کل شیءٍ قدیر.
امام حسن - علیه السّلام - فرمودند: خداوند در زمان غیبت عمر او را طولانی می گرداند سپس او را با قدرت خود به صورت جوانی که سنش کمتر از چهل سال است ظاهر می کند تا همه بدانند خداوند بر هر چیزی تواناست.
«بحار الانوار، ج 51، ص 123»

حدیث71

عن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: انت ابو الائمةِ الإحدَی عشرة مِن صُلبکَ مطهرون معصومون و منهم المهدی.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - (به امام علی - علیه السّلام -) فرمودند: تو پدر یازده امام که از صلب تو هستند می باشی، امامانی پاک و معصوم و مهدی از آنهاست.
«صراط المستقیم، ج 2، ص 126»

حدیث72

عن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: یَخرُجُ المهدی مِن وُلدی یَصلحُ اللهُ تعالی امره فی لَیلَةٍ فیملأ الارضَ عدلاً کما مُلِئَت جوراً.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: مهدی که از فرزندان من است، قیام می کند در حالی که خداوند یک شبه امر قیام او را اصلاح می کند پس زمین را همانگونه که پر از ظلم و ستم شده، پر از عدل و داد می کند.
«صراط المستقیم، ج 2، ص 122»

حدیث73

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - لِفاطمة فی مرضِهِ: و الّذی نفسی بیده لابُدَّ لِهذِهِ الاُمَّةِ مِن مهدیٍ و هو واللهِ مِن وُلدِکِ.
پیامبر اکرم در مریضی (ای که منجر به رحلتشان شد) به حضرت فاطمه - علیها السلام - فرمودند: قسم به آن کسی که جانم در دست اوست، حتما مهدی و هدایت گری برای این امت می آید و قسم به خدا او فرزند تو است.
«بحار الانوار، ج 51، ص 67»

حدیث74

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : لابد للغلام من غیبة. فقیل له: و لِمَ یا رسول الله، قال: یخاف القتل.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: لازم است مهدی در حالی که پسر بچه است غائب شود، گفته شد: ای رسول خدا غیبت برای چه، حضرت فرمودند: می ترسد کشته شود.
«بحار الانوار، ج 52، ص 90»

حدیث75

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - قالَ: إذا قامَ قائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ - علیه السّلام - حَکمَ بَیْنَ النَّاسِ بِحُکمِ داوُدَ - علیه السّلام - لا یَحْتاجُ إِلی بَینَةٍ یُلْهِمُهُ اللهُ بِعِلْمِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: آنگاه که قائم آل محمد - علیه السّلام - ظهور کند در جامعه همچون داود پیامبر - علیه السّلام - قضاوت خواهد کرد؛ در باب احکام صادره نیازی به شاهد و بیّنه ندارد بلکه واقعیت و حقیقت امر را خداوند به وی الهام می کند و او مأمور است تا به علم خویش عمل کند.
«الغیبة، ص 122»

حدیث76

عَنْ أبِی عَبْدِاللهِ - علیه السّلام - قالَ: فِیهِمْ رِجالٌ لایَنامُونَ اللَّیلَ لَهُمْ دَوِیٌّ فِی صَلواتِهِمْ کدَوِیِّ النَّحْلِ یَبِیتُونَ قِیاماً عَلی أَطْرافِهِمْ وَیُصْبِحُونَ عَلی خُیُولِهِمْ ... شِعارُهُمْ یا لِثاراتِ الْحُسَیْنِ إذا سارُوا یَسِیرُ الرُّعْبُ أَمامَهُمْ مَسِیرَةَ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: در میان آنان (لشگریان امام زمان _ عجل الله تعالی فرجه الشریف - ) رجالی دیده می شوند که شبها را بیدار می مانند و همچون زنبور عسل شب را در زمزمه (عبادت و راز و نیاز) به سر می برند و نیز شبها را در دفاع و نگهبانی بروز می رسانند، ... شعار آنان «یا لثارات الحسین» است وقتی که بحرکت درمی آیند ترس و وحشت نیز در پیشاپیش آنان در دلهای مخالفان ایجاد می شود و خداوند توسط آنان امام حق را نصرت می بخشد.
«مستدرک سفینة البحار، ج 6، ص 184»

حدیث77

قالَ جَعْفَر الصَّادِِق - علیه السّلام - فِی هذِهِ الْآیَةِ (قَلْ یَوْمَ الْفَتْحِ لا یَنْفَعُ الَّذِینَ کفَرُوا إیْمانُهُمْ وَلا هُمْ یَنْظُرُونَ): یَوْمُ الْفَتْحِ، یَوْمٌ تُفَتَّحُ الدُّنْیا عَلی الْقائِمِ وَلا یَنْفَعُ أَحَداً تَقَرَّبَ بِالْإیمانِ مالَمْ یَکنْ قَبْلَ ذلِک مُؤْمِناً ... .
امام صادق - علیه السّلام - در پیرامون آیه «قل یوم الفتح» فرمودند: روز فتح، همان روزی است که جهان، بدست قائم آل محمد فتح شود و آنروز کسی را که قبلاً ایمان نداشته است روی آوردن به دین، سودی ندهد ولی کسی که قبل از فتح امام ایمان آورده و به امامت امام معتقد بوده و در شمار منتظرانش باشد، از ایمان خویش، سود برد و بر شأن و مقامش افزوده شود و این پاداش دوستان و پیروان ما اهل بیت است.
«منتخب الأثر، ص 470»

حدیث78

عَنْ أبِی عَبْدِاللهِ - علیه السّلام - قالَ: فِی وَصْفِ الْحَجَرِ وَ الرُّکنِ الَّذیِ وُضِعَ فِیهِ قالَ وَمِنْ ذلِک الرُّکنِ یَهْبِطُ الطَّیْرُ عَلی الْقائِمِ فَاَوَّلُ مَنْ یُبایِعُهُ ذلِک الطَّیْرُ وَهُوَ وَاللهِ جَبْرَئِیلُ وَ إلی ذلِک الْمَقامِ یُسْنِدُ ظَهْرَهُ ... .
امام صادق - علیه السّلام - در وصف رکنی که «حجر الأسود» بر آن نصب شده است، فرمودند: پرنده ای از روی آن رکن به سوی حضرت قائم به پرواز در می آید و اول کسی است که با او بیعت می کند و به خدا قسم این پرنده جبرئیل است و آن کسی که تکیه به این مقام می زند دلیل و حجت بر ظهور حضرت قائم است و این مکان شاهد است که چه کسانی در این مکان وفای به عهد می کنند.
«بحار الأنوار، ج 52، ص 279»

حدیث79

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: یَنْزِلُ عِیسی بْنُ مَرْیَمَ - علیه السّلام - إِلی الْأَرْضِ وَ کأَنَّ رَأْسَهُ یَقْطُرُ وَلَمْ یُصِبْهُ بَلَلٌ وَ إِنَّهُ یَکسِرُ الصَّلِیبَ وَیَقْتُلُ الْخِنْزِیرَ وَ یُفیضُ الْمالَ ... .
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: هنگام ظهور، عیسی مسیح - علیه السّلام - به زمین باز می گردد و از بالای سرش قطره های آب فرو می ریزد ولی باو اصابت نمی کند و وی را تر نمی سازد. و مسیح کسی است که صلیب را می شکند، خوک را می کشد و اموال را تقسیم می کند و در حکومت مهدی - علیه السّلام - امنیت ویژه ای در زمین حکم فرماست به گونه ای که شیر با شتر و پلنگ با گاو و گرگ با گوسفند، زندگی می کنند. بچه ها با مارها ببازی مشغول می شوند و هیچ کدام به دیگری گزندی نمی رسانند و عیسی - علیه السّلام - چهل سال زندگی می کند و سپس می میرد و مسلمین بر او نماز می خوانند و دفنش می کنند.
«حیوة الحیوان، ج 1، ص 7»

حدیث80

عَنِ النَّبِیَّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: ... یُخْرِجُ اللهُ مِنْ صُلْبِ الْحُسَیْنِ - علیه السّلام - تِسْعَةً مِنَ الْأئِمَّةِ اُمَناءَ مَعْصُومُونَ مِنّا مَهْدِیُّ هذِهِ الْأُمَّةِ إذا صارَتْ الدُّنْیا هَرَجاً و مرجاً وَ تَظاهَرَتْ الْفِتَنُ وَتَقَطَّعَتِ السُّبُلُ ... .
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند متعال، از صلب حسین 9 نفر از ائمه و پیشوایان را بدنیا خواهد آورد، آنگاه که جهان در هرج و مرج فرو رود و فتنه ها دست به دست هم دهند و راههای جامعه بسته شود و وقتی که برخی از فتنه جویان به یاری یکدیگر بشتابند، بزرگ به کوچک ترحم نکنند و کوچک برای بزرگ احترام نگذارد (در این هنگام) خداوند متعال «مهدی» ما یعنی نهمین فرزند امام حسین را مبعوث خواهد ساخت، او دژهای گمراهی را فتح نموده و دلهای غافلان را بیدار خواهد ساخت. حرکت و قیام او ماهیت دینی خواهد داشت همان دینی که من در آغاز آن قیام کرده ام، وی زمین را پر از عدل و داد خواهد ساخت چنانچه پر از ظلم شده باشد.
«أنوار البهیه، ص 174»

حدیث81

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - : إِنَّ قائِمَنا إذا خَرَجَ یَتجه لَهُ ثَلاثْماةَ وَ ثَلاثَة عَشَر رَجُلاً عَدَدَ رِجالِ بَدْرٍ، فَاِذا کانَ وَقْتُ خُرُوجِهِ کانَ لَهُ سَیْفٌ مَغْمُودٌ فَیُنادِیهِ السَّیْفُ: قُمْ یا وَلِیَّ اللهِ فَاقْتُلْ أَعْداءَ اللهِ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: آنگاه که قائم ما خروج کند، سیصد و سیزده تن به عدد شهدای بدر، وی را همراهی خواهند کرد و در زمان خروج آن حضرت شمشیری که در غلاف دارد ندا می دهد که: ای، ولیّ خدا برخیز و دشمنان خدا را نابود کن.
«الإنصاف، ص 231»

حدیث82

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - : مَنْ أَنْکرَ الْقائِمَ مَنْ وُلدیِ فَقَد انْکرَنِی.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که وجود قائم از فرزندان مرا انکار کند، مرا انکار کرده است.
«منتخب الأثر، ص 492»

حدیث83

امام باقر علیه السلام :
إذا قامَ القائِمُ علیه السلام سارَ إلَی الکوفَةِ فَهَدَمَ بِها أربَعَةَ مَساجِدَ ، فَلَم یَبقَ مَسجِدٌ عَلی وَجهِ الأَرضِ لَهُ شُرَفٌ إلّا هَدَمَها وجَعَلَها جَمّاءَ .
زمانی که قائم علیه السلام به پا خیزد ، به کوفه رفته ، چهار مسجد را در آن ویران خواهد ساخت . پس کنگره هر مسجدی را که دارای آن باشد ، ویران کرده ، آن را بدون کنگره خواهد کرد .
الإرشاد: ج 2 ص 385 ، الغیبة للطوسی: ص 475 ح 498 نحوه ، إعلام الوری: ج 2 ص 291 کلّها عن أبی بصیر ، روضة الواعظین: ص 290 ، بحار الأنوار: ج 52 ص 339 ح 84 .

حدیث84

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
یَومُ النَّیروزِ هُوَ الیَومُ الَّذی یَظهَرُ فیهِ قائِمُنا أهلَ البَیتِ؛
نوروز ، روزی است که قائم ما اهل بیت در آن ظهور می‌کند.
بحار الأنوار ، ج 52 ، ص 276

حدیث85

امام صادق علیه‌السلام :
إذا قامَ قائمُ آلِ محمّدٍ علَیهِ وعلَیهِمُ السلامُ حَکَمَ بینَ الناسِ بحُکمِ داودَ ، لا یَحتاجُ إلی بَیِّنةٍ ، یُلهِمُهُ اللّه‌ُ تعالی فَیَحکُمُ بعِلمِهِ .
زمـانـی کـه قـائم آل محمّد علیه‌السلام ، قـیام کند ، به حکم داود میان مردم داوری می‌کند و نیازی به بیّنه (شهود و مدرک) ندارد . خداوند متعال این حکم را به او الهام می‌کند و او به علمش قضاوت می‌کند .
بحار الأنوار : 14 / 14 / 23 منتخب میزان الحکمة : 472

حدیث86

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مثل قائم ما مثل وقوع قیامت است که وقت آنرا جز خدای تبارک و تعالی نمی داند و به احدی آشکار نسازد ... جز به صورت ناگهانی پیش نخواهد آمد.
بحارالانوار جلد 51 صفحه 154

حدیث87

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
خداوند قائم ما را از پس پرده غیب برون آور و آن گاه او از ستمگران انتقام گیرد.
اثبات الهداء ج 7 ص 138

حدیث88

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
بدان که میان خدای متعال و بندگانش خویشی و قرابتی نیست، و کسی که مرا انکار کند از من نیست و راه او راه پسر نوح است.
(کمال‌الدین و تمام‌النعمه/2/484)

حدیث89

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
من مهدی هستم، منم قیام‌گر زمان، منم آن‌که زمین را آکنده از عدل می‌سازد،
آنچنان‌که از ستم پر شده بود.
(بحارالانوار/52/2)

حدیث90

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
اگر نبود که ما دوستدار صلاح شما هستیم و به شما لطف و مرحمت داریم، همانا به شما توجه و التفات نمی‌کردیم.
(بحارالانوار/53/179)

حدیث91

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
تنها به سوی خدا دست نیاز بر‌می‌آورم و از او کفایت امور می‌خواهم و از او توفیق کار زیبا و شایسته را می‌طلبم و از او سرپرستی خویش را می‌خواهم.
(بحارالانوار/25/183)

حدیث92

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
همانا من ایمنی‌بخش اهل زمین هستم، همچنان‌که ستارگان ایمنی‌بخش اهل آسمانند.
(بحارالانوار/53/181)

حدیث93

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
نفع‌بردن از من در زمان غیبتم مانند نفع‌بردن از خورشید هنگام پنهان‌شدنش در پشت ابرهاست.
(بحارالانوار/53/181)

حدیث94

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
هر یک از پدرانم بیعت یکی از طاغوت‌های زمان به گردنکشان بود، ولی من در حالی قیام خواهم کرد که بیعت هیچ طاغوتی به گردنم نباشد.
(بحارالانوار/53/181)

حدیث95

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
من تنها بازمانده‌ی خدا در زمین و انتقام گیرنده از دشمنان او هستم.
(بحارالانوار/53/181)

حدیث96

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
ما از اوضاع شما کاملاً آگاهیم و هیچ‌یک از احوال شما بر ما پوشیده نیست.
(بحارالانوار/52/51)

حدیث97

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
من باقیمانده‌ی از آدم و ذخیره‌ی نوح و برگزیده‌ی از ابراهیم و خلاصه‌ی محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) می‌باشم.
(غیبت نعمانی/281)

حدیث98

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
من آخرین جانشین پیامبرم و خداوند بواسطه‌ی من، بلا را از خانواده و شیعیانم بر طرف می‌کند.
(بحارالانوار/52/30)

حدیث99

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لتملأنّ الأرض ظلما و عدوانا ثمّ لیخرجنّ رجل من أهل بیتی حتّی یملأها قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و عدوانا؛
زمین از جور و تعدی پر می شود آنگاه مردی از خاندان من بیرون آید تا آن را از انصاف و عدل پر کند چنان که از ظلم و تعدی پر شده است.
نهج الفصاحه

حدیث100

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
إِذَا قَامَ الْقَائِمُ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنْ کُلِّ مُؤْمِنٍ الْعَاهَةَ وَ رَدَّ إِلَیْهِ قُوَّتَهُ؛
هنگامی که حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف ظهور کند، خداوند ناراحتی‌ها و بلایا را از هر مؤمنی می‌زداید و به او قدرت و قوت عطا می‌کند.
بحارالانوار،ج52،ص346،باب37.

حدیث101

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
إذا قام القائم أمر بهدم المنائر و المقاصیر التی فی المساجد؛
هنگامی که قائم (ع) قیام کند ، دستور به خرابی مناره ها و اتاقکهای مخصوص پیش نمازها در مساجد دهد .
الغیبة للشیخ الطوسی ، ص 133

حدیث102

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
أمّا وَاللّهِ، لَوْ تَرَکُوا الْحَقَّ عَلی أهْلِهِ وَ اتَّبَعُوا عِتْرَةَ نَبیّه، لَمّا اخْتَلَفَ فِی اللّهِ اثْنانِ، وَ لَوَرِثَها سَلَفٌ عَنْ سَلَف، وَ خَلْفٌ بَعْدَ خَلَف، حَتّی یَقُومَ قائِمُنا، التّاسِعُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَیْنِ - علیه السلام - ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
به خدا سوگند، اگر حقّ ـ یعنی خلافت و امامت ـ را به اهلش سپرده بودند و از عترت و اهل بیت پیامبر )صلوات اللّه علیهم( پیروی و متابعت کرده بودند حتّی دو نفر هم با یکدیگر درباره خدا ـ و دین ـ اختلاف نمی کردند. و مقام خلافت و امامت توسط افراد شایسته یکی پس از دیگری منتقل می گردید و در نهایت تحویل قائم آل محمّد(علیه السلام) می گردید که او نهمین فرزند از حسین (علیه السلام) می باشد.
بحارالأنوار، ج 36، ص 352، ح 224

حدیث103

امام حسین علیه‌السلام :
فی بَیانِ ما یَحْدُثُ فی زَمَنِ ظُهورِ الاِْمامِ الْحُجَّةِ علیه‌السلام : وَ لَتَنْزِلَنَّ الْبَرَکَةُ مِنَ السَّماءِ اِلَی الاَْرْضِ حَتّی اِنَّ الشَّجَرَةَ لَتَقْصِفُ مِمّا یَزیدُ اللّه‌ُ فیها مِنَ الثَّمَرَةِ وَ لَتُوْکَلُ ثَمَرةُ الشِّتاءِ فِی الصَّیْفِ وَ ثَمَرَةُ الصَّیْفِ فِی الشِّتاءِ وَ ذلِکَ قَوْلُهُ تعالی: وَ لَوْ اَنَّ اَهْلَ الْقُری آمَنوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِم بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الاَْرْضِ وَلکِن کَذَّبُوا؛
در بیان آنچه هنگام ظهور امام زمان علیه‌السلام رخ می‌دهد : برکت از آسمان به سوی زمین فرو می‌ریزد، تا آن‌جا که درخت از میوه فراوانی که خداوند در آن می‌افزاید، می‌شکند. (مردم) میوه زمستان را در تابستان و میوه تابستان را در زمستان می‌خورند و این معنای سخن خداوند است که: (و اگر مردمِ آبادی‌ها ایمان می‌آوردند و تقوا پیشه می‌کردند، برکت‌هایی از آسمان و زمین به روی آنان می‌گشودیم، لیکن تکذیب کردند).
(مختصر بصائر الدرجات، ص 51 . )

حدیث104

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
به سبب غیبت مهدی(علیه السلام) سردرگمی به وجود می آید که گروهی گمراه می شوند و گروهی دیگر برهدایت می مانند.
بحارالانوار،ج 51، ص118.

حدیث105

با مهدی ما حجت گسسته می شود . او پایان بخش سلسله امامان، نجات بخش امت و اوج نور و راز نهان است.
بحارالانوار، ج77،ص 300.

حدیث106

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
امام و پیشوای خود را بشناس که اگر امام را شناختی، ظهور،زودتر روی دهد یا دیرتر،تو را زیانی نمی رسد.
بحارالانوار، ج 52،ص141.

حدیث107

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
زمانی که قائم ما ظهور کند کینه ها از سینه بندگان بیرون می رود.
(بحارالانوار، ج 52، ص 316)

حدیث108

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَصْحابُ الْمَهْدیِّ شَبابٌ لا کُهولٌ فیهِم اِلاّ مِثْلَ کُحْلِ الْعَیْنِ وَ الْمِلحِ فِی الزّادِ وَ اَقَلُّ الزّادِ الْمِلْحُ؛
یاران مهدی(عج) جوان‌اند و کهن‌سالان در میان آنان کم‌اند ، مانند سُرمه در چشم و نمک در زاد و توشه ، که کمترین قسمت توشه ، نمک است .
الغیبة طوسی ، ص 476، ح 501 .

حدیث109

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یَخرُجُ ناسٌ مِنَ المَشرِقِ فَیُوَطِّئونَ لِلمَهدِیِّ سُلطانَهُ؛
مردمی از مشرق قیام می‌کنند و زمینه حکومت مهدی را فراهم می‌آورند.
کنزالعمّال ، ح 38657

حدیث110

امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
یَظهَرُ اللَّهُ قائِمَنا فَیَنتَقِمُ مِنَ الظّالِمینَ؛
خداوند قائم ما را از پس پرده غیبت بیرون می‌آورد و آن‌گاه او از ستم‌گران انتقام می‌گیرد.
إثباة الهداة ، ج 7 ، ص 138

حدیث111

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
لَو أدرَکتُهُ لَخَدَمتُهُ أیامَ حَیاتی؛
اگر او [امام زمان علیه السلام] را در یابم ، تمام عمر به او خدمت می کنم .
الغیبه ، نعمانی ، ص 245

حدیث112

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
المَهدِی مِن عِترَتی مِن وُلدِ فاطِمَةَ
مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از عترت من و از فرزندان فاطمه(سلام الله علیها) است.
(بحار الأنوار، ج38، ص44)

حدیث113

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
المَهدِی مِن عِترَتی مِن وُلدِ فاطِمَةَ؛
مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از عترت من و از فرزندان فاطمه است.
(بحار الأنوار، ج38، ص44)

حدیث114

امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرمودند:
أنا خاتم الأوصیاء و بی یدفع الله البلاء عن أهلی و شیعتی
من آخرین جانشین پیامبر هستم ، و به وسیله من است که خداوند بلا را از خاندان و شیعیانم دور می سازد.
(بحارالأنوار ، ج 52 ، ص 30)

حدیث115

امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرمودند:
أنا بَقیةَ اللهِ فی أرضِهِ وَ المُنتَقِم مِن أَعدائِهِ؛
من ذخیره خدا در روی زمین و انتقام گیرنده از دشمنان او هستم.
(تفسیر نورالثقلین، ج 2، ص 392)

حدیث116

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
... وضع یده علی رؤ وس العباد فلا یبقی مؤ من الا صار قلبه اشد من زبر الحدید و اعطاه الله قوة اربعین رجلا.
(امام مهدی علیه السلام) دست بر سر بندگان (خداوند) گذارد، پس هیچ مؤ منی باقی نمی ماند جز آن که قلبش محکم تر از پاره های آن گردد و خداوند به او نیروی چهل مرد را عنایت فرماید.
کمال الدین، ص 653.

خاندان عصمت(ع)

حدیث1

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
هرکس خداوند محبت اهل‌بیت(علیهم‌السلام) را به او بخشیده، به خیر دنیا و آخرت دست یافته است.
الخصال/515

حدیث2

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
من أصبح یجد برد حبنا علی قلبه فلیحمد الله علی بادی النعم قیل و ما بادی النعم؟ قال: طیب المولد؛
هرکس صبح کند و خنکای محبت ما را در قلب خود بیابد، باید خدا را برای نخستین نعمت سپاس گوید، گفته شد نخستین نعمت چیست؟ فرمودند: حلال زادگی.
امالی صدوق 1/562/755

حدیث3

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی أهل بیتی ما إن تمسکتم بهما لن تضلوا؛
من دو چیز ارزشمند در میان شما می گذارم؛ کتاب خدا، و عترت و اهل بیتم، اگر به آنها چنگ بزنید هرگز گمراه نمی شوید.
غایه المرام 1/115

حدیث4

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
نحن خزان الله علی علمه و غیبه و حکمته و اءوصیاء اءنبیائه، و عباد مکرمون.
ما (خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خزانه داران علم خدا و غیب و حکمت پروردگاریم. ما جانشینان انبیاء الهی و بندگان بزرگواریم.
مستدرک عوالم العلوم 23: 160.

حدیث5

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن بَکی عَلی مُصابِ هذِهِ الْبِنتِ (زَینَبَ(علیها السلام)) کانَ کَمَن بَکی عَلی أَخَوَیهَا الْحَسَنَ وَالْحُسَینَ(علیهما السلام)؛
هر کس بر مصیبت‌های این دختر (زینب(علیها السلام)) بگرید، همانند کسی است که بر برادرانش، حسن و حسین(علیهما السلام) گریسته باشد.
وفیات الائمّة، ص 431

حدیث6

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أنا أوّلُ وافِدٍ علَی العَزیزِ الجَبّارِ یَومَ القِیامَةِ وکِتابُهُ وأهلُ بَیتی ثُمّ اُمَّتی، ثُمّ أسألُهُم: ما فَعَلتُم بکِتابِ اللَّهِ وبأهلِ بَیتی؟؛
من و کتاب خدا و اهل بیت من، نخستین گروهی هستیم که در روز قیامت بر خدای عزیز جبار وارد می‌شویم و سپس امت من. آنگاه من از آنها می‌پرسم که با کتاب خدا و با اهل بیتِ من چه کردید؟
الکافی: ج 2، ص 600، ح 4

حدیث7

امام جواد(سلام الله علیه):
مَن زارَ قَبرَ عَمَّتِی بِقُمّ فَلَهُ الجَنَّةُ؛
پاداش کسی که قبر عمه‌ام (فاطمه معصومه) را در قم زیارت کند بهشت است.
میزان الحکمة: ح 8180

حدیث8

امام صادق(سلام الله علیه):
وتَدخُلُ بِشَفاعَتِها شِیعَتی الْجَنَّةَ بِأجمَعِهِم؛
همه شیعیان من با شفاعت او (حضرت معصومه(س)) وارد بهشت خواهند شد.
بحارالأنوار، ج 60، ص 216

حدیث9

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
عباس را نزد خدا منزلی است که روز قیامت همه شهیدان بر آن رشک می‌برند.
الخصال ج 1 ص 68

حدیث10

امام رضا (علیه السلام) فرمودند :
به راستی محرم ماهی است که مردمان عهد جاهلیت جنگ و خونریزی را در آن حرام می‌شمردند لیکن خونهای ما را در این ماه حلال شمردند ، و حرمت ما را شکستند و فرزندان و زنان را به اسارت کشیدند و آتش در خیمه های ما افروختند و آنچه در آنها زاد و توشه داشتیم به یغما بردند و حرمت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) را در امر ما نگاه نداشتند .
کتاب پیام عاشورا صفحه 74

حدیث11

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
ما مِنْ هُدْهُد إلاّ وَ فی جِناحِهِ مَکْتُوبٌ بِالِسّرْیانیَّةِ آلُ مُحَمَّد خَیْرُ الْبَریَّةِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هیچ پرنده ای به نام هدهد وجود ندارد مگر آن که روی بال هایش به لغت سریانی نوشته شده است: آل محمّد (صلوات الله علیهم اجمعین) بهترین مخلوق روی زمین می باشند.
بحارالأنوار، ج 27، ص 261، ح 2.

حدیث12

قال رسول الله ( صلی الله علیه و آله و سلم) :
.. فأنتم اهل البیت أهل الله عزوجل الذین بهم تمت النعمة و اجتمعت الفرقة و ائتلفت الکلمة.
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
شما اهل بیت، اهل الله هستید که به برکت شما، نعمت کامل گشته و پراکندگی بر طرف شده و اتحاد کلمه پدید آمده است.
الکافی، جلد 1، ص446

حدیث13

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
نَحْنُ اَقَمْنا عَمودَ الْحَقِّ و هَزَمْنا جُیوشَ الْباطِلِ؛
ما (اهل بیت) ستون‌های حق را استوار و لشکریان باطل را متلاشی کردیم.
عیون الحکم والمواعظ، ص 499 .

حدیث14

حضرت مهدی (علیه السلام) می فرمایند:
حقانیت، با ما اهل بیت رسول خداست و کناره گیری برخی از ما، هرگز سبب وحشت ما نخواهدشد؛ چرا که ما دست پرورده های نیکوی پروردگار هستیم و دیگر آفریده های خداوند،دست پرورده های ما خواهند بود.
بحارالانوار، ج 53، ص178.

حدیث15

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
عموی ما، عباس بن علی، بصیرتی نافذ وایمانی استوار داشت وهمراه برادرش اباعبدالله جهاد کرد ونیکو از امتحان برآمد وبه شهادت رسید.
تنقیح المقال، ج2،ص 128

حدیث16

حضرت زین العابدین(علیه السلام) می فرمایند:
برای حضرت ابوالفضل درنزد خداوند تبارک وتعالی، مقام شامخی است که همه شهیدان در روز قیامت به حال او غبطه می خورند.
بحارالانوار، ج22،ص274

حدیث17

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اکرموا اولادی و حسنوا آدابی؛
اولاد مرا اکرام کنید و آداب مرا نیکو انجام دهید.
ینابیع الحکمه، ج3، ص218

حدیث18

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من اکرم اولادی فقد اکرمنی ومن اهانهم فقد اهاننی؛
کسی که اولاد مرا اکرام و احترام کند ، به من احترام کرده و کسی که به آنها اهانت کند، به من اهانت کرده است.
ینابیع الحکمه، ج3، ص220

حدیث19

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به خاندان پیامبرتان بنگرید و هر سو رفتند در پی آنان بروید.
(نهج البلاغه، خ 96)

حدیث20

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَثَلُ أهلِ بَیتی کَمَثَلِ سَفینَهِ نوحٍ مَن رَکِبَها فَقَد نَجی وَ مَن تَخَلَّفَ عَنها فَقَد هَلَکَ؛
اهل بیت من چون کشتی نوح‌اند؛ هر که بر آن نشیند نجات یابد و آنکه از آن تخلف کند هلاک گردد.
(عیون الاخبار، ج 1، ص211)

اعتقادی

دین

پیامک1

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَلإخْلاصُ غایَةُ الدِّینِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اخلاص، نهایت و هدف دین است.
«غررالحکم، ح 1340»

پیامک2

قال الإمام علی - علیه السلام - : أن الشیطان یُسَنِی لکم طُرُقَه ، ویرید أن یَحُلَ دینَکم عقدة عقدة، ویعطیکم بالجماعة الفرقة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همانا شیطان راههای خود را برای شما هموار می کند و می خواهد گره های دین شما را یکی پس از دیگری سست گرداند و به جای اتحاد، تفرقه به شما دهد.
«نهج البلاغه، خطبه 121»

پیامک3

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَلیَأسُ مِمَّا فی أَیدِی النَّاسِ عِزٌّ لِلمُؤمِنِ فی دِینِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: قطع امید کردن از آنچه مردم دارند، مایه عزت مؤمن در دینش است.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 314»

پیامک4

قال الامام علی - علیه السلام - : التًّیَقُظُ فی الدِّینِ نِعْمَةٌ عَلَی مَنْ رُزِقَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بیداری در دین، نعمتی است که روزی افراد می شود.
«غررالحکم، ح 2058»

پیامک5

قال الامام علی - علیه السلام - : آفَةُ الدِّینِ سُوءُ الظَّنِّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آفت دین بدگمانی است.
«غرر الحکم، 3924»

پیامک6

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ألا إن فی التباغض الحالقة لا أعنی حالقة الشعر و لکن حالقة الدین.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آگاه باشید که در دشمنی ها، ستردن و تراشیدن نهفته است، اما نه تراشیدن مو، بلکه ستردن دین.
«الکافی، ج 2، ص 346»

پیامک7

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! پرهیزکاری، زینت مؤمن و ستون برپایی دین است.
(ارشادالقلوب1/203)

پیامک8

قال الله عزّوجلّ:
وای بر کسانی که با فریب، دین را به دنیا می‌فروشند.
(کافی2/299)

پیامک9

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : هل الدینُ الاّ الحبُّ؟ انّ اللهَ عزّوجلّ یقول: قُل ان کُنتم تُحبّونَ اللهَ فاتّبعونی یُحببکُم الله.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: آیا دین چیزی غیر از حب و دوستی است؟ همانا خداوند عزوجل می فرماید: ای پیامبر به مردم بگو اگر مرا دوست می دارید پس مرا اطاعت کنید، پس آنگاه خدا شما را دوست خواهد داشت.
«الخصال، ص 21»

پیامک10

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : عَلِیُّ بْنُ أبِی طالِبٍ أقْدَمُ اُمَّتِی سِلْماً وَ أکثَرُهُمْ عِلْماً وَ أَصَحُّهُمْ دِیناً وَ أفْضَلُهُمْ یَقِیناً و أحْلَمُهُمْ حِلْماً وَ أسْمَحُهُمْ کفّاً وَ هُوَ الْاِمامُ وَ الْخَلِیفَةُ بَعْدِی.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: علی بن ابی طالب پیشگام امت من در گرویدن به اسلام است و علم و دانش او از همه بیشتر و دین او از همه کاملتر و یقین او از همه برتر و حلم او از همه بیشتر و دست او از همه بخشنده تر است و او امام و خلیفه پس از من است.
«أمالی صدوق، ص 8»

پیامک11

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَساسُ الدّینِ التوحیدُ ... امّا التَوحیدُ فَأَنْ لا تَجوَزّ علی ربِّکَ ما جاز علیْکَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: اساس دین، توحید است و توحید آن است که سزاوار نشماری پروردگارت را به آنچه خود شایسته آن هستی (صفات مخلوقات را به او نسبت ندهی).
«بحار الانوار، ج 5، ص 17»

پیامک12

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حُبُّ الإطراءِ والثّناءِ یُعمی ویُصِمُّ عَنِ الدِّینِ ، ویَدَعُ الدِّیارَ بَلاقِعَ .
دوسـت داشتن مـدح و ثـنای مـبالغه‌آمیـز (ممدوح را) از دین کور و کر می‌سازد و خانه‌ها را (از اهلش) خالی می‌کند .
تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 506

پیامک13

امام باقر علیه‌السلام :
الکَسَلُ یُضِرُّ بالدِّینِ والدنیا .
تنبلی به دیـن و دنیا زیــان می‌زند .
بحار الأنوار : 78 / 180 / 64 منتخب میزان الحکمة : 492

پیامک14

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
صِنفانِ لا تَنالُهُما شَفاعَتی : سُلطانٌ غَشومٌ عَسُوفٌ ، وغالٍ فی الدِّینِ مارِقٌ مِنهُ غیرُ تائبٍ ولانازعٍ .
دو دسته‌اند که شفاعت من به آنها نمی‌رسد : فرمانروای سرکش و ستمگر و کسی که در دین غلوّ ورزد و از دین بیرون رود و از این عمل خود توبه نکند و دست نکشد .
قرب الإسناد : 64 / 204 منتخب میزان الحکمة : 432

پیامک15

لِـلـمُنافِقینَ عَلاماتٌ یُعرَفونَ بِـها : تَحِیَّتُهُم لَعنَةٌ ، وطَعامُهُم نُهمَةٌ ، وغَنیمَتُهُم غُلولٌ ، لا یَقرَبونَ المَساجِدَ إلاّ هُجرا ، ولا یَأتونَ الصَّلاةَ إلاّ دُبُرا ، مُستَکبِرینَ لا یَألَفونَ ولا یُؤلَفونَ ، خُشُبٌ باللَّیلِ سُخُبٌ بالنَّهارِ .
منافقان‌را نشانه‌هایی است که با آنها شناخته می‌شوند : درودشان لعنت است ، پرخور و شکم باره‌اند ، به غنایم دستبرد می‌زنند، به‌مساجد نزدیک نمی‌شوند، مگر با اکراه و ریاکاری ، نماز را آخر وقت می‌خوانند،خود را بزرگ‌می‌شمرند،به طوری که با کسی انس و الفت نمی‌گیرند و کسی هم با آنان‌الفت نمی‌گیرد، شب مانند چوب خشک می‌افتند (شب زنده‌داری ندارند) و روز صدای خود را به جرّ و بحث بلند می‌کنند .
کنز العمّال : 862 منتخب میزان الحکمة : 566

پیامک16

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لَمّا سُئلَ عن أشَدِّالمَصائبِ: المُصیبَةُ بِالدِّینِ ؛
امام علی علیه‌السلام
- در پاسخ به پرسش از سخت‌ترین مصیبتها- : مصیبت (و ضایعه) در دین .
أمالی الصدوق : 323 / 4 منتخب میزان الحکمة : 334

پیامک17

امام علی علیه‌السلام :
مَن جَعَلَ مُلکَهُ خادِما لدِینِهِ انقادَ لَهُ کلُّ سُلطانٍ ، مَن جَعَلَ دِینَهُ خادِما لمُلکِهِ طَمِعَ فیهِ کلُّ إنسانٍ ؛
هرکس حکومت خود را در خدمت دینش قرار دهد ، هر سلطانی مطیع او شود ؛ هر کس دینش را در خدمت حکومتش در آورد ، هر انسانی در او طمع کند .
غرر الحکم : (9016ـ9017) منتخب میزان الحکمة : 514

پیامک18

امام صادق(سلام الله علیه):
لا یَزالُ الدّینُ قائِمًا ما قامَتِ الکَعبَةُ؛
تا زمانی که کعبه بر پاست، دین بر پاست.
الکافی: ج 4، ص 271، ح 4

پیامک19

امام صادق(سلام الله علیه):
اِتَّقُوا اللَّهَ وصُونوا دِینَکُم بِالوَرَعِ؛
از خدا پروا کنید و با پارسایی از دینتان پاسداری نمایید.
الکافی: ج 2، ص 76، ح 2

پیامک20

امام علی(سلام الله علیه):
اِعلَمُوا أنَّ کَمالَ الدِّینِ طَلَبُ الْعِلمِ وَالْعَمَلُ بِهِ؛
بدانید که کمال دین در طلب دانش و به کار بستن آن است.
الکافی، ج 1، ص 30

پیامک21

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
دعا اسلحه مومن است برای دفع دشمنان و ستون دین است که با آن دین مومن برپاست و نور آسمان و زمین است.
عین الحیوه صفحه 404

پیامک22

رسول اکرم )صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
لَوکانَ الدِّینُ مُعَلَّقاً بِالثُّرَیّا لَتَناوَلَهُ اُناسٌ مِن أبناء فارِسَ؛
اگر دین به ستاره ثریّا آویزان باشد، مردمانی از ایرانیان آن را به زیر خواهند کشید.
کنزالعمّال ، ح 34130 .

پیامک23

امام صادق علیه‌السلام :
آدم دین‌دار چون می‌اندیشد، آرامش بر جان او حاکم است. چون خضوع می‌کند متواضع است. چون قناعت می‌کند، بی‌نیاز است. به آنچه داده شده خشنود است. چون تنهایی را برگزیده از دوستان بی‌نیاز است. چون هوا و هوس را رها کرده آزاد است. چون دنیا را فرو گذارده از بدی‌ها و گزندهای آن در امان است. چون حسادت را دور افکنده محبتش آشکار است.مردم را نمی‌ترساند پس از آنان نمی‌هراسد و به آنان تجاوز نمی‌کند پس از گزندشان در امان است. به هیچ چیز دل نمی‌بندد پس به رستگاری و کمال فضیلت دست می‌یابد و عافیت را به دیده بصیرت می‌نگرد پس کارش به پشیمانی نمی‌کِشد.
امالی مفید، ص 52، ح 14

پیامک24

امام صادق علیه السلام :
آفَةُ الدِّینِ الحَسَدُ وَ العُجبُ وَ الفَخرُ؛
آفت دینداری حسد و خودبینی و فخر فروشی است.
جهاد النفس، ح 545

پیامک25

امام رضا علیه‌السلام :
لَیسَ مِنّا مَن تَرَکَ دُنیاهُ لِدِینِه وَ دینَهُ لِدُنیاه؛
از ما نیست آن که دنیای خود را برای دینش و دین خود را برای دنیایش ترک گوید.
بحارالانوار، ج78، ص346

پیامک26

امام محمد باقر علیه‌السلام :
اتَّقوا اللّهَ و صُونوا دینَکُم بِالوَرَع ؛
تقوای خدا پیشه کنید و دینتان را با ورع و تقوا حفظ کنید.
جهاد النفس،ح 188

پیامک27

امام سجاد علیه‌السلام :
قُلْتُ لِعَلیِّ بْنِ الْحُسَینِ علیه‌السلام اَخْبِرنیِ بِجَمیعِ شَرایِـعِ الّدینِ، قالَ علیه‌السلام : قَوْلُ الْحَقِّ وَ الْحُکْمُ بِالْعَدْلِ وَ الْوَفاءُ بِالْعَهْدِ؛
به امام سجّاد علیه‌السلام عرض کردم: مرا از تمام دستورهای دین آگاه کنید، امام علیه‌السلام فرمودند: حقگویی، قضاوت عادلانه و وفای به عهد.
خصال، ص 113، ح 90

پیامک28

امام علی علیه‌السلام :
حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّینِ؛
خوش‌گمانی، مایه آسایش قلب و سلامت دین است.
غررالحکم، ح 4816

پیامک29

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِنَّما یُدْرَکُ الْخَیْرُ کُلُّهُ بِالْعَقْلِ، وَ لا دینَ لِمَنْ لا عَقْلَ لَهُ؛
همه خوبی‌ها با عقل شناخته می‌شوند و کسی که عقل ندارد، دین ندارد.
تحف العقول، ص 54

پیامک30

امام علی علیه السلام :
اِجْعَلِ الدِّینَ کَهْفَکَ وَالْعَدْلَ سَیْفَکَ تَنْجُ مِنْ کُلِّ سوءٍ وَتَظْفَرْ عَلی کُلِّ عَدُوٍّ؛
دین را پناهگاه و عدالت را اسلحه خود قرار ده تا از هر بدی نجات پیدا کنی و بر هر دشمنی پیروز گردی.
غررالحکم، ج2، ص 221، ح 2433

پیامک31

امام صادق علیه‌السلام :
اَلْمُؤْمِنُ لایُخْلَقُ عَلَی الْکِذْبِ وَلا عَلَی الْخیانَةِ وَ خِصْلَتانِ لا یَجْتَمِعانِ فِی الْمُنافِقِ، سَمْتٌ حَسَنٌ وَ فِقْهٌ فِی السُّنَّةِ؛
مؤمن در سرشتش دروغ و خیانت نیست و دو صفت است که در منافق جمع نگردد: سیرت نیکو و دین شناسی.
تحف العقول، ص367

پیامک32

امام علی علیه‌السلام :
لِکُلِّ شَیءٍ وَجهٌ وَ وَجهُ دینِکم الصَّلاةُ؛
هر چیز دارای سیماست ، سیمای دین شما نماز است.
بحار الانوار، ج82، ص227

پیامک33

امام حسین علیه السلام:
لاتـَرفع حــاجَتَک إلاّ إلـی أحـَدٍ ثَلاثة: إلـی ذِی دیـنٍ، اَو مُــرُوّة اَو حَسَب؛
جز به یکی از سه نفر حاجت مبر: به دیندار، یا صاحب مروت، یا کسی که اصالت خانوادگی داشته باشد.
تحف العقول، ص251

پیامک34

امام رضا علیه السلام:
لا یستَکمِلُ عَبدٌ حقیقةَ الایمانِ حَتَّی تَکونَ فیهِ خِصالُ ثَلاثٍ: اَلتَّفقُّهُ فِی الدّینِ وَحُسنُ التَّقدیرِ فِی المَعیشَةِ، وَالصَّبرُ عَلَی الرَّزایا؛
هیچ بنده ای حقیقت ایمانش را کامل نمی کند مگر این که در او سه خصلت باشد: دین شناسی، تدبر نیکو در زندگی، و شکیبایی در مصیبت‌ها و بلاها.
بحار الانوار، ج 78، ص 339، ح1

پیامک35

امام علی علیه‌السلام :
مَن أَتی غَنیّا فَتَواضَعَ لَهُ لِغِناهُ ذَهَبَ ثُلُثا دینِهِ؛
هر کس در مقابل ثروتمند به خاطر ثروتش تواضع کند دو سوم دینش از بین برود.
نهج البلاغه، حکمت 228

پیامک36

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
إذا أرادَ اللّه بِأهلِ بَیتٍ خَیرا فَقَّهَهُم فِی الدّینِ وَوَقَّرَ صَغیرُهُم کَبیرَهُم وَرَزَقَهُمُ الرِّفقَ فی مَعیشَتِهِم وَالقَصدَ فی نَفَقاتِهِم وَبَصَّرَهُم عُیُوبَهُم فَیَتُوبُوا مِنها؛
هرگاه خداوند برای خانواده ای خیر بخواهد آنان را در دین دانا می کند، کوچک ترها بزرگ ترهایشان را احترام می نمایند، مدارا در زندگی و میانه روی در خرج روزیشان می نماید و به عیوبشان آگاهشان می سازد تا آنها را برطرف کنند.
نهج الفصاحه، ح 147

پیامک37

امام علی علیه السلام :
إِنَّ اللّه‌َ فَرَضَ الجِهادَ وَعَظَّمَهُ وَجَعَلَهُ نَصرَهُ وَناصِرَهُ. وَاللّه‌ِ ما صَلُحَت دُنیا وَلادینٌ إِلاّ بِهِ؛
در حقیقت خداوند جهاد را واجب گردانید و آن را بزرگداشت و مایه پیروزی و یاور خود قرارش داد. به خدا سوگند کار دنیا و دین جز با جهاد درست نمی‌شود.
وسائل الشیعه، ج11، ص9، ح15

پیامک38

رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
یا عَلیُّ مَن أَکَلَ الحَلالَ صَفادینُهُ، وَرَقَّ قَلبُهُ، وَدَمِعَت عَیناهُ مِن خَشیَةِ اللّه‌ِ تَعالی وَلَم یَکُن لِدَعوَتِهِ حِجابٌ؛
ای علی هر کس حلال بخورد، دینش صفا می‌یابد، رقّت قلب پیدا می‌کند، چشمانش از ترس خداوند متعال پر اشک می‌شود و برای (استجابت) دعایش مانعی نمی‌باشد.
میراث حدیث، ج2، ص18، ح2

پیامک39

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اَلغیبَةُ اَسرَعُ فی دینِ الرَّجُلِ المُسلِمِ مِنَ الکِلَةِ فی جَوفِهِ؛
غیبت کردن در (نابودی) دین مسلمان مؤثرتر از خوره در درون اوست.
کافی، ج2، ص357، ح1

پیامک40

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
ما مِن شابٍ تَزَوَّجَ فی حَداثَةِ سِنِّهِ اِلاّ عَجَّ شَیطانُهُ : یا وَیلَهُ ، یا وَیلَهُ! عَصَمَ مِنّی ثُلُـثَی دینِهِ ، فَلیَتَّقِ اللّه‌َ العَبدُ فِی الثُّـلُثِ الباقی ؛
هر جوانی که در سن کم ازدواج کند ، شیطان فریاد بر می‌آورد که : وای برمن ، وای بر من! دو سوم دینش را از دستبرد من ، مصون نگه داشت . پس بنده باید برای حفظ یک سومِ باقی مانده دینش ، تقوای الهی پیشه سازد .
نوادر راوندی، ص 112

پیامک41

امام صادق علیه‌السلام :
اَبصَرَ رسول اللّه صلی‌الله‌علیه‌و‌آله رَجُلاً شَعثا شَعرُ رَأسِهِ وَ سَخَةً ثیابُهُ، سَیِّئَةً حالُهُ فَقال رسول اللّه صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : مِن الدّینِ المُتعَةُ وَ اِظهارُ النِّعمَةِ؛
پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله مردی را دیدند که موهای ژولیده و جامه‌ای چرکین و سر و وضع نامرتّبی داشت، فرمودند: بهره بردن از نعمت‌های خدا و آشکار ساختن نعمت جزء دین است.
کافی، ج 6، ص 439، ح 5

پیامک42

امام علی علیه السلام :
یا مَعشَرَ الفِتیانِ، حَصِّنوا اَعراضَکُم بِالدَبِ وَ دینَـکُم بِالعِلمِ؛
ای جوانان! آبرویتان را با ادب و دینتان را با دانش حفظ کنید.
تاریخ یعقوبی، ج 2، ص 210

پیامک43

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
مَن خانَ أَمانَةً فِی الدُّنیا وَلَم یَرُدَّها إِلی أَهلِها ثُمَّ أَدرَکَهُ المَوتُ ماتَ عَلی غَیرِ مِلَّتی وَیَلقَی اللّه‌َ وَ هُوَ عَلَیهِ غَضبانٌ؛
کسی که در دنیا به امانتی خیانت کند و آن را به صاحبش برنگرداند و آنگاه بمیرد بر دین من نمرده است و با خدا دیدار می‌کند در حالی که بر او خشمگین است.
امالی صدوق، ص‌516

پیامک44

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا دِینَ لِمُسَوِّفٍ بِتَوبَتِهِ ؛
دین ندارد آن که در توبه کردن ، امروز و فردا می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10660

پیامک45

لا تَثِقَنَّ بِعَهدِ مَن لا دینَ لَهُ ؛
به پیمان کسی که دین ندارد ، اعتماد نکن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10163

پیامک46

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
هُدِیَ مَن تَجَلبَبَ جِلبابَ الدّینِ ؛
هدایت یافت آن که جامه دینداری بر تن کرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10012

پیامک47

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
نِظامُ الدِّینِ خَصلَتانِ : إنصافُکَ مِن نَفسِکَ ، وَ مُواساةُ إخوانِکَ ؛
رشته پیوند دین دو ویژگی است : انصاف داشتن با خود ، و با جان و مال به یاری برادران شتافتن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9983

پیامک48

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صُن دینَکَ بِدُنیاکَ تَربَحهُما وَ لا تَصُن دُنیاکَ بِدِینِکَ فَتَخسَرَهُما ؛
دین خود را با دنیایت حفظ کن تا هر دو را ببری ، و دینت را وسیله حفظ دنیایت قرار مده ، که هر دو را می‌بازی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5861

پیامک49

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
حُسنُ الظَّنِّ راحَةُ القَلبِ وَ سَلامَةُ الدِّینِ ؛
خوش‌گمانی ، مایه آسایش دل و سلامت دین است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4816

پیامک50

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ بِشرَ المُؤمِنِ فِی وَجهِهِ ، وَ قُوَّتَهُ فِی دینِهِ وَ حُزنَهُ فِی قَلبِهِ ؛
شادی مؤمن در چهره اوست ، قدرت وی در دینش، و اندوه او در دلش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3454

پیامک51

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلتَّیَقُّظُ فِی الدِّینِ نِعمَةٌ عَلی مَن رُزِقَهُ ؛
بیداری و آگاهی در دین، نعمتی است بر آنکه روزی‌اش شده .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2058

پیامک52

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلجُنُودُ عِزُّ الدِّینِ وَ حُصُونُ الوُلاةِ ؛
لشکریان، مایه عزّت دین و دژهای حاکمان‌اند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1953

پیامک53

امام علی علیه‌السلام :
شِدَّةُ الحِرصِ مِن قُوَّةِ الشَّرَةِ وضَعْفِ الدِّینِ؛
آزمندی زیاد ناشی از نیروی سیری ناپذیری و سستی دین است .
غرر الحکم : 5772

پیامک54

امام علی علیه‌السلام:
حُبُّ المالِ یُوهِنُ الدِّینَ ، ویُفسِدُ الیَقینَ ؛
مال دوستی، دین را سست و یقین را تباه می‌کند.
غرر الحکم : 4876

پیامک55

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة عماد الدین ، فمن ترک صلاته متعمدا فقد هدم دینه و من ترک اوقاتها یدخل الویل ، و الویل واد فی جهنم کما قال الله تعالی : ((ویل للمصلین ، الذینهم عن صلاتهم ساهون )) ؛
نماز ستون دین است ، پس کسی که نمازش را عمدا ترک کند دینش را منهدم کرده است ، و کسی که اوقات نماز را ترک کند داخل در ((ویل )) می شود و ویل وادی است در جهنم چنان که خدا فرمود: ویل جای نمازگزاران است آن نمازگزارانی که در نماز خود سهو کننده و غافلند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 202)

پیامک56

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
اما الصلاة فلا خیر فی دین لا صلاة فیه ؛
دینی که در او نماز نباشد، فایده و خیری ندارد (خیری در آن نیست ).
(سیره ابن هشام ، ج 3 - 4، ص 504)

پیامک57

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک صلاته متعمدا فقد هدم دینه ؛
کسی که عملا نمازش را ترک کند، به تحقیق که دینش را منهدم کرده است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 202. میزان الحکمه ، ج 5، ص 402)

پیامک58

قال الباقر - علیه السلام -:
الصلاة عمود الدین ، مثلها کمثل عمود الفسطاط اذا ثبت العمود ثبتت الاوتاد الاطناب و اذا مال العمود و انکسر لم یثبت وتد و لاطنب ؛
نماز ستون دین است ، مثل نماز همانند عمود و ستون خیمه است که هرگاه ستون ثابت باشد طنابها و میخها و پرده آن ثابت است .هنگامی که ستون آن کج و شکسته شود هیچ کدام از آنها استوار نمی ماند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 218.میزان الحکمه ، ج 5، ص 369)

پیامک59

قال علی - علیه السلام -:
لایخرج فی سفر یخاف فیه علی دینه و صلاته ؛
در سفری که می ترسید بر دینتان و نمازتان خارج نشوید.
(بحارالانوار، ج 10، ص 108.میزان الحکمه ، ج 4، ص 475)

پیامک60

الصلوة وجه دینکم ؛
نماز سیمای مکتب (دین) شماست .
(فروع کافی ، ج 1، ص 270)

پیامک61

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة راءس الدین ؛
نماز (به منزله ) سر دین است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184)

پیامک62

قال علی - علیه السلام -:
و اقام الصلاة فانها الملة ؛
برپا داشتن نماز، نشانه اصلی دین است .
(نهج البلاغه ، خطبه 110)

پیامک63

قال الصادق - علیه السلام -:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بها و یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) و للعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة ؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود: برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است : 1 - علم 2 - ایمان ، 3 - عمل به ایمان ، تا آن جا که فرمود: برای عامل به دین سه علامت است : 1 - نماز 2 - روزه ، 3 - زکات .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

پیامک64

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة من شرایع الدین ، و فیها مرضاة الرب - عزوجل - فهی منهاج الانبیاء ؛
نماز از سنتهای دین ، و مایه خشنودی پروردگار و راه و روش پیامبران است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 22، بحارالانوار، ج 82، ص 231)

پیامک65

قال علی - علیه السلام -:
الله ، الله فی الصلوة ، فانها عمود دینکم ؛
خدا را، خدا را درباره نماز ؛ چرا که ستون دین شماست .
(نهج البلاغه ، نامه ها، ص 47)

پیامک66

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ایها الناس اعلموا ان کمال الدین طلب العلم و العمل به، الا وان طلب العلم اوجب علیکم من طلب المال؛
ای مردم! بدانید که کمال دین در آموختن علم و عمل کردن به آن است. آگاه باشید که دانش آموزی بر شما واجب تر است از کسب مال.
اصول کافی، ج 1، ص 30.

پیامک67

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِیَ مِنهاجُ النبیاءِ وَ لِلمُصَلّی حُبُّ المَلائِکَةِ وَ هُدیً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز، از آیین‌های دین است و رضای پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. برای نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزی است.
(خصال، ص 522، ح 11)

پیامک68

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
نهایت کمال ، فهم در دین و صبر بر مصیبت ، و اندازه گیری در خرج زندگانی‌است .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 172

پیامک69

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
نادانان و کم‌خردان شیعه و کسانی که پر و بال پشه، از دین‌داری آن‌ها برتر و محکم‌تر است، ما را آزار می‌دهند.
(بحارالانوار/25/267)

پیامک70

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
کسب معارف دینی جز از طریق ما خاندان پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) مساوی با انکار ماست.
(صحیفه مهدی/334)

پیامک71

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یأتی علی النّاس زمان الصّابر منهم علی دینه کالقابض علی الجمر؛
روزگاری بر مردم بیاید که هر که خواهد دین خود نگهدارد چنان باشد که آتش به دست گرفته باشد.
نهج الفصاحه

پیامک72

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من لم تنتفع بدینه و لا دنیاه فلا خیر لک فی مجالسته و من لم یوجب لک فلا توجب له و لا کرامه؛
هر که از دین یا دنیای او سودی نبری در مجالست او خیری نیست.
نهج الفصاحه

پیامک73

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من رزقه اللَّه امرأه صالحه فقد أعانه علی شطر دینه فلیتّق اللَّه فی الشّطر الباقی؛
هر که را خدا زنی پارسا داده وی را بر نصف دین خویش یاری کرده و باید در باره نصف دیگر آن از خدا بترسد.
نهج الفصاحه

پیامک74

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من استطاع منکم أن یقی دینه و عرضه بماله فلیفعل؛
هر که از شما تواند دین و آبرو را به مال خود حفظ کند، حفظ کند.
نهج الفصاحه

پیامک75

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من یرد اللَّه به خیرا یفقّهه فی الدّین؛
هر که خدا برای او نیکی خواهد، وی را در کار دین دانا کند.
نهج الفصاحه

پیامک76

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ملاک الدّین الورع؛
اعتبار دین به تقوی است.
نهج الفصاحه

پیامک77

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما عبد اللَّه بشی ء أفضل من فقه فی الدّین؛
هیچ عبادتی بهتر از دانا شدن در کار دین نیست.
نهج الفصاحه

پیامک78

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا دین لمن لا عهد له؛
هر که پیمان نگاه ندارد، دین ندارد.
نهج الفصاحه

پیامک79

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا دین إلّا بمروّه؛
دین جز به جوانمردی قوام نمی گیرد.
نهج الفصاحه

پیامک80

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیغشینّ أمّتی من بعدی فتن کقطع اللّیل المظلم، یصبح الرّجل فیها مؤمنا و یمسی کافرا، یبیع أقوام دینهم بعرض من الدّنیا قلیل؛
پس از من امتم را فتنه ها خواهد گرفت چون پاره های شب تاریک که در اثنای آن مرد به صبح مؤمن است و به شب کافر شود و کسانی دینشان را به مال ناچیز دنیا فروشند.
نهج الفصاحه

پیامک81

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لن یبرح هذا الدّین قائما یقاتل علیه عصابه من المسلمین حتّی تقوم السّاعه؛
این دین پیوسته استوار است و گروهی از مسلمانان بر آن پیکار کنند تا قیامت در آید.
نهج الفصاحه

پیامک82

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ شی ء عماد و عماد هذا الدّین الفقه؛
هر چیزی را ستونی هست و ستون این دین دانائی است.
نهج الفصاحه

پیامک83

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کرم المرء دینه و مروّته عقله و حسبه خلقه؛
کرامت مرد به دین اوست و مروت وی به عقل اوست و شرف وی به اخلاق اوست.
نهج الفصاحه

پیامک84

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قوام المرء عقله و لا دین لمن لا عقل له؛
اعتبار مرد به عقل اوست و هر که عقل ندارد، دین ندارد.
نهج الفصاحه

پیامک85

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم أفضل من العباده و ملاک الدّین الورع؛
علم از عبادت بهتر است و اساس دین ترس خداست.
نهج الفصاحه

پیامک86

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العقل فی أمر الدّنیا مضرّه و العقل فی أمر الدّین مسرّه؛
عقل در کار دنیا مایه ضرر است و در کار دین مایه سرور.
نهج الفصاحه

پیامک87

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بحسن الخلق، فإنّ أحسن النّاس خلقا أحسنهم دینا؛
نیک خویی کن که از مردم هر که نکوخوی تر دینش نکوتر.
نهج الفصاحه

پیامک88

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس الدّین النّصیحه للَّه و لدینه و لرسوله و لکتابه و لأئمّه المسلمین و للمسلمین عامّه؛
اساس دین، خیرخواهی برای خدا و دین خدا و پیامبر خدا و کتاب خدا و پیشوایان مسلمانان و همه مسلمانان است.
نهج الفصاحه

پیامک89

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس الدّین الورع؛
اساس دین، پرهیزکاری است.
نهج الفصاحه

پیامک90

الدّین النّصیحه؛
کمال دین خیر خواهی است.
نهج الفصاحه

پیامک91

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم إسلاما أحاسنکم أخلاقا إذا فقهوا؛
از میان شما اسلام آن کس بهتر است که اخلاقش نیک تر است اگر در کار دین دانا باشند.
نهج الفصاحه

پیامک92

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر دینکم الورع؛
بهترین صفات دین شما پرهیزکاری است.
نهج الفصاحه

پیامک93

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّاس أقرؤهم و أفقههم فی دین اللَّه و أتقاهم للَّه و آمرهم بالمعروف و أنهاهم عن المنکر و أوصلهم للرّحم؛
بهترین مردم کسانی هستند که قرآن بهتر خوانند و در کار دین داناتر باشند و از خدا بیشتر ترسند و به نیکی بیشتر امر کنند و از بدی بیشتر جلوگیری کنند و با خویشاوندان بیشتر نزدیک شوند.
نهج الفصاحه

پیامک94

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خصلتان لا یجتمعان فی منافق حسن سمت و لا فقه فی الدّین؛
دو خصلت است که در منافق جمع نشود نیکنامی و دانائی در امور دین.
نهج الفصاحه

پیامک95

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء هو الدّین کلّه؛
حیا تمام دین است.
نهج الفصاحه

پیامک96

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الخلق نصف الدّین؛
نیک خوئی یک نیمه دین است.
نهج الفصاحه

پیامک97

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تنکح المرأه لأربع، لمالها، و لحسبها و لجمالها و لدینها فاظفر بذات الدّین تربّت یداک؛
زن را برای چهار چیز گیرند، مال و شرف و جمال و دین و تو زن دین دار بجوی.
نهج الفصاحه

پیامک98

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بعثت بالحنیفیّه السّمحه و من خالف سنّتی فلیس منّی؛
من دینی ساده و آسان آورده ام و هر که با روش من مخالفت کند از من نیست.
نهج الفصاحه

پیامک99

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الاقتصاد نصف العیش و حسن الخلق نصف الدّین؛
میانه روی یک نیمه معیشت است و خوش خلقی یک نیمه دین است.
نهج الفصاحه

پیامک100

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما شابّ تزوّج فی حداثه سنّه عجّ شیطانه یا ویله عصم منّی دینه؛
هر جوانی در آغاز جوانی زن بگیرد شیطان وی بانگ برآرد وای بر او دین خود را از دستبرد من محفوظ داشت.
نهج الفصاحه

پیامک101

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما تفقدون من دینکم الأمانه و آخر ما تفقدون الصّلوه؛
نخستین چیزی که از دین خود از دست می دهید، امانت است و آخرین چیزی که از دست می دهید، نماز است.
نهج الفصاحه

پیامک102

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما یدرک الخیر کلّه بالعقل و لا دین لمن لا عقل له؛
همه خوبیها را به عقل می توان دریافت و هر که عقل ندارد، دین ندارد.
نهج الفصاحه

پیامک103

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما أنا بشر إذا أمرتکم بشی ء من دینکم فخذوا به و إذا أمرتکم بشی ء من رأیی فإنّما أنا بشر؛
من انسانی مانند شما هستم وقتی شما را بچیزی در کار دین دستور دادم بدان رفتار کنید و وقتی از پیش خود شما را به چیزی فرمان دادم من انسان هستم.
نهج الفصاحه

پیامک104

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ شی ء دعامه و دعامه هذا الدّین الفقه و لفقیه واحد أشدّ علی الشّیطان من ألف عابد؛
هر چیزی اساسی دارد و اساس این دین دانش است و یک دانشمند برای شیطان از هزار عابد بدتر است.
نهج الفصاحه

پیامک105

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ دین خلقا و إنّ خلق هذا الدّین الحیاء؛
هر دینی خوی خاص دارد و خوی دین ما حیاست.
نهج الفصاحه

پیامک106

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إن اللَّه تعالی لیؤیّد الإسلام برجال ما هم من أهله.
خداوند اسلام را به مردانی که مسلمان نیستند، یاری می کند.
نهج الفصاحه

پیامک107

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الهوا و العبوا فإنّی أکره أن یری فی دینکم غلظه؛
تفریح کنید و بازی کنید زیرا دوست ندارم که در دین شما خشونتی دیده شود.
نهج الفصاحه

پیامک108

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعلم أنّ النّصر مع الصّبر و أنّ الفرج مع الکرب و أنّ مع العسر یسرا؛
بدان که ظفر قرین صبر است و گشایش قرین رنج و بدنبال سختی سستی ای هست.
نهج الفصاحه

پیامک109

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أتاکم من ترضون خلقه و دینه فزّوّجوه إن لا تفعلوا تکن فتنه فی الأرض و فساد عریض؛
وقتی کسی که خلق و دین وی مایه رضایت است به خواستگاری می آید به وی زن بدهید و اگر چنین نکنید فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد.
نهج الفصاحه

پیامک110

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آفَهُ الدِّینِ ثَلاثَهٌ: فَقیهٌ فاجِرٌ و إمامٌ جائرٌ و مُجتَهِدٌ جاهِلٌ؛
آفت دین سه چیز است: دانای بد کار و پیشوای ستم کار و مجتهد نادان.
نهج الفصاحه

پیامک111

امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هلاکت و نابودی دین و ایمان هر شخص در سه چیز است: تکبّر، حرص، حسد. تکبّر سبب نابودی دین و ایمان شخص می باشد و به وسیله تکبّر شیطان ـ با آن همه عبادت ملعون گردید. حرص و طمع دشمن شخصیّت انسان است، همان طوری که حضرت آدم - علیه السلام - به وسیله آن از بهشت خارج شد. حسد سبب همه خلاف ها و زشتی ها است و به همان جهت قابیل برادر خود هابیل را به قتل رساند.
اعیان الشّیعة، ج 1، ص 577

پیامک112

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشّـِرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیهاً لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلاْخْلاصِ، وَ الْحَّجَ تَشْییداً لِلدّینِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی ها و شقاوت ها قرار داد. و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود. و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود. و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست. و حجّ را برای استحکام أساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

پیامک113

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
إنَّ اللّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَیُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعیفِ الَّذی لادینَ لَهُ، فَقیلَ: وَ ما الْمُؤْمِنُ الضَّعیفُ الَّذی لا دینَ لَهُ؟ قالَ: اَلذّی لا یَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
همانا خداوند دشمن دارد آن مؤمنی را که ضعیف و بی دین است، سؤال شد: مؤمن ضعیف و بی دین کیست؟ پاسخ داد: کسی که نهی از منکر و جلوگیری از کارهای زشت نمی کند.
وسائل الشّیعة، ج 16، ص 122، ح 21139

پیامک114

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
یَأتی عَلی النّاسِ زَمانٌ، الصّابِرُ مِنْهُمْ عَلی دینِهِ کَالْقابِضِ عَلی الْجَمَرِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
زمانی بر مردم خواهد آمد که صبر نمودن در برابر مسائل دین ـ و عمل به دستورات آن ـ همانند در دست گرفتن آتش گداخته است.
بحارالأنوار، ج 28، ص 47، ح 9

پیامک115

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة من شرایع الدین ، و فیها مرضاة الرب - عز و جل - فهی منهاج الانبیاء؛
نماز از سنتهای دین ، و مایه خشنودی پروردگار و راه و روش پیامبران است .
بحار الانوار، ج ,82 ص 231

پیامک116

قال امیرالمؤمنین علیه السلام:
اوصیکم بالصلاة و حفظها، فانها خیر العمل و هی عمود دینکم.
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
شما را به نماز و مراقبت از آن سفارش می‌کنم چونکه نماز برترین عمل و ستون دین شماست .
بحار، ج 82، ص 209

پیامک117

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
الصلاة من شرایع الدین، و فیها مرضاة الرب عز و جل، فهی منهاج الانبیاء.
پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله فرمود:
نماز از آداب (اولیه) دین است، و آن مایه خشنودی خدا، و راه و روش پیامبران الهی است .
بحار، ج 82، 231

پیامک118

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
اذا أراد الله بعبد خیرا فقهه فی الدین؛
چون خدا خیر بنده ای خواهد، او را در دین دانشمند کند .
اصول کافی ، ج 1 ، ص 39

پیامک119

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یأتی عَلیَ النّاسِ زَمانٌ، الصّابِرُ مِنْهُمْ عَلی دینِهِ کَالْقابِضِ عَلیَ الْجَمَرِ؛
زمانی بر مردم خواهد آمد که صبر کردن در برابر مسائل دین ـ و عمل به دستورات آن ـ همانند در دست گرفتن آتش گداخته است.
بحارالأنوار: ج 28، ص 47، ح 9

پیامک120

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مردم هر شهری به سه چیز نیازمندند که در امور دنیا و آخرت خود به آنها رجوع کنند و اگر آن سه را نداشته باشند گرفتار سرگردانی می‌شوند: دین‌شناسِ دانایِ پرهیزکار، حاکم نیکوکاری که مردم از او اطاعت کنند و پزشک دانای مورد اعتماد.
تحف العقول، ص 321.

پیامک121

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
اِنَّما یُدْرَکُ الْخَیْرُ کُلُّهُ بِالْعَقْلِ، وَ لا دینَ لِمَنْ لا عَقْلَ لَهُ؛
همه خوبی‌ها با عقل شناخته می‌شوند و کسی که عقل ندارد، دین ندارد.
تحف العقول، ص 54

پیامک122

امام علی علیه السلام :
اِجْعَلِ الدِّینَ کَهْفَکَ وَالْعَدْلَ سَیْفَکَ تَنْجُ مِنْ کُلِّ سوءٍ وَتَظْفَرْ عَلی کُلِّ عَدُوٍّ؛
دین را پناهگاه و عدالت را اسلحه خود قرار ده تا از هر بدی نجات پیدا کنی و بر هر دشمنی پیروز گردی.
غررالحکم، ج2، ص 221، ح 2433.

پیامک123

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مِنْ عَلامَةِ اَحَدِهِمْ (المُتَقینَ) اَنَّکَ تَری لَهُ قُوَّةً فی دینٍ... وَحِرْصا فی عِلْمٍ وَعِلْما فی حِلْمٍ؛
از نشانه‌های پرهیزکاران این است که می‌بینی در دین نیرومند... در کسب دانش حریص و دارای علم همراه با بردباری‌اند.
نهج البلاغه، خطبه 193.

پیامک124

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دین ندارد آن کس که توبه را به تأخیر اندازد.
(غررالحکم ، باب توبه)

پیامک125

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن کـه نـهـان خـود را اصـلاح نـمـاید، خدا آشکار او را نیکو گرداند، و آن که به کار دینش همّت گـمـارد، خـداونـد کار دنیای او را سامان دهد، و آن که رابطه خود و خدا را نیکو گرداند، خداوند رابطه او و مردمان را نیکو دارد.
نهج البلاغه

پیامک126

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آنـان (ائمـه (ع)) دارنـدگـان راز پـیـامـبـر(ص) و پشتیبان امر وی و ظرف علم و مرجع قوانین و در بردارنده کتب رسالت و کوه های پابرجای دین او هستند.
(نهج البلاغه، خ 2)

پیامک127

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
... و (رسـول خـدا(ص)) پـرچـم حـق را در مـیـان ما بر جای نهاد، کسی که از آن پیش افتد از دین بیرون است ، و آن که پس بمانَد تباه و سرنگون و آن که همراهی کند رستگار خواهد شد.
(نهج البلاغه ، خ 99)

پیامک128

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هر چیزی آفتی دارد که مایه فساد آن می شود و آفت این دین زمامداران بدند.
(نهج الفصاحه ، ح 2255)

پیامک129

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
آفت دین سه چیز است : دانای بدکار، پیشوای ستم کار و مجتهد نادان.
(نهج الفصاحه ، ح 4)

پیامک130

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برترین (مرتبه) دین کوتاه کردن آرزو است، و برترین عبادت اخلاص عمل.
غررالحکم ، باب آرزو

پیامک131

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
انسان با ایمان اندوهش درباره آخرت خویش و همه تلاش و کوشش در راه بازگشتگاه او است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک132

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آخرت را با ترک دنیا به چنگ آورید و دنیا را با ترک دین به دست نیاورید.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک133

حضرت امام صادق علیه السلام فرمودند :
دین را خوب بفهمید زیرا هر که دین را خوب نفهمد مانند صحراگرد است. خداوند در کتابش می فرماید (124 سوره 9) تا در امر دین دانش اندوزند و چون بازگشتند قوم خود را بیم دهند شاید آنها بترسند.
اصول کافی جلد 1 صفحه 36

پیامک134

امیر المؤمنین علیه السلام فرمودند :
ای مردم بدانید کمال دین طلب علم و عمل بدانست ، بدانید که طلب علم بر شما از طلب مال لازم تر است زیرا مال برای شما قسمت و تضمین شده. عادلی (که خداست) آن را بین شما قسمت کرده و تضمین نموده و به شما می رساند ولی علم نزد اهلش نگهداشته شده و شما مأمورید کــه آن را از اهلش طلب کنید ، پس آنرا بخواهید.
کتاب کافی جلد 1 ص 35

پیامک135

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین جامه ها و پوشش های دین ، شرم و حیاست.
غررالحکم ، باب حیا

پیامک136

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در باره ذات خدای تعالی تفکر کند، الحاد ورزیده از دین بیرون رود.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک137

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
جهاد، ستون دین و راه روشن نیکبختان است.
غررالحکم ، باب جهاد

پیامک138

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَنْ رُزِقَ الدِّینَ فَقَدْ رُزِقَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
هر کس دین روزی او شود، براستی خیر دنیا و آخرت روزی او شده است.
غررالحکم، ح 8523 .

پیامک139

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّینِ؛
خوش‌گمانی، مایه آسایش قلب و سلامت دین است.
غررالحکم، ح 4816

پیامک140

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
عَلَی الْعاقِلِ اَنْ یُحْصی عَلی نَفْسِهِ مَساویَها فِی الدّینِ وَ الرَّأیِ وَ الاَْخْلاقِ وَ الاَْدَبِ ، فَیَجْمَعُ ذلِکَ فی صَدْرِهِ اَوْ فی کِتابٍ وَ یَعْمَلُ فی اِزالَتِها ؛
بر عاقل است که بدی‌هایش را در دین، اندیشه، اخلاق و ادب یادداشت کند و به‌خاطرش بسپارد و برای از بین بردن آنها بکوشد.
تحف العقول، ص 376.

پیامک141

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
ما مِنْ شابٍ تَزَوَّجَ فی حَداثَةِ سِنِّهِ اِلاّ عَجَّ شَیْطانُهُ : یا وَیْلَهُ ، یا وَیْلَهُ! عَصَمَ مِنّی ثُلُـثَی دینِهِ ، فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ الْعَبدُ فِی الثُّـلُثِ الْباقی ؛
هر جوانی که در سن کم ازدواج کند ، شیطان فریاد بر می‌آورد که : وای برمن ، وای بر من! دو سوم دینش را از دستبرد من ، مصون نگه داشت . پس بنده باید برای حفظ یک سومِ باقی مانده دینش ، تقوای الهی پیشه سازد .
نوادر راوندی ، ص 112 .

پیامک142

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اِتَّقُوا اللّهَ وصُونوا دِینَکُم بِالوَرَعِ؛
از خدا پروا کنید و با پارسایی از دینتان پاسداری نمایید.
الکافی: ج 2 ، ص 76 ، ح 2

پیامک143

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
صُن دینَکَ بِدُنیاکَ تَربَحهُما وَ لا تَصُن دُنیاکَ بِدِینِکَ فَتَخسَرَهُما؛
دین خود را با دنیایت حفظ کن تا هر دو را ببری ، و دینت را وسیله حفظ دنیایت قرار مده ، که هر دو را می‌بازی.
غررالحکم و دررالکلم ، ح 5861

پیامک144

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
یا مَعشَرَ الفِتیانِ، حَصِّنوا اَعراضَکُم باِلاَْدَبِ وَ دینَـکُم بِالعِلمِ
ای جوانان! آبرویتان را با ادب و دینتان را با دانش حفظ کنید.
تاریخ یعقوبی ، ج 2، ص 210

پیامک145

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند
لا یَزالُ الدّینُ قائِمًا ما قامَتِ الکَعبَةُ
تا زمانی که کعبه بر پاست، دین بر پاست.
الکافی : ج 4 ، ص 271 ، ح 4

پیامک146

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
ثَلاثَةٌ تُورِثُ المَحَبَّةَ : الدّینُ وَالتَّواضُعُ وَالبَذل؛
سه چیز است که محبّت می آورد : دین ، فروتنی و بخشش.
تحف العقول، ص 316

پیامک147

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن رُزِقَ الدِّینَ فَقَد رُزِقَ خَیرَ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ؛
هر کس دین روزی او شود، براستی خیر دنیا و آخرت روزی او شده است.
(غررالحکم، ح 8523)

پیامک148

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن کَانَ عَاقِلاً کَانَ لَهُ دِین وَ مَن کَانَ لَهُ دِین دَخَلَ الجَنَّةَ
کسی که عاقل باشد دین دارد و کسی که دین دارد وارد بهشت خواهد شد.
(جهاد با نفس، ح 83)

پیامک149

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مِن عَلامَةِ اَحَدِهِم (المُتَقینَ) اَنَّک تَری لَهُ قُوَّةً فی دینٍ... وَحِرصا فی عِلمٍ وَعِلما فی حِلمٍ
از نشانه های پرهیزکاران این است که می بینی در دین نیرومند ... در کسب دانش حریص و دارای علم همراه با بردباری‌اند.
(نهج البلاغه، خطبه 193)

پیامک150

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
لیس منّا مَن ترک دنیاه لدینه و دینه لدنیاه
از ما نیست آن که دنیای خود را برای دینش و دین خود را برای دنیایش ترک گوید.
(بحارالانوار،ج??،ص???)

پیامک151

امام علی علیه السلام فرمودند:
لکل شی ء وجه و وجه دینکم الصلاة
هر چیز دارای سیماست ، سیمای دین شما نماز است .
(بحار الانوار،ج82،ص227)

پیامک152

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بالاترین خوشبختی، استواری در دین است.
غررالحکم، ح 2869.

پیامک153

امام صادق(سلام الله علیه)می فرمایند:
اف برمسلمانی که برای کار دین خویش و پرس و جو درباره ی آن، (دست کم) روزجمعه ی هر هفته خود را، از کارهای دیگر فارغ نمی سازد.
خصال شیخ صدوق، ص 393.

پیامک154

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
حسن الخلق نصف الدین؛
خوی نیکو، نصف دین است.
الحضال، ج30، ص 106.

پیامک155

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بالاترین خوشبختی، استواری در دین است.
غررالحکم، ح 2869.

پیامک156

امام جواد (علیه السلام)می فرمایند:
لن یستکمل العبد حقیقة الإیمان حتی یؤثر دینه علی شهوته؛
بنده هرگز حقیقت ایمان را به کمال نرساند مگر آنگاه که دینش را بر هوس خود ترجیح دهد.
میزان الحکمه، ج1، ص 372.

پیامک157

امام باقر (علیه السلام)می فرمایند:
الکمال و کل الکمال التفقه فی الدین و الصبر علی انائبة و تقدیر المعیشه؛
کمال و بلکه همه ی کمال انسانی در سه چیز است: دانا بودن در دین و احکام آن، شکیبا بودن در ناراحتی ها و مصائب و برنامه ریزی درست در اقتصاد زندگی .
اصول کافی، ج1، ص 32.

پیامک158

حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
به راستی خداوند عزوجل دشمن می دارد مؤمن ناتوانی که دین ندارد. به آن حضرت عرض کردند: مؤمن ناتوانی که دین ندارد، کیست؟ فرمودند: کسی که نهی از منکر نکند.
وسایل الشیعه، ج11، ص397.

پیامک159

امام هادی(علیه السلام) می فرمایند:
اگر بعد از غیبت قائم ما نبود وجود علمایی که به سوی او (مردم را فرا) می خوانند و به وجود او رهنمون می شوند و با حجتهای الهی از دین او دفاع می کنند و بندگان ناتوان خدا را از دام ابلیس و پیروان او می رهانند، بی گمان همه ی مردم از دین خدا بر می گشتند.
بحارالانوار/ج2/ص6.

پیامک160

قال الامام علی - علیه السّلام - : زَینُ الدّین الصّبرُ و الرضا.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: زینت و زیبائی دین، صبر و رضا (به قضای پروردگار) است.
«تصنیف غررالحکم، ص 281، ح 6243»

کفر

پیامک1

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
دنَی الکُفرِ أن یَسمَعَ الرجلُ عن أخیهِ الکَلِمَةَ فَیَحفَظَها علَیهِ یُریدُ أن یَفضَحَهُ بها ، اُولئکَ لا خَلاقَ لَهُم .
کمترین درجه کفر ، این است که آدمی از برادر خود سخنی بشنود و آن را نگه دارد تا (روزی) به وسیله آن رسوایش گرداند ؛ اینان از خیر و خوبی بی‌نصیبند .
بحار الأنوار : 78/276/112

پیامک2

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اصولُ الکُفرِ ثَلاثَهٌ الحِرصُ وَ الاِستِکبارُ وَ الحَسَدُ؛
ریشه های کفر سه چیز است: حرص و بزرگ منشی نمودن و حسد ورزیدن.
(جهاد النفس، ح 550)

پیامک3

امام صادق علیه السلام:
اصولُ الکُفرِ ثَلاثَهٌ الحِرصُ وَ الاِستِکبارُ وَ الحَسَدُ؛
ریشه های کفر سه چیز است:حرص و بزرگ منشی نمودن و حسد ورزیدن.
جهاد النفس، ح 550

پیامک4

امام حسن عسکری علیه السلام:
المُومِنُ بَرَکَةٌ عَلی المُومِنِ وَ حُجَّةٌ عَلی الکافر؛
مومن برای مومن برکت و برای کافر، اتمام حجت است.
تحف العقول، ص489

پیامک5

امام صادق علیه السلام:
اِیّـاکُـم اَن یَحسُـدَ بَعضُکـُم بَعضـاً فَـاِنَّ الکُفـرَ اَصلُه الحَسَـد؛
از حسـد ورزی به یکـدیگـر بپـرهیزیـد، زیـرا ریشه کفـر، حسـد است.
تحف العقول، ص 315

پیامک6

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:
أدنی الکُفر أن یَسمَعَ الرَّجُلُ مِن أخیهِ الکَلِمَةَ فَیَحفَظَها عَلَیهِ یُریدُ أن یَفضَحَهُ بِها.
کمترین کفر این است که انسان از برادرش سخنی بشنود و آن را نگه دارد تا او را با آن سخن رسوا کند.
وسایل الشیعه، ج17، ص211

پیامک7

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اللّهُمّ إنّی أعوذُ بکَ مِن الکُفرِ والفَقرِ ، فقالَ رجُلٌ : أیَعدِلانِ ؟ قالَ : نَعَم؛
بار خدایا ! من از کفر و فقر به تو پناه می‌برم. مردی عرض کرد: آیا این دو با هم برابرند ؟ فرمودند: آری .
کنز العمّال : 16687

پیامک8

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لولا رَحمَهُ ربِّی علَی فُقَراءِاُمَّتِی کادَ الفَقرُ یَکونُ کُفرا؛
اگر رحمت پروردگار من به فقرای امّت من نبود ، نزدیک بود که فقر به کفر بینجامد.
جامع الأخبار : 300 / 817

پیامک9

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
بین الایمان و الکفر ترک الصلاة ؛
فاصله میان ایمان و کفر، نماز نخواندن است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 402. کنزالعمال ، حدیث 18869)

پیامک10

قال الصادق - علیه السلام -:
ان تارک الصلوة کافر ؛
همانا ترک کننده نماز واجب ، کافر است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 28)

پیامک11

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک الصلوة متعمدا فقد کفر؛
هرکس عمدا نمازش را ترک کند، کفر ورزیده است .
(لئالی الاخبار، ص 394)

پیامک12

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما بین المسلم و بین ان یکفر الا ان یترک الصلاة الفریضة متعمدا او یتهاون بها فلا یصلیها؛
فاصله بین مسلمان و بین کفرش چیزی جز ترک نماز واجب نیست که یا عمدا ترک نماید و اصلا قبول نداشته باشد و یا از بی اعتنایی نماز نخواند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 216. میزان الحکمه ، ج 5، ص 402)

پیامک13

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
تارک الصلاة ملعون فی التوراة ملعون فی الانجیل ملعون فی الزبور ملعون فی القران ملعون فی لسان جبرئیل ملعون فی لسان میکائیل ملعون فی لسان اسرافیل ملعون فی لسان محمد ؛
ترک کننده نماز در تورات و انجیل و زبور و قرآن مورد لعنت قرار گرفته و به زبان جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و محمد(ص) ملعون است .
(انوار الهدایة ، ص 197، الحکم الزاهره ، ص 294)

پیامک14

امام علی علیه‌السلام :
إنّ فیهِ شِفاءً مِن أکبَرِ الداءِ ، وهُو الکُفرُ والنِّفاقُ ، والغَیُّ والضَّلالُ ؛
در قرآن، درمان بزرگترین دردهاست : درد کفر و نفاق و تباهی و گمراهی .
نهج البلاغة : الخطبة 176 منتخب میزان الحکمة : 458

پیامک15

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اِیّـاکُـم اَن یَحسُـدَ بَعضُکـُم بَعضـاً فَـاِنَّ الکُفـرَ اَصلُه الحَسَـد؛
از حسـد ورزی به یکـدیگـر بپـرهیزیـد، زیـرا ریشه کفـر، حسـد است.
(تحف العقول، ص 315)

پیامک16

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
أدنی الکُفر أن یَسمَعَ الرَّجُلُ مِن أخیهِ الکَلِمَةَ فَیَحفَظَها عَلَیهِ یُریدُ أن یَفضَحَهُ بِها؛
کمترین کفر این است که انسان از برادرش سخنی بشنود و آن را نگه دارد تا او را با آن سخن رسوا کند.
(وسایل الشیعه، ج17، ص211)

پیامک17

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من رمی مؤمنا بکفر فهو کقتله؛
هر که مؤمنی را به کفر نسبت دهد چنان است که او را کشته باشد.
نهج الفصاحه

پیامک18

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کاد الفقر أن یکون کفرا؛
بیم آن است که فقر به کفر انجامد.
نهج الفصاحه

پیامک19

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قتال المسلم کفر و سبابه فسوق و لا تحلّ لمسلم أن یهجر أخاه فوق ثلاثه أیّام؛
جنگ با مسلمان کفر است و ناسزا گفتنش گناه است و روا نیست که مسلمانی بیش از سه روز با برادر خود قهر کند.
نهج الفصاحه

پیامک20

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجفاء کلّ الجفاء و الکفر من سمع منادی اللَّه تعالی ینادی بالصّلاه و یدعوه إلی الفلاح فلا یجیبه؛
نشان خشونت و کفر نفاق آن است که کسی منادی خدا را بشنود که به نماز ندا می دهد و وی را به رستگاری می خواند و دعوت او را اجابت نکند.
نهج الفصاحه

پیامک21

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجدال فی القرآن کفر؛
مجادله در باره قرآن کفر است.
نهج الفصاحه

پیامک22

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّحدّث بنعم اللَّه شکر و ترکه کفر و من لا یشکر القلیل لا یشکر الکثیر و من لا یشکر النّاس لا یشکر اللَّه و الجماعه خیر و الفرقه عذاب؛
گفتگو از نعمتهای خداوند شکر است و ترک آن کفر است و هر که نعمت کم سپاس نگذارد، سپاس نعمت بسیار را نخواهد گذاشت و هر که مردم را سپاس ندارد سپاس خدا را نخواهد داشت اجتماع مایه نیکی است و تفرقه موجب رنج و عذاب است.
نهج الفصاحه

پیامک23

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بین العبد و بین الکفر ترک الصّلوه؛
میان بنده و کفر ترک نماز فاصله است.
نهج الفصاحه

پیامک24

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الجفاء کل الجفاء و الکفر من سمع منادی الله تعالی ینادی بالصلاة و یدعوه الی الفلاح فلا یجیبه؛
نشانه ستمکاری و کفر آن است که کسی منادی خدا را بشنود که به نماز ندا می دهد و وی را به رستگاری می خواند و دعوت او را اجابت نکند.
( نهج الفصاحه ، ص 279 )

پیامک25

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سرانجام کافر ، دوزخ است.
غررالحکم ، باب دوزخ

پیامک26

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أرکانُ الکُفر أربَعَةٌ الرَّغبَةُ وَ الرَّهبَةُ وَ السَّخَطُ وَ الغَضَبُی
پایه های کفر چهار چیز است : میل و خواهش، ترس و بیم ، ناخشنودی و خشم.
(جهاد با نفس، ح 475)

پیامک27

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اُصُولُ الکُفر ثَلاثَهٌ الحِرصُ وَ الاِستِکبارُ وَ الحَسَدُی
ریشه های کفر سه چیز است: حرص و خود بزرگ بینی و حسد ورزیدن.
(جهاد با نفس، ح 474)

پیامک28

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ایـاکـم ان یحسـد بعضکـم بعضـا فـان الکفـر اصله الحسـد.
از حسـد ورزی به یکـدیگـر بپـرهیزیـد، زیـرا ریشه کفـر، حسـد است.
(تحف العقول ، ص 315)

پیامک29

قال الامام علی - علیه السلام - : قَلبُ الکَافِرِ أَقسَی مِنَ الحَجَرِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: دل کافر، سخت تر از سنگ است.
«جامع الأخبار، ص 383، ح 1071»

ایمان

پیامک1

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصّبرُ ثمرةُ الایمان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر، ثمره و نتیجه ایمان است.
«تصنیف غررالحکم، ص 280، ح 6217»

پیامک2

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إذَا اِتَّهَمَ المُؤمِنُ أخَاهُ اِنمَاثَ الإیمَانُ مِن قَلبِهِ کَمَا یَنمَاثُ المِلحُ فی المَاءِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمود : هرگاه مؤمن به برادر (دینی) خود تهمت زند، ایمان در قلب او ناپدید می شود همچنان که نمک در آب حلّ می‌شود.
«الکافی، ج 2، ص 361»

پیامک3

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یَبلُغُ العَبدُ صَرِیحَ الإِیمَانِ حَتَّی یَدَعَ المِزَاحَ وَالکذبَ وَیَدَعَ المِرَاءَ وَإِن کانَ مُحِقّاً.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بنده به ایمان ناب نرسد، مگر آن گاه که شوخی و دروغ را ترک گوید و مجادله را رها کند، هر چند بر حق باشد.
«الکافی، ج 3، ص 594»

پیامک4

قال الإمام علی - علیه السلام - : مجالسة أهل الهوی منساة للإیمان و محضرة للشیطان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همنشینی با هوسرانان باعث از یاد رفتن ایمان و حاضر شدن شیطان است.
«نهج البلاغه، خطبه 86»

پیامک5

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الوُضوءُ شَطرُ الإیمانِ ، والسِّواکُ شَطرُ الوُضوءِ .
وضو ، بخشی از ایمان است و مسواک زدن بخشی از وضو .
کنزالعمّال : 26200

پیامک6

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أمسی وأصبحَ وعِندَهُ ثَلاثٌ فقد تَمَّت علَیهِ‌النِّعمَةُ فی الدُّنیا : مَن‌أصبَحَ وأمسی مُعافیً فی بَدَنِهِ ، آمِنا فی سَرْبهِ ، عِندَهُ قُوتُ یَومِهِ ، فإن کانَت عِندَهُ الرّابِعَةُ فَقد تَمَّت علَیهِ النِّعمَةُ فی الدُّنیا والآخِرَةِ ؛ وهُو الإیمانُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر که شب و روز خود را سپری کند و از سه چیز برخوردار باشد نعمت دنیا بر او تمام شده است : کسی که صبح و شامش را در تندرستی و آسایش خاطر گذراند و خوراک روز خود را داشته باشد و اگر چهارمین نعمت را هم داشته باشد ، نعمت دنیا و آخرت را کامل دارد و آن(چهارمین) نعمت ایمان است .
تحف العقول : 36

پیامک7

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : علیٌّ اَوّلُ مَنْ آمَنَ بی وَ اَوّلُ مَنْ یُصافِحُنیِ یوم القیامةِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: علی - علیه السّلام - نخستین کسی بود که به من ایمان آورد و اولین کسی است که در قیامت با من مصافحه می‌کند.
«بحار الانوار، ج 35، ص 55»

پیامک8

قال الله عزّوجلّ:
چنان‌که هیچ درختی بدون میوه کامل نیست، ایمان نیز بدون کنار‌گذاشتن کارهای حرام کامل نمی‌شود.
(علل‌الشرایع1/250)

پیامک9

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
لا یُمَحِّضُ رجلٌ الایمانَ باللهِ حتّی یکونَ اللهُ احبُّ الیهِ من نفسِهِ و ابیهِ و امّهِ و ولدِهِ و اهلِهِ وَ مالِهِ و من الناسِ کُلُّهِمِ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
ایمان انسان پاک و خالص نمی گردد مگر اینکه خداوند در نزد او محبوبتر و دوست داشتنی تر از جان، مال، پدر، مادر، فرزند و خانواده اش و همه مردم باشد.
«بحارالانوار، ج 7، ص 25»

پیامک10

. قال الامام الرضا - علیه السلام - : مَن قَرَء قل هو الله احد و أمَنَ بها فَقد عَرَفَ التوحیدَ.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: کسی که قل هو الله احد (سوره توحید) را بخواند و به آن ایمان داشته باشد به درستی که توحید را شناخته است.
«الکافی، ج 1، ص 124»

پیامک11

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
إنَّ الرَّجعَةَ لَیسَ بِعَامَّةٍ، وَهِیَ خَاصَّةٌ لا یَرجِعُ إلا مَن مَحَّضَ الإیمَانَ مَحضاً أو مَحَّضَ الشِّرک مَحضاً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
رجعت برای همه نیست بلکه اختصاص به عده خاصی دارد. رجعت نمی کند مگر کسی که ایمان خالص داشته باشد یا شرک خالص.
«بحار الأنوار، ج 53، ص 39»

پیامک12

امام صادق علیه‌السلام :
إذا اتَّهَمَ المؤمنُ أخاهُ انْماثَ الإیمانُ مِن قلبِهِ کما یَنْماثُ المِلحُ فی الماءِ .
هرگاه مؤمن به برادر خود تهمت زند ایمان در قلب او آب شود همچنان که نمک در آب حلّ می‌شود .
الکافی : 2 / 361 / 1

پیامک13

امام علی علیه‌السلام :
لا یَجِدُ عَبدٌ طَعمَ الإیمانِ حتّی یَترُکَ الکذبَ هَزلَهُ وجِدَّهُ .
هیچ بنده‌ای طعم ایمان را نچشد ، مگر آن گاه که دروغ ، شوخی یا جدّی آن را ترک گوید .
بحار الأنوار : 72 / 249 / 14

پیامک14

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ الکذبَ هُو خَرابُ الإیمانِ .
براستی که دروغ ویران کننده ایمان است .
بحار الأنوار : 72 / 247 / 8

پیامک15

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلَّما ازدادَ العَبدُ إیمانا ازدادَ حُبّا للنِّساءِ ؛
هر چه ایمان بنده بیشتر شود، زن دوستی او فزونتر می‌شود .
النوادر للراوندیّ : 12 منتخب میزان الحکمة : 510

پیامک16

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إنَّ مِن تَمامِ إیمانِ الْعَبدِ أن یَستَثنِیَ فی کُلِّ شَی‌ءٍ؛
نشانه کامل بودن ایمان بنده این است که در هر کاری «ان شاء اللَّه» بگوید.
میزان الحکمة، ح 9910

پیامک17

امام صادق(سلام الله علیه):
الصَّبرُ رَأسُ الإیمانِ؛
شکیبایی، سرِ ایمان است.
میزان الحکمة: ح 10221

پیامک18

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:
خَصلَتانِ لیسَ فَوقَهُما مِنَ البِرِّ شَیءٌ الإیمانُ بِاللّه و النَّفعُ لِعبادِ اللّه؛
دو خصلت است که هیچ کار خوبی بالاتر از آن دو نیست : ایمان به خدا و سود رساندن به بندگان خدا
میزان الحکمة، ج 5 ، ص 502

پیامک19

امام علی(سلام الله علیه):
الْإِیثارُ أَحسَنُ الإِحسانِ، وأعلی مَراتِبِ الإِیمانِ؛
ایثار، بهترین احسان و بالاترین مرتبه ایمان است.
میزان الحکمه، ح 15

پیامک20

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خداوند چهارچیز را در چهار چیز قرار داده است :
1.برکت علم را ر احترام به استاد
2.بقای ایمان را در تعظیم خدا به وسیله انجام بی چون چرای دستوراتش
3.لذت و برکت زندگی را در نیکی به پدر و مادر
4.و آزادی از جهنم را در آزار ندادن مردم.
نصایح، صفحه 230

پیامک21

امام کاظم(علیه‌السلام) فرمودند:
رجلٌ مِن قم یدعو الناس الی الحقِّ، یجتمع معه قومٌ کُزبُر‌الحدید لا تزلهم‌الریاحُ العواصف و لا یملّون مِنَ‌الحرب و لا یجبُنون و علی الله یتوکلون والعاقبه للمُتَّقینَ؛
مردی از قم، مردم را به سوی حق دعوت می‌کند. جماعتی همانند پاره‌های آهن گرد او جمع می‌شوند که طوفان‌های سهمگین آنان را به‌لرزه درنمی‌آورد، از جنگ نمی‌هراسند و ترسی به دل راه نمی‌دهند، بر خدا توکل دارند و سرانجام، پیروزی با پارسایان است.
بحارالانوار؛ ج60، ص216.

پیامک22

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
من اسبع وضوءه و احسن صلوته و ادی الزکوة ماله و خزن لسانه و کف غضبه و استغفر لذنبه و ادی النصیحة لاهل بیت رسوله فقد الستکمل حقائق الایمان و ابواب الجنة مفتحة له؛
هر که خوب وضو سازد و نمازش را درست بخواند و زکات مالش را بپردازد و زبانش را نگاه دارد و خشمش را فرو برد و برای گناهانش طلب آمرزش کند و حقوق دوستی خاندان پیغمبر را ادا کند، حقیقت ایمان را کامل کرده و درهای بهشت برایش باز است .
(ثواب الاعمال ، ص 64).

پیامک23

قال الامام الباقر- علیه السّلام - :
اِنَّ الکذِبَ هُوَ خرابُ الایمانِ؛
دروغگوئی، مایه ویرانی ایمان است.
«اصول کافی، ج 2، ص 339»

پیامک24

قال الامام الباقر - علیه السّلام - :
ما أخلَصَ العبدُ الایمانَ باللهِ عزّ و جلّ اربعینَ یوماً، اِلّا زهَّدَهُ اللهُ عزّ و جلّ فی الدّنیا و بصّره داءَها و دواءَها ... ؛
هیچ بنده ای، چهل روز ایمانش را به خدا خالص نکرد، مگر اینکه خداوند او را نسبت به دنیا بی رغبت گرداند و درد دنیا و داروی آن را به او بنمایاند و سپس حکمت را در دلش قرار دهد و زبانش را به سخنان حکیمانه گویا سازد.
«اصول کافی، ج 2، ص 16»

پیامک25

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - :
المؤمِنُ مثلُ کَفّتَیِ المیزانُ کُلَّما زیدَ فی ایمانِهِ زیدَ فی بلائِهِ؛
انسان مؤمن همانندِ دو کفّه ترازو است که هر چه بر ایمانش افزوده شود، بلاها و امتحاناتش بیشتر می گردد.
«تحف العقول، ص 408»

پیامک26

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - :
من زَنی خَرَجَ من الایمانِ و مَنْ شرِبَ الخَمرَ خرَج من الایمانِ ... ؛
کسی که زنا کند و کسی که شراب بنوشد و کسی که در روز ماه رمضان، عمداً روزه خود را افطار کند، اینها از حوزه ایمان خارج شده اند.
«بحارالانوار، ج 66، ص 197»

پیامک27

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - :
مَنْ خَلَع جماعَةَ المسلمین قدرَ شبرٍ، خَلَعَ ربقَةَ الایمانِ مِنْ عُنُقِهِ؛
کسی که از اجتماع مسلمین به اندازه یک وجب دوری گزیند، ریسمان ایمان را از گردن خود برداشته (ایمان خود را از دست داده).
«وسائل الشیعه، ج 5، ص 377»

پیامک28

سُئِلَ عن الامام الصّادق - علیه السّلام - :
ما الّذی یُثبِتُ الایمانَ فی العَبدِ؟ قال: الّذی یُثبتُه فیه الوَرعُ و الّذی یُخرِجُهُ منه الطَّمع؛
از امام صادق - علیه السلام - پرسیدند: چه چیزی ایمان انسان را پا برجا و ثابت می کند؟ حضرت فرمودند:
پرهیزگاری و تقوا، ایمان را در انسان تثبیت می کند و طمع، ایمان را از دل آدمی خارج می سازد.
«بحارالانوار، ج 67، ص 304»

پیامک29

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - :
انّ الایمانَ عَشرُ درجاتٍ بمنزلةِ السُّلَّم یُصعَدُ منه مِرقاةً بعدَ مرقاةٍ ... ؛
همانا ایمان ده درجه دارد، همانند پلّکانی که پلّه پله از آن بالا می روند ... مقداد در درجه هشتم، ابوذر در درجه نهم و سلمان در دهمین درجه قرار داشت.
«بحارالانوار، ج 66، ص 166»

پیامک30

مَنْ أحبَّ لِلّهِ و أبغَضَ لِلّهِ و أعطَی لِلّهِ فهُوَ ممَّنْ کَمُلَ ایمانُهُ؛
کسی که دوستی و دشمنی او فقط برای خدا باشد و به خاطر رضای خدا عطا و بخشش نماید، از کسانی است که ایمانشان به درجه کمال رسیده است.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 431»

پیامک31

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - :
لا یَکمُلُ ایمانُ العبدِ حتّی تکونَ فیهِ اربَعُ خصالٍ، یُحسِنَ خُلقَهُ وَ تسخو نفسُهُ ... ؛
ایمان انسان کامل نمی گردد مگر آنکه چهار خصلت در او وجود داشته باشد: 1. اخلاقش نیکو باشد. 2. نفس او نرم و پذیرا باشد. 3. کنترل سخن داشته باشد و بیهوده سخن نگوید. 4. اضافی ثروتش را در راه خدا بدهد.
«امالی شیخ طوسی، ص 125»

پیامک32

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
لا ایمانَ لِمَن لا أمانَةَ لَه؛
انسانی که امانتدار نیست، ایمان ندارد.
«بحار الانوار، ج 69، ص 198»

پیامک33

قال النبیّ - صلّی الله علیه و آله - :
لا یجتمع الشحُّ و الایمانُ فی قلبِ عبدٍ أبداً؛
هرگز بخل و ایمان در قلب بنده ای، با هم جمع نمی شوند.
«بحار الانوار، ج 70، ص 302»

پیامک34

قال النبی - صلّی الله علیه و آله - :
ما آمَنَ بی مَن باتَ شعْبانَ و جارُهُ طاویاً، ما آمَنَ بی مَنْ باتَ کاسیاً و جارُه عاریاً؛
کسی که سیر بخوابد در حالی که همسایه اش گرسنه باشد و نیز کسی که پوشیده بخوابد در حالی که همسایه اش برهنه باشد، به من ایمان نیاورده است.
«المستدرک الوسائل، ج 8، ص 429»

پیامک35

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
الغَضَبُ یُفسِدُ الایمانَ، کما یفسِدُ الخلّ العَسَل؛
خشم و غضب ایمان را فاسد می کند، چنانچه سرکه عسل را تباه می سازد.
«اصول کافی، ج 2، ص 302»

پیامک36

قال النبیّ - صلّی الله علیه و آله - :
مَن کانَ أکثرُ همهِ نِیلَ الشهواتِ، نزَعَ من قلبهِ حلاوَةُ الایمانِ؛
کسی که بیشترین همتش رسیدن به خواسته های نفسانی باشد، شیرینی ایمان از قلبش بیرون می رود.
«مجموعة ورّام، ص 357»

پیامک37

قال النبی - صلّی الله علیه و آله - :
مداراةُ النّاسِ نِصفُ الایمانِ؛
مدارا کردن با مردم نیمی از ایمان است.
«تحف العقول، ص 35»

پیامک38

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
خصلَتان لیسَ فوقَهُما من البرِّ شیءٌ: الایمانُ باللهِ و النّفعُ لعبادِ الله؛
دو خصلت است که هیچ عمل خیری بالاتر و برتر از آنها نیست؛ ایمان به خدا و سود رساندن به بندگان او.
«تحف العقول، ص 35»

پیامک39

سُئِلَ عن رسولِ الله - صلّی الله علیه و آله - فَما علامَةُ الایمانِ؟ فقالَ رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : أمّا علامَةُ الایمانِ فأربَعةٌ: الاِقرارُ بِتَوحیدِ الله و الایمانُ بِهِ و الایمانُ بکُتُبهِ و الایمانُ بِرُسُلِهِ؛
از رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - سؤال شد: نشانه ایمان چیست؟ حضرت - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
نشانه ایمان چهار چیز است: 1. اقرار به یگانگی خداوند متعال، 2. اعتقاد و ایمان به آن، 3. ایمان به کتب آسمانی، 4. و ایمان به پیامبران الهی.
«تحف العقول، ص 19»

پیامک40

قال الامام علی - علیه السّلام - :
الایمانُ معرفَةٌ بالقَلبِ و اقرارٌ باللِسانِ و عَمَلٌ بالأرکانِ؛
ایمان عبارت است از شناخت ومعرفت قلبی، اقرار با زبان و عمل با اعضاء و جوارح.
«نهج البلاغه، حکمت 218»

پیامک41

قال الامام علی - علیه السّلام - :
أصلُ الایمانِ حُسنُ التّسلیم لأمر اللهِ؛
اصل و اساس ایمان، به نیکوئی تسلیم امر خدا شدن است.
«تصنیف غررالحکم، ص 87، ح 1444»

پیامک42

قال الامام علی - علیه السّلام - :
لا شَرَف اَعلی من الایمان؛
هیچ شرافتی بالاتر از ایمان نیست.
«تصنیف غرر الحکم، ص 87، ح 1465»

پیامک43

قال الامام علی - علیه السّلام - :
أقربُ النّاس مِنَ اللهِ سبحانَهُ أحْسَنُهم ایماناً؛
نزدیک ترین مردم به خداوند سبحان، کسانی هستند که ایمانِ نیکوتری دارند.
«تصنیف غرر الحکم، ص 87، ح 1458»

پیامک44

قال الامام علی - علیه السّلام - :
لا نَجاةَ لِمَن لا ایمانَ له؛
کسی که ایمان ندارد نجات نخواهد یافت.
«تصنیف غرر الحکم، ص87، ح 1466»

پیامک45

الایمانُ علی أربعة أرکانٍ: اَلتوکّلُ علی الله، و التفویضُ اِلیَ اللهِ، و التسلیمُ لأمرِ اللهِ و الرّضا بقضاءِ اللهِ؛
ایمان بر چهار رکن استوار است: توکّل بر خدا، واگذاری کارها به پروردگار، تسلیم امر و فرمان خدا بودن و راضی بودن به قضایِ الهی.
«بحار الانوار، ج 75، ص 63»

پیامک46

قال الامام علی - علیه السّلام - :
اکمَلُکُم ایماناً أحسَنُکُم خُلقاً؛
کامل ترین شما از نظر ایمان، نیکوترین شما از حیث اخلاق است.
«بحار الانوار، ج 68، ص 387»

پیامک47

قال الامام علی - علیه السّلام - :
وَ علیکُم بالصّبر فانَّ الصّبرَ من الایمان کالرّأسِ من الجَسَدِ، و لا خیرَ فی جَسَدٍ لا رأسَ مَعَهُ و لا فی ایمانٍ لا صبرَ مَعَهُ؛
بر شما باد به صبر و شکیبائی، زیرا نقش صبر در ایمان همانند سر است برای بدن، و همان طور که بدن بدون سَر فایده ای است، در ایمانِ بدون صبر نیز خیری وجود ندارد.
«نهج البلاغه، حکمت 79»

پیامک48

قال الامام علی - علیه السّلام - :
خَفضُ الصَّوت و غَضُّ البَصرِ و مشیُ القَصْد من أمارَةِ الایمانِ و حُسنِ التّدین؛
پائین آوردن صدا، فروبستن چشم و اعتدال در راه رفتن از نشانه های ایمان و دینداری نیکو است.
«تصنیف غرر الحکم، ص 89، ح 1499»

پیامک49

قال الامام علی - علیه السّلام - :
حیاءُ الرّجلِ من نَفسِهِ ثمرةُ الایمان؛
حیاءِ انسان از خودش ثمره ایمانِ به خداست.
«تصنیف غرر الحکم، ص 89، ح 1498»

پیامک50

قال الامام علی - علیه السّلام - :
ثمرةُ الایمانِ الفوزُ عند الله؛
ثمره و نتیجه ایمان، رستگاری در نزد خداوند است.
«تصنیف غررالحکم، ص 88، ح 1491»

پیامک51

قال الامام علی - علیه السّلام - :
الایمانُ شجرةٌ، اصلُهَا الیقینُ و فَرعُهَا التّقی و نورُهَا الحیاءُ و ثَمَرُها السّخاءُ؛
ایمان درختی است که ریشه اش یقین، شاخه اش تقوی، نور و شکوفه اش حیاء و میوه آن سخاوت است.
«تصنیف غررالحکم، ص 87، ح 1441»

پیامک52

قال الامام علی - علیه السّلام - :
المؤمِنُ دائم الذِّکرِ، کَثیرُ الفکرِ عَلیَ النّعماءِ شاکِرٌ وَ فِی البلاءِ صابرٌ؛
انسان با ایمان دائماً مشغول به ذکر خداوند، بیشتر اوقات در حال تفکّر بر نعمت های الهی، شاکر (بر نعمات) و در موقع بلاء و سختی نیز صبور و بردبار است.
«تصنیف غررالحکم، ص 90، ح 1533»

پیامک53

قال الامام علی - علیه السّلام - :
بالایمانِ یُرتَقی الی ذِروَةِ السعادَةِ و نِهایةِ الحبورِ؛
انسان به واسطه ایمان، به بلندترین قلّه سعادت نائل می گردد و از سرور کامل برخوردار می شود.
«تصنیف غررالحکم، ص 89، ح 1496»

پیامک54

قال الامام علی - علیه السّلام - :
هُدِیَ مَنْ أخْلصَ ایمانه؛
کسی که ایمان او به پرودگارش خالصانه باشد، اهل هدایت است.
«تصنیف غررالحکم، ص 89، ح 1506»

پیامک55

قال الامام علی - علیه السّلام - :
ما مِنْ شیءٍ یحصل بِهِ الاَمانُ أبلغُ من ایمانٍ و احسانٍ؛
هیچ چیزی بهتر از ایمان به خدا و نیکوکاری، امنیت در دنیا و آخرت را برای انسان حاصل نمی‌کند.
«تصنیف غررالحکم، ص 88، ح 1488»

پیامک56

قال الامام علی - علیه السّلام - :
ما آمَنَ باللهِ مَنْ سکنَ الشَکُّ قَلْبَه؛
کسی که در قلب او شک و تردید ساکن است، به پروردگار عالم ایمان ندارد.
«تصنیف غرر الحکم، ص 87، ح 1446»

پیامک57

قال الامام علی - علیه السّلام - :
«آفةُ الایمانِ الشِّرکُ؛
شرک به خدا، آفت ایمان است.
«تصنیف غرر الحکم، ص 89، ح 1508»

پیامک58

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
لا یستَکمِلُ عَبدٌ حقیقةَ الایمانِ حَتَّی تَکونَ فیهِ خِصالُ ثَلاثٍ: اَلتَّفقُّهُ فِی الدّینِ وَحُسنُ التَّقدیرِ فِی المَعیشَةِ، وَالصَّبرُ عَلَی الرَّزایا؛
هیچ بنده ای حقیقت ایمانش را کامل نمی کند مگر این که در او سه خصلت باشد: دین شناسی، تدبر نیکو در زندگی و شکیبایی در مصیبت ها و بلاها.
(بحار الانوار، ج 78، ص 339، ح1)

پیامک59

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ لِکُلِّ شَیءٍ قُفلاً وَ قُفلُ الایمانِ الرِّفقُ؛
هر چیزی قفلی دارد و قفل ایمان، مدارا کردن و نرمی است.
(جهاد النفس، ح271)

پیامک60

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لایَکمُلُ إیمانُ امریٍ حَتّی یُحِبَّ مَن أحَبَّ الله وَ یُبغِضُ مَن أبغَضَ اللهُ؛
ایمان هیچ کس کامل نمی شود مگر هر که را خدا دوست دارد، دوست داشته باشد و آن که را خدا دشمن دارد دشمن داشته باشد.
(شرح نهج البلاغه، ج18، ص51)

پیامک61

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه؛
هر کس یک روز ماه رمضان را (بدون عذر)، بخورد، روح ایمان از او جدا می‌شود.
(من لا یحضره الفقیه ج 2 ص 73، ح 9)

پیامک62

حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) فرمودند:
فَفَرَضَ اللّه‌ُ الاْیمانَ تَطْهیرا مِنَ الشِّرْکِ... وَ الْعَدْلَ تَسْکینا لِلْقُلوبِ؛
خداوند ایمان را برای پاکی از شرک... و عدل و داد را برای آرامش دل‌ها واجب نمود.
(من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 568)

پیامک63

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
(علامة) اَلایمانُ أَن تُؤثِرَ الصِّدقَ حَیثُ یَضُرُّکَ عَلَی الکَذِبِ حَیثُ یَنفَعُکَ؛
(نشانه) ایمان، این است که راستگویی را هر چند به زیان تو باشد بر دروغگویی، گرچه به سود تو باشد، ترجیح دهی.
(نهج البلاغه، حکمت458)

پیامک64

امام حسن عسکری (علیه السلام) فرمودند :
خَصلَتانِ لَیسَ فَوقَهُما شَی‌ءٌ: اَلْإیمانُ بِاللَّهِ ونَفعُ الإخوانِ؛
دو خصلت است که بالاتر از آنها چیزی نیست: ایمان به خدا و سود رساندن به برادران.
(بحارالأنوار، ج 78، ص 374)

پیامک65

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ الایمانَ اَفضلُ مِن الاسلامِ بِدَرجَةٍ, وَ التَّقـوی اَفضـلُ مِن الایمانِ بِدَرَجَةٍ وَ لَم یَعطِ بَنو آدَمَ اَفضلُ مِنَ الیَقینِ؛
ایمان یک درجه بالاتر از اسلام است, و تقوا یک درجه بالاتر از ایمان است و به فـرزنـد آدم چیزی بـالاتـر از یقیـن داده نشده است.
(تحف العقول، ص445)

پیامک66

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
أحسَنُ الناسِ إیماناً أحسَنُهم خُلقاً و ألطَفُهم باَهلِه، وَ اَنا اَلطَفُکم بِاَهلی؛
نیکوترین مردم از نظر ایمان، خوش خلق‌ترین و با لطف ترین آنها نسبت به اهل خویش است.
(عیون اخبار الرضا، 38)

پیامک67

امام کاظم (علیه السلام) فرمودند :
اِیاک وَ المِزاحَ فَاِنَّهُ یذهَبُ بِنُورِ ایمانِک؛
از شوخی (بی مورد) بپرهیز، زیرا که شوخی نور ایمان تو را می برد.
(بحارالانوار، ج78، ص321)

پیامک68

امام کاظم (علیه السلام) فرمودند :
اَلحَیاءُ مِنَ الیمانِ وَالیمانُ فِی الجَنَّةِ وَالبَذاءُ مِنَ الجَفاءِ وَالجَفاءُ فِی النّارِ؛
حیا از ایمان و ایمان در بهشت است و بدزبانی از بی مهری و بدرفتاری است و بدرفتاری در جهنم است.
(بحارالأنوار، ج78، ص309، ح1)

پیامک69

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اِذَا اتَّهَمَ المُؤُمِنُ اَخاهُ اِنماثَ الایمانُ مِن قَلبِهِ کَما یَنماثُ المِلحُ فِی الماءِ ؛
هرگاه مؤمن به برادر [دینی] خود تهمت بزند، ایمان در قلب او از میان می رود، همچنان که نمک در آب، ذوب می شود.
(کافی، ج 2، ص 361، ح 1)

پیامک70

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ مِن حَقیقَةِ الایمانِ اَن تُؤثِرَ الحَقَّ وَ اِن ضَرَّکَ عَلَی الباطِلِ وَ اِن نَفَعَکَ وَ اَن لا یَجوزَ مَنطِقُکَ عِلمَکَ؛
از حقیقت ایمان این است که حق را بر باطل مقدم داری، هر چند حق به ضرر تو و باطل به نفع تو باشد و نیز از حقیقت ایمان آن است که گفتار تو از دانشت بیشتر نباشد.
(محاسن، ج 1، ص 205)

پیامک71

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اَلسَّخاءُ مِن أخلاقِ الأنبیاءِ، وهُوَ عِمادُ الإیمانِ، ولا یَکونُ مُؤمِنٌ إلاّ سَخیّا، ولا یَکونُ سَخیّا إلاّ ذو یَقینٍ وهِمَّةٍ عالیَةٍ ؛ لأِنَّ السَّخاءَ شُعاعُ نورِ الیَقینِ، ومَن عَرَفَ ما قَصَدَ هانَ عَلَیهِ ما بَذَلَ؛
سخاوت از اخلاق پیامبران و ستون ایمان است . هیچ مؤمنی نیست مگر آن که بخشنده است و تنها آن کس بخشنده است که از یقین و همّت والا برخوردار باشد ؛ زیرا که بخشندگی پرتو نور یقین است . هر کس هدف را بشناسد بخشش بر او آسان شود.
(بحارالأنوار، ج71، ص355، ح17)

پیامک72

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَن تَعَصَّبَ أو تُعُصِّبَ لَهُ فَقَد خَلَعَ ربقَهَ الإیمانَ مِن عُنُقِهِ؛
کسی که از چیزی طرفداری مصرّانه و نابجا کند یا اینکه از جانب دیگران به نفع او طرفداری نابجا شود ( و او خشنود باشد ) محققاً که ریسمان ایمان را از گردن خویش باز کرده است.
(جهاد النفس، ح 558)

پیامک73

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَفضَلُ الإِیمانِ اَن تَعلَمَ اَنَّ اللهَ مَعَکَ حَیثُ ما کُنتَ؛
برترین ایمان آن است که معتقد باشی هر کجا هستی خداوند با توست.
(کنزالعمال، ج1، ح66)

پیامک74

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا یَبلُغُ العَبدُ صَریحَ الایمانِ حَتّی یَدَعَ المِزاحَ وَالکَذِبَ وَیَدَعَ المِراءَ وَإِن کانَ مُحِقّا؛
بنده به ایمان ناب نرسد، مگر آن که شوخی و دروغ را ترک گوید و مجادله (بگومگو) را رها کند، هر چند حق با او باشد.
(الترغیب والترهیب، ج3، ص594، ح20)

پیامک75

مَن کانَ یُؤمِنُ بِاللّه وَالیَومِ الآخِرِ فَلیُکرِم ضَیفَهُ؛
هر کس به خدا و روزقیامت ایمان دارد،باید میهمانش راگرامی دارد.
(کافی، ج6، ص285، ح1)

پیامک76

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ما آمَنَ بی مَن باتَ شَبعانَ وَجارُهُ طاوِیا، ما آمَنَ بی مَن باتَ کاسیا وَجارُهُ عاریا؛
به من ایمان نیاورده است آن کس که شب سیر بخوابد و همسایه اش گرسنه باشد. به من ایمان نیاورده است آن کس که شب پوشیده بخوابد و همسایه اش برهنه باشد.
(مستدرک الوسائل، ج8، ص429، ح9897)

پیامک77

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ثَلاثُ خِصالٍ مَن کُنَّ فیهِ فَقَدِ استَـکمَلَ خِصالَ الایمانِ: اَلَّذی إذا رَضیَ لَم یُدخِلهُ رِضاهُ فی باطِلٍ وَ اِن غَضِبَ لَم یُخرِجهُ مِنَ الحَقِّ وَ لَو قَدَرَ لَم یَتَعاطَ ما لَیسَ لَهُ؛
سه ویژگی است که در هر کس یافت شود، ویژگی های ایمان کامل می گردد: آن که وقتی خشنود گردد، خشنودی اش او را به باطل نکشاند و خشمش او را به هنگام خشم، از حق برون نبرد و هر گاه توان یافت، به آنچه از او نیست، دست درازی نکند.
(الاصول الستة عشر، ص 35)

پیامک78

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا یُکمِلُ المُؤمِنُ ایمانَهُ حَتّی یَحتَویَ عَلی مِائَةٍ وَ ثَلاثِ خِصالٍ:... لا یَقبَلُ الباطِلَ مِن صَدیقِهِ وَ لا یَرُدُّ الحَقَّ مِن عَدُوِّهِ...؛
ایمان مؤمن کامل نمی شود، مگر آن که 103 صفت در او باشد:... باطل را از دوستش نمی پذیرد و در مقابله با دشمن، حق را پایمال نمی کند.
(بحارالأنوار، ج 67، ص 310)

پیامک79

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلغَیرَةُ مِنَ الایمانِ وَالمِذاءُ مِنَ النِّفاقِ؛
غیرت از ایمان است و بی بند و باری از نفاق.
(نهج الفصاحه، ح 2045)

پیامک80

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن رَأی مِنکُم مُنکَرا فَلیُغَیِّرهُ بِیَدِهِ، فَإن لَم یَستَطِع فَبِلِسانِهِ، فَإن لَم یَستَطِع فَبِقَلبِهِ وَذلِکَ أضعَفُ الإیمانِ؛
هر کس از شما منکری ببیند باید با دست و اگر نتوانست با زبان و اگر نتوانست با قلبش آن را تغییر دهد، که پائین ترین درجه ایمان همین (تغییر قلبی) است.
(نهج الفصاحه، ح 3010)

پیامک81

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِیَ مِنهاجُ النبیاءِ وَ لِلمُصَلّی حُبُّ المَلائِکَةِ وَ هُدیً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز، از آیین های دین است و رضای پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. برای نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزی است.
(خصال، ص 522، ح 11)

پیامک82

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَجالِسُ اللَّهوِ تُفسِدُ الإیمانَ ؛
نشست‌های بیهوده ، ایمان را تباه می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9815

پیامک83

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مِن شَرائِطِ الإیمانِ حُسنُ مُصاحَبَةِ الإخوانِ ؛
از شرایط ایمان ، نشست و برخاستِ نیک با برادران داشتن است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9282

پیامک84

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
حَیاءُ الرِّجُلِ مِن نَفسِهِ ثَمَرَةُ الاِیمانِ ؛
شرم مرد از خودش ، نتیجه ایمان است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4944

پیامک85

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أفضَلُ الإیمانِ الأمانَةُ ؛
برترین ایمان، امانتداری است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2905

پیامک86

قال ابوعبدالله علیه السلام:
من لم یأت قبرالحسین علیه السلام حتی یموت کان منتقص الایمان منتقص الدین، ان ادخل الجنة کان دون المؤمنین فیها؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس به زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) نرود تا بمیرد، ایمانش ناتمام و دینش ناقص خواهد بود به بهشت هم که برود پایین تر از مومنان در آنجا خواهد بود.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

پیامک87

امام علی علیه‌السلام :
زَینُ الإیمانِ طَهارَةُ السَّرائرِ وحُسنُ العَملِ فی الظّاهِرِ؛
زیور ایمان ، پاکی درون است و نیک رفتاری برون .
غرر الحکم : 5504

پیامک88

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أحسَنُ زِینَةِ الرَّجُلِ‌السَّکِینَةُ معَ إیمانٍ ؛
نیکوترین زیورِ مرد ، آرامش همراه ایمان است .
بحار الأنوار : 71 /337/2

پیامک89

قال الصادق - علیه السلام -:
من خلع جماعة المسلمین قدر شبر، خلع ربقة الایمان من عنقه ؛
کسی که به اندازه یک وجب از جماعت مسلمانان (عملا) دوری کند، ریسمان ایمان را از گردنش درآورده و به دور افکنده است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 13)

پیامک90

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الطهور شطر الایمان ؛
طهارت ، جزئی از ایمان است .
(ریاض الصالحین ، ص 297)

پیامک91

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
بین الایمان و الکفر ترک الصلاة ؛
فاصله میان ایمان و کفر، نماز نخواندن است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 402. کنزالعمال ، حدیث 18869)

پیامک92

قال علی - علیه السلام -:
و عن ذلک ما حرس الله عبده المؤ منین بالصلوات و الزکوات ، و مجاهدة الصیام فی الایام المفروضات ... لما فی ذلک من تعفیر عتاق الوجوه بالتراب تواضعا ؛
خداوند بندگان با ایمانش را از تبهکاری و ستمگری و گردنکشی به وسیله نمازها و زکات ها و سعی در گرفتن روزه ها در روزه هایی که واجب نموده است ، حفظ می کند....؛ زیرا در نماز انسان صورتهای آزاده و نیکو را از روی فروتنی در پیشگاه الهی بر خاک می مالد.
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 798)

پیامک93

قال علی - علیه السلام -:
و عن ذلک ما حرس الله عباده المؤ منین بالصلوات و الزکوات ؛
و از اینجاست که خداوند با نمازها و زکاتها و سختکوشی در نماز، از بندگان با ایمانش پاسداری می کند.
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 798)

پیامک94

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
علم الایمان الصلاة ، اول ما یحاسب علیه الصلاة ، ان اول ما فرض الله علی عباده الصلاة و اخر ما یبقی عند الموت الصلاة ، و اول ما یحاسب به یوم القیامة الصلاة فمن اجاب فقد سهل علیه ما بعده ، و من لم یجب فقد اشتد ما بعده ؛
نشانه ایمان نماز است ، اول آن چه از آن حساب می شود نماز است ، همانا اول آن چه خداوند بر بندگانش واجب کرده نماز است ، آخر آن چه هنگام مرگ (برای یاری می ماند) نماز است ، اول چیزی که روز قیامت به حساب آن رسیدگی می شود نماز است ، هرکس جواب داد ما بعد آن آسان شده است ، و هرکس نتواند جواب دهد ما بعد آن سخت تر خواهد شد.
(اصول وافی ، ج 2، ص 65)

پیامک95

راءی النبی - صلی الله علیه وآله - رجلا یقول : اللهم اغفرلی و لا اراک تفعل فقال له - صلی الله علیه وآله -: لم یسوء ظنک قال : لانی اذنبت فی الجاهلیة و الاسلام فقال - صلی الله علیه وآله -: اما ما اذنبت فی الجاهلیة فقد محاه الایمان و فقلت فی الاسلام ، الصلوة الی الصلوة کفارة لما بینهما؛
رسول خدا (ص ) مردی را دید که چنین می گوید: خدایا مرا بیامرز و نمی بینم تو را که مرا بیامرزی ، رسول گرامی به او فرمودند: به خدا سوء ظن نداشته باش ، آن مرد گفت : من در جاهلیت (قبل از اسلام ) و بعد از اسلام گناه کردم ، حضرت فرمودند: اما گناهانی که در جاهلیت کردی ، ایمان و اسلام ، آنها را محو کرده است و گناهی که در اسلام مرتکب شده ای ، کفاره گناهان بین دو نماز از این نماز تا نماز بعدی است .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 16)

پیامک96

قال علی - علیه السلام -:
فرض الله الایمان تطهیرا من الشرک و الصلوة تنزیها عن الکبر ؛
خداوند، ایمان را برای پاکسازی انسانها از شرک واجب کرده است ، و نماز را برای پاکسازی از کبر.
(نهج البلاغه ، کلمات قصار 252)

پیامک97

قال علی - علیه السلام -:
عباد الله !ان افضل ما توسل به المتوسلون الی الله جل ذکره ، الایمان بالله و برسله و ما جائت به من عند الله ، و اقام الصلاة فانها الملة ؛
ای بندگان خدا! به راستی گرامی ترین چیزی که بندگان صالح به وسیله او به خداوند تقرب می جویند، ایمان به خدا و پیامبران ، و آن چه که از جانب خداوند آورده اندو اقامه نماز می باشد، زیرا که نماز ملت است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 290.میزان الحکمة ، ج 5، ص 375)

پیامک98

قال علی - علیه السلام -:
معاشر الناس ، ان النساءنواقص الایمان ...فاما نقصان ایمانهن فقعود هن عن الصلوة و الصیام ؛
ای مردم ! زنان نسبت به مردان ایمان کمتری دارند، و دلیل بر کمتر بودن ایمان آنها این است که در ایام عادت از نماز و روزه باز نشسته می شوند.
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 179)

پیامک99

قال الصادق - علیه السلام -:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بها و یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) و للعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة ؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود: برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است : 1 - علم 2 - ایمان ، 3 - عمل به ایمان ، تا آن جا که فرمود: برای عامل به دین سه علامت است : 1 - نماز 2 - روزه ، 3 - زکات .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

پیامک100

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
علم الایمان الصلوة ؛
علامت و نشانه ایمان نماز است .
(شهاب الاخبار، ص 59)

پیامک101

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
قالَ اللّه‌ُ جلَّ جلالُه : ما آمَنَ بی مَن فَسَّرَ بِرَأیهِ کَلامی؛
خداوند جلّ جلاله فرمود: به من ایمان نیاورده‌است ، کسی که سخن مرا بر اساس رأی خودش تفسیر کند .
بحار الأنوار : 92 / 107 / 1 منتخب میزان الحکمة : 460

پیامک102

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
اَلمؤمِنُ القَویُّ خَیرٌ وَ اَحَبُّ اِلَی اللّه مِنَ المُؤمِنِ الضَّعیفِ ؛
انسان با ایمان نیرومند، نزد خداوند بهتر و محبوب تر است از انسان با ایمان ناتوان.
صحیح مسلم، ج 8، ص 56

پیامک103

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فَجَعلَ اللهُ الایمانَ تَطهیراً لَکم مِنَ الشِّرکِ ، وَ الصَّلاةَ تَنزیهاً لَکم عَن الکِبرِ؛
خدای تعالی ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد ، و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی.
احتجاج طبرسی، ج1، ص258

پیامک104

امام علی علیه السلام فرمودند:
(علامة) اَلایمانُ أَن تُؤثِرَ الصِّدقَ حَیثُ یَضُرُّکَ عَلَی الکَذِبِ حَیثُ یَنفَعُکَ؛
(نشانه) ایمان، این است که راستگویی را هر چند به زیان تو باشد بر دروغگویی، گرچه به سود تو باشد، ترجیح دهی.
نهج البلاغه، حکمت 458

پیامک105

اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِیَ مِنهاجُ النبیاءِ وَ لِلمُصَلّی حُبُّ المَلائِکَةِ وَ هُدیً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز، از آیین‌های دین است و رضای پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. برای نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزی است.
(خصال، ص 522، ح 11)

پیامک106

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
ایمان ، اقرار با عمل است ، و اسلام ، اقرار بدون عمل است.
تحف‌العقول ، ص 307

پیامک107

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
ایمان ، دوستی با (دوستان خدا ) و دشمنی ( با دشمنان خدا ) است.
تحف‌العقول ، ص 304

پیامک108

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
دو صفت هست که بالاتر از آنها چیزی نیست: 1- ایمان به خدا، 2- سود رسانی به برادران دینی.
(تحف‌العقول/520)

پیامک109

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
النّظافه من الإیمان؛
پاکیزگی از ایمان است.
نهج الفصاحه

پیامک110

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ مِنْ أَهْلِ الإیمان بِمَنْزِلِهِ الرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ یألم الْمُؤْمِنِ لِأَهْلِ الإیمان کما یألم الْجَسَدِ لِمَا فی الرَّأْسِ ؛
مؤمن نسبت به اهل ایمان چون سر نسبت به تن است مؤمن از رنج مؤمنان رنجور شود چنان که تن از رنج سر رنجور گردد.
نهج الفصاحه

پیامک111

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من شرب خمرا خرج نور الإیمان من جوفه؛
هر که شراب نوشد نور ایمان از ضمیرش برود.
نهج الفصاحه

پیامک112

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من رأی منکم منکرا فلیغیّره بیده فإن لم یستطع فبلسانه فإن لم یستطع فبقلبه و ذلک أضعف الإیمان؛
هر کس از شما ناشایسته ای بیند به دست خویش مانع آن شود و اگر نتواند به زبان و اگر نتواند به دل مانع شود که حد اقل ایمان همین است.
نهج الفصاحه

پیامک113

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من زنی أو شرب الخمر نزع اللَّه منه الإیمان کما یخلع الإنسان القمیص من رأسه؛
هر که زنا کند یا شراب بنوشد خدا ایمان از او بکند همچنان که انسان پیراهن از سر خویش بیرون می کند.
نهج الفصاحه

پیامک114

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أحبّ للَّه و أبغض للَّه و أعطی للَّه و منع للَّه فقد استکمل الإیمان؛
هر که برای خدا دوست دارد و برای خدا دشمن دارد و برای خدا عطا کند و برای خدا منع کند به کمال ایمان رسیده است.
نهج الفصاحه

پیامک115

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من تزوّج فقد استکمل نصف الإیمان فلیتّق اللَّه فی النّصف الباقی؛
هر که زن بگیرد یک نیمه ایمان خویش را کامل کرده از خدا در باره نیم دیگر بترسد.
نهج الفصاحه

پیامک116

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من سرّه أن یجد طعم الإیمان فلیحبّ المرء لا یحبّه إلّا للَّه تعالی؛
هر که دوست دارد حلاوت ایمان بچشد کسی را فقط برای خدا دوست دارد.
نهج الفصاحه

پیامک117

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلیقل خیرا و لیصمت؛
هر که به خدا و آخرت ایمان دارد یا خبری گوید و یا خاموش ماند.
نهج الفصاحه

پیامک118

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من انتهر صاحب بدعه ملأ اللَّه قلبه أمنا و إیمانا؛
هر که بدعتگزاری را توبیخ کند خدا قلب وی را از امان و ایمان پر کند.
نهج الفصاحه

پیامک119

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کظم غیظا و هو قادر علی أن ینفذه ملأه اللَّه أمنا و إیمانا؛
هر کس خشمی را که تواند آشکار کند فرو برد خدا وی را از امنیت و ایمان سرشار کند.
نهج الفصاحه

پیامک120

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مداراه النّاس نصف الإیمان و الرّفق بهم نصف العیش؛
مدارا کردن با مردم یک نیمه ایمان است و ملایمت با آنها یک نیمه خوش زیستن است.
نهج الفصاحه

پیامک121

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من جرعه أحبّ إلی اللَّه تعالی من جرعه غیظ یکظمها عبد، ما کظمها عبد إلّا ملاء اللَّه تعالی جوفه إیمانا؛
هیچ جرعه ای نزد خدا از جرعه خشمی که بنده ای فرو برد محبوب تر نیست. هر بنده ای جرعه خشم فرو برد خدا ضمیر او را از ایمان پر کند.
نهج الفصاحه

پیامک122

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أخاف علی أمّتی إلّا ضعف الیقین؛
بر امت خویش بیم ندارم مگر از ضعف ایمان.
نهج الفصاحه

پیامک123

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما خاب من استخار و لا ندم من استشار و لا آمن بالقرآن من استحلّ محارمه؛
هر که از خدا خیر جوید نا امید نشود و هر که مشورت کند نادم نگردد و هر که محارم قرآن را حلال شمارد به قرآن ایمان ندارد.
نهج الفصاحه

پیامک124

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یقبل إیمان بلا عمل و لا عمل بلا إیمان؛
ایمان بی عمل و عمل بی ایمان پذیرفته نیست.
نهج الفصاحه

پیامک125

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یستکمل العبد الإیمان حتّی یکون فیه ثلاث خصال الإنفاق من الإقتار و الإنصاف من نفسه و بذل السّلام؛
تا سه صفت در بنده ای نباشد ایمان وی کامل نشود صدقه دادن در تنگ دستی و انصاف دادن به ضرر خویش و سلام بسیار کردن.
نهج الفصاحه

پیامک126

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یستکمل أحدکم حقیقه الإیمان حتّی یخزن لسانه؛
هیچ کس از شما حقیقت ایمان را کامل نکند مگر آن که زبان خویش نگهدارد.
نهج الفصاحه

پیامک127

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یستقیم إیمان عبد حتّی یستقیم قلبه و لا یستقیم قلبه حتّی یستقیم لسانه؛
ایمان بنده به استقامت نیاید تا قلب وی به استقامت گراید و قلب وی به استقامت نگراید تا زبان وی به استقامت آید.
نهج الفصاحه

پیامک128

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یبلغ العبد حقیقه الإیمان حتّی یعلم أنّ ما أصابه لم یکن لیخطئه و ما أخطأه لم یکن لیصیبه؛
بنده به حقیقت ایمان نرسد تا بداند که آنچه بدو رسیده نمیشد نرسد و آنچه بدو نرسیده نمیشد برسد.
نهج الفصاحه

پیامک129

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا مظاهره أوثق من المشاوره و لا إیمان کالحیاء؛
تعاونی بهتر از مشورت نیست و ایمانی چون حیا نیست.
نهج الفصاحه

پیامک130

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا إیمان لمن لا أمانه له و لا دین لمن لا عهد له؛
هر که امانت ندارد، ایمان ندارد و هر که پیمان نگه ندارد، دین ندارد.
نهج الفصاحه

پیامک131

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس بمؤمن مستکمل الإیمان من لم یعد البلاء نعمه و الرّخاء مصیبه؛
هر که بلا را نعمت و فراوانی را مصیبت نداند، ایمان وی کامل نیست.
نهج الفصاحه

پیامک132

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس الإیمان بالتّمنّی لکن هو ما وقر فی القلب و صدّقه العمل؛
ایمان داشتن به آرزو کردن نیست بلکه ایمان آن است که در قلب جای دارد و عمل آن را تصدیق کند.
نهج الفصاحه

پیامک133

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو کان الإیمان بالثّریّا لتناوله رجال من فارس؛
اگر ایمان در ثریا بود، مردانی از فارس بدان می رسیدند.
نهج الفصاحه

پیامک134

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو آمن بی عشره من الیهود لآمن بی الیهود؛
اگر ده تن از یهودان به من ایمان آورده بودند همه یهودان به من ایمان می آوردند.
نهج الفصاحه

پیامک135

کفی بالموت واعظا و کفی بالیقین غنی؛
چه پند آموزیست مرگ و چه غنایی است ایمان.
نهج الفصاحه

پیامک136

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قد أفلح من أخلص قلبه للإیمان و جعل قلبه سلیما و لسانه صادقا و نفسه مطمئنّه و خلیقته مستقیمه و أذنه مستمعه و عینه ناظره؛
هر که ایمان قلبش خالص باشد و قلب خویش سالم و زبان خویش راستگو و جان خویش آرام و خوی خویش مستقیم و گوش خویش شنوا و چشم خویش را نگران کند، رستگار شود.
نهج الفصاحه

پیامک137

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الغیره من الإیمان و المذاء من النّفاق؛
غیرتمندی از ایمان است و بی بندوباری از نفاق.
نهج الفصاحه

پیامک138

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم حیاه الإسلام و عماد الإیمان و من علم علما أتم اللَّه له أجره و من تعلّم فعمل علّمه اللَّه ما لم یعلم؛
علم حیات اسلام و ستون ایمان است و هر که علمی بیاموزد خدا پاداش او را کامل کند و هر که تعلیم گیرد و عمل کند خدا آنچه نمی داند به او تعلیم دهد.
نهج الفصاحه

پیامک139

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّبر من الإیمان بمنزله الرّأس من الجسد؛
صبر نسبت به ایمان چون سر نسبت به تن است.
نهج الفصاحه

پیامک140

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّبر نصف الإیمان و الیقین الإیمان کلّه؛
صبر یک نیمه ایمان است و یقین همه ایمانست.
نهج الفصاحه

پیامک141

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر ما ألقی فی القلب الیقین؛
بهترین صفتی که در قلب نهاده اند، ایمان است.
نهج الفصاحه

پیامک142

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الزّاد التّقوی و خیر ما ألقی فی القلب الیقین؛
بهترین توشه های سفر حیات تقوی است و بهترین صفات قلب ایمان است.
نهج الفصاحه

پیامک143

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس من الإیمان من لم یکن فیه شی ء منهنّ فلا إیمان له التّسلیم لأمر اللَّه و الرّضا بقضاء اللَّه و التّفویض إلی اللَّه و التّوکّل علی اللَّه و الصّبر عند الصّدمه الأولی؛
پنج چیز از لوازم ایمان است و هر که یکی از آنها در او نباشد ایمان ندارد تسلیم به فرمان خدا و رضا به قضای خدا و تفویض کارها به خدا و توکل به خدا و صبر هنگام صدمه نخستین.
نهج الفصاحه

پیامک144

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خصلتان لیس فوقهما من البرّ شی ء الإیمان باللَّه و النّفع لعباد اللَّه؛
دو خصلت است که نیک تر از آن نیست ایمان به خدا و سودمندی برای بندگان خدا.
نهج الفصاحه

پیامک145

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء و العیّ شعبتان من الإیمان و البذاء و البیان شعبتان من النّفاق؛
حیا و کم زبانی دو شعبه ایمان است و خشونت و زبان آوری از لوازم نفاق است.
نهج الفصاحه

پیامک146

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء و الإیمان قرنا جمیعا فإذا رفع أحدهما رفع الآخر؛
حیا و ایمان قرین یکدیگرند اگر یکی از میان برخاست دیگری هم برود.
نهج الفصاحه

پیامک147

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء من الإیمان و الإیمان فی الجنّه و البذاء من الجفاء و الجفاء فی النّار؛
حیا از لوازم ایمان است و ایمان در بهشت است و بد زبانی از خشونت است و خشونت در جهنم است.
نهج الفصاحه

پیامک148

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء شعبه من الإیمان؛
حیا شعبه ای از ایمان است.
نهج الفصاحه

پیامک149

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه وجد حلاوه الإیمان: أن یکون اللَّه و رسوله أحبّ إلیه ممّا سواهما و أن یحبّ المرء لا یحبّه إلّا للَّه و أن یکره أن یعود فی الکفر بعد إذ أنقذه اللَّه منه کما یکره أن یلقی فی النّار؛
سه چیز است که در هر که هست شیرینی ایمان را چشیده است: آن که خدا و پیامبرش را از همه دوست تر دارد، دیگر آن که کسی را برای خدا دوست دارد و سوم آن که پس از آن که خدا او را از کفر نجات داد از باز گشت بدان بیزار است چنان که افتادن در آتش را دوست ندارد.
نهج الفصاحه

پیامک150

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه استوجب الثّواب و استکمل الإیمان: خلق یعیش به فی النّاس و ورع یحجزه عن محارم اللَّه تعالی و حلم یردّه عن جهل الجاهل؛
سه چیز است که در هر که باشد سزاوار ثواب است و ایمانش کامل است: اخلاقی که به وسیله آن با مردم زندگی کند و تقوایی که وی را از محرمات خدا دور سازد و حلمی که او را از جهالت با جاهل بر کنار دارد.
نهج الفصاحه

پیامک151

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه استکمل خصال الإیمان الّذی إذا رضی لم یدخله رضاه فی باطل و إذا غضب لم یخرجه الغضب من الحقّ و إذا قدر لم یتعاط ما لیس له؛
سه چیز است که در هر که باشد صفات ایمان در او کامل است آن که وقتی خشنود شد به باطل نگراید و وقتی خشمگین شد از حق تجاوز نکند و وقتی قدرت یافت به مال کسان دست نبرد.
نهج الفصاحه

پیامک152

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من حقائق الإیمان: الإنفاق من الإقتار و إنصافک النّاس من نفسک و بذل العلم للمتعلّم؛
سه چیز از حقایق ایمان است: بخشش با تنگدستی و رعایت انصاف در باره مردم بر ضرر خویش و بذل علم برای دانش آموز.
نهج الفصاحه

پیامک153

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من الإیمان: الإنفاق من الإقتار و بذل السّلام للعالم و الإنصاف من نفسک؛
سه چیز از لوازم ایمان است: بخشش به هنگام تنگدستی و سلام به دانشمند و رعایت انصاف بر ضرر خویش.
نهج الفصاحه

پیامک154

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من أخلاق الإیمان: من إذا غضب لم یدخله غضبه فی باطل و من إذا رضی لم یخرجه رضاه من حقّ و من إذا قدر لم یتعاط ما لیس له؛
سه چیز از لوازم ایمان است: آن که وقتی خشمگین شد، خشمش وی را به کار ناحق واندارد و آن که وقتی راضی شد، رضایش او را از حق دور نسازد و آن که وقتی قدرت داشت، بدان چه حق ندارد دست نبرد.
نهج الفصاحه

پیامک155

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه من کنّ فیه یستکمل إیمانه رجل لا یخاف فی اللَّه لومه لائم و لا یرائی بشی ء من عمله و إذا عرض علیه أمران أحدهما للدّنیا و الآخر للآخره اختار أمر الآخره علی الدّنیا؛
سه چیز است که در هر که باشد ایمان او کامل است: مردی که در کار خدا از ملامت گران بیم ندارد و در کار خویش ریا نمی کند و اگر دو کار پیش آید که یکی مربوط به دنیا و دیگری مربوط به آخرت است، کار آخرت را بر دنیا ترجیح دهد.
نهج الفصاحه

پیامک156

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تخلّلوا فإنّه نظافه و النّظافه تدعوا إلی الإیمان و الإیمان مع صاحبه فی الجنّه؛
دندانها را تمیز کنید زیرا مایه نظافت است و نظافت باعث ایمان است و ایمان با صاحب خود در بهشت است.
نهج الفصاحه

پیامک157

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإیمان و العمل قرینان لا یصلح کلّ واحد منهما إلّا مع صاحبه؛
ایمان و عمل قرین یکدیگرند و هیچ یک از آنها بدون دیگری درست نیست.
نهج الفصاحه

پیامک158

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإیمان نصفان نصف فی الصّبر و نصف فی الشّکر؛
ایمان دو نیمه است نیمی صبر و نیمی شکر.
نهج الفصاحه

پیامک159

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإیمان معرفه بالقلب و قول باللّسان و عمل بالأرکان؛
ایمان معرفت قلب است و گفتار زبان و عمل اعضاء.
نهج الفصاحه

پیامک160

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإیمان الصّبر و السّماحه؛
ایمان صبر است و بخشش.
نهج الفصاحه

پیامک161

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإسلام علانیه و الإیمان فی القلب؛
اسلام آشکار است و ایمان در دل نهفته است.
نهج الفصاحه

پیامک162

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و الکذب فإنّ الکذب مجانب للإیمان؛
از دروغ بپرهیزید که دروغ با ایمان سازگار نیست.
نهج الفصاحه

پیامک163

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من الیقین أن لا ترضی أحدا بسخط اللَّه و لا تحمد أحدا علی ما آتاک اللَّه و لا تذمّ أحدا علی ما لم یؤتک اللَّه، فإنّ الرّزق لا یجرّه حرص حریص و لا یصرفه کراهه کاره؛
از لوازم ایمان این است که برای خشنودی کسان خدا را خشمگین نسازی و بر نعمتی که خدا داده کسی را سپاس نگزاری و برای آنچه خدا نداده کسی را مذمت نکنی که روزی به آز حریصان فزونی نگیرد و به تنفر کسان نقصان نپذیرد.
نهج الفصاحه

پیامک164

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من أکمل المؤمنین إیمانا أحسنهم خلقا و ألطفهم بأهله؛
از همه مؤمنان ایمان آن کس کاملتر است که اخلاقش نیک تر است و با کسان خود بهتر رفتار می کند.
نهج الفصاحه

پیامک165

إنّ حسن العهد من الإیمان؛
رعایت پیمان از لوازم ایمان است.
نهج الفصاحه

پیامک166

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الحیاء و الإیمان قرنا جمیعا فإذا سلب أحدهما تبعه الآخر؛
حیا و ایمان قرین یکدیگرند وقتی یکی را گرفتند دیگری همراه آن می رود.
نهج الفصاحه

پیامک167

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الإیمان لیخلق فی جوف أحدکم کما یخلق الثّوب فاسألوا اللَّه تعالی أن یجدّد الإیمان فی قلوبکم؛
ایمان شما چون لباسی که به تن دارید کهنه می شود از خدا بخواهید که ایمان را در دل شما تازه کند.
نهج الفصاحه

پیامک168

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أسألک صحّه فی إیمان و إیمانا فی حسن خلق و نجاحا یتبعه فلاح؛
خدایا من از تو صحتی می خواهم که قرین ایمان باشد و ایمانی که با نیک خوئی همراه باشد و موفقیتی که رستگاری دنبال آن باشد.
نهج الفصاحه

پیامک169

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل المؤمنین إیمانا الّذی إذا سئل أعطی و إذا لم یعط استغنی؛
از همه مؤمنان ایمان آن کس بهتر است که وقتی از او چیزی بخواهند بدهد و اگر چیزی به او ندهند راه بی نیازی سپرد.
نهج الفصاحه

پیامک170

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الإیمان الصّبر و السّماحه؛
بهترین خصال ایمان صبر و گذشت است.
نهج الفصاحه

پیامک171

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الإیمان أن تحبّ للَّه و تبغض للَّه و تعمل لسانک فی ذکر اللَّه و أن تحبّ للنّاس ما تحبّ لنفسک و تکره لهم ما تکره لنفسک و أن تقول خیرا أو تصمت؛
بهترین اقسام ایمان این است که برای خدا دوست بداری و برای خدا دشمن بداری و آنچه برای خود می خواهی برای مردم بخواهی و آنچه برای خود نمی خواهی برای دیگران نخواهی و سخن نیک بگوئی یا خاموش مانی.
نهج الفصاحه

پیامک172

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الإیمان أن تعلم أنّ اللَّه معک حیثما کنت؛
بهترین اقسام ایمان آن است که بدانی هر جا هستی خدا با تو است.
نهج الفصاحه

پیامک173

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشرف الإیمان أن یأمنک النّاس و أشرف الإسلام أن یسلم النّاس من لسانک و یدک؛
بهترین ایمان آن است که مردم از تو در امان باشند و بهترین اسلام آن است که مردم از دست و زبان تو به سلامت مانند.
نهج الفصاحه

پیامک174

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخلص دینک یکفک القلیل من العمل؛
ایمان خویش را خالص کن که اندکی عبادت تو را کفایت کند.
نهج الفصاحه

پیامک175

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخشی ما خشیت علی أمّتی کبر البطن و مداومه النّوم و الکسل و ضعف الیقین؛
بر امت خویش، بیشتر از هر چیز، از شکم پرستی و پر خوابی و بیکارگی و بی ایمانی بیمناکم.
نهج الفصاحه

پیامک176

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبغَضُ الخَلقِ إلَی اللَّهِ مَن آمَنَ ثُمَّ کَفَرَ؛
منفورترین مردم پیش خدا آن کس است که ایمان آورد و سپس کافر شود.
نهج الفصاحه

پیامک177

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
دو صفت هست که بالاتر از آنها چیزی نیست: 1- ایمان به خدا، 2- سود رسانی به برادران دینی
(تحف‌العقول/520)

پیامک178

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
ایمان ، دوستی ( با دوستان خدا ) و دشمنی ( با دشمنان خدا ) است .
تحف العقول ، ص 304

پیامک179

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
ایمان ، اقرار با عمل است ، و اسلام ، اقرار بدون عمل است .
تحف العقول ، ص 307

پیامک180

هلاکت و نابودی دین و ایمان هر شخص در سه چیز است: تکبّر، حرص، حسد. تکبّر سبب نابودی دین و ایمان شخص می باشد و به وسیله تکبّر شیطان ـ با آن همه عبادت ملعون گردید. حرص و طمع دشمن شخصیّت انسان است، همان طوری که حضرت آدم - علیه السلام - به وسیله آن از بهشت خارج شد. حسد سبب همه خلاف ها و زشتی ها است و به همان جهت قابیل برادر خود هابیل را به قتل رساند.
اعیان الشّیعة، ج 1، ص 577

پیامک181

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشّـِرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیهاً لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلاْخْلاصِ، وَ الْحَّجَ تَشْییداً لِلدّینِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی ها و شقاوت ها قرار داد. و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود. و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود. و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست. و حجّ را برای استحکام أساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

پیامک182

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من خلع جماعة المسلمین قدر شبر، خلع ربقة الایمان من عنقه؛
کسی که به اندازه یک وجب از جماعت مسلمانان (عملا) دوری کند،ریسمان ایمان را از گردنش در آورده و به دور افکنده است .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 13 )

پیامک183

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
کسی که وضوی خود را شاداب وکامل به جای آورد، و نماز خویش را نیکوبخواند، زکات مالش را بپردازد، و خشم خود را فرو نشاند و زبانش را ازگناهان مربوطبه زبان ببندد، و برای گناه خودبا توبه طلب آمرزش کند، ونسبت به اهل بیت پیامبر خویش خیرخواه باشد، البته تمام حقایق ایمان در اوکامل شده و درهای بهشت به روی او باز است .
( ثواب الاعمال ، ص 64 )

پیامک184

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الوضوء نصف الایمان؛
وضو گرفتن نیمی از ایمان است .
( بحار الانوار، ج ,80 ص 238 )

پیامک185

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بهاو یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) وللعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود:برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است: 1- علم، 2- ایمان، 3- عمل به ایمان تا آنجا که فرمودند: برای عامل به دین سه علامت است : 1- نماز، 2- روزه ، 3- زکات .
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183 )

پیامک186

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
المؤمن القوی خیر واحب من المؤمن الضعیف؛
شخص با ایمان قوی ونیرومند از شخص با ایمان ضعیف بهتر ودوست داشتنی تر است.
الاسلام والطب : ص 263

پیامک187

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
خیر لهو المؤمن السباحة؛
بهترین سرگرمی برای مرد با ایمان، شنا است.
نهج الفصاحه : ح 1527

پیامک188

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
الصبر رأس الایمان ؛
صبر سر ایمان است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 140

پیامک189

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
من أحب لله و أبغض لله و أعطی لله فهو ممن کمل إیمانه ؛
هر که برای خدا دوست دارد و برای خدا دشمن دارد و برای خدا عطاء کند ، از کسانی است که ایمانش کامل است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 189

پیامک190

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زمانی بر امّت من خواهد آمد که مردم از علماء گریزان شوند، همان طوری که گوسفند از گرگ گریزان است، خداوند چنین جامعه‌ای را به سه نوع عذاب مبتلا می‌گرداند: 1 ـ برکت و رحمت خود را از اموال ایشان برمی‌دارد. 2 ـ حکمفرمائی ظالم و بی مروّت را بر آن ها مسلّط می‌گرداند. 3 ـ هنگام مرگ و جان دادن، بی‌ایمان از این دنیا خواهند رفت.
مستدرک الوسائل: ج 11، ص 376، ح 13301

پیامک191

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
سه ویژگی است که در هر کس یافت شود، ویژگی‌های ایمان کامل می‌گردد: آن که وقتی خشنود گردد، خشنودی‌اش او را به باطل نکشاند و خشمش او را به هنگام خشم، از حق برون نبرد و هر گاه توان یافت، به آنچه از او نیست، دست درازی نکند.
الاصول الستة عشر، ص 35

پیامک192

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ مِنْ حَقیقَةِ الاْیمانِ اَنْ تُؤْثِرَ الْحَقَّ وَ اِنْ ضَرَّکَ عَلَی الْباطِلِ وَ اِنْ نَفَعَکَ وَ اَنْ لا یَجوزَ مَنْطِقُکَ عِلْمَکَ؛
از حقیقت ایمان این است که حق را بر باطل مقدم داری، هر چند حق به ضرر تو و باطل به نفع تو باشد و نیز از حقیقت ایمان آن است که گفتار تو از دانشت بیشتر نباشد.
محاسن، ج 1، ص 205

پیامک193

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
یُبْعَثُ کُلُّ عَبدٍ علی ما ماتَ عَلَیهِ، اَ لْمُؤمِنُ عَلی إیمانِهِ وَالْمُنافِقُ عَلی نِفاقِهِ؛
هر بنده‌ای بر همان چیزی که در درون داشته و با آن از دنیا رفته، برانگیخته می‌شود، مؤمن بر ایمانش و منافق بر نفاقش.
کنزالعمّال، ح 38954 .

پیامک194

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
مَنْ کَظَمَ غَیْظا وَهُوَ قادِرٌ عَلی اَنْ یُنْفِذَهُ مَلأََهُ اللّه‌ُ أَمْنا وَایمانا؛
هر کس در حالی که می‌تواند خشم خود را عملی کند، آن را فرو برد، خداوند او را سرشار از آرامش و ایمان می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 2778.

پیامک195

[ایـمـان] روشـن تـریـن راه هـا اسـت و، چـراغـش روشـن تـر. بـا ایـمـان مـی تـوان بـرای اعـمـال شـایـسـتـه راه بـرد. و بـا اعـمـال صـالح مـی تـوان بـه ایـمـان دلیل آورد.
نهج البلاغه، خ156

پیامک196

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایـمـان بـنـده به یقین نرسد، تا آنکه اعتمادش به آنچه نزد خداوند است ، بیش از آن باشد که به داشته های خودش.
نهج البلاغه

پیامک197

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایمان بر چهار پایه استوار است : شکیبایی ، یقین ، دادگری و جهاد.
نهج البلاغه

پیامک198

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دانش با ایمان آباد گردد.
نهج البلاغه ، خ 155

پیامک199

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایمان بنده راست نگردد تا آنکه دلش راست گردد.
(نهج البلاغه ، خ 175)

پیامک200

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایمان ، خالی و دور از حسادت است [و یک جا جمع نمی شوند.]
(شرح غررالحکم ، ج 1، ص 160)

پیامک201

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن کس که ایمان ندارد، رهایی نیابد.
(شرح غررالحکم ، ج 6، ص 402)

پیامک202

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایمانی همچون آزرم (حیا) و شکیبایی نیست.
نهج البلاغه

پیامک203

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
باروری ایمان به تلاوت قرآن است.
(شرح غررالحکم ، ج 5، حدیث 7633)

پیامک204

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نشان ایمان آن است که راستگویی را در آنجا که به تو زیان می رساند، بر دروغ در آنجا که سود دارد مقدم داری.
نهج البلاغه

پیامک205

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایـمـان مـعـرفـت اسـت از روی دل ، اقـرار اسـت بـه زبـان و عمل است به ارکان (اعضا و جوارح)
(نهج البلاغه)

پیامک206

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ایمان بنده به استقامت نیاید تا قلب وی به استقامت گراید و قلب وی به استقامت نگراید تا زبان وی به استقامت آید.
(نهج الفصاحه ، ح 2542)

پیامک207

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دروغ گوید کسی که ادّعای ایمان کند در حالی که به آرزو های فریبنده و بازی های دروغ دنیا دل بسته است.
غررالحکم ، باب آرزو

پیامک208

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شرم بسیار مرد ، نشانه و دلیل ایمان او است.
غررالحکم ، باب حیا

پیامک209

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شرم انسان از خویش میوه ایمان است.
غررالحکم ، باب حیا

پیامک210

به راستی که حیا و عفت از خلق و خو های ایمان است و به راستی این هر دو ، خصلت آزادگان و خوی نیکان است.
غررالحکم ، باب حیا

پیامک211

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ایمان و حیا هر دو به یک ریسمان بسته و با یکدیگر هستند و از هم جدا نشوند.
غررالحکم ، باب حیا

پیامک212

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که زنا کند یا شراب بنوشد خدا ایمان از او بکند همچانکه انسان پیراهن از سر خویش بیرون می کند.
نهج الفصاحه ، حدیث 2999

پیامک213

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وقتی بنده ایی زنا کند ایمان از او بیرون رود و چون سایه ایی بر سرش بایستد و هنگامی که از آن دست بردارد بازمی گردد.
نهج الفصاحه ، حدیث 212

پیامک214

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به خدا ایمان داشته باشد به او پناه برد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک215

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کامل نشود ایمان بنده ای تا این که دوست بدارد هر که را خدای سبحان دوست می دارد، و مبغوض دارد هر که را خدای سبحان مبغوض دارد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک216

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در راه خدا عطا کند و در راه خدا جلوگیری کند و در راه خدا دوست بدارد و در راه خدا دشمن بدارد، براستی که ایمان خود را به کمال رسانده است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک217

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برترین مؤمنان در ایمان کسی است که گرفتن و دادن، و خشم و رضای او، همه برای خدا باشد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک218

امام علی علیه السلام می فرمایند:
(علامة) اَلإْیمانُ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَی الْکَذِبِ حَیْثُ یَنْفَعُکَ؛
(نشانه) ایمان، این است که راستگویی را هر چند به زیان تو باشد بر دروغگویی، گرچه به سود تو باشد، ترجیح دهی.
نهج البلاغه، حکمت 458.

پیامک219

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
ما مِنْ مُؤْمِنٍ اِلاّ وَ قَدْ جَعَلَ اللّه‌ُ لَهُ مِنْ ایمانِهِ اُنْسا یَسْکُنُ اِلَیْه، حَتّی لو کانَ عَلی قُلَّةِ جَبَلٍ لَمْ یَسْتَوحِشْ؛
هیچ مؤمنی نیست مگر آن که خداوند ایمان را همدم و آرامش‌بخش او قرار می‌دهد، چنانچه حتی اگر در قله کوهی هم باشد، احساس تنهایی نمی‌کند.
عدة الداعی، ص 218 .

پیامک220

حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام می فرمایند :
فَفَرَضَ اللّه‌ُ الاْیمانَ تَطْهیرا مِنَ الشِّرْکِ... وَ الْعَدْلَ تَسْکینا لِلْقُلوبِ؛
خداوند ایمان را برای پاکی از شرک... و عدل و داد را برای آرامش دل‌ها واجب نمود.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 568 .

پیامک221

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
ایمان انجام واجبات و دوری از محرمات است ، ایمان عقیده به دل واقرار به زبان و کردار با اعضاء تن است.
(تحف العقول ، ص 444)

پیامک222

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هیچ بنده به حقیقت کمال ایمان نرسد تا سه خصلتش باشد : بینایی در دین ، و اندازه‌داری در معیشت ، و صبر بر بلاها.
(تحف العقول ، ص 471)

پیامک223

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِیَ مِنهاجُ الاَْنبیاءِ وَ لِلمُصَلّی حُبُّ المَلائِکَةِ وَ هُدیً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز، از آیین‌های دین است و رضای پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. برای نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزی است.
خصال، ص 522، ح 11

پیامک224

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علم الایمان الصلوة؛
علامت و نشانه ایمان نمازاست .
شهاب الاخبار، ص 59

پیامک225

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
اَلْعِلْمُ حَیاةُ الاِْسْلامِ وَ عِمادُ الاْیمانِ وَ مَنْ عَلِمَ عِلْما اَتـَمَّ اللّه‌ُ لَهُ اَجْرَهُ وَ مَنْ تَعَلَّمَ فَعَمِلَ عَلَّمَهُ اللّه‌ُ ما لَمْ یَعْلَمْ ؛
علم، حیات اسلام و تکیه گاه ایمان است و هر کس علمی بیاموزد، خداوند پاداش او را تمام گرداند و هر کس بیاموزد و عمل کند، خداوند، تعلیم دهد به او آنچه را که نمی‌داند.
نهج الفصاحه، ح 2019

پیامک226

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
إنَ اللهَ یُعطِی الدُّنیا مَن یُحِب وَ مَن لایُحِب وَ لایُعطِی الایمان اِلّا مَن یُحِب
همانا خداوند دنیا را به آن کسی که دوست دارد و آن کسی که دوست ندارد عطا می کند، ولی ایمان را جز به آن کسی که دوست دارد عطا نمی کند.
قوت القلوب، همان، ص 83.

پیامک227

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم):
نگاه کردن یکی از تیرهای زهرآلود ابلیس است، پس، هر که از ترس خدا چشم خود را (از نامحرم) فرو بندد خداوند به او ایمانی عطا فرماید که حلاوت آن را در دلش بیابد.
(البحار 34/38/104)

پیامک228

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
سُوسُوا إِیمَانَکم بِالصَّدَقَةِ وَ حَصِّنُوا أَموَالَکم بِالزَّکاةِ وَ ادفَعُوا أَموَاجَ البَلَاءِ بِالدُّعَاءِ ؛
ایمان خود را با صدقه دادن و اموالتان را با زکات دادن نگاه دارید، و امواج بلا را با دعا از خود برانید.
(نهج البلاغه، حکمت 146 )

پیامک229

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
رَاسُ العَقل بَعدَ الایمانِ باللّه‌ِ مُداراةُ النّاس فی غَیر تَرک حَقٍّ؛
کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است به شرط آن که حق، ترک نشود.
( تحف العقول، ص 42)

پیامک230

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فَفَرَضَ اللّه‌ُ الایمانَ تَطهیرا مِنَ الشِّرک... وَ العَدلَ تَسکینا لِلقُلوبِ
خداوند ایمان را برای پاکی از شرک... و عدل و داد را برای آرامش دل‌ها واجب نمود.
(من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 568)

پیامک231

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
الایمانُ مَعرفَهٌ بالقَلبِ وَ قَولٌ باللِّسانِ وَ عَمَلٌ بالاَرکانِی
ایمان عبارت است از شناخت قلبی، گفتار زبانی و کردار با اعضا و جوارح.
(میزان الحکمه، ج 1، ص 301)

پیامک232

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أفضَلُ الإیمانِ أن تَعلَمَ أنَّ اللهَ مَعَک حَیثُ ما کنتَ؛
برترین ایمان آن است که بدانی خداوند همه جا با توست.
(کنزل العمال، 66)

پیامک233

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ مِن حَقِیقَةِ الإیمانِ أن تُؤثِرَ الحَقَّ وَ إن ضَرَّک عَلَی الباطِلِ و إن نَفَعَک؛
از نشانه‌های ایمان حقیقی آن است که حق را بر باطل ترجیح دهی، هر چند حق به زیان تو و باطل به سود تو باشد.
(بحار الأنوار، ج 70، ص 106)

پیامک234

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
قالَ اَمیرَالمُومِنینَ : اَلایمانُ اَربَعَةُ اَرکان اَلرِّضا بِقَضاءِ الله وِ التَّوَکُل عَلَی الله وَ تَفویضِ الاَمرِ اِلَی الله وَ التَّسلیم لِاَمرِاللهی
امیرالمومنین فرمودند: ایمان چهار رکن دارد: خشنودی به قضای الهی و توکل بر خدا و سپردن امر زندگی به خداوند و تسلیم در برابر امر خدای
(جهاد با نفس، ح 63)

پیامک235

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
اِنَّ أوسَطَ عَرَی الاَیمانُ أن تُحِبُّ فِی اللهِ وَ تَبغُضُ فِی اللهِ.
بالاترین دستاویزهای ایمان این است که کسی را برای خدا دوست داری و کسی را برای خدا دشمن داری.
(مسند احمد، مسند الکوفیین، ح 17793)

پیامک236

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
أحسن الناس إیماناً أحسنهم خلقاً و ألطفهم باَهله، و اَنا اَلطفکم باَهلی؛
نیکوترین مردم از نظر ایمان، خوش خلق‌ترین و با لطفترین آنها نسبت به اهل خویش است.
(عیون اخبار الرضا2، 38)

پیامک237

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فجعل الله الایمان تطهیرا لکم من الشرک ، و الصلاة تنزیها لکم عن الکبر؛
خدای تعالی ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد ، و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی.
(احتجاج طبرسی،ج1،ص258)

پیامک238

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
اَفضَلُ الإِیمانِ اَن تَعلَمَ اَنَّ اللهَ مَعَکَ حَیثُ ما کُنتَ؛
برترین ایمان آن است که معتقد باشی هر کجا هستی خداوند با توست.
(کنزالعمال،ج1،ح66)

پیامک239

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
ان لکل شیءٍ قفلاً و قفل الایمان الرفق
هر چیزی قفلی دارد و قفل ایمان مدارا کردن و نرمی است
(جهاد النفس، ح271)

پیامک240

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
اِیاکَ وَ المِزاحَ فَاِنَّهُ یذهَبُ بِنُورِ ایمانِکَ
از شوخی (بی مورد) بپرهیز، زیرا که شوخی نور ایمان تو را می برد.
(بحارالانوار،ج78،ص321)

پیامک241

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
اَلْمُومِنُ مِثْلُ کَفَّتی الْمیزانِ کُلَّما زیدَ فی ایمانِهِ زیدَ فی بَلائِهِ.
مومن همانند دو کفه ترازوست. هرگاه به ایمانش افزوده گردد، به بلایش نیز افزوده می گردد
( تحف العقول ص 408)

پیامک242

امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
چنان چه سر که عسل را فاسد می کند، خلق بد ایمان را فاسد می کند.
اصول کافی، ج2، ص 321.

پیامک243

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ایمان درختی است که ریشه اش یقین است، شاخه اش پرهیزکاری، شکوفه اش حیا و میوه اش بخشندگی.
غررالحکم، ح 1786.

پیامک244

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
ایمان بنده کامل نباشد، مگر چهار خصلت در او باشد: اخلاقش را نیکو گرداند، خود را سبک شمارد (متواضع باشد)، از زیاده گویی خود داری کند و اضافی مال خود را ببخشد.
بحارالانوار، ج69، ص 379.

پیامک245

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
ایمان پیمان قلبی، تلفظ زبانی و عمل با امضاء جوارح است.
معای الاخبار، ص 186.

پیامک246

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
بنده ایمان را به کمال نمی رساند مگر سه خصلت در او باشد: انفاق در هنگام تنگ دستی، انصاف دادن و سلام کردن .
کنزالعمال، ح 107.

پیامک247

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
با ایمان ترین مردم، خوش اخلاق ترین آنها و مهر ورزترین شان به خانواده خود است.
بحارالانوار، ج71، ص 378.

پیامک248

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ایمان بر دو نیم است: نیمی از آن در شکیبایی است و نیمی دیگر در سپاسگذاری.
کنزالعمال، ح 61.

پیامک249

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
ایمان بنده کامل نباشد، مگر چهار خصلت در او باشد: اخلاقش را نیکو گرداند، خود را سبک شمارد (متواضع باشد)، از زیاده گویی خود داری کند و اضافی مال خود را ببخشد.
بحارالانوار، ج69، ص 379.

پیامک250

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
اَ لْعِلْمُ حَیاةُ الاِْسْلامِ وَ عِمادُ الاْیمانِ وَ مَنْ عَلِمَ عِلْما اَتـَمَّ اللّه‌ُ لَهُ اَجْرَهُ وَ مَنْ تَعَلَّمَ فَعَمِلَ عَلَّمَهُ اللّه‌ُ ما لَمْ یَعْلَمْ ؛
علم، حیات اسلام و تکیه‌گاه ایمان است و هر کس علمی بیاموزد، خداوند پاداش او را تمام گرداند و هر کس بیاموزد و عمل کند، خداوند، تعلیم دهد به او آنچه را که نمی‌داند.
نهج الفصاحه، ح 2019.

پیامک251

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
بنده ایمان را به کمال نمی رساند مگر سه خصلت در او باشد: انفاق در هنگام تنگ دستی، انصاف دادن و سلام کردن.
کنزالعمال، ح 107.

پیامک252

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
الایمان شجرة، اصلها الیقین فرعها التقی و نورها الحیاء و ثمرها السخاء.
ایمان درختی است که ریشه اش یقین است، شاخه اش پرهیزکاری، شکوفه اش حیا و میوه اش بخشندگی.
غررالحکم، ح 1786.

پیامک253

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصّبرُ أحسَنُ حُلَلِ الایمان ِو أشرَفُ خلائقِ الانسان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر، بهترین جامه ایمان و برترین خوی انسان است.
«غررالحکم، ص 281، ح 6232»

یقین

پیامک1

امام صادق(سلام الله علیه):
إنّ الیَقینَ أفضَلُ مِن الإیمانِ، وما مِن شی‌ءٍ أعَزُّ مِن الیَقینِ؛
یقین برتر از ایمان است و هیچ چیز کمیاب‌تر از یقین نیست.
الکافی: ج 2، ص 51، ح 1

پیامک2

امام علی(سلام الله علیه):
یَنبَغی لِمَن أیقَنَ بِبَقاءِ الآخِرَةِ ودَوامِها أن یَعْمَلَ لَها؛
کسی که به ماندگاری و پایداری آخرت یقین دارد، سزاوار است که برای آن کار کند.
عیون الحکم والمواعظ، ح 10229

پیامک3

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
لاعبادة الا بیقین؛
عبادت کمال نیابد، مگر این که از روی یقین باشد.
(بحارالانوار، ج 77، ص 169).

پیامک4

قال الامام الصادق - علیه السّلام - :
إنَّ الإیمانَ أفْضَلُ من الإسلامِ وَ إنَّ الیَقینَ أفْضَلُ مِن الإیمانِ و ما من شیءٍ أَعَزَّ مِنَ الیَقینِ؛
همانا ایمان از اسلام برتر است و یقین از ایمان برتر و چیزی عزیز تر (و کمیاب تر) از یقین وجود ندارد.
«الکافی، ج 2، ص 51»

پیامک5

قال الامام الرّضا - علیه السّلام -، لَمّا سَألَهُ یُونُسُ عن الیَقینِ: التَّوکُّلُ علی اللهِ و التَّسلیمُ لِلّهِ و الرِّضا ... ؛
امام رضا - علیه السّلام - در پاسخ به سؤال یونس از یقین، فرمودند:
(یقین یعنی) توکّل بر خدا و تسلیم در برابر او و راضی بودن به قضای الهی و واگذاردن کارها به خدا.
«الکافی، ج 2، ص 52»

پیامک6

قال الامام الصادق - علیه السّلام - :
الرِّضا بمکروهِ القَضاء مِن أَعلی درجاتِ الیَقینِ؛
خرسندی به قضای ناخوشایند، از بالاترین درجات یقین است.
«بحار الانوار، ج 71، ص 152، ح 60»

پیامک7

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - :
تعاهَدُوا عبادَ اللهِ نِعَمَهُ بِإِصلاحِکُم أنفُسَکُم تَزدادُو یقیناً، ... ؛
ای بندگان خدا، با اصلاح خود، نعمت های خداوند را پاس دارید، تا بر یقین شما افزوده شود و سودی با ارزش و گرانبها به دست آورید.
«الکافی، ج 2، ص 268»

پیامک8

قال الامام الصادق - علیه السّلام - :
إِنَّ العَمَلَ الدّائِمَ القلیلَ علی یقینٍ أَفْضَلُ عند اللهِ مِن العملِ الکثیرِ علی غیر یَقینٍٍ؛
عمل پیوسته و اندک که با یقین همراه باشد، نزد خداوند برتر از عمل بسیار است که با یقین توأم نباشد.
«الکافی، ج 2، ص 75»

پیامک9

قال الامام الباقر - علیه السّلام - :
الإِیمانُ ثابتٌ فی القلبِ و الیقینُ خَطَراتٌ، فیَمُرُّ الیقینُ بالقلبِ ... ؛
ایمان در دل استوار است و یقین خُطوراتی است. وقتی یقین به دل می گذرد، دل چنان تکة آهنی استوار و تزلزل ناپذیر می شود و چون از دل بیرون می رود، مانند خرقه ای فرسوده می شود.
«بحار الانوار، ج 78 ص 71»

پیامک10

قال الامام زین العابدین - علیه السّلام - فی المناجاةِ:
أَسْألُکَ بِکَرَمِکَ أنْ تَمُنَّ عَلَیَّ مِنْ عَطائِکَ بما تَقرُّبِهِ عَینی و ... من الیَقینِ بما تُهَوِّنُ بِهِ عَلَیَّ ... ؛
امام زین العابدین - علیه السّلام - در مناجاتی (خطاب به خداوند متعال) فرمود:
به کرم و بزرگواریت از تو می خواهم که از عطای خود آن مقدار به من ارزانی داری که مایة شادمانی و روشنائی دیدگان من باشد ... و از یقین آن مقدار به من عطاء فرمائی که به واسطة آن مصیبتهای دنیا بر من آسان شود و پرده های کوری از دیدة بصیرتم کنار زده شود.
«بحار الانوار، ج 94، ص 145، ح 21»

پیامک11

قال الامام الصادق - علیه السّلام - :
حُرِم الحریصُ خِصْلَتَیْنِ و لَزِمَتْهَ خِصْلَتانِ: حَرِمَ القناعة ... و حُرِمَ الرّضا فافتَقَدَ الیَقین؛
شخص آزمند از دو خصلت محروم و دو خصلت پیوسته با اوست: از قناعت محروم است و از این رو آسایش ندارد و از رضا و خرسندی محروم است، پس یقین را از دست داده است.
«بحارالانوار، ج 73، ص 161، ح 6»

پیامک12

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
اِنّما أتَخَوَّفُ علی اُمَّتی ضعفُ الیَقین. ؛
همانا من برای امت خود، از سستی یقین می ترسم.
«کنز العمّال، ح 7341»

پیامک13

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
ألا إِنَّ النّاسَ لم یُؤتوا فی الدُّنیا شیئاً خیراً من الیقینِ و العافیة ... ؛
بدانید که در دنیا چیزی بهتر از یقین و عافیت (سلامتی) به مردم داده نشده است، پس این دو نعمت را از خدا بخواهید.
«کنز العمّال، ح 7334»

پیامک14

قال الامام علی - علیه السّلام - :
هَلَکَ مَنْ باعَ الیَقینَ بالشَّکِ وَ الحَقَّ بالباطِلِ؛
کسی که یقین خود را به شک و حق را به باطل بفروشد، هلاک خواهد شد.
«غرر الحکم، ص 62، ح 723»

پیامک15

یُفْسِدُ الیَقینَ الشَّکُ و غَلَبَةُ الهوی؛
یقین را شک و غلبه هوی و هوس، تباه می سازد.
«شرح غرر و درر آمدی، ج 6، ص 472، ح 11011»

پیامک16

قال الامام علی - علیه السّلام - :
إِنّ المؤمنَ یَری یَقینَهُ فی عَمَلِهِ و إِنّ المنافِقَ یَری شَکَّهُ فی عَمَلِهِ؛
مؤمن یقینش در کردارش دیده می شود و منافق، شکش در عملش نمایان است.
«شرح غرر و درر آمدی، ج 2، ص 544، ح 3551»

پیامک17

قال الامام علی - علیه السّلام - :
الیقین جلبابُ الأکیاس؛
یقین، پیراهن زیرکان است.
«غرر الحکم، ص 61، ح 711»

پیامک18

قال الامام علی - علیه السّلام - :
نومٌ علی یقینٍ خیرٌ من صلوةٍ فی شَکٍّ؛
خواب با یقین، بهتر از نمازی است که با شک خوانده شود.
«غرر الحکم، ص 61، ح 709»

پیامک19

قال الامام علی - علیه السّلام - :
الموقنُ أَشدُ النّاس حُزْناً علی نفسِهِ؛
انسان صاحب یقین، محزون ترین و غمناک ترین مردم، نسبت به خود است.
«غرر الحکم، ص 62، ح 744»

پیامک20

قال الامام علی - علیه السّلام - :
مَنْ قَوی یقینُهُ لَمْ یَرْتَبْ؛
هر که یقین او قوی باشد، هیچ گاه شک و اضطراب او را فرا نمی گیرد.
«غرر الحکم، ص 62، ح 721»

پیامک21

قال الامام علی - علیه السّلام - :
علیکم بِلزوم الیَقینِ و التَّقَوی فَإِنَّهما یُبَلِّغانِکُمْ جَنَّةَ المَأوی؛
بر شما باد به ملازمت تقوا و یقین، پس به درستی که این دو شما رابه بهشت (که جایگاه مناسبی است) می رساند.
«شرح غرر و درر آمدی، ج 4، ص 305، ح 6163»

پیامک22

قال الامام علی - علیه السّلام - فی وصیّتِهِ لإِبنه الحَسَن - علیه السّلام - :
أحْیِ قلبک بالموعظه و ... و قَوِّهِ بالیقین؛
امام علی - علیه السّلام - در وصیت خود به فرزندشان امام حسن - علیه السّلام - فرمودند:
دلت را با پند و اندرز زنده بدار و با زهد بمیرانش و با یقین نیرویش بخش.
«نهج البلاغه، کتاب 31»

پیامک23

قال الامام علی - علیه السّلام - :
لو کُشِفَ الغطاءُ ما اذْدَدْتُ یَقیناً؛
اگر پرده ها هم کنار رود، بر یقین من چیزی اضافه نشود.
«شرح غرر و درر آمدی، ج 5، ص 108، ح 7569»

پیامک24

قال الامام علی - علیه السّلام - :
مَنْ یُؤمِنْ یَزْدد یَقیناً؛
کسی که ایمان داشته باشد، بر یقینش افزوده می شود.
«شرح غرر و درر آمدی، ج 5، ص 203، ح 7988»

پیامک25

قال الامام علی - علیه السّلام - :
بحُسْنِ التَّوکُل یُسْتَدَلُّ علی حُسْنِ الإیقان؛
نیکوئی توکل، دلیل بر نیکوئی یقین است.
«شرح غرر و درر آمدی، ج 3، ص 224، ح 4286»

پیامک26

قال الامام علی - علیه السّلام - :
الیَقینُ یُثْمِرُ الزُّهْدَ؛
یقین، میوة زهد به بار می نشاند.
«غرر الحکم، ص 62، ح 735»

پیامک27

قال الامام علی - علیه السّلام - :
غایَةُ الیَقینِ الإخلاصُ، غایةُ الإخلاصِ الخلاصُ؛
غایت یقین اخلاص است و غایت اخلاص، خلاص و رهائی.
«غرر الحکم، ص 369، ح 6347»

پیامک28

قال الامام علی - علیه السّلام - :
سلاحُ المُوقِنِ الصَّبرُ علی البلاءِ و الشُّکرُ فی الرّخاءِ؛
سلاح انسان برخوردار از یقین، شکیبائی در گرفتاری و شکر در روزگار برخورداری است.
«غرر الحکم، ص 129، ح 5560»

پیامک29

قال الامام علی - علیه السّلام - :
علیک بالصَّبر فَإنَّهُ حِصْنٌ حَصینٌ و عبادةُ المُوقِنین؛
برتو باد به شکیبائی؛ زیرا که آن دژی استوار و عبادت اهل یقین است.
«غرر الحکم، ص 295، ح 6134»

پیامک30

قال الامام علی - علیه السّلام - :
مَنْ یَسْتَیْقِن یَعْمَل جاهداً؛
کسی که یقین داشته باشد، در عمل کوشاست.
«غرر الحکم، ص 203، ح 7988»

پیامک31

قال الامام علی - علیه السّلام - :
بالیقینِ تَتِمُّ العِبادَةُ؛
با یقین، عبادت به کمال می رسد.
«غرر الحکم، ص 61، ح 707»

پیامک32

قال الامام علی - علیه السّلام - :
مَنْ أیْقَنَ أفْلَحَ؛
هر که یقین کرد، رستگار شد.
«غرر الحکم، ص 62، ح 738»

پیامک33

قال الامام علی - علیه السّلام - :
الیَقینُ نورٌ؛
یقین، نور است.
«غرر الحکم، ص 62، ح 741»

پیامک34

قال الامام علی - علیه السّلام - :
قَوُّوا ایمانَکُم بالیَقینِ؛ فَإنَّهُ أفْضَلُ الدّین؛
ایمان خود را با یقین تقویت کنید؛ زیرا که یقین برترین دین است.
«غرر الحکم، ص 62، ح 732»

پیامک35

قال الامام علی - علیه السّلام - :
کَذِبَ مَن إدَّعی الیَقینُ بِالباقی و هو مواصِلٌ لِلْفانی؛
دروغ می گوید کسی که ادعای یقین به (جهان) باقی دارد، اما درپی (جهان) فانی می رود.
«شرح غرر و درر آمدی، ج 4، ص 629، ح 7237»

پیامک36

قال الامام علی - علیه السّلام - :
الیَقینُ رأسُ الدّین؛
یقین، ریشه و اساس دین است.
«غرر الحکم، ص 62، ح 724»

پیامک37

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ الایمانَ اَفضلُ مِن الاسلامِ بِدَرجَةٍ, وَ التَّقـوی اَفضـلُ مِن الایمانِ بِدَرَجَةٍ وَ لَم یَعطِ بَنو آدَمَ اَفضلُ مِنَ الیَقینِ؛
ایمان یک درجه بالاتر از اسلام است, و تقوا یک درجه بالاتر از ایمان است و به فـرزنـد آدم چیزی بـالاتـر از یقیـن داده نشده است.
(تحف العقول، ص445)

پیامک38

امام علی علیه‌السلام:
حُبُّ المالِ یُوهِنُ الدِّینَ ، ویُفسِدُ الیَقینَ ؛
مال دوستی، دین را سست و یقین را تباه می‌کند.
غرر الحکم : 4876

پیامک39

قال علی - علیه السلام -:
نوم علی یقین خیر من صلاة فی شک ؛
خوابیدن با علم و یقین بهتر از نماز و نیایش خدا با شک و تردید است .
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1130)

پیامک40

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّبر نصف الإیمان و الیقین الإیمان کلّه؛
صبر یک نیمه ایمان است و یقین همه ایمانست.
نهج الفصاحه

پیامک41

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه بحکمته و فضله جعل الرّوح و الفرح فی الیقین و الرّضا و جعل الهمّ و الحزن فی الشّک و السّخط؛
خداوند به حکمت و فضل خویش آسایش و شادی را در یقین و رضا قرار داده و غم و اندوه را در تردید و غضب ودیعه نهاده است.
نهج الفصاحه

پیامک42

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
رضا به قضای ناپسند از بالاترین درجات یقین است.
(بحارالانوار/78/1611)

پیامک43

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
طهر قلبک بالتقوی و الیقین عندطهارة جوارحک بالماء؛
در وقت پاکیزه نمودن اعضای خود با آب ، دل خویش را به پرهیزگاری و یقین پاک گردان .
( بحار الانوار، ج ,80 ص 239 )

پیامک44

قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ :
لا عبادة الاّ بیقین؛
هیچ عبادتی جز با یقین ارزش ندارد.
کنز الفوائد: 1 / 55.

پیامک45

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
لا یَسْتَیْقِنُ الْقَلْبُ اَنَّ الْحَقَّ باطِلٌ اَبَدا وَ لا یَسْتَیقِنُ اَنَّ الْباطِلَ حَقٌّ اَبَدا؛
هرگز دل به باطل بودن حق و به حق بودن باطل یقین نمی‌کند.
(تفسیر العیاشی، ج 2، ص 53، ح 39. )

پیامک46

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
الرضی بمکروه القضاءارفع درجات الیقین؛
راضی بودن به قضای ناخوشایند،از بالاترین مراتب یقین است.
تحف العقول، ص 448.

پیامک47

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
(آثار) یقین مؤمن (به خدا و قیامت) در عملش دیده می شود و (آثار) شک منافق در کردارش پدیدار می گردد.
(غررالحکم ، ج 1، ص 234 )

پیامک48

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایـمـان بـنـده به یقین نرسد، تا آنکه اعتمادش به آنچه نزد خداوند است ، بیش از آن باشد که به داشته های خودش.
نهج البلاغه

پیامک49

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
خداوند به حکمت و فضل خویش آسایش و شادی را در یقین و رضا قرار داده است و غم و اندوه را در تردید و غضب ؛ ودیعه نهاده است.
(نهج الفصاحه ، حدیث 679)

پیامک50

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اَلرَّوحُ وَ الرّاحَةُ فِی الرِّضا وَ الیَقینِ وَ الهَمُّ وَ الحَزَنُ فِی الشَکِّ وَ السَّخَطِ؛
خوشی و آسایش، در رضایت و یقین است و غم و اندوه در شکّ و نارضایتی.
مشکاة‌الأنوار، ص 34

پیامک51

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا یستَیقِنُ القَلبُ اَنَّ الحَقَّ باطِلٌ اَبَدا وَ لا یستَیقِنُ اَنَّ الباطِلَ حَقٌّ اَبَدا
هرگز دل به باطل بودن حق و به حق بودن باطل یقین نمی کند.
(تفسیر العیاشی، ج 2، ص 53، ح 39)

پیامک52

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انَّ العَمَلَ القَلیلَ عَلی الیَقینِ افضَلُ عند اللهِ مِنَ العَمَل الکَثیر عَلی غَیر یَقین.
عمل اندک و بادوام که بر پایه ی یقین باشد در نزد خداوند از عمل زیاد که بدون یقین باشد برتر است.
(جهاد با نفس، ح 74)

پیامک53

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انَّ العَمَلَ القَلیلَ عَلی الیَقینِ افضَلُ عند اللهِ مِنَ العَمَل الکَثیر عَلی غَیر یَقین؛
عمل اندک و بادوام که بر پایه ی یقین باشد در نزد خداوند از عمل زیاد که بدون یقین باشد برتر است.
(جهاد با نفس، ح 74)

پیامک54

امام صادق علیه السلام فرمودند:
انَّ العَملَ القَلیل الدّائم غلی الیقینِ اَفْضَلُ عِنداللهِ منَ العَمَلِ الکثیر علی غَیرِ یقین
عمل اندک و بادوام که بر پایه یقین باشد و در نزد خداوند از عمل زیاد که بدون یقین باشد برتر است.
(جهاد النفس،ص62)

پیامک55

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
الایمان شجرة، اصلها الیقین فرعها التقی و نورها الحیاء و ثمرها السخاء.
ایمان درختی است که ریشه اش یقین است، شاخه اش پرهیزکاری، شکوفه اش حیا و میوه اش بخشندگی.
غررالحکم، ح 1786.

پیامک56

قال الامام علی - علیه السّلام - : الاخلاصُ ثَمرةُ الیَقینِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اخلاص ثمره یقین است.
«غررالحکم، ح 853»

توحید - خداشناسی

پیامک1

امام علی(علیه السلام) فرمودند::
أعلم الناس بالله أکثرهم له مسأله؛
خداشناس ترین مردم پر درخواست ترین آنها از خداست.
غرر الحکم 2/451/3260

پیامک2

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
... عالم السر من ضمائر المضمرین و نجوی المتخافتین و خواطر رجم الظنون و عقد عزیمات الیقین...؛
خدا داناست به هر رازی که مردم در دل نهان داشته اند، و به نجوای آهسته رازگویان و به هر گمان که در خاطری نهفته است و به هر تصمیمی که از روی یقین گرفته شود.
نهج البلاغه خطبه 91

پیامک3

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
و لا یعزب عنه عدد قطر الماء و لا نجوم السماء و لا سوا فی الریح فی الهواء و لا دبیب النمل علی علی ااصفا و لا مقیل الذر فی اللیله الظلماء یعلم مساقط الأوراق و خفی طرف الأحداق؛
شمار قطره های آبها و ستارگان آسمان و ذرات گردوغبار پراکنده در هوا وحرکت مورچه بر سنگ بزرگ و خوابگاه مورچگان در شب تاریک بر او پوشیده نیست و محل ریزش برگها و بر هم خوردن پلکها را می داند.
نهج البلاغه خطبه 178

پیامک4

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
و قد سأله ابن أبی العوجاء: ولم احتجب عنهم و أرسل إلیهم الرسل؟ ویلک و کیف احتجب عنک من أراک قدرته فی نفسک؟ نشأک و لم تکن و کبرک بعد صغرک و قواک بعد صعفک ... و ما زال یعد علی قدرته التی هی فی نفسی التی لا ادفعها حتی ظننت أنه سیظهر فیما بینی و بینه؛
در پاسخ ابن ابی العوجاء که پرسید: چرا خداوند خود را از مردم در پرده داشت و آن گاه پیامبران را سویشان فرستاد؟ فرمود: وای بر تو کسی که قدرتش را در وجود تو نشانت داده چگونه خود را از تو پوشیده داشته است؟ تو را که نبودی پدید آورد، کوچک بودی بزرگت کرد، ناتوان بودی توانایت گردانید... حضرت پیوسته مظاهر قدرت خدا را که در وجود من است و نمی توانم منکرشان شوم برایم بر شمرد تا جایی که خیال کردم بزودی خداوند میان من و او ظاهر خواهد شد.
التوحید ص 127

پیامک5

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إن الله خلق یوم خلق السماوات و الارض مائه رحمه کل رحمه طباق ما بین السماء و الارض فجعل منها فی الارض رحمه فبها تعطف الوالده علی ولدها و الوحش و الطیر بعضها علی بعض و أخر تسعاً و تسعین فإذا کان یوم القیامه أکملها بهذه الرحمه:
خداوند روزی که آسمانها و زمین را آفرید، صد رحمت بیافرید که هریک از آنها میان زمین و آسمان را پر می کند و یکی را در زمین قرار داد که بوسیله آن مادر به فرزند محبت می کند و حیوانات وحشی و پرندگان به یکدیگر مأنوسند و نودونه رحمت را نگه داشته و همین که روز قیامت شود این یک رحمت را نیز بر آن می افزاید.
نهج الفصاحه ح 871

پیامک6

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: :
إنما قلت اللطیف، للخلق اللطیف و لعلمه بالشیء اللطیف ألاتری إلی أثر صنعه فی النبات اللطیف و غیر اللطیف و فی الخلق اللطیف من أجسام الحیوان من الجرجس و البعوض و ما هو أصغر منهما مما لا یکاد تستبینه العیون بل لا یکاد یستبان لصغره الذکر من الانثی و المولود من القدیم فلما رأینا صغر ذلک فی لطفه... علمنا أن خالق هذا الخلق لطیف؛
گفتم لطیف است، چون هم موجودات لطیف آفریده و هم به چیزهای ظریف و ریز آگاهی دارد. آیا نشانه آفرینش او را در گیاهان ظریف و غیر ظریف و در پیکرهای ظریف و ریز جاندارانی چون کک و پشه و کوچک تر از اینها را نمی بینی که تقریباً به چشم دیده نمی شوند و از بس ریزند نر و ماده آنها و نوزاد و کهن زادشان از یکدیگر تشخیص داده نمی شوند. پس چون ریزی و ظرافت این جیزها را دیدیم... پی بردیم که آفریننده این موجودات نیز لطیف است.
التوحید ص 63

پیامک7

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ولو ضربت فی مذاهب فکرک لتبلغ غایاته ما دلتک الدلاله إلا علی أن فاطر النمله هو فاطر النخله لدقیق تفصیل کل شی ء و غامض اختلاف کل حی و ما الجلیل و اللطیف و الثقیل و الخفیف و القوی و الضعیف فی خلقه إلا سواء؛
اگر راههای اندیشه ات را در نوردی تا به پایانه های آن رسی، هیچ دلیلی تو را جز به این رهنمون نشود که آفریننده مورچه همان آفریننده درخت خرما است و این به سبب دقت و ظرافتی است که جداسازی هر چیزی از چیز دیگر و پیچیدگی و تنوعی است که در هر وجود زنده ای به کار رفته است موجودات بزرگ و کوچک، سنگین و سبک و نیرومند و ناتوان، همگی در آفرینش برای خداوند یکسانند.
نهج البلاغه خطبه 184

پیامک8

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أفضل الاعمال العلم بالله إن العلم ینفعک معه قلیل العمل و کثیره و إن الجهل لا ینفعک معه قلیل العمل و لا کثیر؛
بهترین اعمال، خداشناسی است، زیرا با وجود علم و معرفت، عمل، کم یا زیاد تو را سود می بخشد اما با وجود نادانی(نسبت به خدا) عمل، نه اندکش تو را سود می بخشد نه بسیارش.
کنزالعمال 10/143/28731

پیامک9

الإمام الصادق علیه‌السلام :
إنَّ اللّه‌َ - تَبارَکَ وتَعالی - . . . جَعَلَ الاُذُنَینِ مُرَّتَینِ ؛ ولَولا ذلِکَ لَهَجَمَتِ الدَّوابُّ وأکَلَت دِماغَهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
خداوند - تبارک و تعالی - . . . گوش‌ها را تلخ قرار داد ؛ و اگر این نبود ، جنبندگان بر آن هجوم می‌بردند و مغز وی را می‌خوردند .
بحار الأنوار ، جلد 2 ، صفحه 291 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 318

پیامک10

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌َ - تَبارَکَ وتَعالی - ... جَعَلَ المَرارَةَ فِی الاُذُنَینِ حِجابا مِنَ الدِّماغِ ، فَلَیسَ مِن دابَّةٍ تَقَعُ فیهِ إلاَّ التَمَسَتِ الخُروجَ ؛ ولَولا ذلِکَ لَوَصَلَت إلَی الدِّماغِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خداوند - تبارک و تعالی - . . . تلخی را در دو گوش ، مانعی برای حفاظت مغز ، قرار داد . هیچ جنبده‌ای نیست که در آن بیفتد ، مگر این که راه خروج را می‌جوید ؛ امّا اگر این نبود ، آن جنبنده به مغز می‌رسید .
بحار الأنوار ، جلد 2 ، صفحه 286 ، حدیث 3 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 316

پیامک11

قال الله عزّوجلّ:
من بی‌نیازترین شریک هستم، هر کس کاری انجام دهد و دیگری را (با من) شریک کند، من از آن (کار) بیزارم و آن (کار)، برای همان شریک خواهد بود.
(بحارالانوار67/222)

پیامک12

قالَ الامامُ زین العابدین - علیه السّلام - : اَنْتَ الّذی تَسْعی رَحْمَتُه اَمامَ غَضَبِهِ.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: خداوندا، تو آن هستی که رحمتت بر غضبت پیشی دارد.
«صحیفه سجادیه، دعای 16»

پیامک13

قالَ الامامُ زین العابدین - علیه السّلام - : ... و هو بِکُلِّ شَیءٍ مُحیطٌ و هو علی کُلِّ شیءٍ رَقیبٌ.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: خداوند بر هر چیز احاطه دارد و هر چیز را نگهبان است.
«صحیفه سجادیه، دعای 47»

پیامک14

قالَ الامامُ زین العابدین - علیه السّلام - : اَلحَمْدُ لِلهِ الّذی اِبْتَدَعَ بِقُدرَتِهِ الْخَلَقَ اِبْتدِاعاً.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: حمد و سپاس خدایی را که آفریدگان را به قدرت خود ابداع کرد.
«صحیفه سجادیه، دعای 1»

پیامک15

قالَ الامامُ زین العابدین - علیه السّلام - : اَلحُمدُ لِلهِ الذّی قَصُرتْ عن رُؤْیَتِهِ اَبْصارُ الناظرین ...
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: حمد و سپاس خدایی را که دیده بینایان از دیدارش قاصر است و اندیشه واصفان از نعمتِ او فرو ماند.
«صحیفه سجادیه، دعای 1»

پیامک16

قالَ الامامُ الرّضا - علیه السّلام - : لم یَزَلِ اللهُ عالِماً بِالأشیاءِ قَبْلَ اَنْ یَخْلُقَ الأشیاءَ ... .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: علم خداوند در ازل و پیش از خلقت اشیاء، مثل علم او به اشیاء بعد از خلقت آنها بوده است.
«توحید صدوق، ص 145»

پیامک17

قالَ الامامُ الصادق - علیه السّلام - : اِنَّ اللهَ عِلُمٌ لا جَهَلَ فیه، حیاةٌ لامَوتَ فِیه، نورٌ لا ظُلمةَ فیه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خداوند (را) علمی است که هیچ جهلی در او نیست، حیاتی است که هیچ موتی در او نیست، نوری است که هیچ جنبه ظلمانی ندارد.
«توحید صدوق، ص 13»

پیامک18

قالَ الامامُ الصادق - علیه السّلام - : فانّه لَیَس لِعِلْمِهِ مُنتهی.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: همانا برای علم خداوند پایانی نیست.
«توحید صدوق، ص 134»

پیامک19

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : اَلحَمْدُ لِلّهِ فَطَر الْخلایِقِ بِقُدْرَتِهِ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: سپاس خداوندی را که آفریدگان را به قدرتش بیافرید.
«نهج البلاغه، خطبه 1»

پیامک20

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : کائنٌ لاعَن حَدَثٍ، موجودٌ لا عَنْ عَدَمٍ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند، هست اما نه آن گونه که حادث باشد، موجود است، اما از نیستی پدید نیامده، با هر چیزی هست بی آن که با آن مقارن و مجاور باشد، با هر چیز مغایر است بی آن که از آن جدا باشد.
«نهج البلاغه، خطبه 1»

پیامک21

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : لا یُثْمَلُ بحدٍّ و لا یُحسبُ بعدٍّ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند را حدی در بر نمی گیرد و با شماره به حساب نیاید.
«نهج البلاغه، خطبه 186»

پیامک22

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : فَاعلٌ لا بِاضطرابِ آلةٍ مُقدِّرٌ لا بَجَولِ فکرةٍ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند کارها را بدون استفاده از ابزار انجام می دهد و تقدیر کننده است بدون جولان اندیشه و فکر.
«نهج البلاغه، خطبه 186»

پیامک23

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : لَیسَ فِی الأشیاءِ بوالجٍ و لا عنها بخارجٍ یخُبْرُ لا بِلسانٍ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند نه داخل در اشیاء است و نه بیرون از آنها، خبر می دهد (از آنها) ولی نه با زبان.
«نهج البلاغه، خطبه 18»

پیامک24

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : لا یُوصَف بِشَیءٍ مِنْ اِلأجزاءِ و لا بِألجَوارِح وَ الاَعضاءِ و لا بعرضٍ مِنْ الاَعراضِ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند به داشتن اجزاء و اندام و اعضاء و عرض از اعراض و مغایرت با دیگران و داشتن پاره ها و ابعاض موصوف نگردد، نه حدی دارد و نه نهایتی، نه انقطاعی در او حاصل می شود و نه او را انتهایی است.
«نهج البلاغه، خطبه 18»

پیامک25

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : لَمْ یُطلِعِ العُقولَ علی تَحدیدِ صِفَتِه و لم یَحجُبها عَنْ واجبِ مَعرِفَتِه ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: عقل ها را به تعریف و شناخت صفتش آگاه نکرده و آنان را از معرفت لازم به خودش محجوب نساخته.
«نهج البلاغه، خطبه 49»

پیامک26

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : اَلأوَّلُ لاشَیءٌ قَبْلَه و الأخِرُ لاغایَةَ له ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند اول است و چیزی پیش از او نبوده، آخری است که پایانی ندارد، اندیشه ها به کُنه هیچ صفتی از او نرسد، دل ها کیفیتی برای او تعیین نکند، نه اجزاء دارد و نه جزء پذیر است، دیده ها و دل ها بر او احاطه نیابد.
«نهج البلاغه، خطبه 85»

پیامک27

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : تَبارکَ اللهُ الّذی لا یَبْلُغُه بُعدَ الْهِمَمْ و لا یَنالُه حَدْسُ ألفِطَنُ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: مبارک و بزرگ است خدایی که همت های بلند و اندیشه های ژرف نگر به او نرسد و حدس زیرکان و صاحبان ذکاوت به او دست نیابد.
«نهج البلاغه، خطبه 94»

پیامک28

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : قریبُ مِنْ الاشیاءِ غیرُ ملابِسٍ، بعیدٌ مِنْها غَیْرُ مباینٍ، مُتَکِلمُ لا بِروّیةٍ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند به اشیاء نزدیک است بی آن که به آنها چسبیده باشد و از اشیاء دور است بی آن که از آنها جدا باشد، گوینده است نه با اندیشه.
«نهج البلاغه، خطبه 179»

پیامک29

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : لَهُ الأِحاطَةُ بِکلِّ شیء وَ اْلغَلَبةُ لِکُلِّ شیءٍ وَ الْقوَةُ علی کُل شیءٍ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند بر همه چیز احاطه دارد و بر همه چیز چیره است و بر همه چیز توانا است.
«نهج البلاغه، خطبه 86»

پیامک30

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : الّذَی لَبسَ العِزَّ و الکِبریاءِ و اختارَهما لِنَفَسِهِ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خدایی که لباس عزت و بزرگی در بر کرده و آن را برای خود برگزید و بر آفریدگانش ممنوع ساخت و آن را قرقگاه و حریم خود ساخت و بر دیگران حرام نمود، این لباس را برگزید، چون جلالت و عظمت از آن اوست.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

پیامک31

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : قَد عَلِمَ السّرائرَ و خَبَرَ الظمایرَ له الاحاطةُ بِکُلِ شیءٍ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند رازها را می داند، بر درون ها بینا است، بر هر چیز احاطه دارد و چیره است و بر همه چیز توانا است.
«نهج البلاغه، خطبه 86»

پیامک32

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : اَلْخَالِقُ لا بمعنی حَرَکةٍ و نَصَبٍ و السَّمیعُ لا بِا اداةٍ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند آفریننده است اما نه با حرکت و رنج و بدون استفاده از آلت و ابزاری می شنود.
«نهج البلاغه، خطبه 152»

پیامک33

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : خَرَقَ عِلْمهُ باطِنَ غَیبِ السُّتُرَاتِ وَ اَحاطَ بِغُموضِ عقائِدِ السَّریرَاتِ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: علم او پرده های غیب را شکافته و بر پیچیدگی ها و ظرافت های عقاید پنهان احاطه یافته است.
«نهج البلاغه، خطبه 108»

پیامک34

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : ... الَعَلیِّ عَنْ شَبَهِ المَخلوقِین، اَلْغالِبِ لِمقالِ الواصِفین ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خدایی که از همانندی با آفریده ها برتر و از گفتار توصیف کنندگان بالاتر است، با شگفتی های تدبیرش برای بینندگان آشکار و با جلال عزتش از اندیشه غوطه وران، در وهم و خیال پنهان است.
«نهج البلاغه، خطبه 213»

پیامک35

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : لَمْ یَلِدْ فَیکَونُ مَولوُداً و لم یُولَدْ فَیَصیرُ محدوداً ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خدا فرزندی ندارد تا فرزند دیگری باشد و زاده نشده تا محدود گردد و برتر است از آن که فرزند داشته باشد، اندیشه ها به او نمی رسند تا اندازه ای برای خدا تصور کنند و فکرهای تیز بین نمی توانند او را درک کنند تا صورتی از او تصور نمایند.
«نهج البلاغه، خطبه 186»

پیامک36

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : کلُّ عَزیز غَیرُهُ ذلیلٌ و کلُّ قَوِیٍّ غَیْره ضعیفٌ و کُلُّ مالکٍ غَیرُهُ مُملوکٌ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: هر عزیزی جز او ذلیل و هر نیرومندی جز او ضعیف و ناتوان است، هر مالکی جز او بنده است و هر قدرتمندی جز او گاهی توانا و زمانی ناتوان است.
«نهج البلاغه، خطبه 65»

پیامک37

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : کلُّ عالمٍ غَیْرُه مُتَعَلِمٌ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: همه عالمان غیر او متعلم اند.
«نهج البلاغه، خطبه 65»

پیامک38

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : خَرَقَ عِلْمُه باطِنُ غَیْبُ الستراتِ و اَحاطَه بغُموضِ عقاید السّریراتِ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: علم خداوند ژرفای پرده های غیب را شکافته است و به افکار و عقاید پنهان احاطه دارد.
«نهج البلاغه، خطبه 108»

پیامک39

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : وَ لا یَخَفی عَلیه مِنْ عِبادِه شُخُوصُ لحظةٍ و لا کرُوُر لَفْظَةٍ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: بر خداوند پوشیده نیست خیره نگریستن بندگان و تکرار لفظی به زبان آنان.
«نهج البلاغه، خطبه 163»

پیامک40

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : سبحان مَنْ لا یَخْفی علیهِ سَوادُ غَسَقٍ داجٍ و لا لیلِ ساجِ ...
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: منّزه است خداوندی که پوشیده نیست بر او سیاهی تیره و تار بر روی ناهمواری های زمین و قُله های کوتاه و بلند کوه ها و نه غرّش رعد در کرانه آسمان و نه درخشش برق در لابلای ابرها و نه وزش بادهای تند و طوفان و نه ریزش برگ ها بر اثر بارش باران و نه محل سقوط قطرات باران و نه مسیر کشیده شدن دانه ها به وسیله مورچگان و نه غذاهای کوچک نادیدنی و نه آنچه که در شکم حیوانات ماده در حال رشداند.
«نهج البلاغه، خطبه 182»

پیامک41

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : اَلْحَمْدُ لِلّهِ الّذی لم تَسْبِقْ له حالٌ حالاً ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: ستایش خداوندی را که صفتی بر صفت دیگرش پیشی نگرفته، تا اول باشد، پیش از آن که آخر باشد و ظاهر باشد، پیش از آن که باطن باشد.
«نهج البلاغه، خطبه 65»

پیامک42

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : فَتَبارکَ الله ... الاَوَّلُ الّذی لا غایة له فَیَنْتَهی وَ لا آخِرَ لَهُ فَیَنْقَضی.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: مبارک و بزرگ است خدایی که اولی است که نهایتی ندارد تا به پایان رسد، و آخری برای او نیست تا سپری گردد.
«نهج البلاغه، خطبه 94»

پیامک43

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : لَیسَ لِاَولِّیَتهِ اِبتداءٌ و لا لِاَزلیَتهِ انقضاءٌ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: او خدایی است که نه اول او آغازی دارد و نه دائمی بودنش را پایانی است.
«نهج البلاغه، خطبه 136»

پیامک44

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : یَعْلَمُ عَجِیجَ الوُحوشِ فیِ الفَلواتِ و معاصیَ العِبادِ فِی الخَلواتِ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خدا از نعره حیوانات وحشی در کوه ها و بیابان ها و گناه و معصیت بندگان در خلوتگاه و آمد و شد ماهیان در دریاهای ژرف و به هم خوردن آب ها بر اثر وزش باد، کاملاً آگاه است.
«نهج البلاغه، خطبه 198»

پیامک45

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : هو واحدٌ لَیْسَ لَهُ فی الاَشْیاءِ شَبَه ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: خداوند یکتا است و برای او مثل و مانندی نیست.
«المحجة البیضاء، ج 1، ص 214»

پیامک46

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : لا توحید اِلّا بِالاِخلاصِ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: اعتقاد به توحید، بدون اخلاص حاصل نمی شود.
«تحف العقول، ص 64»

پیامک47

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : لا اله الّا اللهُ لا شریکَ لَهُ لَیْسَ مَعَهُ اِلهٌ غَیْرُهُ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: جز خدای یگانه خدایی نباشد و هیچ شریکی برای او نیست (و) جز او معبودی نیست.
«نهج البلاغه، خطبه 35»

پیامک48

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : «لَم یُولَد» سُبحانَه فیَکُونَ فی العِزِّ مُشارکاً وَ «لَمْ یَلِدْ» فیَکُونَ مَوْرُوثاً.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: خداوند از کسی متولد نشده تا در عزت و توانایی دارای شریک باشد و فرزندی ندارد تا وارث او باشد.
«نهج البلاغه، خطبه 182»

پیامک49

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : الحَمدُ لِلّهِ الدّالُ علی وجودِهِ بِخَلْقِهِ و بمُحدَثِ خَلقهِ عَلی اَزَلِیَّتِهِ ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: ستایش خداوندی را که با آفرینش بندگان به هستی خود راهنمائی فرمود و آفرینش پدیده های نو، به ازلی بودن او گواه است و شاهبت داشتن مخلوقات به یکدیگر دلیل بر بی همتایی اوست.
«نهج البلاغه، خطبه 152»

پیامک50

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : ما وَحَّدّهُ مَنْ کَیَّفَهُ وَ لا حَقیقَتَهُ أصاب مَنْ مَثَلَّهُ ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: کسی که کیفیتی برای خدا قائل شود، یگانگی او را انکار کرده و آن کس که همانندی برای او قرار داد به حقیقت خدا نرسیده است و کسی که خدا را به چیزی تشبیه کرد به مقصد نرسید و آن کس که به او اشاره کند یا در وَهم آورد خدا را بی نیاز ندانسته است.
«نهج البلاغه، خطبه 186»

پیامک51

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : وصیَتی لَکُم لا تُشرِکٌوا باللهِ شَیئاً.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: سفارش من به شما آن است که هرگز برای خدا شریکی قرار ندهید.
«نهج البلاغه، نامه 23»

پیامک52

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : لَو کانَ لربِّکَ شریکَ لَأَتَتْکَ رُسُلُه، ولرأیتَ آثارَ مُلکِه ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: اگر پروردگارت شریکی می داشت، همانا پیامبران او نیز به سوی تو می آمدند و آثار قدرتش را می دیدی و کردار و صفاتش را می شناختی، اما خداوند، خدایی است یگانه، همان گونه که خود توصیف کرده است هیچ کس در سلطنت او نزاعی ندارد.
«نهج البلاغه، نامه 31»

پیامک53

عنِ النبی - صلی الله علیه و آله - : کُلُّ مَولُودٍ یُولَدُ عَلَی الفِطْرةِ وَ ابَواهُ یَهَوِدانه و یُنَصِرانه و یُمَجِسانه.
نبی اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: همه مولودها بر فطرت (توحیدی) به دنیا می آیند، و این پدر و مادرها هستند که آنها را یهودی، مسیحی یا مجوسی بار می آورند.
«بحار الانوار، ج 58، ص 187»

پیامک54

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما جزاءُ مَنْ اَنْعَمَ اللهُ عَلیهِ بِالتَوحیدِ اِلّا الجنة.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: پاداش کسی که خداوند به سبب توحید به او نعمت داده، بهشت است.
«مشکات الانوار، ص 37»

پیامک55

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا اله الّا الله نصفُ المیزانِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کلمه لا اله الّا الله، نصف میزان و عمل است.
«امالی شیخ مفید، ص 275»

پیامک56

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : خیرُ العبادةِ قولُ لا اله الّا الله.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بهترین عبادت، گفتن لا اله الّا الله است.
«توحید صدوق، ص 18»

پیامک57

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما من الکلامِ کلمةٌ احبَّ الی الله عزوجل من قولِ لا الهَ الّا اللهُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ کلامی نزد خداوند، محبوب تر از گفتن کلمه لا اله الّا الله نیست.
«توحید صدوق، ص 22»

پیامک58

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ قال لا اله الّا الله مُخلِصاً دَخَلَ الْجنةَ ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که لا اله الّا الله را با اخلاص بگوید، وارد بهشت می شود و اخلاص آن است که ذکر کلمه توحید، انسان را از هر گونه کار ناپسند و حرام باز دارد.
«توحید صدوق، ص 28»

پیامک59

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما قلتُ و لا قالَ القائِلُونَ قبلی مِثلَ لا اله الّا الله.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نه من و نه پیامبران قبل از من، مثل کلمه توحید (لا اله الّا الله) سخنی نگفته ایم.
«توحید صدوق، ص 18»

پیامک60

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : لا یَشْغَلَهُ شأنٌ و لا یُغَیّرهُ زمانٌ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند را هیچ کاری از کار دیگر باز ندارد و زمانی او را دگرگون نسازد، مکان او را در بر نگیرد و زبانی او را توصیف نتواند، نه شمارش قطره های باران از او پوشیده ماند، نه ستارگان آسمان، نه ذرات خاک که باد آن را به هوا می برد، نه حرکت مورچه بر سنگ صاف و نه خوابگاه مورچگان در شب تار، محل افتادن برگ ها و حرکت پنهانی مردمک چشم ها، همه را می داند.
«نهج البلاغه، خطبه 178»

پیامک61

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَساسُ الدّینِ التوحیدُ ... امّا التَوحیدُ فَأَنْ لا تَجوَزّ علی ربِّکَ ما جاز علیْکَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: اساس دین، توحید است و توحید آن است که سزاوار نشماری پروردگارت را به آنچه خود شایسته آن هستی (صفات مخلوقات را به او نسبت ندهی).
«بحار الانوار، ج 5، ص 17»

پیامک62

قال الامام حسین - علیه السلام - : ایُّها النّاسُ اِتَقُوا هولآءِ الذّینَ یُشبهُّونَ اللهَ بِانفُسِهم بل هو الله ... .
امام حسین - علیه السلام - فرمودند: ای مردم! مبادا مثل کسانی باشید که خداوند را به خودشان تشبیه می کنند و حال آن که خداوند هرگز همتا، ضد و مانند ندارد.
«تحف العقول، ص 248»

پیامک63

قال الامام الرضا - علیه السلام - : الله جل جلاله واحدٌ لا واحدَ غیرُه، لا اختلافَ فیهِ و لا تفاوتَ و لا زیادةَ و لا نُقصانَ.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: خداوند جل جلاله، یکتا و یگانه ای است که هیچ چیزی غیر از او یگانه نیست و اختلاف و تفاوت و زیاده و نقصان در (ساحت قدسی) او راه ندارد.
«مسند الامام رضا - علیه السلام - ، ج 1، ص 40»

پیامک64

عن الْفَتْحِ بْنِ یَزِیدَ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ - علیه السلام - قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ أَدْنَی الْمَعْرِفَةِ، فَقَال: الْإِقْرَارُ بِأَنَّهُ لَا إِلَهَ غَیْرُهُ وَ لَا شِبْهَ لَهُ وَ لَا نَظِیرَ ... .
فتح بن یزید از امام کاظم - علیه السلام - سوال کرد که: کمترین حد معرفت (خدا) چیست؟ حضرت - علیه السلام - فرمودند: آن است که انسان اقرار کند که جز او خدایی نیست و شبیه و مانند ندارد ... و هیچ چیزی مانند او نیست.
«الکافی، ج 1، ص 86»

پیامک65

قال الامام الباقر - علیه السلام - : ... سبحان مَنْ لم یَزَل و لا یَزال فرداً صمداً لَم یَتَخِذ صاحبةً و لا ولداً.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: : منزّه است خدایی که همیشه بوده و همیشه است و یکتا و بی نیاز است، دارای همسر و فرزند نیست.
«الکافی، ج 1، ص 88»

پیامک66

. قال الامام الرضا - علیه السلام - : مَن قَرَء قل هو الله احد و أمَنَ بها فَقد عَرَفَ التوحیدَ.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: کسی که قل هو الله احد (سوره توحید) را بخواند و به آن ایمان داشته باشد به درستی که توحید را شناخته است.
«الکافی، ج 1، ص 124»

پیامک67

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ نَظَر فی الله کیفَ هو هَلَک.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کسی درباره خدا فکر کند که او چگونه است، هلاک می شود.
«الکافی، ج 1، ص 126»

پیامک68

قال الامام الباقر - علیه السلام - : ایّاکُم و التَفَکُر فی اللهِ ولکن اِذا اَرَدْتُمْ اَنْ تَنْظُروا الی عظمتِهِ فانظروا الی عظیمِ خَلقِه.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: از اندیشیدن و فکر کردن درباره خدا بپرهیزید و اگر خواستید در عظمتش بیندیشید در عظمت خلقش نظر کنید.
«الکافی، ج 1، ص 126»

پیامک69

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : الْحَمدُ لِلِّهِ الکائِنِ قَبْلَ أَنْ یَکُون کُرسیُّ او عرشٌ او سماءٌ او ارضٌ ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: حمد و سپاس خداوندی را سزاست که همواره وجود داشته پیش از آن که کرسی یا عرش یا آسمان یا زمین، جن یا انس پدید آیند، خدایی که ذات او را فکرها و عقل های ژرف اندیش نتوانند بشناسند و با نیروی اندیشه اندازه ای برای او نمی توانند تصور کنند.
«نهج البلاغه، خطبه 182»

پیامک70

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : الْحَمدُ لِلِّهِ العَلِیِّ عَنْ شَبَه الْمَخلُوقِینَ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: سپاس خداوندی را سزاست که از شباهت داشتن به مخلوقات برتر است.
«نهج البلاغه، خطبه 213»

پیامک71

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : الْحَمدُلِلِّهِ الَّذِی اَظْهَرَ مِنْ آثارِ سُلْطانِهِ وَ جَلالِ کِبْرِیَائِهِ ما حَیَّر مُقَلَ الْعُقُولِ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: ستایش خداوندی را سزاست که نشانه های قدرت و بزرگی و عظمت خود را چنان آشکار کرد که عقول را از شگفتی به حیرت آورده و اندیشه ها را از شناخت کنه صفاتش بازداشته است.
«نهج البلاغه، خطبه 195»

پیامک72

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : فَهُوَ الَّذِی تَشْهَدُ لَهُ أَعْلامُ الْوُجُودِ عَلی اِقرارِ قَلْبِ ذی الْجُحُودِ، تَعالی اللهُ عَمّا یَقُولُهُ الْمُشَبِّهُونَ بهِ ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: پس اوست (خداوندی) که همه نشانه های هستی بر وجود او گواهی می دهند و دل های منکران را به اقرار به وجودش واداشته است، خدایی که برتر از گفتار تشبیه کنندگان و پندار منکران است.
«نهج البلاغه، خطبه 49»

پیامک73

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : الْحَمدُ لِلِّهِ الَّذِی بَطَنَ خَفِیّاتِ الْأُمُور و دَلَّتْ عَلیه اَعْلامُ الظُّهُورِ وَ امْتَنَعَ عَلَی عَیْنِ الْبَصِیرِ ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: ستایش خداوندی را سزاست از اسرار نهان آگاه است و نشانه های آشکاری در سراسر هستی بر وجود او شهادت می دهند، هرگز برابر چشم بینندگان ظاهر نمی شود، نه چشم کسی که او را ندیده می تواند انکارش کند و نه قلبی که او را شناخت می تواند مشاهده اش نماید، در برتری از همه پیشی گرفته، پس برتر از او چیزی نیست.
«نهج البلاغه، خطبه 49»

پیامک74

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : الْحَمدُ لِلِّهِ الَّذِی لا تُدْرِکُهُ الشَّواهِدُ و لا تَحْوِیهِ الْمَشاهِدُ و لا تَراهُ النَّواظِرُ ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: ستایش خداوندی را سزاست که حواس (پنجگانه) او را درک نکنند و مکان ها او را در برنگیرند، دیدگان او را ننگرند و پوشش ها او را پنهان نتوانند کرد.
«نهج البلاغه، خطبه 185»

پیامک75

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : اولُ الدّین معرفتُه و کمالُ معرفتِه التصدیقُ به ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند:
سرآغاز دین، شناخت خداست و درست شناختن او باور داشتن اوست و درست باور داشتن او یگانه دانستن اوست و درست یگانه دانستن او خالص بودن برای اوست و کمال اخلاص برای او نفی صفات (مخلوقات) از اوست.
«نهج البلاغه، خطبه 1»

پیامک76

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
التوحیدُ أَنْ لا تَتَوهَّمَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
توحید آن است که خدا را در وهم و خیالت نیاری.
«نهج البلاغه، حکمت 470»

پیامک77

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
أَفضَلُ العمالِ العِلمُ بِاللّه إِنَّ العِلمَ یَنفَعُکَ مَعَهُ قَلیلُ العَمَلِ وَکَثیرُهُ وَإِنَّ الجَهلَ لایَنفَعُکَ مَعَهُ قَلیلُ العَمَلِ وَلا کَثیرُهُ؛
بهترین اعمال، خداشناسی است، زیرا با وجود علم و معرفت، عمل، کم یا زیاد تو را سود می بخشد اما با وجود نادانی (نسبت به خدا) عمل، نه اندکش تو را سود می بخشد نه بسیارش.
کنزالعمال، ج10، ص143، ح28731

پیامک78

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند :
افضل العبادة ادمان التفکر فی الله و فی قدرته.
برترین عبادت، اندیشیدن مداوم درباره ی خدا و قدرت اوست.
اصول کافی/ج2/ص55.

پیامک79

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
انما یداق الله العباد فی الحساب یوم القیامة علی قدر ما اتاهم من العقول فی الدنیا؛
خدا در روز قیامت نسبت به حساب بندگانش به اندازه عقلی که در دنیا به آنها داده است باریک بینی می کند.
(اصول کافی ج 1 /ص 12)

پیامک80

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ما أعَزَّّّّ اللهُ بجَهل قَطُّ وَ لا أذَلَّ بحِلم قَطُّی
هرگز خداوند کسی را به خاطر نادانی اش عزیز نگردانده و کسی را خاطر بردباری اش ذلیل و خوار نکرده است.
(جهاد با نفس، ح 260)

پیامک81

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما خلق اللَّه من شی ء إلّا و قد خلق له ما یغلبه و خلق رحمته تغلب غضبه؛
خداوند هر چه آفریده چیزی دیگری برای غلبه بر آن آفریده و رحمت خویش را برای غلبه بر غضبش آفریده.
نهج الفصاحه

پیامک82

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند دنیا را به دوست و دشمن خود می‌دهد، اما دینش را فقط به دوست خود می‌بخشد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 2 ، ص 215

پیامک83

امام علی علیه السلام فرمودند:
ما یَسُرُّنی لَومِتُّ طِفلاً وَاُدخِلتُ الجَنَّةَ وَلَم أَکبَر فَأَعرِفَ رَبّی عَزَّوَجَلَّ؛
دوست ندارم که در کودکی از دنیا می رفتم و وارد بهشت می شدم و بزرگ نمی شدم تا پروردگارم، عزّوجلّ، را بشناسم.
کنزالعمال، ج13، ص151، ح36472

پیامک84

امام علی علیه السلام فرمودند:
... عالِمُ السِّرِّ مِن ضَمائِرِ المُضمِرینَ وَنَجوَی المُتَخافِتینَ وَخَواطِرِ رَجمِ الظُّنونِ وَعَقدِ عَزیماتِ الیَقینِ... ؛
خدا داناست به هر رازی که مردم در دل نهان داشته اند، و به نجوای آهسته رازگویان و به هر گمان که در خاطری نهفته است و به هر تصمیمی که از رویِ یقین گرفته شود.
نهج البلاغه، خطبه 91

پیامک85

امام جواد(سلام الله علیه):
الحَمدُ للَّهِِ الَّذی خَلَقَنا مِن نورِهِ بِیَدِهِ؛
سپاس خدایی را که ما را با دست خود از نور خویش آفرید.
اهل بیت: ج 1 ص 246 ح 345

پیامک86

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ اللّه تبارکَ وتعالی یَنقُلُ العَبدَ مِنَ الشَّقاءِ إلی السَّعادَةِ ، ولا یَنقُلُهُ مِن السَّعادةِ إلی الشَّقاءِ .
خداوند تبارک و تعالی بنده را از بدبختی به خوشبختی منتقل می‌کند ، ولی از خوشبختی به بدبختی منتقل نمی‌کند .
التوحید : 358 / 6 منتخب میزان الحکمة : 300

پیامک87

امام علی علیه السلام :
وَلَو ضَرَبتَ فی مَذاهِبِ فِکرِکَ لِتَبلُغَ غایاتِهِ ما دَلَّتکَ الدَّلالَةُ إِلاّ عَلی أَنَّ فاطِرَ النَّملَةِ هُوَ فاطِرُ النَّخلَةِ لِدَقیقِ تَفصیلِ کُلِّ شَی ءٍ وَغامِضِ اختِلافِ کُلِّ حَیٍّ وَمَا الجَلیلُ وَاللَّطیفُ وَالثَّقیلُ وَالخَفیفُ وَالقَویُّ وَالضَّعیفُ فی خَلقِهِ إِلاّ سَواءً؛
اگر راههای اندیشه ات را در نوردی تا به پایانه های آن رسی، هیچ دلیلی تو را جز به این رهنمون نشود که آفریننده مورچه همان آفریننده درخت خرما است و این به سبب دقت و ظرافتی است که جداسازی هر چیزی از چیز دیگر و پیچیدگی و تنوعی است که در هر موجود زنده ای به کار رفته است موجودات بزرگ و کوچک، سنگین و سبک و نیرومند و ناتوان، همگی در آفرینش برای خداوند یکسانند.
نهج البلاغه، خطبه 184

پیامک88

امام رضا علیه السلام :
إِنَّما قُلتُ اللَّطیفُ، لِلخَلقِ اللَّطیفِ وَلِعِلمِهِ بِالشَّی ءِ اللَّطیفِ أَلاتَری إِلی أَثَرِ صُنعِهِ فِی النَّباتِ اللَّطیفِ وَغَیرِ اللَّطیفِ وَفِی الخَلقِ اللَّطیفِ مِنَ أَجسامِ الحَیوانِ مِنَ الجِرجِسِ وَالبَعوضِ وَما هُوَ أَصغَرُ مِنهُما مِمّا لایَکادُ تَستَبینُهُ العُیونُ بَل لایَکادُ یُستَبانُ لِصِغَرِهِ الذَّکَرُ مِنَ النثی وَالمَولودُ مِنَ القَدیمِ فَلَمّا رَأَینا صِغَرَ ذلِکَ فی لُطفِهِ ... عَلِمنا أَنَّ خالِقَ هذَا الخَلقِ لَطیفٌ؛
گفتم لطیف است، چون هم موجودات لطیف آفریده و هم به چیزهای ظریف و ریز آگاهی دارد. آیا نشانه آفرینش او را در گیاهان ظریف و غیر ظریف و در پیکرهای ظریف و ریز جاندارانی چون کک و پشه و کوچک تر از اینها را نمی بینی که تقریبا به چشم دیده نمی شوند و از بس ریزند نر و ماده آنها و نوزاد و کهن زادشان ازیکدیگر تشخیص داده نمی شوند.پس چون ریزی و ظرافت این چیزها را دیدیم... پی بردیم که آفریننده این موجودات نیز لطیف است.
التوحید، ص 63

پیامک89

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
التَّوحیدُ ثَمَنُ الجَنَّةِ؛
توحید، بهای بهشت است.
دانش‌نامه عقاید اسلامی: ج 5 ص 12 ح 3886

پیامک90

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اِسمُ اللّه‌ِ الأَعظَمُ مُقَطَّعٌ فی اُمِّ الکِتابِ؛
اسم اعظم خدا در اُمّ الکتاب (سوره حمد) پراکنده است.
بحار الأنوار: ج 92 ص 234 ح 16.

پیامک91

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
«الـم» هُوَ حَرفٌ مِن حُروفِ اسمِ اللّه‌ِ الأَعظَمِ المُقَطَّعِ فِی القُرآنِ، الَّذی یُؤَلِّفُهُ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله وَالإِمامُ، فَإِذا دَعا بِهِ اُجیبَ؛
«الف ـ لام ـ میم»، حرفی از حروف اسم اعظم خداست که در قرآن، پراکنده است و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و امام، آنها را با هم ترکیب می‌کنند و هر گاه با آن دعا کنند، دعایشان اجابت می‌شود.
بحار الأنوار: ج 2 ص 16 ح 38.

پیامک92

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
وَالَّذی بَعَثَنی بِالحَقِّ بَشیرا لایُعَذِّبُ اللّه‌ُ بِالنّارِ مُوَحِّدا أَبَدا؛
سوگند به آن کس که مرا نوید دهنده برانگیخت، خداوند هرگز یکتا پرست را در آتش عذاب ندهد.
(التوحید، ص29، ح31)

پیامک93

قال الامام الباقر - علیه السلام - :
ایّاکُم و التَفَکُر فی اللهِ ولکن اِذا اَرَدْتُمْ اَنْ تَنْظُروا الی عظمتِهِ فانظروا الی عظیمِ خَلقِه؛
از اندیشیدن و فکر کردن درباره خدا بپرهیزید و اگر خواستید در عظمتش بیندیشید. در عظمت خلقش نظر کنید.
«الکافی، ج 1، ص 126»

پیامک94

قال الامام الباقر - علیه السلام - :
سبحان مَنْ لم یَزَل و لا یَزال فرداً صمداً لَم یَتَخِذ صاحبةً و لا ولداً؛
منزّه است خدایی که همیشه بوده و همیشه است و یکتا و بی نیاز است، دارای همسر و فرزند نیست.
«الکافی، ج 1، ص 88»

پیامک95

قال الامام حسین - علیه السلام - :
ایُّها النّاسُ اِتَقُوا هولآءِ الذّینَ یُشبهُّونَ اللهَ بِانفُسِهم بل هو الله ... ؛
ای مردم! مبادا مثل کسانی باشید که خداوند را به خودشان تشبیه می کنند و حال آن که خداوند هرگز همتا، ضد و مانند ندارد.
«تحف العقول، ص 248»

پیامک96

قال الامام الرضا - علیه السلام - :
مَن قَرَء قل هو الله احد و أمَنَ بها فَقد عَرَفَ التوحیدَ؛
کسی که قل هو الله احد (سوره توحید) را بخواند و به آن ایمان داشته باشد به درستی که توحید را شناخته است.
«الکافی، ج 1، ص 124»

پیامک97

قال الامام الرضا - علیه السلام - :
الله جل جلاله واحدٌ لا واحدَ غیرُه، لا اختلافَ فیهِ و لا تفاوتَ و لا زیادةَ و لا نُقصانَ؛
خداوند جل جلاله، یکتا و یگانه ای است که هیچ چیزی غیر از او یگانه نیست و اختلاف و تفاوت و زیاده و نقصان در (ساحت قدسی) او راه ندارد.
«مسند الامام رضا - علیه السلام - ، ج 1، ص 40»

پیامک98

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
ما قلتُ و لا قالَ القائِلُونَ قبلی مِثلَ لا اله الّا الله؛
نه من و نه پیامبران قبل از من، مثل کلمه توحید (لا اله الّا الله) سخنی نگفته ایم.
«توحید صدوق، ص 18»

پیامک99

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
مَنْ قال لا اله الّا الله مُخلِصاً دَخَلَ الْجنةَ ... ؛
کسی که لا اله الّا الله را با اخلاص بگوید، وارد بهشت می شود و اخلاص آن است که ذکر کلمه توحید، انسان را از هر گونه کار ناپسند و حرام باز دارد.
«توحید صدوق، ص 28»

پیامک100

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
ما من الکلامِ کلمةٌ احبَّ الی الله عزوجل من قولِ لا الهَ الّا اللهُ؛
هیچ کلامی نزد خداوند، محبوب تر از گفتن کلمه لا اله الّا الله نیست.
«توحید صدوق، ص 22»

پیامک101

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
خیرُ العبادةِ قولُ لا اله الّا الله؛
عبادت، گفتن لا اله الّا الله است.
«توحید صدوق، ص 18»

پیامک102

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
لا اله الّا الله نصفُ المیزانِ؛
کلمه لا اله الّا الله، نصف میزان و عمل است.
«امالی شیخ مفید، ص 275»

پیامک103

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
ما جزاءُ مَنْ اَنْعَمَ اللهُ عَلیهِ بِالتَوحیدِ اِلّا الجنة؛
پاداش کسی که خداوند به سبب توحید به او نعمت داده، بهشت است.
«مشکات الانوار، ص 37»

پیامک104

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
مَن ماتَ وَ لا یُشرکُ بِاللهِ دَخَلَ الجنةَ؛
کسی که بمیرد و حال آن که هیچ گاه شرک به خدا نورزیده باشد، وارد بهشت می شود.
«مشکات الانوار، ص 38»

پیامک105

عنِ النبی - صلی الله علیه و آله - :
کُلُّ مَولُودٍ یُولَدُ عَلَی الفِطْرةِ وَ ابَواهُ یَهَوِدانه و یُنَصِرانه و یُمَجِسانه؛
همه مولودها بر فطرت (توحیدی) به دنیا می آیند، و این پدر و مادرها هستند که آنها را یهودی، مسیحی یا مجوسی بار می آورند.
«بحار الانوار، ج 58، ص 187»

پیامک106

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
مَنْ نَظَر فی الله کیفَ هو هَلَک؛
هر کسی درباره خدا فکر کند که او چگونه است، هلاک می شود.
«الکافی، ج 1، ص 126»

پیامک107

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اَساسُ الدّینِ التوحیدُ ... امّا التَوحیدُ فَأَنْ لا تَجوَزّ علی ربِّکَ ما جاز علیْکَ؛
اساس دین، توحید است و توحید آن است که سزاوار نشماری پروردگارت را به آنچه خود شایسته آن هستی (صفات مخلوقات را به او نسبت ندهی).
«بحار الانوار، ج 5، ص 17»

پیامک108

عن الْفَتْحِ بْنِ یَزِیدَ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ - علیه السلام - قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ أَدْنَی الْمَعْرِفَةِ، فَقَال: الْإِقْرَارُ بِأَنَّهُ لَا إِلَهَ غَیْرُهُ وَ لَا شِبْهَ لَهُ وَ لَا نَظِیرَ ... ؛
فتح بن یزید از امام کاظم - علیه السلام - سوال کرد که: کمترین حد معرفت (خدا) چیست؟
حضرت - علیه السلام - فرمودنئ: آن است که انسان اقرار کند که جز او خدایی نیست و شبیه و مانند ندارد ... و هیچ چیزی مانند او نیست.
«الکافی، ج 1، ص 86»

پیامک109

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
لَو کانَ لربِّکَ شریکَ لَأَتَتْکَ رُسُلُه، ولرأیتَ آثارَ مُلکِه ... ؛
اگر پروردگارت شریکی می داشت، همانا پیامبران او نیز به سوی تو می آمدند و آثار قدرتش را می دیدی و کردار و صفاتش را می شناختی، اما خداوند، خدایی است یگانه، همان گونه که خود توصیف کرده است هیچ کس در سلطنت او نزاعی ندارد.
«نهج البلاغه، نامه 31»

پیامک110

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
وصیَتی لَکُم لا تُشرِکٌوا باللهِ شَیئاً؛
سفارش من به شما آن است که هرگز برای خدا شریکی قرار ندهید.
«نهج البلاغه، نامه 23»

پیامک111

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
ما وَحَّدّهُ مَنْ کَیَّفَهُ وَ لا حَقیقَتَهُ أصاب مَنْ مَثَلَّهُ ... ؛
کسی که کیفیتی برای خدا قائل شود، یگانگی او را انکار کرده و آن کس که همانندی برای او قرار داد به حقیقت خدا نرسیده است و کسی که خدا را به چیزی تشبیه کرد به مقصد نرسید و آن کس که به او اشاره کند یا در وَهم آورد خدا را بی نیاز ندانسته است.
«نهج البلاغه، خطبه 186»

پیامک112

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
الحَمدُ لِلّهِ الدّالُ علی وجودِهِ بِخَلْقِهِ و بمُحدَثِ خَلقهِ عَلی اَزَلِیَّتِهِ ... ؛
ستایش خداوندی را که با آفرینش بندگان به هستی خود راهنمائی فرمود و آفرینش پدیده های نو، به ازلی بودن او گواه است و شاهبت داشتن مخلوقات به یکدیگر دلیل بر بی همتایی اوست.
«نهج البلاغه، خطبه 152»

پیامک113

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
«لَم یُولَد» سُبحانَه فیَکُونَ فی العِزِّ مُشارکاً وَ «لَمْ یَلِدْ» فیَکُونَ مَوْرُوثاً؛
خداوند از کسی متولد نشده تا در عزت و توانایی دارای شریک باشد و فرزندی ندارد تا وارث او باشد.
«نهج البلاغه، خطبه 182»

پیامک114

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
لا اله الّا اللهُ لا شریکَ لَهُ لَیْسَ مَعَهُ اِلهٌ غَیْرُهُ؛
جز خدای یگانه خدایی نباشد و هیچ شریکی برای او نیست (و) جز او معبودی نیست.
«نهج البلاغه، خطبه 35»

پیامک115

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
لا توحید اِلّا بِالاِخلاصِ؛
اعتقاد به توحید، بدون اخلاص حاصل نمی شود.
«تحف العقول، ص 64»

پیامک116

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
هو واحدٌ لَیْسَ لَهُ فی الاَشْیاءِ شَبَه ... ؛
خداوند یکتا است و برای او مثل و مانندی نیست.
«المحجة البیضاء، ج 1، ص 214»

پیامک117

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
الْحَمدُ لِلِّهِ الَّذِی لا تُدْرِکُهُ الشَّواهِدُ و لا تَحْوِیهِ الْمَشاهِدُ و لا تَراهُ النَّواظِرُ ... ؛
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمود: ستایش خداوندی را سزاست که حواس (پنجگانه) او را درک نکنند و مکان ها او را در برنگیرند، دیدگان او را ننگرند و پوشش ها او را پنهان نتوانند کرد.
«نهج البلاغه، خطبه 185»

پیامک118

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
فَهُوَ الَّذِی تَشْهَدُ لَهُ أَعْلامُ الْوُجُودِ عَلی اِقرارِ قَلْبِ ذی الْجُحُودِ، تَعالی اللهُ عَمّا یَقُولُهُ الْمُشَبِّهُونَ بهِ ... ؛
پس اوست (خداوندی) که همه نشانه های هستی بر وجود او گواهی می دهند و دل های منکران را به اقرار به وجودش واداشته است، خدایی که برتر از گفتار تشبیه کنندگان و پندار منکران است.
«نهج البلاغه، خطبه 49»

پیامک119

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
الْحَمدُلِلِّهِ الَّذِی اَظْهَرَ مِنْ آثارِ سُلْطانِهِ وَ جَلالِ کِبْرِیَائِهِ ما حَیَّر مُقَلَ الْعُقُولِ؛
ستایش خداوندی را سزاست که نشانه های قدرت و بزرگی و عظمت خود را چنان آشکار کرد که عقول را از شگفتی به حیرت آورده و اندیشه ها را از شناخت کنه صفاتش بازداشته است.
«نهج البلاغه، خطبه 195»

پیامک120

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
الْحَمدُ لِلِّهِ العَلِیِّ عَنْ شَبَه الْمَخلُوقِینَ؛
سپاس خداوندی را سزاست که از شباهت داشتن به مخلوقات برتر است.
«نهج البلاغه، خطبه 213»

پیامک121

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
الْحَمدُ لِلِّهِ الکائِنِ قَبْلَ أَنْ یَکُون کُرسیُّ او عرشٌ او سماءٌ او ارضٌ ... ؛
حمد و سپاس خداوندی را سزاست که همواره وجود داشته پیش از آن که کرسی یا عرش یا آسمان یا زمین، جن یا انس پدید آیند، خدایی که ذات او را فکرها و عقل های ژرف اندیش نتوانند بشناسند و با نیروی اندیشه اندازه ای برای او نمی توانند تصور کنند.
«نهج البلاغه، خطبه 182»

پیامک122

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - :
التوحیدُ أَنْ لا تَتَوهَّمَهُ؛
توحید آن است که خدا را در وهم و خیالت نیاری.
«نهج البلاغه، حکمت 470»

پیامک123

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: و عزّتی و جلالی لا أجمع لعبدی أمنین و لا خوفین ان هو أمننی فی الدّنیا أخفته یوم أجمع عبادی و إن هو خافنی فی الدّنیا أمنته یوم أجمع عبادی؛
خدای والا فرماید: به عزت و جلالم قسم که یک بنده را دو امنیت و دو ترس با هم ندهم اگر در دنیا از من ایمن است در روزی که بندگانم را فراهم کنم او را بترسانم و اگر در دنیا از من بترسد روزی که بندگانم را فراهم کنم ایمنش کنم.
نهج الفصاحه

پیامک124

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی أنا أکرم و أعظم عفوا من أن أستر علی عبد مسلم فی الدّنیا ثمّ أفضحه بعد إذ سترته و لا أزال أغفر لعبدی ما استغفرنی؛
خدای والا فرماید: عفو من گرامی تر و بزرگتر از آن است که در دنیا کار بنده مسلمانی را مستور دارم آنگاه از پس مستور داشتنش او را رسوا کنم، و مادام که بنده ام از من آمرزش خواهد او را خواهم آمرزید.
نهج الفصاحه

پیامک125

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی أنا عند ظنّ عبدی بی إن ظنّ خیرا فله و إن ظنّ شرّا فله؛
خدای والا فرماید: من با گمان بنده ام که به من دارد قرینم. اگر نیکو گمان کند، نیکی یابد و اگر بد گمان برد بد بیند.
نهج الفصاحه

پیامک126

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: إذا وجّهت إلی عبد من عبیدی مصیبه فی بدنه أو فی ولده أو فی ماله فاستقبله بصبر جمیل استحییت یوم القیامه أن أنصب له میزانا أو أنشر له دیوانا؛
خدای والا فرماید: وقتی مصیبت تن یا فرزند یا مال، متوجه یکی از بندگان خویش کنم و او با صبر نیکو مصیبت را استقبال کند، روز قیامت شرم دارم که میزانی برای او نصب کنم یا دفتری برای او پهن کنم.
نهج الفصاحه

پیامک127

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: أنا أغنی الشّرکاء عن الشّرک و من عمل عملا أشرک فیه معی غیری ترکته و شرکه؛
خدای والا فرماید: من از همه شریکان از شریک بی نیازترم و هر که غیر مرا با من در عبادت خود شریک کند، وی را با شرکش رها کنم.
نهج الفصاحه

پیامک128

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: إذا تقرّب إلیّ العبد شبرا تقرّبت إلیه ذراعا و إذا تقرّب إلیّ ذراعا تقرّبت منه باعا و إذا أتانی مشیا أتیته هروله؛
خدای والا فرماید: وقتی بنده یک وجب به من نزدیک شود، ذراعی بدو نزدیک شوم و چون ذراعی به من نزدیک شود، بیش از دو ذراع به او نزدیک شوم و اگر ملایم به سوی من آید، بشتاب بسوی او شوم.
نهج الفصاحه

پیامک129

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی، یؤذینی ابن آدم یسبّ الدّهر و أنا الدّهر بیدی الأمر أقلّب اللّیل و النّهار؛
خدای والا فرماید: فرزند آدم مرا آزار می کند که به روزگار ناسزا می گوید، روزگار منم و کارها به دست من است و شب و روز را تغییر می دهم.
نهج الفصاحه

پیامک130

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فرغ اللَّه لکل عبد من عمله و أجله و مضجعه و رزقه لا یتعدّاهنّ أبدا؛
خدا عمل و اجل و آرامگاه و روزی هر بنده ای را از پیش معین کرده و هرگز از آن تجاوز نخواهد کرد.
نهج الفصاحه

پیامک131

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فرغ اللَّه عزّ و جلّ إلی کلّ عبد من أجله و رزقه و مضجعه و شقیّ أو سعید؛
خدای عز و جل مرگ و روزی و آرامگاه و بدبختی و نیکبختی هر بنده ای را از پیش معین کرده است.
نهج الفصاحه

پیامک132

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عفو اللَّه أکبر من ذنوبک؛
عفو خدا از گناهان تو بزرگتر است.
نهج الفصاحه

پیامک133

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الطّبیب اللَّه و لعلّک ترفق بأشیاء تخرق بها غیرک؛
طبیب حقیقی خداست شاید چیزهائی برای تو مناسب است که برای غیر تو نامناسب است.
نهج الفصاحه

پیامک134

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صدق اللَّه فصدقه؛
خدا راستگوست با او راست باش.
نهج الفصاحه

پیامک135

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس الحکمه معرفه اللَّه؛
اساس حکمت، خداشناسی است.
نهج الفصاحه

پیامک136

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلق اللَّه مائه رحمه فوضع رحمه واحده بین خلقه یتراحمون بها و خبأ عنده مائه إلّا واحده؛
خداوند صد جزء رحمت آفرید و یکی را میان خلق نهاد که به وسیله آن بر یکدیگر رحم کنند و نود و نه جزء آن را پیش خود نگهداشت.
نهج الفصاحه

پیامک137

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلق اللَّه الخلق فکتب آجالهم و أعمالهم و أرزاقهم؛
خداوند خلق را بیافرید و زندگی و اعمال و ارزاقشان را رقم زد.
نهج الفصاحه

پیامک138

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفکّروا فی کلّ شی ء و لا تفکّروا فی ذات اللَّه؛
در همه چیز بیندیشید ولی در ذات خدا میندیشید.
نهج الفصاحه

پیامک139

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفکّروا فی خلق اللَّه و لا تفکّروا فی اللَّه فتهلکوا؛
در باره خلق تفکر کنید و در باره خدا تفکر مکنید که هلاک خواهید شد.
نهج الفصاحه

پیامک140

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفکّروا فی الخلق و لا تفکّروا فی الخالق فإنّکم لا تقدرون قدره؛
در باره خلق بیندیشید و در باره خالق میندیشید که بکنه ذات او نتوانید رسید.
نهج الفصاحه

پیامک141

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعرّف إلی اللَّه فی الرّخاء یعرفک فی الشّدّه؛
در موقع آسایش خدا را بشناس تا در موقع سختی تو را بشناسد.
نهج الفصاحه

پیامک142

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما یرحم اللَّه من عباده الرّحماء؛
خداوند به بندگان رحیم خود رحم می کند.
نهج الفصاحه

پیامک143

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه خلق یوم خلق السّموات و الأرض مائه رحمه کلّ رحمه طباق ما بین السّماء و الأرض فجعل منها فی الأرض رحمه فبها تعطف الوالده علی ولدها و الوحش و الطّیر بعضها علی بعض و أخّر تسعا و تسعین فإذا کان یوم القیامه أکملها بهذه الرّحمه؛
خداوند روزی که آسمانها و زمین را آفرید صد رحمت بیافرید که هر یک از آنها میان زمین و آسمان را پر می کند و یکی را در زمین قرار داد که به وسیله آن مادر به فرزند مهربانست و وحش و طیر به یکدیگر مأنوسند و نود و نه رحمت را نگه داشته و همین که روز قیامت شود این یک رحمت را نیز بر آن بیفزاید.
نهج الفصاحه

پیامک144

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یغار و إنّ المؤمن یغار و غیره اللَّه أن یأتی المؤمن ما حرّم اللَّه علیه؛
خداوند غیرت می برد و مؤمن غیرت می برد غیرت خدا این است که مؤمن مرتکب کاری شود که خدا حرام کرده است.
نهج الفصاحه

پیامک145

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لمّا خلق الخلق کتب بیده علی نفسه أنّ رحمتی تغلب غضبی.
خداوند وقتی خلق را بیافرید بر خویش مقرر داشت که رحمت من بر خشم من غلبه خواهد یافت.
نهج الفصاحه

پیامک146

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی غیور یحبّ الغیور.
خداوند غیرتمند است و مرد غیرتمند را دوست دارد.
نهج الفصاحه

پیامک147

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی عفوّ یحبّ العفو.
خداوند بخشنده است و بخشش را دوست دارد.
نهج الفصاحه

پیامک148

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی رفیق یحبّ الرّفق و یعطی علیه ما لا یعطی علی العنف.
خداوند ملایم است و ملایمت را دوست دارد و به وسیله آن چیزها می دهد که به وسیله خشونت نمی دهد.
نهج الفصاحه

پیامک149

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی حیی کریم یستحیی إذا رفع الرّجل إلیه یدیه أن یردّهما صفرا خائبتین؛
خداوند باحیا و بخشنده است وقتی مردی دست های خود را به سوی او بلند کرد شرم دارد که آن را خالی و نومید باز گرداند.
نهج الفصاحه

پیامک150

أفضل الأعمال العلم باللَّه إنّ العلم ینفعک معه قلیل العمل و کثیره و إنّ الجهل لا ینفعک معه قلیل العمل و لا کثیره؛
بهترین کارها خداشناسی است کاری که با دانش قرین است اندک و بسیار آن سودمند است و کاری که با نادانی قرین است نه اندک آن سود می دهد و نه بسیار.
نهج الفصاحه

پیامک151

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه خلق شی ء لم یمنعه شی ء؛
وقتی خدا بخواهد چیزی را بیافریند چیزی مانع او نمی شود.
نهج الفصاحه

پیامک152

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ عَرَفَ اللّهَ أحَبَّهُ، وَ مَنْ عَرَفَ الدُّنْیا زَهِدَ فیها؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هرکس خدا را بشناسد، (در عمل و گفتار) او را دوست دارد و کسی که دنیا را بشناسد آن را رها خواهد کرد.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 140

پیامک153

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : إنَّ اللّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً وَلایُبالی ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند: همانا خداوند متعال تمامی گناهان بندگانش را می آمرزد و از کسی باکی نخواهد داشت.
تفسیر التّبیان، ج 9، ص 37

پیامک154

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة العلم باللّه و التّواضع له؛
برترین عبادت، شناخت خدا و فروتنی برای اوست.
تحف العقول: 364.

پیامک155

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
سکّنوا فی أنفسکم معرفة ما تعبدون; حتّی ینفعکم ما تحرّکون من الجوارح بعبادة من تعرفون؛
امام علی ـ علیه السّلام ـ : شناخت خدایی را که می‌پرستید در جان‌های خود جای دهید تا خم و راست شدن هایتان برای عبادت کسی که می‌شناسیدش، شما را سود دهد.
تحف العقول: 223 و 204.

پیامک156

قال الامام الرّضا ـ علیه السّلام ـ :
أوّل عبادة اللّه معرفته؛
امام رضا ـ علیه السّلام ـ : آغاز بندگی خدا، شناخت اوست.
التوحید: 34 / 2.

پیامک157

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَلباءُ بَهاءُ اللّه‌ِ وَ السِّینُ سَناءُ اللّه‌ِ وَ الْمِیمُ مَجدُ اللّه‌ِ و اللّه‌ُ إلهُ کُلِّ شَی‌ءٍ الرَّحمنُ بِجَمیعِ خَلقِهِ وَ الرَّحیمُ بِالْمُؤمنینَ خاصَّةً؛
باء (بسم اللّه الرحمن الرحیم) بهاء (روشنی) خدا و سین آن سناء (بزرگی) خدا و میم آن مجد (عظمت) خدا، و اللّه معبود همه چیز، رحمن مهربان به همه خلق، رحیم مهربان فقط به مؤمنان است.
کافی، ج 1، ص 114.

پیامک158

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ اسْمُ اللّه‌ِ الأْکبَرِ أو قالَ الأْعظَمِ؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم، بزرگ‌ترین ـ فرمود ـ یا با عظمت‌ترین نام خداوند است.
بحارالأنوار، ج 90، ص 223 .

پیامک159

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
خداوند مخلوق خود را در تاریکی بیافرید و از نور خود بر آنها انداخت , هر کس در آن روز از آن نور بدو رسید هدایت یافت و هر کس آز آن دور ماند گمراه شد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 699)

پیامک160

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خدای سبحان چنان نیست که أحدی (از بندگان خود را) گمراه کند، و خداوند نسبت به بندگان خود ستمکار نیست.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک161

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در شگفتم از کسی که در قدرت خدا تردید کند با این که آفریده او را می بیند.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک162

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر غالبی جز خداوند مغلوب است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک163

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر پنهانی، نزد خدا آشکار است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک164

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که خدای سبحان نزد آنچه پنهان کرده هر انسانی در درون خود، و گفتار هر گوینده و عمل هر عمل کننده حاضر و بدان آگاه است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک165

علم و دانش خدای سبحان اعماق پرده های غیب را شکافته، و به عقاید پیچیده و پنهان احاطه کرده است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک166

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که خدای سبحان را به یکتایی و یگانگی بشناسد، هیچ گاه او را به خلق تشبیه نکند.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک167

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در باره ذات خدای تعالی تفکر کند، الحاد ورزیده از دین بیرون رود.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک168

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خدای سبحان را خردها نبیند تا از وی بازگو کند، بلکه خدای تعالی پیش از توصیف هر وصف کننده ای خود آغاز به وصف خود کرده است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک169

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خدای سبحان (چنان است که) در خردها نگنجد ، و در مسیر وزش افکار در کیفیّت خاصّی قرار نگیرد، و در وهم ها در نیاید تا به تصرّف آنها در آید و محدود شود.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک170

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خداوند جلّ جلاله را چشمها هرگز آشکارا نبیند، اما دلها با نیروی حقیقت ایمان، وی را درک کنند.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک171

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
او است خدایی که گواهی دهد برای او نشانه های هستی بر دل انکار کننده.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک172

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن عَرَفَ اللهَ خَافَ اللهَ وَ مَن خَافَ اللهَ سَخَت نَفسُهُ عَن الدُّنیا.
هر که خدا را بشناسد ترس او در دلش می افتد و هر که از خدا ترسان باشد نفسش از دنیا طلبی باز می ماند.
(جهاد با نفس ، ح 117)

پیامک173

امام علی(علیه السلام) فرمودند::
ینبغی لمن عرف الله سبحانه أن لا یخلو قلبه من رجائه و خوفه؛
کسی که خدای سبحان را می شناسد، شایسته است دلش از بیم و امید به او خالی نباشد.
غررالحکم 6/441/10926

امامت و ولایت

پیامک1

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اثافی الاسلام ثلاثة: الصلوة و الزکوة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها.
سنگهای زیربنای اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنهابدون دیگری درست نمی شود.
کافی: 2، ص 18.

پیامک2

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یا علی انا مدینة العلم و انت بابها و لن تؤتی المدینة الا من قبل الباب... انت امام امتی و خلیفتی علیها بعدی، سعد من اطاعک و شقی من عصاک، و ربح من تولاک و خسر من عاداک.
ای علی من شهر علمم و تو درب آن هستی، به شهر جز از راه درب آن وارد نشوند. ... تو پیشوای امت من و جانشین من در این شهری، کسی که اطاعت تو کند سعادتمند است، و کسی که تو را نافرمانی کند، بدبخت است، و دوستدار تو سود برده و دشمن تو زیان کرده است.
جامع الاخبار: 52، ح 9.

پیامک3

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ولایة علی بن ابی طالب ولایة الله و حبه عبادة الله و اتباعه فریضة الله و اولیاؤه اولیاء الله و اعداؤه اعداء الله و حربه حرب الله و سلمه سلم الله عز و جل.
ولایت علی بن ابیطالب(علیه السلام) ولایت خداست، دوست داشتن او عبادت خداست، پیروی کردن او واجب الهی است و دوستان او دوستان خدا و دشمنان او دشمنان خدایند، جنگ با او، جنگ با خدا و صلح با او، صلح با خدای متعال است.
امالی صدوق: 32.

پیامک4

امام کاظم(علیه السلام) فرمودند:
ولایة علی(علیه السلام) مکتوبة فی صحف جمیع الانبیاء ولن یبعث الله رسولا الا بنبوة محمد ووصیة علی(علیه السلام) .
ولایت علی(علیه السلام) در کتابهای همه پیامبران ثبت شده است و هیچ پیامبری مبعوث نشد، مگر با میثاق نبوت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) و امامت علی(علیه السلام) .
سفینة البحار 2: 691.

پیامک5

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من یرید ان یحیی حیاتی، و یموت مماتی،ویسکن جنة الخلد التی وعدنی ربی فلیتول علی ابن ابی طالب،(علیه السلام) فانه لن یخرجکم من هدی،ولن یدخلکم فی ضلالة.
کسی که می خواهد زندگی و مرگش همانند من باشد و در بهشت جاودانه ای که پروردگارم به من وعده کرده، ساکن شود، ولایت علی بن ابی طالب(علیه السلام) را انتخاب کند، زیرا او هرگز شما را از راه هدایت بیرون نبرده، به گمراهی نمی کشاند.
الغدیر 10: 278.

پیامک6

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أن الله خلقنی و خلق علیاً و فاطمه و الحسن و الحسین و الأئمه من نور واحد؛
خداوند، من و علی و فاطمه و حسن و حسین و امامان را از یک نور آفریده است.
جامع الاخبار ص 46

پیامک7

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم :
مَن أحَبَّ أن یَلقَی اللّه‌َ ضاحِکا مُستَبشِرا فَلیَتَوَلَّ عَلِیَّ ابنَ مُوسَی الرِّضا علیه‌السلام ؛
کسی که دوست دارد خندان و با روی گشاده خداوند را دیدار کند ، باید از محبّت و ولایت علی بن موسی الرضّا علیه‌السلام بهره‌مند باشد .
بحار الأنوار ، ج 36 ، ص 296 .

پیامک8

قال الامام الرضا - علیه السلام - : إن الإمامة زمام الدین و نظام المسلمین و صلاح الدنیا و عز المؤمنین، ان الإمامة أس الإسلام النامی و فرعه السامی
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: امامت، زمام دین و مایه نظام و انسجام مسلمانان و صلاح دنیا و عزت مؤمنان است. امامت، اساس اسلام و شاخه بلند آن است.
«کافی، ج 1، ص 200»

پیامک9

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : انَّ خُلَفائی و اوصیائی و حُجَجِ اللهِ علی الخَلقِ بعدی اثنا عشر اوَّلُهم اخی و آخِرُهم وَلَدی ... قال المهدی یملأها قسطاً و عدلاً ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: همانا جانشینان و اوصیاء من و حجت های الهی بر مردم بعد از من دوازده نفرند، اولی آنها برادرم (علی) و آخرینشان فرزندم می باشد ... مهدی که دنیا را از قسط و عدل پر می‌کند ... .
«بحار الانوار، ج 51، ص 71»

پیامک10

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : الائمه بعدی اثنا عشر، عدد شهور الحول و منا مهدی هذه الامة له هیبةُ موسی و بهاءُ عیسی و حکمُ داودَ و صبرُ ایوب.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - : فرمودند: ائمه بعد از من 12 نفرند؛ به تعداد ماه های سال و مهدی این امت از ما است، هیبتی موسی گونه دارد و به زیبایی مانند عیسی است و در حکم مانند داود و صبری ایوب وار دارد.
«منتخب الاثر، ص 26»

پیامک11

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - لِابْنِهِ الْحَسَنُ - علیه السلام - : یَا بُنَیَّ أَمَرَنِی رَسُولُ اللَّهِ - صلی الله علیه و آله - أَنْ أُوصِیَ إِلَیْکَ وَ أَنْ أَدْفَعَ إِلَیْکَ کُتُبِی وَ سِلَاحِی کَمَا أَوْصَی إِلَیَّ رَسُولُ اللَّه - صلی الله علیه و آله - ... .
امیرمؤمنان - علیه السلام - به فرزندش حسن - علیه السلام - فرمودند: فرزندم! رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - به من امر فرمود که به تو وصیت کنم و کتاب ها و سلاح خودم را به تو بسپارم چنان که پیامبر - صلی الله علیه و آله - به من وصیت کرد و هم چنین پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - به من فرمود که به تو دستور دهم وقتی مرگ فرا رسید، همه این وصایا را به برادرت حسین - علیه السلام - نمایی و کتابها و سلاح را به او بسپاری.
«اصول کافی، ج 2، ص 64»

پیامک12

قال الامام الْحَسَن - علیه السلام - : اِنَّ الْحُسینَ بن علی بَعْدَ وَفاةِ نفسی امام مِنْ بَعدی ... .
امام حسن - علیه السلام - فرمودند: حسین بن علی - علیه السلام - بعد از رحلت من امام است، زیرا خداوند بعد از من امامت را به نام او ثبت کرده است و امامت از طریق وراثت پیامبر به او رسیده است.
«اصول کافی، ج 2، ص 72»

پیامک13

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ امامانِ قاما اوقَعَدا.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسن و حسین - علیهما السلام - امام اند چه در حال قیام باشند و چه در حال سکوت.
«بحار الانوار، ج 43، ص 291»

پیامک14

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الْحَسَنُ و الْحُسینُ اَماما اُمَّتی بعد أبیهِما.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حسن و حسین- علیهما السلام- بعد از پدرشان امام و پیشوای امت من هستند.
«بحار الانوار، ج 36، ص 254»

پیامک15

رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی تو امام و جانشین بعد از من هستی، جنگ با تو جنگ با من است و مسالمت با تو مسالمت با من است.
«بحار الانوار، ج 36، ص 337»

پیامک16

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : حقُ علیٍّ عَلی هذهِ اِلاُمَةِ کَحَقِ الوالِدِ عَلی الوَلَدِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: حق علی بر این امت مثل حق پدر بر فرزندش است.
«بحار الانوار، ج 36، ص 5»

پیامک17

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ کنتُ مَولاهُ فَعلیٌ مَولاهُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کسی من مولای او هستم، علی مولای اوست.
«بحار الانوار، ج 37، ص 108»

پیامک18

قال الله عزّوجلّ:
همانا علی امام پرهیزگاران و رهبر روسفیدان پاک و پادشاه مؤمنان است.
(امالی‌الصدوق352)

پیامک19

قال الله عزّوجلّ:
ولایت علی بن ابی طالب(ع) دژ (امان) من است هرکه وارد آن شود، از عذاب من در امان خواهد بود.
(عیون اخبارالرضا(ع)1/146)

پیامک20

قال الله عزّوجلّ:
(ای آدم!) اگر این‌ها(اهل بیت علیهم‌السلام) نبودند، نه تو را می‌آفریدم و نه بهشت و جهنم را، و نه آسمان و زمین را.
(معانی‌الاخبار124)

پیامک21

قال الله عزّوجلّ:
برادرت علی را بشارت ده، که من دوست‌دار او را عذاب نمی‌کنم و به دشمن او رحم نمی‌کنم.
(امالی صدوق39)

پیامک22

قال الله عزّوجلّ:
به‌راستی در‌می‌گذرم از مردمان مسلمانی که ولایت امام عادلی را که از جانب خداوند است پذیرفته‌اند.
(کافی1/376)

پیامک23

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
و الله ما اَحَبَّ اللهَ مَنْ احبَّ الدّنیا و الی غیرَنا.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
به خدا سوگند، کسی که دنیا را دوست بدارد (برای غیر خدا) و ولایت غیر ما اهل بیت را داشته باشد خدا را دوست ندارد.
«فروع الکافی، ج 8، ص 129»

پیامک24

عَنْ أبی عَبْدِ الله عَنْ قَوْلِهِ تَعالی «هُنَالِکَ الْوَلَیَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ» (کهف/44)، قالَ: ولایةُ أمیرِ الْمُؤمِنیِنَ.
امام صادق - علیه السلام - در تفسیر آیه «در آنجا ثابت شد که ولایت از آن خداوند بر حق است»، فرمودند: مراد (از ولایت خدا) ولایت امیر المؤمنین است.
«نور الثقلین، ج 3، ص 262»

پیامک25

عَنْ أبِی عَبْدِ اللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: اُمِرَ النّاسُ بِمَعْرِفَتِنا وَ الرَّدِّ إلَینا وَ التَّسْلیمِ لَنا، ثُمَّ قالَ: وَ إنْ صامُوا وَ صَلُّوا وَ شَهِدُوا أنْ لا إله إلّا اللهُ وَ جَعَلُوا فِی إنْفُسِهِمْ أنْ لا یَرُدُّوا إلَیْنا کانُوا بِذلِک مُشْرِکینَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مردم مأمورند تا ما را بشناسند و به سوی ما بازگردند و تسلیم ما باشند. سپس فرمودند: و در غیر این صورت اگر به سوی ما باز نگردند و از ما پیروی نکنند، هر چند که روزه بدارند و نماز بخوانند و به یگانگی خداوند اقرار نمایند، در شمار مشرکین خواهند بود.
«الکافی، ج 2، ص 398»

پیامک26

عَنْ أبِی عَبْدِ الله - عَلَیْهِ السَّلامُ - فِی قَوْل اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ «إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّلِحُ یَرْفَعُهُ» (فاطر/10) قالَ: وَلایَتَنا أهْلَ الْبَیْتِ (و أهْوی بِیَدِهِ إلی صَدْرِهِ) فَمَنْ لَمْ یَتَوَلَّنا لَمْ یَرْفَعِ الله لَهُ عَمَلاً.
امام صادق - علیه السلام - در تفسیر آیه «سخنان پاکیزه به سوی او (خدا) صعود می کند و عمل صالح را بالا می برد» فرمودند: ولایت ما اهل بیت مایه عروج عمل است (و سپس به سینه خود اشاره کرد و) فرمودند: کسی که ولایت ما را ندارد، خداوند هیچ عملی را از او بالا نمی برد.
«نور الثقلین، ج 4، ص 353»

پیامک27

عَن الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - فِی قَوْلِهِ تَعالی «مِّنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُم مَّن قَضَی ...» (الاحزاب/23) قال: و اللهِ ما عَنی غَیْرَکمْ إذا وَفَّیْتُمْ بِما أخَذَ عَلَیْکمْ مِیثاقَکمْ مِنْ وَلایَتِنا ... .
امام صادق - علیه السلام - در تفسیر آیه «از میان مؤمنان کسانی هستند که بر سر عهدی که با خدا بستند صادقانه ایستاده اند، بعضی پیمان خود را به آخر بردند و بعضی دیگر در انتظارند و هرگز تبدیل و تغییری در پیمان خود راه ندادند» فرمودند: به خدا سوگند مراد آیه جز شما نیست زیرا شما به میثاق الهی در باب ولایت ما وفا کردید و تغییری در آن پیمان ایجاد ننمودید که اگر میثاق را تغییر می دادید خداوند شما را سرزنش می کرد، چنان که دیگران را سرزنش کرد و فرمودند: ما، در بسیاری از ایشان عهدی نیافتیم و اکثر ایشان را فاسق یافتیم.
«بحار الأنوار، ج 47، ص 391»

پیامک28

عَنْ أبِی عَبْدِ اللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: لَمَّا أرادَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ أنْ یَخْلُقَ الْخَلْقَ خَلَقَهُمْ وَ نَشَرَهُمْ بَیْنَ یَدَیْهِ ثُمَّ قالَ لَهُمْ مَنْ رَبُّکمْ؟ فَأوَّلُ مَنْ نَطَقَ رَسُولُ اللهِ و أمِیرُ الْمُؤمِنِینَ وَالْأئِمَّةُ - عَلَیْهِم السَّلامُ -. فَقالُوا أنْتَ ربنا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هنگامی که خداوند اراده خلق مخلوقات را کرد، ایشان را خلق کرد و در برابر خود پراکنده ساخت، سپس پرسید خدای شما کیست؟ اولین کسانی که جواب دادند، رسول الله و امیرالمؤمنین و ائمه بودند که گفتند: تویی پروردگار ما.
«علل الشرایع، ج 1، ص 118»

پیامک29

عَن الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: ثَلاثَةٌ هُنَّ فَخْرُ الْمُؤْمِنِ و زِینه فِی الدُّنْیا و الْآخِرَةِ الصَّلاةُ فِی آخِرِ الَّیْلِ وَ یَأسُهُ مِمّا فِی أیْدِی النّاسِ وَ وَلایَةُ الإمامِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ - عَلَیْهِم السَّلامُ -.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: سه چیز مایه افتخار و برتری انسان مؤمن و نیز زینت دنیا و آخرت او است: نماز شب، مأیوس بودن از آن چه در دستان مردم است و پذیرفتن ولایت و رهبری آل محمد - صلی الله علیه و آله -.
«أمالی صدوق، ص 544»

پیامک30

عن ابی عبدالله - علیه السلام - قال: إذا أرادَ الاِمام ان یعلم شَیْئاً أعْلَمَهُ اللهُ ذلِک.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هنگامی که امام اراده کند تا به چیزی آگاه بشود، خداوند متعال وی را نسبت به آن چیز آگاه می سازد.
«الکافی، ج 1، ص 258»

پیامک31

عَنْ أبِی عَبْدِ اللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - فی قَولِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ: إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَی السَّمَوَ تِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبَالِ فَأَبَیْنَ أَن ...» (احزاب/72) قال: هِیَ وَلایَةُ أمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ - عَلَیْهِ السَّلامُ -.
امام صادق - علیه السلام - در تفسیر آیه «ما امانت را بر آسمان ها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند و از آن هراسیدند؛ اما انسان آن را بر دوش کشید؛ او بسیار ظالم و جاهل بود» فرمودند: امانت، ولایت امیر المؤمنین - عَلَیْهِ السَّلامُ - است.
«نور الثقلین، ج 4، ص 312»

پیامک32

عَنْ أبِی عَبْدِ اللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - فِی قَوْلِهِ «إِنَّ هَذَا الْقُرْءَانَ یَهْدِی لِلَّتِی هِی أَقْوَمُ» (الاسراء/9)، قالَ: یَهْدِی إلی الإمامِ.
امام صادق - علیه السلام - در تفسیر آیه «این قرآن به راهی که استوارترین راههاست هدایت می کند» فرمودند: انسان را به سوی امام هدایت می کند.
«نور الثقلین، ج 3، ص 140»

پیامک33

عَنْ أبی عَبْدِ اللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: لَوْ بَقِیَتْ الْاَرْضُ بِغَیْرِ إمامٍ ساعَةً لَساخَتْ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: اگر زمین لحظه ای بدون حجت الهی باشد، نابود می گردد.
«نور الثقلین، ج 4، ص 369»

پیامک34

قالَ الامام العسکری - عَلَیْهِ السَّلامُ - : قال الله تعالی یا آدَمُ إنَّما اَمَرْتُ الْمَلائِکةَ بِتَعْظیمِک بِالسُّجُودِ لَک إذْ کنْتَ وِعاءً لِهذِهِ الْأنْوارِ.
امام حسن عسکری - علیه السلام - فرمودند: خداوند متعال به آدم گفت: ای آدم به این دلیل به ملائکه امر کردم تا به عنوان عظمت تو در برابرت سجده کنند که وجود تو ظرف این انوار (نور اهل بیت) است.
«تفسیر الامام العسکری، ص 225»

پیامک35

عَن الامام الباقر - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: یا سدیْرُ إنَّما اُمِرَ النَّاسُ أنْ یَأتُوا هذا الأحْجارَ فَیَطُوفُوا بِها ثُمَّ یأتُوا فَیُعْلَمُونا وِلایَتَهُمْ لَنا ... .
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: ای سدیر! همانا مردم مأموریت یافته اند به دیدار این بیت سنگی بشتابند و بر گرد آن طواف کنند، سپس به نزد ما بیایند و ولایت خود را نسبت به ما اعلام کنند و این همان گفتار خداوند است که فرمودند: کسی که توبه کند و به عمل صالح بپردازد را می بخشم و او هدایت یافته است، سپس حضرت با دست به سینه خود اشاره کرد و فرمودند: به سوی ولایت ما (هدایت یافته است).
«بحار الأنوار، ج 47، ص 364»

پیامک36

عَنْ جابِرِ قالَ: سَمِعْتُ أبا جَعْفَرٍ - عَلَیْهِ السَّلامُ - یَقُولُ: إنّما یَعْرِفُ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ یَعْبُدُهُ مَنْ عَرَفَ إمامَهُ مِنّا أهْلَ الْبَیْتِ وَ مَنْ لا یَعْرِفُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ (لا) یَعْرِفُ الإمامَ مِنّا أهْلَ الْبَیْتِ فَإنَّما یَعْرِفُ وَ یَعْبُدُ غَیْرَ اللهِ هکذا والله ضلالاً.
جابر می گوید: از امام باقر - علیه السلام - شنیدم که می فرمودند: البته کسی خدا را شناخت و عبادت کرد که خدا و امام خود را که از ما أهل بیت است شناخته باشد و کسی که امام خود از خاندان ما أهل بیت را نشناخته باشد، کسی غیر از خدا را شناخته و عبادت کرده است و قسم به خدا چنین فردی گمراه است.
«الکافی، ج 1، ص 181»

پیامک37

قال الامام ابو جعفر - عَلَیْهِ السَّلامُ - : إنَّما یُحِبُّنا مِنَ العَرَبِ وَ الْعَجَمِ أهلُ الْبُیُوتاتِ وَ ذُوُو الشَّرَفِ وَ کلُّ مَوْلُودٍ صَحیحٍ وَ إنمّا یُبْغِضُنا مِنْ هؤُلاءِ کلُّ مَدَنّسٍ مُطَّرَدٍ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: از میان عرب و عجم فقط انسان های اصیل و با شرافت و هر کسی که به گونه ای صحیح متولد گردد ما را دوست می دارند و از میان آنان فقط کسانی که آلوده و مطرود باشند بغض ما را دارند.
«بحار الأنوار، ج 27، ص 149»

پیامک38

عَنْ أبِی حَمْزَةِ الْثُّمالِی قالَ: قالَ لَنا عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ زَیْنُ الْعابِدِینَ - عَلَیْهِ السَّلامُ - : أیُّ الْبقاعِ أفْضَلُ؟ فَقُلْتُ ... یصوم نهاراً و یقوم لیلاً فی ذلک المقام ثم لقی الله عزوجل بغیر ولایتنا لم ینتفع بذلک شیئاً.
ابوحمزه ثمالی می گوید: امام سجاد - علیه السلام - از من پرسید: برترین مکان کجاست؟ گفتم خدا و رسول او داناترند، امام - علیه السلام - فرمودند: برترین مکان مابین رکن و مقام (ابراهیم - علیه السلام -) است و اگر کسی به درازی عمر نوح زندگی کند و تمام روزها را روزه دار و شب ها را در آن مکان، در نماز باشد ولی به غیر ولایت ما از دنیا برود، اعمال او هیچ سودی برایش نخواهد داشت.
«ثواب الاعمال، ص 45»

پیامک39

عَنِ الْإمامِ السَّجادِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: الإمامُ مِنّا لا یَکونُ إلّا مَعْصُوماً.
امام سجّاد - علیه السلام - فرمودند: امام از ماست و امام نمی باشد مگر معصوم.
«معانی الاخبار، ج 1، ص 132»

پیامک40

عَنْ أبِی حَمْزَةَ الثُّمالِیِّ عَنَ الْإمامِ الْباقِرِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: إنَّما یَعْبُدُ اللهَ مَنْ یَعْرِفُ اللهَ ... قلت جُعِلتُ فِداک فَما مَعْرِفَةُ اللهِ؟ قالَ: تَصْدِیقُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ تَصْدِیقُ رَسُولِ اللهِ وَ مُوالاة عَلِیٍّ وَ الأیْتِمام بِهِ ... .
ابو حمزه ثمالی می گوید: امام باقر - علیه السلام - فرمودند: کسی می تواند خدا پرست باشد که خدا را شناخته باشد و کسی که خدا را نشناخت در گمراهی به عبادت پرداخته است، به امام عرضه داشتم که فدایت شوم، شناخت خدا چگونه است؟ امام فرمودند: تصدیق خدا و رسول خدا و التزام به ولایت علی و پیروی از او و سایر ائمه هدی و همچنین بیزاری از دشمنان آنان به سوی خدای عز و جل و خدا این گونه شناخته می شود.
«الکافی، ج 1، ص 180»

پیامک41

عَنْ جابِرِ بْنِ یَزِیدٍ الْجُعْفِیِّ قالَ: قُلْتُ لِأبِی جَعْفَرٍ، مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ الْباقِرِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - : لأیِّ شَیْءٍ یُحْتاجُ إلی النَّبِیِّ وَ الْإمامِ؟ فَقالَ: لِبَقاءِ الْعالَمِ عَلی صَلاحِهِ وَ ذلِک إنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَرْفَعُ الْعَذابَ عَنْ أهْلِ الْأرْضِ ... .
جابر بن یزید جعفی می گوید: از امام باقر علیه السلام پرسیدم چرا به پیامبر و امام نیاز داریم؟ حضرت فرمودند: برای آن که عالم به حالت صلاح خود باقی بماند و تا وقتی پیامبر یا امام در بین مردم باشند خداوند عز و جل اهل زمین را عذاب نمی کند ... .
«علل الشّرایع، ج 1، ص 123»

پیامک42

قالَ الامام أبو جَعْفَر - عَلَیْهِ السَّلامُ - : إنّما یَعْرِفُ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ یَعْبُدُهُ مَنْ عَرَفَ إمامَهُ مِنّا أهْلَ الْبَیْتِ وَ مَنْ لا یَعْرِفُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ (لا) یَعْرِفُ الإمامَ مِنّا أهْلَ الْبَیْتِ فَإنَّما یَعْرِفُ وَ یَعْبُدُ غَیْرَ اللهِ هکذا والله ضلالاً.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: البته کسی خدا را شناخت و عبادت کرد که خدا و امام خود را که از ما أهل بیت است شناخته باشد و کسی که امام خود از خاندان ما أهل بیت را نشناخته باشد، کسی غیر از خدا را شناخته و عبادت کرده است و قسم به خدا چنین فردی گمراه است.
«الکافی، ج 1، ص 181»

پیامک43

قالَ أمِیرِ الْمُؤمِنِینَ - عَلَیْهِ السَّلامُ - : وَ إنِّی النَّباءُ الْعَظِیمُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: و مقصود از نبأ عظیم (در سوره نباء) من هستم.
«نور الثقلین، ج 5، ص 491»

پیامک44

قالَ أمیرِ الْمُؤمِنِینَ - عَلَیْهِ السَّلامُ - : وَ ما هَلَک مِنَ الاُمَّةِ إلّا النّاصِبِینَ وَ الْکافِرینَ وَ الْجاحِدینَ وَ الْمعانِدینَ قالَ: فَأمّا مَنْ تَمَسَّک بِالتُّوحیدِ وَ الْاِقْرارِ بِمُحَمَّدٍ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - وَ الْاِسْلامِ ... .
أمیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: از میان مردم مسلمان، کسی به هلاکت نمی رسد مگر اینکه از ناصبیان و کافران و انکار کنندگان و معاندان باشند. و افزود: و امّا کسی که به توحید، تمسّک جوید و به پیامبر اسلام و حقانیت دین اسلام اعتراف داشته باشد و همچنان در این عقیده باقی بوده و خارج نگردد و ظالمین به ما اهل بیت را پشتیبانی نکند و برابر ما کینه و عداوت نورزد، اگر در تشخیص آن که خلیفه رسول الله کیست، در تردید قرار گیرد و «ولایت ما أهل بیت» را در نیابد و البته با ما اظهار دشمنی نداشته باشد، این انسان مسلمان مستضعف خواهد بود که امید رحمت و مغفرت برای او هست و او فقط باید نگران گناهانش باشد.
«مستدرک سفینة البحار، ج 6، ص 468»

پیامک45

عَن الامام علی - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: إنَّ الأئِمَّةَ مِنْ قُرَیْشٍ غُرِسُوا فِی هذا البَطْنِ مِنْ هاشِمٍ لا تَصْلَحُ عَلی سِواهُمْ وَ لا تَصْلَحُ الْوُلاةُ مِنْ غَیْرِهِمْ.
امیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: همانا امامان (بعد از پیامبر) از قریش اند و درخت وجودشان در سرزمین این تیره از بنی هاشم غرس شده، این مقام در خور دیگران نیست و رهبران دیگر شایستگی این مقام را ندارند.
«نهج البلاغه، خطبه 144»

پیامک46

عَنْ أمِیرِ الْمُؤمِنِینَ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: وَ قَدْ جَعَلَ اللهُ لِلْعِلْمِ أهْلاً وَ فَرَضَ عَلی الْعِبادِ طاعَتَهُمْ بِقَوْلِهِ: «و آتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أبْوابِها» وَ الْبُیُوتُ هِی بُیُوت العلْمِ الَّذی إسْتَوْدَعَتْهُ الأنبِیاءُ وَ أبْوابِها أوْصیاؤُهُمْ.
امیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: خداوند برای «علم» جایگاهی مناسب مقرر داشته است و بر بندگانش اطاعت از آن را واجب گردانده و فرموده: از درب خانه داخل شوید و منظور از بیوت خانه های علم است که به انبیاء داده شده و أبواب آن اوصیاء آن ها هستند.
«نور الثقلین، ج 1، ص 177»

پیامک47

عَن الامام علی - عَلَیْهِ السَّلامُ - فِی بَیانِ قَوْلِهِ تَعالی «وَ مَن یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِی خَیْرًا کَثِیرًا» (بقره/269) قالَ: هِیَ طاعةُ اللهِ وَ مَعْرِفَةِ الْاِمامِ.
أمیر المؤمنین - علیه السلام - در تفسیر آیه «به هر کس حکمت داده شود، خیر فراوانی داده شده است» فرمودند: مراد از حکمت، بندگی خدا و شناختن امام است.
«الکافی، ج 1، ص 185»

پیامک48

قالَ أبا عَبْدِ اللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - : إنَّ وِلایَتَنا وَلایَةُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ الَّتِی لَمْ یُبْعَثْ نَبِیٌّ قَطُّ إلّا بِها.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: همانا ولایت ما ولایت خدا است، ولایتی که هیچ پیامبری جز با آن مبعوث نگشته است.
«امالی مفید، ص 142»

پیامک49

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: یا عَلِیُّ لِکلِّ شَئٍ أساسٌ و أساسُ الاِسْلامِ حُبُّنا أهْلَ الْبَیْتِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی برای هر چیز پایه و اساسی است و اساس اسلام حب و دوستی نسبت به ما اهل بیت (عصمت و طهارت) است.
«الکافی، ج 2، ص 46»

پیامک50

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : مَنْ اَنْکرَ إمامَةَ عَلِیٍّ بَعْدِی کمَنْ أنْکرَ نُبُوَّتِی فِی حَیوتِی وَ مَنْ أنْکرَ نُبُوَّتِی کانَ کمَنْ أنْکرَ رُبُوبِیَّةَ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که امامت علی را بعد از من انکار کند، نبوت مرا انکار کرده است و کسی که نبوت مرا انکار کند، ربوبیت پروردگار را انکار کرده است.
«أمالی صدوق، ص 656»

پیامک51

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : عَلِیُّ بْنُ أبِی طالِبٍ أقْدَمُ اُمَّتِی سِلْماً وَ أکثَرُهُمْ عِلْماً وَ أَصَحُّهُمْ دِیناً وَ أفْضَلُهُمْ یَقِیناً و أحْلَمُهُمْ حِلْماً وَ أسْمَحُهُمْ کفّاً وَ هُوَ الْاِمامُ وَ الْخَلِیفَةُ بَعْدِی.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: علی بن ابی طالب پیشگام امت من در گرویدن به اسلام است و علم و دانش او از همه بیشتر و دین او از همه کاملتر و یقین او از همه برتر و حلم او از همه بیشتر و دست او از همه بخشنده تر است و او امام و خلیفه پس از من است.
«أمالی صدوق، ص 8»

پیامک52

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : ألْزِمُوا مَوَدَّتَنا أهْلَ الْبَیْتِ فَإنَّهُ مَنْ لَقی اللهَ وَ هُوَ یُحِبُّنا دَخَلَ الْجَنَّةَ بِشَفاعَتِنا وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لا یَنْفَعُ عَبْدٌ بِعَمَلِهِ إلّا بِمَعْرِفَتِهِ بِحَقِّنا.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: به محبت و عشق به ما اهل بیت روی بیاورید زیرا کسی که خدا را با چنین خصلتی ملاقات کند داخل بهشت گردد و از شفاعت ما برخوردار شود، قسم به خدایی که جانم در دست او است جز با معرفت به حق ما، هیچ کس از عمل خود بهر ه ای نخواهد برد.
«امالی مفید، ص 43»

پیامک53

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: مَنْ ماتَ عَلی حُبِّ آلِ مُحِمَّدٍ ماتَ مَغْفُوراً لَهُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که با حب و دوستی به آل محمد بمیرد، مورد آمرزش و غفران الهی قرار می گیرد.
«مستدرک سفینة البحار، ج 2، ص 161»

پیامک54

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: لِکلِّ شَیْءٍ جَوازٌ وَ جَوازُ الصِّراطِ حُبُّ عَلِیِّ بْنِ أبِی طالِبٍ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: برای (عبور از) هر چیزی، جوازی لازم است و جواز گذشتن از «صراط»، محبت و عشق به علی بن أبی طالب است.
«بحار الأنوار، ج 39، ص 202»

پیامک55

عَنْ ابْنِ مَسْعُودٍ قالَ: قالَ لی رَسُول اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : لَمّا اُسْرِیَ بِی إلی السّماءِ إذاً مَلِک قَدْ أتانِی فَقالَ لِی یا مُحَمَّدُ! سَلْ مَنْ أرْسَلنا قَبْلَک قُلْتُ یا مَعاشِرَ النّاسِ وَ النَّبِیینَ عَلی ما بَعَثَکمْ اللهُ قَبلی؟ قالوُا: عَلی ولایتِک یا محمدُ و ولایةِ علیِّ بن ابی طالب.
ابن مسعود گفت: پیامبر به من فرمودند: هنگامی که در آسمان سیر کردم (در معراج) یکی از فرشتگان به پیش من آمد و گفت یا رسول الله پرسش خویش را با آن ها که قبل از شما مبعوث گشته اند در میان گذار! و من گفتم ای گروه مردم و پیامبران (سلف) بر چه چیزی خداوند متعال شما را مبعوث ساخته است؟ پاسخ دادند: بر ولایت تو ای محمد و ولایت علی ابن ابی طالب.
«بشارة المصطفی، ص 201»

پیامک56

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : لا تَزُولُ قَدَما عَبْدٍ یَوْمَ الْقِیامَةِ حَتّی یُسْألُ عَنْ أربَعٍ عَنْ عُمْرِهِ فِیما أفْناهُ وَ عَنْ شَبابِهِ فِیما أبْلاهُ وَ عَنْ مالِهِ مِنْ أیْنَ اِکتَسَبَهُ وَ فِیما أنْفَقَهُ، وَ عَنْ حُبِّنا أهْلَ الْبَیْتِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بنده خدا در قیامت قدم از قدم بر نمی دارد جز آن که از چهار چیز سؤال می شود: از عمر او سؤال می شود که چگونه و در چه راهی آن را از دست داده است، از جوانی او می پرسند که در چه راهی آن را به فرسودگی رسانده است، از ثروت او که از چه راهی به دست آورده و در چه راهی آن را خرج نموده است و نیز از محبت و دوستی ما سؤال می شود.
«بحار الأنوار، ج 7، ص 258»

پیامک57

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: لا یُحِبُّک إلّا طاهِرُ الْوِلادَةِ وَ لا یُبْغِضُک إلّا خَبِیثُ الْوِلادَةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ... (یا علی) دوست نمی دارد تو را مگر شخص حلال زاده و دشمن نمی دارد تو را مگر کسی که ولادتش ناپاک باشد.
«بحار الأنوار، ج 28، ص 100»

پیامک58

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلی الله علیه و آله - : إنَّ أئِمَّتکمْ وَفْدُکمْ إلی اللهِ فَانْظُرُوا مَنْ تُوفِدُونَ فِی دِینِکمْ وَ صَلاتِکمْ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: امامان شما، پیشوا و راهنمایان شما به سوی خدایند، پس دقت کنید که چه کسی را در امر دین و نمازتان به عنوان راهنما و رهبر انتخاب می کنید.
«بحار الأنوار، ج 85، ص 86»

پیامک59

عَنِ النَّبیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: مَنْ ماتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ ماتَ مَیْتَةً جاهِلِیَّةً.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که بمیرد و امام زمان خویش را نشناخته باشد، در واقع به مرگ جاهلیّت مرده است.
«وسائل الشیعه، ج 16، ص 246»

پیامک60

لا یَزالُ الإسْلامُ عَزِیزاً إلی إثْنَیْ عَشَرِ خَلِیفَةً.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
همیشه، عزت و سربلندی اسلام و (مسلمین) به دوازده جانشین من بستگی دارد.
«صحیح مسلم، ج 6، ص 2»

پیامک61

امام علی علیه‌السلام :
حَقٌّ علی الإمامِ أنْ یَحْکُمَ بما أنْزَلَ اللّه‌ُ وأنْ یُؤدّیَ الأمانةَ ، فإذا فَعَلَ فَحَقٌّ علی النّاسِ أنْ یَسْمَعوا لَهُ وأنْ یُطیعوا وأنْ یُجیبوا إذا دُعوا .
امام وظیفه دارد بر اساس کتاب خدا حکومت کند و امانت را ادا نماید . چون چنین کند مردم وظیفه دارند سخنش بشنوند ، فرمانش ببرند و هرگاه آنان را فرا خواند ، اجابت کنند .
کنز العمّال : 14313 منتخب میزان الحکمة : 32

پیامک62

امام علی علیه‌السلام :
إنَّهُ لَیسَ علی الإمامِ إلاّ ما حُمِّلَ مِنْ أمرِ رَبِّهِ : الإبلاغُ فی المَوعِظةِ ، والاجتهادُ فی النَّصیحةِ ، والإحْیاءُ للسُّنّةِ ، وإقامةُ الحُدودِ علی مَسْتَحِقِّیها ، وإصدارُ السُّهْمانِ علی أهْلِها ؛
به یقین‌چیزی بر امام‌واجب‌نیست جز وظیفه‌ای که پروردگار بر عهده‌اش نهاده : کوتاهی نکردن در موعظه و اندرز ، کوشش در خیر خواهی ، زنده کردن سنّت ، اجرای حدود الهی بر آنان که سزاوار آنند و رساندن سهام (بیت المال) به کسانی که سهم می‌برند .
نهج البلاغة : الخطبة 105 منتخب میزان الحکمة : 32

پیامک63

امام صادق علیه‌السلام:
للأحوَلِ: أتَیتَ‌البَصرةَ ؟ قالَ : نَعَم ، قالَ : کیفَ رَأیتَ مُسارَعَةَ الناسِ فی هذا الأمرِ ودُخُولَهُم فیهِ ؟ فقالَ : واللّه إنّهُم لَقلیلٌ ، وقد فَعَلُوا وإنّ ذلک لَقلیلٌ ، فقالَ : علَیکَ بِالأحداثِ ؛ فإنّهُم أسرَعُ إلی کُلِّ خَیرٍ؛
- خطاب به اَحْوَل- : به بصره رفتی ؟ عرض کرد : آری . فرمودند: شوق مردم به این امر(ولایت و امامت ما) و پذیرش آنها را چگونه دیدی ؟ عرض کرد : به خدا قسم اندکند ، کارهایی کرده‌اند ، امّا کم است . حضرت فرمودند:بر تو باد به نوجوانان ؛ زیرا این گروه در پذیرش هر نوع خوبی شتاب بیشتری نشان می‌دهند .
لإسناد : 128 / 450 منتخب میزان الحکمة :

پیامک64

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
یَومُ غَدیرِ خُمٍّ أفضَلُ أعیادِ اُمَّتی وهُوَ الیَومُ الَّذی أمَرَنِی اللّه ُ تَعالی ذِکرُهُ فیهِ بِنَصبِ أخی عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ عَلَما لِاُمَّتی ، یَهتَدونَ بِهِ مِن بَعدی؛
روز غدیر خم، برترین عید امّت من است و آن، روزی است که خداوند متعال به من فرمان داد تا برادرم علی بن ابی طالب را نشانه ای برای امّتم قرار دهم تا پس از من، بدان، راه یابند.
الأمالی للصدوق : ص 188 ح 197

پیامک65

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
حقُّ علیٍّ علی هذهِ الاُمّةِ کحَقِّ الوالِدِ علی وَلَدِهِ؛
حقّ علی بر این امّت همچون حقّ پدر است بر فرزندش.
موسوعه امام علی: ج 8 ص 93 ح 3259

پیامک66

امام کاظم(سلام الله علیه):
لیسَ کلُّ مَن قالَ بوَلایتِنا مؤمناً ، ولکنْ جُعِلوا اُنْساً للمؤمنینَ؛
چنین نیست که هر کس قائل به ولایت ما باشد، مؤمن است، بلکه آنان همدم مؤمنان‌اند.
الکافی: ج 2، ص 242، ح 1

پیامک67

امام رضا(سلام الله علیه):
إنّ الإمامةَ زِمامُ الدِّینِ، ونِظامُ المُسلِمینَ؛
امام، زمام دین و مایه نظام یافتن مسلمانان است.
گزیده تحف العقول: ص 60

پیامک68

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
هرکه امامت علی (علیه السلام) را پس از من منکر شود چون کسی باشد که در زندگیم پیامبری مرا انکار نموده و هرکه پیامبری مرا منکر باشد چون منکر ربوبیت پروردگار است.
امالی صدوق، ص 656

پیامک69

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فَجَعَلَ اللهُ...اِطاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ وَ اِمامَتَنا أماناً لِلفِرقَة
خدا اطاعت و پیروی از ما اهل بیت را سبب برقراری نظم اجتماعی در امت اسلامی و امامت و رهبری ما را عامل وحدت و درامان ماندن از تفرقه ها قرار داده است.
بحار الانوار، ج 43، ص 158

پیامک70

پیامبر اکرم(صلی‌لله علیه و آله وسلم) فرمودند:
آسایش و راحتی، کامیابی و رستگاری و پیروزی، برکت و گذشت و تندرستی و عافیت، بشارت و خرّمی و رضایتمندی، قرب و خویشاوندی، یاری و پیروزی و توانمندی، شادی و محبّت، از سوی خدای متعال، بر کسی باد که علی بن ابی طالب را دوست بدارد، ولایت او را بپذیرد، به او اقتدا کند، به برتری او اقرار نماید، و امامانِ پس از او را به ولایت بپذیرد. بر من است که آنان را در شفاعتم وارد کنم. بر پروردگار من است که خواسته مرا درباره آنان اجابت کند. آنان پیروان من هستند و هر که از من پیروی کند، از من است.
بحارالأنوار، ج 27، ص 92

پیامک71

امام زمان(علیه السلام) فرمودند:
قُلُوبنا اَوعیَةٌ لِمَشیَّةِ اللهِ فَاذا شاءَ شِئنا؛
دلهای ما ظرف اراده و مشیت خداست پس هرگاه او چیزی را اراده کند،ما نیز همان چیز را اراده می کنیم.
بحارالانوار،ج52،ص51

پیامک72

امام صادق (علیه السلام) :
اگر بیماری از اهل ایمان حق و حرمت و ولایت حضرت امام حسین (علیه السلام) را بشناسد و به اندازه سر سوزنی از خاک پاکش استشفا نماید ، دوا و شفایش خواهد شد .
بحار الانوار ، ج 98 ، ص 125

پیامک73

قال الصّادق علیه السّلام :
تَجْلِسُونَ وَ تُحَدِّثُونَ؟ فَقالَ: نَعَمْ، قالَ: اِنَّ تِلْکَ الْمَجالِسَ اُحِبُّها فاءَحْیُوا اَمْرَنا، فَرَحِمَ اللّهُ مَنْ اَحْیی اَمْرَنا ؛
امام صادق علیه السّلام از (فضیل) پرسیدند:
آیا (دور هم ) می نشینید و حدیث و سخن می گویید؟
گفت : آری
فرمودند: این گونه مجالس را دوست دارم ، پس امرِ (امامت ) ما را زنده بدارید. خدای رحمت کند کسی را که امر و راه ما را احیا کند.
وسائل الشیعه ، ج 10، ص 392

پیامک74

قال الصادق - علیه السلام -:
ثلاثة هن فخر المؤ من وزینة فی الدنیا و الاخرة : الصلاة فی اخر اللیل و یاءسه مما فی ایدی ، الناس ، و ولایة الامام من ال محمد -صلی الله علیه وآله - ؛
سه چیز مایه افتخار مومن و زینت اودر دنیا و آخرت است :
1 - نماز در آخر شب ؛
2 - دل کندن از آنچه دردست مردم است ؛
3 - پذیرش ولایت امام از اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه وآله)
(بحارالانوار، ج 87، ص 140).

پیامک75

ان اول ما یسئل عنه العبد اذا وقف بین یدی الله - عز و جل - الصلوات المفروضات و عن الزکاة المفروضة و عن الصیام المفروض ، و عن الحج المفروض و عن ولایتنا اهل البیت ؛
وقتی بنده (فردای قیامت ) در مقابل خدای عز و جل قرار گرفت ، اولین چیزی که از او سؤ ال می کنند، نمازهای واجب ، زکات واجب ، روزه واجب ، حج واجب و ولایت ما اهل بیت است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 90)

پیامک76

قال الباقر - علیه السلام -:
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة ، و الصوم و الحج و الولایة ؛
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ، زکات ، حج ، ولایت .
(کافی ، ج 2، ص 17)

پیامک77

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
مگر نمی‌دانید که زمین، هرگز از حجت خالی نخواهد بود، آشکار یا غایب و پنهان.
(بحارالانوار/53/191)

پیامک78

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
همانا من ایمنی‌بخش اهل زمین هستم، همچنان‌که ستارگان ایمنی‌بخش اهل آسمانند.
(بحارالانوار/53/181)

پیامک79

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
باید بدانند که حق با ما و در نزد ماست.
(بحارالانوار/53/161)

پیامک80

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
ما از اوضاع شما کاملاً آگاهیم و هیچ‌یک از احوال شما بر ما پوشیده نیست.
(بحارالانوار/52/51)

پیامک81

امام مهدی(علیه السلام) می فرمایند:
...و هنگامی که به ما اجازه‌ی سخن داده شود، حق آشکار و باطل ریشه‌کن و از شما دور خواهد شد.
(بحارالانوار/53/196)

پیامک82

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
هر‌آنچه در باره‌ی ما اهل‌بیت از نیکی‌ها گفته می‌شود ما سزاوار آنیم و هر آنچه بدی در‌باره‌ی ما گفته می‌شود ما آن‌گونه نیستیم .
(بحارالانوار/75/373)

پیامک83

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
أمّا وَاللّهِ، لَوْ تَرَکُوا الْحَقَّ عَلی أهْلِهِ وَ اتَّبَعُوا عِتْرَةَ نَبیّه، لَمّا اخْتَلَفَ فِی اللّهِ اثْنانِ، وَ لَوَرِثَها سَلَفٌ عَنْ سَلَف، وَ خَلْفٌ بَعْدَ خَلَف، حَتّی یَقُومَ قائِمُنا، التّاسِعُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَیْنِ - علیه السلام - ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
به خدا سوگند، اگر حقّ ـ یعنی خلافت و امامت ـ را به اهلش سپرده بودند و از عترت و اهل بیت پیامبر )صلوات اللّه علیهم( پیروی و متابعت کرده بودند حتّی دو نفر هم با یکدیگر درباره خدا ـ و دین ـ اختلاف نمی کردند. و مقام خلافت و امامت توسط افراد شایسته یکی پس از دیگری منتقل می گردید و در نهایت تحویل قائم آل محمّد(علیه السلام) می گردید که او نهمین فرزند از حسین (علیه السلام) می باشد.
بحارالأنوار، ج 36، ص 352، ح 224

پیامک84

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
ما صَنَعَ أبُو الْحَسَنِ إلاّ ما کانَ یَنْبَغی لَهُ، وَ لَقَدْ صَنَعُوا ما اللّهُ حَسیبُهُمْ وَ طالِبهُمْ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
آنچه را امام علی - علیه السلام - (نسبت به دفن رسول خدا و جریان بیعت) انجام داد، وظیفه الهی او بوده است، و آنچه را دیگران انجام دادند خداوند آن ها را محاسبه و مجازات می نماید.
بحارالأنوار، ج 28، ص 355، ح 69

پیامک85

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إلَیْکُمْ عَنّی، فَلا عُذْرَ بَعْدَ غَدیرِکُمْ، وَ الاَْمْرُ بعد تقْصیرکُمْ، هَلْ تَرَکَ أبی یَوْمَ غَدیرِ خُمّ لاِحَد عُذْوٌ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - خطاب به مهاجرین و انصار کرد و فرمودند:
از من دور شوید و مرا به حال خود رها کنید، با آن همه بی تفاوتی و سهل انگاری هایتان، عذری برای شما باقی نمانده است. آیا پدرم در روز غدیر خم برای کسی جای عذری باقی گذاشت؟
خصال، ج 1، ص 173

پیامک86

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
لا تُصَلّی عَلَیَّ اُمَّةٌ نَقَضَتْ عَهْدَ اللّهِ وَ عَهْدَ أبی رَسُولِ اللّهِ فی أمیر الْمُؤمنینَ عَلیّ، وَ ظَلَمُوا لی حَقی، وَ أخَذُوا إرْثی، وَ خَرقُوا صَحیفَتی اللّتی کَتَبها لی أبی بِمُلْکِ فَدَک ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
افرادی که عهد خدا و پیامبر خدا را درباره امیرالمؤمنین علی - علیه السلام - شکستند، و در حقّ من ظلم کرده و ارثیّه ام را گرفتند و نامه پدرم را نسبت به فدک پاره کردند، نباید بر جنازه من نماز بگذارند.
بیت الأحزان، ص 113

پیامک87

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إنَّ السَّعیدَ کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَنْ أحَبَّ عَلیّاً فی حَیاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
همانا حقیقت و واقعیّت تمام سعادت ها و رستگاری ها در دوستی علی - علیه السلام - در زمان حیات و پس از رحلتش خواهدبود.
شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 2، ص 449

پیامک88

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
أبَوا هِذِهِ الاْمَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلی، یُقْیمانِ أَودَّهُمْ، وَ یُنْقِذانِ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ إنْ أطاعُوهُما، وَ یُبیحانِهِمُ النَّعیمَ الدّائم إنْ واقَفُوهُما ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
حضرت محمّد (صلی الله علیه وآله) و علی - علیه السلام -، والِدَین این امّت هستند، چنانچه از آن دو پیروی کنند آن ها را از انحرافات دنیوی و عذاب همیشگی آخرت نجات می دهند و از نعمت های متنوّع و وافر بهشتی بهره مندشان می سازند.
بحارالأنوار، ج 23، ص 259، ح 8

پیامک89

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
وَهُوَ الإمامُ الرَبّانی، وَالْهَیْکَلُ النُّورانی، قُطْبُ الأقْطابِ، وَسُلالَةُ الاْطْیابِ، النّاطِقُ بِالصَّوابِ، نُقْطَةُ دائِرَةِ الإمامَةِ ؛
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در تعریف امام علی - علیه السلام - فرمودند:
او پیشوائی الهی و ربّانی است، تجسّم نور و روشنائی است، مرکز توجّه تمامی موجودات و عارفان است، فرزندی پاک از خانواده پاکان می باشد، گوینده ای حقّ گو و هدایتگر است، او مرکز و محور امامت و رهبریّت است.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 93

پیامک90

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
فَجَعَلَ اللهُ إطاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ و إمامَتَنا أماناً لِلفُرقَةِ؛
خدا اطاعت از ما را رشت? سامان ملت، و امامت ما را مای? ایمنی از تفرقه قرار داده است.
(احتجاج، ج1، ص134)

پیامک91

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
مَثَلُ الإمام مَثل الکعبة إذ تُؤتی وَ لا تَأتی
از حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) روایت شده که رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: امام همچون کعبه است که باید به سویش روند، نه آنکه (منتظر باشند تا) او به سوی آنها بیاید.
(بحار الانوار ، ج 36 ، ص 353)

پیامک92

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
لا تَنالُ وَلایَتُنا إلاّ بالعَمَل وَ الوَرَع؛
کسی به ولایت ما نمی رسد مگر با عمل (شایسته) و دوری از گناه.
(جهاد با نفس، ح 199)

پیامک93

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن ماتَ و لَم یعرف امام زمانِهِ ماتَ میتةً جاهِلیةً؛
هرکس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است.
(کافی،ج1،ص371)

پیامک94

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
لا تُنالُ وِلایَتُنا الّا بِالعَمَلِ و َ الوَرَع؛
کسی به ولایت ما نمی رسد مگر با عمل شایسته و خودداری از گناه.
(جهاد النفس،ص112)

پیامک95

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اثافی الاسلام ثلاثة: الصلوة و الزکوة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها؛
سنگهای زیربنای اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنها بدون دیگری درست نمی شود.
(کافی جلد2، ص 18)

پیامک96

حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند:
نحن وسیلته فی خلقه و نحن خاصته و محل قدسه و نحن حجته فی غیبه و نحن ورثه أنبیائه؛
ما اهل بیت رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) وسیله ارتباط خدا با مخلوقاتیم ما برگزیدگان خداییم و جایگاه پاکی ها، ما دلیل های روشن خداییم و وارث پیامران الهی.
(شرح نهج البلاغه لابن ابی الحدید ، ج 16 ، ص 211)

پیامک97

حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند:
ان السعید، کل السعید، حق السعید من أحب علیا فی حیاته و بعد موته
همانا سعادتمند(به معنای) کامل و حقیقی کسی است که امام علی(علیه السلام) را در دوران زندگی و پس از مرگش دوست داشته باشد.
(مجمع الزوائد علامه هیثمی ، ج 9 ، ص 132)

پیامک98

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
امامت، زمام دین، رشته ی کار مسلمانان، صلاح و آبادانی دنیا و سرافرازی مؤمنان است.
اصول کافی، ج1، ص 200.

پیامک99

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
اگر زمین بدون امام می ماند، به یقین درهم فرو می ریخت.
اصول کافی، ج1، ص 179.

پیامک100

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
امام وظیفه دارد بر اساس کتاب خدا حکومت کند و امامت را ادا نماید. چون چنین کند، مردم وظیفه دارند سخنش را بشنوند، فرمانش ببرند و هر گاه آنان را فرا خوانده، اجابت کنند.
کنزالعمال، ح 14313.

پیامک101

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
از کسی که خداوند ولی امر شما کرده، شنوایی و اطاعت داشته باشید که او رشته ی کار اسلام است.
میزان الحکمه، ج1، ص 208.

پیامک102

امام صادق (علیه السلام)می فرمایند:
لو بقیت الارض بغیر امام لساخت؛
اگر زمین بدون امام می ماند، به یقین درهم فرو می ریخت.
اصول کافی، ج1، ص 179.

پیامک103

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
از کسی که خداوند ولی امر شما کرده، شنوایی و اطاعت داشته باشید که او رشته ی کار اسلام است.
میزان الحکمه، ج1، ص 208.

پیامک104

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) روز عید غدیر فرمودند:
علی(علیه السلام) تفسیر کتاب خدا، و دعوت کننده به سوی خداست، آگاه باشید که حلال و حرام بیش از آنست که من معرفی و به آنها امر و نهی کنم و بشمارم. پس دستور داشتم که از شما عهد و پیمان بگیرم که آنچه را در مورد علی امیرمؤمنان، و پیشوایان بعد او از طرف خداوند بزرگ آوردم، بپذیرید.
ای مردم! اندیشه کنید و آیات الهی را بفهمید، در محکمات آن دقت کنید و متشابهات آن را دنبال نکنید. به خدا قسم هرگز کسی نداهای قرآن را نمی تواند بیان کند و تفسیر آن را روشن کند، جز آن کسی که من دست او را گرفته ام (و او را معرفی کردم).
وسایل الشیعه: 18، 142، ح 43.

معاد

پیامک1

قال الصادق - علیه السّلام - : انَّ فی الجَهَنَم لَوادیاً للمتکبّرینَ یُقالُ لهُ سَقَرُ، شکی الی اللهِ عزّ و جَلّ شِدَةَ حَرِّهِ وَ سَأَلَهُ ان یاذَنَ لَهُ ان یَتَنَفَّسَ، فَتنَفَّسَ فَاَحْرَقَ جَهَنَّمَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: در جهنم سرزمینی است که مخصوص متکبران است و آن را سقر گویند. این وادی از شدت حرارت خود به خدا شکایت برد و تقاضا نمود که به وی اجازه دهد تا تنفسی کند پس آن وادی نفسی کشید که از آن نفس جهنم نیز شعله ور شد.
«الکافی، ج 2، ص 310»

پیامک2

قال ابو عبدالله - علیه السّلام - : اِنَّ المُتکبّرینَ یَجعَلُونَ فی صُورَةِ الذّرِّ یَتَوَطَّأُهُمُ النّاس حتّی یَفرغَ اللهُ مِن الحساب.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: انسانهای متکبر در قیامت به صورت مورچگان پدیدار می گردند و زیر دست و پای مردم قرار می گیرند تا خداوند از حسابرسی فارغ گردد.
«الکافی، ج 3، ص 424»

پیامک3

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من بَهَّتَ مُؤمِناً أو مُؤمِنَةً أو قَالَ فِیهِ مَا لَیسَ فِیهِ أقَامَهُ اللهُ تَعَالی یَومَ القِیَامَةِ عَلَی تَلٍّ مِن نَّارٍ حَتَّی یَخرُجَ مِمَّا قَالَهُ فِیهِ.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس به مرد یا زن مؤمن بهتان زند یا درباره او چیزی بگوید که از آن مبراست خداوند در روز رستاخیز وی را بر تلّی از آتش نگه دارد تا از حرف خود درباره او برگردد.
«بحار الانوار، ج 75، ص 194»

پیامک4

عن عاصم بن حُمَید عن الامام الصادق - علیه السّلام - : ... قلتُ: فی الجنّةِ غناءٌ؟ قال: اِنَّ فی الجنّةَ شجراً یَأمُرُ اللهُ ریاحَها فَتَهُبُّ فتضرب تلک الشجرةَ باَصواتٍ لم یَسمعِ الخلائقُ بمثلها حُسناً ... .
عاصم بن حمید از امام صادق - علیه السّلام - سؤال کرد: آیا در بهشت غناء و ساز و آوازی وجود دارد؟ حضرت فرمودند: در بهشت درختی وجود دارد که خداوند به بادهای بهشت فرمان می دهد به آن درخت بوزند و از آن درخت آوازهایی برمی آید که خلائق به زیبایی آن هرگز نشنیده اند، سپس فرمودند: این در عوض پرهیز کسی است که در دنیا از شنیدن ساز و آواز به خاطر ترس از خدا اجتناب ورزیده است.
«بحار الانوار، ج 8، ص 126»

پیامک5

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یُحشَر صاحبُ الغناء مِن قبره اَعمی و اَخرس و اَبکم.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دارنده (آلات) غناء و آوازه خوانی محشور می شود در حالی که کور و کر و لال است.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 219»

پیامک6

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یُحشرُ صاحبُ الطَّنبور یوم القیامةِ و هو أسودُ الوجهِ و بِیَده طنبورٌ من نار و فوقَ رأسه سبعون اَلف ملکٍ، بید کُلُّ ملکٍ مِقْمعَةُ یَضربون رأسَهُ و وجهَه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دارنده طنبور (نوعی از آلات موسیقی) روز قیامت محشور می شود در حالی که صورتش سیاه و در دستش طنبوری از آتش است و بالای سرش هفتاد هزار فرشته قرار دارند که در دست هر کدام از آنها عمودی آهنین است که بر سر و صورتش می زنند. «مستدرک الوسائل، ج 13، ص 219»

پیامک7

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یَبعَثُ اللهُ المُقنِطِینَ یَومَ القِیَامَةِ مُغَلَّبَةً وُجُوهُهُم، یَعنِی غَلَبَةَ السَّوَادِ عَلَی البَیَاضِ، فَیُقَالُ لَهُم: هَؤُلاءِ المُقنِطُونَ مِن رَحمَةِ اللهِ.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: روز قیامت، خداوند نومید کنندگانِ (از رحمت حق) را در حالی بر می انگیزد که سیاهی چهره شان بر سفیدی آن غالب است، پس به آنها گفته می شود: آنان نومید کنندگانِ از رحمت خدا هستند.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 55»

پیامک8

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : تُحْشَرُ ابنتی فاطمةُ - سلام الله علیها - یومَ القیامةِ و معها ثیابٌ مصبوغهٌ ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دخترم فاطمه - سلام الله علیها - در روز قیامت در حالی محشور می شود که همراه او پیراهنی است خونین که به یکی از ساقهای عرش آویزان است، حضرت زهراء - سلام الله علیها - می گوید: ای خداوند عادل میان من و قاتل فرزندم داوری کن. پیامبر - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: قسم به پروردگار کعبه که خداوند برای دخترم داوری می کند.
«بحار الانوار، ج 43، ص 220»

پیامک9

عن ابی عبد الله - علیه السّلام - قال: اذا کانَ یومُ القیامةِ جَمَعَ اللهُ الاولینَ و الآخِرینَ فی صعیدٍ واحدٍ فینادی منادٍ: غُضُّوا ابصارَکم و نَکِّسُوا رُؤُسَکم حتّی تَجُوزَ فاطمةُ بنتُ محمدٍ - صلّی الله علیه و آله - الصراطَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: وقتی روز قیامت فرا رسد، خداوند تمامی بشر از اولین و آخرین را در یک جا جمع می کند پس منادایی ندا می دهد: چشمانتان را ببندید و سرهایتان را پایین بیندازید تا فاطمه دختر محمد - صلّی الله علیه و آله - از صراط بگذرد.
«بحار الانوار، ج 43، ص 224»

پیامک10

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : لا تَزُولُ قَدَما عَبْدٍ یَوْمَ الْقِیامَةِ حَتّی یُسْألُ عَنْ أربَعٍ عَنْ عُمْرِهِ فِیما أفْناهُ وَ عَنْ شَبابِهِ فِیما أبْلاهُ وَ عَنْ مالِهِ مِنْ أیْنَ اِکتَسَبَهُ وَ فِیما أنْفَقَهُ، وَ عَنْ حُبِّنا أهْلَ الْبَیْتِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بنده خدا در قیامت قدم از قدم بر نمی دارد جز آن که از چهار چیز سؤال می شود: از عمر او سؤال می شود که چگونه و در چه راهی آن را از دست داده است، از جوانی او می پرسند که در چه راهی آن را به فرسودگی رسانده است، از ثروت او که از چه راهی به دست آورده و در چه راهی آن را خرج نموده است و نیز از محبت و دوستی ما سؤال می شود.
«بحار الأنوار، ج 7، ص 258»

پیامک11

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله و سلم) :
سَبعَةٌ تَحتَ ظِلِّ العَرشِ یَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظِلُّهُ . . .رَجُلٌ خَرَجَ ضارِبا فِیالأَرضِ یَطلُبُ مِن فَضلِ اللّه ِ عز و جل؛ یَکُفُّ بِهِ نَفسَهُ، ویَعودُ بِهِ عَلی عِیالِهِ؛
روزی که هیچ سایه ای جز سایه عرش نباشد ، هفت تن زیر سایه آنند . [یکی از ایشان] کسی است که در زمین گام می زند تا از فضل خدا [روزی ] بجوید و از آن ، نیاز خود را برطرف کند و با آن ، به سوی خانواده اش بازگردد .
دعائم الإسلام : 2 / 15 / 8 ، عوالی اللآلی : 3 / 194 / 9 ولیس فیهما «سبعة» .

پیامک12

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ القاضیَ العَدلَ لَیُجاءُبهِ یَومَ القِیامَةِ فَیَلقَی مِن شِدَّةِ الحِسابِ ما یَتَمَنّی أن لا یکونَ قَضی بینَ اثنَینِ فی تَمرَةٍ قَطُّ .
در روز قیامت قاضی دادگـر را می‌آورند و چنان حساب سختی از او کشیده می‌شود ، که آرزو می‌کند کاش هرگز حتّی درباره یک خرما میان دو نفر داوری نکرده بود .
کنزالعمّال : 14988 منتخب میزان الحکمة : 470

پیامک13

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن جُرِحَ فی سَبیلِ اللّه جاءَ یَومَ القِیامَةِ رِیحُهُ کَرِیحِ المِسکِ ولَونُهُ لَونُ الزَّعفَرانِ ، علَیهِ طابَعُ الشُّهَداءِ ، ومَن سَألَ اللّه الشهادَةَ مُخلِصا أعطاهُ اللّه أجرَ شَهیدٍ وإن ماتَ علی فِراشِهِ .
هرکـه در راه خـدا مـجروح شـود ، در روز قیامت در حالی می‌آید که بویش همچون بوی مشک باشد و رنگش مانند رنگ زعفران و نشان شهیدان بر اوست و هرکه از روی اخلاص شهادت را از خداوند بخواهد ، خداوند اجر شهید به وی دهد هر چند در بسترش بمیرد .
کنز العمّال : 11144 منتخب میزان الحکمة : 306

پیامک14

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن رَمی بسَهمٍ فی سَبیلِ اللّه کانَ لَهُ نُورا یَومَ القِیامَةِ .
هرکه یک تیر در راه‌خدا پرتاب کند، آن تیر در روز قیامت برای او نوری باشد .
الترغیب والترهیب : 2 / 281 / 18 منتخب میزان الحکمة : 572

پیامک15

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن بَهَتَ مؤمنا أو مؤمنةً أو قالَ فیهِ ما لیسَ فیهِ أقامَهُ اللّه تعالی یومَ القیامةِ علی تَلٍّ مِن نارٍ حتّی یَخرُجَ مِمّا قالَهُ فیهِ .
هر کس بـه مـرد یــا زن مؤمن بهتان زند یا درباره او چیزی بگوید که از آن مبراست خـداوند در روز رستاخیز وی را بـر تلّی از آتش نگه دارد تا از حرف خود درباره او برگردد .
بحار الأنوار : 75 / 194 / 5 منتخب میزان الحکمة : 86

پیامک16

امام صادق علیه‌السلام :
مَن قَتَلَ نفسَه مُتَعمِّدا فهُو فی نارِ جَهنَّمَ خالِدا فیها .
هر که به عمد خودکشی کند ، در آتش دوزخ جاودانه است .
الفقیه : 4 / 95 / 5163 منتخب میزان الحکمة : 458

پیامک17

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَحْرُمُ الجنّةُ علی ثلاثةٍ : علی المَنّانِ ، وعلی المُغْتابِ ، وعلی مُدمِنِ الخَمرِ .
بهشت بر سه کس حرام است : منّت گذارنده (بر خدا) ، غیبت کننده و میگسار .
الزهد للحسین بن سعید : 9 / 17 منتخب میزان الحکمة : 108

پیامک18

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ أهلَ الرَّیِّ فی الدُّنیا مِن المُسْکِرِ یَموتونَ عِطاشا ، ویُحْشَرونَ عِطاشا ، ویَدخُلونَ النّار عِطاشا .
آنان که در دنیا از مسکرات سیراب شوند ، تشنه کام می‌میرند و تشنه‌کام محشور می‌شوند و تشنه کام به دوزخ می‌روند .
ثواب الأعمال : 290 / 5

پیامک19

امام علی علیه‌السلام :
مُدْمِنُ الخَمرِ یَلْقی اللّه‌َ عز و جل حِینَ یَلْقاهُ کعابِدِ وَثَنٍ .
دائم الخمر همچون بت‌پرست خداوند عز و جل را دیدار خواهد کرد .
الخصال : 632 / 10 منتخب میزان الحکمة : 186

پیامک20

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا کانَ یَومُ القِیامَةِ نادی مُنادٍ :أینَ الظَّلَمَةُ وأعوانُهُم ؟ مَن لاقَ لَهُم دَواةً ، أو رَبَطَ لَهُم کِیسا ، أو مَدَّ لَهُم مُدَّةَ قَلَمٍ ،فَاحشُرُوهُم مَعَهُم .
چون روز قیامت شود منادیی ندا دهد : کجایند ستمگران و یاران آنها ؟ آن که دواتی برای آنان لیقه کرده ، یا سرکیسه‌ای را برای آنان بسته ، یا قلمی برای آنان در مرکب فروبرده است . پس آنان را نیز با ستمگران محشور کنید .
بحار الأنوار : 75 / 372 / 17

پیامک21

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ أشَدَّ الناسِ عَذابایَومَ القِیامَةِ رَجُلٌ أقَرَّ نُطفَتَهُ فی رَحِمٍ تَحْرُمُ علَیهِ .
سخت‌ترین عذاب را در روز قیامت مردی دارد که نطفه خود را در رحمی که بر وی حرام است جای دهد .
بحار الأنوار : 79 / 26 / 28 منتخب میزان الحکمة : 248

پیامک22

امام باقر علیه‌السلام :
مَن سَألَ بظَهرِ غِنیً لَقِیَ اللّه‌َ مَخْموشا وَجهُهُ یَومَ القِیامَةِ .
هر که با وجود بی‌نیازی ، سؤال (و گدایی) کند در روز قیامت با چهره‌ای خراشیده خدا را دیدار نماید .
بحار الأنوار : 96 / 155 / 26 منتخب میزان الحکمة : 264

پیامک23

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یا أبا ذَرٍّ ، إیّاکَ والسؤالَ فإنّهُ ذُلٌّ حاضرٌ ، وفَقرٌ تَتَعَجَّلُهُ ، وفیهِ حِسابٌ طَویلٌ یَومَ القِیامَةِ .
ای‌ابوذر !زنهار از درخواست و گدایی ، که در دنیا مایه خواری و فقر است و در روز قیامت حسابش طولانی است .
الفقیه : 4 / 375 / 5762 منتخب میزان الحکمة : 262

پیامک24

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أعانَ علی قَتلِ مؤمنٍ بشَطرِکَلِمَةٍ لَقِیَ اللّه‌َ یَومَ القِیامَةِ مَکتوبٌ بینَ عَینَیهِ : آیِسٌ مِن رَحمَةِ اللّه .
هر کس با نیم کلمه حرف ، در کشتن مؤمنی کمک کند ، روز قیامت خدا را دیدار کند در حالی که بر پیشانیش نوشته شده‌است : نومید (و محروم) از رحمت خدا .
کنزالعمّال : 39895 منتخب میزان الحکمة : 458

پیامک25

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ العَبدَ لَیَبلُغُ من سُوءِ خُلقِهِ أسْفَلَ دَرَکِ جَهنَّم .
همانا بنده به سبب بد اخلاقیش به پایین‌ترین درجات دوزخ سقوط می‌کند .
المحجّه البیضاء : 5 / 39 منتخب میزان الحکمة : 184

پیامک26

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ذو الوَجهَینِ فی الدُّنیا یأتی یَومَ القِیامَةِ ولَهُ وَجهانِ مِن نارٍ .
آن که در دنیا دوچهره باشد، روز قیامت با دو چهره آتشین محشور می‌شود .
الترغیب والترهیب : 3 / 603 / 3 منتخب میزان الحکمة : 568

پیامک27

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یَجیءُ یَومَ القِیامَةِ ذو الوَجهَینِ دالِعا لِسانَهُ فی قَفاهُ ، وآخَرُ مِن قُدّامِهِ ، یَلتَهِبانِ نارا حتّی یُلهِبا جَسَدَهُ ، ثُمّ یُقالُ لَهُ : هذا الّذی کانَ فی الدُّنیا ذا وَجهَینِ وذا لِسانَینِ ، یُعرَفُ بذلکَ یَومَ القِیامَةِ .
روز قیامت ، انسانِ دو چهره در حالی می‌آید که یک زبان از پس گردنش آویزان است و یک زبان از جلو و در آنها آتش افروخته است که به بدنش زبانه می‌کشد . سپس به او گفته می‌شود : این کسی است که در دنیا دو رو و دو زبان بود . او بدین گونه در روز قیامت شناخته می‌شود .
الخصال : 38 / 16

پیامک28

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ المُتَکَبِّرینَ یُجعَلونَ فی صُوَرِ الذَّرِّ یَتَوَطَّؤهُمُ النّاسُ حَتّی یَفرُغَ اللّه‌ُ مِنَ الحِسابِ .
(روز قیامت) افراد متکبر به شکل مورچه در آورده می‌شوند و مردم پیوسته آنها را لگدمال می‌کنند ، تا زمانی که خدا از رسیدگی به حساب بندگان فارغ شود .
الکافی : 2 / 311 / 11 منتخب میزان الحکمة : 414

پیامک29

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ فی جَهنَّمَ لَوادِیا لِلمُتَکبِّرِینَ یقالُ لَهُ سَقَرُ ، شَکا إلَی اللّه عز و جل شِدَّةَ حَرِّهِ وسَألَهُ أن یَأذَنَ لَهُ أن یَتَنَفَّسَ ، فَتَنَفَّسَ فَأحرَقَ جَهَنَّم .
در دوزخ درّه‌ای است برای متکبّران به نام «سَقَر» . این درّه از شدّت گرمای خود به خداوند عز و جل شکایت کرد و خواهش نمود که به وی اجازه دهد ، تا نفسی بکشد . پس نفس کشید و (از گرمای نفس خود) دوزخ را سوزاند .
الکافی : 2 / 310 / 10 منتخب میزان الحکمة : 482

پیامک30

امام صادق علیه‌السلام :
مَن بَنی فَوقَ مَسکَنِهِ‌کُلِّفَ حَملَةُ یَومَ القِیامَةِ .
هر که بنایی بیش از نیاز سکونتش بسازد ، در روز قیامت مکلّف به حمل آن شود .
المحاسن : 2 / 446 / 2531 منتخب میزان الحکمة : 276

پیامک31

امام علی علیه‌السلام :
المَوتُ بابُ الآخِرَةِ ؛
مرگ ، دروازه آخرت است .
غرر الحکم : 319 منتخب میزان الحکمة : 516

پیامک32

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن ماتَ علی شیءٍ بَعثَهُ‌اللّه علَیهِ ؛
هر کس با هر چیزی (از اعمال و صـفات) بمیرد ، خداوند او را با همان بر می‌انگیزد.
کنزالعمّال : 42721 منتخب میزان الحکمة : 516

پیامک33

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا ماتَ أحَدُکُم فَقد قامَت قِیامَتُهُ ، یَری ما لَهُ مِن خَیرٍ و شَرٍّ ؛
هرگاه یکی از شما بمیرد، قیامتش بر پا شود. پس خدا را چنان بپرستید که گویی او را می‌بینید و هر لحظه از او آمرزش بخواهید .
کنزالعمّال : 42123 منتخب میزان الحکمة : 516

پیامک34

امام علی علیه‌السلام :
یا عِبادَ اللّه ، ما بعدَ المَوتِ لِمَن لم یُغفَرْ لَهُ أشدَّ مِن المَوتِ ؛ القَبرُ ، فاحذَرُوا ضِیقَهُ وضَنکَهُ وظُلمَتَهُ وغُربَتَهُ ... وإنّ المَعیشَةَ الضَّنْکَ الّتی حَذَّرَ اللّه مِنها عَدُوَّهُ عَذابُ القَبرِ ؛
بندگان خدا ! برای کسی که آمرزیده نشده ، از مرگ سخت‌تر ، قبر است . پس ، از تنگی و فشار و تاریکی و تنهایی قبر بترسید ... آن زندگی تنگی که خداوند به دشمن خود نسبت به آن هشدار داده ، عذاب قبر است .
أمالی الطوسیّ : 28 / 31 منتخب میزان الحکمة : 456

پیامک35

امام صادق علیه‌السلام :
یُسألُ المَیِّتُ فی قَبرِهِ عن خَمسٍ : عن صَلاتِهِ ، وزَکاتِهِ ، وحَجِّهِ ، وصیامِهِ ، ووَلایَتِهِ إیّانا أهلَ البَیتِ ، فتَقولُ الوَلایةُ مِن جانِبِ القَبرِ للأربَعِ : ما دَخَلَ فِیکُنَّ مِن نَقصٍ فَعلَیَّ تَمامُهُ؛
از مرده در گورش پیرامون پنج چیز سؤال می‌شود : از نمازش ، زکاتش ، حجّش ، روزه‌اش و ولایتش نسبت به ما خاندان . پس ، ولایت از گوشه قبر به آن چهار چیز گوید : هر یک از شما کم و کاستی داشتید ، کامل کردن آن به عهده من .
الکافی : 3 / 241 / 15 منتخب میزان الحکمة : 456

پیامک36

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ لِلقَبرِ کلاما فی کُلِّ یَوم ، یقولُ : أنا بَیتُ الغُربهِ ، أنا بَیتُ الوَحشَةِ ، أنا بَیتُ الدُّودِ ، أنا القَبرُ ، أنا رَوضَةٌ مِن رِیاضِ الجَنّةِ أو حُفرَةٌ مِن حُفَرِ النارِ ؛
قبر هر روز صحبت می‌کند و می‌گوید : من خانه غربتم ، من خانه تنهایی‌ام ، من خانه کِرمها هستم ، من قبرم ، من باغی از باغهای بهشت یا گودالی از گودالهای دوزخم .
الکافی : 3 / 242 / 2 منتخب میزان الحکمة : 456

پیامک37

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما رَأیتُ مَنظَرا إلاّ والقَبرُ أفظَعُ مِنهُ؛
مـنـظره‌ای نـدیدم مـگـر ایـن که قـبر از آن ترسناک‌تر بود .
تنبیه الخواطر : 1 / 284 منتخب میزان الحکمة : 456

پیامک38

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أوّلُ عَدلِ الآخِرَةِ القُبورُ ،لا یُعرَفُ وَضیعٌ مِن شَریفٍ ؛
نخستین مرحله عدالتِ آخرت ، قبرهاست که گمنام و نامدار نمی‌شناسد .
مستدرک الوسائل : 2 / 475 / 2502 منتخب میزان الحکمة : 456

پیامک39

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ أرحَمَ ما یَکونُ اللّه بالعَبدِإذا وُضِعَ فی حُفرَتِهِ ؛
بیشترین مهربانی خدا به بنده، هنگامی است که در گورش می‌نهند .
کنزالعمّال : 42386

پیامک40

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ القَبرَ أوَّلُ مَنازِلِ الآخِرَةِ ، فإن نَجا مِنهُ فما بَعدَهُ أیسَرُ مِنهُ ، وإنْ لم یَنجُ مِنهُ فما بَعدَهُ لَیسَ أقلَّ مِنهُ ؛
قبر ، نخستین منزل آخرت است . اگر کسی از آن به سلامت رست ، منازل بعد آن آسانتر است و اگر به سلامت نرست ، دشواری منازل بعدی کمتر از آن نیست .
بحار الأنوار : 6 / 242 / 64

پیامک41

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ اللّه تَبارَکَ وتَعالی ...إذا أرادَ بِعَبدٍ شَرّا حاسَبَهُ عَلی رُؤوسِ النّاسِ ، وبَکَّتهُ ، وأعطاهُ کِتابَهُ بِشِمالِهِ ، وهُوَ قَولُ اللّه‌ِ عز و جل : «وَ أمّا مَنْ اُوتِیَ کِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ * فَسَوْفَ یَدْعو ثُبورا * وَ یَصْلی سَعیرا * إنّهُ کانَ فی أهْلِهِ مَسرورا »؛
خـداوند تـبارک و تـعالی ... هر گاه بـرای بنده‌ای بد بخواهد ، در حضور مردم از او حسابرسی کند و محکومش نماید و کارنامه‌اش را به دست چپ او دهد . این است مراد سخن خداوند عز و جل که می‌فرماید : «و امّا کسی که نامه‌اش از پشت سر به او داده شود ، زودا که بگوید وای بر من هلاک شدم و به آتش افروخته در آید ، که او در دنیا نزد کسانش شادمان زیسته بود» .
أی غلبه بالحجّه (کما فی هامش بحار الأنوار : 7 / 325) .الانشقاق : 10 13 .الزهد للحسین بن سعید : 92 / 246 منتخب میزان الحکمة : 416

پیامک42

امام صادق علیه‌السلام :
خـداوند تبارک و تـعالی چون بخواهد بـه حساب مؤمن رسیدگی کند ، کارنامه‌اش را به دست راست او دهد و بین خود و او ، به حسابش رسیدگی نماید . پس گوید : بنده من ! چنین و چنان کرده‌ای و فلان و بهمان کار را انجام داده‌ای ! عرض می‌کند : آری ، پروردگارا ! من این کارها را کرده‌ام . خداوند می‌فرماید : من آنها را بر تو بخشیدم و تبدیل به کارهای نیک کردم . پس ، مردم گویند : سبحان اللّه ! این بنده حتّی یک گناه هم نداشت ؟ این است معنای سخن خداوند عز و جل : «اما آن کس که نامه‌اش به دست راست او داده شود زودا که آسان حسابرسی شود و به سوی کسان خود شادمان برگردد» .
الانشقاق : 7 9 منتخب میزان الحکمة : 416

پیامک43

امام صادق علیه‌السلام :
إذا کانَ یَومُ القِیامَةِ دُفِعَ إلَی‌الإنسانِ کِتابُه ، ثُمَّ قیلَ لَهُ : اقرَأهُ .[قالَ الرّاوی :] قُلتُ : فیَعرِفُ ما فیهِ ؟ فقالَ : إنَّهُ یَذکُرُهُ فَما مِن لَحظَةٍ ولا کَلِمَةٍ ولا نَقْلِ قَدَمٍ ولا شَیءٍ فَعَلَهُ إلاّذَکَرَهُ ؛ کأنَّهُ فَعَلَهُ تِلکَ السّاعَةَ ، فلِذلکَ قالوا : «یا وَیلَتَنا ما لِهذا الکِتابِ ...» ؛
چون روز قیامت شود نامه انسان به او داده می‌شود و می‌گویند : آن را بخوان . (راوی می‌گوید :) عرض کردم : آنچه را در آن نامه هست می‌شناسد ؟ حضرت فرمود : هیچ نگاهی نکرده و هیچ کلمه‌ای نگفته و هیچ قدمی برنداشته و هیچ کاری انجام نداده باشد ، مگر این که در آن نامه ذکر شده است و او آنها را به یاد آورد به طوری که گویی همان لحظه آنها را انجام داده‌است . به همین دلیل می‌گویند : «وای بر ما ! این چه نوشته‌ای است که ...» .
تفسیر العیّاشیّ : 2 / 328 / 34 منتخب میزان الحکمة : 416

پیامک44

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
فی قولِهِ تَعالی: «اِقْرَأْ کِتابَکَ کَفی بِنَفْسِکَ الیَومَ» : یُذَکَّرُالعَبدُ جَمیعَ ما عَمِلَ وما کُتِبَ علَیهِ ؛ کأنَّهُ فَعَلَهُ تِلکَ السّاعَةِ ، فلِذلکَ قالوا : «یا وَیْلَتَنا ما لِهذا الکِتابِ لا یُغادِرُ صَغیرَةً وَ لا کَبیرَةً إلاّ أحْصاها ؟!»
امام صادق علیه‌السلام - درباره آیه «بخوان نامه‌ات را امروز تو برای رسیدگی به حسابت بسنده‌ای»- : تمام کارهایی را که بنده انجام داده و آنچه برای او نوشته شده‌است ، به او یادآوری می‌شود به طوری که گویی در همان لحظه انجامشان داده‌است . به همین دلیل می‌گویند : «وای بر ما ! این چه نوشته‌ای است که هیچ کوچک و بزرگی را از قلم نینداخته است» .
تفسیر العیّاشیّ : 2 / 328 / 35 منتخب میزان الحکمة : 416

پیامک45

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام
فی قَولِه تَعالی : «وَ کُلَّ إنْسانٍ ألْزَمْناهُ طائرَهُ فی عُنُقِه»:یَقولُ : خَیرُهُ وشَرُّهُ مَعَهُ حَیثُ کانَ ، لا یَستَطیعُ فِراقَهُ حَتّی یُعطی کِتابَهُ یَومَ القِیامَةِ بِما عَمِلَ ؛
امام باقر علیه‌السلام - درباره آیه «و کردار نیک و بد هر کس را به گردن او آویخته‌ایم»- : هر جا که باشد ، نیک و بد او نیز با اوست و نمی‌تواند از آنها جدا شود ، تا آن که در روز قیامت نامه اعمالش به او داده می‌شود .
تفسیر القمّی : 2 / 17 منتخب میزان الحکمة : 416

پیامک46

امام صادق علیه‌السلام :
إذا کانَ یومَ القِیامَةِ نادی مُنادٍ : أینَ الصَّدودُ لِأولِیائی ؟ فیَقومُ قَومٌ لَیسَ عَلی وُجوهِهِم لَحمٌ ، فیُقالُ : هؤلاءِ الّذینَ‌آذَوُا المُؤمِنینَ ونَصَبوا لَهُم وعانَدوهُم وعَنَّفوهُم فی دِینِهِم ، ثُمَّ یُؤمَرُ بهِم إلی جَهَنَّم ؛
چـون روز قـیامـت شـود ، آواز دهـنده‌ای بانگ برآورد : کجایند کسانی که از دوستان من روی گرداندند (یا آنها را از حقوقشان محروم ساختند، یا آنان را ریشخند کردند) ؟ پس ، گروهی که در چهره‌شان گوشتی وجود ندارد ، برخیزند ؛ گفته شود : اینان کسانی هستند که مؤمنان را آزار دادند و با آنان دشمنی و عناد ورزیدند و به خاطر دینشان ایشان را سخت سرزنش کردند ؛ آن گاه فرمان داده شود که آنها را به دوزخ برند .
الکافی : 2 / 351 / 2

پیامک47

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
فی قولهِ تعالی : «یَومَ نَحشُرُ المُتَّقینَ إلَی الرَّحْمنِ وَفْدا»: إنَ‌الوَفدَ لا یَکونونَ إلاّ رُکبانا ، اُولئکَ رِجالٌ اتَّقَوا اللّه‌َ فأحَبَّهُمُ اللّه‌ُ وَاختَصَّهُم ورَضِیَ أعمالَهُم ، فسَمّاهُمُ المُتَّقینَ ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- دربـاره آیـه«روزی کـه پرهیزگاران را در پیشگاه خدای رحمان به صورت فرستادگان گرد آوریم»- فرمودند: فرستادگان، جز سواره نیستند . آنان مردمانی هستند که تقوای خدا در پیش گرفتند . پس خداوند دوستدار آنها شد و برگزیدشان و از کارهایشان خشنود گردید و از این رو ، آنان را پرهیزگاران نامید .
الکافی : 8 / 95 / 69 منتخب میزان الحکمة : 414

پیامک48

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
إنَّکُم مُلاقو اللّه حُفاةً‌عُراةً غُرْلاً؛
همانا شما به‌صورت پابرهنه و عریان و ختنه ناشده، خدا را دیدار می‌کنید .
الترغیب والترهیب : 4 / 384 / 11 منتخب میزان الحکمة : 414

پیامک49

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُّ مَن وَرَدَ القِیامَةَ عَطشانٌ ؛
در روز قیامت، همگان تشنه وارد می‌شوند .
کنز العمّال : 38938

پیامک50

امام سجّاد علیه‌السلام :
أشَدُّ ساعاتِ‌ابنِ آدَمَ ثَلاثُ ساعاتٍ : السّاعَةُ الّتی یُعایِنُ‌فیها مَلَکَ المَوتِ، والسّاعَةُ الّتی یَقومُ فیها مِن قَبرِهِ، والسّاعَةُ الّتی یَقِفُ فیها بَینَ یَدَیِاللّه تَبارَکَ وتَعالی؛
سخت‌ترین لحظات فـرزند آدم سـه لحظه است: لحظه‌ای که فرشته مرگ را می‌بیند، لحظه‌ای که از گور خود بر می‌خیزد و لحظه‌ای که در پیشگاه خداوند تبارک و تعالی می‌ایستد .
الخصال : 119 / 108 منتخب میزان الحکمة : 414

پیامک51

امام صادق علیه‌السلام :
قالَ عیسَی بنُ‌مَریَمَ علیهماالسلام لِجَبرَئیلَ علیه‌السلام : مَتی قِیامُ السّاعَةِ ؟ فَانتَفَضَ جَبرَئیلُ انتِفاضَةً اُغمِیَ علَیهِ مِنها ، فلَمّا أفاقَ قالَ : یا روحَ اللّه، ما المَسؤولُ أعلَمُ بِها مِنَ السّائلِ ، ولَهُ مَن فی السَّماواتِ والأرضِ ، لا تَأتیکُم إلاّ بَغتَةً ؛
عیسی بن مریم علیهماالسلام از جبرئیل علیه‌السلام پرسید: کی قیامت بر پا می‌شود؟ جبرئیل چنان بیتاب و مضطرب شد که از هوش رفت و چون به هوش آمد ، گفت : ای روح اللّه ! من در این باره بیشتر از تو نمی‌دانم. هر آن‌که در آسمانها و زمین است از آنِ خداست، قیامت جز ناگهانی و بی‌خبر بر شما وارد نمی‌شود .
قصص الأنبیاء : 271 / 346 منتخب میزان الحکمة : 414

پیامک52

امام سجّاد علیه‌السلام :
مِن مَواعِظِهِ: اِعلَمْ یَابنَ آدَمَ أنَّ مِن وَراءِ هذا أعظَمَ وأفظَعَ وأوجَعَ لِلقُلوبِ یَومَ القِیامَةِ ، ذلکَ یَومٌ مَجموعٌ لَهُ النّاسُ وذلکَ یَومٌ مَشهودٌ ، یَجمَعُ اللّه‌ُ فیهِ‌الأوَّلینَ والآخِرینَ ؛
بدان ای پسر آدم ، که در پس امروز روزی بزرگتر و ترسناکتر و درد آورتر برای دلهاست و آن روز قیامت است . در آن روز مردم گرد آورده می‌شوند و در آن روز همگان حاضر می‌شوند . در آن روز خداوند اولین و آخرین خلایق را جمع می‌کند .
الکافی : 8 / 73 / 29 منتخب میزان الحکمة : 412

پیامک53

امام علی علیه‌السلام :
اِسمَعْ یاذَا الغَفلَةِ والتَّصریفِ مِن ذی الوَعظِ والتَّعریفِ ، جُعِلَ یَومُ الحَشرِ یَومَ العَرضِ والسُّؤالِ والحِباءِ والنَّکالِ ، یَومَ تُقلَبُ إلَیهِ أعمالُ الأنامِ ، وتُحصی فیهِ جَمیعُ الآثامِ ، یَومَ تَذوبُ مِنَ النُّفوسِ أحداقُ عُیونِها ، وتَضَعُ الحَوامِلُ ما فی بُطونِها؛
ای بی‌خبر گمراه ! بشنو از اندرزگوی راهنما ، روز رستاخیز ، روز عرضه اعمال و بازخواست و پاداش و کیفر قرار داده شده‌است ، روزی که کارهای مردم به آن جا برگردانده می‌شود و همه گناهان شماره می‌گردد ، روزی که حلقه چشمها گداخته می‌شود و آبستنها آنچه در شکم دارند ، فرو می‌نهند .
أمالی الطوسی : 653 / 1353 منتخب میزان الحکمة : 414

پیامک54

امام علی علیه‌السلام :
وذلکَ یَومُ یَجمَعُ اللّه‌ُ فیهِ الأوَّلینَ والآخِرینَ لِنِقاشِ الحِسابِ وجَزاءِ الأعمالِ ، خُضوعا قِیاما ،قَد ألجَمَهُمُ العَرَقُ ، ورَجَفَت بهِمُ الأرضُ ، فَأحسَنُهُم حالاً مَن وَجَدَ لِقَدَمَیهِ مَوضِعا ، ولِنَفَسِهِ مُتَّسَعا !
روز قیامت روزی است که خداوند همگان را ، از اولین نفر تا آخرین نفر ، برای رسیدگی به حسابشان و جزای اعمالشان گرد می‌آورد ، در حالی که به سر به زیر و خاضع ایستاده‌اند و عرق از سر و رویشان می‌ریزد و زمین آنها را می‌لرزاند . (در آن روز) نیکو حالترین مردم کسی است که جای پایی بیابد و برای خود جایی پیدا کند !.
نهج البلاغة : الخطبة 102 منتخب میزان الحکمة : 414

پیامک55

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُبعَثُ اُناسٌ مِن قُبورِهِم یَومَ‌القِیامَةِ تأجَّجُ أفواهُهُم نارا ، فقیلَ لَهُ: یا رسولَ اللّه، مَن هؤلاءِ؟ قالَ : الّذینَ یَأکُلونَ أموالَ الیَتامی ...؛
روز قـیامت عـدّه‌ای از گورهایشان بـیرون می‌آیند در حالی که از دهان‌های آنها آتش زبانه می‌کشد. عرض شد: ای رسول خدا ، آنان چه کسانی هستند؟ فرمودند: کسانی که اموال یتیمان را می‌خورند .
تفسیر العیاشی : 1 / 225 / 47 منتخب میزان الحکمة : 620

پیامک56

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
إنّ فی الجَنّةِ دارا یُقالُ لَها : دارُ الفَرَحِ ، لایَدخُلُها إلاّ مَن فَرَّحَ یَتامَی المُؤمنینَ ؛
در بهشت سرایی است که به آن «شادی سرا» گفته می‌شود و تنها کسی وارد آن می‌شود که ایتام مؤمنان را شاد سازد .
کنزالعمّال : 6008 منتخب میزان الحکمة : 620

پیامک57

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ألا اُخبِرُکُم عَنِ الأجوَدِ الأجوَدِ ؟ اللّه الأجوَدُ الأجوَدُ ، وأنا أجوَدُوُلدِ آدَمَ ، وأجوَدُکُم مِن بَعدی رَجُلٌ عُلِّمَ عِلما فنَشَرَ عِلمَهُ ، یُبعَثُ یَومَ القِیامَةِ اُمَّةً وَحدَهُ ، ورَجُلٌ جادَ بِنَفسِهِ للّه عز و جل حَتّی یُقتَلَ ؛
آیا شما را از بخشنده‌ترین بخشنده خبر ندهم؟ خداوند بخشنده‌ترین بخشنده است . و من بخشنده‌ترین فرزند آدم هستم و بعد از من بخشنده‌ترین شما ، مردی است که دانش را آموزش دهد و از این راه دانش او پخش شود . او در روز قیامت به تنهایی همچون یک امّت برانگیخته می‌گردد و نیز مردی که در راه خداوند عز و جل جانبازی کند تا کشته شود .
الترغیب والترهیب : 1 / 119 / 5 منتخب میزان الحکمة : 400

پیامک58

امام صادق علیه‌السلام :
أشَدُّ النّاسِ عَذاباعالِمٌ لا یُنتَفَعُ مِن عِلمِهِ بِشَیءٍ ؛
در میان مردمان (گنهکار) سخت‌ترین عذاب را عالمی دارد که از علم خود کمترین سودی نبرد .
بحار الأنوار : 2 / 37 / 53

پیامک59

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یَطَّلِعُ قَومٌ مِن أهلِ الجَنّةِ‌عَلی قَومٍ مِن أهلِ النّارِ فیَقولونَ : ما أدخَلَکُمُ النَّارَ وقَد دَخَلنا الجَنَّةَ لِفَضلِ تَأدیبِکُم وتَعلیمِکُم ؟! فیَقولونَ : إنّا کُنّا نَأمُرُ بِالخَیرِ ولا نَفعَلُهُ ؛
گروهی از بهشتیان ، به گروهی از دوزخیان می‌نگرند و می‌گویند : ما به برکت تربیت و آموزش شما به بهشت رفتیم . چه شده است که شما خود به دوزخ افتاده‌اید ؟ گویند : ما به نیکی فرمان می‌دادیم ولی خود به آن عمل نمی‌کردیم .
مکارم الأخلاق : 2 / 364 / 2661

پیامک60

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أنا أوّلُ وافِدٍ علَی العَزیزِ الجَبّارِ یَومَ القِیامَةِ وکِتابُهُ وأهلُ بَیتی ثُمّ اُمَّتی، ثُمّ أسألُهُم: ما فَعَلتُم بکِتابِ اللَّهِ وبأهلِ بَیتی؟؛
من و کتاب خدا و اهل بیت من، نخستین گروهی هستیم که در روز قیامت بر خدای عزیز جبار وارد می‌شویم و سپس امت من. آنگاه من از آنها می‌پرسم که با کتاب خدا و با اهل بیتِ من چه کردید؟
الکافی: ج 2، ص 600، ح 4

پیامک61

رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
یا عَلیُّ اَلعَقلَ مَا اکتُسِبَت بِهِ الجَنَّةُ وَطُلِبَ بِهِ رِضَی الرَّحمنِ؛
ای علی! عقل چیزی است که با آن بهشت و خشنودی خداوند رحمان به دست می‌آید.
کنزالعمال، ج13، ص151، ح36472

پیامک62

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
ما مِن ساعَةٍ تَمُرُّ بِابن آدَمَ لَم یُذکَر اللهُ فیها إلّا حَسِرَ عَلَیها یَومَ القیامَةِ.
هر لحظه ای که بر فرزند آدم بگذرد و او به یاد خدا نباشد روز قیامت حسرتش را خواهد خورد.
کنز العمال ح1819

پیامک63

امام صادق (علیه‌السلام ) فرمودند:
اَلْخَیْرُ کُلُّهُ اَمامَکَ وَ اِنَّ الشَّرَّ کُلَّهُ اَمامَکَ وَ لَنْ تَری الخَیْرَ وَ الشَّرَّ اِلاّ بَعْدَ الاْآخِرَةِ لاَِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ الْخَیْرَ کُلَّهُ فِی الْجَنَّةِ وَ الشَّرَّ کُلَّهُ فِی النّارِ؛
همه خوبی‌ها و بدی‌ها در مقابل توست و هرگز خوبی و بدی واقعی را جز در آخرت نمی‌بینی، زیرا خداوند همه خوبی‌ها را در بهشت و همه بدی‌ها را در جهنم قرار داده است.
تحف العقول، ص 306

پیامک64

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
لِیَتَزَوَّدِ العَبدُ مِن دُنیاهُ لآِخِرَتِهِ ، وَ مِن حَیاتِهِ لِمَوتِهِ وَ مِن شَبابِهِ لِهَرَمِهِ ، فَاِنَّ الدُّنیا خُلِقَت لَکُم وَ اَ نتُم خُلِقتُم لِلخِرَةِ ؛
انسان باید برای آخرتش از دنیا، برای مرگش از زندگی و برای پیری‌اش از جوانی، توشه برگیرد، چرا که دنیا برای شما آفریده شده و شما برای آخرت آفریده شده‌اید .
تنبیه الخواطر، ج 1، ص 131

پیامک65

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا تَـکُن مِمَّن یَرجُو الآخِرَةَ بِغَیرِ العَمَلِ... یَنهی وَ لا یَنتَهی وَ یَمُرُ بِما لا یَتی... ؛
از کسانی مباش که بی‌عمل، به آخرت امید دارند... از گناه باز می‌دارند، اما خود باز نمی‌ایستند، به کارهایی فرمان می‌دهند که خود انجام نمی‌دهند.
نهج البلاغه، حکمت 150

پیامک66

امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند:
انما امروا بالصوم لکی یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا علی فقر الاخر؛
مردم به انجام روزه امر شده‌اند تا درد گرسنگی و تشنگی را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگی آخرت را بیابند.
(وسائل الشیعه، ج 4، ص 4، ح 5 _ علل الشرایع، ص 10)

پیامک67

امام محمد باقر (علیه‌السلام) فرمودند:
الجَبّارونَ اَبعَدُ النّاس منَ اللهِ عزُّ و جلَّ یومَ القیامَةِ؛
دورترین مردم ار خداوند عزّو جل در روز قیامت سرکشانِ متکبّر هستند.
(جهادالنفس، ص254)

پیامک68

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّ مِن اَعظَمِ النّاسِ حَسرَهً یَومَ القِیامَهِ، مَن وَصفَ عَدلاً ثُمَّ خالَفَهُ اِلَی غَیرِه؛
پشیمان ترین شخص در روز قیامت، کسی است که برای مردم از عدالت سخن بگوید، اما خودش به دیگران عدالت روا ندارد.
(وسائل الشیعه، ج15، ص 295)

پیامک69

امام باقر (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّما یُداقُّ اللهُ العِبادَ فی الحِسابِ یَومَ القِیامَةِ علی قَدرِ ما اَتاهُم مِن العُقُولِ فِی الدُّنیا؛
خدا در روز قیامت نسبت به حساب بندگانش به اندازه عقلی که در دنیا به آنها داده است باریک بینی می کند.
(اصول کافی، ج 1، ص 12)

پیامک70

امام حسین (علیه‌السلام) فرمودند:
لا یأمَن یومَ القیامَةِ إلاّ مَن خافَ الله فِی الدُّنیا؛
کسی در قیامت در امان نیست مگر کسی که در دنیا ترس از خدا در دل داشت.
(مناقب ابن شهر آشوب، ج4، ص 69)

پیامک71

امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند:
مَـن فـرّج عن مـومـن فـرّج الله عَن قَلبه یـَوم القیامة؛
هر کس اندوه و مشکلی را از مومنی بر طرف نماید خداوند در روز قیامت انـدوه را از قلبش بر طرف سازد.
(اصول کافی، ج 3، ص 268)

پیامک72

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
إنَّ اعظَمَ الحَسَرَاتِ یَومَ القیامَةِ حَسرَةُ رَجُل کَسَبَ مالاً فی غَیرِ طاعَةِ اللهِ فوَرِثَهُ رَجُلٌ فانفَقَهُ فی طاعَةِ اللهِ سُبحانَهُ فَدَخَلَ بِهِ الجَنّة وَ دَخَلَ الاوَّلُ بِهِ النّارَ.
روز قیامت بزرگترین افسوس،ُ افسوس مردی است که مالی را به ناروا گردآورده به دوزخ رود و آن مال را برای کسی به ارث گذارد که در طاعت خداوند سبحان خرجش نموده به بهشت رود.
(نهج البلاغه حکمت 429)

پیامک73

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
اَوَّلُ ما یوضَعُ فی میزانِ العَبدِ یَومَ القیامَةِ حُسنُ خُلقِهِ؛
نخستین چیزی که روز قیامت در ترازوی اعمال بنده گذاشته می‌شود، اخلاق خوب اوست.
(قرب الإسناد، ص 46، ح 149)

پیامک74

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اِذا ماتَ اَحَدُکُم فَقَد قامَت قیامَتُهُ، یَری ما لَهُ مِن خَیرٍ وَ شَرٍّ؛
هرگاه یکی از شما بمیرد، قیامتش برپا می‌شود و خوبی‌ها و بدی‌های خود را می‌بیند.
(کنزالعمّال، ح 42123)

پیامک75

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
وَ مَن شَهِدَ شَهادَةَ حَقٍّ لِیُحیِیَ بِها حَقَّ امرِی‌ءٍ مُسلِمٍ اَتی یَومَ القیامَةِ وَ لِوَجهِهِ نورٌ مَدَّ البَصَرِ تَعرِفُهُ الخَلایِقُ بِاسمِهِ وَ نَسَبِهِ ؛
کسی که برای زنده کردن حق یک مسلمان، شهادت حقّ بدهد، روز قیامت در حالی آورده می‌شود که پرتو نور چهره‌اش، تا چشم کار می‌کند دیده می‌شود و خلایق او را به نام و نسب می‌شناسند.
(کافی، ج 7، ص 381، ح 1)

پیامک76

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
روز قیامت فردی را می‌آورند و او را در پیشگاه خداوند نگه می‌دارند و کارنامه‌اش را به او می‌دهند، اما حسنات خود را در آن نمی‌بیند. عرض می‌کند: الهی! این کارنامه من نیست! زیرا من در آن طاعات خود را نمی‌بینم! به او گفته می‌شود: پروردگار تو نه خطا می‌کند و نه فراموش. عمل تو به سبب غیبت کردن از مردم بر باد رفت. سپس مرد دیگری را می‌آورند و کارنامه‌اش را به او می‌دهند. در آن طاعت بسیاری را مشاهده می‌کند. عرض می‌کند: الهی! این کارنامه من نیست! زیرا من این طاعات را بجا نیاورده‌ام! گفته می‌شود: فلانی از تو غیبت کرد، حسنات او به تو داده شد.
(جامع الاخبار، ص 412)

پیامک77

امام حسین (علیه السلام)فرمودند:
اَلبُکاءُ مِن خَشیةِ اللهِ نَجآةٌ مِنَ النّارِ؛
گریه از ترس خدا سبب نجات از آتش جهنّم است
(حیات امام حسین، ج 1، ص 183)

پیامک78

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّما خُلِّدَ أَهلُ النّارِ فِی النّارِ لأَِنَّ نیّاتَهُم کانَت فِی الدُّنیا أَن لَو خُلِّدُوا فیها أَن یَعصُوا اللّه‌َ أَبَدا وَإِنَّما خُلِّدَ أَهلُ الجَنَّةِ فِی الجَنَّةِ لأَِنَّ نیّاتَهُم کانَت فِی الدُّنیا أَن لَو بَقُوا فیها أَن یُطیعُوا اللّه‌َ أَبَدا فَبِا النِّیّاتِ خُلِّدَ هؤُلاءِ وَهؤُلاءِ ثُمَّ تَلاقَو لَهُ تَعالی: (قُل کُلٌّ یَعمَلُ عَلی شاکِلَتِهِ) قالَ: عَلی نیَّتِهِ؛
جهنمیان از این رو در آتش جاویدانند که در دنیا نیّتشان این بود که چنانچه تا ابد زنده بمانند تا ابد خدا را نافرمانی کنند و بهشتیان نیز از این‌رو در بهشت جاویدانند که در دنیا بر این نیت بودند که اگر برای همیشه ماندگار باشند برای همیشه خدا را فرمان برند. پس، جاودانگی هر دو گروه به سبب نیتهایشان است. آن‌گاه حضرت این آیه را تلاوت کردند: «بگو هر کس طبق نیت خود عمل می‌کند».
(کافی، ج2، ص85، ح5)

پیامک79

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لَو أَنَّ دَلوا صُبَّ مِن غِسلینٍ فی مَطلَعِ الشَّمسِ لَغَلَت مِنهُ جَماجِمُ مَن فی مَغرِبِها؛
اگر یک سطل از چرک و خون دوزخیان در شرق عالم ریخته شود بر اثر آن جمجمه کسانی که در غرب عالمند به جوش می‌آید.
(امالی طوسی، ج1، ص533، ح1162)

پیامک80

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلا وَ مَن اَکَلَهُ الحَقُّ فَاِلَی الجَنَّةِ وَ مَن اَکَلَهُ الباطِلُ فَاِلَی النّارِ؛
بدانید که هر کس در راه حق از دنیا برود، به بهشت و هر کس در راه باطل از دنیا برود، به جهنم می‌رود.
(نهج البلاغه، نامه 17)

پیامک81

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) :
فی قَولِهِ تَعالی (یا حَسرَتَنا عَلی ما فَرَّطنا) اَلحَسرَةُ أَن یَری أَهلُ النّارِ مَنازِلَهُم مِنَ الجَنَّةِ فِی الجَنَّةِ فَتِلکَ الحَسرَةُ؛
درباره آیه «دریغا که کوتاهی کردیم» فرمودند: دریغ از این روست که جهنمیان جایگاه بهشتی خود را در بهشت می‌بینند. این موجب حسرت می‌شود.
(الدرالمنثور، ج3، ص9)

پیامک82

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أَوَّلُ مَن یَدخُلُ النّارَ أَمیرٌ مُتَسَلِّطٌ لَم یَعدِل، وَذو ثَروَةٍ مِنَ المالِ لَم یُعطِ المالَ حَقَّهُ وَفَقیرٌ فَخورٌ؛
اولین کسی که به جهنم می‌رود فرمانروای قدرتمندی است که به عدالت رفتار نمی‌کند و ثروتمندی که حقوق مالی خود را نمی‌پردازد و نیازمند متکبر.
(عیون الاخبارالرضا، ج1، ص31، ح20)

پیامک83

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أَکثَرُ ما یُدخِلُ النّاسَ النّارَ الأَجوَفانِ: الفَمُ وَالفَرجُ؛
دو چیز میان تهی بیش از همه مردم را به جهنم می‌برد: دهان و شرمگاه.
(کنزالعمال، ج16، ص103، ح44071)

پیامک84

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أَدنی اَهلِ النّارِ عَذابا یَنتَعِلُ بِنَعلَینِ مِن نارٍ یَغلی دِماغُهُ مِن حَرارَةِ نَعلَیهِ؛
کم عذاب‌ترین اهل جهنم دو کفش از آتش به پا دارد که از حرارت آنها مغزش به جوش می‌آید.
(کنزالعمال، ج14، ص527، ح39507)

پیامک85

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلخَیرُ کُلُّهُ اَمامَکَ وَ اِنَّ الشَّرَّ کُلَّهُ اَمامَکَ وَ لَن تَری الخَیرَ وَ الشَّرَّ اِلاّ بَعدَ الآخِرَةِ لاَِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ الخَیرَ کُلَّهُ فِی الجَنَّةِ وَ الشَّرَّ کُلَّهُ فِی النّارِ؛
همه خوبی‌ها و بدی‌ها در مقابل توست و هرگز خوبی و بدی واقعی را جز در آخرت نمی‌بینی، زیرا خداوند همه خوبی‌ها را در بهشت و همه بدی‌ها را در جهنم قرار داده است.
(تحف العقول، ص 306)

پیامک86

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلْخَیْرُ کُلُّهُ اَمامَکَ وَ اِنَّ الشَّرَّ کُلَّهُ اَمامَکَ وَ لَنْ تَری الخَیْرَ وَ الشَّرَّ اِلاّ بَعْدَ الاْآخِرَةِ لاَِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ الْخَیْرَ کُلَّهُ فِی الْجَنَّةِ وَ الشَّرَّ کُلَّهُ فِی النّارِ؛
همه خوبی‌ها و بدی‌ها در مقابل توست و هرگز خوبی و بدی واقعی را جز در آخرت نمی‌بینی، زیرا خداوند همه خوبی‌ها را در بهشت و همه بدی‌ها را در جهنم قرار داده است.
(تحف العقول، ص 306)

پیامک87

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ اَدنی اَهلِ الجَنَّةَ مَنزِلاً لَو نَزلَ بِه الثّقَلانِ الجِنُّ وَالاِنسُ لَوَسِعَهُم طَعاما وَشَرابا وَلایَنقُصُ مِمّا عِندَهُ شَی ءٌ؛
کمترین فرد بهشت چنان است که اگر جن و انس میهمان او شوند همه را با خوردنی و آشامیدنی پذیرایی کند و از آنچه دارد چیزی کم نشود.
(بحارالأنوار، ج8، ص120، ح11)

پیامک88

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلا وَ مَن اَکَلَهُ الحَقُّ فَاِلَی الجَنَّةِ وَ مَن اَکَلَهُ الباطِلُ فَاِلَی النّارِ؛
بدانید که هر کس در راه حق از دنیا برود، به بهشت و هر کس در راه باطل از دنیا برود، به جهنم می رود.
(نهج البلاغه، نامه 17)

پیامک89

اَلحَقُّ طَریقُ الجَنَّةِ وَ الباطِلُ طَریقُ النّارِ وَ عَلی کُلِّ طَریقٍ داعٍ؛
حق، راه بهشت است و باطل، راه جهنم و بر سر هر راهی دعوت کننده ای است.
(نهج السعادة، ج 3، ص 291)

پیامک90

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لَذّاتُها لاتُمَلُّ وَمُجتَمِعُها لایَتَفَرَّقُ وَسُکّانُها قد جاوَروا الرَّحمنَ وَقامَ بَینَ اَیدیهِمُ الغِلمانُ بِصِحافٍ مِن الذَّهبِ فیها الفاکِهَةُ والرَّیحانُ؛
لذتها و خوشیهای بهشت دل را نمی زند، انجمن آن از هم نمی پاشد، ساکنانش در پناه خدای رحمانند و در برابر آنان غلامانی با طبق های زرین پر از میوه و گل های خوشبو ایستاده اند.
(امالی طوسی، ج1، ص29، ح31)

پیامک91

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنّ تَقوَی اللّه مِفتاحُ سَدادٍ ، وذَخیرَةُ مَعادٍ ، وعِتقٌ مِن کُلِّ مَلَکَةٍ ، ونَجاةٌ مِن کُلِّ هَلَکَةٍ ، بِها یَنجَحُ الطّالِبُ ، ویَنجو الهارِبُ ، وتُنال الرَّغائبُ؛
تقوای خدا، کلید پاکی و درستی و اندوخته‌ای برای معاد و باعث آزادی از هر بندگی و رهایی از هر نابودی است. به وسیله تقواست که جوینده به مطلوبش می‌رسد و گریزانِ (از عذاب و کیفر الهی) رهایی می‌یابد و به خواست‌ها رسیده می‌شود.
(نهج البلاغة، خطبه 230)

پیامک92

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
خَیرُ بَیتٍ فِی المُسلِمینَ بَیتٌ فیهِ یَتیمٌ یُحسَنُ اِلَیهِ وَ شَرُّ بَیتٍ فِی المُسلِمینَ بَیتٌ فیهِ یَتیمٌ یُساءُ إلَیهِ اَنَا وَ کافِلُ الیَتیمِ فِی الجَنَّةِ هکَذا؛
بهترین خانه‌های مسلمانان، خانه‌ای است که در آن یتیمی باشد که به او نیکی می‌شود و بدترین خانه های مسلمانان خانه‌ای است که در آن یتیمی باشد که با او بدی می‌شود، من و سرپرست یتیم در بهشت مانند دو انگشت همراهیم.
(نهج الفصاحه، ح 1510)

پیامک93

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اِذا ماتَ اَحَدُکُم فَقَد قامَت قیامَتُهُ، یَری ما لَهُ مِن خَیرٍ وَ شَرٍّ؛
هرگاه یکی از شما بمیرد، قیامتش برپا می‌شود و خوبی‌ها و بدی‌های خود را می‌بیند.
(کنزالعمّال، ح 42123)

پیامک94

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
یَروی عَن رَبِّهِ تَبارَکَ وَتَعالی ـ حُقَّت مَحَبَّتی عَلَی المُتَزاوِرَینِ فیَّ وَحُقَّت مَحَبَّتی عَلَی المُتَباذِلینَ فیَّ وَهُم عَلی مَنابِرَ مِن نورٍ یَغبِطُهُمُ النَّبیّونَ وَالصِّدّیقونَ بِمَکانِهِم؛
خداوند متعال می فرماید: بر خود واجب کرده ام دوست داشتن کسانی را که به خاطر من به دیدار یکدیگر می روند و کسانی که در راه من به یکدیگر بخشش می نمایند، چنین کسانی (روز قیامت) بر منابری از نورند به گونه ای که پیامبران و صدیقین به جایگاه آنان غبطه می خورند.
(صحیح ابن حبّان، ج2، ص338)

پیامک95

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
مَنِ اشْتاقَ اِلَی الْجَنَّةِ سارَعَ اِلَی الْخَیْراتِ وَ مَنْ اَشْفَقَ مِنَ النّارِ لَهی عَنِ الشَّهَواتِ؛
هر کس مشتاق بهشت است، به سوی نیکی‌ها می‌شتابد و هر کس از جهنم بترسد، از هوا و هوس روی می‌گرداند.
(نورالثقلین، ج 3 ، ص 566، ح 166)

پیامک96

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
مَنْ أَخَذَ لِلْمَظْلومِ مِنَ الظّالِمِ کانَ مَعیَ فِی الْجَنَّةِ تَصاحُبا؛
هر کس داد مظلوم را از ظالم بگیرد، در بهشت با من یار و هم‌نشین باشد.
(بحارالأنوار، ج 75، ص 359، ح 74)

پیامک97

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اِنَّ فِی الجَنَّةِ دارا یُقالُ لَها دارُ الفَرَحِ لایَدخُلُها اِلاّ مَن فَرَّحَ یَتامَی المُؤمِنینَ؛
در بهشت خانه ای هست که آن را شادی سرا گویند و جز آنان که یتیمان مؤمنان را شاد کرده اند وارد آن نمی شوند.
(نهج الفصاحه، ح 864)

پیامک98

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اِنَّ لِلجَنَّةِ بابا یُدعی اَلرَّیّانَ لایَدخُلُ مِنهُ اِلاّ الصّائِمونَ؛
بهشت را دری است که ریّان نامیده می شود از آن در، جز روزه داران وارد نشوند.
(معانی الأخبار، ص 409)

پیامک99

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
فِی الجَنَّةِ ما لا عَینٌ رَأَت وَلا اُذُنٌ سَمِعَت وَلاخَطَرَ عَلی قَلبِ بَشَرٍ؛
در بهشت چیزهایی هست که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده و نه به خاطر کسی گذشته.
(نهج الفصاحه، ح 2060)

پیامک100

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اَلجَنَّةُ بَناؤُها لَبِنَةٌ مِن فِضَّةٍ وَلَبِنَةٌ مِن ذَهَبٍ وَمِلاطُهَا المِسکُ الأَذفَرُ وَحَصباؤُهَا اللُّؤلُؤُ وَالیاقوتُ وَتُربَتُهَا الزَّعفرانُ... ؛
ساختمان بهشت خشتی از نقره و خشتی از طلاست، گِل آن مُشک بسیار خوشبو و سنگریزه آن لؤلؤ و یاقوت و خاک آن زغفران است... .
(نهج الفصاحه، ح 1327)

پیامک101

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
لا تَزولُ قَدَما عَبدٍ یَومَ القیامَةِ حَتّی یُساَ لَ عَن اَربَعٍ عَن عُمُرِهِ فیما اَفناهُ وَ عَن شَبابِهِ فیما اَبلاهُ وَ عَن مالِهِ مِن اَینَ اَ کتَسَبَهُ وَ فیما اَ نفَقَهُ وَ عَن حُبِّنا اَهلَ البَیتِ ؛
انسان، در روز قیامت، قدم از قدم برنمی‌دارد، مگر آن که از چهار چیز پرسیده می‌شود: از عمرش که چگونه گذرانده است، از جوانی‌اش که چگونه سپری کرده، از ثروتش که از کجا به دست آورده و چگونه خرج کرده است و از دوستی ما اهل بیت.
خصال، ص 253، ح 125

پیامک102

امام باقر(علیه السلام ( فرمودند:
اَلبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنفیانِ الفَقرَ وَ یَزیدانِ فِی العُمرِ وَ یَدفَعانِ عَن صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ ؛
کار خیر و صدقه، فقر را می‌بَرند، بر عمر می‌افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور می‌کنند.
ثواب الاعمال، ص 141

پیامک103

امام حسین(علیه السلام ( فرمودند:
ما أَهوَنَ المَوتَ عَلی سَبیلِ نَیلِ العِزِّ وَإِحیاءِ الحَقِّ لَیسَ المَوتُ فی سَبیلِ العِزِّ إِلاّحَیاةً خالِدَةً وَلَیسَتِ الحَیاةُ مَعَ الذُّلِّ إِلاَّ المَوتَ الَّذی لاحَیاةَ مَعَهُ؛
چه آسان است مرگی که در راه رسیدن به عزّت و احیای حق باشد، مرگ عزتمندانه جز زندگی جاوید و زندگی ذلیلانه جز مرگ همیشگی نیست.
احقاق الحق، ج11، ص601

پیامک104

امام علی(علیه السلام ( فرمودند:
مَنْ عَطَفَ عَلَیْهِ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ اَدَّباهُ وَ اَبلَیاهُ وَ اِلَی الْمَنایا اَدْنَیاهُ ؛
شب و روز بر هر کس بگذرد، او را ادب می‌کند، فرسوده‌اش می‌نماید و به مرگ نزدیکش می‌سازد.
کافی، ج 8 ، ص 17، ح 2

پیامک105

امام علی(علیه السلام ( فرمودند:
اَلمَنِیَّةُ وَلاَ الدَّنِیَّةُ وَالتَّقَلُّلُ وَلاَ التَّوَسُّلُ؛
مرگ آری امّا پستی و خواری هرگز، به اندک ساختن آری امّا دست سوی این و آن دراز کردن هرگز.
نهج البلاغه، حکمت 396

پیامک106

امام علی(علیه السلام ( فرمودند:
اَربَعَةُ اَشیاءَ لا یَعرِفُ قَدرَها اِلاّ اَربَعَةٌ : اَلشَّبابُ لا یَعرِفُ قَدرَهُ اِلاَّ الشُّیوخُ وَالعافیَةُ لا یَعرِفُ قَدرَها اِلاّ اَهلُ البَلاءِ وَ الصِّحَةُ لا یَعرِفُ قَدرَها اِلاَّ المَرضی وَ الحَیاةُ لا یَعرِفُ قَدرَها اِلاَّ المَوتی؛
ارزش چهار چیز را جز چهار گروه نمی‌شناسند : جوانی را جز پیران، آسایش را جز گرفتاران، سلامتی را جز بیماران و زندگی را جز مردگان .
مواعظ العددیّه، ص 275

پیامک107

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
فِی الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنها فِی الدُّنیا وَ ثلاثٌ فِی الآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتی فِی الدُّنیا فَیَذهَبُ بِالبَهاءِ وَ یُعَجِّلُ الفَناءَ وَ یَقطَعُ الرِّزقَ وَ اَمّا الَّتی فِی الآخِرَةِ فَسوءُ الحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الخُلودُ فِی النّارِ ؛
زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیایی‌اش این است که: آبرو را می‌بَرد، مرگ را شتاب می‌بخشد و روزی را می‌بُرد و سه پیامد آخرتی‌اش: سختی حسابرسی، خشم خدای رحمان و ماندگاری در آتش است.
خصال، ص 321، ح 3

پیامک108

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرحامِ تُزَ کّی العمالَ وَتُنمی الموالَ وَ تَدفَعُ البَلوی وَتُیَسِّرَ الحِسابَ وَتُنسِئُ فِی الجَلِ؛
صله رحم، اعمال را پاکیزه، اموال را بسیار، بلا را برطرف و حساب (قیامت) را آسان می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد.
کافی، ج 2، ص 157، ح 33

پیامک109

امام صادق(علیه السلام ( فرمودند:
یَعیشُ النّاسُ بِاِحْسانِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَعیشونَ بِاَعْمارِهِمْ وَ یَموتون بِذُنوبِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَموتونَ بِآجالِهِمْ؛
مردم، بیشتر از آن‌که با عمر خود زندگی کنند، با احسان و نیکوکاری خود زندگی می‌کنند و بیشتر از آن‌که با اجل خود بمیرند، بر اثر گناهان خود می‌میرند.
دعوات الراوندی، ص 291، ح 33

پیامک110

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
لِیَتَزَوَّدِ العَبدُ مِن دُنیاهُ لآِخِرَتِهِ ، وَ مِن حَیاتِهِ لِمَوتِهِ وَ مِن شَبابِهِ لِهَرَمِهِ ، فَاِنَّ الدُّنیا خُلِقَت لَکُم وَ اَ نتُم خُلِقتُم لِلخِرَةِ ؛
انسان باید برای آخرتش از دنیا، برای مرگش از زندگی و برای پیری‌اش از جوانی، توشه برگیرد، چرا که دنیا برای شما آفریده شده و شما برای آخرت آفریده شده‌اید .
تنبیه الخواطر، ج 1، ص 131

پیامک111

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اَلْخَیْرُ کُلُّهُ اَمامَکَ وَ اِنَّ الشَّرَّ کُلَّهُ اَمامَکَ وَ لَنْ تَری الخَیْرَ وَ الشَّرَّ اِلاّ بَعْدَ الاْآخِرَةِ لاَِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ الْخَیْرَ کُلَّهُ فِی الْجَنَّةِ وَ الشَّرَّ کُلَّهُ فِی النّارِ؛
همه خوبی‌ها و بدی‌ها در مقابل توست و هرگز خوبی و بدی واقعی را جز در آخرت نمی‌بینی، زیرا خداوند همه خوبی‌ها را در بهشت و همه بدی‌ها را در جهنم قرار داده است.
تحف العقول، ص 306

پیامک112

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا تَـکُن مِمَّن یَرجُو الآخِرَةَ بِغَیرِ العَمَلِ... یَنهی وَ لا یَنتَهی وَ یَمُرُ بِما لا یَتی... ؛
از کسانی مباش که بی‌عمل، به آخرت امید دارند... از گناه باز می‌دارند، اما خود باز نمی‌ایستند، به کارهایی فرمان می‌دهند که خود انجام نمی‌دهند.
نهج البلاغه، حکمت 150

پیامک113

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَفضَلُ النّاسِ عَقلاً أَحسَنُهُم تَقدیرا لِمَعاشِهِ وَأَشَدُّهُمُ اهتِماما بِإِصلاحِ مَعادِهِ؛
عاقل‌ترین مردم کسی است که در امور زندگیش بهتر برنامه‌ریزی کند و در اصلاح آخرتش بیشتر همّت نماید.
نهج الفصاحه، ح 781

پیامک114

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَنْ کانَ فیهِ ثَلاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةُ: یَأْمُرُ بِالْمَعْروفِ وَ یَأْتَمِرُ بِهِ وَ یَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یَنْتَهی عَنْهُ وَ یُحافِظُ عَلی حُدودِ اللّه‌ِ جَلَّ وَ عَلا ؛
هر کس سه خصلت داشته باشد، دنیا و آخرتش سالم می‌ماند: به خوبی فرمان دهد و خود به آن عمل کند، از زشتی باز دارد و خود از آن باز ایستد و از حدود الهی پاسداری کند.
نهج الفصاحه، ح 2939

پیامک115

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
لِیَتَزَوَّدِ العَبدُ مِن دُنیاهُ لآِخِرَتِهِ ، وَ مِن حَیاتِهِ لِمَوتِهِ وَ مِن شَبابِهِ لِهَرَمِهِ ، فَاِنَّ الدُّنیا خُلِقَت لَکُم وَ اَ نتُم خُلِقتُم لِلخِرَةِ ؛
انسان باید برای آخرتش از دنیا، برای مرگش از زندگی و برای پیری‌اش از جوانی، توشه برگیرد، چرا که دنیا برای شما آفریده شده و شما برای آخرت آفریده شده‌اید .
تنبیه الخواطر، ج 1، ص 131

پیامک116

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلدُّنیا أمَدٌ، الآخِرَةُ أبَدٌ ؛
دنیا تمام شدنی و آخرت، همیشگی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث 4

پیامک117

امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
مبادا کاری کنی که عذرت باید به راستی که مؤمن بدی نکند و پوزش نخواهد و منافق پیوسته بدی کند و عذر بخواهد.
تحت‌العقول

پیامک118

امام صادق علیه السلام فرمودند:
من لم یأت قبرالحسین علیه السلام و هو یزعم انه لنا شیعة حتی یموت فلیس هو لنا شیعة و ان کان من اهل الجنة فهو من ضیفان اهل الجنة؛
کسی که به زیارت قبر امام حسین نرود و خیال کند که شیعه ما است و با این حال و خیال بمیرد او شیعه ما نیست و اگر هم از اهل بهشت باشد از میهمانان اهل بهشت خواهد بود.
کامل الزیارات، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ?

پیامک119

قال ابوعبدالله علیه السلام:
من لم یأت قبرالحسین علیه السلام حتی یموت کان منتقص الایمان منتقص الدین، ان ادخل الجنة کان دون المؤمنین فیها؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس به زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) نرود تا بمیرد، ایمانش ناتمام و دینش ناقص خواهد بود به بهشت هم که برود پایین تر از مومنان در آنجا خواهد بود.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

پیامک120

قال الامام الصادق علیه السلام:
من سره ان یکون علی موائد النور یوم القیامة فلیکن من زوارالحسین بن علی علیهماالسلام؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس دوست دارد روز قیامت، بر سر سفره‌های نور بنشیند باید از زائران امام حسین علیه السلام باشد.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ??

پیامک121

عن ابی جعفر و ابی عبدالله علیهماالسلام یقولان:
من احب أن یکون مسکنه و مأواه الجنة، فلا یدع زیارة المظلوم؛
از امام باقر و امام صادق علیهماالسلام نقل شده که فرمودند:
هر کس که می‌خواهد مسکن و مأوایش بهشت باشد، زیارت مظلوم – امام حسین علیه السلام- را ترک نکند.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ????

پیامک122

پیامبرخدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ مِن کَدِّ یَدِهِ ، مَرَّ علی الصِّراطِ کالبَرقِ الخاطِفِ ؛
هر که از دسـتـرنج خود بخورد ، مانند برقِ جهنده ، از صراط بگذرد .
جامع الأخبار : 390 / 1085

پیامک123

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و اما یوم القیامة یجمع الله فیه الاولین و الاخرین للحساب فما من مومن مشی الی الجماعة الا خلف الله - عز و جل - علیه اهوال یوم القیامة ثم یامر به الی الجنة ؛
خداوند در روز قیامت همه انسانها را برای حساب جمع می کند، و هیچ مومنی که در نماز جماعت شرکت نموده نمی ماند، مگر آن که خداوند روز قیامت سختیها و دشواریها را برایش آسان می کند، و سپس دستور میدهد که او را وارد بهشت کنند.
(بحارالانوار، ج 88، ص 6)

پیامک124

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا کان یوم القیامة و جمع الله - عز و جل - الناس فی صعید واحد بعث الله عز و جل الی المؤ ذنین بملائکة من نور معهم الویة و اعلام من نور یقودون جنائب ارمتها زبرجد اخضر حقائبها المسک الاذفر، یرکبها المؤ ذنون فیقومون علیها قیاما تقودهم الملائکة ینادون باعلی صوتهم بالاذان ؛
هنگامی که روز قیامت شود و خداوند همه انسانها را در یک زمین محشور کند، خداوند فرشتگان نور را با پرچمها و علمهایی از نور به سوی اذان گوها بفرستد و آن فرشتگان شترها (یا اسبها) بهشتی را همراه خود به سوی اذان گوها روانه سازند که مهار آن ها از... و ترکه آنها از مشک بسیار نفیس می باشد. اذان گوها بر آن مرکبها سوار می شوند و بر پشت آنها می ایستند، فرشتگان (از روی تجلیل و احترام ) مهار آن مرکبها را می کشند و اذان گوها با صدای بلند اذان می گویند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 615)

پیامک125

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان لحوما محرمة علی النار و هی لحوم المؤ ذنین ؛
همانا، گوشتهایی بر آتش (جهنم ) حرام است (آتش آنها را نمی سوزاند) و آن گوشت بدن اذان گویان است .
(مستدرک الوسایل ، ص 249)

پیامک126

قال علی - علیه السلام -:
یحشر المؤ منون یوم القیامة حوال الاعناق ؛
اذان گویان ، روز قیامت با سرافرازی و سربلندی محشور می شوند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 149)

پیامک127

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و من ترک اوقاتها یدخل الویل . و الویل واد فی جهنم ؛
و کسی که اوقات نماز را ترک کند، داخل در ((ویل )) می شود و ((ویل )) بیابانی در جهنم است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184)

پیامک128

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
تارک الصلاة یسال الرجعة الی الدنیا، و ذلک قول الله تعالی : حتی اذا جاء احدهم الموت قال : ((رب ارجعون ، لعلی اعمل صالحا فیما ترکت ، کلا انها کلمة هو قائلها و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون )) ؛
بی نماز درخواست می کند به دنیا برگردد، و این است سخن خداوند متعال تا گاهی که به یکی از آنان مرگ آمد گوید: ((پروردگارا مرا برگردانید تا شاید عمل شایسته انجام دهم در آن چه بازگذاردم ، نه چنین است آن سخنی است او گوینده اش هست ، و از پشت آن ها تا روزی که برانگیخته شوند برزخ است .))
(بحارالانوار، ج 77، ص 58. اصول وافی ، ج 2، ص 65)

پیامک129

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة عماد الدین ، فمن ترک صلاته متعمدا فقد هدم دینه و من ترک اوقاتها یدخل الویل ، و الویل واد فی جهنم کما قال الله تعالی : ((ویل للمصلین ، الذینهم عن صلاتهم ساهون )) ؛
نماز ستون دین است ، پس کسی که نمازش را عمدا ترک کند دینش را منهدم کرده است ، و کسی که اوقات نماز را ترک کند داخل در ((ویل )) می شود و ویل وادی است در جهنم چنان که خدا فرمود: ویل جای نمازگزاران است آن نمازگزارانی که در نماز خود سهو کننده و غافلند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 202)

پیامک130

قال علی - علیه السلام -:
الا تسمعون الی جواب اهل النار حین سئلوا ((ما سلککم فی سقر؟ قالوا: لم نک من المصلین )) ؛
آیا به پاسخ اهل دوزخ گوش فرا نمی دهید که وقتی از آن ها می پرسند: ((چه چیز شما را گرفتار دوزخ ساخت ؟می گویند: ما از نمازگزاران نبودیم )).
(بحارالانوار، ج 82، ص 224. نهج البلاغه ، خطبه 190)

پیامک131

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک الصلاة متعمدا کتب اسمه علی باب النار ممن یدخلها؛
هرکس عمدا نمازش را ترک کند، بر درب جهنم نامش از دوزخیان نوشته می شود.
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 19090)

پیامک132

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
حافظوا علی الصلوات ، فان الله تعالی : اذا کان یوم القیامة یاتی بالعبد، فاول شی ء یسئله عنه الصلاة ، فان جاء بها تامة ، و الا زخ فی النار ؛
بر نمازها مواظبت کنید ؛ زیرا آن گاه که روز قیامت شد، خداوند عز و جل بنده را می آورد و اول چیزی که از او سؤ ال می کند نماز است ؛ اگر آن را کامل ادا کرده باشد اهل نجات است ، و گرنه به آتش انداخته می شود.
(اصول کافی ، ج 2، ص 70)

پیامک133

قال الرضا - علیه السلام -:
اذا کان یوم القیامة یدعی بالعبد فاول شی ء یسئل عنه الصلاة فاذا جاء بها تامة و الا زخ فی النار ؛
وقتی قیامت شود بنده را می خوانند اول چیزی که از او می پرسند نماز است ، پس اگر نمازش را تام و تمام به جا آورده باشد، نجات می یابد، و اگر نمازش را با شرایط و آداب صحت یا قبولی آن به جا نیاورده باشد، او را به آتش می افکنند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 19)

پیامک134

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اول ما ینظر فی عمل العبد فی یوم القیامة فی صلوته فان قبلت نظر فی غیرها و ان لم تقبل لم ینظر فی عمله بشی ء ؛
اولین چیزی که روز قیامت ، به عمل انسان نگاه می کند، نماز است .اگر نماز قبول شدبه اعمال دیگر هم نگاه می کنند، و اگر نماز مورد قبول واقع نشد، به هیچ عمل دیگر آن توجه نمی کنند.
(میزان الحکمة ، ج 5، ص 374.بحارالانوار، ج 82، ص 227)

پیامک135

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا لقیت الله بالصلوات الخمس المفروضات لم یسالک عما سوی ذلک ؛
هنگامی که خداوند را با نماز پنجگانه واجب ملاقات کردی ، سؤ ال از شما نمی شود ؛ مگر از نمازهای پنجگانه .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 5)

پیامک136

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة جواز علی الصراط ؛
نماز جواز عبور از صراط است .
(بحارالانوار، ج 98، ص 168)

پیامک137

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا کان یوم القیامة یدعی بالعبد فاول شی ء یسئل عنه الصلاة فاذا جاء بها تامة و الا زخ فی النار ؛
هنگامی که روز قیامت فرا می رسد، اولین چیزی که از انسان سؤ ال می کنند نماز است ، اگر انسان نماز را کامل به جا آورد (در رحمت حق قرار می گیرد) و اگر چنین نباشد، وی را به درون آتش می افکنند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 16)

پیامک138

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
تحترقون تحترقون فاذا صلیتم الفجر غسلتها، ثم تحترقون تحترقون فاذا صلیتم الظهر غسلتها، ثم تحترقون تحترقون فاذا صلیتم العصر غسلتها، ثم تحترقون فاذا صلیتم المغرب غسلتها، ثم تحترقون فاذا صلیتم العشاء غسلتها، ثم تنامون فلایکتب علیکم حتی تغسلوا؛
اعمالتان ، شما را به دوزخ رهنمون می سازد و گویی آتش شما را در بر گرفته است تا آن که نماز بامداد را به جای آورید و بدین گونه گناهان شما پاک می گردد، پس گناهان باز شما را به دوزخ می راند، تا آن که نماز ظهر را به جای آورید و بدین ترتیب گناهانتان را پاک کنید.باز ارتکاب گناهان شما را مستوجب آتش می کند تا آن که نماز عصر را به جای آورید و گناهانتان را بدین صورت پاک کنید.و بدین ترتیب نماز مغرب گناهان عصر را می زداید و نماز عشاء گناهان پیش از خود را پاک می کند، سپس به خواب می روید و تا آن گاه که از خواب برخیزید بر شما گناهی نوشته نخواهد شد.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183. بحارالانوار، ج 82، ص 224)

پیامک139

قال الصادق - علیه السلام -:
یوتی بشیخ یوم القیامة فیدفع الیه کتابه ظاهره مما یلی الناس و لایری الا مساویا فیطول ذلک علیه ، فیقول : یا رب اءتاءمرنی الی النار؟فیقول الجبار جل جلاله : یا شیخ انا استحیی ان اعذبک و قد کنت تصلی لی فی دار الدنیا اذهبوا بعبدی الی الجنة ؛
پیرمردی را در قیامت حاضر می کنند، سپس پرونده عملش را به دستش می دهند، پرونده به صورتی است که مردم آن را می بینند و در آن پرونده جز بدیهای او نمی نگرند.این برنامه به طول می انجامد تا پیرمرد به حضرت حق عرض می کند: امر می کنی که مرا به آتش ببرند؟ خطاب می رسد: ای پیرمرد!من حیا می کنم تو را عذاب کنم ، در حالی که در دنیا برای من نماز خواندی ، ای ملائکه !بنده مرا به بهشت ببرید.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 35، بحارالانوار، ج 82، ص 204)

پیامک140

قال الصادق - علیه السلام -:
ان افضل الاعمال عند الله یوم القیامة ، الصلوة ؛
همانا بهترین عمل در روز قیامت نزد خداوند، نماز است .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 7)

پیامک141

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة مفتاح الجنة ؛
نماز کلید بهشت است .
(نهج الفصاحه ، حدیث 1588)

پیامک142

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
یَحشُرُ اللّه‌ُ عز و جل اُمَّتییَومَ القِیامَةِ بَینَ الاُمَمِ غُرّا مُحَجَّلِینَ مِن آثارِ الوُضوءِ ؛
خداوند عز و جل در روز قیامت امّت مرا ، بر اثر وضو ، با چهره‌های زیبا و دست و پای سپید محشور می‌کند .
بحار الأنوار : 80/237/11

پیامک143

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أسبِغِ الوُضُوءَ ، تَمُرَّ علی الصِّراطِ مَرَّ السَّحابِ ؛
وضو را کامل بگیر ، تا از صراط همچون ابر بگذری .
بحار الأنوار : 76 / 4 / 8

پیامک144

امام صادق علیه‌السلام :
طَلَبتُ نُورَ القَلبِ فوَجَدتُهُ فی التَّفَکُّرِ والبُکاءِ ، وطَلَبتُ الجَوازَ علَی الصِّراطِ فوَجَدتُهُ فی الصَّدَقَةِ ، وطَلَبتُ نُورَ الوَجهِ فوَجَدتُهُ فی صَلاةِ اللَّیلِ؛
روشنایی دل را جوییدم و آن را در اندیشیدن و گریستن یافتم و گذر از صراط را جوییدم و آن را در صدقه دادن یافتم و نورانیّت چهره را جوییدم و آن را در نماز شب یافتم .
مستدرک الوسائل : 12 / 173 / 13810 منتخب میزان الحکمة : 572

پیامک145

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ فی جَهنَّمَ رَحاءً مِن حَدیدٍ تُطحَنُ بها رُؤوسُ القُرّاءِ ، والعُلَماءِ الُمجرمینَ؛
در دوزخ آسیابی آهنی است ، که با آن سرهای قاریان و عالمان گنهکار آرد می‌شود .
جامع الأخبار : 130 / 254 منتخب میزان الحکمة : 460

پیامک146

امام سجّاد علیه‌السلام :
علَیکَ بالقُرآنِ ، فإنَّ اللّه‌َ خَلـقَ الجَنّـةَ ... وجَعلَ دَرَجاتِها علی قَدْرِ آیاتِ القُرآنِ ، فمَن قَرأَ القُرآنَ قالَ لَهُ : إقْرَأْ وارْقَ ، ومَن دَخـلَ مِنهُمُ الجَنّةَ لَم یَکُنْ فی الجَنّةِ أعلی دَرَجـةً مِنهُ ما خـلا النَّبِیّونَ والصِّدِّیقـونَ ؛
با قرآن باش ؛ زیرا خداوند بهشت را آفرید ... و درجات آن را به اندازه آیات قرآن قرار داد . پس هر که قرآن بخواند ، قرآن به او گوید : بخوان و بالا رو . و هر کس از این افراد وارد بهشت شود در آن جا بلند مرتبه‌تر از او نخواهد بود مگر پیامبران و صدّیقان .
بحار الأنوار : 8 / 133 / 39

پیامک147

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند:
إنّ أوَّلَ ما یُبدَأُ بهِ یَومَ القِیامَةِ صَدَقةُ الماءِ؛
نخستین چیزی که در روز قیامت به آن رسیدگی می‌شود (ثواب) صدقه آب (دادن به تشنه) است .
بحار الأنوار : 96 / 173 / 13

پیامک148

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یبعث النّاس یوم القیمه علی نیّاتهم؛
روز رستاخیز مردم را به کیفیت نیت هایشان برانگیزند.
نهج الفصاحه

پیامک149

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
النّاس یعملون الخیرات و إنّما یعطون أجورهم یوم القیامه علی قدر عقولهم؛
مردم کارهای نیک کنند اما روز قیامت پاداششان را به قدر عقولشان می دهند.
نهج الفصاحه

پیامک150

من شرب الخمر أتی عطشان یوم القیمه؛
هر که شراب نوشد روز قیامت تشنه بیارندش.
نهج الفصاحه

پیامک151

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أحبّ قوما حشره اللَّه فی زمرتهم؛
هر که گروهی را دوست دارد خدا وی را با آنها محشور کند.
نهج الفصاحه

پیامک152

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من إدّان دینا ینوی قضاءه أدّاه اللَّه عنه یوم القیمه؛
هر که دینی به عهده دارد که نیت پرداخت آن دارد، خدا روز قیامت قرض وی را ادا کند.
نهج الفصاحه

پیامک153

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أذنب و هو یضحک دخل النّار و هو یبکی؛
هر که گناه کند و خندان باشد وارد جهنم شود و گریان باشد.
نهج الفصاحه

پیامک154

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قتل عصفورا بغیر حقّ سأله اللَّه عنه یوم القیامه؛
هر که گنجشکی را بناحق بکشد خدا روز قیامت از وی باز خواست کند.
نهج الفصاحه

پیامک155

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کان له وجهان فی الدّنیا کان له یوم القیامه لسانان من نار؛
هر که در دنیا دو رو باشد روز قیامت دو زبان از آتش دارد.
نهج الفصاحه

پیامک156

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من شابّ شیبه فی الإسلام کانت له نورا یوم القیمه؛
هر که مویش در اسلام سفید شود به روز قیامت نور وی خواهد بود.
نهج الفصاحه

پیامک157

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قتل عصفورا عبثا جاء یوم القیمه و له صراخ عند العرش یقول ربّ سل هذا فیم قتلنی فی غیر منفعه؛
هر که گنجشکی را بیهوده بکشد روز قیامت بیابد و نزد عرش فریاد زند و گوید پروردگارا از این بپرس برای چه مرا بی فائده کشت.
نهج الفصاحه

پیامک158

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من ساعه تمرّ بابن آدم لم یذکر اللَّه فیها إلّا حسر علیها یوم القیامه؛
ساعتی بی ذکر خدای بر آدمیزاد نگذرد مگر روز قیامت بر آن حسرت خورد.
نهج الفصاحه

پیامک159

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما الدّنیا فی الآخره إلّا کما یجعل أحدکم إصبعه السّبّابه فی الیمّ فلینظر بم یرجع؛
دنیا نسبت به آخرت چنان است که یکی تان انگشت بزرگ خویش را به دریا نهد بنگرد از دریا چه بر می دارد.
نهج الفصاحه

پیامک160

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یستر عبد عبدا فی الدّنیا إلّا ستره اللَّه یوم القیمه؛
هر بنده ای که در دنیا برای دیگری راز پوشی کند، روز قیامت خدا راز پوش وی شود.
نهج الفصاحه

پیامک161

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تقوم السّاعه حتّی یکون الزّهد و الورع تصنّعا؛
قیامت بپا نشود تا وقتی که زهد و تقوی ساختگی باشد.
نهج الفصاحه

پیامک162

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تزال نفس الرّجل معلّقه بدینه حتّی یقضی عنه؛
جان مرد (پس از مرگ) پیوسته به قرض وی آویخته است تا قرض وی ادا شود.
نهج الفصاحه

پیامک163

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو قیل لأهل النّار إنّکم ماکثون فی النّار عدد کلّ حصاه فی الدّنیا لفرحوا بها و لو قیل لأهل الجنّه إنّکم ماکثون عدد کلّ حصاه لحزنوا و لکن جعل لهم الأبد؛
اگر به جهنمیان گویند که شماره ریگهای دنیا در جهنم خواهید ماند خوش حال شوند و اگر به بهشتیان گویند که به شماره ریگها خواهید ماند غمگین شوند ولی آنها را جاودانی کرده اند.
نهج الفصاحه

پیامک164

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو أنّ قطره من الزّقوم قطرت فی الدّنیا لأفسدت علی أهل الدّنیا معایشهم فکیف بمن تکون طعامه؟؛
اگر قطره ای از زقوم جهنم را در دنیا بچکانند زندگی را بر مردم دنیا تباه خواهد کرد پس آن که خوراکش زقوم است چه خواهد کرد.
نهج الفصاحه

پیامک165

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو أنّ شرره من شرر جهنّم بالمشرق لوجد حرّها من بالمغرب؛
اگر شعله ای از شعله های جهنم به مشرق باشد آن که در مغرب است گرمای آن را احساس کند.
نهج الفصاحه

پیامک166

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو أنّ دلوا من غسّاق یهراق فی الدّنیا لأنتن أهل الدّنیا؛
اگر دلوی از آشامیدنی جهنم را در دنیا بریزند اهل دنیا را متعفن کند.
نهج الفصاحه

پیامک167

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لمعالجه ملک الموت أشدّ من ألف ضربه بالسّیف؛
جان گرفتن فرشته مرگ از هزار ضربت شمشیر سخت تر است.
نهج الفصاحه

پیامک168

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
للرّحم لسان عند المیزان تقول: یا ربّ من قطعنی فاقطعه و من وصلنی فصله؛
خویشاوندی روز حساب زبانی دارد و گوید خدایا هر که مرا برید او را ببر و هر که مرا پیوست او را پیوند ده.
نهج الفصاحه

پیامک169

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ غادر لواء یوم القیامه یعرف به؛
هر خیانتکاری روز قیامت پرچمی دارد که بدان شناخته شود.
نهج الفصاحه

پیامک170

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ شی ء مفتاح و مفتاح الجنّه حبّ المساکین و الفقراء؛
هر چیزی را کلیدی هست و کلید بهشت دوستی مستمندان و فقیران است.
نهج الفصاحه

پیامک171

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیردّنّ الحقوق إلی أهلها یوم القیامه حتّی یقاد للشّاه الجلحاء من الشّاه القرناء تنطحها؛
روز قیامت حقوق کسان را باز پس دهند تا آنجا که از بز شاخ دار که بز بی شاخ را شاخ زده تقاص کنند.
نهج الفصاحه

پیامک172

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ نفس تحشر علی هواها، فمن هوی الکفره فهو مع الکفره و لا ینفعه عمله شیئا؛
هر کسی را با دلبستگیش محشور کنند، هر که به کافران دلبسته باشد با کافران است و عملش سودش ندهد.
نهج الفصاحه

پیامک173

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ موذ فی النّار؛
هر آزارگری در جهنم است.
نهج الفصاحه

پیامک174

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ علم وبال یوم القیامه إلّا من عمل به؛
همه علم ها روز قیامت وبال است مگر علمی که بدان عمل کنند.
نهج الفصاحه

پیامک175

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
القبر أوّل منزل من منازل الآخره؛
قبر، نخستین منزل از منزلهای آخرت است.
نهج الفصاحه

پیامک176

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فی الجنّه ما لا عین رأت و لا أذن سمعت و لا خطر علی قلب بشر؛
در بهشت چیزها هست که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده و نه بر خاطر کسی گذشته.
نهج الفصاحه

پیامک177

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شرّ النّاس منزله یوم القیامه من یخاف لسانه أو یخاف شرّه؛
روز قیامت موقعیت آن کس از همه مردم بدتر است که از زبانش ترسند یا از شرش بیم کنند.
نهج الفصاحه

پیامک178

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّنیا سبعه أیّام من أیّام الآخره؛
عمر دنیا مساوی هفت روز از روزهای آخرتست.
نهج الفصاحه

پیامک179

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجنّه مائه درجه ما بین کلّ درجتین مسیره خمسمائه عام؛
بهشت صد درجه است و فاصله هر دو درجه پانصد سال راه است.
نهج الفصاحه

پیامک180

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجنّه مائه درجه ما بین کلّ درجتین کما بین السّماء و الأرض؛
بهشت صد درجه است و فاصله هر دو درجه مانند زمین و آسمان است.
نهج الفصاحه

پیامک181

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجنّه دار الأسخیاء؛
بهشت خانه سخاوت مندان است.
نهج الفصاحه

پیامک182

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجنّه بناؤها لبنه من فضّه و لبنه من ذهب و ملاطها المسک الأذفر و حصباؤها اللّؤلؤ و الیاقوت و تربتها الزّعفران من یدخلها ینعم لا یبأس و یخلد لا یموت لا تبلی ثیابهم و لا یفنی شبابهم؛
ساختمان بهشت خشتی از نقره و خشتی از طلاست و گل آن مشک اذفر است و سنگریزه آن لؤلؤ و یاقوت است و خاک آن زعفران است و هر که وارد آن شود پیوسته متنعم است و از بدبختی برکنار، جاودان زنده است و نمیرد، لباسشان کهنه نمی شود و جوانیشان پایان نپذیرد.
نهج الفصاحه

پیامک183

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یقبل اللَّه منهم یوم القیامه صرفا و لا عدلا: عاقّ و منّان و مکذّب بالقدر؛
سه کسند که روز رستاخیز خداوند از آنها عوضی نمی پذیرد: عاق و منت گذار و کسی که تقدیر را تکذیب کند.
نهج الفصاحه

پیامک184

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یحجبون النّار: المنّان و عاقّ والدیه و مدمن الخمر؛
سه کسند که میان آنها و جهنم حجابی نیست: منت گذار و عاق پدر و مادر و شراب خوار.
نهج الفصاحه

پیامک185

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه قد حرّم اللَّه علیهم الجنّه مدمن الخمر و العاقّ و الدّیّوث الّذی یقرّ فی أهله الخبث؛
سه کسند که خداوند بهشت را بر آنها حرام کرده است: شراب خوار و آن که پدر و مادر از او ناراضی نباشند و دیوث که بی ناموسی را در خانواده خود ندیده گیرد.
نهج الفصاحه

پیامک186

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّاجر الأمین الصّدوق المسلم مع الشّهداء یوم القیامه؛
تاجر درستکار راست گوی مسلمان روز رستاخیز با شهیدان است.
نهج الفصاحه

پیامک187

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تأکل النّار ابن آدم إلّا أثر السّجود حرّم اللَّه عزّ و جلّ علی النّار أن تأکل أثر السّجود؛
آتش جهنم آدمیزاد را می خورد جز جای سجده را زیرا خداوند جای سجده را بر آتش حرام کرده است.
نهج الفصاحه

پیامک188

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بین یدی السّاعه فتن کقطع اللّیل؛
پیش از رستاخیز فتنه ها پدید آید چون قطعات شب تاریک.
نهج الفصاحه

پیامک189

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بین یدی السّاعه أیّام الهرج؛
پیش از رستاخیز روزگاری آشفته است.
نهج الفصاحه

پیامک190

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بین العبد و الجنّه سبع عقاب أهونها الموت و أصعبها الوقوف بین یدی اللَّه تعالی إذا تعلّق المظلومون بالظّالمین؛
میان بنده و بهشت هفت عقبه است که آسان تر از همه مرگ است و سخت تر از همه توقف در پیشگاه خداست هنگامی که ستم کشان دامن ستمگران را بگیرند.
نهج الفصاحه

پیامک191

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّها النّاس اتّقوا اللَّه فو اللَّه لا یظلم مؤمن مؤمنا إلّا انتقم اللَّه تعالی منه یوم القیامه؛
ای مردم از خدا بترسید به خدا مؤمنی، مؤمنی را ستم نکند جز آن که روز رستاخیز خدا از او انتقام گیرد.
نهج الفصاحه

پیامک192

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما وال ولی فلان و رفق رفق اللَّه تعالی به یوم القیامه؛
هر کس به زمامداری برسد و با مردم به ملایمت و مدارا رفتار کند، خداوند روز قیامت با او مدارا کند.
نهج الفصاحه

پیامک193

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما مسلم شهد له أربعه بخیر أدخله اللَّه تعالی الجنّه؛
هر مسلمانی که چهار تن به نیکی او شهادت دهند خدا او را ببهشت می برد.
نهج الفصاحه

پیامک194

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما رجل تدیّن دینا و هو مجمع أن لا یوفیه إیّاه لقی اللَّه سارقا؛
هر کس قرضی بگیرد و در خاطر داشته باشد که آن را نپردازد مانند دزدان محشور شود.
نهج الفصاحه

پیامک195

أیّما راع لم یرحم رعیّته حرّم اللَّه علیه الجنّه؛
هر کس به زیر دستان خود رحم نکند، خداوند بهشت را بر او حرام کند.
نهج الفصاحه

پیامک196

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما امرأه ماتت و زوجها عنها راض دخلت الجنّه؛
هر زنی که بمیرد و شوهرش از او خشنود باشد، به بهشت می رود.
نهج الفصاحه

پیامک197

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل من یدعی إلی الجنّه الحمّادون الّذین یحمدون اللَّه؛
نخستین کسانی که به بهشت دعوت می شوند، ستایشگرانند که خدا را ستایش می کنند.
نهج الفصاحه

پیامک198

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما یوضع فی میزان العبد نفقته علی أهله؛
نخستین چیزی که در ترازوی بنده می گذارند خرجی است که برای کسان خود کرده است.
نهج الفصاحه

پیامک199

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما یوزن فی المیزان الخلق الحسن؛
نخستین چیزی که در ترازو گذاشته می شود خلق نیک است.
نهج الفصاحه

پیامک200

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما یقضی بین النّاس یوم القیامه فی الدّماء؛
نخستین بار روز رستاخیز میان مردم در باره خونها دادرسی می کنند.
نهج الفصاحه

پیامک201

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما یحاسب به الصّلوه؛
نخستین چیزی که به حساب آن می رسند نماز است.
نهج الفصاحه

پیامک202

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أهون أهل النّار عذابا یوم القیامه رجل یوضع فی أخمص قدمیه جمرتان یغلی منهما دماغه؛
روز رستاخیز از مردم جهنم آن که عذابش از همه آسان تر است مردی است که دو قطعه آتش به کف پایش نهند که از حرارت آن مغز سرش به جوش می آید.
نهج الفصاحه

پیامک203

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أهل الجور و أعوانهم فی النّار؛
ستمگران و یارانشان در جهنمند.
نهج الفصاحه

پیامک204

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی الجنّه ما لا عین رأت و لا أذن سمعت و لا خطر علی قلب أحد؛
در بهشت چیزها هست که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده و نه در خاطر کسی گذشته است.
نهج الفصاحه

پیامک205

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی الجنّه مائه درجه لو أنّ العالمین اجتمعوا فی إحداهنّ لو سعتهم؛
در بهشت صد درجه هست که اگر جهانیان در یکی از آن ها مجتمع شوند در آن جای گیرند.
نهج الفصاحه

پیامک206

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی الجنّه درجه لا ینالها إلّا أصحاب الهموم؛
در بهشت درجه ای هست که جز غم دیدگان بدان نمی رسند.
نهج الفصاحه

پیامک207

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی الجنّه دارا یقال لها دار الفرج لا یدخلها إلّا من فرّح یتامی المؤمنین؛
در بهشت خانه ای هست که آن را خانه خوشحالی نامند و جز کسانی که یتیمان مؤمنان را خوشحال کرده باشند، وارد آن نمی شوند.
نهج الفصاحه

پیامک208

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی الجنّه بیتا یقال له بیت الأسخیاء؛
در بهشت خانه ای هست که آن را خانه سخاوتمندان نامند.
نهج الفصاحه

پیامک209

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أهل الجنّه لیتراءون أهل الغرف فی الجنّه کما تراءون الکواکب فی السّماء؛
اهل بهشت صاحبان غرفه های بالا را چنان می بینند که شما ستارگان آسمان را می بینید.
نهج الفصاحه

پیامک210

إنّ المیّت یعرف من یحمله و من یغسله و من یدلّیه فی قبره؛
مرده کسی را که بلندش کند و کسی را که غسلش دهد و کسی را که در قبرش نهد می شناسد.
نهج الفصاحه

پیامک211

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المیّت إذا دفن سمع خفق نعالهم إذا ولّوا عنه منصرفین؛
وقتی مرده را بخاک سپارند، صدای کفش کسان را که از قبر وی باز می گردند خواهد شنید.
نهج الفصاحه

پیامک212

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یعذّب یوم القیامه الّذین یعذّبون النّاس فی الدّنیا؛
خداوند روز رستاخیز کسانی را که در دنیا مردم را عذاب کرده اند عذاب می کند.
نهج الفصاحه

پیامک213

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یعافی الامّیّین یوم القیامه مالا یعافی العلماء؛
خداوند روز رستاخیز بر بی سوادان چیزهائی را می بخشد که بر دانشمندان نمی بخشد.
نهج الفصاحه

پیامک214

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یسأل العبد عن فضل علمه کما یسأله عن فضل ماله؛
خداوند از بنده می پرسد که فزونی دانش خود را کجا صرف کرده همچنان که از فزونی مال می پرسد.
نهج الفصاحه

پیامک215

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی حرّم الجنّه علی کلّ مراء؛
خداوند بهشت را بر ریا کار حرام کرده است.
نهج الفصاحه

پیامک216

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ العار لیلزم المرء یوم القیامه حتّی یقول یا ربّ لإرسالک بی إلی النّار أیسر علیّ ممّا ألقی و إنّه لیعلم ما فیها من شدّه العذاب؛
در قیامت آن قدر ننگ گریبان گیر انسان می شود که می گوید خدایا اگر مرا به جهنم بفرستی بهتر از این وضع است در صورتی که از سختی عذاب جهنم خبر دارد.
نهج الفصاحه

پیامک217

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الزّناه یأتون تشتعل وجوههم نارا؛
روز قیامت چهره زناکاران از آتش مشتعل است.
نهج الفصاحه

پیامک218

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرجل لترفع درجته فی الجنّه فیقول أنّی لی هذا؟ فیقال باستغفار ولدک لک؛
مقام یکی را در بهشت بالا برند و گوید این مقام از کجا برای من حاصل شد؟ گویند فرزندت برای تو آمرزش طلبید.
نهج الفصاحه

پیامک219

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أعظم النّاس خطایا یوم القیامه أکثرهم خوضا فی الباطل؛
به روز رستاخیز گناه آن کس از همه مردم بیشتر است که بیشتر از همه گفتگوی بیهوده کرده باشد.
نهج الفصاحه

پیامک220

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أشدّ النّاس عذابا یوم القیمه عالم لم ینفعه اللَّه بعلمه؛
به روز رستاخیز عذاب دانشمندی که خداوند او را از دانشش منتفع نکرده از همه مردم سخت تر است.
نهج الفصاحه

پیامک221

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أشدّ النّاس ندامه یوم القیامه رجل باع آخرته بدنیا غیره؛
پشیمان تر از همه مردم در روز قیامت، مردی است که آخرت خود را به دنیای دیگری فروخته است.
نهج الفصاحه

پیامک222

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أحبّ النّاس إلی اللَّه تعالی یوم القیامه و أدناهم منه مجلسا إمام عادل و أبغض النّاس إلی اللَّه تعالی و أبعدهم منه إمام جائر؛
محبوبترین مردم در نظر خدا روز قیامت و نزدیکتر از همه به او پیشوای دادگستر است و منفور ترین مردم و دورتر از همه به او پیشوای ستمگر است.
نهج الفصاحه

پیامک223

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنا النّذیر و الموت المغیر و السّاعه الموعد؛
من بیم دهنده ام و مرگ یغماگر است و رستاخیز وعده گاه.
نهج الفصاحه

پیامک224

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أما إنّ العریف یدفع فی النّار دفعا؛
شخص غیب گو در جهنم رانده می شود.
نهج الفصاحه

پیامک225

ألا إنّ عمل أهل الجنّه حزن بربوه ألا إنّ عمل أهل النّار سهل بسهوه؛
بدانید که کار اهل بهشت مانند آن است که از راه سختی بر تپه مرتفعی بالا روند و کار اهل جهنم مانند آن است که در سراشیب زمین همواری راه سپرند.
نهج الفصاحه

پیامک226

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرک بأهل النّار؟ کلّ جعظریّ جوّاظ مستکبر جمّاع منوع؛
می خواهی تو را از اهل جهنم خبر دهم؟ هر کس که خود پسند و خود خواه و متکبر و حریص و بخیل باشد.
نهج الفصاحه

پیامک227

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثر النّاس ذنوبا یوم القیامه أکثرهم کلاما فیما لا یعنیه؛
در روز رستاخیز از همه مردم گناه آن کس بیشتر است که بیشتر از همه در چیزهائی که بدو مربوط نیست، سخن گوید.
نهج الفصاحه

پیامک228

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس حسره یوم القیامه رجل أمکنه طلب العلم فی الدّنیا فلم یطلبه و رجل علّم علما فانتفع به من سمعه منه دونه؛
دو کس روز رستاخیز از همه مردم بیشتر حسرت می خورند یکی مردی که در دنیا برای طلب دانش فرصت داشته ولی به جستجوی آن برنخاسته است یکی دیگر مردی که دانشی به دیگری آموخته و شاگرد وی از آن بهره مند شده ولی او بی بهره مانده است.
نهج الفصاحه

پیامک229

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس عذابا یوم القیامه عالم لم ینفعه علمه؛
روز رستاخیز عذاب دانشمندی که از دانش خود بهره نمی برد از همه مردم سخت تر است.
نهج الفصاحه

پیامک230

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس عذابا یوم القیامه من یری النّاس أنّ فیه خیرا و لا خیر فیه؛
در روز رستاخیز از همه مردم عذاب آن کس سخت تر است که مردم گمان می کنند خیری در او هست ولی خیری در او نیست.
نهج الفصاحه

پیامک231

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس عذابا للنّاس فی الدّنیا أشدّ النّاس عذابا عند اللَّه یوم القیامه؛
آنکه در دنیا مردم را بیشتر آزار کند در روز رستاخیز پیش خدا از همه مردم عذاب وی سخت تر است.
نهج الفصاحه

پیامک232

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس عذابا یوم القیامه إمام جائر؛
روز رستاخیز عذاب پیشوای ستمگر از همه کس سخت تر است.
نهج الفصاحه

پیامک233

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا کان یوم القیامه نادی مناد من عمل عملا لغیر اللَّه فلیطلب ثوابه ممّن عمله له؛
وقتی روز رستاخیز در آید بانگ زنی بانگ می زند که هر کس کاری برای غیر خدا انجام داده پاداش خود را از آن کس که برای او کار کرده بگیرد.
نهج الفصاحه

پیامک234

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا اجتمع العالم و العابد علی الصّراط قیل للعابد أدخل الجنّه و تنعّم بعبادتک و قیل للعالم قف هنا فاشفع لمن أحببت فإنّک لا تشفع لأحد إلّا شفّعت فقام مقام الأنبیاء؛
وقتی عالم و عابد بر صراط اجتماع کنند به عابد گویند به بهشت درآی و از عبادت خویش بهرمند شو و به عالم گویند اینجا بایست و برای هر که می خواهی شفاعت کن زیرا هر که را شفاعت کنی شفاعت تو پذیرفته خواهد شد آنگاه عالم در صف پیامبران می ایستد.
نهج الفصاحه

پیامک235

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه قاطع الرّحم و جار السوء؛
دو کس را خداوند روز قیامت به نظر رحمت نمی نگرد، آنکه با خویشان ببرد و آنکه با همسایه بدی کند.
نهج الفصاحه

پیامک236

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
علمای پیروان ما که به دوستداران و پیروان ناتوان ما رسیدگی کنند، روز قیامت در حالی وارد می شوند که از تاج‌های آنها نور‌افشانی می‌شود.
(بحارالانوار/2/7)

پیامک237

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
خداوند دنیا را سرای امتحان و آزمایش ساخته و آخرت را سرای رسیدگی قرار داده است، و بلای دنیا را وسیله‌ی ثواب آخرت و ثواب آخرت را عوض بلای دنیا قرار داده است.
(تحف‌العقول/512)

پیامک238

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
لا یَأمَنُ یوم الْقِیامَةِ إلاّ مَنْ قَدْ خافَ اللهَ فی الدُّنْیا ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
کسی در روز قیامت از شدائد و احوال آن در امان نمی باشد، مگر آن که در دنیا از خداوند متعال ترس داشته باشد ـ و اهل گناه و معصیت نگردد ـ.
بحار الأنوار، ج 44، ص 192، ح 5

پیامک239

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنّما یُجْزی الْعِبادُ یَوْمَ الْقِیامَةِ عَلی قَدْرِ عُقُولِهِمْ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
همانا در روز قیامت بندگان به مقدار عقل و درک و شعورشان مجازات می شوند.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 209

پیامک240

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : إذا حُشِرْتُ یَوْمَ الْقِیامَةِ، أشْفَعُ عُصاةَ أُمَّةِ النَّبی ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند: هنگامی که در روز قیامت برانگیخته و محشور شوم، خطاکاران امّت پیامبر - صلی الله علیه وآله وسلم -، را شفاعت می نمایم.
احقاق الحقّ، ج 19، ص 129

پیامک241

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
إنّ الْیَوْمَ عَمَلٌ وَلا حِسابَ، وَغَداً حِسابٌ وَ لا عَمَل ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
امروزه - در دنیا - زحمت و فعالیّت، بدون حساب است و فردای قیامت، حساب و بررسی اعمال و دریافت پاداش است.
شرح نهج البلاغه ابن عبده، ج 1

پیامک242

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
إنَّ الْعالِمَ الْکاتِمَ عِلْمَهُ یُبْعَثُ أنْتَنَ أهْلِ الْقِیامَةِ، تَلْعَنُهُ کُلُّ دابَّة مِنْ دَوابِّ الاْرْضِ الصِّغارِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
آن عالم و دانشمندی که علم خود را ـ در بیان حقایق ـ برای دیگران کتمان کند، روز قیامت با بدترین بوها محشور می شود و مورد نفرت و نفرین تمام موجودات قرار می گیرد.
وسائل الشّیعة، ج 16، ص 270، ح 21539

پیامک243

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
بی نماز درخواست می کند به دنیا برگردد، و این است سخن خداوند متعال تاگاهی که به یکی از آنان مرگ آمد گوید: پروردگارا مرا برگردانید تا شایدعمل شایسته انجام دهم در آنچه بازگزاردم ، نه چنین است آن سخنی است که او گوینده اش هست ، واز پشت آنهاتا روزی که برانگیخته شوند برزخ است .
بحار الانوار، ج ,77 ص 58

پیامک244

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
و تکون صلاة العبد عند المحشر تاجا علی رأسه و نورا علی وجهه و لباسا علی بدنه و سترا بینه و بین النار؛
نماز بنده در محشرتاجی است بر سر او، و موجب نورانیت صورتش ، لباس برای بدن وی ، و ساتر و حایل بین او و آتش جهنم است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 231 )

پیامک245

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة جواز علی الصراط؛
نماز جواز عبور ازصراط است .
( بحار الانوار، ج ,98 ص 168 )

پیامک246

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان افضل الاعمال عند الله یوم القیامة ، الصلوة؛
همانا بهترین عمل در روز قیامت نزد خداوند، نماز است .
( مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 7 )

پیامک247

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
خمس صلوات من حافظ علیهن کانت له نورا و برهانا و نجاة یوم القیامة.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
کسی که بر نمازهای پنجگانه محافظت و مراقبت نماید این نمازها برای او در قیامت، نور و وسیله نجات او خواهد بود.
کنز العمال، ج 7، حدیث 18862

پیامک248

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
إذا مَرَّ الْمُؤمِنُ عَلَی الصِّراطِ فَیَقولُ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ طَفِئَتْ لَهبُ النِّیرانِ وَ نَقولُ: جُز یا مُؤمِنُ فَإنَّ نورَکَ قَد أطفَأ لَهِبی؛
هنگامی که مؤمن بر صراط می‌گذرد، و می‌گوید: بسم اللّه الرحمن الرحیم. ناگاه زبانه‌های آتش خاموش می‌شود و می‌گوید: ای مؤمن عبور کن زیرا نور تو آتش مرا خاموش کرد.
جامع الأخبار، ص 120 .

پیامک249

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
خوشا به حال کسی که به یاد معاد و رستاخیز افتاده و توشه خود را برای آن روز بسیار کرده است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک250

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که فساد و تباهی او را شاد گرداند ، معاد و روز واپسین او را بدحال کند.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک251

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که موفق به پیدا کردن راه راست خود گردد ، برای معاد خویش توشه برگیرد.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک252

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
هدف مؤمن اصلاح معاد و روز واپسین است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک253

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بر تو باد به آخرت (و عمل برای آنجا) زیرا دنیا زبونانه نزد تو خواهد آمد.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک254

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که سرانجام کار پیش روی شما است و به راستی که قیامت پشت سر شما است که شما را به جلو می راند.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک255

شایسته انسان عاقل و خردمند است که برای آخرت خود چیزی از پیش فرستد، و سرای ماندنی خود را آباد نماید.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک256

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
انسان با ایمان اندوهش درباره آخرت خویش و همه تلاش و کوشش در راه بازگشتگاه او است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک257

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
تلخی دنیا ، شیرینی آخرت را به دنبال دارد.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک258

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آخرت چنان است که هر چیزش ابدی و جاویدان است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک259

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که معاد خود را اصلاح کند به راه درست دست یافته است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک260

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که برای معاد و روز جزا کار کند به راه درست و پایدار دست یافته است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک261

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
هر چیزی از (نعمتها و عذاب های) آخرت دیدنش بزرگتر از شنیدن آن است (بر عکس دنیا)
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک262

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
در آخرت حسابرسی است و عملی در کار نیست.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک263

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
سرانجام آخرت، پایندگی است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک264

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
انسان زیرک ، عزم و تصمیم خود را در راه اصلاح معاد و تهیّه توشه بسیار برای آن روز بکار می بندد.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک265

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بر تو باد به تلاش و کوشش در راه اصلاح و رو به راه کردن معاد و روز واپسین.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک266

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
یاد آخرت دارو و درمان است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک267

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
سرای جاویدان جایگاه راستگویان و میهن نیکان و شایستگان است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک268

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
شیرینی آخرت ، درد بدبختی دنیا را از بین می برد.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک269

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بهترین آمادگی ها آن است که انسان به وسیله آن، معاد خود را اصلاح کند.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک270

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که شما به سوی آخرت خواهید رفت و در پیشگاه خداوند قرار خواهید گرفت.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک271

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که دنیا و آخرت دو دشمن متفاوت و دو راه جداگانه اند ، کسی که دنیا را دوست دارد و بدان عشق ورزد ، آخرت را دشمن می دارد و بدان عداوت می ورزد و این دو همچون مشرق و مغربند و آدمی همچون کسی که میان آن دو راه می رود که هر زمان به یکی نزدیک شود از دیگری دور گردد و از اینها گذشته این دو همچو دو هوو هستند. (که به طور معمول با یکدیگر در یک جا جمع نشوند)
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک272

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که سرانجام قیامت است و آن برای خردورزان پند دهنده و برای نادانان وسیله عبرت خوبی است و پس از آن فرا رسد آنچه را که بدان آگاهی دارید از ترس از قیامت و دهشت های بیم آور و کر شدن گوشها و در هم فرو رفتن استخوانها و تنگی قبرها و شدّت غم و اندوه.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک273

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که در پیش رویت گردنه‌ای است سخت و صعب العبور که سبکبار در آنجا خوشحال‌تر است از گرانبار و کند رو در آنجا وضعش رقّت بارتر است از تندرو، و به راستی که به ناچار (در پایان) بر بهشت فرود آیی یا بر دوزخ.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک274

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که امروز روز عمل و کار است و باز پرسی و حسابی نیست ولی فردای قیامت روز باز پرسی است و عملی در کار نیست.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک275

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که تباه کردن معاد نشانه بدبختی است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک276

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بندگان خدا! از روزی بترسید که عمل ها وارسی می شود و اضطراب در آن زیاد و کودکان پیر می شوند!
نهج البلاغه، خ 156

پیامک277

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
خائنان در روز قیامت پرچمی دارند که بدان شناخته می شوند.
نهج البلاغه، خ 191

پیامک278

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
روز قیامت چهره زناکاران از آتش مشتعل است.
نهج الفصاحه ، حدیث 631

پیامک279

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اعزامیان به دوزخ برای همیشه در عذاب و شکنجه اند.
غررالحکم ، باب دوزخ

پیامک280

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به دوزخ در آید بدبختی او همیشگی است.
غررالحکم ، باب دوزخ

پیامک281

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دوزخ، آتشی است که صدای زبانه هایش وحشت زا ، و شراره‌اش تا دل آسمان بالا رود ، زبانه اش برافراشته و روشن ، شعله هایش فروزنده ، خروشش خشمناک ، خموشی اش بسیار دور از انتظار ، آتشگیره اش شعله ور ، بیم آن ترساننده است.
غررالحکم ، باب دوزخ

پیامک282

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دوزخ، جایگاه سختی است، اطراف و جوانبش تاریک و ظلمانی ، دیگ هایش جوشان ، اوضاع و احوالش سخت وحشتناک است.
غررالحکم ، باب دوزخ

پیامک283

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، معاد انسان را تباه سازد.
غررالحکم ، باب جهل

پیامک284

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
یَاْتی آکِلُ الرِّبا یَوْمَ القیامَةِ مُخْتَبِلاً یَجُرُّ شَقَّیْهِ، ثُمَّ قَرَاَ: لا یَقومونَ اِلاّ کَما یَقومُ الَّذی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیطانُ مِنَ الْمَسِّ؛
رباخوار روز قیامت دیوانه محشور می‌شود و بر سر خود می‌زند. سپس این آیه را قرائت فرمودند: (ربا خواران) بپای نمی‌خیزند جز مانند آن کس که شیطان، بواسطه تماس او را آشفته حال می‌سازد.
الدرالمنثور، ج 1، ص 364.

پیامک285

یَجی‌ءُ الرَّجُلُ یَوْمَ الْقیامَةِ وَ لَهُ مِنَ الْحَسَناتِ کَالسَّحابِ الرُّکامِ اَو کَالْجِبالِ الرَّواسی فَیَقولُ: یا رَبِّ ، اَنـّی لی هذا وَ لَمْ اَعْمَلها؟ فَیَقولُ : هذا عِلْمُکَ الَّذی عَلَّمْتَهُ النّاسَ یُعْمَلُ بِهِ مِنْ بَعْدِکَ؛
انسان، در روز قیامت می‌آید و با خود کارهای نیکی چون ابرهای انبوه یا کوه‌های سر به فلک کشیده دارد، پس می‌گوید: پروردگارا ! اینها را که من انجام نداده‌ام، اینها از کجایند؟ [خداوند] می‌فرماید: این، دانش توست که به مردم آموختی و پس از تو، به آن عمل کردند.
بصائر الدرجات ، ص 25، ح 16.

پیامک286

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
لا تَزولُ قَدَما عَبْدٍ یَوْمَ الْقیامَةِ حَتّی یُسْاَ لَ عَنْ اَرْبَعٍ عَنْ عُمُرِهِ فیما اَفْناهُ وَ عَنْ شَبابِهِ فیما اَبْلاهُ وَ عَنْ مالِهِ مِنْ اَیْنَ اَ کْتَسَبَهُ وَ فیما اَ نْفَقَهُ وَ عَنْ حُبِّنا اَهْلَ الْبَیْتِ ؛
انسان ، در روز قیامت ، قدم از قدم برنمی‌دارد ، مگر آن که از چهار چیز پرسیده می‌شود : از عمرش که چگونه گذرانده است ، از جوانی‌اش که چگونه سپری کرده ، از ثروتش که از کجا به دست آورده و چگونه خرج کرده است و از دوستی ما اهل بیت.
خصال ، ص 253، ح 125 .

پیامک287

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
اَعَزُّ العِزِّ العِلمُ ؛ لاِءَنَّ بِهِ مَعرِفَةُ المَعادِ وَ المَعاشِ، وَ اَذَلُّ الذُّلِّ الجَهلُ ؛ لاِءَنَّ صاحِبَهُ اَصَمُّ ، اَبکَمُ ، اَعمی ، حَیرانُ؛
عزیزترین عزّت، دانش است، چرا که با آن معاد شناخته می‌شود و راه کسب معاش به دست می‌آید و خوارترین خواری، نادانی است، چرا که نادان کر و لال و کور و سرگردان است.
نزهة الناظر، ص 70، ح 65

پیامک288

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَقرَبُکُم غَدا مِنّی فِی المَوقِفِ اَصدَقُکُم لِلحَدیثِ وَ اَدّاکُم لِلاَمانَةِ وَ اَوفاکُم باعَهدِ وَ اَحسَنُکُم خُلقا وَ اَقرَبُکُم مِنَ النّاس؛
نزدیک‌ترین شما به من در قیامت: راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد و پیمان، خوش اخلاق‌ترین و نزدیک‌ترین شما به مردم است.
امالی طوسی، ص 229

پیامک289

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
شرُّ النّاس یَومَ القِیامَةِ الذَّینَ یُکرمُونَ اتِّقَاءَ شَرِّهِم ؛
بدترین مردم در روز قیامت کسانی هستند که(در این دنیا) از ترس شرّشان مورد اکرام و احترام واقع می شوند.
(جهاد با نفس، ح 673 )

پیامک290

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و آله و سلم): مَن تَرَکَ مَعصِیَة ً للهِ مَخَافَةَ اللهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أرضَاهُ یَومَ القِیَامَةِی
رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: کسی که معصیت الهی را از خوف خدای تبارک و تعالی ترک کند خداوند او را در روز قیامت خوشنود می سازد.
(جهاد با نفس، ح 222)

پیامک291

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ان من اعظم الناس حسره یوم القیامه، من وصف عدلا ثم خالفه الی غیره.
پشیمان ترین شخص در روز قیامت، کسی است که برای مردم از عدالت سخن بگوید، اما خودش به دیگران عدالت روا ندارد.
(وسائل الشیعه،ج15،ص295)

پیامک292

امام حسین علیه السلام فرمودند:
لا یأمن یوم القیامة إلا من خاف الله فی الدنیا.
هیچ کس روز قیامت در امان نیست ، مگر آن که در دنیا خدا ترس باشد.
(بحار الانوار،ج 4،ص 19)

پیامک293

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
انما یداق الله العباد فی الحساب یوم القیامة علی قدر ما اتاهم من العقول فی الدنیا؛
خدا در روز قیامت نسبت به حساب بندگانش به اندازه عقلی که در دنیا به آنها داده است باریک بینی می کند.
(اصول کافی ج 1 /ص 12)

پیامک294

امام حسین علیه السلام فرمودند:
لا یأمَن یومَ الْقیامَةِ إلاّ مَنْ خافَ الله فِی الدُّنیا؛
کسی در قیامت در امان نیست مگر کسی که در دنیا ترس از خدا در دل داشت.
(مناقب ابن شهر آشوب ج/4 ص/ 69)

پیامک295

امام رضا علیه السلام فرمودند:
مَـن فـرّج عن مـومـن فـرّج الله عَن قَلبه یـَوم القیمة؛
هر کس اندوه و مشکلی را از مومنی بر طرف نماید خداوند در روز قیامت انـدوه را از قلبش بر طرف سازد.
(اصول کافی، ج 3، ص 268)

پیامک296

امام صادق (سلام الله علیه) می فرمایند:
من سره أن یکون علی موائد النور یوم القیامة فلیکن من زوار الحسین بن علی (سلام الله علیها)؛
هر کس دوست دارد روز قیامت، بر سر سفره های نور بنشیند باید اززائران امام حسین (سلام الله علیه) باشد.
بحارالانوار، ج101، ص 238.

پیامک297

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
فِی الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنْها فِی الدُّنْیا وَ ثلاثٌ فِی الاْآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتی فِی الدُّنْیا فَیَذْهَبُ بِالْبَهاءِ وَ یُعَجِّلُ الْفَناءَ وَ یَقْطَعُ الرِّزْقَ وَ اَمّا الَّتی فِی الاْآخِرَةِ فَسوءُ الْحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الْخُلودُ فِی النّارِ ؛
زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیایی‌اش این است که: آبرو را می‌بَرد، مرگ را شتاب می‌بخشد و روزی را می‌بُرد و سه پیامد آخرتی‌اش: سختی حسابرسی، خشم خدای رحمان و ماندگاری در آتش است.
خصال ، ص 321، ح 3 .

پیامک298

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
کل عین یوم القیامه باکیه و کل عین یوم القیامة ماهره، الاعین من اختصه الله بکرامته و بکی علی ما ینهک من الحسین و آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم).
در روز قیامت همه چشمها گریانند و هیچ چشمی خواب ندارد، مگر آن چشمی که خداوند آن را به کرامت خود اختصاص داده و برای هتک حرمت حسین و خاندان محمد گریسته باشد.
الخصال/ ج 625.

پیامک299

حضرت امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
من زارنی علی بعد داری اتیته یوم القیامه فی ثلاث مواطن حتی اخلصه من اهوالها؛ اذا نظایرت الکتب یمینا و شمالا و عندالصراط و عندالمیزان؛
هر که مرا در دیار غربت زیارت کند، روز قیامت من در سه جا به داد او می رسم و از هراسها و سختیها آنها نجاتش می دهم؛ در وقتی که نامه های اعمال از راست و چپ پراکنده شوند و در هنگام گذشتن از صراط و در موقع سنجیدن اعمال (میزان)
عیون اخبار الرضا، ج2، ص 255.

پیامک300

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
فای رجل لطم امراته لطمة، امرالله عزوجل مالک خازن النیران فیلطمه علی حر وجهه سبعین لطمة فی نار جهنم؛
هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می‌دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌250 .

نبوت

پیامک1

قالَ الامامُ الصادق - علیه السّلام - : اِنَّ اللهَ تَبارَکَ و تَعالی أتّخذَ أبراهِیمَ عَبداً قَبلَ اَنَ یَتّخِذهُ نبیّاً ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خداوند تبارک و تعالی ابراهیم - علیه السّلام - را پیش از آن که به نبوت برگزیند، به بندگی خود گرفت. و پیش از آن که به رسولی برگزیند به نبوت برگزید. و پیش از آن که به خلیلی انتخابش کند، به رسولی برگزیدش و پیش از آن‌که امامش انتخاب کند خلیلش خواند و بعد به او خطاب کرد که من تو را برای مردم امام قرار دادم.
«الکافی، ج 1، ص 175»

پیامک2

قالَ الامامُ الصادق - علیه السّلام - : اِنَّ الْخِضْرَ کانَ نبیّاً مُرسلاً ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خضر - علیه السّلام - پیامبر مرسل بود، خداوند وی را به سوی قومش فرستاد و آنها را به یگانه پرستی و اقرار به پیامبران و فرستادن خودش فرا خواند. و معجزه‌اش این بود که روی هر چوب خشکی یا زمین بی‌علفی می‌نشست، سبز می‌شد، و از این جهت خضر نامیده شده است.
«علل الشرایع، ج 1، ص 59»

پیامک3

قالَ الامامُ الصادق - علیه السّلام - : إلْیاسُ النّبیُ کانَ مِنَ عُبّاد اَنْبِیاء بنی اسرائیل
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: الیاس نبی از عابدترین پیامبران بنی‌اسرائیل بود.
«بحار الانوار، ج 13، ص 393»

پیامک4

قالَ الامامُ الصادق - علیه السّلام - : و کانَ شریعَةُ عیسی - علیه السّلام - أنّهُ بُعِثَ بالتّوحید و الاخلاص و بِما اُوصِیَ بهِ نوحٌ و ابراهیمُ و موسی و ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: شریعت عیسی - علیه السّلام - بر پایه‌ی دعوت به توحید، اخلاص و آن چیزی بود که نوح، ابراهیم و موسی - علیهم السّلام - بدان سفارش شده‌اند. و انجیل بر او نازل شد و از او همان پیمانی گرفته شد که از سایر پیامبران گرفته شده است ... .
«بحار الانوار، ج 14، ص 234»

پیامک5

قالَ الامامُ صادق - علیه السّلام - : کانَ بَیْنَ عیسی وَ بَیْنَ محمد - صلّی الله علیه و آله – خَمْسَ مِأتهِ عامٍ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: میان حضرت عیسی - علیه السّلام - و حضرت محمد - صلّی الله علیه و آله - پانصد سال فاصله بوده که در دویست و پنجاه سال آن نه پیامبری بود و نه عالِمی آشکار، مردم در این مدت از دین حضرت عیسی - علیه السّلام - پیروی می‌کردند و سپس فرمود هیچ‌گاه زمین نخواهد بود مگر این که در آن عالمی باشد.
«کمال الدین، ص 161»

پیامک6

. قالَ الامامُ الصادق - علیه السّلام - : إِنَّ اللهَ عزّ ذکره خَتَمَ بِنَبِیَّکُمْ النَبِیَین، فَلا نبی بَعْدهُ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خداوند سبحان، با پیامبر شما سلسله نبوت را خاتمه داد. بعد از او، هرگز پیامبری برانگیخته نخواهد شد و با کتاب شما به همه کتاب‌های آسمانی پایان بخشید، بعد از آن کتابی نازل نخواهد شد ... .
«الکافی، ج 1، ص 269»

پیامک7

قالَ الامامُ الرّضا - علیه السّلام - : سَلَّمَ اللهُ عزّوجلّ علی یحیی فی الثّلاثةِ الْمواَطِنِ و آمَنَ اَوْعَتُهُ ...
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: خداوند در سه جا بر یحیی - علیه السّلام - سلام فرستاد، و ترس را از او ربود و می‌فرماید: سلام بر او روزی که به دنیا آمد و روزی که می‌میرد و روزی که زنده شده و برانگیخته می‌شود.
«عیون اخبار الرضا - علیه السّلام -، ج 1، ص 257»

پیامک8

قالَ الامامُ الرّضا - علیه السّلام - فی اوّلَ یَوُمٍ مِنَ الْمُحرَّم: ... إن هذا الیوم هُوَ الیومُ الذّی دعا فیه ذکریا ... .
امام رضا - علیه السّلام - (در اولین روز از محرم) فرمودند: همانا این روز، روزی است که ذکریا - علیه السّلام - در آن دعا کرد و فرمودند: پروردگارا از نزد خودت برایم فرزند پاک عطا کن. زیرا تو درخواست‌ها را می‌شنوی. خداوند دعای او را مستجاب کرد و به فرشتگان دستور داد که یحیی - علیه السّلام - را به او بشارت دهند.
«بحار الانوار، ج 14، ص 164»

پیامک9

قالَ الامامُ الرّضا - علیه السّلام - : إنّ الْیَسَعَ قَد صَنَعَ مَثل ما صَنَعَ عیسی - علیه السّلام - ... .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: یَسَع - علیه السّلام - همان کارهایی را می‌کرد که حضرت عیسی - علیه السّلام - انجام می‌داد: روی آب راه می‌رفت، مردگان را زنده می‌کرد، کورهای مادر زاد را شفا می‌داد. با این حال (بر خلاف قوم عیسی - علیه السّلام -) امتش او را به خدایی نگرفتند.
«الاحتجاج، ج 2، ص 204»

پیامک10

قالَ الامامُ الباقر - علیه السّلام - : ... إِنَّ لُوطاً لَبِثَ فی قُوْمِهِ ثلاثِینَ سَنَةٍ یَدعُوهُم اِلی اللهِ عزّوجل ّ و یُحَذِّرُهُم عَذابَه ... .
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: ... همانا لوط - علیه السّلام - سی سال در میان قومش زندگی کرد و آنها را به سوی خدای عزّوجلّ فرا خواند و از عذاب الهی بر حذر داشت اما قومش دست از اخلاق رذیله برنداشتند، لوط پسر خاله ابراهیم بود و ساره همسر ابراهیم خواهر لوط بود ... لوط مردی سخی و کریم بود و ... .
«بحار الانوار، ج 12، ص 147»

پیامک11

قالَ الامامُ الباقر - علیه السّلام - : إنَّ صالحا بعثَ اِلی قَومِه و هو ابنُ سِتَّ عَشَر سنة ...
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: هنگامی که صالح - علیه السّلام - به سوی قومش مبعوث شد، شانزده سال داشت و سپس صد و بیست سال در میان آنها زندگی کرد، آنان ایمان نیاوردند، ... تا اینکه بعد از پی کردن ناقه صالح عذاب خداوند بر آنها نازل شد.
«بحار الانوار، ج 11، ص 377»

پیامک12

قالَ الامامُ الباقر- علیه السّلام - : اِنَّ نوحاً - علیه السّلام - لَمّا اِنْقَضَتْ نبوَّتُهُ ... اوْحَی اللهُ عزّوجلّ اِلیه، یا نُوحُ ...
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: چون نبوت نوح - علیه السّلام - به پایان رسید، خداوند به سوی او وحی نمود: که ای نوح، نبوت تو به آخر رسیده است ... علم و ایمان و اسم اعظم و آثار علم نبوت را در میان بازماندگان از نسل خود قرار ده که من نبوت را قطع نمی‌کنم چنان که تاکنون از خانه انبیائی که بین تو و آدم بودند قطع نکرده‌ام و زمین را خالی از عاِلم رها نمی‌کنم عالمی که دین من و طاعت من به او شناخته شود و مایه نجات فرزندانی باشد که در فاصله مرگ یک پیامبر تا آمدن دیگری به دنیا می‌آیند. نوح - علیه السّلام - بشارت هود - علیه السّلام - را به سام داد. و در فاصله میان نوح تا هود - علیه السّلام - انبیای دیگری نیز بوده‌اند.
«الکافی، ج 8، ص 115»

پیامک13

قالَ الامامُ الباقر - علیه السّلام - : کانَت شریِعَةُ نوح - علیه السّلام - اَنْ یُعْبَدَ الله بالتَّوْحید و ... .
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: شریعت حضرت نوح - علیه السّلام - این بود که خدا به توحید و اخلاص و جدا کردن او از شریک پرستیده شود که این همان فطرتی است که خدا انسان را بر آن آفرید ... .
«بحار الانوار، ج 11، ص 331»

پیامک14

قالَ الامامُ الباقرِ - علیه السّلام - : کانَ بَیْنَ آدم و نوحٍ - علیه السّلام - عشرةَ آباءٍ کُلُّهُمْ أنْبِیاء الله.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: بین حضرت آدم - علیه السّلام - و حضرت نوح - علیه السّلام -، ده پدر فاصله بود، که همه آنها پیامبر بودند.
«بحار الانوار، ج 11، ص 44»

پیامک15

امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خداوند به حضرت آدم - علیه السّلام - وحی نمود که قابیل دشمن خدا است و (او) برادرش را کشته است و من برای ادامه راه تو فرزندی را قرار دادم که او خلیفه و وارث علم تو بوده و او عالِم ربّانی در روی زمین بعد از تو می‌باشند. و او در کتاب، شیث خوانده شده و در زبان عربی «ابا محمدِ هبَةُ الله» نام گذاری شده است.
«بحار الانوار، ج 11، ص 264»

پیامک16

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : فَلَقَدْ کانَ یَتَوَسَّدُ الحَجَرَ وَ یَلْبَسُ الْخَشِنَ ... .
امیر المؤمنین - علیه السّلام - (در وصف حضرت عیسی - علیه السّلام -) فرمودند: او سنگ را بالش خود می‌کرد و جامه خشن می‌پوشید. نان خشک می‌خورد، چراغش در شب ماه، و سبزیجاتش گیاهانی است که برای چارپایان می‌رویده بود.
«نهج البلاغه، خطبه 160»

پیامک17

قالَ امیر المؤمنین - علیه السّلام - : ... لکان ذلک سلیمانُ بنُ داوود علیه السلام الذی سُخِّرَ له ملک الجِن و الانس مع النبوة ... .
امیر المؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: اگر بنا باشد کسی برای بقا نردبانی بیابد، یا برای دور کردن مرگ از خود راهی پیدا کند، بی‌گمان آن کس سلیمان بن داود - علیه السّلام - بود که علاوه بر مقام نبوت، منزلت والای سلطنت بر جن و انس نیز در اختیار او گذارده شده بود.
«نهج البلاغه، خطبه 182»

پیامک18

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : إنَّ شُعَیْباً النبی علیه السلام دَعا قُومهُ إلی اللهِ حتّی کَبُرَ سِنُّهُ و دق عظمه ثم غاب ... .
امیر المؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: حضرت شعیب پیامبر - علیه السّلام - قومش را به سوی خداوند دعوت کرد تا اینکه به سن پیری رسید و استخوان هایش نازک شد سپس از قومش غایب شد و دوباره به صورت جوانی به سوی آن‌ها بازگشت و ایشان را به سوی خدا دعوت کرد ولی آنان پاسخ دادند ما سخن تو را در زمان پیریت گوش نکردیم حال که جوانی بیش نیستی چگونه تو را تصدیق کنیم ... .
«بحار الانوار، ج 12، ص 385»

پیامک19

قالَ رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : إنَّما بُعِثْتُ فاتحاً و خاتِماً و أعطیت ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: من به عنوان فاتح و خاتم (پیامبران) مبعوث شدم و جامع کلمات و کلید آن‌ها به من اعطا شده است ... .
«کنز العمّال، ح 31994»

پیامک20

قالَ رسولُ الله - صلّی الله علیه و آله - : اوّلُ نبی مِنْ اَنبیاءِ بَنی إسرائیل موسی و آخرهم عیسی و ست مائة نبی.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: نخستین پیامبر از بنی‌اسرائیل، موسی و آخر ایشان عیسی است و ششصد پیامبر دیگر نیز دارند.
«بحار الانوار، ج 13، ص 7»

پیامک21

و إنَّ رسولَ الله - صلّی الله علیه و آله - إذا ذکره (شعیب) قال: ذاک خَطیبُ الانبیاء.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله – هر گاه به یاد شعیب می‌افتاد می‌فرمودند: او (حضرت شعیب) سخنران پیامبران است.
«بحار الانوار، ج 12، ص 387»

پیامک22

قالَ رَسولُ اللهَ - صلّی الله علیه و آله - : اوّلُ نَبی (مِنَ الاَنْبیاءِ) اُرسِلَ نوحٌ - علیه السّلام -.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: اولین نبی از میان انبیاء که فرستاده شده است، نوح - علیه السّلام - می‌باشد.
«بحارالانوار، ج 11، ص 331»

پیامک23

قالَ رَسولُ اللهَ - صلّی الله علیه و آله - : انزلَ اللهُ علی إدرِیسَ ثَلاثِینَ صحیفة.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند سی صحیفه بر حضرت ادریس - علیه السّلام - نازل کرده است.
«بحار الانوار، ج 11، ص 277»

پیامک24

قالَ رَسولُ اللهَ - صلّی الله علیه و آله - : مِائةُ وَ أربَعَةُ و عشرونَ اَلفُ نبیٍ، و منهم ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: (تعداد پیامبران) یکصد و بیست و چهار هزاراند و از جمله آنها سیصد و سیزده نفر مرسل می‌باشند که نخستین آنان حضرت آدم - علیه السّلام - است.
«الخصال، ج 2، ص 534»

پیامک25

قالَ رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : أیُّها النّاسُ اِنّهُ لا نبیَّ بعدی و لا سُنّةَ ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ای مردم بعد از من نه پیامبری است و نه سنتی بعد از سنت من وجود دارد، هر که ادعای نبوت کند، ادعای او و بدعتش در آتش خواهد بود. هر که چنین ادعایی کند او را بکشید و هر که از او پیروی کند در آتش خواهد بود.
«امالی شیخ مفید، ص 53»

پیامک26

عَنْ أمِیرِ الْمُؤمِنِینَ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: وَ قَدْ جَعَلَ اللهُ لِلْعِلْمِ أهْلاً وَ فَرَضَ عَلی الْعِبادِ طاعَتَهُمْ بِقَوْلِهِ: «و آتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أبْوابِها» وَ الْبُیُوتُ هِی بُیُوت العلْمِ الَّذی إسْتَوْدَعَتْهُ الأنبِیاءُ وَ أبْوابِها أوْصیاؤُهُمْ.
امیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: خداوند برای «علم» جایگاهی مناسب مقرر داشته است و بر بندگانش اطاعت از آن را واجب گردانده و فرموده: از درب خانه داخل شوید و منظور از بیوت خانه های علم است که به انبیاء داده شده و أبواب آن اوصیاء آن ها هستند.
«نور الثقلین، ج 1، ص 177»

پیامک27

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : اِنَّما سُمّیَ اُولُوالْعَزم، اُولیِ العَزمِ لِاَنّهم کانوا اصْحاب الشّرائِع.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: (پیامبران) اولو العزم در حقیقت بدین سبب اولو العزم نامیده شده اند که دارای شریعت و آیین بوده اند.
«عیون اخبار الرضا - علیه السلام -، ج 2، ص 80»

پیامک28

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : ما بَعَثَ اللهُ نَبیّاً وَ لا وَصیّاً اِلا سَخیاً.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: خداوند هیچ نبی و وصیّ پیامبری را نفرستاد، مگر اینکه سخاوتمند بود.
«الکافی، ج 8، ص 616»

پیامک29

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبِیّاً إِلَّا بِصِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ إِلَی الْبَرِّ وَ الْفَاجِر.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خداوند پیامبری را مبعوت نکرد مگر با راستگوئی و رد امانت به فاجر و نیکوکار.
«الکافی، ج 2، ص 104»

پیامک30

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : إنّ اَشَدَّ النّاسِ بلاءً اَلْانْبیاءُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: گرفتارترین و پر رنج ترین مردم، پیامبران هستند.
«امالی شیخ صدوق، ص 659»

پیامک31

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : اِنَّ اللهَ عزّوجل لَمْ یَبْعَثْ رُسُلَهُ حیث بَعَثَها و مَعَها لا ذَهَبٌ و لا فِضّةٌ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: همانا خداوند، آنگاه که رسولان خود را فرستاد آنان را با زرو سیم نفرستاد، بلکه با (سرمایه) کلام و سخن فرستاده است.
«الکافی، ج 8، ص 148»

پیامک32

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : سَادَةُ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ خَمْسَةٌ وَ هُمْ أُولُو الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ وَ عَلَیْهِمْ دَارَتِ الرَّحَی نُوحٌ وَ إِبْرَاهِیمُ وَ مُوسَی وَ عِیسَی وَ مُحَمَّدٌ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ عَلَی جَمِیعِ الْأَنْبِیَاء.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: سرور رسولان و پیامبران پنج نفرند که آنها را اولوالعزم گویند و آسیاب نبوت و رسالت گرد آنها می چرخد. اینان عبارتند از: نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و محمد (صلوات الله علیهم اجمعین).
«الکافی، ج 1، ص 175»

پیامک33

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : انّ الله عزّوجل مَکََّنَ انبیائَهُ مِنْ خَزائنَ لُطفِهِ وَ رَحمَتِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: همانا خداوند، پیامبران خودش را از خزانة لطف و رحمتش قدرت داد.
«بحار الانوار، ج 11، ص 37»

پیامک34

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : فَلَو لَمْ یَجِبْ مَعْرِفَتُهُ و طاعَتُهُ لَمْ یَکُنْ لهم فی مَجِئُی الرَّسولِ مَنْفَعَةٍ وَ لا سَدُّ حاجَةٍ ... .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: اگر شناخت پیامبر و اطاعت از او بر مردم واجب نبود، آمدن پیامبر برای آنها حاصلی نداشت و مشکلی را حل نمی کرد و فرستادن رسول کار بیهوده ای بود و این کار از صانع حکیم بدور است.
«بحار الانوار، ج 11، ص 40»

پیامک35

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : اذا عَلِمَتُ الرُّسُل انَّها رُسُلٌ، کَشَفَ عنها الْغِطاءْ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: زمانی که پیامبران را بر پیامبر شدنشان آگاه کردیم، حجاب ها را از آنها برداشتیم.
«محاسن، ص 269»

پیامک36

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : النّبیُّ الَذّی یَری الْمَلکَ فی مَنامِهِ و یَسْمَعُ الصَّوْتُه ... .
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: نبی کسی است که مَلَک را در خواب دیده و صدایش را می شنود ولی خودش را نمی بیند، رسول کسی است که مَلَک را در خواب می بیند و صدایش را می شنود و با چشم نیز مشاهده می کند.
«الکافی، ج 1، ص 176»

پیامک37

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : اِنّ لِلّهِ عَلَی النّاسِ حُجَّتَینِ، حُجّةً ظاهرةً و حُجّةً باطِنةً ... .
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: همانا برای خداوند بر مردم دو حجت است، حجت ظاهری و حجت باطنی، اما حجت ظاهری همان رسولان و انبیاء و ائمه - علیهم السّلام - هستند و حجت باطنی عقولشان می باشد.
«الکافی، ج 1، ص 16»

پیامک38

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : لِاَنَّهُ لَمّا لم یَکُنْ فی خَلَقِهِم وَ قواهُم ما تُکْمِلُوا لِمَصالِحِهِم ... .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: چون مردم از توانایی لازم، جهت درک کامل مصالح شان برخوردار نیستند و از طرفی دیگر، صانع هستی بالاتر و والاتر از آن است که دیده شود، پس ناچار باید میان مردم و خدا فرستاده ای معصوم باشد که اوامر و نواهی او را به آنان برساند.
«بحار الانوار، ج 11، ص 40»

پیامک39

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : ما بَعَثَ اللهُ اَنبیائَهُ وَ رُسُلَهُ اِلی عِبادِهِ اِلاّ لِیَعقِلوا عَنِ الله.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: خداوند مبعوث نکرد به سوی بندگانش انبیاء و پیامبران را، مگر اینکه آنها دربارة خدا تفکر کنند و بیندیشند.
«الکافی، ج 1، ص 64»

پیامک40

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لَمْ یَبْعَثَ اللهُ نَبیّاً الاّ بِلُغةِ قومهِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند مبعوث نکرد پیامبری را، مگر به زبان قومش.
«بحار الانوار، ج 11، ص 64»

پیامک41

. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِنّا مَعاشِرَ الانْبیاءِ اُمِرنا اَنْ نُکلِّمَ الناسَ علی قَدرِ عُقُولِهم.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: به ما گروه انبیا دستور داده شده است که با مردم به فراخور فهم و خردشان سخن بگوییم.
«بحار الانوار، ج 77، ص140»

پیامک42

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مائةُ وَ اَربَعَةُ و عِشرونَ اَلْفَ نبیٌّ و مِنهم ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: (تعداد پیامبران) یکصد و بیست و چهار هزار اند و از جمله آنها سیصد و سیزده نفر مرسل می باشد که اول آنان حضرت آدم - علیه السّلام - است.
«الخصال، ج 2، ص 534»

پیامک43

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : وَ لا بَعَثَ اللهُ نَبیَاً و لا رَسُولا حتّی یَسْتَکْمِلَ العَقلَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند نبی و رسولی را مبعوث نکرد، مگر اینکه عقل را کامل کند.
«الکافی، ج 1، ص 64»

پیامک44

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : وَ لا بَعَثَ الله نَبّیاً وَ لا رسولاً، حتّی یَسْتَکْمِلُ الْعقلَ ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند هیچ پیامبر و رسولی را مبعوث نکرد، جز این که عقل ها را کامل کرد و خرد آنها (پیامبران) بالاتر از عقول و خرد امّت است.
«الکافی، ج 1، ص 18»

پیامک45

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِنّا معاشِرُ الاَنْبیاءِ تَنامُ عُیُوننا وَ لا تَنامُ قُلُوبُنا.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ما گروه پیامبران، چشمانمان خوابیده و دلهایمان بیدار است.
«بحار الانوار، ج 11، ص 55»

پیامک46

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : ما اَعظَمَ فَوْزَ مَنِ اقْتَفی اَثَر النّبیّین.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: چه بزرگ است رستگاری کسی که دنباله رو پیامبران باشد.
«غررالحکم، ح 9557»

پیامک47

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : اَقْرَبُ النّاسِ من الأنبیاءِ أعمَلهم بِما أمِروا بِه.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: نزدیک ترینِ مردم به پیامبران، کسانی هستند که به آن چه امر شده اند، عمل کنند.
«غرر الحکم، ح 3057»

پیامک48

. قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : وَلکِنَّ الله سُبحانهُ جَعَلَ رُسُلَهُ اُولِی قوّة ٍ فی عَزائِمِهم.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: امّا خداوند سبحان فرستادگان خود را صاحب اراده های قوی قرار داده است.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

پیامک49

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : قَدْ اِخْتَبرَهُمُ اللهُ باالمَخمَصَةِ وَ ابْتَلاهُم بِالمَجْهَدَةِ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خداوند، انبیا را با گرسنگی آزمود و به سختی ها مبتلا فرمود و با ترس و هراس ها امتحانشان نمود و در بوتة ناملایمات زیرو رویشان کرد.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

پیامک50

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : رُؤیا الاَنْبیاء وحیٌ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: خواب پیامبران، وحی است.
«امالی شیخ صدوق، ص 215»

پیامک51

قال امیرالمومنین - علیه السّلام - : هُوَ الّذی اَسْکَنَ الدّنیاء خَلْقَهُ و بَعَثَ اِلی الجِنِّ و اِِلانسِ رُسُلَهُ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمود: او خدایی است که دنیا را مسکن مخلوقات برگزید و پیامبران خود را به هدایت جنّ و انس فرستاد تا دنیا را آن گونه که هست معرفی کنند.
«نهج البلاغه، خطبه 183»

پیامک52

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : بَعَثَ اللَّهُ رُسُلَهُ بِمَا خَصَّهُمْ بِهِ مِنْ وَحْیِهِ وَ جَعَلَهُمْ حُجَّةً لَهُ عَلَی خَلْقِهِ لِئَلَّا تَجِبَ الْحُجَّةُ لَهُمْ بِتَرْکِ الْإِعْذَارِ إِلَیْهِم.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمود: خداوند پیامبران را برانگیخت و وحی را به آنها اختصاص داد و پیامبران را حجت خود بر مردم قرار داد تا جایی که هیچ گونه عذری برای آنان نماند.
«نهج البلاغه، خطبه 144»

پیامک53

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : فَاسْتَوْدَعَهُمْ فِی أَفْضَلِ مُسْتَوْدَعٍ وَ أَقَرَّهُمْ فِی خَیْرِ مُسْتَقَرٍّ تَنَاسَخَتْهُمْ کَرَائِمُ الْأَصْلَابِ إِلَی مُطَهَّرَاتِ الْأَرْحَام.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمود: خداوند پیامبران را در بهترین جایگاه (رحمهای پاک) به امانت گذارد و در بهترین مکانها استقرارشان داده و از صلب کریمانة پدران به رحم پاک مادران منتقل کرد.
«نهج البلاغه، خطبه 94»

پیامک54

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : و لم یُخلِهِم بَعدَ اَن قَبَضَهُ مما یؤَکِدُ علیهِم ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمود: (خداوند) بعد از وفات حضرت آدم - علیه السّلام - زمین را از حجت خود خالی نگذاشت، ... قرن به قرن دلیل ها و حجت های خود را پی در پی فرستاد، تا اینکه سلسله پیامبران با پیامبری حضرت محمد - صلی الله علیه و آله - به پایان رسید. «نهج البلاغه، خطبه91»

پیامک55

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : وَ لَمْ یُخْلِ اللهُ سُبحانَهُ خَلْقَهُ مِنْ نبیٍّ مُرسل ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمود: و خداوند هرگز خلقش را بدون پیامبر یا کتابی آسمانی رها نساخته است و آنها با اندک بودن یاران، هرگز در انجام وظیفه کوتاهی نکردند، بعضی از آنان بشارت بعضی پیامبران آینده را داده اند.
«نهج البلاغه، خطبه 1»

پیامک56

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : وَ اصْطَفی سُبحانَهُ مِنْ وُلدِهِ اَنبیاءَ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمود: خداوند انبیاء را از فرزندان (آدم - علیه السّلام -) اختیار کرد، از آنان پیمان گرفت تا امانت رسالت را به مردم برسانند و نعمت های فراموش شده را به یاد آورند و توانمندی های پنهان شدة عقل را آشکار گردانند و نشانه های قدرت خدا را معرفی کنند.
«نهج البلاغه، خطبه 1»

پیامک57

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : اُنظُروا الی مَواقِعِ نِعَم اللهِ عَلَیْهم حِینَ بَعَثَ اِلَیْهَم رسولاً ... .
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمود: بنگرید به نعمتهایی که خداوند به هنگام فرستادن رسولی به سوی آنان عطاء فرمود که فرمانبرداری، آنها را به آئین خود پیوند داد و آنان را برگرد دعوت خویش هم دل و هم داستان ساخت.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

پیامک58

قال امیرُالمؤمنین - علیه السّلام - : اِعْرِفُوا اللهَ بِاللهِ و الرَّسولَ بالرِّسالةِ.
امیر المؤمنین - علیه السّلام - فرمود: خدا را با خدائی و رسول را با رسالتشان بشناسید.
«الکافی، ج 1، ص 85»

پیامک59

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : بَعَثَ اللهُ اِلی الجِنِّ و الاِنسِ رُسُلُهُ ... .
امیر المؤمنین - علیه السّلام - فرمود: خداوند رسولان خود را به سوی جن وانس فرستاد تا پردة این جهان را کنار زنند و آنها را از بدی هایش بر حذر دارند.
«نهج البلاغه، خطبه 183»

پیامک60

امام صادق(سلام الله علیه):
إنَّ اللَّه عزّوجلّ لَم یَبْعثْ نَبیّاً إلّا بصِدقِ الحدیثِ وأداءِ الأمانةِ إلی البَرِّ والفاجرِ؛
خداوند عزّوجلّ هیچ پیامبری را برنگزید، مگر به راست‌گفتاری و امانتداری در حق خوب و بد.
الکافی: ج 2، ص 104، ح 1

پیامک61

امام صادق سلام الله علیه:
إنَّ اللّهَ عَزَّ ذِکرُهُ خَتَمَ بِنَبِیِّکُمُ النَّبِیِّینَ فَلا نَبِیَّ بَعدَهُ أبَدا، وخَتَمَ بِکِتابِکُمُ الکُتُبَ فَلا کِتابَ بَعدَهُ أبَدا؛
خداوند که یادش بزرگ باد با پیامبر شما، به پیامبران خاتمه داد. بنا بر این، بعد از او هرگز پیامبری بر انگیخته نخواهد شد، و [نیز] با کتاب شما به همه کتاب‌ها [ی آسمانی] پایان بخشید. پس، بعد از کتاب شما هرگز کتابی نازل نخواهد شد.
الکافی: ج 2، ص 119، ح 4

پیامک62

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
هرکه امامت علی (علیه السلام) را پس از من منکر شود چون کسی باشد که در زندگیم پیامبری مرا انکار نموده و هرکه پیامبری مرا منکر باشد چون منکر ربوبیت پروردگار است.
امالی صدوق، ص 656

پیامک63

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لم یبعث اللَّه تعالی نبیّا إلّا بلغه قومه؛
خدا هیچ پیامبری را جز به زبان قومش نفرستاد.
نهج الفصاحه

پیامک64

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم ) : إنا معاشر الانبیاء أمرنا أن نکلم الناس علی قدر عقولهم؛
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرموده اند:
ما گروه پیامبران مأموریم که با مردم به اندازه عقل خودشان سخن بگوئیم .
اصول کافی ، ج 1 ، ص 27

پیامک65

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبیّا اِلاّ بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَ اَداءِ الاَْمانَةِ اِلَی الْبَرِّ وَ الْفاجِرِ؛
خداوند عزوجل هیچ پیامبری را نفرستاد، مگر به راستگویی و برگرداندن امانت به نیکوکار و بدکار .
کافی، ج 1، ص 104، ح 1 .

پیامک66

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَا کَلَّمَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اَلْعِبادَ بِکُنْهِ عَقْلِهِ قَطُّ، قَالَ رَسُولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اِنّا مَعاشِرَ الاَْنْبیاءِ اُمِرْنا اَنْ نُـکَلِّمَ النّاسَ عَلی قَدْرِ عُقولِهِمْ ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله هرگز با مردم به اندازه عقل خود سخن نگفتند و فرمودند: ما پیامبران مأموریم که با مردم به اندازه عقل و فهمشان سخن بگوییم.
کافی، ج 1 ، ص 23 .

پیامک67

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِنّا اُمِرْنا مَعاشِرَ الاَنْبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کَما اُمِرْنا بِاِقامَةِ الفَرائِضِ؛
ما پیامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ایم، به مدارا کردن با مردم نیز مأمور شده‌ایم.
امالی طوسی، ص 521.

پیامک68

امام صادق علیه السلام :
لَمْ یَبْعَثِ اللّه‌ُ نَبیّا قَطُّ اِلاّ بِالْبِرِّ وَالْعَدْلِ؛
خداوند هیچ پیامبری را جز به نیکی و عدالت بر نینگیخت.
بحارالأنوار، ج 24، ص 292.

پیامک69

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنّا اُمِرنا مَعاشِرَ الاَنبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کما اُمِرنا بِاقامَةِ الفَرائِضِ؛
ما پیامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ایم، به مدارا کردن با مردم نیز مأمور شده ایم.
(ارشاد القلوب، ج 1، ص 115)

پیامک70

قالَ الامامُ الصادِق - علیه السّلام - : لَمّا بَعَثَ اللهُ عزّوجلّ هوداً - علیه السّلام - اَسْلَمَ لَهُ العَقِبَ مِنْ وُلدِ سامٍ ...
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هنگامی که خداوند هود - علیه السّلام - را برانگیخت، بازماندگان از فرزندان سام در برابر او تسلیم شدند. اما بقیه گفتند: از ما قوی‌تر کیست؟ پس به وسیله‌ی باد هلاک شدند و هود - علیه السّلام - پیروان خود را به آمدن حضرت صالح - علیه السّلام - بشارت داد.
«کمال الدین، ص 136»

قضا و قدر

پیامک1

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - :
الْمُؤْمِنُ بِعَرَضِ کُلِّ خَیرٍ لو قُطِعَ أَنمَلَةً أَنمَلَةً کانَ خَیْراً لَهُ و لو وُلِّیَ شَرقَهَا و غربَهَا کانَ خَیراً لَه.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند:
مؤمن همواره در معرض خیر است. اگر در اثر قضای الهی بند از بندش جدا شود، خیر است و اگر حکومت شرق و غرب عالم هم به او عطا شود، باز خیر است.
«بحار الانوار، ج 64، ص 242»

پیامک2

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - :
معنا الْقَدَره تَقدیرُ الشّیءِ مِنْ طولِهِ و عَرضِهِ ... .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند:
معنای قدر، اندازه گیری چیزی از طول و عرض است و معنای قضا، تأیید حکم بعد از صدور حکم است.
«محاسن، ص 244»

پیامک3

قال الامام علی بن الحسین - علیه السّلام - :
اَلصّبرُ وَ الرّضا عن قضاءِ الله رأس طاعةِ الله ... .
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند:
صبر و خشنودی از قضای الهی، اصل و اساس اطاعت خداوند است. هر که صبر و رضا در برابر قضای الهی داشته باشد، جز خیر برای او نخواهد بود.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 899»

پیامک4

قال الامام الصادق - علیه السّلام - :
اِنّ الْقضاءَ وَ الْقَدَرَ، خَلْقان مِنْ خَلْقِ الله.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند:
همانا قضا و قدر دو مخلوق از مخلوقات خداوند هستند.
«توحید صدوق، ص 364»

پیامک5

قال الامام الصادق - علیه السّلام - :
انَّ اَعْلَمَ الناسُ بِاللهِ، اَرضْاهُم بِقَضاءِ الله عزّوجلّ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند:
عالم ترین مردم کسی است که راضی به قضای الهی باشد.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 899»

پیامک6

قال الامام الرضا - علیه السّلام - :
لا یکون شیءٌ فی السماواتِ و لا فی الارضِ الاّ بِقدَرَ الله وَ مَشیّتِهِ.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند:
چیزی در آسمان و زمین، جز به تقدیر و خواست خداوند نمی باشد.
«بحار الانوار، ج 5، ص 88»

پیامک7

قال الامام الباقر - علیه السّلام - :
یَحْشُرُ المُکَذِّبُونَ بِقَدَرِ اللهِ منْ قُبورِهم قَدْ مَسَخُوا قِرَدَةً و خناذِیرٍ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند:
تکذیب کنندگان تقدیر الهی، روز حشر، همانند بوزینه و خنزیرها از قبرهایشان محشور می شوند.
«ثواب الاعمال، ص 205»

پیامک8

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
اَمْرُهُ قَضاءٌ و حکمةٌ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
امر خداوند، قضا و حکمت است.
«نهج البلاغه، خطبه 160»

پیامک9

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
قَدّر ما خَلَق فَاَحْکَمَ تَقْدِیرهُ ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
آنچه را خداوند آفرید، با مقدرات دقیقی استوار کرده و با تدبیری لطیف نظمشان داده است.
«نهج البلاغه، خطبه 91»

پیامک10

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
تَذِلُّ الاُمُورِ للمقادیرِ، حتّی یکونُ الْحَتْفُ فی التّدبیر.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
کارها چنان در سیطره تقدیر است که در برابر تقدیر، هیچ گونه تدبیری کارساز نخواهد بود.
«نهج البلاغه، حکمت 16»

پیامک11

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
اِنّ مَعَ کُلِّ اِنْسانٍ مَلَکَیْن یَحْفِظانُه ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
با هر انسان دو فرشته ای است که او را حفظ می کنند، و چون تقدیر الهی فرا رسد، او را تنها می گذارند.
«نهج البلاغه، حکمت 201»

پیامک12

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
و اِنْ صُبَّتْ عَلَیهمْ الْمَصائبُ لَجئُوا بک علماً ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
اگر بر مردم مصیبتی وارد شود، به تو پناه می برند، زیرا می دانند که زمام امور کارها به دست تو است و همه کارها از قضا و خواست تو نشأت می گیرد.
«نهج البلاغه، خطبه 227»

پیامک13

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
اَحْمَدُ اللهِ ما قَضی مِنْ اَمرٍ وَ قدّر مِن فعلٍ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
خدا را بر آنچه که قضای اوست و هر کاری را که مُقدّر فرموده، ستایش می کنم.
«نهج البلاغه، خطبه 180»

پیامک14

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
رَضینا عَنِ اللهِ قَضاهُ وَ سَلَّمنا لِلّهِ اَمْرَهُ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
من در برابر قضای الهی راضی و تسلیم امر او هستم.
«بحار الانوار، ج 39، ص 351»

پیامک15

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
لِکلّ امةٍ مجوسٌ و مَجُوسُ هذا الاُمَّة الذّین یقولون: لا قَدَرَ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
برای هر امتی مجوسی است و مجوس این امت کسانی هستند که می گویند: قَدَر نمی باشد.
«ثواب الاعمال، ص 206»

پیامک16

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - لرجلٍ:
... ان کنت غیر قانعٍ بِقَضائِهِ وَ قَدرِهِ، فأطْلُبُ رَباً سواهُ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - به شخصی فرمودند:
اگر قانع به قضا و قدر او (خداوند) نمی باشی، پروردگاری غیر از او طلب کن.
«توحید صدوق، ص 372»

پیامک17

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
مَنْ اَصْبَحَ علی الدُّنیا حَزِیْناً، فقد اَصْبَحَ لِقَضاءِ اللهِ ساخِطاً.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
کسی که صبح کند، در حالی که بر دنیا اندوهناک است، به تحقیق، در حالی صبح کرده که از قضای الهی ناخشنود است.
«نهج البلاغه، حکمت 282»

پیامک18

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
اشدُّ النّاسِ عذاباً یَومَ القیامةِ اَلْمُسْتَخطُ لِقضاءِ الله.
امیر المؤمنین - علیه السّلام - فرمودند:
معذّب ترین مردم در روز قیامت، کسی است که از قضای خداوند ناخشنود باشد.
«غرر الحکم، ح 3235»

پیامک19

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
و لا یَرُدُّ اَمْرَک مَنْ سَخِطَ قضاءَک.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
کسی که از قضای تو ناخشنود باشد، امر تو را باز نمی گرداند (فرمان نمی برد).
«نهج البلاغه، خطبه 109»

پیامک20

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - : فی صِفَةِ اولیاءِ الله: إِنّ صُبَّت علیهِم المَصائِبُ، لَجَئُوا اِلی الاِستِجارَةِ بک علماً ... .
امیر مؤمنان - علیه السّلام - در وصف اولیاء و دوستان خدا فرمودند:
اگر بر آنها مصیبتی وارد شود، به سوی تو پناه می برند، زیرا می دانند که زمام کارها به دست تو است و از قضای تو سرچشمه می گیرد.
«نهج البلاغه، خطبه 227»

پیامک21

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
اِنّ الله یَجْری الأُمورَ علی ما یقتضیهِ و لا ما تَرْتَضِیه.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
امور بر اساس قضای الهی جریان دارد، نه بر اساس خواست مردم.
«غرر الحکم، ح 3238»

پیامک22

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - و قَد سُئِلَ عَنِ القَدَرِ: طَرِیقٌ مُظلِمٌ فَلَا تَسلُکُوهُ و بَحرٌ عَمِیقٌ فَلَا تَلِجُوهُ و سِرُّ اللَّهِ فَلَا تَتَکَلَّفُوهُ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - (هنگامی که از ایشان، از قدر پرسیدند)، فرمودند:
قَدَر راهی است تاریک، آن را نپیمایید، دریایی است ژرف و عمیق، در آن وارد نشوید، رازی است خدایی، در آن خود را به زحمت نیندازید.
«نهج البلاغه، حکمت 287»

پیامک23

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
کُلُّ شَئٍ بِقَضائِهِ وَ قَدَرِه و اُمور تَجرِی ما بینَهُما.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
همه چیز به حکم قضا و قدر الهی است و تمام کارها بین این دو جریان دارد.
«بحار الانوار، ج 5، ص 124»

پیامک24

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
لَعَنَ اللهُ المُکّذِبینَ بِقَدر الله.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
خداوند، تکذیب کنندگان قَدَر الهی را لعنت کند.
«بحار الانوار، ج 5، ص 88»

پیامک25

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
لا یُؤمِنُ اَحَدُکُمْ حتّی یؤمِنُ بِالْقَدر.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
هیچ یک از شما تا ایمان به مقدرات نداشته باشید، مؤمن نخواهید بود.
«توحید صدوق، ص 280»

پیامک26

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
قَدَر اللهُ مقادِرَ قَبْلَ انْ یَخلُقَ اللهَ السّماواتِ وَ الاْرضِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
خداوند مقدرات عالم را پیش از آنکه آسمان و زمین را خلق کند، تقدیر کرده است.
«توحید صدوق، ص 368»

پیامک27

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
عَجَباً للمُؤمِنِ، لا یقضی اللهُ علیهِ قضاءً اِلاّ کانََ خیراً لَهُ ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
در شِگفتم برای مؤمن، قضای الهی بر او جاری نمی شود مگر اینکه برای او خیر است، چه (در ظاهر) خوشایند باشد و چه ناخوشایند. اگر مبتلا کرد، کفاره گناهانشان باشد و اگر بخشش کرد، گرامی اش داشته است.
«تحف العقول، ص 48»

پیامک28

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
فی کُلِّ قضاءِ اللهِ عزّوجلَّ خِیَرَةٌ للمؤمنِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
در تمام قضاهای خداوند، برای مؤمن خیر است.
«امالی شیخ صدوق، ص 439»

پیامک29

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ اللّه کَتَبَ القَتلَ عَلی قَومٍ والمَوتَ عَلی آخَرینَ وَکُلٌّ آتیهِ مَنیَّتُهُ کَما کَتَبَ اللّه لَهُ فَطوبی لِلمُجاهِدینَ فی سَبیلِهِ وَالمَقتولینَ فی طاعَتِهِ؛
براستی که خداوند برای گروهی کشته شدن را مقدر فرموده و برای دیگران مردن را. هر گروهی با همان سرنوشت که خداوند مقدر کرده است می رسد. پس، خوشا به سعادت مجاهدان در راه خدا و کشته شدگان در راه طاعت او.
شرح نهج البلاغه، ج3، ص184

پیامک30

ألا وإنّ الرُّوحَ الأمینَ نَفَثَ فی رُوعِی أ نّهُ لَن تَمُوتَ نفسٌ حتّی تَستَکمِلَ رِزقَها، فاتَّقُوا اللّه‌َ وأجمِلُوا فی الطَّلَبِ ، ولا یَحمِلْ أحَدَکُم استِبطاءُ شَیءٍ مِنَ الرِّزقِ أن یَطلُبَهُ بغَیرِ حِلِّهِ ، فإنّهُ لا یُدرَکُ ما عِندَ اللّه إلاّ بطاعَتِهِ؛
همانا جبرئیل در دلم چنین افکند که هیچ کس نمیرد تا روزیش را به طور کامل دریافت کند ، پس از خدا پروا کنید و در طلب روزی میانه روی کنید و دیر رسیدن روزی شمارا وادار نکند که آن را از راه غیر حلال بجویید ؛ زیرا آنچه نزد خداست جز با طاعت او به دست نمی‌آید .
الکافی : 2 / 74 / 2

پیامک31

امام علی علیه‌السلام :
اِعلَمُوا أنَّ عَبدا وإن ضَعُفَتْ حِیلَتُهُ ، ووَهَنَتْ مَکِیدَتُهُ أنَّهُ لَن یُنقَصَ مِمّا قَدَّرَ اللّه‌ُ لَه، وإن قَوِیَ عَبدٌ فی شِدَّةِ الحِیلَةِ وقُوَّةِ المَکِیدَة أ نّهُ لن یُزادَ عَلی ما قَدَّرَ اللّه‌ُ لَهُ؛
بدانید که آنچه خـداوند بـرای بـنده مـقـدّر کرده است ، بی کم و کاست به او برسد ، هر چند در زرنگی و چاره‌اندیشی ناتوان باشد و نیز بیش از آنچه خداوند برایش مقدّر کرده به او نرسد، هر چند بسیار زرنگ و چاره‌اندیش باشد .
أمالی المفید : 207/39

پیامک32

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الرِّزقَ لا یَجُرُّهُ حِرصُ حَریصٍ ولا یَصرِفُهُ کَراهِیَةُ کارِهٍ؛
نه حرص زدن حریص روزی را به طرف او می‌کشاند و نه ناخوش داشتن کسی از روزی، آن را از او باز می‌دارد.
بحار الأنوار : 77 / 68 / 7

پیامک33

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
در هر قضای الهی ، برای مؤمن خیری نهفته است .
تحف‌العقول ، ص 302

پیامک34

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من لم یرض بقضاء اللَّه و لم یؤمن بقدر اللَّه فلیلتمس إلها غیر اللَّه؛
هر که به قضای خدا رضا نیست و به تقدیر خدا ایمان ندارد خدائی غیر خدای یکتا بجوید.
نهج الفصاحه

پیامک35

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یردّ القضاء إلّا الدّعاء و لا یزید فی العمر إلّا البرّ؛
قضا جز به دعا دفع نشود و چیزی جز نیکوکاری عمر را افزون نکند.
نهج الفصاحه

پیامک36

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ شی ء بقدر حتّی العجز و الکیس؛
هر چیزی مقرر است حتی ناتوانی و هوش.
نهج الفصاحه

پیامک37

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کتب اللَّه تعالی مقادیر الخلائق قبل أن یخلق السّموات و الأرض بخمسین ألف سنه و عرشه علی الماء؛
خدای والا تقدیر خلایق را پنجاه هزار سال پیش از آن که آسمانها و زمین را بیافریند ثبت کرد و عرش وی بر آب بود.
نهج الفصاحه

پیامک38

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فرغ اللَّه لکل عبد من عمله و أجله و مضجعه و رزقه لا یتعدّاهنّ أبدا؛
خدا عمل و اجل و آرامگاه و روزی هر بنده ای را از پیش معین کرده و هرگز از آن تجاوز نخواهد کرد.
نهج الفصاحه

پیامک39

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فرغ إلی ابن آدم من أربع الخلق و الخلق و الرّزق و الأجل؛
چهار چیز آدمیزاد: صورت و سیرت و روزی و مرگ وی از پیش معین است.
نهج الفصاحه

پیامک40

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فرغ اللَّه عزّ و جلّ إلی کلّ عبد من أجله و رزقه و مضجعه و شقیّ أو سعید؛
خدای عز و جل مرگ و روزی و آرامگاه و بدبختی و نیکبختی هر بنده ای را از پیش معین کرده است.
نهج الفصاحه

پیامک41

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عجبا للمؤمن فو اللَّه لا یقضی اللَّه للمؤمن قضاء إلّا کان خیرا له؛
کار مؤمن عجیب است به خدا که خدا قضائی برای مؤمن مقرر ندارد مگر مایه خیر او باشد.
نهج الفصاحه

پیامک42

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء یردّ القضاء و إنّ البرّ یزید فی الرّزق و إنّ العبد لیحرم الرّزق بالذّنب یصیبه؛
دعا دفع قضا کند و نیکی روزی را بیفزاید و بنده به وسیله گناهی که مرتکب شود از روزی خود محروم ماند.
نهج الفصاحه

پیامک43

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء جند من أجناد اللَّه مجنّد یردّ القضاء بعد أن یبرم.
دعا سپاهی از سپاهیان مجهز خداست و قضای محتوم را دفع می کند.
نهج الفصاحه

پیامک44

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلق اللَّه الخلق فکتب آجالهم و أعمالهم و أرزاقهم؛
خداوند خلق را بیافرید و زندگی و اعمال و ارزاقشان را رقم زد.
نهج الفصاحه

پیامک45

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث یدرک بهنّ العبد رغائب الدّنیا و الآخره الصّبر علی البلاء و الرّضا بالقضاء و الدّعاء فی الرّخاء؛
سه چیز است که بنده به وسیله آن خواستنی های دنیا و آخرت را به دست می آورد: صبر بر بلا و رضا به قضا و دعا در حال فراخ دستی.
نهج الفصاحه

پیامک46

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه فهو من الأبدال: الرّضا بالقضا و الصّبر عن محارم اللَّه و الغضب فی ذات اللَّه عزّ و جلّ؛
سه چیز است که در هر که باشد از نیکان است، رضا به قضا و صرف نظر از محرمات خدا و خشمگین شدن در راه خدا.
نهج الفصاحه

پیامک47

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعوّذوا باللَّه من جهد البلاء و درک الشّقاء و سوء القضاء و شماته الأعداء؛
از بلا و بدبختی و قضای بد و سرزنش دشمنان به خدا پناه ببرید.
نهج الفصاحه

پیامک48

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإیمان بالقدر یذهب الهمّ و الحزن؛
اعتقاد به تقدیر غم و اندوه را می برد.
نهج الفصاحه

پیامک49

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ ما قدّر فی الرّحم سیکون؛
آنچه در شکم مادر مقدر شده، شدنی است.
نهج الفصاحه

پیامک50

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی وکّل بالرّحم ملکا یقول أی ربّ نطفه، أی ربّ علقه، أی ربّ مضغه، فإذا أراد اللَّه أن یقضی خلقها قال أی ربّ شقیّ أو سعید؟ ذکر أو أنثی؟ فما الرّزق فما الأجل؟ فیکتب کذلک فی بطن أمّه؛
خداوند به شکم مادر فرشته ای گماشته است که میگوید خدایا اکنون نطفه است، خدایا اکنون علقه است، خدایا اکنون مضغه است، وقتی خداوند خواست خلقت او را کامل کند گوید خدایا بدبخت یا خوشبخت؟.. نر یا ماده؟ روزی و عمر او چیست؟.. و به همین طریق در شکم مادر او رقم می زند.
نهج الفصاحه

پیامک51

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی کتب علیکم السّعی فاسعوا.
خداوند کوشش را بر شما مقرر داشته است پس بکوشید.
نهج الفصاحه

پیامک52

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی کتب الحسنات و السّیّئات ثمّ بین ذلک فمن همّ بحسنه فلم یعملها کتبها اللَّه تعالی عنده حسنه کامله فإن همّ بها فعملها کتبها اللَّه عنده عشر حسنات إلی سبعمائه ضعف إلی أضعاف کثیره، و إن همّ بسیّئه فلم یعملها کتبها اللَّه عنده حسنه کامله فإن همّ بها فعملها کتبها اللَّه سیّئه واحده و لا یهلک علی اللَّه إلّا هالک.
خداوند نیکی ها و بدیها و چیزهائی را که میان آنهاست رقم زد هر کس انجام نیکی را در دل گیرد و انجام ندهد خداوند برای او یک نیکی کامل رقم زند و اگر در دل گیرد و انجام دهد خداوند ده نیکی تا هفتصد برابر و بیشتر رقم زند و اگر بدی ای را در دل گیرد و انجام ندهد خداوند آن را نیکی کامل رقم زند و اگر در دل گیرد و انجام دهد خداوند فقط یک بدی رقم می زند، بنا بر این هر که در پیشگاه خدا هلاک شود سزاوار هلاک است.
نهج الفصاحه

پیامک53

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه إذا قضی علی عبد قضاء لم یکن لقضائه مردّ؛
وقتی خداوند چیزی بر بنده خویش مقدر سازد تقدیر وی تغییر پذیر نیست.
نهج الفصاحه

پیامک54

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّجل لیحرم الرّزق بالذّنب یصیبه و لا یردّ القدر إلّا الدّعاء و لا یزید فی العمر إلا البرّ؛
انسان به سبب گناه از روزی محتوم محروم ماند و تقدیر جز به دعا برنگردد و عمر جز به نیکوکاری دراز نشود.
نهج الفصاحه

پیامک55

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أحدکم یجمع خلقه فی بطن أمّه أربعین یوما نطفه ثمّ یکون علقه مثل ذلک، ثمّ یکون مضغه مثل ذلک، ثمّ یبعث اللَّه إلیه ملکا و یؤمر بأربع کلمات و یقال له: اکتب عمله و رزقه و أجله و شقیّ أو سعید، ثمّ ینفخ فیه الرّوح؛
هر یک از شما در شکم مادر خود چهل روز نطفه است پس از آن چهل روز علقه است پس از آن چهل روز مضغه است پس از آن خداوند فرشته ای به سوی او می فرستد و او را به چهار کلمه مأمور می سازد و می گوید عمل و روزی و مرگ او را و این که خوشبخت است یا بدبخت رقم بزن، پس از آن روح در او دمیده می شود.
نهج الفصاحه

پیامک56

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ اجعلنی أخشاک حتّی کأنی أراک و اسعدنی بتقواک و لا تشقنی بمعصیتک و خر لی فی قضائک و بارک لی فی قدرک حتّی لا أحبّ تعجیل ما أخّرت و لا تأخیر ما عجّلت و اجعل غنای فی نفسی؛
خدایا مرا چنان از ذات خود ترسان کن که گوئی تو را می بینم و مرا به پرهیزکاری خود خوشبخت کن و به نافرمانی خود بدبخت مکن قضای خود را برای من انتخاب کن و تقدیر خود را بر من مبارک کن که نخواهم آنچه را مؤخر کرده ای مقدم کنی یا آنچه را مقدم داشته ای مؤخر کنی و ثروت مرا در روحم مستقر کن.
نهج الفصاحه

پیامک57

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعلم أنّ القلم قد جری بما هو کائن؛
بدان که قلم تقدیر، بر همه شدنیها رفته است.
نهج الفصاحه

پیامک58

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعلم أنّ ما أصابک لم یکن لیخطأک و ما أخطأک لم یکن لیصیبک؛
بدان که آنچه بتو رسیده ناچار می رسید و آنچه از تو فوت شده به ناچار فوت می شد.
نهج الفصاحه

پیامک59

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
در هر قضای الهی ، برای مؤمن خیری نهفته است .
تحف العقول ، ص 302

پیامک60

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
رضا به قضای ناپسند از بالاترین درجات یقین است.
(بحارالانوار/78/1611)

پیامک61

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنَّ اللّهَ لَمْ یَخْلُقْکُمْ عَبَثاً، وَلَیْسَ بِتارِکِکُمْ سُدًی، کَتَبَ آجالَکُمْ، وَقَسَّمَ بَیْنَکُمْ مَعائِشَکُمْ، لِیَعْرِفَ کُلُّ ذی لُبٍّ مَنْزِلَتَهُ، وأنَّ ماقَدَرَ لَهُ أصابَهُ، وَما صُرِفَ عَنْهُ فَلَنْ یُصیبَهُ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
خداوند شما انسان ها را بیهوده و بدون غرض نیافریده و شما را آزاد، رها نکرده است. لحظات آخر عمر هر یک معیّن و ثبت می باشد، نیازمندی ها و روزی هرکس سهمیّه بندی و تقسیم شده است تا آن که موقعیّت و منزلت شعور و درک اشخاص شناخته گردد.
بحار الأنوار، ج 75، ص 110، ح 5

پیامک62

امام علی علیه السلام می فرمایند:
بدانید که آنچه خداوند برای انسان مقدّر کرده است، بی کم و کاست به او می‌رسد، هر چند در چاره‌اندیشی و پیدا کردن راه‌های کسب روزی ناتوان باشد و نیز بیش از آنچه خداوند برایش مقدّر کرده به او نرسد، هر چند بسیار زرنگ و چاره اندیش باشد.
امالی مفید، ص 207، ح 39.

پیامک63

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
بر شما باد دعا کردن ؛ چرا که دعا برای خدا و درخواست از خدا بلا را برگرداند [حتی] در حالی که تقدیر و قضا شده باشد و جز امضای آن باقی نمانده بشد. پس هرگاه از خداوند عزوجل دعا و درخواست شد، بی درنگ بلا را برگرداند.
( الکافی : ج 2 ص 472 ح 3 )

پیامک64

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
یا عَلیُّ شَرُّ النّاسِ مَنِ اتَّهَمَ اللّه‌َ فی قَضائِهِ؛
ای علی، بدترین مردم کسانی هستند که خداوند را در قضا و قدرش (به بی عدالتی) متهم کنند.
الفقیه، ج 4، ص 363، ح3.

پیامک65

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خداوند خلق را بیافرید و زندگی (اجل) و اعمال و ارزاقشان را رقم زد.
(نهج الفصاحه ، ح 1450)

پیامک66

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ وَثِقَ بِاَنَّ ما قَدَّرَ اللّه‌ُ لَهُ لَنْ یَفوتَهُ اسْتَراحَ قَلْبُهُ؛
هر کس اطمینان داشته باشد که آنچه خداوند برایش تقدیر کرده است به او می‌رسد، دلش آرام می‌گیرد.
غررالحکم، ح 8763

پیامک67

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
اَلصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلاءَ وَ هِیَ اَنـْجَحُ دَواءٍ وَ تَدْفَعُ الْقَضاءَ وَ قَدْ اُبْرِمَ اِبراما وَ لا یَذْهَبُ بِالاَْدواءِ اِلاَّ الدُّعاءُ وَ الصَّدَقَةُ
صدقه بلا را برطرف می‌کند و مؤثرترینِ داروست. همچنین، قضای حتمی را برمی‌گرداند و درد و بیماری‌ها را چیزی جز دعا و صدقه از بین نمی‌برد.
بحارالأنوار، ج 93، ص 137، ح 71

پیامک68

حضرت امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
الدعاء یدفع البلاء النازل و ما لم ینزل.
دعا بلای نازل شده و نازل نشده را دفع می کند.
اصول کافی/ج2/ص 496.

پیامک69

قال الامام الرضا - علیه السّلام - :
ثمانیّةُ أشیاءِ لا تکونُ اِلاّ بِقَضاءِ الله وَ قَدَرهُ ... .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند:
هشت چیز نمی باشد، مگر به قضا و قدر الهی: خواب و بیداری، توانایی و ناتوانی، تندرستی و بیماری و مرگ و زندگی.
«بحار الانوار، ج 5، ص 95»

شیعه

پیامک1

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لا تَسْتَخِفُّوا بِفُقَرا شِیعَةِ عَلِیٍّ (ع) فَاِنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ یَشْفَعُ فی مِثْلِِ رَبِیعَة وَ مُضْرٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: فقیران از شیعیان علی - علیه السلام - را خوار و سبک نشمارید که همانا یک نفر از آنها به اندازه قبیله ربیعه و مضر را شفاعت خواهد نمود.
«مشکاة الانوار، ص 556»

پیامک2

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آ?ه و سلم) فرمودند:
ای علی! شیعه ی تو، کسانی هستند که در آشکار و نهان، از خدا می ترسند.
ای علی! شیعه ی تو، کسانی هستند که [در قیامت] در طی درجات، از هم سبقت می گیرند، و خدا را ملاقات می کنند در حالی که حسابی ندارند [و چیزی بدهکار نیستند]
ای علی! اعمال شیعه ی تو، هر جمعه، به من عرضه می شود، من، از کارهای نیک آنان، خوشحال می شوم و برای کارهای ناشایست آنان، استغفار می کنم.
بحار الانوار 68: 41.

پیامک3

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
به یقین، شیعه ی علی، به ورع و سخت کوشی و سر نگهداری و دور بودن از کینه ها و محبت به دوستان خدا، شناخته می شود.
بحار الانوار 66: 493.

پیامک4

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
بر تو باد پرهیز از افراد پست! همانا، شیعه علی، کسی است که شکم را از حرام پر نسازد و از مفاسد جنسی بر حذر باشد و سخت کوش باشد، برای خدا کار کند و به پاداش او، امیدوار باشد و از عذاب او، بهراسد. زمانی که آنها، را [این چنین] دیدی، [بدان که] شیعه ی من، هستند.
کافی 2/233/9.

پیامک5

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
هر کس، این سه چیز را انکار کند، شیعه ما نیست:
معراج و سؤال قبر و شفاعت.
بحار الانوار 18: 34، ح 44.

پیامک6

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
ای شیعه آل محمد! همانا، کسی که هنگام غضب، مالک نفس اش نباشد، و با همنشین، خوش رفتاری نکند و با رفیق، خوش رفتار نباشد و با آشتی کنندگان مصالحه ی خوب نکند و با مخالف، مخالفت درستی نداشته باشد از ما نیست.
تحف العقول: 38.

پیامک7

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
شیعه ما، کسی است که اگر از گرسنگی هم بمیرد، از مخالفان ما، چیزی نخواهد خواست.
وسائل الشیعة 6: 309، ح 15.

پیامک8

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
کسی که به زبان، می گوید شیعه است و با اعمال و آثار ما مخالفت می کند، از پیروان ما نیست، شیعه ما، کسی است که ما را با زبان و قلب همراه باشد و آثار ما را پیروی کند و اعمال ما را انجام دهد. آنان، شیعه ما هستند.
وسائل الشیعة 11: 96 ح 19.

پیامک9

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
ما، شیعه ای را که عاقل و فهیم و دانا و بردبار و مدارا کننده و شکیبا و راستگو و وفادار باشد، به یقین دوست داریم.
امالی مفید 192 ح 22.

پیامک10

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کسی که نماز شب نخواند، از شیعیان (مخلص و ناب) نیست.
بحار الانوار 87: 162.

پیامک11

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
همانا، رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) حق شفاعت امت اش را دارد و ما، حق شفاعت شیعیان خودمان را داریم و شیعیان ما، حق شفاعت خویشان خود را دارند.
بحار الانوار 8: 38/16.

پیامک12

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اهل بهشت، به جایگاه شیعیان ما، به گونه ای که انسان، به ستارگان نگاه می کند، نظر می کنند.
بحار الانوار 8: 147، ح 77.

پیامک13

قال الامامُ الجوادُ - علیه السّلام - : انّ الله عَزوجلَّ حَرمَ علی شیعتنا المُسکرَ مِن کل شرابٍ و عَوَّضَهم عَن ذلک المتعةَ.
امام جواد - علیه السّلام - فرمودند: خداوند متعال بر شیعیان ما استفاده از هر چیز مست کننده را حرام نموده و در برابر آن ازدواج موقت را حلال دانسته است.
«معانی الاخبار، ص 316»

پیامک14

قال الامام الباقر ـ علیه السلام ـ : لا تسألوهُم الحوائج فتَکوُنوا لَهُمُ الوَسیلةَ الی رسولِ اللهِ ـ صلی الله علیه و آله ـ فی القیامَةِ.
امام باقر ـ علیه السلام ـ فرمودند: (شما شیعیان) از دیگران (غیر شیعه) حاجت نخواهید تا در روز قیامت وسیله عرض حاجت آنان به محضر رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ نگردید.
«بحار الانوار، ج 8، ص 55»

پیامک15

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ان قائمَنا اذا قام مدَّ اللهُ عزَّوجلَّ لشیعتنا فی اسماعهم و ابصارهم حتی لا یکون بینهم و بین القائم برید، یکلمهم فیسمعون و ینظرون الیه و هو فی مکانه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: وقتی قائم ما قیام کند، خداوند چشمان و گوشهای شیعیان ما را تیز می کند، به گونه ای که میان قائم و شیعیانش پیکی نیست، او صحبت می کند و آنها می شنوند و او را می بینند، در حالی که او در جای خود می باشد.
«الکافی، ج 8، ص 241»

پیامک16

. قالَ أمِیرِ الْمُؤمِنِینَ - علیهِ السَّلام - لِقَنْبَرَ: یا قَنْبَرُ اَبْشِر و بَشِّر وَ اسْتَبْشِرْ فَوَ اللهِ لَقَدْ ماتَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - وَ هُوَ عَلی اُمَّتِهِ ساخِطٌ إلّا الشِّیعَةَ (و هو ساخط علی جمیع الامة الا الشیعة).
امیر المؤمنین - علیه السلام - به قنبر فرمودند: ای قنبر بشارت باد تو را و بشارت ده به دیگران و خوشحال باش که قسم به خدا پیامبر - صلی الله علیه و آله - از دنیا رفت در حالی و جز بر شیعه بر سایر امت خود خشمگین بود.
«مشکاة الانوار، ص 93»

پیامک17

قالَ الامام الرِّضا - علیهِ السَّلام - : مَنْ رَدَّ عَلَیْهِمْ فَقَدْ رَدَّ اللهَ، مَنْ طَعَنْ عَلَیْهِمْ فَقَدْ طَعَنَ اللهَ، لِأنَّهُمْ عِبادُ اللهِ حقّاً و أوْلیائِهِ صِدْقاً و إن أحَدَهُمْ لَیَشْفَعَ فِی رَبِیعَةَ وَ مُضِرٍ فَیُشْفَعَهُ اللهُ فِیهِمُ لِکرامَتِهِ عَلی اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: کسی که شیعه را رد کند (قبول نداشته باشد) چنان است که خدا را رد کرده است و کسی که به آنان توهین کند به خدا توهین کرده است زیرا که آنان بنده راستین خدا هستند و دوستدار واقعی اویند. هر یک از اینان اگر به عدد قبیله ربیعه و قبیله مضر را شفاعت کنند، خداوند عز و جل شفاعت آنان را می پذیرد.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 441»

پیامک18

عَنْ الامام مُوسی بْنِ جَعْفَرٍ - علیهِ السَّلام - قالَ: مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ أن یَصِلَنا فَلْیَصِلْ فُقَراءَ شِیعَتِنا وَ مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ أنْ یَزورَ قُبُورُنا فَلْیَزُرْ قُبُورَ صلْحاءِ أخوانِنا.
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: کسی که به ما دسترسی ندارد و نمی تواند به دیدن ما نائل آید به دیدار فقراء شیعه (و به دستگیری آنان) بپردازد و کسی که استطاعت زیارت قبر ما را ندارد به زیارت قبر صالحان از شیعه ما برود.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 332»

پیامک19

قالَ أمِیر الْمُؤمِنِینَ - علیهِ السَّلام - : شِیعَتُنا الْمُتَباذِلُونَ فِی وِلایَتِنا إذا غَضِبُوا لَمْ یَظْلِمُوا.
امیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: شیعیان ما آن هایی هستند که بذل و بخشش آنان، بر مبنای ولایت ما صورتمی پذیرد (و) هنگامی که به خشم می آیند، ظلم نمی کنند.
«الکافی، ج 2، ص 236»

پیامک20

عنِ الامام الْباقِرِ - علیهِ السَّلام - قالَ: فَمَنْ کانَ مِنْکمْ مُطِیعاً للهِ یَنْفَعُهُ وَلایَتُنا وَ مَنْ کانَ مِنْکمْ عاصِیاً للهِ لَمْ تَنْفَعْهُ وَلایَتُنا و قالَ: ... وَ مَنْ کانَ اللهُ مُطِیعاً فَهُوَ لَنا وَلِیٌّ وَ مَنْ کانَ للهِ عاصِیاً فَهُوَ لَنا عَدُوٌّ وَ ما تَنالُ وَلایَتُنا إلا بالْعَمَلِ وَ الْوَرَعِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: از شما شیعیان، کسی که مطیع خدا باشد، دوستی ما برای او سودمند است و کسی که نافرمانی خدا را کند، حب و دوستی ما برای او سودی نخواهد داشت و نیز فرمودند: کسی که مطیع (بی چون و چرای) خدا است او دوست ما است و کسی که نسبت به دستورات خدا عاصی باشد او دشمن ماست وکسی به دوستی و ولایت ما نمی رسد جز از راه عمل و پرهیزکاری.
«روضة المتقین، ج 12، ص 80»

پیامک21

عَنْ أمِیرِ الْمُؤمِنِینَ - علیهِ السَّلام - قالَ: إخْتَبِرُوا شِیعَتی بِخِصْلَتَیْنِ فاِنْ کانَتا فِیهِمْ فَهُمْ شِیعَتِی: مُحافَظَتُهُمْ عَلی أوْقاتِ الصَّلَواتِ وَ مُواساتُهُمْ مَعَ إخْوانِهِمْ الْمُؤْمِنِینَ بِالْمالِ وَ إنْ لَمْ تَکونا فِیهِمْ فَاعزَبْ ثُمَّ اَعزَبْ ثُمَّ اَعزَبْ.
امیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: شیعیان مرا به دو خصلت امتحان کنید که اگر دارای این دو خصلت بودند، شیعه اند: اهمّیّت به نماز در اوّل وقت و دستگیری برادران دینی خود با مال، اگر این دو در آن ها نبود، پس از ما دورند، دورند و دورند!
«جامع الاخبار، ص 35»

پیامک22

. قالَ الْاِمامُ الْعَسْکرِیُّ - علیهِ السَّلام - : قالَ رَجُلٌ لِرَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : فُلانٌ یَنْظُرُ إلی حَرَمِ جارِهِ وَ إنْ أمْکنَهُ مُواقَعَةِ حَرامٍ لمْ یَضِقْ عَنْهُ فَغَضِبَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - وَ ... .
امام حسن عسگری - علیه السلام - فرمودند: مردی به پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - گفت: فلان کس به حرم (همسر) همسایه خود چشم می دوزد و اگر امکان عمل نامشروع دست دهد، کوتاهی نمی کند، پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - غضبناک شد و فرمودند: او را حاضر کنید، مردی که در کنار پیامبر بود گفت: یا رسول الله او از پیروان شما است و به علی - علیه السلام - عشق می ورزد و از دشمنان ما بیزاری می جوید. پیامبر - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نگو که چنین کسی از شیعیان ما است، او دروغگو است زیرا شیعیان ما آن هایی هستند که همگام با ما و پیرو ما در اعمال باشند.
«لئالی الاخبار، ج 5، ص 157»

پیامک23

عَنِ الامام الْباقِرِ - علیهِ السَّلام - قالَ: نَحْنُ وَ شِیعَتُنا إصْحابُ الْیَمِینِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: ما و شیعیان ما، اصحاب یمین (اهل بهشت) می باشیم.
«بحار الأنوار، ج 24، ص 9»

پیامک24

عَنِ الْاِمامِ السَّجادِ - علیهِ السَّلام - قالَ: إنَّما شِیعَتُنا یُعْرَفُونَ بِعِبادَتِهِم ... الْمُسَبِّحُونَ إذا سَکتَ النَّاسُ وَ الْمُصَلُّونَ إذانامَ النّاسُ وَ الْمَحْزُونُونَ إذا فَرِحَ النَّاسُ یُعْرَفُونَ بِالزُّهدِ ... .
امام سجاد - علیه السلام - فرمودند: شیعیان ما از عبادتشان شناخته می شوند، آنان اهل تسبیح و ذکرند آن گاه که دیگران ساکتند و نماز گزارانند آن گاه که دیگران در خوابند و محزونند (دلخوش به دنیا نیستند) آن گاه که دیگران (بر اثر سرگرمی به دنیا) فرحناکند، آنان با زهد شناخته می شوند، گفتارشان رحمت است و شغل و کردار آنان جنَّت است.
«نور الثقلین، ج 3، ص 94»

پیامک25

قال الامام الْحُسَین بْن عَلی - علیهِ السَّلام - :
ما أحَدٌ عَلی مِلَّةِ إبْراهیمَ إلّا نَحْنُ وَ شِیعَتنا و سایِرُ النّاسِ مِنْها بُرَآءُ.
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هیچ کس بر دین ابراهیم نیست مگر ما و شیعیان ما و دیگران از آن بیگانه اند.
«نور الثقلین، ج 3، ص 94»

پیامک26

قالَ رَجُلٌ لِلْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍ - علیهِ السَّلام - : إنَّی شِیعَتُکمْ! فقالَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ - علیهِ السَّلام - : یا عَبْدَ اللهِ إنْ کنْتَ لَنا فِی أوامِرِنا وَ زَواجِرِنا مُطِیعاً فَقَدْ صَدَقْتَ وَ إنْ کنْتَ بِخِلافِ ذلِک فَلا تَزِدْ فِی ذُنُوبِک بِدَعْواک مَرْتَبَةً ... .
مردی به امام حسن - علیه السلام - گفت: من شیعه و پیرو شما هستم، امام حسن - علیهِ السَّلام - فرمودند: ای بنده خدا اگر در برابر «اوامر» و «نواهی» ما مطیع باشی در ادعایت صادق هستی و اگر این چنین نیستی با این ادعایت بر گناهان خود افزوده ای و وقتی که در این مرتبه قرار نداری ادعای آن را نیز بر زبان میاور که دروغ است و بر گناهانت می افزاید، پس نگو من شیعه شما هستم، بلکه بگو من یکی از دوستداران شمایم و با دشمنان شما دشمنم و در این صورت به خیر و نیکی خواهی بود و به سوی خیر و نیکی نیز خواهی رفت.
«لئالی الاخبار، ج 5، ص 157»

پیامک27

قالَتْ فاطِمَةُ - عَلَیْها السَّلامُ - :
إنَّ شِیعتُنا مِنْ خِیارِ أهْلِ الْجَنَّةِ.
حضرت زهرا - علیها السلام - فرمودند:
شیعیان ما بهترین اهل بهشت هستند.
«لئالی الاخبار، ج 5، ص 163»

پیامک28

عَنْ أمِیر الْمؤمِنِینَ - علیهِ السَّلام - : یا نَوْفُ، أتَدْرِی یا نَوْفٌ مَنْ شِیعَتِی؟ قالَ: لا واللهِ، قالَ: شِیعَتِی الذُّبَّلُ الشِّفاهُ،الْخُمَّضُ الْبُطُونِ، الَّذینَ تُعْرَفُ الرُّهبانِیَّةٌ فِی وُجُوهِهِمْ رُهْبانُ الَّیْلِ و اُسْدٌ بِالنَّهارِ.
امیر المؤمنین - علیه السلام - (به نوف بکالی) فرمودند: ای نوف! آیا می دانی که شیعه من کیست؟ نوف گفت: قسم به خدا نمی دانم. امام - علیه السلام - فرمودند: لب های شیعه من گواه بر ذکر و یاد خدای اوست، شکم وی گواه پرهیز از شکم پرستی است و نیز عدم وابستگی به دنیا را سیمای آنان گواهی می دهد، آنان دنیا گریزان (عابدان) شب و شیر مردان روزاند.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 95»

پیامک29

عَنْ أبِی عَبْد اللهِ - علیهِ السَّلام - قال: وَ اللَّهِ مَا مِنْ عَبْدٍ مِنْ شِیعَتِنَا یَنَامُ إِلَّا أَصْعَدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ رُوحَهُ إِلَی السَّمَاءِ فَیُبَارِکُ عَلَیْهَا فَإِنْ کَانَ قَدْ أَتَی عَلَیْهَا أَجَلُهَا جَعَلَهَا فِی کُنُوزِ رَحْمَتِهِ وَ فِی رِیَاضِ جَنَّةٍ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: به خدا سوگند هیچ بنده ای از شیعیان ما نیست که بخوابد جز آن که خدای عز و جل روحش را به آسمان بالا برد و بدان برکت دهد پس اگر عمرش به سر آمده باشد، آن را در گنجینه های رحمت خویش و گلستان های بهشتش و در سایه عرشش جای دهد و اگر عمرش به سر نیامده باشد به همراه فرشتگان امین خود باز فرستد تا آن را به پیکری که از آن بیرون آمده بازگردانند که در آن جایگیر شود. به خدا قسم که حاجیان و عمره گزارانتان خاصان درگاه خدای عز و جل هستند و به راستی که فقراء شما اهل بی نیازی و ثروتمندانتان اهل قناعت هستند و همه شما اهل دعوت و اجابت حق هستید.
«الکافی، ج 8، ص 214»

پیامک30

عَنْ أبِی عَبْد اللهِ - علیهِ السَّلام - قال: أَنْتُمْ شِیعَةُ اللَّهِ وَ أَنْتُمْ أَنْصَارُ اللَّهِ وَ أَنْتُمُ السَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ وَ السَّابِقُونَالْآخِرُونَ وَ السَّابِقُونَ فِی الدُّنْیَا وَ السَّابِقُونَ فِی الْآخِرَةِ إِلَی الْجَنَّةِ قَدْ ضَمِنَّا لَکُمُ الْجَنَّةَ بِضَمَانِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شما (شیعیان) هستید پیروان خدا و شمایید یاران خدا و شمایید پیشی گرفتگان اولین و آخرین و پیشی گرفتگان در دنیا و آخرت به سوی بهشت و ما با ضمانت خداوند عز و جل و رسولش - صلی الله علیه و آله - برای شما ضمانت بهشت کرده ایم، به خدا که در درجات بهشت کسی بالاتر از شما نباشد، پس برای درک فضائل درجات بهشت با یکدیگر رقابت کنید، شمائید پاکان وزنانتان نیز زنانی پاک هستند، هر زن با ایمانی حوریه ای است خوش چشم و هر مرد با ایمانی یک صدیقی است.
«الکافی، ج 8، ص 213»

پیامک31

. عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قال: حُبِّی وَ حُبُّ أهْلِ بَیْتِی وَ شِیعَتِهِمْ وَ أنْصارِهِمْ فِی قُلُوبِ الْمَلائِکةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
محبّت من و اهل بیت من و شیعیان و یاران آن ها در دل های فرشتگان نهفته است.
«نور الثقلین، ج 3، ص 129»

پیامک32

قالَ النَّبِیُّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - :
إنَّ اللهَ لَهُ الْحَمْدُ، عَرَضَ حُبَّ عَلِیٍّ وَ فاطِمَةَ، وَ ذُرّیَّتِهما عَلی الْبَرِیَّةِ فَمَنْ بادَرَ مِنْهُمْ بِالإجابَةِ جَعَلَ اللهُ مِنْهُمْ الرُّسُلَ، وَ مَنْ أجابَ بَعْدَ ذلِک جَعَلَ مِنْهُمْ الشِّیعَةَ وَ إنَّ اللهَ جَمَعَهُمْ فِی الْجَنَّةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
خداوند که حمد وستایش برای اوست، دوستی علی و فاطمه و ذریه آن دو را بر همه انسان ها عرضه داشت، اول کسانی که آن را پذیرفتند به عنوان رُسُل (رسولان) انتخاب شدند و پس از آنان کسانی که آن را پذیرفته به عنوان «شیعه» برگزیده شدند و خداوند در بهشت همه آنان را جمع خواهد کرد.
«احقاق الحق، ج 9، ص 191»

پیامک33

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: یا عَلِیُّ أنْتَ وَ شِیعَتُک فِی الْجَنَّةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی! جنّت، سرای تو و شیعیان تو است.
«حلیة الاولیاء، ج 4، ص 329»

پیامک34

عَنِ الامام الرِّضا - علیهِ السَّلام - قالَ: مَنْ عادی شِیعَتَنا فَقَدْ عَادانا وَ مَنْ والاهُمْ فَقَدْ والانا لِأنَّهُمْ خُلِقُوا مِنْ طینَتِنا مَنْ أحَبَّهُمْ فَهُوَ مِنّا وَ مَنْ أبْغَضَهُمْ فَلَیْسَ مِنّا.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: کسی که با شیعیان ما دشمنی نماید با ما دشمنی ورزیده است و کسی که با آنان دوست باشد با ما دوست است زیرا (شیعیان) از طینت ما خلق شده اند و کسی که اینان را دوست می دارد با ماست و کسی که با اینان دشمن است از ما نیست.
«وسائل الشیعه، ج 16، ص 179»

پیامک35

عَنِ الامام الْباقِرِ - علیهِ السَّلام - قالَ: فَوَ اللهِ ما شِیعَتُنا إلّا مَنِ اتَّقِی اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أطاعَهُ وَ ما کانُوا یُعْرَفُونَ یا جابِرُ إلّا بِالتَّواضُعِ وَ التَّخَشُّعِ وَ اَداءَ الْآمانَةِ وَ کثْرَةِ ذِکرِ اللهِ، وَ الصُّومِ وَ الصَّلاةِ وَ الْبِرِّ بِالْوالِدَیْنِ وَ التَّعَهُّدِ ... .
امام باقر - علیه السلام - (به جابر) فرمودند: به خدا قسم شیعه ما نیست مگر کسی که دارای تقوی الهی است و از خدا اطاعت می کند، ای جابر آن ها را نمی شناسی مگر از راه تواضع، خشوع، امانت داری، زیادی ذکر خدا، روزه داری، نماز، نیکی به پدر و مادر، پایبندی به اخلاق حسنه، احترام به همسایه و توجه به فقراء و درماندگان و در سفر ماندگان و یتیمان، راستگویی، تلاوت قرآن، خویشتن داری و پرهیز از مردم آزاری و درستکاری در زندگی.
«روضة المتقین، ج 12، ص 78»

پیامک36

عَنْ الإمامِ الرِّضا - علیهِ السَّلام - قال: شِیعَتُنا الْمُسَلِّمُونَ لِأمْرِنا الْآخِذُونَ بِقَولِنا، الْمُخالِفُونَ لِأعْدائِنا فَمَنْ لَمْ یَکنْ کذالِک فَلَیْسَ مِنّا.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: شیعیان ما کسانی هستند که در برابر «امر» ما تسلیم اند به «قول» ما گردن می نهند و با دشمنان ما مخالف هستند، پس کسی که این چنین نباشد، او از ما نیست.
«وسائل الشیعه، ج 18، ص 83»

پیامک37

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
ما مِن یَومِ نَیروزٍ إلاّ و نَحنُ نَتَوقَّعُ فِیهِ الفَرَجَ لأِنَّهُ مِن أیّامِنا و أیّامِ شِیعَتِنا؛
هیچ نوروزی‌نیست مگر آن‌که ما در آن روز منتظر فرج [ظهور قائم آل‌محمّد صلی الله علیه و آله و سلم] هستیم؛ چرا که نوروز از روزهای ما و شیعیان ما است.
مستدرک الوسائل ، ج 6 ، ص 352

پیامک38

امام صادق علیه‌السلام :
شِیعَتُنا مَن لا یَسألُ الناسَ ولَو ماتَ جُوعا .
شیعه ما دست نیاز به سوی مردم دراز نمی‌کند، گرچه از گرسنگی بمیرد .
وسائل الشیعه : 6 /309/ 15

پیامک39

امام صادق علیه‌السلام :
عُلَماءُ شیعَتِنامُرابِطونَ فی الثَّغرِ الّذی یَلی إبلیسَ وعَفاریتَهُ ، یَمنَعونَهُم عَنِ الخُروجِ عَلی ضُعَفاءِ شیعَتِنا ، وعَن أن یَتَسَلَّطَ علَیهِم إبلیسُ وشیعَتُهُ؛
علمای شیعه ما ، نگهبانان مرزی هستند که در آن سویش ابلیس و دیوهای او قرار دارند و جلو یورش آنها به شیعیانِ ناتوان ما و تسلّط یافتن ابلیس و پیروان او بر آنان را ، می‌گیرند .
الإحتجاج : 1 / 13 / 7 منتخب میزان الحکمة : 402

پیامک40

امام باقر(سلام الله علیه):
مَن أطاعَ اللَّهَ وأحَبَّنا فهُوَ وَلیُّنا؛
آنکه خدا را اطاعت کند و ما را دوست داشته باشد،شیعه ماست.
میزان الحکمة: ح 3372

پیامک41

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أسْعَدُ العَجَمِ بِالإسلامِ أهلُ فارِسَ؛
خوش‌بخت‌ترین ملّت غیر عرب به واسطه اسلام، مردم ایرانند.
میزان الحکمة: ح 15867

پیامک42

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«ان اطفال شیعتنا من المؤمنین تربیهم فاطمة علیها السلام؛
بی شک خردسالان شیعه ما از مؤمنان را فاطمه علیها السلام پرورش می دهد .»
بحارالانوار، ج 6، ص 229.

پیامک43

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«... یا فاطمة ابشری فلک عندالله مقام محمود تشفعین فیه لمحبیک وشیعتک؛
ای فاطمه علیها السلام مژده باد! که در پیشگاه خدا مقامی شایسته داری که در آن مقام برای دوستان و شیعیانت شفاعت می کنی .»
بحارالانوار، ج 76، ص 359 .

پیامک44

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
راستی که خدای تعالی به خاطر یک مومن صالح و شایسته از شیعیان ما بلا و گرفتاری را از صد خانه از همسایگانش دفع می نماید.
آثار الصادقین جلد 9 صفحه 162

پیامک45

عنِ الامام الصّادِقِ - علیهِ السَّلام - قالَ: شِیعَتُنا خُلِقُوا مِنْ فاضِلِ طِینَِتِنا وَ عُجِنُوا بِماءِ وَلایَتِنا یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا ویَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شیعیان ما از باقیمانده گل ما آفریده شده اند، ولایت ما در سرشت آنان عجین گشته است، آنان با خوشی ما خوشحال و با ناراحتی ما ناراحتند.
«شجره طوبی، ج 1، ص 3»

پیامک46

عِنِ الامام الصَّادِقِ - علیهِ السَّلام - قالَ: إمْتَحِنُوا شِیعَتَنا عِنْدَ ثَلاثٍ: عِنْدَ مَواقِیتِ الصَّلاةِ کیْفَ مُحافِظَتُهُمْ عَلَیْها، وَ عِنْدَ أسْرارِهِمْ کیْفَ حِفْظِهِمْ لَها، عِنْدَ عَدُوِّنا، وَ إلی أمْوالِهِمْ کیْفَ مُواساتِهِمْ لِإخْوانِهِمْ فِیها.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شیعیان و پیروان ما را در سه مسئله امتحان کنید: اهمّیّت به اوقات نماز که آیا بر انجام آن در وقتش محافظت می کنند یا نه و حفظ اسرار یعنی در حفظ اسرار و مسائل محرمانه کوشا هستند یا خیر و از حیث توانمندی های مالی یعنی آیا با مال خود به یاری برادران دینی خود می پردازند یا نه.
«الخصال، ج 1، ص 103»

پیامک47

عَنْ أبِی عَبْد اللهِ - علیهِ السَّلام - قال: إِنَّ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ دِعَامَةً وَ دِعَامَةُ الْإِسْلَامِ الشِّیعَةُ أَلَا وَ إِنَّ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ ذِرْوَةً وَ ذِرْوَةُ الْإِسْلَامِ الشِّیعَةُ أَلَا وَ إِنَّ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ شَرَفاً وَ شَرَفُ الْإِسْلَامِ الشِّیعَةُ أَلَا وَ إِنَّ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ سَیِّداً ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: آگاه باش که هر چیز را ستونی است و ستون اسلام شیعیان هستند، آگاه باش برای هر چیز سری است و سر اسلام شیعه است، برای هر چیز شرافتی است و شرافت اسلام شیعه است هر چیز را آقایی است و آقای مجالس و انجمن ها مجالس شیعه است. آگاه باش که هر چیز را امام و رهبری است و امام زمین، آن سرزمینی است که شیعه در آن سکوت دارد، به خدا قسم اگر شما در زمین نباشید گیاهی در زمین نروید. به خدا سوگند اگر شما در روی زمین نباشید خدا نعمتی به مخالفین شما ندهد و به خوشی ها دست نیابند، نه در دنیا و نه در آخرت بهره ای ندارند.
«الکافی، ج 8، ص 213»

پیامک48

قالَ أبُو عَبْدِ اللهِ - علیهِ السَّلام - : إنَّ اللهَ تَبارَک وَ تَعالی زَیّنَ شِیعَتَنا بِالْحِلْمِ و غَناهُمْ بِالْعِلْمِ لِعِلْمِهِ بِهِمْ قَبْلَ أنْ یَخْلُقَ آدَمَ - علیهِ السَّلام -.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خداوند متعال، شیعیان ما را به صفت حلم و بردباری زینت بخشید و در پوششی از علم و آگاهی آنان را مزیّن ساخت، قبل از آن که آدم - علیه السلام - را خلق کند.
«الکافی، ج 8، ص 315»

پیامک49

عَنِ الْاِمامِ الصَّادِقِ - علیهِ السَّلام - قالَ: یا مَعْشَر الشِّیعَةِ إنَّکمْ قَدْ نُسِبْتُمْ إلَینا کونُوا لَنا زَیْناً وَ لا تَکونُوا عَلَیْنا شَیْناً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: ای شیعیان، شما به ما منسوب هستید، پس مایه زینت ما باشید نه مایه آبرو ریزی ما.
«مشکاة الأنوار، ص 67»

پیامک50

عَنِ الامام الصّادِقِ - علیهِ السَّلام - قالَ: کذِبَ مَنْ زَعَمَ أنَّهُ مِنْ شِیعَتِنا وَ هُوَ مُمْتَسِّک بِعُرْوةِ غَیْرِنا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: دروغ می گوید کسی که گمان می کند از شیعیان ماست در حالی که به ریسمان غیر ما متمسک می شود.
«وسائل الشیعه، ج 18، ص 8»

پیامک51

عَنِ الْاِمامِ الصّادِقِ - علیهِ السَّلام - قالَ: إنّا صُبَّرٌ وَ شِیعَتُنا أصْبَرُ مِنّا، قُلْتُ: جُعِلْتُ فِداک، کیفَ صارَ شیعَتُکمْ أصْبَرُ مِنْکمْ؟ قالَ لِأنّا نَصْبِرُ عَلی ما نَعْلَمُ و شِیعَتُنا یَصْبِرُونَ عَلی ما لا یَعْلَمُونَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: ما صابر هستیم ولی شیعیان ما از ما صابرترند، راوی می گوید: پرسیدم فدایت شوم چگونه شیعیان شما از شما صابرترند؟ امام پاسخ داد: ما صبر می کنیم در حالی که از پاداش برتر صابران آگاهیم ولی شیعیان ما صبر می کنند در حالی که از پاداش آن آگاهی ندارند.
«بحار الأنوار، ج 71، ص80»

پیامک52

عَنْ أبِی عَبْدِ اللهِ - علیهِ السَّلام - إنَّهُ قالَ لِأبِی بَصیرٍ: یا أبا مُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکرَکمُ فِی کتابِه، فَقالَ: «إنَّ عِبادِی لَیْسَ لَک عَلَیْهِمْ مِن سُلْطانٍِ» وَ اللهُ ما أرادَ بِهذا إلّا الْأئِمَّةِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ وَ شِیعَتَهمْ.
امام صادق - علیه السلام - به ابی بصیر فرمودند: خداوند از شما شیعیان در کتاب خود یاد کرده است و فرموده: «همانا بر بندگان شایسته ام تو (ابلیس) را تسلطی نیست»، به خدا سوگند که اراده نکرده است خداوند (از بندگان شایسته) جز ائمه معصومین - علیهم السلام - و شیعیان آن ها را.
«نور الثقلین، ج 3، ص 16»

پیامک53

عَنِ الامام الصَّادِقِ - علیهِ السَّلام - قالَ: أیُّما رَجُلٍ مِنْ شِیعَتِنا أتی رَجُلاً مِنْ إخْوانِهِ فَاسْتَعانَ بِهِ فِی حاجَتِهِ فَلَمْ یَعِنْهُ وَ هُوَ یَقْدِرُ إلّا ابْتَلاهُ اللهُ بِأنْ یَقْضِیَ حَوائِجَ عِدَّةٍ مِنْ أعْدائِنا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
هر کس از شیعیان ما در برابر یکی از برادران خود، اظهار حاجت کند و او در حالی که می تواند به دست گیری او بپردازد، کوتاهی نماید خداوند او را مبتلا می کند به بر آوردن حاجت دشمنان ما.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 598»

پیامک54

سَألَ رَجُلٌ أبا عَبْدِ اللهِ - علیهِ السَّلام - عَنْ قَوْمٍ مِنَ الشِّیعَةِ یَدْخُلُونَ فِی أعمالِ الْسُّلْطانِ وَ یَعْمَلُونَ لَهُمْ وَ یُحِبُّونَهُمْ و یُوالُونَهُمْ، قالَ - علیهِ السَّلام - : لَیْسَ هُمْ مِنَ الشِّیعَةِ وَ لکنَّهُمْ مِنْ اُولئک.
مردی به امام صادق - علیه السلام - گفت: بعضی از شیعیان به انجام اعمال و کردار (طاغوتی و) شاهانه دست می زنند و از عمّال آنان اند و درخواست های آنان را اجابت می کنند و به دوستی و اطاعت آنان می پردازند. امام - علیه السلام - فرمودند: آنان از شیعیان نیستند بلکه در زمره آنان اند (شاهان و طاغوتیان).
«تفسیر قمی، ج 1، ص 176»

پیامک55

عَنْ مُعاوِیَةَ بْنِ عَمّارٍ: عَنِ الْإمامِ الصّادِقِ قُلْتُ لَهُ - علیهِ السَّلام - : رَجُلٌ راوِیَةٌ لِحَدِیثِکمْ یَبُثَّ ذلِک فِی النّاسِ وَ یَشُدَّهُ فِی قُلُوبِ شِیعَتِکمْ و لَعَلَّ عابِداً مِنْ شِیعَتِکمْ لَیْسَتْ لَهُ هذِهِ الرِّوایَةُ، أیُّهُما ... .
معاویة بن عمار گفت: به امام صادق - علیه السلام - گفتم: شخصی احادیث و احکام شما را در میان مردم تبلیغ کرده و در دل شیعیان شما آن ها را جای می دهد و مردی هم از شیعیان شما تنها به عبادت می پردازد؛ کدام یک از این دو برترند؟ امام - علیه السلام - فرمودند: کسی که احادیث ما را در دل شیعیان ما جای می دهد، از هزار عابد برتر است.
«الکافی، ج 1، ص 33»

پیامک56

عَنْ أبِی عَبْد اللهِ - علیهِ السَّلام - قال: ألا وَ إنَّ لِکلِّ شَیْءٍ جَوهَراً و جَوهَرُ وُلْدِ آدَمَ مُحَمَّدٌ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - وَ نَحْنُ وَ شِیعَتُنا بَعدنا حبَّذا شیعَتَنا ما أقْرَبَهُمْ مِنْ عَرْشِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: آگاه باشید که به راستی هر چیزی را گوهری است و گوهر فرزندان آدم، محمد - صلی الله علیه و آله - است و پس از آن حضرت، ما و بعد از ما، شیعیان ما هستند، خوشا بر شیعیان ما که نزدیکند به عرش خدای عز و جل و چه نیکو است رفتار خدای عز و جل نسبت به آنان در روز قیامت. به خدا سوگند اگر بر مردم گران نمی آمد و شیعیان را خود بینی فرا نمی گرفت فرشتگان رو در رو به آن ها سلام می کردند.
«الکافی، ج 8، ص 214»

پیامک57

امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
به خدا سوگند هیچ بنده ای از شیعیان ما نیست که قرآن را ایستاده در حال نماز بخواند جز آن که در برابر هر حرفی از آن صد حسنه به او دهند و اگر نشسته در نماز قرآن بخواند به هر حرفی پنجاه حسنه به او دهند و شخص خموش از شیعیان ما ثواب قرآن خواندن مخالفین را دارد. به خدا سوگند در بستر خود خفته اید و مزد مجاهدان (در راه خدا) را دارید و هنگامی که در نماز هستید ثواب صف بستگان در راه خدا را دارید شمائید که به خدا قسم آن کسانی که خدای عز و جل درباره شان فرمودند: «کینه ای که در سینه شان بود کنده ایم و برادرانه بر تخت ها رو به روی هم هستند» (سوره حجر، آیه 47) به راستی که شیعیان ما چهار چشم دارند. دو چشم در سر، دو چشم در دل. آگاه باشید که همه این گونه اند ولی خدای عز و جل چشم های شما را بینا کرده و چشم های آنان را کور کرده است.
«الکافی، ج 8، ص 214»

پیامک58

عَنْ أبِی عَبْد اللهِ - علیهِ السَّلام - قال: شِیعَتُنا أهْلُ الْهُدی وَ أهْلُ التُّقی وَ أهْلُ الْخَیْرِ وَ أهْلُ الإیمانِ وَ إهْلُ الفَتْحِ وَ الظَّفَرِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
شیعیان ما أهل هدایت و تقوی و أهل خیر و نیکی و أهل ایمان و أهل فتح و ظفرند.
«الکافی، ج 2، ص 233»

پیامک59

عَنْ أبِی عَبْد اللهِ - علیهِ السَّلام - قال: خَرَجْتُ أنا و أبی حتّی إذا کنّا بَیْنَ الْقَبْرِ وَ الْمِنْبَر إذا هُوَ بأُناس من الشیعه مِنْفَسَلَّمَ عَلَیْهِمْ ثُمَّ قالَ: إنِّی وَ اللهِ لَاُحِبَّ رِیاحَکمْ وَ أرْواحَکمْ فَأعِینُونی عَلی ذلِک ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: من و پدرم از خانه بیرون رفتیم تا (در مسجد مدینه) به میان قبر و منبر رسیدیم در آنجا به گروهی از شیعه برخوردیم، پدرم به آن ها سلام کرد سپس فرمودند: به خدا قسم من شما و جان های شما را دوست دارم، پس شما کمکم کنید بر این دوستی، به پارسایی و کوشش و بدانید که به ولایت (و دوستی) ما نتوان رسید جز به پارسایی و کوشش و هرکس از شما که (بنده ای از بندگان خدا) را امام و پیشوای خود قرار دهد باید بر طبق رفتار و کردار او عمل کند.
«الکافی، ج 8، ص 212»

پیامک60

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ شیعَتَنا مَن سَلِمَت قُلوبُهُم مِن کُلِّ غِشٍّ وَغِلٍّ وَدَغَلٍ؛
بی گمان شیعیان ما دل هایشان از هر خیانت، کینه و فریبکاری پاک است.
(بحارالانوار، ج68، ص156، ح11)

پیامک61

امام حسین(علیه‌السلام) فرمودند:
إنَّ شیعَتَنا مَن سَلِمَت قُلوبُهُم مِن کُلِّ غِشٍّ وَغِلٍّ وَدَغَلٍ؛
بی گمان شیعیان ما دل هایشان از هر خیانت، کینه،وفریبکاری پاک است.
بحارالانوار، ج68، ص156، ح11

پیامک62

امام حسین علیه السلام :
إنَّ شیعَتَنا مَن سَلِمَت قُلوبُهُم مِن کُلِّ غِشٍّ وَغِلٍّ وَدَغَلٍ؛
بی گمان شیعیان ما دل هایشان از هر خیانت، کینه،وفریبکاری پاک است.
بحارالانوار، ج68، ص156، ح11

پیامک63

امام علی علیه‌السلام:
شیعَتُنَا المُتَباذِلونَ فی وِلایَتِنا، اَلمُتَحابّونَ فی مَوَدَّتِنا اَلمُتَزاوِرونَ فی اِحیاءِ اَمرِنا اَلَّذینَ اِن غَضِبوا لَم یَظلِموا وَ اِن رَضوا لَم یُسرِفوا، بَرَکَةٌ عَلی مَن جاوَروا سِلمٌ لِمَن خالَطوا؛
شیعیان ما کسانی‌اند که در راه ولایت ما بذل و بخشش می‌کنند، در راه دوستی ما به یکدیگر محبت می‌نمایند، در راه زنده نگه داشتن امر و مکتب ما به دیدار هم می‌روند. چون خشمیگین شوند، ظلم نمی‌کنند و چون راضی شوند، زیاده روی نمی‌کنند، برای همسایگانشان مایه برکت‌اند و نسبت به هم‌نشینان خود در صلح و آرامش‌اند.
کافی، ج 2، ص 236، ح 24

پیامک64

حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
لا تستغنی شیعتنا عن أربع: خمرة یصلی علیها و خاتم یتختم به و سواک یستاک به و سبحة من طین قبر أبی عبدالله علیه السلام؛
پیروان ما از چهار چیز بی‌نیاز نیستند:
? ـ سجاده‌ای که بر روی آن نماز خوانده شود.
? ـ انگشتری که در انگشت باشد.
? ـ مسواکی که با آن دندانها را مسواک کنند.
? ـ تسبیحی از خاک مرقد امام حسین (علیه السلام)
تهذیب الاحکام، ج ?، ص ??

پیامک65

امام صادق علیه السلام فرمودند:
من لم یأت قبرالحسین علیه السلام و هو یزعم انه لنا شیعة حتی یموت فلیس هو لنا شیعة و ان کان من اهل الجنة فهو من ضیفان اهل الجنة؛
کسی که به زیارت قبر امام حسین نرود و خیال کند که شیعه ما است و با این حال و خیال بمیرد او شیعه ما نیست و اگر هم از اهل بهشت باشد از میهمانان اهل بهشت خواهد بود.
کامل الزیارات، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ?

پیامک66

امام علی علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ اللّهَ ... اِخْتارَ لَنا شیعَةً یَنْصُرُونَنا وَ یَفْرَحُونَ بِفَرَحِنا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا ؛
خداوند برای ما، شیعیان و پیروانی برگزیده است که ما را یاری می کنند، با خوشحالی ما خوشحال می شوند ودر اندوه و غم ما، محزون می گردند.
غررالحکم ، ج 1، ص 235

پیامک67

امام باقر علیه‌السلام :
مُروا شیعَتَنا بِزِیارَةِ قَبرِ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه‌السلام؛ فإنَّ إتیانَهُ یَزیدُ فی الرِّزقِ ، ویَمُدُّ فی العُمرِ ، ویَدفَعُ مَدافِعَ السُّوءِ؛
شیعیان ما را به زیارت قبر حسین بن علی علیه‌السلام فرمان دهید ؛ زیرا زیارت آن ، روزی را زیاد می‌کند ، عمر را دراز می‌گرداند و بدیها را دور می‌سازد .
بحار الأنوار : 101 / 4 / 12

پیامک68

قال الباقر - علیه السلام -:
انما شیعة علی کثیرة صلاتهم کثیرة تلاوتهم للقرآن ؛
شیعیان و پیروان خط علی زیاد نماز می گزارند، و زیاد تلاوت قرآن می کنند.
(صفات الشیعه ، ص 436).

پیامک69

قال علی - علیه السلام -:
شیعتنا رعاء الشمس و القمر و النجوم یعنی التحفظ من مواقیت الصلوة ؛
شیعیان ما مراعات کننده شمس و قمر و نجوم هستند، یعنی اوقات نماز را مراعات می کنند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 193)

پیامک70

قال الصادق - علیه السلام -:
امتحنوا شیعتنا عند مواقیت الصلاة کیف محاظتهم ؛
شیعیان ما را در اوقات نماز آزمایش کنید که چگونه بر خواندن نماز خود در موعد مقرر محافظت می کنند.
(سفینة البحار، ج 2، ص 44)

پیامک71

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
ان الله یدفع بمن یصلی من شیعتنا عمن لایصلی من شیعتنا و لو اجمعوا علی ترک الصلوة لهلکوا ؛
همانا، خداوند به وسیله شیعیان نمازگزار ما از شیعیان بی نماز ما (بلا را) دفع می کند، ولی اگر همه تارک نماز بودند هر آینه همه هلاک می شدند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184)

پیامک72

قال الصادق - علیه السلام -:
شیعتنا اهل الورع و الاجتهاد و اهل الوفاء و الامانة و اهل الزهد و العبادة و اصحاب الاحدی و خمسین رکعة فی الیوم و اللیلة ؛
شیعیان ما اهل تقوی و پاکدامنی و کوشش و جدیت اند و مردمی با وفا و امین اند و اهل زهد و عبادتند و کسانی هستند که درشبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می خوانند.
(بحارالانوار، ج 68، ص 167)

پیامک73

قال الباقر - علیه السلام -:
ما من عبد من شیعتنا یقوم الی الصلوة الا اکتنفته بعدد من خالفه ملائکة یصلون خلفه و یدعون الله - عز و جل - له حتی یفرغ من صلاته ؛
هیچ بنده ای از پیروان ما نیست که به نماز بایستد، مگر آن که به اندازه مخالفینش ملائکه پشت سر او نماز می خوانند و در پیشگاه خداوند متعال برای او دعا می کنند تا از نمازش فارغ شود.
(بحارالانوار، ج 82، ص 205)

پیامک74

امام صادق علیه‌السلام :
امتَحِنوا شِیعَتَنا عِندَ ثَلاثٍ : عِندَ مَواقیتِ الصَّلاةِ کیفَ مُحافَظَتُهُم علَیها ، وعِندَ أسرارِهِم کیفَ حِفظُهُم لَها عِندَ عَدُوِّنا ، وإلی أموالِهِم کیفَ مُواساتُهُم لإخوانِهِم فیها ؛
شیعیان ما را در سه چیز بیازمایید : در اوقات نمازشان ، که چگونه بر آنها مواظبت می‌کنند ؛ در اسرارشان ، که چگونه آنها را از دشمنان ما حفظ می‌کنند و در اموالشان ، که چگونه با آن به برادران خود کمک می‌کنند .
الخصال : 103 / 62 منتخب میزان الحکمة : 506

پیامک75

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
نادانان و کم‌خردان شیعه و کسانی که پر و بال پشه، از دین‌داری آن‌ها برتر و محکم‌تر است، ما را آزار می‌دهند.
(بحارالانوار/25/267)

پیامک76

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
شیعیان ما هنگامی به فرجام نیک و زیبای خداوند می‌رسند که از گناهانی که نهی شده‌اند، دوری نمایند.
(الاحتجاج/2/498)

پیامک77

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
ما را از شیعیان دور نمی‌سازد مگر اعمال ناپسندی که از آنها به ما می‌رسد.
(بحارالانوار/53/177)

پیامک78

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
من آخرین جانشین پیامبرم و خداوند بواسطه‌ی من، بلا را از خانواده و شیعیانم بر طرف می‌کند.
(بحارالانوار/52/30)

پیامک79

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إنَّ شیعَتَنا مَنْ سَلِمَتْ قُلُوبُهُمْ مِنْ کُلِّ غِشٍّ وَ غِلّ وَ دَغَل ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
شیعیان و پیروان ما ـ اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) ـ آن کسانی هستند که افکار و درون آن ها از هر گونه حیله و نیرنگ و عوام فریبی سلامت و تهی باشد.
تفسیرالإمام العسکری - علیه السلام -، ص 309، ح 154

پیامک80

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إنْ کُنْتَ تَعْمَلُ بِما أمَرْناکَ وَ تَنْتَهی عَمّا زَجَرْناکَ عَنْهُ، قَأنْتَ مِنْ شیعَتِنا، وَ إلاّ فَلا ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
اگر آنچه را که ما ـ اهل بیت عصمت و طهارت ـ دستور داده ایم عمل کنی و از آنچه نهی کرده ایم خودداری نمائی، تو از شیعیان ما هستی وگرنه، خیر.
تفسیر الإمام العسکری - علیه السلام -، ص 320، ح 191

پیامک81

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
شیعَتُنا مِنْ خِیارِ أهْلِ الْجَنَّةِ وَکُلُّ مُحِبّینا وَ مَوالی اَوْلیائِنا وَ مُعادی أعْدائِنا وَ الْمُسْلِمُ بِقَلْبِهِ وَ لِسانِهِ لَنا ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
شیعیان و پیروان ما، و همچنین دوستداران اولیاء ما و آنان که دشمن دشمنان ما باشند، نیز آن هائی که با قلب و زبان تسلیم ما هستند بهترین افراد بهشتیان خواهند بود.
بحارالأنوار، ج 68، ص 155

پیامک82

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إلهی وَ سَیِّدی، أسْئَلُکَ بِالَّذینَ اصْطَفَیْتَهُمْ، وَ بِبُکاءِ وَلَدَیَّ فی مُفارِقَتی أَنْ تَغْفِرَ لِعُصاةِ شیعَتی، وَشیعَةِ ذُرّیتَی ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوندا، به حقّ اولیاء و مقرّبانی که آن ها را برگزیده ای، و به گریه فرزندانم پس از مرگ و جدائی من با ایشان، از تو می خواهم گناه خطاکاران شیعیان و پیروان ما را ببخشی.
کوکب الدّری، ج 1، ص 254

پیامک83

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
شیعتنا اهل الورع و الاجتهاد و اهل الوفاء و الامانة و اهل الزهد و العبادة واصحاب الاحدی و خمسین رکعة فی الیوم واللیلة؛
شیعیان ما اهل تقوی و پاکدامنی و کوشش و جدیت اند و مردمی باوفاوامین اند و اهل زهد و عبادتند و کسانی هستند که در شبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می خوانند.
( بحار الانوار، ج ,68 ص 167 )

پیامک84

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان الله یدفع بمن یصلی من شیعتنا عمن لا یصلی من شیعتنا و لو اجمعوا علی ترک الصلوة لهلکوا؛
همانا خداوندبه وسیله شیعیانی که نماز به جا می آورند، از شیعیان بی نماز (بلا)را دفع می کند،ولی اگر همه تارک نماز بودند، هر آینه همه هلاک می شدند.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184 )

پیامک85

امام کاظم (علیه السلام ) می فرمایند:
لاتستغنی شیعتتاعن اربع: خمرة یصلی علیها، و خاتم یتختم به و سواک یستاک به و سبحة من طین قبر ابی عبدالله -علیه السلام -؛
پیروان ما از چهار چیز بی نیاز نیستند:1- سجاده ای که بر روی آن نمازخوانده شود.2- انگشتری که در انگشت باشد.3- مسواکی که با آن دندانهارا مسواک کنند.4- و تسبیحی از خاک مرقد امام حسین (علیه السلام ).
( تهذیب الاحکام ، ج 6، ص 75 )

پیامک86

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
شیعتنا الرحماء بینهم ، الذین اذا خلوا ذکروا الله؛
شیعیان ما با یکدیگر مهربانند ، چون تنها باشند خدا را یاد کنند .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 268

پیامک87

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
رُبَّما تَرَکَ بَعضُ شیعَتِنا فِی افْتِتاحِ أَمرِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَـیَمْـتَحِنَهُ اللّه‌ُ بِمَکْروهٍ لِیُـنَـبِّهَهُ عَلی شُکرِ اللّه‌ِ وَ الثَّناءَ عَلَیهِ و یَمحَقُ وَ صَمةَ تَقصیرِهِ عِندَ تَرکِهِ قَولَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ؛
بسا که یکی از شیعیان ما در آغاز کاری، بسم اللّه الرحمن الرحیم نمی‌گوید و به همین خاطر، خداوند، او را گرفتار چیزی ناخوشایند می‌سازد تا به شکر و ثنای الهی متوجّه گردد و کوتاهی‌اش را در گفتن بسم اللّه، جبران کند.
التوحید، ص 231 .

پیامک88

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند:
إنَّ شیعَتَنا مَنْ سَلِمَتْ قُلوبُهُمْ مِنْ کُلِّ غِشٍّ وَغِلٍّ وَدَغَلٍ؛
بی‌گمان شیعیان ما، دل‌هایشان از هر خیانت، کینه، و فریبکاری پاک است.
بحارالأنوار، ج 68، ص 156

پیامک89

امام باقر علیه السلام :
لَیْسَ مِنّا وَ لا مِنْکُمْ مَنْ ظَلَمَ النّاسَ؛
از ما نیست و از شما (شیعیان هم) نیست کسی که به مردم ظلم کند.
شرح الأخبار، ج 3، ص 488، ح 1414.

پیامک90

شیعَتُنَا الْمُتَباذِلونَ فی وِلایَتِنا، اَلْمُتَحابّونَ فی مَوَدَّتِنا اَلْمُتَزاوِرونَ فی اِحیاءِ اَمْرِنا اَلَّذینَ اِنْ غَضِبوا لَمْ یَظْلِموا وَ اِنْ رَضوا لَمْ یُسْرِفوا، بَرَکَةٌ عَلی مَنْ جاوَروا سِلْمٌ لِمَنْ خالَطوا؛
شیعیان ما کسانی‌اند که در راه ولایت ما بذل و بخشش می‌کنند، در راه دوستی ما به یکدیگر محبت می‌نمایند، در راه زنده نگه داشتن امر و مکتب ما به دیدار هم می‌روند. چون خشمیگین شوند، ظلم نمی‌کنند و چون راضی شوند، زیاده روی نمی‌کنند، برای همسایگانشان مایه برکت‌اند و نسبت به هم‌نشینان خود در صلح و آرامش‌اند.
(کافی، ج 2، ص 236، ح 24 . )

پیامک91

حضرت مهدی (علیه السلام) می فرمایند:
اگرطلب مغفرت و آمرزش برخی از شما برای یکدیگر نبود، هرکس روی زمین بود، هلاک می شد مگر آن شیعیان خاص که گفتارشان با کردارشان یکی است.
مستدرک الوسائل، ج5، ص 247،ح5795.

پیامک92

امام صادق علیه السلام فرمودند :
مردم به سه دسته شوند : دانشمند و دانشجو و خاشاک روی آب ، ما دانشمندانیم و شیعیان ما دانشجویان و مردم دیگر خاشاک روی آب.
اصول کافی جلد 1 ص 41

پیامک93

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ رَزَقَهُ اللّه‌ُ حُبَّ الاَئِمَّةِ مِنْ اَهْلِ بَیْتی فَقَدْ اَصابَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ، فَلا یَشُکَّنَّ اَحَدٌ اَنَّهُ فِی الْجَنَّةِ فَاِنَّ فی حُبِّ اَهْلِ بَیْتی عِشْرینَ خَصْلَةً عَشَرَةٌ مِنْها فِی الدُّنْیا وَ عَشَرَةٌ مِنْها فِی الآخِرَةِ؛
هر کس که خداوند محبت امامان از اهل بیت مرا نصیب او کرده بی‌گمان به خیر دنیا و آخرت دست یافته و بدون شک در بهشت خواهد بود، پس هیچ یک (از شیعیان) نباید در این که اهل بهشت است شک کند؛ زیرا در دوستی اهل بیت من بیست ویژگی است که ده مورد آن در دنیا و ده مورد آن در آخرت است.
بحارالأنوار، ج 27، ص 78، ح 12.

پیامک94

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ما شیعَتُنا إلّا مَنِ اتَّقَی اللّهَ و أطاعَهُ؛
شیعه ما تنها کسی است که تقوا پیشه و مطیع خداوند باشد.
تحف العقول، ص 295

پیامک95

حضرت مهدی (عج) می فرمایند:
وَالعاقَبَةُ لِجَمِیل صُنع اللهِ سُبحانَهُ تَکُونُ حَمِیدَةُ لَهُم مَا اجتَنَبُوا المَنهیَّ
شیعیان ما هنگامی به فرجام نیک و زیبای خداوند می رسند که از گناهانی که نهی شده اند، احتراز نمایند.
بحارالانوار ج53، ص177

پیامک96

امام حسین علیه السلام می فرمایند:
إنَّ شِیعَتَنا مَن سَلمَت قُلُوبُهُم مٍن کُلِّ غَشٍّ وَ غِلٍّ وَ دَغَلٍ
بدرستی که شیعیان ما قلبشان از هرناخالصی و حیله و تزویر پاک است.
فرهنگ سخنان امام حسین ص/ 476

پیامک97

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
لا تَذهَب بِکُمُ المَذاهِبُ ، فوَاللّه‌ِ ما شِیعَتُنا إلاّ مَن أطاعَ اللّه‌َ عَزَّوجلَّ
مذاهب گوناگون شما را از راه به در نبرد، به خدا سوگند، شیعه ما نیست مگر کسی که از خداوندعزّوجلّ اطاعت کند.
الکافی : ج 2 ، ص 73 ، ح 1

پیامک98

امام صادق علیه السلام فرمودند:
شیعیان ما را در سه چیز بیازمایید : در مواظبت بر اوقات نمازها ، در نگهداری اسرارشان از دشمنان ما و در همدردی و کمک مالی به برادرانشان.
میزان الحکمه، باب صفات شّیعه

پیامک99

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ شیعَتَنا مَن سَلِمَت قُلوبُهُم مِن کلِّ غِشٍّ وَغِلٍّ وَدَغَلٍ؛
بی گمان شیعیان ما، دل‌هایشان از هر خیانت، کینه، و فریبکاری پاک است.
(بحارالأنوار، ج 68، ص 156 )

پیامک100

امام حسین علیه السلام فرمودند:
إنَّ شِیعَتَنا مَنْ سَلمَت قُلُوبُهُم مٍن کُلِّ غَشٍّ وَ غِلٍّ وَ دَغَلٍ؛
بدرستی که شیعیان ما قلبشان از هرناخالصی و حیله و تزویر پاک است.
(فرهنگ سخنان امام حسین ص/ 476)

پیامک101

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
شیعه ی ما کسی است که از ما پیروی کند و پا جای پای ما بگذارد و به کردار ما اقتدا کند.
بحارالانوار، ج68، ص 154.

پیامک102

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که با زبان مدعی پیروی از ماست و درعمل و نحوه ی زندگی با ما مخالفت می کند، شیعه ی ما نیست. شیعه ی ما کسی است که با زبان و دل با ما همراه است و دنبال ما حرکت می کند در عمل از ما پیروی می نماید.
بحارالانوار، ج6، ص 164.

پیامک103

حضرت امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
شیعه ما نیست، جز آن کسی که از خدا پروا کند و مطیع او باشد.
اصول کافی، ج2، ص 74.

پیامک104

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) می فرمایند:
ان کنت تعمل بما امرناک و تنهی عما زجرناک عنه فأنت شیعتنا و الا فلا؛
اگر به آنچه به شما امر می کنیم عمل کنی و از آنچه شما را باز می داریم دوری کنی، از شیعیان مایی و گرنه هرگز.
بحارالانوار، ج68، ص 155.

پیامک105

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إن شیعتنا من شیعنا و اتبع آثارنا و اقتدی بأعمالنا؛
شیعه ی ما کسی است که از ما پیروی کند و پا جای پای ما بگذارد و به کردار ما اقتدا کند.
بحارالانوار، ج68، ص 154.

پیامک106

امام صادق (علیه السلام)می فرمایند:
کسی که با زبان مدعی پیروی از ماست و درعمل و نحوه ی زندگی با ما مخالفت می کند، شیعه ی ما نیست. شیعه ی ما کسی است که با زبان و دل با ما همراه است و دنبال ما حرکت می کند در عمل از ما پیروی می نماید.
بحارالانوار، ج6، ص 164.

پیامک107

امام باقر(علیه السلام)می فرمایند:
شیعه ما نیست، جز آن کسی که از خدا پروا کند و مطیع او باشد.
اصول کافی، ج2، ص 74.

پیامک108

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : نَحنُ صُبّرٌ وَ شیعتُنا أصبَرُ منّا. قُلتُ: جعِلْتُ فداکَ، کیف صار شیعتُکم أصبَرُ منکُم؟ قالَ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ما خاندانی صبور و شکیبائیم و شیعیان ما از ما شکیبا ترند. گفتم: جانم به فدایت، چگونه شیعیان شما از شما شکیبا ترند؟ فرمود: چون صبر ما بر چیزی است که می دانیم، امّا آنها بر چیزی که نمی دانند صبر می کنند.
«بحار الانوار، ج 71، ص 80»

شرک و نفاق

پیامک1

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : الغناءُ عُشُّ النفاق.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: غناء و آوازه خوانی، لانه نفاق و دوروئی است.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 227»

پیامک2

قال الله عزّوجلّ:
من بی‌نیازترین شریک هستم، هر کس کاری انجام دهد و دیگری را (با من) شریک کند، من از آن (کار) بیزارم و آن (کار)، برای همان شریک خواهد بود.
(بحارالانوار67/222)

پیامک3

عَنْ أبِی عَبْدِ اللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: اُمِرَ النّاسُ بِمَعْرِفَتِنا وَ الرَّدِّ إلَینا وَ التَّسْلیمِ لَنا، ثُمَّ قالَ: وَ إنْ صامُوا وَ صَلُّوا وَ شَهِدُوا أنْ لا إله إلّا اللهُ وَ جَعَلُوا فِی إنْفُسِهِمْ أنْ لا یَرُدُّوا إلَیْنا کانُوا بِذلِک مُشْرِکینَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مردم مأمورند تا ما را بشناسند و به سوی ما بازگردند و تسلیم ما باشند. سپس فرمودند: و در غیر این صورت اگر به سوی ما باز نگردند و از ما پیروی نکنند، هر چند که روزه بدارند و نماز بخوانند و به یگانگی خداوند اقرار نمایند، در شمار مشرکین خواهند بود.
«الکافی، ج 2، ص 398»

پیامک4

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن ماتَ وَ لا یُشرکُ بِاللهِ دَخَلَ الجنةَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که بمیرد و حال آن که هیچ گاه شرک به خدا نورزیده باشد، وارد بهشت می شود.
«مشکات الانوار، ص 38»

پیامک5

قال الامام الصادق - علیه السلام - فی قوله تعالی «وَمَا یُؤمِنُ أَکثَرُهُم»: یُطِیعُ الشَّیطَانَ مِن حَیثُ لا یَعلَمُ فَیُشرِک.
امام صادق - علیه السلام - درباره آیه «و بیشتر آنان به خدا ایمان نمی آورند»، فرمودند: ندانسته از شیطان پیروی می کند و بدین سان مشرک می شود.
«الکافی، ج 2، ص 397»

پیامک6

قال الامام الصادق - علیه السلام - فی قَولِ النَّبِیِّ - صلی الله علیه و آله - : إنَّ الشِّرک أَخفَی مِن دَبِیبِ النَّملِ عَلَی صَفَاةٍسَودَاءَ فی لَیلَةٍ ظلماءَ کانَ المُؤمِنُونَ یَسُبُّونَ مَا یَعبُدُ المُشرِکونَ مِن دُونِ اللهِ ... .
امام صادق - علیه السلام - در مورد قول پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - که فرموده اند: همانا شرک نامحسوس تر از راه رفتن مورچه در یک شب تاریک بر روی تخته سنگی سیاه است؛ فرمودند: مؤمنان به معبودهای مشرکان ناسزا می گفتند و مشرکان نیز متقابلا به معبود مسلمانان دشنام می دادند ... از این رو برای آن که مشرکان به معبود مؤمنان ناسزا نگویند خداوند ایشان را از ناسزا گفتن به معبودهای مشرکان نهی فرمود. بنابراین مؤمنان ندانسته به خدا شرک آورده بودند.
«بحار الأنوار، ج 72، ص 93»

پیامک7

قال الامام الصادق - علیه السلام - لَمَّا سُئِلَ عَن کونِ الشِّرک أَخفَی مِن دَبِیبِ النَّملِ فی اللَّیلَةِ الظَّلمَاءِ عَلَی المَسحِالأسوَدِ؟: لا یَکونُ العَبدُ مُشرِکاً حَتَّی یُصَلِّی لِغَیرِ اللهِ، أو یَذبِحَ لِغَیرِ اللهِ، أو یَدعُوَ لِغَیرِ اللهِ عَزَوَجَلَ.
هنگامی که از امام صادق - علیه السلام - درباره این جمله که شرک نامحسوس تر از حرکت مورچه در شب تاریک بر روی گلیمی سیاه است، سؤال شد، فرمودند: بنده مشرک نباشد مگر آن گاه که برای غیر از خدا نماز خواند، یا برای غیر خدا ذبح کند و یا به غیر خدای عزوجل دعوت کند.
«الخصال، ص 136، ح 151»

پیامک8

قال الامام الصادق - علیه السلام - فی قوله تعالی «وَ مَا یُؤمِنُ أَکثَرُهُم»: شِرک طَاعَةٍ وَ لَیسَ شِرک عِبَادَةٍ.
امام صادق - علیه السلام - درباره آیه «و بیشتر آنان به خدا ایمان نمی آورند»، فرمودند: منظور شرک در فرمانبری است نه شرک در عبادت.
«الکافی، ج 2، ص 397»

پیامک9

قال الامام الصادق - علیه السلام - فی قوله تعالی «وَمَا یُؤمِنُ أَکثَرُهُم»: هُوَ الرَّجُلُ یَقُولُ: لَولا فُلانٌ لَهَلَکتُ، وَ لَولا فُلانٌ لَأَصَبتُ کذَا وَکذَا، وَلَولا فُلانٌ لَضَاعَ عَیَالی، ألا تَرَی أَنَّهُ قَد جَعَلَ للهِ شَرِیکاً فی مُلکهِ ... .
امام صادق - علیه السلام - درباره آیه «و بیشتر آنان به خدا ایمان نمی آورند»، فرمودند: مانند این که انسان بگوید: اگر فلانی نبود من از بین می رفتم و اگر فلانی نبود چنین و چنان می شدم و اگر فلانی نبود خانواده ام نابود می شد؛ مگر نمی بینی که او با این حرفها در ملک خدا برایش شریکی قائل شده که روزیش می دهد و از او دفاع و دفع گرفتاری می کند؟ راوی می گوید: عرض کردم: پس بگوید: اگر خداوند به واسطه فلانی بر من منّت نمی نهاد از بین می رفتم؟ فرمودند: آری، (اینگونه گفتن) اشکالی ندارد.
«تفسیر عیاشی، ج 2، ص 200»

پیامک10

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
لَو أَنَّ قَوماً عَبَدُوا اللهَ وَحدَهُ لا شَرِیک لَهُ، وَأقَامُوا الصَّلاةَ، وَآتَوُا الزَّکاةَ، وَحَجُّوا البَیتَ،وَصَامُوا شَهرَ رَمَضَانَ، ثُمَّ قَالُوا لِشَئٍ صَنَعَهُ اللهُ أو صَنَعَهُ النَّبِیُّ - صلی الله علیه و آله - : ألا صَنَعَ خِلافَ الَّذِی صَنَعَ؟ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
اگر مردمی خدای یگانه و بی شریک را بپرستند و نماز بخوانند و زکات بپردازند و حج بروند و ماه رمضان را روزه بگیرند ولی (از روی اعتراض) به چیزی که خداوند یا پیامبر - صلی الله علیه و آله - ساخته است، بگویند: چرا خلاف آن را نساخت؟ یا در دلشان چنین اعتراضی کنند (و به زبان نیاورند)، به سبب آن مشرک شوند. امام آن گاه این آیه را تلاوت کرد: «سوگند به پروردگارت که ایمان نیاورده باشند مگر آن گاه که در اختلافات میان خود تو را داور کنند و از داوری تو احساس دلتنگی نکنند و کاملاً تسلیم باشند». امام صادق - علیه السلام - سپس فرمودند: پس تسلیم باشید.
«الکافی، ج 2، ص 398»

پیامک11

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
إنَّ رَجُلاً مِن خَثعَمَ جَاءَ إلی النَّبی - صلی الله علیه و آله - قَالَ: أَیُّ الأعمَالِ أبغَضُ إلی اللهِ عَزَوَجَلَ؟ فَقَالَ: الشِّرک بِاللهِ، قَالَ: ثُمَّ مَاذَا؟ قَالَ: قَطِیعَةُ الرَّحِمِ، قَالَ: ثُمَّ مَاذَا؟ قَالَ: الأمرُ بِالمُنکرِ وَالنَّهیُ عَنِ المَعرُوفِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
مردی از خثعم نزد پیغمبر - صلی الله علیه و آله - آمد و سوال نمود: کدام یک از اعمال بیشتر از همه مورد غضب خداست؟ پیامبر - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شرک به خدا، گفت: بعد از آن کدام عمل؟ فرمودند: قطع صله رحم، گفت: سپس چه چیزی؟ فرمودند: امر به بدی و نهی از خوبی.
«الکافی، ج 2، ص 290»

پیامک12

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
إنَّ الرَّجعَةَ لَیسَ بِعَامَّةٍ، وَهِیَ خَاصَّةٌ لا یَرجِعُ إلا مَن مَحَّضَ الإیمَانَ مَحضاً أو مَحَّضَ الشِّرک مَحضاً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
رجعت برای همه نیست بلکه اختصاص به عده خاصی دارد. رجعت نمی کند مگر کسی که ایمان خالص داشته باشد یا شرک خالص.
«بحار الأنوار، ج 53، ص 39»

پیامک13

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
یَقُولُ إبلِیسُ لِجُنُودِهِ: ألقُوا بَینَهُم الحَسَدَ وَالبَغیَ فَاِنَّهُمَا یَعدِلانِ عِندَ اللهِ الشِّرک.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
ابلیس به سربازان خود می گوید: حسادت و ظلم را در میان انسانها منتشر کنید که اینها در نزد خدا با شرک برابرند.
«الکافی، ج 2، ص 327»

پیامک14

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
مَن اِبتَدَعَ رَأیاً فَأَحَبَّ عَلَیهِ أَو أَبغَضَ عَلَیهِ.
امام صادق - علیه السلام - درباره (کمترین حد شرک) فرمودند: کسی که رأی و عقیده ای را بدعت گذارد و به آن حبّ و بغض ورزد.
«الکافی، ج 2، ص 415»

پیامک15

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
إنَّ أخوَفَ مَا أخَافُ عَلَیکم اَلشِّرک الأصغَرُ، قَالُوا: وَمَا الشِّرک الأصغَرُ یَا رَسُولَاللهِ؟ قَالَ: هُوَ الرِّیَاءُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
آنچه بیش از هر چیز دیگری بر شما می ترسم شرک اصغر است، گفتند: ای پیغمبر خدا شرک اصغر چیست؟ حضرت فرمودند: ریا.
«بحار الأنوار، ج 72، ص 303»

پیامک16

قال الامام زین العابدین - علیه السلام - :
اِعلَمُوا عِبَادَ اللهِ اِنَّ أَهلَ الشِّرک لا تُنصَبُ لَهُمُ المَوَازِینُ، وَ لا تُنشَرُ لَهُمُ الدَّوَاوِینُ، وَإنَّما یُحشَرُونَ إلی جَهَنَّمَ زُمَراً، وَإنَّمَا نَصبُ المَوَازِینِ وَ نَشرُ الدَّوَاوِینِ لأهلِ الإسلامِ.
امام سجّاد - علیه السلام - فرمودند:
ای بندگان خدا آگاه باشید برای اهل شرک ترازوهای اعمال قرار نخواهد گرفت و دفترهای حساب و کتاب گسترده نمی شوند بلکه دسته جمعی به سوی جهنم فرستاده می شوند و قرار دادن آن ترازوها و گستردن آن دیوان و دفترها برای اهل اسلام است.
«نور الثقلین، ج 4، ص 507»

پیامک17

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
یَابنَ مَسعُودٍ! إِیَّاک أَن تُشرِک بِاللهِ طَرفَةَ عَینٍ وَإن نُشِرتَ بِالمِنشَارِ، أو قُطِعتَ، أَو صُلِبتَ، أو اُحرِقتَ بِالنَّارِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
ای پسر مسعود! مبادا آنی به خدا شرک ورزی حتی اگر اره شوی یا تکه تکه ات کنند یا به دارت آویزند و یا به آتشت سوزانند.
«مکارم الأخلاق، ج 2، ص 357»

پیامک18

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
إِیَّاک وَ مَا یُعتَذَرُ مِنهُ، فَإِنَّ فِیهِ الشِّرک الخَفِیُّ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
از کاری که موجب عذر خواهی می شود بپرهیز؛ زیرا در آن شرک خفی است.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 200»

پیامک19

قال الامام علی - علیه السلام - :
اَلظُّلمُ الَّذِی لا یُغفَرُ فَالشِّرک بِاللهِ، قَالَ اللهُ تَعَالی «إنَّ اللهَ لا یَغفِرُ أن یُشرَک بِهِ».
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
آن ستمی که بخشوده نمی شود، شرک آوردن به خداست. خدای متعال فرموده است: خداوند شرک به خود را نمی بخشد.
«نهج البلاغه، خطبه 176»

پیامک20

قال الامام علی - علیه السلام - :
سَبَبُ الهَلاک اَلشِّرک.
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
شرک، موجب هلاکت است.
«غرر الحکم، ح 5541»

پیامک21

قال الامام علی - علیه السلام - :
اعلَمُوا أَنَّ یَسِیرَ الرِّیَاءِ شِرک.
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
بدانید که کمترینِ ریا، شرک به حساب می آید.
«تحف العقول، ص 151»

پیامک22

قال الامام علی - علیه السلام - :
آفَةُ الإِیمَانِ الشِّرک.
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
آفت ایمان، شرک است.
«غرر الحکم، ح 3915»

پیامک23

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
الاِختِلافُ إلَی المَساجِدِ رَحمَةٌ ، وَالاِجتِنابُ عَنها نِفاقٌ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
آمد و شد به مساجد ، [ مایه ] رحمت است ، و پرهیز از آن ، [ موجب ] نفاق است .
کنز العمّال: ج 7 ص 570 ح 20302 نقلاً عن الدیلمی عن ابن عبّاس .

پیامک24

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن ماتَ ولَم یَغْزُ ، ولَم یُحدِّثْ بهِ نَفسَهُ ، ماتَ علی شُعْبَةٍ مِن نِفاقٍ .
کسی‌که‌جهاد نکرده‌یا آرزوی جهاد نداشته باشد و بمیرد به نوعی نفاق مرده‌است .
صحیح مسلم : 3 / 1517 / 1910 منتخب میزان الحکمة : 114

پیامک25

امام علی علیه‌السلام :
الخِیانَةُ رأسُ النِّفاقِ .
خیانت سرآمد نفاق است .
غرر الحکم : 969

پیامک26

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الکذبَ بابٌ مِن أبوابِ‌النِّفاقِ .
دروغ ، دری از درهای نفاق است .
کنز العمّال : 8212

پیامک27

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن رَدَّتهُ الطِّیَرَةُ عَن حاجَتِهِ فَقَد أشرَکَ .
هر که فال بد زدن ، او را از کارش باز دارد ، شرک ورزیده است .
کنز العمّال : 28566

پیامک28

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ذو الوَجهَینِ فی الدُّنیا یأتی یَومَ القِیامَةِ ولَهُ وَجهانِ مِن نارٍ .
آن که در دنیا دوچهره باشد، روز قیامت با دو چهره آتشین محشور می‌شود .
الترغیب والترهیب : 3 / 603 / 3 منتخب میزان الحکمة : 568

پیامک29

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یَجیءُ یَومَ القِیامَةِ ذو الوَجهَینِ دالِعا لِسانَهُ فی قَفاهُ ، وآخَرُ مِن قُدّامِهِ ، یَلتَهِبانِ نارا حتّی یُلهِبا جَسَدَهُ ، ثُمّ یُقالُ لَهُ : هذا الّذی کانَ فی الدُّنیا ذا وَجهَینِ وذا لِسانَینِ ، یُعرَفُ بذلکَ یَومَ القِیامَةِ .
روز قیامت ، انسانِ دو چهره در حالی می‌آید که یک زبان از پس گردنش آویزان است و یک زبان از جلو و در آنها آتش افروخته است که به بدنش زبانه می‌کشد . سپس به او گفته می‌شود : این کسی است که در دنیا دو رو و دو زبان بود . او بدین گونه در روز قیامت شناخته می‌شود .
الخصال : 38 / 16

پیامک30

امام علی علیه‌السلام :
أظهَرُ النّاسِ نِفاقا مَن أمَرَ بالطاعَةِ ولَم یَعمَلْ بها ، ونَهی عنِ المَعصیَةِ ولَم یَنتَهِ عنها .
آشکارترین منافق کسی‌است که به‌طاعت (خدا) فرا خواند و خودش بدان عمل نکند و از معصیت باز دارد و خودش از آن باز نایستد .
غرر الحکم : 3214 منتخب میزان الحکمة : 56

پیامک31

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
المُنافِقُ یَملِکُ عَینَیهِ یَبکی کما یَشاءُ .
منافق ، چشمانش در اختیار اوست ، هر طور بخواهد گریه می‌کند .
کنز العمّال : 854 منتخب میزان الحکمة : 566

پیامک32

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الـمُـنافِقُ مَـن إذا وَعَدَ أخـلَفَ ، وإذا فَعَلَ أفشی ، وإذا قالَ کَذَبَ ، وإذا ائتُمِنَ خانَ ، وإذا رُزِقَ طاشَ ، وإذا مُنِعَ عاشَ .
منافق کسی اسـت کـه هرگاه وعده دهد خُلف وعده کند ، و هرگاه کاری کند آن را فاش سازد (و در بوق دَمَد) ، و هرگاه سخن بگوید دروغ گوید ، و هرگاه امانتی به او سپارند خیانت ورزد ، و هرگاه روزی داده شود ، سبکسری کند ، و هرگاه روزی داده نشود (وتنگدست گردد) به غلّ و غش روی آورد .
فی المصدر : أساء (کما فی هامش البحار) .بحار الأنوار : 72 / 207 / 8 منتخب میزان الحکمة : 566

پیامک33

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَـن خالَفَت سَریرَتُهُ عَلانِیَتَهُ فـهُو مُـنافِقٌ کائنا مَن کانَ .
کسی که باطنش با ظاهرش ناسازگار باشد او منافق است ، هر که می‌خواهد باشد .
بحار الأنوار : 72 / 207 / 8 منتخب میزان الحکمة : 566

پیامک34

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما زادَ خُشوعُ الجَسَدِ علی ما فی القَلبِ فهُو عِندَنا نِفاقٌ .
چنانچه خشوعِ بدن ، بر خشوعِ دل بچربد این در نظر ما نفاق است.
الکافی : 2 / 396 / 6 منتخب میزان الحکمة : 566

پیامک35

امام علی علیه‌السلام :
المُنافِقُ إذا نَظَرَ لَها ، وإذا سَکَتَ سَها ، وإذا تَکَلَّمَ لَغا ، وإذا استَغنی طَغا ، وإذا أصابَتهُ شِدَّةٌ ضَغا ، فهُو قَریبُ السُّخطِ بَعیدُ الرِّضا ، یُسخِطُهُ علَی اللّه الیَسیرُ ، ولا یُرضیهِ الکثیرُ ، یَنوی کثیرا مِن الشَّرِّ ویَعمَلُ بطائفَةٍ مِنهُ ، ویَتَلَهَّفُ علی ما فاتَهُ مِن الشَّرِّ کیفَ لَم یَعمَلْ بهِ !
شخص منافق هرگاه نگاه می‌کند برای سرگرمی است ، هرگاه سکوت می‌کند همراه با غفلت است ، وقتی سخن می‌گوید بیهوده‌گویی می‌کند ، هرگاه بی‌نیاز شود طغیان می‌کند ، وقتی گرفتاری به او رسد داد و فریاد راه می‌اندازد ، زود ناراحت می‌شود و دیر خشنود می‌گردد ، از اندکِ خدا ناخشنود می‌شود و بسیارش هم او را خشنود نمی‌سازد ، شرّ بسیار در سر می‌پروراند و مقداری از آنها را به کار می‌بندد و افسوس می‌خورد که چرا فلان کار بد را انجام نداده‌است .
تحف العقول : 212 منتخب میزان الحکمة : 566

پیامک36

امام سجّاد علیه‌السلام :
منافق نهی می‌کند و خود نهی نمی‌پذیرد ، به آنچه دستور می‌دهد خودش عمل نمی‌کند ، چون به نماز ایستد به چپ و راست می‌نگرد ، چون رکوع کند خود را (مانند گوسفند) به زمین اندازد (یعنی بعد از رکوع نمی‌ایستد و به همان حال به سجده نمی‌رود) ، چون سجده کند (مانند کلاغ و سایر پرندگان که دانه می‌چینند) منقار به زمین زند و چون بنشیند نیم‌خیز نشیند ، چون شب شود ، با این که روزه نداشته است همه‌اش به فکر خوردن غذاست و در هنگام روز با آن که شب زنده داری نکرده‌است ، همّ و غمّش خفتن است . اگر سخنی (یا حدیثی) به تو گوید ، دروغ گوید و اگر به تو وعده‌ای دهد ، خُلف وعده کند و اگر به او اعتماد کنی و امانتی سپاری به تو خیانت کند و اگر با او مخالفت کنی ، پشت سرت بدگویی کند .
أمالی الصدوق : 399 / 12

پیامک37

امام صادق علیه‌السلام :
أربَعٌ مِن عَلاماتِ النِّفاقِ : قَساوَةُ القَلبِ، وجُمودُ العَینِ ، والإصرارُ علَی الذَّنبِ ، والحِرصُ علَی الدُّنیا .
چهار چیز از نشانه‌های نفاق است : سختدلی ، خشکیدگی چشم ، مداومت بر گناه و حرص به دنیا .
الاختصاص : 228 منتخب میزان الحکمة : 566

پیامک38

امام علی علیه‌السلام :
نِفاقُ المَرءِ مِن ذُلٍّ یَجِدُهُ فی نفسِهِ .
نفاقِ انسان ، ناشی از ذلّتی است که در خود حسّ می‌کند .
غرر الحکم : 9988 منتخب میزان الحکمة : 566

پیامک39

امام علی علیه‌السلام :
النِّفاقُ أخو الشِّرکِ .
نفاق ، برادر شرک است .
غرر الحکم : 483

پیامک40

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ النِّفاقَ یَبدو لُمظَةً سَوداءَ ، فکُلّما ازدادَ النِّفاقُ عِظَما ازدادَ ذلکَ السَّوادُ ، فإذا استَکمَلَ النِّفاقُ اسوَدَّ القَلبُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
نفاق، ابتدا به صورت نقطه‌ای سیاه ظـاهـر می‌شود و هرچه نفاق بیشتر شود ، آن نقطه بزرگتر می‌گردد و چون نفاق به مرحله کمال رسد ، دل به کلّی سیاه می‌شود .
کنز العمّال : 1734 منتخب میزان الحکمة : 566

پیامک41

امام صادق علیه‌السلام :
مَن لَقِیَ المُسلِمینَ بِوَجهَینِ ولِسانَینِ ، جاءَ یَومَ القِیامَةِ ولَهُ لِسانانِ مِن نارٍ .
هر که با مسلمانانْ دو رو و دو زبان برخورد کند ، روز قیامت آورده شود در حالی که دو زبان از آتش دارد .
ثواب الأعمال : 319/ 1 منتخب میزان الحکمة : 414

پیامک42

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثَةٌ لا یَستَخِفُّ بِحَقِّهِم إلاّ مُنافِقٌ بَیِّنُ النِّفاقِ : ذو الشَّیبهِ فی الإسلامِ ، والإمامُ المُقسِطُ ، ومُعَلِّمُ الخَیرِ؛
سه کس‌اند که جز منافقی که نفاقش آشکار است درحقّ آنان بی‌حرمتی نکند : ریش سفید اسلام ، پیشوای دادگر و آموزگار خوبیها.
کنزالعمّال : 43811 منتخب میزان الحکمة : 400

پیامک43

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
ارفَعوا أصواتَکُم بالصَّلاةِ علَیَّ؛ فإنّها تَذهَبُ بالنِّفاقِ؛
صداهای‌تان را هنگام درود بر من بلند کنید که نفاق را از بین می‌برد.
الکافی : ج 2، ص 493، ح 13

پیامک44

امام صادق(سلام الله علیه):
یَقولُ إبْلیسُ لجُنودِهِ: ألْقُوا بَیْنهُمُ الحَسدَ والبَغْیَ؛ فإنَّهُما یَعْدِلانِ عندَ اللَّهِ الشِّرْکَ؛
ابلیس به لشکریان خود می‌گوید: میان آنان حسادت و تجاوزگری افکنید که این دو خوی، در نزد خدا، برابر با شرک است.
الکافی: ج 2، ص 349، ح 5

پیامک45

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
صلوات بر من و اهل بیت من نفاق و دشمنی را از بین می برد.
عین الحیوة صفحه 414

پیامک46

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یَقولُ إِبلیسُ لِجُنودِهِ: أَلقوا بَینَهُمُ الحَسَدَ وَالبَغیَ، فَإِنَّهُما یَعدِ لانِ عِندَ اللّه الشِّرکَ؛
شیطان به سپاهیانش می گوید: میان مردم حسد و تجاوزگری بیاندازید چون این دو، نزد خدا برابر با شرک است.
(کافی، ج2، ص327، ح2)

پیامک47

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
من اکثر ذکر الله - عزوجل - احبه الله و من ذکر الله کثیرا کتبت له براءتان براءة من النفاق؛
هرکس ذکر خدا را بسیار کند خداوند او را دوست دارد و هر کس ذکرخداوند را بسیار کند، برای او دو برائت (حکم آزادی ) نوشته شود: یکی برائت از آتش جهنم و دیگری برائت از نفاق و دورویی .
(اصول کافی ، ج 2، ص 499، ح 3).

پیامک48

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
من صلی صلوة یرائی بها فقد اشرک؛
هر که نمازی برای خودنمایی ، بخواند، شرک ورزیده است .
(تفسیر قرطبی ج 10، ص 71).

پیامک49

امام کاظم علیه السلام :
اَلمُؤمِنُ قَلیلُ الکَلامِ کَثیرُ العَمَلِ، وَ المُنافِقُ کَثیرُ الکَلامِ قَلیلُ العَمَلِ؛
مؤمن کم حرف و پر کار است و منافق پر حرف و کم کار.
تحف العقول، ص397

پیامک50

امام موسی کاظم علیه السلام :
اَداءُ الاَمانَةِ وَالصِّدقُ یَجلِبانِ الرِّزقَ، وَالخیانَةُ وَالکَذِبُ یَجلِبانِ الفَقرَ وَ النِّفاقَ؛
ادای امانت و راستگویی روزی را زیاد می‌کند و خیانت و دروغگویی باعث فقر و نفاق می‌شود.
بحارالأنوار، ج 78، ص 327

پیامک51

امام حسن عسکری علیه السلام :
إِنَّ المُؤمِنَ نَعرِفُهُ بِسیماهُ، وَ نَعرِفُ المُنافِقَ بِمیسَمِهِ؛
مؤمن را از سیمایش می شناسیم و منافق را از نشانه هایش.
الخرائج والجرائح، ج2، ص 737، ح50

پیامک52

امام هادی علیه السلام :
[اَلمُؤمِنُ] یُحسِنُ وَیَبکی کَما أَنَّ المُنافِقُ یُسیی ءُ وَ یَضحَکُ؛
مؤمن خوبی می کند و می گرید، ولی منافق بدی می کند و می خندد.
مکارم الأخلاق، ص389

پیامک53

امام رضا علیه السلام :
إِنَّ اللّه یُؤَخِّرُ إِجابَةَ المُؤمِنِ شَوقا إلی دُعائِهِ وَیَقُولُ: صَوتٌ اُحِبُّ أَن أَسمَعَهُ، وَیُعَجِّلُ إجابَةَ دُعاءِ المُنافِقِ وَیَقُولُ: صَوتٌ أَکرَهُ سَماعَهُ؛
خداوند اجابت دعای مؤمن را به شوق (شنیدن) دعایش به تأخیر می اندازد و می گوید: «صدایی است که دوست دارم آن را بشنوم» و در اجابت دعای منافق عجله می کند و می گوید: صدایی است که از شنیدنش بدم می آید.
فقه الرضا علیه السلام ، ص 345

پیامک54

امام حسین علیه السلام :
إِنَّ المُؤمِنَ لایُسیی ءُ و لا یَعتَذِرُ، وَ المُنافِقُ کُلَّ یَومٍ یُسیی ءُ وَیَعتَذِرُ؛
مؤمن نه بدی می کند و نه معذرت می خواهد و منافق هر روز بدی می کند و معذرت می خواهد.
تحف العقول، ص 248

پیامک55

امام صادق علیه السلام :
إِنَّ المُنافِقَ لا یَرغَبُ فِیما قَد سَعِدَ بِهِ المُؤمِنونَ وَ السَّعیدُ یَتَّعِظُ بِمَوعِظَةِ التَّقوی وَ إن کانَ یُرادُ بِالمَوعِظَةِ غَیرُهُ؛
منافق به آنچه مؤمنان بواسطه آن خوشبخت می شوند، میلی ندارد، ولی خوشبخت سفارش به تقوا را می پذیرد هر چَند مخاطب موعظه، کس دیگری باشد.
الکافی، ج8 ، ص150، ح132

پیامک56

امام صادق علیه السلام :
إنَّ الحِکمَةَ لَتَکُونُ فی قَلبِ المُنافِقِ فَتُجَلجِلُ فی صَدرِهِ حَتّی یُخرِجَها فَیُوعِیَهَا المُؤمِنُ وَتَکُونُ کَلِمةُ المُنافِقِ فی صَدرِ المُؤمِنِ فَتُجَلجِلُ فی صَدرِهِ حَتّی یُخرِجَها فَیَعِیَهَا المُنافِقُ؛
به راستی حکمتی که در قلب منافق جا می گیرد، در سینه اش بی قراری می کند تا از آن بیرون آید و مؤمن آن را بر گیرد و سخن منافقانه (لغو و بیهوده) در سینه مؤمن بی قراری می کند تا از آن بیرون برود و منافق آن را برگیرد.
بحارالأنوار، ج2، ص 94، ح28

پیامک57

امام صادق علیه السلام :
اَلمُؤمِنُ لایُخلَقُ عَلَی الکِذبِ وَلا عَلَی الخیانَةِ وَ خِصلَتانِ لا یَجتَمِعانِ فِی المُنافِقِ، سَمتٌ حَسَنٌ وَ فِقهٌ فِی السُّنَّةِ؛
مؤمن در سرشتش دروغ و خیانت نیست و دو صفت است که در منافق جمع نگردد: سیرت نیکو و دین شناسی.
تحف العقول، ص367

پیامک58

امام صادق علیه السلام :
اَلمُؤمِنُ لایُخلَقُ عَلَی الکِذبِ وَلا عَلَی الخیانَةِ وَ خِصلَتانِ لا یَجتَمِعانِ فِی المُنافِقِ، سَمتٌ حَسَنٌ وَ فِقهٌ فِی السُّنَّةِ؛
مؤمن در سرشتش دروغ و خیانت نیست و دو صفت است که در منافق جمع نگردد: سیرت نیکو و دین شناسی.
تحف العقول، ص367

پیامک59

امام صادق علیه السلام :
الغِناءُ یورِثُ النِّفاقَ.
غِنا از خود نفاق بر جای می گذارد.
بحار الانوار ج 79 ص 24

پیامک60

امام علی علیه السلام :
اِنَّ لِسانَ المُؤمِنِ مِن وَراءِ قَلبِهِ وَ اِنَّ قَلبَ المُنافِقِ مِن وَراءِ لِسانِهِ، لاَِنَّ المُؤمِنَ اِذا اَرادَ اَن یَتَکَلَّمَ بِکَلامٍ تَدَبَّرَهُ فی نَفسِهِ، فَاِن کانَ خَیرا اَبداهُ وَ اِن کانَ شَرّا واراهُ وَ اِنَّ المُنافِقَ یَتَکَلَّمُ بِما اَتی عَلی لِسانِهِ لا یَدری ماذا لَهُ وَ ماذا عَلَیهِ؛
زبان مؤمن، در پشت دل اوست و دل منافق، در پشت زبان او، زیرا مؤمن هرگاه بخواهد سخنی بگوید، ابتدا درباره آن می‌اندیشد، اگر خوب بود اظهارش می‌کند و اگر بد بود آن را پنهان می‌دارد. اما منافق هر چه به زبانش آید می‌گوید، بی آن‌که بداند چه سخنی به سود او و چه سخنی به زیان اوست.
نهج البلاغه، خطبه 176

پیامک61

امام علی علیه السلام :
اَلمُؤمِنُ یُرضِیهِ عَلَی اللّه الیَسیرُ و لا یُسخِطُهُ الکَثیرُ... وَ المُنافِقُ یُسخِطُهُ عَلَی اللّه الیَسیرُ و لا یُرضِیهِ الکَثیرُ؛
مؤمن از اندک خدا خشنود می شود و بسیارش او را ناراحت نمی کند و منافق از اندک خدا ناخشنود می شود و بسیارش هم او را خشنود نمی سازد.
تحف العقول، ص212

پیامک62

امام علی علیه السلام :
اَلمُؤمِنُ فَهُوَ قَرِیبُ الرِّضی بَعیدُ السَّخَطِ... وَالمُنافِقُ فَهُوَ قَریبُ السَّخَطِ بَعیدُ الرِّضی؛
مؤمن زود خشنود و دیر ناراحت می شود و منافق زود ناراحت و دیر خشنود می گردد.
تحف العقول، ص212

پیامک63

امام علی علیه السلام :
لَو ضَرَبتُ خَیشُومَ المُؤمِنِ بِسَیفی هذا عَلی أن یُبغِضَنی ما أبغَضَنی ولَو صَبَبتُ الدُّنیا بِجَمّاتِها عَلَی المُنافِقِ عَلی أن یُحِبَّنی ما أَحَبَّنی؛
اگر با این شمشیرم بر بینی مؤمن بزنم که مرا دشمن بدارد با من دشمنی نمی کند و اگر همه دنیا را به منافق بدهم تا مرا دوست بدارد هیچگاه دوستم نخواهد داشت.
نهج البلاغه، حکمت 45

پیامک64

امام علی علیه السلام :
عِلمُ المُنافِقِ فی لِسانِهِ وَعِلمُ المُؤمِنِ فی عَمَلِهِ؛
دانش منافق در زبان او و دانش مؤمن در کردار اوست.
غررالحکم، ح6288

پیامک65

امام علی علیه السلام :
إنَّ المُؤمِنَ إذا أَصابَهُ السُّقمُ ثُمَّ أَعفاهُ اللّه مِنهُ کانَ کَفّارَةً لِما مَضی مِن ذُنُوبِهِ و مَوعِظَةً لَهُ فِیما یَستَقبِلُ، وَ إِنَّ المُنافِقَ إذا مَرِضَ ثُمَّ اُعفِی کانَ کَالبَعیرِ، عَقَلَهُ أهلُهُ ثُمَّ أَرسَلُوهُ فَلَم یَدرِ لِمَ عَقَلُوهُ و لِمَ أَرسَلُوهُ؛
هرگاه مؤمن بیمار شود سپس خداوند شفایش دهد، آن بیماری کفّاره گناهان گذشته و پندی برای آینده اوست و منافق هرگاه مریض شود سپس سلامت یابد، مانند شتری است که صاحبش او را بسته است و سپس رهایش کرده اند او نمی داند برای چه او را بسته اند و برای چه رهایش کرده اند.
کنزالعمّال، ح 6686

پیامک66

امام علی علیه السلام :
إِنَّ المُؤمِنَ... إذا أَصابَتهُ شِدَّةٌ صَبَرَ... وَالمُنافِقُ إِذا أصابَتهُ شِدَّةٌ ضَغا؛
مؤمن در گرفتاری صبور است، و منافق در گرفتاری بی تاب.
تحف العقول، ص212

پیامک67

امام علی علیه السلام :
إِنَّ المُؤمِنَ... إذا سَکَتَ فَکَّرَ... وَالمُنافِقُ إِذا سَکَتَ سَها؛
سکوت مؤمن تفکر و سکوت منافق غفلت است.
تحف العقول، ص212

پیامک68

امام علی علیه السلام :
إِنَّ المُؤمِنَ... إذا سَکَتَ فَکَّرَ... وَالمُنافِقُ إِذا سَکَتَ سَها؛
سکوت مؤمن تفکر و سکوت منافق غفلت است.
تحف العقول، ص212

پیامک69

امام علی علیه السلام :
إِنَّ المُؤمِنَ إِذا نَظَرَ اعتَبَرَ... وَالمُنافِقُ إِذا نَظَرَ لَها؛
نگاه مؤمن عبرت آمیز و نگاه منافق سرگرمی است.
تحف العقول، ص212

پیامک70

امام علی علیه السلام :
وَرَعُ المُنافِقِ لایَظهَرُ إلاّ عَلی لِسانِهِ؛
پرهیزکاری منافق جز در زبانش ظاهر نمی شود.
غررالحکم، 10130

پیامک71

امام علی علیه السلام :
المُنافِقُ وَقِحٌ غَبیٌّ مُتَمَلِّقٌ شَقیٌّ؛
منافق، بی شرم، کودن، چاپلوس و بدبخت است.
غررالحکم، ح 1853

پیامک72

امام علی علیه السلام :
اَلمُنافِقُ مَکُورٌ مُضِرٌّ مُرتابٌ؛
منافق، نیرنگباز، زیانبار و شکّاک است.
غررالحکم، ح 1289

پیامک73

امام علی علیه السلام :
إنَّ کَثرَةَ المالِ عَدُوٌّ لِلمُؤمِنینَ و یَعسُوبُ المُنافِقینَ؛
ثروت فراوان، دشمن مؤمنان و پیشوای منافقان است.
التمحیص، ص48

پیامک74

امام علی علیه السلام :
عَلی لِسانِ المُؤمِنِ نُورٌ یَسطَعُ وَعلی لِسانِ المُنافِقِ شَیطانٌ یَنطِقُ؛
بر زبان مؤمن نوری (الهی) است و درخشان و برزبان منافق شیطانی است که سخن می گوید.
شرح نهج البلاغه، ابن أبی الحدید، ج20، ص280، ح 218

پیامک75

شُکرُ المُنافِقِ لا یَتَجاوَزُ لِسانَهُ؛
سپاسگزاری منافق از زبانش فراتر نمی رود.
غررالحکم، ح 5662

پیامک76

امام علی علیه السلام :
إنَّ المُؤمِنَ مَن یُری یَقینُهُ فی عَمَلِهِ، وَ المُنافِقُ مَن یُری شَکُّهُ فی عَمَلِهِ؛
در عمل مؤمن یقین دیده می شود و در عمل منافق شک.
غررالحکم، ح3551

پیامک77

امام علی علیه السلام :
إنَّ المُؤمِنَ إذا تَکَلَّمَ ذَکَّرَ... والمُنافِقُ إذا تَکَلَّمَ لَغا؛
مؤمن هرگاه سخن گوید یاد (خدا) می کند و منافق هرگاه سخن گوید بیهوده گویی می کند.
تحف العقول، ص212

پیامک78

امام علی علیه السلام :
إِنَّ المُؤمِنَ إذَا استَغنی شَکَرَ... وَ المُنافِقُ إِذَا استَغنی طَغی؛
مؤمن هنگام بی نیازی شکر می گزارد و منافق هرگاه بی نیاز شود طغیان می کند.
تحف العقول، ص212

پیامک79

امام علی علیه السلام :
مَن أمَرَ بِالمَعروفِ شَدَّ ظَهرُ المُؤمِنِ وَمَن نَهی عَنِ المُنکَرِ أَرغَمَ أَنفَ المُنافِقِ وَأَمِنَ کَیدَهُ؛
هر کس امر به معروف کند به مؤمن نیرو می بخشد و هر کس نهی از منکر نماید بینی منافق را به خاک مالیده و از مکر او در امان می ماند.
کافی، ج2، ص50، ح1

پیامک80

رسول خدا صلی الله علیه و آله:
آیَةُ المُنافِقِ ثَلاثٌ: اِذا حَدَثَ کَذِبَ وَ اِذا وَعَدَ اَخلَفَ وَ اِذا اؤتُمِنَ خانَ؛
نشان منافق سه چیز است: 1 - سخن به دروغ بگوید . 2 - از وعده تخلف کند .3 - در امانت خیانت نماید .
صحیح مسلم، کتاب الایمان، ح 89

پیامک81

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
ثَلاثٌ مَن کُنَّ فیهِ فَهُوَ مُنافِقٌ وَ اِن صامَ وَ صَلّی وَحَجَّ وَاعتَمَرَ وَقالَ «اِنّی مُسلِمٌ» مَن اِذا حَدَّثَ کَذِبَ وَ اِذا وَعَدَ اَخلَفَ وَ اِذَا ائتُمِنَ خانَ؛
سه چیز است که در هر کس باشد منافق است اگر چه روزه دارد و نماز بخواند و حج و عمره کند و بگوید من مسلمانم، کسی که هنگام سخن گفتن دروغ بگوید و وقتی که وعده دهد تخلف نماید و چون امانت بگیرد، خیانت نماید.
نهج الفصاحه، ح 1280

پیامک82

پیامبر صلی الله علیه و آله :
إنَّ لِسانَ المُؤمِنَ وَراءَ قَلبِهِ فَإِذا أَرادَ أَن یَتَکَلَّمَ بِشَیءٍ یُدَبِّرُهُ قَلبُهُ ثُمَّ أمضاهُ بِلِسانِهِ وَ إنَّ لِسانَ المُنافِقِ أمامَ قَلبِهِ فَإِذا هَمَّ بِشَیءٍ أمضاهُ بِلِسانِهِ وَلَم یَتَدَبَّرهُ بِقَلبِهِ؛
زبان مؤمن در پس دل اوست، هرگاه بخواهد سخن بگوید درباره آن می اندیشد و سپس آن را می گوید اما زبان منافق جلوی دل اوست هرگاه قصد سخن کند آن را به زبان می آورد و درباره آن نمی اندیشد.
تنبیه الخواطر، ج1، ص 106

پیامک83

پیامبر صلی الله علیه و آله :
مَثَلُ المُؤمِنِ کَمَثَلِ خامَةِ الزَّرعِ تُکفِئُهَا الرِّیاحُ کَذا و کَذا وکَذلِکَ المُؤمِنُ تُکفِئُهُ الوجاعُ وَالمراضُ و مَثَلُ المُنافِقِ کَمَثَلِ الرزَبَّةِ المُستَقیمَةِ الَّتی لایُصِیبُها شَیءٌ حَتّی یَتیهِ المَوتُ فَیَقصِفَهُ قَصفا؛
مَثَل مؤمن مانند ساقه کاشته است که بادها آن را به این سو و آن سو خم می کند هم چنین مؤمن را دردها و بیماریها خم می کند و مثل منافق مانند عصای آهنی است که چیزی به او نمی رسد تا اینکه مرگ او فرا رسد و او را سخت می شکند.
الکافی، ج2، ص 258، ح25

پیامک84

پیامبر صلی الله علیه و آله :
إِنَّ المُؤمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالعِبادَةِ وَالمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالبَهیمَةِ؛
همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.
تنبیه الخواطر،ج1، ص 94

پیامک85

پیامبر صلی الله علیه و آله :
یُبعَثُ کُلُّ عَبدٍ علی ما ماتَ عَلَیهِ، اَ لمُؤمِنُ عَلی إیمانِهِ وَالمُنافِقُ عَلی نِفاقِهِ؛
هر بنده ای بر همان چیزی که در درون داشته و با آن از دنیا رفته، برانگیخته می شود، مؤمن بر ایمانش و منافق بر نفاقش.
کنزالعمّال، ح 38954

پیامک86

پیامبر صلی الله علیه و آله :
اَلمُؤمِنُ لَیِّنُ المِنکَبِ یُوَسِّعُ عَلی أَخیهِ وَ المُنافِقُ یَتَجافی یُضَیِّقُ عَلی أَخیهِ؛
مؤمن نرمخوست و برای برادرش جا (ی نشستن) باز می کند و منافق درشتخوست و جا را بر برادرش تنگ می کند.
کنزالعمّال، ح 778

پیامک87

پیامبر صلی الله علیه و آله :
بُکاءُ المُؤمِنِ مِن قَلبِهِ وَ بُکاءُ المُنافِقِ مِن هامَّتِهِ؛
گریه مؤمن از (درون) دل اوست و گریه منافق از (ظاهر و) سرش.
الجامع الصغیر، ح 3156

پیامک88

پیامبر صلی الله علیه و آله :
اَلمُؤمِنُ یَبدَأُ بِالسَّلامِ وَ المُنافِقُ یَقُولُ: حَتّی یُبدَأَ بی؛
مؤمن ابتدا به سلام می کند و منافق منتظر سلام دیگران است.
کنزالعمّال، ح 778

پیامک89

امام صادق علیه السلام :
یَقولُ إِبلیسُ لِجُنودِهِ: أَلقوا بَینَهُمُ الحَسَدَ وَالبَغیَ، فَإِنَّهُما یَعدِ لانِ عِندَ اللّه الشِّرکَ؛
شیطان به سپاهیانش می گوید: میان مردم حسد و تجاوزگری بیاندازید چون این دو، نزد خدا برابر با شرک است.
کافی، ج2، ص327، ح2

پیامک90

قال رسول الله صلی الله علیه و آله :
اَلطِّیَرَةُ شِرکُ وَمامِنّا إِلاّ وَلکِنَّ اللّه یُذهِبُهُ بِالتَّوَکُّلِ؛
فال بد زدن شرک است و هیچ کس ازما نیست مگر این که به نحوی دستخوش فال بد زدن می شود، اما خداوند با توکل به او آن را از بین می برد.
سنن ابن ماجه، ج2، ص1170، ح3538

پیامک91

قال رسول الله صلی الله علیه و آله :
اَلظُّلْمُ ثَلاثَةٌ: فَظُلْمٌ لایَغْفِرُهُ اللّه وَ ظُلْمٌ یَغْفِرُهُ وَ ظُلْمٌ لایَتْرُکُهُ، فَأَمَّا الظُّلْمَ الَّذی لایَغْفِرُ اللّه فَالشِّرْکُ قالَ اللّه : «إنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظیمٌ» وَ أَمَّا الظُّلْمَ الَّذی یَغْفِرُهُ اللّه فَظُلْمُ الْعِبادِ أَنْفُسَهُمْ فیما بَیْنَهُمْ وَ بَیْنَ رَبِّهِمْ وَ أَمَّا الظُّلْمَ الَّذی لا یَتْرُکُهُ اللّه فَظُلْمُ الْعِبادِ بَعْضُهُمْ بَعْضا؛
ظلم سه قسم است: ظلمی که خدا نمی آمرزد، ظلمی که می آمرزد و ظلمی که از آن نمی گذرد، اما ظلمی که خدا نمی آمرزد شرک است. خداوند می فرماید: «حقا که شرک ظلمی بزرگ است» و اما ظلمی که خدا می آمرزد، ظلم بندگان به خودشان میان خود و پروردگارشان است اما ظلمی که خدا از آن نمی گذرد ظلم بندگان به یکدیگر است.
نهج الفصاحه، ح 1924

پیامک92

پیامبر صلی الله علیه و آله :
اَلمُؤمِنُ یَکُلُ فی مِعاءٍ واحِدَةٍ وَ المُنافِقُ یَکُلُ فی سَبعَةِ أمعاءٍ؛
مؤمن کم خوراک است و منافق پرخور.
وسائل الشیعه، ج 24، ص 240، ح6

پیامک93

پیامبر صلی الله علیه و آله :
عَلیٌّ یَعسوبُ المُؤمِنینَ وَ المالُ یَعسوبُ المُنافِقینَ؛
علی پیشوای مؤمنان و ثروت پیشوای منافقان است.
الأمالی طوسی، ص 355

پیامک94

پیامبر صلی الله علیه و آله :
نِیَّةُ المُؤمِنِ خَیرٌ مِن عَمَلِهِ و نِیَّةُ المُنافِقِ شَرٌّ مِن عَمَلِهِ؛
نیّت مؤمن بهتر از عمل او و نیت منافق بدتر از عمل اوست.
مستدرک الوسائل، ج 1، ص 91، ح4

پیامک95

پیامبر صلی الله علیه و آله :
أَمارَةُ المُنافِقِ الَّذی لاتَسوؤُهُ سَیِّئَتُهُ ولا تَسُرُّهُ حَسَنَتُهُ ؛
نشانه منافق این است که بدی اش ناراحتش نمی کند و خوبی اش او را خوشحال نمی سازد.
الدرالمنثور، ج4، ص 66

پیامک96

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اَلمُؤمِنُ دَعِبٌ لَعِبٌ وَالمُنافِقٌ قَطِبٌ غَضِبٌ؛
مؤمن شوخ و شنگ است و منافق اخمو و عصبانی.
تحف العقول، ص 49

پیامک97

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اَلمُؤمِنُ یَأکُلُ بِشَهوَةِ أَهلِهِ، اَلمُنافِقُ یَأکُلُ أَهلُهُ بِشَهوَتِهِ؛
مؤمن به میل و رغبت خانواده اش غذا می خورد ولی منافق میل و رغبت خود را به خانواده اش تحمیل می کند.
کافی، ج4، ص12، ح6

پیامک98

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اَلغَیرَةُ مِنَ الیمانِ وَالمِذاءُ مِنَ النِّفاقِ؛
غیرت از ایمان است و بی بند و باری از نفاق.
نهج الفصاحه، ح 2045

پیامک99

امام صادق علیه السلام :
إِنَّ المُؤمِنَ یَغبِطُ وَلایَحسُدُ وَالمُنافِقُ یَحسُدُ وَلایَغبِطُ؛
مؤمن غبطه می خورد و حسادت نمی ورزد، منافق حسادت می ورزد و غبطه نمی خورد.
کافی، ج2، ص307، ح7

پیامک100

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
یَسیرُ الرِّیاءِ شِرکٌ ؛
ریا ، اندکش نیز شرک است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10976

پیامک101

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَجعَل عِرضَکَ غَرَضا لِقَولِ کُلِّ قائِلِ ؛
آبروی خود را هدف تیر گفتار هر گوینده‌ای نساز .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10304

پیامک102

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکَ وَالنِّفاقَ فَإنَّ ذَا الوَجهَینِ لا یَکُونُ وَجیها عِندَ اللّه‌ِ ؛
از دورویی دور باش ، که دورو نزد خداوند آبرویی ندارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2694

پیامک103

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلغیبَةُ آیَةُ المُنافِقِ ؛
غیبت کردن ، نشانه انسان دوروست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث899

پیامک104

امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
مبادا کاری کنی که عذرت باید به راستی که مؤمن بدی نکند و پوزش نخواهد و منافق پیوسته بدی کند و عذر بخواهد.
تحت‌العقول

پیامک105

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من سمع النداء فی المسجد فخرج منه من غیر علة فهو منافق الا ان یرید الرجوع الیه ؛
کسی که بانگ نماز را در مسجد بشنود و بدون علت از آن جا خارج شود، منافق است ،مگر آن که قصد بازگشت به آن جا را داشته باشد.
(بحارالانوار، ج 88، ص 9)

پیامک106

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ادرک التکبیرة الاولی اربعین یوما فی خمس صلوات کتب له براءة من النار و برائة من النفاق ؛
کسی تکبیر اول نماز پنجگانه را در نماز جماعت چهل روز درک کند، برای او آزادی از آتش جهنم و آزادی از نفاق نوشته می شود.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 488)

پیامک107

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الجفاء کل الجفاء و الکفر من سمع منادی الله تعالی ینادی بالصلاة و یدعوه الی الفلاح فلا یجیبه ؛
نشان خشونت و کفر (نفاق ) آن است که کسی منادی خدا را بشنود که به نماز ندا می دهد و وی را به رستگاری می خواند و دعوت او را اجابت نکند.
(نهج الفصاحه ، ص 279)

پیامک108

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی صلوة یرائی بها فقد اشرک ؛
کسی که برای خودنمایی نماز بخواند مشرک است .
(بحارالانوار، ج 67، ص 222)

پیامک109

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی صلوة یرائی بها فقد اشرک ؛
کسی که برای خودنمایی نماز بخواند، مشرک است .
(تفسیر قرطبی ، ج 10، ص 71)

پیامک110

امام علی علیه‌السلام :
إنّ فیهِ شِفاءً مِن أکبَرِ الداءِ ، وهُو الکُفرُ والنِّفاقُ ، والغَیُّ والضَّلالُ ؛
در قرآن، درمان بزرگترین دردهاست : درد کفر و نفاق و تباهی و گمراهی .
نهج البلاغة : الخطبة 176 منتخب میزان الحکمة : 458

پیامک111

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فَجَعلَ اللهُ الایمانَ تَطهیراً لَکم مِنَ الشِّرکِ ، وَ الصَّلاةَ تَنزیهاً لَکم عَن الکِبرِ؛
خدای تعالی ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد ، و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی.
احتجاج طبرسی، ج1، ص258

پیامک112

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
اَلطِّیَرَةُ شِرکُ وَمامِنّا إِلاّ وَلکِنَّ اللّه یُذهِبُهُ بِالتَّوَکُّلِ؛
فال بد زدن شرک است و هیچ کس ازما نیست مگر این که به نحوی دستخوش فال بد زدن می شود، اما خداوند با توکل به او آن را از بین می برد.
سنن ابن ماجه، ج2، ص1170، ح3538

پیامک113

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
شرک در میان مردم از جنبش مورچه بر روپوش سیاه در شب تار نهان‌تر است.
(تحف‌العقول/517)

پیامک114

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کان له وجهان فی الدّنیا کان له یوم القیامه لسانان من نار؛
هر که در دنیا دو رو باشد روز قیامت دو زبان از آتش دارد.
نهج الفصاحه

پیامک115

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل المنافق کمثل الشّاه العائره بین الغنمین؛
حکایت منافق چون بز حیران میان دو گله است.
نهج الفصاحه

پیامک116

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس بین العبد و الشّرک إلّا ترک الصّلاه فإذا ترکها فقد أشرک؛
میان بنده و شرک جز ترک نماز فاصله نیست و چون نماز را ترک کند، مشرک است.
نهج الفصاحه

پیامک117

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
للمنافق ثلاث علامات: إذا حدّث کذب، و إذا وعد أخلف، و إذا ائتمن خان؛
منافق سه نشان دارد وقتی سخن کند دروغ گوید و چون وعده دهد تخلف کند و چون امینش شمارند خیانت کند.
نهج الفصاحه

پیامک118

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الغیره من الإیمان و المذاء من النّفاق؛
غیرتمندی از ایمان است و بی بندوباری از نفاق.
نهج الفصاحه

پیامک119

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الشّهوه الخفیّه و الرّیاء شرک؛
جاه طلبی و ریا شرک است.
نهج الفصاحه

پیامک120

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ذو الوجهین فی الدّنیا یأتی یوم القیامه و له وجهان من نار؛
هر که در دنیا دورو باشد روز قیامت بیاید و دو رو از آتش داشته باشد.
نهج الفصاحه

پیامک121

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس لیس لهنّ کفّاره: الشّرک باللَّه و قتل النّفس بغیر حقّ و بهت المؤمن و الفرار من الزّحف و یمین صابره یقتطع بها مالا بغیر حقّ؛
پنج گناهست که محوشدنی نیست، شریک قرار دادن برای خدا و کشتن کسان بناحق و بهتان زدن به مؤمن و فرار از جنگ و قسم ناحق که به وسیله آن مال کسان را ببرند.
نهج الفصاحه

پیامک122

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء و العیّ شعبتان من الإیمان و البذاء و البیان شعبتان من النّفاق؛
حیا و کم زبانی دو شعبه ایمان است و خشونت و زبان آوری از لوازم نفاق است.
نهج الفصاحه

پیامک123

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجفاء کلّ الجفاء و الکفر من سمع منادی اللَّه تعالی ینادی بالصّلاه و یدعوه إلی الفلاح فلا یجیبه؛
نشان خشونت و کفر نفاق آن است که کسی منادی خدا را بشنود که به نماز ندا می دهد و وی را به رستگاری می خواند و دعوت او را اجابت نکند.
نهج الفصاحه

پیامک124

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه فهو منافق و إن صام و صلّی و حجّ و اعتمر و قال: إنّی مسلم من إذا حدّث کذب و إذا وعد أخلف و إذا ائتمن خان؛
سه چیز است که در هر که هست منافق است اگر چه روزه دارد و نماز گزارد و حج و عمره کند و گوید من مسلمانم: آن که وقتی سخن گوید دروغ گوید و وقتی وعده کند تخلف ورزد و وقتی امانت گیرد خیانت کند.
نهج الفصاحه

پیامک125

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا ینفع معهنّ عمل، الشّرک باللَّه و عقوق الوالدین و الفرار من الزّحف؛
سه گناه است که با وجود آن هیچ کار نیکی سودمند نیست شریک قرار دادن برای خدا و ناخشنودی پدر و مادر و فرار از جنگ.
نهج الفصاحه

پیامک126

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یستخفّ بحقّهم إلّا منافق ذو الشّیبه فی الإسلام و ذو العلم و إمام مقسط؛
سه کسند که هر که تحقیرشان کند منافق است آن که مویش در اسلام سپید شده باشد و دانشمند و پیشوای دادگستر.
نهج الفصاحه

پیامک127

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّحدّث بنعم اللَّه شکر و ترکه کفر و من لا یشکر القلیل لا یشکر الکثیر و من لا یشکر النّاس لا یشکر اللَّه و الجماعه خیر و الفرقه عذاب؛
گفتگو از نعمتهای خداوند شکر است و ترک آن کفر است و هر که نعمت کم سپاس نگذارد، سپاس نعمت بسیار را نخواهد گذاشت و هر که مردم را سپاس ندارد سپاس خدا را نخواهد داشت اجتماع مایه نیکی است و تفرقه موجب رنج و عذاب است.
نهج الفصاحه

پیامک128

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفتح أبواب السّماء فی کلّ یوم اثنین و خمیس فیغفر فی ذلک الیوم لکلّ عبد لا یشرک باللَّه شیئا إلّا من بینه و بین أخیه شحناء؛
هر روز دوشنبه و پنجشنبه درهای آسمان گشوده می شود و در آن روز گناهان هر کس را که برای خدا شریک قائل نباشد ببخشند مگر آن کس که با برادر خود دشمنی داشته باشد.
نهج الفصاحه

پیامک129

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تجدون من شرّ النّاس ذا- الوجهین الّذی یأتی هؤلاء بوجه و هؤلاء بوجه؛
بدترین مردم شخص دوروست که با گروهی روئی و با گروهی دیگر روی دیگر دارد.
نهج الفصاحه

پیامک130

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنهاکم عن الزّور؛
از شرک و دروغ بپرهیزید.
نهج الفصاحه

پیامک131

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أخوف ما أخاف علی أمّتی الإشراک باللَّه أما إنّی لست أقول یعبدون شمسا و لا قمرا و لا وثنا و لکنّ أعمالا لغیر اللَّه و شهوه خفیّه؛
بیش از هر چیز بر امت خود از شرک به خدا بیم دارم، من نمی گویم که خورشید و ماه یا بت می پرستند ولی کارهائی برای غیر خدا انجام می دهند و دست خوش شهوت نهانی می شوند.
نهج الفصاحه

پیامک132

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أخوف ما أخاف علی أمّتی کلّ منافق علیم الّلسان؛
بیش از هر چیز بر امت خود از منافق چرب زبان بیم دارم.
نهج الفصاحه

پیامک133

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکبر الکبائر الإشراک باللَّه و قتل النّفس و عقوق الوالدین و شهاده الزور؛
بزرگترین گناهان بزرگ شرک به خدا و قتل نفس و بد رفتاری با پدر و مادر و شهادت دروغ است.
نهج الفصاحه

پیامک134

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخوف ما أخاف علی أمّتی کلّ منافق علیم الّلسان؛
بیش از هر چیز از منافقان دانا بر امت خود بیم دارم.
نهج الفصاحه

پیامک135

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آیَهُ المُنافِقِ ثَلاثٌ، إذا حَدَّثَ کَذِبَ وَ إذا وَعَدَ أخلَفَ وَ إذا ائتَمَنَ خانَ؛
نشان منافق سه چیز است، سخن به دروغ گوید، از وعده تخلف کند و در امانت خیانت نماید.
نهج الفصاحه

پیامک136

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
شرک در میان مردم از جنبش مورچه بر روپوش سیاه در شب تار نهان‌تر است.
(تحف‌العقول/517)

پیامک137

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
منافق، نهی می‌کند و خود باز‌نمی‌ایستد و امر می‌کند ولی خود آنچه را که امر می‌کند انجام نمی‌دهد.
(بحارالانوار/75/138)

پیامک138

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
وَ حَرَّمَ اللّه( الشِّرْکَ إخْلاصاً لَهُ بِالرُّبُوبِیَّةِ، فَاتَّقُوا اللّه حَقَّ تُقاتِهِ، وَ لا تَمُوتُّنَ إلاّ وَ أنْتُمْ مُسْلِمُونَ، وَ أطیعُوا اللّه فیما أمَرَکُمْ بِهِ، وَ نَهاکُمْ عَنْهُ، فَاِنّهُ، إنَّما یَخْشَی اللّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوند سبحان شرک را (در امور مختلف) حرام گرداند تا آن که همگان تن به ربوبیّت او در دهند و به سعادت نائل آیند; پس آن طوری که شایسته است باید تقوای الهی داشته باشید و کاری کنید تا با اعتقاد به دین اسلام از دنیا بروید. بنابر این باید اطاعت و پیروی کنید از خداوند متعال در آنچه شما را به آن دستور داده یا از آن نهی کرده است، زیرا که تنها علماء و دانشمندان (اهل معرفت) از خدای سبحان خوف و وحشت خواهند داشت.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

پیامک139

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشّـِرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیهاً لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلاْخْلاصِ، وَ الْحَّجَ تَشْییداً لِلدّینِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی ها و شقاوت ها قرار داد. و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود. و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود. و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست. و حجّ را برای استحکام أساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

پیامک140

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
لِلْمُرائی ثَلاثُ عَلامات: یَکْسِلُ إذا کانَ وَحْدَهُ، وَ یَنْشطُ إذاکانَ فِی النّاسِ، وَ یَزیدُ فِی الْعَمَلِ إذا أُثْنِی عَلَیْهِ، وَ یَنْقُصُ إذا ذُمَّ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
برای ریاکار سه نشانه است: در تنهائی کسل و بی حال، در بین مردم سرحال و بانشاط می باشد. هنگامی که او را تمجید و تعریف کنند خوب و زیاد کار می کند و اگر انتقاد شود سُستی و کم کاری می کند.
تنبیه الخواطر، ص 195

پیامک141

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ:
أُعبُد اللّه و لا تشرک به شیئا، و اعمَلُ للّه کأنّک تراه؛
خدا را بندگی کن و هیچ چیزی را شریک او مگردان و برای خدا چنان کار کن که گویی او را می‌بینی.
کنز العمال

پیامک142

امام صادق علیه‌السلام :
إِنَّ الْمُنافِقَ لا یَرغَبُ فِیما قَد سَعِدَ بِهِ الْمُؤْمِنونَ وَ السَّعیدُ یَتَّعِظُ بِمَوعِظَةِ التَّقْوی وَ إنْ کانَ یُرادُ بِالْمَوعِظَةِ غَیْرُهُ؛
منافق به آنچه مؤمنان بواسطه آن خوشبخت می‌شوند، میلی ندارد، ولی خوشبخت سفارش به تقوا را می‌پذیرد هر چَند مخاطب موعظه، کس دیگری باشد.
الکافی، ج8 ، ص150، ح132.

پیامک143

امام علی علیه‌السلام :
وَرَعُ الْمُؤْمِنِ یَظهَرُ فی عَمَلِهِ، وَرَعُ الْمُنافِقِ لایَظهَرُ إلاّ عَلی لِسانِهِ؛
پرهیزکاری مؤمن در رفتارش آشکار می‌شود و پرهیزکاری منافق جز در زبانش ظاهر نمی‌شود.
غررالحکم، 10129 و 10130.

پیامک144

امام علی علیه‌السلام :
اَلْمُؤْمِنُ مُنیبٌ مُستَغْفِرٌ تَوَّابٌ، اَلْمُنافِقُ مَکُورٌ مُضِرٌّ مُرتابٌ؛
مؤمن بازگشت کننده به خدا، آمرزش خواه و توبه کننده است و منافق نیرنگباز، زیانبار و شکّاک.
غررالحکم، ح 1288 و 1289.

پیامک145

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ کَثْرَةَ الْمالِ عَدُوٌّ لِلْمُؤْمِنینَ و یَعْسُوبُ الْمُنافِقینَ؛
ثروت فراوان، دشمن مؤمنان و پیشوای منافقان است.
التمحیص، ص48.

پیامک146

امام علی علیه‌السلام :
عَلی لِسانِ الْمُؤْمِنِ نُورٌ یَسْطَعُ وَعلی لِسانِ الْمُنافِقِ شَیْطانٌ یَنْطِقُ؛
بر زبان مؤمن نوری (الهی) است و درخشان و برزبان منافق شیطانی است که سخن می‌گوید.
شرح نهج البلاغه،ابن‌أبی‌الحدید،ج20،ص280،ح218.

پیامک147

امام علی علیه‌السلام :
شُکْرُ الْمُؤْمِنِ یَظْهَرُ فی عَمَلِهِ، شُکْرُ الْمُنافِقِ لا یَتَجاوَزُ لِسانَهُ؛
سپاسگزاری مؤمن در کردارش آشکار می‌شود، [امّا] سپاسگزاری منافق از زبانش فراتر نمی‌رود.
غررالحکم، ح 5661 و 5662 .

پیامک148

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ الْمُؤْمِنَ مَن یُری یَقینُهُ فی عَمَلِهِ، وَ الْمُنافِقُ مَن یُری شَکُّهُ فی عَمَلِهِ؛
در عمل مؤمن یقین دیده می‌شود و در عمل منافق شک.
غررالحکم، ح3551.

پیامک149

امام علی علیه‌السلام :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ إذَا اسْتَغْنی شَکَرَ... وَ الْمُنافِقُ إِذَا اسْتَغْنی طَغی؛
مؤمن هنگام بی‌نیازی شکر می‌گزارد و منافق هرگاه بی‌نیاز شود طغیان می‌کند.
تحف العقول، ص212.

پیامک150

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
إنَّ لِسانَ الْمُؤْمِنَ وَراءَ قَلْبِهِ فَإِذا أَرادَ أَن یَتَکَلَّمَ بِشَیْءٍ یُدَبِّرُهُ قَلبُهُ ثُمَّ أمْضاهُ بِلِسانِهِ وَ إنَّ لِسانَ الْمُنافِقِ أمامَ قَلبِهِ فَإِذا هَمَّ بِشَیءٍ أمْضاهُ بِلِسانِهِ وَلَمْ یَتَدَبَّرهُ بِقَلبِهِ؛
زبان مؤمن در پس دل اوست، هرگاه بخواهد سخن بگوید درباره آن می‌اندیشد و سپس آن را می‌گوید اما زبان منافق جلوی دل اوست هرگاه قصد سخن کند آن را به زبان می‌آورد و درباره آن نمی‌اندیشد.
تنبیه الخواطر، ج1، ص 106 .

پیامک151

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
مَثَلُ الْمُؤْمِنِ کَمَثَلِ خامَةِ الزَّرعِ تُکْفِئُهَا الرِّیاحُ کَذا و کَذا وکَذلِکَ الْمُؤْمِنُ تُکْفِئُهُ الأَْوْجاعُ وَالأَْمْراضُ و مَثَلُ الْمُنافِقِ کَمَثَلِ الإْرْزَبَّةِ الْمُستَقیمَةِ الَّتی لایُصِیبُها شَیءٌ حَتّی یَأْتیهِ الْمَوتُ فَیَقصِفَهُ قَصْفا؛
مَثَل مؤمن مانند ساقه کاشته است که بادها آن را به این سو و آن سو خم می‌کند هم چنین مؤمن را دردها و بیماریها خم می‌کند و مثل منافق مانند عصای آهنی است که چیزی به او نمی‌رسد تا اینکه مرگ او فرا رسد و او را سخت می‌شکند.
الکافی، ج2، ص 258، ح25.

پیامک152

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالْعِبادَةِ وَالْمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالْبَهیمَةِ؛
همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.
تنبیه الخواطر،ج1، ص 94.

پیامک153

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
یُبْعَثُ کُلُّ عَبدٍ علی ما ماتَ عَلَیهِ، اَ لْمُؤمِنُ عَلی إیمانِهِ وَالْمُنافِقُ عَلی نِفاقِهِ؛
هر بنده‌ای بر همان چیزی که در درون داشته و با آن از دنیا رفته، برانگیخته می‌شود، مؤمن بر ایمانش و منافق بر نفاقش.
کنزالعمّال، ح 38954 .

پیامک154

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
اَلْمُؤْمِنُ لَیِّنُ الْمِنکَبِ یُوَسِّعُ عَلی أَخیهِ وَ الْمُنافِقُ یَتَجافی یُضَیِّقُ عَلی أَخیهِ؛
مؤمن نرمخوست و برای برادرش جا (ی نشستن) باز می‌کند و منافق درشتخوست و جا را بر برادرش تنگ می‌کند.
کنزالعمّال، ح 778.

پیامک155

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
بُکاءُ الْمُؤمِنِ مِنْ قَلْبِهِ وَ بُکاءُ الْمُنافِقِ مِنْ هامَّتِهِ؛
گریه مؤمن از (درون) دل اوست و گریه منافق از (ظاهر و) سرش.
الجامع الصغیر، ح 3156 .

پیامک156

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
اَلْمُؤْمِنُ یَبْدَأُ بِالسَّلامِ وَ الْمُنافِقُ یَقُولُ: حَتّی یُبدَأَ بی؛
مؤمن ابتدا به سلام می‌کند و منافق منتظر سلام دیگران است.
کنزالعمّال، ح 778 .

پیامک157

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
اَ لْمُؤمِنُ دَعِبٌ لَعِبٌ، وَالْمُنافِقُ قَطِبٌ غَضِبٌ؛
مؤمن شوخ و شنگ است، و منافق اخمو و عصبانی.
تحف العقول، ص 49.

پیامک158

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
مَنْ ساءَتْهُ سَیِّئَتُهُ وسَرَّتْهُ حَسَنَتُهُ فَهُوَ أمارَةُ الْمُسلِمِ الْمُؤمِنِ، وَأَمارَةُ الْمُنافِقِ الَّذی لاتَسوؤُهُ سَیِّئَتُهُ ولا تَسُرُّهُ حَسَنَتُهُ ؛
هر کس از بدی‌اش ناراحت و از خوبی‌اش خوشحال شود، این نشانه مسلمان مؤمن است و نشانه منافق این است که بدی‌اش ناراحتش نمی‌کند و خوبی‌اش او را خوشحال نمی‌سازد.
الدرالمنثور، ج4، ص 66 .

پیامک159

امام علی علیه السلام می فرمایند:
زبان مؤمن، در پشت دل اوست و دل منافق، در پشت زبان او، زیرا مؤمن هرگاه بخواهد سخنی بگوید، ابتدا درباره آن می‌اندیشد، اگر خوب بود اظهارش می‌کند و اگر بد بود آن را پنهان می‌دارد. اما منافق هر چه به زبانش آید می‌گوید، بی آن‌که بداند چه سخنی به سود او و چه سخنی به زیان اوست.
نهج البلاغه، خطبه 176.

پیامک160

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
ثَلاثٌ مَنْ کُنَّ فیهِ فَهُوَ مُنافِقٌ وَ اِنْ صامَ وَ صَلّی وَحَجَّ وَاعْتَمَرَ وَقالَ اِنّی مُسْلِمٌ مَنْ اِذا حَدَّثَ کَذِبَ وَ اِذا وَعَدَ اَخْلَفَ وَ اِذَا ائْتُمِنَ خانَ؛
سه چیز است که در هر کس باشد منافق است اگر چه روزه دارد و نماز بخواند و حج و عمره کند و بگوید من مسلمانم، کسی که هنگام سخن گفتن دروغ بگوید و وقتی که وعده دهد تخلف نماید و چون امانت بگیرد، خیانت نماید.
نهج الفصاحه، ح 1280 .

پیامک161

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلطّیَرَةُ شِرکُ وَمامِنّا إِلاّ وَلکِنَّ اللّه‌َ یُذهِبُهُ بِالتَّوَکُّلِ؛
فال بد زدن شرک‌است‌وهیچ‌کس‌ازمانیست‌مگراین‌که‌به‌نحوی‌دستخوش فال بد زدن می‌شود، اما با توکل، خداوند آن را از بین می‌برد.
سنن ابن ماجه ج2 ، ص1170

پیامک162

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلطِّیَرَةُ شِرکُ وَمامِنّا إِلاّ وَلکِنَّ اللّه‌َ یُذهِبُهُ بالتَّوَکُّل
فال بد زدن شرک است و هیچ‌کس ازما نیست مگر این‌که به نحوی دستخوش فال بد زدن می شود، اما خداوند با توکل به او آن را از بین می برد.
کنزالعمال، ح 5696

پیامک163

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ الفُحشَ وَ البَذَاءَ وَ السَّلاطَةَ مِنَ النِفاقِ
همانا دشنام دادن و هرزه گویی و زبان درازی ناشی از نفاق و دورویی است
(جهاد بانفس، ح667 و ص 284)

پیامک164

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ الفُحشَ وَ البَذَاءَ وَ السَّلاطَةَ مِنَ النِفاقِ
همانا دشنام دادن و هرزه گویی و زبان درازی ناشی از نفاق و دورویی است.
(جهاد بانفس، ح667 و ص 284)

پیامک165

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
آیة المنافق ثلاث : اذا حدث کذب و اذا وعد اخلف و اذا اؤتمن خان
نشان منافق سه چیز است : 1 - سخن به دروغ بگوید. 2 - از وعده تخلف کند. 3 - در امانت خیانت نماید.
(صحیح مسلم، کتاب الایمان، ح 89 )

پیامک166

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من صلی اربعین یوما جماعة یدرک التکبیرة الاولی ، کتب له برائتان برائة من النار و برائة من النفاق
کسی که نماز خود را با جماعت و با درک تکبیر اول نماز، چهل روز انجام دهد، خداوند دو برائت را برای او مقرر می سازد: 1- برائت از آتش دوزخ .2- برائت از نفاق.
(بحار الانوار، ج ,88 ج 4)

پیامک167

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ِانَّ الفُحشَ وَ البَذاءَ وَ السَّلاطَةَ مِنَ النِّفاق؛
همانا دشنام دادن و هرزه گویی و زبان درازی ناشی از نفاق و دورویی است.
(جهاد با نفس، ح 678)

پیامک168

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
آیة المنافق ثلاث : اذا حدث کذب واذا وعد اخلف واذا اؤتمن خان .
نشان منافق سه چیز است :
1 - سخن به دروغ بگوید .
2 - از وعده تخلف کند .
3 - در امانت خیانت نماید .
(صحیح مسلم،کتاب الایمان،ح 89)

پیامک169

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : الغناءُ یُنبِتُ النفاق فی القلب کما یُنبت النخلُ الطلع.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: غناء و آوازه خوانی نفاق و دروئی را در دل می رویاند همان گونه که درخت نخل، خوشه خرما را رویش می دهد.
«دعائم الاسلام، ج 2، ص 208»

انتظار فرج

پیامک1

عن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: افضل جهاد امتی انتظار الفرج.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: برترین جهاد امت من، انتظار فرج است.
«بحار الانوار، ج 77، ص 143»

پیامک2

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
ما مِن یَومِ نَیروزٍ إلاّ و نَحنُ نَتَوقَّعُ فِیهِ الفَرَجَ لأِنَّهُ مِن أیّامِنا و أیّامِ شِیعَتِنا؛
هیچ نوروزی‌نیست مگر آن‌که ما در آن روز منتظر فرج [ظهور قائم آل‌محمّد صلی الله علیه و آله و سلم] هستیم؛ چرا که نوروز از روزهای ما و شیعیان ما است.
مستدرک الوسائل ، ج 6 ، ص 352

پیامک3

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
یَومُ النَّیروزِ هُوَ الیَومُ الَّذی یَظهَرُ فیهِ قائِمُنا أهلَ البَیتِ؛
نوروز ، روزی است که قائم ما اهل بیت در آن ظهور می‌کند.
بحار الأنوار ، ج 52 ، ص 276

پیامک4

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
یَخرُجُ ناسٌ مِنَ المَشرِقِ فَیُوَطِّئونَ لِلمَهدِیِّ سُلطانَهُ؛
مردمی از مشرق قیام می‌کنند و زمینه حکومت مهدی(علیه السلام) را فراهم می‌آورند.
کنزالعمّال ، ح 38657 .

پیامک5

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
أفضَلُ العِبادَةِ بَعدِ المَعرِفَةِ إِنتِظارُ الفَرَجِ؛
بهترین عبادت بعد از شناختن خداوند، انتظار فرج و گشایش است.
تحف العقول، ص403

پیامک6

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
أفضَلُ العِبادَةِ بَعدِ المَعرِفَةِ إِنتِظارُ الفَرَجِ؛
بهترین عبادت بعد از شناختن خداوند، انتظار فرج و گشایش است.
تحف العقول، ص403

پیامک7

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أوَّلُ العِبادَةِ اِنتِظارُ الفَرَجِ بِالصَّبرِ ؛
صبورانه چشم‌داشتن به گشایش ، برترین عبادت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1257

پیامک8

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
برای تعجیل در ظهور، بسیار دعا نمایید که گشایش کارهای شما نیز می‌باشد.
(بحارالانوار/52/92)

پیامک9

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لتملأنّ الأرض ظلما و عدوانا ثمّ لیخرجنّ رجل من أهل بیتی حتّی یملأها قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و عدوانا؛
زمین از جور و تعدی پر می شود آنگاه مردی از خاندان من بیرون آید تا آن را از انصاف و عدل پر کند چنان که از ظلم و تعدی پر شده است.
نهج الفصاحه

پیامک10

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
انتظار الفرج من اللَّه عباده و من رضی بالقلیل من الرّزق رضی اللَّه تعالی منه بالقلیل من العمل؛
انتظار گشایش از جانب خداوند عبادت است و هر که به روزی اندک راضی باشد خداوند از او به عبادت اندک راضی می شود.
نهج الفصاحه

پیامک11

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
انتظار الفرج بالصّبر عباده؛
انتظار گشایش که با صبر قرین باشد، عبادت است.
نهج الفصاحه

پیامک12

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل العباده انتظار الفرج؛
بهترین اقسام عبادت انتظار گشایش است.
نهج الفصاحه

پیامک13

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن که منتظر امر (فرج) ما است ، همچون کسی است که در راه خدا در خون خود تپیده باشد.
(الوافی ، ج 2، ص 442)

پیامک14

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
تَوَقُّعُ الْفَرَجِ اِحدَی الرّاحَتَیْنِ؛
انتظار گشایش، یکی از دو آسایش است.
غررالحکم، ح 4578

پیامک15

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
أفضَلُ العِبادَةِ بَعدِ المَعرِفَةِ إِنتِظارُ الفَرَجِ
بهترین عبادت بعد از شناختن خداوند، انتظار فرج و گشایش است.
(تحف العقول، ص403)

پیامک16

امام باقر علیه السلام فرمودند:
اِصبِروا عَلی اداء الفَرائضِ، وَ صابِروعَدُوُّکُم ، وَ رابِطو امامَکُمُ المُنتَظَرِِ
صبر کنید برگزاردن احکام شرع و شکیبایی ورزید در برابر دشمنتان و آماده و حاضر یراق باشید برای امامتان که در انتظار او هستید.
(غیبه النعمانی، ینابیع الموده)

پیامک17

قال الامام علی - علیه السّلام - : أفضَلُ العبادةِ الصّبرُ والصّمت ُو انتظارُ الفَرَج.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: برترین عبادت ها، صبر، خاموشی و انتظار فرج می باشد.
«بحار الانوار، ج 74، ص420»

مومن

پیامک1

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : بِالاِخلاصِ تَتَفاضَلُ مَراتِبُ المُومنینَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: تفاوت و برتری درجات مؤمنان بر یکدیگر به اخلاص است.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 119»

پیامک2

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
إنَّ مِن موجِباتِ المَغفِرَةِ إدخالُ السُّرورِ عَلی أخیکَ المؤمِنِ ؛
از جمله اسباب مغفرت ، شاد کردن برادر مؤمن است .
المعجم الکبیر ، ج 3 ، ص 83 .

پیامک3

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إذَا اِتَّهَمَ المُؤمِنُ أخَاهُ اِنمَاثَ الإیمَانُ مِن قَلبِهِ کَمَا یَنمَاثُ المِلحُ فی المَاءِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمود : هرگاه مؤمن به برادر (دینی) خود تهمت زند، ایمان در قلب او ناپدید می شود همچنان که نمک در آب حلّ می‌شود.
«الکافی، ج 2، ص 361»

پیامک4

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من بَهَّتَ مُؤمِناً أو مُؤمِنَةً أو قَالَ فِیهِ مَا لَیسَ فِیهِ أقَامَهُ اللهُ تَعَالی یَومَ القِیَامَةِ عَلَی تَلٍّ مِن نَّارٍ حَتَّی یَخرُجَ مِمَّا قَالَهُ فِیهِ.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس به مرد یا زن مؤمن بهتان زند یا درباره او چیزی بگوید که از آن مبراست خداوند در روز رستاخیز وی را بر تلّی از آتش نگه دارد تا از حرف خود درباره او برگردد.
«بحار الانوار، ج 75، ص 194»

پیامک5

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلمُؤمِنُ لا یَغُشُّ أخَاهُ وَ لا یَخُونُهُ وَ لا یَخذُلُهُ وَ لا یَتَّهِمُهُ وَ لا یَقُولُ لَهُ: أنَا مِنکَ بَرِئٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: مومن با برادر مومنش فریبکاری نمی کند و به او خیانت نمی ورزد و او را خوار نمی سازد و به او تهمت نمی زند و به او نمی گوید من از تو بیزارم.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 143»

پیامک6

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - قالَ: ما مِنْ أَحَدٍ یَمُوتُ مِنَ الْمُؤْمِنینَ أَحَبّ إِلی إِبْلِیسَ مِنْ مُوْتِ فَقِیهٍ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: مرگ هیچ مؤمنی در نظر شیطان، محبوبتر از موت یک عالم فقیه نیست.
«الکافی، ج 1، ص 38»

پیامک7

قال الإمام الصادق - علیه السلام - و قد سئل عن قوله تعالی: «إنه لیس له سلطان مع الذین آمنوا»: یسلط والله من المؤمن علی بدنه ولا یسلط علی دینه.
امام صادق - علیه السلام - در پاسخ به سؤال از آیه «همانا او را بر کسانی که ایمان آورده اند چیرگی نیست»، فرمودند: به خدا قسم شیطان بر جسم مؤمن چیره می شود، اما بر دین او چیره نشود.
«الکافی، ج 8، ص 288»

پیامک8

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : إن الشیاطین علی المؤمنین أکثر من الزنابیر علی اللحم.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هجوم شیطانها به مؤمنان، بیشتر از هجوم زنبورها به گوشت است.
«بحار الأنوار، ج 64، ص 239»

پیامک9

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَلیَأسُ مِمَّا فی أَیدِی النَّاسِ عِزٌّ لِلمُؤمِنِ فی دِینِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: قطع امید کردن از آنچه مردم دارند، مایه عزت مؤمن در دینش است.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 314»

پیامک10

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَن قَضَی حَاجَةَ المُؤمِنِ مِن غَیرِ استِخفَافٍ مِنهُ اُسکِنَ الفِردَوسَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس نیاز مومنی را برآورده کند بدون اینکه او را خوار نماید، در بهشت اسکان داده شود.
«مشکاة الأنوار، ص 556»

پیامک11

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ حَقَّرَ مُومِناً لِقِلَّةِ مَالِهِ حَقَّرَهُ اللهُ فَلَم یَزَلْ عِنْدَ اللهِ مَحْقُوراً حَتَّی صَنَعَ یَتُوبَ مِمَّا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس مومنی را به خاطر کمی مالش تحقیر کند، خدا او را تحقیر خواهد نمود و پیوسته در نزد خدا تحقیر شده خواهد بود تا از کاری که انجام داده توبه نماید.
«الکافی، ج 2، ص 351»

پیامک12

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ اِسْتَذَلَّ مُومِناً وَ حَقَّرَهُ لِقِلَّةِ ذَاتِ یَدِهِ وَ لِفَقْرِِهِ شَهَّرَهُ اللهُ یَوْمَ القِیامَةِ عَلَی رُوُوسِ الْخَلائِقِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس مومنی را به خاطر تنگدستی و ناداریش خوار شمارد، خداوند او را در برابر همه خلائق رسوا خواهد ساخت.
«ثواب الأعمال، ص 570»

پیامک13

قال الامام علی - علیه السلام - : لاتُحَقِّرُوا ضُعَفَا إخْوَانِکُمْ، فَإِنَّهُ مَنْ اِحْتَقَرَ مُؤمِناً لم یَجْمَعِ اللهُ عَزَّوَجَلَّ بَیْنَهُمَا فی الْجَنَّةِ إِلا أَنْ یَتُوبَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: برادران خود را که دچار ضعف (مالی) هستند خوار و حقیر نشمارید که هر کس مومنی را خوار شمارد خدا در میان آنها در بهشت جمع نخواهد کرد مگر آنکه توبه کند.
«الخصال، ص 614، ح 10»

پیامک14

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اِسْتَذَلَّ مُؤمِناً أَوْ مُؤمِنَةً أَوْ حَقَّرَهُ لِفَقْرِهِ أَوْ قِلَّةِ ذَاتِ یَدِهِ، شَهَّرَهُ اللهُ تَعَالی یَوْمَ القِیَامَةِ ثُمَّ یُفْضِحُهُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس مرد یا زن مؤمنی را خوار و ذلیل شمارد و یا به سبب تهیدستی یا کم بضاعتی حقیر شمارد، خدای تعالی در روز رستاخیز او را انگشت‌نما و سپس رسوا و مفتضحش کند.
«بحار الانوار، ج 72، ص 44»

پیامک15

رسول خدا- صلی الله علیه و آله - فرمودند: برای مؤمن شایسته نیست که بخیل و ترسو باشد.
«محجة البیضاء، ج 6، ص 74»

پیامک16

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
کأن المؤمنین هم الفقهاء أهل فکره و عبره، لم یصمهم عن ذکر الله ما سمعوا باذانهم و لم یعمهم عن ذکرالله ما رأوامن الزینه؛
گویا مؤمنان همان فقیهان(فرزانگان دین فهم) و اهل اندیشیدن و پند گرفتن هستند. شنیده های دنیوی، گوش آنها را از(شنیدن) یاد خدا کر نمی کند و زرق و برق دنیا چشم آنان را از یاد خدا کور نمی گرداند.
بحارالانوار 73/36/17

پیامک17

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَجِبتُ مِنَ المُؤمِنِ وجَزَعِهِ مِنَ السُّقمِ ، ولَو یَعلَمُ ما لَهُ فِی السُّقمِ مِنَ الثَّوابِ ؛ لَأَحَبَّ ألاّ یَزالَ سَقیماً حَتّی یَلقی رَبَّهُ عز و جل .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
از مؤمن و این که از بیماری بی‌تابی کند ، در شگفتم . اگر او می‌دانست که در بیماری چه پاداشی دارد ، دوست داشت پیوسته بیمار باشد تا آن هنگام که به لقای پروردگار خویش پیوندد .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 206 ، حدیث 12 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 150

پیامک18

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَو یَعلَمُ المُؤمِنُ حالَهُ فِی السُّقمِ ، ماأحَبَّ أن یُفارِقَ السُّقمَ أبَداً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اگر مؤمن از حال خویش در ناتن‌درستی آگاه بود ، هرگز دوست نداشت که از این ناتن‌درستی جدا شود .
إرشاد القلوب ، صفحه 42 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 150

پیامک19

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ المُؤمِنَ لا یُؤجَرُ فی مَرَضِهِ ، ولکِن یُکَفَّرُ عَنهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مؤمن در بیماری‌اش پاداش داده نمی‌شود ؛ امّا گناه او فرو پوشانده می‌شود .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 312 ، حدیث 6711 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 140

پیامک20

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ المُؤمِنَ إذا أصابَهُ السُّقمُ ، ثُمَّ أعفاهُ اللّه‌ُ مِنهُ ، کانَ کَفّارَةً لِما مَضی مِن ذُنوبِهِ ومَوعِظَةً لَهُ فیما یَستَقبِلُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
انسان مؤمن ، چون بیماری به وی برسد و خداوند ، او را عافیت دهد ، این بیماری ، کفّاره گناهان گذشته او و مایه اندرز برای آینده اوست .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 307 ، حدیث 6686 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 140

پیامک21

الإمام الصادق علیه‌السلام :
أیُّما مُؤمِنٍ عادَ مُؤمِنا مَریضا فی مَرَضِهِ حینَ یُصبِحُ شَیَّعَهُ سَبعونَ ألفَ مَلَکٍ ، فَإِذا قَعَدَ غَمَرَتهُ الرَّحمَةُ وَاستَغفَرُوا اللّه‌َ عز و جل لَهُ حَتّی یُمسِیَ ، وإن عادَهُ مَساءً کانَ لَهُ مِثلُ ذلِکَ حَتّی یُصبِـحَ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر مؤمنی که مؤمن بیمار دیگری را در زمان بیماری‌اش به هنگام صبح عیادت کند ، هفتاد هزار فرشته ، او را همراهی کنند و چون [ در نزد او] بنشیند ، رحمت ، او را در میان می‌گیرد و فرشتگان برای او از خداوند عز و جل آمرزش طلبند تا زمانی که شامگاه فرا رسد ؛ و اگر هم او را شامگاهان عیادت کند ، او را پاداشی همانند باشد تا زمانی که شب را به صبح برساند .
بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 224 ، حدیث 32 نقلاً عن الدعوات دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 202

پیامک22

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
الحِنّاءُ خِضابُ الإِسلامِ ؛ یَزیدُ فِی المُؤمِنِ عَمَلَهُ ، ویَذهَبُ بِالصُّداعِ ، ویُحِدُّ البَصَرَ ، ویَزیدُ فِی الوِقاعِ ، وهُوَ سَیِّدُ الرَّیاحینِ فِی الدُّنیا وَالآخِرَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حنا ، خضاب اسلام است؛ بر [ثواب] عمل مؤمن می‌افزاید ، سردرد را از میان می‌بَرَد ، چشم را تیزبین می‌کند ، قدرت آمیزش را افزون می‌سازد و مهترِ گیاهان خوش‌بو در دنیا و آخرت است.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 299؛ ا دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 308

پیامک23

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : المؤمنُ یداری و لا یماری.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: مؤمن مدارا می کند و جدال نمی کند.
«أعلام الدین، ص 303»

پیامک24

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنما المؤمنون إخوة بنو أب و أم و إذا ضرب علی رجل منهم عرق سهر له الاخرون.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مؤمنان، با یکدیگر برادر (دینی) اند، و همگی همانند فرزندان یک پدر و مادر و چون رگ یکی از آنان زده شود «مصیبتی بر او وارد شود» دیگران در غم او خوابشان نبرد.
«الکافی، ج 2، ص 165»

پیامک25

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لَمْ یؤمِنْ اللهُ مؤمنٌ مِنْ هزاهِزِ الدُّنیا، وَلکنِّهُ آمَنَهُ مِنْ العُمی فیها وَالشّقاءٍ فِی الآخرةِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خداوند مؤمن را از فتنه ها و حوادث دنیا در امان قرار نداد، ولی از گمراهی در دنیا و بدبختی در آخرت نجات بخشید.
«اصول کافی، ج 5، ص 89»

پیامک26

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اذا اصابتکم بلیه و عناء فعلیکم بقم، فانه مأوای الفاطمیینَ و ... و ما ارادَ احدٌ بقم و اهله سوء الا اذله الله و ابعده منرحمتِه.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
هرگاه بلا و ذلتی به شما رسید، به قم بروید. چون آنجا پناهگاه فرزندان فاطمه و استراحت گاه مؤمنان است ... و کسی نسبت به قم و ساکنانش سوء قصد نمی کند، مگر این که خداوند او را خوار و از رحمت خویش دور می نماید.
«بحار الأنوار، ج 57، ص 214»

پیامک27

عَن الامامِ الباقرِ - علیه السّلام - قال: لَهو المؤُمنِ فی ثَلاثةِ اشیاءٍ التَمتعُ بِالنساءِ و مُفاکهَةِ الاِخوانِ و الصَلاةُ بِاللیلِ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: سرگرمی انسان مؤمن در سه چیز است: کامجویی از زنان (حلال)، خوش گویی با دوستان و خواندن نماز شب.
«الخصال، ج 1، ص 116»

پیامک28

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ثَلاثَةٌ اِنْ یَعْلَمُهنَّ الْمُؤمِنُ کانَتْ زیادَةً فی عُمُرِهِ وَ بَقاءَ النِّعْمَةِ عَلَیْهِ: تَطْویلُهُ فی رُکوعِهِ وَ سجودِهِ فی صلاتِهِ وَ تَطْویلُهُ لِجلوسِهِ عَلی طَعامِهِ اِذا اَطْعَمَ عَلی مائِدَتِهِ وَ اصْطِناعُهُ الْمَعْروفَ اِلی اَهْلِهِ.
امام صادق - علیه السلام - : سه چیز است که اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهره مندی او از نعمت ها می شود: طول دادن رکوع و سجده، زیاد نشستن بر سر سفره ای که در آن دیگران را اطعام می کند و خوش رفتاری اش با خانواده.
«الکافی، ج 4، ص 49، ح 15»

پیامک29

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا عَلی، مِنْ کَرامَةِ الْمُؤمِنِ عَلَی اللّه اَنـَّهُ لَمْ یَجْعَلْ لاَِجلِهِ وَقتا حَتّی یَهُمَّ بِبائقَةٍ فَاِذا هَمَّ بِبائقَةٍ قَبَضَهُ اِلَیْهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : ای علی! از ارجمندی مؤمن در نزد خدا این است که برایش وقت مرگ، معیّن نفرموده است، تا زمانی که قصد شرّی کند. آن گاه خداوند جانش را بستاند.
«عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 40، ح 90»

پیامک30

قال زین العابدین - علیه السلام - : مَنْ کَسا مُؤْمِناً لایَزالُ فِی ضَمانِ اللهِ مادامَ عَلَیْه سِلْکٌ.
امام زین العابدین - علیه السلام - فرمودند: آن کس که به مؤمنی لباسی بپوشاند همواره در ضمان و پناه خداوند خواهد بود تا آن هنگام که یک تار آن لباس باقی باشد.
«وسائل الشیعة، ج 3، ص420»

پیامک31

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : لیس شیءٌ اَضرَّ لقلب المؤمن من کثرة الاکل و هی مُورِثةُ شیئین: قسوةُ القلب و هیجانُ الشهوة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: برای دل (روح) مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست، زیرا پرخوری باعث سنگدلی و قساوت قلب و تحریک شهوت می گردد.
«مستدرک الوسائل، ج 3، ص 80»

پیامک32

قال الله عزّوجلّ:
همانا علی امام پرهیزگاران و رهبر روسفیدان پاک و پادشاه مؤمنان است.
(امالی‌الصدوق352)

پیامک33

قال الله عزّوجلّ:
هر‌که بنده‌ی مؤمن مرا بیازارد، باید با من اعلام جنگ کند.
(کافی2/305)

پیامک34

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ما من مؤمنٍ ذکر او انثی حُراً او مملوکا إلا والله علیه حق واجب ان یتعلم القرآن.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: نیست بر مؤمن مرد یا زن، آزاد یا برده مگر این که برای خدا حقی واجب برگردن آنها است و آن حق این است که قرآن را یاد بگیرند.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 287»

پیامک35

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - :
الْمُؤْمِنُ بِعَرَضِ کُلِّ خَیرٍ لو قُطِعَ أَنمَلَةً أَنمَلَةً کانَ خَیْراً لَهُ و لو وُلِّیَ شَرقَهَا و غربَهَا کانَ خَیراً لَه.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند:
مؤمن همواره در معرض خیر است. اگر در اثر قضای الهی بند از بندش جدا شود، خیر است و اگر حکومت شرق و غرب عالم هم به او عطا شود، باز خیر است.
«بحار الانوار، ج 64، ص 242»

پیامک36

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
لا یُؤمِنُ اَحَدُکُمْ حتّی یؤمِنُ بِالْقَدر.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
هیچ یک از شما تا ایمان به مقدرات نداشته باشید، مؤمن نخواهید بود.
«توحید صدوق، ص 280»

پیامک37

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
عَجَباً للمُؤمِنِ، لا یقضی اللهُ علیهِ قضاءً اِلاّ کانََ خیراً لَهُ ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
در شِگفتم برای مؤمن، قضای الهی بر او جاری نمی شود مگر اینکه برای او خیر است، چه (در ظاهر) خوشایند باشد و چه ناخوشایند. اگر مبتلا کرد، کفاره گناهانشان باشد و اگر بخشش کرد، گرامی اش داشته است.
«تحف العقول، ص 48»

پیامک38

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
فی کُلِّ قضاءِ اللهِ عزّوجلَّ خِیَرَةٌ للمؤمنِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
در تمام قضاهای خداوند، برای مؤمن خیر است.
«امالی شیخ صدوق، ص 439»

پیامک39

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : اذا تَخلّی المومِنُ من الدّنیا سَماو وَجَدَ حلاوَةَ حبِّ اللهِ و کان عندَ اهلِ الدّنیا کانّه قد خولِطَ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: زمانی که انسان مؤمن خود را از محبت دنیا خالی می نماید آنگاه شیرینی محبت پروردگارش را احساس می کند و با این که در میان اهل دنیا به سر می برد اما گویا اختلال حواس پیدا کرده است (با آنها نیست).
«الکافی ج 2، ص 130»

پیامک40

عَن الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: ثَلاثَةٌ هُنَّ فَخْرُ الْمُؤْمِنِ و زِینه فِی الدُّنْیا و الْآخِرَةِ الصَّلاةُ فِی آخِرِ الَّیْلِ وَ یَأسُهُ مِمّا فِی أیْدِی النّاسِ وَ وَلایَةُ الإمامِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ - عَلَیْهِم السَّلامُ -.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: سه چیز مایه افتخار و برتری انسان مؤمن و نیز زینت دنیا و آخرت او است: نماز شب، مأیوس بودن از آن چه در دستان مردم است و پذیرفتن ولایت و رهبری آل محمد - صلی الله علیه و آله -.
«أمالی صدوق، ص 544»

پیامک41

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إذا رَأَیتُمُ المَصاحِفَ حُلِّیَت ، وَالمَساجِدَ زُیِّنَت ، وَالمَنارَةَ طُوِّلَت ، وَاتُّخِذَ القُرآنُ مَزامیرَ ، وَالمَساجِدُ طُرُقا ، المُؤمِنُ فی ذلِکَ الزَّمانِ أعَزُّ مِنَ الکِبریتِ الأَحمَرِ ، أما إنَّ مَساجِدَهُم مُزَخرَفَةٌ ، وأبدانَهُم نَقِیَّةٌ ، وقُلوبَهُم أنتَنُ مِنَ الجیفَةِ .
هر گاه دیدید که قرآن‌ها، جامه‌ای زیبا بر تن کرده‌اند و مساجد ، زینت یافته‌اند و مناره‌ها ، قد برافراشته‌اند و قرآن ، با ساز و آواز خوانده می‌شود و مسجدها ، گذرگاه قرار گرفته‌اند ، مؤمن در آن روزگار ، از گوگرد سرخ ، کمیاب‌تر خواهد بود . آری . مساجدشان آذین‌بندی و جسمشان پاکیزه ؛ لیکن دل‌هایشان از مُردار ، بدبوتر است.
روضة الواعظین: ص 370 .

پیامک42

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إنَّ مِمّا یَلحَقُ المُؤمِنَ مِن عَمَلِهِ وحَسَناتِهِ بَعدَ مَوتِهِ ، عِلما عَلَّمَهُ ونَشَرَهُ ... أو مَسجِدا بَناهُ .
از جمله اعمال و کارهای نیک مؤمن که پس از مرگش به وی می‌پیوندد ، دانشی است که آن را آموزش داده و منتشر ساخته . . .یا مسجدی که بر پا کرده است .
کنز العمّال: ج 15 ص 952 ح 43657 .

پیامک43

امام علی(علیه السلام)فرمودند:
لِلمُؤمِنِ ثَلاثُ ساعاتٍ : فَساعَةٌ یُناجی فیها رَبَّهُ ، وساعَةٌ یَرُمُّ مَعاشَهُ ، وساعَةٌ یُخَلّی بَینَ نَفسِهِ وبَینَ لَذَّتِها فی ما یَحِلُّ ویَجمُلُ . ولَیسَ لِلعاقِلِ أن یَکونَ شاخِصا إلاّ فی ثَلاثٍ : مَرَمَّةٍ لِمَعاشٍ ، أو خُطوَةٍ فی مَعادٍ ، أو لَذَّةٍ فی غَیرِ مُحَرَّمٍ ؛
مؤمن را سه وقت است: وقتی که در آن ، با پروردگارش مناجات می کند ؛ و وقتی که گذران زندگی اش را سامان می دهد ؛ و وقتی که از آن چه حلال و زیبا است ، برای خود لذّت برمی گیرد . و خردمند را سزاوار نیست که جز در پی سه چیز باشد : سامان دادن معیشت ، گام نهادن برای روز قیامت ، یا لذّت برگرفتن از آن چه حرام نیست .
تحف العقول : 203 ، الأمالی للطوسی : 147 / 240

پیامک44

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَسُبُّوا الدُّنیا ؛ فَنِعمَت مَطِیَّةُ المُؤمِنِ ؛ فَعَلَیها یَبلُغُ الخَیرَ ، وبِها یَنجو مِنَ الشَّرِّ . إنَّهُ إذا قالَ العَبدُ : لَعَنَ اللّه ُ الدُّنیا ، قالَتِ الدُّنیا : لَعَنَ اللّه ُ أعصانا لِرَبِّهِ ؛
دنیا را دشنام مدهید که نیکو مَرکبی است برای مؤمن ؛ سوار بر آن به خیر دست می یابد و با آن از شر رهایی می جوید . همانا هرگاه بنده ای بگوید : «خداوند دنیا را لعنت کناد!» ، دنیا هم می گوید : «خداوند از میان ما کسی را لعنت کناد که در برابر پروردگارش سرکش تر است».
بحار الأنوار : 77 / 178 / 10

پیامک45

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن شَفَعَ شَفاعَةً یَدفَعُ بها مَغرَما أو یُحیِی بها مَغنَما، ثَبَّتَ اللّه تعالی قَدَمَیهِ حِینَ تَدحَضُ الأقدام .
کسی که با میانجیگری خود زیانی را دفع، یا سودی را احیا کند، خداوند تعالی، در روزی که قدمها می‌لغزد ، قدمهای او را استوار بدارد .
کنز العمّال : 6496 منتخب میزان الحکمة : 298

پیامک46

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ المؤمنَ لَیَری ذَنبَهُ کَأَ نَّهُ تحتَ صَخرَةٍ یَخافُ أن تَقَعَ علَیهِ ، والکافِرَ یَری ذَنبَهُ کأنّهُ ذُبابٌ مَرَّ علی أنفِهِ .
همانا مؤمن گناه خود را چونان تخته سنگی بزرگ می‌بیند که می‌ترسد به روی او بیفتد و کافر گناه‌خویش را مانند مگسی می‌بیند که از جلوی بینی‌اش رد شود .
أمالی الطوسی : 527 / 1162

پیامک47

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن بَهَتَ مؤمنا أو مؤمنةً أو قالَ فیهِ ما لیسَ فیهِ أقامَهُ اللّه تعالی یومَ القیامةِ علی تَلٍّ مِن نارٍ حتّی یَخرُجَ مِمّا قالَهُ فیهِ .
هر کس بـه مـرد یــا زن مؤمن بهتان زند یا درباره او چیزی بگوید که از آن مبراست خـداوند در روز رستاخیز وی را بـر تلّی از آتش نگه دارد تا از حرف خود درباره او برگردد .
بحار الأنوار : 75 / 194 / 5 منتخب میزان الحکمة : 86

پیامک48

امام صادق علیه‌السلام :
إذا اتَّهَمَ المؤمنُ أخاهُ انْماثَ الإیمانُ مِن قلبِهِ کما یَنْماثُ المِلحُ فی الماءِ .
هرگاه مؤمن به برادر خود تهمت زند ایمان در قلب او آب شود همچنان که نمک در آب حلّ می‌شود .
الکافی : 2 / 361 / 1

پیامک49

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ المؤمنَ یُبتَلی بکُلِّ بَلیَّةٍ ویَموتُ بکُلِّ مِیتَةٍ إلاّ أنّهُ لا یَقتُلُ نفسَهُ .
مؤمن به هر بلایی گرفتار می‌شود و با هر مرگی می‌میرد ، امّا خودکشی نمی‌کند .
الکافی : 3 / 112 / 8 منتخب میزان الحکمة : 458

پیامک50

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
وقد سَألَهُ الحسنُ بنُ مَحبوبٍ : یکونُ المؤمنُ بَخیلاً ؟: نَعَم ، [قالَ : ]قُلتُ : فیکونُ جَبانا ؟ قالَ : نَعَم ، قلتُ : فیکونُ کَذّابا ؟ قالَ : لا ، ولا خائنا ، ثُمّ قالَ : یُجبَلُ المؤمنُ علی کُلِّ طَبیعَةٍ إلاّ الخِیانَةَ والکذبَ .
حسن بن محبوب :
از امام صادق علیه‌السلام پرسیدم : آیا ممکن است مؤمن ، بخیل باشد ؟ فرمودند: آری . پرسیدم : آیا می‌شود ترسو باشد ؟ فرمودند: آری . پرسیدم : آیا دروغگو هست ؟ فرمودند: نه و خائن هم نیست . سپس فرمودند: مؤمن بر هر خویی سرشته می‌شود ، مگر خیانت و دروغ .
بحار الأنوار : 75 / 172 / 11 منتخب میزان الحکمة : 484

پیامک51

امام باقر علیه‌السلام :
ما مِن إنسانٍ یَطعَنُ فی عَینِ مُؤمِنٍ إلاّ ماتَ بِشَرِّ میتَةٍ ، وکانَ قَمِناأن لا یَرجِعَ إلی خَیرٍ .
هیچ انسانی نیست که پیش روی مؤمنی از او بد گوید و طعنه زند ، مگر این که به بدترین شکل بمیرد و سزاوار است که روی خیر و سعادت را نبیند .
الکافی : 2 / 361 / 9

پیامک52

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أ نَّبَ مُؤمِنا أ نَّبَهُ اللّه‌ُ فی الدّنیا والآخِرَةِ .
هر کس مؤمنی را سرزنش کند ، خداوند او را در دنیا و آخرت سرزنش کند .
الکافی : 2 / 356 / 1 منتخب میزان الحکمة : 420

پیامک53

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سِبابُ المؤمِنِ فُسوقٌ ، وقِتالُهُ‌کُفرٌ ، وأکلُ لَحمِهِ مِن مَعصیَةِ اللّه .
ناسزاگفتن به مؤمن فسق است و جنگیدن با او کفر و خوردن گوشت او (غیبت کردن از وی) معصیت خداست .
بحار الأنوار : 75 / 148 / 6 منتخب میزان الحکمة : 264

پیامک54

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سابُّ المُؤمِنِ کالمُشرِفِ علی الهَلَکَةِ .
ناسزاگوی به مؤمن همچون کسی است که در آستانه هلاکت باشد .
کنز العمّال : 8093 منتخب میزان الحکمة : 264

پیامک55

امام سجّاد علیه‌السلام :
المؤمنُ یَصمُتُ لِیَسلَمَ ، ویَنطِقُ لِیَغنَمَ ... إن زُکِّیَ خافَ مِمّا یَقولونَ ، ویَستَغفِرُ اللّه‌َ لِما لایَعلمونَ ، لایَغِرُّهُ قَولُ مَن جَهِلَهُ ، ویَخافُ إحصاءَ ما عَمِلَهُ .
مؤمن خاموش می‌ماند ، تا سالم ماند و سخن می‌گوید ، تا سود برد ... اگر به پاکی ستوده شود ، از آنچه می‌گویند هراسان می‌شود و از آنچه که نمی‌دانند ، از خداوند آمرزش می‌طلبد . سخن کسی که او را نمی‌شناسد (و می‌ستایدش) فریبش نمی‌دهد و از بر شمردن اعمالش (در آخرت) می‌ترسد .
الکافی : 2 / 231 / 3 منتخب میزان الحکمة : 508

پیامک56

امام باقر علیه‌السلام :
مَن قَتَلَ مُؤمنا مُتَعمِّدا أثبَتَ اللّه تعالی علَیهِ جَمیعَ الذُّنوبِ ، وبَرِئَ المَقتولُ مِنها ، وذلکَ قولُ اللّه تعالی : «أُرِیدُ أن تَبُوأَ بِإثْمِی و إثْمِکَ فتَکونَ مِن أصْحابِ النّارِ » .
هـر کس عـمـدا مـؤمـنی را بکشد ، خداوند متعال همه گناهان را برای او ثبت کند و مقتول از گناهان پاک شود و این سخن خداوند متعال است ، آن جا که می‌فرماید : «می‌خواهم گناه من و گناه خودت را به دوش کشی و از دوزخیان باشی» .
المائدة : 29 .ثواب الأعمال : 328 / 9 منتخب میزان الحکمة : 458

پیامک57

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أعانَ علی قَتلِ مؤمنٍ بشَطرِکَلِمَةٍ لَقِیَ اللّه‌َ یَومَ القِیامَةِ مَکتوبٌ بینَ عَینَیهِ : آیِسٌ مِن رَحمَةِ اللّه .
هر کس با نیم کلمه حرف ، در کشتن مؤمنی کمک کند ، روز قیامت خدا را دیدار کند در حالی که بر پیشانیش نوشته شده‌است : نومید (و محروم) از رحمت خدا .
کنزالعمّال : 39895 منتخب میزان الحکمة : 458

پیامک58

امام علی علیه‌السلام :
المؤمنُ یرغَبُ فیما یَبقی ، ویَزهَدُ فیما یَفنی ... بَعیدٌ کَسَلُهُ ، دائمٌ نَشاطُهُ .
مؤمن به آنچه ماندنی است راغب است و از آنچه رفتنی است رویگردان ... از تنبلی به دور است و پیوسته سرزنده و کوشاست .
بحار الأنوار : 78 / 26 / 92 منتخب میزان الحکمة : 492

پیامک59

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُّ لَهوِ المؤمنِ باطِلٌ إلاّ فی ثلاثٍ : فی تأدیبهِ الفَرَسَ ، ورَمیِهِ عَن قَوسِهِ ، ومُلاعَبَتِهِ امرأتَهُ ، فإنّهُنَّ حَقٌّ .
هرگونه سرگرمی برای مؤمن نادرست است ، مگر سه کار : تربیت اسب ، تیراندازی با کمانش و بازی و شوخی با همسرش ؛ زیرا این سه کار ، حقّ است .
الکافی : 5 / 50 / 13 منتخب میزان الحکمة : 504

پیامک60

خَیرُ لَهوِ المؤمنِ السِّباحَةُ ، وخَیرُلَهوِ المَرأةِ المِغزَلُ .
بهترین سرگرمی مؤمن ، شناست و بهترین سرگرمی زن ، ریسندگی .
کنزالعمّال : 40611 منتخب میزان الحکمة : 504

پیامک61

امام حسن علیه‌السلام :
المؤمنُ لا یَلهو حتّی یَغفُلَ ، فإذا تَفَکّرَ حَزِنَ .
مؤمن سرگرمی نمی‌کند تا در نتیجه غافل گردد . پس هرگاه بیندیشد ، اندوهگین شود .
تنبیه الخواطر : 1 / 52 منتخب میزان الحکمة : 504

پیامک62

امام صادق علیه‌السلام :
لَیْسَ شَیْءٌ أضَرَّ لِقَلْبِ المُؤْمِنِ مِنْ کَثْرَةِ الأکْلِ ، وَهِیَ مُورِثَةٌ لِشَیْئَیْنِ : قَسْوَةِ القَلْبِ ، وَهَیَجَانِ الشَّهْوَةِ .
برای قلب مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست . پرخوری موجب دو چیز می‌شود : سنگدلی و تحریک شهوت .
مستدرک الوسائل : 12 / 94 / 13615 منتخب میزان الحکمة : 22

پیامک63

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الرؤیا لا تُقَصُّ إلاّ علی مؤمنٍ خلا مِن الحَسَدِ والبَغیِ .
رؤیا را جـز بـرای مـؤمنی کـه از حـسادت و تجاوز مبرّاست، نباید بازگو کرد .
الکافی : 8 / 336 / 530 منتخب میزان الحکمة : 226

پیامک64

امام صادق علیه‌السلام :
میراثُ اللّه مِن عَبدِهِ المؤمنِ وَلَدٌ صالِحٌ یَستَغفِرُ لَهُ ؛
میراث خدا از بنده مؤمنش ، فرزند صالحی است که برای او آمرزش بطلبد .
مکارم الأخلاق : 1 / 471 / 1610

پیامک65

امام صادق علیه‌السلام :
أغلَبُ الأعداءِ للمؤمِنِ زَوجَةُ السُّوءِ ؛
چیره‌ترین دشمن مؤمن، همسر ناشایست است .
الفقیه : 3 / 390 / 4370 منتخب میزان الحکمة : 256

پیامک66

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما استَفادَ المؤمنُ بعدَ تَقوَی اللّه عز و جل خَیرا لَهُ مِن زَوجَةٍ صالِحَةٍ ؛
مـؤمن ، بـعد از تـقوای خداوند عز و جل ، بهره‌ای بهتر از زن شایسته نبرده است .
کنز العمال : 44410 منتخب میزان الحکمة : 256

پیامک67

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الـمَـوتُ کـفّـارةٌ لِذُنوبِ المؤمنینَ ؛
مرگ، کفاره گناهان مؤمنان است .
أمالی المفید : 283 / 8

پیامک68

امام صادق علیه‌السلام :
سِـتّـةٌ یَلحَقنَ المؤمنَ‌بعدَ وَفاتِهِ : ولدٌ یَستَغفِرُ لَهُ ، ومصحَفٌ یُخَلِّفُهُ ، وغَرسٌ یَغرِسُهُ ، وصَدَقَةُ ماءٍ یُجریهِ ، وقَلیبٌ یَحفِرُهُ ، وسُنّةٌ یُؤخَذُ بها مِن بَعدِهِ ؛
شش چیز است که (ثواب‌آنها) بعد از وفات مؤمن به او می‌رسد : فرزندی که برایش آمرزش طلبد ، مصحفی که از خود بر جای گذارد ، نهالی که بکارد ، صدقه آبی (مانند نهر و قنات) که جاری سازد ، چاهی که حفر کند و سنّتی (و کردار نیکی) که بعد از او به کار بسته شود .
الفقیه : 1 / 185 / 555 منتخب میزان الحکمة : 522

پیامک69

امام صادق علیه‌السلام :
أوّلُ ما یُتحَفُ بهِ‌المؤمنُ یُغفَرُ لِمَن تَبِعَ جَنازتَهُ ؛
نخستین ارمغانی که به مؤمن (متوفّی) داده می‌شود ، آمرزش تشییع کنندگان جنازه اوست .
الکافی : 3 / 173 / 3 منتخب میزان الحکمة : 522

پیامک70

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکثِروا مِن ذِکرِ هادِمِ اللَّذّاتِ ، فقیلَ: یا رسولَ اللّه، فما هادِمُ اللَّذّاتِ؟ قالَ: المَوتُ، فإنّ أکیَسَ المؤمنینَ أکثَرُهُم ذِکرا للمَوتِ، وأشَدُّهُم لَهُ استِعدادا ؛
ویران کننده خوشی‌ها را فراوان یاد کنید. عرض شد : ای رسول خدا ، ویران کننده خوشی‌ها چیست ؟ فرمودند: مرگ؛ زیرکترین مؤمنان کسی است که مرگ را بیشتر یاد کند و برای آن آماده‌تر باشد .
بحار الأنوار : 82 / 167 / 3 منتخب میزان الحکمة : 518

پیامک71

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
المَوتُ رَیحانَةُ المؤمنِ؛
مرگ دسته گل خوشبوی مؤمن است .
کنزالعمّال : 42136 منتخب میزان الحکمة : 518

پیامک72

الإمامُ الکاظمُ علیه‌السلام
لَمّا دَخَلَ علی رجُلٍ قـد غَرِقَ فـی سَکَراتِ المَوتِ : المَوتُ هُو المَصْفاةُ یُصَفّی المؤمنینَ مِن ذُنوبهِم فیکونُ آخِرُ ألَمٍ یُصیبُهُم کَفّارَةَ آخِرِ وِزرٍ بَقِیَ علَیهِم ، ویُصَفّی الکافِرینَ مِن حَسَناتِهِم فیکونُ آخِرَ لَذّةٍ أو راحَةٍ تَلحَقُهُم ، وهُو آخِرُ ثَوابِ حسَنَةٍ تکونُ لَهُم ...
امام کاظم علیه‌السلام
- هـنگامی کـه نزد مردی رفتند که در سکرات مرگ فرو رفته بود- فرمودند : مرگ صافی‌ای است که مؤمنان را از گناهانشان صاف می‌کند و آخرین دردی است که به عنوان کفّاره آخرین گناهی که در وجودشان می‌باشد به آنها می‌رسد و کافران را نیز از حسناتشان صاف می‌سازد و آخرین خوشی یا آسایشی است که به عنوان آخرین پاداش حسنه‌ای که دارند ، به ایشان می‌رسد ... .
معانی الأخبار : 289 / 6 منتخب میزان الحکمة : 518

پیامک73

الإمامُ زینُ العابدینَ علیه‌السلام
لمّا سُئلَ عنِ المَوتِ: لِلمؤمنِ کنَزعِ ثِیابٍ وَسِخَةٍ قَمِلَةٍ ، وفَکِّ قُیودٍ وأغلالٍ ثَقیلَةٍ ، والاستِبدالِ بأفخَرِ الثِّیابِ وأطیَبِها رَوائحَ ، وأوطَأِ المَراکِبِ ، وآنَسِ المَنازِلِ ؛ وللکافِرِ کخَلعِ ثِیابٍ فاخِرَةٍ ، والنَّقلِ عن مَنازِلَ أنیسَةٍ ، والاستِبدالِ بأوسَخِ الثِّیابِ وأخشَنِها ، وأوحَشِ المَنازِلِ ، وأعظَمِ العَذابِ ؛
امام سجّاد علیه‌السلام - در پاسخ به پرسش کــه : مرگ چیست؟- فرمودند : (مرگ) برای مؤمن چون کندن جامه‌هایی چرکینِ شپشی‌از تن‌است و از هم‌گسستن‌کُند و زنجیرهای گرانبار و جایگزین کردن فاخرترین و خوشبوترین جامه‌ها و راهوارترین مرکب‌ها و امن‌ترین منزل‌ها . و برای کافر به منزله کندن جامه‌هایی فاخر از تن و منتقل شدن از منزل‌هایی امن و جایگزین کردن آنها به کثیف‌ترین و خشن‌ترین جامه‌ها و وحشتناکترین منزل‌ها و بزرگترین عذاب است .
معانی الأخبار : 289 / 4 منتخب میزان الحکمة : 518

پیامک74

امام صادق علیه‌السلام :
خـداوند تبارک و تـعالی چون بخواهد بـه حساب مؤمن رسیدگی کند ، کارنامه‌اش را به دست راست او دهد و بین خود و او ، به حسابش رسیدگی نماید . پس گوید : بنده من ! چنین و چنان کرده‌ای و فلان و بهمان کار را انجام داده‌ای ! عرض می‌کند : آری ، پروردگارا ! من این کارها را کرده‌ام . خداوند می‌فرماید : من آنها را بر تو بخشیدم و تبدیل به کارهای نیک کردم . پس ، مردم گویند : سبحان اللّه ! این بنده حتّی یک گناه هم نداشت ؟ این است معنای سخن خداوند عز و جل : «اما آن کس که نامه‌اش به دست راست او داده شود زودا که آسان حسابرسی شود و به سوی کسان خود شادمان برگردد» .
الانشقاق : 7 9 منتخب میزان الحکمة : 416

پیامک75

امام صادق علیه‌السلام :
ما رَأیتُ شَیئا أسرَعَ إلی شیءٍ مِن الشَّیبِ إلی المؤمنِ ، وإنّهُ وَقارٌ للمؤمِنِ فی الدنیا ، ونورُ ساطِعٌ یَومَ القِیامَةِ ، بهِ وَقَّرَ اللّه‌ُ تعالی خَلیلَهُ إبراهیمَ علیه‌السلام ، فقالَ : ما هذا یا رَبِّ ؟ قالَ لَهُ : هذا وَقارٌ ، فقالَ : یا رَبِّ زِدنی وَقارا ؛
چیزی را ندیدم که به‌سوی چیزی شتابنده‌تر از سپیدی موی ، به سوی مؤمن باشد . موی سپید در دنیا برای مؤمن وقار است و در روز قیامت نوری درخشان . خداوند متعال با موی سپید ، به خلیل خود إبراهیم علیه‌السلام وقار بخشید . پس ابراهیم عرض کرد : پروردگارا ! این چیست ؟ خداوند به او فرمود : این وقار است . ابراهیم گفت : پروردگارا ! بر وقار من بیفزای .
أمالی الطوسیّ : 699 / 1492 منتخب میزان الحکمة : 308

پیامک76

امام صادق علیه‌السلام :
أیُّما مُؤمِنٍ خَضَعَ لِصاحِبِ سلطانٍ أو مَن یُخالِطُهُ علی دِینِهِ طَلَبا لِما فی یَدَیهِ مِن دُنیاهُ ، أخمَلَهُ اللّه‌ُ ومَقَتَهُ علَیهِ ووَکَلَهُ إلَیهِ ، فإن هُو غَلَبَ عَلی شَیءٍ مِن دُنیاهُ وصارَ فی یَدِهِ مِنهُ شَیءٌ ، نَزَعَ اللّه‌ُ البَرَکَةَ مِنهُ ؛
هر مؤمنی در برابر صاحب قدرتی یا کسی که مخالف دین اوست ، به قصد دست‌یافتن به چیزی از دنیای او ، فروتنی و خضوع کند ، خداوند او را بی‌نام و نشان گرداند ، و برای این کار بر او خشم گیرد ، و او را به خودش واگذارد ؛ و اگرهم بر چیزی از دنیای او دست یابد و اندکی از آن به دستش افتد ، خداوند برکت را از آن ببَرد .
بحار الأنوار : 75 / 371 / 15

پیامک77

امام علی علیه‌السلام :
یا مؤمنُ ، إنّ هذا العِلْمَ والأدبَ ثَمَنُ‌نفسِکَ ، فاجتَهِدْ فی تَعلُّمِهِما ، فما یَزیدُ مِن عِلمِکَ وأدبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وقَدْرِکَ ؛
ای مؤمن ! این دانش و ادب جان بهای توست ، پس در فراگرفتن آن دو کوشا باش که هر چه بر دانش و ادبت افزوده شود ، قدر و ارزشت فزونی گیرد .
مشکاة الأنوار : 135 منتخب میزان الحکمة : 14

پیامک78

امام علی علیه‌السلام :
العِلمُ ضالَّةُ المُؤمِنِ ؛
دانش ، گمشده مؤمن است .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 2 / 66 / 295 منتخب میزان الحکمة : 396

پیامک79

امام باقر(سلام الله علیه):
قالَ اللَّهُ عزّوجلّ : یا موسی، لا تُطَوِّلْ فی الدُّنْیا أملَکَ فَیَقْسُوَ قَلْبُکَ ، والقاسِی القلبِ منّی بَعِیدٌ؛
خداوند عزّوجلّ فرموده است: ای مؤمن، آرزویت را در دنیا طولانی مکن که دلت را سخت می‌کند و سخت دل، از من دور است.
الکافی: ج 2، ص 329، ح 1

پیامک80

امام صادق(سلام الله علیه):
ما عُبِدَ اللَّهُ بشی‌ءٍ أفضَلَ مِن أداءِ حقِّ المؤمنِ؛
خداوند با چیزی برتر از ادای حق مؤمن پرستیده نشد.
الکافی: ج 2، ص 170، ح 4

پیامک81

امام علی(سلام الله علیه):
الدُّعاءُ تُرْسُ المُؤمِنِ؛
دعا، سپر مؤمن است.
الکافی: ج 2، ص 468 ح 4

پیامک82

امام صادق(سلام الله علیه):
یَجِبُ لِلمؤمنِ علَی المؤمن النَّصیحَةُ لَهُ فی المَشهَدِ والمَغیبِ؛
بر مؤمن واجب است در حضور و غیاب مؤمن خیرخواه او باشد.
الکافی: ج 2، ص 208، ح 2

پیامک83

امام کاظم(سلام الله علیه):
لیسَ کلُّ مَن قالَ بوَلایتِنا مؤمناً ، ولکنْ جُعِلوا اُنْساً للمؤمنینَ؛
چنین نیست که هر کس قائل به ولایت ما باشد، مؤمن است، بلکه آنان همدم مؤمنان‌اند.
الکافی: ج 2، ص 242، ح 1

پیامک84

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
سَتُدفَنُ بَضعَةٌ مِنّی بأرضِ خُراسانَ، لا یَزُورُها مُؤمِنٌ إلاّ أوجَبَ اللَّهُ لَهُ الجَنَّةَ؛
زود باشد که پاره‌ای از تن من در خاک خراسان دفن شود. هیچ مؤمنی آن را زیارت نکند مگر آن که خداوند بهشت را بر او واجب گرداند.
حکمت نامه پیامبر اعظم صلَّی الله علیه و آله ج4 ، ص 300

پیامک85

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اِتَّقوا فِراسَةَ المؤمنِ، فإنّهُ یَنظُرُ بنُورِ اللَّهِ؛
از هوشیاری مؤمن پروا کنید که او با نور خدا نظر می‌کند.
گزیده شهاب الأخبار: ص 21

پیامک86

امام کاظم(سلام الله علیه):
لأنّ المؤمنینَ الفُقَهاءَ حُصونُ الإسلامِ کَحِصنِ سُورِ المَدینةِ لَها؛
مؤمنان فقیه، دژهای اسلام‌اند؛ همچنان که برج و باروی شهر، موجب حفظ شهر است.
الکافی: ج 1، ص 38، ح 3

پیامک87

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
عِزُّ الْمُؤمِنِ اسْتِغناؤُهُ عَنِ النّاسِ؛
عزّت مؤمن در بی‌نیازی‌اش از مردم است.
تنبیه الخواطر، ج 1، ص 169

پیامک88

امام باقر(سلام الله علیه):
نِیَّةُ المُؤمنِ أفضَلُ مِن عَمَلِهِ؛
نیّت مؤمن برتر از عمل اوست.
میزان الحکمه، ح 21024

پیامک89

امام کاظم(سلام الله علیه):
إِنَّ المُؤمِنینَ الفُقَهاءَ حُصونُ الإِسلامِ؛
مؤمنانِ فقیه دژهای اسلامند.
علم و حکمت: ج 2 ص 516 ح 1437

پیامک90

عامِل سائِرَ النّاس بِالإنصاف، وعامِلِ الْمُؤمِنینَ بِالإیثارِ؛
با دیگر مردمان، به انصاف رفتار کن و با مؤمنان، به ایثار.
غرر الحکم و درر الکلم، ح 6342

پیامک91

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اَلْمُؤْمِنُ لِلْمُؤمِنِ کَالْبُنیانِ یَشُدُّ بَعضُهُ بَعضاً؛
مؤمن برای مؤمن چون تکیه‌گاهی است که بخشی از آن تکیه‌گاه بخش دیگر است.
میزان الحکمة، ح 1444

پیامک92

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
دعا اسلحه مومن است برای دفع دشمنان و ستون دین است که با آن دین مومن برپاست و نور آسمان و زمین است.
عین الحیوه صفحه 404

پیامک93

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
کسی که در مالش با فقیر مواسات کند و به مردم از خود انصاف دهد او مومن حقیقی است.
اصول کافی جلد 3 صفحه 318

پیامک94

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
راستی که خدای تعالی به خاطر یک مومن صالح و شایسته از شیعیان ما بلا و گرفتاری را از صد خانه از همسایگانش دفع می نماید.
آثار الصادقین جلد 9 صفحه 162

پیامک95

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
کسی که مومنی را بی جهت اذیت نماید، مانند آن است که ده مرتبه مکه معظمه و بیت المعور را خراب کرده و هزار فرشته مقرب درگاه الهی را کشته است.
مستدرک الوسائل، ج 2، ص 103

پیامک96

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
هرکس مومنی را بیازارد پس بی گمان مرا اذیت کرده و هرکس مرا برنجاند گویا خدا را آزار رسانده است و هرکس خدا را اذیت کند چنان که در تورات انجیل زبور و قرآن آمده از رحمت خداوند به دور است.
جامع السعادت، ج 2، ص 215

پیامک97

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
مومنی نیست که یک ساعت نزد عالمی نشیند جز آن که خدای عزوجل به سوی او ندا کند نزد حبیب من نشستی به عزت و جلالم سوگند تو را با او ساکن بهشت نمایم و باکی از این کار ندارم.
امالی صدوق صفحه 37

پیامک98

امام سجّاد(علیه السلام) فرمودند:
اَلْمُؤْمِنُ یَصمُتُ لِیَسلَمَ ویَنطِقُ لِیَغنَمَ؛
مؤمن سکوت می‌کند تا سالم ماند و سخن می‌گوید تا سود برد.
الکافی، ج 2، ص 231

پیامک99

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
لایَزالُ المُؤمِنُ یُورِثُ أَهلَ بَیتِهِ العِلمَ وَ الدَبَ الصّالِحَ حَتّی یُدخِلَهُمُ الجَنَّةَ جَمیعا؛
مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شایسته بهره مند می سازد تا همه آنان را وارد بهشت کند.
مستدرک الوسایل، ج12، ص201، ح13881

پیامک100

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلمُؤمِنُ... یَنصُرُ المَظلومَ وَیَرحَمُ المِسکینَ. نَفسُهُ مِنهُ فی عَناءٍ وَالنّاسُ مِنهُ فی راحَةٍ؛
مؤمن... مظلوم را یاری می‌کند و به مسکین و درمانده رحم می‌نماید، جانش از او در رنج است و مردم از او در آسایش.
خصال، ص‌69

پیامک101

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلْمُؤْمِنُ مُنیبٌ مُستَغْفِرٌ تَوَّابٌ، اَلْمُنافِقُ مَکُورٌ مُضِرٌّ مُرتابٌ؛
مؤمن بازگشت کننده به خدا، آمرزش خواه و توبه کننده است و منافق نیرنگباز، زیانبار و شکّاک.
(غررالحکم، ح 1288 و 1289)

پیامک102

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إِنَّ المُؤمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالعِبادَةِ وَالمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالبَهیمَةِ؛
همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.
تنبیه الخواطر،ج1، ص 94

پیامک103

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
کَأَنَّ المُؤمِنینَ هُمُ الفُقَهاءُ أهلُ فِکرَةٍ وَعِبرَةٍ، لَم یُصِمَّهُم عَن ذِکرِ اللّه ما سَمِعوا بِآذانِهِم وَلَم یُعمِهِم عَن ذِکرِ اللّه ما رَأو امِنَ الزّینَةِ؛
گویا مؤمنان همان فقیهان (فرزانگان دین فهم) و اهل اندیشیدن وپند گرفتن هستند. شنیده های دنیوی، گوش آنها را از (شنیدن) یاد خدا کر نمی کند و زرق و برق دنیا چشم آنان را از یاد خدا کور نمی گرداند.
بحارالأنوار، ج73، ص36، ح17

پیامک104

امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند:
مَـن فـرّج عن مـومـن فـرّج الله عَن قَلبه یـَوم القیامة؛
هر کس اندوه و مشکلی را از مومنی بر طرف نماید خداوند در روز قیامت انـدوه را از قلبش بر طرف سازد.
(اصول کافی، ج 3، ص 268)

پیامک105

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ اللهَ عَلِمَ اَنَّ الذَّنبَ خَیرٌ لِلمُومنِ مِنَ العُجبِ وَ لَولا ذلک مَا ابتُلِیَ مُومِنٌ بِذَنبٍ اَبَداً؛
خداوند می دانست که برای شخص مومن گناه از عجب بهتر است و اگر این طور نبود، شخص مومن هیچ وقت آلوده به گناه نمی شد.
کافی، ج 2 ، ص 313

پیامک106

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
اَلمُومِنُ مِثلُ کفَّتی المیزانِ کلَّما زیدَ فی ایمانِهِ زیدَ فی بَلائِهِ؛
مومن همانند دو کفه ترازوست. هرگاه به ایمانش افزوده گردد، به بلایش نیز افزوده می گردد.
(تحف العقول، ص 408)

پیامک107

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
المَرَضُ لِلمُؤمِنِ ؛ تَطهیرٌ ورَحمَةٌ ، و لِلکافِرِ ؛ تَعذیبٌ ولَعنَةٌ ، وإنَّ المَرَضَ لایَزالُ بِالمُؤمِنِ ، حَتّی لایَکونَ عَلَیهِ ذَنبٌ؛
بیماری برای مؤمن ، تطهیر و رحمت ، و برای کافر ، عذاب و لعنت است . بیماری ، همدم مؤمن می‌ماند ، تا هنگامی که هیچ گناهی بر وی نباشد .
(ثواب الأعمال، ص 229، ح1)

پیامک108

امام صادق (علیه السلام)فرمودند:
اَلمُؤمِنُ اِذا غَضِبَ لَم یُخرِجهُ غَضَبُهُ مِن حَقٍّ وَاِذا رَضِیَ لَم یُدخِلهُ رِضاهُ فی باطِلٍ وَالَّذی اِذا قَدَرَ لَم یَأخُذ اَکثَرَ مِمّا لَهُ؛
مؤمن چون خشمگین شود، خشمش او را از حق بیرون نبرد و چون خشنود شود، خشنودیش او را به باطل نکشاند و چون قدرت یابد بیش از حقّ خود نگیرد.
(بحارالأنوار، ج78، ص 209، ح85)

پیامک109

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
سِتَّةٌ لاتَکونُ فِی المُؤمِنِ: اَلعُسرُ وَالنَّکَهُ وَالحَسَدُ وَاللَّجاجَةُ وَالکَذِبُ وَالبَغیُ؛
شش (صفت) در مؤمن نیست: سخت گیری، بی خیری، حسادت، لجاجت، دروغگویی و تجاوز.
(تحف العقول، ص 377)

پیامک110

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ الْمُؤْمِنَ... إذا سَکَتَ فَکَّرَ... وَالْمُنافِقُ إِذا سَکَتَ سَها؛
سکوت مؤمن تفکر و سکوت منافق غفلت است.
(تحف العقول، ص212)

پیامک111

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
سِبابُ المؤمِنِ فُسوقٌ و قِتالُهُ کُفرٌ و أکلُ لَحمِهِ مِن مَعصیَةِ اللّه؛
ناسزاگفتن به مؤمن فسق است و جنگیدن با او کفر و خوردن گوشت او (غیبت کردن از وی) معصیت خداست.
(بحار الأنوار، ج 75، ص 148، ح 6 - منتخب میزان الحکمة، ص 264)

پیامک112

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
لا یَزالُ البَلاءُ فی المؤمنِ والمؤمنةِ فی جَسَدِهِ ومالِهِ وولدِهِ حَتّی یَلقَی اللّه‌َ وما علَیهِ مِن خطیئةٍ؛
زن و مـرد مـؤمن پـیوسته در جـان و مـال و فرزندشان گرفتار بلا می‌شوند تا آن که بدون گناه ، خدا را دیدار کنند.
(بحار الأنوار، ج 67، ص 236، ح 54)

پیامک113

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ هذَا اللِّسانَ مِفتاحُ کُلِّ خَیرٍ وَ شَرٍّ، فَیَنبَغی لِلمُؤمِنِ اَن یَختِمَ عَلی لِسانِهِ کَما یَختِمُ عَلی ذَهَبِهِ وَ فِضَّتِهِ؛
به راستی که این زبان کلید همه خوبی‌ها و بدی‌هاست پس شایسته است که مؤمن زبان خود را مُهر و موم کند، همان گونه که (صندوق) طلا و نقره خود را مُهر و موم می‌کند.
(تحف العقول، ص 298)

پیامک114

امام صادق( علیه‌السلام) فرمودند:
آدم دین‌دار چون می‌اندیشد، آرامش بر جان او حاکم است. چون خضوع می‌کند متواضع است. چون قناعت می‌کند، بی‌نیاز است. به آنچه داده شده خشنود است. چون تنهایی را برگزیده از دوستان بی‌نیاز است. چون هوا و هوس را رها کرده آزاد است. چون دنیا را فرو گذارده از بدی‌ها و گزندهای آن در امان است. چون حسادت را دور افکنده محبتش آشکار است.مردم را نمی‌ترساند پس از آنان نمی‌هراسد و به آنان تجاوز نمی‌کند پس از گزندشان در امان است. به هیچ چیز دل نمی‌بندد پس به رستگاری و کمال فضیلت دست می‌یابد و عافیت را به دیده بصیرت می‌نگرد پس کارش به پشیمانی نمی‌کِشد.
امالی مفید، ص 52، ح 14

پیامک115

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لایَزالُ المُؤمِنُ یُورِثُ أَهلَ بَیتِهِ العِلمَ وَ الدَبَ الصّالِحَ حَتّی یُدخِلَهُمُ الجَنَّةَ جَمیعا؛
مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و تربیت شایسته بهره مند می سازد تا همه آنان را وارد بهشت کند.
(مستدرک الوسایل، ج12، ص201، ح13881)

پیامک116

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
نیَّةُ المُؤمِنِ خَیرٌ مِن عَمَلِهِ وَ نیَّةُ الکافِرِ شَرُّ مِن عَمَلِهِ وَ کُلُّ عامِلٍ یَعمَلُ عَلی نیَّتِهِ؛
نیت مؤمن بهتر از عمل او، و نیت کافر بدتر از عمل اوست و هر کس مطابق نیت خود عمل می‌کند.
(کافی، ج 2، ص 84 ، ح 2)

پیامک117

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
خَیرُ ما اُعطیَ الرَّجُلُ المُؤمِنُ خُلقٌ حَسَنٌ وَ شَرُّ ما اُعطِیَ الرَّجُلُ قَلبُ سوءٍ فی صورَةٍ حَسَنَةٍ؛
بهترین چیزی که به مؤمن داده شده خوش اخلاقی و بدترین چیزی که به انسان داده شده دلی بد در چهره‌ای زیباست.
(کنزالعمّال، ح 5170)

پیامک118

امام حسن عسکری (علیه السلام ) می فرمایند:
علاماتالمومنخمس: صلاه احدیو خمسین وزیاره الاربعین والتختم فیالیمینو تعفیر الجبین والجهر ببسم الله الرحمنالرحیم؛
علامات مومن پنج چیز است : 51 رکعت نمازگذاردن در هر شب و روز (17 رکعت نمازواجب و 34 رکعت نافله ) وزیارت اربعین و انگشتر دردست راست کردن و برخاک سجده نمودن و بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم .
تهذیب الاحکام، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ج 6، ص 52

پیامک119

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا یَشبَعُ المُؤمِنُ وَ أخُوهُ جائِعٌ ؛
مؤمن ، سیر سر بر بالین نمی‌نهد در حالی که برادرش گرسنه است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10691

پیامک120

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لِلمُؤمِنِ ثَلاثُ ساعاتٍ : ساعَةٌ یُناجی فیها رَبَّهُ وَ ساعَةٌ یُحاسِبُ فِیها نَفسَهُ ، وَ ساعَةٌ یُخَلِّی بَینَ نَفسِهِ وَ لَذَّتِها فِیما یَحِلُّ وَ یَجمُلُ ؛
مؤمن را سه وقت است: وقتی که با پروردگارش مناجات می‌کند، وقتی که نفسش را به حساب می‌کشد، و وقتی که با خود و لذّت‌های حلال و زیبا خلوت می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7370

پیامک121

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عامِل سائِرَ النّاسِ بِالإنصافِ وَ عامِلِ المُؤمِنینَ بِالإیثارِ ؛
با دیگر مردمان به انصاف رفتار کن و با مؤمنان به ایثار .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6342

پیامک122

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
شُکرُ المُؤمِنِ یَظهَرُ فِی عَمَلِهِ ؛
سپاسگزاری مؤمن در عملش آشکار می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5661

پیامک123

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثابِرُوا عَلی صَلاحِ المُؤمِنِینَ وَ المُتَّقِینَ ؛
صلاح مؤمنان و پرهیزگاران را پیوسته در نظر داشته باشید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4703

پیامک124

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ بِشرَ المُؤمِنِ فِی وَجهِهِ ، وَ قُوَّتَهُ فِی دینِهِ وَ حُزنَهُ فِی قَلبِهِ ؛
شادی مؤمن در چهره اوست ، قدرت وی در دینش، و اندوه او در دلش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3454

پیامک125

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلمُؤمِنُ سِیرَتُهُ القَصدُ وَ سُنَّتُهُ الرُّشدُ ؛
شیوه مؤمن، میانه‌روی و طریقه او بالندگی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1501

پیامک126

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلمُؤمِنُ هَیِّنٌ لَیِّنٌ سَهلٌ مُؤتَمَنٌ ؛
مؤمن ، آسان‌گیر ، نرم‌خو ، سهل‌گیر و مورد اعتماد است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1454

پیامک127

رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
در کانون دلهای مؤمنان معرفتی ویژه نسبت به امام حسین (علیه السلام) وجود دارد .
کتاب پیام عاشورا صفحه 25

پیامک128

امام باقر (علیه السلام) فرمودند :
بر مؤمنان لازم است روز عاشورا را در ماتم بسر برند و به یکدیگر که رسیدند ، بگویند : عظم الله اجورنا و اجورکم بمصابنا بالحسین و جعلنا و ایاکم من الطالبین بثاره مع ولیه المهدی من آل محمد .
کتاب پیام عاشورا صفحه 75

پیامک129

قال ابو محمدالحسن العسکری علیه السلام:
علامات المؤمن خمس: صلاة الخمسین، و زیارة الاربعین، والتختم فی الیمین، و تعفیر الجبین والجهر ببسم الله الرحمن الرحیم؛
امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
نشانه‌های مؤمن پنج چیز است:
? ـ پنجاه رکعت نماز( نماز یومیه و نمازهای نافله)
? ـ زیارت اربعین
? ـ انگشتر به دست راست کردن
? ـ بر خاک سجده کردن
? ـ بسم الله الرحمن الرحیم را در نماز بلند گفتن.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ??? / التهذیب، ج ?، ص ?? .

پیامک130

امام حسین علیه السّلام فرمودند:
اَنا قَتیلُ الْعَبْرَةِ لا یَذْکُرُنی مؤ مِنٌ اِلاّ بَکی؛
من کُشته اشکم . هیچ مؤ منی مرا یاد نمی کند مگر آنکه (بخاطر مصیبتهایم ) گریه می کند.
بحارالانوار، ج 44، ص 279

پیامک131

پیامبر اکرم (صلّی اللّه علیه و آله وسلم) فرمودند:
اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام حَرارَةً فی قُلُوبِ الْمُؤ منینَ لا تَبْرَدُ اَبَداً؛
برای شهادت حسین علیه السلام ، حرارت و گرمایی در دلهای مؤ منان است که هرگز سرد و خاموش نمی شود.
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 556

پیامک132

امام صادق علیه‌السلام :
عَلَیکُم بِالرُّمّانِ الحُلوِ فَکُلوهُ ؛ فَإِنَّهُ لَیسَت مِن حَبَّةٍ تَقَعُ فی مَعِدَةِ مُؤمِنٍ إلاّ أبادَت داءً ، وأطفَأَت شَیطانَ الوَسوَسَهِ عَنهُ؛
بر شما باد انار شیرین . آن را بخورید ؛ چرا که هیچ دانه‌ای از آن به معده مؤمنی در نمی‌آید ، مگر این که بیماری‌ای از آن ریشه‌کن می‌کند و شیطانِ وسوسه را از او دور می‌سازد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 354 ، حدیث 10 .

پیامک133

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الحِنّاءُ خِضابُ الإِسلامِ ؛ یَزیدُ فِی المُؤمِنِ عَمَلَهُ، ویَذهَبُ بِالصُّداعِ، ویُحِدُّ البَصَرَ ، ویَزیدُ فِی الوِقاعِ ، وهُوَ سَیِّدُ الرَّیاحینِ فِی الدُّنیا وَالآخِرَةِ؛
حنا، خضاب اسلام است؛ بر [ثواب] عمل مؤمن می‌افزاید ، سردرد را از میان می‌بَرَد ، چشم را تیزبین می‌کند ، قدرت آمیزش را افزون می‌سازد و مهترِ گیاهان خوش‌بو در دنیا و آخرت است.
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم، ص10 و مکارم الأخلاق، ج1، ص189، ح558

پیامک134

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خَیرُ ما اُعْطِیَ الرّجُلُ المؤمنُ خُلقٌ حَسَنٌ ، وشَرُّ ما اُعْطِیَ الرّجُل قلبُ سوءٍ فی صُورةٍ حَسَنةٍ ؛
بهترین چیزی که به مرد مؤمن داده شده خوی نیکوست و بدترین چیزی که به انسان داده شده دل بد در چهره زیباست .
کنز العمّال : 5170

پیامک135

امام علی علیه‌السلام :
حُسْنُ وَجْهِ المؤمنِ مِن حُسنِ عِنایَةِ اللّه بهِ؛
زیباییِ رخسار مؤمن از حسنِ عنایت خداست به او .
غرر الحکم : 4848

پیامک136

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ اللّه‌َ یُحِبُّ إذا خَرَجَ عَبدُهُ المؤمنُ إلی أخیهِ - أن یَتَهَیَّأ لَهُ وأن یَتَجَمَّلَ؛
خداوند دوست دارد هرگاه بنده مؤمنش نزد برادر خود می‌رود ، خویشتن را برای رفتن پیش او آماده و آراسته گرداند .
بحار الأنوار : 79 / 307 / 23

پیامک137

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
مَن أقرَضَ مُؤمنا قَرضا یَنتَظِرُ بهِ مَیسورَهُ کانَ مالُهُ فی زَکاةٍ ، وکانَ هو فی صَلاةٍ مِن المَلائکةِ حتّی یُؤَدِّیَهُ إلَیهِ ؛
هر کس به مؤمنی وامی بدهد و (برای پس گرفتن آن) صبر کند تا دستش باز شود ، مال او زکات محسوب شود و در نماز ، با فرشتگان باشد تا این که وامش به او برگردانده شود .
ثواب الأعمال : 166 / 1

پیامک138

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَذَلَّ مؤمِنا أو مؤمِنَةً أو حَقَّرَهُ لِفَقرِهِ أو قِلَّةِ ذاتِ یَدِهِ ، شَهَرَهُ اللّه‌ُ تعالی یومَ القِیامَةِ ثُمّ یَفضَحُهُ؛
هر کس مرد یا زن مؤمنی را به سبب تهیدستی یا اندک بودن مال و داراییش خوار شمارد یا تحقیر کند، خداوند متعال در روز قیامت او را (بدین کار زشتش) شهره و سپس رسوایش سازد.
بحار الأنوار : 72 / 44 / 52

پیامک139

امام علی علیه‌السلام :
لاتُحَقِّروا ضُعفاءَ إخوانِکُم ؛ فإنّهُ مَنِ احتَقَرَ مُؤمِنا لم یَجمَعِ اللّه‌ُ عز و جل بینهما فی الجنّةِ إلاّ أن یتوبَ؛
برادران تهیدست خود را تحقیر نکنید؛ زیرا هر کس مؤمنی را حقیر شمارد، خداوند عز و جل میان آن دو در بهشت جمع نکند، مگر این که توبه نماید.
الخصال : 614 / 10

پیامک140

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ اللّه‌َ جلَّ ثناؤهُ لَیَعتَذِرُ إلی عَبدِهِ المؤمنِ الُمحْوِجِ فی الدنیا کما یَعتَذِرُ الأخُ إلی أخیهِ ، فیَقولُ : وعِزَّتی وجَلالی ، ما أحوَجتُکَ فی الدنیا مِن هَوانٍ کانَ بِکَ عَلَیَّ ، فارفَعْ هذا السَّجْفَ فانظُرْ إلی ما عَوَّضتُکَ مِن الدنیا . قالَ : فَیَرفَعُ فیَقولُ : ما ضَرَّنی ما مَنَعتَنی مع ما عَوَّضتَنی؟!؛
(در روز قـیـامت) خـداوندجـلّ ثناؤه، همچنان که برادری از برادرش پوزش می‌خواهد ، از بنده مؤمن نیازمند خود در دنیا، عذر می‌خواهد و می‌فرماید: به عزّت و جلالم سوگند که من تو را در دنیا از سر خواریت نزد من، محتاج نکردم. اکنون این سرپوش را بردار و ببین به جای دنیا به تو چه داده‌ام. او سرپوش را بردارد و گوید: با این عوضی که به من دادی مرا چه زیان اگر آنچه را در دنیا از من گرفتی.
الکافی : 2 / 264 / 18

پیامک141

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ اللّه‌َ عز و جل جَعَلَ أرزاقَ المؤمنینَ مِن حیثُ لا یَحتَسِبُونَ، وذلکَ أنَّ العَبدَ إذا لَم یَعرِفْ وَجهَ رِزقِهِ کَثُرَ دُعاؤهُ؛
خـداوند عز و جل روزی مـؤمنان را از جـایـی می‌رساند که فکرش را هم نمی‌کنند ؛ و این بدان علّت است که وقتی مؤمن نداند روزیش از کجا خواهد رسید زیاد دعا می‌کند .
نور الثقلین : 5/354/34

پیامک142

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
لَمّا سُئلَ عنِ الشُّعَراءِ: إنّ المُؤمِنَ مُجاهِدٌ بِسَیفِهِ ولِسانِهِ ، والذی نَفسی بیدِهِ لَکأنّما یَنضِحُونَهم بِالنَّبلِ؛
- در پاسخ بــه سؤال از شاعران- : همانا مؤمن با شمشیر و زبان خود جهاد می‌کند ؛ سوگند به آن که جانم در دست اوست ، سخنان شاعران (مؤمن) چون تیری است که به دشمن می‌زنند .
نور الثقلین : 4/70/105

پیامک143

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
المؤمنُ إذا ماتَ وتَرَکَ وَرَقةً واحِدَةً علَیها عِلمٌ تَکونُ تِلکَ الوَرَقةُ یَومَ القِیامَةِ سِترا فیما بَینَهُ وبَینَ النارِ ، وأعطاهُ اللّه‌ُ تبارکَ وتعالی بکُلِّ حَرفٍ مَکتوبٍ علَیها مَدینَةً أوسَعَ مِن الدنیا سَبعَ مَرّاتٍ ؛
هر گاه مؤمن بمیرد و یک برگه که روی آن علمی نوشته شده باشد از خود برجای گذارد ، روز قیامت آن برگه پرده میان او و آتش می‌شود و خداوند تبارک و تعالی به ازای هر حرفی که روی آن نوشته شده ، شهری هفت برابر پهناورتر از دنیا به او می‌دهد .
أمالی الصدوق : 40 / 3

پیامک144

قال الصادق - علیه السلام -:
ثلاثة هن فخر المؤ من وزینة فی الدنیا و الاخرة : الصلاة فی اخر اللیل و یاءسه مما فی ایدی ، الناس ، و ولایة الامام من ال محمد -صلی الله علیه وآله - ؛
سه چیز مایه افتخار مومن و زینت اودر دنیا و آخرت است :
1 - نماز در آخر شب ؛
2 - دل کندن از آنچه دردست مردم است ؛
3 - پذیرش ولایت امام از اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه وآله)
(بحارالانوار، ج 87، ص 140).

پیامک145

اوصی رسول الله -صلی الله علیه وآله - علیا - علیه السلام - فقال له :
یا علی ! ثلاث فرحات للمؤ من فی الدنیاء لقاء الاخوان ، و الافطار من الصیام ، و التهجد من آخر اللیل
رسول خدا(صلی الله علیه وآله) به علی (علیه السلام) وصیت نمود: ای علی ! در این دنیا سه چیز برای مؤ من سرور آفرین است :
1 - دیدار برادران دینی ؛
2 - افطار روزه دار در پایان روزه ؛
3 - عبادت در ساعات آخر شب .
(اعلام الدین فی صفات دیلمی ، ص 133، بحارالانوار، ج 74، ص 352).

پیامک146

عن ابی عبدالله - علیه السلام - قال :
من قدم اربعین رجلا من اخوانه فدعا لهم ثم دعا لنفسه ، استجیب له فیهم و فی نفسه؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: کسی که در قنوت نماز وتر برای چهل مؤ من وسپس برای خود دعا کند، خداوند دعاهای وی را مستجاب گرداند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، باب 45).

پیامک147

قال الصادق - علیه السلام -:
شرف المؤ من صلاته باللیل؛
شرف مومن به نماز شب او است .
(بحارالانوار، ج 87، ص 141).

پیامک148

قال علی - علیه السلام -:
الدعاء ترس المؤ من ؛
دعا سپر مؤ من است .
(میزان الحکمه ، ج 3 ص 247)

پیامک149

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
فما من مؤ من مشی الی الجماعة الا خلف الله علیه اهوال یوم القیامة ، ثم یامر به الی الجنة ؛
پس مؤ منی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوند تبارک و تعالی ترس و هراس روز قیامت را برای او سبک می گیرد، سپس او را امر می کندبه ورود به بهشت .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372)

پیامک150

قال زین العابدین - علیه السلام -:
حق الموذن ، ان تعلم انه مذکر لک ربک - عز و جل - و داع لک الی حظک ، و عونک علی قضاء فرض الله علیک ، فاشکره علی ذلک شکرا للمحسنین الیک ؛
حق موذن بر تو آن است که بدانی همانا او یادآورنده پروردگار تو و دعوت کننده تو به بهره ات از خدا است و یار تو در ادای واجب الهی است ، پس قدردان او باش ، همچون سپاسگزاری از کسانی که به تو نیکی کرده اند.
(میزان الحکمه ، ج 1، ص 83)

پیامک151

قال الباقر - علیه السلام -:
ایما مؤ من حافظ علی الصلوات المفروضة فصلاها لوقتها فلیس هذا من الغافلین ؛
هر مؤ منی محافظت بر نمازش نماید، و او را در وقتش به جاآورد، از انسانهای غافل شمرده نمی شود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79)

پیامک152

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لایزال الشیطان ذعزا من المؤ من ما حافظ علی الصلوات الخمس لوقتهن فاذا ضیعهن تجرا علیه فادخله فی العظائم ؛
شیطان همیشه از مؤ من می ترسد تا زمانی که بر نمازهای پنجگانه محافظت دارد و در وقتش به جا می آورد، اما هنگامی که وقت نماز را ضایع کرد بر او جراءت پیدا می کند و او را در گناهان بزرگ می اندازد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 18)

پیامک153

قال الصادق - علیه السلام -:
و انی لاحب للرجل منکم المؤ من اذا قام فی صلاة فریضة ان یقبل بقلبه الی الله .و لایشغل قلبه بامر الدنیا، فلیس من مؤ من یقبل بقلبه فی صلاته الی الله الا اقبل الله الیه بوجهه و اقبل بقلوب المؤ منین الیه بالمحبة له بعد حب الله ایاه ؛
همانا من مؤ منی از شما را دوست دارم که وقتی به نماز فریضه می ایستد، با قلبش به سوی خدا متوجه گردد و قلب خود را در نماز به دنیا مشغول نسازد، پس هیچ مومنی نیست که با قلب خود در نمازش به سوی الله برود، مگر اینکه خداوند با همه الطافش به او رو می آورد و بعد از آن قلوب همه مومنین هم از راه راءفت و مهربانی به سوی او رو می آورد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 240)

پیامک154

قال الباقر - علیه السلام -:
اذا قام المؤ من فی الصلوة ، بعث الله الحور العین حتی یحدقن به ، فاذا انصرف و لم یسئل الله منهن شیئا انصرفن متعجبات ؛
هنگامی که (نمازگزار) مؤ من به نماز می ایستد، خداوند حورالعین را به طرفش می فرستد آن چنان که دور نمازگزار را می گیرند و به او نگاه می کنند، پس وقتی نمازگزار نمازش را تمام کرد و از خدا چیزی نخواست ، حورالعین با تعجب از او دور می شوند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 27)

پیامک155

قال الصادق - علیه السلام -:
لیس من عبد مؤ من یقبل بقلبه علی الله - عز و جل - فی صلوته و دعائه الا اقبل الله - عز و جل - علیه بقلوب المؤ منین الیه ؛
همانا بنده مؤ منی نیست که با قلبش در نماز و دعاء به خدا رو کند، مگر اینکه خداوند قلبهای مؤ منین را به طرف او متوجه کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 5، ص 30)

پیامک156

قال الصادق - علیه السلام -:
و انی لاحب للرجل منکم المومن اذا قام فی صلاة فریضة ان یقبل بقلبه الی الله و لایشغل قلبه بامر الدنیا، فلیس من مومن یقبل بقلبه فی صلاته الی الله اقبل الله الیه بوجهه و اقبل بقلوب المؤ منین الیه بالمحبة له بعد حب الله - عز و جل - ایاه ؛
به درستی من مؤ منی از شما را دوست دارم که وقتی به نماز واجب می ایستد با قلبش به سوی خدا متوجه گردد و قلب خود را در حال نماز به دنیا مشغول نسازد، پس هیچ مؤ منی نیست که با قلب خود در نمازش به سوی الله برود، مگر این که خداوند با همه الطافش به او رو می آورد و بعد از آن قلوب همه مومنین هم از راه راءفت و مهربانی به سوی او رو می آورند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 240.وسائل الشیعه ، ج 4، ص 686.ثواب الاعمال ، ص 163)

پیامک157

قال الصادق - علیه السلام -:
ایما مؤ من سجد الله سجدة لشکر نعمة غیر صلاة ، کتب الله له بها عشر حسنات و مما عنه عشر سیئات و رفع له عشر درجات فی الجنان ؛
هر مؤ منی در غیر از حال نماز سجده شکری جهت نعمتی به جای آورد، خداوند به آن خاطر ده حسنه برای او بنویسد و ده گناه از نامه عملش پاک کند و ده درجه برای او در بهشت بالا ببرد.
(ثواب الاعمال ، ص 83)

پیامک158

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
علم الاسلام الصلاة فمن فرع لها قبلة و حافظ علیها بحدها و وقتها و سنتها فهو مؤ من ؛
نماز، پرچم اسلام است ، مؤ من واقعی کسی است که دل به آن دهد و مراقب حدود و آداب وقت آن باشد.
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 1887)

پیامک159

قال علی - علیه السلام -:
و قد عرف حقها (الصلوة ) رجال من المؤ منین الذین تشغلهم عنها زینة متاع ، و لاقرة عین من ولد و لا مال ، یقول الله سبحانه : ((رجال لا تلهیهم تجارة و لا بیع عن ذکر الله و اقام الصلوة و ایتاء الزکوة )) ؛
حق نماز را مؤ منین شناخته اند که نه زینت های دنیا، نه نور چشمی ها از فرزند و مال ، آنان را از عبادت پروردگارشان باز نمی دارد زیرا که خداوند سبحان میگوید: ((مردانی هستند که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و پرداخت زکات باز نمی دارد)).
(نهج البلاغه ، خطبه ، 199)

پیامک160

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا قام العبد المؤ من فی صلاته نظر الله - عز و جل - الیه ؛
وقتی که بنده مؤ من به نماز می ایستد، خداوند سبحان به او نظر می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 21)

پیامک161

قال الباقر - علیه السلام -:
فما من مؤ من یوافق تلک الساعة ان یکون ساجدا او راکعا او قائما الا حرم الله جسده علی النار ؛
هیچ مؤ منی نیست که در چنین وقت نماز در حال سجود و یا رکوع یا قیام باشد، مگر این که خدا جسمش را بر آتش حرام کرده است.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 27)

پیامک162

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا قام العبد المؤ من فی صلاته نظر الله - عز و جل - الیه او قال اقبل الله علیه حتی ینصرف و اظلته الرحمة من فوق راءسه الی افق السماء و الملئکة تحفه من حوله الی افق السماء و کل الله به ملکا قائما علی راءسه یقول له ایها المصلی لو تعلم من ینظر الیک و من تناجی ما التفت و لازلت من موضعک ابدا؛
هرگاه بنده مؤ من به نماز برخیزد، خداوند به او نظر می کند (یا فرمود) خداوند به او روی می کند تا از نماز فارغ شود و رحمت از بالای سرش تا افق آسمان بر او سایه می افکند و فرشتگان اطراف او را تا آسمان می پوشانند و خداوند فرشته ای را بر سر او موکل می کند که به او می گوید ای نمازگزار! اگر بدانی چه کسی به تو نظر می کند و با چه کسی مناجات می کنی ، به چیز دیگری توجه نخواهی کرد و هرگز از جایگاه خود کنار نخواهی رفت .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 10.وسائل الشیعه ، ج 3، ص 21)

پیامک163

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة سلاح علی الکافر ؛
نماز سلاح مؤ من علیه کافر است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 56 و 231)

پیامک164

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة زاد للمؤ من من الدنیا الی الاخرة ؛
نماز زاد و توشه مؤ من در دنیا برای آخرت می باشد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 232)

پیامک165

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما من لیلة الا و ملک الموت ینادی یا اهل القبور لمن تغبطون الیوم ....فیقول الموتی : انما نغبط المؤ منین فی مساجدهم لانهم یصلون و لا نصلی ...؛
هر شب فرشته مرگ ندا می کند: ای اهل قبور!نسبت به چه کسی غبطه می خورید؟.. مردگان در جواب گویند: ما به مؤ منانی غبطه می خوریم که در مساجد نماز می خوانند در حالی که ما نماز نمی خوانیم .
(ارشاد القلوب ، ص 65)

پیامک166

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة نورالمؤ من و الصلاة نور من الله ؛
نماز نور مؤ من است و نماز نوری از خداوند است .
(جامع احادیث الشیعه ، ص 4 و 15)

پیامک167

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الصلوة قربان المؤ من ؛
همانا نماز خواندن وسیله نزدیکی مؤ من به خداست .
(کنزالعمال ، حدیث 18907)

پیامک168

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة ، معراج المؤ من ؛
نماز، معراج مؤ من است .
(کشف الاسرار، ج 2، ص 676، سرالصلوة ، ص 7، اعتقادات مجلسی ، ص 29)

پیامک169

امام صادق علیه‌السلام :
شَرَفُ المُؤمِنِ صلاتُهُ باللیلِ ، وعِزُّ المؤمِنِ کَفُّهُ عن أعراضِ الناسِ ؛
شرافت مؤمن ، نماز شب اوست ، و عزّت مؤمن ، خودداری او از لطمه زدن به آبروی مردم .
الکافی : 3 / 488 / 9 منتخب میزان الحکمة : 330

پیامک170

امام باقر علیه‌السلام :
أیّما مُؤمِنٍ حافَظَ علَی الصَّلواتِ المَفروضَةِ فَصَلاّها لِوَقتِها فَلَیسَ هذا مِن الغافِلینَ؛
هر مؤمنی که به نمازهای واجب اهمیت دهد و آنها را به وقتش بخواند ، از غافلان نیست .
الکافی : 3 / 270 / 14 منتخب میزان الحکمة : 430

پیامک171

امام‌صادق علیه‌السلام :
یَنبَغی للمؤمنِ أن لا یَموتَ حتّی یَتَعَلَّمَ القرآنَ ، أو یکونَ فی تَعَلُّمِهِ؛
سزاوار است که مؤمن پیش از آن که بمیرد ، قرآن را بیاموزد یا در حال آموختن آن بمیرد .
الدعوات : 220 / 600 منتخب میزان الحکمة : 460

پیامک172

امام صادق علیه السلام فرمودند:
إِنَّ المُؤمِنَ یَغبِطُ وَلایَحسُدُ وَالمُنافِقُ یَحسُدُ وَلایَغبِطُ؛
مؤمن غبطه می خورد و حسادت نمی ورزد، منافق حسادت می ورزد و غبطه نمی خورد.
کافی، ج2، ص307، ح7

پیامک173

امام صادق علیه السلام فرمودند:
إِنَّ اللّه فَوَّضَ إِلَی المُؤمِنِ اُمورَهُ کُلَّها وَلَم یُفَوِّض إِلَیهِ أَن یَکونَ ذَلیلاً أَما تَسمَعُ اللّه تَعالی یَقولُ:(وَ لِلّهِ العِزَّةُ وَلِرَسولِهِ وَلِلمُؤمِنینَ)؟ فَالمُؤمِنُ یَکونُ عَزیزا وَلا یَکونُ ذَلیلاً قالَ: إِنَّ المُؤمِنَ أَعَزُّمِنَ الجَبَلِ لأَِنَّ الجَبَلَ یُستَقَلُّ مِنهُ بِالمَعاوِلِ وَالمُؤمِنُ لایُستَقَلُّ مِن دینِهِ بِشَیْ ءٍ؛
خداوند اختیار همه کارها را به مؤمن داده اما این اختیار را به او نداده است که ذلیل باشد. مگر نشنیده ای که خدای تعالی می فرماید:عزت از آن خدا و رسولش و مؤمنین است؟ پس، مؤمن عزیز است و ذلیل نیست. [در ادامه] فرمودند: مؤمن از کوه محکم تر است، زیرا از کوه با ضربات تیشه کم می شود اما با هیچ وسیله ای از دین مؤمن نمی توان کاست.
التهذیب، ج6، ص179 ح367

پیامک174

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
اِتَّقُوااللّه وَأَصلِحواذاتَ بَینِکُمْ فَإِنَ اللّه یُصلِحُ بَینَ المُؤمِنینَ یَومَ القیامَةِ؛
تقوای الهی داشته باشید و اصلاح کنید میان خودتان را زیرا خداوند در روز قیامت میان مؤمنین را اصلاح می کند.
محجة البیضاء، ج3، ص373

پیامک175

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
مَن واسَی الفَقیرَ وَأَنصَفَ النّاسَ مِن نَفسِهِ فَذلِکَ المُؤمِنُ حَقّا؛
هر کس به نیازمند کمک مالی کند و با مردم منصفانه رفتار نماید چنین کسی مؤمن حقیقی است.
خصال، ص 47

پیامک176

امام علی علیه السلام فرمودند:
مَن أمَرَ بِالمَعروفِ شَدَّ ظَهرُ المُؤمِنِ وَمَن نَهی عَنِ المُنکَرِ أَرغَمَ أَنفَ المُنافِقِ وَأَمِنَ کَیدَهُ؛
هر کس امر به معروف کند به مؤمن نیرو می بخشد و هر کس نهی از منکر نماید بینی منافق را به خاک مالیده و از مکر او در امان می ماند.
کافی، ج2، ص50، ح1

پیامک177

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
یا عَلیُّ، مِن کَرامَةِ المُؤمِنِ عَلَی اللّه اَنـَّهُ لَم یَجعَل لاَِجلِهِ وَقتا حَتّی یَهُمَّ بِبائقَةٍ فَاِذا هَمَّ بِبائقَةٍ قَبَضَهُ اِلَیهِ ؛
ای علی! از ارجمندی مؤمن در نزد خدا این است که برایش وقت مرگ، معیّن نفرموده است، تا زمانی که قصد شرّی کند. آن گاه خداوند جانش را بستاند.
عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 40، ح 90

پیامک178

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَن اَحصی عَلی اَخیهِ المُؤمِنِ عَیبا لِیَعیبَهُ بِهِ یَوما ما کانَ مِن اَهلِ هذِهِ الآیَةِ قالَ اللّه عَزَّوَجَلَّ: اِنَّ الَّذینَ یُحِبّونَ اَن تَشیعَ الفِاحِشَةُ فِی الَّذینَ آمَنوا لَهُم عَذابٌ اَلیمٌ فِی الدُّنیا وَ الآخِرَةِ وَ اللّه یَعلَمُ وَ اَ نتُم لا تَعلَمونَ ؛
هر کس درصدد عیب جویی برادر مؤمنش برآید، تا با آن روزی او را سرزنش کند، مشمول این آیه است: کسانی که دوست دارند، زشتی ها در میان مردم با ایمان شیوع پیدا کند، عذاب دردناکی برای آنان در دنیا و آخرت خواهد بود و خداوند می داند و شما نمی دانید.
مستدرک الوسایل، ج 9، ص 110، ح 10379

پیامک179

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اِنَّ لِلمُؤمِنِ عَلی المُؤمِنِ سَبعَةَ حُقوقٍ، فَاَوجَبُها اَن یَقولَ الرَّجُلُ حَقّا وَ اِن کانَ عَلی نَفسِهِ اَو عَلی والِدَیهِ، فَلا یَمیلَ لَهُم عَنِ الحَقِّ؛
مؤمن را بر مؤمن، هفت حق است. واجب ترین آنها این است که آدمی تنها حق را بگوید، هر چند بر ضد خود یا پدر و مادرش باشد و به خاطر آنها از حق منحرف نشود.
بحار الأنوار، ج 74، ص223، ح 8

پیامک180

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
وَالّذی نَفسی بِیَدِهِ لاتَدخُلُوا الجَنَّةَ حَتّی تُؤمِنوا وَ لا تُؤمِنوا حَتّی تَحابّوا أولا أدُلُّـکُم عَلی شَئیٍ اِذا فَعَلتُموهُ تَحابَبتُم؟ اَفشُوا السَّلامَ بَینَـکُم؛
به خدایی که جانم در اختیار اوست، وارد بهشت نمی شوید مگر مؤمن شوید و مؤمن نمی شوید، مگر این که یکدیگر را دوست بدارید. آیا می خواهید شما را به چیزی راهنمایی کنم که با انجام آن، یکدیگر را دوست بدارید؟ سلام کردن بین یکدیگر را رواج دهید.
مشکاة الانوار، ص 157

پیامک181

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
زبان ، کلید هر خوبی و بدی است ، پس سزاوار است که مؤمن بر زبان خود مهر زند ،چنانکه بر طلا و نقره‌اش مهر می‌زند .
تحف‌العقول ، ص 308

پیامک182

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
با منافق با زبانت مدارا کن ، و مؤمن را از دل دوست بدار ، و اگر با یهودی نیزهمنشین شدی ، خوشرفتاری کن .
تحف‌العقول ، ص 301

پیامک183

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
در هر قضای الهی ، برای مؤمن خیری نهفته است .
تحف‌العقول ، ص 302

پیامک184

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
مؤمن برادر مؤمن است ، او را دشنام نمی‌دهد ، از او دریغ نمی‌کند ، و به او گمان بد نمی‌برد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 176

پیامک185

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
چون مؤمن با مؤمنی دست دهد، پاک و بی‌گناه از یکدیگر جدا می‌شوند .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 73 ، ص 20

پیامک186

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند عزوجل از میان بندگان مؤمنش آن بنده‌ای را دوست دارد که بسیار دعا کند، پس بر شما باد دعا در هنگام سحر تا طلوع آفتاب ، زیرا آن ، ساعتی است که درهای آسمان در آن هنگام باز گردد و روزیها در آن تقسیم گردد و حاجتهای بزرگ بر آورده شود .
کافی ، ج 2 ، ص‌478

پیامک187

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند بنده مؤمنش را با بلا مورد لطف قرار می‌دهد، چنان که سفر کرده‌ای برای خانواده خود هدیه می‌فرستد ، و او را از دنیا پرهیز می‌دهد ، چنانکه طبیب مریض را پرهیز می‌دهد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 180

پیامک188

امام سجّاد علیه‌السلام می فرمایند:
مَن سَقی مُؤمنا مِن ظَمَأٍ سَقاهُ اللّه‌ُ مِنَ الرَّحیقِ الَمختوم؛
هرکه مؤمن تشنه‌ای را آب دهد خداوند او را از شراب سر به مُهر بهشتی بنوشاند .
الکافی : 2 / 201 / 5

پیامک189

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
المُؤْمِنُ یَأْکُلُ بشَهْوَةِ أهْلِهِ، والمُنَافِقُ یَأْکُلُ أهْلُهُ بِشَهْوَتِهِ .
مؤمن ، به میل خانواده‌اش خود غذا می‌خورد و منافق ، خانواده‌اش به میل او می‌خورند .
بحار الأنوار : 62 / 324

پیامک190

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
چه زشت است که مؤمن هوسی داشته باشد که او را خوار کند.
(کافی/2/320)

پیامک191

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ینبغی أن یکون للمؤمن ثمانیه خصال: وقار عند الهزاهز و صبر عند البلاء و شکر عند الرّخاء و قنوع بما رزقه اللَّه عزّ و جلّ، لا یظلم الأعداء و لا یتحامل علی الاصدقاء بدنه فی تعب و النّاس منه فی راحه؛
مؤمن باید هشت صفت داشته باشد وقار در حوادث سخت و صبر به هنگام بلیه و شکر به هنگام گشایش و قناعت به روزی ای که خدای والا داده است به دشمنان ستم نکند و مزاحم دوستان نشود، تنش به رنج باشد و مردم از او در آسایش باشند.
نهج الفصاحه

پیامک192

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یطبع المؤمن علی کلّ خلق لیس الخیانه و الکذب؛
مؤمن هر خوئی تواند داشت مگر خیانت و دروغ گوئی.
نهج الفصاحه

پیامک193

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ویل لمن استطال علی مسلم فانتقص حقّه؛
وای بر آن که به مؤمنی تطاول کند و حق او را بکاهد.
نهج الفصاحه

پیامک194

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وصب المؤمن کفّاره الخطایا؛
بیماری مؤمن کفاره گناهان است.
نهج الفصاحه

پیامک195

و أی المؤمن حقّ واجب؛
وعده مؤمن حقی است (که ادای آن) واجب است.
نهج الفصاحه

پیامک196

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نیّه المؤمن أبلغ من عمله؛
نیت مؤمن از عمل وی شایسته تر است.
نهج الفصاحه

پیامک197

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نیّه المؤمن خیر من عمله و عمل المنافق خیر من نیّته و کلّ یعمل علی نیّته فإذا عمل المؤمن عملا نار فی قلبه نور؛
نیت مؤمن از عمل او بهتر است و عمل منافق از نیت او بهتر است و هر کدام بر نیت خود کار می کنند و چون مؤمن عملی کند در قلب وی نوری روشن شود.
نهج الفصاحه

پیامک198

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نعم سلاح المؤمن الصّبر و الدّعاء؛
چه نیکو سلاحی است صبر و دعا برای مؤمن.
نهج الفصاحه

پیامک199

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نعم العطیّه کلمه حقّ تسمعها ثمّ تحملها إلی أخ لک مسلم؛
چه نیکو عطائی است سخن حقی که بشنوی و به برادر مؤمن خویش برسانی.
نهج الفصاحه

پیامک200

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ الذی یخالط النَّاسِ وَ یصبر عَلَی أَذَاهُمْ أَفْضَلُ مِنَ الْمُؤْمِنِ الذی لَا یخالط النَّاسِ وَ لَا یصبر عَلَی أَذَاهُمْ ؛
مؤمنی که با مردم آمیزش کند و بر آزارشان صبر کند از مؤمنی که با مردم آمیزش نکند و بر آزارشان صبر نکند بهتر است.
نهج الفصاحه

پیامک201

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ بخیر عَلَی کلّ حَالٍ ، ینزع نَفْسِهِ مِنْ بین جنبیه وَ هُوَ یحمد اللَّهُ ؛
مؤمن همیشه خوب است جانش از تن می رود و خدا را ستایش می کند.
نهج الفصاحه

پیامک202

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ مِنْ أَهْلِ الإیمان بِمَنْزِلِهِ الرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ یألم الْمُؤْمِنِ لِأَهْلِ الإیمان کما یألم الْجَسَدِ لِمَا فی الرَّأْسِ ؛
مؤمن نسبت به اهل ایمان چون سر نسبت به تن است مؤمن از رنج مؤمنان رنجور شود چنان که تن از رنج سر رنجور گردد.
نهج الفصاحه

پیامک203

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ یألف وَ لَا خیر فیمن لَا یألف وَ لَا یؤلف ؛
مؤمن الفت گیرد و هر که الفت نگیرد و الفت نیارد خیری در او نیست.
نهج الفصاحه

پیامک204

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِ کالبنیان الْمَرْصُوصِ یشدّ بَعْضُهُ بَعْضاً؛
مؤمن نسبت به مؤمن چون بنای محکم است که اجزای آن یکدیگر را استحکام بخشد.
نهج الفصاحه

پیامک205

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ مرآه الْمُؤْمِنِ وَ الْمُؤْمِنُ أَخُو الْمُؤْمِنِ یحوطه مِنْ وَرَائِهِ ؛
مؤمن آئینه مؤمن است مؤمن برادر مؤمن است از پشت سر مراقب اوست.
نهج الفصاحه

پیامک206

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُونَ هیّنون لیّنون کالحمل الْأَلْفِ إِنْ قید إنقاد وَ إِذَا أنیخ عَلَی صخره إستناخ ؛
مؤمنان نرم خو و ملایمند چون شتر دست آموز که اگر بکشندش برود و اگر بر سنگی به خوابانندش بخوابد.
نهج الفصاحه

پیامک207

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ منفعه إِنْ ماشیته نفعک وَ إِنْ شَاوَرَتْهُ نفعک وَ إِنْ شارکته نفعک وَ کلّ شی ء مِنْ أَمْرِهِ منفعه ؛
مؤمن مایه سود است اگر همراهش شوی سودت دهد و اگر با وی مشورت کنی سودت دهد و اگر شریکش شوی سودت دهد و همه کار وی مایه سود است.
نهج الفصاحه

پیامک208

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ هیّن لیّن حَتَّی تخاله مِنْ اللین أَحْمَقُ ؛
مؤمن نرم خو و ملایم است تا آنجا که از نرم خوئی احمقش پنداری.
نهج الفصاحه

پیامک209

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المؤمن أخوا المؤمن لا یدع نصیحته علی کلّ حال؛
مؤمن برادر مؤمن است و به هر حال از خیر خواهی او چشم نپوشد.
نهج الفصاحه

پیامک210

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المؤمن یسیر المئونه؛
مؤمن کم حاجت است.
نهج الفصاحه

پیامک211

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المؤمن کیّس فطن حذر؛
مؤمن هوشیار و دقیق و محتاط است.
نهج الفصاحه

پیامک212

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المؤمن یوم القیمه فی ظلّ صدقته؛
مؤمن روز قیامت در سایه صدقه خویش است.
نهج الفصاحه

پیامک213

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المؤمن غرّ کریم و الفاجر خبّ لئیم؛
مؤمن شریف و کریم است و فاجر فریبکار و فرومایه است.
نهج الفصاحه

پیامک214

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المؤمن للمؤمن کالبنیان یشدّ بعضه بعضا؛
مؤمن نسبت به مؤمن چون بناست که قسمتی از آن قسمت دیگر را محکم کند.
نهج الفصاحه

پیامک215

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المؤمن من أمنه النّاس علی أنفسهم و أموالهم و دمائهم؛
مؤمن آن است که مردم او را بر جان و مال و خون خویش امین شمرند.
نهج الفصاحه

پیامک216

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أذاع فاحشه کان کمبتدیها و من عیّر مؤمنا بشی ء لم یمت حتّی یرکبه؛
هر که عمل بدی را شایع کند چون عامل آن است و هر که مؤمنی را به کاری عیب کند نمیرد تا مرتکب آن شود.
نهج الفصاحه

پیامک217

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أفضل العمل إدخال السّرور علی المؤمن تقضی عنه دینا، تقضی له حاجه، تنفّس له کربه؛
از بهترین عملها خوشحال کردن مؤمن است یعنی دین وی را ادا کنی، حاجتی از او بر آوری یا محنتی از او بر طرف کنی.
نهج الفصاحه

پیامک218

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کرامه المؤمن علی اللَّه تعالی نقاء ثوبه و رضاه بالیسیر؛
از لوازم حرمت مؤمن نزد خدا است که جامه اش پاکیزه باشد و به اندک خشنود گردد.
نهج الفصاحه

پیامک219

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من رمی مؤمنا بکفر فهو کقتله؛
هر که مؤمنی را به کفر نسبت دهد چنان است که او را کشته باشد.
نهج الفصاحه

پیامک220

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أخاف مؤمنا کان حقّا علی اللَّه أن لا یؤمنه یوم القیمه؛
هر که مؤمنی را بترساند بر خدا واجب است روز قیامت ایمنش نکند.
نهج الفصاحه

پیامک221

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أذلّ عنده مؤمن فلم ینصره و هو یقدر علی أن ینصره أذلّه اللَّه علی رؤس الأشهاد یوم القیامه؛
هر که مؤمنی را پیش او خوار کنند و تواند یاری او کند و نکند روز قیامت خدا پیش همگان خوارش کند.
نهج الفصاحه

پیامک222

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من سرّته حسنته و ساءته سیّئته فهو مؤمن؛
هر که از اعمال خویش خرسند و از اعمال بد خویش دلتنگ شود، مؤمن است.
نهج الفصاحه

پیامک223

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من نفّس من مسلم کربه من کرب الدّنیا نفّس اللَّه عنه کربه من کرب یوم القیامه، و من یسّر علی معسر یسّر اللَّه علیه فی الدّنیا و الآخره، و من ستر علی مسلم ستر اللَّه علیه فی الدّنیا و الآخره؛
هر که غمی از غمهای دنیا را از مؤمنی بردارد خدا غمی از غمهای روز قیامت از او بردارد و هر که بر تنگدستی آسان گیرد خدا در دنیا و آخرت بر او آسان گیرد و هر که راز پوش مسلمانی شود خدا در دنیا و آخرت راز پوش وی شود.
نهج الفصاحه

پیامک224

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ملعون من ضارّ مؤمنا أو مکر به؛
هر که به مؤمنی زیان رساند یا با او حیله کند ملعون است.
نهج الفصاحه

پیامک225

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل المؤمن کالبیت الخرب فی الظّاهر فإذا دخلته وجدته مونقا و مثل الفاجر کمثل القبر المشرّف المجصّص یعجب من رآه و جوفه ممتلئ نتنا؛
حکایت مؤمن چون خانه ای است به ظاهر خراب که چون وارد آن شوی ببینی پاکیزه است و حکایت بد کار چون قبر مرتفع گچ کاری است بیننده را به شگفت آرد و باطن آن از عفونت پر است.
نهج الفصاحه

پیامک226

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل المؤمن مثل سبیکه الذّهب إن نفخت علیها احمرّت و إن وزنت لم تنقص؛
حکایت مؤمن چون شمس طلا است اگر بر آن بدمند تا سرخ شود و وزنش کنند کمتر نشده است.
نهج الفصاحه

پیامک227

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل المؤمن مثل النّخله، ما أخذت منها من شی ء نفعک؛
حکایت مؤمن چون نخل است هر چه از آن گیری سودت دهد.
نهج الفصاحه

پیامک228

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل المؤمن کمثل المنخله لا تأکل إلّا طیّبا و لا تضع إلّا طیّبا؛
حکایت مؤمن چون غربال است جز پاکیزه نخورد و جز پاکیزه ندهد.
نهج الفصاحه

پیامک229

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل المؤمن مثل السّنبله یحرّکها الرّیح فتقوم مرّه و تقع أخری و مثل الکافر کمثل الارزه لا تزال قائمه حتّی تنقعر؛
حکایت مؤمن چون خوشه است که باد آن را تکان دهد نوبتی بایستد و نوبت دیگر بیفتد و حکایت کافر چون درخت صنوبر است که پیوسته به پا باشد تا از ریشه بر آید.
نهج الفصاحه

پیامک230

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما یحلّ لمؤمن أن یشتدّ إلی أخیه بنظره تؤذیه؛
روا نیست که مؤمنی به برادر خویش به تندی نظر کند که مایه آزار او شود.
نهج الفصاحه

پیامک231

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما شبّهت خروج المؤمن من الدّنیا إلّا مثل خروج الصّبیّ من بطن أمّه من ذلک الغمّ و الظلمه إلی روح الدّنیا؛
برون شدن مؤمن را از دنیا به برون شدن کودک از شکم مادر از آن محنت و ظلمت به ر راحت دنیا تشبیه می کنم.
نهج الفصاحه

پیامک232

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما استفاد المؤمن بعد تقوی اللَّه عزّ و جلّ خیرا له من زوجه صالحه إن أمرها أطاعته و إن نظر إلیها سرّته و إن أقسم علیها أبرّته و إن غاب عنها نصحته فی نفسها وماله؛
مؤمن پس از پرهیزکاری خدای عز و جل چیزی بهتر از زن پارسائی که فرمانش دهد اطاعت کند و اگر بدو نگرد مسرورش کند و اگر در باره او قسم خورد قسمش را رعایت کند واگر از او غایب شود مال وی و عفت خویش حفظ کند، چیزی بهتر از این نیابد.
نهج الفصاحه

پیامک233

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما اجتمع الرّجاء و الخوف فی قلب مؤمن إلا أعطاه اللَّه عزّ و جلّ الرّجاء و آمنه الخوف؛
امید و ترس در دل مؤمن مجتمع نشود جز آن که خدا عز و جل امید بدو عطا کند و از بیم ایمنش سازد.
نهج الفصاحه

پیامک234

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما یصیب المؤمن وصب و لا نصب و لا سقم و لا آذی و لا حزن إلّا کفّر اللَّه به من خطایاه؛
رنج و سختی و مرض و آزاری و غمی به مؤمن نرسد مگر خدا در قبال آن از گناهان وی محو کند.
نهج الفصاحه

پیامک235

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا ینبغی لمؤمن أن یذلّ نفسه؛
شایسته مؤمن نیست که خویشتن را خوار کند.
نهج الفصاحه

پیامک236

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یلدغ المؤمن من جحر مرّتین؛
مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی شود.
نهج الفصاحه

پیامک237

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یؤمن عبد حتّی یحبّ لنفسه من الخیر ما یحبّ لأخیه المسلم؛
بنده ای مؤمن نباشد تا هر چیزی برای خویش می خواهد برای برادر مسلمان خویش بخواهد.
نهج الفصاحه

پیامک238

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تجتمع خصلتان فی مؤمن: البخل و الکذب؛
دو صفت در مؤمن فراهم نشود بخل و دروغ.
نهج الفصاحه

پیامک239

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیغشینّ أمّتی من بعدی فتن کقطع اللّیل المظلم، یصبح الرّجل فیها مؤمنا و یمسی کافرا، یبیع أقوام دینهم بعرض من الدّنیا قلیل؛
پس از من امتم را فتنه ها خواهد گرفت چون پاره های شب تاریک که در اثنای آن مرد به صبح مؤمن است و به شب کافر شود و کسانی دینشان را به مال ناچیز دنیا فروشند.
نهج الفصاحه

پیامک240

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس من خلق المؤمن الملق؛
تملق از اخلاق مؤمن نیست.
نهج الفصاحه

پیامک241

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس من أخلاق المؤمن التّملّق و لا الحسد إلّا فی طلب العلم؛
تملق و حسد بر مؤمن روا نیست مگر در طلب علم.
نهج الفصاحه

پیامک242

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس شی ء أکرم علی اللَّه تعالی من المؤمن؛
هیچ چیز نزد خدای والا گرامی تر از مؤمن نیست.
نهج الفصاحه

پیامک243

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس المؤمن بالطّعّان و لا اللّعان و لا الفاحش و لا البذی ء؛
مؤمن طعنه زن و لعنت گر و بد گو و بد زبان نیست.
نهج الفصاحه

پیامک244

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس المؤمن الّذی یشبع و جاره جائع إلی جنبه؛
هر که سیر باشد و همسایه اش پهلوی وی گرسنه باشد، مؤمن نیست.
نهج الفصاحه

پیامک245

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیبشر فقراء المؤمنین بالفراغ یوم القیامه قبل الأغنیاء بمقدار خمسمائه عام هؤلاء فی الجنّه ینعمون و هؤلاء یحاسبون؛
مؤمنان فقیر را بشارت که روز قیامت به اندازه پانصد سال زودتر از اغنیا فارغ شوند آنان در بهشت متنعمند و اینان حساب پس می دهند.
نهج الفصاحه

پیامک246

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو أنّ أهل السّماء و الأرض أشرکوا فی ذمّ مؤمن لکبّهم اللَّه عزّ و جلّ فی النّار؛
اگر مردم آسمان و زمین در مذمت مؤمنی شرکت کنند خدای عز و جل در آتش واژگونشان کند.
نهج الفصاحه

پیامک247

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لن یشبع المؤمن من خیر یسمعه حتّی یکون منتهاه الجنّه؛
مؤمن از استماع خیر سیری نگیرد تا سرانجامش بهشت شود.
نهج الفصاحه

پیامک248

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
للمؤمن أربعه أعداء: مؤمن یحسده و منافق یبغضه و شیطان یضلّه و کافر یقاتله؛
مؤمن چهار دشمن دارد، مؤمنی که بر او حسد برد و منافقی که دشمنش دارد و شیطانی که گمراهش کند و کافری که با او پیکار کند.
نهج الفصاحه

پیامک249

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن أعین أخی المؤمن علی حاجته أحبّ إلیّ من صیام شهر و اعتکاف فی المسجد الحرام؛
این که برادر مؤمن خویش را بر حاجت وی اعانت کنم پیش من از یک ماه روزه و اعتکاف در مسجد الحرام محبوب تر است.
نهج الفصاحه

پیامک250

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الکلمه الحکمه ضالّه المؤمن فحیث وجدها فهو أحقّ بها؛
سخن حکمت آمیز گمشده مؤمن است و هر کجا بیابدش بدان شایسته تر است.
نهج الفصاحه

پیامک251

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ خلّه یطبع علیها المؤمن إلّا الخیانه و الکذب؛
مؤمن هر صفتی تواند داشت مگر خیانت و دروغ.
نهج الفصاحه

پیامک252

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بالعلم فإنّ العلم خلیل المؤمن و الحلم وزیره و العقل دلیله و العمل قیّمه و الرّفق أبوه و اللّین أخوه و الصّبر أمیر جنوده؛
علم جوئید که علم یار مؤمن است و بردباری وزیر اوست و عقل دلیل اوست و عمل سرپرست اوست و ملایمت پدر اوست و مدارا برادر اوست و صبر امیر سپاهیان اوست.
نهج الفصاحه

پیامک253

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عجبا للمؤمن فو اللَّه لا یقضی اللَّه للمؤمن قضاء إلّا کان خیرا له؛
کار مؤمن عجیب است به خدا که خدا قضائی برای مؤمن مقرر ندارد مگر مایه خیر او باشد.
نهج الفصاحه

پیامک254

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عجبا لأمر المؤمن، إنّ أمره کلّه له خیر و لیس ذلک لأحد إلّا للمؤمن إن أصابته سرّاء شکر و کان خیرا له و إن أصابته ضرّاء صبر فکان خیرا له؛
کار مؤمن عجیب است که کار او همه برایش نیک است و هیچ کس جز مؤمن چنین نیست اگر سختی بدو رسد، شکر کند و برای او نیک باشد و اگر مرضی بدو رسد، صبر کند و برای او نیک باشد.
نهج الفصاحه

پیامک255

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّلاه نور المؤمن؛
نماز نور مؤمن است.
نهج الفصاحه

پیامک256

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّنیا سجن المؤمن و جنّه الکافر؛
دنیا زندان مؤمن است و بهشت کافر.
نهج الفصاحه

پیامک257

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء سلاح المؤمن؛
دعا سلاح مؤمن است.
نهج الفصاحه

پیامک258

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیار المؤمنین القانع و شرارهم الطّامع؛
بهترین مؤمنان کسی است که قانع است و بدترین آنها کسی است که طمع کار است.
نهج الفصاحه

پیامک259

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس لیس لهنّ کفّاره: الشّرک باللَّه و قتل النّفس بغیر حقّ و بهت المؤمن و الفرار من الزّحف و یمین صابره یقتطع بها مالا بغیر حقّ؛
پنج گناهست که محوشدنی نیست، شریک قرار دادن برای خدا و کشتن کسان بناحق و بهتان زدن به مؤمن و فرار از جنگ و قسم ناحق که به وسیله آن مال کسان را ببرند.
نهج الفصاحه

پیامک260

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلق اللَّه یحیی ابن زکریّا فی بطن أمّه مؤمنا و خلق فرعون فی بطن أمّه کافرا؛
خداوند یحیی پسر زکریا را در شکم مادر مؤمن خلق کرد و فرعون را در شکم مادر کافر آفرید.
نهج الفصاحه

پیامک261

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خصلتان لا یجتمعان فی مؤمن: البخل و سوء الخلق؛
دو صفت است که در مؤمن جمع نشود بخل و بدخوئی.
نهج الفصاحه

پیامک262

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحمّی حظّ کلّ مؤمن من النّار و حمّی لیله تکفّر خطایا سنه؛
تب قسمت مؤمن از آتش جهنم است و تب یک شب گناهان یک سال را محو می کند.
نهج الفصاحه

پیامک263

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحکمه ضالّه المؤمن یأخذها ممّن سمعها و لا تبالی فی أیّ وعاء خرجت؛
حکمت گمشده مؤمن است از هر که بشنود فرا گیرد و اهمیت ندهد که از کجا آمده است.
نهج الفصاحه

پیامک264

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تری المؤمنین فی تراحمهم و توادّهم و تعاطفهم کمثل الجسد اذا اشتکی عضوا تداعی له سایر جسده بالسّهر و الحمّی؛
مؤمنان در مهربانی و دوستی یکدیگر چون اعضای یک پیگرند که وقتی عضوی بدرد آید اعضای دیگر آرام نگیرند.
نهج الفصاحه

پیامک265

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تحفه المؤمن فی الدّنیا الفقر؛
ارمغان مؤمن در این جهان فقر است.
نهج الفصاحه

پیامک266

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تحفه المؤمن الموت؛
مرگ ارمغان مؤمن است.
نهج الفصاحه

پیامک267

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تجد المؤمن مجتهدا فیما یطیق متلهّفا علی ما لا یطیق؛
مؤمن چنان است که در کار خیر هر چه تواند کوشد و هر چه را نتواند به آرزو خواهد.
نهج الفصاحه

پیامک268

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بئس القوم قوم یمشی المؤمن فیهم بالتّقیّه و الکتمان؛
چه بدند مردمی که مؤمن در میان آنها با تقیه و کتمان راه رود.
نهج الفصاحه

پیامک269

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّها النّاس اتّقوا اللَّه فو اللَّه لا یظلم مؤمن مؤمنا إلّا انتقم اللَّه تعالی منه یوم القیامه؛
ای مردم از خدا بترسید به خدا مؤمنی، مؤمنی را ستم نکند جز آن که روز رستاخیز خدا از او انتقام گیرد.
نهج الفصاحه

پیامک270

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من موجبات المغفره إدخال السّرور علی أخیک المؤمن؛
از جمله لوازم آمرزش این است که برادر مؤمن خود را خرسند سازی.
نهج الفصاحه

پیامک271

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ ممّا یلحق المؤمن من عمله و حسناته بعد موته علما نشره و ولدا صالحا ترکه و مصحفا ورّثه أو مسجدا بناه أو بیتا لابن السّبیل بناه أو نهرا أجراه أو صدقه أخرجها من ماله فی صحّته و حیاته تلحقه من بعد موته؛
از جمله اعمال و نیکی های مؤمن که بعد از مرگ بدو می رسد دانشی است که منتشر کرده باشد و فرزند پارسائی است که به جا گذاشته باشد و قرآنی است که به ارث گذاشته باشد یا مسجدی که بنا کرده باشد یا خانه ای که برای کاروانیان بپا کرده باشد یا نهری که به کمک او جریان یافته باشد یا مالی که در دوران صحت و حیات از مال خویش جدا کرده باشد همه اینها پس از مرگ بدو می رسد.
نهج الفصاحه

پیامک272

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ حقّا علی المؤمنین أن یتوجّع بعضهم لبعض کما یألّم الجسد الرّأس؛
مؤمنان باید از رنج یک دیگر متألم شوند چنان که تن از رنج سر متأثر می شود.
نهج الفصاحه

پیامک273

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أوّل ما یجازی به المؤمن بعد موته أن یغفر لجمیع من تبع جنازته؛
نخستین پاداشی که پس از مرگ به مؤمن می دهند این است که همه کسانی که دنبال جنازه او رفته اند آمرزیده شوند.
نهج الفصاحه

پیامک274

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المؤمن یجاهد بسیفه و لسانه؛
مؤمن با شمشیر و زبان خود جهاد می کند.
نهج الفصاحه

پیامک275

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المؤمن ینضی شیطانه کما ینضی أحدکم بعیره فی السّفر؛
مؤمن شیطان خود را لاغر می کند چنان که یکی از شما اشتر خود را در سفر لاغر می کند.
نهج الفصاحه

پیامک276

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المؤمن یوجر فی نفقته کلّها إلّا شیئا جعله فی التّراب أو البناء؛
مؤمن از مخارج خود ثواب می برد جز آنچه به خاک سپارد یا ساختمان کند.
نهج الفصاحه

پیامک277

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المؤمن لیدرک بحسن الخلق درجه القائم الصّائم؛
مؤمن به وسیله خوش خلقی به مقام نماز شب گزار و روزه دار می رسد.
نهج الفصاحه

پیامک278

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یبتلی عبده المؤمن بالسّقم حتّی یکفّر عنه کلّ ذنب؛
خداوند بنده مؤمن خود را به مرض مبتلا می کند تا همه گناهان او بریزد.
نهج الفصاحه

پیامک279

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یغار و إنّ المؤمن یغار و غیره اللَّه أن یأتی المؤمن ما حرّم اللَّه علیه؛
خداوند غیرت می برد و مؤمن غیرت می برد غیرت خدا این است که مؤمن مرتکب کاری شود که خدا حرام کرده است.
نهج الفصاحه

پیامک280

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ العبد المؤمن المحترف؛
خداوند بنده مؤمن پیشه ور را دوست دارد.
نهج الفصاحه

پیامک281

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یبغض المؤمن الّذی لا زبر له؛
خداوند مؤمنی را که عقل ندارد، دشمن دارد.
نهج الفصاحه

پیامک282

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لیحمی عبده المؤمن من الدّنیا و هو یحبّه کما تحمون مریضکم الطّعام و الشّراب تخافون علیه.
خداوند چون بنده مؤمن خود را دوست دارد او را از دنیا پرهیز می دهد چنان که شما مریض خود را از بیم مرض از خوردن و نوشیدن پرهیز می دهید.
نهج الفصاحه

پیامک283

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لا یظلم المؤمن حسنه یعطی علیها فی الدّنیا و یثاب علیها فی الآخره و أمّا الکافر فیطعم بحسناته فی الدّنیا حتّی إذا أفضی إلی الآخره لم تکن له حسنه یعطی بها خیرا.
خداوند هیچ یک از کارهای نیک مؤمن را از قلم نمی اندازد و در دنیا و آخرت پاداش آن را می دهد؛ ولی کافر در دنیا به وسیله کارهای نیک خود روزی می خورد و همین که به آخرت رسید کار نیکی ندارد که به وسیله آن پاداش یابد.
نهج الفصاحه

پیامک284

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الصّدقه لتطفی عن أهلها حرّ القبور و إنّما یستظلّ المؤمن یوم القیامه فی ظلّ صدقته؛
صدقه گرمای قبر صدقه دهندگان را تخفیف می دهد و مؤمن روز رستاخیز در سایه صدقه خویش قرار می گیرد.
نهج الفصاحه

پیامک285

إنّ افضل عمل المؤمن الجهاد فی سبیل اللَّه؛
بهترین عمل مؤمن، جهاد در راه خداست.
نهج الفصاحه

پیامک286

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أعلّمک خصلات ینفعک اللَّه تعالی بهنّ؟ علیک بالعلم فإنّ العلم خلیل المؤمن و الحلم وزیره و العقل دلیله و العمل قیّمه و الرّفق أبوه و اللّین أخوه و الصّبر أمیر جنوده؛
می خواهی صفاتی به تو بیاموزم که خداوند تو را به آنها منتفع سازد؟ دانش آموز که دانش دوست مؤمن است و بردباری پشتیبان او و عقل رهبر و عمل قیم و مدارا پدر و ملایمت برادر اوست و صبر امیر سپاه وی به شمار می رود.
نهج الفصاحه

پیامک287

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکمل المؤمنین إیمانا أحسنهم خلقا و خیارکم خیارکم لنسائهم؛
کامل ترین مؤمنان آن است که خلقش نیک تر است و از همه شما نیک تر کسانی هستند که برای زنان خود نیک ترند.
نهج الفصاحه

پیامک288

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل المؤمنین إیمانا الّذی إذا سئل أعطی و إذا لم یعط استغنی؛
از همه مؤمنان ایمان آن کس بهتر است که وقتی از او چیزی بخواهند بدهد و اگر چیزی به او ندهند راه بی نیازی سپرد.
نهج الفصاحه

پیامک289

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال أن تدخل علی أخیک المؤمن سرورا أو تقضی عنه دینا؛
بهترین کارها آن است که برادر مؤمن خویش را خوشحال سازی یا قرض او را بپردازی.
نهج الفصاحه

پیامک290

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اغتنموا دعوه المؤمن المبتلی؛
دعای مؤمن مبتلا را غنیمت شمارید.
نهج الفصاحه

پیامک291

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أغبط النّاس عندی مؤمن خفیف الحاذّ ذو حظّ من صلاه و کان رزقه کفافا فصبر علیه حتّی یلقی اللَّه و أحسن عباده ربّه و کان غامضا فی النّاس عجلت منیّته و قلّ تراثه و قلّت بواکیه؛
خوشبخت ترین مردم در نظر من مؤمنی است که متعلقاتش کم و از نماز بهره ور باشد، روزی او به حد کفاف باشد و با آن بسازد تا به خدای خویش برسد، خدای را به خوبی پرستش کند و در میان مردم گمنام باشد، وقتی مرگش برسد ارثش کم باشد و گریندگانش انگشت شمار باشند.
نهج الفصاحه

پیامک292

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّاس همّا المؤمن یهتمّ بأمر دنیاه و أمر آخرته؛
مؤمن از همه مردم گرفتارتر است زیرا باید به کار دنیا و آخرت هر دو برسد.
نهج الفصاحه

پیامک293

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا سرّتک حسنتک و ساءتک سیّئتک فأنت مؤمن؛
اگر از کار نیک خود خوشحال و از کار بد خود دلگیر می شوی مؤمن هستی.
نهج الفصاحه

پیامک294

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبب للنّاس ما تحبّ لنفسک تکن مؤمنا و أحسن مجاوره من جاورک تکن مسلما؛
آنچه برای خود می خواهی برای مردم بخواه تا مؤمن باشی و با همسایگان نیکی کن تا مسلمان باشی.
نهج الفصاحه

پیامک295

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقُوا فَراسَهَ المُؤمِنِ فَإنّهُ یَنظُرُ بِنُورِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛
از فراست مؤمن بترسید که چیزها را با نور خدا می نگرد.
نهج الفصاحه

پیامک296

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبَی اللَّهُ أن یَرزُقَ عَبدِه المُؤمِنِ إلّا مِن حَیثُ لا یَحتَسِبُ؛
خدا روزی بنده مؤمن خویش را از جایی که انتظار ندارد می رساند.
نهج الفصاحه

پیامک297

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبَی اللَّهُ أن یَجعَلَ لِقاتِلِ المُؤمِنِ تَوبَهً؛
خداوند از گناه قاتل مؤمن نمی گذرد و توبه او را نمی پذیرد.
نهج الفصاحه

پیامک298

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
إِذَا قَامَ الْقَائِمُ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنْ کُلِّ مُؤْمِنٍ الْعَاهَةَ وَ رَدَّ إِلَیْهِ قُوَّتَهُ؛
هنگامی که حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف ظهور کند، خداوند ناراحتی‌ها و بلایا را از هر مؤمنی می‌زداید و به او قدرت و قوت عطا می‌کند.
بحارالانوار،ج52،ص346،باب37.

پیامک299

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
چه زشت است که مؤمن هوسی داشته باشد که او را خوار کند.
(کافی/2/320)

پیامک300

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
المؤمن برکة علی المؤمن و حجة علی الکافر؛
مؤمن برای مؤمن برکت است ، و بر کافر اتمام حجت .
تحف العقول ، ص 519

پیامک301

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
ما أقبح بالمؤمن أن تکون له رغبة تذله؛
چه زشت است برای مؤمن دلبستگی به چیزی که او را خوار می کند .
تحف العقول ، ص 520

پیامک302

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
نماز نافله راه نزدیک شدن هر مؤمنی به خداوند است.
تحف العقول

پیامک303

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
چون مؤمن با مؤمنی دست دهد ، پاک و بی گناه از یکدیگر جدا می شوند .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 73 ، ص 20

پیامک304

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
در هر قضای الهی ، برای مؤمن خیری نهفته است .
تحف العقول ، ص 302

پیامک305

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
نگاه دوستانه و محبت‌آمیز مؤمن به چهره‌ی برادر مؤمنش، عبادت است.
(بحارالانوار/71/280)

پیامک306

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
هر‌که مومن گرسنه‌ای را غذا دهد خداوند او را از میوه‌های بهشت اطعام نماید.
(بحارالانوار/71/384)

پیامک307

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
هر که مومن تشنه‌ای را آب دهد خداوند او را از شراب خالص و صاف بهشتی سیراب گرداند.
(بحارالانوار/71/384)

پیامک308

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ نَفَّسَ کُرْبَةَ مُؤْمِن، فَرَّجَ اللهُ عَنْهُ کَرْبَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هرکس گره ای از مشکلات مؤمنی باز کند و مشکلش را برطرف نماید، خداوند متعال مشکلات دنیا و آخرت او را اصلاح می نماید.
مستدرک الوسائل، ج 12، ص 416، ح 13

پیامک309

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
الرّکْنُ الْیَمانی بابٌ مِنْ أبْوابِ الْجَنَّةِ، لَمْ یَمْنَعْهُ مُنْذُ فَتَحَهُ، وَ إنَّ ما بَیْنَ الرُّکْنَیْنِ ـ الأسْوَد وَ الْیَمانی ـ مَلَکٌ یُدْعی هُجَیْرٌ، یُؤَمِّنُ عَلی دُعاءِالْمُؤْمِنینَ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند: رُکن یَمانی کعبه الهی، دربی از درب های بهشت است و مابین رکن یمانی و حجرالأسود ملک و فرشته ای است که برای استجابت دعای مؤمنین آمّین می گوید.
مستدرک الوسائل، ج 9، ص 391

پیامک310

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إنَّ الْمُؤْمِنَ لا یُسیءُ وَ لا یَعْتَذِرُ، وَ الْمُنافِقُ کُلَّ یَوْم یُسیءُ وَ یَعْتَذِرُ ؛
امام حسین - علیه السلام - ضمن فرمایشی فرمودند:
همانا شخص مؤمن خلاف و کار زشت انجام نمی دهد و عذرخواهی هم نمی کند. ولی فرد منافق هر روز مرتکب خلاف و کارهای زشت می گردد و همیشه عذرخواهی می نماید.
بحارالأنوار، ج 75، ص 119، ح 2

پیامک311

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
اَلْبُشْری فی وَجْهِ الْمُؤْمِنِ یُوجِبُ لِصاحِبهِ الْجَنَّةَ، وَ بُشْری فی وَجْهِ الْمُعانِدِ یَقی صاحِبَهُ عَذابَ النّارِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
تبسّم و شادمانی در برابر مؤمن موجب دخول در بهشت خواهد گشت، و نتیجه تبسّم در مقابل دشمنان و مخالفان سبب ایمنی از عذاب خواهد بود.
مستدرک الوسائل، ج 12، ص 262

پیامک312

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
ألْمُؤْمِنُ نَفْسُهُ مِنْهُ فی تَعَب، وَالنّاسُ مِنْهُ فی راحَة ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
مؤمن آن کسی است که خود را به جهت رفاه مردم در زحمت بیندازد و دیگران از او در أمنیّت و آسایش باشند.
بحارالأنوار، ج 75، ص 53، ح 10

پیامک313

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
مَنْ شَرِبَ مِنْ سُؤْرِ أخیهِ تَبَرُّکاً بِهِ، خَلَقَ اللّهُ بَیْنَهُما مَلِکاً یَسْتَغْفِرُ لَهُما حَتّی تَقُومَ السّاعَةُ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
کسی که دهن خورده برادر مؤمنش را به عنوان تبرّک میل نماید، خداوند متعال ملکی را مأمور می گرداند تا برای آن دو نفر تا روز قیامت طلب آمرزش و مغفرت نماید.
اختصاص شیخ مفید، ص 189

پیامک314

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
لا یَمْرُضُ مُؤْمِنٌ وَ لا مُؤْمِنَةٌ إلاّ حَطّ اللّهُ بِهِ خَطایاهُ ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هیچ مؤمن و مؤمنه ای مریض نمی گردد مگر آن که خطاها و لغزش هایش پاک و بخشوده می شود.
مستدرک الوسائل، ج 2، ص 66، ح 1422

پیامک315

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
إنَّ اللّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَیُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعیفِ الَّذی لادینَ لَهُ، فَقیلَ: وَ ما الْمُؤْمِنُ الضَّعیفُ الَّذی لا دینَ لَهُ؟ قالَ: اَلذّی لا یَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
همانا خداوند دشمن دارد آن مؤمنی را که ضعیف و بی دین است، سؤال شد: مؤمن ضعیف و بی دین کیست؟ پاسخ داد: کسی که نهی از منکر و جلوگیری از کارهای زشت نمی کند.
وسائل الشّیعة، ج 16، ص 122، ح 21139

پیامک316

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - : یا أباذَر، اَلدُّنْیا سِجْنُ الْمُؤْمِن وَ جَنَّةُ الْکافِرِ، وَ ما أصْبَحَ فیها مُؤْمِنٌ إلاّ وَ هُوَ حَزینٌ، وَ کَیْفَ لایَحْزُنُ الْمُؤْمِنُ وَ قَدْ أوَعَدَهُ اللّهُ أنَّهُ وارِدٌ جَهَنَّمَ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
ای ابوذر، دنیا زندان مؤمن و بهشت کافران است، مؤمن همیشه محزون و غمگین می باشد، چرا چنین نباشد و حال آن که خداوند به او - در مقابل گناهان و خطاهایش - وعده مجازات و دخول جهنّم را داده است.
بحارالأنوار، ج 74، ص 80، ح 3

پیامک317

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
فما من مؤمن مشی الی الجماعة الا خلف الله علیه اهوال یوم القیامة ، ثم یأمر به الی الجنة؛
پس مؤمنی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوندتبارک و تعالی ترس وهراس روز قیامت را برای او سبک می گیرد، سپس او راامر می کند به ورود به بهشت .
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372 )

پیامک318

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
ایما مؤمن حافظ علی الصلوات المفروضة فصلاها لوقتها فلیس هذا من الغافلین؛
هر مؤمنی محافظت برنمازش نماید، و او را در وقتش به جا آورد، ازانسانهای غافل شمرده نمی شود.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79 )

پیامک319

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
لیس من مؤمن یقبل بقلبه فی صلوته الی الله الا اقبل الله الیه بوجهه و اقبل بقلوب المؤمنین الیه بالمحبة له بعد حب الله - عز و جل - ایاه؛
مومنی نیست که در نمازش با حضورقلب به خداوند توجه کند، مگر این که خداوند به او رو می کند، و بعد از محبت خداوند عز و جل در دل ، قلوب مومنین را به سوی او متوجه می کند.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 265 )

پیامک320

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
حق نماز را مؤمنین شناخته اند که نه زینت های دنیا، نه نور چشمی هااز فرزند ونه مال ، آنان را از عبادت پروردگارشان باز نمی دارد، زیرا که خداوندسبحان می گوید: مردانی هستند که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و پرداخت زکات باز نمی دارد.
( نهج البلاغه ، خطبه 199 )

پیامک321

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
تعاهدوا امر الصلاة و حافظوا علیها، واستکثروا منه ، و تقربوا بها فانها کانت علی المؤمنین کتابا موقوتا؛
امر نماز رامراعات کنید و آن را محافظت نمایید و بسیار به جا آورید و با آن به خدا تقرب جویید، زیرا نماز فریضه ای است که بر مومنین نوشته شده ووقت آن تعیین گردیده است .
( نهج البلاغه ، خطبه 199 )

پیامک322

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
و اللّه ما عبداللّه بشیء أفضل من أداء حقّ المؤمن؛
به خدا سوگند که خداوند به چیزی برتر از ادا نمودن حق مؤمن، عبادت نشده است.
الاختصاص: 28.

پیامک323

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة سلاح علی الکافر؛
نماز سلاح مؤمن علیه کافراست .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 56و 231 )

پیامک324

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة زاد للمؤمن من الدنیا الی الاخرة؛
نماز زاد و توشه مؤمن در دنیا برای آخرت می باشد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 232 )

پیامک325

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ان الصلوة قربان المؤمن؛
همانانماز خواندن وسیله نزدیکی مؤمن به خداست .
( کنز العمال ، حدیث 18907 )

پیامک326

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) :
الصلوة ، معراج المؤمن؛
نماز، معراج مؤمن است .
کشف الاسرار، ج 2، ص676

پیامک327

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
علم الاسلام الصلاة، فمن فرغ لها قلبه و حافظ علیها بحدها و وقتها و سننها فهو مؤمن .
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
نماز، پرچم اسلام است، مؤمن واقعی، کسی است که دل به آن دهد و مراقب حدود و آداب و وقت آن باشد.
کنز العمال، ج 7، حدیث 18870

پیامک328

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
شرف المؤمن قیام اللیل و عزه استغناؤه عن الناس؛
شرافت مؤمن به شب زنده داری و عزتش به بی نیازی از مردم است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 218

پیامک329

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
لو یعلم المؤمن ما له من الأجر فی المصائب لتمنی أنه قرض بالمقاریض؛
اگر مؤمن پاداشی را که برای مصیبتها دارد بداند ، آرزو می کند که او را با قیچی تکه تکه کنند .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 354

پیامک330

من أحب الاعمال الی الله عز و جل إدخال السرور علی المؤمن : اشباع جوعته أو تنفیس کربته أو قضاء دینه؛
از جمله دوست داشتنی ترین اعمال نزد خدای متعال شادی رسانیدن به مؤمن است و سیر کردن او از گرسنگی ، یا رفع گرفتاری او یا پرداخت بدهیش .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 276

پیامک331

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
من ابتلی من المؤمنین ببلاء فصبر علیه ، کان له مثل أجر الف شهید؛
هر مؤمنی به بلائی گرفتار شود و صبر کند ، اجر هزار شهید برای اوست .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 146

پیامک332

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
ثلاث من علامات المؤمن : علمه بالله و من یحب و من یبغض؛
سه چیز از علامات مؤمن است : شناختن خدا و شناختن دوستان و دشمنان خدا .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 192

پیامک333

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خیر المؤمنین من کان مألفة للمؤمنین و لا خیر فیمن لایألف و لایؤلف.
بهترین مؤمنان، کسی است که محور الفت مؤمنان باشد، کسی که انس نگیرد و با دیگران مأنوس نشود خیری ندارد.
بحار الانوار، جلد 71، ص 393

پیامک334

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألمؤمن للمؤمن کالبنیان المرصوص یشد بعضه بعضا.
مؤمن نسبت به مؤمن مانند بنای استواری است که اجزای آن، یکدیگر را استحکام می بخشند .
نهج الفصاحه، حدیث 3103

پیامک335

امام باقر ( علیه السلام) فرمودند:
ألمؤمنون فی تبارهم و تراحمهم و تعاطفهم کمثل الجسد،إذا اشتکی تداعی له سائره بالسهر و الحمی؛
مؤمنان در نیکی و شفقت و مهربانی به یکدیگر مانند یک پیکرند که اگر به عضوی از آن آسیبی برسد تمام اعضاء در تب و بیخوابی گرفتار آیند.
بحار الانوار، جلد 71، ص234

پیامک336

امام صادق ( علیه السلام) فرمودند:
إنما المؤمنون إخوة بنو أب و أم و إذا ضرب علی رجل منهم عرق سهر له الاخرون.
مؤمنان، با یکدیگر برادرند، و همگی فرزندان یک پدر و مادر و چون رگ یکی از آنان زده شود؛ مصیبتی بر او وارد شود؛ دیگران در غم او خوابشان نبرد.
الکافی، جلد 2، ص165

پیامک337

نبی اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألمؤمنون إخوة تتکافؤ دماؤهم و هم ید علی من سواهم؛
مؤمنان با هم برادرند و خونشان برابر است و در برابر دشمن متحد و یک پارچه اند.
کافی، جلد 1، ص 404

پیامک338

امام رضا ( علیه السلام) فرمودند:
إن الإمامة زمام الدین و نظام المسلمین و صلاح الدنیا و عز المؤمنین، ان الإمامة أس الإسلام النامی و فرعه السامی
امامت، زمام دین و مایه نظام و تشکیلات مسلمانان و صلاح دنیا و عزت مؤمنان است. رهبری، پایه بالنده اسلام و شاخه بلند آن است.
کافی، جلد 1، ص 200

پیامک339

قال الباقر ( علیه السلام) :
.. یا معشر المؤمنین تألفوا و تعاطفوا.
امام محمد باقر ( علیه السلام) فرمودند:
هان ای گروه مؤمنان، مأنوس و متحد باشید و به هم مهربانی کنید.
الکافی، جلد 2، ص345

پیامک340

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ لِلْمُؤْمِنِ عَلی الْمُؤْمِنِ سَبْعَةَ حُقوقٍ، فَاَوْجَبُها اَنْ یَقولَ الرَّجُلُ حَقّا وَ اِنْ کانَ عَلی نَفْسِهِ اَوْ عَلی والِدَیْهِ، فَلا یَمیلَ لَهُمْ عَنِ الْحَقِّ؛
مؤمن را بر مؤمن، هفت حق است. واجب‌ترین آنها این است که آدمی تنها حق را بگوید، هر چند بر ضد خود یا پدر و مادرش باشد و به خاطر آنها از حق منحرف نشود.
بحار الأنوار ، ج 74 ، ص 223، ح 8 .

پیامک341

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِذَا اتَّهَمَ الْمُؤُمِنُ اَخاهُ اِنْماثَ الایمانُ مِنْ قَلْبِهِ کَما یَنْماثُ الْمِلْحُ فِی الْماءِ؛
هرگاه مؤمن به برادر [دینی] خود تهمت بزند، ایمان در قلب او از میان می‌رود، همچنان که نمک در آب، ذوب می‌شود.
کافی، ج 2، ص 361، ح 1 .

پیامک342

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
به خدایی که جانم در اختیار اوست، وارد بهشت نمی‌شوید مگر مؤمن شوید و مؤمن نمی‌شوید، مگر این‌که یکدیگر را دوست بدارید. آیا می‌خواهید شما را به چیزی راهنمایی کنم که با انجام آن، یکدیگر را دوست بدارید؟ سلام کردن بین یکدیگر را رواج دهید.
مشکاة الانوار، ص 157.

پیامک343

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
اِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ اَرزاقَ الْمُؤمِنینَ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبونَ وَ ذلِکَ اَنَّ الْعَبْدَ اِذا لَمْ یَعْرِفْ وَجْهَ رِزْقِهِ کَثُرَ دُعاؤَهُ؛
خدای عزیز و ارجمند، روزی مؤمنان را از جایی می‌رساند که فکرش را هم نمی‌کنند. علّتش این است که وقتی مؤمن نداند روزیش از کجا خواهد رسید، زیاد دعا می‌کند.
توحید صدوق، ص 402 .

پیامک344

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
لَنْ یَشْبَعَ الْمُؤْمِنُ مِنْ خَیْرٍ یَسْمَعُهُ حَتّی یَکونَ مُنْتَهاهُ الْجَنَّةَ ؛
هرگز مؤمن از شنیدن خیر و خوبی سیر نمی‌شود، تا آن‌که سرانجامش بهشت گردد.
نهج الفصاحه، ح 2292.

پیامک345

در امت من زلزله ای رخ می دهد که در آن ده هزار ، بیست هزار ، سی هزار نفر نابود می شوند. (خداوند) آن را برای پرهیز کاران پند ، برای مومنان رحمت ، و برای کافران عذاب قرار می دهد.
( کنز العمال : ج 41 ص 567 ح 39615 )

پیامک346

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ رَجُلانِ: مُؤْمِنٌ وَ جاهِلٌ، فَلا تُؤْذِی الْمُؤْمِنَ وَ لا تَجْهَلُ الْجاهِلَ فَتَکونَ مِثْلَهُ؛
مردم دو گروه‌اند: مؤمن و جاهل، مؤمن را آزار ندهید و با جاهل، رفتار جاهلانه نکنید؛ زیرا همانند او خواهید بود.
خصال، ص 49.

پیامک347

امام حسن عسکری علیه‌السلام می فرمایند :
یکی از نشانه های مومن، بلند گفتن بسم اللّه الرحمن الرحیم است.
تهذیب الأحکام، ج 6 ، ص 52 ، ح 37.

پیامک348

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
إذا مَرَّ الْمُؤمِنُ عَلَی الصِّراطِ فَیَقولُ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ طَفِئَتْ لَهبُ النِّیرانِ وَ نَقولُ: جُز یا مُؤمِنُ فَإنَّ نورَکَ قَد أطفَأ لَهِبی؛
هنگامی که مؤمن بر صراط می‌گذرد، و می‌گوید: بسم اللّه الرحمن الرحیم. ناگاه زبانه‌های آتش خاموش می‌شود و می‌گوید: ای مؤمن عبور کن زیرا نور تو آتش مرا خاموش کرد.
جامع الأخبار، ص 120 .

پیامک349

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
هر کس کاری او را اندوهگین و به خود مشغول کند و او با اخلاص برای خدا بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید و با قلبش به سوی او رو کند، یکی از این دو برای او خواهد بود: یا در دنیا به حاجتش می‌رسد و یا حاجتش نزد پروردگار بوده و برای او ذخیره می‌شود و آن برای مؤمنان ماندگارتر است.
التوحید، ص 232 .

پیامک350

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ الْمُؤْمِنَ وَلیُّ اللّه‌ِ یُعینُهُ وَ یَصْنَعُ لَهُ وَ لا یَقولُ عَلَیْهِ اِلاَّ الْحَقَّ وَ لا یَخافُ غَیْرَهُ؛
مؤمن دوست خداست، یاریش می‌رساند و برای او کار می‌کند و درباره او جز حق نمی‌گوید و از غیر او نمی‌ترسد.
کافی، ج 2، ص 171، ح 5.

پیامک351

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اَبَی اللّه‌ُ اَنْ یُعَرِّفَ باطِلاً حَقّا اَبَی اللّه‌َ اَنْ یَجْعَلَ الْحَقَّ فی قَلْبِ الْمُؤْمِنِ باطِلاً لا شَکَّ فیهِ وَ اَبَی اللّه‌ُ اَنْ یَجْعَلَ الْباطِلَ فی قَلْبِ الْـکافِر الْمُخالِفِ حَقّـا لا شَکَّ فیهِ وَ لَوْ لَمْ یَجْعَلْ هذا هکَذا ما عُرِفَ حَقٌّ مِنْ باطِلٍ؛
خداوند اِبا دارد از این که باطلی را حق معرفی نماید، خداوند اِبا دارد از این که حق را در دل مؤمن، باطلی تردیدناپذیر جلوه دهد، خداوند اِبا دارد از این که باطل را در دل کافر حق ستیز به صورت حقی تردیدناپذیر جلوه دهد، اگر چنین نمی‌کرد، حق از باطل شناخته نمی‌شد.
(محاسن، ج 1، ص 277. )

پیامک352

امام کاظم علیه‌السلام :
اَلْمُؤْمِنُ قَلیلُ الْکَلامِ کَثیرُ الْعَمَلِ، وَ الْمُنافِقُ کَثیرُ الْکَلامِ قَلیلُ الْعَمَلِ؛
مؤمن کم حرف و پر کار است و منافق پر حرف و کم کار.
تحف العقول، ص397.

پیامک353

امام رضا علیه‌السلام :
إِنَّ اللّه‌َ یُؤَخِّرُ إِجابَةَ الْمُؤْمِنِ شَوْقا إلی دُعائِهِ وَیَقُولُ: صَوتٌ اُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ، وَیُعَجِّلُ إجابَةَ دُعاءِ الْمُنافِقِ وَیَقُولُ: صَوْتٌ أَکْرَهُ سَماعَهُ؛
خداوند اجابت دعای مؤمن را به شوق (شنیدن) دعایش به تأخیر می‌اندازد و می‌گوید: صدایی است که دوست دارم آن را بشنوم و در اجابت دعای منافق عجله می‌کند و می‌گوید: صدایی است که از شنیدنش بدم می‌آید.
فقه الرضا علیه‌السلام ، ص 345.

پیامک354

امام هادی علیه‌السلام :
[اَلْمُؤْمِنُ] یُحْسِنُ وَیَبْکی کَما أَنَّ الْمُنافِقُ یُسیی‌ءُ وَ یَضْحَکُ؛
مؤمن خوبی می‌کند و می‌گرید، ولی منافق بدی می‌کند و می‌خندد.
مکارم الأخلاق، ص389.

پیامک355

امام عسکری علیه‌السلام :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ نَعْرِفُهُ بِسیماهُ، وَ نَعْرِفُ الْمُنافِقَ بِمیسَمِهِ؛
مؤمن را از سیمایش می‌شناسیم و منافق را از نشانه‌هایش.
الخرائج والجرائح، ج2، ص 737، ح50 .

پیامک356

امام صادق علیه‌السلام :
اَ لْمُؤْمِنُ لایُخْلَقُ عَلَی الْکِذْبِ وَلا عَلَی الْخیانَةِ وَ خِصْلَتانِ لا یَجْتَمِعانِ فِی الْمُنافِقِ، سَمْتٌ حَسَنٌ وَ فِقْهٌ فِی السُّنَّةِ؛
مؤمن در سرشتش دروغ و خیانت نیست و دو صفت است که در منافق جمع نگردد: سیرت نیکو و دین شناسی.
تحف العقول، ص367.

پیامک357

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ الْحِکْمَةَ لَتَکُونُ فی قَلْبِ الْمُنافِقِ فَتُجَلْجِلُ فی صَدْرِهِ حَتّی یُخْرِجَها فَیُوعِیَهَا الْمُؤْمِنُ وَتَکُونُ کَلِمةُ الْمُنافِقِ فی صَدْرِ الْمُؤْمِنِ فَتُجَلْجِلُ فی صَدْرِهِ حَتّی یُخْرِجَها فَیَعِیَهَا الْمُنافِقُ؛
به راستی حکمتی که در قلب منافق جا می‌گیرد، در سینه‌اش بی‌قراری می‌کند تا از آن بیرون آید و مؤمن آن را بر گیرد و سخن منافقانه (لغو و بیهوده) در سینه مؤمن بی‌قراری می‌کند تا از آن بیرون برود و منافق آن را برگیرد.
بحارالأنوار، ج2، ص 94، ح28 .

پیامک358

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ الْمُؤْمِنَ یَغْبِطُ وَ لا یَحْسُدُ وَ الْمُنافِقُ یَحْسُدُ وَ لایَغْبِطُ؛
مؤمن غبطه می‌خورد و حسد نمی‌ورزد، و منافق حسد می‌ورزد و غبطه نمی‌خورد.
الکافی، ج2، ص 307، ح7.

پیامک359

امام صادق علیه‌السلام :
إِنَّ الْمُنافِقَ لا یَرغَبُ فِیما قَد سَعِدَ بِهِ الْمُؤْمِنونَ وَ السَّعیدُ یَتَّعِظُ بِمَوعِظَةِ التَّقْوی وَ إنْ کانَ یُرادُ بِالْمَوعِظَةِ غَیْرُهُ؛
منافق به آنچه مؤمنان بواسطه آن خوشبخت می‌شوند، میلی ندارد، ولی خوشبخت سفارش به تقوا را می‌پذیرد هر چَند مخاطب موعظه، کس دیگری باشد.
الکافی، ج8 ، ص150، ح132.

پیامک360

امام حسین علیه‌السلام :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ لایُسیی‌ءُ و لا یَعتَذِرُ، وَ الْمُنافِقُ کُلَّ یَومٍ یُسیی‌ءُ وَیَعْتَذِرُ؛
مؤمن نه بدی می‌کند و نه معذرت می‌خواهد و منافق هر روز بدی می‌کند و معذرت می‌خواهد.
تحف العقول، ص 248 .

پیامک361

امام علی علیه‌السلام :
اَلْمُؤْمِنُ یُرضِیهِ عَلَی اللّه‌ِ الْیَسیرُ و لا یُسْخِطُهُ الْکَثیرُ... وَ الْمُنافِقُ یُسْخِطُهُ عَلَی اللّه‌ِ الْیَسیرُ و لا یُرضِیهِ الْکَثیرُ؛
مؤمن از اندک خدا خشنود می‌شود و بسیارش او را ناراحت نمی‌کند و منافق از اندک خدا ناخشنود می‌شود و بسیارش هم او را خشنود نمی‌سازد.
تحف العقول، ص212.

پیامک362

امام علی علیه‌السلام :
اَ لْمُؤْمِنُ فَهُوَ قَرِیبُ الرِّضی بَعیدُ السَّخَطِ... وَالْمُنافِقُ فَهُوَ قَریبُ السَّخَطِ بَعیدُ الرِّضی؛
مؤمن زود خشنود و دیر ناراحت می‌شود و منافق زود ناراحت و دیر خشنود می‌گردد.
تحف العقول، ص212.

پیامک363

امام علی علیه‌السلام :
لَو ضَرَبْتُ خَیْشُومَ الْمُؤْمِنِ بِسَیْفی هذا عَلی أنْ یُبْغِضَنی ما أبْغَضَنی ولَو صَبَبْتُ الدُّنیا بِجَمّاتِها عَلَی الْمُنافِقِ عَلی أنْ یُحِبَّنی ما أَحَبَّنی؛
اگر با این شمشیرم بر بینی مؤمن بزنم که مرا دشمن بدارد با من دشمنی نمی‌کند و اگر همه دنیا را به منافق بدهم تا مرا دوست بدارد هیچگاه دوستم نخواهد داشت.
نهج البلاغه، حکمت 45.

پیامک364

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
هرگاه مؤمن بیمار شود سپس خداوند شفایش دهد، آن بیماری کفّاره گناهان گذشته و پندی برای آینده اوست و منافق هرگاه مریض شود سپس سلامت یابد، مانند شتری است که صاحبش او را بسته است و سپس رهایش کرده‌اند او نمی‌داند برای چه او را بسته‌اند و برای چه رهایش کرده‌اند.
کنزالعمّال، ح 6686 .

پیامک365

امام علی علیه‌السلام :
عِلمُ الْمُنافِقِ فی لِسانِهِ وَعِلْمُ الْمُؤْمِنِ فی عَمَلِهِ؛
دانش منافق در زبان او و دانش مؤمن در کردار اوست.
غررالحکم، ح6288.

پیامک366

امام علی علیه‌السلام :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ... إذا أَصابَتْهُ شِدَّةٌ صَبَرَ... وَالْمُنافِقُ إِذا أصابَتْهُ شِدَّةٌ ضَغا؛
مؤمن در گرفتاری صبور است، و منافق در گرفتاری بی‌تاب.
تحف العقول، ص212.

پیامک367

امام علی علیه‌السلام :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ... إذا سَکَتَ فَکَّرَ... وَالْمُنافِقُ إِذا سَکَتَ سَها؛
سکوت مؤمن تفکر و سکوت منافق غفلت است.
تحف العقول، ص212.

پیامک368

امام علی علیه‌السلام :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ إِذا نَظَرَ اعْتَبَرَ... وَالْمُنافِقُ إِذا نَظَرَ لَها؛
نگاه مؤمن عبرت‌آمیز و نگاه منافق سرگرمی است.
تحف العقول، ص212.

پیامک369

امام علی علیه‌السلام :
وَرَعُ الْمُؤْمِنِ یَظهَرُ فی عَمَلِهِ، وَرَعُ الْمُنافِقِ لایَظهَرُ إلاّ عَلی لِسانِهِ؛
پرهیزکاری مؤمن در رفتارش آشکار می‌شود و پرهیزکاری منافق جز در زبانش ظاهر نمی‌شود.
غررالحکم، 10129 و 10130.

پیامک370

امام علی علیه‌السلام :
اَلْمُؤْمِنُ حَییٌّ غَنیُّ مُوقِرٌ تَقیٌّ، وَالْمُنافِقُ وَقِحٌ غَبیٌّ مُتَمَلِّقٌ شَقیٌّ؛
مؤمن، با حیا، بی‌نیاز، باوقار و پرهیزگار است و منافق، بی‌شرم، کودن، چاپلوس و بدبخت .
غررالحکم، ح 1852 و 1853.

پیامک371

امام علی علیه‌السلام :
اَلْمُؤْمِنُ مُنیبٌ مُستَغْفِرٌ تَوَّابٌ، اَلْمُنافِقُ مَکُورٌ مُضِرٌّ مُرتابٌ؛
مؤمن بازگشت کننده به خدا، آمرزش خواه و توبه کننده است و منافق نیرنگباز، زیانبار و شکّاک.
غررالحکم، ح 1288 و 1289.

پیامک372

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ کَثْرَةَ الْمالِ عَدُوٌّ لِلْمُؤْمِنینَ و یَعْسُوبُ الْمُنافِقینَ؛
ثروت فراوان، دشمن مؤمنان و پیشوای منافقان است.
التمحیص، ص48.

پیامک373

امام علی علیه‌السلام :
عَلی لِسانِ الْمُؤْمِنِ نُورٌ یَسْطَعُ وَعلی لِسانِ الْمُنافِقِ شَیْطانٌ یَنْطِقُ؛
بر زبان مؤمن نوری (الهی) است و درخشان و برزبان منافق شیطانی است که سخن می‌گوید.
شرح نهج البلاغه،ابن‌أبی‌الحدید،ج20،ص280،ح218.

پیامک374

امام علی علیه‌السلام :
شُکْرُ الْمُؤْمِنِ یَظْهَرُ فی عَمَلِهِ، شُکْرُ الْمُنافِقِ لا یَتَجاوَزُ لِسانَهُ؛
سپاسگزاری مؤمن در کردارش آشکار می‌شود، [امّا] سپاسگزاری منافق از زبانش فراتر نمی‌رود.
غررالحکم، ح 5661 و 5662 .

پیامک375

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ الْمُؤْمِنَ مَن یُری یَقینُهُ فی عَمَلِهِ، وَ الْمُنافِقُ مَن یُری شَکُّهُ فی عَمَلِهِ؛
در عمل مؤمن یقین دیده می‌شود و در عمل منافق شک.
غررالحکم، ح3551.

پیامک376

امام علی علیه‌السلام :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ إذَا اسْتَغْنی شَکَرَ... وَ الْمُنافِقُ إِذَا اسْتَغْنی طَغی؛
مؤمن هنگام بی‌نیازی شکر می‌گزارد و منافق هرگاه بی‌نیاز شود طغیان می‌کند.
تحف العقول، ص212.

پیامک377

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
إنَّ لِسانَ الْمُؤْمِنَ وَراءَ قَلْبِهِ فَإِذا أَرادَ أَن یَتَکَلَّمَ بِشَیْءٍ یُدَبِّرُهُ قَلبُهُ ثُمَّ أمْضاهُ بِلِسانِهِ وَ إنَّ لِسانَ الْمُنافِقِ أمامَ قَلبِهِ فَإِذا هَمَّ بِشَیءٍ أمْضاهُ بِلِسانِهِ وَلَمْ یَتَدَبَّرهُ بِقَلبِهِ؛
زبان مؤمن در پس دل اوست، هرگاه بخواهد سخن بگوید درباره آن می‌اندیشد و سپس آن را می‌گوید اما زبان منافق جلوی دل اوست هرگاه قصد سخن کند آن را به زبان می‌آورد و درباره آن نمی‌اندیشد.
تنبیه الخواطر، ج1، ص 106 .

پیامک378

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
مَثَلُ الْمُؤْمِنِ کَمَثَلِ خامَةِ الزَّرعِ تُکْفِئُهَا الرِّیاحُ کَذا و کَذا وکَذلِکَ الْمُؤْمِنُ تُکْفِئُهُ الأَْوْجاعُ وَالأَْمْراضُ و مَثَلُ الْمُنافِقِ کَمَثَلِ الإْرْزَبَّةِ الْمُستَقیمَةِ الَّتی لایُصِیبُها شَیءٌ حَتّی یَأْتیهِ الْمَوتُ فَیَقصِفَهُ قَصْفا؛
مَثَل مؤمن مانند ساقه کاشته است که بادها آن را به این سو و آن سو خم می‌کند هم چنین مؤمن را دردها و بیماریها خم می‌کند و مثل منافق مانند عصای آهنی است که چیزی به او نمی‌رسد تا اینکه مرگ او فرا رسد و او را سخت می‌شکند.
الکافی، ج2، ص 258، ح25.

پیامک379

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالْعِبادَةِ وَالْمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالْبَهیمَةِ؛
همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.
تنبیه الخواطر،ج1، ص 94.

پیامک380

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
یُبْعَثُ کُلُّ عَبدٍ علی ما ماتَ عَلَیهِ، اَ لْمُؤمِنُ عَلی إیمانِهِ وَالْمُنافِقُ عَلی نِفاقِهِ؛
هر بنده‌ای بر همان چیزی که در درون داشته و با آن از دنیا رفته، برانگیخته می‌شود، مؤمن بر ایمانش و منافق بر نفاقش.
کنزالعمّال، ح 38954 .

پیامک381

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
اَلْمُؤْمِنُ لَیِّنُ الْمِنکَبِ یُوَسِّعُ عَلی أَخیهِ وَ الْمُنافِقُ یَتَجافی یُضَیِّقُ عَلی أَخیهِ؛
مؤمن نرمخوست و برای برادرش جا (ی نشستن) باز می‌کند و منافق درشتخوست و جا را بر برادرش تنگ می‌کند.
کنزالعمّال، ح 778.

پیامک382

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
بُکاءُ الْمُؤمِنِ مِنْ قَلْبِهِ وَ بُکاءُ الْمُنافِقِ مِنْ هامَّتِهِ؛
گریه مؤمن از (درون) دل اوست و گریه منافق از (ظاهر و) سرش.
الجامع الصغیر، ح 3156 .

پیامک383

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
اَلْمُؤْمِنُ یَبْدَأُ بِالسَّلامِ وَ الْمُنافِقُ یَقُولُ: حَتّی یُبدَأَ بی؛
مؤمن ابتدا به سلام می‌کند و منافق منتظر سلام دیگران است.
کنزالعمّال، ح 778 .

پیامک384

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
اَ لْمُؤمِنُ دَعِبٌ لَعِبٌ، وَالْمُنافِقُ قَطِبٌ غَضِبٌ؛
مؤمن شوخ و شنگ است، و منافق اخمو و عصبانی.
تحف العقول، ص 49.

پیامک385

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
مَنْ ساءَتْهُ سَیِّئَتُهُ وسَرَّتْهُ حَسَنَتُهُ فَهُوَ أمارَةُ الْمُسلِمِ الْمُؤمِنِ، وَأَمارَةُ الْمُنافِقِ الَّذی لاتَسوؤُهُ سَیِّئَتُهُ ولا تَسُرُّهُ حَسَنَتُهُ ؛
هر کس از بدی‌اش ناراحت و از خوبی‌اش خوشحال شود، این نشانه مسلمان مؤمن است و نشانه منافق این است که بدی‌اش ناراحتش نمی‌کند و خوبی‌اش او را خوشحال نمی‌سازد.
الدرالمنثور، ج4، ص 66 .

پیامک386

امام صادق علیه‌السلام :
اَلمُؤمِنُ اِذا غَضِبَ لَم یُخرِجْهُ غَضَبُهُ مِنْ حَقٍّ وَاِذا رَضِیَ لَم یُدخِلْهُ رِضاهُ فی باطِلٍ وَالَّذی اِذا قَدَرَ لَم یَأخُذ اَکْثَرَ مِمّا لَهُ؛
مؤمن چون خشمگین شود، خشمش او را از حق بیرون نبرد و چون خشنود شود، خشنودیش او را به باطل نکشاند و چون قدرت یابد بیش از حقّ خود نگیرد.
بحارالأنوار، ج 78، ص 209، ح85.

پیامک387

امام علی علیه السلام :
وَ عَنْ ذلِکَ ما حَرَسَ اللّه‌ُ عِبادَهُ الْمُؤمِنینَ بِالصَّلَوات وَ الزَّکَواتِ وَ مُجاهَدَةِ الصِّیامِ فِی الاَْیّامِ الْمَفْروضاتِ تَسْکینا لاَِطْرافِهِمْ وَ تَخْشیعا لاَِبْصارِهِمْ وَتَذْلیلاً لِنُفُوسِهِمْ وَ تَخْفیضا (تَخْضیعا) لِقُلُوبِهِمْ؛(
خداوند، بندگان مؤمن خود را به وسیله نمازها و زکات‌ها و جدّیت در روزه‌داری روزهای واجب حفظ می‌کند، تا اعضا و جوارحشان آرام، دیدگانشان خاشع، جان‌هایشان فروتن و دل‌هایشان خاشع گردد.
نهج البلاغه، خطبه 192.

پیامک388

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن بازگردنده (به سوی خدا) و آمرزش خواه و پر توبه است.
(غررالحکم ، باب توبه)

پیامک389

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
(آثار) یقین مؤمن (به خدا و قیامت) در عملش دیده می شود و (آثار) شک منافق در کردارش پدیدار می گردد.
(غررالحکم ، ج 1، ص 234 )

پیامک390

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
ازهمه مومنان اسلام آن کس بهتر است که مسلمانان ازدست وزبانش درامان باشند وازهمه مومنان ایمان آن کس بهتر است که اخلاق وی نیکتر است.
(نهج الفصاحه ، ح 415)

پیامک391

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
چه نیکو عطایست سخن حقی که بشنوی و به برادر مومن خویش برسانی.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3127)

پیامک392

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مومن آینه مومن است ، مومن برادر مومن است از پشت سر مراقب اوست.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3102)

پیامک393

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
مومن باید هشت صفت داشته باشد : وقار در حوادث سخت و صبر به هنگام بلیّه و شکر به هنگام گشایش و قناعت به روزای که خدای والا داده است , به دشمنان ستم نکند و مزاحم دوستان نشود , تنش به رنج باشد و مردم از او در آسایش باشند.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3220)

پیامک394

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هر که غمی از غم های دنیا را از مومنی بردارد , خدا غمی از غم های روز قیامت را از او بردارد و هر که بر تنگدستی آسان گیرد خدا در دنیا و آخرت بر او آسان گیرد , و هر که راز پوش مسلمانی شود , خدا در دنیا و آخرت راز پوش وی شود.
(نهج الفصاحه ، حدیث 2756)

پیامک395

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن کسی است که آزار مردم را تحمّل کند، ولی هیچ کس از او آزاری نبیند.
غررالحکم ، باب آزار

پیامک396

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
هدف مؤمن اصلاح معاد و روز واپسین است.
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک397

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
مؤمن نیست کسی که در باره اصلاح معاد خود اهتمام نورزد. (و تلاش ننماید)
غررالحکم ، باب آخرت

پیامک398

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن ، حسود نیست.
غرر الحکم ، باب حسد

پیامک399

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن نیست مگر بردبار و مهربان.
غررالحکم ، باب حلم

پیامک400

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برای مؤمن شایسته است که از خدا شرم کند هر گاه اندیشه ای مستمرّ در غیر فرمانبرداری خدا او را فرا گیرد.
غررالحکم ، باب حیا

پیامک401

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن کسی است که دوستی اش برای خدا، و خشمش برای خدا، و گرفتنش برای خدا، و واگذاردنش برای خدا باشد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

پیامک402

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن سه نشانه دارد : راستی، یقین، آرزوی کوتاه.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک403

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن غذای سیر نمی خورد در صورتی که برادرش گرسنه باشد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک404

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمنان نفس های خویش را متّهم سازند، و از گذشته لغزشهای خویش ترسانند، و دنیا را ناخوش دارند، و به آخرت مشتاق اند و به سوی فرمانبرداری پروردگار شتابان هستند.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک405

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن پیوسته از گناهان خویش بیمناک است، از بلا و گرفتاری می ترسد، و به رحمت پروردگار خویش امیدوار است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک406

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برترین مؤمنان در ایمان کسی است که گرفتن و دادن، و خشم و رضای او، همه برای خدا باشد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک407

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که شکفتگی (و خوشرویی) مؤمن در چهره او است، و نیرو و توانش در دین، و اندوهش در دل او است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک408

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن چنان است که روش او زهد او است، و تمام همّتش دینداری او است، و عزّتش در قناعت او است، و همه کوشش او برای آخرت است، حسنات و کارهای نیکش بسیار، درجاتش عالی و والاست و بر رهایی و رستگاری خود (از این جهان) اشراف پیدا کرده است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک409

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
عقل و خرد، دوست صمیمی مؤمن، و علم و دانش، وزیر و کمک کارش، و صبر و شکیبایی، فرمانده لشکریانش، و عمل، زمامدار او است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک410

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن بر خود امین است (و از کردار خود اطمینان دارد) بر هوا و هوس و احساس خود چیره و غالب است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک411

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن چون موعظه شود اندرز پذیرد، و چون بیمش دهند بترسد، و چون پندش دهند پند گیرد، و چون (مبدأ و معاد و معارف دیگر را) به یادش آرند یاد آور شود، و چون ستمی به او رسد در گذرد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک412

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن چون به چیزی بنگرد پند گیرد و چون خموش باشد تفکّر و اندیشه کند، و چون لب بگشاید به یاد خدا باشد، و چون چیزی به او عطا شود شکر گزارد، و چون گرفتار بلا شود صبر کند.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک413

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن کارش نزدیک، اندوهش دور، خموشی اش بسیار و عملش خالص و پاک است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک414

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
یافت نشود مؤمن، که حسود یا کینه توز یا بخیل باشد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک415

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن همچون ترنج است که مزه و بویش پاکیزه است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک416

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چون روح مؤمن به آسمان بالا رود فرشتگان متعجّب شوند و گویند: شگفتا چگونه نجات یافت از خانه ای که بهترین ما در آن خانه تباه شد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک417

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دنیا زندان مؤمن است، و مرگ هدیه و پیشکش او و بهشت منزلگاه است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک418

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن شرمناک، بی نیاز از خلق، یقین دارنده و پرهیزکار است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک419

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن در فراخی زندگی سپاسگزار و در بلا و گرفتاری شکیبا، و در خوشی و فراخی زندگی ترسان است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک420

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن در توانگری پاکدامن، و خویشتن دار از (زخارف) دنیاست.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک421

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن پاکدامن و قانع و خویشتن دار و پارسا است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک422

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن سیره اش میانه روی و شیوه اش رشد و هدایت است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک423

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن زبانش سخت راستگو و در احسان پر بخشش است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک424

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن بیدار است و چشم به راه یکی از دو حسنه(نیکی دنیا و نیکی آخرت) است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک425

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن کم لغزش و پر عمل است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک426

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن آسان گیر، نرمخو، افتاده و مورد اعتماد مردم است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک427

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمنان چنانند که (مردمان) به نیکی هاشان امیدوار، و از شرّ و بدی آنها در امان هستند.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک428

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن از انحراف و دشمنی پاک و پاکیزه است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک429

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن زیرک و خردمند است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک430

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمنان در عقل از دیگران بزرگترند.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

پیامک431

امام علی علیه السلام می فرمایند:
زبان مؤمن، در پشت دل اوست و دل منافق، در پشت زبان او، زیرا مؤمن هرگاه بخواهد سخنی بگوید، ابتدا درباره آن می‌اندیشد، اگر خوب بود اظهارش می‌کند و اگر بد بود آن را پنهان می‌دارد. اما منافق هر چه به زبانش آید می‌گوید، بی آن‌که بداند چه سخنی به سود او و چه سخنی به زیان اوست.
نهج البلاغه، خطبه 176.

پیامک432

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
یَنْبَغی لِلْمُؤْمِنِ اَنْ یَکونَ فیهِ ثَمانی خِصالٍ: وَقورا عِنْدَ الهَزاهِزِ، صَبورا عِندَ البَلاءِ، شَکُورا عِنْدَ الرَّخاءِ، قانِعا بِما رَزَقَهُ اللّه‌ُ، لایَظْلِمُ الاَعْداءِ، وَلا یَتَحامَلُ لِلاَْصْدِقاءِ، بَدَنُهُ مِنْهُ فی تَعَبٍ وَ النّاسُ مِنْهُ فی راحَةٍ؛
سزاوار است مؤمن هشت خصلت داشته باشد: در سختی‌ها باوقار، در گرفتاری صبور، در آسایش شاکر و به روزی خداوند قانع باشد، به دشمنان ستم نکند، از دوستان کینه و دشمنی به دل نگیرد، بدنش از او در رنج و مردم از او در آسایش باشند.
کافی، ج2، ص 47، ح1 .

پیامک433

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
وَ الَّذی لا اِلهَ اِلاّ هُوَ ما اُعْطِیَ مُؤْمِنٌ قَطُّ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ اِلاّ بِحُسْنِ ظَنِّهِ بِاللّه‌ِ وَ رَجائِهِ لَهُ وَ حُسْنِ خُلُقِهِ وَ الْکَفِّ عَنِ اغْتیابِ المُؤْمِنینَ؛
به آن‌که جز او خدایی نیست سوگند، خیر دنیا و آخرت به مؤمنی داده نشد، مگر به سبب خوش‌گمانی و امیدواری او به خدا و خوش اخلاقی و خودداری از غیبت مؤمنان.
کافی، ج 2، ص 72 .

پیامک434

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلْمؤْمِنُ صَدوقُ اللِّسانِ بَذولُ الإِْحْسانِ؛
مؤمن بسیار راستگو و بسیار نیکوکار است.
غررالحکم، ج2، ص 9، ح 1596 .

پیامک435

ما مِنْ مُؤْمِنٍ اِلاّ وَ قَدْ جَعَلَ اللّه‌ُ لَهُ مِنْ ایمانِهِ اُنْسا یَسْکُنُ اِلَیْه، حَتّی لو کانَ عَلی قُلَّةِ جَبَلٍ لَمْ یَسْتَوحِشْ؛
هیچ مؤمنی نیست مگر آن که خداوند ایمان را همدم و آرامش‌بخش او قرار می‌دهد، چنانچه حتی اگر در قله کوهی هم باشد، احساس تنهایی نمی‌کند.
عدة الداعی، ص 218 .

پیامک436

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ الْمُؤمِنَ لَیَسْکُنُ اِلَی الْمُؤْمِنِ کَما یَسْکُنُ الظَّمْآنِ اِلَی الْماءِ الْبارِدِ؛
به راستی که مؤمن با برادر مؤمنش آرامش پیدا می‌کند، چنان که تشنه، با آب خنک آرامش می‌یابد.
کافی، ج 2، ص 247.

پیامک437

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
ثَلاثَةٌ اِنْ یَعْلَمُهنَّ الْمُؤمِنُ کانَتْ زیادَةً فی عُمُرِهِ وَ بَقاءَ النِّعْمَةِ عَلَیْهِ: تَطْویلُهُ فی رُکوعِهِ وَ سجودِهِ فی صلاتِهِ وَ تَطْویلُهُ لِجلوسِهِ عَلی طَعامِهِ اِذا اَطْعَمَ عَلی مائِدَتِهِ وَ اصْطِناعُهُ الْمَعْروفَ اِلی اَهْلِهِ؛
سه چیز است که اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهره‌مندی او از نعمت‌ها می‌شود: طول دادن رکوع و سجده، زیاد نشستن بر سر سفره‌ای که در آن دیگران را اطعام می‌کند و خوش رفتاری‌اش با خانواده.
کافی، ج 4، ص 49، ح 15.

پیامک438

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هرکس به مؤمنی گشایشی دهد، خدا روز قیامت دلش را گشایش دهد .
(اصول کافی ، ج 3 ، ص 286)

پیامک439

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
بعد از انجام واجبات، کاری بهتر از ایجاد خوشحالی برای مؤمن ، نزدخداوند بزرگ نیست.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 347)

پیامک440

امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
أنَا قَتیلُ العَبَرَةِ لایَذکُرُنی مُؤمِنٌ إلّا استَعبَرَ؛
من کشته اشکم ؛ هر مؤمنی مرا یاد کند ، اشکش روان شود.
کامل الزیارات ، ص 215

پیامک441

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
إنّ اللّه‌َ لَیَتعَهّدُ عبدَهُ المؤمنَ بأنواعِ البلاءِ
خداوند بنده مؤمنش را به انواع بلا می‌نوازد.
الکافی : ج 2 ، ص 260 ، ح 2

پیامک442

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ بِشرَ المُؤمِنِ فِی وَجهِهِ ، وَ قُوَّتَهُ فِی دینِهِ وَ حُزنَهُ فِی قَلبِهِ
شادی مؤمن در چهره اوست ، قدرت وی در دینش، و اندوه او در دلش است.
(میزان الحکمه، ح 1721)

پیامک443

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلبَرَکةُ فی مالِ مَن آتَی الزَّکاةَ وَ واسَی المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاَقرَبینَ؛
برکت در مال کسی است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یاری رساند و به خویشاوندان کمک نماید.
(تحف العقول، ص 172)

پیامک444

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلمُؤمِنُ یأکلُ فی مِعاءٍ واحِدَةٍ وَ المُنافِقُ یأکلُ فی سَبعَةِ أمعاءٍ؛
مؤمن کم خوراک است و منافق پرخور.
(وسائل الشیعه، ج 24 ، ص 240)

پیامک445

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلبَرَکةُ فی مالِ مَن آتَی الزَّکاةَ وَ واسَی المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاَقرَبینَ؛
برکت در مال کسی است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یاری رساند و به خویشاوندان کمک نماید.
(تحف العقول، ص 172)

پیامک446

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
الله فی عَون المُومِن، مادامَ المُومِن فی عَون اَخیهِ؛
خداوند در پی یاری مومن است، تا وقتی که مومن در پی یاری برادر خویش است.
(بحار الانوار، ج74 ،ص322)

پیامک447

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ البَلاءَ لِلظّالِمِ اَدَبٌ وَ لِلمُؤمِنِ اِمتحانٌ وَ لِلانبیاءِ دَرَجَة وَ لِلاولیاءِ کرامَة؛
بلا برای ظالم مایه ادب، برای مؤمن آزمایش و برای پیامبران مایه ترفیع درجه و برای اولیا بزرگواری است.
(بحار الأنوار، ج 75، ص 127، ح 9 )

پیامک448

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلمُؤمِنُ یبدَأُ بِالسَّلامِ وَ المُنافِقُ یقُولُ:حَتّی یبدَا بی؛
مؤمن ابتدا سلام می کند و منافق منتظر سلام دیگران است
(کنزالعمّال، ح 778)

پیامک449

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
اَلمُؤمِنُ یحتاجُ إلی ثَلاثِ خِصالٍ: تَوفیقٍ مِنَ اللّه‌ِ وَواعِظٍ مِن نَفسِهِ وَقَبُولٍ مِمَّن ینصَحُهُ؛
مؤمن نیازمند سه چیز است: توفیقی از پروردگار، پند دهنده‌ای از درون خویش و پذیرش از نصیحت کنندگان.
(بحارالأنوار، ج 78، ص 358، ح 1)

پیامک450

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ المُؤمِنَ لَیسکنُ اِلَی المُؤمِنِ کما یسکنُ الظَّمانِ اِلَی الماءِ البارِدِ.
به راستی که مؤمن با برادر مؤمنش آرامش پیدا می کند، چنان که تشنه، با آب خنک آرامش می یابد.
(کافی، ج 2، ص 247)

پیامک451

امام کاظم (علیه السلام) فرمودند:
وَاللّه‌ِ ما اُعطِیَ مُومِنُ قَطَّ خَیرَ الدُّنیا وَالآخِرَةِ، اِلاّ بِحُسنِ ظَنِّهِ بِاللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ وَ رَجائِهِ لَهُ وَ حُسنِ خُلقِهِ وَالکفِّ عَنِ اغتیاب المُؤمِنینَ
به خدا قسم خیر دنیا و آخرت را به مؤمنی ندهند مگر به سبب حسن ظن و امیدواری او به خدا و خوش اخلاقی اش و خودداری از غیبت مؤمنان.
(بحارالأنوار، ج 6، ص 28، ح29)

پیامک452

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
المُومِنُ حَلِیمٌ لا یَجهَلُ، وَ اِن جُهِلَ عَلَیهِ یَحلُمُ، وَ لا یَظلِمُ وَ اِن ظُلِمَ غَفَرَ وَ لا یَبخَلُ وَ اِن بُخِلَ عَلَیهِ صَبَر
مومن بردباری است که بردباری اش از روی نادانی نیست و اگر با او از روی نادانی و حماقت رفتار شود او بردباری به خرج می دهد و به کسی ستم نمی کند و اگر به او ستمی شد می بخشاید و بخل نمی ورزد و اگر به او بخل ورزیده شد صبر پیشه می کند.
(جهاد با نفس، ح 36 )

پیامک453

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
نیةُ المُؤمِنِ خَیرٌ مِن عَمَلِهِ وَ نیةُ الکافِرِ شَرُّ مِن عَمَلِهِ وَ کلُّ عامِلٍ یعمَلُ عَلی نیتِهِ
نیت مؤمن بهتر از عمل او، و نیت کافر بدتر از عمل اوست و هر کس مطابق نیت خود عمل می کند.
(کافی، ج 2، ص 84 ، ح 2)

پیامک454

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
المُؤمِنُ دَعِبٌ لَعِبٌ، وَالمُنافِقُ قَطِبٌ غَضِبٌ
مؤمن شوخ و شنگ است، و منافق اخمو و عصبانی.
(تحف العقول، ص 49 )

پیامک455

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خَیرُ ما اُعطیَ الرَّجُلُ المُؤمِنُ خُلقٌ حَسَنٌ وَ شَرُّ ما اُعطِیَ الرَّجُلُ قَلبُ سوءٍ فی صورَةٍ حَسَنَةٍ
بهترین چیزی که به مؤمن داده شده خوش اخلاقی و بدترین چیزی که به انسان داده شده دلی بد در چهره‌ای زیباست.
(کنزالعمّال، ح 5170)

پیامک456

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خَیرُ ما اُعطیَ الرَّجُلُ المُؤمِنُ خُلقٌ حَسَنٌ وَ شَرُّ ما اُعطِیَ الرَّجُلُ قَلبُ سوءٍ فی صورَةٍ حَسَنَةٍ؛
بهترین چیزی که به مؤمن داده شده خوش اخلاقی و بدترین چیزی که به انسان داده شده دلی بد در چهره‌ای زیباست.
(کنزالعمّال، ح 5170)

پیامک457

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ایما مؤمن حافظ علی الصلوات المفروضة فصلاها لوقتها فلیس هذا من الغافلی؛ن
هر مؤمنی محافظت برنمازش نماید، و او را در وقتش به جا آورد، از انسانهای غافل شمرده نمی شود.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79 )

پیامک458

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
العَقلُ دَلیلُ المُؤمِن
عقل راهنمای مؤمن است.
(جهاد با نفس، ح 86)

پیامک459

امام حسن عسکری (علیه السلام) فرمودند:
ما أقبَحَ بِالمؤمِن أَن تَکوُن لَه رَغبَة تَذِلَهی
چه زشت است برای مؤمن دلبستگی به چیزی که او را خوار می کند.
(تحف العقول ، ص 520)

پیامک460

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
المؤمن یحتاج الی توفیق من الله ، و واعظ من نفسه ، و قبول ممن ینصحه
مؤمن نیاز دارد به توفیقی از طرف خدا ، و به پندگویی از طرف خودش ، و به پذیرش از کسی که او را نصیحت کند.
(تحف العقول ، ص 480)

پیامک461

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَا أقبَحَ بالمُؤمِن أن تَکونَ لَهُ رَغبَةٌ تُذِلُّهُی
برای مؤمن چقدر زشت است که میل و رغبتی داشته باشد که او را به ذلّت و خواری بکشاند.
(جهاد با نفس، ح 648)

پیامک462

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کانَ اَبی یَقولُ : اَنّه لَیسَ مَن عَبدَ مُومِن اِلّا وَ فِی قَلبِه نورانی نُورُ خیفَة و نُورُ رَجاءی لَو وُزِنَ هذا لَم یَزِد عَلی هذا وَ لَو وُزِنَ هذا لَو یَزِد عَلی هذای
پدرم می فرمودند: هیچ بنده ی مومنی نیست جز اینکه در قلب او دو نور وجود دارد: نور بیم و نور امیدی به گونه ای که اگر این با ان و آن با این سنجیده شود هیچ یک بر دیگری زیادتی ندارد.
(جهاد با نفس، ح 106)

پیامک463

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا ینْبَغی لِلْمُؤْمِنِ أنْ یجْلِسَ مَجْلِساً یعْصَی اللهُ فیهِ وَ لا یقْدِرُ عَلیَ تَغْییرِهِ؛
سزاوار نیست مؤمن در مجلسی بنشیند که در آن معصیت خدا می‌شود و او نمی‌تواند آن وضع را تغییر دهد.
(بحارالأنوار، ج71، ص199)

پیامک464

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
یاک و ما تعتذر منه ، فإن المؤمن لا یسیء و لا یعتذر، و المنافق کل یوم یسیء و یعتذر
حذر کن از مواردی که باید عذرخواهی کنی ، زیرا مؤمن نه کار زشتی انجام می دهد و نه به عذرخواهی می پردازد، اما منافق همه روزه بدی می کند، و به عذرخواهی می پردازد.
( بحار الانوار، ج 78، ص120 )

پیامک465

من أصعد إلی الله خالص عبادته، أهبط الله عزوجل إلیه أفضل مصلحته؛
پاداش خوشرویی در برابر مؤمن بهشت است و خوشرویی با دشمن ستیزه جو، انسان را از عذاب آتش باز می دارد.
(بحار الانوار ، ج 75 ، ص 401)

پیامک466

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
عبدٍ مُومن الّا وَ فی قَلبهِ نُورانِ نورُ خیفَةٍ و نُورُ رَجاء؛
هیچ بنده مومنی نیست جز این که در قلب او دو نور وجود دارد: نور بیم و نور امید.
(جهادالنفس،ح104)

پیامک467

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
عِزُّ الْمُؤمِنِ غِناهُ عَنِ النَّاسِ؛
عزّت مؤمن در بی‌نیازی او از مردم است.
(بحارالأنوار،ج75،ص 109،ح‌12)

پیامک468

امام جعفر صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَـن سَـرَّتـهُ حَسَـنَـتُـهُ وَ سَـاءَتـهُ سَیِِّـئَـتُـهُ فَـهُـوَ مُـؤمِـنًٌ؛
کسی که نیکو کاری اش او را شادمان کند و بدی اش وی را بد حال گرداند چنین کسی مومن است.
(جهادالنفس،ح765)

پیامک469

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
خُذِ الحِکمَه اَنَّی کانَت؛ فَاِنَّ الحِکمَه ضالَّه کُلِّ مُومِن
حکمت را هر کجا که یافتی فراگیر، زیرا حکمت گمشده هر مومن است.
(غررالحکم،ح3440)

پیامک470

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ما اَقبَحَ بِالمُومنِ اَن تَکونَ لَهُ رَغبةٌ تُذِلهُ
برای مومن چقدر زشت است که میل و رغبتی داشته باشد که او را به ذلت و خواری بکشاند.
(جهاد النفس،ص277)

پیامک471

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
اَلْمُومِنُ مِثْلُ کَفَّتی الْمیزانِ کُلَّما زیدَ فی ایمانِهِ زیدَ فی بَلائِهِ.
مومن همانند دو کفه ترازوست. هرگاه به ایمانش افزوده گردد، به بلایش نیز افزوده می گردد
( تحف العقول ص 408)

پیامک472

امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
المومن برکة علی المومن و حجة و علی الکافر
مومن برای مومن برکت و برای کافر، اتمام حجت است.
(تحف العقول، ص489)

پیامک473

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَلمُؤمِنُ بَشرُهُ فی وَجِهِهِ وَحُزنُهُ فی قَلبِهِ
شادی مومن در رخسار او و اندوهش در دل است.
(نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره325)

پیامک474

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:
مَن رَدَّ عَن عِرضِ اَخیهِ المُسلِمِ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ اَلبَتَّةَ
هرکس آبروی مؤمنی را حفظ کند، بدون تردید بهشت بر او واجب شود.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

پیامک475

امام رضا علیه السلام فرمودند:
مَـن فـرّج عن مـومـن فـرّج الله عَن قَلبه یـَوم القیمة؛
هر کس اندوه و مشکلی را از مومنی بر طرف نماید خداوند در روز قیامت انـدوه را از قلبش بر طرف سازد.
(اصول کافی، ج 3، ص 268)

پیامک476

حضرت امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
برای قلب مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست، پرخوری موجب دو چیز می شود:
1-سنگدلی
2-تحریک شهوت
مستدرک الوسایل، ج12، ص 94.

پیامک477

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که مؤمنی را بیازارد، بی گمان مرا آزرده است.
بحارالانوار، ج67، ص 72.

پیامک478

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که مؤمنی را اندوهناک سازد و سپس دنیا را به او بدهد، گناهش بخشوده نشود و در برابر آن پاداشی نبیند.
بحارالانوار، ج75، ص 150.

پیامک479

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مؤمن کسی است که نفسش از او در رنج و مردم از او درآسایش هستند.
کنزالعمال، ح 752.

پیامک480

مؤمن همیشه به یاد خداست، زیاد می اندیشد، بر نعمتها سپاسگذار و در بلا و مصیبت شکیباست.
غررالحکم، ح 1933.

پیامک481

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند سه خصلت به مؤمن عطا فرموده است: عزت در دنیا و دینش، رستگاری در آخرت و ابهت در دلهای همه ی مردم.
بحارالانوار، ج67، ص 71.

پیامک482

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن کسی است که در آمدش پاک و حلال باشد، اخلاقش نیکو، باطنش سالم و درست؛ زیادی مالش را انفاق کند و از زیاده گویی بپرهیزد.
بحارالانوار، ج2، ص 235.

پیامک483

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
هر مؤمنی که گرفتاری مومن تنگدستی را رفع کند، خداوند حوائج او را در دنیا و آخرت آسان و برآورده می سازد.
اصول کافی، ج2، ص200

پیامک484

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
سزاوار نیست مؤمن در مجلسی بنشیند که درآن معصیت خداوند می شود و او نمی تواند آن وضع راتغییر دهد.
اصول کافی، ج2، ص 374.

پیامک485

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن بعد از انجام واجبات، عملی محبوب تر از خوش اخلاقی نزد خدای تعالی نمی آورد.
اصول کافی، ج2، ص 100.

پیامک486

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آن مؤمن ایمانش کاملتر است، که اخلاقش نیکوتر باشد.
امالی شیخ طوسی، ص 140.

پیامک487

امام صادق (علیه السلام)می فرمایند:
مؤمن کسی است که در آمدش پاک و حلال باشد، اخلاقش نیکو، باطنش سالم و درست؛ زیادی مالش را انفاق کند و از زیاده گویی بپرهیزد.
بحارالانوار، ج2، ص 235.

پیامک488

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نفس مؤمن از او در رنج است اما مردمان از وی آسوده اند.
الحضان، ص 620.

پیامک489

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که مؤمنی را اندوهناک سازد و سپس دنیا را به او بدهد، گناهش بخشوده نشود و در برابر آن پاداشی نبیند.
بحارالانوار، ج75، ص 150.

پیامک490

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که مؤمنی را بیازارد، بی گمان مرا آزرده است.
بحارالانوار، ج67، ص 72.

پیامک491

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند :
هر مؤمنی که گرفتاری مومن تنگدستی را رفع کند، خداوند حوائج او را در دنیا و آخرت برآورده می سازد.
اصول کافی، ج2، ص200.

پیامک492

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
من سرمؤمنا فقد سرنی و من سرنی فقد سرالله؛
کسی که مؤمنی را شاد کند، مرا شاد کرده و کسی که مرا شاد کند خدا را شاد نموده است.
اصول کافی، ج2، ص188.

پیامک493

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مؤمن آیینه ی برادر مؤمن خویش است. در غیابش خیرخواهی او می کند و در حضورش، امور ناخوشایند را از او دور می کند.
بحارالانوار، ج74، ص 233.

پیامک494

قال الامام الصادق (علیه السلام):
المؤمن أخوا المؤمن عینه و دلیله و لا یخونه لا یظلمه و لا یغشه، و لا یعده عدة فیخلفه؛
مؤمن برادر مؤمن است، چشم او را راهنمای اوست. به او خیانت و ستم نمی کند، فریبش نمی دهد و وعده ای به او نمی دهد که به آن عمل نکند.
اصول کافی، ج2، ص 166.

پیامک495

مؤمن برادر تنی مؤمن است.
اصول کافی، ج2، ص 166.

پیامک496

امام علی (علیه السلام):
یا مُؤمِنُ اِنَّ هذَا الْعِلْمَ وَالاَْدَبَ ثَمَنُ نَفْسِکَ فَاجْتَهِدْ فی تَعَلُّمِها فَما یَزیدُ مِنْ عِلْمِکَ وَ اَدَبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وَ قَدْرِکَ، فَاِنَّ بِالْعِلْمِ تَهْتَدی اِلی رَبِّکَ؛
ای انسان با ایمان، در حقیقت این دانش و ادب، بهای توست، پس در آموختن آن بکوش، زیرا هرچه بر دانش و ادبت افزوده شود، بر ارج و بهای تو افزوده می‌شود، چرا که با دانش به سوی پروردگارت هدایت می‌شوی.
روضة الواعظین، ص 11.

پیامک497

امام صادق علیه‌السلام :
ثَلاثَةٌ اِنْ یَعْلَمُهنَّ الْمُؤمِنُ کانَتْ زیادَةً فی عُمُرِهِ وَ بَقاءَ النِّعْمَةِ عَلَیْهِ: تَطْویلُهُ فی رُکوعِهِ وَ سجودِهِ فی صلاتِهِ وَ تَطْویلُهُ لِجلوسِهِ عَلی طَعامِهِ اِذا اَطْعَمَ عَلی مائِدَتِهِ وَ اصْطِناعُهُ الْمَعْروفَ اِلی اَهْلِهِ؛
سه چیز است که اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهره‌مندی او از نعمت‌ها می‌شود: طول دادن رکوع و سجده، زیاد نشستن بر سر سفره‌ای که در آن دیگران را اطعام می‌کند و خوش رفتاری‌اش با خانواده.
کافی، ج 4، ص 49، ح 15.

پیامک498

امام رضا(علیه السلام)می فرمایند:
ان الإمامة زمام الدین، و نظام المسلمین و صلاح الدنیا، و عزالمؤمنین؛
امامت، زمام دین، رشته ی کار مسلمانان، صلاح و آبادانی دنیا و سرافرازی مؤمنان است.
اصول کافی، ج1، ص 200.

پیامک499

امام حسین (علیه السلام)می فرمایند:
بر هیچ چشم مؤمن به خدا روا نیست که ببیند خدا نافرمانی می شود و (چشم) خود را فرو ببندد مگر آن وضع را تغییر دهد.
تنبیه الخواطر/ج2/ص179.

پیامک500

حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
به راستی خداوند عزوجل دشمن می دارد مؤمن ناتوانی که دین ندارد. به آن حضرت عرض کردند: مؤمن ناتوانی که دین ندارد، کیست؟ فرمودند: کسی که نهی از منکر نکند.
وسایل الشیعه، ج11، ص397.

پیامک501

حضرت امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
المؤمن لایمضی علیه اربعین لیلة الا عرض له امر یحزنه یذکر به.
مؤمن چهل شب را سپری نمی کند جز آن که پیشامدی برایش شود که غمگینش سازد تا بدان وسیله متنبه گردد.
بحارالانوار/ج67/ص 211.

پیامک502

حضرت امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند:
مثل المؤمن مثل کفتی المیزان: کلما زید فی ایمانه زید فی بلائه، لیلقی الله عزوجل و لا خطیئة له.
مثل مؤمن مانند دو کفه ی ترازو است که هرچه برایمانش افزوده شود، بلایش فزونی گیرد تا با دامنی پاک از گناه خدای عزوجل را دیدار کند.
بحارالانوار/ج67/ص 243.

پیامک503

حضرت امام باقر(علیه السلام) می فرمایند:
انما یبتلی المؤمن فی الدنیا علی قدر دینه.
بدرستی که مؤمن در دنیا به اندازه ی دینداریش، مبتلا می شود.
اصول کافی/ج2/ص 253.

پیامک504

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
ان ابلاء للظالم ادب و للمؤمن امتحان و للانبیاء درجة.
بلاء برای ستمگر تأدیب، برای مؤمن امتحان و برای پیامبران مقام و درجه است.
بحارالانوار/ج67/ص 235.

پیامک505

امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
ایها مؤمن دمعت عیناه بقتل الحسین (علیه السلام) حتی یسیل علی خده، لواه الله بها فی الجنه عرفا یسکنها احقابا.
هر مؤمنی که چشمانش برای کشته شدن حسین (علیه السلام) گریان شود، به طوری که اشک بر گونه هایش سرازیر گردد، خداوند به سبب آن او را درغرفه های بهشتی جای دهد که روزگاران دراز در آن به سر برند.
ثواب الاعمال/ ج108.

پیامک506

حضرت رسول اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المؤمن الذی نفسه فی عناء، والناس فی راحة.
مؤمن کسی است که نفسش از او در رنج و مردم از او درآسایش هستند.
کنزالاعمال، ح 752.

پیامک507

حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) می فرمایند:
ان الله اعطی المؤمن ثلاث خصال: العز فی الدنیا و فی دینه و الفلح فی الاخرة و المهابة فی صدور العالمین؛
خداوند سه خصلت به مؤمن عطا فرموده است: عزت در دنیا و دینش، رستگاری در آخرت و ابهت در دلهای همه ی مردم.
بحارالانوار، ج67، ص 71.

پیامک508

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
مَنْ فَرَّجَ عَنْمُؤمِنٍ فَرَّجَ اللهُ وَعَنْ قَلْبِهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.
کسی که گره ازکارمؤمنی بگشاید وشادش کند، خداوند هم درروزقیامت ، کاربسته‌ی او را می‌گشاید.
اصول کافی ، ج2، ص200

پیامک509

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : علیکَ بالعلم ِفانّ العِلْم خلیلُ المؤمِنِ و الحلمَ وزیرُهُ والعقلَ دلیلُهُ و ... و الصّبر امیرُ جنودِهِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: برتو باد به فراگیری علم، همانا که علم دوست مؤمن است و بردباری وزیر او و عقل راهنمایش و عمل سرپرست او و رفق و مدارا پدر او و ملایمت با دیگران برادر او و صبر، امیر سپاهیان او است.
«نهج الفصاحه، ح 1961»

توسل و شفاعت

پیامک1

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
همانا، رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) حق شفاعت امت اش را دارد و ما، حق شفاعت شیعیان خودمان را داریم و شیعیان ما، حق شفاعت خویشان خود را دارند.
بحار الانوار 8: 38/16.

پیامک2

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یشفع الشّهید فی سبعین من اهله.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شهید هفتاد نفر از بستگان خود را شفاعت می کند.
«کنز العمال، ح 11119»

پیامک3

قال الامام الباقر ـ علیه السلام ـ : آلُ محمّدٍ ـ صلی الله علیه و آله ـ هُم حَبلُ اللهِ الذّی أمرَ بالاعتِصامِ به فَقالَ: و اعتَصِمُوا بحبلِ الله جمیعاّ و لاتَفرَّقُوا.
امام باقر ـ علیه السلام ـ فرمودند: اهل بیت پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ همان ریسمان الهی هستند که خداوند امر فرمود به آن چنگ زده و پناه ببرید، پس خداوند فرموده است: همگی به ریسمان خداوند چنگ زده و پراکنده نشوید.
«بحارالانوار، ج 24، ص 84»

پیامک4

قال الامام الصّادق ـ علیه السلام ـ : نَحنُ السَّبَبُ بَینکمُ و بینَ اللهِ عزّوجلّ .
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: ما (اهل بیت) سبب و وسیله خدا بین شما و پروردگار عزّوجلّ هستیم.
«بحار الانوار، ج 23، ص 10»

پیامک5

قال الامام علی ـ علیه السلام ـ : فی ذیلِ هذهِ الایة «وابْتَغوا الیهِ الوَسیلةَ» أنا وسیلَتُه.
امام علی ـ علیه السلام ـ در تفسیر این آیه شریفه که خداوند می فرماید: «و برای تقّرب به پروردگارتان وسیله بجوئید» فرمودند: من وسیله تقرب به خدا هستم.
«تفسیر المیزان، ج 5، ص 362»

پیامک6

قال الامام الصّادق ـ علیه السلام ـ : ما أحدٌ من الأوّلین و الآخرینَ الاّ و هُوَ یحتاجُ اِلی شَفاعَةِ محمّدٍ ـ صلی الله علیه و آله ـ یومَ القیامَةِ.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: هیچ کس از اولین و آخرین (مخلوقات) نیست مگر اینکه به شفاعت محمّد ـ صلی الله علیه و آله ـ در روز قیامت نیاز دارد.
«المحاسن، ج 1، ص 293»

پیامک7

قالَت فاطمة ـ سلام الله علیها ـ : أحمَدوا اللهَ الذّی لعظَمَتِهِ و نورِهِ یَبْتَغی مَن فی السَّمواتِ و الأرض إلیهِ الوسیلةُ و نَحنُ وسیلَتُه فی خَلقِهِ.
حضرت فاطمه زهراء ـ سلام الله علیها ـ فرمودند: حمد کنید پروردگار را که عظمت و نورش ایجاب می کند که اهل آسمان ها و زمین ( برای قرب به او ) وسیله بجویند و ما (اهل بیت) وسیله او در میان آفریدگانش هستیم.
«شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 86، ص 211»

پیامک8

قال الامام علی ـ علیه السلام ـ : أیّها النّاس، انّ اللهَ تعالی وَعَدَ نبیَّهُ محمّداً ـ صلی الله علیه و آله ـ الوسیلَةَ و ... وَ انَّ الوَسیلَةَ أعلی دَرَجِ الجنَّةِ .
امام علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: ای مردم خداوند تعالی به پیامبر خود حضرت محمّد ـ صلی الله علیه و آله ـ وعده درجه وسیله بودن را داده است، وعده خداوند راست است و او خلف وعده نمی کند بدانید که مقام وسیله بودن بالاترین درجات در بهشت است.
«الکافی، ج 8، ص 24»

پیامک9

قال الامام علی ـ علیه السلام ـ : اِنَّ أفضَلَ ما توسَّلَ بِهِ المُتَوَسَّلونَ إلی اللهِ سبحانَهُ: الایمانُ بِهِ و برسولهِ و الجهادُ فی سبیلهِ ... .
امام علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: برترین چیزی که متوسلان به خداوند سبحان می توانند به وسیله آن توسّل بجویند و (به خداوند نزدیک شوند) عبارت است از: ایمان به خدا و رسول او و جهاد در راه خدا ... .
«شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 7، ص 21»

پیامک10

قال الامام الصّادق ـ علیه السلام ـ : نَحنُ حَبْلُ اللهِ الذّی قال اللهُ تعالی: و اعتَصمِوا بحبلِ اللهِ جمیعاً و لا تَفرَّقوا.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: ما (اهل بیت) همان ریسمان الهی هستیم که خداوند تبارک و تعالی فرمودند: همگی به ریسمان الهی چنگ زنید و پراکنده نشوید.
«بحارالانوار، ج 24، ص 84»

پیامک11

قال الامام الهادی ـ علیه السلام ـ : ... و فازَ مَن تمسَّکَ بِکُم و أمِنَ مَن لَجأَ إلیکُم وَ سَلِمَ من صَدَّقَکُم و هُدِیَ مَن اعتصَم بکم ... .
امام هادی ـ علیه السلام ـ فرمودند: ... کسی که به شما (ائمه معصومین - علیهم السلام -) تمسّک نمود رستگار شد و آن کس که به شما پناه آورد، ایمنی یافت و کسی که شما را تصدیق نمود، به سلامت به سر منزل مقصود رسید و هر کس که به ریسمان شما چنگ زد، هدایت شد و کسی که از شما پیروی کرد، جایگاهش بهشت خواهد بود.
«مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره»

پیامک12

قال الامام السجاد ـ علیه السلام ـ فی مناجاةِ المتَوسّلین: الهی لیسَ لی وسیلَةٌ اِلیکَ الاّ عواطِفُ رأفتکَ و لا لی ذریعَةٌ الیکَ الاّ عواطفُ رحمتِکَ و شَفاعَةُ نبیِّکَ نبیّ الرحّمةِ ... .
امام سجاد ـ علیه السلام ـ در مناجات متوسلین می فرماید: خداوندا، من وسیله ای در درگاهت ندارم مگر عواطف محبت آمیز تو و دست آویزی جهت رسیدن به تو ندارم مگر عطاهای رحمتِ تو و شفاعت پیغمبرت، که نبیّ رحمت و نجات دهنده امّت از گمراهی است، پس این دو را سبب رسیدن من به مغفرت و آمرزش خود قرار ده و وسیله ای جهت دست یافتن به خشنودی و رضای خود بگردان.
«بحار الانوار، ج 91، ص 149»

پیامک13

قال رسول اللّه ـ صلی الله علیه و آله ـ : الوسیلَةُ دَرجَةٌ عندَاللهِ لیسَ فَوقَها دَرجَةٌ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: وسیله درجه ای است نزد خداوند که بالاتر از آن درجه ای نیست.
«کنز العّمال، ح 3907»

پیامک14

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : شَفاعتی لأمتّی مَن أحبَّ أَهل بیتی.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: شفاعت من شامل آن کسی از امتم می شود که اهل بیت مرا دوست داشته باشد.
«کنز العمّال، ح 57»

پیامک15

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : إنّ الله أعطانی مسألَةً، فَأخَّرتُ مَسْألتی لشَفاعَةِ المؤمنینَ مِنْ اُمَّتی یوم القیامَةِ، فَفعل ذلک.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: خداوند به من فرمود از او خواهش و درخواستی داشته باشم، اما من درخواست خود را برای شفاعت مؤمنان از امتم در روز قیامت به تأخیر انداختم و خداوند پذیرفت.
«بحار الانوار، ج 8، ص 36»

پیامک16

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : الشّفُعاءُ خَمسَةٌ: القُرآنُ و الّرحِمُ و الأمانَةُ و نَبُیّکُم و اهلُ بیتِهِ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: شفاعت کنندگان (روز قیامت) پنج گروهند: قرآن، خویشاوند، امانت، پیغمبر شما و خاندان و اهل بیت او.
«بحار الانوار، ج 8، ص 43»

پیامک17

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ یقول: انّ الله عزّوجلّ یقول: ... ألا فاعلَمُوا اِنّ اَکرَمَ الخَلقِ علی و أفضلُهُم لَدیَّ محمّدٌ و أخُوهُ علیٌ و من بعدِهُمِ الأئمةُ الذّینَ هم الوسائل الیَّ ... .
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: خداوند عزّوجلّ می فرماید: ای بندگان من آیا چنین نیست کسی که حاجات بزرگی از شما می خواهد و شما حوائج او را بر نمی آورید مگر این که در نزد شما کسی را که محبوب ترین مردم پیش شماست شفیع قرار دهد، آن گاه حاجات او را به خاطر آن شفیع بر می آورید؟ اکنون آگاه باشید و بدانید که محبوب ترین خلق و افضل آنان نزد من، محمّد و برادر او علی و امامان پس از وی هستند. اینان وسیله های مردم به سوی من هستند. بدانید هر کس حاجتی دارد و نفعی را طالب است و یا آن که دچار حادثه ای بس صعب و زیان بار گردیده و رفع آنرا می خواهد، باید مرا به محمّد و آل طاهرینش بخواند تا به بهترین وجه، حاجات او را برآورم.
«بحارالانوار، ج 94، ص 22»

پیامک18

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : الأئمِةُ مِن وُلدِ الحسَینِ مَن أطاعَهُم فَقَد أطاعَ اللهَ ... وَ هُمُ العروَة الوُثقی و هُمُ الوسیلَةُ الی اللهِ عزّوجّل .
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: امامان از نسل حسین هستند، هر که آنان را اطاعت کند پس به تحقیق اطاعت خدا را نموده است و هر کس از آنان نافرمانی نماید، نافرمانی خدا را نموده است. آنان دستگیره محکم و وسیله تقّرب به خداوند عزّوجلّ می باشند.
«سفینة البحار، ج10، ص 295»

پیامک19

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِنَّ فاطمةَ لتشفع یومَ القیامةِ فیمن اَحَبَّها و تَولّاها و احبَّ ذُرِّیتها و تولّاهم و یَشْفَعُها الله فیهم و یدْخلُهم الجنةَ بِشفاعَتها.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: همانا فاطمه در روز قیامت برای کسی که محب و دوست دار او و فرزندانش باشد، شفاعت می کند و خداوند شفاعت او را در مورد این افراد می پذیرد و آنها را با شفاعت او وارد بهشت می کند.
«القطره من بحار مناقب النبی و العترة، ج 2، ص 189»

پیامک20

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
صِنفانِ لا تَنالُهُما شَفاعَتی : سُلطانٌ غَشومٌ عَسُوفٌ ، وغالٍ فی الدِّینِ مارِقٌ مِنهُ غیرُ تائبٍ ولانازعٍ .
دو دسته‌اند که شفاعت من به آنها نمی‌رسد : فرمانروای سرکش و ستمگر و کسی که در دین غلوّ ورزد و از دین بیرون رود و از این عمل خود توبه نکند و دست نکشد .
قرب الإسناد : 64 / 204 منتخب میزان الحکمة : 432

پیامک21

امام رضا(سلام الله علیه):
ما زارَنی أحَدٌ مِن أَولیائی عارِفاً بِحَقّی إلّا شُفِّعتُ فِیهِ یَومَ الْقیامَةِ؛
هر یک از دوستانم مرا با شناخت حقّم زیارت نمی‌کند مگر این که در روز قیامت، شفاعتم از او پذیرفته می‌شود.
وسائل الشیعة، ج 13، ص 552

پیامک22

امام صادق(سلام الله علیه):
وتَدخُلُ بِشَفاعَتِها شِیعَتی الْجَنَّةَ بِأجمَعِهِم؛
همه شیعیان من با شفاعت او (حضرت معصومه(س)) وارد بهشت خواهند شد.
بحارالأنوار، ج 60، ص 216

پیامک23

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«... یا فاطمة ابشری فلک عندالله مقام محمود تشفعین فیه لمحبیک وشیعتک؛
ای فاطمه علیها السلام مژده باد! که در پیشگاه خدا مقامی شایسته داری که در آن مقام برای دوستان و شیعیانت شفاعت می کنی .»
بحارالانوار، ج 76، ص 359 .

پیامک24

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
لا یَنالُ شَفاعَتَنا مَن استَخَفَّ بِالصَّلاةِ؛
هرکس نماز را سبک بشمارد ، بشفاعت ما دست نخواهد یافت.
فروع کافی، ج3، ص270

پیامک25

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا یَنالُ شَفاعَتی مَن اَخَّرَ الصَّلوةَ بَعدَ وَقتِها؛
کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، (فردای قیامت) به شفاعت من نخواهدرسید.
بحارالانوار، ج،83، ص20

پیامک26

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
آسایش و راحتی، کامیابی و رستگاری و پیروزی، برکت و گذشت و تندرستی و عافیت، بشارت و خرّمی و رضایتمندی، قرب و خویشاوندی، یاری و پیروزی و توانمندی، شادی و محبّت، از سوی خدای متعال، بر کسی باد که علی بن ابی طالب را دوست بدارد، ولایت او را بپذیرد، به او اقتدا کند، به برتری او اقرار نماید، و امامانِ پس از او را به ولایت بپذیرد. بر من است که آنان را در شفاعتم وارد کنم. بر پروردگار من است که خواسته مرا درباره آنان اجابت کند. آنان پیروان من هستند و هر که از من پیروی کند، از من است.
بحارالأنوار، ج 27، ص 92

پیامک27

قال الصادق علیه السلام:
من زارالحسین علیه السلام یوم عاشورا وجبت له الجنة؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس که امام حسین علیه السلام را در روز عاشورا زیارت کند بهشت بر او واجب می‌شود.
اقبال الاعمال، ص ???

پیامک28

قال الصادق - علیه السلام -:
یابنی ! انه لاینال شفاعتنا من استخف بالصلوة ؛
ای فرزندم هرکس نماز را سبک بشمارد به شفاعت ما دست نخواهد یافت.
(وسائل الشیعه ج 3، ص 16).

پیامک29

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
المؤ ذنون امناء المؤ منین علی صلاتهم و صومهم و لحومهم و دمائهم لا یساءلون الله - عز و جل - شیئا الا اعطاهم و لایشفعون فی شی ء الا شفعوا؛
اذان گویان امانتداران مؤ منان بر نماز و روزه شان و خون و گوشتشان چیزی از خداوند درخواست نمی کنند، مگر اینکه خداوند به آنها عطا می کند و در مورد چیزی هم شفاعت نمی کنند، مگر اینکه شفاعتشان را خداوند می پذیرد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 124)

پیامک30

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اذن محتسبا یرید بذلک وجه الله - عز و جل - اعطاه الله ثواب اربعین الف شهید و اربعین الف صدیق و یدخل فی شفاعته اربعین الف مسی ء من امتی الی الجنة ؛
کسی که اذان بگوید، و به خداوند توجه داشته باشد، خداوند به او ثواب چهل هزار شهید و چهل هزار راستگو را عطا می کند و چهل هزار از امت گنهکاران شامل شفاعتش گردیده و داخل بهشت می شوند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 130)

پیامک31

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
فی مرضه الذی توفی فیه و اغمی علیه ثم افاق فقال : لاینال شفاعتی من اخر الصلاة بعد وقتها ؛
پیامبر (ص ) در بیماری که به علت آن رحلت فرمودند بیهوش شدند، و در چند لحظه ای از بیهوشی به هوش آمدند و فرمودند: شفاعت من به کسی نمی رسد که نماز را از (اول ) وقت خودش به تاخیر اندازد.
(بحارالانوار، ج 83، ص 20)

پیامک32

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
لا ینال شفاعتی من اخر الصلاة المفروضة بعد وقتها ؛
(فردای قیامت ) شفاعت من به کسی که نماز واجب را تا پس از وقت آن به تاءخیراندازد، نخواهد رسید.
(امالی صدوق ، ص 326)

پیامک33

قال الصادق - علیه السلام -:
ان شفاعتنا لاتنال مستخفا بالصلاة ؛
همانا شفاعت ما به کسی که نمازش را سبک بشمارد، نمی رسد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 227)

پیامک34

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة شفیع بینه و بین ملک الموت ؛
نماز شفیع نمازگزار در نزد ملک الموت است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 232)

پیامک35

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا التَبَسَت علَیکُمُ الاُمورُ کَقِطَعِ اللَّیلِ المُظلِمِ فعلَیکُم بالقرآنِ ؛ فإنّهُ شافِعٌ مُشَفَّعٌ وماحِلٌ مُصَدَّقٌ ، مَن جَعَلَهُ أمامَهُ قادَهُ إلَی الجَنّةِ ، ومَن جَعَلَهُ خَلفَهُ ساقَهُ إلَی النارِ ؛
هر گاه کارها همچون پاره‌های شب تار بر شما تاریک و شبهه‌ناک شد ، به قرآن روی آورید؛ زیرا قرآن شفیعی است که شفاعتش پذیرفته است و شاکی و خصمی است که شکایتش قبول می‌شود . هر که قرآن را فرا رویِ خود قرار دهد ، او را به سوی بهشت کشاند و هر که آن را پشت سر خویش نهد ، به سوی دوزخش براند .
نوادر الراوندیّ : 21 ، 22

پیامک36

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نعم الشّفیع القرآن لصاحبه یوم القیمه؛
چه نیکو شفیعی است قرآن در روز قیامت برای کسی که قرآن خوانده باشد.
نهج الفصاحه

پیامک37

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کذب بالشّفاعه لم ینلها یوم القیمه؛
هر که شفاعت را دروغ شمارد روز قیامت از آن بی نصیب ماند.
نهج الفصاحه

پیامک38

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : إذا حُشِرْتُ یَوْمَ الْقِیامَةِ، أشْفَعُ عُصاةَ أُمَّةِ النَّبی ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند: هنگامی که در روز قیامت برانگیخته و محشور شوم، خطاکاران امّت پیامبر - صلی الله علیه وآله وسلم -، را شفاعت می نمایم.
احقاق الحقّ، ج 19، ص 129

پیامک39

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لا ینال شفاعتی من اخر الصلوة بعد وقتها؛
کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، (فردای قیامت) به شفاعت من نخواهدرسید.
( بحار الانوار، ج ,83 ص 20 )

پیامک40

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة شفیع بینه و بین ملک الموت؛
نمازشفیع نمازگزار در نزد ملک الموت است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 232 )

پیامک41

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقت شفاعتی لمن اعان ذریتی بیده ولسانه و ماله؛
حق کسی که ذریه مرا به دست وزبان ومالش یاری کرد، آن است که من اورا شفاعت کنم.
مستدرک الوسائل، ج12،ص 376

پیامک42

مام علی (علیه السلام) فرمودند:
لَا شَفیعَ اَنجَحُ مِنَ التَّوبَه
هیچ شفاعت کننده ای پیروزمندتر از توبه نیست.
( جهاد النفس، ح 460 )

پیامک43

حضرت امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذ کان یوم القیامه بعث الله عزوجل العالم و العابد، فاذا وقف بین یدی الله عزوجل قیل للعابد: انطلق الی الجنه، و قیل للعالم: فق، تشفع للناس بحسن تا دیبک لهم.
چون روز قیامت شود، خدای عزوجل عالم و عابد را برانگیزد. چون آن دو در پیشگاه خدای عزوجل بایستند، به عابد گفته شود: به بهشت برو و به عالم گفته شود: بایست و بسبب آن که مردم را نیکو تربیت کردی، شفاعتشان کن.
علل الشرایع/ 394.

پیامک44

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
من زارنا مما تنا فکانما زارنا فی حیاتنا.
هر کس پس از مردنمان ما را زیارت کند، چنان است که ما را در زمان حیاتمان زیارت کرده باشد.
بحارالانوار، ج100، ص 124.

پیامک45

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند: چ
من اتانی زائرا کنت شفیعه یوم القیامه.
هر که به زیارت من بیاید در روز قیامت شفیع او باشم.
بحارالانوار، ج100، ص 142.

پیامک46

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لا تَسْتَخِفُّوا بِفُقَرا شِیعَةِ عَلِیٍّ (ع) فَاِنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ یَشْفَعُ فی مِثْلِِ رَبِیعَة وَ مُضْرٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: فقیران از شیعیان علی - علیه السلام - را خوار و سبک نشمارید که همانا یک نفر از آنها به اندازه قبیله ربیعه و مضر را شفاعت خواهد نمود.
«مشکاة الانوار، ص 556»

غدیر

پیامک1

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
العجب یا حفص لما لقی علی بن ابی طالب!! انه کان له عشرة الاف شاهد لم یقدر علی اخذ حقه و الرجل یاخذ حقه بشاهدین.
ای حفص! شگفتا از آنچه علی بن ابی طالب(علیه السلام) با آن مواجه شد! او با ده هزار شاهد و گواه (در روز غدیر) نتوانست حق خود را بگیرد، در حالی که شخص با دو شاهد حق خود را می گیرد.
بحار الانوار: 37، 140.

پیامک2

عن جعفر، عن ابیه(صلی الله علیه و آله و سلم) قال: ان ابلیس عدوالله رن اربع رنات: یوم لعن، و یوم اهبط الی الارض،و یوم بعث النبی(صلی الله علیه و آله و سلم) و یوم الغدیر.
امام باقر(علیه السلام) از پدر بزرگوارشان، امام صادق(علیه السلام) نقل کردند که فرمودند:
شیطان دشمن خدا چهار بار ناله کرد: روزی که مورد لعن خدا واقع شد و روزی که به زمین هبوط کرد و روزی که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) مبعوث شد و روز عید غدیر.
قرب الاسناد: 10.

پیامک3

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
بنی الاسلام علی خمس: الصلوة و الزکوة و الصوم و الحج و الولایة و لم یناد بشی ء ما نودی بالولایة یوم الغدیر.
اسلام بر پنج پایه استوار شده است: نماز، زکات، روزه، حج و ولایت و به هیچ چیز به اندازه آنچه در روز غدیر به ولایت تاکید شده، ندا نشده است.
کافی 2، 21، ح 8.

پیامک4

عن ابی سعید قال: لما کان یوم غدیر خم امر رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) منادیا فنادی: الصلوة جامعة، فاخذ بید علی(علیه السلام) و قال: اللهم من کنت مولاه فعلی مولاه،اللهم وال من والاه، و عاد من عاداه.
ابو سعید گوید: در روز غدیر خم رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) دستور داد: منادی ندا دهد که: برای نماز جمع شوید. بعد دست علی(علیه السلام) را گرفتند و بلند کردند و فرمودند:
خدایا کسی که من مولای اویم پس علی هم مولای اوست، خدایا دوست بدار کسی را که علی را دوست بدارد و دشمن بدار کسی را که با علی دشمنی کند.
بحارالانوار 37: 112، ح 4.

پیامک5

امام رضا(علیه السلام) فرمودند:
... و هو یوم التهنئة یهنئ بعضکم بعضا،فاذا لقی المؤمن اخاه یقول: «الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیر المؤمنین و الائمة(علیه السلام) » و هو یوم التبسم فی وجوه الناس من اهل الایمان...
عید غدیر روز تبریک و تهنیت است. هر یک به دیگری تبریک بگوید، هر وقت مؤمنی برادرش را ملاقات کرد، چنین بگوید: «حمد و ستایش خدایی را که به ما توفیق چنگ زدن به ولایت امیرمؤمنان و پیشوایان عطا کرد» آری عید غدیر روز لبخند زدن به چهره مردم با ایمان است...
اقبال: 464.

پیامک6

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
صیام یوم غدیر خم یعدل صیام عمر الدنیا لو عاش انسان ثم صام ما عمرت الدنیا لکان له ثواب ذلک.
روزه روز غدیر خم با روزه تمام عمر جهان برابر است. یعنی اگر انسانی همیشه زنده باشد و همه عمر را روزه بگیرد، ثواب او به اندازه ثواب روزه عید غدیر است.
وسائل الشیعه 7: 324، ح 4.

پیامک7

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
و من صلی فیه رکعتین ای وقت شاء و افضله قرب الزوال و هی الساعة التی اقیم فیها امیرالمؤمنین(علیه السلام) بغدیر خم علما للناس و... کان کمن حضر ذلک الیوم...
کسی که در روز عید غدیر هر ساعتی که خواست، دو رکعت نماز بخواند و بهتر اینست که نزدیک ظهر باشد که آن ساعتی است که امیرالمؤمنین(علیه السلام) در آن ساعت در غدیر خم به امامت منصوب شد، (هر که چنین کند) همانند کسی است که در آن روز حضور پیدا کرده است...
وسائل الشیعه 5: 225، ح 2.

پیامک8

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
انه تستحب الصلوة فی مسجد الغدیرلان النبی(صلی الله علیه و آله و سلم) اقام فیه امیر المؤمنین(علیه السلام) و هو موضع اظهرالله عزوجل فیه الحق.
نماز خواندن در مسجد غدیر مستحب است، چون پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در آنجا امیرمؤمنان(علیه السلام) را معرفی و منصوب کرد. و آنجایی است که خدای بزرگ، حق را آشکار کرد.
وسائل الشیعه 3: 549.

پیامک9

امام رضا(علیه السلام) فرمودند:
من زار فیه مؤمنا ادخل الله قبره سبعین نورا و وسع فی قبره و یزور قبره کل یوم سبعون الف ملک ویبشرونه بالجنة.
کسی که در روز (غدیر) مؤمنی را دیدار کند، خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد می کند و قبرش را توسعه می دهد و هر روز هفتاد هزار فرشته قبر او را زیارت می کنند و او را به بهشت بشارت می دهند.
اقبال الاعمال: 778.

پیامک10

عن مولانا ابی الحسن علی بن محمد(علیه السلام) قال لابی اسحاق: و یوم الغدیر فیه اقام النبی(صلی الله علیه و آله و سلم) اخاه علیا علما للناس و اماما من بعده،[قال] قلت: صدقت جعلت فداک، لذلک قصدت، اشهد انک حجة الله علی خلقه.
امام هادی(علیه السلام) به ابواسحاق فرمودند:
در روز غدیر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) برادرش علی(علیه السلام) را بلند کرد و به عنوان پرچمدار (و فرمانده) مردم و پیشوای بعد از خودش معرفی کرد.
ابواسحاق گفت: عرض کردم، فدایت شوم راست فرمودی. به خاطر همین به زیارت و دیدار شما آمدم، گواهی می دهم که تو حجت خدا بر مردم هستی.
وسائل الشیعه 7: 324، ح 3.

پیامک11

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
والعمل فیه یعدل ثمانین شهرا، و ینبغی ان یکثر فیه ذکر الله عزوجل، والصلوة علی النبی(صلی الله علیه و آله و سلم) ، ویوسع الرجل فیه علی عیاله.
ارزش عمل در آن روز (عید غدیر) برابر با هشتاد ماه است، و شایسته است آن روز ذکر خدا و درود بر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) زیاد شود، و مرد، بر خانواده خود توسعه دهد.
وسائل الشیعه 7: 325، ح 6.

پیامک12

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عودوا رحمکم الله بعد انقضاء مجمعکم بالتوسعة علی عیالکم، والبر باخوانکم والشکر لله عزوجل علی ما منحکم، واجتمعوا یجمع الله شملکم، و تباروا یصل الله الفتکم، و تهانؤا نعمة الله کما هنا کم الله بالثواب فیه علی اضعاف الاعیاد قبله و بعده الا فی مثله...
بعد از پایان گردهم آیی خود (در روز غدیر) به خانه برگردید، خدا بر شما رحمت فرستد. به خانواده خود گشایش و توسعه دهید، به برادران خود نیکی کنید، خداوند را بر این نعمت که شما را بخشیده است، سپاس گزارید، متحد شوید تا خدا به شما وحدت بخشد، نیکویی کنید تا خدا دوستیتان را پایدار کند، به همدیگر نعمت خدا را تبریک بگوئید، همانطور که خداوند در این روز با چندین برابر عیدهای دیگر پاداش دادن به شما تبریک گفته، این گونه پاداشها جز در روز عید غدیر نخواهد بود.
بحارالانوار 97: 117.

پیامک13

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
انه یوم عید و فرح و سرورو یوم صوم شکرا لله تعالی.
عید غدیر، روز عید و خوشی و شادی است و روز روزه داری به عنوان سپاس نعمت الهی است.
وسائل الشیعه 7: 326، ح 10.

پیامک14

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... و لدرهم فیه بالف درهم لاخوانک العارفین،فافضل علی اخوانک فی هذا الیوم و سر فیه کل مؤمن و مؤمنة.
یک درهم به برادران با ایمان و معرفت، دادن در روز عید غدیر برابر هزار درهم است، بنابراین در این روز به برادرانت انفاق کن و هر مرد و زن مؤمن را شاد گردان.
مصباح المتهجد: 737.

پیامک15

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... هو یوم عبادة و صلوة و شکر لله و حمد له،و سرور لما من الله به علیکم من ولایتنا،و انی احب لکم ان تصوموه.
عید غدیر، روز عبادت و نماز و سپاس و ستایش خداست و روز سرور و شادی است به خاطر ولایت ما خاندان که خدابر شما منت گذارد و من دوست دارم که شما آن روز را روزه بگیرید.
وسائل الشیعه 7: 328، ح 13.

پیامک16

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... تذکرون الله عز ذکره فیه بالصیام والعبادة والذکر لمحمد و آل محمد، فان رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) اوصی امیرالمؤمنین ان یتخذ ذلک الیوم عیدا، و کذلک کانت الانبیاء تفعل، کانوا یوصون اوصیائهم بذلک فیتخذونه عیدا.
در روز عید غدیر، خدا را با روزه و عبادت و یاد پیامبر و خاندان او یادآوری کنید، زیرا رسول خدا به امیرالمؤمنین سفارش کرد که آن روز را عید بگیرد، همین طور پیامبران هم به جانشینان خود سفارش می کردند که آن روز را عید بگیرند، آنان هم چنین می کردند.
وسائل الشیعه 7: 327، ح 1.

پیامک17

روی الحسن بن راشد عن ابی عبد الله(علیه السلام) قال: قلت: جعلت فداک، للمسلمین عید غیرالعیدین؟ قال: نعم، یا حسن! اعظمهما و اشرفهما، قال: قلت له: و ای یوم هو؟ قال: یوم نصب امیرالمؤمنین(علیه السلام) فیه علما للناس. قلت له: جعلت فداک وما ینبغی لنا ان نصنع فیه؟ قال: تصومه یا حسن و تکثر الصلوة علی محمد و آله فیه و تتبرا الی الله، ممن ظلمهم،فان الانبیاء کانت تامر الاوصیاء بالیوم الذی کان یقام فیه الوصی ان یتخذ عیدا.
حسن بن راشد گوید: به امام صادق(علیه السلام) گفتم: آیا مسلمانان بجز آن دو عید، عید دیگری هم دارند؟ فرمودند: بله، بزرگترین و بهترین عید. گفتم: کدام روز است؟ فرمودند: روزی که امیرمؤمنان بعنوان پرچمدار مردم منصوب شد.
گفتم: فدایت شوم در آن روز سزاوار است، چه کنیم؟ فرمودند: روزه بگیر و درود برمحمد و آل او بفرست و از ستمگران به آنان برائت بجوی، زیرا پیامبران به جانشینان دستور می دادند که روزی را که جانشین انتخاب می شود، عید بگیرند.
مصباح المتهجد: 680.

پیامک18

عن امیر المؤمنین(علیه السلام) قال:
... فکیف بمن تکفل عددا من المؤمنین والمؤمنات وانا ضمینه علی الله تعالی الامان من الکفر والفقر؛
امیر مؤمنان(علیه السلام) فرمودند:
... چگونه خواهد بود حال کسی که عهده دار هزینه زندگی تعدادی از مردان و زنان مؤمن (در روز غدیر) باشد، در صورتی که من پیش خدا ضامنم که از کفر و تنگدستی در امان باشد.
وسائل الشیعه 7: 327.

پیامک19

عن امیر المؤمنین(علیه السلام) قال:
... اذا تلاقیتم فتصافحوا بالتسلیم و تهابوا النعمة فی هذا الیوم، و لیبلغ الحاضر الغائب، والشاهد الباین، ولیعد الغنی الفقیر والقوی علی الضعیف امرنی رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) بذلک.
امیر المؤمنین(علیه السلام) (در خطبه روز عید غدیر) فرمودند:
وقتی که به همدیگر رسیدید همراه سلام، مصافحه کنید، و در این روز به یکدیگر هدیه بدهید، این سخنان را هر که بود و شنید، به آن که نبود برساند، توانگر به سراغ مستمند برود، و قدرتمند به یاری ضعیف، پیامبر مرا به این چیزها امر کرده است.
وسائل الشیعه 7: 327.

پیامک20

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... و انه الیوم الذی اقام رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) علیا(علیه السلام) للناس علما و ابان فیه فضله و وصیه فصام شکرا لله عزوجل ذلک الیوم و انه لیوم صیام و اطعام و صلة الاخوان و فیه مرضاة الرحمن، و مرغمة الشیطان.
عید غدیر، روزی است که رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) علی(علیه السلام) را بعنوان پرچمدار برای مردم برافراشت و فضیلت او را در این روز آشکار کرد و جانشین خود را معرفی کرد، بعد بعنوان سپاسگزاری از خدای بزرگ آن روزه را روزه گرفت و آن روز، روز روزه داری و عبادت و طعام دادن و به دیدار برادران دینی رفتن است. آنروز روز کسب خشنودی خدای مهربان و به خاک مالیدن بینی شیطان است.
وسائل الشیعه 7: 328، ضمن حدیث 12.

پیامک21

قال رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم):
یا معشر المسلمین لیبلغ الشاهد الغائب، اوصی من آمن بی و صدقنی بولایة علی، الا ان ولایة علی ولایتی و ولایتی ولایة ربی، عهدا عهده الی ربی و امرنی ان ابلغکموه.
رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) (در روز غدیر) فرمودند:
ای مسلمانان! حاضران به غایبان برسانند: کسی را که به من ایمان آورده و مرا تصدیق کرده است، به ولایت علی سفارش می کنم، آگاه باشید ولایت علی، ولایت من است و ولایت من، ولایت خدای من است. این عهد و پیمانی بود از طرف پروردگارم که فرمانم داد تا به شما برسانم.
بحارالانوار 37: 141، ح 35.

پیامک22

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اذا کان یوم القیامة زفت اربعة ایام الی الله عز و جل کما تزف العروس الی خدرها: یوم الفطر و یوم الاضحی و یوم الجمعة و یوم غدیر خم.
هنگامی که روز قیامت برپا شود چهار روز بسرعت به سوی خدا می شتابند همان طور که عروس به حجله اش بسرعت می رود.
آن روزها عبارتند از: روز عید فطر و قربان و جمعه و روز غدیر خم.
اقبال سید بن طاووس: 466.

پیامک23

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... و یوم غدیر بین الفطر والاضحی و یوم الجمعة کالقمر بین الکواکب.
... روز غدیر خم در میان روزهای عید فطر و قربان و جمعه همانند ماه در میان ستارگان است.
اقبال سید بن طاووس: 466.

پیامک24

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
والله لو عرف الناس فضل هذا الیوم بحقیقته لصافحتهم الملائکة فی کل یوم عشر مرات... وما اعطی الله لمن عرفه ما لایحصی بعدد.
به خدا قسم اگر مردم فضیلت واقعی «روز غدیر» را می شناختند، فرشتگان روزی ده بار با آنان مصافحه می کردند و بخششهای خدابه کسی که آن روز را شناخته، قابل شمارش نیست.
مصباح المتهجد: 738.

پیامک25

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ان هذا یوم عظیم الشان،فیه وقع الفرج، ورفعت الدرج و وضحت الحجج وهو یوم الایضاح والافصاح من المقام الصراح،ویوم کمال الدین و یوم العهد المعهود...
امروز (عید غدیر) روز بس بزرگی است. در این روز گشایش رسیده و منزلت (کسانی که شایسته آن بودند) بلندی گرفت و برهان های خدا روشن شد و از مقام پاک با صراحت سخن گفته شد و امروز روز کامل شدن دین و روز عهد و پیمان است.
بحارالانوار، 97: 116.

پیامک26

امام رضا(علیه السلام) فرمودند:
حدثنی ابی، عن ابیه(علیه السلام) قال: ان یوم الغدیر فی السماءاشهر منه فی الارض.
پدرم به نقل از پدرش (امام صادق(علیه السلام) ) نقل کرد که فرمودند: روز غدیر در آسمان مشهورتر از زمین است.
مصباح المتهجد: 737.

پیامک27

عن عمار بن حریز قال دخلت علی ابی عبد الله(علیه السلام) فی یوم الثامن عشر من ذی الحجة فوجدته صائما فقال لی:
هذا یوم عظیم عظم الله حرمته علی المؤمنین و اکمل لهم فیه الدین و تمم علیهم النعمة و جدد لهم ما اخذ علیهم من العهد والمیثاق.
عمار بن حریز گوید: روز هجدهم ماه ذیحجه خدمت امام صادق(علیه السلام) رسیدم و آن حضرت را روزه یافتم. امام به من فرمودند:
امروز، روز بزرگی است، خداوند به آن عظمت داده و آن روز دین مؤمنان را کامل ساخت و نعمت را بر آنان تمام نمود و عهد و پیمان قبلی را تجدید کرد.
مصباح المتهجد: 737.

پیامک28

قیل لابی عبد الله(علیه السلام) : للمؤمنین من الاعیاد غیر العیدین و الجمعة؟ قال: نعم لهم ما هو اعظم من هذا، یوم اقیم امیرالمؤمنین(علیه السلام) فعقد له رسول الله الولایة فی اعناق الرجال والنساء بغدیر خم.
به امام صادق(علیه السلام) گفته شد: آیا مؤمنان غیر از عید فطر و قربان و جمعه عید دیگری دارند؟ فرمودند:
آری، آنان عید بزرگتر از اینها هم دارند و آن روزی است که امیرالمؤمنین(علیه السلام) در غدیر خم بالا برده شد و رسول خدا مساله ولایت را بر گردن زنان و مردان قرار داد.
وسائل الشیعه، 7: 325، ح 5.

پیامک29

عن الصادق(علیه السلام) قال:
هو عید الله الاکبر،و ما بعث الله نبیا الا و تعید فی هذا الیوم و عرف حرمته و اسمه فی السماء یوم العهد المعهود و فی الارض یوم المیثاق الماخوذ و الجمع المشهود.
امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
روز غدیر خم عید بزرگ خداست، خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان و در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است.
وسائل الشیعه، 5: 224، ح 1.

پیامک30

یوم غدیر خم افضل اعیاد امتی و هو الیوم الذی امرنی الله تعالی ذکره فیه بنصب اخی علی بن ابی طالب علما لامتی، یهتدون به من بعدی و هو الیوم الذی اکمل الله فیه الدین و اتم علی امتی فیه النعمة و رضی لهم الاسلام دینا.
رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
روز غدیر خم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند بزرگ دستور داد; آن روز برادرم علی بن ابی طالب را به عنوان پرچمدار (و فرمانده) امتم منصوب کنم، تا بعد از من مردم توسط او هدایت شوند، و آن روزی است که خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به عنوان دین برای آنان پسندید.
امالی صدوق: 125، ح 8.

پیامک31

روی زیاد بن محمد قال: دخلت علی ابی عبد الله(ع) فقلت: للمسلمین عید غیر یوم الجمعة والفطر والاضحی؟ قال: نعم، الیوم الذی نصب فیه رسول الله(ص) امیرالمؤمنین(ع).
زیاد بن محمد گوید: بر امام صادق(ع) وارد شدم و گفتم: آیا مسلمانان عیدی غیر از عید قربان و عید فطر و جمعه دارند؟ امام(ع) فرمودند: آری، روزی که رسول خدا(ص) امیرمؤمنان(ع) را (به خلافت و ولایت) منصوب کرد.
مصباح المتهجد: 736.

پیامک32

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) روز عید غدیر فرمودند:
علی(علیه السلام) تفسیر کتاب خدا، و دعوت کننده به سوی خداست، آگاه باشید که حلال و حرام بیش از آنست که من معرفی و به آنها امر و نهی کنم و بشمارم. پس دستور داشتم که از شما عهد و پیمان بگیرم که آنچه را در مورد علی امیرمؤمنان، و پیشوایان بعد او از طرف خداوند بزرگ آوردم، بپذیرید.
ای مردم! اندیشه کنید و آیات الهی را بفهمید، در محکمات آن دقت کنید و متشابهات آن را دنبال نکنید. به خدا قسم هرگز کسی نداهای قرآن را نمی تواند بیان کند و تفسیر آن را روشن کند، جز آن کسی که من دست او را گرفته ام (و او را معرفی کردم).
وسایل الشیعه: 18، 142، ح 43.

عبادت و فروع دین

وضو ، اذان و نماز

حدیث1

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اثافی الاسلام ثلاثة: الصلوة و الزکوة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها.
سنگهای زیربنای اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنهابدون دیگری درست نمی شود.
کافی: 2، ص 18.

حدیث2

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
انه تستحب الصلوة فی مسجد الغدیرلان النبی(صلی الله علیه و آله و سلم) اقام فیه امیر المؤمنین(علیه السلام) و هو موضع اظهرالله عزوجل فیه الحق.
نماز خواندن در مسجد غدیر مستحب است، چون پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در آنجا امیرمؤمنان(علیه السلام) را معرفی و منصوب کرد. و آنجایی است که خدای بزرگ، حق را آشکار کرد.
وسائل الشیعه 3: 549.

حدیث3

امام باقر علیه السلام :
مَن صَلّی فِی المَسجِدِ الحَرامِ صَلاةً مَکتوبَةً ، قَبِلَ اللّه‌ُ بِها مِنهُ کُلَّ صَلاةٍ صَلّاهَا مُنذُ یَومَ وَجَبَت عَلَیهِ الصَّلاةُ ، وکُلَّ صَلاةٍ یُصَلّیها إلی أن یَموتَ .
هر کس نماز واجبی را در مسجد الحرام به جا آورد ، خداوند ، همه نمازهای پیشین او را از زمانی که نماز بر او واجب شده است و هر نمازی را که تا پایان حیاتش خواهد خواند ، می‌پذیرد .
وسائل الشیعة : ج 3 ص 536 ح 1 .

حدیث4

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الوُضوءُ شَطرُ الإیمانِ ، والسِّواکُ شَطرُ الوُضوءِ .
وضو ، بخشی از ایمان است و مسواک زدن بخشی از وضو .
کنزالعمّال : 26200

حدیث5

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم فی وصیَّتِهِ لعلیٍّ علیه‌السلام:
یا علیُّ ، علَیکَ بالسِّواکِ ، وإن استَطَعتَ أن لا تُقِلَّ مِنهُ فافعَلْ ، فإنَّ کُلَّ صلاةٍ تُصَلِّیها بالسِّواکِ تَفضُلُ علی التی تُصَلِّیها بغَیرِ سِواکٍ أربَعینَ یَوما .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم در سفارش به علی علیه‌السلام ، می‌فرمایند :
ای علی ! بر تو باد به مسواک زدن ؛ اگر توانستی که از این کار کم نکنی چنین کن ؛ زیرا هر نمازی که با مسواک زدن بخوانی از چهل روز نمازی که بی‌مسواک زدن بگزاری برتر است .
البحار : 76 / 137 / 48

حدیث6

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
غَسلُ الثِّیابِ ؛ یُذهِبُ الهَمَّ وَالحُزنَ ، و هُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ ؛
شستن جامه ، اندوه و غم را می‌بَرَد و مایه طهارت برای نماز است .
الخصال ، صفحه 612 ، حدیث 10

حدیث7

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَمانیةٌ لا تُقبَلُ مِنهُمُ‌الصَّلاةُ : العَبدُ الآبِقُ حتّی یَرجِعَ إلی مَولاهُ ، والناشِزُ وزَوجُها علَیها ساخِطٌ ، ومانِعُ الزَّکاةِ ، وتارِکُ الوُضوءِ ، والجاریَةُ المُدرِکَةُ تُصَلِّی بغَیرِ خِمارٍ ، وإمامُ قَومٍ یُصَلِّی بهِم وهُم لَهُ کارِهُونَ ، والسَّکرانُ ، والزَّبِینُ ؛ وهُو الذی یُدافِعُ البَولَ والغائطَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هشت نفرند که نمازشان پذیرفته نمی‌شود : بنده فراری ، تا زمانی که به سوی مولایش برگردد . زن نافرمان ، که شوهرش از او ناراضی است . کسی که زکات نمی‌دهد . کسی که وضو نمی‌گیرد . دختر بالغی‌که بدون‌روسری نماز بخواند . پیشوای قومی که با آنان نماز بخواند در حالی که از او ناراضی هستند . آدم مست و زَبین ، یعنی کسی که بول و غائط خود را به زور نگه داشته است .
مکارم الأخلاق : 2 / 324 / 2656 ، منتخب میزان الحکمه : 326

حدیث8

سئل عن الامام الصّادق - علیه السّلام - أی الاعمال أفضَلُ؟ قال: الصّلاةُ لِوَقتِها و برّ الوالدین و الجِهادُ فی سبیل اللهِ.
از امام صادق - علیه السّلام - پرسیدند: برترین اعمال کدامند؟ امام فرمودند: نماز اوّل وقت، نیکی به پدر و مادر و جهاد در راه خدا.
«بحار الانوار، ج 74، ص 85»

حدیث9

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : مَنْ نَظَر الی أبَویه نَظَرَ ماقتٍ و هُما ظالمانِ لَهُ، لم یَقبَلِ اللهُ لَهُ صلاةً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس به پدر و مادرش از روی غضب نگاه کند حتی در حالی که آنها در حق او ظلم می کنند، خدا هیچ نمازی را از او قبول نمی نماید.
«اصول کافی، ج 4، ص 50»

حدیث10

قال الامام السجاد - علیه السلام - : مَنْ صَلّی فی مَسْجِدِ السَّهْلَةِ رَکْعَتَیْنِ زادَ اللّه عَزَّوَجَلَّ فی عُمُرِهِ سَنَتَیْنِ.
امام سجّاد - علیه السلام - : هر کس در مسجد سهله دو رکعت نماز بخواند، خداوند، دو سال بر عمر او می افزاید.
«المزار للمفید، ص 14»

حدیث11

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَکْثِرْ مِنْ الطَّهورِ یَزِدِ اللّه فی عُمُرِکَ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : وضو زیاد بگیر تا خداوند، عمرت را زیاد کند.
«امالی مفید، ص 60، ح 5»

حدیث12

قال النَّبی - صلی الله علیه و آله - : رَکْعَتانِ مَعَ الْعِمامَةِ خَیْرٌ مِنْ اَرْبَعَ رَکَعاتٍ بِغَیْرِ عِمامَةٍ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دو رکعت نماز با عمّامه خواندن بهتر از چهار رکعتی است که بدون عمّامه خوانده شود.
«وسائل الشیعة، ج3، ص378»

حدیث13

عَنْ مُعاوِیَةَ بْنَ وَهَبٍ قالَ: سَألتُ اَباعَبْدِاللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - فی کَمْ یُؤْخَذُ الصَّبیُّ بالصَّلوةِ؟ فَقالَ بَیْنَ سَبْعِ سِنینَ وسِتُ سِنینَ.
معاویة بن هب از امام صادق - علیه السلام - پرسید، در چه سنی کودک به نماز امر شود؟ حضرت فرمودند: بین شش و هفت سالگی.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 3»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السلام - : اِنَّ زکاةَ جُعِلتُ مَعَ الصَّلاةِ قُرباناً لِأهْلِ الإسلامِ ... .
امام علی - علیه السلام - فرمودند: همانا پرداخت زکات و اقامه نماز، باعث تقرب مسلمانان به خداوند می شود، سپس آن که زکات را با رضایت خاطر بپردازد، کفاره گناهان او می شود و بازدارنده و نگاه دارنده انسان، از آتش جهنم است، پس نباید به آن چه پرداخته شده با نظر حسرت نگاه کرد و برای پرداخت زکات افسوس خورد، زیرا کسی که زکات را از روی رغبت نپردازد، پاداش او اندک و عمل او تباه و همیشه پشیمان خواهد بود.
«نهج البلاغه، خطبه 199»

حدیث15

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ اَقامَ الصلوة و لم یؤتِ الزَّکاةَ فَکَانَّهُ لَمُ یُقیم الصَّلاةَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که نماز می خواند ولی زکات نمی دهد، گویا نمازی نخوانده است.
«وسائل الشیعة، ج 9، ص 22»

حدیث16

قال الامام الرضا - علیه السلام - : اِنّ الله ... امر بالصلاة و الزکاة فَمَنْ صَلَّی و لم یزّک لم تُقْبل منه صلواتُه.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: خداوند به نماز و زکات با هم دستور داده است، پس کسی که نماز بخواند ولی زکات نپردازد، نماز او پذیرفته نخواهد شد.
«بحار الانوار، ج 93، ص 12»

حدیث17

قال الله عزّوجلّ:
آن‌گاه که در برابر من به نماز می‌ایستی، شتاب نکن.
(کافی8/46)

حدیث18

قال النبی - صلّی الله علیه و آله - : شرارکم الذین لا یقرءون القرآن الا هجرا و لا یأتون الصلوة الا دُبراً و لا یعتقون محرَرَهم.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: بدترین شما کسی است که قرآن نمی خواند مگر در سختی ها و نماز را به جا نمی آورد مگر در حوادث و آزاد نمی شوند آزاد شدگان آنها.
«مستدرک الوسائل، ج 15، ص 483»

حدیث19

عَن الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: ثَلاثَةٌ هُنَّ فَخْرُ الْمُؤْمِنِ و زِینه فِی الدُّنْیا و الْآخِرَةِ الصَّلاةُ فِی آخِرِ الَّیْلِ وَ یَأسُهُ مِمّا فِی أیْدِی النّاسِ وَ وَلایَةُ الإمامِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ - عَلَیْهِم السَّلامُ -.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: سه چیز مایه افتخار و برتری انسان مؤمن و نیز زینت دنیا و آخرت او است: نماز شب، مأیوس بودن از آن چه در دستان مردم است و پذیرفتن ولایت و رهبری آل محمد - صلی الله علیه و آله -.
«أمالی صدوق، ص 544»

حدیث20

الإمام الباقر علیه السلام :
إذا قُمتَ إلی صَلاتِکَ فَقُل : ... اللّهُمَّ اجعَلنی مِن زُوّارِ بَیتِکَ ، وعُمّارِ مَساجِدِکَ .
امام باقر علیه السلام :
هر گاه برای نمازت ره‌سپار شدی ، بگو : « . . . خداوندا! مرا از زیارت کنندگان خانه‌ات و آبادگران مسجدهایت قرار ده » .
الکافی: ج 3 ص 445 ح 12

حدیث21

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
ما مِنکُم مِن رَجُلٍ یَخرُجُ مِن بَیتِهِ مُتَطَهِّرا فَیُصَلّی مَعَ المُسلِمینَ الصَّلاةَ ، ثُمَّ یَجلِسُ فِی المَجلِسِ یَنتَظِرُ الصَّلاةَ الاُخری ، إنَّ المَلائِکَةَ تَقولُ : اللّهُمَّ اغفِرلَهُ ، اللّهُمَّ ارحَمهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مردی از شما نیست که پاکیزه از خانه‌اش بیرون رود و آن گاه با مسلمانان نماز بگزارد و سپس در جایگاه خود به انتظار نماز دیگر بنشیند ، مگر آن که فرشتگان می‌گویند : خدایا! او را ببخشا . خداوندا! او را رحمت فرما .
بحار الأنوار: ج 80 ص 301 ح 2 .

حدیث22

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
لا یَزالُ العَبدُ فی صَلاةٍ ، ما کانَ فِی المَسجِدِ یَنتَظِرُ الصَّلاةَ .
بنده ، تا زمانی که در مسجد انتظار نماز را می‌کشد ، پیوسته در نماز است .
کنز العمّال: ج 7 ص 650 ح 20735 .

حدیث23

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
القاعِدُ فِی المَسجِدِ یَنتَظِرُ الصَّلاةَ کَالقانِتِ ، ویُکتَبُ مِنَ المُصَلّینَ حَتّی یَرجِعَ إلی بَیتِهِ .
آن که در مسجد به انتظار نماز نشسته ، گویی در فرمان‌بُرداری است و تا زمانی که به خانه‌اش باز گردد ، در شمارِ نمازگزاران نوشته می‌شود .
کنز العمّال: ج 7 ص 568 ح 20295 .

حدیث24

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
اللّهُمَّ هذا شَهرُ رَمَضانَ الَّذی أنزَلتَ فیهِ القُرآنَ ، هُدیً لِلنّاسِ وبَیِّناتٍ مِنَ الهُدی وَالفُرقانِ ، أمَرتَنا فیهِ بِعِمارَةِ المَساجِدِ وَالدُّعاءِ وَالصِّیامِ وَالقِیامِ ، وضَمِنتَ لَنا فیهِ الإِجابَةَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
پروردگارا! این ، ماه رمضان است که در آن ، قرآن را برای هدایت مردم همراه با نشانه‌های روشنِ هدایت و وسیله تشخیص حق از باطل ، فرو فرستادی . در آن ، ما را به آباد کردن مسجدها و دعا و روزه و نماز ، فرمان دادی و اجابت را برایمان تضمین فرمودی .
البلد الأمین: ص 198 ، بحار الأنوار: ج 98 ص 78 ح 2 .

حدیث25

الکافی عن عمرو بن جُمَیع :
سَأَلتُ أبا جَعفَرٍ علیه السلام عَنِ الصَّلاةِ فِی المَساجِدِ المُصَوَّرَةِ ، فَقالَ :
أکرَهُ ذلِکَ ، ولکِن لا یَضُرُّکُم ذلِکَ الیَومَ ، ولَو قَد قامَ العَدلُ رَأَیتُم کَیفَ یَصنَعُ فی ذلِکَ .
الکافی ـ به نقل از عمرو بن جُمَیع ـ :
از امام باقر علیه السلام در باره نماز خواندن در مسجدهای نقّاشی شده پرسیدم . فرمود : «آن را نمی‌پسندم ؛ لیکن امروزه ، شما را زیان نمی‌رساند . اگر عدل بر پا شود ، خواهید دید در این باره چه خواهد کرد» .
الکافی : ج 3 ص 369 ح 6 ، تهذیب الأحکام: ج 3 ص 259 ح 726 وفیه «أبا عبد اللّه» بدل «أبا جعفر» ، بحار الأنوار : ج 52 ص 374 ح 171 .

حدیث26

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
ضَعُوا المَطاهِرَ عَلی أبوابِ المَساجِدِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
وضوخانه‌ها را کنار درهای ورودی مسجد ، قرار دهید .
بحار الأنوار : ج 83 ص 383 ح 54 نقلاً عن أصل من اُصول أصحابنا عن السکونی عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام .

حدیث27

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
إنَّ عیسَی بنَ مَریَمَ قالَ : خُلِقَ النَّهارُ لِتُؤَدِّیَ فیهِ الصَّلاةَ المَفروضَةَ الَّتی عَنها تُسأَلُ وبِها تُحاسَبُ ، وبِرَّ والِدَیکَ ، وأن تَضرِبَ فِی الأَرضِ تَبتَغِی المَعیشَةَ ؛ مَعیشَةَ یَومِکَ ؛
هر آینه عیسی بن مریم علیه السلام فرمود: «روز آفریده شد تا در آن نماز واجب را ادا کنی که از آن بازخواست و با آن حسابرسی خواهی شد ؛ و تا به پدر و مادرت نیکی کنی ؛ و تا در زمین گام زنی و در پی گذران زندگی روزانه خود برآیی» .
بحار الأنوار: 58/208 /38.

حدیث28

امام علی علیه‌السلام :
مَن شَرِبَ المُسْکِرَ لَم تُقْبَلْ صَلاتُهُ أربَعینَ یَوما ولَیلَةً .
کسی که مست کننده بنوشد تا چهل شبانه‌روز نمازش پذیرفته نشود .
الخصال : 632 / 10 منتخب میزان الحکمة : 186

حدیث29

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا سَهَرَ بعدَ العِشاءِ الآخِرَةِ إلاّ لأِحَدِ رَجُلَینِ : مُصَلٍّ أو مُسافِرٍ .
بیدار ماندن بعد از نماز خفتن روا نباشد ، مگر برای دو کس : نماز گزار یا مسافر .
بحار الأنوار : 76 / 179 / 5

حدیث30

امام علی علیه‌السلام :
عَلِّموا صِبیانَکُمُ الصَّلاةَ ، وخُذوهُم بها إذا بَلَغوا الحُلم؛
به کودکان خود نماز یاد دهید و چون به سنّ بلوغ رسیدند ، برای (ترک) نماز ، بر آنان سخت بگیرید .
غرر الحکم : 6305 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث31

امام صادق علیه‌السلام :
هر کس بخواهد زنش بچّه‌دار شود ، پس از نماز جمعه ، دو رکعت نماز بگزارد و در آنها رکوع و سجده را طولانی سازد و سپس بگوید : «خداوندا! به حرمت آنچه زَکَریّا بدان از تو مسئلت داشت ، از تو می‌خواهم. پروردگارا! مرا تنها مگذار که تو خود ، برترینِ وارثانی . خداوندا! از نزد خویش ، مرا فرزندانی پاک ببخش که تو شنوای دعایی . خداوندا! به نام تو او را بر خویش حلال ساختم و به امانت تو ، او را در اختیار گرفتم . اکنون ، اگر در رَحِم او برایم فرزندی تقدیر کرده‌ای ، او را فرزندی خجسته و پیراسته قرار ده و در او برای شیطان ، بهره و سهمی قرار مده» .
بحار الأنوار ، جلد 90 ، صفحه 71 ، حدیث 14 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 616

حدیث32

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
لا یَقبَلُ اللَّهُ صَلاةَ عَبدٍ لا یَحضُرُ قَلبُهُ مَعَ بَدَنِهِ؛
خداوند نماز بنده‌ای را که دلش با بدنش همراه نیست، نمی‌پذیرد.
المحاسن، ج 1، ص 406

حدیث33

امام صادق(سلام الله علیه):
عَلَیکُم بِالصَّلاةِ فی الْمَساجِدِ؛
بر شما باد به نمازگزاردن در مساجد.
الکافی، ج 2، ص 635

حدیث34

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«من صلی اربع رکعات فقرا فی کل رکعة بخمسین مرة «قل هو الله احد» کانت صلوة فاطمة علیهاالسلام ... ؛
هر کس چهار رکعت نماز بخواند [هر دو رکعت به یک سلام] و در هر رکعت [پس از سوره حمد] پنجاه مرتبه سوره «قل هو الله احد» را بخواند، این نماز، نماز فاطمه علیها السلام است .»
من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 564 .

حدیث35

قال رسولُ اللّه(صلی الله علیه و آله وسلم):
لَولا أن أشُقَّ علی اُمَّتی لأَمَرتُهُم بِالسِّواکِ مَع کُلِّ صلاةٍ ؛
اگر ترس از سختگیری بر امّتم نبود ، دستور می دادم که با هر نمازی مسواک زنند .
الکافی : 3/22/1 .

حدیث36

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اِعلَموا اَنَّ اللّه‌َ تعالی قَد فَرَضَ عَلَیکُم الجُمُعَةَ فَمَن تَرَکَها فی حَیاتی وَ بَعدَ مَماتی وَ لَهُم اِمامٌ عادِلٌ اِستِخفافا بِها وَ جُحودا لَها فَلا جَمَعَ اللّه‌ُ شَملَهُ وَ لا بارَکَ لَهُ فی اَمرِهِ اَلا وَ لا صَلاةَ لَهُ اَلا وَ لا زَکاةَ لَهُ اَلا وَ لا حَجَّ لَهُ اَلا وَ لا صَومَ لَهُ اَلا وَ لا بَرَکَةَ لَهُ حَتّی یَتوبَ؛
بدانید که خداوند متعال نماز جمعه را بر شما واجب ساخته است پس آنان که در زندگی و پس از مرگ من، از روی سبک شمردن و یا انکار، آن را ترک کنند، با وجود این‌که پیشوای عادلی دارند، خداوند وحدتشان نبخشد و در کارشان برکت ندهد، آگاه باشید نه زکات، نه نماز، نه حج و نه روزه آنان پذیرفته است. بدانید که زندگی آنان برکتی نخواهد داشت، مگر توبه کنند.
عوالی اللالی، ج 2، ص 54، ح 146

حدیث37

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله لا یُؤْثِرُ عَلَی الصَّلاةِ عَشاءً وَ لا غَیْرَهُ وَ کانَ اِذا دَخَلَ وَقْتُها کَاَنـَّهُ لا یَعْرِفُ اَهْلاً وَ لا حَمیما؛
رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله چیزی مثل شام و غیر آن را بر نماز مقدم نمی‌داشتند و هنگامی که وقت نماز می‌رسید، گویی که هیچ یک از اهل خانه و دوستان را نمی‌شناختند.
مجموعه ورام، ج 2، ص 78

حدیث38

رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِیَ مِنهاجُ النبیاءِ وَ لِلمُصَلّی حُبُّ المَلائِکَةِ وَ هُدیً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز، از آیین‌های دین است و رضای پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. برای نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزی است.
خصال، ص 522، ح 11

حدیث39

رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
صَلاةُ اللّیلِ مَرضاةٌ لِلرَّبِّ وَ حُبُّ المَلائِکَةِ وَ سُنَّةُ النبیاءِ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ اَصلُ الیمانِ وَ راحَةُ البدانِ وَ کَراهیَةٌ لِلشَّیطانِ وَ سِلاحٌ عَلَی العداءِ وَ اِجابَةٌ لِلدُّعاءِ وَ قَبولُ العمالِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز شب، موجب رضایت پروردگار، دوستی فرشتگان، سنت پیامبران، نور معرفت، ریشه ایمان، آسایش بدن‌ها، مایه ناراحتی شیطان، سلاحی بر ضدّ دشمنان، مایه اجابت دعا، قبولی اعمال و برکت در روزی است.
ارشاد القلوب، ج 1، ص 191

حدیث40

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إِنَّ المُؤمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالعِبادَةِ وَالمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالبَهیمَةِ؛
همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.
تنبیه الخواطر،ج1، ص 94

حدیث41

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
صَلاةُ اللَّیْلِ تُحَسِّنُ الْوَجْهَ وَ تُحَسِّنُ الْخُلْقَ وَ تُطَیِّبُ الرِّیحَ وَ تَدُرُّ الرِّزْقَ وَ تَقْضِی الدَّیْنَ وَ تَذْهَبُ بِالْهَمِّ وَ تَجْلُو الْبَصَرَ؛
نماز شب، انسان را خوش سیما، خوش اخلاق و خوشبو می کند و روزی را زیاد و قرض را ادا می نماید و غم و اندوه را از بین می برد و چشم را نورانی می کند.
(ثواب الأعمال، ص 42)

حدیث42

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
من صلی و لم یذکر الصلوة علی وعلی الی سلک به غیر طریق الجنة و کذلک من ذکرت عنده و لم یصل علی؛
هر کس نماز بخواند وصلوات برمن وآل من نفرستد نمازش او را به سویی جز بهشت خواهد برد و همچنین است کسی که اسم من را بشنود و بر من صلوات نفرستد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 281 و 288، و 305).

حدیث43

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اطولکم قنوتا فی الوتر اطولکم راحة یوم القیامة فی الموقوف؛
هرقدر که قنوت شما در نماز وتر طولانی تر باشد، آسایش شما در موقف قیامت بیشتر است .
(بحارالانوار، ج 87، ص 287).

حدیث44

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اطولکم قنوتا فی دار الدنیا اطولکم راحة یوم القیامة فی الموقف؛
راحت ترین شما در قیامت کسی است که قنوت طولای تری داشته باشد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 199).

حدیث45

انما الصلوة تمسکن و تواضع و تضرع و تباءس و تندم و تقنع بمدیدیک فتقول اللهم اللهم فمن لم یفعل فهی خداج؛
حقیقت نماز اظهار مسکنت تواضع ، تضرع ، بی نوایی و ندامت است که باید دستها را در قنوت دراز کنی و با گفتن ((خدایا خدایا)) نماز راکامل نمایی و هرکس که این کار را انجام ندهد، نمازش ناقص است (هرچند که قبول می باشد).
(المحجة البیضاء، ج 1، ص 349).

حدیث46

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
ان العبد اذا قام یصلی اتی بذنوبه کلها، فوضعت علی راءسه و عاتقه فکلما رکع او سجد تساقطعت عنه؛
هرگاه بنده ای به نماز می ایستد، گناهانش بر سر و گردنش نهاده می شوند و هر بار که او رکوع و سجود کند به همان اندازه از گناهانش کاسته می شود.
(کنز العمال ، ج 7، ص 287، ح 18908).

حدیث47

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اکثروا من السجود فانه لیس من مسلم یسجد لله تعالی سجدة الا رفعه الله بها درجة فی الجنة ، و حط عنه بها خطیئة؛
بسیار سجده کن که هرگاه مسلمانی خدای بزرگ را سجده کند، خداوند به پاداش ان سجده مقامش را در بهشت بالا می برد و یک گناهش را می آمرزد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 286، ص 18903).

حدیث48

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اذاقام العبد فی صلاته ذر البر علی راءسه ، حتی یرکع ، فاذا رکع علته رحمة الله حتی یسجد و الساجد یسجد علی قدمی الله فلیساءل و لیرغب ؛
آنگاه که بنده در نمازش برخیزد، نیکی بر سرش افشانده می شود تا به رکوع برود و چون به رکوع رفت ، رحمت خدا او را احاطه می کند تا به سجده برود و سجده کننده بر روی پاهای خداوند افتاده است از این رو، باید از او بخواهد و به آنچه نزد او است ، دل نبندد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 289، ح 18924).

حدیث49

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
فما من مؤ من یوافق تلک الساعة ان یکون ساجدا او راکعا او قائما الا حرم الله جسده علی النار؛
هر مؤ منی در حال رکوع یا سجود یا قیام مشغول باشد، خداوند سبحان جسدش را بر آتش جهنم حرام می گرداند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 8).

حدیث50

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اتانی جبرئیل من عندالله - تبارک و تعالی - فقال : یا محمد ان الله - عزوجل - یقول : انی افترضت علی امتک خمس صلوات من اوفی بهن علی وضوئهن و موافیهن و رکوعهن و سجودهن کان له بهن عند ان ادخله بهن الجنة ، و من لقینی قد انتقص من ذلک شیئا فلیس له عنی عهد، ان شئت عذبته ، وان شئت رحمته ؛
جبرئیل از سوی خدای بزرگ ، بر من فرود آمد و گفت : ای محمد! خداوند - تبارک و تعالی - می فرماید: من بر امت تو پنج نماز واجب گردانیدم ، که اگر کسی آن ها را با وضو و وقت رکوع و سجود درست ادا نماید، او را بر من پیمانی (حق )است که او را به بهشت برم و کسی که مرا ملاقات کند، در حالی که از این شرایط (نماز) چیزی کم باشد، مرا بااو پیمانی نیست و اگر خواستم ، او راعذابش می کنم ، و اگر خواستم ، او را مورد مهر خویش قرار می دهم .
(کنز العمال ، ج 7، ص 281، ج 18880).

حدیث51

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
بنیت الصلاة علی اربعة اسهم ، سهم منها اسباغ الوصوء و سهم منها الرکوع و سهم منها السجود و سهم منها الخشوع ، و اذا لم یتم سهامها صعدت و لها ظلمة و غلقت ابواب السماء دونها، و تقول ضیعتنی ضیعک الله ، و یضرب الله بها وجهه ؛
نماز دارای چهار سهم است (و بدون اینها کامل نمی شود:)
- وضوی کامل ساختن
- رکوع (با طماءنینه )
- سجود(با طماءنینه )
- و خشوع ...
و چون یکی از این شرایط پنج گانه در نماز رعایت نشود، این نماز، تاریک و بی فروع به آسمان برده می شود و فرشتگان درهای آسمان را بر آن می بندند و نماز را به زمین باز می گردانند، در این هنگام خطاب به صاحب خود می گوید: مرا ضایع و تباه کردی ، خدای تو را تباه کند و سپس آن فرشته نماز را به صورت صاحبش می زند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 264).

حدیث52

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
ولاصلاة لمن لایتم رکوعها و سجودها؛
نمازگزاری که رکوع و سجودش را ناقص انجام دهد، آن نمازش ، نماز نیست .
(بحارالانوار، ج 29، ص 198).

حدیث53

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
فاما الرکوع فعظموا الله فیه ، و اما السجود فاءکثروا فیها الدعاء و انه قمن ان یستجاب لکم؛
من از خواندن قرآن در رکوع و سجود نهی شده ام ، پس در رکوع خدا را با عظمت ذکر کنید، اما در سجده بسیار دعا کنید، زیرا سزاوار است که دعایتان مستجاب شود.
(بحارالانوار، ج 85، ص 106).

حدیث54

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
خمس صلوات افتر ضهن الله - عزوجل - من احسن وضوء هن و صلاهن لوقتهن و اتم رکوعهن و خشوعهن کان له علی الله عهد ان یغفر له ، و من له فلیس له علی الله عهد، ان شاء فقرله ، وان شاء عذبه؛
خداوند پنج نماز رابر مردم واجب گرداند، هرگاه کسی وضوی آنها را در دست به جای آورد ودر وقت بخواند و رکوع و خشوعشان را کامل کند، خداوند متعال ضامن است که گناهانش را بیامرزد و کسی که این گونه (و در دست ) انجام ندهد، خداوند نسبت به او عهدی ندارد، اگر خواست او را می آمرزد، واگر بخواهد، او را عذاب می کند.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 276، ح 18860).

حدیث55

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
من لم یتم وضوئه و رکوعه و خشوعه فصلاته خداج یعنی ناقصة غیر تامة؛
کسی که وضو و رکوع و خشوعش در نماز کامل نیست ، نمازش ((خداج )) است ، یعنی ناقص است و تمام نیست .
(جامع الحدیث الشیعه ، ج 4، ص 44).

حدیث56

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
ولکل شی ء انف و انف الصلاة التکبیر؛
برای هر چیزی مقدمه ای است و مقدمه نماز تکبیر است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 16).

حدیث57

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اذا قام العبد الی الصلاة و قال : الله اکبر خرج من ذنوبه کیوم و لدته امه؛
هرگاه بنده مؤ منی به نماز بایستد و بگویدن ((الله اکبر)) ازهمه گناهانش پاک می شود؛ همچون روزی که ازمادر متولد شده است .
(مجموعة الاخبار، ص 220).

حدیث58

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اذا لم یستطع الرجل ان یصلی قائما فلیصل مستلقیا ناصبا رجلیه حیال القبلة یومی ایماء؛
هرگه شخصی قادر نیست ایستاده نماز بخواند، بایدنشسته بخواند و اگر نشسته هم قادر نیست ، به پشت بخوابد و پاهایش را به سمت قبله بکشد و برای رکوع و سجودش اشاره کند (با سر یا چشم و ابرو).
(بحارالانوار، ج 84، ص 334).

حدیث59

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
لیست الصلاة قیامک وقعودک انما الصلاة اخلاصک و ان ترید بهاالله وحده ؛
نماز برخاستن و نشستن تو نیست ، بلکه باید آن را خالصانه انجام دهی و تنها خشنودی خداوند را بخواهی .
(اصول وافی ، ج 2، ص 109، شرح نهج البلاغه ج 1، ص 325).

حدیث60

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
قم فصل فان فی الصلوة شفاء ؛
برخیز نماز به جای آورد ! پس همانا در نماز شفا است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 28).

حدیث61

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
ترک الغیبة احب الی الله من عشرة الاف رکعة تطوعا؛
ترک غیبت نزدخداوند ازده هزار رکعت نماز مستحبی محبوبتر است .
(قصار الجمل ، 2، ص 107).

حدیث62

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
نوم علی علم خیر من صلاة علی جهل؛
خواب باعلم و آگاهی بهتر از نماز باجهل و نادانی است .
(نهج الفصاحه ، حدیث 3140).

حدیث63

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
من صلی صلوة یرائی بها فقد اشرک؛
هر که نمازی برای خودنمایی ، بخواند، شرک ورزیده است .
(تفسیر قرطبی ج 10، ص 71).

حدیث64

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لاصیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه ؛
هرکس مرد یا زن مسلمانی را غیبت کند، چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست مگر این که غیبت شونده او را ببخشاید.
(بحارالانوار، ج 75، ص 258).

حدیث65

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
من احسن صلاته حین یراه الناس ثم اساء ماحین یخلو، فتلک استهانة استهان بها ربه؛
هرکه در حضور مردم نماز خویش نیکو کند و چون به خلوت رود، آن را بد به جا آورد به پروردگار خویش اهانت کرده است .
(نهج الفصاحه ، ص 584).

حدیث66

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
رکعتان من عالم افضل من سبعین رکعة من غیر عالم ؛
دو رکعت نماز دانشمند بهتر از به جای آوردن هفتاد رکعت نماز دیگران است .
(نهج الفصاحه ، ص 350).

حدیث67

رکعتان من رجل ورع افضل من الف رکعة من مخلط؛
دو رکعت نماز انسان با تقوا، برتر از هزار رکعت نماز فرد لاابالی است .
(نهج الفصاحه ، حدیث 1672).

حدیث68

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
و من لم تنهه صلاته عن الفحشاء و المنکر، لم تزده من الله الا بعدا؛
هرکس که نمازش او را از فحشا و منکر باز ندارد، هیچ بهره ای جز دوری از خدا نبرده است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 198، شهاب الاخبار، ص 215).

حدیث69

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
لاترفع یدیک بالدعاء فی المکتوبة حتی تجاوز بهما راءسک ولا باءس بذلک فی النافلة و الوتر؛
در قنوت نماز واجب دستهایت از سر تجاوز نکند، اما در نماز نافله و وتر مانعی نیست .
(بحارالانوار، ج 84، ص 204).

حدیث70

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
فان قال : فلم جعل التسبیح فی الرکوع و السجود قیل : لعلل منها ان یکون العبد مع خضوعه و خشوعه و تعبده و تورعه و استکانته و تذله و تواضعه و تقربه الی ربه مقدسا له ممجدا مسبحا معظما شاکرا لخالقه و رازقه ، فلا یذهب به الفکر و الامانی الی غیر الله؛
اگر کسی بگوید: چرا دستور تسبیح در رکوع و سجود داده شده ؟ در پاسخ گفته می شود علتهایی دارد، از جمله این که بنده در برابر خدا، خضوع و خشوع و تعبد و ورع و آرامش و خواری و فروتنی نماید و تقربش به سوی خدا باشد، و او را تقدیس و تسبیح و تمجید و تعظیم نماید، وسپاسگزار آفریننده و روزی دهنده خود باشد و اندیشه و فکر و آرزوهایش وی را به سوی غیر خدا نکشاند.
(بحارالانوار، ج 85، ص 101).

حدیث71

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
وعلیکم بطول الرکوع و السجود فان احدکم اذا طال الرکوع و السجود یهتف ابلیس من خلفه فقال یا ویلتاه ! اطاعوا و عصیت و سجدوا و ابیت؛
بر شما باد به طول رکوع و سجده ، که هرگاه یکی از شما رکوع و سجودش طول بکشد شیطان به دنبال او فریاد می زند: وای بر من ! او اطاعت کرد و من معصیت کردم او سجده کرد و من سرباز زدم .
(بحارالانوار، ج 87، ص 199، مواعظ العددیه ، ص 242).

حدیث72

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
بینا رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) جالس فی المسجد اذ دخل رجل فقام یصلی فلم یتم رکوعه ولاسجوده ، فقال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم): : نقر کنقر الغراب ، لئن مات هذا و هکذا صلاته لیموتن علی غیر دینی؛
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در مسجد نشسته بود مردی وارد گردید و به نماز و رکوع و سجود را به طور کامل انجام نداد پیامبر فرمودند: رکوع و سجود او به نوک زدن کلاغ شبیه است اگر این مرد بمیرد و نمازش بدین شکل باشد، به چیزی غیر از دین من مرده است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 101).

حدیث73

قال الامام العسکری (علیه السلام) فی تفسیره :
فاذا رفع راءسه من الرکوع قال الله - تبارک و تعالی - لملائکته : اما ترون یا ملائکتی کیف یقول : ارتفع عن اعدائک لما اتواضع لاولیائک و انتصب لخدمتک اشهدکم یا ملائکتی ! لاجعلن ، جمیل العاقبة له و لاصبرنه الی جنانی ؛
پس هنگامی که (نمازگزار) سرش را از رکوع بلند کرد، خداوند خطاب به ملائکه خود می کندو می گوید: آیا نمی بینید ای ملائکه من ! چگونه این بنده ام می گوید (خدایا) سرم را در مقابل دشمنان تو بلند کردم ، همچنان که در مقابل دوستان تو تواضع نمودم و خود را برای خدمت تو آماده ساختم ؟ شما را گواه می گیرم ای ملائکه من ! هرآینه عاقبت زیبا و خویب برای او قرار خواهم داد و بهشت را برای او قرار خواهم داد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 221).

حدیث74

قال الامام العسکری (علیه السلام) فی تفسیره:
فاذا رکع قال الله تعالی لملائکته : یا ملائکتی ! اما ترون کیف تواضع لجلال عظمتی ؟ اشهدکم لاعظمته فی دار کبریایی و جلالی؛
پس هنگامی که (نمازگزار) به رکوع رفت ، خداوند - تبارک و تعالی - خطاب به ملائکه می کند و می گوید: ((ای ملائکه من ! آیا نمی بیند (بنده نمازگزار) چگونه برای بزرگی و عظمت من تواضع می کند؟ شما را گواه می گیرم ، که هرآینه او را در دار کبریایی و جلال خودم بزرگ سازم .
(بحارالانوار، ج 82، ص 221).

حدیث75

من اتم رکوعه لم یدخله وحشة القبر؛
هرکس که رکوعش تمام وکامل باشد، دچار وحشت قبر نمی شود.
(مواعظ العددیه ، ص 243).

حدیث76

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
انما یکره ان یجمع بین السورتین فی الفریضة فاءما فی النافلة فلاباءس؛
کراهت دارد در نماز واجب (پس از حمد) دو سوره خوانده شود، ولی در نافله ها اشکال ندارد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 53).

حدیث77

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
اسمع القراءة و التسبیح اذنیک فیما لا تجهر فیه من الصلوات بالقراءة و هی الظهر و العصر، و ارفع فوق ذلک فیما تجهر فیه بالقراءة؛
در نمازهایی که با صدای آهسته خوانده می شود، مثل ظهر و عصر، صدای خواندن ، حمد و تسبیح را به گوش خود برسان و در نمازهایی که با صدای بلند خوانده می وشد، بلندتر از آن بخوان .
(بحارالانوار، ج 85، ص 76).

حدیث78

سئل الامام الکاظم (علیه السلام) عمن ترک القراءة ما حاله ؟ فقال (علیه السلام):
ان کان متعمدا فلا صلاة له ، و ان کان نسی فلا باءس؛
امام کاظم (علیه السلام) در پاسخ این که اگر کسی (در نماز) قرائت را ترک کند حکمش چیست ؟ فرمودند: اگر به عمد باشد، نازش درست نیست و اگر از روی فراموشی باشد، اشکال ندارد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 44).

حدیث79

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
من قراء آیة من الکتاب - عزوجل - فی صلاته قائما یکتب له بکل حرف مائة حسنة ؛
کسی که آیه ای از قرآن را ایستاده در نماز خویش بخواند به هر حرفی صد حسنه برای او نوشته می شود.
(الکافی ، ج 2، ص 447).

حدیث80

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
فان قال فلم جعل القراءة فی الرکعتین الاولتین و التسبیح فی الاخیرتین ؟ قیل : للفرق بین ما فرضه الله من عنده و بین ما فرضه من عند رسول الله؛
چنانچه سوال شود که چرا در دو رکعت اول نماز، حمد و سوره ، و در دو رکعت آخر تسبیحات اربعه واجب شده ، گفته می شود:تافرق باشد بین دو رکعتی که خدا خودش واجب کرده (که فرض الله است ) و دو رکعتی که با خواست پیغمبرش واجب کرده (که فرض النبی است ).
(بحارالانوار، ج 85، ص 88).

حدیث81

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
فان قال فلم امروا بالقرائة فی الصلوة لئلا یکون القرآن مهجورا مضیعا و لیکون محفوظا مدروسا فلا یضمحل و لایجهل؛
اگر کسی بپرسد: چرا واجب شده که در نماز قرآن خوانده شود، جواب این است که تا قرآن ترک نشود و ضایع نگردد بلکه محفوظ مانده و درس داده شود و بدین وسیله از نابودی و نخواندنش جلوگیری شود و سوره حمد واجب شده در هر نماز، زیرا در سوره حمد خیر و حکمت دنیا وآخرت جمع شده است . (بحارالانوار، ج 85، ص 54).

حدیث82

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
امر الناس بالقراءة فی الصلوة لئلا یکون القرآن مهجورا مضیعا ؛
مردم به خواندن حمد و سوره در نماز به این جهت موظف شده اند که قرآن مجید متروک و ضایع نشود.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 84).

حدیث83

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اذا احرم العبد المسلم فی صلوته ، اقبل الله الیه بوجهه و وکل به ملکا یلتقط القرآن من فیه التقاطا فاذا اعرض اعرض الله عنه و وکله الی الملک؛
هنگامی که بنده ای مسلمان تکبیرة الاحرام نماز را می گوید، خداوند به طرف وی توجه می کند، و موکل می کند بر او ملکی را تا آنچه که قرائت می نماید از او دریافت می کند پس اگر اعراض کرد، خداوند از او روی می گرداند و او و نمازش رابه فرشته وا می گذارد.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 173).

حدیث84

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اذا قمت فی الصلوة فکبرت فارفع یدیک و لاتجاوز بکفیک اذنیک ای حیال خدیک؛
وقتیکه که به نماز ایستادی و خواستی تکبیرة الاحرام بگویی ، دو دوستت رابلند کن ونباید دستها از گوش ها، یعنی از کنار گونه هایت بالاتر می رود.
(اصول وافی ، ج 8، ص 43).

حدیث85

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
فاذا اردت ان تقوم الی الصلوة فلا تقم الیها متکاسلا و لا متناعسا ولا مستعجلا و لا متاهیا ولکن تاءتیها علی السکون و الوقار و التؤ ده؛
چون خواستی به نماز بایستی ، با حال کسالت ، خواب آلودگی ، شتاب و لهو و بازی مایست ، بلکه با آرامش و وقار نماز را به جای آور.
مستدرک الوسائل ، ج 4، ص 87، باب افعال الصلاة ، ح 7)

حدیث86

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
انما مثل الصلاة لصاحبها، کمثل رجل دخل علی ذی سلطان فانصت له حتی فرغ من حاجته ، و کذلک المرء المسلم باءذن الله - عزوجل - مادام فی الصلاة لم یزل الله - عزوجل - ینظر الیه حتی یفرغ من صلاته ؛
همانا مثل نماز برای نمازگزار، مثل مردی است که بر ذی سلطانی وارد گردد و اظهار حاجت کند؛ پس آن شخص توانمند، ساکت و آماده استماع صاحب حاجت گردد، تا این که از درخواستش فارغ شود، همچنین است نمازگزار مسلمان تا هنگامی که به نماز ایستاده ، خداوند نظر مرحمتش را از او قطع نخواهد کرد و انوار الهی شامل اوست تاوقتی که از نمازش فارغ گردد. (بحارالانوار، ج 82، ص 231).

حدیث87

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
من قال فی رکوعه وسجوده و قیامه اللهم صلی علی محمد و آله محد کتب الله له ذلک بمثل الرکوع و السجود و القیام؛
هرکسی در رکوع وسجود وقیام خود بگوید: (( اللهم صل علی محمد و آل محمد)) خدا ثواب آن را مانند ثواب در رکوع و سجود و قیام برای او می نویسد.
(ثواب الاعمال ، ص 61).

حدیث88

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
فما من مؤ من یوافق تلک الساعة ان یکون ساجدا او راکعا او قائما الا حرم الله جسده علی النار؛
هیچ مؤ منی نیست که در وقت نماز در حال سجود و یا رکوع یا قیام باشد، مگر این که خدا جسمش را بر آتش حرام کرده است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 27).

حدیث89

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
المرء المسلم باذن الله - عزوجل - مادام فی الصلوة لم یزل الله - عزوجل - ینظر الیه حتی یفرغ من صلاته؛
فرد مسلمان تا هنگامی که به نماز ایستاده ، خداوند نظر مرحمتش را از او قطع نخواهد کرد و انوارالهی شامل اوست تا وقتی که انسان از نمازش فارغ گردد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 227).

حدیث90

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
عن الفرض فی الصلاة ، الوقت و الطهور و القبلة و التوجة و الرکوع و السجود و الدعاء؛
آنچه که در نماز واجب می شود، عبارت است از: 1 - وقت نماز2 - طهارت ، 3 - قبله ، 4 - توجه داشتن 5 - رکوع ، 6 - سجود، 7 – دعا.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 80).

حدیث91

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اذا استقبل المصلی القبلة استقبل الرحمان بوجهه لااله غیره؛
آن گه که نمازگزار روی به قبله می ایستد، روی به آن خدایی ایستاده است که جز او خدایی نیست .
(میزان الحکمة ، ج 5، ص 376)

حدیث92

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
لاینبغی للرجل ان یدخل فی صلاة حتی ینویها و من صلی فکانت نیته الصلاة لم یدخل فیها غیرها قبلت منه اذا کانت ظاهرة و باطنة ؛
سزاوار نیست که شخصی وارد نماز شود، مگر با نیت ، و کسی که همراه با نیت مشغول نماز شده و نیتی جز نماز ندارد، نماز او قبول است ، در صورتی که ظاهر و باطن نمازش برای خدا باشد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 377).

حدیث93

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
ان الصلوة افضل العبادة لله؛
همانا نماز، بهترین وسیله بندگی برای خدا است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50).

حدیث94

عن الحسن بن علی (علیه السلام):
ان من طلب العبادة تزکی له و اذا اضرت النوال بالفریضة فارفضوها؛
هرکس اشتیاق عبادت دارد، دل را برای آن پاک می کند و هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رساند. (در صورتی که نماز شب ، به قضا شدن نماز صبح انجامند. آنها راترک کنید.
(تحف العقول ، ص 267).

حدیث95

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ذکر الله لاهل الصلاة اکبر من ذکرهم ایاه ؛ الاتری انه یقول : اذکرونی اذکرکم ؛
یاخدا برای نمازگزاران بالاتر از یاد آنها از خدا است . آیا نمی بینی که خدا می فرماید: مرا یاد کنیدتا شما رایاد کنم .
(بحارالانوار، ج 82، ص 199).

حدیث96

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
الصلاة بیت الاخلاص و تنزیه عن الکبر؛
نماز (حقیقی و کامل ) جایگاه و خانه اخلاص و باعث دوری از کبر و خودپسندی است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 375، بحارالانوار، ج 78، ص 183).

حدیث97

سئل علی بن الحسین (علیهما السلام):
ما افتتاح الصلاة ؟ قال : التکبیر، قال : ما تحریمها؟ قال : التکبیر، قال : ما تحلیلها؟ قال : التسلیم ؛
از علی بن الحسین (علیهماالسلام) سؤ ال شد: افتتاح نماز چیست ؟ فرمودند: تکیبر، سوال شد: تحریم آن چیست ؟ فرمودند: تکبیر، سوال شد: تحلیل آن چیست ؟ فرمودند: سلام .
(بحارالانوار، ج 85، ص 303).

حدیث98

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
وتاءویل تشهدک تجدید الایمان و معاودة الاسلام و الاقرار بالعبث بعد الموت و تاءویل قولک السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته ترحم عن الله سبحانه فمعنهاها هذه امان لکم من عذاب یوم القیامة ؛
معنای تشهد تجدید و تکرار شهادتین است که تجدید ایمان و اسلام است واعتراف به مبعوث شدن بعد از مرگ ، و معنای ((السلام علیکم و رحمة الله و برکاته ))ازخدا ترحم خواستن برای خود و همه بندگان است ؛ که این خود سبب ایمن شدن از عذاب قیامت خواهد شد.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 395).

حدیث99

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
طول القنوت و لسجود ینجی من عذاب النار؛
قنوت و سجده طولانی در نماز، نمازگزار را از عذاب آتش نجات می دهد.
(تصنیف غررالحکم ، ص 175، حدیث 3335).

حدیث100

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
و لما فی ذلک من تغیر عتاق الوجوه بالتراب تواضعا و التصاق کرائم الجوارح بالارض تصاغرا ؛
هنگامی که انسان نماز می خواند، ساییدن گونه ها به خاک نشانه تواضع و گذراندن اعضاء شریف بر زمین دلیل کوچک و حقارت است .
(نهج البلاغه ، خطبه 192).

حدیث101

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لو یعلم المصلی ما یغشاه من الرحمة لما رفع راءسه من السجود؛
اگر نمازگزار بداند که چقدر از رحمت (خداوند تعالی ) او را فراگرفته است ، سرش را از سجده برنمیدارد.
(غررالحکم ، ص 261).

حدیث102

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اطیلوا السجود فما من عمل اشد علی ابلی من ان یری ابن ادم ساجدا لانه امر بالسجود فعصی؛
سجده را طولانی کنید که هیچ عملی بر ابلیس گرانتر از این نیست که انسان را در حال سجده ببینید، زیرا خداوند او را امر به سجده کرد و او سر برتافت .
(بحارالانوار، ج 85، ص 161).

حدیث103

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لما سئل عن عنی مد العنق فی الرکوع تاءویله امنت بک ولو ضربت عنقی؛
علی (علیه السلام) در جواب این سوال که چرا در رکوع گردن باید کشیده و راست نگاه داشته شود فرمود: معنی آن این است که خدایا! به تو ایمان دارم ، اگر چه در این راه گردنم زده شود.
(المحجة البیضاء، ج 1، ص 390).

حدیث104

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ثم تاءویل مد عنقک فی الرکوع تخطر فی نفسک امنت بک و لو ضربت عنقی ثم تاءویل رفع راءسک من الرکوع اذا قلت ، ((سمع الله لمن حمده )) الذی اخرجنی من العدم الی الوجود؛
معنای کشیدن گردن در رکوع این است که در ایمان به خدا استوارم ، اگر چه گردنم زده شود، و معنای سر برداشتن از رکوع و گفتن ((سمع الله )) این است که حمد وثنای ما را می شنود، آن خدایی که مرا از نیستی و عدم به وجود آورده است .
(میزان الحکمة ، ج 5، ص 395).

حدیث105

اذ صلیت فاسمع نفسک القراءة و التکبیر و التسبیح؛
هنگامی که نماز می خوانی ، قرائت و تکبیر و تسبیح را چنان به جای آور که خود بشنوی .
(بحارالانوار، ج 85، ص 76).

حدیث106

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
من صلی باذان واقامة صلی خلفه من الملائکه لایری طرفاه و من صلی باقامة صلی خلفه ملک؛
هرکس نمازش را با اذان واقامه بخواند، صفی از فرشتگان پشت سر او به نماز می ایستند که دو طرف آن صف دیده نمی شوند و هرکس که نمازخود را با اقامه تنها بخواند یک فرشته پشت سر او نماز می گزارد.
(ثواب الاعمال ، ص 58).

حدیث107

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اذا قام الرجل الی الصلاة الیه ابلیس ینظر الیه حسدا لما یری من رحمة الله التی تغشاه ؛
هنگامی که کسی به نماز برمی خیزد، شیطان می آید و به نظرحسادت به او نگاه می کندزیرا می بیند که رحمت خدا او را فراگرفته است.
(بحارالانوار، ج 82، ص 207).

حدیث108

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
نوم علی یقین خیر من صلوة فی شک ؛
خوابی که از روی یقین باشد، بهتر از نمازی است که باشک (نسبت به خداوند) خوانده شود.
(بحارالانوار، ج 33، ص 357).

حدیث109

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
من لم یاءخذ اهبة الصلوة وقتها فما و قرها ؛
کسی که پیش از نماز، خود را برای نماز آماده نکند، به نماز احترام نکرده است .
(شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 20، باب 768، ص 329).

حدیث110

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لو صمت الدهر کله و قعدت اللیل کله و قتلت بین الرکن و المقام ، بعثک الله مع هواک بالغا ما بلغ ، ان فی جنة ففی جنة و ان نار ففی نار؛
اگر همه روزگار خود را روزه وشب ها را در نماز شب به سر بری و در میان رکن و مقام کشته شوی ، خداوند تو را (در قیامت ) با هوای نفس محشور می کند پس اگر هوای دل تو الهی بود، به بهشت خواهی رفت و اگر جهنمی بود، به جهنم داخل می شوی .
(سفینة البحار، ج 2، ص 827).

حدیث111

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لیست الصلوة قیامک و قعودک انما الصلوة اخلاصک و ان ترید بها الله وحده؛
نماز، قیام و قعود (نشستن و برخاستن ) تو نیست ، بلکه نماز، اخلاص و خداخواهی تو است .
(شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید، ج 1، ص 325).

حدیث112

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
تحریم الصلاة التکبیر، و تحلیلها التسلیم؛
تحریم نماز، تکبیر و تحلیل آن سلام است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 310).

حدیث113

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
استغفرالله ربی و اتوب الیه فی الوتر سبعین مرة تنصب یدیک الیسری ، و تعد بالیمنی الاستغفار؛
در قنوت نماز وتر، هفتاد بار استغفار، بگویید برای اینکار دست چپ را مقابل صورت قرار دهید و با دست راست استغفار را بشمارید.
(بحارالانوار، ج 87، ص 287).

حدیث114

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
وکان رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) یستغفر الله فی الوتر سبعین مرة و یقول : ((هذا مقام العائذ بک من النار)) سبع مرات؛
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در قنوت نماز وتر هفتاد بار ((استغفرالله )) و هفت بار ((هذل مقام العائذ بک من النار)) (یعنی این جایگاه کسی است که از آتش به تو پناه آورده است ) می گفت .
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 610).

حدیث115

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا صلی احدکم و لم یصل علی النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) فی صلاته یسلک بصلاته غیر سبیل الجنة؛
هرگاه یکی از شما نماز بخواند و در نمازش بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) درود نفرستد، با نماز خود به راهی غیر از راه بهشت می رود.
(بحارالانوار، ج 85، ص 280).

حدیث116

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فرائض الصلاة سبع : الوقت ، والطهور، و التوجه و القلبه و الرکوع و السجود، و الدعاء؛
فرایض نماز، هفت تاست : وقت ، طهارت ، نیت ، قبله ، رکوع ، سجود، و دعا (درقنوت ).
(بحارالانوار، ج 85، ص 197).

حدیث117

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
وفرض علی الوجه السجود له باللیل و النهار فی مواقیت الصلوة فقال : ((یا ایهاالذین امنوا ارکعوا و اسجدوا و اعبدوا ربکم و افعلوا الخیر لعلکم تفلحون )) و هذه فریضة جامعة علی الوجه والیدین والرجلین ؛
خداوند بر صورت سجده را واجب کردکه شبانه روز در وقت نمازها به سجده بیفتد؛ پس فرمود: ((ای کسانی که ایمان آورده اید! رکوع و سجود نمایید و پروردگارتان را پرستش کنید و افعال خیر به جای آورید، شاید که رستگار شوید)). آنگاه امام فرمود: سجده ، واجب جامع است که مشتمل بر صورت و دستها و پاها می باشد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 128).

حدیث118

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
السجود علی تربة الحسین (علیه السلام) یخرق الحجب السبع؛
سجده بر تربت امام حسین (علیه السلام) هفت پرده و مانع را می شکافد. (بحارالانوار، ج 101، ص 135).

حدیث119

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انما یسجد المصلی سجدة بعد الفریضة لیشکر الله تعایل فیها علی ما من به علیه من اداء فرضه و ادنی ما یجزی ء فیها شکرالله مرات ؛
سزاوار است که نمازگزاز به پاس توفیق خدایی در به جای آوردن نماز واجب ، سجده شکر به جای آورد و حداقل ذکر سجده ، گفتن سه بار ((شکرالله )) است .
(المحجة البیضاء، ج 1، ص 348).

حدیث120

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
من قراء السجدة او سمعها من قاری ء یقرؤ ها و کان یستمع قراءته فلیسجد، فان سمعها و هو فی صلاة فریضة من غیر امام او ما براءسه و انا قراها و هو فی الصلاد سجد و سجد معه من خلفه ان کان اماما و لا ینبغی للامام ان یتعمد قراءة سورة فیها سجدة فی صلاة فریضة ؛
کسی که آیه سجده بخواند و یا از قاری بشنود که به او گوش فرا می داد باید سجده کند، و اگر آن در حالی بشنود که نماز واجب را ادا می کند با سر اشاره (به سجد) کند و اگر خودش در نماز واجب آن را خوانده باید خود و ماءمومین سجده نمایند و سزاوار نیست که امام در نماز واجب سوره ای بخواند که سجده دارد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 175).

حدیث121

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا تصویت للسجود فقدم یدیک الی الارض قبل رکبتیک بشی ء ؛
هنگامی که برای سجده خم شدی ، کمی پیش از این که زانوهایت به زمین برسد، دستها را بر زمین بگذار.
(بحارالانوار، ج 85، ص 138).

حدیث122

عن الصادق عن ابیه - علیهما السلام - قال :
یسجد ابن ادم علی سبعة اعظم : یدیه و رجلیه و رکبتیه و جبهته ؛
امام صادق (علیه السلام) از پدرشان نقل می فرمایند: فرزند آدم ، با هفت استخوان (موضع ) سجده می کند: دو دست ، دو پا، دو زانو، پیشانی اش .
(بحارالانوار، ج 85، ص 134).

حدیث123

عن الصادق - عن ابیه - علیهما السلام - قال :
اذا سجد احدکم فلیباشر بکفیه الارض لعل الله یصرف عنه الغل یوم القیامة؛
امام صادق (علیه السلام) از پدرشان فرمودند: هنگامی که یکی از شما سجده می کند، دو کف دست را بر زمین قرار دهد، شاید خدا در قیامت غل و زنجیر را از او باز دارد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 132).

حدیث124

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اتقواالله واحسنوا الرکوع و السجود وکونوا اطوع عبادالله فانکم لن تنالو ولایتنا الا بالورع؛
از خدا پروا کنید و رکوع و سجود را نیکو به جای آورید، و مطیع ترین بندگان خدا باشید، زیرا شما ولایت ما را درنمی یابید، مگر با ورع .
(بحارالانوارت ج 85، ص 104).

حدیث125

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
و من کان یقوی علی ان یطول الرکوع و السجود فلیطول ما استطاع یکون ذلک فی تسبیح الله و تحمیده و تمجیده و الدعاء و التضرع فان اقرب ما یکون العبد الی ربه هو مساجد؛
کسی که توانایی آن را دارد که رکوع و سجودش را در نماز طولانی کند، باید به مقدار توانایی اش طول دهد و باید در رکوع و سجود به تسبیح و حمد و ستایس و دعا و تضرع به درگاه خداوند اشتغال داشته باشد، زیرا نزدیک ترین حالت بنده به خدا همان لحظاتی است که در سجده با خدا خلوت می کند.
(اصول وافی ، ج 8، ص 707).

حدیث126

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
و اذا رفعت راءسک من الرکوع فقل : ((سمع الله لمن حمده )) ؛
وقتی سر از رکوع برداشتی بگو: ((سمع الله لمن حمده )).
بحارالانوار، ج 85، ص 115.

حدیث127

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کان رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) اذا رکع لو صب علی ظهره ماء لاستقر و قال : فرج اصابعک علی رکبتیک فی االرکوع ، و ابلغ اطراف اطابعک عیون الرکبتین؛
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی که به رکوع می رفت ، اگر آب بر پشتش ریخته می شد، استقرار می یافت سپس فرمود: انگشتان را بر روی زانوهایت در رکوع باز کن و انگشتان را به گودیهای زیر زانو برسان . (بحارالانوار، ج 85، ص 115).

حدیث128

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا رکعت فضع کفیک علی رکبتیک و ابسط ظهرک ولاتقنع راءسک و لاتصوبه؛
هرگاه به رکوع رفتی ، کف دستها را بر زانو بگذار و پشت بدنت را درست باز و پهن کن و سرت را بالاو پایین مبر.
(بحارالانوار، ج 85، ص 115).

حدیث129

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لاصلاة لمن لم یقم صلبه فی رکوعه و سجوده؛
نمازش درست نیست کسی که در رکوع و سجودش پشت خود را مستقیم و راست قرار ندهد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 107).

حدیث130

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لایرکع عبدالله رکوعا علی الحقیقة ، الازنیة الله تعالی بنور بهائه و اظله فی ضلال کبریائه و کساه کسوة اصفیائه؛
هیچ بنده ای برای خدا به حقیقت رکوع نکند مگر آن خداوند تعالی او را به نورجمال خود بیاراید و در سایه کبریایی اش جای دهد و جامه برگزیدگانش بپوشاند.
(مصباح الشریعه ، ص 14).

حدیث131

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
من قراء مائة ایة یصلی بها فی لیلة کتب الله - عزولج - له بها قنوت لیلة؛
هرکس دریک شب یکصد آیه از قرآن را در نمازی بخواند، خدا به این وسیله برای او عبادت سراسر شب بنویسد.
(الکافی ، ج 2، ص 445).

حدیث132

قلت لابی عبدالله - الرجل یدخل فی الصلوة فیجود صلاته و یحسنها رجاء ان یستجر بعض من یراه الی هواه ؟ قال : لیس هو من الریاء؟ ؛
از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم اگر کسی نمازش را با قرائت زیبا و نیکو به جا آورد، به امید آنکه حاضران که او را می بینند مجذوب شده و راه او را در پیش گیرند (آیا به نمازش اشکالی وارد می شود؟) فرمودند: این از مصادیق ریا نیست .
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 56).

حدیث133

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
و لاتقراء فی المکتوبة سورة ناقصة ولاباءس به فی النوافل؛
در نماز واجب ، کمتر از یک سوره کامل ، بعد از حمد نخوان ، اما در نمازهای نافله اشکال ندارد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 42).

حدیث134

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لاتقرن بین السورتین فی الفریضة فاما فی النافلة فلا باءس؛
هیچگاه در نماز واجب ، بعد از حمد، دو سوره از قرآن را با هم نخوان ، ولی در نماز نافله اشکال ندارد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 45).

حدیث135

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا قراءت الفاتحة و قد فرغت من قرائتها و انت فی الصلاة فقل : الحمد لله رب العالمین؛
هنگامی که فاتحه را خواندی و قرائتش را به اتمام رساندی و در حال نماز بودی بگو: ((الحمدلله رب العالمین )).
بحارالانوار، ج 85، ص 60

حدیث136

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
الاجهار ببسم الله الرحمن الرحیم فی الصلاة واجب؛
آشکار خواندن ((بسم الله الرحمن الرحیم )) در نماز واجب است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 75).

حدیث137

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا ام الرجل القوم جاء شیطان الی الشیطان الذی هو قرین الامام فیقول هل ذکر الله ؟ یعنی هل قراء بسم الله الرحن الرحیم ؟ فان قال : نعم هرب منه و ان قال : لا، رکب عنق الامام و دلی رجلیه فی صدره فلم یزل الشیطان امام القوم حتی یفرغوا من صلاتهم؛
هنگامی که کسی به امامت گروهی می ایستد، شیطان نزد شیطانی دیگر که نزدیک امام ایستاده ، می آید و می پرسد: آیا نام خدا را ذکر کرد؟ یعنی آیا ((بسم الله الرحمن الرحیم )) خوانده شد؟ پس اگر بگوید: آری از امام دور می شود و اگر بگوید: نه ، بر گردن امام سوار می شود و پاهایش را بر سینه اش می آویزد و بدین سان شیطان پیشاپیش آن گروه به امامت می ایستد تا از نمازشان فارغ گردند.
(بحارالانوار، ج 85، ص 20).

حدیث138

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فاذا کبرت فاستصغر مابین السموات العلی و الثری دون کبریائه؛
هرگاه تکبیرة الاحرام گفتی ، همه چیز را از آنچه در آسمان و زمین است در مقابل خدای کبیر و متعال ، کوچک و ناچیز بشمار، مگر کبریایی وبزرگی خداوند متعال را.
(مصباح الشریعه ، ص 91).

حدیث139

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا افتتحت الصلوة فکبر ان شئت واحدة و ان شئت ثلاثا و ان شئت خمسا و ان شئت سبعا فکل ذلک مجز عنک غیر انک اذا کنت اماما لم تجهر الا بتکبیرة؛
وقتی خواستی وارد نماز شوی ، اگر خواستی یک تکبیر و اگر خواستی سه یاپنج یاهفت تکبیر بگو که به هر قسم عمل نمایی ، کافی است ، ولی اگر امام جماعت هستی جز یک تکبیر را بلند بگو.
(اصول وافی ، ج 8، ص 641).

حدیث140

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
تحریم الصلوة التکبیر و تحلیلها التسلیم؛
به وسیله تکبیرة الاحرام ، منافیات نماز حرام می گردد، و به وسیله سلام ، حلال می شود.
(بحارالانوار، ج 85، ص 310).

حدیث141

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا افتتحت الصلوة فکبر ان شئت واحدة و ان شئت ثلاثا و ان شئت خمسا و ان شئت سبعا فکل ذلک مجز عنک غیر انک اذا کنت اماما لم تجهر الا بتکبیرة؛
وقتی خواستی وارد نماز شوی ، اگر خواستی یک تکبیر و اگر خواستی سه یاپنج یاهفت تکبیر بگو که به هر قسم عمل نمایی ، کافی است ، ولی اگر امام جماعت هستی جز یک تکبیر را بلند بگو.
(اصول وافی ، ج 8، ص 641).

حدیث142

سؤ ل ابوعبدالله (علیه السلام):
لای علة توضع الیدان الی الارض فی السجود قبل الرکعتین ؟ قال : لان الیدین بهما مفتاح الصلاة؛
از امام صادق (علیه السلام) سوال شد: چرادستها (پس از تشهد)پیش از دو رکعت (دوم ) بر زمین گذاشته می شود؟ فرمودند: چون مفتاح و کلیدنماز دستها هستند (و درتکبیرة الاحرام بالا می روند).
(بحارالانوار، ج 85، ص 184).

حدیث143

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا قمت من الرکعة فاعتمد علی کفیک ، و قل : بحول الله و قوته اقوم و اقعد فان علیا (علیه السلام) کان یفعل ذلک؛
هنگامی که پس از انجام رکعتی از نماز برمی خیزی ، بر دو دست تکیه کن و بگو: (( بحول الله وقوته اقوم و اقعد)) زیرا علی (علیه السلام) چنین می کرد. (بحارالانوار، ج 85، ص 183).

حدیث144

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا قمت من السجود قلت : اللهم بحولک و قوتک اقوم و اقعد و ارکع و اسجد
هنگامی که از سجده برخاستی (و خواستی قیام کنی ) بگو: (( اللهم بحولک و قوتک اقوم و اقعد و ارکع و اسجد))
بحارالانوار، ج 85، ص 183

حدیث145

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا قمت الی الصلوة فقل اللهم انی اقدم الیک محمدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بین یدی حاجتی و اتوجه به الیک فاجعلنی به وجیها عندک فی الدنیا و الاخرة و من المقربین و اجعل صلوتی به مقبولة و ذنبی به مغفورا و دعائی به مستجابا انک انت الغفور الرحیم؛
هرگاه به نماز ایستادی بگو: خدایا! محمد - پیامبرت - را نزد تو شفیع قرار می دهم به واسطه او روی به تو می آورم ، حاجت خود می طلبم پس مرا به حرمت او در دنیا و آخرت وگناهم راببخشای و دعایم را مستجاب فرما؛ زیرا تو آمرزنده و مهربانی .
(اصول وافی ، ج 8، ص 635).

حدیث146

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذا قام المصلی الی الصلاة ، نزلت علیه الرحمة من اعنان السماء الی اعنان الارض و حفت به الملائکة و ناداه ملک لو یعلم هذا المصلی مافی الصلاة ما انفتل؛
هنگامی که انسان به نماز ایستاد، رحمت خداوند از آسمان بر او نازل می شود و ملائکه اطرافش را احاطه می کنندو فرشته ای گوید: اگر این نمازگزار ارزش نماز را می دانست هیچ گاه از نماز منصرف نمی شد.
(اصول کافی ، ج 3، ص 265).

حدیث147

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فرائض الصلاة سبع : الوثت ، الطهور، و التوجه ، و القبله ، و الرکوع و السجود، و الدعاء ؛
فرایض نماز بر هفت قسم است : وقت ، طهارت ، نیت ، قبله ، رکوع ، سجود و دعا (در قنوت )
(بحارالانوار، ج 85، ص 197).

حدیث148

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان العبد لینوی من نهاره ان یصلی باللیل فتغلبه عینه فیثبت الله له صلاته و یکتب نفسه تسبیحا و یجعل نومه علیه صدقة ؛
گاهی مؤ منی در روز تصمیم می گیرد که در شب نماز شب بخواند، ولی خوابش می برد و موفق به خواندن نماز شب نمی شود خداوند به دلیل همان نیت و قصدش برای او اجر نماز شب را ثبت می فرماید و برای نفس هایش ثواب تسبیح و برای خوابش ثواب صدقه می دهد.
(میزان الحکمة ، ج 10، ص 280).

حدیث149

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لیست العبادة کثرة الصلوة والصوم انما العبادة التفکر فی امر الله ؛
زیاد نماز خواندن و روزه گرفتن عبادت نیست ، بلکه اندیشیدن در امر خداوند عبادت است .
(میزان الحکمة ، ج 7، ص 543).

حدیث150

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
نماز به کمال نرسد، مگر برای کسی که طهارتی همه جانبه داشته باشد و کاملا حق آن را ادا کند و از وسوسه و انحراف به دور باشد، خدای را بشناسد و برای او خشنود نمایدو ثبات ورزد و چنان امیدوار باشد و برعبادت پایداری کند که گویی بهشت پاداش او است و چنان بیم ناک وبی تاب باشدکه گویی در آتش خشم خدا می سوزد و دارایی خود بذل کرده و مقصودخویش در نظر آورده و جان در راه خدا نهاده و طریق او را برگزیند در بینی برخاک نهادن (در سجده ) کم ترین کراهتی به دل راه ندهد و پیوند علایق را از هر که جز او بریده و تنها متوجه او گردیده وبه حضور او آمده و عطای او را بخواهد پس اگر چنین نمازی به جای آورد، همان نمازی خواهد بود که به آن امر شده و از آن خبر داده شده و این همان نمازی است که از فحشاء ومنکر باز می دارد.
(فلاح السائل ، ص 23).

حدیث151

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یجاء بعبد قوم القیامة قدصلی فیقول : یا رب صلیت ابتغاء وجهک فیقال له : بل صلیت لیقال ما احسن صلاة فلان ؟ اذهبوا به الی النار؛
چون روز قیامت فرا رسد، نمازگزای را می آورند. وی می گوید: خداوندا!من برای خشنودی تونماز گزاردم به او می گویند: تو بدان جهت نماز گزاردی که نماز تو را ستایش کنند، آن گاه به ملائکه دستور می دهد که او را به سوی آتش ببرید.
(بحارالانوار، ج 62، ص 301).

حدیث152

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لاتنظروا الی طول رکوع الرجل و سجوده ، فان ذلک شی ء اعتاده فلو ترکه استوحش لذلک ولکن انظروا الی صدق حدیثه ، و اداء امانته؛
به طول رکوع و سجود شخص ننگرید (فریفته نگردید) زیرا ممکن است به آن دعوت کرده باشد و اگر ترک کند و حشتش گیرد، لیکن به راستی گفتار و ادای امانتش بنگرید.
(اصول کافی ، ج 3، ص 165).

حدیث153

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
قال الله - تبارک و تعالی - انما اقبل الصلاة لمن تواضع لعظمتی و یکف نفسه عن الشهوات من اجلی ، و یقطع نهاره بذکری ولایتعاظم علی خلقی و یطعم الجائع و یکسوالعاری ، ویرحم المصاب و یؤ وی الغریب فذلک یشرق نوره مثل الشمس؛
خداوند تبارک و تعالی می فرماید: همانا نماز کسی را قبول می کنم که :
1.دربرابر عظمتم تواضع کندو برایم خاکسار باشد.
2.برای رضای من از شهوت ها دوری جوید؛
3.روزهایش را با ذکر من به شب رساند؛
4.بر بندگانم فخری نفروشد؛
5.گرسنگان را سیر کند؛
6.برهنگان را بپوشاند؛
7.بر مصیبت دیدگان رحم کند؛
8.بی پناهان راپناه دهد؛
اوست که نور (بندگی اش ) مانند خورشید می درخشد.
(بحارالانوار، ج 69، ص 391).

حدیث154

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یعرف من یصف الحق بثلاث خصال : ینظر الی اصحابه من هم ، و الی صلوته کیف هی و فی انی وقت یصلیها فان کان ذامال نظر این یصنع ماله؛
کسی که متصف و متصل به حق است ، به سه خصلت شناخته می شود:
1.به دوستانش نگاه کنید(چگونه دوستی دارد) .
2.و نمازش را ببینید چگونه است و در چه وقتی نماز می خواند.
3.و اگر مالی به دستش آمد چگونه از آن مال استفاده می کند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184).

حدیث155

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
شیعتنا اهل الورع و الاجتهاد و اهل الوفاء و الامانة و اهل الزهد و العبادة و اصحاب الاحدی و خمسین رکعة فی الیوم و اللیة؛
شیعیان ما اهل تقوا و پاکدامنی و جدیت اند و مردمی باوفا و امین اند و اهل زهد و عبادت اند و کسانی هستند که در شبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می خوانند.
(بحارالانوار، ج 68، ص 167)

حدیث156

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
صَلاةُ اللَّیْلِ تُحَسِّنُ الْوَجْهَ وَ تُحَسِّنُ الْخُلْقَ وَ تُطَیِّبُ الرِّیحَ وَ تَدُرُّ الرِّزْقَ وَ تَقْضِی الدَّیْنَ وَ تَذْهَبُ بِالْهَمِّ وَ تَجْلُو الْبَصَرَ؛
نماز شب، انسان را خوش‌سیما، خوش‌اخلاق و خوشبو می‌کند و روزی را زیاد و قرض را ادا می‌نماید و غم و اندوه را از بین می‌برد و چشم را نورانی می‌کند.
ثواب الأعمال، ص 42

حدیث157

پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
صَلاةُ اللّیلِ مَرضاةٌ لِلرَّبِّ وَ حُبُّ المَلائِکَةِ وَ سُنَّةُ النبیاءِ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ اَصلُ الیمانِ وَ راحَةُ البدانِ وَ کَراهیَةٌ لِلشَّیطانِ وَ سِلاحٌ عَلَی العداءِ وَ اِجابَةٌ لِلدُّعاءِ وَ قَبولُ العمالِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز شب، موجب رضایت پروردگار، دوستی فرشتگان، سنت پیامبران، نور معرفت، ریشه ایمان، آسایش بدن‌ها، مایه ناراحتی شیطان، سلاحی بر ضدّ دشمنان، مایه اجابت دعا، قبولی اعمال و برکت در روزی است.
ارشاد القلوب، ج 1، ص 191

حدیث158

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
و لما فی ذلک من تعفیر عتاق الوجوه بالتراب تواضعا و التصاق کرائم الجوارح بالارض تضاغرا ؛
ساییدن گونه به خاک نشانه تواضع و گذاردن اعضای شریف بر زمین دلیل کوچکی و حقارت (در برابر خدا) است .
نهج البلاغه ، خطبه 192

حدیث159

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
احب العباد الی الله - عزوجل - رجل صدوق فی حدیثه ، محافظ علی صلواته و ماافترض الله علیه مع ادائه الامانة ؛
محبوب ترین بندگان نزد خدا، مردی است که در سخنش راستگو باشد، از نماز و هرآنچه که خداوند بر او واجب کرده است ، محافظت کند و ادای امانت نماید.
بحارالانوار، ج 82، ص 11

حدیث160

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الصَّلاةُ حِصنٌ مِن سَطَواتِ الشَّیطانِ؛
نماز قلعه و دژ محکمی است که نمازگزار را از حملات شیطان نگاه می دارد.
غررالحکم، ص 56

حدیث161

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کانَ رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله لا یُؤثِرُ عَلَی الصَّلاةِ عَشاءً وَ لا غَیرَهُ وَ کانَ اِذا دَخَلَ وَقتُها کَاَنـَّهُ لا یَعرِفُ اَهلاً وَ لا حَمیما؛
رسول اکرم صلی الله علیه و آله چیزی مثل شام و غیر آن را بر نماز مقدم نمی داشتند و هنگامی که وقت نماز می رسید، گویی که هیچ یک از اهل خانه و دوستان را نمی شناختند.
مجموعه ورام، ج 2، ص 78

حدیث162

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلنَّظیفُ مِنَ الثِّیابِ یُذهِبُ الهَمَّ وَالحُزنَ وَهُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ؛
لباس پاکیزه غم و اندوه را می برد و موجب پاکیزگی نماز است.
کافی، ج6 ، ص 444، ح 14

حدیث163

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن صَلّی رَکعَتَینِ یَعلَمُ مایَقولُ فِیهما اِنصَرَفَ وَ لَیسَ بَینَه وَ بَینَ اللهِ - عَزَّ وَ جَلَّ - ذَنبٌ؛
هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید، از نماز فارغ می شود، درحالی که میان او و میان خدای عز و جل گناهی نیست.
اصول وافی، ج2، ص100

حدیث164

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لِکُلِّ شَیءٍ وَجهٌ وَ وَجهُ دینِکم الصَّلاةُ؛
هر چیز دارای سیماست، سیمای دین شما نماز است.
بحار الانوار، ج82، ص227

حدیث165

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلنَّظیفُ مِنَ الثِّیابِ یُذهِبُ الهَمَّ وَالحُزنَ وَهُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ؛
لباس پاکیزه غم و اندوه را برطرف می کند و باعث پاکیزگی نماز است.
کافی، ج 6، ص 444، ح 14

حدیث166

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اُنظُر فیما تُصَلّی وَعَلی ما تُصَلّی اِن لَم یَکُن مِن وَجهِهِ وَحِلِّهِ فَلا قَبولَ؛
بنگر در چه (لباسی) و بر چه (چیزی) نماز می گزاری، اگر از راه صحیح و حلالش نباشد، قبول نخواهد بود.
تحف العقول، ص 174

حدیث167

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لَو یَعلَمُ المُصَلّی ما یَغشاهُ مِنَ الرَّحمَةِ لَما رَفَعَ رَأسَهُ مِنَ السُّجودِ؛
اگر نمازگزار بداند تا چه حد مشمول رحمت الهی است هرگز سر خود را از سجده بر نخواهد داشت.
غررالحکم، ج 5، ص 116، ح 7592

حدیث168

امام محمدباقر(علیه السلام) فرمودند:
مَن تَرَکَ الجَماعَةَ رَغبَةً عَنها وَ عَن جَماعَةِ المُسلِمینَ مِن غَیرِ عِلَّةٍِ فَلا صَلاةَ لَه ؛
کسی که از روی بی میلی،بدون عذر و علت نمازجماعت را که اجتماع مسلمانان است ترک کند، نمازی برای او نیست.
امالی شیخ صدوق،ص290

حدیث169

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا یَنالُ شَفاعَتی مَن اَخَّرَ الصَّلوةَ بَعدَ وَقتِها؛
کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، (فردای قیامت) به شفاعت من نخواهدرسید.
بحارالانوار، ج83، ص20

حدیث170

امام کاظم(علیه السلام) فرمودند:
اَفضَلُ ما یَتَقَرَّبُ به العَبدُ اِلی اللهِ بَعدِ المَعرِفَةِ به، الصَلوةُ؛
بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب پیدا می کند، نماز است.
تحف العقول،ص455

حدیث171

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
أَقرَبُ ما یَکُونُ العَبدُ إلَی اللهِ وَ هُوَ ساجِدٌ؛
نزدیکترین حالات بنده به پروردگارت حالت سجده است.
ثواب الاعمال و عقاب الاعمال

حدیث172

امام حسن عسکری (علیه السلام) فرمودند:
لَیسَتِ العِبادَةُ کَثرَةَ الصیّامِ وَ الصَّلوةِ وَ انَّما العِبادَةُ کَثرَةُ التَّفَکُّر فی أمر اللهِ؛
عبادت کردن به زیادی روزه و نماز نیست، بلکه (حقیقت) عبادت، زیاد در کار خدا اندیشیدن است.
تحف العقول، ص448

حدیث173

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
لَمّا قالَ لَهُ رَجُلٌ إِنّی ضَعیفُ العَمَلِ قَلیلُ الصَّلاةِ قَلیلُ الصَّومِ وَلکِن أَرجو أَن لا آکُلَ إِلاّ حَلالاً وَلا أَنکَحَ إِلاّ حَلالاً: وَأَیُّ جِهادٍ أَفضَلُ مِن عِفَّةِ بَطنٍ وَفَرجٍ؟!؛
در پاسخ به کسی که عرض کرد: من در عمل ناتوانم و نماز و روزه کم به جا می آورم اما سعی می کنم جز حلال نخورم و جز با حلال نزدیکی نکنم فرمودند: چه جهادی برتر از پاک نگهداشتن شکم و شرمگاه؟!
محاسن، ج 1، ص 292، ح 448

حدیث174

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن قَبِلَ اللّه مِنهُ صَلاةً واحِدَةً لَم یُعَذِّبهُ وَمَن قَبِلَ مِنهُ حَسَنَهً لَم یُعَذِّبهُ؛
خداوند از هر کس یک نماز و یا یک کار نیک را قبول کند، عذابش نمی نماید.
کافی، ج 3، ص 166، ح 11

حدیث175

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
تَسبیحُ فاطِمَةَ علیهاالسلام فی کُلِّ یَومٍ فی دُبُرِ کُلِّ صَلاةٍ اَحَبُّ اِلَیَّ مِن صَلاةِ اَلفِ رَکعَةٍ فی کُلِّ یَومٍ؛
تسبیحات فاطمه زهرا علیهاالسلام در هر روز پس از هر نماز نزد من محبوب تر از هزار رکعت نماز در هر روز است.
کافی، ج 3، ص 343، ح 15

حدیث176

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
سَجدةُ الشُکرِ واجِبَةٌ عَلی کُلِّ مُسلِمٍ تُتِمُّ بِها صَلاتَکَ وَتُرضی بِها رَبَّکَ وَتُعجِبُ المَلائِکَةَ مِنکَ... ؛
سجده شکر برهرمسلمانی واجب است،با آن نمازت را کامل و پروردگارت را خشنود می سازی و فرشتگان را به شگفتی می آوری.
التهذیب، ج 2، ص 110، ح 183

حدیث177

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یُعرَفُ مَن یَصِفُ الحَقَّ بِثَلاثِ خِصالٍ: یُنظَرُ اِلی اَصحابِهِ مَن هُم؟ وَاِلی صَلاتِهِ کَیفَ هیَ؟ وَفی اَیِّ وَقتٍ یُصَلّیها؟؛
کسی که از حق دَم می زند با سه ویژگی شناخته می شود: ببینید دوستانش چه کسانی هستند؟ نمازش چگونه است؟ و در چه وقت آن را می خواند؟
محاسن، ج 1، ص 396، ح 885

حدیث178

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَیرِ اَ لسِنَتِکُم، لِیَرَوا مِنکُم الوَرَعَ وَ الجتِهادَ وَ الصَّلاةَ وَ الخَیرَ، فَاِنَّ ذلِکَ داعیَةٌ؛
مردم را به غیر از زبان خود، دعوت کنید، تا پرهیزکاری و کوشش در عبادت و نماز و خوبی را از شما ببینند، زیرا اینها خود دعوت کننده است.
کافی، ج 2، ص 78، ح 14

حدیث179

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا تَغتَرّوا بِصَلاتِهِم وَلا بِصیامِهِم، فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاةِ وَالصَّومِ حَتّی لَو تَرَکَهُ استَوحَشَ، وَلکِنِ اختَبِروهُم عِندَ صِدقِ الحَدیثِ وأداءُ الأمانَةِ؛
فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمی گاه چنان به نماز و روزه خو می کند که اگر آنها را ترک گوید، احساس ترس می کند، بلکه آنها را به راستگویی و امانتداری بیازمایید.
کافی، ج 2، ص 104، ح 2

حدیث180

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِیَ مِنهاجُ النبیاءِ وَ لِلمُصَلّی حُبُّ المَلائِکَةِ وَ هُدیً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز، از آیین های دین است و رضای پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. برای نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزی است.
خصال، ص 522، ح 11

حدیث181

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَیُّهَا النّاسُ اِنَّ المُصَلّی اِذا صَلّی فَاِنَّهُ یُناجی رَبَّهُ تَبارَک وَتَعالی فَلیَعلَم بِما یُناجیهِ؛
ای مردم همانا نمازگزار هنگام نماز با پروردگار بزرگ و بلند مرتبه اش مناجات می کند، پس باید بداند چه می گوید.
مسند ابن حنبل، ج 2، ص 129

حدیث182

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَوَّلُ الوَقتِ رِضوانُ اللّه وَوَسَطُ الوَقتِ رَحمَةُ اللّه وَآخِرُ الوَقتِ عَفوُ اللّه ؛
نماز در اول وقت خشنودی خداوند، میان وقت رحمت خداوند و پایان وقت عفو خداوند است.
سنن الدار قطنی، ج 1، ص 201، ح 974

حدیث183

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلصَّلاةُ مِفتاحُ کُلِّ خَیرٍ؛
نماز کلید همه خوبی هاست.
الفردوس، ج 2، ص 404، ح 3796

حدیث184

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا تَزالُ اُمَّتی بِخَیرٍ ما تَحابّوا وَاَقامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَکاةَ وَقَروا الضَّیفَ... ؛
امّتم همواره در خیر و خوبی اند تا وقتی که یکدیگر را دوست بدارند، نماز را برپا دارند، زکات بدهند و میهمان را گرامی بدارند...
امالی طوسی، ص 647، ح 1340

حدیث185

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یا عَلیُّ اِذا حَضَرَ وَقتُ صَلاتِکَ فَتَهَیَّ لَها وَ اِلاّ شَغَلَکَ الشَّیطانُ وَ اِذا نَوَیتَ خَیرا فَعَجِّل وَ اِلاّ مَنَعَکَ الشَّیطانُ عَن ذلِکَ ؛
ای علی! هرگاه وقت نمازت رسید، آماده آن شو وگرنه شیطان تو را سرگرم می کند و هرگاه قصد [کار] خیری کردی شتاب کن وگرنه شیطان تو را از آن باز می دارد.
بحارالأنوار، ج 7، ص 29

حدیث186

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لایَزالُ الشَّیطانُ یَرعَبُ مِن بَنی آدَمَ ما حافَظَ عَلَی الصَّلَواتِ الخَمسِ فَإِذا ضَیَّعَهُنَّ تَجَرَّءَ عَلَیهِ وَ أوقَعَهُ فِی العَظائِمِ؛
شیطان تا آنگاه که انسان مراقب نمازهای پنجگانه‌اش می‌باشد از او می‌ترسد و چون نمازهایش را تباه کرد بر او جرأت پیدا می‌کند و او را در گناهان بزرگ فرو می‌برد.
بحارالأنوار ??/???/?

حدیث187

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لَو یَعلَمُ المُصَلّی ما یَغشاهُ مِنَ الرَّحمَةِ لَما رَفَعَ رَأسَهُ مِنَ السُّجُودِ ؛
اگر نمازگزار می‌دانست چه رحمتی او را فراگرفته ، سر از سجده بر نمی‌داشت .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7592

حدیث188

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَلِّمُوا صِبیانَکُم الصَّلاةَ وَ خُذُوهُم بِها إذا بَلَغُوا الحُلُمَ ؛
به کودکان خود نماز بیاموزید و چون به سنّ بلوغ رسیدند ، آنان را برای نماز بازخواست کنید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6305

حدیث189

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا قامَ أحَدُکُم إِلَی الصَّلوةِ فَلیُصَلِّ صَلوةَ مُوَدِّعٍ ؛
هرگاه یکی از شما به نماز می‌ایستد، باید مانند کسی نماز بگزارد که گویی آخرین نماز اوست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4050

حدیث190

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکُم وَ البِطنَةَ فَإنَّها مَقساةٌ لِلقَلبِ مَکسَلَةٌ عَنِ الصَّلاةِ وَ مَفسَدَةٌ لِلجَسَدِ ؛
زنهار از پُریِ شکم ؛ زیرا موجب سختْ‌دلی ، کاهلی در نماز و تباهی بدن می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2742

حدیث191

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلصَّلاةُ حِصنٌ مِن سَطَواتِ الشَّیطانِ ؛
نماز، پناهگاهی است در برابر حمله‌های شیطان .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2212

حدیث192

حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
لا تستغنی شیعتنا عن أربع: خمرة یصلی علیها و خاتم یتختم به و سواک یستاک به و سبحة من طین قبر أبی عبدالله علیه السلام؛
پیروان ما از چهار چیز بی‌نیاز نیستند:
? ـ سجاده‌ای که بر روی آن نماز خوانده شود.
? ـ انگشتری که در انگشت باشد.
? ـ مسواکی که با آن دندانها را مسواک کنند.
? ـ تسبیحی از خاک مرقد امام حسین (علیه السلام)
تهذیب الاحکام، ج ?، ص ??

حدیث193

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
السجود علی طین قبرالحسین (علیه السلام) ینور الی الارض السابعة و من کان معه سبحة من طینقبرالحسین (علیه السلام) کتب مسبحا و ان لم یسبح بها…؛
سجده بر تربت قبر حسین (علیه السلام) تا زمین هفتم را نور باران می‌کند و کسی که تسبیحی از خاک مرقد حسین (علیه السلام) را با خود داشته باشد، تسبیح گوی حق محسوب می‌شود، اگر چه با آن تسبیح هم نگوید.
من لایحضره الفقیه، ج ?، ص ???/ وسائل الشیعه، ج ? ص ???

حدیث194

قال الصادق علیه السلام:
السجود علی تربة الحسین علیه السلام یخرق الحجب السبع؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
سجده بر تربت حسین علیه السلام حجابهای هفتگانه را پاره می‌کند.
مصباح التمهجد، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ???

حدیث195

قال ابو محمدالحسن العسکری علیه السلام:
علامات المؤمن خمس: صلاة الخمسین، و زیارة الاربعین، والتختم فی الیمین، و تعفیر الجبین والجهر ببسم الله الرحمن الرحیم؛
امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
نشانه‌های مؤمن پنج چیز است:
? ـ پنجاه رکعت نماز( نماز یومیه و نمازهای نافله)
? ـ زیارت اربعین
? ـ انگشتر به دست راست کردن
? ـ بر خاک سجده کردن
? ـ بسم الله الرحمن الرحیم را در نماز بلند گفتن.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ??? / التهذیب، ج ?، ص ?? .

حدیث196

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
مَن أقرَضَ مُؤمنا قَرضا یَنتَظِرُ بهِ مَیسورَهُ کانَ مالُهُ فی زَکاةٍ ، وکانَ هو فی صَلاةٍ مِن المَلائکةِ حتّی یُؤَدِّیَهُ إلَیهِ ؛
هر کس به مؤمنی وامی بدهد و (برای پس گرفتن آن) صبر کند تا دستش باز شود ، مال او زکات محسوب شود و در نماز ، با فرشتگان باشد تا این که وامش به او برگردانده شود .
ثواب الأعمال : 166 / 1

حدیث197

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
إذا کُـنتَ فـی تِجـارَتِکَ وحَضَرَتِ الصّلاةُ فلا یَشغَلْکَ عنها مَتْجَرُکَ ، فإنَّ اللّه‌َوَصفَ قَوما ومدَحَهُم فقالَ : رِجالٌ لا تُلهیهم ... وکـانَ هؤلاءِ القَـومُ یَتَّجِـرونَ ، فإذا حَضَرَتِ الصّلاةُ تَرَکوا تِجارَتَهُم وقاموا إلی صَلاتِهِم ، وکانوا أعظَمَ أجْرا مِمَّن لا یَتَّجِرُ فیُصَلّی؛
هرگاه در حال کسب و کار بودی و وقت نماز رسید کسب تو را از نماز باز ندارد؛ زیرا خداوند مردمی را چنین توصیف کرده و ستوده‌است : مردانی که هیچ تجارت ... این مردم کاسب بودند امّا چون گاه نماز می‌رسید دست از کسب و کار می‌شستند و به نماز بر می‌خاستند . مزد و پاداش اینان بیش از کسانی بود که کاسبی نمی‌کردند و نماز می‌خواندند .
بحار الأنوار : 103 / 100 / 40

حدیث198

قال الباقر - علیه السلام -:
من صلی فی المسجد الحرام صلاة مکتوبة قبل الله منه کل صلاة صلاها منذیوم و جبت علیه الصلاة و کل صلاة یصلیها الی ان یموت ؛
کسی که نمازواجبی را در مسجدالحرام به جای آورد، خداوند تمامی نمازهایی راکه از آغاز تکلیف بر او واجب شده و نیز نمازهایی را که تا پایان عمر به جای می آورد، قبول می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 536).

حدیث199

قال الصادق - علیه السلام -:
صلاة فی مسجدالنبی -صلی الله علیه وآله - تعدل بعشرة الاف صلاة ؛
یک نماز در مسجد پیامبر (صلی الله علیه وآله) با ده هزار نماز برابر خواهد بود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 536).

حدیث200

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
الغرباء فی الدنیا: قرآن فی جوف ظالم ، و مسجد فی نادی قوم لایصلی فیه ، و مصحف فی بیت لایقرء فیه و رجل صالح مع قوم سوء ؛
در جهان چهار چیز غریب است :
1 - قرآن در سینه ستمگر
2 - مسجد در جمع گروهی که در آن نماز نخوانند.
3 - قرآنی در خانه ای که آن را نخوانند.
4 - مرد پارسا در میان مردم بد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 2038).

حدیث201

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
لاتجعلوا المساجد طرقا حتی تصلوا فیها رکعتین ؛
مساجد را گذرگاه قرار ندهید، مگر آنکه هنگام عبور دو رکعت نماز در آن بخوانید.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 553).

حدیث202

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا خطب الایام یوم الجمعة فلا ینبغی لاحد ان یتکلم حتی یفرغ الامام من خطبته؛
هنگامی که امام(جمعه) در روز جمعه خطبه می خواند شایسته نیست کسی حرف بزند تا آن گاه که امام از خطبه فارغ شود.
(اصول کافی ، ج 3، ص 421).

حدیث203

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
الغسل یوم الجمعة کفارة و المشی ء الی الجمعة کل قدم منها کعمل عشرین سنة فاذا فرغ من صلوة الجمعة اجیز بعمل ماءتی سنة؛
غسل روز جمعه کفاره گناه است ، و هر گامی که به سوی نمازجمعه برداشته می شود، برابر عمل بیست سال است ، و چون از نماز جمعه فارغ شود به پاداش عبادت دویست سال نایل گردد.
(کنزالعمال ، حدیث 2109).

حدیث204

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
الجمعة کفارة لمابینها و بین الجمعة التی قبلها، و زیادة ثلاثة ایام ؛
نماز جمعه کفاره گناهان میان این جمعه و جمعه قبل و سه روز پیش از آن می باشد.
(کنزالعمال ، حدیث 21088).

حدیث205

عن الصادق جعفر بن محمد عن ابیه علیهم السلام :
ایما مسافر صلی الجمعة رغبة فیها وحبا لها اعطاه الله - عزوجل - اجر مائة جمعة للمقیم ؛
هر مسافری که از روی اشتیاق نماز جمعه بخواند، خدا به او اجر صد نماز جمعه مقیم را بدهد.
(امالی شیخ صدوق ، ص 11، وسائل الشیعه ، ج 5، ص 36).

حدیث206

قال الصادق - علیه السلام -:
ما من قدم سعت الی الجمعة الا حرم الله جسدها علی النار ؛
هرگامی که به سوی نماز جمعه برداشته شود، خداوند آتش دوزخ را بر صاحب آن گام حرام می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 3).

حدیث207

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان لکم فی کل جمعة حجة و عمرد فالحجة الهجیرة للجمعة و العمرة انتظار العصر بعد الجمعة ؛
هر روز جمعه برای شما ثواب یک حج و یک عمره است ، حج شما شتاب و مبادرت به نماز جمعه و عمره شما انتظار اقامه نماز عصر پس از نماز جمعه است .
(کنزالعمال ، ج 7، ص 737، حدیث 21173).

حدیث208

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
لایزال العبد متهاونا بالجمعة حتی یغضب الله علیه ؛
بنده ای که نماز جمعه را سبک بشمارد، خداوند بر او خشم گیرد.
(کنزالعمال ، حدیث 21155).

حدیث209

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ثلث تعلم امتی ما لهم فیهن لضربوا علیهن بالسهام : الاذان و الغدو الی الجمعة و الصف الاول؛
سه چیز است که اگر امت من فضیلت آنها را می دانستند، برای (سبقت در) انجام آن به قرعه متوسل می شدند و آن عبارتند از:
1 - اذان گفتن
2 - بیرون رفتن به سوی نماز جمعه
3 - صف اول نماز جماعت.
(مستدرک الوسائل ، ج 1 ص 490، بحارالانوار، ج 89، ص 197).

حدیث210

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اثافی الاسلام ثلاثة: الصلوة و الزکوة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها؛
سنگهای زیربنای اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنها بدون دیگری درست نمی شود.
کافی جلد2، ص 18

حدیث211

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ مِن تَمامِ الصَّومِ اِعطاءُ الزَّکاةِ یَعنی الفِطرَة کَما اَنَّ الصَّلوةَ عَلَی النَّبِی (ص) مِن تَمامِ الصَّلوةِ؛
تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنی فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (ص) کمال نماز است.
وسائل الشیعه، ج 6 ص 221

حدیث212

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا تَغتَرّوا بِصَلاتِهِم وَلا بِصیامِهِم، فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاةِ وَالصَّومِ حَتّی لَو تَرَکَهُ استَوحَشَ ، وَلکِنِ اختَبِروهُم عِندَ صِدقِ الحَدیثِ وَأداءُ الأمانَةِ؛
فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمی گاه چنان به نماز و روزه خو می کند که اگر آنها را ترک گوید، احساس ترس می کند، بلکه آنها را به راستگویی و امانتداری بیازمایید.
کافی، ج2، ص 104، ح2

حدیث213

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما یَمنَعُ اَحَدَکُم اِذا دَخَل عَلَیهِ غَمٌّ مِن غُمُومِ الدُّنیا اَن یَتَوَضَّاَ ثُمَّ یَدخُلَ مَسجِدَهُ وَ یَرکَعَ رَکعَتَینِ فَیَدعُوَ اللّه فیهِما؟ اَما سَمِعتَ اللّه یَقُولُ: «وَاستَعینوا بِالصَّبرِ وَ الصَّلاةِ»؟
چه چیز مانع می شود که هر گاه بر یکی از شما غم و اندوه دنیایی رسید، وضو بگیرد و به سجده گاه خود رود و دو رکعت نماز گزارد و در آن دعا کند؟ مگر نشنیده ای که خداوند می فرماید: «از صبر و نماز مدد بگیرید»؟
تفسیر عیاشی، ج 1، ص 59، ح 39

حدیث214

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما خَسِرَ وَ اللّه مَن اَتی بِحَقیقَةِ السُّجودِ ... وَلا بَعُدَ عَنِ اللّه اَبَدا مَن اَحسَنَ تَقَرُّبَهُ فِی السُّجودِ وَ لا قَرُبَ اِلَیهِ اَبَدا مَن اَساءَ اَدَبَهُ وَضَیَّعَ حُرمَتَهُ وَیَتَعَلَّقُ قَلبُهُ بِسِواهُ؛
سوگند به خدا ، هر کس که حقیقت سجده را به جای آورد ، زیان نکرد و کسی که در سجده، به خوبی به خداوند نزدیک شد، هرگز از خداوند دور نیست. و آن که به {ساحت مقدس} او بی ادبی کرد و حرمتش را زیر پا گذاشت ، و به غیر او دل بست، هرگز به او نزدیک نشد.
بحار الأنوار ، ج 75، ص 71، ح 34

حدیث215

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فَضلُ الوَقتِ الاوّلِ عَلَی الأخیر کَفَضل الاخرةِ عَلَی الدُّنیا.
فضیلت خواندن نماز در اول وقت نسبت به تأ خیر انداختن آن، مثل فضیلت آخرت بر دنیاست.
بحارالأنوار، ج 82، ص 359

حدیث216

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا یَنالُ شَفاعَتَنا مَن استَخَفَّ بِالصَّلاةِ؛
هرکس نماز را سبک بشمارد ، بشفاعت ما دست نخواهد یافت.
فروع کافی، ج3، ص270

حدیث217

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إِنَّ المُؤمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالعِبادَةِ وَالمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالبَهیمَةِ؛
همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.
تنبیه الخواطر،ج1، ص 94

حدیث218

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَنِ اغتابَ مُسلِما أَو مُسلِمَةً لَم یَقبَلِ اللّه صَلاتَهُ وَلاصیامَهُ أَربَعینَ یَوما وَلَیلَةً إِلاّ أَن یَغفِرَ لَهُ صاحِبُهُ؛
هر کس از مرد یا زن مسلمانی غیبت کند، خداوند تا چهل شبانه روز نماز و روزه او را نپذیرد مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.
بحارالأنوار، ج 75، ص 258، ح 53

حدیث219

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ثَلاثٌ لَو یَعلَمُ النّاسُ ما فیهِنَّ ما اُخِذنَ اِلاّ بِسَهمَةٍ حِرصا عَلی ما فیهِنَّ مِن الخَیرِ وَ البَرَکَةِ: اَلتَّذینُ بِالصَّلاةِ وَ التَّهجیُر بِالجَماعاتِ وَ الصَّلاةُ فی اَوَّلِ الصُّفوفِ؛
سه چیز است که اگر مردم آثار آن را می دانستند، به جهت حریص بودن به خیر و برکتی که در آنها هست، به قرعه متوسل می شدند: اذان نماز، شتاب به نماز جماعت و نماز در صف اول.
کنزالعمّال، ح 43235

حدیث220

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لاتَنظُروا إِلی کَثرَةِ صَلاتِهِم وَصَومِهِم وَ کَثرَةِ الحَجِّ وَالمَعروفِ وَطَنطَنَتِهِم بِاللَّیلِ، وَلکِنِ انظُروا إِلی صِدقِ الحَدیثِ وَأَداءِ المانَةِ؛
به زیادی نماز و روزه و حج و احسان و مناجات شبانه مردم نگاه نکنید، بلکه به راستگویی و امانتداری آنها توجه کنید.
بحارالأنوار، ج 75، ص 114، ح 5

حدیث221

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلا اُخبِرُکُم بِاَفضَلَ مِن دَرَجَةِ الصّیامِ وَ الصَّلاةِ وَ الصَّدَقَةِ؟ صَلاحُ ذاتِ البَینِ، فَاِنَّ فَسادَ ذاتِ البَینِ هِیَ الحالِقَةُ؛
آیا به چیزی با فضیلت تر از نماز و روزه و صدقه (زکات) آگاهتان نکنم؟ و آن اصلاح میان مردم است، زیرا تیره شدن رابطه بین مردم ریشه کن کننده دین است.
نهج الفصاحه، ح 458

حدیث222

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
عن زید بن خالدٍ الجُهَنّی: ما کانَ رَسُولُ اللّه صلی الله علیه و آله یَخرُج مِن شَی ءٍ لِشَی ءٍ مِنَ الصَّلَواتِ حَتّی یَستاکَ ؛
زید بن خالد جُهَنی: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله از هیچ نمازی به نماز دیگر مشغول نمی شدند، مگر این که در این فاصله مسواک می زدند.
المعجم الکبیر، ج 5، ص 254، ح 5261

حدیث223

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِعلَموا اَنَّ اللّه تعالی قَد فَرَضَ عَلَیکُم الجُمُعَةَ فَمَن تَرَکَها فی حَیاتی وَ بَعدَ مَماتی وَ لَهُم اِمامٌ عادِلٌ اِستِخفافا بِها وَ جُحودا لَها فَلا جَمَعَ اللّه شَملَهُ وَ لا بارَکَ لَهُ فی اَمرِهِ اَلا وَ لا صَلاةَ لَهُ اَلا وَ لا زَکاةَ لَهُ اَلا وَ لا حَجَّ لَهُ اَلا وَ لا صَومَ لَهُ اَلا وَ لا بَرَکَةَ لَهُ حَتّی یَتوبَ؛
بدانید که خداوند متعال نماز جمعه را بر شما واجب ساخته است پس آنان که در زندگی و پس از مرگ من، از روی سبک شمردن و یا انکار، آن را ترک کنند، با وجود این که پیشوای عادلی دارند، خداوند وحدتشان نبخشد و در کارشان برکت ندهد، آگاه باشید نه زکات، نه نماز، نه حج و نه روزه آنان پذیرفته است. بدانید که زندگی آنان برکتی نخواهد داشت، مگر توبه کنند.
عوالی اللالی، ج 2، ص 54، ح 146

حدیث224

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ثَلاثٌ لَو یَعلَمُ النّاسُ ما فیهِنَّ ما اُخِذنَ اِلاّ بِسَهمَةٍ حِرصا عَلی ما فیهِنَّ مِن الخَیرِ وَ البَرَکَةِ: اَلتَّذینُ بِالصَّلاةِ وَ التَّهجیُر بِالجَماعاتِ وَ الصَّلاةُ فی اَوَّلِ الصُّفوفِ؛
سه چیز است که اگر مردم آثار آن را می دانستند، به جهت حریص بودن به خیر و برکتی که در آنها هست، به قرعه متوسل می شدند: اذان نماز، شتاب به نماز جماعت و نماز در صف اول.
کنزالعمّال، ح 43235

حدیث225

قال الصادق - علیه السلام -:
الساعة التی یستجاب فیها الدعاء یوم الجمعة مابین فراغ الامام من الخطبة الی ان یستوی الناس فی الصفوف ؛
ساعتی که دعا در آن مستجاب است روز جمعه و فاصله میان پایان خطبه(نماز جمعه) تا به صف ایستادن مردم می باشد.
(مستدرک الوسائل ، ج 6، ص 41).

حدیث226

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
من کان یؤ من بالله و الیوم الاخر فعلیه الجمعة یوم الجمعة الاعیل مریض او مسافر او امراءة او مملوک ، و من استغنی عنها بلهو او تجارة استغنی الله عنه و الله غنی حمید؛
برهر کس که به خداوند و روز قیامت ایمان دارد در روز جمعه ، نماز جمعه بر او واجب می باشد، جز بر بیمار یا مسافر یا زن ، یا برده و هر کس از نماز جمعه به وسیله پرداختن به لهو یا تجارت بی نیازی جوید، خداوند هم از او بی نیازی جوید(و عبادت او را نپذیرد) و خدا بی نیاز و ستوده است .
(کنز العمال ، ج 7 ص 726، ح 21120).

حدیث227

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الله اکرم المؤ منین بالجمعة ؛
همانا خداوند - تبارک و تعالی- مؤ منان را به وسیله نماز جمعه گرامی می داشت .
(مستدرک الوسائل ، ج 6، ص 5).

حدیث228

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اذا کان یوم الجمعة کان علی کل باب من ابواب المسجد ملئکة یکتبون الاول فالاول فاذا جلس الامام طوار الصحف و جاءوا یستمعون الذکر ؛
چون روز جمعه فرا رسد، بر درب هر مسجدی ملائکه می نشینند و نام مردم را به ترتیب ورود اول و دوم و سوم می نویسند تا وقتی که امام جمعه در جایگاه خود قرار می گرفت پرونده ها را جمع می کند و به ذکر (خطبه ها) گوش فرا می دهند.
(بحارالانوار، ج 89، ص 12، مستدرک الوسائل ، ج 6، ص 38).

حدیث229

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
رکعتان فی یوم الجمعة افضل من الف رکعة فی غیر یوم الجمعة ؛
دو رکعت نماز در روز جمعه ، بهتر از هزار رکعت نماز در غیر روز جمعه است .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 21057).

حدیث230

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
رواح الجمعة واجب علی کل محتلم ؛
برهر مکلف رفتن به نماز جمعه واجب است .
(کنز العمال ، ج 7، ص 725، ح 21119).

حدیث231

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
الجمعة حج المساکین؛
نماز جمعه حج فقرا است .
(کنزالعمال ج 7، ص 707، ح 21031).

حدیث232

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الرجل یذنب الذنب فیحرم صلاة اللیل و ان العمل السیی ء اسرع فی صاحبه من السکین فی اللحم؛
شخصی که به عصیان روی می آورد، از خواندن نماز شب محروم می شود، زیرا اثر کار بد در انسان ، از اثر کارد تیز بر گوشت ، سریع تر است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ح 110467).

حدیث233

قال علی - علیه السلام -:
عبادالله ان تقوی الله حمت اولیاء محارمه و الزمت قلوبهم مخافته حتی اسهرت لیالیهم ؛
ای بندگان خدا پرهیزکاری دوستان خدا را از انجام کارهای حرام باز می دارد و ترس از خدا آنچنان در دل آنان جای می گیرد که شب ها را (برای نماز) بیدار می مانند.
(نهج البلاغه ، خطبه 113).

حدیث234

عن ابی جعفر - علیه السلام - قال :
ثلاث درجات : افشاء السلام ، و اطعام الطعام و الصلاة باللیل والناس نیام ؛
از امام باقر (ع ) نقل شده که فرمودند: سه چیز منزلت و مقام را می افزاید: سلام دادن ، غذا دادن و شب نماز خواندن ، آن زمان که مردم در خوابند.
(بحارالانوار، ج 87، ص 141).

حدیث235

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
صل رکعتین فی سواد اللیل لوحشة القبور ؛
برای نجات از وحشت قبر، دو رکعت نماز در دل شب بخوان .
(بحارالانوار، ج 87، ص 160).

حدیث236

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا قمت باللیل فاستک فان الملک تاءتیک فیضع فاه علی فیک ، فلیس من حرف تتلوه و تنطق به الا صعد به الی السماء فلیکن فوک طیب الریح ؛
شبانگاه که برای نماز بلند می شوی مسواک بزن ، چرا که فرشته نزد تو می آید و دهانش را بر دهانت می گذارد و هر حرفی از قرآن و نماز و دعا می خوانی ، به آسمان می برد از این رو باید که دهانت خوشبو باشد.
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 357، بحارالانوار، ج 87، ص 207).

حدیث237

قال الصادق - علیه السلام -:
ثلاثة هن فخر المؤ من وزینة فی الدنیا و الاخرة : الصلاة فی اخر اللیل و یاءسه مما فی ایدی ، الناس ، و ولایة الامام من ال محمد -صلی الله علیه وآله - ؛
سه چیز مایه افتخار مومن و زینت اودر دنیا و آخرت است :
1 - نماز در آخر شب ؛
2 - دل کندن از آنچه دردست مردم است ؛
3 - پذیرش ولایت امام از اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه وآله)
(بحارالانوار، ج 87، ص 140).

حدیث238

قال الصادق - علیه السلام -:
استغفر الله ربی و اتوب الیه فی الوتر سبعین مرة تنصب یدک الیسری و تعد بالیمنی الاستغفار ؛
در قنوت نماز، وتر، هفتاد بار استغفار بگویید، برای این کار دست چپ را مقابل صورت قرار دهید، و با دست راست استغفار را بشمارید.
(بحارالانوار، ج 87، ص 287).

حدیث239

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اطولکم قنوتا فی الوتر اطولکم راحة یوم القیامة فی الموقف ؛
هرقدر قنوت شما در نماز وتر طولانی تر باشد، آسایش شما در موقف قیامت بیشتر است.
(بحارالانوار، ج 87، ص 287).

حدیث240

علیکم بصلاة اللیل سنة نبیکم و داءب الصالحین؛
بر شما باد به خواندن نماز شب ، زیرا این عمل سنت پیامبر و سیره صالحان است .
(بحارالانوار، ج 87، ص 123).

حدیث241

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
افشوا السلام ، وصلوا الارحام ، و اطعموا الطعام ، و صلوا باللیل ، و الناس نیام ، تدخلوا الجنة بسلام؛
(باسلام کرن) سلام را میان مردم شایع کنید صله رحم به جای آورید اطعام کنید و در شب که همگان درخوابند به نماز برخیزید تا به سلامتی داخل بهشت گردید.
(بحارالانوار، ج 87، ص 159).

حدیث242

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
من رزق صلاة اللیل من عبد او امة ؛قام لله - عزوجل - مخلصا فتوضاء وضوء سابغا وصلی الله - عزوجل - بنیة صادقة وقلب سلیم و بدن خاشع و عین داعمة ، جعل الله - تبارک و تعالی - خلفه تسعة صفوف من الملائکة فی کل صف ما لا یحصی عددهم الا الله تعالی احد طرفی کل صف فی المشرق و الاخر بالمغرب قال : فاذا فرغ کتب له بعددهم درجات ؛
هرگاه بنده ای موفق به نماز شب شود وبرای خدا بیدار شود و وضوی کامل بگیرد و با نیت خالص و قلب سلیم و بدن خاشع وچشم گریان برای خدا نماز بخواند، خداوند نه صف از فرشتگان را پشت سر او می گمارد که جز خدا کسی نمی تواند آنها را شمارش کند، زیرا یک طرف هر صف در مشرق و طرف دیگر آن در مغرب است هنگامی که او نماز را تمام کند، خدا به تعداد آن فرشتگان برای او درجه و ثواب می نویسد.
(بحارالانوار، ج 87، ص 137)

حدیث243

قال الرضا - علیه السلام -:
علیکم بصلاة اللیل فما من عبد یقوم اخر اللیل فیصلی ثمان رکعات و رکعتی الشفع و رکعة الوتر و استغفر الله فی قنوته سبعین مرة ، الا اجیر من عذاب القبر و من عذاب النار و مذله فی عمره ، و وسع علیه فی معیشته ؛
بر شما باد به نماز شب ، زیرا هر بنده ای که در آخر شب بیدار شود و هشت رکعت نماز شب ، و دو رکعت نماز شفع ، و یک رکعت نماز وتر بخواند و در قنوت آن ، هفتاد بار استغفار کند خداوند اورا از عذاب قبر و آتش در امان دارد وعمر او را طولانی کرده و به زندگی اوگشایش خواهد داد.
(بحارالانوار، ج 87، ص 161).

حدیث244

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ما من عبد یحدث نفسه بقیام ساعة من اللیل فینام عنها الا کان نومه صدقة تصدق الله بها علیه و کتب له اجر ما نوی ؛
کسی که به نیت بیدار شدن برای نماز شب بخوابد، ولی خواب بماند، خواب او عطیه ای است الهی و خداوند متعال به او پاداش نماز شب را عطا می کند.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 423 کنزالعمال ، حدیث 21475).

حدیث245

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
خیرکم من اطاب الکلام و اطعم الطعام و صلی باللیل و الناس نیام ؛
بهترین شما کسی است که سخن زیبا بگوید و طعام بدهد و هنگامی که مردم در خوابند نماز شب بخواند. (بحارالانوار، ج 87، ص 142).

حدیث246

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
صلاة اللیل مرضاة الرب ، و حب الملائکة و سنة لاانبیاء و نور المعرفة واصل الایمان و راحة الابدان ، و کراهة الشیطان و سلاح علی الاعداء و اجابة للدعاء و قبول الاعمال وبرکة فی الرزق ، و شفیع بین صاحبها و بین ملک الموت و سراج فی قبره و فراش تحت جنبه و جواب مع منکر و نکیر و مونس و زائر فی قبره الی یوم القیامة ؛
نماز شب مایه خشنودی پروردگار و دوستی فرشتگان و روش پیامبران و نور معرفت و ریشه ایمان و موجب آرامش بدن و نفرت شیطان و سلاحی در مقابل دشمنان و باعث مستجاب شدن دعا و پذیرش اعمال و برکت روزی است نماز شب بین نمازگزاران و ملک الموت واسطه می شود و چراغ قبر و فرش زیر او در قبر و پاسخ نکیر و منکر و مونس انسان در قبر و زیارت کننده او در قبر تا روز قیامت خواهد بود. (بحارالانوار، ج 87، ص 162).

حدیث247

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الله - عزوجل - قال المال و البنوان زینة الحیاة الدنیا، و ان الثمان رکعات التی یصلیها العبد اخراللیل زینة الاخرة ؛
خداوند متعال ثروت و فرزندان را زینت دنیا دانسته است هشت رکعت نماز که انسان در آخر شب می خواند، زینت آخرت است .
(بحارالانوار ج 83، ص 126 ثواب الاعمال ، ص 69).

حدیث248

عن رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
علیکم بصلاة اللیل ولو رکعة واحدة ، فان الصلاة اللیل منهاة عن الاثم و تطفی ء غضب الرب - تبارک و تعالی - و تدفع عن اهلها حرالنار، یوم القیامة؛
بر شما باد به نماز شب ، اگر چه یک رکعت باشد، زیرا نماز شب انسان را از گناه باز می دارد و خشم پروردگار را خاموش کرده وصاحبش را از آتش قیامت درامان می دارد.
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 21431).

حدیث249

عن النبی -صلی الله علیه وآله -:
قال : یا علی ! خمسة تنور القلب : کثرة قرائة قل هو الله احد و قلة الکلام و مجالسة العلماء والصلاة فی اللیل و المشی ء الی المساجد؛
یا علی ! پنج چیز دل را نورانی می کند: کثرت تلاوت سوره ((قل هو الله احد))،کم گویی ، مجالست با علما، نماز شب و گام برداشتن به سوی مسجد.
(المواعظ العددیه ، ص 258).

حدیث250

عن النبی -صلی الله علیه وآله -:
یاعلی ! علیک بصلاة اللیل و من استخف بصلاة اللیل فلیس منا ؛
یا علی ! بر تو باد به خواندن نماز شب و از ما نیست کسی که به نماز شب اهمیت ندهد و آن را سبک بشمارد.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 280).

حدیث251

عن الصادق - علیه السلام -:
ان البیوت التی یصلی فیها باللیل بتلاوه القرآن تضی ء لاهل المساء کما تضی ء نجوم السماء لاهل الارض؛
خانه ای که در آن نماز شب خوانده می شود و تلاوت قرآن می گردد، برای افلاکیان آن گونه می درخشد که ستارگان برای زمینیان می درخشد.
(ثواب الاعمال ، ص 70).

حدیث252

عن الصادق - علیه السلام -:
صلاة اللیل تحسن الوجه و تحسن الخلق ، و تطیب الریح ، و تدر الرزق و تقضی الدین ، و تذهب بالهم و تجلوا البصر ؛
نمازشب باعث زیبایی سیما ونیکویی اخلاق و خوشبویی بدن و فراوانی رزق و مایه ادای قرض ها و از بین رفتن و تقویت نور چشم است .
(ثواب الاعمال ، ص 70).

حدیث253

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
صلوة اللیل سراج لصاحبها، فی ظلمة القبر ؛
نماز شب چراغی است در تاریکی قبر.
(بحارالانوار، ج 87، ص 161).

حدیث254

قال الصادق - علیه السلام -:
صلوة اللیل تبیض الوجه و صلوة اللیل تطیب الریح و صلوة اللیل تجلب الرزق ؛
نماز شب چهره را سفید، بوی را خوش و روزی را جلب می کند(گسترش می دهد).
(علل الشرایع ، ص 363، میزان الحکمه ، ج ، ص 421)

حدیث255

اذا ایقظ الرجل اهله من اللیل توضیا و صلیا کتبا من الذاکرین الله کثیرا و الذاکرات ؛
هرگاه مردی همسر خویش را در نیمه های شب بیدار کند و با هم وضو بسازند و به نماز بایستند، آنان از ذاکرانی ، که خداوند - تبارک و تعالی - بسیار یاد می کنند، محسوب می گردند.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 418).

حدیث256

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
مازال جبرئیل یوصینی بقیام اللیل حتی ظننت ان اخیار امتی لن یناموا من اللیل الا قلیلا ؛
جبرئیل (ع ) همچنان مرا به قیام شب و نماز در آن سفارش می نمود که من گمان کردم خوبان و برگزیدگان امت من شب را نمی خوابند، مگر اندکی .
(بحارالانوار، ج 76، ص 333).

حدیث257

عن ابی عبدالله - علیه السلام - قال :
من قدم اربعین رجلا من اخوانه فدعا لهم ثم دعا لنفسه ، استجیب له فیهم و فی نفسه؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: کسی که در قنوت نماز وتر برای چهل مؤ من وسپس برای خود دعا کند، خداوند دعاهای وی را مستجاب گرداند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، باب 45).

حدیث258

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
علیکم بصلاة اللیل فانها سنة نبیکم و داءب الصالحین قبلکم و مطردة الداء عن اجسادکم ؛
نماز شب را به پا دارید، زیرا نماز شب سنتی است از پیامبرتان رسول الله (صلی الله علیه وآله) و رسم صالحان و پاکانی است که قبل از شما بودند نماز شب موجب طرد و دفع بلا و دردها و بیماری ها از بدن شما می باشد.
(تفسیر صافی ، ص 265، ثواب الاعمال ، ص 96).

حدیث259

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الرجل لیکذب الکذبة فیحرم بها عن صلوة اللیل؛
چه بسا مردی با گفتن دروغی ، از فیض نماز محروم می شود.
(بحارالانوار، ج 87، ص 146).

حدیث260

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ما اتخذ الله ابراهیم خلیلا - علیه السلام - الا لاءطعامه الطعام و صلوته باللیل و الناس نیام؛
خداوند ابراهیم (ع ) را به مقام خلیلی خود برنگزید، مگر به دو چیز: اول این که مردم را اطعام می کرد و دیگر این که هنگامی که مردم در خواب بودند، نماز می خواند.
(بحارالانوار، ج 74 ص 282، میزان الحکمه ، ج 5 ص 417).

حدیث261

قال الباقر - علیه السلام -:
جاء الرجل الی امیرالمؤ منین - علیه السلام - فقال : یاامیرالمؤ منین انی قد حرمت الصلوة باللیل فقال امیرالمؤ منین : انت رجل قد قیدتک ذنوبک؛
مردی نزد امیرالمؤ منین (علیه السلام) آمد و گفت: من از نماز شب محروم شده ام، امام علی (علیه السلام) فرمودند: گناهانت تو را گرفتار نموده است .
(بحارالانوار، ج 83، ص 127).

حدیث262

قال علی - علیه السلام -:
قیام اللیل مصححة للبدن و تمسک باخلاق و رضی رب العالمین؛
برخاستن برای نماز شب موجب تندرستی و پایبندی به اخلاق پیغمبران است وخدا را خشنود می کند.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 421).

حدیث263

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الرجل یذنب فیحرم صلوة اللیل؛
هرآینه انسان مرتکب گناهی می شود و در نتیجه را، از نماز شب محروم می گردد.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 422).

حدیث264

عن الرضا - علیه السلام -:
رضوان الله الصلوة باللیل؛
نماز شب ، رضوان (خشنودی ) خدا را به همراه دارد.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1 ص 412)

حدیث265

قال الصادق - علیه السلام -:
شرف المؤ من صلاته باللیل؛
شرف مومن به نماز شب او است .
(بحارالانوار، ج 87، ص 141).

حدیث266

عن النبی -صلی الله علیه وآله -:
الرکعتان فی جوف اللیل احب الی من الدنیا و مافیها ؛
دو رکعت نماز در دل شب نزد من ، از دنیا وآنچه که در آن است ، محبوبتر است .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 276).

حدیث267

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
صلاة الرجل تطوعا حیث لایراه الناس تعدل صلاته علی اعین الناس خمسا و عشرین ؛
نماز مستحبی که در مکانی دور از دید مردم خوانده شود، از نظر ثواب و ارزش معنوی معادل با بیست و پنج نماز است که در معرض دید مردم به جا آورده شود.
(نهج الفصاحه ، حدیث 1847).

حدیث268

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الله - عزوجل - فرض علیکم الصلوات فی احب الاوقات الیه ، فاسئلوا الله حوائجکم عقیب فرائضکم ؛
به درستی که خداوند نمازهای واجب را در محبوب ترین اوقات واجب کرد، پس بعد از نمازهایتان حاجات خود را از خدا بخواهید.
(بحارالانوار، ج 85، ص 324).

حدیث269

قال الباقر - علیه السلام -:
انما شیعة علی کثیرة صلاتهم کثیرة تلاوتهم للقرآن ؛
شیعیان و پیروان خط علی زیاد نماز می گزارند، و زیاد تلاوت قرآن می کنند.
(صفات الشیعه ، ص 436).

حدیث270

مادمت فی الصلاة فانک تقرع باب الملک الجبار، و من یکثر قرع باب الملک یفتح له ؛
مادامی که تو در نمازهستی ، درب خانه پادشاه توانا را می کوبی ، هر کس که در کوبیدن درب خانه پادشاه پافشاری کند، آن درب روی او باز می شود.
(بحارالانوار، ج 77، ص 80).

حدیث271

قال الباقر - علیه السلام -:
انما جعلت النافلة لیتم بها ما افسده من الفریضة ؛
همانا (نماز) نافله را به این جهت قرار دادند که کاستی های نماز واجب را جبران کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 20).

حدیث272

قال الباقر - علیه السلام -:
واذا لم یؤ د الرجل الفریضه لم تقبل منه النافله ؛
اگر کسی نماز واجب به جا نیاورد، نافله او مقبول نیست .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 20).

حدیث273

قال علی - علیه السلام -:
قال الله تعالی لنبیه -صلی الله علیه وآله -و کانت الامم السالفة لقد فرضت علیهم خمسین صلوة فی خمسین وقتا، وهی من الاصار التی کانت علیهم فرفعتها عن امتک وجعلتها خمسا فی خمسه اوقات و هی احد و خمسون رکعة ، و جعلت لهم اجر خمسین صلوة ؛
از امیرالمؤ منین (علیه السلام) روایت شده ، که خداوند به رسولش فرمود: برای پیشینیان پنجاه نماز در وقت واجب کرده بودم و این یکی از مشکلاتی بود که امم سابقه داشتند ولی این بار را از دوش تو برداشتم ، و به جای آن ، پنج نماز، در پنج وقت برای شما قرار دادم که این پنج نماز در پنج نوبت (مجموعا واجب و مستحب آن ) پنجاه و یک رکعت است و ثواب پنجاه نماز را دارد.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 40).

حدیث274

عن الصادق - علیه السلام - قال :
ما یمنع احدکم اذا دخل علیه غم من غموم الدنیا ان یتوضاء ثم یدخل المسجد فیرکع رکعتین ، یدعواالله فیهما اما سمعت الله یقول : و استعینوا بالصبر و الصلاة ؛
وقتی در اثر فشار زندگی و حوادث روزگار مشکلاتی برای کسی پیش آمد، وضو بگیرد و به مسجد برود و دو رکعت نماز به جای آورد، و خدا را بخواند. آیا شنیده ای که خداوند می فرماید: از شکیبایی و نماز یاری جویید.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 263).

حدیث275

قال الصادق - علیه السلام - :
ان القلب یحیی و یموت فاذا حی فادبه بالتطوع ، و اذا مات فاقصره علی الفرائض؛
همانا، قلب انسان می میرد و زنده می شود، پس وقتی که قلب زنده (و با نشاط) است او را به اعمال (نماز) مستحبی وادار کن و زمانی که قلب مرده است ، به واجبات اکتفا کن .
(مستدرک الوسائل ، ج 1 ص 177).

حدیث276

قال الصادق - علیه السلام -:
ایاکم و الکسل و ان ربکم رحیم یشکر القلیل ان الرجل لیصلی الرکعتین تطوعا یرید بهما وجه الله فیدخله الله بهما الجنة ؛
ازسستی دوری کنید، زیرا پروردگار شما مهربان است و اندک را می پذیرد هرآینه مرد دو رکعت نماز مستحبی برای خدا می خواند و خداوند به سبب این دو رکعت ، او را وارد بهشت می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 30، اصول وافی ، ج 2، ص 61).

حدیث277

قال الحسن بن علی - علیه السلام -:
اذا اضرت النوافل بالفریضة فارفضوها ؛
هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رسانید، آنها را ترک کنید.
(تحف العقول ، ص 267).

حدیث278

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
یا اباذر! ایما رجل تطوع فی کل یوم و لیلة اثنتی عشرة رکعة سوی المکتوبة کان له حقا واجبا بیت فی الجنة ؛
ای ابوذر! هر مردی که در شبانه روز - غیر از نمازهای واجب - دوازده رکعت نماز بگزارد خداوند خانه ای در بهشت به او خواهد داد.
(مکارم الاخلاق ، ص 461).

حدیث279

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا اردت حاجة فصل رکعتین وصل علی محمد و آل محمد وسل تعطه ؛
هنگام حاجت ، دو رکعت نماز بخوان و بر پیغمبر و آل او درود فرست و حاجتت را بخواه که به تو داده می شود.
(فروع کافی ، ج 3، ص 479).

حدیث280

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
الصلوة میزان فمن اوفی استوفی؛
نماز ترازوی (اعمال ) است هر کسی بیشتر به جا آورد بیشتر بهره می برد.
(فروع کافی ، ج 3، ص 267).

حدیث281

قال الباقر - علیه السلام -:
ان العبد لیرفع له من صلاته نصفها و ثلثها و ربعها و خمسها فما یرفع له الا ما قبل علیها بقلبه و انما امروا بالنوافل لیتم لهم مانقصوا من الفریضة ؛
نمازی که بنده به جا می آورد، گاهی نصف و گاهی یک سوم و گاهی یک چهارم و گاهی یک پنجم آن بالا برده می شود، زیرا بالا برده نمی شود مگر آن نمازی که با توجه و حضور قلب باشد، مردم ماءمور به انجام نمازهای مستحب شده اند تا نقص نمازهای واجب آنان توسط مستحباب جبران شود.
(بحارالانوار، ج 87، ص 28).

حدیث282

قال الباقر - علیه السلام -:
یا باغی العلم ! اصل قبل لاتقدر، علی لیل ولانهار تصلی فیه ؛
ای طالب علم ! نماز را به پادار، قبل از آن که پیری وسستی فرا رسد، که آن وقت قدرت نمازگزاردن را نداری و برای تو میسر نیست (و شاید اشاره به پس از مرگ باشد).
(بحارالانوار، ج 82، ص 227).

حدیث283

قال الباقر - علیه السلام -:
فاذا اتم له ست سنین علم الرکوع و السجود حتی یتم له سبع سنین فاذا تم له سبع سنین قیل له اغسل وجهک و کفیک، فاذا غسلهما قیل له صل؛
هنگامی که فرزندان شما شش ساله شدند، رکوع و سجده (صحیح ) را به آن ها بیاموزید و در هفت سالگی به طفل بگویید: دست و رویت را بشوی و نماز بگذار.
(بحارالانوار، ج 88، ص 132)

حدیث284

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اطرفوا اهالیکم فی کل یوم جمعة بشی ء من الفاکهة ، حتی یفرحوا بالجمعة ؛
روز جمعه برای خانواده خود میوه تازه بخرید، تا برای آمدن نماز خرسند گردند.
(مستدرک الوسائل ، ج 6 ص 61).

حدیث285

و کان علی- علیه السلام- اذا قام الی الصلوة فقال : وجهت وجهی للذی فطرالسموات والارض ، تغیر لونه حتی یعرف ذلک فی وجهه ؛
وقتی علی (علیه السلام) به نماز می ایستاد و آیه شریفه: ((رو می آورم با تمام وجودم به کسی که آسمانها وزمین را آفرید))را می خواند، رنگ و چهره مبارک او متغیر می شد، به طوری که تغییر حالت و دگرگونی از صورت مبارکش به خوبی مشاهده می گشت.
(میزان الحکمه ، ج 5 ص381).

حدیث286

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
کانوا (یعنی الانبیاء) یفزعون اذا فزعوا الی الصلاة ؛
پیامبران خدا (صلی الله علیه وآله ) چنان بودند که چون دچار نگرانی می شدند،به نماز پناه می بردند.
(تفسیر درالمنثور، ج 1، ص 67)

حدیث287

قال السجاد - علیه السلام -:
کان یبکی حتی یبتل مصلاه خشیة من الله - عزوجل - من غیر جرم ؛
رسول خدا -صلی الله علیه وآله - با این که بی گناه بود اما از خوف خداوند چنان در نماز می گریست که جانمازش خیس می شد.
(سنن النبی ، ص 32)

حدیث288

قال علی - علیه السلام -:
کان رسول الله -صلی الله علیه وآله - لایؤ ثر علی الصلوة عشاة ولاغیره و کان اذا دخل وقتها کانه لایعرف اهلا ولا جمیعا؛
رسول خدا -صلی الله علیه وآله - نه شام و نه چیز دیگری را بر نماز مقدم نمی داشت و چون وقت نماز فرا می رسید، دیگر نه خانواده می شناخت ونه دوست .
(سنن نبوی ، ص 14).

حدیث289

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان الله جعل قرة عینی فی الصلاة وحببهاالی؛
همانا خداوند روشنی چشم مرا در نماز قرار داد و نماز را محبوب من نمود.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 367، امالی شیخ صدوق ، ج 2، ص 141).

حدیث290

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
انا لااشبع من الصلاة ؛
من هرگز از نماز سیر نمی شوم .
(امالی صدوق ، ج 2 ص 141).

حدیث291

قال الصادق - علیه السلام -:
وکان رسول الله -صلی الله علیه وآله - یستغفر الله فی الوتر سبعین مرة و یقول: هذا مقام العائذ بک من النار سبع مرات ؛
رسول خدا (صلی الله علیه وآله) در قنوت نماز وتر هفتاد بار ((استغفرالله )) و هفت بار هذا ماقم العائذ بک من النار))(یعنی این جایگاه کسی است که از آتش به تو پناه آورده است) می گفت .
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 610).

حدیث292

قال الصادق - علیه السلام -:
یا اباهارون ! انا ناءمر صبیاننا بتسبیح فاطمة - علیهاالسلام - کما ناءمرهم بالصلاة ، فالزمه ، فانه لم یلزمه عبد فشقی؛
ای اباهارون! ما بچه های خود را همان طور که به نماز امر می کنیم ، به تسبیح حضرت فاطمه (علیهاالسلام) نیز امر می کنیم تو نیز بر آن مداومت کن ، زیرا بنده شقی (و بدبخت معنوی ) بدان پای بند نمی شود.
(فروع کافی ، کتاب الصلاة ص 343، ح 13).

حدیث293

قال الصادق - علیه السلام -:
من سبح الله فی دبر الفریضة تسبیح فاطمة الزهراء - علیهاالسلام - مائة مرة و اتبعها بلااله الاالله غفر الله له ؛
هرکس بعد از نماز واجب با تسبیح حضرت فاطمه زهرا (س ) صدبار به تسبیح خدای متعال بپردازد و به دنبال آن ((لااله الاالله ))بگوید، خداوند او رامشمول مغفرت خود می کند.
(فروع کافی ، ج 3، کتاب الصلاة ، باب دعا، نماز 70 - ص 342).

حدیث294

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
یافاطمة ! اعطیک ما هو خیر لک من خادم و من الدنیا بما فیها، تکبرین الله بعد کل صلاة اربعا و ثلاثین تکبیرة ، وتحمدین الله ثلاثا و ثلاثین تحمیدة ، و تسبحین الله ثلاثا و ثلاثین تسبیحة ، ثم تخمین ذلک بلااله الا الله ، وذلک خیر لک من الذین اردت و من الدنیا و ما فیها فلزمت - صلوات الله علیها - هذاالتسبیح بعد کل صلاة ، و نسب الیها ؛
ای فاطمه ! به تو چیزی را عطا کنم که از خدمتکار و دنیا با آنچه در آن است بهتر باشد بعد از نماز سی و چهار مرتبه ((الله اکبر))سی و سه مرتبه ((الحمدلله ))و سی و سه مرتبه ((سبحان الله ))بگو و پس از آن را به ((لااله الاالله ))ختم کن این کار برای تو بهتر است از آنچه می خواهی و از دنیا وآنچه در آن است پس حضرت زهرا (س ) پس از هر نماز به این تسبیح مداومت کرد و منسوب به او گردید.
(بحارالانوار، ج 85، ص 336).

حدیث295

قال الصادق - علیه السلام -:
الجلوس بعد صلاة الغداة فی التعقیب و الدعاء حتی تطلع الشمس ابلغ فی طلب الرزق من الضرب فی الارض ؛
هرکس بعد از نماز صبح برای تعقیب و دعا تا طلوع خورشید بنشیند، بهتر از در نوردیدن زمین ، روزی راجلب می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 10 35).

حدیث296

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
من اکل لمقة حرام لم تقبل له صلوة اربعین لیلة و لم یستجب له دعوة اربعین صباحا ؛
کسی که لقمه حرام بخورد، نماز چهل شب او قبول نمی شود، ودعای چهل روز او به اجابت نمی رسد.
(دارالسلام ، نوری ، ج 4 ص 213)

حدیث297

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
ان المصلی لیقرع باب الملک و انه من یدم قرع الباب یوشک ان یفتح له؛
به درستی که نمازگزار در خانه خداوند را میزند و کسی که پیوسته دری را بکوبد، عاقبت آن درب به روی او باز خواهد شد.
(نهج الفصاحه ، ص 827)

حدیث298

قال الصادق - علیه السلام -:
الدعا بعد الفریضة ایاک ان تدعه ، فان فضله بعد الفریضة کفضل الفریضة علی النافلة ؛
مبادا دعای بعد از فریضه را ترک کنی ، زیرا فضیلت و امتیاز دعای بعد از فریضه همچون برتری فریضه و نماز واجب برنافله است .(بحارالانوار، 85، ص 325)

حدیث299

قال الصادق - علیه السلام -:
الدعاء بعد الفریضة افضل من الصلوة تنفلا ؛
دعای بعد از نماز واجب ، از به جا آوردن نماز نافله برتر است.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1 ص 962)

حدیث300

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
و ارفعوا الیه ایدیکم بالدعاء فی اوقات صلاتکم فانها افضل الساعات ینظرالله - عزوجل - فیها بالرحمة الی عباده و یجیبهم اذا ناجوه و یلبیهم اذا نادوه و یستجب لهم اذا دعوه؛
و در اوقات نمازهایتان دستهای خود را به دعا به سوی خدا بردارید، زیرا آن اوقات بهترین ساعات است و خداوند به سوی بندگانش با نظر رحمت نگاه می کند وهنگامی که با او مناجات کنند جواب می دهد زمانی که او را بخوانند، لبیک می گوید و وقتی که به درگاه او دعا کنند، اجابت می فرماید.
(بحارالانوار، ج 96، ص 356)

حدیث301

قال الباقر - علیه السلام -:
فاذا فرغت من الصلاة المکتوبة فانصب الی ربک فی الدعاء او ارعب الیه فی المساءلة؛
هرگاه از نماز واجب فارغ شدی ، به دعا به سوی پروردگارت بپرداز و رغبت کن به سوی پروردگارت به سوال و درخواست .
(مجمع البیان ، ج 10 ص 509)

حدیث302

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
کاءنه قداستغنی غنی خذوا صلاته فاضربوا بها وجهه ؛
بنده مران بنگریدکه نماز به جای آورد، ولی درخواست حاجت نکرد و گویا از من بی نیاز است نمازش رابرگردانید و برچهره اش بکوبید.(بحارالانوار، ج 82 ص 325)

حدیث303

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الله - عزوجل - فرض علیکم الصلوات فی احب الاوقات الیه فاسئلوا الله حوائجکم عقیب فرائضکم ؛
به درستی که خداوند نمازهای واجب را در محبوبترین اوقات واجب کرد، پس حاجات خود را بعد از نمازهایتان بخواهید.
(بحارالانوار، ج 85 ص 324)

حدیث304

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
ان الله یستجبی من عبده اذا صلی فی جماعة ثم ساءله حاجة ان ینصرف حتی یقضیها ؛
وقتی بنده نمازش را به جماعت بخواند وحاجتی از خدا بخواهد، خداوند او را حاجت روا خواهد کرد، زیرا شرم دارد خواسته او را برنیاورد.
(بحارالانوار، ج 88 ص 4)

حدیث305

قال علی - علیه السلام -:
من جلس فی مصلاة ثانیا رجلیه یذکر الله - تبارک الله و تعالی - وکل الله - عزوجل - به ملکا یقول : ازدد شرفا تکتب لک الحسنات و تمحی عنک السیئات و تبنی لک الدرجات حتی ینصرف؛
کسی که درجایگاه نمازش بنشیند، و به ذکر خدای تعالی و به تعقیبات بپردازد خداوند فرشته ای را بر او ماءمور و موکل می گرداند که به وی می گوید: ای نمازگزاری که مشغول به دعا هستی ، به شرف و کرامت و فضیلت خود بیفزا (یعنی بیشتر و زیادتر دعا کن ) که از برای تو حسنات ثبت می گردد و سیئات و بدیهایت محو و نابود می شود و درجات برای تو افزون می گردد و این گفتگو ادامه دارد تا وقتی که او از دعا و تعقیباتش فارغ شود.
(دعائم الاسلام ، ج 1 ص 165)

حدیث306

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
ثلاثه مواطن لاترد فیها دعوة عبد: رجل یکون فی بریة حیث لایراه احد الاالله فیقوم فیصلی و رجل یکون معه فئة فیقر عنه اصحابه فبثبت و رجل یقوم من آخر اللیل ؛
سه مورد است که دعای کسی در آن رد نمی شود: یکی آن مردی که در بیابان باشد و کسی جز خدا او را نمی بیند برخیزید و نماز گزارد. دیگر آن مردی که با گروهی در جنگ باشد و یاران وی بگریزند و او استوار ماند. سوم آن که مرد در آخر شب برای عبادت برخیزد.(کنزالعمال ، ج 2 - ص 102، ص 3336)

حدیث307

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
من ادی فریضة فله عندالله دعوة مستجابه ؛
هرکس نماز واجبی را به جای آورد یک دعای مستحب نزد خدا خواهد داشت .
(بحارالانوار، ج 85، ص 321).

حدیث308

قال الصادق - علیه السلام -:
یستجاب الدعاء فی اربعة مواطن : فی الوتر و بعد الفجر و بعد الظهر و بعدالمغرب؛
دعا در چهار وقت به اجابت می رسد:
1 - در نماز وتر
2 - پس از نماز صبح
3 - بعد از نماز ظهر
4 - پس از مغرب.
(بحارالانوار، 85، ص 324 روضة المتقین ، ج 12 ص 38).

حدیث309

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی صلوة و عقب الی اخری فهو ضیف الله و حق علی الله ان یکرم ضیفه ؛
هر که نماز فریضه کند و بعد از آن تعقیب بخواند تا نماز دیگر (یعنی به خواندن دعاهایی که بعد از نماز باید خواند و قرائت قرآن و غیره مشغول گردد تا وقت نماز دیگر) پس آن بنده مهمان خدا می باشد و حق است بر خدای - عزوجل - اینکه اکرام کند مهمان خود را. (بحارالانوار، ج 85 ص 322).

حدیث310

قال الصادق - علیه السلام -:
من سبح تسبیح فاطمة - علیها السلام - قبل ان یثنی رجله من صلوة الفریضة غفرله ؛
کسی که در نمازهای فریضه ، پس از سلام نماز و قبل از حرکت از مصلی ، خداوند را به تسبیح فاطمه زهرا - علیها السلام - تسبیح کند، آمرزیده می شود.
(دعائم الاسلام ، ج 1 ص 168)

حدیث311

عن علی - علیه السلام - قال :
مروة الحضر قراءة القران و مجالسة العلماء و النظر فی الفقه و المحافظة علی الصلاة فی الجماعات ؛
از حضرت علی(علیه السلام ) نقل شده که فرمودند: جوانمردی در حضور در وطن ، قرآن خواندن ، هم نشینی با علماء، و نگریستن در احکام دین ، و مواظبت بر نماز خواندن در جماعتهاست .
(بحارالانوار، ج 88، ص 10)

حدیث312

قال النبی - صلی الله علیه وآله - :
من ام قوما باذنهم و هم به راضون فاقتصد بهم فی حضوره ، و احسن صلاته بقیامه و قراءته و رکوعه و سجوده و قعوده ، فله مثل اجر القوم ، و لاینقص من اجورهم شیء؛
هرکس به اجازه و رضایت جماعتی به آنان پیشنماز باشد، و آنان به او راضی باشند، در حاضر شدنش با آنان استقامت ورزد، و نماز خود را با قیام و قرائت و رکوع و سجود و قعود آن نیکو انجام دهد، برای او مثل ثواب آن جماعت است ، و از ثواب آنها هم چیزی کم نمی شود.
(بحارالانوار، ج 88، ص 8)

حدیث313

قال علی - علیه السلام -:
و اذا قمت فی صلاتک للناس فلاتکونن منفرا و لامضیعا، فان فی الناس من به العلة و له الحاجة ، و قد سالت رسول الله - صلی الله علیه وآله - حین وجهنی الی الیمن کیف اصلی بهم ؟ فقال : صل بهم کصلاة اضعفهم ، و کن بالمؤ منین رحیما؛
هنگامی که برخاستی و خودت را مهیا ساختی تا با مردم نماز گزاری ، نماز را چندان طولانی مخوان که مردم را پراکنده سازی ، و سریع و تند هم مخوان که آن را تباه کنی ، زیرا در میان مردمی که با تو نماز می گزارند، کسانی هستند که علیل و بیمار و ناتوانند، یا گرفتاری و کار دارند. من از رسول خدا (ص ) هنگامی که مرا برای تبلیغ اسلام به یمن می فرستاد پرسیدم : چگونه با مردم نماز بگزارم ؟ حضرت فرمودند: با آنها مانند ناتوانترین آنان نمازگزار، و بر حال مؤ منین ترحم کن .
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1023)

حدیث314

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
ثلاثة یضحک الله الیهم : الرجل اذا قام باللیل و القوم اذا صفوا فی الصلاة ، و القوم اذا صفوا فی قتال العدو؛
سه گروهند که خداوند از آنان خشنود است :
1 - کسی که نماز شب می خواند.
2 - جمعی که نماز جماعت تشکیل می دهند.
3 - دسته ای که در برابر دشمن در راه خدا صف آرایی کرده اند.
(ثواب الاعمال ، ص 96)

حدیث315

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
رحم الله رجلا قام من اللیل فصلی و ایقظ امراءته فصلت ، فان ابت نضح فی وجهها الماء، رحم الله امراءة قامت من اللیل فصلت و ایقظت زوجها، فان ابی نضحت فی وجهه الماء؛
خدا رحمت کند، مردی را که شب از خواب برخیزد و نماز شب بخواند و همسرش را نیز براین عمل تشویق نماید، و اگر بیدار نشد (با اجازه قبلی او) به صورت وی آب بپاشد و او را بیدار کند و همچنین خدا بیامرزد زنی که در شب برخیزد و نماز شب بخواند وشوهرش را نیز بدین عمل وادار کند و اگر از جای برنخواست (با اذن قبلی او) آب به صورتش بپاشد، تا او را بیدار کند.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 418).

حدیث316

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
رکعتان من المتاءهل خیر من اثنتین و ثمانین رکعة من العزب ؛
دو رکعت نماز کسی که همسر دارد، بهتر از هشتاد و دو رکعت نماز انسان مجرد است .
(نهج الفصاحه ، ص 350).

حدیث317

قال الصادق - علیه السلام -:
حتی یتم له تسع سنین ، فاذا تمت له علم الوضو وضرب علیه وامر بالصلوة و ضرب علیها، فاذا، تعلم ، الوضوء و الصلاة غفرالله لوالدیه ؛
وقتی (فرزندتان ) به سن نه سالگی برسد، پس وقتی که نه سالش تمام شد، وضو را به او یاد بدهید واگر کوتاهی کرد او را ادب کنید، و او را امر به نماز کنید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید پس زمانیکه فرزند وضو و نماز را یاد گرفتید، خدا پدر و مادرش را می آمرزد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 13).

حدیث318

قال علی - علیه السلام -:
ان الله - عزوجل - لیهم بعذاب اهل الارض جمیعا حتی لایتحاشی منهم احدا اذا عملوا بالمعاصی و اجترحوا السیئات فاذا الی الشیب ناقلی اقدامهم الی الصلوة و الولدان یتعلمون القرآن رحمهم الله فاخر ذلک عنهم ؛
آنگاه که اهل زمین در گناه و بدیها غوطه ور می شوند خداوند متعال قصد می کند تمامی آنان را بدون استثناء دچار عذاب نماید، ولی با توجه به پیرمردان ریش سفیدی که برای نماز (به سوی مسجد) گام برمی دارند و نیز نونهالانی که در حال یادگرفتن قرآن هستند، به تمامی اهل زمین رحم نموده و عذاب آنان را به تاءخیر می اندازد.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 360، باب 3، روایت 12).

حدیث319

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
مرو صبیانکم بالصلوة اذا کانو ابناء ست سنین و اضربوهم اذا کانوا ابناء سبع سنین و فرقوا بینهم فی المضاجع کانوا ابناء عشر سنین؛
فرزندان خود را در سن شش سالگی به نماز وادار کنید، و در هفت سالگی آنا را (در صورت نخواندن ) تنبیه کنید، ودر سن ده سالگی رختخواب آنان را جدا کنید.
(مستدرک الوسائل ، ج 1 ص 171).

حدیث320

قال الصادق - علیه السلام -:
فاذا تعلم الوضوء و الصلاة غفرالله لوالدیه ؛
چون فرزندی وضو و نماز را یاد گیرد، خداوند (به پاداش آن ) پدر و مادر او را می آمرزد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 13).

حدیث321

قال علی - علیه السلام -:
اوصیک یا بنی بالصلاة عند وقتها ؛
فرزندم! تو را به نماز در اول وقت سفارش می کنم .
(بحارالانوار، ج 83 ص 14).

حدیث322

قال علی - علیه السلام -:
علموا صبیانکم الصلاة ؛
نماز را به فرزندانتان بیاموزید.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4 ص 46).

حدیث323

قال الصادق - علیه السلام -:
یابنی ! انه لاینال شفاعتنا من استخف بالصلوة ؛
ای فرزندم هرکس نماز را سبک بشمارد به شفاعت ما دست نخواهد یافت.
(وسائل الشیعه ج 3، ص 16).

حدیث324

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
مروا صبیانکم بالصلوة اذا بلغوا سبع سنین و اضربوهم علی ترکها اذا بلغوا تسعا ؛
فرزندان هفت ساله تان را به نماز وادار کنید و نه سالگان را اگر ترک نماز نمودند تاءدیب کنید.
(سفینة البحار، ج 2 ص 25).

حدیث325

قال الباقر - علیه السلام -:
انا ناءمر صبیننا بالصلاة اذا کانوا بنی خمس سنین فمروا صبیانکم بالصلاة اذا کانوا بنی سبع سنین ؛
فرزندان ما وقتی پنج ساله می شوند، امر می کنیم که نماز بخوانند، پس شما هم هنگامی که فرزندانتان به هفت سالگی رسیدند، آنها را نماز خواندن امر کنید.
(وسائل الشیعه ، ج 3 ص 12).

حدیث326

قال علی - علیه السلام -:
علموا صبیانکم الصلاة وخدوهم بها اذا بلغوا ثمانی سنین ؛
نماز را به فرزندان خویش تعلیم دهید، و چون به هشت سالگی رسیدند، آنان را وادار به خواندن این فریضه الهی نمایند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 12).

حدیث327

قال الصادق - علیه السلام -:
کان (السجاد) - علیه السلام - اذا حضرت الصلاة اقشعر جلده و اصفر لونه و ارتعد کالسعفة ؛
چون وقت نماز فرا می رسید بدن امام زین العابدین (علیه السلام) می لرزید و رنگ چهره اش زرد می شد و مانند شاخه نخل خرما و مرتعش می شد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 247).

حدیث328

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الحسن بن علی - علیه السلام - کان اذا قام فی صلاته ترتعد فرائصه بین یدی ربه - عزوجل - و کان اذا ذکر الجنة و النار اضطرب اضطراب السلیم ؛
هنگامی که امام حسن مجتبی (علیه السلام ) به نماز می ایستاد، تن مبارکش می لرزید و هرگاه که یاد بهشت و جهنم می نمود، چون مار گزیده به خود می پیچید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 258، میزان الحکمه ، ج 5 ص 382).

حدیث329

قال علی - علیه السلام -:
ما ترکت صلاة اللیل منذ سمعت قول النبی -صلی الله علیه وآله - صلاة اللیل نور، فقال ابن الکواء و لیلة الهریر؟ قال : و لیلة الهریر؛
از روزی که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) فرمودند: ((نماز شب نور است ))، نماز شب را ترک نکردم. ابن کواء از حضرت پرسید حتی در لیلة الهریر (شب عملیات جنگ صفین ) امام فرمودند: حتی در آن شب .
(بحارالانوار، ج 41، ص 17).

حدیث330

عن الصادق - علیه السلام - عن ابائه علیهم السلام قال :
اشترط رسول الله - صلی الله علیه وآله - علی جیران المسجد شهود الصلاة ، و قال : لینتهین اقوام لایشهدون الصلاة او لامرن موذنا یوذن ثم یقیم ثم امر رجلا من اهل بیتی ، و هو علی فلیحرقن علی اقوام بیوتهم بحزم الحطب لانهم لایاتون الصلاة ؛
امام صادق (ع ) از پدرانش علیهم السلام نقل کرده : پیامبر خدا (ص ) بر همسایه های مسجد شرط کرد در مسجد حاضر شوند. فرمود: جماعتی که به نماز حاضر نمی شوند باز گردند، و یا دستور می دهم موذن اذان و اقامه گوید، سپس به مردی از اهل بیتم دستور می دهم و او علی است ، خانه جماعتی را با مجموعه هیزم می سوزاند برای اینکه آن ها به نماز نمی آیند.
(بحارالانوار، ج 88، ص 8)

حدیث331

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لینتهین اقوام لایشهدون الصلاة او لامرن مؤ ذنا یوذن ثم یقیم ثم امر رجلا من اهل بیتی و هو علی - علیه السلام - فیحرقن علی اقوام بیوتهم بحزم الحطب لانهم لایاتون الصلاة ؛
آنان که در نماز جماعت حاضر نمی شوند لازم است از این کار خودداری کنند، و گرنه دستور خواهم داد موذن اذان و اقامه بگوید، آن گاه پس از اقامه جماعت ، یکی از اهل بیت خود را (که علی باشد) فرمان می دهم تا خانه های کسانی را که در جماعت حاضر نشده اند با بسته های هیزم به آتش کشد.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 376)

حدیث332

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الله یستحیی من عبده اذا صلی فی جماعة ثم ساله حاجة ان ینصرف حتی یقضیها؛
همانا خداوند از بنده اش هنگامی که به نماز جماعت مشغول است و سپس از او حاجتی بخواهد که برآورده نشود، حیا می کند تا زمانی که آن را اجابت کند.
(بحارالانوار، ج 88، ص 4)

حدیث333

قال الرضا - علیه السلام -:
انما جعلت الجماعة لئلا تکون الاخلاص و التوحید و الاسلام و العبادة لله الا ظاهرا مکشوفا لان فی اظهاره حجة علی اهل الشرق و الغرب لله وحده و لیکون المنافق و المستخف مودیا لما اقربه یظهر الاسلام و المراقبة و لیکون شهادات الناس بالاسلام بعضهم ببعض جائزة ممکنة مع مافیه من المساعدة علی البر و التقوی و الزجر عن کثیر من معاصی الله ؛
علت تشریع نماز جماعت آن است که اسلام و توحید و بندگی و اخلاص به خداوند متعال در معرض دید عموم و ظاهر و مشهور در میان مردم باشد، زیرا در این صورت است که حجت در زمینه وحدانیت خداوند بر مردم شرق و غرب تمام می شود، و مردمان منافق و بی اعتنا به نماز مطابق اقرار زبانی وادار به عمل می شوند، و مراقبت صورت می گیرد و گواهیهای مردم که علیه یکدیگر در زمینه اسلام امکان پیدا می کند علاوه آن که در چنین اجتماعاتی بر توسعه و گسترش نیکوکاری و تقوی مساعدت می شود، عملا جلوی بسیاری از گناهان گرفته می شود.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372)

حدیث334

قال الباقر - علیه السلام -:
ثلاث کفارات : اسباغ الوضوء فی السبرات و المشی باللیل و النهار الی الصلوات و المحافظة علی الجماعات ؛
سه چیز موجب کفاره و پوشاندن (گناه ) است :
1 - وضوی کامل در هوای سرد.
2 - در شب و روز برای نمازها، قدم برداشتن .
3 - محافظت و ملامت بر نماز جماعتها.
(بحارالانوار، ج 88، ص 10)

حدیث335

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لو یعلمون ما فی العشاء و الفجر لاتوهما و لو حبوا؛
اگر بدانند آن چه را که در خواندن نماز عشاء و صبح با جماعت هست به آن می آیند، هرچند با زانوها و دستها باشد، مانند راه رفتن کودک با نشستنگاه خود.
(اصول وافی ، ج 2، ص 149)

حدیث336

قال علی - علیه السلام -:
و صلوا بهم صلاة اضعفهم و لاتکونوا فتانین ؛
و با مردم همانند نماز گزاردن ناتوان ترین آنان نماز گزارید و (با طول داد آن موجبات زحمات آنان را فراهم نیاورید) و سبب فتنه و فساد نباشید.
(نهج البلاغه ، ص 52)

حدیث337

قال الصادق - علیه السلام -:
صلی رسول الله - صلی الله علیه وآله - الظهر و العصر فخفف الصلاة فی الرکعتین فلما انصرف ... قالوا: خففت فی الرکعتین الاخیرتین ؟فقال لهم : او ما سمعتم صراخ الصبی ؛
روزی رسول خدا (ص ) نماز ظهر و عصر را به جامی آورد، ناگهان دو رکعت آخر نماز را تخفیف (تسریع ) دادند، اصحاب پس از نماز از حضرت سوال کردند، که آیا دستور جدید آمده ؟ فرمودند: برای چه؟ گفتند: چرا دو رکعت آخر نماز را سبکتر خواندید ؟ فرمودند: مگر صدای فریاد گریه کودک را نمی شنوید.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 369)

حدیث338

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
استووا تستوی قلوبکم و تماسوا تراحموا؛
صفهای نماز جماعت را هماهنگ و تنظیم نمایید تا دلهایتان متعادل شود، و با هم در تماس باشید تا مهربانی افزوده شود.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 623)

حدیث339

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و من حافظ علی الجماعة حیثما کان مر علی الصراط کالبرق الخاطف اللامع فی اول زمرة مع السابقین ؛
کسی که محافظت و مداومت بر نماز جماعت کند، مانند برق سریع و درخشان همراه نخستین گروه بهشتیان از روی صراط می گذرد.
(ثواب الاعمال ، ص 343)

حدیث340

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و اما یوم القیامة یجمع الله فیه الاولین و الاخرین للحساب فما من مومن مشی الی الجماعة الا خلف الله - عز و جل - علیه اهوال یوم القیامة ثم یامر به الی الجنة ؛
خداوند در روز قیامت همه انسانها را برای حساب جمع می کند، و هیچ مومنی که در نماز جماعت شرکت نموده نمی ماند، مگر آن که خداوند روز قیامت سختیها و دشواریها را برایش آسان می کند، و سپس دستور میدهد که او را وارد بهشت کنند.
(بحارالانوار، ج 88، ص 6)

حدیث341

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا سئلت عمن لایشهد الجماعة فقل : لا اعرفه ؛
هنگامی که از شما راجع به کسی که در نماز جماعت شرکت نمی کند بپرسند، بگویید او را نمی شناسم .
(بحارالانوار، ج 88، ص 5)

حدیث342

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی اربعین یوما الصلوات فی جماعة لایغوته تکبیرة الاحرام کتب له برائتان برائة من النفاق و برائة من النار ؛
کسی که چهل روز نمازهای خود را با جماعت به جا آورد، به طوری که یک تکبیرة الاحرام از او فوت نشود، برای او آزادی از آتش جهنم و آزادی از نفاق نوشته می شود.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 244)

حدیث343

قال علی - علیه السلام -:
من صلی الفجر جماعة رفعت صلاته فی صلاة الابرار و کتب یومئذ فی وفد المتقین ؛
کسی که نماز صبح را به جماعت بخواند، نمازش در میان نیکان بالا برده می شود، و آن روز در جرگه پارسایان نوشته شود.
(دعائم الاسلام ، ج 1، ص 153)

حدیث344

قال الباقر - علیه السلام -:
فضل صلاة الجماعة علی صلاة الرجل فردا خمس و عشرون درجة فی الجنة ؛
نماز جماعت بر نماز فرادی بیست و پنج درجه بهشتی فضیلت و برتری دارد.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 371)

حدیث345

ان الله وعد ان یدخل الجنة ثلاثة نفور بغیر حساب و یشفع کل واحد منهم فی ثمانین الفا، المؤ ذن و الامام ، و رجل یتوضا ثم یدخل المسجد فیصلی فی الجماعة ؛
همانا خداوند به سه گروه وعده داد، بدون حساب وارد بهشت شوند، و هر یک از این سه گروه (روز قیامت ) می توانند هشتاد هزار نفر را شفاعت کنند و آن ها عبارتند از:
1 - موذن .
2 - امام جماعت .
3 - کسی که وضو بگیرد، سپس داخل مسجد شود و نماز را به جماعت به جا آورد.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 488)

حدیث346

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان امامک شفیعک الی الله - عز و جل - فلا تجعل شفیعک سفیها و لا فاسقا؛
همانا امام و پیشنماز تو، شفیع و واسطه تو به درگاه با عظمت الهی است ، پس هرگز کسی را که فاسد و بی خرد است وسیله و شفیع خود به درگاه الهی قرار مده .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 492)

حدیث347

قال الرضا - علیه السلام -:
و ان کنت خلف الامام فلا تقوم فی الثانی ان وجدت فی الاول موضعا؛
اگر می خواهی در پشت امام جماعت قرار بگیری ، تا زمانی که در صف اول جای خالی برای تو هست در صف دوم قرار نگیر.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 490)

حدیث348

قال علی - علیه السلام -:
و اذا قمت فی صلاتک للناس ، فلا تکونن منفرا و لامضیعا فان فی الناس من به العلة و له الحاجة ؛
و هنگامی که به نماز جماعت برای مردم می ایستی باید نمازت نه نفرت آور و نه تضییع کننده باشد (نه آن قدر آن را طول بده که موجب تنفر مامومین شود و نه آن قدر سریع که نماز را ضایع کنی ) چرا که در بین مردمی که با تو به نماز ایستاده اند، هم بیمار وجود دارد و هم افراد حاجتمند هست .
(نهج البلاغه ، نامه 52)

حدیث349

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی الخمس فی الجماعة و حافظ علی الجمعة فقد اکتال الاجر بالمکیال الاوفی و قال تعالی : ((ثم یجزیه الجزاء الاوفی )) ؛
کسی که نماز پنج وقت خود را به جماعت بخواند و به نماز جمعه حاضر شود، پس به تحقیق اجر خود را به حد کافی دریافت کرده است . سپس رسول خدا (ص ) این آیه کریمه را تلاوت فرمودند: ((پس جزا داده شود بر آن ، جزای کاملتر)).
(جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 386)

حدیث350

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من سمع النداء فی المسجد فخرج منه من غیر علة فهو منافق الا ان یرید الرجوع الیه ؛
کسی که بانگ نماز را در مسجد بشنود و بدون علت از آن جا خارج شود، منافق است ،مگر آن که قصد بازگشت به آن جا را داشته باشد.
(بحارالانوار، ج 88، ص 9)

حدیث351

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
التکبیرة الاولی مع الامام خیر من الدنیا و ما فیها؛
تکبیر اول نماز را با امام جماعت گفتن بهتر است از دنیا و آن چه در آن است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 488. بحارالانوار، ج 88، ص 15)

حدیث352

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اقیموا صفوفکم ، فانی اریکم من خلفی کما اریکم من قدامی و من بین یدی و لاتخالفوا فیخالف الله بین قلوبکم ؛
صفهای نماز را مرتب کنید، پس همانا من شما را از پشت سر می بینم ، همان طور شما را از جلو می بینم ، و بین صفهای خود جدایی و فاصله نیندازید، که خدا بین قلبهای شما جدایی می اندازد.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 468)

حدیث353

قال الصادق - علیه السلام -:
من قال بالجسم فلا تعطوه شیئا من الزکاة و لاتصلوا خلفه ؛
هرکس قائل به جسمانیت خدا باشد از زکات چیزی به او ندهید و در پشت سرش نماز نخوانید.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 379)

حدیث354

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ادرک التکبیرة الاولی اربعین یوما فی خمس صلوات کتب له براءة من النار و برائة من النفاق ؛
کسی تکبیر اول نماز پنجگانه را در نماز جماعت چهل روز درک کند، برای او آزادی از آتش جهنم و آزادی از نفاق نوشته می شود.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 488)

حدیث355

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
فضل الصف الاول علی الثانی کفضلی علی امتی ؛
فضیلت صف اول بر صف دوم (نماز جماعت ) مثل فضیلت من است بر امتم .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 465)

حدیث356

قال الباقر - علیه السلام -:
ینبغی للصفوف ان تکون تامة متواصلة بعضها الی بعض ، و یکون بین کل صفین قدر مسقط جسد الانسان اذا سجد؛
سزاوار است که (در نماز جماعت) صفها کامل و به هم پیوسته باشند، و میان دو صف فاصله به اندازه ای باشد که یک انسان بتواند سجده کند و اگر در نماز جماعت فاصله دو صف جلو و عقب کمتر از این باشد، چنین نمازی ، نماز کامل و درستی نیست .
(دعائم الاسلام ، ج 1، ص 155)

حدیث357

قال الصادق - علیه السلام -:
ثلاثة لایصلی خلفهم : المجهول ، و الغالی و ان کان یقول بقولک ، و المجاهر بالفسق و ان کان مقتصدا؛
پشت سر سه گروه نماز نخوان (اقتداء نکن ):
1 - پشت سر شخص ناشناخته .
2 - مرد غلو کننده ، هرچند که امامی و هم عقیده تو باشد.
3 - شخص متظاهر به فسق و گناه ، اگر چه مردی میانه رو و معقول باشد.
(خصال صدوق ، ص 154)

حدیث358

قال علی - علیه السلام -:
سدوا فرج الصفوف و من استطاع ان یتم الصف الاول او الذی یلیه فلیفعل ذلک فان ذلک احب الی نبیکم و اتموا الصفوف فان الله و ملائکته یصلون علی الذین یتمون الصفوف ؛
صفوف نماز جماعت ، که خالی است آن را پرکنید، و هرکس که قدرت دارد بر این که صف اول را تمام کند یا پهلوی صف اول را پر کند این کار را انجام دهد پس به درستی که این کار نزد پیامبر اسلام محبوب است و تمام کنید صفهای (نماز جماعت ) را ناقص نگذارید، پس به درستی که خدا و ملائکه درود می فرستند بر آنان که صفوف را تکمیل کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 474)

حدیث359

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
و من حافظ علی الصف الاول و التکبیره الاولی لایوذی مسلما اعطاه الله من الاجر ما یعطی الموذنون فی الدنیا و الاخرة ؛
کسی که محافظت و مداومت بر صف اول و تکبیر اول نماید، و مسلمانی را اذیت نکند، خداوند به او اجری معادل اجری که موذن در دنیا و آخرت دریافت می کند عطا خواهد کرد.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 387)

حدیث360

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا کان العبد خلف الامام کتب الله له مائة الف الف و عشرین درجة ؛
هرگاه بنده خدا پشت امام عادل به نماز بایستد برای او صد هزار هزار و بیست درجه خداوند ثواب منظور می کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 386)

حدیث361

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الله یستحیی من عبده اذا صلی فی جماعة ثم ساله حاجة ان ینصرف حتی یقضیها؛
زمانی بنده ای نمازش را به جماعت بخواند، خداوند از او حیاء می کند، و هنگامی که از او طلب حاجت کرد، منصرف نشود ؛ مگر اینکه حاجتش را برآورد.
(بحارالانوار، ج 88، ص 4)

حدیث362

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
خیر صفوف الصلاة المقدم ، و لو یعلم الناس ما فی الصف الاول لم یصل الیه احد الا باستهام ؛
بهترین صفوف نماز جماعت صف اول است ، اگر مردم می فهمیدند صف اول چقدر فضیلت دارد، (همه مردم در صف اول شرکت می کردند) و در نتیجه با قید قرعه در صف اول نماز می خواندند.
(بحارالانوار، ج 88، ص 18)

حدیث363

قال الرضا - علیه السلام -:
و لاتصلی خلف فاجر و لایقتدی الا باهل الولایة ؛
پشت سرآدم فاجر نماز نخوان ، اقتدافقط بر شخص اهل ولایت اهل بیت عصمت و طهارت جایز است .
(تحف العقول ، ص 308)

حدیث364

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
فما من مؤ من مشی الی الجماعة الا خلف الله علیه اهوال یوم القیامة ، ثم یامر به الی الجنة ؛
پس مؤ منی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوند تبارک و تعالی ترس و هراس روز قیامت را برای او سبک می گیرد، سپس او را امر می کندبه ورود به بهشت .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372)

حدیث365

قال الرضا - علیه السلام -:
فضل الجماعة علی الفرد بکل رکعة الفا رکعة ؛
فضیلت نماز جماعت بر نماز فرادی هریک رکعت برابر با دو هزار رکعت است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 4)

حدیث366

قال علی - علیه السلام -:
افضل الصفوف اولها و هو صف الملائکة و افضل المقدم میا من الامام ؛
بهترین صفهای نماز جماعت ، صف اول است ، و آن صف ملائکه است و بهترین جای صف اول سمت راست امام است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 18)

حدیث367

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اما الجماعة صفوف امتی کصفوف الملائکة و الرکعة فی الجماعة اربع و عشرون رکعة ، کل رکعة احب الی الله - عز و جل - من عبادة اربعین سنة ؛
اما نماز جماعت، به درستی که صفوف امت من ، مثل صفوف ملائکه است و یک رکعت نماز در جماعت بیست و چهار رکعت به حساب می آید، که هر رکعتی محبوبتر است نزد خدا از عبادت چهل سال .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372)

حدیث368

عن رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و ما منکم من احد یخرج من بیته متطهرا فیصلی الصلوة فی الجماعة مع المسلمین ثم یقعد ینتظر صلوة الاخری الا و الملائکة تقول : اللهم اغفر له ، اللهم ارحمه ؛
وقتی شما از خانه خارج می شوید، با طهارت باشید، و شرکت در جماعت با مسلمین بکنید، و انتظار نماز باشید، در این صورت ملائکه برای شما دعا می کنند، خدایا او را بیامرز، خدایا بر او رحم کن .
(جامع احادیث ، ج 6، ص 387)

حدیث369

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی عن یمین الامام اربعین یوما دخل الجنة ؛
کسی که سمت راست امام جماعت چهل روز نماز بخواند وارد بهشت می شود.
(جامع احادیث ، ج 6، ص 465)

حدیث370

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اتی الجماعة ایمانا و احتسابا استانف العمل ؛
کسی که در نماز جماعت با ایمان و قصد پاک و خشنودی خدا داخل شود، اعمال خود را از سر گیرد. (کنایه از این است که گناهان گذشته اش بخشیده می شود.)
(ثواب الاعمال ، ص 87)

حدیث371

قال الباقر - علیه السلام -:
لاصلاة لمن لایشهد الصلاة من جیران المسجد الامریض او مشغول ؛
کسی که همسایه مسجد است و به نماز (جماعت ) حاضر نمی شود نمازش کامل نیست ، مگر مریض باشد یا عذر موجهی داشته باشد.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 375)

حدیث372

قال الصادق - علیه السلام -:
رفع الی امیرالمؤ منین - علیه السلام - بالکوفة ان قوما من جیران المسجد لایشهدون الصلاة جماعة فی المسجد فقال : لیحضرن معنا صلاتنا جماعة او لیتحولن و لایجاورونا و لانجاورهم ؛
به حضرت علی (ع ) خبر دادند که در کوفه قومی هستند در همسایگی مسجد، که به جماعت مسلمین در مسجد حاضر نمی گردند امام فرمودند: باید به جماعت ما و نماز با ما در مسجد حاضر شوند، و گرنه باید کوچ کنند و از همسایگی مسجد دور شوند و با ما همسایه نباشند و ما نیز با آنان مجاور نباشیم .
(بحارالانوار، ج 88، ص 13)

حدیث373

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
سووا صفوفکم فان تسویة الصف تمام الصلاة ؛
صفهای نماز جماعت ، را مساوی کنید، پس همانا که مساوی کردن صفها، کامل کننده نماز است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 20)

حدیث374

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و من مشی الی مسجد یطلب فیه الجماعة کان له بکل خطوة سبعون الف حسنة ، و یرفع له من الدرجات مثل ذلک ، فان مات و هو علی ذلک و کل الله به سبعین الف ملک یعودونه فی قبره و یبشرونه و یونسونه فی وحدته و یستغفرون له حتی یبعث ؛
کسی که به قصد شرکت در نماز جماعت به سوی مسجد گام بر می دارد، خداوند متعال در مقابل هرگامی که بر می دارد، هفتاد هزار حسنه به او پاداش می دهد و به همین میزان نیز درجات وی بالا خواهد رفت و اگر در چنین حالی بمیرد، خداوند متعال هفتاد هزار فرشته را مامور می نماید تا در قبر به دیدار او رفته ، وی را بشارت دهند و در تنهایی قبر انیس او باشند و تا روز قیامت برایش طلب آمرزش کنند.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372)

حدیث375

عن جعفر بن محمد عن ابائه - علیهم السلام -:
وفی وصیة النبی - صلی الله علیه وآله - لعلی - علیه السلام - قال ثلاث درجات منها المشی باللیل و النهار الی الجماعات ؛
رسول خدا (ص ) در وصیتی به علی(ع ) فرمودند: سه چیز موجب درجه و قرب به خداست یکی از آن سه چیز، روز و شب به طرف نماز جماعت قدم برداشتن است .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372)

حدیث376

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
فضل میامن الصفوف علی میاسرها کفضل صلوة الجماعة علی صلوة الفرد؛
فضیلت سمت راست بر سمت چپ ، صفهای جماعت همانند فضیلت نماز جماعت است بر نماز فرادی .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 465)

حدیث377

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الصلاة فی الجماعة تفضل علی صلاة الفرد ثلاث و عشرین درجة تکون خمسا و عشرین صلاة ؛
(دو رکعت ) نماز جماعت فضیلت دارد بر نماز فرادی به بیست و سه درجه و بیست و پنج نماز محسوب می شود.
(ثواب الاعمال ، ص 87)

حدیث378

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة جماعة و لو علی راس زج اذا سئلت عمن لایشهد الجماعة فقل : لا اعرفه ؛
نماز باید به صورت جماعت خوانده شود، ولو بر نوک تیز پیکان باشد، زمانی که از شما سؤ ال شد در مورد کسی که به جماعت حاضر نمی شود، بگویید او را نمی شناسیم .

حدیث379

قال الصادق - علیه السلام -:
ینبغی للامام ان یکون صلاته صلاة اضعف من خلفه ؛
بر امام جماعت شایسته است که نمازش بر اساس نماز ضعیفترین مامومین خود باشد (نماز را در حال نماز جماعت طولانی نکند).
(من لایحضره الفقیه ، ص 381)

حدیث380

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لاصلاة لمن لایصلی فی المسجد مع المسلمین الا من علة و لاغیبة لمن صلی فی بیته و رغب عن جماعتنا و من رغب عن جماعة المسلمین سقطت عدالته و وجب هجرانه ؛
کسی که بدون عذر موجهی با مسلمین در مسجد نماز جماعت نمی خواند نمازش کامل نیست ، و کسی که در منزلش نماز می خواند و نسبت به جماعت مسلمین بی توجه است غیبتش جایز است و کسی که نسبت به جماعت مسلمین بی توجه است از عدالت ساقط است و واجب است دوری کردن از او.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 394)

حدیث381

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
صلاة الجماعة افضل من صلاة الفرد بخمس و عشرین درجة ؛
یک نماز که به جماعت برگزار گردد، برتری و فضیلت دارد بر بیست و پنج نماز فرادی .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 374)

حدیث382

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و من لزم جماعة المسلمین حرمت علیهم غیبته و ثبتت عدالته ؛
کسی که بر نماز جماعت مداومت داشته باشد، غیبت او بر مسلمانان حرام و عدالتش ثابت می شود.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 394)

حدیث383

قال الصادق - علیه السلام -:
و من صلی فی بیته جماعة رغبة عن المساجد فلا صلاة له و لمن صلی معه الا من علة تمنع من المسجد؛
و هر کس از روی بی میلی به مساجد در خانه اش هرچند نماز جماعت بخواند برای او نمازی نخواهد بود و حتی برای کسانی که با او نماز خوانده اند، مگر آن که واقعا علتی مانع از حضور در مسجد بوده باشد.
(امالی طوسی ، ج 2، ص 307)

حدیث384

قال الصادق - علیه السلام -:
صلی رسول الله - صلی الله علیه وآله - الفجر فلما انصرف اقبل بوجهه علی اصحابه فسال عن اناس هل حضروا؟ فقالوا: لا یارسول الله ، فقال اغیب هم ؟ فقال : اما انه لیس من صلاة اشد علی المنافقین من هذه الصلاة و العشاء؛
رسول خدا (ص ) روزی پس از ادای نماز صبح در مسجد رو به اصحاب کرده و از حال مردی که نامشان را یک به یک برد پرسید که آیا اینان به جماعت حاضر شده اند؟اصحاب عرض کردند: نه یا رسول الله . حضرت با تعجب پرسید آیا آیا غایبند؟ بعد فرمودند: به راستی که هیچ نمازی بر منافقان از این نماز (صبح ) و نماز عشاء دشوارتر نخواهد بود.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 378. ثواب الاعمال ، ص 275)

حدیث385

قال الرضا - علیه السلام -:
الصلوة فی جماعة افضل ؛
نماز به صورت جماعت با فضیلت ترین است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 450)

حدیث386

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا ایها الذین اقیموا صفوفکم و امسحوا بمناکبکم لئلایکون فیکم خلل ، و لا تخالفوا فیخالف الله بین قلوبکم الا و انی اراکم من خلفی ؛
رسول خدا (ص ) خطاب به جمعیتی فرمود: ای مردم صفهای (نمازجماعت ) را منظم و مساوی کنید و دوش به دوش بایستید تا فاصله و جدایی میان شما نیفتد و نامرتب نباشید که خداوند دلهای شما را از یکدیگر دور گرداند و بدانید که من شما را از پشت سر می بینم که چگونه نظم را در صفهای جماعت برقرار می کنید.
(ثواب الاعمال ، ص 520)

حدیث387

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لاصلوة لمن لم یصل فی المسجد مع المسلمین الا من علة ؛
کسی که بدون عذری در جماعت مسلمانها در مسجد شرکت نکند، نمازش پذیرفته نیست .
(وسائل الشیعه ج 3، ص 377)

حدیث388

قال الصادق - علیه السلام -:
من خلع جماعة المسلمین قدر شبر، خلع ربقة الایمان من عنقه ؛
کسی که به اندازه یک وجب از جماعت مسلمانان (عملا) دوری کند، ریسمان ایمان را از گردنش درآورده و به دور افکنده است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 13)

حدیث389

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
انی لاکون فی الصلوة فاسمع بکاء الصبی فاخفف مخافة ان اشق علی امه ؛
من گاهی در حال نماز که هستم صدای گریه کودکی را می شنوم و نماز را سبک و کوتاه می کنم ، چرا که می ترسم مادرش را به رنج افکنم .
(کنزالعمال ، ج 7، ص 601، حدیث 20455)

حدیث390

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة جماعة ولو علی راءس زج ؛
در نماز جماعت شرکت نمایید، گرچه آن رابر سر آهن نوک نیزه و انجام دهید (یعنی هر قدر سخت و دشوار باشد، از حضور در جماعت دریغ نکنید).
(بحارالانوار، ج 88، ص 4)

حدیث391

قال الباقر - علیه السلام -:
من ترک الجماعة رغبة عنها و عن جماعة المسلمین من غیر علة فلا صلاة له ؛
کسی که از روی بی میلی ، بدون عذر و علت نماز جماعت را که اجتماع مسلمانان است ترک کند، نمازی برای او نیست .
(امالی شیخ صدوق ، ص 290)

حدیث392

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی اربعین یوما جماعة یدرک التکبیرة الاولی ، کتب له برائتان برائة من النار و برائة من النفاق ؛
کسی که نماز خود را با جماعت و با درک تکبیر اول نماز، چهل روز انجام دهد، خداوند دو برائت را برای او مقرر می سازد:
1 - برائت از آتش دوزخ .
2 - برائت از نفاق .
(بحارالانوار، ج 88، ص 4)

حدیث393

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
صلاة الرجل فی جماعة خیر من صلاته فی بیته اربعین سنة . قیل : یا رسول الله !صلوة یوم ؟ فقال : صلوة واحدة ؛
نماز خواندن انسان در جماعت بهتر است از نمازی که چهل سال در خانه خوانده شود. عرض کردند: یا رسول الله ! نماز یک روز؟ حضرت فرمودند: بلکه یک نماز.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 374)

حدیث394

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لان اصلی الصبح فی جماعة احب الی من ان اصلی لیلتی حتی اصبح ؛
اگر نماز صبح را به جماعت بخوانم ، در نظرم محبوبتر از عبادت و شب زنده داری تا صبح است .
(کنزالعمال ، ج 8، حدیث 22792)

حدیث395

قال الصادق - علیه السلام -:
ان قوما جلسوا عن حضور الجماعة فهم رسول الله - صلی الله علیه وآله - ان یشعل النار فی دورهم حتی خرجوا و حضروا الجماعة مع المسلمین ؛
عده ای در هنگام وقت نماز جماعت می نشستند (و به نماز جماعت حاضر نمی شدند) پیامبر اسلام تصمیم گرفت که خانه های آنها را آتش بزند تا از منازلشان بیرون آمده و در جماعت مسلمین حاضر شوند.
(بحارالانوار، ج 88، ص 16)

حدیث396

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
امام القوم وافدهم فقدموا فی صلاتکم افضلکم ؛
امام جماعت هرجمعی نماینده آن در پیشگاه خداوند می باشد، پس برای امامت جماعت خود بهترینها را برگزینید.
(بحارالانوار، ج 88، ص 109)

حدیث397

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا سمعت الاذان فات ولو حبوا؛
هنگامی که اذان نماز را شنیدی ، هرچه سریعتر به مسجد بیا، گرچه سینه خیز باشد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 548)

حدیث398

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
ان الله و ملئکته یصلون علی الذین یصلون الصفوف الاول ؛
به حقیقت خداوند و فرشتگانش بر کسانی که صفهای اول نماز جماعت را به هم پیوند می دهند، درود می فرستند.
(کنزالعمال ، ج 2، ص 623)

حدیث399

قال الصادق - علیه السلام -:
الصلاة خلف العالم بالف رکعة ؛
نماز در پشت سر یک عالم برابر هزار رکعت است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 5)

حدیث400

قال ابوالحسن موسی بن جعفر - علیه السلام -:
ان الصلوة فی الصف الاول کالجهاد فی سبیل الله - عز و جل - ؛
نماز خواندن در صف اول ، مانند جهاد در راه خداست .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 387)

حدیث401

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
من صلی خلف عالم فکانما صلی خلف رسول الله ؛
کسی که پشت سر عالم نماز به جا آورد، مانند کسی است که پشت سر پیامبر خدا نماز خوانده است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 119)

حدیث402

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی خمس صلوات فی الیوم و اللیلة فی جماعة فظنوا به خیرا و اجیروا شهادته ؛
هر که پنج نماز شبانه روز را به جماعت می خواند به او خوش گمان باشید و گواهی اش را بپذیرید.
(بحارالانوار، ج 88، ص 8. وسائل الشیعه ، ج 5، ص 371)

حدیث403

عن الرضا - علیه السلام -:
انما جعلت الجماعة لئلا یکون الاخلاص و التوحید و الاسلام و العبادة لله الا ظاهرا مکشوفا مشهورا؛
نماز جماعت قرار داده شده است ، تا اخلاص و یگانگی و اسلام و عبادت برای خداوند آشکار، باز و ظاهر باشد.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372. بحارالانوار، ج 88، ص 12)

حدیث404

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
سیاتی علی الناس زمان یترکون الاذان علی ضعفائهم ؛
زمانی خواهد آمد که اذان را تحقیر کرده و آن را به افراد ناتوان می سپرند.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 690)

حدیث405

قال الصادق - علیه السلام -:
ان بلالا کان عبد صالحا، فقال : لااوذن لاحد بعد رسول الله - صلی الله علیه وآله - ؛
همانا که بلال بنده ای شایسته بود و گفت : من برای احدی بعد از رسول خدا (ص ) اذان نمی گویم .
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 286)

حدیث406

قال الباقر - علیه السلام -:
کان رسول الله - صلی الله علیه وآله - اذا سمع المؤ ذن یوذن قال مثل ما یقوله فی کل شی ء؛
رسول خدا (ص ) وقتی صدای اذان مؤ ذن را می شنید، و آن جملات را تکرار می کرد.
(الکافی ، ج 3، ص 310، ج 29)

حدیث407

قال علی - علیه السلام -:
اجابة المؤ ذن یزید فی الرزق ؛
اجابت دعوت اذان گو، سبب افزایش روزی می شود.
(بحارالانوار، ج 84، ص 177)

حدیث408

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا تغولت لکم الغیلان فاذنوا باذان لصلوة ؛
هرگاه غول زده شدید (یعنی دربیابان وحشت زده شدید و پنداشتید که غول بیابانی سر راه شمارا خواهد گرفت ) اذان بگویید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 169)

حدیث409

قال الصادق - علیه السلام -:
من لم یاکل اللحم اربعین یوما ساء خلقه و من ساء خلقه فاذنوا فی اذنه ؛
کسی تا چهل روز گوشت نخورد بداخلاق می شود، وقتی که بداخلاق شد در گوش او اذان بگویید.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 296)

حدیث410

قال الصادق - علیه السلام -:
یجزی فی السفر اقامة بغیر اذان ؛
در سفر فقط اقامه (برای نماز) کفایت می کند.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 291)

حدیث411

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ولدله مولود فلیؤ ذن فی اذنه الیمنی ، و لیقم فی الیسری ، فان ذلک عصمة من الشیطان ؛
کسی که فرزندی به او داده شد (به دنیا آمد) در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگوید، زیرا این عمل ، نوزاد را از شر شیطان حفظ می نماید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 162)

حدیث412

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و لاتتخذن موذنا یاخذ علی اذانه اجرا؛
اذان گویی را که برای اذان گفتن مزد می گیرد، انتخاب نکن .
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 286)

حدیث413

قال علی - علیه السلام -:
اغتنموا الدعاء عند اربع : عند قرائة القران و عند الاذان و عند نزول الغیث و عند التقاء الصفین للشهادة ؛
در چهار زمان دعا را غنیمت شمارید:
1 - هنگام قرائت قرآن .
2 - هنگام اذان .
3 - هنگام نزول باران .
4 - هنگام رو به رو شدن دو لشگر مؤ منین و کفار برای جنگ .
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 1114)

حدیث414

قال الرضا - علیه السلام -:
یؤ ذن الرجل و هو جالس و یؤ ذن و هو راکب ؛
شخص اذان گو چه نشسته و چه سواره اذان می گوید.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 285)

حدیث415

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لو علم الناس ما فی النداء و الصف الاول الاستهموا علیه ؛
اگر مردم می دانستند چه فضیلتی دارد اذان گفتن و شرکت در صف اول جماعت ، هر آینه برای این کار قرعه کشی می کردند.
(بحارالانوار، ج 88، ص 200)

حدیث416

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الشیطان اذا سمع النداء هرب ؛
به درستی که شیطان وقتی صدای اذان را شنید فرار می کند.
(کنزالعمال ، حدیث 20951)

حدیث417

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اجابة المؤ ذن کفارة الذنوب ؛
اجابت اذان موذن ، کفاره گناهان است .
(مستدرک الوسایل ، ج 1، ص 227)

حدیث418

قال الباقر - علیه السلام -:
من اذن سبع سنین محتسبا جاء یوم القیامة و لا ذنب له ؛
هر کس هفت سال برای خدا اذان بگوید، روز رستاخیز بدون گناه وارد محشر می شود.
(ثواب الاعمال ، ص 83. من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 288. وسائل الشیعه ، ج 4، ص 613)

حدیث419

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یحشر المؤ ذنون من امتی مع النبیین و الصدیقین و الشهداء ؛
اذان گویان ، از امت من با پیامبران و راستگویان و شهیدان محشور می شوند.
(مستدرک الوسایل ، ج 4، ص 23)

حدیث420

قال الصادق - علیه السلام -:
لما هبط جبرئیل بالاذان علی رسول الله کان راسه فی حجر علی علیه السلام فاذن جبرئیل و اقام فلما انتبه رسول الله - صلی الله علیه وآله - قال : یا علی سمعت ؟ قال : نعم قال : حفظت ؟ قال نعم قال ادع لی بلالا تعلمه فدعاه علی - علیه السلام - بلالا فعلمه ؛
هنگامی که جبرئیل اذان را آورد سر پیامبر (ص ) بر دامان علی (ع ) بود، جبرئیل اذان و اقامه را به پیامبر (ص ) تعلیم داد، هنگامی که پیامبر (ص ) سر خود را برداشت ، از علی (ع ) سؤ ال کرد آیا صدای اذان جبرئیل را شنیدی ؟ عرض کرد: آری . پیامبر (ص ) بار دیگر پرسید: آیا آن را به خاطر سپردی ؟ گفت : آری . پیامبر (ص ) فرمود: بلال را (که صدای رسایی داشت ) حاضر کن و اذان و اقامه را به او تعلیم ده علی (ع ) بلال را حاضر کرد و اذان را به او تعلیم داد.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 612)

حدیث421

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یحشر بلال علی ناقة من نوق الجنة یوذن ((اشهد ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله - صلی الله علیه وآله -)) فاذا نادی کسی حلة من حلل الجنة ؛
بلال حبشی در قیامت سوار بر شتری از شترهای بهشت است . و دو جمله اذان ((اشهد ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله )) (گواهی به یکتایی خدا و رسالت محمد) می گوید، پس از اذان گفتن خداوند لباس زیبایی از زیورهای بهشتی بر پیکر او می پوشاند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 617. بحارالانوار، ج 84، ص 116)

حدیث422

قال الصادق - علیه السلام -:
یا زرارة ! تفتح الاذان باربع تکبیرات و تختمه بتکبیرتین و تهلیلتین ؛
ای زراره! اذان را با چهار تکبیر شروع می شود و با دوتکبیر و دو تهلیل (لا اله الا الله ) تمام می شود.
(الکافی ، ج 3، ص 305. باب اذان ، ح 5)

حدیث423

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی باذان و اقامة صلی خلفه صفان من الملائکة و من صلی باقامة بغیر اذان صلی خلفه صف واحد، قلت له و کم مقدار کل صف ، قال اقله ما بین المشرق و المغرب و اکثره ما بین السماء و الارض ؛
کسی که با اذان و اقامه نماز بخواند. دو صف از ملائکه در پشت سرش نماز می خواند و کسی که بدون اذان و فقط با اقامه نماز بخواند یک صف از ملائکه با او نماز می خواند. راوی سؤ ال می کند: مقدار هر صفی چقدر است ؟ می فرماید: اقلش ما بین مشرق و مغرب و اکثرش ما بین زمین و آسمان است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 248)

حدیث424

قال الصادق - علیه السلام -:
من السنة الجلسة بین الاذان و الاقامة ؛
نشستن بین اذان و اقامه سنت مستحب است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 155)

حدیث425

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اعطانی الله - عز و جل - فاتحة الکتاب و الاذان و الجماعة فی المسجد و یوم الجمعة ؛
خداوند عز و جل چهار چیز را به من عطا فرموده است : 1 - سوره حمد، 2- اذان ، 3 - نماز جماعت در مسجد، 4 - روز جمعه .
(الخصال ، ج 2، ص 9)

حدیث426

قال علی - علیه السلام -:
یستقبل الموذن القبلة فی الاذان و الاقامة ؛
اذان گو هنگام اذان گفتن به سمت قبله باشد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 157)

حدیث427

قال علی - علیه السلام -:
و لا یوذن لصلاة یدخل وقتها ؛
هنگامی که وقت نماز داخل شد، اذان بگویید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 160)

حدیث428

قال علی - علیه السلام -:
لیوذن لکم افصحکم لیومکم افقهکم ؛
فصیح ترین شما اذان بگوید و فقیه ترین شما امامت کند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 161)

حدیث429

قال الباقر - علیه السلام -:
لاتدعن ذکر الله علی کل حال ، و لو سمعت المنادی ینادی بالاذان و انت علی الخلاء فاذکر الله عز و جل و قل کما یقول المؤ ذن ؛
خداوند را در هیچ حالی ترک مکن ، و چنانچه شنیدی که موذن اذان می گوید و تو در بیت الخلا هستی ، خدا را یاد کن و همان را که مؤ ذن می گوید بگو.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 338)

حدیث430

قال الصادق - علیه السلام -:
الاذان ترتیل و الاقامة حذر؛
اذان را به صورت ترتیل ، و اقامه را به صورت بیم و اندوه بخوانید.
(الکافی ، ج 3، ص 309)

حدیث431

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الموذن فی سبیل الله مادام فی اذانه کشهید یتقلب فی دمه و یشهد له بذلک کل رطب او یابس بلغ صوته و اذا مات ما تعرضته هوام الارض فی قبره ؛
موذن تا وقتی که اذان می گوید مثل شهیدی است که در خونش غوطه ور است و هرتر و خشکی که صدای او را می شنوند گواهی می دهد و آن گاه که بمیرد حیوانات زمینی در قبر با بدن او کاری ندارند.
(مستدرک الوسایل ، ص 241)

حدیث432

قال الباقر - علیه السلام -:
الاذان و الاقامة خمسة و ثلاثون حرفا، فعد ذلک بیده واحدا واحدا الاذان ثمانیة عشر حرفا و الاقامة سبعة عشر حرفا؛
اذان و اقامه ، مجموعا 35 جمله است ، و با دست خود یک به یک آنها شمرده شود، اذان 18 جمله و اقامه 17 جمله دارد.
(الکافی ، ج 3، ص 305. باب اذان ، ح 3)

حدیث433

قال النبی - صلی الله علیه وآله -:
الا و ان الموذن اذا قال ((اشهد ان لا اله الا الله )) صلی علیه تسعون الف ملک و استغفروا له و کان یوم القیامة فی ظل العرش حتی یفرغ الله من حساب الخلائق ؛
آگاه باشید موذن وقتی ((اشهد ان لا اله الا الله )) را گفت ، نود هزار فرشته بر او درود می فرستند و طلب آمرزش می کنند در روز قیامت در سایه عرش خدا خواهد بود تا وقتی که خداوند از حساب انسانها فارغ شود.
(بحارالانوار، ج 81، ص 130)

حدیث434

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من سمع الاذان فاجاب کان عند الله من السعداء؛
کسی صدای اذان را شنید به آن روی آورد، پیش خداوند می باشد از سعادتمندان .
(بحارالانوار، ج 84، ص 155)

حدیث435

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا سمعت الاذان فات ولو حبوا؛
هنگامی که اذان نماز را شنیدی هرچه سریعتر به مسجد بیا، گرچه سینه خیز باشد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 528)

حدیث436

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
رجل فی ارض قفر فیوذن ثم یقیم ثم یصلی ، فیقول ربک للملئکة انظروا الی عبدی یصلی و لا یراه احد غیری فینزل سبعون الف ملک یصلون و راءه و یستغفرون له الی الغد من ذلک الیوم ؛
مردی که در میان بیابانی اذان و اقامه بگوید و نماز به پا دارد، پروردگار به فرشتگان می فرماید: به بنده ام بنگرید!نماز می خواند در حالی که کسی او را نمی بیند، آن گاه هفتاد هزار ملک نازل می گردد و دنبال او نماز می گزارند و تا فردا برای او آمرزش می طلبند.
(مکارم الاخلاق ، ص 465)

حدیث437

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ثلاثة لو تعلم امتی ما فیها لضربت علیها بالسهام : الاذان و الغدو الی الجمعة ، و الصف الاول ؛
سه کار است که اگر امت من پاداش عظیم آن را درک می کردند، برای به دست آوردن آن ، ازدحام و قرعه کشی می نمودند:
1 - اذان گفتن .
2 - تسریع در رفتن برای نماز جمعه .
3 - در صف اول نماز جمعه و جماعت قرارگرفتن .
(بحارالانوار، ج 84، ص 156)

حدیث438

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا اباذر!اذا کان العبد فی ارض قفر فتوضا او تیمم ثم اذن و اقام و صلی امر الله - عز و جل - الملئکة فصفوا خلفه صفا لا یری طرفاه یرکعون برکوعه و یسجدون بسجوده و یؤ منون علی دعائه ؛
ای ابوذر! هرگاه بنده ای در بیابانی تنها باشد و وضو بسازد یا تیمم کند، سپس اذان و اقامه بگوید و نماز بخواند، خدا فرشتگان را امر کند که پشت سر او صفی تشکیل دهند که دو طرف آن دیده نشود و به نماز او اقتداء نمایند و به دعای او آمین گویند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 621. مکارم الاخلاق ، ص 466)

حدیث439

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
المؤ ذنون امناء المؤ منین علی صلاتهم و صومهم و لحومهم و دمائهم ؛
اذان گویان امانتداران مومنان در نماز و روزه و گوشت و خون آنها هستند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 619. بحارالانوار، ج 81، ص 124)

حدیث440

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اقام و لم یؤ ذن لم یصل معه الا ملکاه اللذان معه ؛
هرکس برای نماز تنها اقامه بگوید و اذان نگوید، به او جز آن دو ملک که با وی هستند اقتدا ننمایند.
(مکارم الاخلاق ، ص 466)

حدیث441

قال الصادق - علیه السلام -:
اطول الناس اعناقا یوم القیامة المؤ ذنون ؛
بلندترین گردن (مقام اذان گوها) در روز قیامت اذان گویان هستند.
(ثواب الاعمال ، ص 19)

حدیث442

قال الصادق - علیه السلام -:
من السنة اذا اذن الرجل ان یضع اصبعیه فی اذنیه ؛
آداب اذان آن است که مؤ ذن دو انگشتش را هنگام اذان گفتن بر دو گوشش بگذارد.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 184)

حدیث443

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اذن اربعین عاما محتسبا بعثه الله - عز و جل - یوم القیامة و له عمل اربعین صدیقا عملا مبرورا متقبلا ؛
کسی که چهل سال برای خدا اذان بگوید، خداوند او را در روز قیامت به گونه ای محشور می کند که دارای اعمال نیک و پذیرفته شده چهل انسان خالص و راستین است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 125. وسائل الشیعه ، ج 4، ص 615)

حدیث444

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اذن عشرین عاما، بعثه الله - عز و جل - یوم القیامة و له من النور مثل زنة السماء ؛
کسی که بیست سال اذان بگوید، خداوند متعال او را در روز قیامت به گونه ای محشور می کند که دارای نوری همانند وزن آسمان باشد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 124)

حدیث445

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اذن عشر سنین اسکنه الله - عز و جل - مع ابراهیم - علیه السلام - فی قبته او فی درجته ؛
کسی که ده سال اذان بگوید، خداوند او رادر بهشت ، در بارگاه و یا در مقام حضرت ابراهیم (ع ) ساکن می کند.
(بحارالانوار، ج 81، ص 124)

حدیث446

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اذن سنة واحدة بعثه الله - عز و جل - یوم القیامة و قد غفرت ذنوبه کلها بالغة ما بلغت ، و لو کانت مثل زنة جبل احد؛
کسی که یک سال اذان بگوید، خداوند عز و جل روز قیامت او را مبعوث می کند، در حالی که تمامی گناهانش هر اندازه هم که باشد بخشوده می شود، گرچه به سنگینی کوه احد باشد.
(بحارالانوار، ج 81، ص 124)

حدیث447

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اذن فی سبیل الله صلوة واحدة ایمانا و احتسابا تقربا الی الله - عز و جل - غفر الله له ما سلف من ذنوبه ، و من علیه بالعصمة فیما بقی من عمره ، و جمع بینه و بین الشهداء فی الجنة ؛
کسی که برای خدا اذان یک نماز را از روی ایمان و اخلاص و تقرب به درگاه خداوند بگوید، خدا گناهان گذشته او را ببخشاید و بر او منت نهد که بقیه عمرش در عصمت الهی باشد و در بهشت او را در یک جا همنشین شهیدان نماید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 125)

حدیث448

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الدعاء بین الاذان و الاقامة لایرد؛
دعای بین اذان و اقامه رد نمی شود.
(شهاب الاخبار، ص 44)

حدیث449

قال علی - علیه السلام -:
من صلی باذان و اقامة صلی خلفه صف من الملئکة لایری طرفاه و من صلی باقامة صلی خلفه ملک ؛
هرکس که نماز خود را با اذان و اقامه بخواند، صفی از فرشتگان پشت سر او به نماز می ایستد که دو طرف آن صف دیده نمی شود و هر کس نماز خود را با اقامه تنها بخواند، یک فرشته پشت سر او نماز می گزارد.
(ثواب الاعمال ، ص 58)

حدیث450

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا کان یوم القیامة و جمع الله - عز و جل - الناس فی صعید واحد بعث الله عز و جل الی المؤ ذنین بملائکة من نور معهم الویة و اعلام من نور یقودون جنائب ارمتها زبرجد اخضر حقائبها المسک الاذفر، یرکبها المؤ ذنون فیقومون علیها قیاما تقودهم الملائکة ینادون باعلی صوتهم بالاذان ؛
هنگامی که روز قیامت شود و خداوند همه انسانها را در یک زمین محشور کند، خداوند فرشتگان نور را با پرچمها و علمهایی از نور به سوی اذان گوها بفرستد و آن فرشتگان شترها (یا اسبها) بهشتی را همراه خود به سوی اذان گوها روانه سازند که مهار آن ها از... و ترکه آنها از مشک بسیار نفیس می باشد. اذان گوها بر آن مرکبها سوار می شوند و بر پشت آنها می ایستند، فرشتگان (از روی تجلیل و احترام ) مهار آن مرکبها را می کشند و اذان گوها با صدای بلند اذان می گویند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 615)

حدیث451

قال الصادق - علیه السلام -:
کان رسول الله - صلی الله علیه وآله - یقول لبلال اذا دخل الوقت یا بلال اعل فوق الجدار و ارفع صوتک بالاذان ؛
رسول خدا (ص ) هنگامی که وقت نماز فرا می رسید به بلال می فرمودند: بالای دیوار (مسجد) برو و اذان را با صدای بلندگو.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 624)

حدیث452

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
المؤ ذنون امناء المؤ منین علی صلاتهم و صومهم و لحومهم و دمائهم لا یساءلون الله - عز و جل - شیئا الا اعطاهم و لایشفعون فی شی ء الا شفعوا؛
اذان گویان امانتداران مؤ منان بر نماز و روزه شان و خون و گوشتشان چیزی از خداوند درخواست نمی کنند، مگر اینکه خداوند به آنها عطا می کند و در مورد چیزی هم شفاعت نمی کنند، مگر اینکه شفاعتشان را خداوند می پذیرد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 124)

حدیث453

قال الصادق - علیه السلام -:
من سمع المؤ ذن یقول : ((اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمدا رسول الله ،)) فقال : مصدقا محسبا و انا اشهد ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله - صلی الله علیه وآله - و سلم اکتفی بهما عن کل من ابی و جحد و اعین بهما من اقر و شهد الا غفر الله له بعدد من انکر و جحد و بعدد من اقر و شهد؛
کسی که بشنود مؤ ذن می گوید ((اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمدا رسول الله )) و او در حال تصدیق شهادتین و طلب ثواب بگوید: ((و انا اشهد ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله اکتفی بهما عن کل من ابی و جحدوا عین بهما من اقر و شهد))، به عدد منکران و تکذیب کنندگان و به شمار اقرارکنندگان و تصدیق کنندگان پاداش خواهد داشت .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 338. ثواب الاعمال ، ص 57)

حدیث454

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی باذان و اقامة صلی خلفه صفان من الملائکة و من صلی باقامة بغیر اذان صلی خلفه صف واحد ما بین المشرق و المغرب ؛
هرکس که نماز را با اذان و اقامه بخواند، دو صف از فرشتگان در پشت سرش نماز می گزارند، و کسی که نماز را با اقامه تنها بخواند یک صف از فرشتگان در پشت سرش نماز می خوانند و اندازه صف به قدر میان مشرق و مغرب است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 338. ثواب الاعمال ، ص 59)

حدیث455

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اذن فی مصر امصار المسلمین سنة و جبت له الجنة ؛
هرکس در یکی از شهرهای مسلمانان یک سال اذان بگوید بهشت بر او واجب می شود.
(محجة البیضاء، ج 1 و ص 337. وسائل الشیعه ، ج 4، ص 613)

حدیث456

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
للمؤ ذن فیما بین الاذان و الاقامة مثل اجر الشهید المتشحط بدمه فی سبیل الله ؛
برای شخص اذان گو در فاصله اذان و اقامه ، ثوابش مانند ثواب شهیدی که در راه خدا در خون خود می غلطد.
(ثواب الاعمال ، ص 58)

حدیث457

قال الباقر - علیه السلام -:
المؤ ذن یغفر الله له مد بصره و مد صوته فی السماء و یصدقه کل رطب و یابس سمعه ، و له من کل من یصلی معه فی مسجده سهم و له بکل من یصلی بصوته ؛
خداوند مؤ ذن را به اندازه ای که چشمش می بیند و صدایش در آسمان می پیچد می آمرزد، هرخشک وتری که آواز او را می شنود او را تصدیق می کند، و از ثواب هر کس که با او در مسجد نمازگزارد سهمی نصیب اوشود و به شمار هر کس که به بانگ او نماز بخواند حسنه ای برای اوست .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 331. من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 287)

حدیث458

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان لحوما محرمة علی النار و هی لحوم المؤ ذنین ؛
همانا، گوشتهایی بر آتش (جهنم ) حرام است (آتش آنها را نمی سوزاند) و آن گوشت بدن اذان گویان است .
(مستدرک الوسایل ، ص 249)

حدیث459

قال علی - علیه السلام -:
یحشر المؤ منون یوم القیامة حوال الاعناق ؛
اذان گویان ، روز قیامت با سرافرازی و سربلندی محشور می شوند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 149)

حدیث460

قال علی - علیه السلام -:
من سمع النداء و هو فی المسجد ثم خرج فهو منافق ، الا رجل یرید الرجوع الیه ، او یکون علی غیر طهارة فیخرج لیتطهر؛
کسی که صدای اذان را در مسجد شنید، و بدون خواندن نماز(جماعت ) از مسجد خارج شود منافق است ، مگر اینکه قصد برگشت برای نماز خواندن دارد، یا وضو ندارد و برای گرفتن وضو از مسجد خارج شود.
(بحارالانوار، ج 84، ص 161)

حدیث461

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اذن محتسبا یرید بذلک وجه الله - عز و جل - اعطاه الله ثواب اربعین الف شهید و اربعین الف صدیق و یدخل فی شفاعته اربعین الف مسی ء من امتی الی الجنة ؛
کسی که اذان بگوید، و به خداوند توجه داشته باشد، خداوند به او ثواب چهل هزار شهید و چهل هزار راستگو را عطا می کند و چهل هزار از امت گنهکاران شامل شفاعتش گردیده و داخل بهشت می شوند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 130)

حدیث462

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا علی الاذان نور؛
یا علی! اذان نور است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 154)

حدیث463

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قم یا بلال فارحنا بالصلاة ؛
ای بلال خوشحال کن ما را به (اذان برای) نماز.
(کنزالعمال ، حدیث 20951)

حدیث464

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
انه اول من اذن ؛
همانا او (بلال ) نخستین کسی بود که اذان گفت .
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 614)

حدیث465

المولود اذا ولد یوذن فی اذنه الیمنی و یقام فی الیسری ؛
فرزند وقتی به دنیا آمد، در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه بگویید.
(مکارم الاخلاق ، ص 261)

حدیث466

قال علی - علیه السلام -:
لاباس ان یجری علیه من بیت المال ؛
برای موذن از بیت المال مزدی بدهند، اشکالی ندارد.
(بحارالانوار، ج 81، ص 161)

حدیث467

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان اهل السماء لایسمعون من اهل الارض شیئا الا الاذان ؛
همانا اهل آسمان نمی شنوند از اهل زمین چیزی مگر اذان را.
(میزان الحکمه ، ج 1، ص 82)

حدیث468

قال الصادق - علیه السلام -:
اذن کلما سمعت الاذان کما یوذن الموذن ؛
وقتی صدای اذان موذن را شنیدی ، اذان بگو.
(بحارالانوار، ج 81، ص 174)

حدیث469

قال الصادق - علیه السلام -:
لاباس ان یوذن الغلام الذی لم یحتلم ؛
نوجوان نابالغ اذان بگوید اشکالی ندارد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 161)

حدیث470

قال علی - علیه السلام -:
من سمع النداء فلم یجبه من غیر علة فلا صلاة له ؛
هرکه بانگ (اذان ) را بشنود و بدون علت بدان پاسخ ندهد، پس نمازی برای او نیست .
(وسائل الشیعه ، ج 55، ص 375)

حدیث471

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان اول من سبق الی الجنة بلال ... لانه اول من اذن ؛
بلال نخستین کسی است که به سوی بهشت پیشی گرفت ، چون که او نخستین کسی بود که اذان گفت .
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 614)

حدیث472

قال زین العابدین - علیه السلام -:
ان النبی - صلی الله علیه وآله - اذن فی اذن الحسین - علیه السلام - بالصلاة یوم ولد ؛
در روز ولادت امام حسین (ع ) پیامبر اسلام (ص ) در گوش او اذان گفت .
(بحارالانوار، ج 104، ص 112)

حدیث473

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
المؤ ذن المحتسب کالشاهر بسیفه فی سبیل الله القائل بین الصفین ؛
اذان گویی که به خاطر خدا اذان بگوید، مانند کسی است که در راه خدا شمشیرش را از غلاف بیرون می آورد، و بین دو صف (کفر و اسلام ) جنگ می کند.
(بحارالانوار، ج 81، ص 149)

حدیث474

قال الرضا - علیه السلام -:
الصلوة فی اول الوقت افضل ؛
نماز در اول وقت پسندیده تر است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 326)

حدیث475

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
خیر الاعمال الصلوة فی اول وقتها ؛
بهترین کارها، نماز در اول وقت است .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 19265)

حدیث476

قال الصادق - علیه السلام -:
لکل صلاة وقتان اول الوقت افضلها ؛
برای هر نمازی دو وقت می باشد، که اول وقت ، برترین آنها است .
(الکافی ، ج 3، ص 274)

حدیث477

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
افضل العمل : الصلاة علی میقاتها، ثم بر الوالدین ، ثم ان یسلم الناس من لسانک ؛
بهترین عمل ، به پا داشتن نماز در وقت معین و زمان فضیلت آن است و سپس نیکی به پدر و مادر و بعد از آن در امان بودن مردم از زبان تو است .
(کنزالعمال ، ج 15، ص 948)

حدیث478

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی الصلوات المفروضات فی اول وقتها و اقام حدودها، رفعها الملک الی السماء بیضاء نقیة ؛ تقول : حفظک الله کما حفظتنی استودعتنی ملکا کریما. و من صلاها بعد وقتها من غیر علة و لم یقم حدودها، رفعها الملک سوداء مظلمة ؛ و هی تهتف به : ضیغتنی ضیعک الله کما ضیعتنی و لا رعاک الله کما لم ترعنی ؛
کسی که نمازهای واجب را در اول وقت ادا کند و حدود آن ها را حفظ نماید. فرشته آن را سپیدو پاکیزه به آسمان برد. نماز(به نمازگزار) گوید: ((خدا تو را نگاه دارد همان گونه که مرا نگاه داشتی ؛ مرا به ملکی بزرگوار سپردی . و کسی که نمازها را بی سبب به تاخیر اندازد و حدود آنها را حفظ نکند، فرشته نماز او را سیاه و تاریک به آسمان برد در حالی که نماز با صدای بلند به نمازگزار گوید: ((مرا ضایع کردی ، خدای تو را ضایع کند، آن چنان که مرا ضایع کردی ؛ و خدا تو را رعایت نکند آن چنان که تو مرا رعایت نکردی )).
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 90)

حدیث479

قال علی - علیه السلام -:
صل الصلوة لوقتها الموقت لها ؛
نماز را در اوقاتی که برای آن مقرر شده است به جا آور.
(نهج البلاغه ، نامه 27)

حدیث480

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی الصلاة لغیر وقتها رفعت له سوداء مظلمة تقول ضیعک الله کما ضیعتنی . و اول ما یسال العبد اذا وقف بین یدی الله - عز و جل - عن الصلاة ، فان زکت صلاته زکی سایر عمله ، و ان لم یزک صلاته لم یزک عمله ؛
کسی که نمازش را در غیر وقت آن بخواند (البته بدون عذر و علت ) از نمازش ظلمت و تاریکی بلند می گردد، و می گوید خدا تو را ضایع کند که مرا ضایع کردی و اول چیزی که از بنده در مقابل خداوند - جلت عظمته - سوال می کنند، نماز است که اگر نماز او صحیح و مقبول باشد، اعمال و کارهای نیک او نیز مقبول خواهد شد، و هرگاه نمازش مقبول نباشد، دیگر اعمال او نیز مطرود شود.
(بحارالانوار، ج 83، ص 19)

حدیث481

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما من صلوة تحضر وقتها الا نادی ملک من بین یدی الناس قوموا الی نیرانکم التی اوقدتموها علی ظهورکم ، بصلاتکم ؛
وقت هر نمازفرا می رسید، فرشته ای در میان مردم ندا سر میدهد برخیزید، به وسیله نمازتان ، آن آتش گناه را که خودتان فراهم کردید، خاموش کنید.
(روضة الواعظین ، ج 2، ص 318)

حدیث482

قال علی - علیه السلام -:
تعاهدوا امر الصلاة و حافظوا علیها و استکثروا منها و تقربوا بها فانها کانت علی المؤ منین کتابا موقوتا الا تسمعون الی جواب اهل النار حین سئلوا: ((ما سلککم فی سقرقالوا لم نک من المصلین )) ؛
مواظب نماز باشید، نماز را حفظ کنید، زیاد نماز بخوانید. به وسیله نماز به خدا نزدیک شوید ؛ زیرا نماز کاری است که خدا در وقتهای معینی آن را واجب کرده است . مگر به پاسخ جهنمی ها آن گاه که سؤ ال می شوند گوش نداده اید؟چه چیز شما را در جهنم افکند؟ آنان می گویند: ما نماز نمی خواندیم .
(نهج البلاغه ، خطبه 191)

حدیث483

عن الصادق - علیه السلام - قال :
کان رسول الله - صلی الله علیه وآله - یقول : من حبس نفسه علی صلاة فریضة ینتظر وقتها فصلاها فی اول وقتها، فاتم رکوعها و سجودها و خشوعها، ثم مجد الله تعالی ، و عظمه و حمده حتی یدخل وقت الصلاة الاخری فلم یلغ بینهما کتب الله کاجر الحاج المعتمر، و کان من اعلی علیین ؛
از امام صادق (ع ) نقل شده که فرمودند: پیامبر خدا (ص ) می فرمودند: هرکس وجود خود را برای نماز واجبی آماده نگاه دارد، منتظر وقت آن باشد، و آن را در اول وقتش بخواند، و رکوع و سجود و خشوع آن را کامل به جا آورد سپس خدا را تمجید و تعظیم نماید و او را سپاسگزار باشد، تا وقت نماز دیگر برسد، و در میان این دو کار بیهوده انجام ندهد خداوند برای او مانند ثواب حج و عمره آورنده را می نویسد، و از اهل علیین می باشد.
(معالم زلفی ، ص 41)

حدیث484

عن الباقر - علیه السلام - قال :
اعلم ان اول الوقت ابدا افضل ، فعجل بالخیر ما استطعت ، واحب الاعمال الی الله ما داوم العبد علیه و ان قل ؛
از امام باقر (ع ) نقل شده که فرمودند: آگاه باش همانا اول وقت همیشه برتر است ، هر قدر می توانی به نیکویی بشتاب ، و دوست ترین عملها به خداوند آن است که بنده همیشه آن را به جا آورد، هرچند اندک باشد.
(فروع ، ج 3، ص 274)

حدیث485

عن الصادق - علیه السلام - قال :
قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -: من صلی الصلاة لغیر وقتها رفعت له سوداء مظلمة تقول ضیعتنی ، ضیعک الله کما ضیعتنی ، فی روایة عن الباقر- علیه السلام- انها اذا ارتفعت فی اول وقتها رجعت الی صاحبها و هی بیضاء مشرقة یقول حفظتنی حفظک الله ؛
از امام صادق (ع ) نقل شده که فرمودند: پیامبر خدا (ص ) فرمودند: هرکس نماز را در غیر وقت آن بخواند برای او بالا می رود در حالی که سیاه و تاریک است ، گوید: مرا تباه کردی خداوند تو را تباه گرداند همان طور که مرا تباه ساختی . در روایت دیگر آمده ، همانا اگر نماز اگر در اول وقتش بالا رود به صاحبش سفید و نورانی بر می گردد و گوید: مرا حفظ کردی خدا تو را حفظ کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 80 - 78)

حدیث486

عن الصادق - علیه السلام - قال :
ان ملک الموت قال : انه لیس فی شرق الارض و لا فی غربها اهل بیت مدر و لا وبر الا انا اتصفحهم فی کل یوم خمس مرات ، فقال رسول الله - صلی الله علیه و اله -: انما یتصفحهم فی مواقیت الصلاة ، فان کان ممن یواظب علیها عند مواقیتها لقنه شهادة ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله - صلی الله علیه وآله - و نحی عنه ملک الموت ابلیس ؛
از امام صادق (ع ) نقل شده که فرمودند: عزرائیل گوید: در شرق و غرب زمین اهل خانه گلی و نه اهل خانه مو و پشمی نیست ، مگر اینکه هر روز پنج مرتبه به آن ها نظر می کنم ، پیامبر خدا (ص ) فرمودند: جز این نیست به آنها در وقتهای نماز نظر می کند، اگر از آنها باشد بر نماز در وقتهای آن مواظبت می کند (هنگام مرگ ) شهادتین بر او تلقین می کند، و شیطان را (در آن هنگام که می خواهد ایمان را از او بگیرد) دور می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79)

حدیث487

عن الصادق - علیه السلام - قال :
خصلتان من کانتا فیه، و الا فاعزب ، ثم اعزب ، قیل : و ما هما؟قال : الصلاة فی مواقیتها، و المواظبة علیها، و المواساة ؛
دو خصلت است در هر کس این دو باشد فبها، و گرنه دور شو، سپس دور شو،(یعنی لایق چیزی نیست ). عرض کردندآن دو چیست ؟ فرمودند: خواندن نماز در وقتهایش و مواظب بودن بر آن ، و یاری رساندن به مردم .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 81)

حدیث488

قال الصادق - علیه السلام -:
وقت الفجر حین ینشق الفجر الی ان یتجلل الصبح السماء، و لاینبغی تاخیر ذلک عمدا، و لکنه وقت لمن شغل او نسی اونام ؛
وقت نماز صبح هنگامی است که فجر و سپیده منشق و باز گردد و گسترش پیدا کند تا آن که روشنایی صبح در آسمان پخش گردد. و سزاوار نیست تاخیر نماز صبح از این وقت مگر برای کسی که مشغول به کاری بوده که نمی توانسته از آن کار جدا گردد. و یا نماز را فراموش کرده باشد، و یا کسی که خواب مانده و دیر از خواب بیدار شده باشد (که تاخیر نماز با این عذرها مانعی ندارد و نمازش صحیح است ).
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 151)

حدیث489

قال علی - علیه السلام -:
جاء وقت الصلاة ، وقت امانة عرضها الله علی السموات و الارض و الجبال فابین ان یحملنها و اشفقن فیها ؛
هنگامی که وقت نماز فرا رسید، وقت امانتی است که خدا بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه کرد، اما آنهااز قبول آن دوری کردند و ترسیدند.
(تفسیر صافی ، ج 2، ص 370)

حدیث490

عن علی - علیه السلام - قال :
حافظوا علی الصلوات الخمس فی اوقاتها فانها من الله عز و جل بمکان ؛
از امام علی(علیه السلام ) نقل شده که فرمودند: بر نمازهای پنجگانه در وقتهایش محافظت کنید، زیرا آن از خداوند عز و جل در موقعیتی است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 392)

حدیث491

قال الصادق - علیه السلام -:
ساعات اللیل اثنتا عشرة ساعة و ساعات النهار اثنتا عشرة ساعة ، و افضل ساعات اللیل و النهار اوقات الصلوات ، ثم قال - علیه السلام -: انه اذا زالت الشمس فتحت ابواب السماء و هبت الریاح و نظر الله الی خلقه ، لاحب ان یصعدلی عند ذلک الی السماء عمل صالح ، ثم قال : علیکم بالدعاء فی ادبار الصلوات فانه مستجاب ؛
ساعتهای شب دوازده ساعت است وساعتهای روز دوازده ساعت است ، و بهترین ساعتها وقتهای نماز است ، سپس فرمودند: آن گاه که خورشید میل کرد (ظهر شد) درهای آسمان باز می شود، بادها می وزد، خداوند به مخلوقاتش نظر می کند. من دوست دارم در این وقت برای من عمل نیکی بالا برود، سپس فرمودند: بر شما باد که بعد از نمازها دعا کنید، زیرا آن پذیرفته است .
(اصول وافی ، ج 2، ص 87)

حدیث492

قال علی - علیه السلام -:
المنتظر وقت الصلاة بعد العصر، زائر الله و حق علی الله - عز و جل - ان یکرم زائره و یعطیه ما ساءل ؛
هرکس که منتظر وقت نماز بعد از عصر است ، زائر پروردگار می باشد و بر عهده خداوند عزیز و جلیل است که زائر خود را گرامی بدارد و به او هرچه را خواهد عطا فرماید.
(الخصال باب الثلاثه ، حدیث 127. جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 78)

حدیث493

قال الصادق - علیه السلام -:
هذه الصلوات الخمس المفروضات من اقامهن و حافظ علی مواقیتهن لقی الله یوم القیامة و له عنده عهد یدخله به الجنة : و من لم یصلهن بمواقیتهن فذلک الیه ان شاء غفر له ، و ان شاء عذبه ؛
این نمازهای پنجگانه را هر که به پا بدارد و مراقب وقت آن باشد، پروردگار را ملاقات کند در حالی که قرار دادی و سندی با خداوند دارد که او را داخل بهشت گرداند، ولی اگر مواظبت اوقات آن نشد چنین سندی ندارد، چنانچه پروردگار بخواهد او را می بخشد و اگر بخواهد عذاب و توبیخ کند.
(ثواب الاعمال ، ص 70)

حدیث494

قال الصادق - علیه السلام -:
فی قوله تعالی : ((الذینهم عن صلاتهم ساهون )) اهی وسوسة الشیطان ؟فقال لاکل احد یصیبه هذا و لکن ان یغفلها و یدع ان یصلی فی اول وقتها ؛
از حضرت امام صادق (ع ) در مورد این آیه مبارکه سؤ ال شد آنان که از نماز خود سهو کننده بی خبرند، که آیا منظور از ساهون وسوسه شیطان است ؟حضرت فرمودند: خیر، اگر چه همه از وسوسه شیطان نصیبی دارند، ولی ((ساهون )) در این آیه ، غفلت از نماز است ، به طوری که فراموش شود در اول وقت به جا آورده شود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 83)

حدیث495

اختبروا اخوانکم بخصلتین فان کانتا فیهم و الا فاعزب ثم اعزب ثم اعزب المحافظة علی الصلوات فی مواقیتها و البر بالاخوان فی العسر و الیسر؛
برادران خود را در زمینه دو خصلت ، آزمایش کنید، اگر این دو خصلت را دارا بودند (به دوستی و رفاقت باآنان ادامه دهید)، وگرنه از آنان دوری کنید، دوری کنید، دوری کنید، و آن دو خصلت عبارت است از:
1 - مراقبت بر نماز در وقت .
2 - احسان و نیکی به برادران در حالت تنگدستی و گشایش .
(وسائل الشیعه ، ج 8، ص 503)

حدیث496

قال علی - علیه السلام -:
شیعتنا رعاء الشمس و القمر و النجوم یعنی التحفظ من مواقیت الصلوة ؛
شیعیان ما مراعات کننده شمس و قمر و نجوم هستند، یعنی اوقات نماز را مراعات می کنند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 193)

حدیث497

قال الرضا - علیه السلام -:
من قوله تعالی : ((ویل للمصلین ، الذینهم عن صلاتهم ساهون )) یقول عن وقتهم یتغافلون ؛
در تفسیر این آیه : ((وای بر نمازگزاران ، آنهای که از نماز خویش غافلند))، می فرمایند: ساهون آنهایی هستند که غافل از اوقات نمازهای واجب خود هستند.
(بحارالانوار، ج 83، ص 20)

حدیث498

قال الرضا - علیه السلام -:
حافظوا علی مواقیت الصلوات فان العبد لا یامن الحوادث و من دخل علیه وقت فریضة فقصر عنها عمدا متعمدا فهو خاطی ؛
محافظت بر اوقات نماز کنید، پس همانا انسان از حوادث در امان نیست و کسی که وقت نماز فریضه بر او داخل شد و عمدا کوتاهی کرد، خطا کننده است .
(بحارالانوار، ج 83، ص 20)

حدیث499

قال الصادق - علیه السلام -:
اول الوقت رضوان الله و اخر الوقت عفو الله ؛
(نماز) اول وقت ((رضوان الله )) و موجب خشنودی خداوند است و آخر وقت ((عفو الله )) و موجب غفران و عفو و بخشایش خداوند است .
(دعائم الاسلام ، ج 1، ص 137)

حدیث500

قال الصادق - علیه السلام -:
و ملک الموت یدفع الشیطان عن المحافظ علی الصلوة و یلقنه شهادة : ((ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله )) فی تلک الحالة العظیمة ؛
هنگام مرگ ملک الموت شیطان را از کسی که محافظت به (اوقات ) نماز می کند، دفع می کند و شهادتین ((اشهد ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله )) را در این حالت به او تلقین می کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 61)

حدیث501

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا انزل الله عاهة من السماء عوفی منها حملة القران و رعاة الشمس ای الحافظون لاوقات الصلوة و عمار المساجد؛
هنگامی که خداوند سبحان ، از آسمان آفت نازل کرد حاملین قرآن ، رعایت کنندگان خورشید، یعنی کسانی که اوقات نماز را مراعات کنند، و مساجد را آباد می سازنداز این آفت در امانند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 61)

حدیث502

قال الرضا - علیه السلام -:
ان لکل صلوة ثلاثة اوقات : اول و اوسط و اخر فاول الوقت رضوان الله ، و اوسطه عفو الله و اخره غفران الله و اول الوقت افضله ؛
برای هر نمازی سه وقت وجود دارد: اول وقت ، وسط وقت و آخر وقت . پس در اول وقت نماز به جا آورد مایه خشنودی خداست ، در وسط وقت (نماز بخواند) موجب عفو خداست ، و در آخر وقت (نماز بخواند) سبب آمرزش خدا است ، و اول وقت بافضیلت تر است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 185)

حدیث503

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و من ترک اوقاتها یدخل الویل . و الویل واد فی جهنم ؛
و کسی که اوقات نماز را ترک کند، داخل در ((ویل )) می شود و ((ویل )) بیابانی در جهنم است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184)

حدیث504

قال الرضا - علیه السلام -:
اذا دخل الوقت علیک فصلها فانک لا تدری ما یکون ؛
هنگامی که وقت نماز فرا می رسد، بر تو باد به خواندن نماز، پس به درستی که نمی دانی چه پیش خواهد آمد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 87)

حدیث505

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
افضل الاعمال الصلوة فی اول وقتها ؛
بهترین اعمال ، نماز در اول وقت است .
(کنزالعمال ، حدیث 18900)

حدیث506

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا دخل وقت صلاة فتحت ابواب السماء لصعود الاعمال ؛
هنگامی که وقت نماز فرا می رسد، درهای آسمان برای بالا رفتن اعمال باز می شوند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 87)

حدیث507

قال الرضا - علیه السلام -:
غفر الله لک لاتوخرن صلوة عن اول وقتها الی اخر وقتها من غیر علة ، علیک ابدا باول الوقت فاذنت و صلینا ؛
خدا تو را بیامرزد بدون عذر نماز را از وقت به تاخیر نینداز، بر تو باد که همیشه نماز را در اول وقت آن به جا آوری .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 101)

حدیث508

سئل النبی - صلی الله علیه وآله -:
عن افضل الاعمال ؟قال : الصلاة لاول وقتها ؛
از پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) سؤ ال شد: بهترین اعمال چیست ؟حضرت فرمودند: نماز در اول وقتش .
(بحارالانوار، ج 82، ص 227)

حدیث509

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
علیکم بالمحافظة علی اوقات الصلوة فلیس منی من ضیع الصلوة ؛
مراقبت بر وقت هر نماز برای شما لازم است ، پس کسی که نماز را سبک بشمارد از من نیست .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 98)

حدیث510

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
فی مرضه الذی توفی فیه و اغمی علیه ثم افاق فقال : لاینال شفاعتی من اخر الصلاة بعد وقتها ؛
پیامبر (ص ) در بیماری که به علت آن رحلت فرمودند بیهوش شدند، و در چند لحظه ای از بیهوشی به هوش آمدند و فرمودند: شفاعت من به کسی نمی رسد که نماز را از (اول ) وقت خودش به تاخیر اندازد.
(بحارالانوار، ج 83، ص 20)

حدیث511

قال الصادق - علیه السلام -:
لکل صلاة وقتان و اول الوقتین افضلهما و لا ینبغی تاخیر ذلک عمدا و لکنه وقت من شغل او نسی او سها او نام ، و لیس لاحد ان یجعل اخر الوقتین وقتا الا من عذر او علة ؛
برای هر نماز دو وقت وجود دارد: (اول و وقت و آخر وقت ) و اول وقت نماز خواندن افضل است از آخر وقت ، و سزاوار نیست کسی که اول وقت را عمدا به تاخیر بیندازد ولی آخر وقت برای کسانی است که کاری داشته باشند، یا فراموش کردند یا سهو بر آنها دست داده و یا به خواب رفته اند و بر هیچ کس جائز نیست که آخر وقت را وقت نماز خود قرار دهد مگر از روی عذر و علتی موجه .
(بحارالانوار، ج 83، ص 39)

حدیث512

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان ربکم یقول : هذه الصلوات الخمس المفروضات فمن صلاهن لوقتهن و حافظ علیهن لقینی یوم القیامة و له عندی عهد ادخله به الجنة و من لم یصلهن لوقتهن و لم یحافظ علیهن و ذلک الی ان شئت عذبته و ان شئت غفرت له ؛
رسول خدا- صلی الله علیه وآله - فرمودند: خدای شما می فرماید: این نمازهای پنجگانه فریضه است ، پس کسی این نمازها را در وقتش به جا آورد و محافظت بر او نماید، روز قیامت مرا ملاقات خواهد کرد. و بر عهده من است که او را وارد بهشت کنم ، و کسی که در وقتش نمازها را به جا نیاورد و محافظت بر او نکند، در این صورت بر من است که اگر بخواهم او را عذاب می کنم ، و اگر بخواهم او را می بخشایم .
(بحارالانوار، ج 83، ص 18)

حدیث513

قال الباقر - علیه السلام -:
اعلم ان اول الوقت ابدا افضل ؛
بدان ، همانا (نماز) اول وقت همیشه افضل است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 88)

حدیث514

قال علی - علیه السلام -:
اوصیک یا بنی بالصلاة عند وقتها ؛
فرزندم !وصیت می کنم تو را (امام حسن علیه السلام ) به خواندن نماز در اول وقت .
(وسائل الشیعه ، ج 2، ص 90)

حدیث515

قال الصادق - علیه السلام -:
لکل صلاة وقتان اول و اخر، فاول الوقت افضله و لیس لاحد ان یتخذ اخر الوقتین وقتا الا من علة و انما جعل اخر الوقت للمریض و المعتل و لمن له عذر و اول الوقت رضوان الله و اخر الوقت عفو الله ؛
برای هر نماز دو وقت وجود دارد، اول وقت و آخر وقت ، و اول وقت نماز خواندن افضل است از آخر وقت و نباید کسی آخر وقت را وقت نمازش قرار دهد، مگر علت و عذری داشته باشد. آخر وقت برای مریضان ، معلولان و کسانی که که عذری دارند قرار داده شده است . اول وقت خشنودی خداوند عالم است و آخر وقت بخشایش خداوند متعال است .
(بحارالانوار، ج 3، ص 25. دعائم الاسلام ، ج 1، ص 137)

حدیث516

قال الباقر - علیه السلام -:
ایما مؤ من حافظ علی الصلوات المفروضة فصلاها لوقتها فلیس هذا من الغافلین ؛
هر مؤ منی محافظت بر نمازش نماید، و او را در وقتش به جاآورد، از انسانهای غافل شمرده نمی شود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79)

حدیث517

قال الکاظم - علیه السلام -:
الصلوات المفروضات فی اول وقتها اذا اقیم حدودها اطیب ریحا من قضیب الاس حین یوخذ من شجره فی طیبه و ریحه و طراوته فعلیکم بالوقت الاول ؛
نمازهای واجب که در اول وقت آن با آداب و حدودش خوانده می شود خوشبوتر است از برگ آس (یعنی مورد) که در وقت سبزی و طراوت آن را بگیرند. پس بر شما باد که نماز را در اول وقت آن به جای آورید.
(ثواب الاعمال ، ص 63)

حدیث518

قال الصادق - علیه السلام -:
فضل الوقت الاول علی الاخیر للمؤ من من ولده و ماله ؛
فضیلت(نماز) اول وقت بر آخر وقت بهتر است برای شخص مؤ من از مال و اولادش .
(ثواب الاعمال ، ص 62)

حدیث519

قال الباقر - علیه السلام -:
و من صلاها لغیر وقتها موثرا علیها غیرها فان ذلک الیه ان شاء غفر له و ان شاء عذبه ؛
کسی که نماز را در غیر وقتش به جا آورد و چیز دیگری را بر نماز انتخاب کند و ترجیح دهد، به درستی که این کار، خدا را مختار می کند که اگر بخواهد او را ببخشاید و اگر بخواهد او را عذاب کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 83)

حدیث520

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قال الله - عز و جل - ان لعبدی علی عهدا ان اقام الصلوة لوقتها ان لا اعذبه و ان ادخله الجنة بغیر حساب ؛
خداوند تبارک و تعالی فرمود: من تعهدی نسبت به بنده ام دارم که اگر نماز خود را در وقتش به پا دارد، او را عذاب نکنم و بی حساب وی را به بهشت ببرم .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 19036)

حدیث521

قال الصادق - علیه السلام -:
الصلاة فی مواقیتها و المواظبة علیها ؛
نماز را اول وقت بخوانید و مواظبت بر آن کنید.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 81)

حدیث522

عن الحسن العسکری - علیه السلام -:
کلم الله - عز و جل - موسی بن عمران - علیه السلام - قال : الهی ما جزاء من صلی الصلوات لوقتها؟قال : اعطیته سوله و ابیحه جنتی ؛
موسی به عمران با خداوند سخن گفت و از پروردگار خویش پرسید: خدایا! پاداش کسی که نمازش را اول وقت می خواند چیست ؟ خداوند تبارک و تعالی فرمود: خواهش و خواسته او را برآورده می کنم و بهشت را بر او مباح می گردانم .
(بحارالانوار، ج 82، ص 204)

حدیث523

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما من عبد اهتم بمواقیت الصلاة و مواضع الشمس الا ضمنت له الروح عند الموت و انقطاع الهموم و الاحزان و النجاة من النار ؛
بنده ای (نمازگزار) که اهتمام و مواظبت به اوقات نماز نماید، و مواضع آفتاب را برای وقت نمازش دقت کند، من ضمانت می کنم برای او در دم مرگ ، راحتی را و دفع و رفع هموم و درد و اندوه و نجات از آتش جهنم را.
(سفینة البحار، ج 2، ص 42)

حدیث524

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا علی !و تقیم الصلاة بوضوء سابغ فی مواقیتها و لاتوخرها فان فی تاخیرها من غیر علة غضب الله - عز و جل - ؛
یا علی ، با وضوی کامل در اول وقت ، نماز اقامه کن ، و نماز را از اول وقتش به تاخیر نینداز، چون تاخیر نماز بدون علت و عذر خداوند قهار را به خشم خواهد آورد.
(سفینة البحار، ج 2، ص 44)

حدیث525

قال الصادق - علیه السلام -:
امتحنوا شیعتنا عند مواقیت الصلاة کیف محاظتهم ؛
شیعیان ما را در اوقات نماز آزمایش کنید که چگونه بر خواندن نماز خود در موعد مقرر محافظت می کنند.
(سفینة البحار، ج 2، ص 44)

حدیث526

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا صلیت صلاة فریضة فصلها لوقتها صلاة مودع یخاف ان لا یعود الیها ابدا ثم اصرف ببصرک الی موضع سجودک فلو تعلم من عن یمینک و شمالک لاحسنت صلاتک و اعلم انک بین یدی من یراک و لا تراه ؛
وقتی نماز واجب می خوانی ، آن را در وقت خودش چنان بخوان که گویا دیگر به نماز موفق نمی شوی ، سپس چشم خود را به محل سجده ات متوجه گردان . اگر بدانی چه کسی جانب راست و چپت می باشد هر آینه نمازت را نیکو به جا می آوری بدان بدرستی که در مقابل کسی هستی که تو را می بیند و تو او را می بینی .
(بحارالانوار، ج 83، ص 10)

حدیث527

قال حجة بن الحسن العسکری - عجل الله تعالی فرجه الشریف -:
ملعون ملعون من اخر المغرب الی ان تشتبک النجوم ؛
ملعون است ، ملعون است ، آن کسی که نماز مغربش را تاخیر بیندازد تا زمانی که آسمان پدیدار شود.
(بحارالانوار، ج 52، ص 15)

حدیث528

قال حجة بن الحسن العسکری - عجل الله تعالی فرجه الشریف -:
ملعون ملعون من اخر الغداة الی ان تنقضی النجوم ؛
ملعون است ، ملعون است ، کسی که نماز صبحش را تاءخیر بیندازد تا زمانی که ستارگان محو شوند.
(بحارالانوار، ج 52، ص 16)

حدیث529

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا دخل الوقت یا بلال اعل فوق الجدار و ارفع صوتک بالاذان ؛
ای بلال !هنگامی که وقت نماز رسید بالای دیوار برو و صدای خود را به وسیله اذان بلند کن .
(فروع کافی ، ج 3، ص 307)

حدیث530

قال الصادق - علیه السلام -:
فاذا صلی العبد صلاة الصبح مع طلوع الفجر اثبتت له مرتین تثبتها ملائکة اللیل و ملائکة النهار ؛
پس هرگاه نمازگزار نماز صبح را با طلوع فجر به جای آورد دو مرتبه برای او نوشته می شود، هم فرشته صبح و هم فرشته شب می نویسند (نماز صبح را فرشته روز و فرشته شب هر دو مشاهده می کنند).
(ثواب الاعمال ، ص 62)

حدیث531

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ثلاث لاتوخر و هن الصلاة اذا انت و الجنازة اذا حضرت و الایم اذا وجدت کفوا ؛
سه چیز را نباید تاءخیر انداخت ، نماز همین که وقت آن رسید، و برداشتن جنازه وقتی آماده شد، و شوهر دادن بیوه وقتی هم کفو خود را یافت .
(نهج الفصاحه ، ص 262، حدیث 1261)

حدیث532

قال علی - علیه السلام -:
لیس عمل احب الی الله - عز و جل - من الصلاة فلا یشغلنکم عن اوقاتها شی ء من امور الدنیا، فان الله -عز و جل- ذم اقواما فقال: ((الذین هم عن صلاتهم ساهون )) یعنی انهم غافلون استهانوا باوقاتها ؛
عملی نزد خداوند محبوبتر از نماز نیست ، چیزی از امور دنیا شما را از خواندن نماز در اول وقت باز ندارد، زیرا خداوند مذمت کرده و اقوامی را فرموده : ((وای بر نمازگزارانی که از نمازشان غفلت ورزیدند)) یعنی وای بر نمازگزارانی که از اوقات نماز غفلت کنند و در انجام نماز در اول وقت سهل انگاری نمایند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 82)

حدیث533

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا صلیت صلاة فریضة فصل لوقتها صلاة مودع تخاف الا تعود الیها ؛
نماز واجب را در وقت خودش بخوان ، مانند کسی که نماز وداع می خواند و می ترسد که بعد از این توفیق نماز خواندن نیابد.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 350)

حدیث534

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
لا ینال شفاعتی من اخر الصلاة المفروضة بعد وقتها ؛
(فردای قیامت ) شفاعت من به کسی که نماز واجب را تا پس از وقت آن به تاءخیراندازد، نخواهد رسید.
(امالی صدوق ، ص 326)

حدیث535

قال الرضا - علیه السلام -:
اعلم ان لکل صلاة وقتین اول و اخر فاول الوقت رضوان الله و اخره عفو الله ؛
بدان که هر نماز دو وقت دارد: اول وقت و آخر وقت . اول وقت خشنودی پروردگار و آخر آن بخشش خداوند است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 249. الحکم الزاهره ، ص 286)

حدیث536

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لایزال الشیطان ذعزا من المؤ من ما حافظ علی الصلوات الخمس لوقتهن فاذا ضیعهن تجرا علیه فادخله فی العظائم ؛
شیطان همیشه از مؤ من می ترسد تا زمانی که بر نمازهای پنجگانه محافظت دارد و در وقتش به جا می آورد، اما هنگامی که وقت نماز را ضایع کرد بر او جراءت پیدا می کند و او را در گناهان بزرگ می اندازد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 18)

حدیث537

قال الصادق - علیه السلام -:
افضل الاعمال الی الله الصلاة لوقتها، و بر الوالدین والجهاد فی سبیل الله ؛
بهترین اعمال نزد خداوند، نماز اول وقت است پس از آن نیکی به پدرو مادر، و سپس جهاد در راه خدا است .
(بحارالانوار، ج 74، ص 85)

حدیث538

قال الباقر - علیه السلام -:
ان الصلاة اذا ارتفعت فی اول وقتها رجعت الی صاحبها و هی بیضاء مشرقة تقول : حفظتنی حفظک الله و اذا ارتفعت فی غیر وقتها بغیر حدودها رجعت الی صاحبها و هی سوداء مظلمة تقول : ضیغتنی ضیعک الله ؛
هرگاه نماز در اول وقت بالا برود، سفید و درخشان به سوی صاحبش باز می گردد و به او خطاب می کند: از من مواظبت نمودی خدا تو را حفظ کند، و هرگاه در غیر وقت خود و بدون شرایط بالا برود، سیاه و تاریک به سوی صاحبش باز می گردد و به او می گوید مرا تباه ساختی ، خدا تو را نابود کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 78)

حدیث539

قال الباقر - علیه السلام -:
وقت صلاة الغداة ما بین طلوع الفجر الی طلوع الشمس ؛
وقت نماز صبح از طلوع فجر تا طلوع خورشید است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 152)

حدیث540

حافظواعلی مواقیت الصلوات ، فان العبد لایاءمن الحوادث ؛
مراقب وقتهای نماز باشید (که تا وقتش فرا رسید انجام دهید) ؛ چرا که انسان از حوادثی که مانع انجام نماز در وقت گردد، ایمن نیست .
(بحارالانوار، ج 82، ص 20)

حدیث541

قال الامام علی - علیه السلام -:
صل الصلوة لوقتها الموقت لها و لاتعجل وقتها لفراغ و لا تؤ خرها عن وقتها لاشتغال و اعلم ان کل شی ء من عملک تبع لصلوتک ؛
نماز را در وقت مقرر آن به جای آور، و به خاطر فراغت عجله مکن و به علت اشتغال آن را به تاءخیر میفکن ، و بدان که همه اعمال تو بسته به نماز تو است .
(نهج البلاغه ، نامه 27)

حدیث542

قال زین العابدین - علیه السلام -:
من اهتم بمواقیت الصلاة لم یستکمل لذة الدنیا ؛
آن که به وقتهای نماز اهمیت بدهد، لذت دنیا را کامل نخواهد کرد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 86، فروع کافی ، ج 3، ص 275)

حدیث543

کان الحسن بن علی - علیه السلام - اذا توضا ارتعدت مفاصله و اصفر لونه فقیل له : فی ذلک فقال : حق علی کل من وقف بین یدی رب العرش ان یصفر لونه و یرتعد فرائضه ؛
امام حسن مجتبی (علیه السلام) به هنگام وضو مفصلهایش می لرزید و رنگش زرد می شد. جهت عروض این حال را از آن حضرت پرسیدند، فرمودند: برهر کسی که در مقابل پروردگار عرش می ایستد، سزاوار است که رنگش زرد شود و اعضایش بلرزد.
(بحارالانوار، ج 43، ص 339)

حدیث544

قال الصادق - علیه السلام - :
حتی یتم له تسع سنین ، فاذا تمت له ، علم الوضوء و اضرب علیه و اءمر بالصلوة واضرب علیها، فاذا تعلم الوضوء و الصلاة غفر الله لوالدیه ، ان شاء الله ؛
وقتی فرزندانتان به سن نه سالگی رسید، پس وقتی که نه سالش تمام شد وضو را به او یاد بدهید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید و او را امر به نماز کنید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید. پس وقتی فرزند وضو ونماز را یاد گرفت ، خدا پدر و مادرش را می آمرزد، ان شاء الله .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 13)

حدیث545

قال الصادق - علیه السلام -:
فاذا تعلم الوضوء و الصلاة غفر الله لوالدیه ؛
اگر شخصی وضو و نماز را فرا گیرد، خداوند پدرو مادر وی را می آمرزد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 13)

حدیث546

قال علی - علیه السلام -:
لایقرا العبد القران اذا کان علی غیر طهور حتی یتطهر؛
هنگامی که وضو ندارید، قرآن نخوانید ؛ تا این که وضو گرفته شود.
(خصال ، ج 2، ص 164)

حدیث547

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما منکم من احد یتوضا فیبلغ - اوفیسبغ الوضوء - ثم یقول اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له ، و اشهد ان محمدا عبده و رسوله ، الا فتحت له ابواب الجنة الثمانیة یدخل من ایها شاء؛
هر یک از شما که زیاد و کامل وضو گرفته و سپس بگوید: شهادت میدهم که خدایی جز خدای یگانه نیست و برای او شریک وجود ندارد، و شهادت می دهم که محمد (ص ) بنده و فرستاده اوست ؛ دربهای بهشت های هشتگانه بر او گشوده شود تا از هر یک که می خواهد داخل شود.
(ریاض الصالحین ، ص 298)

حدیث548

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الا ادلکم علی ما یمحو الله به الخطایا، و یرفع به الدرجات ؟ قالوا: بلی یا رسول الله . قال : اسباغ الوضوء علی المکاره و کثرة الخطی الی المساجد و انتظار الصلاة بعد الصلاة ؛
آیا شما را به کارهایی که خدا به سبب آن خطاها را از بین برده و درجات انسان را بالا می برد، راهنمائی نکنیم ؟ گفتند: آری ، ای رسول خدا. فرمودند:
1 - وضوی تمام و کامل گرفتن بر شداید.
2 - به سوی مساجد زیاد قدم برداشتن .
3 - انتظار نماز (بعدی ) پس از نماز (خوانده شده ).
(ریاض الصالحین ، ص 297)

حدیث549

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من توضا فاحسن الوضوء خرجت خطایاه من جسده ؛
کسی که نیکو وضو بگیرد، خطاهایش از جسم او خارج می شود.
(ریاض الصالحین ، ص 296)

حدیث550

قال الکاظم - علیه السلام -:
و من توضا الصلاة الصبح کان وضوئه ذلک کفارة لما مضی من ذنوبه فی لیلة الا الکبائر ؛
کسی که برای نماز صبح وضو می گیرد، وضویش کفاره گناهان گذشته آن شب اوست به جز گناهان کبیره .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 302)

حدیث551

قال الکاظم - علیه السلام -:
من توضا للمغرب کان وضوئه ذلک کفارة لما رضی من ذنوبه فی نهاره ما خلا الکبائر؛
کسی که برای نماز مغرب وضو می گیرد، وضویش کفاره گناهان گذشته آن روز اوست به جز گناهان کبیره .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 302)

حدیث552

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا علی !ان الوضوء قبل الطعام و بعده شفاء فی الجسد و یمن فی الرزق ؛
یا علی! قبل از غذا و بعد از غذا، وضو گرفتن ، شفای بدن و برکت در روزی است .
(بحارالانوار، ج 66، ص 356)

حدیث553

قال الصادق - علیه السلام -:
الطهر علی الطهر عشر حسنات ؛
وضوی بر روی وضو، ده حسنه است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 302)

حدیث554

قال الصادق - علیه السلام -:
الوضوء قبل الطعام و بعده یذهبان الفقر؛
وضو پیش از غذا و بعد از غذا، فقر را از بین می برد.
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 256)

حدیث555

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا اردت الصلوة فاحسن الوضوء، ثم قم ، فاستقبل القبلة ثم کبر؛
زمانی که خواستی نماز بخوانی ، پس خوب وضو بگیر، سپس رو به قبله بایست ، آن گاه تکبیر بگو.
(چهل حدیث ، ص 15)

حدیث556

قال علی - علیه السلام -:
یا محمد!من توضا مثل وضوئی ، و قال مثل قولی ، خلق الله تبارک و تعالی من کل قطرة ملکا یقدسه و یسبحه و یکبره فیکتب الله - عز و جل - ثواب ذلک له الی یوم القیامة ؛
ای محمد حنفیه !هرکس وضو بسازد، همانند وضویی که من ساختم ، و بگوید (دعا کند) آن چه که من گفتم ، خداوند تبارک و تعالی از هر قطره آب وضوی او، ملکی را برای او می آفریند، که مشغول تقدیس و تسبیح و تکبیر برای خداوند هستند. و خداوند عز و جل ثواب این اذکار را تا روز قیامت برای او ثبت و ضبط خواهد نمود.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 42)

حدیث557

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا اباذر!اذا کان العبد فی ارض قفر فتوضا او تیمم ثم اذن و اقام و صلی امر الله - عز و جل - الملئکة فصفوا خلفه صفا لایری طرفاه یرکعون برکوعه و یسجدون بسجوده و یؤ منون علی دعائه ؛
ای ابوذر! هرگاه بنده ای در بیابانی تنها باشد و وضو بسازد یا تیمم کند، سپس اذان و اقامه بگوید و نماز بخواند، خدا فرشتگان را امر کند که پشت سر او صفی تشکیل دهند که دو طرف آن دیده نشود و به نماز او اقتدا نمایند و به دعای او آمین گویند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 621. مکارم الاخلاق ، ص 466)

حدیث558

قال الصادق - علیه السلام -:
من تطهر ثم اوی الی فراشه بات و فراشه کمسجده ؛
هر کس وضو بگیرد، سپس در رختخواب خود برود و بخوابد، بستر او مانند مسجد او خواهد بود.
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 265. ثواب الاعمال ، ص 48)

حدیث559

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اسبغ وضوءه و احسن صلاته ، و ادی زکاة ماله و کف غضبه و سجن لسانه ، و استغفر لذنبه ، و ادی النصیحة لاهل بیت نبیه فقد استکمل حقایق الایمان و ابواب الجنة مفتحة له ؛
کسی که وضوی خود را شاداب و کامل به جای آورد، و نماز خویش را نیکو بخواند، زکات مالش را بپردازد، و خشم خود را فرو نشاند و زبانش را از گناهان مربوط به زبان ببندد، و برای گناه خود با توبه طلب آمرزش کند، و نسبت به اهل بیت پیامبر خویش خیرخواه باشد، البته تمام حقایق ایمان در او کامل شده و درهای بهشت به روی او باز است .
(ثواب الاعمال ، ص 64)

حدیث560

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لا تدخل المساجد الا بالطهارة ؛
داخل مساجد مشو، مگر با وضو.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 388)

حدیث561

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا علی !و تقم الصلاة بوضوء سابغ فی مواقیتها ؛
یا علی !با وضوی کامل در اول وقت ، اقامه نماز کن .
(سفینة البحار، ج 2، ص 44)

حدیث562

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
خصال ست ما من مسلم یموت فی واحدة منهن الا کان ضامنا علی الله - عز و جل - ان یدخله الجنة منها رجل توضا فاحسن الوضوء ثم خرج الی مسجد الصلوة فان مات فی وجهه کان ضامنا علی الله ؛
شش خصلت است که اگر هر مسلمان یکی از آنها را داشته باشد نمی میرد، مگر این که خدا ضمانت بهشت رفتنش را خواهد نمود، یکی از آن شش خصلت آن است که انسان وضو بگیرد، بهترین وضو، سپس جهت نماز به طرف مسجد (از خانه ) حرکت کند، پس اگر در این صورت بمیرد، خدا ضامن (بهشت رفتن او) خواهد بود.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 227)

حدیث563

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اسباغ الوضوء علی المکاره من الکفارات ؛
کامل گرفتن وضو در حال سختی ، کفاره (گناهان ) است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 78)

حدیث564

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و ما منکم من احد یخرج من بیته متطهرا الا و الملائکة تقول : اللهم اغفر له اللهم ارحمه ؛
وقتی یکی شما از خانه خارج می شوید با طهارت (با وضو) باشید، در این صورت ملائکه در حق شما دعا می کنند: خدایا او را بیامرز، خدا بر او رحم کن .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 387)

حدیث565

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من حافظ علی الخمس باکمال طهورها و مواقیتها کانت له نورا و برهانا یوم القیامة ؛
کسی که نماز پنجگانه خویش را با وضوی تمام و با حفظ وقتهای آن ها انجام دهد، این نماز در قیامت برای او نور و برهان است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 59)

حدیث566

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
بنیت الصلوة علی اربعة اسهم : سهم منها اسباغ الوضوء و سهم منها الرکوع و سهم منها السجود و سهم منها الخشوع ؛
نماز بر چهار بخش بنا شد: 1 - کامل گرفتن وضو، 2 - رکوع ، 3 - سجود، 4- خشوع .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 265)

حدیث567

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا علی !اسباغ الوضوء فی السبرات و انتظار الصلاة بعد الصلاة ، و المشی باللیل و النهار الی الجماعات ؛
یا علی !سه چیز موجب رفعت درجه است :
1 - کامل گرفتن وضو در هوای سرد.
2 - انتظار نماز بعد از هر نماز.
3 - رفتن در روز و شب به طرف نماز جماعت .
(بحارالانوار، ج 88، ص 10)

حدیث568

قال الصادق - علیه السلام -:
یوتی بعبد یوم القیامة لیست له حسنة فقال له اذکروا تذکر هل لک من حسنة قال : فیتذکر، فیقول : یا رب ما بی من حسنة الا ان فلانا عبدک المؤ من مربی فطلبت منه ماء فاعطانی ماء فتوضات به و صلیت لک قال : فیقول الرب تبارک و تعالی قد غفرت لک ادخلوا عبدی الجنة ؛
روز قیامت بنده ای را می آورند که هیچ حسنه ای ندارد پس به او گفته می شود فکر کن و یاد بیاور آیا برای تو کار خیری هست ؛ بنده فکر می کند سپس میگوید: خدایا! من هیچ حسنه ای ندارم ، الا این که فلانی از بندگان مومن تو (روزی ) از کنار من عبور کرد و من از او طلب آب کردم و او به من آب داد و با آن وضو گرفتم و برای تو نماز گزاردم ؛ پس خداوند تبارک و تعالی می فرماید: به درستی که من تو را بخشودم و دستور می دهد او را داخل بهشت کنند.
(بحارالانوار، ج 7، ص 290)
533 - وضو، موجب رفعت درجه

حدیث569

قال علی - علیه السلام -:
لایجوز صلاة امرء حتی یطهر خمس جوارح : الوجه و الیدین و الراس والرجلین بالماء و القلب بالتوبة ؛
نمازگزار پنج عضو بدنش را پاک کند، صورت ، دو دست ، سر و دو پا را با آب ، و قلب را با توبه ؛ در غیر این صورت ، جایز نیست که نماز بخواند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 249)

حدیث570

قال الصادق - علیه السلام -:
لایتم الصلاة الا لذی طهر سابغ ؛
نماز تمام و مورد قبول نیست ، مگر با طهارت کامل .
(فلاح السائل ، ص 43)

حدیث571

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من توضا فذکر اسم الله طهر جمیع جسده و کان الوضوء الی الوضوء کفارة لما بینهما من الذنوب و من لم یسم لم یطهر من جسده الا ما اصابه الماء؛
کسی که وضو بگیرد و بسم الله بگوید، تمام بدن خود را طهارت داده است و این وضو کفاره گناهان او تا وضوی دیگر است ، و کسی که بسم الله نگوید از بدنش تنها آن چه را آب به آن رسیده طهارت داده است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 296)

حدیث572

قال الصادق - علیه السلام -:
من ذکر اسم الله علی وضوء فکانما اغتسل ؛
کسی که برای وضو خود ((بسم الله )) بگوید مانند این است که غسل کرده باشد.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 299)

حدیث573

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
مفتاح الصلاة الطهور؛
کلید نماز، پاکی است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 281)

حدیث574

عن النبی - صلی الله علیه وآله -:
من توضا فاسبغ الوضوء و صلی رکعتین لم یحدث فیهما نفسه بشی ء من الدنیا خرج من ذنوبه کیوم ولدته امه ؛
کسی که وضو گیرد و آن را کامل به جا آورد، و با آن دو رکعت نماز گزارد که در آن از دنیا با خود سخن نگوید، از گناهان خویش مانند روزی که از مادر زاییده شده است ، بیرون می آید.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 302)

حدیث575

قال الباقر - علیه السلام -:
ان السواک فی السحر قبل الوضوء من السنة ؛
سحرگاه ، پیش از وضو، مسواک زدن از سنت اسلامی است .
(میزان الحکمه ، ج 4، ص 596)

حدیث576

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا علی !و علیک بالسواک عند کل وضوء ؛
ای علی! بر تو باد مسواک زدن به هنگام هر وضو.
(اصولی کافی ، ج 8، ص 72)

حدیث577

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
السواک شطر الوضوء ؛
مسواک کردن جزئی از وضو است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 297)

حدیث578

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
امتی الغر المحجلون من اثار الوضوء یوم القیامة ؛
امت مرا دست و پای نورانی باشد روز قیامت ، از آثار وضوء که در دنیا گرفته باشد.
(شهاب الاخبار، ص 122)

حدیث579

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من باب علی طهر فکانما احیی اللیل ؛
کسی که شب را با وضو بیارامد، گویی که تمام شب را به احیاء و عبادت گذرانده است .
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 266)

حدیث580

قال الرضا - علیه السلام -:
... لان یکون العبد طاهرا اذا قام بین یدی الجبار عند مناجاته ؛
... چون وضو یک ادب در برابر خدا است ، بنده به هنگام نماز، وقتی که دربرابر خداوند می ایستد، پاک باشد.
(بحارالانوار، ج 6، ص 64)

حدیث581

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من جدد وضوءة من غیر حدث جدد الله توبته من غیر استغفار ؛
هرکس وضویش را بدون اینکه باطل شود تجدید کند، خداوند توبه اش را بدون استغفار تجدید می کند.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 302)

حدیث582

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الوضوء علی الوضوء نور علی نور ؛
وضوی پس از وضو بسیار پسندیده است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 302)

حدیث583

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الوضوء نصف الایمان ؛
وضو گرفتن نیمی ازایمان است .
(بحارالانوار، ج 80، ص 238)

حدیث584

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الوضوء مد و الغسل صاع و سیاتی اقوام یستقلون ذلک فاولئک علی خلاف سنتی ؛
برای وضو ده سیر آب و برای غسل ، سه کیلو آب کافی است ، ولی افرادی در آینده می آیند که این مقدار را کم می شمارند (و آب زیادی مصرف خواهند کرد) که آنها بر خلاف راه من می روند.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 301)

حدیث585

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
خللوا بین اصابعکم لایخلل الله بینها بالنار ؛
هنگام وضو میان انگشتان خود فاصله دهید تا خدا به وسیله آتش میان آنها را فاصله ندهد.
(نهج الفصاحه ، ص 306)

حدیث586

قال الصادق - علیه السلام -:
من توضا و تمندل کتبت له حسنة ، و من توضا و لم یتمندل حتی یجف وضوئه کتبت له ثلاثون حسنة ؛
کسی که وضو بگیرد و خود را با حوله خشک نماید، یک حسنه برای او نوشته می شود، و هر که وضو بگیرد و خشک نکند، بلکه صبر نماید تا اعضاء وضو به خودی خود خشک شود، سی حسنه برای او نوشته می شود.
(بحارالانوار، ج 80، ص 330)

حدیث587

قال الباقر - علیه السلام -:
ثلاث کفارات فاسباغ الوضوء فی السبرات و بالمشی باللیل و النهار الی الجماعات و المحافظة علی الصلوات ؛
سه چیز است که جبران کننده و محو کننده گناه است :
1 - کامل گرفتن وضو در هوای بسیار سرد.
2 - راه رفتن در شب و روز به سوی جماعتهای اسلامی (نماز جماعت و جمعه ).
3 - مراقبت بر انجام صحیح نمازها.
(معانی الاخبار، ص 314)

حدیث588

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
...والوضوء مفتاح الصلاة ؛
... وضو کلید نماز است .
(نهج الفصاحه ، حدیث 1588)

حدیث589

قال الصادق - علیه السلام -:
لاحظ فی الاسلام لمن ترک الصلاة ؛
تارک نماز، حظ و بهره ای از اسلام ندارد.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 402)

حدیث590

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لتنقضن عری الاسلام عروة ، کلما انتقضت عروة تشبث الناس بالتی تلیها، فاولهن نقض الحکم ، و اخرهن الصلاة ؛
دستگیره های اسلام یک به یک شکسته می شود، هرگاه یک دستگیره نابود شود مردم به آن چه نزدیک آن است چنگ می زنند، اول آنها شکستن حکومت است (حکومت اسلامی را از دست صاحب آن خارج می کنند) و آخر آن ها نماز است (نماز را ترک می کنند).
(اصول وافی ، ج 2، ص 72)

حدیث591

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
تارک الصلاة یسال الرجعة الی الدنیا، و ذلک قول الله تعالی : حتی اذا جاء احدهم الموت قال : ((رب ارجعون ، لعلی اعمل صالحا فیما ترکت ، کلا انها کلمة هو قائلها و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون )) ؛
بی نماز درخواست می کند به دنیا برگردد، و این است سخن خداوند متعال تا گاهی که به یکی از آنان مرگ آمد گوید: ((پروردگارا مرا برگردانید تا شاید عمل شایسته انجام دهم در آن چه بازگذاردم ، نه چنین است آن سخنی است او گوینده اش هست ، و از پشت آن ها تا روزی که برانگیخته شوند برزخ است .))
(بحارالانوار، ج 77، ص 58. اصول وافی ، ج 2، ص 65)

حدیث592

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الجفاء کل الجفاء و الکفر من سمع منادی الله تعالی ینادی بالصلاة و یدعوه الی الفلاح فلا یجیبه ؛
نشان خشونت و کفر (نفاق ) آن است که کسی منادی خدا را بشنود که به نماز ندا می دهد و وی را به رستگاری می خواند و دعوت او را اجابت نکند.
(نهج الفصاحه ، ص 279)

حدیث593

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک الصلوة متعمدا من غیر علة فقد برء من ذمة الله و ذمة رسوله ؛
کسی که نماز را عمدا و بدون علت ترک کند از امان خداو رسولش دور خواهد بود.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 75)

حدیث594

قال الصادق - علیه السلام -:
جاء رجل الی النبی - صلی الله علیه وآله - فقال : یا رسول الله !اوصینی ، فقال : لاتدع الصلاة متعمدا فان من ترکها متعمدا فقد برئت منه ملة الاسلام ؛
مردی پیش رسول خدا (ص ) آمد و عرض کرد: یا رسول الله !مرا نصیحتی بفرمایید، حضرت فرمودند: نماز را عمدا رها مکن ، کسی که عمدا نماز را ترک کند ملت اسلام از او بیزار است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 29)
502 - عقاب تارک الصلوة

حدیث595

قال علی - علیه السلام -:
اللهم العن من ترک الصلوة متعمدا؛
خدایا لعنت کن کسی را که عمدا نماز را ترک کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 76)

حدیث596

عن ابی جعفر - علیه السلام -:
ان رجلا ذکر له رجلا فقال : انهتک وارتکب المحارم و استخف بالفرائض حتی انه ترک الصلوة و کان متکئا فاستوی جالسا و قال : سبحان الله !ترک الصلوة المکتوبة ؟ان ترک الصلوة المکتوبة عند الله عظیم ؛
مردی در پیش امام باقر (ع ) از حالت مردی یاد نمود: مردی است بی پروا! مرتکب محارم می شود، و واجباتش را سبک می شمارد، حتی نمازش را ترک می کند، امام باقر (ع ) از حال تکیه به نشسته شده ، فرمود: ((سبحان الله !نماز واجب را ترک کرد؟همانا ترک نماز واجب نزد خدا بزرگ است )).
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 172)

حدیث597

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة عماد الدین ، فمن ترک صلاته متعمدا فقد هدم دینه و من ترک اوقاتها یدخل الویل ، و الویل واد فی جهنم کما قال الله تعالی : ((ویل للمصلین ، الذینهم عن صلاتهم ساهون )) ؛
نماز ستون دین است ، پس کسی که نمازش را عمدا ترک کند دینش را منهدم کرده است ، و کسی که اوقات نماز را ترک کند داخل در ((ویل )) می شود و ویل وادی است در جهنم چنان که خدا فرمود: ویل جای نمازگزاران است آن نمازگزارانی که در نماز خود سهو کننده و غافلند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 202)

حدیث598

قال علی - علیه السلام -:
الا تسمعون الی جواب اهل النار حین سئلوا ((ما سلککم فی سقر؟ قالوا: لم نک من المصلین )) ؛
آیا به پاسخ اهل دوزخ گوش فرا نمی دهید که وقتی از آن ها می پرسند: ((چه چیز شما را گرفتار دوزخ ساخت ؟می گویند: ما از نمازگزاران نبودیم )).
(بحارالانوار، ج 82، ص 224. نهج البلاغه ، خطبه 190)

حدیث599

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
ان الله یدفع بمن یصلی من شیعتنا عمن لایصلی من شیعتنا و لو اجمعوا علی ترک الصلوة لهلکوا ؛
همانا، خداوند به وسیله شیعیان نمازگزار ما از شیعیان بی نماز ما (بلا را) دفع می کند، ولی اگر همه تارک نماز بودند هر آینه همه هلاک می شدند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184)

حدیث600

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
بین الایمان و الکفر ترک الصلاة ؛
فاصله میان ایمان و کفر، نماز نخواندن است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 402. کنزالعمال ، حدیث 18869)

حدیث601

قال الصادق - علیه السلام -:
ان تارک الصلوة کافر ؛
همانا ترک کننده نماز واجب ، کافر است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 28)

حدیث602

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک الصلوة متعمدا فقد کفر؛
هرکس عمدا نمازش را ترک کند، کفر ورزیده است .
(لئالی الاخبار، ص 394)

حدیث603

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک الصلاة متعمدا کتب اسمه علی باب النار ممن یدخلها؛
هرکس عمدا نمازش را ترک کند، بر درب جهنم نامش از دوزخیان نوشته می شود.
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 19090)

حدیث604

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک صلوة لایرجو ثوابها و لایخاف عقابها فلاابالی ایموت یهودیا و نصرانیا او مجوسیا ؛
کسی که نماز را ترک کند، امید به پاداش نمازش نمی باشد و از عذاب آن نیز ترسناک نیست ، پس باکی نیست که یهودی بمیرد، یا نصرانی ، یا مجوسی .
(بحارالانوار، ج 82، ص 203. میزان الحکمه ، ج 5، ص 403

حدیث605

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما بین المسلم و بین ان یکفر الا ان یترک الصلاة الفریضة متعمدا او یتهاون بها فلا یصلیها؛
فاصله بین مسلمان و بین کفرش چیزی جز ترک نماز واجب نیست که یا عمدا ترک نماید و اصلا قبول نداشته باشد و یا از بی اعتنایی نماز نخواند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 216. میزان الحکمه ، ج 5، ص 402)

حدیث606

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
اما الصلاة فلا خیر فی دین لا صلاة فیه ؛
دینی که در او نماز نباشد، فایده و خیری ندارد (خیری در آن نیست ).
(سیره ابن هشام ، ج 3 - 4، ص 504)

حدیث607

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
تارک الصلاة ملعون فی التوراة ملعون فی الانجیل ملعون فی الزبور ملعون فی القران ملعون فی لسان جبرئیل ملعون فی لسان میکائیل ملعون فی لسان اسرافیل ملعون فی لسان محمد ؛
ترک کننده نماز در تورات و انجیل و زبور و قرآن مورد لعنت قرار گرفته و به زبان جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و محمد(ص) ملعون است .
(انوار الهدایة ، ص 197، الحکم الزاهره ، ص 294)

حدیث608

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
بین العبد و بین الکفر ترک الصلاة ؛
فاصله کفر و بندگی ترک نماز است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 202. میزان الحکمه ، ج 5، ص 403)

حدیث609

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک صلاته حتی تفوته من غیر عذر فقد حبط عمله ؛
کسی که نمازش را بدون عذر ترک کند (نخواند) تا وقت آن بگذرد، عمل او نابود شده است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 203. میزان الحکمه ، ج 5، ص 403)

حدیث610

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اعان تارک الصلوة بلقمة او کسوة فکانما قتل سبعین نبیا اولهم ادم و اخرهم محمد ؛
کسی که ترک کننده نماز را به دادن طعامی یا لباسی یاری کند، مثل این است که هفتاد پیامبر را کشته ، که اول آنها آدم ، و آخر آن ها محمد(ص) است .
(لئالی الاخبار، ص 395)

حدیث611

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک صلاته متعمدا فقد هدم دینه ؛
کسی که عملا نمازش را ترک کند، به تحقیق که دینش را منهدم کرده است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 202. میزان الحکمه ، ج 5، ص 402)

حدیث612

امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
لا تتهاون بصلاتک فان النبی - صلی الله علیه وآله - قال عند موته لیس انی من استخف بصلاته ؛
سستی مکن در امر نمازت ، زیرا که رسول خدا (ص ) فرمودند: - در هنگام رحلت - نیست از من کسی که نمازش را خفیف شمارد .
(فروع کافی ، ج 3، ص 269، حدیث 7)

حدیث613

قال علی - علیه السلام -:
لایقومن احدکم فی الصلاة متکاسلا و لاناعسا و لایفکرن فی نفسه فانه بین یدی ربه - عز و جل - ؛
هیچ وقت (نمازگزار) هنگام نماز با حالت کسالت و خستگی و در حال چرت به نماز نایستد و نمازگزار در خود فکر نکند، زیرا در برابر پروردگار بزرگ خود ایستاده است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 239)

حدیث614

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من تهاون بصلاته ... یرفع الله البرکة من عمره و من رزقه و یمحو الله تعالی سیماء الصالحین من وجهه و کل عمل یعمله لایوجر علیه و لا یرتفع دعائه الی السماء و لیس له حظ فی دعاء الصالحین و یموت ذلیلا و جائعا و عطشائا؛
هر کس نسبت به نمازش کوتاهی کند، خداوند متعال برکت را از عمر و مال او بر می دارد و سیمای شایستگان را از چهره اش می زداید، هرکاری که انجام می دهد پاداشی نخواهد داشت دعایش مستجاب نمی شود، بهره ای از دعای نیکوکاران برای او نیست ، هنگام مرگ با احساس خواری ، گرسنگی و تشنگی از دنیا می رود.
(بحارالانوار، ج 83، ص 21)

حدیث615

قال الباقر - علیه السلام -:
بینا رسول الله - صلی الله علیه وآله - جالس فی المسجد اذا دخل رجل فقام فصلی فلم یتم رکوعه و لاسجوده فقال - صلی الله علیه وآله -: نقر کنقر الغراب لئن مات هذا و هکذا صلاته لیموتن علی غیر دینی ؛
هنگامی که پیامبر (ص ) در مسجد نشسته بود، ناگهان مردی وارد شد و به نماز ایستاد، لیکن رکوع و سجود را کامل به جا نیاورد. پیامبر (ص ) فرمودند: مانند کلاغ منقار بر زمین زد، اگر این مرد بمیرد و نمازش به همین گونه باشد، بر غیر دین من مرده است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 340)

حدیث616

قال الصادق - علیه السلام -:
ان شفاعتنا لاتنال مستخفا بالصلاة ؛
همانا شفاعت ما به کسی که نمازش را سبک بشمارد، نمی رسد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 227)

حدیث617

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لاینال شفاعتی من اخر الصلوة بعد وقتها ؛
کسی که نماز را از وقتش تاءخیر بیندازد، (فردای قیامت ) به شفاعت من خواهد رسید.
(بحارالانوار، ج 83، ص 20)

حدیث618

قال النبی - صلی الله علیه وآله -:
لاتضیعوا صلاتکم ، فان من ضیع صلاته حشره الله مع قارون و فرعون و هامان - لعنهم الله و اخزاهم ، - و کان حقا علی الله ان یدخله النار مع المنافقین ، فالویل لمن لم یحافظ صلاته ؛
نماز خودتان را ضایع نکنید، به حقیقت هر کس نماز خویش را ضایع کند، خداوند عز و جل او را با قارون و فرعون و هامون محشور می کند، خداوند به آنان لعنت کند و آنها را رسوا سازد، و بر خدا لازم است آن ها را با منافقها به آتش داخل کند، پس وای بر کسی که به نمازش مواظب نباشد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 202)

حدیث619

قال النبی - صلی الله علیه وآله -:
لایزال الشیطان یرعب من بنی ادم حافظ علی الصلوات الخمس ، فاذا ضیعهن تجرا علیه و اوقعه فی العظائم ؛
شیطان همواره از فرزند آدم می ترسد مادامی که بر نمازهای پنجگانه مواظبت می کند، آن گاه که آنهارا ضایع کرد بر وی جری می شود و او را بر گناهان بزرگ داخل می کند.
(کافی ، ج 2، ص 386)

حدیث620

قال الصادق - علیه السلام -:
ابصر علی بن ابی طالب - علیه السلام - رجلا ینقر صلاته فقال : منذکم صلیت بهذه الصلاة ؟فقال له الرجل : منذ کذا و کذا فقال : مثلک عند الله مثل الغراب اذا نقر لومت مت علی غیر ملة ابی القاسم محمد - صلی الله علیه وآله - ثم قال علی - علیه السلام -: ان اسرق الناس من سرق من صلاته ؛
علی (ع ) به مردی که نمازش را به سرعت می خواند، نگاه کرد امام سؤ ال کرد از چه وقتی این طور نماز می خوانی ؟مرد پاسخ داد: از فلان وقت تا به حال .امام فرمودند: مثل (نماز خواندن ) تو در پیش خداوند مثل کلاغی است که (بسرعت ) از زمین دانه می چیند، اگر تو به این حالت بمیری ، مرده ای به غیر دین پیامبر اسلام ، امام فرمودند: همانا که دزدترین مردم کسی است که از نمازش بدزدد(یعنی کم کند).
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 24)

حدیث621

قال الصادق - علیه السلام -:
ایاکم و الکسل ، ان ربکم رحیم ، یشکر القلیل ، ان الرجل لیصلی الرکعتین تطوعا یرید بهما وجه الله فیدخله الله بهما الجنة ؛
از سستی دوری کنید، زیرا پروردگار شما مهربان است ، اندک را می پذیرد، هر آینه مرد دو رکعت نماز مستحبی می خواند، و با آن دو خدا را اراده می کند، و خداوند به سبب این دو رکعت ، او را به بهشت داخل می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 30.اصول وافی ، ج 2، ص 61)

حدیث622

قال الرضا - علیه السلام -:
...و ایاک ان تکسل عنها (الصلوة ) او تتوانی فیها او تتوانی بحقها او تضیع حدها و حدودها او تنقرها نقر الدیک او تستخف بها او تشتغل عنها بشی ء من عرض الدنیا او تصلی بغیر وقتها، و قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - لیس منی من استخف بصلوته لا یرد علی الحوض لا والله ؛
بپرهیزید از این که در نماز سستی و تنبلی کنید و یا حدودش را ضایع کنید یا از روی دستپاچگی رکوع و سجده نماز را آن چنان به جا آورید که گویی همچون خروس منقار می زنید یا این که نماز را سبک بشمارید یا این که به جای نماز به امور دنیوی مشغول شوید و یا در غیر وقت نماز بخوانید، در هر حال رسول خدا فرمود: از من نیست کسی که نمازش را سبک بشمارد.قسم به خدا بر حوض کوثر بر من نخواهد رسید.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 172)

حدیث623

قال الصادق - علیه السلام -:
والله انه لیاتی علی الرجل خمسون سنة ما قبل الله منه صلاة واحدة ، فای شی ء اشد من هذا، و الله انکم لتعرفون من جیرانکم و اصحابکم من لو کان یصلی لبعضکم ما قبلها منه لاستخفافه بها، ان الله لایقبل الا الحسن فکیف یقبل ما استخف به ؛
به خدا سوگند ممکن است پنجاه سال بر انسان بگذرد و خداوند یک نماز از او نپذیرد و چه چیزی سخت تر از این است ، سوگند به خدا که شما از همسایگان و یاران خویش کسی را می شناسید که اگر برای یکی از شما نماز بگذارد به سبب سبک شمردنش آن را نمی پذیرد و خداوند جز خوب را قبول نمی کند و چگونه ممکن است چیزی را که خفیف شمرده شده است بپذیرد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 15.محجة البیضاء، ج 1، ص 341)

حدیث624

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا قام العبد فی الصلاة فخفف صلاته قال الله تعالی لملائکته : اما ترون الی عبدی کانه یری ان قضاء حوائجه بید غیری ، اما یعلم ان قضاء حوائجه بیدی ؛
هرگاه بنده برای نماز به پا خیزد و نمازش را سبک ادا کند، خداوند به فرشتگان خود می فرماید: آیا به بنده من نمی نگرید که گویا برآوردن حاجتهایش را به دست دیگری غیر از من می بیند آیا نمی داند که برآوردن حوایج او به دست من است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 341. تهذیب ، ج 1، ص 204)

حدیث625

قال الصادق - علیه السلام -:
ان العبد اذا عجل فقام لحاجته یقول الله تبارک و تعالی : ((اما یعلم عبدی انی انا اقضی الحوائج )) ؛
زمانی که بنده برای رفع حاجت خود نمازش را با عجله بخواند، خداوند می فرماید: ((آیا بنده من نمیداند که حاجت او را من برآورده می کنم )).
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 24)

حدیث626

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لیس منی من استخف بصلاته لایرد علی الحوض لاوالله ؛
کسی که نماز را سبک شمارد از من نیست ، به خدا سوگند که بر حوض (کوثر در قیامت ) مرا ملاقات نخواهد کرد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 15.من لایحضره الفقیه ، ج 1، باب 29، حدیث 18)

حدیث627

قال الباقر - علیه السلام -:
لا تقم الی الصلوة متکاسلا و لامتناعسا و لامتثاقلا فانها من خلل النفاق ؛
با حال مستی و خواب آلوده و کاهلانه نماز را به جا نیاور، که اینها از روزنه های نفاق است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 398.بحارالانوار، ج 84، ص 231)

حدیث628

قال الصادق - علیه السلام -:
ایاکم ان یستخف احدکم بصلاته ؛
بپرهیزید از این که یکی از شما نماز را سبک بشمارید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 236)

حدیث629

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
...لاصلوة لمن لایتم رکوعها و سجودها ؛
کسی که رکوع و سجودش را ناتمام و شتابزده به جا می آورد، نمازش پذیرفته نیست .
(بحارالانوار، ج 84، ص 253)

حدیث630

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة عماد الدین ، فمن ترک صلاته متعمدا فقد هدم دینه ، و من ترک اوقاتها یدخل الویل ، و الویل واد فی جهنم کمال قال الله تعالی : ((ویل للمصلین ، الذینهم عن صلاتهم ساهون )) ؛
نماز ستون دین است ، پس کسی که عمدا نمازش را ترک کند به تحقیق که دینش را منهدم کرده است و کسی نمازش را در وقتش به جا نیاورد داخل ((ویل )) می شود، و ((ویل )) چاهی است در جهنم که خداوند می فرماید: ((وای برای نمازگزارانی که از نماز خویش غفلت دارند)).
(بحارالانوار، ج 82، ص 202.میزان الحکمه ، ج 5، ص 402)

حدیث631

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
مثل الذی لایتم صلاته کمثل حبلی حملت حتی اذا دنا نفاسها اسقطت فلا هی ذات حمل ولا ذات ولد ؛
مثل آن کسی که نمازش را کامل به جا نمی آورد، مثل زن حامله ای است که (نه ماه ) حملش را نگهداری کرده تا نزدیک زایمان بچه را سقط کرده است .پس این چنین زن را نه زن حامله می گویند و نه زن صاحب فرزند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 173)

حدیث632

قال النبی - صلی الله علیه وآله -:
اسرق الناس فاالذی یسرق من صلاته فصلاته تلف کما یلف الثوب الخلق فیضرب بها وجهه ؛
دزدترین مردم کسی است که به خاطر سرعت و شتابزدگی از نماز خود کم کند، نماز چنین انسانی ، همچون جامه مندرسی در هم پیچیده شده ، به صورت او پرتاب می گردد.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 406)

حدیث633

قال علی - علیه السلام -:
ان اسرق الناس من سرق من صلاته ؛
دزدترین مردم کسی است که از نمازش کم بگذارد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 222)

حدیث634

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا قام العبد الی الصلاة اقبل الله - عز و جل - علیه بوجهه فلا یزال مقبلا علیه حتی یلتفت ثلاث مرات فاذا التفت ثلاث مرات اعرض عنه؛
وقتی بنده به نماز ایستاد، خداوند متعال به وی توجه می کند و توجه اش را از او قطع نمی کند تا موقعی که سه مرتبه از یاد خدا غافل گردد، در این هنگام خداوند سبحان نیز از او اعراض خواهد کرد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 241)

حدیث635

قال الصادق - علیه السلام -:
لاینال شفاعتنا من استخف بالصلاة ؛
هرکس نماز را سبک بشمارد، به شفاعت ما دست نخواهد یافت .
(فروع کافی ، ج 3، ص 270، حدیث 15)

حدیث636

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لایقبل الله صلاة خمسة نفر.الابق من سیده و امراة لایرضی عنها زوجها و مدمن الخمر و العاق و اکل الربا ؛
خداوند نماز پنج گروه را نمی پذیرد:
1 - بنده ای که از نزد مولای خود فرار کرده است .
2 - زنی که شوهرش از وی راضی نیست .
3 - شرابخوار و دائم الخمر.
4 - کسی که عاق والدین شده است .
5 - رباخوار.
(مستدرک الوسائل ، ج 13، ص 332)

حدیث637

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی صلوة یرائی بها فقد اشرک ؛
کسی که برای خودنمایی نماز بخواند مشرک است .
(بحارالانوار، ج 67، ص 222)

حدیث638

امام صادق - علیه السلام -:
انما لک من صلاتک ما اقبلت علیه منها، فان اوهمها کلها، او غفل عن ادابها، لغت فضرب بها وجه صاحبها ؛
همانا از نماز تو، آن مقدار قبول می شود که در آن ، توجه داشته ای پس اگر شخص ، از تمامش غافل شود یا از آدابش غافل شود آن نماز، مچاله می شود و بر روی خواننده آن پرتاب می شود.
(فروع کافی ، ج 3، ص 363)

حدیث639

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من شرب الخمر لم تقبل له صلاة اربعین لیلة فان عاد فاربعین لیلة من یوم شربها فان مات فی تلک الاربعین لیلة من غیر توبة سقاه الله یوم القیامة من طینة خبال ؛
کسی که شراب می نوشد نماز وی تا چهل شبانه روز مقبول نیست و اگر بار دیگر لب به شراب زد باز هم تا چهل شب و اگر بدون ((توبه )) در این اوقات بمیرد، خداوند متعال وی را از خاک فاسد سیراب خواهد ساخت .
(تفسیر القمی ، ج 1، ص 181)

حدیث640

عن الباقر - علیه السلام -:
ما عصی الله بشی ء اشد من شرب المسکر ان احدهم یدع الصلاة الفریضة و یثب علی امه و ابنته و اخته و هو لا یعقل ؛
گناهی بدتر از شرب خمر، نیست و شرابخوار، در حال مستی ، نماز واجب را رها و با مادر و خواهر و دخترش همبستر می شود ؛زیرا او در آن حال اندیشه خود را از دست داده است .
(وسائل الشیعه ، ج 17، ص 250)

حدیث641

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلاته و لا صیامه اربعین یوما الا ان یغفر له صاحبه - من اغتاب فی شهر رمضان لم یوجر علی صیامه ؛
کسی که غیبت شخص روزه داری نماید خداوند متعال نماز و روزه وی را تا چهل روز مورد پسند قرار نمی دهد، مگر آن که غیبت شونده از وی راضی شود.(و افزود:) کسی که در ماه رمضان غیبت کند از روزه داری خویش اجری به دست نمی آورد.
(جامع الاخبار صدوق ، فصل الغیبة )

حدیث642

قال علی - علیه السلام -:
لایقبل الله الصلاة ممن منع الزکاة ؛
هر کس مانع دادن زکات شود، نمازش قبول نمی شود.
(بحارالانوار، ج 96، ص 29)

حدیث643

قال الصادق - علیه السلام -:
یجاء بعبد القیامة قد صلی فیقول : یا رب صلیت ابتغاء وجهک ، فیقال له : بل صلیت لیقال ما احسن صلاة فلان ؟اذهبوا به الی النار...؛
چون روز قیامت فرا رسد، بنده ای را می آورند که اهل نماز بوده و خود نیز چنین ادعا می کند به وی می گویند: تو بدان جهت نمازگزاردی که تو را ستایش کنند، پس به ملائکه دستور می رسد اورا به سوی آتش ببرید.
(بحارالانوار، ج 62، ص 301)

حدیث644

قال علی - علیه السلام -:
و ایاکم و البطنة فانها مقساة للقلب و مکسلة عن الصلوة و مفسدة للحسد ؛
از پرخوری دوری کنید که موجب قساوت قلب و باعث کسالت از اقامه نماز و سبب تباهی بدن است .
(غررالحکم ، ص 80)

حدیث645

قال الصادق - علیه السلام -:
لاصلاة لحاقن و لاحاقب ؛
کسی که در حال خودداری از بول و با باد معده نماز بخواند، نمازش کامل نیست .
(المحجة البیضاء، ج 1، ص 254)

حدیث646

قال الباقر - علیه السلام -:
من شرب الخمر فسکر منها لم یقبل الله صلاته اربعین یوما فان ترک الصلاة فی هذه الایام ضوعف علیه العذاب لترک الصلاة ؛
کسی که شراب بنوشد و مست شود، تا چهل روز، نماز او قبول نیست ؛ پس اگر نمازی را در این روزها ترک کند، عقاب و کیفر وی نیز چند برابر است .
(ثواب الاعمال ، ص 551)

حدیث647

قال الباقر - علیه السلام -:
ما لک من صلاتک الا ما اقبلت علیه فیها، فان اوهمها کلها او غفل عن ادائها لفت فضرب بها وجه صاحبها ؛
از نمازت جز آن چه در آن رو آوردی به آن ، اگر همه آنها را غلط انجام بدهد، یا از انجام آن غافل شود پیچیده شود، سپس آن را بر صورت صاحب آن می زنند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 240.اصول وافی ، ج 2، ص 106)

حدیث648

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الرجل لیکذب الکذبة فیحرم بها صلاة اللیل ؛
همانا مردی دروغ می گوید، پس به خاطر آن دروغگویی از نماز شب محروم می شود.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 422)

حدیث649

قال الکاظم - علیه السلام -:
لاتصم صوما یمنعک من الصلوة ، فان الصلوة احب الی الله من الصیام ؛
روزه ای(مستحبی) را که مانع انجام نماز می شود نگیر، چرا که نماز در پیشگاه خدا بهتر ازروزه است .
(مستدرک الوسائل چاپ جدید، ج 2، ص 43)

حدیث650

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان العبد اذا اشتغل بالصلاة جاءه الشیطان و قال له : اذکر کذا، اذکر کذا، حتی یضل الرجل ان یدری کم صلی ؛
هنگامی که نمازگزار مشغول نماز شد، شیطان پیش او می آید و به او می گوید، فلان چیز را به یاد آور، فلان چیز را به یاد آور، تا آن جا که او را آن چنان گم و غافل می کند که او حیران می شود درمورد این که در کجای نماز است (حواس انسان را پرت می کند).
(بحارالانوار، ج 84، ص 256)

حدیث651

قال الباقر - علیه السلام -:
لا تقم الی الصلاة متکاسلا و لامتناعسا و لامتثاقلا ؛
در حال کسالت و خواب آلودگی و سنگینی به نماز نایستید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 23)

حدیث652

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لاصیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه ؛
هر کس که غیبت مرد یا زن مسلمانی را کند، تا چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست ، مگر این که غیبت شونده او را ببخشاید.
(بحارالانوار، ج 75، ص 258)

حدیث653

قال النبی - صلی الله علیه وآله -:
ثلاثة لایتقبل الله - عز و جل - لهم بالحفظ، رجل نزل فی بیت خرب ، و رجل صلی علی قارعة الطریق و رجل ارسل راحلته و لم یستوثق منها ؛
سه طایفه هستند که خداوند دعای آنها را برای حفظ و سلامتی نمی پذیرد:
1 - کسی که زیر دیوار و سقف شکسته منزل کند.
2 - کسی که در وسط جاده نماز بخواند.
3 - کسی که مرکب خود را رها کند و آن را نبندد.
(الخصال ، ج 1، ص 141.بحارالانوار، ج 76، ص 157)

حدیث654

قال الصادق - علیه السلام -:
...و لاصلوة لمن لا زکوة له ؛
...و کسی که زکات خود را نمی پذیرد، نمازش پذیرفته نیست .
(بحارالانوار، ج 84، ص 252)

حدیث655

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا اتی الشیطان احدکم و هو فی صلوته فقال : انک مرائی فلیطل صلوته ما بداله ما لم یفته وقت فریضة ؛
اگر کسی در نماز باشد و شیطان او را به ریاکاری وسوسه و متهم کند، تا وقت باقی است هر چه می خواهد نمازش را طولانی کند.
(بحارالانوار، ج 69، ص 295)

حدیث656

عن النبی - علیه السلام -:
ان الله ملکا ینادی علی بیت المقدس کل لیلة : من اکل حراما ما لم یقبل الله منه صرفا و لاعدلا و الصرف ، النافلة و العدل ، الفریضة ؛
همانا برای خداوند (از جانب ایشان ) فرشته ای که هر شب بر بیت المقدس پیام می دهد، آن کسی که حرامی (اندک مال حرامی ) بخورد، خداوند از او نه صرفی و نه عدلی را قبول خواهد کرد.صرف نماز نافله است و عدل ، نماز واجب .
(بحارالانوار، ج 103، ص 16)

حدیث657

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی صلوة یرائی بها فقد اشرک ؛
کسی که برای خودنمایی نماز بخواند، مشرک است .
(تفسیر قرطبی ، ج 10، ص 71)

حدیث658

قال الصادق - علیه السلام -:
لاتقبل صلوة شارب الخمر اربعین یوما الا ان یتوب ؛
نماز شرابخوار تا چهل روز مقبول نخواهد شد، مگر این که توبه کند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 317.میزان الحکمه ، ج 5، ص 388)
431 - انجام نماز برای خودنمایی

حدیث659

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ثلاثة لاتجاوز صلاتهم اذانهم : العبد الابق حتی یرجع و امراة باتت و زوجها علیها ساخط و امام قوم و هم لها کارهون ؛
سه نفر نمازشان از گوشهایشان بالاتر نمی رود:
1 - بنده فراری تا باز گردد.
2 - زنی که شب بخوابد و شوهرش بر او خشمگین باشد.
3 - و پیشوای قومی که آن قوم از او متنفر باشند.
(نهج الفصاحه ، ص 248، حدیث 1222)

حدیث660

قال الصادق - علیه السلام -:
من نظر الی ابویه نظر ماقت و هما ظالمان له لم یقبل الله له صلوة ؛
هر کس با چشم بغض و کینه به پدر و مادر خود که به وی ستم کرده اند، نگاه کند، نمازش در پیشگاه الهی نامقبول است .
(اصول کافی ، ج 2، ص 349)

حدیث661

عن النبی - صلی الله علیه وآله - قال :
یا علی !شارب الخمر لایقبل - عز و جل - صلاته اربعین یوما فان مات فی الاربعین مات کافرا ؛
ای علی ! نماز آدم شرابخوار تا چهل روز پذیرفته نیست و اگر در ظرف چهل روز بمیرد، کافر از دنیا رفته است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 47)

حدیث662

قال الرضا - علیه السلام -:
من صلی و لم یزک لم تقبل صلوته ؛
هر کس نماز بخواند، ولی زکات و مالیات اسلامی نپردازد، نمازش قبول نمی شود.
(بحارالانوار، ج 96، ص 12)

حدیث663

عن النبی - صلی الله علیه وآله - قال :
ان من الصلوة لما یقبل نصفها و ثلثها و ربعها و خمسها الی العشر ؛ و ان منها لما تلف ، کما یلف الثوب الخلق ، فیضرب بها وجه صاحبها ؛ و ان مالک من صلوتک الا ما اقبلت علیه بقلبک ؛
نمازی هست که نصف آن پذیرفته می شود و نمازی هست که یک سوم یا یک چهارم یا یک پنجم ...تا یک دهم آن قبول می گردد و نمازی است که چون جامه کهنه درهم پیچیده شده بر چهره به جای آورنده اش زده می شود.همانا از نمازت برای تو (نتیجه ای ) نیست جز آن مقدار که در آن اقبال و حضور قلب داشته ای .
(بحارالانوار، ج 81، ص 260.کتاب الصلوة ، باب 38، حدیث 59)

حدیث664

قال الصادق - علیه السلام -:
الصلاة وکل بها ملک لیس له عمل غیرها، فاذا فرغ منها قبضها ثم صعد بها فان کانت مما تقبل قبلت و ان کانت مما لایقبل قیل له : ردها علی عبدی ، فینزل بها حتی یضرب بها وجهه ثم یقول : اف لک !لایزال لک عمل یعنینی ؛
برای نماز فرشته ای انتخاب شده که جز آن کاری ندارد، زمانی که نمازگزار از نماز فارغ شود، آن فرشته آن را می گیرد و به آسمان می برد، و هرگاه از قبول شدنیها باشد پذیرفته می گردد، اگر نه به فرشته گفته می شود آن را به صاحبش بازگردان .پس وی با آن نماز فرود آید و آن را بر روی صاحبش بکوبد و گوید: اف بر تو باد!که همواره از تو عملی صادر می شود که مرا به زحمت می اندازد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 17)

حدیث665

قال الرضا - علیه السلام -:
ان الله - عز و جل - امر بثلاثة مقرون بها ثلاثة اخری : امر بالصلوة و الزکاة فمن صلی و لم یزک لم تقبل منه صلاته و امر بالشکر له و للوالدین فمن لم یشکر والدیه لم یشکر الله و امر باتقاء الله و صلة الرحم .فمن لم یصل رحمه لم یتق الله - عز و جل -:
سه چیز با سه چیز همراه است :
1 - نمازگزاری که به او زکات تعلق گیرد و نپردازد، نمازش پذیرفته نیست .
2 - و به سپاسگزاری برای خود و پدر و مادر فرمان داد: آن که سپاس پدر و مادر نکند، هرگاه خدا را سپاس کند پذیرفته نیست .
3 - به پرهیزکاری از خدا و پیوند با خویشاوند فرمان داد.آن که پیوند با خویشان ندارد از خدا بیمناک نیست .
(بحارالانوار، ج 96، ص 12.الخصال ، ج 1، ص 55)

حدیث666

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اکل لقمة حرام لم یقبل له صلواة اربعین لیلة و لم تستجب له دعوة اربعین صباحا ؛
کسی که لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمی شود و دعای وی نیز تا چهل روز به اجابت نمی رسد.
(دارالسلام نوری ، ج 4، ص 213)

حدیث667

قال علی - علیه السلام -:
انما هو عید لمن قبل الله صیامه ، و شکر قیامه ، و کل یوم لا یعصی الله فیه فهو یوم عید ؛
امروز عید(فطر) کسی است که خداوند روزه اش را قبول کرده ، و نمازش را سپاس گزارده ، و هرروز که در آن نافرمانی خدا نشود، عید واقعی آن روز است .
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1286)

حدیث668

قال الصادق - علیه السلام -:
من نظر الی ابویه نظر ماقت ، و هما ظالمان لم یقبل الله له صلاة ؛
هرکه به پدر و مادر نگاه تند و خشم آلود کند، اگرچه به وی ستم کرده باشند، خداوند نمازش را نمی پذیرد.
(جامع السعادات ، ج 2، ص 351)

حدیث669

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لا صیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه ؛
هر کس غیبت مرد یا زن مسلمانی را کند، تا چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست ، مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.
(بحارالانوار، ج 75، ص 258)

حدیث670

قال الرضا - علیه السلام -:
اذا کان یوم القیامة یدعی بالعبد فاول شی ء یسئل عنه الصلاة فاذا جاء بها تامة و الا زخ فی النار ؛
وقتی قیامت شود بنده را می خوانند اول چیزی که از او می پرسند نماز است ، پس اگر نمازش را تام و تمام به جا آورده باشد، نجات می یابد، و اگر نمازش را با شرایط و آداب صحت یا قبولی آن به جا نیاورده باشد، او را به آتش می افکنند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 19)

حدیث671

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لو صلیتم حتی تکونوا کالاوتار و صمتم حتی تکونوا کالحنایا لم یقبل الله منکم الا بورع ؛
اگر آن قدر نماز بخوانید تا همچون زه کمان شوید، و آن قدر روزه بگیرید تا همچون کمان خم شوید، خدا از شما قبول نمی کند، مگر این که انسان با ورع باشید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 258)

حدیث672

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان من الصلاة لما یقبل نصفها و ثلثها و ربعها و خمسها الی العشر ؛
گاهی نصف نماز، گاهی ثلث آن و گاه ربع و گاهی خمس ، تا ده یک آن قبول می شود.
(بحارالانوار، ج 84، ص 260)

حدیث673

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
...ان منها (الصلاة ) لما یلف کما یلف الثوب الخلق ، فیضرب بها وجه صاحبها و انما لک من صلاتک ما اقبلک علیه بقلبک ؛
بعضی نمازها همانند لباس کهنه پیچیده و بر سر صاحبش کوبیده می شود، به درستی که آن مقدار از نماز تو قبول می شود که به خدا توجه قلبی داشته باشی .
(بحارالانوار، ج 84، ص 260)

حدیث674

قال الباقر - علیه السلام -:
و ان افسدها کلها لم یقبل منه شی ء منها و لم تحسب له نافلة و لا فریضة ؛
اگر همه نمازهایش فاسد بود، هیچ چیزی از آن نمازها مورد قبول نیست ، و نه نماز مستحب حساب می شود نه واجب .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 20)

حدیث675

قال الصادق - علیه السلام -:
ایما امراة باتت و زوجها علیها ساخط فی حق ، لم تقبل منها صلوة حتی یرضی عنها ؛
هر زنی که شب بخوابد در حالی که شوهرش به خاطر (مطلب ) حقی از وی خشمگین باشد، هیچ نمازی از او قبول نمی شود، مگر آن که شوهرش از او راضی شود.
(فروع کافی ، ج 5، ص 507)

حدیث676

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اول ما ینظر فی عمل العبد فی یوم القیامة فی صلوته فان قبلت نظر فی غیرها و ان لم تقبل لم ینظر فی عمله بشی ء ؛
اولین چیزی که روز قیامت ، به عمل انسان نگاه می کند، نماز است .اگر نماز قبول شدبه اعمال دیگر هم نگاه می کنند، و اگر نماز مورد قبول واقع نشد، به هیچ عمل دیگر آن توجه نمی کنند.
(میزان الحکمة ، ج 5، ص 374.بحارالانوار، ج 82، ص 227)

حدیث677

قال الصادق - علیه السلام -:
اربعة لاتقبل لهم صلوة : الامام الجائر و الرجل یوم القوم و هم له کارهون و العبد الابق من موالیه من غیر ضرورة و المرئة تخرج من بیت زوجها بغیر اذنه ؛
چهار گروه هستند که نمازشان قبول نیست :
1 - پیشوای جائر.
2 - مردی که امامت نماز جماعتی را به عهده می گیرد که جماعت از امامت او کراهت دارد.
3 - عبدی که بدون ضرورت از مولایش فرار کند.
4 - زنی که بدون اجازه شوهرش از خانه بیرون رود.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 5، ص 52)

حدیث678

قال الباقر - علیه السلام -:
اذا ما ادی الرجل صلاة واحدة تامة قبلت جمیع صلاته ؛
وقتی که انسان یک نماز کامل و تام به جا آورد، همه نمازهای او مورد قبول می شود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 20)

حدیث679

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
انما یکتب للعبد من صلاته ما عقل منها ؛
از نماز یک بنده ، تنها به آن اندازه ای که می فهمد ثواب نوشته می شود.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 264)

حدیث680

قال علی - علیه السلام -:
یا کمیل !انظر فیما تصلی و علی ما تصلی و ان لم تکن من وجهه و حله فلا قبول ؛
امام علی (ع ) خطاب به کمیل فرمودند: ای کمیل ! نگاه کن ببین که در چه چیز نماز می گزاری و برروی چه چیز به نمازایستادی .اگر آن چیزی را که برای نمازت استفاده می کنی ، حلال و مباح نباشد، نمازت قبول نیست .
(تحف العقول ، ص 187)

حدیث681

قال الصادق - علیه السلام -:
والله انه لیاتی علی الرجل خمسون سنة ، و ما قبل الله صلاة واحدة فای شی ء اشد من هذا؛
قسم به خدا، از زندگی انسان پنجاه سال بگذرد (و نماز نخوانده باشد)، ولی خداوند یک نماز او را قبول نمی کند، چه چیزی سخت تر از این !
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 387)

حدیث682

قال الصادق - علیه السلام -:
والله انکم لتعرفون من جیرانکم و اصحابکم من لو کان یصلی لبعضکم ما قبلها منه لاستخفافه بها ان الله لا یقبل الا الحسن فکیف یقبل ما یستخف به ؟
قسم به خدا، از همسایگان و دوستان خود کسانی را می شناسید که اگر برای بعضی ازشما نمازی بخوانند از او قبول نخواهید کرد، به علت استخفاف و بی اعتنایی که بر آن روا داشته ، همانا خداوند چیز نیکو و شایسته را فقط می پذیرد، پس چگونه بپذیرد عبادتی را که به آن بی توجهی شده است ؟
(میزان الحکمة ، ج 5، ص 387)

حدیث683

قال الباقر - علیه السلام -:
علیک بالاقبال علی صلاتک فانما یحسب لک منها ما اقبلت علیه ؛
در نماز توجه به خدا داشته باش ، زیرا از نماز آن مقدار قبول می شود که تو به آن توجه داری .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 354)

حدیث684

قال زین العابدین - علیه السلام -:
ان العبد لایقبل من صلاته الا ما اقبل علیه منها بقلبه ؛
همانا نماز بنده پذیرفته نمی شود، مگر آن چه را که باقلبش به نماز توجه کرد.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 688.المواعظ العددیه ، ص 270)

حدیث685

قال الصادق - علیه السلام - :
اول ما یحاسب به العبد، الصلاة فان قبلت قبل سائر عمله و اذا ردت رد علیه سائر عمله ؛
نخستین چیزی که از بنده حسابرسی می شود نماز است ، پس اگر نماز پذیرفته شد اعمال دیگرش نیز پذیرفته می شود.اگر نمازش رد شود، بقیه اعمال او هم قبول نخواهد شد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 23.فلاح السائل ، ص 127.من لایحضره الفقیه ، ج 1، باب 30، حدیث 5)

حدیث686

قال الصادق - علیه السلام -:
من احب ان یعلم اقبلت صلاته ام لم تقبل فلینظر هل منعته صلاته من الفحشاء و المنکر فبقدر ما منعته قبلت منه ؛
هرکس دوست دارد بداند نمازش قبول شد یا نه ، ببیند که آیا نمازش او را از گناه و زشتی باز داشته یا نه ؟پس به هر قدر که نمازش او را از گناه بازداشته ، به همان اندازه نمازش قبول شده است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 198)

حدیث687

قال الصادق - علیه السلام -:
من قبل الله منه صلاة واحدة لم یعذبه ؛
اگر خداوند از کسی یک نماز بپذیرد او را عذاب نمی کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 23.محجة البیضاء، ص 339)

حدیث688

قال الصادق - علیه السلام -:
قال الله تبارک و تعالی : انما اقبل الصلاة لمن تواضع لعظمتی ، و یکف نفسه عن الشهوات من اجلی و یقطع نهاره بذکری ، و لایتعاظم علی خلقی و یطعم الجائع و یکسوا العاری ، و یرحم المصاب و یؤ وی الغریب ...؛
خداوند متعال فرمود: نماز کسی را می پذیرم که :
1 - در مقابل عظمت من خاضع باشد.
2 - از خواسته های نفسانی به خاطر من خود را دور کند.
3 - روزش را با یاد من به پایان برد.
4 - بر بندگانم بزرگی نفروشد.
5 - به گرسنه غذا دهد.
6 - برهنه را بپوشاند.
7 - به مصیبت دیده مهربانی کند.
8 - غریب را پناه دهد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 242.میزان الحکمه ، ج 5، ص 386)

حدیث689

قال الامام الصادق -علیه السلام-:
کان علی بن الحسین - علیهماالسلام - اذا قام الی الصلاة ، تغیر لونه .فاذا سجد لم یرفع راءسه حتی یرفض عرقا ؛
امام سجاد (ع ) وقتی به نماز می ایستاد رنگش دگرگون می شد و چون به سجده می رفت سربر نمی داشت تا آن که عرق از وی می ریخت .
(فروع کافی ، ج 3، ص 300)

حدیث690

ان الحسن بن علی - علیه السلام - کان اذا قام فی صلاته ترتعد فرائضه بین یدی ربه - عز و جل - و کان اذا ذکر الجنة و النار اضطرب اضطراب السلیم ؛
وقتی امام حسن مجتبی(ع ) به نماز می ایستاد، تن مبارک حضرتش در مقابل پروردگار می لرزید و هرگاه یاد بهشت و جهنم می نمود، چون مار گزیده مضطرب و پریشان می شد و به خود می پیچید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 258.میزان الحکمه ، ج 5، ص 382)

حدیث691

قال الصادق - علیه السلام -:
و کان علی - علیه السلام - اذا قام الی الصلوة فقال : ((وجهت وجهی للذی فطر السموات و الارض )) تغیر لونه حتی یعرف ذلک فی وجهه ؛
هنگامی که علی (ع ) به نماز می ایستاد، این آیه شریفه را می خواند: ((رو می آورم با تمام وجودم به کسی که آسمانها و زمین را آفرید)) و رنگ مبارک حضرتش تغییر می کرد، به طوری که تغییر حالت و دگرگونی از صورت مبارکش به خوبی مشاهده می گشت .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 381)

حدیث692

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
خیارکم الینکم مناکب فی الصلوة ؛
بهترین شما کسی است که شانه هایش در نماز افتاده تر باشد.
(بحار، ج 84، ص 262)

حدیث693

قال الصادق - علیه السلام -:
من توضا فاحسن الوضوء ثم صلی رکعتین فاتم رکوعها و سجودها ثم جلس فاثنی علی الله و صلی علی رسول الله - صلی الله علیه وآله - ثم ساءل الله حاجته ، فقد طلب الخیر من مظانه و من طلب الخیر من مظانه لم یجب ؛
هرکس وضوی خوب بگیرد و دو رکعت نماز با رکوع و سجود کامل به جای آورد و با خدای خود خلوت کند و بر رسول خدا (ص ) درود فرستد، سپس حاجت خود را از خدا درخواست نماید، به تحقیق که در زمان مناسبش درخواست کرده و هرکس چنین نماید، هرگز ناامید و ناموفق نخواهد بود.
(بحارالانوار، ج 85، ص 324)

حدیث694

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لایقبل الله صلاة امری ء لایحضر فیها قلبه ؛
خداوند نمازی را که در آن حضور قلب نباشد نمی پذیرد.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 59)

حدیث695

قال زین العابدین - علیه السلام -:
ان العبد لایقبل من صلاته الا ما اقبل علیه منها بقلبه ؛
به درستی که نماز انسان قبول نمی شود، مگر دلش در حال نماز پیش خداوند باشد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 237)

حدیث696

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا صلیت ، صلاة مودع یخاف ان لایعود الیها ابدا، ثم اصرف ببصرک الی موضع سجودک ، فلو تعلم من عن یمینک و شمالک ، لاحسنت صلاتک ، و اعلم انک بین یدی من یراک و لاتراه ؛
وقتی که مشغول نماز می شوی ، مثل کسی که وداع کند با نماز وترس آن دارد که دیگر به آن نرسد نماز بخوان ، پس از آن چشمت را بدوز به موضع سجودت تو اگر بدانی کسی در راست و چپ هست نمازت را نیکو به جای می آوری ، بدان که تو پیش روی کسی ایستادی که او تو را می بیند و تو او را نمی بینی .
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 685)

حدیث697

قال الصادق - علیه السلام -:
و انی لاحب للرجل منکم المؤ من اذا قام فی صلاة فریضة ان یقبل بقلبه الی الله .و لایشغل قلبه بامر الدنیا، فلیس من مؤ من یقبل بقلبه فی صلاته الی الله الا اقبل الله الیه بوجهه و اقبل بقلوب المؤ منین الیه بالمحبة له بعد حب الله ایاه ؛
همانا من مؤ منی از شما را دوست دارم که وقتی به نماز فریضه می ایستد، با قلبش به سوی خدا متوجه گردد و قلب خود را در نماز به دنیا مشغول نسازد، پس هیچ مومنی نیست که با قلب خود در نمازش به سوی الله برود، مگر اینکه خداوند با همه الطافش به او رو می آورد و بعد از آن قلوب همه مومنین هم از راه راءفت و مهربانی به سوی او رو می آورد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 240)

حدیث698

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لاینظر الله الی الصلوة لایحضر الرجل فیها قلبه مع بدنه ؛
خداوند نمازی را که در آن حضور قلب نباشد، نظر نخواهد کرد.
(اسرارالصلوة ، ص 118)

حدیث699

قال الرضا - علیه السلام -:
حضور القلب و افراغ الجوارح ، و ذل المقام بین یدی الله - تبارک و تعالی - و یجعل الجنة عن یمینه و النار یراها عن یساره و الصراط بین یدیه و الله امامه ؛
از امام رضا (ع ) سؤ ال شد، آداب نماز چیست ؟امام فرمودند: حضور قلب و آزاد گذاشتن جوارح (بازی نکردن با آنان ) و خوار شمردن خود در پیشگاه خدای تعالی و قراردادن بهشت سمت راست و آتش جهنم را سمت چپ و صراط را در مقابل مشاهده کردن و خدا را در مقابل خود دیدن .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 264)

حدیث700

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
انما یکتب للعبد من صلاته ما عقل منها؛
از نماز بنده آن مقداری را که تعقل کرده ، برایش نوشته می شود.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 398)

حدیث701

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
رکعتان خفیفتان فی تفکر خیر من قیام لیلة ؛
دو رکعت نماز سبک ، در صورتی که همراه با تفکر و اندیشه باشد، بهتر ازعبادت سراسر یک شب است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 240.میزان الحکمه ، ج 5، ص 391)

حدیث702

قال الباقر - علیه السلام -:
اذا قام المؤ من فی الصلوة ، بعث الله الحور العین حتی یحدقن به ، فاذا انصرف و لم یسئل الله منهن شیئا انصرفن متعجبات ؛
هنگامی که (نمازگزار) مؤ من به نماز می ایستد، خداوند حورالعین را به طرفش می فرستد آن چنان که دور نمازگزار را می گیرند و به او نگاه می کنند، پس وقتی نمازگزار نمازش را تمام کرد و از خدا چیزی نخواست ، حورالعین با تعجب از او دور می شوند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 27)

حدیث703

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
صل صلاة مودع کانک تراه ، فان کنت لاتراه ؛
آن چنان نماز به جا آور که گویی خدا را می بینی .اگر تو او را نمی بینی ، او تو را می بیند.
(نهج الفصاحه ، حدیث 1844)

حدیث704

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان العبد لیصلی الصلاة لایکتب له سدسها و لاعشرها، و انما یکتب للعبد من صلاته ما عقل منها ؛
به درستی بنده نماز می خواند برای او، نه یک ششم آن و نه یک دهم آن نوشته نمی شود، جز این نیست که برای بنده از نمازش آن مقدار نوشته می شود که به آن توجه کرده است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 237.اصول کافی ، ج 2، ص 105)

حدیث705

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لا یقبل الله صلاة عبد لایحضر قلبه مع یدیه ؛
خداوند نماز بنده ای را که قلبش همراه بدنش در نماز حاضر نیست قبول نمی کند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 242)

حدیث706

قال الصادق - علیه السلام -:
ان العبد لترفع له من صلاته نصفها او ثلثها او ربعها او خمسها و ما یرفع له الا ما اقبل علیه بقلبه ....؛
همانا از نماز بنده نصفش یا یک سوم ، یا یک چهارم یا یک پنجم برای او بالا می رود، و آن مقداری که از نماز حضور قلب داشته باشد، بالا می رود...
(بحارالانوار، ج 84، ص 238)

حدیث707

قال علی - علیه السلام -:
لا یقومن احدکم فی الصلاة متکاسلا و لا ناعسا و لا یفکرن فی نفسه فانه بین یدی ربه و انما للعبدمن صلاته ما اقبل علیه منها بقلبه ؛
در حال کسالت و چرت زدن نماز نخوانید و در حال نماز به فکر خودتان نباشید، زیرادر محضر خدا ایستاده اید، به درستی که آن مقدار از نماز بنده قبول می شود که قلبا به خدا توجه داشته باشد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 239.وسائل الشیعه ، ج 4، ص 687)

حدیث708

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
مثل الصلوة و اعمال بنی ادم کرجل اتی مراغة فاتار علیه منها حتی امتلاء ترابا و دنسا ثم عمد الی غدیر ماء طیب فاغتسل به فیذهب عنهه التراب و الدنس ، کذلک الصلوات الخمس تغسل عن العبد الذنوب اذا صلی الله من قلبه ؛
مثل نماز و اعمال آدم مثل مردی است که در خاک بغلتد آن چنان که سراپایش را خاک و کثافات فراگیرد، سپس به طرف آبگیری که آبش پاک است برود و در آن غسل نماید و خود را شست و شو دهد و خاک و کثافات را از خود دور کند.این چنین است نماز پنجگانه ، زمانی که بنده با حضور قلب خدا را عبادت کند، کثافات گناه از وی شسته می شود.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

حدیث709

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا قام العبد الی الصلاة اقبل الله - عز و جل- علیه بوجهه فلا یزال مقبلا علیه حتی یلتفت ثلاث مرات فاذا التفت ثلاث مرات اعرض عنه ؛
وقتی بنده به نماز ایستاد خداوند متعال به او توجه می کند و توجهش را از او قطع نمی کند تا موقعی که سه مرتبه از یاد خدا غافل گردد، در این هنگام خداوند سبحان نیز از او اعراض خواهد کرد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 241)

حدیث710

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی صلوة لایذکر فیها شیئا من امر الدنیا، لا یسئل الله شیئا، الا اعطاه ؛
کسی که نماز می خواند، در حال نماز هیچ چیز از امور دنیایی به یادش نیاید (فقط خداوند در نظرش باشد)، در این صورت هر چیزی از خداوند بخواهد، به او عطا می کند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 265)

حدیث711

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من لم یتم وضوئه و رکوعه و خشوعه ، فصلوته خداج یعنی ناقصة غیر تامة ؛
کسی که وضو و رکوع و خشوعش در نماز کامل نیست ، نمازش ((خداج )) است ، یعنی ناقص است و تمام نیست .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 44)

حدیث712

قال علی - علیه السلام -:
لیخشع الرجل فی صلوته فانه من خشع قلبه الله - عز و جل - خشعت جوارحه فلا یعبث بشی ء فی الصلوة ؛
مرد باید در نماز خود خاشع باشد، پس وقتی قلبش برای خدا خاشع شد، اعضاء و جوارحش نیز خاشع است ، با چیزی (در حال نماز) بازی نمی کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 5، ص 37)

حدیث713

قال الصادق - علیه السلام -:
لیس من عبد مؤ من یقبل بقلبه علی الله - عز و جل - فی صلوته و دعائه الا اقبل الله - عز و جل - علیه بقلوب المؤ منین الیه ؛
همانا بنده مؤ منی نیست که با قلبش در نماز و دعاء به خدا رو کند، مگر اینکه خداوند قلبهای مؤ منین را به طرف او متوجه کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 5، ص 30)

حدیث714

قال الباقر - علیه السلام -:
علیک بالاقبال علی صلاتک فانما یحسب لک منها ما اقبلت علیه منها بقلبک و لا تعبث فیها بیدیک و لا براسک و لا بلحیتک و لا تحدث نفسک و لا تتثاءب و لا تتمطا و لا تکفر...؛
بر تو باد توجه کامل به نمازت ، پس همانا، آن مقدار که در نماز حضور قلب داشته باشی ، حساب می شود، در نماز با دست و سر و ریش خویش بازی مکن ، و در نماز با خودت صحبت نکن و خمیازه نکش ...
(بحارالانوار، ج 84، ص 201)

حدیث715

قال الصادق - علیه السلام -:
و انی لاحب للرجل منکم المومن اذا قام فی صلاة فریضة ان یقبل بقلبه الی الله و لایشغل قلبه بامر الدنیا، فلیس من مومن یقبل بقلبه فی صلاته الی الله اقبل الله الیه بوجهه و اقبل بقلوب المؤ منین الیه بالمحبة له بعد حب الله - عز و جل - ایاه ؛
به درستی من مؤ منی از شما را دوست دارم که وقتی به نماز واجب می ایستد با قلبش به سوی خدا متوجه گردد و قلب خود را در حال نماز به دنیا مشغول نسازد، پس هیچ مؤ منی نیست که با قلب خود در نمازش به سوی الله برود، مگر این که خداوند با همه الطافش به او رو می آورد و بعد از آن قلوب همه مومنین هم از راه راءفت و مهربانی به سوی او رو می آورند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 240.وسائل الشیعه ، ج 4، ص 686.ثواب الاعمال ، ص 163)

حدیث716

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لاتلتفتوا فی صلاتکم فانه لاصلاة لملتفت و قال - صلی الله علیه وآله -: اما یخاف الذی یحوله وجهه فی الصلاة ان یحول الله وجهه وجه حمار؛
در حال نماز به کسی یا چیزی توجه نداشته باشید، پس به درستی که نماز این طور کامل نیست ، و همچنین فرمود: آیا نمی ترسد آن کس که صورتش را در نماز به طرف چیزی بر می گرداند خداوند صورتش را همچون حمار قرار دهد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 211)

حدیث717

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
رکعة من عالم بالله خیر من الف رکعة من متجاهل ؛
یک رکعت نماز کسی که متوجه خدا باشد، بهتر از هزار رکعت کسی است که از خدا غافل باشد.
(نهج الفصاحه ، ص 350)

حدیث718

قال علی - علیه السلام -:
من اتی الصلاة عارفا بحقها غفر الله له ؛
کسی که نماز به جا آورد در حالی که عارف به حق آن باشد، خداوند او را می آمرزد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 207.تحف العقول ، ص 117)

حدیث719

قال علی - علیه السلام -:
اذا قام احدکم الی الصلوة فلیصل صلوة مودع ؛
هرگاه یکی از شما به نماز ایستد، باید مانند کسی که با نماز وداع می کند، نماز بخواند.
(غررالحکم ، ص 129)

حدیث720

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی رکعتین و لم یحدث فیهما نفسه بشی ء من امور الدنیا غفر الله له ذنوبه ؛
کسی که دو رکعت نماز بخواند و در آن دو رکعت ، قلب خود را به چیزی از امور دنیا مشغول نکند، خداوند گناهانش را می آمرزد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 249)

حدیث721

رای النبی - صلی الله علیه وآله - رجلا یعبث بلحیته فی صلاته فقال : ((اما انه لو خشع قلبه لخشعت جوارجه )) ؛
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله ) دیدند مردی در حال نماز با ریش خود بازی می کند، فرمودند: ((اگر قلب او خشوع می داشت قطعا همه اعضایش نیز خاشع می بود.))
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 386.بحارالانوار، ج 84، ص 228)

حدیث722

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی رکعتین یعلم ما یقول فیهما انصرف و لیس بینه و بین الله ذنب ؛
کسی که آگاهانه و با توجه به مفاهیم ، دو رکعت نماز بخواند، در حالی نمازش را به پایان می برد که میان او و خدایش هیچ گناهی نمانده است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 391.وسائل الشیعه ، ج 4، ص 687)

حدیث723

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
رکعتان مقتصدتان فی تفکر خیر من قیام لیلة و القلب لاه ؛
دو رکعت نماز همراه با تفکر و حضور قلب ارزشمندتر از یک شب زنده داری با دل سرگردان و بدون توجه است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 390.بحارالانوار، ج 74، ص 82. مکارم الاخلاق ، ص 465)

حدیث724

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
صل صلوة مودع تری انک لاتصلی بعد ما صلوة ابدا؛
آن چنان نماز بگزار که گویی آخرین نماز توست و دیگر هرگز نمازی نخواهی خواند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 264)

حدیث725

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان العبد اذا اشتغل بالصلاة و جاءه الشیطان و قال له : اذکر کذا اذکر کذا حتی یضل الرجل ان یدری کم صلی ؛
نمازگزار وقتی مشغول نماز است ، شیطان به سراغش می آید و به او می گوید: این را به یاد بیاور، آن را یاد بیاور تا این که انسان را گمراه کند و فراموش کند که چند رکعت نماز خوانده است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 259)

حدیث726

قال الصادق - علیه السلام -:
لیس من مومن یقبل بقلبه فی صلوته الی الله الا اقبل الله الیه بوجهه و اقبل بقلوب المومنین الیه بالمحبة له بعد حب الله - عز و جل - ایاه ؛
مؤ منی نیست که در نمازش با حضور قلب به خداوند توجه کند، مگر این که خداوند به او رو می کند، و بعد از محبت خداوند عز و جل در دل ، قلوب مؤ منین را به سوی او متوجه می کند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 265)

حدیث727

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا قام العبد الی الصلوة فکان هواه و قلبه الی الله تعالی انصرف کیوم ولدته امه ؛
هنگامی که انسان برای نماز می ایستد، اگر همه توجه اش و قلبش به سوی خدا باشد، در حالی نمازش تمام می شود، که مثل روزی است که پاک به دنیا آمده .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 382)

حدیث728

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
بنیت الصلوة علی اربعة اسهم سهم منها اسباع الوضوء، و سهم منها الرکوع و سهم منها السجود و سهم منها الخشوع ؛
نماز بر چهار بخش بنا شد:
1 - گرفتن وضوی کامل
2 - رکوع .
3 - سجود.
4 - خشوع .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 265)

حدیث729

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لیس لک من صلاتک الا ما احضرت فیه قلبک ؛
نیست برای تو از نماز، مگر قلب تو در حال نماز باشد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 259)

حدیث730

سئل النبی - صلی الله علیه وآله -:
ما الخشوع ؟قال : التواضع فی الصلاة و ان یقبل العبد بقلبه کله علی ربه ....؛
از پیامبر اکرم (ص ) سؤ ال شد: خشوع چیست ؟ فرمودند: فروتنی و خاکساری در نماز و اینکه بنده با تمام قلبش به سوی خدا برود....
(بحارالانوار، ج 84، ص 264)

حدیث731

قال علی - علیه السلام -:
یاکمیل !لیس الشاءن ان تصلی و تصوم و تتصدق ، الشاءن ان تکون الصلاة فعلت بقلب نقی و عمل عند الله مرضی و خشوع سوی ؛
ای کمیل !مهم نیست که نماز بخوانی و روزه بگیری و صدقه بدهی .مهم این است که نماز با قلبی پاک انجام پذیرد و مورد قبول خداوند باشد و با خشوع و خاکساری اداء شود.
(بحارالانوار، ج 84، ص 266)

حدیث732

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
مازاد خشوع الجسد علی ما فی القلب فهو عندنا نفاق ؛
هرگاه خشوع بدن بر خشوع قلب و توجه آن به نماز افزون شد، این عمل نزد ما دورویی محسوب می گردد.
(تفسیر صافی ، ج 2، تفسیر سوره مؤ منون ، ص 126)

حدیث733

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا کنت فی صلاتک فعلیک بالخشوع و الاقبال علی صلاتک فان الله تعالی یقول : ((الذین هم فی صلاتهم خاشعون )) ؛
هرگاه در حال نماز بودی ، بر تو باد به خشوع و توجه کامل به نماز، چون خداوند در قرآن می فرماید: ((اهل ایمان کسانی هستند که در نماز خشوع می ورزند)).
(فروع کافی ، ج 3، ص 300، میزان الحکمه ، ج 5، ص 379.بحارالانوار، ج 84، ص 84، ص 260)

حدیث734

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الرجلین من امتی لیقومان الی الصلاة و رکوعهما و سجودهما واحد و ان ما بین صلاتیهما ما بین السماء و الارض ؛
دو نفر از امتم به نماز بر می خیزند و رکوع و سجود را مانند هم به جای می آورند، اما تفاوت میان نماز آنها از زمین تا آسمان است (و این سخن اشاره به مرتبه خشوع آن ها است ).
(محجة البیضاء، ج 1، ص 341)

حدیث735

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الخشوع زینة الصلاة ؛
خشوع ، زینت و زیور نماز است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 131)

حدیث736

قال الرضا - علیه السلام -:
امر الناس بالقراءة فی الصلوة لئلا یکون القران مهجورا مضیعا ؛
مردم به خواندن حمد و سوره در نماز به این جهت موظف شده اند که قرآن مجید متروک و ضایع نشود.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 84)

حدیث737

عن الباقر - علیه السلام - قال :
اذا استقبل المصلی القبلة استقبل الرحمان بوجهه ، لا اله غیره ؛
آن گاه که نمازگزار رو به قبله کرد، پروردگار عالم به صورتش رو آورد، جز او خدایی نیست .
(بحارالانوار، ج 82، ص 219)

حدیث738

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ولکل شی ء انف و انف الصلاة التکبیر؛
برای هر چیزی مقدمه ای است و مقدمه نماز، تکبیراست .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 16)

حدیث739

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و اذا اردت ان یحشرک الله معی فاطل السجود بین یدی الله الواحد القهار ؛
و اگر خواستی خداوند تو را با من محشور سازد، سجده در پیشگاه خدای یکتای قهار را طولانی کن .
(بحارالانوار، ج 85، ص 164)

حدیث740

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و لاصلاة لمن لا یتم رکوعها و سجودها؛
نمازگزاری که رکوع و سجودش را ناقص انجام دهد، آن نمازش ، نماز نیست .
(بحارالانوار، ج 29، ص 198)

حدیث741

قال علی - علیه السلام -:
و لما فی ذلک من تعفیر عتاق الوجوه بالتراب تواضعا و التصاق کرائم الجوارح بالارض تصاغرا؛
هنگامی که انسان نماز می خواند، ساییدن گونه ها به خاک نشانه تواضع و گذاردن اعضاء شریف بر زمین دلیل کوچک و حقارت است .
(نهج البلاغه ، خطبه 192)

حدیث742

قال الصادق - علیه السلام -:
معنی السلام فی کل صلوة ، الامان ، ای من ادی امر الله و سنة نبیه - صلی الله علیه و آله - خاشعا منه قلبه فله الامان من بلاء الدنیا و برائة من عذاب الاخرة ؛
معنی ((سلام )) در پایان نماز، امان است ، یعنی هر کس که امر خدا و سنت پیامبرش را با خشوع قلب به جای آورد، از بلای دنیا در امان ، و از عذاب آخرت بر کنار است .
(مصباح الشریعه ، باب سلام )

حدیث743

قال علی - علیه السلام -:
ان الانسان کان فی الصلوة فان جسده و ثیابه و کل شی ء حوله یسبح ؛
هنگامی که انسان مشغول نماز است ، و بدن و لباس و هرچه پیرامون اوست خدا را تسبیح می گویند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 213)

حدیث744

قال الصادق - علیه السلام -:
التشهد، ثناء علی الله تعالی ؛
تشهد، ستایش خداوند بلند مرتبه است .
(مصباح الشریعه ، باب هفتم )

حدیث745

قال علی - علیه السلام -:
لویعلم المصلی ما یغشاه من جلال الله ما سره ان یرفع راسه من السجود ؛
اگر نمازگزار بداند چه اندازه مشمول جلال الهی است ، هرگز راضی نمی شود که سر از سجده بردارد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 207.میزان الحکمه ، ج 5، ص 379)

حدیث746

قال الصادق - علیه السلام -:
و علیکم بطول الرکوع و السجود فان احدکم اذا طال الرکوع و السجود یهتف ابلیس من خلفه ، فقال یا ویلتاه !اطاعوا و عصیت و سجدوا و ابیت ؛
بر شما باد به طول رکوع و سجده ، که هرگاه یکی از شما رکوع و سجده اش طول بکشد شیطان به دنبال او فریاد می زند: وای بر من ! او اطاعت کرد و من معصیت کردم او سجده کرد و من سر باز زدم .
(بحارالانوار، ج 78، ص 199، مواعظ العددیه ، ص 242)

حدیث747

قال الباقر - علیه السلام -:
من اتم رکوعه لم یدخله وحشة القبر ؛
هر که رکوعش تمام و کامل باشد دچار وحشت قبر نمی شود.
(مواعظ العددیه ، ص 243)

حدیث748

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قراءة القران فی الصلاة افضل من قراءة القران فی غیر الصلاة ؛
قرائت قرآن در نماز افضل است از غیرنماز.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 292)

حدیث749

قال الحسین - علیه السلام -:
من قرا ایة من کتاب الله - عز و جل - فی صلاته قائما یکتب له بکل حرف مائة حسنة ؛
کسی که آیه ای از قرآن را ایستاده در نماز خود بخواند، به هر حرفی صد حسنه برای او نوشته می شود.
(الکافی ، ج 2، ص 447)

حدیث750

من قرا مائة ایة یصلی بها فی لیلة کتب الله - عز و جل - له بها قنوت لیلة ؛
هر کس در یک شب یکصد آیه از قرآن را در نمازی بخواند، خدا به این وسیله برای او عبادت سراسر شب بنویسد.
(الکافی ، ج 2، ص 445)

حدیث751

قال الصادق - علیه السلام -:
فاذا کبرت فاستصغر ما بین السموات العلی و الثری دون کبریائه ؛
هرگاه تکبیرة الاحرام گفتی ، همه چیز را از آن چه در آسمان و زمین است درمقابل خدای کبیر و متعال ، کوچک و ناچیز بشمار، مگر کبریایی و بزرگی خداوند متعال را.
(مصباح الشریعه ، ص 91)

حدیث752

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا استقبلت القبلة فانس من الدنیا و ما فیها و الخلق و ما هم فیه و استفرغ قلبک عن کل شاغل یشغلک عن الله ؛
هنگامی که برای نماز به جانب قبله ایستادی ، دنیا و آن چه در آن است را فراموش کن و قلب خود را از هر گونه سرگرم کننده ای که تو را از خدا بازدارد، فارغ ساز.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 396)

حدیث753

قال علی - علیه السلام -:
نوم علی یقین خیر من صلاة فی شک ؛
خوابیدن با علم و یقین بهتر از نماز و نیایش خدا با شک و تردید است .
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1130)

حدیث754

عن ابی عبدالله - علیه السلام - قال :
قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -: لما اسری بی الی السماء مضیت باقوام ترضح رؤ سهم بالصخر، فقلت : من هولاء یا جبرئیل ؟فقال : هولاء الذین ینامون عن صلاة العشاء؛
از امام صادق (ع ) نقل شده که پیامبر خدا (ص ) فرمودند: آن گاه که مرا به آسمان بردند، به جماعتی گذشتم سرهای آن ها با سنگ کوفته می شد، گفتم ای جبرئیل اینها کیانند؟ گفت : اینها آنانند که قبل از خواندن نماز عشاء می خوابند.
(بحارالانوار، ج 2، ص 213)

حدیث755

قال علی - علیه السلام -:
من لم یاءخذ اهبة الصلوة قبل وقتها فما وقرها ؛
کسی که قبل از نماز خود را برای اقامه نماز آماده نکند، به نماز بی احترامی نموده است .
(شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید، ج 20، باب 768، ص 329)

حدیث756

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لاتتم صلاة الا بزکوة ؛
نماز کسی کامل نمی شود مگر با پرداخت زکات .
(بحارالانوار، ج 96، ص 29)

حدیث757

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الوضوء مفتاح الصلاة ؛
وضو کلید و وسیله افتتاح نماز است .
(نهج الفصاحه ، حدیث 1588)

حدیث758

قال الصادق - علیه السلام -:
انه کره ان یصلی و علیه ثوب فیه تماثیل ؛
از امام صادق (ع ) روایت شده است که آن حضرت کراهت داشت از اینکه با لباسی که در آن تصویری هست نماز بخواند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 317)

حدیث759

قال الصادق - علیه السلام -:
لاتسلموآموزشی ... و لا علی المصلی و ذلک لان المصلی لایستطیع ان یردالسلام لان التسلیم من المسلم تطوع و الرد علیه فریضة ؛
بر سه گروه لازم نیست سلام داده شود که یکی از آن ها نمازگزار است ، چون او آمادگی پاسخ دادن را ندارد، در صورتی که سلام بر سلام کننده مستحب است و پاسخ دادن آن واجب است .
(بحارالانوار، ج 76، ص 9)

حدیث760

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا دخلت المسجد و القوم یصلون فلا تسلم علیهم و سلم علی النبی - صلی الله علیه وآله - ثم اقبل علی صلاتک و اذا دخلت علی قوم جلوس یتحدثون فسلم علیهم ؛
هنگامی که داخل مسجدی شدی و زمانی که مردم مشغول نماز هستند، بر آنها سلام نکن ، بلکه بر رسول خدا (ص ) سلام کن و مشغول نماز شو، ولی وقتی وارد بر گروهی شدی که مشغول صحبت هستند، بر آن ها سلام کن .
(بحارالانوار، ج 76، ص 8)

حدیث761

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الجلوس فی المسجد لانتظار الصلوة عبادة ؛
نشستن در مسجد به انتظار نماز عبادت است .
(بحارالانوار، ج 83، ص 384)

حدیث762

قال علی - علیه السلام -:
النظیف من الثیاب یذهب الهم و الحزن و هو طهور للصلاة ؛
لباس تمیز غم و ناراحتی را برطرف کرده و آن لباس پاک (مناسب ) نماز است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 346)

حدیث763

قال الباقر - علیه السلام -:
من قال فی رکوعه و سجوده و قیامه : ((اللهم صل علی محمد و آل محمد)) کتب الله له ذلک بمثل الرکوع و السجود و القیام ؛
هرکسی در رکوع و سجود و قیام خود بگوید: ((اللهم صل علی محمد و آل محمد)) خدا ثواب آن را مانند ثواب رکوع و سجود و قیام برای او می نویسد.
(ثواب الاعمال ، ص 61)

حدیث764

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اطولکم قنوتا فی دار الدنیا اطولکم راحة یوم القیامة فی الموقف ؛
هر کسی از شما قنوتش در این دنیا طولانی تر باشد، در آخرت در موقف محشر راحتی او بیشتر خواهد بود.
(ثواب الاعمال ، ص 59)

حدیث765

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
انتظار الصلوة بعد الصلوة کنز من کنوز الجنة ؛
انتظار کشیدن از نماز تا نماز دیگر، گنجی است از گنجهای بهشت .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 78)

حدیث766

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اسبغ وضوء و احسن صلوته و ادی زکوة ماله و خزن لسانه و کف غضبه و استغفر لذنبه و ادی النصیحة لاهل بیت رسوله فقد استکمل حقائق الایمان و ابواب الجنة مفتحة له ؛
هر که خوب وضو سازد و نمازش را درست بخواند و زکات مالش رابپردازد و زبانش را نگاه دارد و جلو خشم خویش را بگیرد و برای گناهش آمرزش جوید و برای خاندان پیغمبرش خیرخواهی کند، حقایق ایمان را کامل کرده و درهای بهشت برایش باز است .
(امالی شیخ صدوق ، ص 333)

حدیث767

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
رکعتین بسواک ، احب الی الله - عز و جل - من سبعین رکعة بغیر سواک ؛
دو رکعت نماز با دندانهای مسواک زده ، نزد خداوند از هفتاد رکعت نماز بدون مسواک بهتر است .
(سفینة البحار، ج 1، ص 675)

حدیث768

قال الصادق - علیه السلام -:
رکعتان یصلیها المتعطر، افضل من سبعین رکعة یصلیها غیر متعطر ؛
دو رکعت نماز با عطر، بهتر است از هفتاد رکعت نماز کسی که عطر نزده است .
(مکارم الاخلاق ، ص 42)

حدیث769

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لو لا ان اشق علی امتی ، لامرتهم بالسواک مع کل صلوة ؛
اگر بر امت من سخت و دشوار نبود، هرآینه به آن ها دستور می دادم که با هر نماز مسواک بزنند.
(میزان الحکمة ، ج 4، ص 597)

حدیث770

قال الصادق - علیه السلام -:
لاصلوة الا بطهور ؛
نماز درست نیست ؛ مگر باطهارت (وضو، غسل ، تیمم ).
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 261)

حدیث771

قال الصادق - علیه السلام -:
السجود علی تربة الحسین - علیه السلام - یخرق الحجب السبع ؛
سجده بر تربت امام حسین (ع ) هفت پرده و مانع را می شکافد.
(بحارالانوار، ج 101، ص 135)

حدیث772

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
علم الاسلام الصلاة فمن فرع لها قبلة و حافظ علیها بحدها و وقتها و سنتها فهو مؤ من ؛
نماز، پرچم اسلام است ، مؤ من واقعی کسی است که دل به آن دهد و مراقب حدود و آداب وقت آن باشد.
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 1887)

حدیث773

قال الصادق - علیه السلام - :
ان الله - عز و جل - فرض علیکم الصلوات فی احب الاوقات الیه ، فاسئلوا الله حوائجکم عقیب فرائضکم ؛
به درستی که خداوند نمازهای واجب را در محبوبترین اوقات واجب کرد، پس حاجات خود را بعد از نمازهایتان بخواهید.
(بحارالانوار، ج 85، ص 324)

حدیث774

قال الباقر - علیه السلام -:
عن الفرض فی الصلاة ، الوقت و الطهور و القبلة و التوجه و الرکوع و السجود و الدعاء ؛
آن چه در نماز واجب است ، عبارت است از: 1 - وقت نماز 2 - طهارت 3- قبله ، 4 - توجه داشتن 5 - رکوع 6 - سجود 7 - دعا.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 80)

حدیث775

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قال الله تعالی : افترضت علی امتک خمس صلوات ؛
خداوند متعال فرمود: نمازهای پنجگانه را بر امت تو واجب کردم .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 1887)

حدیث776

قال الباقر - علیه السلام -:
انما تقبل النافلة بعد قبول الفریضة ؛
همانا، نماز مستحبی زمانی مورد قبول است که نماز واجب مورد قبول واقع شود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 20)

حدیث777

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و اما صلاة العصر فهی الساعة التی اکل ادم فیها من الشجرة فاخرجه الله - عز و جل - من الجنة ، فامره الله ذریته بهذه الصلاة الی یوم القیامة و اختارها الله لامتی فهی من احب الصلوات الی الله - عز و جل - و اوصانی ان احفظها من بین الصلوات ؛
اما (علت وجوب ) نماز عصر، و آن در ساعتی است که حضرت آدم از آن میوه که از خوردن آن نهی شده بود، خورد و خداوند او را از بهشت خارج کرد.پس خداوند ذریه حضرت آدم را امر به نماز عصر نمود، و خداوند سبحان این نماز عصر را برای امت من نیز اختیار نمود و این نماز از محبوبترین نمازها در نزد خداوند است و مرا سفارش نمود به حفظ بیشتر این نماز در بین نمازهای یومیه .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 8)

حدیث778

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و اما صلاة الفجر فان الشمس اذا طلعت تطلع علی قرن شیطان فامرنی ربی ان اصلی قبل طلوع الشمس صلاة الغداة و قبل ان یسجد لها الکافر لتسجد امتی الله - عز و جل - و سرعتها احب الی الله - عز و جل - و هی الصلاة التی تشهدها ملائکة اللیل و ملائکة النهار ؛
اما نماز صبح ، پس هنگامی که آفتاب طلوع کرد، مثل اینکه بر شاخهای شیطان طلوع می کند.پروردگارم مرا امر نموده که قبل از طلوع خورشید و قبل از آن که کافر برای آفتاب سجده کند، نماز صبح بخوانم ؛ تا آن که امتم برای خداوند سجده نمایند، و زود به جای آوردن آن در پیشگاه خداوند محبوبتر است .این نمازی است که ملائکه شب و روز شاهد آن می باشند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 9)

حدیث779

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الله فرض الزکوة کما فرض الصلاة ؛
خدا زکات را واجب کرد، همان طور که نماز را واجب کرد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 3)

حدیث780

اول ما افترض الله علی امتی ، الصلوات الخمس ؛
اولین چیزی که خداوند بر امت من واجب کرد، نمازهای پنجگانه است .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 18851)

حدیث781

قال الرضا - علیه السلام -:
ان الله - عز و جل - انما فرض علی الناس فی الیوم و اللیلة سبع عشر رکعة ، من انی بها، لم یسئله الله - عز و جل - عما سواها ؛
همانا خداوند عز و جل در شبانه روز هفده رکعت نماز بر مردم واجب کرده است کسی که آن را به جا آورد خداوند غیر از نماز از او سؤ ال نمی کند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 176)

حدیث782

قال الرضا - علیه السلام -:
اعلم ان افضل الفرائض بعد معرفة الله - جل و عز - الصلوة الخمس ؛
بدان که افضل واجبات بعد از معرفت خدای عز و جل نماز پنجگانه است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 175)

حدیث783

قال الصادق - علیه السلام -:
شیعتنا اهل الورع و الاجتهاد و اهل الوفاء و الامانة و اهل الزهد و العبادة و اصحاب الاحدی و خمسین رکعة فی الیوم و اللیلة ؛
شیعیان ما اهل تقوی و پاکدامنی و کوشش و جدیت اند و مردمی با وفا و امین اند و اهل زهد و عبادتند و کسانی هستند که درشبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می خوانند.
(بحارالانوار، ج 68، ص 167)

حدیث784

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا لقیت الله بالصلوات الخمس المفروضات لم یسالک عما سوی ذلک ؛
هنگامی که خداوند را با نماز پنجگانه واجب ملاقات کردی ، سؤ ال از شما نمی شود ؛ مگر از نمازهای پنجگانه .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 5)

حدیث785

عن الحسن بن علی - علیه السلام -:
ان من طلب العبادة تزکی لها و اذا اضرت النوافل بالفریضة فارفضوها ؛
هرکس طلب عبادت دارد، دل را برای آن پاک می کند، و هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رسانید (باعث آسیب رسانی به یکی ازصفات و ابعاد نمازهای واجب شد) نمازهای مستحبی را ترک کنید.
(تحف العقول ، ص 267)

حدیث786

قال الصادق - علیه السلام -:
صلاة فریضة ، خیر من عشرین حجة ...؛
نماز واجب ، بهتر از بیست حج مستحبی است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 339.بحارالانوار، ج 82، ص 227)

حدیث787

قال العسکری - علیه السلام - :
فاذا سلم من صلاته ، سلم الله علیه و سلم علیه ملائکته ؛
پس زمانی که بنده نمازش را سلام داد، خداوند و ملائکه بر او سلام می فرستند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 221)

حدیث788

قال علی - علیه السلام -:
طول القنوت و السجود ینجی من عذاب النار ؛
قنوت و سجده طولانی در نماز، نمازگزار را از عذاب آتش نجات می دهد.
(تصنیف غررالحکم ، ص 175، حدیث 3353)

حدیث789

قال الباقر - علیه السلام -:
اذا احرم العبد المسلم فی صلوته ، اقبل الله الیه بوجهه و وکل به ملکا یلتقط القران من فیه التقاطا فاذا اعرض ، اعرض الله عنه و وکله الی الملک ؛
هنگامی که بنده ای مسلمان تکبیرة الاحرام نماز را می گوید، خداوند به طرف او توجه می کند، و موکل می کند بر او ملکی را تا آن چه که قرائت می کند از او دریافت کند، پس وقتی از نماز فارغ شد خداوند او را به همان ملک می سپارد.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 173)

حدیث790

قال علی - علیه السلام -:
و عن ذلک ما حرس الله عبده المؤ منین بالصلوات و الزکوات ، و مجاهدة الصیام فی الایام المفروضات ... لما فی ذلک من تعفیر عتاق الوجوه بالتراب تواضعا ؛
خداوند بندگان با ایمانش را از تبهکاری و ستمگری و گردنکشی به وسیله نمازها و زکات ها و سعی در گرفتن روزه ها در روزه هایی که واجب نموده است ، حفظ می کند....؛ زیرا در نماز انسان صورتهای آزاده و نیکو را از روی فروتنی در پیشگاه الهی بر خاک می مالد.
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 798)

حدیث791

قال علی - علیه السلام -:
و قد عرف حقها (الصلوة ) رجال من المؤ منین الذین تشغلهم عنها زینة متاع ، و لاقرة عین من ولد و لا مال ، یقول الله سبحانه : ((رجال لا تلهیهم تجارة و لا بیع عن ذکر الله و اقام الصلوة و ایتاء الزکوة )) ؛
حق نماز را مؤ منین شناخته اند که نه زینت های دنیا، نه نور چشمی ها از فرزند و مال ، آنان را از عبادت پروردگارشان باز نمی دارد زیرا که خداوند سبحان میگوید: ((مردانی هستند که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و پرداخت زکات باز نمی دارد)).
(نهج البلاغه ، خطبه ، 199)

حدیث792

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة ...مفتاحا للجنة و مهورا لحور العین و ثمنا للجنة ؛
نماز موجب فتح و گشایش ابواب جنت برای او می باشد و مهریه حورالعین و ثمن و بهای بهشت است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 231)

حدیث793

قال الصادق - علیه السلام -:
اعلم ان الصلوة حجزة الله فی الارض فمن احب ان یعلم ما یدرک من نفع صلوته فلینظر فان کانت صلوته حجرته عن الفواحش و المنکر فانما ادرک من نفعها بقدر ما احتجر ؛
بدان حقیقت نماز نگهبان الهی در زمین است پس کسی که می خواهد بداند چه بهره ای از نماز می برد باید ملاحظه کند که نماز چه اندازه او را از زشتی و بدی ما حفظ می کند و به همان اندازه که حفظ می کند بهره برده است .
(بحارالانوار، ج 78، ص 199)

حدیث794

قال علی - علیه السلام -:
الصلاة قربان کل تقی ، و الحج جهاد کل ضعیف ، و لکل شی ء زکاة و زکاة البدن الصیام ، و جهاد المراة حسن التبعل ؛
نماز وسیله تقرب و نزدیک شدن هر پارسایی به خداست ، و حج ، جهاد افراد ناتوان است ، هرچیزی زکات دارد و زکات و پاک کردن بدن ، روزه گرفتن است .جهاد زن هم خوب شوهرداری کردن می باشد.
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1152)

حدیث795

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة شفیع بینه و بین ملک الموت ؛
نماز شفیع نمازگزار در نزد ملک الموت است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 232)

حدیث796

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و تکون صلاة العبد عند المحشر تاجا علی راءسه و نورا علی وجهه و لباسا علی بدنه و سترا بینه و بین النار ؛
نماز بنده در محشر تاجی است بر سر او، و موجب نورانیت صورتش ، لباس برای بدن وی ، و ساتر و حایل بین او و آتش جهنم است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 231)

حدیث797

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا وقع الانسان فی قبره .... کان الصلوة عن یمینه و الزکوة عن شماله و البر ظل علیه ، قال الصبر للصلوة و الزکوة و البر: دونکم صاحبکم فان عجزتم عنه فانا دونه ؛
هنگامی که انسان در قبر خود قرار گرفت ، ((نماز)) در طرف راست و زکات در طرف چپ وی قرار می گیرند، و نیکیهایش بر سر وی سایه می گسترانند ؛ در این هنگام ، ((صبر)) به نماز و زکات و نیکیهای وی می گوید: صاحب خود را دریابید و اگر عاجز ماندید من او را کفایت می کنم و با او خواهم بود.
(سفینة البحار، صبر، ج 2، ص 5)

حدیث798

قال علی - علیه السلام -:
و عن ذلک ما حرس الله عباده المؤ منین بالصلوات و الزکوات ؛
و از اینجاست که خداوند با نمازها و زکاتها و سختکوشی در نماز، از بندگان با ایمانش پاسداری می کند.
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 798)

حدیث799

قال الصادق - علیه السلام -:
انظر اذا قمت الی الله فان الشیطان ابعد مایکون من الانسان اذا قام الی الصلاة ؛
بنگر آن گاه که به درگاه خداوند (برای خدا) می ایستی ، زیرا شیطان هیچ گاه از انسان دورتر از آن وقتی که به نماز می ایستد، نیست .
(جامع الاخبار، ص 211.بحارالانوار، ج 91، ص 243)

حدیث800

قال الصادق - علیه السلام -:
یدخل علی المیت فی قبره الصلاة و الصوم و الحج و الصدقة و البر و الدعاء، و یکتب اجره للذی یفعله و للمیت ؛
نماز و روزه و صدقه و نیکی و دعا برای میت در قبر او داخل می شود، و اجر و پاداش این امور را برای میت و آن را انجام می دهد، نوشته می شود.
(بحارالانوار، ج 82، ص 62)

حدیث801

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة جواز علی الصراط ؛
نماز جواز عبور از صراط است .
(بحارالانوار، ج 98، ص 168)

حدیث802

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا قمت الی الصلاة و توجهت و قراءت ام الکتاب و ماتیسر من السور، ثم رکعت ، فاتممت رکوعها و سجودها و تشهدت و سلمت ، غفر لک کل ذنب فیما بینک و بین الصلاة التی قدمتها الی الصلاة المؤ خرة فهذا لک فی صلاتک ؛
هرگاه به نماز ایستادی و توجه کردی (به سوی خداوند و با حضور قلب ، به پیشگاه او قرار گرفتی ) و فاتحة الکتاب را قرائت نمودی و در حد امکان و میسور، از سوره های (کوچک ویا بزرگ ) قرآن خواندی ، سپس رکوع و سجود تام و تمامی انجام دادی ، آن گاه تشهد و سلام دادی ، اثر این نماز تو، آمرزش تمامی گناهانت می باشد که در مابین دو نمازت می باشد، آن نمازی که قبلا به جای آوردی و نمازی که بعدا خواندی .پس آن چه از نماز عاید تو می گردد، همانا آمرزش کلیه گناهانت می باشد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 205)

حدیث803

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی رکعتین یعلم ما یقول فیهما انصرف و لیس بینه و بین الله - عز و جل - ذنب الا غفره له ؛
کسی که دو رکعت نماز به جاآورد و بداند که (در نماز) چه می گوید، و بعد از اتمام هر نماز گناهی بین او و خداوند باشد خدا او را می بخشد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 240)

حدیث804

قال الباقر - علیه السلام -:
اذا استقبل المصلی القبلة استقبل الرحمن بوجهه ؛
آن گاه که نمازگزار رو به قبله نماید، خداوند رحمان به صورتش رو می آورد.
(اصول وافی ، ج 2، ص 58)

حدیث805

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا کان یوم القیامة یدعی بالعبد فاول شی ء یسئل عنه الصلاة فاذا جاء بها تامة و الا زخ فی النار ؛
هنگامی که روز قیامت فرا می رسد، اولین چیزی که از انسان سؤ ال می کنند نماز است ، اگر انسان نماز را کامل به جا آورد (در رحمت حق قرار می گیرد) و اگر چنین نباشد، وی را به درون آتش می افکنند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 16)

حدیث806

قال عن حذیفة : کان رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا حزبه امر فرع الی الصلاة ؛
شیوه رسول خدا (ص ) چنان بود که چنانچه مشکلی برای او پیش می آمد، به نماز پناه می برد و از آن استعانت می جست .
(تفسیر درالمنثور، ج 1، ص 67)

حدیث807

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من صلی رکعتین و لم یحدث فیها نفسه بشی ء من امور الدنیا غفر الله له ذنوبه ؛
کسی که دو رکعت نماز بخواند، بدون آن که به فکر کارهای دنیا باشد خداوند گناهانش را می آمرزد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 240)

حدیث808

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا اشتد الحر فابردوا بالصلاة فان الحر من فیح جهنم ؛
هر وقت گرما و شدت آن بر شما سخت گرفت ، توسط نماز آن را خنک کنید؛ زیرا گرما و حرارت از جوشش جهنم است .
(بحارالانوار، ج 80، ص 15)

حدیث809

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان المسلم اذا توضا فاحسن الوضوء ثم صلی الصلوات الخمس تحاتت خطایاه کما تحاتت هذا الورق ؛
هنگامی که مسلمان وضو بگیرد و خوب وضو بگیرد، سپس نمازهای پنجگاه را به جا آورد، گناهان او فرو می ریزد، همان گونه که برگهای این شاخه فرو ریخت .
(بحارالانوار، ج 82، ص 319)

حدیث810

قال الصادق - علیه السلام -:
من احب ان یعلم اقبلت صلاته ام لم تقبل فلینظر هل منعته صلاته عن الفحشاء و المنکر فبقدر ما منعته قبلت منه ؛
هرکس دوست دارد بداند نمازش قبول شد یا نه ، ببیند که آیا نمازش او را از گناه و زشتی بازداشته یا نه؟ پس به هر قدر که نمازش او را از گناه بازداشته به همان اندازه نمازش قبول شده است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 198)

حدیث811

قال علی - علیه السلام -:
ان الزکاة جعلت مع الصلاة قربانا لاهل الاسلام ؛
همانا زکات همراه نماز مایه تقرب مسلمانان به خداوند است .
(نهج البلاغه ، ص 199)

حدیث812

قال الباقر - علیه السلام -:
ان ملک الموت قال لرسول الله - صلی الله علیه وآله -: ما من اهل بیت مدر و لاشعر فی بر و لا بحر الا و انا اتصفحهم فی کل یوم خمس مرات عند مواقیت الصلاة ؛
همانا، ملک الموت به رسول خدا (ص ) گفت : هیچ اهل خانه ای و صاحب جامه ای در خشکی و دریا نیست ، مگر این که من در هر روز پنج بار هنگام نماز از آنها می گذرم .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79)

حدیث813

عن ابوذر - رحمة الله علیه - قال :
یا رسول الله !امرتنی بالصلاة .فما الصلاة ؟قال : خیر موضوع فمن شاء اقل و من شاء اکثر ؛
ابوذر به پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) عرض کرد: یا رسول الله امر کن مرا به نماز، و گفت : نماز چیست ؟ پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: بهترین چیز است ، هرکس بخواهد کم به جا می آورد یا زیاد انجام می دهد.
(میزان الحکمة ، ج 5، ص 368)

حدیث814

قال الصادق - علیه السلام -:
للمصلی ثلاث خصال : اذا قام فی صلاته یتناثر علی البر من اعناق السماء الی مغرق راءسه و تحف به الملائکة من تحت قدمیه الی اعناق السماء و ملک ینادی : ایها المصلی !لو تعلم من تناجی ما انفتلت ؛
برای نمازگزار سه فایده است :
1 - هرگاه به نماز می ایستد از بالای فضا تا فرق سر او نیکوییها ریزش دارد.
2 - فرشتگان از زیر پا تا بالای آسمان بر او احاطه دارند.
3 - فرشته ای به او ندا می دهد که ای نمازگزار!اگر بدانی با که مناجات می کنی ، نماز را به پایان نمی بردی .
(ثواب الاعمال ، ص 62.بحارالانوار، ج 82، ص 206)

حدیث815

قال الصادق - علیه السلام -:
مایمنع احدکم اذا دخل علیه غم من غموم الدنیا ان یتوضا ثم یدخل المسجد فیرکع رکعتین یدعوالله فیهما، اما سمعت الله تعالی یقول : ((واستعینوا بالصبر و الصلاة )) ؛
چه مانعی دارد که چون یکی از شما غم و اندوهی از غمهای دنیا بر او درآمد، وضو بگیرد و به مسجد برود و دو رکعت نماز بخواند و برای رفع اندوه خود خدا را بخواند مگر نشنیده ای که خدا می فرماید: ((واستعینوا بالصبر و الصلاة )).
(مجمع البیان ، ج 1، ص 100.وسائل الشیعه ، ج 5، ص 263)

حدیث816

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لیست الصلاة قیامک و قعودک ، انما الصلاة اخلاصک و ان ترید بها الله وحده ؛
نماز برخاستن و نشستن تو نیست ، جز این نیست نماز خالص قرار دادن تو است و این که به آن خشنودی تنها خدا را بخواهی .
(اصول وافی ، ج 2، ص 109.شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 1، ص 325)

حدیث817

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
مثل الصلاة مثل عمود الفسطاط، اذا ثبت العمود نفعت الاطناب و الاوتاد و الغشاء، و اذا انکسر العمود لم ینفع طنب و لا وتد و لاغشاء ؛
نماز مانند ستون خیمه است ، هرگاه که ستون ثابت شد طنابها و میخها و پوشش فایده می دهد، و آن گاه که ستون شکسته شد طناب و نه میخ و نه پوشش فایده نمی دهد.
(فروع کافی ، ج 3، ص 266)

حدیث818

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لیکن اکثر همک الصلاة ، فانها راءس الاسلام بعد الاقرار بالدین ؛
بیشترین سعی و قصد تو نماز باشد، زیرا آن پس از اقرار بدین سر اسلام است .
(میزان الحکمة ، ج 5، ص 366. بحارالانوار، ج 77، ص 127)

حدیث819

قال الصادق - علیه السلام -:
کان علی - علیه السلام - اذا اماله امر فزع قام الی الصلاة ثم تلا هذه الایة ((استعینوا بالصبر و الصلاة )) ؛
شیوه علی (ع ) چنان بود که چون مشکل مهمی برای او پیش می آمد، به نماز می ایستاد و این آیه را می خواند: ((...واستعینوا بالصبر و الصلاة )).
(تفسیر درالمنثور، ج 1، ص 67)

حدیث820

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
علم الایمان الصلاة ، اول ما یحاسب علیه الصلاة ، ان اول ما فرض الله علی عباده الصلاة و اخر ما یبقی عند الموت الصلاة ، و اول ما یحاسب به یوم القیامة الصلاة فمن اجاب فقد سهل علیه ما بعده ، و من لم یجب فقد اشتد ما بعده ؛
نشانه ایمان نماز است ، اول آن چه از آن حساب می شود نماز است ، همانا اول آن چه خداوند بر بندگانش واجب کرده نماز است ، آخر آن چه هنگام مرگ (برای یاری می ماند) نماز است ، اول چیزی که روز قیامت به حساب آن رسیدگی می شود نماز است ، هرکس جواب داد ما بعد آن آسان شده است ، و هرکس نتواند جواب دهد ما بعد آن سخت تر خواهد شد.
(اصول وافی ، ج 2، ص 65)

حدیث821

قال الرضا - علیه السلام -:
ان رجلا من اصحاب علی - علیه السلام - یقال له قیس کان یصلی فلما صلی رکعة اقبل اسود قصار فی موضع السجود فلما نحی جبینه عن موضعه ، تطوق الاسود فی عنقه ثم انساب فی قمیصه ؛
مردی از اصحاب علی (ع ) که به او قیس می گفتند، به نماز ایستاد.وقتی رکعتی خواند ناگهان مار سیاهی آمد، و در موضع سجده قیس قرار گرفت ، قیس با بی توجهی کامل به رکوع و سجود رفت .وقتی پیشانی از موضع سجده برداشت ، مار به گردن قیس پیچید.سپس از یقه وارد پیراهن او شد.ولی این بنده صالح خدا که حقیقت نماز را دریافته بود به نمازش ادامه داد و آسیبی هم از مار ندید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 246)

حدیث822

قال الصادق - علیه السلام -:
هذه الصلوات الخمس المفروضات من اقامهن و حافظ علی مواقیتهن لقی الله یوم القیامة ؛
کسی که این نمازهای پنجگانه را به پا دارد و محافظت از اوقات آن نماید، پروردگار را روز قیامت ملاقات می کند.
(ثواب الاعمال ، ص 70)

حدیث823

قال الصادق - علیه السلام -:
ان ربکم لرحیم یشکر القلیل ، ان العبد لیصلی الرکعتین یرید بها وجه الله فیدخله الله به الجنة ؛
همانا پروردگار شما مهربان است ، عمل کم را تقدیر می کند، هر آینه انسان دو رکعت نماز محض خدا به جای آورد، خداوند به سبب آن نماز، او را وارد بهشت می کند.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 316)

حدیث824

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان المصلی لیقرع باب الملک : و انه من یدم قرع الباب یوشک ان بفتح له ؛
همانا نمازگزار درب خانه خداوند را می کوبد و هرکس پیوسته دری را بکوبد عاقبت به روی او باز خواهد شد.
(نهج الفصاحه ، ص 827)

حدیث825

قال علی - علیه السلام -:
تعاهدوا امر الصلاة و حافظوا علیها، و استکثروا منه ، و تقربوا بها فانها کانت علی المؤ منین کتاباموقوتا ؛
امر نماز را مراعات کنید و آن را محافظمت نمایید و بسیار به جا آورید و با آن به خدا تقرب جویید، زیرا نماز ((بر مؤ منین فریضه است نوشته شده و وقت آن تعیین گردید.
(نهج البلاغه ، خطبه 199)

حدیث826

قال علی - علیه السلام -:
ما اهمنی ذنب امهلت بعده حتی اصلی رکعتین و اسال الله العافیة ؛
گناهی که پس از ارتکاب آن فرصت یافته ام که دو رکعت نماز بخوانم و از خدای بزرگ آمرزش بخواهم مرا غمگین نساخته است .
(نهج البلاغه ، کلمات قصار، 299)

حدیث827

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا قام المصلی الی الصلاة نزلت علیه الرحمة من اعنان السماء الی الارض ؛
زمانی نمازگزار به نماز می ایستد، از فضای آسمان بر زمین رحمت بر او نازل می شود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 21)

حدیث828

عن عبدالرحمن بن سمرة قال :
کنا عند رسول الله - صلی الله علیه وآله - یوما، فقال : رایت البارحة عجایب فقلنا: یا رسول الله و ما رایت حدثنا به فداک انفسنا و اهلونا و اولادنا (الی ان قال ...)قال - صلی الله علیه وآله - و رایت رجلا من امتی قد احتوشته ملائکة العذاب فجائته صلوته فمنعته منه ؛
عبدالرحمن بن سمره گفت : روزی خدمت رسول گرامی اسلام (ص ) بودم ، حضرت فرمودند: من دیشب عجایبی دیدم . عرض کردم : یا رسول الله ، چه دیدید؟ برای ما بیان بفرمایید، جان و اهل و اولاد ما فدای تو باد! حضرت فرمودند: دیدم مردی از امت مرا که ملائکه عذاب او را محاصره کرده بودند در این حال نمازش آمد و مانع از عذابش شد.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

حدیث829

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا قام العبد المؤ من فی صلاته نظر الله - عز و جل - الیه ؛
وقتی که بنده مؤ من به نماز می ایستد، خداوند سبحان به او نظر می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 21)

حدیث830

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
تکتب الصلوة علی اربعة اسهم : الی ان قال : فاذا هو اتم رکوعها و سجودها و اتم سهامها صعدت الی السماء لها نور بتلاءلو و فتحت لها ابواب السماء و تقول حافظت علی حفظک الله و تقول الملائکة صلی الله علی صاحب هذه الصلوة و اذا لم یتم سهامها صعدت ولها ظلمة و غلق ابواب السماء دونها و تقول ضیعتنی الله و ضرب بها وجهه ؛
نماز بر چهار قسمت نوشته شده است :
1 - زمانی که نمازگزار رکوع و سجود نمازش را کامل به جا آورد و قسمتهای نماز را که کامل کرد (این نماز) به آسمان صعود می کند، در حالی که نور از او تلالو می کند و ابواب آسمان برای او گشاده می شود.
2 - (و خطاب به نمازگزار) می گوید، مرا محافظت کردی خدایت محافظت کند و ملائکه می گویند درود بر صاحب این نماز.
3 - و زمانی که قسمتهای نماز کامل گزارده نشود (به آسمان ) صعود می کند، در حالی که تاریک و ظلماتی است و ابواب آسمان به رویش بسته می شود.
4 - (و خطاب به نمازگزار) می گوید ضایع کردی مرا، خدا تو را ضایع کند در این حال نماز را به چهره (این نمازگزار) می زنند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 173)

حدیث831

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة تنظر و لاتنظر بها؛
نماز ناظر به همه چیز است و چیزی به نماز نظارت ندارد.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

حدیث832

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان المسلم اذا توضا و صلی الخمس تحاتت خطایاه کما تحاتت الورق ؛
همانا مسلمان هنگامی که وضو می گیرد و نماز پنجگانه را می خواند، گناهانش می ریزد ؛ مثل این که برگ از شاخه درخت می ریزد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 235)

حدیث833

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
تحترقون تحترقون فاذا صلیتم الفجر غسلتها، ثم تحترقون تحترقون فاذا صلیتم الظهر غسلتها، ثم تحترقون تحترقون فاذا صلیتم العصر غسلتها، ثم تحترقون فاذا صلیتم المغرب غسلتها، ثم تحترقون فاذا صلیتم العشاء غسلتها، ثم تنامون فلایکتب علیکم حتی تغسلوا؛
اعمالتان ، شما را به دوزخ رهنمون می سازد و گویی آتش شما را در بر گرفته است تا آن که نماز بامداد را به جای آورید و بدین گونه گناهان شما پاک می گردد، پس گناهان باز شما را به دوزخ می راند، تا آن که نماز ظهر را به جای آورید و بدین ترتیب گناهانتان را پاک کنید.باز ارتکاب گناهان شما را مستوجب آتش می کند تا آن که نماز عصر را به جای آورید و گناهانتان را بدین صورت پاک کنید.و بدین ترتیب نماز مغرب گناهان عصر را می زداید و نماز عشاء گناهان پیش از خود را پاک می کند، سپس به خواب می روید و تا آن گاه که از خواب برخیزید بر شما گناهی نوشته نخواهد شد.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183. بحارالانوار، ج 82، ص 224)

حدیث834

قال الصادق - علیه السلام -:
یوتی بشیخ یوم القیامة فیدفع الیه کتابه ظاهره مما یلی الناس و لایری الا مساویا فیطول ذلک علیه ، فیقول : یا رب اءتاءمرنی الی النار؟فیقول الجبار جل جلاله : یا شیخ انا استحیی ان اعذبک و قد کنت تصلی لی فی دار الدنیا اذهبوا بعبدی الی الجنة ؛
پیرمردی را در قیامت حاضر می کنند، سپس پرونده عملش را به دستش می دهند، پرونده به صورتی است که مردم آن را می بینند و در آن پرونده جز بدیهای او نمی نگرند.این برنامه به طول می انجامد تا پیرمرد به حضرت حق عرض می کند: امر می کنی که مرا به آتش ببرند؟ خطاب می رسد: ای پیرمرد!من حیا می کنم تو را عذاب کنم ، در حالی که در دنیا برای من نماز خواندی ، ای ملائکه !بنده مرا به بهشت ببرید.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 35، بحارالانوار، ج 82، ص 204)

حدیث835

قال علی - علیه السلام -:
و شبهها رسول الله - صلی الله علیه وآله - بالحمة تکون علی باب الرجل فهو یغتسل منها فی الیوم و اللیلة خمس مرات فما عسی ان یبقی علیه من الدرن ؛
پیامبر خدا (ص ) نماز را به چشمه آب گرم که بر در خانه شخص باشد و روزی پنج نوبت خود را در آن شست و شو دهد، تشبیه کرد و فرمودند: آیا با چنین شست و شوها چیزی از آلودگی بر بدن باقی می ماند.
(نهج البلاغه ، خطبه 199)

حدیث836

راءی النبی - صلی الله علیه وآله - رجلا یقول : اللهم اغفرلی و لا اراک تفعل فقال له - صلی الله علیه وآله -: لم یسوء ظنک قال : لانی اذنبت فی الجاهلیة و الاسلام فقال - صلی الله علیه وآله -: اما ما اذنبت فی الجاهلیة فقد محاه الایمان و فقلت فی الاسلام ، الصلوة الی الصلوة کفارة لما بینهما؛
رسول خدا (ص ) مردی را دید که چنین می گوید: خدایا مرا بیامرز و نمی بینم تو را که مرا بیامرزی ، رسول گرامی به او فرمودند: به خدا سوء ظن نداشته باش ، آن مرد گفت : من در جاهلیت (قبل از اسلام ) و بعد از اسلام گناه کردم ، حضرت فرمودند: اما گناهانی که در جاهلیت کردی ، ایمان و اسلام ، آنها را محو کرده است و گناهی که در اسلام مرتکب شده ای ، کفاره گناهان بین دو نماز از این نماز تا نماز بعدی است .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 16)

حدیث837

قال الرضا - علیه السلام -:
(الصلوة ) طلب الوصال الی الله من العبد؛
(نماز) مطالبه وصال و تقرب بنده به سوی خداوند است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 264)

حدیث838

قال الباقر - علیه السلام -:
فما من مؤ من یوافق تلک الساعة ان یکون ساجدا او راکعا او قائما الا حرم الله جسده علی النار ؛
هیچ مؤ منی نیست که در چنین وقت نماز در حال سجود و یا رکوع یا قیام باشد، مگر این که خدا جسمش را بر آتش حرام کرده است.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 27)

حدیث839

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان العبد المسلم اذا قام الی الصلاة تحانت عنه خطایاه کما تحانت ورق هذه الشجرة ؛
همانا که بنده مسلمانی وقتی که برای نماز می ایستد، ساقط می شود از او خطایای او، چنان که ساقط می شوند برگهای این درخت .
(بحارالانوار، ج 82، ص 208)

حدیث840

المرء المسلم باذن الله - عز و جل - مادام فی الصلوة لم یزل الله - عز و جل - ینظر الیه حتی یفرغ من صلاته ؛
فرد مسلمان تا هنگامی که به نماز ایستاده خداوند نظر مرحمتش را از او قطع نخواهد کرد و انوار الهی شامل اوست تا وقتی که انسان از نمازش فارغ گردد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 227)

حدیث841

قال الصادق - علیه السلام -:
من اقام فی مسجد بعد صلوته انتظارا للصلوة فهو ضیف الله و حق علی الله ان یکرم ضیفه ؛
کسی که بعد از هر نماز در مسجد بایستد، در حالیکه انتظار نماز بعدی را می کشد، پس او مهمان خدا است ، و بر خداست که مهمانش را اکرام کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 78)

حدیث842

قال علی - علیه السلام -:
فرض الله الایمان تطهیرا من الشرک و الصلوة تنزیها عن الکبر ؛
خداوند، ایمان را برای پاکسازی انسانها از شرک واجب کرده است ، و نماز را برای پاکسازی از کبر.
(نهج البلاغه ، کلمات قصار 252)

حدیث843

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الصلاة تاتی الی المیت فی قبره بصورة شخص انور اللون یونسه فی قبره و یدفع عنه اهوال البرزخ ؛
نماز به صورت انسانی سفید چهره وارد قبر میت شده و با او انس می گیرد و وحشتهای برزخ را از او برطرف می کند.
(لالی الاخبار، ج 4، ص 1.الحکم الزهراء، ص 283)

حدیث844

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما من صلاة یحضر وقتها الا نادی ملک بین یدی الناس: ایها الناس ! قوموا الی نیرانکم التی اوقدتموها علی ظهورکم فاطفئوها بصلاتکم؛
هیچ نمازی نیست مگر اینکه چون وقت آن فرا می رسد فرشته ای در پیش روی مردمان ندا می کند: ای مردم ! برخیزید به سوی آتشی که بر پشت خودافروخته اید، تا آن را با نماز خویش خاموش کنید.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 339)

حدیث845

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
نوروا منازلکم بالصلاة و قرائة القرآن ؛
به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قران ، نورانیت ببخشید.
(کنزالعمال ، ج 15، ص 392، حدیث 41518)

حدیث846

عن العسکری - علیه السلام -:
فاذا توجه العبد الی مصلاه لیصلی ، قال الله - عزو جل - لملائکته یا ملائکتی الا ترون هذا عبدی کیف قد انقطع عن جمیع الخلائق الی ، و امل رحمتی و جودی و راءفتی اشهدکم انی اخصه برحمتی و کرامتی ؛
زمانی که بنده جانب مصلایش برای نماز می ایستد، خداوند به ملائکه اش خطاب می کند: ای ملائکه من !آیا نمی بینید بنده من چگونه از جمیع خلق منقطع شده و به طرف من آمده ، در حالی که امیدوار به رحمت وجود و راءفت من است .شاهد می گیرم شما را، به درستی که رحمت و کرامت خود را مخصوص او گردانم .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 22)

حدیث847

قال الصادق - علیه السلام -:
من قبل الله منه صلاة واحدة لم یعذبه ؛
اگر خداوند از کسی دو رکعت نمازش را قبول کند، او را عذاب نمی کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 22)

حدیث848

قال علی - علیه السلام -:
عباد الله !ان افضل ما توسل به المتوسلون الی الله جل ذکره ، الایمان بالله و برسله و ما جائت به من عند الله ، و اقام الصلاة فانها الملة ؛
ای بندگان خدا! به راستی گرامی ترین چیزی که بندگان صالح به وسیله او به خداوند تقرب می جویند، ایمان به خدا و پیامبران ، و آن چه که از جانب خداوند آورده اندو اقامه نماز می باشد، زیرا که نماز ملت است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 290.میزان الحکمة ، ج 5، ص 375)

حدیث849

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
فان مثل الصلاة کمثل النهر الجاری ، کلما صلی صلاة کفرت ما بینهما من الذنوب ؛
همانا مثل نماز همچون مثل نهر جاری است ، هرگاه آدمی نماز بگذارد گناهانی راکه میان دو نماز او سرزده است می پوشاند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 7)

حدیث850

قال علی - علیه السلام -:
الصلوات الخمس کفارة لما بینهن ما اجتنب من الکبائر و هی التی قول الله - عز و جل -: ((ان الحسنات یذهبن السیئات )) ؛
نمازهای پنج گانه کفاره گناهانی است که میان آنها انجام گرفته است ؛ به شرط آن که از گناهان کبیره اجتناب شده باشد و همین است گفتار خداوند بزرگ : ((نیکیها، بدیها را از بین می برد)).
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 10.بحارالانوار، ج 82، ص 237)

حدیث851

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا قام العبد المؤ من فی صلاته نظر الله - عز و جل - الیه او قال اقبل الله علیه حتی ینصرف و اظلته الرحمة من فوق راءسه الی افق السماء و الملئکة تحفه من حوله الی افق السماء و کل الله به ملکا قائما علی راءسه یقول له ایها المصلی لو تعلم من ینظر الیک و من تناجی ما التفت و لازلت من موضعک ابدا؛
هرگاه بنده مؤ من به نماز برخیزد، خداوند به او نظر می کند (یا فرمود) خداوند به او روی می کند تا از نماز فارغ شود و رحمت از بالای سرش تا افق آسمان بر او سایه می افکند و فرشتگان اطراف او را تا آسمان می پوشانند و خداوند فرشته ای را بر سر او موکل می کند که به او می گوید ای نمازگزار! اگر بدانی چه کسی به تو نظر می کند و با چه کسی مناجات می کنی ، به چیز دیگری توجه نخواهی کرد و هرگز از جایگاه خود کنار نخواهی رفت .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 10.وسائل الشیعه ، ج 3، ص 21)

حدیث852

قال علی - علیه السلام - :
ان الله - عز و جل - لیهم بعذاب اهل الارض جمیعا حتی لایحاشی منهم احدا اذا عملوا بالمعاصی واجترحوا السیئات ، فاذا نظر الی الشیب ناقلی اقدامهم الی الصلاة و الولدان یتعلمون القرآن رحمهم فاخر ذلک عنهم ؛
اهل زمین چون به عصیان و تبهکاران مبتلا شوند، خدای عز و جل اراده کند که همه آن ها را بدون استثناء عذاب کند، اما هنگامی که به سالخوردگان نظر کند که به سوی نماز گام بر می دارند و کودکان که مشغول یادگیری قرآنند، عفو رحمت خود را به آنان نثار کند و عذاب آنها را تاءخیر اندازد.
(ثواب الاعمال ، ص 66)

حدیث853

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة کفارة الخطایا ثم قراء: ((ان الحسنات یذهبن السیئات )) ؛
نماز کفاره گناهان می باشد.سپس آن حضرت این آیه را خواند که : ((حسنات سیئات را از بین می برد)).
(تفسیر ابوالفتوح رازی ، ج 1، ص 248)

حدیث854

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قم فصل فان فی الصلوة شفاء ؛
برخیز نماز به جا آور! پس همانا در نماز شفا است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 28)

حدیث855

الصلاة بیت الاخلاص ؛
نماز (حقیقی و کامل ) جایگاه و خانه اخلاص است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 375.بحارالانوار، ج 78، ص 183)

حدیث856

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من لم تنهه صلاته عن الفحشاء و المنکر لم تزده من الله الا بعدا؛
هرکس که نمازش او را از فحشاء و منکر باز ندارد، هیچ بهره ای از نماز جز دوری از خدا حاصل نکرده است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 198.شهاب الاخبار، ص 215)

حدیث857

قال علی - علیه السلام -:
الصلوة تنزل الرحمة ؛
نماز رحمت الهی را نازل می کند.
(غررالحکم ، ص 52، میزان الحکمة ، ج 5، ص 367)

حدیث858

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لایزال الشیطان یرعب من بنی ادم ما حافظ علی الصلوات الخمس فاذا ضیعهن تجرء علیه و اوقعه فی العظائم ؛
شیطان پیوسته از فرزندان آدم در وحشت و هراس است تا آن گاه که نمازهایش را به دقت و با شرایط و آداب می خواند.پس اگر نماز را ضایع نموده (و در وقت مقرر آن به جا نیاورد)، شیطان بر او چیره می شود و او را در گناهان کبیره می اندازد و وی را گرفتار می کند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 202)

حدیث859

عن الامام المهدی - علیه السلام -:
ما ارغم انف الشیطان بشی ء مثل الصلاة فصلها و ارغم انف الشیطان ؛
هیچ چیز مثل نماز بینی شیطان را به خاک نمی مالد و او را خوار نمی کند، پس نماز بخوان و بینی شیطان را به خاک بمال .
(بحارالانوار، ج 53، ص 184)

حدیث860

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا اباذر! مادمت فی الصلاة فانک تقرع باب الملک الجبار و من یکثر قرع باب الملک فانه یفتح له ؛
ای ابوذر! تا هنگامی که در نماز هستی درب خانه ملک جبار را می کوبی ، و هر کس درب خانه ملک را بسیار بکوبد، به رویش باز می شود.
(بحارالانوار، ج 77، ص 80.میزان الحکمه ، ج 5، ص 377)

حدیث861

قال زین العابدین - علیه السلام -:
و حق الصلاة ان تعلم انهاوفادة الی الله - عز و جل - و انت فیها قائما بین یدی الله - عز و جل - فاذا علمت ذلک قمت مقام العبد الذلیل الحقیر الراغب الراهب الراجی الخائف المسکین المتضرع المعظم لمن کان بین یدیه بالسکون والوقار و تقبل علیها بقلبک و تقیمها بحدودها و حقوقها ؛
و حق نماز این است که بدانی ، آن هجرتی است به سوی خدای عز و جل و تو در حال نماز، در مقابل خداوند گرانقدر و شکوهمند ایستاده ای .هنگامی که این را دانستی ، در جایگاه بنده خوار کوچک مشتاق نگران امیدوار ترسان بیچاره ای قرار می گیری که آن را که در برابرش ایستاده ای ، بزرگ و با آرامش و هیبت دانسته ، عظمت او را پاس می داری و با قلبت به نماز روی آورده و با تمام حد و مرزها و حقوق لازم برپا می داری .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 396.بحارالانوار، ج 74، ص 4)

حدیث862

قال الکاظم - علیه السلام -:
یا ابت ان الذی کنت اصلی له اقرب الی منهم یقول الله - عز و جل -: ((و نحن اقرب الیه من حبل الورید)) ؛
(امام کاظم (ع ) در پاسخ فرمودند: ای پدر! آن خدایی که من برای او نماز می خوانم از مردم به من نزدیکتر است ، خداوند می فرماید: ((و ما از رگ گردن به انسان نزدیکتریم .))
(بحارالانوار، ج 10، ص 204.مناقب آل ابی طالب ، ج 4، ص 311)

حدیث863

عن رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قال الله تعالی : افترضت علی امتک خمس صلوات و عهدت عندی عهدا انه من حافظ علیهن لوقتهن ادخلته الجنة و من لم یحافظ علیهن فلا عهد له عندی ؛
خداوند متعال فرمود: نمازهای پنج گانه را بر امت تو واجب کردم و با خود پیمان بستم که هر کس مراقب آن نمازها و وقت آنها باشد، او را به بهشت داخل نمایم ، و کسی که مراقب آنها نباشد من تعهدی نسبت به او ندارمساءله
(کنزالعمال ، ج 7، ص 279، حدیث 18872)

حدیث864

قال علی - علیه السلام -:
و انهالتحت الذنوب حت الورق ؛
نماز گناهان را مانند ریزش برگ درختان فرو می ریزد.
(نهج البلاغه ، خطبه 199)

حدیث865

قال الصادق - علیه السلام -:
ان ملک الموت یدفع الشیطان عن المحافظ علی الصلوة ویلفنه شهادة ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله فی تلک الحالة العظیمة ؛
همانا ((ملک الموت )) شیطان را در دم مرگ از کسی که حافظ نماز است ، دور می کند و شهادت بر وحدانیت خدا و رسالت رسول خدا (ص ) را در هنگام هولناک مرگ به او تلقین می کند (توفیق شهادتین پیدا می کند).
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 19)

حدیث866

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
لاصلوة لمن لم یطع الصلوة ، و طاعة الصلوة ان تنهی عن الفحشاء و المنکر ؛
کسی که مطیع نماز نباشد، نمازش کامل نیست و اطاعت از نماز همان دوری از فحشاء و منکر است .(نمازی نیست برای کسی که اطاعت و پیروی از نماز نکند.سپس پیامبر (ص ) می افزاید: طاعت و پیروی از نماز به این است که نماز او را از فحشاء و منکرات و زشتیها باز دارد.)
(بحارالانوار، ج 82، ص 198)

حدیث867

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الصلوة و الصوم و الصدقة و الحج و العمرة و کل عمل صالح ینفع المیت حتی ان المیت لیکون فی ضیق فیوسع علیه و یقال : هذا بعمل ابنک فلان او بعمل اخیک فلان اخوه فی الدین ؛
نماز، روزه ، صدقه ، حج ، عمره ، و نیز هر عمل صالحی برای میت سود دارد، حتی اگر میت در تنگنا هم باشد، به واسطه این اعمال ، گشایشی برای او به عمل می آید و به وی می گویند: این گشایش به خاطر عملی است که پسر تو فلانی یا برادر دینی تو فلانی به جا آورده است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 312)

حدیث868

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة تسود وجه الشیطان ؛
نماز چهره شیطان را سیاه می کند.
(نهج الفصاحه ، ص 396)

حدیث869

قال علی - علیه السلام -:
ان الانسان اذا کان فی الصلاة ، فان جسده و ثیابه و کل شی ءحوله یسبح ؛
هنگامی که انسان در حال نماز است ، اندام و جامه او و هر چه پیرامون اوست ، خدا را تسبیح می گویند.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 377 .بحارالانوار، ج 82، ص 213.علل الشرایع ، ج 1، ص 237)

حدیث870

قال علی - علیه السلام -:
اذا قام الرجل الی الصلاة اقبل الیه ابلیس ینظر الیه حسدا لما یری من رحمة الله التی تغشاه ؛
هنگامی که کسی به نماز بر می خیزد، شیطان می آید و به نظر حسادت به او نگاه می کند، زیرا می بیند که رحمت خدا او را فرا گرفته است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 207)

حدیث871

قال علی - علیه السلام -:
الصلوة قربان کل تقی ؛
نماز خواندن وسیله نزدیکی به خدا است برای هر شخص پرهیزکار.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 367.بحارالانوار، ج 10، ص 99. من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 56، ح 16)

حدیث872

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة سلاح علی الکافر ؛
نماز سلاح مؤ من علیه کافر است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 56 و 231)

حدیث873

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة اجابة للدعاء و قبول للاعمال ؛
نماز موجب اجابت دعا و قبولی اعمال است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 1)

حدیث874

قال الصادق - علیه السلام -:
المنجیات : اطعام الطعام و افشاء السلام و الصلاة باللیل و الناس نیام ؛
عوامل رستگاری : اطعام کردن ، آشکار سلام کردن ، نماز شب خواندن در حالی که مردم آرمیده اند.
(محاسن برقی ، ص 387)

حدیث875

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة زاد للمؤ من من الدنیا الی الاخرة ؛
نماز زاد و توشه مؤ من در دنیا برای آخرت می باشد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 232)

حدیث876

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة انس فی قبره و فراش تحت جنبه و جواب لمنکر و نکیر ؛
نماز مونس (نمازگزار) در قبر، فراش نیکو در زیرش ، و پاسخ نمازگزار برای نکیر و منکر می باشد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 232)

حدیث877

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
نوم علی علم خیر من صلاة علی جهل ؛
خواب با علم بهتر از نماز با جهل است .
(نهج الفصاحه ، م 3140، ص 633)

حدیث878

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
بالصلاة یبلغ العبد الی الدرجة العلیاء لان الصلاة تسبیح و تهلیل و تحمید و تکبیر و تمجید و تقدیس و قول و دعوة ؛
به وسیله نماز بنده به درجه عالی و مقام والا می رسد، زیرا نماز تسبیح و تهلیل و تحمید و تکبیر و تمجید و تقدیس الهی است ، نماز قول حق و دعوت به سوی حق می باشد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 232.جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 22)

حدیث879

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
صلاة الرجل تطوعا حیث لایراه الناس تعدل صلاته علی اعین الناس خمسا و عشرین ؛
نماز مرد که به دلخواه درجایی که مردم او را نبینند به جاآورد، برابر بیست و پنج نماز است که در برابر چشم مردم انجام دهد.
(نهج الفصاحه ، م 1848، ص 391)

حدیث880

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان احب الاعمال الی الله - عز و جل - الصلاة و البر و الجهاد ؛
همانا محبوبترین اعمال در نزد خداوند: نماز، نیکی کردن و جهاد در راه خداست .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 27)

حدیث881

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الصلوة حجرة الله فی الارض ؛
همانا نماز نگهبان الهی در زمین است .
(بحارالانوار، ج 78، ص 199)

حدیث882

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما من لیلة الا و ملک الموت ینادی یا اهل القبور لمن تغبطون الیوم ....فیقول الموتی : انما نغبط المؤ منین فی مساجدهم لانهم یصلون و لا نصلی ...؛
هر شب فرشته مرگ ندا می کند: ای اهل قبور!نسبت به چه کسی غبطه می خورید؟.. مردگان در جواب گویند: ما به مؤ منانی غبطه می خوریم که در مساجد نماز می خوانند در حالی که ما نماز نمی خوانیم .
(ارشاد القلوب ، ص 65)

حدیث883

قال الباقر - علیه السلام -:
الصلاة عمود الدین ، مثلها کمثل عمود الفسطاط اذا ثبت العمود ثبتت الاوتاد الاطناب و اذا مال العمود و انکسر لم یثبت وتد و لاطنب ؛
نماز ستون دین است ، مثل نماز همانند عمود و ستون خیمه است که هرگاه ستون ثابت باشد طنابها و میخها و پرده آن ثابت است .هنگامی که ستون آن کج و شکسته شود هیچ کدام از آنها استوار نمی ماند.
(بحارالانوار، ج 82، ص 218.میزان الحکمه ، ج 5، ص 369)

حدیث884

قال الرضا - علیه السلام -:
ان الصلوة افضل العبادة لله و هی احسن صورة خلقها الله من اداها بکمالها و تمامها فقد ادی واجب حقها و من تهاون فیها ضرب بها وجهه ؛
همانا نماز بهترین شیوه بندگی خداست و آن زیباترین شکلی است که خداوند آن را آفریده ، پس کسی که به طور کامل و تمام آن را به جا آورد حق واجب آن را ادا کرده و کسی که در انجام آن کوتاهی کند خدا آن را به صورتش می زند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 246)

حدیث885

قال الباقر - علیه السلام -:
ما من عبد من شیعتنا یقوم الی الصلوة الا اکتنفته بعدد من خالفه ملائکة یصلون خلفه و یدعون الله - عز و جل - له حتی یفرغ من صلاته ؛
هیچ بنده ای از پیروان ما نیست که به نماز بایستد، مگر آن که به اندازه مخالفینش ملائکه پشت سر او نماز می خوانند و در پیشگاه خداوند متعال برای او دعا می کنند تا از نمازش فارغ شود.
(بحارالانوار، ج 82، ص 205)

حدیث886

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من عرف الله و عظمه منع فانه من الکلام و بطنه من الطعام و عنا نفسه بالصیام و القیام ؛
کسی که خدا را شناخت و به عظمتش پی برد، دهان خود را از سخن (بی مورد)، و شکم را از غذای حرام باز می دارد، و به استقبال سختی روزه و نماز جهت دریافت پاداش و جلب رضایت حق می شتابد.
(سفینة البحار، ج 2، ص 178)

حدیث887

قال الصادق - علیه السلام -:
یا هشام ! افضل ما یتقرب به العبد الی الله بعد معرفة به الصلوة و بر الوالدین و ترک الحسد و العجب و الفخر ؛
بهترین وسیله ای که انسان را به خداوند نزدیک می سازد، بعد از خداشناسی ، نماز و نیکوکاری به پدرو مادر و ترک رذیله های حسد و عجب و فخرفروشی است .
(تحف العقول ، ص 455)

حدیث888

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اظهر امر الاسلام کله صغیرة و کبیرة و لکن اکثر همک الصلوة ؛
همه دستورات اسلام را از کوچک و بزرگ آشکار کن ، ولی بیشتر همت تو درباره نماز باشد.
(بحارالانوار، ج 77، ص 129، روایت 33)

حدیث889

قال علی - علیه السلام -:
لایخرج فی سفر یخاف فیه علی دینه و صلاته ؛
در سفری که می ترسید بر دینتان و نمازتان خارج نشوید.
(بحارالانوار، ج 10، ص 108.میزان الحکمه ، ج 4، ص 475)

حدیث890

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان اول ما فرض الله علی عباده الصلاة ، و اخر ما یبقی عند الموت الصلاة ، و اول ما یحاسب یوم القیمة الصلاة ، فمن اجاب فقد سهل ما بعده و من لم یجب فقد اشتد ما بعده ؛
همانا اولین فریضه ای که از طرف خداوند بر بندگانش واجب شد نماز بود و آخرین فریضه ای که تا دم مرگ از او ساقط نمی گردد و وجوبش همچنان باقی است نماز است و اولین چیزی که بنده به آن در روز قیامت محاسبه می گردد، نماز است .پس اگر کسی جواب داد بعد از آن ، کار بر اوآسان می گردد و اگر جواب نداد، بعد از آن کار بر او سخت می شود.
(لئالی الاخبار، ج 4، ص 8)

حدیث891

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة میزان ؛
نماز وسیله سنجش است .
(پرتوی از اسرار نماز، ص 80)

حدیث892

قال علی - علیه السلام -:
تعاهدوا امر الصلوة و حافظوا علیها و استکثروا منها و تقربوا بها ؛
مراقب نماز خود باشید و آن را حفظ کنیدو زیاد (نماز مستحبی ) بخوانید و به وسیله آن تقرب جویید.
(نهج البلاغه ، خطبه 190)

حدیث893

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة وجه دینکم ؛
نماز سیمای مکتب (دین) شماست .
(فروع کافی ، ج 1، ص 270)

حدیث894

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة نور ؛
نماز، روشنی است .
(میزان الحکمه ، ج 10، ص 234)

حدیث895

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة من افضل اعمال العباد ؛
نماز از بهترین اعمال بندگان است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184)

حدیث896

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اول ما یرفع من اعمالهم الصلوات الخمس ؛
اولین عملی که از انسانها بالابرده می شود، نماز پنج گانه است .
(کنز العمال ، ج 7، حدیث 18899)

حدیث897

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة راءس الدین ؛
نماز (به منزله ) سر دین است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184)

حدیث898

قال علی - علیه السلام -:
و اقام الصلاة فانها الملة ؛
برپا داشتن نماز، نشانه اصلی دین است .
(نهج البلاغه ، خطبه 110)

حدیث899

قال الرضا - علیه السلام -:
(الصلوة ) صلة الله للعبد بالرحمة ؛
نماز عطیه و احسانی است از طرف خداوند برای بنده ، که از راه رحمت و عنایت بخشیده است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 246)

حدیث900

قال الصادق - علیه السلام -:
ان اول ما یسئل عنه العبد اذا وقف بین یدی الله - عز و جل - الصلوات المفروضات و عن الزکاة المفروضة و عن الصیام المفروض ، و عن الحج المفروض و عن ولایتنا اهل البیت ؛
وقتی بنده (فردای قیامت ) در مقابل خدای عز و جل قرار گرفت ، اولین چیزی که از او سؤ ال می کنند، نمازهای واجب ، زکات واجب ، روزه واجب ، حج واجب و ولایت ما اهل بیت است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 90)

حدیث901

قال الصادق - علیه السلام -:
اما انه لیس شی ء افضل من الحج الا الصلوة ؛
به درستی که هیچ عملی بالاتر از حج نیست ، مگر نماز.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 26)

حدیث902

قال علی - علیه السلام -:
اوصیکم بالصلوة التی هی عمود الدین و قوام الاسلام فلا تغفلوا عنها ؛
سفارش می کنم شما را به نمازی که ستون دین و قوام اسلام است ؛ پس از نماز غافل نشوید.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 172)

حدیث903

قال الصادق - علیه السلام -:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بها و یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) و للعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة ؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود: برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است : 1 - علم 2 - ایمان ، 3 - عمل به ایمان ، تا آن جا که فرمود: برای عامل به دین سه علامت است : 1 - نماز 2 - روزه ، 3 - زکات .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

حدیث904

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا قام المصلی الی الصلوة ، نزلت علیه الرحمة من اعنان السماء الی اعنان الارض و حفت به الملائکة و: اداه ملک لو یعلم هذا المصلی ما فی الصلاة ما انفتل ؛
هنگامی که انسان به نماز ایستاد، رحمت خدا از آسمان بر او نازل می شود و ملائکه اطرافش را احاطه می کنند و فرشته ای می گوید: اگر این نمازگزار ارزش نماز را می دانست هیچ گاه از نماز منصرف نمی شد.
(اصول کافی ، ج 3، ص 265)

حدیث905

قال الرضا - علیه السلام -:
ان الصلوة احسن صورة خلقها الله ؛
به درستی نماز نیکوترین صورتی است که خدا آن را خلق کرد.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50)

حدیث906

قال الرضا - علیه السلام -:
ان الصلوة افضل العبادة لله :
همانا، نماز بهترین عبادت برای خداست .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50)

حدیث907

قال الصادق - علیه السلام -:
علیک بالصلاة !فان اخر ما اوصی به رسول الله و حث علیه الصلاة؛
بر تو باد به نماز! زیرا آخرین چیزی که رسول خدا (ص) به آن سفارش نمود (وانسان ) را بر انجام آن تاءکید نمود، نماز بود.
(بحارالانوار، ج 84، ص 236)

حدیث908

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة راءس الاسلام ؛
نماز (به منزله ) راءس اسلام است .
(بحارالانوار، ج 17، ص 127.میزان الحکمه ، ج 5، ص 367)

حدیث909

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
...لان الصلاة تسبیح و تهلیل و تحمید و تکبیر و تمجید و تقدیس و قول و دعوة ؛
چون نماز، تسبیح ، تهلیل ، تحمید، تکبیر، تمجید، تقدیس ، قول ، و دعوت به حق است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 22. بحارالانوار، ج 82، ص 232)

حدیث910

قال علی - علیه السلام -:
احب الاعمال الی الله الصلاة ؛
محبوبترین اعمال نزد خداوند، نماز است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 233)

حدیث911

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة منهاج الانبیاء؛
نماز راه و روش انبیاء است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 231)

حدیث912

قال الباقر - علیه السلام -:
انما مثل الصلاة لصاحبها، کمثل رجل دخل علی ذی سلطان فانصت له حتی فرغ من حاجته ، و کذلک المرء المسلم باذن الله - عزوجل - مادام فی الصلاة لم یزل الله - عز و جل - ینظر الیه حتی یفرغ من صلاته ؛
همانا مثل نماز برای نمازگزار، مثل مردی است که برسلطانی وارد گردد و اظهار حاجت کند ؛ پس آن شخص سلطان ، ساکت و آماده استماع سخنان صاحب حاجت گردد تا اینکه از درخواستش فارغ شود، همچنین است نمازگزار مسلمان تا هنگامی که به نماز ایستاده ، خداوند نظر مرحمتش را از او قطع نخواهد کرد و انوار الهی شامل اوست تا وقتی که از نمازش فارغ گردد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 231)

حدیث913

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الا ان الصلاة مادبة الله فی الارض قد هناها لاهل رحمته فی کل یوم خمس مرات ؛
آگاه باشید نماز سفره گسترده خدا در زمین است که خداوند آن را روزی پنج بار برای اهل رحمتش (افراد شایسته رحمت ) گوارا نموده است .
(مستدرک الوسایل ، ج 1، ص 170)

حدیث914

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
...و اسهم الاسلام ثلاثة : الصلوة و الصوم و الزکوة ؛
بهره اسلام برای شما سه چیز است : نماز، روزه ، و زکات .
(نهج الفصاحه ، ص 244، حدیث 1212)

حدیث915

قال الباقر - علیه السلام -:
اذا احرم العبد فی صلاته ، اقبل الله علیه بوجهه و یوکل به ملکا یلتقط القران من فیه التقاطا، فان اعرض الله عنه و وکله الی الملک ؛
آن گاه که بنده در نمازش تکبیرة الاحرام گفت ، خداوند به او روی می کند و فرشته ای را ماءمور او می سازد که آیات قرآن را از دهان او بر می چیند.اگر اعراض کرد، خداوند از او روی می گرداند و او را به فرشته واگذارد.
(بحارالانوار، ج 82، ص 332)

حدیث916

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة من شرایع الدین ، و فیها مرضاة الرب - عزوجل - فهی منهاج الانبیاء ؛
نماز از سنتهای دین ، و مایه خشنودی پروردگار و راه و روش پیامبران است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 22، بحارالانوار، ج 82، ص 231)

حدیث917

قال الصادق - علیه السلام -:
ان افضل الاعمال عند الله یوم القیامة ، الصلوة ؛
همانا بهترین عمل در روز قیامت نزد خداوند، نماز است .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 7)

حدیث918

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
حافظوا علی الصلوات الخمس فان الله - عزوجل - اذا کان یوم القیامة یدعوا العبد فاول شی ء یساءل عنه ، الصلاة فان جاءبها تامة و الا زخ به فی النار ؛
نمازهای پنج گانه را محافظت کنید، زیرا روز قیامت که می شود خداوند بنده اش را فرا می خواند و نخستین چیزی که از او می پرسد نماز است ، اگر آن را به طور کامل انجام داده باشد، (به بهشت می رود) و گرنه در آتش افکنده می شود.
(بحارالانوار، ج 82، ص 201، جامع الاخبار، ص 86 و 87)

حدیث919

قال الصادق - علیه السلام -:
ان طاعة الله خدمته من الارض فلیس شی ء من خدمته یعدل الصلاة ؛
پیروی و اطاعت از پروردگار خدمت کردن به او در زمین است و هیچ چیز در خدمت به پروردگار معادل نماز نیست .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 318)

حدیث920

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قرة عینی فی الصلاة ؛
روشنی چشم من در نماز است .
(نهج الفصاحه ، ص 283، حدیث 1343، بحارالانوار، ج 82، ص 193)

حدیث921

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة نورالمؤ من و الصلاة نور من الله ؛
نماز نور مؤ من است و نماز نوری از خداوند است .
(جامع احادیث الشیعه ، ص 4 و 15)

حدیث922

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة خیر موضوع فمن شاء استقل و من شاء استکثر ؛
نماز بهترین چیزی است که مقرر شد، پس هر که خواهد کم بخواند و هر که خواهد زیاد کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ص 4 و 6.بحارالانوار، ج 82، ص 308)

حدیث923

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لایزال العبد فی صلوة ماانتظر الصلوة ؛
بنده مادام که منتظر نماز است در حال نماز است .
(نهج الفصاحه ، ص 527، حدیث 2538)

حدیث924

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما عمل ابن ادم شیئا افضل من الصلاة و صلاح ذات البین و خلق حسن ؛
فرزند آدم (انسان) هیچ عملی انجام نمی دهد که بهتر از نماز و آشتی دادن مردم و خوش اخلاقی باشد.
(نهج الفصاحه ، ص 547، حدیث 2651)

حدیث925

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان افضل الفرائض بعد المعرفة الصلاة ؛
بهترین واجبات پس از شناخت (خدا) نماز است .
(تفسیر ابوالفتح ، ج 1، ص 102)

حدیث926

قال علی - علیه السلام -:
تعاهدوا امر الصلوة و حافظوا علیها و استکثروا منها ؛
نماز را مراعات کنید و محافظت کنید آن را، و آن را زیاد به جا آورید.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 402، نهج البلاغه ، خطبه 199)

حدیث927

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة مفتاح الجنة ؛
نماز کلید بهشت است .
(نهج الفصاحه ، حدیث 1588)

حدیث928

قال علی - علیه السلام -:
الله ، الله فی الصلوة ، فانها عمود دینکم ؛
خدا را، خدا را درباره نماز ؛ چرا که ستون دین شماست .
(نهج البلاغه ، نامه ها، ص 47)

حدیث929

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا اباذر!ان الله جعل قرة عینی فی الصلوة و حببها الی کما حبب الی الجائع ، الطعام و الی الظمان ، الماء و ان الجائع اذا اکل شبع و ان الظمان اذا شرب روی و انا لااشبع من الصلوة ؛
ای ابوذر! همانا خداوند نور چشم مرا در نماز قرار داده و نماز را محبوب من نمود ؛ همان گونه که طعام را برای گرسنه و آب را برای تشنه .گرسنه با خوردن سیر، و تشنه با نوشیدن سیراب می گردد، اما من هرگز از نماز سیر نمی شومساءله
(بحارالانوار، ج 77، ص 77، مستدرک الوسایل ، ج 1، ص 174)

حدیث930

ذکر الله لاهل الصلاة اکبر من ذکرهم ایاه ؛ الاتری انه یقول : ((اذکرونی اذکرکم )) ؛
یاد خدا برای اهل نماز، بالاتر از یاد آنها از خداست ؛ آیا نمی بینی که خداوند می فرماید: ((مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم )).
(بحارالانوار، ج 82، ص 199)

حدیث931

قال الصادق - علیه السلام -:
احب الاعمال الی الله - عز و جل - الصلوة و هی اخر وصایا الانبیاء ؛
نماز، بهترین کارها نزد خداوند و آخرین وصیتهای پیامبران الهی است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 397)

حدیث932

قال الباقر - علیه السلام -:
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة ، و الصوم و الحج و الولایة ؛
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ، زکات ، حج ، ولایت .
(کافی ، ج 2، ص 17)

حدیث933

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الصلوة قربان المؤ من ؛
همانا نماز خواندن وسیله نزدیکی مؤ من به خداست .
(کنزالعمال ، حدیث 18907)

حدیث934

قال الکاظم - علیه السلام -:
افضل ما یتقرب به العبد الی الله بعد المعرفة به ، الصلوة ؛
بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب پیدا می کند، نماز است .
(تحف العقول ، ص 455)

حدیث935

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
علم الایمان الصلوة ؛
علامت و نشانه ایمان نماز است .
(شهاب الاخبار، ص 59)

حدیث936

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلوة ، معراج المؤ من ؛
نماز، معراج مؤ من است .
(کشف الاسرار، ج 2، ص 676، سرالصلوة ، ص 7، اعتقادات مجلسی ، ص 29)

حدیث937

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اول ما افترض الله علی امتی، الصلوات الخمس و اول ما یرفع من اعمالهم، الصلوات الخمس و اول ما یساءلون عنه ، الصلوات الخمس؛
اولین چیزی که خداوند بر امت من واجب کرد، نمازهای پنج گانه است و اولین چیزی که از اعمال ایشان بالا برده می شود، نمازهای پنج گانه است و اولین چیزی که نسبت به آن مورد سؤ ال واقع می شوند، نمازهای پنج گانه است .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 1885)

حدیث938

امام صادق علیه‌السلام :
الوُضوءُ علَی الوُضوءِ نُورٌ علی نُورٍ ؛
وضو روی وضو، روشنایی روی روشنایی است .
وسائل الشیعه : 1 / 265 / 8

حدیث939

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکـثِرْ مِـن الطَّهورِ یَـزِدِ اللّه‌ُفی عُمرِکَ، وإنِ استَطَعتَ أن تَکونَ باللَّیلِ والنَّهارِ علی طَهارَةٍ فافعَلْ؛ فإنَّکَ تَکونُ إذا مُتَّ علَی الطَّهارَةِ شَهیدا؛
زیاد وضو بگیر ، تا خداوند عمر تو را زیاد گرداند . اگر توانستی شب و روز با طهارت باشی این کار را بکن ؛ زیرا اگر در حال طهارت بمیری ، شهید خواهی بود .
أمالی المفید : 60 / 5

حدیث940

امام رضا علیه‌السلام:
فی عِلَّةِ الوُضوءِ : لأنّـهُ یَـکونُ العَبدُ طاهِرا إذا قامَ بَینَ یَدَیِ الجَبّارِ عِندَ مُناجاتِهِ إیّاهُ ، مُطیعا لَهُ فیما أمَرَهُ ، نَقِیّا مِن الأدناسِ والنَّجاسَةِ ، مَع ما فیهِ مِن ذَهابِ الکَسَلِ وطَردِ النُّعاسِ ، وتَزکِیَةِ الفُؤادِ لِلقِیامِ بَینَ یَدَیِ الجَبّارِ؛
- درباره حکمت وضو- : برای این که بنده (خدا) وقتی برای مناجات با (خداوند) جبّار در برابر او می‌ایستد ، پاک باشد . فرمان او را اطاعت کرده باشد و از آلودگی‌ها و نجاست پاکیزه باشد ، به علاوه این که وضو باعث از بین رفتن حالت کسالت و زدودن خواب آلودگی و پاک ساختن دل برای ایستادن در حضور (خداوند) جبّار می‌شود .
علل الشرایع : 257 / 9

حدیث941

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
یَحشُرُ اللّه‌ُ عز و جل اُمَّتییَومَ القِیامَةِ بَینَ الاُمَمِ غُرّا مُحَجَّلِینَ مِن آثارِ الوُضوءِ ؛
خداوند عز و جل در روز قیامت امّت مرا ، بر اثر وضو ، با چهره‌های زیبا و دست و پای سپید محشور می‌کند .
بحار الأنوار : 80/237/11

حدیث942

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا تَوَضَّأَ الرّجُلُ المُسلِمُ خَرَجَتْ خَطایاهُ مِن سَمعِهِ وبَصَرِهِ ویَدَیهِ ورِجلَیهِ ، فإن قَعَدَ قَعَدَ مَغفورا لَهُ؛
هرگاه مرد مسلمان وضو بگیرد ، گناهان او از گوش و چشم و دستان و پاهایش بیرون می‌روند . پس ، چون بنشیند با آمرزش نشسته است.
کنزالعمّال : 26031

حدیث943

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أسبِغِ الوُضُوءَ ، تَمُرَّ علی الصِّراطِ مَرَّ السَّحابِ ؛
وضو را کامل بگیر ، تا از صراط همچون ابر بگذری .
بحار الأنوار : 76 / 4 / 8

حدیث944

امام صادق علیه‌السلام :
طَلَبتُ نُورَ القَلبِ فوَجَدتُهُ فی التَّفَکُّرِ والبُکاءِ ، وطَلَبتُ الجَوازَ علَی الصِّراطِ فوَجَدتُهُ فی الصَّدَقَةِ ، وطَلَبتُ نُورَ الوَجهِ فوَجَدتُهُ فی صَلاةِ اللَّیلِ؛
روشنایی دل را جوییدم و آن را در اندیشیدن و گریستن یافتم و گذر از صراط را جوییدم و آن را در صدقه دادن یافتم و نورانیّت چهره را جوییدم و آن را در نماز شب یافتم .
مستدرک الوسائل : 12 / 173 / 13810 منتخب میزان الحکمة : 572

حدیث945

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن عَبدٍ یُحَدِّثُ نفسَهُ‌بقیامِ ساعَةٍ مِنَ اللیلِ فَیَنامُ عنها إلاّ کانَ نَومُهُ صَدَقَةً تَصَدَّقَ اللّه‌ُ بها علَیهِ وکُتِبَ لَهُ أجرُ مانَوی ؛
هیچ بنده‌ای نیست که قصد آن کند پاسی از شب را برای نماز برخیزد ، امّا خوابش برد ، جز این‌که خوابش صدقه‌ای باشد که خداوند آن را از طرف او بدهد و ثواب نیّتی که کرده است ، برایش منظور گردد .
کنزالعمّال : 21475 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث946

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ الرجُلَ لَیَکذِبُ الکِذبَةَ فیُحرَمُ بها صلاةَ اللیلِ؛
آدمی ، دروغـی مـی‌گویـد و بـه سبب آن از نماز شب محروم می‌شود .
علل الشرائع : 362 / 2 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث947

امام صادق علیه‌السلام :
ما مِن عَمَلٍ حَسَنٍ‌یَعمَلُهُ العَبدُ إلاّ ولَهُ ثَوابٌ فی القرآنِ إلاّ صلاةَ اللیلِ ؛ فإنَّ اللّه‌َ لَم یُبَیِّنْ ثَوابَها لِعَظیمِ خَطَرِها عندَهُ ، فقالَ : تَتَجافی جُنُوبُهم عَن المَضاجِعِ ... فلا تَعْلَمُ نَفسٌ ما أُخْفِیَ لَهُم مِن قُرَّةِ أعْیُنٍ جَزاءً بِما کانوا یَکْسِبُونَ؛
هر کـار نـیکی که بـنـده می‌کند ، در قــرآن برایش ثوابی ذکر شده است مگر نماز شب که از بس نزد خدا پر اهمیت است ثواب آن را معلوم نکرده است و فرموده : پهلوهایشان از بسترها جدا می‌شود ... و هیچ کس نمی‌داند به پاداش آنچه انجام داده‌اند ، چه چیزی برای آنان ذخیره ساخته‌ام ، که مایه روشنی چشم ایشان است.
بحار الأنوار : 8 / 126 / 27 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث948

امام صادق علیه‌السلام :
شَرَفُ المُؤمِنِ صلاتُهُ باللیلِ ، وعِزُّ المؤمِنِ کَفُّهُ عن أعراضِ الناسِ ؛
شرافت مؤمن ، نماز شب اوست ، و عزّت مؤمن ، خودداری او از لطمه زدن به آبروی مردم .
الکافی : 3 / 488 / 9 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث949

امام صادق علیه‌السلام :
صلاةُ اللیلِ تُبَیِّضُ الوَجهَ ، وصلاةُ اللیلِ تُطَیِّبُ‌الرِّیحَ ،وصلاةُ اللیلِ تَجلِبُ الرِّزقَ ؛
نماز شب چهره را سفید و نورانی می‌کند ، نماز شب انسان را خوشبو می‌کند ، نماز شب روزی می‌آورد .
علل الشرائع : 363 / 1 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث950

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
رَحِمَ اللّه‌ُ رَجلاً قامَ مِنَ اللیلِ فَصلّی وأیقَظَ امرَأتَهُ فَصَلَّت ، فإن أبَت نَضَحَ فی وَجهِها الماءَ ، رَحِمَ اللّه‌ُ امرأةً قامَت مِن اللیلِ فَصلَّت وأیقَظَت زَوجَها ، فإن أبی نَضَحَت فی وَجهِهِ الماءَ ؛
رحمت خدا بر آن مردی باد ، که نیمه‌های شب برخیزد و نماز بخواند و همسرش را برای نماز خواندن بیدار کند و اگر بیدار نشد آب به صورتش بپاشد . رحمت خدا بر آن زنی باد که نیمه‌های شب از خواب برخیزد و نماز بخواند و شوهرش را برای نماز بیدار کند و اگر امتناع کرد ، به صورتش آب پاشد .
سنن أبی داود : 1450 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث951

امام صادق علیه‌السلام :
صَلاةُ اللَّیلِ تُحَسِّنُ الوَجهَ ، وتُذهِبُ الهَمَّ ، وتَجلُو البَصَرَ ؛
نماز شب ، روی را نکو می‌سازد ، اندوه و غم را می‌بَرَد و دیده را جلا می‌دهد .
تهذیب الأحکام ، جلد 2 ، صفحه 122 ، حدیث 461 ، ثواب الأعمال ، صفحه 64

حدیث952

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أتَی الجُمُعَةَ إیمانا واحتِسابا استَأنَفَ العَمَلَ ؛
هر که از روی ایمان و بـه حـسـاب خـدا در نماز جمعه شرکت کند ، اعمالش را از نو آغازیده است (خداوند به پاداش آن گناهان گذشته‌اش را بیامرزد و نامه عمل جدیدی برایش باز کند) .
الفقیه : 1 / 427 / 1260 منتخب میزان الحکمة : 332

حدیث953

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الجُمُعَةُ حَجُّ المَساکِینِ .
نماز جمعه ، حجّ مستمندان است .
الدعوات : 37 / 91 منتخب میزان الحکمة : 332

حدیث954

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَرَکَ ثلاثَ جُمَعٍ‌تَهاوُنا بها طَبَعَ اللّه‌ُ علی قَلبهِ ؛
هر که سه نماز جمعه را ، از روی اهمیت ندادن به آن ، ترک کند خداوند بر دل او مُهر (غفلت) زند .
وسائل الشیعه : 5 / 6 / 25 منتخب میزان الحکمة : 332

حدیث955

امام صادق علیه‌السلام :
امتَحِنوا شِیعَتَنا عِندَ ثَلاثٍ : عِندَ مَواقیتِ الصَّلاةِ کیفَ مُحافَظَتُهُم علَیها ، وعِندَ أسرارِهِم کیفَ حِفظُهُم لَها عِندَ عَدُوِّنا ، وإلی أموالِهِم کیفَ مُواساتُهُم لإخوانِهِم فیها ؛
شیعیان ما را در سه چیز بیازمایید : در اوقات نمازشان ، که چگونه بر آنها مواظبت می‌کنند ؛ در اسرارشان ، که چگونه آنها را از دشمنان ما حفظ می‌کنند و در اموالشان ، که چگونه با آن به برادران خود کمک می‌کنند .
الخصال : 103 / 62 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث956

امام باقر علیه‌السلام :
أیّما مُؤمِنٍ حافَظَ علَی الصَّلواتِ المَفروضَةِ فَصَلاّها لِوَقتِها فَلَیسَ هذا مِن الغافِلینَ؛
هر مؤمنی که به نمازهای واجب اهمیت دهد و آنها را به وقتش بخواند ، از غافلان نیست .
الکافی : 3 / 270 / 14 منتخب میزان الحکمة : 430

حدیث957

امام صادق علیه‌السلام :
فَضلُ الوَقتِ الأوَّلِ علی الآخِرِ کَفَضلِ الآخِرَةِ علی الدُّنیا ؛
فضیلت اوّل وقت (نـماز) بـر آخـر وقت ، همچون فضیلت آخرت بر دنیاست .
ثواب الأعمال : 58 / 2 منتخب میزان الحکمة : 328

حدیث958

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حَسبُ الرَّجُلِ مِن دِینِهِ ،کَثرَةُ مُحافَظَتِهِ علی إقامَةِ الصَّلَواتِ ؛
در دینداری مرد همین بس که بر گزاردن نمازها بسیار مواظبت کند .
تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 328

حدیث959

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا صَلاةَ لمَن لا یَتَخَشَّعُ فی صلاتِهِ ؛
کسی که در نمازش خشوع (و فروتنی) ندارد ، نمازش نماز نیست .
الفردوس : 5 / 195 / 7935 منتخب میزان الحکمة : 326

حدیث960

امام علی علیه‌السلام :
إذا قامَ الرجُلُ إلی الصَّلاةِ أقبَلَ إبلیسُ یَنظُرُ إلَیهِ حَسدا ، لِما یَری مِن رَحمَةِ اللّه التی تَغشاهُ؛
هرگاه کسی به نماز ایستد ، ابلیس از این که می‌بیند رحمت خدا او را فرا گرفته است حسودانه به وی می‌نگرد .
الخصال : 632 / 10 منتخب میزان الحکمة : 326

حدیث961

امام علی علیه‌السلام :
و یَعلَمُ المُصَلِّی ما یَغشاهُ‌مِن جَلالِ اللّه ما سَرَّهُ أن یَرفَعَ رَأسَهُ مِن سُجودِهِ؛
اگر نمازگزار می‌دانست که چه هاله‌ای از جلالتِ خدا او را فرا می‌گیرد، دوست نداشت که سر از سجده‌اش بر دارد .
الخصال : 632 / 10 منتخب میزان الحکمة : 326

حدیث962

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما دُمتَ فی الصَّلاةِ فإنَّکَ تَقرَعُ بابَ المَلِکِ الجَبّارِ ، ومَن یُکثِرْ قَرعَ بابِ المَلِکِ یُفتَحْ لَهُ ؛
تا زمانی که در حـال نـماز هـستی دَرِ خانه پادشاهی مقتدر را می‌کوبی و هر که دَرِ خانه پادشاه را بسیار بکوبد ، سرانجام آن در به رویش باز می‌شود .
مکارم الأخلاق : 2 / 366 / 2661 منتخب میزان الحکمة : 326

حدیث963

امام صادق علیه‌السلام :
لَو کانَ علی بابِ أحَدِکم نَهرٌ فاغتَسَلَ مِنهُ کُلَّ یَومٍ خَمسَ مرّاتٍ هَل کانَ یَبقی علی جَسَدِهِ مِن الدَّرَنِ شَیءٌ ؟ إنّما مَثَلُ الصَّلاةِ مَثَلُ النَّهرِ الذی یُنقِی ، کُلَّما صَلّی صلاةً کان کَفَّارَةً لِذُنوبهِ إلاّ ذنبٌ أخرَجَهُ مِن الإیمانِ مُقیمٌ علَیهِ ؛
اگر جلو در خانه یکی از شـما جـوی آبـی باشد و روزی پنج بار خود را در آن بشوید آیا چرک و کثافتی بر تن او باقی می‌ماند ؟ حکایت نماز نیز حکایت جوی آبی است که تمیز و پاکیزه می‌کند ؛ هرگاه کسی نمازی بخواند این نماز گناهانش را پاک می‌کند مگر گناهی که او را از ایمان به دَر برد و بر آن مداومت ورزد .
بحار الأنوار : 82 / 236 / 66 منتخب میزان الحکمة : 324

حدیث964

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ أوَّلَ ما یُحاسَبُ بهِ‌العَبدُ الصَّلاةُ ، فإن قُبِلَت قُبِلَ ما سِواها؛
نخستین چیزی که بنده بـرای آن حـسابرسی می‌شود نماز است ؛ اگر پذیرفته شد سایر اعمالش هم پذیرفته می‌شود .
الکافی : 3 / 268 / 4 منتخب میزان الحکمة : 324

حدیث965

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن لم تَنهَهُ صلاتُهُ عنِ الفَحشاءِ والمُنکَرِ لَم یَزدَدْ مِنَ اللّه إلاّ بُعدا ؛
هر که نمازش او را از کـار زشـت و نـاپسند باز ندارد ، جز بر دوری او از خدا افزوده نشود .
کنز العمّال : 20083 منتخب میزان الحکمة : 324

حدیث966

امام صادق علیه‌السلام :
أحَبُّ الأعمالِ إلی اللّه عز و جل الصَّلاةُ ، وهی آخِرُ وَصایا الأنبیاءِ ؛
مـحـبوبترین کارها نـزد خداوند عز و جل ، نماز است و آن ، آخرین سفارش پیامبران می‌باشد .
الفقیه : 1 / 210 / 638 منتخب میزان الحکمة : 324

حدیث967

امام علی علیه‌السلام :
الصَّلاةُ قُربانُ کُلِّ تَقِیٍّ ؛
نماز، موجب تقرّب هر پرهیزگار(ی به‌خدا) است.
الخصال : 620 / 10 منتخب میزان الحکمة : 324

حدیث968

امام علی علیه‌السلام :
الصَّلاةُ تَستَنزِلُ الرَّحمَةَ ؛
نماز رحمت (الهی) را فرود می‌آورد .
غرر الحکم : 2214 منتخب میزان الحکمة : 324

حدیث969

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
جَعَلَ اللّه‌ُ جَلَّ ثناؤهُ قُرَّةَ عَینِی فی الصَّلاةِ ، وحَبَّبَ إلَیَّ الصَّـلاةَ کما حَبَّبَ إلی الجائعِ الطَّعامَ ، وإلی الظَّمآنِ الماءَ ، وإنّ الجائعَ إذا أکَلَ شَبِعَ ، وإنَّ الظَمآنَ إذا شَرِبَ رَوِیَ ، وأنا لا أشبَعُ مِن الصَّلاةِ ؛
خداوند، جلّ ثناؤه ، نور دیده مرا در نماز قرار داد و نماز را محبوب من گردانید ، همچنان که غذا را محبوب گرسنه و آب را محبوب تشنه . (با این تفاوت که) گرسنه هرگاه غذا بخورد سیر می‌شود و تشنه هرگاه آب بنوشد سیراب می‌شود ، امّا من از نماز سیر نمی‌شوم .
مکارم الأخلاق : 2 / 366 منتخب میزان الحکمة : 324

حدیث970

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلِّ شَیءٍ وَجهٌ ، ووَجهُ دِینِکُمُ الصَّلاةُ ؛
هرچیزی چهره‌ای دارد و چهره دین شـما نماز است .
دعائم الإسلام : 1 / 133 منتخب میزان الحکمة : 324

حدیث971

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
قالَ اللّه‌ُ عز و جل : ... ماتَقَرَّبَ إلَیَّ عَبدٌ بشیءٍ أحَبَّ إلَیَّ ممّا افتَرَضتُ علَیهِ ، وإنّهُ لَیَتَقَرَّبُ إلَیَّ بالنافِلَةِ حتّی اُحِبَّهُ ، فإذا أحبَبتُهُ کُنتُ سَمعَهُ الذی یَسمَعُ بهِ ، وبَصَرَهُ الذی یُبصِرُ بهِ ، ولِسانَهُ الذی یَنطِقُ بهِ ، ویَدَهُ التی یَبطِشُ بها ، إن دَعانی أجَبتُهُ ، وإن سَألَنی أعطَیتُهُ؛
خداوند عز و جل فرمود : هیچ بنده‌ای با وسیله‌ای که نزد من محبوبتر باشد از آنچه بر او واجب کرده‌ام ، به من نزدیک نشد . همانا او با نماز نافله به من نزدیک شود ، تا آن جا که او را دوست بدارم و چون دوستش بدارم ، گوش او شوم که با آن بشنود و چشم او شوم که با آن ببیند و زبان او شوم که با آن سخن گوید و دست او شوم که با آن ضربه زند . اگر مرا بخواند ، جوابش دهم و اگر از من خواهشی کند ، به او بدهم .
الکافی : 2 / 352 / 7 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث972

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ أحَقَّ الناسِ بالتَّخَشُّعِ‌فی السِّرِّ والعَلانیَةِ لَحامِلُ القرآنِ ، وإنَّ أحَقَّ الناسِ فی السِّرِّ والعَلانیَةِ بالصلاةِ والصومِ لَحامِلُ القرآنِ ؛
سزاوارترین مردم به خشوع ورزیدن نهانی و آشکار در برابر خدا ، حافظ قرآن است . و سزاوارترین مردم به نمازگزاردن و روزه گرفتن در آشکار و نهان ، حافظ قرآن است .
الکافی : 2 / 604 / 5 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث973

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فَجَعلَ اللهُ الایمانَ تَطهیراً لَکم مِنَ الشِّرکِ ، وَ الصَّلاةَ تَنزیهاً لَکم عَن الکِبرِ؛
خدای تعالی ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد ، و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی.
احتجاج طبرسی، ج1، ص258

حدیث974

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِیَ مِنهاجُ النبیاءِ وَ لِلمُصَلّی حُبُّ المَلائِکَةِ وَ هُدیً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز، از آیین‌های دین است و رضای پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. برای نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزی است.
(خصال، ص 522، ح 11)

حدیث975

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
کونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَیرِ اَ لسِنَتِکُم، لِیَرَوا مِنکُم الوَرَعَ وَ الجتِهادَ وَ الصَّلاةَ وَ الخَیرَ، فَاِنَّ ذلِکَ داعیَةٌ؛
مردم را به غیر از زبان خود، دعوت کنید، تا پرهیزکاری و کوشش در عبادت و نماز و خوبی را از شما ببینند، زیرا اینها خود دعوت کننده است.
(کافی، ج 2 ، ص 78، ح 14)

حدیث976

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الوضوء شطر الإیمان و السّواک شطر الوضوء؛
وضو نصف ایمان است و مسواک کردن نصف وضو است.
نهج الفصاحه

حدیث977

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الوضوء قبل الطّعام ینفی الفقر و بعده ینفی اللّمم و یصحّح البصر؛
وضو پیش از غذا فقر را ببرد و بعد از غذا وسواس را زایل کند و چشم را نیرو دهد.
نهج الفصاحه

حدیث978

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نوم علی علم خیر من صلاه علی جهل؛
خواب با علم بهتر از نماز با جهل است.
نهج الفصاحه

حدیث979

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أحسن صلاته حین یراه النّاس ثمّ أساءها حین یخلو فتلک استهانه استهان بها ربّه؛
هر که در حضور مردم نماز خویش نیکو کند و چون به خلوت رود آن را بد گزارد این اهانتی است که به پرورد کار خویش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث980

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کثرت صلاته باللّیل حسن وجهه بالنّهار؛
هر که به شب نماز بسیار کند به روز چهره اش نیکو شود.
نهج الفصاحه

حدیث981

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما عمل ابن آدم شیئا أفضل من الصّلاه و صلاح ذات البین و خلق حسن؛
بنده آدم کاری بهتر از نماز و آشتی میان کسان و نیک خوئی نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث982

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یزال العبد فی صلاه ما- انتظر الصّلوه؛
بنده مادام که منتظر نماز است در حال نماز است.
نهج الفصاحه

حدیث983

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس بین العبد و الشّرک إلّا ترک الصّلاه فإذا ترکها فقد أشرک؛
میان بنده و شرک جز ترک نماز فاصله نیست و چون نماز را ترک کند، مشرک است.
نهج الفصاحه

حدیث984

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لتنتقضنّ عرا الإسلام عروه عروه فکلّما انتقضت عروه تشبّث النّاس بالّتی تلیها فأوّلهنّ نقض الحکم و آخرهنّ الصّلاه؛
دستاویزهای اسلام یکایک شکسته می شود و چون دستاویزی شکسته شد مردم به دستاویز بعدی چنگ می زنند، نخستین دستاویزی که شکسته می شود حکومت حق است و آخر آن نماز است.
نهج الفصاحه

حدیث985

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الغرباء فی الدّنیا أربعه:قرآن فی جوف ظالم، و مسجد فی نادی قوم لا یصلّی فیه، و مصحف فی بیت لا یقرأ فیه، و رجل صالح مع قوم سوء؛
غریبان جهان چهارند: قرآن در خاطر ستمگر، و مسجدی در ناحیه گروهی که در آن نماز نکنند، و مصحفی در خانه ای که نخوانند، و مرد پارسا با مردم بد.
نهج الفصاحه

حدیث986

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّلاه تسوّد وجه الشّیطان و الصّدقه تکسّر ظهره و التّحاب فی اللَّه یقطع دابره فإذا فعلتم ذلک تباعد منکم کمطلع الشّمس من مغربها؛
نماز چهره شیطان را سیاه کند و صدقه دادن پشت او را بشکند و دوستی در راه خدا ریشه او را می کند و وقتی چنین کردید از شما به فاصله شرق و غرب دوری کند.
نهج الفصاحه

حدیث987

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّلاه میزان فمن أوفی استوفی؛
نماز چون ترازوست هر که کامل کند، پاداش کامل یابد.
نهج الفصاحه

حدیث988

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّلاه نور المؤمن؛
نماز نور مؤمن است.
نهج الفصاحه

حدیث989

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صلاه الرّجل تطوّعا حیث لا یراه النّاس تعدل صلاته علی أعین النّاس خمسا و عشرین؛
نماز مرد که بدلخواه در جایی که مردم او را نبینند کند، برابر بیست و پنج نماز است که در دیده مردم کند.
نهج الفصاحه

حدیث990

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صلّ صلاه مورع کأنّک تراه فإن کنت لا تراه فإنّه یراک، و ایأس ممّا فی أیدی النّاس تعش غنیّا و إیّاک و ما یعتذر منه؛
نماز را با ترس گزار، گوئی خدا را می بینی اگر تو او را نمی بینی او تو را می بیند و از آنچه در دست مردم است، نومید باش تا بی نیاز زندگی کنی و از آنچه عذر آن باید خواست، بپرهیز.
نهج الفصاحه

حدیث991

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رکعه من عالم باللَّه خیر من ألف رکعه من متجاهل باللَّه؛
دو رکعت نماز کسی که متوجه خدا باشد بهتر از هزار رکعت کسی است که از خدا غافل باشد.
نهج الفصاحه

حدیث992

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رکعتان من عالم أفضل من سبعین رکعه من غیر عالم؛
دو رکعت نماز دانشمند بهتر از هفتاد رکعت غیر دانشمند است.
نهج الفصاحه

حدیث993

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رکعتان من رجل ورع أفضل من ألف رکعه من مخلط؛
دو رکعت نماز شخص پرهیزکار بهتر از هزار رکعت لاابالی است.
نهج الفصاحه

حدیث994

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رکعتان من المتزوّج أفضل من سبعین رکعه من الأعزب؛
دو رکعت نماز شخص زن دار بهتر از هفتاد رکعت نماز عزبست.
نهج الفصاحه

حدیث995

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رکعتان بسواک أفضل من سبعین رکعه بغیر سواک و دعوه فی السّرّ أفضل من سبعین دعوه فی العلانیه و صدقه فی السّرّ أفضل من سبعین صدقه فی العلانیه؛
دو رکعت نماز با مسواک بهتر از هفتاد رکعت بدون مسواک است و یک دعای نهان بهتر از هفتاد دعای آشکار است و یک صدقه نهان بهتر از هفتاد صدقه آشکار است.
نهج الفصاحه

حدیث996

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء مفتاح الرّحمه و الوضوء مفتاح الصّلاه و الصّلاه مفتاح الجنّه؛
دعا کلید رحمت و وضو کلید نماز است و نماز کلید بهشت.
نهج الفصاحه

حدیث997

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء بین الأذان و الإقامه لا یردّ؛
دعائی که میان اذان و اقامه کنند رد نمی شود.
نهج الفصاحه

حدیث998

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخمر أمّ الخبائث فمن شربها لم تقبل صلاته أربعین یوما فإن مات و هی فی بطنه مات میته جاهلیّه؛
شراب مادر ناپاکیهاست، هر که بنوشد چهل روز نمازش پذیرفته نشود و اگر بمیرد و شراب در شکم او باشد چنان است که در دوران جاهلیت مرده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث999

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلّلوا بین أصابعکم لا یخلّل اللَّه بینها بالنّار؛
هنگام وضو میان انگشتان خود فاصله دهید تا خدا به وسیله آتش میان آنها را فاصله ندهد.
نهج الفصاحه

حدیث1000

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حبّذا المتخلّلون من أمّتی فی الوضوء و الطّعام؛
چه نیکند از امت من آنها که در وضو و غذا مسواک می کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1001

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجفاء کلّ الجفاء و الکفر من سمع منادی اللَّه تعالی ینادی بالصّلاه و یدعوه إلی الفلاح فلا یجیبه؛
نشان خشونت و کفر نفاق آن است که کسی منادی خدا را بشنود که به نماز ندا می دهد و وی را به رستگاری می خواند و دعوت او را اجابت نکند.
نهج الفصاحه

حدیث1002

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه أظلّه اللَّه تحت ظلّ عرشه یوم لا ظلّ إلّا ظله: الوضوء علی المکاره و المشی إلی المساجد فی الظلم و إطعام الجائع؛
سه چیز است که در هر که باشد خداوند وی را روزی که سایه ای جزسایه خدا نیست در سایه عرش جای دهد: وضو گرفتن با زحمت و راه مسجد سپردن در تاریکی و سیر کردن گرسنه.
نهج الفصاحه

حدیث1003

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث لا تؤخّر و هنّ الصّلاه إذا أتت و الجنازه إذا حضرت و الأیّم إذا وجدت کفؤا؛
سه چیز را نباید تأخیر انداخت: نماز همین که وقت آن رسید و بر داشتن جنازه وقتی آماده شد و شوهر دادن بیوه وقتی هم شأنی یافت.
نهج الفصاحه

حدیث1004

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا تجاوز صلاتهم آذانهم: العبد الآبق حتّی یرجع و امرأه باتت و زوجها علیها ساخط و إمام قوم و هم لها کارهون؛
سه کسند که نمازشان از گوشهاشان بالاتر نمی رود: بنده فراری تا باز گردد و زنی که شب بخوابد و شوهرش بر او خشمگین باشد و پیشوای قومی که آن قوم از او متنفر باشند.
نهج الفصاحه

حدیث1005

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفتح أبواب السّماء و یستجاب الدّعاء فی أربعه مواطن: عند التقاء الصّفوف فی سبیل اللَّه و عند نزول الغیث و عند إقامه الصّلاه و عند رؤیه الکعبه؛
چهار موقع درهای آسمان را بگشایند و دعاها را مستجاب کنند. هنگام تلاقی صف مبارزان در راه خدا و هنگام نزول باران و هنگام نماز و هنگام دیدار کعبه.
نهج الفصاحه

حدیث1006

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بین العبد و بین الکفر ترک الصّلوه؛
میان بنده و کفر ترک نماز فاصله است.
نهج الفصاحه

حدیث1007

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما یحاسب به الصّلوه؛
نخستین چیزی که به حساب آن می رسند نماز است.
نهج الفصاحه

حدیث1008

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما تفقدون من دینکم الأمانه و آخر ما تفقدون الصّلوه؛
نخستین چیزی که از دین خود از دست می دهید، امانت است و آخرین چیزی که از دست می دهید، نماز است.
نهج الفصاحه

حدیث1009

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للَّه ملکا ینادی عند کلّ صلاه: یا بنی آدم قوموا إلی نیرانکم الّتی أو قدتموها علی أنفسکم فأطفؤها بالصّلاه؛
خداوند فرشته ای دارد که هنگام نماز بانگ می زند آدمیزاده گان برخیزید و آتشهائی را که بر خویشتن افروخته اید به نماز خاموش کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1010

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المصلّی لیقرع باب الملک و إنّه من یدم قرع الباب یوشک أن یفتح له؛
نمازگزار در خداوند را می کوبد و هر که پیوسته دری را بکوبد عاقبت به روی او باز می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1011

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفشوا السّلام و أطعموا الطّعام و صلوا الأرحام و صلّوا باللّیل و النّاس نیام تدخلوا الجنّه بسلام؛
سلام را فاش کنید و طعام بخورانید، با خویشاوندان الفت گیرید و هنگام شب که مردم در خوابند نماز بخوانید تا وارد بهشت شوید.
نهج الفصاحه

حدیث1012

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أغبط النّاس عندی مؤمن خفیف الحاذّ ذو حظّ من صلاه و کان رزقه کفافا فصبر علیه حتّی یلقی اللَّه و أحسن عباده ربّه و کان غامضا فی النّاس عجلت منیّته و قلّ تراثه و قلّت بواکیه؛
خوشبخت ترین مردم در نظر من مؤمنی است که متعلقاتش کم و از نماز بهره ور باشد، روزی او به حد کفاف باشد و با آن بسازد تا به خدای خویش برسد، خدای را به خوبی پرستش کند و در میان مردم گمنام باشد، وقتی مرگش برسد ارثش کم باشد و گریندگانش انگشت شمار باشند.
نهج الفصاحه

حدیث1013

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أمّ أحدکم النّاس فلیخفّف فإنّ فیهم الصّغیر و الکبیر و الضّعیف و المریض و ذا الحاجه و إذا صلّی لنفسه فلیطوّل ما یشاء؛
وقتی کسی در نماز پیشوای مردم شد نماز را سبک گیرد که در میان کسان کوچک و بزرگ و بیمار و ناتوان و حاجتمند هست و هر وقت برای خود نماز گذارد هر چه خواهد طول دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1014

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه الصّلاه لوقتها ثمّ برّ الوالدین ثمّ الجهاد فی سبیل اللَّه؛
بهترین کارها در نزد خدا نماز به وقت است آنگاه نیکی با پدر و مادر آنگاه جنگ در راه خدا.
نهج الفصاحه

حدیث1015

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان لا تجاوز صلاتهما رءوسهما عبد أبق من موالیه حتّی یرجع و امرأه عصت زوجها حتّی ترجع؛
دو کسند که نمازشان از سرشان بالاتر نمیرود بنده ای که از آقایان خود گریخته باشد تا هنگامی که باز گردد و زنی که شوهر خود را نافرمانی کرده باشد تا باز گردد.
نهج الفصاحه

حدیث1016

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
نماز نافله راه نزدیک شدن هر مؤمنی به خداوند است.
تحف العقول

حدیث1017

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ قَرَءَ آیَةً مِنْ کِتابِ الله عَزَّ وَ جَلَّ فی صَلاتِهِ قائِماً، یُکْتَبُ لَهُ بِکُلِّ حَرْف مِأةُ حَسَنَة ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هرکس آیه ای از قرآن را در نمازش تلاوت نماید، خداوند متعال در مقابل هر حرفی از آن یکصد حسنه در نامه اعمالش ثبت می نماید.
الکافی، ج 2، ص 611

حدیث1018

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنَ صَلّی، فَجَلَسَ فی مُصَلاّه إلی طُلُوعِ الشّمسِ کانَ لَهُ سَتْراً مِنَ النّارِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند: ه
ر که نماز ـ صبح ـ را به خواند و در جایگاه خود بنشیند تا خورشید طلوع کند، برایش پوششی از آتش خواهد بود.
تهذیب الأحکام، ج 2، ص 321، ح 166

حدیث1019

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشّـِرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیهاً لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلاْخْلاصِ، وَ الْحَّجَ تَشْییداً لِلدّینِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی ها و شقاوت ها قرار داد. و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود. و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود. و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست. و حجّ را برای استحکام أساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

حدیث1020

إغْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ خَمْسَةِ مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَةِ الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ، وَ عِنْدَ الْتِقاءِ الصَفَّیْنِ لِلشَّهادَةِ، وَ عِنْدَ دَعْوَةِ الْمَظْلُومِ، فَاِنَّهُ لَیْسَ لَها حِجابٌ دوُنَ الْعَرْشِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
پنج موقع را برای دعا و حاجت خواستن غنیمت شمارید: موقع تلاوت قرآن، موقع اذان، موقع بارش باران، موقع جنگ و جهاد ـ فی سبیل اللّه ـ موقع ناراحتی و آه کشیدن مظلوم. در چنین موقعیت ها مانعی برای استجابت دعا نیست.
بحارالأنوار، ج 90، ص 343، ح 1

حدیث1021

بَیْنَما رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - جالِسٌ فِی الْمَسْجِدِ، إذْدَخَلَ رَجُلٌ فَقامَ یُصَلّی، فَلَمْ یُتِمَّ رُکُوعَهُ وَ لا سُجُودَهُ، فَقالَ: نَقَرَ کَنَقْرِ الْغُرابِ، لَئِنْ ماتَ هذا وَ هکَذا صَلوتُهُ لَیَمُوتُنَّ عَلی غَیْرِ دینی؛
رسول خدا - صلی الله علیه وآله - در مسجد نشسته بودند که شخصی وارد شد و مشغول خواندن نماز شد و رکوع و سجودش را کامل انجام نمی داد و عجله و شتاب می کرد.
حضرت فرمودند: کار این شخص همانند کلاغی است که منقار بر زمین می زند، اگر با این حالت از دنیا برود بر دین من نمرده است.
وسائل الشّیعة، ج 4، ص 31، ح 4434

حدیث1022

قال رَسُولُ اللّهِ - صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ - :
لا تُضَیِّعُوا صَلاتَکُمْ، فَإنَّ مَنْ ضَیَّعَ صَلاتَهُ، حُشِرَ مَعَ قارُونَ وَ هامانَ، وَ کانَ حَقّاً عَلی اللّهِ أنْ یُدْخِلَهُ النّارَ مَعَ الْمُنافِقینَ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
نماز را سبک و ناچیز مشمارید، هر کس نسبت به نمازش بی اعتنا باشد و آن را سبک و ضایع گرداند همنشین قارون و هامان خواهد گشت و حقّ خداوند است که او را همراه منافقین در آتش داخل نماید.
وسائل الشّیعة، ج 4، ص 30

حدیث1023

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
و من حافظ علی الجماعة حیثما کان مر علی الصراطکالبرق الخاطف اللامع فی اول زمرة مع السابقین؛
کسی که محافظت و مداومت بر نماز جماعت کند، مانند برق سریع ودرخشان همراه نخستین گروه بهشتیان از روی صراط می گذرد.
( ثواب الاعمال، ص 343 )

حدیث1024

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ثلاثة یضحک الله الیهم : الرجل اذاقام باللیل یصلی و القوم اذا صفوا فی الصلاة ، و القوم اذا صفوا فی قتال العدو؛
سه گروهند که خداوند از آنان خشنود است :1- کسی که نماز شب می خواند.2- جمعی که نماز جماعت تشکیل می دهند.3- دسته ای که در برابردشمن در راه خدا صف آرایی کرده اند.
( ثواب الاعمال ، ص 96 )

حدیث1025

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لو یعلمون ما فی العشاء و الفجر لاتوهما ولو حبوا؛
اگر بدانند آنچه را که در خواندن نماز عشاء و صبح با جماعت هست به آن می آیند، هر چند با زانوها و دستها باشد، مانند راه رفتن کودک با نشستن گاه خود.
( اصول وافی ، ج 2، ص 149 )

حدیث1026

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
صلی رسول الله - صلی الله علیه وآله وسلم - الظهر و العصر فخفف الصلاة فی الرکعتین فلما انصرف ... قالوا: خففت فی الرکعتین الاخیرتین ؟ فقال لهم : او ماسمعتم صراخ الصبی؛
روزی رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) نمازظهر و عصر را به جا می آورد، ناگهان دو رکعت آخر نماز را تخفیف (تسریع ) دادند، اصحاب پس از نماز از حضرت سؤال کردند، که آیا دستور جدید آمده ؟ فرمودند: برای چه ؟ گفتند: چرا دو رکعت آخر نماز را سبک تر خواندید ؟ فرمودند: مگر صدای فریاد گریه کودک را نمی شنوید.
( وسایل الشیعه ، ج 5، ص 369 )

حدیث1027

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
فضل صلاة الجماعة علی صلاة الرجل فردا خمس و عشرون درجة فی الجنة؛
نماز جماعت بر نماز فرادی بیست و پنج درجه بهشتی فضیلت و برتری دارد.
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 371 )

حدیث1028

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
همانا خداوند به سه گروه وعده داد، بدون حساب واردبهشت شوند، و هریک از این سه گروه (روز قیامت ) می توانند هشتاد هزار نفر راشفاعت کنند وآنها عبارتند از: 1- مؤذن . 2- امام جماعت . 3- کسی که وضو بگیرد،سپس داخل مسجد شود و نماز را به جماعت به جا آورد.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 488 )

حدیث1029

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و اذا قمت فی صلاتک للناس ، فلا تکونن منفرا و لا مضیعا فان فی الناس من به العلة و له الحاجة؛
و هنگامی که به نمازجماعت برای مردم می ایستی باید نمازت نه نفرت آور و نه تضییع کننده باشد (نه آن قدر آن را طول بده که موجب تنفر مأمومین شودو نه آن قدر سریع که نماز را ضایع کنی ) چرا که در بین مردمی که با تو به نماز ایستاده اند، هم بیمار وجوددارد و هم افراد حاجتمند هست .
( نهج البلاغه ، نامه 52 )

حدیث1030

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من صلی الخمس فی الجماعة وحافظ علی الجمعة فقد اکتال الاجر بالمکیال الاوفی و قال تعالی :ثم یجزیه الجزاءالاوفی ؛
کسی که نماز پنج وقت خود را به جماعت بخواند و به نماز جمعه حاضرشود،پس به تحقیق اجر خود را به حد کافی دریافت کرده است . سپس رسول خدا پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) این آیه کریمه را تلاوت فرمودند: پس جزا داده شود بر آن، جزای کامل تر.
( جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 386 )

حدیث1031

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
التکبیرة الاولی مع الامام خیر من الدنیاو ما فیها؛
تکبیر اول را با امام جماعت گفتن بهتر است از دنیا و آنچه در آن است .
مستدرک الوسائل ج 1ص 488

حدیث1032

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من قال بالجسم فلا تعطوه شیئا من الزکاة و لا تصلوا خلفه؛
هر کس قائل به جسمانیت خدا باشد از زکات چیزی به اوندهید و در پشت سرش نماز نخوانید.
( من لا یحضره الفقیه ، ج 1، ص 379 )

حدیث1033

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
ینبغی للصفوف ان تکون تامة متواصلة بعضها الی بعض ، و یکون بین کل صفین قدر مسقطجسد الانسان اذا سجد؛
سزاواراست که صفهای(نمازجماعت) کامل و به هم پیوسته باشند، و میان دو صف فاصله به اندازه ای باشد که یک انسان بتواند سجده کند و اگر در نماز جماعت فاصله دو صف جلو و عقب کمتر از این باشد، چنین نمازی نماز کامل و درستی نیست .
( دعائم الاسلام ، ج 1، ص 155 )

حدیث1034

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ثلاثة لا یصلی خلفهم :المجهول ، و الغالی و ان کان یقول بقولک ، و المجاهربالفسق و ان کان مقتصدا؛
پشت سر سه گروه نماز نخوان (اقتداء نکن ):1- پشت سر شخص ناشناخته .2- مرد غلو کننده ، هر چند که امامی و هم عقیده تو باشد.3-شخص متظاهر به فسق و گناه ، اگر چه مردی میانه رو و معقول باشد.
( خصال صدوق ، ص 154 )

حدیث1035

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
و من حافظ علی الصف الاول و التکبیرة الاولی لا یؤذی مسلما اعطاه الله من الاجر ما یعطی المؤذنون فی الدنیا و الاخرة ؛
کسی که محافظت و مداومت بر صف اول(نماز جماعت) و تکبیر اول نماید، و مسلمانی رااذیت نکند، خداوند به او اجری معادل اجری که مؤذن در دنیا و آخرت دریافت می کند، عطاخواهد کرد.
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 387 )

حدیث1036

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
و لا تصلی خلف فاجر و لایقتدی الا باهل الولایة؛
پشت سر آدم فاجر نماز نخوان ، اقتدا فقط بر شخص اهل ولایت اهل بیت عصمت و طهارت جایز است .
( تحف العقول ، ص 308 )

حدیث1037

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
فما من مؤمن مشی الی الجماعة الا خلف الله علیه اهوال یوم القیامة ، ثم یأمر به الی الجنة؛
پس مؤمنی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوندتبارک و تعالی ترس وهراس روز قیامت را برای او سبک می گیرد، سپس او راامر می کند به ورود به بهشت .
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372 )

حدیث1038

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
فضل الجماعة علی الفرد بکل رکعة الفارکعة؛
فضیلت نماز جماعت بر نماز فرادی هر یک رکعت برابر دو هزار رکعت است .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 4 )

حدیث1039

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
افضل الصفوف اولها و هو صف الملائکة و افضل المقدم میامن الامام؛
بهترین صفهای نماز جماعت ، صف اول است ، وآن صف ملائکه است وبهترین جای صف اول سمت راست امام است .
( بحار الانوار ج 88 ص 18 )

حدیث1040

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من صلی عن یمین الامام اربعین یوما دخل الجنة؛
کسی که سمت راست امام جماعت چهل روز نماز بخواند وارد بهشت می شود.
( جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 465 )

حدیث1041

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
سووا صفوفکم فان تسویة الصف تمام الصلاة؛
صفهای نماز جماعت را مساوی کنید، پس همانا که مساوی کردن صفها،کامل کننده نماز است .
( بحار الانوار، ج88 ص20 )

حدیث1042

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
فضل میامن الصوف علی میاسرها کفضل صلوة الجماعة علی صلوة الفرد؛
فضیلت سمت راست بر سمت چپ ، صفهای جماعت همانند فضیلت نمازجماعت است بر نماز فرادی .
( جامع احادیث الشیعه ، ج 6، ص 465 )

حدیث1043

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة جماعة و لو علی رأس زج اذاسئلت عمن لا یشهد الجماعة فقل : لااعرفه ؛
نماز باید به صورت جماعت خوانده شود،و لو بر نوک تیز پیکان باشد، زمانی که از شما سؤال شد در مورد کسی که به جماعت حاضر نمی شود، بگویید اورا نمی شناسیم .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 5 )

حدیث1044

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ینبغی للامام ان یکون صلاته علی صلاة اضعف من خلفه؛
بر امام جماعت شایسته است که نمازش بر اساس نمازضعیفترین مأمومین خودباشد (نماز را در حال نماز جماعت طولانی نکند).
( من لا یحضره الفقیه ، ج 1، ص 381 )

حدیث1045

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
و من لزم جماعة المسلمین حرمت علیهم غیبته و ثبتت عدالته؛
کسی که بر نماز جماعت مداومت داشته باشد، غیبت او بر مسلمانان حرام وعدالتش ثابت می شود.
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 394 )

حدیث1046

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
و من صلی فی بیته جماعة رغبة عن المساجد فلا صلاة له و لمن صلی معه الامن علة تمنع من المسجد؛
و هر کس از روی بی میلی به مساجد در خانه اش هر چند نماز جماعت بخواندبرای او نمازی نخواهد بودو حتی برای کسانی که با او نماز خوانده اند، مگرآن که واقعا علتی مانع از حضور درمسجد بوده باشد.
( امالی الطوسی ، ج 2، ص 307 )

حدیث1047

جمیل بن صالح از امام صادق (علیه السلام ) سؤال کرد: کدام یک از این دوافضل است : انسان در اول وقت نمازش را بخواند یا مقداری نماز را تأخیربیندازد تا بااهل مسجد به جماعت نماز بخواند، زمانی که مسجد امام جماعت دارد؟ حضرت فرمودند: نماز را به تأخیربینداز، با اهل مسجد نماز بخوان ، زمانی که مسجد امام جماعت دارد.
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 388 )

حدیث1048

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من صلی معهم فی الصف الاول کان کمن صلی خلف رسول الله (ص ) فی الصف الاول؛
کسی که در صف اول نماز جماعت اهل سنت شرکت نماید، مانند آن است که در صف اول پشت سر پیامبر (ص ) نماز خوانده باشد.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 381 )

حدیث1049

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) خطاب به جمعیتی فرمودند:
ای مردم صفهای (نماز جماعت )رامنظم و مساوی کنید و دوش به دوش بایستید تا فاصله و جدایی میان شمانیفتد ونامرتب نباشید که خداوند دلهای شما را از یکدیگر دور گرداند وبدانید که من شمارا از پشت سر می بینم که چگونه نظم را در صفهای جماعت برقرار می کنید.
( ثواب الاعمال ، ص 520 )

حدیث1050

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من خلع جماعة المسلمین قدر شبر، خلع ربقة الایمان من عنقه؛
کسی که به اندازه یک وجب از جماعت مسلمانان (عملا) دوری کند،ریسمان ایمان را از گردنش در آورده و به دور افکنده است .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 13 )

حدیث1051

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
انی لأکون فی الصلوة فاسمع بکاء الصبی فاخفف مخافة ان اشق علی امه؛
من گاهی در حال نماز که هستم صدای گریه کودکی رامی شنوم و نماز راسبک و کوتاه می کنم ، چرا که می ترسم مادرش را به رنج افکنم .
( کنز العمال ، ج 7، ص ,601 حدیث 20455 )

حدیث1052

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة جماعة و لو علی رأس زج؛
در نماز جماعت شرکت نمایید، گر چه آن را بر سر آهن و نوک نیزه انجام دهید(یعنی هر قدر سخت و دشوار باشد، از حضور در جماعت دریغ نکنید).
( بحار الانوار، ج ,88 ص 4 )

حدیث1053

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
من ترک الجماعة رغبة عنها و عن جماعة المسلمین من غیر علة فلا صلاة له؛
کسی که از روی بی میلی ، بدون عذر و علت نمازجماعت را که اجتماع مسلمانان است ترک کند، نمازی برای او نیست .
( امالی شیخ صدوق ، ص 290 )

حدیث1054

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من صلی اربعین یوما جماعة یدرک التکبیرة الاولی ، کتب له برائتان برائة من النارو برائة من النفاق؛
کسی که نماز خود را با جماعت و با درک تکبیر اول نماز، چهل روز انجام دهد، خداوند دو برائت را برای او مقرر می سازد: 1- برائت از آتش دوزخ .2- برائت از نفاق .
( بحار الانوار، ج ,88 ج 4 )

حدیث1055

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
من سمع النداء فلم یجبه من غیرعلة فلا صلاة له؛
هر کس که صدای اذان جماعت را بشنوند و بدون هیچ عذری پاسخ ندهد،نماز ندارد (نمازش مقبول نیست ).
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 375 )

حدیث1056

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
هم رسول الله - صلی الله علیه و آله - بأحراق قوم فی منازلهم لا یصلون بالجماعة؛
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) خواست خانه ها را بر قومی که در منازل نماز می گذاردندو به جماعت حاضر نمی شدند،بسوزاند.
( لئالی الاخبار، ج 4، ص 205 )

حدیث1057

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
صلاة الرجل فی جماعة خیر من صلاته فی بیته اربعین سنة . قیل : یا رسول الله !صلوة یوم ؟ فقال : صلوة واحدة؛
نماز خواندن انسان در جماعت بهتر است از نمازی که چهل سال در خانه خوانده شود. عرض کردند:یا رسول الله ! نماز یک روز؟ حضرت فرمود: بلکه یک نماز.
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 374 )

حدیث1058

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لان اصلی الصبح فی جماعة احب الی من ان اصلی لیلتی حتی اصبح؛
اگر نماز صبح را به جماعت بخوانم ، در نظرم محبوبتر ازعبادت و شب زنده داری تا صبح است .
( کنز العمال ، ج 8، حدیث 22792 )

حدیث1059

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
امام القوم وافدهم فقدموا فی صلاتکم افضلکم ؛
امام جماعت هر جمعی نماینده آن در پیشگاه خداوند می باشد، پس برای امامت جماعت خود بهترینها را برگزینید.
( بحار الانوار، ج ,88 ص 109 )

حدیث1060

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اذا سمعت الاذان فأت و لو حبوا؛
هنگامی که اذان نماز را شنیدی ، هر چه سریعتر به مسجد بیا، گر چه سینه خیز باشد.
( کنز العمال ، ج 7، ص 548 )

حدیث1061

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ان الله و ملئکته یصلون علی الذین یصلون الصفوف الاول؛
به حقیقت خداوند و فرشتگانش بر کسانی که صفهای اول نماز جماعت را به هم پیوند می دهند، درود می فرستند.
( کنز العمال ، ج 2، ص 623 )

حدیث1062

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
الصلاة خلف العالم بالف رکعة؛
نماز در پشت سر یک عالم برابر هزار رکعت است .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 5 )

حدیث1063

امام کاظم (علیه السلام ) می فرمایند:
ان الصلوة فی الصف الاول کالجهادفی سبیل الله - عز و جل -؛
نماز خواندن در صف اول ، مانند جهاد در راه خداست .
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 387 )

حدیث1064

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من صلی خلف عالم فکأنما صلی خلف رسول الله؛
کسی که پشت سر عالم نماز به جا آورد، مانند کسی است که پشت سرپیغمبر خدا نماز خوانده است .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 119 )

حدیث1065

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من صلی خمس صلوات فی الیوم واللیلة فی جماعة فظنوا به خیرا و اجیزواشهادته؛
هر که پنج نماز شبانه روز را به جماعت می خواند به او خوش گمان باشید وگواهی اش را بپذیرید.
بحار الانوار ج 88 ص 8

حدیث1066

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
انما جعلت الجماعة لئلا یکون الاخلاص والتوحید و الاسلام و العبادة لله الاظاهرا مکشوفا مشهورا؛
نماز جماعت قرار داده شده است ، تا اخلاص و یگانگی و اسلام و عبادت برای خداوند آشکار، باز و ظاهرباشد.
وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372

حدیث1067

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
سیأتی علی الناس زمان یترکون الاذان علی ضعفائهم؛
زمانی خواهد آمد که اذان را تحقیر کرده و آن را به افرادی ناتوان می سپرند.
( کنز العمال ، ج 7، ص 690 )

حدیث1068

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان بلالا کان عبد صالحا، فقال :لا اؤذن لاحد بعد رسول الله - صلی الله علیه و اله -؛
همانا که بلال بنده ای شایسته بود و گفت : من برای احدی بعد از رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم ) اذان نمی گویم .
( من لا یحضره الفقیه ، ج 1، ص 286 )

حدیث1069

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
کان رسول الله - صلی الله علیه و اله -اذا سمع المؤذن یؤذن قال مثل مایقوله فی کل شی ء؛
رسول خدا (ص ) وقتی صدای اذان مؤذن را می شنید، آن جملات را تکرارمی کرد.
( الکافی ، ج 3، ص ,310 حدیث 29 )

حدیث1070

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
اجابة المؤذن یزید فی الرزق؛
اجابت دعوت اذان گو، سبب افزایش روزی می شود.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 177 )

حدیث1071

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
یؤذن الرجل و هو جالس و یؤذن و هوراکب؛
شخص اذان گو چه نشسته باشد و چه سواره اذان می گوید.
( من لا یحضره الفقیه ، ج 1، ص 285 )

حدیث1072

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لو علم الناس ما فی النداء و الصف الاول لاستهموا علیه؛
اگر مردم می دانستند چه فضیلتی دارد اذان گفتن و شرکت در صف اول جماعت ، هر آینه برای این کار قرعه کشی می کردند.
( بحار الانوار، ج ,88 ص 200 )

حدیث1073

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ان الشیطان اذا سمع النداء هرب؛
به درستی که شیطان وقتی صدای اذان را شنید فرار می کند.
( کنز العمال ، حدیث 20951 )

حدیث1074

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اجابة المؤذن کفارة الذنوب؛
اجابت اذان مؤذن ، کفاره گناهان است .
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 227 )

حدیث1075

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
من أذن سبع سنین محتسبا جاءیوم القیامة و لا ذنب له ؛
هر کس هفت سال برای خدا اذان بگوید، روز رستاخیزبدون گناه وارد محشرمی شود.
ثواب الاعمال ، ص 83

حدیث1076

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
یحشر المؤذنون من امتی مع النبیین و الصدیقین و الشهداء؛
اذان گویان ، از امت من با پیامبران و راستگویان و شهیدان محشور می شوند.
( مستدرک الوسائل ، ج 4، ص 23 )

حدیث1077

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
کان رسول الله - صلی الله علیه و آله و سلم - یقول لبلال اذا دخل الوقت یا بلال اعل فوق الجدار و ارفع صوتک بالاذان؛
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی که وقت نماز فرا می رسید به بلال می فرمود: بالای دیوار (مسجد)برو و اذان را با صدای بلند بگو.
( وسائل الشیعه ، ج 4، ص 624 )

حدیث1078

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من صلی باذان و اقامة صلی خلفه صفان من الملائکة و من صلی باقامة بغیراذان صلی خلفه صف واحد ما بین المشرق والمغرب؛
هر کس که نماز را با اذان و اقامه بخواند، دو صف از فرشتگان درپشت سرش نماز می گزارند، و کسی که نماز را با اقامه تنها بخواند یک صف از فرشتگان در پشت سرش نماز می خوانند و اندازه صف به قدر میان مشرق و مغرب است .
محجة البیضاء، ج 1، ص 338

حدیث1079

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من اذن فی مصر من أمصار المسلمین سنة وجبت له الجنة؛
هر کس در یکی از شهرهای مسلمانان یک سال اذان بگوید بهشت بر اوواجب می شود.
محجة البیضاء، ج 1، ص 337

حدیث1080

للمؤذن فیما بین الاذان و الاقامة مثل اجرالشهید المتشحطبدمه فی سبیل الله؛
برای شخص اذان گو در فاصله اذان و اقامه ،ثوابش مانند ثواب شهیدی است که در راه خدا در خون خود می غلطد.
( ثواب الاعمال ،ص 58 )

حدیث1081

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
المؤذن یغفر الله له مد بصره و مدصوته فی السماء و یصدقه کل رطب ویابس سمعه ، و له من کل یصلی معه فی مسجده سهم و له بکل من یصلی بصوته؛
خداوند مؤذن را به اندازه ای که چشمش می بیند و صدایش در آسمان می پیچدمی آمرزد، هر خشک و تری که آواز او را می شنود او را تصدیق می کند، و ازثواب هر کس که با او در مسجد نماز گزارد سهمی نصیب او شود و به شمار هرکس که به بانگ او نماز بخواندحسنه ای برای اوست .
محجة البیضاء، ج 1، ص 331

حدیث1082

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ان لحوما محرمة علی النار و هی لحوم المؤذنین؛
همانا، گوشتهایی بر آتش (جهنم ) حرام است (آتش آنها را نمی سوزاند) وآن گوشت بدن اذان گویان است .
( مستدرک الوسائل ، ص 249 )

حدیث1083

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
من سمع النداء و هو فی المسجد ثم خرج فهو منافق ، الا رجل یرید الرجوع الیه ، او یکون علی غیر طهارة فیخرج لیتطهر؛
کسی که صدای اذان را در مسجد شنید، و بدون خواندن نماز (جماعت ) ازمسجد خارج شودمنافق است ، مگر این که قصد برگشت برای نماز خواندن دارد، یا وضو ندارد و برای گرفتن وضو از مسجد خارج شود.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 161 )

حدیث1084

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من اذن محتسبا یرید بذلک وجه الله - عز و جل - اعطاه الله ثواب اربعین الف شهید و اربعین الف صدیق و یدخل فی شفاعته اربعین الف مسی ء من امتی الی الجنة؛
کسی که اذان بگوید، و به خداوندتوجه داشته باشد، خداوند به او ثواب چهل هزار شهید و چهل هزار راستگو را عطامی کند و چهل هزار از امت گناهکاران شامل شفاعتش گردیده و داخل بهشت می شوند.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 130 )

حدیث1085

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
یا علی ألاذان نور؛
یا علی ! اذان نور است .
( بحار الانوار، ج 84، ص 154 )

حدیث1086

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
ایما مؤمن حافظ علی الصلوات المفروضة فصلاها لوقتها فلیس هذا من الغافلین؛
هر مؤمنی محافظت برنمازش نماید، و او را در وقتش به جا آورد، ازانسانهای غافل شمرده نمی شود.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79 )

حدیث1087

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
و من صلاها لغیر وقتها مؤثراعلیها غیرها فان ذلک الیه ان شاء غفر له و ان شاء عذبه؛
کسی که نماز را در غیروقتش به جا آورد و چیز دیگری را بر نماز انتخاب کند و ترجیح دهد، به درستی که این کار، خدا را مختار می کند که اگربخواهد او را ببخشاید و اگر بخواهد او راعذاب کند.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 83 )

حدیث1088

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
فاذا صلی العبد صلاة الصبح مع طلوع الفجر اثبتت له مرتین تثبتها ملائکة اللیل و ملائکة النهار؛
پس هرگاه نمازگزار نماز صبح را با طلوع فجر به جای آورد دو مرتبه برای اونوشته می شود، هم فرشته صبح و هم فرشته شب می نویسند (نماز صبح رافرشته روز و فرشته شب هر دومشاهده می کنند).
( ثواب الاعمال ، ص 62 )

حدیث1089

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ثلاث لا تؤخر و هن الصلاة اذا انت والجنازة اذا حضرت و الأیم اذا وجدت کفؤا؛
سه چیز را نباید به تأخیر انداخت ،نماز همین که وقت آن رسید، و برداشتن جنازه وقتی آماده شد، و شوهر دادن بیوه وقتی هم کفو خود را یافت .
( نهج الفصاحه ، ص ,262 حدیث 1261 )

حدیث1090

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
افضل الاعمال الی الله الصلاة لوقتها و بر الوالدین و الجهاد فی سبیل الله؛
بهترین اعمال نزد خداوند، نمازاول وقت است پس از آن نیکی بر پدر وادر، و سپس جهاد در راه خدا است .
( بحار الانوار، ج 3، ص 85 )

حدیث1091

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
حافظوا علی مواقیت الصلوات ، فان العبدلا یأمن الحوادث؛
مراقب وقتهای نماز باشید (که تا وقتش فرا رسید انجام دهید)چرا که انسان ازحوادثی که مانع انجام نماز در وقت گردد، ایمن نیست .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 20 )

حدیث1092

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
صل الصلوة لوقتها الموقت لها و لاتعجل وقتها لفراغ و لا تؤخرها عن وقتهالأشتغال و اعلم ان کل شی ء من عملک تبع لصلوتک؛
نماز را در وقت مقرر آن به جای آور، و به خاطر فراغت عجله مکن وبه علت اشتغال آن را به تأخیر میفکن ، و بدان که همه اعمال تو بسته به نمازتوست .
( نهج البلاغه ، نامه 27 )

حدیث1093

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
انما امر بالوضوء لیکون العبد طاهرااذا قام بین یدی الجبار و عند مناجاته ... ؛
همانا امر شده است به وضو، تا آن که بنده پاک باشد، به هنگامی که می ایستددر مقابل خداوند جبار و همچنین وقت مناجات نمودن .
( عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 104 )

حدیث1094

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
لا یقرأ العبد القران اذا کان علی غیر طهور حتی یتطهر؛
هنگامی که وضو ندارید، قرآن نخوانید، تا این که وضو گرفته شود.
( خصال ، ج 2، ص 164 )

حدیث1095

امام کاظم (علیه السلام ) می فرمایند:
و من توضأ الصلاة الصبح کان وضوئه ذلک کفارة لما مضی من ذنوبه فی لیلته الا الکبائر؛
کسی که برای نماز صبح وضومی گیرد، وضویش کفاره گناهان گذشته آن شب اوست بجز گناهان کبیره .
( محجة البیضاء، ص 1، ص 302 )

حدیث1096

امام کاظم (علیه السلام ) می فرمایند:
من توضأ للمغرب کان وضوئه ذلک کفارة لما رضی من ذنوبه فی نهاره ما خلاالکبائر؛
کسی که برای نماز مغرب وضوبگیرد، وضویش کفاره گناهان گذشته آن روزاوست بجز گناهان کبیره .
( محجة البیضاء، ج 1، ص 302 )

حدیث1097

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
یا علی ! ان الوضوء قبل الطعام و بعده شفاءفی الجسد و یمن فی الرزق؛
یا علی ! قبل از غذا و بعد از غذا، وضو گرفتن ، شفای بدن و برکت در روزی است .
( بحار الانوار، ج ,66 ص 356 )

حدیث1098

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
کسی که وضوی خود را شاداب وکامل به جای آورد، و نماز خویش را نیکوبخواند، زکات مالش را بپردازد، و خشم خود را فرو نشاند و زبانش را ازگناهان مربوطبه زبان ببندد، و برای گناه خودبا توبه طلب آمرزش کند، ونسبت به اهل بیت پیامبر خویش خیرخواه باشد، البته تمام حقایق ایمان در اوکامل شده و درهای بهشت به روی او باز است .
( ثواب الاعمال ، ص 64 )

حدیث1099

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لا تدخل المساجد الا بالطهارة؛
داخل مساجد مشو، مگر با وضو.
( مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 388 )

حدیث1100

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
مفتاح الصلاة الطهور؛
کلید نماز، پاکی است .
( محجة البیضاء، ج 1، ص 281 )

حدیث1101

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الوضوء نصف الایمان؛
وضو گرفتن نیمی از ایمان است .
( بحار الانوار، ج ,80 ص 238 )

حدیث1102

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
بی نماز درخواست می کند به دنیا برگردد، و این است سخن خداوند متعال تاگاهی که به یکی از آنان مرگ آمد گوید: پروردگارا مرا برگردانید تا شایدعمل شایسته انجام دهم در آنچه بازگزاردم ، نه چنین است آن سخنی است که او گوینده اش هست ، واز پشت آنهاتا روزی که برانگیخته شوند برزخ است .
بحار الانوار، ج ,77 ص 58

حدیث1103

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الجفاء کل الجفاء و الکفر من سمع منادی الله تعالی ینادی بالصلاة و یدعوه الی الفلاح فلا یجیبه؛
نشانه ستمکاری و کفر آن است که کسی منادی خدا را بشنود که به نماز ندا می دهد و وی را به رستگاری می خواند و دعوت او را اجابت نکند.
( نهج الفصاحه ، ص 279 )

حدیث1104

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من ترک الصلوة متعمدا من غیر علة فقدبرء من ذمة الله و ذمة رسوله؛
کسی که نماز را عمدا و بدون علت ترک کند از امان خدا و رسولش دورخواهد بود.
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 75 )

حدیث1105

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
ألا تسمعون الی جواب اهل النار حین سئلوا:ما سلککم فی سقر؟ قالوا: لم نک من المصلین؛
آیا به پاسخ اهل دوزخ گوش فرانمی دهید که وقتی از آنها می پرسند: چه چیز شما را گرفتار دوزخ ساخت ؟ می گویند: ما از نمازگزاران نبودیم .
بحار الانوار، ج ,82 ص 224

حدیث1106

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من ترک صلاته حتی تفوته من غیرعذر فقد حبط عمله؛
کسی که نمازش را بدون عذر ترک کند (نخواند) تا وقت آن بگذرد، عمل اونابود شده است .
بحار الانوار، ج ,82 ص 203

حدیث1107

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لا ینال شفاعتی من اخر الصلوة بعد وقتها؛
کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، (فردای قیامت) به شفاعت من نخواهدرسید.
( بحار الانوار، ج ,83 ص 20 )

حدیث1108

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
نماز خودتان را ضایع نکنید، به حقیقت هر کس نماز خویش را ضایع کند،خداوند عز و جل او را با قارون و فرعون و هامان محشور می کند، خداوند به آنان لعنت کند و آنها را رسوا سازد، وبر خدا لازم است آنها را با منافقها به آتش داخل کند، پس وای بر کسی که به نمازش مواظب نباشد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 202 )

حدیث1109

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان العبد اذا عجل فقام لحاجته یقول الله تبارک و تعالی : اما یعلم عبدی انی انااقضی الحوائج ؛
زمانی که بنده برای رفع حاجت خود نمازش را با عجله بخواند، خداوندمی فرماید: آیا بنده من نمی داند که حاجت او را من برآورده می کنم .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 24 )

حدیث1110

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
...لا صلوة لمن لا یتم رکوعها و سجودها؛
کسی که رکوع و سجودش را ناتمام و شتابزده به جا می آورد، نمازش پذیرفته نیست .
( بحار الانوار، ج ,84 ص 253 )

حدیث1111

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اسرق الناس فاالذی یسرق من صلاته فصلاته تلف کما یلف الثوب الخلق فیضرب بها وجهه؛
دزدترین مردم کسی است که به خاطر سرعت و شتابزدگی از نماز خود کم کند، نماز چنین انسانی همچون جامه مندرسی در هم پیچیده شده ، به صورت اوپرتاب می گردد.
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 406 )

حدیث1112

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
ان اسرق الناس من سرق من صلاته؛
دزدترین مردم کسی است که از نمازش کم بگذارد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 222 )

حدیث1113

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لا یقبل الله صلاة خمسة نفر. الابق من سیده و امرأة لا یرضی عنها زوجها ومدمن الخمر و العاق و اکل الربا؛
خداوندنماز پنج گروه را نمی پذیرد:1- بنده ای که از نزد مولای خود فرارکرده است .2- زنی که شوهرش از وی راضی نیست .3- شرابخوار و دائم الخمر.4- کسی که عاق والدین شده است .5- رباخوار.
( مستدرک الوسائل ، ج ,13 ص 332 )

حدیث1114

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
من شرب الخمر فسکر منها لم یقبل الله صلاته اربعین یوما فان ترک الصلاة فی هذه الایام ضوعف علیه العذاب لترک الصلاة؛
کسی که شراب بنوشد و مست شود، تا چهل روز نماز او قبول نیست ، پس اگر نمازی را دراین روزها ترک کند عقاب و کیفر وی نیز چند برابر است .
( ثواب الاعمال ، ص 551 )

حدیث1115

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
کسی که همسر خود را بیازارد، نماز و اعمال نیک او مورد پذیرش الهی قرارنمی گیرد، مگر آن که به کمک او بپردازد و رضایتش را جلب کند، گر چه همیشه روزه دار باشد و البته شوهر نیز دارای همین نوع از عقاب است ، درصورتی که همسر خویش را بیازارد و به او ظلم روا دارد.
( وسائل الشیعه ، ج ,14 ص 116 )

حدیث1116

جاء رجل الی امیرالمؤمنین - علیه السلام - فقال : یا امیرالمؤمنین انی قدحرمت الصلاة باللیل ، فقال امیرالمؤمنین -علیه السلام - : انت رجل قدقیدتک ذنوبک؛
مردی نزد امیرالمؤمنین (علیه السلام ) آمد وگفت : ای امیر مؤمنان ! من از نماز شب محروم شدم . امام علی (علیه السلام ) فرمودند: تو مردی هستی که گناهانت تو را زندانی (اسیر)کرده است .
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 422 )

حدیث1117

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
من صلی و لم یزک لم تقبل صلوته؛
هر کس نماز بخواند، ولی زکات و مالیات اسلامی نپردازد، نمازش قبول نمی شود.
( بحار الانوار، ج ,96 ص 12 )

حدیث1118

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من اکل لقمة حرام لم تقبل له صلوة اربعین لیلة و لم تستجب له دعوة اربعین صباحا؛
کسی که لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمی شود و دعای وی نیز تا چهل روز به اجابت نمی رسد.
( دارالسلام نوری ، ج 4، ص 213 )

حدیث1119

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من نظر الی ابویه نظرماقت ، و هما ظالمان لم یقبل الله له صلاة؛
هر که به پدر و مادر نگاه تند و خشم آلود کند، اگر چه به وی ستم کرده باشند، خداوند نمازش را نمی پذیرد.
( جامع السعادات ، ج 2، ص 351 )

حدیث1120

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لو صلیتم حتی تکونوا کالاوتار و صمتم حتی تکونوا کالحنایا لم یقبل الله منکم الا بورع؛
اگر آن قدر نماز بخوانید تا همچون زه کمان شوید، و آن قدر روزه بگیرید تاهمچون کمان خم شوید، خدا از شما قبول نمی کند، مگر این که انسان با ورع باشید.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 258 )

حدیث1121

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ایما امراة باتت و زوجها علیها ساخطفی حق ، لم تقبل منها صلوة حتی یرضی عنها؛
هر زنی که شب بخوابد در حالی که شوهرش به خاطر (مطلب) حقی از وی خشمگین باشد، هیچ نمازی از او قبول نمی شود، مگرآن که شوهرش از اوراضی شود.
( فروع کافی ، ج 5، ص 507 )

حدیث1122

امام سجاد (علیه السلام ) می فرمایند:
فی جواب سائل سأله عن حدود الصلاة ... قال :و ما سبب قبولها؟ قال - علیه السلام - : ولایتنا و البراءة من اعدائنا؛
در پاسخ کسی که پرسید از حدود نماز... و چه چیزی سبب قبولی نماز است ؟فرمودند: ولایت مااهل بیت ، و برائت از دشمنان ما.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 386 )

حدیث1123

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
و الله انکم لتعرفون من جیرانکم و اصحابکم من لو کان یصلی لبعضکم ماقبلها منه لاستخفافه بها ان الله لایقبل الا الحسن فکیف یقبل ما یستخف به ؟؛
قسم به خدا، شما از همسایگان و دوستان خود کسانی را می شناسید که اگ ربرای بعضی از شما نمازی بخوانند از او قبول نخواهیدکرد، به علت استخفاف و بی اعتنایی که بر آن روا داشته ، همانا خداوند چیز نیکو وشایسته را فقطمی پذیرد، پس چگونه بپذیرد عبادتی راکه به آن بی توجهی شده است ؟
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 387 )

حدیث1124

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من قبل الله منه صلاة واحدة لم یعذبه؛
اگر خداوند از کسی یک نماز بپذیرد او را عذاب نمی کند.
وسائل الشیعه ج 3 ص 23

حدیث1125

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
خداوند متعال فرمود: نماز کسی را می پذیرم که :1- درمقابل عظمت من خاضع باشد.2- از خواسته های نفسانی به خاطر من خود را دور کند.3-روزش را با یاد من به پایان برد.4- بر بندگانم بزرگی نفروشد.5- به گرسنه غذا دهد.6- برهنه را بپوشاند.7- به مصیبت دیده مهربانی کند.8- غریب راپناه دهد.
بحار الانوار ج 84 ص 242

حدیث1126

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
خیارکم الینکم مناکب فی الصلوة؛
بهترین شما کسی است که شانه هایش در نماز افتاده تر باشد.
( بحار، ج 84 ص 262 )

حدیث1127

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
هر کس وضوی خوب بگیرد و دو رکعت نماز با رکوع و سجود کامل به جای آورد و با خدای خود خلوت کند و بر رسول خدا (ص ) درود فرستد،سپس حاجت خود را از خدا درخواست نماید، به تحقیق که در زمان مناسبش درخواست کرده و هرکس چنین نماید، هرگز ناامید وناموفق نخواهد بود.
( بحار الانوار، ج ,85 ص 324 )

حدیث1128

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
رکعتان خفیفتان فی تفکر خیر من قیام لیلة؛
دو رکعت نماز سبک ، در صورتی که همراه با تفکر و اندیشه باشد، بهتر ازعبادت سراسر یک شب است .
( بحار الانوار، ج ,84 ص 240)

حدیث1129

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ان العبد لیصلی الصلاة لا یکتب له سدسها و لاعشرها، و انما یکتب للعبد من صلاته ما عقل منها؛
به درستی بنده نماز می خواندبرای او، نه یک ششم آن و نه یک دهم آن نوشته نمی شود، جز این نیست که برای بنده از نمازش آن مقدار نوشته می شودکه به آن توجه کرده است .
بحار الانوار ج 84 ص 237

حدیث1130

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان العبد لترفع له من صلاته نصفها او ثلثها او ربعها او خمسها و ما یرفع له الاما اقبل علیه بقلبه ... ؛
همانااز نماز بنده نصفش یا یک سوم ، یا یک چهارم ، یا یک پنجم برای او بالا می رود، وآن مقداری که از نماز حضور قلب داشته باشد، بالا می رود...
( بحار الانوار، ج ,84 ص 238 )

حدیث1131

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
اذا قام العبد الی الصلاة اقبل الله - عز و جل - علیه بوجهه فلا یزال مقبلاعلیه حتی یلتفت ثلاث مرات فاذاالتفت ثلاث مرات اعرض عنه؛
وقتی بنده به نماز ایستاد خداوند متعال به او توجه می کند و توجهش را از اوقطع نمی کند تا موقعی که سه مرتبه از یاد خدا غافل گردد،در این هنگام خداوند سبحان نیز از او اعراض خواهد کرد.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 241 )

حدیث1132

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من صلی صلوة لا یذکر فیها شیئا من امر الدنیا، لا یسئل الله شیئا، الا اعطاه؛
کسی که نماز می خواند، در حال نماز هیچ چیز از امور دنیایی به یادش نیاید(فقط خداوند در نظرش باشد)، در این صورت هرچیزی از خداوند بخواهد، به او عطا می کند.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 265 )

حدیث1133

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
رکعة من عالم بالله خیر من الف رکعة من متجاهل؛
یک رکعت نماز کسی که متوجه خدا باشد، بهتر از هزار رکعت کسی است که از خدا غافل باشد.
( نهج الفصاحه ، ص 350 )

حدیث1134

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
من اتی الصلاة عارفا بحقها غفر الله له؛
کسی که نماز به جا آورد در حالی که عارف به حق آن باشد، خداوند او رامی آمرزد.
( تحف العقول ، ص 117 )

حدیث1135

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من صلی رکعتین و لم یحدث فیهمانفسه بشی ء من امور الدنیا غفر الله له ذنوبه؛
کسی که دو رکعت نماز بخواند و درآن دو رکعت ، قلب خود را به چیزی از امور دنیا مشغول نکند، خداوند گناهانش رامی آمرزد.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 249 )

حدیث1136

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
لیس من مؤمن یقبل بقلبه فی صلوته الی الله الا اقبل الله الیه بوجهه و اقبل بقلوب المؤمنین الیه بالمحبة له بعد حب الله - عز و جل - ایاه؛
مومنی نیست که در نمازش با حضورقلب به خداوند توجه کند، مگر این که خداوند به او رو می کند، و بعد از محبت خداوند عز و جل در دل ، قلوب مومنین را به سوی او متوجه می کند.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 265 )

حدیث1137

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اذا قام العبد الی الصلوة فکان هواه و قلبه الی الله تعالی انصرف کیوم ولدته امه؛
هنگامی که انسان برای نماز می ایستد، اگر همه توجه اش و قلبش به سوی خداباشد، در حالی نمازش تمام می شود، که مثل روزی است که پاک به دنیا آمده .
( محجة البیضاء، ج 1، ص 382 )

حدیث1138

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
بنیت الصلوة علی اربعة اسهم سهم منهااسباغ الوضوء، و سهم منها الرکوع وسهم منها السجود و سهم منها الخشوع؛
نماز برچهار بخش بنا شد: 1- گرفتن وضوی کامل . 2- رکوع . 3- سجود.4- خشوع .
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 265 )

حدیث1139

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لیس لک من صلاتک الا ما احضرت فیه قلبک؛
نیست برای تو از نماز، مگر قلب تو در حال نماز باشد.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 259 )

حدیث1140

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ما الخشوع ؟ قال : التواضع فی الصلاة و ان یقبل العبد بقلبه کله علی ربه ... ؛
از پیامبر اکرم (ص ) سؤال شد: خشوع چیست ؟ فرمود:فروتنی و خاکساری درنماز و این که بنده با تمام قلبش به سوی خدا برود...
( بحار الانوار، ج ,84 ص 264 )

حدیث1141

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
اذا کنت فی صلاتک فعلیک بالخشوع و الاقبال علی صلاتک فان الله تعالی یقول : الذین هم فی صلاتهم خاشعون؛
هرگاه در حال نمازبودی ، بر تو باد به خشوع و توجه کامل به نماز، چون خداوند در قرآن می فرماید: اهل ایمان کسانی هستند که در نماز خشوع می ورزند.
فروع کافی ، ج 3، ص300

حدیث1142

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
معنی السلام فی کل صلوة الامان ، ای من ادی امر الله وسنة نبیه - صلی الله علیه و اله - خاشعا منه قلبه فله الامان من بلاء الدنیا وبرائة من عذاب الاخرة؛
معنی "سلام " در پایان نماز، امان است ، یعنی هر کس که امرخدا و سنت پیامبرش را با خشوع قلب به جای آورد، از بلای دنیا در امان ، و ازعذاب آخرت برکنار است .
( مصباح الشریعه ، باب سلام )

حدیث1143

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
قراءة القران فی الصلاة افضل من قراءة القران فی غیرالصلاة؛
قرائت قرآن در نماز افضل است از غیر نماز.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 292 )

حدیث1144

امام حسین (علیه السلام ) می فرمایند:
من قرأ ایة من کتاب الله - عز و جل - فی صلاته قائما یکتب له بکل حرف مائة حسنة؛
کسی که آیه ای از قرآن را ایستاده در نماز خود بخواند، به هر حرفی صدحسنه برای او نوشته می شود.
( الکافی ، ج 2، ص 447 )

حدیث1145

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
اذا استقبلت القبلة فانس من الدنیا و ما فیها والخلق و ما هم فیه و استفرغ قلبک عن کل شاغل یشغلک عن الله؛
هنگامی که برای نماز به جانب قبله ایستادی ، دنیا و آنچه در آن است رافراموش کن و قلب خود رااز هر گونه سرگرم کننده ای که تو را از خدا بازدارد، فارغ ساز.
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 396 )

حدیث1146

از امام صادق (علیه السلام ) نقل شده که پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند:
آنگاه که مرا به آسمان بردند، به جماعتی گذشتم سرهای آنهابا سنگ کوفته می شد، گفتم ای جبریل اینها کیانند؟ گفت : اینها آنانند که قبل ازخواندن نماز عشاء می خوابند.
( بحار الانوار، ج 2، ص 213 )

حدیث1147

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان من تمام الصوم اعطاءالزکوة (لفطرة ) کما ان الصلاة علی النبی - صلی الله علیه و اله و سلم - من تمام الصلاة ؛
همانا پرداخت زکات فطره (در آخر ماه رمضان ) مایه تمامیت روزه می باشد،چنان که صلوات بر محمد (و آل او) باعث تمامیت نماز است (یعنی نماز با صلوات و روزه با زکات فطره کامل می شود).
( وسائل الشیعه ، ج 6، ص 221 )

حدیث1148

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
هنگامی که داخل مسجد شدی و زمانی که مردم مشغول نماز هستند، بر آنهاسلام نکن ، بلکه بر رسول خدا (ص ) سلام کن و مشغول نمازشو، ولی وقتی وارد بر گروهی شدی که مشغول صحبت هستند، بر آنها سلام کن .
( بحار الانوار، ج ,76 ص 8 )

حدیث1149

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اطولکم قنوتا فی دار الدنیا اطولکم راحة یوم القیامة فی الموقف؛
هر کسی از شما قنوتش در این دنیا طولانی تر باشد، در آخرت در موقف محشر راحتی او بیشتر خواهد بود.
( ثواب الاعمال ، ص 59 )

حدیث1150

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
انتظار الصلوة بعد الصلوة کنز من کنوزالجنة؛
انتظار کشیدن از نماز تا نماز دیگر، گنجی است از گنجهای بهشت .
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 78 )

حدیث1151

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان الله - عز و جل - فرض علیکم الصلوات فی احب الاوقات الیه ، فاسئلواالله حوائجکم عقیب فرائضکم؛
به درستی که خداوند نمازهای واجب را در محبوبترین اوقات واجب کرد، پس حاجات خودرا بعد از نمازهایتان بخواهید.
( بحار الانوار، ج ,85 ص 324 )

حدیث1152

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
انما تقبل النافلة بعد قبول الفریضة؛
همانا، نماز مستحبی زمانی مورد قبول است که نماز واجب مورد قبول واقع شود.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 20 )

حدیث1153

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان الله فرض الزکوة کما فرض الصلاة؛
خدازکات را واجب کرد، همان طور که نماز را واجب کرد.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 3 )

حدیث1154

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اول ما افترض الله علی أمتی ، الصلوات الخمس؛
اولین چیزی که خداوند بر امت من واجب کرد، نمازهای پنج گانه است .
( کنز العمال ، ج 7، حدیث 18851 )

حدیث1155

شیعتنا اهل الورع و الاجتهاد و اهل الوفاء و الامانة و اهل الزهد و العبادة واصحاب الاحدی و خمسین رکعة فی الیوم واللیلة؛
شیعیان ما اهل تقوی و پاکدامنی و کوشش و جدیت اند و مردمی باوفاوامین اند و اهل زهد و عبادتند و کسانی هستند که در شبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می خوانند.
( بحار الانوار، ج ,68 ص 167 )

حدیث1156

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
اذا لقیت الله بالصلوات الخمس المفروضات لم یسألک عما سوی ذلک؛
هنگامی که خداوند را با نمازهای پنج گانه واجب ملاقات کردی ، سؤال از شمانمی شود، مگر از نمازهای پنج گانه .
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 5 )

حدیث1157

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
عما فرض الله - عز و جل - من الصلاة ؟ فقال : خمس صلوات فی اللیل والنهار؛
زراره می گوید: از حضرت امام باقر(علیه السلام ) سؤال کردم که خداوند عز و جل چه مقدار نماز را واجب کرد؟ آن حضرت فرمودند:پنج نماز را واجب کرد.
( من لا یحضره الفقیه ، ج 1، ص 205 )

حدیث1158

امام حسن (علیه السلام ) می فرمایند:
ان من طلب العبادة تزکی لها و اذا اضرت النوافل بالفریضة فارفضوها؛
هر کس طلب عبادت دارد، دل را برای آن پاک می کند،و هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رسانید (باعث آسیب رسانی به یکی از صفات و ابعاد نمازهای واجب شد) نمازهای مستحبی را ترک کنید.
( تحف العقول ، ص 267 )

حدیث1159

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
صلاة فریضة ، خیر من عشرین حجة ... ؛
نمازواجب بهتر از بیست حج مستحبی است .
(بحار الانوار، ج ,82 ص 227 )

حدیث1160

امام حسن عسکری (علیه السلام ) می فرمایند:
فاذا سلم من صلاته ، سلم الله علیه وسلم علیه ملائکته؛
پس زمانی که بنده نمازش را سلام داد، خداوند و ملائکه بر اوسلام می فرستند.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 221 )

حدیث1161

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
حق نماز را مؤمنین شناخته اند که نه زینت های دنیا، نه نور چشمی هااز فرزند ونه مال ، آنان را از عبادت پروردگارشان باز نمی دارد، زیرا که خداوندسبحان می گوید: مردانی هستند که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و پرداخت زکات باز نمی دارد.
( نهج البلاغه ، خطبه 199 )

حدیث1162

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و الحج جهاد کل ضعیف ، و لکل شی ء زکاة و زکاة البدن الصیام ، و جهاد المرأة حسن التبعل؛
نمازوسیله تقرب و نزدیک شدن هر پارسایی به خداست ، و حج ، جهاد افرادناتوان است .هر چیزی زکات دارد و زکات و پاک کردن بدن ، روزه گرفتن است . جهاد زن هم خوب شوهرداری کردن می باشد.
( نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1152 )

حدیث1163

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة شفیع بینه و بین ملک الموت؛
نمازشفیع نمازگزار در نزد ملک الموت است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 232 )

حدیث1164

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
و تکون صلاة العبد عند المحشر تاجا علی رأسه و نورا علی وجهه و لباسا علی بدنه و سترا بینه و بین النار؛
نماز بنده در محشرتاجی است بر سر او، و موجب نورانیت صورتش ، لباس برای بدن وی ، و ساتر و حایل بین او و آتش جهنم است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 231 )

حدیث1165

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و عن ذلک ما حرس الله عباده المؤمنین بالصلوات و الزکوات؛
و از اینجاست که خداوند با نمازها و زکاتها و سختکوشی درنماز، از بندگان با ایمانش پاسداری می کند.
( نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 798 )

حدیث1166

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
یدخل علی المیت فی قبره الصلاة و الصوم و الحج و الصدقة و البر و الدعاء،و یکتب اجره للذی یفعله و للمیت؛
نماز و روزه و صدقه و نیکی و دعا برای میت در قبر او داخل می شود، واجر و پاداش این امور برای میت و آن کسی که آن را انجام می دهد، نوشته می شود.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 62 )

حدیث1167

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة جواز علی الصراط؛
نماز جواز عبور ازصراط است .
( بحار الانوار، ج ,98 ص 168 )

حدیث1168

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
ان ملک الموت قال لرسول الله - صلی الله علیه و اله - : ما من اهل بیت مدر و لا شعر فی بر و لا بحر الا وانا اتصفحهم فی کل یوم خمس مرات عند مواقیت الصلاة؛
همانا، ملک الموت به رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) گفت : هیچ اهل خانه ای و صاحب جامه ای در خشکی و دریا نیست ، مگراین که من در هر روز پنج بار هنگام نماز از آنها می گذرم .
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79 )

حدیث1169

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ما یمنع احدکم اذا دخل علیه غم من غموم الدنیا ان یتوضأ ثم یدخل المسجدفیرکع رکعتین یدعو الله فیهما، اما سمعت الله تعالی یقول : واستعینوا بالصبر والصلاة ؛
چه مانعی دارد که چون یکی از شماغم و اندوهی از غمهای دنیا بر اودرآمد، وضو بگیرد و به مسجد برود و دو رکعت نماز بخواند و برای رفع اندوه خود خدا را بخواند. مگر نشنیده ای که خدا می فرماید:واستعینوا بالصبرو الصلاة .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 263 )

حدیث1170

لیست الصلاة قیامک وقعودک ، انما الصلاة اخلاصک و ان ترید بها الله وحده؛
نماز برخاستن و نشستن تو نیست ، جز این نیست که نماز خالص قرار دادن توست و این که به آن خشنودی تنها خدا را بخواهی .
( اصول وافی ، ج 2، ص109)

حدیث1171

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
کان علی - علیه السلام - اذااماله امر فزع قام الی الصلاة ثم تلا هذه الایة "واستعینوا بالصبر والصلاة "؛
شیوه امام علی (علیه السلام ) چنان بود که چون مشکل مهمی برای او پیش می آمد، به نمازمی ایستاد و این آیه را می خواند: "... واستعینوا بالصبر و الصلاة ".
( تفسیر درالمنثور، ج 1، ص 67 )

حدیث1172

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
تعاهدوا امر الصلاة و حافظوا علیها، واستکثروا منه ، و تقربوا بها فانها کانت علی المؤمنین کتابا موقوتا؛
امر نماز رامراعات کنید و آن را محافظت نمایید و بسیار به جا آورید و با آن به خدا تقرب جویید، زیرا نماز فریضه ای است که بر مومنین نوشته شده ووقت آن تعیین گردیده است .
( نهج البلاغه ، خطبه 199 )

حدیث1173

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلوة تنظر و لا تنظر بها؛
برای نمازباید انتظار کشید ولی نماز را معطل کار دیگر نباید کرد.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183 )

حدیث1174

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان الله یدفع بمن یصلی من شیعتنا عمن لا یصلی من شیعتنا و لو اجمعوا علی ترک الصلوة لهلکوا؛
همانا خداوندبه وسیله شیعیانی که نماز به جا می آورند، از شیعیان بی نماز (بلا)را دفع می کند،ولی اگر همه تارک نماز بودند، هر آینه همه هلاک می شدند.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184 )

حدیث1175

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
(الصلوة ) طلب الوصال الی الله من العبد؛
(نماز) مطالبه وصال و تقرب بنده به سوی خداوند است .
( بحار الانوار، ج ,84 ص 264 )

حدیث1176

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من اقام فی مسجد بعد صلوته انتظارللصلوة فهو ضیف الله و حق علی الله ان یکرم ضیفه؛
کسی که بعد از هر نماز درمسجد بایستد، در حالی که انتظار نماز بعدی رامی کشد، پس او مهمان خداست ، و برخداست که مهمانش را اکرام کند.
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 78 )

حدیث1177

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ان الصلاة تأتی الی المیت فی قبره بصورة شخص انور اللون یونسه فی قبره ویدفع عنه اهوال البرزخ؛
نماز به صورت انسانی سفید چهره وارد قبر میت شده و با او انس می گیرد ووحشتهای برزخ را از اوبرطرف می کند.
( لآلی الاخبار، ج 4، ص 1. الحکم الزاهره ، ص 283 )

حدیث1178

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ما من صلاة یحضر وقتها الا نادی ملک بین یدی الناس : ایها الناس ! قوموا الی نیرانکم التی اوقدتموها علی ظهورکم فاطفئوها بصلاتکم؛
هیچ نمازی نیست مگر این که چون وقت آن فرا می رسد فرشته ای درپیش روی مردمان ندا می کند: ای مردم ! برخیزید به سوی آتشی که بر پشت خودافروخته اید، تا آن را با نماز خویش خاموش کنید.
( محجة البیضاء، ج 1، ص 339 )

حدیث1179

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
نوروا منازلکم بالصلاة و قرائة القران؛
به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قرآن ، نورانیت ببخشید.
( کنز العمال ، ج ,15 ص 392 حدیث 41518 )

حدیث1180

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
قم فصل فان فی الصلوة شفاء؛
بر خیز نمازبه جا آور! پس همانا در نماز شفا است .
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 28 )

حدیث1181

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
مروة الحضر، قراءة القران ومجالسة العلماء و النظر فی الفقه و المحافظة علی الصلاة فی الجماعات؛
از علی بن ابی طالب (علیه السلام ) نقل شده که فرمود: جوانمردی در حضور در وطن ،قرآن خواندن و همنشینی با علماء و نگریستن در احکام دین و مواظبت بر نمازخواندن در جماعتهاست .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 10 )

حدیث1182

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و اعلم ان کل شی ء من عملک تبع لصلاتک؛
بدان که تمام اعمالت تابع نمازت خواهند بود.
( نهج البلاغه ، نامه 27 )

حدیث1183

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
الصلوة تنزل الرحمة؛
نماز رحمت الهی را نازل می کند.
میزان الحکمة، ج 5، ص 367

حدیث1184

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لا یزال الشیطان یرعب من بنی ادم حافظ علی الصلوات الخمس فاذا ضیعهن تجرء علیه و اوقعه فی العظائم؛
شیطان پیوسته از فرزندان آدم در وحشت و هراس است تا آنگاه که نمازهایش را به دقت و با شرایط و آداب می خواند. پس اگر نماز را ضایع نموده (و دروقت مقرر آن به جا نیاورد)، شیطان بر او چیره می شود و او را در گناهان کبیره می اندازد و وی راگرفتار می کند.
(بحار الانوار، ج ,82 ص 202 )

حدیث1185

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ترک صلوة لایرجو ثوابها و لایخاف عقابها فلاابالی ایموت یهودیا و نصرانیا او مجوسیا ؛
کسی که نماز را ترک کند، امید به پاداش نمازش نمی باشد و از عذاب آن نیز ترسناک نیست، پس باکی نیست که یهودی بمیرد، یا نصرانی ، یا مجوسی .
(بحارالانوار، ج 82، ص 203. میزان الحکمه ، ج 5، ص 403 )

حدیث1186

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما بین المسلم و بین ان یکفر الا ان یترک الصلاة الفریضة متعمدا او یتهاون بها فلا یصلیها؛
فاصله بین مسلمان و بین کفرش چیزی جز ترک نماز واجب نیست که یا عمدا ترک نماید و اصلا قبول نداشته باشد و یا از بی اعتنایی نماز نخواند.
بحارالانوار، ج 82، ص 216

حدیث1187

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
تارک الصلاة ملعون فی التوراة ملعون فی الانجیل ملعون فی الزبور ملعون فی القران ملعون فی لسان جبرئیل ملعون فی لسان میکائیل ملعون فی لسان اسرافیل ملعون فی لسان محمد ؛
ترک کننده نماز در تورات و انجیل و زبور و قرآن مورد لعنت قرار گرفته و به زبان جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و محمد (ص ) ملعون است .
انوار الهدایة ، ص 197

حدیث1188

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اعان تارک الصلوة بلقمة او کسوة فکانما قتل سبعین نبیا اولهم ادم و اخرهم محمد ؛
کسی که ترک کننده نماز را به دادن طعامی یا لباسی یاری کند، مثل این است که هفتاد پیغبر را کشته ، که اول آنها آدم، و آخر آن ها محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) است .
(لئالی الاخبار، ص 395)

حدیث1189

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان العبد اذا اشتغل بالصلاة و جاءه الشیطان و قال له : اذکر کذا اذکر کذا حتی یضل الرجل ان یدری کم صلی ؛
نمازگزار وقتی مشغول نماز است ، شیطان به سراغش می آید و به او می گوید: این را به یاد بیاور، آن را یاد بیاور تا این که انسان را گمراه کند و فراموش کند که چند رکعت نماز خوانده است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 259)

حدیث1190

قال الصادق - علیه السلام ـ :
ایاکم ان یستخف احدکم بصلاته ؛
بپرهیزید از این که یکی از شما نماز را سبک بشمارید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 236)

حدیث1191

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله ـ :
مثل الذی لایتم صلاته کمثل حبلی حملت حتی اذادنا نفاسها اسقطت فلا هی ذات حمل ولا ذات ولد ؛
مثل آن کسی که نمازش را کامل به جا نمی آورد، مثل زن حامله ای است که (نه ماه ) حملش را نگهداری کرده تا نزدیک زایمان بچه را سقط کرده است .پس این چنین زن را نه زن حامله می گویند و نه زن صاحب فرزند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 173)

حدیث1192

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان ملک الموت یدفع الشیطان عن المحافظ علی الصلاة و یلقنه شهادة ان لا اله الله و ان محمدا رسول الله فی تلک الحالة العظمیة؛
همانا ملک الموت شیطان را در دم مرگ از کسی که حافظ نماز است ، دورمی کند و شهادت بر وحدانیت خدا و رسالت رسول خدا (ص ) رادر هنگام هولناک مرگ به او تلقین می کند (توفیق شهادتین پیدا می کند).
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 19 )

حدیث1193

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
ان الانسان اذا کان فی الصلاة ، فان جسده وثیابه و کل شی ء حوله یسبح؛
هنگامی که انسان در حال نماز است، اندام و جامه او و هر چه پیرامون اوست ، خدا را تسبیح می گویند.
علل الشرایع ، ج 1، ص 237

حدیث1194

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اذا قام الرجل الی الصلاة اقبل الیه ابلیس ینظر الیه حسدا لما یری من رحمة الله التی تغشاء؛
هنگامی که کسی به نماز برمی خیزد، شیطان می آید و به نظر حسادت به اونگاه می کند، زیرا می بیند که رحمت خدا او را فرا گرفته است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 207 )

حدیث1195

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
الصلوة قربان کل تقی؛
نمازخواندن وسیله نزدیکی به خدا است برای هر شخص پرهیزکار.
بحار الانوار، ج 10 ص 99

حدیث1196

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة سلاح علی الکافر؛
نماز سلاح مؤمن علیه کافراست .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 56و 231 )

حدیث1197

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة اجابة للدعاء و قبول للاعمال؛
نمازموجب اجابت دعا و قبولی اعمال است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 1 )

حدیث1198

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
المنجیات : اطعام الطعام و افشاء السلام والصلاة باللیل و الناس نیام؛
عوامل رستگاری : اطعام کردن ، آشکارا سلام کردن ، نمازشب خواندن درحالی که مردم آرمیده اند.
( محاسن البرقی ، ص 387 )

حدیث1199

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة زاد للمؤمن من الدنیا الی الاخرة؛
نماز زاد و توشه مؤمن در دنیا برای آخرت می باشد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 232 )

حدیث1200

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة انس فی قبره و فراش تحت جنبه و جواب لمنکر و نکیر؛
نماز مونس (نمازگزار) در قبر، فراش نیکو در زیرش ،و پاسخ نمازگزار برای نکیر و منکر می باشد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 232 )

حدیث1201

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
بالصلاة یبلغ العبد الی الدرجة العلیاء لان الصلاة تسبیح و تهلیل و تحمید وتکبیر و تمجید و تقدیس و قول و دعوة؛
(انسان) به وسیله نماز بنده به درجه عالی و مقام والا می رسد، زیرا نماز تسبیح و تهلیل و تحمید وتکبیر و تمجید و تقدیس الهی است، نماز قول حق و دعوت به سوی حق می باشد.
بحار الانوار، ج ,82 ص232

حدیث1202

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
صلاة الرجل تطوعا حیث لایراه الناس تعدل صلاته علی اعین الناس خمسا وعشرین؛
نماز مرد که داوطلبانه و مستحبی درجایی که مردم او را نبینند به جا آورد،برابر بیست و پنج نماز است که در برابرچشم مردم انجام دهد.
( نهج الفصاحه، ح 1848

حدیث1203

امام کاظم (علیه السلام ) می فرمایند:
لاتستغنی شیعتتاعن اربع: خمرة یصلی علیها، و خاتم یتختم به و سواک یستاک به و سبحة من طین قبر ابی عبدالله -علیه السلام -؛
پیروان ما از چهار چیز بی نیاز نیستند:1- سجاده ای که بر روی آن نمازخوانده شود.2- انگشتری که در انگشت باشد.3- مسواکی که با آن دندانهارا مسواک کنند.4- و تسبیحی از خاک مرقد امام حسین (علیه السلام ).
( تهذیب الاحکام ، ج 6، ص 75 )

حدیث1204

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
اما انه لیس شی ء افضل من الحج الا الصلاة؛
به درستی که هیچ عملی بالاتر از حج نیست ، مگر نماز.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 26 )

حدیث1205

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بهاو یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) وللعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود:برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است: 1- علم، 2- ایمان، 3- عمل به ایمان تا آنجا که فرمودند: برای عامل به دین سه علامت است : 1- نماز، 2- روزه ، 3- زکات .
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183 )

حدیث1206

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
ان الصلواة افضل العبادة لله؛
همانا، نماز، بهترین عبادت برای خداست .
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50 )

حدیث1207

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
علیک بالصلاة ! فان اخر مااوصی به رسول الله و حث علیه الصلاة؛
بر تو باد به نماز! زیرا آخرین چیزی که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) به آن سفارش نمود
(و انسان ) را بر انجام آن تاکید نمود، نماز بود.
( بحار الانور، ج ,84 ص 236 )

حدیث1208

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة من شرایع الدین ، و فیها مرضاة الرب - عز و جل - فهی منهاج الانبیاء؛
نماز از سنتهای دین ، و مایه خشنودی پروردگار و راه و روش پیامبران است .
بحار الانوار، ج ,82 ص 231

حدیث1209

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان افضل الاعمال عند الله یوم القیامة ، الصلوة؛
همانا بهترین عمل در روز قیامت نزد خداوند، نماز است .
( مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 7 )

حدیث1210

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان طاعة الله خدمته فی الارض فلیس شی ء من خدمته یعدل الصلاة؛
پیروی و اطاعت از پروردگار خدمت کردن به او در زمین است وهیچ چیز در خدمت به پروردگار معادل نماز نیست .
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 318 )

حدیث1211

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة و الصوم و الحج و الولایة؛
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ،زکات ، حج ، ولایت .
( کافی ، ج 2، ص 17 )

حدیث1212

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ان الصلوة قربان المؤمن؛
همانانماز خواندن وسیله نزدیکی مؤمن به خداست .
( کنز العمال ، حدیث 18907 )

حدیث1213

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
علم الاسلام الصلاة؛
نماز، پرچم اسلام است .
( کنز العمال ، ج 7، ص279 حدیث 1887 )

حدیث1214

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) :
الصلوة ، معراج المؤمن؛
نماز، معراج مؤمن است .
کشف الاسرار، ج 2، ص676

حدیث1215

قال الرضا - علیه السلام -:ان الله - عز و جل - انما فرض علی الناس فی الیوم و اللیلة سبع عشر رکعة ، من انی بها، لم یسئله الله - عز و جل - عما سواها ؛
همانا خداوند عز و جل در شبانه روز هفده رکعت نماز بر مردم واجب کرده است کسی که آن را به جا آورد خداوند غیر از نماز از او سؤ ال نمی کند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 176)

حدیث1216

قال امیرالمؤمنین علیه السلام:
اوصیکم بالصلاة و حفظها، فانها خیر العمل و هی عمود دینکم.
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
شما را به نماز و مراقبت از آن سفارش می‌کنم چونکه نماز برترین عمل و ستون دین شماست .
بحار، ج 82، ص 209

حدیث1217

قال الصادق علیه السلام:
صلاة فریضة خیر من عشرین حجة و حجة خیر من بیت مملو ذهبا یتصدق منه حتی یفنی او حتی لا یبقی منه شی‌ء.
امام صادق علیه السلام فرمود:
یک نماز واجب از بیست حج بهتر است، و یک حج از صدقه دادن خانه‌ای پر از طلا بهتر است، آنگونه که آن را صدقه دهند تا آنکه چیزی در آن نماند.
بحار، ج 82، 227

حدیث1218

قال الباقر علیه السلام:
انا نأمر صبیاننا بالصلاة اذا کانوا بنی خمس سنین، فمروا صبیانکم بالصلاة اذا کانوا بنی سبع سنین.
امام باقر علیه السلام فرمود:
هنگامی که فرزندان ما پنج ساله شدند دستور می‌دهیم نماز بخوانند، پس شما هم وقتی فرزندانتان به هفت سالگی رسیدند آنها را به نماز دستور دهید.
وسائل الشیعه، ج 3، ص 12

حدیث1219

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
علم الاسلام الصلاة، فمن فرغ لها قلبه و حافظ علیها بحدها و وقتها و سننها فهو مؤمن .
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
نماز، پرچم اسلام است، مؤمن واقعی، کسی است که دل به آن دهد و مراقب حدود و آداب و وقت آن باشد.
کنز العمال، ج 7، حدیث 18870

حدیث1220

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
الصلاة من شرایع الدین، و فیها مرضاة الرب عز و جل، فهی منهاج الانبیاء.
پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله فرمود:
نماز از آداب (اولیه) دین است، و آن مایه خشنودی خدا، و راه و روش پیامبران الهی است .
بحار، ج 82، 231

حدیث1221

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
صلاة الرجل نور فی قلبه فمن شاء منکم فلینور قلبه.
رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
نماز هر کس، نوری در دل اوست، پس هر کس خواست، قلبش را نورانی کند.
کنز العمال، ج 7، حدیث 18973

حدیث1222

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
خمس صلوات من حافظ علیهن کانت له نورا و برهانا و نجاة یوم القیامة.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
کسی که بر نمازهای پنجگانه محافظت و مراقبت نماید این نمازها برای او در قیامت، نور و وسیله نجات او خواهد بود.
کنز العمال، ج 7، حدیث 18862

حدیث1223

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
کونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَیْرِ اَ لْسِنَتِکُمْ، لِیَرَوا مِنْکُمْ الْوَرَعَ وَ الاِْجْتِهادَ وَ الصَّلاةَ وَ الْخَیْرَ، فَاِنَّ ذلِکَ داعیَةٌ؛
مردم را به غیر از زبان خود، دعوت کنید، تا پرهیزکاری و کوشش در عبادت و نماز و خوبی را از شما ببینند، زیرا اینها خود دعوت کننده است.
کافی، ج 2 ، ص 78، ح 14.

حدیث1224

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
لَمّا قیلَ لَهُ: اُحِبُّ اَنْ یُوَسَّعَ عَلَیَّ فِی الرِّزْقِ؟ - : دُمْ عَلَی الطَّهارَةِ یُوَسَّعَ عَلَیْکَ فِی الرِّزْقِ؛
به رسول خداصلی الله علیه وآله عرض شد: دوست دارم روزیم زیاد شود. فرمودند: پیوسته با وضو باش تا روزیت فراوان شود.
کنزالعمال، ح 44154.

حدیث1225

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
یا عَلیُّ اِذا حَضَرَ وَقْتُ صَلاتِکَ فَتَهَیَّأْ لَها وَ اِلاّ شَغَلَکَ الشَّیْطانُ وَ اِذا نَوَیْتَ خَیْرا فَعَجِّلْ وَ اِلاّ مَنَعَکَ الشَّیْطانُ عَنْ ذلِکَ ؛
ای علی! هرگاه وقت نمازت رسید، آماده آن شو وگرنه شیطان تو را سرگرم می‌کند و هرگاه قصد [کار] خیری کردی شتاب کن وگرنه شیطان تو را از آن باز می‌دارد.
میراث حدیث شیعه ، ج 2، ص 20، ح 18 .

حدیث1226

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
مَا اتَّخَذَ اللَّهُ اِبْراهیمَ خَلیلاً اِلّا لِاِطْعامِهِ الطَّعامَ وَ صَلاتِهِ بِاللَّیْلِ وَ النَّاسُ نیامٌ؛
خداوند متعال، حضرت ابراهیم را جز به خاطر غذا دادن (به مردم) و نماز شب خواندنش هنگامی که مردم در خواب بودند، خلیل و دوست خود انتخاب نکرد.
علل الشرایع، ج 1، ص 35، ح 4 .

حدیث1227

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
اگر بر درِ خانه یکی از شما جویی بود و هر روز پنج بار خود را در آن می‌شست، آیا در بدن وی چرکی باقی می‌ماند؟ گفتیم: نه. فرمودند: پس براستی نماز، مانند همان جوی روان است که هرگاه به جا آورده شود، گناهان میان دو نماز را پاک می‌کند.
تهذیب الأحکام، ج 2، ص 237، ح 938.

حدیث1228

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
لَیْسَ یَنْبَغی اَنْ یَکونَ فِی الْبَیْتِ شَیْ‌ءٌ یَشْغَلُ المُصَلِّیَ؛
شایسته نیست در اطاق چیزی باشد، که نمازگزار را مشغول سازد.
سنن ابی داود، ج 1، ص 451، ح 2030 .

حدیث1229

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
سَجْدَةُ الشُّکْرِ واجِبَةٌ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ تُتِمُّ بِها صَلاتَکَ وَ تُرْضی بِها رَبَّکَ وَ تُعْجِبُ الْمَلائِکَةَ مِنْکَ ... ؛
سجده شکر بر هر مسلمانی واجب است، با آن نمازت را کامل می‌کنی، پروردگارت را خشنود می‌سازی و فرشتگان را از خود به شگفتی می‌آوری... .
تهذیب الأحکام، ج 2، ص 110، ح 415 .

حدیث1230

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
ما عالَجَ النّاسُ شَیْئاً اَشَدَّ مِنَ التَّعْقیبِ؛
مردم به چیزی بهتر از تعقیبات نماز (ذکر و دعا) نپرداخته‌اند.
تهذیب الأحکام، ج 2، ص 104، ح 393.

حدیث1231

امام علی علیه السلام می فرمایند :
اُنْظُرْ فیما تُصَلّی وَ عَلی ما تُصَلّی، اِنْ لَمْ یَکُنْ مِنْ وَجْهِهِ وَ حِلِّهِ فَلا قَبولَ؛
بنگرید در چه [لباسی] و بر چه [چیزی] نماز می‌گزاری، که اگر از راه صحیح و حلالش نباشد، قبول نخواهد شد
تحف العقول، ص 174 .

حدیث1232

امام باقر علیه السلام می فرمایند :
ذِکْرُ اللَّهِ لِاَهْلِ الصَّلاةِ اَکْبَرُ مِنْ ذِکْرِهِمْ ایّاهُ؛ اَلا تَری اَنَّهُ یَقولُ: اُذْکُرونی اَذْکُرْکُمْ؟؛
یاد خدا از نمازگزاران، بالاتر از یاد آنان از خداوند است، مگر نمی‌بینی که خداوند می‌فرماید: مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم؟
بحارالأنوار، ج 82 ، ص 199

حدیث1233

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
صَلاةُ مُتَطَیِّبٍ اَفْضَلُ مِنْ سَبعینَ صَلاةً بِغَیْرِ طیبٍ؛
یک نماز با بوی خوش (عطر) بهتر از هفتاد نماز بدون بوی خوش است.
کافی، ج 6، ص 511 ، ح 7.

حدیث1234

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اَحَبُّ الْعِبادِ اِلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ رَجُلٌ صَدوقٌ فی حَدیثِهِ مُحافِظٌ عَلی صَلاتِهِ؛
محبوب‌ترین بنده نزد خدای عزوجل کسی است که راستگو و مراقب نمازش باشد.
امالی صدوق، ص 371، ح 467 .

حدیث1235

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
اِسْتَوُوا تَسْتَوِ قُلوبُکُمْ وَ تَماسّوا تَراحَموا؛
[در نماز جماعت] صف‌ها را هماهنگ و منظم نمایید تا دل‌هایتان هماهنگ شود و به یکدیگر (شانه به شانه) متصل گردید تا با هم مهربان شوید.
کنزالعمال، ح 20575 .

حدیث1236

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
اَلصّلَواتُ الْخَمْسُ وَ الْجُمُعَةُ اِلَی الجُمُعَةِ کَفّاراتٌ لِما بَیْنَهُنَّ ما لَمْ تَغْشَ الکَبائِرُ؛
نمازهای پنجگانه و نماز جمعه تا نماز جمعه بعد، کفاره گناهان میان آنهاست، تا وقتی که گناهان کبیره‌ای در میان نیاید.
سنن التّرمذی، ج 1، ص 138، ح 214.

حدیث1237

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
اَیُّهَا النَّاسُ، اِنَّ الْمُصَلّی اِذا صَلّی فَاِنَّهُ یُناجی رَبَّهُ تَبارَکَ وَ تَعالی، فَلْیَعْلَمْ بِما یُناجیهِ؛
ای مردم! نمازگزار هنگام نماز با پروردگار بلند مرتبه‌اش مناجات می‌کند، پس باید بداند چه می‌گوید.
مسند احمد، ج 2، ص 129 .

حدیث1238

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اِذا قُمْتَ بِاللَّیْلِ فَاسْتکِ فَاِنَّ الْمَلَکَ یَاْتیکَ فَیَضَعُ فاهُ عَلی فیکَ فَلَیْسَ مِنْ حَرْفٍ تَتْلوهُ وَ تَنْطِقُ بِهِ اِلاّ صَعِدَ بِهِ اِلَی السَّماءِ فَلْیَکُنْ فوکَ طَیِّبَ الرِّیحِ؛
شبانگاه که (برای نماز) برخاستی، مسواک بزن چرا که فرشته‌ای نزد تو می‌آید و دهانش را بر دهانت می‌گذارد و آنگاه هیچ حرفی از قرآن و نماز و دعا نمی‌خوانی مگر آن‌که آن را به آسمان بالا می‌برد، پس باید که دهانت خوشبو باشد.
وسائل الشیعة، ج 1، ص 357.

حدیث1239

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
رَحِمَ اللّه‌ُ الْمَتَخَلِّلینَ مِنْ اُمَّتی فِی الْوُضوءِ وَ الطَّعامِ؛
خداوند رحمت کند خلال کنندگان امتم را در هنگام وضو گرفتن و بعد از غذا خوردن.
مکارم الاخلاق، ص 153.

حدیث1240

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
إذا تَوَضَّأَ أحَدُکُم و لَم یُسَمَّ کانَ لِلشَّیطانِ فی وُضوئِهِ شِرکٌ و إن أکَلَ أو شَرِبَ أو لَبِسَ و کُلُّ شَی‌ءٍ صَنَعَهُ یَنبَغی أن یُسَمِّی عَلَیهِ فَإن لَم یَفعَل کانَ لِلشَّیطانِ فیهِ شِرکٌ؛
هر گاه یکی از شما وضو بگیرد و بسم اللّه الرحمن الرحیم نگوید. شیطان در آن شریک است و اگر غذا بخورد و آب بنوشد یا لباس بپوشد و هر کاری که باید نام خدا را بر آن جاری سازد، انجام دهد و چنین نکند، شیطان در آن شریک است.
محاسن، ج 2، ص 433 .

حدیث1241

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
اَلْعَبد... إِنْ قالَ فی أوَّلِّ وُضوئِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ طَهُرَت أعضاؤُهُ کُلُّها مِنَ الذُّنوبِ؛
اگـر بنـده‌ای... در ابتدای وضویش، بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید همه اعضایش از گناهان پاک می‌شود.
تفسیر الإمام العسکری علیه‌السلام ، ص 521 .

حدیث1242

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
ثَلاثٌ لَو یَعْلَمُ النّاسُ ما فیهِنَّ ما اُخِذْنَ اِلاّ بِسَهْمَةٍ حِرصا عَلی ما فیهِنَّ مِنْ الْخَیْرِ وَ الْبَرَکَةِ: اَلتَّـأْذینُ بِالصَّلاةِ وَ التَّهجیُر بِالجَماعاتِ وَ الصَّلاةُ فی اَوَّلِ الصُّفوفِ؛
سه چیز است که اگر مردم آثار آن را می‌دانستند، به جهت حریص بودن به خیر و برکتی که در آنها هست، به قرعه متوسل می‌شدند: اذان نماز، شتاب به نماز جماعت و نماز در صف اول.
(کنزالعمّال، ح 43235. )

حدیث1243

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
صَلاةُ اللّیلِ مَرضاةٌ لِلرَّبِّ وَ حُبُّ المَلائِکَةِ وَ سُنَّةُ الاَْنْبیاءِ وَ نورُ الْمَعْرفَةِ وَ اَصْلُ الاْیمانِ وَ راحَةُ الاَْبْدانِ وَ کَراهیَةٌ لِلشَّیْطانِ وَ سِلاحٌ عَلَی الاَْعْداءِ وَ اِجابَةٌ لِلدُّعاءِ وَ قَبولُ الاَْعْمالِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزْقِ؛
نماز شب، موجب رضایت پروردگار، دوستی فرشتگان، سنت پیامبران، نور معرفت، ریشه ایمان، آسایش بدن‌ها، مایه ناراحتی شیطان، سلاحی بر ضدّ دشمنان، مایه اجابت دعا، قبولی اعمال و برکت در روزی است.
(ارشاد القلوب، ج 1، ص 191. )

حدیث1244

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِعْلَموا اَنَّ اللّه‌َ تعالی قَدْ فَرَضَ عَلَیْکُمْ الْجُمُعَةَ فَمَنْ تَرَکَها فی حَیاتی وَ بَعْدَ مَماتی وَ لَهُمْ اِمامٌ عادِلٌ اِسْتِخْفافا بِها وَ جُحودا لَها فَلا جَمَعَ اللّه‌ُ شَمْلَهُ وَ لا بارَکَ لَهُ فی اَمْرِهِ اَلا وَ لا صَلاةَ لَهُ اَلا وَ لا زَکاةَ لَهُ اَلا وَ لا حَجَّ لَهُ اَلا وَ لا صَوْمَ لَهُ اَلا وَ لا بَرَکَةَ لَهُ حَتّی یَتوبَ؛
بدانید که خداوند متعال نماز جمعه را بر شما واجب ساخته است پس آنان که در زندگی و پس از مرگ من، از روی سبک شمردن و یا انکار، آن را ترک کنند، با وجود این‌که پیشوای عادلی دارند، خداوند وحدتشان نبخشد و در کارشان برکت ندهد، آگاه باشید نه زکات، نه نماز، نه حج و نه روزه آنان پذیرفته است. بدانید که زندگی آنان برکتی نخواهد داشت، مگر توبه کنند.
(عوالی اللالی، ج 2، ص 54، ح 146. )

حدیث1245

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَلصَّلاةُ مِنْ شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِیَ مِنْهاجُ الاَْنْبیاءِ وَ لِلْمُصَلّی حُبُّ الْمَلائِکَةِ وَ هُدیً و ایمانٌ وَ نورُ الْمَعْرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزْقِ؛
نماز، از آیین‌های دین است و رضای پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. برای نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزی است.
خصال، ص 522، ح 11.

حدیث1246

امام علی علیه السلام :
وَ عَنْ ذلِکَ ما حَرَسَ اللّه‌ُ عِبادَهُ الْمُؤمِنینَ بِالصَّلَوات وَ الزَّکَواتِ وَ مُجاهَدَةِ الصِّیامِ فِی الاَْیّامِ الْمَفْروضاتِ تَسْکینا لاَِطْرافِهِمْ وَ تَخْشیعا لاَِبْصارِهِمْ وَتَذْلیلاً لِنُفُوسِهِمْ وَ تَخْفیضا (تَخْضیعا) لِقُلُوبِهِمْ؛(
خداوند، بندگان مؤمن خود را به وسیله نمازها و زکات‌ها و جدّیت در روزه‌داری روزهای واجب حفظ می‌کند، تا اعضا و جوارحشان آرام، دیدگانشان خاشع، جان‌هایشان فروتن و دل‌هایشان خاشع گردد.
نهج البلاغه، خطبه 192.

حدیث1247

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
دو رکعت نماز کسی که زن دارد ، بهتر از هشتاد و دو رکعت نماز عَزَب (مجرد) است.
(نهج الفصاحه ، ح 1670)

حدیث1248

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ اَوی اِلی فِراشِهِ طاهِرا یَذْکُرُ اللّه‌َ تَعالی حَتّی یُدْرِکَهُ النُّعاسُ لَمْ یَتَقَلَّبْ ساعَةً مِنَ اللَّیْلِ یَسْأَلُ اللّه‌َ شَیْئا مِنْ خَیْرِ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ اِلاّ اَعْطاهُ اللّه‌ُ ایّاهُ؛
هر کس با وضو و با یاد خدا به رخت خواب برود و خوابش ببرد، در هر ساعتی از شب که بیدار گردد و از خدا چیزی از خیر دنیا و آخرت بخواهد، خداوند آن را به او عطا فرماید.
کنزالعمال، ح 41274 .

حدیث1249

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ فِی الصَّلاةِ ما یُحِبُّ فِی الْقِتالِ: صَفّا کَأَ نَّهُم بُنیانٌ مَرصُوصٌ؛
خداوند آنچه را که در جنگ دوست دارد، در نماز هم دوست دارد و آن صفی (متحد و منظم) همچون بنیانی پولادین و محکم است.
الدرالمنثور، ج 6، ص 213.

حدیث1250

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند سه چیز را به سه چیز دیگر مربوط کرده است و به طور جداگانه‌نمی‌پذیرد . نماز را با زکات ذکر کرده است ، هرکس نماز بخواند و زکات ندهد نمازش پذیرفته نیست . نیز شکر خود و شکر از والدین را با هم ذکر کرده است . از این رو هرکس از والدین خود قدردانی نکند از خدا قدردانی نکرده است . نیز در قرآن سفارش به تقوا و سفارش به ارحام در کنار هم آمده است . بنابراین اگر کسی به خویشاوندانش رسیدگی و احسان ننماید ، با تقوا محسوب نمی‌شود .
(عیون اخبار الرضا ، ج 1 ، ص 258)

حدیث1251

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
عَلَیکُم بِالصَّلاةِ فِی المَساجِدِ؛
بر شما باد نماز خواندن در مسجدها .
الکافی : ج 2 ، ص 635 ، ح 1

حدیث1252

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّوَجَلَّ وَ هِیَ مِنهاجُ الاَْنبیاءِ وَ لِلمُصَلّی حُبُّ المَلائِکَةِ وَ هُدیً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز، از آیین‌های دین است و رضای پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. برای نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزی است.
خصال، ص 522، ح 11

حدیث1253

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علم الایمان الصلوة؛
علامت و نشانه ایمان نمازاست .
شهاب الاخبار، ص 59

حدیث1254

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
الرَّکعَتانِ فی جَوفِ اللَّیل اَحَبُّ اِلَی اللَّهِ مِنَ الدُّنیا وَ ما فیها؛
دو رکعت نماز در دل شب، نزد خدا از دنیا و آنچه در آن است، محبوب‌تر است.
بحارالأنوار، ج 87 ، ح 23

حدیث1255

امام صادق علیه السلام فرمودند:
شیعیان ما را در سه چیز بیازمایید : در مواظبت بر اوقات نمازها ، در نگهداری اسرارشان از دشمنان ما و در همدردی و کمک مالی به برادرانشان.
میزان الحکمه، باب صفات شّیعه

حدیث1256

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
امَنِ اغتابَ مُسلِماً اَو مُسلِمَةً لَم یقبَلِ اللَّهُ تَعالی صَلاتَهُ وَ لا صیامَهُ اَربَعینَ یوماً وَ لَیلَةً اِلّا اَن یغفِرَ لَهُ صاحِبُهُ؛
خداوند متعال تا چهل شبانه روز نماز و روزه غیبت کننده مرد و زن مسلمان را نمی‌پذیرد، مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.
(جامع الأخبار، ص 412، ح 1141)

حدیث1257

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
لَو یعلَمُ المُصَلّی ما یغشاهُ مِنَ الرَّحمَةِ لَما رَفَعَ رَأسَهُ مِنَ السُّجودِ؛
اگر نماز گزار می دانست تا چه حد مشمول رحمت الهی است، هرگز سر خود را از سجده بر نمی داشت.
(غررالحکم، ح 7592 )

حدیث1258

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ما عَمِلَ ابنُ آدَمَ شَیئاً اَفضَلَ مِنَ الصَّلاةِ وَ صَلاحِ ذاتِ البَینِ وَ خُلق حَسَن؛
انسان هیچ کاری بهتر از نماز، اصلاح میان مردم و خوش اخلاقی نکرده است.
(نهج الفصاحه، ح 2651 )

حدیث1259

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الصلوة حصن من سطوات الشیطان
نماز قلعه و دژ محکمی است که نمازگزار را از حملات شیطان نگاه می دارد.
(میزان الحکمة، ج 5، ص 367)

حدیث1260

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من لم تنهه صلاته عن الفحشاء و المنکر لم تزده من الله الا بعدا
هر کس که نمازش او را از فحشاء و منکر باز ندارد، هیچ بهره ای از نماز جز دوری از خدا حاصل نکرده است .
(بحار الانوار، ج ,82 ص .198 شهاب الاخبار، ص 215)

حدیث1261

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من لم تنهه صلاته عن الفحشاء و المنکر لم تزده من الله الا بعدا؛
هر کس که نمازش او را از فحشاء و منکر باز ندارد، هیچ بهره ای از نماز جز دوری از خدا حاصل نکرده است .
(بحار الانوار، ج ,82 ص .198 شهاب الاخبار، ص 215)

حدیث1262

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من صلی اربعین یوما جماعة یدرک التکبیرة الاولی ، کتب له برائتان برائة من النار و برائة من النفاق
کسی که نماز خود را با جماعت و با درک تکبیر اول نماز، چهل روز انجام دهد، خداوند دو برائت را برای او مقرر می سازد: 1- برائت از آتش دوزخ .2- برائت از نفاق.
(بحار الانوار، ج ,88 ج 4)

حدیث1263

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
اِنَّ أحَبَّ الأعمالُ اِلَی الله (عَزَّوَجَلَّ) اَلصلاةُ وَ البـِرُ وَ الجَهاد.
همانا، محبوبترین اعمال در نزد خداوند عزوجل، نماز، نیکی کردن و جهاد در راه خداست.
(وسائل الشیعه، ج 3، ص 27)

حدیث1264

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کُونُو دُعاةً للنّاسِ بِغَیر اَلسِنَتِکُم لِیَرُوا منکُم الوَرَع و الاِجتهادَ و الصَّلاة و الخیر فَانَّ ذلکَ داعیةٌ؛
مردم را با غیر زبانتان بخوانید تا از شما پارسایی و کوشش و نماز و خوبی را ببینند زیرا این امور آنان را به سوی حق فرا می خواند.
(جهادالنفس،ح‌195)

حدیث1265

امام علی علیه السلام فرمودند:
الصلوة حصن من سطوات الشیطان
نماز قلعه و دژ محکمی است که نمازگزار را از حملات شیطان نگاه می دارد.
(غررالحکم ، ص 56 )

حدیث1266

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
اول ما یسالون عنه الصلوات الخمس
اولین چیزی که از انسانها سؤال می شود، نمازهای پنج گانه است .
(کنز العال،ج 7،حدیث 18859)

حدیث1267

امام علی علیه السلام فرمودند:
من صلی رکعتین یعلم مایقول فیهما انصرف و لیس بینه و بین الله - عز وجل - ذنب
هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید، از نماز فارغ می شود، درحالی که میان او و میان خدای عز و جل گناهی نیست.
(اصول وافی،ج2،ص100)

حدیث1268

امام محمدباقر علیه السلام فرمودند:
من ترک الجماعة رغبة عنها و عن جماعة المسلمین من غیر علة فلا صلاة له
کسی که از روی بی میلی ،بدون عذر و علت نمازجماعت را که اجتماع مسلمانان است ترک کند، نمازی برای او نیست.
(امالی شیخ صدوق،ص290)

حدیث1269

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
لا ینال شفاعتی من اخر الصلوة بعد وقتها؛
کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، (فردای قیامت) به شفاعت من نخواهدرسید .
(بحارالانوار،ج،83ص20)

حدیث1270

امام علی علیه السلام فرمودند:
لکل شی ء وجه و وجه دینکم الصلاة
هر چیز دارای سیماست ، سیمای دین شما نماز است .
(بحار الانوار،ج82،ص227)

حدیث1271

امام کاظم علیه السلام فرمودند:
افضل ما یتقرب به العبد الی الله بعد المعرفة به ، الصلوة
بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب پیدا می کند، نماز است.
(تحف العقول،ص455)

حدیث1272

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ان من تمام الصوم اعطاء الزکاة یعنی الفطرة کما ان الصلوة علی النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) من تمام الصلوة
تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنی فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) کمال نماز است
(وسائل الشیعه، ج 6 ص 221)

حدیث1273

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اثافی الاسلام ثلاثة: الصلوة و الزکوة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها؛
سنگهای زیربنای اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنها بدون دیگری درست نمی شود.
(کافی جلد2، ص 18)

حدیث1274

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
آن کس که به خاطر خدا و در راه او زائر قبر حسین (علیه السلام) گردد، خداوند او را از آتش دوزخ آزاد می کند و از فزع اکبر (خوف بزرگ) در روز قیامت ایمنش خواهد ساخت.
کامل الزیارات، ص 146.

حدیث1275

سه کس نزد خدا از همه منفورترند: کسی که روز زیاد می خوابد در حالی که شب اصلا نمازی نخوانده است و کسی که زیاد می خورد و هنگام غذا خوردن نام و حمد خدا نمی گوید و کسی که بی دلیل می خندد.
کنزالعمال، ص 2143.

حدیث1276

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هیچ چیز را بر نماز مقدم نمی داشتند. هرگاه نماز فرا می رسید، رسول خدا دیگر نه خانواده می شناختند و نه دوست.
سنن النبی، ص 268.

حدیث1277

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
سه کس نزد خدا از همه منفورترند: کسی که روز زیاد می خوابد در حالی که شب اصلا نمازی نخوانده است و کسی که زیاد می خورد و هنگام غذا خوردن نام و حمد خدا نمی گوید و کسی که بی دلیل می خندد.
کنزالعمال، ح 2143.

حدیث1278

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم :
اَکْثِرْ مِنْ الطَّهورِ یَزِدِ اللّه‌ُ فی عُمُرِکَ؛
وضو زیاد بگیر تا خداوند، عمرت را زیاد کند.
امالی مفید ، ص 60، ح 5 .

حدیث1279

امام صادق علیه‌السلام :
ثَلاثَةٌ اِنْ یَعْلَمُهنَّ الْمُؤمِنُ کانَتْ زیادَةً فی عُمُرِهِ وَ بَقاءَ النِّعْمَةِ عَلَیْهِ: تَطْویلُهُ فی رُکوعِهِ وَ سجودِهِ فی صلاتِهِ وَ تَطْویلُهُ لِجلوسِهِ عَلی طَعامِهِ اِذا اَطْعَمَ عَلی مائِدَتِهِ وَ اصْطِناعُهُ الْمَعْروفَ اِلی اَهْلِهِ؛
سه چیز است که اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهره‌مندی او از نعمت‌ها می‌شود: طول دادن رکوع و سجده، زیاد نشستن بر سر سفره‌ای که در آن دیگران را اطعام می‌کند و خوش رفتاری‌اش با خانواده.
کافی، ج 4، ص 49، ح 15.

حدیث1280

حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) می فرمایند:
اذا ستقبل المصلی القبلة استقبل الرحمن لوجهه
آنگاه که نماز گزار رو به قبله نماید، خداوند رحمان به صورتش رو می آورد.
اصول کافی/ج2/ص58.

حدیث1281

حضرت فاطمه ی زهرا (علیها السلام) می فرمایند:
جعل الله الصلاة تنزیها لکم عن الکبر.
خداوند متعال نماز را مایه ی دوری شما از کبر و خودپسندی قرار داد.
اعیان الشیعه/ج1/ص 316.

حدیث1282

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصلوة تسود وجه الشیطان.
نماز چهره ی شیطان را سیاه می کند.
نهج الفصاحه/ ص 396.

حدیث1283

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
لیس لجار المسجد صلاة إذا لم یهشد المکتوبة فی المسجد إذا کان فارغا صحیحا.
اگر همسایه ی مسجد فارغ و سالم باشد و برای گزاردن نماز واجب در آن حاضر نشود نمازش پذیرفته نیست.
بحارالانوار/ج83/ص354.

حدیث1284

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من مشی الی مسجد یطلب فیه الجماعة کان له یکل خطوة سبعون ألف حسنه.
هر که برای شرکت در نماز جماعت به مسجد رود، برای هر قدمی که بر می دارد، هفتاد هزار حسنه منظور می شود.
بحارالانوار، ج76، ص 336.

حدیث1285

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
للمراة علی زوجها ان یشبع بطنها، و یکسو ظهرها، ویعلمها الصلاة والصوم والزکاة ان کان فی مالها حق، ولاتخالفه فی ذلک ؛
حق زن بر شوهرش این است که او را سیر کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را - اگر در مال زن حق زکاتی است - به او یاد دهد، و زن نیز در این کارها با او مخالفت نورزد .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌243 .

روزه

حدیث1

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
صیام یوم غدیر خم یعدل صیام عمر الدنیا لو عاش انسان ثم صام ما عمرت الدنیا لکان له ثواب ذلک.
روزه روز غدیر خم با روزه تمام عمر جهان برابر است. یعنی اگر انسانی همیشه زنده باشد و همه عمر را روزه بگیرد، ثواب او به اندازه ثواب روزه عید غدیر است.
وسائل الشیعه 7: 324، ح 4.

حدیث2

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن صَامَ شَهرَ رَمَضَانَ فَاجتَنَبَ فِیهِ الحَرامَ وَ البُهتَانَ رَضِیَ اللهُ عَنهُ وَ أوجَبَ لَهُ الجَنَانَ.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس ماه رمضان را روزه بگیرد و از کارهای حرام مخصوصا بهتان دوری کند، خدا از او راضی شود و بهشت را بر او واجب کند.
«بحار الانوار، ج 39، ص 346»

حدیث3

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ألا اخبرکم بشئ إن أنتم فعلتموه تباعد الشیطان منکم تباعد المشرق من المغرب؟ قالوا: بلی، قال: الصوم یسود وجهه، والصدقة تکسر ظهره ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: آیا شما را از چیزی خبر ندهم که اگر به آن عمل کنید شیطان از شما دور شود، چندان که مشرق از مغرب دور است؟ عرض کردند: چرا. فرمودند: روزه، روی شیطان را سیاه می کند و صدقه، پشت او را می شکند و دوست داشتن برای خدا و همیاری در کار نیک، ریشه او را می کنَد و استغفار، شاهرگش را می زند.
«أمالی شیخ صدوق، ص 59»

حدیث4

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ قَبلَ أن یَشرَبَ و تَسَحَّرَ ، و مَسَّ شَیئا مِنَ الطِّیبِ ؛ قَوِیَ عَلَی الصِّیامِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس پیش از نوشیدن چیزی ، غذا بخورد و سَحَری میل کند و قدری بوی خوش [بر خود] بمالد ، بر روزه گرفتن ، توان بیشتری یابد .
کنز العمّال ، جلد 8 ، صفحه 510 ، حدیث 23882 نقلاً عن شُعب الإیمان عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 108

حدیث5

الإمام علی علیه‌السلام :
ثَلاثٌ یُذهِبنَ البَلغَمَ ویَزِدن فِی الحِفظِ : السِّواکُ ، وَالصَّومُ ، وقِراءَةُ القُرآنِ .
امام علی علیه‌السلام :
سه چیز ، بلغم را از میان می‌بَرَد و حافظه را افزون می‌کند: مسواک زدن ، روزه گرفتن و قرائت قرآن.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 119 ، حدیث 287 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 254

حدیث6

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إِذا کانَ یومُ النَّیرُوزِ فاغتَسِل وَ البَس أَنظَفَ ثِیابِک وَ تَطَیب بِأَطیبِ طِیبِک وَ تَکونُ ذلِک الیومَ صَائِماً؛
چون روز عید نوروز فرا رسید، غسل کن، پاکیزه‌ترین جامه‌ی خود را بپوش، با بهترین عطر، خود را خوشبو کن و آن روز را روزه بدار.
وسائل الشیعة: ج 8، ص 172، ح 10338

حدیث7

امام باقر(سلام الله علیه):
الصِّیامُ والحَجُّ تَسکِینُ القُلوبِ؛
روزه و حج، آرامبخش دل‌هاست.
میزان الحکمة: ح 11074

حدیث8

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إِنَّ المُؤمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالعِبادَةِ وَالمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالبَهیمَةِ؛
همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.
تنبیه الخواطر،ج1، ص 94

حدیث9

امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند:
انما امروا بالصوم لکی یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا علی فقر الاخر؛
مردم به انجام روزه امر شده‌اند تا درد گرسنگی و تشنگی را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگی آخرت را بیابند.
(وسائل الشیعه، ج 4، ص 4، ح 5 _ علل الشرایع، ص 10)

حدیث10

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اِنَّ لِلجَنَّةِ بابا یُدعی اَلرَّیّانَ لایَدخُلُ مِنهُ اِلاّ الصّائِمونَ؛
بهشت را دری است که ریّان نامیده می شود از آن در، جز روزه داران وارد نشوند.
(معانی الأخبار، ص 409)

حدیث11

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لاصیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه ؛
هرکس مرد یا زن مسلمانی را غیبت کند، چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست مگر این که غیبت شونده او را ببخشاید.
(بحارالانوار، ج 75، ص 258).

حدیث12

امام باقر (علیه‌السلام ) فرمودند:
اَلصّیامُ وَ الْحَجُّ تَسْکینُ الْقُلوبِ؛
روزه و حج آرام‌بخش دل‌هاست.
امالی طوسی، ص 296، ح 582

حدیث13

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صِیامُ القَلبِ عَنِ الفِکرِ فِی الآثامِ أفضَلُ مِن صِیامِ البَطنِ عَنِ الطَّعامِ ؛
روزه گرفتن دل از فکر گناه ، برتر است از روزه گرفتن شکم از غذا .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5873

حدیث14

اوصی رسول الله -صلی الله علیه وآله - علیا - علیه السلام - فقال له :
یا علی ! ثلاث فرحات للمؤ من فی الدنیاء لقاء الاخوان ، و الافطار من الصیام ، و التهجد من آخر اللیل
رسول خدا(صلی الله علیه وآله) به علی (علیه السلام) وصیت نمود: ای علی ! در این دنیا سه چیز برای مؤ من سرور آفرین است :
1 - دیدار برادران دینی ؛
2 - افطار روزه دار در پایان روزه ؛
3 - عبادت در ساعات آخر شب .
(اعلام الدین فی صفات دیلمی ، ص 133، بحارالانوار، ج 74، ص 352).

حدیث15

من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلاته و لا صیامه اربعین یوما الا ان یغفر له صاحبه - من اغتاب فی شهر رمضان لم یوجر علی صیامه ؛
کسی که غیبت شخص روزه داری نماید خداوند متعال نماز و روزه وی را تا چهل روز مورد پسند قرار نمی دهد، مگر آن که غیبت شونده از وی راضی شود.(و افزود:) کسی که در ماه رمضان غیبت کند از روزه داری خویش اجری به دست نمی آورد.
(جامع الاخبار صدوق ، فصل الغیبة )

حدیث16

قال الکاظم - علیه السلام -:
لاتصم صوما یمنعک من الصلوة ، فان الصلوة احب الی الله من الصیام ؛
روزه ای(مستحبی) را که مانع انجام نماز می شود نگیر، چرا که نماز در پیشگاه خدا بهتر ازروزه است .
(مستدرک الوسائل چاپ جدید، ج 2، ص 43)

حدیث17

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لاصیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه ؛
هر کس که غیبت مرد یا زن مسلمانی را کند، تا چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست ، مگر این که غیبت شونده او را ببخشاید.
(بحارالانوار، ج 75، ص 258)

حدیث18

قال علی - علیه السلام -:
انما هو عید لمن قبل الله صیامه ، و شکر قیامه ، و کل یوم لا یعصی الله فیه فهو یوم عید ؛
امروز عید(فطر) کسی است که خداوند روزه اش را قبول کرده ، و نمازش را سپاس گزارده ، و هرروز که در آن نافرمانی خدا نشود، عید واقعی آن روز است .
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1286)

حدیث19

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لا صیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه ؛
هر کس غیبت مرد یا زن مسلمانی را کند، تا چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست ، مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.
(بحارالانوار، ج 75، ص 258)

حدیث20

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لو صلیتم حتی تکونوا کالاوتار و صمتم حتی تکونوا کالحنایا لم یقبل الله منکم الا بورع ؛
اگر آن قدر نماز بخوانید تا همچون زه کمان شوید، و آن قدر روزه بگیرید تا همچون کمان خم شوید، خدا از شما قبول نمی کند، مگر این که انسان با ورع باشید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 258)

حدیث21

قال الصادق - علیه السلام -:
یدخل علی المیت فی قبره الصلاة و الصوم و الحج و الصدقة و البر و الدعاء، و یکتب اجره للذی یفعله و للمیت ؛
نماز و روزه و صدقه و نیکی و دعا برای میت در قبر او داخل می شود، و اجر و پاداش این امور را برای میت و آن را انجام می دهد، نوشته می شود.
(بحارالانوار، ج 82، ص 62)

حدیث22

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الصلوة و الصوم و الصدقة و الحج و العمرة و کل عمل صالح ینفع المیت حتی ان المیت لیکون فی ضیق فیوسع علیه و یقال : هذا بعمل ابنک فلان او بعمل اخیک فلان اخوه فی الدین ؛
نماز، روزه ، صدقه ، حج ، عمره ، و نیز هر عمل صالحی برای میت سود دارد، حتی اگر میت در تنگنا هم باشد، به واسطه این اعمال ، گشایشی برای او به عمل می آید و به وی می گویند: این گشایش به خاطر عملی است که پسر تو فلانی یا برادر دینی تو فلانی به جا آورده است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 312)

حدیث23

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من عرف الله و عظمه منع فانه من الکلام و بطنه من الطعام و عنا نفسه بالصیام و القیام ؛
کسی که خدا را شناخت و به عظمتش پی برد، دهان خود را از سخن (بی مورد)، و شکم را از غذای حرام باز می دارد، و به استقبال سختی روزه و نماز جهت دریافت پاداش و جلب رضایت حق می شتابد.
(سفینة البحار، ج 2، ص 178)

حدیث24

قال الصادق - علیه السلام -:
ان اول ما یسئل عنه العبد اذا وقف بین یدی الله - عز و جل - الصلوات المفروضات و عن الزکاة المفروضة و عن الصیام المفروض ، و عن الحج المفروض و عن ولایتنا اهل البیت ؛
وقتی بنده (فردای قیامت ) در مقابل خدای عز و جل قرار گرفت ، اولین چیزی که از او سؤ ال می کنند، نمازهای واجب ، زکات واجب ، روزه واجب ، حج واجب و ولایت ما اهل بیت است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 90)

حدیث25

قال الصادق - علیه السلام -:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بها و یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) و للعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة ؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود: برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است : 1 - علم 2 - ایمان ، 3 - عمل به ایمان ، تا آن جا که فرمود: برای عامل به دین سه علامت است : 1 - نماز 2 - روزه ، 3 - زکات .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

حدیث26

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
...و اسهم الاسلام ثلاثة : الصلوة و الصوم و الزکوة ؛
بهره اسلام برای شما سه چیز است : نماز، روزه ، و زکات .
(نهج الفصاحه ، ص 244، حدیث 1212)

حدیث27

قال الباقر - علیه السلام -:
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة ، و الصوم و الحج و الولایة ؛
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ، زکات ، حج ، ولایت .
(کافی ، ج 2، ص 17)

حدیث28

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ أحَقَّ الناسِ بالتَّخَشُّعِ‌فی السِّرِّ والعَلانیَةِ لَحامِلُ القرآنِ ، وإنَّ أحَقَّ الناسِ فی السِّرِّ والعَلانیَةِ بالصلاةِ والصومِ لَحامِلُ القرآنِ ؛
سزاوارترین مردم به خشوع ورزیدن نهانی و آشکار در برابر خدا ، حافظ قرآن است . و سزاوارترین مردم به نمازگزاردن و روزه گرفتن در آشکار و نهان ، حافظ قرآن است .
الکافی : 2 / 604 / 5 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث29

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نوم الصّائم عباده و صمته تسبیح و عمله مضاعف و دعاؤه مستجاب و ذنبه مغفور؛
خواب روزه دار عبادت است و سکوت وی تسبیح است و عملش مضاعف است و دعایش مستجاب است و گناهش آمرزیده.
نهج الفصاحه

حدیث30

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من نزل علی قوم فلا یصومنّ تطوّعا إلّا بإذنهم؛
هر که مهمان قومی شود بی اجازه آنها روزه دلخواه نگیرد.
نهج الفصاحه

حدیث31

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ شی ء زکاه و زکاه الجسد الصّوم؛
هر چیزی را زکاتی هست و زکات تن روزه داشتن است.
نهج الفصاحه

حدیث32

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّیام نصف الصّبر و علی کلّ شی ء زکاه و زکاه الجسد الصّیام؛
روزه داری یک نیمه صبوری است، هر چیزی زکاتی دارد و زکات تن روزه داشتن است.
نهج الفصاحه

حدیث33

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّیام جنّه ما لم یخرقها بکذب أو غیبه؛
روزه سپری است مادام که آن را به دروغ یا غیبت ندرد.
نهج الفصاحه

حدیث34

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّیام نصف الصّبر؛
روزه یک نیمه صبر است.
نهج الفصاحه

حدیث35

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّوم جنّه من عذاب اللَّه؛
روزه سپر عذاب خداست.
نهج الفصاحه

حدیث36

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث حقّ علی اللَّه أن لا یردّ لهم دعوه: الصائم حتّی یفطر و المظلوم حتّی ینتصر و المسافر حتّی یرجع؛
سه کسند که بر خدا لازم است دعایشان را رد نکند: روزه دار تا افطار کند و ستمدیده تا ستم از او دفع شود و مسافر تا به وطن خود باز گردد.
نهج الفصاحه

حدیث37

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
برای هر چیزی زکاتی است ، و زکات تن روزه های مستحبی است .
تحف العقول

حدیث38

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : ما یَصَنَعُ الصّائِمُ بِصِیامِهِ إذا لَمْ یَصُنْ لِسانَهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند: روزه داری که زبان و گوش و چشم و دیگر اعضاء و جوارح خود را کنترل ننماید هیچ سودی از روزه خود نمی برد.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 336، ح 2

حدیث39

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لو صلیتم حتی تکونوا کالاوتار و صمتم حتی تکونوا کالحنایا لم یقبل الله منکم الا بورع؛
اگر آن قدر نماز بخوانید تا همچون زه کمان شوید، و آن قدر روزه بگیرید تاهمچون کمان خم شوید، خدا از شما قبول نمی کند، مگر این که انسان با ورع باشید.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 258 )

حدیث40

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان من تمام الصوم اعطاءالزکوة (لفطرة ) کما ان الصلاة علی النبی - صلی الله علیه و اله و سلم - من تمام الصلاة ؛
همانا پرداخت زکات فطره (در آخر ماه رمضان ) مایه تمامیت روزه می باشد،چنان که صلوات بر محمد (و آل او) باعث تمامیت نماز است (یعنی نماز با صلوات و روزه با زکات فطره کامل می شود).
( وسائل الشیعه ، ج 6، ص 221 )

حدیث41

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و الحج جهاد کل ضعیف ، و لکل شی ء زکاة و زکاة البدن الصیام ، و جهاد المرأة حسن التبعل؛
نمازوسیله تقرب و نزدیک شدن هر پارسایی به خداست ، و حج ، جهاد افرادناتوان است .هر چیزی زکات دارد و زکات و پاک کردن بدن ، روزه گرفتن است . جهاد زن هم خوب شوهرداری کردن می باشد.
( نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1152 )

حدیث42

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
یدخل علی المیت فی قبره الصلاة و الصوم و الحج و الصدقة و البر و الدعاء،و یکتب اجره للذی یفعله و للمیت؛
نماز و روزه و صدقه و نیکی و دعا برای میت در قبر او داخل می شود، واجر و پاداش این امور برای میت و آن کسی که آن را انجام می دهد، نوشته می شود.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 62 )

حدیث43

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بهاو یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) وللعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود:برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است: 1- علم، 2- ایمان، 3- عمل به ایمان تا آنجا که فرمودند: برای عامل به دین سه علامت است : 1- نماز، 2- روزه ، 3- زکات .
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183 )

حدیث44

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة و الصوم و الحج و الولایة؛
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ،زکات ، حج ، ولایت .
( کافی ، ج 2، ص 17 )

حدیث45

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
آیا شما را از چیزی خبر ندهم که اگر به آن عمل کنید، شیطان از شما دور شود، چندان که مشرق از مغرب دور است؟ عرض کردند: چرا. فرمودند: روزه روی شیطان را سیاه می‌کند، صدقه پشت او را می‌شکند، دوست داشتن برای خدا و هم یاری در کار نیک، ریشه او را می‌کند و استغفار شاهرگش را می‌زند.
امالی صدوق، ص 117 .

حدیث46

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَللّهُمَّ لَکَ صُمْنا وَ عَلی رِزْقِکَ اَفْطَرنا فَتَقَـبَّلْهُ مِنّا ذَهَبَ الظَّماءُ وَ ابْتَلَّتِ الْعُروقُ وَ بَقیَ الاَْجْرُ؛
بار خدایا! برای تو روزه گرفتیم و با روزی تو افطار می‌کنیم، پس آن را از ما بپذیر، تشنگی رفت، رگ‌ها شاداب شد و پاداش ماند.
کافی، ج 4 ، ص 95، ح 1.

حدیث47

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله اِذا اَفْطَرَ بَدَاَ بِحَلْواءَ یُفْطِرُ عَلَیْها، فَاِنْ لَمْ یَجِدْ فَسُکَّرَةٍ اَو تَمَراتٍ، فَاِذا اَعوَزَ ذلِکَ کُلَّهُ فَماءٍ فاتِرٍ وَ کانَ یَقولُ: یُنَقِّی الْمَعِدَةَ وَ الْکَبِدَ وَ یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ وَ الْفَمَ وَ یُقَوِّی الاَْضْراسَ... ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله با حلوا افطار می‌کردند و اگر حلوا نبود، با چیز شیرین دیگر و یا چند دانه خرما و اگر نبود، با آب گرم و می‌فرمودند: آب گرم معده و جگر را پاک، دهان را خوشبو و دندان‌ها را تقویت میکند.
کافی، ج 4، ص 152، ح 4.

حدیث48

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
ثَلاثٌ یُذْهِبْنَ النِّسْیانَ وَ یُحْدِثْنَ الذُّکْرَ: قِراءَةُ الْقُرآنِ، وَ السِّواکُ وَ الصِّیامُ؛
سه چیز، فراموشی را از بین می‌برد و حافظه را زیاد می‌کند: خواندن قرآن، مسواک زدن و روزه گرفتن.
دعائم الاسلام، ج 2، ص 137، ح 481.

حدیث49

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
علت روزه گرفتن آن است که به سبب آن، ثروتمند و فقیر برابر شوند، زیرا ثروتمند گرسنگی را احساس نکرده، تا به فقیر رحم کند، هرگاه هم چیزی را بخواهد می‌تواند فراهم کند. پس خداوند خواست میان بندگانش برابری ایجاد کند و توانمند مزه گرسنگی و درد را بچشد تا بر ناتوان مهر بورزد و بر گرسنه ترحم کند .
بحارالأنوار، ج 96، ص 371، ح 53.

حدیث50

امام علی علیه السلام :
وَ عَنْ ذلِکَ ما حَرَسَ اللّه‌ُ عِبادَهُ الْمُؤمِنینَ بِالصَّلَوات وَ الزَّکَواتِ وَ مُجاهَدَةِ الصِّیامِ فِی الاَْیّامِ الْمَفْروضاتِ تَسْکینا لاَِطْرافِهِمْ وَ تَخْشیعا لاَِبْصارِهِمْ وَتَذْلیلاً لِنُفُوسِهِمْ وَ تَخْفیضا (تَخْضیعا) لِقُلُوبِهِمْ؛(
خداوند، بندگان مؤمن خود را به وسیله نمازها و زکات‌ها و جدّیت در روزه‌داری روزهای واجب حفظ می‌کند، تا اعضا و جوارحشان آرام، دیدگانشان خاشع، جان‌هایشان فروتن و دل‌هایشان خاشع گردد.
نهج البلاغه، خطبه 192.

حدیث51

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
یا مَعْشَرَ الشَّبابِ عَلَیْکُم بِالْباهِ فَاِنْ لَمْ تَسْتَطیعوهُ فَعَلَیْـکُمْ بِالصّیامِ فَاِنَّهُ وِجاؤُهُ ؛
ای گروه جوانان! ازدواج کنید . اگر نمی‌توانید ، روزه بگیرید ، که روزه مهارِ شهوت است .
کافی ، ج 4، ص 180، ح 2 .

حدیث52

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یا مَعشَرَ الشَّبابِ عَلَیکُم بِالباهِ فَاِن لَم تَستَطیعوهُ فَعَلَیـکُم بِالصّیامِ فَاِنَّهُ وِجاؤُهُ؛
ای گروه جوانان! ازدواج کنید . اگر نمی‌توانید، روزه بگیرید که روزه مهارِ شهوت است.
کافی ، ج 4، ص 180، ح 2

حدیث53

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
صَومُ القَلبِ خَیرٌ مِن صِیامِ اللِّسانِ وَ صَومُ اللِّسانِ خَیرٌ مِن صِیامِ البَطنِ؛
روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.
غرر الحکم، ج 1، ص 417، ح 80

حدیث54

امام علی(علیه السلام)فرمودند:
صِیامُ القَلبِ عَنِ الفِکرِ فِی الآثامِ أفضَلُ مِن صِیامِ البَطنِ عَنِ الطَّعامِ
روزه دل ، اندیشیدن به گناهان ، برتر است از روزه شکم ؛ یعنی غذا خوردن؛
میزان الحکمه ، ح 10948

حدیث55

حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
قالَ اللّه‌ُ عز و جل: الصَّومُ لی، و أنَا أجزی بِهِ؛
خداوند فرموده است: روزه، برای من است و خودم پاداش آن را می دهم.
تهذیب الأحکام: 4 / 152 / 420

حدیث56

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
امَنِ اغتابَ مُسلِماً اَو مُسلِمَةً لَم یقبَلِ اللَّهُ تَعالی صَلاتَهُ وَ لا صیامَهُ اَربَعینَ یوماً وَ لَیلَةً اِلّا اَن یغفِرَ لَهُ صاحِبُهُ؛
خداوند متعال تا چهل شبانه روز نماز و روزه غیبت کننده مرد و زن مسلمان را نمی‌پذیرد، مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.
(جامع الأخبار، ص 412، ح 1141)

حدیث57

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه؛
روزه داری که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده، روزه اش به چه کارش خواهد آمد.
(بحار الانوار، ج 93 ص 295)

حدیث58

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
جعل الله ... الزکاة تزکیة للنفس و نماء فی الرزق ، و الصیام تثبیتا للاخلاص؛
خدای تعالی زکات را مایه پاکی جان و فزونی روزی ، و روزه را برای پابرجایی اخلاص قرار داد.
(احتجاج طبرسی ، ایران ، انتشارات اسوه ، ج 1)

حدیث59

امام حسن(علیه السلام) فرمودند:
ان لکل صائم عند فطوره دعوة مستجابة فاذا کان اول لقمة فقل : بسم الله اللهم یاواسع المغفرة اغفر لی
هر روزه داری هنگام افطار یک دعای اجابت شده دارد . پس در اولین لقمه افطار بگو: به نام خدا ، ای خدایی که آمرزش تو فراگیر و وسیع است ، مرا ببخش.
(اقبال الاعمال ، ص 116)

حدیث60

ان من تمام الصوم اعطاء الزکاة یعنی الفطرة کما ان الصلوة علی النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) من تمام الصلوة
تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنی فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) کمال نماز است
(وسائل الشیعه، ج 6 ص 221)

حدیث61

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک؛
آنگاه که روزه می گیری باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه دار باشند.(یعنی از گناهان پرهیز کند.)
(الکافی ج 4 ص 87)

حدیث62

امام علی علیه السلام فرمودند:
صوم النفس عن لذات الدنیا انفع الصیام
روزه نفس از لذتهای دنیوی سودمندترین روزه هاست.
(غرر الحکم، ج 1 ص 416)

حدیث63

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
روزه دوری کردن از حرامهاست، همچنان که مرد از خوردن و آشامیدن خوداری می کند.
بحارالانوار، ج96، ص 294.

حدیث64

حضرت امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
خواب روزه دار، عبادت و سکوتش، تسبیح و عملش، پذیرفته و دعایش مستجاب است.
من لایحضرالفقیه، ج2، ص 76.

حدیث65

حضرت امام حسن عسگری (علیه السلام) در پاسخ به پرسش از علت واجب شدن روزه فرمودند:
تا توانگر درد گرسنگی را بچشد و در نتیجه به نیازمند کمک کند.
بحارالانوار، ج96، ص 369.

حدیث66

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که روزه او را از خوردن غذایی که هوس آن را کند باز دارد، بر خداست که وی را از غذای بهشت سیر کند و از شراب بهشتی بنوشاندش.
بحارالانوار، ج40، ص 331.

حدیث67

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
خواب روزه دار، عبادت و سکوتش، تسبیح و دعایش پذیرفته و عملش دو چندان است. دعای روزه دار به هنگام افطار از درگاه خدا رد نمی شود.
میزان الحکمه، ج7، ص 3210.

حدیث68

حضرت امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
خدای تبارک و تعالی می فرمایند: روزه از من است و پاداش آن را هم می دهم.
اصول کافی، ج4، ص 63.

حدیث69

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
خواب روزه دار، عبادت و سکوتش، تسبیح و دعایش پذیرفته و عملش دو چندان است. دعای روزه دار به هنگام افطار از درگاه خدا رد نمی شود.
میزان الحکمه، ج7، ص 3210.

حدیث70

حضرت امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
خواب روزه دار، عبادت و سکوتش، تسبیح و عملش، پذیرفته و دعایش مستجاب است.
من لایحضرالفقیه، ج2، ص 76.

حدیث71

حضرت فاطمه ی زهرا (علیها السلام) فرمودند:
فرض الله الصیام تثبیتا للاخلاص؛
خداوند روزه را برای استواری اخلاص، واجب فرمود.
بحارالانوار، ج96، ص 368.

حدیث72

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من الطعام و الشراب؛
روزه دوری کردن از حرامهاست، همچنان که مرد از خوردن و آشامیدن خوداری می کند.
بحارالانوار، ج96، ص 294.

حدیث73

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکل شیء زکاة وزکاة الابدان الصیام؛
هرچیزی زکاتی دارد و زکات بدنها روزه است.
میزان الحکمه، ج7، ص 3208.

حدیث74

قال الامام علی - علیه السّلام - : فَرَضَ اللهُ ... الصِّیامَ ابْتِلاءً لاخلاصِ الْخَلْقِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خداوند روزه را واجب کرد تا اخلاص بندگان را بیازماید.
«نهج البلاغه، حکمت 252»

حج

حدیث1

قال الامام الصادق - علیه السلام - :اذا حج احدکم فلیختم بزیارتنا، لأن ذلک من تمام الحج.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:هر گاه یکی از شما به حج رفت، آن را با زیارت ما به پایان برساند، چرا کهاین (دیدار ما) از نشانه‌های تمامیت و کمال حج است.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 254»

حدیث2

امام باقر(سلام الله علیه):
الصِّیامُ والحَجُّ تَسکِینُ القُلوبِ؛
روزه و حج، آرامبخش دل‌هاست.
میزان الحکمة: ح 11074

حدیث3

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
و فرض علیکم حج بیته الحرام الذی جعله قبلة للانام؛
و (خداوند) حج بیت حرام خود را به شما واجب کرد، بیتی که آن را قبله مردم قرار دارد.
(نهج البلاغه ، خطبه 1 - 50).

حدیث4

امام باقر (علیه‌السلام ) فرمودند:
اَلصّیامُ وَ الْحَجُّ تَسْکینُ الْقُلوبِ؛
روزه و حج آرام‌بخش دل‌هاست.
امالی طوسی، ص 296، ح 582

حدیث5

امام باقر علیه‌السلام :
انَّ الرّجُلَ إذا أصابَ مالاً مِن حَرامٍ لَم یُقْبَلْ مِنهُ حَجُّ ولا عُمْرَةٌ ولا صِلَةُ رَحِمٍ حتّی أنّه یَفْسُدُ فیهِ الفَرْجُ ؛
هرگاه انسان مالی از حـرام بـه دست آورد نه حجّی از او پذیرفته شود، نه عمره‌ای و نه صله رحمی و حتّی در ازدواج و زناشویی او تأثیر سوء می‌گذارد.
أمالی الطوسیّ : 680 / 1447

حدیث6

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الحَجّ یَنْفیالفَقرَ؛
حجّ، فقر و تهیدستی را از بین می‌برد.
تحف العقول : 7

حدیث7

امام صادق علیه‌السلام :
مَن حَجَّ ثَلاثَ حِجَجٍ لَم‌یُصِبْهُ فَقرٌ أبَدا؛
هر کس سه بار حجّ به جا آورد ، هرگز به فقر گرفتار نیاید .
الخصال : 117 / 101

حدیث8

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
ما رأیتُ شَیئا أسْرَعَ غِنیً ولا أنْفی للفَقرِ مِن إدْمانِ حَجِّ هذا البَیتِ؛
ندیده‌ام که چیزی همانند مداومت بر زیارت این خانه(خانه خدا) چنان سریع توانگری آورد و فقر را بزداید .
أمالی الطوسیّ : 694 / 1478

حدیث9

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الصلوة و الصوم و الصدقة و الحج و العمرة و کل عمل صالح ینفع المیت حتی ان المیت لیکون فی ضیق فیوسع علیه و یقال : هذا بعمل ابنک فلان او بعمل اخیک فلان اخوه فی الدین ؛
نماز، روزه ، صدقه ، حج ، عمره ، و نیز هر عمل صالحی برای میت سود دارد، حتی اگر میت در تنگنا هم باشد، به واسطه این اعمال ، گشایشی برای او به عمل می آید و به وی می گویند: این گشایش به خاطر عملی است که پسر تو فلانی یا برادر دینی تو فلانی به جا آورده است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 312)

حدیث10

قال الصادق - علیه السلام -:
ان اول ما یسئل عنه العبد اذا وقف بین یدی الله - عز و جل - الصلوات المفروضات و عن الزکاة المفروضة و عن الصیام المفروض ، و عن الحج المفروض و عن ولایتنا اهل البیت ؛
وقتی بنده (فردای قیامت ) در مقابل خدای عز و جل قرار گرفت ، اولین چیزی که از او سؤ ال می کنند، نمازهای واجب ، زکات واجب ، روزه واجب ، حج واجب و ولایت ما اهل بیت است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 90)

حدیث11

قال الصادق - علیه السلام -:
اما انه لیس شی ء افضل من الحج الا الصلوة ؛
به درستی که هیچ عملی بالاتر از حج نیست ، مگر نماز.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 26)

حدیث12

قال الباقر - علیه السلام -:
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة ، و الصوم و الحج و الولایة ؛
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ، زکات ، حج ، ولایت .
(کافی ، ج 2، ص 17)

حدیث13

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحجّ جهاد کلّ ضعیف و جهاد المرأه حسن التّبعّل؛
حج جهاد ضعیفان است و جهاد زن، شوهرداری خوب است.
نهج الفصاحه

حدیث14

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحجّ المبرور لیس له جزاء إلّا الجنّه؛
حج مقبول سزایی جز بهشت ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث15

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حجّوا تستغنوا و سافروا تصحّوا؛
به حج روید تا بی نیاز شوید و سفر کنید تا سالم مانید.
نهج الفصاحه

حدیث16

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفتح أبواب السّماء و یستجاب الدّعاء فی أربعه مواطن: عند التقاء الصّفوف فی سبیل اللَّه و عند نزول الغیث و عند إقامه الصّلاه و عند رؤیه الکعبه؛
چهار موقع درهای آسمان را بگشایند و دعاها را مستجاب کنند. هنگام تلاقی صف مبارزان در راه خدا و هنگام نزول باران و هنگام نماز و هنگام دیدار کعبه.
نهج الفصاحه

حدیث17

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا حجّ الرّجل بمال من غیر حلّه فقال لبّیک اللّهمّ لبّیک قال اللَّه لا لبّیک و لا سعدیک هذا مردود علیک؛
وقتی کسی با مالی که حلال نیست به حج رود هنگامی که گوید لبیک خدا یا لبیک، خدا گوید نه لبیک و نه سعدیک این ها به تو باز می گردد.
نهج الفصاحه

حدیث18

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشّـِرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیهاً لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلاْخْلاصِ، وَ الْحَّجَ تَشْییداً لِلدّینِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی ها و شقاوت ها قرار داد. و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود. و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود. و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست. و حجّ را برای استحکام أساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

حدیث19

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و الحج جهاد کل ضعیف ، و لکل شی ء زکاة و زکاة البدن الصیام ، و جهاد المرأة حسن التبعل؛
نمازوسیله تقرب و نزدیک شدن هر پارسایی به خداست ، و حج ، جهاد افرادناتوان است .هر چیزی زکات دارد و زکات و پاک کردن بدن ، روزه گرفتن است . جهاد زن هم خوب شوهرداری کردن می باشد.
( نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1152 )

حدیث20

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
ما عبداللّه بشیء أفضل من الصّمت و المشی الی بیته؛
خداوند به چیزی برتر از خاموشی و رفتن به خانه‌ی او (حج)، عبادت نشده است.
الخصال: 35 / 8.

حدیث21

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
اما انه لیس شی ء افضل من الحج الا الصلاة؛
به درستی که هیچ عملی بالاتر از حج نیست ، مگر نماز.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 26 )

حدیث22

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة و الصوم و الحج و الولایة؛
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ،زکات ، حج ، ولایت .
( کافی ، ج 2، ص 17 )

حدیث23

قال الصادق علیه السلام:
صلاة فریضة خیر من عشرین حجة و حجة خیر من بیت مملو ذهبا یتصدق منه حتی یفنی او حتی لا یبقی منه شی‌ء.
امام صادق علیه السلام فرمود:
یک نماز واجب از بیست حج بهتر است، و یک حج از صدقه دادن خانه‌ای پر از طلا بهتر است، آنگونه که آن را صدقه دهند تا آنکه چیزی در آن نماند.
بحار، ج 82، 227

حدیث24

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
زیارت خانه خدا امان دهنده است از عذاب دوزخ.
غررالحکم ، باب حج

حدیث25

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَن ضَمِنَ وَصیَّةَ الْمَیِّتِ مِن أمرِ الْحَجِّ فَلا یَعجُزَنَّ فیها فَإنَّ عُقُوبَتَها شَدیدَةٌ وَ نَدامَتَها طَویلَةٌ، لا یَعجُزُ عَن وَصیَّةِ الْمَیِّتِ إلاّ شَقیٌّ وَ لا یَقومُ بِها إلاّ سَعیدٌ؛
هر کس وصیت میت را در کار حج بر عهده بگیرد، نباید در آن کوتاهی کند، زیرا عقوبت آن سخت و پشیمانی‌اش طولانی است. از وصیت میت جز بدبخت کوتاهی نکند و به آن جز خوشبخت عمل ننماید.
جامع الأخبار، ص 159 .

حدیث26

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
الحَجُّ تَسکینُ القلُوبِ؛
حجّ آرام بخش دل‌ها است
الأمالی ، طوسی ، ص 296

حدیث27

قال الامام الصادق - علیه السلام - :من کان معسرا فلم یتهیأ له حجة الاسلام فلیأت قبر الحسین - علیه السلام - فلیعرف عنده.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:کسی که تنگدست باشد و حج واجب برایش فراهم نگردد، پس به زیارت قبر امام حسین - علیه السلام -برود و عرفه را آنجا باشد.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 360»

زکات

حدیث1

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اثافی الاسلام ثلاثة: الصلوة و الزکوة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها.
سنگهای زیربنای اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنهابدون دیگری درست نمی شود.
کافی: 2، ص 18.

حدیث2

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَمانیةٌ لا تُقبَلُ مِنهُمُ‌الصَّلاةُ : العَبدُ الآبِقُ حتّی یَرجِعَ إلی مَولاهُ ، والناشِزُ وزَوجُها علَیها ساخِطٌ ، ومانِعُ الزَّکاةِ ، وتارِکُ الوُضوءِ ، والجاریَةُ المُدرِکَةُ تُصَلِّی بغَیرِ خِمارٍ ، وإمامُ قَومٍ یُصَلِّی بهِم وهُم لَهُ کارِهُونَ ، والسَّکرانُ ، والزَّبِینُ ؛ وهُو الذی یُدافِعُ البَولَ والغائطَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هشت نفرند که نمازشان پذیرفته نمی‌شود : بنده فراری ، تا زمانی که به سوی مولایش برگردد . زن نافرمان ، که شوهرش از او ناراضی است . کسی که زکات نمی‌دهد . کسی که وضو نمی‌گیرد . دختر بالغی‌که بدون‌روسری نماز بخواند . پیشوای قومی که با آنان نماز بخواند در حالی که از او ناراضی هستند . آدم مست و زَبین ، یعنی کسی که بول و غائط خود را به زور نگه داشته است .
مکارم الأخلاق : 2 / 324 / 2656 ، منتخب میزان الحکمه : 326

حدیث3

قال الامام الباقر - علیه السلام - : فَرَضَ اللهُ الزکاةَ مَعَ الصَّلاةِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: خداوند زکات را همراه نماز، واجب کرده است.
«وسائل الشیعة، ج 9، ص 13»

حدیث4

قال الامام الباقر - علیه السلام - : بَینا رَسولُ الله فی المَسجد اِذ قالَ ... .
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: روزی رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - در مسجد عده ای را از سر جایشان بلند کرد و فرمودند: از مسجد بیرون شوید و تا زمانی که زکات خود را نپرداخته اید، برای نماز به مسجد نیایید.
«وسائل الشیعة، ج 9، ص 24»

حدیث5

قال الامام الباقر - علیه السلام - : ما مِنْ عَبْدٍ مَنَعَ مِنْ زکاة مالِهِ شیئاً الّا جَعَل اللهُ ذلک یَوْمَ القِیامَةِ ثَعباناً مِن النّارِ ... .
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: کسی که زکات مال خود را نپردازد، خداوند آن را در روز قیامت به صورت ماری قرار می دهد که بر گردن صاحبش پیچیده و پیوسته او را نیش می زند تا هنگامی که حساب رسی آن روز پایان یابد.
«وسائل الشیعة، ج 9، ص 22»

حدیث6

قال الامام الباقر - علیه السلام - : اَلزَّکاةُ تَزِیدُ فِی الرِّزقِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: پرداخت زکات، بر روزی انسان می افزاید.
«بحار الانوار، ج 93، ص 14»

حدیث7

عن الامام أبی جعفر - علیه السلام - : اِنَّ الله یَبْعَثُ یَوْمَ الْقِیامَةِ ناساً من قبورهم مشدوَّدةً اَیدیهِم إلی اَعناقِهِم ... .
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: خداوند در روز قیامت عده ای را از قبورشان در حالی محشور می کند که دست هایشان به گردن های آنان محکم بسته شده و فرشتگان آن ها را پیوسته نکوهش می کنند و می گویند: این ها کسانی هستند که خداوند به آن ها روزی داد اما آن ها از پرداخت حق خدا امتناع ورزیدند.
«بحار الانوار، ج 96، ص 21»

حدیث8

قال الامام الحسن - علیه السلام - : ما نقصَتْ زکاةٌ مِنْ مالٍ قطُّ.
امام حسن - علیه السلام - فرمودند: پرداخت زکات، هرگز باعث کمبود مال نمی شود.
«بحار الانوار، ج 87، ص 381»

حدیث9

قال الامام علی - علیه السلام - : اِنَّ زکاةَ جُعِلتُ مَعَ الصَّلاةِ قُرباناً لِأهْلِ الإسلامِ ... .
امام علی - علیه السلام - فرمودند: همانا پرداخت زکات و اقامه نماز، باعث تقرب مسلمانان به خداوند می شود، سپس آن که زکات را با رضایت خاطر بپردازد، کفاره گناهان او می شود و بازدارنده و نگاه دارنده انسان، از آتش جهنم است، پس نباید به آن چه پرداخته شده با نظر حسرت نگاه کرد و برای پرداخت زکات افسوس خورد، زیرا کسی که زکات را از روی رغبت نپردازد، پاداش او اندک و عمل او تباه و همیشه پشیمان خواهد بود.
«نهج البلاغه، خطبه 199»

حدیث10

قال الامام علی - علیه السلام - : لا یَقْبَلُ اللهُ الصلاةَ مِمَّنْ مَنَعَ الزکاة.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خداوند نماز کسی را که زکات نمی دهد، قبول نخواهد کرد.
«بحار الانوار، ج 93، ص 29»

حدیث11

قال الامام علی - علیه السلام - : اِنَّ اَفْضَلَ ما تَوَسَّلَ بِهِ المُتَوَسِّلُون اِلی اللهِ ... ایتاء زکات فإِنَّها فریضةٌ واجبةٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بهترین چیزی که انسان می تواند با آن به خدا تقرب جوید، پرداختن زکات است، زیرا آن تکلیف واجب الهی است.
«نهج البلاغه، خطبه 110»

حدیث12

قال الامام علی - علیه السلام - : علیکم بِالزَّکاةِ فاِنِّی سمعتُ نبیکم - صلی الله علیه و آله - یقول: الزکاةُ قنطرةُ الْاِسلامِ، فَمَنْ اَدَّاها جازَ القِنْطَرة... .
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بر شما باد به پرداخت زکات، زیرا از رسول خدا شنیدم که فرمودند: زکات پل اسلام است، کسی که آن را بپردازد از پل عبور کرده و کسی که آن را نپردازد، روی پل می ماند.
«بحار الانوار، ج 93، ص 15»

حدیث13

قال الامام علی - علیه السلام - : اُوصیکَ یا بُنَیَّ بالصلاةِ عِنْدَ وقتِها و الزکاةِ فی اهلِها و محلِها.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: ای فرزندانم شما را وصیت می کنم به نماز در اول وقت و (پرداخت) زکات به اهلش و در محلش.
«بحار الانوار، ج 93، ص 14»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السلام - : اللهُ، اللهُ، فی الزّکاةِ فَانَّها تُطفئُ غَضَبَ رَبِّکم.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خدا را، خدا را، درباره زکات، همانا (پرداخت) زکات، (آتش) غضب خدایتان را خاموش می کند.
«بحار الانوار، ج 93، ص 20»

حدیث15

رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سخاوت مندترین مردم، کسی است که زکات مال خود را بدهد و بخیل ترین مردم، کسی است که از پرداخت آن چه خدا بر او واجب کرده است، امتناع کند.
«بحار الانوار، ج 93، ص 11»

حدیث16

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : کَفَّرَ باللهِ العَظیم مِنْ هذِهِ الاُمة عَشَرَةَ ... و مانع الزکاة.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: از میان این مردم ده گروه به خداوند کفر ورزیدند: ... (یکی از آنها) کسی است که مانع پرداخت زکات می شود.
«بحار الانوار، ج 93، ص 13»

حدیث17

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ثمانِیَةٌ لا یَقبلُ اللهُ لَهم صلاةَ و ذَکَر مُنهم مانع الزکاة.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هشت گروه اند که خداوند نمازشان را قبول نمی کند، از جمله کسی که زکات نمی پردازد.
«بحار الانوار، ج 93، ص 13»

حدیث18

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ... اتُو الزَّکاةَ، فاِذا لَمْ یَفْعَلُو ذلک اِبْتَلُو بِالْقَحْطِ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: زکات را بپردازید، پس اگر این کار را نکردید، گرفتار قحطی می شوید.
«بحار الانوار، ج 93، ص 14»

حدیث19

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ملعونٌ، ملعونٌ، مالاً لا یُزکّی.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ملعون است، ملعون است، کسی که مالش را تزکیه نمی کند (زکات نمی پردازد).
«وسائل الشیعة، ج 9، ص 26»

حدیث20

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِنَّهُ لُعِنَ مانعُ الزَّکاةِ
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بی تردید کسی که زکات مالش را نپردازد، ملعون است.
«بحار الانوار، ج 93، ص 29»

حدیث21

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا تَتِمُّ صَلاةً اِلّا بزکاةٍ و لا صلاةَ لمن لا زکاةَ له.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نماز کامل نمی شود، مگر به دادن زکات و کسی که زکات نمی دهد، نمازی برای او ثبت نمی شود.
«بحار الانوار، ج 93، ص 29»

حدیث22

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : حَضُّوا اَمْوالَکُم بِالزَّکاةِ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: اموال خود را با پرداخت زکات از تلف شدن حفظ کنید.
«بحار الانوار، ج 93، ص 11»

حدیث23

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اذا مَنعُوا الزکاةَ مُنعتِ الارضُ برکتَها مِنَ الزَرعِ و الثِمارِ و المعادنَ کُلُها.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هرگاه مردم از پرداخت زکات امتناع کنند، زمین برکت خود را از همه کشتزارها و باغ ها و معادن می گیرد.
«بحار الانوار، ج 93، ص 15»

حدیث24

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ اَقامَ الصلوة و لم یؤتِ الزَّکاةَ فَکَانَّهُ لَمُ یُقیم الصَّلاةَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که نماز می خواند ولی زکات نمی دهد، گویا نمازی نخوانده است.
«وسائل الشیعة، ج 9، ص 22»

حدیث25

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ما تَلَفَ مالٌ فی برٍّ و لا بَحرٍ اِلّا بِمَنْعِ زَکاةٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هرگز مالی در خشکی و دریا تلف نمی شود، مگر به جهت نپرداختن زکات آن.
«بحار الانوار، ج 93، ص 20»

حدیث26

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مانِعُ الزَّکاةِ یُطَوَّقُ بِحَیَّةٍ تَأکُلُ مِنْ دِماغِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که از دادن زکات امتناع کند، ماری بر او مسلط خواهد شد که از مغز او تغذیه می کند.
«بحار الانوار، ج 93، ص 29»

حدیث27

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ مَنَعَ قِیراطاً مِنَ الزَّکاةِ فَما هُوَ بِمُؤمِنٍ و لا مُسْلِمٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که مبلغ ناچیزی از زکات را نپردازد، مؤمن و مسلمان واقعی محسوب نمی شود.
«بحار الانوار، ج 93، ص 21»

حدیث28

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ما فَرَضَ اللهُ علی هذهِ الاُمَّةِ شیئاً اَشَدُّ عَلیهِم مِنَ الزَّکاةِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خداوند بر این امت چیزی مهم تر از زکات واجب نکرده است.
«بحار الانوار، ج 93، ص 22»

حدیث29

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَن مَنَعَ قیراطاً مِنْ الزکاةِ فلیس هو بمؤمنٍ و لا مسلمٍ و لا کرامةٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که قیراطی (یک بیست و چهارم دینار) از زکات را نپردازد، از دایره ایمان و اسلام بیرون است و احترامی برای او باقی نمی ماند.
«بحار الانوار، ج 93، ص 11»

حدیث30

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
حق نماز را مؤمنین شناخته اند که نه زینت های دنیا، نه نور چشمی هااز فرزند ونه مال ، آنان را از عبادت پروردگارشان باز نمی دارد، زیرا که خداوندسبحان می گوید: مردانی هستند که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و پرداخت زکات باز نمی دارد.
( نهج البلاغه ، خطبه 199 )

حدیث31

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و الحج جهاد کل ضعیف ، و لکل شی ء زکاة و زکاة البدن الصیام ، و جهاد المرأة حسن التبعل؛
نمازوسیله تقرب و نزدیک شدن هر پارسایی به خداست ، و حج ، جهاد افرادناتوان است .هر چیزی زکات دارد و زکات و پاک کردن بدن ، روزه گرفتن است . جهاد زن هم خوب شوهرداری کردن می باشد.
( نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1152 )

حدیث32

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و عن ذلک ما حرس الله عباده المؤمنین بالصلوات و الزکوات؛
و از اینجاست که خداوند با نمازها و زکاتها و سختکوشی درنماز، از بندگان با ایمانش پاسداری می کند.
( نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 798 )

حدیث33

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بهاو یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) وللعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود:برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است: 1- علم، 2- ایمان، 3- عمل به ایمان تا آنجا که فرمودند: برای عامل به دین سه علامت است : 1- نماز، 2- روزه ، 3- زکات .
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183 )

حدیث34

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة و الصوم و الحج و الولایة؛
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ،زکات ، حج ، ولایت .
( کافی ، ج 2، ص 17 )

حدیث35

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اُمِرْتُ اَن آخُذَ الصَّدَقَةَ مِن اَغْنیاءِکُم فَاَرُدَّها فی فُقَراءِکُم؛
من مأمورم که صدقه (و زکات) را از ثروتمندانتان بگیرم و به فقرایتان بدهم.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 105 .

حدیث36

امام علی علیه السلام :
وَ عَنْ ذلِکَ ما حَرَسَ اللّه‌ُ عِبادَهُ الْمُؤمِنینَ بِالصَّلَوات وَ الزَّکَواتِ وَ مُجاهَدَةِ الصِّیامِ فِی الاَْیّامِ الْمَفْروضاتِ تَسْکینا لاَِطْرافِهِمْ وَ تَخْشیعا لاَِبْصارِهِمْ وَتَذْلیلاً لِنُفُوسِهِمْ وَ تَخْفیضا (تَخْضیعا) لِقُلُوبِهِمْ؛(
خداوند، بندگان مؤمن خود را به وسیله نمازها و زکات‌ها و جدّیت در روزه‌داری روزهای واجب حفظ می‌کند، تا اعضا و جوارحشان آرام، دیدگانشان خاشع، جان‌هایشان فروتن و دل‌هایشان خاشع گردد.
نهج البلاغه، خطبه 192.

حدیث37

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند سه چیز را به سه چیز دیگر مربوط کرده است و به طور جداگانه‌نمی‌پذیرد . نماز را با زکات ذکر کرده است ، هرکس نماز بخواند و زکات ندهد نمازش پذیرفته نیست . نیز شکر خود و شکر از والدین را با هم ذکر کرده است . از این رو هرکس از والدین خود قدردانی نکند از خدا قدردانی نکرده است . نیز در قرآن سفارش به تقوا و سفارش به ارحام در کنار هم آمده است . بنابراین اگر کسی به خویشاوندانش رسیدگی و احسان ننماید ، با تقوا محسوب نمی‌شود .
(عیون اخبار الرضا ، ج 1 ، ص 258)

حدیث38

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
سُوسُوا إِیمَانَکم بِالصَّدَقَةِ وَ حَصِّنُوا أَموَالَکم بِالزَّکاةِ وَ ادفَعُوا أَموَاجَ البَلَاءِ بِالدُّعَاءِ ؛
ایمان خود را با صدقه دادن و اموالتان را با زکات دادن نگاه دارید، و امواج بلا را با دعا از خود برانید.
(نهج البلاغه، حکمت 146 )

حدیث39

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلبَرَکةُ فی مالِ مَن آتَی الزَّکاةَ وَ واسَی المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاَقرَبینَ؛
برکت در مال کسی است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یاری رساند و به خویشاوندان کمک نماید.
(تحف العقول، ص 172)

حدیث40

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلبَرَکةُ فی مالِ مَن آتَی الزَّکاةَ وَ واسَی المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاَقرَبینَ؛
برکت در مال کسی است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یاری رساند و به خویشاوندان کمک نماید.
(تحف العقول، ص 172)

حدیث41

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إذا أرَدتَ أن یُثرِی اللهُ ما لَکَ فَزَکِّهِ.
هر گاه خواستی که خداوند دارایی تو را زیاد کند، زکات آن را بپرداز.
(بحار‌الأنوار، ج96، ص23)

حدیث42

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إذا أرَدتَ أن یُثرِی اللهُ ما لَکَ فَزَکِّهِ.
هر گاه خواستی که خداوند دارایی تو را زیاد کند، زکات آن را بپرداز.
(بحار‌الأنوار، ج96، ص23)

حدیث43

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
جعل الله ... الزکاة تزکیة للنفس و نماء فی الرزق ، و الصیام تثبیتا للاخلاص؛
خدای تعالی زکات را مایه پاکی جان و فزونی روزی ، و روزه را برای پابرجایی اخلاص قرار داد.
(احتجاج طبرسی ، ایران ، انتشارات اسوه ، ج 1)

حدیث44

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ان من تمام الصوم اعطاء الزکاة یعنی الفطرة کما ان الصلوة علی النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) من تمام الصلوة
تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنی فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) کمال نماز است
(وسائل الشیعه، ج 6 ص 221)

حدیث45

ان اول ما یسئل عنه العبد اذا وقف بین یدی الله - عز و جل - الصلوات المفروضات و عن الزکاة المفروضة و عن الصیام المفروض ، و عن الحج المفروض و عن ولایتنا اهل البیت ؛
وقتی بنده (فردای قیامت ) در مقابل خدای عز و جل قرار گرفت ، اولین چیزی که از او سؤ ال می کنند، نمازهای واجب ، زکات واجب ، روزه واجب ، حج واجب و ولایت ما اهل بیت است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 90)

حدیث46

قال الصادق - علیه السلام -:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بها و یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) و للعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة ؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود: برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است : 1 - علم 2 - ایمان ، 3 - عمل به ایمان ، تا آن جا که فرمود: برای عامل به دین سه علامت است : 1 - نماز 2 - روزه ، 3 - زکات .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

حدیث47

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
...و اسهم الاسلام ثلاثة : الصلوة و الصوم و الزکوة ؛
بهره اسلام برای شما سه چیز است : نماز، روزه ، و زکات .
(نهج الفصاحه ، ص 244، حدیث 1212)

حدیث48

قال الباقر - علیه السلام -:
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة ، و الصوم و الحج و الولایة ؛
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ، زکات ، حج ، ولایت .
(کافی ، ج 2، ص 17)

حدیث49

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ شی ء زکاه و زکاه الجسد الصّوم؛
هر چیزی را زکاتی هست و زکات تن روزه داشتن است.
نهج الفصاحه

حدیث50

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حصّنوا أموالکم بالزّکاه و داووا مرضاکم بالصّدقه و أعدّوا للبلاء الدّعاء؛
اموال خود را به وسیله زکات محفوظ دارید و مریضان خود را با صدقه علاج کنید و برای جلوگیری از بلا به دعا متوسل شوید.
نهج الفصاحه

حدیث51

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه وقی شحّ نفسه: من أدّی الزّکاه و قری الضّیف و أعطی فی النّائبه؛
سه چیز است که در هر که هست از بخل بر کنار است: آن که زکات می دهد و مهمان می برد و در سختی بخشش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث52

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بری ء من الشّحّ من أدّی الزّکاه و قری الضّیف و أعطی فی النّائبه؛
هر که زکات خود را بپردازد و مهمان به خانه ببرد و هنگام سختی بخشش کند از بخل بر کنار است.
نهج الفصاحه

حدیث53

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی المال حقّا سوی الزّکاه؛
در مال به جز زکات حقی هست.
نهج الفصاحه

حدیث54

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشّـِرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیهاً لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلاْخْلاصِ، وَ الْحَّجَ تَشْییداً لِلدّینِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی ها و شقاوت ها قرار داد. و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود. و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود. و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست. و حجّ را برای استحکام أساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

حدیث55

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من قال بالجسم فلا تعطوه شیئا من الزکاة و لا تصلوا خلفه؛
هر کس قائل به جسمانیت خدا باشد از زکات چیزی به اوندهید و در پشت سرش نماز نخوانید.
( من لا یحضره الفقیه ، ج 1، ص 379 )

حدیث56

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
کسی که وضوی خود را شاداب وکامل به جای آورد، و نماز خویش را نیکوبخواند، زکات مالش را بپردازد، و خشم خود را فرو نشاند و زبانش را ازگناهان مربوطبه زبان ببندد، و برای گناه خودبا توبه طلب آمرزش کند، ونسبت به اهل بیت پیامبر خویش خیرخواه باشد، البته تمام حقایق ایمان در اوکامل شده و درهای بهشت به روی او باز است .
( ثواب الاعمال ، ص 64 )

حدیث57

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
من صلی و لم یزک لم تقبل صلوته؛
هر کس نماز بخواند، ولی زکات و مالیات اسلامی نپردازد، نمازش قبول نمی شود.
( بحار الانوار، ج ,96 ص 12 )

حدیث58

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان من تمام الصوم اعطاءالزکوة (لفطرة ) کما ان الصلاة علی النبی - صلی الله علیه و اله و سلم - من تمام الصلاة ؛
همانا پرداخت زکات فطره (در آخر ماه رمضان ) مایه تمامیت روزه می باشد،چنان که صلوات بر محمد (و آل او) باعث تمامیت نماز است (یعنی نماز با صلوات و روزه با زکات فطره کامل می شود).
( وسائل الشیعه ، ج 6، ص 221 )

حدیث59

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان الله فرض الزکوة کما فرض الصلاة؛
خدازکات را واجب کرد، همان طور که نماز را واجب کرد.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 3 )

حدیث60

قال الامام الصادق - علیه السلام - : فُرِضَ عَلیکُم الزکاةُ کما فُرِضَ علیکُم الصلاةُ ... زکّوا اموالکم تَقْبَلُ صَلواتکم.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: زکات بر شما واجب شد، همان گونه که نماز بر شما واجب است، پس زکات اموال خود را بدهید تا نماز شما پذیرفته شود.
«وسائل الشیعة، ج 9، ص 9»

حدیث61

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ مَنَعَ قیراطاً مِنَ الزّکاةِ فَلْیَمُتْ اِنْ شاءَ یَهُودیاً و اِنْ شَاءَ نَصرانیاً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که قیراطی (یک بیست و چهارم دینار) از زکات را نپردازد، اگر بمیرد، بر دین یهود یا نصاری مرده است.
«بحار الانوار، ج 93، ص 20»

حدیث62

قال الامام الرضا - علیه السلام - : اِنّ الله ... امر بالصلاة و الزکاة فَمَنْ صَلَّی و لم یزّک لم تُقْبل منه صلواتُه.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: خداوند به نماز و زکات با هم دستور داده است، پس کسی که نماز بخواند ولی زکات نپردازد، نماز او پذیرفته نخواهد شد.
«بحار الانوار، ج 93، ص 12»

حدیث63

امام باقر علیه‌السلام :
الزَّکاةُ تَزِیدُ فی الرِّزقِ؛
زکات دادن، روزی را می‌افزاید.
بحار الأنوار : 96 / 14 / 27

حدیث64

قال الصادق - علیه السلام -:
ان من تما الصلوة اعطاء الزکوة (الفطرة ) کما ان الصلاة علی النبی - صلی الله علیه و آله - من تمام الصلاة ؛
همانا پرداخت زکات فطره (در آخر ماه رمضان ) مایه تمامیت روزه است چنان که صلوات بر محمد (و آل او) باعث تمامیت نماز است (یعنی نماز با صلوات و روزه بازکات فطره کامل می شود).
(وسائل الشیعه ، ج 6 و ص 221)

حدیث65

قال الصادق - علیه السلام -:
من قال بالجسم فلا تعطوه شیئا من الزکاة و لاتصلوا خلفه ؛
هرکس قائل به جسمانیت خدا باشد از زکات چیزی به او ندهید و در پشت سرش نماز نخوانید.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 379)

حدیث66

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اسبغ وضوءه و احسن صلاته ، و ادی زکاة ماله و کف غضبه و سجن لسانه ، و استغفر لذنبه ، و ادی النصیحة لاهل بیت نبیه فقد استکمل حقایق الایمان و ابواب الجنة مفتحة له ؛
کسی که وضوی خود را شاداب و کامل به جای آورد، و نماز خویش را نیکو بخواند، زکات مالش را بپردازد، و خشم خود را فرو نشاند و زبانش را از گناهان مربوط به زبان ببندد، و برای گناه خود با توبه طلب آمرزش کند، و نسبت به اهل بیت پیامبر خویش خیرخواه باشد، البته تمام حقایق ایمان در او کامل شده و درهای بهشت به روی او باز است .
(ثواب الاعمال ، ص 64)

حدیث67

قال الصادق - علیه السلام -:
...و لاصلوة لمن لا زکوة له ؛
...و کسی که زکات خود را نمی پذیرد، نمازش پذیرفته نیست .
(بحارالانوار، ج 84، ص 252)

حدیث68

قال الرضا - علیه السلام -:
من صلی و لم یزک لم تقبل صلوته ؛
هر کس نماز بخواند، ولی زکات و مالیات اسلامی نپردازد، نمازش قبول نمی شود.
(بحارالانوار، ج 96، ص 12)

حدیث69

قال الرضا - علیه السلام -:
ان الله - عز و جل - امر بثلاثة مقرون بها ثلاثة اخری : امر بالصلوة و الزکاة فمن صلی و لم یزک لم تقبل منه صلاته و امر بالشکر له و للوالدین فمن لم یشکر والدیه لم یشکر الله و امر باتقاء الله و صلة الرحم .فمن لم یصل رحمه لم یتق الله - عز و جل -:
سه چیز با سه چیز همراه است :
1 - نمازگزاری که به او زکات تعلق گیرد و نپردازد، نمازش پذیرفته نیست .
2 - و به سپاسگزاری برای خود و پدر و مادر فرمان داد: آن که سپاس پدر و مادر نکند، هرگاه خدا را سپاس کند پذیرفته نیست .
3 - به پرهیزکاری از خدا و پیوند با خویشاوند فرمان داد.آن که پیوند با خویشان ندارد از خدا بیمناک نیست .
(بحارالانوار، ج 96، ص 12.الخصال ، ج 1، ص 55)

حدیث70

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لاتتم صلاة الا بزکوة ؛
نماز کسی کامل نمی شود مگر با پرداخت زکات .
(بحارالانوار، ج 96، ص 29)

حدیث71

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الله فرض الزکوة کما فرض الصلاة ؛
خدا زکات را واجب کرد، همان طور که نماز را واجب کرد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 3)

حدیث72

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا وقع الانسان فی قبره .... کان الصلوة عن یمینه و الزکوة عن شماله و البر ظل علیه ، قال الصبر للصلوة و الزکوة و البر: دونکم صاحبکم فان عجزتم عنه فانا دونه ؛
هنگامی که انسان در قبر خود قرار گرفت ، ((نماز)) در طرف راست و زکات در طرف چپ وی قرار می گیرند، و نیکیهایش بر سر وی سایه می گسترانند ؛ در این هنگام ، ((صبر)) به نماز و زکات و نیکیهای وی می گوید: صاحب خود را دریابید و اگر عاجز ماندید من او را کفایت می کنم و با او خواهم بود.
(سفینة البحار، صبر، ج 2، ص 5)

حدیث73

قال علی - علیه السلام -:
و عن ذلک ما حرس الله عباده المؤ منین بالصلوات و الزکوات ؛
و از اینجاست که خداوند با نمازها و زکاتها و سختکوشی در نماز، از بندگان با ایمانش پاسداری می کند.
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 798)

حدیث74

قال علی - علیه السلام -:
ان الزکاة جعلت مع الصلاة قربانا لاهل الاسلام ؛
همانا زکات همراه نماز مایه تقرب مسلمانان به خداوند است .
(نهج البلاغه ، ص 199)

حدیث75

اثافی الاسلام ثلاثة: الصلوة و الزکوة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها؛
سنگهای زیربنای اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنها بدون دیگری درست نمی شود.
(کافی جلد2، ص 18)

حدیث76

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
للمراة علی زوجها ان یشبع بطنها، و یکسو ظهرها، ویعلمها الصلاة والصوم والزکاة ان کان فی مالها حق، ولاتخالفه فی ذلک ؛
حق زن بر شوهرش این است که او را سیر کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را - اگر در مال زن حق زکاتی است - به او یاد دهد، و زن نیز در این کارها با او مخالفت نورزد .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌243 .

ذکر، عبادت و بندگی

حدیث1

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَلْعِبادَةُ الْخالِصَةُ اَنْ لایَرجُوَا الرَّجلُ اِلاّ رَبَّهُ وَ لا یَخافُ اِلاّ ذَنْبَهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: عبادت خالص آن است که آدمی جز به پروردگار خویش امید نبندد و جز از گناه خویش نترسد.
«غررالحکم، ح 2128»

حدیث2

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَلاِخلاصُ عِبادَةُ الْمُقَرَّبینَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اخلاص، عبادت مقربان الهی است.
«غررالحکم، ح 197»

حدیث3

قال الامام علی - علیه السّلام - : الاخلاصُ مِلاکُ العِبادَةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اخلاص، ملاک و معیار عبادت است.
«غررالحکم، ح 859»

حدیث4

سول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
آفَةُ العِبادَةِ الفَترَةُ ؛
آفت عبادت ، سستی است .
المحاسن ، ج 1 ، ص 17 .

حدیث5

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : أمر الله إبلیس بالسجود لآدم، فقال: یا رب وعزتک إن أعفیتنی من السجود لآدم لأعبدنک عبادة ما عبدک أحد قط مثلها، قال الله جل جلاله: إنی احب أن اطاع من حیث ارید.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خداوند به ابلیس دستور داد بر آدم سجده کند. او گفت: پروردگارا! سوگند به عزتت که اگر مرا از سجده بر آدم معاف داری تو را چنان پرستشی کنم که هرگز کسی مانند آن تو را نپرستیده باشد. خداوند جل جلاله فرمودند: من دوست دارم آن گونه که اراده می کنم اطاعت شوم.
«بحار الأنوار، ج 63، ص 250»

حدیث6

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : تَرکُ العِبَادَةِ یُقسِی القَلبَ تَرکُ الذِّکرِ یُمِیتُ النَّفسَ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ترک عبادت، دل را سخت می کند، رها کردن یاد خدا، جان را می میراند.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 120»

حدیث7

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
لو کان عند الله عباده تعبد بها عباده المخلصون أفضل من الشکر علی کل حال لأطلق لفظه فیهم من جمیع الخلق بها فلما لم یکن أفضل منها خصها من بین العبادات و خص أربابها، فقال تعالی(و قلیل من عبادی الشکور):
اگر نزد خداوند عبادتی بهتر از شکر گزاری در همه حال بود که بندگان مخلصش با آن عبادتش کنند، هر آینه آن کلمه را درباره همه خلقش به کار می برد، اما چون عبادتی بهتر از آن نبود از میان عبادات آن را خاص قرار داد و صاحبان آن را ویژه گردانید و فرمود: (و اندکی از بندگان من سپاسگزارند).
مصباح الشریعه ص 24

حدیث8

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
إنا نأمر صبیاننا بتسبیح فاطمه علیها السلام کما نأمرهم بالصلاه فالزمه فإنه لم یلزمه عبد فشقی؛
ما همان گونه که فرزندان خود را به نماز وا می داریم به تسبیح حضرت فاطمه(سلام الله علیها) وادار می سازیم پس به آن پایبند باش که هرکس به آن پایبند شود، بدبخت نخواهد شد.
کافی 3/343/13

حدیث9

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یقول الله عزوجل إذا کان الغالب علی العبد الاشتغال بی، جعلت بغیته و لذته فی ذکری فإذا جعلت بغیته و لذته فی ذکری عشقنی و عشقته فإذا عشقنی و عشقته رفعت الحجاب فیما بینی و بینه و صیرت ذلک تغالبا علیه لا یسهو إذا سها الناس اولئک کلامهم کلام الأنبیاء اولئک الأبطال حقاً.
خدای عزوجل می فرماید: هرگاه یاد من بر بنده ام غالب شود، خواهش و خوشی او را در یاد خود قرار دهم و چون خواهش و خوشی او را در یاد خود قرار دهم عاشق من شود و من نیز عاشق او گردم و چون عاشق یکدیگر شدیم حجاب میان خود و او را بردارم و عشق خود را بر جان او چیره گردانم، چندان که مانند مردم دچار سهو و غفلت نمی شود، سخن اینان سخن پیامبران است، اینان براستی قهرمانند.
کنزالعمال 1/433/1872

حدیث10

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
ذکر اللسان الحمد و الثناء و ذکر النفس الجهد و العناء و ذکر الروح الخوف و الرجاء و ذکر القلب الصدق و الصفاء و ذکر العقل التعظیم و الحیاء و ذکرالمعرفه التسلیم و الرضا و ذکر السر الرؤیه و اللقاء؛
ذکر زبان حمد و ثناء، ذکر نفس سختکوشی و تحمل رنج، ذکر روح بیم و امید، ذکر دل صدق و صفا، ذکر عقل تعظیم و شرم، ذکر معرفت تسلیم و رضا و ذکر باطن مشاهده و لقا است
مشکاه النوار ص 113

حدیث11

امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:
إن قسوه البطنه و فتره المیله و سکر الشبع و عزه الملک مما یثبط و یبطیء عن العمل و ینسی الذکر؛
پرخوری و سستی اراده و مستی سیری و غفلت حاصل از قدرت، از عوامل بازدارنده و کند کننده در عمل است و ذکر(خدا) را از یاد می برد.
بحارالانوار 78/129/11

حدیث12

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
کأن المؤمنین هم الفقهاء أهل فکره و عبره، لم یصمهم عن ذکر الله ما سمعوا باذانهم و لم یعمهم عن ذکرالله ما رأوامن الزینه؛
گویا مؤمنان همان فقیهان(فرزانگان دین فهم) و اهل اندیشیدن و پند گرفتن هستند. شنیده های دنیوی، گوش آنها را از(شنیدن) یاد خدا کر نمی کند و زرق و برق دنیا چشم آنان را از یاد خدا کور نمی گرداند.
بحارالانوار 73/36/17

حدیث13

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
فی قوله تعالی: (لذکرالله أکبر) - : ذکرالله عند ما أحل و حرم؛
درباره آیه (یاد خدا بزرگتر است)-: به یاد خدا بودن در هنگام رو به رو شدن با حلال و حرام.
نورالثقلین 4/162/61

حدیث14

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من آطاع الله عزوجل فقد ذکر الله و إن قلت صلاته و صیمامه و تلاوته للقرآن؛
هرکس خدای عزوجل را اطاعت کند خدارا یاد کرده است، هر چند نماز خواندن و روزه گرفتن و قرآن خواندنش اندک باشد.
بحارالانوار 77/86/3

حدیث15

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اذکروا الله ذکراً خالصاً تحیوابه أفضل الحیاه و تسلکوابه طرق النجاه؛
خدا را خالصانه یاد کنید تا بهترین زندگی را داشته باشید و با آن راه نجات و رستگاری را به پیمایید.
بحارالانوار 78/39/16

حدیث16

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
الذکر یونس اللب وینیر القلب و یستنزل الرحمه؛
یاد خدا عقل را آرامش می دهد، دل را روشن می کند و رحمت او را فرود می آورد.
غررالحکم 2/66/1858

حدیث17

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما مِن عَمَلٍ أفضَلَ یَومَ الجُمُعَةِ مِنَ الصَّلوةِ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِهِ؛
در روز جمعه هیچ عملی برتر از صلوات بر محمد و خاندان او نیست.
الخصال، ص394

حدیث18

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
قَولُ : «لا حَولَ ولا قُوّةَ إلاّ باللّه» فیهِ شِفاءٌ مِن تِسعَةٍ وتِسْعینَ داءً ، أدْناها الهَمُّ
جمله «لا حول ولا قوة الا باللّه» نود و نه درد را شفا می‌دهد که ساده‌ترین آنها اندوه است .
قرب الإسناد : 76 / 244 ، منتخب میزان الحکمه: 148

حدیث19

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن قالَ بَعدَ صَلاةِ الصُّبحِ قَبلَ أن یَتَکَلَّمَ : «بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیمِ ، لا حَولَ ولاقُوَّةَ إلاّ بِاللّه العَلِیِّ العَظیمِ» یُعیدُها سَبعَ مَرّاتٍ ، دَفَعَ اللّه عَنهُ سَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ، ومَن قالَها إذا صَلَّی المَغرِبَ قَبلَ أن یَتَکَلَّمَ ، دَفَعَ اللّه عَنهُ سَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ؛ أهوَنُهَا الجُذامُ وَالبَرَصُ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس پس از نماز صبح و پیش از آن که با کسی سخن بگوید ، هفت بار بگوید : «بِسْمِ اللّه الرَّحْمنِ الرَّحیمِ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه الْعَلِیِّ الْعَظیمِ» ، خداوند ، هفتاد گونه بلا را از او دفع کند ؛ و هر کس این [ذکر] را پس از نماز مغرب و پیش از آن که با کسی سخن بگوید ، بر زبان آورد ، خداوند ، هفتاد گونه بلا را که کمترین آنها جذام و پیسی است ، از او دور کند .
بحار الأنوار ، جلد 86 ، صفحه 95 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 490

حدیث20

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : مَن ذَکَرَ اللهَ و لم یَسْتَبِقْ الی لقائِهِ فَقد اسْتَهْزَءَ بِنَفْسِهِ.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: کسی که خداوند را یاد کند و برای دیدار او شتاب نکند، خود را مسخره کرده است.
«بحار الانوار، ج 75، ص 356»

حدیث21

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : لا یکتُب المَلَکُ الاّ ما سَمِعَ و قال اللهُ عزوجلّ و اذکر رَبَّکَ فی نَفْسِکَ تضّرعاً و خیفَةًفَلا یعلَمُ ثوابَ ذلک الذّکر ... .
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: ملائکه نمی نویسند مگر آن چه را می شنوند و خداوند عزوجل می فرماید: پروردگارت را در پیش خود با تضرع و زاری و از روی ترس یاد کن، پس ثواب چنین ذکری که در نفسِ انسان و پنهانی صورت گیرد را جز خدا کسی نمی داند، زیرا دارای ثواب بسیار بزرگی است.
«الکافی، ج 2، ص 502»

حدیث22

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : مکتوب فی التوراةِ التی لَم تُغَیَّر ... فاوحی الله تعالی الیه: یا موسَی! اَنا جَلیسُ مَنْذَکرَنی.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: در توراتی که تحریف نشده آمده است که، موسی - علیه السّلام - از پروردگارش درخواستی کرد. او به خدا عرض کرد، خداوندا تو به من نزدیک هستی تا با تو نجوا کنم (آهسته سخن گویم) و یا از من دوری تا فریاد بزنم. خداوند به او وحی نمود: ای موسی! من همنیشن کسی هستم که مرا یاد کند.
«الکافی، ج 2، ص 496»

حدیث23

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ما مِنْ مجلسٍ یَجتَمِعُ فیهِ ابرارٌ و فُجّارٌ فیقومونَ عَلی غیر ذِکرِ اللهِ الاّ کانَ حَسْرَةًعلیهم یومَ القیامَةِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هیچ مجلسی نیست که در آن نیکوکاران و بدکاران جمع شوند و بدون ذکر و یادِ خدا برخیزند، جز اینکه در روز قیامت مایه افسوس و حسرت آنان باشد.
«مرآة العقول، ج 12، ص 120»

حدیث24

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : من اکثَرَ ذکرَ اللهِ عزّوجلَّ اَظلَّهُ اللهُ فی جَنّتِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هر کسی که خداوند را بسیار یاد کند، خداوند در بهشت او را در سایه رحمت خویش قرار می دهد.
«الکافی، ج 2، ص 500»

حدیث25

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : یموتُ المومِنُ بکلّ مِیتةٍ الاّ الصّاعقةَ لا تاخذُهُ و هُوَ یذکر اللهَ عزّوجلَّ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: انسان مؤمن با هر مرگی از دنیا می رود به غیر از صاعقه آسمانی، زیرا صاعقه، مومنی را که در حال ذکر خداوند است، فرا نمی گیرد.
«الکافی، ج 2، ص 500»

حدیث26

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : الذّاکِرُ لِلّهِ عزّوجلَّ فیِ الغافلینَ کالمُقاتلِ فِی المُحاربینَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که در میان غفلت کنندگان از یادِ خداوند، به یادِ او باشد، همانند کسی است که در صف رزمندگان، در راه خدا نبرد می کند.
«الکافی، ج 2، ص 502»

حدیث27

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ان الله عزوجلّ یقول: مَنْ شَغَلَ بذِکْرِی عن مَسْألَتی اعطیتُهُ افضَلَ ما اُعْطیِ من سألنی.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که ذکر و یاد من او را از بیانِ درخواست و حاجتِ خود باز دارد، به او بهتر از آن چیزی را که به درخواست کننده عطا می کنم، عطا خواهم نمود.
«بحار الانوار، ج 93، ص 158»

حدیث28

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : قال الله تعالی لموسی - علیه السّلام - : أکثِر ذکری باللیّلِ و النّهارِ و کُنْ عند ذکری خاشعاً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خداوند متعال به حضرت موسی - علیه السّلام - فرمودند: ذکر من را در شب و روز زیاد بگو و هنگام گفتن ذکر من خاشع باش.
«بحار الانوار، ج 93، ص 162»

حدیث29

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : شیعتُنا الّذین اذا خَلَوا ذَکروا اللهَ کثیراً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: شیعیان کسانی هستند که در وقت تنهائی و در خلوتِ خویش، بسیار خدا را یاد می کنند.
«بحار الانوار، ج 93، ص 162»

حدیث30

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که به یاد خدا مشغول گردد، خداوند او را به نیکوئی یاد می کند.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3627»

حدیث31

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ ذَکَرَ اللهَ سبحانَهُ احیَی اللهُ قَلْبَهُ و نَوَّرَ عَقْلَهُ و لُبَّهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که خداوند سبحان را یاد کند، خدا قلبش را زنده می گرداند و عقل و خردِ او را روشن و نورانی می نماید.
«تصنیف غرر الحکم، ص 189، ح 3645»

حدیث32

قال الامام علی - علیه السّلام - : ذکرُ اللهِ مَطْرَدَةُ الشیطان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ذکر خدا، موجب رانده شدن شیطان می گردد.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3614»

حدیث33

قال الامام علی - علیه السّلام - : بذکرِ الله تُستَنْزَلُ الرّحمةُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: به واسطه ذکر خدا، رحمت پروردگار نازل می گردد.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3612»

حدیث34

قال الامام علی - علیه السّلام - : ذکرُ اللهِ دواءُ اعلال النّفوسِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ذکر خدا، دوایِ بیماری های جانهاست.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3619»

حدیث35

قال الامام علی - علیه السّلام - : اُذکُروا اللهَ فی کلِّ مکانٍ فَانَّهُ معکُم.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خداوند را در همه جا یاد کنید که او در همه جا و در همه حال با شما می باشد.
«بحار الانوار، ج 90، ص 54»

حدیث36

قال الامام علی - علیه السّلام - : اِنَّ اولیاءَ اللهِ لَاَکْثَرُ النّاسِ لَهُ ذکراً و اَدْوَمهُم لَهُ شکراً وَ اعظَمُهُم علی بلائِهِ صَبراً.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همانا دوستان خدا، بیشتر از دیگران خدا را یاد می کنند و شکرگزارترین آنها هستند و بیشتر از دیگران بر بلاء و سختی، صبر می نمایند.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3606»

حدیث37

قال الامام علی - علیه السّلام - : اِشْحَنِ الخَلْوَةَ بالذِّکْرِ و أصحَبَ النِّعَمَ بالشُّکرِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خلوت و تنهائی خویش را با ذکر خداوند پربار نما و نعمتها را با شکر و سپاس همراه گردان.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3606»

حدیث38

قال الامام علی - علیه السّلام - : استَدیموا الذّکرَ فاِنَّهُ یُنیرُ القَلبَ و هُوَ افضَلُ العبادَةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: پیوسته به یاد خدا باشید و ذکر او را بگوئید، پس به درستی که ذکر خدا دل را روشن می نماید و برترین عبادت است.
«تصنیف غرر الحکم، ص 189، ح 3654»

حدیث39

قال الامام علی - علیه السّلام - : الذّکرُ مجالَسَةُ المحبوبِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ذکر و یاد پروردگار، همنشینی با محبوب (خدا) است.
«غرر الحکم، ج 1، ص 15»

حدیث40

قال الامام علی - علیه السّلام - : ذکرُ اللهِ نورُ الایمانِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: یاد خدا، نور ایمان است.
«بحار الانوار، ج 93، ص 89»

حدیث41

قال الامام علی - علیه السّلام - : الذّکرُ ذکران: ذکرُ الله عزّوجلّ عند المُصیبةِ و افضَلُ من ذلکَ ذکرُ اللهِ عندَما حرّم الله علیک فیکونُ حاجزاً.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ذکر خداوند بر دو گونه است: 1. ذکر و یاد خداوند عزوجل در هنگام مصیبت. 2. بهتر از آن ذکر و یاد خداوند در برابر چیزی است که بر تو حرام نموده است که آن ذکر مانع از ارتکاب حرام می گردد.
«مشکاة الانوار، ص 145»

حدیث42

قال الامام علی - علیه السّلام - : اصلُ صَلاحِ القَلبِ اِشتغالُهُ بذکرِ الله.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اساس و ریشه پاکی و اصلاح قلب، مشغول نمودنِ آن به ذکر خداوند است.
«بحار الانوار، ج 93، ص 188»

حدیث43

قال الامام علی - علیه السّلام - : کلُّ قَولٍ لیسَ للهِ فیهِ ذکرٌ فَلَغْوٌ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر سخنی که در آن ذکر و یاد خدا نباشد، لغو و بیهوده است.
«بحار الانوار، ج 74، ص 419»

حدیث44

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : مَنْ اَصْغی الی ناطقٍ فَقَدْ عبدهُ، فان کان النّاطِقُ عَنِ اللهِ فقَد عبدالله و ان کانَ النّاطِقُ عن ابلیسَ فقد عَبَد ابلیس.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: کسی که به سخن گوینده ای گوش فرا داده (و اطاعت کند)، به تحقیق عبادت و بندگی او را کرده است، پس اگر گوینده، سخن الهی بگوید، در حقیقت خداوند را عبادت کرده و اگر سخن شیطانی را بر زبان جاری کند، پس او بندگیِ شیطان را کرده است.
«بحار الانوار، ج 72، ص 268»

حدیث45

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : علیک بالجدِّ و لا تُخرجَنَّ نفسَکَ من حدِّ التَّقصیر من عبادةِ اللهِ و طاعتهِ، فانّ الله تعالی لا یُعْبَدُ حقَّ عبادَتِهِ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: در عبادت و بندگی خداوند کوشا باش و همواره خود را در عبادت و اطاعتِ او مقصر بدان، زیرا عبادتی که شایستة ذات حق و نعمت های بی شمار او باشد، به جا آورده نخواهد شد.
«الکافی، ج 2، ص 72»

حدیث46

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : لا تُکرِهوا الی انفسکُم العبادةَ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: عبادت (مستحبی) را بر خود تحمیل نکنید.
«الکافی، ج 2، ص 86»

حدیث47

قال الامام الحسین ـ علیه السّلام ـ : مَنْ عَبَداللهَ حقَّ عبادَتهِ، آتاهُ اللهُ فوقَ امانیهِ و کفایَتِهِ.
امام حسین ـ علیه السّلام ـ فرمودند: هر کس خداوند متعال را آن طور که شایستة عبادت و بندگی است، عبادت کند، خداوند متعال او را به بهترین آرزوهایش می رساند و امور زندگی او را کفایت می کند.
«بحار الانوار، ج 68، ص 183»

حدیث48

قال الامام الحسنُ المجتبی ـ علیه السّلام ـ : مَنْ عَبَّدَ اللهَ عبَّدَ اللهُ لَهُ کُلَّ شیءٍ.
امام حسن مجتبی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: کسی که خداوند را عبادت و بندگی نماید، خداوند متعال همة موجودات را بنده و مطیع او می گرداند.
«بحار الانوار، ج 68، ص 184»

حدیث49

قالَتْ فاطمةُ ـ سلام الله علیها ـ : مَنْ أصعَدَ الی اللهِ خالِصَ عبادَتهِ اهبطَ اللهُ لَهُ افضَلَ مصلَحَةِ.
حضرت فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ فرمودند: هر کس عبادات و کارهای خود را خالصانه برای پروردگار خویش انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت ها و برکات خویش را برای او تقدیر نموده و نازل می کند.
«بحار الانوار، ج 67، ص 249»

حدیث50

قال الامام الرّضا ـ علیه السّلام ـ فی بیانِ علّةِ العبادةِ: فإن قالَ قائل فَلِمَ تعبّدهُم؟ قیلَ: لئلاّ یکونوا ناسینَ لذکِرِهِ و لا تارکینَ لادَبهِ و لا لاهینَ عن امرِهِ و نهیِهِ ... .
امام رضا ـ علیه السّلام ـ در بیان علت تشریع عبادات فرمودند: اگر کسی بگوید: چرا خداوند متعال، انسان را دعوت به عبادت و اطاعتِ خویش کرده است؟ گفته شود: آنان را به عبادت دعوت نمود تا یاد خدا را فراموش نکنند، ادب پروردگار خویش را ترک نکرده و نسبت به دستورات و نواهی او بی تفاوت نگردند، زیرا خیر و مایة حیات آنان در این دستورات است. پس اگر از عبادت خدا روی گردان شوند، زمان درازی بر ایشان بگذرد و دلهایشان سخت و قسی گردد.
«عیون اخبار الرضا ـ علیه السّلام ـ، ج 2، ص 102»

حدیث51

قال الامام الرضا ـ علیه السّلام ـ : اوّلُ عبادةِ اللهِ معرِفَتُه و اصلُ معرفةِ الله توحیدُهُ.
امام رضا ـ علیه السّلام ـ فرمودند: نخستین گام در عبادت پروردگار، شناخت خداست و اساس و پایة شناخت خدا، یگانه دانستن اوست.
«عیون اخبار الرضا ـ علیه السّلام ـ، ج 1، ص 12»

حدیث52

قال الامام الرّضا ـ علیه السّلام ـ : انّ اشدَّ العبادةِ الوَرعُ.
امام رضا ـ علیه السّلام ـ فرمودند: دشوارترین عبادت، تقوی و پرهیزگاری است.
«تفسیر نورالثقلین، ج 1، ص 30»

حدیث53

قال الامام العسکری ـ علیه السّلام ـ : لَیسَت العِبادَةُ کثرةُ الصّیامِ و الصّلوةِ و انّما العبادَةُ کثرةُ التّفکُّر فی امرِ الله.
امام حسن عسگری ـ علیه السّلام ـ فرمودند: عبادت در زیاد انجام دادن نماز و روزه نیست، بلکه عبادت تفکر و اندیشه بسیار در قدرت بی منتهای پروردگار و آفریده های اوست.
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 184»

حدیث54

قال الامام السجّاد ـ علیه السّلام ـ : نظرُ المومنِ فی وَجهِ اخیهِ المومنِ لِلمَودَّةِ و المَحَبَّةِ لَهُ عبادَةٌ.
امام سجاد ـ علیه السّلام ـ فرمودند: نگاه کردن مؤمن به صورت برادر مؤمن خویش از روی علاقه و محبّت به او، عبادت است.
«تحف العقول، ص 204»

حدیث55

قال الامام الحسین ـ علیه السّلام ـ : انّ قوماً عَبَدُوا اللهَ رغبةً فتلکَ عبادة التُّجارِ و انَّ قوماً عبدوا اللهَ رَهبةً فتِلکَ عبادةُ العبیدِ و انّ قوماً عَبَدُوا اللهَ شکراً فتلک عبادةُ الاَحرارِ وَ هی افضَلُ العبادةِ.
امام حسین ـ علیه السّلام ـ فرمودند: همانا عده ای خداوند را به جهت میل به بهشت عبادت می کنند، که این عبادت تجّار است و عده ای نیز خداوند را به جهت ترس از عذاب عبادت می کنند که این عبادت بردگان است و عده ای هم خداوند را به جهت شکر و سپاس (و از روی معرفت عبادت می کنند)، پس اینگونه عبادت نمودن، عبادتِ آزادگان است که بهترینِ عبادت ها است.
«تحف العقول، ص 177»

حدیث56

قال الامام الباقر ـ علیه السّلام ـ : لایکونُ العبدُ عابداً للهِ حقَّ عبادتهِ حتّی ینقَطِعَ عَنِ الخلقِ کُلِّهم ... .
امام باقر ـ علیه السّلام ـ فرمودند: هیچ بنده ای به مقام بندگی و عبودیت حقیقی پروردگار نمی رسد، مگر اینکه از همة خلائق قطع امید نموده و تنها به خداوند امیدوار باشد.
«تنبیه الخواطر، ص 427»

حدیث57

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : العبادةُ معَ أکل الحرامِ کالبِناءِ علی الرَّملِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: عبادت کردن همراه با خوردن مال حرام، مانند ساختن بنایی بر روی شن است.
«بحارالانوار، ج 103، ص12»

حدیث58

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : تَفرُغُوا الطاعَةِ اللهِ وَ عبادَتهِ قبلَ انْ ینزِلَ بکمُ من البلاءِ ما یشغَلُکم عن العبادةِ.
پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: قبل از اینکه بلاها و مشکلات زندگی شما را از عبادت باز دارد، (فرصت را غنیمت شمرده و) سعی و تلاش خود را متوجه عبادت و بندگی پروردگار نمائید.
«تنبیه الخواطر، ص 360»

حدیث59

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : السّکینةُ زینَةُ العِبادةِ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: وقار و متانت، زیور و زینت عبادت است.
«بحار الانوار، ج 77، ص 131»

حدیث60

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : لا عبادَةَ الاّ بیقینٍ.
رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: عبادت کامل نیست مگر اینکه از روی یقین (به پروردگار) باشد.
«بحار الانوار، ج 77، ص 169»

حدیث61

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : العبادَةُ سبعونَ جزءً و افضَلُها جزءً طَلبُ الحلالِ.
رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: عبادت دارای هفتاد جزء است و برترین آنها به دست آوردن روزی حلال است.
«بحار الانوار، ج 103، ص 7»

حدیث62

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : اُعبُد اللهَ کَانّکَ تَراهُ فانْ کُنتَ لاتَراهُ فانّهُ یَراکَ.
رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: خدا را به گونه ای عبادت کن، مثل اینکه او را می بینی و اگر تو او را نمی بینی، همانا خداوند تو را می بیند.
«بحار الانوار، ج 77، ص 74»

حدیث63

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : النّظَرُ الی العالِمِ عبادةٌ و النّظَرُ الی الامامِ المقسِطِ عبادَةٌ و النَّظَرُ الیَ الوالدین بِرَأفَةٍ و رحمةٍ عبادةٌ ... .
رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: نگریستن به سیمای دانشمندان عبادت است، دیدن حاکم و رهبر عادل نیز عبادت است و نگاه از روی مهربانی و عطوفت به پدر و مادر و دیدن دوستی که برای خدا دوستش می داری، اینها نیز عبادت است.
«بحار الانوار، ج 74، ص 73»

حدیث64

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : أفْضَلُ النّاسِ مَنْ عشَق العبادة فَعانَقَها و احبَّها بقلبِهِ و باشَرَها بجَسَدِهِ و تَفزَّغَ لَها ... .
رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: با فضیلت ترین مردم، کسی است که به عبادت عشق می ورزد، پس عبادت را در آغوش می کشد و قلباً آنرا دوست داشته، اعضاء و جوارحش را به آن مشغول می کند و تمامی همّ و سعی خود را به آن متوجه کرده و به راحتی یا سختی های دنیا، اهمیت نمی دهد.
«الکافی، ج 2، ص 83»

حدیث65

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : مَنْ اَتی بما افْترضَ اللهُ علیهِ، فهوَ مِنْ اعْبدِ النّاس.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: کسی که تکالیف واجبش را انجام دهد، پس او از جمله عابدترین مردم است.
«بحار الانوار، ج 77، ص 45»

حدیث66

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : اعظَمُ العبادةِ اجراً اخفاها.
رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: بزرگترین عبادات از نظر پاداش، پنهان ترین آنهاست.
«بحار الانوار، ج 75، ص 251»

حدیث67

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : الجودُ فی اللهِ عبادةُ المُتَقَرّبینَ.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: بخشش در راه خدا، عبادت مقرّبان و نزدیکان به خداوند است.
«غرر الحکم، ح 8442»

حدیث68

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : قالَ رسولُ اللهِ ـ صلی الله علیه و آله ـ : قَالَ اللَّهُ تَعَالَی لَهُ فِی لَیلَةِ المِعرَاجِ یَا أَحمَدُ لَیسَ شَی‌ءٌ مِنَ العِبَادَةِ أَحَبَّ إِلَیَّ مِنَ الصَّمتِ وَ الصَّومِ فَمَن صَامَ وَ لَم یَحفَظ لِسَانَهُ کَانَ کَمَن قَامَ وَ لَم یَقرَأ فِی صَلَاتِهِ ... .
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: خداوند متعال در شب معراج به او گفت: ای احمد، آیا می دانی چگونه می توان عابد حقیقی شد؟ حضرت پاسخ دادند؟ نمی دانم. خداوند فرمودند: هر گاه هفت صفت در انسان جمع شود: 1) تقوائی که او را از ارتکاب گناه باز دارد. 2) سکوتی که مانع از پرداختن به آنچه به او مربوط نیست، گردد. 3) ترسی که هر روز بر اشک و حزن او بیفزاید. 4) حیائی که در خلوت و تنهائی پروا کند. 5) خوردن مال حلال که برای ادامة حیات محتاج آن است. 6) دشمنی دنیا، که من آنرا دشمن دارم. 7) و دوستی با نیکان و صلحا از آن روی که من آنها را دوست دارم.
«مستدرک الوسائل، ج 9، ص 19»

حدیث69

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : کیفَ یَجِدُ لذّةَ العبادَةِ مَن لا یصُومُ عن الهَوی.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: کسی که از دنباله روی هوی و هوس اباء ندارد، چگونه می تواند لذّت عبادت را درک کند.
«غرر الحکم، ص 199، ح 3938»

حدیث70

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : زینُ العبادَةِ الخشوعُ.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: خشوع و خضوع، زیور و زینت عبادتِ پروردگار است.
«غرر الحکم، ص 199، ح 3948»

حدیث71

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : التّفکرُ فی آلاءِ الله نعمَ العبادةِ.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: اندیشه و تامّل در نعمت های الهی، خوب عبادتی است.
«غررالحکم، ص 56، ح 534»

حدیث72

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : العبودیّةُ خمسةُ اشیاء: خَلاءُ البطْنِ و قرائةُ القرآنِ و قیام اللیّل و التضُّرُع عند الصُّبح و البکاءُ من خشْیة الله.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: عبودیت بر پنج رکن استوار است: 1. خالی ساختن شکم (از حرام) 2. قرائت قرآن 3. تهجّد و شب زنده داری 4. زاری و راز و نیاز با پروردگار در هنگام صبح 5. گریه از خوف خداوند.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 294»

حدیث73

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : دوامُ العبادَةِ برهانُ الظَّفَر عَلَی السّعادةِ.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: عبادت مستمر، دلیل دست یافتن به سعادت است.
«غرر الحکم، ص 198، ح 3936»

حدیث74

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : اذا احبَّ اللهُ عبداً اّلْهَمَهُ حُسنَ العبادة.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: زمانی که خداوند بنده ای را دوست داشته باشد، نیکو عبادت کردن را به او الهام می کند.
«غرر الحکم، ص 198، ح 3935»

حدیث75

امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ذکر بر دو گونه است: ذکر خالص که دل با آن موافق باشد و ذکر بازدارنده (از یاد خدا) که یاد غیر خدا را در بردارد.
«بحار الانوار، ج 90، ص 159»

حدیث76

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اطاعَ اللهَ فَقَد ذکرَ الله و اِنْ قَلَّتْ صَلاتُهُ و صیامُهُ و تلاوَتُه و مَنْ عَصَی اللهَ فقد نَسِیَ الله ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که خدا را اطاعت نماید، پس به تحقیق به یاد خدا بوده است، هر چند نماز و روزه و تلاوت قرآنش کم باشد و کسی که از اطاعت خداوند سرباز زند، پس به تحقیق خدا را فراموش نموده است، هر چند نماز و روزه و تلاوت قرآن زیاد انجام دهد.
«بحار الانوار، ج 93، ص 154»

حدیث77

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : قال الله عزّوجلّ: اذا ذَکَرَنی عبدی فی نفسِهِ ذَکرتُهُ فی نفسی و اذا ذَکَرَنی فی مَلاءٍ ذکرتُهُ فی ملاءٍ خیرٌ منهُ ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند عزوجل می فرماید: چون بنده ام مرا در نفس خویش یاد کند، من نیز او را یاد می کنم و اگر در جمعی مرا یاد کند (و ذکر مرا بر زبان جاری کند)، من در جمعی بهتر از آن او را یاد می نمایم و چون به اندازه یک وجب به سوی من آید، من به مقدار یک ذراع به او نزدیک می شوم و اگر به اندازه یک ذراع به من تقرب بجوید، من به اندازه وسعت گشودن هر دو دست به او نزدیک می شوم و هنگامی که به سوی من گام بردارد، من به سویِ او می شتابم.
«محجة‌البیضاء، ج 2، ص 267»

حدیث78

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اُذکُروا اللهَ عندَ همِّکَ اذا هَمَمْتَ و عندَ لسانکَ اذا حکَمْتَ و عندَ یَدِکَ اذا قَسَّمْتَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هنگامی که تصمیم به انجام کاری گرفتی و زمانی که با زبانت حکمی را می خواهی بیان کنی و هنگامی که با دست خویش می خواهی چیزی را (بین دیگران) تقسیم نمائی، خداوند را یاد کن.
«بحار الانوار، ج 74، ص 171»

حدیث79

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا تکثروا الکلامَ بغَیْرِ ذکرِ اللهِ فاِنَّ کَثْرَةُ الکلامِ بغیرِ ذکرِ اللهِ تُقسیِ القَلْبَ و انّابعَدَ النّاسِ من اللهِ القاسی القلبُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: به غیر از ذکر خدا، سخنان دیگر را زیاد نگوئید، پس همانا پرگوئی اگر در غیر از ذکر خدا باشد، قلب را قسی و سخت می کند و کسی که سنگ دل باشد، دورترین مردم به خداوند است.
«مشکاة الانوار، ص 150»

حدیث80

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَکْثَرَ ذکرَ اللهِ عزّوجلّ احَّبهُ اللهُ وَ مَن ذَکَرَ اللهَ کَثیراً کُتِبَتْ لَهُ بَراءَتانِ براءةٌ منالنّارِ و براءَةٌ من النّفاقِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که زیاد ذکرِ خدا بگوید، خداوند او را دوست می دارد و کسی که زیاد به یادِ خدا باشد، خداوند دو برائت برای او می نویسد، برائت و دوری از آتش جهنم و برائت و دوری از نفاق و دوروئی.
«مرآة العقول، ج 12، ص 134»

حدیث81

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الذّکرُ خیرٌ من الصّدقةِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ذکر و یاد خداوند، بهتر از دادن صدقه است.
«نهج الفصاحه، ص 329»

حدیث82

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ترکُ الذّکرِ یُمیتُ النَّفْسَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ترک نمودن ذکر و یادِ خدا، موجبِ مرگ و هلاکت نفس می شود.
«مجموعه ورام، ج 1، ص 250»

حدیث83

قال الامام علی - علیه السّلام - : افضَلُ الذّکرِ القُرآنُ به تُشْرَحُ الصّدورُ و تَسْتَنیرُ السّرائرُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: قرآن، برترین ذکر هاست، با آن سینه ها گشوده می شود و اسرار روشن می گردد.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3625»

حدیث84

قال الامام علی - علیه السّلام - : سامعُ ذکرِ اللهِ ذاکرٌ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی به ذکر خدا گوش فرا دهد، (همانند کسی است که) ذکر خداوند را بر زبان جاری می کند.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3622»

حدیث85

قال الامام علی - علیه السّلام - : ذکرُ اللهِ مَسَرَّةُ کلّ مِتقٍ و لَذَّةُ کلِّ مؤقنٍ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: یاد خدا، موجب خشنودی انسان های با تقوا و مایه لذت اهل یقین است.
«تصنیف غرر الحکم، ص 189، ح 3653»

حدیث86

قال الامام علی - علیه السّلام - : ذکرُ الله راسُ مالِ کلِّ مؤمِنٍ و ریحُهُ السّلامَةُ مِنَ الشَّیطانِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: یاد خدا، سرمایه انسان مؤمن و سودِ آن، سالم ماندن از (شرّ) شیطان است.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3621»

حدیث87

قال الامام علی - علیه السّلام - : الذّکرُ نورُ العَقلِ (العُقول) و حیاةُ النفوسِ وَ جَلاءُ الصّدورِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ذکر و یاد خدا، موجب روشنی عقل (عقلها)، زنده شدن جانها و جلاء پیدا نمودن سینه هاست.
«تصنیف غرر الحکم، ص 189، ح 3634»

حدیث88

قال الامام علی - علیه السّلام - : ذکرُ اللهِ دِعامَةُ الایمانِ وَ عِصْمَةٌ من الشَّیطانِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: یاد خدا، ستون ایمان و موجب محافظت از (شرّ) شیطان است.
«تصنیف غرر الحکم، ص 188، ح 3620»

حدیث89

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ عَمَّرَ قَلبَهُ بِدَاوم الذِّکرِ حَسُنَتْ اَفْعالُهُ فی السّرِّ و الجَهرِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که دل خویش را با دائم الذکر بودن آباد گرداند، خداوند افعال او را در نهان و آشکار، نیکو می گرداند.
«تصنیف غرر الحکم، ص 189، ح 3658»

حدیث90

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : العبادةُ الخالصةُ ان لا یَرجُوَ الرَّجُلُ الاّ ربَّه و لا یخافَ الاّ ذنبَهُ.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: عبادت خالصانه و محض برای خدا به این صورت است که انسان به هیچ کس جز پروردگارش امید نداشته باشد و از هیچ چیز جز گناه خودش نترسد.
«غررالحکم، ص 199، ح 3945»

حدیث91

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : العبادة فَوزٌ.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: عبادت، رستگاری است.
«غررالحکم، ص 198، ح 3932»

حدیث92

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : لا خیرَ فی عبادةٍ لا علمَ فیها.
امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: عبادتی که از روی علم و آگاهی صورت نگیرد، خیری در آن نیست.
«بحار الانوار، ج 78، ص 75»

حدیث93

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : ما تَقرّبَ متقّربٌ بمثلِ العبادةِ.
امیر مؤمنان ـ علیه السّلام ـ فرمودند: هیچ کسی به مانند عبادت، به خدا نزدیکی و تقرّب پیدا نکرد.
«غرر الحکم، ص 199، ح 3942»

حدیث94

قال الله عزّوجلّ:
لا اله الا الله دژ(امان) من است، کسی که وارد آن شود، از عذاب من در امان است.
(امالی‌الصدوق235)

حدیث95

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! عبادت ده بخش دارد که نُه بخش آن، به دست آوردن روزی حلال است.
(ارشادالقلوب1/203)

حدیث96

قال الله عزّوجلّ:
بنده‌ام با چیزی بهتر از واجبات به من نزدیک نمی‌شود. و با نافله(کارهای مستحبی) به من نزدیک می‌شود تا اینکه دوستش بدارم. آن‌گاه که دوستش بدارم، من گوش او خواهم شد که با آن می‌شنود و دیده‌ی او که با آن می‌بیند و زبان او که با آن سخن می‌گوید و دست او که قدرت‌نمایی می‌کند. اگر دعایم کند اجابتش می‌کنم و اگر از من بخواهد به او می‌دهم.
(کافی2/353)

حدیث97

قال الله عزّوجلّ:
ای عیسی! آن که بر من شوریده و گناه می‌کند تو را نفریبد. روزی مرا می‌خورد و دیگری را بندگی می‌کند...آن‌چنان او را به بند می‌کشم که راه گریزی نداشته باشد.
(کافی8/133)

حدیث98

قال الله عزّوجلّ:
با مستحبات به من نزدیک شو.
(کافی8/132)

حدیث99

قال الله عزّوجلّ:
آن‌گاه که مرا یاد می‌کنی، فروتن باش.
(کافی2/497)

حدیث100

قال الله عزّوجلّ:
یاد من، هر جایی زیباست.
(کافی2/497)

حدیث101

قال الله عزّوجلّ:
هر‌که مرا یاد کند همدمش می‌شوم.
(کافی2/496)

حدیث102

قال الله عزّوجلّ:
ای فرزند آدم! خودت را محو بندگی من کن تا دلت را پر از بی‌نیازی کنم.
(کافی2/83)

حدیث103

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : فیما اوحی الله تعالی الی موسی ـ علیه السّلام ـ : کَذِبَ مَنْ زَعَم انّهُ یحبّنی فاذا جَنَّهُ اللًّیلُ نام عَنّی، الَیسَ کلُّ محبٍّ یُحبُّ خلوَةَ حبیبِهِ؟.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: خداوند در وحی به حضرت موسی ـ علیه السّلام ـ اینگونه فرمود: ای موسی کسی که گمان می کند مرا دوست دارد و هنگامی که شب فرا می رسد به خواب می رود، دروغ می گوید، آیا این طور نیست که دوست، عاشق و مشتاق خلوت با دوست خود است؟
«امالی شیخ صدوق، ص 292»

حدیث104

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : قال الله تبارِکَ و تعالی ما تَحَبَّب الَیَّ عبدی باحبّ مِمّا افترضتُ علیه.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: خداوند می فرماید هیچ بنده ای با چیزی بهتر از دوست داشتن و انجام فرائض و واجبات، با من اظهار دوستی نکرد.
«الکافی، ج 2، ص 82»

حدیث105

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : علامَةُ حبِّ اللهِ تعالی حبُّ ذکرِ اللهِ و علامَةُ بُغضِ اللهِ بُعض ذکرِِ الله.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: نشانه حب و دوستی خداوند، حب و علاقه به ذکر و یاد خداست و نشانه بعض خداوند، بغض و تنفر از یاد حق می باشد.
«کنز العمال، ح 1776»

حدیث106

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا اله الّا الله نصفُ المیزانِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کلمه لا اله الّا الله، نصف میزان و عمل است.
«امالی شیخ مفید، ص 275»

حدیث107

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : خیرُ العبادةِ قولُ لا اله الّا الله.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بهترین عبادت، گفتن لا اله الّا الله است.
«توحید صدوق، ص 18»

حدیث108

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما من الکلامِ کلمةٌ احبَّ الی الله عزوجل من قولِ لا الهَ الّا اللهُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ کلامی نزد خداوند، محبوب تر از گفتن کلمه لا اله الّا الله نیست.
«توحید صدوق، ص 22»

حدیث109

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ قال لا اله الّا الله مُخلِصاً دَخَلَ الْجنةَ ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که لا اله الّا الله را با اخلاص بگوید، وارد بهشت می شود و اخلاص آن است که ذکر کلمه توحید، انسان را از هر گونه کار ناپسند و حرام باز دارد.
«توحید صدوق، ص 28»

حدیث110

عَنِ الْاِمامِ السَّجادِ - علیهِ السَّلام - قالَ: إنَّما شِیعَتُنا یُعْرَفُونَ بِعِبادَتِهِم ... الْمُسَبِّحُونَ إذا سَکتَ النَّاسُ وَ الْمُصَلُّونَ إذانامَ النّاسُ وَ الْمَحْزُونُونَ إذا فَرِحَ النَّاسُ یُعْرَفُونَ بِالزُّهدِ ... .
امام سجاد - علیه السلام - فرمودند: شیعیان ما از عبادتشان شناخته می شوند، آنان اهل تسبیح و ذکرند آن گاه که دیگران ساکتند و نماز گزارانند آن گاه که دیگران در خوابند و محزونند (دلخوش به دنیا نیستند) آن گاه که دیگران (بر اثر سرگرمی به دنیا) فرحناکند، آنان با زهد شناخته می شوند، گفتارشان رحمت است و شغل و کردار آنان جنَّت است.
«نور الثقلین، ج 3، ص 94»

حدیث111

الإمام الصادق علیه السلام :
قالَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله : الجُلوسُ فِی المَسجِدِ لِانتِظارِ الصَّلاةِ عِبادَةٌ مالَم یُحدِث ، قیلَ : یا رَسولَ اللّه‌ِ وما یُحدِثُ؟ قالَ : الاِغتِیابَ .
امام صادق علیه السلام :
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود : «به انتظار نماز در مسجد نشستن ، عبادت است تا زمانی که ناروایی پدید نیاورد» .
گفته شد : ای پیامبر خدا! چه ناروایی ؟
فرمود : «غیبت کردن» .
بحار الأنوار: ج 75 ص 249 ح 17 .

حدیث112

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
الجُلوسُ فِی المَسجِدِ لِانتِظارِ الصَّلاةِ عِبادَةٌ .
نشستن در مسجد به انتظار نماز ، عبادت است .
کنز العمّال : ج 7 ص 651 ح 20743 .

حدیث113

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
خَمسٌ مِنَ العِبادَةِ : قِلَّةُ الطُّعمِ ، وَالقُعودُ فِی المَساجِدِ ... .
پنج چیز ، از عبادت است : کم‌خوردن ، نشستن در مسجدها . . . .
الفردوس: ج 2 ص 195 ح 2969 عن أبی هریرة ، کنز العمّال: ج 15 ص 880 ح 43493 .

حدیث114

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ یَومَ النَّیروزِ هُوَ الیَومُ الّذی أخَذَ اللَّهُ فیهِ مَواثیقَ العِبادِ أن یَعبُدوهُ ؛
روز نوروز همان روزی است که خداوند از بندگان پیمان گرفت که او را بپرستند.
مستدرک الوسائل ج 6 ص 353، میزان الحکمه ح 14727

حدیث115

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن کَثُرَ تَسبیحُهُ وتَمجیدُهُ ، وقَلَّ طَعامُهُ وشَرابُهُ ومَنامُهُ ، اِشتاقَتهُ المَلائِکَةُ .
هر کس تسبیح گفتن او و به عظمت یاد کردن او از خداوند ، فراوان شود و خوراک و آشامیدن و خفتنش اندک گردد ، فرشتگانْ مشتاق او می‌شوند .
تنبیه الخواطر ، جلد 2 ، صفحه 116 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 10

حدیث116

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أحیا لَیلةَ العِیدِ ولَیلةَ النِّصفِ مِن‌شَعبانَ ، لَم یَمُتْ قَلبُهُ یَومَ تَموتُ القُلوبُ .
هرکه شب عید (فطر و قربان) و شب نیمه شعبان را احیا کند ، در آن روزی که دلها می‌میرند ، دل او نمیرد .
ثواب الأعمال : 1/102/2 منتخب میزان الحکمة : 284

حدیث117

امام علی علیه‌السلام :
سَهَرُ اللیلِ فی طاعَةِ اللّه رَبیعُ‌الأولیاءِ ورَوضَـهُ السُّعَداءِ .
شب بیداری در طاعت و بندگی خدا ، بـهـار اولیا است و بوستان نیکبختان .
غرر الحکم : 5613 منتخب میزان الحکمة : 284

حدیث118

امام علی علیه‌السلام :
أفضَلُ العِبادَةِ سَهَرُ العُیونِ بذِکرِ اللّه سبحانَهُ .
برترین عبادت ، شب زنده‌داری به ذکر و یاد خدای سبحان است .
غرر الحکم : 3149 م

حدیث119

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
المُتَعبِّدُ بِغَیرِ فِقهٍ کالحِمارِ فی الطّاحونِ ؛
کسی که از روی فهم و شناخت‌عبادت نکند ، مانند خر آسیاست.
کنز العمّال : 28709 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث120

امام علی علیه‌السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ العِبادَةُ؛
میوه دانش ، پرستش است .
غرر الحکم : 4600 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث121

امام صادق علیه‌السلام :
لَیسَ العِلمُ بِالتَّعَلُّمِ ،إنَّما هُوَ نورٌ یَقَعُ فی قَلبِ مَن یُریدُ اللّه‌ُ تَبارَکَ وتَعالی أن یَهدِیَهُ ، فإن أرَدتَ العِلمَ فَاطلُب أوَّلاً فی نَفسِکَ حَقیقَةَ العُبودِیَّةِ ، وَاطلُبِ العِلمَ بِاستِعمالِهِ ، وَاستَفهِمِ اللّه یُفهِمْکَ ؛
دانش به آموختن نیست ، بلکه نوری است که در دل هر کس که خداوند تبارک و تعالی بخواهد هدایتش کند ، می‌افتد . بنابراین ، اگر خواهان دانش هستی ، نخست حقیقت عبودیت را در جان خودت جویا شو و دانش را از طریق به کار بستن آن بجوی و از خداوند فهم و دانایی بخواه تا تو را فهم و دانایی دهد .
بحار الأنوار : 1 / 225 / 17 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث122

امام علی علیه‌السلام :
قَصَمَ ظَهری عالِمٌ مُتَهَتِّکٌ، وجاهِلٌ مُتَنَسِّکٌ، فالجاهِلُ یَغُشُّ النّاسَ بِتَنَسُّکِهِ،والعالِمُ یُنَفِّرُهُم بِتَهَتُّکِهِ ؛
دانـشمند پـرده‌در و عابد نـادان ، پشـت مـرا شکستند؛ زیرا نادان با عبادت خود مردم را فریب می‌دهد و دانشمند با تباهکاریهای خود آنان را فراری می‌دهد .
منیه المرید : 181 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث123

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
خَیرُ العِبادَةِ الاستِغفارُ؛
بهترین عبادت، استغفار کردن است.
الکافی: ج 2، ص 517، ح 2

حدیث124

امام باقر(سلام الله علیه):
إنَّ أشَدَّ العِبادَةِ الوَرَعُ؛
سخت‌ترین عبادت، پارسایی است.
میزان الحکمة: ح 11858

حدیث125

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إنَّ ذِکرَ اللَّهِ شِفاءٌ؛
ذکر خدا، شفاء است.
حکمت‌نامه پیامبر اعظم: ج 1 ص 368 ح 422

حدیث126

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
لا تُکثِرُوا الکَلامَ بِغَیرِ ذِکرِ اللَّهِ؛
در غیر از ذکر خدا زیاده گویی نکنید.
میزان الحکمه، ح 17120

حدیث127

امام صادق(سلام الله علیه):
قالَ اللَّهُ تبارکَ وتعالی: ما تَحبَّبَ إلیَّ عبدی بأحَبَّ مِمّا افْتَرَضتُ علَیهِ؛
خداوند می‌فرماید: بنده من با هیچ کاری پسندیده‌تر از انجام آن چه که بر او فرض کردم، محبوب من نمی‌شود.
الکافی: ج 2، ص 82، ح 5

حدیث128

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از حضرت امیرالمؤمنین، علی علیه السلام درباره حضرت فاطمه زهرا علیها السلام پرسیدند، حضرت پاسخ دادند:
«نعم العون علی طاعة الله؛
[فاطمه علیها السلام] خوب یاوری در راه اطاعت و بندگی خداست .»
بحارالانوار، ج 43، ص 117 .

حدیث129

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خداوند چهارچیز را در چهار چیز قرار داده است :
1.برکت علم را ر احترام به استاد
2.بقای ایمان را در تعظیم خدا به وسیله انجام بی چون چرای دستوراتش
3.لذت و برکت زندگی را در نیکی به پدر و مادر
4.و آزادی از جهنم را در آزار ندادن مردم.
نصایح، صفحه 230

حدیث130

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
کسی که برای رفع نیاز برادر مومن خود کوشش نماید مانند این است که نه هزار سال خداوند متعال را عبادت نموده در حالی که روزها را روزه گرفته و شب ها را هم شب زنده داری نموده.
بحارالانوار جلد 74 صفحه 315

حدیث131

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ای بندگان خدا شما همانند بیمارانید و خداوند مانند طبیب مصلحت مریض در این است که به دستورات طبیب عمل نماید نه آن که به چیزی که خود می پسندد اظهار تمایل کند پس تسلیم اوامر و دستورات الهی شوید تا به گروه نجات یافتگان بپیوندید و به خیر و سعادت دست بیابید.
مجموعه ورام جلد 2 صفحه 117

حدیث132

حضرت امام مهدی (علیه السلام) فرمودند:
من کان فی حاجة الله، کان الله فی حاجته؛
هرکس در اجرای اوامر خداوندکوشا باشد، خدا نیز وی را در دستیابی به حاجتش یاری می کند.
بحارالأنوار ، ج 51 ، ص 331

حدیث133

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
مَن رَضی عن الله تعالی بالقَلیل مِن الرّزق رضَی الله منه بالقَلیل مِنَ العَمل؛
هر کـس به رزق و روزی کم از خدا راضی باشد، خداوند از عمل کم او راضی خواهد بود.
بحـارالانـوار، ج 78، ص 357

حدیث134

رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
یا عَلیُّ اَلعَقلَ مَا اکتُسِبَت بِهِ الجَنَّةُ وَطُلِبَ بِهِ رِضَی الرَّحمنِ؛
ای علی! عقل چیزی است که با آن بهشت و خشنودی خداوند رحمان به دست می‌آید.
کنزالعمال، ج13، ص151، ح36472

حدیث135

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من عَبَد الله حق عبادته آتاه الله فوق امانیه و کفایته؛
هر که خدا را، آن گونه که سزاوار اوست، بندگی کند، خداوند بیش از آرزوها و کفایتش به او عطا می کند.
بحارالانوار، ج??، ص183

حدیث136

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فِکرَةُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ اَلفِ سَنَةٍ؛
یک ساعت اندیشیدن در خیر و صلاح از هزار سال عبادت بهتر است.
بحارالانوار، ج71، ص326

حدیث137

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَفضَلُ العِبادةُ اِدمانُ التَّفکُّرفی اللهِ و فی قُدرَتهِ؛
برترین عبادت مداومت نمودن بر تفکر درباره خداوند و قدرت اوست.
جهادالنفس، ح53

حدیث138

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أَعرَضَ عَن مُحَرَّمٍ أَبدَلَهُ اللّه‌ُ بِهِ عِبادَةً تَسُرُّهُ؛
هر کس از حرام دوری کند، خداوند به جای آن عبادتی که او را شاد کند نصیبش می‌گرداند.
بحارالأنوار، ج 77، ص 121، ح 20

حدیث139

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
عَدلُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَبعینَ سَنَةً قِیامِ لَیلِها وَصِیامِ نَهارِها؛
ساعتی عدالت بهتر از هفتاد سال عبادت است که شب‌هایش به نماز و روزهایش به روزه بگذرد.
مشکاة‌الانوار، ص 544

حدیث140

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إِنَّ المُؤمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالعِبادَةِ وَالمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالبَهیمَةِ؛
همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.
تنبیه الخواطر،ج1، ص 94

حدیث141

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
اَفضَلُ العِبادَةِ عِفَّةُ البَطنِ وَ الفَرجِ؛
بالاترین عبادت، عفت شکم و شهوت است.
تحف العقول، ص 296

حدیث142

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
أفضَلُ العِبادَةِ بَعدِ المَعرِفَةِ إِنتِظارُ الفَرَجِ؛
بهترین عبادت بعد از شناختن خداوند، انتظار فرج و گشایش است.
تحف العقول، ص403

حدیث143

امام حسن عسکری (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ الوُصُولَ اِلی اللهِ عَزّوجلَّ سَفَرٌ لا یُدرَکُ اِلّا بِامتِطاءِ اللَّیلِ؛
وصول به خداوند عزوجل سفری است که جز با عبادت در شب حاصل نگردد.
مسند الامام العسکری، ص290

حدیث144

امام صادق(علیه السلام) (علیه السلام) فرمودند:
لَو کانَ عِندَ اللّه‌ِ عِبادَةٌ تَعَبَّدَ بِها عِبادُهُ المُخلِصُونَ أفضَلَ مِنَ الشُّکرِ عَلی کُلِّ حالٍ لاَءطلَقَ لَفظَهُ فیهِم مِن جَمیعِ الخَلقِ بِها فَلمّا لَم یَکُن أفضَلَ مِنها خَصَّها مِن بَینِ العِباداتِ وخَصَّ أربابَها، فَقالَ تَعالی (وقَلیلٌ مِن عِبادیَ الشَّکُورُ)؛
اگر نزد خداوند عبادتی بهتر از شکرگزاری در همه حال بود که بندگان مخلصش با آن عبادتش کنند ، هر آینه آن کلمه را درباره همه خلقش به کار می‌برد ، اما چون عبادتی بهتر از آن نبود از میان عبادات آن را خاص قرار داد و صاحبان آن را ویژه گردانید و فرمود : «واندکی از بندگان من سپاسگزارند» .
کنزالعمال، ج13، ص151، ح36472

حدیث145

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
اَلخُلقُ الحَسَنُ عِبادَةٌ؛
خوش اخلاقی عبادت است.
کنزالعمال، ج13، ص151، ح36472

حدیث146

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ العَبدَ إذا اَرادَ اَن یَقرَأَ أَو یَعمَلَ عَمَلاً فَیَقُولُ: بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَإنَّهُ یُبارَکُ لَهُ فیهِ؛
هرگاه بنده ای بخواهد چیزی بخواند و یا کاری انجام دهد و بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید در کارش برکت داده می شود.
بحارالأنوار، ج92، ص242، ح48

حدیث147

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلمُفَوِّضُ أَمرَهُ إلَی اللّه فی راحَةِ الأَبَدِ وَالعَیشِ الدّائِمِ الرَّغَدِ وَالمُفَوِّضُ حَقّا هُوَ العالی عَن کُلِّ هَمِّهِ دُونَ اللّه تَعالی؛
کسی که کارهای خود را به خدا بسپارد همواره از آسایش و خیر و برکت در زندگی برخوردار است و واگذارنده حقیقی کارها به خدا، کسی است که تمام همّتش تنها بسوی خدا باشد.
مصباح الشریعة، ج1، ص175، ح83

حدیث148

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن أَصلَحَ فیما بَینَهُ وَبَینَ اللّه أَصلَحَ اللّه فیما بَینَهُ وَبَینَ النّاسِ؛
هر کس رابطه اش را با خدا اصلاح کند، خداوند رابطه او را با مردم اصلاح خواهد نمود.
بحارالأنوار، ج71، ص366، ح12

حدیث149

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
طُوبی لِمَن أَخلَصَ لِلّهِ عَمَلَهُ وَعِلمَهُ وَحُبَّهُ وَبُغضَهُ وَأَخذَهُ وَتَرکَهُ وَکَلامَهُ وَصَمتَهُ وَفِعلَهُ وَقَولَهُ؛
خوشا به سعادت کسی که عمل، علم، دوستی، دشمنی، گرفتن، رها کردن، سخن،سکوت ،کردار و گفتارش را برای خدا خالص گرداند.
تحف العقول، ص 100

حدیث150

مَن تَرَکَ لِلّهِ سُبحانَهُ شَیئا عَوَّضَهُ اللّه خَیرا مِمّا تَرَکَ؛
هر کس به خاطر خدای سبحان از چیزی بگذرد، خداوند بهتر از آن را به او عوض خواهد داد.
غررالحکم، ج5، ص395، ح8909

حدیث151

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أخلَصَ لِلّهِ أربَعینَ صَباحا ظَهَرَت یَنابیعُ الحِکمَةِ مِن قَلبِهِ عَلی لِسانِهِ؛
هر کس چهل روز خود را برای خدا خالص کند چشمه های حکمت از قلب وی بر زبانش جاری می شود.
نهج الفصاحه، ح 2836

حدیث152

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا تَخَفْ فِی اللَّهِ لَومَةَ لائمٍ.
در راه خدا از ملامت و نکوهش ملامتگران نترس.
معانی الأخبار، ص 335

حدیث153

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لَیسَ مِن عَبدٍ یَظُنُّ بِاللّه خَیرا إلاّ کانَ عِندَ ظَنِّهِ بِهِ؛
بنده ای نیست که به خداوند خوش گمان باشد مگر آن که خداوند نیز طبق همان گمان با او رفتار کند.
بحارالأنوار، ج70، ص384، ح42

حدیث154

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَللّهُمَّ ارزُقنی حُبَّکَ وَحُبَّ مَن یُحِبُّکَ وَحُبَّ ما یُقَرِّبُنی إلی حُبِّکَ وَاجعَل حُبَّکَ أَحَبَّ إلَیَّ مِنَ الماءِ البارِدِ؛
خدایا روزی کن مرا محبّت خودت و محبّت دوستدارانت را و محبّت آنچه مرا به تو نزدیک می کند و محبّت خودت را نزد من از آب خنک محبوب تر گردان.
محجة البیضاء، ج8، ص5

حدیث155

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
مَن أَطاعَ اللّه عَزَّوَجَلَّ فَقَد ذَکَرَ اللّه وَإِن قَلَّت صَلاتُهُ وَصیامُهُ وَتِلاوَتُهُ لِلقُرآنِ؛
هر کس خدای عزوجل را اطاعت کند خدا را یاد کرده است، هر چند نماز خواندن و روزه گرفتن و قرآن خواندنش اندک باشد.
بحارالأنوار، ج77، ص86، ح3

حدیث156

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
یا مَن ذِکرُهُ شَرَفٌ لِلذّاکِرینَ وَیا مَن شُکرُهُ فَوزٌ لِلشّاکِرینَ وَیا مَن طاعَتُهُ لِلمُطیعینَ، صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاشغَل قُلوبَنا بِذِکرِکَ عَن کُلِّ ذِکرٍ؛
ای آن که یادش مایه شرافت و بزرگی یاد کنندگان است و ای آن که سپاسگزاریش موجب دست یافتن سپاسگزاران (بر نعمتها) است و ای آن که فرمانبرداریش سبب نجات فرمانبرداران است، بر محمد و آل او درود فرست و با یاد خود دلهای ما را از هر یاد دیگری بازدار.
صحیفه سجادیه، دعای 11

حدیث157

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ذِکرُ اللِّسانِ الحَمدُ وَالثَّناءُ وَ ذِکرُ النَّفسِ الجَهدُ وَالعَناءُ وَذِکرُ الرّوحِ الخَوفُ وَالرَّجاءُ وَذِکرُ القَلبِ الصِّدقُ وَالصَّفاءُ وَذِکرُ العَقلِ التَّعظیمُ وَالحَیاءُ وَذِکرُ المَعرِفَةِ التَّسلیمُ وَالرِّضا وَذِکرُ السِّرِّ الرُّؤیَةُ وَاللِّقاءُ؛
ذکر زبان حمد و ثناء، ذکر نفس سختکوشی و تحمل رنج، ذکر روح بیم و امید، ذکر دل صدق و صفا، ذکر عقل تعظیم و شرم، ذکر معرفت تسلیم و رضا و ذکر باطن مشاهده و لقا است.
مشکاة الانوار، ص 113

حدیث158

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
یَقولُ اللّه عَزَّوَجَلَّ إِذ کانَ الغالِبُ عَلَی العَبدِ الاِشتِغالُ بی، جَعَلتُ بُغیَتَهُ وَلَذَّتَهُ فی ذِکری فَإذا جَعَلتُ بُغیَتَهُ وَلَذَّتَهُ فی ذِکری عَشَقَنی وَعَشَقتُهُ فَإِذا عَشَقَنی وَعَشَقتُهُ رَفَعتُ الحِجابَ فیما بَینی وَبَینَهُ وَصَیَّرتُ ذلِکَ تَغالُبَاَ عَلَیهِ لایَسهو إِذا سَهَا النّاسُ اُولئِکَ کَلامُهُم کَلامُ النبیاءِ اُولئِکَ البطالُ حَقّا؛
خدای عزوجل می فرماید: هرگاه یاد من بر بنده ام غالب شود، خواهش و خوشی او را در یاد خود قرار دهم و چون خواهش و خوشی او را در یاد خود قرار دهم عاشق من شود و من نیز عاشق او گردم و چون عاشق یکدیگر شدیم حجاب میان خود و او را بر دارم و عشق خود را بر جان او چیره گردانم، چندان که مانند مردم دچار سهو و غفلت نمی شود، سخن اینان سخن پیامبران است، اینان براستی قهرمانند.
کنزالعمال، ج1، ص433، ح1872

حدیث159

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
ما مِن ساعَةٍ تَمُرُّ بِابن آدَمَ لَم یُذکَر اللهُ فیها إلّا حَسِرَ عَلَیها یَومَ القیامَةِ.
هر لحظه ای که بر فرزند آدم بگذرد و او به یاد خدا نباشد روز قیامت حسرتش را خواهد خورد.
کنز العمال ح1819

حدیث160

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اُذکُرُوا اللّه ذِکراخالِصاتَحیَوابِهِ أَفضَلَ الحَیاةِ وَتَسلُکوابِهِ طُرُقَ النَّجاةِ؛
خدا را خالصانه یاد کنید تا بهترین زندگی را داشته باشید و با آن راه نجات و رستگاری را به پیمایید.
بحارالأنوار، ج78، ص39، ح16

حدیث161

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلذِّکرُ یونِسُ اللُّبَّ وَیُنیرُ القَلبَ وَیَستَنزِلُ الرَّحمَةَ؛
یاد خدا عقل را آرامش می دهد، دل را روشن می کند و رحمت او را فرود می آورد.
غررالحکم، ج2، ص66، ح1858

حدیث162

امام حسین (علیه‌السلام) فرمودند:
لا یأمَن یومَ القیامَةِ إلاّ مَن خافَ الله فِی الدُّنیا؛
کسی در قیامت در امان نیست مگر کسی که در دنیا ترس از خدا در دل داشت.
(مناقب ابن شهر آشوب، ج4، ص 69)

حدیث163

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَنْ قالَ فی کُلِّ یَوْمٍ مِائَةَ مَرَّةٍ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ دَفَعَ اللّه‌ُ بِها عَنْهُ سَبْعینَ نَوْعا مِنَ الْبَلاءِ اَیْسَرُهَا الْهَمُّ؛
هر کس در هر روز صد مرتبه لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ بگوید، خداوند هفتاد نوع بلا را از او دفع می‌کند، که کوچکترین آن غم و اندوه است.
(ثواب الأعمال، ص 162)

حدیث164

امام هادی (علیه السلام) فرمودند:
اَلسَّهَرُ اَ لَذُّ لِلمَنامِ وَ الجوعُ یَزیدُ فی طیبِ الطَّعامِ؛
شب زنده داری، خواب را شیرین تر و گرسنگی، غذا را لذت بخش تر می کند.
(تنبیه الخواطر، ص 141، ح 18)

حدیث165

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن قامَ بِشَرائِطِ العُبودیَّةِ أَهلٌ لِلعِتقِ، مَن قَصَّرَ عَن أَحکامِ الحُرِّیَّةِ اُعیدَ اِلیَ الرِّقِّ؛
هر کس شرایط بندگی خدا را به‌جا آورد سزاوار آزادی می‌شود و هر کس در عمل به شرایط آزادگی کوتاهی کند، به بندگی (غیر خدا) مبتلا می‌شود.
(غررالحکم، ج 1، ص 113، ح413)

حدیث166

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لاتَکُن عَبدَ غَیرِکَ وَقَد جَعَلَکَ اللّه‌ُ حُرّا؛
بنده دیگری مباش که خدا تو را آزاد آفرید.
(نهج البلاغه، نامه‌31)

حدیث167

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اَلا اِنَّ خَیرَ عِبادِ اللّه‌ِ التَّقیُّ النَّقیُّ الخَفیُّ وَ اِنَّ شَرَّ عِبادِ اللّه‌ِ المُشارُ اِلَیهِ بِالاَصابِعِ؛
آگاه باشید، بدرستی که بهترین بندگان خدا کسی است که با تقوا، پاک و گمنام باشد و بدترین بندگان خدا کسی است که انگشت نما باشد.
(بحارالأنوار، ج 70، ص 111، ح 12)

حدیث168

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
اَلخُلقُ الحَسَنُ عِبادَةٌ؛
خوش اخلاقی عبادت است.
(کنزالعمال، ج13، ص151، ح36472)

حدیث169

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
ما اخلص عبدلله - عزوجل - اربعین صباحا الا حرت ینابیع الحکمة من قلبه علی لسانه؛
کسی که چهل شبانه روز برای خدا اخلاص پیشه کند، چشمه های حکمت از قلب وی بر زبانش جاری می شوند.
(بحارالانوار، ج 70، ص 242).

حدیث170

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
ما من مسلم یسجد لله سجدة الا رفعه بها درجة و حط بها عنه خطیئة؛
هیچ مسلمانی برای خدا سجده به جا نمی آورد مگر این که خدا یک درجه مقام او را بالا برده ، یک گناه از نامه عملش محو می کند.
(المحجة البیضاء، ج 345).

حدیث171

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
ما من رجل یجعل جبهته فی بقعة من بقاع الارض لا شهدت له بها یوم القیامة؛
هرانسانی که پیشانی خود را برای سجده بر قطعه ای از زمین بگذارد، آن زمین در روز قیامت به نفع وی شهادت خواهد داد.
(وسائل الشیعه ، ج 3،ص 474، مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 175).

حدیث172

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
السجود علی سبعة اعضاء،: الوجه ، و الیدین ، و الرکبتین ، و الرجلین؛
سجده با هفت عضو صورت می گیرد، صورت ، دو دست ، دو زانو، و دو پا.
(بحارالانوار، ج 85، ص 128).

حدیث173

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
ما من حالة یکون علیها العبد احب الی الله تعالی من ان یراه ساجدا یعفر وجهه فی التراب ؛
هیچ حالتی از بنده ، نزد خدای تعالی ، محبوب تر از این نیست که بنده رادر حال سجده (و در حالی که صورتش را بر خاک گذاشته است ) ببیند.
(کنزالعمالت ج 7، ص 290، ص 18928).

حدیث174

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اکثروا من السجود فانه لیس من مسلم یسجد لله تعالی سجدة الا رفعه الله بها درجة فی الجنة ، و حط عنه بها خطیئة؛
بسیار سجده کن که هرگاه مسلمانی خدای بزرگ را سجده کند، خداوند به پاداش ان سجده مقامش را در بهشت بالا می برد و یک گناهش را می آمرزد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 286، ص 18903).

حدیث175

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اذا اردت ان یحشرک الله - عزوجل - معی فاطل السجود بین یدی الله الواحد القهار؛
چون خواهی که خداوند تو را بامن محشور گرداند، در پیشگاه حق تعالی سجده هایت را طولانی کن .
(بحارالانوار، ج 85، ص 164).

حدیث176

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
یا اباذر! لیکن لک فی کل شی ء نیة حتی فی النوم و الاکل
ای ابوذر ! باید تو را در هر کاری نیت و قصدی باشد، حتی در خواب و خوراک .
(میزان الحکمه ج 10، ص 285).

حدیث177

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
انما الاعمال بالبنیات ؛
همانا کارها بر اساس نیت ها است .
(بحارالانوار، ج 81، ص 381).

حدیث178

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
النظر الی محاسن النساء سهم من سهام ابلیس فمن ترکه اذاقة الله طعم عبادة تسره؛
نگاه کردن به زیبایی های زن (نامحرم ) تیری از تیرهای ابلیس است هرگاه کسی از این کار خودداری کند، خداوند عبادت را در کام او شیرین کند که او را شادمان سازد.
(مستدرک الوسائل ، ج 2، ص 554).

حدیث179

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اعظم العبادة اجرا، اخفاها؛
برترین عبادات از نظر پاداش ، پنهان ترین آن است .
(بحارالانوار، ج 75، ص 251).

حدیث180

لاعبادة الا بیقین؛
عبادت کمال نیابد، مگر این که از روی یقین باشد.
(بحارالانوار، ج 77، ص 169).

حدیث181

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
من اتی بما افترض الله علیه ، فهوا من اعبد الناس؛
کسی که تکالیف واجبش را انجام دهد، از جمله عابدترین مردم است.
(بحارالانوار، ج 77، ص 45).

حدیث182

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
السکینة زینة العبادة؛
وقار و متانت ، زیور عبادت است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 131).

حدیث183

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اذا کان یوم القیامة صارت امتی ثلاث فرق : فرقة تعبدون الله خالصا و فرقة تعبدون الله ریاء و فرقة تعبدون الله یصیبون به دنیا؛
روز قیامت امت من به سه گروه تقسیم می شوند:
1.گروهی که خداوند را با اخلاص عبادت کرده اند؛
2.گروهی که ریاکارانه به عبادت خدا پرداخته اند؛
3.گروهی که برای دستیابی به دنیا عبادت کرده اند.
(تفسیر المیزان ، ج 10، ص 181)

حدیث184

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
عشق العبادة و عانقها؛
خوشا به حال آن کسی که به عبادت عشق ورزد و آن را همچون محبوبی در برگیرد.
(بحارالانوار، ج 71، ص 212).

حدیث185

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
اعظم العبادة اجرا اخفاها ؛
پاداش عبادتی که مخفی تر باشد، بیشتر است .
(بحارالانوار، ج 70، ص 251).

حدیث186

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
العبادة مع اکل الحرام کالبناء علی الرمل؛
عبادت کردن با حرام خواری ، مثل بنا کردن ساختمان بر روی شن است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 258).

حدیث187

عن رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) قال :
واعلموا ان خیر اعمالکم عند ملیککم و ازکاها و ارفعها فی درجاتکم و خیر ما طلعت علیه الشمس ذکر الله سبحانه و تعالی فانه اخبر عن نفسه فقال : انا جلیس من ذکرنی ؛
بدانید بهترین اعمال شما پیش خداوند و پاکیزه ترین آنها که شما را به درجات رفیع نایل کند و بهترین چیزی که آفتاب بر آن پرتو افکنده ، ذکر خداوند سبحان است ؛ زیرا خداوند - تبارک و تعالی - فرمود: من همنشین کسی هستم که یاد کند مرا.
(عدة الداعی ، ص 187).

حدیث188

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
من ذکر ا لله فی السوق مخلصا عند غفلة الناس و شغلهم بما فیه ، کتب الله له الف حسنة و غفرالله له یوم القیامة مغفرة لم تخطر علی قلب بشر؛
کسی که در بازار و هنگام غفلت مردم و اشتغال آنان به آنچه در بازار است از روی اخلاص خدا را یاد کند، خداوند برای او هزارحسنه بنویسد و به گونه ای او را در روز قیامت موردرحمت قرار دهد که به قلب هیچ بشری خطورنکرده باشد.
(عدة الداعی ، ص 198).

حدیث189

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
من اکثر ذکر الله - عزوجل - احبه الله و من ذکر الله کثیرا کتبت له براءتان براءة من النفاق؛
هرکس ذکر خدا را بسیار کند خداوند او را دوست دارد و هر کس ذکرخداوند را بسیار کند، برای او دو برائت (حکم آزادی ) نوشته شود: یکی برائت از آتش جهنم و دیگری برائت از نفاق و دورویی .
(اصول کافی ، ج 2، ص 499، ح 3).

حدیث190

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
من اسبع وضوءه و احسن صلوته و ادی الزکوة ماله و خزن لسانه و کف غضبه و استغفر لذنبه و ادی النصیحة لاهل بیت رسوله فقد الستکمل حقائق الایمان و ابواب الجنة مفتحة له؛
هر که خوب وضو سازد و نمازش را درست بخواند و زکات مالش را بپردازد و زبانش را نگاه دارد و خشمش را فرو برد و برای گناهانش طلب آمرزش کند و حقوق دوستی خاندان پیغمبر را ادا کند، حقیقت ایمان را کامل کرده و درهای بهشت برایش باز است .
(ثواب الاعمال ، ص 64).

حدیث191

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
عشرة من لقی الله بهن دخل الجنة : شهادة ان لااله الله و ان محمدا رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) و الاقرار بما جاء به من عندالله و اقام الصلوة ، و ایتاء الزکوة و صوم رمضان و حج البیت و الولایة لاولیاء الله و البراءة من اعداء الله ، و اجتناب کل مسکر؛
ده خصلت است که هر کس با آنها خدای را ملاقات کند، وارد بهشت می گردد گواهی به وحدانیت خداوند، و رسالت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و اقرار به آنچه رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از سوی خدا برای ارشاد مردم آورده و برپای داشتن نماز، و ادای زکات و روزه ماه مبارک رمضان ، و حج بیت الله الحرام ، و دوستی با دوستان خدا، و بیزاری جستن از دشمنان خدا، و پرهیز از مشروب مستی آور.
(محاسن برقی ، ص 13).

حدیث192

عن ابی جعفر (علیه السلام):
فی قوله تعالی : ((قوموا لله قانتین )) قال : مطیعین راغبین؛
امام باقر (علیه السلام) درباره آیه ((قوموا لله قانتین )) فرمودند:(یعنی ) با رغبت ، اطاعت و بندگی کردن .
(بحارالانوار، ج 85، ص 201).

حدیث193

قال الامام العسکری (علیه السلام) فی تفسیره:
وقتی (بنده ) سجده کرد، خداوند خطاب به ملائکه می فرماید: ملائکه من ! آیا نمی بینید چگونه بنده ام بعد از ارتقاء تواضع می کند و برای من می گوید: اگر تو صاحب جلالت و مکنت در دنیا هستی ، پس من خوار در نزد تو هستم ؟ (خداوند فرماید:) به زودی او را از طریق حق بالا می برم و به وسیله او باطل را دفع می کنم . سپس زمانی که سر از سجده اول برداشت ، خداوند خطاب به ملائکه اش می فرماید: ای ملائکه من ! آیا نمی بیند اورا که چگونه می گوید: و به درستی که من به زودی تواضع در مقابلت را با ذل و کوچکی خواهم گمارد. و هنگامی که سجده دوم را به جا آورد، خداوند تعالی خطاب به ملائکه خود می گوید: آیا این بنده مرا نمی بینید که چگونه برای من تجدید تواضع نمود؟ هر آینه رحمت خدا را برای او اعاده خواهم کرد.پس زمانی که (بنده ) سرش را (سجده دوم ) بلند کرد و ایستاد، خداوند تعالی می فرماید: ای ملائکه من ! هر آینه او را به خاطر تواضعش در مقابل من رفعت خواهم کرد، چنان که نماز او به سوی من بالا خواهد آمد.
(بحارالانور، ج 82، ص 221).

حدیث194

عن الرضا (علیه السلام) قال :
اذا نام العبد و هو ساجد، قال الله - عزوجل - للملائکة : انظروا الی عبدی قبضت روحه و هو فی طاعتی؛
چون بنده در حال سجده به خواب رود، خداوند - عزوجل - به فرشتگان گوید: بنده ام را ببینید روحش را در حال اطاعتم قبضه کردم .
(بحارالانوار، ج 85، ص 162).

حدیث195

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
السجود منتهی العبادة من بنی آدم؛
سجده ، نهایت عبادت فرزندان آدم است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 164).

حدیث196

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
انما شیعتنا یعرفون بعبادتهم المسبحون اذا سکت الناس ، و المصلون اذا نام الناس و المحزنون اذا فرح الناس ، یعرفون بالزهد و کلامهم الرحمة و تشاغلهم بالجنة ؛
شیعیان ما به راه عبادت شناخته می شوند هنگامی که دیگران خاموشند، آنان به ذکر و تسبیح خداوند مشغول هستند (و آنگاه که دیگران در خوابند آنان به نماز می پردازند و چون دیگران (بر اثر سرگرمی به دنیا) شادمانند، اینان اندوهگین هستند شیعیان ، با زهد شناخته می شوند، گفتارشان رحمت است و دل مشغولی آنان ، بهشت است .
(نورالثقلین ، ج 3، ص 94).

حدیث197

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
اول عبادة الله معرفته و اصل معرفة الله توحیده؛
نخستین گام در عبادت حقیقی ، شناخت خداوند است واساس شناخت خدا، به یگانگی خواندن او است .
(عیون اخبارالرضا، ج 1، ص 12).

حدیث198

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
ان الصلوة افضل العبادة لله؛
همانا نماز، بهترین وسیله بندگی برای خدا است .
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50).

حدیث199

عن الامام حسن العسکری (علیه السلام):
لیست العبادة کثرة الصیام و الصلاة و انما العبادة کثرة التفکر فی امر الله؛
عبادت به بسیاری روزه و نماز نیست ، بلکه عبادت به اندیشیدن بسیار در امر (قدرت ) خداوند است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 373).

حدیث200

عن الحسن بن علی (علیه السلام):
ان من طلب العبادة تزکی له و اذا اضرت النوال بالفریضة فارفضوها؛
هرکس اشتیاق عبادت دارد، دل را برای آن پاک می کند و هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رساند. (در صورتی که نماز شب ، به قضا شدن نماز صبح انجامند. آنها راترک کنید.
(تحف العقول ، ص 267).

حدیث201

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ذکر الله لاهل الصلاة اکبر من ذکرهم ایاه ؛ الاتری انه یقول : اذکرونی اذکرکم ؛
یاخدا برای نمازگزاران بالاتر از یاد آنها از خدا است . آیا نمی بینی که خدا می فرماید: مرا یاد کنیدتا شما رایاد کنم .
(بحارالانوار، ج 82، ص 199).

حدیث202

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
من سجد سجدة الشکر لنعمة و هو متوضعا کتب الله له بها عشر صلوات و محی عنه عشر خطایا عظام؛
کسی که در برابر نعمتی که خداوند به او داده است ، سجده شکری به جا آورد، خداوند به خاطر همین سجده شکر ده نماز در نامه عملش می نویسد و ده گناه بزرگ را از نامه عمل او محو می کند.
(المحجة البیضاء، ج 1، ص 346).

حدیث203

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
السجود الجسمانی هو وضع عتائق الوجوه علی التراب و استقبال الارض بالراحتین و الکفین و اطراف القدمین مع خشوع القلب و اخلاص النیة؛
سجده کردن بدنی ، گذاشتن جاهای نیکوی صورتها بر خاک و روی آوردن به زمین با دو کف دست و کناره های دو پا، همراه خشوع دل و پاکی نیت است .
(غرر الحکم ، ج 2، ص 165، چاپ دانشگاه ).

حدیث204

قال امیرالمؤ منین (علیه السلام):
اطیلوالسجود، فمامن عمل اشد علی ابلیس من ان یری ابن آدم ساجدا لانه امر بالسجود، فعصی و هذا امر بالسجود فاءطاع و نجا؛
سجده راطولانی کنید که هیچ کاری بر ابلیس سنگین تر از این نیست که فرزند آدم را در حال سجده ببیند، چون به او دستور سجده داده شد، ولی عصیان ورزید، در حالی که فرزند آدم ماءمور به سجده شد و اطاعت کرد و نجات یافت .
(بحارالانوار، ج 85، ص 161).

حدیث205

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
انی لاکره للرجل ان تری جبهته جلحاء لیس فیها شی ء من اثر السجود؛
من دوست ندارم برای مردی که پیشانی اش صاف باشد و اثر سجود(حالت برآمدگی که از کثرت سجود ظاهر می شود) بر آن ندیده نمی شود.
(بحارالانوار، ج 71، ص 345).

حدیث206

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اطیلوا السجود فما من عمل اشد علی ابلی من ان یری ابن ادم ساجدا لانه امر بالسجود فعصی؛
سجده را طولانی کنید که هیچ عملی بر ابلیس گرانتر از این نیست که انسان را در حال سجده ببینید، زیرا خداوند او را امر به سجده کرد و او سر برتافت .
(بحارالانوار، ج 85، ص 161).

حدیث207

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
نعم العبادة السجود و الرکوع؛
سجود و رکوع در پیشگاه الهی ، خوب عبادتی است .
(تصنیف غررالحکم ، ص 175،).

حدیث208

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
تقرب الی الله سبحانه بالسجود و الرکوع و الخضوع لعظمته والخشوع ؛
به وسیله سجده و رکوع و خضوع و خشوع در برابر عظمت خدا به او تقرب جوی .
(غرر الحکم ، ص 356).

حدیث209

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لو خلصت النیات لزکت الاعمال ؛
اگر نیت ها خالص شوند، عمل ها پاکیزه خواهند شد.
(غرر الحکم ، ج 2، حدیث 7578).

حدیث210

فی الاخلاص النیات نجاح الامور؛
در خالص گردانیدن نیت ها پیروزی و موفقیت در کارها است .
(غرر الحکم ، ج 2، حدیث 6510).
1637 - اثر نیت خالص

حدیث211

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
احسان النیة یوجب المثوبة؛
نیکو کردن نیت (وقصدکارهای خوب ) موجب ثواب خواهد شد.
(غرر الحکم ، ج 2، ص 1265).

حدیث212

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
افضل الذخائر حسن الضمائر؛
برترین ذخیره ها، نیکویی نیت و صفات ملکات است .
(غرر الحکم ، ج 2، حدیث 3524).

حدیث213

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
صلاح العمل بقدر صلاح النیة و قال ایضا: افضل العمل النیة الصادقة ؛
صالح بودن عمل به صلاحیت نیت آن است و نیز فرمود: بهترین عمل ، نیت صادق و خالص در عمل است .
(میزان الحکمة ، ج 10، ص 287).

حدیث214

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کیف یجد لذة العبادة من لایصوم عن الهوی؛
کسی که از دنباله روی هوی و هوس ابایی ندارد، چگونه می تواند لذت عبادت را درک کند؟
(میزان الحکمة ج 6، ص 27).

حدیث215

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لاخیر فی عبادة لاعلم فیها؛
در عباداتی که از روی فهم وآگاهی (نسبت به معبود و آنچه انجام می دهد) صورت نگیرد خیری نباشد.
(بحارالانوار، ج 78 ص 75).

حدیث216

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
العبودیة خمسة اشیاء: خلاء البطن ، وقرائة القران ، وقیام اللیل ، و التضرع عند الصبح و البکاء من خشیة الله؛
بندگی بر پنج رکن استوار است :
1.خالی ساختن شکم (ازحرام )
2.قرائت قرآن ؛
3.شب زنده داری ؛
4.زاری و راز و نیاز صبحگاهان ؛
5.گریه از خوف خدا.
(مستدرک الوسائل ، ج 2، ص 294).

حدیث217

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
دوام العبادة برهان الظفر علی السعادة؛
عبادتی که به طور مداوم و مستمر باشد، راهنمای رسیدن به سعادتمندی است .
(میزان الحکمة ، ج 6، ص 10).

حدیث218

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
فی الانفراد لعبادة الله کنوز الارباح ؛
گنج های سعات (و سود) ثمره عبادت خداوند در خلوت است .
(غرر الحکم ، ج 2، ص 55).

حدیث219

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
العبادة فوز؛
عبادت رستگاری است .
(غرر الحکم ، ج 1، ص 14).

حدیث220

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
فاز بالسعادة من اخلص العبادة؛
هرکه در عبادت ، پاکی و خلوص داشته باشد، به سعادت و نیک بختی نایل آید.
(منتخب الغرر، ص 51).

حدیث221

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
غض الطرف عن المحارم الله افضل عبادة ؛
چشم پوشی از محرمات خدا برترین عبادت است .
(منتخب الغرر، ص 51).

حدیث222

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اذا احب الله عبدا الهمه حسن العبادة؛
هرگاه خداوند بنده ای را دوست بدارد، خوب عبادت کردن را به او الهام نماید.
(منتخب الغرر، ص 50).

حدیث223

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
غایة العبادة الطاعة؛
نهایت عبادت و بندگی ، فرمانبرداری ، (از دستورات خدا)است .
(منتخب الغرر، ص 51).

حدیث224

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اعلی العبادة اخلاص العمل؛
بالاترین عبادت اخلاص در عمل است .
(منتخب الغرر، ص 50).

حدیث225

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
افضل العبادة سهر العیون بذکرالله سبحانه؛
برترین عبادت شب زنده داری و به یاد خداوند مشغول بودن است .
(منتخب الغرر، ص 49).

حدیث226

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
العبادة الخالصة ان لایرجوا الرجل الا ربه و لایخاف الا ذنبه؛
عبادت خالص و بی ریا آن است که شخص ، به غیرپروردگارش امیدوار نباشد و جز از گناهش ترسان نباشد.
(منتخب الغرر، ص 49).

حدیث227

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ما تقرب متقرب بمثل عبادة الله؛
هیچ صاحب قربی به چیزی مانند عبادت خدا، به مقام قرب نرسیده است .
(منتخب الغرر، ص 48).

حدیث228

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا عبادة کاداء الفرائض؛
هیچ عبادتی مانند انجام واجبات نیست .
(منتخب الغرر، ص 48).

حدیث229

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
السعید من اخلص الطاعة؛
سعادتمند کسی است که که در عبادت و طاعت مخلص باشد.
(مشکوة الانوار، ص 11).

حدیث230

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
بالاخلاص ترفع الافعال؛
به وسیله اخلاص ، اعمال انسان بالا می رود (و پذیرفته می شود).
غرر الحکم ج ، 1 ص 332.

حدیث231

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
التفکر فی ملکوت السموات و الارض عبادة المخلصین التفکر فی الاء الرحمن نعم العبادة ؛
اندیشیدن در ملکوت آسمان ها و زمین ، عبادت مخلصان است و اندیشیدن در نعمت های خداوند نیکو عباداتی است .
(غرر الحکم ، ج 4، ص 5).

حدیث232

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مداومة الذکر خلصان الاولیاء؛
دائما به یاد خدا بودن ، بهترین دوست اولیای خداست .
(منتخب الغرر، ص 24).

حدیث233

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ان الله جعل الذکر جلاء للقلوب تسمع به بعدالوقرة و تبصربه بعدالغشوة؛
به درستی که خداوند، ذکر را صیقل جان ها قرار داد تا گوش های سنگین با یاد خدا شنوا و چشم های بسته با یاد او بینا شود.
(بحارالانوار، ج 69، ص 325).

حدیث234

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
من کثر ذکره ، استنار لبه؛
هرکه بسیار یاد خدا کند، عقلش روشن گردد.
(منتخب الغرر، ص 24).

حدیث235

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لاتذکر الله سبحانه ساهیا ولاتنسه لاهیا و اذکره ذکرا کاملا یوافق فیه قلبک لسانک و یطابق اضمارک اعلانک ، ولن تذکره حقیقة الذکر حتی تنسی نفسک فی ذکر و تفقدها فی امرک؛
خداوند سبحان را از روی غفلت یاد منما و از روی سرگرمی فراموشش نکن بلکه او را کامل یاد کن ، به طوری که دلت بازبان ، موافق و درونت با بیرون ، مطابق باشد، (و بدان که ) هیچگاه او راذکر حقیقی نمی توانی کنی مگر اینکه در موقع ذکر خدا خود را فراموش کنی و از خویش فارغ شوی ، (و در همه حال دل متوجه او باشد.)
توضیح : منظور از ذکر و یاد خدا تنها ذکر زبانی نیست ، اگر چه آن هم ذکر است بلکه به طور کلی باید دل به یاد خدا باشدو انسان ، موقع برخورد با محرمات خدا را در نظر گرفته و از نزدیک شدن به آن خودداری نماید.
(منتخب الغرر، ص 24).

حدیث236

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
من ذکر الله استبصر؛
هرکه یاد خدا کند (درکارها) بصیرت پیدا می کند.
(منتخب الغرر، ص 24).

حدیث237

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
من ذکرالله ذکره؛
هرکه در یاد خدا باشد، خدا او رایاد کند(همیشه نظر لطف به او دارد).
(منتخب الغرر، ص 24).

حدیث238

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
علیک بذکر الله ، فانه نورالقلب؛
پایبند به ذکر خدا باش که آن روشنی قلب است .
(منتخب الغرر، ص 23).

حدیث239

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
طوبی لمن شغل قبله بالشکر و لسانه بالذکر؛
خوشا به حال کسی که دلش را به شکر و زبانش را به ذکر خداوند مشغول دارد.
(منتخاب الغرور، ص 23).

حدیث240

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
طوبی لمن صمت الابذکرالله ؛
خوشا به حال کسی که مشغول ذکر خدا باشد و از گفتار بیهوده خاموش بماند.
(منتخب الغرر، ص 23).

حدیث241

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
سامع ذکر الله ذاکر؛
شنونده ذکر خدا، ذاکر خدا است .
(منتخب الغرر، ص 23).

حدیث242

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکرالله مسرة کل متق ولذة کل موقن؛
یاد خداموجب سرور و شادمانی هر پرهیزکار و التذاذ هر صاحب یقین است .
(منتخب الغرر، ص 23).

حدیث243

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکرالله سجیة کل محسن وشیمة کل مؤ من؛
یاد خدا شیوه هر نیکوکار و روش هر فرد با ایمان است .
(منتخب الغرر، ص 22).

حدیث244

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکرالله دعامة الایمان و عصمة من الشیطان؛
یاد خدا پشتوانه ایمان ونگهدارنده از شر شیطان است .
(منتخب الغرر، ص 22).

حدیث245

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکر الله دواء اعلال النفوس؛
یاد خدا داروی بیماری ها روح است .
(منتخب الغرر، ص 22).

حدیث246

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکرالله راءس مال کل مؤ من و ربحه السلامة من الشیطان؛
ذکر خدا سرمایه هر مؤ منی است و سود آن ، سالم ماندن از شر شیطان است .
(منتخب الغرر، ص 22).

حدیث247

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکرالله قوت النفوس و مجالسة المحبوب؛
یاد خدا غذای جانها و همنشینی بامحبوب است .
(منتخب الغرر، ص 22).

حدیث248

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکرالله جلاء الصدور و طماءنینه القلوب؛
یاد خدا روشنی سینه ها و آرامش دلها است .
(منتخب الغرر، ص 22).

حدیث249

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکرالله شیمة المتقین ؛
به یاد خدا بودن ، شیوه پرهیزکاران است .
(منتخب الغرر، ص 22).

حدیث250

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکرالله مطردة الشیطان ؛
یاد خدا بودن ، موجب راندن شیطان است .
(منتخب الغرر، ص 21).

حدیث251

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذکرالله نورالایمان؛
یاد خدا، نور ایمان است .
(منتخب الغرر، ص 21).

حدیث252

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
خیر ما استنجحت به الامور ذکرالله سبحانه ؛
بهترین چیزی که کارها به وسیله آن به سامان رسند، ذکر خداوند سبحان است .
(منتخب الغرر، ص 21).

حدیث253

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ذاکر الله سبحانه مجالسه ؛
آن که یاد خدا می کند، همنشنین خدا است .
(منتخ الغرر، ص 21).

حدیث254

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اذ راءیت الله سبحانه یؤ نسک بذکره فقد احبک؛
هرگاه دیدی خداوند سبحان تو را به ذکر خود ماءنوس کرده است (بدان که ) تو را دوست می دارد.
(منتخب الغرر، ص 21).

حدیث255

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ثمرة الذکر استناره القلوب؛
ثمره و نتیجه ذکرخدا، نورانی شدن دل ها است .
(منتخب الغرو، ص 21).

حدیث256

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اصل صلاح القلب اشتغاله بذکر الله ؛
اساس و صلاح قلب اشتغال آن به ذکر خدا است .
(منتخب الغرر ص 20).

حدیث257

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الذکر نور العقول وحیاة النفوس و جلاء الصدور؛
یاد خدا نور عقول وزندگی بخش جان ها وموجب روشنی سینه ها است .
(منتخب الغرر، ص 20).

حدیث258

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الذکر مفتاح الانس؛
یاد خدا کلیدانس باخدا است .
(منتخب الغرر، ص 19).

حدیث259

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جمع الخیر کله فی ثلاث خصال : النظر و السکوت و الکلام فکل نظر لیس فیه اعتبار فهو سهو و کل سکوت لیس فیه فکرة فهو غفلة و کل کلام لیس فیه ذکر فهو لغو فوطبی لمن کان نظره عبرة و سکونته فکرا و کلامه ذکرا و بکی علی خطیئت وامن الناس شره؛
خیرو سعادت انسان در سه خصلت نهفته است : توجه ، سکوت و سخن پس هر توجه و نظری که در آن عبرت نباشد، بیهوده است و هر سکوتی که همراه آن اندیشه نباشد، غفلت است و هر سخنی که در آن ذکر خدا نباشد، لغو است پس خوشا به حال کسی که توجه و نظرش عبرت و سکوت وی همراه با اندیشه و گفتار او ذکر خدا باشد و در برابر خطاهایش در پیشگاه خدا گریه کندو مردم از شر وی در امان باشند.
(خصال ، ج 1، ص 98).

حدیث260

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الذکر یشرح الصدر؛
یاد خدا موجب شرح صدر است .
(منتخب الغرر، ص 19).

حدیث261

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الذکر نور و رشد ؛
یاد خدا نور و هدایت است .
(منتخب الغرر، ص 19).

حدیث262

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
من ذکر الله - سبحانه - احیی الله قلبه و نور عقله و لبه؛
هرکس خداوند سبحان را یاد کند، خداوند دل او را زنده کرده و عقل و خردش را روشن گرداند.
(منتخب الغرر، ص 19)

حدیث263

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
طوبی لمن اخلص لله العبادة و الدعاء، ولم یشتغل قلبه بما تراه عیناه و لم ینس ذکر الله بما تسمع اذناه ، و لم یحزن صدره بما اعطی غیره ؛
خوشا به حال کسانی که خالصانه بندگی خداوند کند و قلبش متوجه آنچه که می بیند نگردد و به جهت آنچه می شنود، از یاد خداوند غافل نشود و سینه اش به سبب آنچه به دیگران داده شده است محزون نگردد.
(بحارالانوار، ج 81، ص 261).

حدیث264

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لو صمت الدهر کله و قعدت اللیل کله و قتلت بین الرکن و المقام ، بعثک الله مع هواک بالغا ما بلغ ، ان فی جنة ففی جنة و ان نار ففی نار؛
اگر همه روزگار خود را روزه وشب ها را در نماز شب به سر بری و در میان رکن و مقام کشته شوی ، خداوند تو را (در قیامت ) با هوای نفس محشور می کند پس اگر هوای دل تو الهی بود، به بهشت خواهی رفت و اگر جهنمی بود، به جهنم داخل می شوی .
(سفینة البحار، ج 2، ص 827).

حدیث265

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
وعن ذلک ما حرس الله عبادة المؤ منین بالصلوات و الزکوات ، و مجاهدة الصیام فی الایام المفروضات ، تسکینا لاطرافهم و تخشیعا لابصارهم و تذلیلا لنفوسهم ، وتخفیضا لقوبهم و اذهابا للخیلاء عنهم و لما فی ذلک من تعفیر عتاق الوجوه بالتراب تواضعا و التصاق کرائم الجوارح بالارض تصاغرا؛
خداوند برای حفظ بندگانش از این امور (یعنی ظلم و ستم و شیطان ) با نماز، زکات و مجاهده درگرفتن روزه واجب ، آنان راحراست فرموده است تا اعضا و جوارح آنان آرام و چشم هایشان خاشع و غرایز و تمایلات سرکششان خوار و ذلیل و قلب های آنان خاضع شود و تکبر از آنها رخت بربندد ساییدن پیشانی که بهترین جاهای صورت است برخاک ، موجب تواضع و گذاردن گرامی ترین اعضای بدن بر زمین ، موجب کوچکی (به درگاه خداوند) است .
(نهج البلاغه ، خطبه 192).

حدیث266

سئل اباعبدالله (علیه السلام):
لم اتخذ الله ابراهیم (علیه السلام) خلیلا قال : لکثرة سجوده علی الارض؛
از امام صادق (علیه السلام) سوال شد: برای چه خداوند حضرت ابراهیم (علیه السلام) را خلیل و دوست خود گرفت فرمود: به خاطر سجده های زیادی که بر زمین داشت .
(اسرار الصلوة ، ص 429).

حدیث267

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اقرب ما یکون العبد الی الله - عزوجل - و هو ساجد، قال الله ، عزوجل -: ((واسجد و اقترب )) ؛
نزدیک ترین حالت بنده به خداوند بزرگ وقتی است که در سجده است خداوند فرمود: ((سجده کن و تقرب جوی)).
(روضة المتقین ، ج 2، ص 38).

حدیث268

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ماخسر والله من اتی بحقیقة السجود و لو کان فی العمر مرة واحدة ؛
به خدا قسم کسی که حق سجود را به جای آورد و سجده حقیقی کند به هیچ وجه عنوان زیان ، متوجه او نشود، گرچه در تمام مدت عمر چنین سجودی را یک بار به جای آورد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 136).

حدیث269

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان العبد اذا اطال السجود حیث لایراه احد، قال الشیطان و اویلاه اطاعوا و عصیت و سجدوا و اءبیت؛
به درستی انسان هنگامی که سجده را طولانی کرد، فریاد شیطان بلند می شود که : وای بر من ،! آنها اطاعت خدا کردند و من عصیان کردم آنان سجده کردند و من نافرمانی کردم .
(بحارالانوار، ج 85، ص 163).

حدیث270

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان العبد اذا سجد فاطال السجود نادی ابلیس؛
وقتی بنده به سجده افتاد و سجده اش را طول داد، شیطان فریاد زد.
(اصول کافی ، ج 3، ص 264).

حدیث271

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ایما مؤ من سجد لله سجدة لشکر نعمة فی غیر صلاة ، کتب الله به بها عشر حسنات و محا عنه عشر سیئات و رفع له عشر درجات فی الجنان ؛
هر مؤ منی در غیر از حال نماز سجده شکری جهت نعمتی به جای آورد، خداوند به آن خاطر ده حسنه برای او بنویسد و ده گناه از نامه عملش پاک کند و ده درجه برای او در بهشت بالا ببرد.
(ثواب الاعمال ، ص 83).

حدیث272

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
جاء رجل الی رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) فقال : یا رسول الله ! کثرت ذنوبی وضعف عملی فقال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم): : اکثر السجود فانه یحط الذنوب کما تحط الریح ورق الشجر؛
مردی خدمت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رسید و گفت : ای پیامبر خدا! گناهانم زیاد و عملم کم است ؟ فرمودند: سجده ات را زیاد کن ؛ زیرا گناهان را می ریزد همان گونه که باد، برگها را.
(بحارالانوار، ج 85، ص 162).

حدیث273

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اقرب مایکون العبد الی الله و هو ساجد؛
نزدیکترین حالت بنده به خدا، زمانی است که در سجده است .
(بحارالانوار، ج 85، ص 163).

حدیث274

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
وجدت النور فی البکاء و السجدة؛
نورانیت (دل و صورت ) را در گریه و سجده (برای خدا)یافتم .
(اسرار الصلوة ، ص 429، چاپ بیروت ).

حدیث275

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان العبد اذا اطال السجود حیث لایراه احد، ثال الشیطان : واویلاه اطاعوا و عصیت و سجدوا و ابیت؛
چون بنده ای در جایی که کسی او را نبیند، سجده خود را طولانی کند، شیطان می گوید: وای بر من ! زیرا اینان فرمان حق بردند و من عصیان ورزیدم ، و اینها سر بر سجده نهاده و من سرپیچی کردم .
(بحارالانوار، ج 85، ص 163).

حدیث276

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
آنگاه که مؤ من عملش را درست به جای آورد، خداوند عمل او را چند برابر می کند و برای هر حسنه ای هفتصد برابر پاداش می دهد، چرا، که خداوند فرمود:((و خداوند برای هر کسی که بخواهد می افزاید)) پس اعمالی که برای پاداش خدا انجام می دهید، درست به جای آورید، راوی گوید: پرسیدم : احسان چیست ؟ فرمود: هنگامی که نماز می خوانی ، رکوع و سجود را درست انجام بده ، و وقتی روزه می گیری ، از هر چیزی که آن را تباه می سازد، خود را نگاه دار، و هنگامی که حج می گزاری ، از هر چیزی که در حج وعمره بر تو حرام است پرهیز کن ، و در ادامه نیز فرمود: هر عملی که انجام می دهی ، باید از هر پلیدی پاک بماند.
(بحارالانوار، ج 85، ص 116).

حدیث277

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لایرکع عبدالله رکوعا علی الحقیقة ، الازنیة الله تعالی بنور بهائه و اظله فی ضلال کبریائه و کساه کسوة اصفیائه؛
هیچ بنده ای برای خدا به حقیقت رکوع نکند مگر آن خداوند تعالی او را به نورجمال خود بیاراید و در سایه کبریایی اش جای دهد و جامه برگزیدگانش بپوشاند.
(مصباح الشریعه ، ص 14).

حدیث278

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
من قراء مائة ایة یصلی بها فی لیلة کتب الله - عزولج - له بها قنوت لیلة؛
هرکس دریک شب یکصد آیه از قرآن را در نمازی بخواند، خدا به این وسیله برای او عبادت سراسر شب بنویسد.
(الکافی ، ج 2، ص 445).

حدیث279

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
البیت قبلة لاهل المسجد و المسجد قبلة لاهل الحرم و الحرم قبلة للناس جمیعا؛
خانه کعبه ، قبله کسانی که در مسجدالحرام هستند، و مسجدالحرام ، قبله کسانی است که در حرم اند و حرم ، قبله همه مردم روی زمین است .
(اصول وافی ، ج 7، ص 542).

حدیث280

سئل الامام الصادق (علیه السلام):
کیف تکون النیة خیرا من العمل ؟ قال : لان العمل ربما کان ریاء للمخلوقین و النیة خالصة لرب العالمین ؛
از امام صادق (علیه السلام) سؤ ال شد: چگونه نیت از عمل برتر است ؟ فرمودند: در عمل ممکن است ریا باشد، ولی نیت امری است خالص برای خداوند.
(بحارالانوار، ج 15، ص 3).

حدیث281

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
و النیة افضل من العمل الا و ان النیة هی العمل (ثم تلی قوله تعالی :) قل کل یعمل علی شاکلته یعنی علی نیته ؛
نیت عمل از خود عمل برتر است، آگاه باشید که نیت، اصل و روح عمل است . (سپس این آیه را تلاوت فرمود:)(( بگو هرکس بر طبق شاکله خود عمل می کند)) یعنی بر طبق نیت و قصد خود.
(میزان الحکمه ، ج 10، ص 271).

حدیث282

سئل ابوعبدالله (علیه السلام):
ماالعبادة ؟ فقال حسن النبیة بالطاعة من الوجه الذی یطاع الله منه ؛
از امام جعفر صادق (علیه السلام) پرسیدند: حقیقت عبادت چیست ؟ فرمودند: نیت خوب داشتن به اطاعت و بندگی درکار و جهتی که خداوند اطاعت و بندگی می شود.
(میزان الحکمة ، ج 10، ص 287).

حدیث283

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لابد للعبد من خالص النیة فی کل حرکة و سکون لانه اذا لم یکن هذا المعنی یکون غافلا ؛
برای بنده لازم است که در همه اعمال و عبادات و درهر حرکت و سکونی نیت خالصانه داشته باشد زیرا اگر چنین نباشد، آن بنده جزء غافلین به حساب می آید.
(میزان الحکمة ، ج 10، ص 285).

حدیث284

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
العبودیة جوهرة کنههاالربوبیة فما فقد من العبودیة وجدالربوبیة و ما خفی من الربوبیة اصیب فی العبودیة ؛
بندگی گوهری است که ماهیت آن ربوبیت است پس هرچه از بندگی به دست نیامده باشد، در ربوبیت یافته می شود و هرچه از ربوبیت پوشیده و پنهان باشد، در بندگی حاصل می گردد.
مصباح الشریعة ،فی حقیقة العبودیة 9 باب 100.

حدیث285

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
و ادنی حد الاخلاص بذل العبد قاطته ، ثم لایجعل لعمله عندالله قدرا فیوجب به علی ربه مکافاة بعمله ، لعمله انه لو طالبه بوفاء حق العبودیة لعجز؛
کمترین نشانه اخلاص آن است که آدمی در اطاعت و عبادت حق ، کوشا باشد، و برای عمل خود ارزشی قایل نباشد و خود را طلبکار خدا نداند، زیرا می داند اگر خداوند آن گونه که باید از او مطالبه عبادت کند، از انجام آن ناتوان خواهد بود.
(شرح مصباح الشریعة ، ص 424).

حدیث286

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لاتکرهوا الی انفسکم العبادة؛
عبادت رابر خودتان تحمیل نکنید.
(اصول کافی ، ج 2، ص 83).

حدیث287

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان العبادة ثلاثة : قوم عبدوالله - عزوجل - خوفا فتلک عبادة العبید و قوم عبدواالله - تبارک و تعالی - طلب الثواب فتلک عبادة الاجراء وقوم عبدوالله - عزوجل - حبا له فتلک عبادة الاحرار و هی افضل العبادة؛
عبادت کنندگان سه گروهند: دسته ای که از ترس خدا را عبادت می کنند که این ، عبادت بردگان است گروهی که خداوند - تبارک و تعالی - را به طمع ثواب پرستش می کنند که این ، عبادت مزدوران است و دسته ای خدای بلند مرتبه را عبادت می کنند برای دوستی و محبت او و این ، عبادت آزادمردان است و بهترین عبادت است .
(بحارالانوار، ج 70، ص 255 کافی ج 2، ص 84 وسائل الشیعه ، ج 1، ص 45).

حدیث288

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
قال الله - عزوجل - یابن آدم !اذکرونی فی نفسک ، اذکرک فی نفسی یابن ادم !اذکرنی فی خلاء اذکرک فی خلاء یابن ادم !اذکرنی فی ملاء اذکرک فی ملاء خیر من ملاءک و قال : ما من عبد ذکرالله فی ملاء من الناس الا ذکره الله فی ملاء من الملائکة؛
خداوند - عزوجل - فرمود: ای فرزند آدم !پیش خود مرا یاد کن تا تو را پیش خود یاد کنم ای فرزند آدم !در خلوت مرا یاد کن تا در خلوت یادت کنم ، ای فرزند آدم !در جمعیت مرا یاد کن تا در جمعی بهتر از جمع تو یادت کنم . همچنین آن حضرت فرمود: هیچ بنده ای در جمعیت ، یاد خدا نمی کند، مگر آنکه خداوند در جمع ملائکه او را یاد کند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 1185).

حدیث289

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
شیعتنا اهل الورع و الاجتهاد و اهل الوفاء و الامانة و اهل الزهد و العبادة و اصحاب الاحدی و خمسین رکعة فی الیوم و اللیة؛
شیعیان ما اهل تقوا و پاکدامنی و جدیت اند و مردمی باوفا و امین اند و اهل زهد و عبادت اند و کسانی هستند که در شبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می خوانند.
(بحارالانوار، ج 68، ص 167)

حدیث290

حضرت امام حسین(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُ التُّجارِ، وَ إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُ الْعَبْیدِ، وَ إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبادَةٌ الْأحْرارِ، وَ هِیَ أفْضَلُ الْعِبادَةِ؛
همانا عدّه ای خداوند متعال را به جهت طمع و آرزوی بهشت عبادت می کنند که آن یک معامله و تجارت خواهد بود و عدّه ای دیگر از روی ترس خداوند را عبادت و ستایش می کنند که همانند عبادت و اطاعت نوکر از ارباب باشد و طائفه ای هم به عنوان شکر و سپاس از روی معرفت، خداوند متعال را عبادت و ستایش می نمایند؛ و این نوع، عبادت آزادگان است که بهترین عبادات می باشد.
بحارالأنوار: ج ??، ص ???، ح ?

حدیث291

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا خَیرَ فی قَلبٍ لا یَخشَعُ ، وَ عَینٍ لا تَدمَعُ ، وَ عِلمٍ لا یَنفَعُ ؛
دل بی‌خشوع ، چشم بی‌گریه و دانش بی‌سود را خیری نباشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10913

حدیث292

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا طاعَةَ لِمَخلوقٍ فی مَعصِیَةِ الخالِقِ ؛
هیچ مخلوقی با نافرمانی خالق ، فرمان برده نمی‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10839

حدیث293

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
نِعمَةٌ لا تُشکَرُ کَسَیِّئَةٍ لا تُغفَرُ ؛
نعمتی که سپاس گفته نشود ، مانند گناهی است که بخشوده نشود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9959

حدیث294

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن قَرَعَ بابَ اللّه‌ِ فُتِحَ لَهُ ؛
هر کس درِ خانه خدا را بکوبد ، به رویش گشوده می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8292

حدیث295

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن نَسِیَ اللّه‌َ أنساهُ نَفسَهُ ؛
هر کس خدا را فراموش کند ، خدا او را به خودْ فراموشی دچار می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7797

حدیث296

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کَیفَ یَدَّعِی حُبَّ اللّه‌ِ مَن سَکَنَ قَلبَهُ حُبُّ الدُّنیا؟! ؛
چگونه ادّعای دوستی خدا می‌کند، کسی که دوستی دنیا در قلبش جای گرفته است ؟!
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7002

حدیث297

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
غَیِّرُوا العاداتِ تَسهُل عَلَیکُمُ الطّاعاتُ ؛
خوی و خصلت‌ها[ی خود] را دگرگون کنید تا طاعات بر شما آسان شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6405

حدیث298

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عاصٍ یُقِرُّ بِذَنبِهِ خَیرٌ مِن مُطیعٍ یَفتَخِرُ بِعَمَلِهِ ؛
گناه‌کاری که به گناهش اعتراف می‌کند ، بهتر است از طاعت‌کننده‌ای است که به عملش می‌بالد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6334

حدیث299

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَلی قَدرِ المَؤُنَةِ تَکُونُ مِنَ اللّه‌ِ المَعُونَةُ ؛
یاری خدا ، به اندازه خرجی هزینه زندگی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6172

حدیث300

عَلَیکَ بِالشُّکرِ فِی السَّرّاءِ وَالضَّرّاءِ ؛
در گشایش و سختی شکرگزار باش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6092

حدیث301

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
طُوبی لِلمُنکَسِرَةِ قُلوبُهُم مِن أجلِ اللّه‌ِ ؛
خوشا دل‌شکستگانِ به خاطر خدا !
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5937

حدیث302

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صَلاحُ العِبادَةِ التَّوَکُّلُ ؛
توکّل ، سامان‌دهنده عبادت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5802

حدیث303

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کرُاللّه‌ِ مَطرَدَةُ الشَّیطانِ ؛
یاد خدا ، شیطان را می‌تارانَد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5162

حدیث304

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
تَقَرُّبُ العَبدِ إلَی اللّه‌ِ سُبحانَهُ بِإخلاصِ نِیَّتِهِ ؛
تقرّب بنده به خداوند سبحان ، با خالص کردن نیّت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4477

حدیث305

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بُکاءُ العَبدِ مِن خَشیَةِ اللّه‌ِ یُمَحِّصُ ذُنُوبَهُ ؛
گریستن بنده از خوف خدا ، گناهانش را از میان می‌برد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4432

حدیث306

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا أکرَمَ اللّه‌ُ عَبدا شَغَلَهُ بِمَحَبَّتِهِ ؛
هرگاه خداوند، بنده‌ای را گرامی بدارد، او را به محبّت خویش مشغول می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4080

حدیث307

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا أَضَرَّتِ النَّوافِلُ بِالفَرائِضِ فَارفُضُوها ؛
هرگاه مستحبّات به واجبات زیان می‌رسانْد ، آن را رها کنید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4015

حدیث308

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّکَ إن أطَعتَ اللّه‌َ نَجّاکَ و أصلَحَ مَثواکَ ؛
اگر خدا را فرمان بری ، رستگارت کند و جایگاهت را نیکو گردانَد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3806

حدیث309

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِن کُنتُم تُحِبُّونَ اللّه‌َ فَأخرِجُوا مِن قُلُوبِکُم حُبَّ الدُّنیا ؛
اگر خدا را دوست دارید ، دوستی دنیا را از دل‌هایتان بیرون کنید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3747

حدیث310

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ مِنَ العِبادَةِ لِینَ الکَلامِ وَ إفشاءَ السَّلامِ ؛
از جمله عبادت‌ها ، نرمیِ کلام و آشکار کردن سلام است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3421

حدیث311

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَفضَلُ العَمَلِ ما اُرِیدَ بِهِ وَجهُ اللّه‌ِ ؛
برترین کار ، کاری است که با آن خشنودی خدا خواسته شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2958

حدیث312

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أفضَلُ العِبادَةِ غَلَبَةُ العادَةِ ؛
برترین عبادت، چیره آمدن بر عادت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2873

حدیث313

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلمُتَعَبِّدُ بِغَیِر عِلمٍ کَحِمارِ الطّاحُونَةِ، یَدُورُ وَ لا یَبرَحُ مِن مَکانِهِ ؛
عبادت‌کننده بی‌دانش، مانند الاغ آسیاست که می‌گردد، ولی از جایگاه خود، بیرون نمی‌رود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2070

حدیث314

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلبُکاءُ مِن خَشیَةِ اللّه‌ِ یُنیرُ القَلبَ وَ یَعصِمُ مِن مُعاوَدَةِ الذَّنبِ ؛
گریستن از ترس خدا، دل را نورانی می‌کند و از بازگشت به گناه، ایمن می‌دارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2016

حدیث315

اَلتَّقَرُّبُ إلَی اللّه‌ِ تَعالی بِمَسأَلَتِهِ وَ اِءلَی النّاسِ بِتَرکِها ؛
تقرّب به خداوند، به خواهش از اوست و تقرّب به مردم، به ترک خواهش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1801

حدیث316

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلصَّبرُ عَلی طاعَةِ اللّه‌ِ أهوَنُ مِنَ الصَّبرِ عَلی عُقُوبَتِهِ ؛
صبر کردن بر اطاعت از خداوند، آسان‌تر از صبر کردن بر کیفر اوست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1731

حدیث317

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ما تَزَیَّنَ مُتَزَیِّنٌ بِمِثلِ طاعَةِ اللّه‌ِ ؛
هیچ آراسته‌ای به زیوری مانند طاعت خدا آراسته نشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9489

حدیث318

امام علی علیه‌السلام :
ما تَزَیَّنَ مُتَزَیِّنٌ بمِثلِ طاعَةِ اللّه ؛
هیچ آراسته‌ای به زیوری مانند طاعت خدا ، آراسته نشد .
غرر الحکم : 9489

حدیث319

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَطَیَّبَ للّه‌ِ تعالی جاءَ یَومَ القِیامَةِ ورِیحُهُ أطیَبُ مِنَ المِسکِ الأذفَرِ؛
هرکه برای خداوند متعال، خود را خوشبو کند در روز قیامت بویش خوشتر از مشکِ تیز بوی است.
المحجّه البیضاء : 8 / 105

حدیث320

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العِبادَةُ مَع أکْلِ الحَرامِ کالبِناءِ علی الرَّمْلِ - وقیلَ : علی الماءِ؛
عبادت کردن با وجود حرام خواری مانند ساختن بنایی است بر روی شن و به قولی : بر روی آب .
عدّة الداعی : 141

حدیث321

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
مَن أنعَمَ اللّه‌ُ تعالی علَیهِ‌نِعمَةً فَلیَحمَدِ اللّه‌َ تعالی ، ومَنِ استَبطَأ (علَیهِ) الرِّزقَ فَلیَستَغفِرِ اللّه‌َ؛
هرکه خداوند متعال به او نعمتی ارزانی دارد ، باید خداوند متعال را حمد و سپاس گوید و هرکه روزیش به تأخیر افتد از خداوند آمرزش بخواهد .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 2 / 46 / 171

حدیث322

پیامبرخدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العِبادَةُ عَشرَةُ أجزاءٍتِسعَةُ أجزاءٍ فی طَلَبِ الحَلالِ؛
عبادت ده جزو دارد ، که نُه جـزو آن طـلـب روزی حلال است .
بحار الأنوار : 103 / 9 / 37

حدیث323

قال الحسن العسکری - علیه السلام -:
ان الوصل الی الله - عزوجل - سفر لایدرک الابامتطاء اللیل ؛
به درستی که رسیدن به خداوند - عزوجل - سفری است که جز با مرکب شب ، پیمودن راه و نیل به مقصد ممکن نیست.
(بحارالانوار، ج 78، ص 380).

حدیث324

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
خیارکم اولواالنهی . قیل : یا رسول الله من الواالنهی ؟ فقال المتهجدون باللیل والناس نیام؛
بهترین شما خردمندان هستند، عرض کردند: اینان کیانند؟ فرمودند: عبادت کنندگان در شب ، آنگاه که مردم در خوابند.
(بحارالانوار، ج 87، ص 158).

حدیث325

قال علی - علیه السلام -:
سهر اللیل فی طاعة الله ربیع الاولیاء و روضة السعداء ؛
شب در طاعت و عبادت خدا بیدار ماندن ، بهار اولیا و بوستان نیک بختان است .
(غرر الحکم ، ص 192).

حدیث326

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا قمت باللیل فاستک فان الملک تاءتیک فیضع فاه علی فیک ، فلیس من حرف تتلوه و تنطق به الا صعد به الی السماء فلیکن فوک طیب الریح ؛
شبانگاه که برای نماز بلند می شوی مسواک بزن ، چرا که فرشته نزد تو می آید و دهانش را بر دهانت می گذارد و هر حرفی از قرآن و نماز و دعا می خوانی ، به آسمان می برد از این رو باید که دهانت خوشبو باشد.
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 357، بحارالانوار، ج 87، ص 207).

حدیث327

اوصی رسول الله -صلی الله علیه وآله - علیا - علیه السلام - فقال له :
یا علی ! ثلاث فرحات للمؤ من فی الدنیاء لقاء الاخوان ، و الافطار من الصیام ، و التهجد من آخر اللیل
رسول خدا(صلی الله علیه وآله) به علی (علیه السلام) وصیت نمود: ای علی ! در این دنیا سه چیز برای مؤ من سرور آفرین است :
1 - دیدار برادران دینی ؛
2 - افطار روزه دار در پایان روزه ؛
3 - عبادت در ساعات آخر شب .
(اعلام الدین فی صفات دیلمی ، ص 133، بحارالانوار، ج 74، ص 352).

حدیث328

قال الصادق - علیه السلام -:
کل عین باکیة یوم القیامة الا ثلاثة : عین غضت عن محارم الله و عین سهرت فی طاعة الله ، و عین بکت فی جوف اللیل من خشیة الله؛
در قیامت همه چشم ها گریان است مگر سه چشم :
1 - چشمی که از (دین و نظر به ) آنچه خداوند حرام کره بر هم نهاده شود؛
2 - چشمی که در شب جهت عبادت بیدار بماند.
3 - چشمی که در دل شب از خوف خدا بگرید.
(اصول کافی ، ج 2، ص 482).

حدیث329

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان العبد اذا تخلی بسیده فی جوف اللیل المظلم و ناجاه اثبت الله النور فی قلبه ؛
هنگامی که بنده ای در دل شب تاریک با خدای خود خلوت کرده و با او مناجات کند، خدا قلب او را نورانی خواهد ساخت .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 419).

حدیث330

ان القلب یحیی و یموت فاذا حی فادبه بالتطوع ، و اذا مات فاقصره علی الفرائض؛
همانا، قلب انسان می میرد و زنده می شود، پس وقتی که قلب زنده (و با نشاط) است او را به اعمال (نماز) مستحبی وادار کن و زمانی که قلب مرده است ، به واجبات اکتفا کن .
(مستدرک الوسائل ، ج 1 ص 177).

حدیث331

عن الحسن العسکری - علیه السلام -:
ان القلوب اقبالا و ادبارا فاذا اقبلت فاحملوها علی النوافل و اذا ادبرت فاقصروها علی الفرائض ؛
به درستی که قلب گاهی آماده وگاهی خسته است ، زمانی که قلب شما آمادگی داشت و با نشاط و سرحال بود، آن را به انجام نوافل وادارید، و زمانی که خسته بود، به واجبات اکتفا کنید.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 177).

حدیث332

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الله تعالی یباهی بالشباب العابد الملئکة یقول : انظروا الی عبدی ! ترک شهوته من اجلی؛
خداوند به وجود جوان اهل عبادت بر فرشتگان مباهات می کند و می فرماید: بنده مرا ببینید! به خاطر من چگونه از لذت جسمانی خویش گذشته است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 9)

حدیث333

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
یا اباذر: ما من شاب ترک الذنیا و افنی شبابه فی طاعة الله الا اعطاه الله اجر اثنین وسبعین صدیقا؛
ای ابوذر! هیچ جوانی ترک دنیا و لذایذ دنیا آن را نمی کند و جوانی خویش را در اطاعت و عبادت پروردگار بزرگ صرف نمی نماید، مگر آن که خداوند اجر و پاداش هفتاد و دو صدیق به او اعطاء می فرماید.
(مکارم الاخلاق ، ص 466).

حدیث334

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان الله یحب اشاب الذی ینفی شبابه فی طاعة الله ؛
خداوند جوانی را که عمر خود را در عبادت خدا به سر می برد، دوست دارد.
(کنزالعمال ، ج 43060).

حدیث335

قال الباقر - علیه السلام -:
ما استیقظ رسول الله -صلی الله علیه وآله - من نوم الا خرالله ساجدا ؛
هرگاه پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله) از خواب برمی خاست ، برای خدا سجده می کرد.
(مکارم الاخلاق ، ص 39).

حدیث336

قال الصادق - علیه السلام -:
تسبیح فاطمة الزهراء، علیهاالسلام - اذا اخذت مضجعک، فکبر الله اربعا وثلاثین ، واحمده ثلاثا و ثلاثین، وسبحه ثلاثا و ثلاثین، وتقراء آیة الکرسی و المعوذتین و عشر آیات من اول الصافات و عشرا من آخرها ؛
(یکی از جاهایی که ) تسبیح حضرت فاطمه زهرا (علیهاالسلام) (گفتن آن وارد است ) هنگامی است که به خوابگاه خود رفتی، سی و چهار بار ((الله اکبر)) بگو و سی و سه بار ((الحمدالله)) و سی و سه بار ((سبحان الله)) و آیة الکرسی ومعوذتین را (قل اعوذ برب الفلق ، و قل اعوذبرب الناس) و ده آیه از اول سوره صافات و ده آیه از آخر آن را بخوان .
(اصول کافی ، ج 2، ص 536)

حدیث337

قال الصادق - علیه السلام -:
من سبح الله فی دبر الفریضة تسبیح فاطمة الزهراء - علیهاالسلام - مائة مرة و اتبعها بلااله الاالله غفر الله له ؛
هرکس بعد از نماز واجب با تسبیح حضرت فاطمه زهرا (س ) صدبار به تسبیح خدای متعال بپردازد و به دنبال آن ((لااله الاالله ))بگوید، خداوند او رامشمول مغفرت خود می کند.
(فروع کافی ، ج 3، کتاب الصلاة ، باب دعا، نماز 70 - ص 342).

حدیث338

قال الصادق - علیه السلام -:
من باب علی تسبیح فاطمة - علیهاالسلام - کان من الذاکرین الله کثیرا و الذاکرات؛
هرکس شب را با تسبیح فاطمه (علیهاالسلام) سپری کند (و هنگام خواب تسبیح گوید) از مردان و زنانی باشد که خدا را زیاد یاد می کنند.
(سفینة البحار، ج 1 ص 593).

حدیث339

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
یافاطمة ! اعطیک ما هو خیر لک من خادم و من الدنیا بما فیها، تکبرین الله بعد کل صلاة اربعا و ثلاثین تکبیرة ، وتحمدین الله ثلاثا و ثلاثین تحمیدة ، و تسبحین الله ثلاثا و ثلاثین تسبیحة ، ثم تخمین ذلک بلااله الا الله ، وذلک خیر لک من الذین اردت و من الدنیا و ما فیها فلزمت - صلوات الله علیها - هذاالتسبیح بعد کل صلاة ، و نسب الیها ؛
ای فاطمه ! به تو چیزی را عطا کنم که از خدمتکار و دنیا با آنچه در آن است بهتر باشد بعد از نماز سی و چهار مرتبه ((الله اکبر))سی و سه مرتبه ((الحمدلله ))و سی و سه مرتبه ((سبحان الله ))بگو و پس از آن را به ((لااله الاالله ))ختم کن این کار برای تو بهتر است از آنچه می خواهی و از دنیا وآنچه در آن است پس حضرت زهرا (س ) پس از هر نماز به این تسبیح مداومت کرد و منسوب به او گردید.
(بحارالانوار، ج 85، ص 336).

حدیث340

قال الصادق - علیه السلام -:
من سبح تسبیح فاطمة - علیهاالسلام - فی دبر المکتوبه من قبل ان یبسط رجلیه اوجب الله له الجنة؛
هرکس تسبیح فاطمه (علیهاالسلام) را در نماز واجب و قبل از اینکه از حالت جلوس تشهد و سلام خارج شود به جا آورد، خدا بهشت را بر او واجب کند.
(فلاح السائل ، ص 165).

حدیث341

قال الباقر - علیه السلام -:
من سبح تسبیح فاطمة - علیهاالسلام - ثم استغفر غفر له ، و هی مائة باللسان و الف فی المیزان ، ویطرد الشیطان ، و یرضی الرحمان ؛
هر کس که تسبیح حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را به جای آورد و پس از آن استغفار کند مورد مغفرت قرار می گیرد و آن تسبیح به زبان ، صد مرتبه است و در میزان (اعمال ) هزار خواهد بود و شیطان را دور کرده و خدای رحمان را خشنود می نماید.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 1023، ح 3)

حدیث342

قال الصادق - علیه السلام -:
فی تسبیح فاطمة - علیها السلام - تبداء بالتکبیر اربعا و ثلاثین ، ثم التحمید ثلاثا و ثلاثین ثم التسبیح ثلاثا و ثلاثین؛
در تسبیح فاطمه (سلام الله علیها ) باتکبیر (الله اکبر) شروع کرده و سی و چهار مرتبه بگوی ، پس از آن سی و سه بار تحمید (الحمدلله ) و سپس سی و سه مرتبه تسبیح (سبحان الله ).
(وسائل الشیعه ، ج 4 ص 1025 ج 2، فروع کافی ، کتاب الصلاة ، ص 342).

حدیث343

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
الدعاء مخ العبادة ؛
دعا مغز عبادت است .
(میزان الحکمه ، ج 3، ص 247)

حدیث344

قال الباقر - علیه السلام -
ما عبدالله بشی ء من التحمید افضل من تسبیح فاطمة و لوکان شی ء افضل من لنحله رسول الله - صلی الله علیه و آله - فاطمة علیها السلام؛
خداوند به چیزی برتر از تسبیح فاطمه (ع ) حمد و ستایش نشد واگر چیزی برتر از آن بود، هرآینه رسول خدا صلی الله علیه و آله آن را به فاطمه زهرا (س ) می بخشید (می آموخت ).
(وسائل الشیعه ، ج 4 ص 1024).

حدیث345

قال الصادق - علیه السلام -:
الدعا بعد الفریضة ایاک ان تدعه ، فان فضله بعد الفریضة کفضل الفریضة علی النافلة ؛
مبادا دعای بعد از فریضه را ترک کنی ، زیرا فضیلت و امتیاز دعای بعد از فریضه همچون برتری فریضه و نماز واجب برنافله است .(بحارالانوار، 85، ص 325)

حدیث346

قال الصادق - علیه السلام -:
من سبح تسبیح فاطمة الزهراء - علیها السلام - قبل ان یثنی رجلیه من صلاة الفریضة غفر الله له ، ولیبداء بالتکبیر؛
هرکس بعد از نماز واجب و قبل از اینکه پای راست را از بالای پای چپ بردارد، تسبیح فاطمه زهرا (سلام الله علیها ) رابه جا آورد، تمام گناهان او آمرزیده می شود، و دراین تسبیح از ((الله اکبر))آغاز کند.
(تهذیب الاحکام ، ج 2، ص 106)

حدیث347

قال الصادق - علیه السلام -:
السجود علی طین قبر الحسین - علیه السلام - ینورالی الارض السابعة و من کان معه سبحه من طین قبر الحسین - علیه السلام - کتب مسبحا و ان لم یسبح بها؛
سجده بر تربت قبر حسین (ع ) تا زمین هفتم را نور باران می کند، و کسی که تسبیحی از خاک مرقد حسین علیه السلام با خود داشته باشد، تسبیح گوی حق محسوب می شود، گرچه با آن تسبیح نگوید.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 268 و سائل الشیعه ج 3 ص 608)

حدیث348

قال علی - علیه السلام -:
من جلس فی مصلاة ثانیا رجلیه یذکر الله - تبارک الله و تعالی - وکل الله - عزوجل - به ملکا یقول : ازدد شرفا تکتب لک الحسنات و تمحی عنک السیئات و تبنی لک الدرجات حتی ینصرف؛
کسی که درجایگاه نمازش بنشیند، و به ذکر خدای تعالی و به تعقیبات بپردازد خداوند فرشته ای را بر او ماءمور و موکل می گرداند که به وی می گوید: ای نمازگزاری که مشغول به دعا هستی ، به شرف و کرامت و فضیلت خود بیفزا (یعنی بیشتر و زیادتر دعا کن ) که از برای تو حسنات ثبت می گردد و سیئات و بدیهایت محو و نابود می شود و درجات برای تو افزون می گردد و این گفتگو ادامه دارد تا وقتی که او از دعا و تعقیباتش فارغ شود.
(دعائم الاسلام ، ج 1 ص 165)

حدیث349

قال الصادق - علیه السلام -:
من سبح تسبیح فاطمة - علیها السلام - قبل ان یثنی رجله من صلوة الفریضة غفرله ؛
کسی که در نمازهای فریضه ، پس از سلام نماز و قبل از حرکت از مصلی ، خداوند را به تسبیح فاطمه زهرا - علیها السلام - تسبیح کند، آمرزیده می شود.
(دعائم الاسلام ، ج 1 ص 168)

حدیث350

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما من صباح و لارواح الا و بقاع الارض ینادی بعضها بعضا یا جارتی هل مربک ذاکر الله ؟ او عبد وضع جبهته علیک ساجدالله ؟ فمن قائلة نعم ، فاذا قالت نعم اهتزت و ابتهجت وتری ان لها الفضل علی جارتها؛
هیچ صبح و شام نیست مگر این که نقاط زمین همدیگر را ندا می کنند: ای همسایه من آیا بر تو گذشت کسی که ذکر خدا نماید، یا بنده ای که پیشانی خویش برای سجده به خدا بر تو نهد؟ برخی گویند آری (و برخی نه ،) هر کس آری بگوید، بر خود می بالد و شاد می گردد و خود را بر دیگری برتری می نهد.
(مکارم الاخلاق ، ص 466)

حدیث351

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من باب علی طهر فکانما احیی اللیل ؛
کسی که شب را با وضو بیارامد، گویی که تمام شب را به احیاء و عبادت گذرانده است .
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 266)

حدیث352

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
بین العبد و بین الکفر ترک الصلاة ؛
فاصله کفر و بندگی ترک نماز است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 202. میزان الحکمه ، ج 5، ص 403)

حدیث353

قال علی - علیه السلام -:
لاقربة بالنوافل اذا اضرت بالفرائض ؛
نوافل و مستحبات اگر به واجبات ضرر برساند موجب تقرب به درگاه خدای تعالی نخواهند بود.
(غررالحکم ، ص 345)

حدیث354

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اعبد الله کانک تراه فان کنت لاتراه فانه یراک ؛
عبادت کن خداوند تعالی را، چنانچه گویا او را می بینی ، و اگر تو او را نمی بینی او تو را می بیند.
(نهج الفصاحه ، ص 65.سرالصلوة ، ص 26.مکارم الاخلاق ، ص 459)

حدیث355

قال الباقر - علیه السلام -:
اتی رجل الی رسول الله - صلی الله علیه وآله - فقال یا رسول الله !ادع الله لی ان یدخلنی الجنة ، فقال له : اعنی علیه بکثرة السجود؛
مردی خدمت رسول خدا (ص ) رسید و عرض کرد: ای پیامبر خدا! از خدا بخواه که مرا بهشتی کند.حضرت فرمودند: مشروط بر اینکه در این دعا، برای رسیدن به بهشت ، مرا به کثرت سجده (برای خدا) یاری کنی .
(بحارالانوار، ج 82، ص 233)

حدیث356

قال الصادق - علیه السلام -:
ان العبد اذا احال السجود حیث لایراه احد، قال الشیطان و اویلاه اطاعوا و عصیت و سجدوا و ابیت ؛
به درستی انسان هنگامی که سجده را طولانی کرد فریاد شیطان بلند می شود که : وای بر من آنها اطاعت خدا کردند و من عصیان کردم آنان سجده کردند و من نافرمانی کردم .
(بحارالانوار، ج 85، ص 163)

حدیث357

قال الصادق - علیه السلام -:
اقرب ما یکون العبد الی الله و هو ساجد؛
نزدیکترین حالات بنده به پروردگار سجده است .
(ثواب الاعمال ، ص 60)

حدیث358

قال الصادق - علیه السلام -:
ایما مؤ من سجد الله سجدة لشکر نعمة غیر صلاة ، کتب الله له بها عشر حسنات و مما عنه عشر سیئات و رفع له عشر درجات فی الجنان ؛
هر مؤ منی در غیر از حال نماز سجده شکری جهت نعمتی به جای آورد، خداوند به آن خاطر ده حسنه برای او بنویسد و ده گناه از نامه عملش پاک کند و ده درجه برای او در بهشت بالا ببرد.
(ثواب الاعمال ، ص 83)

حدیث359

قال علی - علیه السلام -:
لایقرب من الله سبحانه الا کثرة السجود و الرکوع ؛
چیزی جز کثرت سجود و رکوع ، شخص را به تقرب خداوند سبحان نرساند.
(تصنیف غررالحکم ، ص 175)

حدیث360

قال علی - علیه السلام -:
نعم العبادة السجود و الرکوع ؛
سجود و رکوع در پیشگاه الهی ، خوب عبادتی است .
(تصنیف غررالحکم ، ص 175)

حدیث361

قال علی - علیه السلام -:
اقرب ما یکون العبد من الله اذا سجد ؛
نزدیکترین چیزی که بنده را به خدا نزدیک می کند سجده است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 233)

حدیث362

قال علی - علیه السلام -:
والسجود النفسانی فراغ القلب من الفانیات و الاقبال بکنه الهمة علی الباقیات و خلع الکبر و الحمیة و قطع العلائق الدنیویة و التعلی بالخلائق النبویة ؛
سجده نفسانی (که روح سجده است )، رها بودن دل از امور فناپذیر و روی آوردن با تمام وجود به امور جاودان و کندن کبر و تعصب بیجا و قطع همه علایق دنیوی و آراسته شدن به اخلاق نبوی است .
(غررالحکم ، ج 2، ص 165، چاپ دانشگاه )

حدیث363

قال علی - علیه السلام -:
السجود الجسمانی هو وضع عتائق الوجوه علی التراب و استقبال الارض بالراحتین و الکفین و اطراف القدمین مع خشوع القلب و اخلاص النیة ؛
سجده کردن بدنی ، گذاشتن جاهای نیکوی صورتها بر خاک و روی آوردن به زمین به دو کف دست و کناره های دو پا، همراه خشوع دل و پاکی نیت است .
(غررالحکم ، ج 2، ص 165، چاپ دانشگاه )

حدیث364

قال الصادق - علیه السلام -:
اقرب ما یکون العبد الی الله - عز و جل - و هو مساجد، قال الله - عز و جل -: ((و اسجد و اقترب )) ؛
نزدیکترین حالت بنده به خداوند بزرگ وقتی است که در سجده است خداوند فرمود: ((سجده کن و تقرب جوی )).
(روضة المتقین ، ج 2، ص 38)

حدیث365

قال الصادق - علیه السلام -:
ما خسر و الله من اتی بحقیقة السجود و لو کان فی العمر مرة واحدة ؛
به خدا قسم کسی که حق سجود را به جای آورد و سجده حقیقی کند به هیج عنوانی زیان متوجه او نشود، گرچه در تمام مدت عمر چنین سجودی را یک بار به جای آورد.
(بحارالانوار، ج 85، ص 136)

حدیث366

قال الصادق - علیه السلام -:
لایرکع عبدلله رکوعا علی الحقیقة ، الا زینة الله تعالی بنور بهائه و اظله فی ضلال کبریائه و کساه کسوة اصفیائه ؛
هیچ بنده ای برای خدا به حقیقت رکوع نکند، مگر آن که خداوند تعالی او را به نور جمال خود بیاراید و در سایه کبریایی اش جای دهد و جامه برگزیدگانش بپوشاند.
(مصباح الشریعه ، ص 14)

حدیث367

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
جعلت لی الارض مسجدا و طهورا؛
همانا زمین برای من سجده گاه و پاک کننده قرار داده شده است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 593)

حدیث368

قال الباقر - علیه السلام -:
من قال فی رکوعه و سجوده و قیامه : ((اللهم صل علی محمد و آل محمد)) کتب الله له ذلک بمثل الرکوع و السجود و القیام ؛
هرکسی در رکوع و سجود و قیام خود بگوید: ((اللهم صل علی محمد و آل محمد)) خدا ثواب آن را مانند ثواب رکوع و سجود و قیام برای او می نویسد.
(ثواب الاعمال ، ص 61)

حدیث369

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اطولکم قنوتا فی دار الدنیا اطولکم راحة یوم القیامة فی الموقف ؛
هر کسی از شما قنوتش در این دنیا طولانی تر باشد، در آخرت در موقف محشر راحتی او بیشتر خواهد بود.
(ثواب الاعمال ، ص 59)

حدیث370

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قال الله تعالی : ((لاینجوا منی عبدی الا باداء ما افترضت علیه )) ؛
خداوند فرموده است : ((بنده ام از من نجات نمی یابد، مگر با ادای آن چه که بر او واجب کرده ام )).
(محجة البیضاء، ج 1، ص 398)

حدیث371

عن الحسن بن علی - علیه السلام -:
ان من طلب العبادة تزکی لها و اذا اضرت النوافل بالفریضة فارفضوها ؛
هرکس طلب عبادت دارد، دل را برای آن پاک می کند، و هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رسانید (باعث آسیب رسانی به یکی ازصفات و ابعاد نمازهای واجب شد) نمازهای مستحبی را ترک کنید.
(تحف العقول ، ص 267)

حدیث372

قال الصادق - علیه السلام -:
ان العبد اذا سجد فاطال السجود نادی ابلیس ؛
وقتی بنده به سجده افتاد و سجده اش را طول داد، شیطان فریاد می زند.
(اصول کافی ، ج 3، ص 264)

حدیث373

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما من رجل یجعل جبهته فی بقعة من بقاع الارض الا شهدت له بها یوم القیامة ؛
هر انسانی که پیشانی خود را برای سجده بر قطعه ای از زمین بگذارد، آن زمین در روز قیامت به نفع وی شهادت خواهد داد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 474.مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 175)

حدیث374

قال علی - علیه السلام -:
تقرب الی الله سبحانه بالسجود و الرکوع و الخضوع لعظمته و الخشوع ؛
به وسیله سجده و رکوع و خضوع و خشوع در برابر عظمت خدا به او تقرب جوی .
(غررالحکم ، ص 356)

حدیث375

قال الرضا - علیه السلام -:
ان الصلوة افضل العبادة لله و هی احسن صورة خلقها الله من اداها بکمالها و تمامها فقد ادی واجب حقها و من تهاون فیها ضرب بها وجهه ؛
همانا نماز بهترین شیوه بندگی خداست و آن زیباترین شکلی است که خداوند آن را آفریده ، پس کسی که به طور کامل و تمام آن را به جا آورد حق واجب آن را ادا کرده و کسی که در انجام آن کوتاهی کند خدا آن را به صورتش می زند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 246)

حدیث376

قال علی - علیه السلام -:
ان العبد اذا سجد نادی ابلیس : یا ویله اطاع و عصیت و سجد و ابیت ؛
وقتی که بنده ای سجده کرد، ابلیس فریاد می زند وای بر من !او اطاعت کرد، ولی من معصیت کردم ، او سجده کرد و من از این عمل سرباز زدم .
(بحارالانوار، ج 82، ص 233)

حدیث377

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الصلوة قربان المؤ من ؛
همانا نماز خواندن وسیله نزدیکی مؤ من به خداست .
(کنزالعمال ، حدیث 18907)

حدیث378

امام عسکری علیه‌السلام :
إنَّ الوُصولَ إلَی اللّه عز و جل سَفَرٌ لا یُدرَکُ إلاّ بامتِطاءِ اللَّیلِ ؛
رسیدن به‌خداوند عز و جل ، سفری است که جز با نشستن بر مرکب شب ، پیموده نشود .
بحار الأنوار : 78 /380 /4 منتخب میزان الحکمة : 464

حدیث379

امام صادق علیه‌السلام :
لا تَدَعْ قِیامَ اللیلِ، فإنَّ المَغبونَ مَن‌غُبِنَ قِیامَ اللیلِ ؛
شب زنده‌داری را فرو مگذار ؛ زیرا بازَنده کسی است که شب زنده‌داری را ببازد .
معانی الأخبار : 342 / 1 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث380

امام علی علیه‌السلام :
قیامُ اللیلِ مَصَحَّةٌ لِلبَدَنِ، ومَرضاةٌ لِلرَّبِّ عز و جل ، وتَعَرُّضٌ للرَّحمَةِ ، وتَمَسُّکٌ بأخلاقِ النَّبِیِّینَ ؛
شب‌زنده‌داری مایه سلامت بدن و خشنودی پروردگار عز و جل و قرار گرفتن در معرض رحمت خدا و چنگ زدن به اخلاق پیامبران است .
بحار الأنوار : 87 / 143 / 17 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث381

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
علَیکُم بقیامِ اللیلِ ؛ فإنّهُ دَأْبُ الصالِحِینَ قَبلَکُم ، وإنَّ قیامَ اللیلِ قُربَةٌ إلی اللّه ، ومَنهاةٌ عنِ الإثم؛
بر شما باد به شب زنده داری که آن شیوه شایستگان پیش از شماست و شب زنده‌داری مایه تقرّب به خدا و بازداشتن از گناه است .
کنز العمّال : 21428 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث382

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
رَحِمَ اللّه‌ُ رَجلاً قامَ مِنَ اللیلِ فَصلّی وأیقَظَ امرَأتَهُ فَصَلَّت ، فإن أبَت نَضَحَ فی وَجهِها الماءَ ، رَحِمَ اللّه‌ُ امرأةً قامَت مِن اللیلِ فَصلَّت وأیقَظَت زَوجَها ، فإن أبی نَضَحَت فی وَجهِهِ الماءَ ؛
رحمت خدا بر آن مردی باد ، که نیمه‌های شب برخیزد و نماز بخواند و همسرش را برای نماز خواندن بیدار کند و اگر بیدار نشد آب به صورتش بپاشد . رحمت خدا بر آن زنی باد که نیمه‌های شب از خواب برخیزد و نماز بخواند و شوهرش را برای نماز بیدار کند و اگر امتناع کرد ، به صورتش آب پاشد .
سنن أبی داود : 1450 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث383

امام علی علیه‌السلام :
قِیامُ اللَّیلِ مَصَحَّةُ البَدَنِ ؛
شب زنده‌داری ، مایه تن‌درستی است .
تهذیب الأحکام ، جلد 2 ، صفحه 121 ، حدیث 457 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 267 ، حدیث 48

حدیث384

امام علی علیه‌السلام :
لا قُربَةَ بالنَّوافِلِ إذا أضَرَّت بالفَرائضِ؛
هـرگاه مـستحبّات بـاعـث لطمه خـوردن به واجبات شود ، مایه نزدیکی به خدا نگردد .
نهج البلاغة : الحکمة 39 منتخب میزان الحکمة : 570

حدیث385

امام علی علیه‌السلام :
إذا أضَرَّتِ النَّوافِلُ بالفَرائضِ فارْفُضوها ؛
هـرگاه مـستحبّات بـه واجـبات لطمه زنند ، مستحبّات را کنار بگذارید .
نهج البلاغة : الحکمة 279 منتخب میزان الحکمة : 570

حدیث386

امام علی علیه‌السلام :
لا رُخصَةَ فی فَرضٍ ، ولا شِدَّةَ فی نافِلَةٍ ؛
در هیچ فریضه‌ای کوتاهی نباید و در هـیـچ نافله‌ای سختگیری نشاید .
بشارة المصطفی : 28 منتخب میزان الحکمة : 570

حدیث387

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ لِلقُلوبِ إقبالاً وإدبارا ، فـإذا أقبَلَـت فتَنَـفَّلـوا ، وإذا أدبَـرَت فعلَیـکُـم بالفَریضَةِ ؛
همانا دل‌ها را روی آوردن و رویگرداندنی است . پس هرگاه روی آوردند مستحبّات به جا آورید و هرگاه روی گرداندند به گزاردن واجبات اکتفا کنید .
الکافی : 3 / 454 / 16 منتخب میزان الحکمة : 570

حدیث388

امام علی علیه‌السلام :
العُبودیَّهُ خَمسَهُ أشیاءَ : خَلاءُ البَطنِ ، وَقِراءةُ القرآنِ، وقِیامُ اللَّیلِ ، والتَّضَرُّعُ عِندَ الصُّبحِ ، والبُکاءُ مِن خَشیَةِ اللّه ؛
بندگی در پنج چیز اســت : اندرون از طعام تهی داشتن ، قرآن خواندن ، شب را به عبادت گذراندن و هنگام صبح زاری کردن (به درگاه خداوند) و گریستن از ترس خدا .
مستدرک الوسائل : 11 / 244 / 12875 منتخب میزان الحکمة : 354

حدیث389

امام سجّاد علیه‌السلام :
ما مِن قَطرةٍ أحَبَّ إلی اللّه عز و جل مِن قَطْرَتَینِ : قَطرةُ دَمٍ فی سبیلِ اللّه ، وقَطرةُ دَمعَةٍ فی سَوادِ اللّیلِ ، لا یُریدُ بها عبدٌ إلاّ اللّه‌َ عز و جل ؛
هیچ قطره‌ای نزد خدا محبوبتر از این دو قطره نیست : قطره خونی که در راه خدا ریخته شود و قطره اشکی که برای خدا در دل شب فرو افتد .
بحار الأنوار : 69 / 378 / 31 منتخب میزان الحکمة : 78

حدیث390

البُکاءُ مِن خَشیَةِ اللّه مِفتاحُ الرَّحمةِ؛
گریستن از ترس خدا کلید رحمت است .
غرر الحکم : 2051 منتخب میزان الحکمة : 78

حدیث391

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سَبعةٌ فی ظِلِّ عَرشِ اللّه عز و جل یومَ لا ظِلَّ إلاّ ظلُّهُ ... ورجُلٌ ذَکرَ اللّه‌َ عز و جل خالیا ففاضَتْ عَیناهُ مِن خَشیةِ اللّه ؛
در آن روز که سایه‌ای جز سایه عرش خدا نیست هفت تن در سایه عرش اویند : ... ومردی که در خلوت یاد خداوند عز و جل کند و از ترس خدا اشک از دیدگانش سرازیر شود .
بحار الأنوار : 84 / 2 / 71 منتخب میزان الحکمة : 78

حدیث392

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
طُوبی لِصُورةٍ نَظَرَ اللّه‌ُ إلَیها تَبکی علی ذَنبٍ مِن خَشیَةِ اللّه عز و جل ، لَم یَطّلِعْ علی ذلکَ الذَّنْبِ غَیْرُهُ ؛
خوشا چهره‌ای که خداوند به آن می‌نگرد در حالی که از ترس خدا بر گناهی که کرده می‌گرید و جز او کسی از آن گناه آگاه نیست .
بحار الأنوار : 93 / 331 / 15 منتخب میزان الحکمة : 78

حدیث393

امام علی علیه‌السلام :
ألا لا خَیرَ فی قِراءةٍ لیسَ‌فیها تَدَبُّرٌ ، ألا لا خَیرَ فی عِبادَةٍ لیسَ فیها تَفَقُّهٌ ؛
بدانید که در قرآن خواندنی که با تدبّر همراه نباشد ، خیری نیست ؛ بدانید که در عبادتی که با فهم و اندیشه توأم نباشد ، خیری نیست .
بحار الأنوار : 92 / 211 / 4 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث394

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا أحَبَّ أحدُکُم أن‌یُحَدِّثَ رَبَّهُ فَلْیَقرَأْ القرآنَ ؛
هر گاه فــردی از شما دوست داشته باشد که با پروردگارش سخن بگوید ، قرآن بخواند .
کنز العمّال : 2257 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث395

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أشرافُ اُمّتی حَمَلَةُ القرآنِ وأصحابُ اللیلِ؛
اشـراف و بـزرگان امّـت من حاملان قرآن و شب زنده‌دارانند .
الخصال : 7 / 21 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث396

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلیکَ بتِلاوَةِ القرآنِ وذِکرِ اللّه کثیراً ، فإنّهُ ذِکرٌ لکَ فی السماءِ ونورٌ لکَ فی الأرضِ؛
بر تو باد به تلاوت قرآن و بسیاری یاد خدا ؛ زیرا که آن در آسمان ، برای تو نام (و آوازه) است و در زمین نور .
الخصال : 525 / 13

حدیث397

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
مَنْ عَرَفَ اللّه‌َ خافَهُ ، وَ مَنْ خافَ اللّه‌َ حَثَّهُ الْخَوفُ مِنَ اللّه‌ِ عَلَی الْعَمَلِ بِطاعَتِهِ وَالاَْخْذِ بِتَأدیبِهِ ، فَبَشِّرِ الْمُطیعینَ المُتَأَدِّبینَ بِاَدَبِ اللّه‌ِ وَ الاْآخِذینَ عَنِ اللّه‌ِ اَنَّهُ حَقٌّ عَلَی اللّه‌ِ اَنْ یُنْجیَهُ مِنْ مُضِلاّتِ الْفِتَنِ؛
آن‌که خدا را شناخت ، از او ترسید و آن کس که از خدا ترسید ، ترس از خدا او را به عمل به فرمان او و در پیش گرفتن ادبش واداشت . پس فرمان‌بردارانِ ادب شده به ادب خدا و اطاعت‌کنندگان دستورهای او را بشارت ده که بر خداست که آنها را از فتنه‌های گمراه‌کننده برهاند.
مصباح الشریعه، ص 108

حدیث398

امام علی علیه السلام :
لا یَسعَدُ امْرُؤٌ إلاّ بِطاعَةِ اللّه‌ِ سُبحانَهُ وَ لا یَشقَی امْرُؤٌ إلاّ بِمَعصیَةِ اللّه‌ِ؛
هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمی‌شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمی‌گردد.
(غررالحکم، ح 10848)

حدیث399

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
اَلْعِبادَةُ عَشَرَةَاَجْزاءٍ تِسْعَـةٌ مِنْها فی طَلَبِ الْحَلالِ؛
عبادت ده جزء است که نه جزء آن در کار و تلاش برای به دست آوردن روزی حلال است.
مستدرک الوسائل ج??، ص??

حدیث400

امام علی علیه السلام فرمودند:
طَاعَة الله سُبحانَه لا یَحُوزها إلاّ مَن بَذل الجِدّ واستَفرَغ الجَهد؛
به طاعت خدای سبحان دست نیابد مگر کسی که تلاش کند و نهایت کوشش خود را به کار گیرد.
غررالحکم،6009

حدیث401

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هیچ قطره‌ای نزد خداوند ، محبوبتر از قطره اشکی که در تاریکی شب از ترس خدا و برای او ریخته شود ، نیست .
کافی ، ج 2 ، ص 482

حدیث402

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر چشمی روز قیامت گریان است ، جز سه چشم : چشمی که در راه خدا شب را بیدار باشد ، چشمی که از ترس خدا گریان شود و چشمی که از محرمات الهی و گناهان بسته شود .
کافی ، ج 2 ، ص 80

حدیث403

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
سجده‌ی شکر یکی از ضروری‌ترین سنت‌ها و واجب‌ترین آن‌هاست.
(بحارالانوار/83/192)

حدیث404

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
تنها به سوی خدا دست نیاز بر‌می‌آورم و از او کفایت امور می‌خواهم و از او توفیق کار زیبا و شایسته را می‌طلبم و از او سرپرستی خویش را می‌خواهم.
(بحارالانوار/25/183)

حدیث405

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما تقرّب العبد إلی اللَّه بشی ء أفضل من سجود خفیّ؛
هیچ کس به چیزی بهتر از سجده نهان به خدا تقرب نمی جوید.
نهج الفصاحه

حدیث406

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما عبد اللَّه بشی ء أفضل من فقه فی الدّین؛
هیچ عبادتی بهتر از دانا شدن در کار دین نیست.
نهج الفصاحه

حدیث407

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تشغلوا قلوبکم بذکر الدّنیا؛
دلهای خویش را به ذکر دنیا مشغول مدارید.
نهج الفصاحه

حدیث408

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ شی ء مفتاح و مفتاح السّموات قول لا إله إلّا اللَّه؛
هر چیزی را کلیدی هست و کلید آسمانها گفتار لا اله الا اللَّه است.
نهج الفصاحه

حدیث409

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلام ابن آدم کلّه علیه لا له إلّا أمرا بمعروف أو نهیا عن منکر أو ذکر اللَّه تعالی؛
گفتار فرزند آدم به ضرر اوست نه به نفع او مگر امر به معروفی یا نهی از منکری یا ذکر خدای والا.
نهج الفصاحه

حدیث410

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی من لا یدعونی أغضب علیه؛
خدای والا فرماید: هر که مرا نخواهد بر او خشمگین شوم.
نهج الفصاحه

حدیث411

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: أحبّ ما تعبدنی به عبدی النّصح لی؛
خدای والا فرماید: محبوبترین عبادتی که بنده برای من تواند کرد، خلوص است.
نهج الفصاحه

حدیث412

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: أنا أغنی الشّرکاء عن الشّرک و من عمل عملا أشرک فیه معی غیری ترکته و شرکه؛
خدای والا فرماید: من از همه شریکان از شریک بی نیازترم و هر که غیر مرا با من در عبادت خود شریک کند، وی را با شرکش رها کنم.
نهج الفصاحه

حدیث413

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: إذا تقرّب إلیّ العبد شبرا تقرّبت إلیه ذراعا و إذا تقرّب إلیّ ذراعا تقرّبت منه باعا و إذا أتانی مشیا أتیته هروله؛
خدای والا فرماید: وقتی بنده یک وجب به من نزدیک شود، ذراعی بدو نزدیک شوم و چون ذراعی به من نزدیک شود، بیش از دو ذراع به او نزدیک شوم و اگر ملایم به سوی من آید، بشتاب بسوی او شوم.
نهج الفصاحه

حدیث414

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فضل الشّابّ العابد الّذی یعبد فی صباه علی الشّیخ الّذی یعبد بعد ما کبرت سنّه کفضل المرسلین علی سایر النّاس؛
فضیلت جوان عابد که از آغاز جوانی عبادت کند بر پیری که وقتی سن بسیار یافت، عبادت کند چون فضیلت پیامبران بر سایر مردم است.
نهج الفصاحه

حدیث415

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عمل البرّ کلّه نصف العباده و الدعاء نصف فإذا أراد اللَّه تعالی بعبد خیرا انتحی قلبه للدّعاء؛
همه اعمال خیر یک نیمه عبادت است و دعا نیمه دیگر و چون خدا برای بنده ای خیر خواهد، قلب او را به دعا متمایل کند.
نهج الفصاحه

حدیث416

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بالسّجود فإنّک لا تسجد للَّه سجده إلّا رفعک اللَّه بها درجه و حطّ عنک بها خطیئه؛
از سجده غافل مشو که هر سجده ای برای خدا کنی خداوند یک درجه تو را بالا برد و گناهی از تو محو کند.
نهج الفصاحه

حدیث417

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علامه حبّ اللَّه تعالی حبّ ذکر اللَّه و علامه بغض اللَّه بغض ذکر اللَّه عزّ و جلّ؛
نشان محبت خدا علاقه به ذکر خداست و نشان دشمنی خدا بی علاقگی به ذکر خدای عز و جل است.
نهج الفصاحه

حدیث418

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّعاده کلّ السّعاده طول العمر فی طاعه اللَّه؛
سعادت کامل عمر دراز در اطاعت خداست.
نهج الفصاحه

حدیث419

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سلوا اللَّه من فضله فإنّ اللَّه یحبّ أن یسأل، و أفضل العباده انتظار الفرج؛
خدا را از فضل او طلب کنید که خدا دوست دارد که از او بخواهند، بهترین عبادتها انتظار گشایش است.
نهج الفصاحه

حدیث420

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الذّکر خیر من الصّدقه؛
یاد کردن خدا از صدقه دادن بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث421

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ذکر اللَّه شفاء القلوب؛
یاد کردن خدا شفای دلهاست.
نهج الفصاحه

حدیث422

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ذاکر اللَّه فی الغافلین بمنزله الصّابر فی الفارّین؛
آن که در میان غافلان یاد خدا کند چنان است که در میان فراریان جنگ ثبات ورزد.
نهج الفصاحه

حدیث423

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء هو العباده؛
دعا،عبادت است.
نهج الفصاحه

حدیث424

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر العباده أخفیها؛
بهترین عبادت ها آن است که پنهان تر است.
نهج الفصاحه

حدیث425

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الذّکر الخفیّ و خیر- الرّزق ما یکفی؛
بهترین ذکرها آن است که مخفی باشد و بهترین روزیها آن است که کافی باشد.
نهج الفصاحه

حدیث426

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خذوا من العمل ما تطیقون فإنّ اللَّه لا یملّ حتّی تملّوا؛
عمل به قدر طاقت کنید زیرا ملالت شما مایه ملالت خدا می شود.
نهج الفصاحه

حدیث427

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الظّنّ من حسن العباده؛
خوش گمانی از نیکی عبادت است.
نهج الفصاحه

حدیث428

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حدثنی جبریل قال: یقول اللَّه تعالی: لا إله إلّا اللَّه حصنی فمن دخله أمن من عذابی ؛
جبرئیل با من سخن گفت و گفت: خدا گوید لا إله إلا اللَّه قلعه من است و هر که وارد آن شود از عذاب من در امان است.
نهج الفصاحه

حدیث429

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه یحبّهم اللَّه عزّ و جلّ: رجل قام من اللّیل یتلوا کتاب اللَّه و رجل تصدّق صدقه بیمینه یخفیها من شماله و رجل کان فی سریّه فانهزم أصحابه فاستقبل العدوّ؛
سه کسند که خدا آنها را دوست می دارد: کسی که شب برخیزد و کتاب خدا را بخواند و کسی که با دست راست خود صدقه دهد و آن را از دست چپ خود مخفی دارد و کسی که با گروهی به جنگ رود و یارانش بگریزند و او بسوی دشمن رود.
نهج الفصاحه

حدیث430

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تسحّروا فإنّ فی السّحور برکه؛
سحر خیز باشید زیرا سحر خیزی مایه برکت است.
نهج الفصاحه

حدیث431

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تأکل النّار ابن آدم إلّا أثر السّجود حرّم اللَّه عزّ و جلّ علی النّار أن تأکل أثر السّجود؛
آتش جهنم آدمیزاد را می خورد جز جای سجده را زیرا خداوند جای سجده را بر آتش حرام کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث432

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بین العبد و بین الکفر ترک الصّلوه؛
میان بنده و کفر ترک نماز فاصله است.
نهج الفصاحه

حدیث433

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإحسان أن تعبد اللَّه کأنّک تراه فإن لم تکن تراه فإنّه یراک؛
نیکی آن است که خدا را چنان پرستش کنی گوئی که او را می بینی اگر تو او را نمی بینی او تو را می بیند.
نهج الفصاحه

حدیث434

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما ناشئ نشأ فی طلب العلم و العباده حتّی یکبر أعطاه اللَّه یوم القیامه ثواب اثنین و سبعین صدّیقا؛
هر طفلی که در طلب علم و عبادت بزرگ شود خداوند ثواب هفتاد و دو صدیق به او عطا کند.
نهج الفصاحه

حدیث435

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل من یدعی إلی الجنّه الحمّادون الّذین یحمدون اللَّه؛
نخستین کسانی که به بهشت دعوت می شوند، ستایشگرانند که خدا را ستایش می کنند.
نهج الفصاحه

حدیث436

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل العباده الصّمت؛
نخستین مرحله عبادت، خاموشی است.
نهج الفصاحه

حدیث437

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ هذا الدّین متین فأوغل فیه برفق و لا تبغض إلی نفسک عباده اللَّه فإنّ المنبت لا أرضا قطع و لا ظهرا أبقی؛
این دین(اسلام) محکم است به ملایمت در آن پیش برو و عبادت خدا را منفور خود مکن زیرا رهرو عجول نه راهی سپرده و نه مرکوب خود را حفظ کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث438

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ حسن الظّنّ باللَّه من حسن عباده اللَّه؛
گمان خوب به خدا داشتن از خوب عبادت کردن اوست.
نهج الفصاحه

حدیث439

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه عند لسان کلّ قائل، فلیتّق اللَّه عبد، و لینظر ما یقول؛
خداوند ناظر زبان هر گوینده ای است بنده باید از خدا بترسد و ببیند چه می گوید.
نهج الفصاحه

حدیث440

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یقول یا ابن آدم تفرّغ لعبادتی إملاء صدرک غنی و أسدّ فقرک و إلّا تفعل ملأت یدیک شغلا و لم أسدّ فقرک؛
خداوند گوید آدمیزاد وقت خود را صرف عبادت من کن تا سینه تو را از بی نیازی پر کنم و فقر را از تو دور سازم و اگر چنین نکنی تو را سخت به دنیا مشغول سازم و فقر را از تو دور نکنم.
نهج الفصاحه

حدیث441

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یقول أنا مع عبدی ما ذکرنی و تحرّکت بی شفتاه؛
خداوند گوید تا هنگامی که بنده ام مرا یاد می کند و لبهایش به نام من می جنبد با او هستم.
نهج الفصاحه

حدیث442

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یباهی بالشّاب العابد الملائکه، یقول أنظروا إلی عبدی ترک شهوته من أجلی؛
خدا به جوان عابد بر فرشتگان مباهات می کند و می گوید بنده مرا بنگرید که به خاطر من از تمایلات خود چشم پوشیده است.
نهج الفصاحه

حدیث443

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لا یقبل من العمل إلّا ما کان له خالصا و ابتغی به وجهه.
خداوند از عبادت ها جز آنچه خاص او باشد و به خاطر او انجام گیرد، نمی پذیرد.
نهج الفصاحه

حدیث444

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لا یعذّب من عباده إلّا المارد المتمرّد الّذی یتمرّد علی اللَّه و أبی أن یقول لا إله إلّا اللَّه.
خداوند از بندگان خود جز سرکش مغروری را که از اطاعت خدا سرکشی کند و از گفتن لا اله الا اللَّه امتناع دارد، عذاب نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث445

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی قد حرّم علی النّار من قال لا إله إلّا اللَّه یبتغی بذلک وجه اللَّه.
خداوند هر کسی را که بگوید لا اللَّه الا اللَّه و از این سخن جز خدا منظوری نداشته باشد به جهنم حرام کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث446

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ السّعاده کلّ السّعاده طول العمر فی طاعه اللَّه؛
سعادت کامل آن است که عمر دراز را در عبادت خداوند به پایان برند.
نهج الفصاحه

حدیث447

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّجل لیعمل- أو المرأه- بطاعه اللَّه تعالی ستّین سنه ثمّ یحضرهما الموت فیضارّان فی الوصیّه فتجب لهما النّار؛
مرد یا زن شصت سال خدا را عبادت می کنند و هنگام مرگ در وصیت به حق رفتار نمی کنند و جهنم بر آنها واجب می شود.
نهج الفصاحه

حدیث448

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
انتظار الفرج من اللَّه عباده و من رضی بالقلیل من الرّزق رضی اللَّه تعالی منه بالقلیل من العمل؛
انتظار گشایش از جانب خداوند عبادت است و هر که به روزی اندک راضی باشد خداوند از او به عبادت اندک راضی می شود.
نهج الفصاحه

حدیث449

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ بارک لامّتی فی بکورها؛
خدایا سحر خیزی را بر امت من مبارک ساز.
نهج الفصاحه

حدیث450

آن‌که بندگی خدا کند، خدا نیز حاجتش روا کند.
(بحارالانوار/51/1321)

حدیث451

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
پروردگارا روزیمان کن بندگی‌ات و دوری از گناه و نیت پاک را.
(الصحیفه المهدیه/69)

حدیث452

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
عابدترین مردم آن است که واجبات را بپا دارد.
(تحف‌العقول/489)

حدیث453

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
عبادت، زیاد روزه گرفتن و زیاد نماز خواندن نیست. عبادت، زیاد اندیشه کردن در امر خداست.
(تحف‌العقول/518)

حدیث454

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بسیار به یاد خدا و بسیار به یاد مرگ باشید. بسیار قرآن تلاوت نمایید و به پیامبر صلوات و درود بفرستید که همانا درود بر پیامبر، معادل ده نیکی است.
(بحارالانوار/78/372)

حدیث455

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمُؤْمِنُ بخیر عَلَی کلّ حَالٍ ، ینزع نَفْسِهِ مِنْ بین جنبیه وَ هُوَ یحمد اللَّهُ ؛
مؤمن همیشه خوب است جانش از تن می رود و خدا را ستایش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث456

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المتعبّد بغیر فقه کالحمار فی الطّاحون؛
کسی که بی دانش عبادت کند چون الاغ آسیاست.
نهج الفصاحه

حدیث457

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المهاجر من هجر ما نهی اللَّه عنه؛
مهاجر آن است که از هر چه خدا نهی کرده، دوری کند.
نهج الفصاحه

حدیث458

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من حسن عباده المرء حسن ظنّه؛
از جمله عبادت نکوی مرد خوش گمان بودن او به خداست.
نهج الفصاحه

حدیث459

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أذلّ نفسه فی طاعه اللَّه فهو أعزّ ممّن تعزّز بمعصیه اللَّه؛
هر که خویشتن را در اطاعت خدا خوار کند از کسی که به معصیت خدا عزت جسته باشد، عزیزتر است.
نهج الفصاحه

حدیث460

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من مسلم ینظر إلی امرأه أوّل رمقه ثمّ یغضّ بصره إلّا أحدث اللَّه تعالی له عباده یجد حلاوتها فی قلبه؛
هر مسلمانی که یک بار به زنی بنگرد آنگاه چشم از او باز دارد خدای والایش با عبادتی انس دهد که لذت آن را در قلب خویش احساس کند.
نهج الفصاحه

حدیث461

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من ساعه تمرّ بابن آدم لم یذکر اللَّه فیها إلّا حسر علیها یوم القیامه؛
ساعتی بی ذکر خدای بر آدمیزاد نگذرد مگر روز قیامت بر آن حسرت خورد.
نهج الفصاحه

حدیث462

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما صدقه أفضل من ذکر اللَّه تعالی؛
صدقه ای بهتر از یاد کردن خدای والا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث463

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما جلس قوم یذکرون اللَّه تعالی فیقومون حتّی یقال لهم قوموا قد غفر اللَّه لکم ذنوبکم و بدّل سیّئاتکم حسنات؛
گروهی که با هم به ذکر خدا بنشینند، از جا برنخیزند مگر به ایشان بگویند برخیزید که خدای تان آمرزید و اعمال بدتان را به اعمال خوب مبدل کرد.
نهج الفصاحه

حدیث464

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أحسن القصد فی الغنی، ما أحسن القصد فی الفقر و أحسن القصد فی العباده؛
چه نیک است اعتدال هنگام بی نیازی، چه نیک است اعتدال هنگام نداری و چه نیک است اعتدال در عبادت.
نهج الفصاحه

حدیث465

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرکم بأیسر العباده و أهونها علی البدن؟ الصّمت و حسن الخلق؛
می خواهید شما را به عبادتی که از همه عبادتها بر بدن آسانتر است خبر دهم؟ سکوت و نیک خوئی.
نهج الفصاحه

حدیث466

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اکلفوا من العمل ما تطیقون فإنّ اللَّه لا یملّ حتّی تملّوا و إنّ أحبّ العمل إلی اللَّه تعالی أدومه و إن قلّ؛
به قدر توانائی خود عبادت کنید زیرا وقتی شما ملول شدید خدا نیز ملول می شود، در نظر خدا بهترین کارها آن است که بادوامتر است اگر چه اندک باشد.
نهج الفصاحه

حدیث467

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل العباده أجرا سرعه القیام من عند المریض؛
از همه عبادت ها بهتر و پر اجرتر آن است که زودتر از پیش مریض برخیزی.
نهج الفصاحه

حدیث468

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل العباده انتظار الفرج؛
بهترین اقسام عبادت انتظار گشایش است.
نهج الفصاحه

حدیث469

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أغبط النّاس عندی مؤمن خفیف الحاذّ ذو حظّ من صلاه و کان رزقه کفافا فصبر علیه حتّی یلقی اللَّه و أحسن عباده ربّه و کان غامضا فی النّاس عجلت منیّته و قلّ تراثه و قلّت بواکیه؛
خوشبخت ترین مردم در نظر من مؤمنی است که متعلقاتش کم و از نماز بهره ور باشد، روزی او به حد کفاف باشد و با آن بسازد تا به خدای خویش برسد، خدای را به خوبی پرستش کند و در میان مردم گمنام باشد، وقتی مرگش برسد ارثش کم باشد و گریندگانش انگشت شمار باشند.
نهج الفصاحه

حدیث470

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم العباده أجرا أخفیها؛
پراجرترین عبادت ها آن است که نهان تر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث471

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعبد اللَّه کأنّک تراه فإن کنت لا تراه فإنّه یراک؛
خدای را چنان پرستش کن که گوئی او را می بینی اگر تو او را نمی بینی او تو را میبیند.
نهج الفصاحه

حدیث472

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أسدّ الأعمال ثلاثه ذکر اللَّه علی کلّ حال و الإنصاف من نفسک و مواساه الأخ فی المال؛
استوارترین کارها سه چیز است یاد خداوند در همه حال و رعایت انصاف بر ضرر خویش و تقسیم مال با برادر دینی.
نهج الفصاحه

حدیث473

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أذکر اللَّه فإنّه عون لک علی ما تطلب؛
خداوند را یاد کن زیرا او در کارها یاور تو است.
نهج الفصاحه

حدیث474

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخلص دینک یکفک القلیل من العمل؛
ایمان خویش را خالص کن که اندکی عبادت تو را کفایت کند.
نهج الفصاحه

حدیث475

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبشِرُوا وَ بَشِّرُوا مِن وَراءِکُم أنَّه مَن شَهِدَ أن لا إلهَ إلّا اللَّهُ صادِقاً لَها دَخَلَ الجَنَّهَ؛
شما را مژده می دهم و شما به دیگران مژده دهید که هر کس شهادت دهد که خدائی جز خدای یگانه نیست و بدان معتقد باشد وارد بهشت می شود.
نهج الفصاحه

حدیث476

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
رسیدن به خداوند متعال، سیر و سفری است که جز با شب زنده داری حاصل نگردد.
(مسند الامام‌العسکری/290)

حدیث477

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
عبادت، زیاد روزه گرفتن و زیاد نماز خواندن نیست. عبادت، زیاد اندیشه کردن در امر خداست.
(تحف‌العقول/518)

حدیث478

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
عابدترین مردم آن است که واجبات را بپا دارد.
(تحف‌العقول/489)

حدیث479

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
أورع الناس من وقف عند الشبهة ، أعبد الناس من أقام علی الفرائض ، أزهد الناس من ترک الحرام ، أشد الناس اجتهادا من ترک الذنوب؛
پارساترین مردم کسی است که در هنگام شبهه توقف کند ، عابدترین مردم کسی است که واجبات را انجام دهد ، زاهدترین مردم کسی است که حرام را ترک نماید ، کوشنده ترین مردم کسی است که گناهان را رها سازد
تحف العقول ، ص 519

حدیث480

کسی که از آفریدگار اطاعت کند، از خشم آفریده‌ها باکی ندارد.
(تحف‌العقول/482)

حدیث481

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ عَبَدَاللهَ حَقَّ عِبادَتِهِ، آتاهُ اللهُ فَوْقَ أمانیهِ وَ کِفایَتِهِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هرکس خداوند متعال را با صداقت و خلوص، عبادت و پرستش نماید،خدای متعال او را به بهترین آرزوهایش می رساند و امور زندگیش را تأمین می نماید.
بحارالأنوار، ج 68، ص 183، ح 44

حدیث482

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُ التُّجارِ، وَ إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُ الْعَبْیدِ، وَ إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبادَةٌ الْأحْرارِ، وَ هِیَ أفْضَلُ الْعِبادَةِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
همانا عدّه ای خداوند متعال را به جهت طمع و آرزوی بهشت عبادت می کنند که آن یک معامله و تجارت خواهد بود و عدّه ای دیگر از روی ترس خداوند را عبادت و ستایش می کنند که همانند عبادت و اطاعت نوکر از ارباب باشد و طائفه ای هم به عنوان شکر و سپاس از روی معرفت، خداوند متعال را عبادت و ستایش می نمایند; و این نوع، عبادت آزادگان است که بهترین عبادات می باشد.
بحارالأنوار، ج 75، ص 117، ح 5

حدیث483

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ أدامَ الاْخْتِلافَ إلَی الْمَسْجِدِ أصابَ إحْدی ثَمان: آیَةً مُحْکَمَةً، أَخاً مُسْتَفاداً، وَعِلْماً مُسْتَطْرَفاً، وَرَحْمَةً مُنْتَظِرَةً، وَکَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَی الْهُدی، اَوْ تَرُدُّهُ عَنْ الرَّدی، وَتَرْکَ الذُّنُوبِ حَیاءً اَوْ خَشْیَةً؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هرکس جایگاه ـ عبادات ـ خود را در مسجد قرار دهد یکی از هشت فایده شاملش می گردد: برهان ونشانه ای ـ برای معرفت ـ، دوست و برادری سودمند، دانش واطلاعاتی جامع، رحمت و محبّت عمومی، سخن و مطلبی که او را هدایت گر باشد، ـ توفیق إجباری ـ در ترک گناه به جهت شرم از مردم و یا به جهت ترس از عقاب.
حف العقول، ص 235

حدیث484

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
مَنْ أصْعَدَ إلی اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، أهْبَطَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ أفْضَلَ مَصْلَحَتِهِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
هرکس عبادات و کارهای خود را خالصانه برای خدا انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت ها و برکات خود را برای او تقدیر می نماید.
تنبیه الخواطر، ص 108

حدیث485

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
کُلُّ عَیْن باکِیَةٌ یَوْمَ الْقِیامَةِ إلاّ ثَلاثَ أعْیُن: عَیْنٌ بَکَتْ مِنْ خَشْیَةِ اللّهِ، وَ عَیْنٌ غُضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللّهِ، وَ عَیْنٌ باتَتْ ساهِرَةً فی سَبیلِ اللّهِ ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
تمامی چشم ها در روز قیامت گریانند، مگر سه دسته: 1 ـ آن چشمی که به جهت خوف و ترس از عذاب خداوند گریه کرده باشد. 2 ـ چشمی که از گناهان و موارد خلاف بسته و نگاه نکرده باشد. 3 ـ چشمی که شبها در عبادت و بندگی خداوند متعال بیدار بوده باشد.
ثواب الأعمال، ص 211، ح 1

حدیث486

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لان اصلی الصبح فی جماعة احب الی من ان اصلی لیلتی حتی اصبح؛
اگر نماز صبح را به جماعت بخوانم ، در نظرم محبوبتر ازعبادت و شب زنده داری تا صبح است .
( کنز العمال ، ج 8، حدیث 22792 )

حدیث487

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
و اذا اردت ان یحشرک الله معی فاطل السجود بین یدی الله الواحد القهار؛
و اگر خواستی خداوند تو را با من محشورسازد، سجده در پیشگاه خدای یکتای قهار را طولانی کن .
( بحار الانوار، ج ,85 ص 164 )

حدیث488

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
نعم العبادة السجود و الرکوع؛
سجود و رکوع در پیشگاه الهی ، خوب عبادتی است .
( تصنیف غرر الحکم ، ص 175 )

حدیث489

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
اقرب ما یکون العبد من الله اذا سجد؛
نزدیکترین وقتی که بنده به خدا نزدیک می شود، در هنگام سجده است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 233 )

حدیث490

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ما خسر و الله من اتی بحقیقة السجود و لو کان فی العمر مرة واحدة؛
به خدا قسم کسی که حق سجود را به جای آورد و سجده حقیقی کندبه هیچ عنوان زیان متوجه او نشود، اگر چه در تمام مدت عمر چنین سجودی را یک بار به جای آورد.
( بحار الانوار، ج ,85 ص 136 )

حدیث491

امام حسن (علیه السلام ) می فرمایند:
ان من طلب العبادة تزکی لها و اذا اضرت النوافل بالفریضة فارفضوها؛
هر کس طلب عبادت دارد، دل را برای آن پاک می کند،و هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رسانید (باعث آسیب رسانی به یکی از صفات و ابعاد نمازهای واجب شد) نمازهای مستحبی را ترک کنید.
( تحف العقول ، ص 267 )

حدیث492

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
حق نماز را مؤمنین شناخته اند که نه زینت های دنیا، نه نور چشمی هااز فرزند ونه مال ، آنان را از عبادت پروردگارشان باز نمی دارد، زیرا که خداوندسبحان می گوید: مردانی هستند که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و پرداخت زکات باز نمی دارد.
( نهج البلاغه ، خطبه 199 )

حدیث493

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ما من رجل یجعل جبهته فی بقعة من بقاع الارض الا شهدت له بها یوم القیامة؛
هر انسانی که پیشانی خود را برای سجده بر قطعه ای از زمین بگذارد، آن زمین در روز قیامت به نفع او شهادت خواهد داد.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 474)

حدیث494

امام جواد ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة الاخلاص؛
برترین عبادت، اخلاص است.
تنبیه الخواطر: 2 / 109.

حدیث495

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة العفاف؛
برترین عبادت، پاکدامنی است.
الکافی: 2 / 468 / 8.

حدیث496

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة غلبة العادة؛
برترین عبادت، چیره آمدن بر عادت است.
غرر الحکم: 2873.

حدیث497

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة الزَّهادَة؛
برترین عبادت، دل بر کندن از دنیاست.
غرر الحکم: 2872

حدیث498

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة الفکر؛
برترین عبادت، اندیشیدن است.
غرر الحکم: 2907

حدیث499

پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ می فرمایند :
أفضل العبادة الفقه؛
برترین عبادت، فقه (فهم دین) است.
الخصال: 30 / 104.

حدیث500

امام کاظم ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
ما عبداللّه بشیء أفضل من العقل؛
خداوند به چیزی برتر از خِرَد، عبادت نشده است.
الکافی: 1 / 18 / 12.

حدیث501

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
و اللّه ما عبداللّه بشیء أفضل من أداء حقّ المؤمن؛
به خدا سوگند که خداوند به چیزی برتر از ادا نمودن حق مؤمن، عبادت نشده است.
الاختصاص: 28.

حدیث502

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
ما عبداللّه بشیء أفضل من الصّمت و المشی الی بیته؛
خداوند به چیزی برتر از خاموشی و رفتن به خانه‌ی او (حج)، عبادت نشده است.
الخصال: 35 / 8.

حدیث503

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
غضّ الطّرف عن محارم اللّه سبحانه أفضل عبادة؛
چشم بستن از حرام‌های خداوند سبحان، برترین عبادت است.
غرر الحکم: 6427.

حدیث504

پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ می فرمایند :
أعظم العبادة أجراً أخفاها؛
بزرگترین ثواب را آن عبادتی دارد که پنهانی تر انجام گیرد.
قرب الاسناد: 135 / 475.

حدیث505

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة العلم باللّه و التّواضع له؛
برترین عبادت، شناخت خدا و فروتنی برای اوست.
تحف العقول: 364.

حدیث506

پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ می فرمایند :
ملعون ملعون من عبد الدّینار و الدّرهم؛
از رحمت خدا به دور است، کسی که بندگی دینار و درهم کند.
الخصال: 129

حدیث507

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
من عبد الدّنیا و آثرها علی الآخرة استوخم العاقبة؛
هر که بندگی دنیا کند و آن را بر آخرت برگزیند، فرجامش ناگوار باشد.
الخصال: 632

حدیث508

امام باقر ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
من أصغی الی ناطق فقد عبده، فان کان النّاطق یؤدّی عن اللّه عزّوجّل فقد عبداللّه، و ان کان النّاطق یؤدّی عن الشیّطان فقد عبد الشّیطان؛
هر که به گوینده‌ای گوش سپارد، او را بندگی کرده است؛ اگر آن گوینده از طرف خدای عزوجل بگوید، شنونده خدا را عبادت کرده و اگر از طرف شیطان بگوید، شیطان را عبادت کرده است.
الکافی: 6 / 434 / 24.

حدیث509

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
لیس العبادة هی السّجود و لا الرّکوع، انّما هی طاعة الرّجال، من أطاع المخلوق فی معصیة الخالق فقد عبده؛
عبادت به سجود و رکوع نیست بلکه فرمانبری از رجال است؛ هر که فرمان آفریده‌ای را که مخالف فرمان آفریدگار است اطاعت کند بی‌گمان او را عبادت کرده است.
البحار: 72 / 94 / 6.

حدیث510

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
(انّ) العبّاد ثلاثة، قوم عبدوا اللّه عزّوجّل خوفا فتلک عبادة العبید، و قوم عبدوا اللّه تبارک و تعالی طلب الثّواب فتلک عبادة الأُجَراءِ، و قوم عبدوا اللّه عزّوجّل حبّا له فتلک عبادة الأحرار، و هی أفضل العباد؛
عبادت کنندگان سه دسته اند: گروهی خدای عزوجل را از ترس عبادت می‌کنند، که این عبادت بردگان است; گروهی خدای تبارک و تعالی را به طمع ثواب عبادت می‌کنند، که این عبادت مزدوران است; و گروهی خدای عزوجل را از سر عشق و محبت به او عبادت می‌کنند که این عبادت آزادگان است و این برترین عبادت است.
الکافی: 2 / 84 / 5.

حدیث511

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
انّ قوما عبدوا اللّه رغبة فتلک عبادة التجّار، و انّ قوما عبدو اللّه رهبةً قتلک عبادة العبید، و انّ قوما عبدو اللّه شکرا فتلک عبادة الأحرار؛
گروهی به هوای پاداش خدا را عبادت کردند، و این عبادتِ سوداگران است؛ دسته‌ای از روی ترس، خدا را عبادت کردند، و این عبادت بردگان است؛ و گروهی برای سپاسگذاری خدا را عبادت کردند، و این عبادت آزادگان است.
نهج البلاغه: الحکمة 237.

حدیث512

قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ :
حسن الظّنّ باللّه من عبادة اللّه تعالی؛
خوش گمانی به خداوند، از عبادت خدای تعالی است.
الدرّة الباهرة: 18.

حدیث513

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
انّ فوق کلّ عبادة عبادة، و حبّنا أهل البیت أفضل عبادة؛
برتر از هر عبادت، عبادتی است و دوست داشتن ما اهلبیت برترین عبادت می‌باشد.
المحاسن: 1 / 247 / 462.

حدیث514

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
انّ من العبادة لین الکلام و افشاء السّلام؛
به نرمی سخن گفتن و سلام کردن به مردم عبادت است.
غرر الحکم: 3421.

حدیث515

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
التفکّر فی آلاء اللّه نعم العبادة؛
اندیشیدن در نعمت‌های خداوند، نیکو عبادتی است.
غرر الحکم: 1147

حدیث516

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
التّفکّر فی ملکوت السّماوات و الأرض عبادة المخلصین؛
امام علی ـ علیه السّلام ـ : اندیشیدن در ملکوت آسمان‌ها و زمین، عبادت مخلصان است.
غرر الحکم: 1792

حدیث517

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ:
أُعبُد اللّه و لا تشرک به شیئا، و اعمَلُ للّه کأنّک تراه؛
خدا را بندگی کن و هیچ چیزی را شریک او مگردان و برای خدا چنان کار کن که گویی او را می‌بینی.
کنز العمال

حدیث518

قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ :
لا عبادة الاّ بیقین؛
هیچ عبادتی جز با یقین ارزش ندارد.
کنز الفوائد: 1 / 55.

حدیث519

قال الامام زین العابدین ـ علیه السّلام ـ :
لا عبادة الاّ بالتفقّة؛
هیچ عبادتی جز با شناخت ارزش ندراد.
تحف العقول: 280.

حدیث520

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
لا خیر فی عبادة لا علم فیها؛
عبادتی که همراه با آگاهی نباشد، ارزشی ندارد.
تذکرة الخوّاص: 140.

حدیث521

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
لا خیر فی عبادة لیس فیها تفقّه؛
در عبادتی که با شناخت توأم نباشد، خیری نهفته نیست.
تحف العقول: 223 و 204.

حدیث522

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
سکّنوا فی أنفسکم معرفة ما تعبدون; حتّی ینفعکم ما تحرّکون من الجوارح بعبادة من تعرفون؛
امام علی ـ علیه السّلام ـ : شناخت خدایی را که می‌پرستید در جان‌های خود جای دهید تا خم و راست شدن هایتان برای عبادت کسی که می‌شناسیدش، شما را سود دهد.
تحف العقول: 223 و 204.

حدیث523

قال الامام الرّضا ـ علیه السّلام ـ :
أوّل عبادة اللّه معرفته؛
امام رضا ـ علیه السّلام ـ : آغاز بندگی خدا، شناخت اوست.
التوحید: 34 / 2.

حدیث524

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
بالصلاة یبلغ العبد الی الدرجة العلیاء لان الصلاة تسبیح و تهلیل و تحمید وتکبیر و تمجید و تقدیس و قول و دعوة؛
(انسان) به وسیله نماز بنده به درجه عالی و مقام والا می رسد، زیرا نماز تسبیح و تهلیل و تحمید وتکبیر و تمجید و تقدیس الهی است، نماز قول حق و دعوت به سوی حق می باشد.
بحار الانوار، ج ,82 ص232

حدیث525

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
ان الصلواة افضل العبادة لله؛
همانا، نماز، بهترین عبادت برای خداست .
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50 )

حدیث526

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
شرف المؤمن قیام اللیل و عزه استغناؤه عن الناس؛
شرافت مؤمن به شب زنده داری و عزتش به بی نیازی از مردم است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 218

حدیث527

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
شیعتنا الرحماء بینهم ، الذین اذا خلوا ذکروا الله؛
شیعیان ما با یکدیگر مهربانند ، چون تنها باشند خدا را یاد کنند .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 268

حدیث528

امام جعفر صادق (علیه السلام):
لا تکرهوا إلی أنفسکم العبادة؛
عبادت را به خود مکروه و ناپسند ندارید .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 137

حدیث529

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
کان أمیرالمؤمنین صلوات الله علیه یقول : أفضل العبادة العفاف؛
امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمودند : بهترین عبادت عفت است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 125

حدیث530

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
کونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَیْرِ اَ لْسِنَتِکُمْ، لِیَرَوا مِنْکُمْ الْوَرَعَ وَ الاِْجْتِهادَ وَ الصَّلاةَ وَ الْخَیْرَ، فَاِنَّ ذلِکَ داعیَةٌ؛
مردم را به غیر از زبان خود، دعوت کنید، تا پرهیزکاری و کوشش در عبادت و نماز و خوبی را از شما ببینند، زیرا اینها خود دعوت کننده است.
کافی، ج 2 ، ص 78، ح 14.

حدیث531

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اِسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدقَةِ وَ الْبُکورُ مُبارَکٌ یَزیدُ فی جَمیعِ النِّعَمِ خُصوصاً فِی الرِّزْقِ وَ حُسْنُ الْخَطِّ مِنْ مَفاتیحِ الرِّزْقِ وَ طیبُ الْکَلامِ یَزیدُ فِی الرِّزْقِ؛
با صدقه دادن روزی را فرود آورید، سحرخیزی با برکت است و همه نعمت‌ها، مخصوصاً روزی را زیاد می‌کند، خط زیبا از درهای رزق است و خوش‌زبانی [هم] روزی را زیاد می‌کند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 318 .

حدیث532

امام سجاد علیه السلام می فرمایند:
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمّدٍ وَ آلِهِ وَ اکْفِنی مَؤونَةَ الاِْکْتِسابِ وَ ارْزُقْنی مِنْ غَیْرِ اِحْتِسابٍ فَلا اَشْتَغِلَ عَنْ عِبادَتِکَ بِالطَّلَبِ و لا اَحْتَمِلَ اِصْرَ تَبِعاتِ الْمَکْسَبِ؛
خدایا! بر محمّد و آل او درود فرست و مرا از کسب روزیِ همراه با رنج، بی‌نیاز گردان و از جایی که گمان نمی‌رود، روزی‌ام ده، تا به خاطر طلب روزی، از عبادت تو باز نمانم و بار سنگین مشکلات کسب روزی را به دوش نکشم.
صحیفه سجادیه، از دعای 20 .

حدیث533

امام صادق علیه السلام :
سُئِلَ الْاِمامُ الصّادِقُ‌علیه السلام عَنْ قَولِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ: اِتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ. قال: یُطاعُ فَلا یُعْصی، وَ یُذْکَرُ فَلا یُنْسی، وَ یُشْکَرُ فَلا یُکْفَرُ؛
از امام صادق‌علیه السلام درباره آیه «تقوای الهی پیشه کنید چنان که حق اوست» پرسیده شد. فرمودند: از خداوند، اطاعت شود و نافرمانی نشود، یاد شود و فراموش نشود و شکرگزاری گردد و کفران نگردد.
معانی الأخبار، ص 240 .

حدیث534

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
عبادت کنندگان خداوند سه گروهند: گروهی او را برای پاداش عبادت می‌کنند، که طمعکارانه است و اینان حریصند. گروهی او را از ترس جهنم عبادت می‌کنند که این عبادت بردگان و از روی ترس است. ولی من خداوند را از روی محبت عبادت می‌کنم که چنین عبادتی مایه امنیت و آرامش و عبادت کریمان است.
خصال، ص 188، ح259 .

حدیث535

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
عبادت، هفتاد جزء است و از همه بهتر، کسب روزی حلال است.
الحدیث،ص 10.

حدیث536

رسولُ اللّه(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم)می فرمایند :
ذِکرُ علیٍّ عبادةٌ؛
یاد و ذکر علی، عبادت است.
موسوعه امام علی علیه السلام، ج 8 ص 143، ح 3457

حدیث537

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
سَجْدَةُ الشُّکْرِ واجِبَةٌ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ تُتِمُّ بِها صَلاتَکَ وَ تُرْضی بِها رَبَّکَ وَ تُعْجِبُ الْمَلائِکَةَ مِنْکَ ... ؛
سجده شکر بر هر مسلمانی واجب است، با آن نمازت را کامل می‌کنی، پروردگارت را خشنود می‌سازی و فرشتگان را از خود به شگفتی می‌آوری... .
تهذیب الأحکام، ج 2، ص 110، ح 415 .

حدیث538

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
تَسْبیحُ فاطِمَةَعلیها السلام فی کُلِّ یَوْمٍ فی دُبُرِ کُلِّ صَلاةٍ اَحَبُّ اِلَیَّ مِنْ صَلاةِ اَلْفِ رَکْعَةٍ فی کُلِّ یَوْمٍ؛
تسبیحات فاطمه زهراعلیها السلام در هر روز پس از هر نماز، نزد من محبوب‌تر از هزار رکعت نماز در هر روز است.
کافی، ج 3، ص 343، ح 15.

حدیث539

امام باقر علیه السلام می فرمایند :
ذِکْرُ اللَّهِ لِاَهْلِ الصَّلاةِ اَکْبَرُ مِنْ ذِکْرِهِمْ ایّاهُ؛ اَلا تَری اَنَّهُ یَقولُ: اُذْکُرونی اَذْکُرْکُمْ؟؛
یاد خدا از نمازگزاران، بالاتر از یاد آنان از خداوند است، مگر نمی‌بینی که خداوند می‌فرماید: مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم؟
بحارالأنوار، ج 82 ، ص 199

حدیث540

مَعنی قَولِ القائِلِ بِسمِ اللّهِ أَیْ أَسِمُ عَلی نَفسی سِمَةً مِن سِماتِ اللّه‌ِ و هِیَ الْعِبادَةُ؛
معنای گفته کسی که بسم اللّه می‌گوید، یعنی نشانی از نشانه‌های خداوند را بر خود می‌گذارم و آن عبادت است.
التوحید، ص 229.

حدیث541

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند :
ما مِن أحَدٍ دَهَمَهُ أَمرٌ یَغُمُّهُ أَو کَرَبَتْهُ کُربَةً فَرَفَعَ رَأسَهُ إلَی السَّماءِ ثُمَّ قالَ ثَلاثَ مَرّاتٍ: بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ إلاّ فَرَّجَ اللّه‌ُ کُربَتَهُ و أذهَبَ غَمَّهُ؛
هر کس گرفتار چیزی است که غمگینش می‌سازد یا ناخوشایندی که ناراحتش می‌کند، اگر سر به آسمان بلند کند و سه بار بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید، بی‌تردید، خداوند، گره از کارش خواهد گشود و غمش را برطرف خواهد کرد.
مکارم الأخلاق، ص 347.

حدیث542

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَلباءُ بَهاءُ اللّه‌ِ وَ السِّینُ سَناءُ اللّه‌ِ وَ الْمِیمُ مَجدُ اللّه‌ِ و اللّه‌ُ إلهُ کُلِّ شَی‌ءٍ الرَّحمنُ بِجَمیعِ خَلقِهِ وَ الرَّحیمُ بِالْمُؤمنینَ خاصَّةً؛
باء (بسم اللّه الرحمن الرحیم) بهاء (روشنی) خدا و سین آن سناء (بزرگی) خدا و میم آن مجد (عظمت) خدا، و اللّه معبود همه چیز، رحمن مهربان به همه خلق، رحیم مهربان فقط به مؤمنان است.
کافی، ج 1، ص 114.

حدیث543

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ اسْمُ اللّه‌ِ الأْکبَرِ أو قالَ الأْعظَمِ؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم، بزرگ‌ترین ـ فرمود ـ یا با عظمت‌ترین نام خداوند است.
بحارالأنوار، ج 90، ص 223 .

حدیث544

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
لا تَدَعْ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ و إن کانَ بَعدَهُ شِعرٌ؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم را رها مکن حتی اگر بعدش شعر باشد.
کافی، ج 2، ص 672 .

حدیث545

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِحتَجِز مِنَ النّاسِ کُلِّهِم بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ و قُلْ هُوَ اللّه‌ُ أحَدٌ اِقرَأها عَن یَمینِکَ و عَن شِمالِکَ و مِن بَینِ یَدَیکَ و مِن خَلفِکَ و مِن فَوقِکَ و مِن تَحتِکَ؛
خود را از تمامی مردم با بسم اللّه الرحمن الرحیم و قل هو اللّه احد حفظ کن. آن را از سمت راست و چپ و جلو و عقب و بالا و پایین بخوان.
کافی، ج 2، ص 624 .

حدیث546

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
ابتدای هر کتابی که از آسمان نازل شده، بسم اللّه الرحمن الرحیم است. هر گاه بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کردی اشکالی ندارد که استعاذه نکنی (نگویی که پناه می‌برم به خدا) و هر گاه بسم اللّه الرحمن الرحیم را تلاوت کردی، تو را از آنچه میان آسمان و زمین است محفوظ می‌دارد.
کافی، ج 3 ، ص 313.

حدیث547

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
هر که بسم اللّه الرحمن الرحیم را با اعتقاد و دوستی محمد و آل پاکش و با تسلیم در برابر دستوراتشان و با ایمان به ظاهر و باطنش بخواند خداوند عزیز و جلیل در مقابل هر حرف آن، چیزی برتر از دنیا و آنچه در آن است، از ثروت و خوبی‌ها را به او می‌بخشد.
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج 1، ص 270.

حدیث548

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
بِسمِ اللّهِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ و عَونٌ لِکُلِّ دَواءٍ؛
بسم اللّه، شفای هر دردی و یاری کننده هر دارویی است.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص 42 .

حدیث549

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَن قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ بَنَی اللّهُ لَهُ فِی الْجَنَّةِ سَبعَةَ ألفٍ قَصرٍ مِن یاقوتَةٍ حَمْراءَ؛
هر کس بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند خداوند در بهشت هفتاد هزار قصر از یاقوت سرخ برای او بنا کند.
مدینة المعاجز، ج 2، ص 366 .

حدیث550

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
إذا قالَ الْعَبدُ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ قالَ اللّهُ جَلَّ جَلالُه: بَدَأَ عَبدی بِاسْمی و حَقٌّ عَلَیَّ أنْ اُتـَمِّمَ لَهُ اُمُورَهُ و اُبارِکَ لَهُ فی أَحوالِهِ؛
هر گاه بنده‌ای بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید خداوند می‌فرماید: بنده‌ام کارش را با نام من آغاز کرد، بر من است تا کارش را به پایان برسانم و برای او در کارهایش برکت قرار دهم.
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج 2، ص 269 .

حدیث551

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
لَو قَرَأتَ بِسمِ اللّهِ تَحفَظُکَ الْمَلائِکَةُ إلَی الْجَنَّةِ و هُوَ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ؛
اگر بسم اللّه را قرائت کنی، فرشتگان، تا بهشت تو را حفظ می‌کنند و آن شفای هر دردی است.
فقه الرضا علیه‌السلام ، ص 342.

حدیث552

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
إذا مَرَّ الْمُؤمِنُ عَلَی الصِّراطِ فَیَقولُ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ طَفِئَتْ لَهبُ النِّیرانِ وَ نَقولُ: جُز یا مُؤمِنُ فَإنَّ نورَکَ قَد أطفَأ لَهِبی؛
هنگامی که مؤمن بر صراط می‌گذرد، و می‌گوید: بسم اللّه الرحمن الرحیم. ناگاه زبانه‌های آتش خاموش می‌شود و می‌گوید: ای مؤمن عبور کن زیرا نور تو آتش مرا خاموش کرد.
جامع الأخبار، ص 120 .

حدیث553

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَن أرادَ أَنْ یُنجِیَهُ اللّه‌ُ مِنَ الزَّبانیَةِ التِّسعَةِ عَشَرَ فَلْیَقرَأْ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَإنَّها تِسعَةَ عَشَرَ حَرفا لِیَجعَلَ اللّهُ کُلَّ حَرفٍ مِنها جُنَّةً مِن واحدٍ مِنهُم؛
هر کس می‌خواهد خداوند او را از زبانیه (فرشتگان عذاب) نوزده‌گانه برهاند، بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند زیرا آن نوزده حرف است. تا خداوند هر حرف آن را سپری در مقابل یکی از آن فرشتگان قرار دهد.
بحارالأنوار، ج 89 ، ص 258 .

حدیث554

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
عَنِ اللّهِ جَلّ وَ عزَّ أنَّهُ قالَ: کُلُّ أمرٍ ذی بالٍ لَم یُذکَر فیهِ بِسمِ اللّهِ فَهُوَ أَبْتَرُ؛
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله از خداوند عزیز و جلیل نقل کرده است که فرمود:
هر کار ارزشمندی که در آن بسم اللّه ذکر نشود ناقص است.
بحارالأنوار، ج 76، ص 305 .

حدیث555

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ قالَ فی کُلِّ یَوْمٍ مِائَةَ مَرَّةٍ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ دَفَعَ اللّه‌ُ بِها عَنْهُ سَبْعینَ نَوْعا مِنَ الْبَلاءِ اَیْسَرُهَا الْهَمُّ؛
هر کس در هر روز صد مرتبه لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ بگوید، خداوند هفتاد نوع بلا را از او دفع می‌کند، که کوچکترین آن غم و اندوه است.
ثواب الأعمال، ص 162.

حدیث556

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند:
اِلهی ... فَلا تَطْمَئِنُّ الْقُلوبُ اِلاّ بِذِکْراکَ وَ لا تَسْکُنُ النُّفوسُ اِلاّ عِنْدَ رُؤْیاکَ؛
خداوندا، دل‌ها جز با یاد تو آرام نمی‌گیرد و جان‌ها جز با دیدن تو، به آرامش نمی‌رسد.
بحارالأنوار، ج 94، ص 151

حدیث557

امام حسن (علیه السلام) می فرمایند:
مَن عَبَدَ اللّهَ عَبَّدَ اللّهُ لَهُ کُلَّ شَی‌ءٍ؛
هر کس خدا را بندگی کند، خداوند همه چیز را بنده او گرداند.
تنبیه الخواهر و نزهة النواظر ، ج 2 ، ص 108

حدیث558

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلعِبادَةُ مَعَ أکلِ الحَرامِ کَالبِناءِ عَلَی الرَّملِ؛
عبادت کردن با وجود حرام خواری، مانند ساختن بنایی است بر روی شن.
عدّة الداعی ، ص 141

حدیث559

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
إِنَّ اللّه‌َ تَعالی یَقولُ کُلَّ یَوْمٍ: أَنَا رَبُّکُمُ الْعَزیزُ، فَمَنْ أَرادَ عِزَّ الدّارَیْنِ فَلْیُطِعِ الْعَزیزَ
خدای تعالی هر روز می‌فرماید: من پروردگار عزیز شما هستم، پس هر کس خواهان عزّت دو جهان است باید که از خدای عزیز اطاعت کند.
کنزالعمال، ح 43101

حدیث560

رسول اکرم ( صلّی اللّه علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من احیی لیلة العید لم یمت قلبه یوم یموت القلوب؛
هرکه شب عید را شب زنده‌داری کند روزی که دلها می‌میرند او دل نمی‌میرد.
وسائل /5/ 139

حدیث561

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العِبَادَةُ مَعَ أکلِ الحَرََامِ کَالبِنَاءِ عَلیَ الرَّمل؛
عبادت همراه با لقم? حرام، همچون ساختمانی است که بر ماسه بنا شده باشد.
بحار الأنوار، ج 84، ص 258

حدیث562

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم):
هیچ مرد مسلمانی نیست که نگاهش به زیبایی های زنی بیفتد و چشم خود را فرواندازد، مگر این که خداوند برای او عبادتی پیش آورد که شیرینی آن را دردل خویش بیابد.
(الترغیب و التذهیب 2/34/3)

حدیث563

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
مَا مِن عِبَادَة أفضَلَ عِندَ اللهِ مِن عِفَّةِ بَطن وَ فَرج؛
هیچ عبادتی در نزد خدا برتر از ترک شهوات شکم و فرج نیست.
(جهاد با نفس ، ح205 )

حدیث564

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا یسعَدُ امرؤ ٌإلاّ بِطاعَةِ اللّه‌ِ سُبحانَهُ وَ لا یشقَی امرُؤٌ إلاّ بِمَعصیةِ اللّه‌ِ.
هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمی شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمی گردد.
(غررالحکم، ح 10848)

حدیث565

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن أَصلَحَ فیما بَینَهُ وَبَینَ اللّه‌ِ أَصلَحَ اللّه‌ُ فیما بَینَهُ وَبَینَ النّاس.
هر کس رابطه اش را با خدا اصلاح کند، خداوند رابطه او را با مردم اصلاح خواهد نمود.
(بحارالأنوار، ج 71، ص 366، ح 12)

حدیث566

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ما مِن قَطرَةٍ احَبَّ الی اللهِ عَزَّوَجَلَّ مِن قَطرَةٍ دُمُوعٍ فی سََوَادِ اللَّیلِ مَخَافَةً مِنَ اللهِ لا یُرادُ بِها غَیرُهُ
هیچ قطره ای در نزد خداوند عزوجل دوست داشتنی تر و محبوب تر از قطره ی اشکهایی که در تاریکی شب و از خوف خدا با اخلاص کامل ریخته می شود نیست.
(جهاد با نفس، ح 137 )

حدیث567

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن قَالَ لا الَهَ الا اللهُ مُخلِصاً دَخَلَ الجَنَّةَ وَ اِخلاصُهُ اَن یَحجُزَهُ لا الهَ الا اللهُ عَمَّا حَرَّمَ اللهُ.
کسی که از روی اخلاص (لا اله الا الله) گوید به بهشت داخل شود و اخلاص او این است که گفتن(لا اله الا الله) او را از ارتکاب آنچه که خداوند بر او حرام نموده باز دارد.
(جهاد با نفس، ح 230)

حدیث568

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
من أصعد إلی الله خالص عبادته ، أهبط الله عزوجل إلیه أفضل مصلحته
کسی که عبادتهای خالصانه خود را به سوی خدا فرستد ، پروردگار بزرگ بهترین مصلحت او را به سویش فرو خواهد فرستاد.
(بحار الانوار، ج 70، ص 249)

حدیث569

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن قَالَ لا الَهَ الا اللهُ مُخلِصاً دَخَلَ الجَنَّةَ وَ اِخلاصُهُ اَن یَحجُزَهُ لا الهَ الا اللهُ عَمَّا حَرَّمَ اللهُ.
کسی که از روی اخلاص (لا اله الا الله) گوید به بهشت داخل شود و اخلاص او این است که گفتن(لا اله الا الله) او را از ارتکاب آنچه که خداوند بر او حرام نموده باز دارد.
(جهاد با نفس، ح 230)

حدیث570

أنَّهُ إذا قالَ الْمُعَلِّمُ لِلصَّبیِّ قُل بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَقالَ الصَّبیُّ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ کَـتَبَ اللّه‌ُ بَراءَةً لِلصَّبِیِّ و بَراءَةً لأِبـَوَیهِ و بَراءَةً لِلمُعَلِّمِ؛
وقتی معلم به کودک بگوید: بگو بسم اللّه الرحمن الرحیم و کودک آن را تکرار کند خداوند برای کودک و پدر و مادرش و معلم، برائت از آتش در نظر خواهد گرفت.
مجمع البیان، ج 1، ص 50 .

حدیث571

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَنْ قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ کَـتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ حَرفٍ أربَعَةَ آلافٍ حَسَنَةً و مَحا عَنهُ أربَعَةَ آلافِ سَیِّـئَةٍ و رَفَعَ لَهُ أربَعَةَ آلافِ دَرَجَةٍ؛
هر کس بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند خداوند به ازای هر حرفِ آن چهار هزار حسنه برایش می‌نویسد و چهار هزار گناه از او پاک می‌کند و چهار هزار درجه او را بالا می‌برد.
بحارالأنوار، ج 92، ص 258.

حدیث572

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
إذا قالَ الْعَبدُ عِندَ مَنامِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ یَقولُ اللّه‌ُ: مَلائِکَتی! اُکتُبُوا بِالْحَسَناتِ نَفسَهُ إلَی الصَّباحِ؛
هر گاه بنده‌ای هنگام خوابش، بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید، خداوند به فرشتگان می‌گوید: به تعداد نفس‌هایش تا صبح برایش حسنه بنویسید.
جامع الأخبار، ص 42 .

حدیث573

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَنْ قَرَأَ بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ مُوقِنا سَبَّحَتْ مَعَهُ الْجِبالُ إلاّ أَنـَّهُ لا یَسْمَعُ ذلِکَ مِنها؛
هر کس با یقین بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند، کوه‌ها به همراه او تسبیح می‌گویند، هر چند او تسبیح آنها را نمی‌شنود.
الدرالمنثور، ج 1، ص 26.

حدیث574

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
لا یُرَدُّ دُعاءٌ أَوَّلُهُ بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ؛
دعایی که با بسم اللّه الرحمن الرحیم شروع شود، رد نمی‌شود.
الدعوات، ص 52 .

حدیث575

امام علی علیه السلام :
اَلذِّکْرُ یونِسُ اللُّبَّ وَیُنیرُ الْقَلْبَ وَیَسْتَنْزِلُ الرَّحْمَةَ؛
یاد خدا عقل را آرامش می‌دهد، دل را روشن می‌کند و رحمت او را فرود می‌آورد.
غررالحکم، ح1858.

حدیث576

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار برترین عبادت و بزرگترین آقایی است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث577

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بنده دیگران مباش ، در حالی که خداوند تو را آزاد آفریده است.
نهج البلاغه ، نامه 31

حدیث578

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برترین (مرتبه) دین کوتاه کردن آرزو است، و برترین عبادت اخلاص عمل.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث579

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر گاه دیدی خداوند تو را با خلق خود مأنوس و سرگرم ساخته و از ذکر خود رمانده است، آن وقت است که به راستی تو را مبغوض داشته است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث580

امام علی علیه السلام می فرمایند :
لا یَسعَدُ امْرُؤٌ إلاّ بِطاعَةِ اللّه‌ِ سُبحانَهُ وَ لا یَشقَی امْرُؤٌ إلاّ بِمَعصیَةِ اللّه‌ِ؛
هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمی‌شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمی‌گردد.
غررالحکم، ح 10848 .

حدیث581

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إِذا اوقِفَ الْعِبادُ نادی مُنادٍ: لِیَقُمْ مَنْ أَجْرُهُ عَلَی اللّه‌ِ وَلْیَدْخُلِ الْجَنَّةَ قیلَ: مَنْ‌ذَا الَّذی أَجْرُهُ عَلَی اللّه‌ِ؟ قالَ: الْعافُونَ عَنِ النّاسِ؛
هنگامی که بندگان در پیشگاه خدا می‌ایستند، آواز دهنده‌ای ندا دهد: آن کس که مزدش با خداست برخیزد و به بهشت رود. گفته می‌شود: چه کسی مزدش با خداست؟ می‌گوید: گذشت کنندگان از مردم.
کنزالعمال، ح 7009.

حدیث582

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَکْثِروا مِنْ قَوْلِ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ الْعَلیِّ الْعَظیمِ فَاِنَّها مِلْکُ الْجَنَّةِ وَ مَنْ اَکْثَرَ مِنْها نَظَرَ اللّه‌ُ اِلَیْهِ وَ مَنْ نَظَرَ اِلَیْهِ فَقَدْ اَصابَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
ذکر «لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ الْعَلیِّ الْعَظیم» را بسیار بگویید: زیرا که آن، دارایی بهشت است و هر کس آن را بسیار بگوید خداوند به او می‌نگرد و هر کس خدا به او بنگرد به خیر دنیا و آخرت دست یافته است.
بحارالأنوار، ج 38، ص 161، ح 83 .

حدیث583

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ اَنْ یُعْبَدَ فِی السِّرِ کَما یُحِبُّ اَنْ یُعْبَدَ فِی الْعَلانِیَةِ؛
خداوند دوست دارد که در پنهان عبادت شود، چنانکه دوست دارد آشکارا عبادت شود.
1 کافی، ج 2، ص 223، ح 8 .

حدیث584

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَعْرَضَ عَنْ مُحَرَّمٍ أَبْدَلَهُ اللّه‌ُ بِهِ عِبادَةً تَسُرُّهُ؛
هر کس از حرام دوری کند، خداوند به جای آن عبادتی که او را شاد کند نصیبش می‌گرداند.
بحارالأنوار، ج 77، ص 121.

حدیث585

مَن عَبَدَ اللهَ حَقَّ عِبادَتِهِ آتاهُ اللهُ فَوقَ أمانِیهِ وَ کفایتِهِ؛
هر که خدا را، آن‌گونه که سزاوار اوست، بندگی کند، خداوند بیش از آرزوها و کفایتش به او عطا کند.
(بحار الأنوار، ج 71، ص 183

حدیث586

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّهُ لا یُدرکُ ما عِندَ الله إلّا بطاعَتِهِی
حقیقتاً آنچه (از نعمتها و رضوان) که در نزد خداوند است جز با طاعت و فرمانبرداری از او بدست نمی آید.
(جهاد با نفس، ح 153)

حدیث587

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَسَدُّ الاَعمال ثَلاثَة ذِکرُ الله عَلی کلِّ حال وَ الاِنصاف من نَفسَک و مُواساةّ الاَخ فی المال؛
استوارترین کارها سه چیز است: یاد خداوند در همه حال، و رعایت انصاف به ضرر خویش و تقسیم مال با برادر دینی.
(نهج الفصاحه ، ص 57 ، ح 290)

حدیث588

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اَفضَل العِبادَة العَفَافُ
برترین عبادت، پاکدامنی است
(جهاد النفس، ح 211)

حدیث589

امام سجّاد (علیه السلام) فرمودند:
مَن عَمِلَ بما افتَرَضَ اللهُ عَلَیهِ فَهُوَ مِن اَعبَدِ النَّاس
کسی که به آنچه که خداوند بر او واجب ساخته عمل کند، از عابد ترین مردمان است
(جهاد النفس، ح 243)

حدیث590

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
من عَبَد الله حق عبادته آتاه الله فوق امانیه و کفایته
هر که خدا را، آن گونه که سزاوار اوست، بندگی کند، خداوند بیش ازآرزوها و کفایتش به او عطا می کند.
(بحارالانوار،ج??ص???)

حدیث591

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فِکرَةُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ اَلفِ سَنَةٍ
یک ساعت اندیشیدن در خیر و صلاح از هزار سال عبادت بهتر است.
(بحارالانوار،ج71ص326)

حدیث592

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَفضَلُ العِبادةُ اِدمانُ التَّفکُّرفی اللهِ و فی قُدرَتهِ؛
برترین عبادت مداومت نمودن بر تفکر درباره خداوند و قدرت اوست.
(جهادالنفس،ح53)

حدیث593

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِعمَل بِفرائِض اللهِ تشکُن أتقَی النّاس؛
به واجبات الهی عمل کن تا پرهیزکارترین مردمان باشی.
(جهاد النفس،ح 242)

حدیث594

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
لیست العبادة کثرة الصیام و الصلاة ، و إنما العبادة کثرة التفکر فی أمر الله؛
عبادت پر روزه گرفتن و پر نماز خواندن نیست ، عبادت پر اندیشه کردن در امر خداست.
(تحف العقول ، ص 518)

حدیث595

امام محمد باقر(علیه السلام) فرمودند:
اتَّقوا اللّهَ و صُونو دینَکُم بِالوَرَع
همانا سخت ترین عبادت باز ایستادن از گناه است.
(جهاد النفس،ح 188)

حدیث596

امام هادی علیه السلام فرمودند:
من کان علی بینة من ربه هانت علیه مصائب الدنیا و لو قرض و نشر
هر که بر طریق خداپرستی محکم و استوار باشد، مصائب دنیا بر وی سبک آید، گر چه تکه تکه شود.
(تحف العقول ، ص 511)

حدیث597

امام صادق علیه السلام فرمودند:
انَّ العَملَ القَلیل الدّائم غلی الیقینِ اَفْضَلُ عِنداللهِ منَ العَمَلِ الکثیر علی غَیرِ یقین
عمل اندک و بادوام که بر پایه یقین باشد و در نزد خداوند از عمل زیاد که بدون یقین باشد برتر است.
(جهاد النفس،ص62)

حدیث598

امام محمدباقر علیه السلام فرمودند:
ان اعجل الطاعه ثوابا لصله الرحم
نزدیکترین و سریعترین طاعت در ثواب ، پیوند با خویشان است.
(تحف العقول،ص303)

حدیث599

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
اَفضَلُ الْعِبادَةِ بَعدَ الْمَعْرِفَةِ إِنْتِظارُ الْفَرَجِ.
بهترین عبادت بعد از شناختن خداوند، انتظار فرج و گشایش است.
(تحف العقول ص 403)

حدیث600

افضل العبادة عفة البطن و الفرج؛
بالاترین عبادت، عفت شکم و شهوت است.
(تحف العقول، ص 296)

حدیث601

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
أفضَلُ العِبادَةِ بَعدِ المَعرِفَةِ إِنتِظارُ الفَرَجِ
بهترین عبادت بعد از شناختن خداوند، انتظار فرج و گشایش است.
(تحف العقول، ص403)

حدیث602

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
ان الوصول الی الله عزوجل سفر لا یدرک الا بامتطاء اللیل؛
وصول به خداوند عزوجل سفری است که جز با عبادت در شب حاصل نگردد.
(مسند الامام العسکری، ص290)

حدیث603

امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
من آنَس بِالله اِستوحَشَ مِنَ النّاس؛
کسی که با خدا مانوس باشد، از مردم گریزان گردد.
(مسند الامام العسکری، ص287)

حدیث604

امام صادق علیه السلام فرمودند:
أَقرَبُ ما یَکُونُ العَبدُ إلَی اللهِ وَ هُوَ ساجِدٌ
نزدیکترین حالات بنده به پروردگارت حالت سجده است.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

حدیث605

امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
لَیسَتِ العِبادَةُ کَثرَةَ الصیّامِ وَ الصَّلوةِ وَ انَّما العِبادَةُ کَثرَةُ التَّفَکُّر فی أمر اللهِ؛
عبادت کردن به زیادی روزه و نماز نیست، بلکه (حقیقت) عبادت، زیاد در کار خدا اندیشیدن است.
(تحف العقول، ص448)

حدیث606

امام حسین علیه السلام فرمودند:
اَلْبُکاءُ مِنْ خَشیةِ اللهِ نَجآةٌ مِنَ النّارِ
گریه از ترس خدا سبب نجات از آتش جهنّم است
(حیات امام حسین ج 1 /ص 183)

حدیث607

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشبخت ترین مردم کسی است که نفس او متقاضی طاعت خدا باشد.
غررالحکم، ح 3396.

حدیث608

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشبخت ترین مردم کسی است که نفس او متقاضی طاعت خدا باشد.
غررالحکم، ح 3396.

حدیث609

رسول اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر کس از وادی ذلت بار گناه و معصیت، به عزت اطاعت خدا روی آورد، خدای بلند مرتبه بدون این که او مونسی داشته باشد، با او انس می گردد و بدون داشتن مال او را یاری می نماید.
بحارالانوار/ج72/ص359.

حدیث610

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
هر کس با وضو و طهارت بخوابد، مثل این است که سراسر شب را به عبادت و بیداری گذرانده است.
بحارالانوار/ج74/ص150.

حدیث611

امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند:
ما اقبح الفقر بعدالغنی، واقبح الخطیئة بعد النسک! واقبح من ذلک العابد لله ثم یترک عبادته.
چه زشت است نیازمندی بعد از توانگری و چه زشت است گناه به دنبال عبادت و زشت تر از اینها کار کسی است که عبادت خدا را پیشه کند و سپس از عبادتش دست شوید.
تحف العقول/ ح397.

حدیث612

حضرت امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
من عبدالله حق عبادته اتاه الله فوق امانیه و کفاتیه؛
هر که خدا را چنان که حق عبادت اوست عبادت کند، خداوند برتر از آرزوها و بیشتر از حد کفایتش به او عطا فرماید.
میزان الحکمه/ ج7/ ص 3430.

حدیث613

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
ان المجاهد نفسه علی طاعة الله و عن معاصیه عندالله سبحانه بمنزلة برشهید.
کسی که در راه فرمانبرداری از خدا و دوری از نافرمانی او با نفس خویش مبارزه کند، نزد خدای سبحان منزلت نیکوکار شهید را دارد.
غررالحکم/ ج 3546.

حدیث614

قال الامام علی - علیه السّلام - : أفضَلُ العبادةِ الصّبرُ والصّمت ُو انتظارُ الفَرَج.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: برترین عبادت ها، صبر، خاموشی و انتظار فرج می باشد.
«بحار الانوار، ج 74، ص420»

دعا، نیایش و زیارت

حدیث1

قال الإمام علی - علیه السلام - : أکثر الدعاء تسلم من سورة الشیطان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: زیاد دعا کن، تا از گزند شیطان محفوظ مانی.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 8»

حدیث2

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : بیتُ الغناء بیتٌ لا تُؤمَنُ فیه الفجیعةُ و لا تُجابُ فیه الدَّعوةُ و لا تَدخلُه الملائکة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خانه ای که در آن غناء و ساز و آواز نواخته شود، از مصیبت ها و بلاهای دردناک در امان نیست و دعا در آن خانه مستجاب نمی گردد و فرشتگان به آن خانه وارد نمی شوند.
«دعائم الاسلام، ج 2، ص 280»

حدیث3

قال الامام العسکری - علیه السلام - : اَللهُ، الَّذِی یَتَالَّهُ اِلَیهِ عِندَ الحَوَائِجِ وَ الشَّدَائِدِ کُلُّ مَخلُوقٍ عِندَ اِنقِطَاعِ الرَّجَاءِ مِن کُلِّ مَن دُونَهُ.
امام حسن عسگری - علیه السلام - فرمودند: خدا همان است که در هنگام نیازمندی ها وسختی ها، توسط هر کس که امیدش از غیر او قطع شده است، مورد توجّه قرار می گیرد.
«بحار الأنوار، ج 3، ص 41»

حدیث4

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلحَمدُ لِلَّهِ غَیرَ مَقنُوطٍ مِن رَحمَتِهِ، وَلا مَخلُوٍّ مِن نِّعمَتِهِ، وَلا مَأیُوسٍ مِن مَغفِرَتِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: سپاس و ستایش خدایی را که نه از رحمت او نومیدم و نه از نعمت او بی بهره و نه از آمرزش او مأیوس.
«نهج البلاغه، خطبه 45»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السلام - : اَللَّهُمَّ فَاسقِنَا غَیثَک، وَلا تَجعَلنَا مِنَ القَانِطِینَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بار خدایا! ما را از بارانت سیراب گردان و از ناامیدان، قرارمان نده.
«نهج البلاغه، خطبه 143»

حدیث6

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اللّهمَّ إنّی أعوذ بِکَ مِنَ البُخل ... .
پیامبراکرم - صلی الله علیه و آله - در دعائی به خداوند عرضه می‌دارد: خدایا! پناه می‌برم به تو از بخل و تنگ نظری.
«محجة البیضاء، ج 6، ص 72»

حدیث7

امام حسن مجتبی(علیه السلام) فرمودند:
أنا الضامن لمن لم یهجس فی قلبه إلا الرضا أن یدعوا الله فیستجاب له؛
کسی که در دلش هوایی جز خشنودی خدا خطور نکند، من ضمانت می کنم که خداوند دعایش را مستجاب کند.
کافی 2/62/11

حدیث8

امام حسین(علیه السلام) فرمودند:
من زارنی بعد موتی زرته یوم القیامه و لولم یکن الافی النار لأخر جته؛
هرکس مرا پس از مرگم زیارت کند، در قیامت به دیدارش می روم و حتی اگر در دوزخ باشد او را بیرون می آورم.
المنتخب للطریحی ص 70

حدیث9

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اللهم ارزقنی حبک وحب من یحبک وحب ما یقربنی إلی حبک و اجعل حبک أحب إلی من الماء البارد؛
خدایا روزی کن که مرا محبت خودت و محبت دوستدارانت را و محبت آنچه مرا به تو نزدیک می کند و محبت خودت را نزد من از آب خنک محبوب تر گردان.
محجه البیضاء 8/5

حدیث10

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
انی اذا اءردت الاستخارة فی الاءمر العظیم استخرت الله ماءة مرة...اءقول: اءللهم انی اءسئلک باءنک عالم الغیب و الشهادة، ان کنت تعلم اءن کذا و کذا خیر لی، فخره لی و یسره، و ان کنت تعلم اءنه شر لی فی دینی و دنیای و آخرتی فاصرفه عنی الی ما هو خیر لی و رضنی فی ذلک بقضائک فانکه تعلم و لا اءعلم و تقدر ولا اءقدر و تقضی و لا اءقضی انک علام الغیوب.
من هنگامی که تصمیم می گیرم در مساءله مهمی از خدا طلب خیر کنم، صد بار از خدا طلب خیر می کنم و این چنین می گویم: خدایا از تو خواستارم، تو از ظاهر و باطن آگاهی، اگر می دانی که فلان چیز برای من خیر است پس آن را برای من برگزین و آسان گردان، و اگر می دانی که آن برای دین و دنیای من بد است پس آن را به چیزی که برای من خیر است تبدیل کن و مرا به قضای خودت راضی و خشنود کن، چون تو آگاهی و من ناآگاه، تو توانایی و من ناتوان، و تو حکمرانی و من حاکم نیستم، تو از غیبها نیز آگاهی.
محاسن برقی: 600.

حدیث11

امام سجاد (علیه السلام):
اللهم ... اءعنی علی تربیتهم و تاءدیبهم وبرهم ؛
خدایا مرا بر تربیت ، ادب آموزی و نیکی کردن به فرندانم یاری فرما.
صحیفه سجادیه از دعای 25.

حدیث12

امام باقر (علیه السلام):
اللهم ارزقنی ولدا واجعله تقیا زکیا لیس فی خلقه زیادة و لا نقصان واجعل عاقبته الی خیر؛
خداوندا به من فرزندی عطا کن و او را پرهیزگار و پاک قرار ده که در آفرینشش کم و زیادی نباشد و سرانجامش را نیکوگردان .
تهذیب الاحکام 7/411/1641.

حدیث13

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- لِأَنـَسٍ: ألا اُعَلِّمُکَ دُعاءً تَدعو بِهِ کُلَّما صَلَّیتَ الغَداةَ ثَلاثَ مَرّاتٍ دَفَعَ اللّه‌ُ عَنکَ الجُذامَ وَالبَرَصَ وَالفالِجَ وَالعَمی فِی الدُّنیا؟ قُل :
«اللّهُمَّ اهدِنی مِن عِندِکَ ، وَأَفِض عَلَیَّ مِن فَضلِکَ ، وأسبِـغ عَلَیَّ مِن رَحمَتِکَ ، وأنزِل عَلَیَّ مِن بَرَکاتِکَ» .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خطاب به اَنَس - : آیا نمی‌خواهی دعایی به تو بیاموزم که هر گاه نماز صبح گزاردی ، آن را سه بار بگویی تا خداوند ، جذام ، پیسی ، سستْ‌اندامی و کوری را از تو دور کند؟ بگو: «خداوندا ! از پیشگاه خویش، مرا راه نمای ، از فضل خود ، بر من فرو بار ، از رحمت خویش ، نعمتی سرشارم ده ، و از برکات خود ، بر من نازل فرمای».
کنز العمّال ، جلد 2 ، صفحه 145 ، حدیث 3520 نقلاً عن أبی الشیخ فی الثواب عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 274

حدیث14

الامام الصادق علیه‌السلام
- فی دُعائِهِ لَمَّا اشتَکی -: اللّهُمَّ اجعَلهُ أدَباً لا غَضَباً .
امام صادق علیه‌السلام
- در دعای خویش آن هنگام که بیمار شده بودند: خداوندا! این را نه [نشان] غضب ، بلکه [مایه] ادب قرار ده .
بحارالأنوار ، جلد 95 ، صفحه 18 ، حدیث 18 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 140

حدیث15

- فی دُعائِهِ لِمَریضٍ عِندَ عِیادَتِهِ لَهُ: اللّهُمَّ آجِرهُ عَلی وَجَعِهِ ، وعافِهِ إلی مُنتَهی أجَلِهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در دعای خود به هنگام عیادت یک بیمار - :
خداوندا! او را بر دردش پاداش ده ، و او را تا پایان عمرش عافیت عطا کن.
نثر الدرّ ، جلد 1 ، صفحه 155 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 208

حدیث16

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا دَخَلتُم عَلَی المَریضِ فَنَفِّسوا لَهُ فی أجَلِهِ ؛ فَإِنَّ ذلِکَ لا یَرُدُّ شَیئا ویُطَیِّبُ بِنَفسِهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
چون بر بیمار درآمدید ، برای وی ، آرزوی عمر دراز کنید؛ چه ، این [دعا] چیزی [از اجل او] را دفع نمی‌کند ، امّا مایه خرسندی وی می‌شود.
بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 225 ، حدیث 33 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 208

حدیث17

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا دَخَلتَ عَلی مَریضٍ فَمُرهُ أن یَدعُوَ لَکَ ؛ فَإِنَّ دُعاءَهُ کَدُعاءِ المَلائِکَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
چون بر بیماری وارد شدی ، از او بخواه برایت دعا کند؛ چرا که دعای او ، به سانِ دعای فرشتگان است.
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 117 ، حدیث 3 عن سیف بن عمیرة ، مکارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 173 ، حدیث 2434 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 210

حدیث18

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن عادَ مَریضا فِی اللّه‌ِ ، لَم یَسأَلِ المَریضُ لِلعائِدِ شَیئا إلاَّ استَجـابَ اللّه‌ُ لَـهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس بیماری را برای خدا عیادت کند ، آن بیمار برای عیادت کننده ، از خداوند چیزی نخواهد مگر آن که خداوند دعایش را استجابت کند.
بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 217 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 210

حدیث19

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اللهم اعصمهم من کل فتنة و نجهم من کل هلکة.
حضرت امام صادق - علیه السّلام – (در حق قم دعا کردند و) فرمودند:
خدایا اهل قم را از هر فتنه حفظ کن و ایشان را از هر هلاکتی نجات بده.
«بحارالانوار، ج 57، ص 218»

حدیث20

الإمام الصادق علیه‌السلام :
یُستَحَبُّ لِلمَریضِ أن یُعطِیَ السّائِلَ بِیَدِهِ ، ویَأمُرَ السّائِلَ أن یَدعُوَ لَهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
مستحب است بیمار به دست خود ، صدقه‌ای به سائل بدهد و از او بخواهد برای وی ، دعا کند .
الکافی ، جلد 4 ، صفحه 4 ، حدیث 9 ، بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 209 ، حدیث 25 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 174

حدیث21

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- لِأَنـَسٍ: ألا اُعَلِّمُکَ دُعاءً تَدعو بِهِ کُلَّما صَلَّیتَ الغَداةَ ثَلاثَ مَرّاتٍ دَفَعَ اللّه‌ُ عَنکَ الجُذامَ وَالبَرَصَ وَالفالِجَ وَالعَمی فِی الدُّنیا؟ قُل :
«اللّهُمَّ اهدِنی مِن عِندِکَ ، وَأَفِض عَلَیَّ مِن فَضلِکَ ، وأسبِـغ عَلَیَّ مِن رَحمَتِکَ ، وأنزِل عَلَیَّ مِن بَرَکاتِکَ» .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خطاب به اَنَس - : آیا نمی‌خواهی دعایی به تو بیاموزم که هر گاه نماز صبح گزاردی ، آن را سه بار بگویی تا خداوند ، جذام ، پیسی ، سستْ‌اندامی و کوری را از تو دور کند؟ بگو: «خداوندا ! از پیشگاه خویش، مرا راه نمای ، از فضل خود ، بر من فرو بار ، از رحمت خویش ، نعمتی سرشارم ده ، و از برکات خود ، بر من نازل فرمای».
کنز العمّال ، جلد 2 ، صفحه 145 ، حدیث 3520 نقلاً عن أبی الشیخ فی الثواب عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 274

حدیث22

الإمام علیّ علیه‌السلام :
مَرِضتُ فَعادَنی رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم ، فَقالَ :
قُل: «اللّهُمَّ إنّیأسأَلُکَ تَعجیلَ‌عافِیَتِکَ، وصَبراًعَلیبَلِیَّتِکَ، وخُروجاً إلی رَحمَتِکَ».
فَقُلتُها ، فَقُمتُ کَأَنَّما نَشَطتُ مِن عِقالٍ .
امام علی علیه‌السلام :
بیمار شدم و پیامبر خدا به عیادتم آمد و فرمودند: «بگو : خداوندا! از تو می‌خواهم عافیتی را که می‌دهی ، پیش اندازی ، بر امتحان خویش ، بردباری‌ام بخشی ، و مرا به سوی رحمت خویش ببری» .
من ، این دعا را خواندم و پس از آن [دعا] ، از بستر بیماری برخاستم ، گویا که از بندی رَسته باشم .
کنز العمّال ، جلد 2 ، صفحه 190 ، حدیث 3698 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 174

حدیث23

قال الامام الباقر - علیه السلام - : اِنّ الحُسَیْنَ صاحِبَ کَربَلا قُتِلَ مَظْلوما، مَکروبا عَطْشانا، لَهفانا فآلَی اللّه عَزَّوَجلّ عَلی نَفْسِهِ اَن لا یاتیَهُ لَهفانٌ و لا مَکروبٌ و لا مُذنِبٌ و لا مَغمومٌ و لا عَطشانٌ و لا مَنْ بِهِ عاهَةٌ ثُمَّ دَعا عِندَهُ و تَقَرَّبَ بِالحُسَیْنِ بنِ عَلی علیه السلام اِلَی اللّه عَزَّوَجَلَّ إلاّ نَفَّسَ اللّه کُرْبَتَهُ وَ اَعطاهُ مَسأَلَتَهُ و غَفَرَ ذَنـْبَهُ وَ مَدَّ فی عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فی رِزقِهِ فَاعتَبِروا یا اُولـِی الاَبْصار.
امام باقر - علیه السلام - : حسین، بزرگ مرد کربلا، مظلوم و رنجیده خاطر و لب تشنه و مصیب زده به شهادت رسید. پس خداوند، به ذات خود، قسم یاد کرد که هیچ مصیبت زده و رنجیده خاطر و گنهکار و اندوهناک و تشنه ای و هیچ بَلا دیده ای به خدا روی نمی آورد و نزد قبر حسین علیه السلام دعا نمی کند و آن حضرت را به درگاه خدا شفیع نمی سازد، مگر این که خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده می کند و گناهش را می بخشد و عمرش را طولانی و روزی اش را گسترده می سازد. پس ای اهل بینش، درس بگیرید!
«بحارالأنوار، ج 101، ص 46، ح 5»

حدیث24

قال الامام السجاد - علیه السلام - : اللهُمَّ ... وَاجْعَلْنی مِمَّنْ اَطَلْتَ عُمْرَهُ وَ حَسَّنْتَ عَمَلَهُ وَ اَتْمَمْتَ عَلَیْهِ نِعْمَتَکَ وَ رَضَیْتَ عَنْهُ وَ اَحْیَیْتَهُ حَیاةً طَیِّـبَةً فی اَدْوَمِ السُّرورِ وَ اسْبَغِ الْکَرامَةِ وَ اَتـَمِّ الْعَیْشِ.
امام سجّاد - علیه السلام - : خداوند! مرا از کسانی قرار ده که عمرشان را دراز و کردارشان را نیکو گردانیده ای و نعمتت را بر آنان تمام کرده ای و از آنان خُرسندی و به آنان زندگی ای پاک، همراه با پایدارترین شادمانی و سرشارترین کرامت و کامل ترین رفاه، عطا نموده ای.
«بحارالأنوار، ج 98، ص 91، ح 2»

حدیث25

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لا تَدَع زیارَةَ الحُسَیْنِ بْنِ عَلی علیه السلام و مُر اَصحابَکَ بِذالِکَ، یَمُدُّ اللّه فی عُمْرِکَ و یَزیدُ اللّه فی رِزقِکَ و یُحییکَ اللّه سَعیدا و لاتَموتُ اِلاّ سَعیدا و یَکتُبکَ سَعیدا.
امام صادق - علیه السلام - : زیارت امام حسین علیه السلام را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن، که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزی ات را زیاد می کند و زندگی ات را همراه با سعادت می کند و جز سعادتمند نمی میری و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت می کند.
«کامل الزیارات، ص 286»

حدیث26

قال الامام الحسین - علیه السّلام - : کان رسول الله یرفَعُ یَدَیْهِ اذا ابْتَهَلَ و دَعا کَما یَسْتطْعِمُ المسکینُ.
امام حسین - علیه السّلام - فرمودند: رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - (هنگام دعا) دستهای خود را بالا می بردند و با حالت تضرّع و گریه دعا می کردند، مانند انسان مسکین و بیچاره ای که عاجزانه درخواست غذا می کند.
«مکارم الاخلاق، ج 2، ص 8»

حدیث27

قال الامام السجاد - علیه السّلام - : المؤمِنُ مِن دُعائِهِ عَلی ثَلاثٍ: إِمّا أن یُدَّخَرَ لَهُ، و إمّا أن یُعجِّلَ لهُ و إمّا أن یَدْفَعُ عنهُ بلاءً یُریدُ أن یُصیبَهُ.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: دعاهای مؤمن بر سه گونه است: یا برای او ذخیره می شود و یا سریعاً اجابت می شود و یا به واسطة آن دعا، بلائی که قرار بود به او رسد از او برطرف می گردد.
«تحف العقول، ص 280»

حدیث28

قال الامام السّجاد - علیه السّلام - : الدّعاءُ یدفَعُ البلاءَ النّازلَ و ما َلمْ یَنْزل.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: دعا بلا را دفع می کند، خواه بلا نازل شده باشد و یا اینکه هنوز نازل نشده باشد.
«اصول کافی، ج 2، ص 469»

حدیث29

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : علیکم بسلاحِ الأنبیاء فقیلَ و ما سلاحُ الانبیاء؟ قال: الدعاء.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: بر شما است که از سلاح پیامبران بهره بگیرید. به حضرت عرض شد: سلاح انبیاء چیست؟ حضرت فرمودند: «دعا».
«اصول کافی، ج 2، ص 468»

حدیث30

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : ینبغی للمؤمِنِ أن یکونَ دعاءُهُ فی الرّخاءِ نحواً من دعائِهِ فی الشّدَةِ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: سزاوار است بندة مؤمن، همانگونه که در حال سختی و بلا دعا می کند و پروردگارش را می خواند، در حال آسایش و راحتی نیز آنگونه دعا کند.
«اصول کافی، ج 2، ص 488»

حدیث31

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : لا تَستَکْثِروُا شیئاً مِمّا تطلُبُونَ، فما عنداللهِ أکثر.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: آنچه را از خداوند درخواست می کنید زیاد مشمارید، پس همانا آنچه در نزد خداست، بسیار بیشتر است.
«مکارم الاخلاق، ج 2، ص 97»

حدیث32

قال الامام السّجاد - علیه السّلام - : من لم یَرجُ الناسَ فی شیءٍ و ردَّ أمرُهُ الی اللهِ عزّوجلّ فی جمیع امورِهِ، استجابَ الله عزّوجلّ لَهُ فی کلّ شیءٍ.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: کسی که در هیچ چیزی به مردم امیدی نداشته باشد و حاجات خود را به خدا واگذار نماید خداوند همة حاجات او را اجابت می کند.
«بحار الانوار، ج 75، ص 110»

حدیث33

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : دعاءُ المؤمِنِ للمؤمِنِ یدفَعُ عنه البلاء و یدُرّ علیه الرّزق.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: دعای انسان مؤمن برای مؤمن بلا را از او دفع نموده و روزی را بر او سرازیر می کند.
«الاختصاص، ص 28»

حدیث34

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : مَنْ قدَّمَ اربعینَ من المؤمنین ثُمَّ دعا استُجیبَ لَه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که در دعا (ابتدا) برای چهل نفر از مؤمنین دعا کند، سپس برای خودش، دعای او مستجاب خواهد شد.
«بحارالانوار، ج 93، ص 317»

حدیث35

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : إنّما هی المَدْحَة ثُمَّ الاقرارُ بالذّنبِ ثم المسألَةُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: (راه دعا اینگونه است): ابتدا خداوند را مدح و ستایش کنید، سپس به گناهان خود اقرار نمائید و بعد از آن خواستة خود را بخواهید.
«بحارالانوار، ج 93، ص 318»

حدیث36

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : مَنْ کانَتْ لهُ حاجةٌ الی اللهِ عزّوجلّ قلیبدأ بالصَّلاةِ علی محمّدٍ و آله ثم یسأل حاجَتَه ثمّ یختم بالصّلاةِ علی محمّد و آل محمدٍ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که حاجت و خواسته ای را از خداوند می خواهد، ابتدا بر محمّد و آل محمّد صلوات بفرستد، سپس حاجت خود را درخواست کرده و در آخر نیز بر محمّد و آل محمّد درود و صلوات بفرستد، پس بدرستی که خداوند عزّوجلّ کریم تر و بزرگوارتر از آن است که دو طرف (اول و آخر) دعای او را اجابت نموده و حاجت وسط را اجابت نکند.
«مکارم الاخلاق، ج 2، ص 19»

حدیث37

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : انّ اللهَ لا یرفَعُ دعاءَ عبدٍ و فی بطنِهِ حرامٌ أو عندَهُ مظلمةٌ لأحدٍ من خلقِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بدرستی که دعای بنده ای که حرام خورده و یا حقّی از مردم بر گردن اوست، مورد استجابت پروردگار واقع نمی شود.
«بحار الانوار، ج 93، ص 321»

حدیث38

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : انّ العبدَ اذا دعا الله تبَارکَ و تعالی بنیّةٍ صادقةٍ و قلبٍ مخلصٍ اُستجیبَ له ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: همانا بنده زمانی که خدا را با نیت پاک و راستین و قلبی سرشار از اخلاص بخواند خداوند او را اجابت می نماید ... ولی اگر خدا را بدون نیّت پاک و نه از روی اخلاص بخواند، خداوند خواسته او را اجابت نخواهد کرد.
«الاختصاص، ص 242»

حدیث39

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : علیکَ بالدّعاءِ فانَّهُ شفاءٌ مِنْ کلِّ داءٍ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بر تو باد به دعا کردن، به درستی که دعا شفا و درمان هر دردی است.
«اصول کافی، ج 4، ص234»

حدیث40

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : الداعی بِلا عمل کالرّامی بلا وَتَرَ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دعا کننده ای که عمل و کردار نیک ندارد، همانند تیراندازی است که بدون کمان تیر را پرتاب می کند.
«بحارالانوار، ج 93، ص 312»

حدیث41

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : فاِنَّ سلاحَ المؤمِنِ الدّعاءُ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: پس همانا دعا اسلحة انسان مؤمن است.
«مکارم الاخلاق، ج 2، ص 8»

حدیث42

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِدفَعُوا أبوابَ البلاءِ، بالدّعاء.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بلاهای گوناگون را به وسیلة دعا از خود دفع کنید.
«بحار الانوار، ج 93، ص 288»

حدیث43

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مَن أحبَّ أن یُستجابَ دعاءُهُ فَلیطیِّبْ مطعَمَهُ و مکسَبَهُ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: اگر کسی دوست دارد که دعایش مستجاب شود، پس باید کسب و روزیش را پاک گرداند.
«بحارالانوار، ج 93، ص 372»

حدیث44

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اعلَمُوا أنَّ اللهَ لا یَقْبلُ دعاءً عن قلب غافلٍ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بدانید که همانا خداوند دعای کسی را که از یاد او غافل است قبول (مستجاب) نمی کند.
«اعلام الدین، ص 295»

حدیث45

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : انّ اللهَ یحبّ المُلِحّینَ فی الدّعاءِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند افرادی را که در دعا اصرار و پافشاری دارند، دوست می دارد.
«نهج الفصاحه، ص 76»

حدیث46

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : خیرُ وقتٍ دَعَوْتم اللهَ عزوجلّ فیه، الأسحارُ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بهترین زمانی که می توان در آن خداوند عزّوجلّ را خواند (و دعا کرد)، وقت سحر است.
«اصول کافی، ج 2، ص 477»

حدیث47

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : دُعاءُ أطفالِ اُمّتی مستجابٌ مالم یُقارِفُوا الذُّنوب.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دعای کودکانِ از امّت من تا زمانی که مرتکب گناه نشده اند، مستجاب می شود.
«بحار الانوار، ج 93، ص 357»

حدیث48

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : أسرَعُ الدّعاءِ إِجابةً دعاءُ غائبٍ لغائبٍ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: سریعترین دعائی که به اجابت می رسد، دعای شخص غائب برای غائب است.
«نهج الفصاحه، ص 57»

حدیث49

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یقول اللهُ عزّوجلّ: من سألنی و هُوَ یَعلَمُ أنّی اُضرُّ و أنفعُ أَسْتُجیبَ لَهُ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خدای عزّوجل می فرماید: کسی که چیزی از من درخواست نماید و بداند (اعتقاد داشته باشد) که همانا من ضرر و نفع می رسانم (همه چیز با اذن من محقق می گردد)، او را اجابت خواهم کرد.
«عده الداعی، ص 131»

حدیث50

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اذا أرادَ اللهُ أن یَسْتَجیبَ لعبدٍ اَذِنَ لَهُ فی الدّعاءِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زمانی که خدواند اراده استجابت خواسته بنده اش را بنماید به او اجازه دعا کردن می دهد.
کنز العمال، ح 356

حدیث51

. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما کانَ اللهُ لِیَفْتَحَ لعبدٍ الدّعاء فیغلقُ عنهُ بابَ الاجابة اللهُ اکرمُ من ذلکَ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: این گونه نیست که خداوند باب دعا را به سوی بنده ای بگشاید و باب اجابت خویش را به روی او ببندد، خداوند بزرگوارتر و کریم تر از این است.
«کنزالعمال، ح 3155»

حدیث52

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : الداعی بِلا عمل کالرّامی بلا وَتَرَ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دعا کننده ای که عمل و کردار نیک ندارد، همانند تیراندازی است که بدون کمان تیر را پرتاب می کند.
«بحارالانوار، ج 93، ص 312»

حدیث53

قال الامام علی - علیه السّلام - : من اکثَرَ مسئلَةَ النّاسِ، ذلَّ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که زیاد از مردم درخواست (رفع) حاجت بنماید، خوار و ذلیل می گردد.
«تصنیف غرر الحکم، ص 193، ح 3773»

حدیث54

قال الامام علی - علیه السّلام - : الدّعاءُ للسّائل إحدَی الصّدقتین.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: دعا برای انسان محتاج یکی از انواع صدقه است.
«تصنیف غرر الحکم، ص 192، ح 3746»

حدیث55

قال الامام علی - علیه السّلام - : نعم عونُ الدّعاءِ الخشوعِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بهترین حالت هنگام دعا، حالت حزن و خشوع در برابر پروردگار است.
«تصنیف غرر الحکم، ح 3759»

حدیث56

قال الامام علی - علیه السّلام - : أربعةٌ لاتُرّدُّ لهم دَعوةً: الامام العادل لرعیّتِهِ، و الوالدُ البارّ لولدِهِ و الولَدُ البارّ لوِالدِهِ و المظلوم .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: دعای چهار نفر ردّ نمی شود (به اجابت می رسد)، 1. امام عادل برای مردمی که رعیّت او هستند. 2. پدر نیکوکار برای فرزندش. 3. فرزند نیکوکار و صالح برای پدرش. 4. دعای مظلوم، که خداوند متعال می فرماید: به عزّت و جلالم سوگند که تو را یاری خواهم کرد، هر چند بعد از گذشت زمانی باشد.
«الارشاد، ج 1، ص 304»

حدیث57

قال الامام علی - علیه السّلام - : رُبّما سَئَلتَ الشّیءَ فَلَمْ تُعطَهُ و اُعطیتَ خیراً منهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: چه بسا چیزی را از خداوند درخواست می کنی و به تو عطا نمی شود، لکن خداوند بهتر از آنرا به تو عطا می کند.
«تصنیف غرر الحکم، ح 3765»

حدیث58

قال الامام علی - علیه السّلام - : انّ دعوةَ المظلومِ مجابَةٌ عند اللهِ سبحانَهُ لأنَّهُ یطلُبُ حقَّهُ و اللهُ تعالی أعدَلُ(مِنْ) أن یمَْنَعَ ذا حقٍّ حقَّهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بدرستی که خدای متعال دعای مظلوم را اجابت می کند؛ زیرا او حقّ خود را طلب می کند و خداوند عادل تر از آن است که مانع از رسیدن حق به صاحب حقّ شود.
«تصنیف غرر الحکم، ح 3761»

حدیث59

قال الامام علی - علیه السّلام - : إنَّ کَرَمَ اللهِ سبحانَهُ لا ینقُضُ حِکمَتَهُ فلذلِکَ لا یَقَعُ الاِجابَةَ فی کلِّ دعوَةٍ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بدرستی که کرم و فضل پروردگار مخالف و جدای از حکمت او نمی باشد، پس از این رو هر دعائی را اجابت نمی کند.
«تصنیف غرر الحکم، ص 193، ح 3764»

حدیث60

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: گناه و معصیت مانع از اجابت دعا می شود.
«تصنیف غرر الحکم، ص 193، ح 3766»

حدیث61

قال الامام علی - علیه السّلام - : من قَرَعَ بابَ اللهِ فُتِحَ لَهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که درب(خانة) خداوند را بکوبد، به روی او گشوده خواهد شد.
«تصنیف غرر الحکم، ح 3751»

حدیث62

قال الامام علی - علیه السّلام - : أحبُّ الأعمالِ الی الله عزّوجلَّ فی الارضِ الدّعاءُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: دوست داشتنی ترین کارها در نزد پروردگار در روی زمین، دعاء است.
«اصول کافی، ج 2، ص 467»

حدیث63

قال الامام علی - علیه السّلام - : الدُّعاء مفتاحُ الرّحمةِ و مصباحُ الظُّلمَةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: دعا کلید گشایش رحمت الهی و چراغ روشنگر در تاریکی است.
«بحارالانوار، ج 93، ص 300»

حدیث64

قال الامام علی - علیه السّلام - : أعجَزُ النّاسِ من عَجَزَ عنِ الدّعاءِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: عاجزترین و ناتوان ترین مردم، کسی است که از دعا کردن ناتوان باشد.
«تصنیف غرر الحکم، ح 3742»

حدیث65

قال الامام علی - علیه السّلام - فی وصیّة لابنه الحسن - علیه السلام - : اِعلم أنّ الّذی بیدهِ خزائِنُ ملکوتِ الدّنیا و الآخرةِ قَدْ أذِنَ لدعائِکَ و تکفَّلَ لاِ جابتِکَ و أمَرَکَ أن تسألَهُ لِیُعطیکَ و هو رحیمٌ کریمٌ.
امام علی - علیه السّلام - در وصیت به فرزندش امام حسن - علیه السّلام - فرمودند: بدان همانا خداوندی که گنجینه های ملکوت دنیا و آخرت در دست اوست، به تو اجازه داده تا او را بخوانی و خود اجابت دعای تو را بر عهده گرفته است و امر کرده از او درخواست نمائی تا به تو عطا کند و او پروردگاری مهربان و بخشنده است.
«بحارالانوار، ج 77، ص 204»

حدیث66

قال الامام الرضا - علیه السلام - :
ان لکل امام عهدا فی عنق اولیائه و شیعته و ان من تمام الوفاء بالعهد زیارةقبورهم.
حضرت امام رضا - علیه السلام - فرمودند:
برای هر امامی، عهد و پیمانی بر گردن دوستان و پیروان اوست و از نشانه‌های وفای کامل به این عهد و پیمان، زیارت قبر امامان است.
«من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 577»

حدیث67

قال الامام الرضا - علیه السلام - :
لا تنقضی الأیام و اللیالی حتی تصیر طوس مختلف شیعتی و زواری، الا فمن زارنی فیغربتی بطوس کان معی فی درجتی یوم القیامة مغفورا له.
امام رضا - علیه السلام - (به دعبل) فرمودند:
روزها و شبهای چندانی نمی‌گذرد، مگر این که طوس، محل رفت و آمد شیعیان و زائران من می‌گردد. آگاه باش! پس هر کس مرا در غربتم در طوس زیارت کند، روز قیامت همراه من در درجه من خواهد بود و آمرزیده خواهد گشت.
«بحارالانوار، ج 99، ص 39»

حدیث68

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
ستدفن بضعة منی بارض خراسان لا یزورها مؤمن الا اوجب الله له الجنة و حرم جسده علی النار.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
به زودی پاره‌ای از تن من در سرزمین خراسان به خاک سپرده خواهد شد. هیچ مؤمنی نیست که او را زیارت کند مگر آن که خداوند، بهشت را بر او واجب می‌کند و بدنش را بر آتش دوزخ حرام می‌سازد.
«من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 585»

حدیث69

قال الامام الباقر - علیه السلام - :مروا شیعتنا بزیارة قبر الحسین بن علی - علیه السلام - فان اتیانه مفترض علی کل مؤمن یقرللحسین - علیه السلام - بالأمامة من الله.
امام محمد باقر - علیه السلام - فرمودند:شیعیان ما را دستور دهید که قبر حسین بن علی - علیه السلام - را زیارت کنند، چرا که رفتن به زیارت او، بر هر کس که به پیشوایی الهی آن حضرت (امامت ایشان از جانب خدا) معتقد است، واجب است.
«بحارالانوار، ج 98، ص 1، 3 و4»

حدیث70

قال الامام الباقر - علیه السلام - :انما امر الناس ان یأتوا هذه الأحجار فیطوفوا بها ثم یأتونا فیخبرونا بولایتهم ویعرضوا علینا نصرهم.
امام محمد باقر - علیه السلام - فرمودند:همانا مردم فرمان یافته‌اند که سراغ این سنگها(ی کعبه) آمده، آنها را طوافکنند، سپس نزد ما آیند و ولایت و همبستگی خویش را به ما خبر دهند و یاری خویش را برما عرضه کنند.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 252»

حدیث71

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :من زارنی او زار احدا من ذریتی، زرته یوم القیامة فانقذته من اهوالها.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:هر کس مرا زیارت کند، یا یکی از فرزندانم را زیارت کند، من هم روز قیامت بهزیارت او می‌روم و او را از هول و هراسهای قیامت می‌رهانم.
«بحارالانوار، ج 97، ص 123»

حدیث72

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :من سلم علی من عند قبری سمعته و من سلم علی من بعید بلغته.
حضرت رسول - صلی الله علیه و آله - فرمودند:هر کس از کنار قبرم بر من سلام دهد، آن را می‌شنوم و هر کس از دور بر من سلامدهد، آن را به من می‌رسانند.
«بحارالانوار، ج 97، ص 183»

حدیث73

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :من اتانی زائرا کنت شفیعه یوم القیامة.
پیامبر اسلام - صلی الله علیه و آله - فرمودند:هر کس به زیارت من آید، در روز قیامت شفیع او خواهم بود.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 261»

حدیث74

عن الامام الصادق - علیه السلام - فی قوله تعالی:خذوا زینتکم عند کل مسجد. قال: الغسل عند لقاء کل امام.
امام صادق - علیه السلام - درباره آیه «خذوا زینتکم عند کل مسجد» (در هر مسجد، زینت خود را همراه داشته باشید) فرمودند: مقصود، غسل هنگام زیارت و دیدار هر اماماست.
«بحارالانوار، ج 97، ص 132»

حدیث75

(روزی پیامبر با صدای بلند گریست, امام حسین - علیه السلام - عرض کرد:پدر جان چرا گریه کردی؟)پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:جبرئیل به من خبر داد که شما کشته می‌شوید و قبرهای شما پراکنده است.امام حسین - علیه السلام - پرسید: پدر جان! کسی که قبرهای ما را با این پراکندگی زیارت کند،چه پاداشی دارد؟فرمودند: پسرم! آنان گروههایی از امت من هستند که شما را زیارت می‌کنند و با آنزیارت، خواستار برکت‌اند. بر من سزاوار است که روز قیامت سراغ آنان بروم و ازترسهای روز قیامت نجاتشان بدهم.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 259»

حدیث76

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :یا ابا الحسن! ان الله تعالی جعل قبرک و قبر ولدک بقاعا من بقاع الجنة و عرصة منعرصاتها و ان الله جعل قلوب نجباء من خلقه و صفوة من عباده تحن الیکم و تحتملالمذلة و الأذی فیعمرون قبورکم و یکثرون زیارتها.
پیامبر اسلام - صلی الله علیه و آله - خطاب به امیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: ای ابا الحسن! خدای متعال، قبر تو و فرزندانترا بقعه‌ای از بقعه‌های بهشت و عرصه‌ای از عرصه‌های آن قرار داده است و همانا خداوند، دلهای بندگان نجیب وبرگزیده خویش را شیفته شما قرار داده است که در راه زیارت شما خواری و اذیتها را بهجان می‌خرند و قبرهای شما را آباد می‌کنند و بسیار به زیارت آنها می‌آیند.
«بحارالانوار، ج 97، ص 121»

حدیث77

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :من زاره فقد زارنی و من زارنی فکأنما زار الله و حق علی الله ان لا یعذبهبالنار.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - (درباره شهادت حسین - علیه السلام - و زیارت قبر آن حضرت به ابن عباس) فرمودند:هر کس او را زیارت کند، مرا زیارت کرده است و هر که مرا دیدار کند، گویی خدا رازیارت کرده است و بر خداوند است که او را به آتش دوزخ عذاب نکند.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 352»

حدیث78

عن الامام العسکری - علیه السلام - :علامات المؤمن خمس: صلاة الخمسین و زیارة الأربعین و التختم فی الیمین و تعفیرالجبین و الجهر ببسم الله الرحمن الرحیم.
امام حسن عسکری - علیه السلام - فرمودند:مؤمن پنج نشانه دارد: اقامه پنجاه رکعت نماز (مجموع واجبات و مستحبات)، خواندن زیارت اربعین،انگشتر در دست راست کردن، در سجده پیشانی بر خاک نهادن و بسم الله الرحمن الرحیم را(در نماز) بلند گفتن.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 373»

حدیث79

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :من زار الحسن فی بقیعه ثبت قدمه علی الصراط یوم تزل فیه الأقدام.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:هر کس امام حسن - علیه السلام - را در بقیع زیارت کند، در روزی که قدمها بر روی پل صراط می‌لغزد، گام اواستوار خواهد بود.
«بحارالانوار، ج 97، ص 141»

حدیث80

قلت للامام الرضا - علیه السلام - : ما لمن زار اباک؟ قال - علیه السلام - :له الجنة فزره.
ابن سنان نقل می‌کند که به حضرت رضا - علیه السلام - عرض کردم: پاداش کسی که پدرت (امام کاظم(ع)) را زیارت کند، چیست؟فرمودند: برای او بهشت است، پس او را زیارت کن.
«سفینة البحار، ج 1، ص 565»

حدیث81

قال الامام الهادی - علیه السلام - :لو انک زرت قبر عبد العظیم عندکم لکنت کمن زار الحسین بن علی - علیه السلام -.
(مردی از اهل «ری» با امام هادی - علیه السلام - دیدار کرد، امام از او پرسید: کجا بودی؟گفت: در زیارت امام حسین - علیه السلام -)، حضرت به او فرمودند: آگاه باش! اگر قبر حضرت عبد العظیم را که پیش شماست زیارت می‌کردی، همچون کسی بودی که حسین بن علی - علیه السلام - را زیارت کرده است.
«بحارالانوار، ج 99، ص 268»

حدیث82

قال الامام الصادق - علیه السلام - :من لم یستطع ان یزور قبورنا فلیزر قبور صلحاء اخواننا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:هر کس که نتواند به زیارت قبر ما (امامان) بیاید، پس قبر برادران صالح و شایسته ما را زیارت کند.
«بحارالانوار، ج 74، ص 311»

حدیث83

قال الامام الصادق - علیه السلام - :من ترک زیارته و هو یقدر علی ذلک قد عق رسول الله (ص) و عقنا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:کسی که زیارت امام حسین - علیه السلام - را ترک کند، در حالی که قدرت بر این زیارت دارد،از سوی رسول خدا - صلی الله علیه و آله - و ما اهل بیت، عاق شده است.
«سفینة البحار، ج 1، ص 564»

حدیث84

قال الامام الصادق - علیه السلام - :ان لله حرما و هو مکةو لرسوله حرما و هو المدینةو لأمیر المؤمنین حرما و هو الکوفةو لنا حرما و هو قم، و ستدفن فیه امرأة من ولدی تسمی فاطمة من زارها وجبت لهالجنة.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:خداوند حرمی دارد که «مکه» است، پیامبر خدا را هم حرمی است که «مدینه» است وامیر المؤمنین هم حرمی دارد که «کوفه» است و ما امامان حرمی داریم که «قم» است.بزودی بانویی از فرزندان من به نام «فاطمه» در آنجا مدفون خواهد شد که هر کس او رازیارت کند، بهشت برایش واجب می‌شود.
«بحارالانوار، ج 99، ص 267»

حدیث85

داود الصرفی قال: قلت له ـ یعنی ابا الحسن ـ: انی زرت اباک و جعلت ذلک لک.فقال: لک من الله اجر و ثواب عظیم و منا المحمدة.
داود صرفی می‌گوید: به ابا الحسن (امام کاظم) - علیه السلام - عرض کردم: من قبر پدرتان را زیارت کردم و آن را برای شما (و به نیابت از شما) قرار دادم. حضرت فرمودند: تو از سوی خداوند پاداشبزرگی داری و از ما نیز برای تو ستایش است.
«بحارالانوار، ج 99، ص 256»

حدیث86

قال الامام الصادق - علیه السلام - :اذا بعدت باحدکم الشقة و نأت به الدار فلیصعد اعلی منزله فلیصل رکعتین و لیؤمبالسلام الی قبورنا، فان ذلک یصل الینا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:هرگاه (زیارت ما) بر یکی از شما سخت و طاقت فرسا بود و خانه‌اش هم دور بود، پس بربام خانه‌اش بالا رود و دو رکعت نماز بخواند و با سلام دادن به قبر ما اشاره و قصدکند، همانا سلام او به ما می‌رسد.
«من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 599»

حدیث87

قال الامام الصادق - علیه السلام - :من زار الحسین - علیه السلام - فی یوم عاشورا وجبت له الجنة.
حضرت صادق - علیه السلام - فرمودند:هر کس که روز عاشورا امام حسین - علیه السلام - را زیارت کند، بهشت برای او واجب می‌شود.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 372»

حدیث88

قال الامام الصادق - علیه السلام - :من کان معسرا فلم یتهیأ له حجة الاسلام فلیأت قبر الحسین - علیه السلام - فلیعرف عنده.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:کسی که تنگدست باشد و حج واجب برایش فراهم نگردد، پس به زیارت قبر امام حسین - علیه السلام -برود و عرفه را آنجا باشد.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 360»

حدیث89

قال الامام الصادق - علیه السلام - : . . . ما کان من هذا اشد فالثواب فیه علی قدر الخوف، و من خاف فی اتیانه آمن اللهروعته یوم یقوم الناس لرب العالمین.
امام صادق - علیه السلام - (به یکی از اصحابش به نام «محمد بن مسلم» که با ترس و دلهره بهزیارت قبر اباعبد الله الحسین - علیه السلام - می‌رفت)، فرمودند: هر چه این مسأله دشوارتر و پرمخاطره‌تر باشد، پاداش در آن زیارت نیز به اندازه آن هراس است و هر کس در راه رفتن به زیارت آن حضرت، بیمناک شود، خداوند در روز قیامت که همه مردم در پیشگاه پروردگارجهانیان حضور می‌یابند، او را از ترس و بیم، ایمن می‌سازد.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 357»

حدیث90

امام صادق - علیه السلام - فرمودند:هر گاه خواستی امام حسین - علیه السلام - را زیارت کنی، او را با حالتی اندوهگین و گرفته،پریشان و غبار آلود، گرسنه و تشنه زیارت کن.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 414»

حدیث91

قال الامام الصادق - علیه السلام - :من زار واحدا منا کان کمن زار الحسین - علیه السلام -.
امام جعفر صادق - علیه السلام - فرمودند:هر کس یکی از ما (امامان) را زیارت کند، همچون کسی است که سید الشهدا - علیه السلام - رازیارت کرده است.
«بحارالانوار، ج 97، ص 118»

حدیث92

قال الامام الصادق - علیه السلام - :من زارنا فی مماتنا فکأنما زارنا فی حیاتنا.
حضرت امام صادق - علیه السلام - فرمودند:هر کس ما را پس از وفاتمان زیارت کند، گویا ما را در حال حیات، زیارت کرده است.
«بحارالانوار، ج 97، ص 124»

حدیث93

قال الامام الصادق - علیه السلام - :اذا حج احدکم فلیختم بزیارتنا، لأن ذلک من تمام الحج.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:هر گاه یکی از شما به حج رفت، آن را با زیارت ما به پایان برساند، چرا کهاین (دیدار ما) از نشانه‌های تمامیت و کمال حج است.
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 254»

حدیث94

قال الامام الصادق - علیه السلام - :زیارة قبر رسول الله و زیارة قبور الشهداء و زیارة قبر الحسین تعدل حجة مبرورةمع رسول الله.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: زیارت قبر پیامبر خدا (ص) و زیارت قبر شهیدان و زیارت قبر امام حسین (ع) برابراست با یک حج مقبول همراه رسول خدا (ص).
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 278»

حدیث95

قال الامام الصادق - علیه السلام - :من زار جدی عارفا بحقه کتب الله له بکل خطوة حجة مقبولة و عمرة مبرورة، و اللهیابن مارد ما تطعم النار قدما تغبرت فی زیارة امیرالمؤمنین ماشیا کان او راکبا، یاابن مارد ! اکتب هذا الحدیث بماء الذهب.
امام صادق - علیه السلام - (در جواب «ابن مارد» ، که از آن حضرت درباره فضیلت زیارت جدش امیرالمؤمنین - علیه السلام - سؤال کرد)، فرمودند:هر کس جدم را از روی معرفت به حق او زیارت کند، خداوند در برابر هرگام، برایش پاداش یک حج و عمره مقبول می‌نویسد. به خدا قسم ای پسر مارد! هرگز آتش،قدمی را که در راه زیارت امیرالمؤمنین سواره یا پیاده غبار آلود شود، نمی‌سوزاند.ای پسر مارد ! این حدیث را با آب طلا بنویس!
«وسائل الشیعة، ج 10، ص 294»

حدیث96

قال الامام السجاد ـ علیه السلام ـ فی مناجاةِ المتَوسّلین: الهی لیسَ لی وسیلَةٌ اِلیکَ الاّ عواطِفُ رأفتکَ و لا لی ذریعَةٌ الیکَ الاّ عواطفُ رحمتِکَ و شَفاعَةُ نبیِّکَ نبیّ الرحّمةِ ... .
امام سجاد ـ علیه السلام ـ در مناجات متوسلین می فرماید: خداوندا، من وسیله ای در درگاهت ندارم مگر عواطف محبت آمیز تو و دست آویزی جهت رسیدن به تو ندارم مگر عطاهای رحمتِ تو و شفاعت پیغمبرت، که نبیّ رحمت و نجات دهنده امّت از گمراهی است، پس این دو را سبب رسیدن من به مغفرت و آمرزش خود قرار ده و وسیله ای جهت دست یافتن به خشنودی و رضای خود بگردان.
«بحار الانوار، ج 91، ص 149»

حدیث97

قال ابو عبدالله - علیه السّلام - : ... اذا ادرکتَ هذا الزمان فادع بهذا الدعاء: اللهمَّ عَرِّفنی نفسَکَ فانَّک اِن لم تُعرِّفْنی نفسَک لم اعرِف نَبیَّکَ، اللهمَّ عرَّفْنی ...
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ... هر گاه زمان غیبت را درک کردی پس این دعا را بخوان: خداوندا شناخت خودت را به من عطا کن، چرا که اگر تو خود را به من نشناسانی، نبیّت را نخواهم شناخت، خداوندا رسولت را به من بشناسان، چرا که اگر شناخت رسولت را به من عطا نکنی، حجت تو (امام زمان) را نخواهم شناخت، خداوندا حجتت را به من بشناسان، چرا که اگر او را به من نشناسانی از دینم گمراه می شوم.
«الکافی، ج 1، ص 337»

حدیث98

قال الله عزّوجلّ:
ای آدم! آن‌چه بین من و توست: از تو دعا و از من اجابت.
(الخصال1/244)

حدیث99

قال الامام السجاد ـ علیه السّلام ـ : اللّهم انّی اسئلک ان تملَاَء قلبی حُبّاً لکَ.
امام سجاد ـ علیه السّلام ـ در دعا اینگونه می فرمودند: خداوندا قلب مرا از محبت به خودت سرشار نما.
«بحارالانوار، ج 95، ص 93»

حدیث100

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اللّهم اجعَلْ حبَّکَ احبَّ الاشیاء عندی ... و اقطع عنّی حاجاتِ الدّنیا بالشّوق الی لقائک.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در مناجات با پروردگار اینگونه دعا می نمودند: خداوندا محبت خودت را دوست داشتنی ترین چیزها در نزد من قرار بده ... و به واسطه شوق به دیدارت حاجات دنیا را از دل من بر کن.
«کنزل العمال، ح 3648»

حدیث101

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : اللّهم انّی اسئُلکَ حُبَّکَ و حُبَّ مَنْ یُحبُّکَ و العَمَل الذّی یبلّغُنی حُبَّکَ، اللهمَّ اجْعَل حُبَّکَ احبُّ الیَّ من نَفسی و اهلی و الماءِ الباردِ.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ در مناجات با پروردگار اینگونه دعا می کردند: خداوندا محبت خود و محبت دوستدارانت را از تو خواستارم، (خداوندا) عملی را به من ارزانی کن که با آن به محبت تو دست یابم، خداوندا محبت و دوستی خودت را از دوست داشتن من نسبت به خودم و خانواده ام و آب خنک و گوارا، بیشتر و محبوبتر گردان.
«کنزالعمال، ج 2، ص 209»

حدیث102

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
اللّهُمَّ هذا شَهرُ رَمَضانَ الَّذی أنزَلتَ فیهِ القُرآنَ ، هُدیً لِلنّاسِ وبَیِّناتٍ مِنَ الهُدی وَالفُرقانِ ، أمَرتَنا فیهِ بِعِمارَةِ المَساجِدِ وَالدُّعاءِ وَالصِّیامِ وَالقِیامِ ، وضَمِنتَ لَنا فیهِ الإِجابَةَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
پروردگارا! این ، ماه رمضان است که در آن ، قرآن را برای هدایت مردم همراه با نشانه‌های روشنِ هدایت و وسیله تشخیص حق از باطل ، فرو فرستادی . در آن ، ما را به آباد کردن مسجدها و دعا و روزه و نماز ، فرمان دادی و اجابت را برایمان تضمین فرمودی .
البلد الأمین: ص 198 ، بحار الأنوار: ج 98 ص 78 ح 2 .

حدیث103

امام علی علیه‌السلام :
أنفَذُ السِّهامِ دَعوَهُ‌المَظلوم .
کاری‌ترین تیرها ، دعای ستمدیده است .
غرر الحکم : 2979 منتخب میزان الحکمة : 352

حدیث104

امام علی علیه‌السلام :
ما سَألتُ ربِّی أولادا نُضْرَ الوَجهِ، ولاسَألتُهُ وَلَدا حسَنَ القامَةِ ، ولکنْ سَألتُ ربِّی أولادا مُطِیعِینَ للّه‌ِ وَجِلِینَ مِنهُ ؛ حتّی إذا نَظَرتُ إلَیهِ وهُو مُطیعٌ للّه قَرَّت عَینی ؛
مـن از پروردگار خود نه فرزندانی زیبارو خواستم و نه فرزندی خوش قد و قامت ، بلکه از پروردگارم فرزندانی خواستم که فرمانبردار خدا باشند و از او بترسند ، تا وقتی به او نگاه کنم و ببینم از خداوند فرمان می‌برد ، چشمم روشن شود .
بحار الأنوار : 104 / 98 / 66

حدیث105

امام صادق علیه‌السلام :
هر کس بخواهد زنش بچّه‌دار شود ، پس از نماز جمعه ، دو رکعت نماز بگزارد و در آنها رکوع و سجده را طولانی سازد و سپس بگوید : «خداوندا! به حرمت آنچه زَکَریّا بدان از تو مسئلت داشت ، از تو می‌خواهم. پروردگارا! مرا تنها مگذار که تو خود ، برترینِ وارثانی . خداوندا! از نزد خویش ، مرا فرزندانی پاک ببخش که تو شنوای دعایی . خداوندا! به نام تو او را بر خویش حلال ساختم و به امانت تو ، او را در اختیار گرفتم . اکنون ، اگر در رَحِم او برایم فرزندی تقدیر کرده‌ای ، او را فرزندی خجسته و پیراسته قرار ده و در او برای شیطان ، بهره و سهمی قرار مده» .
بحار الأنوار ، جلد 90 ، صفحه 71 ، حدیث 14 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 616

حدیث106

امام باقر علیه‌السلام :
إذا أرَدتَ الوَلَدَ فَقُل عِنَد الجِماعِ :
«اللّهُمَّ ارزُقنی وَلَداً وَاجعَلهُ تَقِیّاً لَیسَ فی خَلقِهِ زِیادَةٌ ولا نُقصانٌ ، وَاجعَل عاقِبَتَهُ إلی خَیرٍ» ؛
اگر فرزند خواستی ، در هنگام آمیزش بگو : «خداوندا! مرا فرزندی روزی کن و او را پرهیزگاری که در خلقت وی فزونی و کاستی‌ای نیست ، قرار ده و عاقبت او را به خیر گردان» .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 10 ، حدیث 12

حدیث107

امام علی علیه‌السلام :
زُورُوا مَوتاکُم ؛ فإنّهُم یَفرَحُونَ بِزِیارَتِکُم ، ولْیَطلُبِ الرَّجُلُ حاجَتَهُ عِندَ قَبرِ أبیهِ واُمِّهِ بعدَما یَدعُو لَهُما ؛
اموات خود را زیارت کنید ؛ زیرا آنان از دیدار شما خوشحال می‌شوند ؛ انسان باید بعد از آن که بر سر قبر پدر و مادر خود برایشان دعا کرد حاجت خود را (از خدا) بخواهد .
الخصال : 618 / 10 منتخب میزان الحکمة : 258

حدیث108

امام علی(سلام الله علیه):
الدُّعاءُ تُرْسُ المُؤمِنِ؛
دعا، سپر مؤمن است.
الکافی: ج 2، ص 468 ح 4

حدیث109

امام باقر(سلام الله علیه):
علَیکَ بالدُّعاءِ لإخوانِکَ؛
برای برادرانت دعاکن.
میزان الحکمة: ح 5955

حدیث110

امام صادق(سلام الله علیه):
إنَّ اللَّهَ یُحِبُّ أن یُسأَلَ ویُطلَبَ ما عِندَهُ؛
خداوند، خوش دارد که از او خواهش شود و از آنچه نزد اوست، درخواست گردد.
الکافی، ج 2، ص 475

حدیث111

امام رضا(سلام الله علیه):
ألا وإنّی لَمَقتولٌ بِالسَّمِّ ظُلما،ومَدفونٌ فی مَوضِعِ غُربَةٍ؛ فَمَن شَدَّ رَحلَهُ إلی زِیارَتِی، استُجیبَ دُعاؤُهُ،وغُفِرَ لَهُ ذَنبُه؛
بدانید که من با زهر ستم، کشته خواهم شد و در خاک غربت، دفن خواهم شد. پس، هر که برای زیارت من بارِ سفر بربندد، دعایش مستجاب و گناهانش آمرزیده می‌شود.
نهج الدعاء، ج‌1، ص: 381

حدیث112

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن طَلَبَ الشَّهادَةَ صادِقاً أعطِیَها ولَو لَم تُصِبْهُ؛
هر کس به راستی خواهان شهادت باشد به (مقام) آن می‌رسد، هر چند به شهادت نرسد.
میزان الحکمة، ح 9787

حدیث113

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
دعا اسلحه مومن است برای دفع دشمنان و ستون دین است که با آن دین مومن برپاست و نور آسمان و زمین است.
عین الحیوه صفحه 404

حدیث114

رسول اکرم )صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
لَوکانَ الدِّینُ مُعَلَّقاً بِالثُّرَیّا لَتَناوَلَهُ اُناسٌ مِن أبناء فارِسَ؛
اگر دین به ستاره ثریّا آویزان باشد، مردمانی از ایرانیان آن را به زیر خواهند کشید.
کنزالعمّال ، ح 34130 .

حدیث115

امام حسین (علیه‌السلام) فرمودند:
اَللّهُمَّ لا تَسْتَدْرِجنی بِالاِْحسانِ وَ لا تُؤَدِّبْنی بِالْبَلاءِ ؛
خدایا! با غرق کردن من در ناز و نعمت، مرا به پرتگاه عذاب خویش مَکشان و با بلایا (گرفتاری‌ها) ادبم مکن.
عیون اَخبار الرضا ، ج 1، ص 107 ح 1

حدیث116

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اَللّهُمَّ ارْزُقنی عَقْلاً کامِلاً وَ عَزْما ثاقِبا وَ لُبّا راجِحا وَ قَلْبا زَکیّا وَ عِلْما کَثیرا وَ اَدَبا بارِعا وَاجْعَلْ ذلِکَ کُلَّهُ لی وَلا تَجْعَلْهُ عَلَیَّ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ؛
خدایا مرا عقلی کامل ، تصمیمی نافذ، خردی برتر، دلی پاک، دانشی فراوان و ادبی والا روزی کن و تمام اینها را به سود من قرار ده نه به زیانم،ای مهربان‌ترین مهربانان.
غرر الحکم، ح 3813

حدیث117

امام حسن مجتبی (علیه السلام) فرمودند:
أنَا الضّامِنُ لِمَن لَم یَهجُس فی قَلبِهِ إِلاَّ الرِّضا أَن یَدعُوَ اللّه‌َ فَیُستَجابَ لَهُ؛
کسی که در دلش هوایی جز خشنودی خدا خطور نکند، من ضمانت می‌کنم که خداوند دعایش را مستجاب کند.
کافی، ج2، ص62، ح11

حدیث118

رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
مِن سَعادَةِ ابنِ آدَمَ اسْتِخارَةُ اللّه‌ِ و رِضاهُ بِما قَضَی اللّه‌ُ و مِن شِقْوَةِ ابن آدَمَ تَرکُهُ اسْتِخارَةَ اللّه‌ِ و سَخَطُهُ بِما قَضَی اللّه‌ُ ؛
از خوشبختی انسان درخواست خیر از خداوند و خشنودی به خواست اوست و از بدبختی انسان است که از خدا درخواست خیر نکند و به خواست او ناخشنود باشد.
تحف العقول، ص 55

حدیث119

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
اِغتَنِمُوا الدُّعاءَ عِندَ الرِّقَّةِ فَإِنَّها رَحمَةٌ؛
دعا کردن را در هنگام رقّت قلب غنیمت شمرید، که رقت قلب، رحمت است.
بحارالأنوار، ج93، ص347، ح14

حدیث120

اَللّهُمَّ ارزُقنی حُبَّکَ وَحُبَّ مَن یُحِبُّکَ وَحُبَّ ما یُقَرِّبُنی إلی حُبِّکَ وَاجعَل حُبَّکَ أَحَبَّ إلَیَّ مِنَ الماءِ البارِدِ؛
خدایا روزی کن مرا محبّت خودت و محبّت دوستدارانت را و محبّت آنچه مرا به تو نزدیک می کند و محبّت خودت را نزد من از آب خنک محبوب تر گردان.
محجة البیضاء، ج8، ص5

حدیث121

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ان الله یحشر الناس علی نیاتهم یوم القیامة ؛
به درستی که خداوند، مردم را در روز قیامت به شکل و شمایل نیاتشان محشور می کند.
(میزان الحکمة ، ج 10، ص 272).

حدیث122

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یستجب الدعاء فی اربعة مواطن : فی الوتر و بعد الفجر، و بعد الظهر، و بعد المغرب ، و فی روایة یسجد بعد المغرب و یدعو، فی سجوده؛
دعا در چهار جامستحب است : در نماز وتر، بعد از فجر، بعد از نماز ظهر و مغرب . در روایتی آمده که پس از نماز مغرب ، انسان به سجده رود و در سجده اش دعا بخواند.
(بحارالانوار، ج 85، ص 324).

حدیث123

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ اللّه یُؤَخِّرُ إِجابَةَ الْمُؤْمِنِ شَوْقا إلی دُعائِهِ وَیَقُولُ: صَوتٌ اُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ، وَیُعَجِّلُ إجابَةَ دُعاءِ الْمُنافِقِ وَیَقُولُ: صَوْتٌ أَکْرَهُ سَماعَهُ؛
خداوند اجابت دعای مؤمن را به شوق (شنیدن) دعایش به تأخیر می اندازد و می گوید: «صدایی است که دوست دارم آن را بشنوم» و در اجابت دعای منافق عجله می کند و می گوید: صدایی است که از شنیدنش بدم می آید.
(فقه الرضا علیه السلام ، ص 345)

حدیث124

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
أَعجَزالنّاسٍ مَن عَجَزَ عَنِ الدُّعاء؛
عاجزترین مردم کسی است که نتواند دعا کند.
(بحارالانوار، ج93، ص 294)

حدیث125

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
اَمّا حَقُّ ذِی المَعروفِ عَلَیکَ فَان تَشـکُرَهُ وَ تَذکُرَ مَعروفَهُ وَ تَـکسِبَهُ المَقالَةَ الحَسَنَةَ وَ تُخلِصُ لَهُ الدُّعاءَ فیما بَینَکَ وَ بَینَ اللّه عَزَّوَجَلَّ، فَاِذا فَعَلتَ ذلِکَ کُنتَ قَد شَکَرتَهُ سِرّا وَ عَلانیَةً ثُمَّ اِن قَدَرتَ عَلی مُکافاتِهِ یَوما کافَیتَهُ؛
حق کسی که به تو نیکی کرده ، این است که از او تشکر کنی و نیکی اش را به زبان آوری و از او به خوبی یاد کنی و میان خود و خدای عزّوجلّ برایش خالصانه دعا کنی ، هرگاه چنین کردی بی گمان در پنهان و آشکار از او تشکر کرده ای . سپس اگر روزی توانستی نیکی او را جبران کنی ، جبران کن .
(خصال، ص 568)

حدیث126

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یَرجُ النّاسَ فی شَیْ ءٍ وَرَدَّ أَمرَهُ إلَی اللّه عَزَّوَجَلَّ فی جَمیعِ اُمورِهِ استَجابَ اللّه عَزَّوَجَلَّ لَهُ فی کُلِّ شَیْءٍ؛
هر کس در هیچ کاری به مردم امید نبندد و همه کارهای خود را به خدای عزوجل واگذارد، خداوند هر خواسته ای که او داشته باشد اجابت کند.
(کافی، ج2، ص148، ح3)

حدیث127

امام حسن مجتبی (علیه السلام) فرمودند:
أنَا الضّامِنُ لِمَن لَم یَهجُس فی قَلبِهِ إِلاَّ الرِّضا أَن یَدعُوَ اللّه فَیُستَجابَ لَهُ؛
کسی که در دلش هوایی جز خشنودی خدا خطور نکند، من ضمانت می کنم که خداوند دعایش را مستجاب کند.
(کافی، ج2، ص62، ح11)

حدیث128

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
أوشَک دَعوَةً وَ أسرَعُ إجابَةُ دُعاءُ المَرءِ لاِخیهِ بِظَهرِ الغَیبِ؛
دعایی که بیشتر امید اجابت آن می رود و زودتر به اجابت می رسد، دعا برای برادر دینی است در پشت سر او.
(اصول کافی، ج1، ص52)

حدیث129

امام کاظم (علیه السلام) فرمودند:
دعوة الصائم تستجاب عند افطاره؛
دعای شخص روزه دار هنگام افطار مستجاب می شود.
(بحار الانوار، ج 92، ص 255، ح 33)

حدیث130

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلذُّنوبُ الَّتی تُغَیِّیرُ النِّعَمَ البَغیُ وَ الذُّنوبُ التَّی تورِثُ النَّدَمَ القَتلُ وَ الَّتی تُنزِلُ النِّقَمَ الظُّلمُ وَالَّتی تَهتِکُ السُّتورَ شُربُ الخَمرِ وَ الَّتی تَحبِسُ الرِّزقَ الزِّنا وَ الَّتی تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطیعَةُ الرَّحِمِ وَالَّتی تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظلِمُ الهَواءَ عُقوقُ الوالِدَینِ؛
گناهی که نعمت ها را تغییر می دهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهی که پشیمانی می آورد، قتل است. گناهی که گرفتاری ایجاد می کند، ظلم است. گناهی که آبرو می بَرد، شرابخواری است. گناهی که جلوی روزی را می گیرد، زناست. گناهی که مرگ را شتاب می بخشد، قطع رابطه با خویشان است. گناهی که مانع استجابت دعا می شود و زندگی را تیره و تار می کند، نافرمانی از پدر مادر است.
(علل الشرایع، ج 2، ص 584)

حدیث131

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ العَبدَ لَیَدعو فَیَقولُ اللّه عَزَّوَجَلَّ لِلمَلَکَینِ: قَدِ استَجَبتُ لَهُ وَلکِنِ احبَسوهُ بِحاجَتِهِ ، فَإِنّی اُحِبُّ أَن أَسمَعَ صَوتَهُ وَ إِنَّ العَبدَ لَیَدعو فَیَقولُ اللّه تَبارَکَ وَتَعالی: عَجِّلوا لَهُ حاجَتَهُ فَإِنّی اُبغِضُ صَوتَهُ؛
هر آینه بنده دعا می کند و خداوند عزوجل به دو فرشته می فرماید: من دعای او را مستجاب کردم اما حاجتش را نگهدارید، زیرا دوست دارم صدای او را بشنوم و همانا بنده دعا می کند و خداوند تبارک و تعالی می فرماید: زود خواسته اش را برآورید که من خوش ندارم صدای او را بشنوم.
(کافی، ج2، ص489، ح3)

حدیث132

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إذا أرادَ أَحَدُکُم أَن یُستَجابَ لَهُ فَلیُطَیِّب کَسبَهُ وَلیَخرُج مِن مَظالِمِ النّاسِ ، وَ إِنَّ اللّه لا یَرفَعُ إِلَیهِ دُعاء عَبدٍ وَفی بَطنِهِ حَرامٌ أَو عِندَهُ مَظلَمَةٌ لأِحَدٍ مِن خَلقِهِ؛
هر کس بخواهد دعایش مستجاب شود، باید کسب خود را حلال کند و حق مردم را بپردازد. دعای هیچ بنده ای که مال حرام در شکمش باشد یا حق کسی بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمی رود.
(بحارالأنوار، ج93، ص321، ح31)

حدیث133

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
عَلَیکُم بِالدُّعاءِ ، فَإِنَّکُم لاتَقَرَّبونَ إِلَی اللّه بِمِثلِهِ ، وَلا تَترُکوا صَغیرَةً لِصِغَرِها أَن تَدعُوا بِها ، إِنَّ صاحِبَ الصِّغارِ هُوَ صاحِبُ الکِبارِ؛
شما را سفارش می کنم به دعا کردن، زیرا با هیچ چیز به مانند دعا به خدا نزدیک نمی شوید و دعا کردن برای هیچ امر کوچکی را، به خاطر کوچک بودنش رها نکنید، زیرا حاجتهای کوچک نیز به دست همان کسی است که حاجتهای بزرگ به دست اوست.
(کافی، ج2، ص467، ح6)

حدیث134

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
رُبَما سَأَلتَ الشَّیْ ءَ فَلا تُؤتاهُ وَاُوتیتَ خَیرا مِنهُ عاجِلاً أَو آجِلاً أَو صَرَفَ عَنکَ لِما هُوَ خَیرٌ لَکَ، فَلَرُبَّ أمرٍ قَد طَلَبتَهُ فیهِ هَلاکُ دینِکَ لَو اوتیتَهُ، فَلتَکُن مَسأَلَتُکَ فیما یَبقی لَکَ جَمالُهُ وَیُنفی عَنکَ وَبالُهُ؛
گاه چیزی را (از خدا) می خواهی اما به تو داده نمی شود و دیر یا زود بهتر از آن به تو داده می شود، یا به خاطر آنچه خیر و مصلحت تو در آن است از برآورده شدن خواسته ات دریغ می شود، زیرا بسا خواسته ای که اگر برآورده شود به نابودی و تباهی دین تو می انجامد، پس، چیزی بخواه که زیبایی و نیکیش برایت می ماند و پیامد سوئی ندارد.
(نهج البلاغه، نامه 31)

حدیث135

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَنْ أَرادَ تُسْتَجابُ دَعْوَتُهُ وَأَنْ تُکْشَفَ کُرْبَتُهُ فَلْیُفَرِّجْ عَنْ مُعْسِرٍ؛
هر کس می خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
(کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398)

حدیث136

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا یُرَدُّ دُعاءٌ أَوَّلُهُ بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ
دعایی که با بسم اللّه الرحمن الرحیم شروع شود، رد نمی شود.
(الدعوات، ص 52)

حدیث137

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اُدعُوا اللهَ وَ اَنتم مُوقِنونَ بِالاِجابَةِ وَاعلَموا اَنَّ اللهَ لا یَستَجِیبُ دُعاءَ مِن قَلبِ غافِلٍ لاه؛
خدا را بخوانید و به اجابت دعای خود یقین داشته باشید و بدانید که خداوند دعا را از قلب غافل بیخبر نمی پذیرد.
(کنز العمال، ج2، ص72)

حدیث138

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یا عَلیُّ مَن أَکَلَ الحَلالَ صَفادینُهُ، وَرَقَّ قَلبُهُ، وَدَمِعَت عَیناهُ مِن خَشیَةِ اللّه تَعالی وَلَم یَکُن لِدَعوَتِهِ حِجابٌ؛
ای علی هر کس حلال بخورد، دینش صفا می یابد، رقّت قلب پیدا می کند، چشمانش از ترس خداوند متعال پر اشک می شود و برای (استجابت) دعایش مانعی نمی باشد.
(میراث حدیث، ج2، ص18، ح2)

حدیث139

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
صَلاةُ اللّیلِ مَرضاةٌ لِلرَّبِّ وَ حُبُّ المَلائِکَةِ وَ سُنَّةُ النبیاءِ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ اَصلُ الیمانِ وَ راحَةُ البدانِ وَ کَراهیَةٌ لِلشَّیطانِ وَ سِلاحٌ عَلَی العداءِ وَ اِجابَةٌ لِلدُّعاءِ وَ قَبولُ العمالِ وَ بَرَکَةٌ فِی الرِّزقِ؛
نماز شب، موجب رضایت پروردگار، دوستی فرشتگان، سنت پیامبران، نور معرفت، ریشه ایمان، آسایش بدن ها، مایه ناراحتی شیطان، سلاحی بر ضدّ دشمنان، مایه اجابت دعا، قبولی اعمال و برکت در روزی است.
(ارشاد القلوب، ج 1، ص 191)

حدیث140

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إذا لَم یَأمُروا بِمَعروفٍ وَلَم یَنهَوا عَن مُنکَرٍ وَلَم یَتَّبِعوا الأخیارَ مِن أهلِ بَیتی ، سَلَّطَ اللّه عَلَیهِم شِرارَهُم ، فَیَدعوا عِندَ ذلِکَ خِیارُهُم فَلا تُستَجابُ لَهُم؛
هرگاه (مردم) امر به معروف و نهی از منکر نکنند، و از نیکان خاندان من پیروی ننمایند، خداوند بدانشان را بر آنان مسلّط گرداند و نیکانشان دعا کنند امّا دعایشان مستجاب نشود .
(امالی صدوق، ص 254)

حدیث141

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلصَّدَقَةُ تَدفَعُ البَلاءَ وَ هِیَ اَنجَحُ دَواءٍ وَ تَدفَعُ القَضاءَ وَ قَد اُبرِمَ اِبراما وَ لا یَذهَبُ بِالدواءِ اِلاَّ الدُّعاءُ وَ الصَّدَقَةُ؛
صدقه بلا را برطرف می کند و مؤثرترینِ داروست. همچنین، قضای حتمی را برمی گرداند و درد و بیماری ها را چیزی جز دعا و صدقه از بین نمی برد.
(بحارالأنوار، ج 93، ص 137، ح 71)

حدیث142

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أَرادَ أن تُستَجابَ دَعوَتُهُ وَأَن تُکشَفَ کُربَتُهُ فَلیُفَرِّج عَن مُعسِرٍ؛
هر کس می خواهد دعایش مستجاب شود و غمش از بین برود باید گره از کار گرفتاری باز کند.
(نهج الفصاحه، ح 2961)

حدیث143

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِغتَنِمُوا الدُّعاءَ عِندَ الرِّقَّةِ فَإِنَّها رَحمَةٌ؛
دعا کردن را در هنگام رقّت قلب غنیمت شمرید، که رقت قلب، رحمت است.
(بحارالأنوار، ج93، ص347، ح14)

حدیث144

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لَیسَ شَیْ ءٌ أَسرَعَ إِجابَةً مِن دَعوَةِ غائِبٍ لِغائِبٍ؛
هیچ دعایی زودتر از دعایی که انسان در غیاب کسی می کند، مستجاب نمی شود.
(بحارالأنوار، ج93، ص359، ح17)

حدیث145

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن سَرَّهُ أن یَستَجیبَ اللّه لَهُ عِندَ الشَّدائِدِ وَالکَربِ فَلیُکثِرِ الدُّعاءَ فِی الرَّخاءِ؛
هر کس دوست دارد خداوند هنگام سختی ها و گرفتاری ها دعای او را اجابت کند، در هنگام آسایش، دعا بسیار کند.
(نهج الفصاحه، ح 3023)

حدیث146

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
نِعمَ عَونُ الدُّعاءِ الخُشُوعُ ؛
خشوع ، چه نیک یاوری است برای دعا .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9945

حدیث147

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن قَرَعَ بابَ اللّه‌ِ فُتِحَ لَهُ ؛
هر کس درِ خانه خدا را بکوبد ، به رویش گشوده می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8292

حدیث148

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن أُعطِیَ الدُّعاءَ لَم یُحرَمِ الإجِابَةَ ؛
هرکه را توفیق دعا داده شود ، از پذیرش آن محروم نشود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8143

حدیث149

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن أحسَنَ المَسأَلَةَ أُسعِفَ ؛
هر کس به روشی نیکو درخواست کند ، خواسته‌اش برآورده می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7693

حدیث150

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِالدُّعاءِ یُستَدفَعُ البَلاءُ ؛
با دعا، دفع بلا خواسته می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4240

حدیث151

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلدُّعاءُ لِلسّائِلِ إحدَی الصَّدَقَتَینِ ؛
دعا کردن برای حاجتْ‌خواه ، یکی از دو صدقه است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1620

حدیث152

قال رسول الله (صلی اللع علیه و آله و سلم):
الا و ان الإجابة تحت قبته والشفاء فی تربته، و الائمة علیهم السلام من ولده؛
پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
بدانید که اجابت دعا، زیر گنبد حرم او(امام حسین علیه السلام) و شفاء در تربت او، و امامان (علیهم السلام) از فرزندان او هستند.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ???

حدیث153

قال الصّادق علیه السّلام :
اَللّهم ... وَ ارْحَمْ تِلْکَ الاَعْیُنَ الَّتی جَرَتْ دُمُوعُها رَحْمَةً لَنا وَ ارْحَمْ تِلْکَ الْقُلُوبَ الَّتی جَزَعَتْ وَ احْتَرَقَتْ لَنا
وَ ارْحَمِ الّصَرْخَةَ الّتی کانَتْ لَنا ؛
امام صادق علیه السّلام بر سجّاده خود نشسته و بر زائران و سوگواران اهل بیت ، چنین دعا می کردند و می فرمودند:
خدایا ... آن دیدگان را که اشکهایش در راه ترحّم و عاطفه بر ما جاری شده و دلهایی را که بخاطر ما نالان گشته و سوخته و آن فریادها و ناله هایی را که در راه ما بوده است ، مورد رحمت قرار بده .
بحارالانوار، ج 98، ص 8

حدیث154

امام علی علیه‌السلام :
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم إذا رَأَی الفاکِهَةَ الجَدیدَةَ قَبَّلَها ووَضَعَها عَلی عَینَیهِ وفَمِهِ ، ثُمَّ قالَ :
اللّهُمَّ کَما أرَیتَنا أَوَّلَها فی عافِیَةٍ ، فَأَرِنا آخِرَها فی عافِیَةٍ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم، چون میوه‌ای نو می‌دیدند ، آن را می‌بوسید ند و بر روی چشمان و دهانشان می‌نهادند و سپس می‌گفتند:خداوندا ! چنان که آغاز این را در عافیت به ما نشان دادی ، پایان آن را نیز در عافیت به ما بنمایان.
الأمالی للصدوق ، صفحه 338 ، حدیث 396

حدیث155

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أرادَ أن تُستَجابَ دَعوَتُهُ وأن تُکشَفَ کُربَتُهُ فَلْیُفَرِّجْ عن مُعسِرٍ ؛
هر که می‌خواهد دعایش مستجاب و اندوهش بر طرف شود ، به تنگدست مهلت دهد.
کنز العمّال : 15398

حدیث156

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أطِبْ کَسبَکَ تُستَجَبْ دَعوَتُکَ ،فإنَّ الرّجلَ یَرفَعُ اللُّقْمَةَ إلی فیهِ (حَراما ) فما تُستَجابُ له دَعوَةٌ أربَعینَ یوما؛
در آمدت را پاک کن تا دعایت مستجاب شود؛ زیرا هرگاه آدمی لقمه [حرام ] به دهان خود ببرد، تا چهل روز دعایی از او پذیرفته نمی‌شود.
کما فی بحار الأنوار : 93 / 358 / 16 .

حدیث157

امام باقر علیه‌السلام :
علَیکَ بالدعاءِ لإخوانِکَ بظَهْرِ الغَیبِ فإنّهُ یَهِیلُ الرِّزقَ؛
پشت سر برادرانت دعا کن، که این کار روزی را به طرف تو سرازیر می‌کند .
بحار الأنوار : 76 / 60 / 14

حدیث158

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اللّهُمّ ارزُقْ محمّدا وآلَ محمّدٍ ومَن أحَبَّ محمّدا وآلَ محمّدٍ ، العَفافَ والکَفافَ ، وارزُقْ مَن أبغَضَ محمّدا وآلَ محمّدٍ المالَ والوَلَدَ؛
خدایا ! به محمّد و خاندان محمّد و به کسی که محمّد و خاندان او را دوست دارد ، پاکدامنی و روزی به قدر کفاف عطا فرما و به هرکه محمّد وآل محمّد را دشمن دارد مال و فرزند روزی کن .
الکافی : 2 / 140 / 3

حدیث159

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ اللّه‌َ عز و جل جَعَلَ أرزاقَ المؤمنینَ مِن حیثُ لا یَحتَسِبُونَ، وذلکَ أنَّ العَبدَ إذا لَم یَعرِفْ وَجهَ رِزقِهِ کَثُرَ دُعاؤهُ؛
خـداوند عز و جل روزی مـؤمنان را از جـایـی می‌رساند که فکرش را هم نمی‌کنند ؛ و این بدان علّت است که وقتی مؤمن نداند روزیش از کجا خواهد رسید زیاد دعا می‌کند .
نور الثقلین : 5/354/34

حدیث160

قال الصادق - علیه السلام -:
الساعة التی یستجاب فیها الدعاء یوم الجمعة مابین فراغ الامام من الخطبة الی ان یستوی الناس فی الصفوف ؛
ساعتی که دعا در آن مستجاب است روز جمعه و فاصله میان پایان خطبه(نماز جمعه) تا به صف ایستادن مردم می باشد.
(مستدرک الوسائل ، ج 6، ص 41).

حدیث161

عن ابی عبدالله - علیه السلام - قال :
من قدم اربعین رجلا من اخوانه فدعا لهم ثم دعا لنفسه ، استجیب له فیهم و فی نفسه؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: کسی که در قنوت نماز وتر برای چهل مؤ من وسپس برای خود دعا کند، خداوند دعاهای وی را مستجاب گرداند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، باب 45).

حدیث162

قال الصادق - علیه السلام -:
الداعی و المؤ من شریکان ؛
دعا کننده و آمین گوینده دراجر و استجابت دعای شان شریک هستند (یکسانند).
(المواعظ العددیه ، ج 342).

حدیث163

قال الصادق - علیه السلام -:
یا صاحب الدعاء! لا تسئل ما لایکون و لایحل ؛
ای دعاکننده ! چیزی را که نشدنی و حرام است از خداوند درخواست مکن (چون به اجابت نمی رسد).
(عدة الداعی ، ص 140)

حدیث164

قال الصادق - علیه السلام -:
الجلوس بعد صلاة الغداة فی التعقیب و الدعاء حتی تطلع الشمس ابلغ فی طلب الرزق من الضرب فی الارض ؛
هرکس بعد از نماز صبح برای تعقیب و دعا تا طلوع خورشید بنشیند، بهتر از در نوردیدن زمین ، روزی راجلب می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 10 35).

حدیث165

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
من اکل لمقة حرام لم تقبل له صلوة اربعین لیلة و لم یستجب له دعوة اربعین صباحا ؛
کسی که لقمه حرام بخورد، نماز چهل شب او قبول نمی شود، ودعای چهل روز او به اجابت نمی رسد.
(دارالسلام ، نوری ، ج 4 ص 213)

حدیث166

قال الصادق - علیه السلام -:
اذ رق احدکم فلیدع فان القلب لایرق حتی یخلص؛
وقتی دل شما شکست دعا کنید، زیرا دل تا خالص نگردد نمی شکند.
(بحارالانوار، ج 93، ص 345)

حدیث167

قال الصادق - علیه السلام -:
علیک بالدعاء فان فیه شفاء من کل داء ؛
برتو باد به دعا، زیرا دعا درمان هر دردی است .
(میزان الحکمه ، ج 3 ص 248)

حدیث168

قال علی - علیه السلام -:
و ادفعوا امواج البلاء بالدعاء؛
موج بلاها را به وسیله دعا از خود دفع کنید.
(بحارالانوار، ج 93، ص 301)

حدیث169

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الله - عزوجل - لایستجیب دعاء بظهر قلب قاس ؛
همانا خدای تعالی دعایی را که از دل سخت و با قساوت برخاسته شود، اجابت نمی کند.
(بحارالانوار، ج 93، ص 305، میزان الحکمه ، ج 3، ص 257).

حدیث170

قال الصادق - علیه السلام -:
من قدم اربعین رجلا من اخوانه فدعا لهم ثم دعا لنفسه استجیب له فیهم و فی نفسه ؛
هرکس برای چهل تن از برادران (دینی ) خود دعاکند و سپس برای خود دعا کند، خدا، دعای او را در حق آنان و او مستجاب کند.
(المواعظ العددیه ، ص 274).

حدیث171

قال علی - علیه السلام -:
من دعا الله اجابه ؛
هرکه خدا را بخواند، خداوند او را پاسخ گوید.
(غررالحکم ، ص 295)

حدیث172

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
الدعاء مخ العبادة ؛
دعا مغز عبادت است .
(میزان الحکمه ، ج 3، ص 247)

حدیث173

قال علی - علیه السلام -:
الدعاء ترس المؤ من ؛
دعا سپر مؤ من است .
(میزان الحکمه ، ج 3 ص 247)

حدیث174

قال علی - علیه السلام -:
لایقنطنک تاءخیر اجابة الدعاء فان العطیة علی قدر النبیة و ربما تاءخرت الاجابة لیکون ذلک الاعظم لاجر السائل ، و اجزل لعطاء النائل؛
نباید به تاءخیر افتادن اجابت دعا تو را ناامید کند، زیرا عطا وبخشش خداوند به قدر نیت بنده است و چه بسا که اجابت دعا طول کشد تا پاداش دعاکننده بزرگتر و عطای بخشنده نیز بیشتر گردد.
(غررالحکم ، ص 238)

حدیث175

قال الصادق - علیه السلام -:
الدعاء بعد الفریضة افضل من الصلوة تنفلا ؛
دعای بعد از نماز واجب ، از به جا آوردن نماز نافله برتر است.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1 ص 962)

حدیث176

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
و ارفعوا الیه ایدیکم بالدعاء فی اوقات صلاتکم فانها افضل الساعات ینظرالله - عزوجل - فیها بالرحمة الی عباده و یجیبهم اذا ناجوه و یلبیهم اذا نادوه و یستجب لهم اذا دعوه؛
و در اوقات نمازهایتان دستهای خود را به دعا به سوی خدا بردارید، زیرا آن اوقات بهترین ساعات است و خداوند به سوی بندگانش با نظر رحمت نگاه می کند وهنگامی که با او مناجات کنند جواب می دهد زمانی که او را بخوانند، لبیک می گوید و وقتی که به درگاه او دعا کنند، اجابت می فرماید.
(بحارالانوار، ج 96، ص 356)

حدیث177

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
تفتح ابواب السماء و یستجاب الدعاء فی اربعة مواطن : عندالتقاء الصفوف فی سبیل الله وعند نزول الغیث وعند اقامة الصلاة وعند رؤ یة الکعبة ؛
چهار موقع درهای آسمان را بگشایند و دعاها رامستجاب کنند:
1 - هنگام تلاقی صفوف مبارزان در راه خدا
2 - هنگام نزول باران
3 - هنگام نماز
4 - هنگام دیدار کعبه.
(نهج الفصاحه ، ص 1168)

حدیث178

قال الباقر - علیه السلام -:
فاذا فرغت من الصلاة المکتوبة فانصب الی ربک فی الدعاء او ارعب الیه فی المساءلة؛
هرگاه از نماز واجب فارغ شدی ، به دعا به سوی پروردگارت بپرداز و رغبت کن به سوی پروردگارت به سوال و درخواست .
(مجمع البیان ، ج 10 ص 509)

حدیث179

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
کاءنه قداستغنی غنی خذوا صلاته فاضربوا بها وجهه ؛
بنده مران بنگریدکه نماز به جای آورد، ولی درخواست حاجت نکرد و گویا از من بی نیاز است نمازش رابرگردانید و برچهره اش بکوبید.(بحارالانوار، ج 82 ص 325)

حدیث180

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الله - عزوجل - فرض علیکم الصلوات فی احب الاوقات الیه فاسئلوا الله حوائجکم عقیب فرائضکم ؛
به درستی که خداوند نمازهای واجب را در محبوبترین اوقات واجب کرد، پس حاجات خود را بعد از نمازهایتان بخواهید.
(بحارالانوار، ج 85 ص 324)

حدیث181

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -
ادعوا الله و انتم موقنون بالاجابة و اعلموا ان الله تعالی لایستجب دعاء من قلب غافل لاه
بایقین به استجابت دعای خویش ، خداوند را بخوانید و بدانید که پروردگار - تبارک و تعالی - دعایی را که از دل غافل و بی توجه برآید، مستجاب نخواهد کرد(الاذکار، ص 356).

حدیث182

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
ان الله یستجبی من عبده اذا صلی فی جماعة ثم ساءله حاجة ان ینصرف حتی یقضیها ؛
وقتی بنده نمازش را به جماعت بخواند وحاجتی از خدا بخواهد، خداوند او را حاجت روا خواهد کرد، زیرا شرم دارد خواسته او را برنیاورد.
(بحارالانوار، ج 88 ص 4)

حدیث183

قال علی - علیه السلام -:
الدعاء مفتاح الرحمة و مصباح الظلمة ؛
دعا کلید رحمت الهی و روشنایی بخش تاریکی هاست.
(میزان الحکمه ، ج 3 ص 245).

حدیث184

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
ثلاثه مواطن لاترد فیها دعوة عبد: رجل یکون فی بریة حیث لایراه احد الاالله فیقوم فیصلی و رجل یکون معه فئة فیقر عنه اصحابه فبثبت و رجل یقوم من آخر اللیل ؛
سه مورد است که دعای کسی در آن رد نمی شود: یکی آن مردی که در بیابان باشد و کسی جز خدا او را نمی بیند برخیزید و نماز گزارد. دیگر آن مردی که با گروهی در جنگ باشد و یاران وی بگریزند و او استوار ماند. سوم آن که مرد در آخر شب برای عبادت برخیزد.(کنزالعمال ، ج 2 - ص 102، ص 3336)

حدیث185

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
من ادی فریضة فله عندالله دعوة مستجابه ؛
هرکس نماز واجبی را به جای آورد یک دعای مستحب نزد خدا خواهد داشت .
(بحارالانوار، ج 85، ص 321).

حدیث186

قال الصادق - علیه السلام -:
یستجاب الدعاء فی اربعة مواطن : فی الوتر و بعد الفجر و بعد الظهر و بعدالمغرب؛
دعا در چهار وقت به اجابت می رسد:
1 - در نماز وتر
2 - پس از نماز صبح
3 - بعد از نماز ظهر
4 - پس از مغرب.
(بحارالانوار، 85، ص 324 روضة المتقین ، ج 12 ص 38).

حدیث187

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی صلوة و عقب الی اخری فهو ضیف الله و حق علی الله ان یکرم ضیفه ؛
هر که نماز فریضه کند و بعد از آن تعقیب بخواند تا نماز دیگر (یعنی به خواندن دعاهایی که بعد از نماز باید خواند و قرائت قرآن و غیره مشغول گردد تا وقت نماز دیگر) پس آن بنده مهمان خدا می باشد و حق است بر خدای - عزوجل - اینکه اکرام کند مهمان خود را. (بحارالانوار، ج 85 ص 322).

حدیث188

قال الصادق - علیه السلام -:
تسبیح فاطمة الزهراء - علیهاالسلام - فی کل یوم فی دبر کل صلاة احب الی من صلاة الف رکعة فی کل یوم؛
تسبیح حضرت زهرا (علیهاالسلام) در هر روز در تعقیب هر فریضه نزد من محبوب تر است از به جا آوردن هزار رکعت نماز در هر روز (ثواب الاعمال ، ص 166)

حدیث189

قال الصادق - علیه السلام -:
کل دعاء یدعی الله - عزوجل - به محجوب عن السماء حتی یصلی علی محمد و آل محمد؛
هر دعایی که خدا با آن خوانده شود، پوشیده است ، بالا نمی رود و به هدف اجابت نمی رسد مگر این که صلوات بر محمد و آل محمد (ع ) همراه باآن باشد.
(اصول کافی ، - ج 2، ص 493)

حدیث190

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
التعقیب بعد صلوة الفجر ابلغ فی طلب الرزق؛
دعای پس از نماز صبح برای جلب رزق مؤ ثرتر است .
(بحارالانوار، ج 85، س 326، مستدرک الوسایل ، ج 1، ص 336)

حدیث191

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الله یستحیی من عبده اذا صلی فی جماعة ثم ساله حاجة ان ینصرف حتی یقضیها؛
همانا خداوند از بنده اش هنگامی که به نماز جماعت مشغول است و سپس از او حاجتی بخواهد که برآورده نشود، حیا می کند تا زمانی که آن را اجابت کند.
(بحارالانوار، ج 88، ص 4)

حدیث192

عن رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و ما منکم من احد یخرج من بیته متطهرا فیصلی الصلوة فی الجماعة مع المسلمین ثم یقعد ینتظر صلوة الاخری الا و الملائکة تقول : اللهم اغفر له ، اللهم ارحمه ؛
وقتی شما از خانه خارج می شوید، با طهارت باشید، و شرکت در جماعت با مسلمین بکنید، و انتظار نماز باشید، در این صورت ملائکه برای شما دعا می کنند، خدایا او را بیامرز، خدایا بر او رحم کن .
(جامع احادیث ، ج 6، ص 387)

حدیث193

قال علی - علیه السلام -:
اغتنموا الدعاء عند اربع : عند قرائة القران و عند الاذان و عند نزول الغیث و عند التقاء الصفین للشهادة ؛
در چهار زمان دعا را غنیمت شمارید:
1 - هنگام قرائت قرآن .
2 - هنگام اذان .
3 - هنگام نزول باران .
4 - هنگام رو به رو شدن دو لشگر مؤ منین و کفار برای جنگ .
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 1114)

حدیث194

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا اباذر!اذا کان العبد فی ارض قفر فتوضا او تیمم ثم اذن و اقام و صلی امر الله - عز و جل - الملئکة فصفوا خلفه صفا لا یری طرفاه یرکعون برکوعه و یسجدون بسجوده و یؤ منون علی دعائه ؛
ای ابوذر! هرگاه بنده ای در بیابانی تنها باشد و وضو بسازد یا تیمم کند، سپس اذان و اقامه بگوید و نماز بخواند، خدا فرشتگان را امر کند که پشت سر او صفی تشکیل دهند که دو طرف آن دیده نشود و به نماز او اقتداء نمایند و به دعای او آمین گویند.
(وسائل الشیعه ، ج 4، ص 621. مکارم الاخلاق ، ص 466)

حدیث195

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الدعاء بین الاذان و الاقامة لایرد؛
دعای بین اذان و اقامه رد نمی شود.
(شهاب الاخبار، ص 44)

حدیث196

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
اذا زالت الشمس فتحت ابواب السماء و ابواب الجنان و استجیب الدعاء، فطوبی لمن رفع له عند ذلک عمل صالح ؛
وقتی آفتاب از دایره نصف النهار گذشت ، درهای آسمان و درهای بهشت گشوده شده و دعا در این هنگام مستجاب می گردد. پس خوشا به حال کسی که در این ساعت عمل صالحی از او بالا رود.
(سفینة البحار، ج 2، ص 44)

حدیث197

قال النبی - صلی الله علیه وآله -:
ثلاثة لایتقبل الله - عز و جل - لهم بالحفظ، رجل نزل فی بیت خرب ، و رجل صلی علی قارعة الطریق و رجل ارسل راحلته و لم یستوثق منها ؛
سه طایفه هستند که خداوند دعای آنها را برای حفظ و سلامتی نمی پذیرد:
1 - کسی که زیر دیوار و سقف شکسته منزل کند.
2 - کسی که در وسط جاده نماز بخواند.
3 - کسی که مرکب خود را رها کند و آن را نبندد.
(الخصال ، ج 1، ص 141.بحارالانوار، ج 76، ص 157)

حدیث198

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اکل لقمة حرام لم یقبل له صلواة اربعین لیلة و لم تستجب له دعوة اربعین صباحا ؛
کسی که لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمی شود و دعای وی نیز تا چهل روز به اجابت نمی رسد.
(دارالسلام نوری ، ج 4، ص 213)

حدیث199

قال الصادق - علیه السلام -:
یدخل علی المیت فی قبره الصلاة و الصوم و الحج و الصدقة و البر و الدعاء، و یکتب اجره للذی یفعله و للمیت ؛
نماز و روزه و صدقه و نیکی و دعا برای میت در قبر او داخل می شود، و اجر و پاداش این امور را برای میت و آن را انجام می دهد، نوشته می شود.
(بحارالانوار، ج 82، ص 62)

حدیث200

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة اجابة للدعاء و قبول للاعمال ؛
نماز موجب اجابت دعا و قبولی اعمال است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 1)

حدیث201

قال الباقر - علیه السلام -:
ما من عبد من شیعتنا یقوم الی الصلوة الا اکتنفته بعدد من خالفه ملائکة یصلون خلفه و یدعون الله - عز و جل - له حتی یفرغ من صلاته ؛
هیچ بنده ای از پیروان ما نیست که به نماز بایستد، مگر آن که به اندازه مخالفینش ملائکه پشت سر او نماز می خوانند و در پیشگاه خداوند متعال برای او دعا می کنند تا از نمازش فارغ شود.
(بحارالانوار، ج 82، ص 205)

حدیث202

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِدفَعُوا أبوابَ الْبَلاءِ بِالدُّعاءِ؛
درهای بلا را با دعا ببندید.
قرب الاسناد، ص 117

حدیث203

امام علی علیه‌السلام :
بُکاءُ العُیونِ وخَشْیَةُ القلوبِ مِن رَحْمَةِ اللّه تعالی ذِکرُهُ ، فإذا وَجَدتُموها فاغتَنِموا الدُّعاءَ؛
گریه چشمها و ترس دلها نشانه رحمت خدای بلندنام است . هرگاه این دو را در خود یافتید دعا کردن را غنیمت شمرید .
مکارم الأخلاق : 2 / 96 / 10 منتخب میزان الحکمة : 78

حدیث204

امام علی علیه السلام فرمودند:
أَعلَمُ النّاسِ بِاللّه أَکثَرُهُم لَهُ مَسأَلَةً؛
خداشناس ترین مردم پر درخواست ترین آنها از خداست.
غررالحکم، ج2، ص451، ح3260

حدیث205

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
امْنُنْ عَلَیْنَا بِالنَّشَاطِ وَ أَعِذْنَا مِنَ الْفَشَلِ وَ الْکَسَلِ وَ الْعَجْزِ وَ الْعِلَلِ وَ الضَّرَرِ وَ الضَّجَرِ وَ الْمَلَلِ؛
(خدایا) نعمت سرزندگی و کوشایی را به ما ارزانی دار و از سستی، تنبلی، ناتوانی، بهانه آوری، زیان، دل مردگی و ملال، محفوظمان دار.
میزان الحکمه، ج11، ص5184

حدیث206

امام سجاد علیه السلام فرمودند:
اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ الْهَمِّ وَ الْحَزَنِ وَ الْعَجْزِ وَ الْکَسَلِ؛
بار خدایا، من از غم و اندوه و ناتوانی و تنبلی به تو پناه می‌برم.
میزان الحکمه، ج11، ص5188

حدیث207

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
دعای انسان پشت سر برادر دینی‌اش ، نزدیکترین و سریعترین دعا به اجابت است.
کافی ، ج 2 ، ص 507

حدیث208

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند عزوجل از میان بندگان مؤمنش آن بنده‌ای را دوست دارد که بسیار دعا کند، پس بر شما باد دعا در هنگام سحر تا طلوع آفتاب ، زیرا آن ، ساعتی است که درهای آسمان در آن هنگام باز گردد و روزیها در آن تقسیم گردد و حاجتهای بزرگ بر آورده شود .
کافی ، ج 2 ، ص‌478

حدیث209

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
به خدا سوگند هیچ بنده‌ای در دعا ، پافشاری و اصرار به درگاه خدای عزوجل نکند ، جز اینکه حاجتش را بر آورد .
کافی ، ج 2 ، ص 475

حدیث210

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
پروردگارا روزیمان کن بندگی‌ات و دوری از گناه و نیت پاک را.
(الصحیفه المهدیه/69)

حدیث211

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نعم سلاح المؤمن الصّبر و الدّعاء؛
چه نیکو سلاحی است صبر و دعا برای مؤمن.
نهج الفصاحه

حدیث212

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من یدم قرع الباب یوشک أن یفتح له؛
هر که به کوفتن در ادامه دهد بر او بگشایند.
نهج الفصاحه

حدیث213

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من سرّه أن یستجیب اللَّه له عند الشّدائد و الکرب فلیکثّر الدّعاء فی الرّخاء؛
هر که دوست دارد خدا هنگام سختی و مصیبت دعای وی اجابت کند هنگام گشایش دعا بسیار کند.
نهج الفصاحه

حدیث214

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أتی إلیکم معروفا فکافئوه فإن لم تجدوا فادعوا له؛
هر که با شما نکوئی کرد عوضش دهید و اگر نتوانید برای او دعا کنید.
نهج الفصاحه

حدیث215

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من عبد مسلم یدعو لأخیه بظهر الغیب إلّا قال الملک و لک بمثله؛
هر بنده مسلمانی که در غیاب برادر خویش برای او دعا کند فرشته گوید برای تو نیز نظیر آن باد.
نهج الفصاحه

حدیث216

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یردّ القضاء إلّا الدّعاء و لا یزید فی العمر إلّا البرّ؛
قضا جز به دعا دفع نشود و چیزی جز نیکوکاری عمر را افزون نکند.
نهج الفصاحه

حدیث217

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس شی ء أکرم عند اللَّه من الدّعاء؛
هیچ چیز نزد خدا گرامی تر از دعا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث218

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لم تؤتوا بعد کلمه الإخلاص مثل العافیه فاسألوا اللَّه العافیه؛
شما را پس از کلمه اخلاص چیزی مثل عافیت نداده اند از خدا عافیت طلبید.
نهج الفصاحه

حدیث219

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لقد بارک اللَّه لرجل فی حاجه أکثر الدّعاء فیها أعطیها أو منعها؛
خدا حاجتی را که مرد در باره آن بسیار دعا کند روا بشود یا نشود، مبارک کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث220

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قل اللّهمّ إنّی أسألک نفسا مطمئنّه تؤمن بلقائک و ترضی بقضائک و تقنع بعطائک؛
بگو خدایا جان مطمئنی از تو میخواهم که به معاد ایمان داشته باشد و به قضای تو رضا دهد و به عطای تو قناعت کند.
نهج الفصاحه

حدیث221

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی یا ابن آدم ثلاثه: واحده لی و واحده لک و واحده بینی و بینک فأمّا الّتی لی فتعبدنی لا تشرک بی شیئا، و أمّا الّتی لک فما عملت من عمل جزیتک به فإن أغفر فأنا الغفور الرّحیم و أمّا الّتی بینی و بینک فعلیک الدّعاء و المسأله و علی الاستجابه و العطاء؛
خدای والا فرماید: ای فرزند آدم سه چیز هست یکی خاص من، یکی خاص تو، و یکی میان من و تو. اما آن که خاص من است آن که مرا بپرستی و چیزی را با من انباز نکنی اما آنچه خاص تو است هر چه عمل کنی سزای تو دهم و اگر بیامرزم من آمرزگار رحیمم، اما آنچه میان من و تو است از تو دعا کردن و خواستن و از من اجابت و عطا کردن.
نهج الفصاحه

حدیث222

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عوّدوا المرضی، و مروهم فلیدعوا لکم فإنّ دعوه المریض مستجابه و ذنبه مغفور؛
بیماران را عیادت کنید و بگوئیدشان که برای شما دعا کنند که دعای بیمار مستجاب و گناه او آمرزیده است.
نهج الفصاحه

حدیث223

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عمل البرّ کلّه نصف العباده و الدعاء نصف فإذا أراد اللَّه تعالی بعبد خیرا انتحی قلبه للدّعاء؛
همه اعمال خیر یک نیمه عبادت است و دعا نیمه دیگر و چون خدا برای بنده ای خیر خواهد، قلب او را به دعا متمایل کند.
نهج الفصاحه

حدیث224

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ساعتان تفتح فیهما أبواب السّماء و قلّما تردّ علی داع دعوته: حضور الصّلاه و الصّفّ فی سبیل اللَّه؛
دو وقت است که درهای آسمان در اثنای آن گشوده می شود و کمتر ممکن است دعای دعاکننده ای رد شود: هنگام نماز و صف آرائی در راه خدا.
نهج الفصاحه

حدیث225

رکعتان بسواک أفضل من سبعین رکعه بغیر سواک و دعوه فی السّرّ أفضل من سبعین دعوه فی العلانیه و صدقه فی السّرّ أفضل من سبعین صدقه فی العلانیه؛
دو رکعت نماز با مسواک بهتر از هفتاد رکعت بدون مسواک است و یک دعای نهان بهتر از هفتاد دعای آشکار است و یک صدقه نهان بهتر از هفتاد صدقه آشکار است.
نهج الفصاحه

حدیث226

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء ینفع ممّا نزل و ممّا لم ینزل فعلیکم عباد اللَّه بالدّعاء؛
دعا در باره آنچه فرود آمده و آنچه نیامده مفید است بندگان خدا از دعا غافل مشوید.
نهج الفصاحه

حدیث227

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء یردّ القضاء و إنّ البرّ یزید فی الرّزق و إنّ العبد لیحرم الرّزق بالذّنب یصیبه؛
دعا دفع قضا کند و نیکی روزی را بیفزاید و بنده به وسیله گناهی که مرتکب شود از روزی خود محروم ماند.
نهج الفصاحه

حدیث228

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء هو العباده؛
دعا،عبادت است.
نهج الفصاحه

حدیث229

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء مفتاح الرّحمه و الوضوء مفتاح الصّلاه و الصّلاه مفتاح الجنّه؛
دعا کلید رحمت و وضو کلید نماز است و نماز کلید بهشت.
نهج الفصاحه

حدیث230

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء سلاح المؤمن؛
دعا سلاح مؤمن است.
نهج الفصاحه

حدیث231

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء جند من أجناد اللَّه مجنّد یردّ القضاء بعد أن یبرم.
دعا سپاهی از سپاهیان مجهز خداست و قضای محتوم را دفع می کند.
نهج الفصاحه

حدیث232

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّعاء بین الأذان و الإقامه لا یردّ؛
دعائی که میان اذان و اقامه کنند رد نمی شود.
نهج الفصاحه

حدیث233

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّاعی و المؤمّن فی الأجر شریکان و القاری و المستمع فی الأجر شریکان و العالم و المتعلّم فی الأجر شریکان؛
آنکه دعا میکند و آنکه آمین گوید در پاداش شریکند و قاری و مستمع در پاداش شریکند و دانشمند و دانش آموز در پاداش شریکند.
نهج الفصاحه

حدیث234

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعوه فی السّرّ تعدل سبعین دعوه فی العلانیه؛
یک دعای نهانی مساوی هفتاد دعای آشکار است.
نهج الفصاحه

حدیث235

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعوتان لیس بینهما و بین اللَّه حجاب دعوه المظلوم و دعوه المرء لأخیه بظهر الغیب؛
دو دعاست که میان آن و خدا پرده ای نیست، دعای ستمدیده و دعائی که مرد پشت سر برادر خود کند.
نهج الفصاحه

حدیث236

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعاء الوالد لولده کدعاء- النّبیّ لأمّته؛
دعائی که پدر برای فرزند کند مانند دعائی است که پیغمبر برای امت خود می کند.
نهج الفصاحه

حدیث237

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعاء المرء المسلم مستجاب لأخیه بظهر الغیب عند رأسه ملک موکّل به کلّما دعا لأخیه بخیر قال الملک: آمین و لک بمثل ذلک؛
دعای مرد مسلمان که پشت سر برادر خود کند پذیرفته شود بر سر او فرشته ای موکل است و هر دم برای برادر خود دعائی کند گوید پذیرفته باد و برای تو نیز نظیر آن باشد.
نهج الفصاحه

حدیث238

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعاء المحسن إلیه للمحسن لا یردّ؛
دعائی که نکوئی دیده برای نکوکار کند ردشدنی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث239

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعاء الأخ لأخیه بظهر- الغیب لا یردّ؛
دعائی که برادر پشت سر برادر خود کند، ردشدنی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث240

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیار أئمّتکم الّذین تحبّونهم و یحبّونکم و تصلّون علیهم و یصلّون علیکم و شرار أئمّتکم الّذین تبغضونهم و یبغضونکم و تلعنونهم و یلعنونکم؛
بهترین پیشوایان شما کسانی هستند که آنها را دوست دارید و شما را دوست دارند. شما آنها را دعا کنید و آنها نیز شما را دعا کنند و بدترین پیشوایان شما کسانی هستند که آنها را دشمن دارید و شما را دشمن دارند و آن ها را نفرین کنید و شما را نفرین کنند.
نهج الفصاحه

حدیث241

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس دعوات یستجاب لهنّ: دعوه المظلوم حتّی ینتصر و دعوه الحاجّ حتّی یصدر و دعوه الغازی حتّی یقفل و دعوه المریض حتّی یبرأ و دعوه الأخ لأخیه بظهر الغیب و أسرع هذه الدّعوات إجابه دعوه الأخ لأخیه بظهر الغیب؛
پنج دعاست که مستجاب می شود دعای مظلوم تا یاری شود و دعای زائر کعبه تا باز گردد و دعای کسی که به جهاد می رود تا به اقامتگاه خود برسد و دعای مریض تا شفا یابد، و دعای برادری که در غیبت برادر خود برای او کند و این دعا از همه دعاها زودتر مستجاب می شود.
نهج الفصاحه

حدیث242

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خرج نبیّ من الأنبیاء بالنّاس یستسقون اللَّه تعالی فإذا هو بنمله رافعه بعض قوائمها إلی السّماء فقال ارجعوا فقد استجیب لکم من أجل هذه النّمله؛
پیغمبری با مردم برای دعای باران بیرون آمد مورچه ای را دید که دست خود را به طرف آسمان بلند کرده است گفت باز گردید که خدا به خاطر این مورچه دعای شما را پذیرفت.
نهج الفصاحه

حدیث243

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حصّنوا أموالکم بالزّکاه و داووا مرضاکم بالصّدقه و أعدّوا للبلاء الدّعاء؛
اموال خود را به وسیله زکات محفوظ دارید و مریضان خود را با صدقه علاج کنید و برای جلوگیری از بلا به دعا متوسل شوید.
نهج الفصاحه

حدیث244

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث یدرک بهنّ العبد رغائب الدّنیا و الآخره الصّبر علی البلاء و الرّضا بالقضاء و الدّعاء فی الرّخاء؛
سه چیز است که بنده به وسیله آن خواستنی های دنیا و آخرت را به دست می آورد: صبر بر بلا و رضا به قضا و دعا در حال فراخ دستی.
نهج الفصاحه

حدیث245

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث دعوات مستجابات لا شکّ فیهنّ دعوه المظلوم و دعوه المسافر و دعوه الوالد علی ولده؛
سه دعا بدون شک مستجاب می شود: دعای ستمدیده و مسافر و نفرین پدر در حق فرزند.
نهج الفصاحه

حدیث246

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث حقّ علی اللَّه أن لا یردّ لهم دعوه: الصائم حتّی یفطر و المظلوم حتّی ینتصر و المسافر حتّی یرجع؛
سه کسند که بر خدا لازم است دعایشان را رد نکند: روزه دار تا افطار کند و ستمدیده تا ستم از او دفع شود و مسافر تا به وطن خود باز گردد.
نهج الفصاحه

حدیث247

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه مواطن لا تردّ فیها دعوه عبد: رجل یکون فی بریّه حیث لا یراه أحد إلّا اللَّه فیقوم فیصلّی و رجل یکون معه فئه فیفرّ عنه أصحابه فیثبت و رجل یقوم من آخر اللّیل؛
سه مورد است که دعای کسی در آن رد نمی شود: یکی آن که مردی در بیابانی باشد که جز خدا کسی او را نمی بیند و برخیزد و نماز گزارد دیگر آن که مردی با گروهی در جنگ باشد و یاران وی بگریزند و او استوار ماند و سوم آن که مرد در آخر شب برای عبادت برخیزد.
نهج الفصاحه

حدیث248

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یردّ اللَّه دعاءهم: الذّاکر اللَّه کثیرا و المظلوم و الإمام المقسط؛
سه کسند که خدا دعایشان را رد نمی کند آن که فراوان یاد خدا کند و ستمدیده و پیشوای دادگر.
نهج الفصاحه

حدیث249

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یجیبهم ربّک عزّ و جلّ رجل نزل بیتا خربا و رجل نزل علی طریق السّبیل و رجل أرسل دابّته ثمّ جعل یدعو اللَّه أن یحبسها؛
سه کسند که خدا دعایشان را نمی پذیرد: مردی که در خانه ویران جای گیرد و مردی که کنار راه اقامت گزیند و مردی که حیوان خود را رها کند و سپس دعا کند که خدا آن را نگهدارد.
نهج الفصاحه

حدیث250

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفتح أبواب السّماء و یستجاب الدّعاء فی أربعه مواطن: عند التقاء الصّفوف فی سبیل اللَّه و عند نزول الغیث و عند إقامه الصّلاه و عند رؤیه الکعبه؛
چهار موقع درهای آسمان را بگشایند و دعاها را مستجاب کنند. هنگام تلاقی صف مبارزان در راه خدا و هنگام نزول باران و هنگام نماز و هنگام دیدار کعبه.
نهج الفصاحه

حدیث251

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
برّ الوالدین یزید فی العمر و الکذب ینقص الرّزق و الدّعاء یردّ القضاء؛
نیکی با پدر و مادر عمر را افزون کند و دروغ روزی را کاهش دهد و دعا قضا را دفع کند.
نهج الفصاحه

حدیث252

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من لم یسأل اللَّه تعالی یغضب علیه؛
هر که از خدا چیزی نخواهد خدا بر او خشمگین می شود.
نهج الفصاحه

حدیث253

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یستحیی من العبد أن یرفع إلیه یدیه فیردّهما خائبین؛
خداوند از بنده شرم دارد که دستهای خود را به سوی او بلند کند و آن را ناامید باز گرداند.
نهج الفصاحه

حدیث254

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یحبّ الملحّین فی الدّعاء؛
خداوند کسانی را که در کار دعا اصرار می ورزند، دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث255

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی حیی کریم یستحیی إذا رفع الرّجل إلیه یدیه أن یردّهما صفرا خائبتین؛
خداوند باحیا و بخشنده است وقتی مردی دست های خود را به سوی او بلند کرد شرم دارد که آن را خالی و نومید باز گرداند.
نهج الفصاحه

حدیث256

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّجل لیحرم الرّزق بالذّنب یصیبه و لا یردّ القدر إلّا الدّعاء و لا یزید فی العمر إلا البرّ؛
انسان به سبب گناه از روزی محتوم محروم ماند و تقدیر جز به دعا برنگردد و عمر جز به نیکوکاری دراز نشود.
نهج الفصاحه

حدیث257

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أبخل النّاس من بخل بالسّلام و أعجز النّاس من عجز عن الدّعاء؛
بخیل ترین مردم آن کس است که از سلام دادن بخل ورزد و ناتوان ترین مردم کسی است که از دعا ناتوان باشد.
نهج الفصاحه

حدیث258

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ لا تکلنی إلی نفسی طرفه عین و لا تنزع منّی صالح ما أعطیتنی؛
خداوندا یک لحظه مرا به خودم وامگذار و چیزهای خوبی که به من بخشیده ای از من باز مگیر.
نهج الفصاحه

حدیث259

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ کما حسّنت خلقی فحسّن خلقی؛
خدایا چنان که صورت مرا نیک کردی سیرتم را نیز نیک کن.
نهج الفصاحه

حدیث260

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ عافنی فی بدنی. اللّهمّ عافنی فی سمعی. اللّهمّ عافنی فی بصری. اللّهمّ إنّی أعوذ بک من الکفر و الفقر. اللّهمّ إنّی أعوذ بک من عذاب القبر، لا إله إّلا أنت؛
خدایا تن مرا سالم دار خدایا گوش مرا سالم دار خدایا چشم مرا سالم دار خدایا از کفر و فقر به تو پناه می برم، خدایا از عذاب قبر به تو پناه می برم، خدائی جز تو نیست.
نهج الفصاحه

حدیث261

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ ربّنا آتنا فی الدّنیا حسنه و فی الآخره حسنه و قنا عذاب النّار؛
خدایا، پروردگارا، در دنیا و آخرت بما نیکی بخش، و ما را از عذاب جهنم محفوظ دار.
نهج الفصاحه

حدیث262

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ بعلمک الغیب و قدرتک علی الخلق أحینی ما علمت الحیاه خیرا لی و توفّنی إذا علمت الوفاه خیرا لی، اللّهمّ و أسألک خشیتک فی الغیب و الشّهاده و أسألک کلمه الإخلاص فی الرّضا و الغضب و أسألک القصد فی الفقر و الغنی؛
خدایا تو را به غیب دانی و قدرتی که بر آفرینش داری سوگند می دهم تا موقعی که زندگی را برای من بهتر می دانی مرا زنده نگهدار و موقعی که مرگ را برای من بهتر می دانی مرا بمیران خدایا از تو می خواهم که ترس خود را در آشکار و نهان نصیب من کنی و در حال خشنودی و خشم کلمه اخلاص را به زبان من جاری نمائی و در حال فقر و توانگری میانه روی را شعار من سازی.
نهج الفصاحه

حدیث263

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من یوم السّوء و من لیله السّوء و من ساعه السّوء و من صاحب السّوء و من جار السّوء فی دار المقامه؛
خدایا از روز بد و شب بد و ساعت بد و یار بد و همسایه بد در خانه اقامت به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث264

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من منکرات الأخلاق و الأعمال و الأهواء و الأدواء؛
خدایا از اخلاق بد و اعمال بد و هوس های بد و مرض های بد به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث265

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من فتنه النّساء و أعوذ بک من عذاب القبر؛
خدایا از فتنه زنان به تو پناه می برم و از عذاب قبر به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث266

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من غلبه الدّین و غلبه العدوّ و شماته الأعداء؛
خدایا از چیرگی قرض و غلبه دشمن و سرزنش مخالفان به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث267

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من علم لا ینفع و قلب لا یخشع و دعاء لا یسمع و نفس لا تشبع أعوذ بک اللّهمّ من شرّ هؤلاء الأربع؛
خدایا از دانشی که سود ندهد و دلی که سوز ندارد و دعائی که شنیده نشود و نفسی که سیری نپذیرد به تو پناه می برم خدایا از این چهار چیز به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث268

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من علم لا ینفع و عمل لا یرفع، و دعاء لا یسمع؛
خدایا از دانشی که سود ندهد و عملی که مقبول نیفتد و دعائی که شنیده نشود به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث269

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من زوال نعمتک و تحوّل عافیتک و فجأه نقمتک و جمیع سخطک؛
خدایا از زوال نعمت و تغییر عافیت و غضب ناگهانی و همه چیزهائی که مایه ناخشنودی تو است به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث270

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من الکسل و الهرم و المأثم و المغرم و من فتنه القبر و عذاب القبر و من فتنه النّار و عذاب النّار و من شرّ فتنه الغنی و أعوذ بک من فتنه الفقر؛
خدایا از تنبلی و پیری و گناه و قرض و بلیه قبر و عذاب قبر و رسوائی جهنم و بلیه جهنم و عذاب جهنم و بلیه ثروت و بلیه فقر به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث271

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من الفقر و القلّه و الذّلّه و أعوذ بک من أن أظلم أو أظلم؛
خدایا از فقر و تنگدستی و ذلت به تو پناه می برم و از ستم کشی و ستمگری به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث272

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من العجز و الکسل و الجبن و البخل و الهرم و أعوذ بک من عذاب القبر و أعوذ بک من عذاب النّار و أعوذ بک من فتنه المحیا و الممات؛
خدایا از ناتوانی و تنبلی و ترس و بخل و پیری به تو پناه می برم و از عذاب قبر به تو پناه می برم و از عذاب جهنم به تو پناه می برم و از رسوائی در زندگی به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث273

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أسألک من الخیر کلّه ما علمت و ما لم أعلم و اعوذ بک من الشّرّ کلّه ما علمت منه و ما لم أعلم؛
خدایا من نیکی هائی را که می دانم و نمی دانم از تو می خواهم و از بدی هائی که می دانم و نمی دانم به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث274

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أسألک صحّه فی إیمان و إیمانا فی حسن خلق و نجاحا یتبعه فلاح؛
خدایا من از تو صحتی می خواهم که قرین ایمان باشد و ایمانی که با نیک خوئی همراه باشد و موفقیتی که رستگاری دنبال آن باشد.
نهج الفصاحه

حدیث275

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أسألک الهدی و التّقی و العفاف و الغنی؛
خدایا من از تو هدایت و تقوی و عفت و بی نیازی می خواهم.
نهج الفصاحه

حدیث276

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ انفعنی بما علّمتنی و علّمنی ما ینفعنی و زدنی علما؛
خدایا مرا به آنچه تعلیم داده ای منتفع کن و آنچه را برای من نافع است به من بیاموز و دانش مرا فزون کن.
نهج الفصاحه

حدیث277

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أنت خلقت نفسی و أنت توفّیها لک مماتها و محیاها إن أحییتها فاحفظها و إن أمتّها فاغفر لها. اللّهمّ إنّی أسألک العافیه؛
خدایا تو جان مرا آفریدی و تو آن را می گیری زندگی و مرگ آن متعلق به تو است اگر زنده اش داشتی محفوظش دار و اگر دچار مرگش ساختی بر او ببخش. خدایا من از تو عافیت می خواهم.
نهج الفصاحه

حدیث278

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أغننی بالعلم و زیّنّی بالحلم و أکرمنی بالتّقوی و جمّلنی بالعافیه؛
خدایا مرا به علم توانگر ساز و به حلم زینت بخش و به تقوی عزیز کن و به عافیت زیبائی ده.
نهج الفصاحه

حدیث279

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ اغفر لی خطیئتی و جهلی و إسرافی فی أمری و ما أنت أعلم به منّی. اللّهمّ اغفر لی خطئی و عمدی و هزلی و جدّی و کلّ ذلک عندی. اللّهمّ اغفر لی ما قدّمت و ما أخّرت و ما أسررت و ما أعلنت؛
خدایا از گناه و جهالت و افراط کاری من و آنچه بهتر از من میدانی در گذر خدایا خطا و عمد و شوخی و جدی من همه را ببخش خدایا گناهان سابق و لاحق و نهان و عیان مرا عفو کن.
نهج الفصاحه

حدیث280

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَللّهُمّ اغفِر لِی ذَنبی وَ وَسِّع لِی فی داری وَ بارِک لِی فِی رِزقِی؛
خدایا گناه مرا ببخش و خانه ام را وسعت بخش و روزی مرا برکت ده.
نهج الفصاحه

حدیث281

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَللّهُمّ أعِنِّی عَلَی غَمَراتِ المَوتِ وَ سَکَراتِ المَوتِ؛
خدایا مرا بر تحمل سختیها و رنجهای مرگ کمک کن.
نهج الفصاحه

حدیث282

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أصلح لی دینی الّذی هو عصمه أمری. و أصلح لی دنیای الّتی فیها معاشی و أصلح لی آخرتی الّتی فیها معادی و اجعل الحیاه زیاده لی فی کلّ خیر و اجعل الموت راحه لی من کلّ شرّ؛
خدایا دین مرا که حافظ کار من است و دنیای مرا که زندگی من در آن است و آخرت مرا که باز گشتم به سوی آن است به صلاح آر، زندگی را برای من مایه افزایش نیکی ها ساز و مرگ را برای من مایه آسایش از بدیها کن.
نهج الفصاحه

حدیث283

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ ارزقنی عینین هطّالتین تشفیان القلب بذروف الدّموع من خشیتک قبل أن تکون الدّموع دما و الأضراس جمرا؛
خدایا مرا دو چشم اشگبار بخش که دل را از ریزش اشگهائی که از بیم تو میریزد شفا بخشند پیش از آن که اشگها خون و دندان ها آتش شود.
نهج الفصاحه

حدیث284

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أصلح ذات بیننا و ألّف بین قلوبنا و اهدنا سبل السّلام و نجّنا من الظّلمات إلی النّور و جنّبنا الفواحش ما ظهر منها و ما بطن. اللّهمّ بارک لنا فی أسماعنا و أبصارنا و قلوبنا و أزواجنا و ذرّیّاتنا و تب علینا إنّک أنت التّوّاب الرّحیم؛
خدایا میان ما را اصلاح ده و دلهای ما را متفق ساز و ما را به آرامش هدایت کن و از تاریکی ها به سوی روشنی رهائی بخش و از زشتی های آشکار و نهان دور ساز، خدایا گوشها و چشمها و دلها و زنها و فرزندان ما را مبارک گردان و توبه ما را بپذیر زیرا تو توبه پذیر و مهربانی.
نهج الفصاحه

حدیث285

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أحینی مسکینا و توفّنی مسکینا و احشرنی فی زمره المساکین و إنّ أشقی الأشقیاء من اجتمع علیه فقر الدّنیا و عذاب الآخره؛
خدایا مرا در زندگی فقیر دار و فقیر بمیران و در صف فقیران محشور ساز، بدبخت تر از همه بدبختان کسی است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم داشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث286

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ احفظنی بالإسلام قائما و احفظنی بالإسلام قاعدا و احفظنی بالإسلام راقدا و لا تشمت بی عدوّا و لا حاسدا اللّهمّ إنّی أسألک من کلّ خیر خزائنه بیدک و أعوذ بک من کلّ شرّ خزائنه بیدک؛
خدایا مرا هنگام خفتن و ایستادن و نشستن به وسیله اسلام حفظ کن و مرا به سرزنش دشمن و حسود مبتلا مساز، خدایا همه نیکی هائی که گنجینه آن را بدست داری از تو می خواهم و از همه بدیهائی که گنجینه آن را بدست داری بتو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث287

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أحسن عاقبتنا فی الامور کلّها و أجرنا من خزی الدّنیا و عذاب الآخره؛
خدایا در همه کارها عاقبت ما را بخیر کن و ما را از خواری دنیا و عذاب آخرت نگهدار.
نهج الفصاحه

حدیث288

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ اجعلنی من الّذین إدا أحسنوا استبشروا و إذا أساؤا استغفروا؛
خدایا مرا از جمله کسانی قرار ده که وقتی نیکی کنند، خوشحال می شوند و وقتی بد کنند، آمرزش می طلبند.
نهج الفصاحه

حدیث289

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ اجعلنی شکورا و اجعلنی صبورا و اجعلنی فی عینی صغیرا و فی أعین النّاس کبیرا؛
خداوندا مرا شاکر و صابر کن و مرا در چشم خویش خوار و در نظر مردم بزرگوار کن.
نهج الفصاحه

حدیث290

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ اجعلنی أخشاک حتّی کأنی أراک و اسعدنی بتقواک و لا تشقنی بمعصیتک و خر لی فی قضائک و بارک لی فی قدرک حتّی لا أحبّ تعجیل ما أخّرت و لا تأخیر ما عجّلت و اجعل غنای فی نفسی؛
خدایا مرا چنان از ذات خود ترسان کن که گوئی تو را می بینم و مرا به پرهیزکاری خود خوشبخت کن و به نافرمانی خود بدبخت مکن قضای خود را برای من انتخاب کن و تقدیر خود را بر من مبارک کن که نخواهم آنچه را مؤخر کرده ای مقدم کنی یا آنچه را مقدم داشته ای مؤخر کنی و ثروت مرا در روحم مستقر کن.
نهج الفصاحه

حدیث291

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ اجعل أوسع رزقک علیّ عند کبر سنّی و انقطاع عمری؛
خدایا روزی مرا هنگام پیری و واپسین زندگانی بیشتر از مواقع دیگر وسعت ببخش.
نهج الفصاحه

حدیث292

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اغتنموا دعوه المؤمن المبتلی؛
دعای مؤمن مبتلا را غنیمت شمارید.
نهج الفصاحه

حدیث293

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اغتنموا الدّعاء عند الرّقّه فإنّها رحمه؛
به هنگام رقت دعا را غنیمت شمارید که رقت مایه رحمت است.
نهج الفصاحه

حدیث294

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أسرع الدّعاء إجابه دعاء غائب لغائب؛
دعائی که غائبی برای غائبی دیگر کند از همه دعاها زودتر مستجاب می شود.
نهج الفصاحه

حدیث295

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأی أحدکم من نفسه أو ماله أو من أخیه ما یعجبه فلیدع له بالبرکه فإنّ العین حقّ؛
وقتی یکی از شما از خود یا مال خود یا برادر خود چیز جالب توجهی دید برای وی بدعا برکت خواهد زیرا چشم حق است.
نهج الفصاحه

حدیث296

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أدعوا اللَّه و أنتم مؤمنون بالإجابه و اعلموا أنّ اللَّه لا یستجیب دعاء؛
خدا را بخوانید و به اجابت دعای خود یقین داشته باشید و بدانید که خداوند دعا را از قلب غافل بی خبر نمی پذیرد.
نهج الفصاحه

حدیث297

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقِ دَعوَهَ المَظلومِ فَإنَّما یَسألُ اللَّهَ تَعالی حَقَّهُ وَ إنَّ اللَّهَ تَعالی لا یَمنَع ذا حَقٍّ حَقَّهُ؛
از دعای مظلوم بپرهیز زیرا وی به دعا حق خویش را از خدا می خواهد و خدا حق را از حق دار دریغ نمی دارد.
نهج الفصاحه

حدیث298

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
دعای انسان پشت سر برادر دینی اش ، نزدیکترین و سریعترین دعا به اجابت است .
کافی ، ج 2 ، ص 507

حدیث299

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
نزد خداوند چیزی محبوب‌تر از درخواست کردن از او نیست.
(بحارالانوار/75/141)

حدیث300

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
الرّکْنُ الْیَمانی بابٌ مِنْ أبْوابِ الْجَنَّةِ، لَمْ یَمْنَعْهُ مُنْذُ فَتَحَهُ، وَ إنَّ ما بَیْنَ الرُّکْنَیْنِ ـ الأسْوَد وَ الْیَمانی ـ مَلَکٌ یُدْعی هُجَیْرٌ، یُؤَمِّنُ عَلی دُعاءِالْمُؤْمِنینَ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند: رُکن یَمانی کعبه الهی، دربی از درب های بهشت است و مابین رکن یمانی و حجرالأسود ملک و فرشته ای است که برای استجابت دعای مؤمنین آمّین می گوید.
مستدرک الوسائل، ج 9، ص 391

حدیث301

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ قَرَءَ الْقُرْآنَ کانَتْ لَهُ دَعْوَةٌ مُجابَةٌ، إمّا مُعَجَّلةٌ وَإمّا مُؤجَلَّةٌ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
کسی که قرآن را ـ با دقّت ـ قرائت نماید، در پایان آن ـ اگر مصلحت باشد ـ دعایش سریع مستجاب خواهد شد ـ و اگر مصلحت نباشد ـ در آینده مستجاب می گردد.
دعوات الرّاوندی، ص 24، ح 13

حدیث302

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : فَأکْثِرْ مِنْ تِلاوَةِ الْقُرآنِ، وَالدُّعاءِ، فَإنَّها ساعَةٌ یَحْتاجُ الْمَیِّتُ فیها إلی أُنْسِ الاْحْیاءِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - ضمن وصیّتی به امام علی - علیه السلام - اظهار نمودند: پس از آن که مرا دفن کردی، برایم قرآن را بسیار تلاوت نما، و برایم دعا کن، چون که میّت در چنان موقعیّتی بیش از هر چیز نیازمند به اُنس با زندگان می باشد.
بحارالأنوار، ج 79، ص 27

حدیث303

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : اصْعَدْ عَلَی السَّطْحِ، فَإنْ رَأیْتَ نِصْفَ عَیْنِ الشَّمْسِ قَدْ تَدَلّی لِلْغُرُوبِ فَأعْلِمْنی حَتّی أدْعُو ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - روز جمعه نزدیک غروب آفتاب به غلام خود می فرمودند: بالای پشت بام برو، هر موقع نصف خورشید غروب کرد مرا خبر کن تا برای خود ـ و دیگران ـ دعا کنم.
معانی الأخبار، ص 399

حدیث304

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إلهی وَ سَیِّدی، أسْئَلُکَ بِالَّذینَ اصْطَفَیْتَهُمْ، وَ بِبُکاءِ وَلَدَیَّ فی مُفارِقَتی أَنْ تَغْفِرَ لِعُصاةِ شیعَتی، وَشیعَةِ ذُرّیتَی ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوندا، به حقّ اولیاء و مقرّبانی که آن ها را برگزیده ای، و به گریه فرزندانم پس از مرگ و جدائی من با ایشان، از تو می خواهم گناه خطاکاران شیعیان و پیروان ما را ببخشی.
کوکب الدّری، ج 1، ص 254

حدیث305

قالَ الاْمامُ علی - عَلَیْهِ السلام - :
إغْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ خَمْسَةِ مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَةِ الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ، وَ عِنْدَ الْتِقاءِ الصَفَّیْنِ لِلشَّهادَةِ، وَ عِنْدَ دَعْوَةِ الْمَظْلُومِ، فَاِنَّهُ لَیْسَ لَها حِجابٌ دوُنَ الْعَرْشِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
پنج موقع را برای دعا و حاجت خواستن غنیمت شمارید: موقع تلاوت قرآن، موقع اذان، موقع بارش باران، موقع جنگ و جهاد ـ فی سبیل اللّه ـ موقع ناراحتی و آه کشیدن مظلوم. در چنین موقعیت ها مانعی برای استجابت دعا نیست.
بحارالأنوار، ج 90، ص 343، ح 1

حدیث306

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
إنَّ أعْجَزَ النّاسِ مَنْ عَجَزَعَنِ الدُّعاءِ، وَ إنَّ أبْخَلَ النّاسِ مَنْ بَخِلَ بِالسَّلامِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
عاجز و ناتوان ترین افراد کسی است که از دعا و مناجات با خداوند ناتوان و محروم باشد، و بخیل ترین اشخاص کسی خواهد بود که از سلام کردن خودداری نماید.
بحارالأنوار، ج 90، ص 291، ح 11

حدیث307

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من اکل لقمة حرام لم تقبل له صلوة اربعین لیلة و لم تستجب له دعوة اربعین صباحا؛
کسی که لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمی شود و دعای وی نیز تا چهل روز به اجابت نمی رسد.
( دارالسلام نوری ، ج 4، ص 213 )

حدیث308

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
هر کس وضوی خوب بگیرد و دو رکعت نماز با رکوع و سجود کامل به جای آورد و با خدای خود خلوت کند و بر رسول خدا (ص ) درود فرستد،سپس حاجت خود را از خدا درخواست نماید، به تحقیق که در زمان مناسبش درخواست کرده و هرکس چنین نماید، هرگز ناامید وناموفق نخواهد بود.
( بحار الانوار، ج ,85 ص 324 )

حدیث309

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
یدخل علی المیت فی قبره الصلاة و الصوم و الحج و الصدقة و البر و الدعاء،و یکتب اجره للذی یفعله و للمیت؛
نماز و روزه و صدقه و نیکی و دعا برای میت در قبر او داخل می شود، واجر و پاداش این امور برای میت و آن کسی که آن را انجام می دهد، نوشته می شود.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 62 )

حدیث310

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلاة اجابة للدعاء و قبول للاعمال؛
نمازموجب اجابت دعا و قبولی اعمال است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 1 )

حدیث311

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
عَلَیْکَ بِالدعاءِ لْاِخوانِکَ بِظَهْرِ الْغَیْبِ فَاِنَّهُ یَهیلُ الرِّزقَ؛
پشت سر برادران (دینی) خود دعا کن، که این کار روزی را به طرف تو سرازیر می‌کند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 60، ح 14 .

حدیث312

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
اَللَّهُمَّ ارْزُقْنی رِزْقاً حَلالاً یَکْفینی وَ لا تَرْزُقْنی رِزْقاً یُطْغینی وَ لا تَبْتَلیَنّی بِفَقْرٍ اَشْقی بِهِ مُضَیِّقاً عَلَیَّ...؛
خداوندا! مرا روزیِ حلالی بده که کفایتم کند، و روزی‌ای نده که به طغیانم کشانَد و به فقری گرفتارم نکن که با آن بدبخت شوم و به تنگنا افتم.
التهذیب، ج 3، ص 77، ح 6 .

حدیث313

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
اِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ اَرزاقَ الْمُؤمِنینَ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبونَ وَ ذلِکَ اَنَّ الْعَبْدَ اِذا لَمْ یَعْرِفْ وَجْهَ رِزْقِهِ کَثُرَ دُعاؤَهُ؛
خدای عزیز و ارجمند، روزی مؤمنان را از جایی می‌رساند که فکرش را هم نمی‌کنند. علّتش این است که وقتی مؤمن نداند روزیش از کجا خواهد رسید، زیاد دعا می‌کند.
توحید صدوق، ص 402 .

حدیث314

امام سجاد علیه السلام می فرمایند:
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمّدٍ وَ آلِهِ وَ اکْفِنی مَؤونَةَ الاِْکْتِسابِ وَ ارْزُقْنی مِنْ غَیْرِ اِحْتِسابٍ فَلا اَشْتَغِلَ عَنْ عِبادَتِکَ بِالطَّلَبِ و لا اَحْتَمِلَ اِصْرَ تَبِعاتِ الْمَکْسَبِ؛
خدایا! بر محمّد و آل او درود فرست و مرا از کسب روزیِ همراه با رنج، بی‌نیاز گردان و از جایی که گمان نمی‌رود، روزی‌ام ده، تا به خاطر طلب روزی، از عبادت تو باز نمانم و بار سنگین مشکلات کسب روزی را به دوش نکشم.
صحیفه سجادیه، از دعای 20 .

حدیث315

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ اَرادَ اَنْ تُسْتَجابَ دَعْوَتُهُ وَ اَنْ تُـکْشَفَ کُرْبَتُهُ فَلْیُفَرِّجْ عَنْ مُعْسِرٍ ؛
هر کس می‌خواهد دعایش مستجاب شود و غمش از بین برود، باید گره از کار تنگدستی باز کند.
نهج الفصاحه، ح 2961.

حدیث316

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَللّهُمَّ لَکَ صُمْنا وَ عَلی رِزْقِکَ اَفْطَرنا فَتَقَـبَّلْهُ مِنّا ذَهَبَ الظَّماءُ وَ ابْتَلَّتِ الْعُروقُ وَ بَقیَ الاَْجْرُ؛
بار خدایا! برای تو روزه گرفتیم و با روزی تو افطار می‌کنیم، پس آن را از ما بپذیر، تشنگی رفت، رگ‌ها شاداب شد و پاداش ماند.
کافی، ج 4 ، ص 95، ح 1.

حدیث317

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند :
اَللّهُمَّ... اَحِبَّنی وَ حَبِّبْنی وَ حَبِّبْ اِلَیَّ ما تُحِبُّ مِنَ الْقَوْلِ وَ الْعَمَلِ حَتّی اَدْخُلَ فیهِ بِلَذَّةٍ وَ اَخْرُجْ مِنْهُ بِنَشاطٍ؛
بار خدایا مرا دوست بدار و نزد دیگران محبوبم گردان و گفتار و کرداری را که دوست داری، نزد من محبوب گردان تا با لذّت وارد آنها شوم و با نشاط به انجامشان رسانم.
بحارالأنوار ، ج 95، ص 298، ح 17 .

حدیث318

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنَّ أعْجَزَ النّاسِ مَنْ عَجَزَعَنِ الدُّعاءِ، وَ إنَّ أبْخَلَ النّاسِ مَنْ بَخِلَ بِالسَّلام؛
عاجز و ناتوان‌ترین افراد کسی است که از دعا و مناجات با خداوند ناتوان و محروم باشد، و بخیل‌ترین اشخاص کسی خواهد بود که از سلام کردن خودداری کند.
بحارالأنوار: ج 90، ص 291، ح 11

حدیث319

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
هر که از بلایی که به او می رسد بترسد و درباره آن به دعا پیشی بگیرد، خداوند عزوجل هرگز آن بلا را بدو نشان ندهد.
( ثواب الأعمال : ص 153 )

حدیث320

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
بر شما باد دعا کردن ؛ چرا که دعا برای خدا و درخواست از خدا بلا را برگرداند [حتی] در حالی که تقدیر و قضا شده باشد و جز امضای آن باقی نمانده بشد. پس هرگاه از خداوند عزوجل دعا و درخواست شد، بی درنگ بلا را برگرداند.
( الکافی : ج 2 ص 472 ح 3 )

حدیث321

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بلا همانند قندیل ها بین آسمان و زمین آویزان است، هرگاه بنده عافیت را از پروردگارش بخواهد، خدای متعال بلا را از او برگرداند، [حتی] در حالی که برای او قطعی شده باشد.
( کنز العمال : ج 7 ص 825 ح 21560 )

حدیث322

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر آینه بلا به بنده نزدیک می گرد د، آن گاه بنده از خدا عافیت می خواهد و خدا را یاد می کند و عافیت را حفظ می کند. و دعا و بلا تا روز رستاخیز با هم توافق دارند.
(کنز العمال : ج 2 ص 76 ح 3208 )

حدیث323

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس از بلایی که به او می رسد بترسد و درباره [دفع] آن به دعا برخیزد خداوند هرگز آن بلا را بدو نشان ندهد.
( الدعوات : ص 21 ح 22 )

حدیث324

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
طوفان های بلا را با دعا دفع کنید؛ [زیرا] کسی که به بلای سخت گرفتار شده از [فرد] تندرستی که از بلا در امان نمی باشد به دعا نیازمند تر نیست.
( الدعوات : ص 21 ح 21 )

حدیث325

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هرگاه دعا اندک شود ، بلا نازل گردد.
( مستدرک الوسائل : ج 5 ص 179 ح 5616 )

حدیث326

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
لا یُرَدُّ دُعاءٌ أَوَّلُهُ بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ؛
دعایی که با بسم اللّه الرحمن الرحیم شروع شود، رد نمی‌شود.
الدعوات، ص 52 .

حدیث327

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند:
اللّهُمَّ اِنّی اَعوذُ بِکَ مِنْ... ایثارِ الْباطِلِ عَلَی الْحَقِّ...؛
خدایا به تو پناه می‌برم از این که باطل را بر حق ترجیح دهم.
(صحیفه سجّادیه، از دعای هشتم .)

حدیث328

امام سجّاد علیه‌السلام می فرمایند:
اَللّهُمَّ... وَ اَزْهِقِ الْباطِلَ عَنْ ضَمائِرِنا وَ اَثْبِتِ الْحَقَّ فی سَرائِرِنا، فَاِنَّ الشُّکوکَ وَ الظُّنونَ لَواقِحُ الْفِتَنِ وَ مُکَدِّرَةٌ لِصَفْوِ الْمَنائِحِ وَ الْمِنَنِ؛
بار الها... باطل را از درون ما محو نما و حق را در باطن ما جای ده. زیرا که تردیدها و گمان‌ها فتنه‌زایند و بخشش‌ها و نعمت‌ها را تیره می‌سازند.
(صحیفه سجادیه الجامعه، ص 410. )

حدیث329

امام رضا علیه‌السلام :
إِنَّ اللّه‌َ یُؤَخِّرُ إِجابَةَ الْمُؤْمِنِ شَوْقا إلی دُعائِهِ وَیَقُولُ: صَوتٌ اُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ، وَیُعَجِّلُ إجابَةَ دُعاءِ الْمُنافِقِ وَیَقُولُ: صَوْتٌ أَکْرَهُ سَماعَهُ؛
خداوند اجابت دعای مؤمن را به شوق (شنیدن) دعایش به تأخیر می‌اندازد و می‌گوید: صدایی است که دوست دارم آن را بشنوم و در اجابت دعای منافق عجله می‌کند و می‌گوید: صدایی است که از شنیدنش بدم می‌آید.
فقه الرضا علیه‌السلام ، ص 345.

حدیث330

اَللّهُمَّ إِنّی أَعوذُبِکَ مِنْ... أَنْ نَعْضِدَ ظالِما أَوْ نَخْذُلُ مَلْهوفا أَؤْ نَرومَ ما لَیْسَ لَنا بِحَقٍّ؛
خدایا به تو پناه می‌برم... از این که ظالمی را یاری کنیم و یا مظلوم و دلسوخته‌ای را بی‌یاور گذاریم و یا آنچه حق ما نیست بخواهیم.
صحیفه سجادیه، از دعای 8 .

حدیث331

امام صادق علیه‌السلام :
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ قَسَمْتَ لی مِنْ قِسْمٍ اَوْ رَزَقْتَنی مِنْ رِزْقٍ فَاجْعَلْهُ حَلالاً طَیِّبا واسِعا مُبارَکا قَریبَ الْمَطْلَبِ سَهْلَ الْمَاْخَذِ فی یُسْرٍ مِنْکَ وَ عافَیةٍ وَ سَلامَةٍ وَ سعادَةٍ اِنَّک عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدیرٌ؛
امام صادق علیه‌السلام : خدایا! بر محمّد و خاندان او، درود فرست و آنچه را برایم قسمت کرده و یا روزی نموده‌ای، حلال، پاک، فراوان، با برکت، دست یافتنی و آسان به دست آمدنی قرار بده، با راحتی، عافیت، تندرستی و خوش‌بختی از سوی خود مقرر کن! به درستی که تو بر هر چیز توانایی.
(بحارالأنوار، ج 89، ص 377، ح 66 . )

حدیث332

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله :
مَنْ سَرَّهُ أنْ یَسْتَجیبَ اللّه‌ُ لَهُ عِنْدَ الشَّدائِدِ وَالْکَرْبِ فَلْیُکْثِرِ الدُّعاءَ فِی الرَّخاءِ؛
هر کس دوست دارد خداوند هنگام سختی‌ها و گرفتاری‌ها دعای او را اجابت کند، در هنگام آسایش، دعا بسیار کند.
نهج الفصاحه، ح 3023.

حدیث333

امام علی علیه السلام :
رُبَما سَأَلْتَ الشَّیْ‌ءَ فَلا تُؤْتاهُ وَاُوتیتَ خَیْرا مِنْهُ عاجِلاً أَو آجِلاً أَوْ صَرَفَ عَنْکَ لِما هُوَ خَیْرٌ لَکَ ، فَلَرُبَّ أمْرٍ قَدْ طَلَبْتَهُ فیهِ هَلاکُ دینِکَ لَوْ اوتیتَهُ ، فَلْتَکُنْ مَسْأَلَتُکَ فیما یَبْقی لَکَ جَمالُهُ وَیُنْفی عَنْکَ وَبالُهُ؛
گاه چیزی را (از خدا) می‌خواهی اما به تو داده نمی‌شود و دیر یا زود بهتر از آن به تو داده می‌شود، یا به خاطر آنچه خیر و مصلحت تو در آن است از برآورده شدن خواسته‌ات دریغ می‌شود، زیرا بسا خواسته‌ای که اگر برآورده شود به نابودی و تباهی دین تو می‌انجامد، پس، چیزی بخواه که زیبایی و نیکیش برایت می‌ماند و پیامد سوئی ندارد.
نهج البلاغه، نامه 31.

حدیث334

امام سجاد علیه السلام :
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِه، وَ فَرِّغْ قَلْبی لِمَحَبَّتِکَ وَاشْغَلْهُ بِذِکْرِکَ وَانْعَشْهُ بِخَوْفِکَ وَبِالْوَجَلِ مِنْکَ وَ قَوِّهِ بِالرَّغْبَةِ اِلَیْکَ وَ اَمِلْهُ اِلی طاعَتِکَ...؛
خدایا بر محمد و خاندان او درود فرست و دلم را برای محبتت فارغ و به یادت مشغول گردان و با ترس و هراس از خودت طراوت بخش و با رغبت به سویت نیرومند و به طاعتت مشتاق گردان.
صحیفه سجادیه، از دعای 21.

حدیث335

امام صادق علیه السلام :
مَنْ اَطاعَ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ فیما اَمَرَهُ ثُمَّ دَعاهُ مِنْ جِهَةِ الدُّعاءِ اَجابَهُ، قُلْتُ: وَ ما جِهَةُ الدُّعاءِ قالَ: تَبْدَأُ فَتَحْمَدُ اللّه‌َ وَ تَذْکُرُ نِعَمَهُ عِنْدَکَ ثُمَّ تَشْکُرُهُ ثُمَّ تُصَلّی عَلَی النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله ثُمَّ تَذْکُرُ ذُنوبَکَ فَتُقِرُّ بِها ثُمَّ تَسْتَعیذُ مِنْها فَهذا جِهَةُ الدُّعاءِ؛
هر کس اوامر خداوند را اطاعت کند سپس او را از جهت دعا بخواند، اجابتش می‌کند. پرسیدند: جهت دعا چیست؟ فرمودند: با حمد الهی آغاز و نعمت‌های او را یاد و او را شکر می‌کنی، سپس بر پیامبر صلی الله علیه و آله درود می‌فرستی و گناهانت را یاد و به آنها اعتراف می‌نمایی، آنگاه از آنها (به خدا) پناه می‌بری؛ جهت دعا این ا ست.
کافی، ج2، ص 486.

حدیث336

امام صادق علیه السلام :
عَلَیْکُمْ بِالدُّعاءِ ، فَإِنَّکُمْ لاتَقَرَّبونَ إِلَی اللّه‌ِ بِمِثْلِهِ ، وَلا تَتْرُکوا صَغیرَةً لِصِغَرِها أَنْ تَدْعُوا بِها ، إِنَّ صاحِبَ الصِّغارِ هُوَ صاحِبُ الْکِبارِ؛
شما را سفارش می‌کنم به دعا کردن، زیرا با هیچ چیز به مانند دعا به خدا نزدیک نمی‌شوید. و دعا کردن برای هیچ امر کوچکی را، به خاطر کوچک بودنش رها نکنید، زیرا حاجتهای کوچک نیز به دست همان کسی است که حاجتهای بزرگ به دست اوست.
کافی، ج 2، ص 467، ح6 .

حدیث337

شخصی در محضر امام سجاد(علیه السلام) گفت:خدایا! مرا از مردم بی نیاز کن!
امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:چنین دعا نکن؛ زیرا انسان ها به همدیگر نیازمندند، بلکه بگو: اللهم اغننی عن شرار خلقک ؛ خدایا ! مرا از انسان های بد کار بی نیاز کن!
سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، صص427و428.

حدیث338

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
سپاس خدایی را که هر وقت حاجتی داشتم او را خواندم و بدون هیچ واسطه ای ، در خلوت سر خود را با او بازگوکردم او نیز نیاز مرا برطرف ساخت.
بحارالانوار، ج95،ص 82.

حدیث339

امام سجاد علیه السلام می فرمایند:
اَللّهُمَّ... وَ اَجْرِ لِلنّاسِ عَلی یَدِیَ الْخَیْرَ وَ لا تَمْحَقْهُ بِالْمَنِّ وَ هَبْ لی مَعالیَ الاَْخْلاقِ وَ اعْصِمْنی مِنَ الْفَخْرِ؛
خدایا به دست من برای مردم خیر و نیکی جاری ساز و آن را با منّت‌گذاری من تباه مکن، و مرا اخلاق والا عطا فرما و از فخرفروشی نگاه‌دار.
صحیفه سجادیه، از دعای 20.

حدیث340

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إذا أرادَ أَحَدُکُمْ أَنْ یُسْتَجابَ لَهُ فَلْیُطَیِّبْ کَسْبَهُ وَلْیَخْرُجْ مِنْ مَظالِمِ النّاسِ ، وَ إِنَّ اللّه‌َ لا یَرْفَعُ إِلَیْهِ دُعاء عَبْدٍ وَ فی بَطْنِهِ حَرامٌ أَوْ عِنْدَهُ مَظْلَمَةٌ لأِحَدٍ مِنْ خَلْقِهِ؛
هر کس بخواهد دعایش مستجاب شود، باید کسب خود را حلال کند و حق مردم را بپردازد. دعای هیچ بنده‌ای که مال حرام در شکمش باشد یا حق کسی بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمی‌رود.
بحارالأنوار، ج 93، ص 321، ح 31.

حدیث341

امام سجاد علیه السلام می فرمایند:
اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ نَبِّهْنی لِذِکْرِکَ فی اَوْقاتِ الْغَفْلَةِ وَ اسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ فی اَیّامِ الْمُهْلَةِ وَ انْهَجْ لی اِلی مَحَبَّتِکَ سَبیلاً سَهْلَةً، اَکْمِلْ لی بِها خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
بار الها! مرا در هنگام غفلت به یاد خود آگاه گردان و در ایام فراغت به اطاعتت موفق بدار و برایم راهی آسان به سوی محبت خود بگشای و خیر دنیا و آخرت را به وسیله آن تکمیل فرمای.
صحیفه سجادیه، از دعای بیستم .

حدیث342

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
ما مِنْ عَبْدٍ یَخافُ زَوالَ نِعْمَةٍ اَوْ فَجاءَةِ نِقْمَةٍ اَوْ تَغَیُّرِ عافیَةٍ وَ یَقولُ: یا حَیُّ یا قَیُّومُ یا واحِدُ یا مَجیدُ یا بَرُّ یا کَریمُ یا رَحیمُ یا غَنیُّ تَمِّمْ عَلَیْنا نِعْمَتَکَ وَهَبْ لَنا کَرامَتَکَ وَ اَلْبِسْنا عافیَتَکَ اِلاّ اَعْطاهُ اللّه‌ُ تَعالی خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
قطعا هر کس به خاطر ترس از دست دادن نعمتی یا گرفتار شدن به بلایی ناگهانی و یا از دست دادن سلامتی بگوید: «ای زنده، ای پابرجا، ای یکتا، ای بزرگ، ای نیکوکار، ای بزرگوار، ای مهربان، ای بی نیاز! نعمتت را بر ما کامل کن و بخششت را ارزانی ما کن و لباس عافیت را بر تن ما بپوشان» خداوند، خیر دنیا و آخرت به او عطا می‌فرماید.
بحارالأنوار، ج 95، ص 194، ح 27.

حدیث343

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَرادَ تُسْتَجابُ دَعْوَتُهُ وَأَنْ تُکْشَفَ کُرْبَتُهُ فَلْیُفَرِّجْ عَنْ مُعْسِرٍ؛
هر کس می‌خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398.

حدیث344

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَللّهُمَّ طَهِّرْ لِسانی مِنَ الْکَذِبِ؛
خدایا زبانم را از دروغ پاک گردان.
بحارالأنوار، ج 86 ، ص 113.

حدیث345

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ عزّوَجَلَّ یُحِبُّ اَنْ یُسْاَلَ وَ یُطْلَبَ ما عِنْدَهُ؛
خداوند عزّوجل دوست دارد آنچه نزد اوست درخواست گردد و طلب شود.
کافی، ج 2، ص 475، ح4.

حدیث346

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند:
اَللّهُمَّ لا تَدَعْ خَصْلَةً تُعابُ منّی اِلاّ اَصْلَحْتَها وَ لا عائِبَةً اُوَنَّبُ بِها اِلاّ حَسَّنْتَها وَ لا اُکْرومَةً فیَّ ناقِصَةً اِلاّ اَتـْمَمْتَها ؛
خدایا هیچ صفتی که بر من عیب شمرده شود وامگذار مگر آن که اصلاحش فرمایی و هیچ صفت نکوهیده‌ای را بجای مگذار مگر آن که آن را نکوسازی و مرا در هیچ خصلت پسندیده ناتمامی فرو مگذار مگر آن که کاملش گردانی.
صحیفه سجادیه، از دعای 20

حدیث347

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند:
وَ حَقیقٌ عَلَی اللّه‌ِ اَنْ لا یَاْتیَنی مَکْرُوبٌ اِلاّ اَرُدُّهُ وَ اَقْلِبُهُ اِلی اَهْلِهِ مَسْرورا؛
بر خداوند است که هیچ گرفتاری به زیارت من نیاید مگر آن که او را شادمان بازگردانم و به خانواده‌اش برسانم.
ثواب الأعمال، ص 98.

حدیث348

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) می فرمایند:
اِذا رَآی اَحَدُکُمْ مِنْ نَفْسِهِ اَوْ مالِهِ اَوْ مِنْ اَخیهِ ما یُعْجِبُهُ فَلْیَدْعُ لَهُ بِالْبَرَکَةِ فَاِنَّ الْعَیْنَ حَقٌ؛
هرگاه یکی از شما در خودش، یا مالش، یا برادرش، چیز جالب توجهی دید، برای برکت یافتن آن دعا کند؛ زیرا چشم‌زخم، واقعیت دارد.
نهج الفصاحه ، ح 206 .

حدیث349

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
... وَ إِنَّ اللّه‌َ لا یَرفَعُ إِلَیهِ دُعاء عَبدٍ وَفی بَطنِهِ حَرامٌ أَو عِندَهُ مَظلَمَةٌ لأِحَدٍ مِن خَلقِهِ؛
... دعای هیچ بنده‌ای که مال حرام در شکمش باشد یا حق کسی بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمی‌رود.
بحارالأنوار ج93، ص321

حدیث350

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِغتَنِمُوا الدُّعاءَ عِندَ الرِّقَّةِ فَإِنَّها رَحمَةٌ؛
دعا کردن را در هنگام رقّت قلب غنیمت شمرید، که رقت قلب، رحمت است.
بحارالأنوار ج93، ص347

حدیث351

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لَیسَ شَیْ‌ءٌ أَسرَعَ إِجابَةً مِن دَعوَةِ غائِبٍ لِغائِبٍ؛
هیچ دعایی زودتر از دعایی که انسان در غیاب کسی می‌کند، مستجاب نمی‌شود.
بحارالأنوار ج93، ص359

حدیث352

امام حسن مجتبی علیه السلام می فرمایند:
أنَا الضّامِنُ لِمَن لَم یَهجُس فی قَلبِهِ إِلاَّ الرِّضا أَن یَدعُوَ اللّه‌َ فَیُستَجابَ لَهُ؛
کسی که در دلش هوایی جز خشنودی خدا خطور نکند، من ضمانت می‌کنم که خداوند دعایش را مستجاب کند.
اصول کافی ج2 ، ص62

حدیث353

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لَو خِفتُمُ اللّه‌َ حَقَّ خیفَتِهِ لَعَلِمتُمُ العِلمَ الَّذی لا جَهلَ مَعَهُ، وَ لَو عَرَفتُمُ اللّه‌َ حَقَّ مَعرِفَتِهِ لَزالَت بِدُعائِکُمُ الجِبالُ؛
اگر از خدا چنانکه باید می‌ترسیدید، به دانشی ناب دست می‌یافتند و اگر خدا را چنانکه باید می‌شناختید، با دعایتان کوه‌ها از میان می‌رفتند.
کنز العمّال، ح 5881

حدیث354

امام حسین(علیه السلام) می فرمایند:
اَللّهُمَّ لا تَسْتَدْرِجنی بِالاِْحسانِ وَ لا تُؤَدِّبْنی بِالْبَلاء؛
خدایا! با غرق کردن من در ناز و نعمت، مرا به پرتگاه عذاب خویش مَکشان و با بلایا (گرفتاری‌ها) ادبم مکن.
عیون اَخبار الرضا ، ج 1، ص 107 ح 1

حدیث355

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
زیارَةُ قَبرِ أبی مِثلُ زِیارَةِ قَبِر الحُسَینِ؛
زیارت قبر پدرم ، موسی بن جعفرعلیه السلام ، مانند زیارت قبر حسین‌علیه السلام است .
کامل الزیارات ، ص 499

حدیث356

امام حسین(علیه السلام) می فرمایند:
اَللّهُمَّ لا تَستَدرِجنی بِالاِحسانِ وَ لا تُؤَدِّبنی بِالبَلاءِ ؛
خدایا! با غرق کردن من در ناز و نعمت، مرا به پرتگاه عذاب خویش مَکشان و با بلایا (گرفتاری ها) ادبم مکن.
الدُّرًّةُ البَاهرة من الأصدَاف الطّاهِرة

حدیث357

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
سُوسُوا إِیمَانَکم بِالصَّدَقَةِ وَ حَصِّنُوا أَموَالَکم بِالزَّکاةِ وَ ادفَعُوا أَموَاجَ البَلَاءِ بِالدُّعَاءِ ؛
ایمان خود را با صدقه دادن و اموالتان را با زکات دادن نگاه دارید، و امواج بلا را با دعا از خود برانید.
(نهج البلاغه، حکمت 146 )

حدیث358

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ثَلاثٌ مَن کنَّ فیهِ جَمَعَ اللّه‌ُ لَهُ خَیرَ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ: اَلرِّضا بِالقَضاءِ وَ الصَّبرُ عِندَ البَلاءِ وَ الدُّعاءُ عِندَ الشِّدَّةِ وَ الرَّخاءِ؛
کسی که سه خصلت در او باشد، خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او فراهم می کند: خشنودی به مقدرات، صبر در بلا و دعا در سختی و راحتی.
(بحارالأنوار، ج 71، ص 156، ح 71)

حدیث359

حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ یحِبُّ المُلِحّینَ فِی الدُّعاءِ؛
خداوند اصرار کنندگان در دعا را دوست دارد.
( بحارالأنوار، ج 93، ص 378 )

حدیث360

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن سَرَّهُ أن یستَجیبَ اللّه‌ُ لَهُ عِندَ الشَّدائِدِ وَالکربِ فَلیکثِرِ الدُّعاءَ فِی الرَّخاءِ
هر کس دوست دارد خداوند هنگام سختی‌ها و گرفتاری‌ها دعای او را اجابت کند، در هنگام آسایش، دعا بسیار کند.
(نهج الفصاحه، ح 3023)

حدیث361

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أَرادَ تُستَجابُ دَعوَتُهُ وَأَن تُکشَفَ کربَتُهُ فَلیفَرِّج عَن مُعسِرٍ
هر کس می خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
(کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398 )

حدیث362

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أَرادَ تُستَجابُ دَعوَتُهُ وَأَن تُکشَفَ کربَتُهُ فَلیفَرِّج عَن مُعسِرٍ؛
هر کس می خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
(کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398 )

حدیث363

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إذا أرادَ أَحَدُکم أَن یستَجابَ لَهُ فَلیطَیب کسبَهُ وَلیخرُج مِن مَظالِمِ النّاسِ ، وَ إِنَّ اللّه‌َ لا یرفَعُ إِلَیهِ دُعاء عَبدٍ وَ فی بَطنِهِ حَرامٌ أَو عِندَهُ مَظلَمَةٌ لأِحَدٍ مِن خَلقِهِ؛
هر کس بخواهد دعایش مستجاب شود، باید کسب خود را حلال کند و حق مردم را بپردازد. دعای هیچ بنده‌ای که مال حرام در شکمش باشد یا حق کسی بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمی‌رود.
( بحارالأنوار، ج 93، ص 321، ح 31 )

حدیث364

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
اَوشَکُ دَعوَهُ و اَسرَعُ اِجابَه دُعاءَ المَرءِ لِاَخیهِ بِظَهرِ الغَیبِ؛
دعای انسان پشت سر برادر دینی اش ، نزدیکترین و سریعترین دعا به اجابت است .
(کافی ، ج 2 ، ص 507)

حدیث365

امام حسن(علیه السلام) فرمودند:
ان لکل صائم عند فطوره دعوة مستجابة فاذا کان اول لقمة فقل : بسم الله اللهم یاواسع المغفرة اغفر لی
هر روزه داری هنگام افطار یک دعای اجابت شده دارد . پس در اولین لقمه افطار بگو: به نام خدا ، ای خدایی که آمرزش تو فراگیر و وسیع است ، مرا ببخش.
(اقبال الاعمال ، ص 116)

حدیث366

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
ادعوا الله و اََنتم موقنون بالاجابة واعلموا اَنَّ الله لا یستجیبُ دعاء من قَلب غافل لاه؛
خدا را بخوانید و به اجابت دعای خود یقین داشته باشید و بدانید که خداوند دعا را از قلب غافل بیخبر نمی پذیرد.
(کنز العمال، ج2، ص72)

حدیث367

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
أوْشَکُ دَعْوَةً وَ أسْرَعُ إجابَةُ دُعاءُ الْمَرْءِ لاِخیهِ بِظَهْرِ الْغَیبِ.
دعایی که بیشتر امید اجابت آن می رود و زودتر به اجابت می رسد، دعا برای برادر دینی است در پشت سر او.
(اصول کافی،ج1 ،ص52)

حدیث368

امام حسین علیه السلام فرمودند:
أَعْجَزالنّاسٍ مَنْ عَجَزَ عَنِ الدُّعاء؛
عاجزترین مردم کسی است که نتواند دعا کند.
(بحارالانوارج/ 93 ص/ 294)

حدیث369

امام سجاد(سلام الله علیه)می فرمایند:
خداوندا! ... اگر برای ما فراغتی از کارهای دنیا مقدر فرموده ای، پس آن را فرصتی همراه با سلامتی قرار ده که در آن، رنجی حاصل نشود و ملامتی به وجود نیاید، تا این که فرشتگانی که به پشت گناهان ما مأمورند، با صحیفه ای خالی از گناه ازپیش ما بروند و فرشتگان مأمور به ثبت نیکی ها خوشحال از اعمالی که از ما نوشته اند از نزد ما برگردند.
صحیفه ی سجادیه، دعای 11.

حدیث370

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
خواب روزه دار، عبادت و سکوتش، تسبیح و دعایش پذیرفته و عملش دو چندان است. دعای روزه دار به هنگام افطار از درگاه خدا رد نمی شود.
میزان الحکمه، ج7، ص 3210.

حدیث371

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم): می فرمایند:
از دعای ستمدیده بترسید: زیرا چنین دعایی بر ابرها سوار است؛ خداوند می فرماید: به عزت و جلالم سوگند که تو را یاری می رسانم، گرچه بعد از مدتی.
کنزالعمال، ح 7600.

حدیث372

امام باقر علیه‌السلام :
اِذا اَرَدْتَ الْوَلَدَ فَقُلْ عِنْدَ الْجِماعِ : اَللّهُمَّ ارْزُقْنی وَلَدا وَ اجْعَلَهُ تَقیّا لَیسَ فی خَلْقِهِ زِیادَةٌ وَ لا نُقْصانٌ وَ اجْعَلْ عاقِبَتَهُ اِلی خَیْرٍ؛
هرگاه فرزند خواستی ، هنگام آمیزش بگو : بار الها! به من فرزندی عطا کن و او را با تقوا قرار ده و در آفرینش او، کم و زیادی نباشد و او را عاقبت به خیر گردان .
کافی، ج 6 ، ص 10، ح 12.

حدیث373

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
انما هی المدحة، ثم الإقرار بالذنب، ثم المسألة.
(در دعا) ابتدا باید خدا را ستود، سپس به گناهان اعتراف کرد و آنگاه حاجت خود را خواست.
بحارالانوار/ج93/ص 318.

حدیث374

حضرت امام باقر(علیه السلام) می فرمایند:
ما من شیء احب الی الله من ان یسال.
نزد خدا چیزی محبوبتر از این نیست که دست خواهش به سوی او دراز شود.
بحارالانوار/ج69/ص 393.

حدیث375

حضرت امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
الدعاء یدفع البلاء النازل و ما لم ینزل.
دعا بلای نازل شده و نازل نشده را دفع می کند.
اصول کافی/ج2/ص 496.

حدیث376

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
الدعاء مفتاح الرحمة و مصباح الظلمه.
دعا کلید رحمت و چراغ تاریکی است.
بحارالانوار/ج93/ص 30.

حدیث377

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَلْمُخْلِصُ حَرِیٌّ بِالاِجابَةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: مخلص، سزاوار اجابت (دعا) است.
«غررالحکم، ح 793»

امربه معروف و نهی ازمنکر

حدیث1

قال الامام الحسین - علیه السلام - : ان الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر، دعاء الی الاسلام مع رد المظالم و مخالفة الظالم و قسمة الفیء و الغنائم و أخذ الصدقات من مواضعها و وضعها فی حقها.
امام حسین - علیه السلام - فرمودند: امر به معروف و نهی از منکر، آن است که: کافران را به اسلام دعوت کنی، حقوق ستمدیدگان را باز ستانی، با ستمگر به مخالفت برخیزی، غنیمت ها و بیت المال را عادلانه بین اهل اش قسمت کنی، صدقات (زکات) را از آنجا که باید، بگیری و در آنجا که باید، مصرف کنی.
«تحف العقول، ص 270»

حدیث2

امام علی علیه‌السلام :
الجِهادِ علی أرْبَعِ شُعَبٍ : علی الأمرِ بالمَعروفِ والنَّهیِ عنِ المُنکَرِ والصِّدْقِ فی المَواطِنِ وشَنَآنِ الفاسقِینَ .
جهاد چهار شاخه دارد : امر به معروف ، نهی از منکر ، پایداری در جبهه های جنگ و دشمنی با تبهکاران .
الخصال : 232 / 74 منتخب میزان الحکمة : 114

حدیث3

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
نَصرُ الْمَظلُومِ وَالْأمرُ بِالْمَعرُوفِ وَالنَّهیُ عَنِ الْمُنکَرِ جِهادٌ؛
یاری رساندن به ستمدیده و امر به معروف و نهی از منکر جهاد در راه خداست.
جامع الأحادیث قمی، ص 125

حدیث4

پیامبرخدا(صلی الله علیه و آله):
مَن أَمَرَ بِمَعروفٍ فَلْیَکُنْ أمرُهُ ذلِکَ بِمَعرُوفٍ؛
کسی که امر به معروف می‌کند. باید این کار را با شیوه خوبی انجام دهد.
کنزالعمّال، ح 5523

حدیث5

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
لا یَأمُرُ بِالمَعروفِ وَلا یَنهی عَنِ المُنکَرِ إلاّ مَن کانَ فیهِ ثَلاثُ خِصالٍ : رَفیقٌ بِما یَأمُرُ بِهِ رَفیقٌ فیما یَنهی عَنهُ ، عَدلٌ فیما یَأمُرُ بِهِ عَدلٌ فیما یَنهی عَنهُ، عالِمٌ بِما یَأمُرُ بِهِ عالِمٌ بِما یَنهی عَنهُ؛
امر به معروف و نهی از منکر نکند مگر کسی که سه خصلت در او باشد: در امر و نهی خود مدارا کند، در امر و نهی خود میانه روی نماید و به آنچه امر و نهی می کند، دانا باشد.
بحارالأنوار، ج100، ص87، ح64

حدیث6

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
نَصرُ الْمَظلُومِ وَالْأمرُ بِالْمَعرُوفِ وَالنَّهیُ عَنِ الْمُنکَرِ جِهادٌ؛
یاری رساندن به ستمدیده و امر به معروف و نهی از منکر جهاد در راه خداست.
جامع الأحادیث قمی، ص 125

حدیث7

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن رَأی مِنکُم مُنکَرا فَلیُغَیِّرهُ بِیَدِهِ ، فَإن لَم یَستَطِع فَبِلِسانِهِ ، فَإن لَم یَستَطِع فَبِقَلبِهِ وَذلِکَ أضعَفُ الإیمانِ؛
هر کس از شما منکری ببیند باید با دست و اگر نتوانست با زبان و اگر نتوانست با قلبش آن را تغییر دهد، که پائین‌ترین درجه ایمان همین (تغییر قلبی) است.
نهج الفصاحه، ح‌3010

حدیث8

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إذا لَم یَأمُروا بِمَعروفٍ وَلَم یَنهَوا عَن مُنکَرٍ وَلَم یَتَّبِعوا الأخیارَ مِن أهلِ بَیتی ، سَلَّطَ اللّه‌ُ عَلَیهِم شِرارَهُم ، فَیَدعوا عِندَ ذلِکَ خِیارُهُم فَلا تُستَجابُ لَهُم؛
هرگاه (مردم) امر به معروف و نهی از منکر نکنند، و از نیکان خاندان من پیروی ننمایند، خداوند بدانشان را بر آنان مسلّط گرداند و نیکانشان دعا کنند امّا دعایشان مستجاب نشود .
امالی صدوق، ص‌254

حدیث9

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا یَأمُرُ بِالمَعروفِ وَلا یَنهی عَنِ المُنکَرِ إلاّ مَن کانَ فیهِ ثَلاثُ خِصالٍ : رَفیقٌ بِما یَأمُرُ بِهِ رَفیقٌ فیما یَنهی عَنهُ ، عَدلٌ فیما یَأمُرُ بِهِ عَدلٌ فیما یَنهی عَنهُ، عالِمٌ بِما یَأمُرُ بِهِ عالِمٌ بِما یَنهی عَنهُ؛
امر به معروف و نهی از منکر نکند مگر کسی که سه خصلت در او باشد: در امر و نهی خود مدارا کند، در امر و نهی خود میانه‌روی نماید و به آنچه امر و نهی می‌کند، دانا باشد .
بحارالأنوار، ج100، ص87، ح64

حدیث10

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا یَزالُ النّاسُ بِخَیرٍ ما أمَروا بِالمَعروفِ وَنَهَوا عَنِ المُنکَرِ وَتَعاوَنوا عَلَی البِرِّ وَ التَّقوی فَإذا لَم یَفعَلوا ذلِکَ نُزِعَت مِنهُمُ البَرَکاتُ، وَ سُلِّطَ بَعضُهُم عَلی بَعضٍ و َلَم یَکُن لَهُم ناصِرٌ فِی الأرضِ وَ لا فِی السَّماءِ؛
تا زمانی که مردم امر به معروف و نهی از منکر نمایند و در کارهای نیک و تقوا به یاری یکدیگر بشتابند در خیر و سعادت خواهند بود، اما اگر چنین نکنند، برکت‌ها از آنان گرفته شود و گروهی بر گروه دیگر سلطه پیدا کنند و نه در زمین یاوری دارند و نه در آسمان.
تهذیب الاحکام، ج6، ص181، ح22

حدیث11

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن أمَرَ بِالمَعروفِ شَدَّ ظَهرُ المُؤمِنِ وَمَن نَهی عَنِ المُنکَرِ أَرغَمَ أَنفَ المُنافِقِ وَأَمِنَ کَیدَهُ؛
هر کس امر به معروف کند به مؤمن نیرو می‌بخشد و هر کس نهی از منکر نماید بینی منافق را به خاک مالیده و از مکر او در امان می‌ماند.
کافی،ج2، ص50، ح1

حدیث12

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ الأمرَ بِالمَعروفِ وَالنَّهیَ عَنِ المُنکَرِ لا یُقَرِّبانِ مِن أَجَلٍ وَلا یَنقُصانِ مِن رِزقٍ ، لکِن یُضاعِفانِ الثَّوابَ وَیُعظِمانِ الجرَ وَأفضَلُ مِنهُما کَلِمَـةُ عَدلٍ عِندَ إمامٍ جائِرٍ؛
امر به معروف و نهی از منکر نه اجلی را نزدیک می‌کنند و نه از روزی کم می‌نمایند، بلکه ثواب را دو چندان و پاداش را بزرگ می‌سازند و برتر از امر به معروف و نهی از منکر سخن عادلانه‌ای است نزد حاکمی ستمگر.
غررالحکم، ج2، ص611، ح3648

حدیث13

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلأمرُ بِالمَعروفِ أفضَلُ أعمالِ الخَلقِ ؛
امر به معروف، برترین کارِ مردم است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1977

حدیث14

امام علی علیه السلام فرمودند:
مَن أمَرَ بِالمَعروفِ شَدَّ ظَهرُ المُؤمِنِ وَمَن نَهی عَنِ المُنکَرِ أَرغَمَ أَنفَ المُنافِقِ وَأَمِنَ کَیدَهُ؛
هر کس امر به معروف کند به مؤمن نیرو می بخشد و هر کس نهی از منکر نماید بینی منافق را به خاک مالیده و از مکر او در امان می ماند.
کافی، ج2، ص50، ح1

حدیث15

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّ أَعظَمَ النّاسِ مَنزِلَةً عِندَاللّه‌ِ یومَ القیامَةِ أَمشاهُم فی أَرضِهِ بِالنَّصیحَةِ لِخَلقِهِ
بلند مرتبه ترین مردم نزد خداوند در روز قیامت کسی است که در روی زمین بیشتر در خیرخواهی و ارشاد مردم قدم بردارد.
(کافی، جلد 2، ص 208 صفحه 5)

حدیث16

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کُونُو دُعاةً للنّاسِ بِغَیر اَلسِنَتِکُم لِیَرُوا منکُم الوَرَع و الاِجتهادَ و الصَّلاة و الخیر فَانَّ ذلکَ داعیةٌ؛
مردم را با غیر زبانتان بخوانید تا از شما پارسایی و کوشش و نماز و خوبی را ببینند زیرا این امور آنان را به سوی حق فرا می خواند.
(جهادالنفس،ح‌195)

حدیث17

امام باقر(علیه السلام)می فرمایند:
فرمان دادن به خوبی و باز داشتن از زشتی، راه پیامبران و شیوه ی نیکوکاران است. فریضه ی بزرگی است که دیگر فرایض به واسطه ی آن برپا می شود و راه ها و روش ها امن می گردد، در آمدها حلال، حقوق و اموال به زور گرفته شده به صاحبانش بر می گردد، زمین آباد شده، از دشمنان انتقام گرفته می شود و کارها سامان می پذیرد.
اصول کافی، ج5، ص 56.

حدیث18

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
تمام کارهای نیکو، و جهاد در راه خدا، برابر امر به معروف و نهی از منکر، چونان قطره ای بر دریای مواج و پهناور است.
نهج البلاغه، ترجمه ی مرحوم دشتی حکمت 374.

حدیث19

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم)می فرمایند:
یا امر به معروف و نهی از منکر می کنید، یا عذاب خداوند همه ی شما را فرا می گیرد.
وسایل الشیعه، ج11، ص407.

حدیث20

امام حسین (علیه السلام)می فرمایند:
بر هیچ چشم مؤمن به خدا روا نیست که ببیند خدا نافرمانی می شود و (چشم) خود را فرو ببندد مگر آن وضع را تغییر دهد.
تنبیه الخواطر/ج2/ص179.

حدیث21

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
هر کس به معروف امر کرد، پشوانه ی نیرومند مؤمنان است، و آن کس که از زشتی ها نهی کرد بینی کافران (منافقان) را به خاک مالید.
غررالحکم/ ح 6794.

حدیث22

رسول اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
با نفرت از گنهکاران به خدای تعالی نزدیک شوید و با این افراد با ترشرویی برخورد کنید. و با خشم گرفتن بر آنان خشنودی خدا را بجویید و با دوری کردن از آن ها به خدا نزدیک شوید.
کنزالعمال/ ح5585.

حدیث23

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
ویل لمن یأمر بالمنکر و ینهی عن المعروف.
وای برآن که به منکر امر کند و از معروف نهی کند!
بحارالانوار، ج1، ص 87.

حدیث24

حضرت فاطمه الزهراء (علیها السلام) می فرمایند:
فرض الله الأمر بالمعروف مصلحة للعامة .
خداوند امر به معروف و نهی از منکر را برای اصلاح مردم قرار داد.
بحارالانوار، ج6، ص 107.

حدیث25

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
قوام الشریعه الامر بالمعروف و النهی عن المنکر و اقامة الحدود.
استواری شریعت، به امر معروف ونهی از منکر و برپا داشتن حدود است.
غررالحکم، ح 6817.

حدیث26

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر کس امر به معروف و نهی از منکر کند، جانشین خدا در زمین است.
کنزالعمال، ح5564.

حدیث27

حضرت امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند، نخست امر به معروف و نهی از منکر را به عنوان یکی از واجبات خود ذکر کرد؛ زیرا او آگاه است که اگر این دو فریضه انجام گیرد و برپا شود، همه ی واجبات اعم از آسان و مشکل انجام و استوار خواهد شد.
اصول کافی، ج5، ص 59.

حدیث28

حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
به راستی خداوند عزوجل دشمن می دارد مؤمن ناتوانی که دین ندارد. به آن حضرت عرض کردند: مؤمن ناتوانی که دین ندارد، کیست؟ فرمودند: کسی که نهی از منکر نکند.
وسایل الشیعه، ج11، ص397.

حدیث29

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
الامر بالمعروف و النهی عن المنکر خلقان من خلق الله، فمن نصرهما اعزه الله و من خذلهما خذله الله.
امر به معروف و نهی از منکر، دو پدیده از آفریده های خداوندند؛ هر کس آنها را یاری کند، خداوند اورا عزت دهد و هر کس آنها را خوار کند (رها کنند) خداوند او را ذلیل فرماید.
اصول کافی، ج5، ص 59.

حدیث30

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مروا بالمعروف و إن لم تفعلوه و انهوا عن المنکر و إن لم تجتنبوه کلّه؛
امر به معروف کنید و گر چه خودتان نکنید و نهی از منکر کنید گر چه از همه آن اجتناب نکنید.
نهج الفصاحه

حدیث31

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلام ابن آدم کلّه علیه لا له إلّا أمرا بمعروف أو نهیا عن منکر أو ذکر اللَّه تعالی؛
گفتار فرزند آدم به ضرر اوست نه به نفع او مگر امر به معروفی یا نهی از منکری یا ذکر خدای والا.
نهج الفصاحه

حدیث32

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجهاد أربع: الأمر بالمعروف و النّهی عن المنکر و الصّدق فی مواطن الصّبر و شنآن الفاسق؛
جهاد چهار قسم است: امر به معروف و نهی از منکر و راستی در موقع صبر و تنفر از فاسق.
نهج الفصاحه

حدیث33

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تقرّبوا إلی اللَّه ببغض أهل المعاصی و ألقوهم بوجوه مکفهرّه و التمسوا رضا اللَّه بسخطهم و تقرّبوا إلی اللَّه بالتّباعد منهم؛
به وسیله دشمنی گناهکاران به خدا نزدیک شوید و با آنها با چهره های عبوس دیدار کنید و خشنودی خدا را در ناخشنودی آنها بجوئید و به وسیله دوری از آنها به خدا تقرب جوئید.
نهج الفصاحه

حدیث34

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تبسّمک فی وجه أخیک لک صدقه، و أمرک بالمعروف و نهیک عن المنکر صدقه و إرشادک الرّجل فی أرض الضّلال لک صدقه و إماطتک الحجر و الشّوک و العظیم عن الطّریق لک صدقه؛
لبخند تو بر روی برادرت صدقه است امر به معروف و نهی از منکر کردنت صدقه است و راهنمائی کسی که راه را گم کرده صدقه است و دور کردن سنگ و خار و استخوان از راه صدقه است.
نهج الفصاحه

حدیث35

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
إنَّ اللّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَیُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعیفِ الَّذی لادینَ لَهُ، فَقیلَ: وَ ما الْمُؤْمِنُ الضَّعیفُ الَّذی لا دینَ لَهُ؟ قالَ: اَلذّی لا یَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
همانا خداوند دشمن دارد آن مؤمنی را که ضعیف و بی دین است، سؤال شد: مؤمن ضعیف و بی دین کیست؟ پاسخ داد: کسی که نهی از منکر و جلوگیری از کارهای زشت نمی کند.
وسائل الشّیعة، ج 16، ص 122، ح 21139

حدیث36

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
تا زمانی که مردم، امر به معروف و نهی از منکر نمایند و در کارهای نیک و تقوا به یاری یکدیگر بشتابند، در خیر و سعادت خواهند بود، اما اگر چنین نکنند، برکت‌ها از آنان گرفته شود و گروهی بر گروه دیگر سلطه پیدا کنند. نه در زمین یاوری دارند و نه در آسمان.
تهذیب الاحکام، ج 6، ص 181، ح 22.

حدیث37

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله :
سُئِلَ رَسولُ اللَّه‌صلی الله علیه وآله: مَنْ اَتْقَی النَّاسِ؟ قال: آمَرُهُمْ بِالْمَعْروفِ وَ اَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اَوْصَلُهُمْ لِلرَّحِمِ؛
از رسول خداصلی الله علیه وآله سؤال شد: با تقواترین مردم کیست؟ فرمودند: کسی که بیشتر امر به معروف و نهی از منکر و صله رحم نماید.
کنزالعمال، ح 8474 .

حدیث38

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هرگاه مردم منکر را ببینند ولی آن را تغییر ندهند، نزدیک است که خداوند کیفرش را فراگیرشان کند.
( کنز العمال: ج 3 ص 70 ح 5535 )

حدیث39

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند:
امر به معروف و نهی از منکر راه و روش پیامبران و شیوه صالحان است و واجب بزرگی است که واجبات دیگر با آن بر پا می‌شوند، راه‌ها امن می‌گردد و درآمدها حلال می‌شود و حقوق پایمال شده، به صاحبانش برمی‌گردد، زمین آباد می‌شود و (بدون ظلم) حق از دشمنان گرفته می‌شود و کارها سامان می‌پذیرد.
کافی، ج 5 ، ص 56، ح 1.

حدیث40

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
لا یَزالُ النّاسُ بِخَیْرٍ ما اَمَروا بِالْمَعْروفِ وَ نَهَوا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تَعاوَنوا عَلَی البِرِّ وَ التَّقْوی فَاِذا لَمْ یَفْعَلوا ذلِکَ نُزِعَتْ مِنْهُمْ الْبَرَکاتُ وَ سُلِّطَ بَعْضُهُم عَلی بَعْضٍ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُمْ ناصِرٌ فِی الاَْرْضِ وَ لا فِی السَّماءِ؛
تا وقتی مردم امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند و یکدیگر را در نیکی و تقوا، یاری می‌رسانند، در خیر و نیکی‌اند، آن‌گاه که چنین نکنند، برکت‌ها از آنان گرفته می‌شود و بعضی بر بعض دیگر مسلّط می‌گردند و در زمین و در آسمان، هیچ یاوری نخواهند داشت.
(تهذیب الأحکام، ج 6، ص 181، ح 373. )

حدیث41

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
التارک الامر بالمعروف والنهی عن المنکر کنابذ کتاب الله وراء ظهره؛
ترک کننده امر به معروف و نهی از منکر، مانند کسی است که قرآن را پشت سرش می اندازد.
سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، صص427و428.

حدیث42

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) می فرمایند:
فَرَضَ اللَّهُ . . . الأمرَ بِالمَعُروفِ مَصلَحَةً لِلعامَّةِ؛
خداوند امر به معروف را برای اصلاح مردم قرار داد
بحار الأنوار ، ج 6 ، ص 107

حدیث43

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
قِوامُ الشَّریعَةِ الأمرُ بِالمَعرُوفِ والنَّهیُ عَنِ المُنکَرِ و إقامَةُ الحُدودِ؛
استواری شریعت ، به امر به معروف و نهی از منکر و برپاداشتن حدود است.
میزان الحکمه ، ح 12688

حدیث44

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّ أَعظَمَ النّاسِ مَنزِلَةً عِندَاللّه‌ِ یومَ القیامَةِ أَمشاهُم فی أَرضِهِ بِالنَّصیحَةِ لِخَلقِهِ
بلند مرتبه ترین مردم نزد خداوند در روز قیامت کسی است که در روی زمین بیشتر در خیرخواهی و ارشاد مردم قدم بردارد.
(کافی، جلد 2، ص 208 صفحه 5)

حدیث45

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
لَتَأمُرَنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَلَتَنَهَنَّ عَنِالْمُنْکَرِاَوْلَیَسْتَعْمِلَنَّ عَلَیْکُمْ شِرَارُ کُمْ فَیَدْعُوخِیَارُکُمْ فَلاَیُسْتَجَابُ لَهُمْ .
حتماً امربه معروف ونهی ازمنکرکنید، وگرنه اشرارتان برشما مسلط وحاکم می‌شوند آنگاه خوبانتان هم دعا می‌کنند، امّا دعایشان مستجاب نمی شود.
وسایل الشیعه، ج11، ص394

حدیث46

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یَزالُ النّاسُ بِخَیرٍ ما أمَرُوا بِالمَعرُوفِ و نَهَوا عَنِ المُنکَرِ و تَعاوَنُوا عَلَی البِرِّ وَ التَّقوی .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله فرمودند: مردم همیشه در خیر خواهند بود تا وقتی که امر به معروف و نهی از منکر می کنند و در نیکی و پرهیزکاری یکدیگر را یاری می رسانند.
«تهذیب الأحکام، ج 6، ص 181»

احکام و فلسفه آن

حدیث1

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : لا یَحِلُّ بیعُ الغِناء و لا شِراءُه و استماعُه نفاقٌ و تعلیمهُ کُفر.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خرید و فروش (آلات) غناء و ساز وآواز حلال نیست و گوش دادن به آن، نفاق و دوروئی و آموزش دادنش، کفر و بی دینی است.
«دعائم الاسلام، ج 2، ص 209»

حدیث2

قال الامام علی - علیه السّلام - : نَهی رسول الله - صلّی الله علیه و آله - أن ینظر الرجلُ إلی عورة أخیه المسلم و قال: من تأمَّل عورةَ أَخیه المسلم لَعَنَه سبعون ألف ملکٍ و نَهی المرأةَ إن تنظر إلی عورةِ المرأة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - نهی فرمودند از این که مرد به عورت برادر مسلمانش نگاه کند و فرمودند هر کس با توجّه به عورت برادر مسلمانش نظر افکند، هفتاد هزار فرشته او را لعنت کنند، و همچنین نهی فرمودند از نگاه کردن زن به عورت زن دیگر.
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 9»

حدیث3

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إن الله فرض الجهاد و عظمه و جعله نصره و ناصره. و الله ما صلحت دنیا و لادین إلا به ؛
در حقیقت خداوند جهاد را واجب گردانید و آن را بزرگداشت و مایه پیروزی و یاور خود قرارش داد. به خدا سوگند کار دنیا و دین جز با جهاد درست نمی شود.
وسائل الشیعه 11/9/15

حدیث4

قال الامامُ الجوادُ - علیه السّلام - : انّ الله عَزوجلَّ حَرمَ علی شیعتنا المُسکرَ مِن کل شرابٍ و عَوَّضَهم عَن ذلک المتعةَ.
امام جواد - علیه السّلام - فرمودند: خداوند متعال بر شیعیان ما استفاده از هر چیز مست کننده را حرام نموده و در برابر آن ازدواج موقت را حلال دانسته است.
«معانی الاخبار، ص 316»

حدیث5

عِنِ الْإِمامِ الرضا - علیه السّلام - قال: إِنَّ الله تَعَالی حَرَّمَ الْخَمْرَ لما فِیها مِنْ الْفَسادِ وَ بُطْلانِ الْعُقُولِ فِی الْحَقایِقِ وَذَهابِ الْحَیاءِ مِنَ الْوَجْهِ.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: خداوند متعال خمر را به خاطر ایجاد تباهی و عاجز ماندن عقول از درک حقایق و از بین رفتن حیاء، حرام نمود.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 137»

حدیث6

امام علی علیه‌السلام :
إنّ اللّه فَرضَ الجِهادَ وعَظَّمَهُ وجَعلَهُ نَصْرَهُ وناصِرَهُ . واللّه ، ما صَلُحتْ دُنیا ولا دِینٌ إلاّ بهِ .
خداوند جهاد را واجــب گـردانید و آن را بزرگ داشت و مایه پیروزی‌و یاور خود قرارش داد. به خدا سوگند کار دنیا و دین جز با جهاد درست نمی‌شود .
وسائل الشیعه : 11/9/15

حدیث7

امام کاظم علیه‌السلام :
إنّ اللّه عز و جل لم یُحَرِّمِ الخَمرَ لاسْمِها ، ولکنّهُ حَرّمَها لعاقِبَتِها ؛ فما کانَ عاقِبَتُهُ عاقِبَةَ الخَمرِ فهُو خَمرٌ .
خداوند عز و جل شراب را به خاطر نامش حرام نکرده ، بلکه به سبب پیامدهای آن حرام کرده است . پس ، هر چیزی که پیامدهای شراب را داشته باشد ، آن نیز (در حکم) شراب است .
الکافی : 6 / 412 / 2

حدیث8

امام رضا علیه‌السلام :
حُرِّمَ الزِّنا لِما فیهِ مِنَ‌الفَسادِ مِن قَتلِ الأنفُسِ ، وذَهابِ الأنسابِ ، وتَرکِ التَّربیَةِ للأطفالِ ، وفَسادِ المَوارِیثِ ، وما أشبَهَ ذلکَ مِن وُجُوهِ الفَسادِ .
زنا ، به علّت مفاسدی که در بردارد ، مانند : قتل نفس ، از بین رفتن و مخدوش شدن اصل و نسب ، ترک تربیت کودکان ، تباه شدن موضوع ارث و میراث و امثال این مفاسد ، حرام شده است .
بحار الأنوار : 79 / 24 / 19 منتخب میزان الحکمة : 248

حدیث9

امام علی علیه‌السلام :
فَرَضَ اللّه الإیمانَ تَطهیرا مِن الشِّرکِ ... وتَرْکَ اللِّواطِ تَکثیرا للنَّسلِ .
خداوند ایمان را برای پاک کردن از لوث شرک واجب فرمود ... و ترک لواط را از بهر افزایش نسل .
نهج البلاغة : الحکمة 252 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث10

امام رضا علیه‌السلام :
عِلّةُ تَحریمِ الذُّکرانِ للذُّکرانِ والإناثِ للإناثِ ؛ لِما رُکِّبَ فی الإناثِ وما طُبِعَ علَیهِ الذُّکرانُ ، ولِما فی إتیانِ الذُّکرانِ الذُّکرانَ والإناثِ الإناثَ مِنِ انقِطاعِ النَّسلِ ، وفَسادِ التَّدبیرِ ، وخَرابِ الدُّنیا .
عـلّـت تحریم روی آوردن مردان به مردان و زنان به زنان ، یکی ساختار وجودی زنان و سرشت وجودی مردان است (که هر یک برای جنس مخالف آفریده شده است) و دیگر این که روی آوردن مردان به مردان و زنان به زنان سبب از بین رفتن نسل (بشر) و برهم خوردن نظم و تدبیر (جامعه) و نابودی دنیاست .
علل الشرائع : 547 / 1 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث11

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
الغسل یوم الجمعة کفارة و المشی ء الی الجمعة کل قدم منها کعمل عشرین سنة فاذا فرغ من صلوة الجمعة اجیز بعمل ماءتی سنة؛
غسل روز جمعه کفاره گناه است ، و هر گامی که به سوی نمازجمعه برداشته می شود، برابر عمل بیست سال است ، و چون از نماز جمعه فارغ شود به پاداش عبادت دویست سال نایل گردد.
(کنزالعمال ، حدیث 2109).

حدیث12

قال الصادق - علیه السلام -:
ان من تما الصلوة اعطاء الزکوة (الفطرة ) کما ان الصلاة علی النبی - صلی الله علیه و آله - من تمام الصلاة ؛
همانا پرداخت زکات فطره (در آخر ماه رمضان ) مایه تمامیت روزه است چنان که صلوات بر محمد (و آل او) باعث تمامیت نماز است (یعنی نماز با صلوات و روزه بازکات فطره کامل می شود).
(وسائل الشیعه ، ج 6 و ص 221)

حدیث13

قال الرضا - علیه السلام -:
انما جعلت الجماعة لئلا تکون الاخلاص و التوحید و الاسلام و العبادة لله الا ظاهرا مکشوفا لان فی اظهاره حجة علی اهل الشرق و الغرب لله وحده و لیکون المنافق و المستخف مودیا لما اقربه یظهر الاسلام و المراقبة و لیکون شهادات الناس بالاسلام بعضهم ببعض جائزة ممکنة مع مافیه من المساعدة علی البر و التقوی و الزجر عن کثیر من معاصی الله ؛
علت تشریع نماز جماعت آن است که اسلام و توحید و بندگی و اخلاص به خداوند متعال در معرض دید عموم و ظاهر و مشهور در میان مردم باشد، زیرا در این صورت است که حجت در زمینه وحدانیت خداوند بر مردم شرق و غرب تمام می شود، و مردمان منافق و بی اعتنا به نماز مطابق اقرار زبانی وادار به عمل می شوند، و مراقبت صورت می گیرد و گواهیهای مردم که علیه یکدیگر در زمینه اسلام امکان پیدا می کند علاوه آن که در چنین اجتماعاتی بر توسعه و گسترش نیکوکاری و تقوی مساعدت می شود، عملا جلوی بسیاری از گناهان گرفته می شود.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372)

حدیث14

عن الرضا - علیه السلام -:
انما جعلت الجماعة لئلا یکون الاخلاص و التوحید و الاسلام و العبادة لله الا ظاهرا مکشوفا مشهورا؛
نماز جماعت قرار داده شده است ، تا اخلاص و یگانگی و اسلام و عبادت برای خداوند آشکار، باز و ظاهر باشد.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372. بحارالانوار، ج 88، ص 12)

حدیث15

قال الرضا - علیه السلام -:
انما امر بالوضوء لیکون العبد طاهرا اذا قام بین یدی الجبار و عند مناجاته ... ؛
همانا امر شده است به وضو، تا آن که بنده پاک باشد، به هنگامی که می ایستد درمقابل خداوند جبار و همچنین وقت مناجات نمودن.
(عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 104)

حدیث16

قال علی - علیه السلام -:
فرض الله الایمان تطهیرا من الشرک و الصلوة تنزیها عن الکبر ؛
خداوند، ایمان را برای پاکسازی انسانها از شرک واجب کرده است ، و نماز را برای پاکسازی از کبر.
(نهج البلاغه ، کلمات قصار 252)

حدیث17

امام رضا علیه‌السلام:
فی عِلَّةِ الوُضوءِ : لأنّـهُ یَـکونُ العَبدُ طاهِرا إذا قامَ بَینَ یَدَیِ الجَبّارِ عِندَ مُناجاتِهِ إیّاهُ ، مُطیعا لَهُ فیما أمَرَهُ ، نَقِیّا مِن الأدناسِ والنَّجاسَةِ ، مَع ما فیهِ مِن ذَهابِ الکَسَلِ وطَردِ النُّعاسِ ، وتَزکِیَةِ الفُؤادِ لِلقِیامِ بَینَ یَدَیِ الجَبّارِ؛
- درباره حکمت وضو- : برای این که بنده (خدا) وقتی برای مناجات با (خداوند) جبّار در برابر او می‌ایستد ، پاک باشد . فرمان او را اطاعت کرده باشد و از آلودگی‌ها و نجاست پاکیزه باشد ، به علاوه این که وضو باعث از بین رفتن حالت کسالت و زدودن خواب آلودگی و پاک ساختن دل برای ایستادن در حضور (خداوند) جبّار می‌شود .
علل الشرایع : 257 / 9

حدیث18

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فَجَعلَ اللهُ الایمانَ تَطهیراً لَکم مِنَ الشِّرکِ ، وَ الصَّلاةَ تَنزیهاً لَکم عَن الکِبرِ؛
خدای تعالی ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد ، و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی.
احتجاج طبرسی، ج1، ص258

حدیث19

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرّم اللَّه الخمر و کلّ مسکر حرام؛
خداوند شراب را حرام کرده و هر چه مستی آرد حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث20

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حدّ یعمل فی الأرض خیر لأهل الأرض من أن یمطروا أربعین صباحا.
حدی که در زمین اجرا شود برای زمینیان بهتر از آن است که چهل روز باران ببارد.
نهج الفصاحه

حدیث21

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّها النّاس لا تعلّقوا علیّ بواحده، ما أحللت إلّا ما أحلّ اللَّه تعالی و ما حرّمت إلّا ما حرّم اللَّه؛
ای مردم هیچ چیز را به من مربوط نکنید من حلال نکردم مگر آنچه را خداوند حلال کرده است و حرام نکردم مگر آنچه را خداوند حرام کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث22

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الماء لا ینجّسه شی ء إلّا ما غلب علی ریحه و طعمه و لونه؛
آب را چیزی نجس نمی کند جز آنچه بو و مزه و رنگ آن را تغییر دهد.
نهج الفصاحه

حدیث23

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الّذی یأکل أو یشرب فی آنیه الفضّه و الذّهب إنّما یجرجر فی بطنه نار جهنّم؛
کسی که در ظرف نقره و طلا می خورد و می آشامد آتش جهنم را در شکم خود فرو می برد.
نهج الفصاحه

حدیث24

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقیموا حدود اللَّه تعالی فی البعید و القریب و لا تأخذکم فی اللَّه لومه لائم؛
مقررات خدا را در باره بیگانه و خویش اجرا کنید و در کار خدا به سخن کسان گوش مدهید.
نهج الفصاحه

حدیث25

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحلّ الذّهب و الحریر لاناث أمّتی و حرّم علی ذکورها؛
طلا و ابریشم بر زنان امت من حلال است و بر مردانشان حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث26

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : ... وَ النَّهْی عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ تَنْزیهاً عَنِ الرِّجْسِ، وَاجْتِنابَ الْقَذْفِ حِجاباً عَنِ اللَّعْنَةِ، وَ تَرْکَ السِّرْقَةِ ایجاباً لِلْعِّفَةِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند: خداوند متعال منع و نهی از شرابخواری را جهت پاکی جامعه از زشتی ها و جنایت ها; و دوری از تهمت ها و نسبت های ناروا را مانع از غضب و نفرین قرار داد; و دزدی نکردن، موجب پاکی جامعه و پاکدامنی افراد می گردد.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

حدیث27

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشّـِرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیهاً لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلاْخْلاصِ، وَ الْحَّجَ تَشْییداً لِلدّینِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی ها و شقاوت ها قرار داد. و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود. و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود. و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست. و حجّ را برای استحکام أساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

حدیث28

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
خداوند تبارک و تعالی هیچ خوردنی و نوشیدنی را حلال نکرده است مگر آن‌که در آن سود و صلاحی بوده و هیچ خوردنی و نوشیدنی را حرام ننموده، مگر آن‌که در آ ن زیان و نابودی و فسادی بوده است، پس هر چیز سودمندی نیرو بخش جسم، که باعث تقویت بدن است حلال شده است و هر چیزی که قوای جسمانی را از بین ببرد و یا موجب مرگ شود حرام است.
مستدرک الوسائل، ج 16، ص 333، ح 2 .

حدیث29

امام رضا علیه السلام می فرمایند :
فلسفه خطبه نماز جمعه این است که: چون جمعه، روز حضور عامه مردم است، حاکم وسیله‌ای برای پند و اندرز آنان داشته باشد و مردم را به طاعت تشویق کند و از معصیت بر حذر دارد و از تصمیم خود درباره مصالح دین و دنیایشان آگاه سازد و از آنچه از گوشه و کنار می‌رسد و حوادثی که در آنها برای مردم سود و زیانی هست خبردار کند.
وسائل الشیعة، ج 5، ص 39، ح 6 .

حدیث30

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
علت روزه گرفتن آن است که به سبب آن، ثروتمند و فقیر برابر شوند، زیرا ثروتمند گرسنگی را احساس نکرده، تا به فقیر رحم کند، هرگاه هم چیزی را بخواهد می‌تواند فراهم کند. پس خداوند خواست میان بندگانش برابری ایجاد کند و توانمند مزه گرسنگی و درد را بچشد تا بر ناتوان مهر بورزد و بر گرسنه ترحم کند .
بحارالأنوار، ج 96، ص 371، ح 53.

حدیث31

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
پوشیدن ابریشم و طلا بر مردان امت من حرام و بر زنانشان حلال است.
(نهج الفصاحه ، ح 1365)

حدیث32

امام علی علیه السلام می فرمایند :
لا یَسعَدُ أحَدٌ إلاّ بِإقامَةِ حُدودِ اللّه‌ِ وَ لا یَشقی أحَدٌ إلاّ بِإِضاعَتِها؛
هیچ کس جز با اجرای حدود و احکام خدا خوشبخت نمی‌شود و جز با ضایع کردن آن بدبخت نمی‌گردد.
غررالحکم، ح10853.

حدیث33

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَعاشِرَ النّاسِ، اَلفِقْهَ ثُمَّ الْمَتْجَرَ ، وَاللّه‌ِ لِلرِّبا فی هذِهِ الاُْمَّةِ أخْفی مِنْ دَبیبِ النَّمْلِ عَلَی الصَّفا؛
ای مردم! ابتدا احکام را یاد بگیرید، سپس تجارت کنید! به خدا قسم که ربا در میان این امت ناپیداتر از حرکت مورچه بر روی تخته سنگ است.
بحارالانوار، ج 103، ص 117، ح 16.

حدیث34

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إِنَّهُ لَو کانَ الرِّبا حَلالاً لَتَرَکَ النّاسُ التِّجاراتِ وَما یَحْتاجونَ إِلَیْهِ فَحَرَّمَ اللّه‌ُ الرِّبا لِیَفِرَّ النّاسُ مِنَ الْحَرامِ إلَی الْحَلالِ وَ إِلَی التِّجاراتِ وَ إِلَی الْبَیْعِ وَالشِّراءِ فَیَبْقی ذلِکَ بَیْنَهُمْ فِی الْقَرْضِ؛
براستی، اگر ربا حلال بود، مردم تجارت و تلاش برای معاش را رها می‌کردند. به همین دلیل خداوند ربا را حرام کرد تا مردم از حرام به حلال و تجارت و خرید و فروش رو بیاورند و به یکدیگر قرض بدهند.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 567، ح 4937.

حدیث35

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
اِعْلَمْ‌ـیَرْحَمُکَ‌اللّه‌ُ ـ اَنَ‌الرِّباحَرامٌ‌سُحتٌ،مِنَ‌الکَبائِرِ وَ مِمّا قَدْ وَعَدَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ النّارَ فَنَعوذُ بِاللّه‌ِ مِنْها، وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلی لِسانِ کُلِّ نَبیٍّ وَفی کُلِّ کِتابٍ؛
خدایت رحمت کند! بدان که ربا حرام و از گناهان کبیره است و خداوند بر آن وعده آتش داده است پس پناه می‌بریم به خدا از آتش. ربا را همه پیامبران و همه کتاب‌های آسمانی حرام کرده‌اند.
فقه الرضا، ح 256.

حدیث36

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
لَیْسَ بَیْنَ الْوالِدِ وَ وَلَدِهِ رِبا وَ لا بَیْنَ الزَّوْجِ وَ الْمَرأَةِ رِبا؛
بین پدر و فرزند و بین شوهر و همسرش ربا (حرام) نیست.
فقه الرضا، ص 258.

حدیث37

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
لَیْسَ بَیْنَنا وَ بَیْنَ اَهْلِ حَرْبِنا رِبا، نَأْخُذُ مِنْهُمْ اَلْفَ اَلْفِ دِرْهَمٍ بِدِرْهَمٍ وَ نَاْخُذُ مِنْهُمْ وَ لا نُعْطیهِمْ؛
بین ما و دشمنانمان، ربا (حرام) نیست، از آنان هزاران درهم در مقابل یک درهم می‌گیریم ـ آری، از آنان ربا می‌گیریم و به آنان ربا نمی‌دهیم.
وسائل الشیعه، ج 12، ص 436، ح 2.

حدیث38

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
لَوْ اَنَّ رَجُلاً وَرِثَ مِنْ اَبیهِ مالاً وَ قَدْ عَرَفَ اَنَّ فی ذلِکَ الْمالِ رِبا وَلکِنْ قَدِ اخْتَلَطَ فِی التِّجارَةِ بِغَیْرِهِ حَلالٍ کانَ حَلالاً طَیِّبا فَلْیَأْکُلْهُ وَ اِنْ عَرَفَ مِنْهُ شَیْئا إنَّهُ رِبا فَلْیَأْخُذْ رَأْسَ مالِهِ وَلْیَرُدَّ الرِّبا؛
اگر کسی از پدرش مالی به ارث ببرد و بداند که در آن مال ربا وجود دارد، ولی مال ربوی با مال‌های دیگر مخلوط شده، آن مال برای او حلال و پاکیزه است و می‌تواند از آن استفاده کند، و اگر به ربوی بودن مقدار مشخصی از آن یقین دارد باید اصل مال را برای خود بردارد و مال ربوی را به صاحبش رد نماید.
کافی، ج 5، ص 145، ح 4.

حدیث39

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
إِنَّما حَرَّمَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ الرِّبا لِئَلاّ یَذْهَبَ الْمَعْروفُ؛
خدای عزوجل ربا را حرام فرمود تا احسان کردن از بین نرود.
وسائل الشیعه، ج 12، ص 425، ح 10.

حدیث40

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
الْمَرأَةُ تَحیضُ، یَحْرُمُ عَلی زَوْجِها اَن یَأتِیَها لِقَولِ اللّه‌ِ تَعالی و لا تَقرَبوهُنَّ حَتّی یَطهُرْنَ)؛
زنی که در عادت ماهیانه (حیض) است بر شوهرش آمیزش با او حرام است به دلیل این گفته خداوند متعال: به زنان حائض نزدیک نشوید تا زمانی که پاک گردند.
وسائل الشیعه ، ج 2، ص 322، ح 9.

حدیث41

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) می فرمایند:
فَرَضَ اللَّهُ . . . الأمرَ بِالمَعُروفِ مَصلَحَةً لِلعامَّةِ؛
خداوند امر به معروف را برای اصلاح مردم قرار داد
بحار الأنوار ، ج 6 ، ص 107

حدیث42

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
جعل الله ... الزکاة تزکیة للنفس و نماء فی الرزق ، و الصیام تثبیتا للاخلاص؛
خدای تعالی زکات را مایه پاکی جان و فزونی روزی ، و روزه را برای پابرجایی اخلاص قرار داد.
(احتجاج طبرسی ، ایران ، انتشارات اسوه ، ج 1)

حدیث43

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فجعل الله الایمان تطهیرا لکم من الشرک ، و الصلاة تنزیها لکم عن الکبر؛
خدای تعالی ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد ، و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی.
(احتجاج طبرسی،ج1،ص258)

حدیث44

حضرت امام حسن عسگری (علیه السلام) در پاسخ به پرسش از علت واجب شدن روزه فرمودند:
تا توانگر درد گرسنگی را بچشد و در نتیجه به نیازمند کمک کند.
بحارالانوار، ج96، ص 369.

حدیث45

حضرت فاطمه ی زهرا (علیها السلام) فرمودند:
فرض الله الصیام تثبیتا للاخلاص؛
خداوند روزه را برای استواری اخلاص، واجب فرمود.
بحارالانوار، ج96، ص 368.

حدیث46

قال الامام علی - علیه السّلام - : فَرَضَ اللهُ ... الصِّیامَ ابْتِلاءً لاخلاصِ الْخَلْقِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خداوند روزه را واجب کرد تا اخلاص بندگان را بیازماید.
«نهج البلاغه، حکمت 252»

مسجد و اماکن مذهبی

حدیث1

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
إنَّ اللّه‌َ عَزَّوجَلَّ إذا أحَبَّ عَبدا جَعَلَهُ قَیِّمَ مَسجِدٍ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
همانا خدای عز و جل ، هر گاه بنده‌ای را دوست بدارد ، او را برآورنده نیازهای مسجدی قرار می‌دهد .
کنز العمّال : ج 7 ص 653 ح 20750

حدیث2

الإمام الصادق علیه السلام :
إنَّ الجَنَّةَ وَالحورَ لَتَشتاقُ إلی مَن یَکسَحُ المَساجِدَ ویَأخُذُ مِنهَا القَذی .
امام صادق علیه السلام :
بهشت و حوریان ، مشتاق کسی هستند که مسجدها را جارو و غبارروبی کند .
بحار الأنوار : ج 83 ص 382 ح 52 .

حدیث3

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مَن قَمَّ مَسجِدا کَتَبَ اللّه‌ُ لَهُ عِتقَ رَقَبَةٍ ، ومَن أخرَجَ مِنهُ ما یُقذی عَینا کَتَبَ اللّه‌ُ عَزَّوجَلَّ لَهُ کِفلَینِ مِن رَحمَتِهِ .
هر کس مسجدی را جارو کند ، خداوند برای او ، ثواب آزاد کردن بنده‌ای را می‌نویسد ، و هر کس از مسجد به اندازه خاشاکی که به چشم می‌رود ، بیرون ببرد ، خدای عز و جل ، وی را از رحمتش دوچندان برخوردار می‌گردانَد .
بحار الأنوار : ج83 ص 383 ح 56 .

حدیث4

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
مَن کَنَسَ المَسجِدَ یَومَ الخَمیسِ ولَیلَةَ الجُمُعَةِ ، فَأَخرَجَ مِنهُ مِنَ التُّرابِ ما یُذَرُّ فِی العَینِ ، غَفَرَ اللّه‌ُ لَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
هر کس در روز پنج‌شنبه و شب جمعه ، مسجد را نظافت کند و گَرد و خاکی را که در چشم می‌رود ، بِروبَد ، خداوندْ او را می‌آمرزد .
بحار الأنوار : ج 83 ص 385 ح 61 .

حدیث5

امام باقر علیه السلام :
مَن صَلّی فِی المَسجِدِ الحَرامِ صَلاةً مَکتوبَةً ، قَبِلَ اللّه‌ُ بِها مِنهُ کُلَّ صَلاةٍ صَلّاهَا مُنذُ یَومَ وَجَبَت عَلَیهِ الصَّلاةُ ، وکُلَّ صَلاةٍ یُصَلّیها إلی أن یَموتَ .
هر کس نماز واجبی را در مسجد الحرام به جا آورد ، خداوند ، همه نمازهای پیشین او را از زمانی که نماز بر او واجب شده است و هر نمازی را که تا پایان حیاتش خواهد خواند ، می‌پذیرد .
وسائل الشیعة : ج 3 ص 536 ح 1 .

حدیث6

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
أعظَمُ المَساجِدِ حُرمَةً ، وأحَبُّها إلَی اللّه‌ِ وأکرَمُها عَلَی اللّه‌ِ تَعالی ، المَسجِدُ الحَرام .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
با حرمت‌ترینِ مسجدها و دوست داشتنی‌ترین آنها نزد خدا و گرامی‌ترینشان در پیشگاه خدای متعال ، مسجد الحرام است .
ابحار الأنوار : ج 6 ص 300 .

حدیث7

قال الامام الحسن - علیه السلام - : اَلْغَفْلَةُ تَرکُکَ الْمَسْجِدَ، وَ طَاعَتُکَ الْمُفْسِدَ.
امام حسن - علیه السلام - فرمودند: غفلت آن است که مسجد رفتن (برای نماز) را ترک کنی و از شخص مفسد فرمان بری.
«بحار الانوار، ج 78، ص 115»

حدیث8

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اَلْمَساجِدُ مِجالِسُ الْاَنْبِیاء؛
مساجد، مجالس پیامبران است.
«مستدرک الوسائل، ج 3، ص 363»

حدیث9

قال الامام علی - علیه السلام - :
مَنْ اَرَادَ دُخُولَ الْمَسْجِدِ فَلْیَدَخُلْ عَلی سُکُونٍ وَ وَقارٍ فَاِنَّ الْمَساجِدَ بُیُوتُ اللهِ وَ اَحَبُّ الْبقاع اِلَیْه.
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
هر کس می خواهد به مسجد داخل گردد، با آرامش و طمأنینه وارد شود، چون مساجد خانه های خدا و محبوب ترین محل ها در نظر اوست.
«من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 170»

حدیث10

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اِذا دَخَلْتَ الْمَسْجِدَ فَاحْمَدِ اللهَ وَ اثْنِ عَلَیْهِ وَ صَلِّ عَلَی النَّبِیِّ - صلی الله علیه و آله –
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
هر گاه داخل مسجد شدی، حمد و سپاس خدای را بگو و بر پیامبر - صلی الله علیه و آله - درود بفرست.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 516»

حدیث11

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اذا فقد الأمن من العباد و رکب الناس علی الخیول و اعتذلوا النساء و الطیب فالهرب الهرب عن ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند:
وقتی که امنیت از سرزمینها رخت ببندد و مردم بر اسبها سوار شده و از زنهای حلالشان کناره گیرند (به لواط و زنا روی آورند)؛ در این حال باید از جوار ایشان فرار کرد. (راوی گوید): گفتم فدایت شوم به کجا فرار کنند؟ فرمودند:
به کوفه و نواحی آن و یا به قم و حوالی آن، همانا بلا و مصیبت از این دو مکان دفع شده است.
«بحارالانوار، ج 57، ص 214»

حدیث12

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
ان لعلی قم ملکا رفرف علیها بجناحیه لایریدها جبار بسوء الااذا به الله کذئب الملح فی الماء. ثم اشار الی عیسی بن عبدالله فقال: سلام الله علی اهل قم ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
برفراز قم فرشته ای بالهای خود را برافراشته است. هیچ گردن کشی نسبت به قم سوء قصد نمی کند مگر آن که خداوند او را نابود می نماید چنان که نمک در آب نابود می شود. آنگاه امام به عیسی بن عبدالله اشاره کردند و فرمودند:
سلام خداوند براهل قم باد. خداوند سرزمینشان را با باران سیراب می گرداند و برکاتش رابر آنان نازل می کند و ... آنان فقیه و عالم و با شعور و اهل فهم و روایت هستند وعبادات را به خوبی به جا می آورند.
«بحار الأنوار، ج 57، ص 217»

حدیث13

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
الا ان لله حرما و هو مکه. الا ان لرسول الله حرما و هومدینه. الا ان لامیرالمؤمنین حرما و هو کوفه. الا ان حرمی و حرم ولدی من بعدی قم.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
آگاه باشید خداوند حرمی دارد و آن مکه است. آگاه باشید رسول خداحرمی دارد و آن مدینه است. آگاه باشید امیر مؤمنان حرمی دارد و آن کوفه است و آگاه باشید حرم من و فرزندانم قم است.
«مجالس المؤمنین، ج 1، ص 83»

حدیث14

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
قم مقدسه و اهلها منا و نحن منهم لایریدهم جبار بسوء الا عجلت عقوبته، مالم بجولوا احوالهم فاذا فعلوا ذلک، سلط الله علیهم جبابره سوء ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
خاک قم مقدس است و ساکنانش از ما هستند و ما از آنان. هیچ گاه گردن کشی نسبت به آنان سوء قصد نمی کند مگر این که به عقوبت خود شتاب ورزد، البته تا زمانی که احوال خویش را تغییر ندهند که در آن صورت خداوند سرکشان را بر آنان مسلط می کند. آگاه باشید!اهل قم یاری دهندگان قائم ما هستندو به حق ما دعوت می کنند. راوی گوید: آنگاه امام سرشان را به سوی آسمان بلند کردند و گفتند: بار الها، آنان را از هر فتنه ای حفظ کن و از هر هلاکتی نجات ده.
«بحار الأنوار، ج 57، ص 218»

حدیث15

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اذا اصابتکم بلیه و عناء فعلیکم بقم، فانه مأوای الفاطمیینَ و ... و ما ارادَ احدٌ بقم و اهله سوء الا اذله الله و ابعده منرحمتِه.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
هرگاه بلا و ذلتی به شما رسید، به قم بروید. چون آنجا پناهگاه فرزندان فاطمه و استراحت گاه مؤمنان است ... و کسی نسبت به قم و ساکنانش سوء قصد نمی کند، مگر این که خداوند او را خوار و از رحمت خویش دور می نماید.
«بحار الأنوار، ج 57، ص 214»

حدیث16

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اللهم اعصمهم من کل فتنة و نجهم من کل هلکة.
حضرت امام صادق - علیه السّلام – (در حق قم دعا کردند و) فرمودند:
خدایا اهل قم را از هر فتنه حفظ کن و ایشان را از هر هلاکتی نجات بده.
«بحارالانوار، ج 57، ص 218»

حدیث17

قال الامام السجاد - علیه السلام - : مَنْ صَلّی فی مَسْجِدِ السَّهْلَةِ رَکْعَتَیْنِ زادَ اللّه عَزَّوَجَلَّ فی عُمُرِهِ سَنَتَیْنِ.
امام سجّاد - علیه السلام - : هر کس در مسجد سهله دو رکعت نماز بخواند، خداوند، دو سال بر عمر او می افزاید.
«المزار للمفید، ص 14»

حدیث18

الإمام الصادق علیه السلام :
اُحضُروا مَعَ قَومِکُم مَساجِدَکُم .
امام صادق علیه السلام :
همراه کسان خود ، در مسجد حاضر شوید .
وسائل الشیعة : ج 8 ص 399 ح 4 .

حدیث19

الإمام الصادق علیه السلام :
إنَّ عَلِیَّ بنَ الحُسَینِ علیه السلام استَقبَلَهُ مَولیً لَهُ فی لَیلَةٍ بارِدَةٍ ، وعَلَیهِ جُبَّةُ خَزٍّ ومِطرَفُ خَزٍّ وعِمامَةُ خَزٍّ وهُوَ مُتَغَلِّفٌ بِالغالِیَةِ ، فَقالَ لَهُ : جُعِلتُ فِداکَ ، فی مِثلِ هذِهِ السّاعَةِ عَلی هذِهِ الهَیئَةِ إلی أینَ ؟
قالَ : فَقالَ : إلی مَسجِدِ جَدّی رَسولِ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله ، أخطُبُ الحورَ العینَ إلَی اللّه‌ِ عَزَّوجَلَّ .
امام صادق علیه السلام :
خدمتکار علی بن الحسین (زین العابدین) علیه السلام ، ایشان را در شبی سرد ، ملاقات کرد ، در حالی که جامه و ردا و عمامه‌ای از خَز پوشیده و خود را با عطری ، خوش‌بو کرده بود . گفت : فدایت شوم! در چنین ساعتی و با این وضع ، ره‌سپار کجایی؟
امام علیه السلام فرمود : « به مسجد جدّم پیامبر خدا می‌روم تا از خدای عز و جلحوریان را خواستگاری کنم » .
الغالِیَةُ : نوع من الطیب مُرکّب من مسک وعنبر ودُهن ، والتغلّف بها : التلطُّخُ (النهایة : ج 3 ص 383 «غلا») .الکافی: ج 6 ص 517 ح 5 ، بحار الأنوار: ج 46 ص 59 ح 13 .

حدیث20

امام علی علیه السلام :
الجُلوسُ فِی المَسجِدِ مِن بَعدِ طُلوعِ الفَجرِ إلی حینِ طُلوعِ الشَّمسِ لِلاِشتِغالِ بِذِکرِ اللّه‌ِ سُبحانَهُ ، أسرَعُ فی تَیسیرِ الرِّزقِ مِنَ الضَّربِ فی أقطارِ الأَرضِ .
نشستن در مسجد ، پس از سپیده‌دم تا برآمدن آفتاب برای پرداختن به یاد خدای سبحان ، بیش از جستجوی روزی در همه سوی زمین ، مایه گشایش روزی است .
بحار الأنوار: ج 10 ص 90 ح 1 .

حدیث21

امام علی علیه السلام :
الجَلسَةُ فِی المَسجِدِ خَیرٌ لی مِنَ الجَلسَةِ فِی الجَنَّةِ ؛ فَإِنَّ الجَنَّةَ فیها رِضا نَفسی وَالجامِعَ فیهِ رِضا رَبّی .
نشستن در مسجد نزد من ، از نشستن در بهشت ، نیکوتر است ؛ زیرا در بهشت ، خشنودی من فراهم است و در مسجد ، خشنودی پروردگار من .
إرشاد القلوب: ص 218 ، عدّة الداعی: ص 194 ، بحار الأنوار: ج 83 ص 362 ح 16 .

حدیث22

الإمام علیّ علیه السلام :
إنَّ المَسجِدَ لَیَشکُو الخَرابَ إلی رَبِّهِ ، وإنَّهُ لَیَتَبَشبَشُ بِالرَّجُلِ مِن عُمّارِهِ إذا غابَ عَنهُ ثُمَّ قَدِمَ ، کَما یَتَبَشبَشُ أحَدُکُم بِغائِبِهِ إذا قَدِمَ عَلَیهِ .
امام علی علیه السلام :
مسجد ، از ویرانی خود نزد پروردگارش زبان به شکایت می‌گشاید و از دیدن آباد کننده‌اش که مدّتی از او دور بوده و اکنون باز گشته ، شاد می‌شود ، همان گونه که هر یک از شما از رسیدن کسی که از او دور بوده ، شادمان می‌گردد.
بحار الأنوار: ج 83 ص 380 ح 48 .

حدیث23

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
سَبعَةٌ فی ظِلِّ عَرشِ اللّه‌ِ عَزَّوجَلَّ یَومَ لا ظِلَّ إلّا ظِلُّهُ : . . . و رَجُلٌ خَرَجَ مِنَ المَسجِدِ وفی نِیَّتِهِ أن یَرجِعَ إلَیهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
هفت گروه ، در سایه عرش خدای عز و جل هستند ، آن روز که هیچ سایه‌ای بجز سایه او وجود ندارد : . . . و کسی که از مسجد خارج شود و نیّتش آن باشد که دوباره بِدان بازگردد .
الخصال : ص 343 ح 8 عن ابن عبّاس ، بحار الأنوار : ج 74 ص 353 ح 28 .

حدیث24

الإمام الصادق علیه السلام :
قالَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله : الجُلوسُ فِی المَسجِدِ لِانتِظارِ الصَّلاةِ عِبادَةٌ مالَم یُحدِث ، قیلَ : یا رَسولَ اللّه‌ِ وما یُحدِثُ؟ قالَ : الاِغتِیابَ .
امام صادق علیه السلام :
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود : «به انتظار نماز در مسجد نشستن ، عبادت است تا زمانی که ناروایی پدید نیاورد» .
گفته شد : ای پیامبر خدا! چه ناروایی ؟
فرمود : «غیبت کردن» .
بحار الأنوار: ج 75 ص 249 ح 17 .

حدیث25

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
لا یَزالُ العَبدُ فی صَلاةٍ ، ما کانَ فِی المَسجِدِ یَنتَظِرُ الصَّلاةَ .
بنده ، تا زمانی که در مسجد انتظار نماز را می‌کشد ، پیوسته در نماز است .
کنز العمّال: ج 7 ص 650 ح 20735 .

حدیث26

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
القاعِدُ فِی المَسجِدِ یَنتَظِرُ الصَّلاةَ کَالقانِتِ ، ویُکتَبُ مِنَ المُصَلّینَ حَتّی یَرجِعَ إلی بَیتِهِ .
آن که در مسجد به انتظار نماز نشسته ، گویی در فرمان‌بُرداری است و تا زمانی که به خانه‌اش باز گردد ، در شمارِ نمازگزاران نوشته می‌شود .
کنز العمّال: ج 7 ص 568 ح 20295 .

حدیث27

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
الجُلوسُ فِی المَسجِدِ لِانتِظارِ الصَّلاةِ عِبادَةٌ .
نشستن در مسجد به انتظار نماز ، عبادت است .
کنز العمّال : ج 7 ص 651 ح 20743 .

حدیث28

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
خَمسٌ مِنَ العِبادَةِ : قِلَّةُ الطُّعمِ ، وَالقُعودُ فِی المَساجِدِ ... .
پنج چیز ، از عبادت است : کم‌خوردن ، نشستن در مسجدها . . . .
الفردوس: ج 2 ص 195 ح 2969 عن أبی هریرة ، کنز العمّال: ج 15 ص 880 ح 43493 .

حدیث29

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
جُلوسُ المُؤمِنِ فِی المَسجِدِ رِباطُهُ .
نشستن مؤمن در مسجد ، به منزله آمادگی مداوم او برای نبرد با دشمن است .
کنز العمّال: ج 15 ص 305 ح 41132

حدیث30

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إنَّ أحَدَکُم لا یَزالُ فی صَلاةٍ مادامَ فِی المَسجِدِ حَتّی یَخرُجَ مِنهُ .
هر یک از شما ، زمانی که در مسجد است ، تا وقت بیرون رفتن از آن ، پیوسته در نماز است .
مسند ابن حنبل: ج 4 ص 86 ح 11385 و ص 109 ح 11512 کلاهما عن مولی لأبی سعید الخدری ، کنز العمّال: ج 7 ص 507 ح 19993 .

حدیث31

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
لا یَزالُ المَلائِکَةُ تُصَلّی عَلی أحَدِکُم ما کانَ فِی المَسجِدِ ، وتَقولُ : اللّهُمَّ اغفِر لَهُ ، اللّهُمَّ ارحَمهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
بر هر یک از شما ، تا زمانی که در مسجد است ، همواره فرشتگان درود می‌فرستند و می‌گویند : خداوندا! او را ببخشا . خداوندا! مورد رحمت خویش قرارش ده .
المصنّف لعبد الرزّاق: ج 1 ص 580 ح 2210 عن أبی هریرة ، کنز العمّال: ج 7 ص 324 ح 19084 .

حدیث32

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
اللّهُمَّ هذا شَهرُ رَمَضانَ الَّذی أنزَلتَ فیهِ القُرآنَ ، هُدیً لِلنّاسِ وبَیِّناتٍ مِنَ الهُدی وَالفُرقانِ ، أمَرتَنا فیهِ بِعِمارَةِ المَساجِدِ وَالدُّعاءِ وَالصِّیامِ وَالقِیامِ ، وضَمِنتَ لَنا فیهِ الإِجابَةَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
پروردگارا! این ، ماه رمضان است که در آن ، قرآن را برای هدایت مردم همراه با نشانه‌های روشنِ هدایت و وسیله تشخیص حق از باطل ، فرو فرستادی . در آن ، ما را به آباد کردن مسجدها و دعا و روزه و نماز ، فرمان دادی و اجابت را برایمان تضمین فرمودی .
البلد الأمین: ص 198 ، بحار الأنوار: ج 98 ص 78 ح 2 .

حدیث33

الإمام علیّ علیه السلام :
عَلَّمَنی رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله إذا لَبِستُ ثَوبا جَدیدا أن أقولَ : الحَمدُ للّه‌ِِ الَّذی کَسانی مِنَ اللِّباسِ ما أتَجَمَّلُ بِهِ فِی النّاسِ ، اللّهُمَّ اجعَلها ثِیابَ بَرَکَةٍ أسعی فیها لِمَرضاتِکَ ، وأعمُرُ فیها مَساجِدَکَ .
امام علی علیه السلام :
پیامبر خدا به من آموخت که هرگاه جامه نویی بر تن کردم ، بگویم :« سپاس ، خدایی را که لباسی به من پوشاند که در میان مردم با آن ، خود را بیارایم . پروردگارا! جامه‌ای بابرکت قرارش ده تا در آن برای رضایت تو بکوشم و به آباد ساختن مسجدهایت بپردازم » .
الکافی: ج 6 ص 458 ح 2

حدیث34

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
إذا رَأَیتُمُ الرَّجُلَ یَعتادُ المَسجِدَ فَاشهَدوا لَهُ بِالإِیمانِ ، قالَ اللّه‌ُ تَعالی : «إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَـجِدَ اللَّهِ مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْاخِرِ» .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
هرگاه دیدید که مردی پیوسته به مسجد می‌رود ، به ایمان او گواهی دهید . خداوند متعال فرمود : «تنها کسی که به خدا و روز رستاخیز ، ایمان آورده است ، مساجد خدا را آباد می‌کند» .
عوالی اللآلی: ج 2 ص32 ح 79 من دون الآیة .

حدیث35

الإمام الصادق علیه السلام ـ لِیونُسَ بنِ یعقوبَ ـ :
مَلعونٌ مَلعونٌ مَن لَم یُوَقِّرِ المَسجِدَ . أتَدری یا یونُسُ لِمَ عَظَّمَ اللّه‌ُ تَعالی حَقَّ المَساجِدِ ، وأنزَلَ هذِهِ الآیَةَ : «وَ أَنَّ الْمَسَـجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُواْ مَعَ اللَّهِ أَحَدًا» ؟ کانَتِ الیَهودُ وَالنَّصاری إذا دَخَلوا کَنائِسَهُم أشرَکوا بِاللّه‌ِ تَعالی ، فَأَمَرَ اللّه‌ُ سُبحانَهُ نَبِیَّهُ أن یُوَحِّدَ اللّه‌َ فیها ویَعبُدَهُ .
امام صادق علیه السلام ـ به یونس بن یعقوب ـ :
ملعون است ، ملعون کسی که مسجد را حرمت ننهد ! ای یونس! آیا می‌دانی چرا خداوند ، حقّ مسجدها را بزرگ قرار داده و این آیه را فرو فرستاده است که : «مساجد ، از آنِ خدایند . پس کسی را با خدا نخوانید » ؟ [ زیرا ] یهودیان و مسیحیان ، هر گاه وارد عبادتگاه‌های خود می‌شدند ، به خدای متعال شرک می‌ورزیدند . از این رو ، خدای سبحان ، به پیامبرش فرمان داد تا در مساجد ، خدا را یگانه بشمارد و او را پرستش کند .
بحار الأنوار: ج 76 ص 355 ح 21 .

حدیث36

الإمام علیّ علیه السلام :
مَن وَقَّرَ مَسجِدا ، لَقِیَ اللّه‌َ یَومَ یَلقاهُ ضاحِکا مُستَبشِرا ، وأعطاهُ کِتابَهُ بِیَمینِهِ .
امام علی علیه السلام :
هر که مسجدی را حرمت نهد ، در روز ملاقات با خدا ، او را خندان و شادمان دیدار می‌کند ، در حالی که کارنامه‌اش را به دست راست او داده است .
المحاسن: ج 1 ص 127 ح 145 عن السکونی عن الإمام الصادق عن أبیه علیهماالسلام ، بحار الأنوار: ج 7 ص 304 ح 73 .

حدیث37

علل الشرائع عن أبی بَصیرٍ :
سَأَلتُ أبا عَبدِاللّه‌ِ علیه السلام عَنِ العِلَّةِ فی تَعظیمِ المَساجِدِ ، فَقالَ : إنَّما اُمِرَ بِتَعظیمِ المَساجِدِ لِأَنَّها بُیوتُ اللّه‌ِ فِی الأَرضِ .
علل الشرائع ـ به نقل از ابو بصیر ـ :
از امام صادق علیه السلام در باره علّت بزرگداشت مساجد پرسیدم . فرمود : «تنها از آن رو به بزرگداشتِ مساجد فرمان داده شده که آنها ، خانه‌های خدا در زمین هستند» .
علل الشرائع: ص 318 ح 1 عن أبی بصیر ، بحار الأنوار: ج 84 ص 6 ح 78 .

حدیث38

الإمام علیّ علیه السلام :
لا یُسَمَّی المُسلِمُ رُجَیلاً ، ولا یُسَمَّی المُصحَفُ مُصَیحِفا ، ولَا المَسجِدُ مُسَیجِدا .
امام علی علیه السلام :
مسلمان، «مردک» و قرآن، «قرآنک» و مسجد، «مسجدک» نامیده نمی‌شود .
النوادر للراوندی: ص 194 ح 356 ، الجعفریّات: ص 241 کلاهما عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار: ج 76 ص 358 ح 27 .

حدیث39

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
لا یَقولَنَّ أحَدُکُم لِلمَسجِدِ : «مُسَیجِدٌ» فَإِنَّهُ بَیتٌ یُذکَرُ اللّه‌ُ فیهِ ، ولا یَقولَنَّ أحَدُکُم : «مُصَیحِفٌ» فَإِنَّ کِتابَ اللّه‌ِ أعظَمُ مِن أن یُصَغَّرَ ، ولا یَقولَنَّ لِلرَّجُلِ : «رُوَیجِلٌ» ، ولا لِلمَرأَةِ : «مُرَیَّةٌ» .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
هرگز کسی از شما مسجد را «مسجدک» نخوانَد ؛ زیرا آن خانه‌ای است که خداوند در آن یاد می‌شود . و هرگز کسی از شما «قرآنک» نگوید ؛ زیرا کتاب خدا ، بزرگ‌تر از آن است که به کوچکی یاد شود . نیز کسی مرد را «مردَک» و زن را «زنَک» نخوانَد .
الفردوس: ج 5 ص 120 ح 7678 عن أبی هریرة .

حدیث40

امام علی علیه السلام :
حَریمُ المَسجِدِ أربَعونَ ذِراعا ، وَالجِوارُ أربَعونَ دارا مِن أربَعَةِ جَوانِبِها .
حریم مسجد ، چهل گز است و همسایگان ، چهل خانه از چهار سو .
الخصال : ص 544 ح 20، بحار الأنوار : ج 84 ص 3 ح 74 .

حدیث41

الکافی عن عمرو بن جُمَیع :
سَأَلتُ أبا جَعفَرٍ علیه السلام عَنِ الصَّلاةِ فِی المَساجِدِ المُصَوَّرَةِ ، فَقالَ :
أکرَهُ ذلِکَ ، ولکِن لا یَضُرُّکُم ذلِکَ الیَومَ ، ولَو قَد قامَ العَدلُ رَأَیتُم کَیفَ یَصنَعُ فی ذلِکَ .
الکافی ـ به نقل از عمرو بن جُمَیع ـ :
از امام باقر علیه السلام در باره نماز خواندن در مسجدهای نقّاشی شده پرسیدم . فرمود : «آن را نمی‌پسندم ؛ لیکن امروزه ، شما را زیان نمی‌رساند . اگر عدل بر پا شود ، خواهید دید در این باره چه خواهد کرد» .
الکافی : ج 3 ص 369 ح 6 ، تهذیب الأحکام: ج 3 ص 259 ح 726 وفیه «أبا عبد اللّه» بدل «أبا جعفر» ، بحار الأنوار : ج 52 ص 374 ح 171 .

حدیث42

الإمام علیّ علیه السلام :
إنَّ القَومَ إذا زَیَّنوا مَساجِدَهُم فَسَدَت أعمالُهُم .
امام علی علیه السلام :
هر گاه مردم ، مسجدهایشان را بیارایند ، کردارشان تباه شده است .
المصنّف لعبد الرزّاق : ج 3 ص 154 ح 5134 عن إبراهیم بن المهاجر ، إعلام الساجد بأحکام المساجد : ص 336 .

حدیث43

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إذا رَأَیتُمُ المَصاحِفَ حُلِّیَت ، وَالمَساجِدَ زُیِّنَت ، وَالمَنارَةَ طُوِّلَت ، وَاتُّخِذَ القُرآنُ مَزامیرَ ، وَالمَساجِدُ طُرُقا ، المُؤمِنُ فی ذلِکَ الزَّمانِ أعَزُّ مِنَ الکِبریتِ الأَحمَرِ ، أما إنَّ مَساجِدَهُم مُزَخرَفَةٌ ، وأبدانَهُم نَقِیَّةٌ ، وقُلوبَهُم أنتَنُ مِنَ الجیفَةِ .
هر گاه دیدید که قرآن‌ها، جامه‌ای زیبا بر تن کرده‌اند و مساجد ، زینت یافته‌اند و مناره‌ها ، قد برافراشته‌اند و قرآن ، با ساز و آواز خوانده می‌شود و مسجدها ، گذرگاه قرار گرفته‌اند ، مؤمن در آن روزگار ، از گوگرد سرخ ، کمیاب‌تر خواهد بود . آری . مساجدشان آذین‌بندی و جسمشان پاکیزه ؛ لیکن دل‌هایشان از مُردار ، بدبوتر است.
روضة الواعظین: ص 370 .

حدیث44

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
ماساءَ عَمَلُ قَومٍ قَطُّ إلّا زَخرَفوا مَساجِدَهُم .
هیچ گاه کردار مردمی ناشایست نگردید ، مگر آن که مساجدشان را به زیور آراستند .
کنز العمّال: ج 7 ص 668 ح 20828 .

حدیث45

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
سَیَکونُ فی آخِرِ اُمَّتی أقوامٌ یُزَخرِفونَ مَساجِدَهُم ویُخَرِّبونَ قُلوبَهُم ، یَتَّقی أحَدُهُم عَلی ثَوبِهِ مالا یَتَّقی عَلی دینِهِ ، لا یُبالی أحَدُهُم إذا سَلُمَت لَهُ دُنیاهُ ما کانَ مِن أمرِ دینِهِ .
در آخر امّتم کسانی پدیدار می‌شوند که مسجدهایشان را آذین می‌بندند و دل‌هایشان را ویرانه می‌سازند. کسی از آنان ، آن گونه که بر جامه‌اش پرهیز می‌کند ، بر دینش نمی‌پرهیزد . چنانچه دنیایش در مخاطره نباشد ، بر کار دینش بیمی ندارد .
کنز العمّال: ج 10 ص 205 ح 29088 نقلاً عن الحاکم النیشابوری فی تاریخه عن ابن عبّاس.

حدیث46

رسول اللّه صلی الله علیه و آله ـ فی ذِکرِ أشراطِ السّاعَةِ ـ :
یا سَلمانُ ! إنَّ عِندَها تُزَخرَفُ المَساجِدُ کَما تُزَخرَفُ البِیَعُ وَالکَنائِسُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ـ در بیان نشانه‌های رستاخیز ـ :
ای سلمان! در آن هنگام ، مسجدها همچون کلیساها و کنیسه‌ها زینت می‌شوند .
تفسیر القمّی: ج 2 ص 305 عن عبد اللّه بن عبّاس ، بحار الأنوار: ج 6 ص 307 ح 6؛ الدرّ المنثور: ج 7 ص 474 نقلاً عن ابن مردویه عن ابن عبّاس .

حدیث47

الإمام الباقر علیه السلام :
إنَّهُ [عَلِیّا علیه السلام ] کانَ یَکسِرُ المَحاریبَ إذا رَآها فِی المَساجِدِ ، ویَقولُ : کَأَنَّها مَذابِحُ الیَهودِ .
امام باقر علیه السلام :
علی علیه السلام محراب هایی را که در مساجد می‌دید ، در هم می‌شکست و می‌فرمود : «آنها همچون محل‌هایی است که یهودیان در آن ، قربانی می‌کنند» .
بحار الأنوار: ج 83 ص 352 ح 5 .

حدیث48

امام باقر علیه السلام :
إذا قامَ القائِمُ علیه السلام سارَ إلَی الکوفَةِ فَهَدَمَ بِها أربَعَةَ مَساجِدَ ، فَلَم یَبقَ مَسجِدٌ عَلی وَجهِ الأَرضِ لَهُ شُرَفٌ إلّا هَدَمَها وجَعَلَها جَمّاءَ .
زمانی که قائم علیه السلام به پا خیزد ، به کوفه رفته ، چهار مسجد را در آن ویران خواهد ساخت . پس کنگره هر مسجدی را که دارای آن باشد ، ویران کرده ، آن را بدون کنگره خواهد کرد .
الإرشاد: ج 2 ص 385 ، الغیبة للطوسی: ص 475 ح 498 نحوه ، إعلام الوری: ج 2 ص 291 کلّها عن أبی بصیر ، روضة الواعظین: ص 290 ، بحار الأنوار: ج 52 ص 339 ح 84 .

حدیث49

الإمام الباقر علیه السلام :
إنَّ عَلِیّا علیه السلام رَأی مَسجِدا بِالکوفَةِ قَد شُرِّفَ ، فَقالَ : کَأَنَّهُ بیعَةٌ ، إنَّ المَساجِدَ تُبنی جُمّا لا تُشَرَّفُ .
امام باقر علیه السلام :
علی علیه السلام در کوفه، مسجدی کنگره‌دار مشاهده کرد. فرمود: «گویا کلیساست ! همانا مساجد ، بدون کنگره ساخته می‌شوند » .
بحار الأنوار: ج 83 ص 352 ح 5 .

حدیث50

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
اِبنوا مَساجِدَکُم جُمّا . وَابنوا مَدائِنَکُم مُشَرَّفَةً .
مسجدهایتان را بی‌کنگره و شهرها (خانه‌ها)یتان را کنگره‌دار بسازید .
کنز العمّال: ج 7 ص 656 ح 20769 نقلاً عن المصنّف لابن أبی شیبة عن ابن عبّاس .

حدیث51

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
اِبنُوا المَساجِدَ وَاتَّخِذوها جُمّا .
مسجدها را بسازید و آنها را بی‌کنگره قرار دهید .
کنز العمّال: ج 7 ص 657 ح 20770 .

حدیث52

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
ما اُمِرتُ بِتَشییدِ المَساجِدِ .
به برافراشته ساختن مسجدها ، فرمان داده نشده‌ام .
کنز العمّال : ج 7 ص 668 ح 20827 .

حدیث53

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
اُمِرتُ بِالمَساجِدِ جُمّا .
به [ساختن] مسجدهای بی‌کنگره ، فرمان یافته‌ام .
کنز العمّال: ج 7 ص 657 ح 20771 .

حدیث54

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
أراکُم سَتُشَرِّفونَ مَساجِدَکُم بَعدی کَما شَرَّفَتِ الیَهودُ کَنائِسَها ، وکَما شَرَّفَتِ النَّصاری بِیَعَها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
می‌بینم شما را که پس از من ، مسجدهایتان را کنگره‌دار می‌سازید ، همان گونه که یهودیان ، کنیسه‌های خود و مسیحیان ، کلیساهایشان را کنگره‌دار می‌سازند .
البِیْعَةُ : بالکسر مُتَعَبَّدُ النصاری (القاموس المحیط : ج 3 ص 8 «باعه») .سنن ابن ماجة: ج 1 ص 244 ح 740 عن ابن عبّاس ، کنز العمّال: ج 7 ص 667 ح 20823 .

حدیث55

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
ضَعُوا المَطاهِرَ عَلی أبوابِ المَساجِدِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
وضوخانه‌ها را کنار درهای ورودی مسجد ، قرار دهید .
بحار الأنوار : ج 83 ص 383 ح 54 نقلاً عن أصل من اُصول أصحابنا عن السکونی عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام .

حدیث56

السنن الکبری عن أبی قَتادة :
إنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله أتی عَلی قَومٍ مِنَ الأَنصارِ وهُم یَبنونَ مَسجِدا لَهُم ، فَقالَ : أوسِعوهُ تَملَؤوهُ .
السنن الکبری ـ به نقل از ابو قتاده ـ :
پیامبر خدا ، بر گروهی از انصار ـ که برای خود مسجدی می‌ساختند ـ وارد شد و فرمود : «وسیع و جادار بنایش کنید که [ در آینده ] آن را پُر خواهید کرد» .
السنن الکبری : ج 2 ص 616 ح 4306 ، التاریخ الکبیر : ج 7 ص 226 الرقم 972 ، المعجم الکبیر : ج 19 ص 93 ح 180 عن کعب بن مالک ، مسند الطیالسی : ص 84 ح 605 ، کنز العمّال : ج 7 ص 658 ح 20780 .

حدیث57

الکافی عن هشام بن الحَکَم عن أبی عُبَیدة الحَذّاء :
سَمِعتُ أبا عَبدِاللّه‌ِ علیه السلام یَقولُ : مَن بَنی مَسجِدا بَنَی اللّه‌ُ لَهُ بَیتا فِی الجَنَّةِ ، قالَ أبو عُبَیدَةَ : فَمَرَّ بی أبو عَبدِاللّه‌ِ علیه السلام فی طَریقِ مَکَّةَ ، وقَد سَوَّیتُ بِأَحجارٍ مَسجِدا ، فَقُلتُ لَهُ : جُعِلتُ فِداکَ ، نَرجو أن یَکونَ هذا مِن ذلِکَ ، فَقالَ : نَعَم .
الکافی ـ به نقل از هشام بن حَکَم ، از ابو عبیده حَذّاء ـ :
از امام صادق علیه السلام شنیدم که می‌فرمود : «هر کس مسجدی بر پا کند ، خداوند در بهشت برایش خانه‌ای بر پا خواهد کرد . امام صادق علیه السلام در مسیر مکّه بر من گذشت ، در حالی که با سنگ‌هایی مسجدی را فراهم کرده بودم . گفتم : فدایت شوم! امیدوار باشیم که این ، از آن جمله است ؟
فرمود : «آری» .
الکافی: ج 3 ص 368 ح 1 ، تهذیب الأحکام: ج 3 ص 264 ح 748 ، کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 1 ص 235 ح 704 ، المحاسن: ج 1 ص 128 ح 148 کلاهما نحوه مع الاختصار ، بحار الأنوار: ج 84 ص 11 ح 86 .

حدیث58

المعجم الکبیر عن أبی قرصافة :
قالَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله : مَن بَنی للّه‌ِِ مَسجِدا بَنَی اللّه‌ُ لَهُ بَیتا فِی الجَنَّةِ .
قالَ رَجُلٌ : یا رَسولَ اللّه‌ِ ، وهذِهِ المَساجِدُ الَّتی تُبنی فِی الطَّریقِ ؟ قالَ : نَعَم .
المعجم الکبیر ـ به نقل از ابو قرصافه ـ :
پیامبر خدا فرمود : «هر که برای خدا مسجدی بسازد ، خداوند در بهشت برای او خانه‌ای خواهد ساخت» .
مردی گفت : ای پیامبر خدا! همین مسجدهای ساخته شده در راه نیز [ از این قبیل‌اند] ؟
فرمود : «آری» .
المعجم الکبیر: ج 3 ص 19 ح 2521 ، تاریخ دمشق: ج 5 ص 110 ح 1204 وزاد فی آخره: «وهذه المساجد التی تبنی فی الطرق» ، کنز العمّال: ج 7 ص 655 ح 20766 .

حدیث59

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
یَقولُ اللّه‌ُ عَزَّوجَلَّ یَومَ القِیامَةِ : أینَ جیرانی؟ فَتَقولُ المَلائِکَةُ : ومَن یَنبَغی أن یَکونَ جَارُکَ؟ فَیَقولُ : عُمّارُ مَسجِدی .
خدای عز و جل در روز رستاخیز می‌فرماید : «همسایگان من کجایند ؟» .
فرشتگان می‌گویند : چه کسانی را سِزد که همسایه تو باشند ؟
می‌فرماید : «آبادگران مسجدم» .
حلیة الأولیاء: ج 10 ص 213 عن أبی سعید الخدری ، کنز العمّال: ج 7 ص 578 ح 20338 نقلاً عن ابن النجّار عن أنس .

حدیث60

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إنَّ عُمّارَ بُیوتِ اللّه‌ِ هُم أهلُ اللّه‌ِ عَزَّوجَلَّ .
به راستی آبادگران خانه‌های خدا ، خانواده خداوند عز و جلهستند .
کنز العمّال: ج 5 ص 5 ح 11792 .

حدیث61

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
خَمسَةٌ فی قُبورِهِم وثَوابُهُم یَجری إلی دیوانِهِم ... مَن بَنی للّه‌ِِ مَسجِدا .
پنج نفر در گور خویش می‌آرمند و پاداششان ، همچنان به کارنامه آنان سرازیر است : . . . . کسی که برای خدا مسجدی بسازد .
بحار الأنوار: ج 104 ص 97 ح 59 .

حدیث62

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إنَّ مِمّا یَلحَقُ المُؤمِنَ مِن عَمَلِهِ وحَسَناتِهِ بَعدَ مَوتِهِ ، عِلما عَلَّمَهُ ونَشَرَهُ ... أو مَسجِدا بَناهُ .
از جمله اعمال و کارهای نیک مؤمن که پس از مرگش به وی می‌پیوندد ، دانشی است که آن را آموزش داده و منتشر ساخته . . .یا مسجدی که بر پا کرده است .
کنز العمّال: ج 15 ص 952 ح 43657 .

حدیث63

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مَن بَنی للّه بَیتا یُعبَدُ اللّه فیهِ مِن مالٍ حَلالٍ ، بَنَی اللّه لَهُ بَیتا فِی الجَنَّةِ مِن دُرٍّ ویاقوتٍ .
هر کس برای خدا از دارایی حلال ، خانه‌ای بسازد که خداوند در آن پرستش شود ، خدا برایش در بهشت ، خانه‌ای از مروارید و یاقوت خواهد ساخت .
المعجم الأوسط: ج 5 ص 195 ح 5059 عن أبی هریرة ، کنز العمّال: ج 7 ص 654 ح 20758 .

حدیث64

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مَن بَنی للّه مَسجِدا ، فَإِنَّ اللّه یَبنی لَهُ بَیتا أوسَعَ مِنهُ فِی الجَنَّةِ .
هر کس برای خدا مسجدی بسازد ، خداوند ، خانه‌ای فراخ‌تر از آن در بهشت برای وی می‌سازد .
کنز العمّال: ج 7 ص 650 ح 20734 .

حدیث65

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مَن بَنی للّه مَسجِدا ، بَنَی اللّه لَهُ مِثلَهُ فِی الجَنَّةِ .
هر کس برای خدا مسجدی بر پا کند ، خداوند ، مانند آن را برایش در بهشت بر پا خواهد کرد .
کنز العمّال: ج 7 ص 649 ح 20730

حدیث66

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
مَن بَنی مَسجِدا ولَو مَفحَصَ قَطاةٍ ، بَنَی اللّه‌ُ لَهُ بَیتا فِی الجَنَّةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
هر کس مسجدی بسازد ، اگر چه به قدرِ آشیانه مرغ سنگخواره باشد ، خداوند برای او خانه‌ای در بهشت خواهد ساخت .
کنز العمّال: ج 7 ص 650 ح 20731 .

حدیث67

الإمام الصادق علیه السلام ـ لِفَضلِ بنِ عَبدِالمَلِکِ ـ :
یا فَضلُ ، لا یَأتِی المَسجِدَ مِن کُلِّ قَبیلَةٍ إلّا وافِدُها ، ومِن کُلِّ أهلِ بَیتٍ إلّا نَجیبُها ، یا فَضلُ إنَّهُ لا یَرجِعُ صاحِبُ المَسجِدِ بِأَقَلَّ مِن إحدی ثَلاثٍ : إمّا دُعاءٍ یَدعو بِهِ یُدخِلُهُ اللّه‌ُ بِهِ الجَنَّةَ ، وإمّا دُعاءٍ یَدعو بِهِ لِیَصرِفَ اللّه‌ُ بِهِ عَنهُ بَلاءَ الدُّنیا ، وإمّا أخٍ یَستَفیدُهُ فِی اللّه‌ِ عَزَّوجَلَّ
امام صادق علیه السلام ـ به فضل بن عبدالملک ـ :
ای فضل! از هر قبیله‌ای ، جز برگزیده آن ، و از هر خاندانی ، جز اصیل آن ، ره‌سپار مسجد نمی‌شود . ای فضل! مسجدرو ، دستِ‌کم یکی از این سه چیز نصیبش می‌شود : یا دعایی می‌کند که خداوند با آن او را به بهشت می‌برد ، یا دعایی که به سبب آن ، خداوند ، بلای دنیا را از او دور می‌سازد ، و یا برادری که در راه خدای عز و جلبهره‌اش می‌گردد .
بحار الأنوار: ج 78 ص 195 ح 16 .

حدیث68

الإمام علیّ علیه السلام :
إنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وتَعالی إذا أرادَ أن یُصیبَ أهلَ الأَرضِ بِعَذابٍ قالَ : لَولَا الَّذین یَتَحابّونَ بِجَلالی ، ویَعمُرونَ مَساجِدی ، ویَستَغفِرونَ بِالأَسحارِ ، لَولاهُم لَأَنزَلتُ عَذابی .
امام علی علیه السلام :
هر گاه خداوند ـ تبارک و تعالی ـ بخواهد که زمینیان را عذاب کند ، می‌فرماید : «اگر نبودند کسانی که به پاس بزرگی و عظمت من ، یکدیگر را دوست می‌دارند و مسجدهایم را آباد می‌کنند و سحرگاهان آمرزش می‌طلبند ، بی تردید ، عذابم را فرو می‌فرستادم .
ثواب الأعمال: ص 212 ح 1

حدیث69

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مَن أدمَنَ الاِختِلافَ إلَی المَساجِدِ أصابَ إحدَی الثَّمانِ : أخا مُستَفاداً فِی اللّه‌ِ عَزَّوجَلَّ ، أو عِلما مُستَظرَفا ، أو کَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلی هُدیً ، أو اُخری تَصرِفُهُ عَنِ الرَّدی ، أو رَحمَةً مُنتَظَرَةً ، أو تَرکَ الذَّنبِ حَیاءً ، أو خَشیَةً .
هر که پیوسته به مساجد ، آمد و شد کند ، به یکی از هشت چیز دست خواهد یافت : برادری که در راه خدای عز و جل از او بهره برَد ، یا دانشی لطیف و نغز ، یا سخنی که او را به هدایتْ ره‌نمون شود ، یا از هلاکت برَهاند ، یا رحمتی که چشم به راهش باشد ، یا آن که گناهی را از روی شرم یا ترس [ از خدا ] ترک گوید .
کنز العمّال: ج 7 ص 570 ح 20303 .

حدیث70

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إنَّ اللّه‌َ جَلَّ جَلالُهُ إذَا رَأی أهلَ قَریَةٍ قَد أسرَفوا فِی المَعاصی ، وفیها ثَلاثَةُ نَفَرٍ مِنَ المُؤمِنینَ ، ناداهُم جَلَّ جَلالُهُ وتَقَدَّسَت أسماؤُهُ : یا أهلَ مَعصِیَتی ، لَو لا ما فیکُم مِنَ المُؤمِنینَ المُتَحابّینَ بِجَلالی ، العامِرینَ بِصَلاتِهِم أرضی ومَساجِدی ، المُستَغفِرینَ بِالأَسحارِ خَوفاً مِنّی ، لَأَنزَلتُ بِکُم عَذابی ثُمَّ لا اُبالی .
هر گاه خداوند باشکوه ، مردم دیاری را غرق در نافرمانی ببیند ، در حالی که در آن دیار ، سه مؤمن نیز حضور دارد ، او ـ که باشکوه است و نام‌هایش مقدّس ـ ، آنان را چنین ندا می‌دهد : «ای نافرمانان از من ! اگر نبودند در میان شما ایمان آورندگانی که به یاد جلالت و شکوه من با یکدیگر دوستی می‌ورزند ، آنان که با نمازشان زمین و مساجد مرا آباد می‌کنند و در سحرگاهان به خاطر ترس از من ، آمرزش می‌طلبند ، بی تردید ، عذابم را بی آن که پروا کنم ، بر شما فرو می‌فرستادم» .
بحار الأنوار : ج 73 ص 381 ح3 .

حدیث71

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إنَّ اللّه‌َ إذا أرادَ بِقَومٍ عاهَةً ، نَظَرَ إلی أهلِ المَساجِدِ ، فَصَرَفَ عَنهُم .
هر گاه خداوند بخواهد به مردمی آسیب برساند ، چون به مسجدیان بنگرد ، آسیب را از آنان دور می‌سازد .
کنز العمّال: ج 7 ص 285 ح 18898 نقلاً عن ابن عدی والدیلمی عن أنس .

حدیث72

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إذا نَزَلَتِ العاهاتُ وَالآفاتُ عوفِیَ أهلُ المَساجِدِ .
هر گاه آسیب‌ها و آفت‌ها فرود آیند ، مسجدیان در امان‌اند .
الجعفریّات: ص 39 عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم السلام .

حدیث73

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
الاِختِلافُ إلَی المَساجِدِ رَحمَةٌ ، وَالاِجتِنابُ عَنها نِفاقٌ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
آمد و شد به مساجد ، [ مایه ] رحمت است ، و پرهیز از آن ، [ موجب ] نفاق است .
کنز العمّال: ج 7 ص 570 ح 20302 نقلاً عن الدیلمی عن ابن عبّاس .

حدیث74

سنن الترمذی عن أبی هریرة :
قالَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله : إذا مَرَرتُم بِرِیاضِ الجَنَّةِ فَارتَعوا . قُلتُ : یا رَسولَ اللّه‌ِ ، وما رِیاضُ الجَنَّةِ ؟ قالَ : المَساجِدُ . قُلتُ : ومَا الرَّتعُ یا رَسولَ اللّه‌ِ ؟ قالَ : سُبحانَ اللّه‌ِ وَالحَمدُ للّه‌ِِ ولا إلهَ إلَا اللّه‌ُ وَاللّه‌ُ أکبَرُ .
سنن الترمذی ـ به نقل از ابوهُرَیره ـ:
پیامبر خدا فرمود : «هرگاه از باغ‌های بهشت گذر کردید ، [ در آن ] گردش کنید » .
گفتم : ای پیامبر خدا ! باغ‌های بهشت چیستند؟
فرمود : «مسجدها» .
گفتم : ای پیامبر خدا ! گردش کردن چیست ؟
فرمود : «گفتن "سبحان اللّه و الحمد للّه ، و لا إله إلّا اللّه و اللّه أکبر ؛ پاک است خدا . ستایش ، از آن خداست . معبودی جز خدا نیست . خدا ، بزرگ‌ترین است"» .
سنن الترمذی: ج 5 ص 532 ح 3509 ، کنز العمّال: ج 7 ص 651 ح 20739 .

حدیث75

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
سَتُدفَنُ بَضعَةٌ مِنّی بأرضِ خُراسانَ، لا یَزُورُها مُؤمِنٌ إلاّ أوجَبَ اللَّهُ لَهُ الجَنَّةَ؛
زود باشد که پاره‌ای از تن من در خاک خراسان دفن شود. هیچ مؤمنی آن را زیارت نکند مگر آن که خداوند بهشت را بر او واجب گرداند.
حکمت نامه پیامبر اعظم صلَّی الله علیه و آله ج4 ، ص 300

حدیث76

امام رضا(سلام الله علیه):
ألا وإنّی لَمَقتولٌ بِالسَّمِّ ظُلما،ومَدفونٌ فی مَوضِعِ غُربَةٍ؛ فَمَن شَدَّ رَحلَهُ إلی زِیارَتِی، استُجیبَ دُعاؤُهُ،وغُفِرَ لَهُ ذَنبُه؛
بدانید که من با زهر ستم، کشته خواهم شد و در خاک غربت، دفن خواهم شد. پس، هر که برای زیارت من بارِ سفر بربندد، دعایش مستجاب و گناهانش آمرزیده می‌شود.
نهج الدعاء، ج‌1، ص: 381

حدیث77

امام صادق(سلام الله علیه):
عَلَیکُم بِالصَّلاةِ فی الْمَساجِدِ؛
بر شما باد به نمازگزاردن در مساجد.
الکافی، ج 2، ص 635

حدیث78

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
به راستی که خدا کربلا را حرم امن و با برکت قرار داد پیش از آنکه مکه را حرم قرار دهد .
کامل الزیارات ، ص 267

حدیث79

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
آرامگاه مقدس امام حسین (علیه السلام) کانالی از کانالهای بهشت است.
المحجه البیضاء ،ج4،ص45

حدیث80

قال رسول الله (صلی اللع علیه و آله و سلم):
الا و ان الإجابة تحت قبته والشفاء فی تربته، و الائمة علیهم السلام من ولده؛
پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
بدانید که اجابت دعا، زیر گنبد حرم او(امام حسین علیه السلام) و شفاء در تربت او، و امامان (علیهم السلام) از فرزندان او هستند.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ???

حدیث81

قال ابوعبدالله علیه السلام:
من باب عند قبرالحسین علیه السلام لیلة عاشورا لقی الله یوم القیامة ملطخا بدمه کأنما قتل معه فی عرصة کربلا؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کسی که شب عاشورا در کنار مرقد امام حسین علیه السلام سحر کند روز قیامت در حالی به پیشگاه خدا خواهد شتافت که به خونش آغشته باشد، مثل کسی که در میدان کربلا و در کنار امام حسین علیه السلام کشته شده باشد.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث82

قال الرضا علیه السلام:
من زار قبرالحسین (علیه السلام) بشط الفرات کان کمن زار الله؛
امام رضا علیه السلام فرمودند:
کسی که قبر امام حسین علیه السلام را در کرانه فرات زیارت کند، مثل کسی است که خدا را زیارت کرده است.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص???؛ به نقل از کامل الزیارات.

حدیث83

قال ابوالحسن موسی بن جعفرعلیه السلام:
أدنی ما یثاب به زائر ابی عبدالله علیه السلام بشط فرات إذا عرف حقه و حرمته و ولایته ان یغفر له ما تقدم من ذنبه و ما تأخز؛
حضرت امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
کمترین ثوابی که به زائر امام حسین علیه السلام در کرانه فرات داده می‌شود این است که تمام گناهان بخشوده می‌شود. بشرط این که حق و حرمت ولایت آن حضرت را شناخته باشد.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ???، به نقل از کامل الزیارات، ص ، 138

حدیث84

قال الصادق علیه السلام:
من اتی قبرالحسین علیه السلام عارفا بحقه کتبه الله عزوجل فی اعلی علیین؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس که به زیارت قبر حسین علیه السلام نایل شود و به حق آن حضرت معرفت داشته باشد خدای متعال او را در بلندترین درجه عالی مقامان ثبت می‌کند.
من لا یحضره الفقیه، ج ?، ص???

حدیث85

امام صادق علیه السلام فرمودند:
من لم یأت قبرالحسین علیه السلام و هو یزعم انه لنا شیعة حتی یموت فلیس هو لنا شیعة و ان کان من اهل الجنة فهو من ضیفان اهل الجنة؛
کسی که به زیارت قبر امام حسین نرود و خیال کند که شیعه ما است و با این حال و خیال بمیرد او شیعه ما نیست و اگر هم از اهل بهشت باشد از میهمانان اهل بهشت خواهد بود.
کامل الزیارات، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ?

حدیث86

قال ابوعبدالله علیه السلام:
لو ان احدکم حج دهره ثم لم یزرالحسین بن علی علیهماالسلام لکان تارکا حقا من حقوق رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) لان حق الحسین فریضة من الله تعالی واجبه علی کل مسلم؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اگر یکی از شما تمام عمرش را احرام حج ببندد اما امام حسین علیه السلام را زیارت نکند حقی از حقوق رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را ترک کرده است؛ چرا که حق حسین (علیه السلام) فریضه الهی و بر هر مسلمانی واجب و لازم است.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث87

قال ابوعبدالله علیه السلام:
من لم یأت قبرالحسین علیه السلام حتی یموت کان منتقص الایمان منتقص الدین، ان ادخل الجنة کان دون المؤمنین فیها؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس به زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) نرود تا بمیرد، ایمانش ناتمام و دینش ناقص خواهد بود به بهشت هم که برود پایین تر از مومنان در آنجا خواهد بود.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث88

قال ابوعبدالله علیه السلام:
زیارة قبرالحسین بن علی علیهماالسلام من أفضل ما یکون من الأعمال؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
زیارت قبر امام حسین علیه السلام از بهترین کارهاست که می‌تواند انجام یابد.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ????

حدیث89

عن حمران قال: زرت قبرالحسین علیه السلام فلما قدمت جاء نی ابو جعفر محمد بن علی علیه السلام … فقال علیه السلام ابشر یا حمران فمن زار قبور شهداء آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) یرید الله بذلک وصلة نبیه حرج من ذنوبه کیوم ولدته امه؛
حمران می‌گوید هنگامی که از سفر زیارت امام حسین (علیه السلام) برگشتم، امام باقرعلیه السلام به دیدارم آمد و فرمودند: ای حمران! به تو مژده می‌دهم که هر کس قبور شهیدان آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) را زیارت کند و مرادش از این کار رضایت خدا و تقرب به پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) باشد، از گناهانش بیرون می‌آید مانند روزی که مادرش او را زاده است.
امالی شیخ طوسی، ج ?، ص ??، چاپ نجف/ بحارالانوار، ج ??، ص ???

حدیث90

قال ابوجعفرعلیه السلام:
زیارة قبر رسول الله صلی الله علیه و آله و زیارة قبور الشهداء، و زیارة قبرالحسین بن علی علیهما السلام تعدل حجة مبرورة مع رسول الله صلی الله علیه و آله؛
امام باقر علیه السلام فرمودند:
زیارت قبر رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و زیارت مزار شهیدان، و زیارت مرقد امام حسین علیه السلام معادل است با حج مقبولی که همراه رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بجا آورده شود.
مستدرک الوسائل، ج ? ص ???/ کامل الزیارات، ص ????

حدیث91

قال الامام باقرعلیه السلام:
لو یعلم الناس ما فی زیارة قبرالحسین علیه السلام من الفضل، لماتوا شوقاً؛
امام باقرعلیه السلام فرمودند:
اگر مردم می‌دانستند که چه فضیلتی در زیارت مرقد امام حسین علیه السلام است از شوق زیارت می‌مردند.
ثواب الاعمال، ص ???؛ به نقل از کامل الزیارات.

حدیث92

قال الصادق علیه السلام:
شاطی‌ء الوادی الایمن الذی ذکره الله فی القرآن،( قصص/??) هو الفرات و البقعة المبارکة هی کربلا؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
آن ساحل وادی ایمن که خدا در قرآن یاد کرده فرات است و بارگاه با برکت نیز کربلا است.
بحارالانوار، ج ??، ص ???؛ به نقل از تهذیب.

حدیث93

قال الصادق علیه السلام:
زوروا کربلا ولا تقطعوه فان خیر أولاد الانبیاء ضمنته…؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کربلا را زیارت کنید و این کار را ادامه دهید، چرا که کربلا بهترین فرزندان پیامبران را در آغوش خویش گرفته است.
کامل الزیارات، ص ????

حدیث94

قال ابوعبدالله علیه السلام:
ان الله اتخذ کربلا حرما آمنا مبارکا قبل ان یتخذ مکة حرماً؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
به راستی که خدا کربلا را حرم امن و با برکت قرار داد پیش از آن که مکه را حرم قرار دهد.( شایان ذکر است منظور از این روایت درعالم بالا می باشد که قبل از مکه، کربلا حرم امن الهی قرار گرفت.)
کامل الزیارات، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ????

حدیث95

قال ابوعبدالله علیه السلام:
موضع قبرالحسین علیه السلام ترعة من ترع الجنة؛
امام صادق علیه السلام فرمودند:
جایگاه قبر امام حسین علیه السلام دری از درهای بهشت است.
کامل الزیارات، ص ???، باب ??، ح ??

حدیث96

قال ابوعبدالله علیه السلام:
لیس من ملک فی السموات والارض إلا یسألون الله تبارک و تعالی ان یوذن لهم فی زیارة الحسین علیه السلام ففوج ینزل و فوج یعرج؛
امام صادق علیه السلام فرمودند:
هیچ فرشته‌ای در آسمانها و زمین نیست مگر این که می‌خواهد خداوند متعال به او رخصت دهد تا به زیارت امام حسین علیه السلام مشرف شود، چنین است که همواره فوجی از فرشتگان به کربلا فرود آیند و فوجی دیگرعروج کنند و از آنجا اوج گیرند.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ??? به نقل از کامل الزیارات، ص ????

حدیث97

امام صادق علیه السلام فرمودند:
لیس نبی فی السموات والارض و الا یسألون الله تبارک و تعالی ان یوذن لهم فی زیارة الحسین علیه السلام ففوج ینزل و فوج یعرج؛
هیچ پیامبری در آسمانها و زمین نیست مگر این که می‌خواهند خداوند متعال به آنان رخصت دهد تا به زیارت امام حسین علیه السلام مشرف شوند، چنین است که گروهی به کربلا فرود آیند و گروهی از آنجا عروج کنند.
مستدرک الوسائل، ج ??، ص ??? به نقل از کامل الزیارات، ص ????

حدیث98

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ان أرض کربلا و ماء الفرات اول ارض و اول ماء قدس الله تبارک و تعالی…؛
سرزمین کربلا و آب فرات، اولین زمین و نخستین آبی بودند که خداوند متعال به آنها قداست و شرافت بخشید.
بحارالانوار، ج ??، ص ???/ کامل الزیارات، ص ??? .

حدیث99

امام صادق علیه السلام فرمودند:
الغاضریة من تربة بیت المقدس؛
کربلا از خاک بیت المقدس است.
کامل الزیارات، ص ???، باب ??، ح? .

حدیث100

قال علی بن الحسین علیه السلام:
تزهر أرض کربلا یوم القیامة کالکوکب الدری و تنادی انا ارض الله المقدسة الطیبة المبارکة التی تضمنت سیدالشهداء و سید شباب اهل الجنة؛
امام سجاد علیه السلام فرمودند:
زمین کربلا در روز رستاخیز، چون ستاره مرواریدی می‌درخشد و ندا می‌دهد که من زمین مقدس خدایم، زمین پاک و مبارکی که پیشوای شهیدان و سالار جوانان بهشت را در بر گرفته است.
کامل الزیارات، ص ????

حدیث101

قال علی علیه السلام:
واها لک ایتها التربة لیحشرن منک قوم یدخلون الجنة بغیر حساب؛
امیرالمومنین علیه السلام خطاب به خاک کربلا فرمودند:
چه خوشبویی ای خاک! در روز قیامت قومی از تو به پا خیزند که بدون حساب و بی درنگ به بهشت روند.
شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ?، ص ????

حدیث102

قال علی علیه السلام:
هذا… مصارع عشاق شهداء لا یسبقهم من کان قبلهم ولا یلحقهم من کان بعدهم؛
حضرت علی علیه السلام روزی گذرش از کربلا افتاد و فرمودند:
اینجا قربانگاه عاشقان و مشهد شهیدان است شهیدانی که نه شهدای گذشته و نه شهدای آینده به پای آنها نمی‌رسند.
تهذیب، ج ?، ص?? / بحارالانوار، ج ??، ص ????

حدیث103

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
یقبر ابنی بأرض یقال لها کربلا هی البقعة التی کانت فیها قبة الاسلام نجا الله التی علیها المؤمنین الذین امنوا مع نوح فی الطوفان؛
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
پسرم حسین در سرزمینی به خاک سپرده می‌شود که به آن کربلا گویند، زمین ممتازی که همواره گنبد اسلام بوده است، چنان که خدا یاران مومن حضرت نوح را در همانجا از طوفان نجات داد .
کامل الزیارات، ص???، باب ??، ح ? .

حدیث104

عن النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) قال:
… و هی اطهر بقاع الارض واعظمها حرمة و إنها لمن بطحاء الجنة؛
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در ضمن حدیث بلندی می فرمایند:
کربلا پاک ترین بقعه روی زمین و از نظر احترام بزرگترین بقعه‌ها است والحق که کربلا از بساط های بهشت است.
بحارالانوار، ج ??، ص ???/ کامل الزیارات، ص ????

حدیث105

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
إنَّ رِیاضَ الجَنَّةِ المَساجِدُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
همانا باغ‌های بهشت ، مساجدند .
الفردوس: ج 5 ص 305 ح 8267 عن أبی هریرة ، کنز العمّال: ج 7 ص 648 ح 20721 نقلاً عن أبی الشّیخ فی الثواب .

حدیث106

الإمام الصادق علیه السلام :
إنَّ اللّه‌َ اختارَ مِن بِقاعِ الأَرضِ سِتَّةً : البَیتَ الحَرامَ ، وَالحَرَمَ ، ومَقابِرَ الأَنبِیاءِ ، ومَقابِرَ الأَوصِیاءِ ، ومَقاتِلَ الشُّهَداءِ ، وَالمَساجِدَ الَّتی یُذکَرُ فیهَا اسمُ اللّه‌ِ .
امام صادق علیه السلام :
همانا خدا از مکان‌های زمین ، شش مورد را برگزید : بیت اللّه الحرام ، حرم ، آرامگاه‌های پیامبران ، آرامگاه‌های جانشینان [ ـِ آنان] ، قتلگاه شهیدان ، و مسجدهایی که در آنها از نام خدا یاد شود .
کامل الزیارات: ص 241 ح 358 عن عبد اللّه بن بکیر ، بحار الأنوار: ج 101 ص 66 ح 57 .

حدیث107

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
أکرَمُ البُیوتِ عَلی وَجهِ الأَرضِ أربَعَةٌ : الکَعبَةُ ، وبَیتُ المَقدِسِ ، وبَیتٌ یُقرَأُ فیهِ القُرآنُ ، وَالمَساجِدُ .
گرامی‌ترینِ خانه‌ها بر پهنه زمین ، چهارتایند : کعبه ، بیت المقدّس ، خانه‌ای که در آن قرآن تلاوت شود ، و مسجدها .
المواعظ العددیّة: ص 211 .

حدیث108

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
أحَبُّ البِلادِ إلَی اللّه عز و جل مَساجِدُها .
دوست داشتنی‌ترین سرزمین‌ها نزد خدای عز و جل مساجدند .
صحیح مسلم: ج 1 ص 464 ح 288 ، صحیح ابن حبّان: ج 4 ص 477 ح 1600 ، صحیح ابن خزیمة: ج 2 ص 269 ح 1293 ، السنن الکبری: ج 3 ص 92 ح 4983 کلّها عن أبی هریرة ، مسند الشهاب: ج 2 ص 253 ح 1301 عن ابن عبّاس وفیه «البقاع» بدل «البلاد» ، کنز العمّال: ج 7 ص 648 ح 20719 ، تنبیه الخواطر: ج 1 ص 69 وج 2 ص 235 .

حدیث109

رسول اللّه صلی الله علیه و آله عن جبرئیل عن اللّه عز و جل:
إنَّ خَیرَ البِقاعِ المَساجِدُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ـ به نقل از جبرئیل ، از خداوند عز و جل ـ :
همانا بهترین مکان‌ها ، مسجدها هستند .
المستدرک علی الصحیحین: ج 1 ص 168 ح 306 و ج 2 ص 10 ح 2149 ، صحیح ابن حبّان: ج 4 ص 476 ح 1599 ، السنن الکبری: ج 3 ص 92 ح 4984 و ج 7 ص 81 ح 13332 کلّها عن ابن عمر ، المعجم الأوسط: ج 7 ص 155 ح 7140 عن أنس بن مالک ، کنز العمّال: ج 7 ص 648 ح 20720 ؛ کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 3 ص 199 ح 3751 عن الإمام علیّ علیه السلام عنه صلی الله علیه و آله ، معانی الأخبار: ص 168 ح 1 عن مفضّل بن سعید عن الإمام الباقر علیه السلام عنه صلی الله علیه و آله ، بحار الأنوار: ج 84 ص 11 ح 87 .

حدیث110

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
المَسجِدُ بَیتُ کُلِّ مُؤمِنٍ .
مسجد ، خانه هر مؤمنی است .
حلیة الأولیاء: ج 6 ص 176 عن سلمان ، کنز العمّال: ج 7 ص 650 ح 20736 .

حدیث111

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
المَسجِدُ بَیتُ کُلِّ تَقِیٍّ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مسجد ، سرای هر پرواپیشه‌ای است .
المعجم الکبیر: ج 6 ص 255 ح 6143 ، مسند الشهاب: ج 1 ص 78 ح 73 کلاهما عن سلمان و ص 77 ح 72 ، شُعب الإیمان: ج 7 ص 379 ح 10657 ، حلیة الأولیاء: ج 1 ص 214 کلّها عن أبی الدرداء ، کنز العمّال: ج 7 ص 580 ح 20349 ؛ المواعظ العددیّة: ص 17 .

حدیث112

الإمام الصادق علیه السلام :
ما مِن مَسجِدٍ بُنِیَ إلّا عَلی قَبرِ نَبِیٍّ أو وَصِیِّ نَبِیٍّ قُتِلَ فَأَصابَ تِلکَ البُقعَةَ رَشَّةٌ مِن دَمِهِ ، فَأَحَبَّ اللّه‌ُ أن یُذکَرَ فیها ، فَأَدِّ فیهَا الفَریضَةَ وَ النَّوافِلَ ، وَاقضِ فیها مافاتَکَ .
امام صادق علیه السلام :
هیچ مسجدی نیست ، جز این که بر قبر پیامبری یا جانشین او که به قتل رسیده و قطره‌ای از خونش در آن جا بر زمین ریخته ، ساخته شده است و خداوند ، دوست دارد که در آن مکان ، یاد شود . از این رو ، در آن ، هم نماز واجب و مستحب بخوان ، و هم نماز قضا شده‌ات را به جا آور .
الکافی: ج3 ص370 ح14، تهذیب الأحکام: ج3 ص258 ح723، بحار الأنوار: ج14 ص463ح31.

حدیث113

الإمام علیّ علیه السلام :
المَساجِدُ مَجالِسُ الأَنبِیاءِ ، وحِرزٌ مِنَ الشَّیطانِ .
امام علی علیه السلام :
مسجدها ، نشستنگاه پیامبران و محافظت کننده از شیطان‌اند .
الجامع لأخلاق الرّاوی وآداب السامع: ج 2 ص 60 ح 1181 عن خیثمة بن عبد الرحمن ، أدب الإملاءِ والاستملاء: ج 1 ص 256 ح 113 عن أبی خیثمة بن عبد الرحمن ، کنز العمّال: ج 8 ص 319 ح 23097 ؛ مستدرک الوسائل: ج 3 ص 363 ح 3786 نقلاً عن القطب الراوندی فی لبّ اللباب ولیس فیه ذیله .

حدیث114

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
المَساجِدُ أنوارُ اللّه.
مسجدها ، نورهای خدایند .
مستدرک الوسائل: ج 3 ص 448 ح 3962 نقلاً عن القطب الراوندی فی لبّ اللباب .

حدیث115

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مَن أحَبَّ القُرآنَ فَلیُحِبَّ المَساجِدَ ، فَإِنَّها أفنِیَةُ اللّه وأبنِیَتُهُ ، أذِنَ فی رَفعِها وبارَکَ فیها ، مَیمونَةٌ مَیمونٌ أهلُها ، مُزَیَّنَةٌ مُزَیَّنٌ أهلُها ، مَحفوظَةٌ مَحفوظٌ أهلُها، هُم فی صَلاتِهِم وَاللّه فی حَوائِجِهِم ، هُم فی مَساجِدِهِم وَاللّه مِن‌وَرائِهِم .
هر کس قرآن را دوست دارد ، مسجدها را نیز دوست بدارد ؛ زیرا مساجد ، آستان‌های خدا و بناهای او [جهت بار یافتن به پیشگاهش ]هستند . بر افراشتنشان را رخصت داده و مبارکشان گردانده است . مسجدها ، خود و اهلشان با برکت‌اند ، خود و اهلشان آراسته‌اند ، و نیز آنها و اهلشان در امان‌اند . مسجدیان در پیِ نماز خویش‌اند و خداوند ، در پیِ [ بر آوردن ]نیازشان . آنان ، در مسجدهایشان‌اند و خداوند ، پشتیبانشان است .
الفِنَاءُ : وهو المتّسع أمام الدار ، ویجمع الفِناء علی أفنیة (النهایة : ج 3 ص 477 «فنا») .مستدرک الوسائل: ج 3 ص 355 ح 3766 نقلاً عن القطب الراوندی فی لبّ اللباب .

حدیث116

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إنَّ بُیوتَ اللّه‌ِ فِی الأَرضِ المَساجِدُ ، وإنَّ حَقّا عَلَی اللّه‌ِ أن یُکرِمَ مَن زارَهُ فیها .
همانا خانه‌های خدا در زمین ، مساجدند . بر خداست تا کسی را که در آن خانه‌ها دیدارش کند ، گرامی بدارد .
المعجم الکبیر: ج 10 ص 161 ح 10324 عن عبد اللّه ، کنز العمّال: ج 7 ص 580 ح 20347 نقلاً عن الحاکم فی تاریخه عن ابن عبّاس نحوه .

حدیث117

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
قالَ اللّه تَبارَکَ وتَعالی : ألا إنَّ بُیوتی فِی الأَرضِ المَساجِدُ ، تُضیءُ لِأَهلِ السَّماءِ کَما تُضیءُ النُّجومُ لاِهلِ الأَرضِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
خداوند ـ تبارک و تعالی ـ فرمود : «آگاه باشید که خانه‌های من در زمین ، مساجدند که به سانِ درخشش ستارگان برای اهل زمین ، بر آسمانیان ، نورافشانی می‌کنند » .
ثواب الأعمال: ص 47 ح 2 ، المحاسن: ج 1 ص 119 ح 124 کلاهما عن عبد اللّه بن جعفر عن أبیه ، مکارم الأخلاق: ج 2 ص 60 ح 2146 ، عوالی اللآلی: ج 1 ص 351 ح 5 ، بحار الأنوار: ج 84 ص 14 ح 92 .

حدیث118

امام صادق(سلام الله علیه):
لا یَزالُ الدّینُ قائِمًا ما قامَتِ الکَعبَةُ؛
تا زمانی که کعبه بر پاست، دین بر پاست.
الکافی: ج 4، ص 271، ح 4

حدیث119

امام رضا(سلام الله علیه):
ما زارَنی أحَدٌ مِن أَولیائی عارِفاً بِحَقّی إلّا شُفِّعتُ فِیهِ یَومَ الْقیامَةِ؛
هر یک از دوستانم مرا با شناخت حقّم زیارت نمی‌کند مگر این که در روز قیامت، شفاعتم از او پذیرفته می‌شود.
وسائل الشیعة، ج 13، ص 552

حدیث120

بَلا فی اِثْنَیْنِ مِنْ اَصْحابِهِ قالَ: فَلمّا مَرَّبِها تَرَقْرَقَتْ عَیْناهُ لِلْبُکاءِ ثُمَّ قالَ: هذامَناخُ رِکابِهِمْ وَ هذا مُلْقی رِحالِهِمْ وَهیهُنا تُهْراقُ دِماؤُهُمْ،طوبی لَکِ مِنْ تُرْبَةٍ عَلَیْکِ تُهْراقُ دِماءُ الاحِبَّةِ ؛
امیرالمؤ منین علیه السّلام با دو تن از یارانش از (کربلا) گذر کردند، حضرت ، هنگام عبور از آنجا، چشمهایش اشک آلود شد، سپس فرمودند: اینجا مرکبهایشان بر زمین می خوابد، اینجا محلّ بارافکندنشان است و اینجا خونهایشان ریخته می شود، خوشا به حال تو ای خاکی که خون دوستان برروی تو ریخته می شود!
بحارالانوار، ج 44، ص 258

حدیث121

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند :
کربلا را زیارت کنید و این کار را ادامه دهید، چرا که کربلا بهترین فرزندان پیامبران را در آغوش خویش گرفته است.
کامل الزیارات، ص 269

حدیث122

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند :
کسی که قبر امام حسین (علیه السلام) را زیارت کند، مثل کسی است که خدا را زیارت کرده است.
مستدرک الوسائل، ج 10، ص 250

حدیث123

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
من قم مسجدا کتب الله له عتق رقبة و من اخرج منه ما یقذی عینا کتب الله ، عزوجل له کفلین من رحمته؛
هرکس مسجدی را خاکروبی کند، خداوند پاداش آزاد کردن بنده ای را برایش می نویسد، و اگر از این مسجد به اندازه خاشاکی که در چشم می رود، غبار برگیرد، خداوند دو برابر آن ، از رحمت خویش را به وی عطا می فرماید.
(بحارالانوار، ج 80، ص 383).

حدیث124

قال الصادق - علیه السلام -:
جبنوا مساجدکم البیع و الشراء ؛
مساجدتان را بازاری برای خرید و فروش قرار ندهید.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 507).

حدیث125

قال علی - علیه السلام -:
و جمروها (المساجد) فی کل سبعة ایام ؛
و مساجد را هر هفته خوشبو و معطر کنید.
(بحارالانوار، ج 18، ص 107 و 136)

حدیث126

قال علی - علیه السلام -:
الجلسة فی الجامع خیرلی من الجلسة فی الجنة فان الجنة فیها رضا نفسی و الجامع فیها رضا ربی؛
نشستن در مسجد برای من بهتر است از نشستن در بهشت ، زیرا که بودن در بهشت مرا خشنود می سازد و بودن در مسجد موجب رضایت و خشنودی خدایم می باشد.
(بحارالانوار، ج 80، ص 362).

حدیث127

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
من رد ریقه تعظیما لحق المسجد جعل الله ذلک قوة فی بدنه و کتب له بها حسنة و حط عنه بها سیئة و قال : لاتمر بداء فی جوفه الا ابراءته ؛
هرکس برای احترام مسجد، آب دهان خود را فرو برد و در مسجد نیندازد، خداوند آن را در بدن وی ، به قدرت و توانایی تبدیل می کند و به پاداش این کار، برای او حسنه ای می نویسد وگناهی رااز او می آمرزد و این آب دهان ، به هر دردی (که در بدن او است ) برخورد کند آن راشفا می بشخد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 499).

حدیث128

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
من احب ان لایظلم لحده فلینور المساجد ؛
کسی که دوست دارد قبرش تاریک نباشد، مساجد را نوارنی کند.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 366).

حدیث129

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان الله تعالی یعطیک مادمت جالسا فی السمجد بکل نفس تنفس فیه درجة فی الجنة؛
خداوند - تبارک و تعالی - به عدد هر نفسی که می کشی و در مسجد نشسته ای درجه ای در بهشت به تو پاداش می دهد.
(بحارالانوار، ج 83، ص 370).

حدیث130

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
کل جلوس فی المسجد لغو الا ثلاثة : قراءة مصل ، او ذکرالله اوسائل عن علم ؛
هر نشستی در مسجد لغو است مگر در سه حالت : خواندن قرآن ، گفتن ذکر خدا، سؤ ال(جستوی ) علم .
(میزان الحکمه ، ج 4، ص 393، بحارالانوار، ج 77، ص 88).

حدیث131

قال الرضا - علیه السلام -:
ان الجنة و الحور لتشاق الی من یکسح المسجد او یاءخذ من القذی؛
بهشت و حوریان بهشتی مشتاق کسی هستند که مسجد را تمیز کند، یا آلودگیهای آن را بگیرد.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 385).

حدیث132

قال علی - علیه السلام -:
من السنه اذا جلست فی المسجد ان تستقبل القبلة ؛
روبه قبله در مسجد نشستن سنت (و مستحب ) است .
(بحارالانوار، ج 83، ص 380).

حدیث133

قال علی - علیه السلام -:
من اکل شیئا من الموذیات ریحها فلایقربن المسجد ؛
کسی که چیز بوداری (مثل سیر) بخورد که موجب آزار مردم شود، به مسجد نرود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 502).

حدیث134

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان المسجد لایحل لجنب ولاحائض؛
همانا ورود افراد جنب و حائض به مسجد حرام است .
(کنزالعمال ، ج 7، ص 668).

حدیث135

عن الباقر و الصادق علیهماالسلام :
الفضل فی دخول المسجد ان تبداء برجلک الیمنی اذا دخلت و بالیسری اذا خرجت ؛
بهتر آن است که هنگام ورود به مسجد ابتدا پای راست را پیش بگذاری و هنگام خروج پای چپ را.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 517).

حدیث136

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
من اراد دخول المسجد فلیدخل علی سکون و وقار المساجد بیوت الله و احب البقاع الیه ؛
هر کس می خواهد به مسجد داخل گردد، با آرامش و با طماءنینه وارد شود، چون مساجد خانه های خدا و محبوبترین محلها در نظر او است .
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 170).

حدیث137

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا دخلت المسجد فاحمد الله واثن علیه وصل علی النبی ؛
هرگاه داخل مسجد شدی ، حمد و سپاس خدا را بگو و بر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله ) درود فرست.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 516).

حدیث138

قال الباقر - علیه السلام -:
لویعلم الناس ما فی مسجد الکوفة لاعدوا له الزاد و الرواحل من مکان بعید ان صلاة فریضة فیه تعدل حجة وصلاة نافلة فیه تعدل عمرة؛
اگر مردم ، فضیلت مسجد کوفه را می دانستند، از راه دور برای رسیدن به این مسجد توشه و مرکب تهیه می کردند خواندن یک نماز واجب در این مسجد، ثواب یک حج و یک نماز مستحب در آن ثواب یک عمره را دارد
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 525).

حدیث139

قال الباقر - علیه السلام -:
من صلی فی المسجد الحرام صلاة مکتوبة قبل الله منه کل صلاة صلاها منذیوم و جبت علیه الصلاة و کل صلاة یصلیها الی ان یموت ؛
کسی که نمازواجبی را در مسجدالحرام به جای آورد، خداوند تمامی نمازهایی راکه از آغاز تکلیف بر او واجب شده و نیز نمازهایی را که تا پایان عمر به جای می آورد، قبول می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 536).

حدیث140

قال الصادق - علیه السلام -:
صلاة فی مسجدالنبی -صلی الله علیه وآله - تعدل بعشرة الاف صلاة ؛
یک نماز در مسجد پیامبر (صلی الله علیه وآله) با ده هزار نماز برابر خواهد بود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 536).

حدیث141

قال علی - علیه السلام -:
اربعة من قصور الجنة فی الدنیا: المسجد الحرام و مسجد الرسول -صلی الله علیه وآله - و مسجد بیت المقدس و مسجد الکوفة ؛
در دنیا چهار عمارت از کاخهای بهشت اند: مسجدالحرام ، مسجدالنبی(صلی الله علیه وآله)، مسجد بیت المقدس و مسجد کوفه .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 545).

حدیث142

قال علی - علیه السلام -:
ان الله - عزوجل - اذا اراد ان یصیب اهل الارض بعذاب قال لولا الذین یتحابون بجلالی و یعمرون مساجدی و یستغفرون بالاسحار لانزلت بهم عذابی؛
خداون سبحان وقتی اراده می کند مردم روی زمین را گرفتار عذاب (دنیوی ) کند، گوید: اگر نبودند افرادی که مرا به خاطر جلال و جبروتم دوست می دارند و مساجد مرا آباد می کنند و سحرگاهان استغفار می کنند، عذابم را بر زمینیان نازل می کردم .
(بحارالانوار، ج 87، ص 150).

حدیث143

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
من بنی مسجدا لیذکر الله فیه بنی له بیت فی الجنة ؛
هرکس مسجدی را به قصد این که در آن نام خدا برده شود بسازد، برای وی خانه ای در بهشت ساخته می شود.
(روضة الواعظین ، ص 370).

حدیث144

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اذ راءیتم الرجل یعتاد المساجد فاشهدوا له بالایمان ، لان الله یقول : انما یعمر مساجد الله من امن بالله ؛
هنگامی که دیدید مردی بر رفت و آمد به مسجد مداومت می کند وی را مؤ من بدانید. چونکه خداوند متعال می فرماید: آنان که ایمان خداوند دارند، مساجد خدا را آباد می کنند.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 362).

حدیث145

قال الصادق - علیه السلام -:
من مشی الی المسجد لم یضع رجله علی رطب ولایابس الا سبحت له الارض الی الارضین السابعة ؛
هرکس پیاده به سوی مسجدروان شود، پای خود را به هیچ تر و خشکی نمی گذارد، مگر آنکه از آنجا تا زمین هفتم به جای او پروردگار را تسبیح می نماید.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ، ص 51، بحارالانوار، ج 84، ص 13).

حدیث146

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
بشر المشائین الی المساجد فی ظلم اللیل ، بنور ساطع یوم القیامة ؛
به کسانی که در ظلمت شب به سوی مساجد می روند، مژده ده که در روز قیامت فروغی درخشنده خواهند داشت .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 363).

حدیث147

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
من مشی الی مسجد من مساجد الله فله بکل خطوة خطاها حتی یرجع الی منزلة عشر حسنات و یمحی عنه عشر سیئات ، ویرفع له عشر درجات؛
هر که به سوی مسجدی از مساجد خدا روانه شود، برای هر گامی که برمیدارد (تا وقتی که به منزلش برگردد) ده حسنه برای او نوشته شده و ده گناه از او آمرزیده و ده درجه بر درجاتش افزوده می شود.
(ثواب الاعمال ، ص 259).

حدیث148

قال الصادق - علیه السلام -:
انما لتعظیم المساجد لانها بیوت الله فی الارض؛
احترام به مساجد از آن رو است که خانه های خدا در روی زمین است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 6).

حدیث149

قال علی - علیه السلام -:
من وقر مسجدا، لقی الله یوم یلقاه ضاحکا مستبشرا و اعطاه کتابه بیمینه ؛
کسی که حرمت مسجد را نگه دارد، روز قیامت خداوند را با چهره ای خندان و شادمان ملاقات می کند وخداوند نامه اش (نامه اعمالش ) را به دست راستش می دهد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 16).

حدیث150

السماجد انوار الله؛
مساجد انوار الهی است .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 447).

حدیث151

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ما من یوم الا و ملک ینادی فی المقابر: من تغبطون ؟ فیقولون : اهل المساجد، یصلون و لانقدر، و یصومون ولانقدر؛
همه روز در میان مردگان فرشته ای ندا در می دهد: نسبت به چه کسانی غبطه می خورید؟ آنها پاسخ می دهند: ما نسبت به اهل مساجد غبطه می خوریم ، زیرا ایشان نماز می گزارند و روزه می گیرند و ماتوان انجام آن را نداریم .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 363).

حدیث152

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
الغرباء فی الدنیا: قرآن فی جوف ظالم ، و مسجد فی نادی قوم لایصلی فیه ، و مصحف فی بیت لایقرء فیه و رجل صالح مع قوم سوء ؛
در جهان چهار چیز غریب است :
1 - قرآن در سینه ستمگر
2 - مسجد در جمع گروهی که در آن نماز نخوانند.
3 - قرآنی در خانه ای که آن را نخوانند.
4 - مرد پارسا در میان مردم بد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 2038).

حدیث153

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
لاتجعلوا المساجد طرقا حتی تصلوا فیها رکعتین ؛
مساجد را گذرگاه قرار ندهید، مگر آنکه هنگام عبور دو رکعت نماز در آن بخوانید.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 553).

حدیث154

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اذا نزلت العاهات و الافات ، عوفی ، اهل المساجد ؛
هنگامی که مشکلات و بلاها (برای اهل زمین ) نازل می شود، اهل مساجد در امانند.
(مستدرک الوسائل ج 1، ص 226).

حدیث155

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
احب البلاد الی الله مساجدها ؛
محبوبترین جای شهرها نزد خدا، مسجدهای آن شهر است .
(نهج الفصاحه ، حدیث 71).

حدیث156

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
من اتی السمجد لشی ء فهو حظه ؛
هرکس به هر جهت که به مسجد آید، بهره اش همان است .
(سنن ابی داود، ج 1، ص 128).

حدیث157

عن الحسین - علیه السلام -:
اهل المسجد زوار الله و حق علی المزور التحفة لزائرة؛
اهل مسجد، زائران خدایند و بر صاحب خانه است که به زائش هدیه دهد.
(کلمة الامام حسن ، ص 41، الحکم الزهرا، ص 150).

حدیث158

قال الحسن بن علی - علیه السلام -:
من ادام الاختلاف الی المسجد اصاب احدی ثمان : ایة محکمة و اخا مستفادا و علما مستطرفا و رحمة و کلمة تدله علی الهدی او ترده عن ردی و ترک الذنوب حیاء او خشیة ؛
کسی که همواره به مسجد (برای اقامه نماز و غیره ) رفت و آمد کند، یکی از این هشت فایده بر او برسد:
1 - استفاده از آیه روشنی از قرآن
2 - یافتن رفیق نیک
3 - فراگیری علم تازه
4 - برخورداری از رحمتی که در انتظارش بود.
5 - شنیدن سخنی که راهنمای راه باشد.
6 - از انحراف در امان باشد.
7 - موجب ترک گناه از روی حیا شود.
8 - موجب ترک گناه بر اثر ترس گردد.
(تحف العقول ، ص 258).

حدیث159

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان الله تعالی ، اذا انزل عاهة من السماء علی اهل الارض صرفت من عمارالمساجد؛
خداوند وقتی مرضی را از آسمان بر مردم فرود آورد آن را از بانیان مساجد دور بگرداند.
(نهج الفصاحه ، حدیث 682).

حدیث160

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اذا استاءذنت امراءة احدکم الی المسجد فلایمنعها ؛
اگر زنتان اجازه رفتن به مسجد خواست مانع نشوید.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 446).

حدیث161

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
المساجد سوق من السواق الاخرة ، قراها المغفرة و تحفتها الجنة ؛
مساجد، بازاری از بازارهای آخرت است که در آن بر سفره آمرزش می نشینند و هدیه آن بهشت است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 4، مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 226).

حدیث162

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان المساجد بیوت المتقین ، و من کانت المساجد بیوته فقد ختم الله له بالروح و الرحمة و الجواز علی الصراط الی الجنة ؛
مساجد، خانه پارسایان است و هرکس مسجد خانه اش باشد (اوقات خود را در آن و به عبادت بگذارند) خداوند انجام کار او را رحمت و شادی قرار داده واجازه عبور از صراط به سوی بهشت را به او خواهد داد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 659، حدیث 20785).

حدیث163

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
شر بقاع الارض الاسواق و خیرالبقاع المساجد و احبهم الی الله اولهم دخولا و اخرهم خروجا منها؛
بدترین جاهای زمین ، بازار و بهترین مکانهای آن ، مساجد است و محبوبترین افراد نزد خدا کسی است که زودتر از همه به مسجد داخل شود و دیرتر از همه بیرون رود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 553).

حدیث164

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
المسجد بیت کل تقی ؛
مسجد خانه هر پرهیزگاری است .
(شهاب الاخبار، ص 23).

حدیث165

اذا کان یوم الجمعة کان علی کل باب من ابواب المسجد ملئکة یکتبون الاول فالاول فاذا جلس الامام طوار الصحف و جاءوا یستمعون الذکر ؛
چون روز جمعه فرا رسد، بر درب هر مسجدی ملائکه می نشینند و نام مردم را به ترتیب ورود اول و دوم و سوم می نویسند تا وقتی که امام جمعه در جایگاه خود قرار می گرفت پرونده ها را جمع می کند و به ذکر (خطبه ها) گوش فرا می دهند.
(بحارالانوار، ج 89، ص 12، مستدرک الوسائل ، ج 6، ص 38).

حدیث166

عن النبی -صلی الله علیه وآله -:
قال : یا علی ! خمسة تنور القلب : کثرة قرائة قل هو الله احد و قلة الکلام و مجالسة العلماء والصلاة فی اللیل و المشی ء الی المساجد؛
یا علی ! پنج چیز دل را نورانی می کند: کثرت تلاوت سوره ((قل هو الله احد))،کم گویی ، مجالست با علما، نماز شب و گام برداشتن به سوی مسجد.
(المواعظ العددیه ، ص 258).

حدیث167

عن الصادق - علیه السلام - قال :
ما یمنع احدکم اذا دخل علیه غم من غموم الدنیا ان یتوضاء ثم یدخل المسجد فیرکع رکعتین ، یدعواالله فیهما اما سمعت الله یقول : و استعینوا بالصبر و الصلاة ؛
وقتی در اثر فشار زندگی و حوادث روزگار مشکلاتی برای کسی پیش آمد، وضو بگیرد و به مسجد برود و دو رکعت نماز به جای آورد، و خدا را بخواند. آیا شنیده ای که خداوند می فرماید: از شکیبایی و نماز یاری جویید.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 263).

حدیث168

قال علی - علیه السلام -:
ان الله - عزوجل - لیهم بعذاب اهل الارض جمیعا حتی لایتحاشی منهم احدا اذا عملوا بالمعاصی و اجترحوا السیئات فاذا الی الشیب ناقلی اقدامهم الی الصلوة و الولدان یتعلمون القرآن رحمهم الله فاخر ذلک عنهم ؛
آنگاه که اهل زمین در گناه و بدیها غوطه ور می شوند خداوند متعال قصد می کند تمامی آنان را بدون استثناء دچار عذاب نماید، ولی با توجه به پیرمردان ریش سفیدی که برای نماز (به سوی مسجد) گام برمی دارند و نیز نونهالانی که در حال یادگرفتن قرآن هستند، به تمامی اهل زمین رحم نموده و عذاب آنان را به تاءخیر می اندازد.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 360، باب 3، روایت 12).

حدیث169

عن الصادق - علیه السلام - عن ابائه علیهم السلام قال :
اشترط رسول الله - صلی الله علیه وآله - علی جیران المسجد شهود الصلاة ، و قال : لینتهین اقوام لایشهدون الصلاة او لامرن موذنا یوذن ثم یقیم ثم امر رجلا من اهل بیتی ، و هو علی فلیحرقن علی اقوام بیوتهم بحزم الحطب لانهم لایاتون الصلاة ؛
امام صادق (ع ) از پدرانش علیهم السلام نقل کرده : پیامبر خدا (ص ) بر همسایه های مسجد شرط کرد در مسجد حاضر شوند. فرمود: جماعتی که به نماز حاضر نمی شوند باز گردند، و یا دستور می دهم موذن اذان و اقامه گوید، سپس به مردی از اهل بیتم دستور می دهم و او علی است ، خانه جماعتی را با مجموعه هیزم می سوزاند برای اینکه آن ها به نماز نمی آیند.
(بحارالانوار، ج 88، ص 8)

حدیث170

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الشیطان ذئب الانسان کذئب الغنم یاخذ الشاه القاصیة و الناحیة فایاکم و الشعاب و علیکم بالجماعة و العامة و المسجد؛
شیطان گرگ انسان است همانند گرگ گوسفندان که همیشه میشهای دور افتاده و کناره گیر را می گیرد. پس از دسته بندیها (گروه گرایی و خط بازی ) بپرهیزید و بر شما باد به حضور در جماعت و مجالس عمومی و مسجد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 581، حدیث 20355)

حدیث171

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من سمع النداء فی المسجد فخرج منه من غیر علة فهو منافق الا ان یرید الرجوع الیه ؛
کسی که بانگ نماز را در مسجد بشنود و بدون علت از آن جا خارج شود، منافق است ،مگر آن که قصد بازگشت به آن جا را داشته باشد.
(بحارالانوار، ج 88، ص 9)

حدیث172

قال الباقر - علیه السلام -:
لاصلاة لمن لایشهد الصلاة من جیران المسجد الامریض او مشغول ؛
کسی که همسایه مسجد است و به نماز (جماعت ) حاضر نمی شود نمازش کامل نیست ، مگر مریض باشد یا عذر موجهی داشته باشد.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 375)

حدیث173

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
و من مشی الی مسجد یطلب فیه الجماعة کان له بکل خطوة سبعون الف حسنة ، و یرفع له من الدرجات مثل ذلک ، فان مات و هو علی ذلک و کل الله به سبعین الف ملک یعودونه فی قبره و یبشرونه و یونسونه فی وحدته و یستغفرون له حتی یبعث ؛
کسی که به قصد شرکت در نماز جماعت به سوی مسجد گام بر می دارد، خداوند متعال در مقابل هرگامی که بر می دارد، هفتاد هزار حسنه به او پاداش می دهد و به همین میزان نیز درجات وی بالا خواهد رفت و اگر در چنین حالی بمیرد، خداوند متعال هفتاد هزار فرشته را مامور می نماید تا در قبر به دیدار او رفته ، وی را بشارت دهند و در تنهایی قبر انیس او باشند و تا روز قیامت برایش طلب آمرزش کنند.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372)

حدیث174

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لاصلاة لمن لایصلی فی المسجد مع المسلمین الا من علة و لاغیبة لمن صلی فی بیته و رغب عن جماعتنا و من رغب عن جماعة المسلمین سقطت عدالته و وجب هجرانه ؛
کسی که بدون عذر موجهی با مسلمین در مسجد نماز جماعت نمی خواند نمازش کامل نیست ، و کسی که در منزلش نماز می خواند و نسبت به جماعت مسلمین بی توجه است غیبتش جایز است و کسی که نسبت به جماعت مسلمین بی توجه است از عدالت ساقط است و واجب است دوری کردن از او.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 394)

حدیث175

قال الصادق - علیه السلام -:
و من صلی فی بیته جماعة رغبة عن المساجد فلا صلاة له و لمن صلی معه الا من علة تمنع من المسجد؛
و هر کس از روی بی میلی به مساجد در خانه اش هرچند نماز جماعت بخواند برای او نمازی نخواهد بود و حتی برای کسانی که با او نماز خوانده اند، مگر آن که واقعا علتی مانع از حضور در مسجد بوده باشد.
(امالی طوسی ، ج 2، ص 307)

حدیث176

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لاصلوة لمن لم یصل فی المسجد مع المسلمین الا من علة ؛
کسی که بدون عذری در جماعت مسلمانها در مسجد شرکت نکند، نمازش پذیرفته نیست .
(وسائل الشیعه ج 3، ص 377)

حدیث177

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا سمعت الاذان فات ولو حبوا؛
هنگامی که اذان نماز را شنیدی ، هرچه سریعتر به مسجد بیا، گرچه سینه خیز باشد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 548)

حدیث178

قال الباقر - علیه السلام -:
المؤ ذن یغفر الله له مد بصره و مد صوته فی السماء و یصدقه کل رطب و یابس سمعه ، و له من کل من یصلی معه فی مسجده سهم و له بکل من یصلی بصوته ؛
خداوند مؤ ذن را به اندازه ای که چشمش می بیند و صدایش در آسمان می پیچد می آمرزد، هرخشک وتری که آواز او را می شنود او را تصدیق می کند، و از ثواب هر کس که با او در مسجد نمازگزارد سهمی نصیب اوشود و به شمار هر کس که به بانگ او نماز بخواند حسنه ای برای اوست .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 331. من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 287)

حدیث179

قال علی - علیه السلام -:
من سمع النداء و هو فی المسجد ثم خرج فهو منافق ، الا رجل یرید الرجوع الیه ، او یکون علی غیر طهارة فیخرج لیتطهر؛
کسی که صدای اذان را در مسجد شنید، و بدون خواندن نماز(جماعت ) از مسجد خارج شود منافق است ، مگر اینکه قصد برگشت برای نماز خواندن دارد، یا وضو ندارد و برای گرفتن وضو از مسجد خارج شود.
(بحارالانوار، ج 84، ص 161)

حدیث180

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اعطانی الله - عز و جل - فاتحة الکتاب و الاذان و الجماعة فی المسجد و یوم الجمعة ؛
خداوند عز و جل چهار چیز را به من عطا فرموده است : 1 - سوره حمد، 2- اذان ، 3 - نماز جماعت در مسجد، 4 - روز جمعه .
(الخصال ، ج 2، ص 9)

حدیث181

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا سمعت الاذان فات ولو حبوا؛
هنگامی که اذان نماز را شنیدی هرچه سریعتر به مسجد بیا، گرچه سینه خیز باشد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 528)

حدیث182

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا انزل الله عاهة من السماء عوفی منها حملة القران و رعاة الشمس ای الحافظون لاوقات الصلوة و عمار المساجد؛
هنگامی که خداوند سبحان ، از آسمان آفت نازل کرد حاملین قرآن ، رعایت کنندگان خورشید، یعنی کسانی که اوقات نماز را مراعات کنند، و مساجد را آباد می سازنداز این آفت در امانند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 61)

حدیث183

قال الصادق - علیه السلام -:
علیکم باتیان المساجد فانها بیوت الله فی الارض من اتاه مطهرا طهره الله من ذنوبه و کتب من زواره ؛
بر حضور در مساجد مواظبت کنید!چرا که مساجد، خانه های خداوند در زمین است . کسی که با حالت طهارت وارد مسجد شود، خداوند او را از گناهانش تطهیر می نماید و نام وی را در زمره زایرین خویش می نویسد.
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 267)

حدیث184

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الا ادلکم علی ما یمحو الله به الخطایا، و یرفع به الدرجات ؟ قالوا: بلی یا رسول الله . قال : اسباغ الوضوء علی المکاره و کثرة الخطی الی المساجد و انتظار الصلاة بعد الصلاة ؛
آیا شما را به کارهایی که خدا به سبب آن خطاها را از بین برده و درجات انسان را بالا می برد، راهنمائی نکنیم ؟ گفتند: آری ، ای رسول خدا. فرمودند:
1 - وضوی تمام و کامل گرفتن بر شداید.
2 - به سوی مساجد زیاد قدم برداشتن .
3 - انتظار نماز (بعدی ) پس از نماز (خوانده شده ).
(ریاض الصالحین ، ص 297)

حدیث185

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لا تدخل المساجد الا بالطهارة ؛
داخل مساجد مشو، مگر با وضو.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 388)

حدیث186

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
خصال ست ما من مسلم یموت فی واحدة منهن الا کان ضامنا علی الله - عز و جل - ان یدخله الجنة منها رجل توضا فاحسن الوضوء ثم خرج الی مسجد الصلوة فان مات فی وجهه کان ضامنا علی الله ؛
شش خصلت است که اگر هر مسلمان یکی از آنها را داشته باشد نمی میرد، مگر این که خدا ضمانت بهشت رفتنش را خواهد نمود، یکی از آن شش خصلت آن است که انسان وضو بگیرد، بهترین وضو، سپس جهت نماز به طرف مسجد (از خانه ) حرکت کند، پس اگر در این صورت بمیرد، خدا ضامن (بهشت رفتن او) خواهد بود.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 227)

حدیث187

قال الصادق - علیه السلام -:
اذا دخلت المسجد و القوم یصلون فلا تسلم علیهم و سلم علی النبی - صلی الله علیه وآله - ثم اقبل علی صلاتک و اذا دخلت علی قوم جلوس یتحدثون فسلم علیهم ؛
هنگامی که داخل مسجدی شدی و زمانی که مردم مشغول نماز هستند، بر آنها سلام نکن ، بلکه بر رسول خدا (ص ) سلام کن و مشغول نماز شو، ولی وقتی وارد بر گروهی شدی که مشغول صحبت هستند، بر آن ها سلام کن .
(بحارالانوار، ج 76، ص 8)

حدیث188

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الجلوس فی المسجد لانتظار الصلوة عبادة ؛
نشستن در مسجد به انتظار نماز عبادت است .
(بحارالانوار، ج 83، ص 384)

حدیث189

قال الصادق - علیه السلام -:
مایمنع احدکم اذا دخل علیه غم من غموم الدنیا ان یتوضا ثم یدخل المسجد فیرکع رکعتین یدعوالله فیهما، اما سمعت الله تعالی یقول : ((واستعینوا بالصبر و الصلاة )) ؛
چه مانعی دارد که چون یکی از شما غم و اندوهی از غمهای دنیا بر او درآمد، وضو بگیرد و به مسجد برود و دو رکعت نماز بخواند و برای رفع اندوه خود خدا را بخواند مگر نشنیده ای که خدا می فرماید: ((واستعینوا بالصبر و الصلاة )).
(مجمع البیان ، ج 1، ص 100.وسائل الشیعه ، ج 5، ص 263)

حدیث190

قال الصادق - علیه السلام -:
من اقام فی مسجد بعد صلوته انتظارا للصلوة فهو ضیف الله و حق علی الله ان یکرم ضیفه ؛
کسی که بعد از هر نماز در مسجد بایستد، در حالیکه انتظار نماز بعدی را می کشد، پس او مهمان خدا است ، و بر خداست که مهمانش را اکرام کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 78)

حدیث191

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما من لیلة الا و ملک الموت ینادی یا اهل القبور لمن تغبطون الیوم ....فیقول الموتی : انما نغبط المؤ منین فی مساجدهم لانهم یصلون و لا نصلی ...؛
هر شب فرشته مرگ ندا می کند: ای اهل قبور!نسبت به چه کسی غبطه می خورید؟.. مردگان در جواب گویند: ما به مؤ منانی غبطه می خوریم که در مساجد نماز می خوانند در حالی که ما نماز نمی خوانیم .
(ارشاد القلوب ، ص 65)

حدیث192

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الغرباء فی الدّنیا أربعه:قرآن فی جوف ظالم، و مسجد فی نادی قوم لا یصلّی فیه، و مصحف فی بیت لا یقرأ فیه، و رجل صالح مع قوم سوء؛
غریبان جهان چهارند: قرآن در خاطر ستمگر، و مسجدی در ناحیه گروهی که در آن نماز نکنند، و مصحفی در خانه ای که نخوانند، و مرد پارسا با مردم بد.
نهج الفصاحه

حدیث193

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سبع یجری للعبد أجرهنّ و هو فی قبره بعد موته: من علّم علما، أو أجری نهرا، أو حفر بئرا، أو غرس نخلا، أو بنی مسجدا، أو ورّث مصحفا، أو ترک ولدا یستغفر له بعدموته؛
هفت چیز است که پاداش آن برای بنده در قبر او و پس از مرگش دوام دارد کسی که علمی تعلیم دهد، یا نهری به جریان آورد یا چاهی حفر کند یا نخلی بکارد یا مسجدی بسازد یا مصحفی به ارث گذارد یا فرزندی به جا نهد که پس از مرگش برای او آمرزش خواهد.
نهج الفصاحه

حدیث194

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه أظلّه اللَّه تحت ظلّ عرشه یوم لا ظلّ إلّا ظله: الوضوء علی المکاره و المشی إلی المساجد فی الظلم و إطعام الجائع؛
سه چیز است که در هر که باشد خداوند وی را روزی که سایه ای جزسایه خدا نیست در سایه عرش جای دهد: وضو گرفتن با زحمت و راه مسجد سپردن در تاریکی و سیر کردن گرسنه.
نهج الفصاحه

حدیث195

من اقام فی مسجد بعد صلوته انتظارللصلوة فهو ضیف الله و حق علی الله ان یکرم ضیفه؛
کسی که بعد از هر نماز درمسجد بایستد، در حالی که انتظار نماز بعدی رامی کشد، پس او مهمان خداست ، و برخداست که مهمانش را اکرام کند.
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 78 )

حدیث196

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَنْ مَشی إلی مَسْجِد مِنْ مَساجِدِ اللّهِ، فَلَهُ بِکُّلِ خُطْوَه خَطاها حَتّی یرْجِعَ إلی مَنْزِلِهِ، عَشْرُ حَسَنات، وَ مَحی عَنْهُ عَشْرُ سَیئات، وَ رَفَعَ لَهُ عَشْرُ دَرَجات؛
هر کس قدمی به سوی یکی از مساجد خداوند بردارد، برای هر قدم ثواب ده حسنه است تا برگردد به منزل خود، و ده خطا از لغزش‌هایش پاک می‌شود، همچنین در پیشگاه خداوند ده درجه ترفیع می‌یابد.
وسائل الشّیعه: ج 5، ص 201، ح 6328

حدیث197

امام صادق علیه‌السلام :
اَ لْبَرَکَةُ مِنْ قَبْرِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلیٍّ علیه‌السلام عَشَرَةُ اَمْیالٍ؛
تا ده میل اطراف قبر حسین بن علی علیه‌السلام برکت است.
(بحارالأنوار، ج 101، ص116، ح 41 . )

حدیث198

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
عَلَیکُم بِالصَّلاةِ فِی المَساجِدِ؛
بر شما باد نماز خواندن در مسجدها .
الکافی : ج 2 ، ص 635 ، ح 1

حدیث199

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند
لا یَزالُ الدّینُ قائِمًا ما قامَتِ الکَعبَةُ
تا زمانی که کعبه بر پاست، دین بر پاست.
الکافی : ج 4 ، ص 271 ، ح 4

حدیث200

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا تَزالُ عِصابَةٌ مِن اُمَّتی یقاتِلونَ عَلی أبوابِ دِمَشقَ و ما حَولَهُ و عَلی أبوابِ بَیتِ المَقدِسِ و ما حَولَهُ لایضُرُّهُم خِذلانُ مَن خَذَلَهُم ظاهِرینَ عَلَی الحَقِّ إلی أن تَقُومَ السَّاعَةُ ؛
پیوسته گروهی از امّت من بر دروازه‌های دمشق و پیرامونش و بیت المقدّس و پیرامون آن مبارزه می‌کنند و یاری نکردن آنان ، زیانی به آنها نمی‌رساند . آنان تا روز قیامت پشتیبان حقّ‌اند .
کنز العمّال ، ح 35051

حدیث201

امام هادی (علیه السلام) فرمودند:
أمّا إنّک لَو زُرتَ قَبرَ عَبدِ العَظیمِ عِندَکم لَکنتَ کمَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِیِّ (علیه السلام)؛
(خطاب به یکی از اهالی ری)بدان که اگر قبر عبد العظیم در شهر خودتان را زیارت کنی، همچون کسی باشی که حسین بن علی (علیه السلام) را زیارت کرده باشد.
(میزان الحکمه، ح 7984 )

حدیث202

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
به درستی که حسین بن علی (علیهما السلام) فرمودند: اگر زائر من بداند که خداوند چه برایش آماده کرده است، شادیش بیشتر از بی تابیش (از رنج سفر) خواهد بود. و همانا زائر او پاک از هر گناهی به خانه ی خود بر می گردد.
وسایل الشیعه، ج10، ص 318.

حدیث203

امام صادق (سلام الله علیه) می فرمایند:
زیارة قبرالحسین بن علی (سلام الله علیهما) من افضل ما یکون من الاعمال؛
زیارت قبر امام حسین (سلام الله علیه) از برترین اعمال است.
مستدرک الوسایل، ج10، ص 311.

حدیث204

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
علیکم بإتیان المساجد؛ فإنها بیوت الله فی الأرض و من أتاها متطهرا طهره الله من ذنوبه و کتب من زواره فأکثروا فیها من الصلاة و الدعاء؛
بر شما باد به رفتن به مساجد، زیرا مساجد خانه های خدا بر روی زمینند. هر که پاک و پاکیزه وارد آنها شود، خداوند او را از گناهان پاک گرداند و در زمره ی زائران خود قلمداد کند. پس در مساجد نماز و دعا بسیار بگزارید.
امالی الصدوق/ ص293.

حدیث205

حضرت امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
اهل المسجد زوار الله و حق علی المزور التحفة لزائره.
اهل مسجد زائران خدایند و بر صاحبخانه است که به زائرش هدیه بدهد.
الحکم الزهرا (علیه السلام)/ص15.

حدیث206

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
لیس لجار المسجد صلاة إذا لم یهشد المکتوبة فی المسجد إذا کان فارغا صحیحا.
اگر همسایه ی مسجد فارغ و سالم باشد و برای گزاردن نماز واجب در آن حاضر نشود نمازش پذیرفته نیست.
بحارالانوار/ج83/ص354.

حدیث207

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من اتی المسجد شیء فهو حظه.
هر کس به هر جهت به مسجد آید بهره اش همان است.
سنن ابن ابی داوود/ج1/ص128.

حدیث208

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لحدیث البغی فی المسجد، تأکل الحسنات کما تأکل البهیمه الحیش.
سخن ناروا در مسجد، حسنات انسان را از بین می برد؛ همان طور که چهارپایان علفها را می خورند.
مستدرک الوسایل، ج3، ص 371.

حدیث209

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المساجد سوق من اسواق الاخرة، قراها المغفره و تحفتها الجنة.
مساجد بازاری از بازارهای آخرت است که در آن بر سفره ی آمرزش می نشینند و هدیه ی آن بهشت است.
بحارالانوار، ج84، ص4.

حدیث210

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بشّر المشّائین فی ظلم اللّیل إلی المساجد بالنّور التّام یوم القیامه؛
به آنها که در ظلمات شب به سوی مسجدها می روند بشارت بده که روز رستاخیز روشنی کامل دارند.
نهج الفصاحه

حدیث211

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی إذا أنزل عاهه من السّماء علی أهل الأرض صرفت عن عمار المساجد؛
خداوند وقتی مرضی را از آسمان بر مردم فرود آورد، آن را از بانیان مساجد بگرداند.
نهج الفصاحه

حدیث212

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ البلاد إلی اللَّه مساجدها و أبغض البلاد إلی اللَّه أسواقها؛
محبوبترین جای شهرها در پیش خدا مسجدهاست و منفورترین جای شهرها در پیش خدا بازارهاست.
نهج الفصاحه

حدیث213

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
إذا قام القائم أمر بهدم المنائر و المقاصیر التی فی المساجد؛
هنگامی که قائم (ع) قیام کند ، دستور به خرابی مناره ها و اتاقکهای مخصوص پیش نمازها در مساجد دهد .
الغیبة للشیخ الطوسی ، ص 133

حدیث214

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ أدامَ الاْخْتِلافَ إلَی الْمَسْجِدِ أصابَ إحْدی ثَمان: آیَةً مُحْکَمَةً، أَخاً مُسْتَفاداً، وَعِلْماً مُسْتَطْرَفاً، وَرَحْمَةً مُنْتَظِرَةً، وَکَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَی الْهُدی، اَوْ تَرُدُّهُ عَنْ الرَّدی، وَتَرْکَ الذُّنُوبِ حَیاءً اَوْ خَشْیَةً؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هرکس جایگاه ـ عبادات ـ خود را در مسجد قرار دهد یکی از هشت فایده شاملش می گردد: برهان ونشانه ای ـ برای معرفت ـ، دوست و برادری سودمند، دانش واطلاعاتی جامع، رحمت و محبّت عمومی، سخن و مطلبی که او را هدایت گر باشد، ـ توفیق إجباری ـ در ترک گناه به جهت شرم از مردم و یا به جهت ترس از عقاب.
حف العقول، ص 235

حدیث215

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
یُؤْتَی الرَّجُلُ فی قَبْرِهِ بِالْعَذابِ، فَإذا اُتِیَ مِنْ قِبَلِ رَأسِهِ دَفَعَتْهُ تِلاوَةُ الْقُرْآنِ، وَ إذا اُتِیَ مِنْ قِبَلِ یَدَیْهِ دَفَعَتْهُ الصَّدَقَةُ، وَ إذا اُتِیَ مِنْ قِبَلِ رِجْلَیْهِ دَفَعَهُ مَشْیُهُ إلی الْمَسْجِدِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هنگامی که بدن مرده را در قبر قرار دهند، چنانچه عذاب از بالای سر بخواهد وارد شود تلاوت قرآنش مانع عذاب می گردد و چنانچه از مقابل وارد شود صدقه و کارهای نیک مانع آن می باشد. و چنانچه از پائین پا بخواهد وارد گردد، رفتن به سوی مسجد مانع آن خواهد گشت.
مسکّن الفؤاد، ص 50

حدیث216

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ مَشی إلی مَسْجِد مِنْ مَساجِدِ اللّهِ، فَلَهُ بِکُّلِ خُطْوَة خَطاها حَتّی یَرْجِعَ إلی مَنْزِلِهِ، عَشْرُ حَسَنات، وَ مَحی عَنْهُ عَشْرُ سَیِّئات، وَ رَفَعَ لَهُ عَشْرُ دَرَجات؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس قدمی به سوی یکی از مساجد خداوند بردارد، برای هر قدم ثواب ده حسنه می باشد تا برگردد به منزل خود، و ده خطا از لغزش هایش پاک می شود، همچنین در پیشگاه خداوند ده درجه ترفیع می یابد.
وسائل الشّیعة، ج 5، ص 201

حدیث217

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
شیطان گرگ انسان است همانند گرگ گوسفندان که همیشه میش های دورافتاده وکناره گیر را می گیرد. پس از دسته بندیها (گروه گرایی و خط بازی ) بپرهیزید و برشما باد به حضور در جماعت و مجالس عمومی و مسجد.
کنز العمال ، ج 7، ص 581

حدیث218

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
همانا خداوند به سه گروه وعده داد، بدون حساب واردبهشت شوند، و هریک از این سه گروه (روز قیامت ) می توانند هشتاد هزار نفر راشفاعت کنند وآنها عبارتند از: 1- مؤذن . 2- امام جماعت . 3- کسی که وضو بگیرد،سپس داخل مسجد شود و نماز را به جماعت به جا آورد.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 488 )

حدیث219

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
و من صلی فی بیته جماعة رغبة عن المساجد فلا صلاة له و لمن صلی معه الامن علة تمنع من المسجد؛
و هر کس از روی بی میلی به مساجد در خانه اش هر چند نماز جماعت بخواندبرای او نمازی نخواهد بودو حتی برای کسانی که با او نماز خوانده اند، مگرآن که واقعا علتی مانع از حضور درمسجد بوده باشد.
( امالی الطوسی ، ج 2، ص 307 )

حدیث220

جمیل بن صالح از امام صادق (علیه السلام ) سؤال کرد: کدام یک از این دوافضل است : انسان در اول وقت نمازش را بخواند یا مقداری نماز را تأخیربیندازد تا بااهل مسجد به جماعت نماز بخواند، زمانی که مسجد امام جماعت دارد؟ حضرت فرمودند: نماز را به تأخیربینداز، با اهل مسجد نماز بخوان ، زمانی که مسجد امام جماعت دارد.
( وسائل الشیعه ، ج 5، ص 388 )

حدیث221

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
المؤذن یغفر الله له مد بصره و مدصوته فی السماء و یصدقه کل رطب ویابس سمعه ، و له من کل یصلی معه فی مسجده سهم و له بکل من یصلی بصوته؛
خداوند مؤذن را به اندازه ای که چشمش می بیند و صدایش در آسمان می پیچدمی آمرزد، هر خشک و تری که آواز او را می شنود او را تصدیق می کند، و ازثواب هر کس که با او در مسجد نماز گزارد سهمی نصیب او شود و به شمار هرکس که به بانگ او نماز بخواندحسنه ای برای اوست .
محجة البیضاء، ج 1، ص 331

حدیث222

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
من سمع النداء و هو فی المسجد ثم خرج فهو منافق ، الا رجل یرید الرجوع الیه ، او یکون علی غیر طهارة فیخرج لیتطهر؛
کسی که صدای اذان را در مسجد شنید، و بدون خواندن نماز (جماعت ) ازمسجد خارج شودمنافق است ، مگر این که قصد برگشت برای نماز خواندن دارد، یا وضو ندارد و برای گرفتن وضو از مسجد خارج شود.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 161 )

حدیث223

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
علیکم باتیان المساجد فانهابیوت الله فی الارض من اتاه مطهرا طهره الله منذنوبه و کتب من زواره ؛
بر حضوردر مساجد مواظبت کنید! چرا که مساجد، خانه های خداوند در زمین است . کسی که باحالت طهارت وارد مسجد شود، خداوند او را از گناهانش تطهیر می نماید و نام وی رادر زمره زایرین خویش می نویسد.
( وسائل الشیعه ، ج 1، ص 267 )

حدیث224

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لا تدخل المساجد الا بالطهارة؛
داخل مساجد مشو، مگر با وضو.
( مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 388 )

حدیث225

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احب البلاد الی الله مساجدها.
محبوبترین جای شهرها در نزد خداوند متعال، مسجدهای آن شهر است.
نهج الفصاحه، ص 71.

حدیث226

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
أجمِروهَا [المَساجِدَ] فی کُلِّ سَبعَةِ أیّامٍ .
هر هفته ، مسجدها را با بوی خوش ، بخور دهید .
بحار الأنوار : ج83 ص 349 ح 2 .

ایام خاص و اعیاد مذهبی

حدیث1

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
صیام یوم غدیر خم یعدل صیام عمر الدنیا لو عاش انسان ثم صام ما عمرت الدنیا لکان له ثواب ذلک.
روزه روز غدیر خم با روزه تمام عمر جهان برابر است. یعنی اگر انسانی همیشه زنده باشد و همه عمر را روزه بگیرد، ثواب او به اندازه ثواب روزه عید غدیر است.
وسائل الشیعه 7: 324، ح 4.

حدیث2

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
و من صلی فیه رکعتین ای وقت شاء و افضله قرب الزوال و هی الساعة التی اقیم فیها امیرالمؤمنین(علیه السلام) بغدیر خم علما للناس و... کان کمن حضر ذلک الیوم...
کسی که در روز عید غدیر هر ساعتی که خواست، دو رکعت نماز بخواند و بهتر اینست که نزدیک ظهر باشد که آن ساعتی است که امیرالمؤمنین(علیه السلام) در آن ساعت در غدیر خم به امامت منصوب شد، (هر که چنین کند) همانند کسی است که در آن روز حضور پیدا کرده است...
وسائل الشیعه 5: 225، ح 2.

حدیث3

امام رضا(علیه السلام) فرمودند:
من زار فیه مؤمنا ادخل الله قبره سبعین نورا و وسع فی قبره و یزور قبره کل یوم سبعون الف ملک ویبشرونه بالجنة.
کسی که در روز (غدیر) مؤمنی را دیدار کند، خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد می کند و قبرش را توسعه می دهد و هر روز هفتاد هزار فرشته قبر او را زیارت می کنند و او را به بهشت بشارت می دهند.
اقبال الاعمال: 778.

حدیث4

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
والعمل فیه یعدل ثمانین شهرا، و ینبغی ان یکثر فیه ذکر الله عزوجل، والصلوة علی النبی(صلی الله علیه و آله و سلم) ، ویوسع الرجل فیه علی عیاله.
ارزش عمل در آن روز (عید غدیر) برابر با هشتاد ماه است، و شایسته است آن روز ذکر خدا و درود بر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) زیاد شود، و مرد، بر خانواده خود توسعه دهد.
وسائل الشیعه 7: 325، ح 6.

حدیث5

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
انه یوم عید و فرح و سرورو یوم صوم شکرا لله تعالی.
عید غدیر، روز عید و خوشی و شادی است و روز روزه داری به عنوان سپاس نعمت الهی است.
وسائل الشیعه 7: 326، ح 10.

حدیث6

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... و لدرهم فیه بالف درهم لاخوانک العارفین،فافضل علی اخوانک فی هذا الیوم و سر فیه کل مؤمن و مؤمنة.
یک درهم به برادران با ایمان و معرفت، دادن در روز عید غدیر برابر هزار درهم است، بنابراین در این روز به برادرانت انفاق کن و هر مرد و زن مؤمن را شاد گردان.
مصباح المتهجد: 737.

حدیث7

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... هو یوم عبادة و صلوة و شکر لله و حمد له،و سرور لما من الله به علیکم من ولایتنا،و انی احب لکم ان تصوموه.
عید غدیر، روز عبادت و نماز و سپاس و ستایش خداست و روز سرور و شادی است به خاطر ولایت ما خاندان که خدابر شما منت گذارد و من دوست دارم که شما آن روز را روزه بگیرید.
وسائل الشیعه 7: 328، ح 13.

حدیث8

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... تذکرون الله عز ذکره فیه بالصیام والعبادة والذکر لمحمد و آل محمد، فان رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) اوصی امیرالمؤمنین ان یتخذ ذلک الیوم عیدا، و کذلک کانت الانبیاء تفعل، کانوا یوصون اوصیائهم بذلک فیتخذونه عیدا.
در روز عید غدیر، خدا را با روزه و عبادت و یاد پیامبر و خاندان او یادآوری کنید، زیرا رسول خدا به امیرالمؤمنین سفارش کرد که آن روز را عید بگیرد، همین طور پیامبران هم به جانشینان خود سفارش می کردند که آن روز را عید بگیرند، آنان هم چنین می کردند.
وسائل الشیعه 7: 327، ح 1.

حدیث9

روی الحسن بن راشد عن ابی عبد الله(علیه السلام) قال: قلت: جعلت فداک، للمسلمین عید غیرالعیدین؟ قال: نعم، یا حسن! اعظمهما و اشرفهما، قال: قلت له: و ای یوم هو؟ قال: یوم نصب امیرالمؤمنین(علیه السلام) فیه علما للناس. قلت له: جعلت فداک وما ینبغی لنا ان نصنع فیه؟ قال: تصومه یا حسن و تکثر الصلوة علی محمد و آله فیه و تتبرا الی الله، ممن ظلمهم،فان الانبیاء کانت تامر الاوصیاء بالیوم الذی کان یقام فیه الوصی ان یتخذ عیدا.
حسن بن راشد گوید: به امام صادق(علیه السلام) گفتم: آیا مسلمانان بجز آن دو عید، عید دیگری هم دارند؟ فرمودند: بله، بزرگترین و بهترین عید. گفتم: کدام روز است؟ فرمودند: روزی که امیرمؤمنان بعنوان پرچمدار مردم منصوب شد.
گفتم: فدایت شوم در آن روز سزاوار است، چه کنیم؟ فرمودند: روزه بگیر و درود برمحمد و آل او بفرست و از ستمگران به آنان برائت بجوی، زیرا پیامبران به جانشینان دستور می دادند که روزی را که جانشین انتخاب می شود، عید بگیرند.
مصباح المتهجد: 680.

حدیث10

عن امیر المؤمنین(علیه السلام) قال:
... فکیف بمن تکفل عددا من المؤمنین والمؤمنات وانا ضمینه علی الله تعالی الامان من الکفر والفقر؛
امیر مؤمنان(علیه السلام) فرمودند:
... چگونه خواهد بود حال کسی که عهده دار هزینه زندگی تعدادی از مردان و زنان مؤمن (در روز غدیر) باشد، در صورتی که من پیش خدا ضامنم که از کفر و تنگدستی در امان باشد.
وسائل الشیعه 7: 327.

حدیث11

عن امیر المؤمنین(علیه السلام) قال:
... اذا تلاقیتم فتصافحوا بالتسلیم و تهابوا النعمة فی هذا الیوم، و لیبلغ الحاضر الغائب، والشاهد الباین، ولیعد الغنی الفقیر والقوی علی الضعیف امرنی رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) بذلک.
امیر المؤمنین(علیه السلام) (در خطبه روز عید غدیر) فرمودند:
وقتی که به همدیگر رسیدید همراه سلام، مصافحه کنید، و در این روز به یکدیگر هدیه بدهید، این سخنان را هر که بود و شنید، به آن که نبود برساند، توانگر به سراغ مستمند برود، و قدرتمند به یاری ضعیف، پیامبر مرا به این چیزها امر کرده است.
وسائل الشیعه 7: 327.

حدیث12

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... و انه الیوم الذی اقام رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) علیا(علیه السلام) للناس علما و ابان فیه فضله و وصیه فصام شکرا لله عزوجل ذلک الیوم و انه لیوم صیام و اطعام و صلة الاخوان و فیه مرضاة الرحمن، و مرغمة الشیطان.
عید غدیر، روزی است که رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) علی(علیه السلام) را بعنوان پرچمدار برای مردم برافراشت و فضیلت او را در این روز آشکار کرد و جانشین خود را معرفی کرد، بعد بعنوان سپاسگزاری از خدای بزرگ آن روزه را روزه گرفت و آن روز، روز روزه داری و عبادت و طعام دادن و به دیدار برادران دینی رفتن است. آنروز روز کسب خشنودی خدای مهربان و به خاک مالیدن بینی شیطان است.
وسائل الشیعه 7: 328، ضمن حدیث 12.

حدیث13

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اذا کان یوم القیامة زفت اربعة ایام الی الله عز و جل کما تزف العروس الی خدرها: یوم الفطر و یوم الاضحی و یوم الجمعة و یوم غدیر خم.
هنگامی که روز قیامت برپا شود چهار روز بسرعت به سوی خدا می شتابند همان طور که عروس به حجله اش بسرعت می رود.
آن روزها عبارتند از: روز عید فطر و قربان و جمعه و روز غدیر خم.
اقبال سید بن طاووس: 466.

حدیث14

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
... و یوم غدیر بین الفطر والاضحی و یوم الجمعة کالقمر بین الکواکب.
... روز غدیر خم در میان روزهای عید فطر و قربان و جمعه همانند ماه در میان ستارگان است.
اقبال سید بن طاووس: 466.

حدیث15

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
والله لو عرف الناس فضل هذا الیوم بحقیقته لصافحتهم الملائکة فی کل یوم عشر مرات... وما اعطی الله لمن عرفه ما لایحصی بعدد.
به خدا قسم اگر مردم فضیلت واقعی «روز غدیر» را می شناختند، فرشتگان روزی ده بار با آنان مصافحه می کردند و بخششهای خدابه کسی که آن روز را شناخته، قابل شمارش نیست.
مصباح المتهجد: 738.

حدیث16

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ان هذا یوم عظیم الشان،فیه وقع الفرج، ورفعت الدرج و وضحت الحجج وهو یوم الایضاح والافصاح من المقام الصراح،ویوم کمال الدین و یوم العهد المعهود...
امروز (عید غدیر) روز بس بزرگی است. در این روز گشایش رسیده و منزلت (کسانی که شایسته آن بودند) بلندی گرفت و برهان های خدا روشن شد و از مقام پاک با صراحت سخن گفته شد و امروز روز کامل شدن دین و روز عهد و پیمان است.
بحارالانوار، 97: 116.

حدیث17

قیل لابی عبد الله(علیه السلام) : للمؤمنین من الاعیاد غیر العیدین و الجمعة؟ قال: نعم لهم ما هو اعظم من هذا، یوم اقیم امیرالمؤمنین(علیه السلام) فعقد له رسول الله الولایة فی اعناق الرجال والنساء بغدیر خم.
به امام صادق(علیه السلام) گفته شد: آیا مؤمنان غیر از عید فطر و قربان و جمعه عید دیگری دارند؟ فرمودند:
آری، آنان عید بزرگتر از اینها هم دارند و آن روزی است که امیرالمؤمنین(علیه السلام) در غدیر خم بالا برده شد و رسول خدا مساله ولایت را بر گردن زنان و مردان قرار داد.
وسائل الشیعه، 7: 325، ح 5.

حدیث18

عن الصادق(علیه السلام) قال:
هو عید الله الاکبر،و ما بعث الله نبیا الا و تعید فی هذا الیوم و عرف حرمته و اسمه فی السماء یوم العهد المعهود و فی الارض یوم المیثاق الماخوذ و الجمع المشهود.
امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
روز غدیر خم عید بزرگ خداست، خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان و در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است.
وسائل الشیعه، 5: 224، ح 1.

حدیث19

قال رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم):
یوم غدیر خم افضل اعیاد امتی و هو الیوم الذی امرنی الله تعالی ذکره فیه بنصب اخی علی بن ابی طالب علما لامتی، یهتدون به من بعدی و هو الیوم الذی اکمل الله فیه الدین و اتم علی امتی فیه النعمة و رضی لهم الاسلام دینا.
رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
روز غدیر خم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند بزرگ دستور داد; آن روز برادرم علی بن ابی طالب را به عنوان پرچمدار (و فرمانده) امتم منصوب کنم، تا بعد از من مردم توسط او هدایت شوند، و آن روزی است که خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به عنوان دین برای آنان پسندید.
امالی صدوق: 125، ح 8.

حدیث20

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما مِن عَمَلٍ أفضَلَ یَومَ الجُمُعَةِ مِنَ الصَّلوةِ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِهِ؛
در روز جمعه هیچ عملی برتر از صلوات بر محمد و خاندان او نیست.
الخصال، ص394

حدیث21

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
اللّهُمَّ هذا شَهرُ رَمَضانَ الَّذی أنزَلتَ فیهِ القُرآنَ ، هُدیً لِلنّاسِ وبَیِّناتٍ مِنَ الهُدی وَالفُرقانِ ، أمَرتَنا فیهِ بِعِمارَةِ المَساجِدِ وَالدُّعاءِ وَالصِّیامِ وَالقِیامِ ، وضَمِنتَ لَنا فیهِ الإِجابَةَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
پروردگارا! این ، ماه رمضان است که در آن ، قرآن را برای هدایت مردم همراه با نشانه‌های روشنِ هدایت و وسیله تشخیص حق از باطل ، فرو فرستادی . در آن ، ما را به آباد کردن مسجدها و دعا و روزه و نماز ، فرمان دادی و اجابت را برایمان تضمین فرمودی .
البلد الأمین: ص 198 ، بحار الأنوار: ج 98 ص 78 ح 2 .

حدیث22

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ یَومَ النَّیروزِ هُوَ الیَومُ الّذی أخَذَ اللَّهُ فیهِ مَواثیقَ العِبادِ أن یَعبُدوهُ ؛
روز نوروز همان روزی است که خداوند از بندگان پیمان گرفت که او را بپرستند.
مستدرک الوسائل ج 6 ص 353، میزان الحکمه ح 14727

حدیث23

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
ما مِن یَومِ نَیروزٍ إلاّ و نَحنُ نَتَوقَّعُ فِیهِ الفَرَجَ لأِنَّهُ مِن أیّامِنا و أیّامِ شِیعَتِنا؛
هیچ نوروزی‌نیست مگر آن‌که ما در آن روز منتظر فرج [ظهور قائم آل‌محمّد صلی الله علیه و آله و سلم] هستیم؛ چرا که نوروز از روزهای ما و شیعیان ما است.
مستدرک الوسائل ، ج 6 ، ص 352

حدیث24

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کُلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللَّهُ فیهِ فَهُوَ عِیدٌ؛
هر روزی که در آن خداوند نافرمانی نشود ، عید است.
نهج‌البلاغه ، حکمت 428

حدیث25

پیامبراسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند:
فَنَیرِزُوا إن قَدَرتُم کُلَّ یَومٍ یَعنی تَهادَوا و تَواصَلُوا فِی اللَّهِ؛
اگر می‌توانید هر روز را نوروز کنید ؛ یعنی در راه خدا به یکدیگر هدیه بدهید و با یکدیگر پیوند داشته باشید.
دعائم الإسلام ، ج 2 ، ص 326

حدیث26

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
یَومُ النَّیروزِ هُوَ الیَومُ الَّذی یَظهَرُ فیهِ قائِمُنا أهلَ البَیتِ؛
نوروز ، روزی است که قائم ما اهل بیت در آن ظهور می‌کند.
بحار الأنوار ، ج 52 ، ص 276

حدیث27

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إِذا کانَ یومُ النَّیرُوزِ فاغتَسِل وَ البَس أَنظَفَ ثِیابِک وَ تَطَیب بِأَطیبِ طِیبِک وَ تَکونُ ذلِک الیومَ صَائِماً؛
چون روز عید نوروز فرا رسید، غسل کن، پاکیزه‌ترین جامه‌ی خود را بپوش، با بهترین عطر، خود را خوشبو کن و آن روز را روزه بدار.
وسائل الشیعة: ج 8، ص 172، ح 10338

حدیث28

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أحیا لَیلةَ العِیدِ ولَیلةَ النِّصفِ مِن‌شَعبانَ ، لَم یَمُتْ قَلبُهُ یَومَ تَموتُ القُلوبُ .
هرکه شب عید (فطر و قربان) و شب نیمه شعبان را احیا کند ، در آن روزی که دلها می‌میرند ، دل او نمیرد .
ثواب الأعمال : 1/102/2 منتخب میزان الحکمة : 284

حدیث29

امام صادق(سلام الله علیه):
إنَّ یَومَ الْحُسَینِ أعظَمُ مُصیبَةً مِن جَمیعِ سائِرِ الْأیّامِ؛
روز شهادت امام حسین(سلام الله علیه) سوگناکترین روزها است.
علل الشرایع، ص 225

حدیث30

امام رضا(سلام الله علیه):
کانَ أبی إذا دَخَلَ شَهرُ الْمُحَرَّمِ لا یُری ضاحِکاً؛
چون ماه محرم فرا می‌رسید، کسی پدرم را خندان نمی‌دید.
وسائل الشیعة، ج 10، ص 505

حدیث31

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
یَومُ غَدیرِ خُمٍّ أفضَلُ أعیادِ اُمَّتی وهُوَ الیَومُ الَّذی أمَرَنِی اللّه ُ تَعالی ذِکرُهُ فیهِ بِنَصبِ أخی عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ عَلَما لِاُمَّتی ، یَهتَدونَ بِهِ مِن بَعدی؛
روز غدیر خم، برترین عید امّت من است و آن، روزی است که خداوند متعال به من فرمان داد تا برادرم علی بن ابی طالب را نشانه ای برای امّتم قرار دهم تا پس از من، بدان، راه یابند.
الأمالی للصدوق : ص 188 ح 197

حدیث32

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن صامَ رَمَضانَ وخَتَمَهُ بِصَدَقَةٍ وغَدا إلَی الْمُصَلّی بِغُسلٍ رَجَعَ مَغفُوراً لَهُ؛
هر کس ماه رمضان را روزه بگیرد و آن را به دادن فطریه ختم کند و با غسل به نماز عید برود، بخشیده شده باز می‌گردد.
ثواب الأعمال، ص 77

حدیث33

قال ابوجعفر - علیه السلام -:
ان لجمع شهر رمضان لفضلا علی جمع سائر الشهور کفضل رسول الله -صلی الله علیه وآله - علی سائر الرسل ؛
امام باقر (علیه السلام ) فرمودند: همانا برای جمعه های ماه رمضان بر جمعه های سایر ماهها برتری است مانند برتری پیامبر خدا (ص ) بر سایر پیامبران.
(بحارالانوار، ج 89، ص 83).

حدیث34

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
الغسل یوم الجمعة کفارة و المشی ء الی الجمعة کل قدم منها کعمل عشرین سنة فاذا فرغ من صلوة الجمعة اجیز بعمل ماءتی سنة؛
غسل روز جمعه کفاره گناه است ، و هر گامی که به سوی نمازجمعه برداشته می شود، برابر عمل بیست سال است ، و چون از نماز جمعه فارغ شود به پاداش عبادت دویست سال نایل گردد.
(کنزالعمال ، حدیث 2109).

حدیث35

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان یوم الجمعة سیدالایام یضاعف الله فیه الحسنات و یمحو فیه السیئات و یرفع فیه الدرجات و یستجیب فیه الدعوات و یکشف فیه الکربات و یقضی فیه الحوائج العظام ؛
به درستی که روز جمعه سرور روزها است ، وخداوند در آن روز حسنات را مضاعف و گناهان را محو می کند و درجات را بالا برده و دعاها رامستجاب می نماید و گرفتاریها را برطرف و حاجات سنگین را برآورده می سازد.
(اصول کافی ، ج 3، ص 414).

حدیث36

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان الله تعایل فی کل یوم جمعة ست ماءة الف عتیق یعقتهم من النار کلهم قداستو جبوا النار ؛
همانا خداوند در هر روز جمعه صدهزارنفر را، که تمامی آن ها مستحق جهنم می باشند از آتش دوزخ آزاد می کند.
(کنزالعمال ، حدیث 31034).

حدیث37

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان لکم فی کل جمعة حجة و عمرد فالحجة الهجیرة للجمعة و العمرة انتظار العصر بعد الجمعة ؛
هر روز جمعه برای شما ثواب یک حج و یک عمره است ، حج شما شتاب و مبادرت به نماز جمعه و عمره شما انتظار اقامه نماز عصر پس از نماز جمعه است .
(کنزالعمال ، ج 7، ص 737، حدیث 21173).

حدیث38

عن النبی -صلی الله علیه وآله - قال :
ان لیلة الجمعة و یوم الجمعة اربع و عشرون ساعة ، لله ، - عزوجل - فی کل ساعة ست ماءة الف عتیق من النار؛
از پیامبر (ص ) نقل شده که فرمودند: همانا شب جمعه و روز جمعه ، بیست و چهار ساعت است که خداوند در هر ساعت ششصد هزار تن را از آتش آزاد می کند.
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 55).

حدیث39

قال الصادق - علیه السلام -:
الساعة التی یستجاب فیها الدعاء یوم الجمعة مابین فراغ الامام من الخطبة الی ان یستوی الناس فی الصفوف ؛
ساعتی که دعا در آن مستجاب است روز جمعه و فاصله میان پایان خطبه(نماز جمعه) تا به صف ایستادن مردم می باشد.
(مستدرک الوسائل ، ج 6، ص 41).

حدیث40

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اذا کان یوم الجمعة غدت الشیاطین برایاتها الی الاسواق فیرمون الناس بالترابیث او الربائث و یثبطونهم عن الجمعة؛
هرگاه روز جمعه فرا رسد، شیطانها صبح زود با پرچمهایشان به بازارها می روند و به طرف مردم موانعی می افکنند و آنان را از آمدن به نماز جمعه باز می دارند.
(کنز العمال ، ج 7، ص 736، ح 21168).

حدیث41

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اذا کان یوم الجمعة کان علی کل باب من ابواب المسجد ملئکة یکتبون الاول فالاول فاذا جلس الامام طوار الصحف و جاءوا یستمعون الذکر ؛
چون روز جمعه فرا رسد، بر درب هر مسجدی ملائکه می نشینند و نام مردم را به ترتیب ورود اول و دوم و سوم می نویسند تا وقتی که امام جمعه در جایگاه خود قرار می گرفت پرونده ها را جمع می کند و به ذکر (خطبه ها) گوش فرا می دهند.
(بحارالانوار، ج 89، ص 12، مستدرک الوسائل ، ج 6، ص 38).

حدیث42

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان هذاالیوم جعله الله عیدا اللمسلمین؛
به درستی که خداوند این روز (جمعه ) را برای مسلمانان عید قرار داده است .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 21055).

حدیث43

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
خیر یوم طلعت علیه الشمس یوم الجمعة ؛
بهترین روزی که خورشید بر آن می تابد، روز جمعه است .
(کنزالعمال ، ج 7، ص 711 ح 21051).

حدیث44

قال الباقر - علیه السلام -:
الخیر و الشر یضاعف یوم الجمعه ؛
پاداش کار خوب و کیفر اعمال بد در روز جمعه دو برابر می گردد.
(مستدرک الوسائل ج 6، ص 60).

حدیث45

ان الصدقة تضاعف فی یوم الجمعة ؛
پاداش صدقه در روز جمعه دو برابر است .
(مستدرک الوسائل ، ج 7، ص 187).

حدیث46

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
رکعتان فی یوم الجمعة افضل من الف رکعة فی غیر یوم الجمعة ؛
دو رکعت نماز در روز جمعه ، بهتر از هزار رکعت نماز در غیر روز جمعه است .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 21057).

حدیث47

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
تسبیحة یوم الجمعة افضل من الف تسبیحة فی غیر یوم الجمعة ؛
تسبیح و ذکر در روز جمعه ، بهتر از هزار تسبیح در غیر آن می باشد.
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 21057).

حدیث48

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اطرفوا اهالیکم فی کل یوم جمعة بشی ء من الفاکهة حتی یفرحوا بالجمعة ؛
روز جمعه برای خانواده خود میوه تازه بخرید، جمعه را گرامی دارند.
(مستدرک الوسائل ، ج 6، ص 61).

حدیث49

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
ان من افضل ایامکم یوم الجمعة ؛
همانا از بهترین روزهای شما روز جمعه می باشد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 708، ح 21037).

حدیث50

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اشتروا لصبیانکم اللحم و ذکروهم یوم الجمعة ؛
با سیاستهای تشویقی ، اهمیت و روز جمعه را به فرزندانتان یادآوری کنید.
(مستدرک الوسایل ، ج 6، ص 99).

حدیث51

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اطرفوا اهالیکم فی کل یوم جمعة بشی ء من الفاکهة ، حتی یفرحوا بالجمعة ؛
روز جمعه برای خانواده خود میوه تازه بخرید، تا برای آمدن نماز خرسند گردند.
(مستدرک الوسائل ، ج 6 ص 61).

حدیث52

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اعطانی الله - عز و جل - فاتحة الکتاب و الاذان و الجماعة فی المسجد و یوم الجمعة ؛
خداوند عز و جل چهار چیز را به من عطا فرموده است : 1 - سوره حمد، 2- اذان ، 3 - نماز جماعت در مسجد، 4 - روز جمعه .
(الخصال ، ج 2، ص 9)

حدیث53

قال علی - علیه السلام -:
انما هو عید لمن قبل الله صیامه ، و شکر قیامه ، و کل یوم لا یعصی الله فیه فهو یوم عید ؛
امروز عید(فطر) کسی است که خداوند روزه اش را قبول کرده ، و نمازش را سپاس گزارده ، و هرروز که در آن نافرمانی خدا نشود، عید واقعی آن روز است .
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1286)

حدیث54

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر چیزی بهاری دارد ، و بهار قرآن ماه رمضان است .
کافی ، ج 2 ، ص 630

حدیث55

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفتح أبواب السّماء فی کلّ یوم اثنین و خمیس فیغفر فی ذلک الیوم لکلّ عبد لا یشرک باللَّه شیئا إلّا من بینه و بین أخیه شحناء؛
هر روز دوشنبه و پنجشنبه درهای آسمان گشوده می شود و در آن روز گناهان هر کس را که برای خدا شریک قائل نباشد ببخشند مگر آن کس که با برادر خود دشمنی داشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث56

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعرض الأعمال یوم الإثنین و الخمیس علی اللَّه و تعرض علی الأنبیاء و علی الآباء و الامّهات یوم الجمعه فیفرحون بحسناتهم و تزداد وجوههم بیاضا و إشراقا فاتّقو اللَّه و لا تؤذوا موتاکم؛
روز دوشنبه و پنجشنبه اعمال را بر خداوند عرضه می دارند و روز جمعه از نظر پدران و مادران می گذرانند و از کارهای نیک خوشحال می شوند و چهره هایشان سفید و روشن می شود پس از خدا بپرهیزید و مردگان خود را اذیت مکنید.
نهج الفصاحه

حدیث57

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعرض الأعمال علی اللَّه تعالی یوم الإثنین و الخمیس فیغفر اللَّه إلّا ما کان من متشاحنین أو قاطع رحم؛
روز دوشنبه و پنجشنبه اعمال را بر خداوند عرضه می دارند و خداوند گناه کسان را می بخشد مگر گناه ستیزه جویان و کسی که از خویشاوندان بریده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث58

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
امام محمد باقر(ع): هر چیزی بهاری دارد ، و بهار قرآن ماه رمضان است .
کافی ، ج 2 ، ص 630

حدیث59

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنَّ اللّهَ جَعَلَ شَهْرَ رَمَضانَ مِضْماراً لِخَلْقِهِ، فَیَسْتَبِقُونَ فیهِ بِطاعَتِهِ إِلی مَرْضاتِهِ، فَسَبَقَ قَوْمٌ فَفَازُوا، وَقَصَّرَ آخَرُونَ فَخابُوا ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند: خ
داوند متعال ماه رمضان را برای بندگان خود میدان مسابقه قرار داد. پس عدّه ای در آن ماه با اطاعت و عبادت به سعادت و خوشنودی الهی از یکدیگر سبقت خواهند گرفت و گروهی از روی بی توجّهی و سهل انگاری خسارت و ضرر می نمایند.
من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 511، ح 1479

حدیث60

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
أطْرِقُوا أهالیکُمْ فی کُلِّ لَیْلَةِ جُمْعَة بِشَیْء مِنَ الْفاکِهَةِ، کَیْ یَفْرَحُوا بِالْجُمْعَةِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
در هر شب جمعه همراه با مقداری میوه بر اهل منزل و خانواده خود وارد شوید تا موجب شادمانی آن ها در جمعه گردد.
بحارالأنوار، ج 101، ص 73، ح 24

حدیث61

امام علی علیه السلام می فرمایند:
هُوَ (رمضان) شَهْرٌ یَزیدُ اللَّهُ فیهِ الاَْرْزاقَ وَ الآجالَ وَ یَکْتُبُ فیهِ وَفْدَ بَیْتِهِ و...؛
[رمضان] ماهی است که خداوند روزی‌ها و عمرها را در آن می‌افزاید و زائران خانه‌اش را معیّن می‌کند.
فضائل الشهر الثلاثة، ص 108.

حدیث62

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
جمعه روز اجتماع عموم مردم است. خداوند خواست تا امام از رهگذر خطبه نماز جمعه، آنان را موعظه کند و به اطاعت تشویقشان نماید و از معصیت و ارتکاب آن بر حذرشان دارد و آنان را بر آنچه در جهت مصلحت دین و دنیای خویش اراده کرده‌اند موفّق سازد و از زیان‌هایی که دیده‌اند و حالاتی که برای آنان زیان‌آور یا سودآور است، با خبر کند.
علل الشرایع، ج 1، ص 265، ح 9 .

حدیث63

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
شَهْرُ رَمَضانَ شَهْرُ اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ وَ هُوَ شَهْرٌ یُضاعِفُ اللّه‌ُ فیهِ الْحَسَناتِ وَ یَمحو فیهِ السَّیِّئاتِ وَ هُوَ شَهْرُ الْبَرَکَةِ؛
ماه رمضان، ماه خداست و آن ماهی است که خداوند در آن حسنات را می‌افزاید و گناهان را پاک می‌کند و آن ماه برکت است.
بحارالأنوار، ج 96، ص 340، ح 5.

حدیث64

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هر روز دوشنبه و پنج شنبه درهای آسمان گشوده می شود و در آنروز گناهان هر کس را که برای خدا شریک قائل نباشد ببخشند مگر آنکس که با برادر خود دشمنی داشته باشد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 1165)

حدیث65

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
اَلْخَیْرُ وَ الشَّرُّ یُضاعَفُ یَوْمَ الْجُمُعَةِ؛
خوبی و بدی در روز جمعه چند برابر (حساب) می‌شود.
ثواب الاعمال، ص 143 .

حدیث66

رسول اکرم (صلّی اللّه علیه و آله وسلم) می فرمایند:
زیّنوا اعیادکم بالتکبیر، زیّنوا العیدین بالتهلیل و التکبیر و التحمید و التقدیس؛
عیدهایتان را به تکبیر گفتن بیارایید و عید فطر و قربان را با گفتن ذکر لا اله الا الله، الله اکبر، الحمد لله و سبحان الله، زینت بخشید.
کنز العمال / ح 24094 و ح 24095

حدیث67

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
کُلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللهُ فیهِ فَهُوَ یَومُ عیدٍ؛
هر روزی که در آن گناه نشود همان روز ، روز عید است.
مستدرک / حدیث 6679

حدیث68

رسول اکرم ( صلّی اللّه علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من احیی لیلة العید لم یمت قلبه یوم یموت القلوب؛
هرکه شب عید را شب زنده‌داری کند روزی که دلها می‌میرند او دل نمی‌میرد.
وسائل /5/ 139

حدیث69

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله فرمودند:
إنَّ الشَّقِی حَقَّ الشَّقِی مَن خَرَجَ مِنهُ هذَا الشَّهرُ و لَم یغفَر ذُنوبُهُ ؛
بدبخت واقعی کسی است که این ماه(رمضان) را پشت سر گذارد و گناهانش آمرزیده نشود.
میزان الحکمه ، ح 7458

حدیث70

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله فرمودند:
إنَّ أبوابَ السَّماءِ تُفتَحُ فی أوَّلِ لَیلَةٍ مِن شَهرِ رَمَضانَ ولا تُغلَقُ إلی آخِرِ لَیلَةٍ مِنهُ؛
درهای آسمان در شب اوّل ماه رمضان گشوده می شود و تا آخرین شب این ماه بسته نمی شود
النوادر، ص 246

حدیث71

ا‌مام حسن(علیه السلام)فرمودند:
إنَّ اللَّهَ جَعَلَ شَهرَ رَمضانَ مِضماراً لِخَلقِهِ فَیستَبِقونَ فیهِ بِطاعَتِهِ إلی مَرضاتِهِ؛
خداوند ماه رمضان را میدان مسابقه‌ای برای آفریدگان خود قرار داده تا با طاعتش برای خشنودی او از یکدیگر پیشی گیرند.
بحارالأنوار ، ج 75، ص 110

حدیث72

قال الصادق (علیه السلام) :
التقدیر فی لیلة تسعة عشر و الابرام فی لیلة احدی و عشرین و الامضاء فی لیلة ثلاث و عشرین.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
برآورد اعمال در شب نوزدهم (ماه رمضان)انجام می‌گیرد و تصویب آن در شب بیست ویکم و تنفیذ آن در شب بیست‌سوم.
وسائل الشیعه، ج 7 ص 259

حدیث73

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
هو شهر اوله رحمة و اوسطه مغفرة و اخره عتق من النار.
رمضان ماهی است که ابتدایش رحمت است و میانه‌اش مغفرت و پایانش آزادی از آتش جهنم.
(بحار الانوار،ج93،ص342)

حدیث74

امام رضا علیه السلام فرمودند:
من قرا فی شهر رمضان ایة من کتاب الله کان کمن ختم القران فی غیره من الشهور.
هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماههای دیگر تمام قرآن را بخواند.
(بحار الانوار ج93، ص346)

حدیث75

امام صادق(سلام الله علیه)می فرمایند:
اف برمسلمانی که برای کار دین خویش و پرس و جو درباره ی آن، (دست کم) روزجمعه ی هر هفته خود را، از کارهای دیگر فارغ نمی سازد.
خصال شیخ صدوق، ص 393.

حدیث76

امام صادق(سلام الله علیه)می فرمایند:
اف برمسلمانی که برای کار دین خویش و پرس و جو درباره ی آن، (دست کم) روزجمعه ی هر هفته خود را، از کارهای دیگر فارغ نمی سازد.
خصال شیخ صدوق، ص 393.

حدیث77

امام رضا(علیه السلام) فرمودند:
... و هو یوم التهنئة یهنئ بعضکم بعضا،فاذا لقی المؤمن اخاه یقول: «الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیر المؤمنین و الائمة(علیه السلام) » و هو یوم التبسم فی وجوه الناس من اهل الایمان...
عید غدیر روز تبریک و تهنیت است. هر یک به دیگری تبریک بگوید، هر وقت مؤمنی برادرش را ملاقات کرد، چنین بگوید: «حمد و ستایش خدایی را که به ما توفیق چنگ زدن به ولایت امیرمؤمنان و پیشوایان عطا کرد» آری عید غدیر روز لبخند زدن به چهره مردم با ایمان است...
اقبال: 464.

تولی و تبری

حدیث1

قال الامام الرضا - علیه السلام - :
ان لکل امام عهدا فی عنق اولیائه و شیعته و ان من تمام الوفاء بالعهد زیارةقبورهم.
حضرت امام رضا - علیه السلام - فرمودند:
برای هر امامی، عهد و پیمانی بر گردن دوستان و پیروان اوست و از نشانه‌های وفای کامل به این عهد و پیمان، زیارت قبر امامان است.
«من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 577»

حدیث2

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : شَفاعتی لأمتّی مَن أحبَّ أَهل بیتی.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: شفاعت من شامل آن کسی از امتم می شود که اهل بیت مرا دوست داشته باشد.
«کنز العمّال، ح 57»

حدیث3

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : اَخَذَ رسولُ الله -صلی الله علیه و آله - بِیَد الْحَسَنِ و الْحُسینِ - علیهما السلام - فقال مَنْ احبّ هذین کانَ معی فی دَرجَتی یَومَ الْقیامةِ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - دست حسن و حسین - علیهما السلام - را گرفتند و فرمودند: کسی که این دو را دوست داشته باشد روز قیامت با من است.
«بحار الانوار، ج 37، ص 37»

حدیث4

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَحَبَّ الْحَسَنَ و الْحُسینَ و ذُرِیّتَهما مُخلِصاً لَمْ تَلْفَحِ النّارُ وَجْهَه ...
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که حسن و حسین - علیهما السلام - و ذریّه آن دو را خالصانه دوست داشته باشد، آتش هرگز به او نزدیک نمی شود مگر این که گناهی کرده باشد که او را از ایمان تهی کرده باشد.
«بحار الانوار، ج 43، ص 270»

حدیث5

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِنَّ فاطمةَ لتشفع یومَ القیامةِ فیمن اَحَبَّها و تَولّاها و احبَّ ذُرِّیتها و تولّاهم و یَشْفَعُها الله فیهم و یدْخلُهم الجنةَ بِشفاعَتها.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: همانا فاطمه در روز قیامت برای کسی که محب و دوست دار او و فرزندانش باشد، شفاعت می کند و خداوند شفاعت او را در مورد این افراد می پذیرد و آنها را با شفاعت او وارد بهشت می کند.
«القطره من بحار مناقب النبی و العترة، ج 2، ص 189»

حدیث6

قال النبی - صلّی الله علیه و آله - : یا سلمانُ حُبُّ فاطمةَ یَنْفَعُ فی مائةِ مَوطنٍ ایسَرُ تلکَ المواطنِ: الموتُ و القبرُ و المیزانُ و المحشرُ و الصراطُ و المحاسبةُ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ای سلمان محبت فاطمه و دوست داشتن او در صد موقف و جایگاه از مواقف قیامت سودمند است، آسان ترین این مواقف: مرگ و قبر و میزان و محشر و (پل) صراط و موقف محاسبه اعمال است.
«بحار الانوار، ج 27، ص 116»

حدیث7

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : حُبُّ عَلیِ بنِ اَبیِ‌طالِب یَأْکُلُ الذُنُوبَ کَما تَأکُلُ النارُ الحُطَبَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: محبت علی - علیه السّلام - گناهان را می‌بلعد (نابود می کند)، همان‌گونه که آتش چوب‌ها را می‌بلعد.
«بحار الانوار، ج 39، ص 304»

حدیث8

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : عُنوانُ صَحیفَةِ المَؤمِنِ حُبُّ عَلیِ بنِ اَبی طالِب.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سرآغاز نامة عمل مؤمن، محبت علی بن ابی طالب است.
«بحار الانوار، ج 39، ص 284»

حدیث9

قال الله عزّوجلّ:
برادرت علی را بشارت ده، که من دوست‌دار او را عذاب نمی‌کنم و به دشمن او رحم نمی‌کنم.
(امالی صدوق39)

حدیث10

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : طَلَبْتُ حبَّ الله عزّوجلّ فَوَجدتُهُ فی بُغضِ اهلِ المعاصیِ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: حب و دوستی خداوند را جستجو نمودم و آن را در دشمنی با اهل گناه یافتم.
«مستدرک الوسائل، ج 12، ح 13810»

حدیث11

قال الامام ابو جعفر - عَلَیْهِ السَّلامُ - : إنَّما یُحِبُّنا مِنَ العَرَبِ وَ الْعَجَمِ أهلُ الْبُیُوتاتِ وَ ذُوُو الشَّرَفِ وَ کلُّ مَوْلُودٍ صَحیحٍ وَ إنمّا یُبْغِضُنا مِنْ هؤُلاءِ کلُّ مَدَنّسٍ مُطَّرَدٍ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: از میان عرب و عجم فقط انسان های اصیل و با شرافت و هر کسی که به گونه ای صحیح متولد گردد ما را دوست می دارند و از میان آنان فقط کسانی که آلوده و مطرود باشند بغض ما را دارند.
«بحار الأنوار، ج 27، ص 149»

حدیث12

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: یا عَلِیُّ لِکلِّ شَئٍ أساسٌ و أساسُ الاِسْلامِ حُبُّنا أهْلَ الْبَیْتِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی برای هر چیز پایه و اساسی است و اساس اسلام حب و دوستی نسبت به ما اهل بیت (عصمت و طهارت) است.
«الکافی، ج 2، ص 46»

حدیث13

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : ألْزِمُوا مَوَدَّتَنا أهْلَ الْبَیْتِ فَإنَّهُ مَنْ لَقی اللهَ وَ هُوَ یُحِبُّنا دَخَلَ الْجَنَّةَ بِشَفاعَتِنا وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لا یَنْفَعُ عَبْدٌ بِعَمَلِهِ إلّا بِمَعْرِفَتِهِ بِحَقِّنا.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: به محبت و عشق به ما اهل بیت روی بیاورید زیرا کسی که خدا را با چنین خصلتی ملاقات کند داخل بهشت گردد و از شفاعت ما برخوردار شود، قسم به خدایی که جانم در دست او است جز با معرفت به حق ما، هیچ کس از عمل خود بهر ه ای نخواهد برد.
«امالی مفید، ص 43»

حدیث14

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: مَنْ ماتَ عَلی حُبِّ آلِ مُحِمَّدٍ ماتَ مَغْفُوراً لَهُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که با حب و دوستی به آل محمد بمیرد، مورد آمرزش و غفران الهی قرار می گیرد.
«مستدرک سفینة البحار، ج 2، ص 161»

حدیث15

عَنْ ابْنِ مَسْعُودٍ قالَ: قالَ لی رَسُول اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : لَمّا اُسْرِیَ بِی إلی السّماءِ إذاً مَلِک قَدْ أتانِی فَقالَ لِی یا مُحَمَّدُ! سَلْ مَنْ أرْسَلنا قَبْلَک قُلْتُ یا مَعاشِرَ النّاسِ وَ النَّبِیینَ عَلی ما بَعَثَکمْ اللهُ قَبلی؟ قالوُا: عَلی ولایتِک یا محمدُ و ولایةِ علیِّ بن ابی طالب.
ابن مسعود گفت: پیامبر به من فرمودند: هنگامی که در آسمان سیر کردم (در معراج) یکی از فرشتگان به پیش من آمد و گفت یا رسول الله پرسش خویش را با آن ها که قبل از شما مبعوث گشته اند در میان گذار! و من گفتم ای گروه مردم و پیامبران (سلف) بر چه چیزی خداوند متعال شما را مبعوث ساخته است؟ پاسخ دادند: بر ولایت تو ای محمد و ولایت علی ابن ابی طالب.
«بشارة المصطفی، ص 201»

حدیث16

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : لا تَزُولُ قَدَما عَبْدٍ یَوْمَ الْقِیامَةِ حَتّی یُسْألُ عَنْ أربَعٍ عَنْ عُمْرِهِ فِیما أفْناهُ وَ عَنْ شَبابِهِ فِیما أبْلاهُ وَ عَنْ مالِهِ مِنْ أیْنَ اِکتَسَبَهُ وَ فِیما أنْفَقَهُ، وَ عَنْ حُبِّنا أهْلَ الْبَیْتِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بنده خدا در قیامت قدم از قدم بر نمی دارد جز آن که از چهار چیز سؤال می شود: از عمر او سؤال می شود که چگونه و در چه راهی آن را از دست داده است، از جوانی او می پرسند که در چه راهی آن را به فرسودگی رسانده است، از ثروت او که از چه راهی به دست آورده و در چه راهی آن را خرج نموده است و نیز از محبت و دوستی ما سؤال می شود.
«بحار الأنوار، ج 7، ص 258»

حدیث17

عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قالَ: لا یُحِبُّک إلّا طاهِرُ الْوِلادَةِ وَ لا یُبْغِضُک إلّا خَبِیثُ الْوِلادَةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ... (یا علی) دوست نمی دارد تو را مگر شخص حلال زاده و دشمن نمی دارد تو را مگر کسی که ولادتش ناپاک باشد.
«بحار الأنوار، ج 28، ص 100»

حدیث18

عنِ الامام الْباقِرِ - علیهِ السَّلام - قالَ: فَمَنْ کانَ مِنْکمْ مُطِیعاً للهِ یَنْفَعُهُ وَلایَتُنا وَ مَنْ کانَ مِنْکمْ عاصِیاً للهِ لَمْ تَنْفَعْهُ وَلایَتُنا و قالَ: ... وَ مَنْ کانَ اللهُ مُطِیعاً فَهُوَ لَنا وَلِیٌّ وَ مَنْ کانَ للهِ عاصِیاً فَهُوَ لَنا عَدُوٌّ وَ ما تَنالُ وَلایَتُنا إلا بالْعَمَلِ وَ الْوَرَعِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: از شما شیعیان، کسی که مطیع خدا باشد، دوستی ما برای او سودمند است و کسی که نافرمانی خدا را کند، حب و دوستی ما برای او سودی نخواهد داشت و نیز فرمودند: کسی که مطیع (بی چون و چرای) خدا است او دوست ما است و کسی که نسبت به دستورات خدا عاصی باشد او دشمن ماست وکسی به دوستی و ولایت ما نمی رسد جز از راه عمل و پرهیزکاری.
«روضة المتقین، ج 12، ص 80»

حدیث19

عَنْ أبِی عَبْدِ اللهِ - علیهِ السَّلام - قالَ: وَ اللهِ لا یُحِبُّنا مِنَ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ إلّا أهْلُ الْبُیُوتاتِ وَ الشَّرَفِ وَ الْمَعْدَنِ وَ لایٌبْغِضُنا مِنْ هؤُلاء إلا کلُّ دَنَسٍ مُلْصَقٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: به خدا سوگند دوست ندارد ما را از عرب و عجم مگر مردم اصیل و با شرافت و ریشه دار و با ما دشمن نیستند مگر مردم پست و بی شخصیت.
«الکافی، ج 8، ص 316»

حدیث20

. عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - قال: حُبِّی وَ حُبُّ أهْلِ بَیْتِی وَ شِیعَتِهِمْ وَ أنْصارِهِمْ فِی قُلُوبِ الْمَلائِکةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
محبّت من و اهل بیت من و شیعیان و یاران آن ها در دل های فرشتگان نهفته است.
«نور الثقلین، ج 3، ص 129»

حدیث21

قالَ النَّبِیُّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - :
إنَّ اللهَ لَهُ الْحَمْدُ، عَرَضَ حُبَّ عَلِیٍّ وَ فاطِمَةَ، وَ ذُرّیَّتِهما عَلی الْبَرِیَّةِ فَمَنْ بادَرَ مِنْهُمْ بِالإجابَةِ جَعَلَ اللهُ مِنْهُمْ الرُّسُلَ، وَ مَنْ أجابَ بَعْدَ ذلِک جَعَلَ مِنْهُمْ الشِّیعَةَ وَ إنَّ اللهَ جَمَعَهُمْ فِی الْجَنَّةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
خداوند که حمد وستایش برای اوست، دوستی علی و فاطمه و ذریه آن دو را بر همه انسان ها عرضه داشت، اول کسانی که آن را پذیرفتند به عنوان رُسُل (رسولان) انتخاب شدند و پس از آنان کسانی که آن را پذیرفته به عنوان «شیعه» برگزیده شدند و خداوند در بهشت همه آنان را جمع خواهد کرد.
«احقاق الحق، ج 9، ص 191»

حدیث22

امام رضا (علیه‌السلام ) فرمودند:
مَن لم یَقدِرْ علی مایُکَفِّرُ بهِ ذُنوبَهُ فَلْیُکثِرْ مِنَ الصلواتِ علی محمّدٍ وآلِهِ فإنّها تَهدِمُ الذُّنوبَ هَدماً ؛
هر که نمی‌تواند کاری کند که به سبب آن گناهانش زدوده شود بر محمّد و آل او بسیار درود فرستد؛ زیرا که آن ، گناهان را ریشه کن می‌کند .
أمالی الصدوق : 68 / 4

حدیث23

امام علی علیه‌السلام :
من أحَبَّنی وجَدَنی عندَ مَماتِهِ بحَیثُ یُحِبُّ، ومَن أبغَضَنی وجَدَنی عندَ مَماتِهِ بحَیثُ یَکرَهُ ؛
هر که مرا دوست داشته باشد، در هنگام‌مرگش مرا آن گونه که خوشایند اوست بیابد و هرکه مرا دشمن داشته باشد، به هنگام مرگش مرا بدان گونه که ناراحت شود بیابد .
صحیفه الإمام اضا علیه‌السلام : 86 / 203 منتخب میزان الحکمة : لرِّ520

حدیث24

پیامبرخدا(صلی الله علیه و آله):
مَن ماتَ علی حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ ماتَ شَهیداً؛
هرکه بر دوستی آل محمّد بمیرد، شهید مرده است.
میزان الحکمة: ح 9964

حدیث25

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اللّهُمَّ أحِبَّ حَسَناً وحُسَیناً وأحِبَّ مَن یُحِبُّهُما؛
بار خدایا! حسن و حسین را دوست بدار و دوستداران آن دو را نیز دوست بدار.
میزان الحکمة: ح 1173

حدیث26

امام صادق(سلام الله علیه):
نَفَسُ المَهْمومِ لَنا المُغْتَمِّ لِظُلْمِنا تَسْبیحٌ، وهَمُّهُ لأمْرِنا عِبادَةٌ؛
کسی که برای ما نگران باشد و به خاطر ستمی که بر ما برود غمگین، نفس کشیدنش تسبیح است و غم خواریش برای ما عبادت.
میزان الحکمه ج3 ، ص 75 ح 3983

حدیث27

امام صادق (علیه السلام):
خدا لعنت کند کشنده حسین (علیه السلام) را ، چه قدر یاد [ شهادت] حسین (علیه السلام) زندگی را ناگوار می‌سازد ! من هیچ گاه آب سردی ننوشیدم ، مگر این که حسین (علیه السلام) را یاد کردم و هیچ بنده ای نیست که آب بنوشد و حسین (علیه السلام) را یاد کند و کشنده اش را لعنت فرستد، مگر اینکه خداوند صد هزار حسنه برایش می‌نویسد، صد هزار گناه او را پاک می‌سازد ، صد هزار درجه او را بالا می‌برد ، گویی صد هزار بنده را آزاد کرده است و خداوند در روز قیامت او گشاده رو محشور می‌کند.
کتاب چهل حدیث صفحه 18و 19

حدیث28

عن ابی عبدالله قال:
من اراد الله به الخیر قذف فی قلبه حب الحسین علیه السلام و زیارته و من اراد الله به السوء قذف فی قلبه بغض الحسین علیه السلام و بغض زیارته؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هر کس که خدا خیر خواه او باشد محبت حسین (علیه السلام) و زیارتش را در دل او می‌اندازد و هر کس که خدا بدخواه او باشد کینه و خشم حسین (علیه السلام) و خشم زیارتش را در دل او می‌اندازد.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???/ بحارالانوار، ج ??، ص ?? .

حدیث29

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
ما مِنْ عَیْنٍ بَکَتْ لَنا اِلاّ نُعِّمَتْ بَالنَّظَرِ اِلَی الْکَوْثَرِ وَ سُقِیَتْ مِنْهُ ؛
هیچ چشمی نیست که برای ما بگرید، مگر اینکه برخوردار از نعمتِ نگاه به (کوثر) می شود و از آن سیرابش می کنند.
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 554

حدیث30

قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
مَنْ ذُکِرْنا عِنْدَهُ فَفاضَتْ عَیْناهُ حَرَّمَ اللّهُ وَجْهَهُ عَلَی النّارِ ؛
امام صادق علیه السّلام فرمود:ند
نزد هر کس که از ما (و مظلومیت ما) یاد شود و چشمانش پر از اشک گردد،خداوند چهره اش را بر آتش دوزخ حرام می کند.
بحارالانوار، ج 44، ص 285

حدیث31

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
تَزاوَرُوا وَ تَلاقُوا وَ تَذاکَرُوا و اَحْیُوا اَمْرَنا ؛
به زیارت و دیدار یکدیگر بروید، با هم به سخن و مذاکره بنشینید و امر ما را (کنایه از حکومت و رهبری ) زنده کنید.
بحارالانوار، ج 71، ص 352

حدیث32

قال الصّادق علیه السّلام :
تَجْلِسُونَ وَ تُحَدِّثُونَ؟ فَقالَ: نَعَمْ، قالَ: اِنَّ تِلْکَ الْمَجالِسَ اُحِبُّها فاءَحْیُوا اَمْرَنا، فَرَحِمَ اللّهُ مَنْ اَحْیی اَمْرَنا ؛
امام صادق علیه السّلام از (فضیل) پرسیدند:
آیا (دور هم ) می نشینید و حدیث و سخن می گویید؟
گفت : آری
فرمودند: این گونه مجالس را دوست دارم ، پس امرِ (امامت ) ما را زنده بدارید. خدای رحمت کند کسی را که امر و راه ما را احیا کند.
وسائل الشیعه ، ج 10، ص 392

حدیث33

قال الصّادق علیه السّلام :
... رَحِمَ اللّهُ دَمْعَتَکَ، اَما اِنَّکَ مِنَ الَّذینَ یُعَدُّوَنَ مِنْ اَهْلِ الْجَزَعِ لَنا وَالَّذینَ یَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا و یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا،
اَما اِنّکَ سَتَری عِنْدَ مَوْتِکَ حُضُورَ آبائی لَک؛
امام صادق علیه السّلام ، به (مسمع ) که از سوگواران و گریه کنندگان بر عزای حسینی بود، فرمودند:
خدای ، اشک تو را مورد رحمت قرار دهد. آگاه باش ، تو از آنانی که از دلسوختگان ما به شمار می آیند و از آنانی که با شادی ما شاد می شوند و با اندوه ما غمگین می گردند. آگاه باش ! تو هنگام مرگ ، شاهد حضور پدرانم بر بالین خویش خواهی بود.
وسائل الشیعه ، ج 10، ص 397

حدیث34

قال الصّادق علیه السّلام :
اَللّهم ... وَ ارْحَمْ تِلْکَ الاَعْیُنَ الَّتی جَرَتْ دُمُوعُها رَحْمَةً لَنا وَ ارْحَمْ تِلْکَ الْقُلُوبَ الَّتی جَزَعَتْ وَ احْتَرَقَتْ لَنا
وَ ارْحَمِ الّصَرْخَةَ الّتی کانَتْ لَنا ؛
امام صادق علیه السّلام بر سجّاده خود نشسته و بر زائران و سوگواران اهل بیت ، چنین دعا می کردند و می فرمودند:
خدایا ... آن دیدگان را که اشکهایش در راه ترحّم و عاطفه بر ما جاری شده و دلهایی را که بخاطر ما نالان گشته و سوخته و آن فریادها و ناله هایی را که در راه ما بوده است ، مورد رحمت قرار بده .
بحارالانوار، ج 98، ص 8

حدیث35

قالَ الصّادقُ علیه السّلام :
مَنْ دَمِعَتْ عَیْنُهُ فینَا دَمْعَةً لِدَمٍ سُفِکَ لَنا اَوْ حَقٍّ لَنا نُقِصْناهُ اَوْ عِرْضٍ اُنْتُهِکَ لَنا اَوْلاَِحَدٍ مِنْ شیعَتِنا بَوَّاءهُ اللّهُ تَعالی بِها فِی الْجَنَّةِ حُقُباً ؛
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
هر کس که چشمش در راه ما گریان شود، بخاطر خونی که از ما ریخته شده است ، یا حقی که از ما گرفته اند، یا آبرویی که از ما یا یکی از شیعیان ما برده و هتک حرمت کرده اند، خدای متعال به همین سبب ، او را در بهشت جاودان ، برای ابد جای می دهد.
امالی شیخ مفید، ص 175

حدیث36

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
لِکُلّ شَیْئٍ ثَوابٌ اِلا الدَمْعَةٌ فینا ؛
هر چیزی پاداش و مزدی دارد، مگر اشکی که برای ما ریخته شود (که چیزی با آن برابری نمی کند و مزد بی اندازه دارد).
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 548

حدیث37

قالَ الرّضا علیه السّلام :
یا دِعْبِلُ! اُحِبُّ اَنْ تُنْشِدَنی شِعْراً فَاِنَّ هذِهِ الا یّامَ اَیّامُ حُزْنٍ کانتْ عَلَینا اَهْلِ الْبَیْتِعلیهم السّلام ؛
امام رضا علیه السّلام به دعبل (شاعر اهل بیت ) فرمودند:
ای دعبل ! دوست دارم که برایم شعری بسرایی و بخوانی ، چرا که این روزها (ایام عاشورا) روز اندوه وغمی است که بر ما خاندان رفته است .
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 567

حدیث38

عَن الرّضا علیه السّلام :
یا دِعبِلُ! اِرْثِ الحُسَیْنَعلیه السّلام فَاَنْتَ ناصِرُنا وَ مادِحُنا ما دُمْتَ حَیّاً فَلا تُقصِرْ عَنْ نَصْرِنا مَا اسْتَطَعْتَ ؛
امام رضا علیه السّلام فرمودند:
ای دعبل ! برای حسین بن علی علیه السّلام مرثیه بگو، تو تا زنده ای ، یاور و ستایشگر مایی، پس تا می توانی ، از یاری ما کوتاهی مکن .
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 567

حدیث39

امام علی علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ اللّهَ ... اِخْتارَ لَنا شیعَةً یَنْصُرُونَنا وَ یَفْرَحُونَ بِفَرَحِنا وَ یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا ؛
خداوند برای ما، شیعیان و پیروانی برگزیده است که ما را یاری می کنند، با خوشحالی ما خوشحال می شوند ودر اندوه و غم ما، محزون می گردند.
غررالحکم ، ج 1، ص 235

حدیث40

امام حسین علیه السّلام فرمودند:
اَنا قَتیلُ الْعَبْرَةِ لا یَذْکُرُنی مؤ مِنٌ اِلاّ بَکی؛
من کُشته اشکم . هیچ مؤ منی مرا یاد نمی کند مگر آنکه (بخاطر مصیبتهایم ) گریه می کند.
بحارالانوار، ج 44، ص 279

حدیث41

امام حسین علیه السّلام فرمودند:
مَنْ دَمِعَتْ عَیناهُ فینا قَطْرَةً بَوَّاءهُ اللّهُ عَزَّوَجَلّ الجَنَّةَ؛
چشمان هر کس که در مصیبتهای ما قطره ای اشک بریزد، خداوند او را در بهشت جای می دهد.
احقاق الحق ، ج 5، ص 523

حدیث42

امام سجّاد علیه السّلام فرمودند:
اَیُّما مُؤ مِنٍ دَمِعَتْ عَیْناهُ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ وَ مَنْ مَعَه حَتّی یَسیلَ عَلی خَدَّیْهِ بَوَّاءَهُ اللّهُ فیِ الْجَنَّةِ غُرَفاً ؛
هر مؤمنی که چشمانش برای کشته شدن حسین بن علی علیه السّلام و همراهانش اشکبار شود و اشک بر صورتش جاری گردد، خداوند او را در غرفه های بهشتی جای می دهد.
ینابیع الموده ، ص 429

حدیث43

امام سجاد علیه السّلام فرمودند:
اِنّی لَمْ اَذْکُرْ مَصْرَعَ بَنی فاطِمَةَ اِلاّ خَنَقَتْنی لِذلِکَ عَبْرَةٌ ؛
من هرگز شهادتِ فرزندان فاطمه (علیها السّلام) را به یاد نیاوردم، مگر آن که بخاطر آن، چشمانم اشکبار گشت .
بحارالانوار، ج 46، ص 109

حدیث44

قال الباقرُ علیه السّلام :
یبْکیهِ وَ یَاءْمُرُ مَنْ فی دارِهِ بِالْبُکاءِ عَلَیْهِ وَ یُقیمُ فی دارِهِ مُصیبَتَهُ بِاِظْهارِ الْجَزَعِ عَلَیْهِ وَ یَتَلاقُونَ بِالبُکاءِ
بَعضُهُمْ بَعْضاً فِی البُیُوتِ وَ لِیُعَزِّ بَعْضُهُمْ بَعْضاً بِمُصابِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام ؛
امام باقر علیه السّلام نسبت به کسانی که در روز عاشورا نمی توانند به زیارت آن حضرت بروند، این گونه دستور عزاداری دادند و فرمودند:
ندبه و عزاداری و گریه کند و به اهل خانه خود دستور دهد که بر او بگریند و در خانه اش با اظهار گریه و نالهبر حسین علیه السّلام ، مراسم عزاداری برپا کند و یکدیگر را با گریه و تعزیت و تسلیت گویی در سوگحسین علیه السّلام در خانه هایشان ملاقات کنند.
کامل الزیارات ، ص 175

حدیث45

قال الباقر علیه السّلام :
ما مِنْ رَجُلٍ ذکَرَنا اَوْ ذُکِرْنا عِنْدَهُ یَخْرُجُ مِنْ عَیْنَیْهِ ماءٌ ولَوْ مِثْلَ جَناحِ الْبَعوضَةِ اِلاّ بَنَی اللّهُ لَهُ بَیْتاً فی الْجَنَّةِ وَ جَعَلَ ذلِکَ الدَّمْعَ حِجاباً بَیْنَهُ وَ بَیْنَ النّارِ ؛
امام باقر علیه السّلام پس از شنیدن سروده های (کمیت ) درباره اهل بیت ، گریست و سپس فرمودند:
هیچ کس نیست که ما را یاد کند، یا نزد او از ما یاد شود و از چشمانش هر چند به اندازه بال پشه ای اشک آید، مگر آنکه خداوند برایش در بهشت ، خانه ای بنا کند و آن اشک را حجاب میان او و آتش دوزخ قرار دهد.
الغدیر، ج 2، ص 202

حدیث46

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
کُلُّ الْجَزَعِ وَ الْبُکاءِ مَکْرُوهٌ سِوَی الْجَزَعُ وَ الْبُکاءُ عَلَی الحُسَینِ علیه السّلام ؛
هر نالیدن و گریه ای مکروه است ، مگر ناله و گریه بر حسین (علیه السّلام).
بحارالانوار، ج 45، ص 313

حدیث47

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
نَفَسُ المَهْمومِ لَنا المُغْتَمِّ لظُلْمِنا تَسْبیحٌ ، وهَمُّهُ لأمْرِنا عِبادَةٌ ؛
کسی که برای ما نگران باشد و به خاطر ستمی که بر ما برود، غمگین شود ، نفس کشیدنش تسبیح است و غم خواریش برای ما، عبادت .
الکافی : ج 2 ، ص 226 ، ح 16

حدیث48

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنا تَسْبیحٌ وَ هَمُّهُ لَنا عِبادَةٌ وَ کِتْمانُ سِرّنا جِهادٌ فی سَبیلِ اللّهِ. ثَمَّ قالَ اَبُو عَبدِاللّهِ علیه السّلام : یَجِبُ اَنْ یُکْتَبَ هذا الْحَدیثُ بِالذَّهَبِ ؛
نَفَس کسی که بخاطر مظلومیّت ما اندوهگین شود، تسبیح است و اندوهش برای ما، عبادت است و پوشاندن راز ما جهاد در راه خداست . سپس امام صادق علیه السّلام افزودند: این حدیث را باید با طلا نوشت.
امالی شیخ مفید، ص 338

حدیث49

قالَ الرّضا علیه السّلام :
یَا ابنَ شَبیبٍ! اِنْ کُنْتَ باکِیاً لِشَئٍ فَاْبکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلیّ بْنِ اَبی طالبٍ علیه السّلام فَاِنَّهُ ذُبِحَ کَما یُذْبَحُ الْکَبْشُ ؛
امام رضا علیه السّلام به (ریّان بن شبیب ) فرمودند:
ای پسر شبیب ! اگر بر چیزی گریه می کنی ، بر حسین بن علی بن ابی طالب علیه السّلام گریه کن ، چرا که او را مانند گوسفند سر بریدند.
بحارالانوار، ج 44، ص 286

حدیث50

امام رضا علیه السّلام فرمودند:
مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیی فیهِ اَمْرُنا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ ؛
هر کس در مجلسی بنشیند که در آن ، امر (و خطّ و مرام ما) احیا می شود، دلش در روزی که دلها می میرند، نمی میرد.
بحارالانوار، ج 44، ص 278

حدیث51

قالَ الرّضا علیه السّلام :
فَعَلی مِثْلِ الْحُسَینِ فَلْیَبْکِ الْباکُونَ فَاِنَّ البُکاءَ عَلَیهِ یَحُطُّ الذُّنُوبَ الْعِظامَ ؛
امام رضا علیه السّلام فرمودند:
گریه کنندگان باید بر کسی همچون حسین علیه السّلام گریه کنند، چرا که گریستن برای او، گناهان بزرگ را فرو می ریزد.
بحارالانوار، ج 44، ص 284

حدیث52

امام رضا علیه السّلام فرمودند:
یَا بْنَ شَبیبٍ!اِنْ بَکَیْتَ عَلَی الحُسَینِ علیه السّلام حَتّی تَصیرَ دُمُوعُکَ عَلی خَدَّیْکَ غَفَرَ اللّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ اَذْنَبْتَهُ صَغیرا کانَ اَوْ کَبیراً قَلیلا کانَ اَوْ کثیراً ؛
ای پسرشبیب !اگر بر حسین علیه السّلام آن قدر گریه کنی که اشگهایت بر چهره ات جاری شود، خداوند همه گناهانت را که مرتکب شده ای می آمرزد؛ کوچک باشد یا بزرگ ، کم باشد یا زیاد.
امالی صدوق ، ص 112

حدیث53

قالَ الرّضا علیه السّلام :
یَا بْنَ شَبیبٍ! اِنْ سَرَّکَ اَنْ تَکُونَ مَعَنا فیِ الدَّرَجاتِ الْعُلی مِنَ الجِنانِ فَاحْزَنْ لِحُزْنِنا وَ افْرَحْ لِفَرَحِنا ؛
امام رضا علیه السّلام به ریّان بن شبیب فرمودند:
اگر تو را خوشحال می کند که در درجات والای بهشت با ما باشی ، پس در اندوه ما غمگین باش و در شادی ما خوشحال باش .
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 549

حدیث54

قال الصّادق علیه السّلام :
اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذی جَعَلَ فیِ النّاسِ مَنْ یَفِدُ اِلَیْنا وَ یَمْدَحُنا وَ یَرْثی لَنا؛
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
خدا را سپاس که در میان مردم ، کسانی را قرار داد که به سوی ما می آیند و بر ما وارد می شوند و ما را مدح و مرثیه می گویند.
وسائل الشیعه ، ج 10، ص 469

حدیث55

قال الصّادق علیه السّلام :
مَنْ قالَ فینا بَیْتَ شِعْرٍ بَنَی اللّهُ لَهُ بَیْتاً فیِ الْجَنَّةِ؛
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
هرکس در راه ما و برای ما یک بیت شعر بسراید، خداوند برای او خانه ای در بهشت ، بنا می کند.
وسائل الشیعه ، ج 10، ص 467

حدیث56

عَن اَبی هارونَ المکفوفِ قال :
دَخَلْتُ عَلی ابی عَبْدِاللّه علیه السّلام فَقالَ لی : اَنْشِدْنی ، فَاءَنْشَدْتُهُ فَقالَ: لا، کَما تُنْشِدوُنَ وَ کَما تَرْثیهِ عِنْدَ قَبْرِه؛
ابو هارون مکفوف می گوید:
خدمت حضرت صادق علیه السّلام رسیدم . امام به من فرمودند: (برایم شعر بخوان ). پس برایش اشعاری خواندم .
فرمودند: این طور نه ، همان طور که (برای خودتان ) شعرخوانی می کنید و همان گونه که نزد قبر حضرت سیدالشهدا مرثیه می خوانی .
بحارالانوار، ج 44، ص 287

حدیث57

امام صادق علیه السّلام می فرمایند:
قالَ لی اَبی : یا جَعْفَرُ! اَوْقِفْ لی مِنْ مالی کَذا وکذا النّوادِبَ تَنْدُبُنی عَشْرَ سِنینَ بِمنی اَیّامَ مِنی ؛
پدرم امام باقر علیه السّلام به من فرموندد:
ای جعفر! از مال خودم فلان مقدار وقف نوحه خوانان کن که به مدّت ده سال در (منا) در ایام حجّ، بر من نوحه خوانی و سوگواری کنند.
بحارالانوار، ج 46، ص 220

حدیث58

امام رضا علیه السّلام فرمودند:
مَنْ کانَ یَوْمُ عاشورا یَوْمَ مُصیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکائِهِ جَعَلَ اللّهُ عَزّوَجَلّ یَوْمَ القیامَةِ یَوْمَ فَرَحِهِ وَ سُرُورِهِ؛
هر کس که عاشورا، روز مصیبت و اندوه و گریه اش باشد، خداوند روز قیامت را برای او روزشادی و سرور قرار می دهد.
بحارالانوار، ج 44، ص 284

حدیث59

پیامبر اکرم (صلّی اللّه علیه و آله وسلم) فرمودند:
اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام حَرارَةً فی قُلُوبِ الْمُؤ منینَ لا تَبْرَدُ اَبَداً؛
برای شهادت حسین علیه السلام ، حرارت و گرمایی در دلهای مؤ منان است که هرگز سرد و خاموش نمی شود.
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 556

حدیث60

ما قالَ فِینا قائلٌ بَیتا مِن الشِّعرِ حتّی یُؤَیَّدَ بِرُوحِ القُدُسِ؛
هیچ سراینده‌ای درباره ما بیت شعری نگفت، جز آن که روح القدس کمکش کرد .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 1 / 7 / 2

حدیث61

امام صادق علیه‌السلام :
مَن قالَ فِینا بَیتَ شِعرٍ بَنَی اللّه‌ُ تعالی لَهُ بَیتا فی الجَنّةِ؛
هرکه درباره ما یک بیت شعر بگوید ، خداوند متعال در بهشت یک خانه برایش بسازد .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 1 / 7 / 1

حدیث62

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
لَمّا سُئلَ عنِ الشُّعَراءِ: إنّ المُؤمِنَ مُجاهِدٌ بِسَیفِهِ ولِسانِهِ ، والذی نَفسی بیدِهِ لَکأنّما یَنضِحُونَهم بِالنَّبلِ؛
- در پاسخ بــه سؤال از شاعران- : همانا مؤمن با شمشیر و زبان خود جهاد می‌کند ؛ سوگند به آن که جانم در دست اوست ، سخنان شاعران (مؤمن) چون تیری است که به دشمن می‌زنند .
نور الثقلین : 4/70/105

حدیث63

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أحبّ قوما حشره اللَّه فی زمرتهم؛
هر که گروهی را دوست دارد خدا وی را با آنها محشور کند.
نهج الفصاحه

حدیث64

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
همه‌ی محبت‌ها را به سوی ما جلب کنید و همه‌ی زشتی‌ها را از ما دور سازید.
(بحارالانوار/75/373)

حدیث65

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ والانا فَلِجَدّی (صلی الله علیه وآله وسلم) والی، وَ مَنْ عادانا فَلِجَدّی عادی ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هر که ما را دوست بدارد و پیرو ما باشد، پس دوستی و محبّتش به جهت جدّم رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)می باشد. هرکس با ما دشمن و کینه توز باشد، پس دشمنی و مخالفت او به جهت جدّم رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) خواهد بود.
ینابیع المودّة، ج 2، ص 37، ح 58

حدیث66

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
وَ إنّ حُبَّنا لَیُساقِطُ الذُّنُوبَ مِنْ بَنی آدَم، کَما یُساقِطُ الرّیحُ الْوَرَقَ مِنَ الشَّجَرِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
همانا محبّت و دوستی با ما (اهل بیت رسول اللّه(صلی الله علیه وآله) سبب ریزش گناهان ـ از نامه اعمال ـ می شود، همان طوری که وزش باد، برگ درختان را می ریزد.
بحارالأنوار، ج 44، ص 23، ح 7

حدیث67

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : یا أبَة، ذَکَرْتُ الْمَحْشَرَ وَوُقُوفَ النّاسِ عُراةً یَوْمَ الْقیامَةِ، وا سَوْأتاهُ یَوْمَئِذ مِنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - اظهار داشتند: ای پدر، من به یاد روز قیامت افتادم که مردم چگونه در پیشگاه خداوند با حالت برهنه خواهند ایستاد ـ و فریاد رسی ندارد، جز اعمال و علاقه نسبت به اهل بیت (علیهم السلام) ـ.
کشف الغمّة، ج 2، ص 57

حدیث68

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
مَنْ سَلَّمَ عَلَیْهِ اَوْ عَلَیَّ ثَلاثَةَ أیّام أوْجَبَ اللّهُ لَهُ الجَنَّةَ، قُلْتُ لَها: فی حَیاتِهِ وَ حَیاتِکِ؟ قالَتْ: نعَمْ وَ بَعْدَ مَوْتِنا ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
هر که بر پدرم ـ رسول خدا ـ و بر من به مدّت سه روز سلام کند خداوند بهشت را برای او واجب می گرداند. راوی گوید: عرضه داشتم: آیا در زمان حیات و زنده بودن؟ فرمودند: چه در زمان حیات ما باشد; و یا پس از مرگ.
بحارالأنوار، ج 43، ص 185، ح 17

حدیث69

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
لا تُصَلّی عَلَیَّ اُمَّةٌ نَقَضَتْ عَهْدَ اللّهِ وَ عَهْدَ أبی رَسُولِ اللّهِ فی أمیر الْمُؤمنینَ عَلیّ، وَ ظَلَمُوا لی حَقی، وَ أخَذُوا إرْثی، وَ خَرقُوا صَحیفَتی اللّتی کَتَبها لی أبی بِمُلْکِ فَدَک ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
افرادی که عهد خدا و پیامبر خدا را درباره امیرالمؤمنین علی - علیه السلام - شکستند، و در حقّ من ظلم کرده و ارثیّه ام را گرفتند و نامه پدرم را نسبت به فدک پاره کردند، نباید بر جنازه من نماز بگذارند.
بیت الأحزان، ص 113

حدیث70

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إنّی أُشْهِدُ اللّهَ وَ مَلائِکَتَهُ، أنَّکُما اَسْخَطْتُمانی، وَ ما رَضیتُمانی، وَ لَئِنْ لَقیتُ النَبِیَّ لأشْکُوَنَّکُما إلَیْهِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - هنگامی که ابوبکر و عمر به ملاقات حضرت آمدند فرمودند:
خدا و ملائکه را گواه می گیرم که شما مرا خشمناک کرده و آزرده اید، و مرا راضی نکردید، و چنانچه رسول خدا را ملاقات کنم شکایت شما دو نفر را خواهم کرد.
بحارالأنوار، ج 28، ص 303

حدیث71

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
وَاللّهِ! لا کَلَّمْتُکَ أبَداً، وَاللّهِ! لاَدْعُوَنَّ اللّهَ عَلَیْکَ فی کُلِّ صَلوة ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - پس از ماجرای هجوم به خانه حضرت، خطاب به ابوبکر کردند و فرمودند:
به خدا سوگند، دیگر با تو سخن نخواهم گفت، سوگند به خدا، در هر نمازی تو را نفرین خواهم کرد.
الکافی، ج 1، ص 460

حدیث72

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
وَاللّهِ یَابْنَ الْخَطّابِ لَوْلا أنّی أکْرَهُ أنْ یُصیبَ الْبَلاءُ مَنْ لا ذَنْبَ لَهُ، لَعَلِمْتَ أنّی سَأُقْسِمُ عَلَی اللّهِ ثُمَّ أجِدُهُ سَریعَ الاْجابَةِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - به عمر بن خطّاب فرمودند:
سوگند به خداوند، اگر نمی ترسیدم که عذاب الهی بر بی گناهی، نازل گردد؛ متوجّه می شدی که خدا را قسم می دادم و نفرین می کردم. و می دیدی چگونه دعایم سریع مستجاب می گردید.
الکافی، ج 1، ص 460

حدیث73

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
شیعَتُنا مِنْ خِیارِ أهْلِ الْجَنَّةِ وَکُلُّ مُحِبّینا وَ مَوالی اَوْلیائِنا وَ مُعادی أعْدائِنا وَ الْمُسْلِمُ بِقَلْبِهِ وَ لِسانِهِ لَنا ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
شیعیان و پیروان ما، و همچنین دوستداران اولیاء ما و آنان که دشمن دشمنان ما باشند، نیز آن هائی که با قلب و زبان تسلیم ما هستند بهترین افراد بهشتیان خواهند بود.
بحارالأنوار، ج 68، ص 155

حدیث74

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إنَّ السَّعیدَ کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَنْ أحَبَّ عَلیّاً فی حَیاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
همانا حقیقت و واقعیّت تمام سعادت ها و رستگاری ها در دوستی علی - علیه السلام - در زمان حیات و پس از رحلتش خواهدبود.
شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 2، ص 449

حدیث75

فی جواب سائل سأله عن حدود الصلاة ... قال :و ما سبب قبولها؟ قال - علیه السلام - : ولایتنا و البراءة من اعدائنا؛
در پاسخ کسی که پرسید از حدود نماز... و چه چیزی سبب قبولی نماز است ؟فرمودند: ولایت مااهل بیت ، و برائت از دشمنان ما.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 386 )

حدیث76

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
انّ فوق کلّ عبادة عبادة، و حبّنا أهل البیت أفضل عبادة؛
برتر از هر عبادت، عبادتی است و دوست داشتن ما اهلبیت برترین عبادت می‌باشد.
المحاسن: 1 / 247 / 462.

حدیث77

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بی شک دوست حضرت محمد(ص) کسی است که خدا را فرمان برد اگر چه خویشاوندی او با آن حضرت دور باشد.
(نهج البلاغه، خ 92 )

حدیث78

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نزدیک ترین مردم به ما کسی است که ما را دوست بدارد و با دشمنان ما دشمن باشد.
(شرح غررالحکم ، ج 2، ص 483)

حدیث79

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که ما را دوست می دارد باید جامه بلاء و گرفتاری را آماده و مهیّا سازد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث80

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أدِّبُوا أوْلادَکُمْ عَلَیَ ثَلاثٍ: حُبِّ نَبِیکُمْ، وَحُبِّ أهلِ بَیتِهِ، وَعَلیَ قِرَاءَةِ الْقُرآنِ؛
فرزندانتان را با سه خصلت تربیت کنید: دوستی پیامبر اکرم (ص)، دوستی اهل بیت ایشان(ع) و تلاوت قرآن.
لجامع الصغیر، ج 1، ص 14

حدیث81

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
لِکُلِّ شَی‌ءٍ أساسٌ وأساسُ الإسلامِ حُبُّنا أهلَ البَیتِ؛
هر چیزی را شالوده‌ای است و شالوده اسلام ، دوستداری ما اهل بیت است.
المحاسن، ج 1، ص 150

حدیث82

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ حَدِیثَنا یُحیِی القُلُوبَ؛
به راستی که حدیث ما (اهل بیت) دلها را زنده می‌کند.
(بحارالأنوار، ج 2، ص 144)

حدیث83

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فجعل الله طاعتنا نظاما للملة و إمامتنا أمانا من الفرقة
خداوند پیروی از ما اهل بیت را سبب برقراری نظم اجتماعی در امت اسلامی و رهبری ما را عامل در امان ماندن از تفرقه ها قرار داده است .
(احتجاج طبرسی ج 1، ص 258)

حدیث84

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لِکُلِّ شَی‌ءٍ أساسٌ وأساسُ الإسلامِ حُبُّنا أهلَ البَیتِ؛
هر چیزی را شالوده‌ای است و شالوده اسلام ، دوستداری ما اهل بیت‌است.
المحاسن، ج 1، ص 150

حدیث85

حضرت امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس در مجلس که یاد و اسم ما در آن زنده نگه داشته می شود بنشیند، در آن روزی که دلها می میرد دل او نمی میرد.
امالی شیخ صدوق، ص 68.

حدیث86

امام صادق (سلام الله علیه) می فرمایند:
من أراد الله به الخیر قذف فی قلبه حب الحسین (سلام الله علیه) و حب زیارته:
کسی که خدا خیرخواه او باشد، محبت امام حسین (سلام الله علیه) و شوق زیارت ایشان را در دل او می اندازد.
بحارالانوار، ج98، ص 76.

حدیث87

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
من انشد فی الحسین بیتا من شعر فبکی و ابکی عشره فله لهم الجنه.
هر کسی درباره حسین (علیه السلام) بیتی شعر بسراید و خود بگیرد و ده نفر را بگریاند، برای او و آن ده نفر بهشت باشد.
ثواب الاعمال/ ج110.

حدیث88

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
هرکس خداوند محبت اهل‌بیت(علیهم‌السلام) را به او بخشیده، به خیر دنیا و آخرت دست یافته است.
الخصال/515

احادیث قدسی

حدیث1

قال الله عزّوجلّ:
همانا علی امام پرهیزگاران و رهبر روسفیدان پاک و پادشاه مؤمنان است.
(امالی‌الصدوق352)

حدیث2

قال الله عزّوجلّ:
ولایت علی بن ابی طالب(ع) دژ (امان) من است هرکه وارد آن شود، از عذاب من در امان خواهد بود.
(عیون اخبارالرضا(ع)1/146)

حدیث3

قال الله عزّوجلّ:
من بی‌نیازترین شریک هستم، هر کس کاری انجام دهد و دیگری را (با من) شریک کند، من از آن (کار) بیزارم و آن (کار)، برای همان شریک خواهد بود.
(بحارالانوار67/222)

حدیث4

قال الله عزّوجلّ:
(ای آدم!) اگر این‌ها(اهل بیت علیهم‌السلام) نبودند، نه تو را می‌آفریدم و نه بهشت و جهنم را، و نه آسمان و زمین را.
(معانی‌الاخبار124)

حدیث5

قال الله عزّوجلّ:
لا اله الا الله دژ(امان) من است، کسی که وارد آن شود، از عذاب من در امان است.
(امالی‌الصدوق235)

حدیث6

قال الله عزّوجلّ:
برادرت علی را بشارت ده، که من دوست‌دار او را عذاب نمی‌کنم و به دشمن او رحم نمی‌کنم.
(امالی صدوق39)

حدیث7

قال الله عزّوجلّ:
چنان‌که هیچ درختی بدون میوه کامل نیست، ایمان نیز بدون کنار‌گذاشتن کارهای حرام کامل نمی‌شود.
(علل‌الشرایع1/250)

حدیث8

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! اندیشه‌ات را به‌کار گیر پیش از آن‌که از دست برود، زیرا کسی که اندیشه‌اش را به‌کار بندد، اشتباه نمی‌کند و گرفتار سرکشی نمی‌شود.
(ارشادالقلوب1/205)

حدیث9

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! می‌دانی به کدام دلیل تو را بر دیگر انبیا برتری دادم؟ به دلیل یقین و حسن خلق و سخاوت نفس و دلسوزی برای مردم.
(ارشادالقلوب1/205)

حدیث10

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! عبادت ده بخش دارد که نُه بخش آن، به دست آوردن روزی حلال است.
(ارشادالقلوب1/203)

حدیث11

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! پرهیزکاری، زینت مؤمن و ستون برپایی دین است.
(ارشادالقلوب1/203)

حدیث12

قال الله عزّوجلّ:
وای بر کسانی که با فریب، دین را به دنیا می‌فروشند.
(کافی2/299)

حدیث13

قال الله عزّوجلّ:
بنده‌ام با چیزی بهتر از واجبات به من نزدیک نمی‌شود. و با نافله(کارهای مستحبی) به من نزدیک می‌شود تا اینکه دوستش بدارم. آن‌گاه که دوستش بدارم، من گوش او خواهم شد که با آن می‌شنود و دیده‌ی او که با آن می‌بیند و زبان او که با آن سخن می‌گوید و دست او که قدرت‌نمایی می‌کند. اگر دعایم کند اجابتش می‌کنم و اگر از من بخواهد به او می‌دهم.
(کافی2/353)

حدیث14

قال الله عزّوجلّ:
ای محمد! هر‌که ولی مرا بیازارد به جنگ من برخاسته است.
(کافی2/352)

حدیث15

قال الله عزّوجلّ:
هر‌که بنده‌ی مؤمن مرا بیازارد، باید با من اعلام جنگ کند.
(کافی2/305)

حدیث16

قال الله عزّوجلّ:
ای داوود! همان‌گونه که نزدیک‌ترین مردم به خدا، فروتنان هستند، دورترین مردم از خدا، متکبران هستند.
(کافی2/124)

حدیث17

قال الله عزّوجلّ:
باید که زبانت در نهان و آشکار، یکی باشد.
(کافی8/134)

حدیث18

قال الله عزّوجلّ:
ای عیسی! آن که بر من شوریده و گناه می‌کند تو را نفریبد. روزی مرا می‌خورد و دیگری را بندگی می‌کند...آن‌چنان او را به بند می‌کشم که راه گریزی نداشته باشد.
(کافی8/133)

حدیث19

قال الله عزّوجلّ:
با مستحبات به من نزدیک شو.
(کافی8/132)

حدیث20

قال الله عزّوجلّ:
زبان را در پس اندیشه قرار ده تا در امان باشی.
(کافی2/498)

حدیث21

قال الله عزّوجلّ:
آن‌گاه که مرا یاد می‌کنی، فروتن باش.
(کافی2/497)

حدیث22

قال الله عزّوجلّ:
یاد من، هر جایی زیباست.
(کافی2/497)

حدیث23

قال الله عزّوجلّ:
مال بسیار، گناهان را از یاد می‌برد.
(کافی2/497)

حدیث24

قال الله عزّوجلّ:
هر‌که مرا یاد کند همدمش می‌شوم.
(کافی2/496)

حدیث25

قال الله عزّوجلّ:
هرگونه می‌خواهی باش که با هر دست که دهی از همان دست می‌گیری.
(کافی2/138)

حدیث26

قال الله عزّوجلّ:
شکر، نعمت‌ها را افزون و از دیگران بی‌نیاز می‌کند.
(کافی2/94)

حدیث27

قال الله عزّوجلّ:
ای فرزند آدم! خودت را محو بندگی من کن تا دلت را پر از بی‌نیازی کنم.
(کافی2/83)

حدیث28

قال الله عزّوجلّ:
نیکی ده برابر پاداش دارد و یک گناه نابود‌کننده است.
(کافی8/49)

حدیث29

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! هر‌که از گناهکاران نزد تو آمد و به تو پناه برد، بگو خوش آمدی و آسوده شدی، چه جایگاه بزرگی است پیشگاه خداوند جهان. و بر ایشان آمرزش بخواه و بر ایشان مانند یکی از خودشان باش.
(کافی8/48)

حدیث30

آن‌گاه که در برابر من به نماز می‌ایستی، شتاب نکن.
(کافی8/46)

حدیث31

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! توبه را زود انجام بده و گناه را برای بعد بگذار.
(کافی8/46)

حدیث32

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! مرا در هیچ حالتی فراموش نکن و از بسیاری مال سرمست نشو.
(کافی8/45)

حدیث33

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! نزد من از بسیاری گناه فریاد برآور، همانند گناه‌کاری که از دشمنش می‌گریزد.(کافی8/42)

حدیث34

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! آرزوهای بسیاری برای دنیا نداشته باش، زیرا دلت را سخت می‌کند و کسی که دلش سخت باشد از من دور می‌شود.
(کافی8/42)

حدیث35

قال الله عزّوجلّ:
ای آدم! هرکدام از فرزندان تو قصد انجام کار نیکی کند، اگر انجام ندهد یک کار نیک و اگر انجام دهد، ده برابر نوشته خواهد شد.
(کافی2/440)

حدیث36

قال الله عزّوجلّ:
ای آدم! آن‌چه بین من و توست: از تو دعا و از من اجابت.
(الخصال1/244)

حدیث37

قال الله عزّوجلّ:
در نهان و نیز هنگام شادمانی به یاد من باش تا در غفلت‌ها به یادت باشم.
(امالی صدوق/254)

حدیث38

قال الله عزّوجلّ:
تندی نکن با کسی که تو را بر او مسلط کردند تا با تو تندی نکنم.
(کافی2/303)

حدیث39

قال الله عزّوجلّ:
به‌راستی در‌می‌گذرم از مردمان مسلمانی که ولایت امام عادلی را که از جانب خداوند است پذیرفته‌اند.
(کافی1/376)

حدیث40

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی و مهرورزی نسبت به یکدیگر در الفت و آرامش روح هاست.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث41

قال الله عزّوجلّ:
إنّی قَد قَضَیتُ لِکُلِّ قَومٍ هادیا أهدی بِهِ السُّعَداءَ وَ یَکونُ حُجَّةً عَلَی الأشْقیاءِ؛
من برای هر قومی راهنمایی قرار دادم، که خوشبختان را به وسیله آن هدایت می‌کنم و حجتی برای بدبختان است.
الکافی، ج 8 ، ص 285، ح 430 .

حدیث42

قال الله عزّوجلّ:
اگر علی را نیافریده بودم، همسری مناسب فاطمه، از فرزندان آدم و نسل او نبود.
(عیون اخبارالرضا(ع)203)

علم و دانش

علم و دانش

حدیث1

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
آفَةُ العِلمِ النِّسیانُ ؛
آفت دانش ، فراموشی است .
الخصال ، ص 416 .

حدیث2

قال الامام الهادی - علیه السلام - : العُجْبُ صَارِفٌ عَنْ طَلَبِ الْعِلْمِ، داعٍ إِلَی الغمطِ.
امام هادی - علیه السلام - فرمود: خودپسندی، (آدمی را) از طلب علم باز می دارد و به تحقیر دیگران فرا می خواند.
«بحار الانوار، ج 72، ص 199»

حدیث3

عَنْ أبِی عَبْدِاللهِ - علیه السّلام - : طَلبَةُ الْعِلْمِ ثَلاثَة فَاعْرِفْهُمْ بِأعْیانِهِمْ وَصِفاتِهِمْ: صِنْفٌ یَطْلُبُهُ لِلْجَدَلِ وَالْمِراءِ، وَ صِنْفٌ یَطْلُبهُ لِلإسْتِطالَةِ و الخَتلِ وَصِنْفٌ یَطْلَبُهُ لِلْفِقْهِ وَالْعَقْلِ فَصاحِبُ الْجَدَلِ وَالْمِراءِ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: جویندگان علم بر سه دسته اند پس آنان را با هویت واقعی شان بشناس: دسته ای از آنها دانش را به جهت جدل و مراء فرا می گیرند و دسته ای آن را جهت تفاخر و بزرگ نمائی می آموزند و دسته ای نیز آن را جهت فهمیدن و تعقل یاد می گیرند. پس اهل جدل و مراء آدم مردم آزار است، او در هنگام مناظره مانع از گفتار دیگران می شود و در میدان سخن مجالی برای دیگران قائل نیست و در عین حال خود را حلیم پارسا می نمایاند و حال آنکه باطن وی از خشوع و ورع تهی است و سرانجام خداوند نیز دماغ وی را به خاک می مالد.
«معالم الاصول و ملاذ المجتهدین، ص 15»

حدیث4

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : أقرَبُ النّاسِ مِن دَرجَةِ النُّبوَّةِ أهلُ الجِهادِ و أهلُ العِلمِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نزدیک ترین مردم به مقام نبوّت، اهل جهاد و دانش اند.
«کنزالعمّال، ح 10647»

حدیث5

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَرادَ أَنْ یَنْظُرَ اِلی آدمَ فِی عِلمهِ، و اِلی نوُحِ فی حِکمَتِهِ وَ اِلیَ اِبراهیمَ فی حِلمِهِ فَلْیَنْظُر اِلیَ عَلیِّ بنِ اَبیِ طالِب.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که می‌خواهد علم و معرفت آدم ابوالبشر و حکمت نوح و حلم ابراهیم را ببیند، پس باید به سوی علی بن ابی طالب نگاه کند.
«بحار الانوار، ج 39، ص 35»

حدیث6

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : ... عَلَّمَنی اَلفَ بابٍ یَفْتَحُ مِنْ کُلِّ بابٍ اَلفُ بابٍ.
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: پیامبر - صلی الله علیه و آله - هزار درِ علم و دانش را به من آموخت که از هر در آن هزار در دیگر گشوده می شود.
بحار الانوار، ج 38، ص 331

حدیث7

قالَ الامامُ الرّضا - علیه السّلام - : لم یَزَلِ اللهُ عالِماً بِالأشیاءِ قَبْلَ اَنْ یَخْلُقَ الأشیاءَ ... .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: علم خداوند در ازل و پیش از خلقت اشیاء، مثل علم او به اشیاء بعد از خلقت آنها بوده است.
«توحید صدوق، ص 145»

حدیث8

قالَ الامامُ الصادق - علیه السّلام - : اِنَّ اللهَ عِلُمٌ لا جَهَلَ فیه، حیاةٌ لامَوتَ فِیه، نورٌ لا ظُلمةَ فیه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خداوند (را) علمی است که هیچ جهلی در او نیست، حیاتی است که هیچ موتی در او نیست، نوری است که هیچ جنبه ظلمانی ندارد.
«توحید صدوق، ص 13»

حدیث9

قالَ الامامُ الصادق - علیه السّلام - : فانّه لَیَس لِعِلْمِهِ مُنتهی.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: همانا برای علم خداوند پایانی نیست.
«توحید صدوق، ص 134»

حدیث10

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : خَرَقَ عِلْمُه باطِنُ غَیْبُ الستراتِ و اَحاطَه بغُموضِ عقاید السّریراتِ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: علم خداوند ژرفای پرده های غیب را شکافته است و به افکار و عقاید پنهان احاطه دارد.
«نهج البلاغه، خطبه 108»

حدیث11

عَنْ أمِیرِ الْمُؤمِنِینَ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: وَ قَدْ جَعَلَ اللهُ لِلْعِلْمِ أهْلاً وَ فَرَضَ عَلی الْعِبادِ طاعَتَهُمْ بِقَوْلِهِ: «و آتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أبْوابِها» وَ الْبُیُوتُ هِی بُیُوت العلْمِ الَّذی إسْتَوْدَعَتْهُ الأنبِیاءُ وَ أبْوابِها أوْصیاؤُهُمْ.
امیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: خداوند برای «علم» جایگاهی مناسب مقرر داشته است و بر بندگانش اطاعت از آن را واجب گردانده و فرموده: از درب خانه داخل شوید و منظور از بیوت خانه های علم است که به انبیاء داده شده و أبواب آن اوصیاء آن ها هستند.
«نور الثقلین، ج 1، ص 177»

حدیث12

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : عَلِیُّ بْنُ أبِی طالِبٍ أقْدَمُ اُمَّتِی سِلْماً وَ أکثَرُهُمْ عِلْماً وَ أَصَحُّهُمْ دِیناً وَ أفْضَلُهُمْ یَقِیناً و أحْلَمُهُمْ حِلْماً وَ أسْمَحُهُمْ کفّاً وَ هُوَ الْاِمامُ وَ الْخَلِیفَةُ بَعْدِی.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: علی بن ابی طالب پیشگام امت من در گرویدن به اسلام است و علم و دانش او از همه بیشتر و دین او از همه کاملتر و یقین او از همه برتر و حلم او از همه بیشتر و دست او از همه بخشنده تر است و او امام و خلیفه پس از من است.
«أمالی صدوق، ص 8»

حدیث13

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا سَهَرَ إلاّ فی ثلاثٍ :مُتَهَجِّدٍ بالقرآنِ ، وفی طَلَبِ العِلمِ ، أو عَروسٍ تُهدی إلی زَوجِها .
شب زنده‌داری جز برای سه چیز روا نیست: تلاوت قرآن ، تحصیل دانش و یا فرستادن عروس به خانه شوهرش .
بحار الأنوار : 76 / 178 / 3 منتخب میزان الحکمة : 284

حدیث14

امام علی علیه‌السلام :
مُرُوا أولادَکُم بطَلَبِ العِلم ؛
فرزندان خود را به آموختن دانش وادارید .
کنزالعمّال : 45953 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث15

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اکتُبُوا العِلمَ قبلَ ذَهابِ العُلَماءِ ، وإنّما ذَهابُ العِلمِ بِمَوتِ العُلَماءِ ؛
دانـش را ، پـیش از درگـذشت دانشمندان ، بنویسید ؛ زیرا با مرگ دانشمندان ، دانش (آنان) نیز می‌رود .
کنز العمّال : 28733 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث16

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام
لسَلَمَةَ بنِ کُهَیلٍ والحَکَمِ بنِ عُتَیبَةَ: شَرِّقا وغَرِّبا لَن تَجِدا عِلما صَحیحا إلاّ شَیئا یَخرُجُ مِن عِندِنا أهلَ البَیتِ ؛
امام باقر علیه‌السلام- خطاب به سلمة بن کهیل و حکم بن عتیبه- فرمودند: اگر به شرق و غرب بروید ، هرگز دانش درستی را نخواهید یافت ، مگر همان چیزی که از ما خاندان صادر شود .
بحار الأنوار : 2 / 92 / 20

حدیث17

امام علی علیه‌السلام :
أعلَمُ النّاسِ‌المُستَهتَرُ بِالعِلم ؛
داناترین مردم ، کسی است که آزمند دانش باشد .
غرر الحکم : 3079 منتخب میزان الحکمة : 406

حدیث18

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أعلَمُ النّاسِ مَن جَمَعَ عِلمَ النّاسِ إلی عِلمِهِ ؛
داناترین مردم ، کسی است که دانش مردم را با دانش خود جمع کند .
أمالی الصدوق : 27 /4 منتخب میزان الحکمة : 406

حدیث19

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَو خِفتُمُ اللّه‌َ حَقَّ خِیفَتِهِ لَعُلِّمتُمُ العِلمَ الّذی لا جَهلَ مَعَهُ ؛
اگـر از خـدا ، چنان کـه سـزد ، می‌ترسیدید علمی به شما آموخته می‌شد که جهل و نادانی با آن همراه نبود .
کنزالعمّال : 5881 منتخب میزان الحکمة : 406

حدیث20

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عِلمُ الباطِنِ سِرٌّ مِن أسرارِ اللّه عز و جل ، وحُکمٌ مِن حُکمِ اللّه ، یَقذِفُه فی قُلوبِ مَن شاءَ مِن عِبادِهِ ؛
علم باطنی ، رازی از رازهای خداوند عز و جل و حکمتی از حکمتهای خداست و آن را در دل هر کس از بندگانش که خواهد ، می‌افکند .
کنزالعمّال : 28820 منتخب میزان الحکمة : 406

حدیث21

امام صادق علیه‌السلام :
لَیتَ السِّیاطَ عَلی رُؤوسِ أصحابی حَتّی یَتَفَقَّهوا فی الحَلالِ والحَرا م؛
کاش بالای سر اصحابم تازیانه بود تا در احکام حلال و حرام فقیه شوند .
المحاسن : 1 / 358 / 765 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث22

امام باقر علیه‌السلام :
اِعلَمْ أ نَّهُ لا عِلمَ کطَلَبِ السَّلامَةِ ، ولا سَلامَةَ کسَلامَةِ القَلبِ ؛
بدان که هیچ دانشی چون طلب سلامتی نیست و هیچ سلامتیی مانند سلامت دل نمی‌باشد .
تحف العقول : 286 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث23

امام علی علیه‌السلام :
خَیرُ العُلومِ ما أصلَحَکَ؛
بهترین دانشها، دانشی است که تو را اصلاح کند.
غرر الحکم : 4962 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث24

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خَیرُ العِلمِ ما نَفَعَ؛
بهترین دانش آن است که سودمند باشد .
أمالیالصدوق : 394 / 1 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث25

امام کاظم علیه‌السلام :
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم وارد مسجد شد ، دید عدّه‌ای گرد مردی جمع شده‌اند، فرمودند: چه خبر است؟ عرض شد : علاّمه است . فرمودند: علاّمه یعنی چه؟ عرض کردند: او داناترین مردم است به نسل و نسب‌های اعراب و جنگهای ایشان و به روزگار جاهلیّت و اشعار و زبان عربی . پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند: اینها دانشی است که اگر کسی نداند، به او زیانی نرساند و اگر کسی بداند ، او را سودی نبخشد .
أمالی الصدوق : 220/13 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث26

امام علی علیه‌السلام :
وَاعلَم أ نَّهُ لا خَیرَ فی عِلمٍ لا یَنفَعُ ، ولا یُنتَفَعُ بِعِلمٍ لا یَحُقُّ تَعَلُّمُهُ .
بـدان کـه در دانـش ناسودمند خیری نیست و آموختن دانشی که سزاوار آموختن نیست ، سودی ندهد .
نهج البلاغة : الکتاب 31 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث27

امام علی علیه‌السلام :
العُلومُ أربَعَةٌ : الفِقهُ لِلأدیانِ ، والطِّبُّ لِلأبدانِ ، والنَّحوُ لِلّسانِ ، والنُّجومُ لِمَعرِفَةِ الأزمانِ ؛
دانشها چهار گونه‌اند: دانش فقه برای شناخت ادیان ، دانش پزشکی برای سلامتی بدن‌ها ، دانش نحو برای تصحیح گویش‌ها و دانش ستاره شناسی برای شناخت اوقات .
بحار الأنوار : 1 / 218 / 42 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث28

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العِلمُ عِلمانِ : عِلمُ الأدیانِ ، وعِلمُ الأبدانِ؛
دانش بر دو قسم است : شناخت ادیان و شناخت کالبدها .
بحار الأنوار : 1 / 220 / 52 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث29

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّما العِلمُ ثَلاثَةٌ : آیَةٌ مُحکَمَةٌ أو فَریضَةٌ عادِلَةٌ ، أو سُنَّةٌ قائمَةٌ ، وما خَلاهُنَّ فهُوَ فَضلٌ ؛
علم سه تاست : آیه‌ای روشن و نسخ ناشده ، یا فریضه‌ای میانه ، یا سنّتی پا برجای . و ماسوای اینها فضیلتی غیر ضرور است .
الکافی : 1 / 32 / 1 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث30

لا یَستَوی عِندَ اللّه فی العُقوبهِ الّذینَ یَعلَمونَ والّذینَ لا یَعلَمونَ ، نَفَعَنا اللّه وإیّاکُم بِما عَلِمنا ، وجَعَلَهُ لِوَجهِهِ خالِصا ، إنَّهُ سَمیعٌ مُجیبٌ؛
کیفر کسانی که می‌دانند و کسانی که نمی‌دانند، نزد خداوند یکسان نیست . خداوند ما و شما را از علمی که داریم بهره‌مند سازد و آن را برای خود خالص گرداند، همانا او شنوا و پذیرنده (دعا) است .
الإرشاد : 1 / 230 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث31

امام علی علیه‌السلام :
اعقِلوا الخَبَرَ إذا سَمِعتُموهُ عَقلَ رِعایَةٍ لا عَقلَ رِوایَةٍ؛ فإنَّ رُواةَ العِلمِ کَثیرٌ ورُعاتَهُ قَلیلٌ؛
هر گاه خبری را شنیدید ، در اندیشه به کار بستن آن باشید ، نه به فکر نقل کردنش ؛ زیرا بازگو کنندگان دانش بسیارند و به کار برندگان آن اندک .
نهج البلاغة : الحکمة 98 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث32

امام علی علیه‌السلام :
العِلمُ بِلا عَمَلٍ وَبالٌ ،العَمَلُ بِلا عِلمٍ ضَلالٌ؛
علمِ بدون عمل وزر و وبال است؛ وعملِ بدون علم گمراهی است.
غرر الحکم : 1587 ، 1588 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث33

امام علی علیه‌السلام :
الدّنیا کُلُّها جَهلٌ إلاّ مَواضِعَ العِلمِ ، والعِلمُ کُلُّه حُجَّةٌ إلاّ ما عُمِلَ بهِ ؛
دنـیا هـمه‌اش نـادانی است، مگر آن جاها که علم باشد و علم همه‌اش حجّت (بردارنده‌اش) است ، مگر علمی که به آن عمل شود .
بحار الأنوار : 2 / 29 / 9 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث34

إامام علی علیه‌السلام:
نَّما زَهَّد النّاسَ فی طَلَبِ العِلمِ کَثرَهُ‌ما یَرَونَ مِن قِلَّةِ مَن عَمِلَ بِما عَلِم ؛
آنچه مردم را به تحصیل دانش بی‌رغبت کرده ، این است که می‌بینند کمتر عالمی است که به علمش عمل کند .
غرر الحکم : 3895 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث35

امام صادق علیه‌السلام :
لَیسَ العِلمُ بالتَّعلُّمِ ، إنّما هُو نُورٌ یَقَعُ فی قَلبِ مَن یُریدُ اللّه‌ُ تبارکَ وتعالی أن یَهدِیَهُ ؛
علم بــه آموختن نیست، بلکه در حقیقت نوری است که در دل هر کس که خداوند تبارک و تعالی خواهان هدایتش باشد ، می‌افتد .
بحار الأنوار : 1 / 225 / 17 منتخب میزان الحکمة : 572

حدیث36

امام صادق علیه‌السلام :
عَلَی العالِمِ إذا عَلَّمَ‌أن لا یَعنُفَ ، وإذا عُلِّمَ أن لا یَأنَفَ ؛
بر دانشمند است که هرگاه آموزش دهد ، درشتی و خشونت نکند و هرگاه کسی بخواهد به او علم آموزد ، ننگش نیاید .
تنبیه الخواطر : 1 / 85 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث37

امام علی علیه‌السلام :
العِلمُ مَقرونٌ بِالعَمَلِ ، فمَن عَلِمَ عَمِلَ ، والعِلمُ یَهتِفُ بِالعَمَلِ ، فإن أجابَهُ وإلاّ ارتَحَلَ عَنهُ ؛
علم و عمل به هم پیوسته‌اند . بنابراین ، هر که بداند ، عمل کند و هر که عمل کند ، بداند . علم ، عمل را صدا می‌زند ، اگر پاسخش داد می‌ماند وگرنه می‌رود .
نهج البلاغة : الحکمة 366 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث38

امام علی علیه‌السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ العَمَلُ بهِ ؛
میوه دانش ، به کار بستن آن است .
غرر الحکم : 4624 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث39

امام علی علیه‌السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ العِبادَةُ؛
میوه دانش ، پرستش است .
غرر الحکم : 4600 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث40

امام علی علیه‌السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ إخلاصُ العَمَلِ ؛
میوه دانش ، خالص گردانیدن عمل (برای خدا) است .
غرر الحکم : 4642 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث41

امام علی علیه‌السلام :
مَن أکثَرَ الفِکرَ فیما تَعَلَّمَ أتقَنَ عِلمَهُ ، وفَهِمَ ما لَم یَکُن یَفهَم ؛
هرکه در آموخته‌هایش زیاد بیندیشد ، دانش خود را استوار گرداند و آنچه را نمی‌فهمیده است بفهمد .
غرر الحکم : 8917 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث42

امام کاظم علیه‌السلام :
لا عِلمَ إلاّ مِن عالِمٍ رَبّانِیٍّ ، ومَعرِفَهُ العالِمِ بِالعَقلِ ؛
علم، جز از عالـم ربّانی به دست نیاید (یا آن را جز از عالم ربّانی نباید فرا گرفت) و شناخت چنین عالمی به خرد است .
مستدرک الوسائل : 11 / 258 / 12926 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث43

امام علی علیه‌السلام :
ما أخَذَ اللّه عَلی أهلِ‌الجَهلِ أن یَتَعَلَّموا حَتّی أخَذَ عَلی أهلِ العِلمِ أن یُعَلِّموا ؛
خـداوند، از جـاهـلان بـرای آموختن تعهّد نگرفت ، مگر این که پیش از آن ، دانایان را به آموزش دادن آن متعهّد و موظّف ساخت .
نهج البلاغة : الحکمة 478 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث44

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أیُّما رَجُلٍ آتاهُ اللّه‌ُ عِلما فکَتَمَهُ وهُوَ یَعلَمُهُ ، لَقِیَ اللّه‌َ عز و جل یَومَ القِیامَةِ مُلجَما بِلِجامٍ مِن نارٍ؛
هر مردی که خداوند به او دانشی دهد و او آن را ، با این که می‌داند ، مخفی نگه دارد ، در روز قیامت در حالی که افساری از آتش بر او زده شده است خداوند عز و جل را دیدار کند .
أمالی الطوسیّ : 377 / 808 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث45

امام باقر علیه‌السلام :
مُعَلِّمُ الخَیرِ یَستَغفِرُ لَهُ دَوابُّ الأرضِ ، وحِیتانُ البُحورِ ، وکُلُّ صَغیرَةٍ وکَبیرَةٍ فی أرضِ اللّه وسَمائهِ ؛
جنبندگان زمین و ماهیان دریاها و هر موجود ریز و درشتی در زمین و آسمان خدا ، برای آموزگار خوبیها آمرزش می‌طلبند .
ثواب الأعمال : 159 / 1 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث46

امام باقر علیه‌السلام :
مَن عَلَّمَ بابَ هُدیً فلَهُ مِثلُ أجرِ مَن عَمِلَ بهِ ، ولا یُنقَصُ اُولئکَ مِن اُجورِهِم شَیئا؛
هر که یک باب هدایت را آموزش دهد ، برای او همانند پاداش کسی باشد که به آن عمل کند و از پاداش عمل کنندگانِ به آن نیز چیزی کاسته نمی‌شود .
تحف العقول : 297 منتخب میزان الحکمة :

حدیث47

امام باقر علیه‌السلام :
تَذاکُرُ العِلمِ ساعَةً خَیرٌ مِن قِیامِ لَیلَةٍ ؛
یـک سـاعت مـذاکره علمی ، بهتر از یک شب عبادت است .
الاختصاص : 245 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث48

امام باقر علیه‌السلام :
إنَّ قَلبا لَیسَ فیهِ شَیءٌ مِنَ العِلمِ کالبَیتِ الخَرابِ الَّذی لا عامِرَ لَهُ ؛
دلی که در آن چیزی از دانش نباشد، مانند خانه ویرانه‌ای است که آباد کننده‌ای ندارد .
أمالیالطوسیّ :543/1165 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث49

الامام علی علیه السلام
لِکُمَیلٍ لَمّا أخَذَ بِیَدِهِ وأخرَجَهُ إلَی الجَبّانِ فلَمّا أصحَرَتَنَفَّسَ الصُّعَداءَ وقالَ: یا کُمَیلُ ، العِلمُ خَیرٌ مِنَ المالِ ، العِلمُ یَحرُسُکَ وأنتَ تَحرُسُ المالَ ، والمالُ تَنقُصُهُ النَّفَقَةُ ، والعِلمُ یَزکو عَلَی الإنفاقِ ، وصَنیعُ المالِ یَزولُ بِزَوالِهِ .
امام علی علیه‌السلام- دست کمیل بن زیاد راگرفت و او را به سوی گورستان برد و چون به صحرا رسید ، آهی از نهاد برکشید و به او فرمودند- : ای کمیل ! دانش بهتر از دارایی است ؛ زیرا دانش از تو نگهبانی می‌کند امّا از دارایی تو باید نگهبانی کنی ، دارایی با خرج کردن کم می‌شود ، امّا دانش با انفاق زیاد می‌گردد . و دست پرورده مال و ثروت با از بین رفتن آن از بین می‌رود (احترام و موقعیت اجتماعی خود را از دست می‌دهد) .
نهج البلاغة : الحکمة 147. الجبّان والجبّانه : الصّحراء ، وتُسمّی بهما المقابر ( النهایه : 1/236)

حدیث50

امام علی علیه‌السلام :
إذا أرذَلَ اللّه عَبدا حَظَرَ علَیهِ العِلم؛
هر گاه خداوند (بخواهد) بنده‌ای را پست گرداند، او را از علم بی‌بهره سازد .
نهج البلاغة : الحکمة 288 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث51

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
طَلَبُ العِلمِ فَریضَةٌ عَلی کُلِّ مُسلِمٍ ... بهِ یُطاعُ الرَّبُّ ویُعبَدُ ، وبهِ تُوصَلُ الأرحامُ ، ویُعرَفُ الحَلالُ مِنَ الحَرامِ ، العِلمُ إمامُ العَمَلِ والعَمَلُ تابِعُهُ ، یُلهَمُ بهِ السُعَداءُ ، ویُحرَمُهُ الأشقِیاءُ؛
تحصیل دانش بر هر مسلمانی واجب است ... با دانش است که پروردگار فرمانبری و پرستش می‌شود و با دانش است که پیوندهای خویشاوندی برقرار می‌ماند و حلال از حرام باز شناخته می‌شود . دانش پیشوای عمل است و عمل پیرو آن می‌باشد ، به نیکبختان دانش الهام می‌شود و شوربختان از آن محروم می‌شوند .
أمالی الطوسیّ : 488 / 1069 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث52

امام علی علیه‌السلام :
یا مؤمنُ ، إنّ هذا العِلْمَ والأدبَ ثَمَنُ‌نفسِکَ ، فاجتَهِدْ فی تَعلُّمِهِما ، فما یَزیدُ مِن عِلمِکَ وأدبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وقَدْرِکَ ؛
ای مؤمن ! این دانش و ادب جان بهای توست ، پس در فراگرفتن آن دو کوشا باش که هر چه بر دانش و ادبت افزوده شود ، قدر و ارزشت فزونی گیرد .
مشکاة الأنوار : 135 منتخب میزان الحکمة : 14

حدیث53

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
لِسائلٍ سَألَهُ عن مُعضِلَةٍ: سَلْ تَفَقُّها ، ولا تَسْأل تَعَنُّتا ؛ فإنّ الجاهِلَ المُتَعَلِّمَ شَبیهٌ بالعالِمِ ، وإنَّ العالِمَ المُتَعَسِّفَ (المُتَعَنِّفَ) شَبیهٌ بالجاهِلِ المُتَعَنِّتِ .
امام علی علیه‌السلام- در پاسخ به مردی که از آن حضرت سؤالی مشکل آفرین پرسید- فرمودند: به قصد یاد گرفتن بپرس ، نه برای آزردن و خطا گرفتن ؛ زیرا جاهلی که درصدد آموختن باشد همانند عالم است و عالمی که در بیراهه قدم نهد همچون جاهلی است که به قصد خطا گرفتن می‌پرسد .
نهج البلاغة : الحکمة320 منتخب میزان الحکمة : 260

حدیث54

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
السُّؤالُ نِصفُ العِلم .
پرسش نیمی از دانش است .
کنزالعمّال : 29260

حدیث55

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العِلمُ خَزائنُ ومَفاتِیحُهُ السُّؤالُ ، فَاسألُوا رَحِمَکُمُ اللّه‌ُ فإنّهُ یُؤجَرُ أربَعةٌ : السائلُ ، والمُتَکلِّمُ ، والمُستَمِعُ ، والُمحِبُّ لَهُم؛
دانش گنجینه‌هایی اسـت و کـلـیدهای آن پرسش است ؛ پس ، خدایتان رحمت کند ، بپرسید ، که با این کار چهار نفر اجر می‌یابند : پرسشگر ، پاسخگو ، شنونده و دوستدار آنان .
تحف العقول : 41 منتخب میزان الحکمة : 260

حدیث56

امام علی علیه‌السلام :
غایَةُ الفَضائلِ العِلم؛
اوج فضیلتها دانش است .
غرر الحکم : 6379

حدیث57

امام علی علیه‌السلام:
إنَّ العِلمَ حَیاةُ القُلوبِ ، ونورُ الأبصارِ مِنَ العَمی ، وقُوَّةُ الأبدانِ مِنَ الضَّعفِ؛
همانا دانش، (مایه) زندگی دلهاست و روشن کننده دیدگان کور و نیرو بخش بدنهای ناتوان .
أمالی الصدوق : 493 / 1 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث58

امام علی علیه‌السلام :
العِلمُ حَیاةٌ ؛
دانش ، زندگی است .
غرر الحکم : 185 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث59

امام علی علیه‌السلام :
کَفی بِالعِلمِ شَرَفا أن یَدَّعِیَهُ مَن لا یُحسِنُهُ ، ویَفرَحَ بهِ إذا نُسِبَ إلَیهِ ، وکَفی بِالجَهلِ ذَمّا یَبرَأُ مِنهُ مَن هُوَ فیهِ ؛
در ارجمندی دانش ، همین بس که کسی هم که آن را نیکو نمی‌داند دم از داشتن آن می‌زند و هر گاه نسبت علم و دانایی به او داده‌شود ، خوشحال‌می‌گردد ودر نکوهندگی نادانی ، همین بس که ، حتّی آدم نادان و بی‌بهره از دانش از آن بیزاری می‌جوید .
منیه المرید : 110 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث60

العِلمُ ضالَّةُ المُؤمِنِ ؛
دانش ، گمشده مؤمن است .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 2 / 66 / 295 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث61

امام علی علیه‌السلام :
لا شَرَفَ کَالعِلم؛
هیچ شرافتی ، چون دانش نیست .
نهج البلاغة : الحکمة 113 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث62

امام علی علیه‌السلام :
العِلمُ أشرَفُ الأحسابِ؛
دانش ، شریفترین شرافت خانوادگی است .
کنز الفوائد للکراجکیّ : 1 / 319 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث63

امام علی علیه‌السلام :
العِلمُ نِعمَ دَلیلٌ؛
دانش ، چه نیکو راهنمایی است .
غرر الحکم : 837 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث64

امام علی علیه‌السلام :
العِلمُ مِصباحُ العَقلِ ؛
دانش ، چراغ خرد است .
غرر الحکم : 536 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث65

امام علی علیه‌السلام :
رَأسُ الفَضائلِ العِلمُ ، غایَةُ الفَضائلِ العِلم ؛
سرآمد فضیلتها ، دانش است ؛ نقطه پایان فضیلتها دانش است .
غرر الحکم : 5234 6379 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث66

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العِلمُ رَأسُ الخَیرِ کُلِّهِ ، والجَهلُ رَأسُ الشَّرِّ کُلِّهِ ؛
دانایی ، سرآمـد همه خوبیهاست و نادانی سرآمد همه بدیها .
بحار الأنوار : 77 / 175 / 9 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث67

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکثَرُ النّاسِ قیمَةً أکثَرُهُم عِلما ، وأقَلُّ النّاسِ قیمَةً أقَلُّهُم عِلما ؛
با ارزشترین مردم، کسانی هستند که از دانش بیشتری برخوردارند و کم‌ارزشترین مردم کسانی هستند که از دانش کمتری بهره‌مندند .
أمالی الصدوق : 27 / 4

حدیث68

امام علی علیه‌السلام :
حَسْبکَ مِن الجَهلِ أنْ تُعجَبَ بعِلْمِکَ؛
در نادانی تو همین بس که به دانش خود مغرور شوی .
أمالی الطوسیّ : 56 / 78 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث69

امام علی علیه‌السلام :
حَسْبکَ مِن الجَهلِ أنْ تُعجَبَ بعِلْمِکَ؛
در نادانی تو همین بس که به دانش خود مغرور شوی .
أمالی الطوسیّ : 56 / 78 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث70

امام علی علیه‌السلام :
الجَهلُ أدْوَأُ الدّاءِ؛
نادانی بدترین درد است .
غرر الحکم : 820 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث71

امام صادق علیه‌السلام :
لَیسَ العِلمُ بِالتَّعَلُّمِ ،إنَّما هُوَ نورٌ یَقَعُ فی قَلبِ مَن یُریدُ اللّه‌ُ تَبارَکَ وتَعالی أن یَهدِیَهُ ، فإن أرَدتَ العِلمَ فَاطلُب أوَّلاً فی نَفسِکَ حَقیقَةَ العُبودِیَّةِ ، وَاطلُبِ العِلمَ بِاستِعمالِهِ ، وَاستَفهِمِ اللّه یُفهِمْکَ ؛
دانش به آموختن نیست ، بلکه نوری است که در دل هر کس که خداوند تبارک و تعالی بخواهد هدایتش کند ، می‌افتد . بنابراین ، اگر خواهان دانش هستی ، نخست حقیقت عبودیت را در جان خودت جویا شو و دانش را از طریق به کار بستن آن بجوی و از خداوند فهم و دانایی بخواه تا تو را فهم و دانایی دهد .
بحار الأنوار : 1 / 225 / 17 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث72

امام صادق علیه‌السلام :
جاءَ رَجُلٌ إلی رَسولِ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم فقالَ : یا رسولَ اللّه ، ما العِلمُ ؟ قالَ : الإنصاتُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الاستِماعُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : الحِفظُ ، قالَ : ثُمَّ مَه ؟ قالَ : العَمَلُ بهِ ، قالَ : ثُمَّ مَه یارَسولَ اللّه ؟ قالَ : نَشرُهُ ؛
مردی‌خدمت رسول‌خدا صلی الله علیه و آله و سلّم آمد و عرض کرد : ای رسول خدا ! علم چیست ؟ فرمودند: خاموشی . عرض کرد : سپس چه ؟ فرمودند: گوش سپردن . عرض کرد : دیگر چه ؟ فرمودند: حفظ و مراقبت . عرض کرد : آن گاه چه ؟ فرمودند: به کار بستن آن . عرض کرد : سپس چه ای رسول خدا ؟ فرمودند: انتشار دادن آن .
الکافی : 1 / 48 / 4 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث73

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا یَتِمُّ عَقلُ المَرءِ حَتّی یَتِمَّ فیهِ عَشرُ خِلالٍ ... لا یَسأمُ مِن طَلَبِ العِلمِ طُولَ عُمرِهِ ؛
خرد آدمی کامل نگردد ، مگر آن گاه که ده خصلت در او فراهم آید ... و تا زنده است از طلب دانش خسته نشود .
تنبیه الخواطر : 2 / 112 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث74

امام علی علیه‌السلام :
لا یُحرِزُ العِلمَ إلاّ مَن‌یُطیلُ دَرسَهُ ؛
دانش را به دست نیاورَد ، مگر کسی که مدتها بیاموزد .
غرر الحکم : 10758 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث75

عَلی المُتَعَلِّمِ أن یُدئبَ نَفسَهُ فی طَلَبِ العِلمِ، ولا یَمَلَّ مِن تَعَلُّمِهِ ، ولا یَستَکثِرَ ما عَلِم؛
بر دانش‌آموز است ، که خود را در طلب علم کوشا سازد و از آموختن دانش خسته نشود و دانسته‌های خود را زیاد نشمارد .
غرر الحکم : 6197 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث76

امام علی علیه‌السلام :
عَلی المُتَعَلِّمِ أن یُدئبَ نَفسَهُ فی طَلَبِ العِلمِ، ولا یَمَلَّ مِن تَعَلُّمِهِ ، ولا یَستَکثِرَ ما عَلِم؛
بر دانش‌آموز است ، که خود را در طلب علم کوشا سازد و از آموختن دانش خسته نشود و دانسته‌های خود را زیاد نشمارد .
غرر الحکم : 6197 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث77

امام سجّاد علیه‌السلام :
حقّ استاد تو این است که به او احترام گذاری ، محضرش را موقّر داری ، با دقت به سخنانش گوش بسپاری ، رویت به او باشد و به او توجّه نمایی ، صدایت را بر او بلند نکنی ، هر گاه کسی از او سؤالی کند تو جواب ندهی ، بلکه بگذاری خودش جواب دهد . در محضر او با کسی سخن نگویی ، در حضور او از کسی غیبت نکنی ، اگر پیش تو از او بد گویی شود ، از وی دفاع کنی . عیبهایش را بپوشانی ، خوبیها و صفات نیکش را آشکار سازی ، با دشمن او همنشینی نکنی و با دوستش دشمنی نورزی . هرگاه این کارها را کردی ، فرشتگان خدا درباره‌ات گواهی دهند که تو برای رضای خداوند جلّ اسمه ، نه برای مردم ، نزد آن استاد رفته‌ای و دانش او را فراگرفته‌ای .
الخصال : 567 / 1 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث78

امام سجّاد علیه‌السلام :
حقّ شاگرد تو این است که بدانی خداوند ، به واسطه علم و دانشی که به تو داده و از خزانه‌های (دانش) خود برای تو گشوده ، تو را سرپرست شاگردانت ساخته است . بنابراین ، اگر مردم را خوب آموزش دهی و با آنان درشتی و بدرفتاری نکنی و از تعلیمشان به ستوه نیایی ، خداوند از فضل خود بر دانش تو بیفزاید . امّا اگر دانش خود را از مردم مضایقه کنی یا وقتی برای آموختن دانش نزد تو آمدند با ایشان درشتی و بدرفتاری کنی ، بر خداوند عز و جل سزاوار است که علم و شکوه آن را از تو بگیرد و جایگاه تو را از دل مردم بیندازد .
عوالی اللآلی : 4 / 74 / 54 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث79

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
فی قولهِ تعالی : «وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنّاسِ»: لِیَکُنِ النّاسُ عِندَکَ فی العِلمِ سَواءًم؛
امام صادق علیه‌السلام درباره آیه «به تکبّر از مردم روی مگردان» فرمودند: باید مردمی که برای آموختن علم نزد تو می‌آیند، در نظرت یکسان باشند .
نیه المرید : 185 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث80

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
فی قولهِ تعالی : «وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنّاسِ»: لِیَکُنِ النّاسُ عِندَکَ فی العِلمِ سَواءًم؛
امام صادق علیه‌السلام درباره آیه «به تکبّر از مردم روی مگردان» فرمودند: باید مردمی که برای آموختن علم نزد تو می‌آیند، در نظرت یکسان باشند .
نیه المرید : 185 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث81

امام علی علیه‌السلام :
خُذوا مِنَ العِلمِ مابَدا لَکُم ، وإیّاکُم أن تَطلُبوهُ لِخِصالٍ أربَعٍ : لِتُباهوا بهِ العُلَماءَ ، أو تُماروا بهِ السُّفَهاءَ ، أو تُراؤوا بهِ فی الَمجالِسِ ، أوتَصرِفوا وُجوهَ النّاسِ إلَیکُم لِلتَّرَؤّسِ؛
از علم ، هر آنچه که برایتان پیش می‌آید فرا گیرید و زنهار که آن را برای چهار کار بیاموزید : برای فخر فروشی بر علما ، یا ستیزه کردن با جاهلان ، یا خودنمایی در مجالس ، یا جلب کردن توجه مردم به خود و ریاست کردن بر آنها .
الإرشاد : 1 / 230 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث82

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ابتَغی العِلمَ لِیَخدَعَ بهِ النّاسَ لَم یَجِدْ رِیحَ الجَنّةِ ؛
هر کس دانش را برای فریفتن مردم بجوید ، بوی بهشت را نیابد .
مکارم الأخلاق : 2 / 364 / 2661

حدیث83

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَعَلَّمَ العِلمَ‌لِغَیرِ اللّه تَعالی فَلْیَتَبَوَّأْ مَقعَدَهُ مِن نارٍ ؛
هـر که دانـش را برای غـیر خدا بیاموزد ، جایگاهش دوزخ باشد .
کنزالعمّال : 29035 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث84

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر که دانش را برای خدا بیاموزد ، به هیچ بابی از آن نرسد مگر این که بیش از پیش ، خود را حقیرتر بیند ، با مردم افتاده‌تر شود ، ترسش از خدا بیشتر گردد و در دین کوشاتر شود . چنین کسی از علم بهره‌مند می‌شود . پس ، باید آن را بیاموزد . امّا کسی که دانش را برای دنیا و منزلت یافتن نزد مردم و موقعیت یافتن نزد سلطان و حاکم فرا گیرد ، به هیچ بابی از آن نرسد مگر این که خود بزرگ بین‌تر شود و بر مردم بیشتر بزرگی فروشد و از خدا بیشتر غافل شود و از دین بیشتر فاصله گیرد . چنین کسی از دانش سود نمی‌برد ؛ بنابراین ، باید (از تحصیل دانش) خودداری ورزد و علیه خود حجّت و پشیمانی و رسوایی در روز قیامت فراهم نیاورد .
روضه الواعظین : 16 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث85

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن طَلَبَ العِلمَ فهُوَ کالصّائمِ نَهارَهُ ، القائمِ لَیلَةُ ، وإنَّ بابا مِنَ العِلمِ یَتَعَلَّمُهُ الرَّجُلُ خَیرٌ لَهُ مِن أن یَکونَ أبو قُبَیسٍ ذَهَبا فأنفَقَهُ فی سَبیلِ اللّه ؛
هر که دانش بجوید ، مانند کسی است که روز خود را به روزه گذراند وشبش را به عبادت . اگر کسی یک بابِ علم بیاموزد ، برایش بهتر است از این که کوه ابو قبیس طلا باشد و او آن را در راه خدا انفاق کند .
منیه المرید : 100 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث86

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
طالِبُ العِلمِ طالِبُ الرَّحمَةِ ،طالِبُ العِلمِ رُکنُ الإسلامِ ، ویُعطی أجرَهُ مَعَ النَّبِیّینَ ؛
جویای دانش ، جویای رحمت است . جوینده دانش رکن اسلام است و پاداشش با پیامبران داده می‌شود.
کنز العمّال : 28729 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث87

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ طـالِبَ العِلمِ تَـبسُطُ لَـهُ الـمَلائکَةُ أجـنِحَتَها وتَستَغفِرُ لَهُ ؛
فـرشتگان ، بـالهای خـود را برای جوینده دانش می‌گسترانند و برایش آمرزش می‌طلبند .
کنز العمّال : 28745 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث88

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن کانَ فی طَلَبِ العِلمِ کانَتِ الجَنَّةُ فی طَلَبهِ ؛
هر که در جستجوی دانش باشد ، بهشت در جستجوی او برآید .
کنزالعمّال : 28842 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث89

امام علی علیه‌السلام :
مَن جاءَتهُ مَنِیَّتُهُ وهُوَ یَطلُبُ العِلمَ فبَینَهُ وبَینَ الأنبیاءِ دَرَجَةٌ؛
هر کس در حال طلب دانش مرگش فرا رسد ، میان او و پیامبران تنها یک درجه تفاوت باشد .
مجمع البیان : 9 / 380 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث90

إذا جاءَ المَوتُ لِطالِبِ‌العِلمِ وهُوَ عَلی هذهِ الحالَةِ ماتَ وهُوَ شَهیدٌ ؛
هر گاه جوینده دانش در حال آموختن علم مرگش فرا رسد ، شهید مرده‌است .
الترغیب والترهیب : 1 / 97 / 16 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث91

امام صادق علیه‌السلام :
لَو عَلِمَ النّاسُ ما فی طَلَبِ العِلمِ‌لَطَلَبوهُ ولَو بِسَفکِ المُهَجِ وخَوضِ اللُّجَجِ ؛
اگر مردم می‌دانستند که علم چه فوایدی دارد ، هر آینه در جستجوی آن بر می‌آمدند ، گرچه در راه آن خون بریزند و در ژرفای دریاها فرو روند .
عوالی اللآلی : 4 / 61 / 9 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث92

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن لَم یَصبِر عَلی ذُلِ‌التَّعَلُّمِ ساعَةً بَقِیَ فی ذُلِّ الجَهلِ أبَدا ؛
هر کس بر خواری ساعتی دانش آموختن صبر نکند، برای همیشه در خواری نادانی بماند .
عوالی اللآلی : 1 / 285 / 135 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث93

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اُطلُبوا العِلمَ ولَو بِالصِّینِ ؛ فإنَّ طَلَبَ العِلمِ فَریضَةٌ عَلی کُلِّ مُسلِم ؛
دانش را فرا گیرید ، گرچه در چین باشد ؛ زیرا طلب دانش بر هر مسلمانی واجب است .
کنز العمّال : 28697 ، 28698 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث94

امام صادق علیه‌السلام :
لَستُ اُحِبُّ أن أری الشّابَّ مِنکُم إلاّ غادیا فی حالَینِ : إمّا عالِما أو مُتَعَلِّما ، فإن لَم یَفعَلْ فَرَّطَ ، فإن فَرَّطَ ضَیَّعَ ، وإنْ ضَیَّعَ أثِمَ ، وإن أثِمَ سَکَنَ النارَ والذی بَعَثَ مُحمّدا بِالحَقِّ؛
دوست ندارم جوان شما را جز در دو حـال ببینم : دانشمند یا دانش آموز ؛ زیرا اگر چنین نباشد کوتاهی کرده و چون کوتاهی کند ، ضایع گشته و چون ضایع گردد ، گنهکار باشد و چون گنهکار باشد ، سوگند به آن که محمّد را بحقّ برانگیخت ، در آتش جای گیرد .
أمالی الطوسیّ : 303 / 604

حدیث95

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ازدادَ عِلما ولَم یَزدَدْ هُدیً ، لَم یَزدَدْ مِنَ اللّه إلاّ بُعدا ؛
هر که علمش فزونی گیرد و هدایتش افزون نشود ، جز بر دوری او از خدا افزوده نگردد .
تنبیه الخواطر : 2 / 21 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث96

امام صادق علیه‌السلام :
أشَدُّ النّاسِ عَذاباعالِمٌ لا یُنتَفَعُ مِن عِلمِهِ بِشَیءٍ ؛
در میان مردمان (گنهکار) سخت‌ترین عذاب را عالمی دارد که از علم خود کمترین سودی نبرد .
بحار الأنوار : 2 / 37 / 53

حدیث97

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَناصَحوا فی العِلمِ ؛ فإنَّ خِیانَةَ أحَدِکُم فی عِلمِهِ أشَدُّ مِن خِیانَتِهِ فی مالِهِ ، وإنَّ اللّه‌َ سائلُکُم یَومَ القِیامَةِ ؛
در دانش، بـا یکدیگر یکرنگ باشید؛ زیرا خیانت هر یک از شما در علمش، بدتر از خیانت کردن در مال است و در روز قیامت خداوند از شما بازخواست می‌کند .
أمالی الطوسیّ : 126 / 198 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث98

امام علی(سلام الله علیه):
العِلمُ یُنجِدُ، الحِکمَةُ تُرشِدُ؛
دانش روشنی می‌بخشد و حکمت ره می‌نماید.
علم و حکمت: ج 1 ص 72 ح 182

حدیث99

امام باقر(سلام الله علیه):
إنَّ الفَقیهَ حَقَّ الفَقیهِ: الزاهِدُ فی الدنیا، الراغِبُ فی الآخِرَةِ؛
فقیه، حقیقتاً کسی است که به دنیا بی اعتنا و به آخرت مشتاق باشد.
الکافی: ج 1، ص 70، ح 8

حدیث100

امام علی(سلام الله علیه):
اِعلَمُوا أنَّ کَمالَ الدِّینِ طَلَبُ الْعِلمِ وَالْعَمَلُ بِهِ؛
بدانید که کمال دین در طلب دانش و به کار بستن آن است.
الکافی، ج 1، ص 30

حدیث101

امام باقر(سلام الله علیه):
إنَّ مَفاتیحَ العِلمِ السُّؤالُ؛
کلیدهای دانش پرسیدن است.
علم و حکمت: ج 1 ص 346 ح 967

حدیث102

امام باقر(سلام الله علیه):
العِلمُ عِمادُ الرُّوحِ؛
دانش، ستون روح است.
علم و حکمت، ج 1، ص 76، ح 204.

حدیث103

امام جواد(سلام الله علیه):
الشَّریفُ کُلُّ الشَّریفِ مَن شَرَفُهُ عِلمُهُ.
شریفِ به تمام معنا کسی است که دانشش مایه شرف او گردد.
علم و حکمت: ج 1 ص 54 ح 103

حدیث104

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
العِلمُ رَأسُ الخَیرِ کُلِّهِ؛
دانش منشأ هرگونه خیری است.
علم و حکمت: ج 1 ص 40 ح 29

حدیث105

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خداوند چهارچیز را در چهار چیز قرار داده است :
1.برکت علم را ر احترام به استاد
2.بقای ایمان را در تعظیم خدا به وسیله انجام بی چون چرای دستوراتش
3.لذت و برکت زندگی را در نیکی به پدر و مادر
4.و آزادی از جهنم را در آزار ندادن مردم.
نصایح، صفحه 230

حدیث106

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
هرکس یک مساله شرعی از احادیث ما پیرامون حلال و حرام و مسائل دینی اش را بیاموزد خدای تعالی هزار گناه او را بیامرزد و شهری از طلا به وسعت دنیا برایش در بهشت بنا کند و به عدد هر موئی که در بدنش قرار دارد برایش حج مقبول می نویسند.
بحارالانوار جلد 1 صفحه 214

حدیث107

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
هرکس یک مساله شرعی از احادیث ما پیرامون حلال و حرام و مسائل دینی اش را بیاموزد خدای تعالی هزار گناه او را بیامرزد و شهری از طلا به وسعت دنیا برایش در بهشت بنا کند و به عدد هر موئی که در بدنش قرار دارد برایش حج مقبول می نویسند.
بحارالانوار جلد 1 صفحه 214

حدیث108

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
هرکس که خداوند به او علم دین عطا کرده باشد و او آن را به مردم تعلیم ندهد، پس از مرگ داوند را در حالی ملاقات می کند که بر دهانش لجام آهنین زده باشند.
بحارالانوار جلد 2 صفحه 68

حدیث109

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
طالِبُ العِلمِ مَحفوفٌ بِعِنایَةِ اللَّهِ؛
عنایت خداوند جویای دانش را فرا گرفته است.
حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، ج 1، ص 313، ح 309

حدیث110

پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أَعلَمُ النّاسِ مَن جَمَعَ عِلمَ النّاسِ إِلی عِلمِهِ؛
داناترین مردم کسی است که دانش دیگران را به دانش خود بیفزاید.
کنزالعمال، ج10، ص143، ح28731

حدیث111

رسول اکرم )صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
لَوکانَ الدِّینُ مُعَلَّقاً بِالثُّرَیّا لَتَناوَلَهُ اُناسٌ مِن أبناء فارِسَ؛
اگر دین به ستاره ثریّا آویزان باشد، مردمانی از ایرانیان آن را به زیر خواهند کشید.
کنزالعمّال ، ح 34130 .

حدیث112

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
یا مُؤمِنُ اِنَّ هذَا العِلمَ وَالاَْدَبَ ثَمَنُ نَفْسِکَ فَاجْتَهِد فی تَعَلُّمِهِما ، فَما یَزیدُ مِنْ عِلْمِکَ وَ اَدَبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وَ قَدْرِکَ ، فَاِنَّ بِالْعِلْمِ تَهْتَدی اِلی رَبِّکَ وَ بِالاَْدَبِ تَحْسِنُ خِدْمَةَ رَبِّکَ وَبِأَدَبِ الْخِدْمَةِ یَسْتَوجِبُ الْعَبْدُ وَلایَتَهُ وَقُرْبَهُ ، فَاقْبَلِ النَّصیحَةَ کی تَنْجُوَ مِنَ الْعَذابِ؛
ای مؤمن! به تحقیق این دانش و ادب بهای جان توست پس در آموختن آن دو بکوش که هر چه بر دانش و ادبت افزوده شود بر قیمت و قَدْرت افزوده می‌شود ؛ زیرا با دانش به پروردگارت راه می‌یابی و با ادب به پروردگارت خوش خدمتی می‌کنی و با ادب در خدمت‌گزاری، بنده سزاوار دوستی و نزدیکی به او می‌شود . پس [این [نصیحت را بپذیر تا از عذاب بِرَهی.
جامع الأخبار، ص 310، ح 852

حدیث113

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
العِلمُ وَراثَهٌ کَریمَهٌ ، وَ الادابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَهٌ ، وَ الفِکرُ مِرآهٌ صافِیَهٌ؛
علم میراث گرانبهائی است و ادب لباس فاخر و زینتی است و فکر آئینه ای است صاف.
نهج البلاغه

حدیث114

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا یُدرَکُ العِلمُ بِراحَةِ الجِسمِ ؛
دانش با تن‌آسایی به دست نمی‌آید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10684

حدیث115

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یَتَعَلَّم فِی الصِّغَرِ لَم یَتَقَدَّم فِی الکِبَرِ ؛
هرکه در کودکی نیاموزد ، در بزرگی پیشرفت نمی‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8937

حدیث116

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَنِ اتَّجَرَ بِغَیرِ عِلمٍ فَقَدِ ارتَطَمَ فِی الرِّبا ؛
هر کس بدون آگاهی از دانش [فقه] به تجارت بپردازد ، در ربا فرو می‌رود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8401

حدیث117

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن سَألَ فِی صِغَرِهِ أجابَ فِی کِبَرِهِ ؛
هر که در خردسالی بپرسد ، در بزرگْ‌سالی پاسخ می‌دهد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8273

حدیث118

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن خَلا بِالعِلمِ لَم تُوحِشهُ خَلوَةٌ ؛
هر کس با دانش خلوت کند ، هیچ خلوتی او را به وحشت نمی‌اندازد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8125

حدیث119

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لِطالِبِ العِلمِ عِزُّ الدُّنیا وَ فَوزُ الآخِرَةِ ؛
جوینده دانش را عزّت دنیا و رستگاری آخرت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7349

حدیث120

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کُلُّ شَی‌ءٍ یَنقُصُ عَلَی الإنفاقِ إلاَّالعِلمَ ؛
هر چیزی با بخشیدن کم می‌شود ، مگر دانش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6888

حدیث121

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
قَولُ لا اَعلَمُ نِصفُ العِلمِ ؛
گفتنِ نمی‌دانم، نیمی از دانش است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6758

حدیث122

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عِلمٌ بِلا عَمَلٍ کَشَجَرٍ بِلا ثَمَرٍ ؛
علم بی عمل ، درخت بی‌ثمر را می‌مانَد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6290

حدیث123

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
جَمالُ العِلمِ نَشرُهُ وَ ثَمَرَتُهُ العَمَلُ بِهِ ، وَ صِیانَتُهُ وَضعُهُ فِی أهلِهِ ؛
زیبایی علم به نشر آن است ، و میوه‌اش عمل کردن به آن ، و نگاهداشتِ آن قراردادنش میان اهل آن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4754

حدیث124

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
تَمامُ العِلمِ العَمَلُ بِمُوجَبِهِ ؛
کمال علم ، عمل کردن به مقتضای آن است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4482

حدیث125

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِحُسنِ العَمَلِ تُجنی ثَمَرَةُ العِلمِ لا بِحُسنِ القَولِ ؛
با کردار نیک ، میوه علم چیده می‌شود ، نه با گفتار نیک .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4296

حدیث126

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّما زُهدَ النّاسِ فی طَلَبِ العِلمِ کَثرَةُ ما یَرَونَ مِن قِلَّةِ مَن عَمِلَ بِما عَلِمَ ؛
آنچه مردم را به تحصیل دانش بی‌رغبت کرده ، این است که بسیار می‌بینند آنان که به آنچه آموخته‌اند عمل می‌کنند ، اندک‌اند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3895

حدیث127

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ألا لا یَستَحیِیَنَّ مَن لا یَعلَمُ أن یَتَعَلَّمَ فَإنَّ قِیمَةَ کُلِّ امرِئٍ مَا یَعلَمُ ؛
آگاه باشید که آن‌که نمی‌داند، نباید از آموختن شرم کند ؛ زیرا ارزش هر کس به چیزی است که می‌داند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2787

حدیث128

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اُطلُبُوا العِلمَ تُعرَفُوا بِهِ وَ اعمَلُوا بِه تَکُونُوا مِن أهلِهِ ؛
دانش را بجویید تا به آن شناخته شوید و به آن عمل کنید تا از اهلش باشید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2531

حدیث129

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِکتَسِبُوا العِلمَ یَکسِبکُمُ الحَیاةَ ؛
دانش کسب کنید تا به شما زندگی و بالندگی بخشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2486

حدیث130

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلعِلمُ خَیرٌ مِنَ المالِ ، اَلعِلمُ یَحرُسُکَ وَ أنتَ تَحرُسُ المالَ ؛
دانش، برتر از ثروت است ؛ [زیرا] دانش تو را پاس می‌دارد ، امّا ثروت را تو می‌پایی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1923

حدیث131

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلعِلمُ یُنجیکَ ، الجَهلُ یُردیکَ ؛
دانش، نجاتت می‌دهد و نادانی تباهت می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث150

حدیث132

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند:
مَن کَتَبَ عَنِّی عِلما أو حَدیثالم یَزَلْ یُکتَبْ لَهُ الأجرُ ما بَقِیَ ذلکَ العِلمُ والحَدیثُ؛
هر کس دانشی یا حدیثی از من بنویسد تا آن دانش و حدیث باقی است ، برایش اجر نوشته شود .
کنز العمّال : 28951

حدیث133

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
المؤمنُ إذا ماتَ وتَرَکَ وَرَقةً واحِدَةً علَیها عِلمٌ تَکونُ تِلکَ الوَرَقةُ یَومَ القِیامَةِ سِترا فیما بَینَهُ وبَینَ النارِ ، وأعطاهُ اللّه‌ُ تبارکَ وتعالی بکُلِّ حَرفٍ مَکتوبٍ علَیها مَدینَةً أوسَعَ مِن الدنیا سَبعَ مَرّاتٍ ؛
هر گاه مؤمن بمیرد و یک برگه که روی آن علمی نوشته شده باشد از خود برجای گذارد ، روز قیامت آن برگه پرده میان او و آتش می‌شود و خداوند تبارک و تعالی به ازای هر حرفی که روی آن نوشته شده ، شهری هفت برابر پهناورتر از دنیا به او می‌دهد .
أمالی الصدوق : 40 / 3

حدیث134

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
اکتُبُوا العِلمَ قبلَ ذَهابِ العُلَماءِ ، وإنّما ذَهابُ العِلمِ بِمَوتِ العُلَماءِ؛
دانـش را ، پـیش از درگـذشت دانشمندان ، بنویسید ؛ زیرا با مرگ دانشمندان ، دانش (آنان) نیز می‌رود .
کنز العمّال : 28733

حدیث135

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
قَیِّدُوا العِلمَ بالکِتابِ؛
علم را ، با نوشتن در بند کشید .
کنز العمّال : 29332

حدیث136

امام علی علیه‌السلام :
کِتابُ الرجُلِ عُنوانُ عَقلِهِ‌وبُرهانُ فَضلِهِ ؛
نوشته (و نامه) انسان ، نشانِ خِرد او و دلیل فضل اوست .
غرر الحکم : 7260 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث137

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
کل جلوس فی المسجد لغو الا ثلاثة : قراءة مصل ، او ذکرالله اوسائل عن علم ؛
هر نشستی در مسجد لغو است مگر در سه حالت : خواندن قرآن ، گفتن ذکر خدا، سؤ ال(جستوی ) علم .
(میزان الحکمه ، ج 4، ص 393، بحارالانوار، ج 77، ص 88).

حدیث138

قال علی - علیه السلام -:
نوم علی یقین خیر من صلاة فی شک ؛
خوابیدن با علم و یقین بهتر از نماز و نیایش خدا با شک و تردید است .
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1130)

حدیث139

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
نوم علی علم خیر من صلاة علی جهل ؛
خواب با علم بهتر از نماز با جهل است .
(نهج الفصاحه ، م 3140، ص 633)

حدیث140

قال الصادق - علیه السلام -:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بها و یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) و للعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة ؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود: برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است : 1 - علم 2 - ایمان ، 3 - عمل به ایمان ، تا آن جا که فرمود: برای عامل به دین سه علامت است : 1 - نماز 2 - روزه ، 3 - زکات .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

حدیث141

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
کن عالما او متعلما او احب اهل العلم و لا تکن راعبا فتهلک ببعضهم؛
یا دانشمند باش یا دانشجوی یا دوست دار دانشمندان و دشمن علم و اهل آن مباش که به سبب آن هلاک می شوی.
اصول کافی، ج 1، ص 34.

حدیث142

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
الحکمة ضاله المومن فخذ الحکمة و لو من اهل النفاق؛
دانش، گم شده ی مسلمانان است، پس دانش بیاموز، اگر چه از غیر مسلمان باشد.
نهج البلاغه، حکمت 205.

حدیث143

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ایها الناس اعلموا ان کمال الدین طلب العلم و العمل به، الا وان طلب العلم اوجب علیکم من طلب المال؛
ای مردم! بدانید که کمال دین در آموختن علم و عمل کردن به آن است. آگاه باشید که دانش آموزی بر شما واجب تر است از کسب مال.
اصول کافی، ج 1، ص 30.

حدیث144

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
طالب العلم، مخوف بعنایعة الله؛
جوینده ی دانش، در پناه عنایت خداوند است.
عوالی اللالی، ج 1، ص 292.

حدیث145

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
طلب العلم فریضة علی کل مسلم الا ان الله یجب بغاة العلم؛
طلب علم بر هر انسانی واجب است. همانا خداوند علم آموزان را دوست دارد.
اصول کافی، ج 1،ص 30.

حدیث146

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أرادَ عِلمَ الأوَّلینَ والآخِرینَ فَلْیُثَوِّرِ القرآنَ ؛
هرکه خواهان علم پیشینیان و آیندگان ، از اوّل تا به آخر دنیاست ، در قرآن کاوش و تأمل کند .
فلیُثَوِّر القرآن : أی لینقّر عنه ویفکّر فی معانیه وتفسیره وقراءته (النهایه : 1 / 229) .کنز العمّال : 2454

حدیث147

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خدا رحمت کند بنده‌ای را که علم را زنده کند .
کافی ، ج 1 ، ص 41

حدیث148

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر که علم و دانش را جوید برای آنکه به علما فخر فروشی کند ، یا با سفهابستیزد ، و یا مردم را متوجه خود نماید ، باید آتش را جای نشستن خود گیرد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، 2 ، ص 38

حدیث149

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
آن که از شما به دیگری علم بیاموزد ، پاداش او ( نزد خدای تعالی ) به مقدارپاداش دانشجوست ، و از او هم بیشتر می‌باشد.
کافی ، ج 1 ، ص 35

حدیث150

واضع العلم عند غیر أهله کمقلّد الخنازیر الجوهر و اللّؤلؤ و الذّهب؛
آن که علم به نااهل سپارد چنان است که گوهر و مروارید و طلا به خوکان آویزد.
نهج الفصاحه

حدیث151

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نوم علی علم خیر من صلاه علی جهل؛
خواب با علم بهتر از نماز با جهل است.
نهج الفصاحه

حدیث152

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المتعبّد بغیر فقه کالحمار فی الطّاحون؛
کسی که بی دانش عبادت کند چون الاغ آسیاست.
نهج الفصاحه

حدیث153

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من الصّدقه أن یعلّم الرّجل العلم فیعمل به و یعلّمه؛
از جمله صدقه این است که مرد علم آموزد و بدان عمل کند و تعلیم دهد.
نهج الفصاحه

حدیث154

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من عمل علی غیر علم کان ما یفسد أکثر ممّا یصلح؛
هر که بی علم عمل کند بیش از آنچه اصلاح می کند، افساد خواهد کرد.
نهج الفصاحه

حدیث155

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من سلک طریقا یلتمس فیه علما سهّل اللَّه له طریقا إلی الجنّه؛
هر که به جستجوی علم راهی سپرد خدا برای وی راهی سوی بهشت بگشاید.
نهج الفصاحه

حدیث156

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من زهد فی الدّنیا علّمه اللَّه بلا تعلّم و جعله بصیرا؛
هر که از دنیا بگذرد خدایش بدون تعلم علم آموزد و بصیرت دهد.
نهج الفصاحه

حدیث157

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أفتی بغیر علم کان إثمه علی من أفتاه و من أشار علی أخیه بأمر یعلم أنّ الرّشد فی غیره فقد خانه؛
هر که بدون علم فتوی دهد گناه حاصل از آن را به گردن دارد و هر که به برادر خویش کاری سفارش کند و داند که مصلحت در غیر آن است به وی خیانت کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث158

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من طلب العلم لیجاری به العلماء أو لیماری به السّفهاء أو یصرف به وجوه النّاس إلیه أدخله اللَّه النّار؛
هر که علم جوید که به وسیله آن با دانشوران هم چشمی کند یا با سفیهان مجادله کند یا توجه عامه را به سوی خود جلب کند، خدایش به جهنم برد.
نهج الفصاحه

حدیث159

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من طلب العلم کان کفّاره لما مضی؛
هر که علم جوید کفاره گناهان گذشته وی باشد.
نهج الفصاحه

حدیث160

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من جادل فی خصومه بغیر علم لم یزل فی سخط اللَّه حتّی ینزع؛
هر که در مناقشه ای بدون علم مجادله کند در خشم خدا باشد تا دست بردارد.
نهج الفصاحه

حدیث161

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من طلب العلم تکفّل اللَّه برزقه؛
هر که علم جوید خدا عهده دار روزی او شود.
نهج الفصاحه

حدیث162

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
منهومان لا یشبعان: طالب العلم و طالب المال؛
دو گرسنه اند که سیری نپذیرند طالب علم و طالب مال.
نهج الفصاحه

حدیث163

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل الّذی یتعلّم العلم فی صغره کالنّقش علی الحجر و مثل الّذی یتعلّم العلم فی کبره کالّذی یکتب علی الماء؛
حکایت کسی که در کوچکی علم آموزد چون نقش بر سنگ است حکایت کسی که در بزرگی علم آموزد چون کسی است که بر آب نویسد.
نهج الفصاحه

حدیث164

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل الّذی یتعلّم العلم ثمّ لا یحدّث به کمثل الّذی یکنز الکنز فلا ینفق منه؛
حکایت کسی که علم آموزد و از آن سخن نکند چون کسی است که گنجی نهد و از آن خرج نکند.
نهج الفصاحه

حدیث165

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من خارج خرج من بیته فی طلب العلم إلّا وضعت له الملائکه أجنحتها رضا بما یصنع حتّی یرجع؛
هر که از خانه خویش به طلب دانش بیرون شود فرشتگان به سبب رضایتی که از رفتار او دارند بالهای خویش برای وی بگسترند تا باز گردد.
نهج الفصاحه

حدیث166

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما خرج رجل من بیته یطلب علما إلّا سهل اللَّه له طریقا إلی الجنّه؛
هر کس از خانه خویش به جستجوی علمی برون شود خدا برای وی راهی بسوی بهشت بگشاید.
نهج الفصاحه

حدیث167

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما تصدّق النّاس بصدقه أفضل من علم ینشر؛
هیچ صدقه ای که مردم دهند از علمی که منتشر شود بهتر نیست.
نهج الفصاحه

حدیث168

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أتی اللَّه عالما علما إلّا أخذ علیه المیثاق أن لا یکتمه؛
خدا به عالمی علم نداده مگر آنکه از او پیمان گرفته که علم خویش را نهان ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث169

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما استرذل اللَّه عبدا إلّا حطّ عنه العلم و الأدب؛
خدا بنده ای را پست نشمارد مگر آنکه علم و ادب را از او فرو گذارد.
نهج الفصاحه

حدیث170

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یشبع عالم من علمه حتّی یکون منتهاه الجنّه؛
عالم از علم خویش سیر نگردد تا سرانجام به بهشت رسد.
نهج الفصاحه

حدیث171

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس منّی إلا عالم أو متعلّم؛
هیچ کس از من نیست به جز دانشمند یا دانش آموز.
نهج الفصاحه

حدیث172

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس من أخلاق المؤمن التّملّق و لا الحسد إلّا فی طلب العلم؛
تملق و حسد بر مؤمن روا نیست مگر در طلب علم.
نهج الفصاحه

حدیث173

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو کان العلم معلّقا بالثّریّا لتناوله قوم من أبناء فارس؛
اگر علم به ثریا آویخته بود، گروهی از فرزندان فارس بدان می رسیدند.
نهج الفصاحه

حدیث174

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو خفتم اللَّه تعالی حقّ خیفته لعلمتم العلم الّذی لا جهل معه، و لو عرفتم اللَّه تعالی حقّ معرفته لزالت لدعائکم الجبال؛
اگر از خدا چنانچه شایسته ترسیدن از اوست، ترس داشتید علمی که به جهل آمیخته نیست نصیبتان می شد و اگر خدا را چنان که شایسته شناختن اوست، می شناختید به دعای شما کوهها جابجا می شد.
نهج الفصاحه

حدیث175

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ شی ء طریق و طریق الجنّه العلم؛
هر چیزی راهی دارد و راه بهشت دانش است.
نهج الفصاحه

حدیث176

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ علم وبال یوم القیامه إلّا من عمل به؛
همه علم ها روز قیامت وبال است مگر علمی که بدان عمل کنند.
نهج الفصاحه

حدیث177

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ صاحب علم غرثان إلی علم؛
هر دانشمندی گرسنه علم دیگر است.
نهج الفصاحه

حدیث178

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء علما أن یخشی اللَّه و کفی بالمرء جهلا أن یعجب بنفسه؛
در علم مرد همین بس که از خدا ترسد و در جهل مرد همین بس که مفتون خویش باشد.
نهج الفصاحه

حدیث179

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کاتم العلم یلعنه کلّ شی ء حتّی الحوت فی البحر و الطّیر فی السّماء؛
همه چیز حتی ماهی دریا و مرغ هوا نهان کننده علم را لعنت کنند.
نهج الفصاحه

حدیث180

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قلیل العمل ینفع مع العلم و کثیر العمل لا ینفع مع الجهل؛
عمل اندک با علم سودمند افتد و عمل بسیار با جهل سود ندهد.
نهج الفصاحه

حدیث181

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فضل العلم أفضل من فضل العباده؛
فضیلت علم بیشتر از فضیلت عبادت است.
نهج الفصاحه

حدیث182

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الغدّ و الرّواح فی تعلیم العلم أفضل عند اللَّه من الجهاد؛
صبح و شب در کار تعلیم علم به سر بردن نزد خدا از جهاد بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث183

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم لا یحلّ منعه؛
منع علم روا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث184

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم و المال یستران کلّ عیب و الجهل و الفقر یکشفان کلّ عیب؛
علم و مال هر عیبی را بپوشاند و جهل و فقر هر عیبی را نمایان کند.
نهج الفصاحه

حدیث185

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم میراثی و میراث الأنبیاء من قبلی؛
علم میراث من و میراث پیامبران پیش از من است.
نهج الفصاحه

حدیث186

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم علمان: فعلم فی القلب فذلک العلم النّافع، و علم علی اللّسان فذلک حجّه اللَّه علی ابن آدم؛
علم دو علم است علمی که در قلب است و علم نافع همین است و علمی است که بر زبان است و او حجت خدا بر فرزند آدم است.
نهج الفصاحه

حدیث187

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم خزائن و مفتاحها السّؤال فسلوا یرحمکم اللَّه فإنّه یوجر فیه أربعه: السّائل و المعلّم و المستمع و المحبّ لهم؛
علم گنجینه هاست و کلید آن پرسش است بپرسید تا خدا بر شما رحمت آرد که خدا در کار علم چهار کس را پاداش می دهد پرسنده و آموزگار و شنونده و کسی که دوستدار ایشان است.
نهج الفصاحه

حدیث188

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم حیاه الإسلام و عماد الإیمان و من علم علما أتم اللَّه له أجره و من تعلّم فعمل علّمه اللَّه ما لم یعلم؛
علم حیات اسلام و ستون ایمان است و هر که علمی بیاموزد خدا پاداش او را کامل کند و هر که تعلیم گیرد و عمل کند خدا آنچه نمی داند به او تعلیم دهد.
نهج الفصاحه

حدیث189

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم أفضل من العمل و خیر الأعمال أوسطها؛
علم از عبادت افضل است و بهترین عملها عملی است که معتدل تر است.
نهج الفصاحه

حدیث190

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم أفضل من العباده و ملاک الدّین الورع؛
علم از عبادت بهتر است و اساس دین ترس خداست.
نهج الفصاحه

حدیث191

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العالم إذا أراد بعلمه وجه اللَّه تعالی هابه کلّ شی ء و إذا أراد أن یکثر به الکنوز هاب من کلّ شی ء؛
عالم اگر از علم خویش رضای خدا خواهد همه چیز از او بترسد و اگر خواهد به وسیله آن گنجها بیندوزد از همه چیز بترسد.
نهج الفصاحه

حدیث192

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علم لا ینفع کنز لا ینفق منه؛
علمی که سود ندهد گنجی است که از آن انفاق نکنند.
نهج الفصاحه

حدیث193

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بالعلم فإنّ العلم خلیل المؤمن و الحلم وزیره و العقل دلیله و العمل قیّمه و الرّفق أبوه و اللّین أخوه و الصّبر أمیر جنوده؛
علم جوئید که علم یار مؤمن است و بردباری وزیر اوست و عقل دلیل اوست و عمل سرپرست اوست و ملایمت پدر اوست و مدارا برادر اوست و صبر امیر سپاهیان اوست.
نهج الفصاحه

حدیث194

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علّموا و لا تعنفوا فإنّ المعلّم خیر من المعنف؛
تعلیم دهید و خشونت مکنید که آموزگار بهتر از خشونت گر است.
نهج الفصاحه

حدیث195

علّموا و یسّروا، و لا تعسّروا و بشّروا و لا تنفّروا و إذا غضب أحدکم فلیسکت؛
تعلیم دهید و سهل گیرید و سخت مگیرید گشاده رویی کنید و خشونت مکنید و چون یکی از شما خشمگین شود، خاموش ماند.
نهج الفصاحه

حدیث196

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علم لا ینفع ککنز لا ینفق منه و علی کلّ شی ء زکاه و زکاه الجسد الصّیام؛
علمی که سود ندهد چون گنجی است که از آن خرج نکنند و هر چیزی زکاتی دارد و زکات تن روزه داشتن است.
نهج الفصاحه

حدیث197

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عالم ینتفع بعلمه خیر من ألف عابد؛
دانشمندی که از علم او سود برند، از هزار عابد بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث198

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طلب العلم فریضه علی کلّ مسلم و مسلمه؛
جستن علم بر هر مرد مسلمان و هر زن مسلمان واجب است.
نهج الفصاحه

حدیث199

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طلب العلم فریضه علی کلّ مسلم و واضع العلم عند غیر أهله کمقلّد الخنازیر الجوهر و اللؤلؤ و الذهب؛
جستن علم بر هر مسلمانی واجب است و آن که علم را پیش نا اهلان نهد چنان است که گوهر و مروارید و طلا به گرازان آویزد.
نهج الفصاحه

حدیث200

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طلب العلم ساعه خیر من قیام لیله و طلب العلم یوما خیر من صیام ثلاثه أشهر؛
ساعتی علم جستن بهتر از نمازگزاری یک شب است و روزی علم جستن بهتر از سه ماه روزه داری است.
نهج الفصاحه

حدیث201

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طلب العلم أفضل عند اللَّه من الصّلاه و الصّیام و الحجّ و الجهاد فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ؛
جستن علم نزد خدا از نماز و روزه و حج و جهاد در راه خدا عز و جل بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث202

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طلب العلم فریضه علی کلّ مسلم و أنّ طالب العلم یستغفر له کلّ شی ء حتّی الحیتان فی البحر؛
جستن علم بر هر مسلمانی واجب است و همه چیز، حتی ماهیان دریا برای جویای علم آمرزش می طلبند.
نهج الفصاحه

حدیث203

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طالب العلم طالب الرّحمه طالب العلم رکن الإسلام و یعطی أجره مع النّبیّین؛
جویای علم جویای رحمت است، جویای علم رکن اسلام است و پاداش او را با پیامبران دهند.
نهج الفصاحه

حدیث204

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طالب العلم للَّه أفضل عند اللَّه من المجاهد فی سبیل اللَّه؛
هر که علم برای رضای خدا جوید نزد خدا از مجاهد فی سبیل اللَّه بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث205

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طالب العلم بین الجهال کالحیّ بین الأموات؛
جویای علم میان جاهلان چون زنده میان مردگانست.
نهج الفصاحه

حدیث206

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طالب العلم تبسط له الملائکه أجنحتها رضا بما یطلب؛
فرشتگان بالهای خویش برای طالب علم بگسترانند که از آنچه وی می جوید، رضایت دارند.
نهج الفصاحه

حدیث207

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سلوا أهل الشّرف عن العلم فإن کان عندهم علم فاکتبوه فإنّهم لا یکذبون؛
شریفان را از علم بپرسید اگر علمی نزد ایشان بود بنویسید که آنها دروغ نمی گویند.
نهج الفصاحه

حدیث208

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سلوا اللَّه علما نافعا و تعوّذوا باللَّه من علم لا ینفع؛
از خدا عملی سودمند بخواهید و از علمی که سود ندهد به خدا پناه برید.
نهج الفصاحه

حدیث209

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ستکون فتن یصبح الرّجل فیها مؤمنا و یمسی کافرا إلّا من أحیاه اللَّه بالعلم؛
فتنه ها خواهد بود که در اثنای آن مرد به صبح مؤمن باشد و به شب کافر شود مگر آن که خدایش به علم زنده دارد.
نهج الفصاحه

حدیث210

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سبع یجری للعبد أجرهنّ و هو فی قبره بعد موته: من علّم علما، أو أجری نهرا، أو حفر بئرا، أو غرس نخلا، أو بنی مسجدا، أو ورّث مصحفا، أو ترک ولدا یستغفر له بعدموته؛
هفت چیز است که پاداش آن برای بنده در قبر او و پس از مرگش دوام دارد کسی که علمی تعلیم دهد، یا نهری به جریان آورد یا چاهی حفر کند یا نخلی بکارد یا مسجدی بسازد یا مصحفی به ارث گذارد یا فرزندی به جا نهد که پس از مرگش برای او آمرزش خواهد.
نهج الفصاحه

حدیث211

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیّر سلیمان بین المال و الملک و العلم فاختار العلم فاعطی الملک و المال لاختیاره العلم؛
سلیمان پیغمبر را میان ملک و دانش مخیر کردند دانش را برگزید ملک را نیز بدو دادند برای آنکه دانش را برگزیده بود.
نهج الفصاحه

حدیث212

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر ما یخلّف الإنسان بعده ثلاث ولد صالح یدعو له و صدقه تجری یبلغه أجرها و علم ینتفع به من بعده؛
بهترین چیزی که انسان پس از خود وا می گذارد سه چیز است فرزند پارسا که برای او دعا کند و صدقه جاری که پاداش آن بدو رسد و دانشی که پس از وی از آن بهره مند شوند.
نهج الفصاحه

حدیث213

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الدّنیا و الآخره مع العلم و شرّ الدّنیا و الآخره مع الجهل؛
نیکی دنیا و آخرت با دانش همراه است و بدی دنیا و آخرت با نادانی قرین است.
نهج الفصاحه

حدیث214

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمسه من مصائب الدّنیا فوت الحبیب و ذهاب المال و شماته الأعداء و ترک العلم و امرأه سوء؛
پنج چیز از مصائب دنیاست: مرگ دوست و تلف شدن مال و سرزنش دشمنان و ترک دانش و زن بد.
نهج الفصاحه

حدیث215

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حفظ الغلام الصّغیر کالنّقش فی الحجر و حفظ الرّجل بعد ما یکبر کالکتاب علی الماء؛
محفوظات طفل نورس مانند نقشی است که بر سنگ رقم زنند و محفوظات مرد بزرگ مانند نوشته بر آب است.
نهج الفصاحه

حدیث216

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن السّؤال نصف العلم؛
نیک پرسیدن یک نیمه دانستن است.
نهج الفصاحه

حدیث217

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من حقائق الإیمان: الإنفاق من الإقتار و إنصافک النّاس من نفسک و بذل العلم للمتعلّم؛
سه چیز از حقایق ایمان است: بخشش با تنگدستی و رعایت انصاف در باره مردم بر ضرر خویش و بذل علم برای دانش آموز.
نهج الفصاحه

حدیث218

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تناصحوا فی العلم و لا یکتم بعضکم بعضا فإنّ الخیانه فی العلم أشدّ من الخیانه فی المال؛
در کار دانش یار همدیگر باشید و دانش خود را از یکدیگر پوشیده مدارید که خیانت در علم بدتر از خیانت در مال است.
نهج الفصاحه

حدیث219

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعلّموا ما شئتم أن تعلموا فلن ینفعکم اللَّه بالعلم حتّی تعملوا بما تعلمون؛
هر چه خواهید بیاموزید زیرا خداوند شما را از علم منتفع نکند مگر آن که هر چه را می دانید بکار بندید.
نهج الفصاحه

حدیث220

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعلّموا العلم و تعلّموا للعلم السّکینه و الوقار و تواضعوا لمن تعلّمون منه؛
دانش بیاموزید و با دانش وقار و آرامش آموزید و نسبت به آموزگار خویش فروتن باشید.
نهج الفصاحه

حدیث221

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الاقتصاد فی النّفقه نصف المعیشه و التّودّد إلی النّاس نصف العقل و حسن السّؤال نصف العلم؛
میانه روی در خرج یک نیمه معیشت است و دوستی با مردم یک نیمه عقل است و خوب پرسیدن یک نیمه دانش است.
نهج الفصاحه

حدیث222

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما ناشئ نشأ فی طلب العلم و العباده حتّی یکبر أعطاه اللَّه یوم القیامه ثواب اثنین و سبعین صدّیقا؛
هر طفلی که در طلب علم و عبادت بزرگ شود خداوند ثواب هفتاد و دو صدیق به او عطا کند.
نهج الفصاحه

حدیث223

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما شفاء العیّ السؤال؛
علاج نادانی سؤال است.
نهج الفصاحه

حدیث224

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما العلم بالتّعلّم و إنّما الحلم بالتّحلّم و من یتحرّ الخیر یعطه و من یتّق الشّرّ یوقه؛
علم از تعلم و حلم از تظاهر به حلم حاصل می شود هر که جویای خیر باشد همانش دهند و هر که از شر بگریزد از آن بر کنار ماند.
نهج الفصاحه

حدیث225

إنّ من معادن التّقوی تعلّمک إلی ما قد علمت علم ما لم تعلم و النّقص فیما قد علمت قلّه الزّیاده فیه و إنّما یزهد الرّجل فی علم ما لم یعلم قلّه الانتفاع بما قد علم؛
از جمله منابع پرهیزکاری این است که ندانسته ها را بیاموزی و به دانسته ها ضمیمه کنی، اگر افزایش دانش کم شود مایه نقصان آن می شود و کسی که از دانسته های خود کمتر سود برد، در آموختن ندانسته ها سستی می کند.
نهج الفصاحه

حدیث226

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ ممّا یلحق المؤمن من عمله و حسناته بعد موته علما نشره و ولدا صالحا ترکه و مصحفا ورّثه أو مسجدا بناه أو بیتا لابن السّبیل بناه أو نهرا أجراه أو صدقه أخرجها من ماله فی صحّته و حیاته تلحقه من بعد موته؛
از جمله اعمال و نیکی های مؤمن که بعد از مرگ بدو می رسد دانشی است که منتشر کرده باشد و فرزند پارسائی است که به جا گذاشته باشد و قرآنی است که به ارث گذاشته باشد یا مسجدی که بنا کرده باشد یا خانه ای که برای کاروانیان بپا کرده باشد یا نهری که به کمک او جریان یافته باشد یا مالی که در دوران صحت و حیات از مال خویش جدا کرده باشد همه اینها پس از مرگ بدو می رسد.
نهج الفصاحه

حدیث227

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ شی ء دعامه و دعامه هذا الدّین الفقه و لفقیه واحد أشدّ علی الشّیطان من ألف عابد؛
هر چیزی اساسی دارد و اساس این دین دانش است و یک دانشمند برای شیطان از هزار عابد بدتر است.
نهج الفصاحه

حدیث228

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ علما لا ینتفع منه لکنز لا ینفق منه؛
دانشی که از آن سود نبرند مثل گنجی است که از آن خرج نکنند.
نهج الفصاحه

حدیث229

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الملائکه لتضع أجنحتها لطالب العلم رضا بما یطلب؛
فرشتگان بالهای خود را برای طالب علم پهن می کنند زیرا از آنچه می جوید، رضایت دارند.
نهج الفصاحه

حدیث230

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یسأل العبد عن فضل علمه کما یسأله عن فضل ماله؛
خداوند از بنده می پرسد که فزونی دانش خود را کجا صرف کرده همچنان که از فزونی مال می پرسد.
نهج الفصاحه

حدیث231

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الفتنه تجی ء فتنسف العباد نسفا و ینجو العالم منها بعلمه؛
فتنه بیاید و بندگان را مغلوب کند و دانشمند به کمک دانش خود از آن رهائی یابد.
نهج الفصاحه

حدیث232

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ العلماء هم ورثه الأنبیاء ورثوا العلم فمن أخذه أخذ بحظّ وافر؛
دانشمندان وارث پیامبرانند و دانش را از آن ها میراث برده اند هر کس دانش فرا گیرد سهم فراوان از میراث پیامبران گرفته است.
نهج الفصاحه

حدیث233

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من علم لا ینفع و قلب لا یخشع و دعاء لا یسمع و نفس لا تشبع أعوذ بک اللّهمّ من شرّ هؤلاء الأربع؛
خدایا از دانشی که سود ندهد و دلی که سوز ندارد و دعائی که شنیده نشود و نفسی که سیری نپذیرد به تو پناه می برم خدایا از این چهار چیز به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث234

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من علم لا ینفع و عمل لا یرفع، و دعاء لا یسمع؛
خدایا از دانشی که سود ندهد و عملی که مقبول نیفتد و دعائی که شنیده نشود به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث235

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ انفعنی بما علّمتنی و علّمنی ما ینفعنی و زدنی علما؛
خدایا مرا به آنچه تعلیم داده ای منتفع کن و آنچه را برای من نافع است به من بیاموز و دانش مرا فزون کن.
نهج الفصاحه

حدیث236

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أغننی بالعلم و زیّنّی بالحلم و أکرمنی بالتّقوی و جمّلنی بالعافیه؛
خدایا مرا به علم توانگر ساز و به حلم زینت بخش و به تقوی عزیز کن و به عافیت زیبائی ده.
نهج الفصاحه

حدیث237

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أعلّمک خصلات ینفعک اللَّه تعالی بهنّ؟ علیک بالعلم فإنّ العلم خلیل المؤمن و الحلم وزیره و العقل دلیله و العمل قیّمه و الرّفق أبوه و اللّین أخوه و الصّبر أمیر جنوده؛
می خواهی صفاتی به تو بیاموزم که خداوند تو را به آنها منتفع سازد؟ دانش آموز که دانش دوست مؤمن است و بردباری پشتیبان او و عقل رهبر و عمل قیم و مدارا پدر و ملایمت برادر اوست و صبر امیر سپاه وی به شمار می رود.
نهج الفصاحه

حدیث238

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثر النّاس قیمه أکثرهم علما؛
هر که به دانش از دیگران پیش تر است، قیمتش از دیگران بیشتر است.
نهج الفصاحه

حدیث239

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الصّدقه أن یتعلّم المرء المسلم علما ثمّ یعلّمه أخاه المسلم؛
بهترین صدقه ها آن است که مرد مسلمان دانشی بیاموزد و به برادر مسلمان خود تعلیم دهد.
نهج الفصاحه

حدیث240

أفضل الأعمال العلم باللَّه إنّ العلم ینفعک معه قلیل العمل و کثیره و إنّ الجهل لا ینفعک معه قلیل العمل و لا کثیره؛
بهترین کارها خداشناسی است کاری که با دانش قرین است اندک و بسیار آن سودمند است و کاری که با نادانی قرین است نه اندک آن سود می دهد و نه بسیار.
نهج الفصاحه

حدیث241

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أغد عالما أو متعلّما أو مستمعا أو محبّا و لا تکن الخامسه فتهلک؛
دانشمند باش یا دانش آموز یا مستمع یا دوستدار علم و پنجمی مباش که هلاک خواهی شد.
نهج الفصاحه

حدیث242

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعلم النّاس من جمع علم النّاس إلی علمه؛
دانشمندتر از همه مردم کسی است که دانش دیگران را به دانش خود بیفزاید.
نهج الفصاحه

حدیث243

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اطلبوا العلم من المهد إلی اللّحد؛
از گهواره تا گور دانش بجوئید.
نهج الفصاحه

حدیث244

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اطلبوا العلم و لو بالصّین فإنّ طلب العلم فریضه علی کلّ مسلم إنّ الملائکه تضع أجنحتها لطالب العلم رضا بما یطلب؛
دانش را بجوئید اگر چه در چین باشد زیرا طلب دانش بر هر مسلمانی واجب است و فرشتگان بال خویش را برای طالب علم پهن می کنند زیرا از آنچه وی در طلب آن است خشنود هستند.
نهج الفصاحه

حدیث245

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس حسره یوم القیامه رجل أمکنه طلب العلم فی الدّنیا فلم یطلبه و رجل علّم علما فانتفع به من سمعه منه دونه؛
دو کس روز رستاخیز از همه مردم بیشتر حسرت می خورند یکی مردی که در دنیا برای طلب دانش فرصت داشته ولی به جستجوی آن برنخاسته است یکی دیگر مردی که دانشی به دیگری آموخته و شاگرد وی از آن بهره مند شده ولی او بی بهره مانده است.
نهج الفصاحه

حدیث246

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا مات الإنسان انقطع عمله إلّا من ثلاث صدقه جاریه أو علم ینتفع به أو ولد صالح یدعو له؛
وقتی انسان بمیرد دنباله کارهای نیک او بریده شود جز سه چیز صدقه جاری و دانشی که کسان از آن بهره ور شوند و فرزند درست کاری که برای او دعا کند.
نهج الفصاحه

حدیث247

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أتی علیّ یوم لا أزداد فیه علما یقرّبنی إلی اللَّه تعالی فلا بورک لی فی طلوع الشّمس ذلک الیوم؛
اگر روزی بر من بگذرد و در آن روز دانشی نیاموزم که مرا به خداوند نزدیک کند، طلوع آفتاب آن روز بر من مبارک مباد.
نهج الفصاحه

حدیث248

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آفَهُ العِلمِ النِّسیانُ وَ إضاعَتَهُ أن تُحدِّثَ به غَیرَ أهلِه؛
آفت دانش فراموشی است و دانشی که به نا اهل سپاری، تلف می شود.
نهج الفصاحه

حدیث249

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
همانا استاد و شاگرد هر دو در رشد و ترقی شریک‌اند.
(بحارالانوار/75/366)

حدیث250

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
خیر من الخیر فاعله ، و أجمل من الجمیل قائله ، و أرجح من العلم حامله ، و شر من الشر جالبه ، و أهول من الهول راکبه؛
بهتر از نیکی نیکوکار است ، و زیباتر از زیبایی ، گوینده آن است ، و برتر از علم حامل آن است ، و بدتر از بدی ، عامل به آن است ، و وحشتناکتر از وحشت ، آورنده آن است .
مسند الامام الهادی ، ص 304

حدیث251

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
خدا رحمت کند بنده ای را که علم را زنده کند .
کافی ، ج 1 ، ص 41

حدیث252

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
حُسْنُ السُّؤالِ نِصْفُ الْعِلْمِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
کسی که عادت سؤال و حالت پرس و جو دارد مثل آن است که نصف علم ها را فرا گرفته باشد.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 129

حدیث253

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
تَعَلَّمُوا الْعِلْمَ، فَإنْ لَمْ تَسْتَطیعُوا حِفْظَهُ فَاکْتُبُوهُ وَ ضَعُوهُ فی بُیُوتِکُمْ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
علم و دانش را ـ از هر طریقی ـ فرا گیرید، و چنانچه نتوانستید آن را در حافظه خود نگه دارید، ثبت کنید و بنویسید و در منازل خود در جای مطمئن قرار دهید.
احقاق الحقّ، ج 11، ص 235

حدیث254

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
وَ حَرَّمَ اللّه( الشِّرْکَ إخْلاصاً لَهُ بِالرُّبُوبِیَّةِ، فَاتَّقُوا اللّه حَقَّ تُقاتِهِ، وَ لا تَمُوتُّنَ إلاّ وَ أنْتُمْ مُسْلِمُونَ، وَ أطیعُوا اللّه فیما أمَرَکُمْ بِهِ، وَ نَهاکُمْ عَنْهُ، فَاِنّهُ، إنَّما یَخْشَی اللّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
خداوند سبحان شرک را (در امور مختلف) حرام گرداند تا آن که همگان تن به ربوبیّت او در دهند و به سعادت نائل آیند; پس آن طوری که شایسته است باید تقوای الهی داشته باشید و کاری کنید تا با اعتقاد به دین اسلام از دنیا بروید. بنابر این باید اطاعت و پیروی کنید از خداوند متعال در آنچه شما را به آن دستور داده یا از آن نهی کرده است، زیرا که تنها علماء و دانشمندان (اهل معرفت) از خدای سبحان خوف و وحشت خواهند داشت.
ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312

حدیث255

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
أعَزُّ الْعِزِّ الْعِلْمُ، لاِنَّ بِهِ مَعْرِفَةُ الْمَعادِ وَ الْمَعاشِ، وَ أذَلُّ الذُّلِّ الْجَهْلُ، لاِنَّ صاحِبَهُ أصَمُّ، أبْکَمٌ، أعْمی، حَیْرانٌ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
عزیزترین عزّت ها علم و کمال است، برای این که شناخت معاد و تأمین معاشِ انسان، به وسیله آن انجام می پذیرد. و پست ترین ذلّت ها جهل و نادانی است، زیرا که صاحبش همیشه در کری و لالی و کوری می باشد و در تمام امور سرگردان خواهد بود.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص 70، ح 65

حدیث256

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
اَلْمُلُوکُ حُکّامٌ عَلَی النّاسِ، وَ الْعِلْمُ حاکِمٌ عَلَیْهِمْ، وَ حَسْبُکَ مِنَ الْعِلْمِ أنْ تَخْشَی اللّهَ، وَ حَسْبُکَ مِنَ الْجَهْلِ أنْ تَعْجِبَ بِعِلْمِکَ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
ملوک بر مردم حاکم هستند و علم بر تمامی ایشان حاکم خواهد بود، تو را در علم کافی است که از خداوند ترسناک باشی؛ و به دانش و علم خود بالیدن، بهترین نشانه نادانی است.
أمالی طوسی، ج 1، ص 55

حدیث257

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
اَلْعِلْمُ وِراثَةٌ کَریمَةٌ، وَ الاْدَبُ حُلَلٌ حِسانٌ، وَ الْفِکْرَةُ مِرآةٌ صافِیَةٌ، وَ الاْعْتِذارُ مُنْذِرٌ ناصِحٌ، وَ کَفی بِکَ أَدَباً تَرْکُکَ ما کَرِهْتَهُ مِنْ غَیْرِکَ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
علم؛ ارثیه ای با ارزش، و ادب؛ زیوری نیکو، و اندیشه؛ آئینه ای صاف، و پوزش خواستن؛ هشدار دهنده ای دلسوز خواهد بود. و برای با أدب بودنت همین بس که آنچه برای خود دوست نداری، در حقّ دیگران روا نداشته باشی.
بحارالأنوار، ج 1، ص 169، ح 20

حدیث258

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ زارَ عالِماً فَکَأنَّما زارَنی، وَ مَنْ صافَحَ عالِماً فَکأنَّما صافَحَنی، وَ مَنْ جالَسَ عالِماً فَکَأنَّما جالَسَنی، وَ مَنْ جالَسَنی فِی الدُّنْیا أجْلَسْتُهُ مَعی یَوْمَ الْقِیامَةِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس به دیدار و زیارت عالم و دانشمندی برود مثل آن است که مرا زیارت کرده، هر که با دانشمندی دست دهد و مصافحه کند مثل آن که با من مصافحه نموده، هر شخصی همنشین دانشمندی گردد مثل آن است که با من مجالست کرده، و هر که در دنیا با من همنشین شود، در آخرت همنشین من خواهد گشت.
مستدرک الوسائل، ج 17، ص 300، ح 21406

حدیث259

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
اَلْعالِمُ بَیْنَ الْجُهّالِ کَالْحَی بَیْنَ الاْمْواتِ، وَ إنَّ طالِبَ الْعِلْمِ یَسْتَغْفِرُلَهُ کُلُّ شَیء حَتّی حیتانِ الْبَحْرِ، وَ هَوامُّهُ، وَ سُباعُ الْبَرِّ وَ أنْعامُهُ، فَاطْلُبُوا الْعِلْمَ، فَإنّهُ السَّبَبُ بَیْنَکُمْ وَ بَیْنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَ إنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ فَریضَةٌ عَلی کُلِ مُسْلِم؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
دانشمندی که بین گروهی نادان قرار گیرد همانند انسان زنده ای است بین مردگان، و کسی که در حال تحصیل علم باشد تمام موجودات برایش طلب مغفرت و آمرزش می کنند، پس علم را فرا گیرید چون علم وسیله قرب و نزدیکی شما به خداوند است، و فراگیری علم، بر هر فرد مسلمانی فریضه است.
بحارالأنوار، ج 1، ص 172، ح 25

حدیث260

پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ می فرمایند :
أفضل العبادة الفقه؛
برترین عبادت، فقه (فهم دین) است.
الخصال: 30 / 104.

حدیث261

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بهاو یشهد علیها و ان للدین ثلاث علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) وللعامل ثلاث علامات الصلوة و الصیام و الزکوة؛
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود:برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود، به درستی که برای دین سه علامت است: 1- علم، 2- ایمان، 3- عمل به ایمان تا آنجا که فرمودند: برای عامل به دین سه علامت است : 1- نماز، 2- روزه ، 3- زکات .
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183 )

حدیث262

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
طلب العلم فریضة؛
کسب دانش واجب است .
اصول کافی ، ج 1 ، ص 35

حدیث263

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله :
تَمامُ التَّقْوی اَنْ تَتَعَلَّمَ ما جَهِلْتَ وَ تَعْمَلَ بِما عَلِمْتَ؛
تمام تقوا این است که آنچه را نمی‌دانی بیاموزی و بدانچه می‌دانی عمل کنی.
تنبیه الخواطر، ج 2، ص 120 .

حدیث264

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مردم سه گروهند: دانشمند خداشناس، دانش‌جوی در راه رستگاری و فرومایگانی بی اراده و سرگردان که هر دعوتی را اجابت می‌کنند و به هر طرف که باد بیاید به همان طرف می‌روند، از نور دانش روشنایی نمی‌گیرند و به پایگاه محکمی پناه نمی‌برند.
نهج البلاغه، قصار 147.

حدیث265

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
یا عَلیُّ وَ لِلصّالِحِ ثَلاثُ عَلاماتٍ: یُصْلِحُ ما بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللّه‌ِ تَعالی بِالْعَمَلِ الصّالِحِ وَ یُصْلِحُ دینَهُ بِالْعِلْمِ وَ یَرْضی لِلنّاسِ ما یَرْضی لِنَفْسِهِ؛
ای علی! انسان صالح سه نشانه دارد: با عمل صالح، میان خود و خداوند را اصلاح می‌کند، با علم، دینش را اصلاح می‌نماید و برای مردم، همانی را می‌پسندد که برای خود می‌پسندد.
میراث حدیث شیعه، ج 2، ص 35، ح 122.

حدیث266

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
چهار چیز بر هر عاقل و خردمندی از امّت من واجب است. گفته شد: ای پیامبر خدا! آن چهار چیز کدام‌اند؟ فرمودند: گوش فرادادن به دانش، نگهداری، نشر و عمل به آن.
تحف العقول، ص 57.

حدیث267

امام علی علیه‌السلام :
عِلمُ الْمُنافِقِ فی لِسانِهِ وَعِلْمُ الْمُؤْمِنِ فی عَمَلِهِ؛
دانش منافق در زبان او و دانش مؤمن در کردار اوست.
غررالحکم، ح6288.

حدیث268

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مِنْ عَلامَةِ اَحَدِهِمْ (المُتَقینَ) اَنَّکَ تَری لَهُ قُوَّةً فی دینٍ... وَحِرْصا فی عِلْمٍ وَعِلْما فی حِلْمٍ؛
از نشانه‌های پرهیزکاران این است که می‌بینی در دین نیرومند... در کسب دانش حریص و دارای علم همراه با بردباری‌اند.
نهج البلاغه، خطبه 193.

حدیث269

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تجربه ها پایان نپذیرد و شخص عاقل از آنها بر دانش خود بیفزاید.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث270

سبک نشمارد علم و اهل علم را مگر احمق و نادان.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث271

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ کَرِیمَةٌ وَ الْآدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ وَ الْفِکْرُ مِرْآةٌ صَافِیَةٌ؛
دانش، میراثی گرانبها ، و آداب ، زیورهای همیشه تازه ، و اندیشه ، آیینه ای شفاف است.
نهج البلاغه، حکمت 5

حدیث272

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که علم خدای سبحان باطن ها و نهان ها را فرا گرفته و برون ها را شماره کرده است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث273

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی شخص ثروتمند ، او را پست گرداند ، و علم و دانش فقیر و نیازمند ، او را برافرازد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث274

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَلْعِلمُ إمامُ الْعَمَلِ وَالْعَمَلُ تابِعُهُ یُلهَمُ بِهِ السُّعَداءُ وَ یُحْرَمُهُ الأْشقیاءُ؛
دانش پیشوای عمل و عمل پیرو آن است. به خوشبختان دانش الهام می‌شود و بدبختان از آن محرومند.
الأمالی، طوسی، ص 488، ح 38.

حدیث275

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
خَیْرُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ مَعَ العِلْمِ وَ شَرُّ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ مَعَ الْجَهْلِ ؛
خیر دنیا و آخرت با دانش و شرّ دنیا و آخرت با نادانی است.
بحارالأنوار، ج1، ص 204، ح 23 .

حدیث276

امام علی (علیه السلام):
نَـکَدُ الْعِلْمِ الْکَذِبُ وَ نَـکَدُ الْجِدِّ اللَّعِبُ؛
آفت علم دروغ و آفت جدیت، بازی است.
غرر الحکم ، ح 10000.

حدیث277

امام علی (علیه السلام):
ما اَخَذَ اللّه‌ُ میثاقاً مِنْ اَهْلِ الْجَهْلِ بِطَـلَبِ تِبْیانِ الْعِلْمِ حَتّی اَخَذَ میثاقاً مِنْ اَهْلِ الْعِلْمِ بِبَیانِ الْعِلْمِ لِلجُهّالِ؛ لاَِنَّ الْعِلْمَ کانَ قَبْلَ الْجَهْلِ؛
خداوند، از مردم نادان پیمانی برای جستجوی دانش نگرفت، مگر این‌که پیمان بیان کردن دانش برای نادانان را از اهل دانش گرفت، چرا که دانش، پیش از نادانی بود.
امالی، مفید، ص 66، ح 12.

حدیث278

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
اِنَّ الْعَبْدَ لِیُذْنِبُ الذَّنْبَ فَیَنْسی بِهِ الْعِلْمَ الَّذی کانَ قَدْ عَلِمَهُ؛
انسان گناه می‌کند، پس با آن، علمی را که پیشتر می‌دانسته، از یاد می‌برد.
عدّة الداعی، ص 197.

حدیث279

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
لَو خِفْتُمُ اللّه‌َ حَقَّ خیفَتِهِ لَعَلِمْتُمُ الْعِلْمَ الَّذی لا جَهلَ مَعَهُ ، وَ لَو عَرَفْتُمُ اللّه‌َ حَقَّ مَعْرِفَتِهِ لَزالَتْ بِدُعائِکُمُ الْجِبالُ؛
اگر از خدا چنانکه باید می‌ترسیدید، به دانشی ناب دست می‌یافتند و اگر خدا را چنانکه باید می‌شناختید، با دعایتان کوه‌ها از میان می‌رفتند.
کنز العمّال، ح 5881.

حدیث280

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
ما مِنْ عالِمٍ اَو مُتَعَلِّمٍ یَمُرُّ بِقَرْیَةٍ مِنْ قُرَی الْمُسْلِمینَ اَو بَلْدَةٍ مِنْ بِلادِ الْمُسْلِمینَ وَ لَمْ یَاْکُلْ مِنْ طَعامِهِمْ وَ لَمْ یَشْرَبْ مِنْ شَرابِهِمْ وَ دَخَلَ مِنْ جانِبٍ وَ خَرَجَ مِنْ جانِبٍ اِلاّ رَفَعَ اللّه‌ُ تَعالی عَذابَ قُبورِهِمْ اَرْبَعینَ یَوْما؛
هیچ دانشمند و یا دانش‌اندوزی از روستایی از روستاها و یا شهری از شهرهای مسلمانان نمی‌گذرد و از خوراک آنان نمی‌خورد و از نوشیدنی آنان نمی‌نوشد و از یک طرف وارد نمی‌شود و از طرف دیگر خارج نمی‌گردد، جز آنکه خدای متعال عذاب قبرهایشان را تا چهل روز بر می‌دارد.
جامع الأخبار ، ص 507، ح 1405.

حدیث281

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله):
تَناصَحوا فِی الْعِلْمِ ، فَاِنَّ خیانَةَ اَحَدِکُمْ فی عِلْمِهِ اَشَدُّ مِنْ خیانَتِهِ فی مالِهِ وَ اِنَّ اللّه‌َ سائِلُـکُمْ یَوْمَ الْقیامَةِ؛
در دانش، خیرخواه یکدیگر باشید که خیانت هر یک از شما در دانشش، سخت‌تر از خیانت او در مالش می‌باشد و خداوند روز قیامت از شما بازخواست می‌کند.
امالی طوسی، ص 126، ح 198.

حدیث282

امام علی (علیه السلام):
اَلا لا تَنالُ الْعِلْمَ اِلاّ بِسِتَّةٍ ؛ سَاُنبیکَ عَنْ مَجموعِها بِبَیانِ: ذَکاءٌ وَ حِرصٌ وَاصْطِبارٌ وبُلْغَةٌ ؛ و اِرشادُ اُستادٍ وَ طولُ زَمانِ؛
هرگز به دانش دست نمی‌یابی مگر با شش چیز؛ که من در این سخن، تو را از همه آنها آگاه می‌کنم: هوش، حرص، شکیبایی، شایستگی؛ راهنمایی استاد و درازای زمان.
آداب المتعلّمین، ص 82.

حدیث283

امام علی (علیه السلام):
خُذوا مِنْ کُلِّ عِلْمٍ اَحْسَنَهُ فَاِنَّ النَحْلَ یَاْکُلُ مِنْ کُلِّ زَهْرٍ اَزْیَنَهُ فَیَتَوَلَّدُ مِنْهُ جَوهَرانِ نَفیسانِ: اَحَدُهُما فیهِ شِفاءٌ لِلنّاسِ وَ الآْخَرُ یُسْتَضاءُ بِهِ؛
از هر دانشی بهترینش را انتخاب کنید، زنبورِ عسل از هر گلی زیباترینش را می‌خورد. در نتیجه دو جواهر گران‌بها از آن تولید می‌شود: یکی (عسل) برای مردم شفاست و دیگری (موم) که از آن روشنایی می‌گیرند.
غرر الحکم ، ح 5082.

حدیث284

امام رضا (علیه السلام):
رَحِمَ اللّه‌ُ عَبْدا اَحیا اَمْرَنا ... یَتَعَلَّمُ عُلومَنا وَ یُعَلِّمُهَا النّاسَ ، فَاِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِموا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعونا؛
رحمت خدا بر بنده‌ای را که امر ما را زنده کند... دانش‌های ما را فرا گیرد و به مردم بیاموزد. اگر مردم زیبایی‌های سخنان ما را می‌دانستند، از ما پیروی می‌کردند.
معانی الأخبار ، ص 180، ح 1.

حدیث285

وَ الْمُتَعَلِّمُ یَحْتاجُ اِلی رَغْبَةٍ وَ اِرادَةٍ و فَراغٍ وَ نُسُکٍ وَ خَشْیَةٍ وَ حِفْظٍ وَ حَزْمٍ؛
دانش اندوز به شوق، اراده، فراغت، عبادت، ترس از خدا، مراقبت و آینده‌نگری نیاز دارد.
مصباح الشریعه، ص 15.

حدیث286

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
مَنْ جاءَهُ الْمَوتُ وَ هُوَ یَطْلُبُ الْعِلْمَ لِیُحْیِیَ بِهِ الاِْسلامَ کانَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ الاَْنبِیاء دَرَجَةٌ واحِدَةٌ فِی الْجَنَّةِ؛
هر کس در جستجوی دانش باشد تا با آن اسلام را زنده کند و مرگ او فرا رسد، در بهشت میان او و پیامبران تنها یک درجه فاصله است.
منیة المرید ، ص 100.

حدیث287

امام سجاد (علیه السلام):
لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فی طَـلَبِ الْعِلْمِ لَطَـلَبوهُ وَ لَو بِسَفْکِ الْمُهَجِ وَ خَوضِ اللُّجَجِ اِنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وَ تَعالی اَوحی اِلی دانیالَ : اِنَّ اَمْقَتَ عَبیدی اِلَیَّ الْجاهِلُ الْمُسْتَخِفُّ بِحَقِّ اَهْلِ الْعِلْمِ ، التّارِکُ لِلاِْقْتِداءِ بِهِمْ وَ اِنَّ اَحَبَّ عَبیدی اِلَیَّ التَّقیُّ الطّالِبُ لِلثَّوابِ الْجَزیلِ اَللاّزِمُ لِلْعُلَماءِ التّابِـعُ لِلْحُلَماءِ القابِلُ عَنِ الْحُـکَماءِ؛
اگر مردم می‌دانستند که در جستجوی دانش چه چیزی [نهفته] است، بی‌گمان در پی آن می‌رفتند، حتّی اگر با ریخته شدن خون و فرو رفتن در اعماق دریا باشد. خدای تبارک و تعالی به دانیال وحی کرد: منفورترین بندگانم نزد من، نادانی است که حق اهل علم را سبک بشمارد و پیروی از ایشان را رها کند و محبوب‌ترین بندگانم نزد من، تقوا پیشه‌ای است که جویای پاداش فراوان، همراه دانشمندان، پیرو بردباران و پذیرای حکیمان باشد.
کافی ، ج 1، ص 35، ح 5.

حدیث288

امام علی (علیه السلام):
کُلَّ وِعاءٍ یَضیقُ بِما جُعِلَ فیهِ اِلاّ وِعاءُ الْعِلْمِ فَاِنَّهُ یَتَّسِعُ بِهِ؛
هر ظرفی که در آن چیزی ریخته شود پر می‌شود، مگر ظرف دانش که هر چه در آن ریخته شود جا باز می‌کند.
نهج البلاغه ، حکمت 205.

حدیث289

امام علی (علیه السلام):
اَلْعِلْمُ عِلْمانِ : مَطْبوعٌ ومَسْموعٌ ، ولا یَنْفَعُ الْمَسْموعُ اِذا لَمْ یَکُنِ الْمَطْبوعُ؛
علم دو گونه است: فطری و شنیدنی، علم شنیدنی مفید واقع نمی‌شود اگر علم فطری نباشد.
نهج البلاغه ، حکمت 338.

حدیث290

امام علی (علیه السلام):
کُلَّمَا ازْدادَ عِلْمُ الرَّجُلِ زادَتْ عِنایَتُهُ بِنَفْسِهِ وَ بَذَلَ فی ریاضَتِها وَ صَلاحِها جُهْدَهُ؛
هر اندازه دانش انسان بیشتر شود، توجه او به خودش بیشتر می‌گردد و در ریاضت و رشد و اصلاح نَفْس، کوشش بیشتری می‌نماید.
غرر الحکم ، ح 7204.

حدیث291

امام صادق (علیه السلام):
اَلْعِلْمُ مَقْرونٌ اِلَی الْعَمَلِ ، فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ ، ومَنْ عَمِلَ عَلِمَ ، وَالْعِلْمُ یَهْتِفُ بِالْعَمَلِ فَاِنْ اَجابَهُ وَ اِلاَّ ارْتَحَلَ عَنْهُ؛
دانش، با عمل همراه است، پس هر که دانست، عمل کرد و هر که عمل کرد، دانست و دانش، به عمل فرا می‌خواند. پس اگر او را اجابت کرد، چه بهتر وگرنه از او جدا می‌گردد.
کافی ، ج 1، ص 44، ح 2.

حدیث292

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
طَـلَبُ الْعِلْمِ فَریضَةٌ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ ، فَاطْلُبُوا الْعِلْمَ مِنْ مَظانِّهِ ، وَاقْتَبِسوهُ مِنْ اَهْلِهِ؛
در پی دانش بودن، بر هر مسلمانی واجب است، پس دانش را از جایی که احتمال بودنش هست، بجویید و آن را از اهلش فراگیرید.
امالی طوسی، ص 569، ح 1176.

حدیث293

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
قَلْبٌ لَیْسَ فیهِ شَی‌ءٌ مِنَ الحِکمَةِ کَبَیْتٍ خَرِبٍ ، فَتَعَلَّموا وعَلِّموا ، وتَفَقَّهوا ولا تَموتوا جُهّالاً ؛ فَاِنَّ اللّه‌َ لا یَعذِرُ عَلَی الْجَهْلِ؛
دلی که در آن حکمت نیست، همچون خانه‌ای ویران است. پس بیاموزید و آموزش دهید، بفهمید و نادان نمیرید که خدای عزّ و جلّ، بهانه‌ای را برای نادانی نمی‌پذیرد.
الفردوس ، ح 4590.

حدیث294

امام علی (علیه السلام):
یا مُؤمِنُ اِنَّ هذَا الْعِلْمَ وَالاَْدَبَ ثَمَنُ نَفْسِکَ فَاجْتَهِدْ فی تَعَلُّمِها فَما یَزیدُ مِنْ عِلْمِکَ وَ اَدَبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وَ قَدْرِکَ، فَاِنَّ بِالْعِلْمِ تَهْتَدی اِلی رَبِّکَ؛
ای انسان با ایمان، در حقیقت این دانش و ادب، بهای توست، پس در آموختن آن بکوش، زیرا هرچه بر دانش و ادبت افزوده شود، بر ارج و بهای تو افزوده می‌شود، چرا که با دانش به سوی پروردگارت هدایت می‌شوی.
روضة الواعظین، ص 11.

حدیث295

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
لَسْتُ اُحِبُّ اَنْ اَرَی الشّابَّ مِنْـکُمْ اِلاّ غادیاً فی حالَیْنِ : اِمّا عالِماً اَوْ مُتَعَلِّما ، فَاِنْ لَمْ یَفْعَلْ فَرَّطَ ، فَاِنْ فَرَّطَ ضَیَّعَ ، وَ اِنْ ضَیَّعَ اَثِمَ ، وَ اِنْ اَثِمَ سَـکَنَ النّارَ وَ الَّذی بَعَثَ مُحَمَّدا بِالْحَقِّ ؛
دوست ندارم جوانانِ شما را جز در دو حالت ببینم : دانشمند یا دانش‌اندوز . اگر جوانی چنین نکند ، کوتاهی کرده و اگر کوتاهی کرد ، تباه ساخته و اگر تباه ساخت ، گناه کرده است و اگر گناه کند ، سوگند به آن کس که محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله را به حق برانگیخت ، دوزخ‌نشین خواهد شد .
امالی طوسی ، ص 303، ح 604 .

حدیث296

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
کانَ اَبی زَیْنُ الْعابِدینَ علیه‌السلام اِذا نَظَرَ اِلَی الشَّبابِ الَّذینَ یَطْـلُبونَ الْعِلْمَ اَدْناهُمْ اِلَیْهِ وَ قالَ : مَرحَبا بِکُمْ اَ نْتُمْ وَدائِعُ الْعِلْمِ وَ یوشِکُ اِذْ اَ نْتُمْ صِغارُ قَوْمٍ اَنْ تَـکونوا کِبارَ آخَرینَ ؛
پدرم [امام] زین‌العابدین علیه‌السلام ، هر گاه به جوانانی که دانش می‌اندوختند ، می‌نگریست ، آنان را به خود نزدیک می‌کرد و می‌فرمود : آفرین بر شما که امانت‌های [مردم برای آموختن]دانشید و به‌زودی شما کم‌سالان جامعه ، بزرگان جامعه‌ای دیگر می‌شوید .
الدر النظیم فی مناقب الائمة اللهامیم ، ص 587 .

حدیث297

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ تَعَلَّمَ فی شَبابِهِ کانَ بِمَنْزِلَةِ الْوَشْمِ فِی الْحَجَرِ وَ مَن تَعَلَّمَ وَ هُوَ کَبیرٌ کانَ بِمَنْزِلَةِ الْکِتابِ عَلی وَجْهِ الْماءِ ؛
هر کس در جوانی‌اش بیاموزد ، آموخته‌اش مانند نقش بر سنگ است و هر کس در بزرگ‌سالی بیاموزد، مانند نوشتن بر روی آب است .
نوادر راوندی ، ص 132، ح 169 .

حدیث298

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
از نشانه‌های دین فهمی ، حلم و علم است ، و خاموشی دری از درهای حکمت‌است . خاموشی و سکوت ، دوستی آور و راهنمای هر کار خیری است .
(تحف العقول ، ص 469)

حدیث299

امام علی (علیه‌السلام) می فرمایند:
اِنَّ الْعِلْمَ حَیاةُ الْقُلوبِ وَ نورُ الاَْبْصارِ مِنَ الْعَمی وَ قُوَّةُ الاَْبْدانِ مِنَ الضَّعْفِ؛
به راستی که دانش، مایه حیات دل‌ها، روشن کننده دیدگان کور و نیروبخش بدن‌های ناتوان است.
امالی صدوق، ص 493، ح 1.

حدیث300

رَحِمَ اللّه‌ُ عَبْدا اَحیا اَمْرَنا ... یَتَعَلَّمُ عُلومَنا وَ یُعَلِّمُهَا النّاسَ ، فَاِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِموا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعونا؛
رحمت خدا بر بنده‌ای را که امر ما را زنده کند. دانش‌های ما را فرا گیرد و به مردم بیاموزد. اگر مردم زیبایی‌های سخنان ما را می‌دانستند، از ما پیروی می‌کردند.
معانی الأخبار ، ص 180، ح 1.

حدیث301

امام صادق (علیه السلام):
وَ الْمُتَعَلِّمُ یَحْتاجُ اِلی رَغْبَةٍ وَ اِرادَةٍ و فَراغٍ وَ نُسُکٍ وَ خَشْیَةٍ وَ حِفْظٍ وَ حَزْمٍ؛
دانش اندوز به شوق، اراده، فراغت، عبادت، ترس از خدا، مراقبت و آینده‌نگری نیاز دارد.
مصباح الشریعه، ص 15.

حدیث302

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
اِنَّ اللّه‌َ تَعالی قَدْ تَکَفَّلَ لِطالِبِ الْعِلْمِ بِرِزْقِهِ خاصَّةً عَمّا ضَمِنَهُ لِغَیْرِهِ؛
بی‌گمان خداوند متعال روزی جویای دانش را به‌طور ویژه، افزون بر آنچه برای دیگران تضمین کرده، به عهده گرفته است.
منیة المرید ، ص 160.

حدیث303

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
مَنْ جاءَهُ الْمَوتُ وَ هُوَ یَطْلُبُ الْعِلْمَ لِیُحْیِیَ بِهِ الاِْسلامَ کانَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ الاَْنبِیاء دَرَجَةٌ واحِدَةٌ فِی الْجَنَّةِ؛
هر کس در جستجوی دانش باشد تا با آن اسلام را زنده کند و مرگ او فرا رسد، در بهشت میان او و پیامبران تنها یک درجه فاصله است.
منیة المرید ، ص 100.

حدیث304

امام سجاد (علیه السلام):
لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فی طَـلَبِ الْعِلْمِ لَطَـلَبوهُ وَ لَو بِسَفْکِ الْمُهَجِ وَ خَوضِ اللُّجَجِ اِنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وَ تَعالی اَوحی اِلی دانیالَ : اِنَّ اَمْقَتَ عَبیدی اِلَیَّ الْجاهِلُ الْمُسْتَخِفُّ بِحَقِّ اَهْلِ الْعِلْمِ ، التّارِکُ لِلاِْقْتِداءِ بِهِمْ وَ اِنَّ اَحَبَّ عَبیدی اِلَیَّ التَّقیُّ الطّالِبُ لِلثَّوابِ الْجَزیلِ اَللاّزِمُ لِلْعُلَماءِ التّابِـعُ لِلْحُلَماءِ القابِلُ عَنِ الْحُـکَماءِ؛
اگر مردم می‌دانستند که در جستجوی دانش چه چیزی [نهفته] است، بی‌گمان در پی آن می‌رفتند، حتّی اگر با ریخته شدن خون و فرو رفتن در اعماق دریا باشد. خدای تبارک و تعالی به دانیال وحی کرد: منفورترین بندگانم نزد من، نادانی است که حق اهل علم را سبک بشمارد و پیروی از ایشان را رها کند و محبوب‌ترین بندگانم نزد من، تقوا پیشه‌ای است که جویای پاداش فراوان، همراه دانشمندان، پیرو بردباران و پذیرای حکیمان باشد.
کافی ، ج 1، ص 35، ح 5.

حدیث305

امام علی (علیه السلام):
کُلَّ وِعاءٍ یَضیقُ بِما جُعِلَ فیهِ اِلاّ وِعاءُ الْعِلْمِ فَاِنَّهُ یَتَّسِعُ بِهِ؛
هر ظرفی که در آن چیزی ریخته شود پر می‌شود، مگر ظرف دانش که هر چه در آن ریخته شود جا باز می‌کند.
نهج البلاغه ، حکمت 205.

حدیث306

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
ای جویای دانش! دانش فضیلت‌های بسیاری دارد: سَرش تواضع، چشمش دوری از حسد، گوشش فهم، زبانش راستگویی، حافظه‌اش جستجو، دلش خوش‌نیّتی، عقلش شناخت اشیاء و امور، دستش رحمت، پایش دیدار دانشمندان، همّتش سلامت، حکمتش تقوا، قرارگاهش نجات، جلودارش عافیت، مَرکبش وفا، سلاحش نرمی سخن، شمشیرش خشنودی، کمانش سازگاری، سپاهش گفتگو با دانشمندان، داراییش ادب، اندوخته‌اش پرهیز از گناهان، توشه‌اش نیکی، جایگاهش، گفت‌وگو و مذاکره، رهنمایش هدایت و دوستش، عشق به نیکان است.
کافی ، ج 1، ص 48، ح 2.

حدیث307

امام علی (علیه السلام):
کُلَّمَا ازْدادَ عِلْمُ الرَّجُلِ زادَتْ عِنایَتُهُ بِنَفْسِهِ وَ بَذَلَ فی ریاضَتِها وَ صَلاحِها جُهْدَهُ؛
هر اندازه دانش انسان بیشتر شود، توجه او به خودش بیشتر می‌گردد و در ریاضت و رشد و اصلاح نَفْس، کوشش بیشتری می‌نماید.
غرر الحکم ، ح 7204.

حدیث308

امام صادق (علیه السلام):
اَلْعِلْمُ مَقْرونٌ اِلَی الْعَمَلِ ، فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ ، ومَنْ عَمِلَ عَلِمَ ، وَالْعِلْمُ یَهْتِفُ بِالْعَمَلِ فَاِنْ اَجابَهُ وَ اِلاَّ ارْتَحَلَ عَنْهُ؛
دانش، با عمل همراه است، پس هر که دانست، عمل کرد و هر که عمل کرد، دانست و دانش، به عمل فرا می‌خواند. پس اگر او را اجابت کرد، چه بهتر وگرنه از او جدا می‌گردد.
کافی ، ج 1، ص 44، ح 2.

حدیث309

امام علی (علیه السلام):
اَعَزُّ الْعِزِّ الْعِلْمُ ؛ لاِءَنَّ بِهِ مَعْرِفَةُ الْمَعادِ وَ الْمَعاشِ، وَ اَذَلُّ الذُّلِّ الْجَهْلُ ؛ لاِءَنَّ صاحِبَهُ اَصَمُّ ، اَبْکَمُ ، اَعْمی ، حَیْرانُ؛
عزیزترین عزّت، دانش است، چرا که با آن معاد شناخته می‌شود و راه کسب معاش به دست می‌آید و خوارترین خواری، نادانی است، چرا که نادان کر و لال و کور و سرگردان است.
نزهة الناظر، ص 70، ح 65.

حدیث310

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
طَـلَبُ الْعِلْمِ فَریضَةٌ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ ، فَاطْلُبُوا الْعِلْمَ مِنْ مَظانِّهِ ، وَاقْتَبِسوهُ مِنْ اَهْلِهِ؛
در پی دانش بودن، بر هر مسلمانی واجب است، پس دانش را از جایی که احتمال بودنش هست، بجویید و آن را از اهلش فراگیرید.
امالی طوسی، ص 569، ح 1176.

حدیث311

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
اِذا اَتی عَلَیَّ یَوْمٌ لا اَزْدادُ فیهِ عِلْماً ، فَلا بورِکَ فی طُلوعِ شَمْسِ ذلِکَ الْیَوْمِ؛
هرگاه روزی بیاید که در آن بر دانشم نیفزایم، پس طلوع خورشید آن روز بر من مبارک مباد.
المعجم الأوسط ، ج 6 ص 367 ح 6636.

حدیث312

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
قَلْبٌ لَیْسَ فیهِ شَی‌ءٌ مِنَ الحِکمَةِ کَبَیْتٍ خَرِبٍ ، فَتَعَلَّموا وعَلِّموا ، وتَفَقَّهوا ولا تَموتوا جُهّالاً ؛ فَاِنَّ اللّه‌َ لا یَعذِرُ عَلَی الْجَهْلِ؛
دلی که در آن حکمت نیست، همچون خانه‌ای ویران است. پس بیاموزید و آموزش دهید، بفهمید و نادان نمیرید که خدای عزّ و جلّ، بهانه‌ای را برای نادانی نمی‌پذیرد.
الفردوس ، ح 4590.

حدیث313

امام علی (علیه السلام):
یا مُؤمِنُ اِنَّ هذَا الْعِلْمَ وَالاَْدَبَ ثَمَنُ نَفْسِکَ فَاجْتَهِدْ فی تَعَلُّمِها فَما یَزیدُ مِنْ عِلْمِکَ وَ اَدَبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وَ قَدْرِکَ، فَاِنَّ بِالْعِلْمِ تَهْتَدی اِلی رَبِّکَ؛
ای انسان با ایمان، در حقیقت این دانش و ادب، بهای توست، پس در آموختن آن بکوش، زیرا هرچه بر دانش و ادبت افزوده شود، بر ارج و بهای تو افزوده می‌شود، چرا که با دانش به سوی پروردگارت هدایت می‌شوی.
روضة الواعظین، ص 11.

حدیث314

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
اَ لْعِلْمُ حَیاةُ الاِْسْلامِ وَ عِمادُ الاْیمانِ وَ مَنْ عَلِمَ عِلْما اَتـَمَّ اللّه‌ُ لَهُ اَجْرَهُ وَ مَنْ تَعَلَّمَ فَعَمِلَ عَلَّمَهُ اللّه‌ُ ما لَمْ یَعْلَمْ ؛
علم، حیات اسلام و تکیه‌گاه ایمان است و هر کس علمی بیاموزد، خداوند پاداش او را تمام گرداند و هر کس بیاموزد و عمل کند، خداوند، تعلیم دهد به او آنچه را که نمی‌داند.
نهج الفصاحه، ح 2019.

حدیث315

إذا ظَهَرتِ البِدعُ فی اُمّتی فلْیُظهِرِ العالِمُ علمَهُ ، فمَن لَم یَفعل فعَلَیهِ لَعنةُ اللّه‌ِ؛
هرگاه بدعت‌ها در میان امت من آشکار شد، بر عالم است که علمش را آشکار کند و هر کس نکند، لعنت خدا بر او.
الکافی : ج 1 ، ص 54 ، ح 2

حدیث316

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
اَعَزُّ العِزِّ العِلمُ ؛ لاِءَنَّ بِهِ مَعرِفَةُ المَعادِ وَ المَعاشِ، وَ اَذَلُّ الذُّلِّ الجَهلُ ؛ لاِءَنَّ صاحِبَهُ اَصَمُّ ، اَبکَمُ ، اَعمی ، حَیرانُ؛
عزیزترین عزّت، دانش است، چرا که با آن معاد شناخته می‌شود و راه کسب معاش به دست می‌آید و خوارترین خواری، نادانی است، چرا که نادان کر و لال و کور و سرگردان است.
نزهة الناظر، ص 70، ح 65

حدیث317

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
اِنَّ العِلمَ حَیاةُ القُلوبِ وَ نورُ الاَْبصارِ مِنَ العَمی وَ قُوَّةُ الاَْبدانِ مِنَ الضَّعفِ؛
به راستی که دانش، مایه حیات دل‌ها، روشن کننده دیدگان کور و نیروبخش بدن‌های ناتوان است.
امالی صدوق، ص 493، ح 1

حدیث318

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اِکتَسِبُوا العِلمَ یَکسِبکُمُ الحَیاةَ؛
دانش کسب کنید تا به شما زندگی (و بالندگی) بخشد.
غررالحکم و دررالکلم، ح 2486

حدیث319

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
قَدرُ الرَّجُلِ عَلی قَدرِ هِمَّتِهِ ، وَ عَمَلُهُ عَلی قَدرِ نِیَّتِهِ؛
ارزش آدمی به اندازه همّت او ، و عملش به اندازه نیّت اوست.
غررالحکم و دررالکلم ، ح 6743

حدیث320

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تَمامُ التَّقوی اَن تَتَعَلَّمَ ما جَهِلتَ وَ تَعمَلَ بِما عَلِمتَ؛
تمام تقوا این است که آنچه را نمی دانی بیاموزی و بدانچه می دانی عمل کنی.
تنبیه الخواطر، ج 2، ص 120

حدیث321

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
یا مَعشَرَ الفِتیانِ، حَصِّنوا اَعراضَکُم باِلاَْدَبِ وَ دینَـکُم بِالعِلمِ
ای جوانان! آبرویتان را با ادب و دینتان را با دانش حفظ کنید.
تاریخ یعقوبی ، ج 2، ص 210

حدیث322

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
اَلْعِلْمُ حَیاةُ الاِْسْلامِ وَ عِمادُ الاْیمانِ وَ مَنْ عَلِمَ عِلْما اَتـَمَّ اللّه‌ُ لَهُ اَجْرَهُ وَ مَنْ تَعَلَّمَ فَعَمِلَ عَلَّمَهُ اللّه‌ُ ما لَمْ یَعْلَمْ ؛
علم، حیات اسلام و تکیه گاه ایمان است و هر کس علمی بیاموزد، خداوند پاداش او را تمام گرداند و هر کس بیاموزد و عمل کند، خداوند، تعلیم دهد به او آنچه را که نمی‌داند.
نهج الفصاحه، ح 2019

حدیث323

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
اِنَّ اللّه‌َ تَعالی قَد تَکَفَّلَ لِطالِبِ العِلمِ بِرِزقِهِ خاصَّةً عَمّا ضَمِنَهُ لِغَیرِهِ
بی‌گمان خداوند متعال روزی جویای دانش را به طور ویژه، افزون بر آنچه برای دیگران تضمین کرده، به عهده گرفته است.
منیة المرید ، ص 160

حدیث324

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خَیرُ الدُّنیا وَالآخِرَةِ مَعَ العِلمِ وَشَرُّ الدُّنیا وَالآخِرَةِ مَعَ الجَهل
خیر دنیا و آخرت با دانش است و شرّ دنیا و آخرت با نادانی.
الحیاة، ج‌1، ص‌35

حدیث325

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
تَعَلَّمُوا العِلمَ فَإنَّ تَعَلُّمَهُ حَسَنَةٌ، وَطَلَبَهُ عِبَادَةٌ؛
دانش بیاموزید که آموختن آن، پاداش دارد و جستوجوی آن عبادت است.
بحار الأنوار، ج 78، ص 189

حدیث326

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِکتَسِبُوا العِلمَ یکسِبکمُ الحَیاةَ ؛
دانش کسب کنید تا به شما زندگی (و بالندگی) بخشد.
غررالحکم و دررالکلم، ح 2486

حدیث327

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جالِس العُلَماءَ یزدَد عِلمُک وَ یحسُن اَدَبُک وتَزک نَفسُک؛
با علما معاشرت کن تا علمت زیاد، ادبت نیکو و جانت پاک شود.
مطالب السؤول، ص 49

حدیث328

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
بادِروا اَحداثَکم بِالحَدیثِ قَبلَ اَن تَسبِقَکم اِلَیهِمُ المُرجِئَةُ؛
به آموختن حدیث (معارف دینی) به جوانانتان ، پیش از آن‌که منحرفین آنان را گمراه سازند، اقدام نمایید.
تهذیب الأحکام ، ج 8 ، ص 111، ح 381

حدیث329

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلنّاسُ رَجُلانِ: عالِمٌ وَ مُتَعَلِّمٌ وَ لا خَیرَ فیما سِواهُما
مردم، دو گروهند: دانشمند و دانش اندوز و در غیر این دو، خیری نیست.
(نهج الفصاحه، ح 3145 )

حدیث330

دانش با ایمان آباد گردد.
نهج البلاغه ، خ 155

حدیث331

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
خدا بنده ای را پست نمی شمارد مگر آن که علم و ادب را از او فرو گذارد.
(نهج الفصاحه ، ح 2568)

حدیث332

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کسی را که علم از او می آموزید محترم دارید و کسی را که علم بدو می آموزید محترم دارید.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3184)

حدیث333

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
آفت دانش فراموشی است و دانشی که به نااهل سپاری تلف می شود.
(نهج الفصاحه ، ح 5)

حدیث334

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
نیکی دنیا و آخرت با دانش همراه است و بدی دنیا و آخرت با نادانی قرین است.
نهج الفصاحه ، ح 1482

حدیث335

امیر المؤمنین علیه السلام فرمودند :
ای مردم بدانید کمال دین طلب علم و عمل بدانست ، بدانید که طلب علم بر شما از طلب مال لازم تر است زیرا مال برای شما قسمت و تضمین شده. عادلی (که خداست) آن را بین شما قسمت کرده و تضمین نموده و به شما می رساند ولی علم نزد اهلش نگهداشته شده و شما مأمورید کــه آن را از اهلش طلب کنید ، پس آنرا بخواهید.
کتاب کافی جلد 1 ص 35

حدیث336

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
دانش جوئی بر هر مسلمانی واجب است ، همانا خدا دانش جویان را دوست دارد.
اصول کافی ج 1 ص 35 روایة

حدیث337

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حلم ندارد علم ندارد.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث338

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حلم و بردباری برای علم و دانش وزیر خوبی است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث339

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از شریف ترین علم ها و دانش ها آراسته شدن آن به حلم و بردباری است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث340

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از سر چشمه و آشامیدنگاه علم و دانش سیراب شده باشد ، جامه حلم و بردباری به تن کند.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث341

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
درخت علم و دانش به بار ننشیند ، تا آن گاه که حلم با او مقرون گردد.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث342

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کمال علم و دانش به بردباری است و کمال بردباری به بسیاری تحمّل و فرو بردن خشم است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث343

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اساس علم و دانش حلم و بردباری است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث344

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری نیکو ، دلیل و نشانه علم بسیار است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث345

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ یحِبُّ بُغاةَ العِلمِ
خداوند جویندگان دانش را دوست دارد.
(کافی، ج1، ص 30، ح1 )

حدیث346

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مِن عَلامَةِ اَحَدِهِم (المُتَقینَ) اَنَّک تَری لَهُ قُوَّةً فی دینٍ... وَحِرصا فی عِلمٍ وَعِلما فی حِلمٍ
از نشانه های پرهیزکاران این است که می بینی در دین نیرومند ... در کسب دانش حریص و دارای علم همراه با بردباری‌اند.
(نهج البلاغه، خطبه 193)

حدیث347

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
رَحِمَ اللهُ عَبداً اِحیاءَ العِلمَ
خدا رحمت کند بنده ای را که علم را زنده می کند.
(کافی ، ج 1 ، ص 41)

حدیث348

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
ما شیب شی ء بشی ء احسن من حلم بعلم
چیزی با چیزی نیامیخته است که بهتر از حلم با علم باشد.
(بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 172 )

حدیث349

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
اَجوَدُکُم مِن بَعدی رَجُلٌ عَلِمَ عِلماً فَنَشَرَ عِلمَهُ ؛
بخشنده ترین شما پس از من کسی است که دانشی بیاموزد آنگاه دانش خود را بپراکند.
(میزان الحکمه،ح13825)

حدیث350

امام علی علیه السلام فرمودند:
العلم وراثه کریمه ، و الاداب حلل مجدده ، و الفکرمرآه صافیه؛
علم میراث گرانبهائی است و ادب لباس فاخر و زینتی است و فکر آئینه ای است صاف.
(نهج البلاغه)

حدیث351

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَلعِلمُ کَنزٌ عَظیمٌ لایَفنی؛
علم گنج بزرگی است که با خرج کردن تمام نمی شود.
(غرور الحکم و در الکلم)

حدیث352

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
طلب العلم فریضة علی کل مسلم، الا ان الله یحب بغاة العلم
طلب علم بر هر مسلمانی واجب است، همانا خدا جویندگان علم را دوست دارد.
(اصول کافی ج 1 /باب دوم/ص 35)

حدیث353

امام باقر (سلام الله علیها)می فرمایند:
زکات دانش، آموختن به بندگان خداست.
اصول کافی، ج1، ص 41.

حدیث354

امام صادق (سلام الله علیها)می فرمایند:
در پیشگاه کسی که از او دانش می آموزید، فروتن باشید.
اصول کافی، ج1، ص 36.

حدیث355

امام صادق (علیه السلام)می فرمایند:
تواضعوا لمن طلبتم منه العلم ؛
در پیشگاه کسی که از او دانش می آموزید، فروتن باشید.
اصول کافی، ج1، ص 36.

حدیث356

امام باقر(علیه السلام)می فرمایند:
زکاة العلم أن تعلمه عباد الله؛
زکات دانش، آموختن به بندگان خداست.
اصول کافی، ج1، ص 41.

حدیث357

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله):
تَناصَحوا فِی الْعِلْمِ ، فَاِنَّ خیانَةَ اَحَدِکُمْ فی عِلْمِهِ اَشَدُّ مِنْ خیانَتِهِ فی مالِهِ وَ اِنَّ اللّه‌َ سائِلُـکُمْ یَوْمَ الْقیامَةِ؛
در دانش، خیرخواه یکدیگر باشید که خیانت هر یک از شما در دانشش، سخت‌تر از خیانت او در مالش می‌باشد و خداوند روز قیامت از شما بازخواست می‌کند.
امالی طوسی، ص 126، ح 198.

حدیث358

امام علی (علیه السلام):
اَلا لا تَنالُ الْعِلْمَ اِلاّ بِسِتَّةٍ ؛ سَاُنبیکَ عَنْ مَجموعِها بِبَیانِ: ذَکاءٌ وَ حِرصٌ وَاصْطِبارٌ وبُلْغَةٌ ؛ و اِرشادُ اُستادٍ وَ طولُ زَمانِ؛
هرگز به دانش دست نمی‌یابی مگر با شش چیز؛ که من در این سخن، تو را از همه آنها آگاه می‌کنم: هوش، حرص، شکیبایی، شایستگی؛ راهنمایی استاد و درازای زمان.
آداب المتعلّمین، ص 82.

حدیث359

امام علی (علیه السلام):
خُذوا مِنْ کُلِّ عِلْمٍ اَحْسَنَهُ فَاِنَّ النَحْلَ یَاْکُلُ مِنْ کُلِّ زَهْرٍ اَزْیَنَهُ فَیَتَوَلَّدُ مِنْهُ جَوهَرانِ نَفیسانِ: اَحَدُهُما فیهِ شِفاءٌ لِلنّاسِ وَ الآْخَرُ یُسْتَضاءُ بِهِ؛
از هر دانشی بهترینش را انتخاب کنید، زنبورِ عسل از هر گلی زیباترینش را می‌خورد. در نتیجه دو جواهر گران‌بها از آن تولیدئ می‌شود: یکی (عسل) برای مردم شفاست و دیگری (موم) که از آن روشنایی می‌گیرند.
غرر الحکم ، ح 5082.

حدیث360

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
هر کس برای آموختن علم سر از خواب بردارد، فرشتگان سایه ی رحمت بر او می گسترانند، در زندگی او برکت به وجود می آید، و چیزی از روزی او کاسته نمی شود.
بحارالانوار/ج1/ص177.

حدیث361

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : علیکَ بالعلم ِفانّ العِلْم خلیلُ المؤمِنِ و الحلمَ وزیرُهُ والعقلَ دلیلُهُ و ... و الصّبر امیرُ جنودِهِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: برتو باد به فراگیری علم، همانا که علم دوست مؤمن است و بردباری وزیر او و عقل راهنمایش و عمل سرپرست او و رفق و مدارا پدر او و ملایمت با دیگران برادر او و صبر، امیر سپاهیان او است.
«نهج الفصاحه، ح 1961»

علما و دانشمندان

حدیث1

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
إنَّ الفِتنَةَ تَجِی‌ءُ فَتَنسِفُ العِبادَ نَسفا یَنجُو العالِمُ مِنها بِعِلمِهِ ؛
فتنه می‌آید و بندگان را تارومار می‌کند ، مگر عالم که به علم خویش از آن می‌رهد .
مسند ابراهیم بن أدهم ، ص 28 .

حدیث2

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - قالَ: ما مِنْ أَحَدٍ یَمُوتُ مِنَ الْمُؤْمِنینَ أَحَبّ إِلی إِبْلِیسَ مِنْ مُوْتِ فَقِیهٍ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: مرگ هیچ مؤمنی در نظر شیطان، محبوبتر از موت یک عالم فقیه نیست.
«الکافی، ج 1، ص 38»

حدیث3

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلفَقِیهُ کلُ الفَقِیهِ مَن لم یَقنَطِ النَّاسَ مِن رَحمَةِ اللهِ، ولم یُؤیِسهُم مِن رَوحِ اللهِ، وَلم یُؤمِنهُم مِن مَکرِ اللهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: فقیه به تمام معنا، کسی است که مردم را از رحمت خدا نومید نگرداند و از فضل و بخشایش خدا مأیوسشان نسازد و از مکر و عذاب خدا هم، آسوده خاطرشان نکند.
«نهج البلاغه، حکمت 90»

حدیث4

قال الامام علی - علیه السلام - : و مَن خَالَطَ العُلَمَا وُقِّرَ وَ مَن خَالَطَ الاَنذَالَ حُقِّرَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر کس با علما معاشرت کند، مورد احترام قرار گیرد و هر کس با فرومایگان معاشرت نماید تحقیر شود.
«نهج السعادة، ج 1، ص 52»

حدیث5

الإمام علیّ علیه‌السلام :
یَجِبُ عَلَی الإِمامِ أن یَحبِسَ الفُسّاقَ مِنَ العُلَماءِ ، وَالجُهّالَ مِنَ الأَطِبّاءِ .
امام علی علیه‌السلام :
بر امام ، لازم است عالمان تبهکار و پزشکان ناآگاه را به زندان درافکند .
تهذیب الأحکام ، جلد 6 ، صفحه 319 ، حدیث 878 ، کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 31 ، حدیث 3266 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 68

حدیث6

قال الامام علی - علیه السلام - : العَالِمُ یَنْظُرُ بِقَلْبِهِ وَ خَاطِرِهِ، الجاهِلُ یَنْظُرُ بِعَیْنِهِ وَ نَاظِرِِهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: عالم با دل و اندیشه خود می‌نگرد و نادان با چشم و دیده خود.
«غرر الحکم، ح 1241»

حدیث7

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : لا تُمارِیَنَ الْعُلَماءَ فَیَرْفُضُوک وَ لا تُمارِیَنَّ السُّفَهاءِ فَیَجْهَلُوک.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: با علماء مراء و جدل مکن که تو را از پای درمی آورند و نیز با سفیهان مراء مکن که تورا به نادانی نسبت می دهند.
«منیة المرید، ص 193»

حدیث8

قالَ امیرُ المؤمنین - علیه السّلام - : کلُّ عالمٍ غَیْرُه مُتَعَلِمٌ.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: همه عالمان غیر او متعلم اند.
«نهج البلاغه، خطبه 65»

حدیث9

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الصَّفاةَ الزُّلالَ الذیلا تَثبُتُ علَیهِ أقدامُ العُلَماءِ الطَّمَعُ .
آن تخته سنگ لغزنده‌ای که پای علما روی آن استوار نمی‌ماند ، طمع است .
تنبیه الخواطر : 1 / 49 منتخب میزان الحکمة : 344

حدیث10

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الطَّمَعُ یُذهِبُ الحِکمَةَ مِن قُلوبِ العُلَماءِ .
طمع ، حکمت را از دل دانشمندان می‌برد .
کنز العمّال : 7576

حدیث11

امام علی علیه‌السلام :
لا یَتَعَلَّمُ مَن یَتَکَبَّرُ .
کسی که تکبّر داشتِه باشد ، عالِم نمی‌شود .
غرر الحکم : 10586 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث12

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اکتُبُوا العِلمَ قبلَ ذَهابِ العُلَماءِ ، وإنّما ذَهابُ العِلمِ بِمَوتِ العُلَماءِ ؛
دانـش را ، پـیش از درگـذشت دانشمندان ، بنویسید ؛ زیرا با مرگ دانشمندان ، دانش (آنان) نیز می‌رود .
کنز العمّال : 28733 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث13

امام علی علیه‌السلام :
عُقولُ الفُضَلاءِ فی أطرافِ أقلامِها ؛
خردهای دانشمندان ، در نوک قلم‌های آنهاست .
غرر الحکم : 6339 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث14

إامام علی علیه‌السلام:
نَّما زَهَّد النّاسَ فی طَلَبِ العِلمِ کَثرَهُ‌ما یَرَونَ مِن قِلَّةِ مَن عَمِلَ بِما عَلِم ؛
آنچه مردم را به تحصیل دانش بی‌رغبت کرده ، این است که می‌بینند کمتر عالمی است که به علمش عمل کند .
غرر الحکم : 3895 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث15

هرکس که خداوند به او علم دین عطا کرده باشد و او آن را به مردم تعلیم ندهد، پس از مرگ داوند را در حالی ملاقات می کند که بر دهانش لجام آهنین زده باشند.
بحارالانوار جلد 2 صفحه 68

حدیث16

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّ الشَّیْطانَ لَیَطْمَعُ فی عالِمٍ بِغَیْرِ اَدَبٍ اَکْثَرُ مِنْ طَمَعِهِ فی عالِمٍ بِاَدَبٍ ، فَتَاَدَّبوا وَ اِلاّ فَاَنْتُمْ اَعرابٌ ؛
شیطان ، در عالِمِ بی‌بهره از ادب بیشتر طمع می‌کند تا عالِمِ برخوردار از ادب . پس ادب داشته باشید وگرنه شما، بیابانی (فاقد تمدّن) هستید.
کنز العمّال ، ح 45409

حدیث17

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
عَلَیکَ بِمُداراةِ النّاسِ وَ اِکْرامِ الْعُلَماءِ وَ الصَّفْحِ عَنْ زَلاّتِ الاِْخْوانِ فَقَدْ اَدَّبَکَ سَیِّدُ الاَْوَّلینَ وَ الآْخِرینَ بِقَولِهِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اُعْفُ عَمَّنْ ظَـلَمَکَ وَ صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَ اَعْطِ مَنْ حَرَمَکَ ؛
تو را سفارش می‌کنم به مدارای با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران (دینی)؛ چرا که سرور اولین و آخرین، تو را چنین ادب آموخته و فرموده است : «گذشت کن از کسی که به تو ظلم کرده ، رابطه برقرار کن با کسی که با تو قطع رابطه کرده و عطا کن به کسی که از تو دریغ نموده است».
اعلام الدین، ص 96

حدیث18

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاُْمَراءِ اَحْسَنُ، وَ السَّخاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاَْغْنیاءِ اَحْسَنُ، اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْعُلَماءِ اَحْسَنُ، اَلصَّبْرُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْفُقَراءِ اَحْسَنُ، اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الشَّبابِ اَحْسَنُ، اَلْحَیاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی النِّساءِ اَحْسَنُ؛
عدالت نیکو است اما از دولتمردان نیکوتر، سخاوت نیکو است اما از ثروتمندان نیکوتر؛ تقوا نیکو است اما از علما نیکوتر؛ صبر نیکو است اما از فقرا نیکوتر، توبه نیکو است اما از جوانان نیکوتر و حیا نیکو است اما از زنان نیکوتر.
(نهج الفصاحه، ح 2006)

حدیث19

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
یا عَلیُّ إذا لَم یَکُنِ العالِمُ تَقیّا تائِبا زَلَّت مَوعِظَتُهُ عَن قُلُوبِ النّاسِ کَما تَزِلُّ القَطرَةُ عَن بَیضَةِ النَّعامَةِ وَالصَّفا؛
یا علی هرگاه عالِم با تقوا و توبه کار نباشد، موعظه اش از دل مردم می لغزد همچنان که قطره آب از روی تخم شتر مرغ و سنگ صاف می لغزد.
(میراث حدیث، ج2، ص29، ح81)

حدیث20

امام محمدباقر (علیه السلام) فرمودند:
عالِمٌ یُنتَفَعُ بِعِلمِهِ اَفضَلُ مِن سَبعینَ اَلفٍ عابِدٍ؛
دانشمندی که از علمش سود برند، از هفتاد هزار عابد بهتر است .
بحارالانوار، ج75، ص173

حدیث21

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ألا اُخبِرُکُم بالفَقیهِ حَقِّ الفَقیهِ؟ مَن لم‌یُرَخِّصِ الناسَ فی مَعاصِی اللّه ، ولم یُقَنِّطْهُم مِن رَحمَةِ اللّه ، ولم یُؤمِنْهُم مِن مَکرِ اللّه ، ولم یَدَعِ القرآنَ رَغبَةً عَنهُ إلی ما سِواهُ؛
آیا شما را از فقیهِ حقیقی آگاه نکنم؟ کسی که در معاصی خدا به مردم جواز ندهد و از رحمت خدا نومیدشان نکند و از مکر و عذاب خدا آسوده خاطرشان نسازد و از قرآن ، به چیز دیگر رو نکند .
(تحف العقول، ص 204)

حدیث22

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اَلا اِنَّ شَرَّ الشَّرِّ شِرارُ العُلَماءِ وَ اِنَّ خَیرَ الخَیرِ خیارُ العُلَماءِ؛
بدانید که بدترین بدها، علمای بدند و بهترین خوبان علمای خوبند.
(منیة المرید، ص 137)

حدیث23

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
یا عَلیُّ وَلِلعالِمِ ثَلاثُ عَلاماتٍ: صِدقُ الکَلِمِ وَاجتِنابُ الحَرامِ وَأَن یَتَواضَعَ لِلنّاسِ کُلِّهِم؛
یا علی دانشمند سه نشانه دارد: راستگویی، حرام گریزی و فروتنی در برابر همه مردم.
التوحید، ص 127

حدیث24

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
زِلَّةُ العالِمِ کَانکِسارِ السَّفینَةِ ، تَغرَقُ وَ تُغَرِّقُ مَعَها غَیرَها ؛
لغزش عالم ، مانند شکستن کشتی است : خود غرق می‌شود و با خود ، دیگران را غرق می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5474

حدیث25

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ مَن شاوَرتَ ذَوُو النُّهی وَ العِلمِ ، وَ اُولُوا التَّجارِبِ وَ الحَزمِ ؛
بهترینِ کسان برای مشورت، خردمندان و عالمان و دارندگان تجربه و دور اندیشان‌اند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4990

حدیث26

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
جالِسِ العُلَماءَ تَزدَد عِلما ؛
با دانشمندان همنشین باش تا دانشت افزون شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4721

حدیث27

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا رَأیتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما ؛
هرگاه دانشمندی دیدی ، به او خدمت کن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4044

حدیث28

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلعالِمُ مَن لا یَشبَعُ مِنَ العِلمِ وَ لا یَتَشَبَّعُ بِهِ ؛
دانشمند، کسی است که از دانش، سیری نپذیرد و به سیری از آن نیز وانمود نکند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1740

حدیث29

امام علی علیه‌السلام :
عُقولُ الفُضَلاءِ فی أطرافِ أقلامِها ؛
خردهای دانشمندان ، در نوک قلم‌های آنهاست .
غرر الحکم : 6339

حدیث30

قال : یا علی ! خمسة تنور القلب : کثرة قرائة قل هو الله احد و قلة الکلام و مجالسة العلماء والصلاة فی اللیل و المشی ء الی المساجد؛
یا علی ! پنج چیز دل را نورانی می کند: کثرت تلاوت سوره ((قل هو الله احد))،کم گویی ، مجالست با علما، نماز شب و گام برداشتن به سوی مسجد.
(المواعظ العددیه ، ص 258).

حدیث31

عن علی - علیه السلام - قال :
مروة الحضر قراءة القران و مجالسة العلماء و النظر فی الفقه و المحافظة علی الصلاة فی الجماعات ؛
از حضرت علی(علیه السلام ) نقل شده که فرمودند: جوانمردی در حضور در وطن ، قرآن خواندن ، هم نشینی با علماء، و نگریستن در احکام دین ، و مواظبت بر نماز خواندن در جماعتهاست .
(بحارالانوار، ج 88، ص 10)

حدیث32

قال الصادق - علیه السلام -:
الصلاة خلف العالم بالف رکعة ؛
نماز در پشت سر یک عالم برابر هزار رکعت است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 5)

حدیث33

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
من صلی خلف عالم فکانما صلی خلف رسول الله ؛
کسی که پشت سر عالم نماز به جا آورد، مانند کسی است که پشت سر پیامبر خدا نماز خوانده است .
(بحارالانوار، ج 88، ص 119)

حدیث34

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اجاب المؤ ذن و اجاب العلماء کان یوم القیامة تحت لوائی و یکون فی الجنة فی جواری و له عند الله ثواب ستین شهیدا؛
هرکس به موذن و دانشمند روی آورد روز قیامت در زیر پرچم من و در بهشت همسایه من خواهد بود و برای او در نزد خدا ثواب شصت شهید است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 154)

حدیث35

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ العالِمَ إذا لم‌یَعمَلْ بعِلمِهِ زَلَّت مَوعِظَتُهُ عنِ القُلوبِ کَما یَزِلُّ المَطَرُ عنِ الصَّفا ؛
عالِم هرگاه به علم خود عمل نکند ، پند او از دل‌ها فرو غلتَد ، آن‌گونه که باران از روی تخته سنگ فرو می‌غلتد .
منیه المرید : 146

حدیث36

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
کن عالما او متعلما او احب اهل العلم و لا تکن راعبا فتهلک ببعضهم؛
یا دانشمند باش یا دانشجوی یا دوست دار دانشمندان و دشمن علم و اهل آن مباش که به سبب آن هلاک می شوی.
اصول کافی، ج 1، ص 34.

حدیث37

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
عالم ینتفع بعلمه افضل من سبعین الف عابد؛
دانشمندی که از دانش او بهره ببرند، ار هفتاد هزار عابد برتر است.
اصول کافی، ج 1، ص 33.

حدیث38

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ فی جَهنَّمَ رَحاءً مِن حَدیدٍ تُطحَنُ بها رُؤوسُ القُرّاءِ ، والعُلَماءِ الُمجرمینَ؛
در دوزخ آسیابی آهنی است ، که با آن سرهای قاریان و عالمان گنهکار آرد می‌شود .
جامع الأخبار : 130 / 254 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث39

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر که علم و دانش را جوید برای آنکه به علما فخر فروشی کند ، یا با سفهابستیزد ، و یا مردم را متوجه خود نماید ، باید آتش را جای نشستن خود گیرد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، 2 ، ص 38

حدیث40

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:
در رویدادهای دینی به راویان احادیث ما رجوع کنید زیرا آن‌ها حجت من بر شما و من حجت خدا بر آنانم.
(کمال‌الدین2/454)

حدیث41

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وزن حبر العلماء بدم الشّهداء فرجح؛
مرکب دانشوران را با خون شهیدان هم سنگ کردند اولی سنگین تر بود.
نهج الفصاحه

حدیث42

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نوم العالم أفضل من عباده العابد؛
خواب دانشمند از عبادت عابد بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث43

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل العالم الّذی یعلّم النّاس الخیر و ینسی نفسه کمثل السّراج یضی ء للنّاس و یحرق نفسه؛
حکایت دانشمندی که مردم را تعلیم دهد و خویشتن را فراموش کند چون چراغ است که مردم را روشن کند و خویش را بسوزاند.
نهج الفصاحه

حدیث44

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أتی اللَّه عالما علما إلّا أخذ علیه المیثاق أن لا یکتمه؛
خدا به عالمی علم نداده مگر آنکه از او پیمان گرفته که علم خویش را نهان ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث45

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یشبع عالم من علمه حتّی یکون منتهاه الجنّه؛
عالم از علم خویش سیر نگردد تا سرانجام به بهشت رسد.
نهج الفصاحه

حدیث46

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس منّی إلا عالم أو متعلّم؛
هیچ کس از من نیست به جز دانشمند یا دانش آموز.
نهج الفصاحه

حدیث47

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ صاحب علم غرثان إلی علم؛
هر دانشمندی گرسنه علم دیگر است.
نهج الفصاحه

حدیث48

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فقیه واحد أشدّ علی الشّیطان من ألف عاب؛
تحمل یک فقیه برای شیطان از هزار عابد سخت تر است.
نهج الفصاحه

حدیث49

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فضل العالم علی العابد سبعین درجه ما بین کلّ درجتین کما بین السّماء و الأرض؛
فضیلت عالم بر عابد هفتاد درجه است که فاصله هر دو درجه چون فاصله زمین و آسمان است.
نهج الفصاحه

حدیث50

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فضل العالم علی العابد کفضل القمر لیله البدر علی سائر الکواکب؛
فضیلت عالم بر عابد چون فضیلت ماه دو هفته بر سایر ستارگان است.
نهج الفصاحه

حدیث51

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فضل العالم علی العابد کفضلی علی أدناکم إنّ اللَّه عزّ و جلّ و ملائکته و أهل السّموات و الأرضین حتّی النّمله فی جحرها و حتّی الحوت لیصلّون علی معلّم النّاس الخیر؛
فضیلت عالم بر عابد چون فضیلت من بر پست ترین شماست، خدای عز و جل و فرشتگان او و اهل آسمانها و زمین ها حتی مورچه در سوراخ و حتی ماهی کسی را که نیکی به مردم آموزد، دعا می کنند.
نهج الفصاحه

حدیث52

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العدل حسن و لکن فی الامراء أحسن، السّخاء حسن و لکن فی الأغنیاء أحسن، الورع حسن و لکن فی العلماء أحسن، الصّبر حسن و لکن فی الفقراء أحسن، التّوبه حسن و لکن فی الشّباب أحسن، الحیاء حسن و لکن فی النّساء أحسن؛
عدالت نیک است ولی از زمامداران نیکوتر است، سخاوت نیک است ولی از اغنیا نیکوتر است، تقوی نیک است ولی از علما نیکوتر است صبر نیک است ولی از فقرا نیکوتر است. توبه نیک است ولی از جوانان نیکوتر است شرم نیک است ولی از زنان نیکوتر است.
نهج الفصاحه

حدیث53

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العالم إذا أراد بعلمه وجه اللَّه تعالی هابه کلّ شی ء و إذا أراد أن یکثر به الکنوز هاب من کلّ شی ء؛
عالم اگر از علم خویش رضای خدا خواهد همه چیز از او بترسد و اگر خواهد به وسیله آن گنجها بیندوزد از همه چیز بترسد.
نهج الفصاحه

حدیث54

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عالم ینتفع بعلمه خیر من ألف عابد؛
دانشمندی که از علم او سود برند، از هزار عابد بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث55

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صنفان من النّاس إذا صلحا صلح النّاس و إذا فسدا فسد النّاس العلماء و الامراء؛
دو گروه از مردمند که اگر صالح بودند مردم به صلاح آیند و اگر فاسد بودند به فساد گرایند، دانشوران و زمامداران.
نهج الفصاحه

حدیث56

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رکعتان من عالم أفضل من سبعین رکعه من غیر عالم؛
دو رکعت نماز دانشمند بهتر از هفتاد رکعت غیر دانشمند است.
نهج الفصاحه

حدیث57

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّاعی و المؤمّن فی الأجر شریکان و القاری و المستمع فی الأجر شریکان و العالم و المتعلّم فی الأجر شریکان؛
آنکه دعا میکند و آنکه آمین گوید در پاداش شریکند و قاری و مستمع در پاداش شریکند و دانشمند و دانش آموز در پاداش شریکند.
نهج الفصاحه

حدیث58

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیار أمّتی علماؤها و خیار علمائها حلماؤها؛
بهترین امت من دانشمندانند و بهترین دانشمندان امت من بردبارانند.
نهج الفصاحه

حدیث59

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جالسوا الکبراء و سائلوا العلماء و خالطوا الحکماء؛
با بزرگان مجالست کنید و از دانشمندان بپرسید و با حکیمان آمیزش کنید.
نهج الفصاحه

حدیث60

ثلاث من الإیمان: الإنفاق من الإقتار و بذل السّلام للعالم و الإنصاف من نفسک؛
سه چیز از لوازم ایمان است: بخشش به هنگام تنگدستی و سلام به دانشمند و رعایت انصاف بر ضرر خویش.
نهج الفصاحه

حدیث61

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یستخفّ بحقّهم إلّا منافق ذو الشّیبه فی الإسلام و ذو العلم و إمام مقسط؛
سه کسند که هر که تحقیرشان کند منافق است آن که مویش در اسلام سپید شده باشد و دانشمند و پیشوای دادگستر.
نهج الفصاحه

حدیث62

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تواضعوا لمن تعلّمون منه و تواضعوا لمن تعلّمونه و لا تکونوا جبابره العلماء؛
با استاد و با شاگرد خود تواضع کنید و دانشمندان سرکش مباشید.
نهج الفصاحه

حدیث63

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بین العالم و العابد سبعون درجه؛
میان عالم و عابد هفتاد درجه است.
نهج الفصاحه

حدیث64

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ مثل العلماء فی الأرض کمثل النّجوم فی السّماء یهتدی بها فی ظلمات البرّ و البحر، فإذا انطمست النّجوم أوشک أن تضلّ الهداه؛
دانشمندان در زمین مانند ستارگان آسمانند که در ظلمات خشگی و دریا به کمک آن راه جویند و همین که ستارگان نهان شدند ممکن است ره یافتگان نیز گمراه شوند.
نهج الفصاحه

حدیث65

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ شی ء دعامه و دعامه هذا الدّین الفقه و لفقیه واحد أشدّ علی الشّیطان من ألف عابد؛
هر چیزی اساسی دارد و اساس این دین دانش است و یک دانشمند برای شیطان از هزار عابد بدتر است.
نهج الفصاحه

حدیث66

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یعافی الامّیّین یوم القیامه مالا یعافی العلماء؛
خداوند روز رستاخیز بر بی سوادان چیزهائی را می بخشد که بر دانشمندان نمی بخشد.
نهج الفصاحه

حدیث67

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الفتنه تجی ء فتنسف العباد نسفا و ینجو العالم منها بعلمه؛
فتنه بیاید و بندگان را مغلوب کند و دانشمند به کمک دانش خود از آن رهائی یابد.
نهج الفصاحه

حدیث68

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ العلماء هم ورثه الأنبیاء ورثوا العلم فمن أخذه أخذ بحظّ وافر؛
دانشمندان وارث پیامبرانند و دانش را از آن ها میراث برده اند هر کس دانش فرا گیرد سهم فراوان از میراث پیامبران گرفته است.
نهج الفصاحه

حدیث69

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الصّفا الزّلّال الّذی لا تثبت علیه أقدام العلماء الطّمع.
طمع سنگ لغزانی است که پای دانشمندان بر آن استوار نمی ماند.
نهج الفصاحه

حدیث70

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أشدّ النّاس عذابا یوم القیمه عالم لم ینفعه اللَّه بعلمه؛
به روز رستاخیز عذاب دانشمندی که خداوند او را از دانشش منتفع نکرده از همه مردم سخت تر است.
نهج الفصاحه

حدیث71

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرموا العلماء فإنّهم ورثه الأنبیاء فمن أکرمهم فقد أکرم اللَّه و رسوله؛
دانشمندان را گرامی دارید که آنها وارثان پیغمبرانند و هر که آنها را عزیز دارد خدا و پیغمبر را عزیز داشته است.
نهج الفصاحه

حدیث72

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعلم النّاس من جمع علم النّاس إلی علمه؛
دانشمندتر از همه مردم کسی است که دانش دیگران را به دانش خود بیفزاید.
نهج الفصاحه

حدیث73

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس عذابا یوم القیامه عالم لم ینفعه علمه؛
روز رستاخیز عذاب دانشمندی که از دانش خود بهره نمی برد از همه مردم سخت تر است.
نهج الفصاحه

حدیث74

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ارحموا عزیزا ذلّ و غنیّا افتقر و عالما ضاع بین جهّال؛
بر سه کس رحم کنید، عزیزی که خوار شده و ثروتمندی که فقیر گشته و دانشمندی که میان جاهلان گمنام مانده.
نهج الفصاحه

حدیث75

امام علی علیه‌السلام :
جالِسِ العُلَماءَ یَزدَدْ علمُکَ ، ویَحسُنْ أدبُکَ ، وتَزکُ نَفْسُکَ؛
با دانشمندان بنشین تا بر دانشت افزوده گردد ، تربیت و ادبت نیکو شود و روانت پاکیزه شود .
غرر الحکم : 4786 منتخب میزان الحکمة : 106

حدیث76

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند :
لا تَجْلِسوا إلاّ عندَ کُلِّ عالِمٍ یَدْعوکُم مِن خَمْسٍ إلی خَمسٍ: مِن الشَّکِّ إلی الیَقینِ، ومِن الرِّیاءِ إلی الإخْلاصِ ، ومِن الرَّغْبَةِ إلی الرَّهبَةِ ، ومِن الکِبْرِ إلی التّواضُعِ ، ومِن الغِشِّ إلی النّصیحَةِ ؛
تنها در محضر دانشمندانی نشینید که شما را از پنج چیز به پنج چیز فرا می‌خوانند : از دودلی به یقین ، از ریا به اخلاص ، از دنیا خواهی به دنیا گریزی ، از تکبر به‌فروتنی‌و از فریبکاری‌به خیر خواهی.
بحار الأنوار : 74 / 188 / 18 منتخب میزان الحکمة : 106

حدیث77

الإمامُ الکاظمُ علیه‌السلام :
عَظِّمِ العالِمَ لِعِلمِهِ‌ودَعْ مُنازَعتَهُ ، وصَغِّرِ الجاهِلَ لِجَهلِهِ ولا تَطرُدْهُ ، ولکِن قَرِّبْهُ وعَلِّمْهُ ؛
امام کاظم علیه‌السلام :
دانشمند را به خاطر دانشش احترام نه و با او ستیزه مکن و نادان را به سبب نادانیش کوچک شمار ، امّا او را از خود مران ، بلکه به خود نزدیک گردان و او را علم بیاموز .
تحف العقول : 394 منتخب میزان الحکمة : 384

حدیث78

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام:
لَمّا سُئلَ عَنِ القِیامِ تَعظیما لِلرَّجُلِ: مَکروهٌ إلاّ لِرَجُلٍ فی الدِّینِ؛
امام صادق علیه‌السلام در پاسخ به پرسش درباره بلند شدن برای احترام نمودن کسی فرمودند: این کار ناپسند است، مگر برای شخصیّتی دینی .
المحاسن : 1 / 364 / 786 منتخب میزان الحکمة : 384

حدیث79

امام هادی(سلام الله علیه):
إنَّ العالِمَ والمُتَعَلِّمَ شَریکانِ فِی الرُّشدِ؛
دانشمند و دانشجو در هدایت شریک‌اند.
علم و حکمت: ج 1 ص 300 ح 828

حدیث80

امام صادق(سلام الله علیه):
العُلَماءُ حُکّامٌ عَلَی المُلوکِ؛
عالمان فرمانروای بر شهریاران هستند.
میزان الحکمة: ح 14038

حدیث81

امام باقر(سلام الله علیه):
إنَّ الفَقیهَ حَقَّ الفَقیهِ: الزاهِدُ فی الدنیا، الراغِبُ فی الآخِرَةِ؛
فقیه، حقیقتاً کسی است که به دنیا بی اعتنا و به آخرت مشتاق باشد.
الکافی: ج 1، ص 70، ح 8

حدیث82

امام کاظم(سلام الله علیه):
قَلیلُ العَمَلِ مِن العالِمِ مَقبولٌ مُضاعَفٌ؛
عمل کم از دانشمند، قبول و دو چندان می‌شود.
الکافی: ج 1، ص 17، ح 12

حدیث83

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إذا ظَهَرَتِ البِدَعُ فی اُمَّتی فَلیُظهِرِ العالِمُ عِلمَهُ ، فَمَن لَم یَفعَل فَعَلَیهِ لَعنَةُ اللَّهِ؛
هرگاه بدعت‌ها در میان امتم پدیدار شوند، بر عالم است که علم خود را آشکار سازد. هر کس چنین نکند، لعنت خدا بر او باد.
الکافی: ج 1، ص 54، ح 2

حدیث84

امام باقر(سلام الله علیه):
اُغدُ عالِمًا خَیرًا؛
دانشمندی نیکو باش.
علم و حکمت: ج 1 ص 294 ح 801

حدیث85

امام باقر(سلام الله علیه):
إنَّ الفَقیهَ حَقَّ الفَقیهِ: الزاهِدُ فی الدنیا، الراغِبُ فی الآخِرَةِ؛
فقیه، حقیقتاً کسی است که به دنیا بی اعتنا و به آخرت مشتاق باشد.
الکافی: ج 1، ص 70، ح 8

حدیث86

امام کاظم(سلام الله علیه):
إِنَّ المُؤمِنینَ الفُقَهاءَ حُصونُ الإِسلامِ؛
مؤمنانِ فقیه دژهای اسلامند.
علم و حکمت: ج 2 ص 516 ح 1437

حدیث87

امام باقر(سلام الله علیه):
إنَّ اللَّهَ لَمْ یَدَعِ الأرضَ بِغَیْرِ عالِمٍ.
خداوند زمین را بدون عالم نگذاشته است.
میزان الحکمة: ح 867.

حدیث88

امام صادق(سلام الله علیه):
إنَّ العُلَماءَ وَرَثَةُ الأنبِیاءِ؛
عالمان، وارثان پیامبران‌اند.
الکافی: ج 1، ص 32، ح 2

حدیث89

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
مومنی نیست که یک ساعت نزد عالمی نشیند جز آن که خدای عزوجل به سوی او ندا کند نزد حبیب من نشستی به عزت و جلالم سوگند تو را با او ساکن بهشت نمایم و باکی از این کار ندارم.
امالی صدوق صفحه 37

حدیث90

النَّظَرُ فی وَجهِ العالِمِ حُبّاً لَهُ عِبادَةٌ ؛
نگاه مهرآمیز بـه چهره عالم ، عبادت است .
نوادر الراوندیّ : 11 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث91

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ألا اُخبِرُکُم عَنِ الأجوَدِ الأجوَدِ ؟ اللّه الأجوَدُ الأجوَدُ ، وأنا أجوَدُوُلدِ آدَمَ ، وأجوَدُکُم مِن بَعدی رَجُلٌ عُلِّمَ عِلما فنَشَرَ عِلمَهُ ، یُبعَثُ یَومَ القِیامَةِ اُمَّةً وَحدَهُ ، ورَجُلٌ جادَ بِنَفسِهِ للّه عز و جل حَتّی یُقتَلَ ؛
آیا شما را از بخشنده‌ترین بخشنده خبر ندهم؟ خداوند بخشنده‌ترین بخشنده است . و من بخشنده‌ترین فرزند آدم هستم و بعد از من بخشنده‌ترین شما ، مردی است که دانش را آموزش دهد و از این راه دانش او پخش شود . او در روز قیامت به تنهایی همچون یک امّت برانگیخته می‌گردد و نیز مردی که در راه خداوند عز و جل جانبازی کند تا کشته شود .
الترغیب والترهیب : 1 / 119 / 5 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث92

امام صادق علیه‌السلام :
عَلَی العالِمِ إذا عَلَّمَ‌أن لا یَعنُفَ ، وإذا عُلِّمَ أن لا یَأنَفَ ؛
بر دانشمند است که هرگاه آموزش دهد ، درشتی و خشونت نکند و هرگاه کسی بخواهد به او علم آموزد ، ننگش نیاید .
تنبیه الخواطر : 1 / 85 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث93

امام علی علیه‌السلام :
عَلَی العالِمِ أن یَعمَلَ بِما عَلِمَ ،ثُمَّ یَطلُبَ تَعَلُّمَ ما لَم یَعلَم؛
بر دانشمند است که آنچه را می‌داند به کار بندد و سپس در پی یاد گرفتن دانشی رود که نمی‌داند .
غرر الحکم : 6196 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث94

امام علی علیه‌السلام :
العالِمُ الّذی لایَمَلُّ مِن تَعَلُّمِ‌العِلم؛
عالم کسی است ، که از آموختن دانش خسته نشود .
غرر الحکم : 1303 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث95

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قالَ : أنا عالِمٌ فَهُوَ جاهِلٌ ؛
هر که بگوید : من دانــا هستم، او شخص نادانی است .
منیه المرید : 137 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث96

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العُلَماءُ اُمَناءُ اللّه عَلی خَلقِهِ؛
عالمان، امنای خدا در میان خلق اویند .
کنز العمّال : 28675 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث97

امام صادق علیه‌السلام :
عُلَماءُ شیعَتِنامُرابِطونَ فی الثَّغرِ الّذی یَلی إبلیسَ وعَفاریتَهُ ، یَمنَعونَهُم عَنِ الخُروجِ عَلی ضُعَفاءِ شیعَتِنا ، وعَن أن یَتَسَلَّطَ علَیهِم إبلیسُ وشیعَتُهُ؛
علمای شیعه ما ، نگهبانان مرزی هستند که در آن سویش ابلیس و دیوهای او قرار دارند و جلو یورش آنها به شیعیانِ ناتوان ما و تسلّط یافتن ابلیس و پیروان او بر آنان را ، می‌گیرند .
الإحتجاج : 1 / 13 / 7 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث98

امام کاظم علیه‌السلام :
لا عِلمَ إلاّ مِن عالِمٍ رَبّانِیٍّ ، ومَعرِفَهُ العالِمِ بِالعَقلِ ؛
علم، جز از عالـم ربّانی به دست نیاید (یا آن را جز از عالم ربّانی نباید فرا گرفت) و شناخت چنین عالمی به خرد است .
مستدرک الوسائل : 11 / 258 / 12926 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث99

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
فَضلُ العالِمِ عَلی العابِدِ بِسَبعینَ دَرَجَةً ، بَینَ کُلِّ دَرَجَتَینِ حُضْرُ الفَرَسِ سَبعینَ عاما ؛ وذلکَ أنَّ الشَّیطانَ یَضَعُ البِدعَةَ لِلنّاسِ فیُبصِرُها العالِمُ فیَنهی عَنها ، والعابِدُمُقبِلٌ عَلی عِبادَتِهِ لا یَتَوَجَّهُ لَها ولا یَعرِفُها ؛
عـالـم ، هفتاد درجـه بـر عابد برتری دارد که فاصله هر درجه از دیگری به اندازه‌ای است که یک اسب هفتاد سال بدود . علّت این برتری آن است که شیطان در میان مردم بدعتی می‌گذارد و دانشمند به آن پی می‌برد و مردم را از آن نهی می‌کند ، امّا عابد سرگرم عبادت خود است و به بدعت نه توجهی دارد و نه آن را می‌شناسد .
روضه الواعظین : 17 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث100

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
وَالّذی نَفسُ مُحَمَّدٍ بِیَدهِ ! لَعالِمٌ واحِدٌ أشَدُّ عَلی إبلیسَ مِن ألفِ عابِدٍ ؛لأِنَّ العابِدَ لِنَفسِهِ والعالِمَ لِغَیرِهِ ؛
سـوگند کـه بـه آن که جان محمّد در دست اوست ، هر آینه وجود یک عالِم برای ابلیس سخت‌تر از هزار عابد است ؛ زیرا عابد در فکر خود است و عالم در اندیشه دیگران .
کنز العمّال : 28908 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث101

امام علی علیه‌السلام :
هَلَکَ خُزّانُ الأموالِ وهُم أحیاءٌ ، والعُلَماءُ باقونَ ما بَقِیَ الدَّهرُ ، أعیانُهُم مَفقودَةٌ ، وأمثالُهُم فی القُلوبِ مَوجودَةٌ ؛
مـال انـدوزان، با آن که زنـده‌اند مـرده‌اند و اهل علم ، تا دنیا هست زنده‌اند. پیکرهایشان از میان می‌رود ، اما یادشان در دلها هست .
نهج البلاغة : الحکمة 147 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث102

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
لِسائلٍ سَألَهُ عن مُعضِلَةٍ: سَلْ تَفَقُّها ، ولا تَسْأل تَعَنُّتا ؛ فإنّ الجاهِلَ المُتَعَلِّمَ شَبیهٌ بالعالِمِ ، وإنَّ العالِمَ المُتَعَسِّفَ (المُتَعَنِّفَ) شَبیهٌ بالجاهِلِ المُتَعَنِّتِ .
امام علی علیه‌السلام- در پاسخ به مردی که از آن حضرت سؤالی مشکل آفرین پرسید- فرمودند: به قصد یاد گرفتن بپرس ، نه برای آزردن و خطا گرفتن ؛ زیرا جاهلی که درصدد آموختن باشد همانند عالم است و عالمی که در بیراهه قدم نهد همچون جاهلی است که به قصد خطا گرفتن می‌پرسد .
نهج البلاغة : الحکمة320 منتخب میزان الحکمة : 260

حدیث103

امام صادق علیه‌السلام :
لا یَنبَغی لِمَن لم یَکُن عالِما أن یُعَدَّ سَعیدا ؛
کسی که عالم نباشد سزاوار نیست که خوشبخت شمرده شود .
تحف العقول : 364 منتخب میزان الحکمة : 272

حدیث104

امام علی علیه‌السلام :
از جمله حقوق شـخـص دانشمند بر تو این است که (هر گاه در میان جمعی بود) بر همگان سلام کنی و به او نیز اختصاصا سلام گویی ، روبه‌رویش بنشینی ، در حضور او با دست و چشم و ابرو اشاره نکنی ، در مخالفت با نظر او نگویی : «فلانی چنین گفته است» . نزد او از کسی غیبت نکنی ، در مجلسش درگوشی صحبت نکنی ، جامه‌اش را نگیری ، اگر خسته بود ، در سؤال کردن اصرار نورزی . از طول مجالسش به تنگ نیایی ؛ زیرا حکایت همنشینی با او حکایت درخت خرمایی است که انتظار می‌کشی تا کی از آن چیزی برای تو بیفتد .
کذا فی المصدر ، و لعلّ الصحیح «تُلِحَّ» .کنزالعمّال : 29363 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث105

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا علم العالم فلم یعمل کان کالمصباح یضی ء للنّاس و یحرق نفسه؛
دانشمندی که بداند و بکار نبندد، مانند چراغ است که مردم را روشن کند و خود را بسوزد.
نهج الفصاحه

حدیث106

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بقوم خیرا ولّی علیهم حلماءهم و قضی بینهم علمائهم و جعل المال فی سمحائهم و إذا أراد بقوم شرّا ولّی علیهم سفهائهم و قضی بینهم جهّالهم و جعل المال فی بخلائهم؛
وقتی خداوند برای قومی نیکی خواهد خردمندانشان را بر آنها فرمانروا سازد و دانشمندانشان میان آنها قضاوت کند و مال را به دست بخشندگان دهد و وقتی برای قومی بدی خواهد سفیهانشان را بر آنها فرمانروا سازد و نادانان میان آنها قضاوت کنند و مال را به دست بخیلانشان دهد.
نهج الفصاحه

حدیث107

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا اجتمع العالم و العابد علی الصّراط قیل للعابد أدخل الجنّه و تنعّم بعبادتک و قیل للعالم قف هنا فاشفع لمن أحببت فإنّک لا تشفع لأحد إلّا شفّعت فقام مقام الأنبیاء؛
وقتی عالم و عابد بر صراط اجتماع کنند به عابد گویند به بهشت درآی و از عبادت خویش بهرمند شو و به عالم گویند اینجا بایست و برای هر که می خواهی شفاعت کن زیرا هر که را شفاعت کنی شفاعت تو پذیرفته خواهد شد آنگاه عالم در صف پیامبران می ایستد.
نهج الفصاحه

حدیث108

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحذروا زلّه العالم فإنّ زلّته تکبکبه فی النّار؛
از لغزش عالم بپرهیزید که لغزش او در آتش نگون سارش خواهد کرد.
نهج الفصاحه

حدیث109

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
علمای پیروان ما که به دوستداران و پیروان ناتوان ما رسیدگی کنند، روز قیامت در حالی وارد می شوند که از تاج‌های آنها نور‌افشانی می‌شود.
(بحارالانوار/2/7)

حدیث110

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ أکْثَرَ مُجالِسَة الْعُلَماءِ أطْلَقَ عِقالَ لِسانِهِ، وَ فَتَقَ مَراتِقَ ذِهْنِهِ، وَ سَرَّ ما وَجَدَ مِنَ الزِّیادَةِ فی نَفْسِهِ، وَکانَتْ لَهُ وَلایَةٌ لِما یَعْلَمُ، وَ إفادَةٌ لِما تَعَلَّمَ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هر که با علماء بسیار مجالست نماید، سخنش و بیانش در بیان حقایق آزاد و روشن خواهد شد، و ذهن و اندیشه اش باز و توسعه می یابد و بر معلوماتش افزوده می گردد و به سادگی می تواند دیگران را هدایت نماید.
احقاق الحقّ، ج 11، ص 238

حدیث111

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
إنَّ الْعالِمَ الْکاتِمَ عِلْمَهُ یُبْعَثُ أنْتَنَ أهْلِ الْقِیامَةِ، تَلْعَنُهُ کُلُّ دابَّة مِنْ دَوابِّ الاْرْضِ الصِّغارِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
آن عالم و دانشمندی که علم خود را ـ در بیان حقایق ـ برای دیگران کتمان کند، روز قیامت با بدترین بوها محشور می شود و مورد نفرت و نفرین تمام موجودات قرار می گیرد.
وسائل الشّیعة، ج 16، ص 270، ح 21539

حدیث112

امام علی - علیه السلام - فرمودند:
یک ساعت در محضر علماء نشستن ـ که انسان را به مبدأ و معاد آشنا سازند ـ از هزار سال عبادت نزد خداوند محبوب تر خواهد بود. توجّه و نگاه به عالِم از إعتکاف و یک سال عبادت ـ مستحبّی ـ در خانه خدا بهتر است. زیارت و دیدار علماء، نزد خداوند از هفتاد مرتبه طواف اطراف کعبه محبوب تر خواهد بود، و نیز افضل از هفتاد حجّ و عمره قبول شده می باشد. همچنین خداوند او را هفتاد مرحله ترفیعِ درجه می دهد و رحمت و برکت خود را بر او نازل می گرداند، و ملائکه شهادت می دهند به این که او اهل بهشت است.
بحارالأنوار، ج 1، ص 205، ح 33

حدیث113

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
اَلْعالِمُ بَیْنَ الْجُهّالِ کَالْحَی بَیْنَ الاْمْواتِ، وَ إنَّ طالِبَ الْعِلْمِ یَسْتَغْفِرُلَهُ کُلُّ شَیء حَتّی حیتانِ الْبَحْرِ، وَ هَوامُّهُ، وَ سُباعُ الْبَرِّ وَ أنْعامُهُ، فَاطْلُبُوا الْعِلْمَ، فَإنّهُ السَّبَبُ بَیْنَکُمْ وَ بَیْنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَ إنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ فَریضَةٌ عَلی کُلِ مُسْلِم؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
دانشمندی که بین گروهی نادان قرار گیرد همانند انسان زنده ای است بین مردگان، و کسی که در حال تحصیل علم باشد تمام موجودات برایش طلب مغفرت و آمرزش می کنند، پس علم را فرا گیرید چون علم وسیله قرب و نزدیکی شما به خداوند است، و فراگیری علم، بر هر فرد مسلمانی فریضه است.
بحارالأنوار، ج 1، ص 172، ح 25

حدیث114

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
الصلاة خلف العالم بالف رکعة؛
نماز در پشت سر یک عالم برابر هزار رکعت است .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 5 )

حدیث115

قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ :
النّظر الی العالم عبادة، و النّظر الی الامام المقسط عبادة، و النّظر الی الوالدین برأفة و رحمة عبادة، و النّظر الی أخ تَوَدُه فی اللّه عزّوجّل عبادةَ؛
نگریستن به دانشمند عبادت است، نگریستن به پیشوای دادگر عبادت است، نگاه دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادری که برای خدای عزوجل دوستش داری عبادت است.
أمالی الطوسّی: 454 / 1015.

حدیث116

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
اذا أراد الله بعبد خیرا فقهه فی الدین؛
چون خدا خیر بنده ای خواهد، او را در دین دانشمند کند .
اصول کافی ، ج 1 ، ص 39

حدیث117

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زمانی بر امّت من خواهد آمد که مردم از علماء گریزان شوند، همان طوری که گوسفند از گرگ گریزان است، خداوند چنین جامعه‌ای را به سه نوع عذاب مبتلا می‌گرداند: 1 ـ برکت و رحمت خود را از اموال ایشان برمی‌دارد. 2 ـ حکمفرمائی ظالم و بی مروّت را بر آن ها مسلّط می‌گرداند. 3 ـ هنگام مرگ و جان دادن، بی‌ایمان از این دنیا خواهند رفت.
مستدرک الوسائل: ج 11، ص 376، ح 13301

حدیث118

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مردم هر شهری به سه چیز نیازمندند که در امور دنیا و آخرت خود به آنها رجوع کنند و اگر آن سه را نداشته باشند گرفتار سرگردانی می‌شوند: دین‌شناسِ دانایِ پرهیزکار، حاکم نیکوکاری که مردم از او اطاعت کنند و پزشک دانای مورد اعتماد.
تحف العقول، ص 321.

حدیث119

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
صِنْفانِ مِنْ اُمَّتی اِذا صَلُحا صَلُحَتْ اُمَّتی وَ اِذا فَسَدا، فَسَدَتْ اُمَّتی، قیلَ یا رَسولَ اللّه‌ِ وَ مَنْ هُما؟ قالَ: اَ لْـفُقَهاءُ وَ الاُْمَراءُ؛
دو گروه از امّت من اگر صالح شوند، امّتم صالح می‌شوند و اگر فاسد شوند، امّتم فاسد می‌شوند. عرض شد ای رسول خدا آن دو گروه کدامند؟ فرمودند: عالمان و حاکمان.
خصال، ص 37.

حدیث120

امام صادق علیه‌السلام :
یُـهلِکُ اللّه سِـتّا بِسِتٍّ : الاُمَراءَ بـالجَورِ ، والعَربَ بالعَصَبیَّةِ ، والدَّهاقِینَ بالکِبرِ ، والتُّجّارَ بالخِیانَةِ ، وأهلَ الرُّستاقِ بالجَهلِ ، والفُقَهاءَ بالحَسَدِ ؛
خداوند شش گروه را به سبب شش خصلت نابود می‌کند : فرمانروایان را به سبب ستمگری ، عرب‌ها را به سبب تعصّب ، ملاّکان را به سبب کبر ، بازرگانان را به سبب خیانت ، روستاییان را به سبب نادانی و فقیهان را به سبب حسادت .
بحار الأنوار : 78 / 207 / 67

حدیث121

امام علی علیه‌السلام :
أبغَضُ العِبادِ إلی اللّه سبحانه العالِمُ المُتَجَبِّرُ ؛
منفورترین بندگان نزد خدای سبحان دانشمند زورگو است .
غرر الحکم : 3164 منتخب میزان الحکمة : 76

حدیث122

امام عسکری علیه‌السلام:
فی صِفَةِ عُلَماءِ السُّوءِ: وهُم أضَرُّ عَلی ضُعَفاءِ شیعَتِنا مِن جَیشِ یَزیدَ عَلی الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیهما السلام و أصحابهِ ، فإنَّهُم یَسلُبونَهُمُ الأرواحَ والأموالَ ، وهؤلاءِ عُلَماءُ السُّوءِ ... یُدخِلونَ الشَّکَّ والشُّبهَةَ عَلی ضُعَفاءِ شیعَتِنا فیُضِلّونَهُم ؛
امام عسکری علیه‌السلام در وصف علمای بدکردار فرمودند: زیان آنها برای شیعیان ناتوان (و آسیب‌پذیر) ما بیشتر از زیان سپاه یزید برای حسین بن علی علیهماالسلام و یاران اوست ؛ زیرا آنها جان و مال ایشان را گرفتند و این علمای بدکردار ... در دل شیعیان ناتوان ما شکّ و شبهه می‌اندازند و گمراهشان می‌کنند .
الإحتجاج : 2 / 512 / 337

حدیث123

امام صادق علیه‌السلام :
مَلعونٌ مَلعونٌ عالِمٌ یَؤمُّ سُلطانا جائرا ، مُعینا لَهُ عَلی جَورِهِ ؛
ملعون است، ملعون است، آن عالمی که پیشوای سلطانی ستمگر باشد و او را در ستمگریش یاری دهد.
بحار الأنوار : 75 /381 /45

حدیث124

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ازدادَ عِلما ولَم یَزدَدْ هُدیً ، لَم یَزدَدْ مِنَ اللّه إلاّ بُعدا ؛
هر که علمش فزونی گیرد و هدایتش افزون نشود ، جز بر دوری او از خدا افزوده نگردد .
تنبیه الخواطر : 2 / 21 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث125

امام علی علیه‌السلام :
قَصَمَ ظَهری عالِمٌ مُتَهَتِّکٌ، وجاهِلٌ مُتَنَسِّکٌ، فالجاهِلُ یَغُشُّ النّاسَ بِتَنَسُّکِهِ،والعالِمُ یُنَفِّرُهُم بِتَهَتُّکِهِ ؛
دانـشمند پـرده‌در و عابد نـادان ، پشـت مـرا شکستند؛ زیرا نادان با عبادت خود مردم را فریب می‌دهد و دانشمند با تباهکاریهای خود آنان را فراری می‌دهد .
منیه المرید : 181 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث126

امام صادق علیه‌السلام :
أشَدُّ النّاسِ عَذاباعالِمٌ لا یُنتَفَعُ مِن عِلمِهِ بِشَیءٍ ؛
در میان مردمان (گنهکار) سخت‌ترین عذاب را عالمی دارد که از علم خود کمترین سودی نبرد .
بحار الأنوار : 2 / 37 / 53

حدیث127

امام صادق علیه‌السلام :
مامِن أحَدٍ یَموتُ‌مِن المؤمنینَ أحَبَّ إلی إبلیسَ مِن مَوتِ فَقیهٍ؛
برای شیطان ، مرگ هیچ مؤمنی خوشایندتر از مرگ یک فقیه نیست.
الکافی : 1 / 38 / 1 منتخب میزان الحکمة : 454

حدیث128

امام رضا علیه‌السلام :
من علاماتِ الفِقهِ‌الحِلمُ والعِلمُ والصَّمتُ؛
از نشانه‌های فقاهت (و دین فهمی)، بردباری و دانش و خاموشی است.
الاختصاص : 232 منتخب میزان الحکمة : 454

حدیث129

امام علی علیه‌السلام :
ألا اُخبِرُکُم بالفَقیهِ حَقِّ الفَقیهِ؟ مَن لم‌یُرَخِّصِ الناسَ فی مَعاصِی اللّه ، ولم یُقَنِّطْهُم مِن رَحمَةِ اللّه ، ولم یُؤمِنْهُم مِن مَکرِ اللّه ، ولم یَدَعِ القرآنَ رَغبَةً عَنهُ إلی ما سِواهُ ؛
آیا شما را از فقیهِ حقیقی آگاه نکنم ؟ کسی که در معاصی خدا به مردم جواز ندهد و از رحمت خدا نومیدشان نکند و از مکر و عذاب خدا آسوده خاطرشان نسازد و از قرآن ، به چیز دیگر رو نکند .
تحف العقول : 204

حدیث130

امام کاظم علیه‌السلام :
فَضلُ الفَقیهِ علَی العابِدِ کَفَضلِ الشَّمسِ علَی الکواکِبِ ، ومَن لم یَتَفَقَّهْ فی دِینِهِ لم یَرضَ اللّه‌ُ لَهُ عَمَلاً ؛
برتری فقیه بر عابد ، همچون برتری خورشید است بر ستارگان و هر که در دین خود دانا نشود ، خداوند هیچ عملی از او را نپسندد .
بحار الأنوار : 78 / 321 / 19

حدیث131

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
فَقیهٌ واحِدٌ أشَدُّ علی إبلیسَ مِن ألفِ عابِدٍ ؛
وجود یک فقیه برای ابلیس ، سخت‌تر از هزار عابد است .
بحار الأنوار : 1 / 177 / 48

حدیث132

امام علی علیه‌السلام فرمودند:
إذا رَأیتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما ؛
هر گاه دانشمندی را دیدی، به او خدمت کن .
غرر الحکم : 402

حدیث133

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَقبَلَ العُلَماءَ فقَدِ استَقبَلَنی ، ومَن زارَ العُلَماءَ فقَد زارَنی ،ومَن جالَسَ العُلَماءَ فقَد جالَسَنی ، ومَن جالَسَنی فَکأنَّما جالَسَ رَبّی ؛
هر که به استقبال دانشمندان رود ، مرا استقبال کرده است و هرکه به دیدار دانشمندان رود ، مرا دیدار کرده است و هرکه با دانشمندان نشیند ، با من نشسته است و هر که با من نشیند ، چنان است که با پرودگار من همنشینی کرده باشد .
کنز العمّال : 28883

حدیث134

امام علی علیه‌السلام :
مَن وَقَّرَ عالِما فقَد وَقَّرَ رَبَّهُ ؛
هر که دانشمندی را احترام نهد خدا را احترام کرده است .
غرر الحکم : 8704

حدیث135

لَنْ تَبْقَی الاَرْضُ اِلاّ وَ فیها عالِمٌ یَعْرِفُ الْحَقَّ مِنَ الباطِلِ؛
هرگز زمین باقی نمی‌ماند مگر آن که در آن دانشمندی وجود دارد که حق را از باطل می‌شناسد.
محاسن، ج 1، ص 234

حدیث136

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
اِنَّ شَرَّ النّاسِ عِنْدَ اللّه‌ِ تَعالی یَوْمَ القیامَةِ عالِمٌ لا یَنْتَفِعُ بِعِلْمِهِ؛
بدترین مردم نزد خداوند در روز قیامت عالمی است که از علم خود بهره نگیرد.
امالی، الطوسی، ص 527.

حدیث137

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَ لْمُفْتونَ سادَةُ الْعُلَماءِ وَ الْفُقَهاءُ قادَةٌ اُخِذَ عَلَیْهِمْ اَداءُ مَواثیقِ الْعِلْمِ وَ الْجُلوسُ اِلَیْهِمْ بَرَکَةٌ وَ النَّظَرُ اِلَیْهِم نورٌ؛
فتوا دهندگان بزرگانِ دانشمندان‌اند و فقیهان پیشوایانی که از آنان بر ادای پیمان علم تعهد گرفته شده است، نشستن نزد آنان برکت است و نگاه به آنان روشنی است.
تاریخ بغداد، ج 4، ص 159

حدیث138

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ لِباسُ الْعالِمِ فَلا تَعْرَیَنَّ مِنْهُ؛
بردباری لباس عالم است، پس تو خود را از آن عریان مدار.
کافی، ج 8، ص 55 .

حدیث139

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
آفت دین سه چیز است : دانای بدکار، پیشوای ستم کار و مجتهد نادان.
(نهج الفصاحه ، ح 4)

حدیث140

امام صادق علیه السلام فرمودند :
مردم به سه دسته شوند : دانشمند و دانشجو و خاشاک روی آب ، ما دانشمندانیم و شیعیان ما دانشجویان و مردم دیگر خاشاک روی آب.
اصول کافی جلد 1 ص 41

حدیث141

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
با دانشمندان هم نشین شو تا نیکبخت شوی.
غررالحکم ، باب همنشینی

حدیث142

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی مانند نادانان ، به دشمنی دانشمندان بر نخواسته است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث143

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
جاهل ، درستی نظر و اندیشه اش همانند لغزش عالم و داناست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث144

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
اَلا اِنَّ شَرَّ الشَّرِّ شِرارُ الْعُلَماءِ وَ اِنَّ خَیْرَ الخَیْرِ خیارُ الْعُلَماءِ؛
بدانید که بدترین بدها، علمای بدند و بهترین خوبان علمای خوبند.
منیة المرید، ص 137.

حدیث145

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
لا یَنْبَغی لِمَنْ لا یَتَّقی مَلامَةَ الْعُلَماءِ وَ ذَمِّهِمْ اَنْ یُرْجی لَهُ خَیْرُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
کسی که از سرزنش و نکوهش علما پروا نمی‌کند، نمی‌توان به خیر دنیا و آخرت او امید داشت.
تحف العقول، ص 364 .

حدیث146

امام علی (علیه السلام):
لَولا... ما اَخَذَ اللّه‌ُ عَلَی الْعُلَماءِ اَلاّ یُقارّوا عَلی کِظَّةِ ظالِمٍ وَ لا سَغَبِ مَظْلومٍ لاََلْقَیْتُ حَبْلَها عَلی غارِبـِها؛
اگر خداوند از علما پیمان نگرفته بود که با پرخوری ظالم و گرسنگی مظلوم آرام نگیرند، زمام خلافت را به حال خود رها می‌کردم.
نهج البلاغه، از خطبه 3.

حدیث147

امام علی (علیه السلام):
زَلَّةُ الْعالِمِ کَانْکِسارِ السَّفینَةِ تَغْرَقُ و تُغْرِقُ مَعَها غَیْرَها؛
لغزش عالم، مانند شکستن کشتی است. خود، غرق می‌شود و دیگران را هم با خود غرق می‌کند.
غرر الحکم ، ح 5474.

حدیث148

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
ما مِنْ عالِمٍ اَو مُتَعَلِّمٍ یَمُرُّ بِقَرْیَةٍ مِنْ قُرَی الْمُسْلِمینَ اَو بَلْدَةٍ مِنْ بِلادِ الْمُسْلِمینَ وَ لَمْ یَاْکُلْ مِنْ طَعامِهِمْ وَ لَمْ یَشْرَبْ مِنْ شَرابِهِمْ وَ دَخَلَ مِنْ جانِبٍ وَ خَرَجَ مِنْ جانِبٍ اِلاّ رَفَعَ اللّه‌ُ تَعالی عَذابَ قُبورِهِمْ اَرْبَعینَ یَوْما؛
هیچ دانشمند و یا دانش‌اندوزی از روستایی از روستاها و یا شهری از شهرهای مسلمانان نمی‌گذرد و از خوراک آنان نمی‌خورد و از نوشیدنی آنان نمی‌نوشد و از یک طرف وارد نمی‌شود و از طرف دیگر خارج نمی‌گردد، جز آنکه خدای متعال عذاب قبرهایشان را تا چهل روز بر می‌دارد.
جامع الأخبار ، ص 507، ح 1405.

حدیث149

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله):
لا تَجْلِسوا مَعَ کُلِّ عالِمٍ، اِلاّ عالِماً یَدْعوکُمْ مِنْ الخَمْسِ اِلی الْخَمْسِ : مِنَ الشَّکِّ اِلَی الْیَقینِ، وَ مِنَ الْعَداوَةِ اِلَی النَّصیحَةِ وَ مِنَ الْکِبْرِ اِلَی التَّواضُعِ وَ مِنَ الرّیاءِ اِلَی الاِْخْلاصِ وَ مِنَ الرَّغْبَةِ اِلَی الزُّهْدِ؛
با هر عالمی ننشینید، مگر عالمی که شما را از پنج چیز به پنج چیز دعوت کند: از شکّ به یقین، از دشمنی به خیرخواهی، از تکبّر به تواضع، از ریا به اخلاص و از علاقه به دنیا به بی‌اعتنایی به آن.
تاریخ بغداد ، ج 5، ص 70، ح 2421.

حدیث150

جالِسِ الْعُلَماءَ یَزْدَدْ عِلْمُکَ وَ یَحْسُنْ اَدَبُکَ وَ تَزْکُ نَفْسُکَ؛
با علما هم‌نشین باش، تا علمت زیاد و ادبت نیکو و جانت پاک گردد.
غرر الحکم ، ح 4786.

حدیث151

امام باقر (علیه السلام):
اَلْعُلَماءُ فی اَنـْفُسِهِمْ خانَةٌ اِنْ کَـتَمُوا النَّصیحَةَ اِنْ رَاَوْا تائِها ضالاًّ لا یَهْدونَهُ اَوْ مَیِّتا لا یُحْیونَهُ فَبِئْسَ ما یَصْنَعونَ لاَِنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وَ تَعالی اَخَذَ عَلَیْهِمُ الْمیثاقَ فِی الْـکِتابِ اَنْ یَاْمُروا بِالْمَعْروفِ وَ بِما اُمِروا بِهِ وَ اَنْ یَنْهَوْا عَمّا نُهوا عَنْهُ وَ اَنْ یَتَعاوَنوا عَلَی الْبِرِّ وَ التَّقْوی وَ لا یَتَعاوَنوا عَلَی الاِْثْمِ وَ الْعُدْوانِ؛
اگر دانشمندان نصیحت را پنهان دارند، خیانت کرده‌اند. اگر سرگشته گمراهی را دیدند و او راراهنمایی نکردند و یا (دل) مرده‌ای را زنده ننمودند، وه که چه کار زشتی کرده‌اند! چون خداوند تبارک و تعالی در کتاب از ایشان پیمان گرفته که به معروف و آنچه فرمان یافته‌اند فرمان دهند و از آنچه نهی شده‌اند نهی کنند و بر نیکوکاری و پرهیزکاری، یکدیگر را یاری کنند و در گناه و ستم یکدیگر را یاری نکنند.
کافی ، ج 8 ، ص 54، ح 16.

حدیث152

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
اِنَّ لُقْمانَ قالَ لاِبْنِهِ : یا بُنَیَّ عَلَیْکَ بِمَجالِسِ الْعُلَماءِ وَ اسْتَمِعْ کَلامَ الْحُکَماءِ فَاِنَّ اللّه‌َ یُحْیِی الْقَلْبَ الْمَیِّتَ بِنورِ الْحِکْمَةِ کَما یُحْیِی الاَْرْضَ الْمَیتَةَ بِوابِلِ الْمَطَرِ؛
لقمان به پسرش گفت: فرزندم! همواره در مجلس دانشمندان باش و سخنان حکیمان را بشنو، که خداوند، دل مرده را به نور حکمت زنده می‌کند؛ همان گونه که زمین مرده را با باران سیل‌آسا، زنده می‌گرداند.
معجم الکبیر ، ج 8 ، ص 199

حدیث153

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
تِسْعَةُ اَشْیاءَ قَبیحةٌ وَ هِیَ مِنْ تِسْعَةِ اَنـْفُسٍ اَقبَحُ مِنها مِنْ غَیْرِهِمْ: ضیقُ الذَّرْعِ مِنَ الْـمُلوکِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الاَْغْنیاءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَماءِ وَ الصِّبا مِنَ الْکُهولِ وَ الْقَطیعَةُ مِنَ الرُّؤوسِ وَ الْکِذْبُ مِنَ الْـقُضاةِ وَ الزَّمانَةُ مِنَ الاَْطِبّاءِ وَ الْبَذاءُ مِنَ النِّساءِ وَ الطَّیشُ مِن ذَوِی السُّلْطانِ؛
نُه چیز زشت است، اما از نه گروه زشت‌تر: درماندگی و ناتوانی از دولتمردان؛ بخل از ثروتمندان؛ زود خشمی از دانشمندان؛ حرکات بچگانه از میانسالان؛ جدایی حاکمان از مردم؛ دروغ از قاضیان؛ بیماری کهنه از پزشکان؛ بدزبانی از زنان و سختگیری و ستمگری از سلاطین.
دعائم الإسلام، ج 1، ص 83

حدیث154

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
لَسْتُ اُحِبُّ اَنْ اَرَی الشّابَّ مِنْـکُمْ اِلاّ غادیاً فی حالَیْنِ : اِمّا عالِماً اَوْ مُتَعَلِّما ، فَاِنْ لَمْ یَفْعَلْ فَرَّطَ ، فَاِنْ فَرَّطَ ضَیَّعَ ، وَ اِنْ ضَیَّعَ اَثِمَ ، وَ اِنْ اَثِمَ سَـکَنَ النّارَ وَ الَّذی بَعَثَ مُحَمَّدا بِالْحَقِّ ؛
دوست ندارم جوانانِ شما را جز در دو حالت ببینم : دانشمند یا دانش‌اندوز . اگر جوانی چنین نکند ، کوتاهی کرده و اگر کوتاهی کرد ، تباه ساخته و اگر تباه ساخت ، گناه کرده است و اگر گناه کند ، سوگند به آن کس که محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله را به حق برانگیخت ، دوزخ‌نشین خواهد شد .
امالی طوسی ، ص 303، ح 604 .

حدیث155

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إنَّ العالِمَ إذا لَم یَعمَل بِعِلمِهِ زَلَّت مَوعِظَتُهُ عَنِ القُلوبِ کَما یَزِلُّ المَطَرُ عَنِ الصَّفا؛
هرگاه عالم به علمش عمل نکند. [اثر]موعظه‌اش از دل‌ها زایل می‌شود ؛ آن چنان که باران از روی سنگ صاف می‌لغزد.
الکافی : ج 1 ، ص 44

حدیث156

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا ظَهَرتِ البِدعُ فی اُمّتی فلْیُظهِرِ العالِمُ علمَهُ ، فمَن لَم یَفعل فعَلَیهِ لَعنةُ اللّه‌ِ؛
هرگاه بدعت‌ها در میان امت من آشکار شد، بر عالم است که علمش را آشکار کند و هر کس نکند، لعنت خدا بر او.
الکافی : ج 1 ، ص 54 ، ح 2

حدیث157

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلعالِمُ مَن لا یَشبَعُ مِنَ العِلمِ وَ لا یَتَشَبَّعُ بِهِ؛
دانشمند، کسی است که از دانش، سیری نپذیرد و به سیری از آن نیز وانمود نکند.
غررالحکم و دررالکلم، ح 1740

حدیث158

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
جالِسِ العُلَماءَ یَزدَد عِلمُکَ وَ یَحسُن اَدَبُکَ وتَزکُ نَفسُکَِ
با علما معاشرت کن تا علمت زیاد، ادبت نیکو و جانت پاک شود.
اعلام الدین، ص 96

حدیث159

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جالِس العُلَماءَ یزدَد عِلمُک وَ یحسُن اَدَبُک وتَزک نَفسُک؛
با علما معاشرت کن تا علمت زیاد، ادبت نیکو و جانت پاک شود.
مطالب السؤول، ص 49

حدیث160

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا ینبَغی لِمَن لا یتَّقی مَلامَةَ العُلَماءِ وَ ذَمِّهِم اَن یرجی لَهُ خَیرُ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ
کسی که از سرزنش و نکوهش علما پروا نمی‌کند، نمی‌توان به خیر دنیا و آخرت او امید داشت.
(تحف العقول، ص 364)

حدیث161

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اَلحِلمُ لِباسُ العالِمِ فَلا تَعرَینَّ مِنهُ
بردباری لباس عالم است، پس تو خود را از آن عریان مدار.
(کافی، ج 8، ص 55)

حدیث162

امام حسین علیه السلام فرمودند:
من دلائل العالم إنتقادة لحدیثه و علمه بحقائق فنون النظر.
از نشانه های عالم ، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است .
(بحارالانوار،ج78،ص119)

حدیث163

امام محمدباقر علیه السلام فرمودند:
عالم ینتفع بعلمه افضل من سبعین الف عابد
دانشمندی که از علمش سود برند ، از هفتاد هزار عابد بهتر است .
(بحارالانوار،ج75 ،ص173)

حدیث164

امام علی علیه السلام فرمودند:
رُبِّ عالِمٍ قَدْ قَتَلَهُ جَهْلُهُ ، وَ عِلْمُهُ مَعَهُ لا ینْفَعُهُ.
چه بسیارند دانشمندانی که جهلشان آنها را کشته در حالی که علمشان با آنهاست، اما به حالشان سودی نمی دهد.
(ارشاد ص144)

حدیث165

امام علی (علیه السلام):
... زَلَّةُ الْعالِمِ کَانْکِسارِ السَّفینَةِ تَغْرَقُ و تُغْرِقُ مَعَها غَیْرَها؛
لغزش عالم، مانند شکستن کشتی است. خود، غرق می‌شود و دیگران را هم با خود غرق می‌کند.
غرر الحکم ، ح 5474.

حدیث166

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله):
لا تَجْلِسوا مَعَ کُلِّ عالِمٍ، اِلاّ عالِماً یَدْعوکُمْ مِنْ الخَمْسِ اِلی الْخَمْسِ : مِنَ الشَّکِّ اِلَی الْیَقینِ، وَ مِنَ الْعَداوَةِ اِلَی النَّصیحَةِ وَ مِنَ الْکِبْرِ اِلَی التَّواضُعِ وَ مِنَ الرّیاءِ اِلَی الاِْخْلاصِ وَ مِنَ الرَّغْبَةِ اِلَی الزُّهْدِ؛
با هر عالمی ننشینید، مگر عالمی که شما را از پنج چیز به پنج چیز دعوت کند: از شکّ به یقین، از دشمنی به خیرخواهی، از تکبّر به تواضع، از ریا به اخلاص و از علاقه به دنیا به بی‌اعتنایی به آن.
تاریخ بغداد ، ج 5، ص 70، ح 2421.

حدیث167

امام علی (علیه السلام):
جالِسِ الْعُلَماءَ یَزْدَدْ عِلْمُکَ وَ یَحْسُنْ اَدَبُکَ وَ تَزْکُ نَفْسُکَ؛
با علما هم‌نشین باش، تا علمت زیاد و ادبت نیکو و جانت پاک گردد.
غرر الحکم ، ح 4786.

حدیث168

امام رضا (علیه السلام):
رَحِمَ اللّه‌ُ عَبْدا اَحیا اَمْرَنا ... یَتَعَلَّمُ عُلومَنا وَ یُعَلِّمُهَا النّاسَ ، فَاِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِموا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعونا؛
رحمت خدا بر بنده‌ای را که امر ما را زنده کند. دانش‌های ما را فرا گیرد و به مردم بیاموزد. اگر مردم زیبایی‌های سخنان ما را می‌دانستند، از ما پیروی می‌کردند.
معانی الأخبار ، ص 180، ح 1.

حدیث169

امام سجاد (علیه السلام):
لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فی طَـلَبِ الْعِلْمِ لَطَـلَبوهُ وَ لَو بِسَفْکِ الْمُهَجِ وَ خَوضِ اللُّجَجِ اِنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وَ تَعالی اَوحی اِلی دانیالَ : اِنَّ اَمْقَتَ عَبیدی اِلَیَّ الْجاهِلُ الْمُسْتَخِفُّ بِحَقِّ اَهْلِ الْعِلْمِ ، التّارِکُ لِلاِْقْتِداءِ بِهِمْ وَ اِنَّ اَحَبَّ عَبیدی اِلَیَّ التَّقیُّ الطّالِبُ لِلثَّوابِ الْجَزیلِ اَللاّزِمُ لِلْعُلَماءِ التّابِـعُ لِلْحُلَماءِ القابِلُ عَنِ الْحُـکَماءِ؛
اگر مردم می‌دانستند که در جستجوی دانش چه چیزی [نهفته] است، بی‌گمان در پی آن می‌رفتند، حتّی اگر با ریخته شدن خون و فرو رفتن در اعماق دریا باشد. خدای تبارک و تعالی به دانیال وحی کرد: منفورترین بندگانم نزد من، نادانی است که حق اهل علم را سبک بشمارد و پیروی از ایشان را رها کند و محبوب‌ترین بندگانم نزد من، تقوا پیشه‌ای است که جویای پاداش فراوان، همراه دانشمندان، پیرو بردباران و پذیرای حکیمان باشد.
کافی ، ج 1، ص 35، ح 5.

حدیث170

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
اِنَّ لُقْمانَ قالَ لاِبْنِهِ : یا بُنَیَّ عَلَیْکَ بِمَجالِسِ الْعُلَماءِ وَ اسْتَمِعْ کَلامَ الْحُکَماءِ فَاِنَّ اللّه‌َ یُحْیِی الْقَلْبَ الْمَیِّتَ بِنورِ الْحِکْمَةِ کَما یُحْیِی الاَْرْضَ الْمَیتَةَ بِوابِلِ الْمَطَرِ؛
لقمان به پسرش گفت: فرزندم! همواره در مجلس دانشمندان باش و سخنان حکیمان را بشنو، که خداوند، دل مرده را به نور حکمت زنده می‌کند؛ همان گونه که زمین مرده را با باران سیل‌آسا، زنده می‌گرداند.
معجم الکبیر ، ج 8 ، ص 199، ح 7810.

حدیث171

امام هادی(علیه السلام) می فرمایند:
اگر بعد از غیبت قائم ما نبود وجود علمایی که به سوی او (مردم را فرا) می خوانند و به وجود او رهنمون می شوند و با حجتهای الهی از دین او دفاع می کنند و بندگان ناتوان خدا را از دام ابلیس و پیروان او می رهانند، بی گمان همه ی مردم از دین خدا بر می گشتند.
بحارالانوار/ج2/ص6.

حدیث172

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
العالم حی و إن کان میتا، الجاهل میت و ان حیا.
عالم زنده است، گرچه مرده باشد؛ نادان مرده است، گرچه زنده باشد.
غررالحکم/ ح1125.

حدیث173

رسول اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
موت العالم ثلمة فی الإسلام لا تسد ما اختلف الیل و النهار.
در گذشت عالم، رخنه ای است در اسلام که، تا شب و روز در گردش است، هیچ چیز آن را جبران نمی کند.
کنز العمال/ح 2876.

حدیث174

حضرت امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اذ کان یوم القیامه بعث الله عزوجل العالم و العابد، فاذا وقف بین یدی الله عزوجل قیل للعابد: انطلق الی الجنه، و قیل للعالم: فق، تشفع للناس بحسن تا دیبک لهم.
چون روز قیامت شود، خدای عزوجل عالم و عابد را برانگیزد. چون آن دو در پیشگاه خدای عزوجل بایستند، به عابد گفته شود: به بهشت برو و به عالم گفته شود: بایست و بسبب آن که مردم را نیکو تربیت کردی، شفاعتشان کن.
علل الشرایع/ 394.

حدیث175

حضرت امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
عالم ینفع بعلمه، افضل من سبعین الف عابد.
دانشمندی که از علمش بهره ببرند، برتر از هفتاد هزار عابد است.
میزان الحکمه/ ج8/ص 3942.

حدیث176

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
العلماء باقون ما بقی اللیل و النهار.
تا گردش شب و روز هست، علما هستند.
غررالحکم/ ج1481.

حدیث177

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
موت العالم ثلمه فی الاسلام لا تسد ما اختلف اللیل و النهار
در گذشت عالم، رخنه ای است در اسلام که تا شب و روز در گردش است، هیچ چیز آن را جبران نمی کند.
کنزالعمال/ ج 28760.

حدیث178

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
العلماء مصابیح الارض، و خلفاء الانبیاء، و ورتنی و ورثه الانبیاء.
علما چراغهای زمینند و جانشینان پیامبران و وارثان من و پیامبران هستند.
کنز العمال/ 28677.

حدیث179

قال الإمام الصادق (علیه السلام) :
العالم لا یتکلم بالفضول.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
دانا (و عالم)، زیاده گویی نمی کند.
«مستدرک الوسائل، ج 9، ص 33، ح 10127»

کتاب و کتابخوانی

حدیث1

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن تَسَلّی بِالکُتُبِ لَم تَفُتهُ سَلَوةٌ ؛
هرکه با کتاب آرامش یابد ، هیچ آرامشْ‌بخشی را از دست نداده است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8126

شعر،خط و نوشتار

حدیث1

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن ماتَ ومِیراثُهُ الدَّفاتِرُ وَالْمَحابِرُ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ؛
هر که بمیرد و میراث او دفترها و دوات باشد، بهشت بر او واجب است.
ارشاد القلوب، ج 1، ص 172

حدیث2

امام صادق(سلام الله علیه):
اکتُبُوا؛ فإنّکُم لا تَحفَظُونَ حتّی تَکتُبوا؛
بنویسید؛ تا ننویسید، حفظتان نمی‌شود.
الکافی: ج 1، ص 52، ح 9

حدیث3

قال الصّادق علیه السّلام :
مَنْ قالَ فینا بَیْتَ شِعْرٍ بَنَی اللّهُ لَهُ بَیْتاً فیِ الْجَنَّةِ؛
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
هرکس در راه ما و برای ما یک بیت شعر بسراید، خداوند برای او خانه ای در بهشت ، بنا می کند.
وسائل الشیعه ، ج 10، ص 467

حدیث4

امام صادق علیه‌السلام :
ما قالَ فِینا قائلٌ بَیتا مِن الشِّعرِ حتّی یُؤَیَّدَ بِرُوحِ القُدُسِ؛
هیچ سراینده‌ای درباره ما بیت شعری نگفت، جز آن که روح القدس کمکش کرد .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 1 / 7 / 2

حدیث5

امام صادق علیه‌السلام :
مَن قالَ فِینا بَیتَ شِعرٍ بَنَی اللّه‌ُ تعالی لَهُ بَیتا فی الجَنّةِ؛
هرکه درباره ما یک بیت شعر بگوید ، خداوند متعال در بهشت یک خانه برایش بسازد .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 1 / 7 / 1

حدیث6

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ مِنَ الشِّعرِ لَحِکَما ، وإنّ‌مِنَ البَیانِ لَسِحرا ؛
برخی شعرها حکمت‌آمیز است و برخی بیانها افسونگر .
أمالی الصدوق : 495 / 6

حدیث7

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
لَمّا سُئلَ عنِ الشُّعَراءِ: إنّ المُؤمِنَ مُجاهِدٌ بِسَیفِهِ ولِسانِهِ ، والذی نَفسی بیدِهِ لَکأنّما یَنضِحُونَهم بِالنَّبلِ؛
- در پاسخ بــه سؤال از شاعران- : همانا مؤمن با شمشیر و زبان خود جهاد می‌کند ؛ سوگند به آن که جانم در دست اوست ، سخنان شاعران (مؤمن) چون تیری است که به دشمن می‌زنند .
نور الثقلین : 4/70/105

حدیث8

امام علی (علیه‌السلام):
افْتَحْ بَرْیَةَ قَلَمِکَ ، وأسْمِکْ شَحْمَتَهُ ، وأیْمِنْ قِطّتَکَ یَجُدْ خَطُّکَ؛
نوک قلمت را بشکاف و پره آن را ستبر گردان و آن را از راست برش بزن تا خطّت خوش شود .
غرر الحکم : 2465

حدیث9

امام علی (علیه‌السلام):
فیما قـالَ لِکاتِبهِ عُبیدِ اللّه بـنِ أبی رافعٍألِـقْ دَواتَکَ ، وأطِلْ جِلْفَةَ قَلَمِکَ ، وَفَرّجْ بَینَ السُّطورِ ، وقَرْمِطْ بَینَ الحُروفِ ، فإنَّ ذلکَ أجْدَرُ بصَباحَةِ الخَطِّ؛
- خطاب به کاتب خود عبیداللّه بن ابی رافع - :در دوات خود لیقه بگذار و نوک قلمت را دراز بتراش و میان خطها فاصله بگذار و حرفها را نزدیک هم بنویس ؛ زیرا این کار باعث زیبایی خط می‌شود .
نهج البلاغه، حکمت 315

حدیث10

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
الخَطُّ لِسانُ الیَدِ ؛
خطّ ، زبــانِ دست است .
غرر الحکم : 706

حدیث11

سُئلَ رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم عنِ الخَطِّ ، فقالَ : عَلّمَهُ نَبیٌّ ، ومَن کانَ وافَقَهُ عَلِم؛
از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم درباره خطّ سؤال شد ، فرمود ند: پیامبری آن را تعلیم داد و همراهانش آموختند .
الدرّ المنثور : 7 / 434

حدیث12

امام صادق (علیه‌السلام) می فرمایند :
لا تَدَعْ بسمِ اللّهالرَّحمنِ الرَّحیمِ وإن کانَ بعدَهُ شِعرٌ؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم را فرو مگذار اگر چه قبل از (نوشتن) یک شعر باشد .
الکافی : 2 / 672 / 1

حدیث13

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیمِ مِفتاحُ کلِّ کِتابٍ ؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم ، سر آغاز هر نوشته‌ای است .
الدرّ المنثور : 1 / 27

حدیث14

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند:
مَن کَتَبَ عَنِّی عِلما أو حَدیثالم یَزَلْ یُکتَبْ لَهُ الأجرُ ما بَقِیَ ذلکَ العِلمُ والحَدیثُ؛
هر کس دانشی یا حدیثی از من بنویسد تا آن دانش و حدیث باقی است ، برایش اجر نوشته شود .
کنز العمّال : 28951

حدیث15

اکتُبُوا ؛ فإنّکُم لا تَحفَظُونَ‌حتّی تَکتُبوا؛
بنویسید ؛ زیرا تا ننویسید ، حفظ نمی‌کنید .
الکافی : 1 / 52 / 9

حدیث16

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
اکتُبُوا العِلمَ قبلَ ذَهابِ العُلَماءِ ، وإنّما ذَهابُ العِلمِ بِمَوتِ العُلَماءِ؛
دانـش را ، پـیش از درگـذشت دانشمندان ، بنویسید ؛ زیرا با مرگ دانشمندان ، دانش (آنان) نیز می‌رود .
کنز العمّال : 28733

حدیث17

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
قَیِّدُوا العِلمَ بالکِتابِ؛
علم را ، با نوشتن در بند کشید .
کنز العمّال : 29332

حدیث18

امام علی علیه‌السلام :
عُقولُ الفُضَلاءِ فی أطرافِ أقلامِها ؛
خردهای دانشمندان ، در نوک قلم‌های آنهاست .
غرر الحکم : 6339

حدیث19

امام علی علیه‌السلام :
کِتابُ الرجُلِ عُنوانُ عَقلِهِ‌وبُرهانُ فَضلِهِ ؛
نوشته (و نامه) انسان ، نشانِ خِرد او و دلیل فضل اوست .
غرر الحکم : 7260 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث20

امام علی علیه‌السلام :
رَسولُکَ تَرجُمانُ عَقلِکَ ، وکِتابُکَ أبلَغُ ما یَنطِقُ عَنکَ؛
فرستاده تو ، ترجمان خرد توست ونوشته‌ات ، رساترین سخنگوی تو .
نهج البلاغه، حکمت 301

حدیث21

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کرم الکتاب ختمه؛
اعتبار نامه به مهر است.
نهج الفصاحه

حدیث22

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الشّعر بمنزله الکلام فحسنه حسن الکلام و قبیحه قبیح الکلام؛
شعر چون سخن است شعر نیک سخن نیک است و شعر بد سخن بد است.
نهج الفصاحه

حدیث23

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخطّ الحسن یزید الحقّ وضحا؛
خط نیکو وضوح حق را افزون می کند.
نهج الفصاحه

حدیث24

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ الولد علی والده أن یحسّن اسمه و یزوّجه إذا أدرک و یعلّمه الکتاب؛
حق پسر بر پدر آن ست که نام او را نیک کند و همین که به بلوغ رسید زنش دهد و خط نوشتن بدو بیاموزد.
نهج الفصاحه

حدیث25

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لجواب الکتاب حقّا کردّ السّلام؛
جواب نامه مانند جواب سلام لازم است.
نهج الفصاحه

حدیث26

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
تَعَلَّمُوا الْعِلْمَ، فَإنْ لَمْ تَسْتَطیعُوا حِفْظَهُ فَاکْتُبُوهُ وَ ضَعُوهُ فی بُیُوتِکُمْ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
علم و دانش را ـ از هر طریقی ـ فرا گیرید، و چنانچه نتوانستید آن را در حافظه خود نگه دارید، ثبت کنید و بنویسید و در منازل خود در جای مطمئن قرار دهید.
احقاق الحقّ، ج 11، ص 235

حدیث27

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اِسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدقَةِ وَ الْبُکورُ مُبارَکٌ یَزیدُ فی جَمیعِ النِّعَمِ خُصوصاً فِی الرِّزْقِ وَ حُسْنُ الْخَطِّ مِنْ مَفاتیحِ الرِّزْقِ وَ طیبُ الْکَلامِ یَزیدُ فِی الرِّزْقِ؛
با صدقه دادن روزی را فرود آورید، سحرخیزی با برکت است و همه نعمت‌ها، مخصوصاً روزی را زیاد می‌کند، خط زیبا از درهای رزق است و خوش‌زبانی [هم] روزی را زیاد می‌کند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 318 .

حدیث28

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ مِفتاحُ کُلِّ کِتابٍ؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم، کلید هر نوشته‌ای است.
الجامع الصغیر، ج 1، ص 481 .

حدیث29

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَن کَـتَبَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَجَوَّدَهُ تَعظیما لِلّهِ غَفَرَ اللّهُ لَهُ؛
هر کس بسم اللّه الرحمن الرحیم را برای بزرگداشت خداوند زیبا بنویسد، خداوند او را می‌بخشد.
بحارالأنوار، ج 92، ص 35 .

حدیث30

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
من انشد فی الحسین بیتا من شعر فبکی و ابکی عشره فله لهم الجنه.
هر کسی درباره حسین (علیه السلام) بیتی شعر بسراید و خود بگیرد و ده نفر را بگریاند، برای او و آن ده نفر بهشت باشد.
ثواب الاعمال/ ج110.

حدیث31

امام علی علیه‌السلام :
عُقولُ الفُضَلاءِ فی أطرافِ أقلامِها ؛
خردهای دانشمندان ، در نوک قلم‌های آنهاست .
غرر الحکم : 6339 منتخب میزان الحکمة : 482

جدل و مراء

حدیث1

قالَ أمِیرِ الْمُؤْمِنینَ - علیه السّلام - : إیّاکمْ وَ الْجِدالَ فَاِنَّهُ یُورِثُ الشَّک فِی دِینِ الله.
أمیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: بپرهیز از جدل، زیرا جدل موجب شک و تردید در دین خدا می شود.
بحار الأنوار، ج 2، ص 139

حدیث2

عَنْ أمِیرِ الْمُؤْمِنینَ - علیه السّلام - قالَ: یا کمَیْل إیّاک وَ الْمِراءَ فَاِنَّک تُعْزیِ بِنَفْسِک السُّفَهاءَ إذا فَعَلْتَ وَ تُفْسِدُ الْاِخاءَ.
أمیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: ای کمیل! بپرهیز از جدل، زیرا با دست خود سفیهان را بر آن داشتی تا آزارت کنند و نیز (جدل) اخوت و دوستی را از میان می برد.
«بحار الأنوار، ج2، ص 139»

حدیث3

عَن الامام الرضا - علیه السّلام - قالَ: الْمِراءُ فِی کتابِ اللهِ کفْرٌ.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: مراء (جدال لفظی بر اساس هوای نفس) از دیدگاه قرآن «کفر» است.
«وسائل الشیعه، ج 18، ص 150»

حدیث4

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : لا تُمارِیَنَ الْعُلَماءَ فَیَرْفُضُوک وَ لا تُمارِیَنَّ السُّفَهاءِ فَیَجْهَلُوک.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: با علماء مراء و جدل مکن که تو را از پای درمی آورند و نیز با سفیهان مراء مکن که تورا به نادانی نسبت می دهند.
«منیة المرید، ص 193»

حدیث5

عَنْ أبِی عَبْدِاللهِ - علیه السّلام - : طَلبَةُ الْعِلْمِ ثَلاثَة فَاعْرِفْهُمْ بِأعْیانِهِمْ وَصِفاتِهِمْ: صِنْفٌ یَطْلُبُهُ لِلْجَدَلِ وَالْمِراءِ، وَ صِنْفٌ یَطْلُبهُ لِلإسْتِطالَةِ و الخَتلِ وَصِنْفٌ یَطْلَبُهُ لِلْفِقْهِ وَالْعَقْلِ فَصاحِبُ الْجَدَلِ وَالْمِراءِ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: جویندگان علم بر سه دسته اند پس آنان را با هویت واقعی شان بشناس: دسته ای از آنها دانش را به جهت جدل و مراء فرا می گیرند و دسته ای آن را جهت تفاخر و بزرگ نمائی می آموزند و دسته ای نیز آن را جهت فهمیدن و تعقل یاد می گیرند. پس اهل جدل و مراء آدم مردم آزار است، او در هنگام مناظره مانع از گفتار دیگران می شود و در میدان سخن مجالی برای دیگران قائل نیست و در عین حال خود را حلیم پارسا می نمایاند و حال آنکه باطن وی از خشوع و ورع تهی است و سرانجام خداوند نیز دماغ وی را به خاک می مالد.
«معالم الاصول و ملاذ المجتهدین، ص 15»

حدیث6

عن النبی - صلَی الله علیه و آله - قال: المراء یفسد الصداقة القدیمة.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: مراء و جدل (حتی) دوستی قدیمی را از بین می برد.
«احقاق الحق، ج 19، ص 356»

حدیث7

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: أنَا زَعِیمُ بَیْتٍ فِی رَبْضِ الْجَنَّةِ و بَیْتٍ فِِی وَسَطِ الْجَنَّةِ وَبَیْتٍ فِی أعْلَی الْجَنَّةِ لِمَنْ تَرَک الْمِراءَ وَ إنْ کانَ مُحِقّاً وَ تَرَک الّکذْبَ وَ إنْ کانَ هازِلاً وَ لِمَنْ حَسُنَ خُلْقُهُ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: من مسئولیت خانه هایی در آغاز و بالا و وسط بهشت را عهده دار هستم و این ها را به کسانی خواهم داد که جدل را ترک کنند، گرچه حق با آنان باشد و نیز دروغگویی را ترک گویند گرچه بعنوان شوخی باشد و نیز به کسانی که دارای حُسن خلق باشند.
«بحار الأنوار، ج 2 ، ص 137»

حدیث8

عَنِ رَسُولِ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - : قالَ إیّاکمْ وَ الْمِراءَ وَ الْخُصُومَةَ فَاِنَّهُما یُمْرِضانِ الْقُلُوبَ عَلَی الأِخْوانِ وَ یُنْبِتُ عَلَیْها النِّفاقَ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: از جدل و خصومت بپرهیزید زیرا این دو باعث دلمردگی و بیماری دل و عامل رشد نفاق اند.
«بحار الأنوار، ج 73، ص 399»

حدیث9

أنَّ رَجُلاً قالَ لِلْحُسَیْنِ بنِ عَلِیٍّ - علیه السّلام - : اِجْلِسِ حَتْی نَتَناظَرَ فِی الدِّینِ فَقالَ: یا هذا اَنَا بَصِیرٌ بِدِینِی مَکشُوفٌ عَلی هُدایَ فَاِنْ کنْتَ جاهِلاً بِدِینِک فَاذْهَبْ وَاطْلُبْهُ، مالِی وَ لِلْمُماراةِ ... .
مردی به امام حسین - علیه السّلام - گفت: بنشینید تا با یکدیگر پیرامون مسائل دینی مناظره کنیم! امام فرمودند: من به مسائل دینی بصیر و آگاهم و راه هدایت برایم روشن است و اگر تو جاهل و ناآگاهی برو و یاد بگیر. من کجا و جدل؟ و سپس افزود: شیطان است که آدمی را وسوسه می کند و می گوید، با مردم مباحثه و مناظره راه بینداز تا دیگران نپندارند که تو نادان و ضعیف هستی.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 135»

حدیث10

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: مَنْ تَرَک الْمِراءَ وَ هُوَ مُحِقٌّ بُنِیَ لَهُ بَیْتٌ فِی أعْلی الْجَنَّةِ وَ مَنْ تَرَک الْمِراءَ وَهُوَ مُبْطِلٌ یُبْنی لَهَ بَیْتٌ فِی رَبْضِ الْجَنَّةِ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که جدل را ترک کند گرچه حق با او باشد در برترین جای بهشت،قصری برای وی ساخته می شود و کسی که مراء را ترک کند در حالی که حق با او نباشد، در آغاز بهشت قصریبرایش بنا می گردد.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 137»

حدیث11

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: ذَرُوا الْمِراءَ فَاِنَّهُ لا تُفْهَمُ حِکمَتُهُ وَ لا تُؤْمَنُ فِتْنَتُهُ ... .
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: جدل را کنار بگذارید که از فتنه و سرانجام آن کسی ایمن نیست.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 137»

حدیث12

قال الامام الحسین - علیه السّلام - : سَئَلْتُ أَبِی عَنْ مَخْرَج رَسُولِ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - فَقالَ: کانَ رَسُولَ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - یَحْزَنُ لِسانَهُ إلاّ عَمّا یَعْنِیهِ قَدْ تَرَک نَفْسَهُ مِنْ ثَلاثٍ، الْمِراءِ وَ الْإکثارِ ... .
امام حسین - علیه السّلام - فرمودند: از پدرم، دربارة سیرة پیامبر - صلَی الله علیه و آله - پرسیدم، پاسخ دادند: رسول الله، زبان خود را همیشه از گفتار بی معنی حفظ می کرد و خود را از سه چیز دور می داشت: مراء، پرحرفی، سخن پوچ و بی معنی، و نیز سه مسئله را ترک می کرد: هیچکس را مذمت نمی کرد، از کسی عیبجویی نمی نمود و در پی جمع آوری لغزش های این و آن نبود.
«مسند الامام الرضا، ج 2، ص 85»

حدیث13

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - : یا عَلِیُّ رَأیْتُ عَلی بابِ الْجَنَّةِ مَکتُوباً أنتِ مُحَرَّمَّةٌ عَلی کلِّّ بَخِیلٍ وَ مُراءٍ وَ عاقٍ وَ نَمّامِ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی! بر درب بهشت نوشته شده است: تو (بهشت) بر بخیل و اهل مراء و عاق والدین و نمام (سخن چین) حرام می باشی.
«جامع الأخبار، ص 98»

حدیث14

عَنْ أَبِی الدَّرْدَاء قال: خَرَجَ عَلَیْنا رَسُولُ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - یَوْماً وَ نَحْنُ نَتَماری فِی شَیْءٍ فِی اَمْرِ الدِّینِ فَغَضِبَ عَلَیْنا غَضَباً شَدِیداً لم یَغْضِبْ مِثْلَهُ ثُمَّ قالَ: إِنَّما هَلَک مَنْ کانَ قَبلَکمْ بِهذا ذَرُوا الْمِراءَ ... .
ابی الدرداء می گوید: روزی ما پیرامون یکی از مسائل دینی مشغول مراء و جدل بودیم، پیامبر اکرم وارد شدند و با دیدن این حالت در میان ما آنچنان غضبناک شدند که سابقه نداشت و فرمودند:
مردم قبل از شما بر اثر مراء به هلاکت رسیدند و افزود: مراء و جدل را کنار بگذارید، زیرا اهل مراء زیانکارند، جدل را کنار بگذارید زیرا اهل جدل را در قیامت شفاعت نخواهند کرد، جدل را کنار بگذارید، زیرا من مسئول خانه هائی در بالا و آغاز و وسط بهشت هستم و کسی که مراء را ترک گوید گر چه حق با او باشد اسکان خواهم داد، مراء را کنار بگذارید، زیرا این عمل پس از نهی از بت پرستی اولین چیزی است که خداوند مرا از آن نهی کرده است.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 138»

حدیث15

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: لا یَسْتَکمِلُ عَبْدٌ حَقِیقَةَ الْإیمانِ حَتّی یَدَعَ الْمِراءَ و إنْ کانَ مُحِقّاً.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: ایمان کسی کامل نمی گردد مگر آنکه مراء و جدل را ترک کند، گرچه حق با او باشد.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 137»

حدیث16

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: ذَرُوا الْمِراءَ فَاِنَّ اوّل ما نَهانِی عنه رَبِّی بَعْدَ عِبادَةِ الْأوْثانِ الْمِراءُ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: مراء را کنار بگذارید، زیرا اولین چیزی که بعد از بت پرستی پروردگارم مرامورد نهی قرار داد، مراء و جدل بود.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 138»

حدیث17

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : المؤمنُ یداری و لا یماری.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: مؤمن مدارا می کند و جدال نمی کند.
«أعلام الدین، ص 303»

حدیث18

عَنْ أبِی عَبْدِاللهِ - علیه السّلام - قالَ: مَنْ یضْمِنْ لِی أرْبَعَةً بِأَرْبَعَةِ أبْیاتٍ فِی الْجَنَّةِ؟ مَنْ أنْفَقَ وَلَمْ یَخَفْ فَقْراً وَأنْصَفَالنَّاسَ مِنْ نَفْسِهِ وَ أفشی السَّلامَ فِی الْعالِمِ وَتَرَک الْمِراءَ وَ إِنْ کانَ مُحِقّاً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که انجام چهار چیز را برایم ضمانت کند، من نیز چهار خانه در بهشت برای او ضمانت می کنم: کسی که انفاق کند و از فقر نترسد، کسی که درباره دیگران انصاف روا دارد و کسی که در برابر عالم آشکارا سلام و اداء احترام کند و کسی که جدل را گرچه حق با او باشد ترک گوید.
«الخصال، ج 1، ص 223»

حدیث19

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : الجهل فی الثلاث ... شدة المراء ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: جهل در سه چیز است: (یکی از آنها) شدت مراء است.
«مستدرک الوسائل، ج 12، ص 28»

حدیث20

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : سبعةٌ یفسدون اعمالهم، (سابعهم) الذی لا یزال یجادل اخاه مخاصما له.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هفت نفر، اعمال خود را خراب می کنند، (هفتمین نفر)، کسی است که با برادر دینی خود جدل خصمانه می کند.
«الخصال، ج 2، ص 348»

حدیث21

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : لا یُماری فِی أیِّ حالٍ کانَ إلاّ مَنْ کانَ جاهِلاً بِنَفْسِهِ وَ بِغَیْرِهِ مَحرُوماً مِنْ حَقائِقِ الدِّینِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: به جدل نخواهد پرداخت مگر کسی که نسبت به خود و دیگران جاهل باشد و (اهل جدل) از درک حقایق دینی محروم خواهد ماند.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 134»

حدیث22

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : الْمِراءُ داءٌ رَدِیٌّ وَ لَیْسَ لِلْإنْسانِ خَصْلَةٌ شَرٌّ مِنْهُ وَ هُوَ خُلُقُ إبْلِیسَ وَ نَسَبَتُهُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: مراء بیماری پستی است و برای آدمی خصلتی بدتر از آن نیست و آن از اخلاق شیطان و پیروان او است.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 134»

حدیث23

عَن الامام علی - علیه السّلام - قالَ: سَبَبُ الشَّحْناءِ کثْرَةُ الْمِراءِ.
أمیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: کثرت جدل و مراء، باعث بغض و کینه است.
«غرر الحکم، ح 10646»

جهل و عقل

حدیث1

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : کَمالُ الاَدبِ وَ المُرؤَةٍ فی سَبع خِصالٍ اَلعَقلُ وَ الحِلمُ وَ الصَّبرُ وَ الرِّفقُ وَ الصّمت وَ حُسنُ الخُلقِ وَ المُداراةِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کمال ادب ومروّت در هفت خصلت است: عقل و برد باری و صبر و نرم خوئی و سکوتو حسن خلق و مدارا کردن.
«مستدرک الوسائل، ج 9، ص 38»

حدیث2

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : الرِّیحُ الطَّیِّبَةُ تَشُدُّ اَلعَقلََ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بوی خوش سبب زیاد شدن عقل می شود.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 419»

حدیث3

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : خَمسٌ مَن لم یَکُن فیه لم یکن فیه کثیرٌ مَستمِتعٌ قُلتُ وَ ما هِیَ قالَ اَلعقلُ وَ الاَدَبُ وَ الدِّینُ وَ الجُودُ وَ حُسنُ الخُلُقِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پنج چیز است که اگر کسی نداشته باشد بهره‌ی زیادی نمی برد. (راوی) گفت: آن پنجچیز است؟ امام فرمودند: عقل و ادب و دین و بخشش و حسن خلق.
«وسائل الشیعه، ج 15، ص 208»

حدیث4

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : اِنَّ الثَوابَ عَلَی قَدرِ العقلِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ثواب دادن به اندازه عقل (آدمی) است.
«وسائل الشیعه، ج 1، ص 40»

حدیث5

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : لَیسَ بَینَ الایمان وَ الکُفرِ الاَّ قِلَّةِ العقلِ
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: (فاصله ای) بین ایمان و کفر نیست مگر کمی عقل.
«اصول کافی، ج 1، ص 28»

حدیث6

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ... اعْرفوُ اَلعَقلَ و جُندَةُ وَ الجَهلَ و جُندَهُ تَهتَدُوا ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: عقل و لشکرش و (نیز) جهل و لشکرش را بشناسید تا هدایت شوید.
«اصول کافی، ج 1، ص 21»

حدیث7

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : العقلُ دَلیلُ المُؤمِنِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: عقل دلیل (و نشانه) مؤمن است.
«اصول کافی، ج 1، ص 25»

حدیث8

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : حُجَّةُ الله عَلَی العِباد النَّبی و الحُجَّةُ فیما بینَ العِبادِ و بینَ اللهِ العقل.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پیامبر حجت خدا بر بندگانش است و عقل حجت بین بندگان و خداوند است.
«اصول کافی، ج 1، ص 25»

حدیث9

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : (العقل) ما عُبَدِ بِهِ الرّحمن و اکتُسِبَ بِهِ الجَنان ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: (عقل) چیزی است که به وسیله‌ی آن خدای بخشنده بندگی می شود و بهشت به واسطه‌ی آن بدست می آید.
«اصول کافی، ج 1، ص 11»

حدیث10

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : اَوحیَ اللهُ اِلیَ مُوسی علی نبینا و اله و علیه السّلام اَنَا اُؤَاخِذُ عِبادیِ عَلَی قَدرِ ما اعطیتم مِنَ العَقلِ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: خداوند به موسی - علیه السّلام - وحی کرد که من بندگانم را به اندازه آن چه از عقل عطا کردم مؤاخذه می کنم.
«وسائل الشیعه، ج 1، ص 41»

حدیث11

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : لَمَّا خَلَقَ اللهُ العَقْلَ قالَ لَهُ اَقْبِلْ فَاَقبَلَ ثُمَّ قالَ لَهُ اَدبر فَاَدبَرَ فَقالَ وَ عزَّتیِ وَ جَلالی ما خَلَقتُ خلقاً اَحَسْنَ مِنکَ اِیّاکَ آمُرُ وَ ایّاکَ اَنهَی وَ ایّاکَ اُثِیبُ وَ ایّاکَ اُعاقِبُ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: هنگامی که خداوند عقل را خلق کرد به او گفت: بیا جلو، (پس) جلو آمد؛ سپس گفت: برگرد، برگشت. سپس فرمودند: به عزّت و جلالم قسم مخلوقی بهتر از تو خلق نکردم، به خاطر تو امر می کنم و به خاطر تو نهی می کنم و به خاطر تو ثواب می دهم و به خاطر تو عقاب می کنم.
«اصول کافی، ج 1، ص 26»

حدیث12

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : ... اِنَّ لِکُلِّ شَیٍِ دَلیلاً وَ دلیلُ العَقلِ التَّفَکُرُ وَ دلیلُ التَّفَکُّرِ الصّمت و لِکُلِّ شیٍ مطیَّةً وَ مَطیَّةَ العَقلِ التَّواضُعِ ... .
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: ... برای هر چیزی دلیل (و نشانه ای) وجود دارد و دلیل عقل تفکر است و دلیل تفکرسکوت است و برای هر چیزی مرکبی است و مرکب عقل تواضع است.
«اصول کافی، ج 1، ص 15»

حدیث13

قال الامام علی - علیه السّلام - : حَبَطَ جَبرَئیلَ عَلَی آدَم علی نبینا و اله و علیه السّلام فَقالَ یا آدَمُ اِنّی اُمرتُ اَنْ اُخَیَّرَکَ واحِدَةً مِنْ ثلاثٍ فَاختِر واحِدَةٍ وَدَع اِثنتینِ، فَقَالَ لَهُ و ما تلک الثلاث، قالَ العَقلَُ وَ الحیاء و الدینُ ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: جبرئیل بر آدم - علیه السّلام - وارد شد و گفت: ای آدم من مامور شدم تو را بین سه چیز مخیر کنم؛ پس یکی از این سه را اختیار کن و دو تا را واگذار. آدم - علیه السّلام - گفت: آن سه چیز چیست؟ جبرئیل گفت: عقل، حیاء و دین است. آدم - علیه السّلام - گفت من عقل را اختیار می کنم. جبرئیل گفت: از حیاء و دین منصرف شده و رها کردی؟ حیاء و دین گفتند: ما مامور شدیم هر جا عقل باشد ما نیز با او باشیم. جبرئیل گفت: شأن شما همین است و عروج کرد.
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 417»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا عُدَّةَ اَنفَعُ مِنَ العَقلِ وَ لا عَدُوٌّ اَضَرُّ مِنَ الجَهلِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: وسیله و ابزاری پر سودتر از عقل نیست و دشمنی پر ضررتر از جهل نیست.
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 206»

حدیث15

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَلْجَمَالُ فی اللِّسانِ وَ الکَمَالُ فی اَلعَقلِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: جمال و ریبایی در زبان و کمال در عقل است.
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 206»

حدیث16

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَلْحِلمُ غَفلاءُ ساتِرِ وَ العَقلُ حِسامُ باتِرِ فَاسُترِ خَلَل خُلقِکَ بِحِلمکَ و قاتِل هَواکَ بِعقلِکَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بردباری پرده‌ی پوشیده ای است و عقل شمشیر برنده ای است. پس لغزش هایاخلاقی خود را به واسطه‌ی حلم و برد باریت بپوشان و به وسیله‌ی عقلت، هوا و هوست را از بین ببر.
«بحارالانوار، ج 1، ص 95»

حدیث17

قال الامام علی - علیه السّلام - : هِمَّةُ العَقلِ تَرکُ الذُّنُوبِ وَ اصلاحُ العُیُوبِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همت عقل ترک گناهان و اصلاح عیب ها است.
«بحارالانوار، ج 1، ص 161»

حدیث18

قال الامام علی النقی - علیه السّلام - : حُسنُ الصُّورَةِ جَمالُ ظاهرٍ وَ حُسنُ العَقلِ جَمالُ باطِنٍ.
امام علی النقی - علیه السّلام - فرمودند: صورت نیکو جمال (و زیبایی) ظاهر و عقل نیک جمال باطن است.
«اعلام الدین، ص 31»

حدیث19

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : ... العَقلُ تُعرَفُ بِهِ الصّادِقِ عَلَی اللهِ فَتصَدِّقُهُ وَ الکاذِبُ عَلَی اللهِ فَتکَذِّبُهُ .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: ... به سبب عقل آن کس که بر خداوند صداقت دارد شناخته می شود و در نتیجه عقل تصدیقش می کند و نیز به واسطه‌ی عقل غیر صادق بر خداوند شناخته می شود و در نتیجه عقل تکذیبش می کند.
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 202»

حدیث20

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اَلعقلُ نُورٌ فی القَلبِ یفرقُ بِهِ بَینَ الحَقِّ وَ الباطِلِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: عقل نوری در قلب است که به سبب آن بین حق و باطل فرق گذاشته می شود.
«ارشاد القلوب، ج 1، ص 198»

حدیث21

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اَوَّلُ ما خَلَقَ الله اَلعَقلَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: اول چیزی که خداوند خلق کرد عقل است.
«بحارالانوار، ج 1، ص 97»

حدیث22

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : سَیِّدُ الاَعمَالِ فِی الدَّارینِ العَقلُ وَ لِکُلِّ شَئٍ دِعامَةُ وَ دِعامَة المُؤمِنِ عَقلُهُ فَبِقَدَرِ عَقْلُهُ تَکُونُ عِبادَتِهِ لِرَبِّهِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: آقای اعمال در دنیا و آخرت عقل است و برای هر چیزی پشتیبانی است و پشتیبان مؤمن عقل او است. پس انسان به اندازه‌ی عقلش، عبادت و بندگی پروردگارش را می کند.
«بحارالانوار، ج 1، ص 96»

حدیث23

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : لِکُلِّ شئٍ آلَةٌ وَ عُدَّهٌ وَ آلَةُ المؤمِنِ وَ عُدَّتُهُ العَقلُ ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: برای هر چیزی وسیله و ابزاری است و وسیله و ابزار مؤمن عقل است ... .
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 206»

حدیث24

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : رِأسُ العَقلِ بَعدَ الدِّینِ التَّودُّدِ النّاسِ وَ اصطِناعِ الخَیرِ اِلی کُلِّ بَرِّ وَ فاجِرٍ ...
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: اساس عقل بعد از دین، دوستی با مردم و امر به خیر و نیکی به هر انسانخوب و بد است.
«مستدرک الوسائل، ج 8، ص 353»

حدیث25

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِنَّ اللهَ یُحِبُ البَصَرِ النَّافِذِ عِندِ مَجیءِ الشَّهواتِ وِ العقلِ اِلکامِلِ عِندَ نُزُولِ الشُّبهَاتِ ...
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند تیز بینی و تیز هوشی را به هنگام ظهور شهوات دوست می دارد و نیزعقل کامل را به هنگام نازل شدن شبهات دوست می دارد ... .
«مستدرک الوسائل، ج 8، ص 297»

حدیث26

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : قَوامُ المَرءِ عَقلُهُ وَ لا دینَ لِمَن لا عَقلَ لَهُ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: پایداری انسان به عقل او است و کسی که عقل ندارد دینی برای او نیست،(دین ندارد).
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 208»

حدیث27

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِذا اَتَّم العَقلُ نَقَصَ الکَلامِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: وقتی عقل کامل شود، سخن گفتن کم می شود.
«وسائل الشیعه، ج12، ص192»

حدیث28

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اَلتَّوَدُّدُ اِلی النّاسِ نِصفُ العَقلِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دوستی با مردم نصف عقل است.
«اصول کافی، ج 2، ص 643»

حدیث29

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یا عَلِیَّ لا فَقْرَ اَشَدُّ مِنَ الجَهلِ و لا مالَ اَعودُ مِنَ العقل.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی هیچ فقری بدتر از جهل و هیچ مالی پر سودتر از عقل نیست.
«اصول کافی، ج 1، ص 25»

حدیث30

پیامبر خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند قسم نخورده است برای بندگانش به چیزی که برتر از عقل باشد.
«اصول کافی، ج 1، ص 12»

حدیث31

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : (اَلعَقلُ) اَلعَمَلُ بِطاعَةِ اللهِ وَ اِنَّ العُمَّالَ بِطاعَةِ اللهِ هُمُ اَلعُقلاء.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: (عقل) عمل به طاعت (و دستورات) خداوند است و عمل کنندگان به طاعت خداوند، همان عقلاء هستند.
«بحارالانوار، ج 1، ص 131»

حدیث32

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : قُسِّمَ العَقلُ عَلی ثَلالَةِ اَجزاء فَمَن کانَت فیه کَمُلَ عَقلُهُ وَ مَن لم تَکُن فیهِ فَلا عَقلَ لَهُ: حُسنُ المَعرِفَةِ بِاللهِ عَزَّوَجلَّ وَ حُسنُ الطّاعَةِ لَهُ وَ حُسنُ الصَّبرِ عَلی اَمرِهِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: عقل بر سه قسم تقسیم شده است، هر کسی آن سه را دارا باشد عقل او کامل است و هر کس آن سه را نداشته باشد عقل ندارد: 1. شناخت خوب نسبت به خداوند عزّوجل. 2. خوب اطاعت کردن از خداوند. 3. خوب صبر کردن بر امرش.
«بحارالانوار، ج 1، ص 106»

حدیث33

قال الامام العسکری - علیه السلام - : الجهْلُ خَصْمٌ.
امام حسن عسکری - علیه السلام - فرمودند: نادانی دشمن (انسان) است.
«الدرة الباهرة، ص 44»

حدیث34

قال الامام الکاظم - علیه السلام - : تَعَجُّبُ الجاهِلِ مِنَ الْعَاقِلِ أَکْثَرُ مِنْ تَعَجُّبِ الْعَاقِلِ مِنَ الجاهِلِ.
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: شگفتی نادان از خردمند، بیشتر از شگفتی خردمند از نادان است.
«بحار الانوار، ج 78، ص 326»

حدیث35

قال الامام الهادی - علیه السلام - : الجاهِلُ أسِیرُ لِسَانِهِ.
امام هادی - علیه السلام - فرمودند: نادان، اسیر زبان خود است.
«غرر الحکم، ح 41»

حدیث36

قال الامام علی - علیه السلام - : لِلْجَاهِلِ فی کُلِّ حَالَةٍ خُسْرَانٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادان در همه حال بازنده و زیانکار است.
«غرر الحکم، ح 7329»

حدیث37

قال الامام علی - علیه السلام - : طَاعَةُ الجَهُولِ تَدُلُّ عَلَی الجَهْلِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: فرمان بردن از نادان، نشانگر نادانی است.
«غرر الحکم، ح 5988»

حدیث38

قال الامام علی - علیه السلام - : لا تَرَی الجاهِلَ إِلا مُفْرِطاً أَوْ مُفَرَّطاً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هرگز نادانی را نمی‌یابی جز آن که در کارهایش یا افراط می‌کند یا تفریط.
«نهج البلاغة، حکمت 70»

حدیث39

قال الامام علی - علیه السلام - : الجاهِلُ یَمِیْلُ إِلی شِکْلِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادان، به همتای خود گرایش دارد.
«غرر الحکم، ح 327»

حدیث40

قال الامام علی - علیه السلام - : الجاهِلُ مَنْ اِنْخَدَعَ لِهَوَاهُ وَ غُرُورِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادان کسی است که فریب هوی و هوس و غرور خود را بخورد.
«غرر الحکم، ح 1285»

حدیث41

قال الامام علی - علیه السلام - : العَالِمُ یَنْظُرُ بِقَلْبِهِ وَ خَاطِرِهِ، الجاهِلُ یَنْظُرُ بِعَیْنِهِ وَ نَاظِرِِهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: عالم با دل و اندیشه خود می‌نگرد و نادان با چشم و دیده خود.
«غرر الحکم، ح 1241»

حدیث42

قال الامام علی - علیه السلام - : العَاقِلُ یَعْتَمِدُ عَلَی عَمَلِهِ، الجاهِلُ یَعْتَمِدُ عَلَی أَمَلِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خردمند به عمل خود تکیه می‌کند و نادان به آرزوی خود.
«غرر الحکم، ح 1240»

حدیث43

قال الامام علی - علیه السلام - : الجاهِلُ یَسْتَوْحِشُ مِمَّا یَأنِسُ بِهِ الحَکِیمُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آدم نادان از آنچه آدم دانا و حکیم با آن انس می‌گیرد، می‌گریزد.
«غرر الحکم، ح 1772»

حدیث44

قال الامام علی - علیه السلام - : الجاهِلُ صَخْرَةٌ لا یَنْفَجِرُ مَاؤُهَا و شَجَرَةٌ لا یَخْضَرُ عَوْدُهَا، وَ أَرْضٌ لا یَظْهَرُ عُشْبُهَا.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادان صخره‌ای است که چشمه‌ای از آن نمی‌جوشد، درختی است که شاخه‌اش سبز نمی‌شود و زمینی است که سبزه‌اش نمی‌روید.
«غرر الحکم، ح 2081»

حدیث45

قال الامام علی - علیه السلام - : الجاهِلُ کَزَلَّةِ الْعَالِمِ صَوَابُهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کار درست آدم نادان، مانند لغزش عالم است.
«غرر الحکم، ح 1162»

حدیث46

قال الامام علی - علیه السلام - : الجاهِلُ لا یَرْتَدِعُ و بِالمَوْعِظَةِ لا یَنْتَفِعُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آدم نادان، نصیحت بردار نیست و پند و اندرز در او کارگر نمی‌افتد.
«غرر الحکم، ح 1729»

حدیث47

قال الامام علی - علیه السلام - : الجاهِلُ لا یَعْرِفُ تَقْصِیرَهُ و لا یَقْبَلُ مَنِ النَّصِیح لَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادان به عیب و تقصیر خود آگاه نیست و نصیحت خیر خواه خود را (هم) نمی‌پذیرد.
«غرر الحکم، ح 1809»

حدیث48

قال الامام الباقر - علیه السلام - : لَوْ أَنَّ العِبَادَ إِذَا جَهِلُوا وَقَفُوا، لم یَجْحَدُوا و لم یَکْفرُوا.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: اگر بندگان آن گاه که نمی‌دانستند، توقف می‌کردند، گرفتار انکار و کفر نمی‌شدند.
«المحاسن، ج 1، ص 340، ح 700»

حدیث49

قال الامام علی - علیه السلام - : إِنَّ الزُّهْدَ فی الجَهْلِ بِقَدر ِالرَّغْبَةِ فی العَقْلِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: همانا بی رغبتی به نادانی، به اندازه رغبت به دانایی است.
«غرر الحکم، ح 3444»

حدیث50

قال الامام علی - علیه السلام - : عَمَلُ الجاهِلِ وَبَالٌ وَ عِلْمُهُ ضَلالٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کار نادان ورز و وبال است و دانش او مایه گمراهی.
«غرر الحکم، ح 6327»

حدیث51

قال الامام علی - علیه السلام - : الجهْلُ مَعْدِنُ الشَّرِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی، معدن و جایگاه بدی است.
«غرر الحکم، ح 658»

حدیث52

قال الامام علی - علیه السلام - : الجهْلُ أَصْلُ کُلِّ شَرٍّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی، ریشه همه بدیهاست.
«غرر الحکم، ح 819»

حدیث53

قال الامام علی - علیه السلام - : الجهلُ فَسَادُ کُلِّ اَمْرٍ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی، مایه تباهی همه چیز است.
«غرر الحکم، ح 930»

حدیث54

قال الامام علی - علیه السلام - : الجهْلُ یُفْسِدُ المَعَادَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی، آخرت را تباه می‌کند.
«غرر الحکم، ح 848»

حدیث55

قال الامام علی - علیه السلام - : الجهلُ مُمِیتُ الأَحْیَاءِ و مُخَلِّدُ الشَقَاءِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی مایه مرگ زندگان و جاودانی بدبختی است.
«غرر الحکم، ح 1464»

حدیث56

قال الامام علی - علیه السلام - : الجهلُ یُزِلّ ُ الْقَدَمَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی، گام را می لغزاند.
«غرر الحکم، ح 485»

حدیث57

قال الامام علی - علیه السلام - : الجهْلُ مَطِیَةٌ شَمُوسٌ، مَنْ رَکِبَهَا زَلَّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی مرکبی چموش است که هر که سوارش شود به زمینش می زند.
«غرر الحکم، ح 1969»

حدیث58

قال الامام علی - علیه السلام - : الجَهْلُ دَاءٌ وَ عَیَاءٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی، درد و ناتوانی است.
«غرر الحکم، ح 689»

حدیث59

قال الامام علی - علیه السلام - : الجَهْلُ فی الإِنْسَانِ أَضَرُّ مِن الآکِلَةِ فی الْبَدَنِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی برای انسان، زیانبارتر است از خوره برای بدن.
«غرر الحکم، ح 1830»

حدیث60

امام علی - علیه السلام - فرمودند: - نادانی، بدترین درد است.
«غرر الحکم، ح 820»

حدیث61

قال الامام علی - علیه السلام - : الْعَالِمُ مَنْ عَرَفَ قَدْرَهُ، الجَاهِلُ مَنْ جَهِلَ أمْرَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: عالم کسی است که قدر و اندازه خویش را بشناسد و نادان کسی است که شأن و منزلت خود را نشناسد.
«غرر الحکم، ح 247 و 1087»

حدیث62

قال الامام علی - علیه السلام - : الجاهِلُ مَیِّتٌ وَ إِنْ کَانَ حَیّاً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادان مرده است، هر چند به ظاهر زنده باشد.
«غرر الحکم، ح 1125»

حدیث63

قال الامام علی - علیه السلام - : الْجَهْلُ مَوْتٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نادانی مرگ است.
«غرر الحکم، ح 1162»

حدیث64

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : ... اِنَّ الخَلَّ یَشُدُّ الذِّهنَ وَ یَزیدُ فی العَقلِ.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: ... سرکه، ذهن(انسان) را بیشتر و عقل را زیاد می کند.
«اصول کافی، ج 6، ص 229»

تفکر

حدیث1

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : أفضَلُ الْعِبادةِ اِدْمانُ التَّفَکُّرِ فی اللهِ وَ قُدرَتِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: برترین عبادت، اندیشیدن مداوم درباره خدا و قدرت اوست.
«الکافی، ج 2، ص 55»

حدیث2

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : کانَ أَکْثَرُ عِبادَةِ أَبی ذَر أَلتَّفَکُرَ و الْأِعتِبارَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بیشترین عبادت ابوذر(ره) اندیشیدن و پند گرفتن بود.
«بحارالانوار، ج 71، ص 323»

حدیث3

قال الامام الحسن - علیه السّلام - : علیکم بالتَّفَکُّرِ فإنه حَیاة قَلْبِ البَصیرِ و مفاتیح أبواب الحکمه.
امام حسن - علیه السّلام - فرمودند: بر شما باد اندیشیدن پس به درستی که آن مایه زندگی دل (و حیات قلب) شخص بابینش و کلید درهای حکمت است.
«بحارالانوار، ج 78، ص 115»

حدیث4

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : ... اِنَّ لِکُلِّ شَیٍِ دَلیلاً وَ دلیلُ العَقلِ التَّفَکُرُ وَ دلیلُ التَّفَکُّرِ الصّمت و لِکُلِّ شیٍ مطیَّةً وَ مَطیَّةَ العَقلِ التَّواضُعِ ... .
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: ... برای هر چیزی دلیل (و نشانه ای) وجود دارد و دلیل عقل تفکر است و دلیل تفکرسکوت است و برای هر چیزی مرکبی است و مرکب عقل تواضع است.
«اصول کافی، ج 1، ص 15»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلتَّفکُّر فی مَلکوتِ السَّماواتِ وَ الأَرضِ عِبادةُ الْمُخلَصینَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشیدن درباره ملکوت آسمان ها و زمین، عبادت مخلصان است.
«غررالحکم، ح 1792»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ تَفکَّرَ فی عَظَمَةِ اللهِ أَبْلَسَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هرکه در عظمت خدا بیندیشد، متحیّر شود.
«غررالحکم، ح 9207»

حدیث7

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ کَثُرَ فِکرُهُ فی اللَّذّاتِ غَلَبَتْ عَلَیْهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر که زیاد دربارة لذتها بیندیشد، آن لذتها بر او چیره شوند.
«غررالحکم، ح 8564»

حدیث8

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ کَثُرَ فِکْرُهُ فی الْمَعاصی دَعَتْهُ إِلَیْها.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که زیاد دربارة گناهان بیندیشد، گناهان او را به سوی خود بکشانند.
«غررالحکم، ح 8561»

حدیث9

قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلْفِکرُ فی غَیرِ الْحِکْمَةِ هَوَسٌ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشیدن در غیر حکمت، هوس (بیهودگی و سبک مغزی) است.
«غررالحکم، ح 1278»

حدیث10

قال الامام علی - علیه السّلام - : کَیْفَ تَصْفُو فِکْرَةُ مَنْ یَسْتَدیمُ الشَّبَعَ ؟
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: چگونه صاف و زلال گردد، اندیشه کسی که پیوسته شکمش سیر است؟
«غررالحکم، ح 6975»

حدیث11

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ قلَّ أَکْلُهُ صَفا فِکْرُهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر که کم بخورد اندیشه‌اش صاف (و نیک) گردد.
«غررالحکم، ح 8462»

حدیث12

قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلتَّفکُّرُ یَدعُوا إلی الْبِرِّ وَ الْعَمَلِ بِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشیدن، (انسان را) به نیکی و عمل به آن فرا می‌خواند.
«الکافی، ج 2، ص 55»

حدیث13

قال الامام علی - علیه السّلام - : ما ذَلَّ مَنْ أحْسَنَ الْفِکَرَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که اندیشه‌اش نیکو باشد، خوار نگردد.
«غررالحکم، ح 9458»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ طالَتْ فِکرَتُهُ حَسُنَتْ بَصیرَتُهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر که مدت طولانی بیندیشد، بینشش نیکو شود.
«غررالحکم، ح 8319»

حدیث15

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشه کردن موجب عبرت گرفتن می شود و از لغزش ایمن می‌گرداند و احتیاط و هوشیاری به بار می‌آورد.
«غررالحکم، ح 2124»

حدیث16

قال الامام علی - علیه السّلام - : بِالْفِکْرِ تَنْجَلی غَیاهِبُ الْاُمُورِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: با اندیشه است که تاریکیهای امور روشن می‌شود.
«غررالحکم، ح 4322»

حدیث17

قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلفِکْرُ فی الْعَواقِبِ یُنْجی مِنَ الْمَعاطِبِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشه در عواقب امور (انسان را) از افتادن در مهلکه‌ها نجات می‌دهد.
«غررالحکم، ح 1460»

حدیث18

قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلْفِکرُ فی الخَیْرِ یَدْعُوا إِلی الْعَمَلِ بِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشه کردن در خوبیها انگیزه به کار بستن آنها می‌شود.
«غررالحکم، ح 1395»

حدیث19

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ أَسْهَرَ عَیْنَ فِکرَتِهِ بَلَغَ کُنْهَ هِمَّتِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هرکه دیدة اندیشه خود را شب ها بیدار نگه دارد به کنه خواست خویش دست یابد.
«غررالحکم، ح 8784»

حدیث20

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ أکْثَرَ الْفِکرَ فِیما تَعَلَّمَ أتْقَنَ عِلْمَهُ وَ فَهِمَ ما َلمْ یَکُنْ یَفْهَمُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هرکه در آنچه آموخته است بسیار اندیشه کند، دانش خود را استوار گرداند و آنچه را نمی‌فهمیده است، بفهمد.
«غررالحکم، ح 8917»

حدیث21

قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلفِکْرُ یُفیدُ الْحِکْمَةَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشه حکمت به بار می‌آورد.
«غررالحکم، ح 878»

حدیث22

قال الامام علی - علیه السّلام - : فَضْلُ فِکْرٍ وَ تَفَهُّمٍ أَنْجَعُ مِنْ فَضْلِ تِکْرارٍ وَ دراسَةٍ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: زیاد اندیشیدن و فهمیدن سودمند‌تر از زیاد تکرار کردن و خواندن است.
«غررالحکم، ح 4708»

حدیث23

قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلْفِکْرُ یُنیرُ اللُّبَّ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشه دل و خرد را روشن می‌گرداند.
«غررالحکم، ح 369»

حدیث24

قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلْفِکرُ رُشْدٌ، أَلْغفلَةٌ فَقْدٌ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشه مایة رشد و کمال است و غفلت موجب گمراهی.
«غررالحکم، ح 85»

حدیث25

قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلفِکْرُ جَلاءُ الْعُقُولِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشه صیقل دهندة خردهاست.
«غررالحکم، ح 935»

حدیث26

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا عِلْمَ کَالتَّفکُّرِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هیچ دانشی چون اندیشیدن نیست.
«نهج البلاغه، حکمت 113»

حدیث27

قال الامام علی - علیه السّلام - : فِکْرُ ساعَةٍ قَصیرَةٍ خَیرٌ مِنْ عِبادَةٍ طَویلَةٍ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ساعتی کوتاه اندیشیدن، بهتر از عبادت طولانی است.
«غررالحکم، ح 6537»

حدیث28

قال الامام علی - علیه السّلام - : ألتَّفکُّرُ فی آلاءِ اللهِ نِعمَ الْعِبادَةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشیدن دربارة نعمتهای خدا، نیکو عبادتی است.
«غررالحکم، ح 1792»

حدیث29

قال الامام علی - علیه السّلام - : فِکرُ الْمَرءِ مِرآةٌ تُریهِ حُسْنَ عَمَلِهِ مِنْ قُبْحِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اندیشه آدمی آینه‌ای است که کردار نیک و بدش را به او نشان می‌دهد.
«غررالحکم، ح 6546»

حدیث30

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَصْلُ العقلِ الفِکرُ وَ ثَمَرتُهُ السَّلَامَةُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ریشة عقل، اندیشه است و ثمره اش سالم ماندن. (از خطا، لغزش و گناه یا عذاب آخرت)
«غررالحکم، ح 3093»

حدیث31

قال الامام علی - علیه السّلام - : تَمییزُ الباقی مِنَ الْفانی مِنْ أَشْرَفِ النَّظَرِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: تمییز دادن و تشخیص امور ماندنی از امور فانی و رفتنی، از برترین اندیشه هاست.
«غررالحکم، ح 4494»

حدیث32

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا عِبادَةَ کَالتَّفکُّرِ فی صَنْعةِ اللهِ عزّوَجلّ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هیچ عبادتی مانند اندیشیدن در صنع (خلق) خدای عزوجل نیست.
«امالی طوسی، ص 146»

حدیث33

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : فِکْرَةُ ساعَةٍ خَیرٌ مِنْ عبادَةِ سنَةٍ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ساعتی اندیشه کردن بهتر از یک سال عبادت است.
«بحارالانوار، ج 71، ص 326»

حدیث34

قال الامام المجتبی - علیه السّلام - : اُوصیکُم بِتَقْوَی اللهِ وَ إدامَةِ التَّفکُّرِ، فَإِنَّ التَّفکُّرَ أََبُو کُلَّ خَیْرٍ وَ اُمَّهُ.
امام حسن - علیه السّلام - فرمودند: شما را به تقوای الهی و اندیشیدن مدام سفارش می‌کنم، زیرا که اندیشیدن پدر و مادر همة خوبیهاست.
«مجموعه ورام، ج 1، ص 52»

اجتماعی

مصالح اجتماعی

حدیث1

الإمامُ الحسنُ علیه‌السلام
لرجل جاءَ إلَیهِ یَستَشِیرُهُ فی تَزویجِ ابنَتِهِ: زَوِّجْها مِن رَجُلٍ تَقِیٍّ ، فإنّهُ إن أحَبَّها أکرَمَها وإن أبغَضَها لَم یَظلِمْها ؛
امام حسن علیه‌السلام
- خطاب به مردی که با ایشان در باره ازدواج دختر خود مشورت کرد- فرمودند: او را به مردی باتقوا شوهر ده ؛ زیرا اگر دختر تو را دوست داشته باشد گرامیش می‌دارد و اگر دوستش نداشته باشد به وی ستم نمی‌کند .
مکارم الأخلاق : 1 / 446 / 1534 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث2

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن عَزّی مُصابا کانَ لَهُ‌مِثلُ أجرِهِ ؛
هر که فرد سوگواری را تسلّی دهد ، (اجری) همانند اجر او دارد .
بحار الأنوار : 82 / 94 / 46 منتخب میزان الحکمة : 380

حدیث3

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ المَشورَةَ لا تکونُ إلاّ بِحُدُودِها الأربعةِ ... فأوَّلُها أن یکونَ الذی تُشاوِرُهُ عاقِلاً ، والثانیةُ أن یَکونَ حُرّا مُتَدَیِّنا ، والثالثةُ أن یکونَ صَدیقا مُواخِیا ، والرابعةُ أن تُطلِعَه علی سِرِّکَ فَیکونَ عِلمُهُ بهِ کَعِلمِکَ ثُمّ یُسِرَّ ذلکَ ویَکتُمَهُ ؛
مشورت جــز با حدود چهارگانه آن تحقق نپذیرد ؛ نخستین حدّ آن این است که کسی که با او مشورت می‌کنی ، خردمند باشد ، دوم این که آزاده و متدیّن باشد ، سوم این که دوست و برادروار باشد و چهارم این که راز خود را به او بگویی و او به اندازه خودت از آن راز آگاه باشد ، امّا آن را بپوشاند و به کسی نگوید .
مکارم الأخلاق : 2 / 98 / 2280 منتخب میزان الحکمة : 308

حدیث4

امام علی علیه‌السلام :
مَنِ استَقبَلَ وُجوهَ الآراءِ عَرَفَ مَواقِعَ الخَطَأِ ؛
هرکه با آرای گوناگون رو به رو شود جایگاههای خطا (و نادرست اندیشی) را باز شناسد .
نهج البلاغة : الحکمة 173 منتخب میزان الحکمة : 228

حدیث5

امام علی علیه‌السلام :
اِضرِبُوا بعضَ الرأیِ ببعضٍ یَتَوَلَّدْ مِنهُ الصَّوابُ ؛
رایزنی کنید تا اندیشه درست متولّد شود .
غرر الحکم : 2567 منتخب میزان الحکمة : 228

حدیث6

امام علی علیه‌السلام :
جالِسِ العُلَماءَ یَزدَدْ علمُکَ ، ویَحسُنْ أدبُکَ ، وتَزکُ نَفْسُکَ؛
با دانشمندان بنشین تا بر دانشت افزوده گردد ، تربیت و ادبت نیکو شود و روانت پاکیزه شود .
غرر الحکم : 4786 منتخب میزان الحکمة : 106

حدیث7

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند :
لا تَجْلِسوا إلاّ عندَ کُلِّ عالِمٍ یَدْعوکُم مِن خَمْسٍ إلی خَمسٍ: مِن الشَّکِّ إلی الیَقینِ، ومِن الرِّیاءِ إلی الإخْلاصِ ، ومِن الرَّغْبَةِ إلی الرَّهبَةِ ، ومِن الکِبْرِ إلی التّواضُعِ ، ومِن الغِشِّ إلی النّصیحَةِ ؛
تنها در محضر دانشمندانی نشینید که شما را از پنج چیز به پنج چیز فرا می‌خوانند : از دودلی به یقین ، از ریا به اخلاص ، از دنیا خواهی به دنیا گریزی ، از تکبر به‌فروتنی‌و از فریبکاری‌به خیر خواهی.
بحار الأنوار : 74 / 188 / 18 منتخب میزان الحکمة : 106

حدیث8

امام صادق(سلام الله علیه):
ثَلاثَةُ أشیاءَ یَحتاجُ النّاسُ إلَیها: اَلْأمنُ وَالْعَدلُ وَالْخِصبُ؛
سه چیز است که مردم به آنها نیاز دارند: امنیت، عدالت و رفاه.
تحف العقول، ص 320

حدیث9

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
التَّوَدُّدُ إلَی النّاسِ نِصفُ العَقلِ؛
دوستی با مردم، نیمی از خرد است.
الکافی: ج 2، ص 643، ح 4

حدیث10

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
عَلَیکَ بِالجَمَاعَةِ، فَاِنَّمَا یَأخُذُ الذِّئبُ مِنَ الغَنَمِ القَاصِیَةِ؛
با جماعت همراه شو؛ زیرا گرگ، گوسفند دورمانده را می خورد.
مسند احمد، ج6، ص446

حدیث11

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
إنَّ الْعَفوَ لا یَزِیدُ الْعَبدَ إلّا عِزّاً فَتَعافَوا یُعِزُّکُمُ اللَّهُ؛
گذشت، جز بر عزّت بنده نمی‌افزاید، پس از یکدیگر درگذرید تا خداوند به شما عزّت بخشد.
الکافی، ج 6، ص 108

حدیث12

امام سجّاد(علیه السلام) فرمودند:
اَلْمُؤْمِنُ یَصمُتُ لِیَسلَمَ ویَنطِقُ لِیَغنَمَ؛
مؤمن سکوت می‌کند تا سالم ماند و سخن می‌گوید تا سود برد.
الکافی، ج 2، ص 231

حدیث13

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فَجَعَلَ اللهُ...اِطاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ وَ اِمامَتَنا أماناً لِلفِرقَة
خدا اطاعت و پیروی از ما اهل بیت را سبب برقراری نظم اجتماعی در امت اسلامی و امامت و رهبری ما را عامل وحدت و درامان ماندن از تفرقه ها قرار داده است.
بحار الانوار، ج 43، ص 158

حدیث14

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّکَ مُقَوَّمٌ بِاَدَبِکَ فَزَیِّنْهُ بِالْحِلْمِ؛
تو با ادبت ارزش‌گذاری می‌شوی، پس آن را با بردباری زینت بخش.
مشکاة الأنوار، ص 239، ح 689

حدیث15

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
مَنِ استَبَدَّ بِرَیِهِ هَلَکَ وَمَن شاوَرَ الرَّجالَ شارَکَها فی عُقولِها؛
هر کس خود رأی شد هلاک می شود و هر کس با افراد صاحب نظر مشورت کند در عقل آنان شریک می شود.
(نهج البلاغه، قصار161)

حدیث16

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
خَیرُ مَن شاوَرتَ ذَوُواالنُّهی وَالعِلمِ وَاولُوا التَّجارِبِ وَالحَزمِ؛
بهترین کسی که با او مشورت کنی کسی است که صاحب عقل و علم و تجربه ها و دوراندیشی باشد.
(غررالحکم، ج3، ص428، ح4990)

حدیث17

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ ؛
فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.
غرر الحکم، ح 4488

حدیث18

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
ایّاکَ اَنْ تَضْحَکَ مِنْ غَیْرِ عَجَبٍ ، اَوْ تَمْشیَ و تَتَـکَلَّمَ فی غَیْرِ اَدَبٍ؛
از خندیدنِ بی تعجّب [و بی‌جا] یا راه رفتن و سخن گفتنِ بی‌ادبانه بپرهیز.
بحار الأنوار، ج 75، ص 8 ، ح 63

حدیث19

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
أیُّها النّاسُ ، علَیکُم بالجَماعةِ ، وإیّاکُم والفُرْقةَ
ای مردم! به جماعت (یکپارچگی) روی آرید و از پراکندگی بپرهیزید.
میزان الحکمة، ح 2589

حدیث20

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
ایّاکُمْ وَ التَّلَوُّنَ فی دینِ اللّه‌ِ فَاِنَّ جَماعَةً فیما تَـکْرَهونَ مِنَ الْحَقِّ خَیْرٌ مِنْ فُرْقَةٍ فیما تُحِبّونَ مِنَ الْباطِلِ وَ اِنَّ اللّه‌َ سُبْحانَهُ لَمْ یُعْطِ اَحَدا بِفُرْقَةٍ خَیْرا مِمَّنْ مَضی وَ لا مِمَّنْ بَقیَ ؛
از چند رنگی و اختلاف در دین خدا بپرهیزید، زیرا یکپارچگی در آنچه حق است ولی شما آن را ناخوش می‌دارید، از پراکندگی در آنچه باطل است اما خوشایند شما می‌باشد، بهتر است. خدای سبحان به هیچ یک از گذشتگان و باقی ماندگان بر اثر تفرقه و جدایی خیر و خوبی عطا نکرده است.
نهج البلاغه، از خطبه 176

حدیث21

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اِعلَموا اَنَّ اللّه‌َ تعالی قَد فَرَضَ عَلَیکُم الجُمُعَةَ فَمَن تَرَکَها فی حَیاتی وَ بَعدَ مَماتی وَ لَهُم اِمامٌ عادِلٌ اِستِخفافا بِها وَ جُحودا لَها فَلا جَمَعَ اللّه‌ُ شَملَهُ وَ لا بارَکَ لَهُ فی اَمرِهِ اَلا وَ لا صَلاةَ لَهُ اَلا وَ لا زَکاةَ لَهُ اَلا وَ لا حَجَّ لَهُ اَلا وَ لا صَومَ لَهُ اَلا وَ لا بَرَکَةَ لَهُ حَتّی یَتوبَ؛
بدانید که خداوند متعال نماز جمعه را بر شما واجب ساخته است پس آنان که در زندگی و پس از مرگ من، از روی سبک شمردن و یا انکار، آن را ترک کنند، با وجود این‌که پیشوای عادلی دارند، خداوند وحدتشان نبخشد و در کارشان برکت ندهد، آگاه باشید نه زکات، نه نماز، نه حج و نه روزه آنان پذیرفته است. بدانید که زندگی آنان برکتی نخواهد داشت، مگر توبه کنند.
عوالی اللالی، ج 2، ص 54، ح 146

حدیث22

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اِرحَموا عَزیزا ذَلَّ، وَغَنیّا افتَقَرَ وَعالِما ضاعَ فی زَمانِ الجُهّالِ؛
به عزیزی که خوار گشته و ثروتمندی که فقیر شده و دانشمندی که در روزگار نادانان تباه گردیده است، رحم کنید.
غررالحکم، ج2، ص453، ح3265

حدیث23

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
مَن لایَرحَم لایُرحَم وَمَن لایَغفِر لایُغفَر لَهُ وَمَن لایَتُب لایَتوبُ اللّه‌ُ عَلَیهِ؛
هر کس رحم نکند به او رحم نشود، هر کس نبخشد بخشیده نشود و هر کس پوزش را نپذیرد، خداوند پوزش و توبه او را نخواهد پذیرفت.
غررالحکم، ج2، ص438، ح3201

حدیث24

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اِرحَمِ الصَّغیرَ وَوَقِّرِ الکَبیرَ تَکُن مِن رُفَقائی؛
به کودکان رحم کن و بزرگسالان را احترام نما تا از دوستان من باشی.
کافی، ج2، ص316، ح7

حدیث25

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
إِنَّ اللّه رَحیمٌ یُحِبُّ الرَّحیمَ یَضَعُ رَحمَتَهُ عَلی کُلِّ رَحیمٍ؛
خداوند رحیم است و رحیم را دوست دارد و دستِ مهر خود را بر سر هر رحیمی می‌گذارد.
نهج الفصاحه، ح‌992

حدیث26

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
إِنَّ الْمُؤْمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالْعِبادَةِ وَالْمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالْبَهیمَةِ؛
همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.
تنبیه الخواطر،ج1، ص 94

حدیث27

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اِنّا اُمِرْنا مَعاشِرَ الاَنْبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کَما اُمِرْنا بِاِقامَةِ الفَرائِضِ؛
ما پیامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ایم، به مدارا کردن با مردم نیز مأمور شده ایم.
امالی طوسی، ص 521

حدیث28

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
رَاْسُ الْعَقْلِ بَعْدَ الاْیمانِ بِاللّه‌ِ مُداراةُ النّاسِ فی غَیْرِ تَرْکِ حَقٍّ؛
کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است به شرط آن که حق، ترک نشود.
تحف العقول، ص 42

حدیث29

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
لا یَأمُرُ بِالمَعروفِ وَلا یَنهی عَنِ المُنکَرِ إلاّ مَن کانَ فیهِ ثَلاثُ خِصالٍ : رَفیقٌ بِما یَأمُرُ بِهِ رَفیقٌ فیما یَنهی عَنهُ ، عَدلٌ فیما یَأمُرُ بِهِ عَدلٌ فیما یَنهی عَنهُ، عالِمٌ بِما یَأمُرُ بِهِ عالِمٌ بِما یَنهی عَنهُ؛
امر به معروف و نهی از منکر نکند مگر کسی که سه خصلت در او باشد: در امر و نهی خود مدارا کند، در امر و نهی خود میانه روی نماید و به آنچه امر و نهی می کند، دانا باشد.
بحارالأنوار، ج100، ص87، ح64

حدیث30

اِنَّ فِی الرِّفقِ الزّیادَةَ وَ البَرَکَةَ وَ مَن یُحرَمِ الرِّفقُ یُحرَمِ الخَیرَ؛
در مدارا، فزونی و برکت است، و هر کس از مدارا محروم باشد، از خیر، محروم شده است.
کافی، ج 2، ص 119، ح 7

حدیث31

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
إِنَّ النبیاءَ إِنَّما فَضَّلَهُمُ اللّه عَلی خَلقِهِ بِشِدَّةِ مُداراتِهِم لأَِعداءِ دینِ اللّه وَحُسنِ تَقیَّتِهِم لأَِجلِ إِخوانِهِم فِی اللّه ؛
خداوند از این رو پیامبران را بر دیگر مردمان برتری داد که با دشمنان دین خدا بسیار با مدارا رفتار می کردند و برای حفظ برادران همکیش خود نیکو تقیه می کردند.
بحارالأنوار، ج75، ص401، ح42

حدیث32

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
إنَّ اللّه یُحِبُّ الرِّفقَ وَیُعینُ عَلَیهِ؛
خداوند مدارا را دوست دارد و انسان را بر انجام آن یاری می کند.
کافی، ج2، ص120، ح12

حدیث33

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
ما کانَ الرِّفقُ فی شَی ءٍ إِلاّ زانَهُ؛
مدارا با چیزی همراه نشد مگر آن که آن را زینت بخشید.
تحف العقول، ص 47

حدیث34

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
مَن أُعطِیَ حَظَّهُ مِنَ الرِّفقٍ فَقَد أُعطِیَ حَظَّهُ مِن خَیرِ الدُّنیا وَالآخِرَةِ؛
هر کس را که بهره ای از مدارا داده اند، بدون شک بهره اش را از خیر دنیا و آخرت داده اند.
نهج الفصاحه، ح2838

حدیث35

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
أَعقَلُ النّاسِ أَشَدُّهُم مُداراةً لِلنّاسِ؛
عاقل ترین مردم کسی است که بیشتر با مردم مدارا کند.
من لایحضره الفقیه، ج4، ص395، ح5840

حدیث36

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
أَمَرَنی رَبّی بِمُداراةِ النّاسِ کَما أَمَرَنی بِأَداءِ الفَرائِضِ؛
پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است.
کافی، ج2، ص117، ح4

حدیث37

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
یا عَلیُّ لاتُشاوِر جَبانا فَإِنَّهُ یُضَیِّقُ عَلَیکَ المَخرَجَ وَلاتُشاوِرِ البَخیلَ فَإِنَّهُ یَقصُرُبِکَ عَن غایَتِکَ وَلاتُشاوِر حَریصا فَإِنَّهُ یُزَیِّنُ لَکَ شَرَّها؛
ای علی با ترسو مشورت مکن، زیرا او راه بیرون آمدن از مشکل را بر تو تنگ می کند و با بخیل مشورت مکن، زیرا او تو را از هدفت باز می دارد و با حریص مشورت مکن، زیرا او حریص بودن را در نظرت زیبا جلوه می دهد.
(علل الشرایع، ج2، ص559، ح1)

حدیث38

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
مَنِ استَشارَهُ أَخوهُ المُؤمِنُ فَلَم یَمحَضهُ النَّصیحَةَ سَلَبَهُ اللّه لُبَّهُ؛
هر کس برادر مؤمنش با او مشورت کند و او صادقانه راهنمائیش نکند، خداوند عقلش را از او بگیرد.
(بحارالأنوار، ج72، ص104، ح36)

حدیث39

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
مُشاوَرَةُ العاقِلِ الناصِحِ رُشدٌ وَیُمنٌ وَتَوفیقٌ مِنَ اللّه فَإِذا أَشارَ عَلَیکَ النّاصِحُ العاقِلُ فَإِیّاکَ وَالخِلافَ فَإِنَّ فی ذلِکَ العَطَبَ؛
مشورت کردن با عاقِل خیرخواه مایه هدایت و میمنت است و توفیقی است از جانب خداوند، پس هرگاه خیرخواه عاقل تو را راهنمایی کرد، مبادا مخالفت کنی که موجب نابودی می شود.
(محاسن، ج2، ص602، ح25)

حدیث40

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
ما یَستَغنی رَجُلٌ عَن مَشوَرَةٍ؛
هیچ کس از مشورت بی نیاز نیست.
(نهج الفصاحه، ح 1637)

حدیث41

امام کاظم (علیه السلام) فرمودند:
مُشاوَرَةُ العاقِلِ النّاصِحِ یُمنٌ وَ بَرَکَةٌ وَ رُشدٌ وَ تَوفیقٌ مِنَ اللّه؛
مشورت با عاقلِ خیرخواه، خجستگی، برکت، رشد و توفیقی از سوی خداست.
تحف العقول، ص 398

حدیث42

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا خَیرَ فی قَومٍ لَیسُوا بِناصِحینَ وَ لا یُحِبُّونَ النّاصِحینَ ؛
قومی را که خود خیرخواه نیستند و خیرخواهان را هم دوست ندارند ، خیری نباشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10884

حدیث43

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا یَستَغنِی العاقِلُ عَنِ المُشاوَرَةِ ؛
خردمند ، خود را از مشورتْ بی‌نیاز نمی‌بیند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10693

حدیث44

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَنقُضَنَّ سُنَّةً صالِحَةً عُمِلَ بِها وَاجتَمَعَتِ الأُلفَةُ لَها وَ صَلَحَتِ الرَّعِیَّةُ عَلَیها ؛
هیچ رسم پسندیده‌ای را که به آن عمل می‌شود و رشته پیوند مردم و صلاح توده‌ها در آن است ، در هم نشکن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10377

حدیث45

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تُشرِکَنَّ فی مَشوَرَتِکَ حَریصا یُهَوِّنُ عَلَیکَ الشَّرَّ وَ یُزَیِّنُ لَکَ الشَّرَهَ ؛
با هیچ آزمندی مشورت مکن ، که بدی را بر تو آسان می‌نماید و حرص و ولَع را در نظرت می‌آراید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10353

حدیث46

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَستَشِرِ الکَذّابَ ؛ فَإنَّهُ کَالسَّرابِ یُقَرِّبُ عَلَیکَ البَعیدَ ، وَ یُبَعِّدُ عَلَیکَ القَریبَ ؛
با دروغگو مشورت مکن ، که دروغگو سراب را می‌ماند : دور را در نظرت نزدیک و نزدیک را در نظرت دور می‌نمایاند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10351

حدیث47

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تُمسِک عَن إظهارِ الحَقِّ اِذا وَجَدتَ لَهُ أهلاً ؛
از آشکار کردن حق ، هنگامی که برای آن اهلی یافتی ، خودداری نکن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10188

حدیث48

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
نَزِّل نَفسَکَ دُونَ مَنزِلَتِها تُنَزِّلکَ النّاسُ فَوقَ مَنزِلَتِکَ ؛
خود را در جایی فروتر از منزلت خویش بنشان تا مردم تو را در جایی فراتر از منزلتت بنشانند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9985

حدیث49

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
یَکتَسِبُ الصّادِقُ بِصِدقِهِ ثَلاثًا : حُسنَ الثِّقَةِ بِهِ ، وَ المَحَبَّةَ لَهُ ، وَ المَهابَةَ عَنهُ ؛
راستگو با راست‌گویی‌اش سه چیز به دست می‌آورد : به او نیک اعتماد کنند ، دوستی‌اش بر دل‌ها نشیند ، و از وی اندیشه کنند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث11038

حدیث50

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَنِ استَعانَ بِذَوِی الألبابِ سَلَکَ سَبیلَ الرَّشادِ ؛
هر که از خردمندان یاری جوید ، راه بالندگی را پوید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8912

حدیث51

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن عَمِلَ بِالحَقِّ مالَ إلَیهِ الخَلقُ ؛
هر که به حق عمل کند ، مردم به او روی می‌آورند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8646

حدیث52

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن دارَی النّاسَ أمِنَ مَکرَهُم ؛
هر کس با مردم مدارا کند ، از مکرشان در امان می‌ماند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8465

حدیث53

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن عَرَفَ النّاسَ لَم یَعتَمِد عَلَیهِم ؛
هر کس مردم را بشناسد ، به آنها اعتماد نمی‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8232

حدیث54

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن أنصَفَ أُنصِفَ ؛
هر که انصاف ورزد ، با او انصاف ورزند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7692

حدیث55

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لِقاءُ أهلِ المَعرِفَةِ عِمارَةُ القُلُوبِ وَ مُستَفادُ الحِکمَةِ ؛
دیدار با اهل معرفت ، مایه آبادانی دل‌ها و بهره بردن از حکمت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7635

حدیث56

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لِن لِمَن غالَظَکَ فَإنَّهُ یُوشِکُ اَن یَلینَ لَکَ ؛
با کسی که با تو درشتی می‌کند ، نرم باش ، که دور نیست او هم با تو نرم شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7620

حدیث57

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لِیَکُن أبغَضُ النّاسِ إلَیکَ وَ أبعَدُهُم مِنکَ أطلَبَهُم لِمَعایِبِ النّاسِ ؛
باید مبغوض‌ترینِ مردم و دورترینِ آنها از تو کسی باشد که بیش از همه از مردم عیب‌جویی می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7378

حدیث58

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کُن لِلمَظلومِ عَونا ، وَ لِلظّالِمِ خَصما ؛
یار ستمدیده و دشمن ستمگر باش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7153

حدیث59

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
قارِن أهلَ الخَیرِ تَکُن مِنهُم ، وَ بایِن أهلَ الشَّرِّ تَبِن عَنهُم ؛
با نیکوکاران همراه باش تا از آنان باشی ، و از بدکاران کناره جو تا از آنان جدا باشی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6805

حدیث60

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
فازَ مَن تَجَلبَبَ الوَفاءَ وَ ادَّرَعَ الأمانَةَ ؛
رستگار شد آن‌که جامه وفاداری پوشید و زره امانتداری بر تن کرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6556

حدیث61

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
غَضُّ الطَّرفِ مِن أفضَلِ الوَرَعِ ؛
پرهیز از نگاه ناروا ، برترین پرهیزگاری است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6400

حدیث62

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عامِل سائِرَ النّاسِ بِالإنصافِ وَ عامِلِ المُؤمِنینَ بِالإیثارِ ؛
با دیگر مردمان به انصاف رفتار کن و با مؤمنان به ایثار .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6342

حدیث63

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَلَی المُشیرِ الاِجتِهادُ فِی الرَّأیِ وَ لَیسَ عَلَیهِ ضَمانُ النُّجحِ ؛
وظیفه مشورت‌شونده ، کوشش در ارائه نظر [درست] است ؛ امّا ضمانت پیروزی بر عهده او نیست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6194

حدیث64

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَلَیکَ بِالسَّکینَةِ فَإنَّها أفضَلُ زینَةٍ ؛
با وقار باش که وقار ، برترین زینت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6088

حدیث65

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صَمتٌ یُعقِبُکَ السَّلامَة َخیرٌ مِن نُطقٍ یُعقِبُکَ المَلامَةَ ؛
سکوتی که سلامت در پی دارد ، بهتر از سخنی است که سرزنش در پی آورد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5865

حدیث66

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الأرحامِ تُثمِرُ الأموالَ وَ تُنسِی‌ءُ فِی الآجالِ ؛
پیوند با خویشاوندان ، دارایی‌ها را به بار می‌نشاند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5847

حدیث67

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
شارِکُوا الَّذِی قَد أقبَلَ عَلَیهِ الرِّزقُ فَإنَّهُ أجدَرُ بِالحَظِّ وَ أخلَقُ بِالغِنی ؛
با کسی که روزی به او روی آورده است ، شریک شوید ؛ زیرا وی به بهره‌مندی شایسته‌تر و به توانگری لایق‌تر است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5790

حدیث68

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
شاوِر قَبلَ أن تَعزِمَ ، وَ فَکِّر قَبلَ اَن تُقدِمَ ؛
قبل از تصمیم‌گیری مشورت کن و پیش از اقدام ، بیندیش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5754

حدیث69

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
سالِمِ النّاسَ تَسلَم ، وَ اعمَل لِلآخِرَةِ تَغنَم ؛
با مردم در آشتی باش تا سالم باشی و برای آخرت کار کن تا غنیمت یابی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5605

حدیث70

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
سَبَبُ المَحَبَّةِ البِشرُ ؛
خوش رویی موجب محبّت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5546

حدیث71

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
سَبَبُ الاِئتِلافِ الوَفاءُ ؛
وفاداری ، سبب الفت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5511

حدیث72

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رَأسُ السِّیاسَةِ استِعمالُ الرِّفقِ ؛
سرلوحه سیاست ، به کار بردن مداراست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5266

حدیث73

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ مَن شاوَرتَ ذَوُو النُّهی وَ العِلمِ ، وَ اُولُوا التَّجارِبِ وَ الحَزمِ ؛
بهترینِ کسان برای مشورت، خردمندان و عالمان و دارندگان تجربه و دور اندیشان‌اند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4990

حدیث74

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خالِطُوا النّاسَ مُخالَطَةً إن مِتُّم بَکَوا عَلَیکُم وَ إن غِبتُم حَنُّوا إلَیکُم ؛
با مردم آن گونه بیامیزید که اگر مُردید، بر شما بگِریند و اگر غایب شوید ، مشتاق دیدار شما باشند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5070

حدیث75

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
باکِرُوا فَالبَرَکَةُ فِی المُباکَرَةِ وَ شاوِرُوا فَالنُّجحُ فِی المُشاوَرَةِ ؛
بامداد، در پی کسب‌وکار باشید ، که برکت در کسب و کارِ بامداد است ، و مشورت کنید که پیروزی در مشورت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4441

حدیث76

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا رَاَیتَ مَظلُوما فَاَعِنهُ عَلَی الظّالِمِ ؛
هرگاه ستمدیده‌ای دیدی، او را در مقابل ستمگر یاری کن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4068

حدیث77

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ النّاسَ إلی صالِحِ الأدَبِ أحوَجُ مِنهُم إلَی الفِضَّةِ وَالذَّهَبِ ؛
مردم به ادب نیکو محتاج ترند تا به سیم و زر .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3590

حدیث78

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ أفضَلَ الخَیرِ صَدَقَةُ السِّرِّ وَ بِرُّ الوالِدَینِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ ؛
برترین خوبی ، صدقه پنهانی و نیکی به پدر و مادر و صله رحم است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3550

حدیث79

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَفضَلُ المَعرُوفِ إغاثَةُ المَلهُوفِ ؛
برترین کار نیک ، فریادرسیِ ستم‌دیده است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2959

حدیث80

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِضرِبُوا بَعضَ الرَّأیِ بِبَعضٍ یَتَوَلَّد مِنهُ الصَّوابُ ؛
آرای خود را با یکدیگر در میان گذارید تا اندیشه درست، پدید آید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2567

حدیث81

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أطِع مَن فَوقَکَ یُطِعکَ مَن دُونَکَ ؛
از بالا دستِ خود فرمان بر ، تا زیر دستت از تو فرمان بَرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2475

حدیث82

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِجعَل لِکُلِّ إنسانٍ مِن خَدَمِکَ عَمَلاً تَأخُذهُ بِهِ فَإنَّ ذلِکَ أحری أن لا یَتَواکَلُوا فِی خِدمَتِکَ ؛
هر یک از زیر دستانت را به کاری بگمار ، چندان که آنان را بر آن کار، باز خواست کنی [پاسخگوی مسئولیت خود باشند] که این کار، شایسته‌تر است و هر یک از آنان خدمتگزاری به تو را به عهده دیگری نیندازد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2432

حدیث83

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أشعِر قَلبَکَ الرَّحمَةَ لِجَمیعِ النّاسِ وَ الإحسانِ إلَیهِم وَ لا تُنِلهُم حَیفا وَ لا تَکُن عَلَیهِم سَیفا ؛
مهربانی با همه مردم و نیکی به ایشان را شعار دل خویش‌ساز و به آنها ستمی مرسان و شمشیری بر آنان مباش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2392

حدیث84

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلاِستِشارَةُ عَینُ الهِدایَةِ ؛
مشورت کردن ، سرچشمه هدایت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1021

حدیث85

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلمَواعِظُ حَیاةُ القُلُوبِ ؛
موعظه، مایه حیات دل‌هاست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث321

حدیث86

امام علی علیه‌السلام :
إنّ أحسَنَ الزِّیِّ ما خَلَطَکَ بالناسِ وجَمَّلَکَ بینَهُم وکَفَّ ألسِنَتَهُم عنکَ ؛
نیکوترین هیأت (وسلوک) آن است که تو را با مردم آمیزش دهد و در میان آنها زیبایت گرداند و زبان (بدگویی) آنان را از تو باز دارد .
غرر الحکم : 3470.

حدیث87

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اذا سئلت عمن لایشهد الجماعة فقل : لا اعرفه ؛
هنگامی که از شما راجع به کسی که در نماز جماعت شرکت نمی کند بپرسند، بگویید او را نمی شناسم .
(بحارالانوار، ج 88، ص 5)

حدیث88

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المشاوره حصن من النّدامه و أمن من الملامه؛
مشورت حصار ندامت است و ایمنی از ملامت.
نهج الفصاحه

حدیث89

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أفضل الشّفاعه أن تشفع بین اثنین فی النّکاح؛
از جمله بهترین وساطت، وساطت میان دو کس در کار زناشوئی است.
نهج الفصاحه

حدیث90

امام سجاد (علیه‌السلام) فرمودند:
حَقُّ المُستَشیرِ إِن عَلِمتَ أَنَّ لَهُ رَیا أَشَرتَ عَلَیهِ وَإِن لَم تَعلَم أَرشَدتَهُ إِلی مَن یَعلَمُ؛
حقّ مشورت کننده این است، که اگر برای راهنمایی او نظر داری، راهنمائیش کنی و اگر اطلاعی نداشته باشی او را به کسی که (در آن زمینه) آگاهی دارد راهنمایی کنی.
(خصال، ص 570)

حدیث91

امام جواد (علیه‌السلام) فرمودند:
ثَلاثٌ مَن کُنَّ فِیهِ لَم یَندَم: تَرکُ العَجَلة ، وَ المَشوِرَة ، وَ التَّوَکُلُ عَلَی اللهِ عِندَ العَزمِ؛
سه چیز است که هر کس آن را مراعات کند ، پشمیان نگردد : 1 - اجتناب از عجله ، 2 - مشورت کردن ، 3 - و توکل بر خدا در هنگام تصمیم گیری .
(مسند الامام الجواد، ص 247)

حدیث92

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّ الشَّیْطانَ لَیَطْمَعُ فی عالِمٍ بِغَیْرِ اَدَبٍ اَکْثَرُ مِنْ طَمَعِهِ فی عالِمٍ بِاَدَبٍ ، فَتَاَدَّبوا وَ اِلاّ فَاَنْتُمْ اَعرابٌ ؛
شیطان ، در عالِمِ بی‌بهره از ادب بیشتر طمع می‌کند تا عالِمِ برخوردار از ادب . پس ادب داشته باشید وگرنه شما، بیابانی (فاقد تمدّن) هستید.
کنز العمّال ، ح 45409

حدیث93

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
فَکونوا اَقَلَّ ما یَکونونَ فِی الْباطِنِ اَمْوالاً ، اَحْسَنَ ما یَکونونَ فِی الظّاهِرِ اَحْوالاً فَاِنَّ اللّه‌َ تَعالی اَدَّبَ عِبادَهُ الْمُؤمِنینَ الْعارِفینَ اَدَبا حَسَنا ، فَقالَ جَلَّ مِن قائِلٍ : یَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ اَغْنیاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسیماهُمْ لاَ یَسْئَلونَ النَّاسَ اِلْحافا؛
در حالی که در واقع از کمترین مال برخوردار هستید، در ظاهر بهترین حال را از خود نشان دهید ؛ زیرا خداوند متعال ، بندگان با ایمان با معرفتش را این گونه نیکو ادب نموده که [در وصف فقیران پارسا] فرموده است : شخص بی‌خبر آنان را از شدّت خویشتنداری توانگر می‌پندارد . ایشان را از نشانه‌هایشان می‌شناسی ، با اصرار (چیزی) از مردم نمی‌خواهند .
تحف العقول، ص 489

حدیث94

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلمُؤمِنُ... یَنصُرُ المَظلومَ وَیَرحَمُ المِسکینَ. نَفسُهُ مِنهُ فی عَناءٍ وَالنّاسُ مِنهُ فی راحَةٍ؛
مؤمن... مظلوم را یاری می‌کند و به مسکین و درمانده رحم می‌نماید، جانش از او در رنج است و مردم از او در آسایش.
خصال، ص‌69

حدیث95

امام حسن عسکری (علیه‌السلام) فرمودند:
فی تفسیر قوله تعالی «وَ قُولُوا لِلنّاسِ حُسنا» قالَ: قُولُوا لِلنّاسِ کُلِّهُم حُسنا مُؤمِنِهُم وَ مُخالِفِهُم، أمّا المؤمِنونَ فَیَبسُطُ لَهُم وَجهَهُ وَ أمّا المُخالِفونَ فَیُکَلِّمُهُم بِالمُداراةِ لاِجتِذابِهِم اِلیَ الیمانِ. فَاِنِ استَتَرَ مِن ذلِکَ بِکفِّ شُرورِهم عَن نَفسِهِ وَ عَن اِخوانِهِ المُؤمِنینَ؛
در تفسیر آیه «با مردم به زبان خوش سخن بگویید» فرمود: یعنی با همه مردم، چه مؤمن و چه مخالف، به زبان خوش سخن بگویید. مؤمن، به هم مذهبان، روی خوش نشان می دهد و با مخالفان، با مدارا سخن می گوید تا به ایمان، جذب شوند و حتّی اگر نشدند، با این رفتار، از بدی های آنان در حقّ خود و برادران مؤمنش، پیشگیری کرده است.
مستدرک الوسائل، ج 12، ص 261

حدیث96

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
فی قَولِهِ تَعالی (وَقولوا لِلنَّاسِ حُسنا) ـ : أی لِلنّاسِ کُلِّهِم مُؤمِنِهِم وَمُخالِفِهِم ، أَمَّا المُؤمِنونَ فَیَبسُطُ لَهُم وَجهَهُ ، وَأَمَّا المُخالِفونَ فَیُکَلِّمُهُم بِالمُداراةِ لاِجتِذابِهِم إِلَی الیمانِ ، فَإِنَّهُ بِأَیسَرَ مِن ذلِکَ یَکُفُّ شُرورَهُم عَن نَفسِهِ ، وعَن إخوانِهِ المُؤمِنینَ؛
درباره آیه (و با مردم سخن نیکو گویید) فرمود: مقصود همه مردمان اعم از مؤمن و کافر است. اما با مؤمنان باید گشاده رو بود و اما با کافران باید به نرمی و مدارا سخن گفت، تا به سوی ایمان کشیده شوند و کمترین ثمرش این است که خود و برادران مؤمنش را از گزند آنان مصون می دارد.
بحارالأنوار، ج75، ص401، ح42

حدیث97

امام حسین (علیه‌السلام) فرمودند:
مَن أَحجَمَ عَنِ الرَّیِ وَعَیِیَت بِهِ الحِیَلُ کانَ الرِّفقَ مِفتاحُهُ؛
هر کس فکرش به جایی نرسد و راه تدبیر بر او بسته شود، کلیدش مداراست.
بحارالأنوار، ج78، ص128، ح11

حدیث98

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
لا تُشـاوِر اَحمَق وَ لا تَستَعِنَّ بَکَذّابٍ وَ لا تَثق بِمَوَدَهِ مُلُوک؛
با احمق مشورت نکن و از دروغگو یاری مجو و به دوستی زمامداران اعتماد مکن.
(تحف العقول،ص316)

حدیث99

امام حسن (علیه‌السلام) فرمودند:
ما تَشاوَرَ قَومٌ إِلاّ هُدوا إِلی رُشدِهِم؛
هیچ ملّتی با هم مشورت نکردند مگر آن که راه درست خود را پیدا کردند.
(تحف العقول، ص 233)

حدیث100

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماما فَلیَبْدَأ بِتَعْلیمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلیمِ غَیْرِهِ وَلْیَکُنْ تَاْدیبُهُ بِسیرَتِهِ قَبْلَ تَأْدیبِهِ بِلِسانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُها اَحَقُّ بِالاِْجْلالِ مِنْ مُعَلِّمِ النّاسِ ومُؤَدِّبِهِمْ؛
کسی که خود را پیشوای مردم قرار داده، باید پیش از آموزش دیگران، خود را آموزش دهد و پیش از آن‌که دیگران را با زبان، ادب بیاموزد، باکردارش ادب آموزد و البته آموزش دهنده و ادب‌آموز خود بیش از آموزگار و ادب‌آموز مردم، شایسته تجلیل است.
غرر الحکم، ح 7016

حدیث101

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
تَحَرِّی الصِّدْقِ وَ تَجَنُّبُ الْکَذِبِ اَجْمَلُ شیمَةٍ وَ اَفْضَلُ اَدَبٍ؛
راستگو بودن و پرهیز نمودن از دروغ، زیباترین اخلاق و بهترین ادب است.
کافی، ج 8 ، ص 150، ح 132

حدیث102

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
عَلَیکَ بِمُداراةِ النّاسِ وَ اِکْرامِ الْعُلَماءِ وَ الصَّفْحِ عَنْ زَلاّتِ الاِْخْوانِ فَقَدْ اَدَّبَکَ سَیِّدُ الاَْوَّلینَ وَ الآْخِرینَ بِقَولِهِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اُعْفُ عَمَّنْ ظَـلَمَکَ وَ صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَ اَعْطِ مَنْ حَرَمَکَ ؛
تو را سفارش می‌کنم به مدارای با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران (دینی)؛ چرا که سرور اولین و آخرین، تو را چنین ادب آموخته و فرموده است : «گذشت کن از کسی که به تو ظلم کرده ، رابطه برقرار کن با کسی که با تو قطع رابطه کرده و عطا کن به کسی که از تو دریغ نموده است».
اعلام الدین، ص 96

حدیث103

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
لا یَرْاَسُ مَنْ خَلا عَنِ الاَْدَبِ وَ صَبا اِلَی اللَّعِبِ؛
کسی که از ادب بی‌بهره باشد و شیفته بازی شود، به ریاست نمی‌رسد.
غرر الحکم، ح 4786

حدیث104

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
کَفاکَ مُؤَدِّبا لِنَفْسِکَ تَجَنُّبُ ما کَرِهْتَهُ مِنْ غَیْرِکَ؛
برای ادب آموزی‌ات همین بس که از آنچه از دیگران نمی‌پسندی ، دوری کنی.
بحار الأنوار، ج 43، ص 343، ح 15

حدیث105

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
عَلَیْکُمْ بِالاَْدَبِ، فَاِنْ کُنْتُمْ مُلوکا بَرَزْتُمْ وَ اِنْ کُنْتُمْ وَسَطا فُقْتُمْ ، وَ اِنْ اَعْوَزَتْکُمُ الْمَعیشَةُ عِشْتُمْ بِاَدَبِکُم؛
ادب بیاموزید، زیرا که [در این صورت] اگر پادشاه باشید، برجسته می‌شوید، اگر میانه باشید، سرآمد می‌شوید و اگر تنگ‌دست باشید، با ادبتان گذران زندگی می‌کنید.
غرر الحکم، ح 7077

حدیث106

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّ النّاسَ اِلی صالِحِ الاَْدَبِ اَحْوَجُ مِنْهُمْ اِلَی الْفِضَّةِ وَ الذَّهَبِ؛
مردم، به ادب (فرهنگ و تربیتِ) درست ، نیازمندترند، تا به طلا و نقره.
مشکاة الانوار، ص 433

حدیث107

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلنصافُ یَرفَعُ الخِلافُ وَیوجِبُ الیتِلافَ؛
انصاف، اختلافات را از بین می‌برد و موجب الفت و همبستگی می‌شود.
غررالحکم، ج2، ص30، ح1702

حدیث108

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اِرحَم مَن دونَکَ یَرحَمکَ مَن فَوقَکَ وَقِس سَهوَهُ بِسَهوِکَ وَمَعصیَتَهُ لَکَ بِمَعصیَتَکَ لِرَبَّکَ وَفَقرَهُ إِلی رَحمَتِکَ بِفَقرِکَ إِلی رَحمَةِ رَبِّکَ؛
به زیر دست خود رحم کن تا بالا دستت به تو رحم کند و خطای او را با خطای خودت و نافرمانی‌اش از تو را با نافرمانی خود از پروردگارت و احتیاج او به ترحم تو را به احتیاجت به رحمت و بخشایش خدایت بسنج.
نهج البلاغه، نامه 53

حدیث109

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
إنَّ سَمَت هِمَّتُکَ لإِِصلاحِ النّاسِ فَابدَ بِنَفسِکَ ، فَإِنَّ تَعاطیَکَ صَلاحَ غَیرِکَ وَأَنتَ فاسِدٌ أَکبَرُ العَیبِ؛
اگرهمّت والای اصلاح مردم را در سرداری، از خودت آغاز کن، زیرا پرداختن تو به اصلاح دیگران، در حالی که خود فاسد باشی بزرگترین عیب است.
غررالحکم، ج3، ص23، ح3749

حدیث110

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اِقصِر هِمَّتَکَ عَلی ما یَلزَمُکَ وَلا تَخُض فیما لا یَعنیکَ؛
همّت خود را صرف چیزهایی کن که به آن نیاز داری و آنچه را به کار تو نمی آید پی گیری مکن.
غررالحکم، ج2، ص182، ح2303

حدیث111

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلکَفُّ عَمّا فی أَیدِی النّاسِ عِفَّةٌ وَکِبَرُ هِمَّةٍ؛
طمع نداشتن به آنچه در نزد مردم است، (نشان) عزت نفس و بلند همتی است.
غررالحکم، ج1، ص365، ح1387

حدیث112

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
أَشرَفُ الهِمَمِ رِعایَةُ الذِّمامِ؛
شریف ترین همّت ها نگهداری حق وحرمت هاورعایت عهدوپیمان هاست.
غررالحکم، ج2، ص463، ح3305

حدیث113

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلفِعلُ الجَمیلُ یُنبِئُ عَن عُلُوِّ الهِمَّةِ؛
کردار زیبا از بلندی همّت خبر می دهد.
غررالحکم، ج1، ص365، ح1388

حدیث114

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلشَّرَفُ بِالهِمَمِ العالیَةِ لا بِالرِّمَمِ البالیَةِ؛
شرافت به همّت های بلند است نه به استخوان های پوسیده.
غررالحکم، ج2، ص106، ح1991

حدیث115

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
عَلَیکَ بِمُداراةِ النّاسِ وَ اِکْرامِ الْعُلَماءِ وَ الصَّفْحِ عَنْ زَلاّتِ الاِْخْوانِ فَقَدْ اَدَّبَکَ سَیِّدُ الاَْوَّلینَ وَ الآْخِرینَ بِقَولِهِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اُعْفُ عَمَّنْ ظَـلَمَکَ وَ صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَ اَعْطِ مَنْ حَرَمَکَ ؛
تو را سفارش می‌کنم به مدارای با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران (دینی)؛ چرا که سرور اولین و آخرین، تو را چنین ادب آموخته و فرموده است : «گذشت کن از کسی که به تو ظلم کرده ، رابطه برقرار کن با کسی که با تو قطع رابطه کرده و عطا کن به کسی که از تو دریغ نموده است».
اعلام الدین، ص 96

حدیث116

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
دارِ النّاسَ تَمَن غَوائِلَهُم وَتَسلَم مِن مَکایِدِهِم؛
با مردم مدارا کن، تا از گزندهایشان در امان باشی و از نیرنگهایشان سالم بمانی.
غررالحکم، ج4، ص15، ح128

حدیث117

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
لَیسَ الحَکیمُ مَن لَم یُدارِ مَن لایَجِدُ بُدّا مِن مُداراتِهِ؛
حکیم نیست آن کس که مدارا نکند با کسی که چاره ای جز مدارا کردن با او نیست.
بحارالأنوار، ج78، ص57، ح121

حدیث118

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
مَن شاوَرَ ذَوِی العُقولِ استَضاءَ بِاَنوارِ العُقولِ؛
هر کس با عقلا مشورت کند، از نور عقل‌ها بهره می‌برد.
(غررالحکم، ح 8634)

حدیث119

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اِذَا احتَجتَ اِلَی المَشوَرَةِ فی اَمرٍ قَد طَرَاَ عَلَیکَ فَاستَبدِهِ بِبِدایَةِ الشُّبّانِ، فَاِنَّهُم اَحَدُّ اَذهانا وَ اَسرَعُ حَدسا، ثُمَّ رُدَّهُ بَعدَ ذالِکَ اِلی رَیِ الکُهولِ وَ الشُیوخِ لِیَستَعقِبوهُ وَ یُحسِنُوا، اَلختیارَ لَهُ، فَاِنَّ تَجرِبَتَهُم اَکثَرُ؛
هرگاه به مشورت نیازمند شدی، نخست به جوانان مراجعه نما، زیرا آنان ذهنی تیزتر و حدسی سریع تر دارند. سپس (نتیجه) آن را به نظر میان سالان و پیران برسان تا پیگیری نموده، عاقبت آن را بسنجند و راه بهتر را انتخاب کنند، چرا که تجربه آنان بیشتر است.
(شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ، ج 20، ص 337، ح 866)

حدیث120

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أراد أمرا فشاور فیه امرءا مسلما وفّقه اللَّه لأرشد أموره؛
هر که اراده کاری کند و با مرد مسلمانی در باره آن مشورت کند خدایش به معقولترین کارها توفیق دهد.
نهج الفصاحه

حدیث121

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا مظاهره أوثق من المشاوره و لا إیمان کالحیاء؛
تعاونی بهتر از مشورت نیست و ایمانی چون حیا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث122

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس العقل بعد الإیمان باللَّه التّودّد إلی النّاس و ما یستغنی رجل عن مشوره و إنّ أهل المعروف فی الدّنیا هم أهل المعروف فی الآخره و إنّ أهل المنکر فی الدّنیاهم أهل المنکر فی الآخره؛
اساس عقل پس از ایمان به خدا دوستی با مردم است هیچ کس از مشورت بی نیاز نیست: نیکوکاران این جهان نیکوکاران آن جهانند و بدکاران این جهان بدکاران آن جهانند.
نهج الفصاحه

حدیث123

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعوا النّاس یصیب بعضهم من بعض فإن استنصح أحدکم أخاه فلینصحه؛
بگذارید مردم از یک دیگر فائده برند و وقتی یکی از شما از برادر خویش مشورت خواست رأی خوت را به او بگوید.
نهج الفصاحه

حدیث124

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ المسلم علی المسلم ستّ: إذا لقیته فسلّم علیه و إذا دعاک فأجبه و إذا استنصحک فانصح له و إذا عطس فحمد اللَّه فشمّته و إذا مرض فعده و إذا مات فاتبعه؛
حق مسلمان بر مسلمان شش چیز است: وقتی او را دیدی، بر او سلام کن و وقتی تو را دعوت کرد، بپذیر و وقتی با تو مشورت کرد، رأی خود را به او بگو و همین که عطسه زد، عافیت باد بگو و همین که مریض شد، او را عیادت کن و همین که مرد، همراه جنازه اش برو.
نهج الفصاحه

حدیث125

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جالسوا الکبراء و سائلوا العلماء و خالطوا الحکماء؛
با بزرگان مجالست کنید و از دانشمندان بپرسید و با حکیمان آمیزش کنید.
نهج الفصاحه

حدیث126

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جالس الأبرار فإنّک إذا فعلت خیرا حمدوک و إن أخطأت لم یعنّفوک؛
با نیکان مجالست کن که اگر خوبی کردی تو را ستایش کنند و اگر خطا کردی با تو بسختی رفتار نکنند.
نهج الفصاحه

حدیث127

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من حقائق الإیمان: الإنفاق من الإقتار و إنصافک النّاس من نفسک و بذل العلم للمتعلّم؛
سه چیز از حقایق ایمان است: بخشش با تنگدستی و رعایت انصاف در باره مردم بر ضرر خویش و بذل علم برای دانش آموز.
نهج الفصاحه

حدیث128

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تهادوا فإنّ الهدیّه تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصّدر؛
به یکدیگر هدیه بدهید زیرا هدیه محبت را فزون می کند و دل گیری ها را از میان می برد.
نهج الفصاحه

حدیث129

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تهادوا إنّ الهدیّه تذهب و خز الصّدر و لا تحقرنّ جاره لجارتها و لو شقّ فرسن شاه؛
هدیه به یکدیگر بدهید زیرا هدیه دلگیری را از میان می برد و هدیه را اگر چه یک قطعه پارچه بز باشد حقیر نشمارید.
نهج الفصاحه

حدیث130

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تهادوا تحابّوا فإنّ الهدیّه تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصّدر؛
هدیه به یکدیگر بدهید تا رشته محبتتان استوار شود زیرا هدیه محبت را بیافزاید و کینه و کدورت را از میان ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث131

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تواضعوا و جالسوا المساکین تکونوا من کبراء اللَّه و تخرجوا من الکبر؛
فروتنی کنید و با فقیران بنشینید تا در پیش خدا بزرگ باشید و از تکبر برکنار مانید.
نهج الفصاحه

حدیث132

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تنکح المرأه لأربع، لمالها، و لحسبها و لجمالها و لدینها فاظفر بذات الدّین تربّت یداک؛
زن را برای چهار چیز گیرند، مال و شرف و جمال و دین و تو زن دین دار بجوی.
نهج الفصاحه

حدیث133

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تخیّروا لنطفکم فإنّ النّساء یلدن أشباه إخوانهنّ و أخواتهنّ؛
برای نطفه های خود جای مناسب انتخاب کنید زیرا زنان نظیر برادران و خواهران خود فرزند می آورند.
نهج الفصاحه

حدیث134

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تخیّروا لنطفکم فأنکحوا الأکفاء و أنکحوا إلیهم؛
برای نطفه های خود محل مناسب انتخاب کنید و از اشخاص هم شأن خود زن بگیرید و به آنها زن بدهید.
نهج الفصاحه

حدیث135

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الاقتصاد فی النّفقه نصف المعیشه و التّودّد إلی النّاس نصف العقل و حسن السّؤال نصف العلم؛
میانه روی در خرج یک نیمه معیشت است و دوستی با مردم یک نیمه عقل است و خوب پرسیدن یک نیمه دانش است.
نهج الفصاحه

حدیث136

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرکم بأفضل من درجه الصّیام و الصّلوه و الصّدقه اصلاح ذات البین فإنّ فساد ذات البین هی الحالقه؛
میخواهید شما را از چیزی که بهتر از روزه و نماز و صدقه است خبر دهم؟ اصلاح میان کسان، زیرا فساد میان کسان مایه هلاک است.
نهج الفصاحه

حدیث137

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الصّدقه إصلاح ذات البین؛
بهترین اقسام صدقه آن است که میان دو کس را اصلاح دهی.
نهج الفصاحه

حدیث138

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل صدقه الّلسان الشّفاعه تفک بها الأسیر و تحقن بها الدّم و تجرّ بها المعروف و الإحسان إلی أخیک و تدفع عنه الکریهه؛
بهترین صدقه زبان، شفاعتی است که به وسیله آن اسیر را آزاد سازی و از ریختن خون جلوگیری کنی و نیکی و احسان را به سوی برادر خویش بکشانی و بدی را از او دفع کنی.
نهج الفصاحه

حدیث139

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أصلح بین النّاس و لو تعنی الکذب؛
میان مردم را به اصلاح آر ا گر چه با دروغ باشد.
نهج الفصاحه

حدیث140

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استووا و لا تختلفوا فتختلف قلوبکم؛
با یکدیگر برابر شوید و مختلف مشوید تا دلهایتان مختلف نشود.
نهج الفصاحه

حدیث141

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استرشدوا العاقل ترشدوا و لا تعصوه فتندموا؛
از خردمند رهبری جوئید تا به راه راست برسید و وی را نافرمانی نکنید که پشیمانی برید.
نهج الفصاحه

حدیث142

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا حدّث الرّجل بحدیث ثمّ التفت فهی أمانه؛
وقتی مردی سخنی گفت و به اطراف خود نگریست آن سخن در پیش شما امانت است.
نهج الفصاحه

حدیث143

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا جاءکم الأکفاء فأنکحوهنّ و لا تربّصوا بهنّ الحدثان؛
وقتی اشخاص هم شأن به خواستگاری پیش شما آمدند، دختران خود را شوهر بدهید و در کار آنها منتظر حوادث مباشید.
نهج الفصاحه

حدیث144

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا جاءکم الزّائر فأکرموه؛
وقتی کسی به ملاقات شما آمد وی را گرامی دارید.
نهج الفصاحه

حدیث145

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا استشار أحدکم أخاه فلیشر علیه؛
وقتی یکی از شما با برادر خود مشورت می کند، وی باید رأی خود را صریح بگوید.
نهج الفصاحه

حدیث146

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أحبّ أحدکم أخاه فلیعلمه فإنّه أبقی فی الالفه و أثبت فی المودّه؛
وقتی کسی آشنای خود را دوست دارد بدو خبر دهد که این کار موجب بقای الفت و دوام مودت است.
نهج الفصاحه

حدیث147

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا اجتمع الدّاعیان فأجب أقربهما بابا فإنّ أقربهما بابا أقربهما جوارا و إن سبق أحدهما فأجب الذی سبق؛
وقتی دو کس تو را با هم دعوت کردند دعوت کسی را که خانه اش نزدیکتر است بپذیر زیرا آن که خانه اش نزدیکتر است در همسایگی مقدم است و اگر یکی زودتر دعوت کرده است دعوت او را بپذیر.
نهج الفصاحه

حدیث148

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أتاکم من ترضون خلقه و دینه فزّوّجوه إن لا تفعلوا تکن فتنه فی الأرض و فساد عریض؛
وقتی کسی که خلق و دین وی مایه رضایت است به خواستگاری می آید به وی زن بدهید و اگر چنین نکنید فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد.
نهج الفصاحه

حدیث149

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بَلِّغُوا حَاجَهَ مَن لا یَستَطِیعُ إبلاغَ حاجَتِه. فَمَن أبلَغَ سُلطاناً حاجَهَ مَن لا یَستَطِیعُ إبلاغَها ثَبَّتَ اللَّهُ قَدَمَیهِ عَلَی الصِّراطِ یَومَ القِیامَهِ؛
حاجت کسی را که از ابلاغ آن ناتوانست به بزرگان برسانید زیرا هر کس حاجت درمانده ای را به بزرگی برساند روز رستاخیز خداوند پاهای وی را بر صراط استوار می سازد.
نهج الفصاحه

حدیث150

امام صادق علیه السلام :
ثَلاثَةُ اَشْیاءَ یَحْتاجُ النّاسُ طُرّا اِلَیْها: اَلاَْمْنُ وَالْعَدْلُ وَالْخِصْبُ ؛
سه چیز است که همه مردم به آنها نیاز دارند: امنیّت، عدالت و آسایش.
تحف العقول، ص 320.

حدیث151

امام کاظم علیه‌السلام :
مُشاوَرَةُ الْعاقِلِ النّاصِحِ یُمْنٌ وَ بَرَکَةٌ وَ رُشْدٌ وَ تَوفیقٌ مِنَ اللّه؛
مشورت با عاقلِ خیرخواه، خجستگی، برکت، رشد و توفیقی از سوی خداست.
(تحف العقول، ص 398 . )

حدیث152

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
بر شما باد که برای خواستن حاجت نزد مردمان شریف النفس که دارای ریشه و اصلی پاک هستند بروید، که حاجت نزد آنها زودتر بر آورده گردد آنها نزد شما پاکیزه تر از دیگران هستند.
(غررالحمکم ، باب اصل)

حدیث153

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حاجت کسی را که از ابلاغ آن ناتوان است به بزرگان برسانید زیرا هرکس حاجت درمانده ایی را به بزرگی برساند روز رستاخیز خداوند پاهای وی را بر صراط استوار می سازد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 21)

حدیث154

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
با خردمندان مصاحبت کن و با دانشمندان هم نشین شو و بر هوای نفس پیروز شو ، تا با ساکنان ملأ اعلی (جایگاه والا) رفیق و همراه گردی.
غررالحکم ، باب همنشینی

حدیث155

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خیارُ اُمَّتی مَنْ دَعا اِلَی اللّه‌ِ تَعالی وَحَبَّبَ عِبادَهُ اِلَیْهِ؛
بهترین امت من کسانی هستند که مردم را به سوی خدا دعوت و بندگانش را محبوب او کنند (با اطاعت از امر و نهی خداوند محبت او بدست می‌آید).
نهج الفصاحه، ح 1471.

حدیث156

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَن عالَ یَتیما حَتّی یَسْتَغْنیَ عَنْهُ أَوْجَبَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ بِذلِکَ الْجَنَّةَ کَما أَوْجَبَ اللّه‌ُ لآِکِلِ مالِ الْیَتیمِ النّارَ؛
هر کس یتیمی را سرپرستی کند تا آن که بی‌نیاز گردد، خداوند به سبب این کار بهشت را بر او واجب سازد، همچنان که آتش دوزخ را بر خورنده مال یتیم واجب ساخته است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 4، ح 8 .

حدیث157

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إنَّ أَعْظَمَ النّاسِ مَنْزِلَةً عِنْدَاللّه‌ِ یَوْمَ الْقیامَةِ أَمْشاهُمْ فی أَرْضِهِ بِالنَّصیحَةِ لِخَلْقِهِ؛
بلند مرتبه‌ترین مردم نزد خداوند در روز قیامت کسی است که در روی زمین بیشتر در خیرخواهی و ارشاد مردم قدم بردارد.
کافی، ج 2، ص 208، ح 5.

حدیث158

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مُشاوَرَةُ الْعاقِلِ الناصِحِ رُشْدٌ وَیُمْنٌ وَتَوْفیقٌ مِنَ اللّه‌ِ فَإِذا أَشارَ عَلَیْکَ النّاصِحُ الْعاقِلُ فَإِیّاکَ وَالْخِلافَ فَإِنَّ فی ذلِکَ الْعَطَبَ؛
مشورت کردن با عاقِل خیرخواه مایه هدایت و میمنت است و توفیقی است از جانب خداوند، پس هرگاه خیرخواه عاقل تو را راهنمایی کرد، مبادا مخالفت کنی که موجب نابودی می‌شود.
محاسن، ج 2، ص 602، ح 25.

حدیث159

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
صَدَقَةٌ یُحِبُّهَا اللّه‌ُ: إِصْلاحٌ بَیْنَ النّاسِ إِذا تَفاسَدوا، وَتَقارُبٌ بَیْنَهُمْ إِذا تَباعَدوا؛
صدقه‌ای که خداوند آن را دوست دارد عبارت است از: اصلاح میان مردم هرگاه رابطه‌شان تیره شد و نزدیک کردن آنها به یکدیگر هرگاه از هم دور شدند.
کافی، ج 2، ص 209، ح 1.

حدیث160

امام علی علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ اَنْ تَکونَ نِیَّةُ الاِْنْسانِ لِلنّاسِ جَمیلَةً، کَما یُحِبُّ اَنْ تَکونَ نِیَّتُهُ فی طاعتِهِ قَویَّةً غَیرَ مَدخولَةٍ؛
خداوند دوست دارد که انسان نسبت به دیگران خوش نیت باشد، چنانکه دوست دارد نیتش در اطاعت از او محکم و خالص باشد.
غررالحکم، ح 3703.

حدیث161

امام علی (علیه السلام):
جالِسِ الْعُلَماءَ یَزْدَدْ عِلْمُکَ وَ یَحْسُنْ اَدَبُکَ وَ تَزْکُ نَفْسُکَ؛
با علما هم‌نشین باش، تا علمت زیاد و ادبت نیکو و جانت پاک گردد.
غرر الحکم ، ح 4786.

حدیث162

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ مِمّا یُزَیِّنُ الاِْسْلامَ الاَْخْلاقُ الْحَسَنَةُ فیما بَیْنَ النّاسِ؛
خوش اخلاقی در بین مردم، زینت اسلام است.
مشکاة الأنوار، ص 422.

حدیث163

امام حسین علیه السلام می فرمایند:
مِن دَلائِلِ عَلاماتِ القَبولِ : الجُلوسُ إلی أهلِ العُقولِ؛
از نشانه های خوش‌نامی و نیک‌بختی ، همنشینی با خردمندان است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 119

حدیث164

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اِنَّ النّاسَ یَستَغنونَ اِذا عُدِلَ بَینَهُم وَ تُنزِلُ السَّماءُ رِزقَها وَ تُخرِجُ الاَْرضُ بَرَکَتَها بِاِذنِ اللّه‌ِ تَعالی؛
اگر در میان مردم عدالت برقرار شود، همه بی‌نیاز می‌شوند و به اذن خداوند متعال آسمان روزی خود را فرو می‌فرستد و زمین برکت خویش را بیرون می‌ریزد.
کافی، ج 3، ص 568، ح 6

حدیث165

امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند:
مُشاوَرَةُ العاقِلِ النّاصِحِ یُمنٌ وَ بَرَکَةٌ وَ رُشدٌ وَ تَوفیقٌ مِنَ اللّه؛
مشورت با عاقلِ خیرخواه، خجستگی، برکت، رشد و توفیقی از سوی خداست.
تحف العقول، ص 398

حدیث166

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خَیرُ مَن شاوَرتَ ذَوُوالنُّهی وَالعِلمِ و اُولُو التَّجارِبِ و الحَزم؛ِ
بهترین کسان برای مشورت ، صاحبان خرد و دانش و افراد با تجربه و دوراندیش‌اند.
غررالحکم و دررالکلم ، ح 4990

حدیث167

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رَاسُ العَقلِ بَعدَ الایمانِ بِاللّه‌ِ مُداراةُ النّاسِ فی غَیرِ تَرکِ حَقٍّ
کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است به شرط آن که حق، ترک نشود
تحف العقول، ص 42

حدیث168

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
اِنَّ النّاسَ اِلی صالِحِ الاَدَبِ اَحوَجُ مِنهُم اِلَی الفِضَّةِ وَ الذَّهَبِ؛
مردم، به ادب (فرهنگ و تربیتِ) درست ، نیازمندترند، تا به طلا و نقره .
غرر الحکم، ح 3590

حدیث169

امام کاظم (علیه السلام)می فرمایند:
طوبی لِلمُصلِحینَ بَینَ النّاسِ، اُولئِکَ هُمُ المُقَرَّبونَ یَومَ القیامَةِ
خوشا به حال اصلاح‌کنندگان بین مردم، که آنان همان مقرّبان روز قیامت‌اند.
بحارالأنوار، ج 68، ص 156، ح 11

حدیث170

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جالِس العُلَماءَ یزدَد عِلمُک وَ یحسُن اَدَبُک وتَزک نَفسُک؛
با علما معاشرت کن تا علمت زیاد، ادبت نیکو و جانت پاک شود.
مطالب السؤول، ص 49

حدیث171

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اِستَشِر فی أمرِک الَّذینَ یخشَونَ اللَّهَ؛
در کار خود، [فقط] با کسانی مشورت کن که از خدا می ترسند.
(تحف العقول، ص 293)

حدیث172

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ النّاسَ اِلی صالِحِ الادَبِ اَحوَجُ مِنهُم اِلَی الفِضَّةِ وَ الذَّهَبِ؛
مردم، به ادب (فرهنگ و تربیتِ) درست ، نیازمندترند، تا به طلا و نقره.
(مکارم الأخلاق، ص 17)

حدیث173

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ مِمّا یزَینُ الاِسلامَ الاَخلاقُ الحَسَنَةُ فیما بَینَ النّاس؛
خوش اخلاقی در بین مردم، زینت اسلام است.
(مشکاة الأنوار، ص 422)

حدیث174

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
رَاسُ العَقل بَعدَ الایمانِ باللّه‌ِ مُداراةُ النّاس فی غَیر تَرک حَقٍّ؛
کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است به شرط آن که حق، ترک نشود.
( تحف العقول، ص 42)

حدیث175

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أسعَدُ النّاسِ مَن خالَطَ کرامَ النّاسِ
خوشبخت‌ترین مردم کسی است که با مردم بزرگوار معاشرت کند.
(الأمالی صدوق، ص 73، ح 41)

حدیث176

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
صَدَقَةٌ یحِبُّهَا اللّه‌ُ: إِصلاحٌ بَینَ النّاسِ إِذا تَفاسَدوا، وَتَقارُبٌ بَینَهُم إِذا تَباعَدوا
صدقه ای که خداوند آن را دوست دارد عبارت است از: اصلاح میان مردم هرگاه رابطه شان تیره شد و نزدیک کردن آنها به یکدیگر هرگاه از هم دور شدند.
(کافی، ج 2، ص 209، ح 1)

حدیث177

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مُجالَسَةُ الصّالِحینَ داعیةٌ إلَی الصَّلاحِ؛
همنشینی با صالحان، (انسان را) به سوی صلاح رهنمون می‌شود.
(بحارالأنوار، ج78،ص 304)

حدیث178

امام علی علیه السلام فرمودند:
خالطوا الناس مخالطه ان متم معها بکوا علیکم ، و ان عشتم حنوا الیکم؛
با مردم آن چنان معاشرت کنید که اگر بمیرید بر مرگ شما اشک ریزند و اگر زنده بمانید به شما عشق ورزند.
(نهج البلاغه)

حدیث179

امام حسین علیه السلام فرمودند:
لاتـَرفع حــاجَتَک إلاّ إلـی أحـَدٍ ثَلاثة: إلـی ذِی دیـنٍ، اَو مُــرُوّة اَو حَسَب؛
جز به یکی از سه نفر حاجت مبر: به دیندار، یا صاحب مروت، یا کسی که اصالت خانوادگی داشته باشد.
(تحف العقول ، ص 251)

حدیث180

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آمِرُوا النِّساءَ فِی بَناتِهِنّ؛
با زنان در باره دخترانشان شور کنید.
نهج الفصاحه

حدیث181

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِئتُوا الدَّعوهَ إذا دُعِیتُم؛
وقتی شما را دعوت کردند، بپذیرید.
نهج الفصاحه

حدیث182

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
ما تَشاوَرَ قَوْمٌ إلاّ هُدُوا إلی رُشْدِهِمْ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هیچ گروهی در کارهای ـ اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... ـ با یکدیگر مشورت نکرده اند مگر آن که به رشد فکری و عملی و ... رسیده اند.
بحارالأنوار، ج 75، ص 105، ح 4

حدیث183

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ أکْثَرَ مُجالِسَة الْعُلَماءِ أطْلَقَ عِقالَ لِسانِهِ، وَ فَتَقَ مَراتِقَ ذِهْنِهِ، وَ سَرَّ ما وَجَدَ مِنَ الزِّیادَةِ فی نَفْسِهِ، وَکانَتْ لَهُ وَلایَةٌ لِما یَعْلَمُ، وَ إفادَةٌ لِما تَعَلَّمَ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هر که با علماء بسیار مجالست نماید، سخنش و بیانش در بیان حقایق آزاد و روشن خواهد شد، و ذهن و اندیشه اش باز و توسعه می یابد و بر معلوماتش افزوده می گردد و به سادگی می تواند دیگران را هدایت نماید.
احقاق الحقّ، ج 11، ص 238

حدیث184

امام علی - علیه السلام - فرمودند:
یک ساعت در محضر علماء نشستن ـ که انسان را به مبدأ و معاد آشنا سازند ـ از هزار سال عبادت نزد خداوند محبوب تر خواهد بود. توجّه و نگاه به عالِم از إعتکاف و یک سال عبادت ـ مستحبّی ـ در خانه خدا بهتر است. زیارت و دیدار علماء، نزد خداوند از هفتاد مرتبه طواف اطراف کعبه محبوب تر خواهد بود، و نیز افضل از هفتاد حجّ و عمره قبول شده می باشد. همچنین خداوند او را هفتاد مرحله ترفیعِ درجه می دهد و رحمت و برکت خود را بر او نازل می گرداند، و ملائکه شهادت می دهند به این که او اهل بهشت است.
بحارالأنوار، ج 1، ص 205، ح 33

حدیث185

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ زارَ عالِماً فَکَأنَّما زارَنی، وَ مَنْ صافَحَ عالِماً فَکأنَّما صافَحَنی، وَ مَنْ جالَسَ عالِماً فَکَأنَّما جالَسَنی، وَ مَنْ جالَسَنی فِی الدُّنْیا أجْلَسْتُهُ مَعی یَوْمَ الْقِیامَةِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس به دیدار و زیارت عالم و دانشمندی برود مثل آن است که مرا زیارت کرده، هر که با دانشمندی دست دهد و مصافحه کند مثل آن که با من مصافحه نموده، هر شخصی همنشین دانشمندی گردد مثل آن است که با من مجالست کرده، و هر که در دنیا با من همنشین شود، در آخرت همنشین من خواهد گشت.
مستدرک الوسائل، ج 17، ص 300، ح 21406

حدیث186

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
شیطان گرگ انسان است همانند گرگ گوسفندان که همیشه میش های دورافتاده وکناره گیر را می گیرد. پس از دسته بندیها (گروه گرایی و خط بازی ) بپرهیزید و برشما باد به حضور در جماعت و مجالس عمومی و مسجد.
کنز العمال ، ج 7، ص 581

حدیث187

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
مروة الحضر، قراءة القران ومجالسة العلماء و النظر فی الفقه و المحافظة علی الصلاة فی الجماعات؛
از علی بن ابی طالب (علیه السلام ) نقل شده که فرمود: جوانمردی در حضور در وطن ،قرآن خواندن و همنشینی با علماء و نگریستن در احکام دین و مواظبت بر نمازخواندن در جماعتهاست .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 10 )

حدیث188

قال الامام الصادق ( علیه السلام) :
صدقة یحبها الله اصلاح بین الناس إذا تفاسدوا و تقارب بینهم إذا تباعدوا.
امام صادق( علیه السلام) فرمودند:
ایجاد وحدت هنگام پیدایش اختلاف، و تباهی امت و نزدیک کردن آنها در هنگام جدائی، صدقه ایست که خداوند آن را دوست دارد.
الکافی، جلد 2، ص209

حدیث189

قال الامام علی ( علیه السلام) :
صلاح ذات البین أفضل من عامة الصلاة و الصیام.
امام علی ( علیه السلام) فرمودند:
اصلاح اختلافها، از تمامی نمازها و روزه ها برتر است.
نهج البلاغه

حدیث190

قال النبی ( صلی الله علیه و آله و سلم) :
إسمعوا و أطیعوا لمن ولاه الله الأمر، فإنه نظام الإسلام.
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
از حاکمان الهی اطاعت کنید و گوش بفرمان باشید زیرا اطاعت از رهبری مایه وحدت امت اسلام است.
امالی مفید، جلد 1 ص 14 مجلس 2 حدیث 2

حدیث191

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
کونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَیْرِ اَ لْسِنَتِکُمْ، لِیَرَوا مِنْکُمْ الْوَرَعَ وَ الاِْجْتِهادَ وَ الصَّلاةَ وَ الْخَیْرَ، فَاِنَّ ذلِکَ داعیَةٌ؛
مردم را به غیر از زبان خود، دعوت کنید، تا پرهیزکاری و کوشش در عبادت و نماز و خوبی را از شما ببینند، زیرا اینها خود دعوت کننده است.
کافی، ج 2 ، ص 78، ح 14.

حدیث192

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَلا اُخْبِرُکُمْ بِاَفْضَلَ مِنْ دَرَجَةِ الصّیامِ وَ الصَّلاةِ وَ الصَّدَقَةِ؟ صَلاحُ ذاتِ الْبَیْنِ، فَاِنَّ فَسادَ ذاتِ الْبَیْنِ هِیَ الْحالِقَةُ؛
آیا به چیزی با فضیلت‌تر از نماز و روزه و صدقه (زکات) آگاهتان نکنم؟ و آن اصلاح میان مردم است، زیرا تیره شدن رابطه بین مردم ریشه‌کن کننده دین است.
نهج الفصاحه، ح 458.

حدیث193

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مَنْ شاوَرَ ذَوِی الْعُقولِ اسْتَضاءَ بِاَنْوارِ الْعُقولِ؛
هر کس با عقلا مشورت کند، از نور عقل‌ها بهره می‌برد.
غررالحکم، ح 8634

حدیث194

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند:
طوبی لِلْمُصْلِحینَ بَیْنَ النّاسِ، اُولئِکَ هُمُ الْمُقَرَّبونَ یَوْمَ الْقیامَةِ؛
خوشا به حال اصلاح‌کنندگان بین مردم، که آنان همان مقرّبان روز قیامت‌اند.
تحف العقول، ص 393 .

حدیث195

تنها کسی باید در صدر مجلس بنشیند که سه ویژگی داشته باشد:
1- هر گاه از او پرسش کنند پاسخ دهد.
2- هر گاه دیگران از سخن گفتن درماندند، او سخن بگوید.
3- نظری بدهد که خیر و صلاح اهل آن مجلس در آن باشد.
هر کس این ویژگیها را نداشته باشد و درصدر مجلس بنشیند، احمق است.
بحارالانوار، ج78، ص 304.

حدیث196

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
همنشینی با اهل دین شرف دنیا و آخرت است و مشاورت با خردمند خیر خواه، محنت و برکت و هدایت است و توفیقی است از خداوند. پس چنانچه شخص عاقل و خردمند تو را راهنمایی کرد، مبادا سرپیچی کنی که هلاک خواهی شد.
بحارالانوار، ج78، ص 313.

حدیث197

حضرت امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تنها کسی باید در صدر مجلس بنشیند که سه ویژگی داشته باشد:
1- هر گاه از او پرسش کنند پاسخ دهد.
2- هر گاه دیگران از سخن گفتن درماندند، او سخن بگوید.
3- نظری بدهد که خیر و صلاح اهل آن مجلس در آن باشد.
هر کس این ویژگیها را نداشته باشد و درصدر مجلس بنشیند، احمق است.
بحارالانوار، ج78، ص 304.

حدیث198

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
همنشینی با اهل دین شرف دنیا و آخرت است و مشاورت با خردمند خیر خواه، محنت و برکت و هدایت است و توفیقی است از خداوند. پس چنانچه شخص عاقل و خردمند تو را راهنمایی کرد، مبادا سرپیچی کنی که هلاک خواهی شد.
بحارالانوار، ج78، ص 313.

حدیث199

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
در کارت با کسانی مشورت کن که از خدا می ترسند.
بحارالانوار، ج75، ص 58.

حدیث200

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کسی از خدا طلب خیر کند، سرگردان نشود و کسی که مشورت کرد، پشیمان نگشت.
امالی شیخ طوسی، ص 136.

حدیث201

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کوشش در راه اصلاح توده ی مردم، از کمال خوشبختی است.
غررالحکم، ح 9361.

حدیث202

امام علی (علیه السلام):
جالِسِ الْعُلَماءَ یَزْدَدْ عِلْمُکَ وَ یَحْسُنْ اَدَبُکَ وَ تَزْکُ نَفْسُکَ؛
با علما هم‌نشین باش، تا علمت زیاد و ادبت نیکو و جانت پاک گردد.
غرر الحکم ، ح 4786.

حدیث203

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ اُلْهِمَ الصِّدْقَ فی کَلامِهِ وَ الاِْنْصافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ والِدَیْهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنْسِی‌ءَ لَهُ فی اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیْهِ فی رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُساءَلَتِهِ ؛
به هر کس، راستگویی در گفتار، انصاف در رفتار، نیکی به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر می‌افتد، روزیش زیاد می‌گردد، از عقلش بهره‌مند می‌شود و هنگام سئوال [مأموران الهی] پاسخ لازم به او تلقین می‌گردد.
اعلام الدین ، ص 265 .

حدیث204

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
من استبد برأیه هلک و من شاور الرجال شارکها فی عقولها.
هر که خود رایی کند، نابود شود و هر که با بزرگان مشورت کند، در خردهایشان شریک گردد.
نهج البلاغه، حکمت 161

حدیث205

امام باقر(علیه السلام)می فرمایند:
فرمان دادن به خوبی و باز داشتن از زشتی، راه پیامبران و شیوه ی نیکوکاران است. فریضه ی بزرگی است که دیگر فرایض به واسطه ی آن برپا می شود و راه ها و روش ها امن می گردد، در آمدها حلال، حقوق و اموال به زور گرفته شده به صاحبانش بر می گردد، زمین آباد شده، از دشمنان انتقام گرفته می شود و کارها سامان می پذیرد.
اصول کافی، ج5، ص 56.

حدیث206

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
لَتَأمُرَنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَلَتَنَهَنَّ عَنِالْمُنْکَرِاَوْلَیَسْتَعْمِلَنَّ عَلَیْکُمْ شِرَارُ کُمْ فَیَدْعُوخِیَارُکُمْ فَلاَیُسْتَجَابُ لَهُمْ .
حتماً امربه معروف ونهی ازمنکرکنید، وگرنه اشرارتان برشما مسلط وحاکم می‌شوند آنگاه خوبانتان هم دعا می‌کنند، امّا دعایشان مستجاب نمی شود.
وسایل الشیعه، ج11، ص394

حدیث207

پیامبراسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند:
فَنَیرِزُوا إن قَدَرتُم کُلَّ یَومٍ یَعنی تَهادَوا و تَواصَلُوا فِی اللَّهِ؛
اگر می‌توانید هر روز را نوروز کنید ؛ یعنی در راه خدا به یکدیگر هدیه بدهید و با یکدیگر پیوند داشته باشید.
دعائم الإسلام ، ج 2 ، ص 326

مفاسد اجتماعی

حدیث1

قال الإمام علی - علیه السلام - : مجالسة أهل الهوی منساة للإیمان و محضرة للشیطان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همنشینی با هوسرانان باعث از یاد رفتن ایمان و حاضر شدن شیطان است.
«نهج البلاغه، خطبه 86»

حدیث2

قال الامام الصادق - علیه السلام - : تَجَنَّـبُوا الْبَوائِقَ یُمَدَّ لَکُمْ فِی الاَْعْمارِ.
امام صادق - علیه السلام - : از فتنه ها و بدی ها کناره بگیرید، تا عمرتان طولانی شود.
«عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 40، ح 90»

حدیث3

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أولی النّاسِ بالتُّهْمةِ مَن جالَسَ أهلَ التُّهْمةِ .
سزاوارترینِ مردم به تهمت کسی است که با متهمان و (افراد مظنون) همنشینی کند .
أمالی الصدوق : 28 / 4 منتخب میزان الحکمة : 96

حدیث4

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم وتَزَوُّجَ الحَمْقاءِ ، فإنَّ صُحبَتَها ضَیاعٌ ووُلْدَها ضِباعٌ ؛
از ازدواج با زن احمق بپرهیزید ؛ زیرا همنشینی با او تباهی است و فرزندانش کفتار صفت هستند .
بحار الأنوار : 103 / 237 / 35 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث5

امام صادق علیه‌السلام :
المُستَبِدُّ برأیِهِ مَوقوفٌ علی مَداحِضِ الزَّلَلِ ؛
آدم خود رأی ، بـر لبه لغزشگاه ایستاده است .
بحار الأنوار : 75 / 105 / 41 منتخب میزان الحکمة : 228

حدیث6

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
بدانید هیچ مردی با زن نا محرم خلوت نمی کند جز آن که سومی آنها شیطان است و آن قدر آنها را وسوسه میکند تا در حرام بیفتند .
نهج الفصاحه، ص 92

حدیث7

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألا لایَخلُوَنَّ رَجُلٌ بِامرَأةٍ إِلّا کانَ ثالِثُهُماَ الشَّیطانُ ؛
بدانید که هیچ مردی با زن نامحرم خلوت نمی‌کند جز آنکه سومی آنها شیطان است.
نهج الفصاحه ح ???

حدیث8

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تُلاحِ الدَّنِیَّ فَیَجتَرِی‌ءَ عَلَیکَ ؛
با فرومایه نزاع مکن که بر تو جرئت می‌ورزد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10221

حدیث9

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تُمارِیَنَّ اللَّجُوجَ فی مَحفِلٍ ؛
با لجوج در هیچ مجلسی جدل مکن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10203

حدیث10

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَطمَع فِیما لا تَستَحِقُّ ؛
بر آنچه شایسته‌اش نیستی ، طمع مدار .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10157

حدیث11

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَجالِسُ اللَّهوِ تُفسِدُ الإیمانَ ؛
نشست‌های بیهوده ، ایمان را تباه می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9815

حدیث12

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن شَبَّ نارَ الفِتنَةِ کانَ وَقُودا لَها ؛
هر که آتش فتنه بر افروزد ، خود هیزم آن می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9163

حدیث13

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن نَقَلَ إلَیکَ نَقَلَ عَنکَ ؛
کسی که [از دیگران] برای تو خبر می‌آورد ، از تو [برای دیگران ]خبر می‌برد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9133

حدیث14

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن أظهَرَ فَقرَهُ أذَلَّ قَدرَهُ ؛
هر کس ناداری‌اش را آشکار کند ، ارزش خود را فرو کاسته است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8555

حدیث15

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن کَشَفَ ضُرَّهُ لِلنّاسِ عَذَّبَ نَفسَهُ ؛
هر کس پریشانْ‌حالی‌اش را برای مردم آشکار کند ، خودش را عذاب داده است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8542

حدیث16

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن عُرِفَ بِالکِذبِ لَم یُقبَل صِدقُهُ ؛
کسی که به دروغگویی شناخته شود ، سخن راستش نیز پذیرفته نمی‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8010

حدیث17

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن دَخَلَ مَداخِلَ السُّوءِ اتُّهِمَ ؛
هر کس به جاهای بد وارد شود ، بدنام می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7778

حدیث18

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لَیسَ مِنَ العَدلِ القَضاءُ عَلَی الثِّقَةِ بِالظَّنِّ ؛
داوری کردن درباره فرد امین ، با ظنّ و گمان ، عادلانه نیست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7500

حدیث19

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لَیسَ مَعَ قَطیعَةِ الرَّحِمِ نَماءٌ ؛
با بُریدن از خویشان ، افزایشی [در عمر و مال] نیست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7455

حدیث20

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کُلَّما کَثُرَ خُزّانُ الأسرارِ کَثُرَ ضِیاعُها ؛
هر چه بر خزانه‌داران رازها افزوده شود ، رازها بیشتر ضایع شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7197

حدیث21

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کَیفَ یُصلِحُ غَیرَهُ مَن لا یُصلِحُ نَفسَهُ؟! ؛
چگونه دیگری را اصلاح می‌کند، آن‌که خود را اصلاح نکرده است؟!
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6995

حدیث22

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
قَد جَهِلَ مَنِ استَنصَحَ أعداءَهُ ؛
نادانی کرد آن که از دشمنانش راه صلاح را باز جُست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6663

حدیث23

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَینُ المُحِبِّ عَمِیَّةٌ عَن مَعایِبِ المَحبُوبِ ، وَ أُذُنُهُ صَمّاءُ عَن قُبحِ مَساویهِ ؛
چشم عاشق از دیدن عیب‌های معشوق ، کور است و گوش او از [شنیدن ]زشتیِ بدی‌هایش کر .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6314

حدیث24

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَجِبتُ لِمَن یَرجُو فَضلَ مَن فَوقَهُ کَیفَ یَحرِمُ مَن دُونَهُ ؛
در شگفتم از کسی که به احسان فرا دستش امید دارد ، چگونه فرودستش را محروم می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6285

حدیث25

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ظُلمُ الیَتامی وَ الاَیامی یُنزِلُ النِّقَمَ وَ یَسلُبُ النِّعَمَ أهلَها ؛
ستم بر یتیمان و بیوه زنان ، کیفر الهی را فرود می‌آورد و نعمت را از اهل نعمت می‌ستاند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6079

حدیث26

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ظَلَمَ المَعروفَ مَن وَضَعَهُ فِی غَیرِ أهلِهِ ؛
به نیکی ستم کرده است کسی که آن را به نااهلش روا بدارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6063

حدیث27

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رَضِیَ بِالذُّلِ مَن کَشَفَ ضُرَّهُ لِغَیرِهِ ؛
به خواری تن داده است آن که پریشانی خویش را برای دیگری آشکار کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5414

حدیث28

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رُبَّ واعِظِ غَیرُ مُرتَدِعٍ ؛
بسا واعظی که خود [از گناه] باز نمی‌ایستد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5361

حدیث29

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رَأسُ الجَهلِ مُعاداةُ النّاسِ ؛
سرآغاز نادانی ، دشمنی با مردم است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5247

حدیث30

تَضییعُ المَعرُوفِ وَضعُهُ فِی غَیرِ عَرُوفٍ ؛
تباه کردن احسان ، احسان کردن به کسی است که آن را نمی‌شناسد (به نااهل) .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4470

حدیث31

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَقبَحُ الغَدرِ إذاعَةُ السِّرِّ ؛
زشت‌ترین بی‌وفایی ، فاش کردن راز است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3005

حدیث32

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکَ وَ النَّمیمَةَ فَإنَّها تَزرَعُ الضَّغینَةَ وَ تُبَعِّدُ عَنِ اللّه‌ِ وَالنّاسِ ؛
بپرهیز از سخن‌چینی که بذر کینه می‌افشانَد و از خدا و مردم دور می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2663

حدیث33

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِلزَمُوا الجَماعَةَ وَ اجتَنِبُوا الفُرقَةَ ؛
همراه جماعت باشید و از تفرقه بپرهیزید.
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2488

حدیث34

امام علی علیه‌السلام:
فیما کَتَبَهُ للأشتَرِ حینَ وَلاّهُ مِصرَ: واعْلَمْ مَع ذلکَ أنّ فی کثیرٍ مِنهُم التُجّار وذَوِی الصَناعاتِ ضِیقا فاحِشا ، وشُحّا قَبیحا ، واحْتِکارا للمَنافِعِ ، وتَحَکُّما فی البِیاعاتِ ، وذلکَ بابُ مَضَرَّةٍ للعامَّةِ ، وعَیْبٌ علی الوُلاةِ ، فامْنَعْ مِن الاحْتِکارِ ؛ فإنَّ رسولَ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم مَنعَ مِنهُ؛
- در فرمان زمامداری مصر به مالک اشتر- : با این همه ، بدان که بسیاری از آنان - تجّار و صاحبان صنعت - در داد و ستد بیش از اندازه سختگیرند و بخل ورزی ناپسندی دارند و به منظور سود بیشتر کالا را احتکار می‌کنند و به دلخواه نرخ گران می‌بندند و این کار برای توده مردم زیانبار و برای حکمرانان عیب و ننگ است . بنابراین ، از احتکار جلوگیری کن ؛ زیرا که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم از آن منع فرموده است .
نهج البلاغه: الکتاب 53 و منتخب میزان الحکمة : 160

حدیث35

امام علی علیه‌السلام :
الحِرصُ لا یَزیدُ فی الرِّزقِ ، ولکنْ یُذِلُّ القَدْرَ؛
آزمندی، روزی را زیاد نمی‌کند بلکه قدر و منزلت را خوار می‌سازد.
غرر الحکم : 1877

حدیث36

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر که علم و دانش را جوید برای آنکه به علما فخر فروشی کند ، یا با سفهابستیزد ، و یا مردم را متوجه خود نماید ، باید آتش را جای نشستن خود گیرد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، 2 ، ص 38

حدیث37

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
همنشین نادان، گرفتار است.
(بحارالانوار/78/374)

حدیث38

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و العضه النّمیمه القاله بین النّاس؛
از سخن چینی مردم پرهیز کنید.
نهج الفصاحه

حدیث39

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و الزّنا فإنّ فیه أربع خصال تذهب البهاء عن الوجه و تقطع الرّزق و تسخط الرّحمن و الخلود فی النّار؛
از زنا بپرهیزید که در آن چهار خصلت است رونق از چهره ببرد و روزی را ببرد و خدا را خشمگین کند و مایه عذاب جاودان شود.
نهج الفصاحه

حدیث40

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و التّسویف و طول الأمل فإنّه کان سببا لهلاک الامم؛
از اهمال و طول امل بپرهیزید که موجب هلاکت اقوام است.
نهج الفصاحه

حدیث41

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا لا یخلونّ رجل بامرأه إلّا کان ثالثهما الشّیطان؛
بدانید که هیچ مردی با زن نامحرم خلوت نمی کند جز آن که سومی آنها شیطان است.
نهج الفصاحه

حدیث42

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا کانوا ثلاثه فلا یتناجی اثنان دون الثّالث؛
وقتی سه تن باهمند دوتاشان آهسته با هم سخن نگویند.
نهج الفصاحه

حدیث43

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا ظهر الزّنا و الرّبا فی قریه فقد أحلّوا بانفسهم عذاب اللَّه؛
وقتی زنا کاری و ربا خواری در دهکده ای آشکار شود، مردم آن عذاب خدا را بخود خریده اند.
نهج الفصاحه

حدیث44

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مُجالَسَةُ أهْلِ الدِّناءَةِ شَرٌّ، وَ مُجالَسَةُ أهْلِ الْفِسْقِ ریبَةٌ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
همنشینی با اشخاص پست و رذل سبب شرّ و بد یختی خواهد گشت و همنشینی و مجالست با معصیت کاران موجب شکّ و بدبینی خواهد شد.
بحارالأنوار، ج 78، ص 122، ح 5

حدیث45

ألخلاف یهدم الرأی؛
اختلاف، بنیاد اندیشه درست را درهم می ریزد.
نهج البلاغه حکمت 215

حدیث46

امام علی ( علیه السلام) فرمودند:
.. فإن ید الله علی الجماعة و ایاکم و الفرقة فإن الشاذ من الناس للشیطان، کما أن الشاذ من الغنم للذئب؛
دست خدا بر سر جماعت است،از تفرقه بپرهیزید، زیرا شخص تکرو، شکار شیطان است همان گونه که گوسفند تک رو، طعمه گرگ است.
شرح نهج البلاغه، جلد 8، ص 112

حدیث47

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من فارق الجماعة مات میتة جاهلیة؛
هر کس از گروه مسلمانان جدا شود بر مرگ جاهلیت بمیرد.
نهج الفصاحة، 2855

حدیث48

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا تختلفوا، فإن من کان قبلکم اختلفوا فهلکوا.
اختلاف نکنید، آنان که قبل از شما بودند اختلاف کردند و هلاک شدند.
کنز العمال، حدیث 894

حدیث49

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
کسانی که به کشمکش و دشمنی با یکدیگر بپردازند، دچار سستی می‌شوند و سرانجام بدِ کارشان را می‌چشند و در نزدشان خوبی، بدی و بدی، خوبی جلوه می‌کند، در نتیجه راهشان را درست نمی بینند، کارشان دشوار و گریز گاهشان تنگ می‌شود، چنین کسان در معرض خروج از دین و پیروی از راه غیر مؤمنان هستند.
خصال، ص 233 .

حدیث50

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اگر تن دادن به شغل، مایه زحمت و رنج است، بیکاری نیز سبب نادرستی و فساد خواهد بود.
الحدیث،ص28.

حدیث51

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
لاتَخْتَلِفوا، فَإِنَّ مَنْ کانَ قَبْلَکُمُ اخْتَلَفوا فَهَلَکوا؛
باهم اختلاف نکنید، که پیشینیان شما دچار اختلاف شدند و نابود گشتند.
کنزالعمال، ح 894 .

حدیث52

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
کسی که ریشه اش ناپاک باشد حضور او (و مصاحبتش) بد باشد.
(غررالحمکم ، باب اصل)

حدیث53

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خصومت کردن با مردم ، مبداء هلاکت است .
(شرح غررالحکم ، ج 1، ص 202)

حدیث54

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وقتی زناکاری و رباخواری در جایی آشکار شود مردم آن عذاب خدا را به خود خریده اند.
نهج الفصاحه ، حدیث 218

حدیث55

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
با مشروب خوار همنشینی و سلام و علیک نکن.
(بحار الانوار ، ج 66 ، ص 491)

حدیث56

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أولَی النّاسِ بِالتُّهمَةِ مَن جالَسَ أهلَ التُّهمَةِ؛
سزاوارترین مردم به تهمت کسی است که با اهل تهمت همنشینی کند.
الأمالی ، صدوق ، ص 73

حدیث57

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کثرَةُ المِزاحِ تُذهِبُ البَهاءَ وَ توجِبُ الشَّحناءَ؛
شوخی زیاد، ارج و احترام را می برد و موجب دشمنی می شود.
(غرر الحکم، ح 7126 )

حدیث58

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
الکِبرُ مَطَایَا النَّارِ؛
کبر و بزرگی نمودن(به منزله ی) مرکبی است که سوار خود را به سوی آتش می برد.
(جهاد با نفس، ح 578 )

حدیث59

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
شَرُّ النّاسِ مَن لا یعفو عَنِ الزَّلَّةِ وَ لا یستُرُ العَورَةَ؛
بدترین مردم کسی است که خطا را نمی بخشد و عیب (دیگران) را نمی پوشاند.
(غررالحکم، ج4، ص175، ح 5734)

حدیث60

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
و َإیاک ... اَن تَعِدَهُم فَتُتبِعَ مَوعِدَک بِخُلفِک ... فَاِنَّ الخُلفَ یوجبُ المَقتَ عِندَ اللّه‌ِ وَ النّاس؛
بپرهیز از خلف وعده که آن موجب نفرت خدا و مردم از تو می شود.
(نهج البلاغه، نامه 53 )

حدیث61

امام حسین(علیه السلام) فرمودند:
مُجالَسَةِ أهلِ الدِنَاءَة شَر، وَ مُجَالَسَةِ أَهلِ الفُسُوقِ ریبَة؛
همنشینی با سفلگان و افراد پست ناپسند است و همدمی گناهکاران موجب بدبینی مردم و از دست دادن اعتماد و اعتبار است.
(بحارالانوار، ج78، ص 122)

حدیث62

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لاتَصحَب المائِق فَاِنَّهُ یُزَیِّنُ لَکَ فِعلَه وَ یَوَدُّ اَن تَکُونَ مِثلَه؛
همنشین بی خرد مباش که او کار (نابخردانه) خود را برای تو آراید و دوست دارد تو را چون خود نماید.
(قصارالحکم،293)

حدیث63

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
فِی الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنْها فِی الدُّنْیا وَ ثلاثٌ فِی الاْآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتی فِی الدُّنْیا فَیَذْهَبُ بِالْبَهاءِ وَ یُعَجِّلُ الْفَناءَ وَ یَقْطَعُ الرِّزْقَ وَ اَمّا الَّتی فِی الاْآخِرَةِ فَسوءُ الْحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الْخُلودُ فِی النّارِ ؛
زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیایی‌اش این است که: آبرو را می‌بَرد، مرگ را شتاب می‌بخشد و روزی را می‌بُرد و سه پیامد آخرتی‌اش: سختی حسابرسی، خشم خدای رحمان و ماندگاری در آتش است.
خصال ، ص 321، ح 3 .

حدیث64

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
شر الآراء ما خالف الشریعة؛
بدترین رأی آن است که مخالف شریعت باشد.
نهج البلاغه، حکمت 179.

حدیث65

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
ضلة الرای تفسد المقاصده؛
نادرستی رأی، اهداف را تباه می کند.
غررالحکم، ح5902.

حدیث66

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن دَخَلَ مَدَاخِلَ السُوءِ اِتَّهَمَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که به جاهای بد رفت و آمد کند، مورد بدگمانی و تهمت واقع شود.
«بحار الانوار، ج 75، ص 91»

دوست و دوست یابی

حدیث1

قال الإمام علی (علیه السلام) :
من عذب لسانه کثر إخوانه.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کسی که زبانش شیرین باشد، برادرانش زیاد شوند.
«غررالحکم، ح 7761»

حدیث2

قال الامام العسکری - علیه السّلام - : مَنْ کانَ الوَرعُ سجیّتهُ و الکرَْم ُطبیعَتَهُ و الحِلمُ خلَّتَهُ کَثُرَ صدیقُهُ و الثّناءُ علیهِ.
امام حسن عسکری - علیه السّلام - فرمودند: هرکس ورع و پرهیزگاری روش زندگی او، بزرگواری و سخاوت عادت او و صبر و بردباری برنامه اش باشد، دوستانش زیاد خواهند بود و دیگران او را مورد مدح و ستایش قرار می دهند.
«بحار الانوار، ج 75، ص 379»

حدیث3

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لا تَثِقَنَّ بِأَخِیکَ کُلَّ الثِّقَةِ، فَإِنَّ صُرعَةَ الاِستِرسَالِ لا تُستَقَالُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: به برادرت اعتماد کامل و تمام مکن؛ زیرا زمین خوردن ناشی از اطمینان کردن قابل عفو نیست.
«تحف العقول، ص 357»

حدیث4

قال الامام علی - علیه السلام: فی وصیته لابنه الحسن - علیه السلام - : لا یَعدَمُکَ مِن شَفِیقٍ سُوءُ الظَّنِّ.
امام علی - علیه السلام - فرمود در سفارش به فرزند بزرگوار خود امام حسن - علیه السلام -، می‌فرمایند: بدگمانی، تو را از دوست دلسوز محروم نکند.
«بحار الانوار، ج 74، ص 211»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن غَلَبَ عَلَیهِ سُوءُ الظَّنِّ لم یَترُک بَینَهُ و بَینَ خَلِیلٍ صُلحاً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هرکه بدگمانی بر او چیره شود، بین او و دوستانش دوستی ای باقی نمی ماند.
«غرر الحکم، ح 8950»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السّلام - : یا بُنَیَّ ... إیّاک و مُصادقَةَ البَخیل فإنَّهُ یَقعُد عنک أحوجَ ما تکون الیه.
امام علی - علیه السّلام - (خطاب به فرزندشان امام حسن - علیه السّلام -) فرمودند: پسرم! از دوستی با بخیل بپرهیز، زیرا او از تو باز می‌دارد آن چه را که بسیار به آن نیازمندی.
«نهج البلاغه، حکمت 37»

حدیث7

قال الامام علی - علیه السّلام - : لیس لِبخیلٍ حبیبٌ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: شخص بخیل، دوست و رفیقی ندارد.
«غررالحکم، ص 315»

حدیث8

عَن الامامِ موسی بنِ جعفرٍ - علیه السّلام - قال: ثَلاثةٌ یُستظلونَ بظلِ عَرشِ اللهِ یومَ القیامةِ یومٌ لا ظِلَّ الا ظلةُ رَجلٌ زوّجَ اَخاهُ المسلمَ او اَخدمهُ او کتَمَ له سرّاً.
امام موسی بن جعفر - علیه السّلام - فرمودند: خداوند در روز قیامت سه دسته را در زیر سایه عرش خویش پناه می دهد در حالتی که سایه ای جز سایه عرش پروردگار وجود ندارد و آنها عبارتند از: کسی که برادر مسلمان خود را زن دهد و کسی یا به برادر دینی خود خدمت کند و یا آنکه از فاش شدن اسرار برادر مسلمانش جلوگیری کند.
«نور الثقلین، ج 3، ص 599»

حدیث9

امام صادق علیه‌السلام :
إذا اتَّهَمَ المؤمنُ أخاهُ انْماثَ الإیمانُ مِن قلبِهِ کما یَنْماثُ المِلحُ فی الماءِ .
هرگاه مؤمن به برادر خود تهمت زند ایمان در قلب او آب شود همچنان که نمک در آب حلّ می‌شود .
الکافی : 2 / 361 / 1

حدیث10

امام صادق علیه‌السلام :
مَنِ اتَّهمَ أخاهُ فی دِینِهِ فلا حُرمَةَ بَینَهُما .
هر کس به برادر دینی خود تهمت زند حرمتی میان آن دو به جا نمی‌ماند.
الکافی : 2 / 361 / 2

حدیث11

امام علی علیه‌السلام :
غایَةُ الخِیانَةِ خِیانَةُ الخِلِّ الوَدودِ ، ونَقْضُ الْعُهُودِ .
اوج خیانت ، خیانت کردن به دوست صمیمی و شکستن عهد و پیمانهاست .
غرر الحکم : 6374 منتخب میزان الحکمة : 190

حدیث12

امام هادی علیه‌السلام :
المِراءُ یُفسِدُ الصَّداقَةَ القَدیمَةَ ، ویَحلُلُ العُقدَةَ الوَثیقَةَ ، وأقلُّ ما فیهِ أن تَکونَ فیهِ المُغالَبةُ ، والمُغالَبةُ اُسُّ أسبابِ القَطیعَةِ .
مـجادله کـردن ، دوسـتـی دیرین را از بـین می‌برد و پیوند استوار را از هم می‌گسلد و کمترین چیزی کـه در آن هست ، چیره‌جویی است و چیره‌جویی ، خود عامل اصلی قطع رابطه می‌باشد .
أعلام الدین : 311 منتخب میزان الحکمة : 512

حدیث13

امام صادق علیه‌السلام :
أبعَدُ ما یَکونُ العَبدُ مِنَ اللّه أن یَکونَ الرَّجُلُ یُواخی الرَّجُلَ وهُوَ یَحفَظُ (علَیهِ) زَلاّتِهِ لِیُعَیِّرَهُ بِها یَوما ما .
دورترین بنده از خدا ، آن کسی است که با شخصی طرح دوستی افکند و لغزشهای او را نگه دارد ، تا روزی به واسطه آنها او را سرزنش کند .
الکافی : 2 / 355 / 7 منتخب میزان الحکمة : 420

حدیث14

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا یَحِلُّ للمُؤمنِ أن یَهجُرَ أخاهُ فَوقَ ثلاثةِ أیّام .
روا نـیست که مـؤمـن ، بـیش از سه روز با برادرش قهر باشد .
کنزالعمّال : 24793 منتخب میزان الحکمة :

حدیث15

دنَی الکُفرِ أن یَسمَعَ الرجلُ عن أخیهِ الکَلِمَةَ فَیَحفَظَها علَیهِ یُریدُ أن یَفضَحَهُ بها ، اُولئکَ لا خَلاقَ لَهُم .
کمترین درجه کفر ، این است که آدمی از برادر خود سخنی بشنود و آن را نگه دارد تا (روزی) به وسیله آن رسوایش گرداند ؛ اینان از خیر و خوبی بی‌نصیبند .
بحار الأنوار : 78/276/112

حدیث16

امام علی علیه‌السلام :
مِن عَلامةِ الشَّقاءِ غِشُّ الصَّدیقِ .
از نشانه بدبختی ، دغلکاری با دوست است .
غرر الحکم : 9297 منتخب میزان الحکمة : 300

حدیث17

امام علی علیه‌السلام :
لَیسَ لِمُتَکبِّرٍ صَدیقٌ .
شخص متکبّر ، از دوست بی‌بهره‌است .
غرر الحکم : 7464 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث18

امام کاظم علیه‌السلام :
ثلاثةٌ یَستَظِلُّونَ بِظِلِّ عَرشِ اللّه یَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظِلُّهُ : رَجُلٌ زَوَّجَ أخاهُ المسلمَ ، أو أخدَمَهُ ، أو کَتَمَ لَهُ سِرّا ؛
سه نفرند که در روزی که سایه‌ای جز سایه عرش خدا نیست در سایه عرش اویند : مردی که برادر مسلمان خود را زن دهد ، یا به او خدمت کند ، یا رازش را بپوشاند .
الخصال : 141 / 162 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث19

امام صادق علیه‌السلام :
یَـنبَغی لأولیاءِ المَیّتِ أن یُـؤْذِنوا إخـوانَ المَیّتِ بمَوتهِ ، فیَشهَدونَ جَنازَتَهُ ویُصَلُّونَ علَیهِ ، فیُکسِبُ لَهُمُ الأجرَ ویُکسِبُ لِمَیّتهِ الاستِغفارَ ؛
شایسته است که صاحبان عزا برادران دینی میّت را از مرگ او با خبر سازند ، تا در تشییع جنازه حاضر شوند و بر او نماز خوانند و بدین ترتیب ، هم برای آنان اجری حاصل شود و هم برای میّت استغفار به عمل آید .
علل الشرائع : 301 /1 منتخب میزان الحکمة : 522

حدیث20

امام علی علیه‌السلام :
مِـن کَرَمِ المَـرءِ بُـکاؤهُ علی ما مَضی مِن زَمانِهِ ، وحَنینُهُ إلی أوطانِهِ ، وحِفظُهُ قَدیمَ إخوانِهِ ؛
از بزرگواری انسان، گریستن اوست بر عمر سپری شده‌اش و علاقه او به میهنش و نگهداشتن دوستان دیرینه‌اش .
بحار الأنوار : 74 / 264 / 3 منتخب میزان الحکمة : 596

حدیث21

امام صادق علیه‌السلام :
مَنِ استَشارَ أخاهُ فَلَم یَنصَحْهُ مَحْضَ الرَّأیِ سَلَبَهُ اللّه رَأیَهُ ؛
هرکه با برادر خود مشورت کند و او خالصانه راهنماییش نکند ، خداوند اندیشه او را از وی بگیرد .
المحاسن : 2 / 438 / 2521 منتخب میزان الحکمة : 308

حدیث22

امام صادق علیه‌السلام :
الجَهلُ فی ثلاثٍ : فی تَبدُّلِ الإخْوانِ ، والمُنابَذَةِ بغَیرِ بَیانٍ ، والتَّجَسُّسِ عمّا لا یَعنی ؛
نادانی در سه چیز است : دوست عوض کردن ، مخالفت کردن بدون دلیل و برهان و پرس و جو از چیزهای بیهوده .
تحف العقول : 317 منتخب میزان الحکمة : 120

حدیث23

امام علی(سلام الله علیه):
مَن عَذُبَ لِسانُهُ کَثُرَ إخوانُهُ؛
کسی که زبانش شیرین باشد، برادرانش زیاد شوند.
میزان الحکمة: ح 18062

حدیث24

امام علی(سلام الله علیه):
دارِ عَدُوَّکَ، وأخلِص لِوَدودِکَ؛
با دشمنت مدارا کن و دوستیت را برای دوستانت خالص گردان.
موسوعه امام علی: ج 6 ص 204 ح 5497

حدیث25

امام علی(سلام الله علیه):
مَن تَأَلَّفَ النّاسَ أحَبّوهُ؛
هر که با مردم الفت بگیرد، مردم او را دوست می‌دارند.
میزان الحکمة: ح 2375

حدیث26

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اِختَبِرُوا النّاسَ بِأخدانِهِم فَإنَّما یُخادِنُ الرَّجُلُ مَن یُعجِبُهُ نَحوُهُ؛
مردم را به دوستانشان بیازمایید؛ زیرا آدمی با کسی که از رفتارش خوشش بیاید، دوستی می‌کند.
تنبیه الخواطر، ج 2، ص 249

حدیث27

امام علی(سلام الله علیه):
اِتَّقُوا اللَّهَ، وکونوا إخوَةً بَرَرَةً، مُتَحابّینَ فِی اللَّهِ، مُتَواصِلینَ مُتَراحِمینَ؛
از خدا بترسید و برادرانی نیکوکار باشید، در راه خدا یکدیگر را دوست بدارید و با هم ارتباط برقرار سازید و به هم مهر و شفقت بورزید.
الکافی: ج 2، ص 175، ح 1

حدیث28

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن رَدَّ عَن عِرضِ أخیهِ کانَ لَهُ حِجاباً مِنَ النّارِ؛
هر که از آبروی برادر خود دفاع کند این کار حجابی میان او و آتش است.
میزان الحکمة: ح 12290

حدیث29

امام علی(سلام الله علیه):
المَوَدَّةُ قَرابَةٌ مُستَفادَةٌ؛
دوستی، خویشاوندیِ اکتسابی است.
میزان الحکمة: ح 3197

حدیث30

امام عسکری(سلام الله علیه):
صَدیقُ الجاهِلِ تَعِبٌ.
دوستِ نادان، سختی‌آور است.
دانش‌نامه عقاید اسلامی: ج 2 ص 130 ح 1176

حدیث31

امام رضا(سلام الله علیه):
مَن تَبَسَّمَ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً؛
هر که به روی برادر مؤمنش لبخند بزند، خداوند برایش ثوابی خواهد نوشت.
دوستی: ص 216 ح 535

حدیث32

امام عسکری(سلام الله علیه):
خَصلَتانِ لَیسَ فَوقَهُما شَی‌ءٌ: اَلْإیمانُ بِاللَّهِ ونَفعُ الإخوانِ؛
دو خصلت است که بالاتر از آنها چیزی نیست: ایمان به خدا و سود رساندن به برادران.
بحارالأنوار، ج 78، ص 374

حدیث33

امام عسکری(سلام الله علیه):
خَیرُ إخوانِکَ مَن نَسِیَ ذَنبَکَ، وذَکَرَ إحسانَکَ إلَیهِ.
بهترین برادر تو آن کسی است که گناه و خطای تو را به خود، فراموش کند.
میزان الحکمة: ح 288

حدیث34

امام علی(سلام الله علیه):
فِی الضَّیقِ یَتَبَیَّنُ حُسنُ مُواساةِ الرَّفِیقِ؛
خوب یاری رساندن به دوست، در تنگنا آشکار می‌شود.
میزان الحکمه، ح 7370

حدیث35

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
وقتی مسلمانی از کنار برادر مسلمانش عبور می نماید و سلام نمی کند ملائکه از آن مسلمان تعجب می کنند.
محجه البیضاء جلد 3 صفحه 382

حدیث36

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
آدمی تحت تاثیر رفیق خویش است و از روش او پیروی می کند، البته هرکدام از شما باید در انتخاب دوست دقت کند و ببیند با چه کسی دارد طرح رفاقت و دوستی می ریزد.
الحدیث، ج 2، ص 48

حدیث37

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
کسی که برای رفع نیاز برادر مومن خود کوشش نماید مانند این است که نه هزار سال خداوند متعال را عبادت نموده در حالی که روزها را روزه گرفته و شب ها را هم شب زنده داری نموده.
بحارالانوار جلد 74 صفحه 315

حدیث38

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
عَلَیکَ بِمُداراةِ النّاسِ وَ اِکْرامِ الْعُلَماءِ وَ الصَّفْحِ عَنْ زَلاّتِ الاِْخْوانِ فَقَدْ اَدَّبَکَ سَیِّدُ الاَْوَّلینَ وَ الآْخِرینَ بِقَولِهِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اُعْفُ عَمَّنْ ظَـلَمَکَ وَ صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَ اَعْطِ مَنْ حَرَمَکَ ؛
تو را سفارش می‌کنم به مدارای با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران (دینی)؛ چرا که سرور اولین و آخرین، تو را چنین ادب آموخته و فرموده است : «گذشت کن از کسی که به تو ظلم کرده ، رابطه برقرار کن با کسی که با تو قطع رابطه کرده و عطا کن به کسی که از تو دریغ نموده است».
اعلام الدین، ص 96

حدیث39

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا عَیشَ لِمَن فارَقَ أحِبَّتَهُ ؛ کسی را که از دوستانش جدا شده است ،آسایشی نیست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10661

حدیث40

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا خَیرَ فیمَن یَهجُرُ أخاهُ مِن غَیرِ جُرمِ ؛ خیری نیست در آن که از دوستانش بی‌هیچ جرمی کناره می‌گیرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10741

حدیث41

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا یُغتَبَطُ بِمَوَدَّةِ مَن لا دینَ لَهُ ؛ به دوستی فرد بی دین ، شادی نمی‌کنند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10803

حدیث42

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا یَکُونُ الصَّدیقُ صَدیقا حَتَّی یَحفَظَ أخاهُ فی غَیبَتِهِ وَ نَکبَتِهِ وَ وَفاتِهِ ؛ دوست ، دوست نیست ، مگر آ ن که در غیاب دوستش و گرفتاری و مرگ او حقّ دوستی را به‌جای آورد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10821

حدیث43

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا خَیرَ فی أخٍ لا یُوجِبُ لَکَ مِثلَ الَّذی یُوجِبُ لِنَفسِهِ ؛ خیری نیست در دوست و برادری که مانند آنچه را برای خود واجب می‌داند ، برای تو واجب نداند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10891

حدیث44

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
البَشاشَةُ حِبالَةُ المَوَدَّةِ؛ خوشرویی، کمند دوستی است.
(میزان الحکمة، ح 1841)

حدیث45

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إِذَا اختَشَمَ المُومِن أَخَاهُ فَقَد فَارقَهُ ؛ به خشم درآوردن و شرمنده ساختن دوست، مقدمه جدایی از اوست.
(محاضرات، ج2، ص28)

حدیث46

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَصحَب مَن یَحفَظُ مَساوِیَکَ ، وَ یَنسی فَضائِلَکَ وَ مَعالِیَکَ ؛
با کسی که بدی‌های تو را به خاطر می‌سپارد و نیکی‌ها و بزرگواری‌های تو را فراموش می‌کند ، دوستی مکن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10419

حدیث47

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَثِق بِالصَّدیقِ قَبلَ الخُبرَةِ ؛
پیش از آزمایش ، به دوست اعتماد مکن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10257

حدیث48

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
وَحدَةُ المَرءِ خَیرٌ لَهُ مِن قَرینِ السُّوءِ ؛
تنهایی آدمی برای او از همنشین بد ، بهتر است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10136

حدیث49

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
نِظامُ الدِّینِ خَصلَتانِ : إنصافُکَ مِن نَفسِکَ ، وَ مُواساةُ إخوانِکَ ؛
رشته پیوند دین دو ویژگی است : انصاف داشتن با خود ، و با جان و مال به یاری برادران شتافتن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9983

حدیث50

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَجالِسُ اللَّهوِ تُفسِدُ الإیمانَ ؛
نشست‌های بیهوده ، ایمان را تباه می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9815

حدیث51

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مِن شَرائِطِ الإیمانِ حُسنُ مُصاحَبَةِ الإخوانِ ؛
از شرایط ایمان ، نشست و برخاستِ نیک با برادران داشتن است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9282

حدیث52

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ما حُفِظَتِ الأُخُوَّةُ بِمِثلِ المُواساةِ ؛
[دوستی و] برادری با هیچ چیزی به مانند یاری کردن با مال و جان ، محفوظ نمی‌مانَد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9578

حدیث53

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن هانَت عَلَیهِ نَفسُهُ فَلا تَرجُ خَیرَهُ ؛
هر که خود را خوار شمارد ، به خیرش امید مدار .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9087

حدیث54

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن دَنَت هِمَّتُهُ فَلا تَصحَبهُ ؛
دونْ همّت را همدم مباش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9086

حدیث55

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن مَدَحَکَ بِمالَیسَ فیکَ فَهُوَ خَلیقٌ أن یَذُمَّکَ بِما لَیسَ فِیکَ ؛
هر کس تو را به چیزی که در تو نیست ، بستاید ، سزاوار است که تو را به آنچه در تو نیست ، سرزنش کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8658

حدیث56

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن جالَسَ الجُهّالَ فَلیَستَعِدَّ لِلقیلِ وَ القالِ ؛
آن که با نادانان همنشینی می‌کند ، آماده بگو مگو (سخن‌های بی‌پایه) باشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8505

حدیث57

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن یَطلُبِ الهِدایَةَ مِن غَیرِ أهلِها یَضِلُّ ؛
هر که طالب هدایت از نااهل باشد ، گمراه می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8501

حدیث58

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن حَسُنَت عِشرَتُهُ کَثُرَ إخوانُهُ ؛
هر کس معاشرتش نیکو باشد ، برادرانش بسیار شوند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8392

حدیث59

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن أبانَ لَکَ عَیبَکَ فَهُوَ وَدُودُکَ ؛
هر کس عیب تو را برایت آشکار کند ، همو دوستدار توست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8210

حدیث60

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن جانَبَ الإخوانَ عَلی کُلِّ ذَنبِ قَلَّ أصدِقاؤُهُ ؛
هر کس به دلیل هر خطایی که از دوستانش سر می‌زند ، از آنان کناره گیرد ، دوستانش اندک می‌شوند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8166

حدیث61

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لَیسَ لَکَ بِأخٍ مَن أحوَجَکَ إلی حاکِمٍ بَینَکَ وَ بَینَهُ ؛
برادر تو نیست آن کس که تو را به داوری بین تو و خودش نیازمند کند فرد سومی را به عنوان قاضی قرار دهد) .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7505

حدیث62

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لَیسَ لَکَ بِأخٍ مَنِ احتَجتَ إلی مُداراتِهِ ؛
برادر تو نیست آن کس که نیازمند به مدارای با او باشی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7503

حدیث63

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کُلُّ امرِءٍ یَمیلُ إلی مِثلِهِ ؛
هر فردی ، به همانند خود گرایش دارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6865

حدیث64

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
قارِن أهلَ الخَیرِ تَکُن مِنهُم ، وَ بایِن أهلَ الشَّرِّ تَبِن عَنهُم ؛
با نیکوکاران همراه باش تا از آنان باشی ، و از بدکاران کناره جو تا از آنان جدا باشی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6805

حدیث65

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
فِی الضِّیقِ یَتَبَیَّنُ حُسنُ مُواساةِ الرَّفیقِ ؛
خوبْ یاری رساندن به دوست ، در تنگنا آشکار می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6473

حدیث66

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
غایَةُ الخِیانَةِ خِیانَةُ الخِلِّ الوَدُودِ وَ نَقضُ العُهُودِ ؛
منتهای خیانت ، خیانت کردن به دوست صمیمی و شکستن پیمان است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6374

حدیث67

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عِندَ نُزُولِ الشَّدائِدِ یُجَرَّبُ حِفاظُ الإخوانِ ؛
نگاه دارندگان برادری و دوستی، هنگام‌فرود آمدن‌سختی‌ها آزمایش می‌شوند.
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6205

حدیث68

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَلَی التَّواخِی فِی اللّه‌ِ تَخلُصُ المَحَبَّةُ ؛
با برادری در راه خدا ، محبّت خالص می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6191

حدیث69

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَلَیکَ بِإخوانِ الصَّفاءِ فَإنَّهُم زینَةٌ فِی الرَّخاءِ وَ عَونٌ فِی البَلاءِ ؛
بر تو باد برادران پاکْ نهاد ، که در گشایش زینت‌اند و در بلا یاور .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6128

حدیث70

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَلَیکَ بِالبَشاشَةِ فَإنَّها حِبالَةُ المَوَدَّةِ ؛
بر تو باد خوش‌رویی ، که خوش‌رویی ، کمند دوستی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6101

حدیث71

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صاحِبُ السَّوءِ قِطعَةٌ مِنَ النّارِ ؛
همنشین بد ، پاره‌ای از آتش دوزخ است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5824

حدیث72

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
شَرُّ الاَصحابِ السَّریِعُ الاِنقِلابِ ؛
بدترینِ یاران ، کسی است که زود دگرگون شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5742

حدیث73

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
شَرُّ اَصدِقائِکَ مَن تَتَکَلَّفُ لَهُ ؛
بدترین دوستت کسی است که برای او به زحمت افتی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5706

حدیث74

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
سَلُوا القُلُوبَ عَنِ المَوَدّاتِ فَإنَّها شَواهِدُ لا تَقبَلُ الرُّشا ؛
دوستی و محبّت را از دل‌ها بپرسید که دل‌ها گواهانی هستند که رشوه نمی‌پذیرند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5641

حدیث75

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
زِیادَةُ الشُّحِّ تَشینُ الفُتُوَّةَ وَ تُفسِدُ الأُخُوَّةَ ؛
بسیاریِ بخل ، جوان‌مردی را زشت و برادری را تباه می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5508

حدیث76

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رَغبَتُکَ فِی زاهِدٍ فیِکَ ذُلٌّ ؛
میل تو به کسی که از تو دوری می‌کند ، خواری است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5383

حدیث77

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رُبَّ مُتَوَدِّدٍ مُتَصَنِّعٍ ؛
بسا دوستی که دوست‌نماست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5277

حدیث78

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خَیرُالإخوانِ مَن لَم یَکُن عَلی إخوانِهِ مُستَقصِیا ؛
بهترینِ برادران، کسی است که نسبت به برادرانش پُر توقّع و سختگیر نباشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4997

حدیث79

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ إخوانِکَ مَن سارَعَ إلَی الخَیرِ وَ جَذَبَکَ إلَیهِ وَ أمَرَکَ بِالبِّرِ وَ أعانَکَ عَلَیهِ ؛
بهترین برادر تو کسی است که به سوی کارهای نیک بشتابد و تو را نیز به سوی آن بکشاند و به نیکوکاری فرمانت دهد و در انجام دادن آن، یاری‌ات کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5021

حدیث80

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
حُسنُ اللِّقاءِ یَزیِدُ فِی تَأَکُّدِ الإخاءِ ؛
برخورد خوب بر استحکام برادری می‌افزاید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4827

حدیث81

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَلاثٌ یُوجِبنَ المَحَبَّةَ: حُسنُ الخُلقِ وَ حُسنُ الرِّفقِ وَ التَّواضُعُ ؛
سه خصلت موجب دوستی است : خوش‌خویی ، مهربانی و فروتنی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4684

حدیث82

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَمَرَةُ التَّواضُعِ المَحَبَّةُ ؛
دوستی میوه فروتنی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث 4613

حدیث83

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
تَمَسَّک بِکُلِّ صَدِیقٍ أفادَتکَهُ الشِّدَّةُ ؛
به دوستی چنگ در زن که سختی روزگار، او را به تو ارزانی داشته است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4508

حدیث84

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِحُسنِ العِشرَةِ تَدوُمُ المَوَدَّةُ ؛
با نیکوییِ معاشرت، دوستی پایدار می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4200

حدیث85

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکَ أن تَجعَلَ مَرکَبَکَ لِسانَکَ فی غِیبَةِ إخوانِکَ أو تَقُولَ ما یَصیرُ عَلَیکَ حُجَّةً وَ فِی الإساءَةِ إلَیکَ عِلَّةً ؛
بپرهیز از اینکه زبانت را مَرکب غیبت برادرانت کنی ، یا سخنی بگویی که حجّت بر تو و بهانه بدی کردن به تو شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2724

حدیث86

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِحذَر مُجالَسَةَ قَرینِ السُّوءِ فَإنَّهُ یُهلِکُ مُقارِنَهُ وَ یُردی مُصاحِبَهُ ؛
از همنشینی با دوست بد، دوری کن که همدمش را تباه و همراهش را خوار می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2599

حدیث87

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اُبذُل لِصَدیقِکَ کُلَّ المَوَدَّةِ وَ لا تَبذُل لَهُ کُلَّ الطُّمَأنینَةِ وَأعطِهِ مِن نَفسِکَ کُلَّ المُواساةِ وَ لا تَقُصَّ إلَیهِ بِکُلِّ أسرارِکَ ؛
تمامت دوستی را نثار دوستت کن ، امّا به او یکسره اطمینان مکن ، و با او، به کمال ، یکْ‌دل باش، امّا همه اسرارت را با او بازگو مکن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2463

حدیث88

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أعِن أخاکَ عَلی هِدایَتِهِ ؛
برادرت را در راه بردن [به نیکی‌ها] یاری رسان .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2281

حدیث89

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلطُّمَأنِینَةُ إلی کُلِّ أحَدٍ قَبلَ الاِختِبارِ مِن قُصُورِ العَقلِ ؛
اطمینان به هرکس قبل از آزمودن او نشانه کم خِردی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1980

حدیث90

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلصَّدیقُ الصَّدوُقُ مَن نَصَحَکَ فِی عَیبِکَ وَ حَفِظَکَ فِی غَیبِک وَ آثَرَکَ عَلی نَفسِهِ ؛
دوست راستین، کسی است که تو را در [برطرف کردن] عیب‌هایت پند دهد ، هنگام غیبتت هوای تو را داشته باشد و تو را بر خود ترجیح دهد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1904

حدیث91

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إخوانُ الصِّدقِ زِینَةٌ فِی السَّرّاءِ وَ عُدَّةٌ فِی الضَّرّاءِ ؛
برادران راستین در شادی ، زینت و در سختی ، ساز و سامان هم‌اند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1805

حدیث92

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلإخوانُ فِی اللّه‌ِ تَعالی تَدُومُ مَوَدَّتُهُم لِدَوامِ سَبَبِها ؛
کسانی که برای خدا برادری می‌ورزند ، دوستی‌شان می‌پاید؛ زیرا عامل آن دوستیْ پایدار است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1795

حدیث93

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلمُعینُ عَلَی الطّاعَةِ خَیرُ الأصحابِ ؛
بهترینِ یاران، کسی است که در راه طاعت خدا یاری کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1142

حدیث94

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَلیمُ مَنِ احتَمَلَ إخوانَهُ ؛
بردبار، کسی است که [لغزش‌های] برادرانش را بر تابد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1111

حدیث95

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أخُوکَ مُواسِیکَ فِی الشِّدَّةِ ؛
برادر تو کسی است که هنگام سختی با جان و مال به تو یاری رساند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث420

حدیث96

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلهَدِیَّةُ تَجلِبُ المَحَبَّةَ ؛
هدیه دادن ، دوستی می‌آورد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث316

حدیث97

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلسَّخاءُ یَزرَعُ المَحَبَّةَ ؛
بخشش ، بذر دوستی می‌افشاند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث306

حدیث98

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلإنسانُ عَبدُ الإحسانِ ؛
انسان، بنده احسان است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث263

حدیث99

قال ابوعبدالله علیه السلام:
لا تدع زیارة الحسین بن علی علیهماالسلام و مُرّ أصحابک بذلک یمدالله فی عمرک و یزید فی رزقک و یحییک الله سعیدا ولا تموت الا شهیدا؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
زیارت امام حسین علیه السلام را ترک نکن و به دوستان و یارانت نیز همین را سفارش کن! تا خدا عمرت را دراز و روزی و رزقت را زیاد کند و خدا تو را با سعادت زنده دارد و نمیری مگر با شهادت.
وسائل الشیعه، ج??، ص???

حدیث100

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ اللّه‌َ یُحِبُّ إذا خَرَجَ عَبدُهُ المؤمنُ إلی أخیهِ - أن یَتَهَیَّأ لَهُ وأن یَتَجَمَّلَ؛
خداوند دوست دارد هرگاه بنده مؤمنش نزد برادر خود می‌رود ، خویشتن را برای رفتن پیش او آماده و آراسته گرداند .
بحار الأنوار : 79 / 307 / 23

حدیث101

امام علی علیه‌السلام :
لِیَتَزَیَّنْ أحدُکُم لأخیهِ‌المُسلمِ إذا أتاهُ کما یَتَزَیَّنُ للغَریبِ الذی یُحِبُّ أن یَراهُ فی أحسَنِ الهَیئَةِ؛
هر یک از شما ، همان گونه که خود را برای غریبه‌ای که دوست دارد وی را در بهترین حالت ببیند ، آراسته و مرتب می‌کند ، برای رفتن نزد برادر مسلمانش نیز خود را بیاراید .
بحار الأنوار : 79 / 298 / 3

حدیث102

امام علی علیه‌السلام :
لاتُحَقِّروا ضُعفاءَ إخوانِکُم ؛ فإنّهُ مَنِ احتَقَرَ مُؤمِنا لم یَجمَعِ اللّه‌ُ عز و جل بینهما فی الجنّةِ إلاّ أن یتوبَ؛
برادران تهیدست خود را تحقیر نکنید؛ زیرا هر کس مؤمنی را حقیر شمارد، خداوند عز و جل میان آن دو در بهشت جمع نکند، مگر این که توبه نماید.
الخصال : 614 / 10

حدیث103

امام علی علیه‌السلام :
مُواساةُ الأخِ فی اللّه عز و جل تَزِیدُ فی الرِّزقِ؛
کمک مالی به برادر دینی، روزی را زیاد می‌کند.
بحار الأنوار : 74 / 395 / 22

حدیث104

امام باقر علیه‌السلام :
علَیکَ بالدعاءِ لإخوانِکَ بظَهْرِ الغَیبِ فإنّهُ یَهِیلُ الرِّزقَ؛
پشت سر برادرانت دعا کن، که این کار روزی را به طرف تو سرازیر می‌کند .
بحار الأنوار : 76 / 60 / 14

حدیث105

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن غَشَّ أخاهُ المُسلِمَ نَزَعَ اللّه‌ُ عَنهُ بَرَکهَ رِزقِهِ ، وأفسَدَ علَیهِ مَعیشَتَهُ ، ووَکَلَهُ إلی نفسِهِ؛
هر که به برادر مسلمان خود دغلکاری روا دارد ، خداوند برکت را از روزی او بگیرد و زندگیش را بر وی تباه گرداند و او را به خودش واگذارد .
بحار الأنوار : 76 / 365 / 30

حدیث106

امام صادق علیه‌السلام :
ما کَثُرَ مالُ رجُلٍ قَطُّ إلاّ عَظُمَتِ الحُجّهُ للّه‌ِ تعالی علَیهِ ، فإن قَدَرتُم أن تَدفَعوها عَن أنفُسِکُم فافعَلوا ، فقیلَ : بماذا ؟ قالَ : بقَضاءِ حَوائجِ إخوانِکُم مِن أموالِکُم؛
هیچ گاه ثروت مردی زیاد نشد ، مگر این که حجّت خداوند متعال بر او بزرگ شد . پس ، اگر می‌توانید این حجّت را از خود دور کنید ، این کار را بکنید . عرض شد : با چه چیز ؟ فرمودند: با برآوردن نیازهای برادران خود از اموالتان .
أمالی الطوسیّ : 302 / 600

حدیث107

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن حَبَسَ عن أخیهِ المسلمِ شیئا مِن حَقٍّ حَرَّمَ اللّه‌ُ علَیهِ بَرَکةَ الرِّزقِ إلاّ أن یَتوبَ ؛
هرکه حقی از حقوق برادر مسلمان خود را به او نپردازد ، خداوند ، برکت روزی را بر او حرام گرداند ، مگر آن که توبه کند .
أمالی الصدوق : 350 / 1

حدیث108

امام صادق علیه‌السلام :
التَّواصُلُ بینَ الإخوانِ فی الحَضَرِ التَّزاوُرُ ، والتَّواصُلُ فی السَّفَرِ المُکاتَبةُ ؛
ارتباط میان برادران در حَضَر ، دید و بازدید است و در سفر ، نامه نگاری .
تحف العقول : 358

حدیث109

اوصی رسول الله -صلی الله علیه وآله - علیا - علیه السلام - فقال له :
یا علی ! ثلاث فرحات للمؤ من فی الدنیاء لقاء الاخوان ، و الافطار من الصیام ، و التهجد من آخر اللیل
رسول خدا(صلی الله علیه وآله) به علی (علیه السلام) وصیت نمود: ای علی ! در این دنیا سه چیز برای مؤ من سرور آفرین است :
1 - دیدار برادران دینی ؛
2 - افطار روزه دار در پایان روزه ؛
3 - عبادت در ساعات آخر شب .
(اعلام الدین فی صفات دیلمی ، ص 133، بحارالانوار، ج 74، ص 352).

حدیث110

قال الصادق - علیه السلام -:
من قدم اربعین رجلا من اخوانه فدعا لهم ثم دعا لنفسه استجیب له فیهم و فی نفسه ؛
هرکس برای چهل تن از برادران (دینی ) خود دعاکند و سپس برای خود دعا کند، خدا، دعای او را در حق آنان و او مستجاب کند.
(المواعظ العددیه ، ص 274).

حدیث111

قال الصادق - علیه السلام -:
اختبروا اخوانکم بخصلتین فان کانتا فیهم و الا فاعزب ثم اعزب ثم اعزب المحافظة علی الصلوات فی مواقیتها و البر بالاخوان فی العسر و الیسر؛
برادران خود را در زمینه دو خصلت ، آزمایش کنید، اگر این دو خصلت را دارا بودند (به دوستی و رفاقت باآنان ادامه دهید)، وگرنه از آنان دوری کنید، دوری کنید، دوری کنید، و آن دو خصلت عبارت است از:
1 - مراقبت بر نماز در وقت .
2 - احسان و نیکی به برادران در حالت تنگدستی و گشایش .
(وسائل الشیعه ، ج 8، ص 503)

حدیث112

امام عسکری علیه‌السلام :
مَن وَعَظَ أخاهُ سِرّا فَقَد زانَهُ ، ومَن وَعَظَهُ عَلانِیَةً فَقَد شانَهُ ؛
هرکه برادر خود را پنهانی اندرز دهد ، او را آراسته است و هر که در برابر دیگران موعظه‌اش کند ، او را لکّه‌دار کرده‌است .
تحف العقول : 489

حدیث113

امام صادق علیه‌السلام :
امتَحِنوا شِیعَتَنا عِندَ ثَلاثٍ : عِندَ مَواقیتِ الصَّلاةِ کیفَ مُحافَظَتُهُم علَیها ، وعِندَ أسرارِهِم کیفَ حِفظُهُم لَها عِندَ عَدُوِّنا ، وإلی أموالِهِم کیفَ مُواساتُهُم لإخوانِهِم فیها ؛
شیعیان ما را در سه چیز بیازمایید : در اوقات نمازشان ، که چگونه بر آنها مواظبت می‌کنند ؛ در اسرارشان ، که چگونه آنها را از دشمنان ما حفظ می‌کنند و در اموالشان ، که چگونه با آن به برادران خود کمک می‌کنند .
الخصال : 103 / 62 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث114

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَن اَحصی عَلی اَخیهِ المُؤمِنِ عَیبا لِیَعیبَهُ بِهِ یَوما ما کانَ مِن اَهلِ هذِهِ الآیَةِ قالَ اللّه عَزَّوَجَلَّ: اِنَّ الَّذینَ یُحِبّونَ اَن تَشیعَ الفِاحِشَةُ فِی الَّذینَ آمَنوا لَهُم عَذابٌ اَلیمٌ فِی الدُّنیا وَ الآخِرَةِ وَ اللّه یَعلَمُ وَ اَ نتُم لا تَعلَمونَ ؛
هر کس درصدد عیب جویی برادر مؤمنش برآید، تا با آن روزی او را سرزنش کند، مشمول این آیه است: کسانی که دوست دارند، زشتی ها در میان مردم با ایمان شیوع پیدا کند، عذاب دردناکی برای آنان در دنیا و آخرت خواهد بود و خداوند می داند و شما نمی دانید.
مستدرک الوسایل، ج 9، ص 110، ح 10379

حدیث115

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
أدنی الکُفر أن یَسمَعَ الرَّجُلُ مِن أخیهِ الکَلِمَةَ فَیَحفَظَها عَلَیهِ یُریدُ أن یَفضَحَهُ بِها؛
کمترین کفر این است که انسان از برادرش سخنی بشنود و آن را نگه دارد تا او را با آن سخن رسوا کند.
(وسایل الشیعه، ج17، ص211)

حدیث116

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
رفاقت بیست سال ، خویشاوندی است .
تحف‌العقول ، ص 302

حدیث117

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
مؤمن برادر مؤمن است ، او را دشنام نمی‌دهد ، از او دریغ نمی‌کند ، و به او گمان بد نمی‌برد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 176

حدیث118

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
دعای انسان پشت سر برادر دینی‌اش ، نزدیکترین و سریعترین دعا به اجابت است.
کافی ، ج 2 ، ص 507

حدیث119

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
دو صفت هست که بالاتر از آنها چیزی نیست: 1- ایمان به خدا، 2- سود رسانی به برادران دینی.
(تحف‌العقول/520)

حدیث120

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بهترین دوستانت کسی است که بدی تو را فراموش کرده و خوبی‌ات را یادآور شود.
(اعلام الدین/313)

حدیث121

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بهترین برادر تو کسی است که خطای تو نسبت به خود را فراموش کند.
(بحارالانوار/78/377)

حدیث122

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نعم العطیّه کلمه حقّ تسمعها ثمّ تحملها إلی أخ لک مسلم؛
چه نیکو عطائی است سخن حقی که بشنوی و به برادر مؤمن خویش برسانی.
نهج الفصاحه

حدیث123

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المرء مع من أحبّ و له ما اکتسب؛
مرد در صف دوستان خویش است و نتیجه اعمالش بدو می رسد.
نهج الفصاحه

حدیث124

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المرء علی دین خلیله؛
مرد بر روش دوست خویشتن است.
نهج الفصاحه

حدیث125

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من المروّه أن ینصت الأخ لأخیه إذا حدّثه و من حسن المماشاه أن یقف الأخ لأخیه إذا أنقطع شسع نعله؛
از لوازم جوانمردی این است که برادر به گفتار برادر خویش وقتی با او سخن می کند، گوش فرا دارد و از نیک رفتاری این است که برادر با برادر خویش وقتی بند کفش وی بریده (و رفتن نتواند) توقف کند.
نهج الفصاحه

حدیث126

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أراد اللَّه به خیرا رزقه اللَّه خلیلا صالحا؛
هر که خدا خیر او خواهد دوستی شایسته نصیب وی کند.
نهج الفصاحه

حدیث127

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من ستر أخاه المسلم فی الدّنیا فلم یفضحه ستره اللَّه یوم القیمه؛
هر که در دنیا راز برادر مسلمان خویش بپوشد و او را رسوا نکند خدا روز قیامت راز وی بپوشاند.
نهج الفصاحه

حدیث128

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من رفع حجرا عن الطّریق کتبت له حسنه؛
هر که سنگی از راه بردارد عمل نیکی برای وی ثبت کند.
نهج الفصاحه

حدیث129

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من ردّ عن عرض أخیه ردّ اللَّه عن وجهه النّار؛
هر که از آبروی برادر خویش دفاع کند خدا آتش را از چهره وی باز دارد.
نهج الفصاحه

حدیث130

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من ذبّ عن عرض أخیه بالغیبه کان حقّا علی اللَّه أن یقیه من النّار؛
هر که در غیاب برادرش از آبروی وی دفاع کند بر خدا واجب است که او را از جهنم مصون دارد.
نهج الفصاحه

حدیث131

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أتاه أخوه متنصّلا فلیقبل ذلک منه محقّا أو مبطلا فإن لم یفعل لم یرد علیّ الحوض؛
هر که برادرش به عذر خواهی پیش وی آید باید عذر وی را درست باشد یا نادرست بپذیرد و اگر نپذیرد بر من به حوض در نیاید.
نهج الفصاحه

حدیث132

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قضی لأخیه المسلم حاجه کان له من الأجر کمن خدم اللَّه عمره؛
هر که حاجت برادر مسلمان خویش را برآرد چنان است که همه عمر خویش را خدمت خدا کرده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث133

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قضی لأخیه المسلم حاجه کان له من الأجر کمن حجّ و اعتمر؛
هر که حاجت برادر مسلمان خویش بر آرد چنان است که حج کرده و عمره گذاشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث134

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من هجر أخاه سنه فهو کسفک دمه؛
هر که یک سال از برادر خویش قهر کند چنان است که خون وی را ریخته است.
نهج الفصاحه

حدیث135

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کان فی حاجه أخیه کان اللَّه فی حاجته؛
هر که از پی حاجت برادر خویش باشد خدا از پی حاجت وی باشد.
نهج الفصاحه

حدیث136

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من نظر إلی أخیه نظر مودّه لم یکن فی قلبه إحنه لم یطرف حتّی یغفر اللَّه ما تقدّم من ذنبه؛
هر که به چشم مهربانی به برادر خویش نظری کند که کینه در دل وی نباشد پیش از آن که دیده برگیرد خداوند همه گناهان گذشته وی را آمرزیده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث137

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من هجر أخاه فوق ثلاث فمات دخل النّار؛
هر که بیش از سه روز از برادر خویش قهر کند و بمیرد به جهنم رود.
نهج الفصاحه

حدیث138

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما یحلّ لمؤمن أن یشتدّ إلی أخیه بنظره تؤذیه؛
روا نیست که مؤمنی به برادر خویش به تندی نظر کند که مایه آزار او شود.
نهج الفصاحه

حدیث139

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما ضاق مجلس بمتحابّین؛
هیچ نشیمن گاهی برای دو دوست تنگ نیست.
نهج الفصاحه

حدیث140

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أهدی المرء المسلم لأخیه هدیّه أفضل من کلمه حکمه یزیده اللَّه بها هدی أو یردّه بها عن ردی؛
مرد مسلمان به برادر خویش هدیه ای بهتر از سخن حکمت آمیزی که خدا به وسیله آن هدایت وی افزون کند یا خطری از وی بگرداند نتواند داد.
نهج الفصاحه

حدیث141

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تظهر الشّماته لأخیک فیعافیه اللَّه و یبتلیک؛
برادر خویش را شماتت مکن که خدا او را معاف دارد و تو را مبتلا کند.
نهج الفصاحه

حدیث142

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عون العبد أخاه یوما خیر من اعتکافه شهرا؛
کمک یک روزه که کسی به برادر خود کند بهتر از اعتکاف یک ماهه است.
نهج الفصاحه

حدیث143

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر إخوانکم من أهدی إلیکم عیوبکم؛
بهترین برادران شما آن است که عیوبتان را به شما آشکارا بگوید.
نهج الفصاحه

حدیث144

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الأصحاب عند اللَّه خیرهم لصاحبه و خیر الجیران عند اللَّه خیرهم لجاره؛
بهترین رفیقان پیش خدا کسی است که برای رفیق خود بهتر باشد و بهترین همسایگان کسی است که برای همسایه خود بهتر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث145

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الأصحاب صاحب إذا ذکرت اللَّه أعانک و إذا نسیت ذکّرک؛
بهترین یاران کسی است که وقتی خدا را یاد کردی تو را کمک کند وقتی یاد خدا را فراموشی کردی او را به یاد تو آورد.
نهج الفصاحه

حدیث146

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیارکم من ذکّرکم باللَّه رؤیته و زاد فی علمکم منطقه و رغّبکم فی الآخره عمله؛
بهترین شما آن کس است که دیدار او خدا را به یاد شما آرد و سخنانش دانش شما را بیفزاید و رفتارش شما را به آخرت راغب سازد.
نهج الفصاحه

حدیث147

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمسه من مصائب الدّنیا فوت الحبیب و ذهاب المال و شماته الأعداء و ترک العلم و امرأه سوء؛
پنج چیز از مصائب دنیاست: مرگ دوست و تلف شدن مال و سرزنش دشمنان و ترک دانش و زن بد.
نهج الفصاحه

حدیث148

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الخلق یثبت المودّه؛
نیک خوئی، دوستی را استوار می کند.
نهج الفصاحه

حدیث149

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجار قبل الدّار و الرّفیق قبل الطّریق و الزّاد قبل الرّحیل؛
همسایه را پیش از خانه و رفیق را پیش از راه و توشه را پیش از سفر باید جست.
نهج الفصاحه

حدیث150

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث یصفین لک ودّ أخیک تسلّم علیه إذا لقیته و توسّع له فی المجلس و تدعوه بأحبّ أسمائه إلیه؛
سه چیز محبت دوست را خالص می کند: سلامش کنی وقتی او را دیدی در مجلس جای او را باز کنی و او را به بهترین نامهایش بخوانی.
نهج الفصاحه

حدیث151

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاک و قرین السّوء فإنّک به تعرف؛
از یار بد بپرهیز که تو را بدو شناسند.
نهج الفصاحه

حدیث152

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المتحابّین فی اللَّه فی ظلّ العرش؛
آن ها که در راه خدا دوستی می کنند در سایه عرش جای دارند.
نهج الفصاحه

حدیث153

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ المداومه علی الإخاء القدیم فداوموا؛
خداوند ادامه دوستی دیرینه را دوست دارد، بنا بر این دوستی دیرینه را ادامه دهید.
نهج الفصاحه

حدیث154

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أحدکم مرآه أخیه فإذا رأی به أذی فلیمطّه عنه؛
هر یک از شما آئینه برادر خویش است وقتی عیبی بر او دید، باید بزداید.
نهج الفصاحه

حدیث155

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أبرّ البرّ أن یصل الرّجل أهل ودّ أبیه بعد أن یولّی الأب؛
بهترین نیکی آن است که مرد پس از مرگ پدر خویش با دوستان او دوستی کند.
نهج الفصاحه

حدیث156

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللَّه فی عون العبد ما کان العبد فی عون أخیه؛
تا هنگامی که شخص به یاری برادر خویش می پردازد، خداوند یاور اوست.
نهج الفصاحه

حدیث157

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثروا من الإخوان فإنّ ربّکم حییّ کریم یستحیی أن یعذّب عبده بین إخوانه یوم القیمه؛
دوست بسیار گیرید زیرا خدای شما با حیا و بخشنده است و شرم دارد که روز رستاخیز بنده خود را میان برادرانش عذاب کند.
نهج الفصاحه

حدیث158

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال الحبّ فی اللَّه و البغض فی اللَّه؛
بهترین کارها دوستی و دشمنی در راه خداست.
نهج الفصاحه

حدیث159

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال بعد الإیمان باللَّه التّودّد إلی النّاس؛
بهترین کارها پس از ایمان به خدا دوستی با مردم است.
نهج الفصاحه

حدیث160

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال أن تدخل علی أخیک المؤمن سرورا أو تقضی عنه دینا؛
بهترین کارها آن است که برادر مؤمن خویش را خوشحال سازی یا قرض او را بپردازی.
نهج الفصاحه

حدیث161

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأصحاب من إذا ذکرت أعانک و إذا نسیت ذکرک؛
بهترین دوستان کسی است که وقتی یاد کردی تو را یاری کند و و وقتی فراموش کردی تو را بیاد آرد.
نهج الفصاحه

حدیث162

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفشوا السّلام بینکم تحابّوا؛
سلام را آشکار کنید تا رشته دوستی شما استوار شود.
نهج الفصاحه

حدیث163

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أسدّ الأعمال ثلاثه ذکر اللَّه علی کلّ حال و الإنصاف من نفسک و مواساه الأخ فی المال؛
استوارترین کارها سه چیز است یاد خداوند در همه حال و رعایت انصاف بر ضرر خویش و تقسیم مال با برادر دینی.
نهج الفصاحه

حدیث164

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأی أحدکم من نفسه أو ماله أو من أخیه ما یعجبه فلیدع له بالبرکه فإنّ العین حقّ؛
وقتی یکی از شما از خود یا مال خود یا برادر خود چیز جالب توجهی دید برای وی بدعا برکت خواهد زیرا چشم حق است.
نهج الفصاحه

حدیث165

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأیت من أخیک ثلاث خصال فارجه: الحیاء و الأمانه و الصّدق و إذا لم ترها فلا ترجه؛
وقتی در برادر خود سه صفت دیدی بدو امیدوار باش، حیا و امانت و راستی و اگر این صفات را ندارد از او امیدی نداشته باش.
نهج الفصاحه

حدیث166

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أحببت رجلا فلا تماره و لا تجاره و لا تشارّه و لا تسئل عنه أحدا فعسی أن توافی له عدوّا فیخبرک بما لیس فیه فیفرّق ما بینک و بینه؛
وقتی با کسی دوست شدی با او مجادله و رقابت مکن و بر او برتری مجو و از هیچ کس در باره او چیزی مپرس چون ممکن است به یکی از دشمنان او بر خوری و درباره وی سخن به خطا گوید و میان شما را تفرقه اندازد.
نهج الفصاحه

حدیث167

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اختبروا النّاس بأخدانهم فإنّ الرّجل یخادن من یعجبه؛
مردم را از معاشرانشان بشناسید زیرا کند هم جنس با هم جنس پرواز.
نهج الفصاحه

حدیث168

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه الحبّ فی اللَّه و البغض فی اللَّه؛
بهترین کارها در پیش خدا دوستی و دشمنی در راه خداست.
نهج الفصاحه

حدیث169

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبب حبیبک هونا ما عسی أن یکون بغیضک یوما ما و أبغض بغیضک هونا ما عسی أن یکون حبیبک یوما ما؛
در دوستی میانه نگهدار که شاید دوست روزی دشمن تو شود و در دشمنی راه افراط مسپار که شاید دشمن روزی دوست گردد.
نهج الفصاحه

حدیث170

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اتَّخِذُوا عِندَ الفُقَراءِ أیادِی فَإنَّ لَهُم دَولَهٌ یَومَ القِیامَهِ؛
با فقرا دوستی کنید زیرا در روز رستاخیز دولتی بزرگ دارند.
نهج الفصاحه

حدیث171

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبد المَوَدَّهَ لِمَن وادَّکَ فَإنَّها أثبَتَ؛
آن که با تو در دوستی می زند با وی ره دوستی گیر که این گونه دوستی پایدارتر است.
نهج الفصاحه

حدیث172

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بهترین دوستانت کسی است که بدی تو را فراموش کرده و خوبی‌ات را یادآور شود.
(اعلام الدین/313)

حدیث173

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
دو صفت هست که بالاتر از آنها چیزی نیست: 1- ایمان به خدا، 2- سود رسانی به برادران دینی
(تحف‌العقول/520)

حدیث174

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بهترین برادر تو کسی است که خطای تو نسبت به خود را فراموش کند.
(بحارالانوار/78/377)

حدیث175

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
حب الأبرار للأبرار ثواب للأبرار ، و حب الفجار للأبرار فضیلة للأبرار ، و بغض الفجار للأبرار زین للأبرار ، و بغض الأبرار للفجار خزی علی الفجار؛
دوستی نیکان به نیکان ثواب است برای نیکان ، و دوستی بدان به نیکان بزرگواری است برای نیکان ، و دشمنی بدان با نیکان زینتی است برای نیکان ، و دشمنی خوبان با بدان رسوایی است برای بدان .
تحف العقول ، ص 517

حدیث176

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من کان الورع سجیته ، و الکرم طبیعته ، و الحلم خلته ، کثر صدیقه؛
کسی که پارسایی خوی او ، و بخشندگی طبیعت او ، و بردباری خصلت او باشد ، دوستانش بسیار شوند .
مسند الامام العسکری ، ص 289

حدیث177

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من وعظ أخاه سرا فقد زانه ، و من وعظه علانیة فقد شانه؛
هر که نهانی برادر خود را پند دهد او را آراسته و زیور بسته ، و هر که در برابر دیگرانش پند دهد زشتش کرده.
تحف العقول ، ص 520

حدیث178

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
کسی که خود را سبک می‌شمارد، از شرّ او در امان نباش.
(تحف‌العقول/512)

حدیث179

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
اگر کسی برای تو دوستی و نظرش را به تمامه گذاشت (دوستانه تو را راهنمایی کرد) تو نیز با اطاعت، او را یاری نما.
(بحار‌الانوار/75/365)

حدیث180

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
ستیزه‌جویی و جدال لفظی، دوستی دیرین را تباه می‌سازد.
(بحارالانوار/78/370)

حدیث181

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
المراء یفسد الصداقة القدیمة و یحلل العقدة الوثیقة ، و أقل ما فیه أن تکون فیه المغالبة ، و المغالبة أس أسباب القطیعة؛
جدال ، دوستی قدیمی را تباه می کند و پیوند محکم را می گسلد و کمترین چیزی که در آن است کوشش برای غلبه بر دیگری است ، که آن هم ریشه علتهای جدایی می باشد .
مسند الامام الهادی ، ص 304

حدیث182

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
دعای انسان پشت سر برادر دینی اش ، نزدیکترین و سریعترین دعا به اجابت است .
کافی ، ج 2 ، ص 507

حدیث183

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
دوستی قلبی برادرت را از اندازه دوستی قلبی خودت نسبت به او بفهم .
تحف العقول ، ص 304

حدیث184

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
ایمان ، دوستی ( با دوستان خدا ) و دشمنی ( با دشمنان خدا ) است .
تحف العقول ، ص 304

حدیث185

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
نگاه دوستانه و محبت‌آمیز مؤمن به چهره‌ی برادر مؤمنش، عبادت است.
(بحارالانوار/71/280)

حدیث186

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
لا تَقُولَنَّ فی أخیکَ الْمُؤمِنِ إذا تَواری عَنْکَ إلاّ مِثْلَ ماتُحِبُّ أنْ یَقُولَ فیکَ إذا تَوارَیْتَ عَنْهُ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
سخنی ـ که ناراحت کننده باشد ـ پشت سر دوست و برادر خود مگو، مگر آن که دوست داشته باشی که همان سخن پشت سر خودت گفته شود.
بحارالأنوار، ج 75، ص 127، ح 10

حدیث187

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
لَقَضاءُ حاجَةِ أخ لی فِی اللّهِ أحَبُّ مِنْ إعْتِکافِ شَهْر؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هر آینه برآوردن حاجت و رفع مشکل دوست و برادرم، از یک ماه اعتکاف، در مسجد ـ و عبادت مستحبّی، نزد من ـ بهتر و محبوب تر است.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 139

حدیث188

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنِ اسْتَخَفَّ بِإخوانِهِ فَسَدَتْ مُرُوَّتُهُ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
کسی که دوستان و برادرانش را سبک شمارد و نسبت به آن ها بی اعتناء باشد، مروّت و جوانمردیش فاسد گشته است.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 209

حدیث189

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
القَریبُ مَنْ قَرَّبَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَإنْ بَعُدَ نَسَبُهُ، وَالْبَعیدُ مَنْ باعَدَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَإنْ قَرُبُ نَسَبُهُ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
بهترین دوست نزدیک به انسان، آن کسی است که در تمام حالات دلسوز و با محبّت باشد گرچه خویشاوندی نزدیکی هم نداشته باشد. و بیگانه ترین افراد کسی است که از محبّت و دلسوزی بیگانه باشد گرچه از نزدیک ترین خویشاوندان باشد.
بحارالأنوار، ج 75، ص 106، ح 4

حدیث190

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنَّ مَنْ خَوَفَّکَ حَتّی تَبْلُغَ الاْمْنَ، خَیْرٌ مِمَّنْ یُؤْمِنْکَ حَتّی تَلْتَقِی الْخَوْفَ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
همانا کسی تو را ـ در برابر عیب ها و کم بودها ـ هشدار دهد تا آگاه و بیدار شوی، بهتر است از آن کسی که فقط تو را تعریف و تمجید کند تا بر عیب هایت افزوده گردد.
إحقاق الحقّ، ج 11، ص 242

حدیث191

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إذا لَقی أحَدُکُمْ أخاهُ فَلْیُقَبِّلْ مَوْضِعَ النُّورِ مِنْ جَبْهَتِهِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
وقتی انسان برادر مؤمن ـ و دوست ـ خود را ملاقات نمود، باید پیشانی و سجده گاه او را ببوسد.
بحارالأنوار، ج 75، ص 105، ح 4

حدیث192

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
فی وَصیَّتِهِ لِلْحَسَنِ - علیه السلام - : سَلْ عَنِ الرَّفیقِ قَبْلَ الطَّریقِ، وَعَنِ الْجارِ قَبْلَ الدّارِ ؛
امام علی - علیه السلام - ضمن سفارشی به فرزندش امام حسن - علیه السلام - فرمودند:
پیش از آن که بخواهی مسافرت بروی، رفیق مناسب راه را جویا باش، و پیش از آن که منزلی را تهیّه کنی همسایگان را بررسی کن که چگونه هستند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 155، ح 36

حدیث193

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
اَلْمَرْءُ عَلی دینِ خَلیلِهِ، فَلْیَنْظُر أحَدُکُمْ مَنْ یُخالِطُ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
انسان بر روش و اخلاق دوستش پرورش می یابد و شناخته می شود، پس متوجّه باشید با چه کسی دوست و همنشین می باشید.
بحارالأنوار، ج 71، ص 192، ح 12

حدیث194

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
عَلَیْکُمْ بِمَکارِمِ الاْخْلاقِ، فَإنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ بَعَثَنی بِها، وَ إنَّ مِنْ مَکارِمِ الاْخْلاقِ: أنْ یَعْفُوَالرَّجُلُ عَمَّنْ ظَلَمَهُ، وَ یُعْطِیَ مَنْ حَرَمَهُ، وَ یَصِلَ مَنْ قَطَعَهُ، وَ أنْ یَعُودَ مَنْ لایَعُودُهُ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
بر شما باد رعایت مکارم اخلاق، که خداوند مرا بر آن ها مبعوث نمود، و ـ بعضی از ـ آن ها عبارتند از: کسی که بر تو ظلم کند ـ به جهت غرض شخصی ـ او را ببخش، کسی که تو را نسبت به چیزی محروم گرداند کمکش نما، با شخصی که با تو قطع دوستی کند رابطه دوستی داشته باش، شخصی که به دیدار تو نیاید به دیدارش برو.
بحارالأنوار، ج 66، ص 375، ح 24.

حدیث195

قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ :
النّظر الی العالم عبادة، و النّظر الی الامام المقسط عبادة، و النّظر الی الوالدین برأفة و رحمة عبادة، و النّظر الی أخ تَوَدُه فی اللّه عزّوجّل عبادةَ؛
نگریستن به دانشمند عبادت است، نگریستن به پیشوای دادگر عبادت است، نگاه دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادری که برای خدای عزوجل دوستش داری عبادت است.
أمالی الطوسّی: 454 / 1015.

حدیث196

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
من زار أخاه فی الله قال الله عز و جل : إیای زرت و ثوابک علی و لست أرضی لک ثوابا دون الجنة ؛
هر کسی که برای خدا از برادرش دیدن کند ، خدای متعال فرماید : مرا دیدن کردی و ثوابت بر من است و به ثوابی جز بهشت برایت خرسند نیستم .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 255

حدیث197

امام صادق ( علیه السلام) فرمودند:
تواصلوا و تباروا و تراحموا و کونوا إخوة أبرارا کما أمرکم الله عز و جل؛
همان گونه که خدای عزوجل به شما دستور داده، با هم پیوند داشته باشید، به یکدیگر نیکی کنید، و برادرانی نیکوکار باشید.
وسایل الشیعه، جلد 8، ص 552

حدیث198

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند:
اِخْتَبِرُوا النّاسَ بِاَخْدانِهِمْ فَاِنَّ الرَّجُلَ یُخادِنُ مَنْ یُعْجِبُهُ؛
مردم را از دوستانشان بشناسید، زیرا انسان با کسی رفاقت می‌کند که او را می‌پسندد.
نهج الفصاحه، ح 106.

حدیث199

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ اِخْوانِکَ مَنْ دَعاکَ اِلی صِدْقِ الْمَقالِ بِصِدْقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَکَ اِلی أفْضَلِ الاَْعْمالِ بِحُسْنِ اَعْمالِهِ؛
بهترین برادران (دینی) تو کسی است که با راستگویی‌اش تو را به راستگویی و باکردار نیکش تو را به بهترین کارها دعوت کند.
غررالحکم، ج 3، ص 434، ح 5022.

حدیث200

امام صادق علیه‌السلام :
مَنْ غَضِبَ عَلَیْکَ ثَلاثَ مَرّاتٍ وَلَم یَقُل فیکَ سوءا فَاتَّخِذْهُ لِنَفْسکَ خَلیلاً؛
هر کس سه بار بر تو خشم گرفت ولی به تو بد نگفت، او را برای خود به دوستی انتخاب کن.
معدن الجواهر، ص34.

حدیث201

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برای برادر خود پند را خالص گردان خواه برایش خوش آیند باشد یا ناخوش آیند.
(نهج البلاغه ، ن 31)

حدیث202

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
با انصاف ، دوستان و نزدیکان فراوان دارد.
(شرح غررالحکم ، ج 2، ص 543)

حدیث203

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
انس و همدمی در سه کس باشد: همسر همراه، فرزند صالح، و برادر همراه.
(غررالحکم ، باب انس و الفت)

حدیث204

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
شایسته ترین مردم برای انس و همدمی آن کسی است که بسیار مهربان و انس گیرنده باشد.
(غررالحکم ، باب انس و الفت)

حدیث205

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خوشرویی به دوستان اُنس بیشتری می دهد.
شرح غررالحکم ، ج 1، ص 191

حدیث206

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
چه نیکو عطایست سخن حقی که بشنوی و به برادر مومن خویش برسانی.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3127)

حدیث207

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر یک از شما آینه برادر خویش است،وقتی عیبی در او دید باید بزداید.
(نهج الفصاحه ، حدیث 580)

حدیث208

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مومن آینه مومن است ، مومن برادر مومن است از پشت سر مراقب اوست.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3102)

حدیث209

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
دوست دلسوز تو کسی است که تو را به سرای جاویدان دعوت کرده و درباره عمل برای آنجا تو را کمک کند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث210

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سزاوار خواری است کسی که دوستی احمقان را غنیمت داند.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث211

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی با مردمان احمق از بین می رود همان گونه که سراب از بین می رود و بر طرف شود همان گونه که مه (و ابرهای نازک روی زمین) بر طرف گردد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث212

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی کردن با احمق همچون درخت آتشی است که هر قسمتی از آن قسمت دیگر را می خورد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث213

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوست احمق (پیوسته) در رنج است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث214

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از دوستی با احمق که به نظر خودش می خواهد به تو سودی برساند ولی زیان می زند و تو را ناراحت می کند و خودش می پندارد که خوشحال و شادمانت کرده است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث215

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گشادگی رو و به شکفتگی ، و عطا بخشی و نیکوکاری و بذل هدیه ، همه اینها وسیله ای است برای جلب دوستی و محبت مردمان.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث216

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
وسیله محبت و دوستی خوشرویی است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث217

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که برای دوستی خود ، انتخاب کند (و بدون تأمّل و دقت کسی را به دوستی نگیرد) زیرا انسان به دوست خود سنجیده شود.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث218

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوست صمیمی باوفا از دوستی خود باز نگردد اگر چه (زمان های بسیاری) دور شود.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث219

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با کافر دوستی نکنید و با نادان مصاحبت و همراهی ننمایید.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث220

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گوهر دوستی خود را به کسی که وفا ندارد نبخش. (و با او دوستی مکن).
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث221

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی کن با دوست خود تا تو را دوست بدارد ، و به او اکرام کن تا تو را اکرام کند ، و او را بر خویش مقدم دار تا او نیز تو را بر خود و خاندانش مقدّم دارد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث222

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که مبنای دوستی اش در راه خدا نباشد از او پرهیز کن که دوستی او پستی است و مصاحبت با او شوم است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث223

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به خاطر کاری با تو دوستی کند ؛ با انجام شدن آن کار ، از تو روی بگرداند.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث224

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تو را دوست دارد (از کارهای نا پسند) بازت دارد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث225

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر دوستی و محبتی که پایه اش بر چیزی غیر از ذات مبارک خدای متعال پی ریزی شده باشد گمراهی است و تکیه بر آن محال است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث226

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از دست دادن دوستان ، غربت و تنهایی است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث227

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
در تنگی و سختی ، درستی و نیکویی دوستی آشکار گردد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث228

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
درستی دوستی از گرامی داشتن عهد و پیمان است (چون دوستی نیز پیمانی است و باید آن را گرامی داشت).
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث229

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اساس عقل و خرد دوستی کردن با مردم است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث230

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با دوستی کردن محبت (قلبی) خواهد بود.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث231

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سه چیز است که محبت و دوستی مردم را در پی دارد : خوش خلقی ، خوش رفاقتی ، فروتنی.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث232

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
وقتی دوستی ثابت و پا بر جا شد تعاون و کمک دادن به یکدیگر لازم شود.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث233

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با دوستی کردن و احسان رشته های محبت محکم و استوار شود.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث234

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
وقتی کسی (یا چیزی) را دوست داشتی زیاده روی نکن (که هر چیزی را حدّی و اندازه ای است).
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث235

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اگر نسبت به دوست خود قرار و آرامش پیدا کردی (همه اسرار و احوال خود را در اختیار او مگذار) و جنبه احتیاط را در کار او نگه دار ، و از اسرار خود نگه دار آنچه را که ممکن است هنگامی از فاش کردن آن پشیمان شوی.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث236

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی مردمان بدکار از هر دوستی دیگری زودتر بریده و منقطع گردد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث237

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شریف‌ترین خلق و خوی ، رعایت کردن دوستی است ، و بهترین همّت ها و تصمیم ها انجام وعده است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث238

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که دوستی را زبان اظهار کند ، ولی محبت را چشمان.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث239

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شایسته ترین کس برای دوست داشتن تو کسی است که تو را دشمن نداشته باشد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث240

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سودمندترین گنج ها محبّت و دوستی دلهاست.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث241

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از این که دشمنان خدا را دوست بداری یا دوستی خود را برای کسانی جز اولیای خدا خالص گردانی ، که به راستی هر کس مردمی را دوست بدارد با آنها محشور گردد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث242

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی خود را گرامی دار و پیمان خود را حفظ کن.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث243

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی و مهرورزی نسبت به یکدیگر در الفت و آرامش روح هاست.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث244

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی در راه خدا از پیوند خویشاوندی محکم‌تر است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث245

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی میمنت و مبارکی آرد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث246

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی با مردم (نوعی رابطه) خویشاوندی است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث247

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شخص کینه توز دوستی ندارد.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث248

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اکْتِسَابِ الْإِخْوَانِ وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَیَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ؛
ناتوان ترین مردم کسی است که در دوست یابی ناتوان است ، و از او ناتوان تر آن که دوستان خود را از دست بدهد.
نهج البلاغه، حکمت12

حدیث249

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سینه خردمند صندوق راز اوست و خوشرویی وسیله دوست یابی ، و شکیبایی ، گورستان پوشاننده عیب هاست . و یا فرمود : پرسش کردن وسیله پوشاندن عیب هاست ، و انسان از خود راضی ، دشمنان او فراوانند.
نهج البلاغه، حکمت 6

حدیث250

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از دشمنان خدا جدایی شوید (و از آنها فاصله گیرید) و با دوستان خدا پیوند کنید.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث251

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دوست شخص نادان در معرض هلاکت است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث252

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دوست آدم نادان ، دچار رنج و سرشکستگی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث253

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بدترین مصاحبان برای انسان ، افراد نادان هستند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث254

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
خَیْرُ الاَْصْحابِ صاحِبٌ اِذا ذَکَرْتَ اللّه‌َ اَعانَکَ وَ اِذا نَسیتَ ذَکَّرَکَ؛
بهترین دوستان کسی است که هرگاه خدا را یاد نمودی تو را یاری کند و چون خدا را فراموش نمودی به یادت آورد.
نهج الفصاحه، ح 1479.

حدیث255

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أرادَ اللّه‌ُ بِهِ خَیْرا رَزَقَهُ اللّه‌ُ خَلیلاً صالحِا؛
هر کس که خداوند برای او خیر بخواهد، دوستی شایسته نصیب وی خواهد نمود.
نهج الفصاحه، ح 3064.

حدیث256

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
یا عَلیُّ... لاتُصادِقْ آکِلَ الرِّبا فَإِنَّهُ یُبارِزُ اللّه‌َ لأَِنَّ اللّه‌َ تَعالی قالَ: (فَإِنْ لَمْ تَفْعَلوا فَأْذَنوا بِحَرْبٍ مِنَ اللّه‌ِ وَرَسولِهِ)؛
ای علی: با رباخوار رفاقت نکن، زیرا او با خداوند به مبارزه برخواسته، چون خداوند متعال می‌فرماید: اگر دست از رباخواری برنداشتید پس به خدا و رسولش اعلان جنگ دهید.
میراث حدیث شیعه، ج 2، ص 46، ح 189 .

حدیث257

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ تعالی یُحِبُّ الْمُداوَمَةَ عَلَی الاِْخاءِ الْقَدیمِ فَداوِمُوا؛
خداوند تداوم دوستی دیرینه را دوست دارد، پس در دوستی مداومت ورزید.
نهج الفصاحه، ح 751.

حدیث258

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
عَوِّدْ لِسانَکَ لینَ الْکَلامِ وَ بَذْلَ السَّلامِ، یَکْثُرْ مُحِبّوکَ وَ یَقِلَّ مُبْغِضوکَ؛
زبان خود را به نرمگویی و سلام کردن عادت ده، تا دوستانت زیاد و دشمنانت کم شوند.
غررالحکم، ح 6231

حدیث259

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلإخوانُ فِی اللَّهِ تَعالی تَدُومُ مَوَدَّتُهُم لِدَوامِ سَبَبِها؛
کسانی که برای خدا برادری می‌ورزند ، دوستی‌شان می‌پاید؛ زیرا عامل آن دوستی پایدار است.
غررالحکم و دررالکلم، ح 1795

حدیث260

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
تَبَسُّمُ الرَّجُلِ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ حَسَنَةٌ؛
لبخند آدمی به روی برادر دینی اش حسنه است.
مشکاة الأنوار ، ص 316

حدیث261

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلطُّمَأنینَةُ قَبلَ الخُبرَةِ خِلافُ الحَزمِ؛
اعتماد کردن پیش از آزمودن ، خلاف دوراندیشی است.
غررالحکم و دررالکلم ، ح 1514

حدیث262

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اَلاُنسُ فی ثَلاثٍ : فِی الزَّوجَةِ المُوافِقَةِ وَالوَلَدِ البارِّ وَالصِّدیقِ المُصافی؛
انس (وآرامش) در سه چیز است : در زن سازگار ، فرزند خوش‌رفتار و دوست باصفای وفادار.
تحف العقول، ص 318

حدیث263

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلمُعینُ عَلَی الطّاعَةِ خَیرُ الأصحابِ ؛
بهترینِ یاران، کسی است که در راه طاعت خدا یاری کند .
غررالحکم و دررالکلم، ح 1142

حدیث264

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
مَن جَمَعَ لَکَ وُدَّهُ ورَأیَهُ فَاجمَع لَهُ طاعَتَکَ؛
هر که تمامت دوستی خود را برای تو فراهم آورد ، تو نیز تمامت طاعت خود را برایش فرآهم آور.
تحف العقول ، ص 483

حدیث265

امام حسن (علیه السلام) می فرمایند:
اَلإخاءُ الوَفاءُ فِی الشِّدَّةِ وَ الرَّخاءِ؛
نشانه برادری ، وفاداری در سختی و آسایش است.
بحارالأنوار ، ج 75 ، ص 114

حدیث266

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
لا تَصفُو الخِلَّةُ مَعَ غَیرِ اَدیبٍ؛
دوستی با شخص بی ادب ، صمیمانه نخواهد شد .
بحار الأنوار، ج 67، ص 400

حدیث267

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خَیرُ اِخوانِکَ مَن دَعاکَ اِلی صِدقِ المَقالِ بِصِدق مَقالِهِ وَ نَدَبَکَ اِلی اَفضَل الاَعمالِ بِحُسن اَعمالِهِ
بهترین برادرانت (دوستانت)، کسی است که با راستگویی‌اش تو را به راستگویی دعوت کند و با اعمال نیک خود، تو را به بهترین اعمال برانگیزد.
غررالحکم، ح 5022

حدیث268

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِقبَل عُذرَ أخیکَ و إنْ لَم یکُن لَهُ عُذرٌ ، فَالْتَمِس لَهُ عُذراً ؛
عذر برادرت را بپذیر و اگر عذری نداشت ، عذری برایش بتراش.
بحار الأنوار ، ج 74 ، ص 165

حدیث269

امام صادق علیه السلام فرمودند:
شیعیان ما را در سه چیز بیازمایید : در مواظبت بر اوقات نمازها ، در نگهداری اسرارشان از دشمنان ما و در همدردی و کمک مالی به برادرانشان.
میزان الحکمه، باب صفات شّیعه

حدیث270

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ اِخوانِک مَن دَعاک اِلی صِدقِ المَقالِ بِصِدقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَک اِلی اَفضَلِ الاَعمالِ بِحُسنِ اَعمالِهِ؛
بهترین دوستانت، کسی است که با راستگویی اش تو را به راستگویی دعوت کند و با اعمال نیک خود، تو را به انجام اعمال خوب برانگیزد.
غررالحکم، ح 5022

حدیث271

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنَّما یُحِبُّکَ مَن لا یَتَمَلََّقُکَ، وَیُثنی عَلَیکَ مَن لا یُسمِعُکَ؛
دوستدار حقیقی تو کسی است که از تو چاپلوسی نمیکند و ستایشگر واقعی تو آنکه تو را از [ستایشهایش دربار? تو] باخبر نمیکند.
غررالحکم و دررالکلم، ح 7119

حدیث272

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا تَصفُو الخِلَّةُ مَعَ غَیر اَدیب؛
دوستی با شخص بی ادب، صمیمانه نخواهد شد.
(بحار الأنوار، ج 67، ص 400، ح 73)

حدیث273

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن کشَفَ عَورَةَ اَخیهِ المُسلِمِ کشَفَ اللّه‌ُ عَورَتَهُ حَتّی یفضَحَهُ بِها فی بَیتِهِ؛
هر کس عیب و زشتی برادر مسلمان خود را فاش کند، خداوند زشتی او را آشکار سازد، تاجایی که او را در درون خانه اش رسوا سازد.
(الترغیب والترهیب، ج 2، ص 239، ح 9.)

حدیث274

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ اِخوانٌ فَمَن کانَت اُخُوَّتُهُ فی غَیرِ ذاتِ اللّه‌ِ فَهِیَ عَداوَةٌ؛
مردم برادرند، اما آن که برادری اش برای خدا نباشد، برادری وی، دشمنی است.
(بحارالأنوار، ج 74، ص 165، ح 29 )

حدیث275

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
الله فی عَون المُومِن، مادامَ المُومِن فی عَون اَخیهِ؛
خداوند در پی یاری مومن است، تا وقتی که مومن در پی یاری برادر خویش است.
(بحار الانوار، ج74 ،ص322)

حدیث276

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن عَیرَ اَخاهُ بِذَنبٍ لَم یمُت حَتّی یعمَلَهُ؛
هر کس برادر[دینی] خود را به گناهی سرزنش کند، نمیرد، مگر آن‌که مرتکب آن شود.
(نهج الفصاحه، ح 2920 )

حدیث277

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا تَصفُو الخِلَّةُ مَعَ غَیرِ اَدیبٍ؛
دوستی با شخص بی ادب ، صمیمانه نخواهد شد.
(بحار الأنوار، ج 75، ص 8 ، ح 63 .)

حدیث278

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اذا رَأَیتَ مِن أَخیک ثَلاثَ خِصالٍ فَارجُهُ: اَلحَیاءُ وَالأَمانَةُ وَالصِّدقُ؛
هر گاه در برادر (دینی) خود سه صفت دیدی به او امیدوار باش: حیا، امانتداری و راستگویی .
(نهج الفصاحه، ح 205)

حدیث279

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جَمعُ خَیرِ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ فی کتمانِ السِّرِّ وَ مُصادَقَةِ الاَخیارِ، وَ جَمعُ الشَّرِّ فِی الاِذاعَةِ وَ مُؤاخاةِ الاَشرار؛
همه خیر دنیا و آخرت در رازداری و هم‌نشینی با نیکان است و همه شر در افشای اسرار و دوستی با اشرار است.
( بحارالأنوار، ج 74 ، ص 178، ح 17 )

حدیث280

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن اَحسَنَ خُلقَهُ اَحَبَّهُ الاخیارُ وَ جانَبَهُ الفُجّارُ؛
انسان خوش اخلاق، از دوستی مردمان خوب برخوردار است و از تعرّض آدم‌های نابکار در امان است .
(مستدرک الوسائل، ج 8 ، ص 449)

حدیث281

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَحِبُّو المَعروفَ وَ اَهلَهُ فَوَالَّذی نَفسی بِیدِهِ اِنَّ البَرَکةَ وَ العافیةَ مَعَهُما
نیکی و نیکوکاران را دوست بدارید. سوگند به آن که جانم به دست اوست، برکت و تندرستی، با نیکی و نیکوکاران است.
(کنز العمّال، ح 15974)

حدیث282

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِختَبِرُوا النّاسَ بِاَخدانِهِم فَاِنَّ الرَّجُلَ یخادِنُ مَن یعجِبُهُ
مردم را از دوستانشان بشناسید، زیرا انسان با کسی رفاقت می کند که او را می پسندد.
(تحف العقول، ص 214)

حدیث283

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ المُؤمِنَ لَیسکنُ اِلَی المُؤمِنِ کما یسکنُ الظَّمانِ اِلَی الماءِ البارِدِ.
به راستی که مؤمن با برادر مؤمنش آرامش پیدا می کند، چنان که تشنه، با آب خنک آرامش می یابد.
(کافی، ج 2، ص 247)

حدیث284

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جَلیسُ الخَیرِ نِعمَةٌ، جَلیسُ الشَّرِّ نِقمَةٌ
همنشین خوب نعمت و همنشین بد، بلا و مصیبت است.
(غررالحکم، ح4719 و 4720)

حدیث285

أوْشَکُ دَعْوَةً وَ أسْرَعُ إجابَةُ دُعاءُ الْمَرْءِ لاِخیهِ بِظَهْرِ الْغَیبِ.
دعایی که بیشتر امید اجابت آن می رود و زودتر به اجابت می رسد، دعا برای برادر دینی است در پشت سر او.
(اصول کافی،ج1 ،ص52)

حدیث286

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس به برادران و خانواده ی خود نیکی کند، عمرش دراز شود.
بحارالانوار، ج78، ص 53.

حدیث287

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بهترین برادر تو کسی است که در راه اطاعت خدا یاریت رساند و از نافرمانی های او بازت دارد و به خشنودی او فرمانت دهد.
تنبیه الخواطر، ج2، ص 123.

حدیث288

حضرت امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پیش از انتخاب برادران، آنها را بیازمای؛ زیرا آزمایش معیاری است که نیکان را از بدان جدا می کند.
غررالحکم، ح 6801.

حدیث289

حضرت امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از کسی که دوستیش برای خدا نباشد بپرهیز؛ زیرا دوستی او پستی است و همنشینی با او شوم و بی برکت.
غررالحکم، ح 8978.

حدیث290

حضرت امام باقر(علیه السلام) می فرمایند:
هر کس برای جلب رضای خدا، بر پایه ی ایمان به او و وفاداری به برادری، برادری خدایی و دینی به دست آورد پرتوی از نور خدا را به دست آورده است.
تحف العقول، ح 295.

حدیث291

حضرت امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
برادران در میان خود به سه چیز نیازمندند که اگر به کار بندند، دوستی بپاید و گرنه از یکدیگر جدا شوند و دشمن هم گردند، آن سه چیز این هاست: انصاف با یکدیگر، مهربانی با یکدیگر و حسد نبردن نسبت به هم.
تحف العقول، ح 322.

حدیث292

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برادری کردن به خاطر خدا، محبت را خالص می گرداند.
غررالحکم، ح 9828.

حدیث293

حضرت امام حسن (علیه السلام) می فرمایند:
با هیچ کس رفت و آمد مکن تا بدانی کجاها رفت و آمد می کند، چون از حالش به خوبی آگاه شدی و معاشرتش را پسندیدی، بر پایه ی گذشت از لغزشها و کمک و همیاری در سختی ها با او برادری کن.
تحف العقول، ح 233.

حدیث294

حضرت امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس به خاطر خداوند برادری به دست آورد، خانه ای در بهشت به دست آورده است.
ثواب الاعمال، ص 182.

حدیث295

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که به دیدن برادر خود در خانه اش رود، خدای عزوجل به او می فرماید: تو مهمان و زائر منی، پذیرایی از تو به عهده ی من است و من به پاداش محبت تو به او، بهشت را بر تو واجب کردم.
بحارالانوار، ج74، ص 345.

حدیث296

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
هیچ چیز به اندازه ی دیدار برادران از یکدیگر به خاطر خدا، ابلیس و سپاه او را درهم نمی کوبد.
اصول کافی، ج2، ص 188.

حدیث297

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
هر که در راه خدا و برای خدا به دیدن برادر خود رود، درروز قیامت میان جامه هایی از نور می خرامد و بر هر چه می گذرد، آن را روشن می کند.
بحارالانوار، ج74، ص 374.

حدیث298

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس به برادران و خانواده ی خود نیکی کند، عمرش دراز شود.
بحارالانوار، ج78، ص 53.

حدیث299

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
اخلاق نیکو، روزی ها را زیاد می کند و میان دوستان انس و الفت به وجود می آورد.
غررالحکم، ح 4856.

حدیث300

امام کاظم (علیه السلام)می فرمایند:
من قصد الیه رجل من إخوانه مستجیرا به فی بعض أحواله فلم یجره، بعد أن یقدر علیه فقد قطع ولایة الله تبارک و تعالی؛
کسی که برادرش برای رفع گرفتاری یا حاجتی به او پناه ببرد و او بتواند پناهش دهد (مشکل او را حل نماید) اما ندهد، بی گمان پیوند ولایت خدای تبارک و تعالی را بریده است.
بحارالانوار، ج74، ص 314.

حدیث301

امام صادق (علیه السلام)می فرمایند:
احب إخوانی الی من اهدی عیوبی الی؛
دوست داشتنی ترین برادرم کسی است که عیبهایم را به من هدیه کند.
بحارالانوار، ج74، ص 282.

حدیث302

امام باقر (علیه السلام)می فرمایند:
من الستفاد أخا فی الله علی ایمان بالله و وفاأ بإخائه، طلبا لمرضاة الله فقد استفاد شعاعا من نور الله؛
هر کس برای جلب رضای خدا، بر پایه ی ایمان به او و وفاداری به برادری، برادری خدایی و دینی به دست آورد پرتوی از نور خدا را به دست آورده است.
تحف العقول، ح 295.

حدیث303

قال الامام علیٌ (علیه السلام):
من لم تکن مودته فی الله فاحذره، فإن مودته لئیمة و صحبته مشومة؛
از کسی که دوستیش برای خدا نباشد بپرهیز؛ زیرا دوستی او پستی است و همنشینی با او شوم و بی برکت.
غررالحکم، ح 8978.

حدیث304

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
إذا أحب احدکم اخاه فلیعلمه؛
هرگاه یکی از شما، برادر خود را دوست داشته باشد، آن را به او اظهار کند.
میزان الحکم، ج1، ص 72.

حدیث305

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
زبانت را نگهدار تا برادرت را صاحب شوی.
بحارالانوار، ج74، ص 156.

حدیث306

حضرت امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پیش از انتخاب برادران، آنها را بیازمای؛ زیرا آزمایش معیاری است که نیکان را از بدان جدا می کند.
غررالحکم، ح 6801.

حدیث307

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بهترین برادر تو کسی است که در راه اطاعت خدا یاریت رساند و از نافرمانی های او بازت دارد و به خشنودی او فرمانت دهد.
تنبیه الخواطر، ج2، ص 123.

حدیث308

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
وقتی پندی برای برادرتان در ذهن خویش می یابید، به او ارزانی اش کنید.
نهج الفصاحه/ح 245.

حدیث309

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
الجلیس الصالح خیر من الوحدة و الوحدة خیر من جلیس السوء؛
همنشین خوب بهتر از تنهایی است و تنهایی بهتر از همنشین بد.
بحارالانوار/ج74/ص84.

حدیث310

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
من ستر علی اخیه ستره الله فی الدنیا و الاخرة.
هر که پرده پوش برادر خویش در دنیا باشد، خدا در دنیا و آخرت پرده پوش او می شود.
نهج الفصاحه/ح 2764.

حدیث311

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
مواساة الأخ فی الله عزوجل تزید فی الرزق
کمک مالی به برادر دینی، روزی را زیاد می کند.
بحارالانوار، ج74، ص 359.

حدیث312

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أرادَ اللّه‌ُ بِهِ خَیرا رَزَقَهُ اللّه‌ُ خَلیلاً صالحِا
هر کس که خداوند برای او خیر بخواهد، دوستی شایسته نصیب وی خواهد نمود.
(نهج الفصاحه، ح 3064)

حدیث313

امام حسن عسکری (علیه السلام) فرمودند:
من وعظ أخاه سرا فقد زانه ، و من وعظه علانیة فقد شانه؛
هر که نهانی برادر خود را پند دهد او را آراسته و زیور بسته ، و هر که در برابر دیگرانش پند دهد زشتش کرده .
(تحف العقول ، ص 520)

حدیث314

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جَلیسُ الخَیرِ نِعمَةٌ، جَلیسُ الشَّرِّ نِقمَةٌ
همنشین خوب نعمت و همنشین بد، بلا و مصیبت است.
(غررالحکم، ح4719 و 4720)

حدیث315

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أرادَ اللّه‌ُ بِهِ خَیرا رَزَقَهُ اللّه‌ُ خَلیلاً صالحِا
هر کس که خداوند برای او خیر بخواهد، دوستی شایسته نصیب وی خواهد نمود.
(نهج الفصاحه، ح 3064)

حدیث316

امام حسن عسکری (علیه السلام) فرمودند:
من وعظ أخاه سرا فقد زانه ، و من وعظه علانیة فقد شانه؛
هر که نهانی برادر خود را پند دهد او را آراسته و زیور بسته، و هر که در برابر دیگرانش پند دهد زشتش کرده .
(تحف العقول ، ص 520)

حدیث317

قال علی – علیه السلام
اَعجَزُ النَّاسِ مَن عَجَزَ عَنِ اکتِسابِ الاِخوَانِ، وَاَعجَزُ مِنهُ مَن ضَّیعَ مَن ظَفِرَ بِهِ مِنهُم
حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
عاجز ترین مردم کسی است که از بدست آوردن دوست عاجز بماند و از او عاجزتر کسی است که دوستان بدست آورده را از دست بدهد.
(الامالی ص 110)

حدیث318

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
مَا حَسَنَةُ الدُّنیا إلّا صِلَةُ الإخوانِ وَالمَعارِفِ؛
خوبی دنیا جز در پیوند با برادران و آشنایان نیست.
(بحار الأنوار، ج46، ص 291)

حدیث319

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَسَدُّ الاَعمال ثَلاثَة ذِکرُ الله عَلی کلِّ حال وَ الاِنصاف من نَفسَک و مُواساةّ الاَخ فی المال؛
استوارترین کارها سه چیز است: یاد خداوند در همه حال، و رعایت انصاف به ضرر خویش و تقسیم مال با برادر دینی.
(نهج الفصاحه ، ص 57 ، ح 290)

حدیث320

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
مَا حَسَنَةُ الدُّنیا إلّا صِلَةُ الإخوانِ وَالمَعارِفِ؛
خوبی دنیا جز در پیوند با برادران و آشنایان نیست.
(بحار الأنوار، ج 46، ص291)

حدیث321

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
اَوشَکُ دَعوَهُ و اَسرَعُ اِجابَه دُعاءَ المَرءِ لِاَخیهِ بِظَهرِ الغَیبِ؛
دعای انسان پشت سر برادر دینی اش ، نزدیکترین و سریعترین دعا به اجابت است .
(کافی ، ج 2 ، ص 507)

حدیث322

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا یکون الصدیق صدیقا حتی یحفظ اخاه فی ثلاث:فی نکبته و غیبته و وفاته.
دوست اگر در سه مورد دوستش را حمایت نکند دوست نیست:در شدت و گرفتاری او ، در غیبت وی و پس از مرگش.
(نهج البلاغه)

حدیث323

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ما عذب الله اُمة الا عند اِستهانتهم بحُقوق فُقَرإِ اِخْوانِهِم
خداوند امتی را عذاب نخواهد کرد، مگر در وقتی که نسبت به حقوق برادران نیازمند خود سستی نمایند.
(مستدرک،ج12،ص413)

حدیث324

امام جواد علیه السلام فرمودند:
اِیاک و مصاحبة الشریر ، فاِنه کالسیف المسلول یحسن منظره و یقبح اَثره
از همراهی و رفاقت با آدم شرور بپرهیز ،زیرا که او مانند شمشیر برهنه است که ظاهرش نیکو و اثرش زشت است.
(مسندالامام الجواد،ص243)

حدیث325

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اکْتِسابِ الاِخْوَانِ، وَاَعْجَزُ مِنهُ مَنْ ضَّیعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ
عاجز ترین مردم کسی است که از بدست آوردن دوست عاجز بماند و از او عاجزتر کسی است که دوستان بدست آورده را از دست بدهد
(الامالی ص 110)

حدیث326

امام علی علیه السلام فرمودند:
إِذَا ختَشَمَ الْمُوْمِن أَخَاهُ فَقَدْ فَارقَهُ
به خشم درآوردن و شرمنده ساختن دوست، مقدمه جدایی از اوست.
(محاضرات ج2 ص28)

حدیث327

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
افضاء سرأخیک خیانة ما جتنب ذلک؛
فاش کردن راز برادرت خیانت است؛ پس از این کار دوری کن.
بحارالانوار، ج77، ص 91.

حدیث328

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من عرض لأخیه المسلم المتکلم فی حدیثه فکانما خدش وجهه؛
هر که در میان سخن برادر مسلمانش بدود، چنان است که چهره ی او را بخراشد.
اصول کافی، ج2، ص 660.

حدیث329

قال الامام علی (علیه السلام):
قلوب الرجال و خشیة فمن تألفها اقبلت علیه؛
دلهای مردم گریزان است، به کسی روی می آورند که خوش رویی کند.
نهج البلاغه حکمت 50.

حدیث330

قال الامام الکاظم (علیه السلام):
لیس شیء أنکی لإبلیس و جنوده من زیارة الإخوان فی الله بعضهم لبعض؛
هیچ چیز به اندازه ی دیدار برادران از یکدیگر به خاطر خدا، ابلیس و سپاه او را درهم نمی کوبد.
اصول کافی، ج2، ص 188.

حدیث331

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
من زار أخاه فی بیته قال الله عزوجل له: انت ضیفی و زائری، علی قراک و قد أوجبت لک الجنة بحبک ایاه؛
هر که به دیدن برادر خود در خانه اش رود، خدای عزوجل به او می فرماید: تو مهمان و زائر منی، پذیرایی از تو به عهده ی من است و من به پاداش محبت تو به او، بهشت را بر تو واجب کردم.
بحارالانوار، ج74، ص 345.

حدیث332

حضرت امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس به خاطر خداوند برادری به دست آورد، خانه ای در بهشت به دست آورده است.
ثواب الاعمال، ص 182.

حدیث333

حضرت امام حسن (علیه السلام) می فرمایند:
با هیچ کس رفت و آمد مکن تا بدانی کجاها رفت و آمد می کند، چون از حالش به خوبی آگاه شدی و معاشرتش را پسندیدی، بر پایه ی گذشت از لغزشها و کمک و همیاری در سختی ها با او برادری کن.
تحف العقول، ح 233.

حدیث334

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برادری کردن به خاطر خدا، محبت را خالص می گرداند.
غررالحکم، ح 9828.

حدیث335

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مؤمن آیینه ی برادر مؤمن خویش است. در غیابش خیرخواهی او می کند و در حضورش، امور ناخوشایند را از او دور می کند.
بحارالانوار، ج74، ص 233.

حدیث336

قال الامام الصادق (علیه السلام):
المؤمن أخوا المؤمن عینه و دلیله و لا یخونه لا یظلمه و لا یغشه، و لا یعده عدة فیخلفه؛
مؤمن برادر مؤمن است، چشم او را راهنمای اوست. به او خیانت و ستم نمی کند، فریبش نمی دهد و وعده ای به او نمی دهد که به آن عمل نکند.
اصول کافی، ج2، ص 166.

حدیث337

قال الامام علی (علیه السلام):
ینبغی للمسلم أن یتجنب مواخاة: الماجن الفاجر، والأحق، و الکذاب؛
مسلمان باید از برادری کردن با سه گروه دوری کنند: شوخ بی حیا، احمق و دروغگو.
اصول کافی، ج2، ص 639.

حدیث338

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
النظر إلی الاخ توده فی الله عزوجل عبادة؛
نگاه کردن به برادر(دینی) و دوستی کردن با او به خاطر خداوند بزرگ، عبادت است.
بحارالانوار، ج74، ص 279.

حدیث339

قال الامام الصادق (علیه السلام):
تحتاج الإخوة فیما إلی ثلاثه أشیاء فإن استعملوها و إلا تباینو و تباغضوا و هی: التناصف و التراحم و نفی الحسد؛
برادران در میان خود به سه چیز نیازمندند که اگر به کار بندند، دوستی بپاید و گرنه از یکدیگر جدا شوند و دشمن هم گردند، آن سه چیز این هاست: انصاف با یکدیگر، مهربانی با یکدیگر و حسد نبردن نسبت به هم.
تحف العقول، ح 322.

حدیث340

قال الامام الباقر (علیه السلام):
لاتقارن و لاتواخ اربعة: الاحق و البخیل و الجبان واکذاب؛
با چهار کس هم نشینی و برادری مکن: احمق، بخیل، ترسو و دروغگو.
خصال شیخ صدوق ص 244.

حدیث341

قال الامام علی (علیه السلام):
من اتخذ أخا بعد حسن الإختبار دامت صحبته و تأکدت مودته. من اتخذ أخا من غیر اختبار ألجأه الإفطرار الی مرافقه الأسرار؛
هر که بعد از آزمایش درست، برادری انتخاب کند، رفاقتش بپاید و دوستیش استوار گردد و هر که بدون آزمایش برادری را انتخاب کند، به همنشینی با بدان دچار خواهد شد.
غررالحکم، ح 8921.

حدیث342

قال الإمام علی (علیه السلام) :
عود لسانک لین الکلام و بذل السلام، یکثر محبوک و یقل مبغضوک.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
زبانت را به نرم گویی و سلام کردن (به دیگران) عادت ده، تا دوست دارانت زیاد شوند و بدخواهانت اندک.
«غررالحکم، ح 6231»

همسایه

حدیث1

امام صادق علیه‌السلام :
ثَلاثَةٌ تُکَدِّرُ العَیشَ : السُّلطانُ الجائرُ ، والجارُ السَّوءُ ، والمَرأةُ البَذِیَّةُ ؛
سه چیز زندگی را تیره می‌کند : فرمانروای ستمگر ، همسایه بد و زن بدزبان و وقیح .
تحف العقول : 320 منتخب میزان الحکمة : 422

حدیث2

امام علی علیه‌السلام :
أمَرَنا رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم أن نَدفِنَ مَوتانا وَسطَ قَومٍ صالِحینَ ؛ فإنّ المَوتی یَتأذّونَ بجارِ السَّوءِ کما یَتأذّی بهِ الأحیاءُ ؛
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم به ما دستور داد مردگانمان را در میان مردمانی صالح به خاک بسپاریم ؛ زیرا مردگان نیز همچون زندگان از همسایه بد رنج می‌برند .
کنزالعمّال : 42916 منتخب میزان الحکمة : 522

حدیث3

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
لایَدخُلُ الجَنَّةَ عَبدٌ لا یَأَمَنُ جارُهُ بَوائِقَهُ؛
کسی که همسایه از شرش در امان نباشد به بهشت نمی رود.
(نهج الفصاحه، ح 2532)

حدیث4

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
مِن حُسنِ الجِوارِ تَفَقُّدُ الجارِ ؛
از نشانه‌های حُسن همسایگی جویا شدن از احوال همسایه است .
تحف العقول : 85 و منتخب میزان الحکمه : 124

حدیث5

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن تَطَلَّعَ عَلی أسرارِ جارِهِ انهَتَکَت أستارُهُ ؛
هر که در پی آگاهی از اسرار همسایه‌اش باشد ، پرده‌اش دریده می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8798

حدیث6

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن أحسَنَ إلی جِیرانِهِ کَثُرَ خَدَمُهُ ؛
هر کس به همسایگانش نیکی کند ، خادمانش زیاد شوند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7967

حدیث7

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
سَل عَنِ الجارِ قَبلَ الدّارِ ؛
پیش از [خرید] خانه ، درباره همسایه پرس و جو کن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5598

حدیث8

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
جاوِر مَن تَأمَنُ شَرَّهُ ، وَ لا یَعدُوکَ خَیرُهُ ؛
با کسی که از بدی‌اش ایمن باشی و خیرش از تو نگذرد ، همسایگی کن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4737

حدیث9

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ما عَزَّ مَن ذَلَّ جیرانَهُ ؛
عزّت نیافت آن که همسایه‌اش را خوار کرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9486

حدیث10

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَن طَلَبَ الدُّنیا اِستِعْفافاً عَنِ النّاسِ وَ سَعْیاً عَلی اَهْلِهِ وَ تَعَطٌّفاً عَلی جارِهِ لَقَی اللهَ عَزَّوَجَلَّ یَوْمَ الْقِیامَـةِ وَ وَجْهُهُ مِثلُ القَمَرِ لَیْلَـةَ الْبَدْرِ؛
هرکس دنیا را طلب کند به قصد این که آبروی خود را از مردم حفظ، رفاه خانواده‌اش را تأمین و به همسایه‌اش کمک کند، وقتی با خدا دیدار کند، چهره‌اش همانند ماه شب بدر می‌درخشد.
وسائل الشیعه، ج17، ص21

حدیث11

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلیحسن إلی جاره و من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلیکرم ضیفه و من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلیقل خیرا أو لیسکت؛
هر که به خدا و روز جزا ایمان دارد با همسایه خویش نکوئی کند هر که به خدا و روز جزا ایمان دارد مهمان خویش را گرامی دارد هر که به خدا و روز جزا ایمان دارد سخن به خیر گوید یا خاموش ماند.
نهج الفصاحه

حدیث12

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما آمن بی من بات شبعان و جاره جائع إلی جنبه و هو یعلم به؛
هر که سیر بخوابد و همسایه او پهلویش گرسنه باشد و او بداند به من ایمان ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث13

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس المؤمن الّذی یشبع و جاره جائع إلی جنبه؛
هر که سیر باشد و همسایه اش پهلوی وی گرسنه باشد، مؤمن نیست.
نهج الفصاحه

حدیث14

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یزنی الرّجل بعشره نسوه خیر له من أن یزنی بامرأه جاره، و لأن یسرق الرّجل من عشره أبیات أیسر له من أن یسرق من بیت جاره؛
این که مرد باده زن زنا کند گناه آن کمتر است تا با زن همسایه خویش زنا کند و این که مرد از ده خانه دزدی کند برای وی آسان است تا از خانه همسایه خویش بدزدد.
نهج الفصاحه

حدیث15

صلوا قراباتکم و لا تجاوروهم فإنّ الجوار یورث بینکم الضّغائن؛
با خویشان دوستی کنید و همسایه ایشان مشوید که همسایگی میان شما کینه ها پدید آرد.
نهج الفصاحه

حدیث16

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صله الرّحم و حسن الخلق و حسن الجوار یعمران الدّیار و یزدن فی الأعمار؛
پیوند خویشان و نیک خویی و خوش همسایگی شهرها را آباد کند و عمرها را فزونی دهد.
نهج الفصاحه

حدیث17

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الزّانی بحلیله جاره لا ینظر اللَّه إلیه یوم القیامه و لا یزکّیه و یقول له: ادخل النّار مع الدّاخلین؛
آن که با زن همسایه خود زنا کند روز قیامت خدا به او ننگرد و او را پاک نکند و بدو گوید با جهنمیان بجهنم برو.
نهج الفصاحه

حدیث18

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الأصحاب عند اللَّه خیرهم لصاحبه و خیر الجیران عند اللَّه خیرهم لجاره؛
بهترین رفیقان پیش خدا کسی است که برای رفیق خود بهتر باشد و بهترین همسایگان کسی است که برای همسایه خود بهتر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث19

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ الجار إن مرض عدته و إن مات شیعته و إن استقرضک أقرضته و إن أصابه خیر هنّأته و إن أصابته مصیبه عزّیته و لا ترفع بناءک فوق بنائه فتسدّ علیه الرّیح؛
حق همسایه آن است که اگر مریض شد، عیادتش کنی و اگر مرد همراه جنازه اش بروی و اگر از تو قرض خواست بدهی و اگر حادثه خوشی بر او رخ داد بدو تهنیت گویی و اگر مصیبتی رخ داد تعزیتش گویی و بنای خود را از بنای او فراتر نبری و جریان باد را بر او نبندی.
نهج الفصاحه

حدیث20

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرمه الجار علی الجار کحرمه دمه؛
حرمت همسایه بر همسایه چون حرمت خون او است.
نهج الفصاحه

حدیث21

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجار قبل الدّار و الرّفیق قبل الطّریق و الزّاد قبل الرّحیل؛
همسایه را پیش از خانه و رفیق را پیش از راه و توشه را پیش از سفر باید جست.
نهج الفصاحه

حدیث22

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجار أحقّ بشفعه جاره ینتظر بها و إن کان غائبا إذا کان طریقهما واحدا؛
در معامله سهم همسایه مقدم است اگر راه آنها یکی است باید منتظر او بماند اگر چه غایب باشد.
نهج الفصاحه

حدیث23

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جار الدّار أحقّ بدار الجار؛
همسایه خانه در خرید خانه همسایه مقدم است.
نهج الفصاحه

حدیث24

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعوّذوا باللَّه من ثلاث فواقر: جار سوء إن رأی خیرا کتمه و إن رأی شرّا أذاعه و زوجه سوء إن دخلت علیها لسنتک و إن غبت عنها خانتک و إمام سوء إن أحسنت لم یقبل و إن أسأت لم یغفر؛
از سه چیز به خدا پناه ببرید که کمر شکن است: همسایه بد که اگر خیری ببیند مستور دارد و اگر بدی ببیند منتشر سازد و همسر بدی که اگر پیش وی باشی بد زبانی کند و اگر پیش وی نباشی به تو خیانت کند و پیشوای بدی که اگر نیکی کنی نپذیرد و اگر بدی کنی نبخشد.
نهج الفصاحه

حدیث25

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوصیکم بالجار؛
شما را در باره همسایه سفارش می کنم.
نهج الفصاحه

حدیث26

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لیدفع بالمسلم الصّالح عن مائه أهل بیت من جیرانه البلاء.
خداوند به خاطر مسلمان پارسا بلا را از صد خانه همسایه او دفع می کند.
نهج الفصاحه

حدیث27

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إن أحببتم أن یحبّکم اللَّه و رسوله فادّوا إذا ائتمنتم و اصدقوا إذا حدّثتم و أحسنوا جوار من جاورکم؛
اگر می خواهید که خدا و پیغمبر شما را دوست بدارند وقتی امانتی به شما سپردند رد کنید و همین که سخن می گوئید راست گوئید و با همسایگان خود به نیکی رفتار کنید.
نهج الفصاحه

حدیث28

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد أحدکم أن یبیع عقاره فلیعرضه علی جاره؛
وقتی کسی بخواهد خانه یا ملک خویش را بفروشد باید نخست به همسایه خویش پیشنهاد کند.
نهج الفصاحه

حدیث29

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أثنی علیک جیرانک أنّک محسن فأنت محسن و إذا أثنی علیک جیرانک أنّک مسی ء فأنت مسی ء؛
اگر همسایگانت تو را نیکوکار دانستند، نیکوکاری و اگر همسایه گانت تو را بدکار شمردند، بد کاری.
نهج الفصاحه

حدیث30

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه قاطع الرّحم و جار السوء؛
دو کس را خداوند روز قیامت به نظر رحمت نمی نگرد، آنکه با خویشان ببرد و آنکه با همسایه بدی کند.
نهج الفصاحه

حدیث31

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من الفواقر التی تقصم الظهر جار إن رأی حسنة أطفأها و إن رأی سیئة أفشاها؛
از بلاهای کمرشکن ، همسایه ای است که اگر کردار خوبی را بیند نهانش سازد ، و اگر بد کرداری بیند آن را فاش کند .
تحف العقول ، ص 517

حدیث32

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
فی وَصیَّتِهِ لِلْحَسَنِ - علیه السلام - : سَلْ عَنِ الرَّفیقِ قَبْلَ الطَّریقِ، وَعَنِ الْجارِ قَبْلَ الدّارِ ؛
امام علی - علیه السلام - ضمن سفارشی به فرزندش امام حسن - علیه السلام - فرمودند:
پیش از آن که بخواهی مسافرت بروی، رفیق مناسب راه را جویا باش، و پیش از آن که منزلی را تهیّه کنی همسایگان را بررسی کن که چگونه هستند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 155، ح 36

حدیث33

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
حَسِّنُوا أخْلاقَکُمْ، وَ ألْطِفُوا جیرانَکُمْ، وَ أکْرِمُوا نِسائَکُمْ، تَدْخُلُوا الْجَنّةَ بِغَیْرِ حِساب؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
رفتار و اخلاق خود را نیکو سازید، نسبت به همسایگان با ملاطفت و محبّت برخورد نمائید، زنان و همسران خود را گرامی دارید تا بدون حساب وارد بهشت گردید.
اعیان الشّیعة، ج 1، ص 301

حدیث34

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اَرْبَعٌ تَزیدُ الرِّزْقَ: حُسْنُ الْخُلْقِ وَ حُسْنُ الْجِوارِ وَ کَفُّ الاَْذی وَ قِلَّةُ الضَّجْرِ؛
چهار چیز روزی را زیاد می‌کند: خوش اخلاقی، خوش‌رفتاری با همسایه، اذیت نکردن و کم کردن بی‌تابی.
معدن الجواهر، ص 39.

حدیث35

امام علی علیه السلام می فرمایند :
زَکوةُ الْیَسارِ بِرُّ الْجیرانِ وَ صِلَةُ الاَْرحامِ؛
زکاتِ رفاه، نیکی با همسایگان و صله رحم است.
غررالحکم، ح 5453 .

حدیث36

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
عزیز و بزرگ نخواهد شد کسی که همسایگان خود را خوار گرداند.
غرر الحکم ، باب همسایگی

حدیث37

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بد همسایگی از نشانه های پستی است.
غرر الحکم ، باب همسایگی

حدیث38

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
رسیدگی به همسایگان (و سر و سامان دادن به حال و وضع آنان) از جوانمردی است.
غرر الحکم ، باب همسایگی

حدیث39

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که نیکی و احسان کند به همسایگان خود خدمتکارانش بسیار شوند.
غرر الحکم ، باب همسایگی

حدیث40

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بد همسایگی و بد کرداری نسبت به نیکان از بزرگترین پستی هاست.
غرر الحکم ، باب همسایگی

حدیث41

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نخست از همسایه پرسش کن سپس از خانه.
غرر الحکم ، باب همسایگی

حدیث42

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مجاورت و همسایگی کن با کسی که از شرّش در امان باشی و خیر او از تو نگذرد.
غرر الحکم ، باب همسایگی

حدیث43

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
همسایه بد ، بزرگترین، سختی و سخت‌ترین گرفتاری است.
غرر الحکم ، باب همسایگی

حدیث44

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بد همسایه‌ای است همسایه بد.
غرر الحکم ، باب همسایگی

حدیث45

إِنْ أَحْبَبْتُمْ أَنْ یُحِبَّکُمُ اللّه‌ُ وَرَسولُهُ فَأَدّوا إِذَا ائْتُمِنْتُمْ وَاصْدُقوا إِذا حَدَّثْتُمْ وَأَحْسِنوا جِوارَ مَنْ جاوَرَکُمْ؛
اگر می‌خواهید که خدا و پیغمبر شما را دوست بدارند وقتی امانتی به شما سپردند به سلامت برگردانید و چون سخن گویید راست گویید و با همسایگان خود به نیکی رفتار نمایید.
نهج الفصاحه، ح 554.

حدیث46

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِلتَمِسُوا الجارَ قَبلَ شِراءِ الدّارِ وَ الرَّفیقَ قَبلَ الطَّریقِ؛
پیش از خرید خانه، از همسایه ، و پیش از راهی شدن، از همراه پرس و جو کنید
مستدرک الوسائل ، ج 8 ، ص 431

حدیث47

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا یدخُلُ الجَنَّةَ عَبدٌ لا یأمَنُ جارُهُ بَوائِقَهُ؛
بنده ای که همسایه اش از شرّ او در امان نباشد، وارد بهشت نمی شود.
(مستدرک الوسائل، ج 8، ص 425)

حدیث48

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
حسن همسایگی، این نیست که آزار نرسانی، بلکه حسن همسایگی این است که در برابر آزار و اذیت همسایه، شکیبا باشی.
تحف العقول، ح 409.

حدیث49

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از نشانه های حسن همسایگی، جویا شدن از احوال همسایه است.
تحف العقول، ح 85.

حدیث50

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
احترام همسایه بر انسان، همانند احترام مادرش می باشد.
مکارم الخلاق، ج1، ص 274.

حدیث51

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
لیس منا لم یأمن جاره توائقه.
از ما نیست کسی که همسایه اش از شر او در امان نباشد.
عیون الاخیار الرضا، ج2، ص 24.

حدیث52

. قالَ الْاِمامُ الْعَسْکرِیُّ - علیهِ السَّلام - : قالَ رَجُلٌ لِرَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : فُلانٌ یَنْظُرُ إلی حَرَمِ جارِهِ وَ إنْ أمْکنَهُ مُواقَعَةِ حَرامٍ لمْ یَضِقْ عَنْهُ فَغَضِبَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - وَ ... .
امام حسن عسگری - علیه السلام - فرمودند: مردی به پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - گفت: فلان کس به حرم (همسر) همسایه خود چشم می دوزد و اگر امکان عمل نامشروع دست دهد، کوتاهی نمی کند، پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - غضبناک شد و فرمودند: او را حاضر کنید، مردی که در کنار پیامبر بود گفت: یا رسول الله او از پیروان شما است و به علی - علیه السلام - عشق می ورزد و از دشمنان ما بیزاری می جوید. پیامبر - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نگو که چنین کسی از شیعیان ما است، او دروغگو است زیرا شیعیان ما آن هایی هستند که همگام با ما و پیرو ما در اعمال باشند.
«لئالی الاخبار، ج 5، ص 157»

طبیعت و محیط زیست

حدیث1

قال الامام علی - علیه السلام - للاشتر نخعی: وَلیَکُن نَظَرُک فی عِمارَةِ الأرضِ أبلَغَ مِن نَظَرِکَ فی استِجلابِ الخَراجِ لأِنَّ ذلِکَ لایُدرَکُ إلّا بِالعِمارَةِ.
امام علی - علیه السلام - به مالک اشتر فرمودند: باید توجّه تو به آباد کردن زمین بیش از توجّه به گرفتن خراج باشد؛ زیرا آن (خراج) جز در نتیجه آبادانی فراهم نمی‌آید.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث2

قال الامام علی - علیه السلام - : لا تُؤوُوا التُّرابَ خَلفَ البابِ فَإنَّهُ مَأوَی الشَّیاطینِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خاکروبه را پشت در منزل نریزید؛ زیرا جایگاه شیاطین است.
«علل الشرائع، ج 2، ص 583»

حدیث3

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِزرَعُوا و اغرِسُوا وَاللَّهِ ما عَمِلَ النّاسُ عَمَلاً اَجَلَّ و لا أطیَبَ مِنهُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: زراعت کنید و درخت بکارید؛ به خدا قسم آدمیان کاری برتر و پاک‌تر از این نکرده‌اند.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 68»

حدیث4

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لا تَطیبُ السُکنی إلّا بِثَلاثٍ: الهَواءِ الطَّیِّبِ وَ الماءِ الغَزیرِ العَذبِ و الأرضِ الخَوّارَةِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: زندگی جز با سه چیز خوش نمی‌شود: هوای پاک، آب فراوان گوارا و زمین نرم و سست (آماده زراعت).
«تحف العقول، ص 320»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السلام - : النَّظَرُ إلَی الخُضرَةِ نُشرَةٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نگاه کردن به سبزه، موجب شادابی است.
«نهج البلاغه، حکمت 400»

حدیث6

قال الامام الصادق - علیه السلام - : النَّشوَةُ فی عَشَرَةِ أشیاءَ: المَشی و الرُّکُوبِ و الاِرتمِاسِ فِی الماءِ و النَّظَرِ إلَی الخُضرَةِ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شادابی در ده چیز است: پیاده روی، (اسب) سواری، آب تنی (شنا) و نگاه کردن به سبزه ... .
«الخصال، ص 443»

حدیث7

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لاتُفسِدْ عَلَی القَومِ ماءَهُم.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: آب مورد نیاز مردم را آلوده نکن.
«الکافی، ج 3، ص 65»

حدیث8

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لَقَد کانَ عَلیُّ بنُ الحُسَینِ - علیه السلام - یَمُرُّ عَلَی المَدَرَةِ فی وَسَطِ الطَّریِقِ فَیَنزِلُ عَن دابَّتِهِ حَتّی یُنَحِّیَها بِیَدِهِ عَنِ الطَّریقِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: امام سجّاد - علیه السلام - هرگاه در میان راه به کلوخی بر می‌خورد، از مرکب پیاده می‌شد و با دستش آن را از راه دور می‌کرد.
«بحار الأنوار، ج 75، ص 50»

حدیث9

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لاتَقطَعُوا الثِّمارَ فَیَبعَثَ اللَّهُ عَلَیکُم العَذابَ صَبًّا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: درختان میوه را قطع نکنید که خداوند بر شما عذاب فرو می‌ریزد.
«الکافی، ج 5، ص 294»

حدیث10

قال الامام الصادق - علیه السلام - : الکِیمیاءُ الأکبَرُ الزِّراعَةُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: بزرگ‌ترین کیمیا، کشاورزی است.
«الکافی، ج 5، ص 261»

حدیث11

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ما فِی الأعمالِ شَی‌ءٌ أحَبُّ إلَی اللَّهِ تَعالی مِنَ الزِّراعَةِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: در میان کارها، کاری محبوب‌تر از کشاورزی، در نزد خدای متعال نیست.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 461»

حدیث12

قال الامام الصادق - علیه السلام - : الزّارِعُونَ کُنوزُ الأنامِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کشاورزان گنج‌های مردمان‌اند.
«الکافی، ج 5، ص 261»

حدیث13

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اُطلُبوا الرِّزقَ فی خَبایا الأرضِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: روزی را از آنچه در زمین پنهان است، بجویید.
«کنزالعمّال، ح 9302»

حدیث14

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما مِن رَجُلٍ یَغرِسُ غَرساً إلاّ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِنَ الأجرِ قَدرَ ما یَخرُجُ مِن ثَمَرِ ذلِکَ الغَرسِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر که نهالی بکارد، خداوند به مقدار میوه‌ای که از آن درخت به دست می‌آید، در نامه اعمال او پاداش می‌نویسد.
«کنزالعمّال، ح 9057»

حدیث15

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إن قامَتِ السَّاعَةُ و فِی یَدِ أحَدِکُم فَسیلَةٌ، فإنِ استَطاعَ أنْ لا یَقومَ حَتّی یَغرِسَها، فَلیَغرِسْها.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: اگر قیامت فرا رسد و در دست یکی از شما نهالی باشد، چنانچه بتواند قبل از بر خواستن آن را بکارد، باید آن را بکارد.
«کنزالعمّال، ح 9056»

حدیث16

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما مِن مُسلِمٍ یَغرِسُ غَرسَاً أو یزَرَعُ زَرعَاً، فَیأکُلُ مِنهُ إنسانٌ أوطَیرٌ أو بَهیمَةٌ إلاّ کانَت لَهُ بِهِ صَدَقَةٌ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر مسلمانی درختی بنشاند یا کِشته‌ای بکارد و انسان یا پرنده یا چارپایی از آن بخورد، برای او صدقه محسوب می‌شود.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 460»

حدیث17

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن نَصَبَ شَجَرَةً و صَبَرَ عَلی حِفظِها والِقیامِ عَلَیها حَتّی تُثمِرَ کانَ لَهُ فی کُلِّ شَی‌ءٍ یُصابُ مِن ثَمَرِها صَدَقَةٌ عِندَ اللَّهِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس درختی بکارد و در نگهداری آن بکوشد تا میوه دهد، در برابر هرچه از آن میوه به دست آید، پاداشی نزد خدا خواهد داشت.
«میزان الحکمه، ح 9143»

حدیث18

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن أماطَ عَن طَریقِ المُسلِمینَ ما یُؤذِیهِم، کَتَبَ اللَّهُ لَهُ أجرَ قِراءَةَ أربَع مِائةِ آیةٍ کُلُّ حَرفٍ مِنها بِعَشرِ حَسَناتٍ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس چیز آزار دهنده‌ای را از راه مسلمانان بردارد، خداوند پاداش قرائت چهارصد آیه را که برای هر آیه ده حسنه است، در نامه اعمال او می‌نویسد.
«بحار الأنوار، ج 75، ص 50»

حدیث19

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا تُحرِقُوا النَّخلَ و لا تُغرِقوهُ بِالماءِ و لا تَقطَعُوا شَجَرَةً مُثمِرَةً و لا تُحرِقُوا زَرعاً لأِنَّکُم لا تَدرونَ لَعَلَّکُم تَحتاجُونَ إلَیهِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نخل را نسوزانید و آن را در آب غرق نکنید. درخت بارور را قطع نکنید و زراعت را به آتش نکشید؛ زیرا شما نمی‌دانید، شاید در آینده به آن نیازمند شوید.
«الکافی، ج 5، ص 29»

حدیث20

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : النَّظَرُ فی ثَلاثَةِ أشیاءٍ عِبادَةٌ: النَّظَرُ فِی وَجهِ الوالِدَینِ و فِی المُصحَفِ و فِی البَحرِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نگاه کردن به سه چیز عبادت است: به صورت پدر و مادر، به قرآن و به دریا.
«بحار الأنوار، ج 10، ص 368»

حدیث21

امام علی علیه السلام :
اِتَّقُوا اللَّهَ فی عِبادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُمْ مَسْؤولونَ حَتّی عَن البِقاعِ وَ الْبَهائِمِ؛
تقوای الهی را درباره بندگان خدا و شهرهای او رعایت کنید؛ زیرا حتی از اماکن و حیوانات از شما سؤال خواهد شد.
نهج البلاغه، از خطبه 166 .

حدیث22

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
گنج‌های الهی در زمین نهفته است و هیچ کاری نزد خداوند، محبوب‌تر از زراعت و کشاورزی نیست. تمام پیامبران خدا کشاورز بودند، جز ادریس که کارش دوزندگی بود.
الحدیث،ص 6.

حدیث23

قال الامام الباقر - علیه السلام - : خَیرُ الأعمالِ الحَرثُ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: بهترین کارها کشاورزی است.
«میزان الحکمه، ح 7545»

مسافرت و آداب آن

حدیث1

قالَ الامام الرِّضا ـ علیه السّلام ـ :
إذا خَرَجْتَ مِنْ مَنْزلِکَ فی سَفَرٍ اَوْ حَضَرٍ، فَقُلْ: بِسْمِ اللهِ، آمَنْتُ بِاللهِ، تَوَکَّلْتُ عَلَی اللهِ، ما شاءَ اللهُ، لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلا بِاللهِ.
امام رضا ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
هر گاه برای سفر یا غیر آن از منزل خارج شدی، بگو: به نام خدا، ایمان آوردم به خدا، توکّل کردم به او، هر چه خدا بخواهد، همان می شود، و هیچ قدرت و نیرویی غیر از خدا نیست.
«اصول کافی، ج 2، ص 543».

حدیث2

کانَ أبُوجَعْفَرٍ ـ علیه السّلام ـ إذا أراد سَفَراً جَمَعَ عَیالَهُ فی بَیْتٍ ثُمَّ قالَ: اَللّهُمَّ إنّی اَسْتَوْدِعُکَ دینی وَ نَفْسی وَ مالی وَ أهْلی وَ وَلَدی وَ جیرانی.
امام باقر ـ علیه السّلام ـ زمانی که می خواستند مسافرت کنند، عیال و فرزندانشان را در خانه ای جمع کرده، دعا می نمودند و می فرمودند: خدایا دین، نفس، مال، اهل، فرزندان و همسایگان خودم را به تو می سپارم.
«وسائل الشیعه، ج 5، ص 276».

حدیث3

قالَ الامام الباقر ـ علیه السّلام ـ :
اِذا اَرَدْتَ سَفَراً فَاشْتَرْ سَلامَتَکَ مِنْ رَبِّکَ بِما طابَتْ بِهِ نَفْسُکَ.
امام باقر ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
هر گاه عزم سفر کردی، سلامت خود را با دادن صدقه ای که دلت به آن خشنود است از خداوند بخواه.
«مکارم الاخلاق، ص 257».

حدیث4

لَمّا شَیَّعَ أمیرالمؤمنین أباذَرٍ، شَیَّعَهُ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ وَ عَقیلُ بْنُ أبی طالِبٍ وَ عَبْدُالله بْنُ جَعْفَرٍ وَ عَمّارُ بْنُ یاسِرٍ، قال امیرالمؤمنین: وَدِّعُوا أخاکُمْ فَإنَّهُ لابُدَّ لِلشّاخِصِ أنْ یُمْضِیَ وَ لِلْمُشَیِّعِ أنْ یَرْجِعَ.
زمانی که حضرت علی ـ علیه السّلام ـ ابوذر را (در ماجرای تبعید او به ربذه) بدرقه می کردند، امام حسن ـ علیه السلام ـ و امام حسین ـ علیه السّلام ـ و عقیل و عبدالله بن جعفر و عمار بن یاسر نیز او را بدرقه کردند، حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: برادرتان را وداع کنید که مسافر، باید برود و بدرقه کننده برگردد.
«من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 275».

حدیث5

قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
إذا قَدِمَ الرَّجُلُ مِنَ السَّفَرِ وَ دَخَلَ مَنْزِلَهُ یَنْبَغی أنْ لایَشْتَغِلَ بِشَیْءٍ حَتّی یَصُبَّ عَلی نَفْسِهِ الْماءَ وَ یُصَلّی رَکْعَتَیْنِ وَ یَسْجُدَ وَ یَشْکُرَ اللهَ مِائَةَ مَرَّةٍ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
وقتی کسی از مسافرت برگشت و داخل خانه اش شد، سزاوار است قبل از هر چیز حمام کرده و دو رکعت نماز (مستحبی) گزارد و سجده کند و صد مرتبه خدا را شکر نماید.
«مکارم اخلاق، ص 276».

حدیث6

قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
کانَ أصْحابُ رَسُولِ اللهِ یُصافِحُ بَعْضَهُمْ بَعْضاً، فَإذا قَدِمَ الْواحِدُ مِنْهُمْ فی سَفَرِهِ فَلَقِیَ أخاهُ عانَقَهُ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
اصحاب پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ (موقع بازگشت از حبشه) با هم مصافحه کردند (دست دادند) و هر گاه یکی از آنها از سفر باز می گشت و برادرش را ملاقات می کرد با او معانقه (دست در گردن انداختن و دیده بوسی) می کرد.
«مکارم اخلاق، ص 276».

حدیث7

قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
اَلتَّواصُلُ بَیْنَ الإخْوانِ فِی الْحَضَرِ التَّزاوُرُ وَ فِی السَّفَرِ التَّکاتُبُ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
ارتباط با برادران در حضر (وطن) به وسیله دید و بازدید انجام می گیرد و در مسافرت با نامه.
«وسائل الشیعه، ج 8،ص 494».

حدیث8

قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
إنَّ أبی کانَ یَقُولُ: مِنْ قُوَّةِ الْمُسافِرِ حِفْظُ نَفَقَتِهِ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
پدرم (امام باقر (علیه السلام)) می فرمودند: نگهداری و حفظ آذوقه (در طول سفر) موجب قدرت و توانایی مسافر می شود.
«فروع کافی، ج 4، ص 363».

حدیث9

قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
یَکْرَهُ السَّفَرُ وَ السَّعْیُ فِی الْحَوائِجِ یَوْمَ الْجُمُعَةِ بُکْرَةً مِنْ أجْلِ الصَّلاةِ فأمّا بَعْدَ الصَّلاةِ فَجائِزٌ یُتَبَرَّکُ بِهِ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
سفر و تلاش برای برآوردن حاجات خود در صبح جمعه، به خاطر نماز جمعه مکروه است، امّا بعد از نماز جمعه جائز و پر برکت می باشد.
«بحارالانوار، ج 76، ص 224».

حدیث10

کانَ اَبُوعَبْدِاللهِ ـ علیه السّلام ـ اِذا اَرادَ سَفَراً، قالَ: اَللّهُمَّ خَلَّ سَبیلَنا، وَ اَحْسَنْ تَسْییرَنا، وَ اَعْظِمْ عافِیَتَنا.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ وقتی اراده سفر می کردند، می فرمودند: خدایا راه را بر ما بگشا، و سفر ما را نیکو قرار بده، و سلامت و عافیت ما را زیاد گردان.
«من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 271».

حدیث11

قالَ الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
إفْتَتِحْ سَفَرَکَ بِالصَّدَقَةِ، وَ اقْرَأ آیَةَ الْکُرْسی اِذا بَدا لَکَ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
سفرت را با صدقه آغاز کن و هر گاه برایت مشکلی پیش آمد، آیةالکرسی را بخوان.
«فروع کافی، ج 4، ص 283».

حدیث12

قالَ رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
حَقٌّ عَلَی الْمُسْلِمِ إذا أراد سَفَراً أنْ یُعْلِمَ إخْوانَهُ وَ حَقٌّ عَلی إخْوانِهِ إذا قَدِم أنْ یَأتُوه.
پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
شایسته است مسلمان، هنگام مسافرت برادرانش را مطلع گرداند و برادرانش نیز هنگام بازگشت، به استقبال او بروند.
«وسائل الشیعه، ج 5، ص 329».

حدیث13

قالَ رَسُولُ اللهِ ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
مِنَ السُّنَّةِ إذا خَرَجَ الْقَوْمُ فی سَفَرٍ أنْ یُخْرِجُوا نَفَقَتَهُمْ، فَإنَّ ذلِکَ اَطْیَبُ لاَنْفُسِهِمْ، وَ اَحْسَنُ لأخْلاقِهِمْ.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
از کارهای نیک این است که وقتی گروهی به مسافرت می روند، خرج سفرشان را با خود بردارند که این کار موجب آرامش خاطر و خوش اخلاقی آنان خواهد بود.
«من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 287».

حدیث14

کان رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ یُسافِرُ یَوْمَ الْخَمیسِ وَ قالَ: یَوْمُ الْخَمیسِ یَوْمٌ یُحِبُّهُ اللهُ وَ رَسُولُهُ وَ مَلائِکَتُهُ.
پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ در روز پنج شنبه مسافرت می کردند و می فرمودند: پنجشنبه روزی است که خدا و رسولش و ملائکه آن را دوست دارند.
«بحارالانوار، ج 76، ص 226».

حدیث15

قالَ رَسُولُ اللهِ ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
عَلَیْکُمْ بِالسَّیْرِ فِی اللَّیْلِ فَإنَّ الأرْضَ تُطْوسُ باللَّیْلِ.
پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
شبانه سفر کنید که زمین به وسیله شب پوشیده می شود.
«روضه کافی، ج 8، ص 314».

حدیث16

کان رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ إذا وَدَّعَ الْمُؤْمِنَ، قالَ: رَحِمَکُمُ اللهُ وَ زَوَّدَکُمُ التَّقْوی وَ وَجَّهَکُمْ إلی کُلِّ خَیْرٍ.
پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ وقتی مؤمنی را وداع می کردند، می فرمودند: خدا تو را رحمت کند و به تقوایت بیافزاید و تو را به هر خیری برساند.
«من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 276».

حدیث17

فی وصیة رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ لعلی ـ علیه السّلام ـ : یا عَلیُّ لا تَخْرُجْ فی سَفَرٍ وحْدَکَ.
در وصیت حضرت پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ به علی ـ علیه السّلام ـ آمده است: یا علی تنها مسافرت نکن.
«روضه کافی، ج 8، ص 303».

حدیث18

قالَ رَسُولُ اللهِ ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
إذا کانَ ثَلاثةٌ فی سَفَرٍ فَلْیُؤمِّرُوا اَحَدَهُمْ.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
هرگاه سه نفر همسفر باشند، باید یکی را از میانشان سرپرست خود نمایند.
«میزان الحکمه، ج 4، ص 471».

حدیث19

قالَ رَسُولُ اللهِ ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
سَیِّدُ الْقَوْمِ خادِمُهُمْ فِی السَّفَرِ.
رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
بزرگ قوم، خادم آنها در سفر است.
«مکارم اخلاق، ص 265».

حدیث20

قالَ رَسُولُ اللهِ ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
مَنْ أعانَ مُؤْمِناً مُسافِراً، نَفَّسَ اللهُ عَنْهُ ثَلاثاً وَ سَبْعینَ کُرْبَةً.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
هر کس مسافر مؤمنی را کمک کند، خداوند از او هفتاد و سه گرفتاری رادفع می کند.
«من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 293».

حدیث21

قالَ رَسُولُ اللهِ ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
... إذا قَضی اَحَدُکُمْ سَفَرَهُ فَلْیَسْرَع الإیابَ إلی أهْلِهِ.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
... زمانی که یکی از شما سفرش را تمام کرد زود به نزد اهلش برگردد.
«من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 300».

حدیث22

قالَ رَسُولُ اللهِ ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
إذا خَرَجَ اَحَدُکُمْ إلی سَفَرٍ ثُمَّ قَدِمَ عَلی أهْلِهِ فَلْیُهْدِهِمْ.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
هرگاه کسی از شما به سفر برود و سپس به خانه اش باز گردد، برای اهل خانه هدیه ای بیاورد.
«بحارالانوار، ج 76، ص 283».

حدیث23

قالَ رَسُولُ اللهِ ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
إذا خَرَجَ اَحَدُکُمْ إلی سَفَرٍ فَلْیُوَدِّعْ إخْوانَهُ فَإنَّ الله جاعِلٌ لَهُ فی دُعائِهِمْ اَلْبَرَکَةَ.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
هر گاه کسی به سفری می رود، با برادرانش وداع کند که خداوند در دعای آنها برای او برکت قرار می دهد.
«کنز العمال، ح 17473».

حدیث24

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
إذا کانَ ثَلاثَةُ نَفَرٍ فی سَفَرٍ فَلْیَوُمَّهُمْ أقْرَؤَهُمْ و إنْ کانَ أصْغَرَهُمْ سِنّاً فَإذا أمَّهُمْ فَهُوَ أمیرُهُمْ.
پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند:
هر گاه در سفر سه نفر شد، باید آنکه آگاه تر است، سرپرست باشد، اگر چه از نظر سن کوچکتر از دیگران باشد و آنکه سرپرستی دیگران را پذیرفت او رهبر و امیر آنهاست.
«کنز العمال، ح 17548».

حدیث25

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
لایَخْرُجْ فی سَفَرٍ یُخافَ فیهِ عَلی دینِهِ وَ صَلاتِهِ.
علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
به سفری که در آن بیم خطر بر دین و نماز هست، نروید.
«بحارالانوار، ج 10، ص 108».

حدیث26

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
أمّا مُروةُ السَّفَرِ، فَبَذْلُ الزّادِ وَ قِلَّةُ الخِلافِ عَلی مَنْ صَحِبَکَ وَ کِثْرَةُ ذِکْرِ اللهِ ـ عَزَّوَجَلَّ ـ فی کُلِّ مَصْعَدٍ وَ مَهْبَطٍ وَ قیامٍ وَ قُعُودٍ.
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
امّا مردانگی در سفر، عبارت است از: بخشش مال، کمی اختلاف (سازگاری) با همسفران، و زیادی ذکر خدای عزّوجلّ در هر پستی و بلندی و نشست و برخاستی (در هر یک از منازل سفر).
«بحارالانوار، ج 76، ص 266».

حدیث27

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَلمُرُوَّةُ فی السَّفَرِ کثرَةُ الزَّادِ وَطِیبُهُ وبَذلُهُ لِمَن کانَ مَعَک، وَکتمَانُک عَلَی القَومِ أَمرَهُم بَعدَ مُفَارِقَتَک إِیَّاهُم، وَکثرَةُ المَزَاحِ فی غَیرِ مَا یُسخِطُ اللهَ عَزَوَجَلَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: جوانمردی در مسافرت برگرفتن توشه زیاد است و باکمال رغبت بخشیدن آن به همراهانت است و اینکه هر وقت از آنها جدا شدی امر آنها را پنهان داری و بسیار شوخی کنی در آنچه کهخدا را به خشم نمی آورد.
«مکارم الأخلاق، ج 1، ص 541»

مهمانی و ضیافت

حدیث1

قال الإمام علی - علیه السلام - : من آتاه الله مالاً فلیَصل به القَرابة و لیُحسن منه الضیافة.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که خداوند به او ثروتی دهد، باید با آن به خویشانش رسیدگی کرده و مهمانداری نماید.
«نهج البلاغه، خطبه 141»

حدیث2

قال الإمام علی - علیه السلام - (لعلاء بن زیاد، لما رأی سعة داره): ما کنت تصنع بسعة هذه الدار فی الدنیا و أنت إلیها فی الآخرة کنت أحوج؟ و بلی إن شئت ... .
امام علی - علیه السلام - (وقتی خانه وسیع علاء بن زیاد را دید به او) فرمودند: این خانه وسیع در دنیا به چه کار تو می آید، وقتی در آخرت به آن محتاج تری؟ آری، اگر بخواهی می توانی به وسیله چنین خانه ای به آخرت دست یابی به شرط آن که در این خانه از میهمان پذیرایی کنی، به خویشاوندانت رسیدگی کنی و حقوق آن را بگذاری، در این صورت به وسیله این خانه به آخرت دست یافته ای.
«نهج البلاغه، خطبه 209»

حدیث3

قال الإمام علی - علیه السلام - (لما رئی حزینا فسئل عن علته): لسبع أتت لم یضف إلینا ضیف.
روزی امام علی - علیه السلام - را غمگین یافتند، از سبب ناراحتی ایشان پرسیدند، حضرت فرمودند: هفت روز است که مهمانی بر ما وارد نشده است.
«بحار الانوار، ج 41، ص 28»

حدیث4

قال الإمام علی - علیه السلام - (مما کتب إلی ابن حنیف عامله علی البصرة): یابن حنیف! فقد بلغنی أن رجلا من فتیة أهل البصرة دعاک إلی مأدبة، ... .
امام علی - علیه السلام - در نامه ای به ابن حنیف، کارگزار خود در بصره، چنین نوشت: ای پسر حنیف! به من خبر رسیده که مردی از جوانان بصره تو را به میهمانی دعوت کرده و تو با شتاب به آن مجلس رفته ای و خوراک های رنگارنگ و کاسه های بزرگ نوشیدنی در برابرت نهاده اند. گمان نمی کردم تو به میهمانی جماعتی روی که نیازمندان آن ها رانده شده اند و توانگرانشان دعوت شده.
«نهج البلاغه، نامه 45»

حدیث5

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : من الحقوق الواجبات للمؤمن علی المؤمن أن یجیب دعوته.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: یکی از حقوق واجب مؤمن بر مؤمن، این است که دعوت او را بپذیرد.
«المحاسن، ج 2، ص 180»

حدیث6

قال الإمام علی - علیه السلام - : لذة الکرام فی الإطعام، و لذة اللئام فی الطعام.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: لذت کریمان، در خوراندن است و لذت لئیمان (انسان های پست)، در خوردن.
«غرر الحکم، ح 7638»

حدیث7

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : هلک لامرئ احتقر لأخیه ما حضره، هلک لامرئ احتقر من أخیه ما قدم إلیه.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هلاک باد مردی که آن چه را پیش برادرش می گذارد، ناچیز شمارد و هلاک باد مردی که آن چه را برادرش جلو او می گذارد، ناچیز شمارد.
«المحاسن، ج 2، ص 186»

حدیث8

قال الإمام الرضا - علیه السلام - : دعا رجل أمیر المؤمنین - علیه السلام - فقال له: قد أجبتک علی أن تضمن لی ثلاث خصال، قال: وما هی یا أمیر المؤمنین؟ ... .
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: مردی امیرالمؤمنین - علیه السلام - را به میهمانی دعوت کرد. حضرت علی - علیه السلام - فرمودند: می پذیرم به شرط این که سه قول به من بدهی. آن شخص پرسید آن هاچیستند؟ حضرت فرمودند: از بیرون چیزی برای من تهیه نکنی، حاضری خانه ات را از من دریغ نکنی و به زن و فرزندانت اجحاف ننمایی. مرد گفت هر چه شما بفرمایید. پس علی بن ابی طالب - علیه السلام - دعوت او را پذیرفت.
«عیون أخبار الرضا - علیه السلام -، ج 2، ص 42، ح 138»

حدیث9

إن الحارث الأعور أتی أمیر المؤمنین - علیه السلام - فقال: یا أمیر المؤمنین جعلنی الله فداک! احب أن تکرمنی بأن تأکل عندی ... .
حارث اعور خدمت امیرالمؤمنین - علیه السلام - آمد و عرض کرد: ای امیر المؤمنین خداوند مرا فدای تو کند! دوست دارم به من افتخار دهی و نزد من غذا بخوری. حضرت فرمودند: به شرط این که خودت را به زحمت نیندازی و آن گاه وارد خانه او شد.
«المحاسن، ج 2، ص 187»

حدیث10

قال الإمام علی - علیه السلام - : قوت الأجساد الطعام و قوت الأرواح الإطعام.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خوراک بدنها، غذاست و خوراک جانها، اطعام کردن.
«مشکاة الأنوار، ح 325»

حدیث11

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : إذا أتاک أخوک فأته بما عندک وإذا دعوته فتکلف له.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هرگاه برادر (دینی ات) ناخوانده بر تو وارد شد، همان غذایی که در خانه داری برایش بیاور و هرگاه او را دعوت کردی در پذیرایی از او زحمت بکش.
«المحاسن، ج 2، ص 179»

حدیث12

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : إذا دخل علیک أخوک فأعرض علیه الطعام، فإن لم یأکل فأعرض علیه الماء، فإن لم یشرب فأعرض علیه الوضوء.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هرگاه برادرت به خانه تو وارد شد به او غذا تعارف کن، اگر نخورد به او آب تعارف کن، اگر آب ننوشید به او وضو گرفتن پیشنهاد کن.
«المحاسن، ج 2، ص 190»

حدیث13

قال ابن أبی یعفور: رأیت عند أبی عبد الله - علیه السلام - ضیفا، فقام یوما فی بعض الحوائج، فنهاه عن ذلک، و قام بنفسه إلی تلک الحاجة، و قال: نهی رسول الله - صلی الله علیه و آله - عن أن یستخدم الضیف.
ابن ابی یعفور می گوید: در خانه امام صادق - علیه السلام - میهمانی دیدم. روزی آن شخص مشغول انجام بعضی از کارها شد. در این هنگام حضرت او را از انجام آن ها نهی کرد و خود به انجام آن ها مشغول شد و فرمودند: رسول خدا - صلی الله علیه و آله - از به کار گرفتن میهمان، نهی فرموده است.
«الکافی، ج 6، ص 283»

حدیث14

قال الإمام الباقر - علیه السلام - : إذا دخل أحدکم علی أخیه فی رحله فلیقعد حیث یأمر صاحب الرحل، فإن صاحب الرحل أعرف بعورة بیته من الداخل علیه.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: هرگاه یکی از شما به خانه برادرش وارد شد، هر جا صاحب خانه گفت همان جا بنشیند، زیرا صاحب خانه به وضع اتاق خود از میهمان آشنا تر است.
«بحار الانوار، ج 75، ص 451»

حدیث15

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یتکلفن أحد لضیفه ما لا یقدر.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ کس نباید بیش از توانش، خود را برای میهمان به زحمت اندازد.
«کنز العمال، ح 25876»

حدیث16

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - (فی وصیته لعلی): یا علی! لا ولیمة إلا فی خمس: فی عرس، أو خرس، أو عذار، أو وکار، أو رکاز: فالعرس التزویج، و الخرس النفاس بالولد، و العذار الختان، و الوکار فی بناء الدار و شرائها، و الرکاز الرجل یقدم من مکة.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - (در سفارشی به علی - علیه السلام -) فرمودند: ای علی! ولیمه جز در پنج مورد نباشد: برای ازدواج، برای تولد فرزند، برای ختنه کردن، برای ساختن یا خرید خانه و برای بازگشت از مکه.
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 356، ح 5762»

حدیث17

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الولیمة أول یوم حق، والثانی معروف، وما زاد ریاء وسمعة.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ولیمه دادن روز اول حق است و روز دوم احسان، از دو روز که گذشت خودنمایی و شهرت طلبی است.
«الکافی، ج 6، ص 283»

حدیث18

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الضیافة أول یوم و الثانی و الثالث، و ما بعد ذلک فإنها صدقة تصدق بها علیه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: میهمانی یک روز و دو روز و سه روز است. بعد از آن، آن چه به او داده می شود، صدقه است.
«الکافی، ج 6، ص 283»

حدیث19

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الضیف یلطف لیلتین، فإذا کانت اللیلة الثالثة فهو من أهل البیت یأکل ما أدرک.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: میهمان تا دو شب پذیرایی شود و از شب سوم جزو اهل خانه به شمار می آید و هر چه رسید بخورد.
«الکافی، ج 6، ص 283»

حدیث20

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إذا دعی أحدکم إلی طعام فلا یستتبعن ولده، فإنه إن فعل ذلک کان حراما و دخل عاصیا.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هرگاه یکی از شما (بدون فرزند) به میهمانی دعوت شد، فرزندش را هم به دنبال خود راه نیندازد که اگر چنین کند، کار حرامی کرده و با نافرمانی وارد خانه میزبان شده است.
«المحاسن، ج 2، ص 181»

حدیث21

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من أکل طعامه مع ضیفه فلیس له حجاب دون الرب.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس غذای خود را با میهمانش بخورد، میان او و پروردگار هیچ حجابی نباشد.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 116»

حدیث22

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من أحب أن یحبه الله و رسوله فلیأکل مع ضیفه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس دوست دارد که خدا و رسولش او را دوست داشته باشند، با میهمانان خود غذا بخورد.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 116»

حدیث23

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : کفی بالمرء إثما أن یستقل ما یقرب الی إخوانه، و کفی بالقوم إثما أن یستقلوا ما یقربه إلیهم أخوهم.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: مرد (میزبان) را همین گناه بس که غذایی را که پیش برادران خود می گذارد، کم شمارد و میهمانان را همین گناه بس که آن چه را برادرشان در برابرشان می گذارد، کم شمارند.
«المحاسن، ج 2، ص 186»

حدیث24

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : أبی الله لی زاد المشرکین و المنافقین و طعامهم.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند ابا دارد که من از توشه و غذای مشرکان و منافقان، استفاده کنم.
«المحاسن، ج 2، ص 180»

حدیث25

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لو أن مؤمنا دعانی إلی طعام ذراع شاة لأجبته، و کان ذلک من الدین.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: اگر مؤمنی مرا به خوردن (حتی) پاچه گوسفندی دعوت کند، می پذیرم، که این کار جزو دین است.
«المحاسن، ج 2، ص 180»

حدیث26

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من الجفاء ... أن یدعی الرجل إلی طعام فلا یجیب أو یجیب فلا یأکل.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: از ادب به دور است که مردی به مهمانی دعوت شود و نپذیرد یا بپذیرد و از غذای آن نخورد.
«قرب الإسناد، ص 160، ح 583»

حدیث27

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اوصی الشاهد من امتی و الغائب أن یجیب دعوة المسلم و لو علی خمسة أمیال، فإن ذلک من الدین.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: به حاضران و غایبان امت خود سفارش می کنم که دعوت مسلمان را، گر چه از فاصله پنج میل باشد بپذیرند، (هر میل حدود سه فرسخ می باشد) زیرا این کار جزو دین است.
«المحاسن، ج 2، ص 180»

حدیث28

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - (لأبی ذر و هو یعظه): لا تصاحب إلا مؤمنا، و لا یأکل طعامک إلا تقی.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - (در اندرزی به ابوذر) فرمودند: با کسی جز مؤمن، همنشینی مکن و کسی جز انسان پرهیزگار، غذای تو را نخورد.
«بحار الانوار، ج 77، ص 85»

حدیث29

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - (لأبی ذر و هو یعظه): أطعم طعامک من تحبه فی الله، و کل طعام من یحبک فی الله عزوجل.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - (در اندرزی به ابوذر) فرمودند: کسی را که به خاطر خدا دوستش داری از غذای خود بخوران و از غذای کسی که تو را به خاطر خدای عزوجل دوست دارد، بخور.
«بحار الانوار، ج 77، ص 85»

حدیث30

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یکره إجابة من یشهد ولیمته الأغنیاء دون الفقراء.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: پذیرفتن دعوت کسی که ثروتمندان در دعوت او هستند و فقیران حضور ندارند ناپسند است.
«الدعوات، ص 141، ح 358»

حدیث31

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : کل بیت لا یدخل فیه الضیف لا تدخله الملائکة.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر خانه ای که مهمان به آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمی شوند.
«جامع الأخبار، ص 378، ح 1058»

حدیث32

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : البیت الذی یمتار منه الخیر و البرکة أسرع إلیه من الشفرة فی سنام البعیر.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خیر و برکت به خانه ای که در آن اطعام می شود، سریعتر از سرعت فرو رفتن تیغ در کوهان شتر می رسد.
«المحاسن، ج 2، ص 147»

حدیث33

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الرزق أسرع إلی من یطعم الطعام من السکین فی السنام.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که اطعام می کند، روزی به او سریعتر از سرعت فرو رفتن کارد در کوهان شتر، می رسد.
«المحاسن، ج 2، ص 147»

حدیث34

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الضیف ینزل برزقه، و یرتحل بذنوب أهل البیت.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: مهمان، روزی خود را می آورد و گناهان اهل خانه را می برد.
«بحار الانوار، ج 75، ص 461»

حدیث35

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من کان یؤمن بالله والیوم الآخر فلیکرم ضیفه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر که به خدا و روز واپسین ایمان دارد، باید میهمانش را گرامی بدارد.
«جامع الأخبار، ص 377، ح 1053»

حدیث36

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : المکارم عشرة، فإن استطعت أن تکون فیک فلتکن: ... إقراء الضیف.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مکارم (اخلاق) ده تاست، اگر توانی آن ها را داشته باشی، چنان باش: (یکی از آنها) مهمان نوازی است.
«الخصال، ص 431، ح 11»

حوادث و بلایا

حدیث1

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : فاِنْ اتاکُم اللهُ بِعافِیّةٍ فاقْبَلوا، و اِنْ اُبْتِلْتُمْ فاصْبروا.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: اگر خداوند به شما عافیت و سلامتی داد قدرشناس باشید و اگر به بلاء و گرفتاری مبتلا کرد صبور باشید.
«نهج البلاغه، خطبه 98»

حدیث2

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : اِدفَعوا امواجُ الْبَلاءَ بالدُّعا.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: موجهای بلا را با دعا از خود دور کنید.
«نهج البلاغه، خطبه 146»

حدیث3

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : عِنْد تَناهِیَ الْبلاءُ یکونُ الفَرَج.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: پایان هر بلا، گشایش است.
«بحار الانوار، ج 78، ص 12»

حدیث4

قال الامام علی - علیه السلام - : فی تقلّبِ الْاَحوال، عُلِمَ جواهِر الرّجال.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: چهره واقعی انسانها در تحوّلات و گرفتاریها مشخّص می گردد.
«بحار الانوار، ج 77، ص 286»

حدیث5

قال الامام الباقر - علیه السلام - : المؤمنُ یَبتَلی بکلّ بلیّة و یَمُوتُ بکلّ میتةٍ اِلّا انّه لا یَقتُل نَفسُهُ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: مؤمن به هر گرفتاری و بلا مبتلا می گردد به بهر نوع مرگ می میرد، اما دست به خودکشی نمی زند.
«بحار الانوار، ج 81، ص 196»

حدیث6

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : مَا المُبْتلی الّذی قد اِشْتَدَّ بِه البلاء بِأَحْوَجَ إِلَی الدُّعَاءِ الَّذِی لَا یَأْمَنُ الْبَلَاءَ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: کسی که سخت گرفتار بلا شده است، از کسی که از بلا در امان نیست (هنوز بلا به او نرسیده)، نیازش به دعا بیشتر نمی باشد.
«نهج البلاغه، حکمت 302»

حدیث7

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یقُول اللهُ عزّوجل: یا دنیا تحرّرُ علی عبدالمؤمنِ باَنواع البَلاء... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند می فرماید: ای دنیا، با انواع بلا و گرفتاری بر بنده مؤمن گردش کن، و از نظر معیشت بر او سخت گیر، تا اینکه بار اقامت به سوی ما بسته و قصد ماندن در دنیا را نکند.
«بحار الانوار، ج 72، ص 52»

حدیث8

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِذا غَضَبَ الله عُلی اُمّةٍ وَلم یَنْزلْ بِها العذابَ... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هرگاه خدا بر امتی غضب کند و عذاب بر آنها نفرستد، آنها را به چند بلا مبتلا می کند: ارزانی را از آنها گرفته و عمرهایشان را کوتاه و بازارگانانشان را بی سود، درختهایشان را بیثمر، نهرها را بی آب، بارانها را بی موقع و انسانی بداخلاق را بر آنها حاکم می کند.
«خصال صدوق، ج 2، ص 415»

حدیث9

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِذا عَمِلَتْ امَّتی خمسَ عَشرةَ خِصْلَةٌ حَلَّ بها الْبَلاءَ... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هرگاه امّت من پانزده کار را مرتکب شوند گرفتار بلا میگردند: امانت را غنیمت بدانند و زکات دادن را زیان شمارند، به خاطر رضایت همسر از مادر نافرمانی کنند، با دوست خوش رفتار و با پدر بد رفتار باشند. پست ترین افراد بر آنها ریاست کنند در حالی که مردم از ترس احترامشان کنند، آوازهای نامشروع در مساجد بلند شود ... .
«خصال صدوق،ج 2، ص 594»

حدیث10

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما زلتُ اَنا و مِنَ النّبیّین مِنْ قَبلی و المؤمنین، مَبْتَلینَ بِمَنْ یؤُذینا... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: زمانی بر من و انبیاء پیشین و همچنین مؤمنان نگذشت، مگر اینکه ما را آزار رسانده اند و مؤمن اگر در قله کوه هم باشد آزار می بیند، برای اینکه مستحق پاداش خداوند شود.
«بحار الانوار، ج 64، ص 228»

حدیث11

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : قال اللهُ تعالی: یا داوُود قل لعبادی، یا عبادیِ... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند به جضرت داود - علیه السلام - خطاب کرد: ای داود! به بندگانم بگو، ای بندگان من اگر راضی به قضا و شاکر بر نعمتها و صابر در برابر بلاهایم نیستید، بدنبال پروردگاری غیر از من بروید.
«بحار الانوار، ج 64، ص 236»

حدیث12

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : فاِذا اَحَبَّ اللهُ عبداً، اِبْتلاءَ بِعظیمِ البلاء.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هرگاه خداوند بنده ای را دوست داشته باشد او را به بلایی بزرگ گرفتار می کند.
«اصول کافی، ج 3، ص 377»

حدیث13

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ما بَلی اللهُ العِبادَ بِشیءٍ اَشَدَّ عَلیِهم مِن اِخراجِ الدّراهِمٌ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خداوند هیچ بلایی (امتحانی) را برای بندگانش، همانند گرفتاری (و امتحان) ثروتمند شدن قرار نداده است.
«بحار الانوار، ج 73، ص 139»

حدیث14

قال الامام علی بن الحسین - علیه السلام - : اِنّی لاکرهُ اِنَّ یُعافی الرّجل فی الدُّنیا، ولا یُصِیْبَهُ شیءٌ من المصائب.
امام زین العابدین - علیه السلام - فرمودند: کراهت دارم از مردی که در دنیا به عافیت بسر برد و هیچ مصیبتی از مصائب دنیا به او نرسد.
«بحار الانوار، ج 81، ص 176»

حدیث15

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لَنْ تکونوا مُؤمِنینَ حَتّی تعدُّوا البلاءَ نِعمَةٌ والرّخاء مُصیبةٌ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: تا بلا را نعمت و آسایش را مصیبت ندانید، مؤمن نیستید.
«تحف العقول، ص 441»

حدیث16

قال الامام الصادق - علیه السلام - : یَنْبَغی لِمؤمنِ اَنْ یکونَ فیه خصالٌ:... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: سزاوار است که مؤمن دارای خصلتهایی باشد: در بحرانها و حوادث ثابت قدم و در بلاها صابر و در گشایش شاکر و به رزق خود قانع باشد.
«تحف العقول، ص 419»

حدیث17

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِذا اَضِیفَ الْبَلاءُ اِلی الْبَلاءِ، کانَ مِنَ البلاءُ عافیةٌ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: وقتی بلا بر بلا افزوده شد، (گرفتاری مؤمن زیاد گردید)، پس از آن دوران عافیت و نجات (از بلا) فرا می رسد.
«تحف العقول، ص 414»

حدیث18

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّ اَیوب - علیه السلام - مَعَ جَمیعِ ما یُبتلی بِه لَمْ یَستُنْ لَهُ رائحة... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: ایوب - علیه السلام - با آن همه گرفتاری که داشت، بوی بدی از او پیدا نشد. و زشت رو نگردید. و کسی که به نزدش آمد و شد داشت از او وحشت نکرد، اما کناره گیری مردم از او به خاطر تنگدستی بود.
«خصال صدوق، ج 2، ص 262»

حدیث19

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِبْتلی ایُوبَ - علیه السلام - سَبْعَ سَنین بِلا ذَنْب.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: حضرت ایوب - علیه السلام - هفت سال به بلا مبتلا بود و حال آنکه گناهی نداشت.
«خصال صدوق، ج 2، ص 46»

حدیث20

قال الامام الصادق - علیه السلام - : انّ فیما ناجَی الله بِه موسی بن عمران اِنَّ: یا موسی - علیه السلام - ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: در نجوایی که خداوند با حضرت موسی - علیه السلام - داشت، فرمودند: ای موسی! مخلوقی را خلق نکردم که از بنده ای مؤمن نزد من محبوب تر باشد. هرگاه مبتلا به گرفتاری شده، آنگاه بر بلایم صابر و در برابر نعمتهایم سپاس گذار و به قضایم راضی بوده است. این بنده از جمله صدّیقین در نزد من است.
«بحار الانوار، ج 64، ص 235»

حدیث21

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّ اهل الْحق لم یَزالوا مُنذُ کانوا فی شِدّةٍ، امّا انّ ذالک اِلی مدّة قلیلةٍ و عافیةٍ طویلةٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: زمانی بر اهل حق نمی گذرد، مگر اینکه مدتی را در شدت و سختی باشند. اما این مدت کوتاه عافیت طولانی را بدنبال دارد.
«بحار الانوار، ج 67، ص 214»

حدیث22

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّما المؤمنُ بِمنْزلةِ کفّةِ المیزان، کلّما زیدَ فی ایمانِهِ زیدَ فی بلائِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مؤمن به منزله کفه ی ترازو است، هر چه بر ایمانش افزوده گردد، بر بلایش نیز افزوده می شود.
«بحار الانوار، ج 67، ص 210»

حدیث23

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّ اللهَ عزّوجّل یُبْتلی المؤمِنَ بِکلّ بَلیّةٍ، یُمیتُهُ بکلّ مَیْتَةٍ، ولا یُبْتله بِذِهابِ عقلهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خداوند مؤمن را بهر بلائی گرفتار می کند و بهر مرگی می میراند امّا هرگز به بی خردی (و دیوانگی) گرفتار نمی کند.
«اصول کافی، ج 5، ص 91»

حدیث24

قال الامام الصادق - علیه السلام - : آَلْمؤمِنُ لا یَمضی علیه اَرْبعونَ لَیلةً، اِلّا عَرَضَ لَهُ امرٌ یَحزُنُه، یُذکِرّ بِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: بر هیچ مؤمنی چهل شب نگذرد، مگر اینکه امری بر او عارض شده و او را اندوهگین کند و با این عمل متوجه خدا شود.
«اصول کافی، ج 5، ص 84»

حدیث25

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّ اللهَ اِذا اَحَبَّ عَبْداً، غَتَّهُ بِالبلاءِ غَتّاً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هرگاه خداوند بنده ای را دوست بدارد، او را در گرداب بلا فرو می برد.
«اصول کافی، ج 5، ص 82»

حدیث26

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّ لِلّهَ عزّوجل عِباداً فی الاَرضِ مِنْ خالِص عِبادِهِ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: برای خداوند در زمین بنده هایی است که بنده های خالص اویند، اما هیچ نعمتی از آسمان فرود نمی آید مگر اینکه آنها را از آن منصرف نموده و بدست دیگران اندازد و هیچ بلائی فرود نیاید، مگر این که آنان از آن بهره مند شوند.
«اصول کافی، ج 5، ص 82»

حدیث27

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنّ الله عزّوجّل، جَعَلَ ولیَّهُ فِی الدُّنیا غَرَضاً لِعَدُوِّه.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خداوند در دنیا، دوستان خود را هدف دشمن قرار می دهد.
«اصول کافی، ج 5، ص 74»

حدیث28

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّ عظیمُ الاَجرلَمَعَ عظیمُ البلاء.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: اجر و ثواب بزرگ همراه با بلای بزرگ است.
«اصول کافی، ج 3، ص 376»

حدیث29

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنّ اَشَدَّ النّاسُ بلاءً اَلاَنْبیاء، ثُمَّ الذّینَ یَلوُنَهُم.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: گرفتارترین مردم پیامبران و سپس آنهایی هستند که از حیث فضیلت بعد از آنان قرار دارند.
«بحار الانوار، ج 15، ص 53»

حدیث30

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لَمْ یؤمِنْ اللهُ مؤمنٌ مِنْ هزاهِزِ الدُّنیا، وَلکنِّهُ آمَنَهُ مِنْ العُمی فیها وَالشّقاءٍ فِی الآخرةِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خداوند مؤمن را از فتنه ها و حوادث دنیا در امان قرار نداد، ولی از گمراهی در دنیا و بدبختی در آخرت نجات بخشید.
«اصول کافی، ج 5، ص 89»

حدیث31

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : اِنّ البلاءَ لِظالم اَدبٌ، و للمؤمن امتحانٌ، و لانبیاء درجةٌ، وَ لاولیاءِ کِرامةٌ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: بلا برای ظالم ادب، برای مؤمن آزمایش، برای پیامبران مقام و برای اولیاء کرامت و بزرگواری است.
«بحار الانوار، ج 64، ص 235»

مشورت

حدیث1

قال الإمام الباقر - علیه السلام - : اتبع من یبکیک وهو لک ناصح، ولا تتبع من یضحکک وهو لک غاش.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: از کسی که تو را می گریاند، اما خیرخواه توست پیروی کن و از کسی که تو را می خنداند، اما با تو یکرنگ نیست، پیروی مکن.
«محاسن، ج 2، ص 440»

حدیث2

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : لا تشاور أحمق، و لا تستعن بکذاب، و لا تثق بمودة ملول، فإن الکذاب یقرب لک البعید ویبعد لک القریب و الأحمق یجهد لک نفسه ولا یبلغ ما ترید و الملول أوثق ما کنت به خذلک ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: با احمق مشورت مکن و از دروغگو کمک مگیر و به دوستی آدم دل مرده تکیه مکن، زیرا دروغگو دور را نزدیک و نزدیک را دور در نظرت جلوه می دهد و احمق خودش را برای تو خسته می کند اما به آنچه می خواهی نمی رساندت و آدم دل مرده در زمانی که کاملا به او اعتماد داری، تنهایت می گذارد و در اوج ارتباطت با او، از تو می برد.
«تحف العقول، ص 316»

حدیث3

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : لا تکونن أول مشیر و إیاک والرأی الفطیر و تجنب ارتجال الکلام و لا تشر علی مستبد برأیه و لا علی وغد و لا علی متلون و لا علی لجوج و خف الله فی موافقة هوی المستشیر ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: در مشورت نخستین کسی مباش که نظر می دهد و از اظهار رأی خام و ناپخته بپرهیز و از ناسنجیده گویی دوری کن و طرف مشورت آدم خود رأی و سست اندیش و دمدمی مزاج و لجوج قرار مگیر و از خدا بترس و سعی نکن در مشورت مطابق میل و هوس مشورت کننده نظر دهی، زیرا که سعی در جلب رضایت او پستی است.
«بحار الأنوار, ج 72, ص 104»

حدیث4

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : إذا أردت أمرا فلا تشاور فیه أحدا حتی تشاور ربک، قال: قلت له: وکیف اشاور ربی؟ قال: تقول: أستخیر الله مائة مرة، ثم تشاور الناس، فإن الله یجری لک الخیرة علی لسان من أحب.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هر گاه اراده کاری کردی، پیش از مشورت با پروردگارت با هیچ کس مشورت مکن. راوی می گوید: عرض کردم: چگونه با پروردگارم مشورت کنم؟ فرمودند: صد مرتبه می گویی: از خدا خیر (و راه درست) را می طلبم سپس با مردم مشورت می کنی در این صورت خداوند خیر و صلاح تو را بر زبان هر که دوست داشته باشد، جاری می سازد.
«مکارم الأخلاق، ج 2، ص 98»

حدیث5

قال الإمام الرضا - علیه السلام - (لما ذکر عنده أبوه): کان عقله لا توازی به العقول و ربما شاور الاسود من سودانه، فقیل له: تشاور مثل هذا؟! فقال: إن الله تبارک وتعالی ربما فتح علی لسانه.
امام رضا - علیه السلام – (هنگامی که در حضور پدر بزرگوارش سخن به میان آمد)، فرمودند: هیچ خردی با خرد آن حضرت برابری نمی کرد با این حال گاه با یکی از غلامان سیاه خود مشورت می کرد به ایشان عرض شد: با چنین کسی مشورت می کنی؟ فرمودند: چه بسا که خدا تبارک و تعالی (نظر درست را) بر زبان او جاری کند.
«مکارم الأخلاق، ج 2، ص 99»

حدیث6

قال الإمام الحسن - علیه السلام - : ما تشاور قوم إلا هدوا إلی رشدهم.
امام حسن - علیه السّلام - فرمودند: هیچ مردمی با هم مشورت نکردند مگر آن که راه درست (حل مشکلات) خود را پیدا کردند.
«تحف العقول، ص 233»

حدیث7

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : إن المشورة لا تکون إلا بحدودها الأربعة ... فأولها أن یکون الذی تشاوره عاقلا، والثانیة أن یکون حرا متدینا، والثالثة أن یکون صدیقا مواخیا ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مشورت جز با حدود چهارگانه آن تحقق نپذیرد, نخستین حد آن این است که کسی که با او مشورت می کنی خردمند باشد، دوم این که آزاده و متدین باشد، سوم این که دوست و برادروار باشد و چهارم اینکه راز خود را به او بگویی و او به اندازه خودت از آن راز آگاه باشد، اما آن را بپوشاند و به کسی نگوید.
«مکارم الأخلاق، ج 2، ص 98»

حدیث8

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لن یهلک امرؤ عن مشورة.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ انسانی از مشورت کردن نابود نمی شود.
«محاسن، ج 2، ص 436»

حدیث9

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الحزم أن تستشیر ذا الرأی و تطیع أمره.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دوراندیشی آن است که با صاحب نظر مشورت کنی و به نظر او عمل نمایی.
«بحار الأنوار، ج 75، ص 105»

حدیث10

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا مظاهرة أوثق من المشاورة.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ پشتیبانی قابل اعتمادتر از مشورت نیست.
«محاسن، ج 2، ص 435»

حدیث11

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من استشاره أخوه المؤمن فلم یمحضه النصیحة سلبه الله لبه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر که برادر مؤمنش با وی مشورت کند و او صادقانه راهنماییش نکند، خداوند عقلش را از او بگیرد.
«بحار الأنوار، ج 75، ص 104»

حدیث12

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مشاورة العاقل الناصح رشد ویمن وتوفیق من الله، فإذا أشار علیک الناصح العاقل فإیاک والخلاف، فإن فی ذلک العطب.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: مشورت کردن با خردمند خیرخواه، مایه هدایت و میمنت است و توفیقی است از جانب خداوند، پس هر گاه خیرخواه خردمند تو را راهنمایی کرد، مبادا مخالفت کنی که موجب نابودی می شود.
«محاسن، ج 2، ص 438»

حدیث13

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : تصدقوا علی أخیکم بعلم یرشده ورأی یسدده.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: با دانشی که برادر شما را راهنمایی می کند و با نظری که راه درست را به او نشان می دهد، به وی صدقه بدهید.
«بحار الأنوار، ج 75، ص 105»

حدیث14

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من غش المسلمین فی مشورة فقد برئت منه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر که به مسلمانان در مشورتی خیانت کند، من از او بیزارم.
«عیون أخبار الرضا - علیه السلام -، ج 2، ص 66»

حدیث15

قال الإمام علی - علیه السلام - : استشر عدوک العاقل، واحذر رأی صدیقک الجاهل.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: با دشمن دانای خود مشورت کن و از نظر دوست نادان خود بپرهیز.
«غرر الحکم، ح 2471»

حدیث16

قال الإمام علی - علیه السلام - : لا تستشر الکذاب، فإنه کالسراب یقرب علیک البعید ویبعد علیک القریب.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: با دروغگو مشورت مکن، چون دروغگو، مانند سراب، دور را در نظرت نزدیک نشان می دهد و نزدیک را دور.
«غرر الحکم، ح 10351»

حدیث17

قال الإمام علی - علیه السلام - : لا تشرکن فی رأیک جبانا، یضعفک عن الأمر و یعظم علیک ما لیس بعظیم.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هرگز در اندیشه خود ترسو را شریک مگردان، که اراده تو را در انجام کارها به ضعف می کشاند و آنچه را که بزرگ نیست در نظرت بزرگ می نمایاند.
«غرر الحکم، ح 10349»

حدیث18

قال الإمام علی - علیه السلام - : لا تدخلن فی مشورتک بخیلا، فیعدل بک عن القصد و یعدک الفقر.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در مشورت خود بخیل را داخل مگردان که تو را از حق و میانه روی باز می دارد و از فقر می ترساند.
«غرر الحکم، ح 10348»

حدیث19

قال الإمام علی - علیه السلام - : خیانة المستسلم والمستشیر من أفظع الامور، وأعظم الشرور، و موجب عذاب السعیر.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خیانت کردن به فرد تسلیم شده و مشورت کننده، از شنیع ترین کارها و بزرگترین بدیها است و موجب عذاب آتش افروخته می شود.
«غرر الحکم، ح 5075»

حدیث20

قال الإمام علی - علیه السلام - : لا یستغنی العاقل عن المشاورة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خردمند، از مشورت کردن بی نیاز نیست.
«غرر الحکم، ح 10693»

حدیث21

قال الإمام علی - علیه السلام - : إذا أنکرت من عقلک شیئا فاقتد برأی عاقل یزیل ما أنکرته.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر گاه با فکر خود به جایی نرسیدی، از اندیشه خردمندی که مشکل تو را حل می کند پیروی کن.
«غرر الحکم، ح 4156»

حدیث22

قال الإمام علی - علیه السلام - : ظلم المستشیر ظلم و خیانة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ستم کردن به مشورت کننده، هم ظلم است و هم خیانت.
«غرر الحکم، ح 6037»

حدیث23

قال الإمام علی - علیه السلام - : الاستشارة عین الهدایة، وقد خاطر من استغنی برأیه.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: مشورت کردن، دیده راهیابی است و کسی که به رأی و نظر خویش اکتفا کند، خود را به خطر افکنده است.
«نهج البلاغه، حکمت 211»

حدیث24

قال الإمام علی - علیه السلام - : المشاورة راحة لک وتعب لغیرک.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: مشورت کردن، مایه راحتی تو و زحمت دیگری است.
«غرر الحکم، ح 1857»

حدیث25

قال الإمام علی - علیه السلام - : المستشیر علی طرف النجاح.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: مشورت کننده، بر لبه پیروزی است.
«غرر الحکم، ح 1217»

حدیث26

قال الإمام علی - علیه السلام - : المستشیر متحصن من السقط.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که مشورت کند، از لغزیدن در خطاها مصون می ماند.
«غرر الحکم، ح 1207»

حدیث27

قال الإمام علی - علیه السلام - : المشورة تجلب لک صواب غیرک.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: مشورت کردن، اندیشه های درست دیگران را برای تو کسب می کند.
«غرر الحکم، ح 1509»

حدیث28

قال الإمام علی - علیه السلام - : بعثنی رسول الله - صلی الله علیه و آله - علی الیمن، فقال و هو یوصینی: یا علی ما حار من استخار و لا ندم من استشار.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - مرا به (امارت) یمن فرستاد و به من سفارش کرد: ای علی! کسی که از خدا طلب خیر کرد, سرگردان نشد و کسی که مشورت نمود, پشیمان نگشت.
«أمالی شیخ طوسی، ص 136»

حدیث29

قال الإمام علی - علیه السلام - : شاور فی امورک الذین یخشون الله ترشد.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در کارهای خود با افراد خدا ترس مشورت کن، تا راه درست را بیابی.
«غرر الحکم، ح 5756»

حدیث30

قال الإمام علی - علیه السلام - : شاور ذوی العقول، تأمن الزلل والندم.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: با خردمندان مشورت کن، تا از لغزش و پشیمانی در امان مانی.
«غرر الحکم، ح 5755»

حدیث31

قال الإمام زین العابدین - علیه السلام - : حق المستشیر إن علمت أن له رأیا أشرت علیه، وإن لم تعلم أرشدته إلی من یعلم.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: حقّ مشورت کننده این است، که اگر برای راهنمایی او نظری داری، راهنماییش کنی و اگر اطلاعی نداشته باشی او را به کسی که (در آن زمینه) آگاهی دارد، راهنمایی کنی.
«الخصال، ص 570»

اخلاقی

فضایل اخلاقی

حدیث1

قال الإمام زین العابدین (علیه السلام) :
القول الحسن یثری المال، و ینمی الرزق، و ینسئ فی الأجل، و یحبب إلی الأهل، و یدخلالجنة.
امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
گفتار نیک دارایی را زیاد می کند و روزی را افزایش می دهد و أجل را به تأخیر می اندازد و انسان را نزد اهل و خانواده محبوب می گرداند و (شخص را) به بهشت می برد.
«أمالی صدوق، ص12، ح 1»

حدیث2

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : والذی نفسی بیده، ما أنفق الناس من نفقة أحب من قول الخیر.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سوگند به آن که جانم در دست اوست، مردم هیچ انفاقی نکردند که دوست داشتنی تر از گفتار نیک باشد.
«بحارالانوار، ج 71، ص 311، ح 8»

حدیث3

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : من حسن إسلام المرء ترکه الکلام فیما لا یعنیه.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: از نشانه های نیکویی اسلام شخص دم فرو بستن از بیهوده گویی است.
«بحارالانوار، ج 2، ص 55، ح 28»

حدیث4

قال الامام علی بن الحسین - علیه السّلام - : ما مِنْ جرعةٍ أحبَّ الی اللهِ من جرعَتَین: جرعَة غیظٍ ردَّها مؤمِنٌ بحِلْمٍ أوْ جرعَة مصیبةٍ ردّها مؤمِنٌ بصبرٍ.
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: نزد خداوند متعال حالتی محبوبتر از یکی از این دو حالت نیست: حالت غضب و خشمی که مؤمن با بردباری و حلم از آن بگذرد و حالت بلا و مصیبتی که مؤمن آن را با صبر و شکیبائی پشت سر بگذارد.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 424»

حدیث5

قال الامام العسکری - علیه السّلام - : مَنْ کانَ الوَرعُ سجیّتهُ و الکرَْم ُطبیعَتَهُ و الحِلمُ خلَّتَهُ کَثُرَ صدیقُهُ و الثّناءُ علیهِ.
امام حسن عسکری - علیه السّلام - فرمودند: هرکس ورع و پرهیزگاری روش زندگی او، بزرگواری و سخاوت عادت او و صبر و بردباری برنامه اش باشد، دوستانش زیاد خواهند بود و دیگران او را مورد مدح و ستایش قرار می دهند.
«بحار الانوار، ج 75، ص 379»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا یَعدمُ الصبورُ الظّفَر و ان طالَ به الزّمان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: انسان صبور و شکیبا، پیروزی را از دست نمی دهد گر چه زمان رسیدن آن طولانی شود.
«بحار الانوار، ج 71، ص 95»

حدیث7

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : إنّ الصّبرَ و حُسنَ الخُلقِ والبرََّ و الحِلمَ من أخلاق الانبیاء.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر و شکیبائی و اخلاق نیکو و بردباری، از اخلاق پیامبران است.
«بحار الانوار، ج 71، ص 93»

حدیث8

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصّبرُ أحسَنُ حُلَلِ الایمان ِو أشرَفُ خلائقِ الانسان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر، بهترین جامه ایمان و برترین خوی انسان است.
«غررالحکم، ص 281، ح 6232»

حدیث9

قال الامام علی - علیه السّلام - : ثَوابُ الصّبرِ أعلی الثّوابِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: پاداش صبر، بالاترین پاداش ها است.
«تصنیف غررالحکم، ص 281، ح 6240»

حدیث10

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصّبرُ جنَّةٌ من الفاقَةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبرو بردباری سپری در برابر فقر و تنگدستی است.
«بحار الانوار، ج 77، ص 240»

حدیث11

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصّبرُ کفیلٌ بالظَّفّرِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر، ضامن پیروزی است.
«تصنیف غررالحکم، ص 283، ح 6312»

حدیث12

قال الامام علی - علیه السّلام - : زَینُ الدّین الصّبرُ و الرضا.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: زینت و زیبائی دین، صبر و رضا (به قضای پروردگار) است.
«تصنیف غررالحکم، ص 281، ح 6243»

حدیث13

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصّبرُ ثمرةُ الایمان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر، ثمره و نتیجه ایمان است.
«تصنیف غررالحکم، ص 280، ح 6217»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السّلام - : أقوی عَدوِّ الشدائِدِ الصّبر.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: قوی ترین دشمن سختی ها، صبر و شکیبائی است.
«تصنیف غررالحکم، ص 282، ح 6275»

حدیث15

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: برترین عبادت ها، صبر، خاموشی و انتظار فرج می باشد.
«بحار الانوار، ج 74، ص420»

حدیث16

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصَّبرُ صَبران، صبرٌ علی ما تکرَه و صبرٌ ممّا تُحبّ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر بر دو قسم است، صبر برآنچه که دوست نداری و به تو رسیده است و صبر بر چیزی که دوست می داری و نمی توانی به آن دست یابی.
«بحار الانوار، ج 71، ص 95»

حدیث17

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : العَملُ الخالِصُ، الذی لا تُریدُ اَنْ یَحْمدَکَ عَلیه اَحدٌ اِلاّ اللهُ عزّوجلّ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: عمل خالص آن است که نخواهی کسی جز خدای عزوجل، تو را بر انجام آن کار بستاید.
«الکافی، ج 2، ص 16»

حدیث18

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : بِالاِخلاصِ تَتَفاضَلُ مَراتِبُ المُومنینَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: تفاوت و برتری درجات مؤمنان بر یکدیگر به اخلاص است.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 119»

حدیث19

قال الامام علی - علیه السّلام - : عَلی قَدْرِ قُوَّةِ الدِّینِ یکونُ خُلُوُصُ النِّیَّةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خلوص نیت به اندازة شدت دینداری است.
«غررالحکم، ح 6192»

حدیث20

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ اَخْلَصَ بَلَغَ الآمالَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر که اخلاص ورزد، به آرزوهایش برسد.
«غررالحکم، ح 7675»

حدیث21

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَلزُّهدُ سَجِیَّةُ المُخْلِصینَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: پارسایی، سرشت و خوی مخلصان است.
«غررالحکم، ح 662»

حدیث22

قال الامام علی - علیه السّلام - : فی إخْلاصِ النَّیّاتِ نَجاحُ الأُمُورِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: موفقیت در کارها به خالص کردن نیّت ها است.
«غررالحکم، ح 6510»

حدیث23

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَلْعَمَلُ کلُّهُ هَباءٌ الاّ ما اُخْلِصَ فیهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اعمال همه بر باد است، مگر آنچه از روی اخلاص باشد.
«غررالحکم، ح 1400»

حدیث24

قال الامام علی - علیه السّلام - : لَوْ خَلَصَتْ النِّیّاتُ لَزَکَّتِ الاعمالُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اگر نیت ها خالص شود، اعمال پاکیزه گردد.
«غررالحکم، ح 7578»

حدیث25

قال الامام علی - علیه السّلام - : عِندَ تَحَقُّقِ الاخلاصِ تَستَنیرُ البَصائرُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: چون اخلاص تحقق یابد، دیدة بصیرت روشن شود.
«غررالحکم، ح 6211»

حدیث26

قال الامام علی - علیه السّلام - : بِالاخلاصِ تُرفَعُ الاعمالُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: به سبب اخلاص، اعمال (به درگاه خدا) بالا می رود.
«غررالحکم، ح 4242»

حدیث27

قال الامام علی - علیه السّلام - : فی الاِخلاصِ یکونُ الْخَلاصُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: رهایی و نجات در اخلاص است.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 154»

حدیث28

قال الامام علی - علیه السّلام - : الاخلاصُ شیمةُ افاضِلِ النّاسِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اخلاص، خوی برترین مردمان است.
«غررالحکم، ح 597»

حدیث29

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَلاِخلاصُ عِبادَةُ الْمُقَرَّبینَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اخلاص، عبادت مقربان الهی است.
«غررالحکم، ح 197»

حدیث30

قال الامام علی - علیه السلام - : زیادَةُ الشُّکْرِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَفْسَحُ فِی الاَْجَلِ.
امام علی - علیه السلام - : شکرگزاری فراوان و صله رحم، عمر را زیاد می کنند و بر مُهلت زندگی می افزایند.
«عیون الحکم والمواعظ، ص 275، ح 4999»

حدیث31

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! می‌دانی به کدام دلیل تو را بر دیگر انبیا برتری دادم؟ به دلیل یقین و حسن خلق و سخاوت نفس و دلسوزی برای مردم.
(ارشادالقلوب1/205)

حدیث32

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! پرهیزکاری، زینت مؤمن و ستون برپایی دین است.
(ارشادالقلوب1/203)

حدیث33

قال الامام علی بن الحسین - علیه السّلام - :
اَلصّبرُ وَ الرّضا عن قضاءِ الله رأس طاعةِ الله ... .
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند:
صبر و خشنودی از قضای الهی، اصل و اساس اطاعت خداوند است. هر که صبر و رضا در برابر قضای الهی داشته باشد، جز خیر برای او نخواهد بود.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 899»

حدیث34

امام صادق (علیه السلام ) فرمودند:
ما نَعْلَمُ شَیْئا یَزیدُ فِی الْعُمْرِ اِلاّ صِلَةَ الرَّحِمِ، حَتّی اِنَّ الرَّجُلَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثَ سِنینَ فَیکونُ وَصولاً لِلرَّحِمِ فَیَزیدُ اللّه‌ُ فی عُمْرِهِ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَجْعَلُها ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً، وَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَکونَ قاطِعا لِلرَّحِمِ، فَیَنْقُصُهُ اللّه‌ُ ثَلاثیْنَ سَنَةً وَ یَجْعَلُ اَجَلَهُ اِلی ثَلاثِ سِنینَ ؛
ما، غیر از صله رحم، چیزی نمی شناسیم که بر عمر بیفزاید، تا آن‌جا که گاهی عمر کسی سه سال است، و وقتی که اهل صله رحم می شود، خداوند هم سی سال بر عمرش می افزاید و آن را سی و سه سال می کند و گاهی عمر کسی سی و سه سال است و قطع رحم می کند و خداوند هم سی سال از عمر او می کاهد و عمرش را به سه سال، کاهش می دهد .
کافی : ج 2، ص 152، ح 17

حدیث35

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن صاحَبَ النّاسَ‌بِالَّذی یُحِبُّ أن یُصاحِبوهُ کانَ عَدلاً .
هرکه با مردم چنان رفتار کند که دوست دارد آنان با او رفتار کنند ، عادل است .
کنز الفوائد : 2 / 162 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث36

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن رَجُلٍ مُسلمٍ یُصابُ بشَیءٍ فی جَسَدِهِ فَیَتَصَدَّقُ بهِ إلاّ رَفَعَهُ اللّه بهِ دَرجَةً وحَطَّ عَنهُ بهِ خَطیئةً .
هیچ مرد مسلمانی نیست که به قسمتی از بدنش آسیبی وارد شود و از (قصاص) آن درگذرد ، مگر این که خداوند به سببِ آن یک درجه بالایش بَرد و یک گناه از او بزداید .
کنز العمّال : 39850 منتخب میزان الحکمة : 466

حدیث37

امام باقر علیه‌السلام :
صلةُ الأرحامِ تُحَسِّنُ الخُلُقَ وتُسَمِّحُ الکَفَّ وتُطَیِّبُ النَّفْسَ ، وتَزِیدُ فی الرّزقِ وتُنسِئُ فی الأجَلِ ؛
صله رحم خلق و خوی را نیکو ، دست را بخشنده ، جان را پاکیزه و روزی را زیاد می‌کند و اجل را به تأخیر می‌اندازد .
الکافی : 2 / 152 / 12

حدیث38

امام علی علیه‌السلام :
مِـن کَرَمِ المَـرءِ بُـکاؤهُ علی ما مَضی مِن زَمانِهِ ، وحَنینُهُ إلی أوطانِهِ ، وحِفظُهُ قَدیمَ إخوانِهِ ؛
از بزرگواری انسان، گریستن اوست بر عمر سپری شده‌اش و علاقه او به میهنش و نگهداشتن دوستان دیرینه‌اش .
بحار الأنوار : 74 / 264 / 3 منتخب میزان الحکمة : 596

حدیث39

امام علی علیه‌السلام :
غایَةُ الفَضائلِ العِلم؛
اوج فضیلتها دانش است .
غرر الحکم : 6379

حدیث40

امام علی علیه‌السلام :
لا شَرَفَ کَالعِلم؛
هیچ شرافتی ، چون دانش نیست .
نهج البلاغة : الحکمة 113 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث41

امام علی علیه‌السلام :
رَأسُ الفَضائلِ العِلمُ ، غایَةُ الفَضائلِ العِلم ؛
سرآمد فضیلتها ، دانش است ؛ نقطه پایان فضیلتها دانش است .
غرر الحکم : 5234 6379 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث42

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العِلمُ رَأسُ الخَیرِ کُلِّهِ ، والجَهلُ رَأسُ الشَّرِّ کُلِّهِ ؛
دانایی ، سرآمـد همه خوبیهاست و نادانی سرآمد همه بدیها .
بحار الأنوار : 77 / 175 / 9 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث43

امام حسن(سلام الله علیه):
رَأسُ العَقلِ مُعاشَرَةُ النّاسِ بِالجَمیلِ؛
خوشرفتاری با مردم، رأس خرد است.
میزان الحکمة: ح 13703

حدیث44

امام صادق(سلام الله علیه):
الصَّبرُ رَأسُ الإیمانِ؛
شکیبایی، سرِ ایمان است.
میزان الحکمة: ح 10221

حدیث45

إنَّ اللَّه عزّوجلّ لَم یَبْعثْ نَبیّاً إلّا بصِدقِ الحدیثِ وأداءِ الأمانةِ إلی البَرِّ والفاجرِ؛
خداوند عزّوجلّ هیچ پیامبری را برنگزید، مگر به راست‌گفتاری و امانتداری در حق خوب و بد.
الکافی: ج 2، ص 104، ح 1

حدیث46

امام سجّاد(سلام الله علیه):
القَولُ الحَسَنُ یُثرِی المالَ، ویُنمِی الرِّزقَ؛
گفتار نیک، دارایی را زیاد می‌کند و روزی را افزایش می‌دهد.
میزان الحکمة: ح 18063

حدیث47

امام علی(سلام الله علیه):
مَن لانَت عَرِیکَتُهُ وَجَبَت مَحَبَّتُهُ؛
هر که نرمخو و فروتن باشد محبّتش [بر دلها] لازم آید.
میزان الحکمة: ح 10454

حدیث48

امام صادق(سلام الله علیه):
إنَّ مِن التَّواضُعِ أن یَجلِسَ الرّجُلُ دُونَ شَرَفِهِ؛
تواضع در مجلس، آن است که کسی در کم‌تر از جایگاهش بنشیند.
الکافی: ج 2، ص 123، ح 9

حدیث49

امام صادق(سلام الله علیه):
اَلْعَدلُ أحلی مِنَ الْماءِ یُصِیبُهُ الظَّمآنُ؛
عدالت، گواراتر از آبی است که تشنه به آن می‌رسد.
الکافی، ج 2، ص 146

حدیث50

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إنَّ الْعَفوَ لا یَزِیدُ الْعَبدَ إلّا عِزّاً فَتَعافَوا یُعِزُّکُمُ اللَّهُ؛
گذشت، جز بر عزّت بنده نمی‌افزاید، پس از یکدیگر درگذرید تا خداوند به شما عزّت بخشد.
الکافی، ج 6، ص 108

حدیث51

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
خِیارُکُم أحاسِنُکُم أخلاقاً الَّذینَ یَألَفُونَ ویُؤلَفُونَ؛
بهترین شما، خوش‌خوترین شماست آنان که الفت می‌گیرند و الفت می‌پذیرند.
تحف العقول، ص 45

حدیث52

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:
خَصلَتانِ لیسَ فَوقَهُما مِنَ البِرِّ شَیءٌ الإیمانُ بِاللّه و النَّفعُ لِعبادِ اللّه؛
دو خصلت است که هیچ کار خوبی بالاتر از آن دو نیست : ایمان به خدا و سود رساندن به بندگان خدا
میزان الحکمة، ج 5 ، ص 502

حدیث53

امام کاظم(سلام الله علیه):
تمونُک لِلضَّعیفِ أفضَلُ الصَّدَقَةِ؛
کمک کردن تو به ناتوان، بهترین صدقه است.
تحف العقول، ص 414

حدیث54

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اَلصَّبرُ سِترٌ مِنَ الْکُروبِ وعَونٌ عَلَی الْخُطُوبِ؛
صبر، پوشاننده اندوه‌ها و یاور در برابر مشکلات است.
کنزالفوائد، ص 58

حدیث55

پیامبرخدا(صلی الله علیه و آله):
إنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحتَرِفَ الْأمینَ؛
به راستی خداوند پیشروِ امانت دار را دوست دارد.
الکافی، ج 5، ص 113

حدیث56

امام باقر(سلام الله علیه):
إنَّ أشَدَّ العِبادَةِ الوَرَعُ؛
سخت‌ترین عبادت، پارسایی است.
میزان الحکمة: ح 11858

حدیث57

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أکْثَرُ ما تَلِجُ بهِ اُمَّتی الجَنّةَ: تَقْوَی اللَّهِ وحُسْنُ الخُلقِ؛
بیشترین چیزی که مایه ورود امت من به بهشت می‌شود، پروای از خدا و اخلاقی خوش است.
الکافی: ج 2، ص 100، ح 6

حدیث58

امام رضا(سلام الله علیه):
مَن تَبَسَّمَ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً؛
هر که به روی برادر مؤمنش لبخند بزند، خداوند برایش ثوابی خواهد نوشت.
دوستی: ص 216 ح 535

حدیث59

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
نَصرُ الْمَظلُومِ وَالْأمرُ بِالْمَعرُوفِ وَالنَّهیُ عَنِ الْمُنکَرِ جِهادٌ؛
یاری رساندن به ستمدیده و امر به معروف و نهی از منکر جهاد در راه خداست.
جامع الأحادیث قمی، ص 125

حدیث60

امام سجاد(سلام الله علیه) فرمودند:
إنَّ أقرَبَکُم مِن اللَّهِ أوسَعَکُم خُلقاً؛
نزدیک‌ترین شما به خداوند، گشاده خوترین شماست.
الکافی: ج 8، ص 69، ح 24

حدیث61

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
انَّ أعجَل الخیرِ ثواباً صلةُ الرَّحم؛
پاداش صله رحم، سریع ترین پاداش کار خیری است که به انسان می رسد.
الکافی، ج 2، ص 160

حدیث62

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
وقتی مسلمانی از کنار برادر مسلمانش عبور می نماید و سلام نمی کند ملائکه از آن مسلمان تعجب می کنند.
محجه البیضاء جلد 3 صفحه 382

حدیث63

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
بهترین بندگان خدا آنها هستند که به وعده وفا کنند.
نهج الفصاحه، صفحه 172، حدیث 850

حدیث64

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
إنَّ الْعَفوَ لا یَزِیدُ الْعَبدَ إلّا عِزّاً فَتَعافَوا یُعِزُّکُمُ اللَّهُ؛
گذشت، جز بر عزّت بنده نمی‌افزاید، پس از یکدیگر درگذرید تا خداوند به شما عزّت بخشد.
الکافی، ج 6، ص 108

حدیث65

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
مَن مَشی اِلی ذی قَرابَةٍ بِنَفسِهِ وَ مالِهِ لِیَصِلَ رَحِمَهُ اَعطاهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ اَجرَ مِأَةِ شَهیدٍ؛
هر کس با جان و مال خود در راه صله رحم کوشش کند، خداوند عزّوجلّ پاداش یکصد شهید به او می دهد.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 16

حدیث66

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
اَمّا عَلامَةُ التّائِبِ فَاَربَعَةٌ: اَلنَّصیحَةُ لِلّهِ فی عَمَلِهِ وَ تَرکُ الباطِلِ وَ لُزومُ الحَقِّ وَ الحِرصُ عَلَی الخَیرِ ؛
نشانه توبه کننده چهار است: عمل خالصانه برای خدا، رها کردن باطل، پایبندی به حق و حریص بودن بر کار خیر.
(تحف العقول، ص 20)

حدیث67

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَ لکِن فِی الشَّبابِ اَحسَنُ ؛
توبه زیباست، ولی از جوان زیباتر .
(کنز العمّال، ح 43542)

حدیث68

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلتَّوفیقُ مِنَ السَّعادَةِ وَ الْخِذلانُ مِنَ الشَّقاوَةِ؛
توفیق [انجام کار نیک] از خوشبختی و بی توفیقی از بدبختی است.
بحارالأنوار، ج 78، ص 12، ح 70

حدیث69

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
اَفضَلُ العِبادَةِ عِفَّةُ البَطنِ وَ الفَرجِ؛
بالاترین عبادت، عفت شکم و شهوت است.
تحف العقول، ص 296

حدیث70

امام حسن عسکری (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ الوُصُولَ اِلی اللهِ عَزّوجلَّ سَفَرٌ لا یُدرَکُ اِلّا بِامتِطاءِ اللَّیلِ؛
وصول به خداوند عزوجل سفری است که جز با عبادت در شب حاصل نگردد.
مسند الامام العسکری، ص290

حدیث71

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
اَلخُلقُ الحَسَنُ عِبادَةٌ؛
خوش اخلاقی عبادت است.
کنزالعمال، ج13، ص151، ح36472

حدیث72

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلا اُحَدِّثُکَ بِمَکارِمِ الاَْخْلاقِ؟ الصَّفْحُ عَنِ النّاسِ وَ مُواساةُ الرَّجُلِ اَخاهُ فی مالِهِ وَ ذِکْرُ اللّه‌ِ کَثیرا؛
آیا به شما بگویم که مکارم اخلاق چیست؟ گذشت کردن از مردم، کمک مالی به برادر (دینی) خود و بسیار به یاد خدا بودن.
معانی الأخبار، ص 191، ح 2

حدیث73

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلذِّکرُ یونِسُ اللُّبَّ وَیُنیرُ القَلبَ وَیَستَنزِلُ الرَّحمَةَ؛
یاد خدا عقل را آرامش می دهد، دل را روشن می کند و رحمت او را فرود می آورد.
غررالحکم، ج2، ص66، ح1858

حدیث74

امام رضا (علیه‌السلام) فرمودند:
مَـن فـرّج عن مـومـن فـرّج الله عَن قَلبه یـَوم القیامة؛
هر کس اندوه و مشکلی را از مومنی بر طرف نماید خداوند در روز قیامت انـدوه را از قلبش بر طرف سازد.
(اصول کافی، ج 3، ص 268)

حدیث75

امام صادق (علیه السلام):
لِجَرّاحِ المَدائِنیِّ ـ : ألا اُحَدِّثُکَ بِمَکارِمِ الأخلاقِ؟ اَلصَّفحُ عَنِ النّاسِ ، وَمُواساةُ الرَّجُلِ أخاهُ فی مالِهِ ، وَذِکرُ اللّه کَثیرا؛
به جرّاح مدائنی فرمودند: آیا به تو بگویم که مکارم اخلاق چیست؟ گذشت کردن از مردم، سهیم کردن برادر (دینی) در مال خود و بسیار به یاد خدا بودن.
(غررالحکم، ج2، ص451، ح3260)

حدیث76

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إنّ اللّه تَبارَکَ وَتَعالی خَصَّ رَسولَ اللّه صلی الله علیه و آله بِمَکارِمِ الأخلاقِ ، فَامتَحِنوا أنفُسَکُم فَإن کانَت فیکُم فَاحمَدوا اللّه عَزَّوَجَلَّ وَارغَبوا إلَیهِ فی الزِّیادَةِ مِنها ـ فَذَکَرَها عَشرَةً ـ : الیَقینُ ، والقَناعَةُ ، والصَّبرُ ، والشُّکرُ ، والحِلمُ ، وحُسنُ الخُلقِ ، والسَّخاءُ ، والغَیرَةُ ، والشَّجاعَةُ ، والمُروءَةُ؛
خدای تبارک وتعالی رسول خدا صلی الله علیه و آله را به مکارم اخلاق مخصوص گردانید. پس شما نیز خود را بیازمایید، اگر این صفت ها در شما بود خدای عزوجل را سپاس گویید و از او این مکارم را بیشتر بخواهید. ـ سپس آن ده خصلت را برشمردند ـ : یقین، قناعت، صبر، شکر، بردباری، خوش اخلاقی، سخاوت، غیرت، شجاعت و جوانمردی.
(نهج البلاغه، خطبه 91)

حدیث77

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
وَقَد سُئِلَ عَن مَکارِمِ الخلاقِ: اَلعفوُ عَمَّن ظَلَمَکَ وَصِلَةُ مَن قَطَعَکَ وَإعطاءُ مَن حَرَمَکَ وَقَولُ الحَقِّ وَلَو عَلی نَفسِکَ؛
درباره مکارم الاخلاق سئوال شد، فرمودند: گذشت از کسی که به تو ظلم کرده، رابطه با کسی که با تو قطع رابطه کرده، عطا به آن کس که از تو دریغ داشته است و گفتن حق اگر چه بر ضد خودت باشد.
(نهج الفصاحه، ح 781)

حدیث78

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ الخَلائق الرِّفقُ؛
بهترین خوبی ها رفق است (مهربانی و لطف با مردم).
(غررالحکم)

حدیث79

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلعَدلُ أَفضَلُ مِنَ الشَّجاعَةِ لأَِنَّ النّاسَ لَوِاستَعمَلُوا العَدلَ عُموما فی جَمیعِهِم لاَستَغنَوا عَنِ الشَّجاعَةِ؛
عدالت بهتر از شجاعت است زیرا اگر مردم همگی عدالت را درباره همه بکار گیرند از شجاعت بی نیاز می شوند.
شرح نهج البلاغه، ج20، ص333، ح816

حدیث80

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا أَشجَعَ مِن لَبیبٍ؛
شجاع تر از خردمند، وجود ندارد.
غررالحکم، ج6، ص373، ح10591

حدیث81

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ثَمَرَةُ الشَّجاعَةِ الغیرَةُ؛
غیرت میوه شجاعت است.
غررالحکم، ج3، ص328، ح4620

حدیث82

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جُبِلَتِ الشَّجاعَةُ عَلی ثَلاثِ طَبائِعَ، لِکُلِ واحِدَةٍ مِنهُنَ فَضیلَةٌ لَیسَت لِلخری: اَلسَّخاءُ بِالنَّفسِ وَالنَفَةُ مِنَ الذُّلِّ وَطَلَبُ الذِّکرِ ... ؛
شجاعت بر سه خصلت سرشته شده که هر یک از آنها فضیلتی دارد که دیگری فاقد آن است: از خودگذشتگی، تن ندادن به خواری و ذلّت و نامجویی.
تحف العقول، ص 323

حدیث83

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلسَّخاءُ وَالشَّجاعَةُ غَرائِزُ شَریفَةٌ، یَضَعُهَا اللّه سُبحانَهُ فیمَن أَحَبَّهُ وَامتَحَنَهُ؛
سخاوت و شجاعت خصلت های والایی هستند که خداوند سبحان آن دو را در وجود هر کس که دوستش داشته و او را آزموده باشد می گذارد.
غررالحکم، ج2، ص56، ح1820

حدیث84

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلشَّجاعَةُ نُصرَةٌ حاضِرَةٌ وَفَضیلَةٌ ظاهِرَةٌ؛
شجاعت، نصرتی نقد و فضیلتی آشکار است.
غررالحکم، ج2، ص30، ح1700

حدیث85

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
العَفافُ یَصونُ النَّفسَ ویُنَزِّهُها عَنِ الدَّنایا؛
عفّت، نفس را مصون می دارد و آن را از پستیها دور نگه می دارد.
(غرر الحکم، ح 1989 - منتخب میزان الحکمة، ص 386)

حدیث86

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
العِفَّةُ أفضَلُ الفُتُوَّةِ؛
عفّت ، برترین جوانمردی است.
(غرر الحکم، ح 529 - منتخب میزان الحکمة، ص 386)

حدیث87

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
العِفَّةُ رَأسُ کُلِّ خَیرٍ؛
عفّت ، سرآمد هر خوبی است.
(غرر الحکم، ح 1168 - منتخب میزان الحکمة، ص 386)

حدیث88

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَصلُ المُروءَةِ الحَیاءُ وَ ثَمَرَتُهَا العِفَّةُ؛
ریشه مردانگی حیا و میوه اش پاکدامنی است.
(غررالحکم، ج2، ص418، ح3101)

حدیث89

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
عِفَّتُهُ (الرَّجُل) عَلی قدرِ غَیرَتِهِ؛
پاکدامنی مرد به اندازه غیرت اوست.
(نهج البلاغه، حکمت‌47)

حدیث90

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
اَوَّلُ ما یوضَعُ فی میزانِ العَبدِ یَومَ القیامَةِ حُسنُ خُلقِهِ؛
نخستین چیزی که روز قیامت در ترازوی اعمال بنده گذاشته می‌شود، اخلاق خوب اوست.
(قرب الإسناد، ص 46، ح 149)

حدیث91

امام حسین (علیه السلام)فرمودند:
اَلبُکاءُ مِن خَشیةِ اللهِ نَجآةٌ مِنَ النّارِ؛
گریه از ترس خدا سبب نجات از آتش جهنّم است
(حیات امام حسین، ج 1، ص 183)

حدیث92

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرحامِ تُزَ کّی العمالَ وَتُنمی الموالَ وَ تَدفَعُ البَلوی وَتُیَسِّرَ الحِسابَ وَتُنسِئُ فِی الجَلِ؛
صله رحم، اعمال را پاکیزه، اموال را بسیار، بلا را برطرف و حساب (قیامت) را آسان می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد.
(کافی، ج 2، ص 157، ح 33)

حدیث93

امام صادق (علیه السلام)فرمودند:
مَن کَفَّ غَضَبَهُ سَتَرَ اللهُ عَورَتَهُ؛
کسی که جلوی خشمش را بگیرد خداوند نقصها و کاستی های او را می پوشاند.
(جهاد النفس، ح 528)

حدیث94

امام صادق (علیه السلام)فرمودند:
ثَلاثٌ مـَن کـُنَّ فِیهِ کـانِ سَیِّـداً: کَظمُ الغَیظِ وَالعَفـوُ عَن المَسییءِ والصِّله بِـالنَفـسِ وَالمـالِ؛
سه چیز است که در هـر که بـاشـد آقـا و سـرور است: خشـم فـرو خـوردن ،گذشت از بدکـردار، کمک و صله رحـم بـا جـان و مـال.
(تحف العقول، ص 317)

حدیث95

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلکَفُّ عَمّا فی أَیدِی النّاسِ عِفَّةٌ وَکِبَرُ هِمَّةٍ؛
طمع نداشتن به آنچه در نزد مردم است، (نشان) عزت نفس و بلند همتی است.
(غررالحکم، ج1، ص365، ح1387)

حدیث96

امام حسن (علیه السلام) فرمودند:
اَلخَیرُ الَّذِی لا شَرَّ فِیهِ، اَلشُّکرُ مَعَ النِّعمَة وَ الصَّبرُ عَلَی النّازِلَة؛
خیری که هیچ شری در آن نیست، شکر بر نعمت و صبر بر مصیبت ناگوار است .
(تحف العقول، ص 237)

حدیث97

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
التَّواضُعُ نِعمَةٌ لایُحسَدُ عَلیها؛
تواضع و فروتنی نعمتی است که بر آن حسد نبرند.
تحف العقول، ص489

حدیث98

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
تواضع درجاتی دارد: یکی از آنها این است که انسان اندازه خود را بشناسد و با طیب خاطر خود را در آن جایگاه قرار دهد، دوست داشته باشد با مردم همان گونه رفتار کند که انتظار دارد با او رفتار کنند، اگر بدی دید آن را با خوبی جواب دهد، خشم خود را فرو خورد و از مردم درگذرد، و خداوند نیکوکاران را دوست دارد.
کافی، ج2، ص124، ح13

حدیث99

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ثَلاثٌ مَنْ اَتَی اللّه‌َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه‌ُ لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاِْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍ وَ الْبِشْرُ لِجَمیعِ الْعالَمِ وَ الاِنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛
هر کس یکی از این کارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را برای او واجب می‌گرداند: انفاق در تنگدستی، گشاده‌رویی با همگان و رفتار منصفانه.
(نهج الفصاحه، ح 1281)

حدیث100

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ لاِهْلِ الْجَنَّةِ اَرْبَعَ عَلاماتٍ: وَجْهٌ مُنْبَسِطٌ وَ لِسانٌ لَطیفٌ وَ قَلْبٌ رَحیمٌ وَ یَدٌ مُعْطیَةٌ؛
بهشتی‌ها چهار نشانه دارند: روی گشاده، زبان نرم، دل مهربان و دستِ دهنده.
(مجموعه ورام، ج 2، ص 91)

حدیث101

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
خَمسُ خِصالٍ مَن لَم تَکُن فیهِ خَصلَةٌ مِنها فَلَیسَ فیهِ کَثیرُ مُستَمتَعٍ أَوَّلُهَا: اَلوَفاءُ وَالثّانیَةُ التَّدبیرُ وَالثّالِثَةُ الحَیاءُ وَالرّابِعَةُ حُسنُ الخُلقِ وَالخامِسَةُ وَهِیَ تَجمَعُ هذِهِ الخِصالَ، الحُرِّیَّةُ؛
پنج خصلت است که در هر کس یکی از آنها نباشد خیر و بهره زیادی در او نیست: اول: وفاداری دوم: تدبیر سوم: حیا چهارم: خوش اخلاقی و پنجم: ـ که چهار خصلت دیگر را نیز در خود دارد ـ آزادگی.
(خصال، ص284، ح33)

حدیث102

امام هادی (علیه السلام) فرمودند:
اَلسَّهَرُ اَ لَذُّ لِلمَنامِ وَ الجوعُ یَزیدُ فی طیبِ الطَّعامِ؛
شب زنده داری، خواب را شیرین تر و گرسنگی، غذا را لذت بخش تر می کند.
(تنبیه الخواطر، ص 141، ح 18)

حدیث103

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلا اُحَدِّثُکَ بِمَکارِمِ الاَخْلاقِ؟ الصَّفْحُ عَنِ النّاسِ وَ مُواساةُ الرَّجُلِ اَخاهُ فی مالِهِ وَ ذِکْرُ اللّه‌ِ کَثیرا؛
آیا به شما بگویم که مکارم اخلاق چیست؟ گذشت کردن از مردم، کمک مالی به برادر (دینی) خود و بسیار به یاد خدا بودن.
(معانی الأخبار، ص 191، ح 2)

حدیث104

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلمَکارِمُ عَشرٌ ، فَإنِ استَطَعتَ أن تَکونَ فیکَ فَلتَکُن... : صِدقُ الَبسِ ، وَصِدقُ اللِّسانِ ، وَأداءُ الأمانَةِ ، وَصِلَةُ الرَّحِمِ ، وَإقراءُ الضَّیفِ ، وَ إطعامُ السّائِلِ ، وَالمُکافاةُ عَلیَ الصَّنائعِ ، وَالتَّذَمُّمُ لِلجارِ ، وَالتَّذَمُّمُ لِلصّاحِبِ ، وَرَأسُهُنَّ الحَیاءُ؛
مکارم ده تاست: اگر می توانی آنها را داشته باش ... : استقامت در سختی ها، راستگویی، امانتداری، صله رحم، میهمان نوازی، اطعام نیازمند، جبران کردن نیکی ها، رعایت حق و حرمت همسایه، مراعات حق و حرمت رفیق و در رأس همه، حیا.
(غررالحکم، ج6، ص441، ح10926)

حدیث105

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إِذا تَفَقَّهَ الرَّفیعُ تَواضَعَ؛
انسان بلند مرتبه چون به فهم و دانایی رسد، متواضع می شود.
غررالحکم، ج3، ص133، ح4048

حدیث106

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
أَشرَفُ الخَلائِقِ التَّواضُعُ وَالحِلمُ وَلینُ الجانِبِ؛
شریف ترین اخلاق، تواضع، بردباری و نرم خویی است.
غررالحکم، ج2، ص442، ح3223

حدیث107

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ الجِهادَ بابٌ مِن أَبوابِ الجَنَّةِ فَتَحَهُ اللّه لِخاصَّةِ أَولیائِهِ وَهُوَ لِباسُ التَّقوی وَدِرعُ اللّه الحَصینَةِ وَجُنَّتُهُ الوَثیقَةُ؛
براستی که جهاد یکی از درهای بهشت است که خداوند آن را برای اولیای خاص خود گشوده است. جهاد جامه تقوا و زره استوار خداوند و سپر محکم اوست.
(نهج البلاغه، خطبه 27)

حدیث108

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا یَفوزُ بِالجَنَّةِ اِلاّ مَن حَسُنَت سَریرَتُهُ وَخَلُصَت نیَّتُهُ؛
به پاداش بهشت نمی رسد مگر آن کس که باطنش نیکو و نیّتش خالص باشد.
(غررالحکم، ج6، ص423، ح10868)

حدیث109

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنّ تَقوَی اللّه مِفتاحُ سَدادٍ ، وذَخیرَةُ مَعادٍ ، وعِتقٌ مِن کُلِّ مَلَکَةٍ ، ونَجاةٌ مِن کُلِّ هَلَکَةٍ ، بِها یَنجَحُ الطّالِبُ ، ویَنجو الهارِبُ ، وتُنال الرَّغائبُ؛
تقوای خدا، کلید پاکی و درستی و اندوخته‌ای برای معاد و باعث آزادی از هر بندگی و رهایی از هر نابودی است. به وسیله تقواست که جوینده به مطلوبش می‌رسد و گریزانِ (از عذاب و کیفر الهی) رهایی می‌یابد و به خواست‌ها رسیده می‌شود.
(نهج البلاغة، خطبه 230)

حدیث110

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدفَعُ النِّقَمَ؛
صله رحم، نعمت‌ها را فراوان می‌کند و سختی‌ها را از بین می‌برد.
غررالحکم، ح5836

حدیث111

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا تَکمُلُ المَکارِمُ إلاّ بِالعَفافِ وَالیثارِ؛
مکارم اخلاق به کمال نمی رسد، مگر با پاکدامنی و از خود گذشتگی.
(التوحید، ص 127)

حدیث112

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لَو کُنّا لانَرجو جَنَّةً وَلا نَخشی نارا وَلا ثَوابا وَلا عِقابا لَکانَ یَنبَغی لَنا أَن نَطلُبَ مَکارِمَ الخلاقِ فَإِنَّها مِمّا تَدُلُّ عَلی سَبیلِ النَّجاحِ؛
اگر هم به بهشت امید (و باور) نمی داشتیم و از دوزخ نمی هراسیدیم و پاداش و کیفری در میان نمی بود باز شایسته بود که در طلب مکارم اخلاق برآییم، زیرا که راه موفقیت و پیروزی در تحصیل مکارم اخلاق است.
(التوحید، ص 63)

حدیث113

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اَلصَّرعَةُ کُلُّ الصَّرعَةِ الَّذی یَغضبُ فَیَشتَدُّ غَضَبُهُ وَیَحمَرُّ وَجهُهُ وَیَقشَعِرُّ شَعرُهُ فَیَصرَعُ غَضَبَهُ؛
کمال دلیری آن است که کسی خشمگین شود و خشمش شدّت گیرد و چهره اش سرخ شود و موهایش بلرزد، امّا بر خشم خود چیره گردد.
نهج الفصاحه، ح 1872

حدیث114

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
یَروی عَن رَبِّهِ تَبارَکَ وَتَعالی ـ حُقَّت مَحَبَّتی عَلَی المُتَزاوِرَینِ فیَّ وَحُقَّت مَحَبَّتی عَلَی المُتَباذِلینَ فیَّ وَهُم عَلی مَنابِرَ مِن نورٍ یَغبِطُهُمُ النَّبیّونَ وَالصِّدّیقونَ بِمَکانِهِم؛
خداوند متعال می فرماید: بر خود واجب کرده ام دوست داشتن کسانی را که به خاطر من به دیدار یکدیگر می روند و کسانی که در راه من به یکدیگر بخشش می نمایند، چنین کسانی (روز قیامت) بر منابری از نورند به گونه ای که پیامبران و صدیقین به جایگاه آنان غبطه می خورند.
(صحیح ابن حبّان، ج2، ص338)

حدیث115

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
إنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الحَیِیَّ الحَلیمَ العَفیفَ المُتَعفِّفَ؛
خداوند انسان با حیایِ بردبارِ پاک دامنی را که پاکدامنی می‌ورزد، دوست دارد.
(کافی، ج2، ص112، ح8)

حدیث116

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
یا عَلیُّ وَلِلعالِمِ ثَلاثُ عَلاماتٍ: صِدقُ الکَلِمِ وَاجتِنابُ الحَرامِ وَأَن یَتَواضَعَ لِلنّاسِ کُلِّهِم؛
یا علی دانشمند سه نشانه دارد: راستگویی، حرام گریزی و فروتنی در برابر همه مردم.
التوحید، ص 127

حدیث117

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
ثَلاثَةٌ لایَزیدُ اللّه بِهِنَّ إِلاّ خَیرا: اَلتَّواضُعُ لایَزیدُ اللّه بِهِ إِلاَّ ارتِفاعا وَذُلُّ النَّفسِ لایَزیدُ اللّه بِهِ إِلاّ عِزّا وَالتَّعَفُّفُ لایَزیدُ اللّه بِهِ إِلاّغِنَیً؛
سه چیز است که خداوند به سبب آنها جز بر خیر و خوبی نمی افزاید: تواضع که خداوند به سبب آن جز بلند مرتبگی نمی افزاید، شکسته نفسی که خداوند به سبب آن جز عزّت نمی افزاید و مناعت طبع که خداوند به سبب آن جز بی نیازی نمی افزاید.
بحارالأنوار، ج75، ص124، ح22

حدیث118

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
مَن رَدَّ عَن عِرضِ اَخیهِ المُسلِمِ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ اَلبَتَّةَ؛
هرکس آبروی مؤمنی را حفظ کند، بدون تردید بهشت بر او واجب می شود.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

حدیث119

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
اِنَّ فِی الجَنَّةِ دارا یُقالُ لَها دارُ الفَرَحِ لایَدخُلُها اِلاّ مَن فَرَّحَ یَتامَی المُؤمِنینَ؛
در بهشت خانه ای هست که آن را شادی سرا گویند و جز آنان که یتیمان مؤمنان را شاد کرده اند وارد آن نمی شوند.
(نهج الفصاحه، ح 864)

حدیث120

رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
الشتاء ربیع المومن یطول فیه لیله فیستعین به علی قیامه و یقصر فیه نهاره فیستعین به علی صیامه؛
زمستان بهار مومن است از شبهای طولانی‌اش برای شب زنده‌داری واز روزهای کوتاهش برای روزه داری بهره می‌گیرد.
(وسائل الشیعه، ج 7 ص 302، ح 3)

حدیث121

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
إنَّما بُعِثتُ لاُتَمِّمَ مَکارِمَ الخلاقِ؛
براستی که من برای به کمال رساندن مکارم اخلاق مبعوث شده ام.
(کنزالعمال،ج13، ص151، ح36472)

حدیث122

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِذا حَسُنَ الْخُلْقُ لَطُفَ النُّطْقُ؛
با اخلاق نیکو، گفتار نرم می‌شود.
(غررالحکم، ح 4052)

حدیث123

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
تَحَرِّی الصِّدْقِ وَ تَجَنُّبُ الْکَذِبِ اَجْمَلُ شیمَةٍ وَ اَفْضَلُ اَدَبٍ؛
راستگو بودن و پرهیز نمودن از دروغ، زیباترین اخلاق و بهترین ادب است.
(کافی، ج 8 ، ص 150، ح 132)

حدیث124

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ما اَصْعَبَ اِکْتِسابَ الْفَضائِلِ وَ اَیْسَرَ اِتْلافَها؛
فضائل اخلاقی و صفات پسندیده چه به سختی به دست می آیند و چه آسان از دست می روند.
(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج20، ص 259، ح38)

حدیث125

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
أَشرَفُ الخَلائِقِ التَّواضُعُ وَالحِلمُ وَلینُ الجانِبِ؛
شریف ترین اخلاق، تواضع، بردباری و نرم خویی است.
(غررالحکم، ج2، ص442، ح3223)

حدیث126

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلسَّخاءُ یُکسِبُ المَحَبَّةَ وَیُزَیِّنُ الخلاقَ؛
سخاوت، محبّت آور و زینت اخلاق است.
(غررالحکم، ج2، ص10، ح1600)

حدیث127

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
أَربَعٌ مَن أُعطیَهُنَّ فَقَد أُعطیَ خَیرَ الدُّنیا وَالخِرَةِ صِدقُ حَدیثٍ وَأَداءُ أَمانَةٍ وَعِفَّةُ بَطنٍ وَحُسنُ خُلقٍ؛
چهار چیز است که به هر کس داده شود خیر دنیا و آخرت به او داده شده است: راستگویی، اداء امانت، حلال خوری و خوش اخلاقی.
(غررالحکم، ج2، ص151، ح2142)

حدیث128

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کَمالُ الاَدَبِ وَالْمُروءَةِ سَبْعُ خِصالٍ: اَلْعَقلُ وَ الْحِلْمُ وَ الصَّبْرُ وَ الرِّفْقُ وَ الصَّمْتُ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ وَ الْمُداراةُ؛
کمال ادب و مروت در هفت چیز است: عقل، بردباری، صبر، ملایمت، سکوت، خوش اخلاقی و مدارا.
(بحار الأنوار ، ج 84 ، ص 325، ح 14)

حدیث129

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَنْ اَحْسَنَ خُلْقَهُ اَحَبَّهُ الاَخْیارُ وَ جانَبَهُ الفُجّارُ؛
انسان خوش اخلاق، از دوستی مردمان خوب برخوردار است و از تعرّض آدم‌های نابکار در امان است .
(مستدرک الوسائل، ج 8 ، ص 449)

حدیث130

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
صَلاةُ اللَّیْلِ تُحَسِّنُ الْوَجْهَ وَ تُحَسِّنُ الْخُلْقَ وَ تُطَیِّبُ الرِّیحَ وَ تَدُرُّ الرِّزْقَ وَ تَقْضِی الدَّیْنَ وَ تَذْهَبُ بِالْهَمِّ وَ تَجْلُو الْبَصَرَ؛
نماز شب، انسان را خوش سیما، خوش اخلاق و خوشبو می کند و روزی را زیاد و قرض را ادا می نماید و غم و اندوه را از بین می برد و چشم را نورانی می کند.
(ثواب الأعمال، ص 42)

حدیث131

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
أکمَلُ الناسِ عَقلاً أحسَنُهُم خُلقاً؛
عاقل ترین مردم خوش خلق ترین آنهاست.
(اصول کافی، ج 1، ص 27)

حدیث132

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرحامِ تُحَسِّنُ الخُلُقَ وَ تُسمِحُ الکَفَّ وَتُطیبُ النَّفسَ وَتَزیدُ فِی الرِّزقِ وَتُنسِئُ فِی الجَلِ؛
صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاکیزه جان می نماید و روزی را زیاد می کند و مرگ را به تأخیر می اندازد.
(کافی، ج 2، ص 151، ح 6)

حدیث133

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلبِّرُ وَحُسنُ الخُلقِ یَعمُرانِ الدِّیارَ وَیَزیدانِ فِی العمارِ؛
نیکی و خوش اخلاقی، شهرها را آباد و عمرها را زیاد می کند.
(التوحید، ص 63)

حدیث134

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ مِمّا یُزَیِّنُ السلامَ الخلاقُ الحَسَنَةُ فیما بَینَ النّاسِ؛
خوش اخلاقی در بین مردم زینت اسلام است.
(کنزالعمال، ج10، ص143، ح28731)

حدیث135

امام حسن مجتبی (علیه السلام) فرمودند:
رَأسُ العَقلِ مُعاشَرَةُ النّاسِ بِالجَمیلِ؛
خوشرفتاری با مردم، رأس خرد است.
(میزان الحکمة، ح 13703)

حدیث136

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
اَلخُلقُ الحَسَنُ عِبادَةٌ؛
خوش اخلاقی عبادت است.
(کنزالعمال، ج13، ص151، ح36472)

حدیث137

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرحامِ تُزَ کّی العمالَ وَتُنمی الموالَ وَ تَدفَعُ البَلوی وَتُیَسِّرَ الحِسابَ وَتُنسِئُ فِی الجَلِ؛
صله رحم، اعمال را پاکیزه، اموال را بسیار، بلا را برطرف و حساب (قیامت) را آسان می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد.
کافی، ج 2، ص 157، ح 33

حدیث138

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ مِمّا یُزَیِّنَ الإسلامَ الأخلاقُ الحَسَنَةُ فیما بَینَ النّاسِ:
خوش اخلاقی در بین مردم زینت اسلام است.
مشکاةالأنوار ص240

حدیث139

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
یُستَدَلُّ عَلی کَرَمِ الرَّجُلِ بِحُسنِ بِشرِهِ ، وَ بَذلِ بِرِّهِ ؛
خوش‌رویی و احسان مرد ، دلیل کرامت اوست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10963

حدیث140

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَکمُلُ المَکارِمُ إلاّ بِالعَفافِ وَ الإیثارِ ؛
کرامت‌های اخلاقی جز با پاک‌دامنی و از خودگذشتگی کامل نمی‌شوند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10745

حدیث141

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
نِفاقُ المَرءِ مِن ذُلٍّ یَجِدُهُ فی نَفسِهِ ؛
دو روییِ آدمی از ذلّتی است که در خود می‌یابد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9988

حدیث142

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
نِعمَ عَونُ الدُّعاءِ الخُشُوعُ ؛
خشوع ، چه نیک یاوری است برای دعا .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9945

حدیث143

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ما تَزَیَّنَ الإنسانُ بِزینَةٍ أجمَلَ مِنَ الفُتُوَّةِ ؛
انسان به زیوری زیباتر از جوان‌مردی آراسته نشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9659

حدیث144

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَا اتَّقی أحَدٌ إلاّ سَهَّلَ اللّه‌ُ مَخرَجَهُ ؛
هیچ کس پرهیزکاری پیشه نکرد ، مگر این که خدا راه برون شدن از سختی‌ها را برایش آسان کرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9565

حدیث145

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
یَکتَسِبُ الصّادِقُ بِصِدقِهِ ثَلاثًا : حُسنَ الثِّقَةِ بِهِ ، وَ المَحَبَّةَ لَهُ ، وَ المَهابَةَ عَنهُ ؛
راستگو با راست‌گویی‌اش سه چیز به دست می‌آورد : به او نیک اعتماد کنند ، دوستی‌اش بر دل‌ها نشیند ، و از وی اندیشه کنند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث11038

حدیث146

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
یَبلُغُ الصّادِقُ بِصِدقِهِ ما لا یَبلُغُهُ الکاذِبُ بِاحتِیالِهِ ؛
راستگو با راستی‌اش به چیزی می‌رسد که دروغگو با چاره‌جویی به آن نمی‌رسد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث11006

حدیث147

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن رَقی دَرَجاتِ الهِمَمِ عَظَّمَتهُ الأُمَمُ ؛
هر کس از نردبان همّت بالا رود ، مردمان او را بزرگ می‌دارند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8526

حدیث148

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن دارَی النّاسَ أمِنَ مَکرَهُم ؛
هر کس با مردم مدارا کند ، از مکرشان در امان می‌ماند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8465

حدیث149

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن حَسُنَت عِشرَتُهُ کَثُرَ إخوانُهُ ؛
هر کس معاشرتش نیکو باشد ، برادرانش بسیار شوند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8392

حدیث150

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
سَبَبُ الاِئتِلافِ الوَفاءُ ؛
وفاداری ، سبب الفت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5511

حدیث151

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
زِیادَةُ الشُّحِّ تَشینُ الفُتُوَّةَ وَ تُفسِدُ الأُخُوَّةَ ؛
بسیاریِ بخل ، جوان‌مردی را زشت و برادری را تباه می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5508

حدیث152

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رَأسُ الفَضائِلِ مِلکُ الغَضَبِ وَ اِماتَةُ الشَّهوَةِ ؛
سرآمدِ فضیلت‌ها در دست داشتنِ زمام خشم و میراندن خواهش نفس است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5237

حدیث153

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ذُو الکَرَمِ جَمیلُ الشِّیَمِ مُسدٍ لِلنِّعَمِ وَصُولٌ لِلرَّحِمِ ؛
صاحب کَرَم ، کسی است که خُلق و خویش زیبا ، برای هرگونه نعمتی سزاوار و در پیوند با خویشان ، پویا باشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5196

حدیث154

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ ما وَرَّثَ الآباءُ الأبناءَ الأدَبَ ؛
بهترین چیزی که پدران برای فرزندان به میراث می‌گذارند ، ادب است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5036

حدیث155

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
حُسنُ الظَّنِّ راحَةُ القَلبِ وَ سَلامَةُ الدِّینِ ؛
خوش‌گمانی ، مایه آسایش دل و سلامت دین است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4816

حدیث156

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
جَمالُ العِلمِ نَشرُهُ وَ ثَمَرَتُهُ العَمَلُ بِهِ ، وَ صِیانَتُهُ وَضعُهُ فِی أهلِهِ ؛
زیبایی علم به نشر آن است ، و میوه‌اش عمل کردن به آن ، و نگاهداشتِ آن قراردادنش میان اهل آن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4754

حدیث157

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَلاثٌ یُوجِبنَ المَحَبَّةَ: حُسنُ الخُلقِ وَ حُسنُ الرِّفقِ وَ التَّواضُعُ ؛
سه خصلت موجب دوستی است : خوش‌خویی ، مهربانی و فروتنی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4684

حدیث158

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَمَرَةُ القَناعَةِ الإجمالُ فِی المُکتَسَبِ وَ العُزُوفُ عَنِ الطَّلَبِ ؛
میوه قناعت ، اعتدال در کسب و کار ، و ناخوش داشتن درخواست است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4634

حدیث159

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَمَرَةُ التَّواضُعِ المَحَبَّةُ ؛
دوستی میوه فروتنی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث 4613

حدیث160

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَمَرَةُ العِفَّةِ الصِّیانَةُ ؛
میوه عفّت ، خودنگاهداری است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4593

حدیث161

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
تَعجیِلُ البِرِّ زِیادَةٌ فِی البِرِّ ؛
شتاب کردن در نیکی ، زیادت در نیکی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4568

حدیث162

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بُکاءُ العَبدِ مِن خَشیَةِ اللّه‌ِ یُمَحِّصُ ذُنُوبَهُ ؛
گریستن بنده از خوف خدا ، گناهانش را از میان می‌برد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4432

حدیث163

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِرُّ الرَّجُلِ ذَوَی رَحِمِهِ صَدَقَةٌ ؛
نیکی مرد به خویشانش صدقه است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4427

حدیث164

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِالتَّوبَةِ تُمَحَّصُ السَّیِّئاتُ ؛
گناهان ، با توبه (بازگشت به سوی خدا) پاک می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4324

حدیث165

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِحُسنِ الاَخلاقِ یَطیبُ العَیشُ ؛
با نیکویی اخلاق، زندگی خوش می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4263

حدیث166

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِالعَدلِ تَتَضاعَفُ البَرَکاتُ ؛
با عدالت ، برکت‌ها دوچندان می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4211

حدیث167

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا أرادَ اللّه‌ُ سُبحانَهُ صَلاحَ عَبدٍ ألهَمَهُ قِلَّةَ الکَلامِ وَ قِلَّةَ الطَّعامِ وَ قِلَّةَ المَنامِ؛
هرگاه خداوند صلاح بنده‌ای را بخواهد ، کم‌گویی ، کم‌خوری و کم‌خوابی را در دلش می‌اندازد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4117

حدیث168

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا صَنَعتَ مَعرُوفا فَاستُرهُ ؛
هرگاه کار نیکویی انجام دادی ، پنهانش دار .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3981

حدیث169

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ أفضَلَ الخَیرِ صَدَقَةُ السِّرِّ وَ بِرُّ الوالِدَینِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ ؛
برترین خوبی ، صدقه پنهانی و نیکی به پدر و مادر و صله رحم است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3550

حدیث170

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ مِنَ العِبادَةِ لِینَ الکَلامِ وَ إفشاءَ السَّلامِ ؛
از جمله عبادت‌ها ، نرمیِ کلام و آشکار کردن سلام است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3421

حدیث171

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَفضَلُ الجُودِ إیصالُ الحُقُوقِ إلی اَهلِها ؛
برترین بخشش ، رساندن حقوق به اهل آن است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3153

حدیث172

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَغبَطُ النّاسِ المُسارِعُ إلَی الخَیراتِ ؛
نیکوحال‌ترینِ مردم، کسی است که به سوی نیکی‌ها بشتابد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3122

حدیث173

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَفضَلُ النّاسِ مَن کَظَمَ غَیظَهُ وَ حَلُمَ عَن قُدرَةٍ ؛
برترینِ مردم، کسی است که خشمش را فرو بَرَد و با وجود قدرت بر انتقام ، بردباری کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3104

حدیث174

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَصلُ المُرُوءَةِ الحَیاءُ وَ ثَمَرَتُهَا العِفَّةُ ؛
ریشه مردانگی شرم است و میوه‌اش پاک دامنی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3101

حدیث175

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَفضَلُ الوَرَعِ حُسنُ الظَّنِّ ؛
برترین پارسایی ، خوش‌گمانی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3027

حدیث176

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَفضَلُ المَعرُوفِ إغاثَةُ المَلهُوفِ ؛
برترین کار نیک ، فریادرسیِ ستم‌دیده است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2959

حدیث177

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أفضَلُ الإیمانِ الأمانَةُ ؛
برترین ایمان، امانتداری است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2905

حدیث178

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِرضَ لِلنّاسِ بِما تَرضاهُ لِنَفسِکَ تَکُن مُسلِما ؛
آنچه را برای خود می‌پسندی برای مردم بپسند ، تا مسلمان باشی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2329

حدیث179

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلبُکاءُ مِن خَشیَةِ اللّه‌ِ یُنیرُ القَلبَ وَ یَعصِمُ مِن مُعاوَدَةِ الذَّنبِ ؛
گریستن از ترس خدا، دل را نورانی می‌کند و از بازگشت به گناه، ایمن می‌دارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2016

حدیث180

اَلکَمالُ فِی ثَلاثٍ : اَلصَبرُ عَلَی النَّوائِبِ وَ التَوَرُّعُ فِی المَطالِبِ وَ إسعافُ الطّالِبِ ؛
کمال آدمی در سه چیز است : شکیبایی بر ناگواری‌ها ، پارسایی در خواسته‌ها و برآوردنِ خواهشِ درخواست‌کننده .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1777

حدیث181

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلإنصافُ یَرفَعُ الخِلافَ وَ یُوجِبُ الاِئتِلافَ ؛
انصاف داشتن ، اختلاف را از میان برمی‌دارد و الفت می‌آورد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1702

حدیث182

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلصِّدقُ مُطابَقَةُ المَنطِقِ لِلوَضعِ الإلهِیِ ؛
راستگویی، مطابقت گفتار است با نهاده الهی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1552

حدیث183

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَیاءُ مِنَ اللّه‌ِ یَمحوُ کَثیرا مِنَ الخَطایا ؛
شرم از خداوند ، بسیاری از گناهان را پاک می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1548

حدیث184

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلبِشرُ إسداءُ الصَّنیعَةِ بِغَیرِ مَؤُونَةِ ؛
گشاده‌رویی ، نیکوکاری‌ای است بدون هزینه .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1503

حدیث185

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلمُؤمِنُ هَیِّنٌ لَیِّنٌ سَهلٌ مُؤتَمَنٌ ؛
مؤمن ، آسان‌گیر ، نرم‌خو ، سهل‌گیر و مورد اعتماد است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1454

حدیث186

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلتَّوبَةُ تُطَهِّرُ القُلُوبَ وَ تَغسِلُ الذُّنُوبَ ؛
توبه ، دل‌ها را پاک می‌کند و گناهان را می‌شوید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1355

حدیث187

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلتَّوَدُّدُ إلَی النّاسِ رَأسُ العَقلِ ؛
مهرورزی با مردم ، اساس خردمندی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1345

حدیث188

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
آلَةُ الرِّئاسَةِ سِعَةُ الصَّدرِ ؛
سعه‌صدر، ابزار ریاست است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1256

حدیث189

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلجَمالُ الظّاهِرُ حُسنُ الصُّورَةِ ، اَلجَمالُ الباطِنُ حُسنُ السَّریرَةِ ؛
زیبایی ظاهری ، نیکوییِ صورت است ، و زیبایی باطن ، نیکوییِ رفتار .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1193

حدیث190

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلسُّکُوتُ عَلَی الأحمَقِ أفضَلُ جَوابِهِ ؛
سکوت در برابر احمق، بهترین جواب به اوست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1160

حدیث191

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَلیمُ مَنِ احتَمَلَ إخوانَهُ ؛
بردبار، کسی است که [لغزش‌های] برادرانش را بر تابد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1111

حدیث192

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلبَشاشَةُ حِبالَةُ المَوَدَّةِ ؛
گشاده‌رویی ، دام دوستی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1075

حدیث193

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلقَناعَةُ أهنَأُ عَیشٍ ؛
قناعت ، گواراترین زندگی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث933

حدیث194

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلسَّخاءُ یَزرَعُ المَحَبَّةَ ؛
بخشش ، بذر دوستی می‌افشاند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث306

حدیث195

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلإنسانُ عَبدُ الإحسانِ ؛
انسان، بنده احسان است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث263

حدیث196

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلعَفوُ أحسَنُ الإحسانِ ؛
گذشت، نیکوترین نیکی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث259

حدیث197

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مِن أحسَنِ الفَضلِ قَبُولُ عُذرِ الجانی ؛
پذیرش عذر گنهکار ، از نیکوترین فضیلتهاست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9294

حدیث198

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مِن أشرَفِ أفعالِ الکَریمِ تَغافُلُهُ عَمّا یَعلَمُ ؛
از جمله شرافتمندانه‌ترین کارهای فرد کریم ، چشمپوشی از چیزهایی است که می‌داند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9321

حدیث199

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مِن أماراتِ الخَیرِ الکَفُّ عَنِ الأذی ؛
از جمله نشانه‌های خوبی ، خودداری از آزردن [مردم] است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9330

حدیث200

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ما تَزَیَّنَ مُتَزَیِّنٌ بِمِثلِ طاعَةِ اللّه‌ِ ؛
هیچ آراسته‌ای به زیوری مانند طاعت خدا آراسته نشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9489

حدیث201

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مِنَ الاِقتِصادِ سَخاءٌ بَغَیرِ سَرَفِ ، وَ مُرُوَّةٌ مِن غَیرِ تَلَفٍ ؛
بخشندگی بدون اسراف و مردانگی بدون تباه کردن [و ایجاد نابسامانی ] نشانه میانه‌روی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9419

حدیث202

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مِن کَمالِ السَّعادَةِ السَّعیُ فی إصلاحِ الجُمهُورِ ؛
تلاش برای مصلحت عموم مردم ، کمال سعادتمندی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9361

حدیث203

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اطلُبوا الخَیرَ عِندَ حِـسـانِ الوُجوهِ ، فإنَّ فِعالَهُـم أحْری أنْ تکونَ حُسْنا؛
خـیر و خـوبـی را نـزد خوشرویان بجویید ؛ زیرا کردار ایشان به زیبایی سزاوارتر است .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام : 2 / 74 / 344

حدیث204

امام علی علیه‌السلام :
زَینُ الإیمانِ طَهارَةُ السَّرائرِ وحُسنُ العَملِ فی الظّاهِرِ؛
زیور ایمان ، پاکی درون است و نیک رفتاری برون .
غرر الحکم : 5504

حدیث205

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أحسَنُ زِینَةِ الرَّجُلِ‌السَّکِینَةُ معَ إیمانٍ ؛
نیکوترین زیورِ مرد ، آرامش همراه ایمان است .
بحار الأنوار : 71 /337/2

حدیث206

امام علی علیه‌السلام :
ما تَزَیَّنَ مُتَزَیِّنٌ بمِثلِ طاعَةِ اللّه ؛
هیچ آراسته‌ای به زیوری مانند طاعت خدا ، آراسته نشد .
غرر الحکم : 9489

حدیث207

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أطعِمُوا المَرأَةَ فی شَهرِهَا الَّذی تَلِدُ فیهِ ، التَّمرَ؛ فَإِنَّ وَلَدَها یَکونُ حَلیما نَقِیّا؛
به زن، در ماهی که فرزند به دنیا می‌آورد، خرمای تازه بدهید؛ چرا که در این صورت، کودک وی بردبار و پاک خواهد بود .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 141 ، حدیث 58

حدیث208

امام علی علیه‌السلام :
العَفافُ زینَةُ الفَقرِ؛
خویشتنداری (و مناعت طبع) زیور فقر است .
نهج البلاغه: حکمت 68

حدیث209

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکثِرُوا مِن الصَّدَقَةِ تُرزَقُوا؛
صـدقـه زیاد بدهید، تا خداوند به شما روزی بدهد .
بحار الأنوار : 77 / 176 / 10

حدیث210

امام علی علیه‌السلام :
مُواساةُ الأخِ فی اللّه عز و جل تَزِیدُ فی الرِّزقِ؛
کمک مالی به برادر دینی، روزی را زیاد می‌کند.
بحار الأنوار : 74 / 395 / 22

حدیث211

امام علی علیه‌السلام :
استِعمالُ الأمانَةِ یَزِیدُ فی الرِّزقِ؛
امانتداری، روزی را می‌افزاید.
بحار الأنوار : 75 / 172 / 8

حدیث212

امام علی علیه‌السلام :
مَن حَسُنَتْ نِیّتُهُ، زِیدَ فی رِزقِهِ؛
هر که خـوش نیّت باشـد، روزیش زیاد شود .
بحار الأنوار : 103 / 21 / 18

حدیث213

امام باقر علیه‌السلام :
الزَّکاةُ تَزِیدُ فی الرِّزقِ؛
زکات دادن، روزی را می‌افزاید.
بحار الأنوار : 96 / 14 / 27

حدیث214

امام صادق علیه‌السلام :
مَن حَسَّنَ بِرَّهُ أهلَ بَیتِهِ زِیدَ فی رِزقِهِ؛
هرکه با خانواده خود نیکوکار باشد، روزیش زیاد شود .
بحار الأنوار : 69 / 408 / 117

حدیث215

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ البِرَّ یَزِیدُ فی الرِّزقِ؛
نیکوکاری، روزی را زیاد می‌کند .
بحار الأنوار : 74 / 81 / 84

حدیث216

امام صادق علیه‌السلام :
حُسنُ الخُلُقِ یَزِیدُ فی الرِّزقِ؛
خوشخویی ، روزی را زیاد می‌کند .
بحار الأنوار : 71 / 396 / 77

حدیث217

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن سَرَّهُ أن یُبسَطَ لَهُ فی رِزقِهِ ویُنسَأَ لَهُ فی أجَلِهِ فَلْیَصِلْ رَحِمَهُ؛
هر که خوش دارد روزیش زیاد و عمرش دراز شود ، صله رحم به جا آورد .
الخصال : 32 / 112

حدیث218

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
صِلَةُ الرَّحِمِ تَزیدُ فیالعُمرِ ، وتَنفی الفَقرَ؛
صله رحم، عمر را زیــاد می‌کند و فقر را از بین می‌برد .
بحار الأنوار : 74 / 103 / 61

حدیث219

امام باقر علیه‌السلام :
البِرُّ وصَدقَةُ السِّرِّیَنفِیانِ الفَقرَ؛
نیکی کردن و صدقه نهانی، فقر را از بین می‌برند.
بحار الأنوار : 74 / 81 / 83

حدیث220

امام صادق(علیه السلام):
من قَنِعَ بما رَزَقَهُ اللّه‌ُ فهُو مِن أغنَی الناسِ .
هر که به آنچه خداوند روزیش کرده است قانع باشد، توانگرترین مردم است .
الکافی : 2 / 139 / 9

حدیث221

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
التّاجرُ الصَّدوقُ تَحتَ ظِلِّ العَرشِ یَومَ القیامةِ؛
کاسب راستگو در روز قیامت زیر سایه عرش است .
کنز العمال : 9218

حدیث222

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
التّاجرُ الأمینُ الصَّدوقُ المسلِمُ معَ الشّهداءِ یَومَ القیامةِ؛
کاسب درستکارِ راستگوی مسلمان ، در قیامت با شهیدان است .
کنز العمال : 9216

حدیث223

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم ) می فرمایند:
خَیرُ الکَسبِ کَسبُ یَدَیِ العامِلِ إذا نَصَحَ؛
بهترین درآمد، درآمــدِ کارگری است که در کارش صداقت داشته باشد .
جامع الأحادیث : 76

حدیث224

قال الباقر - علیه السلام -:
ان الصدقة تضاعف فی یوم الجمعة ؛
پاداش صدقه در روز جمعه دو برابر است .
(مستدرک الوسائل ، ج 7، ص 187).

حدیث225

قال علی - علیه السلام -:
عبادالله ان تقوی الله حمت اولیاء محارمه و الزمت قلوبهم مخافته حتی اسهرت لیالیهم ؛
ای بندگان خدا پرهیزکاری دوستان خدا را از انجام کارهای حرام باز می دارد و ترس از خدا آنچنان در دل آنان جای می گیرد که شب ها را (برای نماز) بیدار می مانند.
(نهج البلاغه ، خطبه 113).

حدیث226

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
افضل العمل : الصلاة علی میقاتها، ثم بر الوالدین ، ثم ان یسلم الناس من لسانک ؛
بهترین عمل ، به پا داشتن نماز در وقت معین و زمان فضیلت آن است و سپس نیکی به پدر و مادر و بعد از آن در امان بودن مردم از زبان تو است .
(کنزالعمال ، ج 15، ص 948)

حدیث227

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اسبغ وضوءه و احسن صلاته ، و ادی زکاة ماله و کف غضبه و سجن لسانه ، و استغفر لذنبه ، و ادی النصیحة لاهل بیت نبیه فقد استکمل حقایق الایمان و ابواب الجنة مفتحة له ؛
کسی که وضوی خود را شاداب و کامل به جای آورد، و نماز خویش را نیکو بخواند، زکات مالش را بپردازد، و خشم خود را فرو نشاند و زبانش را از گناهان مربوط به زبان ببندد، و برای گناه خود با توبه طلب آمرزش کند، و نسبت به اهل بیت پیامبر خویش خیرخواه باشد، البته تمام حقایق ایمان در او کامل شده و درهای بهشت به روی او باز است .
(ثواب الاعمال ، ص 64)

حدیث228

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لو صلیتم حتی تکونوا کالاوتار و صمتم حتی تکونوا کالحنایا لم یقبل الله منکم الا بورع ؛
اگر آن قدر نماز بخوانید تا همچون زه کمان شوید، و آن قدر روزه بگیرید تا همچون کمان خم شوید، خدا از شما قبول نمی کند، مگر این که انسان با ورع باشید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 258)

حدیث229

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الخشوع زینة الصلاة ؛
خشوع ، زینت و زیور نماز است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 131)

حدیث230

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان احب الاعمال الی الله - عز و جل - الصلاة و البر و الجهاد ؛
همانا محبوبترین اعمال در نزد خداوند: نماز، نیکی کردن و جهاد در راه خداست .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 27)

حدیث231

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ما عمل ابن ادم شیئا افضل من الصلاة و صلاح ذات البین و خلق حسن ؛
فرزند آدم (انسان) هیچ عملی انجام نمی دهد که بهتر از نماز و آشتی دادن مردم و خوش اخلاقی باشد.
(نهج الفصاحه ، ص 547، حدیث 2651)

حدیث232

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
ثَلاثٌ مَنْ لَمْ تَکُنْ فیهِ فَلَیْسَ مِنّی وَ لا مِنَ اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ. قیلَ: یا رَسولَ اللّه‌ِ، وَ ما هُنَّ؟ قالَ: حِلْمٌ یَرُدُّ بِهِ جَهْلَ الْجاهِلِ وَ حُسْنُ خُلْقٍ یَعیشُ بِهِ فِی النّاسِ وَ وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعاصِی اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ؛
سه چیز است که هر کس نداشته باشد نه از من است و نه از خدای عزّوجلّ. عرض شد: ای رسول خدا! آنها کدامند؟ فرمودند: بردباری که به وسیله آن جهالت نادان را دفع کند، اخلاق خوش که با آن در میان مردم زندگی کند و پارسایی که او را از نافرمانی خدا باز دارد.
(خصال، ص 145، ح 172)

حدیث233

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبیّا اِلاّ بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَ اَداءِ الاَْمانَةِ اِلَی الْبَرِّ وَ الْفاجِرِ؛
خداوند عزوجل هیچ پیامبری را نفرستاد، مگر به راستگویی و برگرداندن امانت به نیکوکار و بدکار .
کافی، ج 1، ص 104، ح 1

حدیث234

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
اَکْرَمُ اَخلاقِ النَّبیّینَ وَ الصِّدّیقینَ وَ الشُهَداءِ وَ الصّالِحینَ التَّزاوُرُ فِی اللّه‌ِ؛
بزرگوارانه‌ترین اخلاق پیامبران، صدیقین (انسان‌های راستین) شهدا و صالحین، دیدار یکدیگر برای خداست.
دعائم الاسلام، ج 2، ص 106

حدیث235

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
اِنّا اُمِرْنا مَعاشِرَ الاَنْبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کَما اُمِرْنا بِاِقامَةِ الفَرائِضِ؛
ما پیامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ایم، به مدارا کردن با مردم نیز مأمور شده‌ایم.
امالی طوسی، ص 521

حدیث236

امام صادق علیه السلام فرمودند:
لَمْ یَبْعَثِ اللّه‌ُ نَبیّا قَطُّ اِلاّ بِالْبِرِّ وَالْعَدْلِ؛
خداوند هیچ پیامبری را جز به نیکی و عدالت بر نینگیخت.
بحارالأنوار، ج 24، ص 292

حدیث237

رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم فرمودند:
إِنَّ الانبیاءَ إِنَّما فَضَّلَهُمُ اللّه عَلی خَلقِهِ بِشِدَّةِ مُداراتِهِم لأَِعداءِ دینِ اللّه وَحُسنِ تَقیَّتِهِم لأَِجلِ إِخوانِهِم فِی اللّه ؛
خداوند از این رو پیامبران را بر دیگر مردمان برتری داد که با دشمنان دین خدا بسیار با مدارا رفتار می کردند و برای حفظ برادران همکیش خود نیکو تقیه می کردند.
بحارالأنوار، ج75، ص401، ح42

حدیث238

رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم فرمودند:
کادَ الحَلیمُ أَن یَکونَ نَبیّا؛
آدم بردبار به پیامبری نزدیک است.
بحارالأنوار، ج43، ص70، ح61

حدیث239

امام رضا علیه‌السلام فرمودند:
مِن اَخلاقِ النبیاءِ التَّنَظُّفُ؛
پاکیزگی از اخلاق پیامبران است.
کافی، ج 5، ص 567، ح 50

حدیث240

الکَرَمُ نَتیجَةُ عُلُوِّ الهِمَّه؛
کَرَم داشتن، زاییده بلندی همّت است.
غرر الحکم، 1477

حدیث241

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند ، آشکار کردن سلام را دوست دارد .
تحف‌العقول ، ص 311

حدیث242

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
خداوند ، باحیای بردبار عفیف پرهیزکار را دوست دارد .
تحف‌العقول ، ص 310

حدیث243

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
چهار چیز از گنجهای نیکی است : نهان داشتن حاجت ، پنهان نمودن صدقه ، پوشیده داشتن درد ، و نهان کردن مصیبت.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 175

حدیث244

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر کس خشم خود را ، با آن که بر اظ‌هار آن تواناست، فرو برد، خداوند در روز قیامت قلبش را از امنیت و آرامش پر می‌کند .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 7 ، ص 303

حدیث245

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
تواضع ، راضی بودن به نشستن در جایی است که کمتر از شانش باشد ، و اینکه به هر کس رسیدی سلام کنی ، و جدال را هر چند حق با تو باشد ، ترک کنی .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 176

حدیث246

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
پیوند با خویشان ، عملها را پاکیزه می‌نماید ، اموال را افزایش می‌دهد ، بلا رادور می‌کند ، حساب آخرت را آسان می‌نماید ، و مرگ را به تاخیر می‌اندازد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 71 ، ص 111

حدیث247

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر کس با خانواده‌اش خوشرفتار باشد ، بر عمرش افزوده می‌گردد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 175

حدیث248

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
سه چیز از خصلتهای نیک دنیا و آخرت است: از کسی که به تو ستم کرده است‌گذشت کنی، به کسی که از تو بریده است بپیوندی، و هنگامی که با تو به نادانی‌رفتار شود ، بردباری کنی .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 173

حدیث249

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
نهایت کمال ، فهم در دین و صبر بر مصیبت ، و اندازه گیری در خرج زندگانی‌است .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 172

حدیث250

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
از نشانه‌های تواضع، سلام‌کردن به هر رهگذر است.
(بحارالانوار/78/372)

حدیث251

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند :
فروتنی نعمتی است که بر آن حسد نبرند.
(تحف‌العقول/520)

حدیث252

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وجبت محبّه اللَّه علی من غضب فحلم؛
کسی که خشم آرد و بردباری کند، به صف محبان خداست.
نهج الفصاحه

حدیث253

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نعم سلاح المؤمن الصّبر و الدّعاء؛
چه نیکو سلاحی است صبر و دعا برای مؤمن.
نهج الفصاحه

حدیث254

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الْمَعْرُوفُ بَابُ مِنْ أَبْوَابِ الجنه وَ هُوَ یدفع مَصَارِعَ السَّوْءِ ؛
نیکی دری از درهای بهشت است و از مرگ بد جلوگیری می کند.
نهج الفصاحه

حدیث255

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من المروّه أن ینصت الأخ لأخیه إذا حدّثه و من حسن المماشاه أن یقف الأخ لأخیه إذا أنقطع شسع نعله؛
از لوازم جوانمردی این است که برادر به گفتار برادر خویش وقتی با او سخن می کند، گوش فرا دارد و از نیک رفتاری این است که برادر با برادر خویش وقتی بند کفش وی بریده (و رفتن نتواند) توقف کند.
نهج الفصاحه

حدیث256

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من الصّدقه أن یعلّم الرّجل العلم فیعمل به و یعلّمه؛
از جمله صدقه این است که مرد علم آموزد و بدان عمل کند و تعلیم دهد.
نهج الفصاحه

حدیث257

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من الصّدقه أن تسّلّم علی النّاس و أنت طلق الوجه؛
از جمله صدقه این است که به مردم سلام کنی و گشاده رو باشی.
نهج الفصاحه

حدیث258

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من ستر أخاه المسلم فی الدّنیا فلم یفضحه ستره اللَّه یوم القیمه؛
هر که در دنیا راز برادر مسلمان خویش بپوشد و او را رسوا نکند خدا روز قیامت راز وی بپوشاند.
نهج الفصاحه

حدیث259

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من ردّ عن عرض أخیه ردّ اللَّه عن وجهه النّار؛
هر که از آبروی برادر خویش دفاع کند خدا آتش را از چهره وی باز دارد.
نهج الفصاحه

حدیث260

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من دفع غضبه دفع اللَّه عنه عذابه و من حفظ لسانه ستر اللَّه عورته؛
هر که غضب خویش باز دارد خدا عذاب خویش از وی باز دارد و هر که زبان خویش نگه دارد خدا عیب وی بپوشاند.
نهج الفصاحه

حدیث261

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أطعم مریضا شهوته أطعمه اللَّه من ثمار الجنّه؛
هر که غذای دلخواه مریضی را به او بخوراند خدا از میوه های بهشت به او بخوراند.
نهج الفصاحه

حدیث262

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أنظر معسرا إلی میسرته أنظره اللَّه بذنبه إلی توبته؛
هر که تنگدستی را مهلت دهد تا گشایش یابد خدا گناهش را مهلت دهد تا توبه کند.
نهج الفصاحه

حدیث263

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کان سهّلا هیّنا لیّنا حرّمه اللَّه علی النّار؛
هر که آسانگیر و نرم و ملایم باشد خدا او را به جهنم حرام کند.
نهج الفصاحه

حدیث264

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کنوز البرّ کتمان المصائب و الأمراض و الصّدقه؛
از گنجینه های نیکی نهان داشتن مصیبتها و مرضها و صدقه است.
نهج الفصاحه

حدیث265

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مداراه النّاس صدقه؛
با مردم مدارا کردن صدقه دادن است.
نهج الفصاحه

حدیث266

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من سعاده المرء حسن الخلق؛
نیک خوئی از سعادت مرد است.
نهج الفصاحه

حدیث267

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مکارم الأخلاق من أعمال الجنّه؛
اخلاق خوب از اعمال بهشت است.
نهج الفصاحه

حدیث268

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مداراه النّاس نصف الإیمان و الرّفق بهم نصف العیش؛
مدارا کردن با مردم یک نیمه ایمان است و ملایمت با آنها یک نیمه خوش زیستن است.
نهج الفصاحه

حدیث269

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من شی ء فی المیزان أثقل من حسن الخلق؛
در میزان اعمال چیزی سنگین تر از نیکخوئی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث270

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من جرعه أحبّ إلی اللَّه تعالی من جرعه غیظ یکظمها عبد، ما کظمها عبد إلّا ملاء اللَّه تعالی جوفه إیمانا؛
هیچ جرعه ای نزد خدا از جرعه خشمی که بنده ای فرو برد محبوب تر نیست. هر بنده ای جرعه خشم فرو برد خدا ضمیر او را از ایمان پر کند.
نهج الفصاحه

حدیث271

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما کان الرّفق فی شی ء إلّا زانه و لا نزع من شی ء إلّا شانه؛
مدارا در هر چه باشد آن را زینت دهد و از هر چه دور شود آن را خوار کند.
نهج الفصاحه

حدیث272

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما عمل ابن آدم شیئا أفضل من الصّلاه و صلاح ذات البین و خلق حسن؛
بنده آدم کاری بهتر از نماز و آشتی میان کسان و نیک خوئی نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث273

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما زان اللَّه العباد بزینه أفضل من زهاده فی الدنیا و عفاف فی بطنه و فرجه؛
خدا به بندگان خویش آرایشی بهتر از بی رغبتی به دنیا و عفت شکم و عورت نداده.
نهج الفصاحه

حدیث274

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أعطی أهل بیت الرّفق إلّا نفعهم؛
مدارا نصیب هیچ خاندانی نشود مگر سودشان دهد.
نهج الفصاحه

حدیث275

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أحسن القصد فی الغنی، ما أحسن القصد فی الفقر و أحسن القصد فی العباده؛
چه نیک است اعتدال هنگام بی نیازی، چه نیک است اعتدال هنگام نداری و چه نیک است اعتدال در عبادت.
نهج الفصاحه

حدیث276

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أحسن عبد الصّدقه إلّا أحسن اللَّه الخلافه علی ترکته؛
وقتی بنده ای صدقه نیکو دهد خدا سرانجام ترکه او را نیکو کند.
نهج الفصاحه

حدیث277

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما رزق العبد رزقا أوسع علیه من الصّبر؛
هیچ کس را روزی ای وسیعتر از صبر نداده اند.
نهج الفصاحه

حدیث278

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من جرعه أحبّ إلی اللَّه من جرعه غیظ کظمها رجل أو جرعه صبر علی مصیبه و ما من قطره أحبّ إلی اللَّه من قطره دمع أهریقت من خشیه اللَّه و قطره دم أهریقت فی سبیل اللَّه؛
هیچ جرعه ای نزد خدا از جرعه خشمی که مردی فرو برد یا جرعه صبری که بر مصیبت نوشد محبوب تر نیست و هیچ قطره ای نزد خدا از قطره اشگی که از ترس خدا ریخته شود یا قطره خونی که در راه خدا ریخته شود محبوبتر نیست.
نهج الفصاحه

حدیث279

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یستکمل العبد الإیمان حتّی یکون فیه ثلاث خصال الإنفاق من الإقتار و الإنصاف من نفسه و بذل السّلام؛
تا سه صفت در بنده ای نباشد ایمان وی کامل نشود صدقه دادن در تنگ دستی و انصاف دادن به ضرر خویش و سلام بسیار کردن.
نهج الفصاحه

حدیث280

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یستر عبد عبدا فی الدّنیا إلّا ستره اللَّه یوم القیمه؛
هر بنده ای که در دنیا برای دیگری راز پوشی کند، روز قیامت خدا راز پوش وی شود.
نهج الفصاحه

حدیث281

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا مظاهره أوثق من المشاوره و لا إیمان کالحیاء؛
تعاونی بهتر از مشورت نیست و ایمانی چون حیا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث282

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا دین إلّا بمروّه؛
دین جز به جوانمردی قوام نمی گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث283

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تکون زاهدا حتّی تکون متواضعا؛
تا متواضع نباشی زاهد نباشی.
نهج الفصاحه

حدیث284

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس شی ء أثقل فی المیزان من الخلق الحسن؛
در میزان اعمال، چیزی سنگین تر از خوی نیک نیست.
نهج الفصاحه

حدیث285

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الکرم التّقوی، و الشّرف التّواضع و الیقین الغنی؛
کرامت به پرهیزکاری است و شرف به تواضع و بی نیازی به یقین.
نهج الفصاحه

حدیث286

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ ذی نعمه محسود إلّا صاحب التّواضع؛
هر که نعمتی دارد به معرض حسد است مگر آن که تواضع دارد.
نهج الفصاحه

حدیث287

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کاد الحلیم أن یکون نبیّا؛
نزدیک بود که شخص بردبار پیامبر شود.
نهج الفصاحه

حدیث288

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
القناعه مال لا ینفد؛
قناعت مالی است که تمام نمی شود.
نهج الفصاحه

حدیث289

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الغیره من الإیمان و المذاء من النّفاق؛
غیرتمندی از ایمان است و بی بندوباری از نفاق.
نهج الفصاحه

حدیث290

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العفو أحقّ ما عمل به؛
عفو شایسته ترین کاری است که کنند.
نهج الفصاحه

حدیث291

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العفاف زینه النّساء؛
عفت، زینت زنانست.
نهج الفصاحه

حدیث292

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العدل حسن و لکن فی الامراء أحسن، السّخاء حسن و لکن فی الأغنیاء أحسن، الورع حسن و لکن فی العلماء أحسن، الصّبر حسن و لکن فی الفقراء أحسن، التّوبه حسن و لکن فی الشّباب أحسن، الحیاء حسن و لکن فی النّساء أحسن؛
عدالت نیک است ولی از زمامداران نیکوتر است، سخاوت نیک است ولی از اغنیا نیکوتر است، تقوی نیک است ولی از علما نیکوتر است صبر نیک است ولی از فقرا نیکوتر است. توبه نیک است ولی از جوانان نیکوتر است شرم نیک است ولی از زنان نیکوتر است.
نهج الفصاحه

حدیث293

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عمل الجنّه الصّدق و إذا صدق العبد برّ و إذا برّ أمن و إذا أمن دخل الجنّه، و عمل النّار الکذب و إذا کذب العبد فجر و إذا فجر کفر و إذا کفر دخل النّار؛
عمل بهشت راست گوئی است و چون بنده راست گوید نیکی کند و چون نیکی کند ایمن شود و چون ایمن شود به بهشت در آید و عمل جهنم دروغ است و چون بنده دروغ گوید بد کار شود و چون بدکار شود به کفر گراید و چون به کفر گراید به جهنم رود.
نهج الفصاحه

حدیث294

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عدل ساعه خیر من عباده سنه؛
یک ساعت عدالت از یک سال عبادت بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث295

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّمت سیّد الأخلاق و من مزح استخفّ به؛
خاموشی سرور اخلاق است و هر که مزاح کند، سبکش گیرند.
نهج الفصاحه

حدیث296

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّمت زین للعالم و ستر للجاهل؛
خاموشی زینت دانا و پرده نادانست.
نهج الفصاحه

حدیث297

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّمت أرفع العباده؛
خاموشی والاترین عبادتهاست.
نهج الفصاحه

حدیث298

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّمت حکم و قلیل فاعله؛
خاموشی خردمندی است و خاموشی گزینان کمند.
نهج الفصاحه

حدیث299

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصرعه کلّ الصرعه الّذی یغضب فیشتدّ غضبه و یحمرّ وجهه و یقشعرّ شعره فیصرع غضبه؛
کمال دلیری آن است که کسی خشمگین شود و خشمش سخت شود و چهره اش سرخ شود و مویش بلرزد و بر خشم خود خیره شود.
نهج الفصاحه

حدیث300

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّبر من الإیمان بمنزله الرّأس من الجسد؛
صبر نسبت به ایمان چون سر نسبت به تن است.
نهج الفصاحه

حدیث301

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّبر و الاحتساب أفضل من عتق الرّقاب و یدخل اللَّه صاحبهنّ الجنّه بغیر حساب؛
صبر و سکون از آزاد کردن بندگان بهتر است و خدا صاحب آن را بدون حساب به بهشت می برد.
نهج الفصاحه

حدیث302

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّبر رضا؛
صبر مایه خشنودی است.
نهج الفصاحه

حدیث303

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّبر نصف الإیمان و الیقین الإیمان کلّه؛
صبر یک نیمه ایمان است و یقین همه ایمانست.
نهج الفصاحه

حدیث304

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صله الرّحم و حسن الخلق و حسن الجوار یعمران الدّیار و یزدن فی الأعمار؛
پیوند خویشان و نیک خویی و خوش همسایگی شهرها را آباد کند و عمرها را فزونی دهد.
نهج الفصاحه

حدیث305

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صله الرّحم تزید فی العمر و تدفع میته السّوء؛
پیوند خویشان عمر را فزونی دهد و از مرگ بد جلوگیری کند.
نهج الفصاحه

حدیث306

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّخاء خلق اللَّه الأعظم؛
سخاوت، خلق بزرگ خداست.
نهج الفصاحه

حدیث307

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّفق رأس الحکمه؛
مدارا اساس حکمت است.
نهج الفصاحه

حدیث308

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّفق به الزّیاده و البرکه و من یحرم الرّفق یحرم الخیر؛
مدارا قرین فزونی و برکت است و هر که از مدارا بی بهره باشد، از خوبی بی بهره است.
نهج الفصاحه

حدیث309

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس العقل بعد الإیمان باللَّه الحیاء و حسن الخلق؛
اساس عقل پس از ایمان به خدا، حیا و نیکخوئی است.
نهج الفصاحه

حدیث310

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس العقل بعد الإیمان باللَّه التّودّد إلی النّاس و ما یستغنی رجل عن مشوره و إنّ أهل المعروف فی الدّنیا هم أهل المعروف فی الآخره و إنّ أهل المنکر فی الدّنیاهم أهل المنکر فی الآخره؛
اساس عقل پس از ایمان به خدا دوستی با مردم است هیچ کس از مشورت بی نیاز نیست: نیکوکاران این جهان نیکوکاران آن جهانند و بدکاران این جهان بدکاران آن جهانند.
نهج الفصاحه

حدیث311

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس العقل بعد الإیمان باللَّه التّودّد إلی النّاس و اصطناع المعروف إلی کلّ برّ و فاجر؛
اساس عقل پس از ایمان به خدا دوستی با مردم و نیکوکاری با نیک و بد است.
نهج الفصاحه

حدیث312

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس العقل المداراه و أهل المعروف فی الدّنیا أهل المعروف فی الآخره؛
اساس عقل مداراست و نیکوکاران دنیا نیکوکاران آخرتند.
نهج الفصاحه

حدیث313

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس الدّین النّصیحه للَّه و لدینه و لرسوله و لکتابه و لأئمّه المسلمین و للمسلمین عامّه؛
اساس دین، خیرخواهی برای خدا و دین خدا و پیامبر خدا و کتاب خدا و پیشوایان مسلمانان و همه مسلمانان است.
نهج الفصاحه

حدیث314

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس الدّین الورع؛
اساس دین، پرهیزکاری است.
نهج الفصاحه

حدیث315

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّین النّصیحه؛
کمال دین خیر خواهی است.
نهج الفصاحه

حدیث316

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخلق الحسن یذیب الخطایا کما یذیب الماء الجلید و الخلق السّوء یفسد العمل کما یفسد الخلّ العسل؛
خوی نیک گناهان را محو می کند چنان که آب یخ را ذوب می کند و خوی بد اعمال را فاسد می کند چنان که سرکه عسل را تباه می کند.
نهج الفصاحه

حدیث317

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر ما أعطی النّاس خلق حسن؛
بهترین چیزی که به مردم داده اند، خوی نیکست.
نهج الفصاحه

حدیث318

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر دینکم الورع؛
بهترین صفات دین شما پرهیزکاری است.
نهج الفصاحه

حدیث319

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیار أمّتی علماؤها و خیار علمائها حلماؤها؛
بهترین امت من دانشمندانند و بهترین دانشمندان امت من بردبارانند.
نهج الفصاحه

حدیث320

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس من سنن المرسلین: الحیاء و الحلم و الحجامه و السّواک و التّعطّر؛
پنج چیز از سنت پیغمبران است حیا و حلم و حجامت و مسواک و عطر زدن.
نهج الفصاحه

حدیث321

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خصلتان لیس فوقهما من البرّ شی ء الإیمان باللَّه و النّفع لعباد اللَّه؛
دو خصلت است که نیک تر از آن نیست ایمان به خدا و سودمندی برای بندگان خدا.
نهج الفصاحه

حدیث322

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خشیه اللَّه رأس کلّ حکمه و الورع سیّد العمل؛
ترس خدا سر همه حکمتهاست و ورع پیشوای اعمال است.
نهج الفصاحه

حدیث323

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء و الإیمان قرنا جمیعا فإذا رفع أحدهما رفع الآخر؛
حیا و ایمان قرین یکدیگرند اگر یکی از میان برخاست دیگری هم برود.
نهج الفصاحه

حدیث324

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء هو الدّین کلّه؛
حیا تمام دین است.
نهج الفصاحه

حدیث325

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء لا یأتی إلّا بخیر؛
از حیا جز نیکی نمی آید.
نهج الفصاحه

حدیث326

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء شعبه من الإیمان؛
حیا شعبه ای از ایمان است.
نهج الفصاحه

حدیث327

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء زینه و التّقی کرم و خیر المرکب الصّبر و انتظار الفرج من اللَّه عزّ و جلّ عباده؛
حیا مایه زینت و تقوی مایه بزرگی است و بهترین وسیله وصول به مقصود صبر است و انتظار گشایش از طرف خداوند عبادت است.
نهج الفصاحه

حدیث328

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء خیر کلّه؛
حیا سراسر نیکی است.
نهج الفصاحه

حدیث329

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحلیم سیّد فی الدّنیا و سیّد فی الآخره؛
بردبار در دنیا و آخرت بزرگوار است.
نهج الفصاحه

حدیث330

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الخلق یذیب الخطایا کما تذیب الشّمس الجلید؛
نیک خوئی، گناهان را محو می کند چنان که خورشید یخ را آب می کند.
نهج الفصاحه

حدیث331

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الخلق یثبت المودّه؛
نیک خوئی، دوستی را استوار می کند.
نهج الفصاحه

حدیث332

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الخلق نصف الدّین؛
نیک خوئی یک نیمه دین است.
نهج الفصاحه

حدیث333

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الخلق خلق اللَّه الأعظم؛
نیک خوئی، خلق بزرگ خداوند است.
نهج الفصاحه

حدیث334

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن البشر یذهب بالسّخیمه؛
گشاده روئی کینه را ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث335

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرّم علی النّار کلّ هیّن لیّن سهل قریب من النّاس؛
هر که نرم و ملایم و آسان گیر و نزدیک به مردم باشد بر آتش حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث336

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجنّه دار الأسخیاء؛
بهشت خانه سخاوت مندان است.
نهج الفصاحه

حدیث337

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من مکارم الأخلاق فی الدّنیا و الآخره أن تعفو عمّن ظلمک و تصل من قطعک و تحلم عمّن جهل علیک؛
سه چیز در جهان از فضائل اخلاق است: از ستمگر درگذری، و با کسی که از تو بریده پیوند گیری و با کسی که با تو سبک سری می کند، به حلم رفتار کنی.
نهج الفصاحه

حدیث338

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنوز البرّ: إخفاء الصّدقه و کتمان المصیبه و کتمان الشّکوی یقول اللَّه: إذا ابتلیت عبدی فصبر و لم یشکنی إلی عوّاده أبدلته لحما خیرا من لحمه و دما خیرا من دمه فإن أبرأته أبرأته و لا ذنب له و إن توفّیته فإلی رحمتی؛
سه چیز از گنجینه های نیکی است: مخفی ساختن صدقه و پنهان داشتن مصیبت و مستور ساختن شکایت، خداوند گوید: وقتی بنده خود را مبتلا ساختم و صبر کرد و با عیادت کنندگان خود از من شکایت نکرد گوشتی بهتر از گوشت او و خونی بهتر از خون وی بدو می دهم اگر او را شفا دادم همه گناهانش محو شده است و اگر جانش را گرفتم او را مشمول رحمت خود کرده ام.
نهج الفصاحه

حدیث339

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه نشر اللَّه تعالی علیه کنفه و أدخله جنّته: رفق بالضّعیف و شفقه علی- الوالدین و الإحسان إلی- المملوک؛
سه چیز است که در هر که باشد خداوند وی را پناه دهد و ببهشت برد:مدارا با ناتوان و مهربانی با پدر و مادر و نیکی با زیر دست.
نهج الفصاحه

حدیث340

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه فهو من الأبدال: الرّضا بالقضا و الصّبر عن محارم اللَّه و الغضب فی ذات اللَّه عزّ و جلّ؛
سه چیز است که در هر که باشد از نیکان است، رضا به قضا و صرف نظر از محرمات خدا و خشمگین شدن در راه خدا.
نهج الفصاحه

حدیث341

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه حاسبه اللَّه تعالی حسابا یسیرا و أدخله الجنّه برحمته: تعطی من حرمک و تعفو عمّن ظلمک و تصل من قطعک؛
سه چیز است که در هر که باشد خدا حساب را بر او آسان گیرد و وی را به اقتضای رحمت خود به بهشت در آورد:عطا به آن کس که تو را محروم کرده است و عفو آن کس که بر تو ستم روا داشته است و پیوند با آن کس که از تو بریده است.
نهج الفصاحه

حدیث342

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه استوجب الثّواب و استکمل الإیمان: خلق یعیش به فی النّاس و ورع یحجزه عن محارم اللَّه تعالی و حلم یردّه عن جهل الجاهل؛
سه چیز است که در هر که باشد سزاوار ثواب است و ایمانش کامل است: اخلاقی که به وسیله آن با مردم زندگی کند و تقوایی که وی را از محرمات خدا دور سازد و حلمی که او را از جهالت با جاهل بر کنار دارد.
نهج الفصاحه

حدیث343

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه استکمل خصال الإیمان الّذی إذا رضی لم یدخله رضاه فی باطل و إذا غضب لم یخرجه الغضب من الحقّ و إذا قدر لم یتعاط ما لیس له؛
سه چیز است که در هر که باشد صفات ایمان در او کامل است آن که وقتی خشنود شد به باطل نگراید و وقتی خشمگین شد از حق تجاوز نکند و وقتی قدرت یافت به مال کسان دست نبرد.
نهج الفصاحه

حدیث344

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه آواه اللَّه فی کنفه و نشر علیه رحمته و أدخله جنّته: من إذا أعطی؛
سه چیز است که در هر که باشد خداوند او را در پناه خود جای دهد و رحمت خویش را بر او بگستراند و داخل بهشت کند: آن که وقتی عطا بیند، شکر گزارد و وقتی قدرت دارد، عفو کند و وقتی به خشم آید، سستی پیشه نماید.
نهج الفصاحه

حدیث345

إنّ من أکمل المؤمنین إیمانا أحسنهم خلقا و ألطفهم بأهله؛
از همه مؤمنان ایمان آن کس کاملتر است که اخلاقش نیک تر است و با کسان خود بهتر رفتار می کند.
نهج الفصاحه

حدیث346

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من أحبّکم إلیّ أحسنکم أخلاقا؛
هر کس از شما خوش خلق تر است پیش من محبوبتر است.
نهج الفصاحه

حدیث347

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ دین خلقا و إنّ خلق هذا الدّین الحیاء؛
هر دینی خوی خاص دارد و خوی دین ما حیاست.
نهج الفصاحه

حدیث348

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ حسن الخلق لیذیب الخطیئه کما تذیب الشّمس الجلید؛
خوش اخلاقی گناه را محو می کند چنان که آفتاب یخ را آب می کند.
نهج الفصاحه

حدیث349

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المؤمن لیدرک بحسن الخلق درجه القائم الصّائم؛
مؤمن به وسیله خوش خلقی به مقام نماز شب گزار و روزه دار می رسد.
نهج الفصاحه

حدیث350

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ العبد التّقیّ الغنیّ الحفیّ؛
خداوند بنده پرهیزکار ثروتمند مهربان را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث351

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ من عباده الغیور؛
خداوند از بندگان خود شخص غیور را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث352

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ السّهل الطّلیق؛
خداوند شخص آسانگیر آزاده را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث353

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ الرّفق فی الأمر کلّه؛
خداوند ملایمت را در همه چیز دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث354

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی غیور یحبّ الغیور.
خداوند غیرتمند است و مرد غیرتمند را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث355

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی عفوّ یحبّ العفو.
خداوند بخشنده است و بخشش را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث356

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی رفیق یحبّ الرّفق و یعطی علیه ما لا یعطی علی العنف.
خداوند ملایم است و ملایمت را دوست دارد و به وسیله آن چیزها می دهد که به وسیله خشونت نمی دهد.
نهج الفصاحه

حدیث357

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی جواد یحبّ الجود و یحبّ معالی الأخلاق و یکره سفسافها؛
خداوند بخشنده است و بخشش را دوست دارد و اخلاق عالی را دوست دارد و اخلاق پست را دوست ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث358

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی جمیل یحبّ الجمال سخیّ یحبّ السّخاء، نظیف یحبّ النّظافه؛
خداوند زیباست و زیبائی را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث359

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ العبد لیدرک بحسن الخلق درجه الصّائم القائم؛
بنده به وسیله خوش خلقی به مقام روزه دار و نمازگزار می رسد.
نهج الفصاحه

حدیث360

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ العبد لیتصدّق بالکسره تربو عند اللَّه حتّی تکون مثل أحد؛
بنده یک پاره نان صدقه می دهد و پیش خدا بزرگ می شود تا مثل کوه احد می شود.
نهج الفصاحه

حدیث361

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ البرّ و الصّله یستطیلان الأعمار و یعمّران الدّیار و یکثّران الأموال و لو کان القوم فجّارا؛
نیکی با کسان و مهربانی با خویشان عمرها را دراز و شهرها را آباد و اموال را زیاد می کند اگر چه انجام دهندگان آن بدکاران باشند.
نهج الفصاحه

حدیث362

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أکثر ما یدخل الجنّه النّاس تقوی اللَّه و حسن الخلق؛
مردم بیشتر به واسطه ترس خدا و نیک خلقی به بهشت می روند.
نهج الفصاحه

حدیث363

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أمر بین أمرین و خیر الامور أوساطها؛
راهی میان افراط و تفریط است و بهترین کارها میانه روی است.
نهج الفصاحه

حدیث364

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أغننی بالعلم و زیّنّی بالحلم و أکرمنی بالتّقوی و جمّلنی بالعافیه؛
خدایا مرا به علم توانگر ساز و به حلم زینت بخش و به تقوی عزیز کن و به عافیت زیبائی ده.
نهج الفصاحه

حدیث365

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرکم بأیسر العباده و أهونها علی البدن؟ الصّمت و حسن الخلق؛
می خواهید شما را به عبادتی که از همه عبادتها بر بدن آسانتر است خبر دهم؟ سکوت و نیک خوئی.
نهج الفصاحه

حدیث366

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرکم بمن یحرم علیه النّار غدا؟ علی کلّ هیّن لیّن قریب سهل؛
می خواهید شما را خبر دهم که فردا آتش بر چه کس حرام است؟
هر کس که ملایم و نرم و زودجوش و آسان گیر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث367

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل النّاس من تواضع عن رفعه و زهد عن غنیه و أنصف عن قوّه و حلم عن قدره؛
بهتر از همه مردم کسی است که در حال رفعت فروتنی کند و در عین ثروت زاهد باشد و در عین قوت انصاف دهد و در حال قدرت برد باری کند.
نهج الفصاحه

حدیث368

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الفضائل أن تصل من قطعک و تعطی من حرمک و تصفح عمّن ظلمک؛
بهترین فضایل این است که با آن که از تو ببرد پیوند گیری و به کسی که تو را محروم می کند عطا کنی و از آن که بر تو ستم کند، درگذری.
نهج الفصاحه

حدیث369

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الإیمان الصّبر و السّماحه؛
بهترین خصال ایمان صبر و گذشت است.
نهج الفصاحه

حدیث370

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال ثلاثه:التّواضع عند الدّوله و العفو عند القدره و العطیّه بغیر المنّه؛
بهترین کارها سه چیز است، تواضع به هنگام دولت و عفو به هنگام قدرت و بخشش بدون منت.
نهج الفصاحه

حدیث371

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعقل النّاس أشدّهم مداراه للنّاس؛
عاقل تر از همه مردم کسی است که با مردم بیشتر مدارا کند.
نهج الفصاحه

حدیث372

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّکم من ملک نفسه عند الغضب و أحلمکم من عفی بعد المقدره؛
نیرومندترین شما کسی است که هنگام غضب بر خود تسلط داشته باشد و بردبارترین شما کسی است که پس از قدرت از گناه کسان درگذرد.
نهج الفصاحه

حدیث373

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربع من أعطیهنّ فقد أعطی خیر الدّنیا و الآخره لسان ذاکر و قلب شاکر و بدن علی البلاء صابر و زوجه لا تبغیه خونا فی نفسها و لا ماله؛
چهار چیز است که هر کس از آن بهره دارد از نیکی دو جهان بهره ور است، زبانی که یاد خدا کند و قلبی که سپاس پروردگار گذارد و تنی که بر بلا صبور باشد و زنی که بناموس و مال وی خیانت نکند.
نهج الفصاحه

حدیث374

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربع إذا کنّ فیک فلا علیک ما فاتک من الدّنیا صدق الحدیث و حفظ الأمانه و حسن الخلق و عفّه مطعم؛
چهار چیز است که اگر داری بر آنچه نداری غم مخور: راستی گفتار و حفظ امانت و نیکی خلق و عفت در کار خوراک.
نهج الفصاحه

حدیث375

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة العفاف؛
برترین عبادت، پاکدامنی است.
الکافی: 2 / 468 / 8.

حدیث376

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
انّ من العبادة لین الکلام و افشاء السّلام؛
به نرمی سخن گفتن و سلام کردن به مردم عبادت است.
غرر الحکم: 3421.

حدیث377

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
لو تمیزت الاشیاء لکان الصدق مع الشجاعة؛
اگر اشیاء دسته بندی شوند بدون شک صدق وراستی با شجاعت وقهرمانی همراه خواهد بود.
غرر الحکم : 5 / 118

حدیث378

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
ثمرة الشجاعة الغیرة؛
غیرت، ثمره و حاصل شجاعت وقهرمانی است.
غرر الحکم : 3 / 328

حدیث379

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
الصبر رأس الایمان ؛
صبر سر ایمان است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 140

حدیث380

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
کان أمیرالمؤمنین صلوات الله علیه یقول : أفضل العبادة العفاف؛
امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمودند : بهترین عبادت عفت است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 125

حدیث381

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
خَمْسٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلینَ: اَْلْحَیاءُ وَ الْحِلْمُ وَ الْحِجامَةُ وَ السِّواکُ وَ التَّعَطُّرُ؛
پنج چیز از سنت پیغمبران است: حیا، بردباری، حجامت کردن، و مسواک و عطر زدن.
نهج الفصاحه، ح 1463 .

حدیث382

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَقْرَبُکُمْ غَدا مِنّی فِی الْمَوْقِفِ اَصْدَقُکُمْ لِلْحَدیثِ وَ اَدّاکُمْ لِلاَْمانَةِ وَ اَوفاکُمْ بِالْعَهْدِ وَ اَحْسَنُکُمْ خُلْقا وَ اَقْرَبُکُمْ مِنَ النّاسِ؛
نزدیک‌ترین شما به من در قیامت: راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد و پیمان، خوش اخلاق‌ترین و نزدیک‌ترین شما به مردم است.
امالی طوسی، ص 229 .

حدیث383

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَوصانی رَبّی بِسَبعٍ: اَوصانی بِالاِْخلاصِ فِی السِّرِّ وَ الْعَلانیَةِ وَ اَن اَعْفُوَ عَمَّن ظَلَمَنی و اُعْطیَ مَن حَرَمَنی و اَصِلَ مَنْ قَطَعَنی و اَن یَکونَ صَمْتی فِکْرا وَ نَظَری عِبَرا؛
پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند : پروردگارم هفت چیز را به من سفارش فرمود: اخلاص در نهان و آشکار، گذشت از کسی که به من ظلم نموده، بخشش به کسی که مرا محروم کرده، رابطه با کسی که با من قطع رابطه کرده، و سکوتم همراه با تفکّر و نگاهم برای عبرت باشد.
کنزالفوائد، ص 184 .

حدیث384

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِنّا اُمِرْنا مَعاشِرَ الاَنْبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کَما اُمِرْنا بِاِقامَةِ الفَرائِضِ؛
ما پیامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ایم، به مدارا کردن با مردم نیز مأمور شده‌ایم.
امالی طوسی، ص 521.

حدیث385

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
آیا شما را از شبیه‌ترینتان به خودم با خبر نسازم؟ گفتند: آری ای رسول خدا! فرمودند: هر کس خوش اخلاق‌تر، نرم‌خوتر، به خویشانش نیکوکارتر، نسبت به برادران دینی‌اش دوست‌دارتر، بر حق شکیباتر، خشم را فروخورنده‌تر و با گذشت‌تر و در خرسندی و خشم با انصاف تر باشد.
کافی، ج 2، ص 240، ح 35 .

حدیث386

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ صَدَقَ لِسانُهُ زَکی عَمَلُهُ و مَن حَسُنَت نِیَّتُهُ زیدَ فی رِزقِهِ و مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهْلِ بَیْتِهِ مُدَّ لَهُ فی عُمُرِهِ؛
هر کس راستگو باشد، عملش پاکیزه می‌شود و رشد می‌کند؛ هر کس نیتش خوب باشد روزیش زیاد می‌شود و هر کس به شایستگی در حق خانواده‌اش نیکی کند، عمرش طولانی می‌شود.
کافی، ج 2، ص 105، ح 11.

حدیث387

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اَرْبَعٌ تَزیدُ الرِّزْقَ: حُسْنُ الْخُلْقِ وَ حُسْنُ الْجِوارِ وَ کَفُّ الاَْذی وَ قِلَّةُ الضَّجْرِ؛
چهار چیز روزی را زیاد می‌کند: خوش اخلاقی، خوش‌رفتاری با همسایه، اذیت نکردن و کم کردن بی‌تابی.
معدن الجواهر، ص 39.

حدیث388

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
مَنْ تَوَکَّلَ عَلَی اللَّهِ کَفاهُ مُؤْنَتَهُ وَ رِزْقَهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ؛
هر کس به خدا توکّل کند، خداوند هزینه زندگی‌اش را کفایت کند و از جایی که گمان نمی‌برد، به او روزی می‌دهد.
کنزالعمال، ح 5693 .

حدیث389

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
اَلْبِرُّ یَزیدُ فِی الرِّزْقِ؛
نیکوکاری روزی را زیاد می‌کند.
کتاب الزهد، ص 33 .

حدیث390

تقواپیشگان، نشانه‌هایی دارند که با آنها شناخته می‌شوند: راستگویی، امانتداری، وفای به عهد، کم فخر فروشی، کم بخل ورزیدن، صله رحِم، رحْم به ضعیفان، کم موافقت کردن با زنان، به همه نیکی کردن، خوش‌اخلاقی، بردباری بسیار و پیروی از علم نزدیک کننده به خداوند. و آنان طوبی و سرانجام نیک دارند. طوبی درختی است که ریشه آن در خانه پیامبر خداصلی الله علیه وآله است .
خصال، ص 483، ح 56

حدیث391

امام علی علیه السلام :
اِنَّ الاَْتْقیاءَ کُلُّ سَخیٍّ مُتَعَفِّفٍ مُحْسِنٍ؛
همه تقوا پیشگان سخاوتمند، پاکدامن و نیکوکارند.
غررالحکم، ح 3401.

حدیث392

امام علی علیه السلام :
اَلْمُتَّقونَ فیها (فِی الدُّنیا) هُمْ اَهْلُ الْفَضائِلِ مَنْطِقُهُمُ الصَّوابُ وَ مَلْبَسُهُمُ الاِقْتِصادُ وَ مَشْیُهُمُ التَّواضُعُ؛
تقواپیشگان، در دنیا اهل فضایلند، گفتارشان راست و درست، روششان میانه‌روی و رفتارشان متواضعانه است.
نهج البلاغه، از خطبه 184 .

حدیث393

امام علی علیه السلام :
اَلتَّقْوی ظاهِرُهُ شَرَفُ الدُّنْیا وَ باطِنُهُ شَرَفُ الْآخِرَةِ ؛
تقوا، ظاهرش شرافت دنیا و باطنش شرافت آخرت است.
غررالحکم، ح 1990 .

حدیث394

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
ثَلاثٌ مَنْ اَتَی اللّه‌َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه‌ُ لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاِْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍ وَ الْبِشْرُ لِجَمیعِ الْعالَمِ وَ الاِْنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛
هر کس یکی از این کارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را برای او واجب می‌گرداند: انفاق در تنگدستی، گشاده‌رویی با همگان و رفتار منصفانه.
کافی، ج 2، ص 103، ح 2.

حدیث395

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سادَهُ النّاسِ فِی الدُّنْیا الأسْخِیاء، سادَهُ النّاسِ فِی الاخِرَهِ الاْتْقِیاء؛
سرور و سید مردم در دنیا افراد سخاوتمند خواهند بود، و سید و سرور انسان‌ها در قیامت پرهیزکاران هستند.
بحارالأنوار: ج 68، ص 350، ح 1

حدیث396

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ وَالبِرَّ لَیُهَوِّنانِ الحِسابَ وَیَعْصِمانِ مِنَ الذُّنوبِ؛
صله رحم و نیکی، حساب (قیامت) را آسان و از گناهان جلوگیری می‌کند.
کافی، ج 2، ص 157، ح 31 .

حدیث397

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
صِلَةُ الاَْرحامِ تُزَ کّی الاَْعمالَ وَتُنْمی الاَْموالَ وَ تَدْفَعُ الْبَلوی وَتُیَسِّرَ الْحِسابَ وَتُنْسِئُ فِی الاَْجَلِ؛
صله رحم، اعمال را پاکیزه، اموال را بسیار، بلا را برطرف و حساب (قیامت) را آسان می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد.
کافی، ج 2، ص 157، ح 33 .

حدیث398

امام علی علیه السلام می فرمایند :
صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدْفَعُ النِّقَمَ؛
صله رحم، نعمت‌ها را فراوان می‌کند و سختی‌ها را از بین می‌برد.
غررالحکم، ح 5836.

حدیث399

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
ما عَمِلَ ابْنُ آدَمَ شَیْئاً اَفْضَلَ مِنَ الصَّلاةِ وَ صَلاحِ ذاتِ الْبَیْنِ وَ خُلْقٍ حَسَنٍ ؛
انسان هیچ کاری بهتر از نماز، اصلاح میان مردم و خوش اخلاقی نکرده است.
نهج الفصاحه، ح 2651 .

حدیث400

امام علی علیه السلام :
اَلْعَدلُ اَفْضَلُ مِنَ الشَّجاعَةِ لاَِنَّ النّاسَ لَوِ اسْتَعْمَلُوا الْعَدْلَ عُموما فی جَمیعِهِمْ لاَسْتَغْنَوْا عَنِ الشَّجاعَةِ؛
عدالت بهتر از شجاعت است، زیرا اگر مردم همگی عدالت را درباره یکدیگر به‌کار گیرند، از شجاعت بی‌نیاز می‌شوند.
شرح‌نهج‌البلاغه ابن‌ابی‌الحدید،ح20،ص333،ح816 .

حدیث401

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ النّاسِ مَنْ اِذا اُعْطِیَ شَکَرَ وَ اِذَا ابْتُلِیَ صَبَرَ وَ اِذا ظُلِمَ غَفَرَ؛
بهترین مردم کسی است که چون چیزی به او داده شود شکر کند و چنانچه گرفتار شود صبر نماید و اگر به او ظلم شود درگذرد.
غررالحکم، ج 3، ص 433، ح 5020.

حدیث402

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ النّاسِ مَنْ کافی عَلَی الْقَبیحِ بِالْجَمیلِ؛
بهترین مردم کسی است که در برابر بدی، خوبی نماید.
غررالحکم، ج 4، ص 178، ح 5750.

حدیث403

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ هذِهِ الاُْمَّةِ النَّمَطُ الاَْوْسَطُ؛
بهترین این امت، میانه‌روها هستند.
بحارالأنوار، ج 4، ص 41، ح 18.

حدیث404

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُ اَهْلِ الدُّنْیا وَ اَهْلِ الآْخِرَةِ اَخْلاقا مَنْ یَعْفوعَمَّنْ‌ظَلَمَهُ‌وَمَنْ‌یُعْطی‌مَنْ‌حَرَمَهُ‌وَمَنْ‌یَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ مِنْ ذَوی اَرْحامِهِ وَ اَهْلِ وِلایَتِهِ؛
بهترین اهل دنیا و آخرت از نظر اخلاق کسی است که اگر کسی به او ستم کرده، عفوش نماید و به کسی که محرومش نموده عطا کند و با خویشاوندان و دوستانش که با وی قطع رابطه کرده‌اند، رابطه برقرار کند.
مستدرک الوسائل، ج 9، ص 10، ح 10052.

حدیث405

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِنَّ فِی الرِّفْقِ الزّیادَةَ وَ الْبَرَکَةَ وَ مَنْ یُحْرَمِ الرِّفْقُ یُحْرَمِ الْخَیْرَ؛
در مدارا، فزونی و برکت است، و هر کس از مدارا محروم باشد، از خیر، محروم شده است.
(کافی، ج 2، ص 119، ح 7. )

حدیث406

امام صادق علیه‌السلام :
ما مِنْ عَبْدٍ کَظَمَ غَیْظا اِلاّ زادَهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ عِزّا فِی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ؛
هیچ بنده‌ای نیست که خشمی را فرو خورد مگر آنکه خداوند عزوجل در دنیا و آخرت بر عزت او بیفزاید.
اصول کافی، ج 2، ص 110 .

حدیث407

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
مَنْ کَفَّ غَضَبَهُ کَفَّ اللّه‌ُ عَنْهُ عَذابَهُ؛
هر کس خشم خود را نگه دارد خداوند عذابش را از او باز می‌دارد.
بحارالأنوار، ج 73، ص 263، ح7 .

حدیث408

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
مَنْ کَظَمَ غَیْظا وَهُوَ قادِرٌ عَلی اَنْ یُنْفِذَهُ مَلأََهُ اللّه‌ُ أَمْنا وَایمانا؛
هر کس در حالی که می‌تواند خشم خود را عملی کند، آن را فرو برد، خداوند او را سرشار از آرامش و ایمان می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 2778.

حدیث409

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
ما تَجَرَّعَ عَبدٌ جُرعَةً اَفضَلَ عِنْدَ اللّه‌ِ مِنْ جُرعَةِ غَیْظٍ کَظَمَها اِبتِغاءَ وَجهِ اللّه‌ِ؛
انسان هیچ جرعه‌ای ننوشید که نزد خدا از جرعه خشمی که برای رضای خدا فرو خورد بهتر باشد.
میزان الحکمة ج 9 ، ص 4334.

حدیث410

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
اَلا اِنَّ خَیرَ الرِّجالِ مَن کانَ بَطی‌ءَ الغَضَبِ سَریعَ الرِّضا؛
بدانید که بهترین انسان‌ها کسانی هستند که دیر به خشم آیند و زود راضی شوند.
میزان الحکمة ج 4 ، ص 1610.

حدیث411

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ لِباسُ الْعالِمِ فَلا تَعْرَیَنَّ مِنْهُ؛
بردباری لباس عالم است، پس تو خود را از آن عریان مدار.
کافی، ج 8، ص 55 .

حدیث412

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ نورٌ جَوهَرُهُ الْعَقْلُ؛
بردباری نوری است که جوهره آن عقل است.
غررالحکم، ج 1، ص 311، ح 1185.

حدیث413

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَوَّلُ عِوَضِ الْحَلیمِ مِنْ حِلْمِهِ اَنَّ النّاسَ اَنْصارُهُ عَلَی الْجاهِلِ؛
اول نتیجه‌ای که شخص بردبار از بردباریش می‌گیرد، پشتیبانی مردم از او در برابر نادان است.
وسائل الشیعه، ج 11، ص 212.

حدیث414

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِذا اَحَبَّ اللّه‌ُ عَبْدا زَیَّنَهُ بِالسَّکینَةِ وَالْحِلْمِ؛
هر گاه خداوند بنده‌ای را دوست بدارد او را با آرامش و بردباری آراسته می‌گرداند.
غررالحکم، ج 3، ص 161، ح 4099.

حدیث415

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ وَالاَْناةُ تَواَمانِ، یُنْتِجُهُما عَلُوُّ الْهِمَّةِ؛
بردباری و وقار دو همزادند که همّت عالی آنها را به وجود می‌آورد.
نهج البلاغه، حکمت 460.

حدیث416

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مِنْ عَلامَةِ اَحَدِهِمْ (المُتَقینَ) اَنَّکَ تَری لَهُ قُوَّةً فی دینٍ... وَحِرْصا فی عِلْمٍ وَعِلْما فی حِلْمٍ؛
از نشانه‌های پرهیزکاران این است که می‌بینی در دین نیرومند... در کسب دانش حریص و دارای علم همراه با بردباری‌اند.
نهج البلاغه، خطبه 193.

حدیث417

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
ثَلاثٌ مِنْ مَکارِمِ الاَْخْلاقِ فِی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ اَنْ تَعْفُوَ عَمَّنْ ظَلَمَکَ وَتَصِلَ مَنْ قَطَعَکَ وَ تَحْلُمَ عَمَّنْ جَهِلَ عَلَیْکَ؛
سه چیز در دنیا و آخرت از مکارم اخلاق است: از کسی که به تو ظلم کرده درگذری، با کسی که با تو قطع رابطه کرده، رابطه برقرار کنی و با کسی که با تو سبکسری می‌کند بردباری نمایی.
نهج الفصاحه، ح 1288.

حدیث418

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
فَأَمَّا الْحِلْمُ فَمِنْهُ رُکوبُ الْجَمیلِ، وَصُحْبَةُ الأَْبْرارِ وَرَفْعٌ مِنَ الضَّعَةِ وَرَفْعٌ مِنْ الْخَساسَةِ وَتَشَهِّی الْخَیْرِ وَتَقَرُّبُ صاحِبِهِ مِنْ مَعالِی الدَّرَجاتِ وَالْعَفْوُ وَالْمَهَلُ وَالْمَعْروفُ وَالصَّمْتُ فَهذا ما یَتَشَعَّبُ لِلْعاقِلِ بِحِلْمِهِ؛
رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
حاصل بردباری: آراسته شدن به خوبیها، هم‌نشینی با نیکان، ارجمند شدن، عزیز گشتن، رغبت به نیکی، نزدیک شدن بردبار به درجات عالی، گذشت، آرامش و تأنی، احسان و خاموشی. اینها ثمره بردباری عاقل است.
تحف العقول، ص16 .

حدیث419

امام کاظم علیه السلام :
وَاللّه‌ِ ما اُعْطِیَ مُوْمِنُ قَطَّ خَیْرَ الدُّنْیا وَالآْخِرَةِ، اِلاّ بِحُسْنِ ظَنِّهِ بِاللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ وَ رَجائِهِ لَهُ وَ حُسْنِ خُلْقِهِ وَالْکَفِّ عَنِ اغْتیاب الْمُؤمِنینَ؛
به خدا قسم خیر دنیا و آخرت را به مؤمنی ندهند مگر به سبب حسن ظن و امیدواری او به خدا و خوش اخلاقی اش و خودداری از غیبت مؤمنان.
بحارالأنوار، ج 6، ص 28، ح29 .

حدیث420

امام علی علیه السلام :
مَنْ تَوکَّلَ عَلَی اللّه‌ِ ذَلَّتْ لَهُ الصِّعابُ وَتَسَهَّلَتْ عَلَیْهِ الأَْسْبابِ؛
هر کس به خدا توکل کند، دشواری‌ها برای او آسان می‌شود و اسباب برایش فراهم می‌گردد.
غررالحکم، ح 9028.

حدیث421

امام علی علیه السلام :
اِنَّ اَهْنَأَ النّاسِ عَیْشا مَنْ کانَ بِما قَسَمَ اللّه‌ُ لَهُ راضیا؛
هر کس به آنچه خداوند به او داده است راضی باشد، راحت‌ترین زندگی را دارد.
غررالحکم، ح 3397.

حدیث422

امام باقر علیه السلام :
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ یَقی بِالتَّقْوی عَنِ الْعَبْدِ ما عَزُبَ عَنْهُ عَقْلُهُ وَیُجَلّی بِالتَّقوی عَنْهُ عَماهُ وَجَهْلَهُ؛
خداوند به وسیله تقوا بنده را حفظ می‌کند از آنچه که عقلش به آن نمی‌رسد و کور دلی و نادانی او را بر طرف می‌سازد.
کافی، ج 8 ، ص 52، ح 16 .

حدیث423

امام علی علیه السلام :
لَوْ اَنَّ السَّماواتِ وَالاَْرْضَ کانَتا عَلی عَبْدٍ رَتْقا ثُمَّ اتَّقَی اللّه‌َ لَجَعَلَ اللّه‌ُ لَهُ مِنْها مَخْرَجا وَرَزَقَهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ؛
اگر آسمان‌ها و زمین، راه را بر بنده‌ای ببندند و او تقوای الهی پیشه کند، خداوند حتما راه گشایشی برای او فراهم خواهد کرد و از جایی که گمان ندارد روزی‌اش خواهد داد.
غررالحکم، ح7599.

حدیث424

پیامبر صلی الله علیه و آله :
لَیْسَ مِنْ عَبْدٍ یَظُنُّ بِاللّه‌ِ خَیْرا إلاّ کانَ عِنْدَ ظَنِّهِ بِهِ؛
بنده‌ای نیست که به خداوند خوش گمان باشد مگر آن که خداوند نیز طبق همان گمان با او رفتار کند.
بحارالأنوار، ج 70، ص 384، ح42.

حدیث425

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
الخیر کله صیانه الانسان نفسه؛
تمام خیر آن است که انسان، خویشتن دار باشد.
تحف العقول، ص 448.

حدیث426

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
لایقل عمل مع تقوی و کیف یقل ما یتحبل ؛
هیچ عملی آنگاه که از پشتوانه تقوا برخوردار باشد، اندک نخواهد بود. پس چگونه عملی که به درگاه خداوند مقبول افتاده است، اندک باشد؟
تحف العقول، ص 448.

حدیث427

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
من قنع بما قسم الله له فهو من اغنی الناس؛
کسی که به آنچه خدا برایش در نظر گرفته است، قانع باشد، او از بی نیازترین مردمان به شمار می آید.
تحف العقول، ص 448.

حدیث428

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که توفیق توبه یافت (و این عنایت الهی به او شد) از پذیرفته شدن آن محروم نگردد.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث429

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که توبه کند به سوی خدا بازگشته است.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث430

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
میوه توبه ، بازیافت کردن تقصیرات نفس و جبران و تدارک آن است.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث431

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
توبه رحمت حق را به زمین نازل گرداند.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث432

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تأنّی داشته باشد شایسته آن است که به هدف خویش برسد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث433

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تأنّی در کار دور اندیشی است.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث434

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تأنّی در کار پشت گرمی آورد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث435

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تأنّی در کار، آن را از سستی و بی پایگی ایمن سازد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث436

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
با تأنّی مطلب ها آسان گردد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث437

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
با تأنّی اسباب کار فراهم و آسان گردد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث438

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به عقب انداختن کیفر نشانه کمال حلم و بردباری است.
(غررالحکم ، باب تأخیر)

حدیث439

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بزرگواری کامل نگردد جز به پاکدامنی و ایثار.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث440

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از نیکوترین احسانها ایثار است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث441

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از برترین انتخابها آن است که آدمی خود را به زیور ایثار بیاراید.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث442

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در مال خود بر تو ایثار کند تو را بر خویش برگزیده (و شایسته نام ایثارگری است).
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث443

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که دیگری را بر خود مقدّم دارد شایسته نام فضیلت و برتری است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث444

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که دیگران را بر خود برگزیند به کمال جوانمردی رسیده است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث445

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برای بزرگواری انسان ایثار بس است (و برای رسیدن به بزرگی کافی است که خوی ایثار در آدمی پدید آید).
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث446

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در هنگام ایثار دیگران بر خویشتن گوهر مردمان بزرگوار آشکار گردد.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث447

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بهترین صفات انسانی ایثار است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث448

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برترین جود و بخشش ایثار است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث449

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار شیوه نیکان و خلق و خوی برگزیدگان است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث450

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار بهترین نیکوکاری ها و والاترین مرتبه های ایمان است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث451

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار برترین مرتبه های بزرگواری و بالاترین خلق و خوی انسانی است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث452

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار برترین عبادت و بزرگترین آقایی است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث453

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار شریف‌ترین بزرگواری است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث454

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار نهایت نیکوکاری است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث455

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار خوی نیکان است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث456

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
(برگزیدن دیگران بر خود) فضیلت و برتری است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث457

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
با انصاف ، دوستان و نزدیکان فراوان دارد.
(شرح غررالحکم ، ج 2، ص 543)

حدیث458

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
بدانید که هر کس با مردم به انصاف رفتار کند، خداوند جز بر عزّت او نیفزاید.
(کافی ، ج 2، ص 144)

حدیث459

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
انصاف خصلت بزرگان است .
(شرح غررالحکم ، ج 1، ص 152)

حدیث460

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
بالاترین شرافتها خود داری از تبذیر و اسراف است.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث461

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
زیوری همچون ادب نیست.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث462

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب نیکو، زشتی نسب را بپوشاند.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث463

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب نیکو، برترین نسبها و شریف‌ترین وسیله هاست.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث464

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
سه خصلت است که بر آنها چیزی فزونی نیابد: ادب نیکو، دوری گزیدن از تهمت، خودداری از انجام محرّمات الهی.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث465

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من حقائق الإیمان: الإنفاق من الإقتار و إنصافک النّاس من نفسک و بذل العلم للمتعلّم؛
سه چیز از حقایق ایمان است: بخشش با تنگدستی و رعایت انصاف در باره مردم بر ضرر خویش و بذل علم برای دانش آموز.
نهج الفصاحه

حدیث466

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من الإیمان: الإنفاق من الإقتار و بذل السّلام للعالم و الإنصاف من نفسک؛
سه چیز از لوازم ایمان است: بخشش به هنگام تنگدستی و سلام به دانشمند و رعایت انصاف بر ضرر خویش.
نهج الفصاحه

حدیث467

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من أبواب البرّ سخاء النّفس و طیب الکلام و الصّبر علی الأذی؛
سه چیز از لوازم نیکوکاری است: جانبازی و نیکی گفتار و صبر بر آزار.
نهج الفصاحه

حدیث468

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه یتحدّثون فی ظلّ العرش آمنین و النّاس فی الحساب: رجل لم تأخذه فی اللَّه لومه لائم و رجل لم یمدّ یدیه إلی ما لا یحلّ له و رجل لم ینظر إلی ما حرّم اللَّه علیه؛
سه کسند که در سایه عرش آسوده گفتگو می کنند و مردم گرفتار حسابند: آن که در راه خدا از ملامت گران باک ندارد و آن که دستهای خود را به آنچه بر او حلال نیست دراز نکند و کسی که به آنچه خدا بر او حرام کرده ننگرد.
نهج الفصاحه

حدیث469

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه من مکارم الأخلاق عند اللَّه: أن تعفو عمّن ظلمک و تعطی من حرمک و تصل من قطعک؛
سه چیز است که در پیش خدا از فضائل اخلاق است: آن که از ستم گر درگذری و کسی را که تو را محروم کرده است عطا دهی و با آن که از تو بریده است پیوند گیری.
نهج الفصاحه

حدیث470

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّوبه النّصوح النّدم علی الذّنب: حین یفرط منک فتستغفر اللَّه تعالی ثمّ لا تعود إلیه أبدا؛
توبه کامل پشیمانی از گناه است که وقتی گناه از تو سر زد از خدا آمرزش طلبی و دیگر هرگز مرتکب آن نشوی.
نهج الفصاحه

حدیث471

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّواضع لا یزید العبد إلّا رفعه فتواضعوا یرفعکم اللَّه و العفو لا یزید العبد إلّا عزّا فاعفوا یعزّکم اللَّه و الصّدقه لا یزید المال إلّا کثره فتصدّقوا یرحمکم اللَّه؛
تواضع مایه رفعت است تواضع کنید تا خدا شما را رفعت بخشد، بخشش مایه عزت است بخشش کنید تا خدا شما را عزیز سازد. صدقه موجب فزونی مال است صدقه بدهید تا خدا شما را رحمت آرد.
نهج الفصاحه

حدیث472

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بعثت بمداراه النّاس؛
من به مدارا با مردم مبعوث شده ام.
نهج الفصاحه

حدیث473

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الأکل مع الخادم من التّواضع؛
چیز خوردن با خادم از فروتنی است.
نهج الفصاحه

حدیث474

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الاقتصاد نصف العیش و حسن الخلق نصف الدّین؛
میانه روی یک نیمه معیشت است و خوش خلقی یک نیمه دین است.
نهج الفصاحه

حدیث475

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الاقتصاد فی النّفقه نصف المعیشه و التّودّد إلی النّاس نصف العقل و حسن السّؤال نصف العلم؛
میانه روی در خرج یک نیمه معیشت است و دوستی با مردم یک نیمه عقل است و خوب پرسیدن یک نیمه دانش است.
نهج الفصاحه

حدیث476

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما راع لم یرحم رعیّته حرّم اللَّه علیه الجنّه؛
هر کس به زیر دستان خود رحم نکند، خداوند بهشت را بر او حرام کند.
نهج الفصاحه

حدیث477

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما یوزن فی المیزان الخلق الحسن؛
نخستین چیزی که در ترازو گذاشته می شود خلق نیک است.
نهج الفصاحه

حدیث478

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل العباده الصّمت؛
نخستین مرحله عبادت، خاموشی است.
نهج الفصاحه

حدیث479

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما بعثت لأتمّم مکارم الأخلاق؛
من مبعوث شدم تا فضائل اخلاق را به کمال رسانم.
نهج الفصاحه

حدیث480

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأیت من أخیک ثلاث خصال فارجه: الحیاء و الأمانه و الصّدق و إذا لم ترها فلا ترجه؛
وقتی در برادر خود سه صفت دیدی بدو امیدوار باش، حیا و امانت و راستی و اگر این صفات را ندارد از او امیدی نداشته باش.
نهج الفصاحه

حدیث481

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ عباد اللَّه إلی اللَّه أحسنهم خلقا؛
بهترین بندگان در پیش خدا کسی است که خلقش نیک تر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث482

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
از نشانه‌های تواضع، سلام‌کردن به هر رهگذر است.
(بحارالانوار/78/372)

حدیث483

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
دو صفت هست که بالاتر از آنها چیزی نیست: 1- ایمان به خدا، 2- سود رسانی به برادران دینی
(تحف‌العقول/520)

حدیث484

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من کان الورع سجیته ، و الکرم طبیعته ، و الحلم خلته ، کثر صدیقه؛
کسی که پارسایی خوی او ، و بخشندگی طبیعت او ، و بردباری خصلت او باشد ، دوستانش بسیار شوند .
مسند الامام العسکری ، ص 289

حدیث485

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
هر کس با خانواده اش خوش رفتار باشد ، بر عمرش افزوده می گردد .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 175

حدیث486

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
نزدیکترین و سریعترین طاعت در ثواب ، پیوند با خویشان است .
تحف العقول ، ص 303

حدیث487

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
جوانمردی نیست مگر به تقوی.
(بحارالانوار/75/147)

حدیث488

امام سجاد(علیه‌السلام)می فرمایند:
بهترین سر‌آغاز کارها راستگویی و بهترین خاتمه‌ی آن وفاداری است.
(بحارالانوار/75/141)

حدیث489

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إنَّ الْغِنی وَ اْلِعزَّ خَرَجا یَجُولانِ، فَلَقیا التَّوَکُلَّ فَاسْتَوْطَنا ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
عزّت و بی نیازی ـ هر دو ـ شتاب زده به دنبال پناهگاهی می دویدند، چون به توکّل برخورد کردند، آرامش پیدا نموده و آن را پناهگاه خود قرار دادند.
مستدرک الوسائل، ج 11، ص 218، ح 15

حدیث490

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
اَوْصانی رَبّی بِتِسْع: اَوْصانی بِالاْخْلاصِ فِی السِّرِّ وَ الْعَلانِیَةِ، وَ الْعَدْلِ فِی الرِّضا وَ الْغَضَبِ، وَ الْقَصْدِ فِی الْفَقْرِ وَ الْغِنی، وَ اَنْ أعْفُوَ عَمَّنْ ظَلَمَنی، وَ أعطِیَ مَنْ حَرَمَنی، وَ أصِلَ مَنْ قَطَعَنی، وَ اَنْ یَکُونَ صُمْتی فِکْراً، وَ مَنْطِقی ذِکْراً، وَ نَظَری عِبْراً ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
پروردگار متعال، مرا به 9 چیز سفارش نمود: اخلاص در آشکار و پنهان، دادگری در خوشنودی و خشم، میانه روی در نیاز و توانمندی، بخشیدن کسی که در حقّ من ستم روا داشته است، کمک به کسی که مرا محروم گردانده، دیدار خویشاوندانی که با من قطع رابطه نموده اند، و این که خاموشیم اندیشه و سخنم، یادآوری خداوند; و نگاهم عبرت و پند باشد.
اعیان الشّیعة، ج 1، ص 300

حدیث491

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
ما تَواضَعَ أحَدٌ إلاّ رَفَعَهُ اللّهُ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
کسی اظهار تواضع و فروتنی نکرده، مگر آن که خداوند متعال او را رفعت و عزّت بخشیده است.
بحارالأنوار، ج 72، ص 120، ح 7

حدیث492

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
عَلَیْکُمْ بِمَکارِمِ الاْخْلاقِ، فَإنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ بَعَثَنی بِها، وَ إنَّ مِنْ مَکارِمِ الاْخْلاقِ: أنْ یَعْفُوَالرَّجُلُ عَمَّنْ ظَلَمَهُ، وَ یُعْطِیَ مَنْ حَرَمَهُ، وَ یَصِلَ مَنْ قَطَعَهُ، وَ أنْ یَعُودَ مَنْ لایَعُودُهُ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
بر شما باد رعایت مکارم اخلاق، که خداوند مرا بر آن ها مبعوث نمود، و ـ بعضی از ـ آن ها عبارتند از: کسی که بر تو ظلم کند ـ به جهت غرض شخصی ـ او را ببخش، کسی که تو را نسبت به چیزی محروم گرداند کمکش نما، با شخصی که با تو قطع دوستی کند رابطه دوستی داشته باش، شخصی که به دیدار تو نیاید به دیدارش برو.
بحارالأنوار، ج 66، ص 375، ح 24.

حدیث493

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ما الخشوع ؟ قال : التواضع فی الصلاة و ان یقبل العبد بقلبه کله علی ربه ... ؛
از پیامبر اکرم (ص ) سؤال شد: خشوع چیست ؟ فرمود:فروتنی و خاکساری درنماز و این که بنده با تمام قلبش به سوی خدا برود...
( بحار الانوار، ج ,84 ص 264 )

حدیث494

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
مروة الحضر، قراءة القران ومجالسة العلماء و النظر فی الفقه و المحافظة علی الصلاة فی الجماعات؛
از علی بن ابی طالب (علیه السلام ) نقل شده که فرمود: جوانمردی در حضور در وطن ،قرآن خواندن و همنشینی با علماء و نگریستن در احکام دین و مواظبت بر نمازخواندن در جماعتهاست .
( بحار الانوار، ج ,88 ص 10 )

حدیث495

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة العفاف؛
برترین عبادت، پاکدامنی است.
الکافی: 2 / 468 / 8.

حدیث496

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
انّ من العبادة لین الکلام و افشاء السّلام؛
به نرمی سخن گفتن و سلام کردن به مردم عبادت است.
غرر الحکم: 3421.

حدیث497

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
لو تمیزت الاشیاء لکان الصدق مع الشجاعة؛
اگر اشیاء دسته بندی شوند بدون شک صدق وراستی با شجاعت وقهرمانی همراه خواهد بود.
غرر الحکم : 5 / 118

حدیث498

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
ثمرة الشجاعة الغیرة؛
غیرت، ثمره و حاصل شجاعت وقهرمانی است.
غرر الحکم : 3 / 328

حدیث499

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
الصبر رأس الایمان ؛
صبر سر ایمان است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 140

حدیث500

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
کان أمیرالمؤمنین صلوات الله علیه یقول : أفضل العبادة العفاف؛
امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمودند : بهترین عبادت عفت است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 125

حدیث501

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
خَمْسٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلینَ: اَْلْحَیاءُ وَ الْحِلْمُ وَ الْحِجامَةُ وَ السِّواکُ وَ التَّعَطُّرُ؛
پنج چیز از سنت پیغمبران است: حیا، بردباری، حجامت کردن، و مسواک و عطر زدن.
نهج الفصاحه، ح 1463 .

حدیث502

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَقْرَبُکُمْ غَدا مِنّی فِی الْمَوْقِفِ اَصْدَقُکُمْ لِلْحَدیثِ وَ اَدّاکُمْ لِلاَْمانَةِ وَ اَوفاکُمْ بِالْعَهْدِ وَ اَحْسَنُکُمْ خُلْقا وَ اَقْرَبُکُمْ مِنَ النّاسِ؛
نزدیک‌ترین شما به من در قیامت: راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد و پیمان، خوش اخلاق‌ترین و نزدیک‌ترین شما به مردم است.
امالی طوسی، ص 229 .

حدیث503

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَوصانی رَبّی بِسَبعٍ: اَوصانی بِالاِْخلاصِ فِی السِّرِّ وَ الْعَلانیَةِ وَ اَن اَعْفُوَ عَمَّن ظَلَمَنی و اُعْطیَ مَن حَرَمَنی و اَصِلَ مَنْ قَطَعَنی و اَن یَکونَ صَمْتی فِکْرا وَ نَظَری عِبَرا؛
پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند : پروردگارم هفت چیز را به من سفارش فرمود: اخلاص در نهان و آشکار، گذشت از کسی که به من ظلم نموده، بخشش به کسی که مرا محروم کرده، رابطه با کسی که با من قطع رابطه کرده، و سکوتم همراه با تفکّر و نگاهم برای عبرت باشد.
کنزالفوائد، ص 184 .

حدیث504

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِنّا اُمِرْنا مَعاشِرَ الاَنْبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کَما اُمِرْنا بِاِقامَةِ الفَرائِضِ؛
ما پیامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ایم، به مدارا کردن با مردم نیز مأمور شده‌ایم.
امالی طوسی، ص 521.

حدیث505

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
آیا شما را از شبیه‌ترینتان به خودم با خبر نسازم؟ گفتند: آری ای رسول خدا! فرمودند: هر کس خوش اخلاق‌تر، نرم‌خوتر، به خویشانش نیکوکارتر، نسبت به برادران دینی‌اش دوست‌دارتر، بر حق شکیباتر، خشم را فروخورنده‌تر و با گذشت‌تر و در خرسندی و خشم با انصاف تر باشد.
کافی، ج 2، ص 240، ح 35 .

حدیث506

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ صَدَقَ لِسانُهُ زَکی عَمَلُهُ و مَن حَسُنَت نِیَّتُهُ زیدَ فی رِزقِهِ و مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهْلِ بَیْتِهِ مُدَّ لَهُ فی عُمُرِهِ؛
هر کس راستگو باشد، عملش پاکیزه می‌شود و رشد می‌کند؛ هر کس نیتش خوب باشد روزیش زیاد می‌شود و هر کس به شایستگی در حق خانواده‌اش نیکی کند، عمرش طولانی می‌شود.
کافی، ج 2، ص 105، ح 11.

حدیث507

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اَرْبَعٌ تَزیدُ الرِّزْقَ: حُسْنُ الْخُلْقِ وَ حُسْنُ الْجِوارِ وَ کَفُّ الاَْذی وَ قِلَّةُ الضَّجْرِ؛
چهار چیز روزی را زیاد می‌کند: خوش اخلاقی، خوش‌رفتاری با همسایه، اذیت نکردن و کم کردن بی‌تابی.
معدن الجواهر، ص 39.

حدیث508

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
مَنْ تَوَکَّلَ عَلَی اللَّهِ کَفاهُ مُؤْنَتَهُ وَ رِزْقَهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ؛
هر کس به خدا توکّل کند، خداوند هزینه زندگی‌اش را کفایت کند و از جایی که گمان نمی‌برد، به او روزی می‌دهد.
کنزالعمال، ح 5693 .

حدیث509

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
اَلْبِرُّ یَزیدُ فِی الرِّزْقِ؛
نیکوکاری روزی را زیاد می‌کند.
کتاب الزهد، ص 33 .

حدیث510

مام علی علیه السلام :
تقواپیشگان، نشانه‌هایی دارند که با آنها شناخته می‌شوند: راستگویی، امانتداری، وفای به عهد، کم فخر فروشی، کم بخل ورزیدن، صله رحِم، رحْم به ضعیفان، کم موافقت کردن با زنان، به همه نیکی کردن، خوش‌اخلاقی، بردباری بسیار و پیروی از علم نزدیک کننده به خداوند. و آنان طوبی و سرانجام نیک دارند. طوبی درختی است که ریشه آن در خانه پیامبر خداصلی الله علیه وآله است .
خصال، ص 483، ح 56

حدیث511

امام علی علیه السلام :
اِنَّ الاَْتْقیاءَ کُلُّ سَخیٍّ مُتَعَفِّفٍ مُحْسِنٍ؛
همه تقوا پیشگان سخاوتمند، پاکدامن و نیکوکارند.
غررالحکم، ح 3401.

حدیث512

امام علی علیه السلام :
اَلْمُتَّقونَ فیها (فِی الدُّنیا) هُمْ اَهْلُ الْفَضائِلِ مَنْطِقُهُمُ الصَّوابُ وَ مَلْبَسُهُمُ الاِقْتِصادُ وَ مَشْیُهُمُ التَّواضُعُ؛
تقواپیشگان، در دنیا اهل فضایلند، گفتارشان راست و درست، روششان میانه‌روی و رفتارشان متواضعانه است.
نهج البلاغه، از خطبه 184 .

حدیث513

امام علی علیه السلام :
اَلتَّقْوی ظاهِرُهُ شَرَفُ الدُّنْیا وَ باطِنُهُ شَرَفُ الْآخِرَةِ ؛
تقوا، ظاهرش شرافت دنیا و باطنش شرافت آخرت است.
غررالحکم، ح 1990 .

حدیث514

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
ثَلاثٌ مَنْ اَتَی اللّه‌َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه‌ُ لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاِْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍ وَ الْبِشْرُ لِجَمیعِ الْعالَمِ وَ الاِْنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛
هر کس یکی از این کارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را برای او واجب می‌گرداند: انفاق در تنگدستی، گشاده‌رویی با همگان و رفتار منصفانه.
کافی، ج 2، ص 103، ح 2.

حدیث515

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سادَهُ النّاسِ فِی الدُّنْیا الأسْخِیاء، سادَهُ النّاسِ فِی الاخِرَهِ الاْتْقِیاء؛
سرور و سید مردم در دنیا افراد سخاوتمند خواهند بود، و سید و سرور انسان‌ها در قیامت پرهیزکاران هستند.
بحارالأنوار: ج 68، ص 350، ح 1

حدیث516

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ وَالبِرَّ لَیُهَوِّنانِ الحِسابَ وَیَعْصِمانِ مِنَ الذُّنوبِ؛
صله رحم و نیکی، حساب (قیامت) را آسان و از گناهان جلوگیری می‌کند.
کافی، ج 2، ص 157، ح 31 .

حدیث517

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
صِلَةُ الاَْرحامِ تُزَ کّی الاَْعمالَ وَتُنْمی الاَْموالَ وَ تَدْفَعُ الْبَلوی وَتُیَسِّرَ الْحِسابَ وَتُنْسِئُ فِی الاَْجَلِ؛
صله رحم، اعمال را پاکیزه، اموال را بسیار، بلا را برطرف و حساب (قیامت) را آسان می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد.
کافی، ج 2، ص 157، ح 33 .

حدیث518

امام علی علیه السلام می فرمایند :
صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدْفَعُ النِّقَمَ؛
صله رحم، نعمت‌ها را فراوان می‌کند و سختی‌ها را از بین می‌برد.
غررالحکم، ح 5836.

حدیث519

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
ما عَمِلَ ابْنُ آدَمَ شَیْئاً اَفْضَلَ مِنَ الصَّلاةِ وَ صَلاحِ ذاتِ الْبَیْنِ وَ خُلْقٍ حَسَنٍ ؛
انسان هیچ کاری بهتر از نماز، اصلاح میان مردم و خوش اخلاقی نکرده است.
نهج الفصاحه، ح 2651 .

حدیث520

امام علی علیه السلام :
اَلْعَدلُ اَفْضَلُ مِنَ الشَّجاعَةِ لاَِنَّ النّاسَ لَوِ اسْتَعْمَلُوا الْعَدْلَ عُموما فی جَمیعِهِمْ لاَسْتَغْنَوْا عَنِ الشَّجاعَةِ؛
عدالت بهتر از شجاعت است، زیرا اگر مردم همگی عدالت را درباره یکدیگر به‌کار گیرند، از شجاعت بی‌نیاز می‌شوند.
شرح‌نهج‌البلاغه ابن‌ابی‌الحدید،ح20،ص333،ح816 .

حدیث521

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ النّاسِ مَنْ اِذا اُعْطِیَ شَکَرَ وَ اِذَا ابْتُلِیَ صَبَرَ وَ اِذا ظُلِمَ غَفَرَ؛
بهترین مردم کسی است که چون چیزی به او داده شود شکر کند و چنانچه گرفتار شود صبر نماید و اگر به او ظلم شود درگذرد.
غررالحکم، ج 3، ص 433، ح 5020.

حدیث522

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ النّاسِ مَنْ کافی عَلَی الْقَبیحِ بِالْجَمیلِ؛
بهترین مردم کسی است که در برابر بدی، خوبی نماید.
غررالحکم، ج 4، ص 178، ح 5750.

حدیث523

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ هذِهِ الاُْمَّةِ النَّمَطُ الاَْوْسَطُ؛
بهترین این امت، میانه‌روها هستند.
بحارالأنوار، ج 4، ص 41، ح 18.

حدیث524

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُ اَهْلِ الدُّنْیا وَ اَهْلِ الآْخِرَةِ اَخْلاقا مَنْ یَعْفوعَمَّنْ‌ظَلَمَهُ‌وَمَنْ‌یُعْطی‌مَنْ‌حَرَمَهُ‌وَمَنْ‌یَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ مِنْ ذَوی اَرْحامِهِ وَ اَهْلِ وِلایَتِهِ؛
بهترین اهل دنیا و آخرت از نظر اخلاق کسی است که اگر کسی به او ستم کرده، عفوش نماید و به کسی که محرومش نموده عطا کند و با خویشاوندان و دوستانش که با وی قطع رابطه کرده‌اند، رابطه برقرار کند.
مستدرک الوسائل، ج 9، ص 10، ح 10052.

حدیث525

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِنَّ فِی الرِّفْقِ الزّیادَةَ وَ الْبَرَکَةَ وَ مَنْ یُحْرَمِ الرِّفْقُ یُحْرَمِ الْخَیْرَ؛
در مدارا، فزونی و برکت است، و هر کس از مدارا محروم باشد، از خیر، محروم شده است.
(کافی، ج 2، ص 119، ح 7. )

حدیث526

امام صادق علیه‌السلام :
ما مِنْ عَبْدٍ کَظَمَ غَیْظا اِلاّ زادَهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ عِزّا فِی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ؛
هیچ بنده‌ای نیست که خشمی را فرو خورد مگر آنکه خداوند عزوجل در دنیا و آخرت بر عزت او بیفزاید.
اصول کافی، ج 2، ص 110 .

حدیث527

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
مَنْ کَفَّ غَضَبَهُ کَفَّ اللّه‌ُ عَنْهُ عَذابَهُ؛
هر کس خشم خود را نگه دارد خداوند عذابش را از او باز می‌دارد.
بحارالأنوار، ج 73، ص 263، ح7 .

حدیث528

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
مَنْ کَظَمَ غَیْظا وَهُوَ قادِرٌ عَلی اَنْ یُنْفِذَهُ مَلأََهُ اللّه‌ُ أَمْنا وَایمانا؛
هر کس در حالی که می‌تواند خشم خود را عملی کند، آن را فرو برد، خداوند او را سرشار از آرامش و ایمان می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 2778.

حدیث529

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
ما تَجَرَّعَ عَبدٌ جُرعَةً اَفضَلَ عِنْدَ اللّه‌ِ مِنْ جُرعَةِ غَیْظٍ کَظَمَها اِبتِغاءَ وَجهِ اللّه‌ِ؛
انسان هیچ جرعه‌ای ننوشید که نزد خدا از جرعه خشمی که برای رضای خدا فرو خورد بهتر باشد.
میزان الحکمة ج 9 ، ص 4334.

حدیث530

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
اَلا اِنَّ خَیرَ الرِّجالِ مَن کانَ بَطی‌ءَ الغَضَبِ سَریعَ الرِّضا؛
بدانید که بهترین انسان‌ها کسانی هستند که دیر به خشم آیند و زود راضی شوند.
میزان الحکمة ج 4 ، ص 1610.

حدیث531

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ لِباسُ الْعالِمِ فَلا تَعْرَیَنَّ مِنْهُ؛
بردباری لباس عالم است، پس تو خود را از آن عریان مدار.
کافی، ج 8، ص 55 .

حدیث532

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ نورٌ جَوهَرُهُ الْعَقْلُ؛
بردباری نوری است که جوهره آن عقل است.
غررالحکم، ج 1، ص 311، ح 1185.

حدیث533

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَوَّلُ عِوَضِ الْحَلیمِ مِنْ حِلْمِهِ اَنَّ النّاسَ اَنْصارُهُ عَلَی الْجاهِلِ؛
اول نتیجه‌ای که شخص بردبار از بردباریش می‌گیرد، پشتیبانی مردم از او در برابر نادان است.
وسائل الشیعه، ج 11، ص 212.

حدیث534

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِذا اَحَبَّ اللّه‌ُ عَبْدا زَیَّنَهُ بِالسَّکینَةِ وَالْحِلْمِ؛
هر گاه خداوند بنده‌ای را دوست بدارد او را با آرامش و بردباری آراسته می‌گرداند.
غررالحکم، ج 3، ص 161، ح 4099.

حدیث535

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ وَالاَْناةُ تَواَمانِ، یُنْتِجُهُما عَلُوُّ الْهِمَّةِ؛
بردباری و وقار دو همزادند که همّت عالی آنها را به وجود می‌آورد.
نهج البلاغه، حکمت 460.

حدیث536

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مِنْ عَلامَةِ اَحَدِهِمْ (المُتَقینَ) اَنَّکَ تَری لَهُ قُوَّةً فی دینٍ... وَحِرْصا فی عِلْمٍ وَعِلْما فی حِلْمٍ؛
از نشانه‌های پرهیزکاران این است که می‌بینی در دین نیرومند... در کسب دانش حریص و دارای علم همراه با بردباری‌اند.
نهج البلاغه، خطبه 193.

حدیث537

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
ثَلاثٌ مِنْ مَکارِمِ الاَْخْلاقِ فِی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ اَنْ تَعْفُوَ عَمَّنْ ظَلَمَکَ وَتَصِلَ مَنْ قَطَعَکَ وَ تَحْلُمَ عَمَّنْ جَهِلَ عَلَیْکَ؛
سه چیز در دنیا و آخرت از مکارم اخلاق است: از کسی که به تو ظلم کرده درگذری، با کسی که با تو قطع رابطه کرده، رابطه برقرار کنی و با کسی که با تو سبکسری می‌کند بردباری نمایی.
نهج الفصاحه، ح 1288.

حدیث538

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
فَأَمَّا الْحِلْمُ فَمِنْهُ رُکوبُ الْجَمیلِ، وَصُحْبَةُ الأَْبْرارِ وَرَفْعٌ مِنَ الضَّعَةِ وَرَفْعٌ مِنْ الْخَساسَةِ وَتَشَهِّی الْخَیْرِ وَتَقَرُّبُ صاحِبِهِ مِنْ مَعالِی الدَّرَجاتِ وَالْعَفْوُ وَالْمَهَلُ وَالْمَعْروفُ وَالصَّمْتُ فَهذا ما یَتَشَعَّبُ لِلْعاقِلِ بِحِلْمِهِ؛
رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
حاصل بردباری: آراسته شدن به خوبیها، هم‌نشینی با نیکان، ارجمند شدن، عزیز گشتن، رغبت به نیکی، نزدیک شدن بردبار به درجات عالی، گذشت، آرامش و تأنی، احسان و خاموشی. اینها ثمره بردباری عاقل است.
تحف العقول، ص16 .

حدیث539

امام کاظم علیه السلام :
وَاللّه‌ِ ما اُعْطِیَ مُوْمِنُ قَطَّ خَیْرَ الدُّنْیا وَالآْخِرَةِ، اِلاّ بِحُسْنِ ظَنِّهِ بِاللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ وَ رَجائِهِ لَهُ وَ حُسْنِ خُلْقِهِ وَالْکَفِّ عَنِ اغْتیاب الْمُؤمِنینَ؛
به خدا قسم خیر دنیا و آخرت را به مؤمنی ندهند مگر به سبب حسن ظن و امیدواری او به خدا و خوش اخلاقی اش و خودداری از غیبت مؤمنان.
بحارالأنوار، ج 6، ص 28، ح29 .

حدیث540

امام علی علیه السلام :
مَنْ تَوکَّلَ عَلَی اللّه‌ِ ذَلَّتْ لَهُ الصِّعابُ وَتَسَهَّلَتْ عَلَیْهِ الأَْسْبابِ؛
هر کس به خدا توکل کند، دشواری‌ها برای او آسان می‌شود و اسباب برایش فراهم می‌گردد.
غررالحکم، ح 9028.

حدیث541

امام علی علیه السلام :
اِنَّ اَهْنَأَ النّاسِ عَیْشا مَنْ کانَ بِما قَسَمَ اللّه‌ُ لَهُ راضیا؛
هر کس به آنچه خداوند به او داده است راضی باشد، راحت‌ترین زندگی را دارد.
غررالحکم، ح 3397.

حدیث542

امام باقر علیه السلام :
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ یَقی بِالتَّقْوی عَنِ الْعَبْدِ ما عَزُبَ عَنْهُ عَقْلُهُ وَیُجَلّی بِالتَّقوی عَنْهُ عَماهُ وَجَهْلَهُ؛
خداوند به وسیله تقوا بنده را حفظ می‌کند از آنچه که عقلش به آن نمی‌رسد و کور دلی و نادانی او را بر طرف می‌سازد.
کافی، ج 8 ، ص 52، ح 16 .

حدیث543

امام علی علیه السلام :
لَوْ اَنَّ السَّماواتِ وَالاَْرْضَ کانَتا عَلی عَبْدٍ رَتْقا ثُمَّ اتَّقَی اللّه‌َ لَجَعَلَ اللّه‌ُ لَهُ مِنْها مَخْرَجا وَرَزَقَهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ؛
اگر آسمان‌ها و زمین، راه را بر بنده‌ای ببندند و او تقوای الهی پیشه کند، خداوند حتما راه گشایشی برای او فراهم خواهد کرد و از جایی که گمان ندارد روزی‌اش خواهد داد.
غررالحکم، ح7599.

حدیث544

پیامبر صلی الله علیه و آله :
لَیْسَ مِنْ عَبْدٍ یَظُنُّ بِاللّه‌ِ خَیْرا إلاّ کانَ عِنْدَ ظَنِّهِ بِهِ؛
بنده‌ای نیست که به خداوند خوش گمان باشد مگر آن که خداوند نیز طبق همان گمان با او رفتار کند.
بحارالأنوار، ج 70، ص 384، ح42.

حدیث545

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
الخیر کله صیانه الانسان نفسه؛
تمام خیر آن است که انسان، خویشتن دار باشد.
تحف العقول، ص 448.

حدیث546

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
لایقل عمل مع تقوی و کیف یقل ما یتحبل ؛
هیچ عملی آنگاه که از پشتوانه تقوا برخوردار باشد، اندک نخواهد بود. پس چگونه عملی که به درگاه خداوند مقبول افتاده است، اندک باشد؟
تحف العقول، ص 448.

حدیث547

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
من قنع بما قسم الله له فهو من اغنی الناس؛
کسی که به آنچه خدا برایش در نظر گرفته است، قانع باشد، او از بی نیازترین مردمان به شمار می آید.
تحف العقول، ص 448.

حدیث548

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که توفیق توبه یافت (و این عنایت الهی به او شد) از پذیرفته شدن آن محروم نگردد.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث549

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که توبه کند به سوی خدا بازگشته است.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث550

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
میوه توبه ، بازیافت کردن تقصیرات نفس و جبران و تدارک آن است.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث551

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
توبه رحمت حق را به زمین نازل گرداند.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث552

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تأنّی داشته باشد شایسته آن است که به هدف خویش برسد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث553

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تأنّی در کار دور اندیشی است.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث554

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تأنّی در کار پشت گرمی آورد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث555

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تأنّی در کار، آن را از سستی و بی پایگی ایمن سازد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث556

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
با تأنّی مطلب ها آسان گردد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث557

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
با تأنّی اسباب کار فراهم و آسان گردد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث558

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به عقب انداختن کیفر نشانه کمال حلم و بردباری است.
(غررالحکم ، باب تأخیر)

حدیث559

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بزرگواری کامل نگردد جز به پاکدامنی و ایثار.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث560

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از نیکوترین احسانها ایثار است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث561

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از برترین انتخابها آن است که آدمی خود را به زیور ایثار بیاراید.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث562

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در مال خود بر تو ایثار کند تو را بر خویش برگزیده (و شایسته نام ایثارگری است).
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث563

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که دیگری را بر خود مقدّم دارد شایسته نام فضیلت و برتری است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث564

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که دیگران را بر خود برگزیند به کمال جوانمردی رسیده است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث565

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برای بزرگواری انسان ایثار بس است (و برای رسیدن به بزرگی کافی است که خوی ایثار در آدمی پدید آید).
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث566

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در هنگام ایثار دیگران بر خویشتن گوهر مردمان بزرگوار آشکار گردد.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث567

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بهترین صفات انسانی ایثار است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث568

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برترین جود و بخشش ایثار است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث569

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار شیوه نیکان و خلق و خوی برگزیدگان است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث570

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار بهترین نیکوکاری ها و والاترین مرتبه های ایمان است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث571

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار برترین مرتبه های بزرگواری و بالاترین خلق و خوی انسانی است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث572

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار برترین عبادت و بزرگترین آقایی است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث573

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار شریف‌ترین بزرگواری است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث574

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار نهایت نیکوکاری است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث575

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ایثار خوی نیکان است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث576

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
(برگزیدن دیگران بر خود) فضیلت و برتری است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث577

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
با انصاف ، دوستان و نزدیکان فراوان دارد.
(شرح غررالحکم ، ج 2، ص 543)

حدیث578

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
بدانید که هر کس با مردم به انصاف رفتار کند، خداوند جز بر عزّت او نیفزاید.
(کافی ، ج 2، ص 144)

حدیث579

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
انصاف خصلت بزرگان است .
(شرح غررالحکم ، ج 1، ص 152)

حدیث580

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
بالاترین شرافتها خود داری از تبذیر و اسراف است.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث581

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
زیوری همچون ادب نیست.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث582

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب نیکو، زشتی نسب را بپوشاند.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث583

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب نیکو، برترین نسبها و شریف‌ترین وسیله هاست.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث584

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
سه خصلت است که بر آنها چیزی فزونی نیابد: ادب نیکو، دوری گزیدن از تهمت، خودداری از انجام محرّمات الهی.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث585

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
میوه ادب، نیکویی خلق است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث586

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب کمال مرد است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث587

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب بهترین خوی و خصلت است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث588

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادبها جامه هایی تازه و نو است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث589

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
بهترین خُلق ها آن است که از ستیزه جویی دورتر باشد.
(شرح غررالحکم ، ج 3، ص 425)

حدیث590

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خوش خلقی محبّت به جای می گذارد و به مودّت تحکیم می بخشد.
(شرح غررالحکم ، ج 3، ص 418)

حدیث591

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خوشرویی ، سرآغاز بخشش است.
شرح غررالحکم ، ج 1، ص 167

حدیث592

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خوشرویی به دوستان اُنس بیشتری می دهد.
شرح غررالحکم ، ج 1، ص 191

حدیث593

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خوشرویی احسانی است بی هزینه.
شرح غررالحکم ، ج 1، ص388

حدیث594

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
گشاده رویی خصلت آزاد مرد است.
شرح غررالحکم ، ج 1، ص 127

حدیث595

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خوشرویی ، آتش دشمنی را خاموش می کند.
(شرح غررالحکم ، ج 1، ص 150)

حدیث596

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
گرامی ترین حسب و اصالت خانوادگی ، خوش خُلقی است.
نهج البلاغه

حدیث597

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خوش خوئی بهترین همدم است .
(تحف العقول ، ص 219)

حدیث598

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اخلاق خوب از اعمال بهشت است.
(نهج الفصاحه ، 2739)

حدیث599

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر کس از شما خوش خلق تر است ، پیش من محبوب تر است.
(نهج الفصاحه ، 907)

حدیث600

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بهترین شما کسانی هستند که اخلاقشان بهتر است و با مردم سازگارند و کسان را با یکدیگر سازگاری دهند.
(نهج الفصاحه ، 1472)

حدیث601

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خوش اخلاقی گناه را محو می کند ، چنانکه آفتاب یخ را آب می کند.
(نهج الفصاحه ، 845)

حدیث602

امام علی (علیه السلام) می قرمایند :
دوراندیشی سرمایه است .
(شرح غررالحکم ، ج 1، ص 12)

حدیث603

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
مومن باید هشت صفت داشته باشد : وقار در حوادث سخت و صبر به هنگام بلیّه و شکر به هنگام گشایش و قناعت به روزای که خدای والا داده است , به دشمنان ستم نکند و مزاحم دوستان نشود , تنش به رنج باشد و مردم از او در آسایش باشند.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3220)

حدیث604

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هر که آسانگیر و نرم و ملایم باشد خدا او را به جهنم حرام کند.
(نهج الفصاحه ، حدیث 2911)

حدیث605

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از نشانه های خیر و خوبی، خود داری کردن از آزار دیگران است.
غررالحکم ، باب آزار

حدیث606

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از آزار دیگران خودداری کند هیچ کس با او دشمنی نکند.
غررالحکم ، باب آزار

حدیث607

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برترین شرافتها خودداری از آزار دیگران و بذل احسان به آنهاست.
غررالحکم ، باب آزار

حدیث608

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن که بخشش اموال بر او سهل باشد، امیدها به او رو کنند.
(شرح غررالحکم ، ج 5، ص 229)

حدیث609

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
زهدی همچون خویشتن داری از حرام نیست.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث610

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از بهترین مکارم اخلاق اجتناب از محرمات الهی است.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث611

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سه چیز است که نجات و رستگاری در آنهاست : ملازمت با حق ، دوری کردن از باطل ، و بر نشستن بر مرکب تلاش و کوشش.
غررالحکم ، باب حق

حدیث612

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن نیست مگر بردبار و مهربان.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث613

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
راهنمایی شود بر بردباری مرد به تحمل بسیارش، و بر جود و کرمش به انعام و نعمت بخشی بسیارش.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث614

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
عزّتی برتر از حلم نیست.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث615

بزرگواری و شرفی والاتر از بردباری نیست.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث616

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
فضیلت و برتری ، همچون حلم نیست.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث617

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
پشتیبانی ، همچون بردباری و حلم نیست.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث618

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حلم و بردباری برای علم و دانش وزیر خوبی است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث619

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از شریف ترین علم ها و دانش ها آراسته شدن آن به حلم و بردباری است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث620

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
عقل آراسته نگردد تا آن گاه که حلم کمک کار و وزیرش گردد.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث621

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
درخت علم و دانش به بار ننشیند ، تا آن گاه که حلم با او مقرون گردد.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث622

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که خود را به بردباری وادار کند و یا جویای آن باشد ، بردبار شود.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث623

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که خود را به حلم و بردباری بیاراید سبکسری و خشم او فرو نشیند.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث624

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری برای وقار و سنگینی انسان بس است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث625

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کمال علم و دانش به بردباری است و کمال بردباری به بسیاری تحمّل و فرو بردن خشم است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث626

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
وسیله وقار و سنگینی بردباری است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث627

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اساس علم و دانش حلم و بردباری است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث628

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری نیکو ، دلیل و نشانه علم بسیار است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث629

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
زیبایی و جمال انسانی به حلم و بردباری است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث630

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با زیادی عقل بردباری و حلم فراوان گردد.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث631

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به وسیله حلم ، یاران زیاد گردند.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث632

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر گاه خداوند بنده ای را دوست دارد او را به آرامش و بردباری بیاراید.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث633

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی بردبار کسی است که چون آزارش کنند صبر کند و چون ستمی به او رسد بیامرزد و بگذرد.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث634

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری جز فرو بردن خشم و زمام خویش به دست گرفتن نیست.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث635

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی بها و ارزشی که به تو می دهند به خاطر ادب تو است پس آن را به بردباری بیارای.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث636

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اگر در خشم ، انتقامجویی و تسلّای نفس است ، ولی در حلم و بردباری پاداش نیک نیکوکاران نهفته است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث637

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که برترین مردم کسی است که در هنگام قدرت (بر انتقام) بردباری کند و در هنگام ثروتمندی و غنا زهد ورزد و در هنگام داشتن نیرو و قوت به عدل و انصاف عمل کند.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث638

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری در هنگام خشم سخت ، ایمن سازد (انسان را) از خشم خدای جبّار.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث639

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آراسته ترین خصلت ها بردباری و پاکدامنی است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث640

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از خشم ، به وسیله بردباری خود را در پرده گیر و بپوشان و از پندار و گمان بیهوده نیز به وسیله فهم ، چشم پوشی کن.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث641

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری ، آتش خشم را خاموش سازد و تندی کردن ، آن را بر افروزد.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث642

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری ، زیور علم و سبب مسالمت و سازش است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث643

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردبار کسی است که دشوار نیست بر او به کار بردن حلم و بردباری (و به خوبی می تواند آن را در جای خود به کار برد)
غررالحکم ، باب حلم

حدیث644

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری ، نوری است که گوهر آن عقل است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث645

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری ، نشانه کمال عقل است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث646

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری ، زیور علم و دانش است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث647

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری کن تا گرامی ات دارند.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث648

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برترین بردباری ها فرو بردن خشم و در اختیار گرفتن نفس در هنگام قدرت (بر تلافی و انتقام) است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث649

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نیرومندترین مردمان کسی است که به وسیله بردباری بر خشم خویش فائق آید.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث650

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شجاع ترین مردم کسی است که با کمک حلم و بردباری ، بر جهل و نادانی غالب و پیروز آید.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث651

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که بهترین اخلاق مردان ، حلم و بردباری است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث652

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آشتی و مسالمت ، میوه حلم و بردباری است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث653

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری ، میوه علم و دانش است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث654

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری ، اساس ریاست و آقایی است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث655

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری ، سر آغاز فضیلت و برتری انسان است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث656

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردباری ، زیور خلق و خوی انسانی است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث657

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خصلتی ، همچون شرم و حیا نیست.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث658

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از کمال مردانگی است که از خود شرم کنی.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث659

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که گفتارش با شرم و حیاء همراه باشد تباهی و نابودی در کار خود ندارد.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث660

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شرم بسیار مرد ، نشانه و دلیل ایمان او است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث661

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شرم انسان از خویش میوه ایمان است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث662

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ریشه مردانگی حیاست و میوه آن هم پاکدامنی است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث663

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برترین شرم ها شرم از خدای سبحان است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث664

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که حیا و عفت از خلق و خو های ایمان است و به راستی این هر دو ، خصلت آزادگان و خوی نیکان است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث665

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین جامه ها و پوشش های دین ، شرم و حیاست.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث666

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
عاقل ترین مردم با حیاترین آنهاست.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث667

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
عفیف ترین شما با حیاترین شماست.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث668

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شرم از خدای سبحان انسان را از عذاب دوزخ نگه دارد.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث669

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سخاوت و حیا برترین خصلت ها هستند.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث670

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ایمان و حیا هر دو به یک ریسمان بسته و با یکدیگر هستند و از هم جدا نشوند.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث671

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شرم ، از خداوند بسیاری از خطاها را محو کند.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث672

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شرم ، انسان را از کار زشت باز دارد.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث673

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شرم تمامی بزرگواری و بهترین خصلت هاست.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث674

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حیا و شرم با عفت و پرهیزکاری همراه است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث675

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شرم و حیا خوی پسندیده ای است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث676

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حیا ، چشم پوشی کردن(از محرمات) است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث677

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حیا و شرم با محرومیت (ظاهری) همراه است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث678

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حیا ، کلید هر خیری است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث679

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حیا ، باز دارنده است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث680

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حیا و شرم ، زیباست.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث681

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشرویی بسیار، نشانه بخشندگی است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث682

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گشادگی رو و به شکفتگی ، و عطا بخشی و نیکوکاری و بذل هدیه ، همه اینها وسیله ای است برای جلب دوستی و محبت مردمان.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث683

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
وسیله محبت و دوستی خوشرویی است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث684

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشرویی از نشانه های رستگاری است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث685

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشرویی راهنمای کرامت نفس و بزرگواری تو است، و فروتنی و تواضعت خبر از شرافت خوی تو می دهد.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث686

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشرویی تو سر آغاز نیکوکاری و وعده ات سر آغاز عطا و بخشش تو است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث687

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با خوشرویی و گشاده رویی جایگاه بخشش (نزد خدای تعالی و مردم) نیکو شود.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث688

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گشاده رویی منظری زیبا و شگفت آور است و خویی درخشنده است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث689

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشرویی برای بذل احسان به دیگران وسیله بی خرجی است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث690

خوشرویی رفیقان را (با انسان) انس دهد.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث691

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شکفته رویی آتش دشمنی را خاموش کند.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث692

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گشاده رویی (نوعی) احسان است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث693

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گشاده رویی شیوه آزادگان است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث694

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشرویی سر آغاز نیکوکاری است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث695

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشرویی نیکوکاری است و ترش رویی گناه و آزار است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث696

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سه چیز است که محبت و دوستی مردم را در پی دارد : خوش خلقی ، خوش رفاقتی ، فروتنی.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث697

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شریف‌ترین خلق و خوی ، رعایت کردن دوستی است ، و بهترین همّت ها و تصمیم ها انجام وعده است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث698

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
وَ الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ وَ أَعْمَالُ الْعِبَادِ فِی عَاجِلِهِمْ نُصْبُ أَعْیُنِهِمْ فِی آجَالِهِمْ؛
صدقه دادن دارویی ثمر بخش است ، و کردار بندگان در دنیا ، فردا در پیش روی آنان جلوه گر است.
نهج البلاغه، حکمت 7

حدیث699

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به خدای سبحان را پایگاه امیدش قرار دهد، خدای تعالی کار دین و دنیای او را کفایت کند.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث700

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هیچ جوانمردی مانند پاکدامنی از گناهان نیست.
غررالحکم و دررالکلم ، باب گناه

حدیث701

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هیچ پارسایی همچون پرهیز از گناهان نیست.
غررالحکم و دررالکلم ، باب گناه

حدیث702

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُکُمْ مَنْ اَطابَ الْکَلامَ وَاَطْعَمَ الطَّعامَ وَ صَلّی بِاللَّیلِ وَالنّاسُ نیامٌ؛
بهترین شما کسی است که خوش‌زبان باشد، به دیگران طعام بدهد و هنگامی که مردم در خوابند نماز (شب) بخواند.
عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 71.

حدیث703

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
اِنَّ مِنْ خَیْرِ رِجالِکُمُ التَّقِیُّ النَّقِیُّ السَّمِحُ الْکَفَّیْنِ النَّقیُّ الطَّرَفَیْنِ البَرُّ بِوالِدَیْهِ وَلا یُلْجِی‌ءُ عِیالَهُ اِلی غَیْرِهِ؛
به درستی که از بهترین مردان شما کسی است که با تقوا، پاک، با سخاوت، حلال‌زاده، حلال‌خور، پاکدامن، پرهیزگار از ناسزاگویی باشد و به پدر و مادر خود نیکی کند و خانواده خود را به پناه دیگری نفرستد.
کافی، ج 2، ص 57، ح 7.

حدیث704

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ یُطفی نارَ الْغَضَبِ وَالْحِدَّةُ تُؤَجِّجُ إِحْراقَهُ؛
بردباری آتش خشم را فرو می‌نشاند و تندی، آن را شعله‌ورتر می‌کند.
غررالحکم، ج 2، ص 123، ح 2063.

حدیث705

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ سِراجُ اللّه‌ِ... وَالْحِلْمُ یَدورُ عَلی خَمْسَةِ أَوْجُهٍ: أَنْ یَکونَ عَزیزا فَیَذِلَّ أَوْ یَکونَ صادِقا فَیُتَّهَمَ أَوْ یَدْعُوَ إِلَی الْحَقِّ فَیُسْتَخَفَّ بِهِ أَوْ أَنْ یُؤْذی بِلا جُرْمٍ أَوْ أَنْ یُطالِبَ بِالْحَقِّ وَیُخالِفوهُ فیهِ، فَإِنْ آتَیْتَ کُلاًّ مِنْها حَقَّهُ فَقَدْ اَصَبْتَ... ؛
امام صادق علیه السلام می فرمایند:
بردباری چراغ خداست... پنج چیز است که بردباری می‌طلبد: شخص عزیز باشد و خوار شود، راستگو باشد و نسبت ناروا داده شود، به حق دعوت کند و سبکش بشمارند، بی‌گناه باشد و اذیت شود، حق‌طلبی کند و با او مخالفت کنند. اگر در هر پنج مورد، به حق رفتار کنی، بردبار هستی... .
بحارالأنوار، ج 71، ص 422، ح61.

حدیث706

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
عائِدُ الْمَریضِ فی مَخْرَفَةِ الْجَنَّةِ، فَإِذا جَلَسَ عِنْدَهُ غَمَرَتْهُ الرَّحْمَةَ؛
عیادت کننده از بیمار، در نخلستان بهشت میوه می‌چیند و هرگاه نزد بیمار بنشیند، رحمت خدا او را فرا می‌گیرد.
کنزالعمال، ح 25127.

حدیث707

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ لا یَرْحَمِ النّاسَ لا یَرْحَمْهُ اللّه‌ُ؛
هر کس به مردم رحم نکند، خداوند به او رحم نمی‌کند.
نهج الفصاحه، ح 2899 .

حدیث708

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
اَلتَّواضُعُ دَرَجاتٌ: مِنْها أَنْ یَعْرِفَ الْمَرْءُ قَدْرَ نَفْسِهِ فَیُنْزِلَها مَنْزِلَتَها بِقَلْبٍ سَلیمٍ، لایُحِبُّ أَنْ یَأْتیَ إِلی أَحَدٍ إِلاّ مِثْلَ مایُؤْتی إِلَیْهِ، إِنْ رَأی سَیِّئَةً دَرَأَها بِالْحَسَنَةِ، کاظِمُ الْغَیْظِ عافٍ عَنِ النّاسِ، وَاللّه‌ُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ؛
تواضع درجاتی دارد: یکی از آنها این است که انسان اندازه خود را بشناسد و با طیب خاطر خود را در آن جایگاه قرار دهد، دوست داشته باشد با مردم همان‌گونه رفتار کند که انتظار دارد با او رفتار کنند، اگر بدی دید آن را با خوبی جواب دهد، خشم خود را فرو خورد و از مردم درگذرد، و خداوند نیکوکاران را دوست دارد.
کافی، ج 2، ص 124، ح 13.

حدیث709

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
أمَّا الحَیاءُ فَیَتَشَعَّبُ مِنهُ اللِّینُ ، والرّأفَةُ، والمُراقَبَةُ للّه‌ِِ فِی السِّرِّ والعَلانیَةِ ، والسَّلامَةُ، واجْتِنابُ الشَّرِّ، والبَشاشَةُ، والسَّماحَةُ ، والظَّفَرُ، وحُسْنُ الثَّناءِ عَلَی المَرءِ فِی النّاسِ، فَهذا ما أصابَ العاقِلَ بِالحَیاءِ، فَطُوبی لِمَن قَبِلَ نَصیحَةَ اللّه‌ِ وخافَ فَضیحَتَهُ؛
اما شاخه‌های حیا عبارتند از: نرمش، مهربانی، در نظر داشتن خدا در آشکار و نهان، سلامت، دوری از بدی، خوشرویی، گذشت، بخشندگی ، پیروزی و خوشنامی در میان مردم، اینها فوایدی است که خردمند از حیا می‌برد. خوشا به‌حال کسی که نصیحت خدا را بپذیرد و از رسوایی خودش بترسد.
تحف العقول، ص 17.

حدیث710

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَلسَّخیُّ قَریبٌ مِنَ اللّه‌ِ ، قَریبٌ مِنَ النّاسِ ، قَریبٌ مِنَ الجَنَّةِ؛
سخاوتمند به خدا، مردم و بهشت نزدیک است.
بحارالأنوار، ج 73، ص 308، ح 37.

حدیث711

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إنَّ أَوْلَی النّاسِ بِاللّه‌ِ وَبِرَسولِهِ مَنْ بَدا بِالسَّلامِ؛
نزدیک‌ترین مردم به خدا و رسول او کسی است که آغازگر سلام باشد.
بحارالأنوار، ج 76، ص 12، ح 50 .

حدیث712

امام علی علیه السلام می فرمایند:
ثَلاثٌ مَنْ کُنَّ فیهِ فَقَدْ رُزِقَ خَیْرُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ، هُنَّ الرِّضا بِالقَضاءِ وَ الصَّبْرُ عَلَی الْبَلاءِ وَ الشُّکْرُ فِی الرَّخاءِ؛
به راستی خیر دنیا و آخرت روزیِ کسی می‌گردد که از سه ویژگی برخوردار باشد: خشنودی به مقدرات، صبر در بلا و شکر در آسایش.
غررالحکم، ح 4670.

حدیث713

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
ما وُضِعَ الرِّفْقُ عَلی شَیْ ءٍ اِلاّ زانَهُ وَ لا وُضِعَ الخُرْقُ عَلی شَیْ ءٍ اِلاّ شانَهُ؛ فَمَنْ اُعْطیَ الرِّفْقَ اُعْطیَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ، وَ مَنْ حُرِمَهُ حُرِمَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
هر چیزی که با مدارا همراه شد، زیبا گردید و هر چیزی که با ناسازگاری همراه شد، زشت گردید. پس هر کس اهل مدارا شد، از خیر دنیا و آخرت برخوردار گردید و هر کس از مدارا محروم ماند، از خیر دنیا و آخرت بی بهره مانده است.
بحارالأنوار، ج 72، ص 55، ح 19 .

حدیث714

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
خَصْلَتانِ مَنْ رَزَقَهُما قَدْ اُعْطیَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ مَنْ اِذَا ابْتُلیَ صَبَرَ وَ اِذا اُعْطیَ شَکَرَ؛
دو خصلت است که به هر کس داده شد، خیر دنیا و آخرت به او داده شده است: هرگاه گرفتار شد صبر نماید و هرگاه به او عطا شد شکرگزاری کند.
مجموعه ورام، ج 2، ص 247.

حدیث715

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اِنَّ جَبْرَئیلَ الرُّوحَ الاَمینَ نَزَلَ عَلَیَّ مِنْ عِنْدِ رَبِّ الْعالَمینَ فَقالَ یا مُحَمَّدُ: عَلَیْکَ بِحُسْنِ الْخُلُقِ فَاِنَّ سُوءَ الْخُلُقِ یَذْهَبُ بِخَیْرِ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ أَلا وَ اِنَّ اَشْبَهَکُمْ بی اَحْسَنُکُمْ خُلُقا؛
رسول خدا فرمود: همانا جبرائیل روح الأمین از طرف پروردگار عالمیان بر من نازل شد و گفت ای محمد: تو را به خوش اخلاقی سفارش می‌کنم، به درستی که بد اخلاقی خیر دنیا و آخرت را از بین می‌برد، آگاه باش! به راستی که شبیه‌ترین شما به من، خوش اخلاق‌ترین شماست.
امالی صدوق، ص 344، ح 415 .

حدیث716

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَرْبَعٌ مَنْ اُعْطِیَهُنَّ فَقَدْ اُعْطیَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ: صِدْقُ حَدیثٍ وَ اَداءُ اَمانَةٍ وَ عِفَّةُ بَطْنٍ وَ حُسْنُ خُلُقٍ؛
چهار چیز است که به هر کس داده شود خیر دنیا و آخرت به او داده شده: راستگویی، امانتداری، حلال خوری و خوش اخلاقی.
غررالحکم، ح2142.

حدیث717

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَلا اَدُلُّکُمْ عَلی خَیْرِ اَخْلاقِ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؟ تَصِلُ مَنْ قَطَعَکَ وَ تُعْطی مَنْ حَرَمَکَ وَ تَعْفو عَمَّنْ ظَلَمَکَ؛
آیا شما را به بهترین اخلاق دنیا و آخرت راهنمایی نکنم؟ رابطه با کسی است که با تو قطع رابطه کرده، بخشش به کسی که از تو دریغ نموده و عفو کسی که به تو ظلم کرده است.
کافی، ج 2، ص 107 .

حدیث718

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ یَتَّقِ اللّه‌َ فَقَدْ اَحْرَزَ نَفْسَهُ مِنَ النّارِ بِاِذْنِ اللّه‌ِ وَ اَصابَ الْخَیْرَ کُلَّهُ فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
هر کس تقوای الهی پیشه کند، خود را به خواست خداوند از آتش حفظ کرده و به همه خیر دنیا و آخرت دست یافته است.
بحارالأنوار، ج 24، ص 286، ح 1.

حدیث719

امام علی علیه السلام می فرمایند:
ما اَعْطَی اللّه‌ُ سُبْحانَهُ الْعَبْدَ شَیْئا مِنْ خَیْرِ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ اِلاّ بِحُسْنِ خُلُقِهِ وَ حُسْنِ نیَّتِهِ؛
خداوند خیر دنیا و آخرت را جز به خاطر خوش اخلاقی و خوش نیتی به بنده نمی‌دهد.
غررالحکم، ح 9670.

حدیث720

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
ثَلاثٌ مَنْ کُنَّ فیهِ جَمَعَ اللّه‌ُ لَهُ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ: اَلرِّضا بِالقَضاءِ وَ الصَّبْرُ عِنْدَ الْبَلاءِ وَ الدُّعاءُ عِنْدَ الشِّدَّةِ وَ الرَّخاءِ؛
کسی که سه خصلت در او باشد، خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او فراهم می‌کند: خشنودی به مقدرات، صبر در بلا و دعا در سختی و راحتی.
بحارالأنوار، ج 71، ص 156، ح 71 .

حدیث721

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ اُعْطِیَ اَرْبَعَ خِصالٍ فِی الدُّنْیا فَقَدْ اُعْطِیَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ وَ فازَ بِحَظِّهِ مِنْهُما؛ وَرَعٌ یَعْصِمُهُ عَنْ مَحارِمِ اللّه‌ِ وَ حُسْنُ خُلُقٍ یَعیشُ بِهِ فِی النّاسِ وَ حِلْمٌ یَدْفَعُ بِهِ جَهْلَ الْجاهِلِ وَزَوجَةٌ صالِحَةٌ تُعینُهُ عَلی اَمْرِ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
به هر کس در دنیا چهار خصلت داده شود، خیر دنیا و آخرت به او داده شده و بهره خویش را از آن دو بر گرفته است: تقوایی که او را از حرام‌های خدا باز دارد، اخلاق خوشی که با آن در میان مردم زندگی کند، حلمی که با آن جهالت نادان را از خود دور سازد و زنی شایسته که در کار دنیا و آخرت او را یاری رساند.
بحارالأنوار، ج 69، ص 404، ح 106.

حدیث722

امام علی علیه السلام می فرمایند:
یَکْتَسِبُ الصّادِقُ بِصِدْقِهِ ثَلاثا: حُسْنَ الثِّقَةِ بِهِ، وَالْمَحَبَّةَ لَهُ، وَالْمَهابَةَ عَنْهُ؛
راستگو با راستگویی خود، سه چیز را به دست می‌آورد: اعتماد، محبت و شکوه (در دل‌ها).
غررالحکم، ج 6، ص 480، ح 11038.

حدیث723

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِذا اَحَبَّ اللّه‌ُ عَبْدا اَلْهَمَهُ الصِّدْقَ؛
هرگاه خداوند بنده‌ای را دوست بدارد، راستگویی را به او الهام می‌نماید.
غررالحکم، ج 3، ص 161، ح 4101.

حدیث724

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَا السَّیْفُ الصّارِمُ فی کَفِّ الشُّجاعِ بِاَعَزَّ لَهُ مِنَ الصِّدْقِ؛
شمشیر بُرّنده در دست شجاع برای او دشمن شکن‌تر از راستگویی نیست.
شرح‌نهج‌البلاغه ابن‌ابی‌الحدید، ج20، ص296، ح387.

حدیث725

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَنْ تَحَرَّی الصِّدْقَ خَفَّتْ عَلَیهِ المُؤُنُ؛
هر کس صداقت و راستگویی پیشه کند، بار زندگی برای او سبک می‌شود.
تحف العقول، ص 91.

حدیث726

امام سجاد علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ مَفاتیحِ الاُمورِ الصِّدقُ وَ خَیْرُ خَواتیمِهَا الْوَفاءُ؛
بهترین شروع کارها صداقت و راستگویی و بهترین پایان آنها وفا است.
بحارالأنوار، ج 78، ص 161 .

حدیث727

امام علی علیه السلام می فرمایند:
یَبْلُغُ الصّادِقَ بِصِدْقِهِ ما یَبْلُغُهُ الْکاذِبَ بِاحْتیالِهِ؛
راستگو، با راستگویی خود به همان می‌رسد که دروغگو با حیله‌گری خود.
غررالحکم، ج 6، ص 471، ح 11006.

حدیث728

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ صَدُقَ لِسانُهُ زَکی عَمَلُهُ؛
هر کس راستگو باشد عملش پاکیزه می‌شود و رشد می‌کند.
کافی، ج 2، ص 105، ح 11.

حدیث729

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إِنَّ الصّادِقَ أَوَّلُ مَنْ یُصَدِّقُهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ یَعْلَمُ أَنَّهُ صادِقٌ وَتُصَدِّقُهُ نَفْسُهُ تَعْلَمُ أَنَّهُ صادِقٌ؛
راستگو را نخستین کسی که تصدیق می‌کند، خدای عزوجل است که می‌داند او راستگوست و نیز نفس او تصدیقش می‌کند که می‌داند راستگوست.
کافی، ج 2، ص 104، ح6.

حدیث730

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبیّا إِلاّ بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَأَداءِ الأَْمانَةِ إِلَی الْبَرِّ وَالْفاجِرِ؛
خدای عزوجل هیچ پیامبری را نفرستاد، مگر با راستگویی، و برگرداندن امانت به نیکوکار و یا بدکار.
کافی، ج 2، ص 104، ح 1.

حدیث731

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْعَدْلَ؛
خداوند عدالت را دوست دارد.
محاسن، ج 2، ص 108.

حدیث732

امام باقر علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ اِطْعامَ الطَّعامِ وَ اِفشاءَ السَّلامِ؛
خداوند غذا دادن و به همه سلام کردن را دوست دارد.
محاسن، ج 2، ص 143، ح 1371.

حدیث733

امام علی علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْمُتَواضِعینَ؛
خداوند متواضعان را دوست دارد.
تحف العقول، ص 143.

حدیث734

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْفالَ الحَسَنَ؛
خداوند فال نیک زدن را دوست دارد.
عوالی اللآلی، ج1، ص 291، ح155.

حدیث735

اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ السَّهْلَ الطَّلیقَ؛
خداوند انسان آسان‌گیرِ گشاده‌رو را دوست دارد.
نهج الفصاحه، ح 748.

حدیث736

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ مِنْ عِبادِهِ الْغَیورَ؛
خداوند بندگان غیرتمند خود را دوست دارد.
نهج الفصاحه، ح 752.

حدیث737

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ اِغاثَةَ اللَّهْفانِ؛
خداوند فریاد رسیِ دلسوختگان و درماندگان را دوست دارد.
نهج الفصاحه، ح 756.

حدیث738

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الرِّفْقَ وَ یُعینُ عَلَیْهِ؛
خداوند مدارا کردن را دوست دارد و بر آن یاری می‌دهد.
کافی، ج2، ص 120، ح 12.

حدیث739

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اِنَّما تَفْسیرُ حُسْنِ الْخُلْقِ: ما اَصابَ الدُّنْیا یَرْضی وَ اِنْ لَمْ یُصِبْهُ لَمْ یَسْخَطْ؛
تفسیر خوش اخلاقی این است که اگر دنیا به انسان رو کرد، راضی و خشنود باشد و اگر رو نکرد خشمگین و ناراحت نشود.
کنزالعمّال، ح 5229

حدیث740

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاُْمَراءِ اَحْسَنُ، وَ السَّخاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاَْغْنیاءِ اَحْسَنُ، اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْعُلَماءِ اَحْسَنُ، اَلصَّبْرُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْفُقَراءِ اَحْسَنُ، اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الشَّبابِ اَحْسَنُ، اَلْحَیاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی النِّساءِ اَحْسَنُ؛
عدالت نیکو است اما از دولتمردان نیکوتر، سخاوت نیکو است اما از ثروتمندان نیکوتر؛ تقوا نیکو است اما از علما نیکوتر؛ صبر نیکو است اما از فقرا نیکوتر، توبه نیکو است اما از جوانان نیکوتر و حیا نیکو است اما از زنان نیکوتر.
نهج الفصاحه، ح 2006

حدیث741

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
حُسْنُ الْخُلْقِ فی ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَـلَبُ الْحَلالِ وَ التَّـوَسُّعُ عَلَی الْعِیالِ؛
خوش اخلاقی در سه چیز است: دوری کردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه برای خانواده.
بحارالأنوار، ج 71، ص 394

حدیث742

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اِذا حَسُنَ الْخُلْقُ لَطُفَ النُّطْقُ؛
با اخلاق نیکو، گفتار نرم می‌شود.
غررالحکم، ح 4052

حدیث743

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
فی سَعَةِ الاَْخْلاقِ کُنوزُ الاَْرْزاقِ؛
گنج‌های روزی در وسعت اخلاق نهفته است.
کافی، ج 8 ، ص 23

حدیث744

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ لاَِهْلِ الْجَنَّةِ اَرْبَعَ عَلاماتٍ: وَجْهٌ مُنْبَسِطٌ وَ لِسانٌ لَطیفٌ وَ قَلْبٌ رَحیمٌ وَ یَدٌ مُعْطیَةٌ؛
بهشتی‌ها چهار نشانه دارند: روی گشاده، زبان نرم، دل مهربان و دستِ دهنده.
مجموعه ورام، ج 2، ص 91.

حدیث745

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
ثَلاثٌ مَنْ لَمْ تَکُنْ فیهِ فَلَیْسَ مِنّی وَ لا مِنَ اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ. قیلَ: یا رَسولَ اللّه‌ِ، وَ ما هُنَّ؟ قالَ: حِلْمٌ یَرُدُّ بِهِ جَهْلَ الْجاهِلِ وَ حُسْنُ خُلْقٍ یَعیشُ بِهِ فِی النّاسِ وَ وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعاصِی اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ؛
سه چیز است که هر کس نداشته باشد نه از من است و نه از خدای عزّوجلّ. عرض شد: ای رسول خدا! آنها کدامند؟ فرمودند: بردباری که به وسیله آن جهالت نادان را دفع کند، اخلاق خوش که با آن در میان مردم زندگی کند و پارسایی که او را از نافرمانی خدا باز دارد.
خصال، ص 145، ح 172.

حدیث746

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ اَحْسَنَ خُلْقَهُ اَحَبَّهُ الاَْخْیارُ وَ جانَبَهُ الفُجّارُ؛
انسان خوش اخلاق، از دوستی مردمان خوب برخوردار است و از تعرّض آدم‌های نابکار در امان است
مستدرک الوسائل، ج 8 ، ص 449.

حدیث747

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
ما اَصْعَبَ اِکْتِسابَ الْفَضائِلِ وَ اَیْسَرَ اِتْلافَها؛
فضائل اخلاقی و صفات پسندیده چه به‌سختی به دست می‌آیند و چه آسان از دست می‌روند.
شرح‌نهج‌البلاغه ابن ابی الحدید، ج20، ص 259.

حدیث748

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اَلا اُحَدِّثُکَ بِمَکارِمِ الاَْخْلاقِ؟ الصَّفْحُ عَنِ النّاسِ وَ مُواساةُ الرَّجُلِ اَخاهُ فی مالِهِ وَ ذِکْرُ اللّه‌ِ کَثیرا؛
آیا به شما بگویم که مکارم اخلاق چیست؟ گذشت کردن از مردم، کمک مالی به برادر (دینی) خود و بسیار به یاد خدا بودن.
معانی الأخبار، ص 191، ح 2.

حدیث749

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ مِمّا یُزَیِّنُ الاِْسْلامَ الاَْخْلاقُ الْحَسَنَةُ فیما بَیْنَ النّاسِ؛
خوش اخلاقی در بین مردم، زینت اسلام است.
مشکاة الأنوار، ص 422.

حدیث750

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ غَضَّ طَرْفَهُ اَراحَ قَلْبَهُ؛
هر کس چشم خود را [از نامحرم] فرو بندد، قلبش راحت می‌شود.
غررالحکم، ح 9122 .

حدیث751

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
وَ لَمْ یُخِفِ النّاسَ فَـلَـمْ یَخَفْهُمْ وَ لَمْ یُذْنِبْ اِلَیْهِمْ فَسَلِمَ مِنْهُمْ وَ سَخَتْ نَفْسُهُ عَنْ کُلِّ شَی‌ءٍ ففازَ وَ اسْتَکْمَلَ الْفَضْلَ وَ اَبْصَرَ العافیَةَ فَاَمِنَ النَّدامَةَ؛
اِنَّ صاحِبَ الدّینِ فَکَّرَ فَـعَـلَـتْهُ السَّکینَةُ وَ اسْتَـکانَ فَـتَواضَعَ وَ قَنِعَ فَاسْتَغْنی وَ رَضیَ بِما اُعْطیَ وَ انْفَرَدَ فَکُفیَ الاِْخْوانَ وَ رَفَضَ الشَّهَواتِ فَصارَ حُرّا وَ خَلَعَ الدُّنْیا فَتَحامَی الشُّرورَ وَ اطَّرَحَ الْحَسَدَ فَظَهَرتِ الْمَحَبَّةُ
آدم دین‌دار چون می‌اندیشد، آرامش بر جان او حاکم است. چون خضوع می‌کند متواضع است. چون قناعت می‌کند، بی‌نیاز است. به آنچه داده شده خشنود است. چون تنهایی را برگزیده از دوستان بی‌نیاز است. چون هوا و هوس را رها کرده آزاد است. چون دنیا را فرو گذارده از بدی‌ها و گزندهای آن در امان است. چون حسادت را دور افکنده محبتش آشکار است.
امالی مفید، ص 52، ح 14 .

حدیث752

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اَلْمُفَوِّضُ أَمْرَهُ إلَی اللّه‌ِ فی راحَةِ الأَبَدِ وَالعَیْشِ الدّائِمِ الرَّغَدِ وَالْمُفَوِّضُ حَقّا هُوَ الْعالی عَنْ کُلِّ هِمَّةٍ دُونَ اللّه‌ِ تَعالی؛
کسی که کارهای خود را به خدا بسپارد همواره از آسایش و خیر و برکت در زندگی برخوردار است و واگذارنده حقیقی کارها به خدا، کسی است که تمام همّتش تنها به سوی خدا باشد.
مصباح الشریعه، ج 1، ص 175

حدیث753

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
کَمالُ الاَْدَبِ وَالْمُروءَةِ سَبْعُ خِصالٍ : اَلْعَقلُ وَ الْحِلْمُ ، وَالصَّبْرُ ، وَالرِّفْقُ ، وَالصَّمْتُ ، وَحُسْنُ الْخُلْقِ وَ الْمُداراةُ؛
کمال ادب و مروت در هفت چیز است: عقل، بردباری، صبر، ملایمت، سکوت، خوش‌اخلاقی و مدارا.
بحار الأنوار ، ج 84 ، ص 325

حدیث754

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
تَحَرِّی الصِّدْقِ وَ تَجَنُّبُ الْکَذِبِ اَجْمَلُ شیمَةٍ وَ اَفْضَلُ اَدَبٍ؛
راستگو بودن و پرهیز نمودن از دروغ، زیباترین اخلاق و بهترین ادب است.
کافی، ج 8 ، ص 150.

حدیث755

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَطْعِمُوا الْمَرأَةَ فی شَهْرِها الَّذی تَلِدُ فیهِ التَّمْرَ فَاِنَّ وَلَدَها یَکونُ حَلیما نَقیّا ؛
به زن، در ماهی که زایمان کرده ، خرما بدهید ، چرا که فرزند او بردبار و پاک می‌شود .
مکارم الأخلاق ، ص 169 .

حدیث756

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ اُلْهِمَ الصِّدْقَ فی کَلامِهِ وَ الاِْنْصافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ والِدَیْهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنْسِی‌ءَ لَهُ فی اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیْهِ فی رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُساءَلَتِهِ ؛
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
به هر کس، راستگویی در گفتار، انصاف در رفتار، نیکی به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر می‌افتد، روزیش زیاد می‌گردد، از عقلش بهره‌مند می‌شود و هنگام سئوال [مأموران الهی] پاسخ لازم به او تلقین می‌گردد.
اعلام الدین ، ص 265

حدیث757

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَ لکِنْ فِی الشَّبابِ اَحْسَنُ ؛
توبه زیباست، ولی از جوان زیباتر .
کنز العمّال ، ح 43542 .

حدیث758

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
تواضع و فروتنی مراتبی دارد ، مرتبه‌ای از آن این است که انسان موقعیت‌خود را بشناسد و بیش از آنچه شایستگی آن را دارد از کسی متوقع نباشد و با مردم به گونه‌ای معاشرت و رفتار نماید که دوست دارد با او آن گونه رفتار شود و اگر کسی به او بدی نمود در مقابل خوبی کند ، خشم خود را فرو خورد و گذشت پیشه کند و اهل احسان و نیکی باشد .
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 355)

حدیث759

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
تواضع این است که به مردم دهی آنچه را می‌خواهی به تو دهند .
(اصول کافی ، ج 3 ، ص 189)

حدیث760

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
توبه کار به منزله کسی است که گناهی نکرده است.
(بحار الانوار ، ج 6 ، ص 21)

حدیث761

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
احسان و اطعام به مردم ، و دادرسی از ستمدیده ، و رسیدگی به حاجتمندان‌از بالاترین صفات پسندیده است.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 357)

حدیث762

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
از نشانه‌های دین فهمی ، حلم و علم است ، و خاموشی دری از درهای حکمت‌است . خاموشی و سکوت ، دوستی آور و راهنمای هر کار خیری است .
(تحف العقول ، ص 469)

حدیث763

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
وُصولُ الْمَرْءِ اِلی کُلِّ ما یَبْتَغیهِ مِنْ طیبِ عَیْشِهِ وَ اَمنِ سِرْبِهِ وَ سَعَةِ رِزْقِهِ بِحُسْنِ نیَّتِهِ وَ سَعَةِ خُلْقِهِ؛
انسان، با نیّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوی آن است، از زندگی خوش و امنیت محیط و روزی زیاد، دست می‌یابد.
غررالحکم، ح 10141 .

حدیث764

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
حُسنُ النِّیَّةِ مِن سَلامَةِ الطَّویَّةِ؛
نیّت خوب، برخاسته از سلامت درون است.
التوحید ص‌63

حدیث765

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
إنَّ القَصدَ یورِثُ الغِنی؛
میانه‌روی ، ثروتمندی می‌آورد.
الکافی، ج 4 ، ص 53

حدیث766

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن اَکثَرَ مِنَ الاِستِغفارِ جَعَلَ اللّه‌ُ لَهُ مِن کُلِّ هَمٍّ فَرَجا وَمِن کُلِّ ضَیقٍ مَخرَجا وَرَزَقَهُ مِن حَیثُ لایَحتَسِبُ؛
هر کس بسیار استغفار کند خدا برای او از هر غمی گشایش، از هر تنگنایی رهایی و از جایی که انتظار ندارد روزی می‌دهد.
نهج الفصاحه، ح2941

حدیث767

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِنَّ فِی الرِّفق الزّیادَةَ وَ البَرَکَةَ وَ مَن یُحرَم الرِّفقُ یُحرَمِ الخَیرَ؛
در مدارا، فزونی و برکت است، و هر کس از مدارا محروم باشد، از خیر، محروم شده است.
کافی، ج 4، ص 10، ح 3

حدیث768

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
مَن لَم یَرجُ النّاسَ فی شَیءٍ وَرَدَّ أَمرَهُ إلَی اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ فی جَمیعِ اُمورِهِ استَجابَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ فی کُلِّ شَی‌ءٍ؛
هر کس در هیچ کاری به مردم امید نبندد و همه کارهای خود را به خدای عزوجل واگذارد، خداوند هر خواسته‌ای که او داشته باشد اجابت کند.
اصول کافی ج2، ص148

حدیث769

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلتَّوَکُّلُ بَعدَ الکَیسِ مَؤعِظة؛
توکّل کردن (به خدا) بعد از به کار بردن عقل، خود موعظه است.
کنزالعمال ج3،ص103

حدیث770

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
إنَّ الغِنی وَالعِزَّ یَجولانِ فَإذا ظَفِرا بِمَوضِعِ التَّوَکُّلِ أَوطنا؛
بی‌نیازی و عزّت به هر طرف می‌گردند و چون به جایگاه توکل دست یافتند در آنجا قرار می‌گیرند.
اصول کافی ج 2 ، ص65

حدیث771

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلتَّوَکُلُّ عَلَی اللّه‌ِ نَجاةً مِنْ کُلِّ سوءٍ وَحِرْزٌ مِنْ کُلِّ عَدُوٍّ؛
توکل بر خداوند، مایه نجات از هر بدی و محفوظ بودن از هر دشمنی است.
بحارالأنوار ج78/ص79

حدیث772

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
مَنِ اقتَصَرَ عَلی بُلغَةِ الکَفافِ فَقَدِ انتَظَمَ الراحَةَ وَ تَبَوَّأَ خَفضَ الدَّعَةِ؛
هر کس به مقدار کفایت، قناعت کند، آسایش می‌یابد و برای خویش زمینه گشایش فراهم می‌کند.
نهج البلاغه، حکمت 377

حدیث773

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ یَقی بِالتَّقوی عَنِ العَبدِ ما عَزُبَ عَنهُ عَقلُهُ وَ یُجَلّی بِالتَّقوی عَنهُ عَماهُ وَ جَهلَهُ؛
خداوند عزوجل به وسیله تقوا، انسان را از آنچه عقلش به آن نمی‌رسد، حفظ می‌کند و کوردلی و نادانی را از او دور می‌نماید.
کافی، ج 8، ص 52، ح 16

حدیث774

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اَلظَّنُّ الصَّوابُ مِن شیَمِ اُولِی الاَلباب؛
خوش گمانی، از اخلاق عاقلان است.
غررالحکم، ح 1386

حدیث775

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ وَالبِرَّ لَیُهَوِّنانِ الحِسابَ وَیَعصِمانِ مِنَ الذُّنوبِ؛
صله رحم و نیکی، حساب (قیامت) را آسان و از گناهان جلوگیری می‌کند.
کافی، ج 2، ص 157، ح 31

حدیث776

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
أَشرَفُ الخَلاَئِقِ اَلوَفَا بِالعَهد؛
شریفترین خصلتها وفای به عهد است.
غررالحکم، ص251

حدیث777

حضرت امیر المومنین، علی(علیه السلام) می فرمایند:
تَحَرِّی الصِّدْقِ وَ تَجَنُّبُ الْکَذِبِ اَجْمَلُ شیمَةٍ وَ اَفْضَلُ اَدَب؛
راستگو بودن و پرهیز نمودن از دروغ، زیباترین اخلاق و بهترین ادب است.
کافی، ج 8 ، ص 150، ح 132

حدیث778

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
اَدَّبتُ نَفسی فَما وَجَدتُ لَها بِغَیرِ تَقوَی الاِلهِ مِن اَدَبِ؛
به ادب و تربیت نفس خود پرداختم و برای‌آن ادبی بهتر از تقوای الهی در تمام حالاتش نیافتم.
اعلام الدین، ص 273

حدیث779

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلحَیاءُ مِنَ اللَّهِ یَمحوُ کَثیراً مِنَ الخَطایا؛
شرم از خداوند ، بسیاری از گناهان را پاک می‌کند.
غررالحکم و دررالکلم ، ح 1548

حدیث780

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَقرَبُکُم غَدا مِنّی فِی المَوقِفِ اَصدَقُکُم لِلحَدیثِ وَ اَدّاکُم لِلاَمانَةِ وَ اَوفاکُم باعَهدِ وَ اَحسَنُکُم خُلقا وَ اَقرَبُکُم مِنَ النّاس؛
نزدیک‌ترین شما به من در قیامت: راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد و پیمان، خوش اخلاق‌ترین و نزدیک‌ترین شما به مردم است.
امالی طوسی، ص 229

حدیث781

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
عَونُکَ لِلضَّعیفِ مِن أفضَلِ الصَّدَقَةِ؛
یاریِ تو به ناتوان ، از بهترینِ صدقه هاست.
تحف العقول ، ص 446

حدیث782

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَحسَنُ الاَدابِ ما کَفَّکَ عَنِ المَحارِمِ
بهترینِ ادب‌ها آن است که تو را از حرام‌ها باز دارد.
معدن الجواهر، ص 59

حدیث783

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رَاسُ العَقلِ بَعدَ الایمانِ بِاللّه‌ِ مُداراةُ النّاسِ فی غَیرِ تَرکِ حَقٍّ
کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است به شرط آن که حق، ترک نشود
تحف العقول، ص 42

حدیث784

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحزَمُ النّاسِ أکظَمُهُم لِلغَیظِ؛
دوراندیش ترین مردم کسی است که بیش از هر کس بر خشم خویش چیره آید.
الأمالی ، صدوق ، ص 28

حدیث785

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
وُصولُ الْمَرْءِ اِلی کُلِّ ما یَبْتَغیهِ مِنْ طیبِ عَیْشِهِ وَ اَمنِ سِرْبِهِ وَ سَعَةِ رِزْقِهِ بِحُسْنِ نیَّتِهِ وَ سَعَةِ خُلْقِهِ
انسان، با نیّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوی آن است، از زندگی خوش و امنیت محیط و روزی زیاد، دست می‌یابد.

حدیث786

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إنَّ مِمّا یُزَیِّنُ الإِسلامَ الأَْخلاقُ الحَسَنَةُ فیما بَینَ النّاسِ؛
خوش اخلاقی در بین مردم زینت اسلام است.
کنزالعمال جلد10 ، ص143

حدیث787

امام علی علیه السلام می فرمایند:
ما اَعْطَی اللّه‌ُ سُبْحانَهُ الْعَبْدَ شَیْئا مِنْ خَیْرِ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ اِلاّ بِحُسْنِ خُلُقِهِ وَ حُسْنِ نیَّتِهِ
خداوند خیر دنیا و آخرت را جز به خاطر خوش اخلاقی و خوش نیتی به بنده نمی‌دهد.
غررالحکم، ح 9670

حدیث788

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلصَّبْرُ فِی الاُْمورِ بِمَنْزِلَةِ الرَّأسِ مِنَ الْجَسَدِ، فَاِذا فارَقَ الرَّأسُ الجَسَدَ فَسَدَ الْجَسَدُ وَ اِذا فارَقَ الصَّبْرُ الاُْمورَ فَسَدَتِ الاُْمورُ
نقش صبر در کارها همانند نقش سر در بدن است؛ همچنان که اگر سر از بدن جدا شود، بدن از بین می‌رود، صبر نیز هرگاه همراه کارها نباشد، کارها تباه می‌گردند.
کافی، ج 2، ص 90، ح 9

حدیث789

امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
خَیرُ مَفاتیح الاُمور الصِّدقُ وَ خَیرُ خَواتیمِهَا الوَفاءُ
بهترین شروع کارها صداقت و راستگویی و بهترین پایان آنها وفا است.
بحارالأنوار، ج 78، ص 161

حدیث790

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
ثَلاثَةٌ تُورِثُ المَحَبَّةَ : الدّینُ وَالتَّواضُعُ وَالبَذل؛
سه چیز است که محبّت می آورد : دین ، فروتنی و بخشش.
تحف العقول، ص 316

حدیث791

امام حسن(علیه السلام) فرمودند:
اَلتَّقوی بابُ کُلِّ تَوبَةٍ ورَأسُ کُلِّ حِکمَةٍ وشَرَفُ کُلِّ عَمَل؛
تقوا ، باب هر توبه و سرآمد هر حکمت ، و [مایه] شرافت هر کاری است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 110

حدیث792

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلاِنصافُ راحَةٌ؛
انصاف، مایه آسایش است.
(غررالحکم، ح 16)

حدیث793

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن حَسُنَت خَلیقَـتُهُ طابَت عِشرَتُهُ؛
هر کس خوش اخلاق باشد، زندگی اش پاکیزه و گوارا می شود.
(غررالحکم، ح 8153)

حدیث794

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن حُرِمَ الرِّفقَ فَقَد حُرِمَ الخَیرَ کلَّهُ؛
هر کس از مدارا بی بهره باشد، از همه خوبی ها بی بهره مانده است.
(نهج الفصاحه، ح 3057)

حدیث795

مِن کفّاراتِ الذُّنوبِ العِظامِ: اِغاثَةُ المَلهوفِ وَ التَّنفیسُ عَنِ المَکروبِ؛
یاری رساندن به ستمدیده فریاد خواه و شاد کردن غمناک، از کفّاره‌های گناهان بزرگ است.
(نهج البلاغه حکمت 24)

حدیث796

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ فِی الرِّفقِ الزّیادَةَ وَ البَرَکةَ وَ مَن یحرَمِ الرِّفقُ یحرَمِ الخَیرَ ؛
در مدارا، فزونی و برکت است، و هر کس از مدارا محروم باشد، از خیر، محروم شده است.
(کافی، ج 2، ص 119، ح 7 )

حدیث797

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدفَعُ النِّقَمَ؛
صله رحم، نعمت‌ها را فراوان می کند و سختی ها را از بین می برد.
(غررالحکم، ح 5836)

حدیث798

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ اللهَ یُحِبُّ الحَییَّ الحَلیمَ؛
همانا خداوند انسان با حیا و بردبار را دوست دارد.
(جهاد با نفس، ح259 )

حدیث799

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ هذِهِ الاُُمَّةِ النَّمَطُ الاَوسَطُ؛
بهترین این امت، میانه روها هستند.
(بحارالأنوار، ج 4، ص 41، ح 18)

حدیث800

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ثَلاثٌ مَن کنَّ فیهِ جَمَعَ اللّه‌ُ لَهُ خَیرَ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ: اَلرِّضا بِالقَضاءِ وَ الصَّبرُ عِندَ البَلاءِ وَ الدُّعاءُ عِندَ الشِّدَّةِ وَ الرَّخاءِ؛
کسی که سه خصلت در او باشد، خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او فراهم می کند: خشنودی به مقدرات، صبر در بلا و دعا در سختی و راحتی.
(بحارالأنوار، ج 71، ص 156، ح 71)

حدیث801

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ما عَمِلَ ابنُ آدَمَ شَیئاً اَفضَلَ مِنَ الصَّلاةِ وَ صَلاحِ ذاتِ البَینِ وَ خُلق حَسَن؛
انسان هیچ کاری بهتر از نماز، اصلاح میان مردم و خوش اخلاقی نکرده است.
(نهج الفصاحه، ح 2651 )

حدیث802

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ مِمّا یزَینُ الاِسلامَ الاَخلاقُ الحَسَنَةُ فیما بَینَ النّاس؛
خوش اخلاقی در بین مردم، زینت اسلام است.
(مشکاة الأنوار، ص 422)

حدیث803

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اذا رَأَیتَ مِن أَخیک ثَلاثَ خِصالٍ فَارجُهُ: اَلحَیاءُ وَالأَمانَةُ وَالصِّدقُ؛
هر گاه در برادر (دینی) خود سه صفت دیدی به او امیدوار باش: حیا، امانتداری و راستگویی .
(نهج الفصاحه، ح 205)

حدیث804

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ لاَِهلِ الجَنَّةِ اَربَعَ عَلاماتٍ: وَجهٌ مُنبَسِطٌ وَ لِسانٌ لَطیفٌ وَ قَلبٌ رَحیمٌ وَ یدٌ مُعطیةٌ؛
بهشتی ها چهار نشانه دارند: روی گشاده، زبان نرم، دل مهربان و دستِ دهنده.
( مجموعه ورام، ج 2، ص 91 )

حدیث805

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن اَحسَنَ خُلقَهُ اَحَبَّهُ الاخیارُ وَ جانَبَهُ الفُجّارُ؛
انسان خوش اخلاق، از دوستی مردمان خوب برخوردار است و از تعرّض آدم‌های نابکار در امان است .
(مستدرک الوسائل، ج 8 ، ص 449)

حدیث806

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلا اُحَدِّثُک بِمَکارِمِ الاَخلاقِ؟ الصَّفحُ عَنِ النّاسِ وَ مُواساةُ الرَّجُلِ اَخاهُ فی مالِهِ وَ ذِکرُ اللّه‌ِ کثیراِ
آیا به شما بگویم که مکارم اخلاق چیست؟ گذشت کردن از مردم، کمک مالی به برادر (دینی) خود و بسیار به یاد خدا بودن.
(معانی الأخبار، ص 191، ح 2)

حدیث807

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ما اَعطَی اللّه‌ُ سُبحانَهُ العَبدَ شَیئا مِن خَیرِ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ اِلاّ بِحُسنِ خُلُقِهِ وَ حُسنِ نیتِهِ
خداوند خیر دنیا و آخرت را جز به خاطر خوش اخلاقی و خوش نیتی به بنده نمی دهد.
(غررالحکم، ح 9670)

حدیث808

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَربَعٌ مَن اُعطِیهُنَّ فَقَد اُعطیَ خَیرَ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ: صِدقُ حَدیثٍ وَ اَداءُ اَمانَةٍ وَ عِفَّةُ بَطنٍ وَ حُسنُ خُلُقٍ
چهار چیز است که به هر کس داده شود خیر دنیا و آخرت به او داده شده: راستگویی، امانتداری، حلال خوری و خوش اخلاقی .
(غررالحکم، ح2142)

حدیث809

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اَلحِلمُ لِباسُ العالِمِ فَلا تَعرَینَّ مِنهُ
بردباری لباس عالم است، پس تو خود را از آن عریان مدار.
(کافی، ج 8، ص 55)

حدیث810

مَن تَوکلَ عَلَی اللّه‌ِ ذَلَّت لَهُ الصِّعابُ وَتَسَهَّلَت عَلَیهِ الأسبابِ
هر کس به خدا توکل کند، دشواری‌ها برای او آسان می شود و اسباب برایش فراهم می گردد.
(غررالحکم، ح 9028)

حدیث811

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ اللهَ رَفیقٌ یُحِبُّ الرِّفقَ
خداوند اهل مدارا است و مدارا را دوست دارد.
(جهاد با نفس، ح 283)

حدیث812

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلسَّخیُّ قَریبٌ مِنَ اللّه‌ِ ، قَریبٌ مِنَ النّاسِ ، قَریبٌ مِنَ الجَنَّةِ
سخاوتمند به خدا، مردم و بهشت نزدیک است.
(بحارالأنوار، ج 73، ص 308، ح37)

حدیث813

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
جعل الله ... الجهاد عزا للإسلام، و الصبر معونة علی استیجاب الأجر
خداوند جهاد را موجب عزت و هیبت اسلام، و صبر را وسیله استحقاق و شایستگی پاداش حق تعالی قرار داد.
(احتجاج طبرسی، ج 1، ص 258)

حدیث814

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لَو کَانَ الرِّفقُ خَلقاً یُریَ مَا کَانَ مِمَّا خَلَقَ اللهُ شَیءٌ اَحسَنَ مِنهُ.
اگر مدارا مخلوقی بود که دیده می شد هیچ مخلوقی از مخلوقات خدا از او نیکوتر نبود.
(جهاد با نفس، ح 274)

حدیث815

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَحسَنُ العَدلِ نُصرَةُ المَظلومِ
بهترین عدالت یاری مظلوم است.
(غررالحکم، ج2، ح 2977)

حدیث816

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أَمَرَنی رَبّی بِمُداراةِ النّاسِ کما أَمَرَنی بِأَداءِ الفَرائِضِ.
پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است.
(کافی، ج 2، ص 117، ح 4.)

حدیث817

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
عَدلُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَبعینَ سَنَةً قِیامِ لَیلِها وَ صِیامِ نَهارِها
ساعتی عدالت بهتر از هفتاد سال عبادت است که شب‌هایش به نماز و روزهایش به روزه بگذرد.
(مشکاة‌الأنوار، ص 544)

حدیث818

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
القَنَاعَةُ مَالٌ لا یَنفَدُ؛
قناعت مالی است که تمام شدنی نیست.
(جهاد با نفس، ح 299)

حدیث819

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أَمَرَنی رَبّی بِمُداراةِ النّاسِ کما أَمَرَنی بِأَداءِ الفَرائِضِ.
پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است.
(کافی، ج 2، ص 117، ح 4.)

حدیث820

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
عَدلُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَبعینَ سَنَةً قِیامِ لَیلِها وَ صِیامِ نَهارِها
ساعتی عدالت بهتر از هفتاد سال عبادت است که شب‌هایش به نماز و روزهایش به روزه بگذرد.
(مشکاة‌الأنوار، ص 544)

حدیث821

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن رُزِقَ تُقیً فَقَد رُزِقَ خَیرَ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ
هر کس تقوا روزی اش شود، خیر دنیا و آخرت روزی او شده است.
(نهج الفصاحه، ح 3015)

حدیث822

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ أجوَدَ النَّاسِ مَن أعطیَ مَن لا یرجُو؛
بخشنده‌ترین مردم کسی است که به آنکه چشم امید به او نبسته، بخشش کند.
(کشف الغمّة، ج2، ص239 )

حدیث823

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مِن عَلامَةِ اَحَدِهِم (المُتَقینَ) اَنَّک تَری لَهُ قُوَّةً فی دینٍ... وَحِرصا فی عِلمٍ وَعِلما فی حِلمٍ
از نشانه های پرهیزکاران این است که می بینی در دین نیرومند ... در کسب دانش حریص و دارای علم همراه با بردباری‌اند.
(نهج البلاغه، خطبه 193)

حدیث824

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انَّ امیر المومنین(علیه السلام) یَقُولُ: افضلُ العِبادَةِ العَفَاف؛
امیر المومنین(علیه السلام) می فرمودند:برترین عبادت پاکدامنی است.
(جهاد با نفس، ح 211)

حدیث825

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ یحِبُّ مِن عِبادِهِ الغَیورَ؛
خداوند بندگان غیرتمند خود را دوست دارد.
(نهج الفصاحه، ح 752)

حدیث826

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
قَالَ رَسُول اللهِ (صلی الله علیه و آله و سلم): إنَّ اللهَ یُحِبُّ الحَییَّ الحَلِیمَ العَفِیفَ المُتَعَفِّفَ؛
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: خداوند دوست می دارد کسی را که با حیا، بردبار، پاکدامن، و باز ایستنده ی از حرام باشد.
(جهاد با نفس، ح 257)

حدیث827

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
مَا حَسَنَةُ الدُّنیا إلّا صِلَةُ الإخوانِ وَالمَعارِفِ؛
خوبی دنیا جز در پیوند با برادران و آشنایان نیست.
(بحار الأنوار، ج46، ص 291)

حدیث828

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الصَّبرُ یُنَاضِلُ الحِدثَانَ وَ الجَزَعُ مِن أعوَانِ الزَّمَانِ؛
صبر به سوی سختی های زمانه تیر می افکند و بی تابی از یاری کنندگان ِ زمانه است.
(جهاد با نفس، ح 253)

حدیث829

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
حُسنُ البِشرِ یذهَبُ بِالسَّخِیمَةِی
خوش‌رویی کینه را از بین می‌برد.
(کافی، ج2 ، ص 103)

حدیث830

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الصَّبرُ مِفتاحُ الدَّرک وَ النُّجحُ عُقبَی مَن صَبَرَ؛
صبر کلید رسیدن است و کامیابی سرانجام کسی که صبر می‌کند.
(بحارالأنوار، ج75، ص45)

حدیث831

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
من أحَبِّ عِبادِ اللهِ إلَی اللهِ المُحسِنُ التَّوَّابُی؛
یکی از محبوبترین بندگان خدا در نزد خداوند کسی است که نیکوکار و بسیار توبه کننده باشد.
(جهاد با نفس، ح 836)

حدیث832

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلعَدلُ اَحلَی مِنَ الشَّهدِ وِ اَلیَنُ مِنَ الزُّبدِ وِ اِطیِبُ ریحاً مِنَ المِسکِ؛
عدل شیرین تر از عسل و نرم تر از کف و خوشبوتر از مشک است.
(جهاد با نفس، ح 342)

حدیث833

امام حسن (علیه السلام) فرمودند:
الخَیرُ الَذی لَا شَرَّ فیه ، الشُّکرُ مَع النِعمَة و الصَبرُ عَلی النازلة
خیری که هیچ شری در آن نیست ، شکر بر نعمت و صبر بر مصیبت و ناگواری است.
(تحف العقول ، ص 237)

حدیث834

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
ثلاث یبلغن بالعبد رضوان الله تعالی : کثرة الاستغفار ، و لین الجانب ، و کثرة الصدقة
سه چیز است که بنده را به رضوان خدا می رساند : 1 - زیادی استغفار ، 2 - نرمخویی ، 3 - صدقه بسیار دادن.
(مستند الامام الجواد، ص 247)

حدیث835

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
التَّواضُعُ أن تُعطِیَ النّاسَ مَا تُحِبُّ أََََن تُعطاهُ.
تواضع آن است که آنچه را که دوست می داری مردم به تو عطا کنند، تو به مردم عطا کنی.
(جهاد با نفس، ح 289)

حدیث836

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
قِیلَ لِاَمِیرالمُومِنینَ مَا الزُّهدُ فِی الدُّنیا؟ قَالَ : تَنَکّب حَرَامهَا.
از امیر المومنین پرسیده شد که : زهد در دنیا چیست؟ فرمود: اعراض و دوری کردن از حرام خدا.
(جهاد با نفس، ح 621 )

حدیث837

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
رَأیتُ الْخَیرَ کُلَّهُ قَدْ اجْتَمَعَ فی قَطْعِ الطَّمَعِ عَمّا فی أیدی النّاسِ.
هم? خوبیها را در بریدن طمع از آنچه در دست مردم است دیدم.
(بحارالأنوار، ج52، ص2)

حدیث838

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اَفضَل العِبادَة العَفَافُ
برترین عبادت، پاکدامنی است
(جهاد النفس، ح 211)

حدیث839

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
مَا حَسَنَةُ الدُّنیا إلّا صِلَةُ الإخوانِ وَالمَعارِفِ؛
خوبی دنیا جز در پیوند با برادران و آشنایان نیست.
(بحار الأنوار، ج 46، ص291)

حدیث840

ان الله تعالی یحب السهل الطلیق؛
خداوند شخص آسان گیر نرم خو را دوست دارد .
(کنز العمال ، ج 3 ، ص 3)

حدیث841

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
من أصعد إلی الله خالص عبادته، أهبط الله عزوجل إلیه أفضل مصلحته؛
پاداش خوشرویی در برابر مؤمن بهشت است و خوشرویی با دشمن ستیزه جو، انسان را از عذاب آتش باز می دارد.
(بحار الانوار ، ج 75 ، ص 401)

حدیث842

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
ما شیب شی ء بشی ء احسن من حلم بعلم
چیزی با چیزی نیامیخته است که بهتر از حلم با علم باشد.
(بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 172 )

حدیث843

امام موسی کاظم(علیه السلام) فرمودند:
التودد الی الناس نصف العقل؛
مهرورزی و دوستی با مردم، نصف عقل است.
(تحف العقول، ص 425)

حدیث844

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
أحسن الناس إیماناً أحسنهم خلقاً و ألطفهم باَهله، و اَنا اَلطفکم باَهلی؛
نیکوترین مردم از نظر ایمان، خوش خلق‌ترین و با لطفترین آنها نسبت به اهل خویش است.
(عیون اخبار الرضا2، 38)

حدیث845

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
انکم لن تسعوا الناس باموالکم فسعوهم باخلاقکم
با دارایی خود نمی توانید دل مردم را به دست بیاورید پس دلشان را با اخلاق (نیک) به دست آورید .
(نثرالدر،ج1ص123)

حدیث846

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ثلاث تـورث المحبه: الـدیـن و التـواضع والبذل؛
سه چیز است که محبت آورد: قـرض دادن وفـروتنـی و بخشـش.
(تحف العقول،ص 316)

حدیث847

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ الخَلائق الرِّفقُ؛
بهترین خوبی ها رفق است(مهربانی و لطف با مردم).
(غررالحکم)

حدیث848

امام علی علیه السلام فرمودند:
لا یَعدَمُ الصَبورُ الظَّفَرَ و اِن طالَ بِهِ الزَّمان ؛
شخص صبور پیروزی را از دست نمی دهد و عاقبت به پیروزی می رسد اگر چه زمانی طولانی بر او بگذرد.
(جهاد النفس، ح251)

حدیث849

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ثَلاث مـَن کـُن فیه کـان سَیـدا: کَظمُ الغیظ وَالعَفـوُ عَن المَسییء والصِّله بِـالنَفـسِ وَالمـال؛
سه چیز است که در هـر که بـاشـد آقـا و سـرور است: خشـم فـرو خـوردن ،گذشت از بدکـردار، کمک و صله رحـم بـا جـان و مـال.

حدیث850

امام علی علیه السلام فرمودند:
العلم وراثه کریمه ، و الاداب حلل مجدده ، و الفکرمرآه صافیه؛
علم میراث گرانبهائی است و ادب لباس فاخر و زینتی است و فکر آئینه ای است صاف.
(نهج البلاغه)

حدیث851

امام علی علیه السلام فرمودند:
بِکَثرَةِ الصَّمتِ تَکون الهَیبَهُ، وَ بِالنَّصَفَهِ یَکثُر المُوَاصِلونَ
کثرت سکوت موجب ابهت و بزرگی است و انصاف مایه فزونی دوستان است.

حدیث852

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
التواضع نعمة لایحسد علیها؛
تواضع و فروتنی نعمتی است که بر آن حسد نبرند.
(تحف العقول، ص489)

حدیث853

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که از ستمی که در حق او شده است گذشت کند، خداوند بجای آن در دنیا و آخرت به او عزت می بخشد.
امالی شیحضرت امام محمد باقر(علیه السلام) می فرمایند:
نیکوکاری و صدقه دادن پنهانی فقر را از بین می برد، عمر را زیاد و هفتاد مرگ بد و ناگوار را دفع می کند.
میزان الحکمه، ج1، ص 475.

حدیث854

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نیکوکاری، کرداری اصلاحگر است.
غررالحکم، ح 554.

حدیث855

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سه چیز از درهای نیکوکاری است: سخاوتمندی دل، گفتار نیکو و شکیبایی در برابر آزار و اذیت.
تحف العقول، ص 8.

حدیث856

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن بعد از انجام واجبات، عملی محبوب تر از خوش اخلاقی نزد خدای تعالی نمی آورد.
اصول کافی، ج2، ص 100.

حدیث857

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قناعت، ثروتی است تمام نشدنی.
کنزالاعمال، ح 7080.

حدیث858

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
میوه ی قناعت، میانه روی در کسب و کار است و خویشنداری، از دست دراز کردن به سوی مردم.
غررالحکم، ح 4634.

حدیث859

حضرت امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
هر که خشم خود را از مردم باز دارد، خداوند در روز قیامت از گناهان او در گذرد.
ثواب العمال، ص 161.

حدیث860

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
هر که خشم خود را نگه دارد، خداوند عیب او را بپوشاند.
اصول کافی، ج2، ص 109.

حدیث861

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
خدا و فرشتگان حتی مورچه در لانه اش و ماهی در دریا بر کسی که به مردم خیر و نیکی می آموزد، درود می فرستند.
کنزالعمال، ج10، ص 145.

حدیث862

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دلهای مردم گریزان است، به کسی روی می آورند که خوش رویی کند.
نهج البلاغه حکمت 50.

حدیث863

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که از ستمی که در حق او شده است گذشت کند، خداوند بجای آن در دنیا و آخرت به او عزت می بخشد.
امالی شیخ الطوسی، ص 182.

حدیث864

حضرت امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
با گذشت ترین مردم، کسی است که در زمان قدرت داشتن، گذشت کند.
الدره الباهره، ص 24.

حدیث865

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که خطای مسلمانی را ببخشد، خداوند در روز رستاخیز خطای او را ببخشد.
کنزالعمال، ج 7019.

حدیث866

حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بر عمر نیافزاید مگر نیکوکاری.
بحارالانوار، ج77، ص 166.

حدیث867

حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سه چیز از درهای نیکوکاری است: سخاوتمندی دل، گفتار نیکو و شکیبایی در برابر آزار و اذیت.
تحف العقول، ص 8.

حدیث868

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نیکوکاری، کرداری اصلاحگر است.
غررالحکم، ح 554.

حدیث869

حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) می فرمایند:
نیکوکاری و صدقه دادن پنهانی فقر را از بین می برد، عمر را زیاد و هفتاد مرگ بد و ناگوار را دفع می کند.
میزان الحکمه، ج1، ص 475.

حدیث870

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس به برادران و خانواده ی خود نیکی کند، عمرش دراز شود.
بحارالانوار، ج78، ص 53.

حدیث871

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن بعد از انجام واجبات، عملی محبوب تر از خوش اخلاقی نزد خدای تعالی نمی آورد.
اصول کافی، ج2، ص 100.

حدیث872

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
اخلاق نیکو، روزی ها را زیاد می کند و میان دوستان انس و الفت به وجود می آورد.
غررالحکم، ح 4856.

حدیث873

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آن مؤمن ایمانش کاملتر است، که اخلاقش نیکوتر باشد.
امالی شیخ طوسی، ص 140.

حدیث874

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
حسن الخلق نصف الدین؛
خوی نیکو، نصف دین است.
الحضال، ج30، ص 106.

حدیث875

امام حسن(علیه السلام)می فرمایند:
نیکوترین نیکو، خلق نیکو است.
خصال شیخ صدوق، ص 29.

حدیث876

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
با ایمان ترین مردم، خوش اخلاق ترین آنها و مهر ورزترین شان به خانواده خود است.
بحارالانوار، ج71، ص 378.

حدیث877

امام حسین(علیه السلام)می فرمایند:
قناعت مایه ی آسایش تن است.
بحارالانوار، ج78، ص 128.

حدیث878

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
میوه ی قناعت، میانه روی در کسب و کار است و خویشنداری، از دست دراز کردن به سوی مردم.
غررالحکم، ح 4634.

حدیث879

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
قناعت، ثروتی است تمام نشدنی.
کنزالاعمال، ح 7080.

حدیث880

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خوشبخت ترین مردم، کسی است که با مردم به بزرگواری رفتار کند.
بحارالانوار، ج74، ص 185.

حدیث881

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ادب نیکو، سبب تزکیه اخلاق است.
غررالحکم، ح 5520.

حدیث882

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین میراث پدران برای فرزندان، ادب است نه مال و ثروت؛ زیرا ثروت از بین می رود و ادب می ماند.
اصول کافی، ج8، ص 150.

حدیث883

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین شرافت و افتخار خانوادگی، ادب نیکو است.
غررالحکم، ح 2949.

حدیث884

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) می فرمایند:
خیارکم ألینکم مناکبة و اکرمهم لنسائهم؛
بهترین شما کسی است که در برخورد با مردم نرم تر و مهربان تر است و ارزشمندترین مردم کسانی هستند که با همسرانشان مهربان و بخشنده اند.
کنزالعمال، ج7، ص 225.

حدیث885

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الجهاد من اصبح لایهم بظلم احد؛
برترین جهاد آن است که آدمی صبح کند و در اندیشه ی ستم به کسی نباشد.
من لا یحضره الفقیه، ج4، ص 353.

حدیث886

قال الامام علی (علیه السلام):
قلوب الرجال و خشیة فمن تألفها اقبلت علیه؛
دلهای مردم گریزان است، به کسی روی می آورند که خوش رویی کند.
نهج البلاغه حکمت 50.

حدیث887

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
هر که خشم خود را نگه دارد، خداوند عیب او را بپوشاند.
اصول کافی، ج2، ص 109.

حدیث888

حضرت امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
هر که خشم خود را از مردم باز دارد، خداوند در روز قیامت از گناهان او در گذرد.
ثواب العمال، ص 161.

حدیث889

حضرت امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
قویترین مردم کسی است که با بردباری بر خشم خود چیره شود.
غررالحکم، ح 8756.

حدیث890

امام باقر(علیه السلام)می فرمایند:
زکاة العلم أن تعلمه عباد الله؛
زکات دانش، آموختن به بندگان خداست.
اصول کافی، ج1، ص 41.

حدیث891

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَطْعِمُوا الْمَرأَةَ فی شَهْرِها الَّذی تَلِدُ فیهِ التَّمْرَ فَاِنَّ وَلَدَها یَکونُ حَلیما نَقیّا ؛
به زن، در ماهی که زایمان کرده ، خرما بدهید، چرا که فرزند او بردبار و پاک می‌شود .
مکارم الأخلاق ، ص 169 .

حدیث892

امام علی (علیه السلام):
کُلَّمَا ازْدادَ عِلْمُ الرَّجُلِ زادَتْ عِنایَتُهُ بِنَفْسِهِ وَ بَذَلَ فی ریاضَتِها وَ صَلاحِها جُهْدَهُ؛
هر اندازه دانش انسان بیشتر شود، توجه او به خودش بیشتر می‌گردد و در ریاضت و رشد و اصلاح نَفْس، کوشش بیشتری می‌نماید.
غرر الحکم ، ح 7204.

حدیث893

امام علی علیه‌السلام :
زیادَةُ الشُّکْرِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَفْسَحُ فِی الاَْجَلِ ؛
شکرگزاری فراوان و صله رحم، عمر را زیاد می‌کنند و بر مُهلت زندگی می‌افزایند.
عیون الحکم والمواعظ، ص 275، ح 4999.

حدیث894

امام صادق علیه‌السلام :
اَلْبِرُّ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ یَعْمُرانِ الدّیارَ وَ یَزیدانِ فِی الاَْعْمارِ ؛
نیکوکاری و خوش اخلاقی، خانه‌ها را آباد و عمرها را طولانی می‌کنند.
کافی ، ج 2، ص 100، ح 8 .

حدیث895

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) :
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَ اصْطِناعُ الْمَعْروفِ یُحَوِّلُ الشَّقاءَ سَعادَةً وَ یَزیدُ فِی الْعُمْرِ؛
صدقه دادن با مراعات شرایطش و خوبی کردن به پدر و مادر و انجام دادن کارهای نیک، بدبختی را به خوشبختی تبدیل می‌کند و بر عمر می‌افزاید.
کنزالعمال ، ح 4444 .

حدیث896

امام صادق علیه‌السلام :
ما نَعْلَمُ شَیْئا یَزیدُ فِی الْعُمْرِ اِلاّ صِلَةَ الرَّحِمِ، حَتّی اِنَّ الرَّجُلَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثَ سِنینَ فَیکونُ وَصولاً لِلرَّحِمِ فَیَزیدُ اللّه‌ُ فی عُمْرِهِ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَجْعَلُها ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً، وَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَکونَ قاطِعا لِلرَّحِمِ، فَیَنْقُصُهُ اللّه‌ُ ثَلاثیْنَ سَنَةً وَ یَجْعَلُ اَجَلَهُ اِلی ثَلاثِ سِنینَ؛
ما، غیر از صله رحم، چیزی نمی‌شناسیم که بر عمر بیفزاید، تا آن‌جا که گاهی عمر کسی سه سال است، و وقتی که اهل صله رحم می‌شود، خداوند هم سی سال بر عمرش می‌افزاید و آن را سی و سه سال می‌کند و گاهی عمر کسی سی و سه سال است و قطع رحم می‌کند و خداوند هم سی سال از عمر او می‌کاهد و عمرش را به سه سال، کاهش می‌دهد.
کافی ، ج 2، ص 152 ، ح 17 .

حدیث897

امام علی علیه‌السلام :
کَثْرَةُ اصطِناعِ الْمَعْروفِ تَزیدُ فِی الْعُمُرِ وَ تَنْشُرُ الذِّکْرَ ؛
زیاد کار نیک انجام دادن، عمر را می‌افزاید و نام را پرآوازه می‌سازد.
غررالحکم، ح 7113 .

حدیث898

خ الطوسی، ص 182.پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ سَرَّهُ اَنْ یُنْسَاَلـَهُ فی عُمُرِهِ وَ یُوَسَّعَ لَهُ فی رِزْقِهِ فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ وَ لْیَصِلْ رَحِمَهُ؛
هر کس دوست دارد که عمرش طولانی و روزی‌اش زیاد شود، تقوای الهی پیشه کند و صله رحم نماید.
بحارالأنوار ، ج 74، ص 102، ح 56 .

حدیث899

امام باقر علیه‌السلام :
اَ لْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنْفیانِ الْفَقْرَ وَ یَزیدانِ فِی الْعُمْرِ وَ یَدْفَعانِ عَنْ صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ ؛
کار خیر و صدقه، فقر را می‌بَرند، بر عمر می‌افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور می‌کنند.
ثواب الاعمال ، ص 141 .

حدیث900

امام صادق علیه‌السلام :
ثَلاثَةٌ اِنْ یَعْلَمُهنَّ الْمُؤمِنُ کانَتْ زیادَةً فی عُمُرِهِ وَ بَقاءَ النِّعْمَةِ عَلَیْهِ: تَطْویلُهُ فی رُکوعِهِ وَ سجودِهِ فی صلاتِهِ وَ تَطْویلُهُ لِجلوسِهِ عَلی طَعامِهِ اِذا اَطْعَمَ عَلی مائِدَتِهِ وَ اصْطِناعُهُ الْمَعْروفَ اِلی اَهْلِهِ؛
سه چیز است که اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهره‌مندی او از نعمت‌ها می‌شود: طول دادن رکوع و سجده، زیاد نشستن بر سر سفره‌ای که در آن دیگران را اطعام می‌کند و خوش رفتاری‌اش با خانواده.
کافی، ج 4، ص 49، ح 15.

حدیث901

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ اُلْهِمَ الصِّدْقَ فی کَلامِهِ وَ الاِْنْصافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ والِدَیْهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنْسِی‌ءَ لَهُ فی اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیْهِ فی رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُساءَلَتِهِ ؛
به هر کس، راستگویی در گفتار، انصاف در رفتار، نیکی به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر می‌افتد، روزیش زیاد می‌گردد، از عقلش بهره‌مند می‌شود و هنگام سئوال [مأموران الهی] پاسخ لازم به او تلقین می‌گردد.
اعلام الدین ، ص 265 .

حدیث902

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
اکملکم ایمانا احسنکم خلقا؛
آن کس از شما ایمانش کاملتر است که اخلاقش نیکوتر باشد.
بحارالانوار، ج71، ص 387.

حدیث903

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
بنده ایمان را به کمال نمی رساند مگر سه خصلت در او باشد: انفاق در هنگام تنگ دستی، انصاف دادن و سلام کردن.
کنزالعمال، ح 107.

حدیث904

امام رضا(علیه السلام)می فرمایند:
ان الإمامة زمام الدین، و نظام المسلمین و صلاح الدنیا، و عزالمؤمنین؛
امامت، زمام دین، رشته ی کار مسلمانان، صلاح و آبادانی دنیا و سرافرازی مؤمنان است.
اصول کافی، ج1، ص 200.

حدیث905

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
هر کس برای آموختن علم سر از خواب بردارد، فرشتگان سایه ی رحمت بر او می گسترانند، در زندگی او برکت به وجود می آید، و چیزی از روزی او کاسته نمی شود.
بحارالانوار/ج1/ص177.

حدیث906

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اکثروا من الصدقة ترزقوا.
صدقه زیاد بدهید، تا خداوند به شما روزی دهد.
بحارالانوار، ج77، ص 176.

حدیث907

حدیث908

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس به برادران و خانواده ی خود نیکی کند، عمرش دراز شود.
بحارالانوار، ج78، ص 53.

حدیث909

قال الإمام علی (علیه السلام) :
ثلاث من أبواب البر: سخاء النفس، وطیب الکلام، والصبر علی الأذی.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
سه چیز از درهای نیکی است: سخاوت نفس و نیکویی گفتار و شکیبایی در برابر آزار.
«المحاسن، ج 1، ص 66، ح 14»

رذایل اخلاقی

حدیث1

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
خَلَقَ اللّه ُ عز و جل التَّوانِیَ والکَسَلَ ، فَزَوَّجَهُما فَوُلِدَ بَینَهُمَا الفاقَةُ؛
خداوند سستی و تنبلی را آفرید و میان آن دو را پیوند داد ؛ پس از آن دو ، فقر زاده شد .
الفردوس : 2 / 188 / 2940

حدیث2

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
فای رجل لطم امراته لطمة، امرالله عزوجل مالک خازن النیران فیلطمه علی حر وجهه سبعین لطمة فی نار جهنم؛
هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می‌دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌250 .

حدیث3

قال رسول الله (صلی الله علیه وآله وسلم) :
إن أکثر الناس ذنوبا یوم القیامة أکثرهم کلاما فیما لا یعنیه.
پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند:
بیشترین گناه را در روز قیامت آن مردمی دارند که بیشتر سخنان بیهوده می گویند.
«کنز العمال، ح 8293»

حدیث4

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : أکثر الناس ذنوبا أکثرهم کلاما فیما لا یعنیه.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: گناه کار ترین مردم کسانی هستند که بیشتر بیهوده گویی می کنند.
«الترغیب و الترهیب، ج 3، ص 540، ح 51»

حدیث5

قال الإمام علی - علیه السلام - : سوء المنطق یزری بالبهاء و المروة.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: زشت گویی شکوه و مروت را لکه دار می کند.
«غررالحکم، ح 5621»

حدیث6

قال الإمام علی - علیه السلام - : سنة اللئام قبح الکلام.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: شیوه ی فرومایگان زشت گویی است.
«غررالحکم، ح 5551»

حدیث7

قال الإمام علی - علیه السلام - : من ساء لفظه ساء حظه.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر کس سخنش بد باشد، بهره بد برد.
«غررالحکم، ح 9173»

حدیث8

قال الإمام علی - علیه السلام - : من ساء کلامه کثر ملامه.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که گفتارش بد باشد، ملامت بسیار شنود.
«غررالحکم، ح 8496»

حدیث9

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
أیُّ داءٍ أدوی مِنَ البُخلِ ؛
کدامین درد ، دردناک‌تر از تنگْ‌چشمی است؟!
فقه الرضا علیه‌السلام ، ص 277 .

حدیث10

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
آفَةُ السَّماحَةِ المَنُّ ؛
آفت بخشش ، منّت‌گذاری است .
معدن الجواهر ، ص 59 .

حدیث11

قال الامام الصادق - علیه السلام - : حَرُمَ الحَرِیصُ خَصلَتَینِ وَ لَزَمَتهُ خَصلَتَانِ: حَرُمَ القِنَاعَةَ فَافتَقَدَ الرَّاحَةَ، وَ حَرُمَ الرِضَا فَافتَقَدَ الیَقِینَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: آزمند از دو خصلت محروم شده و در نتیجه دو خصلت را با خود دارد: از قناعت محروم است و در نتیجه آسایش را از دست داده است، از رضایت و خرسندی محروم است و در نتیجه یقین را از کف داده است.
«خصال، ص 69، ح 104»

حدیث12

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : الحَرِیصُ مَحرُومٌ، وَ هُوَ مَعَ حِرمَانِهِ مَذمُومٌ فی أیِّ شَئٍ کَانَ، وَ کَیفَ لا یَکُونُ مَحرُوماً و قَد فَرَّ مِن وِثَاقِ اللهِ تَعَالی؟
پیامبر خدا - صلی الله علیه وآله - فرمودند: آدم حریص همیشه محروم است و افزون بر محروم بودن، در هرکاری که می‌کند نکوهیده است و چگونه محروم نباشد در حالی که از بند خدا گریخته است؟
«مصباح الشریعة، ص 187»

حدیث13

قال الامام الحسن - علیه السلام - وَ قَد سَأَلَهُ اَبُوهُ عَنِ الفَقرِ، اَلحِرصُ وَالشَّرَهُ.
امام حسن - علیه السلام - در پاسخ به پدر بزرگوارشان که پرسیدند: فقر چیست؟ فرمودند: آزمندی و سیری ناپذیری.
«معانی الأخبار، ص 244»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السلام - : الحِرْصُ أَحَرُّ مِنَ النَّارِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: حرص سوزنده‌تر از آتش است.
«جامع الأخبار، ص 383، ح 1071»

حدیث15

قال الامام علی - علیه السلام - : إظهَارُ الحِرصِ یُورِثُ الفَقرَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: حرص زدن موجب فقر می شود.
«بحار الانوار، ج 73، ص 162»

حدیث16

قال الإمام علی - علیه السّلام - : حبُّ الدنیا یوجِبَ الطمع.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: دوستی دنیا سبب طمع می شود.
«غرر الحکم، ص 142»

حدیث17

قال الامام علی - علیه السّلام - : لَحُبُّ الدنیا صَمَّت الأسماعَ عن سماعِ الحکمةِ و عَمِّیَت القلُوب عن نورِ البصیرةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: البته دوستی دنیا گوشها را از شنیدن حکمت کر می کند و دلها را از دیدن نور بصیرت کور می کند.
«غرر الحکم، ص 65»

حدیث18

قال الامام علی - علیه السّلام - : حبُّ الدنیا یُفسِد العقلَ، و یُهِمُّ القّلبَ عن سماعِ الحکمةِ، و یُوجب الیمَ العقاب.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: دوستی دنیا عقل را فاسد و دل را از شنیدن حکمت اندوهگین می سازد و موجب عذاب دردناک می شود.
«مستدرک الوسائل، ج 12، ص 42»

حدیث19

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : مَثَلُ الحَریصِ عَلَی الدنیا مَثَل دُودَةِ القَزّ، کُلَّما اِزادادَت مِنَ القَزِّ علی نَفسِها لَفّاً کان أَبعَدَ لها من الخروج حتی تَموتَ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: شخص حریص بر دنیا مانند کرم ابریشم است که هر چه بیشتر ابریشم بر خود می پیچید راه خروجش دورتر و بسته تر می گردد تا اینکه بمیرد.
«الکافی، ج 2، ص 316»

حدیث20

قال الإمام الصّادق - علیه السّلام - : من کَثُر اِشْتِباکُه بالدنیا کان أشَدُّ لِحَسْرَتَهِ عند فراقِها.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هر که به دنیا بیشتر آلوده باشد شدت افسوسش هنگام جدائی از آن بیشتر است.
«الکافی، ج 2، ص 230»

حدیث21

قال الإمام الصّادق - علیه السّلام - : من تعلَّقَ قلبُه بالدُّنیا تَعَلَّقَ قَلْبُه بثلاثٍ خصال: هَمٌّ لا یَفنی، و أَمَل لا یُدرَکُ، و رجاءٌ لا یُنالُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هر کس به دنیا دل بندد به سه خصلت دل بسته می شود: 1. اندوهی که پایان ندارد. 2. آرزوئی که درک نشود. 3. امیدی که بدان نرسد.
«الکافی، ج 2، ص 230»

حدیث22

قال الإمام الصّادق - علیه السّلام - : ما فَتَحَ اللهُ علی عبدٍ باباً من امرِ الدنیا إلا فَتَحَ اللهُ علیه من الحرصِ مِثلَه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خداوند دری از امور دنیا را بر بنده نگشاید جز اینکه مانند آن دری از حرص بر او بگشاید.
«الکافی، ج 2، ص 319»

حدیث23

قال الإمام الصّادق - علیه السّلام - : رَأسُ کلِّ خطیئةٍ حبُّ الدنیا.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: سرآغاز هر گناه، دوستی دنیا است.
«الکافی، ج 2، ص 315»

حدیث24

قال الإمام الصّادق - علیه السّلام - : . . . الحُبُّ أَفضَلُ مِنَ الخَوفِ ثُمَّ قالَ وَ الله ما أَحبَّ اللهَ مَن أَحبَّ الدُّنیا وَ والَی غَیرَنا وَ مَن عَرَفَ حَقَّنا و أحبَّنا فَقَد أَحبَّ اللهَ تَبارکَ و تَعالَی.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: دوستی از ترس برتر است سپس فرمودند: سوگند به خدا کسی که دنیا را دوست داشته باشد خدا را دوست نداشته است و غیر ما را دوست داشته و کسی که حق ما را شناخته و ما را دوست داشته باشد البته خدای تبارک و تعالی را دوست داشته است.
«الکافی، ج 8، ص 128»

حدیث25

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : إنه ما سَکَنَ حبُّ الدنیا قَلْبَ عَبدٍ إلا التاطَ فیها بثلاث: شُغلٍِ لا ینفَدُ عناءهُ، و فقرٍ لا یُدرک غِناه، و أملٍ لا ینالُ مُنْتهاه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دوستی دنیا در دل بنده ای جای نگرفت جز اینکه سه خصلت در آن پیوسته وجود دارد: 1. مشغولیتی که رنجش پایان نپذیرد. 2. فقری که توانگریش درک نشود. 3. آرزوئی که به پایانش نرسد.
«بحارالانوار، ج 74، ص 188»

حدیث26

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : إن أولَ ما عُصِیَ الله عزوجل به ستٌّ: حبُّ الدنیا و حبَّ الرئاسة و حبُ الطعامِ و حبُّ النَومِ و حبُّ الراحةِ و حبُّ النساءِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: سرآغاز نافرمانی خدا - عزوجل - شش چیز است: 1. دوستی دنیا. 2. دوستی ریاست. 3. دوستی خوراک. 4. دوستی خواب 5. دوستی راحتی 6. دوستی زنان.
«الکافی، ج 2، ص 289»

حدیث27

قال الامام علی - علیه السّلام - : مِنْ اَقْبَحِ الکِبرِ، تکبُّرُ الرَّجُلِ علی ذَوی (ذی) رَحِمِهِ وَ اَبناءِ جنسِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: از زشت ترین تکبرها، تکبر کسی است که در برابر خویشان و همنوعان خود تکبر می ورزد.
«عیون الحکم و المواعظ، ص 473»

حدیث28

قال الامام علی - علیه السّلام - : الکِبرُ مَصیَدَةُ اِبلیسَ العُظمی.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: تکبر دام بزرگ شیطان است.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

حدیث29

قال الامام علی - علیه السّلام - : من تکبَّرِ النّاسِ ذَلَّ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر کس بر مردم تکبر بورزد ذلیل می شود.
«بحارالانوار، ج 77، ص 235»

حدیث30

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا یَتَعَلَّمُ مَن یتکَبَّرُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که تکبر می ورزد چیزی را نمی آموزد.
«غرر الحکم، ح 10586»

حدیث31

قال الامام علی - علیه السّلام - : اِستَعذُّوا باللهِ مِن لواقِحِ الکِبرِ... فَلَو رَخَّصَ اللهُ فی الکِبرِ لِاَحَدٍ مِن عِبادِهِ لَرَخَّصَ فیه لِخاصَّةِ اَنبیائِهِ وَ اَولیائِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: به خدا پناه ببرید از عواقب تکبر... . اگر خدا تکبر را برای احدی از بندگانش مجاز می دانست، بدون تردید برای خواص از انبیاء و اولیاء خود، تجویز می نمود.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

حدیث32

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اکثر اهل جَهنمَ المتَکَبّروُنَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بیشتر اهل دوزخ متکبران هستند.
«ثواب الاعمال، ص 502»

حدیث33

قال ابو جعفر - علیه السّلام - : الکِبرُ مَطایا النّار.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: کبر از مرکب های دوزخ است (که انسان را به جهنم می برد).
«ثواب الاعمال، ص 500»

حدیث34

قال الصادق - علیه السّلام - : ما من رجُلٍ تکبَّرَ او تَجَبَّرَ اِلا لِذِلّةٍ وَجَدَها فی نفسِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی تکبر نمی ورزد جز آنکه کمبود و ذلتی در درون خود احساس می کند.
«الکافی، ج 3، ص 462»

حدیث35

قال الصّادق - علیه السّلام - : اَعظَمُ الکِبرِ اَن تَسَفَهَ الحقَّ وَ تَغَمِصَ النّاس.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: عظیم ترین حالت تکبر آن است که در برابر حق تجاهل ورزی (خود را به سفاهت بزنی) و مردم را نادیده بگیری.
«الکافی، ج 2، ص 311»

حدیث36

قال ابو عبدالله - علیه السّلام - : اِنَّ المُتکبّرینَ یَجعَلُونَ فی صُورَةِ الذّرِّ یَتَوَطَّأُهُمُ النّاس حتّی یَفرغَ اللهُ مِن الحساب.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: انسانهای متکبر در قیامت به صورت مورچگان پدیدار می گردند و زیر دست و پای مردم قرار می گیرند تا خداوند از حسابرسی فارغ گردد.
«الکافی، ج 3، ص 424»

حدیث37

قال الصادق - علیه السّلام - : اَلاِستِکبارُ هُوَ اوَّلُ مَعصیَةٍ عُصِیَ اللهُ بِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: تکبر ورزی، اولین گناهی است که به عنوان نافرمانی از خدا، صورت پذیرفته است.
«بحارالانوار، ج 60، ص 274»

حدیث38

قالَ سَئَلتُ ابا عبدِاللهِ - علیه السّلام - عن اَدنی الاِلحادِ قال: اِنَّ الکِبرَ اَدناهُ.
راوی می گوید از امام صادق - علیه السّلام - درباره کمترین درجه الحاد (بی دینی) سئوال کردم، امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کمترین درجه الحاد، تکبر است.
«الکافی، ج 3، ص 423»

حدیث39

قال الباقر - علیه السّلام - : قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ویلٌ لِمَن یَختالُ فی الارضِ یُعارضُ جَبّارَ السّمواتِ و الارضِ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: پیامبر - صلّی الله علیه و آله - فرموده است: وای بر کسی که در زمین تکبر ورزد که با خدای جبار آسمانها و زمین به معارضه برخاسته.
«ثواب الاعمال، ص 627»

حدیث40

قال الامام علی - علیه السّلام - : الحِرصُ و الکِبرُ و الحَسَدُ دَواعٍ اِلی التَّقَحُّمِ فی الذُّنُوب.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: حرص و تکبر و حسد، انگیزه روی آوردن به گناه و عصیان می باشند.
«نهج البلاغه، حکمت 370»

حدیث41

قال الامام علی - علیه السّلام - : اِیّاک و الکِبرَ فَانَّهُ اَعْظَمُ الذُّنُوبِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: از تکبر بر حذر باش، زیرا که تکبر بزرگترین گناهان است.
«غرر الحکم، ح 1985»

حدیث42

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنَّ مِنَ الغِیبَةِ أَن تَقُولَ فی أَخِیکَ مَا سَتَرَهُ اللهُ عَلَیهِ، وَ إنَّ مِنَ البُهتَانِ أَن تَقُولَ فی أخیکَ مَا لَیسَ فِیهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: غیبت آن است که در مورد برادرت آنچه را خدا پوشانده بیان کنی و بهتان آن است که آنچه در او نیست را به او نسبت دهی.
«بحار الانوار، ج 2، ص 248»

حدیث43

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إذَا اِتَّهَمَ المُؤمِنُ أخَاهُ اِنمَاثَ الإیمَانُ مِن قَلبِهِ کَمَا یَنمَاثُ المِلحُ فی المَاءِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمود : هرگاه مؤمن به برادر (دینی) خود تهمت زند، ایمان در قلب او ناپدید می شود همچنان که نمک در آب حلّ می‌شود.
«الکافی، ج 2، ص 361»

حدیث44

قال الامام زین العابدین - علیه السلام - : مَن رَمَی النَّاسَ بِمَا فِیهِم رَمُوهُ بِمَا لَیسَ فِیهِ.
امام سجاد - علیه السلام - فرمودند: هر کس به مردم عیبی را که دارند نسبت دهد، مردم به او عیبی را که ندارد نسبت دهند.
«بحار الانوار، ج 78، ص 160»

حدیث45

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَن اِتَّهَمَ أخَاهُ فی دِینِهِ فَلا حُرمَةَ بَینَهُمَا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس به برادر دینی خود تهمت زند حرمتی میان آن دو به جا نمی‌ماند.
«الکافی، ج 2، ص 361»

حدیث46

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ... وَ أَمَّا عَلامَةُ الفَاسِقِ فَأَربَعَةٌ: اَللَّهوُ، وَ اللَّغوُ، وَ العُدوَانُ، وَ البُهتَانُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: فاسق چهار نشانه دارد: (اشتغال به) لهو، لغو، دشمنی و بهتان.
«بحار الانوار، ج 1، ص 120»

حدیث47

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من بَهَّتَ مُؤمِناً أو مُؤمِنَةً أو قَالَ فِیهِ مَا لَیسَ فِیهِ أقَامَهُ اللهُ تَعَالی یَومَ القِیَامَةِ عَلَی تَلٍّ مِن نَّارٍ حَتَّی یَخرُجَ مِمَّا قَالَهُ فِیهِ.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس به مرد یا زن مؤمن بهتان زند یا درباره او چیزی بگوید که از آن مبراست خداوند در روز رستاخیز وی را بر تلّی از آتش نگه دارد تا از حرف خود درباره او برگردد.
«بحار الانوار، ج 75، ص 194»

حدیث48

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلمُؤمِنُ لا یَغُشُّ أخَاهُ وَ لا یَخُونُهُ وَ لا یَخذُلُهُ وَ لا یَتَّهِمُهُ وَ لا یَقُولُ لَهُ: أنَا مِنکَ بَرِئٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: مومن با برادر مومنش فریبکاری نمی کند و به او خیانت نمی ورزد و او را خوار نمی سازد و به او تهمت نمی زند و به او نمی گوید من از تو بیزارم.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 143»

حدیث49

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن دَخَلَ مَدَاخِلَ السُوءِ اِتَّهَمَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که به جاهای بد رفت و آمد کند، مورد بدگمانی و تهمت واقع شود.
«بحار الانوار، ج 75، ص 91»

حدیث50

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلبُهتَانُ عَلَی البَرِئِ أعظَمُ مِنَ السَّمَاءِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بهتان زدن به آدم بی گناه (گناهش) بزرگتر از آسمان است.
«بحار الانوار، ج 78، ص 31»

حدیث51

قال الامام علی - علیه السلام - : لا قحَةَ کَالبُهتِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هیچ بی شرمی و وقاحتی چون بهتان زدن نیست.
«غرر الحکم، ح 4438»

حدیث52

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لاتَمزَح فَیَذهَبَ نُورُک.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شوخی مکن؛ زیرا نورانیّتت از بین می رود.
«أمالی شیخ صدوق، ص 436»

حدیث53

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَلمِزَاحُ السَّبَابُ الأَصغَرُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شوخی، دشنام کوچک است.
«الکافی، ج 2، ص 665»

حدیث54

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلمِزَاحُ یُورِثُ الضَّغَائِنَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: شوخی، کینه بر جای می گذارد.
«تحف العقول، ص 86»

حدیث55

قال الامام علی - علیه السلام - : لِکلِّ شَئٍ بَذرٌ وَبَذرُ العَدَاوَةِ اَلمِزَاحُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر چیزی را بذری است و بذر دشمنی شوخی است.
«غرر الحکم، ح 7316»

حدیث56

قال الامام علی - علیه السلام - : فی السَّفَهِ وَکثرَةِ المِزَاحِ اَلخُرقُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: در سبک سری و شوخی زیاد، حماقت نهفته است.
«غرر الحکم، ح 6523»

حدیث57

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : بینما موسی - علیه السلام - جالسا إذ أقبل إبلیس ... قال موسی: فأخبرنی بالذنب الذی إذا أذنبه ابن آدم استحوذت علیه؟ قال: إذا أعجبته نفسه، واستکثر عمله، وصغر فی عینه ذنبه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: موسی - علیه السّلام - نشسته بود که ابلیس نزد او آمد، موسی فرمودند: مرا از آن گناهی خبر ده که اگر آدمی مرتکبش شود تو بر او استیلا می یابی؟ ابلیس گفت: هر گاه خودپسند شود و عملش را زیاد بیند و گناهش در نظرش خَُرد آید.
«الکافی، ج 2، ص 314»

حدیث58

قال الإمام علی - علیه السلام - (من کتاب له إلی الحارث الهمدانی): احذر الغضب، فإنه جند عظیم من جنود إبلیس.
امام علی - علیه السّلام - (در نامه خود به حارث همدانی)، فرمودند: از خشم دوری کن، زیرا که خشم یکی از لشگریان بزرگ ابلیس است.
«نهج البلاغه، نامه 69»

حدیث59

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : من لم یبال ما قال وما قیل فیه فهو شرک شیطان، ومن لم یبال أن یراه الناس مسیئا فهو شرک شیطان، ومن اغتاب أخاه المؤمن من غیر ترة بینهما فهو شرک شیطان ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که اهمیت ندهد چه می گوید و درباره اش چه گفته می شود او شریک شیطان است و کسی که برایش مهم نباشد مردم او را بدکار ببینند (و بشناسند نیز) شریک شیطان است و کسی که از برادر مؤمن خود غیبت کند بی آن که میانشان ظلم و ستمی رفته باشد، شریک شیطان است و هر که شیفته حرام و شهوت زنا باشد شریک شیطان است.
«الخصال، ص 216»

حدیث60

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : اِستماع الاَوتار مِنَ الکبائر.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: گوش دادن به (صدای) تارهای موسیقی از گناهان کبیره است.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 220»

حدیث61

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : الغناءُ یُنبِتُ النفاق فی القلب کما یُنبت النخلُ الطلع.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: غناء و آوازه خوانی نفاق و دروئی را در دل می رویاند همان گونه که درخت نخل، خوشه خرما را رویش می دهد.
«دعائم الاسلام، ج 2، ص 208»

حدیث62

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : الغِناءُ مِمّا وَعَدَاللهُ علیه النارَ و تلاهذه الآیة: و مِنَ الناس مَن یشتری لهوَ الحدیث لیُضِلَّ عن سبیل الله ... (لقمان، 6).
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: غنا و آوازه خوانی از جمله گناهانی است که خداوند برای آن وعده آتش داده است، سپس این آیه را تلاوت فرمودند: «برخی از مردم کسانی هستند که سخن بیهوده را می خرند تا دیگران را از روی نادانی از راه خدا گمراه کنند و آیات الهی را به استهزاء گیرند، برای آنان عذابی خوارکننده خواهد بود».
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 226»

حدیث63

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : بیتُ الغناء بیتٌ لا تُؤمَنُ فیه الفجیعةُ و لا تُجابُ فیه الدَّعوةُ و لا تَدخلُه الملائکة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خانه ای که در آن غناء و ساز و آواز نواخته شود، از مصیبت ها و بلاهای دردناک در امان نیست و دعا در آن خانه مستجاب نمی گردد و فرشتگان به آن خانه وارد نمی شوند.
«دعائم الاسلام، ج 2، ص 280»

حدیث64

عن ابی عبدالله - علیه السّلام - فی قول الله تعالی: «و اجتنبوا قولَ الزُّور» (حج، 30)، قال: قول الزُّورِ الغِناء.
امام صادق - علیه السّلام - درباره سخن خداوند که می فرماید: «از گفتار باطل بپرهیزید» فرمودند: گفتار باطل همان غناء است.
«وسائل الشیعه، ج12، ص227»

حدیث65

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : شرُّ الاَصواتِ الغِناء.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بدترین صداها، غناء (و آوازه خوانی) است.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 229»

حدیث66

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : الغناءُ مجلسٌ لاینظر اللهُ اِلی اَهلهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: مجلس غناء مجلسی است که خدواند به اهل آن نظر (لطف و رحمت) نمی کند.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 288»

حدیث67

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : الغناءُ یورث النفاقَ و یُعقِبُ الفقر.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: غناء و آوازه خوانی باعث نفاق و دوروئی شده و فقر و تنگدستی را به دنبال دارد.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص230»

حدیث68

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : الغناءُ عُشُّ النفاق.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: غناء و آوازه خوانی، لانه نفاق و دوروئی است.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 227»

حدیث69

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : الغناءُ یُورِثُ الفقر.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: غناء و آوازه خوانی موجب فقر و تنگدستی می گردد.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 213»

حدیث70

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : اِستماعُ اللَّهو و الغناء یُنبِتُ النفاقَ کما یُنبت الماءُ الزَّرع.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: گوش کردن به چیزهای بیهوده و غناء و آوازه خوانی، نفاق را می رویاند همان گونه که آب کشتزار را می رویاند.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 236»

حدیث71

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : لا یَحِلُّ بیعُ الغِناء و لا شِراءُه و استماعُه نفاقٌ و تعلیمهُ کُفر.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خرید و فروش (آلات) غناء و ساز وآواز حلال نیست و گوش دادن به آن، نفاق و دوروئی و آموزش دادنش، کفر و بی دینی است.
«دعائم الاسلام، ج 2، ص 209»

حدیث72

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : مَنْ اَنْعم الله علیه بِنعمةٍ فَجاءَ عند تلک النّعمة بِمِزمارٍ فقد کَفَرَها.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که خداوند به او نعمتی عطا فرماید و با وجود آن نعمت به نی و ساز و آواز روی آورد، کفران نعمت کرده است.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 233»

حدیث73

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : اَلمُغَنّیةُ ملعونةٌ و مَن آواها و أکَلَ کسبَها ملعونٌ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: زن آوازه خوان ملعون است و کسی که او را جای دهد و از درآمد آوازه خوانی او بخورد (روزی خود را بگذراند) نیز ملعون است.
«بحار الانوار، ج 79، ص 211»

حدیث74

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا تَدخلُ الملائکةُ بیتاً فیه خَمرٌ أو دفٌّ أو طَنبُور أو نَردٌ و لا یُستجابُ دعاءُ هُم و تَرتفِع عَنهم البرکةُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: فرشتگان وارد خانه ای که در آن شراب یا دایره یا طنبور (نوعی از آلات موسیقی) و یا نرد (نوعی وسیله قمار) باشد، نمی شوند و دعای اهل آن خانه مستجاب نمی گردد و برکت از آنان برداشته می شود.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 218»

حدیث75

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یُحشَر صاحبُ الغناء مِن قبره اَعمی و اَخرس و اَبکم.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دارنده (آلات) غناء و آوازه خوانی محشور می شود در حالی که کور و کر و لال است.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 219»

حدیث76

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یُحشرُ صاحبُ الطَّنبور یوم القیامةِ و هو أسودُ الوجهِ و بِیَده طنبورٌ من نار و فوقَ رأسه سبعون اَلف ملکٍ، بید کُلُّ ملکٍ مِقْمعَةُ یَضربون رأسَهُ و وجهَه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دارنده طنبور (نوعی از آلات موسیقی) روز قیامت محشور می شود در حالی که صورتش سیاه و در دستش طنبوری از آتش است و بالای سرش هفتاد هزار فرشته قرار دارند که در دست هر کدام از آنها عمودی آهنین است که بر سر و صورتش می زنند. «مستدرک الوسائل، ج 13، ص 219»

حدیث77

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنِ استمعَ اِلی اللَّهو یُذابُ فی اُذُنهِ الآنُک.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که به چیزهای لهو و بیهوده گوش فرادهد (روز قیامت) در گوشش سرب گداخته (و ذوب شده) ریخته می شود.
«دعائم الاسلام، ج 2، ص 210»

حدیث78

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ثلاثٌ یَقسینَ القلبَ: اِستماعُ اللَّهو و ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سه چیز باعث قساوت و سنگ دلی می گردد: (یکی از آنها) گوش دادن به چیزهای لغو و بیهوده است.
«بحار الانوار، ج 79، ص 252»

حدیث79

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَربعٌ یُفسِدنَ القلبَ و یُنبتنَ النفاقَ فی القلب کما یُنبِتُ الماءَ الشجرَ؛ اِستماعُ اللَّهو و ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: چهار چیز است که قلب و روح را تباه و نفاق را در آن می رویاند، همچنان که آب، درخت را می رویاند؛ (یکی از آنها) گوش دادن به چیزهای لغو و بیهوده است.
«بحار الانوار، ج 79، ص 252»

حدیث80

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الغناءُ رُقْیَةُ الزّنا.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: غناء و آوازه خوانی، طلسم زناکاری است.
«بحار الانوار، ج 79، ص 247»

حدیث81

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : کان اِبلیسُ اَوّلَ مَن تَغَنّی.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ابلیس نخستین کسی است که به غناء و آوازه خوانی پرداخت.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 231»

حدیث82

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : تَرکُ العِبَادَةِ یُقسِی القَلبَ تَرکُ الذِّکرِ یُمِیتُ النَّفسَ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ترک عبادت، دل را سخت می کند، رها کردن یاد خدا، جان را می میراند.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 120»

حدیث83

قال الامام الباقر - علیه السلام - : إِنَّ للهِ عُقُوبَاتٍ فی القُلُوبِ وَالأبدَانِ، ضَنکٌ فی المَعِیشَةِ وَ وَهنٌ فی العِبَادَةِ، وَ مَا ضُرِبَ عَبدٌ بِعُقُوبَةٍ أَعظَمَ مِن قَسوَةِ القَلبِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: خداوند را برای دلها و بدنها کیفرهایی است؛ تنگی در معیشت و سستی در عبادت و به هیچ بنده ای کیفری بزرگ تر از سنگ دلی چشانده نشده است.
«تحف العقول، ص 296»

حدیث84

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : شَرُّ العَمَی عَمَی القَلبِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بدترین کوری، کوری دل است.
«أمالی شیخ صدوق، ص 395»

حدیث85

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : لَعَنَ رسول الله - صلّی الله علیه و آله - رجلاً ینظر إلی فَرْجِ امرأةٍ لا تحلُّ له.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - مردی را که به عورت زن نامحرم نگاه کند، لعنت فرمود.
«وسائل الشیعه، ج 14، ص 138»

حدیث86

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَن نَظَرَ بعینِ هواه إفتَتَنَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که با چشم هوی و هوس نگاه کند، در فتنه و گناه افتد.
«غرر الحکم، ص 368»

حدیث87

قال الامام علی - علیه السّلام - : نَهی رسول الله - صلّی الله علیه و آله - أن ینظر الرجلُ إلی عورة أخیه المسلم و قال: من تأمَّل عورةَ أَخیه المسلم لَعَنَه سبعون ألف ملکٍ و نَهی المرأةَ إن تنظر إلی عورةِ المرأة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - نهی فرمودند از این که مرد به عورت برادر مسلمانش نگاه کند و فرمودند هر کس با توجّه به عورت برادر مسلمانش نظر افکند، هفتاد هزار فرشته او را لعنت کنند، و همچنین نهی فرمودند از نگاه کردن زن به عورت زن دیگر.
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 9»

حدیث88

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَلیَأسُ مِن رَوحِ اللهِ أَشَدُّ بَرداً مِنَ الزَّمهَرِیرِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: نومیدی از رحمت خدا، سردتر از زمهریر است.
«بحار الأنوار، ج 72، ص 338»

حدیث89

قال الامام علی - علیه السلام - (فی صِفَةِ المُنَافِقِینَ): حَسَدَةُ الرَّخَاءِ وَ مُؤَکدُو البَلاءِ، وَ مُقنِطُو الرَّجَاءِ.
امام علی - علیه السلام - (در وصف منافقان) فرمودند: حسودانِ آسایش (دیگران) هستند و به گرفتاری (مردم) دامن می زنند و امید را به یأس می کشانند.
«نهج البلاغه، خطبه 194»

حدیث90

قال الامام علی - علیه السلام - : کلُّ قَانِطٍ آیِسٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر ناامیدی، ناکام است.
«غرر الحکم، ح 6842»

حدیث91

قال الامام علی - علیه السلام - : قَتَلَ القُنُوطُ صَاحِبَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: ناامیدی، صاحب خود را می کشد.
«غرر الحکم، ح 6731»

حدیث92

قال الامام علی - علیه السلام - : فی القُنُوطِ اَلتَّفرِیطُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نومیدی، موجب تفریط و تقصیر می شود.
«بحار الأنوار، ج 77، ص 211»

حدیث93

قال الامام علی - علیه السلام - : أَعظَمُ البَلاءِ اِنقِطَاعُ الرَّجَاءِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بزرگترین بلا, ناامیدی است.
«غرر الحکم، ح 2860»

حدیث94

قال الامام الحسن - علیه السلام - : اَلْغَفْلَةُ تَرکُکَ الْمَسْجِدَ، وَ طَاعَتُکَ الْمُفْسِدَ.
امام حسن - علیه السلام - فرمودند: غفلت آن است که مسجد رفتن (برای نماز) را ترک کنی و از شخص مفسد فرمان بری.
«بحار الانوار، ج 78، ص 115»

حدیث95

قال الامام علی - علیه السلام - : دَوَامُ الْغَفْلَةِ یُعْمِی الْبَصِیرَةَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: ادامه یافتن غفلت، دیده بصیرت را کور می کند.
«غررالحکم، ح 5146»

حدیث96

قال الامام الباقر - علیه السلام - : إِیَّاکَ وَ الْغَفْلَةَ، فَفِیهَا تَکُونُ قَسَاوَةُ الْقَلْبِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: از غفلت بپرهیز؛ زیرا که در آن، قساوت دل است.
بحار الانوار، ج 78، ص 164

حدیث97

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنْ غَلَبَتْ عَلَیْهِ الْغَفْلَةُ مَاتَ قَلْبُهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که غفلت بر او چیره گردد، دلش بمیرد.
«غررالحکم، ح 8430»

حدیث98

قال الامام علی - علیه السلام - : سکْرُ الْغَفْلَةِ وَ الْغُرُورِ أَبْعَدُ إِفَاقَةً مِنْ سُکِْرِ الْخَمُورِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: مستی غفلت و فریب، دیرتر از مستی شرابها زایل می شود.
«غررالحکم، ح 5651»

حدیث99

قال الامام علی - علیه السلام - : وَیْلٌ لمَنْ غَلَبَتْ عَلَیْهِ الْغَفْلَةُ، فَنَسِیَ الرِحْلَةَ وَ لم یَسْتَعِدَّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: وای بر کسی که غفلت بر او چیره آید و در نتیجه سفر (آخرت) را فراموش کند و خود را آماده نسازد.
«غررالحکم، ح 2656»

حدیث100

قال الامام علی - علیه السلام - : فی السُّکُونِ إلی الغفلَةِ اِغْتِرَارٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: روی آوردن به غفلت، موجب فریب خوردن است.
«غررالحکم، ح 6454»

حدیث101

قال الامام علی - علیه السلام - : الغَفلَةُ ضِدُّ الحَزْمِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: غفلت، ضد هوشیاری است.
«غررالحکم، ح 1031»

حدیث102

قال الامام علی - علیه السلام - : الغَفْلَةُ فَقْدٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: غفلت، موجب گم کردن (راه حق) است.
«غررالحکم، ح 85»

حدیث103

قال الامام علی - علیه السلام - : الغَفْلَةُ طَربٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: غفلت، باعث آشفتگی (یا سرمستی) می شود.
«غررالحکم، ح 221»

حدیث104

قال الامام علی - علیه السلام - : الغَفْلَةُ تَکْسِبُ الاغْتِرَارَ، و تُدْنِی مِنَ الْبَوَارِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: غفلت، فریب خوردگی می آورد و به هلاکت نزدیک می گرداند.
«غررالحکم، ح 2125»

حدیث105

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلْغَفْلَةُ ضَلالَةٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: غفلت، گمراهی است.
«غررالحکم، ح 196»

حدیث106

قال الامام علی - علیه السلام - : الغَفْلَةُ ضَلالُ النُّفُوسِ و عُنْوَانُ النّحُوسِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: غفلت، گمراهی جانها و سر لوحه شومی ها و نافرجامی هاست.
«غررالحکم، ح 1404»

حدیث107

قال الامام علی - علیه السلام - : الغَفْلَةُ شِیمَةُ النَّوکَی.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: غفلت، خصلت احمقان است.
«غررالحکم، ح 897»

حدیث108

قال الامام علی - علیه السلام - : فَیَالَهَا حَسْرَةً عَلَی کُلِّ ذِی غَفْلَةٍ أنْ یَکُونَ عُمْرُهُ عَلَیْهِ حُجَّةً، وَ أنْ تُؤَدِّیَهُ أیَامُهُ إلی الشَّقْوَةِ!
امام علی - علیه السلام - فرمودند: ای دریغا بر هر غافلی که عمرش بر ضد او حجت باشد و روزهایش او را به سوی بدبختی کشاند!
«نهج البلاغه، خطبه 64»

حدیث109

قال الامام علی - علیه السلام - : الغَفْلَةُ أضَرُّ الاَعْدَاءِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: غفلت، زیانبارترین دشمنان است.
«غررالحکم، ح 472»

حدیث110

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إِذَا رَأَیتُمُ العَبدَ مُتَفَقِّداً لِذُنُوبٍ (النَّاسِ) نَاسِیاً لِذُنُوبِهِ، فَاعلَمُوا أَنَّهُ قَد مُکِرَ بِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر گاه دیدید بنده گناهان مردم را می‌جوید و گناهان خودش را از یاد برده است، بدانید که گرفتار مکر خدا شده است.
«مستطرفات السرائر، 569»

حدیث111

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ دَخَلَهُ الْعُجْبُ هَلَکَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر که مبتلا به خودپسندی شود، نابود می گردد.
«الکافی، ج 2، ص 313»

حدیث112

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لا جَهْلَ أَضَرُّ مِنَ العُجْبِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هیچ نادانی ای زیانبارتر از خودپسندی نیست.
«الاختصاص، ص 227»

حدیث113

قال الامام الهادی - علیه السلام - : العُجْبُ صَارِفٌ عَنْ طَلَبِ الْعِلْمِ، داعٍ إِلَی الغمطِ.
امام هادی - علیه السلام - فرمود: خودپسندی، (آدمی را) از طلب علم باز می دارد و به تحقیر دیگران فرا می خواند.
«بحار الانوار، ج 72، ص 199»

حدیث114

قال الامام علی - علیه السلام - : العُجْبُ هَلاکٌ، والصَبْرُ مَلاکٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: خودپسندی، مایه نابودی است و شکیبایی مایه سامان یافتن (کارها).
«الخصال، ص 506، ح 3»

حدیث115

قال الامام علی - علیه السلام - : الإِعْجَابُ ضِدُّ الصَّوَابِ، وآفَةُ الأَلْبَابِ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: خودپسندی، دشمن درستی و آفت خردهاست.
«تحف العقول، ص 74»

حدیث116

قال الامام علی - علیه السلام - : آفَةُ الدِّینِ سُوءُ الظَّنِّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آفت دین بدگمانی است.
«غرر الحکم، 3924»

حدیث117

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن کَثُرَت رَیبَتُهُ کَثُرَت غَیبَتُهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هرکه گمانهای بدش زیاد باشد، غیبتش (از مردم یا مردم از او) زیاد شود.
«غرر الحکم، ح 8094»

حدیث118

قال الامام علی - علیه السلام - : أَسوَأُ النَّاسِ حَالاً مَن لم یَثِق بِأَحَدٍ لِسُوءِ ظَنِّهِ، وَلم یَثِق بِهِ أَحَدٌ لِسُوءِ فِعلِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آن کس از همه حال و روزش بدتر است، کسی است که به سبب بدگمانیش به هیچ کس اعتماد ندارد و به سبب بدرفتاریش هیچ کس به او اعتماد نمی‌کند.
«بحار الانوار، ج 78، ص 93»

حدیث119

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن غَلَبَ عَلَیهِ سُوءُ الظَّنِّ لم یَترُک بَینَهُ و بَینَ خَلِیلٍ صُلحاً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هرکه بدگمانی بر او چیره شود، بین او و دوستانش دوستی ای باقی نمی ماند.
«غرر الحکم، ح 8950»

حدیث120

امام علی - علیه السلام - فرمودند: هرکه بدگمان باشد، بدنهاد و بد طینت شود.
«غرر الحکم، ح 7792»

حدیث121

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن سَاءَت ظُنُونُهُ اِعتَقَدَ الخِیَانَةَ بِمَن لا یَخُونُهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هرکه گمانهای بد برد، کسی را که به او خیانت نمی‌کند، خیانتکار شمارد.
«غرر الحکم، ح 8837»

حدیث122

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلرَّجُلُ السُّوءُ لایَظُنُّ بِأَحَدٍ خَیراً، لأنَّهُ لا یَرَاهُ إلا بِوَصفِ نَفسِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آدم بد، به هیچ کس خوشبین نیست ؛ زیرا همه را مانند خودش می بیند.
«غرر الحکم، ح 2175»

حدیث123

قال الامام علی - علیه السلام - : شَرُّ النَّاسِ مَن لا یَثِقُ بِأَحَدٍ لِسُوءِ ظَنِّهِ، وَلا یَثِقُ بِهِ أَحَدٌ لِسُوءِ فِعلِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بدترین مردم کسی است که به سبب سوء ظنی که دارد به هیچ کس اعتماد نمی‌کند و دیگران نیز به سبب بد کرداریش به او اعتماد نمی‌کنند.
«غرر الحکم، ح 5748»

حدیث124

قال الامام علی - علیه السلام - : سُوءُ الظَّنِّ بِالمُحسِنِ شَرُّ الإِثمِ وَأَقبَحُ الظُّلمِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بدبینی به نیکوکار بدترین گناه و زشت‌ترین ستم است.
«غرر الحکم، ح 5573»

حدیث125

قال الامام علی - علیه السلام - : سُوءُ الظَّنِّ بِمَن لا یَخُونُ مِنَ اللُّؤمِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بدبینی به کسی که خیانت نمی‌کند، از پستی است.
«غرر الحکم، ح 5574»

حدیث126

قال الامام علی - علیه السلام - : سُوءُ الظَّنِّ یُفسِدُ الاُمُورَ وَیبعثُ عَلَی الشُّرُورِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بدگمانی کارها را تباه می‌کند و باعث روی آوردن به انواع بدیها می‌شود.
«غرر الحکم، ح 5575»

حدیث127

قال الامام علی - علیه السلام - : لا دِینَ لِمُسِئِ الظَّنِّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: برای بد گمان، دینی نیست (دین ندارد).
«غرر الحکم، ح 10511»

حدیث128

قال الامام علی - علیه السلام - مِن کِتَابِهِ لِلأَشتَرِ لَمَّا وَلاهُ مِصرَ: إِنَّ البُخلَ وَالجَورَ وَالحِرصَ غَرَائِزُ شَتَّی یَجمَعُهَا سُوءُ الظَّنِّ بِاللهِ، کُمُونُهَا فی الأَشرَارِ.
امام علی - علیه السلام - (در فرمان استانداری مصر به مالک اشتر) فرمودند: همانا بخل و ستم و آزمندی (حرص) خصلتهای گوناگونی هستند که منشأ آنها بدگمانی به خداست و در نهاد اشرار از مردمان نهفته‌اند.
«بحار الانوار، ج 77، ص 243»

حدیث129

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إِنَمَّا الجًبَّارُ الملعُونُ مَن غَمَصَ النَّاسَ وَ جَهِلَ الحَقَّ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: جباری که مورد لعن است کسی است که مردم را خوار و سبک بشمارد و نسبت به حق نادانی ورزد.
«الکافی، ج 2، ص 311»

حدیث130

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ حَقَّرَ مُومِناً لِقِلَّةِ مَالِهِ حَقَّرَهُ اللهُ فَلَم یَزَلْ عِنْدَ اللهِ مَحْقُوراً حَتَّی صَنَعَ یَتُوبَ مِمَّا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس مومنی را به خاطر کمی مالش تحقیر کند، خدا او را تحقیر خواهد نمود و پیوسته در نزد خدا تحقیر شده خواهد بود تا از کاری که انجام داده توبه نماید.
«الکافی، ج 2، ص 351»

حدیث131

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ اِسْتَذَلَّ مُومِناً وَ حَقَّرَهُ لِقِلَّةِ ذَاتِ یَدِهِ وَ لِفَقْرِِهِ شَهَّرَهُ اللهُ یَوْمَ القِیامَةِ عَلَی رُوُوسِ الْخَلائِقِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس مومنی را به خاطر تنگدستی و ناداریش خوار شمارد، خداوند او را در برابر همه خلائق رسوا خواهد ساخت.
«ثواب الأعمال، ص 570»

حدیث132

قال الامام علی - علیه السلام - : و مَن تَکَبَّرَ حُقِّرَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر کس تکبر ورزد، تحقیر گردد.
«نهج السعادة، ج 1، ص 54»

حدیث133

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالی یَقُولُ: مَنْ أَهَانَ لی وَلِیّاً فَقَدْ أَرْصَدَ لِمُحَارِبَتِی و اَنَا أَسْرَعُ شَئ إِلَی نُصْرَةِ أوْلِیَائِی.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خدای تبارک و تعالی می‌فرماید: هر که یکی از دوستان مرا خوار شمارد، آماده جنگ با من شده است و من در یاری دادن دوستدارانم شتابنده ترینم.
«الکافی، ج 2، ص 351»

حدیث134

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ حَقَّرَ مُؤمِناً مِسْکِیناً لم یَزَلِ اللهُ لَهُ حَاقِراً مَاقِتاً حَتَّی یَرْجِعَ عَنْ مَحْقَرَتِِِِِِِِِِهِ إیَّاهُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر که مؤمن بینوایی را حقیر شمارد، خداوند پیوسته او را تحقیر کند و دشمنش دارد تا آن گاه که از تحقیر او دست بردارد.
«بحار الانوار، ج 72، ص 52»

حدیث135

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : أَمَرَنِی رَبِّی بِحُبِّ المَسَاکِینَ المُسلِمِینَ وَ اعلَمُوا أَنَّهُ مَن حَقَّرَ أَحَداً مِنَ المُسلِمِینَ أَلقَی اللهُ عَلَیهِ المَقتَ مِنهُ وَ المَحقَرَةَ حَتَّی یَمقُتَهُ النَّاسُ وَ اللهُ لَهُ أَشَدُّ مَقتاً.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: پروردگارم مرا فرمان داده به محبّت داشتن به مسلمانان فقیر و بدانید هر کس فردی از مسلمانان را تحقیر کند، خدا بر او غضبناک خواهد شد و او را خوار خواهد نمود تا مردم بر او غضب کنند و خدا غضبش بیشتر است.
«مستدرک سفینة البحار، ج 2، ص 334»

حدیث136

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : حَسبُ ابْن آدَمَ مِنَ الشَّرِ أَنْ یُحَقِّرَ أَخَاهُ الْمُسْلِمَ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: در بدی فرزند آدم همین بس که برادر مسلمان خود را کوچک شمارد.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 122»

حدیث137

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا تُحَقِّرَنَّ أحَداً مِنَ الْمُسْلِمِینَ، فَإِنَّ صَغِیرَهُمْ عِنْدَ اللهِ کَبِیرٌ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ مسلمانی را خوار و حقیر مشمار؛ زیرا کوچک آنان هم نزد خداوند بزرگ است.
«تنبیه الخواطر، ج 1، ص 31»

حدیث138

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اِسْتَذَلَّ مُؤمِناً أَوْ مُؤمِنَةً أَوْ حَقَّرَهُ لِفَقْرِهِ أَوْ قِلَّةِ ذَاتِ یَدِهِ، شَهَّرَهُ اللهُ تَعَالی یَوْمَ القِیَامَةِ ثُمَّ یُفْضِحُهُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس مرد یا زن مؤمنی را خوار و ذلیل شمارد و یا به سبب تهیدستی یا کم بضاعتی حقیر شمارد، خدای تعالی در روز رستاخیز او را انگشت‌نما و سپس رسوا و مفتضحش کند.
«بحار الانوار، ج 72، ص 44»

حدیث139

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ألا وَ مَنِ اسْتَخَفَّ بِفَقِیرٍ مُسْلِمٍ فَقَدْ اِسْتَخَفَّ بِحَقِّ اللهِ، وَ اللهُ یَسْتَخِفُّ بِهِ یومَ القِیَامَةِ إلا أنْ یَتُوبَ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آگاه باشید که هر کس مسلمان فقیری را خوار و سبک بشمارد حق خدا را سبک شمرده و در روز قیامت خدا او را خوار و سبک خواهد نمود مگر اینکه توبه نماید.
«بحار الانوار، ج 72، ص 37»

حدیث140

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : إنّما الشَّحیح مَنْ منع حقَّ الله و أنفقَ فی غَیرِ حقِّ اللهِ عزّوجل.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بخیل کسی است که از پرداخت حق خدا (مانند زکات و خمس) خودداری نموده، در راه غیر خدا بذل و بخشش می‌کند.
«معانی الاخبار، ص 246»

حدیث141

سُئلَ الامام الحسن - علیه السّلام - عن البُخل، فقال: هو أنْ یَری الرَّجلُ ما أنفقهُ تَلَفاً و ما أمسَکَهُ شرَفا.
از امام حسن - علیه السّلام - در مورد معنای بخل پرسیدند، حضرت فرمودند: بخل آن است که انسان آنچه را انفاق و خرج می‌کند از دست رفته و بیهوده بپندارد و آنچه را که نگه می‌دارد، مایه شرف و بزرگی بداند.
«بحار الانوار، ج 75، ص 113»

حدیث142

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : البَخیلُ بَعیدٌ مِن الله، بَعیدٌ من الجَنَّةِ، بَعیدٌ مِن النّاس، قریبٌ مِن النّار.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: انسان بخیل از خدا، بهشت و مردم دور و به آتش دوزخ نزدیک است.
«بحار الانوار، ج 68، ص 356»

حدیث143

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : جاهلٌ سَخِیٌّ أفضلُ مِن ناسکٍ بخیل.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: نادان با سخاوت و گشاده دست از پارسای بخیل، برتر است.
«بحار الانوار، ج 74، ص 288»

حدیث144

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : لا یَطمَعَنَّ البَخیلُ فی صِلَةِ الرَّحم.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: شخص بخیل نسبت به صله رحم رغبتی از خود نشان نمی‌دهد.
«بحار الانوار، ج 73، ص 304»

حدیث145

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : خیارُکُم سُمَحائکُم و شِرارُکُم بُخَلائکُم.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بهترین شما، جوانمردان با سخاوت و بدترین شما، بخیلانتان هستند.
«بحار الانوار، ج 70، ص 307»

حدیث146

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : حَسْبُ البَخیلِ مِنْ بُخلِهِ سوء الظنِّ بِرَبِّهِ، مَن أیْقَنَ بالخَلَفِ جادَ بالعطیِّه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: برای (گنه‌گار بودن) بخیل همین بس که به پروردگارش بدگمان است، کسی که به جایگزینی انفاق و بخشش از طرف خداوند یقین داشته باشد، نیکو بخشش می‌کند.
«بحار الانوار، ج 70، ص 307»

حدیث147

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : إنْ کانَ الخَلَفُ مِنَ الله عزّوجل حقّاً فَالبُخلُ لِماذا؟
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: اگر جایگزینی انفاق و بخشش از طرف خداوند حق است (که حق است)، پس بخل ورزیدن برای چه؟
«بحار الانوار، ج 75، ص 190»

حدیث148

قال الامام علی - علیه السّلام - : عَجِبتُ لِلبَخیلِ یَستَعجِلُ الفقرَ الذی مِنهُ هَرَبَ و یَفُوتُهُ الغِنَی الذی إیّاه طَلَبَ فَیَعیشُ فی الدّنیا عَیْشَ الفُقراء و یُحاسَبُ فی الاخرةِ حِسابَ الأغنیاء.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در شگفتم از برای شخص بخیل که می‌شتابد به سوی تنگدستی و فقری که از آن گریزان است و مال و ثروتی را که می‌جوید از دست می‌دهد، لذا در دنیا مانند فقیران زندگی می‌کند و در آخرت مانند توانگران به حسابش رسیدگی می‌شود.
«نهج البلاغه، حکمت 121»

حدیث149

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : البخل یُمَزِّقُ العِرض.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: بخل، انسان را رسوا و بی‌آبرو می‌کند.
«بحار الانوار، ج 78، ص 357»

حدیث150

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : البُخلُ أذمُّ الأخلاق.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بخل، مذموم ترین خلق و خوی است.
«بحار الانوار، ج 69، ص 199»

حدیث151

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یَنبغی لِلمُؤمن أنْ یکونَ بَخیلاً و لا جباناً.
رسول خدا- صلی الله علیه و آله - فرمودند: برای مؤمن شایسته نیست که بخیل و ترسو باشد.
«محجة البیضاء، ج 6، ص 74»

حدیث152

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : خصلَتانِ لاتَجتمعانِ فی مسُلِم: البُخل و سُوءُ الخلَق.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دو خصلت است که در مسلمان جمع نمی‌شود: بخل و بد اخلاقی.
«بحار الانوار، ج 70، ص302»

حدیث153

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یَدخُلُ الجنَةَ بخیلٌ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بخیل، وارد بهشت نمی‌شود.
«محجة البیضاء، ج 6، ص 71»

حدیث154

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : أربعُ خصالٍ من الشِّقاء: جُمودُ العین و قَساوةُ القلب و بُعدُ الأمل و حُبُّ البقاء.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: چهار خصلت از شقاوت و بدبختی است: خشکی چشم، قساوت قلب (سنگدلی) و آرزوی دراز و دوستیِ باقی ماندن در دنیا.
«بحارالانوار، ج 70، ص 164»

حدیث155

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یهرُمُ ابنُ آدم و تشبُّ منه اثنتان: الحرصُ و الأمل.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: آدمیزاد پیر می شود و دو چیز در او جوان می گردد: یکی حرص و آز و دیگری آرزوی دراز.
«مجموعه ورّام، ص 205»

حدیث156

قال الامام علی - علیه السّلام - : ما أطال عبدٌ الأملَ إلاّ أساءَ العَمَل.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هیچ بنده ای آرزویش را طولانی نکرد، مگر این که کردارش را زشت نمود.
«بحارالانوار، ج 70، ص 166»

حدیث157

قال الامام علی - علیه السّلام - : انَّ أخوفَ ما أخافُ علیکم خصلتان: اِتِّباعُ الهَوی و طُولُ الأمَل، و أمّا اتّباعُ الهَوی فیصُدُّ عن الحق، و أمّا طول الأمَل فَیُنسِی الاخرة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بیش از هر چیز از دو خصلت بر شما نگران و ترسانم: هواپرستی و آرزوی دراز، چرا که هواپرستی حق را مسدود می کند و آرزوی دراز آخرت را از یاد می برد.
«تحف العقول، ص 224»

حدیث158

قال الامام الکاظم - علیه السلام - : مَنِ اقْتَصد وَ قَنَعَ بَقیتْ علیه النِّعمة و مَن بذَّر و أسرف زالتْ عنه النّعمة.
امام موسی کاظم - علیه السلام - فرمودند: کسی که در زندگی میانه‌روی و قناعت کند، نعمتش باقی می‌ماند، و کسی که اسراف و زیاده روی نماید، نعمتش زایل شود.
«تحف العقول، ص 301»

حدیث159

قال الامام العَسْکری - علیه السلام - : علیْکَ بِالاِقْتصاد و ایّاک و الاِسْرافَ فانَّه مِنْ فِعلِ الشَّیطنة.
امام حسن عسکری - علیه السلام - فرمودند: میانه‌روی کن و از اسراف برحذر باش؛ زیرا اسراف و زیاده‌روی از کارهای شیطان است.
«سفینة البحار، ج 1، ص 616»

حدیث160

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنَّ القصدَ أمرٌ یُحِبّهُ الله - عزَّ وَ جلَّ - و إن السَّرَف یُبغِضُه الله حتّی طَرحُک النَّواة فانّها تَصلح لشئ و حتّی صَبُّک شرابَک.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: میانه‌روی را خدای بزرگ و بلند مرتبه دوست دارد و بر اسراف و زیاده روی خشم می‌ورزد، حتی به اندازه دور انداختن هسته خرمایی؛ زیرا قابل مصرف است و یا به مقدار دور ریختن باقی مانده نوشیدنی.
«بحار الانوار، ج 71، ص 346»

حدیث161

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنّما الاسرافُ فیما أتلفَ المالَ و أضَرَّ بالبدن.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: اسراف آن است که مال را از بین ببرد و به بدن زیان برساند.
بحار الانوار، ج 75، ص 303

حدیث162

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنَّ السَّرَفَ یُورِثُ الفَقْرَ و إنَّ القصدَ یورث الغِنی.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: همانا اسراف، فقر و تنگدستی آورد و میانه‌روی بی‌نیاز گرداند.
«وسائل الشیعة، ج 12، ص 41»

حدیث163

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنَّ معَ الاِسراف قِلَّة البَرکة.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: به درستی که با اسراف و زیاده‌روی، کمی برکت است.
«وسائل الشیعة، ج 15، ص 361»

حدیث164

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ... لِلْمُسرِف ثلاثُ عَلاماتٍ: یَشْترِی ما لیس له و یَلْبِسُ ما لیس له و یأکُلُ ما لیس له ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: اسراف‌کننده سه نشانه دارد: چیزهایی را می‌خرد و می‌پوشد و می‌خورد که در شأن او نیست.
«بحار الانوار، ج 72، ص 206»

حدیث165

قال الامام علی - علیه السّلام - : لیس لِبخیلٍ حبیبٌ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: شخص بخیل، دوست و رفیقی ندارد.
«غررالحکم، ص 315»

حدیث166

قال الامام علی - علیه السّلام - : أبْخَلُ النّاس مَن بَخِلَ علی نَفسِهِ بِمالِهُ و خَلَّفَه لِوارثِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخیل‌ترین مردم کسی است که با ثروتش بر خود بخل ورزد و آن را برای وارثش بر جای نهد.
«غررالحکم، ص 103»

حدیث167

قال الامام علی - علیه السّلام - : البخیلُ یَبْخلُ علی نَفسهِ بالیَسیرِ مِن دنیاهُ و یَسْمَحُ لِوارثهِ بِکلّها.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخیل جز به مقدار کمی از دارائی خود، بر خودش بخل می‌ورزد و (بعد از مدتی) تمام دارائی خود را به وارثش می‌بخشد.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث168

قال الامام علی - علیه السّلام - : البخیل أبداً ذلیلٌ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخیل، همیشه خوار و زبون است.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث169

قال الامام علی - علیه السّلام - : البخل جامعٌ لَمساوِی العُیوب و هو زِمامٌ یُقادُ به إلی کلِّ سُوء.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخل گرد آورنده بدی‌ها و عیب‌ها است و آن افساری است که انسان با آن به سوی هر بدی ای کشیده می‌شود.
«بحار الانوار، ج 73، ص 307»

حدیث170

قال الامام علی - علیه السّلام - : البُخلُ جِلبابُ المَسکَنَةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخل، جامة فقر و تهیدستی است.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث171

قال الامام علی - علیه السّلام - : البَخیلُ ذلیلٌ بینَ أعِزَّتِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: شخص بخیل میان دوستان و عزیزان خود، خوار و ذلیل است.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث172

قال الامام علی - علیه السّلام - : البُخلُ یُذِلُّ مُصاحِبَهُ و یُعِزُّ مُجانِبَهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخل، صاحب خود را خوار و ذلیل می‌کند و کسی را که از آن دوری کند، عزیز و ارجمند می‌دارد.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث173

قال الامام علی - علیه السّلام - : البَخیلُ یَسْمَحُ مِنْ عِرضِهِ بأکثَرِ ممّا أمْسَکَ مِنْ عَرضِهِ و یُضَیِّعُ مِن دینه أضعافَ ما حفظ مِن نَشَبِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخیل بیشتر از آنچه از مالش امساک می کند از آبرویش می‌بخشد و از دین خود چندین برابر دارائی و ثروتش تباه می‌سازد.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث174

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ بَخَلَ بِمالهُ ذَلَّ و مَنْ بَخَلَ بِدینِهِ جَلَّ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که در مال خود بخل ورزد، خوار و ذلیل گردد و آن کسی که نسبت به دین خود بخل ورزد، عزیز و بزرگوار شود.
«غررالحکم، ص 335»

حدیث175

قال الامام علی - علیه السّلام - : البُخلُ باخراجِ ما أفْترضه الله سُبْحانه من الأموالِ أقْبَحُ البُخل.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخل ورزیدن نسبت به پرداخت آنچه خداوند سبحان (از اموال) واجب کرده است، زشت‌ترین نوع بخل است.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث176

قال الامام علی - علیه السّلام - : البخیل فی الدنیا مَذمومٌ و فی الآخرة مُعذَّبٌ مَلوم.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخیل در دنیا دچار مذمت و نکوهش و در آخرت گرفتار عذاب و سرزنش می‌شود.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث177

قال الامام علی - علیه السّلام - : النظر إلی البخیل یُقسِی القَلبَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: نگاه کردن به شخص بخیل، باعث قساوت و تیر گی قلب می‌شود.
«بحار الانوار، ج 75، ص 53»

حدیث178

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اللّهمَّ إنّی أعوذ بِکَ مِنَ البُخل ... .
پیامبراکرم - صلی الله علیه و آله - در دعائی به خداوند عرضه می‌دارد: خدایا! پناه می‌برم به تو از بخل و تنگ نظری.
«محجة البیضاء، ج 6، ص 72»

حدیث179

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : حُرَّمتِ الجنةُ عَلی المَنّان و البخیل و القَتّات.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بهشت بر کسی که (بر مردم) منت می‌گزارد و نیز بر انسان بخیل و سخن چین حرام شده است.
«بحار الانوار، ج 70، ص 308»

حدیث180

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إتَّق الله وَ لاتُسْرِفْ و لا تُقَتِّر ولکِنْ بَینَ ذلک قَوامٌ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: تقوای الهی پیشه کن (و از خدا بترس) و اسراف مکن و برخود سخت مگیر، بلکه (میانه‌رو باش که) میانه روی مایه استواری است.
«تفسیر نورالثقلین، ج 3، ص 156»

حدیث181

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَن أنفق شیئاً فی غَیر طاعة الله فهو مُبذِّر و مَنْ أنفق فی سبیل الله فَهو مُقتصِد.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که چیزی (مالی هر چند اندک) را در غیر راه خدا بدهد، اسراف کار و کسی که چیزی را در راه خدا بدهد، میانه‌رو است.
«بحار الانوار، ج 75، ص 302»

حدیث182

مِن کتابِ علی - علیه السلام - إلی زیاد: فدَعِ الإسراَف مُقتصداً و اذکُرْ فِی الْیَوم غداً و أمسِک مِن المال بقدر ضرورتک و قَدِّم الفَضلَ لَیوم حاجتک.
حضرت علی - علیه السلام - در نامه‌ای که برای زیاد نوشت، فرمودند: از اسراف بپرهیز و میانه‌روی را برگزین و از امروز به فکر فردا باش و به اندازه نیازمندی خود از مال (دنیا) نگهدار و زیادی آن را برای روز نیازمندیت (آخرت) پیش فرست.
«نهج البلاغه، نامه 21»

حدیث183

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن أعطی فی غَیر حقّ فقد أسرف، و مَنْ منع مِنْ حقّ فقد قتر.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که در غیر راه حق هزینه کند، اسراف کرده است و کسی که از راه حق باز دارد (وخودداری کند)، سخت‌گیری کرده (و بخل ورزیده) است.
تفسیر نورالثقلین، ج 4، ص 31

حدیث184

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنِ اقْتصد فی مَعیشَته رَزَقَهُ الله و مَن بذَّر حرمه الله.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که در زندگی‌اش میانه‌روی کند، خدا او را روزی می‌دهد و کسی که اسراف و زیاده‌روی کند، محرومش سازد.
«وسائل الشیعة، ج 15، ص 259»

حدیث185

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا خیرَ فی السَّرَف و لا سَرَفَ فی الخیر.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: در اسراف و زیاده‌روی خیری نیست و در امور خیر اسراف نیست.
«بحار الانوار، ج 77، ص 169»

حدیث186

قال الامام علی - علیه السلام - : ذَرِ السَّرَفَ فانَّ المُسرفَ لایُحمَد جُودُه و لا یُرحَم فقره.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: اسراف و زیاده‌روی را واگذار؛ زیرا اسراف کننده نه بخشش‌اش ستایش می شود و نه به تهیدستی و فقرش ترحّم می‌شود.
«غررالحکم، ص 207»

حدیث187

قال الامام علی - علیه السلام - : ما فَوقَ الْکَفاف إسرافْ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آن چه از حد کفایت بیشتر باشد، اسراف و زیاده‌روی است.
«غررالحکم، ص 384»

حدیث188

قال الامام علی - علیه السلام - : وَیْحَ الْمُسرِفَ ما أبعدَه عن صَلاح نَفسه و استدراک أمره.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: وای بر اسراف‌کار که چقدر از مصحلت خویش و اصلاح کار خود، دور است.
«تصنیف غررالحکم، ص 359»

حدیث189

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنِ افْتَخَرَ بالتَّبذیر اُحتُقِر بالأفلاس.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که به زیاد‌ه‌روی افتخار کند، با فقر و تنگدستی خوار و زبون می‌گردد.
«غررالحکم، ص 332»

حدیث190

قال الامام علی - علیه السلام - : التّبذیرُ عنوانُ الفاقَة.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: زیاده‌روی، مقدمه فقر و تنگدستی است.
غررالحکم، ص 21

حدیث191

قال الامام علی - علیه السلام - : الاسرافُ یُفنِی الجَزیلَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: اسراف، نعمت فراوان را نابود می سازد.
«غررالحکم، ص 15»

حدیث192

قال الامام علی - علیه السلام - : لا غِنی مع الاسْراف.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بی‌نیازی (و ثروت) با اسراف و زیاده‌روی حاصل نمی‌شود.
«غررالحکم، ص 116»

حدیث193

قال الامام علی - علیه السلام - : أقبحُ البَذلِ السَّرَف.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: زشت‌ترین بذل و بخشش، اسراف و زیاده‌روی است.
غررالحکم، ص430

حدیث194

قال الامام علی - علیه السلام - : إنَّ إعطاءَ الْمال فی غیر حقّه تبذیرٌ و إسرافٌ و هو یَرفعُ صاحبَه فی الدّنیا و یَضَعَهُ فی الآخرة.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بخشش‌های بی جا (از مال و ثروت) زیاده روی و اسراف است و آن مال بخشنده اش را در دنیا رفعت می دهد و در آخرت به زیر می‌کشد (خوار و ذلیل می‌کند).
نهج البلاغه، خطبه 126

حدیث195

عِنِ الْإِمامِ الرضا - علیه السّلام - قال: إِنَّ الله تَعَالی حَرَّمَ الْخَمْرَ لما فِیها مِنْ الْفَسادِ وَ بُطْلانِ الْعُقُولِ فِی الْحَقایِقِ وَذَهابِ الْحَیاءِ مِنَ الْوَجْهِ.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: خداوند متعال خمر را به خاطر ایجاد تباهی و عاجز ماندن عقول از درک حقایق و از بین رفتن حیاء، حرام نمود.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 137»

حدیث196

عِنِ الْإِمامِ الرضا - علیه السّلام - قال: مَنْ زَوَّجَ کرِیمَتَهُ لِشارِبِ الْخَمْرِ فَقَدْ قَطَعَ رَحِمَهُ.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: کسی که دختر خود را به آدم شراب خوار (به عنوان همسر) بدهد، حقیقتاً قطع رحم نموده است.
«مستدرک الوسائل، ج 3، ص 139»

حدیث197

قال مُحَمَّد بْنُ عَلِیٍّ - علیه السّلام - ... تَاللهِ أَفاعِیلُ الْخَمْرِ تَعْلُوا عَلی کلِّ ذَنْبٍ کما تَعْلُوا شَجَرَتُها عَلی کلِّ شَجَرَةٍ.
امام جواد - علیه السّلام - فرمودند: قسم به خدا، شرب خمر بالاترین (بزرگترین) گناهان است، چنان که درخت آن نیز بالای سایر درختان است.
«نور الثقلین، ج 5، ص 164»

حدیث198

قالَ اَلْاِمامُ الْباقِرُ - علیه السّلام - : لَعَنَ رَسُولُ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - فِی الْخَمرِ عَشَرَةً غارِسَها وَحارِسَها وَعاصِرها وَشارِبَها، وَساقِیها وَحامِلَها وَالْمَحْمُولَةَ إِلَیْهِ وَبایِعَها وَمُشْتَرِیها وَآکلَ ثَمَنِها.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - ده کس را در مورد شراب نفرین کرد: باغبان، نگهبان، شراب ساز، میگسار، ساقی، حمل کننده، انباردار، خریدار، فروشنده، و کسی که سود آن را دریافت می دارد.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 165»

حدیث199

عَنْ أبِی عَبْدِاللهِ - علیه السّلام - قالَ: وَلا تَاْتِمَنْ عَلی شارِبِ الْخَمْرِ فَاِنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فِی کتابِهِ «وَلا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَکمْ» فَایُّ سَفِیهٍ أَسْفَهُ مِنْ شارِبِ الْخَمْرِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: به کسی که خمر می نوشد اعتماد نکن، زیرا خداوند در قرآن می فرماید: «اموال خود را به دست سفهاء ندهید» (و افزود): کدام سفیه و احمقی، سفیه تر از شراب خوار است.
«الکافی، ج 5، ص 299»

حدیث200

قالَ الامام الْباقِرُ - علیه السّلام - : مَنْ شَرِبَ الْخَمْرَ فَسَکرَ مِنْها لَمْ یَقْبَلِ اللهُ صَلاتَهُ أَرْبَعِینَ یَوْماً فَاِنْ تَرَک الصَّلاةَ فِی هذِهِ الْأَیَّامِ ضُوعِفَ عَلَیْهِ الْعَذابُ لِتَرْک الصَّلاةِ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: کسی که شراب بنوشد و از آن مست شود تا چهل روز نماز او قبول نمی شود، پس اگر نمازی را در این روزها ترک کند، عقاب و کیفر وی نیز به خاطر ترک نماز، چند برابر خواهد شد.
«ثواب الأعمال، ص 551»

حدیث201

عَن الامام الباقر - علیه السّلام - قال: ما عُصِیَ اللهُ بِشَیْءٍ أَشَدُّ مِنْ شُرْبِ الْمُسْکرِ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: نافرمانی نشده است خداوند به چیزی بدتر از شرب خمر.
«وسائل الشیعه، ج 17، ص 250»

حدیث202

عَن الامام علی - علیه السّلام - قالَ: أَرْبَعَةٌ لا تَدْخُلُ واحِدَةٌ مِنْهُنَّ بَیْتاً إِلاّ خَرِبَ وَ لَمْ یُعَمَّرْ الْخِیانَةُ وَالسِّرْقَةُ وَشُرْبُ الْخَمْرِ وَالزِّنا.
أمیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: چهار چیز است که داخل نمی شوند در خانه ای مگر این که آن را خراب کنند، آنهم به گونه ای که قابل جبران نباشد: خیانت، دزدی، شراب و زنا.
«الخصال، ص 241»

حدیث203

عَنْ أمِیرِ الْمُؤْمِنینَ - علیه السّلام - قالَ: لَوْ وَقَعَتْ قَطْرَةٌ فِی بِئْرٍ فبنیتْ مَکانَها مَنارَةٌ لَمْ أؤُذن عَلَیْها.
أمیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: اگر یک قطره شراب در چاهی افتد و پس از چندی آن چاه از بین برود و بجای آن مناره مسجدی بنیان شود. من بالای آن مناره اذان نخواهم گفت.
«سفینة البحار، ص 428»

حدیث204

عَنْ أمِیرِ الْمُؤْمِنینَ - علیه السّلام - قالَ: السُّکرُ أَرْبَعَةُ سُکراتٍ: سُکرُ الْمالِ وَسُکرُ النَّوْمِ وَسُکرُ الْمُلْک وَسُکرُ الشَّرابِ کلُّ مُسْکرٍ خَمْرٌ.
أمیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: مستی چهار نوع است: مستی مال، مستی خواب، مستی قدرت و مستی شراب و هر چیزی که موجب مستی شود، آن «خمر» بشمار می آید.
«المواعظ العددیه، ص 307»

حدیث205

قالَ اَلْاِمامُ الصَّادِقُ - علیه السّلام - : ما بَعَثَ الله نَبِیّاً قَطُّ إِلاّ وَقَدْ عَلِمَ اللهُ أَنَّهُ إِذا أَکمَلَ لَهُ دِینَهُ کانَ فِیهِ تَحْرِیمُ الْخَمْرِ وَلَمْ تَزَلْ الْخَمْرُ حَراماً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هیچ پیامبری مبعوث نگشت جز آنکه خدا او را آگاه کرد که آنگاه دین وی کامل می گردد که در آن «خمر» تحریم شده باشد، (به همین دلیل) هیچ گاه حرمت از خمر زائل نشده است.
«وسائل الشیعه، ج 7، ص 237»

حدیث206

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - قالَ: ثَمَنُ الْخَمْرِ سُحْتٌ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پولی که بابت قیمت خمر دریافت می شود حرام است.
«من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 171»

حدیث207

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : مَنْ سَلَّمَ عَلی شارِبِ الْخَمْرِ أَوْ عانَقَهُ أَوْ صافَحَهُ أَحْبَطَ اللهُ عَلَیْهِ عَمَلَ أَرْبَعِینَسَنََةٍ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که به شراب خوار سلام کند یا با او مصافحه نماید و یا با او معانقه کند، خداوند عبادات چهل سالش را نابود کند.
«لئالی الأخبار، ج 5، ص 216»

حدیث208

مُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قالَ: سَئَلْتُ مِنَ الصَّادِقِ - علیه السّلام - لِمَ حَرَّمَ اللهُ الخَمْرَ؟ قالَ حَرَّمَ اللهُ الْخَمْرَ لِفِعْلِها وَ فَسادِهالِأَنَّ مُدْمِنَ الْخَمْرِ تُورِثُهُ الْإرْتَعاشَ وَ تَذْهَبُ بِنُورِهِ وَ تَهْدِمُ مُرُوَّتَهُ وَ ... .
مفضل بن عمر گوید: از امام صادق - علیه السّلام - پرسیدم چرا خداوند شراب را حرام نمود: امام - علیه السّلام - فرمودند: خدا شراب را حرام دانست، بخاطر فساد و تباهی ای که در آن است، چرا که آدمی بر اثر نوشیدن آن تعادل خود را از دست می دهد و ایمان او نابود می گردد و مروت وی نیز از بین می رود و به ارتکاب زنا با محارم و خونریزی می پردازد و هنگامی که مستی بر او قلبه کرد، قبح کردار زشت خویش را ادراک نمی کند.
«وسائل الشیعه، ج 17، ص 244»

حدیث209

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - قالَ: ما اُحِبُّ أَنْ انظُرَ إِلَیْهِ وَلا أَشُمُّهُ فَکیْفَ أتَداوی بِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - (در پاسخ طبیبی که می خواست با شراب امام را درمان کند) فرمودند: من دوست ندارم (حتی) آن را ببینم و استشمام کنم، پس چگونه به وسیله آن خود را درمان کنم؟
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 301»

حدیث210

قال رسول الله - صلَی الله علیه و آله - : کل مسکرٍ حرامٌ و ما اسکَرَ کثیرُه فقلیلُهُ حرامٌ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: هر مست کننده ای حرام است و چیزی که زیاد آن مایه مستی است، اندک آن نیز (گرچه به ظاهر مستی نیاورد) حرام خواهد بود.
«الکافی، ج 6، ص 408»

حدیث211

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - : مَنْ شَرِبَ الْخَمْرَ لَمْ تُقْبَلْ لَهُ صَلاةٌ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً فَاِنْ عادَ فَأَرْبَعِینَ لَیْلَةً مِنْ یَوْمِ شُرْبِها فَاِنْ ماتَ فِِی تِلْک الْأَرْبَعِینَ لَیْلَةً مِنْ غَیْرِ تَوْبَةٍ سَقاهُ اللهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ مِنْ طِینَةِ خَبالٍ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که شراب می نوشد نماز وی تا چهل شبانه روز مقبول نیست و اگر بار دیگر لب به شراب زد بازهم تا چهل شبانه روز از زمان نوشیدنش، نماز وی مقبول نیست و اگر بدون «توبه» در این چهل روز بمیرد، خداوند متعال وی را از «طینت خبال» سیراب خواهد ساخت.
«تفسیر القمی، ج 1، ص 181»

حدیث212

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: مَنْ شَرِبَ الْخَمْرَ فَأَجْلِدُوهُ فَاِنْ عادَ فَأَجْلِدُوهُ فَاِنْ عادَ الرَّابِعَةَ فَاقْتُلُوه.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: شراب خوار را تازیانه بزنید و اگر دوباره نوشید بازهم او را شلاق بزنید تا اینکه در مرتبه چهارم او را به قتل برسانید.
«تفسیر قمی، ج 1، ص 180»

حدیث213

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: مَنْ قَضی حاجَتَهُ فَکأَنَّما قَتَلَ أَلْفَ مُؤْمِنٍ أَوْ هَدَمَ الْکعْبَةَ أَلْفَ مَرَّةٍ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که حاجت شارب الخمر را برآورد، چنان است که هزار مؤمن را کشته است و هزار بار کعبه را تخریب کرده است.
«لئالی الأخبار، ج 5، ص 216»

حدیث214

قالَ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - : مَنْ أَطْعَمَ شارِبَ الْخَمْرِ لُقْمَةً مِنَ الطَّعامِ أَوْ شَرْبَةً مِنَ الْماءِ یُسَلِّطُ اللهُ فِی قَبْرِهِ حَیَّاتٍ وَ عَقارِبَ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که به شراب خوار غذا و یا آب دهد، خداوند در قبر بر او مارها و عقرب ها را مسلط می گرداند.
«لئالی الأخبار، ص 217»

حدیث215

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: و إِنْ مَرِضَ فَلا تَعودُوه وَ إِنْ ماتَ فَلا تَحضُروه.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: اگر شارب الخمر مریض شد، عیادتش نکنید و اگر مُرد، (در تشییع جنازه اش) حاضر نشوید.
«الکافی، ج 6، ص 397»

حدیث216

قالَ النَّبِیَّ - صلَی الله علیه و آله - : وَ مَنْ أقْرَضَهُ فَقَدْ أَعانَ عَلی قَتْلِ مُؤْمِنٍ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که مالی را به شارب الخمر قرض دهد، چنان است که در قتلمؤمنی دست دارد.
«لئالی الأخبار، ج 5، ص 217»

حدیث217

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: شارِبُ الْخَمْرِ مَلْعُونٌ، شارِبُ الْخَمْرِ کعَبَدَةِ الْأَوْثانِ یُحْشَرُ یَوْمَ الْقِیامَةِ مَعَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: شراب خوار ملعون است، شراب خوار مانند بت پرستان است و در روز قیامت با فرعون و هامان محشور می شود.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 14»

حدیث218

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلَی الله علیه و آله - : ثَلاثَةٌ لا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ: مُدْمِنُ خَمْرٍ، وَمُدْمِنُ سِحْرٍ وَ قاطِعُ رَحِمٍ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: سه کس داخل بهشت نمی شوند؛ شراب خوار، ساحر و قاطع رحم.
«نور الثقلین، ج 5، ص 41»

حدیث219

عَنِ النَّبِیَّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: یا عَلِیُّ جُعِلَتِ الذُّنُوبُ کلُّها فِی بَیْتٍ وَجُعِلَ مِفْتاحُها شُرْبُ الْخَمْرِ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی، تمام خباثت و بدیها در خانه ای قرار داده شده است و کلید آن خانهشراب است.
«بحار الأنوار، ج 77، ص 47»

حدیث220

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: سَلِّمُوا عَلی الْیَهُودِ وَالنَّصاری وَ لا تُسَلِّمُوا علی شارِبِ الْخَمْرِ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: به یهود و نصاری سلام کنید ولی به شراب خوار سلام نکنید.
«سفینة البحار، ص 428»

حدیث221

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: یا عَلِیُّ شارِبُ الخَمْرِ لا یَقْبَلُ عَزَّ وَجَلَّ صَلاتَهُ أَرْبَعِینَ یَوْماً فَاِنْ ماتَ فِی الْأَرْبَعِینْ ماتَ کافِراً.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی، خداوند عزوجل نماز آدم شراب خوار تا چهل روز قبول نمی کند و اگر در ظرف چهل روز بمیرد، کافر از دنیا رفته است.
«بحار الأنوار، ج 77، ص 47»

حدیث222

قال الامام الرضا - علیه السلام - : عِلَّةُ ضَربِ الزَّانِی عَلَی جَسَدِهِ بِأَشَدِّ الضَّربِ لِمُبَاشِرَتِهِ الزَّانِ، وَاستِلذَاذِ الجَسَدِ کلِّهِ بِهِ، فَجُعِلَ الضَّربُ عُقُوبَةً لَهُ، وَعِبرَةً لِغَیرِهِ، وَهُوَ أَعظَمُ الجِنَایَاتِ.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: علت آن که بر پیکر زناکار باید با سخت ترین ضربات تازیانه زد، این است که بدن مرتکب زنا شده و با تمام وجود از آن لذّت برده است. لذا تازیانه به عنوان کیفر بدن و درس عبرت برای دیگران قرار داده شده است و زنا بزرگترین جنایت است.
«عیون أخبار الرضا - علیه السلام -، ج 2، ص 97»

حدیث223

قال الامام الکاظم - علیه السلام - : یُجلَدُ الزَّانِی اَشَدَّ الجَلدِ وَجَلدُ المُفتَرِی بَینَ الجَلدَینِ.
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: زناکار را باید به سخت ترین ضربت تازیانه زد و افترا زننده را باید با ضربات متوسط حدّ زد.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 33»

حدیث224

قال الامام الرضا - علیه السلام - : حُرِّمَ الزِّنَا لِمَا فِیهِ مِنَ الفَسَادِ مِن قَتلِ الأَنفُسِ، وَذِهَابِ الأنسَابِ، وَتَرک التَّربِیَةِ لِلأَطفَالِ، وَفَسَادِ المَوَارِیثِ، وَمَا أشبَهَ ذَلِک مِن وُجُوهِ الفَسَادِ.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: زنا به علت مفاسدی که در بردارد مانند قتل نفس، از بین رفتن و مخدوش شدن اصل و نسب، ترک تربیت کودکان، تباه شدن موضوع ارث و میراث و امثال این مفاسد، حرام شده است.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 24»

حدیث225

امام باقر - علیه السلام - فرمودند: در کتاب رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - یافتیم که: هنگامی که بعد از من زنا آشکار گردد، مرگهای ناگهانی زیاد شود.
«الکافی، ج 2، ص 374»

حدیث226

قال الامام الباقر - علیه السلام - لَمَّا سُئِلَ عَن رَجُلٍ اِغتَصَبَ اِمرَأَةً فَرجَهَا: یُقتَلُ مُحصِناً کانَ أَو غَیرَ مُحصِنٍ.
امام باقر - علیه السلام - در پاسخ به سؤال از حکم مردی که به زور به زنی تجاوز کند، فرمودند: باید کشته شود، خواه دارای همسر باشد یا نباشد.
«الکافی، ج 7، ص 189»

حدیث227

قال الامام علی - علیه السلام - : کذَبَ مَن زَعَمَ أَنَّهُ وُلِدَ مِن حَلالٍ وَ هُوَ یُحِبُّ الزِّنَا.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: دروغ می گوید کسی که زنا را دوست داشته باشد و خود را حلال زاده پندارد.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 114»

حدیث228

قال الامام الباقر - علیه السلام - : ثَلاثَةٌ لا یَقبَلُ اللهُ لَهُم صَلاةً: مِنهُم الدَّیُّوثُ الَّذِی یُفجَرُ بِاِمرَأَتِهِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: خداوند نماز سه نفر را نمی پذیرد: یکی از آنها مرد بی غیرت است که با زنش زنا می شود.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 115»

حدیث229

قال الامام الباقر - علیه السلام - : قِیلَ یَا رَسُولَ اللهِ: وَمَا الدَّیُّوثُ؟ قَالَ: اَلَّذِی تَزنِی اِمرَأَتُهُ وَ هُوَ یَعلَمُ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: عرض شد ای رسول خدا بی غیرت کیست؟ حضرت فرمودند: مردی که زنش زنا می دهد و او از آن اطلاع دارد.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 144»

حدیث230

قال الامام علی - علیه السلام - : حَدُّ الزَّانِی أَشَدُّ مِن حَدِّ القَاذِفِ، وَحَدُّ الشَّارِبِ أَشَدُّ مِن حَدِّ القَاذِفِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: (ضربت) حدّ زناکار باید محکمتر از ضربت حدّ افترا زننده (به زنا) باشد و ضربت حدّ شراب خوار محکمتر از ضربت حدّ افترا زننده (به شراب خواری).
«بحار الأنوار، ج 79، ص 33»

حدیث231

قال الامام علی - علیه السلام - : فَرَضَ اللهُ ... تَرک الزِّنَا تَحصِیناً لِلنَّسَبِ وَتَرک اللَّوَاطِ تَکثِیراً لِلنَّسلِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خداوند واجب فرمود ... ترک زنا را برای حفظ اصل و نسب وترک لواط را برای زیاد شدن نسل.
«نهج البلاغه، حکمت 252»

حدیث232

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلزِّنَا یُوَرِّثُ الفَقرَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: زنا، موجب فقر می شود.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 23»

حدیث233

قال الامام علی - علیه السلام - : أَلا اُخبِرُکم بِأَکبَرِ الزِّنَا؟ ... هِیَ اِمرَأَةٌ تُوَطِّئُ فَرَاشَ زَوجِهَا فَتَأتِی بِوَلَدٍ مِن غَیرِهِ فَتَلزَمُهُ زَوجَهَا، فَتِلک الَّتِی لا یُکلِّمُهَا اللهُ، وَلا یَنظُرُ إِلَیهَا یَومَ القِیَامَةِ، وَلا یُزَکیهَا وَلَهَا عَذَابٌ أَلِیمٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آیا شما را از بزرگترین زنا خبر ندهم؟ ... زنی که به شوهرخود خیانت کند و از بیگانه فرزندی بیاورد و او را به شوهر خود بچسباند. خداوند در روز قیامت با چنین زنی سخن نمی گوید و به او نمی نگرد و پاکش نمی کند و وی را عذابی دردناک باشد.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 26»

حدیث234

قال الامام علی - علیه السلام - : مَا زَنَی غَیُورٌ قَطُّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: غیرتمند، هرگز زنا نمی کند.
«نهج البلاغه، حکمت 305»

حدیث235

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إِنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَذَاباً یَومَ القِیَامَةِ رَجُلٌ أَقَرَّ نُطفَتَهُ فی رَحِمٍ تَحرُمُ عَلَیهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: سخت ترین عذاب را در روز قیامت، آن مردی دارد که به حرام با زنی نزدیکی کند.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 26»

حدیث236

قال الامام الصادق - علیه السلام - : عَلامَاتُ وَلَدِ الزِّنَا ثَلاثٌ سُوءُ المَحضَرِ وَ الحَنِینُ إِلی الزِّنَا وَ بُغضُنَا أَهلَ البَیتِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: نشانه های زنا زاده سه چیز است: بدگویی پشت سر دیگران، علاقه مندی به عملزنا و دشمنی با ما اهل بیت.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 19»

حدیث237

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ثَلاثَةٌ لا یُکلِّمُهُمُ اللهُ تَعَالی وَلا یُزَکیهِم وَلَهُم عَذَابٌ أَلِیمٌ مِنهُمُ المَرأَةُ الَّتِی تُوَطِّئُ (عَلَی) فَرَاشَ زَوجِهَا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: سه کس اند که خدای متعال با آنان سخن نمی گوید و پاکشان نمی کند و آنان را عذابی دردناک است. یکی از آنها زنی است که به شوهر خود خیانت کند.
«ثواب الأعمال، ج 2، ص 312»

حدیث238

قال الامام الصادق - علیه السلام - (مِن أَسئِلَةِ الزِّندِیقِ عَنهُ - علیه السلام -): لِمَ حَرَّمَ اللهُ الزِّنَا؟ قَالَ: لِمَا فِیهِ مِنَ الفَسَادِ، وَذِهَابِ المَوَارِیثِ، وَاِنقِطَاعِ الأَنسَابِ لا تَعلَمُ المَرأَةُ فی الزِّنَا مَن أَحبَلَهَا، وَلا المَولُودُ یَعلَمُ مَن أَبُوهُ ... .
امام صادق - علیه السلام - (در پاسخ به سؤال زندیق که چرا زنا حرام شده است؟) فرمودند: چون مایه فساد و از بین رفتن ارث و میراث و انقطاع نسل است. در زنا زن نمی داند که از چه کسی حامله شده و فرزند نمی داند پدرش کیست، نه صله ارحام به جا آورده می شود و نه خویشاوندی ها معلوم است.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 368»

حدیث239

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَلذُّنُوبُ الَّتِی تَحبِسُ الرِّزقَ، اَلزِّنَا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: (از جمله) گناهانی که جلو روزی را می گیرد، زناست.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 23»

حدیث240

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إِذَا فَشَا الزِّنَا ظَهَرَت الزَّلازِلُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هرگاه زنا شیوع یابد، زمین لرزه ها پدیدار شود.
«التهذیب، ج 3، ص 148»

حدیث241

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إِذَا کابَرَ الرَّجُلُ المَرأَةَ عَلَی نَفسِهَا ضُرِبَ ضَربَةً بِالسَّیفِ مَاتَ مِنهَا أَو عَاشَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هرگاه مردی به زور به زنی تجاوز کند، کیفرش یکضربت شمشیر است؛ خواه بر اثر آن بمیرد یا جان به در برد.
«الکافی، ج 7، ص 189»

حدیث242

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إِنَّ لِوَلَدِ الزِّنَا عَلامَاتٍ: أَحَدُهَا بُغضُنَا أَهلَ البَیتِ، وَثَانِیهَا أَنَّهُ یَحِنُ إِلی الحَرَامِ الَّذِی خُلِقَ مِنهُ، وَثُالِثُهَا اَلاِستِخفَافُ بِالدِّینِ، وَرَابِعُهَا سُوءُ المَحضَرِ لِلنَّاسِ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: زنا زاده نشانه هایی دارد: اول آن که با خاندان ما اهل بیت دشمنی می ورزد، دوم آن که به همان کار حرامی که بر اثر آن آفریده شده است (یعنی زنا) علاقه دارد، سوم آن که به دین اهمیتی نمی دهد، چهارم آن که از مردم به بدی یاد می کند. از برادران خود به بدی یاد نکند مگر کسی که از نطفه حرام یا از زنی که در حیض بوده به دنیا آمده باشد.
«بحار الأنوار، ج 75، ص 279»

حدیث243

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَن شَغَفَ بِمَحَبَّةِ الحَرَامِ وَشَهوَةِ الزِّنَا فَهُوَ شِرک شَیطَانٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که شیفته حرام و شهوت زنا باشد شریک شیطان است.
«الخصال، ج 1، ص 217»

حدیث244

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مُدمِنُ الزِّنَا وَالسَّرقِ وَالشُّربِ کعَابِدِ وَثَنٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که به زنا و دزدی و شرابخواری معتاد باشد، مانند بت پرست است.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 24»

حدیث245

قال الامام الصادق - علیه السلام - : أَوحَی اللهُ إِلی مُوسَی ... لا تَزنُوا فَتَزنِی نِسَاؤُکم وَمَن وَطِئَ فَرشَ اِمرِئٍ مُسلِمٍ وُطِئَ فَرَاشُهُ کمَا تَدِینُ تُدَانُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خداوند به موسی وحی فرمود ... زنا نکنید که زنانتان زنا می دهند و هر که به همسر مردی مسلمان خیانت کند به همسرش خیانت کنند، که به هر دست بدهی از همان دست می گیری.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 27»

حدیث246

قال الامام الصادق - علیه السلام - : عِفُّوا عَن نِسَاءِالنَّاسِ تُعَفُّ عَن نِسَائِکم.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: نسبت به زنان مردم عفیف باشید تا نسبت به زنان شما عفت ورزند.
«أمالی صدوق، ص 238، ح 6»

حدیث247

قال رَسُول الله - صلی الله علیه و آله - : إِنَّ أَخوَفَ مَا أَخَافُ عَلَی اُمَّتِی مِن عَمَلِ قَومِ لُوطٍ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بیشترین چیزی که برای امّتم از آن می ترسم، عمل قوم لوط است.
«الترغیب والترهیب، ج 3، ص 285»

حدیث248

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ثَلاثَةٌ لا یُکلِّمُهُم اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ ... : شَیخٌ زَانٍ، وَمَلِک جَبَّارٌ، وَ مُقِلٌّ مُختَالٌ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سه کس اند که خدای عزوجل با آنان سخن نمی گوید و ... : پیرمرد زناکار، فرمانروای ستمکار و تهیدست متکبر.
«ثواب الأعمال، ج 10، ص 291»

حدیث249

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لَیلَةٌ اُسرِیَ بِی ... رَأَیتُ اِمرَأَةً یُحرَقُ وَجهُهَا وَ یَدَاهَا، وَهِیَ تَأکلُ أَمعَاءُهَا ...، فَإِنَّهَا کانَت قَوَّادَةً.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شبی که به معراج برده شدم ... زنی را دیدم که چهره و دو دستش می سوزد و روده های خود را می خورد ... زیرا پا انداز (واسطه رساندن مرد و زن بیگانه به هم) بوده است.
«عیون أخبار الرضا - علیه السلام -، ج 2، ص 11»

حدیث250

قَالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ علیه و آله - : إِذَا کثُرَ الزِّنَا کثُرَ مَوتُ الفُجاَةِ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هرگاه زنا زیاد شود، مرگهای ناگهانی افزایش یابد.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 27»

حدیث251

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : أَربَعٌ لا تَدخُلُ بَیتاً وَاحِدَةً مِنهُنَّ إِلا خَرِبَ وَلم یَعمُر بِالبَرَکةِ: اَلخِیَانَةُ، وَالسِّرقَةُ، وَ شُربُ الخَمرِ، وَالزِّنَا.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: چهار چیز است که یکی از آنها وارد خانه ای نمی شود مگر اینکه آن را ویران می کند و از برکت آباد نمی شود: خیانت، دزدی، شرابخواری و زنا.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 23»

حدیث252

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یَا عَلِیُّ فی الزِّنَا سِتُّ خِصَالٍ: ثَلاثٌ مِنهَا فی الدُّنیَا، وَثَلاثٌ فی الآخِرَةِ فَأَمَّا الَّتِی فی الدُّنیَا فَیَذهَبُ بِالبَهَاءِ، وَیُعَجِّلُ الفَنَاءَ، وَیَقطَعُ الرِّزقَ، وَأَمَّا الَّتِی فی الآخِرَةِ ... .
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی! زنا شش پیامد دارد: سه تای آنها در دنیا و سه تای دیگر در آخرت. پیامدهای دنیایش این است که آبرو را می برد، مرگ را شتاب می بخشد و روزی را می بُرد و پیامدهای آخرتش عبارت است از حسابرسی سخت و دقیق، خشم خدای رحمان و جاودانگی در آتش.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 22»

حدیث253

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن فَجَرَ بِاِمرَأَةٍ وَلَهَا بَعلٌ، اِنفَجَرَ مِن فَرجِهِمَا مِن صَدِیدٍ وَادٍ مَسِیرَةَ خَمسَ مِائَةَ عَامِ یَتَأَذَّی أَهلُ النَّارِ مِن نَتِنِ رِیحِهِمَا، وَ کانَا مِن أَشَدِّ النَّاسِ عَذَاباً.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هرکه بازن شوهرداری زنا کند، رودخانه ای از چرکابه به طول پانصد سال راه از شرمگاه آن دو جاری شود به طوری که دوزخیان از بوی گند آنها اذیت شوند و عذابشان از همه دوزخیان سخت تر باشد.
«بحار الأنوار، ج 76، ص 366»

حدیث254

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لَمَّا اُسرِیَ بِی مَرَرتُ بِنِسوَانٍ مُعَلَّقَاتٍ بِثُدِیِّهِنَّ فَقُلتُ: مَن هَؤُلاءِ یَا جَبرَئِیلُ؟ فَقَالَ: هؤُلاءِ اللَّوَاتِی یُورِثنَ أَموَالَ أَزوَاجَهُنَّ أَولادَ غَیرِهِم.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شبی که به معراج برده شدم بر زنانی عبور کردم که به سینه های خود آویزان بودند. پرسیدم: ای جبرئیل! اینها کیستند؟ جبرئیل گفت: اینها زنانی هستند که فرزندان غیر شوهران خود را، وارث اموالآنان می کنند.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 19»

حدیث255

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِشتَدَّ غَضَبُ اللهِ عَزَّوَجَلَّ عَلَی اِمرَأَةٍ ذَاتِ بَعلٍ مَلَأَت عَینَهَا مِن غَیرِ زَوجِهَا أَو غَیرِ ذِی مَحرَمٍ مِنهَا، فَإِنَّهَا إِن فَعَلَت ذَلِک أَحبَطَ اللهُ کلَّ عَمَلٍ عَمِلَتهُ ... .
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: زن شوهر داری که مرد بیگانه ای غیر از همسر و یا محرم هایش، چشمش را پر کرده باشد، مورد خشم شدید خدای عزوجل است؛ زیرا که اگر چنین باشد خداوند همه اعمال او را باطل گرداند و اگر به شوهر خود خیانت ورزد، بر خداست که او را بعد از عذاب دادن در قبر به آتش دوزخ بسوزاند.
«بحار الأنوار، ج 76، ص 366»

حدیث256

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لَن یَعمَلَ اِبنُ آدَمَ عَمَلاً أَعظَمَ عِندَ اللهِ تَبَارَک وَتَعَالی مِن رَجُلٍ قَتَلَ نَبِیّاً أَو إِمَاماً، أَو هَدَمَ الکعبَةَ الَّتِی جَعَلَهَا اللهُ عَزَّوَجَلَّ قِبلَةً لِعِبَادِهِ، أَو أَفرَغَ مَاءَهُ فی اِمرَأَةٍ حَرَاماً.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ کار (گناه) فرزندآدم نزد خدای تبارک وتعالی سنگین ترازاین نباشد که کسی پیامبری یا امامی را بکشد یا کعبه را که خدای عزوجل قبله بندگان خود قرار داده است ویران کند یا به حرام با زنی نزدیکی کند.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 20»

حدیث257

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
یَقُولُ إبلِیسُ لِجُنُودِهِ: ألقُوا بَینَهُم الحَسَدَ وَالبَغیَ فَاِنَّهُمَا یَعدِلانِ عِندَ اللهِ الشِّرک.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
ابلیس به سربازان خود می گوید: حسادت و ظلم را در میان انسانها منتشر کنید که اینها در نزد خدا با شرک برابرند.
«الکافی، ج 2، ص 327»

حدیث258

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
إنَّ أخوَفَ مَا أخَافُ عَلَیکم اَلشِّرک الأصغَرُ، قَالُوا: وَمَا الشِّرک الأصغَرُ یَا رَسُولَاللهِ؟ قَالَ: هُوَ الرِّیَاءُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
آنچه بیش از هر چیز دیگری بر شما می ترسم شرک اصغر است، گفتند: ای پیغمبر خدا شرک اصغر چیست؟ حضرت فرمودند: ریا.
«بحار الأنوار، ج 72، ص 303»

حدیث259

قال الامام علی - علیه السلام - :
اعلَمُوا أَنَّ یَسِیرَ الرِّیَاءِ شِرک.
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
بدانید که کمترینِ ریا، شرک به حساب می آید.
«تحف العقول، ص 151»

حدیث260

امام سجّاد علیه‌السلام :
مَن رمی النّاسَ بِما فیهِم رَمَوهُ بِما لیسَ فیهِ .
هر کس به مردم عیبی را نسبت دهد که دارند ، مردم به او عیبی را که ندارد نسبت دهند .
بحار الأنوار : 78 / 160 / 21

حدیث261

امام علی علیه‌السلام :
البُهتانُ علی البَریءِ أعظَمُ مِن السَّماءِ .
بهتان زدن به آدم بیگناه بزرگتر از آسمان است .
بحار الأنوار : 78 / 31 / 99

حدیث262

امام صادق علیه‌السلام :
إذا اتَّهَمَ المؤمنُ أخاهُ انْماثَ الإیمانُ مِن قلبِهِ کما یَنْماثُ المِلحُ فی الماءِ .
هرگاه مؤمن به برادر خود تهمت زند ایمان در قلب او آب شود همچنان که نمک در آب حلّ می‌شود .
الکافی : 2 / 361 / 1

حدیث263

امام صادق علیه‌السلام :
مَنِ اتَّهمَ أخاهُ فی دِینِهِ فلا حُرمَةَ بَینَهُما .
هر کس به برادر دینی خود تهمت زند حرمتی میان آن دو به جا نمی‌ماند.
الکافی : 2 / 361 / 2

حدیث264

امام صادق علیه‌السلام :
مَن قَتَلَ نفسَه مُتَعمِّدا فهُو فی نارِ جَهنَّمَ خالِدا فیها .
هر که به عمد خودکشی کند ، در آتش دوزخ جاودانه است .
الفقیه : 4 / 95 / 5163 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث265

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ المؤمنَ یُبتَلی بکُلِّ بَلیَّةٍ ویَموتُ بکُلِّ مِیتَةٍ إلاّ أنّهُ لا یَقتُلُ نفسَهُ .
مؤمن به هر بلایی گرفتار می‌شود و با هر مرگی می‌میرد ، امّا خودکشی نمی‌کند .
الکافی : 3 / 112 / 8 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث266

امام علی علیه‌السلام :
غایَةُ الخِیانَةِ خِیانَةُ الخِلِّ الوَدودِ ، ونَقْضُ الْعُهُودِ .
اوج خیانت ، خیانت کردن به دوست صمیمی و شکستن عهد و پیمانهاست .
غرر الحکم : 6374 منتخب میزان الحکمة : 190

حدیث267

امام علی علیه‌السلام :
الخِیانَةُ رأسُ النِّفاقِ .
خیانت سرآمد نفاق است .
غرر الحکم : 969

حدیث268

امام علی علیه‌السلام :
اعتِیادُ الکِذبِ یُورِثُ‌الفَقرَ .
اعتیاد به دروغگویی ، فقر می‌آورد .
بحار الأنوار : 72 / 261 / 36

حدیث269

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الکذبَ یُسَوِّدُ الوَجهَ .
دروغ ، روسیاهی می‌آورد .
الترغیب والترهیب : 3 / 596 / 28 منتخب میزان الحکمة : 486

حدیث270

امام علی علیه‌السلام :
لا یَجِدُ عَبدٌ طَعمَ الإیمانِ حتّی یَترُکَ الکذبَ هَزلَهُ وجِدَّهُ .
هیچ بنده‌ای طعم ایمان را نچشد ، مگر آن گاه که دروغ ، شوخی یا جدّی آن را ترک گوید .
بحار الأنوار : 72 / 249 / 14

حدیث271

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الکذبَ یَهدی إلَی الفُجورِ ، وإنّ الفُجورَ یَهدی إلَی النارِ .
دروغ به ناراستی و انحراف می‌کشاند و ناراستی و انحراف ، به آتش رهنمون می‌شود .
کنز العمّال : 8217

حدیث272

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
وقد سَألَهُ الحسنُ بنُ مَحبوبٍ : یکونُ المؤمنُ بَخیلاً ؟: نَعَم ، [قالَ : ]قُلتُ : فیکونُ جَبانا ؟ قالَ : نَعَم ، قلتُ : فیکونُ کَذّابا ؟ قالَ : لا ، ولا خائنا ، ثُمّ قالَ : یُجبَلُ المؤمنُ علی کُلِّ طَبیعَةٍ إلاّ الخِیانَةَ والکذبَ .
حسن بن محبوب :
از امام صادق علیه‌السلام پرسیدم : آیا ممکن است مؤمن ، بخیل باشد ؟ فرمودند: آری . پرسیدم : آیا می‌شود ترسو باشد ؟ فرمودند: آری . پرسیدم : آیا دروغگو هست ؟ فرمودند: نه و خائن هم نیست . سپس فرمودند: مؤمن بر هر خویی سرشته می‌شود ، مگر خیانت و دروغ .
بحار الأنوار : 75 / 172 / 11 منتخب میزان الحکمة : 484

حدیث273

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا کَذَبَ العَبدُ کِذبَةً تَباعَدَالمَلَکُ مِنهُ مَسیرَةَ مِیلٍ مِن نَتْنِ ما جاءَ بهِ .
هر گاه بنده دروغ بگوید، از بوی گندی که پدید آورده‌است ، فرشته به مسافت یک میل از او فاصله گیرد .
شرح نهج البلاغة لابن أبی الحدید : 6 / 357 منتخب میزان الحکمة : 484

حدیث274

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ الکذبَ هُو خَرابُ الإیمانِ .
براستی که دروغ ویران کننده ایمان است .
بحار الأنوار : 72 / 247 / 8

حدیث275

امام علی علیه‌السلام :
لا سُوءَ أسوَأُ مِن الکذبِ .
هیچ بدیی بدتر از دروغ نیست .
بحار الأنوار : 72 / 259 / 23

حدیث276

امام علی علیه‌السلام :
شَرُّ القَولِ الکذبُ .
بدترین سخن ، دروغ است .
نهج البلاغة : الخطبة 84

حدیث277

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الکذبَ بابٌ مِن أبوابِ‌النِّفاقِ .
دروغ ، دری از درهای نفاق است .
کنز العمّال : 8212

حدیث278

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أربَی الرِّبا الکذبُ .
بدترین ربا ، دروغ است .
بحار الأنوار : 72 / 263 / 47

حدیث279

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أمّا علامةُ المُسرِفِ‌فأربَعةٌ : الفَخرُ بالباطِلِ ، ویَأکُلُ ما لَیسَ عِندَهُ ، ویَزهَدُ فی اصطِناعِ المَعروفِ ، ویُنکِرُ مَن لا یَنتَفِعُ بِشَیءٍ مِنهُ .
اسرافکار چهار نشانه دارد : به کارهای باطل می‌نازد ، آنچه را فراخور حالش نیست می‌خورد ، در کارهای خیر بی‌رغبت است و هر کس را که بدو سودی نرساند ، انکار می‌کند .
تحف العقول : 22 منتخب میزان الحکمة : 270

حدیث280

امام صادق علیه‌السلام :
أدنَی الإسرافِ هِراقَةُ فَضلِ الإناءِ ، وابتِذالُ ثَوبِ الصَّونِ وإلقاءُ النَّوی .
کمترین اندازه اسراف ، دور ریختن ته مانده ظرف (آب یا غذا) و تبدیل لباس بیرون به لباس خانه و دم دستی ، و دور انداختن هسته‌ها (ی خرما و میوه) است .
بحار الأنوار : 75 / 303 / 7

حدیث281

امام علی علیه‌السلام :
إعطاءُ المالِ فی غَیرِ حَقِّهِ تَبذیرٌ وإسرافٌ .
خرج کردن به ناحقّ مال ، حیف و میل و اسراف است .
نهج البلاغة : الخطبة 126 منتخب میزان الحکمة : 270

حدیث282

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ مِنَ السَّرَفِ أن تَأکُلَ کُلَّ ما اشتَهَیتَ .
این‌که هرچه دلت بخواهد بخوری،اسراف است.
کنز العمّال : 7366 منتخب میزان الحکمة : 270

حدیث283

امام هادی علیه‌السلام :
المِراءُ یُفسِدُ الصَّداقَةَ القَدیمَةَ ، ویَحلُلُ العُقدَةَ الوَثیقَةَ ، وأقلُّ ما فیهِ أن تَکونَ فیهِ المُغالَبةُ ، والمُغالَبةُ اُسُّ أسبابِ القَطیعَةِ .
مـجادله کـردن ، دوسـتـی دیرین را از بـین می‌برد و پیوند استوار را از هم می‌گسلد و کمترین چیزی کـه در آن هست ، چیره‌جویی است و چیره‌جویی ، خود عامل اصلی قطع رابطه می‌باشد .
أعلام الدین : 311 منتخب میزان الحکمة : 512

حدیث284

امام علی علیه‌السلام :
أقبَحُ المُکافاةِ الُمجازاةُ بِالإساءَةِ .
زشت‌ترین تلافی ، پاداش دادن (نیکی) با بدی است .
بحار الأنوار : 78 / 53 / 85

حدیث285

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَحْرُمُ الجنّةُ علی ثلاثةٍ : علی المَنّانِ ، وعلی المُغْتابِ ، وعلی مُدمِنِ الخَمرِ .
بهشت بر سه کس حرام است : منّت گذارنده (بر خدا) ، غیبت کننده و میگسار .
الزهد للحسین بن سعید : 9 / 17 منتخب میزان الحکمة : 108

حدیث286

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ إبلیسَ یَخطُبُ شَیاطینَهُ ویقولُ : علَیکُم باللَّحمِ والمُسکِرِ والنِّساءِ ، فَإنّیلا أجِدُ جِماعَ الشَّرِّ إلاّ فیها .
ابلیس به شیطانهای خود گفت : بر شما باد به گوشت و مُسکر و زنان ؛ زیرا من چیزی جز این سه را فراهم آورنده بدیها نمی‌یابم .
بحار الأنوار : 73 / 62 / 293

حدیث287

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَرَکَ الخَمرَ لغَیرِ اللّه سَقاهُ اللّه‌ُ مِن الرَّحیقِ الَمخْتومِ ، فقالَ علیٌّ علیه‌السلام : لغَیرِ اللّه ؟! قالَ : نَعَم واللّه ، صِیانَةً لنفسهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر که برای غیر خدا (هم که شده) شرابخواری را رها کند ، خداوند او را از شراب خالص و مُهر شده بنوشاند . علی علیه‌السلامعرض کرد : برای غیر خدا ؟ فرمودند: آری ، به خدا قسم ؛ برای حفظ (سلامتی) خویش .
بحار الأنوار : 79 / 150 / 64 منتخب میزان الحکمة : 186

حدیث288

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ أهلَ الرَّیِّ فی الدُّنیا مِن المُسْکِرِ یَموتونَ عِطاشا ، ویُحْشَرونَ عِطاشا ، ویَدخُلونَ النّار عِطاشا .
آنان که در دنیا از مسکرات سیراب شوند ، تشنه کام می‌میرند و تشنه‌کام محشور می‌شوند و تشنه کام به دوزخ می‌روند .
ثواب الأعمال : 290 / 5

حدیث289

امام علی علیه‌السلام :
مَن شَرِبَ المُسْکِرَ لَم تُقْبَلْ صَلاتُهُ أربَعینَ یَوما ولَیلَةً .
کسی که مست کننده بنوشد تا چهل شبانه‌روز نمازش پذیرفته نشود .
الخصال : 632 / 10 منتخب میزان الحکمة : 186

حدیث290

امام علی علیه‌السلام :
مُدْمِنُ الخَمرِ یَلْقی اللّه‌َ عز و جل حِینَ یَلْقاهُ کعابِدِ وَثَنٍ .
دائم الخمر همچون بت‌پرست خداوند عز و جل را دیدار خواهد کرد .
الخصال : 632 / 10 منتخب میزان الحکمة : 186

حدیث291

امام باقر علیه‌السلام :
إنَّ اللّه عز و جل جَعَلَ لِلشَّرِّ أقفالاً وجَعَلَ مَفاتِیحَ تِلکَ الأقفالِ الشَّرابَ ، والکَذِبُ شَرٌّ مِنَ الشَّرابِ .
خداوند عز و جل برای بدی قفلهایی نهاده و کـلـید همه این قفلها را شراب قرار داده است و دروغ بدتر از شراب است .
بحار الأنوار : 72 / 236 / 3

حدیث292

امام علی علیه‌السلام :
ألا وإنَّ الظُّلمَ ثلاثةٌ :فَظُلمٌ لا یُغفَرُ ، وظُلمٌ لا یُترَکُ ، وظُلمٌ مَغفورٌ لا یُطلَبُ ، فأمّا الظُّلمُ الذی لا یُغفَرُ فالشِّرکُ بِاللّه ... وأمّا الظُّلمُ الذی یُغفَرُ فَظُلمُ العَبدِ نفسَهُ عندَ بعضِ الهَناتِ ، وأمّا الظُّلمُ الذی لا یُترَکُ فظُلمُ العِبادِ بَعضِهِم بَعضا .
بدانید که ظلم بر سه گونه است : ظلمی که هرگز بخشیده نمی‌شود ، ظلمی که بازخواست می‌شود و ظلمی که بخشوده می‌شود و بازخواست نمی‌گردد . امّا ظلمی که هرگز بخشیده نمی‌شود ، شرک ورزیدن به خداست ... اما ظلمی که بخشوده می‌شود ، ستمی است که بنده با ارتکاب بعضی گناهان کوچک به خود روا می‌دارد و امّا ظلمی که بازخواست خواهد شد ، ستم بندگان به یکدیگر است .
نهج البلاغة : الخطبة 176 منتخب میزان الحکمة : 350

حدیث293

امام علی علیه‌السلام :
لَیسَ شَیءٌ أدعی إلی تَغییرِ نِعمَةِ اللّه وتَعجِیلِ نِقْمَتِهِ مِن إقامَةٍ علی ظُلمٍ ؛ فإنّ اللّه‌َ سَمیعُ دَعوَةِ المُضطَهَدِینَ (المَظلومِینَ) ، وهُو للظالِمینَ بِالمِرصادِ .
برای زوال نعمت خدا و شتاب خشم و انتقام او ، هیچ چیز کارگرتر از ستمگری نیست ؛ زیرا خداوند دعای ستمدیدگان را می‌شنود و همواره در کمین ستمگران است .
نهج البلاغة : الکتاب 53 منتخب میزان الحکمة : 350

حدیث294

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اتَّقُوا الظُّلمَ ؛ فإنّهُ ظُلُماتٌ‌یَومَ القِیامَةِ .
از ظلم کردن بپرهیزید ، که آن ، ظلمتهای روز قیامت است .
الکافی : 2 / 332 / 11

حدیث295

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الظُّلمُ نَدامَةٌ .
ستمگری ، مایه پشیمانی است .
بحار الأنوار : 75 / 322 / 52 منتخب میزان الحکمة : 350

حدیث296

امام علی علیه‌السلام :
انّما أهلَکَ مَن کانَ قَبلَکُم أنَّهُم مَنَعُوا الناسَ الحَقَّ فاشتَرَوهُ ، وأخَذُوهُم بالباطِلِ فاقتَدَوهُ .
پیشینیان شما از ایـن رو بـه هـلاکت و تباهی در افتادند که مردمان را از حقّ (شان) بازداشتند و آنان (ناچار با رشوه) آن را خریدند و آنان را به ارتکاب باطل و نادرستی واداشتند و مردم هم از آن پیروی کردند .
نهج البلاغة : الکتاب 79 منتخب میزان الحکمة : 236

حدیث297

پیامبرخدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَعَنَ اللّه الراشیَ والمُرتَشِیَ والرائشَ الذی یَمشِی بَینَهُما .
خدا لعنت کند رشوه دهنده و رشوه گیرنده و واسطه میان آن دو را .
کنزالعمّال : 15080 منتخب میزان الحکمة : 236

حدیث298

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلی کُلِّ نَفَسٍ مِن بَنیآدَمَ کُتِبَ حَظٌّ مِنَ الزِّنا أدرَکَ ذلکَ لا محالَةَ ، فالعَینُ زِناها النَّظَرُ ، والرِّجلُ زِناها المَشیُ ، والاُذُنُ زِناها الاستِماعُ .
بر هر عضوی از اعـضای انـسـان بـهـره‌ای از زنا نوشته شده که لاجرم به آن می‌رسد ؛ مثلاً زنای چشم نگاه کردن است و زنای پا ، رفتن (به سوی گناه) و زنای گوش ، شنیدن (صداهای حرام) .
کنز العمّال : 13026 منتخب میزان الحکمة : 250

حدیث299

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
یا علیُّ فی الزِنا سِتُ‌خِصالٍ : ثلاثٌ مِنها فی الدنیا وثلاثٌ فی الآخِرَةِ ، فأمّا التی فی الدنیا فَیَذهَبُ بالبَهاءِ ، ویُعَجِّلُ الفَناءَ ، ویَقطَعُ الرِّزقَ ، وأمّا التی فی الآخِرَةِ فَسُوءُ الحِسابِ ، وسَخَطُ الرحمنِ ، والخُلُودُ فی النارِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ای علی ! زنا شش پیامد دارد: سه پیامد در دنیا و سه دیگر در آخرت . پیامدهای دنیایی‌اش این است که آبرو را می‌برد ، مرگ را شتاب می‌بخشد و روزی را می‌بُرد و پیامدهای آخرتی‌اش عبارت است از حسابرسی سخت و دقیق ، خشم خدای رحمان و جاودانگی در آتش است .
بحار الأنوار : 79 / 22 / 15 منتخب میزان الحکمة : 248

حدیث300

امام رضا علیه‌السلام :
حُرِّمَ الزِّنا لِما فیهِ مِنَ‌الفَسادِ مِن قَتلِ الأنفُسِ ، وذَهابِ الأنسابِ ، وتَرکِ التَّربیَةِ للأطفالِ ، وفَسادِ المَوارِیثِ ، وما أشبَهَ ذلکَ مِن وُجُوهِ الفَسادِ .
زنا ، به علّت مفاسدی که در بردارد ، مانند : قتل نفس ، از بین رفتن و مخدوش شدن اصل و نسب ، ترک تربیت کودکان ، تباه شدن موضوع ارث و میراث و امثال این مفاسد ، حرام شده است .
بحار الأنوار : 79 / 24 / 19 منتخب میزان الحکمة : 248

حدیث301

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ أشَدَّ الناسِ عَذابایَومَ القِیامَةِ رَجُلٌ أقَرَّ نُطفَتَهُ فی رَحِمٍ تَحْرُمُ علَیهِ .
سخت‌ترین عذاب را در روز قیامت مردی دارد که نطفه خود را در رحمی که بر وی حرام است جای دهد .
بحار الأنوار : 79 / 26 / 28 منتخب میزان الحکمة : 248

حدیث302

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أرْبَعٌ لا تَدخُلُ بَیتا واحدةٌ مِنهُنَّ إلاّ خَرِبَ ولَم یَعْمُرْ بالبَرَکةِ : الخِیانةُ ، والسَّرِقةُ ، وشُربُ الخمرِ ، والزِّنا .
چهار چیز است که اگر یکی از آنها به خانه‌ای درآید آن را ویران کند و از برکت آبادان نشود : خیانت ، دزدی ، شرابخواری و زنا .
بحار الأنوار : 79 / 19 / 4

حدیث303

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ مِن أکبَرِ السِّحرِ الَّنمیمَةَ ؛ یُفَرَّقُ بها بَینَ المُتَحابَّینِ ، ویُجلَبُ العَداوَةُ علَی المُتَصافِیَینِ ، ویُسفَکُ بها الدِّماءُ ، ویُهدَمُ بها الدُّورُ ، ویُکشَفُ بها السُّتورُ ، والَّنمّامُ أشَرُّ مَن وَطئَ علَی الأرضِ بقَدَم .
سخن چینی از بزرگترین جادوهاست ، (زیرا) با سخن‌چینی میان دوستان جدایی افکنده می‌شود ، یاران یکدل را با هم دشمن می‌کند ، به واسطه آن خون‌ها ریخته می‌شود ، خانه‌ها ویران می‌گردد و پرده‌ها دریده می‌شود . آدمِ سخن‌چین ، بدترین کسی است که روی زمین گام برمی‌دارد .
بحار الأنوار : 63 / 21 / 14 منتخب میزان الحکمة : 570

حدیث304

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ألا اُخبِرُکُم بشِرارِکُم ؟ قالوا : بلی یا رسولَ اللّه . قالَ : المَشّاؤونَ بالَّنمیمَةِ ، المُفَرِّقونَ بَینَ الأحِبهِ ، الباغُونَ لِلبُرَآءِ العَیبَ .
آیاشما را از بدترین‌افرادتان آگاه نکنم؟ عرض کردند : چرا ای رسول خدا ، فرمودند: کسانی که سخن چینی می‌کنند ، آنان که میان دوستان جدایی می‌افکنند ، کسانی که برای افراد پاک و بی‌گناه عیب می‌تراشند .
الخصال : 183 / 249 منتخب میزان الحکمة : 570

حدیث305

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الغِیبَةُ أسرَعُ فی دِینِ الرجُلِ المُسلمِ مِن الآکِلَةِ فی جَوفِهِ .
غیبت کردن در (نابودی) دین آدمی ، زودتر کارگر افتد تا بیماری خوره در اندرون او .
الکافی : 2 / 357 / 1 منتخب میزان الحکمة : 436

حدیث306

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
الغِیبَةُ أشَدُّ مِن الزِّنا ، قیلَ :وکیفَ ؟ قالَ : الرجلُ یَزنی ثُمّ یَتوبُ فَیَتُوبُ اللّه علَیهِ ، وإنّ صاحِبَ الغِیبةِ لایُغفَرُ لَهُ حتّی یَغفِرَ لَهُ صاحِبُهُ .
غیبت‌کردن بدتر از زناست. عرض شد: چگونه؟ فرمودند: مرد زنا می‌کند و سپس توبه می‌نماید و خدا توبه‌اش را می‌پذیرد . امّا غیبت کننده آمرزیده نمی‌شود تا زمانی که غیبت شونده او را ببخشد .
الترغیب والترهیب : 3 / 511 / 24

حدیث307

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَرَرتُ لیلةَ اُسرِیَ بیعلی قَومٍ یَخمِشُونَ وُجوهَهُم بأظفارِهمِ ، فقلتُ : یا جَبرَئیلُ ، مَن هؤلاءِ ؟ فقالَ : هؤلاءِ الذینَ یَغتابُونَ الناسَ ویَقَعُونَ فی أعراضِهِم .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
در شب معراج ، مردمی را دیدم که چهره‌های خود را با ناخنهایشان می‌خراشند . پرسیدم : ای جبرئیل ، اینها کیستند ؟ گفت : اینها کسانی هستند که از مردم غیبت می‌کنند و آبرویشان را می‌برند .
تنبیه الخواطر : 1 / 115 منتخب میزان الحکمة : 436

حدیث308

امام باقر علیه‌السلام :
سِلاحُ اللِّئامِ قَبیحُ الکلام .
حربه فرومایگان ، زشتگویی است .
بحار الأنوار : 78 / 185 / 14

حدیث309

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ مِن شَرِّ عِبادِ اللّه مَن تُکرَهُ مُجالَسَتُهُ لِفُحشِهِ .
یکی از بدترین بندگـان خدا کسی است که به سبب بد زبانی و دشنام گوییش ، همنشینی با او ناخوشایند باشد .
الکافی : 2 / 325 / 8 منتخب میزان الحکمة : 442

حدیث310

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما کانَ الفُحشُ فی شیءٍ قَطُّ إلاّ شانَهُ ، ولا کانَ الحَیاءُ فی شیءٍ قَطُّ إلاّ زانَهُ .
زشت‌گویی(و زشت‌کرداری) هرگز در چیزی نبود ، مگر این که آن را عیبناک گردانید و شرم و حیا هرگز در چیزی نبود مگر این که آن را آراست .
بحار الأنوار : 79 / 111 / 6 منتخب میزان الحکمة : 440

حدیث311

امام کاظم علیه‌السلام :
ما تَسابَّ اثنانِ إلاّانحَطَّ الأعلی إلی مَرتَبهِ الأسفَلِ .
هیچ گاه دو نفر به یکدیگر ناسزا نگفتند مگر این که آن که بیشتر دشنام داده به مرتبه پایین‌تری سقوط می‌کند .
أعلام الدین : 305 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث312

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سِبابُ المؤمِنِ فُسوقٌ ، وقِتالُهُ‌کُفرٌ ، وأکلُ لَحمِهِ مِن مَعصیَةِ اللّه .
ناسزاگفتن به مؤمن فسق است و جنگیدن با او کفر و خوردن گوشت او (غیبت کردن از وی) معصیت خداست .
بحار الأنوار : 75 / 148 / 6 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث313

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سابُّ المُؤمِنِ کالمُشرِفِ علی الهَلَکَةِ .
ناسزاگوی به مؤمن همچون کسی است که در آستانه هلاکت باشد .
کنز العمّال : 8093 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث314

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
وقد سُئلَ عن کَفّارَةِ الاغتِیابِ: تَستَغفِرُ اللّه‌َ لِمَنِ اغتَبتَهُ کُلَّماذَکَرتَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در پاسخ به‌این سؤال که کفّاره غیبت چیست - فرمودند:
کفّاره‌اش این است که هرگاه به یاد کسی که از او غیبت کرده‌ای افتادی ، از خداوند برایش آمرزش بخواهی .
الکافی : 2 / 357 / 4 منتخب میزان الحکمة : 438

حدیث315

امام صادق علیه‌السلام :
إذا رَأیتُمُ العَبدَ مُتَفَقِّدا لِذُنوبِ (النّاسِ) ناسِیا لِذُنوبهِ ، فَاعلَموا أنَّهُ قَد مُکِرَ بهِ .
هر گاه دیدید کسی گناهان مردم را می‌جوید و گناهان خودش را از یاد برده‌است ، بدانید که گرفتار مکر خدا شده‌است .
مستطرفات السرائر : 48 / 7 منتخب میزان الحکمة : 418

حدیث316

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ اقتَطَعَ مالَ مؤمنٍ غَصبا بغَیرِ حَقٍّ لَم یَزَلِ اللّه‌ُ مُعرِضا عَنهُ ، ماقِتا لأِعمالِهِ التی یَعمَلُها مِن البِرِّ والخَیرِ ، لا یُثبِتُها فی حَسَناتِهِ حتّی یَتُوبَ ویَرُدَّ المالَ الذی أخَذَهُ إلی صاحِبهِ .
کسی که مال مسلمانی را به ناحقّ غصب کند ، خداوند پیوسته ازاو رویگردان باشد و از هر کار نیکی که می‌کند در خشم باشد و آنها را درشمار حسناتش ثبت نکند ، تا آن گاه که توبه کند و مالی را که گرفته است به صاحبش برگرداند .
مستدرک الوسائل : 17 / 89 / 20823 منتخب میزان الحکمة : 426

حدیث317

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حُبُّ الإطراءِ والثّناءِ یُعمی ویُصِمُّ عَنِ الدِّینِ ، ویَدَعُ الدِّیارَ بَلاقِعَ .
دوسـت داشتن مـدح و ثـنای مـبالغه‌آمیـز (ممدوح را) از دین کور و کر می‌سازد و خانه‌ها را (از اهلش) خالی می‌کند .
تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث318

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ أخوَفَ ما أخافُ علی اُمّتی مِن عَمَلِ قَومِ لُوطٍ .
بیشترین چیزی که برای امّتم از آن می‌ترسم ، عمل قوم لوط است .
الترغیب والترهیب : 3 / 285 / 1 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث319

امام باقر علیه‌السلام :
مَن قَتَلَ مُؤمنا مُتَعمِّدا أثبَتَ اللّه تعالی علَیهِ جَمیعَ الذُّنوبِ ، وبَرِئَ المَقتولُ مِنها ، وذلکَ قولُ اللّه تعالی : «أُرِیدُ أن تَبُوأَ بِإثْمِی و إثْمِکَ فتَکونَ مِن أصْحابِ النّارِ » .
هـر کس عـمـدا مـؤمـنی را بکشد ، خداوند متعال همه گناهان را برای او ثبت کند و مقتول از گناهان پاک شود و این سخن خداوند متعال است ، آن جا که می‌فرماید : «می‌خواهم گناه من و گناه خودت را به دوش کشی و از دوزخیان باشی» .
المائدة : 29 .ثواب الأعمال : 328 / 9 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث320

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
أعتَی الناسِ مَن قَتَلَ غیرَ قاتِلِهِ ، أو ضَرَبَ غیرَ ضارِبهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سرکش‌ترین مردم کسی است که بی‌گناهی را که قصد کشتن او را نداشته‌است ، بکشد یا غیرزننده خود را بزند .
أمالی الصدوق : 28 / 4 منتخب میزان الحکمة : 456

حدیث321

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا یَحِلُّ للمُؤمنِ أن یَهجُرَ أخاهُ فَوقَ ثلاثةِ أیّام .
روا نـیست که مـؤمـن ، بـیش از سه روز با برادرش قهر باشد .
کنزالعمّال : 24793 منتخب میزان الحکمة :

حدیث322

امام صادق علیه‌السلام :
لا یَزالُ إبلیسُ فَرِحا ما اهتَجرَ المُسلِمانِ، فإذا التَقَیا اصطَکَّت رُکبَتاهُ وتَخَلّعَت أوصالُهُ ، ونادَی یا وَیلَهُ ، ما لَقِیَ مِن الثُّبُورِ ؟!
تـا زمانی کـه دو مـسلمان با یکدیگر قـهر باشند ، ابلیس خوشحال است و هرگاه با هم (آشتی و) دیدار کنند ، زانوهایش به هم خورد و بندهایش از هم بگسلد و فریاد زند : ای وای بر من ، هلاک شدم .
الکافی : 2 / 346 / 7 منتخب میزان الحکمة : 580

حدیث323

امام باقر علیه‌السلام :
إنّی لاَبغِضُ الرجُلَ- أو اُبغِضُ للرجُلِ أن یَکونَ کَسلانا عن أمرِ دُنیاهُ ، ومَن کَسِلَ عَن أمرِ دُنیاهُ فهُو عن أمرِ آخرتِهِ أکسَلُ .
من نفرت دارم از شخص - یا برای شخص - که در کار دنیایش تنبل باشد . هر که در کار دنیایش تنبل باشد ، در کار آخرتش تنبل‌تر ، است .
الکافی : 5 / 85 / 4 منتخب میزان الحکمة : 492

حدیث324

امام باقر علیه‌السلام :
الکَسَلُ یُضِرُّ بالدِّینِ والدنیا .
تنبلی به دیـن و دنیا زیــان می‌زند .
بحار الأنوار : 78 / 180 / 64 منتخب میزان الحکمة : 492

حدیث325

امام علی علیه‌السلام :
الکَسَلُ یُفسِدُ الآخِرَةَ .
تنبلی ، آخرت را تباه می‌کند .
مستدرک الوسائل : 13 / 45 / 14695 منتخب میزان الحکمة : 492

حدیث326

امام باقر علیه‌السلام :
بِئسَ العَبدُ عَبدٌ لَهُ طَمَعٌ یَقودُهُ .
چه بد بنده‌ای است آن بنده که طمع زمامدار او باشد .
الکافی : 2 / 320 / 2

حدیث327

امام علی علیه‌السلام :
لا أذَلَّ مِن طامِعٍ .
ذلیل‌تر از طمعکار ، وجود ندارد .
غرر الحکم : 10593 منتخب میزان الحکمة : 344

حدیث328

امام علی علیه‌السلام :
الطامِعُ فی وَثاقِ الذُّلِّ .
طمع کار ، گرفتار خواری است .
نهج البلاغة : الحکمة 226 منتخب میزان الحکمة : 344

حدیث329

امام علی علیه‌السلام :
الطَّمَعُ رِقٌّ مُؤَبَّدٌ .
طمعکاری ، بردگی جاودان است .
نهج البلاغة : الحکمة 180 منتخب میزان الحکمة : 344

حدیث330

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الصَّفاةَ الزُّلالَ الذیلا تَثبُتُ علَیهِ أقدامُ العُلَماءِ الطَّمَعُ .
آن تخته سنگ لغزنده‌ای که پای علما روی آن استوار نمی‌ماند ، طمع است .
تنبیه الخواطر : 1 / 49 منتخب میزان الحکمة : 344

حدیث331

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الطَّمَعُ یُذهِبُ الحِکمَةَ مِن قُلوبِ العُلَماءِ .
طمع ، حکمت را از دل دانشمندان می‌برد .
کنز العمّال : 7576

حدیث332

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الطَّمَعُ یُذهِبُ الحِکمَةَ مِن قُلوبِ العُلَماءِ .
طمع ، حکمت را از دل دانشمندان می‌برد .
کنز العمّال : 7576 منتخب میزان الحکمة : 344

حدیث333

امام علی علیه‌السلام :
أزری بِنَفسِهِ مَنِ استَشعَرَ الطَّمعَ .
هرکس جامه طمع به تن کند ، خود را خوار گرداند .
نهج البلاغة : الحکمة 2 منتخب میزان الحکمة :

حدیث334

امام علی علیه‌السلام :
سُوءُ الخُلقِ نَکَدُ العَیْشِ وعذابُ النَّفْسِ .
بدخویی ، مایه تیره روزی و شکنجه روح است .
غرر الحکم : 5639 منتخب میزان الحکمة : 184

حدیث335

امام علی علیه‌السلام :
مَن ضاقَت ساحَتُهُ قَلّتْ راحَتُهُ .
هر که کم تحمّل باشد (و تندخو) آسایشش اندک گردد .
غرر الحکم : 9192 منتخب میزان الحکمة : 184

حدیث336

امام علی علیه‌السلام :
مَن ساءَ خُلقُهُ ضاقَ رِزْقُهُ .
هرکه اخلاقش بد باشد ، روزیش تنگ شود .
غرر الحکم : 8023 منتخب میزان الحکمة : 184

حدیث337

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ العَبدَ لَیَبلُغُ من سُوءِ خُلقِهِ أسْفَلَ دَرَکِ جَهنَّم .
همانا بنده به سبب بد اخلاقیش به پایین‌ترین درجات دوزخ سقوط می‌کند .
المحجّه البیضاء : 5 / 39 منتخب میزان الحکمة : 184

حدیث338

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سُوءُ الخُلقِ ذَنبٌ لا یُغْفَرُ .
بد خویی ، گناهی نابخشودنی است .
المحجّه البیضاء : 5 / 39 منتخب میزان الحکمة : 184

حدیث339

امام باقر علیه‌السلام :
سُدَّ سَبیلَ العُجبِ‌بِمَعرِفةِ النَّفسِ .
راه خودپسندی را با خودشناسی ببند .
تحف العقول : 285

حدیث340

امام علی علیه‌السلام :
نِفاقُ المَرءِ مِن ذُلٍّ یَجِدُهُ فی نفسِهِ .
نفاقِ انسان ، ناشی از ذلّتی است که در خود حسّ می‌کند .
غرر الحکم : 9988 منتخب میزان الحکمة : 566

حدیث341

امام صادق علیه‌السلام :
مَن لَقِیَ المُسلِمینَ بِوَجهَینِ ولِسانَینِ ، جاءَ یَومَ القِیامَةِ ولَهُ لِسانانِ مِن نارٍ .
هر که با مسلمانانْ دو رو و دو زبان برخورد کند ، روز قیامت آورده شود در حالی که دو زبان از آتش دارد .
ثواب الأعمال : 319/ 1 منتخب میزان الحکمة : 414

حدیث342

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن علاماتِ الشَّقاءِ :جُمُودُ العَینِ ، وقَسوَةُ القَلبِ ، وشِدَّةُ الحِرصِ فی طَلَبِ الرِّزقِ ، والإصرارُ علی الذَّنبِ .
از نشانه‌های بدبختی است : چشم بی‌اشک و سختی دل و حرص زدن زیاد در طلب روزی و پایداری بر گناه .
الخصال : 243 / 96 منتخب میزان الحکمة : 300

حدیث343

امام علی علیه‌السلام :
مِن عَلامةِ الشَّقاءِ غِشُّ الصَّدیقِ .
از نشانه بدبختی ، دغلکاری با دوست است .
غرر الحکم : 9297 منتخب میزان الحکمة : 300

حدیث344

امام علی علیه‌السلام :
مِن علاماتِ الشَّقاءِ الإساءَهُ‌إلی الأخیارِ .
از نشانه‌های شقاوت ، بدی کردن به نیکان است .
غرر الحکم : 9307 منتخب میزان الحکمة : 300

حدیث345

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَیسَ مِنّا مَن دَعا إلی عَصَبِیَّةٍ ، ولَیسَ مِنّا مَن قاتَلَ (عَلی) عَصَبِیَّةٍ ، ولَیسَ مِنّا مَن ماتَ عَلی عَصَبِیَّةٍ .
از ما نیست کسی که بــه عصبیّتی فرا خواند و از ما نیست کسی که در راه عصبیّتی بجنگد و از ما نیست کسی که با عصبیّت بمیرد .
سنن أبی داود : 5121 منتخب میزان الحکمة : 382

حدیث346

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
منَ کانَ فی قَلبهِ حَبَّةٌ مِن خَردَلٍ مِن عَصَبِیَّةٍ بَعَثَهُ اللّه‌ُ یَومَ القِیامَةِ مَعَ أعرابِ الجاهِلِیَّةِ .
هر کس در دلش به اندازه دانه خردلی عصبیّت باشد ، خداوند در روز قیامت او را با اعراب جاهلیّت برانگیزاند .
الکافی : 2 / 308 / 3 منتخب میزان الحکمة : 382

حدیث347

امام صادق علیه‌السلام :
لا یَطمَعَنَّ ذو الکِبرِ فی الثَّناءِ الحَسَنِ .
متکبّر ، هرگز نباید انتظار تعریف و تمجید (دیگران از خود را) داشته باشد .
الخصال : 434 / 20 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث348

امام علی علیه‌السلام :
مَن تَکَبَّرَ علَی الناسِ ذَلَّ .
هر که بر مردم بزرگی فروشد ، خوار شود .
بحار الأنوار : 77 / 235 / 3 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث349

امام علی علیه‌السلام :
لَیسَ لِمُتَکبِّرٍ صَدیقٌ .
شخص متکبّر ، از دوست بی‌بهره‌است .
غرر الحکم : 7464 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث350

امام علی علیه‌السلام :
لا یَتَعَلَّمُ مَن یَتَکَبَّرُ .
کسی که تکبّر داشتِه باشد ، عالِم نمی‌شود .
غرر الحکم : 10586 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث351

امام علی علیه‌السلام :
الحِرصُ والکِبرُ والحَسَدُ دَواعٍ إلَی التَّقحُّمِ فی الذُّنوبِ .
حـرص و تکبّر و حسادت ، انگیزه‌های فرو رفتن در گناهانند .
نهج البلاغة : الحکمة371 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث352

امام صادق علیه‌السلام :
مَن ذَهَبَ یَری أنَّ لَهُ‌علَی الآخَرِ فَضلاً فهُو مِن المُستَکبِرِینَ [قالَ حَفصُ بنُ غِیاثٍ : ]فقلتُ لَهُ : إنّما یَری أنَّ لَهُ علَیهِ فَضلاً بالعافیَةِ إذا رَآهُ مُرتَکِبا لِلمَعاصِی ، فقالَ : هَیهاتَ هَیهاتَ ! فَلَعَلَّهُ أن یکونَ قد غُفِرَ لَهُ ما أتی وأنتَ مَوقوفٌ مُحاسَبٌ ،أما تَلَوتَ قِصَّةَ سَحَرَةِ موسی علیه‌السلام .
هر که بر این باور باشد که از دیگران برتر است ، او در شمار مستکبران است . حفص بن غیاث می‌گوید : عرض کردم : اگر گنهکاری را ببیند و به سبب بی‌گناهی و پاکدامنی خود ، خویشتن را از او برتر بداند چه ؟ فرمود : هیهات هیهات ! چه بسا که او آمرزیده شود امّا تو را برای حسابرسی نگه دارند ؛ مگر داستان جادوگران (زمان) موسی علیه‌السلام را نخوانده‌ای ؟.
الکافی : 8 / 128 / 98

حدیث353

امام‌صادق علیه‌السلام:
قالَ رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم : إنَّ أعظَمَ الکِبرِ غَمصُ الخَلقِ وسَفَهُ الحَقِّ ، قالَ [ عبدُ الأعلی بنُ أعیَنَ ] : قلتُ : وما غَمْصُ الخَلقِ وسَفَهُ الحَقِّ ؟ قالَ : یَجهَلُ الحَقَّ ویَطعَنُ علی أهلِهِ ، فَمَن فَعَلَ ذلکَ فقد نازَعَ اللّه‌َ عز و جل رِداءَهُ .
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم فــرمـود : بزرگترین تکبّر ، پَست شمردن مردم است و استخفاف نسبت به حقّ . عبدالاعلی بن اعین می‌گوید : عرض کردم : پست شمردن مردم و استخفاف حقّ چیست ؟ فرمود : در برابر حقّ ، نادانی کند و از اهل حقّ بد گوید . پس هر که چنین کند ، با خداوند بر سر آنچه برازنده خداست با او به ستیز برخاسته است .
الکافی : 2 / 310 / 9

حدیث354

امام صادق علیه‌السلام :
الکِبرُ رِداءُ اللّه، فَمَن نازَعَ اللّه شیئا مِن ذلکَ أکَبَّهُ اللّه فی النارِ .
کِبر، زیبنده خداست . پس هرکه بر سر چیزی از آن با خدا کشمکش کند ، خداوند او را در آتش سرنگون سازد .
بحار الأنوار : 73 / 215 / 5

حدیث355

امام باقر علیه‌السلام :
ما دَخَلَ قَلبَ امرِئٍشیءٌ مِن الکِبرِ إلاّ نَقَصَ مِن عَقلِهِ مِثلُ ما دَخَلَهُ مِن ذلکَ ، قَلَّ ذلکَ أو کَثُرَ .
هیچ مقداری از تکبّر به دل آدمی راه نیابد ، مگر این که به همان اندازه ، کم باشد یا زیاد ، از خردش کاسته شود .
بحار الأنوار : 78 / 186 / 16 منتخب میزان الحکمة : 480

حدیث356

امام صادق علیه‌السلام :
فیما أوحَی اللّه عز و جل إلی داودَ علیه‌السلام : یا داودُ ، کما أنَّ أقرَبَ الناسِ مِن اللّه المُتَواضِعُونَ کذلکَ أبعَدُ الناسِ مِن اللّه المُتَکبِّرُونَ .
از وحی های‌خداوند عز و جل به داود علیه‌السلام این بود : ای داود ! همچنان که نزدیکترین مردم به خدا فروتنانند ، دورترین مردم از خدا گردنفرازانند .
الکافی : 2 / 123 / 2 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث357

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ المُتَکَبِّرینَ یُجعَلونَ فی صُوَرِ الذَّرِّ یَتَوَطَّؤهُمُ النّاسُ حَتّی یَفرُغَ اللّه‌ُ مِنَ الحِسابِ .
(روز قیامت) افراد متکبر به شکل مورچه در آورده می‌شوند و مردم پیوسته آنها را لگدمال می‌کنند ، تا زمانی که خدا از رسیدگی به حساب بندگان فارغ شود .
الکافی : 2 / 311 / 11 منتخب میزان الحکمة : 414

حدیث358

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن لاحَی الرِّجالَ سَقَطَت مُروءَتُهُ وذَهَبَت کَرامَتُهُ .
هرکه با مردمان ستیزه کند، مروّتش ساقط شود و حرمتش از بین برود.
أمالی الطوسیّ : 512 / 1119 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث359

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ فی جَهنَّمَ لَوادِیا لِلمُتَکبِّرِینَ یقالُ لَهُ سَقَرُ ، شَکا إلَی اللّه عز و جل شِدَّةَ حَرِّهِ وسَألَهُ أن یَأذَنَ لَهُ أن یَتَنَفَّسَ ، فَتَنَفَّسَ فَأحرَقَ جَهَنَّم .
در دوزخ درّه‌ای است برای متکبّران به نام «سَقَر» . این درّه از شدّت گرمای خود به خداوند عز و جل شکایت کرد و خواهش نمود که به وی اجازه دهد ، تا نفسی بکشد . پس نفس کشید و (از گرمای نفس خود) دوزخ را سوزاند .
الکافی : 2 / 310 / 10 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث360

امام صادق علیه‌السلام :
عُقوقُ الوالِدَینِ مِن الکَبائرِ ؛ لأنَّ اللّه تعالی جَعَلَ العاقَّ عَصِیّا شَقِیّا .
نافرمانی والدین از گناهان کبیره‌است ؛ زیرا خداوند متعال فرزند نافرمان را عصیانگر و بدبخت قرار داده‌است .
علل الشرائع : 479 / 2 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث361

امام صادق علیه‌السلام :
الذُّنوبُ التی تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطیعَةُ الرَّحِم ؛
از جمله گناهانی که مرگ و نابودی را شتاب می‌بخشد ، قطع رحم است .
بحار الأنوار : 74 / 94 / 23

حدیث362

امام علی علیه‌السلام :
الحَیفُ فی الوَصیَّةِ‌مِن الکَبائرِ؛
ستم و حقّ‌کشی در وصیّت، از گناهان کبیره است .
الفقیه : 4 / 184 / 5420 منتخب میزان الحکمة : 594

حدیث363

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُبعَثُ اُناسٌ مِن قُبورِهِم یَومَ‌القِیامَةِ تأجَّجُ أفواهُهُم نارا ، فقیلَ لَهُ: یا رسولَ اللّه، مَن هؤلاءِ؟ قالَ : الّذینَ یَأکُلونَ أموالَ الیَتامی ...؛
روز قـیامت عـدّه‌ای از گورهایشان بـیرون می‌آیند در حالی که از دهان‌های آنها آتش زبانه می‌کشد. عرض شد: ای رسول خدا ، آنان چه کسانی هستند؟ فرمودند: کسانی که اموال یتیمان را می‌خورند .
تفسیر العیاشی : 1 / 225 / 47 منتخب میزان الحکمة : 620

حدیث364

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
شَرُّ المَآکِلِ أکلُ مالِ‌الیَتیمِ ظُلما ؛
بدترین خوراک‌ها، خوردن ستمکارانه مال یتیم است .
أمالی الصدوق : 395 / 1 منتخب میزان الحکمة : 620

حدیث365

امام علی علیه‌السلام :
حَسْبکَ مِن الجَهلِ أنْ تُعجَبَ بعِلْمِکَ؛
در نادانی تو همین بس که به دانش خود مغرور شوی .
أمالی الطوسیّ : 56 / 78 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث366

امام علی علیه‌السلام :
حَسْبکَ مِن الجَهلِ أنْ تُعجَبَ بعِلْمِکَ؛
در نادانی تو همین بس که به دانش خود مغرور شوی .
أمالی الطوسیّ : 56 / 78 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث367

امام صادق علیه‌السلام :
یُـهلِکُ اللّه سِـتّا بِسِتٍّ : الاُمَراءَ بـالجَورِ ، والعَربَ بالعَصَبیَّةِ ، والدَّهاقِینَ بالکِبرِ ، والتُّجّارَ بالخِیانَةِ ، وأهلَ الرُّستاقِ بالجَهلِ ، والفُقَهاءَ بالحَسَدِ ؛
خداوند شش گروه را به سبب شش خصلت نابود می‌کند : فرمانروایان را به سبب ستمگری ، عرب‌ها را به سبب تعصّب ، ملاّکان را به سبب کبر ، بازرگانان را به سبب خیانت ، روستاییان را به سبب نادانی و فقیهان را به سبب حسادت .
بحار الأنوار : 78 / 207 / 67

حدیث368

امام صادق(سلام الله علیه):
یَقولُ إبْلیسُ لجُنودِهِ: ألْقُوا بَیْنهُمُ الحَسدَ والبَغْیَ؛ فإنَّهُما یَعْدِلانِ عندَ اللَّهِ الشِّرْکَ؛
ابلیس به لشکریان خود می‌گوید: میان آنان حسادت و تجاوزگری افکنید که این دو خوی، در نزد خدا، برابر با شرک است.
الکافی: ج 2، ص 349، ح 5

حدیث369

امام صادق(سلام الله علیه):
الغَضَبُ مِفتاحُ کُلِّ شَرٍّ؛
خشم کلید هر بدی است.
گزیده تحف العقول: ج 68 ص 280

حدیث370

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إنّ مِن شَرِّ عِبادِ اللَّهِ مَن تُکرَهُ مُجالَسَتُهُ لِفُحشِهِ؛
بدترین بندگان خدا کسی است که از ترس فحش او، هم‌نشینی با او را خوش ندارند.
الکافی: ج 2، ص 325، ح 8

حدیث371

امام علی(سلام الله علیه) فرمودند:
لا وَجَعَ أوجَعُ للقُلوبِ مِن الذُّنوبِ؛
هیچ دردی برای دل‌ها، درد آورتر از گناهان نیست.
الکافی: ج 2، ص 275، ح 28

حدیث372

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
چهار چیز است که هرکدام در خانه ای رخنه کرد ویرانش کند و برکت از آن خانه ها رود : 1.خیانت، 2.دزدی، 3.شراب و 4.زنا
امالی شیخ صدوق، صفحه 398

حدیث373

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
گاهی می شود که شخص دزد زده که دزد اموالش را برده گناهاش از دزد بیشتر می گردد ، بخاطر این که او مردم را بدون علت متهم به دزدی می کند و به بی گناهان تهمت دزدی می زند.
روضه بحار جلد 1 صفحه 160

حدیث374

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
سه صفت است که در هر که باشد به خودش باز می گردد:
1- مکر وحیله کردن با مردم
2- ظلم و ستم به مردم
3- پیمان شکنی .
نهج الفصاحه، ص268

حدیث375

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
هرکس با تکبر و خودخواهی بر روی زمین راه برود زمین و آنچه در زیر آن است و آنچه بر روی آن است او را لعن و نفرین نمایند.
ثواب الاعمال، ص 627

حدیث376

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلذُّنوبُ الَّتی تُغَیِّیرُ النِّعَمَ البَغیُ وَ الذُّنوبُ التَّی تورِثُ النَّدَمَ القَتلُ وَ الَّتی تُنزِلُ النِّقَمَ الظُّلمُ وَالَّتی تَهتِکُ السُّتورَ شُربُ الخَمرِ وَ الَّتی تَحبِسُ الرِّزقَ الزِّنا وَ الَّتی تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطیعَةُ الرَّحِمِ وَالَّتی تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظلِمُ الهَواءَ عُقوقُ الوالِدَینِ؛
گناهی که نعمت‌ها را تغییر می‌دهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهی که پشیمانی می‌آورد، قتل است. گناهی که گرفتاری ایجاد می‌کند، ظلم است. گناهی که آبرو می‌بَرد، شرابخواری است. گناهی که جلوی روزی را می‌گیرد، زناست. گناهی که مرگ را شتاب می‌بخشد، قطع رابطه با خویشان است. گناهی که مانع استجابت دعا می‌شود و زندگی را تیره و تار می‌کند، نافرمانی از پدر مادر است.
علل الشرایع، ج 2، ص 584

حدیث377

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
اَبَی اللّه‌ُ لِصاحِبِ الْخُلْقِ السَّیِّی‌ءِ بِالتَّوبَةِ. فَقیلَ: یا رَسول اللّه‌ِ، وَ کَیْفَ ذلِکَ؟ قالَ: لاَِنـَّهُ اِذا تابَ مِنْ ذَنـْبٍ وَقَعَ فی اَعْظَمَ مِنَ الذَّنـْبِ الّذی تابَ مِنْهُ؛
خداوند از آدم بد اخلاق توبه نمی‌پذیرد. عرض شد: ای رسول خدا، چرا؟ فرمودند: چون هرگاه از گناهی توبه کند در ورطه گناهی بدتر از آن که توبه کرده است می‌افتد.
(بحارالأنوار، ج 73، ص 299، ح 12)

حدیث378

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
مَن حَبَسَ عَن اَخیهِ المُسلِمِ شَیئا مِن حَقِّهِ حَرَّمَ اللّه‌ُ عَلَیهِ بَرَکَةَ الرِّزقِ اِلاّ اَن یَتوبَ؛
هر کس چیزی از حقّ برادر مسلمان خود را نگه دارد [و به او ندهد]، خداوند، برکت روزی را بر او حرام می‌کند، مگر آن که توبه کند [و جبران نماید].
(من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 15، ح 4968)

حدیث379

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
مَن طَلَبَ رِضَی الناسِ بِسَخَطَ اللهِ وَکَّلَهُ اللهُ إلی الناسِ؛
کسی که برای جلب رضایت و خوشنودی مردم ، موجب خشم و غضب خداوند شود، خداوند او را به مردم وا می گذارد.
بحارالانوار، ج78، ص126

حدیث380

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
لاأفلَحَ قـَومٌ اشتَـروا مَـرضـاتِ المَخلـُوق بسَخَطِ الخـالِق؛
رستگـار نمی شوند مـردمـی که خشنـودی مخلـوق را در مقـابل غضب خـالق خریدنـد.
تاریخ طبری، ص 1، ص 239

حدیث381

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ اللهَ عَلِمَ اَنَّ الذَّنبَ خَیرٌ لِلمُومنِ مِنَ العُجبِ وَ لَولا ذلک مَا ابتُلِیَ مُومِنٌ بِذَنبٍ اَبَداً؛
خداوند می دانست که برای شخص مومن گناه از عجب بهتر است و اگر این طور نبود، شخص مومن هیچ وقت آلوده به گناه نمی شد.
کافی، ج 2 ، ص 313

حدیث382

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
لَیسَتِ العِفَّةُ بِما نِعَةٍ رِزقا وَلاَ الحِرصُ بِجالِبٍ فَضلاً وَإِنَّ الرِّزقَ مَقسومٌ وَالجَلَ مَحتومٌ وَاستِعمالَ الحِرصِ طالِبُ المَآثِمِ؛
نه خودداری از حرام و ناپسند، مانع روزی می شود و نه حرص روزیِ بیشتر می آورد، که روزی تقسیم شده و اجل حتمی است و حرص به سوی گناه می کشد.
(غررالحکم، ج5، ص 294، ح8439)

حدیث383

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
مَثَلُ الْحَریصِ عَلَی الدُّنْیا مَثَلُ دودَةِ القَزِّ: کُلَّمَا ازْدادَتْ مِنَ القَزِّ عَلی نَفْسِها لَـفّـا کانَ أَبْعَدَ لَها مِنَ الْخُروجِ حَتّی تَموتَ غَمّا؛
حریص به دنیا، همانند کرم ابریشم است که هر چه بیشتر دور خود می‌تند، خارج شدن از پیله بر او سخت‌تر می‌شود، تا آن‌که از غصه می‌میرد.
(کافی، ج 2، ص 316، ح 7)

حدیث384

امام باقر (علیه السلام)فرمودند:
إنَّ لِلّهّ عُقلوباتٍ فی القُلوبِ وَ الأبدانِ ضَنکٌ فی المَعیشَةِ وَ وَهنٌ فی العِبادَةِ وَ ما ضُربَ عَبدٌ بِعُقوبَهٍ أعظَمَ مِن قَسوَةِ القَلبِ؛
خداوند برای دلها و بدنها کیفرهایی دارد:تنگی در معیشت، ستی در عبادت و به هیچ وجه بنده ای کیفری بزرگتر از قساوت قلب چشانده نشده است.
(بحارالانوار، ج75، ص176)

حدیث385

امام باقر (علیه السلام)فرمودند:
مَن کَفَّ غَضَبَهُ عن النّاس کَفَّ اللهُ عنهُ عَذابَ یومَ القِیامة؛
کسی که خشمش را از مردمان باز دارد خداوند نیز در روز قیامت عذابش راامام صادق(علیه السلام) فرمودند:
اَلکِبرُ أَن تَغمِصَ النّاسَ وَتُسَفِّهَ الحَقَّ؛
تکبر، این است که مردم را تحقیر کنی و حق را خوار شماری.
کافی، ج2، ص310، ح8

حدیث386

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إِذا جاهَرَ الفاسِقُ بِفِسقِهِ فَلا حُرمَةَ لَهُ وَلا غیبَةَ؛
هرگاه شخص فاسق و گنهکار آشکارا گناه کند، نه حرمتی دارد و نه غیبتی.
(بحارالأنوار، ج75، ص253، ح32)

حدیث387

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن اَحصی عَلی اَخیهِ المُؤمِنِ عَیبا لِیَعیبَهُ بِهِ یَوما ما کانَ مِن اَهلِ هذِهِ الآیَةِ قالَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ: اِنَّ الَّذینَ یُحِبّونَ اَن تَشیعَ الفِاحِشَةُ فِی الَّذینَ آمَنوا لَهُم عَذابٌ اَلیمٌ فِی الدُّنیا وَ الآخِرَةِ وَ اللّه‌ُ یَعلَمُ وَ اَ نتُم لا تَعلَمونَ؛
هر کس درصدد عیب‌جویی برادر مؤمنش برآید، تا با آن روزی او را سرزنش کند، مشمول این آیه است: کسانی که دوست دارند، زشتی‌ها در میان مردم با ایمان شیوع پیدا کند، عذاب دردناکی برای آنان در دنیا و آخرت خواهد بود و خداوند می‌داند و شما نمی‌دانید.
(مستدرک الوسایل، ج 9، ص 110، ح 10379)

حدیث388

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
دِرْهَمُ رِبا أَعْظَمُ عِنْدَ اللّه مِنْ سَبْعینَ زِنْیَةً بِذاتِ مَحْرَمٍ فی بَیْتِ اللّه الْحَرامِ؛
یک درهم ربا نزد خداوند سنگین تر است از هفتاد بار زنا کردن با محارم در خانه خدا.
نورالثقلین، ج 1، ص 295، ح 1177

حدیث389

امام هادی (علیه السلام) فرمودند:
اَلغَضَبُ عَلی مَن تَملِکُ لُؤمٌ؛
بر زیردستان خشمگین شدن نشانه پَستی است.
(بحارالأنوار، ج78، ص 370، ح4)

حدیث390

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
آفَةُ الدِّینِ الحَسَدُ وَ العُجبُ وَ الفَخرُ؛
آفت دینداری حسد و خودبینی و فخر فروشی است.
(جهاد النفس، ح 545)

حدیث391

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
سِتَّةٌ لاتَکونُ فِی المُؤمِنِ: اَلعُسرُ وَالنَّکَهُ وَالحَسَدُ وَاللَّجاجَةُ وَالکَذِبُ وَالبَغیُ؛
شش (صفت) در مؤمن نیست: سخت گیری، بی خیری، حسادت، لجاجت، دروغگویی و تجاوز.
(تحف العقول، ص 377)

حدیث392

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لِلّهِ دَرُّ الحَسَدِ ما اَعدَلَهُ! بَداَ بِصاحِبِهِ فَقَتلَهُ؛
آفرین بر حسادت! چه عدالت پیشه است! پیش از همه صاحب خود را می کشد.
(شرح نهج البلاغه، ج1، ص316)

حدیث393

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلنَّصیحَةُ مِنَ الحاسِدِ مُحالٌ؛
نصیحت و خیرخواهی از حسود محال است.
(خصال، ص 269)

حدیث394

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یَقولُ إِبلیسُ لِجُنودِهِ: أَلقوا بَینَهُمُ الحَسَدَ وَالبَغیَ، فَإِنَّهُما یَعدِ لانِ عِندَ اللّه الشِّرکَ؛
شیطان به سپاهیانش می گوید: میان مردم حسد و تجاوزگری بیاندازید چون این دو، نزد خدا برابر با شرک است.
(کافی، ج2، ص327، ح2)

حدیث395

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَسَدُ لایَجلِبُ إِلاّ مَضَرَّةً وَغَیظا یوهِنُ قَلبَکَ وَیَمرِضُ جِسمَکَ؛
حسادت نتیجه ای جز زیان و ناراحتی که دلت را سست و تنت را بیمار می گرداند به بار نمی آورد.
(بحارالأنوار، ج73، ص256، ح29)

حدیث396

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَسَدُ عَیبٌ فاضِحٌ وَشُحٌّ فادِحٌ لایَشفی صاحِبَهُ إِلاّ بُلوغُ آمالِهِ فیمَن یَحسِدُهُ؛
حسادت عیبی رسوا و بخلی سهمگین است و حسود تا به آرزوی خود درباره محسودش نرسد آرام نمی گیرد.
(غررالحکم، ج2، ص164، ح2205)

حدیث397

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ: وَلِلحاسِدِ ثَلاثُ عَلاماتٍ: یَغتابُ إِذا غابَ وَیَتَمَلَّقُ إِذا شَهِدَ وَیَشمَتُ بِالمُصیبَةِ؛
لقمان به فرزندش گفت: حسود را سه نشانه است: پشت سر غیبت می کند، روبه رو تملّق می گوید و از گرفتاری دیگران شاد می شود.
(خصال، ص 121)

حدیث398

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلْحَقودُ مُعَذَّبُ النَّفْسِ، مُتَضاعَفُ لهَمِّ ؛
کینه‌توز، روحش در عذاب است و اندوهش دو چندان.
(غررالحکم، ح 1962)

حدیث399

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَسودُ سَریعُ الوَثبَةِ، بَطی ءُ العَطفَةِ؛
حسود زود خشمگین می شود و دیر کینه از دلش می رود.
(بحارالأنوار، ج73، ص256، ح29)

حدیث400

از او باز می دارد.
(جهادالنفس، ح532)

حدیث401

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
الجَبّارونَ اَبعَدُ النّاس منَ اللهِ عزُّ و جلَّ یومَ القیامَةِ؛
دورترین مردم ار خداوند عزّو جل در روز قیامت سرکشانِ متکبّر هستند.
جهادالنفس،ص254

حدیث402

امام صادق (علیه السلام)فرمودند:
ما من رَجُلٍ تَکبّرَ أَو تَجبَّرَ الّا لذلَّةٍ یَجدُها فی نََفسِهِ؛
هیچ مردی نیست که تکبر بورزد یا خود را بزرگ بشمارد مگر بخاطر ذلتی که در نفس خود می یابد.
جهادالنفس، ح585

حدیث403

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
مَن ذَهَبَ یَری أَنَّ لَهُ عَلَی الآخَرِ فَضلاً فَهُوَ مِنَ المُستَکبِرینَ، (قالَ حَفصُ بنُ غیاثٍ): فَقُلتُ لَهُ إِنَّما یَری أَنَّ لَهُ عَلَیهِ فَضلاً بِالعافیَةِ إذا رَآهُ مُرتَکِبا لِلمَعاصی، فَقالَ: هَیهاتَ هَیهاتَ! فَلَعَلَّهُ أَن یَکونَ قَد غُفِرَ لَهُ ما أتی وَ أَنتَ مَوقوفٌ مُحاسَبٌ أَما تَلَوتَ قِصَّةَ سَحَرَةِ موسی علیه السلام ؛
هر کس خودش را بهتر از دیگران بداند، او از متکبران است. حفص بن غیاث می گوید: عرض کردم: اگر گنهکاری را ببیند و به سبب بی گناهی و پاکدامنی خود، خویشتن را از او بهتر بداند چه؟ فرمودند: هرگز هرگز! چه بسا که او آمرزیده شود اما تو را برای حسابرسی نگه دارند، مگر داستان جادوگران و موسی علیه السلام را نخوانده ای؟
کافی، ج8، ص128، ح98

حدیث404

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
ما مِن أَحَدٍ یَتیهُ إِلاّ مِن ذِلَّةٍ یَجِدُها فی نَفسِهِ؛
هیچ کس نیست که تکبّر ورزد، مگر بر اثر خواری و حقارتی است که در خود می بیند.
کافی، ج2، ص312، ح17

حدیث405

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اصولُ الکُفرِ ثَلاثَهٌ الحِرصُ وَ الاِستِکبارُ وَ الحَسَدُ؛
ریشه های کفر سه چیز است: حرص و بزرگ منشی نمودن و حسد ورزیدن.
(جهاد النفس، ح 550)

حدیث406

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
حُرِمَ الحَریصُ خَصلَتَینِ وَلَزِمَتهُ خَصلَتانِ: حُرِمَ القَناعَةَ فَافتَقَدَ الرّاحَةَ وَحُرِمَ الرِّضا فَافتَقَدَ الیَقینَ؛
حریص از دو خصلت محروم شده و در نتیجه دو خصلت را با خود دارد: از قناعت محروم است و در نتیجه آسایش را از دست داده است، از راضی بودن محروم است و در نتیجه یقین را از دست داده است.
(غررالحکم، ج3، ص 330، ح4634)

حدیث407

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَجِبتُ لِلمُتَکَبِّرِ الَّذی کانَ بِالمسِ نُطفَةً وَیَکونُ غَدا جیفَةً؛
در شگفتم از شخص متکبّر، که دیروز نطفه ای بوده و فردا لاشه ای است.
نهج البلاغه، حکمت 126

حدیث408

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَمَرَةُ الکذبِ المَهانَهُ فی الدنیا والعَذابُ فی الآخِرَةِ؛
نـتیجه دروغ ، خـواری در دنـیا و عـذاب در آخرت است .
(غرر الحکم، ص 4640 - منتخب میزان الحکمة، ص 486)

حدیث409

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَسودُ سَریعُ الوَثبَةِ، بَطی ءُ العَطفَةِ؛
حسود زود خشمگین می شود و دیر کینه از دلش می رود.
(بحارالأنوار، ج73، ص 256، ح29)

حدیث410

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِئسَ القَرینُ الغَضَبُ: یُبدِی المَعائبَ ویُدنِی الشَّرَّ وَیُباعِدُ الخَیرَ؛
خشم هم نشین بسیار بدی است: عیب ها را آشکار، بدی ها را نزدیک و خوبی ها را دور می کند.
(غررالحکم، ج3، ص 257، ح4417)

حدیث411

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَسَدُ یُضنِی الجَسَدَ ؛
حسد، بدن را فرسوده و علیل می کند.
(غررالحکم، ح 943)

حدیث412

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
سَبَبُ الفِتَنِ الحِقدُ؛
علت فتنه ها و آشوب ها کینه توزی است.
(غررالحکم، ج4، ص 121، ح5522)

حدیث413

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلغِلُّ یُحبِطُ الحَسَناتِ؛
کینه، خوبی ها را نابود می کند.
(غررالحکم، ج1، ص 168، ح6429)

حدیث414

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلدُّنیا أَصغَرُ وَ أَحقَرُ وَ أَنزَرُ مِن أَن تُطاعَ فیهَا الحقادُ؛
دنیا کوچک تر و حقیر تر و ناچیز تر از آن است که در آن ازکینه ها پیروی شود.
(غررالحکم، ج2، ص 52، ح1804)

حدیث415

امام علی (علیه‌السلام)فرمودند:
الطَّمَعُ رِقٌّ مُؤَبَّدٌ؛
طمع ورزی ، بردگیِ همیشگی است.
(نهج البلاغه، حکمت180)

حدیث416

امام علی (علیه‌السلام)فرمودند:
اَکثَرُ مَصَارعِ العُقُولِ تَحتَ بُرُوقِ المَطَامِعِ؛
قربانگاه عقلها غالبا در پرتو طمعها است.
(محاضرات، ج1، ص251)

حدیث417

امام علی (علیه السلام)فرمودند:
اَلحِرصُ وَالکِبرُ وَالحَسَدُ دَواعٍ إِلَی التَّقَحُّمِ فِی الذُّنوبِ؛
حرص و تکبّر و حسادت، انگیزه‌های فرورفتن در گناهانند.
(نهج البلاغه، حکمت 371)

حدیث418

امام علی (علیه السلام)فرمودند:
اَعجَبُ ما فِی النسانِ قَلبُهُ وَ لَهُ مَوارِدُ مِنَ الحِکمَةِ وَ اَضدادٌ مِن خِلافِها فَاِن سَنَحَ لَهُ الرَّجاءُ اَذَ لَّهُ الطَّمَعُ وَ اِن هاجَ بِهِ الطَّمَعُ اَهلَکَهُ الحِرصُ وَ اِن مَلَکَهُ الیَأسُ قَتَلَهُ السَفُ... فَکُلُّ تَقصیرٍ بِهِ مُضِرٌّ وَ کُلُّ اِفراطٍ بِهِ مُفسِدٌ؛
شگفت ترین عضو انسان قلب اوست و قلب مایه هایی از حکمت و ضد حکمت دارد. اگر آرزو به آن دست دهد، طمع خوارش می گرداند و اگر طمع در آن سر برکشد، حرص نابودش می کند و اگر ناامیدی بر آن مسلّط شود، اندوه، او را می کُشد... هر کوتاهی برایش زیانبار است و هر زیاده روی برایش تباهی آفرین.
(علل الشرایع، ص 109، ح 7)

حدیث419

امام علی (علیه السلام)فرمودند:
أَعظَمُ النّاسِ ذُلاًّ الطّامِعُ الحَریصُ المُریبُ؛
ذلیل ترین مردم، کسی است که طمعکار، حریص و وسوسه گر باشد.
(غررالحکم، ج2، ص259، ح2549)

حدیث420

اَلحِرصُ موقِعٌ فی کَثیرِ العُیوبِ؛
حرص انسان را به عیب های زیادی مبتلا می کند.
(کافی، ج8، ص244، 388)

حدیث421

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
تِسْعَةُ اَشْیاءَ قَبیحةٌ وَ هِیَ مِنْ تِسْعَةِ اَنـْفُسٍ اَقبَحُ مِنها مِنْ غَیْرِهِمْ: ضیقُ الذَّرْعِ مِنَ الْـمُلوکِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الاَغْنیاءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَماءِ وَ الصِّبا مِنَ الْکُهولِ وَ الْقَطیعَةُ مِنَ الرُّؤوسِ وَ الْکِذْبُ مِنَ الْـقُضاةِ وَ الزَّمانَةُ مِنَ الاَطِبّاءِ وَ الْبَذاءُ مِنَ النِّساءِ وَ الطَّیشُ مِن ذَوِی السُّلْطانِ؛
نُه چیز زشت است، اما از نه گروه زشت‌تر: درماندگی و ناتوانی از دولتمردان؛ بخل از ثروتمندان؛ زود خشمی از دانشمندان؛ حرکات بچگانه از میانسالان؛ جدایی حاکمان از مردم؛ دروغ از قاضیان؛ بیماری کهنه از پزشکان؛ بدزبانی از زنان و سختگیری و ستمگری از سلاطین.
(دعائم الإسلام، ج 1، ص 83)

حدیث422

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ البُخلَ وَالجُبنَ وَالحِرصَ غَرائِزُ شَتّی یَجمَعُها سوءُ الظَّنِّ بِاللّه ؛
به درستی که بخل و ترس و حرص، غریزه ها و تمایلات متعدد و پراکنده ای هستند که سوءظن به خداوند آنها را جمع می کند.
(کافی، ج8، ص243، ح337)

حدیث423

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
مَن تَکَبَّرَ وَضَعَهُ اللهُ فَهو فی أعیُن النّاس صَغیرٌ وَ فی نَفسِهِ کَبیرٌ
هر که تکبر کند خدا پستش گرداند، او در چشم مردم کوچک است و در خیال خودش بزرگ.
کنز العمال ح5737

حدیث424

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
أَلا اُخبِرُکُم بِأَهلِ النّارِ؟ کُلُّ عُتُلٍّ جَوّاظٍ مُستَکبِرٍ؛
آیا شما را از اهل دوزخ آگاه نکنم؟ هر درشتخویِ خشنِ متکبّر.
الترغیب و الترهیب، ج3، ص563، ح16

حدیث425

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِذا ظَهَرَ الزِّنا وَ الرِّبا فی قَرْیَةٍ فَقَدْ اَحَلّوا بِاَنْفُسِهِمْ عَذابَ اللّه ؛
هرگاه زنا و ربا در جایی آشکار شود، مردم آنجا خود را در عذاب خدا افکنده اند.
نهج الفصاحه، ح 218

حدیث426

پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
فِی الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنها فِی الدُّنیا وَ ثلاثٌ فِی الآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتی فِی الدُّنیا فَیَذهَبُ بِالبَهاءِ وَ یُعَجِّلُ الفَناءَ وَ یَقطَعُ الرِّزقَ وَ اَمّا الَّتی فِی الآخِرَةِ فَسوءُ الحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الخُلودُ فِی النّارِ ؛
زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیایی اش این است که: آبرو را می بَرد، مرگ را شتاب می بخشد و روزی را می بُرد و سه پیامد آخرتی اش: سختی حسابرسی، خشم خدای رحمان و ماندگاری در آتش است.
خصال، ص 321، ح 3

حدیث427

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
إِیّاکُم وَالحَسَدُ، فَإِنَّهُ یَکُلُ الحَسَناتِ کَما تَکُلُ النّارُ الحَطَبَ؛
از حسادت بپرهیزید، زیرا حسد نیکی ها را می خورد چنان که آتش هیزم را می خورد.
(جامع الأخبار، ص 451)

حدیث428

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
إِیّاکُم وَالشُّحَّ فَإِنَّما هَلَکَ مَن کانَ قَبلَکُم بِالشُّحِّ اَمَرَهُم بِالبُخلِ فَبَخِلوا وَأَمَرَ هُم بِالقَطیعَةِ فَقَطَعوا وَأَمَرَهُم بِالفُجورِ فَفَجَروا؛
از حرص بپرهیزید که پیشینیان شما در نتیجه حرص هلاک شدند، حرص آنها را به بخل وادار کرد و بخیل شدند. به قطع رحم وادار کرد و قطع رابطه کردند با خویشاوندان. به بدی وادارشان کرد و بدکار شدند.
(غررالحکم، ج2، ص 460، ح3295)

حدیث429

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
اَلا اُخْبِرُکُمْ بِاَبْعَدِکُمْ مِنّی شَبَها؟ قَالُوا: بَلی یا رَسولَ اللّه‌ِ. قالَ: اَلْفاحِشُ الْمُتَفَحِّشُ الْبَذی‌ءُ، اَلْبَخِیلُ، اَلْمُخْتَالُ، اَلْحَقودُ، اَلْحَسُودُ، اَلْقاسِی الْقَلْبِ، اَلْبَعِیدُ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ یُرْجی، غَیْرُ المَاْمونِ مِنْ کُلِّ شَرٍّ یُتَّقی؛
آیا شما را از کم شباهت‌ترینتان به خودم آگاه نسازم؟ عرض کردند: چرا، ای رسول خدا! فرمودند: زشتگویِ بی آبرویِ بی شرم، بخیل، متکبر، کینه توز، حسود، سنگدل، کسی که هیچ امیدی به خیرش و امانی از شرش نیست.
(کافی، ج 2، ص 291، ح 9)

حدیث430

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا یَدخُلُ الجَنَّهَ مَن فِی قَلبهِ مِثقالَ ذَرَّهٍ مِن کِبر؛
کسی که در قلبش به اندازه ذره ای کبر و خود بزرگ بینی باشد به بهشت وارد نمی شود.
(جهاد النفس، ح 569)

حدیث431

امام صادق( علیه‌السلام) فرمودند:
اَلذُّنوبُ الَّتی تُغَیِّیرُ النِّعَمَ البَغیُ وَ الذُّنوبُ التَّی تورِثُ النَّدَمَ القَتلُ وَ الَّتی تُنزِلُ النِّقَمَ الظُّلمُ وَالَّتی تَهتِکُ السُّتورَ شُربُ الخَمرِ وَ الَّتی تَحبِسُ الرِّزقَ الزِّنا وَ الَّتی تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطیعَةُ الرَّحِمِ وَالَّتی تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظلِمُ الهَواءَ عُقوقُ الوالِدَینِ؛
گناهی که نعمت‌ها را تغییر می‌دهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهی که پشیمانی می‌آورد، قتل است. گناهی که گرفتاری ایجاد می‌کند، ظلم است. گناهی که آبرو می‌بَرد، شرابخواری است. گناهی که جلوی روزی را می‌گیرد، زناست. گناهی که مرگ را شتاب می‌بخشد، قطع رابطه با خویشان است. گناهی که مانع استجابت دعا می‌شود و زندگی را تیره و تار می‌کند، نافرمانی از پدر مادر است.
علل الشرایع، ج2، ص584

حدیث432

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلحُرِّیَّةُ مُنَزَّهَةٌ مِنَ الغِلِّ وَالمَکرِ؛
آزادگی از کینه‌توزی و مکر منزّه است.
(غررالحکم، ج1، ص385، ح1485)

حدیث433

امام علی ( علیه‌السلام) فرمودند:
لَیْسَ لِکَذوبٍ اَمانَةٌ، وَ لا لِفُجورٍ صیانَةٌ؛
دروغگو امانتدار نیست و بدکار، نگهدارنده اسرار.
غررالحکم، ج 5، ص 85 ، ح 7506

حدیث434

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَبَی اللّه‌ُ لِصاحِبِ الْخُلْقِ السَّیِّی‌ءِ بِالتَّوبَةِ. فَقیلَ: یا رَسول اللّه‌ِ، وَ کَیْفَ ذلِکَ؟ قالَ: لاِنـَّهُ اِذا تابَ مِنْ ذَنـْبٍ وَقَعَ فی اَعْظَمَ مِنَ الذَّنـْبِ الّذی تابَ مِنْهُ؛
خداوند از آدم بد اخلاق توبه نمی‌پذیرد. عرض شد: ای رسول خدا، چرا؟ فرمودند: چون هرگاه از گناهی توبه کند در ورطه گناهی بدتر از آن که توبه کرده است می‌افتد.
(بحارالأنوار، ج 73، ص 299، ح 12)

حدیث435

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن ساءَ خُلقُهُ عَذَّبَ نَفسَهُ وَ مَن کَبُرَ هَمُّهُ سَقُمَ بَدَنُهُ؛
هر کس بد اخلاق باشد، خودش را عذاب می دهد و هر کس غم و غصه اش زیاد شود، تنش رنجور می گردد.
(نهج الفصاحه، ح 3002)

حدیث436

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلسَّیِّئُ الْخُلُقِ کَثیرُ الطَّیْشِ مُنَغَّصُ الْعَیْشِ؛
آدم بد اخلاق بسیار خطا می‌کند و زندگی‌اش تلخ می‌شود.
(غررالحکم، ح 1604)

حدیث437

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَنْ ساءَ خُلْقُهُ ضاقَ رِزْقُهُ؛
هر کس بد اخلاق باشد، روزی‌اش تنگ می‌شود.
(غررالحکم، ح 8023)

حدیث438

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لَیسَ الکَذِبُ مِن خَلائِقِ الإِسلامِ؛
دروغگویی از اخلاق اسلام نیست.
(غررالحکم، ج5، ص74، ح7460)

حدیث439

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن ساءَ خُلقُهُ عَذَّبَ نَفسَهُ؛
هر کس بداخلاق باشد، خودش را شکنجه و آزار می دهد.
(کافی، ج2، ص321، ح4)

حدیث440

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
العبادة مع اکل الحرام کالبناء علی الرمل؛
عبادت کردن با حرام خواری ، مثل بنا کردن ساختمان بر روی شن است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 258).

حدیث441

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
ترک الغیبة احب الی الله من عشرة الاف رکعة تطوعا؛
ترک غیبت نزدخداوند ازده هزار رکعت نماز مستحبی محبوبتر است .
(قصار الجمل ، 2، ص 107).

حدیث442

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) :
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لاصیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه ؛
هرکس مرد یا زن مسلمانی را غیبت کند، چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست مگر این که غیبت شونده او را ببخشاید.
(بحارالانوار، ج 75، ص 258).

حدیث443

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا یَرضَی الحَسُودُ عَمَّن یَحسُدُهُ إلاّ بِالمَوتِ أو بِزَوالِ النِّعمَةِ ؛
حسود ، جز به مرگ یا از بین رفتن نعمتِ کسی که بر او حسد می‌ورزد ، خشنود نمی‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10812

حدیث444

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَستَبطِی‌ء اِجابَةَ دُعائِکَ وَ قد سَدَدتَ طَریقَهُ بِالذُّنُوبِ ؛
اجابت دعایت را دیر مپندار ، وقتی با گناه راه اجابت آن را فرو بسته‌ای .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10329

حدیث445

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن نَقَلَ إلَیکَ نَقَلَ عَنکَ ؛
کسی که [از دیگران] برای تو خبر می‌آورد ، از تو [برای دیگران ]خبر می‌برد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9133

حدیث446

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن یَکتَسِب مالاً مِن غَیرِ حِلِّهِ یَصرِفهُ فی غَیرِ حَقَّهِ ؛
هرکس مالی را از حرام به دست آورد ، آن را در راه ناشایست خرج می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8883

حدیث447

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن کافَأَ الإحسانَ بِالإساءَةِ فَقَد بَرِی‌ءَ مِنَ المُرُوَّةِ ؛
از مردانگی به دور است آن‌که نیکی را با بدی جزا می‌دهد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8674

حدیث448

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن ظَلَمَ العِبادَ کانَ اللّه‌ُ خَصمَهُ ؛
هر کس به بندگان [خدا] ستم کند ، خداوند دشمن اوست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8637

حدیث449

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن بَخِلَ عَلی نَفسِهِ کانَ عَلی غَیرِهِ أبخَلَ ؛
هر کس بر خود بخیل باشد ، بر دیگران بخیل‌تر است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8625

حدیث450

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن کَثُرَ فِکرُهُ فِی المَعاصی دَعَتهُ إلَیها ؛
هر کس بسیار به گناهان بیندیشد ، گناهان او را به سوی خود می‌کشانند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8561

حدیث451

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن أطاعَ هَواهُ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنیاهُ ؛
هر که از هوس خود پیروی کند ، آخرتش را به دنیایش فروخته است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8354

حدیث452

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن عُرِفَ بِالکِذبِ لَم یُقبَل صِدقُهُ ؛
کسی که به دروغگویی شناخته شود ، سخن راستش نیز پذیرفته نمی‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8010

حدیث453

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن وافَقَ هَواهُ خالَفَ رُشدَهُ ؛
هر کس با هوس خود موافقت کند ، با بالندگی خود مخالفت کرده است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7957

حدیث454

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن أساءَ خُلقَهُ عَذَّبَ نَفسَهُ ؛
هر کس خود را بدخو گردانَد ، خود را عذاب می‌دهد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7798

حدیث455

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لِیَکُن أبغَضُ النّاسِ إلَیکَ وَ أبعَدُهُم مِنکَ أطلَبَهُم لِمَعایِبِ النّاسِ ؛
باید مبغوض‌ترینِ مردم و دورترینِ آنها از تو کسی باشد که بیش از همه از مردم عیب‌جویی می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7378

حدیث456

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کَثرَةُ الغَضَبِ تُزرِی بِصاحِبِهِ وَ تُبدِی مَعایِبَهُ ؛
خشمِ بسیار ، صاحب خشم را خوار و عیب‌های او را آشکار می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7107

حدیث457

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کَثرَةُ المُزاحِ تُسقِطُ الهَیبَةَ ؛
شوخی بسیار ، هیبت را از میان می‌برد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7101

حدیث458

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کَیفَ یَدَّعِی حُبَّ اللّه‌ِ مَن سَکَنَ قَلبَهُ حُبُّ الدُّنیا؟! ؛
چگونه ادّعای دوستی خدا می‌کند، کسی که دوستی دنیا در قلبش جای گرفته است ؟!
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7002

حدیث459

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کَیفَ یَجِدُ لَذَّةَ العِبادَةِ مَن لا یَصُومُ عَنِ الهَوی؟! ؛
چگونه لذّت عبادت را در می‌یابد، کسی که از هوس باز نمی‌ایستد؟!
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6985

حدیث460

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کُلُّ داءٍ یُداوی اِلاّ سُوءَ الخُلقِ ؛
هر دردی درمان می‌شود ، جز بد اخلاقی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6880

حدیث461

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کُلُّ ذی رُتبَةٍ سَنِیَّةٍ مَحسودٌ ؛
بر هر بلند مرتبه‌ای حسد می‌برند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6862

حدیث462

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
قَد تُورِثُ اللَّجاجَةُ ما لَیسَ لِلمَرءِ إلَیهِ حاجَةٌ ؛
گاه باشد که لجاجت ، آنچه را که آدمی به آن نیاز ندارد ، به بار آوَرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث 6680

حدیث463

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
غایَةُ الخِیانَةِ خِیانَةُ الخِلِّ الوَدُودِ وَ نَقضُ العُهُودِ ؛
منتهای خیانت ، خیانت کردن به دوست صمیمی و شکستن پیمان است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6374

حدیث464

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَجِبتُ لِمَن یَحتَمِی الطَّعامَ لأِذِیَّتِهِ کَیفَ لا یَحتَمِی الذَّنبَ لأِلیمِ عُقُوبَتِهِ ؛
در شگفتم از کسی که از بیم آسیب دیدن ، از غذا دوری می‌گزیند ، چگونه از بیم کیفر دردناک ، از گناه نمی‌پرهیزد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6254

حدیث465

عادَةُ اللِّئامِ المُکافاةُ بِالقَبیحِ عَنِ الإحسانِ ؛
خوبی را با زشتی جواب دادن ، عادت فرومایگان است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6238

حدیث466

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ظُلمُ الیَتامی وَ الاَیامی یُنزِلُ النِّقَمَ وَ یَسلُبُ النِّعَمَ أهلَها ؛
ستم بر یتیمان و بیوه زنان ، کیفر الهی را فرود می‌آورد و نعمت را از اهل نعمت می‌ستاند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6079

حدیث467

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ظُلمُ الضَّعیفِ أفحَشُ الظُّلمِ ؛
ستم کردن بر ناتوان ، زشت‌ترین ستم است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6054

حدیث468

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
طَعنُ اللِّسانِ أمَضٌ مِن طَعنِ السِّنانِ ؛
زخمِ زبان ، دردناک‌تر از زخمِ نیزه است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6011

حدیث469

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
طُوبی لِمَن خَلا مِنَ الغِلِّ صَدرُهُ وَ سَلِمَ مِنَ الغِشِّ قَلبُهُ ؛
خوشا آن که سینه‌اش از کینه تهی و دلش از ناصافی و خیانت ، پاک است !
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5941

حدیث470

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
شَرُّ النّاسِ مَن لا یُبالِی أن یَراهُ النّاسُ مُسِیئا ؛
بدترینِ مردم ، کسی است که پروا نکند از این که مردم او را گناهکار ببینند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5702

حدیث471

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
شَرُّ النّاسِ مَن لا یَقبَلُ العُذرَ ، وَ لا یُقیِلُ الذَّنبَ ؛
بدترینِ مردم ، کسی است که عذر را نپذیرد و از لغزش در نگذرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5685

حدیث472

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
سُوءُ الخُلقِ نَکَدُ العَیشِ وَ عَذابُ النَّفسِ ؛
بدخویی موجب سختی زندگی و عذاب جان است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5639

حدیث473

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رُبَّ واعِظِ غَیرُ مُرتَدِعٍ ؛
بسا واعظی که خود [از گناه] باز نمی‌ایستد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5361

حدیث474

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رَأسُ الجَهلِ مُعاداةُ النّاسِ ؛
سرآغاز نادانی ، دشمنی با مردم است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5247

حدیث475

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خُلُوُّ الصَّدرِ مِنَ الغِلِّ وَ الحَسَدِ مِن سَعادَةِ العَبدِ ؛
خالی بودن سینه از کینه و رشک ، از خوش‌بختی آدمی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5083

حدیث476

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
حُبُّ الاِطراءِ وَ المَدحِ مِن اَوثَقِ فُرَصِ الشَّیطانِ ؛
دوست داشتن ستایش دیگران، از مغتنم‌ترین فرصت‌های شیطان است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4877

حدیث477

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
تَهویِنُ الذَّنبِ اَعظَمُ مِن رُکُوبِ الذِّنبِ ؛
کوچک انگاشتن گناه، از ارتکاب گناه ، بزرگ‌تر است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4490

حدیث478

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا رَأیتَ فی غَیرِکَ خُلقا ذَمیما فَتَجَنَّب مِن نَفسِکَ اَمثالَهُ ؛
هرگاه در دیگری خوی نکوهیده‌ای دیدی ، مانند آن را از خودت دور دار.
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4098

حدیث479

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِذا رَغِبتَ فِی المَکارِمِ فَاجتَنِبِ المَحارِمَ ؛
اگر خواهان بزرگی‌ها هستی ، از حرام‌ها دوری کن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4069

حدیث480

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إن تَنَزَّ هُوا عَنِ المَعاصی یُحبِبکُمُ اللّه‌ُ ؛
اگر از گناهان پاک شوید ، خداوند شما را دوست می‌دارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3759

حدیث481

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَبخَلُ النّاسِ مَن بَخِلَ بِالسَّلامِ ؛
بخیل‌ترینِ مردم، کسی است که از سلام کردن بخل ورزد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3200

حدیث482

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَکبَرُ العَیبِ أن تَعیبَ غَیرَکَ بِما هُوَ فیکَ ؛
بزرگ‌ترین عیب آن است که بر دیگری عیبی بگیری که در تو نیز هست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3167

حدیث483

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَکبَرُ الکُلفَةِ تَعَنّیکَ فِیما لا یَعنیکَ ؛
بزرگ‌ترین زحمت ، سختی کشیدن در چیزی است که سودی برایت ندارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3166

حدیث484

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَعظَمُ الذُّنُوبِ عِندَ اللّه‌ِ ذَنبٌ اَصَرَّ عَلَیهِ عامِلُهُ ؛
بزرگ‌ترین گناه نزد خداوند ، گناهی است که صاحب گناه بر آن اصرار ورزد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3131

حدیث485

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَسرَعُ شَیءٍ عُقُوبَةً الیَمینُ الفاجِرَةُ ؛
زودآینده‌ترین کیفر ، کیفرِ سوگند دروغ است.
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3041

حدیث486

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَقبَحُ الغَدرِ إذاعَةُ السِّرِّ ؛
زشت‌ترین بی‌وفایی ، فاش کردن راز است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3005

حدیث487

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أَشَدُّ القُلُوبِ غِلاًّ قَلبُ الحَقُودِ ؛
ناصاف‌ترینِ دل‌ها ، دل کینه‌توز است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2932

حدیث488

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَسوَءُ النّاسِ عَیشا الحَسُودُ ؛
حسود ، بدترین زندگی را در بین مردم دارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2931

حدیث489

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکَ أن تَجعَلَ مَرکَبَکَ لِسانَکَ فی غِیبَةِ إخوانِکَ أو تَقُولَ ما یَصیرُ عَلَیکَ حُجَّةً وَ فِی الإساءَةِ إلَیکَ عِلَّةً ؛
بپرهیز از اینکه زبانت را مَرکب غیبت برادرانت کنی ، یا سخنی بگویی که حجّت بر تو و بهانه بدی کردن به تو شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2724

حدیث490

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکَ وَالنِّفاقَ فَإنَّ ذَا الوَجهَینِ لا یَکُونُ وَجیها عِندَ اللّه‌ِ ؛
از دورویی دور باش ، که دورو نزد خداوند آبرویی ندارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2694

حدیث491

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکَ وَالمَنَّ بِالمَعرُوفِ فَإنَّ الاِمتِنانَ یُکَدِّرُ الإحسانَ ؛
بپرهیز از منّت گذاشتن در احسان ، که منت‌گذاری احسان را تیره می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2673

حدیث492

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکَ وَ النَّمیمَةَ فَإنَّها تَزرَعُ الضَّغینَةَ وَ تُبَعِّدُ عَنِ اللّه‌ِ وَالنّاسِ ؛
بپرهیز از سخن‌چینی که بذر کینه می‌افشانَد و از خدا و مردم دور می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2663

حدیث493

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِتَّقُوا مَعاصِیَ الخَلَواتِ فَإنَّ الشّاهِدَ هُوَ الحاکِمُ ؛
از گناهان پنهانی بپرهیزید که آن‌که شاهد است، همو داور است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2524

حدیث494

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحِدَّةُ ضَربٌ مِنَ الجُنُونِ لأَِنَّ صاحِبَها یَندَمُ فَإن لَم یَندَم فَجُنونُهُ مُستَحکَمٌ ؛
تندخویی، گونه‌ای از دیوانگی است ؛ زیرا تندخو پشیمان می‌شود. اگر پشیمان نشود ، دیوانگی او استوار گشته است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2040

حدیث495

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلذُّنُوبُ الدّاءُ وَ الدَّواءُ الاِستِغفارُ وَ الشِّفاءُ أن لا تَعُودَ ؛
گناه، درد است، آمرزشْ‌خواهی داروی آن است و تکرار نکردن ، درمانِ آن .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1890

حدیث496

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحاسِدُ یَری أنَّ زَوالَ النِّعمَةِ عَمَّن یَحسُدُهُ نِعمَةٌ عَلَیهِ ؛
حسود ، نابودی نعمتِ کسی را که به او رشک می‌برد، برای خود نعمتی می‌داند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1832

حدیث497

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلمُرائی ظاهِرُهُ جَمیلٌ وَ باطِنُهُ عَلیلٌ ؛
ریاکار، ظاهرش زیباست و باطنش بیمار .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1577

حدیث498

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلغَضَبُ یُفسِدُ الألبابَ وَ یُبعِدُ مِنَ الصَّوابِ ؛
خشم ، عقل‌ها را فاسد و از راه درست، دور می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1356

حدیث499

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلغِشُّ مِن أخلاقِ اللِّئامِ ؛
ناراستی کردن [با مردم] از خصلت‌های فرومایگان است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1299

حدیث500

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلسّامِعُ لِلغیبَةِ کَالمُغتابِ ؛
شنونده غیبت ، مانند غیبت‌کننده است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1171

حدیث501

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلکِبرُ مِصیَدةُ إبلیسِ العُظمی ؛
خودبزرگ بینی ، دام بزرگ ابلیس است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1132

حدیث502

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَسُودُ لا یَسُودُ ؛
حسود ، سَروری نمی‌یابد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1017

حدیث503

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلغیبَةُ آیَةُ المُنافِقِ ؛
غیبت کردن ، نشانه انسان دوروست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث899

حدیث504

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلمَنُّ یُفسِدُ الإحسانَ ؛
منّت گذاشتن ، عمل نیک را تباه می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث784

حدیث505

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلعُجبُ رَأسُ الحَماقَةِ ؛
خودپسندی ، سرآغاز کم خِرَدی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث348

حدیث506

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مِن أعظَمِ الشَّقاوَةِ القَساوَةُ ؛
سختْ‌دلی از بزرگ‌ترین بدبختی‌هاست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9376

حدیث507

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
آفَةُ الجَمالِ الخُیَلاءُ ؛
آفت زیبایی غرور است .
بحار الأنوار : 77 / 59 / 3

حدیث508

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
ظُلمُ الأجِیرِ أجرَهُ مِن الکبائرِ ؛
کم دادن مزد مزدبَر (کارگر) از گناهان بزرگ است .
بحار الأنوار : 103 / 170 / 27

حدیث509

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَذَلَّ مؤمِنا أو مؤمِنَةً أو حَقَّرَهُ لِفَقرِهِ أو قِلَّةِ ذاتِ یَدِهِ ، شَهَرَهُ اللّه‌ُ تعالی یومَ القِیامَةِ ثُمّ یَفضَحُهُ؛
هر کس مرد یا زن مؤمنی را به سبب تهیدستی یا اندک بودن مال و داراییش خوار شمارد یا تحقیر کند، خداوند متعال در روز قیامت او را (بدین کار زشتش) شهره و سپس رسوایش سازد.
بحار الأنوار : 72 / 44 / 52

حدیث510

امام صادق علیه‌السلام :
الَیمینُ الصَّبرُ الکاذِبَةُ تُورِثُ العَقِبَ الفَقْرَ ؛
سوگند اجباری دروغ برای بازماندگان فقر به بار می‌آورد .
بحار الأنوار : 104 / 209 / 19

حدیث511

امام صادق علیه‌السلام :
مَن حَلفَ علی یَمینٍ وهُو یَعلمُ أ نّهُ کاذِبٌ فقَد بارَزَ اللّه‌َ عز و جل؛
هرکه سوگندی خورد و بداند که دروغ می‌گوید به جنگ خدا رفته است .
ثواب الأعمال : 269 / 1

حدیث512

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند:
فی کِتابِ أمیرِ المؤمنینَ علیه‌السلام : ثلاثُ خِصالٍ لا یَموتُ صاحِبُهُنّ حتّی یَری وَبالَهُنَّ : البَغیُ ، وقَطیعَةُ الرَّحِمِ ، والَیمینُ الکاذِبةُ؛
در کـتاب امیر الـمؤمنین علیه‌السلام آمده است : سه گناه است که صاحب آنها در همین دنیا کیفرش را ببیند : ستم ، بریدن پیوند خویشاوندی و سوگند دروغ .
أمالی المفید : 98 / 8

حدیث513

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العِبادَةُ مَع أکْلِ الحَرامِ کالبِناءِ علی الرَّمْلِ - وقیلَ : علی الماءِ؛
عبادت کردن با وجود حرام خواری مانند ساختن بنایی است بر روی شن و به قولی : بر روی آب .
عدّة الداعی : 141

حدیث514

امام باقر علیه‌السلام :
انَّ الرّجُلَ إذا أصابَ مالاً مِن حَرامٍ لَم یُقْبَلْ مِنهُ حَجُّ ولا عُمْرَةٌ ولا صِلَةُ رَحِمٍ حتّی أنّه یَفْسُدُ فیهِ الفَرْجُ ؛
هرگاه انسان مالی از حـرام بـه دست آورد نه حجّی از او پذیرفته شود، نه عمره‌ای و نه صله رحمی و حتّی در ازدواج و زناشویی او تأثیر سوء می‌گذارد.
أمالی الطوسیّ : 680 / 1447

حدیث515

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
لا یَحْتَکِرُ إلاّ الخَوّانونَ؛
جز خیانتکاران احتکار نمی‌کنند.
کنز العمّال : 9738

حدیث516

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مِن طَبائعِ الأغْمارِ إتْعابُ النُّفوسِ فی الاحْتِکارِ؛
به رنج افکندن خود برای احتکار از خصلتهای ابلهان است .
غرر الحکم : 9349

حدیث517

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
الاحْتِکارُ شِیمَةُ الفُجّارِ ؛
احتکار خوی نابکاران است .
غرر الحکم: 607

حدیث518

امام علی علیه‌السلام:
فیما کَتَبَهُ للأشتَرِ حینَ وَلاّهُ مِصرَ: واعْلَمْ مَع ذلکَ أنّ فی کثیرٍ مِنهُم التُجّار وذَوِی الصَناعاتِ ضِیقا فاحِشا ، وشُحّا قَبیحا ، واحْتِکارا للمَنافِعِ ، وتَحَکُّما فی البِیاعاتِ ، وذلکَ بابُ مَضَرَّةٍ للعامَّةِ ، وعَیْبٌ علی الوُلاةِ ، فامْنَعْ مِن الاحْتِکارِ ؛ فإنَّ رسولَ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم مَنعَ مِنهُ؛
- در فرمان زمامداری مصر به مالک اشتر- : با این همه ، بدان که بسیاری از آنان - تجّار و صاحبان صنعت - در داد و ستد بیش از اندازه سختگیرند و بخل ورزی ناپسندی دارند و به منظور سود بیشتر کالا را احتکار می‌کنند و به دلخواه نرخ گران می‌بندند و این کار برای توده مردم زیانبار و برای حکمرانان عیب و ننگ است . بنابراین ، از احتکار جلوگیری کن ؛ زیرا که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم از آن منع فرموده است .
نهج البلاغه: الکتاب 53 و منتخب میزان الحکمة : 160

حدیث519

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
الُمحْتَکِرُ مَلْعونٌ ؛
محتکر از رحمت خدا به دور است .
بحار الأنوار : 62 / 292

حدیث520

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الُمحتَکِرُ فی سُوقِنا کالمُلْحِدِ فی کِتابِ اللّه ؛
کسی که در بازار ما دست به احتکار زند به منزله کسی است که کتاب خدا را انکار کند .
کنز العمّال: 9717

حدیث521

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُحْشَـرُ الحَکّارونَ وقَتَلَهُ الأنْفُـسِ إلی جَهَنّمَ فی دَرَجةٍ ؛
محتکران و آدم‌کشان در جهنّم هم ردیف و هم درجه‌اند .
کنز العمّال :9739

حدیث522

امام علی علیه‌السلام :
الحِرصُ لا یَزیدُ فی الرِّزقِ ، ولکنْ یُذِلُّ القَدْرَ؛
آزمندی، روزی را زیاد نمی‌کند بلکه قدر و منزلت را خوار می‌سازد.
غرر الحکم : 1877

حدیث523

امام علی علیه‌السلام :
الحِرْصُ عَناءٌ مُؤبَّدٌ؛
آزمندی، رنجی جاویدان است.
غرر الحکم : 982

حدیث524

امام علی علیه‌السلام:
الحِرصُ یُزْری بالمُرُوَّةِ ؛
آزمندی جوانمردی را لکه‌دار می‌کند.
غرر الحکم : 1107

حدیث525

امام علی علیه‌السلام:
الحِرصُ مَطِیَّةُ التَّعَبِ؛
آزمندی مَرکب رنج است.
غرر الحکم: 280

حدیث526

امام علی علیه‌السلام:
وقد سُئلَ : أیُّ ذُلٍّ أذَلُّ: الحِرصُ علی الدُّنیا؛
در پاسخ به این پرسش که کدام خواری بدتر است؟(فرمودند) : آزمندی به دنیا .
أمالی الصدوق : 322 / 4

حدیث527

امام علی علیه‌السلام :
الحَریصُ فَقیرٌ ولو مَلَکَ الدُّنیا بحَذافیرِها ؛
آزمـند نـیازمند است اگـر چه مالک همه دنیا باشد .
غرر الحکم : 1753

حدیث528

امام حسین علیه‌السلام :
لَیستِ العِفّةُ بمانِعَةٍ رِزْقا ، ولا الحِرصُ بجالِبٍ فَضْلاً ، وإنَّ الرِّزقَ مَقْسومٌ والأجَلَ مَحتومٌ ، واسْتِعمالُ الحِرصِ طَالبُ المَأْثَم؛
نه عفّت مانع روزی می‌شود و نه حرص، روزی بیشتر می‌آورد؛ زیرا روزی تقسیم شده و اجل حتمی است و حرص زدن طلب گناه است.
أعلام الدین : 428

حدیث529

امام علی علیه‌السلام :
الحِرصُ لا یَزیدُ فی الرِّزقِ ، ولکنْ یُذِلُّ القَدْرَ؛
آزمندی روزی را زیاد نمی‌کند، بلکه قدر و منزلت را خوار می‌سازد .
غرر الحکم : 1877

حدیث530

امام باقر علیه‌السلام :
مَثَلُ الحَریصِ علی الدُّنیا مَثَلُ دُودَةِ القَزِّ : کُلَّما ازْدادَتْ مِن القَزِّ علی نَفْسِها لَفّا کانَ أبْعَدَ لَها مِن الخُروجِ ، حتّی تَموتَ غَمّا؛
حکایت کسی که به دنیا حریص است، حکایت کرم ابریشم است هرچه بیشتر ابریشم بر خود می‌تند ، با بیرون آمدن از پیله بیشتر فاصله می‌گیرد تا آن که سرانجام دق مرگ می‌شود .
الکافی : 2 / 316 / 7

حدیث531

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اعْلَمْ یا علیُّ ، أنّ الجُبْنَ والبُخْلَ والحِرْصَ غَریزَةٌ واحِدَةٌ ، یَجْمَعُها سُوءُ الظَّنِّ؛
ای علی ! بدان که ترسویی و بخل و آزمندی یک سرشتند و ریشه آنها بدگمانی (به خدا) است .
علل الشرائع : 559 / 1

حدیث532

امام‌علی علیه‌السلام :
علی الشَّکِّ وقِلَّةِ الثِّقَةِ باللّه ، مَبْنی الحِرصِ والشُّحِّ؛
بنای‌آزمندی‌وبخل‌شدید بر شکّ و کم اعتمادی به خدا استوار است .
غرر الحکم : 6195

حدیث533

امام علی علیه‌السلام :
شِدَّةُ الحِرصِ مِن قُوَّةِ الشَّرَةِ وضَعْفِ الدِّینِ؛
آزمندی زیاد ناشی از نیروی سیری ناپذیری و سستی دین است .
غرر الحکم : 5772

حدیث534

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن غَشَّ أخاهُ المُسلِمَ نَزَعَ اللّه‌ُ عَنهُ بَرَکهَ رِزقِهِ ، وأفسَدَ علَیهِ مَعیشَتَهُ ، ووَکَلَهُ إلی نفسِهِ؛
هر که به برادر مسلمان خود دغلکاری روا دارد ، خداوند برکت را از روزی او بگیرد و زندگیش را بر وی تباه گرداند و او را به خودش واگذارد .
بحار الأنوار : 76 / 365 / 30

حدیث535

امام رضا علیه‌السلام :
لایَجتَمِعُ المالُ إلاّ بخِصالٍ خَمسٍ: بِبُخلٍ شَدیدٍ ، وأمَلٍ طَویلٍ ، وحِرصٍ غالِبٍ ، وقَطیعَةِ الرَّحِمِ ، وإیثارِ الدُّنیا علَی الآخِرَةِ؛
مال و ثروت جمع نشود ، مگر با داشتن پنج خصلت : بخل شدید ، آرزوی دراز ، حرص چیره (بر جان) ، رسیدگی نکردن به خویشان و ترجیح دنیا بر آخرت .
الخصال : 282 / 29

حدیث536

امام علی علیه‌السلام :
لا وِزرَ أعظَمُ مِن وِزرِ غَنیٍّ مَنَعَ الُمحتاجَ ؛
گناهی، بـزرگتر از گـناه ثروتمندی نیست که نیازمند را از حقّش محروم کرده باشد .
غررالحکم : 10738

حدیث537

امام صادق علیه‌السلام :
دِرهَمُ ربا أعظَمُ عِندَاللّه مِن سَبعینَ زَنیةً بِذاتِ مَحرمٍ فی بیتِ اللّه الحـرام؛
یک درهم ربا ، نزد خداوند سنگین‌تر است از هفتاد بار زنا کردن با محارم در (کعبه) خانه محترم خدا .
نور الثقلین: 1 / 295 / 1177

حدیث538

امام صادق علیه‌السلام :
آکِلُ الرِّبا لا یَخرُجُ مِنَ الدنیا حتّی یَتَخَبَّطَهُ الشیطانُ ؛
ربا خوار از دنیا نرود، تا آن که شیطان دیوانه‌اش کند .
تفسیر العیاشی : 1 / 152 / 503

حدیث539

امام باقر علیه‌السلام :
أخبَثُ المَکاسِبِ ، کَسبُ الرِّبا؛
پلیدترین کسب‌ها ، رباست .
الکافی : 5 / 147 / 12

حدیث540

أتَیتُ لیلةَ اُسرِیَ بِی علی قَومٍ بُطونُهُم کالبیوتِ فیها الحَیّاتُ تُری مِن خارجِ بُطونِهِم ، فقلتُ : مَن هؤلاءِ یا جَبرئیلُ ؟ قالَ : هؤلاءِ أکَلَهُ الرِّبا؛
شبی که به معراج رفتم ، بر مردمی گذشتم که شکمهایشان چون خانه‌ای بود و در آنها مارهایی وجود داشت که از بیرون شکمهایشان دیده می‌شد. پرسیدم : ای جبرئیل! اینها کیستند ؟ گفت : اینان ربا خوارانند .
کنز العمّال : 31857

حدیث541

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ اللّه‌َ عز و جل لَعَنَ آکِلَ الرِّبا ومُوکِلَهُ وکاتِبَهُ وشاهِدَیهِ؛
خداوند عز و جل ربا خوار و ربادهنده و کاتب و گواهان آن را لعنت کرده است .
أمالی الصدوق : 346 / 1

حدیث542

امام علی علیه‌السلام :
اعتِیادُ الکِذبِ یُورِثُ‌الفَقرَ؛
اعتیاد به دروغگویی ، فقر می‌آورد .
بحار الأنوار : 72 / 261 / 36

حدیث543

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الکِذبُ یَنقُصُ الرِّزقَ؛
دروغ ، روزی را کم می‌کند .
الترغیب والترهیب : 3 / 596 / 29

حدیث544

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ العَبدَ لَیُذنِبُ الذَّنبَ فَیُزوی عنهُ الرِّزقُ؛
بنده گناه می‌کند و به سبب آن روزی از او گرفته می‌شود .
الکافی : 2 / 270 / 8

حدیث545

امام صادق علیه‌السلام :
کَثرَةُ السُحتِ یَمحَقُ الرِّزقَ؛
حرامخواریِ زیاد ، روزی را از بین می‌برد .
تحف العقول : 372

حدیث546

امام صادق (علیه‌السلام) می فرمایند :
إنَ اللّه‌َ تبارکَ وتعالی لَیُبْغِضُ المُنَفِّق سِلْعتَهُ بالأیْمانِ ؛
خداوند تبارک و تعالی از کسی که با قسم و سوگند خوردن کالای خود را به فروش رساند، نفرت دارد .
أمالی الصدوق : 390 / 6

حدیث547

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الرجل یذنب الذنب فیحرم صلاة اللیل و ان العمل السیی ء اسرع فی صاحبه من السکین فی اللحم؛
شخصی که به عصیان روی می آورد، از خواندن نماز شب محروم می شود، زیرا اثر کار بد در انسان ، از اثر کارد تیز بر گوشت ، سریع تر است .
(میزان الحکمه ، ج 5، ح 110467).

حدیث548

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الرجل لیکذب الکذبة فیحرم بها عن صلوة اللیل؛
چه بسا مردی با گفتن دروغی ، از فیض نماز محروم می شود.
(بحارالانوار، ج 87، ص 146).

حدیث549

قال الباقر - علیه السلام -:
جاء الرجل الی امیرالمؤ منین - علیه السلام - فقال : یاامیرالمؤ منین انی قد حرمت الصلوة باللیل فقال امیرالمؤ منین : انت رجل قد قیدتک ذنوبک؛
مردی نزد امیرالمؤ منین (علیه السلام) آمد و گفت: من از نماز شب محروم شده ام، امام علی (علیه السلام) فرمودند: گناهانت تو را گرفتار نموده است .
(بحارالانوار، ج 83، ص 127).

حدیث550

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الرجل یذنب فیحرم صلوة اللیل؛
هرآینه انسان مرتکب گناهی می شود و در نتیجه را، از نماز شب محروم می گردد.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 422).

حدیث551

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من شرب الخمر لم تقبل له صلاة اربعین لیلة فان عاد فاربعین لیلة من یوم شربها فان مات فی تلک الاربعین لیلة من غیر توبة سقاه الله یوم القیامة من طینة خبال ؛
کسی که شراب می نوشد نماز وی تا چهل شبانه روز مقبول نیست و اگر بار دیگر لب به شراب زد باز هم تا چهل شب و اگر بدون ((توبه )) در این اوقات بمیرد، خداوند متعال وی را از خاک فاسد سیراب خواهد ساخت .
(تفسیر القمی ، ج 1، ص 181)

حدیث552

عن الباقر - علیه السلام -:
ما عصی الله بشی ء اشد من شرب المسکر ان احدهم یدع الصلاة الفریضة و یثب علی امه و ابنته و اخته و هو لا یعقل ؛
گناهی بدتر از شرب خمر، نیست و شرابخوار، در حال مستی ، نماز واجب را رها و با مادر و خواهر و دخترش همبستر می شود ؛زیرا او در آن حال اندیشه خود را از دست داده است .
(وسائل الشیعه ، ج 17، ص 250)

حدیث553

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلاته و لا صیامه اربعین یوما الا ان یغفر له صاحبه - من اغتاب فی شهر رمضان لم یوجر علی صیامه ؛
کسی که غیبت شخص روزه داری نماید خداوند متعال نماز و روزه وی را تا چهل روز مورد پسند قرار نمی دهد، مگر آن که غیبت شونده از وی راضی شود.(و افزود:) کسی که در ماه رمضان غیبت کند از روزه داری خویش اجری به دست نمی آورد.
(جامع الاخبار صدوق ، فصل الغیبة )

حدیث554

قال الباقر - علیه السلام -:
من شرب الخمر فسکر منها لم یقبل الله صلاته اربعین یوما فان ترک الصلاة فی هذه الایام ضوعف علیه العذاب لترک الصلاة ؛
کسی که شراب بنوشد و مست شود، تا چهل روز، نماز او قبول نیست ؛ پس اگر نمازی را در این روزها ترک کند، عقاب و کیفر وی نیز چند برابر است .
(ثواب الاعمال ، ص 551)

حدیث555

قال الصادق - علیه السلام -:
ان الرجل لیکذب الکذبة فیحرم بها صلاة اللیل ؛
همانا مردی دروغ می گوید، پس به خاطر آن دروغگویی از نماز شب محروم می شود.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 422)

حدیث556

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لاصیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه ؛
هر کس که غیبت مرد یا زن مسلمانی را کند، تا چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست ، مگر این که غیبت شونده او را ببخشاید.
(بحارالانوار، ج 75، ص 258)

حدیث557

قال الصادق - علیه السلام -:
لاتقبل صلوة شارب الخمر اربعین یوما الا ان یتوب ؛
نماز شرابخوار تا چهل روز مقبول نخواهد شد، مگر این که توبه کند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 317.میزان الحکمه ، ج 5، ص 388)
431 - انجام نماز برای خودنمایی

حدیث558

عن النبی - صلی الله علیه وآله - قال :
یا علی !شارب الخمر لایقبل - عز و جل - صلاته اربعین یوما فان مات فی الاربعین مات کافرا ؛
ای علی ! نماز آدم شرابخوار تا چهل روز پذیرفته نیست و اگر در ظرف چهل روز بمیرد، کافر از دنیا رفته است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 47)

حدیث559

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اکل لقمة حرام لم یقبل له صلواة اربعین لیلة و لم تستجب له دعوة اربعین صباحا ؛
کسی که لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمی شود و دعای وی نیز تا چهل روز به اجابت نمی رسد.
(دارالسلام نوری ، ج 4، ص 213)

حدیث560

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لا صیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه ؛
هر کس غیبت مرد یا زن مسلمانی را کند، تا چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست ، مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.
(بحارالانوار، ج 75، ص 258)

حدیث561

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ الرجُلَ لَیَکذِبُ الکِذبَةَ فیُحرَمُ بها صلاةَ اللیلِ؛
آدمی ، دروغـی مـی‌گویـد و بـه سبب آن از نماز شب محروم می‌شود .
علل الشرائع : 362 / 2 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث562

امام علی علیه‌السلام :
ما جَفَّتِ الدُّموعُ إلاّ لقَسوةِ القلوبِ ، وما قَسَتِ القلوبُ إلاّ لِکَثْرةِ الذُّنوبِ ؛
چشمها نخشکید مگر بر اثر سخت دلی و دلها سخت نشد مگر به سبب گناه زیاد .
بحار الأنوار : 73 / 354 /60 منتخب میزان الحکمة : 78

حدیث563

امام صادق علیه السلام فرمودند:
یَقولُ إِبلیسُ لِجُنودِهِ: أَلقوا بَینَهُمُ الحَسَدَ وَالبَغیَ، فَإِنَّهُما یَعدِ لانِ عِندَ اللّه الشِّرکَ؛
شیطان به سپاهیانش می گوید: میان مردم حسد و تجاوزگری بیاندازید چون این دو، نزد خدا برابر با شرک است.
کافی، ج2، ص327، ح2

حدیث564

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اصولُ الکُفرِ ثَلاثَهٌ الحِرصُ وَ الاِستِکبارُ وَ الحَسَدُ؛
ریشه های کفر سه چیز است:حرص و بزرگ منشی نمودن و حسد ورزیدن.
(جهاد النفس، ح 550)

حدیث565

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اِیّـاکُـم اَن یَحسُـدَ بَعضُکـُم بَعضـاً فَـاِنَّ الکُفـرَ اَصلُه الحَسَـد؛
از حسـد ورزی به یکـدیگـر بپـرهیزیـد، زیـرا ریشه کفـر، حسـد است.
(تحف العقول، ص 315)

حدیث566

امام علی علیه السلام فرمودند:
یَکتَسِبُ الکاذِبُ بِکَذِبِهِ ثَلاثا: سَخَطُ اللّه عَلَیهِ وَاستِهانَةُ النّاسِ بِهِ وَمَقتُ المَلائِکَةِ لَهُ؛
دروغگو با دروغگویی خود سه چیز بدست می آورد: خشم خدا را نسبت به خود، نگاه تحقیرآمیز مردم را نسبت به خود و دشمنی فرشتگان را نسبت به خود.
غررالحکم 6/480/11039

حدیث567

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
اَلکَذِبُ یَنقُصُ الرِّزقَ؛
دروغ، روزی را کم می کند.
الترغیب و الترهیب 3/596/29

حدیث568

امام علی علیه السلام فرمودند:
لَیسَ الکَذِبُ مِن خَلائِقِ الإِسلامِ؛
دروغگویی از اخلاق اسلام نیست.
غررالحکم، ج5، ص74، ص7460

حدیث569

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
پلیدترین کسبها ، کسب رباست.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 5 ، ص 147

حدیث570

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
سه خصلت است که دارنده‌اش نمی‌میرد تا عاقبت شوم آن را ببیند: ستمکاری، ازخویشان بریدن، و قسم دروغ که نبرد با خداست.
کافی ، ج 75 ، ص 174

حدیث571

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند ، دشنام گوی بی‌آبرو را دشمن دارد.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 176

حدیث572

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
غیبت آن است که درباره برادرت چیزی را بگویی که خداوند بر او پوشیده و مستورداشته است . و بهتان آن است که عیبی را که در برادرت نیست ، به او ببندی .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 178

حدیث573

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
از سستی و بی‌قراری بپرهیز ، که این دو ، کلید هر بدی می‌باشند ، کسی که سستی کند ،حقی را ادا نکند ، و کسی که بی‌قرار شود ، بر حق صبر نکند
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 175

حدیث574

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
خشم، کلید هر بدی است.
(بحارالانوار/78/373)

حدیث575

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
همه‌ی پلیدی‌ها در یک خانه نهاده شده و کلید آن دروغ قرار داده شده است.
(بحارالانوار/75/378)

حدیث576

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یطبع المؤمن علی کلّ خلق لیس الخیانه و الکذب؛
مؤمن هر خوئی تواند داشت مگر خیانت و دروغ گوئی.
نهج الفصاحه

حدیث577

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
و أیّ داء أدوی من البخل؛
و چه مرضی از بخل بدتر است.
نهج الفصاحه

حدیث578

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
النّظره سهم مسموم من سهام ابلیس؛
نگاه بد تیری زهرآگین از تیرهای شیطان است.
نهج الفصاحه

حدیث579

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المقیم علی الزّنا کعابد وثن؛
آن که بر زنا اصرار ورزد، چون بت پرست است.
نهج الفصاحه

حدیث580

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أذی مسلما فقد أذانی و من أذانی فقد أذی اللَّه؛
هر که مسلمانی را آزار کند مرا آزار کرده و هر که مرا آزار کند خدا را آزار کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث581

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أذی المسلمین فی طرقهم وجبت علیه لعنتهم؛
هر که مسلمانان را در راههایشان آزار کند لعنت وی بر ایشان واجب است.
نهج الفصاحه

حدیث582

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من ضرب مملوکه ظالما أقید منه یوم القیامه؛
هر که مملوک خویش را به ستم بزند روز قیامت از او تقاص کنند.
نهج الفصاحه

حدیث583

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من ضارّ ضارّ اللَّه به و من شاقّ شاقّ اللَّه علیه؛
هر که زیان به کسان رساند خدا زیانش رساند و هر که سختگیری کند خدا با وی سخت گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث584

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من سعی بالنّاس فهو بغیر رشده أو فیه شی ء منه؛
هر که بد مردم گوید از عقل به دور است یا خللی در او هست.
نهج الفصاحه

حدیث585

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَنْ زَنَی زَنَی بِهِ ؛
هر که زنا کند با کسان وی زنا کنند.
نهج الفصاحه

حدیث586

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من زنی أو شرب الخمر نزع اللَّه منه الإیمان کما یخلع الإنسان القمیص من رأسه؛
هر که زنا کند یا شراب بنوشد خدا ایمان از او بکند همچنان که انسان پیراهن از سر خویش بیرون می کند.
نهج الفصاحه

حدیث587

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من احتکر علی المسلمین طعامهم ضربه اللَّه بالجذام؛
هر که خوراک مسلمانان را احتکار کند خدا به خوره مبتلایش کند.
نهج الفصاحه

حدیث588

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أذنب و هو یضحک دخل النّار و هو یبکی؛
هر که گناه کند و خندان باشد وارد جهنم شود و گریان باشد.
نهج الفصاحه

حدیث589

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أعان علی خصومه بظلم لم یزل فی سخط اللَّه حتّی ینزع؛
هر که به وسیله ستمی بر خصومتی کمک کند پیوسته مورد خشم خدا باشد تا دست بردارد.
نهج الفصاحه

حدیث590

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من غشّنا فلیس منّا، المکر و الخداع فی النّار؛
هر که با ما نادرستی کند از ما نیست مکر و خدعه در جهنم است.
نهج الفصاحه

حدیث591

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کان له وجهان فی الدّنیا کان له یوم القیامه لسانان من نار؛
هر که در دنیا دو رو باشد روز قیامت دو زبان از آتش دارد.
نهج الفصاحه

حدیث592

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قطع رحما أو حلف علی یمین فاجره رأی و باله قبل أن یموت؛
هر که از خویشاوند ببرد یا قسم دروغ خورد پیش از آن که بمیرد وبال آن ببیند.
نهج الفصاحه

حدیث593

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من هجر أخاه سنه فهو کسفک دمه؛
هر که یک سال از برادر خویش قهر کند چنان است که خون وی را ریخته است.
نهج الفصاحه

حدیث594

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من یعمل سوءا یجز به فی الدّنیا؛
هر که عمل بد کند در دنیا سزای آن بیند.
نهج الفصاحه

حدیث595

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من لا یرحم لا یرحم و من لا یغفر لا یغفر له؛
هر که رحم نکند رحمش نکنند و هر که نیامرزد او را نیامرزند.
نهج الفصاحه

حدیث596

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من حسن إسلام المرء ترکه مالا یعنیه؛
کسی که فضول نباشد، اسلامش نکو باشد.
نهج الفصاحه

حدیث597

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من فرّق بین والده و ولدها فرّق اللَّه بینه و بین أحبّته یوم القیمه؛
هر که میان مادر و فرزندی تفرقه اندازد خدا روز قیامت میان او و دوستانش جدائی افکند.
نهج الفصاحه

حدیث598

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کان ذا اللّسانین فی الدّنیا جعل له یوم القیامه لسانان من النّار؛
هر که در دنیا دو زبان باشد برای وی روز قیامت دو زبان از آتش نهند.
نهج الفصاحه

حدیث599

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ملعون من سبّ أباه، ملعون من سبّ أمّه؛
هر که به پدر خویش ناسزا گوید ملعون است و هر که به مادر خویش ناسزا گوید ملعون است.
نهج الفصاحه

حدیث600

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ملعون من ضارّ مؤمنا أو مکر به؛
هر که به مؤمنی زیان رساند یا با او حیله کند ملعون است.
نهج الفصاحه

حدیث601

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما محق الإسلام محق الشّح شی ء ؛
هیچ چیز مسلمانی را چون بخل پایمال نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث602

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما ضلّ قوم بعد هدی کانوا علیه إلّا أوتوا الجدل؛
هیچ قومی پس از هدایت به ضلال نیفتاد مگر آن که به جدل خو گرفت.
نهج الفصاحه

حدیث603

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما برّ أباه من شدّ إلیه الطّرف بالغضب؛
هر که نگاه خشمگین سوی پدر خویش افکند از فضیلت نیکی با وی بی نصیب است.
نهج الفصاحه

حدیث604

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أحد أکثر من الرّبا إلّا کان عاقبه أمره إلی قلّه؛
هر که ربا فراوان خورد سر انجام او به فقر انجامد.
نهج الفصاحه

حدیث605

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا ینبغی لذی الوجهین أن یکون أمینا عند اللَّه؛
دو رو نزد خدا مورد اعتماد نیست.
نهج الفصاحه

حدیث606

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یدخل الجنّه سیّئ الملکه؛
بدخوی به بهشت نمی رود.
نهج الفصاحه

حدیث607

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یدخل الجنّه خبّ و لا بخیل؛
حیله گر و بخیل به بهشت نمی روند.
نهج الفصاحه

حدیث608

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یحتکر إلّا خاطئ؛
جز خطاکار احتکار نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث609

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یبغی علی النّاس إلّا ولد بغیّ و إلّا من فیه عرق منه؛
بر مردم ستم نکند جز فرزند زنا کار یا کسی که رگی از زنا کار دارد.
نهج الفصاحه

حدیث610

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تشربوا الخمر فإنّها مفتاح کلّ شرّ؛
شراب منوشید که کلید همه بدی هاست.
نهج الفصاحه

حدیث611

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تجتمع خصلتان فی مؤمن: البخل و الکذب؛
دو صفت در مؤمن فراهم نشود بخل و دروغ.
نهج الفصاحه

حدیث612

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس من خلق المؤمن الملق؛
تملق از اخلاق مؤمن نیست.
نهج الفصاحه

حدیث613

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس من أخلاق المؤمن التّملّق و لا الحسد إلّا فی طلب العلم؛
تملق و حسد بر مؤمن روا نیست مگر در طلب علم.
نهج الفصاحه

حدیث614

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس أسرع عقوبه من بغی؛
عقوبتی از عقوبت ظلم سریع تر نیست.
نهج الفصاحه

حدیث615

لیس المؤمن بالطّعّان و لا اللّعان و لا الفاحش و لا البذی ء؛
مؤمن طعنه زن و لعنت گر و بد گو و بد زبان نیست.
نهج الفصاحه

حدیث616

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو کان الفحش خلقا لکان شرّ خلق اللَّه؛
اگر بد و ناسزا مخلوقی بود، بدترین مخلوق خدا بود.
نهج الفصاحه

حدیث617

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لن یزال العبد فی فسحه من دینه ما لم یشرب الخمر و إذا شربها خرق اللَّه عنه ستره و کان الشّیطان ولیّه و سمعه و بصره یسوقه إلی کلّ شرّ و یصرفه عن کلّ خیر؛
بنده تا شراب ننوشد عرصه دین بر او گشاده باشد و چون بنوشد پرده خدا از او بدرد و شیطان یار و گوش و چشم او شود و او را بسوی بدی ها براند و از نیکیها منصرف کند.
نهج الفصاحه

حدیث618

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعن اللَّه الرّبا و آکله و کاتبه و شاهده و هم یعلمون؛
خدا ربا و رباخوار را با نویسنده و شاهد معامله ربا اگر واقفند لعنت کند.
نهج الفصاحه

حدیث619

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعن اللَّه الرّاشی و المرتشی و الّذی یمشی بینهما؛
خدا رشوه ده و رشوه گیر را با آنکه میان آنها واسطه می شود لعنت کند.
نهج الفصاحه

حدیث620

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعنه اللَّه علی الرّاشی و المرتشی؛
لعنت خدا بر رشوه ده و رشوه گیر باد.
نهج الفصاحه

حدیث621

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یزنی الرّجل بعشره نسوه خیر له من أن یزنی بامرأه جاره، و لأن یسرق الرّجل من عشره أبیات أیسر له من أن یسرق من بیت جاره؛
این که مرد باده زن زنا کند گناه آن کمتر است تا با زن همسایه خویش زنا کند و این که مرد از ده خانه دزدی کند برای وی آسان است تا از خانه همسایه خویش بدزدد.
نهج الفصاحه

حدیث622

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الکذب یسوّد الوجه و النمیمه عذاب القبر؛
دروغ مایه روسیاهی است و سخن چینی موجب عذاب قبر است.
نهج الفصاحه

حدیث623

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الکبر من بطر الحقّ و غمط النّاس؛
تکبر نتیجه بی اعتنایی به حق و تحقیر مردم است.
نهج الفصاحه

حدیث624

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ موذ فی النّار؛
هر آزارگری در جهنم است.
نهج الفصاحه

حدیث625

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ المسلم علی المسلم حرام: ماله و عرضه و دمه، حسب امرئ من الشّرّ أن یحقّر أخاه المسلم؛
همه چیز مسلمان، از مال و آبرو و خونش بر مسلمان حرام است، برای مرد همین شر بس که برادر مسلمان خویش را تحقیر کند.
نهج الفصاحه

حدیث626

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ خلّه یطبع علیها المؤمن إلّا الخیانه و الکذب؛
مؤمن هر صفتی تواند داشت مگر خیانت و دروغ.
نهج الفصاحه

حدیث627

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالرّجل إثما أن یکون بذیّا فاحشا بخیلا؛
گناه مرد همین بس که بدزبان و بدکار و بخیل باشد.
نهج الفصاحه

حدیث628

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قسم من اللَّه تعالی لا یدخل الجنّه بخیل؛
قسم خداست که بخیلی وارد بهشت نمی شود.
نهج الفصاحه

حدیث629

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الغیبه ذکرک أخاک بما یکره؛
غیبت آن است که برادر خود را به چیزی که دوست ندارد، یاد کنی.
نهج الفصاحه

حدیث630

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الغلّ و الحسد یأکلان الحسنات کما تأکل النّار الحطب؛
کینه و حسد اعمال خوب را می خورد چنان که آتش هیزم را می خورد.
نهج الفصاحه

حدیث631

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الغضب من الشّیطان و الشّیطان خلق من النّار و الماء یطفی النّار فإذا غضب أحدکم فلیغتسل؛
خشم از شیطان است و شیطان از آتش است و آب آتش را خاموش می کند، وقتی یکی از شما خشمگین شود، غسل کند.
نهج الفصاحه

حدیث632

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الظّلمه و أعوانهم فی النّار؛
ستم گران و یارانشان در جهنمند.
نهج الفصاحه

حدیث633

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الظلم ظلمات یوم القیمه؛
ستم مایه تاریکی روز قیامت است.
نهج الفصاحه

حدیث634

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الطّمع یذهب الحکمه من قلوب العلماء؛
طمع، حکمت از دل دانشوران ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث635

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّیام جنّه ما لم یخرقها بکذب أو غیبه؛
روزه سپری است مادام که آن را به دروغ یا غیبت ندرد.
نهج الفصاحه

حدیث636

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الشّهوه الخفیّه و الرّیاء شرک؛
جاه طلبی و ریا شرک است.
نهج الفصاحه

حدیث637

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شرّ ما فی الرّجل شحّ هالع و جبن خالع؛
بدترین صفت مرد بخل مفرط و ترس شدید است.
نهج الفصاحه

حدیث638

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الشّحیح لا یدخل الجنّه؛
بخیل به بهشت در نیاید.
نهج الفصاحه

حدیث639

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شارب الخمر کعابد وثن؛
شراب خوار مانند بت پرست است.
نهج الفصاحه

حدیث640

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سوء الخلق یفسد العمل کما یفسد الخلّ العسل؛
بدخوئی عمل را به فساد آرد چنان که سرکه عسل را فاسد کند.
نهج الفصاحه

حدیث641

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سوء الخلق شؤم و شرارکم أسوؤکم خلقا؛
بدخوئی شوم است و بدترین شما بدخوترین شماست.
نهج الفصاحه

حدیث642

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ستّه أشیاء تحبط الأعمال: الإشتغال بعیوب الخلق، و قسوه القلب، و حبّ الدّنیا، و قلّه الحیاء، و طول الأمل، و ظالم لا ینتهی؛
شش چیز است که اعمال خوب را نابود میکند، اشتغال به عیب خلایق، سنگدلی و دنیاپرستی و بی شرمی و درازی آرزو و ستم گری که بس نکند.
نهج الفصاحه

حدیث643

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الزّنا یورث الفقر؛
زنا مایه فقر است.
نهج الفصاحه

حدیث644

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الزّانی بحلیله جاره لا ینظر اللَّه إلیه یوم القیامه و لا یزکّیه و یقول له: ادخل النّار مع الدّاخلین؛
آن که با زن همسایه خود زنا کند روز قیامت خدا به او ننگرد و او را پاک نکند و بدو گوید با جهنمیان بجهنم برو.
نهج الفصاحه

حدیث645

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زنا اللّسان الکلام؛
زنای زبان، سخن بیجاست.
نهج الفصاحه

حدیث646

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زنا العینین النّظر؛
زنای چشمان نگاه نارواست.
نهج الفصاحه

حدیث647

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ذو الوجهین فی الدّنیا یأتی یوم القیامه و له وجهان من نار؛
هر که در دنیا دورو باشد روز قیامت بیاید و دو رو از آتش داشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث648

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
درهم ربا یأکله الرّجل- و هو یعلم- أشدّ عند اللَّه من ستّه و ثلاثین زنیه؛
یک درهم ربا که انسان دانسته گیرد در نظر خدا بدتر از سی و شش زناست.
نهج الفصاحه

حدیث649

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخیانه تجرّ الفقر؛
خیانت مایه فقر است.
نهج الفصاحه

حدیث650

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخمر جماع الآثام؛
شراب، مجموعه گناهان است.
نهج الفصاحه

حدیث651

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخمر أمّ الفواحش و أکبر الکبائر من شربها وقع علی أمّه و خالته و عمّته؛
شراب مادر بدیهاست و از همه گناهان بزرگ، بزرگتر است هر که آن را بنوشد باک ندارد که با مادر و خاله و عمه خود زنا کند.
نهج الفصاحه

حدیث652

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخمر أمّ الخبائث فمن شربها لم تقبل صلاته أربعین یوما فإن مات و هی فی بطنه مات میته جاهلیّه؛
شراب مادر ناپاکیهاست، هر که بنوشد چهل روز نمازش پذیرفته نشود و اگر بمیرد و شراب در شکم او باشد چنان است که در دوران جاهلیت مرده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث653

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس یعجّل اللَّه لصاحبها- العقوبه: البغی و الغدر و عقوق الوالدین و قطیعه الرّحم و معروف لا یشکر؛
پنج چیز است که خدا مرتکب آن را زود کیفر می دهد: ستم و خیانت و بد رفتاری با پدر و مادر و بریدن از خویشاوندان و حق نشناسی.
نهج الفصاحه

حدیث654

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس هنّ من قواصم الظّهر: عقوق الوالدین و المرأه یأتمنها زوجها تخونه و الإمام یطیعه النّاس و یعصی اللَّه و رجل وعد عن نفسه خیرا فأخلف و اعتراض المرء فی أنساب النّاس؛
پنج چیز کمر شکن است، بد رفتاری با پدر و مادر و زنی که شوهرش بدو اطمینان دارد ولی بدو خیانت کند و پیشوائی که مردم او را اطاعت کنند ولی او خدا را اطاعت نکند و مردی که وعده دهد و تخلف کند و بد گوئی شخص در باره نسب مردم.
نهج الفصاحه

حدیث655

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس لیس لهنّ کفّاره: الشّرک باللَّه و قتل النّفس بغیر حقّ و بهت المؤمن و الفرار من الزّحف و یمین صابره یقتطع بها مالا بغیر حقّ؛
پنج گناهست که محوشدنی نیست، شریک قرار دادن برای خدا و کشتن کسان بناحق و بهتان زدن به مؤمن و فرار از جنگ و قسم ناحق که به وسیله آن مال کسان را ببرند.
نهج الفصاحه

حدیث656

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خصلتان لا یجتمعان فی مؤمن: البخل و سوء الخلق؛
دو صفت است که در مؤمن جمع نشود بخل و بدخوئی.
نهج الفصاحه

حدیث657

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحسد یأکل الحسنات کما تأکل النّار الحطب و الصّدقه تطفی ء الخطیئه کما یطفی ء الماء النّار؛
حسد کارهای نیک را می خورد چنان که آتش هیزم را می خورد و صدقه گناه را نابود می کند چنان که آب آتش را خاموش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث658

پیامبراکرم(صپیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جعلت الذّنوب کلّها فی بیت و جعل مفتاحها فی شرب الخمر؛
همه گناهان را در خانه ای نهاده و کلید آن را در شراب خواری قرار داده اند.
نهج الفصاحه

حدیث659

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه فهو منافق و إن صام و صلّی و حجّ و اعتمر و قال: إنّی مسلم من إذا حدّث کذب و إذا وعد أخلف و إذا ائتمن خان؛
سه چیز است که در هر که هست منافق است اگر چه روزه دارد و نماز گزارد و حج و عمره کند و گوید من مسلمانم: آن که وقتی سخن گوید دروغ گوید و وقتی وعده کند تخلف ورزد و وقتی امانت گیرد خیانت کند.
نهج الفصاحه

حدیث660

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من فعلهنّ فقد أجرم: من عقد لواء فی غیر حقّ أو عقّ والدیه أو مشی مع ظالم لینصره؛
سه کار است که هر کس بکند خطا کار است: هر کس پرچمی جز در راه حق برافرازد، یا با پدر و مادر بدی کند، یا با ستمگری راه سپرد تا او را یاری کند.
نهج الفصاحه

حدیث661

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا ینفع معهنّ عمل، الشّرک باللَّه و عقوق الوالدین و الفرار من الزّحف؛
سه گناه است که با وجود آن هیچ کار نیکی سودمند نیست شریک قرار دادن برای خدا و ناخشنودی پدر و مادر و فرار از جنگ.
نهج الفصاحه

حدیث662

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه و لا یزکّیهم و لهم عذاب ألیم: أشمط زان و عائل مستکبر و رجل جعل اللَّه بضاعته لا یشتری إلّا بیمینه و لا یبیع إلّا بیمینه؛
سه کسند که در روز رستاخیز خدا به سوی آنها نمی نگرد و پاکشان نمی کند و عذابی دردناک دارند: پیر زنا کار و فقیر متکبر و مردی که خدا را سرمایه خود کرده چیزی نخرد مگر با قسم و چیزی نفروشد مگر با قسم.
نهج الفصاحه

حدیث663

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا ینظر اللَّه إلیهم غدا: شیخ زان و رجل اتّخذ الإیمان بضاعه یحلف من کلّ حقّ و باطل و فقیر مختال یزهو؛
سه کسند که روز رستاخیز خدا به سوی آنها نمی نگرد: پیر زنا کار و مردی که قسم را سرمایه خود قرار داده در حق و باطل قسم می خورد و فقیر متکبر و مغرور.
نهج الفصاحه

حدیث664

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یدخلون الجنّه: مدمن الخمر و قاطع الرّحم و مصدّق بالسّحر؛
سه کسند که داخل بهشت نشوند: شراب خوار و آن که از خویشان ببرد و آن که جادو را تصدیق کند.
نهج الفصاحه

حدیث665

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه قد حرّم اللَّه علیهم الجنّه مدمن الخمر و العاقّ و الدّیّوث الّذی یقرّ فی أهله الخبث؛
سه کسند که خداوند بهشت را بر آنها حرام کرده است: شراب خوار و آن که پدر و مادر از او ناراضی نباشند و دیوث که بی ناموسی را در خانواده خود ندیده گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث666

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّسویف شعار الشّیطان یلقیه فی قلوب المؤمنین؛
اهمال شعار شیطانست که آن را در دل مؤمنان افکند.
نهج الفصاحه

حدیث667

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البذاء شؤم و سوء الملکه لؤم؛
بدزبانی مایه شئامت است و بد سیرتی سرچشمه لئامت.
نهج الفصاحه

حدیث668

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البخیل من ذکرت عنده فلم یصلّ علیّ؛
بخیل آن است که مرا پیش او یاد کنند و بر من صلوات نفرستد.
نهج الفصاحه

حدیث669

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البادئ بالسّلام بری ء من الکبر؛
آن که سلام آغاز می کند از تکبر بر کنار است.
نهج الفصاحه

حدیث670

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الآخذ و المعطی سواء فی الرّبا؛
آن که ربا می دهد و آن که می گیرد در گناه برابرند.
نهج الفصاحه

حدیث671

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما رجل تدیّن دینا و هو مجمع أن لا یوفیه إیّاه لقی اللَّه سارقا؛
هر کس قرضی بگیرد و در خاطر داشته باشد که آن را نپردازد مانند دزدان محشور شود.
نهج الفصاحه

حدیث672

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّ داء أدوی من البخل؛
هیچ دردی بدتر از بخل نیست.
نهج الفصاحه

حدیث673

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الصّفا الزّلّال الّذی لا تثبت علیه أقدام العلماء الطّمع.
طمع سنگ لغزانی است که پای دانشمندان بر آن استوار نمی ماند.
نهج الفصاحه

حدیث674

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ السّموات السّبع و الأرضین السّبع و الجبال لیلعن الشّیخ الزّانی و إنّ فروج الزّناه لیؤذی أهل النّار نتن ریحها؛
هفت آسمان و هفت زمین و کوه ها پیر زنا کار را لعنت می کنند و تعفن عورت زناکار جهنمیان را اذیت می کند.
نهج الفصاحه

حدیث675

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الزّناه یأتون تشتعل وجوههم نارا؛
روز قیامت چهره زناکاران از آتش مشتعل است.
نهج الفصاحه

حدیث676

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الحسد لیأکل الحسنات کما تأکل النّار الحطب؛
حسد نیکی ها را می خورد چنان که آتش هیزم را می خورد.
نهج الفصاحه

حدیث677

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ ابن آدم لحریص علی ما منع؛
آدمیزاد بر چیزی که از آن منع شده سخت حریص است.
نهج الفصاحه

حدیث678

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أبخل النّاس من بخل بالسّلام و أعجز النّاس من عجز عن الدّعاء؛
بخیل ترین مردم آن کس است که از سلام دادن بخل ورزد و ناتوان ترین مردم کسی است که از دعا ناتوان باشد.
نهج الفصاحه

حدیث679

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرک بأهل النّار؟ کلّ جعظریّ جوّاظ مستکبر جمّاع منوع؛
می خواهی تو را از اهل جهنم خبر دهم؟ هر کس که خود پسند و خود خواه و متکبر و حریص و بخیل باشد.
نهج الفصاحه

حدیث680

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکبر الکبائر سوء الظّنّ باللَّه؛
بدترین گناهان بزرگ بدگمانی به خداست.
نهج الفصاحه

حدیث681

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکبر الکبائر الإشراک باللَّه و قتل النّفس و عقوق الوالدین و شهاده الزور؛
بزرگترین گناهان بزرگ شرک به خدا و قتل نفس و بد رفتاری با پدر و مادر و شهادت دروغ است.
نهج الفصاحه

حدیث682

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقلّ النّاس لذّه الحسود.
لذت حسود از همه کس کمتر است.
نهج الفصاحه

حدیث683

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقلّ النّاس راحه البخیل؛
آسایش بخیل از همه کس کمتر است.
نهج الفصاحه

حدیث684

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفقر النّاس الطّامع؛
طمع کار از همه مردم فقیرتر است.
نهج الفصاحه

حدیث685

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أغنی النّاس من لم یکن للحرص أسیرا؛
بی نیازتر از همه مردم کسی است که در بند آز نباشد.
نهج الفصاحه

حدیث686

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم الظّلم ذراع من الأرض ینتقصه المرء من حقّ أخیه لیست حصاه أخذها إلّا طوّقها یوم القیامه؛
بزرگترین ستمها آن است که مردی یک ذراع زمین از حق برادر خویش بگیرد، هر ریگی که بدین طریق در تصرف او در آید روز رستاخیز در گردن او طوقی می شود.
نهج الفصاحه

حدیث687

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اشتدّ غضب اللَّه علی من ظلم من لا یجد ناصرا غیر اللَّه؛
آن کس که بر بی نوائی که بجز خدا پناهی ندارد ستم می کند خشم خدا نسبت به او بسیار سخت است.
نهج الفصاحه

حدیث688

لّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحریص الّذی یطلب المکسبه من غیر حلّها؛
حریص آن است که سود به نامشروع جوید.
نهج الفصاحه

حدیث689

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجنّه حرام علی کلّ فاحش أن یدخلها؛
دخول بهشت بر مردم بدزبان، حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث690

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اشتدّ غضب اللَّه علی الزّناه؛
خشم خدا نسبت به زناکاران بسیار سخت است.
نهج الفصاحه

حدیث691

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربع لا یدخل بیتا واحده منها إلا خرب و لم یعمر بالبرکه: الخیانه و السّرقه و شرب الخمر و الزّنا؛
چهار چیز است که هر یک از آنها در خانه ای در آید خراب شود و به برکت آباد نگردد، خیانت و دزدی و شرابخواری و زنا.
نهج الفصاحه

حدیث692

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربع حقّ علی اللَّه تعالی أن لا یدخلهم الجنّه و لا یذیقهم نعیمها: مدمن خمر و آکل الرّبا و آکل مال الیتیم بغیر حقّ و العاقّ لوالدیه؛
چهار کس را خداوند به بهشت درنیارد و از نعیم آن نچشاند، شرابخوار و رباخوار و آن کس که مال یتیم بناحق خورد و آن کس که که پدر و مادر از او ناخشنود باشند.
نهج الفصاحه

حدیث693

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربعه یبغضهم اللَّه تعالی: البیّاع الحلّاف و الفقیر المختال و الشّیخ الزّانی و الإمام الجائر؛
چهار کس را خداوند دشمن دارد، فروشنده قسم خور، فقیر متکبر و پیر زنا کار و پیشوای ستمگر.
نهج الفصاحه

حدیث694

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا لم تستحیی فاصنع ما شئت؛
وقتی حیا نداری هر کار می خواهی بکن.
نهج الفصاحه

حدیث695

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا ظهر الزّنا و الرّبا فی قریه فقد أحلّوا بانفسهم عذاب اللَّه؛
وقتی زنا کاری و ربا خواری در دهکده ای آشکار شود، مردم آن عذاب خدا را بخود خریده اند.
نهج الفصاحه

حدیث696

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا تطیّبت المرأه لغیر زوجها فإنّما هو نار و شنار؛
وقتی زنی برای کسی جز شوهر خود بوی خوش بکار برد، مایه آتش و عار است.
نهج الفصاحه

حدیث697

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا استعطرت المرأه فمرّت علی القوم لیجدوا ریحها فهی زانیه؛
اگر زنی خود را معطر کند و بر مردمی بگذرد که بوی او را دریابند، زناکار است.
نهج الفصاحه

حدیث698

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخشی ما خشیت علی أمّتی کبر البطن و مداومه النّوم و الکسل و ضعف الیقین؛
بر امت خویش، بیشتر از هر چیز، از شکم پرستی و پر خوابی و بیکارگی و بی ایمانی بیمناکم.
نهج الفصاحه

حدیث699

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخاف علی أمّتی من بعدی ثلاثا: ضلاله الأهواء و اتّباع الشّهوات فی البطون و الفروج و الغفله بعد المعرفه؛
پس از خودم بر امتم از سه چیز بیم دارم، گمراهی هوسها و پیروی خواهشهای شکمها و فرجها و غفلت پس از معرفت.
نهج الفصاحه

حدیث700

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احتکار الطّعام بمکّه إلحاد؛
احتکار خوردنی ها در مکه کفر است.
نهج الفصاحه

حدیث701

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اجتنبوا التّکبّر فإنّ العبد لا یزال یتکبّر حتّی یقول اللَّه تعالی أکتبوا عبدی هذا فی الجبّارین؛
از تکبر بپرهیزید زیرا بنده همین که به تکبر خو گرفت خداوند می گوید این بنده را در شمار گردن کشان بشمار آرید.
نهج الفصاحه

حدیث702

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اجتنبوا الخمر فإنّها مفتاح کلّ شرّ؛
از شراب بگریزید که کلید همه بدیهاست.
نهج الفصاحه

حدیث703

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقُوا الشُّحَّ فَإنَّ الشُّحَّ أهلَکَ مَن کانَ قَبلَکُم وَ حَمَلَهُم عَلَی أن سَفَکُوا دِماءَهُم وَ استَحَلُّوا مَحارِمَهُم؛
از بخل بپرهیزید زیرا که بخل پیشینیان را هلاک کرد و آنها را وادار کرد که به خون یکدیگر دست بیالایند و محارم خویش را حلال شمارند.
نهج الفصاحه

حدیث704

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أتَدرُونَ مَا العِضَّهُ؟.. نَقلُ الحَدیثِ مِن بَعضِ النّاسِ إلَی بَعضٍ لِیُفسِدُوا بَینَهُم؛
آیا می دانید سخن چینی چیست؟ سخن چینی آن است که سخنی را از کسان پیش دیگران نقل کنند و میان آنها را بهم بزنند.
نهج الفصاحه

حدیث705

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبغَضُ الرِّجالِ إلَی اللَّهِ الألَدُ الخَصمُ؛
منفورترین مردان در پیش خدا مرد لجوج و ستیزه جوست.
نهج الفصاحه

حدیث706

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آیَهُ المُنافِقِ ثَلاثٌ، إذا حَدَّثَ کَذِبَ وَ إذا وَعَدَ أخلَفَ وَ إذا ائتَمَنَ خانَ؛
نشان منافق سه چیز است، سخن به دروغ گوید، از وعده تخلف کند و در امانت خیانت نماید.
نهج الفصاحه

حدیث707

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آفَهُ الشَّجاعَهِ البَغیُ وَ آفَهُ الحَسَبِ الاِفتِخارُ وَ آفَهُ السَّماحَهِ المَنُّ وَ آفَهُ الجَمالِ الخَیلاءُ وَ آفَهُ الحَدیثِ الکَذِبُ وَ آفَهُ العِلمِ النِّسیانُ وَ آفَهُ الحِلمِ السَّفَهُ وَ آفَهُ الجُودِ السَّرفُ وَ آفَهُ الدِّینِ الهَوَی؛
سرکشی آفت شجاعت است، تفاخر آفت شرافت است، منت آفت سماحت است، خود پسندی آفت جمال است، دروغ آفت سخن است فراموشی آفت دانش است، سفاهت آفت بردباری است، اسراف آفت بخشش است، هوس آفت دین است.
نهج الفصاحه

حدیث708

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
شرک در میان مردم از جنبش مورچه بر روپوش سیاه در شب تار نهان‌تر است.
(تحف‌العقول/517)

حدیث709

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
همه‌ی پلیدی‌ها در یک خانه نهاده شده و کلید آن دروغ قرار داده شده است.
(بحارالانوار/75/378)

حدیث710

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
فرزند خردسالی که به پدر گستاخی کند، چون بزرگ شد عاق و ناسپاس او گردد.
(تحف‌العقول/520)

حدیث711

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
بئس العبد عبد یکون ذا وجهین و ذا لسانین ، یطری أخاه شاهدا ، و یأکله غائبا ، إن أعطی حسده ، و إن ابتلی خانه؛
چه بد است آن بنده خدا که دورو و دو زبان است . در حضور برادرش او را می ستاید ، و در غیاب او بدگوئیش می کند . اگر عطایی به برادرش رسد حسد برد ، و اگر گرفتار گردد او را وانهد .
تحف العقول ، ص 518

حدیث712

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
أقل الناس راحة الحقود؛
کم آسایشترین مردم کینه ورز است .
تحف العقول ، ص 519

حدیث713

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
حسد، نابودکننده‌ی خوبی‌هاست.
(مسند الامام‌الهادی(ع)/302)

حدیث714

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
از نشانه‌های غرور نسبت به خدا آن است که بنده، استمرار و اصرار بر گناه داشته باشد و در همان حال، آرزومند بخشایش الهی باشد.
(حیاه‌الامام‌علی‌الهادی(ع)/164)

حدیث715

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
طمع، سرشتی ناپسند است.
(بحارالانوار/69/199)

حدیث716

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
خود‌پسندی بازدارنده‌ی از طلب علم و فراخواننده‌ی به سوی پستی و نادانی است.
(بحارالانوار/72/199)

حدیث717

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
ستیزه‌جویی و جدال لفظی، دوستی دیرین را تباه می‌سازد.
(بحارالانوار/78/370)

حدیث718

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
سرزنش و تندی‌کردن، کلید دشواری‌های سنگین است.
(بحارالانوار/75/369)

حدیث719

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
خشم بر زیردستان، از پستی است.
(مسند الامام‌الهادی(ع)/304)

حدیث720

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
بخل، نکوهیده‌ترین خوی‌هاست.
(مسند الامام‌الهادی(ع)/302)

حدیث721

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
الحسد ماحق الحسنات؛
حسد نیکوییها را نابود سازد .
مسند الامام الهادی ، ص 302

حدیث722

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
الهزل فکاهة السفهاء و صناعة الجهال؛
مسخرگی ، تفریح سفیهان و کار جاهلان است .
مسند الامام الهادی ، ص 304

حدیث723

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
المراء یفسد الصداقة القدیمة و یحلل العقدة الوثیقة ، و أقل ما فیه أن تکون فیه المغالبة ، و المغالبة أس أسباب القطیعة؛
جدال ، دوستی قدیمی را تباه می کند و پیوند محکم را می گسلد و کمترین چیزی که در آن است کوشش برای غلبه بر دیگری است ، که آن هم ریشه علتهای جدایی می باشد .
مسند الامام الهادی ، ص 304

حدیث724

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
خداوند ، دشنام گوی بی آبرو را دشمن دارد .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 176

حدیث725

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
پلیدترین کسبها ، کسب رباست .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 5 ، ص 147

حدیث726

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
خداوند از بخیلی که با اصرار گدایی کند(انتظار بخشش از دیگران داشته باشد) بیزار است.
(بحارالانوار/75/140)

حدیث727

امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هلاکت و نابودی دین و ایمان هر شخص در سه چیز است: تکبّر، حرص، حسد. تکبّر سبب نابودی دین و ایمان شخص می باشد و به وسیله تکبّر شیطان ـ با آن همه عبادت ملعون گردید. حرص و طمع دشمن شخصیّت انسان است، همان طوری که حضرت آدم - علیه السلام - به وسیله آن از بهشت خارج شد. حسد سبب همه خلاف ها و زشتی ها است و به همان جهت قابیل برادر خود هابیل را به قتل رساند.
اعیان الشّیعة، ج 1، ص 577

حدیث728

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
السُّکْرُ أرْبَعُ السُّکْراتِ: سُکْرُ الشَّرابِ، وَسُکْرُ الْمالِ، وَسُکْرُ النَّوْمِ، وَسُکْرُ الْمُلْکِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
مستی در چهار چیز است: مستی از شراب (و خمر)، مستی مال و ثروت، مستی خواب، مستی ریاست و مقام.
بحارالأنوار، ج 73، ص 142، ح 18

حدیث729

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
اِعْجابُ الْمَرْءِ بِنَفْسِهِ دَلیلٌ عَلی ضَعْفِ عَقْلِهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
فخر کردن انسان به خودش، نشانه کم عقلی او می باشد.
الکافی، ج 1، ص 27

حدیث730

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ اَصابَ مِنْ إمْرَأة نَظْرَةً حَراماً، مَلاَاللّهُ عَیْنَیْهِ ناراً ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هرکس نگاه حرامی به زن نامحرمی بیفکند، خداوند چشم های او را پر از آتش می گرداند.
مستدرک الوسائل، ج 14، ص 270، ح 16685

حدیث731

امام باقر (علیه السلام ) می فرمایند:
من شرب الخمر فسکر منها لم یقبل الله صلاته اربعین یوما فان ترک الصلاة فی هذه الایام ضوعف علیه العذاب لترک الصلاة؛
کسی که شراب بنوشد و مست شود، تا چهل روز نماز او قبول نیست ، پس اگر نمازی را دراین روزها ترک کند عقاب و کیفر وی نیز چند برابر است .
( ثواب الاعمال ، ص 551 )

حدیث732

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من اکل لقمة حرام لم تقبل له صلوة اربعین لیلة و لم تستجب له دعوة اربعین صباحا؛
کسی که لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمی شود و دعای وی نیز تا چهل روز به اجابت نمی رسد.
( دارالسلام نوری ، ج 4، ص 213 )

حدیث733

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
هر کس درصدد عیب‌جویی برادر مؤمنش برآید، تا با آن روزی او را سرزنش کند، مشمول این آیه است: کسانی که دوست دارند، زشتی‌ها در میان مردم با ایمان شیوع پیدا کند، عذاب دردناکی برای آنان در دنیا و آخرت خواهد بود و خداوند می‌داند و شما نمی‌دانید.
مستدرک الوسایل، ج 9، ص 110، ح 10379.

حدیث734

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
از بزرگ‌ترین جادو، سخن‌چینی است؛ زیرا با سخن‌چینی، میان دوستان جدایی می‌افتد، دوستان یکدل با هم دشمن می‌شوند، به واسطه آن خون‌ها ریخته می‌شود، خانه‌ها ویران می‌گردد و پرده‌ها دریده می‌شود. سخن‌چین، بدترین کسی است که روی زمین راه می‌رود.
بحارالأنوار، ج 63، ص 21، ح 14.

حدیث735

اِذَا اتَّهَمَ الْمُؤُمِنُ اَخاهُ اِنْماثَ الایمانُ مِنْ قَلْبِهِ کَما یَنْماثُ الْمِلْحُ فِی الْماءِ؛
هرگاه مؤمن به برادر [دینی] خود تهمت بزند، ایمان در قلب او از میان می‌رود، همچنان که نمک در آب، ذوب می‌شود.
کافی، ج 2، ص 361، ح 1 .

حدیث736

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
بِئْسَ الْقَرینُ الغَضَبُ: یُبدِی الْمَعائِبَ وَ یُدْنِی الشَّرَّ وَ یُباعِدُ الْخَیْرَ ؛
خشم، بدترین همراه است: عیب‌ها را آشکار، بدی‌ها را نزدیک و خوبی‌ها را دور می‌کند.
غرر الحکم، ح 4417.

حدیث737

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأیِهِ هَلَکَ وَ مَنْ شاوَرَ الرِّجالَ شارَکَها فی عُقولِها ؛
هر کس خودرأی باشد، هلاک می‌شود و هر کس با افراد صاحب‌نظر مشورت کند، در عقل آنان شریک می‌شود.
نهج البلاغه، قصار 161.

حدیث738

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند :
وَ الذُّنُوبُ الّتی تُنْزِلُ النِّقَمَ عِصْیانُ الْعارِفِ بِالْبَغیِ وَ التَطاوُلُ عَلَی النّاسِ وَ الاِستِهْزاءُ بِهِمْ وَ السُّخْریَّةُ مِنْهُمْ ؛
گناهانی که باعث نزول عذاب می‌شوند، عبارت‌اند از: ستم کردن شخص از روی آگاهی، تجاوز به حقوق مردم، و دست انداختن و مسخره کردن آنان.
معانی الاخبار ، ص 270 .

حدیث739

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَلذَّنْبُ شومٌ عَلی غَیْرِ فاعِلِهِ اِنْ عَیَّرَهُ ابْتُلِیَ بِهِ وَ اِنْ اَغْتابَهُ أَثِمَ وَ اِنْ رَضیَ بِهِ شارَکَهُ؛
گناه برای غیر گناهکار نیز شوم است، اگر گنهکار را سرزنش کند به آن مبتلا می‌شود، اگر از او غیبت کند گنهکار شود و اگر به گناه او راضی باشد، شریک وی است.
نهج الفصاحه، ح 1623.

حدیث740

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
آیا شما را از کم شباهت‌ترینتان به خودم آگاه نسازم؟ عرض کردند: چرا، ای رسول خدا! فرمودند: زشتگویِ بی‌آبرویِ بی‌شرم، بخیل، متکبر، کینه‌توز، حسود، سنگدل، کسی
که هیچ امیدی به خیرش و امانی از شرش نیست.
کافی، ج 2، ص 291، ح 9 .

حدیث741

امام علی علیه السلام :
لا یَسْتَطیعُ اَنْ یَتَّقیَ اللَّهَ مَنْ خَاصَمَ؛
هر کس ستیزه جوست، قدرت تقوای الهی را ندارد.
نهج البلاغه، حکمت 298 .

حدیث742

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
ثَلاثٌ مَنْ کُنَّ فیهِ فَهِیَ راجِعَةٌ عَلی صاحِبِها: اَلْبَغْیُ وَ الْمَکْرُ وَ النَّـکْتُ؛
سه چیز است که در هر کس باشد [آثارش] به خود او بر می‌گردد: ستم کردن، فریب دادن و پیمان شکنی.
نهج الفصاحه، ح 1281.

حدیث743

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
در نامه‌ی رسول خدا [چنین] یافتم : هرگاه پس از من زنا فاش شود ، مرگ ناگهانی بسیار گردد.
( من لایحضره الفقیه ج 1 ص 524 ح 1488 )

حدیث744

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هرگاه پنج چیز در میان شما فاش شود ، پنج چیز به شما راه یابد : هر گاه زنا در میان شما فاش شود ، زلزله رخ دهد.
( وسائل الشیعه ج 9 ص 26 ح 11431 )

حدیث745

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر گاه امت من ربا خورند ، زلزله رُخ دهد.
( کنز العمال : ج 14 ص 280 ح 38731 )

حدیث746

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
از [ وقوع ] غرق [ یا دفن ] شدن و مسخ و زلزله چاره ای نیست ! عرض کردند : ای رسول خدا ! آیا در این امت ؟ فرمودند: آری ، هنگامی که زنان خوانندگی کنند ، و زنا را حلال شمارند ، و ربا خورند ، و شکار در حرم را حلال گردانند ، و لباس ابریشم پوشند ، و مردان به مردان و زنان به زنان بسنده کنند ( یعنی : هم جنس بازی کنند ).
( مستدرک الوسائل : ج 6 ص 188 ح 6737 )

حدیث747

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اِنَّ الاِْخْتِلافَ وَ التَّنازُعَ وَ التَّثَـبُّطَ مِنْ أمْرِ الْعَجْزِ وَ الضَّعْفِ وَ هُوَ مِمّا لا یُحِبُّهُ اللّه‌ُ وَ لا یُعْطی عَلَیْهِ النَّصْرَ وَ الظَّـفَرَ؛
اختلاف و کشمکش و پشت هم اندازی، از ناتوانی و سستی است و خداوند نه آن را دوست دارد و نه با آن یاری و پیروزی می‌دهد.
بحارالأنوار، ج 20، ص 126، ح 50.

حدیث748

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اَلرّاشی وَ الْمُرْتَشی فِی النّارِ؛
رشوه دهنده و رشوه گیرنده در آتشند.
کنزالعمال، ح 15077.

حدیث749

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ کانَ مُتَتَبِّعا لِعُیوبِ النّاسِ عَمِیّا لِمَعایِبِهِ؛
بدترین مردم کسی است که در پی عیوب مردم باشد و عیوب خود را نبیند.
غررالحکم، ج 4، ص 176، ح 5739.

حدیث750

شَرُّ النّاسِ مَنْ یَغُشُّ النّاسَ؛
بدترین مردم کسی است که دیگران را فریب می‌دهد.
غررالحکم، ج 4، ص 164، ح 5677.

حدیث751

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ کافی عَلَی الْجَمیلِ بِالْقَبیحِ؛
بدترین مردم کسی است که در برابر خوبی، بدی نماید.
غررالحکم، ج 4، ص 178، ح 5750.

حدیث752

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَقْبَلُ الْعُذرَ وَ لا یُقیلُ الذَّنْبَ؛
بدترین مردم کسی است که عذر را نمی‌پذیرد و گناه را نمی‌بخشد.
غررالحکم، ج 4، ص 165، ح 5685.

حدیث753

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ یَبْتَغِی الْغَوائِلَ لِلنّاسِ؛
بدترین مردم کسی است که بدخواه دیگران باشد.
غررالحکم، ج 4، ص 176، ح 5741.

حدیث754

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ الظّانُّونَ وَ شَرُّ الظّانِّینَ المُتَجَسِّسونَ وَ شَرُّ الْمُتَجَسِّسینَ القَوّالونَ وَ شَرُّ القَوّالینَ الهَتّاکونَ؛
بدترین مردم، بدگمانانند و بدترین بدگمانان تجسس کنندگانند و بدترین تجسس کنندگان بازگو کنندگانند و بدترین بازگو کنندگان پرده‌درانند.
مستدرک الوسائل، ج 9، ص 147، ح 15.

حدیث755

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
مِنْ شَرِّ نِسائِکُمْ؛ الذَّلیلَةُ فی اَهْلِهَا، العَزیزَةُ مَعَ بَعلِهَا، العَقیمُ الحَقُودُ الَّتی لا تَتَوَرَّعُ عَن قَبیحٍ، المُتَبَرِّجَةُ اِذا غابَ عَنْها زَوْجُها، الحِصانُ مَعَهُ اِذا حَضَرَ، الَّتی لا تَسمَعُ قَولَهُ، وَ لا تُطیعُ اَمْرَهُ، فَاِذا خَلابِها تَمَنَّعَتْ تَمَنُّعَ الصَّعْبَةِ عِندَ رُکُوبِها، وَ لا تَقْبَلُ لَهُ عُذرا وَ لا تَغْفِرُ لَهُ ذَنْبا؛
از بدترین زنان شما، زنی است که در میان خویشاوندان خود، خوار و در برابر شوهر خود سرسخت باشد، نازا و کینه‌توز بوده، از زشتی‌ها دوری نکند، در غیاب شوهرش زینت خود را نمایش دهد ولی در حضور او از این کار خودداری کند، از شوهرش حرف‌شنوی نداشته باشد و امر او را اطاعت نکند، در خلوت با او چون شتری سرکش بهره ندهد و هیچ عذری را از شوهرش نپذیرد و هیچ خطایی را از او نبخشد.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 391، ح 4376.

حدیث756

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ یَخْشَی النّاسَ فی رَبِّهِ وَ لا یَخْشی رَبَّهُ فِی النّاسِ؛
بدترین مردم کسانی هستند که در اطاعت از خدا از مردم بترسند ولی در اطاعت از مردم از خدا نترسند.
غررالحکم، ج 4، ص 176، ح 5740.

حدیث757

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ اَکْرَمَهُ النّاسُ اتِّقاءَ شَرِّهِ؛
بدترین مردم کسی است که دیگران از ترس شرش به او احترام بگذارند.
مکارم الاخلاق، ص 433.

حدیث758

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
یا عَلیُّ شَرُّ النّاسِ مَنِ اتَّهَمَ اللّه‌َ فی قَضائِهِ؛
ای علی، بدترین مردم کسانی هستند که خداوند را در قضا و قدرش (به بی عدالتی) متهم کنند.
الفقیه، ج 4، ص 363، ح3.

حدیث759

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
یا عَلیُّ، شَرُّ النّاسِ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْیاهُ وَ شَرٌّ مِنْ ذلِکَ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْیا غَیْرِهِ؛
ای علی، بدترین مردم کسی است که آخرت خود را به دنیای خود بفروشد و بدتر از او کسی است که آخرت خود را به دنیای دیگری بفروشد.
بحارالأنوار، ج 77، ص 46، ح 3.

حدیث760

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَعْتَقِدُ الاَْمانَةَ وَ لا یَجْتَنِبُ الْخیانَةَ؛
بدترین مردم کسی است که پایبند به امانت نباشد و از خیانت دوری نکند.
غررالحکم، ج4، ص175، ح 5734.

حدیث761

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَعْفو عَنِ الزَّلَّةِ وَ لا یَسْتُرُ الْعَوْرَةَ؛
بدترین مردم کسی است که خطا را نمی‌بخشد و عیب (دیگران) را نمی‌پوشاند.
غررالحکم، ج4، ص175، ح 5735.

حدیث762

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ حَبَسَ عَنْ اَخیهِ الْمُسْلِمِ شَیْئا مِنْ حَقِّهِ حَرَّمَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ بَرَکَةَ الرِّزْقِ اِلاّ اَنْ یَتوبَ؛
هر کس چیزی از حقّ برادر مسلمان خود را نگه دارد [و به او ندهد]، خداوند، برکت روزی را بر او حرام می‌کند، مگر آن که توبه کند [و جبران نماید].
(من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 15، ح 4968 .)

حدیث763

امام علی علیه‌السلام :
عِنْدَ فَسادِ النِّیَّةِ تَرْتَفِعُ الْبَرَکَةُ؛
هرگاه نیّت‌ها فاسد باشد، برکت از میان می‌رود.
غررالحکم، ح 6228

حدیث764

امام هادی علیه‌السلام :
اَلغَضَبُ عَلی مَن تَملِکُ لُؤمٌ؛
بر زیردستان خشمگین شدن نشانه پَستی است.
بحارالأنوار، ج78، ص 370، ح 4.

حدیث765

امام صادق علیه‌السلام :
اَلْغَضَبُ مِفْتاحُ کُلِّ شَرٍّ؛
خشم کلید همه بدی‌هاست.
کافی، ج2، ص 303، ح3.

حدیث766

امام علی علیه‌السلام :
شِدَّةُ الْغَضَبِ تُغَیِّرُ الْمَنْطِقَ وَتَقْطَعُ مادَّةَ الْحُجَّةِ وَتُفَرِّقُ الْفَهْمَ؛
خشم شدید، چگونگی گفتار را تغییر می‌دهد، اساس استدلال را بر هم می‌ریزد و تمرکز فکری را از بین می‌برد.
بحارالأنوار، ج 71، ص 428 .

حدیث767

امام علی علیه‌السلام :
بِئسَ القَرینُ الغَضَبُ: یُبدِی الْمَعائِبَ وَیُدْنِی الشَّرَّ وَیُباعِدُ الخَیْرَ؛
خشم هم‌نشین بسیار بدی است: عیب‌ها را آشکار، بدی‌ها را نزدیک و خوبی‌ها را دور می‌کند.
غررالحکم، ج3، ص 257، ح4417.

حدیث768

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
ایاک والکسل والضجر فانهما مفتاح کل شر؛
از تنبلی و کم حوصلگی بپرهیز؛ زیرا این دو، کلید هر کار زشتی است.
سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، صص427و428.

حدیث769

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تندخویی را واگذار و در دلیل و برهان اندیشه کن و از شتابکاری و بیهوده گویی خود داری کن تا از لغزش ایمن گردی.
(غررالحکم ، باب تندی)

حدیث770

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تند خویی نوعی دیوانگی است زیرا شخص تندخو پشیمان شود و اگر پشیمان نشود دیوانگی او محکم و استوار شده است.
(غررالحکم ، باب تندی)

حدیث771

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
هیچ نادانی مانند اسراف کردن نیست.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث772

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
اسراف نشانه و سرآغاز فقر و نیازمندی است.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث773

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یکی از اقسام اسراف این است که هر چه می خواهی بخوری.
(نهج الفصاحه ، ح 918)

حدیث774

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خود رأی نباش که هر که خود رأی شد نابود گشت.
(غررالحکم ، باب استبداد)

حدیث775

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که استبداد رأی داشته باشد خود را به خطر انداخته و در معرض نابودی قرار دهد.
(غررالحکم ، باب استبداد)

حدیث776

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که استبداد رأی دارد، پایمال کردن او بر دشمنانش آسان باشد.
(غررالحکم ، باب استبداد)

حدیث777

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که استبداد رأی دارد بی باکانه خود را در اشتباه و غلط اندازد.
(غررالحکم ، باب استبداد)

حدیث778

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
شخص بد زبان ادب ندارد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث779

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
با بی ادبی شرافتی به جا نماند.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث780

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
کسی که ادبش کم شد، بدی هایش بسیار است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث781

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
از خلق و خوی افراد نادان و بی تجربه است که خود یا دیگران را برای احتکار به رنج و تعب وادارند.
باب احتکار

حدیث782

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
احتکار شیوه و طریقه بدکاران و گنه کاران است.
باب احتکار

حدیث783

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
احتکار کننده از نعمت خود محروم و بی بهره خواهد ماند.
باب احتکار

حدیث784

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
احتکار به حرمان و بی بهره ماندن (محتکر) انجامد.
باب احتکار

حدیث785

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
احتکار پستی آورد.
باب احتکار

حدیث786

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
سرکشی آفت شجاعت است , تفاخر آفت شرافت است , منّت آفت سماحت است ؛ خودپسندی آفت جمال است , دروغ آفت سخن است , فراموشی آفت دانش است , سفاهت آفت بردباری است , اسراف آفت بخشش است , هوس آفت دین است.
(نهج الفصاحه ، ح 1)

حدیث787

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
لغزشگاه خرد، بیشتر در زیر برق طمع است .
نهج البلاغه

حدیث788

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آزمند همواره فقیر است هر چند تمام دنیا را مالک شود.
(شرح غررالحکم ، ج 2، ص 39)

حدیث789

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
انسان حریص، برده آزمندی ها است.
(شرح غررالحکم ، ج 1، ص 165)

حدیث790

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
شیوه افراد پست و نادان بی تجربه، آزار کریمان و آزادگان است.
غررالحکم ، باب آزار

حدیث791

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
شیوه انسانهای بد، آزار کردن رفیقان است.
غررالحکم ، باب آزار

حدیث792

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آزار کردن خشم به بار آرد.
غررالحکم ، باب آزار

حدیث793

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شش چیز است که اعمال خوب را نابود می کند , اشتغال به عیب خلایق , سنگدلی و دنیا پرستی و بی شرمی و درازی آرزو و ستم گری که بس نکند.
(نهج الفصاحه ، ح 1736)

حدیث794

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
از اهمال (سستی و کوتاهی) و طول امل (آرزو) بپرهیزید که موجب هلاکت اقوام است.
(نهج الفصاحه ، ح 985)

حدیث795

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
وقتی زنی برای کسی جز شوهر خود بوی خوش بکار برد مایه آتش و عار است.
نهج الفصاحه ، حدیث 188

حدیث796

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اندکی از حرص (که در انسان باشد) آدمی را بر طمع بسیار وادار می کند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث797

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نمایانگر بدی مرد، حرص بسیار و طمع سخت و زیاد او است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث798

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حریص را راحت و آسوده نخواهی دید.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث799

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حریص و آزمند ، شرم و حیاء ندارد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث800

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مبادا حرص بر شکیبایی و صبر شما چیره شود.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث801

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نفس انسانی را چیزی همچون حرص خوار نگرداند ، آبرو را چیزی مانند بخل زشت و معیوب نسازد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث802

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حرص و آزش زیاد شد بدبختی و شقاوتش زیاد گردد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث803

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حریص و آزمند توانگری و بی نیازی ندارد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث804

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هیچ گاه شخص آزمند را خوشنود نخواهی دید.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث805

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر چیزی بذر و دانه ای دارد ، و بذر شرّ و بدی ، حرص بسیار است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث806

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که بر دنیا حرص ورزد نابود گردد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث807

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که آزمند و حریص باشد از اهانت و خوار کردن (دیگران یا نفس خود) در امان نیست.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث808

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حرصش زیاد باشد یقین او اندک است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث809

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حرص ورزد بدبخت و گرفتار شود.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث810

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که دچار حرص بسیار گردد ، در حال توانگری خوار می گردد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث811

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حرص و آزش بسیار شود قدر و مرتبه‌اش پست و خوار شود.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث812

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حرص بر او چیره شود خواری اش بزرگ گردد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث813

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با حرص و آز ، عفاف و پاکدامنی نخواهد بود.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث814

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
چه بسا حریص و آزمندی که نومید گشت ، و انسان میانه روی که نومید نگشت.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث815

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص بسیار صاحب خود را بدبخت ، و کرانه او را خوار سازد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث816

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آزمند و حریص فقیر و نیازمند است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث817

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که بر مرکب حرص سوار شود او را خواهد کشت.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث818

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از حرص خود بکاه ، و به همان مقدار از روزی که برای تو مقدّر شده قناعت کن تا دین خود را نگاه داری.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث819

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص و رنج و تعب ، با هم مقرون و پیوسته اند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث820

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بدبختی و گرفتاری در حرص است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث821

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
رنج و تعب در حرص است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث822

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر روی شک و تردید ، و کم اعتمادی بر خدای بزرگ ، حرص و بخل پی ریزی شده است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث823

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شدت حرص از شدت شره و سستی دین است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث824

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
چه بسا حریص و آزمندی که آز و حرصش او را کشته است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث825

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین مردم کسی است که حرص را از دل خود بیرون کرده ، و در راه اطاعت پروردگار خویش از هوا و هوس نافرمانی کند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث826

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
میوه آز و حرص بسیار ، یورش بردن به سوی عیب ها و زشتی ها است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث827

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
میوه و ثمره حرص ، رنج و تعب است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث828

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به وسیله آز و حرص زیاد است که خلق و خوها زشت گردد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث829

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
توانگرترین توانگران، کسی است که اسیر حرص نباشد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث830

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که رنج و تعب در حرص و آز است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث831

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بدبخت ترین شما حریص ترین شماست.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث832

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از حرص زیاد بپرهیز که پارسایی را تباه کرده و به دوزخ در آورد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث833

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از حرص که به راستی حرص سبب زشتی دین و قرین و همراه بدی است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث834

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مرگ حتمی است ، و روزی قسمت شده است و دیر رسیدن آن شما را غمگین نکند ، زیرا نه حرص آن را پیش اندازد ، و نه عفاف و خویشتن داری آن را به تأخیر اندازد و انسان مؤمن به خویشتن داری و تحمل سزاوار و شایسته است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث835

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از آز بپرهیزید که خلق و خوی نابود کننده ای است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث836

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از آز و حرص زیاد پرهیز کن که چه بسا لقمه ای که لقمه ها را باز دارد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث837

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آز و حرص بسیار ، نفس انسانی را زشت و دین را تباه و جوانمردی را سست گرداند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث838

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شخص آزمند ، فقیر و ندار است اگر چه تمامی دنیا را دارا شود.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث839

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص ، سر فقر و نیازمندی و اساس شرّ و بدی است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث840

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص ، خواری و پستی است برای هر کس که آن را شعار خود گرداند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث841

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص ، از قدر و ارزش مرد بکاهد و در روزیش را نیفزاید.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث842

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
روزی ها با حرص و زیاده خواهی به دست کسی نرسد (جز آنکه خود را خسته می کند).
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث843

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شخص آزمند ، برده و اسیر خواری و پستی است و از اسارت رها نشود.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث844

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آز و حرص زیاد، از زشتی های اخلاق است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث845

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آز و حرص بسیار ، اساس هر بدی است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث846

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص ، آدمی را در بسیاری از خطاها در اندازد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث847

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آز و حرص بسیار ، در برگیرنده همه عیب های زشت است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث848

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص ، جوانمردی را سست گرداند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث849

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص ، رنجی است همیشگی.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث850

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شخص آزمند به چیزی راضی و خوشنود نشود.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث851

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آز ، خشم را زیاد گرداند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث852

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آز ، خوی پلیدان است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث853

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص ، یقین انسان را (به خدا و روز جزا) تباه سازد.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث854

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص ، خواری و رنج است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث855

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آزمند ، خود را به رنج افکنده در چیزی که به او زیان رساند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث856

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آز ، سر آغاز طمع است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث857

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص ، نشانه بدبختان است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث858

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شخص آزمند ، برده مطامع (و چیزهایی که مورد طمع و آز است) خواهد بود.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث859

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شخص حریص و آزمند به چیزی بسنده نکند (و پیوسته زیاده طلب است).
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث860

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آز ، انسان را به شرّ و بدی می خواند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث861

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص نشانه فقر و نیاز است (و حریص هر چه هم ثروت داشته باشد فقیر است).
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث862

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرص بر روزی نیفزاید ولی قدر و مرتبه انسان را خوار و پست گرداند.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث863

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آز و حرص خوار کننده است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث864

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
انسان حریص و آزمند ، در رنج است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث865

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
روزی (مردمان) قسمت شده است و حریص محروم (و بی بهره) است. (و تلاشش بی فایده است).
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث866

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حسود از کسی که بدو حسد ورزیده خوشنود نشود جز به مرگ او ، یا به زوال نعمت از وی.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث867

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
زندگی کسی سخت تر از زندگی حسود و کینه توز نیست.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث868

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن ، حسود نیست.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث869

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دردی همچون حسد نیست.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث870

چقدر کم است راحتی و آسایش حسود.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث871

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد از خلق و خوی مردمان با تقوا نیست.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث872

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس حسدش بسیار شد درد و رنجش بسیار باشد.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث873

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در دلش تقوای الهی باشد حسد در آن دل داخل نشود.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث874

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
همان گونه که زنگ آهن را می خورد تا نابودش کند ، حسد نیز تن را رنجور می سازد تا از بین ببرد.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث875

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس رتبه والایی دارد مورد حسد دیگران خواهد بود.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث876

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دل های خود را از حسد پاک کنید که به راستی حسد بیماری سخت و رنجوری آورد.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث877

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بدترین چیزی که مصاحب انسان گردد حسد و رشک بر دیگران است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث878

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد ، سلاح پستی است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث879

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد و دروغ و کینه را واگذار که این هر سه ، دین انسان را عیب دار ، و مرد را نابود گرداند.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث880

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اساس و سر پستی ها حسد است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث881

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
رشک بردن دوست (بر دوست خود) از بیماری دوستی (میان آن دو) است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث882

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
تهی بودن سینه از کینه و حسد ، از خوشبختی بنده (خدا) است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث883

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
میوه حسد ، بدبختی دنیا و آخرت است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث884

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حسود ، بد رفیقی است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث885

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هنگامی که ابر حسد ورزی به یکدیگر بر جایی ببارد ، از آنجا درخت فسادگری (و فتنه و آشوب) بروید.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث886

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بدترین زندگی ها ، زندگی آدم حسود است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث887

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از حسد بپرهیز که بدترین خلق و زشت ترین خصلت و خوی شیطان است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث888

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از حسد بپرهیزید که نفس انسانی را عیبناک کند.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث889

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حسود در گفتارش اظهار دوستی کند و در کردارش کینه خود را پنهان دارد و چنین کسی نام دوست را دارد ، و صفت دشمن را.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث890

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد عیبی است رسوا و بخلی است سنگین و گران ، بیماری حسود درمان نشود مگر با رسیدن به آرزو های خود در باره آن کس که بدو رشک برده است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث891

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسود پیوسته بیمار است اگر چه در ظاهر تن او سالم باشد.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث892

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد (چون آتشی است) که حسنات (و اعمال نیک انسان) را می خورد و می سوزاند همان گونه که آتش هیزم را می خورد (و می سوزاند.)
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث893

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد درد بی درمانی است که از بین نرود مگر به نابود شدن حسود و یا مرگ محسود.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث894

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حسود می پندارد که زوال نعمت از کسی که بر او حسد می ورزد نعمتی است برای او (در صورتی که از زوال نعمت او چیزی به حسود نمی رسد.)
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث895

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حسود همیشه بیمار و آدم بخیل همیشه خوار و ذلیل است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث896

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برای شخص حسود و کینه جو ، شادمانی و مسرّتی پایدار نماند.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث897

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حسود حسرت ها و افسوس هایش بسیار و گناهانش چند برابر است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث898

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسود ، از بدیها شادمان و از شادمانی ها اندوهگین شود.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث899

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد ، شیوه و روش مردمان پست و فرومایه و دشمنان دولت هاست.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث900

حسد، بیماری است که مداوا نگردد.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث901

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حسود ، بر قضا و قدر الهی خشمناک است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث902

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد ، دام شیطان بزرگ است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث903

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد ، دل را بیمار و اندوه شدید آرد.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث904

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسود به آقایی نرسد.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث905

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد، بدن را می گذارد.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث906

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شخص حسود را دوستی و رفاقت نیست (یعنی نمی تواند با کسی دوستی کند و اگر دوستی کرد اعتمادی به دوستی او نیست.)
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث907

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد ، زندگی را بر انسان سخت و دشوار کند.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث908

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم حسود ، همیشه بیمار است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث909

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ایمان از حسد بیزار است. (و هر جا که حسد باشد از آنجا بگریزد)
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث910

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد ، اساس همه عیب هاست.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث911

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کینه ، خوی حسودان است (چون حسود وقتی نتواند نعمتی را از محسود سلب کند کینه اش را به دل گیرد.)
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث912

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد گرفتار کردن و در بند کردن روح و جان است.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث913

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد بدترین بیماری هاست.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث914

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حسد آدمی را رنجور می کند.
غرر الحکم ، باب حسد

حدیث915

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که با حق دشمنی کند خدای تعالی خصم (و طرف نزاع) او باشد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث916

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از جمله عقوق (نافرمانی و آزار پدر و مادر) ضایع کردن و تباه ساختن حقوق آنهاست.
غررالحکم ، باب حقوق

حدیث917

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از کمال حماقت تکبر در حال نداری و فقر است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث918

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
عشوه گری و فخر بی جهت ، و لاف زدن بدون داشتن شرف و کمال از نشانه های حماقت است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث919

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حماقت و بی خردی مرد شناخته شود به این که در حال فراخی زندگی و نعمت سرمست گردد و در حال رنج و محنت سخت به خواری و ذلّت افتد.(و دست نیاز پیش دیگران برد)
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث920

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
احمق ترین مردم کسی است که از کار نیک جلوگیری می کند و می خواهد که او را سپاس گویند و کار بد می کند و انتظار پاداش نیکو دارد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث921

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
احمق ترین مردم کسی است که کار پستی را برای دیگران زشت بداند ولی خود بدان دچار باشد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث922

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
احمق ترین مردم کسی است که گمان دارد عاقل ترین مردم است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث923

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حماقت ، از میوه های جهل و نادانی است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث924

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
پررویی مرد (او را نزد مردمان) عیبناک کند.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث925

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که شرم ندارد خیری در او نیست.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث926

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بدترین اشرار کسی است که از مردم شرم ندارد و از خدای سبحان نمی ترسد.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث927

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اساس هر بدی پر رویی است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث928

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
پرخوری از حرص پیدا شود و حرص بدترین عیبهاست.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث929

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
انسان کریم و بزرگوار کینه توز نیست.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث930

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کینه ، پست ترین عیب هاست.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث931

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کینه ، سبب بر انگیختن خشم است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث932

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
از زنا بپرهیزید که در آن چهار خصلت است : رونق از چهره ببرد (زیبایی و شادابی) و روزی را ببرد و خدا را خشمگین کند و مایه عذاب جاودان شود.
نهج الفصاحه ، حدیث 991

حدیث933

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آنکه بر زنا اصرار ورزد چون بت پرست است .
نهج الفصاحه ، حدیث 3117

حدیث934

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که زنا کند با کسان وی (ناموس او) زنا کنند.
نهج الفصاحه ، حدیث 3000

حدیث935

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که زنا کند یا شراب بنوشد خدا ایمان از او بکند همچانکه انسان پیراهن از سر خویش بیرون می کند.
نهج الفصاحه ، حدیث 2999

حدیث936

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زنا مایه فقر است.
نهج الفصاحه ، حدیث 1711

حدیث937

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زنای چشمان نگاه نارواست.
نهج الفصاحه ، حدیث 1704

حدیث938

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سه کس اند که در روز قیامت خدا به سوی آنها نمی نگرد و پاکشان نمی کند و عذابی دردناک دارند : پیر زناکار و فقیر متکبّر ، و شخصی که خدا را سرمایه خود کرده ، چیزی نخرد مگر با قسم و چیزی نخرد نفروشد مگر با قسم.
نهج الفصاحه ، حدیث 1240

حدیث939

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خداوند پیر زناکار و ثروتمند ستمکار و فقیر متکبّر را دشمن دارد.
نهج الفصاحه ، حدیث 795

حدیث940

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
روز قیامت چهره زناکاران از آتش مشتعل است.
نهج الفصاحه ، حدیث 631

حدیث941

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خشم خدا نسبت به زناکاران بسیار سخت است.
نهج الفصاحه ، حدیث 295

حدیث942

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وقتی زنا رواج گیرد زلزله پیدا شود ، وقتی حاکمان ستم کنند باران کم شود .
نهج الفصاحه ، حدیث 219

حدیث943

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وقتی بنده ایی زنا کند ایمان از او بیرون رود و چون سایه ایی بر سرش بایستد و هنگامی که از آن دست بردارد بازمی گردد.
نهج الفصاحه ، حدیث 212

حدیث944

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وقتی زناکاری و رباخواری در جایی آشکار شود مردم آن عذاب خدا را به خود خریده اند.
نهج الفصاحه ، حدیث 218

حدیث945

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
الْبُخْلُ عَارٌ وَ الْجُبْنُ مَنْقَصَةٌ وَ الْفَقْرُ یُخْرِسُ الْفَطِنَ عَنْ حُجَّتِهِ وَ الْمُقِلُّ غَرِیبٌ فِی بَلْدَتِهِ؛
بْخل ننگ و ترس نقصان است . و تهیدستی مرد زیرک را در برهان کُند می سازد و انسان تهیدست در شهر خویش نیز بیگانه است.
نهج البلاغه، حکمت 3

حدیث946

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از خدا ببرد و به غیر خدا پیوند کند بدبخت گشته و به رنج و تعب دچار گردد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث947

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پیروز نیست آن کس که گناه بر او چیره گشته است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب گناه

حدیث948

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هیچ پلیدی ، زشت‌تر از نادانی نیست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث949

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی برای پستی (انسان) کافی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث950

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی در انسان ، از خوره در بدن زیانبار تر است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث951

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان بودن به فضیلتها و کمالات ، از زشت ترین پستی ها و فرومایگی هاست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث952

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی و بخل ، بدی و زیان است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث953

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
حرص و آز و بخل ، نتیجه و محصول نادانی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث954

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، ریشه و اساس هر بدی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث955

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، کانون شر و بدی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث956

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ بَغی صَیَّرَ اللّه‌ُ بَغْیَهُ عَلی نَفْسِهِ وَصارَتْ نُصْرَةُ اللّه‌ِ لِمَنْ بَغی عَلَیْهِ وَمَنْ نَصَرَهُ اللّه‌ُ غَلَبَ وَاَصابَ الظَّفَرَ مِنَ اللّه‌ِ؛
هر کس ستم کند خداوند ستمش را به خود او باز می‌گرداند و یاری خدا نصیب کسی می‌گردد که به او ستم شده و کسی که خدا او را یاری کند غلبه پیدا می‌کند و از جانب خدا پیروزی نصیبش می‌شود.
تحف العقول، ص 315 .

حدیث957

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إنَّ الاِختِلافَ والتَّنازُعَ وَالتَّثَبُّطَ مِنْ أمْرِ الْعَجْزِ وَالضَّعْفِ وَهُوَ مِمّا لا یُحِبُّهُ اللّه‌ُ وَلا یُعْطی عَلَیْهِ النَّصْرَ وَالظَّفَرَ؛
اختلاف و کشمکش و پشت هم‌اندازی، از ناتوانی و سستی است و خداوند نه آن را دوست دارد و نه با آن یاری و پیروزی می‌دهد.
بحارالأنوار، ج20، ص 126.

حدیث958

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
اِعْلَموا اَنَّ اللّه‌َ تَعالی یُبْغِضُ مِنْ خَلْقِهِ الْمتَلَوِّنَ، فَلا تَزولوا عَنِ الْحَقِّ وَاَهْلِهِ، فَاِنَّ مَنِ اسْتَبَدَّ بِالْباطِلِ وَاَهْلِهِ هَلَکَ وَفاتَتْهُ الدُّنْیا؛
بدانید که خداوند از انسان‌هایی که دائما رنگ عوض می‌کنند نفرت دارد. پس از حق و اهل آن جدا نشوید، چرا که هر کس به باطل و اهل آن بپیوندد، نابود می‌شود و دنیا را هم از دست می‌دهد.
امالی مفید، ص137، ح 6 .

حدیث959

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
أتَیْتُ لَیْلَةً اُسْرِیَ بی‌عَلی قَوْمٍ بُطونُهُم‌کَالْبُیوتِ فیهَا الْحَیّاتُ تُری مِنْ خارِجِ بُطونِهِمْ فَقُلْتُ: مَنْ هؤُلاءِ یا جَبْرَئیلُ؟ قالَ: هؤُلاءِ أَکَلَةُ الرِّبا؛
شبی‌که‌به‌معراج‌رفتم‌برمردمی‌گذشتم‌که‌شکم‌هایشان چون خانه‌ای بود و در آنها مارهایی وجود داشت که از بیرون شکمهایشان دیده می‌شد. پرسیدم: ای جبرئیل اینها کیستند؟ گفت: اینان رباخوارانند.
کنزالعمال، ج 4، ص 107، ح 9766.

حدیث960

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَکَلَ الرِّبا مَلأََ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ بَطْنَهُ مِنْ نارِ جَهَنَّمَ بِقَدْرِ ما أَکَلَ ، وَإِنِ اکْتَسَـبَ مِنْهُ مالاً لایَقْبَلُ اللّه‌ُ تَعالی مِنْهُ شَیْـئا مِنْ عَمَلِهِ ، وَلَمْ یَزَلْ فی لَعْنَةِ اللّه‌ِ وَالْمَلائِکَةِ ما کانَ عِنْدَهُ مِنْهُ قیراطٌ (واحِدٌ)؛
هر کس ربا بخورد خداوند عزوجل به اندازه ربایی که خورده شکمش را از آتش دوزخ پر کند و اگر از طریق ربا مالی به دست آورد، خدای تعالی هیچ عمل او را نپذیرد و تا زمانی که قیراطی (کمترین مقدار) از مال ربا نزدش باشد، پیوسته خداوند و فرشتگانش او را نفرین کنند.
ثواب الاعمال، ص 285.

حدیث961

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إِنَّهُ لَو کانَ الرِّبا حَلالاً لَتَرَکَ النّاسُ التِّجاراتِ وَما یَحْتاجونَ إِلَیْهِ فَحَرَّمَ اللّه‌ُ الرِّبا لِیَفِرَّ النّاسُ مِنَ الْحَرامِ إلَی الْحَلالِ وَ إِلَی التِّجاراتِ وَ إِلَی الْبَیْعِ وَالشِّراءِ فَیَبْقی ذلِکَ بَیْنَهُمْ فِی الْقَرْضِ؛
براستی، اگر ربا حلال بود، مردم تجارت و تلاش برای معاش را رها می‌کردند. به همین دلیل خداوند ربا را حرام کرد تا مردم از حرام به حلال و تجارت و خرید و فروش رو بیاورند و به یکدیگر قرض بدهند.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 567، ح 4937.

حدیث962

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
اِعْلَمْ‌ـیَرْحَمُکَ‌اللّه‌ُ ـ اَنَ‌الرِّباحَرامٌ‌سُحتٌ،مِنَ‌الکَبائِرِ وَ مِمّا قَدْ وَعَدَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ النّارَ فَنَعوذُ بِاللّه‌ِ مِنْها، وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلی لِسانِ کُلِّ نَبیٍّ وَفی کُلِّ کِتابٍ؛
خدایت رحمت کند! بدان که ربا حرام و از گناهان کبیره است و خداوند بر آن وعده آتش داده است پس پناه می‌بریم به خدا از آتش. ربا را همه پیامبران و همه کتاب‌های آسمانی حرام کرده‌اند.
فقه الرضا، ح 256.

حدیث963

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اِنَّ اَخْوَفَ ما اَخافُ عَلی اُمَّتی مِنْ بَعْدی هذِهِ الْمَکاسِبُ المُحَرَّمَةُ وَ الشَّهْوَةُ الخَفیَّةُ وَ الرِّبا؛
آنچه بیش از هر چیز بر امتم بعد از خود می‌ترسم، درآمدهای حرام، هواپرستی پنهان و رباست.
بحارالانوار، ج 103، ص 54، ح 26.

حدیث964

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
یَاْتی آکِلُ الرِّبا یَوْمَ القیامَةِ مُخْتَبِلاً یَجُرُّ شَقَّیْهِ، ثُمَّ قَرَاَ: لا یَقومونَ اِلاّ کَما یَقومُ الَّذی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیطانُ مِنَ الْمَسِّ؛
رباخوار روز قیامت دیوانه محشور می‌شود و بر سر خود می‌زند. سپس این آیه را قرائت فرمودند: (ربا خواران) بپای نمی‌خیزند جز مانند آن کس که شیطان، بواسطه تماس او را آشفته حال می‌سازد.
الدرالمنثور، ج 1، ص 364.

حدیث965

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَلرِّبا وَ اِنْ کَثُرَ فَاِنَّ عاقِبَتَهُ تَصیرُ اِلی قُلٍّ؛
سود ربا گرچه بسیار باشد ولی سرانجام به کمی (و بی‌برکتی) می‌گراید.
کنزالعمال، ج 4، ص 105، ح 9758 .

حدیث966

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
عَنْ اَبی بصیرٍ قال: قُلْتُ: آکِلُ الرِّبا بَعْدَ البَیِّنَةِ؟ قالَ: یُؤَدَّبُ فَاِنْ عادَ اُدِّبَ فَاِنْ عادَ قُتِلَ؛
ابو بصیر از امام صادق علیه السلام پرسید: حکم رباخوار بعد از روشن بودن حکم ربا برای وی چیست؟ حضرت فرمودند: تأدیب می‌شود و اگر (برای بار دوم) ربا گرفت باز تأدیب می‌شود و (برای بار سوّم) اگر ربا گرفت، کشته می‌شود.
کافی، ج 7، ص 242، ح 9.

حدیث967

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
آکِلُ الرِّبا لایَخْرُجُ مِنَ الدُّنْیا حَتّی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطانُ؛
ربا خوار از دنیا نرود، تا آن که شیطان دیوانه‌اش کند.
بحارالانوار، ج 103، ص 120، ح 30.

حدیث968

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
إِنَّما حَرَّمَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ الرِّبا لِئَلاّ یَذْهَبَ الْمَعْروفُ؛
خدای عزوجل ربا را حرام فرمود تا احسان کردن از بین نرود.
وسائل الشیعه، ج 12، ص 425، ح 10.

حدیث969

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
دِرْهَمُ رِبا أَعْظَمُ عِنْدَ اللّه‌ِ مِنْ سَبْعینَ زِنْیَةً بِذاتِ مَحْرَمٍ فی بَیْتِ اللّه‌ِ الْحَرامِ؛
یک درهم ربا نزد خداوند سنگین‌تر است از هفتاد بار زنا کردن با محارم در خانه خدا.
نورالثقلین، ج 1، ص 295، ح 1177.

حدیث970

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ لَعَنَ آکِلَ الرِّبا وَمُؤکِلَهُ وَکاتِبَهُ وَشاهِدَیْهِ؛
خدای عزوجل رباخوار و ربا دهنده و نویسنده و شاهد بر آن را لعنت کرده است.
امالی صدوق، ص 346.

حدیث971

امام علی علیه السلام می فرمایند:
لَیْسَ لِکَذوبٍ اَمانَةٌ، وَ لا لِفُجورٍ صیانَةٌ؛
دروغگو امانتدار نیست و بدکار، نگهدارنده اسرار نیست.
غررالحکم، ج 5، ص 85 ، ح 7506.

حدیث972

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلکَذِبُ فِی العاجِلَةِ عارٌ وَ فِی الآجِلَةِ عَذابُ النّارِ؛
دروغ در دنیا ننگ و عار است و در آخرت عذاب جهنم.
غررالحکم، ج 2، ص 31، ح 1708 .

حدیث973

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَمرانِ لا یَنْفَکّانِ مِنَ الْکَذِبِ: کَثْرَةُ المَواعیدِ، وَ شِدَّةُ الاِْعتِذارِ؛
دو چیز از دروغ جدا نمی‌شود: بسیار وعده دادن و به شدت عذرخواهی نمودن.
نهج البلاغه ابن‌ابی‌الحدید، ج 20، ص 287، ح 282.

حدیث974

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ لِلشَّرِّ اَقْفالاً وَ جَعَلَ مَفاتیحَ تِلکَ الاَقْفالِ الشَّرابَ وَالکَذِبُ شَرٌّ مِنَ الشَّرابِ؛
به راستی که خداوند عزوجل برای شر قفل‌هایی گذارد و کلید آن قفل‌ها را شراب قرار داد و دروغ از شراب بدتر است.
کافی، ج 2، ص 338، ح 3.

حدیث975

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إِنَّ مِمّا أَعانَ اللّه‌ُ (بِهِ) عَلَی الْکَذّابینَ النِّسْیانَ؛
از جمله کمکهای خداوند بر ضد دروغگویان فراموشی است.
کافی، ج 2، ص 341، ح 15.

حدیث976

امام علی علیه السلام می فرمایند:
یَکْتَسِبُ الْکاذِبُ بِکَذِبِهِ ثَلاثا: سَخَطُ اللّه‌ِ عَلَیْهِ وَاسْتِهانَةُ النّاسِ بِهِ وَمَقْتُ الْمَلائِکَةِ لَهُ؛
دروغگو با دروغگویی خود سه چیز بدست می‌آورد: خشم خدا را نسبت به خود، نگاه تحقیرآمیز مردم را نسبت به خود و دشمنی فرشتگان را نسبت به خود.
غررالحکم، ج 6 ، ص 480، ح 11039.

حدیث977

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
اَلْکَذِبُ یَنْقُصُ الرِّزْقَ؛
دروغ، روزی را کم می‌کند.
الترغیب والترهیب، ج 3، ص 596، ح 29.

حدیث978

امام سجاد علیه السلام می فرمایند:
اِتَّقُوا الْکَذِبَ الصَّغیرَ مِنْهُ وَالْکَبیرَ، فی کُلِّ جِدٍّ وَهَزْلٍ فَإِنَّ الرَّجُلَ إِذا کَذِبَ فِی الصَّغیرِ اجْتَرَأَ عَلَی الْکَبیرِ؛
از دروغ کوچک و بزرگش، جدّی و شوخیش بپرهیزید، زیرا انسان هرگاه در چیز کوچک دروغ بگوید، به گفتن دروغ بزرگ نیز جرئت پیدا می‌کند.
تحف العقول، ص 278.

حدیث979

امام علی (علیه السلام):
نَـکَدُ الْعِلْمِ الْکَذِبُ وَ نَـکَدُ الْجِدِّ اللَّعِبُ؛
آفت علم دروغ و آفت جدیت، بازی است.
غرر الحکم ، ح 10000.

حدیث980

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
اِنَّ الْعَبْدَ لِیُذْنِبُ الذَّنْبَ فَیَنْسی بِهِ الْعِلْمَ الَّذی کانَ قَدْ عَلِمَهُ؛
انسان گناه می‌کند، پس با آن، علمی را که پیشتر می‌دانسته، از یاد می‌برد.
عدّة الداعی، ص 197.

حدیث981

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
من تسرع الی الشهوات تسرع الیه الافات؛
کسی که درشهوات تندروی کند آفات و بلایا نیز به سرعت به سوی او می شتابد.
غررالحکم و دررالکلم ج 5، ص 327

حدیث982

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
ایّاکَ وَ خَصْلَتَینِ: اَلضَّجَرَ وَ الْکَسَلَ، فَاِنَّکَ اِنْ ضَجِرْتَ لَمْ تَصْبِرْ عَلی حَقٍّ وَ اِنْ کَسِلْتَ لَمْ تُؤَدِّ حَقّا؛
از دو خصلت بپرهیز: بی‌حوصلگی و تنبلی، زیرا اگر کم‌حوصله باشی بر حق شکیبایی نکنی و اگر سست و تنبل باشی حقّی را ادا نکنی.
امالی صدوق، ص 636

حدیث983

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَلسَّیِّئُ الْخُلُقِ کَثیرُ الطَّیْشِ مُنَغَّصُ الْعَیْشِ؛
آدم بد اخلاق بسیار خطا می‌کند و زندگی‌اش تلخ می‌شود.
غررالحکم، ح 1604

حدیث984

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اَبَی اللّه‌ُ لِصاحِبِ الْخُلْقِ السَّیِّی‌ءِ بِالتَّوبَةِ. فَقیلَ: یا رَسول اللّه‌ِ، وَ کَیْفَ ذلِکَ؟ قالَ: لاَِنـَّهُ اِذا تابَ مِنْ ذَنـْبٍ وَقَعَ فی اَعْظَمَ مِنَ الذَّنـْبِ الّذی تابَ مِنْهُ؛
خداوند از آدم بد اخلاق توبه نمی‌پذیرد. عرض شد: ای رسول خدا، چرا؟ فرمودند: چون هرگاه از گناهی توبه کند در ورطه گناهی بدتر از آن که توبه کرده است می‌افتد.
بحارالأنوار، ج 73، ص 299.

حدیث985

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
حُرِمَ الْحَریصُ خَصْلَتَیْنِ وَلَزِمَتْهُ خَصْلَتانِ: حُرِمَ القَناعَةَ فَافْتَقَدَ الرّاحَةَ وَحُرِمَ الرِّضا فَافْتَقَدَ الْیَقینَ؛
حریص از دو خصلت محروم و با دو خصلت همراه است: از قناعت محروم است و در نتیجه آسایش را از دست می‌دهد، از راضی بودن محروم است، در نتیجه یقین را از دست می‌دهد.
خصال ص 69

حدیث986

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ جارَ قَصُرَ عُمْرُهُ ؛
هر کس ظلم کند، عمرش کوتاه می‌شود.
عیون الحکم والمواعظ ، ص 429.

حدیث987

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
یَنْبَغی لِلْعاقِلِ اَنْ یَحْتَرِسَ مِنْ سُکْرِ الْمالِ وَ سُکْرِ الْقُدْرَةِ ، وَ سُکْرِ الْعِلْمِ ، وَ سُکْرِ الْمَدْحِ وَ سُکْرِ الشَّبابِ ، فَاِنَّ لِکُلِّ ذالِکَ ریاحا خَبیثَةً تَسْلُبُ الْعَقْلَ وَ تَسْتَخِفُّ الْوَقارَ ؛
سزاوار است که عاقل، از مستی ثروت، قدرت ، دانش ، ستایش و مستی جوانی بپرهیزد، چرا که هر یک را بادهای پلیدی است که عقل را نابود می‌کند و وقار و هیبت را کم می‌نماید .
غرر الحکم ، ح 10948 .

حدیث988

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هیچ چیزی زیانبارتر از خودپسندی نیست.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 348)

حدیث989

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
خسیس بودن آبروی انسان را از بین می‌برد.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 357)

حدیث990

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هرگاه مردم به گناهان بی‌سابقه روی آورند به بلاهای بی‌سابقه گرفتارمی‌شوند .
(اصول کافی ، ج 3 ، ص 377)

حدیث991

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
از حرص و حسادت بپرهیز که این دو، امتهای گذشته را نابود کرد، و بخیل نباش که هیچ مؤمن و آزاده‌ای به آفت بخل مبتلا نمی‌شود. بخل مغایر با ایمان است .
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 346)

حدیث992

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
عُجب درجاتی دارد : یکی این که کردار بد بنده در نظرش خوش جلوه کند وآن را خوب بداند و پندارد کار خوبی کرده . یکی این که بنده‌ای به خدا ایمان آورد و منت بر خدا نهد با این که خدا را به او منت است در این باره.
(تحف العقول ، ص 468)

حدیث993

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
بخیل را آسایشی نیست ، و حسود را خوشی و لذتی نیست و دروغگو را مروت و مردانگی نیست .
(تحف العقول ، ص 473)

حدیث994

امام علی (علیه‌السلام) می فرمایند:
مَنْ لَجَّ وَ تَمادی فَهُوَ الرّاکِسُ الَّذی رانَ اللّه‌ُ عَلی قَلْبِهِ وَ صارَت دائرَةُ السَّوءِ عَلی رَأسِهِ ؛
هر کس لجاجت کند و بر آن پافشاری نماید، او همان بخت برگشته‌ای است که خداوند بر دلش پرده [غفلت] زده و پیشامدهای ناگوار بر فراز سرش قرار گرفته است.
نهج البلاغه، از نامه 58.

حدیث995

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) می فرمایند:
اَلا وَ اِنَّ الْغَضَبَ جَمْرَةٌ فی قَلْبِ ابْنِ آدَمَ، اَما رَأیْتُمْ اِلی حَمْرَةِ عَیْنَیْهِ وَ انْتِفاخِ اَوْ داجِهِ؟! فَمَنْ اَحَسَّ بِشَیْ‌ءٍ مِنْ ذلِکَ فَلْیَلْصَقْ بِالاَْرْضِ ؛
بدانید که خشم پاره آتشی در دل انسان است. مگر چشمان سرخش و رگ‌های گردنش را [هنگام خشم] ندیده‌اند. هر کس چنین احساسی پیدا کرد، روی زمین بنشیند.
سنن الترمذی، ج 3، ص 328، ح 2286.

حدیث996

امام باقر (علیه‌السلام) می فرمایند:
مَثَلُ الْحَریصِ عَلَی الدُّنْیا مَثَلُ دودَةِ القَزِّ: کُلَّمَا ازْدادَتْ مِنَ القَزِّ عَلی نَفْسِها لَـفّـا کانَ أَبْعَدَ لَها مِنَ الْخُروجِ حَتّی تَموتَ غَمّا؛
حریص به دنیا، همانند کرم ابریشم است که هر چه بیشتر دور خود می‌تند، خارج شدن از پیله بر او سخت‌تر می‌شود، تا آن‌که از غصه می‌میرد.
کافی، ج 2، ص 316، ح 7.

حدیث997

امام علی علیه‌السلام :
اَ لْجَهْلُ مُمیتُ الاَْحْیاءِ وَ مُخَلِّدُ الشَّقاءِ؛
نـادانی، مایـه مرگ زندگان و دوام بدبختی است.
غررالحکم، ح 1464 .

حدیث998

حضرت خاتم الانبیاء(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن کَشَفَ عَورَةَ اَخیهِ المُسلِمِ کَشَفَ اللّه‌ُ عَورَتَهُ حَتّی یَفضَحَهُ بِها فی بَیتِهِ؛
هر کس عیب و زشتی برادر مسلمان خود را فاش کند، خداوند زشتی او را آشکار سازد، تاجایی که او را در درون خانه اش رسوا سازد.
الترغیب والترهیب، ج 2، ص 239، ح 9

حدیث999

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلطّیَرَةُ شِرکُ وَمامِنّا إِلاّ وَلکِنَّ اللّه‌َ یُذهِبُهُ بِالتَّوَکُّلِ؛
فال بد زدن شرک‌است‌وهیچ‌کس‌ازمانیست‌مگراین‌که‌به‌نحوی‌دستخوش فال بد زدن می‌شود، اما با توکل، خداوند آن را از بین می‌برد.
سنن ابن ماجه ج2 ، ص1170

حدیث1000

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِنَّ العَبدَ لِیُذنِبُ الذَّنبَ فَیَنسی بِهِ العِلمَ الَّذی کانَ قَد عَلِمَهُ؛
انسان گناه می‌کند، پس با آن، علمی را که پیشتر می‌دانسته، از یاد می‌برد.
عدّة الداعی، ص 197

حدیث1001

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلبَغیُ یَصرَعُ الرِّجالَ وَ یُدنِی الاآجال؛
ظلم و تجاوز، انسان را زمین می‌زند و مرگ‌ها را نزدیک می‌سازد.
غررالحکم، ح 1494

حدیث1002

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن ساءَ خُلقُهُ عَذَّبَ نَفسَهُ وَ مَن کَبُرَ هَمُّهُ سَقُمَ بَدَنُهُ؛
هر کس بد اخلاق باشد، خودش را عذاب می‌دهد و هر کس غم و غصه‌اش زیاد شود، تنش رنجور می‌گردد.
نهج الفصاحه، ح 3002

حدیث1003

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ العاقِلَ لایَکذِبُ و إن کانَ فیهِ هَواهُ؛
خردمند دروغ نمی‌گوید، اگرچه میل او در آن باشد.
تحف العقول ، ص 391

حدیث1004

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلمَطَلُ وَ المَنُّ مُنَکِّدَا الإحسانِ؛
تعلّل ورزیدن و منّت نهادن ، از [ارزش] احسان می‌کاهد.
غررالحکم و دررالکلم، ح 1595

حدیث1005

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
العُجبُ صارِفٌ عَن طَلَبِ العِلمِ ، داعٍ إلَی الغَمطِ والجَهلِ؛
خودپسندی، آدمی را از دانش‌جویی باز می‌دارد و به‌ناسپاسی وانکار حق می‌خواند.
بحار الأنوار، ج 69، ص 199

حدیث1006

امام سجاد علیه السلام می فرمایند:
وَ الذُّنُوبُ الّتی تُنزِلُ النِّقَمَ عِصیانُ العارِفِ بِالبَغیِ وَ التَطاوُلُ عَلَی النّاسِ وَ الاِستِهزاءُ بِهِم وَ السُّخریَّةُ مِنهُم
گناهانی که باعث نزول عذاب می‌شوند، عبارت‌اند از: ستم کردن شخص از روی آگاهی، تجاوز به حقوق مردم، و دست انداختن و مسخره کردن آنان.
معانی الاخبار ، ص 270

حدیث1007

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
العُجبُ صارِفٌ عَن طَلَبِ العِلمِ ، داعٍ إلَی الغَمطِ والجَهلِ؛
خودپسندی، آدمی را از دانش‌جویی باز می‌دارد و به‌ناسپاسی و انکار حق می‌خواند.
بحار الأنوار، ج 69، ص 199

حدیث1008

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلعِبادَةُ مَعَ أکلِ الحَرامِ کَالبِناءِ عَلَی الرَّملِ؛
عبادت کردن با وجود حرام خواری، مانند ساختن بنایی است بر روی شن.
عدّة الداعی ، ص 141

حدیث1009

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
مَثَلُ الْحَریصِ عَلَی الدُّنْیا مَثَلُ دودَةِ القَزِّ: کُلَّمَا ازْدادَتْ مِنَ القَزِّ عَلی نَفْسِها لَـفّـا کانَ أَبْعَدَ لَها مِنَ الْخُروجِ حَتّی تَموتَ غَمّا
حریص به دنیا، همانند کرم ابریشم است که هر چه بیشتر دور خود می‌تند، خارج شدن از پیله بر او سخت‌تر می‌شود، تا آن‌که از غصه می‌میرد.
کافی، ج 2، ص 316

حدیث1010

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلْمُریبُ اَبَدا عَلیلٌ
آدم بدبین، همیشه بیمار است.
غررالحکم، ح 839

حدیث1011

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلْحَقودُ مُعَذَّبُ النَّفْسِ، مُتَضاعَفُ الهَمِّ؛
کینه توز، روحش در عذاب است و اندوهش دو چندان.
غررالحکم، ح 1962

حدیث1012

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن ساءَ خُلقُهُ عَذَّبَ نَفسَهُ وَ مَن کَبُرَ هَمُّهُ سَقُمَ بَدَنُهُ
هر کس بد اخلاق باشد، خودش را عذاب می‌دهد و هر کس غم و غصه ه‌ایش زیاد شود، تنش رنجور می گردد.
نهج الفصاحه، ح 3002

حدیث1013

امام صادق (سلام الله علیه):
نگاه بعد از نگاه(به نا محرم)، بذر شهوت در دل می کارد و این خود برای فتنه و به گناه کشاندن صاحبش کافی است.
(الفقیه 4970/18/4)

حدیث1014

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم):
خشم خداوند عزوجل سخت است، بر زن شوهرداری که چشم خود را از غیر شوهر خود یا از کسی که محرم او نیست پر کند.
(ثواب الاعمال 1/338)

حدیث1015

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم):
هر که چشم خود را از حرام پر کند، خداوند در روز قیامت چشم او را از آتش پرگرداند مگر این که توبه کند و از عمل خود دست بردارد.
(البحار 1/334/76)

حدیث1016

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَسَدُ یضنِی الجَسَدَ؛
حسد، بدن را فرسوده و علیل می کند.
غررالحکم، ح 943

حدیث1017

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
امَنِ اغتابَ مُسلِماً اَو مُسلِمَةً لَم یقبَلِ اللَّهُ تَعالی صَلاتَهُ وَ لا صیامَهُ اَربَعینَ یوماً وَ لَیلَةً اِلّا اَن یغفِرَ لَهُ صاحِبُهُ؛
خداوند متعال تا چهل شبانه روز نماز و روزه غیبت کننده مرد و زن مسلمان را نمی‌پذیرد، مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.
(جامع الأخبار، ص 412، ح 1141)

حدیث1018

امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
جُعِلتِ الخَبائِثُ فی بَیت وَ جُعِل مِفتاحُهُ الکَذِبَ؛
تمام پلیدیها در خانه ای قرار داده شده و کلید آن دروغگویی است.
(بحار الانوار، ج78، ص377)

حدیث1019

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ابِئسَ القَرینُ الغَضَبُ: یبدِی المَعائِبَ وَ یدنِی الشَّرَّ وَ یباعِدُ الخَیرَ ؛
خشم، بدترین همراه است: عیب‌ها را آشکار، بدی‌ها را نزدیک و خوبی‌ها را دور می کند.
(غرر الحکم، ح 4417 )

حدیث1020

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ثَلاثٌ مَن کنَّ فیهِ فَهِیَ راجِعَةٌ عَلی صاحِبِها: اَلبَغیُ وَ المَکرُ وَ النَّکتُ؛
سه چیز است که در هر کس باشد [آثارش] به خود او بر می گردد: ستم کردن، فریب دادن و پیمان شکنی.
(نهج الفصاحه، ح 1281)

حدیث1021

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما مِن رَجُلٍ تَکبَّرَ أو تَجَبَّرَ إلاّ لِذِلَّةٍ وَجَدَها فی نفسِهِ؛
هیچ مردی تکبّر یا گردن فرازی نکرد ،مگر به سبب احساس خواری و حقارتی که در خود یافت.
(میزان الحکمه ، ح 9814)

حدیث1022

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِذا اَرادَ اللّه‌ُ بِقَومٍ هَلکا ظَهَرَ فیهِمُ الرِّبا؛
هنگامی که خداوند بخواهد ملتی را نابود کند، رباخواری در میان آنان رواج می‌یابد.
(وسائل الشیعه، ج 18، ص 123، ح 17)

حدیث1023

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
الکِبرُ مَطَایَا النَّارِ؛
کبر و بزرگی نمودن(به منزله ی) مرکبی است که سوار خود را به سوی آتش می برد.
(جهاد با نفس، ح 578 )

حدیث1024

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن ساءَ خُلقُهُ ضاقَ رِزقُهُ؛
هر کس بد اخلاق باشد، روزی اش تنگ می شود.
(غررالحکم، ح 8023)

حدیث1025

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن ساءَ خُلقُهُ، مَلَّهُ اَهلُهُ
هر کس بد اخلاق باشد، خانواده اش از او دلتنگ و خسته می شوند.
(تحف العقول، ص 214)

حدیث1026

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ الفُحشَ وَ البَذَاءَ وَ السَّلاطَةَ مِنَ النِفاقِ
همانا دشنام دادن و هرزه گویی و زبان درازی ناشی از نفاق و دورویی است
(جهاد بانفس، ح667 و ص 284)

حدیث1027

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ الفُحشَ وَ البَذَاءَ وَ السَّلاطَةَ مِنَ النِفاقِ
همانا دشنام دادن و هرزه گویی و زبان درازی ناشی از نفاق و دورویی است.
(جهاد بانفس، ح667 و ص 284)

حدیث1028

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
الظُلمُ فِی الدُّنیَا هُوَ الظُلُمَاتُ فِی الاَخِرَه.
ظلم در دنیا همان ظلمتها و تاریکی های آخرت است.
(جهاد با نفس، ح 733)

حدیث1029

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
آیة المنافق ثلاث : اذا حدث کذب و اذا وعد اخلف و اذا اؤتمن خان
نشان منافق سه چیز است : 1 - سخن به دروغ بگوید. 2 - از وعده تخلف کند. 3 - در امانت خیانت نماید.
(صحیح مسلم، کتاب الایمان، ح 89 )

حدیث1030

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أرکانُ الکُفر أربَعَةٌ الرَّغبَةُ وَ الرَّهبَةُ وَ السَّخَطُ وَ الغَضَبُی
پایه های کفر چهار چیز است : میل و خواهش، ترس و بیم ، ناخشنودی و خشم.
(جهاد با نفس، ح 475)

حدیث1031

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَشَّدُ الذّنُوبِ مَا استَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ؛
سخت ترین گناهان، گناهی است که انجام دهنده ی آن، آن را ناچیز بشمارد.
(جهاد با نفس، ح 398)

حدیث1032

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ اللهَ یُبغِضُ الفَاحِشَ المُتَفَحِّشَ
راستی که خداوند شخص بد زبان بیهوده گوی را دشمن می دارد.
(جهاد با نفس، ح 677)

حدیث1033

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ِانَّ الفُحشَ وَ البَذاءَ وَ السَّلاطَةَ مِنَ النِّفاق؛
همانا دشنام دادن و هرزه گویی و زبان درازی ناشی از نفاق و دورویی است.
(جهاد با نفس، ح 678)

حدیث1034

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن ظَلَمَ مَظلِمَة ً اُخِذَ بهَا فِی نَفسِهِ أو فِی مَالِهِ أو فِی وُلدِهِ؛
کسی که ستمی کند به سبب آن ستم، در جانش یا مالش یا فرزندانش گرفتاری می افتد.
(جهاد با نفس، ح 727)

حدیث1035

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تخم کینه (در دل) بکارد محنت و اندوه درو کند.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1036

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که کینه را از درون خود به یک سو اندازد دل و قلبش آسوده و راحت شود.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1037

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم کینه توز اخوّت و برادری ندارد.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1038

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بدترین چیزی که در قلب جای گیر شود کینه است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1039

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سلاح بدی و شرّ، کینه است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1040

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سبب فتنه ها کینه است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1041

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اساس و سر عیب ها کینه است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1042

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم کینه ور بد معاشری است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1043

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سخت ترین دل ها از نظر آلودگی و ناصافی ، دل شخص کینه توز است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1044

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کینه آتشی است که جز به غلبه و ظفر خاموش نشود.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1045

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کینه توزی از خصلت های بدان و بدکاران است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1046

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم کینه توز جانش در شکنجه و عذاب و اندوهش چند برابر است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1047

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کینه ، دردی است سخت و دردناک و بیماری وباداری است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1048

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کینه ، خویی پست است و بیماری نابود کننده ای است.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1049

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم کینه توز راحتی و آسایش ندارد.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث1050

امیر المؤمنین (علیه السلام) فرمودند:
صِحَّه الجَسَدِ مِن قِلّه الحَسَدی
سلامت بدن نشانه کمی حسد است.
(جهاد با نفس، ح 553)

حدیث1051

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
یَهرمُ اِبنَ آدَمُ وَ یَشِبُ مَعَهُ اثنَتَانِ: الحِرصُ عَلَی المَالِ وَ الحِرصُ عَلَی العُمر؛
آدمیزاد پیر می شود و دو چیز از او جوان می شود: حرص مال و حرص عمر.
(کنز العمال، ج 3، ص 490، ح 7557)

حدیث1052

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ سُوءَ الخُلُق لَیُفسِدُ العَمَلَ کَما یُفسِدُ الخَلُّ العَسَلَ
راستی که بداخلاقی عمل را تباه می کند همچنان که سرکه عسل را فاسد می سازد.
(جهاد با نفس، ح 659 )

حدیث1053

امام صادق(علیه السلام)فرمودند:
ِالبذاء من الجفاء و الجفاء فی النار؛
زشت گفتاری ناشی از ستمکاری و ستمکاری در آتش است.
(جهاد النفس، ح 689)

حدیث1054

امام حسن عسگری (علیه السلام) فرمودند:
بئس العبد عبد یکون ذا وجهین و ذا لسانین، یطری أخاه شاهدا، و یأکله غائبا، إن أعطی حسده، و إن ابتلی خانه
چه بد است آن بنده خدا که دورو و دو زبان است. در حضور برادرش او را می ستاید و در غیاب او بدگوئیش می کند. اگر عطایی به برادرش رسد حسد برد، و اگر گرفتار گردد او را وانهد.
(تحف العقول ، ص 518)

حدیث1055

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
مَن کَفَّ غَضَبَهُ عن النّاس کَفَّ اللهُ عنهُ عَذابَ یومَ القِیامة؛
کسی که خشمش را از مردمان باز دارد خداوند نیز در روز قیامت عذابش را از او باز می دارد.
(جهادالنفس،ح532)

حدیث1056

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
الغیبة ان تقول فی اخیک ما ستره الله علیه
غیبت آن است که درباره برادرت چیزی بگویی که خداوند آن را پنهان کرده است.
(میزان الحکمه،ح?????)

حدیث1057

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما من رَجُلٍ تَکبّرَ أَو تَجبَّرَ الّا لذلَّةٍ یَجدُها فی نََفسِهِ
هیچ مردی نیست که تکبر بورزد یا خود را بزرگ بشمارد مگر بخاطر ذلتی که در نفس خود می یابد.
(جهادالنفس، ح585)

حدیث1058

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِذا رأَیتمُ العَبدَ مُتفُقَّداً لِذُنوبِ النّاس ناسیا لِذنوبه فَاعلُمو اَنَّهُ مُکِرَ بهِ
هرگاه دیدید که بنده ای گناهان مردمان را جستجو می کند و گناهان خویش را فراموش کرده است بدانید که او فریب شیطان را خورده است.
(جهاد النفس،ح 237)

حدیث1059

پیامبرخدا (صلی الله علیه وآله) می فرمایند:
هر کس چهل روز گوشت نخورد، بدخوی می شود.گوشت بخورید؛چرا که بر شنوایی تان می افزاید.
الفردوس،ج3،ص627،ح5960

حدیث1060

پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) می فرمایند:
هر کس چهل روز پیوسته گوشت بخورد، سنگ دل می شود.
(بحار الانوار،62،ص294)

حدیث1061

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
الْجَبّارونَ اَبعَدُ النّاس منَ اللهِ عزُّ و جلَّ یومَ القیامَةِ
دورترین مردم ار خداوند عزّو جل در روز قیامت سرکشانِ متکبّر هستند.
(جهادالنفس،ص254)

حدیث1062

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ایـاکـم ان یحسـد بعضکـم بعضـا فـان الکفـر اصله الحسـد.
از حسـد ورزی به یکـدیگـر بپـرهیزیـد، زیـرا ریشه کفـر، حسـد است.
(تحف العقول ، ص 315)

حدیث1063

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
لا یکُونُ اَلْعَبْدُ عالِماً حَتّی لا یکُونَ حاسِداً لِمَن فَوقَهُ و لا مُحَقِّراً لِمَنْ دُونَهُ.
هیچ بنده ای عالم نباشد تا اینکه به بالا دست خود حسد نبرد و زیر دست خود را خوار نشمارد.
(تحف العقول ص293)

حدیث1064

امام علی علیه السلام فرمودند:
أشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ.
سخت ترین گناهان آن است که صاحبش آن را کوچک بشمرد.
(نهج البلاغه حکمت 348)

حدیث1065

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
بخیل کسی است که در پرداخت آنچه خدا بر او واجب کرده است بخل ورزد.
بحارالانوار، ج96، ص 16.

حدیث1066

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
انسان بخیل، آسایش ندارد.
بحارالانوار، ج73، ص 303.

حدیث1067

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بخل در بردارنده بدیهای هر عیبی است و افساری است که (بخیل) به وسیله ی آن به سوی هر بدی کشانده می شود.
بحارالانوار، ج73، ص 307.

حدیث1068

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم بخیل، خزانه دار وارثان خود است.
غررالحکم، ح 464.

حدیث1069

حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بخیل واقعی کسی است که نام من نزد او برده شود و صلوات نفرستد.
بحارالانوار، ج73، ص 306.

حدیث1070

حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بخیل ترین مردم کسی است که در سلام کردن بخل ورزد.
بحارالانوار، ج77، ص 209.

حدیث1071

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خالی بودن دل از کینه و حسادت، از خوشبختی بنده است.
غررالحکم، ح 5083.

حدیث1072

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
افضاء سرأخیک خیانة ما جتنب ذلک؛
فاش کردن راز برادرت خیانت است؛ پس از این کار دوری کن.
بحارالانوار، ج77، ص 91.

حدیث1073

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
ستمگر و یاری دهنده ی او و کسی که به ستم او راضی باشد هر سه در ستم شریکند.
اصول کافی، ج2، ص 333.

حدیث1074

حضرت امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
خشم گرفتن بر کسی که در اختیار توست، پستی است.
اعلام الدین، ص 311.

حدیث1075

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
خشم ایمان را تباه می کند همان گونه که سرکه عسل را.
بحارالانوار، ج73، ص 268.

حدیث1076

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند سبحان، از آدم و قیح گستاخ در گناهان نفرت دارد.
غررالحکم، ح 3437.

حدیث1077

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
سه کس نزد خدا از همه منفورترند: کسی که روز زیاد می خوابد در حالی که شب اصلا نمازی نخوانده است و کسی که زیاد می خورد و هنگام غذا خوردن نام و حمد خدا نمی گوید و کسی که بی دلیل می خندد.
کنزالعمال، ح 2143.

حدیث1078

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
هیچ چیز نزد خدا منفورتر از بخل و بدخویی نیست. همان گونه که خاک عسل را تباه می کند این دو نیز عمل را تباه می کنند.
بحارالانوار، ج16، ص 231.

حدیث1079

امام علی علیه‌السلام :
مَنْ جارَ قَصُرَ عُمْرُهُ ؛
هر کس ظلم کند، عمرش کوتاه می‌شود.
عیون الحکم والمواعظ ، ص 429، ح 7334 .

حدیث1080

اَلذُّنوبُ الَّتی تُغَیِّیرُ النِّعَمَ الْبَغْیُ وَ الذُّنوبُ التَّی تورِثُ النَّدَمَ الْقَتْلُ وَ الَّتی تُنْزِلُ النِّقَمَ الظُّلْمُ وَالَّتی تَهْتِکُ السُّتورَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ الَّتی تَحْبِسُ الرِّزْقَ الزِّنا وَ الَّتی تُعَجِّلُ الْفَناءَ قَطیعَةُ الرَّحِمِ وَالَّتی تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظْلِمُ الْهَواءَ عُقوقُ الْوالِدَیْنِ؛
گناهی که نعمت‌ها را تغییر می‌دهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهی که پشیمانی می‌آورد، قتل است. گناهی که گرفتاری ایجاد می‌کند، ظلم است. گناهی که آبرو می‌بَرد، شرابخواری است. گناهی که جلوی روزی را می‌گیرد، زناست. گناهی که مرگ را شتاب می‌بخشد، قطع رابطه با خویشان است. گناهی که مانع استجابت دعا می‌شود و زندگی را تیره و تار می‌کند، نافرمانی از پدر و مادر است.
علل الشرایع ، ج 2، ص 584 .

حدیث1081

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
فِی الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنْها فِی الدُّنْیا وَ ثلاثٌ فِی الاْآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتی فِی الدُّنْیا فَیَذْهَبُ بِالْبَهاءِ وَ یُعَجِّلُ الْفَناءَ وَ یَقْطَعُ الرِّزْقَ وَ اَمّا الَّتی فِی الاْآخِرَةِ فَسوءُ الْحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الْخُلودُ فِی النّارِ ؛
زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیایی‌اش این است که: آبرو را می‌بَرد، مرگ را شتاب می‌بخشد و روزی را می‌بُرد و سه پیامد آخرتی‌اش: سختی حسابرسی، خشم خدای رحمان و ماندگاری در آتش است.
خصال ، ص 321، ح 3 .

حدیث1082

حضرت امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
از حسادت کردن بپرهیزید، زیرا کفر ریشه اش حسادت است.
اصول کافی، ج8، ص 8.

حدیث1083

حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
ان الحسد لتأکل الایمان کما تاکل النار الحطب؛
همان گونه که آتش هیزم را می خورد، حسد ایمان را می خورد.
اصول کافی، ج2، ص 306.

حدیث1084

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
ما رأیت ظالما اشبة لمظلوم من الحاسد: نفس دائم، قلب هائم و حزن لازم ؛
ستمگری چون حسود ندیدم که به ستمدیده شبیه تر باشد: جانی سرگردان دارد و دلی بی قرار و اندوهی پیوسته.
بحارالانوار، ج73، ص 256.

حدیث1085

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
الحسد لا یجلب الا مضرة و غیضا یوهن قلبک و یمرض جسمک؛
حسادت نتیجه ای جز زیان و ناراحتی که دلت را سست و تنت را بیمار می گرداند به بار نمی آورد.
بحارالانوار، ج73، ص 256.

حدیث1086

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
اما علامة الحاسد: الغیبة والتملق و الشماته بالمصیبة؛
نشانه های حسود عبارتند از غیبت کردن، چاپلوسی کردن و شاد شدن از گرفتاری دیگران
تحف العقول، حدیث 22.

حدیث1087

امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند:
ما اقبح الفقر بعدالغنی، واقبح الخطیئة بعد النسک! واقبح من ذلک العابد لله ثم یترک عبادته.
چه زشت است نیازمندی بعد از توانگری و چه زشت است گناه به دنبال عبادت و زشت تر از اینها کار کسی است که عبادت خدا را پیشه کند و سپس از عبادتش دست شوید.
تحف العقول/ ح397.

حدیث1088

حضرت فاطمه ی زهرا (علیها السلام) می فرمایند:
جعل الله الصلاة تنزیها لکم عن الکبر.
خداوند متعال نماز را مایه ی دوری شما از کبر و خودپسندی قرار داد.
اعیان الشیعه/ج1/ص 316.

حدیث1089

حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) می فرمایند:
ان العبد کیذنب الذنب فیروی عنه الرزق.
بنده گناه می کند و به سبب آن روزی از او گرفته می شود.
اصول کافی، ج2، ص 270.

حدیث1090

امام علی علیه السلام فرمودند:
لا تَرَی الْجاهِلَ اِلّا مُفْرِطاً اَو مُفَرِّطاً.
همیشه جاهل: یا افراط گر و تجاوزکار و یا کندرو و تفریط کننده است.
(النهایه،جلد 3 ص 435)

حدیث1091

امام علی علیه السلام فرمودند:
اُحْصُدِ الشَّرَّ مِنْ صَدْرِ غَیرِکَ بِقَلْعِهِ مِنْ صَدْرِکَ.
قلب خود را از کینه دیگران پاک کن، تا قلب آنها از کینه تو پاک شود.
(الامالی، ج2، ص 174)

حدیث1092

امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
جُعِلتِ الخَبائِثُ فی بَیت وَ جُعِل مِفتاحُهُ الکَذِبَ
تمام پلیدیها در خانه ای قرار داده شده و کلید آن دروغگویی است.
(بحار الانوار، ج78، ص377)

حدیث1093

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بدترین مردم کسی است که لغزش را نمی بخشد و عیب و خطا را نمی پوشاند.
غررالحکم، ح 5735.

حدیث1094

حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بخیل ترین مردم کسی است که در سلام کردن بخل ورزد.
بحارالانوار، ج77، ص 209.

حدیث1095

حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بخیل واقعی کسی است که نام من نزد او برده شود و صلوات نفرستد.
بحارالانوار، ج73، ص 306.

حدیث1096

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بخل در بردارنده بدیهای هر عیبی است و افساری است که (بخیل) بوسیله ی آن به سوی هر بدی کشانده می شود. بحارالانوار، ج73، ص 307.

حدیث1097

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
بخیل کسی است که در پرداخت آنچه خدا بر او واجب کرده است بخل ورزد.
بحارالانوار، ج96، ص 16.

حدیث1098

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خالی بودن دل از کینه و حسادت، از خوشبختی بنده است.
غررالحکم، ح 5083.

حدیث1099

امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
چنان چه سر که عسل را فاسد می کند، خلق بد ایمان را فاسد می کند.
اصول کافی، ج2، ص 321.

حدیث1100

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ستمگری در دنیا مایه ی نابودی و در آخرت موجب هلاکت است.
غررالحکم، ح 1707.

حدیث1101

حضرت امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
خشم گرفتن بر کسی که در اختیار توست، پستی است.
اعلام الدین، ص 311.

حدیث1102

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
هیچ چیز نزد خدا منفورتر از بخل و بدخویی نیست. همان گونه که خاک عسل را تباه می کند این دو نیز عمل را تباه می کنند.
بحارالانوار، ج16، ص 231.

حدیث1103

امام حسن عسکری(علیه السلام) می فرمایند:
اعتدال و صرفه جویی در مصرف مال، اندازه ای دارد که اگر از آن بیش تر شود، بخل است.
بحارالانوار، ج17، ص 218.

حدیث1104

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بدترین مردم کسی است که لغزش را نمی بخشد و عیب و خطا را نمی پوشاند.
غررالحکم، ح 5735.

حدیث1105

امام باقر (علیه السلام) می‌فرمایند:
إنّی لَأَبغَضُ الرَّجُلَ ـ أو أبغَضُ لِلرَّجُلِ ـ أن یَکونَ کَسلانا عَن أمرِ دُنیاهُ ، ومَن کَسِلَ عَن أمرِ دُنیاهُ فَهُوَ عَن أمرِ آخِرَتِهِ أکسَل؛
هر آینه من دشمن می شمارم کسی را که در کار دنیایش تنبلی ورزد؛ زیرا آن کس که در کار دنیایش تنبلی کند، در کار آخرتش بیشتر تنبلی می ورزد .
الکافی : 5 / 85 / 4

احادیث اخلاق و توصیه ها

حدیث1

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
لا تَضجَر فَیَمنَعَکَ الضَّجَرُ مِنَ الآخِرَةِ وَالدُّنیا ؛
بی حوصلگی مکن ؛ که آن ، تو را از آخرت و دنیا باز می دارد .
بحار الأنوار : 77 / 145 / 45 .

حدیث2

امام صادق(علیه السلام) می‌فرمایند:
مَن کَسِلَ عَن طَهورِهِ وصَلاتِهِ فَلَیسَ فیهِ خَیرٌ لِأَمرِ آخِرَتِهِ ، ومَن کَسِلَ عَمّا یُصلِحُ بِهِ أمرَ مَعیشَتِهِ فَلَیسَ فیهِ خَیرٌ لِأَمرِ دُنیاهُ ؛
هر کس در طهارت و نمازش سستی کند ، خیری در کار آخرتش نباشد و هر که در سامان بخشی به گذران زندگی اش سستی ورزد ، خیری در کار دنیایش نباشد .
الکافی : 5 / 85 / 3

حدیث3

امام علی (علیه السلام) می‌فرمایند:
مَن تَرَکَ العُجبَ وَالتَّوانِیَ لَم یَنزِل بِهِ مَکروهٌ؛
هر کس خودپسندی و سستی را ترک کند ، ناخوشایندی بر او فرود نمی آید .
غرر الحکم : 8805 .

حدیث4

امام باقر (علیه السلام) می‌فرمایند:
النسآء یحببن ان یرین الرجل فی مثل ما یحب الرجل ان یری فیه النسآء من الزینة ؛
همان گونه که مردان دوست دارند زینت و آرایش را در زنانشان ببینند، زنان نیز دوست دارند زینت و آرایش را در مردانشان ببینند .
مکارم الاخلاق، ص‌80 .

حدیث5

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
خیر الرجال من امتی الذین لایتطاولون علی اهلیهم و یحنون علیهم ولا یظلمونهم ؛
بهترین مردان امت من، آن کسانی هستند که نسبت‌به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند .
مکارم الاخلاق، ص‌216 .

حدیث6

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
للمراة علی زوجها ان یشبع بطنها، و یکسو ظهرها، ویعلمها الصلاة والصوم والزکاة ان کان فی مالها حق، ولاتخالفه فی ذلک ؛
حق زن بر شوهرش این است که او را سیر کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را - اگر در مال زن حق زکاتی است - به او یاد دهد، و زن نیز در این کارها با او مخالفت نورزد .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌243 .

حدیث7

امام سجاد (علیه السلام) می‌فرمایند:
«لان ادخل السوق ومعی درهم ابتاع به لحما لعیالی وقد قرموا الیه احب الی من ان اعتق نسمة؛
برای من به بازار رفتن و خرید یک درهم گوشت‌برای خانواده‌ام که میل به گوشت دارند، از بنده آزاد کردن دوست داشتنی‌تر است
وسائل الشیعة، ج‌15، ص‌251 .

حدیث8

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) به یکی از زنان درباره حق زن بر شوهرش می‌فرمایند:
حقک علیه ان یطعمک مما یاکل ویکسوک مما یلبس ولا یلطم ولا یصیح فی وجهک؛
حق تو بر شوهرت این است که از آنچه خود می‌خورد به تو غذا دهد، و از آنچه خود می‌پوشد تو را نیز بپوشاند، و به روی تو سیلی نزند و فریاد نکشد .
مکارم الاخلاق، ص‌218 .

حدیث9

قال الإمام الصادق (علیه السلام) :
العالم لا یتکلم بالفضول.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
دانا (و عالم)، زیاده گویی نمی کند.
«مستدرک الوسائل، ج 9، ص 33، ح 10127»

حدیث10

قال الإمام الباقر (علیه السلام) فی قول الله عزوجل«و قولوا للناس حسنا»: قولوا للناس أحسن ما تحبون أن یقال فیکم.
امام باقر (علیه السلام) درباره آیه ی «و با مردم به نیکویی سخن بگویید»، فرمودند: بهترین سخنی را که دوست دارید درباره شما گفته شود، به مردم بگویید.
«الکافی، ج 2، ص 165، ح 10»

حدیث11

قال الإمام علی (علیه السلام) :
عود لسانک لین الکلام و بذل السلام، یکثر محبوک و یقل مبغضوک.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
زبانت را به نرم گویی و سلام کردن (به دیگران) عادت ده، تا دوست دارانت زیاد شوند و بدخواهانت اندک.
«غررالحکم، ح 6231»

حدیث12

قال الإمام علی (علیه السلام) :
عود لسانک حسن الکلام تأمن الملام.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
زبانت را به نیکو گویی عادت ده، تا از سرزنش ایمن مانی.
«غررالحکم، ح 6233»

حدیث13

قال الإمام علی (علیه السلام) :
لا ترخص لنفسک فی شئ من سئ الأقوال والأفعال.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
به خودت اجازه کمترین زشت گفتاری و زشت کرداری، مده.
«غررالحکم، ح 10190»

حدیث14

قال الإمام علی (علیه السلام) :
من حسن کلامه کان النجح أمامه.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
هر که گفتارش نیکو باشد، پیروزی در برابر اوست.
«غررالحکم، ح 8495»

حدیث15

قال الإمام علی (علیه السلام) :
نکیر الجواب من نکیر الخطاب.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
زشتی پاسخ (که می شنوی)، از زشتی سخن است (که می گویی).
«غررالحکم، ح 9963»

حدیث16

قال الإمام علی (علیه السلام) :
أجملوا فی الخطاب تسمعوا جمیل الجواب.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
زیبا سخن بگویید، تا پاسخ زیبا بشنوید.
«غررالحکم، ح 2568»

حدیث17

قال الإمام علی (علیه السلام) :
قولوا الخیر تعرفوا به، واعملوا الخیر تکونوا من أهله.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
گفتار نیک بگویید، تا به آن شناخته شوید و کارهای نیک انجام دهید تا از اهل آن (نیکو کاران) باشید.
«بحارالانوار، ج71، ص 311، ح 9»

حدیث18

قال الإمام علی (علیه السلام) :
لا تقولن ما یسوؤک جوابه.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
هرگز سخنی را که از جوابش ناراحت می شوی، مگوی.
«غررالحکم، ح 10155»

حدیث19

قال الإمام علی (علیه السلام) :
أحسن الکلام مازانه حسن النظام، وفهمه الخاص والعام.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
بهترین سخن، آن است که به زیبایی نظم (نیکویی تألیف و ترکیب) آراسته باشد و خواص و عوام آن را بفهمند.
«غررالحکم، ح 3304»

حدیث20

قال الإمام علی (علیه السلام) :
أحسن الکلام ما لا تمجه الآذان و لا یتعب فهمه الأفهام.
امام علی (علیه السلام) فرمودند: بهترین سخن آن است که گوشها از شنیدن آن رنجیده و بیزار نشود و فهمیدن آن اندیشه ها را به رنج نیندازد.
«غررالحکم، ح 3371»

حدیث21

قال الإمام علی (علیه السلام) :
الکلام کالدواء، قلیله ینفع و کثیره قاتل.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
سخن چون داروست، اندکش سود می بخشد و بسیارش کشنده است.
«غررالحکم، ح2182»

حدیث22

قال الإمام علی (علیه السلام) :
إیاک و فضول الکلام، فإنهیظهر من عیوبک ما بطن، و یحرک علیک من أعدائک ما سکن.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
از زیاده گویی بپرهیز که آن عیب های پنهان تو را آشکار می سازد و کینه های آرام گرفته دشمنانت را بر ضد تو تحریک می کند.
«غررالحکم، ح 2720»

حدیث23

قال الإمام علی (علیه السلام) :
من عذب لسانه کثر إخوانه.
امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کسی که زبانش شیرین باشد، برادرانش زیاد شوند.
«غررالحکم، ح 7761»

حدیث24

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - (لما سأله رجل عن أفضلالأعمال) : إطعام الطعام، وإطیاب الکلام.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - (در پاسخ به مردی که پرسید برترین کارها کدام است) فرمودند: اطعام کردن و نیکو سخن گفتن.
«بحارالانوار، ج 71، ص 312، ح 12»

حدیث25

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : من فقه الرجل قلة کلامه فیما لا یعنیه.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نشانه ی فهمیدگی مرد این است که کمتر سخن بیهوده گوید.
«بحارالانوار، ج 2، ص 55، ح 28»

حدیث26

قال الإمام الحسین - علیه السلام - لابن عباس: لا تتکلمن فیما لا یعنیک فإنی أخاف علیک الوزر، ولا تتکلمن فیما یعنیک حتی تری للکلام موضعا.
امام حسین - علیه السلام - به ابن عباس فرمودند: هرگز سخن بیهوده مگوی، زیرا بیم گناه برای تو دارم و سخن سودمند نیز مگوی مگر این که آن سخن به جا باشد.
«بحارالانوار، ج 71، ص 278، ح 16»

حدیث27

قال الإمام علی - علیه السلام - لما مر برجل یتکلم بفضول الکلام: إنک تملی علی حافظیک کتابا إلی ربک، فتکلم بما یعنیک ودع ما لا یعنیک.
امام علی - علیه السلام - وقتی بر مردی گذشت که زیاده گویی می کرد، فرمودند: بدان که تو بر دو فرشته نگهبان اعمالت مطلبی املا می کنی و به سوی پروردگارت می فرستی، پس سخنانی بگو که برایت سودمند باشد و از سخنان بیهوده دم فرو بند.
«أمالی الصدوق، ص 37، 4»

حدیث28

قال الإمام علی - علیه السلام - : لا تسئ اللفظ و إن ضاق علیکالجواب.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: سخن بد مگوی اگر چه از پاسخ درماندی.
«غررالحکم، ح 10267»

حدیث29

قال الإمام علی - علیه السلام - : إیاک و ما یستهجن من الکلام، فإنه یحبس علیک اللئام و ینفر عنک الکرام.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بپرهیز از به زبان آوردن سخنان زشت، زیرا که فرومایگان را گرد تو جمع می کند و گران مایگان را از تو می راند.
«غررالحکم، ح 2722»

حدیث30

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : الصَّبرُ یُعَقِّبُ خَیراً فاصْبِروا تَظْفَروا.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: عاقبت صبر و شکیبائی خیر است، پس صبر کنید تا پیروز شوید.
«بحار الانوار، ج 71، ص 96»

حدیث31

عن الامام جعفر ابن محمد - علیه السّلام - : کَم مِنْ صَبر ساعةٍ قَدْ أورَثتْ فَرَحاً طویلاً و کَم من لذَّةِ ساعةٍ قَدْ أورَثَتْ حُزناً طویلاً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: چه بسا یک لحظه صبر کردن موجب سرور و خوشحالی طولانی شود و چه بسا لحظه ای لذت بردن موجب اندوه طولانی گردد.
«سفینة البحار، ج 2، ص 5»

حدیث32

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : نَحنُ صُبّرٌ وَ شیعتُنا أصبَرُ منّا. قُلتُ: جعِلْتُ فداکَ، کیف صار شیعتُکم أصبَرُ منکُم؟ قالَ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ما خاندانی صبور و شکیبائیم و شیعیان ما از ما شکیبا ترند. گفتم: جانم به فدایت، چگونه شیعیان شما از شما شکیبا ترند؟ فرمود: چون صبر ما بر چیزی است که می دانیم، امّا آنها بر چیزی که نمی دانند صبر می کنند.
«بحار الانوار، ج 71، ص 80»

حدیث33

قال الامام الجواد - علیه السّلام - : تَوسَّدِ الصّبرَ و اعْتنِقِ الفَقْرَ وَ ارْفَضِ الشّهواتِ وَ خالِفِ الهَوی ... .
امام جواد - علیه السّلام - فرمودند: در زندگی صبر را تکیه گاه و فقر و تنگدستی را همنشین خود قرار بده، شهوات و خواسته های دنیوی را رها کن و با هواهای نفسانی به مخالفت برخیز و بدان که هیچ گاه از دید خداوند مخفی نیستی، پس مواظب باش که چگونه رفتار می کنی.
«بحار الانوار، ج 75، ص 358»

حدیث34

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : الجنَّةُ محفوفَةٌ بالمکارِهِ و الصَّبرِ فَمَن صَبَر علی المکارِهِ فی الدّنیا دَخَلَ الجنّةَ.
امام باقر- علیه السّلام - فرمودند: بهشت آمیخته به سختی ها و صبر و بردباری است، پس هر کس در دنیا بر سختی ها صبور باشد، وارد بهشت خواهد شد.
«اصول کافی، ج 2، ص 89»

حدیث35

اِنّ النّبی - صلی الله علیه و آله - قالَ: علامةُ الصّابرِ فی ثلاثٍ، أوّلها أن لا یکْسَلَ و الثّانیةُ أن لا یَضجَرَ و الثالثةُ أن لا یَشکُو من ربّهِ عزّوجلّ ... .
نبی اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نشانه های انسان صبور سه چیز است: 1- کسل و خسته نمی شود. 2- بی قراری نمی کند. 3- از پروردگارش شکایت نمی کند، چون وقتی کسل شود، حقوق را ضایع و تباه خواهد کرد و هنگامی که بی قراری کند، سپاسگزاری نمی کند و وقتی از پروردگارش شکایت کند، گناه خواهد کرد.
«بحار الانوار، ج 71، ص 86»

حدیث36

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : النَّصرُ مَعَ الصَّبرِ و الفَرج بعدَ الکربِ و انّ مَعَ العُسرِ یُسراً.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: پیروزی، در پرتو صبر و شکیبائی به دست می آید و پایان رنج و سختی، فرج خواهد بود و همانا همراه هر سختی آسانی است.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 295»

حدیث37

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : علیکَ بالعلم ِفانّ العِلْم خلیلُ المؤمِنِ و الحلمَ وزیرُهُ والعقلَ دلیلُهُ و ... و الصّبر امیرُ جنودِهِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: برتو باد به فراگیری علم، همانا که علم دوست مؤمن است و بردباری وزیر او و عقل راهنمایش و عمل سرپرست او و رفق و مدارا پدر او و ملایمت با دیگران برادر او و صبر، امیر سپاهیان او است.
«نهج الفصاحه، ح 1961»

حدیث38

قال الامام علی - علیه السّلام - : کَمْ یُفْتَح بالصَّبرِ من غَلَقٍ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: چه بسیارند گره های پیچیده و مشکلات سختی که با صبر گشوده می شوند.
«تصنیف غررالحکم، ص 285، ح 6368»

حدیث39

قال الامام علی - علیه السّلام - : لکُلِّ نعمةٍ مفتاح و مِغْلاقٌ: فمِفْتاحُها الصّبرُ و مغِلاقُها الکَسَلُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: برای تمام نعمت ها کلید و قفلی مقرر شده است، پس کلید آن صبر و قفل آن تنبلی است.
«شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 20، ص 285»

حدیث40

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ صَبَرَ علی طاعَةِ الله و عَنْ معاصیهِ فَهو المجاهدُ الصّبور.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که بر طاعت پروردگارش و اجتناب از معصیت او صبر نماید، همانا او مجاهد صبوری است (که در راه خدا به جهاد برخواسته است).
«تصنیف غررالحکم، ص 283، ح 6309»

حدیث41

قال الامام علی - علیه السّلام - : صابِروُا أنفُسَکُم علی فعلِ الطّاعاتِ و صُونُوها عن دَنَسِ السیّئاتِ تَجدُوا حَلاوَةَ الایمان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در انجام طاعت پروردگار صبر پیشه کنید و نفس خود را از آلوده شدن به پلیدی گناهان حفظ نمائید، آنگاه شیرینی و حلاوت ایمان را در می یابید.
«تصنیف غررالحکم، ص 283، ح 6310»

حدیث42

قال الامام علی - علیه السّلام - : اِنّکَ لَنْ تُدْرِکَ ما تُحبُّ من رّبِکَ الاّ بالصّبرِ عمّا تَشتَهی.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همانا تو به آنچه دوست داری از پروردگارت به تو برسد دست نمی یابی مگر اینکه در مقابل خواسته های نفسانی مقاومت کنی.
«تصنیف غررالحکم، ص 283، ح 6305»

حدیث43

قال الامام علی - علیه السّلام - : ایّها النّاس علیکم بالصّبر، فاِنَّهُ لا دینَ لِمَنْ لا صبرَ لهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ای مردم ! بر شما باد به صبر و شکیبائی، همانا کسی که صبر نداشته باشد، دین نخواهد داشت.
«بحار الانوار، ج 71، ص 92»

حدیث44

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصَّبرُ فی الامور بمنزِلَة ِالرّأس ِمن الجسَدِ فاذا فارَقَ الرأسُ الجسَدَ فَسَدَ الجسدُ فاذا فارقَ الصّبرُ الامورَ فسدَتِ الامورُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر در کارها همانند سر در بدن است، همان طور که وقتی سر از بدن جدا شود، بدن فاسد می گردد، اگر صبر از کارها جدا شود، کارها تباه و فاسد خواهد شد.
«بحار الانوار، ج 71، ص 73»

حدیث45

امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبر، یا صبر بر مصیبت است یا بر اطاعت خدا و یا در مقابل معصیت، که قسم سوم از دو قسم دیگر با ارزش تر می باشد.
«شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 1، ص 319»

حدیث46

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : اَلاِبْقاءُ علی الْعَمَلِ حَتّی یَخْلُصَ اَشَدُّ مِنَ الْعَمَلِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پایداری بر عمل تا آنجا که خالص شود، سخت تر از خود عمل است.
«الکافی، ج 2، ص 16»

حدیث47

عن رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِعْمَلْ لِوَجْهٍ واحِدٍ یَکْفیکَ الْوُجُوُهُ کُلَّها.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: برای خدا کار کن، تو را از همگان کفایت می کند.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 119»

حدیث48

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : أخْلِصْ قَلبَکَ یَکفیکَ الْقَلیلُ منَ العَملِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دلت را خالص گردان که (در آن صورت) کار (خیر) اندک تو را بس است.
«بحارالانوار، ج 73، ص 175»

حدیث49

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَخْلِصْ تَنَلْ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اخلاص داشته باش، کامیاب و سعادتمند می شوی.
«غررالحکم، ح 2248»

حدیث50

قال الامام علی - علیه السّلام - : اِخْلاصُ الْعَمَلَ مِنْ قُوَّةِ الیَقینِ وَ صَلاحُ النِّیَّةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اخلاص عمل ناشی از نیروی یقین و درستی و پاکی نیت است.
«غررالحکم، ح 1301»

حدیث51

قال الامام علی - علیه السّلام - : کَیْفَ یَسْتَطیعُ اْلاخلاصَ مَنْ یَغْلِبُهُ الْهَوی؟
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: چگونه کسی که هوی و هوس بر او چیره است، می تواند اخلاص داشته باشد؟
«غررالحکم، ح 6977»

حدیث52

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
سعادتمند کسی است که از دیگران پند گیرد.
من لایحضره الفقیه/4/377

حدیث53

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
کودکان را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید.
وسائل‌الشیعه/21/484

حدیث54

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
با اطاعت دستورات الهی، خود را در معرض رحمت او قرار دهید.
تنبیه‌الخواطر(مجموعه ورام) /437

حدیث55

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
إنَّ مِن موجِباتِ المَغفِرَةِ إدخالُ السُّرورِ عَلی أخیکَ المؤمِنِ ؛
از جمله اسباب مغفرت ، شاد کردن برادر مؤمن است .
المعجم الکبیر ، ج 3 ، ص 83 .

حدیث56

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
إنَّ اللّه‌َ لا یَقبَلُ عَمَلَ عَبدٍ حَتّی یَرضی قَولَهُ ؛
خداوند ، عمل بنده را نمی‌پذیرد ، مگر آن که از گفتارش خشنود باشد .
مسند الشهاب ، ج 2 ، ص 17 .

حدیث57

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
إذا جاءَکُمُ الزّائِرُ فَأکرِموهُ ؛
هر گاه کسی به دیدار شما آمد ، گرامی‌اش بدارید .
الأمالی ، صدوق ، ص 600 .

حدیث58

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
إذا أتاکُم کَریمُ قَومٍ فَأَکرِموهُ ؛
هرگاه بزرگ قومی بر شما وارد شد ، گرامی‌اش بدارید .
الکافی ، ج 2 ، ص 659 .

حدیث59

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : . . . یا هشام مَن أَحبَّ الدُّنیا ذَهَبَ خوفُ الآخرةِ مِن قَبله و ما اُوتیَ عبدٌ علماً فَازدادَ للدنیا حباًً إلا من الله بُعداً و ازدادُ الله علیه غَضَباً.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: ای هشام کسی که دنیا را دوست داشته باشد ترس آخرت از دلش برود و اگر به بنده ای دانش داده شود و سپس بر دوستی دنیایش زیاد شود، بر خشم و غضب خدا بر او افزوده گردد.
«تحف العقول، ص 399»

حدیث60

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : أَکثِر ذِکرَ الموتِ، فإنه لم یُکثِر إنسانٌ ذکرَ الموت إلا زَهِدَ فی الدنیا.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: مرگ را بسیار یاد کن، زیرا انسان مرگ را زیاد یاد نمی کند جز آنکه به دنیا بی رغبت شود.
«الکافی، ج 2، ص 131»

حدیث61

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : مَن زَهدَ فی الدنیا أَثَبتَ اللهُ الحکمةَ فی قلبه و أَنْطقَ بها لسانَه و بَصَّره عیوبَ الدنیا داءَها و دواءَها و أَخرَجَه من الدنیا سالماً إلی دار السلام.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که به دنیا بی رغبت باشد خداوند حکمت را در قلبش ثابت کند و زبانش را به آن گویا سازد و او را به عیبهای دنیا و درد و درمانش بینا گرداند و او را از دنیا سالم بیرون برد و وارد بهشت دارالسلام کند.
«الکافی، ج 2، ص 128»

حدیث62

قال الإمام الصّادق - علیه السلام - : إن فی کتاب علی - صلوات الله علیه - : إنما مَثلُ الدنیا کمَثل الحَیّةِ ما ألین مَسُّها و فی جوفها السمُّ الناقعُ، یَحذُرها الرجلُ العاقلُ، و یَهوی إلیها الصَبّیُ الجاهلُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: در کتاب علی - صلوات الله علیه - است که به درستی مثل دنیا مثل مار است که پوستش نرم است و زهر کشنده در درون دارد، مرد عاقل از آن بپرهیزد و کودک نادان به او گرایش یابد.
«الکافی، ج 2، ص 136»

حدیث63

قال الإمام الصّادق - علیه السلام - : من أصبَحَ و أمْسی و الدنیا أَکبَرُ همِّه جَعَلَ اللهُ تعالی الفَقرَ بین عَیْنَیْه و شَتَّتَ أَمرَه و لم یَنِلْ من الدنیا إلاّ ما قَسَّمَ اللهُ له و مَن أصبَح و أمسی و الآخرةُ أکبرُ همِّه جَعَلَ اللهُ الغنی فی قلبه و جَمَعَ له أمره.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هر کس بامداد کند و روز را به شب رساند و بزرگ ترین هم و غمش دنیا باشد خداوند متعال فقر را جلوی چشمش قرار داده و کارش را پریشان می سازد و بجز آنچه خداوند روزی او کرده به دنیا دست پیدا نمی کند و هر کس بامداد کند و روز را به شب رساند و بزرگترین هم و غمش آخرت باشد خداوند بی نیازی را در دل او قرار داده و کارش را منظم می سازد.
«الکافی، ج 2، ص 319»

حدیث64

قال الإمام الصّادق - علیه السّلام - : کانَ فیما وَعَظَ اللهُ تبارک و تعالی به عیسی بن مریم - علیه السّلام - : . . . وِ اَعلَم أنَّ رأسَ کُلَّ خطیئةٍ و ذنبٍ حُبُّ الدنیا، فلا تُحِبَّها فَإنّی لا أُحِبُّها.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: از جمله موعظه های خداوند به حضرت عیسی - علیه السّلام - این بود که: . . . و بدان که ریشه هر خطا و گناه، دوستی دنیاست پس آن را دوست نداشته باش و البته من آن را دوست ندارم.
«الکافی، ج 8، ص 140»

حدیث65

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من تَعلّم القرآن فلم یَعمل به وآثَرَ علیه حبُّ الدنیا و زینتَها اِستوجَبَ سَخَطَ الله و کانَ فی الدرجةِ مع الیهود و النصاری الذین یَنْبِذُون کتاب الله وراءَ ظَهُورِهم.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که قرآن را یاد بگیرد و بدان عمل نکند و دوستی دنیا و زینت آن را بر قرآن برگزیند مستحق خشم خداست و با یهودیان و مسیحیان، که کتاب خدا را پشت سر می اندازند، در یک درجه خواهد بود.
«وسائل الشیعة، ج 6، ص 183»

حدیث66

قال الامام علی - علیه السّلام - : طَلَبْتُ الخُضُوعَ فما وَجَدتُ اِلاّ بِقبُولِ الحَقِّ، اِقبلُوا الحقَّ فَاِنَّ قَبُول الحقَّ یُبعدُ من الکِبرِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خضوع را (از خدا) خواستم، پس نیافتم تواضع و خضوع را جز در تسلیم در برابر حق، (پس) حق را بپذیرید، زیرا قبول آن آدمی را از تکبّر دور می سازد.
«جامع الاخبار، فصل 71، ص 144»

حدیث67

قال الامام علی - علیه السّلام - : التَّکَبُرُ علی المتکبِّرِ هُوَ التّواضُعِ بِعَیْنِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: تکبر در برابر شخص متکبر عین تواضع است.
«نهج البلاغه، حکمت 410»

حدیث68

قال الامام علی - علیه السّلام - : ضَع فَخرَکَ واحطُط کِبرَکَ و اذکُر قَبرَکَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: فخر و مباهات را کنار بگذار و خود را خالی از تکبر کن و به یاد قبر خود باش.
«نهج البلاغه، حکمت 398»

حدیث69

قال النّبی - صلّی الله علیه و آله - : اِذا رَأیتُم المتواضعینَ من اُمّتی فتواضعوا لهم و اذا رایتُمُ المستکبرین فتکبرُّوا علیهم فاِنَّ ذلک لَهُمُ مَزَلَّةٌ و صَغارٌ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر وقت اهل تواضع را دیدید برای آنها تواضع کنید و زمانی که مستکبران را دیدید با آنها با تکبر رفتار کنید چون به این وسیله ذلیل و تحقیر می شوند.
«محجة البیضاء، ج 6، ص 222»

حدیث70

قال أبو عبد الله - علیه السلام - : لَیسَ لَکَ أَن تَأتَمِنَ مَن غَشَّکَ، وَ لا تَتَّهِمَ مَنِ ائتَمَنتَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس تو را فریب داد نباید امین بشماری و هر کس را امین یافتی متهم نکن.
«قرب الاسناد، ص 35»

حدیث71

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن صَامَ شَهرَ رَمَضَانَ فَاجتَنَبَ فِیهِ الحَرامَ وَ البُهتَانَ رَضِیَ اللهُ عَنهُ وَ أوجَبَ لَهُ الجَنَانَ.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس ماه رمضان را روزه بگیرد و از کارهای حرام مخصوصا بهتان دوری کند، خدا از او راضی شود و بهشت را بر او واجب کند.
«بحار الانوار، ج 39، ص 346»

حدیث72

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : أولَی النَّاسِ بِالتُّهَمَةِ مَن جَالَسَ أَهلَ التُّهَمَةِ.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سزاوارترینِ مردم به تهمت، کسی است که با متهمان و افراد مظنون همنشینی کند.
«أمالی شیخ صدوق، ص 28»

حدیث73

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لَیسَ لَکَ أن تَتَّهِمَ مَن قَد اِئتَمَنتَهُ، وَ لا تَأمَنَ الخَائِنَ وَ قَد جَرَّبتَهُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: حق نداری کسی را که امین یافته ای متهم کنی و نباید به خائن اطمینان کنی در حالی که او را آزموده ای.
«قرب الاسناد، ص 40»

حدیث74

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن وَقَفَ نَفسَهُ مَوقِفَ التُّهَمَةِ فَلا یَلُومَنَّ مَن أسَاءَ بِهِ الظَّنَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که خود را در معرض تهمت قرار دهد نباید کسی را که به او گمان بد برد، سرزنش کند.
«بحار الانوار، ج 75، ص 90»

حدیث75

قال الامام علی - علیه السلام - : إیَّاکَ وَ مَوَاطِنَ التُّهَمَةِ وَ المَجلِسَ المَظنُونَ بِهِ السُّوءُ، فَإنَّ قَرینَ السُّوءِ یَغُرُّ جَلِیسَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمود : از رفت و آمد به جاهای تهمت برانگیز و مجالسی که گمان بد به آنها برده می‌شود بپرهیز؛ زیرا دوست بد همنشین خود را می‌فریبد.
«بحار الانوار، ج 75، ص 90»

حدیث76

قال الامام الباقر - علیه السلام - لِرَجُلٍ اِستَوصَاهُ: اُوصِیک بِتَقوَی اللهِ، وَإِیَّاک وَالمِزَاحَ فَإِنَّهُ یَذهَبُ هَیبَةَ الرَّجُلِ وَمَاءَ وَجهِهِ، وَعَلَیک بِالدُّعَاءِ لإخوَانِک بِظَهرِ الغَیبِ فَإِنَّهُ یُهِیلُ الرِّزقَ - یَقُولُهَا ثَلاثاً -.
امام باقر - علیه السلام - به مردی که از ایشان سفارشی درخواست کرده بود، فرمودند: تو را سفارش می کنم به رعایت تقوای الهی و اینکه از شوخی کردن بر حذر باشی که شوخی ابهّت مرد و آبروی او را از بین می برد و بر تو باد که در پنهانی برای برادرانت دعا کنی که این کار روزی را زیاد می کند - و این جمله را سه بار تکرار کرد - .
«مستطرفات السرائر، ص 144»

حدیث77

قال الامام الصادق - علیه السلام - لِیُونُس الشِّیبَانِی: کیفَ مُدَاعَبَةُ بَعضِکم بَعضاً؟ قُلتُ: قَلِیلٌ، قَالَ: فَلا تَفعَلُوا، فَإِنَّ المُدَاعَبَةَ مِن حُسنِ الخُلقِ، وَإِنَّک لَتَدخُلُ بِهَا السُّرُورَ عَلَی أَخِیک ... .
امام صادق - علیه السلام - به یونس شیبانی فرمودند: چه قدر با یکدیگر شوخی می کنید؟ عرض کردم: کم. فرمودند: این گونه نکنید؛ زیرا شوخی از خوش خویی است و تو بدان وسیله برادرت را شاد می سازی و به تحقیق رسول خدا - صلی الله علیه و آله - برای این که کسی را شاد کند، با او شوخی می کرد.
«الکافی، ج 2، ص 663»

حدیث78

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إِیَّاکم وَالمِزَاحَ، فَإِنَّهُ یَذهَبُ بِمَاءِ الوَجهِ وَمَهَابَةِ الرِّجَالِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: از شوخی بپرهیزید؛ زیرا آبرو و وقار مردان را از بین می برد.
«الکافی، ج 2، ص 665»

حدیث79

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إِذَا أَحبَبتَ رَجُلاً فَلا تُمَازِحهُ وَ لا تُمَارِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هرگاه شخصی را دوست داشتی، با او نه شوخی کن و نه مجادله.
«الکافی، ج 2، ص 664»

حدیث80

قال الامام علی - علیه السلام - : إِیَّاکم وَالمِزَاحُ، فَإِنَّهُ یَجِرُّ السَّخِیمَةَ وَیُورِثُ الضَّغِینَةَ، وَهُوَ السَّبُ الأَصغَرُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: از شوخی بپرهیزید؛ زیرا که شوخی بدخواهی می آورد و کینه بر جای می گذارد و آن دشنام کوچک است.
«الکافی، ج 2، ص 664»

حدیث81

قال الامام علی - علیه السلام - : دَعِ المِزَاحَ، فَإِنَّهُ لِقَاحُ الضَّغِینَةِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: شوخی را رها کن؛ زیرا شوخی بارورکننده کینه است.
«غرر الحکم، ح 5134»

حدیث82

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن مَزَحَ اُستُخِفَّ بِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که شوخی کند، به سبب آن شوخی، سبک می شود.
«بحار الأنوار، ج 77، ص 235»

حدیث83

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن کَثُرَ مِزَاحُهُ قَلَّ وِقَارُهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که زیاد شوخی کند، وقارش کم می شود.
«غرر الحکم، ح 8432»

حدیث84

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن کثُرَ مِزَاحُهُ اُستُجهِلَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که زیاد شوخی کند، نادان شمرده می شود.
«غرر الحکم، ح 7883»

حدیث85

قال الامام علی - علیه السلام - : کثرَةُ المِزَاحِ تَسقُطُ الهِیبَةَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: شوخی زیاد (انسان را) از هیبت می اندازد.
«غرر الحکم، ح 7101»

حدیث86

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن کثُرَ مِزَاحُهُ لم یَخِلَّ مِن حَاقِدٍ عَلَیهِ وَ مُستَخِفٍّ بِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که زیاد شوخی کند، از داشتن بدخواه و کسی که او را خفیف شمارد بی نصیب نخواهد بود.
«غرر الحکم، ح 8930»

حدیث87

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا علیُّ! لا تَمزَح فَیَذهَبَ بَهَاؤُک، وَلا تَکذِب فَیَذهَبَ نُورُک.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی، شوخی مکن که ارج و احترامت از بین می رود و دروغ مگو که نورانیّتت از میان می رود.
«مکارم الأخلاق، ج 2، ص 321»

حدیث88

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یَبلُغُ العَبدُ صَرِیحَ الإِیمَانِ حَتَّی یَدَعَ المِزَاحَ وَالکذبَ وَیَدَعَ المِرَاءَ وَإِن کانَ مُحِقّاً.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بنده به ایمان ناب نرسد، مگر آن گاه که شوخی و دروغ را ترک گوید و مجادله را رها کند، هر چند بر حق باشد.
«الکافی، ج 3، ص 594»

حدیث89

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : کثرَةُ المِزَاحِ یَذهَبُ بِمَاءِ الوَجهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شوخی زیاد، آبرو را می برد.
«أمالی شیخ صدوق، ص 223»

حدیث90

امام کاظم - علیه السّلام - (در سفارشی به هشام)، فرمودند: دشمنی تو با ابلیس باید سخت باشد و نباید که او در تلاشش برای نابودی تو، شکیباتر و پایدارتر از تو در مبارزه ات با او باشد، زیرا ابلیس با همه قدرتش از تو ناتوانتر است و با همه بدیش کمتر از تو می تواند ضربه زند اگر تو به خداوند پناه بری، هر آینه به راهی راست هدایت شده ای.
«تحف العقول، ص 400»

حدیث91

قال الإمام زین العابدین - علیه السلام - (فی دعائه): فلولا أن الشیطان یختدعهم عن طاعتک ما عصاک عاص، ولولا أنه صور لهم الباطل فی مثال الحق ما ضل عن طریقک ضال.
امام سجاد - علیه السّلام - (در دعای خود) فرمودند: اگر شیطان با فریبکاری آنان را از طاعت تو باز نمی داشت، هیچ معصیت کاری معصیت تو نمی کرد و اگر او باطل را در لباس حق برای آنان در نمی آورد، هیچ ره گم کرده ای راه تو را گم نمی کرد.
«صحیفه سجادیه، دعای 37»

حدیث92

قال الإمام الباقر - علیه السلام - : تحرز من إبلیس بالخوف الصادق.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: با ترس واقعی (ترس از خدا)، خود را از ابلیس مصون دار.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 162»

حدیث93

قال الإمام الباقر - علیه السلام - : علیکم بالصدقة، فبکروا بها، فإنها تسود وجه إبلیس.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: بر شما باد به صدقه دادن، صدقه را صبح زود بدهید، همانا (صدقه) روی ابلیس را سیاه می کند.
«تحف العقول، ص 298»

حدیث94

عَنِ اَلْاِمامِ الرِّضا - علیه السّلام - قالَ: إِنَّ إِبْلِیسَ لَهُ خُرْطُومٌ کخُرْطُومِ الْکلْبِ واضِعَهُ عَلی قَلْبِ ابْنِ آدَمَ یُذَکرُهُ الشَّهَواتِ وَاللَّذَّاتِ وَ یَأْتِیهِ بِالْأَمانِِی وَیَأْتِیهِ بِالْوَسْوَسَةِ عَلی قَلْبِهِ یُشَککهُ فِی رَبِّهِ ... .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: ابلیس دارای پوزه ای است همچون پوزه سگ و هنگامی که آن پوزه را در دل آدمی می نهد، او را به یاد شهوات نفسانی و لذات جسمانی می اندازد و آرزوهای آنچنانی در او خودنمایی می کند و وسوسه در قلب وی راه می یابد و نسبت به پروردگارش در شک و تردید واقع می شود و البته هنگامی که بنده «أعوذ بالله السمیع العلیم» را به زبان آورد، شیطان از قلب او دور می شود.
«میزان الحکمه، ج 10، ص 452»

حدیث95

عَنِ النَّبِیِّ - صلَی الله علیه و آله - قالَ: لِکلِّ قَلْبٍ وَسْوَسَةٌ فَاِذا فَتَقَ الْوَسْواسُ حِجابَ الْقَلْبِ وَنَطَقَ بِهِ اللِّسانُ فَلا حَرَجَ.
پیامبر اکرم - صلَی الله علیه و آله - فرمودند: برای هر قلبی وسوسه ای وجود دارد، پس اگر آن وسوسه پرده دل را بدرد و بر زبان جاری شود، آدمی مورد مؤاخذه قرار می گیرد. ولی اگر اظهار و عملی نشود، مسئولیتی متوجه آدمی نخواهد بود.
«سفینة البحار، ج 2، ص 655»

حدیث96

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ألا اخبرکم بشئ إن أنتم فعلتموه تباعد الشیطان منکم تباعد المشرق من المغرب؟ قالوا: بلی، قال: الصوم یسود وجهه، والصدقة تکسر ظهره ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: آیا شما را از چیزی خبر ندهم که اگر به آن عمل کنید شیطان از شما دور شود، چندان که مشرق از مغرب دور است؟ عرض کردند: چرا. فرمودند: روزه، روی شیطان را سیاه می کند و صدقه، پشت او را می شکند و دوست داشتن برای خدا و همیاری در کار نیک، ریشه او را می کنَد و استغفار، شاهرگش را می زند.
«أمالی شیخ صدوق، ص 59»

حدیث97

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - (لابن مسعود و هو یعظه): یابن مسعود! اتخذ الشیطان عدوا، فإن الله تعالی یقول: «إن الشیطان لکم عدو فاتخذوه عدوا».
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - (در اندرزی به ابن مسعود)، فرمودند: ای پسر مسعود! شیطان را دشمن بگیر، زیرا خدای متعال می فرماید: «همانا شیطان دشمن شماست، پس او را دشمن گیرید»
«مکارم الأخلاق، ج 2، ص 354»

حدیث98

قال الإمام علی - علیه السلام - : اتخذوا التواضع مسلحة بینکم وبین عدوکم إبلیس وجنوده، فإن له من کل امة جنودا وأعوانا، ورجلا وفرسانا.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: تواضع و فروتنی را سلاح میان خود و دشمنانتان یعنی ابلیس و سپاهیانش قرار دهید، زیرا او در هر امتی لشکریان و یاران و نیروهای پیاده و سواره، دارد.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

حدیث99

قال الإمام علی - علیه السلام - (من کتابه للأشتر): إیاک والإعجاب بنفسک، والثقة بما یعجبک منها، وحب الإطراء، فإن ذلک من أوثق فرص الشیطان فی نفسه لیمحق ما یکون من إحسان المحسنین.
امام علی - علیه السّلام - (در نامه خود به مالک اشتر)، فرمودند: از خودپسندی و تکیه به آنچه موجب خودپسندی تو می شود و از علاقه به مدح و ستایش دوری کن، زیرا این خصلتها از مهمترین فرصتهای شیطان است تا نیکی نیکوکاران را نابود کند.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث100

قال الإمام علی - علیه السلام - : مجالسة أهل الهوی منساة للإیمان و محضرة للشیطان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همنشینی با هوسرانان باعث از یاد رفتن ایمان و حاضر شدن شیطان است.
«نهج البلاغه، خطبه 86»

حدیث101

قال الإمام علی - علیه السلام - : إنما بدء وقوع الفتن أهواء تتبع ... فهنالک یستولی الشیطان علی أولیائه، وینجو الذین سبقت لهم من الله الحسنی.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در حقیقت نقطه آغاز فتنه ها و گمراهیها، پیروی از هواهای نفس است، در این جاست که شیطان بر دوستان خود استیلا می یابد، اما کسانی که پیشتر لطف خدا شامل حالشان گشته است (از سلطه شیطان) می رهند.
«نهج البلاغه، خطبه 50»

حدیث102

قال الإمام علی - علیه السلام - : الشیطان موکل به - أی العبد - یزین له المعصیة لیرکبها، ویُمَنیِه التوبة لیُسَوِفَها.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: شیطان بر بنده گماشته شده است و معصیت را در نظرش می آراید تا مرتکب آن شود و او را به توبه کردن امیدوار می سازد تا آن را به تأخیر اندازد.
«نهج البلاغه، خطبه 64»

حدیث103

قال الإمام علی - علیه السلام - : أن الشیطان یُسَنِی لکم طُرُقَه ، ویرید أن یَحُلَ دینَکم عقدة عقدة، ویعطیکم بالجماعة الفرقة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همانا شیطان راههای خود را برای شما هموار می کند و می خواهد گره های دین شما را یکی پس از دیگری سست گرداند و به جای اتحاد، تفرقه به شما دهد.
«نهج البلاغه، خطبه 121»

حدیث104

قال الإمام علی - علیه السلام - : اعلموا أن الشیطان إنما یُسَنِی لکم طُرُقَه لتتبعوا عَقِبَهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بدانید که همانا شیطان راههای خود را برای شما هموار می کند تا از او دنباله روی کنید.
«نهج البلاغه، خطبه 138»

حدیث105

قال الإمام علی - علیه السلام - : یا کمیل! إن إبلیس لا یعد عن نفسه، وإنما یعد عن ربه لیحملهم علی معصیته فیورطهم.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ای کمیل! ابلیس از طرف خود وعده نمی دهد، بلکه از جانب پروردگارش وعده می دهد تا آنان را به معصیت او وا دارد و در ورطه هلاکتشان افکند.
«بشارة المصطفی، ص 27»

حدیث106

قال الإمام علی - علیه السلام - : الله الله فی عاجل البغی و آجل وخامة الظلم وسوء عاقبة الکبر، فإنها مصیدة إبلیس العظمی، ومکیدته الکبری.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: از خدا بترسید از (کیفر) سرکشی در این جهان و از زیان ستمگری در آن جهان و از فرجام بد کبر، زیرا اینها (سرکشی و ستمگری و کبر) عظیم ترین دام و بزرگ ترین فریب ابلیس است.
«نهج البلاغه، خطبه 129»

حدیث107

قال الإمام علی - علیه السلام - : فاحذروا - عباد الله - عدو الله أن یعدیکم بدائه، و أن یستفزکم بندائه، وأن یجلب علیکم بخیله و رجله ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ای بندگان خدا! از دشمن خدا (شیطان) بر حذر باشید که همانا او شما را به درد خود گرفتار می کند و با فریاد خویش شما را از جا می پراند و نگرانتان می سازد و سواران و پیادگان خود را علیه شما فراهم می آورد.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

حدیث108

قال الإمام علی - علیه السلام - (فی ذم أتباع الشیطان): اتخذوا الشیطان لأمرهم ملاکا، واتخذهم له أشراکا، فباض وفرخ فی صدورهم، ... !
امام علی - علیه السّلام - (در نکوهش پیروان شیطان)، فرمودند: آنان ملاک کارهاشان را شیطان قرار دادند و شیطان هم آنها را در دام خود قرار داد پس در سینه های آنان تخم کرد و جوجه گذاشت و به تدریج در خردهای آنان نفوذ کرد و با چشمهایشان نگریست و با زبانشان سخن گفت، پس آنها را گرفتار خطاها و لغزشها کرد و نادرستی را در نظرشان آراست، کارهای آنان مانند کار کسی است که شیطان در قدرتش شریک شده و زبان او را به باطل گویا کرده است!
«نهج البلاغه، خطبه 7»

حدیث109

قال الإمام علی - علیه السلام - : احذروا عدوا نفذ فی الصدور خفیا، و نفث فی الآذان نجیا.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بپرهیزید از آن دشمنی که پنهانی در سینه ها نفوذ می کند و آهسته در گوشها افسون می دمد.
«غرر الحکم، ح 2623»

حدیث110

قال الإمام علی - علیه السلام - : فاعتبروا بما کان من فعل الله بإبلیس، إذ أحبط عمله الطویل وجهده الجهید (الجمیل) وکان قد عبد الله ستة آلاف سنة، لایدری أمن سنی الدنیا أم من سنی الآخرة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: از کاری که خدا با ابلیس کرد درس بگیرید، هنگامی که کار دراز مدت و کوششهای توان فرسای او را باطل ساخت، او شش هزار سال خدا را پرستش کرده بود که معلوم نیست آیا از سالهای دنیاست یا از سالهای آخرت.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

حدیث111

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : إِنْ کانَ الشَّیْطانُ عَدُوّاً فالْغَفْلَةُ لِماذا.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: اگر شیطان دشمن (شما) است، پس چرا غافلید؟
«بحار الأنوار، ج 70، ص 157»

حدیث112

عَنِ اَلْاِمامِ الصَّادِقِ - علیه السّلام - قالَ: قالَ الشَّیْطانُ: إِذا اسْتَمْکنْتُ مِنْ ابْنِ آدَمَ فِی ثَلاثٍ لَمْ اُبالِ ما عَمِلَ فَإِنَّهُ غَیْرُ مَقْبُولٍ مِنْهُ إذا اسْتَکثَرَ عَمَلَهُ وَ نَسِیَ ذَنْبَهُ وَدَخَلَهُ الْعُجْبُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: شیطان (به یارانش) گفت: از راه سه چیز بر بنی آدم غلبه می کنم و در این صورت باکی ندارم که او چه اعمال (نیکی) انجام می دهد زیرا اعمال نیک وی در نزد خدا پذیرفته نمی شود. (و آن سه عبارتند از:) هنگامی که «عمل» خود را بیش از واقع آن ارزیابی کند و گناهان خود را فراموش کند و دارای عجب و خودپسندی باشد.
«سفینة البحار، ج 2، ص 161»

حدیث113

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : إن الشیطان یدیر ابن آدم فی کل شئ، فإذا أعیاه جثم له عند المال فأخذ برقبته.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شیطان آدمی را همه جا می چرخاند و چون او را خسته و درمانده کرد، نزدیک ثروت کمین می کند و گردنش را می گیرد.
«الکافی، ج 2، ص 315»

حدیث114

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : لقد نصب إبلیس حبائله فی دار الغرور، فما یقصد فیها إلا أولیاءنا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: ابلیس در این سرای پر فریب، دامهای خود را پهن کرده و هدف او کسی جز دوستداران ما نیست.
«تحف العقول، ص 301»

حدیث115

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : قال إبلیس: خمسة (أشیاء) لیس لی فیهن حیلة وسائر الناس فی قبضتی من اعتصم بالله عن نیة صادقة ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: ابلیس گفت: پنج نفر هستند که هیچ چاره ای برای آنها ندارم اما دیگر مردمان در مشت من هستند: هر که با نیت درست به خدا پناه برد و در همه کارهایش به او تکیه کند، کسی که شب و روز بسیار تسبیح خدا گوید، کسی که برای برادر مؤمنش آن پسندد که برای خود می پسندد، کسی که هر گاه مصیبتی به او می رسد، بی تابی نمی کند و هر کسی که به آنچه خداوند قسمتش کرده، خرسند است و غم روزیش را نمی خورد.
«الخصال، ج 1، ص 285»

حدیث116

قال الإمام الکاظم - علیه السلام - (لما سئل عن أوجب الأعداء مجاهدة): أقربهم إلیک و أعداهم لک ... و من یحرض أعداءک علیک و هو إبلیس.
امام کاظم - علیه السّلام - (در پاسخ به این پرسش که جهاد با کدام دشمن واجب تر است)، فرمودند: آن که از همه به تو نزدیکتر و دشمنیش با تو بیشتر است و کسی که دشمنان تو را بر ضدت تحریک می کند و آن شیطان است.
«تحف العقول، ص 399»

حدیث117

سَمِعَ امیرالمؤمنین - علیه السّلام - رجلاً یَطربُ بالطَنبور فمنعه و کَسَرَ طنبورَه ... فقال: اِنّه یقول: سَتَندِم سَتَندِم اَیا صاحبی سَتَدخُل جهنَّم اَیا ضاربی.
امام علی - علیه السّلام - شنید مردی طنبور می نوازد، وی را از این کار منع کرد و طنبورش را شکست و از وی خواست که توبه کند او هم توبه کرد، سپس به او فرمودند: آیا می دانی هنگامی که طنبور نواخته می شود چه می گوید؟ عرض کرد جانشین رسول خدا - صلی الله علیه و آله - داناتر است. حضرت فرمودند: می گوید: بزودی پشیمان می شوی، به زودی پشیمان می شوی ای صاحب من! به زودی داخل جهنم می گردی ای نوازنده من!
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 220»

حدیث118

قال ابوالحسن - علیه السّلام - : مَن نزَّهَ نفسَه عن الغناء فاِنَّ فی الجنةِ شجرةً یأمرُ اللهُ عزّوجلّ الریاحَ اَنْ تُحرِّکَها فَیسمعُ لها صوتاً ام یَسمعْ بمثله و مَن لم یتنزَّه عنه لم یَسمعْه.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: کسی که خود را از غناء و ساز و آواز، پاکیزه و دور نگه دارد در عوض آن در بهشت درختی است که خداوند به باد فرمان می دهد که آن درخت را به حرکت درآورد و از آن درخت صدایی دل نواز به گوش می رسد که هرگز مانند آن را نشنیده است، اما کسی که در دنیا خود را از غناء، پاکیزه و دور نگه ندارد آن صدا را نمی شنود.
«جامع الاحادیث الشیعه، ج 17، ص 207»

حدیث119

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا تَکثُرُوا الکَلامَ بِغَیرِ ذِکرِ اللهِ، فَإِنَّ کَثرَةَ الکَلامِ بِغَیرِ ذِکرِ اللهِ قَسوَةُ القَلبِ، إِنَّ أَبعَدَ النَّاسِ مِنَ اللهِ القَلبُ القَاسِی.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: در غیر از یاد خدا، زیاده گویی نکنید؛ زیرا زیاده گویی در غیر یاد خدا، موجب سختدلی می شود و دورترین مردم از خدا، شخص سختدل است.
«أمالی شیخ طوسی، ص 3»

حدیث120

امام باقر - علیه السلام - فرمودند: کوری حقیقی، کوری قلب است، زیرا به درستی که چشمها کور نیستند، اما دلهایی که در سینه هاست کور هستند.
«من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 379، ح 1109»

حدیث121

قال الامام الصادق - علیه السلام - : أنهَاکُم أن تَطرَحُوا التُّرَابَ عَلَی ذَوِی الأرحَامِ، فَإِنَّ ذَلِکَ یُورِثُ القَسوَةَ فی القَلبِ، وَ مَن قَسَی قَلبُهُ بَعُدَ مِن رَبِّهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شما را از ریختن خاک روی (جنازه) خویشاوندانتان نهی می کنم؛ زیرا این کار، سختدلی به بار می آورد و هر که دلش سخت گردد، از پروردگارش دور می شود.
«الدعوات، ص 269، ح 767»

حدیث122

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ثَلاثَةٌ یُقسِینَ القَلبَ: اِستِمَاعُ اللَّهوِ وَ طَلَبُ الصَّیدِ وَ إِتیَانُ بَابُ السُّلطَانِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سه چیز دل را سخت می کند: بیهوده شنوی، شکار و آمد و شد به دربار سلطان.
«خصال، ص 126، ح 122»

حدیث123

قال الامام علی - علیه السلام - : مِن وَصِیَّتِهِ لابنِهِ الحَسَنِ - علیه السلام - : إنَّمَا قَلبُ الحَدَثِ کَالأرضِ الخَالِیَةِ مَا أُلقِیَ فِیهَا مِن شَئٍ قَبِلَتهُ، فَبَادَرتُکَ بِالأدَبِ قَبلَ أَن یَقسُوَ قَلبُکَ وَیَشتَغِلَ لُبُّکَ.
امام علی - علیه السلام - در سفارشی به فرزند بزرگوارشان امام حسن - علیه السلام - فرمودند: دل جوان، در حقیقت همچون زمین خالی و بایری است که هر تخمی در آن افکنده شود، می پذیردش. از این رو، پیش از آن که دلت سخت گردد و اندیشه ات مشغول و گرفتار شود، به تربیت تو مبادرت کردم.
«نهج البلاغه، نامه 31»

حدیث124

قال الامام علی - علیه السلام - : القُلُوبُ قَاسِیَةٌ عَن حَظِّهَا، لاهِیَةٌ عَن رُشدِهَا، سَالِکَةٌ فی غَیرِ مِضمَارِهَا، کَأَنَّ المَعنِیَّ سِوَاهَا، وَکَأَنَّ الرُّشدَ فی إِحرَازِ دُنیَاهَا !.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: دلها در به دست آوردن بهره (و حظ معنوی) خود، سخت گشته اند و از رستگاری خویش غافل شده اند و در راهی جز مسیر خویش، ره می سپارند؛ گویی مقصود چیزی جز دلهاست و گویی رستگاری آنها در به دست آوردن دنیایشان است!
«نهج البلاغه، خطبه 83»

حدیث125

قال الامام علی - علیه السلام - : قَلبُ الکَافِرِ أَقسَی مِنَ الحَجَرِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: دل کافر، سخت تر از سنگ است.
«جامع الأخبار، ص 383، ح 1071»

حدیث126

قال الامام علی - علیه السلام - : وَ مَن لَجَّ وَ تَمَادَی فَهُوَ الرَاکِسُ الَّذِی رَانَ اللهُ عَلَی قَلبِهِ وَ صَارَت دَائِرَةُ السَّوءِ عَلَی رَاسِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر آن کس که (در گمراهی) لجاجت ورزیده و ستیزه نماید، او همان پیمان شکن نگونساری است که خدا بر دلش پرده کشیده و پیشامدهای بد روزگار، بر فراز سر او می چرخند.
«نهج البلاغه، نامه 58»

حدیث127

قال الامام علی - علیه السلام - : مَا جَفَّتِ الدُّمُوعُ إلا لِقَسوَةِ القُلُوبِ، وَمَا قَسَتِ القُلُوبُ إلا لِکَثرَةِ الذُّنُوبِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: اشکها نخشکیدند، مگر به سبب سخت شدن دلها و دلها سخت نشد، مگر به سبب فزونی گناهان.
«علل الشرائع، ص 81، ح 1»

حدیث128

قال الامام علی - علیه السلام - : لا یَطُولَنَّ عَلَیکُمُ الأمَدُ فَتَقسُوا قُلُوبُکُم.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نقطه پایان زندگی (مرگ) را دور و دراز نبینید که دلهایتان سخت می شود.
«کشف الغمه، ج 2، ص 350»

حدیث129

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یا أیّها الناس إنما النظرةُ مِنَ الشیطان فمَن وَجَدَ من ذلک شیئاً فلیأتِ أهلَه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ای مردم! نگاه (حرام) از شیطان است، هر کس چنین نگاهی برایش پیش آمد، به نزد همسر خود رود.
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 19»

حدیث130

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ما اعتَصَمَ أحدٌ بمثل ما اعتصم بغَِضِّ البصر فانّ البصرَ لا یُغَضُّ عن مَحارم الله إلاّ و قد سبق إلی قلبه مشاهدةُ العظمة والجلال.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هیچ کس به چیزی (محکم تر از) فروبستن چشم (از گناه) چنگ نزده است، زیرا چشم از محرّمات الهی بسته نمی گردد مگر این که قبلا عظمت و جلال خداوند را در دل خویش مشاهده کرده باشد.
«بحار الانوار، ج 104، ص 41»

حدیث131

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : النظرةُ بَعدَ النظرةِ تزرعُ فی القلب الشهوةَ و کفی بها لصاحبها فتنةً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: نگاهِ بعد از نگاه، بذر شهوت را در دل می کارد و همین برای به فتنه (و گناه) کشاندن صاحب آن نگاه کافی است.
«وسائل الشیعه، ج 14، ص 139»

حدیث132

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : سُئل امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : بما یُستعان علی غَمضِ البصر؟ فقال: بالخُمُود تحت سلطان المطّلع علی سترک.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: از امیر المؤمنین - علیه السّلام - پرسیده شد: برای فرو بستن چشم (از گناه) از چه چیز می توان کمک گرفت؟ فرمودند: با آرامش یافتن )و خاموش کردن شعله شهوت) در تحت قدرت و حکومت کسی که آگاه بر اسرار توست (خداوند متعال).
«بحار الانوار، ج 104، ص 41»

حدیث133

قال الامام علی - علیه السّلام - : اذا رأی أحدُکم امرأةً تُعجِبُهُ فلیأتِ أهلَه فانّ عند أهله مثلَ ما رأی ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر گاه فردی از شما زنی را دید و به شگفت آمد به نزد همسرش رود، زیرا نظیر آنچه دیده است در همسر خود او نیز هست، پس شیطان را به دل خود راه ندهد و چشم خود را از آن زن برگرداند؛ و اگر همسر ندارد دو رکعت نماز بخواند و بسیار حمد خدا گوید و بر پیامبر و آل او صلوات فرستد، و آن گاه از خداوند درخواست کند که از فضل خویش (همسری) عطایش فرماید، خداوند هم از روی مهر و رأفت خود نیاز او را برطرف می سازد.
«بحار الانوار، ج 10، ص 115»

حدیث134

قال الامام علی - علیه السّلام - : لیس فی البدن شئٌ أقلُّ شکراً من العین فلا تُعطُوها سُؤلها فَتَشغَلَکم عن ذکر الله عزّوجلّ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در بدن عضوی کم سپاس تر از چشم نیست، پس خواهش آن را بر آورده نسازید که شما را از یاد خدای بزرگ و بلند مرتبه باز می دارد.
«بحار الانوار، ج 104، ص 36»

حدیث135

قال الامام علی - علیه السّلام - : من غَضَّ طرفه قلَّ أَسَفهُ و أمِنَ تلفهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر کس (از گناه) چشم فرو بندد اندوهش کمتر شده و از نابودی در امان ماند.
«غرر الحکم، ص 354»

حدیث136

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَن أطلق طرفَه کثر أسَفُهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر کس چشم خود را رها کند، اندوهش بسیار شود.
«بحار الانوار، ج 77، ص 286»

حدیث137

قال الامام علی - علیه السّلام - فی صفة المتقین: غَضُّو أبصارهم عمّا حرَّم الله علیهم.
امام علی - علیه السّلام - در وصف پرهیزگاران فرمودند: دیدگان خود را از آنچه خداوند بر آنان حرام کرده است فرو بسته اند.
«نهج البلاغه، خطبه 184»

حدیث138

قال الامام علی - علیه السّلام - : العینُ جاسوسُ القلب و بریدُ العقل.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: چشم، جاسوس دل و پیک عقل است.
«بحار الانوار، ج 104، ص 41»

حدیث139

قال الامام علی - علیه السّلام - : العینُ رائدُ الفِتَن.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: چشم، جلودار فتنه ها و گناهان است.
«غرر الحکم، ص 51»

حدیث140

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَن غَضَّ طَرفَه أراح قلبَه.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هرکس (در برابر گناه) چشم خود را فرو بندد، دلش را آسوده گرداند.
«غرر الحکم، ص 354»

حدیث141

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ارجِ اللهَ رَجَاءً لا یُجرِئُکَ عَلَی مَعَاصِیهِ، وَ خَفِ اللهَ خَوفاً لا یؤیِسُکَ مِن رَحمَتِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: طوری به خدا امید داشته باش که امیدت تو را بر ارتکاب گناهان جرئت نبخشد و به گونه ای از خدا بترس که ترست تو را ناامید از رحمت الهی نکند.
«بحار الأنوار، ج 70، ص 384»

حدیث142

قال الامام الصادق - علیه السلام - : أَروَحُ الرَّوحِ اَلیَأسُ مِنَ النَّاسِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: آساینده ترین آسایش، ناامیدی از مردم است.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 249»

حدیث143

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یَبعَثُ اللهُ المُقنِطِینَ یَومَ القِیَامَةِ مُغَلَّبَةً وُجُوهُهُم، یَعنِی غَلَبَةَ السَّوَادِ عَلَی البَیَاضِ، فَیُقَالُ لَهُم: هَؤُلاءِ المُقنِطُونَ مِن رَحمَةِ اللهِ.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: روز قیامت، خداوند نومید کنندگانِ (از رحمت حق) را در حالی بر می انگیزد که سیاهی چهره شان بر سفیدی آن غالب است، پس به آنها گفته می شود: آنان نومید کنندگانِ از رحمت خدا هستند.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 55»

حدیث144

قال الامام العسکری - علیه السلام - : اَللهُ، الَّذِی یَتَالَّهُ اِلَیهِ عِندَ الحَوَائِجِ وَ الشَّدَائِدِ کُلُّ مَخلُوقٍ عِندَ اِنقِطَاعِ الرَّجَاءِ مِن کُلِّ مَن دُونَهُ.
امام حسن عسگری - علیه السلام - فرمودند: خدا همان است که در هنگام نیازمندی ها وسختی ها، توسط هر کس که امیدش از غیر او قطع شده است، مورد توجّه قرار می گیرد.
«بحار الأنوار، ج 3، ص 41»

حدیث145

قال الامام علی - علیه السلام - مِن وَصِیَّتِهِ لابنِهِ الحُسَین - علیه السلام - : أَی بُنَیَّ، لا تُؤیِس مُذنِباً، فَکم مِن عَاکفٍ عَلَی ذَنبِهِ خُتِمَ لَهُ بِخَیرٍ، وَکم مِن مُقبِلٍ عَلَی عَمَلِهِ مُفسِدٍ فی آخِرِ عُمرِهِ، صَائِرٍ إِلی النَّارِ، نَعُوذُ بِاللهِ مِنهَا.
امام علی - علیه السلام - در سفارشی به فرزندشان (امام) حسن - علیه السلام - فرمودند: ای فرزندم! هیچ گنهکاری را نومید مکن؛ زیرا ای بسا کسی که عمری گناه می کند، اما فرجامش به نیکی ختم می شود و ای بسا کسی که عمری عمل می کند، لیکن در پایان عمرش گرفتار فساد می شود و رهسپار دوزخ می گردد؛ پناه می برم به خدا از آتش دوزخ.
«بحار الأنوار، ج 77، ص 239»

حدیث146

قال الامام علی - علیه السلام - مِن وَصِیَّتِهِ لابنِهِ الحَسَن - علیه السلام - : اِعلَم أَنَّ الَّذِی بِیَدِهِ خَزَائِنُ السَّمَاوَاتِ وَالأرضِ قَد أَذِنَ لَک فی الدُّعَاءِ، وَتَکفَّلَ لَک بِالإِجَابَةِ ... فَلا یُقَنِّطَنَّک إِبطَاءُ إِجَابَتِهِ، فَإنَّ العَطِیَّةَ عَلَی قَدرِ النِّیَّةِ.
امام علی - علیه السلام - در سفارشی به فرزندشان (امام) حسن - علیه السلام - فرمودند: بدان که آن کسی که خزانه های آسمانها و زمین در دست اوست به تو اجازه دعا کردن داده است و اجابت نمودن آن را ضمانت کرده است ... پس، مبادا تأخیر در اجابت او تو را نومید گرداند؛ زیرا که بخشش به قدر نیّت بستگی دارد.
«نهج البلاغه، نامه 31»

حدیث147

قال الامام علی - علیه السلام - : لا تَکن مِمَّن یَرجُو الآخِرَةَ بِغَیرِ العَمَلِ ... یُعجَبُ بِنَفسِهِ إِذَا عُوفِیَ، وَیَقنَطُ إَذَا اُبتُلِیَ ... إِن اِستَغنَی بَطِرَ وَ فُتِنَ، وَإِن اِفتَقَرَ قَنِطَ وَ وَهَنَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: چونان کسی مباش که بدون عمل به (ثواب) آخرت امید می بندد ... هرگاه عافیت بیند خود پسند شود و هرگاه گرفتار گردد، نومید می شود ... اگر بی نیاز شود، سرمست و فریفته گردد و اگر نیازمند شود، به نومیدی و سستی گراید.
«نهج البلاغه، حکمت 150»

حدیث148

قال الامام علی - علیه السلام - : وَلاتَیأَسُوا مِن مُدبِرٍ، فَإِنَّ المُدبِرَ عَسَی أَن تَزِلَّ بِهِ إِحدَی قَائِمَتَیهِ وَتَثبُتَ الاُخرَی، فَتَرجِعَا حَتَّی تَثبُتَا جَمِیعاً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: از هیچ بخت برگشته ناکامی قطع امید مکن؛ زیرا ممکن است که یکی از دو پای او بلغزد و پای دیگرش استوار ماند و آن گاه هر دو پایش به حالت اول برگردد و استوار برجای ماند.
«نهج البلاغه، خطبه 100»

حدیث149

قال الامام علی - علیه السلام - : وَلاتَیأَسَنَّ لِشَرِّ هَذِهِ الاُمَّةِ مِن رَوحِ اللهِ، لِقَولِهِ تَعَالی «إِنَّهُ لایَیأَسُ مِن رَوحِ اللهِ إِلا القَومُ الکافِرُونَ).
امام علی - علیه السلام - فرمودند: حتّی برای بدترین فرد این امّت از رحمت خدا نومید مشو؛ زیرا که خداوند متعال فرموده است: «از رحمت خدا ناامید نمی شوند، مگر گروه کافران».
«نهج البلاغه، حکمت 377»

حدیث150

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلیَأسُ یُعِزُّ الأَسِیرَ، اَلطَّمَعُ یُذِلُّ الأَمِیرَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: چشم نداشتن اسیر را عزّت می بخشد. طمع امیر را به خواری می کشاند.
«غرر الحکم، ح 1091 و 1092»

حدیث151

قال الامام علی - علیه السلام - : لاتَیأَس مِنَ الزَّمَانِ إِذَا مَنَعَ، وَلا تَثِق بِهِ إِذَا أَعطَی، وَکن مِنهُ عَلَی أَعظَمِ الحَذَرِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: نومید مشو از زمانه، هرگاه دریغ کرد، و هرگاه عطا کرد به آن اعتماد مکن و از آن سخت برحذر باش.
«غرر الحکم، ح 10302»

حدیث152

قال الامام علی - علیه السلام - : قَد یَکونُ الیَأسُ إِدرَاکاً إِذَا کانَ الطَّمَعُ هَلاکاً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: جایی که طمع مایه هلاکت است, قطع امید مایه رسیدن به مقصود است.
«نهج البلاغه، نامه 31»

حدیث153

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلفَقِیهُ کلُ الفَقِیهِ مَن لم یَقنَطِ النَّاسَ مِن رَحمَةِ اللهِ، ولم یُؤیِسهُم مِن رَوحِ اللهِ، وَلم یُؤمِنهُم مِن مَکرِ اللهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: فقیه به تمام معنا، کسی است که مردم را از رحمت خدا نومید نگرداند و از فضل و بخشایش خدا مأیوسشان نسازد و از مکر و عذاب خدا هم، آسوده خاطرشان نکند.
«نهج البلاغه، حکمت 90»

حدیث154

قال الامام علی - علیه السلام - : اَللَّهُمَّ فَاسقِنَا غَیثَک، وَلا تَجعَلنَا مِنَ القَانِطِینَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بار خدایا! ما را از بارانت سیراب گردان و از ناامیدان، قرارمان نده.
«نهج البلاغه، خطبه 143»

حدیث155

قال الامام علی - علیه السلام - : لا تَیأَس لِذَنبِک وَ بَابُ التَّوبَةِ مَفتُوحٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: تا زمانی که درِ توبه باز است، به خاطر گناه خود نومید مشو.
«تحف العقول، ص 214»

حدیث156

قال الامام علی - علیه السلام - : عَجِبتُ لِمَن یَقنَطُ وَ مَعَهُ الاِستِغفَارُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: در شگفتم از کسی که ناامید می شود، در حالی که استغفار را با خود دارد.
«نهج البلاغه، حکمت 87»

حدیث157

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنْ کَانَ الشَّیْطَانُ عَدُوّاً فَالغَفْلَةُ لماذَا؟!
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: اگر شیطان دشمن است، پس غفلت چرا؟
«بحار الانوار، ج 78، ص 190»

حدیث158

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلْحَذَرَ، اَلْحَذَرَ، أَیُّهَا الْمُسْتَمِعُ! وَ الجِدَّ اَلْجِدَّ أَیُّهَا الْغَافِلُ ! و لایُنَبِئُکَ مِثْلُ خَبِیرٍ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هشدار! هشدار! ای شنونده! بکوش! بکوش! ای غافل! هیچ کس مانند شخصِ آگاه، تو را آگاه و خبردار نمی کند.
«نهج البلاغه، خطبه 153»

حدیث159

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ، وَ مَنْ غَفَلَ عَنْه خَسِرَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که نفس خود را حسابرسی کند، سود برد و هر که از آن غفلت ورزد، زیان بیند.
«نهج البلاغه، حکمة 208»

حدیث160

قال الامام علی - علیه السلام - : عَجِبْتُ لِغَفْلَةِ ذَوِی الأَلْبَابِ عَنْ حُسْنِ الاِرْتِیَادِ، وَ الاِسْتِعْدَادِ لِلْمَعَادِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: از غافل بودن خردمندان، جهت نیکو طلب کردنِ (توشه و ذخیره آخرت) و آماده شدن برای معاد، تعجب می کنم.
«غررالحکم، ح 6263»

حدیث161

قال الامام علی - علیه السلام - : إِیَّاکَ وَ الْغَفْلَةَ وَ الاغْتِرَارَ بِالْمُهْلَةِ، فَإِنَّ الْغَفْلَةَ تُفْسِدُ الأَعْمَالَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: زنهار از غفلت و فریب مهلت (عمر) را خوردن؛ زیرا که غفلت اعمال را تباه می کند.
غررالحکم، ح 2717

حدیث162

الامام علی - علیه السلام - : مَنْ غَفَلَ جَهِلَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که غافل شد، نادان شد.
«غررالحکم، ح 7686»

حدیث163

قال الامام علی - علیه السلام - : اِنْتِبَاهُ الْعُیُونِ لا یَنْفَعُ مَعَ غَفْلَةِ الْقُلُوبِ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: با وجود غفلت دلها، بیداری چشمها سودی نمی بخشد.
«غررالحکم، ح 1870»

حدیث164

قال الامام علی - علیه السلام - : أَلا مُسْتَیْقِظٌ مِنْ غَفْلَتِه قَبْلَ نَفَادِ مُدَّتِهِ؟
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آیا کسی هست که پیش از آن که عمرش به سر آید، از خواب غفلت خویش بیدار شود؟
«غررالحکم، ح 2752»

حدیث165

امام علی - علیه السلام - فرمودند: وای بر فرزند آدم که چه غافل است و گم کرده راه و سرگشته!
«غررالحکم، ح 5754»

حدیث166

قال الامام علی - علیه السلام - : التًّیَقُظُ فی الدِّینِ نِعْمَةٌ عَلَی مَنْ رُزِقَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بیداری در دین، نعمتی است که روزی افراد می شود.
«غررالحکم، ح 2058»

حدیث167

قال الامام علی - علیه السلام - : ضَادُّوا الْغَفْلَةَ بِالْیَقَظَةِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: با بیداری، به جنگ غفلت بروید.
«غررالحکم، ح 5925»

حدیث168

قال الامام علی - علیه السلام - فی صِفَةِ المُتَّقِین: إنْ کَانَ فی الغَافِلِینَ کُتِبَ فی الذَّاکِرِینَ، وَإنْ کَانَ فی الذَّاکِرِینَ لم یُکْتَبْ مِنَ الغَافِلِینَ.
امام علی - علیه السلام - در وصف پرهیزگاران فرمودند: اگر در میان غافلان باشند، از شمار یاد کنندگان خدا قلمداد می شوند و اگر در میان یاد کنندگان خدا باشند، در زمره غافلان نوشته نمی شوند (که به زبان ذکر گویند و به دل از خدا غافل باشند).
«نهج البلاغه، خطبه 193»

حدیث169

قال الامام علی - علیه السلام - فی صِفَةِ المُتَّقِین: یَبِیتُ حَذِراً وَ یُصْبِِحُ فَرِحاً، حَذِراً لَمَّا حُذِّرَ مِنَ الْغَفْلَةِ، و فَرِحاً بما أصَابَ مِنَ الفَضْلِ وَ الرَّحْمَةِ.
امام علی - علیه السلام - در وصف پرهیزگاران فرمودند: شب را در حذر به سر می برد و روز را با شادی؛ حذر از غفلتی که او را از آن بر حذر داشته اند و شاد از فضل و رحمتی که به او رسیده است.
«نهج البلاغه، خطبه 193»

حدیث170

قال الامام علی - علیه السلام - : اِحْذَرْ مَنَازِلَ الغفلَةِ ... .
امام علی - علیه السلام - فرمودند: از منزلهای غفلت، دوری کن.
«غررالحکم، ح 2600»

حدیث171

قال الامام علی - علیه السلام - : مِنْ دَلائِلِ الدَّوْلَةِ قِلَّةُ الْغَفْلَةِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: یکی از نشانه های کامیابی کمی غفلت است.
«غررالحکم، ح 9410»

حدیث172

قال الامام علی - علیه السلام - : اُوصِیکُمْ بِذِکْرِ الْمَوْتِ، وَ إقْلالُ الْغَفْلَةِ عَنْهُ، وَ کَیْفَ غَفْلَتُکُمْ عَمَّا لَیْسَ یُغْفِلُکُم؟!
امام علی - علیه السلام - فرمودند: شما را سفارش می کنم که به یاد مرگ باشید و از آن کمتر غفلت ورزید؛ چگونه از چیزی غفلت می کنید که او از شما غافل نیست؟
«نهج البلاغه، خطبه 188»

حدیث173

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : مَن مَقَّتَ نَفسَهُ دُونَ مَقتِ النَّاسِ آمَنَهُ اللهُ مِن فَزَعِ یَومِ القِیَامَةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه وآله - فرمودند: هر کس به جای خشم گرفتن بر مردم بر نفس خویش خشم گیرد، خداوند او را از وحشت روز قیامت در امان دارد.
«بحار الانوار، ج 75، ص 48»

حدیث174

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : طُوبَی لِمَن مَنَعَهُ عَیبُهُ عَن عُیُوبِ المُؤمِنِینَ مِن إِخوَانِهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه وآله - فرمودند: خوشا به حال آن کس که عیب خودش، او را از پرداختن به عیب های برادران مؤمنش باز دارد.
«بحار الانوار، ج 77، ص 126»

حدیث175

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَن اِستَصغَرَ زَلَّةَ نَفسِهِ اِستَعظَمَ زَلَّةَ غَیرِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که لغزش خود را کوچک شمارد، لغزش دیگران را بزرگ بیند.
«کشف الغمة، ج 2، ص 370»

حدیث176

قال الامام الصادق - علیه السلام - : أَنفَعُ الأَشیَاءِ لِلمَرءِ سَبقُهُ النَّاسَ إِلی عَیبِ نَفسِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: سودمندترین چیزها برای آدمی، این است که در رسیدگی به عیب های خود بر مردم پیشی گیرد.
«الکافی، ج 8، ص 243»

حدیث177

قال الامام علی - علیه السلام - : طُوبَی لِمَن شَغَلَهُ عَیبُهُ عَن عُیُوبِ النَّاسِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خوشا به حال آن کس که عیب خودش، او را از پرداختن به عیب های مردم باز دارد.
«نهج البلاغة، خطبة 176»

حدیث178

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن أَبصَرَ عَیبَ نَفسِهِ شَغَلَ عَن عَیبِ غَیرِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که عیب خود را ببیند، از پرداختن به عیب دیگران باز ایستد.
«تحف العقول، ص 88»

حدیث179

قال الامام علی – علیه السلام - : جَهلُ المَرءِ بِعُیُوبِهِ مِن أَعظَمِ ذُنُوبِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بی‌خبری انسان از عیب هایش، ازبزرگترین گناهان است.
«بحار الانوار، ج 74، ص 419»

حدیث180

امام علی - علیه السلام - فرمود: انسان خندانِ معترف به گناه خویش، برتر است از گریانی که (به سبب کثرت عبادت واطاعت) بر پروردگار خود منت گذارد.
«الإرشاد، ج 1، ص 304»

حدیث181

قال الامام الهادی - علیه السلام - : إِذَا کَانَ زَمَانٌ، اَلعَدلُ فِیهِ أَغلَبَ مِنَ الجَورِ فَحَرَامٌ أَن یُظَنَّ بِأَحَدٍ سُوءً حَتَّی یعلَمَ ذَلِکَ مِنهُ، وَإِذَا کَانَ زَمَانٌ، اَلجَورُ أَغلَبَ فِیهِ مِنَ العَدلِ فَلَیسَ لأَحَدٍ أَن یَظُنَّ بِأَحَدٍ خَیراً مَا لم یَعلَم ذَلِکَ مِنهُ.
امام هادی - علیه السلام - فرمودند: هرگاه روزگاری بود که عدالت در آن بر ستم غالب باشد، حرام است که به کسی گمان بد بری مگر این که بدی او بر تو معلوم شود و هرگاه روزگاری بود که در آن ظلم و ستم بر عدل و دادگری غالب باشد، هیچ کس نباید به کسی گمان نیک برد، مگر این که خوبی او بر وی معلوم شود.
«أعلام الدین، ص 312»

حدیث182

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - : إِیَّاکُم وَالظَّنَّ، فَإِنَّ الظَّنَّ أَکذَبُ الکِذبِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه وآله - فرمودند: از ظن و گمان بپرهیزید زیرا ظن (نابجا) دروغ ترین دروغ ها است.
«بحار الانوار، ج 75، ص 195»

حدیث183

قال الامام الکاظم - علیه السلام - : إِذَا کَانَ الجَورُ أَغلَبَ مِنَ الحَقِّ لم یَحِلَّ لأحَدٍ أَن یَظُنَّ بِأَحَدٍ خَیراً حَتَّی یَعرِفَ ذَلِکَ مِنهُ.
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: هرگاه ظلم و ستم، از حق و درستکاری بیشتر بود، بر هیچ کس روا نیست که به کسی گمان خوب برد، مگر آن گاه که خوبی او بر وی معلوم شود.
«الکافی، ج 5، ص 298»

حدیث184

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إِذَا کَانَ الزَّمَانُ زَمَانُ جَورٍ وَأَهلُهُ أَهلُ غَدَرٍ فَالطُّمَأنِینَةُ إِلی کُلِّ أَحَدٍ عَجزٌ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هرگاه روزگار، روزگارِ ستم باشد و مردمش اهل نیرنگ، اطمینان کردن به هر کسی درماندگی است.
«بحار الانوار، ج 78، ص 239»

حدیث185

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لا تَثِقَنَّ بِأَخِیکَ کُلَّ الثِّقَةِ، فَإِنَّ صُرعَةَ الاِستِرسَالِ لا تُستَقَالُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: به برادرت اعتماد کامل و تمام مکن؛ زیرا زمین خوردن ناشی از اطمینان کردن قابل عفو نیست.
«تحف العقول، ص 357»

حدیث186

قال الامام علی - علیه السلام - : إِذَا اِستَولَی الصَلاحُ عَلَی الزَّمَانِ وَأَهلِهِ ثُمَّ أَسَاءَ رَجُلٌ اَلظَّنَّ بِرَجُلٍ لم تَظهَر مِنهُ حَوبَةٌ فَقَد ظَلَمَ، وَإِذَا اِستَولَی الفَسَادُ عَلَی الزَّمَانِ وَأَهلِهِ فَأَحسَنَ رَجُلٌ اَلظَّنَّ بِرَجُلٍ فَقَد غَرَّرَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هرگاه درستی و پاکی بر روزگار و مردمش حکمفرما شد، اگر کسی به دیگری بی‌آن که گناهی از او آشکار شود گمان بد برد ستم کرده است و هرگاه فساد و ناراستی بر روزگار و مردم آن چیره شد، اگر کسی به دیگری گمان نیک برد و خوشبین باشد هلاک و نابود می شود.
«نهج البلاغة، حکمت 114»

حدیث187

قال الامام علی - علیه السلام: فی وصیته لابنه الحسن - علیه السلام - : لا یَعدَمُکَ مِن شَفِیقٍ سُوءُ الظَّنِّ.
امام علی - علیه السلام - فرمود در سفارش به فرزند بزرگوار خود امام حسن - علیه السلام -، می‌فرمایند: بدگمانی، تو را از دوست دلسوز محروم نکند.
«بحار الانوار، ج 74، ص 211»

حدیث188

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن لم یُحسِن ظَنَّهُ اِستَوحَشَ مِن کُلِّ أَحَدٍ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر که حسن ظن نداشته باشد، از همگان گریزان باشد و با هیچ کس خو نگیرد.
«غرر الحکم، ح 9084»

حدیث189

قال الامام علی - علیه السلام - : مُجَالَسَةُ الأَشرَارِ تُورِثُ سُوءَ الظَّنِّ بِالأَخیَارِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: همنشینی با بدان بدگمانی به نیکان را در پی دارد.
«بحار الانوار، ج 74، ص 197»

حدیث190

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن وَقَفَ نَفسَهُ مَوضِعَ التُّهَمَةِ فَلا یَلُومَنَّ مَن أَسَاءَ بِهِ الظَّنَّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هرکه خود را در جایگاه تهمت و بدگمانی قرار دهد، نباید کسی را که به او گمان بد می‌برد سرزنش کند.
«أمالی الصدوق، ص 250، ح 8»

حدیث191

قال الامام علی - علیه السلام - : لَیسَ مِنَ العَدلِ القَضَاءُ عَلَی الثَّقَةِ بِالظَّنِّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: قضاوتی که با تکیه به ظن و گمان باشد، عادلانه نیست.
«نهج البلاغة، حکمت 220»

حدیث192

قال الامام علی - علیه السلام - : إِیَّاکَ أَن تُسِئَ الظَّنَّ، فَإِنَّ سُوءَ الظَّنِّ یُفسِدُ العِبَادَةَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: از بدگمانی بپرهیز ؛ زیرا بدگمانی عبادت را تباه می‌کند.
«غرر الحکم، ح 2709»

حدیث193

قال الامام علی - علیه السلام - : إِیَّاکَ أَن تَغلِبَکَ نَفسُکَ عَلَی مَا تَظُنُّ وَلا تَغلِبُهَا عَلَی مَا تَستَیقِنُ، فَإِنَّ ذَلِکَ مِن أَعظَمِ الشَّرِّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: زنهار که نفست در آنچه گمان می‌بری بر تو چیره آید و تو در آنچه یقین داری بر او چیره نشوی؛ زیرا این کار از بزرگترین بدیهاست.
«غرر الحکم، ح 2708»

حدیث194

قال الامام علی - علیه السلام - : اِطرَحُوا سُوءَ الظَّنِّ بَینَکُم، فَإِنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ نَهَی عَن ذَلِکَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: سوء ظن و بدبینی نسبت به یکدیگر را دور افکنید؛ زیرا خدای عزوجل از این امر نهی فرموده است.
«الخصال، ص 624»

حدیث195

قال الامام الصادق - علیه السلام - : و عَلَیکُم بِحُبِّ المَسَاکِینَ المُسلِمِینَ، فَإنَّهُ مَن حَقَّرَهُم وَ تَکَبَّرَ عَلَیهِم فَقَد زَلَّ عَن دینِ اللهِ، وَ اللهُ لَهُ حَاقِرٌ مَاقِتٌ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: بر شما باد به دوست داشتن فقیران مسلمان که هر کس آنها را تحقیر کند و بر آنها تکبّر ورزد، از دین خدا لغزیده است و خدا او را خوار شمارد و بر او غضب کند.
«مستدرک سفینة البحار، ج 2، ص 334»

حدیث196

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَن قَضَی حَاجَةَ المُؤمِنِ مِن غَیرِ استِخفَافٍ مِنهُ اُسکِنَ الفِردَوسَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس نیاز مومنی را برآورده کند بدون اینکه او را خوار نماید، در بهشت اسکان داده شود.
«مشکاة الأنوار، ص 556»

حدیث197

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لا تَسْتَخِفُّوا بِفُقَرا شِیعَةِ عَلِیٍّ (ع) فَاِنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ یَشْفَعُ فی مِثْلِِ رَبِیعَة وَ مُضْرٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: فقیران از شیعیان علی - علیه السلام - را خوار و سبک نشمارید که همانا یک نفر از آنها به اندازه قبیله ربیعه و مضر را شفاعت خواهد نمود.
«مشکاة الانوار، ص 556»

حدیث198

قال الامام علی - علیه السلام - : و مَن خَالَطَ العُلَمَا وُقِّرَ وَ مَن خَالَطَ الاَنذَالَ حُقِّرَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر کس با علما معاشرت کند، مورد احترام قرار گیرد و هر کس با فرومایگان معاشرت نماید تحقیر شود.
«نهج السعادة، ج 1، ص 52»

حدیث199

قال الامام الباقر - علیه السلام - : قال الله تعالی لموسی - علیه السلام - : یا موسی ! لا تَسْتَذِلَّ الْفَقِیرَ، وَ لا تَغْبِطِ الغَنِیَّ بِالشَّئِ الْیَسِیرِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: خداوند تبارک و تعالی به موسی - علیه السلام - فرمودند: ای موسی فقیر را خوار و ذلیل نشمار و ذره ای به حال انسان متمول غبطه نخور.
«بحار الانوار، ج 69، ص 43»

حدیث200

قال الامام علی - علیه السلام - : لاتُحَقِّرُوا ضُعَفَا إخْوَانِکُمْ، فَإِنَّهُ مَنْ اِحْتَقَرَ مُؤمِناً لم یَجْمَعِ اللهُ عَزَّوَجَلَّ بَیْنَهُمَا فی الْجَنَّةِ إِلا أَنْ یَتُوبَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: برادران خود را که دچار ضعف (مالی) هستند خوار و حقیر نشمارید که هر کس مومنی را خوار شمارد خدا در میان آنها در بهشت جمع نخواهد کرد مگر آنکه توبه کند.
«الخصال، ص 614، ح 10»

حدیث201

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا تُحَقِّرَنَّ أحَداً مِنَ الْمُسْلِمِینَ، فَإِنَّ صَغِیرَهُمْ عِنْدَ اللهِ کَبِیرٌ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ مسلمانی را خوار و حقیر مشمار؛ زیرا کوچک آنان هم نزد خداوند بزرگ است.
«تنبیه الخواطر، ج 1، ص 31»

حدیث202

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یَزْرِأنَّ أَحَدُکُمْ بِاَحَدٍ مِنْ خَلْقِ اللهِ فَإِنَّهُ لا یَدْرِی أیُّهُمْ وَلِیُّ اللهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ یک از شما نباید احدی از بندگان خدا را خوار و بی مقدار شمارد؛ زیرا نمی‌داند که کدام یک از آنها دوست و ولّی خداست.
«بحار الانوار، ج 75، ص 147»

حدیث203

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : إیّاکم و البُخلَ فَانّها عاهةٌ لا تکونُ فی حرّ و لا مُؤمن إنّها خِلافُ الإیمان.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: از بخل برحذر باشید چرا که بخل آفتی است که در هیچ انسان آزاده و مؤمنی نمی باشد، همانا بخل خلاف ایمان است.
«بحار الانوار، ج 75، ص 364»

حدیث204

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : شابٌّ سخی مُرهَقٌ فی الذُّنوب أحبُّ إلی الله مِن شَیخٍ عابدٍ بخیل.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: جوان با سخاوتی که مرتکب گناهانی شود، نزد خدا از پیرمرد عابد بخیل محبوب‌تر است.
«الکافی، ج 4، ص 41»

حدیث205

قال الامام علی - علیه السّلام - : یا بُنَیَّ ... إیّاک و مُصادقَةَ البَخیل فإنَّهُ یَقعُد عنک أحوجَ ما تکون الیه.
امام علی - علیه السّلام - (خطاب به فرزندشان امام حسن - علیه السّلام -) فرمودند: پسرم! از دوستی با بخیل بپرهیز، زیرا او از تو باز می‌دارد آن چه را که بسیار به آن نیازمندی.
«نهج البلاغه، حکمت 37»

حدیث206

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا تُدخِلَنَّ فی مَشورتک بخیلاً یَعْدِلُ بک عن الفضلِ و یَعدِکُ الفقر.
امام علی - علیه السّلام - (در ضمن نامه خود به مالک اشتر) فرمودند: در مشورت خود انسان بخیل را دخالت مده که تو را از نیکی و بخشش باز داشته، از فقر و تنگدستی می‌ترساند.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث207

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : طُوبی لِمن لَم تُلهِه الأمانیّ الکاذبة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خوشا به حال کسی که آرزوهای پوچ، او را سرگرم و غافل نکرده باشد.
«بحارالانوار، ج 78، ص 280»

حدیث208

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : «کَم مِن نعمةٍ لله عَلی عبدِهِ فی غیر أمله وَ کَم مِن مؤمِّلٍ أملاً الخیارُ فی غیره.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: چه بسیار نعمتی که خداوند به بنده اش دهد، بی آن که آرزویش کرده باشد و چه بسا کسی که آرزوی چیزی داشته و خلاف آن نصیبش شده است.
«بحارالانوار، ج 71، ص 152»

حدیث209

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : لو ظهرتِ الآجالُ إفتضحتِ الآمالُ.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: وقتی اجل‌ها آشکار شود (زمان مرگ فرا برسد)، آرزوها رسوا و مفتضح می‌شوند.
«أعلام الدین، ص 305»

حدیث210

امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: با کوتاه کردن آرزو، شیرینی زهد و پارسایی را به دست آور.
«بحارالانوار، ج 78، ص 164»

حدیث211

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : تزوَّدْ من الدنیا بقصرِ الأمل.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: با کوتاه کردن آرزو، (برای آخرتت) از دنیا توشه برگیر.
«بحارالانوار، ج 78، ص 164»

حدیث212

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : لابن مسعود: قصِّر أمَلَک فاذا أصبحتَ فقل: إنّی لا اُمسِیَ و إذا أمسیتَ فقل: إنّی لا اُصبِحُ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - به ابن مسعود فرمودند: آرزویت را کوتاه گردان و چون صبح شد بگو: من روز را به شب نخواهم رساند و چون شب در آمد بگو: من تا صبح زنده نخواهم بود.
«بحارالانوار، ج 77، ص 101»

حدیث213

قال الامام علی - علیه السّلام - : خُذ بالثِّقة مِنَ العمل و إیاک و الإغترارَ بالأمل و لا تُدخِلْ علیک الیوم هَمَّ غَدٍ ... و لو أخلیتَ قلبک مِنَ الأمل لَجَددتَ فی العمل.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: با اطمینان و استواری کار (نیک) را انجام ده و از فریفته شدن به آرزو بپرهیز و امروز غم فردا را به دل راه مده ... و اگر دل خود را از آرزو تهی کردی، هر آینه در عمل (نیک) کوشا شوی.
«بحارالانوار، ج 73، ص 112»

حدیث214

قال الامام علی - علیه السّلام - : أشرف الغِنی ترکُ المُنی.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: شریف ترین دارائی و بی نیازی، ترک آرزوها است.
«بحارالانوار، ج 70، ص 166»

حدیث215

قال الامام علی - علیه السّلام - : من أیقن أنّه یُفارِق الأحبابَ و یسکُنُ التُرابَ و یُواجِه الحسابَ و یستغنی عمّا خَلَّفَ و یفتقرُ الی ما قدَّم کان حَریّاً بقصر الأمل و طولِ العمل.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که یقین کند از دوستان جدا خواهد شد و در دل خاک خواهد خفت و حساب و کتابی در پیش رو دارد و آنچه بر جای می نهد به کارش نخواهد آمد و به آنچه پیش فرستاده نیازمند است، سزاوار است که آرزو را کوتاه و دامنه کردار نیک را دراز گرداند.
«بحارالانوار، ج 73، ص 167»

حدیث216

قال الامام علی - علیه السّلام - : أما رأیتم الذین یأملون بعیداً و یبنُون مشیداً و یجمعون کثیراً کیف أصبحتْ بُیوتُهم قبوراً ...
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: آیا ندیدید کسانی را که آرزوی دور و دراز داشتند و خانه های استوار ساختند و مال فراوان گرد آوردند، چگونه خانه هایشان تبدیل به قبرهایشان شد و دارائی شان تباه و اموالشان نصیب وارثان گردید.
«نهج البلاغه، خطبه 132»

حدیث217

قال الامام علی - علیه السّلام - : معاشرَ الناس إتّقوا الله فکَمْ مِن مُؤَمَّلٍ ما لا یَبلُغُه و بانٍ ما لا یسکُنُهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ای مردم! از خدا بترسید، چه بسا آرزومندی که به آنچه دل بسته نمی رسد و چه بسا کسی که خانه ای می سازد اما در آن ساکن نمی گردد.
«نهج البلاغه، حکمت 336»

حدیث218

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا تکن مِمَّنْ یَرجُوا الآخرةَ بغیر العمل و یُرَجِّی التوبةَ بطولِ الأمل.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: از کسانی نباش که بدون کردار نیک، آرزوی بهشت می کند و با آرزوهای طولانی توبه و بازگشت را به تأخیر می اندازد.
«نهج البلاغه، حکمت 142»

حدیث219

قال الامام علی - علیه السّلام - : ... و مِن عِبَرِها أنّ المرء یُشرِفُ عَلی أمله فیقتطِعُه حُضورُ أجله فلا أملٌ یُدرَک و لا مؤمَّلٌ یُترَک.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: از جمله عبرت های دنیا آن است که هنگامی که انسان به تحقق آرزوی خود نزدیک می شود، فرا رسیدن مرگ ناامیدش می گرداند، پس نه به آرزوی خود می رسد و نه ( از مرگ) رهایی می یابد.
«نهج البلاغه، خطبه 113، ص 353»

حدیث220

قال الامام علی - علیه السّلام - : ... و استَقرَبوا الأجلَ فبادرُوا العملَ و کذّبوا الأملَ فلاحَظُوا الأجل.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: دوستان خدا مرگ را نزدیک دانسته، به انجام عمل نیکو شتافتند و آرزو را دروغ پنداشته، و فرا رسیدن مرگ را در نظر گرفتند.
«نهج البلاغه، خطبه 113، ص 353»

حدیث221

قال الامام علی - علیه السّلام - : لو رأی العبدُ أجلَه و سرعته إلیه لأبغَضَ الأملَ و تَرَکَ طلب الدنیا.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اگر بنده مرگش را ببیند و شتاب او را به سوی خویش درک کند، حتماً دشمن آرزو گشته و دنیا طلبی را رها می کند.
«عیون اخبار الرضا - علیه السّلام -، ج 1، ص 43»

حدیث222

قال الامام علی - علیه السّلام - : من جَری فی میدان أمله عُثِرَ بأجله.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر که در میدان آرزوی خود بتازد، به اجل خود با سر در افتد.
«بحارالانوار، ج 73، ص 166»

حدیث223

قال الامام علی - علیه السّلام - : إعلموا أن الأمل یُسِهی العقل و یُنسِی الذکر فأکذِبُوا الأملَ فانّه غُرورٌ صاحبُهُ مغرور.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بدانید که آرزو عقل را گمراه کرده و باعث فراموشی یاد خدا می گردد، پس آرزو را دروغ انگارید، زیرا آرزو فریب دهنده و آرزومند فریب خورده است.
«نهج البلاغه، خطبه 85»

حدیث224

قال الامام علی - علیه السّلام - : و اعلموا عباد الله أنَّ الأملَ یُذهبُ العقلَ و یُکذِّبُ الوَعدَ و یحثُّ علی الغفلة و یورِثُ الحسرَةَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ای بندگان خدا! بدانید که آرزو عقل را بر باد می دهد، وعده های دروغین داده و غفلت می آورده و باعث حسرت می گردد.
«تحف العقول، ص 162»

حدیث225

إن الله لیرضی عن العبد أن یأکل الأکله فیحمده علیها أو یشرب الشربه فیحمده علیها؛
خداوند از بنده ای که پس از خوردن لقمه غذا و یا آشامیدن جرعه ای او را سپاس می گوید، خشنود می گردد.
نهج الفصاحه ح 791

حدیث226

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أکثرأن تنظر إلی من فضلت علیه، فإن ذلک من أبواب الشکر؛
به کسی که بر او برتری داده شده ای بسیار بنگر، زیرا این کار یکی از انگیزه های شکرگزاری است.
نهج البلاغه ، نامه 69

حدیث227

امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:
من لم یرج الناس فی شی ء ورد أمره إلی الله عزوجل فی جمیع اموره استجاب الله عزوجل له فی کل شیء.
هرکس در هیچ کاری به مردم امید نبندد و همه کارهای خود را به خدای عزوجل واگذارد، خداوند هر خواسته ای که او داشته باشد اجابت کند.
کافی 2/148/3

حدیث228

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یقول الله عزوجل ما من مخلوق یعتصم دونی إلا قطعت أسباب السماوات و أسباب الأرض من دونه فإن سألنی لم اعطه و إن دعانی لم اجبه؛
خداوند عزوجل می فرماید: هیچ مخلوقی نیست که به غیر من پناه ببرد، مگر این که دستش را از اسباب و ریسمان های آسمانها و زمین کوتاه کنم، پس اگر از من بخواهد عطایش نکنم و اگر مرا بخواند جوابش ندهم.
امالی طوسی 585/1210

حدیث229

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
رأی رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: قوماً لا یزرعون قال: ما أنتم؟ قالوا: نحن المتوکلون، قال: لا، بل أنتم المتکلون؛
رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) گروهی را که کشت و کار نمی کردند، دیدند و فرمودند: شما چه کاره اید؟ عرض کردند ما توکل کنندگانیم. فرمودند: نه، شما سر بارید.
مستدرک الوسائل 11/217/12789

حدیث230

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
جاهدوا فی سبیل الله بأید یکم فإن لم تقدروا فجاهدوا بألسنتکم فإن لم تقدروا فجاهدوا بقلوبکم؛
در راه خدا با دستهای خود جهاد کنید، اگر نتوانستید با زبانهای خود و اگر باز هم نتوانستید با قلب خود جهاد کنید.
بحارالانوار 100/49/23

حدیث231

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
إنا نأمر صبیاننا بتسبیح فاطمه علیها السلام کما نأمرهم بالصلاه فالزمه فإنه لم یلزمه عبد فشقی؛
ما همان گونه که فرزندان خود را به نماز وا می داریم به تسبیح حضرت فاطمه(سلام الله علیها) وادار می سازیم پس به آن پایبند باش که هرکس به آن پایبند شود، بدبخت نخواهد شد.
کافی 3/343/13

حدیث232

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
من أصبح یجد برد حبنا علی قلبه فلیحمد الله علی بادی النعم قیل و ما بادی النعم؟ قال: طیب المولد؛
هرکس صبح کند و خنکای محبت ما را در قلب خود بیابد، باید خدا را برای نخستین نعمت سپاس گوید، گفته شد نخستین نعمت چیست؟ فرمودند: حلال زادگی.
امالی صدوق 1/562/755

حدیث233

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی أهل بیتی ما إن تمسکتم بهما لن تضلوا؛
من دو چیز ارزشمند در میان شما می گذارم؛ کتاب خدا، و عترت و اهل بیتم، اگر به آنها چنگ بزنید هرگز گمراه نمی شوید.
غایه المرام 1/115

حدیث234

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یا بنی لا تغفل عن قراءه القرآن فان القرآن یحیی القلب و ینهی عن الفحشاء و المنکر و البغی؛
فرزندم از خواندن قرآن غافل مباش، زیرا که قرآن دل را زنده می کند و از فحشاء و زشتی و ستم باز می دارد.
کنزالعمال2/291/4032

حدیث235

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
من استخار الله راضیاً بما صنع الله له خار الله له حتماً؛
هرکس از خدا خیر بخواهد و به آنچه خدا خواسته راضی باشد، خداوند حتماً برای او خیر خواهد خواست.
کافی 8/241/330

حدیث236

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
من ترک لله سبحانه شیئاً عوضه الله خیراً مما ترک؛
هرکس به خاطر خدای سبحان از چیزی بگذرد، خداوند بهتر از آن را به او عوض خواهد داد.
غررالحکم 5/395/8909

حدیث237

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
طوبی لمن أخلص لله عمله و علمه وحبه و بغضه و أخذه و ترکه و کلامه و صمته و فعله و قوله؛
خوشا به سعادت کسی که عمل، علم، دوستی، دشمنی، گرفتن، رها کردن، سخن، سکوت، کردار و گفتارش را برای خدا خالص گرداند.
تحف العقول ص 100

حدیث238

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إن الله لا ینظر إلی صورکم و لا إلی أموالکم و إنما ینظر إلی قلوبکم و أعمالکم؛
خداوند به شکل شما و اموال شما نگاه نمی کند بلکه در دلها و اعمال شما توجه می نماید.
امالی طوسی 1/536/1162

حدیث239

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
المفوض أمره إلی الله فی راحه الأبد و العیش الدائم الرغد و المفوض حقاً هو العالی عن کل همه دون الله تعالی؛
کسی که کارهای خود را به خدا بسپارد همواره از آسایش و خیر و برکت در زندگی برخوردار است و واگذارنده حقیقی کارها به خدا، کسی است که تمام همتش تنها به سوی خدا باشد.
مصباح الشریعه 1/175/83

حدیث240

قال الامام علی - علیه السلام - : کُنْ سَمِحاً و لا تکُنْ مُبذِّراً و کُنْ مُقَدِّراً وَ لا تَکنْ مُقَتِّراً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: گشاده دست باش ولی زیاده‌روی مکن، و (در زندگی) حسابگر باش، امّا سخت‌گیر مباش.
«نهج البلاغه، حکمت 32»

حدیث241

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنْ أسرف فی طَلبِ الدّنیا ماتَ فَقیراً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر کس بیش از حد در طلب دنیا برآید، فقیر ازدنیا می‌رود.
غررالحکم، ص 329

حدیث242

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنْ اقتصَدَ فِی الغِنی و الفقر استعدَّ لنوائِب الدَّهر.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر کس در توانگری و تهیدستی، میانه‌روی را پیشه خود سازد، خود را برای گرفتاری‌های روزگار آماده کرده است.
غررالحکم، ص 332

حدیث243

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن کُنوزِ البِرِّ کِتمانُ المَصائِبِ ، وَالأَمراضِ ، وَالصدَّقَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یکی از گنج‌های نیکی ، پوشیده داشتن مصیبت‌ها ، بیماری‌ها و صدقه است .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 299 ، حدیث 6643 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 162

حدیث244

الإمام علیّ علیه‌السلام :
إخفاءُ الفاقَةِ وَالأَمراضِ مِنَ المُرُوَّةِ .
امام علی علیه‌السلام :
پوشیده داشتن تهی‌دستی و بیماری‌ها از مردانگی است .
غرر الحکم ، حدیث 1146 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 166

حدیث245

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
لِلمَریضِ أربَعُ خِصالٍ : یُرفَعُ عَنهُ القَلَمُ ، ویَأمُرُ اللّه‌ُ المَلَکَ یَکتُبُ لَهُ‌کُلَّ فَضلٍ کانَ یَعمَلُهُ فی صِحَّتِهِ ، ویَتَتَبَّعُ مَرَضُهُ کُلَّ عُضوٍ فی جَسَدِهِ فَیَستَخرِجُ ذُنوبَهُ مِنهُ ، فَإِن ماتَ ماتَ مَغفوراً لَهُ ، وإن عاشَ عاشَ مَغفوراً لَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
برای بیمار ، چهار ویژگی است : قلمِ تکلیف از او برداشته می‌شود ؛ خداوند به فرشته فرمان می‌دهد همه پاداش آنچه را در دوران تن‌درستی خویش انجام می‌داده است ، بنویسید ؛ بیماری وی بر همه اندام‌هایش گذر می‌کند و گناهانش را از آن بیرون می‌برد . پس اگر بمیرد ، آمرزیده‌شده می‌میرد و اگر زنده بماند ، آمرزیده‌شده زندگی می‌کند .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 184 ، حدیث 35 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 156

حدیث246

الإمام الباقر علیه‌السلام :
إنَّ اللّه‌َ عز و جل إذا کانَ مِن أمرِهِ أن یُکرِمَ عَبداً ولَهُ ذَنبٌ ؛ اِبتَلاهُ بِالسُّقمِ .
امام باقر علیه‌السلام :
آن‌گاه که خداوند عز و جل اراده کرده باشد بنده‌ای را که گناهی دارد ، گرامی بدارد ، وی را به بیماری گرفتار می‌سازد .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 198 ، حدیث 54 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 150

حدیث247

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
المَرضی أحِبّاءُ اللّه‌ِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بیماران ، دوستان خدایند .
الفردوس ، جلد 3 ، صفحه 157 ، حدیث 4424 عن دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 148

حدیث248

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
الأَمراضُ هَدایا مِنَ اللّه‌ِ عز و جل لِلعَبدِ ، فَأَحَبُّ العِبادِ إلَی اللّه‌ِ أکثَرُهُم هَدِیَّةً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بیماری ، هدیه‌هایی از جانب خداوند عز و جل به بنده است. پس محبوب‌ترینِ بندگان نزد خداوند ، کسی است که بیشترین هدیه به وی رسیده باشد .
الفردوس ، جلد 1 ، صفحه 123 ، حدیث 422 عن أبی اُمامة دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 148

حدیث249

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَولا ثَلاثٌ فِی ابنِ آدَمَ ما طَأطَأَ رَأسَهُ شَیءٌ : المَرَضُ ، وَالفَقرُ ، وَالمَوتُ ، کُلُّهُم فیهِ ، وإنَّهُ مَعَهُنَّ لَوَثّابٌ !
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اگر سه چیز در آدمیزاد نبود ، هیچ چیز سرِ او را فرو نمی‌آورد : بیماری ، تهی‌دستی و مرگ . اینها همه در انسان هست و با این حال ، انسان ، همچنان گستاخ است .
بحارالأنوار ، جلد 72 ، صفحه 53 ، حدیث 82 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 138

حدیث250

الإمام علیّ علیه‌السلام :
ألا وإنَّ مِنَ البَلاءِ الفاقَةَ ، وأشَدُّ مِنَ الفاقَةِ مَرَضُ البَدَنِ ، وأشَدُّ مِن مَرَضِ البَدَنِ مَرَضُ القَلبِ .
امام علی علیه‌السلام :
هان! یکی از گرفتاری‌ها تهی‌دستی است . سخت‌تر از تهی‌دستی ، بیماری تن است و سخت‌تر از بیماری تن ، بیماری دل .
نهج البلاغة ، حکمت388 ، بحارالأنوار ، جلد 70 ، صفحه 51 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 134

حدیث251

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام :
الجَسَدُ إذا لم یَمرَضْ‌أشِرَ ، ولا خَیرَ فی جَسَدٍ یَأشَرُ .
امام باقر علیه‌السلام :
جسم اگر بیمار نشود، سرمست می‌شود و در بدنی که به بیماری دچار نشود و سرمست شود ، خیری نیست .
مشکاة الأنوار : 280 منتخب میزان الحکمه: 512

حدیث252

الإمام علیّ علیه‌السلام :
المَریضُ فی سِجنِ اللّه‌ِ - مالَم یَشکُ إلی عُوّادِهِ - تُمحی سَیِّئاتُهُ .
امام علی علیه‌السلام :
بیمار ، تا آن هنگام که نزد عیادت‌کنندگان خویش شِکوه نکرده ، در زندان خداوند است و گناهانش محو می‌شوند .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 211 ، حدیث 29 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 170

حدیث253

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
مَن کَتَمَ وَجَعا أصابَهُ ثلاثةَ أیّامٍ مِن النّاسِ وشَکا إلَی اللّه ، کانَ حَقّا علَی اللّه أن یُعافِیَهُ مِنهُ .
امام علی علیه‌السلام :
هر کس دردی را که به او رسیده‌است ، سه روز از مردم پنهان بدارد و به خدا شکایت بَرَد ، بر خداست که او را از آن درد بهبود بخشد .
الخصال : 630 / 10

حدیث254

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُکتَبُ أنینُ المَریضِ ، فَإِن کانَ صابِراً کُتِبَ حَسَناتٍ ، وإن کانَ جَزِعاً کُتِبَ هَلوعاً لا أَجرَ لَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ناله بیمار ، نوشته می‌شود . پس اگر شکیبا باشد ، [این ناله ] حسنه نوشته می‌شود و اگر بی‌تاب باشد ، ناشکیبا و بی‌پاداش نوشته می‌شود .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 311 ، حدیث 6706 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 168

حدیث255

مَن مَرِضَ یَوماً ولَیلَةً فَلَم یَشکُ إلی عُوّادِهِ ، بَعَثَهُ اللّه‌ُ عز و جل یَومَ القِیامَةِ مَعَ خَلیلِهِ إبراهیمَ خَلیلِ الرَّحمنِ علیه‌السلام ، حَتّی یَجوزَ الصِّراطَ کَالبَرقِ اللاّمِعِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس یک شبانه روز بیمار شود و نزد عیادت‌کنندگانش شکوه نکند ، خداوند ، او را در روز قیامت ، با خلیل خویش ، ابراهیم خلیل الرحمان ، برمی‌انگیزد ، تا به‌سان برقی پُردرخشش ، از صراط بگذرد .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 177 ، حدیث 17 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 170

حدیث256

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
قالَ اللّه‌ُ عز و جل : مَن مَرِضَ ثلاثا فلَم یَشکُ إلی أحَدٍ مِن عُوّادِهِ أبدَلتُهُ لَحما خَیرا مِن لَحمِهِ ودَما خَیرا مِن دَمهِ ، فإن عافَیتُهُ عافَیتُهُ ولا ذَنبَ لَهُ ، وإن قَبَضتُهُ قَبَضتُهُ إلی رَحمَتی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خداوند عز و جل فرمود : هر که سه روز بیمار شود و از آن به هیچ یک از عیادت کنندگانش شکوه نکند ، گوشت و خونی بهتر از آن گوشت و خونی که دارد جایگزینش کنم . پس ، اگراو را عافیت بخشم ، عافیتی بدون گناهش دهم و اگر جانش را بستانم ، او را به جوار رحمت خود برم .
الکافی : 3 / 115 / 1

حدیث257

الإمامُ الکاظمُ علیه‌السلام:
إذا مَرِضَ المؤمنُ أوحَی اللّه‌ُ عز و جل إلی صاحِبِ الشِّمالِ : لا تَکتُبْ علی عَبدی مادامَ فی حَبسی ووَثاقی ذَنبا . ویُوحی إلی صاحِبِ الَیمینِ أنِ اکتُبْ لِعَبدی ما کُنتَ تَکتُبُهُ فی صِحَّتِهِ مِن الحَسَناتِ .
امام کاظم علیه‌السلام :
هرگاه مؤمن بیمار شود ، خداوند عز و جل به فرشته دست چپ او وحی فرماید که برای بنده‌ام ، تا زمانی که در زندان و بند من است ، گناهی منویس و به فرشته دست راست او وحی می‌فرماید که همان حسناتی را که در زمان سلامتی بنده‌ام می‌نوشتی ، برایش بنویس .
الکافی : 3 / 114 / 7

حدیث258

امام صادق علیه‌السلام :
المَعروفُ زکاةُ النِّعَمِ ، والشَّفاعةُ زکاةُ الجاهِ ، والعِلَلُ زکاةُ الأبدانِ ،والعَفوُ زَکاةُ الظَّفَرِ ، وما أدّیتَ زکاتَهُ فهُو مَأمونُ السَّلْبِ .
نیکی ، زکات نعمتهاست و وساطت کردن ، زکات مقام و موقعیت ، و بیماریها زکات بدنها ، و گذشت زکات پیروزی ، و هر چیزی که زکاتش را بدهی ، از خطر نابودی در امان است .
بحار الأنوار : 78 / 268 / 182

حدیث259

الامام علی علیه السلام
فی المَرَضِ یُصیبُ‌الصَّبِیَّ: کفّارةٌ لوالِدَیهِ .
امام علی علیه‌السلام
- دربـاره بـیـماری کودکان- فرمودند : کفاره گناهان پدر و مادر آنهاست .
بحار الأنوار : 81 / 186 / 40

حدیث260

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ الرَّجُلَ لَیَکونُ لَهُ الدَّرَجَةُ عِندَاللّه‌ِ لایَبلُغُها بِعَمَلِهِ ؛ حَتّی یُبتَلی بِبَلاءٍ فی جِسمِهِ ، فَیَبلُغُها بِذلِکَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
انسان ، گاه دارای مرتبه‌ای در پیشگاه خداوند است که با عمل خویش ، بدان نمی‌رسد تا آن هنگام که به ابتلای در جسم خود ، آزموده شود و بدین واسطه ، بدان مرتبت برسد .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 335 ، حدیث 6822 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 148

حدیث261

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
المَریضُ تَحاتُّ خَطایاهُ کَما یَتَحاتُّ وَرَقُ الشَّجَرِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
گناهان شخص بیمار ، همچون برگ درخت ، می‌ریزد .
الترغیب والترهیب : 4 / 293 / 56 منتخب میزان الحکمة : 510

حدیث262

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ابتَلاهُ اللّه‌ُ بِبَلاءٍ فی جَسَدِهِ ؛ فَهُوَ لَهُ حِطَّةٌ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس که خداوند ، او را به گرفتاری جسمی بیازماید ، آن گرفتاری برایش مایه فرو ریختن گناهان است .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 902 ، حدیث 43553 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 140

حدیث263

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌َ لَیَبتَلی عَبدَهُ بِالسُّقمِ ، حَتّی یُکَفِّرَ ذلِکَ عَنهُ کُلَّ ذَنبٍ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خداوند ، گاه بنده خویش را به ناتن‌درستی گرفتار می‌کند تا این ناتن‌درستی ، کفّاره هر گناه وی شود .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 335 ، حدیث 6820 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 142

حدیث264

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا رَأَیتُمُ الرَّجُلَ ألَمَّ اللّه‌ُ بِهِ الفَقرَ وَالمَرَضَ ؛ فَإِنَّ اللّه‌َ تَعالی یُریدُ أن یُصافِیَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
چون کسی را دیدید که خداوند ، او را به ناداری و بیماری در میان گرفته ، [بدانید که] خداوند متعال ، اراده کرده است که او را پاک کند .
کنز العمّال ، جلد 6 ، صفحه 472 ، حدیث 16602 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 144

حدیث265

الإمام علیّ علیه‌السلام :
إذَا ابتَلَی اللّه‌ُ عَبداً أسقَطَ عَنهُ مِنَ الذُّنوبِ بِقَدرِ عِلَّتِهِ .
امام علی علیه‌السلام :
اگر خداوند ، بنده‌ای را گرفتار [بیماری] سازد ، به اندازه بیماری‌اش از گناهان او فرو می‌کاهد .
دعائم الإسلام ، جلد 1 ، صفحه 218 ، بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 176 ، حدیث 13 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 146

حدیث266

الإمام زین العابدین علیه‌السلام
- لِمَریضٍ قَد بَرَأَ: یَهنِئُکَ الطَّهورُ مِنَ الذُّنوبِ ، إنَّ اللّه‌َ قَد ذَکَرَکَ فَاذکُرهُ ، وأقالَکَ فَاشکُرهُ .
امام سجّاد علیه‌السلام
- خطاب به بیماری که بهبود یافته بود: پاک شدن از گناهان ، بر تو مبارک باد! خداوند ، تو را یاد کرده است . او را یاد کن ، و از تو درگذشته است . او را سپاس گوی .
تحف العقول ، صفحه 280 ، بحارالأنوار ، جلد 78 ، صفحه 138 ، حدیث 10، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 146

حدیث267

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام :
إنّ فی الجَنّةِ مَنزِلةً لا یَبلُغُها عبدٌ إلاّ بالابْتِلاءِ فی جَسدِهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
همانا در بهشت منزلتی است ، هیچ بنده‌ای بدان نرسد مگر با بلایی که (در دنیا) به بدنش رسد .
بحار الأنوار : 81 / 212 / 16

حدیث268

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام :
إنّه لَیکونُ لِلعبدِ مَنزِلةٌ عند اللّه فما یَنالُها إلاّ بإحْدی خَصْلتَینِ : إمّا بذَهابِ مالِهِ أو ببَلِیّةٍ فی جَسدِهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
بنده را نزد خدا مقام و منزلتی استکه بدان نرسد مگر با یکی از این دو : از بین رفتن مال و دارایی‌اش یا رسیدن بلایی به جسمش .
الکافی : 2 / 257 / 23

حدیث269

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَطَبَّبَ ولَم یَکُن بِالطِّبِّ مَعروفاً ، فَأَصابَ نَفساً فَما دونَها ، فَهُوَ ضامِنٌ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس در حالی که به طبابت شناخته شده نیست ، عهده‌دار آن گردد و موجب فوت کسی یا صدمه‌ای کمتر از آن شود ، ضامن است .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 32 ، حدیث 28222 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 68

حدیث270

الإمام علیّ علیه‌السلام :
عُد مَن لا یَعودُکُ ، وأهدِ إلی مَن لا یُهدی إلَیکَ .
امام علی علیه‌السلام :
به عیادت کسی که به عیادتت نیامده برو ، و به کسی که به تو هدیده‌ای نداده هدیه بده.
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 97 ، حدیث 25150 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 206

حدیث271

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
عِیادَةُ المَریضِ أعظَمُ أجرا مِنِ اتِّباعِ الجَنائِزِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عیادت بیمار ، پاداشی بزرگ‌تر از تشییع جنازه دارد .
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 97 ، حدیث 25154.

حدیث272

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
أطعِمُوا الجائِعَ ، وعودُوا المَریضَ ، وفُکُّوا العانِیَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
گرسنه را غذا بدهید ، به عیادت بیماران بروید و اسیران را آزاد کنید.
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 867 ، حدیث 43451 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 196

حدیث273

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
- مِن وَصایاهُ لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ . . . سِر مَیلاً عُد مَریضا .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- از سفارش‌های ایشان به امام علی علیه‌السلام -: ای علی!... [حتّی اگر شده] یک فرسخ برو و بیماری را عیادت کن .
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 27 ، حدیث 24758 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 196

حدیث274

امام صادق علیه‌السلام :
تَمامُ العِیادَةِ للمَریضِ‌أن تَضَعَ یَدَکَ علی ذِراعِهِ وتُعَجِّلَ القِیامَ مِن عِندِهِ ؛ فإنَّ عِیادَةَ النَّوکی أشَدُّ علَی المَریضِ مِن وَجَعِهِ .
عیادت کامل ، این است که دستت را روی بازوی بیمار بگذاری و زود از پیش‌او برخیزی؛زیرا عیادت احمق‌ها برای بیمار سخت‌تر از درد خود اوست .
الکافی : 3 / 118 / 4

حدیث275

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
إنّ مِن أعظَمِ العُوّادِ أجرا عندَ اللّه عز و جل لَمَن إذا عادَ أخاهُ خَفَّفَ الجُلوسَ ، إلاّ أن یَکونَ المَریضُ یُحِبُّ ذلکَ ویُریدُهُ ویَسألُهُ ذلکَ .
امام علی علیه‌السلام :
بـزرگتریـن پـاداش را نــزد خداوند عز و جل آن عیادت کننده‌ای دارد که هرگاه به عیادت برادرش برود ، زمان کوتاهی نزد او بنشیند ، مگر این که خود بیمار دوست داشته باشد و از او بخواهد که بیشتر بنشیند .
الکافی : 3 / 118 / 6

حدیث276

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عُودوا المَریضَ واتبَعوا الجَنازَةَ یُذَکِّرْکُم الآخِرَةَ .
به عیادت بـیمار بروید و در تشییع جـنازه شرکت کنید ، که شما را به یاد آخرت می‌اندازد .
کنز العمّال : 25143 منتخب میزان الحکمه : 512

حدیث277

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه عز و جل یقولُ یَومَ القِیامَةِ : یابنَ آدمَ ، مَرِضتُ فلَم تَعُدْنی ! قالَ : یاربِّ ، کیفَ أعودُکَ وأنتَ رَبُّ العالَمینَ ؟! قالَ : أما عَلِمتَ أنّ عَبدیَ فُلانا مَرِضَ فلَم تَعُدْهُ ؟! أما عَلِمتَ أنّکَ لَو عُدتَهُ لَوَجَدتَنی عِندَهُ ؟!
خداوند عز و جل در روز قیامت می‌فرماید : ای پسر آدم ! من بیمار شدم اما عیادتم نکردی ؟ عرض می‌کند : پروردگارا ، چگونه تو را عیادت کنم حال آن که تو پروردگار جهانیانی (و بیمار نمی‌شوی) ؟ خداوند فرماید : آیا نمی‌دانستی که فلان بنده‌ام بیمار شد و عیادتش نکردی ، مگر نمی‌دانی که اگر به عیادتش می‌رفتی ، مرا نزد او می‌یافتی ؟.
الترغیب والترهیب : 4 / 317 / 3 ، منتخب میزان الحکمه : 512

حدیث278

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
عائدُ المَریضِ یَخوضُ فی الرَّحمَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عیادت کننده از بیمار ، در رحمت (خدا) غوطه می‌خورد.
کنز العمّال : 25141

حدیث279

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
عائِدُ المَریضِ عَلی مَخارِفِ الجَنَّةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عیادت کننده بیمار ، در راه بهشت گام می‌نهد .
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 95 ، حدیث 25142 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 200

حدیث280

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن عادَ مَریضا ناداهُ مُنادٍ مِنَ السَّماءِ بِاسمِهِ : یا فُلانُ ، طِبتَ وطابَ لَکَ مَمشاکَ بِثَوابٍ مِنَ الجَنَّةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس بیماری را عیادت کند ، منادی‌ای از آسمان او را می‌خواند : «ای فلانی! خوش باش ، و گام برداشتنت به پاداش بهشت ، گوارایت باد!» .
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 94 ، حدیث 25134 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 200

حدیث281

الإمام الباقر علیه‌السلام :
کانَ فیما ناجی بِهِ موسی علیه‌السلام رَبَّهُ أن قالَ : یا رَبِّ ما بَلَغَ مِن عِیادَةِ المَریضِ مِنَ الأَجرِ؟
فَقالَ اللّه‌ُ عز و جل : اُوَکِّلُ بِهِ مَلَکا یَعودُهُ فی قَبرِهِ إلی مَحشَرِهِ .
امام باقر علیه‌السلام :
در مناجات‌های موسی علیه‌السلام با پروردگار خویش آمده است که پرسید : پروردگارا! پاداش عیادت بیمار به چه مرتبه‌ای رسیده است؟
خداوند عز و جل فرمود : «فرشته‌ای را با او می‌گمارم که تا رستاخیز ، وی را در قبرش عیادت کند» .
بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 217 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 202

حدیث282

الإمام الصادق علیه‌السلام :
أیُّما مُؤمِنٍ عادَ مُؤمِنا مَریضا فی مَرَضِهِ حینَ یُصبِحُ شَیَّعَهُ سَبعونَ ألفَ مَلَکٍ ، فَإِذا قَعَدَ غَمَرَتهُ الرَّحمَةُ وَاستَغفَرُوا اللّه‌َ عز و جل لَهُ حَتّی یُمسِیَ ، وإن عادَهُ مَساءً کانَ لَهُ مِثلُ ذلِکَ حَتّی یُصبِـحَ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر مؤمنی که مؤمن بیمار دیگری را در زمان بیماری‌اش به هنگام صبح عیادت کند ، هفتاد هزار فرشته ، او را همراهی کنند و چون [ در نزد او] بنشیند ، رحمت ، او را در میان می‌گیرد و فرشتگان برای او از خداوند عز و جل آمرزش طلبند تا زمانی که شامگاه فرا رسد ؛ و اگر هم او را شامگاهان عیادت کند ، او را پاداشی همانند باشد تا زمانی که شب را به صبح برساند .
بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 224 ، حدیث 32 نقلاً عن الدعوات دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 202

حدیث283

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن عادَ مَریضا مِنَ المُسلِمینَ ، وَکَّلَ اللّه‌ُ بِهِ أبَدا سَبعینَ ألفا مِنَ المَلائِکَةِ یَغشَون رَحلَهُ ویُسَبِّحونَ فیهِ ویُقَدِّسونَ ویُهَلِّلونَ ویُکَبِّرونَ إلی یَومِ القِیامَةِ ، نِصفُ صَلاتِهِم لِعائِدِ المَریضِ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس بیماری از مسلمانان را عیادت کند ، خداوند برای همیشه ، هفتاد هزار فرشته را با او می‌گمارد که به خانه او در می‌آیند و در آن تا روز قیامت ، تسبیح و تقدیس خداوند و «لا اله إلاّ اللّه» و «اللّه اکبر» می‌گویند و نیمی از نماز آنان برای عیادت کننده بیمار است .
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 120 ، حدیث 5 عن صفوان الجمّال ، بحار الأنوار ، جلد 59 ، صفحه 187 ، حدیث 36 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 204

حدیث284

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام :
اِستَرضِعْ لِولدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ والقِباحَ ؛ فإنّ اللَّبَنَ قد یُعدِی .
امام باقر علیه‌السلام :
برای شیر دادن کودک خود دایه خوش اخلاق استخدام کن و از دایه‌های بد اخلاق کن ؛ زیرا شیر (ویژگیها را) سرایت می‌دهد .
الکافی : 6 / 44 / 12

حدیث285

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
مَن تَطَبَّبَ أو تَبَیطَرَ فَلْیَأخُذِ البَراءةَ مِن وَلِیِّهِ، وإلاّ فهُو لَهُ ضامِنٌ .
امام علی علیه‌السلام :
طبیب و دامپزشک هنگام مداوای مریض یا حیوان ، باید از سرپرست (مریض) و صاحب آن (حیوان) برائت نامه (و اجازه) بگیرد و گرنه در قبال (صدمه دیدن یا تلف شدن مال و جان) او ضامن است .
مستدرک الوسائل: 14 / 37 / 16038 منتخب میزان الحکمه : 340

حدیث286

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا رَأی أحَدُکُم بِأَخیهِ بَلاءً ، فَلیَحمَدِ اللّه‌َ عز و جل ولا یُسمِعهُ ذلِکَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اگر کسی از شما ، برادر خویش را گرفتار بلایی ببیند ، خداوند عز و جل را [بر سلامت خویش] بستاید ، و البته این حمد گفتن را به گوش بیمار نرساند.
کنز العمّال ، جلد 2 ، صفحه 142 ، حدیث 3510 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 220

حدیث287

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
أقِلّوا مِنَ النَّظَرِ إلی أهلِ البَلاءِ ولا تَدخُلوا عَلَیهِم ، وإذا مَرَرتُم بِهِم فَأَسرِعُوا المَشیَ لایُصیبُکم ما أصابَهُم .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
گرفتار شدگانِ به بلا را کمتر تماشا کنید و بر آنان ، وارد نشوید و چون با آنان برخورد کردید ، راه رفتنِ خویش را تندتر کنید تا آنچه بدانان رسیده است ، به شما نیز نرسد.
بحارالأنوار ، جلد 62 ، صفحه 213 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 220

حدیث288

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
لاتُدیمُوا النَّظَرَ إلی أهلِ البَلاءِ وَالمَجذومینَ ؛ فَإِنَّ ذلِکَ یَحزُنُهُم .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
به گرفتار شدگان بلا و جذامیان ، نگاهِ پیوسته میفکنید؛ چه ، این کار ، آنان را اندوهگین می‌کند.
بحارالأنوار ، جلد 75 ، صفحه 16 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 222

حدیث289

الإمام علیّ علیه‌السلام
- مِن وَصِیَّتِهِ لاِبنِهِ الحَسَنِ علیه‌السلام: أکرِم عَشیرَتَکَ ؛ فَإِنَّهُم جَناحُکَ الَّذیِ بِه تَطیرُ . . . وعُد سَقیمَهُم .
امام علی علیه‌السلام - در توصیه‌های ایشان به فرزندشان امام حسن علیه‌السلام: خاندانت را گرامی بدار ، که آنان ، بال و پَر تو اند که با آنها پرواز می‌کنی... و به عیادت بیمارانشان برو.
کنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 183 ، حدیث 44215 نقلاً عن وکیع والعسکری فی المواعظ دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 218
*******

حدیث290

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
عِیادَةُ بَنی هاشِمٍ فَریضَةٌ ، وزِیارَتُهُم سُنَّةٌ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عیادت بنی هاشم ، واجب است و زیارت آنان ، مستحب.
بحارالأنوار ، جلد 96 ، صفحه 234 ، حدیث 33 نقلاً عن الإمامة والتبصرة دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 218

حدیث291

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
حَقُّ المُسلِمِ عَلَی المُسلِمِ خَمسٌ : رَدُّ السَّلامِ ، وعِیادَةُ المَریضِ و . . . .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حقّ مسلمان بر مسلمان ، پنج چیز است: پاسخ دادن سلام ، عیادت بیمار و... .
الکافی ، جلد 2 ، صفحه 171 ، حدیث 6 عن علیّ بن عقبة عن الإمام الصادق علیه‌السلام نحوه دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 216

حدیث292

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لِلمُؤمِنِ عَلَی المُؤمِنِ سَبعَةُ حُقوقٍ واجِبَةٍ مِنَ اللّه‌ِ عز و جل عَلَیهِ : . . . وأن یَعودَهُ فی مَرَضِهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مؤمن بر مؤمن ، هفت حق دارد که خداوند عز و جل ، آنها را بر او واجب ساخته است : ... و یکی آن که او را در بیماری‌اش عیادت کند.
بحارالأنوار ، جلد 74 ، صفحه 222 ، حدیث 3 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 216

حدیث293

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- لِأَبی ذَرٍّ: جالِسِ المَساکینَ ، وعُدهُم إذا مَرِضوا .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- خطاب به ابوذر -: با بینوایان ، همنشین شو و چون بیمار شوند ، عیادتشان کن.
الدعوات ، صفحه 224 ، حدیث 620 وص 277 ، حدیث 801 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 218

حدیث294

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
أغِبّوا فِی العِیادَةِ وأربِعوا ، إلاّ أن یَکونَ مَغلوباً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یک روز در میان و دو روز در میان ، عیادت کنید ، مگر آن که بیمار ، شکست‌خورده بیماری خویش [و حال او وخیم] باشد.
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 222 ، حدیث 26؛ المرض والکفّارات لابن أبی الدنیا ، صفحه 168 ، حدیث 212 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 214

حدیث295

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
أغِبّوا فِی العِیادَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یک روز در میان ، عیادت کنید.
نز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 97 ، حدیث 25152 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 214

حدیث296

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا دَخَلتُم عَلَی المَریضِ فَنَفِّسوا لَهُ فی أجَلِهِ ؛ فَإِنَّ ذلِکَ لا یَرُدُّ شَیئا ویُطَیِّبُ بِنَفسِهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
چون بر بیمار درآمدید ، برای وی ، آرزوی عمر دراز کنید؛ چه ، این [دعا] چیزی [از اجل او] را دفع نمی‌کند ، امّا مایه خرسندی وی می‌شود.
بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 225 ، حدیث 33 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 208

حدیث297

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا دَخَلَ أحَدُکُم عَلی مَریضٍ فَلیُصافِحهُ ، وَلیَضَع یَدَهُ عَلی جَبهَتِهِ ، وَلیَسأَلهُ کَیفَ هُوَ ، وَلیُنسِئ لَهُ فِی الأَجَلِ ویَسأَ لُهُ أن یَدعُوَ لَهُم ، فَإِنَّ دُعاءَ المَریضِ کَدُعاءِ المَلائِکَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
چون کسی از شما بر بیماری وارد شود ، با او دست بدهد ، دست خویش بر پیشانی وی نهد ، احوالپرسی کند ، آرزوی درازتر شدن عمر وی نماید و از او بخواهد برایش دعا کند؛ چرا که دعای بیمار ، به‌سان دعای فرشتگان است.
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 103 ، حدیث 25191 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 206

حدیث298

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا دَخَلتَ عَلی مَریضٍ فَمُرهُ أن یَدعُوَ لَکَ ؛ فَإِنَّ دُعاءَهُ کَدُعاءِ المَلائِکَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
چون بر بیماری وارد شدی ، از او بخواه برایت دعا کند؛ چرا که دعای او ، به سانِ دعای فرشتگان است.
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 117 ، حدیث 3 عن سیف بن عمیرة ، مکارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 173 ، حدیث 2434 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 210

حدیث299

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن عادَ مَریضا فِی اللّه‌ِ ، لَم یَسأَلِ المَریضُ لِلعائِدِ شَیئا إلاَّ استَجـابَ اللّه‌ُ لَـهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس بیماری را برای خدا عیادت کند ، آن بیمار برای عیادت کننده ، از خداوند چیزی نخواهد مگر آن که خداوند دعایش را استجابت کند.
بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 217 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 210

حدیث300

اُنظُروا مَن تُرضِعُ أولادَکُم ؛ فَإِنَّ الوَلَدَ یَشِبُّ عَلَیهِ .
امام علی علیه‌السلام :
بنگرید که چه کسی فرزندانتان را شیر می‌دهد ؛ چرا که کودک ، به همین شیر ، رشد می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 44 ، حدیث 10، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 680

حدیث301

الإمام الباقر علیه‌السلام :
اِستَرضِع لِوَلَدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ وَالقِباحَ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ قَد یُعدی .
امام باقر علیه‌السلام :
برای فرزند خود ، از زنان زیبا ، شیردهی بخواه و از زشتان بپرهیز ؛ چرا که شیر ، گاه سرایت می‌کند .
تهذیب الأحکام ، جلد 8 ، صفحه 110 ، حدیث 376 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 682

حدیث302

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَستَرضِعُوا الحَمقاءَ ولاَ العَمشاءَ ؛ فِإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
زن کودن و نیز زنی را که چشمش ضعیف است و آب‌ریزش دارد ، به دایگی مگیرید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 323 ، حدیث 13،دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 682

حدیث303

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن سُنَّتِی التَّزویجُ ، وَاطلُبُوا الوَلَدَ ؛ فَإِنّی اُکاثِرُ بِکُمُ الاُمَمَ غَداً . وتَوَقَّوا عَلی أولادِکُم لَبَنَ البَغِیِّ مِنَ النِّساءِ ، وَالمَجنونَةِ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
همسر دادن و همسر گرفتن ، از سنّت من است . فرزند بجویید ؛ چرا که من ، فردا به شما بر دیگر امّت‌ها فراوانی می‌جویم . درباره فرزندانتان ، از شیر زنان بدکاره و دیوانه ، اجتناب کنید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 323 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 684

حدیث304

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قامَ عَلی مَریضٍ یَوماً ولَیلَةً ، بَعَثَهُ اللّه تَعالی مَعَ إبراهیمَ الخَلیلِ علیه‌السلام ، فَجازَ عَلَی الصِّراطِ کَالبَرقِ اللاّمِعِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس یک شبانه روز بیماری را پرستاری کند ، خداوند ، او را همراه با ابراهیم خلیل ، برمی‌انگیزد و به سان برقی پُر درخشش ، از صراط می‌گذرد .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 225 ، حدیث 35 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 180

حدیث305

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أطعَمَ مَریضاً شَهوَتَهُ ، أطعَمَهُ اللّه‌ُ عز و جل مِن ثِمارِ الجَنَّةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس غذایی را که بیمار هوس کرده است ، به او برساند ، خداوند ، از میوه‌های بهشتی به او خواهد خوراند.
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 224 ، حدیث 32 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 182

حدیث306

قال الامام علی - علیه السلام - :
مَنْ اَرَادَ دُخُولَ الْمَسْجِدِ فَلْیَدَخُلْ عَلی سُکُونٍ وَ وَقارٍ فَاِنَّ الْمَساجِدَ بُیُوتُ اللهِ وَ اَحَبُّ الْبقاع اِلَیْه.
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
هر کس می خواهد به مسجد داخل گردد، با آرامش و طمأنینه وارد شود، چون مساجد خانه های خدا و محبوب ترین محل ها در نظر اوست.
«من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 170»

حدیث307

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اِذا دَخَلْتَ الْمَسْجِدَ فَاحْمَدِ اللهَ وَ اثْنِ عَلَیْهِ وَ صَلِّ عَلَی النَّبِیِّ - صلی الله علیه و آله –
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
هر گاه داخل مسجد شدی، حمد و سپاس خدای را بگو و بر پیامبر - صلی الله علیه و آله - درود بفرست.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 516»

حدیث308

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
قَولُ : «لا حَولَ ولا قُوّةَ إلاّ باللّه» فیهِ شِفاءٌ مِن تِسعَةٍ وتِسْعینَ داءً ، أدْناها الهَمُّ
جمله «لا حول ولا قوة الا باللّه» نود و نه درد را شفا می‌دهد که ساده‌ترین آنها اندوه است .
قرب الإسناد : 76 / 244 ، منتخب میزان الحکمه: 148

حدیث309

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
إذَا اشتَکی أحَدُکُم عَینَیهِ فَلیَقرَأ آیَةَ الکُرسِیِّ ، وَلیُضمِر فی نَفسِهِ أنَّها تَبرَأُ ؛ فَإِنَّهُ یُعافی إن شاءَ اللّه‌ُ .
اگر کسی از شما چشمانش ناراحت بود ، آیه‌الکرسی بخواند و در دل ، نیّت شفا کند . به خواست خداوند ، بهبود خواهد یافت .
مکارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 205 ، حدیث 2528 ، بحار الأنوار ، جلد 92 ، صفحه 262 ، حدیث 4 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 312

حدیث310

الإمام الصادق علیه‌السلام :
یُستَحَبُّ لِلمَریضِ أن یُعطِیَ السّائِلَ بِیَدِهِ ، ویَأمُرَ السّائِلَ أن یَدعُوَ لَهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
مستحب است بیمار به دست خود ، صدقه‌ای به سائل بدهد و از او بخواهد برای وی ، دعا کند .
الکافی ، جلد 4 ، صفحه 4 ، حدیث 9 ، بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 209 ، حدیث 25 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 174

حدیث311

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ قَبلَ أن یَشرَبَ و تَسَحَّرَ ، و مَسَّ شَیئا مِنَ الطِّیبِ ؛ قَوِیَ عَلَی الصِّیامِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس پیش از نوشیدن چیزی ، غذا بخورد و سَحَری میل کند و قدری بوی خوش [بر خود] بمالد ، بر روزه گرفتن ، توان بیشتری یابد .
کنز العمّال ، جلد 8 ، صفحه 510 ، حدیث 23882 نقلاً عن شُعب الإیمان عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 108

حدیث312

الإمام الصادق علیه‌السلام :
الرّیحُ الطَّیِّبَةُ ؛ تَشُدُّ العَقلَ ، و تَزیدُ فی الباهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
بوی خوش ، عقل را استوار می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 275 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 108

حدیث313

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن تَطَیَّبَ أوَّلَ النَّهارِ ؛ لَم یَزَل عَقلُهُ مَعَهُ إلَی اللَّیلِ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس در آغاز روز ، بوی خوش استعمال کند ، تا شب ، عقلش او را همراهی می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 510 ، حدیث 7 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 110

حدیث314

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن تَطَیَّبَ بِطیبٍ أوَّلَ النَّهارِ و هُوَ صائِمٌ ؛ لَم یَفقِد عَقلَهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس در حالی که روزه است ، در آغاز روزه ، خوش‌بو کننده‌ای به کار ببرد ، عقل خویش را از کف ندهد .
بحار الأنوار ، جلد 96 ، صفحه 290 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 110

حدیث315

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُکرَهُ لِلرَّجُلِ أن یَغشَی المَرأَةَ وقَدِ احتَلَمَ ، حَتّی یَغتَسِلَ مِنِ احتِلامِهِ الَّذی رَأی ؛ فَإِن فَعَلَ وخَرَجَ الوَلَدُ مَجنوناً فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
برای مرد ، مکروه است که پس از احتلام ، با زن همبستری کند ، مگر آن که از احتلام پیشین ، غسل کرده باشد ؛ چه ، اگر چنین کند و فرزندش دیوانه زاده شود ، جز خویش را نکوهش نکند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 283 ، حدیث 3

حدیث316

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام :
إنَّ مَن أجابَ فی کلِّ ما یُسْألُ عَنهُ لََمجْنونٌ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس به هر سؤالی که از او می‌شود جواب دهد دیوانه است .
معانی الأخبار : 238 / 2 ، منتخب میزان الحکمه: 112

حدیث317

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند:
هر کس در هر روز ، دو بار مسواک بزند ، سنّت پیامبران را استمرار بخشیده است ، در برابر هر نمازی که بخواند ، خداوند ، برایش پاداش صد رکعت می‌نویسد ، از فقر به غنا (و بی‌نیازی) درمی‌آید ، دهانش خوش‌بو می‌شود ، حافظه‌اش فزونی می‌یابد ، فهمش استوار می‌گردد ، غذایش گوارش می‌یابد ، درد دندان‌هایش از میان می‌رود ، بیماری از او دور می‌گردد ، و فرشتگان ، به واسطه نوری که بر او می‌بینند ، با او دست می‌دهند و دندان‌هایش تمیز می‌شود .
جامع الأخبار ، صفحه 151 ، حدیث 340 عن ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 138 ، حدیث 49 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 372

حدیث318

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
السِّواکُ یَزِیدُ الرَّجُلَ فَصاحَةً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مسواک زدن ، بر زبان آوری مرد می‌افزاید .
بحار الأنوار : 76 / 135 / 48 منتخب میزان الحکمة : 288

حدیث319

الإمام الصادق علیه‌السلام :
عَلَیکُم بِالسِّواکِ ؛ فَإِنَّهُ یُذهِبُ وَسوَسَةَ الصَّدرِ .
امام صادق علیه‌السلام :
بر شما باد مسواک زدن ؛ چرا که وسوسه دل را از میان می‌بَرَد .
الأمالی للطوسی ، صفحه 667 ، حدیث 1396 عن أبی غندر ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 139 ، حدیث 52 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 372

حدیث320

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مِن سُنَنِ المُرسَلینَ السِّواکُ .
امام صادق علیه‌السلام :
مسواک زدن ، از سنّتهای فرستادگان [الهی] است .
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 23 ، حدیث 2

حدیث321

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مِن أخلاقِ الأَنبِیاءِ علیهم‌السلام السِّواکُ .
امام صادق علیه‌السلام :
مسواک زدن ، از سنّت‌های پیامبران است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 495 ، حدیث 1

حدیث322

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام :
إنّ السِّواکَ فی السَّحَرِ قَبلَ الوُضُوءِ مِنَ السُّنَّةِ .
امام باقر علیه‌السلام :
مسواک زدن در سحرگاه ، پیش از وضو گرفتن، جزء سنّت است .
الفقیه : 1 / 480 / 1390 ، منتخب میزان الحکمه: 288

حدیث323

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
لَمّا سُئلَ : أتَری هذا الخَلقَ کُلَّهُ مِنَ الناسِ ؟: فقالَ : ألْقِ مِنهُمُ التارِکَ للسِّواکِ .
امام صادق علیه‌السلام
- در پاسخ به این سؤال که : آیا این خلایق همه در شمار آدمیانند ؟- فرمودند: افرادی را که مسواک نمی‌زنند از شمار آنها بینداز .
بحار الأنوار : 76 / 128 / 11

حدیث324

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم فی وصیَّتِهِ لعلیٍّ علیه‌السلام:
یا علیُّ ، علَیکَ بالسِّواکِ ، وإن استَطَعتَ أن لا تُقِلَّ مِنهُ فافعَلْ ، فإنَّ کُلَّ صلاةٍ تُصَلِّیها بالسِّواکِ تَفضُلُ علی التی تُصَلِّیها بغَیرِ سِواکٍ أربَعینَ یَوما .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم در سفارش به علی علیه‌السلام ، می‌فرمایند :
ای علی ! بر تو باد به مسواک زدن ؛ اگر توانستی که از این کار کم نکنی چنین کن ؛ زیرا هر نمازی که با مسواک زدن بخوانی از چهل روز نمازی که بی‌مسواک زدن بگزاری برتر است .
البحار : 76 / 137 / 48

حدیث325

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
فی وصیَّتِهِ لعلیٍّ علیه‌السلام: علَیکَ بالسِّواکِ عِندَ کُلِّ وُضوءٍ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم در سفارش به علی علیه‌السلام ، می‌فرمایند :
بر تو باد به مسواک زدن با هر وضویی .
البحار : 77 / 69 / 8

حدیث326

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
خَلِّلوا لِحاکُم ، وقُصّوا أظافیرَکُم ؛ فَإِنَّ الشَّیطانَ یَجری ما بَینَ اللَّحمِ وَالظُّفرِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
میان ریش خود را تمیز کنید و ناخن‌هایتان را بگیرید ؛ زیرا شیطان ، میان گوشت و ناخن ، روان می‌شود .
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 301 ، حدیث 26101 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 550

حدیث327

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
لَمّا أبصَرَ رجُلاً شَعثا شَعرُ رأسِهِ ، وَسخَةً ثِیابُهُ ، سَیّئةً حالُهُ: مِن الدِّینِ المُتعَةُ وإظهارُ النِّعمَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم آنگاه که مردی را با موهایی ژولیده و جامه‌ای چرکین و سر و وضعی نامرتّب دیندد - فرمودند: استفاده از نعمت‌های خدا و آشکار ساختن نعمت جزو دین است .
الکافی : 6 / 439 / 5

حدیث328

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لِکُلِّ شَیءٍ حیلَةٌ ، وحیلَةُ الصِّحَّةِ فِی الدُّنیا أربَعُ خِصالٍ : قِلَّةُ الکَلامِ ، و قِلَّةُ المَنامِ ، و قِلَّةُ المَشیِ ، و قِلَّةُ الطَّعامِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کاری را چاره‌ای است و چاره تن‌درستی در دنیا ، چهار چیز است : کم سخن گفتن ، کم خفتن ، کم راه رفتن و کم خوردن .
بحار الأنوار ، جلد 8 ، صفحه 144 ، حدیث 67 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 92

حدیث329

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام :
النَّعیمُ فی الدُّنیا الأمنُ وصِحَّةُ الجِسمِ ، وتَمامُ النِّعمَةِ فی الآخِرَةِ دُخولُ الجَنّةِ ، وما تَمَّتِ النِّعمَةُ علی عَبدٍ قَطُّ لَم یَدخُلِ الجَنَّةَ .
امام صادق علیه‌السلام :
نعمت دنیا ، امنیّت و تندرستی است و نعمت کامل در آخرت ، وارد شدن به بهشت است و بنده‌ای‌که به بهشت نرود هرگز نعمت بر او کامل نشده‌است.
معانی الأخبار : 408 / 87

حدیث330

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
نِعمَتانِ مَفتونٌ فیهِما کَثیرٌ مِن النّاسِ : الفَراغُ والصِّحَّةُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
دو نعمت است که بسیاری از مردم در آنها آزموده می‌شوند (یا به سبب آنها به گمراهی و فساد می‌افتند) : فراغت و تندرستی .
الخصال : 35 / 7

حدیث331

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
مَن نَظَّفَ ثَوبَهُ ، قَلَّ هَمُّهُ ؛
هر کس جامه خویش را تمیز کند، اندیشه و اندوهش کم شود .
بحار الأنوار ، جلد 78 ، صفحه 93 ، حدیث 104

حدیث332

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَمانیةٌ لا تُقبَلُ مِنهُمُ‌الصَّلاةُ : العَبدُ الآبِقُ حتّی یَرجِعَ إلی مَولاهُ ، والناشِزُ وزَوجُها علَیها ساخِطٌ ، ومانِعُ الزَّکاةِ ، وتارِکُ الوُضوءِ ، والجاریَةُ المُدرِکَةُ تُصَلِّی بغَیرِ خِمارٍ ، وإمامُ قَومٍ یُصَلِّی بهِم وهُم لَهُ کارِهُونَ ، والسَّکرانُ ، والزَّبِینُ ؛ وهُو الذی یُدافِعُ البَولَ والغائطَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هشت نفرند که نمازشان پذیرفته نمی‌شود : بنده فراری ، تا زمانی که به سوی مولایش برگردد . زن نافرمان ، که شوهرش از او ناراضی است . کسی که زکات نمی‌دهد . کسی که وضو نمی‌گیرد . دختر بالغی‌که بدون‌روسری نماز بخواند . پیشوای قومی که با آنان نماز بخواند در حالی که از او ناراضی هستند . آدم مست و زَبین ، یعنی کسی که بول و غائط خود را به زور نگه داشته است .
مکارم الأخلاق : 2 / 324 / 2656 ، منتخب میزان الحکمه : 326

حدیث333

قال الامام علی - علیه السّلام - :
... حقّ الوالِدِ أن یُطیعَهُ فی کلّ شئٍ الاّ فی معصیةِ اللهِ سبحانَهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند:
حق والدین برفرزندان این است که در هر چیزی از او اطاعت کند مگر در چیزی که موجب معصیت و نافرمانی خداوند سبحان است.
«نهج البلاغه، حکمت 339»

حدیث334

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
العبدُ المطیعُ لوالدیهِ و لرّبه فی أعلی علّیین.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
بنده ای که مطیع پدر و مادر و پروردگارش باشد، روز قیامت در بالاترین جایگاه است.
«کنز العمّال، ج 16، ص 467»

حدیث335

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنْ اَحْبَبْتَ اَنْ یَزیدَ اللّه فی عُمُرِکَ فَسُرَّ اَبَـوَیْکَ.
امام صادق - علیه السلام - : اگر دوست داری که خداوند عمرت را زیاد کند، پدر و مادرت را شاد کن.
«بحارالأنوار، ج 74، ص 81، ح 84»

حدیث336

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ بَرَّ والدیهِ بَرَّهُ ولدُهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که به پدر و مادر خویش نیکی کند، فرزندان او نیز به او نیکی خواهند کرد.
«تصنیف غرر الحکم، ص 407، ح 9341»

حدیث337

قال الامام علی - علیه السّلام - : برّ الوالدین أکبَرُ فریضةٍ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بزرگترین تکلیف الهی نیکی کردن به پدر و مادر است.
«تصنیف غرر الحکم، ص 407، ح 9339»

حدیث338

عَن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: ثلاثةٌ حقٌ علی الله تعالی عونُهم، المجاهدُ فی سبیلِ اللهِ و المکاتِبُ الذی یُریدُ الاَداءَ، و الناکحْ الذّی یُریُد العفافَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: سه گروه بر خداوند متعال حق دارند تا آنها را یاری کند: مجاهد در راه خدا و کسی که سعی می کند تا قرض خویش را ادا کند و آنکه می خواهد ازدواج کند تا دامن خویش را پاک نگهدارد.
«نهج الفصاحه، ح 1219»

حدیث339

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ما وَلدٌ بارٌّ نَظَرَ الی أبویهِ الاّ کان له بکلّ نظْرَةٍ حجَّةً مبرورةً ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر فرزند نیکوکاری که با مهربانی به پدر و مادر خویش نگاه کند، در مقابل هر نگاه، ثواب یک حجّ کامل مقبول به او داده می شود. سئوال کردند ای رسول خدا، حتّی اگر در هر روز صد مرتبه نگاه کند؟ فرمودند: آری خداوند بزرگتر و پاک تر است.
«بحارالانوار، ج 74، ص 73»

حدیث340

عَن امیرالمؤمنینَ - علیه السّلام - : خیارُ خصالِ النساءِ شرارُ خِصالِ الرّجالِ، الزَّهوُ و الجُبنُ و البُخلُ فان کانت المرئةُ مزهوةً لم تُمکنْمِن نفسِها و اذا کانت بخیلةً حفظتْ مالَها.
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: نیکوترین خصلتهای زنان، بدترین خصلتهای مردان است و آن خصلتها عبارتند از: تکبر، ترس و بخل، پس اگر زن متکبر باشد اجازه ندهد کسی به او دست یازد و اگر بخیل باشد اموال خود و شوهرش را حفظ کند و در صورتی که ترسو باشد، هراسان می شود از هر چه که عارض او شود.
«نهج البلاغه، حکمت 234»

حدیث341

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - : لما زُفّتْ فاطمةُ الی عَلیٍ - علیه السّلام - نَزلَ جبرئیلُ و میکائیلُ و اسرافیلُ ... فَکبرَ جَبرئیلُ و کبّر اسرافیلُ و کبّر میکائیلُ فکبرتِ الملائکةُ و جرِت السُنةُ بالتکبیرِ فی الزفافِ الی یومِ القیامةِ.
امام صادق علیه السّلام - فرمودند: وقتی که شب عروسی حضرت فاطمه - سلام الله علیها - فرا رسید، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل آمدند. جبرئیل تکبیر گفت و سپس اسرافیل و پس از آن میکائیل تکبیر گفت و آنگاه فرشتگان نیز تکبیر گفتند و بر این اساس «سنت» است که در شب عروسی «تکبیر» گفته شود.
«سنن النبی، ص 150»

حدیث342

عَن الامامِ موسی بنِ جعفرٍ - علیه السّلام - قال: ثَلاثةٌ یُستظلونَ بظلِ عَرشِ اللهِ یومَ القیامةِ یومٌ لا ظِلَّ الا ظلةُ رَجلٌ زوّجَ اَخاهُ المسلمَ او اَخدمهُ او کتَمَ له سرّاً.
امام موسی بن جعفر - علیه السّلام - فرمودند: خداوند در روز قیامت سه دسته را در زیر سایه عرش خویش پناه می دهد در حالتی که سایه ای جز سایه عرش پروردگار وجود ندارد و آنها عبارتند از: کسی که برادر مسلمان خود را زن دهد و کسی یا به برادر دینی خود خدمت کند و یا آنکه از فاش شدن اسرار برادر مسلمانش جلوگیری کند.
«نور الثقلین، ج 3، ص 599»

حدیث343

عَن الامامِ الباقرِ - علیه السّلام - قال: لَهو المؤُمنِ فی ثَلاثةِ اشیاءٍ التَمتعُ بِالنساءِ و مُفاکهَةِ الاِخوانِ و الصَلاةُ بِاللیلِ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: سرگرمی انسان مؤمن در سه چیز است: کامجویی از زنان (حلال)، خوش گویی با دوستان و خواندن نماز شب.
«الخصال، ج 1، ص 116»

حدیث344

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - : الرزقُ مَعَ النساءِ و العیالِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: رزق و روزی انسان در گرو وجود زن و فرزند است.
«نور الثقلین، ج 3 ص 595»

حدیث345

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - : خیُر اولادِنا الاَبَلَهُ العقولُ و خیرُ النساءِ البَلُهاءُ الخَجولُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بهترین فرزندان ما عاقلان خیراندیش و بهترین زنان ما عاقلان باحیا و خجالت پیشه اند.
«وسائل الشیعه، ج 7، ص 311»

حدیث346

عَن النبیِ - صلّی الله علیه و آله - : یفتحُ ابوابُ السماءِ بالرَّحمةِ فی اَربعِ مواضِعَ عندَ نزولِ المطرِ و عندَ نَظَرِ الولدِ فی وجهِ الوالدینِ وعندَ فَتْحِ بابِ الکعبةِ و عندَ النکاحِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: درهای آسمان رحمت الهی در چهار مورد گشوده می شود، هنگام آمدن باران، آنگاه که فرزند به صورت پدر و مادر خود نگاه کند و هنگام بازگشایی درب خانه خدا و هنگام ازدواج، کسی که دوست دارد خدا را پاک و مطهر ملاقات کند، باید به زناشویی بپردازد.
«بحار الأنوار, ج 100، ص 221»

حدیث347

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : ثلاثٌ لم یجعلِ الله لأحدٍ فیهنَّ رُخصةً: أداءُ الامانَة ... و برّ الوالدینِ برَّین کانا أو فاجرین.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: خداوند سبحان در سه چیز به احدی اجازه ترک نداده است: 1. ادای امانت به صاحبِ آن خواه نیکوکار باشد، خواه فاجر و گنهکار. 2. وفای به عهد نسبت به هر کسی، نیکوکار باشد یا بدکار. 3. نیکی به پدر و مادر خواه انسانهای خوب و نیکوکاری باشند، خواه گنهکار و اهل فجور.
«وسائل الشیعه، ج 21، ص 490»

حدیث348

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : سألَ رجلٌ رسولَ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : ما حقُّ الوالِدِ علی ولدهِ؟ قال: لا یسمیّهِ باسْمِهِ، و لا یمشی بین یدیهِ و لا یجلسُ قبلَهُ و لا یستَسِبُّ له.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: مردی از پیامبر خدا - صلّی الله علیه و آله - سؤال کرد: حقّ پدر بر فرزند چیست؟ حضرت فرمودند: او را با نام صدا نکند، در راه رفتن از او جلو نیفتد، قبل از او ننشیند و کاری انجام ندهد که مردم پدرش را لعنت کرده و دشنام دهند.
«بحارالانوار، ج 74، ص 45»

حدیث349

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : بینا موسی بن عمران یُناجی عزّوجلّ اذ رأی رَجُلاً تحت عرش الله عزّوجلّ فقال: یا ربِّ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هنگامی که حضرت موسی - علیه السّلام - مشغول مناجات با پروردگارش بود، مردی را دید که در سایه عرش الهی در ناز و نعمت است، عرض کرد: خدایا این کیست که عرش تو بر او سایه افکنده است؟ خداوند متعال فرمودند: او نسبت به پدر و مادرش نیکوکار بود و هرگز سخن چینی نمی کرد.
«بحارالانوار، ج 74، ص 65»

حدیث350

سئل عن الامام الصّادق - علیه السّلام - أی الاعمال أفضَلُ؟ قال: الصّلاةُ لِوَقتِها و برّ الوالدین و الجِهادُ فی سبیل اللهِ.
از امام صادق - علیه السّلام - پرسیدند: برترین اعمال کدامند؟ امام فرمودند: نماز اوّل وقت، نیکی به پدر و مادر و جهاد در راه خدا.
«بحار الانوار، ج 74، ص 85»

حدیث351

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : مَنْ نَظَر الی أبَویه نَظَرَ ماقتٍ و هُما ظالمانِ لَهُ، لم یَقبَلِ اللهُ لَهُ صلاةً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس به پدر و مادرش از روی غضب نگاه کند حتی در حالی که آنها در حق او ظلم می کنند، خدا هیچ نمازی را از او قبول نمی نماید.
«اصول کافی، ج 4، ص 50»

حدیث352

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : جاءَ رجلٌ الی النبیّ - صلّی الله علیه و آله - فقال یا رسول الله من أبَرُّ؟ قالَ: اُمُّکَ، قالَ: ثمَّ من: قال اُمُّکَ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: شخصی خدمت رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - رسید و گفت: ای رسول خدا به چه کسی نیکی کنم؟ حضرت فرمودند: به مادرت. گفت: بعد از او به چه کسی؟ حضرت فرمودند: به مادرت. گفت: سپس به چه کسی؟ حضرت فرمودند: به مادرت. باز پرسید: بعد از او به چه کسی؟ حضرت فرمودند: به پدرت.
«بحارالانوار، ج 74، ص 94»

حدیث353

سئل ابا عبدالله - علیه السّلام - عن قولِ الله: «و بالوالدین احساناً» فقال: ألاحسانُ أن تُحسِنَ صحبَتَهُما ... .
از امام صادق - علیه السّلام - در مورد معنای آیه « و بالوالدین احساناً» پرسیدند، حضرت فرمودند: احسان به پدر و مادر این است که رفتارت را با آنها نیکو سازی و مجبورشان نکنی تا چیزی را که نیاز دارند از تو بخواهند.(یعنی قبل از اظهار نیاز درخواست آنها را برطرف کنی.)
«بحارالانوار، ج 74، ص 79»

حدیث354

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : لا تملَأ عینیکَ من النَّظَرِ الیهما الاّ برحمةٍ و رقَّةٍ و لا ترفَع صوتکَ فوقَ أصواتِهِما و لا یَدیکَ فوق أیدیهما و لا تتقدَّم قُدّامهُما.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: چشمهایت را جز از روی دلسوزی و مهربانی به پدر و مادر خیره مکن و صدایت را بلندتر از صدای آنان نبر و دستهایت را بالاتر از دستهای آنان نیاور و جلوتر از آنان قدم بر مدار.
«بحارالانوار، ج 74، ص 79»

حدیث355

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : ما یمنَعُ الرّجل منکم أن یَبرَّ والدیه حییّن أو میّتین، یصلّی عنهما و یتصدّق عنهما و یحجَّ عنهما ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: چه چیز مانع شخص می شود که وقتی پدر و مادرش زنده یا مرده اند، به آنها نیکی کند، به این صورت که به نیّت آنها نماز بخواند، صدقه بدهد، حجّ به جا آورد و روزه بگیرد، زیرا اگر چنین کند ثواب آنها به پدر و مادرش می رسد و به خود شخص هم همان قدر ثواب داده می شود، به علاوه خداوند متعال به واسطه کارهای نیک و نماز، خیر زیادی به او عطا می کند.
«بحارالانوار، ج 74، ص 46»

حدیث356

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : و منَ العُقوقِ أن ینظُرَ الرّجِلُ الی والدیه فَیُحدَّ النَّظر الیهما.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: از چیزهایی که موجب عاق شدن است، این است که انسان به پدر و مادر خویش تیز نگاه کند.(خیره شود)
«اصول کافی، ج 4، ص 50»

حدیث357

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : یَجبُ للوالدَین علی الوَلَدِ ثلاثةُ أشیاءَ: شکرهما علی کلّ حالٍ، و طاعتهما فیما یأمرانه و ینهیانه عنه فی غیر معصیة اللهِ و نصیحتهما فی السّر و العلانیة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پدر و مادر سه حق بر فرزند خویش دارند؛ 1. در هر حال سپاس گذار و شاکر آنان باشد. 2. در آنچه به آن امر و یا از آن نهی می کنند، مطیع آنان باشد، مگر اینکه موجب معصیت پروردگار شود. 3. در آشکار و نهان، خیرخواه و دلسوز آنان باشد. «تحف العقول، ص 238»

حدیث358

قال ابو عبد الله - علیه السّلام - : یا میسر قد حضر اجلک غیر مرة و لا مرتین، کل ذلک یؤخر الله اجلک، لصلتک قرابتک، و ان کنت ترید ان یزاد فی عمرک فبر شیخیک یعنی ابویک.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ای میسر (یکی از اصحاب حضرت) بارها اجل و مرگ تو فرا رسیده و هر بار خداوند آن را به خاطر صله رحم با خویشاوندانت به تاخیر انداخته است و اگر می‌خواهی خداوند بر عمر تو را زیاد کند، به پدر و مادرت نیکی کن.
«بحار الانوار، ج 74، ص 84»

حدیث359

قال الامام الصادق - علیه السلام - فی قَولِه تَعَالی: (وَ قُل لَهُمَا قَولاً کرِیما): إِن ضَرَبَاک فَقُل لَهُمَا غَفَرَ اللهُ لَکمَا.
امام صادق - علیه السلام - درباره آیه «و با آن دو به شایستگی سخن بگو» فرمودند: اگر تو را کتک زدند، بگو: خدا شما را بیامرزد.
«الکافی، ج 2، ص 158»

حدیث360

امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر مردی که فرزند خود را نفرین کند، مبتلا به فقر می شود.
«بحار الأنوار، ج 104، ص 99»

حدیث361

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یَدخُلُ الجَنَّةَ عَاقٌّ وَلا مُدمِنُ خَمرٍ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که مورد عاق پدر و مادر باشد و نیز کسی که اهل میگساری باشد، وارد بهشت نخواهند شد.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 117»

حدیث362

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مِن حقّ الوالِدِ أن یَخشَعَ لَهُ عند الغَضَب.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: حقّ پدر بر فرزند این است که به هنگام غضب و خشم پدر، فرزند در مقابل او خاشع بوده و سر تسلیم فرود آورد.
«کنزالعمال، ح 45512»

حدیث363

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مَنْ أصبَحَ مُطیعاً للهِ فی الوالدین أصبح لَهُ بابانِ مفتوحان فی الجنّةِ و ان کان واحداً فواحداً.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که دستور الهی را در مورد پدر و مادر خویش اطاعت کند و دو درب از بهشت به رویش گشوده خواهد شد و اگر فرمان الهی را در مورد یکی از آنان انجام دهد، یک درب گشوده می شود.
«کنزالعمال، ج 16، ص 467»

حدیث364

قال رسول الله - صلّی الله علیه وآله - : مَن أرضی والدَیهِ فَقد أرَضَی الله و مَن أسخَطَ والِدَیهِ فقَد أسخط الله.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس که پدر و مادرش را خشنود سازد حقیقتاً خدا را خشنود ساخته است و کسی که پدر و مادر خویش را به خشم آورد، خدا را به خشم آورده است.
«کنزالعمال، ج 16، ص 470»

حدیث365

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یقالُ للعاقِّ : إعمل ما شئت فانّی لا أغفِرُ لکَ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: به کسی که عاق والدین شده (از طرف خدا) گفته می شود: هر کاری می خواهی انجام بده که دیگر تو را نمی بخشم.
«بحارالانوار، ج 74، ص 80»

حدیث366

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : أربعةٌ لا یَنظُرُ اللهُ الیهم یومَ القیامةِ، عاقٌ و منّانٌ و مکذِّبٌ بالقدر و مُدمِنُ خَمرٍ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند در روز قیامت به چهار گروه نظر رحمت نخواهد کرد: عاق والدین، انسانی که بعد از انجام کار خیر منّت می گذارد، منکر قضاء و قَدَر و شرابخوار.
«بحارالانوار، ج 74، ص 71»

حدیث367

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِیّاکم وَ عُقوقُ الوالدینِ، فانَّ ریح الجنَّةِ تُوجَدُ مِنْ مسیرَة ألف عامٍ و لا یَجدُها عاقٌ و لا قاطعُ رحمٍ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بر حذر باشید از اینکه عاق والدین شوید، پس همانا با اینکه بوی بهشت از مسافت هزار سال به مشام می رسد، عاق والدین و کسی که قطع رحم کند بوی آن را احساس نخواهد کرد.
«بحارالانوار، ج 74، ص 62»

حدیث368

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ما نَعْلَمُ شَیْئا یَزیدُ فِی الْعُمْرِ اِلاّ صِلَةَ الرَّحِمِ، حَتّی اِنَّ الرَّجُلَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثَ سِنینَ فَیکونُ وَصولاً لِلرَّحِمِ فَیَزیدُ اللّه فی عُمْرِهِ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَجْعَلُها ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً، وَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَکونَ قاطِعا لِلرَّحِمِ، فَیَنْقُصُهُ اللّه ثَلاثیْنَ سَنَةً وَ یَجْعَلُ اَجَلَهُ اِلی ثَلاثِ سِنینَ.
امام صادق - علیه السلام - : ما، غیر از صله رحم، چیزی نمی شناسیم که بر عمر بیفزاید، تا آن جا که گاهی عمر کسی سه سال است، و وقتی که اهل صله رحم می شود، خداوند هم سی سال بر عمرش می افزاید و آن را سی و سه سال می کند و گاهی عمر کسی سی و سه سال است و قطع رحم می کند و خداوند هم سی سال از عمر او می کاهد و عمرش را به سه سال، کاهش می دهد.
«الکافی، ج 2، ص 152، ح 17»

حدیث369

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ثَلاثَةٌ اِنْ یَعْلَمُهنَّ الْمُؤمِنُ کانَتْ زیادَةً فی عُمُرِهِ وَ بَقاءَ النِّعْمَةِ عَلَیْهِ: تَطْویلُهُ فی رُکوعِهِ وَ سجودِهِ فی صلاتِهِ وَ تَطْویلُهُ لِجلوسِهِ عَلی طَعامِهِ اِذا اَطْعَمَ عَلی مائِدَتِهِ وَ اصْطِناعُهُ الْمَعْروفَ اِلی اَهْلِهِ.
امام صادق - علیه السلام - : سه چیز است که اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهره مندی او از نعمت ها می شود: طول دادن رکوع و سجده، زیاد نشستن بر سر سفره ای که در آن دیگران را اطعام می کند و خوش رفتاری اش با خانواده.
«الکافی، ج 4، ص 49، ح 15»

حدیث370

قال الامام الصادق - علیه السلام - : تَجَنَّـبُوا الْبَوائِقَ یُمَدَّ لَکُمْ فِی الاَْعْمارِ.
امام صادق - علیه السلام - : از فتنه ها و بدی ها کناره بگیرید، تا عمرتان طولانی شود.
«عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 40، ح 90»

حدیث371

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِاَهْلِهِ زادَ اللّه فی عُمُرِهِ.
امام صادق - علیه السلام - : هر کس به شایستگی در حقّ خانواده اش نیکی کند، خداوند بر عمرش می افزاید.
«الکافی، ج 8، ص 219، ح 269»

حدیث372

قال الامام علی - علیه السلام - : وَیْحُ النّائِمِ ما اَخْسَرَهُ! قَصُرَ عُمْرُهُ وَ قَلَّ اَجْرُهُ.
امام علی - علیه السلام - : وای بر آن که در خواب (غفلت) است! چه زیانکار است! عمر او کوتاه شده است و پاداش او کم.
«عیون الحکم والمواعظ، ص 504، ح 9239»

حدیث373

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنْ جارَ قَصُرَ عُمْرُهُ.
امام علی - علیه السلام - : هر کس ظلم کند، عمرش کوتاه می شود.
«عیون الحکم والمواعظ، ص 429، ح 7334»

حدیث374

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَ اصْطِناعُ الْمَعْروفِ یُحَوِّلُ الشَّقاءَ سَعادَةً وَ یَزیدُ فِی الْعُمْرِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : صدقه دادن با مراعات شرایطش و خوبی کردن به پدر و مادر و انجام دادن کارهای نیک، بدبختی را به خوشبختی تبدیل می کند و بر عمر می افزاید.
«کنزالعمال، ح 4444»

حدیث375

پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : ای علی! از ارجمندی مؤمن در نزد خدا این است که برایش وقت مرگ، معیّن نفرموده است، تا زمانی که قصد شرّی کند. آن گاه خداوند جانش را بستاند.
«عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 40، ح 90»

حدیث376

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اِذا غَضِبَ اللّه تَعالی عَلی اُمَّةٍ ثُمَّ لَمْ یُنزِل بِهَا العَذابَ غَلَت اَسْعارُها و قَصُرَتْ أعْمارُها و لَم یَربَح تُجّارُها و لَم تَزکُ ثِمارُها و لَم تَغْزُر اَنـْهارُها و حُبِسَ عَنها اَمطارُها و سُلِّطَ عَلَیْها اَشرارُها.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : هرگاه خداوند متعال بر مردمی خشم بگیرد و بر ایشان عذاب نفرستد، اجناس آنها گران و عمرشان کوتاه می شود، بازرگانان آنها سود نمی برند، میوه هایشان سالم نمی ماند، رودخانه های آنها پر آب نمی گردد، باران از آنها دریغ می شود و بَدان آنان بر ایشان مسلّط می گردند.
«من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 524، ح 1489»

حدیث377

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : طوبی لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ حَسُنَ عَمَلُهُ فَحَسُنَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ رَضی عَنْهُ رَبُّهُ وَ وَیْلٌ لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ ساءَ عَمَلُهُ وَ ساءَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ سَخِطَ عَلَیْهِ رَبُّهُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : خوشا به سعادت کسی که عمرش طولانی و کردارش خوب باشد. چنین کسی عاقبتش خوب است. زیرا پروردگارش از او راضی است. و وای بر کسی که عمرش طولانی و کردارش بد باشد. چنین کسی عاقبتش بد است. چرا که پروردگارش از او ناراضی است.
«بحارالأنوار، ج 69، ص 400، ح 95»

حدیث378

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : کانَ فی ما اَعْطَی اللّه تَعالی مُوسی فِی الاَْلْواحِ ... اُشْکُرْ لی وَ لِوالِدَیْکَ اَقِکَ الْمَتالِفَ وَ اُنـْسِی ءْ لَکَ فی عُمُرِکَ وَ اُحْیِیکَ حَیاةً طَیِّـبَةً وَ اَقْلَبَکَ اِلی خَیْرٍِ مِنْها.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : در آنچه خدای متعال در «الواح» به موسی علیه السلام داد، از جمله چنین بود: ... مرا و پدر و مادرت را سپاسگزاری کن، تا از نابود شدن ها حفظت کنم و اجلت را به تأخیر بیندازم و به تو زندگی ای پاک ببخشم و تو را از این زندگی به سوی بهتر از آن، ببرم.
«تاریخ دمشق، ج 61، ص 128»

حدیث379

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَرادَ الْـبَقاءَ و لا بَقاءَ: فَلْیُباکِرِ الْغَداءَ وَلْیُجَوِّدِ الْحِذاءَ وَلْیُخَفَّفِ الرِّداءَ وَلْیُقِلَّ مُجامَعَةَ النِّساءِ. قیلَ یا رَسولَ اللّه وَ ما خِفَّةُ الرِّداءِ؟ قالَ: قِلَّةُ الدَّیْنَ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : هر کس ماندگاری می خواهد ـ و البته ماندگاری [ابدی] وجود ندارد ـ باید صبحانه را زودتر بخورد، کفش مناسب بپوشد، ردای (بالاپوش) خود را سبک کند و کمتر با زنان بیامیزد. پرسیدند: ای پیامبر خدا! سبک بودن رَدا به چیست؟ فرمودند: به کم بودنِ بدهی.
«من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 555، ح 4902»

حدیث380

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ وَلی مِنْ اُمورِ الْمُسْلِمینَ شَیْئا فَحَسُنَتْ سیرَتُهُ رُزِقَ الْهَیْبَةَ فی قُلوبِهِمْ ... وَ اِذا عَدَلَ فیهِمْ مُدَّ فی عُمُرِهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : هر کس اداره بخشی از امور مسلمانان را بر عهده بگیرد و رفتارش خوب باشد، در دل های آنان هیبت می یابد ... و اگر در میان آنان به عدالت رفتار کند، عمرش افزون می گردد.
«ذیل تاریخ بغداد، ج 2، ص 136، ح 419»

حدیث381

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اُلْهِمَ الصِّدْقَ فی کَلامِهِ وَ الاِْنْصافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ والِدَیْهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنْسِی ءَ لَهُ فی اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیْهِ فی رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُساءَلَتِهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : به هر کس، راستگویی در گفتار، انصاف در رفتار، نیکی به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر می افتد، روزیش زیاد می گردد، از عقلش بهره مند می شود و هنگام سئوال [مأموران الهی] پاسخ لازم به او تلقین می گردد.
«اعلام الدین، ص 265»

حدیث382

قال الامام علی - علیه السلام - : بَرَکَةُ الْعُمْرِ فی حُسْنِ العَمَلِ.
امام علی - علیه السلام - : برکت عمر در خوب انجام دادنِ کارهاست.
«غررالحکم، ح 4434»

حدیث383

قال زین العابدین - علیه السلام - : مَنْ کَسا مُؤْمِناً لایَزالُ فِی ضَمانِ اللهِ مادامَ عَلَیْه سِلْکٌ.
امام زین العابدین - علیه السلام - فرمودند: آن کس که به مؤمنی لباسی بپوشاند همواره در ضمان و پناه خداوند خواهد بود تا آن هنگام که یک تار آن لباس باقی باشد.
«وسائل الشیعة، ج 3، ص420»

حدیث384

قال الامام الحسین - علیه السلام - : مَنْ لَبِسَ ثَوْباً یَشْهَرُهُ کِساهُ اللهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ ثَوْباً مِنَ النّارِ.
امام حسین - علیه السلام - فرمودند: آن کس که لباسی بپوشد که وی را انگشت‌نما و مشهور سازد، خداوند روز قیامت لباسی از آتش بر او خواهد پوشاند.
«وسائل الشیعة، ج3، ص354»

حدیث385

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَلْبِسُوا الْبَیاضَ فَاِنَّهُ اَطیَبُ وَ اَطْهَرُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: لباس سفید رنگ بپوشید که پاک و پاکیزه‌تر است.
«وسائل الشیعة، ج3، ص355»

حدیث386

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ لَبِسَ ثَوْباً فَاخْتالَ فیهِ خَسِفَ اللهُ بِه مِنْ سَفیر جَهَنَّمَ.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آن کس که لباسی بپوشد و در آن لباس تکبر ورزد خداوند او را به گوشه‌ای از جهنم فرو برد.
«وسائل الشیعة، ج3، ص368»

حدیث387

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : اَلْبِسُوا ثِیابَ الْقُطْنِ فَاِنَّهُ لِباسُ رَسول اللهِ - صلی الله علیه و آله - وَ هُوَ لِباسُنا.
امیرمؤمنان علی - علیه السلام - فرمودند: لباس پنبه‌ای بپوشید، زیرا آن لباس رسول خدا - صلی الله علیه و آله - بود و لباس ما نیز هست.
«وسائل الشیعة، ج3، ص357»

حدیث388

قال الامام علی - علیه السلام - : وَ مَلْبَسُهُمُ الْاِقْتِصادُ.
امام علی - علیه السلام - (در بیان اوصاف متقین) فرمودند: آنان در لباس میانه هستند.
«نهج‌البلاغه، خطبه 193»

حدیث389

قال الامام علی - علیه السلام - : عَلَّمَنی رَسُولُ الله - صلی الله علیه و آله - اِذا لَبِسْتُ ثَوْباً جَدِیداً اَنْ اَقُولَ: اَلْحَمْدُ لِله الَّذی کَسَانِی مِنَ اللِّبَاسِ مَا أَتَجَمَّلُ بِهِ فِی النَّاسِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا ثِیَابَ بَرَکَةٍ أَسْعَی فِیهَا لِمَرْضَاتِکَ وَ أَعْمُرُ فِیهَا مَسَاجِدَکَ وَ قَالَ یَا عَلِیُّ ... .
امام علی - علیه السلام - فرمودند: پیامبر - صلی الله علیه و آله - به من یاد داد که هنگام پوشیدن لباس نو بگویم: سپاس خداوندی را که لباسی به من عنایت نمود که خویش را در میان مردم بدان زینت دهم. خدایا این لباس را با برکت قرار ده تا در آن سعی در تحصیل رضایت تو نمایم و در آبادانی مساجد بکوشم، سپس ایشان فرمودند: یا علی آنکس که این دعا را بگوید آن لباس را نپوشد مگر آنکه خدا او را بیامرزد.
«وسائل‌الشیعه، ج3، ص373»

حدیث390

قال الامام علی - علیه السلام - : لا تَلْبِسُوا السَّوادَ فَاِنَّهُ لِباسُ فِرْعَوْنَ.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: لباس سیاه نپوشید که لباس فرعون است.
«بحارالانوار، ج83، ص248»

حدیث391

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنَّماَ السَّرَفُ اَنْ تَجْعَلَ ثَوْبَ صَوْنکَ ثَوْبَ بِذْلَتِکَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: بدرستی که اسراف این است که لباس زینتی خود را لباس کار خود قرار دهی.
«وسائل الشیعة، ج 3، ص352»

حدیث392

قال الامام الصادق - علیه السلام - : خَیْرُ لِباسِکَ ما لا یَشْغلُکَ عَنِ اللهِ تَعالی بَلْ یُقَرِّبُکَ مِنْ شُکْرِهِ وَ ذِکْرِهِ وَ طاعَتِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: بهترین لباس تو آن لباسی است که تو را از خدای غافل نسازد بلکه به شکر و یاد خدای و طاعت او نزدیک نماید.
«مصباح الشریعه، ص60»

حدیث393

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من قَلَّ اکلُه قَلَّ حسابُه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس خوراکش کم باشد حسابش )در روز قیامت) اندک (و آسان) خواهد بود.
«بحارالانوار، ج 62، ص 292»

حدیث394

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : کثرةُ الاکل مکروه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پرخوری، مکروه (و امری ناپسند) است.
«فروع کافی، ج 6، ص 269»

حدیث395

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - جاءَنی جبرئیل ... فقال: ... یقول لک ربّک: یا محمد ما اَبغضتُ وِعاءً قطُّ کبُغضی بطناً مَلْاناً.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: جبرئیل نزد من آمد و ... عرض کرد: پروردگارت می فرماید: ای محمد! هرگز ظرفی را به اندازه شکم پر، مبغوض و ناپسند نداشته ام.
«مستدرک الوسائل، ج 16، ص 212»

حدیث396

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : لیس شیءٌ اَضرَّ لقلب المؤمن من کثرة الاکل و هی مُورِثةُ شیئین: قسوةُ القلب و هیجانُ الشهوة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: برای دل (روح) مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست، زیرا پرخوری باعث سنگدلی و قساوت قلب و تحریک شهوت می گردد.
«مستدرک الوسائل، ج 3، ص 80»

حدیث397

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من کثر تسبیحُه و تمجیدُه و قَلَّ طعامُه و شرابُه و منامُه إشتاقَتْه الملائکة.
رسول خدا - صلّی الله علیه وآله - فرمودند: هر کس زیاد تسبیح و تمجید حق کند و خوراک و نوشیدنی و خوابش اندک باشد فرشتگان مشتاق او گردند.
«تنبیه الخواطر، ص 356»

حدیث398

قال رسول الله - صلّی الله علیه وآله - : لا تَسْبعوُا فیطفئ نور المعرفةِ من قلوبِکم.
رسول خدا - صلّی الله علیه وآله - فرمودند: شکم خود را از غذا سیر نکنید که نور معرفت در دل هایتان خاموش میشود.
بحارالانوار، ج 70، ص 71

حدیث399

قال رسول الله - صلّی الله علیه وآله - : من وقیَ شرَّ لَقْلَقةٍ و قبقبةٍ و ذَبْذَبةٍ وجبتْ له الجنة ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس از شر بد زبانی، شکم باره گی و شهوت رانی در امان بماند بهشت بر او واجب گردد.
«بحارالانوار، ج 63، ص 315»

حدیث400

قال الامام علی - علیه السّلام - : بئس قَرینُ الوَرَعِ الشِّبَع.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: پرخوری و سیری شکم، همدم بدی برای پارسایی است.
«غرر الحکم، ص 170»

حدیث401

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : قال الله تعالی (فی المعراج): یا احمد اِنّ العبد اذا اَجاع بطنه و حفظ لسانه علَّمتُه الحکمة.
امیرالمؤمنین - علیه السلام - فرمودند: خداوند متعال (در معراج به پیامبر - صلّی الله علیه وآله -) فرمودند: ای احمد! بنده اگر شکمش را گرسنه دارد و زبانش را حفظ کند به او حکمت آموزم.
«بحارالانوار، ج 77، ص 29»

حدیث402

قال الامام علی - علیه السّلام - : اذا مَلِئَ البطنُ من المباح عَمِیَ القلبُ عن الصلاح.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هرگاه شکم از خوردنی های مباح انباشته شود، دل از دیدن خیر و صلاح نابینا گردد.
«غرر الحکم، ص 162»

حدیث403

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : بادِرُوا اَحْداثِکُمْ بِالْحَدیثِ قَبْلَ اَنْ یَسْبِقَکُمْ اِلَیْهِمُ الْمُرْجِئَةُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: احادیث اسلامی را به نوجوانان خود بیاموزید (و در انجام این وظیفه تربیتی تسریع نمایید)، پیش از آن که مخالفان گمراه بر شما پیشی گیرند (و آنان را گمراه سازند).
«الکافی، ج6، ص 47»

حدیث404

قال الامام الصادق - علیه السلام - :من لم یستطع ان یزور قبورنا فلیزر قبور صلحاء اخواننا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:هر کس که نتواند به زیارت قبر ما (امامان) بیاید، پس قبر برادران صالح و شایسته ما را زیارت کند.
«بحارالانوار، ج 74، ص 311»

حدیث405

قال الامام الباقر ـ علیه السلام ـ : لا تسألوهُم الحوائج فتَکوُنوا لَهُمُ الوَسیلةَ الی رسولِ اللهِ ـ صلی الله علیه و آله ـ فی القیامَةِ.
امام باقر ـ علیه السلام ـ فرمودند: (شما شیعیان) از دیگران (غیر شیعه) حاجت نخواهید تا در روز قیامت وسیله عرض حاجت آنان به محضر رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ نگردید.
«بحار الانوار، ج 8، ص 55»

حدیث406

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَرادَ أَنْ یَنْظُرَ اِلی آدمَ فِی عِلمهِ، و اِلی نوُحِ فی حِکمَتِهِ وَ اِلیَ اِبراهیمَ فی حِلمِهِ فَلْیَنْظُر اِلیَ عَلیِّ بنِ اَبیِ طالِب.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که می‌خواهد علم و معرفت آدم ابوالبشر و حکمت نوح و حلم ابراهیم را ببیند، پس باید به سوی علی بن ابی طالب نگاه کند.
«بحار الانوار، ج 39، ص 35»

حدیث407

قال الله عزّوجلّ:
من بی‌نیازترین شریک هستم، هر کس کاری انجام دهد و دیگری را (با من) شریک کند، من از آن (کار) بیزارم و آن (کار)، برای همان شریک خواهد بود.
(بحارالانوار67/222)

حدیث408

قال الله عزّوجلّ:
چنان‌که هیچ درختی بدون میوه کامل نیست، ایمان نیز بدون کنار‌گذاشتن کارهای حرام کامل نمی‌شود.
(علل‌الشرایع1/250)

حدیث409

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! اندیشه‌ات را به‌کار گیر پیش از آن‌که از دست برود، زیرا کسی که اندیشه‌اش را به‌کار بندد، اشتباه نمی‌کند و گرفتار سرکشی نمی‌شود.
(ارشادالقلوب1/205)

حدیث410

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! عبادت ده بخش دارد که نُه بخش آن، به دست آوردن روزی حلال است.
(ارشادالقلوب1/203)

حدیث411

قال الله عزّوجلّ:
وای بر کسانی که با فریب، دین را به دنیا می‌فروشند.
(کافی2/299)

حدیث412

قال الله عزّوجلّ:
بنده‌ام با چیزی بهتر از واجبات به من نزدیک نمی‌شود. و با نافله(کارهای مستحبی) به من نزدیک می‌شود تا اینکه دوستش بدارم. آن‌گاه که دوستش بدارم، من گوش او خواهم شد که با آن می‌شنود و دیده‌ی او که با آن می‌بیند و زبان او که با آن سخن می‌گوید و دست او که قدرت‌نمایی می‌کند. اگر دعایم کند اجابتش می‌کنم و اگر از من بخواهد به او می‌دهم.
(کافی2/353)

حدیث413

قال الله عزّوجلّ:
ای محمد! هر‌که ولی مرا بیازارد به جنگ من برخاسته است.
(کافی2/352)

حدیث414

قال الله عزّوجلّ:
هر‌که بنده‌ی مؤمن مرا بیازارد، باید با من اعلام جنگ کند.
(کافی2/305)

حدیث415

قال الله عزّوجلّ:
ای داوود! همان‌گونه که نزدیک‌ترین مردم به خدا، فروتنان هستند، دورترین مردم از خدا، متکبران هستند.
(کافی2/124)

حدیث416

قال الله عزّوجلّ:
باید که زبانت در نهان و آشکار، یکی باشد.
(کافی8/134)

حدیث417

قال الله عزّوجلّ:
ای عیسی! آن که بر من شوریده و گناه می‌کند تو را نفریبد. روزی مرا می‌خورد و دیگری را بندگی می‌کند...آن‌چنان او را به بند می‌کشم که راه گریزی نداشته باشد.
(کافی8/133)

حدیث418

قال الله عزّوجلّ:
با مستحبات به من نزدیک شو.
(کافی8/132)

حدیث419

قال الله عزّوجلّ:
زبان را در پس اندیشه قرار ده تا در امان باشی.
(کافی2/498)

حدیث420

قال الله عزّوجلّ:
آن‌گاه که مرا یاد می‌کنی، فروتن باش.
(کافی2/497)

حدیث421

قال الله عزّوجلّ:
یاد من، هر جایی زیباست.
(کافی2/497)

حدیث422

قال الله عزّوجلّ:
مال بسیار، گناهان را از یاد می‌برد.
(کافی2/497)

حدیث423

قال الله عزّوجلّ:
هر‌که مرا یاد کند همدمش می‌شوم.
(کافی2/496)

حدیث424

قال الله عزّوجلّ:
هرگونه می‌خواهی باش که با هر دست که دهی از همان دست می‌گیری.
(کافی2/138)

حدیث425

قال الله عزّوجلّ:
شکر، نعمت‌ها را افزون و از دیگران بی‌نیاز می‌کند.
(کافی2/94)

حدیث426

قال الله عزّوجلّ:
ای فرزند آدم! خودت را محو بندگی من کن تا دلت را پر از بی‌نیازی کنم.
(کافی2/83)

حدیث427

قال الله عزّوجلّ:
نیکی ده برابر پاداش دارد و یک گناه نابود‌کننده است.
(کافی8/49)

حدیث428

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! هر‌که از گناهکاران نزد تو آمد و به تو پناه برد، بگو خوش آمدی و آسوده شدی، چه جایگاه بزرگی است پیشگاه خداوند جهان. و بر ایشان آمرزش بخواه و بر ایشان مانند یکی از خودشان باش.
(کافی8/48)

حدیث429

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! توبه را زود انجام بده و گناه را برای بعد بگذار.
(کافی8/46)

حدیث430

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! مرا در هیچ حالتی فراموش نکن و از بسیاری مال سرمست نشو.
(کافی8/45)

حدیث431

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! نزد من از بسیاری گناه فریاد برآور، همانند گناه‌کاری که از دشمنش می‌گریزد.(کافی8/42)

حدیث432

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! آرزوهای بسیاری برای دنیا نداشته باش، زیرا دلت را سخت می‌کند و کسی که دلش سخت باشد از من دور می‌شود.
(کافی8/42)

حدیث433

قال الله عزّوجلّ:
ای آدم! هرکدام از فرزندان تو قصد انجام کار نیکی کند، اگر انجام ندهد یک کار نیک و اگر انجام دهد، ده برابر نوشته خواهد شد.
(کافی2/440)

حدیث434

قال الله عزّوجلّ:
در نهان و نیز هنگام شادمانی به یاد من باش تا در غفلت‌ها به یادت باشم.
(امالی صدوق/254)

حدیث435

تندی نکن با کسی که تو را بر او مسلط کردند تا با تو تندی نکنم.
(کافی2/303)

حدیث436

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : و رأیت القرآنَ قد ثقُل علی الناس استماعُهُ و خفَ علی الناسِ استماع الباطل.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: می بینم که قرآن شنیدنش بر مردم سنگین است و شنیدن حرفهای باطل بر آنها سهل.
«وسائل الشیعه، ج 16، ص 277»

حدیث437

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : سیأتی الزمان علی امتی لایبقی من القرآن الاسمه و لا من الاسلام الا اسمه یسمون به و هم ابعد الناس منه.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: زمانی می آید بر امت من که باقی نماند از قرآن مگر همان ظاهر آن و از اسلام مگر اسم آن، آنها خود را مسلمان خوانند و لیکن دورترین مردم از اسلام هستند.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 109»

حدیث438

قال النبی - صلّی الله علیه و آله - : شرارکم الذین لا یقرءون القرآن الا هجرا و لا یأتون الصلوة الا دُبراً و لا یعتقون محرَرَهم.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمود: بدترین شما کسی است که قرآن نمی خواند مگر در سختی ها و نماز را به جا نمی آورد مگر در حوادث و آزاد نمی شوند آزاد شدگان آنها.
«مستدرک الوسائل، ج 15، ص 483»

حدیث439

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
لا یُمَحِّضُ رجلٌ الایمانَ باللهِ حتّی یکونَ اللهُ احبُّ الیهِ من نفسِهِ و ابیهِ و امّهِ و ولدِهِ و اهلِهِ وَ مالِهِ و من الناسِ کُلُّهِمِ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
ایمان انسان پاک و خالص نمی گردد مگر اینکه خداوند در نزد او محبوبتر و دوست داشتنی تر از جان، مال، پدر، مادر، فرزند و خانواده اش و همه مردم باشد.
«بحارالانوار، ج 7، ص 25»

حدیث440

قال امیر المؤمنین - علیه السّلام - :
مَنْ اَصْبَحَ علی الدُّنیا حَزِیْناً، فقد اَصْبَحَ لِقَضاءِ اللهِ ساخِطاً.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند:
کسی که صبح کند، در حالی که بر دنیا اندوهناک است، به تحقیق، در حالی صبح کرده که از قضای الهی ناخشنود است.
«نهج البلاغه، حکمت 282»

حدیث441

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
و الله ما اَحَبَّ اللهَ مَنْ احبَّ الدّنیا و الی غیرَنا.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
به خدا سوگند، کسی که دنیا را دوست بدارد (برای غیر خدا) و ولایت غیر ما اهل بیت را داشته باشد خدا را دوست ندارد.
«فروع الکافی، ج 8، ص 129»

حدیث442

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : طَلَبْتُ حبَّ الله عزّوجلّ فَوَجدتُهُ فی بُغضِ اهلِ المعاصیِ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: حب و دوستی خداوند را جستجو نمودم و آن را در دشمنی با اهل گناه یافتم.
«مستدرک الوسائل، ج 12، ح 13810»

حدیث443

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : هل الدینُ الاّ الحبُّ؟ انّ اللهَ عزّوجلّ یقول: قُل ان کُنتم تُحبّونَ اللهَ فاتّبعونی یُحببکُم الله.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: آیا دین چیزی غیر از حب و دوستی است؟ همانا خداوند عزوجل می فرماید: ای پیامبر به مردم بگو اگر مرا دوست می دارید پس مرا اطاعت کنید، پس آنگاه خدا شما را دوست خواهد داشت.
«الخصال، ص 21»

حدیث444

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : فیما اوحی الله تعالی الی موسی ـ علیه السّلام ـ : کَذِبَ مَنْ زَعَم انّهُ یحبّنی فاذا جَنَّهُ اللًّیلُ نام عَنّی، الَیسَ کلُّ محبٍّ یُحبُّ خلوَةَ حبیبِهِ؟.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: خداوند در وحی به حضرت موسی ـ علیه السّلام ـ اینگونه فرمود: ای موسی کسی که گمان می کند مرا دوست دارد و هنگامی که شب فرا می رسد به خواب می رود، دروغ می گوید، آیا این طور نیست که دوست، عاشق و مشتاق خلوت با دوست خود است؟
«امالی شیخ صدوق، ص 292»

حدیث445

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : اذا تَخلّی المومِنُ من الدّنیا سَماو وَجَدَ حلاوَةَ حبِّ اللهِ و کان عندَ اهلِ الدّنیا کانّه قد خولِطَ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: زمانی که انسان مؤمن خود را از محبت دنیا خالی می نماید آنگاه شیرینی محبت پروردگارش را احساس می کند و با این که در میان اهل دنیا به سر می برد اما گویا اختلال حواس پیدا کرده است (با آنها نیست).
«الکافی ج 2، ص 130»

حدیث446

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : قال الله تبارِکَ و تعالی ما تَحَبَّب الَیَّ عبدی باحبّ مِمّا افترضتُ علیه.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: خداوند می فرماید هیچ بنده ای با چیزی بهتر از دوست داشتن و انجام فرائض و واجبات، با من اظهار دوستی نکرد.
«الکافی، ج 2، ص 82»

حدیث447

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : حبُّ اللهِ اِذا اضاءَ عَلی سرِّ عبدٍ اخلاهُ عَلی کلِّ شاغِلٍ و کلِّ ذکرٍِ سویَ اللهِ عند ظلمةٍ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: حب خداوند زمانی که باطن و درون بنده اش را روشن نماید او را از هر دل مشغولی و سرگرمی باز می دارد و یاد غیر خدا را در هر تاریکی ای از وی سلب می کند.
«بحارالانوار، ج 15، ص 79»

حدیث448

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
الحبُّ افضَلُ من الخوفِ.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
حب (خداوند) برتر از ترس از خداست.
«فروع الکافی، ج 8، ص 129»

حدیث449

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ : و المحبّ اخلَصُ النّاسِ سرّاً لله، و اصدَقُهُم قولاً و افواهُم عهداً و ازاکاهُمْ عَمَلاً و اصفاهُم ذِکراً و اعبَدُهُم نفساً.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: انسانی که محب و دوستدار خداست، باطن او از همه مردم خالص تر است، از همگان راستگوتر، در وفای به عهد از همه باوفاتر، عملش از همه پاک تر، ذکرش از همه صاف تر و روشن تر و وجودش از همه عابدتر می باشد.
«بحارالانوار، ج 15، ص 79»

حدیث450

امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: انسان محب و دوستدار خدا ... کسی است که به هنگام مناجات با خدا فرشتگان به وجود او مباهات و به دیدارش افتخار می کنند، خداوند به وسیله او شهرها را آباد می کند و به جهت کرامت و بزرگواری او بندگان خود را کرامت می بخشد، خواسته های بندگانش را به حق او عطا می کند، به وسیله او بلا را از مردم دفع می نماید. اگر مردم مقام و منزلت محبین خدا را در پیشگاه او می دانستند که چیست، تنها به وسیله خاک قدم آنها به خدا تقرب می جستند.
«بحارالانوار، ج 15، ص 79»

حدیث451

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : القَلْبُ المُحِبّ للهِ یُحّب کثیراً النَّصَب لله و القَلبُ اللاهی عن الله یحّب الراحةَ...
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: قلبی که دوستدار خداوند است، به خاطر او تحمل سختی های بسیار را دوست می دارد و دلی که حب خدا در آن نیست (و از خدا روگردان شده) دوستدار آسایش و راحتی است.
«تنبیه الخواطر، ص 87»

حدیث452

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : مَنْ احبَّ ان یعلَمَ کیفَ منزلَتُه عند الله فلینظُر کیف منزلةَ اللهِ عندَهُ... .
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: کسی که دوست دارد بداند جایگاه او در نزد خداوند چگونه است پس باید ببیند خداوند در نزد او چه جایگاهی دارد پس هر انسانی بین دو امر مخیر گردیده، امر دنیا و آخرت، پس امر آخرت را بر دنیا کسی انتخاب می کند که خدا را دوست دارد و کسی که اختیار می کند امر دنیا را، پس او کسی است که خداوند در نزد او جایگاهی ندارد.
«جامع الاخبار، ص 505»

حدیث453

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ حین سَاَلَهُ اعرابیٌ عَن درجاتِ المُحبّین: أدنی دَرَجاتِهم منِ استَصْغَرَ طاعَتَهُ و استعظَمَ ذنبَهُ... .
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ در جواب سوال شخصی که از درجات محبین سوال کرد، فرمود: پائین ترین درجه آنها این است که عبادات خود را کوچک شمرده و گناهان خود را بزرگ می شمرند و گمان می کنند در دنیا کسی جز آنها مورد مواخذه و بازخواست قرار نمی گیرد. آن شخص وقتی کلام حضرت را شنید بی هوش شد، بعد از این که به هوش آمد از حضرت پرسید: آیا بالاتر از این هم درجه ای است؟ حضرت فرمودند: بلی هفتاد درجه دیگر هست!.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 133»

حدیث454

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : اذا اکرمَ اللهُ عبداً لشَغَلَهُ بمحبَّتِهِ.
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: زمانی که خداوند بنده ای را اکرام نماید او را به محبت و دوستی خودش مشغول می سازد.
«تصنیف غررالحکم، ص 199، ح 3964»

حدیث455

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : کما انّ الشَّمسَ و القَمَرَ لا یجتمعانِ، کذلِکَ حبُّ اللهِ و حبُّ الدّنیا لا یجتمعان.
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: همان طور که خورشید و ماه با همدیگر جمع نمی شوند، همچنین حب خداوند و حب دنیا با هم جمع نمی گردند.
«تصنیف غررالحکم، ص 141، ح 2513»

حدیث456

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : ان کنتم تحبُّونَ اللهَ فاخرِجُوا من قلوبِکُم حبَّ الدّنیا.
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: اگر دوست دار خدا هستید (و به او عشق می ورزید)، پس محبت دنیا را از قلبهایتان خارج سازید.
«تصنیف غررالحکم، ص 141، ح 2510»

حدیث457

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : اطیبُ شیٍ فی الجنَّةِ و اَلَذّهُ حُبُّ اللهِ و الحبُّ فی اللهِ و الحمدُ للهِ ربِّ العالمین.
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: نیکوترین و لذیذترین چیز در بهشت محبت و دوستی خداوند و دوستیِ در راه خدا و حمد و ستایش پروردگار جهانیان می باشد.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 366»

حدیث458

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ : حبُّ اللهِ نارٌ لا یَمَرُّ علی شیٍ الا احْتَرَقُ و نور اللهِ لا یَطَّلِعُ علی شیٍ الاّ اضاءَ.
حضرت علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: دوستی و حب خدا آتشی است که بر هر چه بگذرد آن را می سوزاند و بر هیچ چیز نمی تابد مگر اینکه روشن و نورانیش می نماید.
«بحارالانوار، ج 67، ص 23»

حدیث459

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : علامَةُ حبِّ اللهِ تعالی حبُّ ذکرِ اللهِ و علامَةُ بُغضِ اللهِ بُعض ذکرِِ الله.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: نشانه حب و دوستی خداوند، حب و علاقه به ذکر و یاد خداست و نشانه بعض خداوند، بغض و تنفر از یاد حق می باشد.
«کنز العمال، ح 1776»

حدیث460

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : حبُّ الدّنیا و حبّ اللهِ لا یجتمعان فی قلبٍ ابداً.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: حب و دوستی دنیا با حب خدا هرگز با هم در یک قلب جمع نمی شوند.
«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 122»

حدیث461

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : مَنْ اَحبَّ لقاءَ اللهِ، احبَّ اللهُ لقاءَهُ وَ مَنْ کَرِهَ لقاءَ اللهِ کَرِهَ اللهُ لقاءَه.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: کسی که دوستدار دیدار و ملاقلات پروردگار است، خداوند نیز ملاقات با او را دوست دارد و کسی که دیدار خدا در نظر او ناپسند است خداوند نیز دیدار او را ناپسند می دارد.
«بحارالانوار، ج 6، ص 133»

حدیث462

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : احبّوا اللهَ لِما یَغْدوکُمْ بهِ من نِعمةٍ و احبُّونی للهِ تعالی و احبّوا قَرابَتی لی.
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: خداوند را به خاطر نعمت هائی که به شما ارزانی داشته دوست بدارید و مرا به خاطر خداوند و خویشاوندانم را به خاطر من دوست بدارید.
«علل الشرایع، ص 600»

حدیث463

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ : قال الله تعالی لداود ـ علیه السّلام ـ : احبِبْنی و حّبِّبنی الی خَلقی. قالَ یا ربّ کیفَ اُحِبّّبکَ الی خلقِکَ؟ قالَ: اُذکرنی بالحسن الجمیل... .
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: خداوند به حضرت داود ـ علیه السّلام ـ وحی فرمود: مرا دوست بدار و مرا محبوب خلقِ من ساز. حضرت داود عرض کرد: چگونه ترا محبوب خلق سازم؟ خداوند فرمود: به نزد آنان مرا به نیکی یاد کن و نعمت ها و احسان هائی را که به آنها نموده ام بدانها یادآوری کن.
«محجة البیضاء، ج 7، ص 254»

حدیث464

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : قالَ الله: ما تَحبَّبَ اِلَیَّ عَبدی بشیٍ احبّ اِلَیَّ ممّا افترضتُه علیه و اِنّهُ لیتحبَّبُ اِلیَّ بالنافلةِ... .
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: خداوند می فرماید: هیچ بنده ای با چیزی بهتر از انجام واجبات به من اظهار دوستی و محبت نکرده است و همانا بنده با انجام نوافل اظهار محبت و دوستی به من می نماید تا آنجا که محبوب من واقع می شود، پس زمانی که من او را دوست بدارم گوش او می شوم که با آن می شنود، چشم او می شوم که با آن می بیند، زبان او می شوم که با آن سخن می گوید، دست او می شوم که با آن می گیرد و پای او می شوم که با آن راه می رود، اگر مرا بخواند اجابتش می کنم و اگر چیزی از من بخواهد به او خواهم داد.
«المحاسن، ج 1، ص 454»

حدیث465

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : ألْزِمُوا مَوَدَّتَنا أهْلَ الْبَیْتِ فَإنَّهُ مَنْ لَقی اللهَ وَ هُوَ یُحِبُّنا دَخَلَ الْجَنَّةَ بِشَفاعَتِنا وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لا یَنْفَعُ عَبْدٌ بِعَمَلِهِ إلّا بِمَعْرِفَتِهِ بِحَقِّنا.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: به محبت و عشق به ما اهل بیت روی بیاورید زیرا کسی که خدا را با چنین خصلتی ملاقات کند داخل بهشت گردد و از شفاعت ما برخوردار شود، قسم به خدایی که جانم در دست او است جز با معرفت به حق ما، هیچ کس از عمل خود بهر ه ای نخواهد برد.
«امالی مفید، ص 43»

حدیث466

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : لا تَزُولُ قَدَما عَبْدٍ یَوْمَ الْقِیامَةِ حَتّی یُسْألُ عَنْ أربَعٍ عَنْ عُمْرِهِ فِیما أفْناهُ وَ عَنْ شَبابِهِ فِیما أبْلاهُ وَ عَنْ مالِهِ مِنْ أیْنَ اِکتَسَبَهُ وَ فِیما أنْفَقَهُ، وَ عَنْ حُبِّنا أهْلَ الْبَیْتِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بنده خدا در قیامت قدم از قدم بر نمی دارد جز آن که از چهار چیز سؤال می شود: از عمر او سؤال می شود که چگونه و در چه راهی آن را از دست داده است، از جوانی او می پرسند که در چه راهی آن را به فرسودگی رسانده است، از ثروت او که از چه راهی به دست آورده و در چه راهی آن را خرج نموده است و نیز از محبت و دوستی ما سؤال می شود.
«بحار الأنوار، ج 7، ص 258»

حدیث467

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : ما اَعظَمَ فَوْزَ مَنِ اقْتَفی اَثَر النّبیّین.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: چه بزرگ است رستگاری کسی که دنباله رو پیامبران باشد.
«غررالحکم، ح 9557»

حدیث468

قال امیرالمؤمنین - علیه السّلام - : اَقْرَبُ النّاسِ من الأنبیاءِ أعمَلهم بِما أمِروا بِه.
امیر مؤمنان - علیه السّلام - فرمودند: نزدیک ترینِ مردم به پیامبران، کسانی هستند که به آن چه امر شده اند، عمل کنند.
«غرر الحکم، ح 3057»

حدیث469

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : وصیَتی لَکُم لا تُشرِکٌوا باللهِ شَیئاً.
امیرمؤمنان - علیه السلام - فرمودند: سفارش من به شما آن است که هرگز برای خدا شریکی قرار ندهید.
«نهج البلاغه، نامه 23»

حدیث470

عنِ النبی - صلی الله علیه و آله - : کُلُّ مَولُودٍ یُولَدُ عَلَی الفِطْرةِ وَ ابَواهُ یَهَوِدانه و یُنَصِرانه و یُمَجِسانه.
نبی اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: همه مولودها بر فطرت (توحیدی) به دنیا می آیند، و این پدر و مادرها هستند که آنها را یهودی، مسیحی یا مجوسی بار می آورند.
«بحار الانوار، ج 58، ص 187»

حدیث471

عَنْ الامام مُوسی بْنِ جَعْفَرٍ - علیهِ السَّلام - قالَ: مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ أن یَصِلَنا فَلْیَصِلْ فُقَراءَ شِیعَتِنا وَ مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ أنْ یَزورَ قُبُورُنا فَلْیَزُرْ قُبُورَ صلْحاءِ أخوانِنا.
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: کسی که به ما دسترسی ندارد و نمی تواند به دیدن ما نائل آید به دیدار فقراء شیعه (و به دستگیری آنان) بپردازد و کسی که استطاعت زیارت قبر ما را ندارد به زیارت قبر صالحان از شیعه ما برود.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 332»

حدیث472

عَنْ أمِیرِ الْمُؤمِنِینَ - علیهِ السَّلام - قالَ: إخْتَبِرُوا شِیعَتی بِخِصْلَتَیْنِ فاِنْ کانَتا فِیهِمْ فَهُمْ شِیعَتِی: مُحافَظَتُهُمْ عَلی أوْقاتِ الصَّلَواتِ وَ مُواساتُهُمْ مَعَ إخْوانِهِمْ الْمُؤْمِنِینَ بِالْمالِ وَ إنْ لَمْ تَکونا فِیهِمْ فَاعزَبْ ثُمَّ اَعزَبْ ثُمَّ اَعزَبْ.
امیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: شیعیان مرا به دو خصلت امتحان کنید که اگر دارای این دو خصلت بودند، شیعه اند: اهمّیّت به نماز در اوّل وقت و دستگیری برادران دینی خود با مال، اگر این دو در آن ها نبود، پس از ما دورند، دورند و دورند!
«جامع الاخبار، ص 35»

حدیث473

. قالَ الْاِمامُ الْعَسْکرِیُّ - علیهِ السَّلام - : قالَ رَجُلٌ لِرَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : فُلانٌ یَنْظُرُ إلی حَرَمِ جارِهِ وَ إنْ أمْکنَهُ مُواقَعَةِ حَرامٍ لمْ یَضِقْ عَنْهُ فَغَضِبَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - وَ ... .
امام حسن عسگری - علیه السلام - فرمودند: مردی به پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - گفت: فلان کس به حرم (همسر) همسایه خود چشم می دوزد و اگر امکان عمل نامشروع دست دهد، کوتاهی نمی کند، پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - غضبناک شد و فرمودند: او را حاضر کنید، مردی که در کنار پیامبر بود گفت: یا رسول الله او از پیروان شما است و به علی - علیه السلام - عشق می ورزد و از دشمنان ما بیزاری می جوید. پیامبر - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نگو که چنین کسی از شیعیان ما است، او دروغگو است زیرا شیعیان ما آن هایی هستند که همگام با ما و پیرو ما در اعمال باشند.
«لئالی الاخبار، ج 5، ص 157»

حدیث474

عِنِ الامام الصَّادِقِ - علیهِ السَّلام - قالَ: إمْتَحِنُوا شِیعَتَنا عِنْدَ ثَلاثٍ: عِنْدَ مَواقِیتِ الصَّلاةِ کیْفَ مُحافِظَتُهُمْ عَلَیْها، وَ عِنْدَ أسْرارِهِمْ کیْفَ حِفْظِهِمْ لَها، عِنْدَ عَدُوِّنا، وَ إلی أمْوالِهِمْ کیْفَ مُواساتِهِمْ لِإخْوانِهِمْ فِیها.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شیعیان و پیروان ما را در سه مسئله امتحان کنید: اهمّیّت به اوقات نماز که آیا بر انجام آن در وقتش محافظت می کنند یا نه و حفظ اسرار یعنی در حفظ اسرار و مسائل محرمانه کوشا هستند یا خیر و از حیث توانمندی های مالی یعنی آیا با مال خود به یاری برادران دینی خود می پردازند یا نه.
«الخصال، ج 1، ص 103»

حدیث475

عَنِ الْاِمامِ الصَّادِقِ - علیهِ السَّلام - قالَ: یا مَعْشَر الشِّیعَةِ إنَّکمْ قَدْ نُسِبْتُمْ إلَینا کونُوا لَنا زَیْناً وَ لا تَکونُوا عَلَیْنا شَیْناً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: ای شیعیان، شما به ما منسوب هستید، پس مایه زینت ما باشید نه مایه آبرو ریزی ما.
«مشکاة الأنوار، ص 67»

حدیث476

عَنِ الامام الصَّادِقِ - علیهِ السَّلام - قالَ: أیُّما رَجُلٍ مِنْ شِیعَتِنا أتی رَجُلاً مِنْ إخْوانِهِ فَاسْتَعانَ بِهِ فِی حاجَتِهِ فَلَمْ یَعِنْهُ وَ هُوَ یَقْدِرُ إلّا ابْتَلاهُ اللهُ بِأنْ یَقْضِیَ حَوائِجَ عِدَّةٍ مِنْ أعْدائِنا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند:
هر کس از شیعیان ما در برابر یکی از برادران خود، اظهار حاجت کند و او در حالی که می تواند به دست گیری او بپردازد، کوتاهی نماید خداوند او را مبتلا می کند به بر آوردن حاجت دشمنان ما.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 598»

حدیث477

قال الامام زین العابدین - علیه السلام - :
اِعلَمُوا عِبَادَ اللهِ اِنَّ أَهلَ الشِّرک لا تُنصَبُ لَهُمُ المَوَازِینُ، وَ لا تُنشَرُ لَهُمُ الدَّوَاوِینُ، وَإنَّما یُحشَرُونَ إلی جَهَنَّمَ زُمَراً، وَإنَّمَا نَصبُ المَوَازِینِ وَ نَشرُ الدَّوَاوِینِ لأهلِ الإسلامِ.
امام سجّاد - علیه السلام - فرمودند:
ای بندگان خدا آگاه باشید برای اهل شرک ترازوهای اعمال قرار نخواهد گرفت و دفترهای حساب و کتاب گسترده نمی شوند بلکه دسته جمعی به سوی جهنم فرستاده می شوند و قرار دادن آن ترازوها و گستردن آن دیوان و دفترها برای اهل اسلام است.
«نور الثقلین، ج 4، ص 507»

حدیث478

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
یَابنَ مَسعُودٍ! إِیَّاک أَن تُشرِک بِاللهِ طَرفَةَ عَینٍ وَإن نُشِرتَ بِالمِنشَارِ، أو قُطِعتَ، أَو صُلِبتَ، أو اُحرِقتَ بِالنَّارِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
ای پسر مسعود! مبادا آنی به خدا شرک ورزی حتی اگر اره شوی یا تکه تکه ات کنند یا به دارت آویزند و یا به آتشت سوزانند.
«مکارم الأخلاق، ج 2، ص 357»

حدیث479

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
لا تَستَضِیئُوا بِنَارِ المُشرِکینَ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
از روشنایی آتش مشرکان استفاده نکنید.
«المجازات النبویه، ص 268»

حدیث480

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
إِیَّاک وَ مَا یُعتَذَرُ مِنهُ، فَإِنَّ فِیهِ الشِّرک الخَفِیُّ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
از کاری که موجب عذر خواهی می شود بپرهیز؛ زیرا در آن شرک خفی است.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 200»

حدیث481

الإمام الصادق علیه السلام :
اُحضُروا مَعَ قَومِکُم مَساجِدَکُم .
امام صادق علیه السلام :
همراه کسان خود ، در مسجد حاضر شوید .
وسائل الشیعة : ج 8 ص 399 ح 4 .

حدیث482

الإمام علیّ علیه السلام :
عَلَّمَنی رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله إذا لَبِستُ ثَوبا جَدیدا أن أقولَ : الحَمدُ للّه‌ِِ الَّذی کَسانی مِنَ اللِّباسِ ما أتَجَمَّلُ بِهِ فِی النّاسِ ، اللّهُمَّ اجعَلها ثِیابَ بَرَکَةٍ أسعی فیها لِمَرضاتِکَ ، وأعمُرُ فیها مَساجِدَکَ .
امام علی علیه السلام :
پیامبر خدا به من آموخت که هرگاه جامه نویی بر تن کردم ، بگویم :« سپاس ، خدایی را که لباسی به من پوشاند که در میان مردم با آن ، خود را بیارایم . پروردگارا! جامه‌ای بابرکت قرارش ده تا در آن برای رضایت تو بکوشم و به آباد ساختن مسجدهایت بپردازم » .
الکافی: ج 6 ص 458 ح 2

حدیث483

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
إذا رَأَیتُمُ الرَّجُلَ یَعتادُ المَسجِدَ فَاشهَدوا لَهُ بِالإِیمانِ ، قالَ اللّه‌ُ تَعالی : «إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَـجِدَ اللَّهِ مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْاخِرِ» .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
هرگاه دیدید که مردی پیوسته به مسجد می‌رود ، به ایمان او گواهی دهید . خداوند متعال فرمود : «تنها کسی که به خدا و روز رستاخیز ، ایمان آورده است ، مساجد خدا را آباد می‌کند» .
عوالی اللآلی: ج 2 ص32 ح 79 من دون الآیة .

حدیث484

الإمام علیّ علیه السلام :
لا یُسَمَّی المُسلِمُ رُجَیلاً ، ولا یُسَمَّی المُصحَفُ مُصَیحِفا ، ولَا المَسجِدُ مُسَیجِدا .
امام علی علیه السلام :
مسلمان، «مردک» و قرآن، «قرآنک» و مسجد، «مسجدک» نامیده نمی‌شود .
النوادر للراوندی: ص 194 ح 356 ، الجعفریّات: ص 241 کلاهما عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار: ج 76 ص 358 ح 27 .

حدیث485

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
إذا رَأَیتُمُ المَصاحِفَ حُلِّیَت ، وَالمَساجِدَ زُیِّنَت ، وَالمَنارَةَ طُوِّلَت ، وَاتُّخِذَ القُرآنُ مَزامیرَ ، وَالمَساجِدُ طُرُقا ، المُؤمِنُ فی ذلِکَ الزَّمانِ أعَزُّ مِنَ الکِبریتِ الأَحمَرِ ، أما إنَّ مَساجِدَهُم مُزَخرَفَةٌ ، وأبدانَهُم نَقِیَّةٌ ، وقُلوبَهُم أنتَنُ مِنَ الجیفَةِ .
هر گاه دیدید که قرآن‌ها، جامه‌ای زیبا بر تن کرده‌اند و مساجد ، زینت یافته‌اند و مناره‌ها ، قد برافراشته‌اند و قرآن ، با ساز و آواز خوانده می‌شود و مسجدها ، گذرگاه قرار گرفته‌اند ، مؤمن در آن روزگار ، از گوگرد سرخ ، کمیاب‌تر خواهد بود . آری . مساجدشان آذین‌بندی و جسمشان پاکیزه ؛ لیکن دل‌هایشان از مُردار ، بدبوتر است.
روضة الواعظین: ص 370 .

حدیث486

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله و سلم) :
مَن أمسی کالاًّ مِن عَمَلِ یَدَیهِ ؛ أمسی مَغفورا لَهُ ؛
هر کس ، خسته از کارِ خود ، روز را به پایان ببرد ، آمرزیده روزش را به پایان برده است .
کنز العمّال : 4 / 7 / 9214 .

حدیث487

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله و سلم) :
إنَّ اللّه َ تَعالی یُحِبُّ أن یَری عَبدَهُ تَعِبا فی طَلَبِ الحَلالِ؛
هر آینه خدای ـ تعالی ـ دوست می دارد که بنده اش را بیند که در طلبِ روزی رنج می بَرَد .
کنز العمّال : 4 / 4 / 9200

حدیث488

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اُوصیکُم بِالخَشیَةِ مِنَ اللّه ِ فِی السِّرِّ وَالعَلانِیَةِ . . . وَالاِکتِسابِ فِی الفَقرِ وَالغِنی ؛
شما را سفارش می کنم که در پنهان و آشکار از خدا بیم ورزید . . . و خواه در فقر و خواه در توانگری ، در پی کسبِ [روزی] باشید.
بحار الأنوار : 1 / 141 / 30

حدیث489

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
غُدوَةُ أحَدِکُم فی سَبیلِ اللّه ِ بِأَعظَمَ مِن غُدوَتِهِ یَطلُبُ لِوُلدِهِ وعِیالِهِ ما یُصلِحُهُم ؛
بامدادان برون شدنِ یکی از شما [برای جهاد] در راه خدا ، ارجمندتر از بامدادان برون شدنش برای سامان بخشیدن به زندگی فرزندان و خانواده اش نیست .
دعائم الإسلام : 2 / 15 / 9 ، عوالی اللآلی : 3 / 194 / 6 .

حدیث490

امام علی(علیه السلام)فرمودند:
لِلمُؤمِنِ ثَلاثُ ساعاتٍ : فَساعَةٌ یُناجی فیها رَبَّهُ ، وساعَةٌ یَرُمُّ مَعاشَهُ ، وساعَةٌ یُخَلّی بَینَ نَفسِهِ وبَینَ لَذَّتِها فی ما یَحِلُّ ویَجمُلُ . ولَیسَ لِلعاقِلِ أن یَکونَ شاخِصا إلاّ فی ثَلاثٍ : مَرَمَّةٍ لِمَعاشٍ ، أو خُطوَةٍ فی مَعادٍ ، أو لَذَّةٍ فی غَیرِ مُحَرَّمٍ ؛
مؤمن را سه وقت است: وقتی که در آن ، با پروردگارش مناجات می کند ؛ و وقتی که گذران زندگی اش را سامان می دهد ؛ و وقتی که از آن چه حلال و زیبا است ، برای خود لذّت برمی گیرد . و خردمند را سزاوار نیست که جز در پی سه چیز باشد : سامان دادن معیشت ، گام نهادن برای روز قیامت ، یا لذّت برگرفتن از آن چه حرام نیست .
تحف العقول : 203 ، الأمالی للطوسی : 147 / 240

حدیث491

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
السّاعی عَلی والِدَیهِ لِیَکُفَّهُما أو یُغنِیَهُما عَنِ النّاسِ فی سَبیلِ اللّه ِ ، ومَن سَعی عَلی زَوجٍ أو وَلَدٍ لِیَکُفَّهُم ویُغنِیَهُم عَنِ النّاسِ فی سَبیلِ اللّه ِ ، وَالسّاعی عَلی نَفسِهِ لِیُغنِیَها ویَکُفَّها عَنِ النّاسِ فی سَبیلِ اللّه ِ ، وَالسّاعی مُکاثَرَةً فی سَبیلِ الشَّیطانِ ؛
آن که بکوشد تا پدر و مادرش را تأمین کند یا آنان را از مردم بی نیاز سازد ، [کارش] در راه خدا است ؛ و آن کس که بکوشد تا همسر یا فرزندانش را کفاف بخشد و از مردم بی نیاز کند ، [نیز] در راه خدا است ؛ و آن که تلاش می کند تا خودش را بی نیاز کند و از مردم مستغنی سازد ، [نیز] در راه خدا است ؛ و آن که تلاش می کند تا بر دارایی خود بیفزاید ، در راه شیطان است .
کنز العمّال : 4 / 10 / 9237 .

حدیث492

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
مَن سَعی عَلی نَفسِهِ لِیُعِزَّها ویُغنِیَها عَنِ النّاسِ فَهُوَ شَهیدٌ ؛
هر کس بکوشد تا خود را عزیز و از مردم بی نیاز دارد، [هم رتبه] شهید است .
کنز العمّال : 4 / 607 / 11760

حدیث493

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
طَلَبُ الکَسبِ فَریضَةٌ بَعدَ الفَریضَةِ ؛
پس از ادای نماز واجب ، روزی جُستن واجب است .
بحار الأنوار : 103 / 17 / 79

حدیث494

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
إنَّ عیسَی بنَ مَریَمَ قالَ : خُلِقَ النَّهارُ لِتُؤَدِّیَ فیهِ الصَّلاةَ المَفروضَةَ الَّتی عَنها تُسأَلُ وبِها تُحاسَبُ ، وبِرَّ والِدَیکَ ، وأن تَضرِبَ فِی الأَرضِ تَبتَغِی المَعیشَةَ ؛ مَعیشَةَ یَومِکَ ؛
هر آینه عیسی بن مریم علیه السلام فرمود: «روز آفریده شد تا در آن نماز واجب را ادا کنی که از آن بازخواست و با آن حسابرسی خواهی شد ؛ و تا به پدر و مادرت نیکی کنی ؛ و تا در زمین گام زنی و در پی گذران زندگی روزانه خود برآیی» .
بحار الأنوار: 58/208 /38.

حدیث495

امام علی (علیه السلام) فرمودند :
مَن تَوَرَّطَ فِی الاُمورِ غَیرَ ناظِرٍ فِی العَواقِبِ فَقَد تَعَرَّضَ لِمُفظِعاتِ النَّوائِبِ ، وَالتَّدبیرُ قَبلَ العَمَلِ یُؤمِنُکَ مِنَ النَّدَمِ ؛
هر که بدون عاقبت اندیشی ، در کارها فرو رود ، خود را به بلاهای سختِ رسواکننده دچار کند . و برنامه ریزی پیش از هر کار ، از پشیمانی ایمنت خواهد ساخت .
الکافی : 8 / 19 / 4

حدیث496

امام علی (علیه السلام) فرمودند :
یُستَدَلُّ عَلَی الإِدبارِ بِأَربَعٍ : سوءِ التَّدبیرِ وقُبحِ التَّبذیرِ ، وقِلَّةِ الاِعتِبارِ ، وکَثرَةِ الاِعتِذارِ ؛
نشانه های بخت برگشتگی چهار چیزند : بدیِ برنامه ریزی ، زشتیِ ریخت و پاش ، اندکیِ عبرت گیری ، و فراوانیِ عذرخواهی .
غرر الحکم : 10958 .

حدیث497

امام علی (علیه السلام) فرمودند :
مَن تَأَخَّرَ تَدبیرُهُ تَقَدَّمَ تَدمیرُهُ؛
هر کس در برنامه ریزی واپس مانَد ، نابودی اش پیش افتد .
غرر الحکم : 8045 .

حدیث498

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
إنَّ مِن عَقلِ الرَّجُلِ استِصلاحَ مَعیشَتِهِ ؛
همانا نشانه عاقل بودن انسان آن است که گذرانِ زندگی اش سامان بخشد .
الفردوس : 1 / 214 / 815 عن أبی الدرداء .

حدیث499

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله) :
شَرَفُ الدُّنیا الغِنی ، وشَرَفُ الآخِرَةِ التَّقوی ؛
مایه بزرگواری دنیا ، توانگری است ؛ و مایه بزرگواری آخرت ، تقوا .
کنز العمّال : 3 / 92 / 5650 .

حدیث500

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَسُبُّوا الدُّنیا ؛ فَنِعمَت مَطِیَّةُ المُؤمِنِ ؛ فَعَلَیها یَبلُغُ الخَیرَ ، وبِها یَنجو مِنَ الشَّرِّ . إنَّهُ إذا قالَ العَبدُ : لَعَنَ اللّه ُ الدُّنیا ، قالَتِ الدُّنیا : لَعَنَ اللّه ُ أعصانا لِرَبِّهِ ؛
دنیا را دشنام مدهید که نیکو مَرکبی است برای مؤمن ؛ سوار بر آن به خیر دست می یابد و با آن از شر رهایی می جوید . همانا هرگاه بنده ای بگوید : «خداوند دنیا را لعنت کناد!» ، دنیا هم می گوید : «خداوند از میان ما کسی را لعنت کناد که در برابر پروردگارش سرکش تر است».
بحار الأنوار : 77 / 178 / 10

حدیث501

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کُلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللَّهُ فیهِ فَهُوَ عِیدٌ؛
هر روزی که در آن خداوند نافرمانی نشود ، عید است.
نهج‌البلاغه ، حکمت 428

حدیث502

پیامبراسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند:
فَنَیرِزُوا إن قَدَرتُم کُلَّ یَومٍ یَعنی تَهادَوا و تَواصَلُوا فِی اللَّهِ؛
اگر می‌توانید هر روز را نوروز کنید ؛ یعنی در راه خدا به یکدیگر هدیه بدهید و با یکدیگر پیوند داشته باشید.
دعائم الإسلام ، ج 2 ، ص 326

حدیث503

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إِذا کانَ یومُ النَّیرُوزِ فاغتَسِل وَ البَس أَنظَفَ ثِیابِک وَ تَطَیب بِأَطیبِ طِیبِک وَ تَکونُ ذلِک الیومَ صَائِماً؛
چون روز عید نوروز فرا رسید، غسل کن، پاکیزه‌ترین جامه‌ی خود را بپوش، با بهترین عطر، خود را خوشبو کن و آن روز را روزه بدار.
وسائل الشیعة: ج 8، ص 172، ح 10338

حدیث504

امام رضا (علیه‌السلام ) فرمودند:
مَن لم یَقدِرْ علی مایُکَفِّرُ بهِ ذُنوبَهُ فَلْیُکثِرْ مِنَ الصلواتِ علی محمّدٍ وآلِهِ فإنّها تَهدِمُ الذُّنوبَ هَدماً ؛
هر که نمی‌تواند کاری کند که به سبب آن گناهانش زدوده شود بر محمّد و آل او بسیار درود فرستد؛ زیرا که آن ، گناهان را ریشه کن می‌کند .
أمالی الصدوق : 68 / 4

حدیث505

امام صادق (علیه السلام) می‌فرمایند:
اذا سَافَرَ احدکم فَقَدِمَ مِنْ سَفَرِهِ فلیات أَهْلَهُ بِمَا تَیَسَّرَ ؛
هرگاه یکی از شما به مسافرت رود و سپس از سفر برگردد، پس باید برای خانواده خود به اندازه‌ای که توانایی دارد سوغاتی بیاورد .
وسائل الشیعه، ج‌8، ص‌337 .

حدیث506

امام سجاد (علیه السلام) می‌فرمایند:
لَانَ ادْخُلِ السُّوقَ وَ مَعِی دِرْهَمُ ابْتَاعَ بِهِ لَحْماً لِعِیَالِی وَقَدْ قَرِمُوا الیه أَحَبَّ الی مِنْ انَّ أُعْتِقَ نَسَمَةً ؛
برای من به بازار رفتن و خرید یک درهم گوشت‌برای خانواده‌ام که میل به گوشت دارند، از بنده آزاد کردن دوست داشتنی‌تر است.
وسائل الشیعه، ج‌15، ص‌251 .

حدیث507

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
مَنْ دَخَلَ السُّوقَ فَاشْتُرِیَ تُحْفَةً فَحَمَلَهَا الی عِیَالِهِ کان کحامل صَدَقَةَ الی قَوْمٍ مَحَاوِیجَ ولیبدا بالاناث قَبْلَ الذکور فَانٍ مَنْ فَرَّحَ ابْنَتَهُ فکانما أَعْتَقَ رَقَبَةً مِنْ وُلْدِ اسماعیل وَ مَنْ أَقَرَّ بِعَیْنِ ابْنٍ فکانما بکی مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ وَ مَنْ بکی مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ ادْخُلْهُ اللَّهُ جَنَّاتِ النَّعِیمِ ؛
هر کس به بازار رود و هدیه‌ای برای خانواده‌اش بخرد و ببرد، [پاداش او ] مانند کسی است که برای نیازمندان صدقه می‌برد [ . و هنگامی که هدیه را به خانه می‌برد]، باید، قبل از پسران، به دختران بدهد، زیرا کسی که دخترش را شادمان کند، مانند کسی است که یک بنده از فرزندان اسماعیل را آزاد کرده است . و هر کس [با دادن هدیه‌ای ] چشم پسری را روشن کند، گویا از ترس خدا گریسته است و هر کس از ترس خدا بگرید، خداوند او را داخل نعمت‌های بهشت کند .
وسائل الشیعة، ج‌15، ص‌227 .

حدیث508

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
للمراة عَلِیِّ زَوْجُهَا انَّ یُشْبِعُ بَطْنِهَا، وَ یکسو ظَهْرِهَا ، وَ یُعَلِّمَهَا الصَّلَاةَ وَ الصَّوْمَ والزکاة انَّ کان فِی مَالِهَا حَقٍّ ، وَ لَا تُخَالِفْهُ فِی ذلک ؛ حق زن بر شوهرش این است که او را سیر کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را - اگر در مال زن حق زکاتی است - به او یاد دهد، و زن نیز در این کارها با او مخالفت نورزد .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌243 .

حدیث509

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
فای رَجُلٍ لَطَمَ امراته لَطْمَةً ، امرالله عزوجل مالک خَازِنَ النِّیرَانِ فَیَلْطِمُهُ عَلَیَّ حُرِّ وَجْهِهِ سَبْعِینَ لَطْمَةً فِی نَارِ جَهَنَّمَ ؛
هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می‌دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌250 .

حدیث510

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
خَیْرُ الرِّجَالِ مِنْ أُمَّتِی الَّذِینَ لایتطاولون عَلِیِّ أَهْلِیهِمْ وَ یَحِنُّونَ عَلَیْهِمْ وَ لَا یظلمونهم ؛
بهترین مردان امت من، آن کسانی هستند که نسبت‌به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند .
مکارم الاخلاق، ص‌216 .

حدیث511

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن شَفَعَ شَفاعَةً یَدفَعُ بها مَغرَما أو یُحیِی بها مَغنَما، ثَبَّتَ اللّه تعالی قَدَمَیهِ حِینَ تَدحَضُ الأقدام .
کسی که با میانجیگری خود زیانی را دفع، یا سودی را احیا کند، خداوند تعالی، در روزی که قدمها می‌لغزد ، قدمهای او را استوار بدارد .
کنز العمّال : 6496 منتخب میزان الحکمة : 298

حدیث512

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لِشُرَیحٍ: إیّاکَ والتَّضَجُّرَ والتَّأذِّیَ فی مَجلِسِ القَضاءِ ، الذی أوجَبَ اللّه‌ُ فیهِ الأجرَ ، ویُحسِنُ فیهِ الذُّخرَ لِمَن قَضی بالحَقِّ .
امام علی علیه‌السلام - خطاب به شریح- فرم.دند: مبادا در مجلس قضاوت اظهار خستگی و ناراحتی کنی ؛ مجلسی که خداوند در آن پاداش قرار داده و برای کسی که به حقّ داوری کند ذخیره خوبی در نظر گرفته است .
الکافی : 7 / 413 / 1

حدیث513

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ابتُلِیَ بالقَضاءِ بینَ المُسلمینَ فَلْیَعدِلْ بَینَهُم فی لَحظِةِ وإشارَتِهِ ومَقعدِهِ ومَجلِسِهِ .
هر که به داوری کردن میان مسلمانان مبتلا شود ، باید در نگاهها و اشاره کردنها و جای نشستن و نحوه نشستن خود نسبت به آنها به یکسان رفتار کند .
کنزالعمّال : 15032 منتخب میزان الحکمة : 470

حدیث514

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لِشُرَیحٍ: ثُمّ واسِ بینَ المسلمینَ بوَجهِکَ ومَنطِقِکَ ومَجلِسِکَ ، حتّی لا یَطمَعَ قَریبُکَ فی حَیفِکَ ، ولا یَیأسَ عَدُوُّکَ مِن عَدلِکَ .
امام علی علیه‌السلام - خطاب به شریح- فرمودند: میان مسلمانان‌در نگاه کردن و سخن گفتن و نشستنت برابری را رعایت کن ، تا نزدیکانت به جانبداری (و ستم) تو امید نبندند و دشمنانت از دادگری تو ، نومید نشوند .
وسائل الشیعه : 18 / 155 / 1

حدیث515

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن عَفا عَن دَمٍ لم‌یَکُن لَهُ ثَوابٌ إلاّ الجَنّةُ .
هرکه از (قصاص) خونی گذشت کند ، او را پاداشی جز بهشت نباشد .
کنزالعمّال : 39854

حدیث516

امام علی علیه‌السلام :
الحَبسُ بَعدَ معرِفَةِ الحقِّ ظُلْم .
زندانی کردن ، پس از پی بردن به حقیقت، ظلم است .
مستدرک الوسائل : 17 / 403 / 21672 منتخب میزان الحکمة : 130

حدیث517

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُّ عَملٍ مُنْقَطِعٌ عَن صاحبِهِ إذا ماتَ إلاّ المُرابِطَ فی سبیلِ اللّه ، فإنَّهُ یُنْمی لَهُ عَملُهُ ویُجْری علَیهِ رِزْقُهُ إلی یَومِ القِیامَةِ .
هر عملی پس از مرگ صاحبش از او جدا می‌شود مگر عمل کسی که در راه خدا مرزبانی کند ؛ عمل چنین کسی رشد می‌کند و تا روز قیامت روزیش داده می‌شود .
کنز العمال : 10611 منتخب میزان الحکمة : 116

حدیث518

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
فمَن تَرکَ الجِهادَ ألْبسَهُ اللّه‌ُ ذُلاًّ فی نفسِهِ ، وفَقْرا فی مَعیشَتِهِ ، ومَحْقا فی دِینهِ . إنَّ اللّه تبارکَ وتعالی أعَزَّ اُمّتی بسَنابِکِ خَیْلِها ومَراکِزِ رِماحِها .
هر کس جهاد را واگذارد خداوند جامه خواری بر جان او پوشاند و زندگیش را دستخوش فقر سازد و دینش را از بین ببرد . خداوند تبارک و تعالی عزّت و اقتدار امّت مرا در سُمهای اسبانشان و نوک نیزه‌هایشان قرار داده‌است .
أمالی الصدوق : 462 / 8

حدیث519

امام علی علیه‌السلام :
جاهِدوا فی سبیلِ اللّه بأیْدیِکُم ، فإنْ لَم تَقْدِروا فجاهِدوا بألسِنَتِکُم ، فإنْ لَم‌تَقْدِروا فجاهِدوا بقُلوبِکُم .
در راه خـدا بـا دسـتـهای خـود بجنگید ، اگـر نتوانستید با زبانهای خود بجنگید و اگر باز هم نتوانستید با دلهای خود بجنگید .
بحار الأنوار : 100 / 49 / 23

حدیث520

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن بَلّغَ رسالةَ غازٍ کانَ کَمَنْ أعْتقَ رَقَبةً ، وهُو شَریکُهُ فی بابِ «ثوابِ» غَزْوَتِهِ .
هر کس نامه جنگاوری را برساند همچون کسی است که بنده‌ای را آزاد کند و در دروازه «ثواب» جنگ او شریکش باشد .
وسائل الشیعه : 11/14/2 منتخب میزان الحکمة : 114

حدیث521

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مـن جهّز غـازیاً بِسلکِ أوإبرة غَفَرَ اللّه‌ُ لَهُ ما تَقدَّمَ من ذَنبهِ وما تَأخّرَ .
هـر کس جـنگاوری را به یـک نخ یا سوزن مجهز کند خداوند گناهان گذشته و آینده او را ببخشاید .
مستدرک الوسائل : 11 / 24 / 12333

حدیث522

امام علی علیه‌السلام :
لَیسَ فی المعاصِی أشَدُّ مِنِ اتِّباعِ الشَّهوَةِ ، فلا تُطِیعُوها فَتَشغَلَکُم عَنِ اللّه .
در میان گناهان (گناهی) سخت‌تر از پیروی شهوت نیست ، پس آن را فرمان نبرید که شمارا از خدا غافل می‌سازد .
غرر الحکم : 7520 منتخب میزان الحکمة : 216

حدیث523

امام علی علیه‌السلام :
مَن أکثَرَ مِن ذِکرِ الآخِرةِ قَلَّتْ مَعصیتُهُ .
هر کس که زیاد به یاد آخرت باشد ، گناه و نافرمانی او کم شود !
غرر الحکم : 8769

حدیث524

امام علی علیه‌السلام :
ما الُمجاهِدُ الشَّهیدُ فی سَبیلِ اللّه بِأعظَمَ أجرا مِمَّن قَدَرَ فعَفَّ .
کسی که در راه خدا جهاد کند و به شهادت رسد، اجرش بیشتر از آن کسی نیست که بتواند گناه کند ولی عفّت ورزد .
نهج البلاغة : الحکمة 474

حدیث525

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا عَمِلتَ سیّئةً فَاعمَلْ‌حَسَنةً تَمْحوها .
هر گاه کار بدی کردی ، کار خوبی انجام بده ، تا آن بدی را پاک کند .
أمالی الطوسیّ : 186 / 312

حدیث526

امام سجّاد علیه‌السلام :
إیّاکَ والابتِهاجَ بالذنبِ ، فإنّ الابتِهاجَ بهِ أعظَمُ مِن رُکوبهِ .
از شاد شدن به گناه بپرهیز ، که شاد شدن به گناه از ارتکاب آن بدتر است .
بحار الأنوار : 78 / 159 / 10

حدیث527

امام علی علیه‌السلام :
مَن تَلَذَّذَ بمعاصِی اللّه أورَثَهُ اللّه‌ُ ذُلاًّ .
هر که از معاصی خداوند لذّت برد ، خداوند او را به خواری افکند .
غرر الحکم : 8823 منتخب میزان الحکمة : 222

حدیث528

امام باقر علیه‌السلام :
مَنِ ارتَکَبَ الذنبَ فی الخَلاءِ لم یَعبَأِ اللّه‌ُ بهِ .
هرکه در خلوت گناه کند خداوند با او بی اعتناست.
بحار الأنوار : 46 / 247 / 35

حدیث529

امام علی علیه‌السلام :
أعظَمُ الذُّنوبِ عِندَ اللّه ذنبٌ أصَرَّ عَلیهِ عامِلُهُ .
بزرگترین گناه نزد خداوند ، گناهی است که مرتکبش بر آن اصرار ورزد .
غرر الحکم : 3131 منتخب میزان الحکمة : 220

حدیث530

امام علی علیه‌السلام :
اتَّقوا معاصیَ اللّه فی الخَلَواتِ ، فإنّ الشاهِدَ هُو الحاکِم .
از مـعـاصـی خـدا در خـلوت‌گاهها(ی خـود) بپرهیزید ؛ زیرا آن (خداوندی) که شاهد است همو داور است .
بحار الأنوار : 78 / 70 / 25

حدیث531

امام علی علیه‌السلام :
إذا رَغِبْتَ فی المَکارِمِ فاجْتَنِبِ الَمحارِم .
اگر خواهان مکارم و بزرگواریها هستی از حرامها دوری کن .
غرر الحکم : 4069 منتخب میزان الحکمة : 144

حدیث532

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حَرامٌ علی کُلِّ قَلبٍ مُتَوَلِّهٍ بالشَّهَواتِ أن یَسکُنَهُ الوَرَعُ .
بر هردلی که‌شیفته شهوت‌ها باشد ، حرام است که پارسایی در آن منزل کند .
تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 588

حدیث533

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حَرامٌ علی کُلِّ قَلبٍ عزّی بالشَّهَواتِ أن یَجُولَ فی مَلَکوتِ السَّماواتِ .
بر هر دلی که به شهوت‌ها آرام گرفته باشد ، حرام است که در ملکوت آسمان‌ها گردش کند .
کذا فی المصدر ، ولعل الصواب «غَرِیَ» من غَرِیَ بالشیء : اُولِعَ به .تنبیه الخواطر : 2 / 122

حدیث534

امام صادق علیه‌السلام :
اِحذَروا أهواءکُم‌کما تَحذَرونَ أعداءکُم، فلَیسَ شَیءٌ أعدی لِلرِّجالِ مِن اتِّباعِ أهوائهِم ، وحَصائدِ ألسِنَتِهِم .
همان گونه که از دشمنان خود حذر می‌کنید ، از هوس‌هایتان حذر کنید ؛ زیرا برای مردان دشمنی بدتر از پیروی از هوس‌هایشان و درویده‌های زبان‌هایشان (سخنان بیهوده و یاوه) نیست .
الکافی : 2 / 335 / 1

حدیث535

امام علی علیه‌السلام :
اُوصِیکُم بمُجانَبهِ الهَوی ؛ فإنّ الهَوی یَدعو إلَی العَمی ، وهُوَ الضَّلال فی الآخِرَةِ والدُّنیا .
شـما را بـه دوری گـزیدن از هـوس سفارش می‌کنم ؛ زیرا هوس به کوری فرا می‌خواند و آن (باعث) گمراهی در آخرت و دنیاست .
مستدرک الوسائل : 12 / 113 / 13666

حدیث536

الإمامُ زینُ العابدینَ علیه‌السلام
فی وصیَّتِهِ لابنِهِ الباقِرِ علیه‌السلام: إیّاکَ ومصاحَبَهَ القاطِعِ لِرَحِمِهِ ؛ فإنّی وَجَدتُهُ مَلعونا فی کتابِ اللّه عز و جل فی ثلاثِ مَواضِعَ .
امام سجّاد علیه‌السلام - در سفارش به فرزند بزرگوارش حضرت باقر علیه‌السلام- فرمودند: زنهار از همنشینی با کسی که از خویشان خود بریده است ؛ زیرا من چنین کسی را در سه جای کتاب خداوند عز و جل لعنت شده یافتم .
بحار الأنوار : 2 / 377 / 7

حدیث537

امام علی علیه‌السلام :
من دَخلَ مَداخِلَ السُّوءِ اتُّهِم .
هر که به جاهای بد رفت و آمد کند مورد بدگمانی و تهمت واقع شود .
بحار الأنوار : 75 / 91 / 8

حدیث538

امام علی علیه‌السلام :
مَن وَقَفَ نَفسَهُ مَوقِفَ التُّهْمةِ فلا یلُومَنَّ مَن أساءَ بهِ الظّنَّ .
کسی که خود را در معرض تهمت قرار دهد ، نباید کسی را که به او گمان بد برد ، سرزنش کند .
بحار الأنوار : 75 / 90 / 4

حدیث539

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أولی النّاسِ بالتُّهْمةِ مَن جالَسَ أهلَ التُّهْمةِ .
سزاوارترینِ مردم به تهمت کسی است که با متهمان و (افراد مظنون) همنشینی کند .
أمالی الصدوق : 28 / 4 منتخب میزان الحکمة : 96

حدیث540

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إفْشاءُ سِرِّ أخیکَ خِیانَةٌ ، فاجتَنِبْ ذلکَ .
فاش‌کردن راز برادر دینی خیانت است ؛ پس ، از این کار دوری کن .
بحار الأنوار : 77 / 89 / 3

حدیث541

الإمامُ زینُ العابدینَ علیه‌السلام
کانَ یقولُ لِوُلدِهِ: اتَّقُوا الکَذِبَ الصَّغیرَ مِنهُ والکبیرَ ، فی کلِّ جِدٍّ وهَزلٍ ، فإنّ الرجُلَ إذا کذبَ فی الصَّغیرِ اجتَرَأَ علَی الکبیرِ .
امام سجّاد علیه‌السلام
به فرزندان خود می‌فرمود : از دروغ کوچک و بزرگش ، جدّی و شوخیش بپرهیزید ؛ زیرا انسان هر گاه در چیز کوچک دروغ بگوید ، به گفتن دروغ بزرگ نیز جرأت پیدا می‌کند .
بحار الأنوار : 72 / 235 / 2

حدیث542

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
وَیلٌ للذی یُحَدِّثُ فَیکذِبُ لیُضحِکَ بهِ القَومَ ، وَیلٌ لَهُ ، وَیلٌ لَهُ !
وای بر کسی که برای خنداندن مردم دروغ بگوید ، وای بر او ، وای بر او .
کنز العمّال : 8215 منتخب میزان الحکمة : 486

حدیث543

الإمامُ الکاظمُ علیه‌السلام
لِهشامٍ وهُو یَعِظُهُ: إنّ العاقِلَ لا یَکذِبُ وإن کانَ فیهِ هَواهُ .
امام کاظم علیه‌السلام -در اندرز به هشام- فرمودند: خردمند دروغ نمی‌گوید، اگر چه منافع او در آن باشد .
بحار الأنوار : 78 / 305 / 1 منتخب میزان الحکمة : 484

حدیث544

امام علی علیه‌السلام :
جانِبوا الکذبَ ؛ فإنّهُ مُجانِبٌ للإیمانِ ، الصادِقُ علی شَفا مَنجاةٍ وکَرامَةٍ ، والکاذِبُ علی شرفِ مَهواةٍ ومَهانَةٍ .
از دروغ کـناره گـیـرید ؛ زیـرا دروغ از ایمان بر کنار است . شخص راستگودرلبه نجات و کرامت است و شخص دروغگو ، در آستانه پرتگاه و خواری .
نهج البلاغة : الخطبة 86 منتخب میزان الحکمة : 484

حدیث545

امام صادق علیه‌السلام :
لَیسَ فیما أصلَحَ البَدَنَ إسرافٌ ... إنّما الإسرافُ فیما أتلَفَ المالَ وأضَرَّ بالبَدَنِ .
در آنچه بـدن را سـالم نـگه می‌دارد اسراف نیست ... بلکه اسراف در چیزهایی است که مال را تلف کند و به بدن زیان رساند .
بحار الأنوار : 75 / 303 / 6 منتخب میزان الحکمة : 270

حدیث546

امام علی علیه‌السلام :
سِتّةٌ لا یُمارُونَ: الفَقیهُ، والرّئیسُ، والدَّنیُّ، والبَذیُّ، والمَرأةُ ، والصَّبیُّ .
شش کس‌اند که با آنها مجادله نشاید : فقیه ، رئیس ، فرومایه ، بدزبان ، زن و کودک .
غرر الحکم : 5634 منتخب میزان الحکمة : 512

حدیث547

امام علی علیه‌السلام :
إیّاکُم والمِراءَ والخُصومَةَ ؛ فإنّهُما یُمرِضانِ القُلوبَ علَی الإخوانِ ، ویَنبُتُ علَیهما النِّفاقُ .
از مـجـادله و ستیزه کردن بپرهیزید ؛ زیرا این دو کار دل‌ها را نسبت به برادران بیمار می‌کنند و نفاق می‌رویانند .
الکافی : 2 / 300 /

حدیث548

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أورَعُ النّاسِ مَن تَرکَ المِراءَوإن کانَ مُحِقّا .
پارساترین مردمان، کسی است که مجادله را رها کند هرچند حقّ با او باشد .
أمالی الصدوق : 28 / 4

حدیث549

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أکرَمَکَ فأکرِمْهُ ، ومَنِ استَخَفَّکَ فأکرِمْ نَفسَکَ عَنهُ .
هر کس تـو را گـرامی داشت ، تو نیز او را گرامی بدار و هر کس به تو بی‌احترامی کرد، خودت‌را در مرتبه او قرار مده.
بحار الأنوار : 78 / 278 / 113

حدیث550

امام علی علیه‌السلام :
مَن حَفَرَ بِئرا لِأخیهِ وَقَعَ فیها ، ومَن هَتَکَ حِجابَ غَیرِهِ انْکَشَفَتْ عَوراتُ بَیتهِ .
هر که برای برادرش چاهی کَند ، خود در آن افتد و هر که پرده (حرمت) دیگری را بدرد ، عیبهای درون خانه او بر ملا شود .
تحف العقول : 88

حدیث551

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ فی التَّوراةِ مَکتوباً : یابنَ آدمَ ... إذا ظُلِمتَ بِمَظلِمَةٍ فارضَ بِانتِصاری لَکَ ؛ فإنَّ انتِصاری لَکَ خَیرٌ مِن انتِصارِکَ لِنفَسِکَ .
در تورات نگاشته شده‌است: ای آدمی‌زاده، هر گاه به تو ستمی شد ، به انتقامی که من برایت بگیرم رضایت ده ؛ زیرا من بهتر از تو برایت انتقام می‌گیرم .
الکافی : 2 / 304 / 10

حدیث552

امام صادق علیه‌السلام :
مَن کافَأ السَّفیهَ‌بِالسَّفَهِ فقَد رَضِیَ بِما اُتیَ إلَیهِ حَیثُ احتَذی مِثالَهُ .
هر کـس (رفتار) شـخص نـابخرد (نسبـت به خود) را با نابخردی تلافی کند، به رفتاری که (از جانب نابخرد) با او شده رضایت داده‌است ؛ زیرا از نمونه او پیروی کرده‌است .
الکافی : 2 / 322 / 2

حدیث553

امام کاظم علیه‌السلام :
إنّ اللّه عز و جل لم یُحَرِّمِ الخَمرَ لاسْمِها ، ولکنّهُ حَرّمَها لعاقِبَتِها ؛ فما کانَ عاقِبَتُهُ عاقِبَةَ الخَمرِ فهُو خَمرٌ .
خداوند عز و جل شراب را به خاطر نامش حرام نکرده ، بلکه به سبب پیامدهای آن حرام کرده است . پس ، هر چیزی که پیامدهای شراب را داشته باشد ، آن نیز (در حکم) شراب است .
الکافی : 6 / 412 / 2

حدیث554

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
شارِبُ الخَمرِ لا تُصَدِّقوهُ إذا حَدّثَ ، ولاتُزَوِّجوه إذا خَطَبَ ، ولا تَعودوهُ إذا مَرِضَ ، ولا تَحْضَروهُ إذا ماتَ ، ولا تأتَمِنوهُ علی أمانَةٍ .
شرابخوار ، اگر سخنی گفت تأیید نکنید ، اگر خواستگاری کرد به او زن ندهید ، اگر بیمار شد به عیادتش نروید ، اگر مُرد بر جنازه‌اش حاضر نشوید و به او امانت مسپارید .
بحار الأنوار : 79 / 127 / 7

حدیث555

امام صادق علیه‌السلام :
لا تُبدی الشَّماتَةَ لِأخیکَ فیَرحَمَهُ اللّه‌ُ ویُصَیِّرَها بِکَ . وقالَ : مَن شَمَتَ بِمُصیبَةٍ نَزَلَت بِأخیهِ لَم یَخرُجْ مِنَ الدّنیا حَتّی یُفتَتَنَ .
از گرفتاری‌برادرت اظهار شادی مکن که خداوند به او رحم می‌کند و آن گرفتاری را به تو می‌رساند . همچنین فرمود : هر کس از گرفتاری و مصیبتی که به برادرش رسیده است شاد شود ، از دنیا نرود تا خود گرفتار آن شود .
الکافی : 2 / 359 / 1

حدیث556

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إن عَـیَّرَکَ أخـوکَ المُسلِمُ بِما یَعلَمُ فیکَ فَلا تُعَیِّرْهُ بِما تَعلَمُ فیهِ ؛ یَکونُ لَکَ أجرا وعلَیهِ إثما .
اگر برادر مسلمانت عیبی از تو بداند و به آن تو را سرزنش کند ، تو به واسطه عیب و گناهی که از او می‌دانی سرزنشش مکن تا برای تو پاداش باشد و بر او گناه .
تنبیه الخواطر : 2 / 155 منتخب میزان الحکمة : 420

حدیث557

امام باقر علیه‌السلام :
ما مِن إنسانٍ یَطعَنُ فی عَینِ مُؤمِنٍ إلاّ ماتَ بِشَرِّ میتَةٍ ، وکانَ قَمِناأن لا یَرجِعَ إلی خَیرٍ .
هیچ انسانی نیست که پیش روی مؤمنی از او بد گوید و طعنه زند ، مگر این که به بدترین شکل بمیرد و سزاوار است که روی خیر و سعادت را نبیند .
الکافی : 2 / 361 / 9

حدیث558

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أ نَّبَ مُؤمِنا أ نَّبَهُ اللّه‌ُ فی الدّنیا والآخِرَةِ .
هر کس مؤمنی را سرزنش کند ، خداوند او را در دنیا و آخرت سرزنش کند .
الکافی : 2 / 356 / 1 منتخب میزان الحکمة : 420

حدیث559

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
لِرجُلٍ قالَ : اُحِبُّ أن اُحشَرَ یَومَ القِیامَةِ فی النُّورِ: لا تَظلِمْ أحَدا تُحشَرْ یَومَ القِیامَةِ فی النُّورِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- بـه مـردی که عرض کرد : من دوست دارم در روز قیامت با نور و روشنایی به محشر آیم- فرمودند: به هیچ کس ظلم نکن تا روز قیامت در نور و روشنایی محشور شوی .
کنز العمّال : 44154 منتخب میزان الحکمة : 572

حدیث560

امام علی علیه‌السلام :
أنفَذُ السِّهامِ دَعوَهُ‌المَظلوم .
کاری‌ترین تیرها ، دعای ستمدیده است .
غرر الحکم : 2979 منتخب میزان الحکمة : 352

حدیث561

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام :
لَمّا حَضَرَ علیَّبنَ الحُسینِ علیهماالسلام الوَفاةُ ضَمَّنی إلی صَدرِهِ ، ثُمّ‌قالَ : یا بُنَیَّ ، اُوصِیکَ بما أوصانِی بهِ أبی علیه‌السلامحینَ حَضَرَتهُ الوَفاةُ وبما ذَکَرَ أنَّ أباهُ أوصاهُ بهِ ، قالَ : یا بُنَیَّ ، إیّاکَ وظُلمَ مَن لا یَجِدُ علَیکَ ناصِرا إلاّ اللّه‌َ .
امام باقر علیه‌السلام :
هنگامی کـه وفـات علی بـن الحسین علیه‌السلام فـرا رسید ، مرا به سینه خود چسبانیدند و سپس فرمودند: فرزندم ! تو را به همان چیزی سفارش می‌کنم که پدرم هنگام وفاتش به من سفارش کرد و فرمود که پدر او نیز همان را به ایشان سفارش کرده است . فرمود : فرزندم ! زنهار از ستم کردن به کسی که در برابر تو یاوری جز خدا ، نمی‌یابد .
الکافی : 2 / 331 / 5 منتخب میزان الحکمة : 350

حدیث562

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم والظُّلمَ ؛ فإنّهُ‌یُخرِبُ قُلوبَکُم .
از ستم کردن بپرهیزید ، که دلهای شما را ویران می‌کند .
کنز العمّال : 7639 منتخب میزان الحکمة : 348

حدیث563

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الأناةُ مِنَ اللّه ، والعجلةُ‌مِنَ الشَّیطانِ .
آرامی از (صفات) خداست و شتابزدگی از (صفات) شیطان .
المحاسن : 1 / 340 / 698 منتخب میزان الحکمة : 358

حدیث564

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّما أهلَکَ النّاسَ‌العجلةُ ، ولَو أنَّ النّاسَ تَثَبَّتوا لَم یَهلِکْ أحَدٌ .
در حقیقت ، مــردم را شتابزدگی به هلاکت افکنده‌است . اگر مردم آرام و از شتابزدگی به دور بودند ، هیچ کس هلاک نمی‌شد .
المحاسن : 1 / 340 / 697 منتخب میزان الحکمة : 358

حدیث565

امام صادق علیه‌السلام :
مَـعَ التَّثَبُّتِ تَکـونُ السَّلامَهُ ، ومَعَ العَجَلَةِ تَکونُ النَّدامَهُ .
با آرامش و درنگ ، سلامت (از خطا و لغزش) است و با شتابزدگی پشیمانی .
الخصال : 100 / 52 منتخب میزان الحکمة : 358

حدیث566

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم والرّشوَةَ فإنّهامَحضُ الکُفرِ ، ولا یَشُمُّ صاحِبُ الرّشوةِ رِیحَ الجَنّةِ .
از رشوه گرفتن دوری کنید که بی‌گمان کفر محض است و رشوه‌گیر بوی بهشت را استشمام نمی‌کند .
بحار الأنوار : 104/274 / 12 منتخب میزان الحکمة : 236

حدیث567

امام صادق علیه‌السلام :
الاِصطِباغُ بِالخَلِّ یَقطَعُ شَهوَةَ الزِّنی .
خورش ساختن سرکه ، شهوت زنا را ریشه‌کن می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 330 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 304

حدیث568

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِشتَدَّ غَضَبُ اللّه عز و جل عَلَی امرأةٍ ذاتِ بَعلٍ مَلَأتْ عَینَها مِن غَیرِ زَوجِها أو غَیرِ ذِی مَحرَمٍ مِنها ، فإنّها إن فَعَلَتْ ذلکَ أحبَطَ اللّه‌ُ کُلَّ عَمَلٍ عَمِلَتهُ ، فإن أوطَأتْ فِراشَهُ غَیرَهُ کانَ حَقّا عَلَی‌اللّه أن یُحرِقَها بِالنارِ بعدَ أن‌یُعَذِّبَها فی قَبرِها .
زن شوهر داری که چشمش را از مردی جز شوهر خود ، یا نامحرمی پُر کند ، خشم خداوند عز و جل بر او فزونی گیرد ؛ که اگر چنین کند ، خداوند همه اعمال او را باطل گرداند و چنانچه به شوهر خود خیانت ورزد ، بر خداست که اورا بعد از عذاب در قبر ، به آتش دوزخ بسوزاند .
بحار الأنوار : 76 / 366 / 30 منتخب میزان الحکمة : 248

حدیث569

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قَدرَ علی امرأةٍ أو جاریَةٍ حَراما فَتَرکَها مَخافَةَ اللّه حَرَّمَ اللّه‌ُ عز و جل علَیهِ النّارَ ، وآمَنَهُ اللّه‌ُ تَعالی مِن الفَزَعِ الأکْبَرِ ، وأدْخَلَهُ اللّه‌ُالجَنّةَ .
هرکس این امکان برایش پیش آید که با زن یا کنیزی به حرام نزدیکی کند امّا از ترس خدا دست به این کار نزند ، خداوند عز و جل آتش را بر او حرام گرداند و او را از آن هراس بزرگ ایمن دارد و به بهشتش برد .
ثواب الأعمال : 334 / 1 منتخب میزان الحکمة : 144

حدیث570

وقد نَظَرَ إلی رجُلٍ‌یَغتابُ رجُلاً عندَ ابنِهِ الحسنِ علیه‌السلام: یابُنَیَّ ، نَزِّهْ سَمعَکَ عن مِثلِ هذا ؛ فإنّهُ نَظَرَ إلی أخبَثِ ما فی وِعائهِ فَأفرَغَهُ فی وِعائکَ !
امام علی علیه‌السلام - وقتی دید شخصی در حضور فرزندش حسن علیه السلام از کسی غیبت می‌کند- فرمودند: فرزندم ! گوش خود را از چنین کسی به دور دار ؛ زیرا او به پلیدترین و نجس‌ترین چیزهایی که در ظرف (وجود) خود دارد نگریسته و آنها را در ظرف تو خالی کرده‌است .
الاختصاص : 225 منتخب میزان الحکمة : 438

حدیث571

امام صادق علیه‌السلام :
لا تَغتَبْ فتُغتَبُ ، ولا تَحفِرْ لِأخِیکَ حُفرَةً فَتَقَعَ فیها ؛ فإنَّکَ کما تَدینُ تُدانُ .
غیبت نکُن ، که از تو غیبت می‌شود . و برای برادرت چاه مکَن که خود در آن می‌افتی ؛ زیرا با هر دست بدهی ، با همان دست پس می‌گیری .
بحار الأنوار : 75 /249 /16 منتخب میزان الحکمة : 436

حدیث572

الإمامُ الحسینُ علیه‌السلام لِرجُلٍ اغتابَ عِندَهُ رجُلاً :
یا هذا ، کُفَّ عنِ الغِیبةِ ؛ فإنّها إدامُ‌کِلابِ النارِ .
امام حسین علیه‌السلام - به مردی که در حضور ایشان از مردی غیبت کرد- : ای مرد ! دست از غیبت بردار ؛ زیرا غیبت نواله سگهای دوزخ است .
تحف العقول : 245 منتخب میزان الحکمة : 436

حدیث573

امام علی علیه‌السلام :
ما أفحَشَ کریمٌ قَطُّ .
انسان بزرگوار ، هرگز دشنام ندهد .
غرر الحکم : 9478 منتخب میزان الحکمة : 442

حدیث574

امام باقر علیه‌السلام :
قُولوا للناسِ أحسَنَ‌ما تُحِبُّونَ أن‌یُقالَ لَکُم؛ فإنَّ اللّه‌َ یُبغِضُ اللَّعّانَ السَّبّابَ الطَّعّانَ علَی المؤمنینَ ، الفاحِشَ المُتَفَحِّشَ ، السائلَ المُلحِفَ .
بهترین چیزی را که دوست دارید به شما گفته شود ، به‌مردم بگویید ؛ زیرا خداوند از شخص لعنتگرِ دشنام دهِ بدگوی از مؤمنان و ناسزاگویِ بد دهن و گدایِ سمج نفرت دارد .
بحار الأنوار : 78 / 181 / 67 منتخب میزان الحکمة : 442

حدیث575

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا شَتَمَ أحَدُکُم أخاهُ فلا یَشتِمْ عَشِیرَتَهُ ، ولا أباهُ ، ولا اُمَّهُ ، ولکنْ لِیَقُلْ إن کانَ یَعلَمُ ذلک : إنّکَ لَبَخِیلٌ ، وإنّکَ لَجَبانٌ ، وإنّکَ لَکَذُوبٌ ، إن کانَ یَعلَمُ ذلکَ مِنهُ .
هرگاه یکی از شما برادرش را دشنام می‌دهد ، نباید به ایل و تبار او و پدر و مادرش دشنام دهد ، بلکه بگوید : تو بخیلی ، تو ترسویی ، تو دروغگویی ! به شرط آن که بداند او واقعا چنین است .
کنز العمّال : 8134 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث576

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لِقَنْبرٍ وقد رامَ أن‌یَشتِمَ شاتِمَهُ: مَهْلاً یا قَنبرُ! دَعْ شاتِمَکَ مُهانا تُرْضِ الرَّحمنَ وتُسخِطِ الشَّیطانَ وتُعاقِبْ عَدُوَّکَ ، فَوَالذی فَلَقَ الحَبَّةَ وبَرَأ النَّسَمَةَ ما أرضَی المؤمنُ رَبَّهُ بِمِثلِ الحِلْمِ ، ولا أسخَطَ الشَّیطانَ بِمِثلِ الصَّمتِ ، ولا عُوقِبَ الأحمَقُ بمِثلِ السُّکوتِ عَنهُ .
امام علی علیه‌السلام - خطاب به‌قنبر- که می‌خواست به کسی که بدو ناسزا گفته بود ، ناسزا گوید- فرمودند: آرام باش قنبر ! دشنامگوی‌خود را خوار و سرشکسته بگذار تا خدای رحمان را خشنود و شیطان را ناخشنود کرده و دشمنت را کیفر داده باشی . قسم به خدایی که دانه را شکافت و خلایق را بیافرید ، مؤمن پروردگار خود را با چیزی همانند بردباری و گذشت خشنود نکرد و شیطان را با حربه‌ای چون خاموشی به خشم نیاورد و احمق را چیزی مانند سکوت در مقابل او کیفر نداد .
أمالی المفید : 118 / 2 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث577

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَسُبُّوا الرِّیاحَ فإنّها مَأمُورَةٌ ، ولا تَسُبُّوا الجِبالَ ولا السّاعاتِ ولا الأیّامَ ولا اللَّیالِیَ فَتَأثَمُوا وتَرجِعَ علَیکُم .
به بادها ناسزا مگویید که‌آنها (از جانب خداوند) مأمورند و کوهها و لحظه‌ها و روزها و شبها را ناسزا نگویید که گنهکار می‌شوید و به خودتان بر می‌گردد .
علل الشرائع : 577 / 1 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث578

امام علی علیه‌السلام :
مَن شَبَّ نارَ الفِتنَةِ کانَ وَقودا لها .
هر کس آتش فتنه را برافروزد ، خود هیزم آن شود .
غرر الحکم : 9163 منتخب میزان الحکمة : 440

حدیث579

امام علی علیه‌السلام :
اعلَمُوا أنّهُ مَن یَتَّقِ اللّه یَجعَلْ لَهُ مَخرجا مِن الفِتَنِ ، ونورا مِن الظُّلَم .
بدانید که هر کس تقوای الهی در پیش گیرد ، خداوند برای او راه خروجی از فتنه‌ها و نوری در تاریکیها قرار دهد .
نهج البلاغة : الخطبة 183 منتخب میزان الحکمة : 440

حدیث580

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَأنا لِفِتنَةِ السَّرّاءِ أخوَفُ علَیکُم مِن فِتنَةِ الضَّرّاءِ ، إنّکُمُ ابتُلِیتُم بفِتنَةِ الضَّرّاءِ فَصَبَرتُم ، وإنّ الدنیا حُلوَةٌ خَضِرَةٌ .
راستی که مــن از فـتنه خـوشی برای شـما بیمناکترم ، تا فتنه سختی . شما به فتنه سختی درافتادید و صبر کردید، امّا دنیا شیرین‌و خوش‌منظر است.
الترغیب والترهیب : 4/184/74 منتخب میزان الحکمة : 440

حدیث581

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثلاثٌ فاتِناتٌ : الشَّعرُ الحَسَنُ ، والوَجهُ الحَسَنُ ، والصَّوتُ الحَسَنُ .
سه چیز فتنه‌انگیز است : موی زیبا ، روی زیبا و صدای زیبا .
کنز العمّال : 44129 منتخب میزان الحکمة : 440

حدیث582

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا طِیَرَةَ ولا شُؤم .
نه فال بد راست است و نه شومی .
نور الثقلین : 4 / 382 / 35 منتخب میزان الحکمة : 348

حدیث583

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کَفّارَةُ الطِّیَرَةِ التَّوَکُّلُ .
کفّاره فال بد ، توکّل است .
الکافی : 8 / 198 / 236

حدیث584

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لیسَ مِنّا مَن تَطَیَّرَ أو تُطُیِّرَ لَهُ، أو تَکَهَّنَ أو تُکُهِّنَ لَهُ، أو سَحَرَ أو سُحِرَ لَهُ .
از ما نیست کسی که فال بد زند ، یا برایش فال بد زده شود (به فال بد دیگران نسبت به خود اعتقاد داشته‌باشد) ، پیشگویی کند یا برایش پیشگویی شود ، جادو کند یا برایش جادو شود (به پیشگو و جادوگر مراجعه کند) .
الترغیب والترهیب : 4 / 33 / 4 منتخب میزان الحکمة : 348

حدیث585

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن رَدَّتهُ الطِّیَرَةُ عَن حاجَتِهِ فَقَد أشرَکَ .
هر که فال بد زدن ، او را از کارش باز دارد ، شرک ورزیده است .
کنز العمّال : 28566

حدیث586

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَـن خَـرَجَ یُریدُ سَفَرا فَرَجَعَ‌مِن طَیرٍ فقد کَفَرَ بما اُنزِلَ علی محمّدٍ .
هرکه برای سفر ، خانه‌اش را ترک کند و بر اثر فال بدی برگردد ، به آنچه بر محمّد نازل شده کفر ورزیده است .
کنز العمّال : 28570 منتخب میزان الحکمة : 348

حدیث587

امام صادق علیه‌السلام :
أبعَدُ ما یَکونُ العَبدُ مِنَ اللّه أن یَکونَ الرَّجُلُ یُواخی الرَّجُلَ وهُوَ یَحفَظُ (علَیهِ) زَلاّتِهِ لِیُعَیِّرَهُ بِها یَوما ما .
دورترین بنده از خدا ، آن کسی است که با شخصی طرح دوستی افکند و لغزشهای او را نگه دارد ، تا روزی به واسطه آنها او را سرزنش کند .
الکافی : 2 / 355 / 7 منتخب میزان الحکمة : 420

حدیث588

الامام علی علیه السلام
مِن کِتابهِ لِلأشتَرِ لَمّا وَلاّهُ مِصرَ: وَلْیَکُنْ أبعَدَ رَعِیَّتِکَ مِنکَ ، وأشنَأهُم عِندَکَ ، أطلَبُهُم لِمَعایِبِ النّاسِ ؛ فإنَّ فی النّاسِ عُیوبا ،الوالی أحَقُّ مَن سَتَرَها ، فلا تَکشِفَنَّ عَمّاغابَ عَنکَ مِنها .
امام علی علیه‌السلام - در فرمان استانداری مصر به مالک اشتر- فرمودند: باید دورترین افراد ملت از تو و دشمن‌ترین آنها نزد تو ، عیبجوترین آنها از مردم باشد ؛ زیرا مردم (خواه ناخواه) عیبهایی دارند و زمامدار سزاوارترین کس به پوشاندن آنهاست . بنابراین ، درباره آن دسته از عیبهای مردم که بر تو پوشیده‌است ، پی‌جویی و کنجکاوی مکن .
نهج البلاغة : الکتاب 53 منتخب میزان الحکمة : 420

حدیث589

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَتَّبِعوا عَوراتِ‌المُؤمِنینَ ؛ فإنَّهُ مَن تَتَبَّعَ عَوراتِ المُؤمِنینَ تَتَبَّعَ اللّه‌ُعَورَتَهُ ، ومَن تَتَبَّعَ اللّه‌ُ عَورَتَهُ فَضَحَهُ ولَو فی جَوفِ بَیتِهِ .
عیبهای مؤمنان را جستجو نکنید؛ زیرا هرکه دنبال عیبهای مؤمنان بگردد ، خداوند عیبهای او را دنبال کند و هر که خداوند تعالی عیوبش را جستجو کند ، او را رسوا سازد گرچه درون خانه‌اش باشد .
ثواب الأعمال : 2 / 288 / 1

حدیث590

امام علی علیه‌السلام :
مَن عابَ عِیبَ ، ومَن‌شَتَمَ اُجیبَ .
هر که عیبجویی کند ، عیبجویی شود و هر که دشنام دهد ، پاسخ شنود .
کنز الفوائد للکراجکیّ : 1 / 279 منتخب میزان الحکمة : 420

حدیث591

امام صادق علیه‌السلام :
أنفَعُ الأشیاءِ لِلمَرءِ سَبقُهُ النّاسَ إلی عَیبِ نَفسِهِ .
سودمندترین چیزها برای آدمی، این است که در رسیدگی به عیبهای خود بر مردم پیشی گیرد (یا پیش از پرداختن به عیوب مردم به عیبهای خود بپردازد) .
الکافی : 8 / 243 / 337

حدیث592

امام علی علیه‌السلام :
مَن نَظَرَ فی عُیوبِ النّاسِ فأنکَرَها ثُمَّ رَضِیَها لِنَفسِهِ ، فذلکَ الأحمَقُ بِعَینِهِ .
هر کس عیبهای مردم را ببیند و آنها را زشت شمارد و همان عیبها را در خودش بپسندد ، احمق واقعی است!.
نهج البلاغة : الحکمة 349 منتخب میزان الحکمة : 418

حدیث593

امام علی علیه‌السلام :
أعقَلُ النّاسِ مَن کانَ بِعَیبهِ بَصیرا ، وعَن عَیبِ غَیرِهِ ضَریرا .
خردمندترین مردم ، کسی است که بینای عیب خود باشد و کور عیب دیگران .
غرر الحکم : 3233 منتخب میزان الحکمة : 418

حدیث594

امام علی علیه‌السلام :
الحَجَرُ الغَصِیبُ فی الدارِ رَهنٌ علی خَرابِها .
وجود سنگ غصبی در خانه ، ضامن ویرانی آن خانه است .
نهج البلاغة : الحکمة 240 .

حدیث595

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن غَصَبَ رَجُلاً أرضا ظُلما لَقِیَ اللّه تعالی وهُو علَیهِ غَضبانُ .
هر کس زمین کسی را به ناحقّ غصب کند ، خداوند متعال را دیدار کند در حالی که بر او خشمگین است .
کنز العمّال : 30366 منتخب میزان الحکمة : 426

حدیث596

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا رَأَیتُمُ الرَّجُلَ ألَمَّ اللّه‌ُ بِهِ الفَقرَ وَالمَرَضَ ؛ فَإِنَّ اللّه تَعالی یُریدُ أن یُصافِیَهُ .
چون کسی را دیدید که خداوند ، او را به ناداری و بیماری در میان گرفته ، [بدانید که] خداوند متعال ، اراده کرده است که او را پاک کند .
الفردوس ، جلد 1 ، صفحه 261 ، حدیث 1015 عن ، کنز العمّال ، جلد 6 ، صفحه 472 ، حدیث 16602

حدیث597

امام صادق علیه‌السلام :
أطعِمُوا ثلاثةً ثُمّ أنتُم بالخِیارِعلَیهِ ، إن شِئتُم أن تَزدادُوا فَازدادُوا وإلاّ فقد أدَّیتُم حَقَّ یَومِکُم
تا سه سائل را غذا بدهید ؛ پس از آن مختارید، اگر خواستید ، بیشتر بدهید و گرنه وظیفه آن روز خود را انجام داده‌اید .
عدّة الداعی : 91 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث598

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ الرَّجُلَ لَیَسألُنی الحاجَةَ فَاُبادِرُ بقَضائها مَخافَةَ أن یَستَغنِیَ عَنها فلا یَجِدَ لَها مَوقِعا إذا جاءَتْهُ .
هرگاه مردی دست نیاز سوی من دراز کند در رفع نیاز او می‌شتابم ؛ زیرا می‌ترسم کار از کار بگذرد و اقدام من در کمک به او دیگر به کارش نیاید .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام : 2 / 179 / 2 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث599

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ الرَّجُلَ لَیَسألُنی الحاجَةَ فَاُبادِرُ بقَضائها مَخافَةَ أن یَستَغنِیَ عَنها فلا یَجِدَ لَها مَوقِعا إذا جاءَتْهُ .
هرگاه مردی دست نیاز سوی من دراز کند در رفع نیاز او می‌شتابم ؛ زیرا می‌ترسم کار از کار بگذرد و اقدام من در کمک به او دیگر به کارش نیاید .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام : 2 / 179 / 2 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث600

لا تَستَحِ مِن إعطاءِ القَلیلِ ؛ فإنَّ الحِرمانَ أقَلُّ مِنهُ .
از عطای اندک شرم مکن ؛ زیرا محروم کردن اندکتر (و بدتر) از آن است .
نهج البلاغة : الحکمة 67 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث601

امام علی علیه‌السلام :
لا تَرُدَّ سائلاً ولَو مِن‌شَطرِ حَبهِ عِنَبٍ أو شِقِّ تَمرَةٍ .
سائل را دست خالی بر مگردان ، بلکه حتّی اگر شده نیمدانه‌ای از انگور یا خرما به او بده .
تحف العقول : 172

حدیث602

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اُنظُرُوا إلی السائلِ فإن رَقَّتْ لَهُ قُلوبُکُم فَأعطُوهُ ، فإنّهُ صادِقٌ .
به سائل بنگرید ، اگر دلتان به حال او رقّت آورد عطایش دهید ، که او راست می‌گوید .
نوادر الراوندی : 3 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث603

امام باقر علیه‌السلام :
مَن سَألَ بظَهرِ غِنیً لَقِیَ اللّه‌َ مَخْموشا وَجهُهُ یَومَ القِیامَةِ .
هر که با وجود بی‌نیازی ، سؤال (و گدایی) کند در روز قیامت با چهره‌ای خراشیده خدا را دیدار نماید .
بحار الأنوار : 96 / 155 / 26 منتخب میزان الحکمة : 264

حدیث604

امام صادق علیه‌السلام :
شِیعَتُنا مَن لا یَسألُ الناسَ ولَو ماتَ جُوعا .
شیعه ما دست نیاز به سوی مردم دراز نمی‌کند، گرچه از گرسنگی بمیرد .
وسائل الشیعه : 6 /309/ 15

حدیث605

امام حسن علیه‌السلام :
إنّ المسألَةَ لا تَحِلُّ إلاّ فی إحدی ثلاثٍ : دَمٍ مُفجِعٍ ، أو دَینٍ مُقرِحٍ ، أو فَقرٍ مُدقِعٍ .
درخواست کردن روا نیست مگر در یکی از این سه جا : خون بهای سنگین ، یا بدهکاری‌توانفرسا ویا فقر کُشنده.
بحار الأنوار : 96 / 152 / 16 منتخب میزان الحکمة : 262

حدیث606

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یا أبا ذَرٍّ ، إیّاکَ والسؤالَ فإنّهُ ذُلٌّ حاضرٌ ، وفَقرٌ تَتَعَجَّلُهُ ، وفیهِ حِسابٌ طَویلٌ یَومَ القِیامَةِ .
ای‌ابوذر !زنهار از درخواست و گدایی ، که در دنیا مایه خواری و فقر است و در روز قیامت حسابش طولانی است .
الفقیه : 4 / 375 / 5762 منتخب میزان الحکمة : 262

حدیث607

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن عبدٍ فَتَحَ علی نَفسِهِ بابا مِن المَسألَةِ إلاّ فَتَحَ اللّه علَیهِ سَبعینَ بابا مِنَ الفَقرِ .
هیچ بنده‌ای دری از نیاز خواهی را به روی خود نگشود ، مگر آن که خداوند هفتاد دَرِ فقر را به روی او گشود .
جامع الأخبار : 379 / 1061 منتخب میزان الحکمة : 262

حدیث608

امام سجّاد علیه‌السلام :
طَلَبُ الحَوائجِ إلی الناسِ مَذَلَّةٌ للحیاةِ ، ومَذهَبَةٌ للحَیاءِ ، واستِخفافٌ بِالوَقارِ ، وهُو الفَقرُ الحاضِرُ ، وقِلَّةُ طَلَبِ الحوائجِ مِنَ الناسِ هُو الغِنی الحاضِرُ .
نیاز خواهی از مردم مایه خواری در زندگی و رفتن شرم و حیاست و از وقار و شکوه آدمی می‌کاهد و آن فقری حاضر است و دست نیاز به سوی مردم کمتر دراز کردن بی‌نیازیِ نقد است .
تحف العقول : 279

حدیث609

امام صادق علیه‌السلام :
الطِّیَرَةُ علی ما تَجعَلُها إن هَوَّنتَها تَهَوَّنَت، وإن شَدَّدتَها تَشَدَّدَت ، وإن لَم تَجعَلْها شَیئا لَم تَکُن شَیئا .
تأثیر فال بد به خودت بستگی دارد : اگر آن را آسان بگیری، آسان می‌شود و اگر سخت بگیری ، سخت می‌شود ، و اگر آن را به چیزی نگیری ، چیزی نخواهد بود .
الکافی : 8 / 197 / 235 منتخب میزان الحکمة : 348

حدیث610

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن مَدَحَ سُلطانا جائرا وتَخَفَّفَ وتَضَعضَعَ لَهُ طَمَعا فیهِ کانَ قَرینَهُ إلَی النّارِ .
هر کس حکمران ستمگری را مـدح گـوید و از سرِ چشمداشت به او ، خود را در برابرش خفیف و خوار گرداند ، همسفر او به سوی آتش باشد .
أمالی الصدوق : 347 / 1

حدیث611

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا مُدِحَ الفاجِرُ اهتَزَّ العَرشُ وغَضِبَ الرَّبُّ .
هرگاه بدکار ستوده شود ، عرش بلرزد و پروردگار به خشم آید .
تحف العقول : 46 منتخب میزان الحکمة : 508

حدیث612

امام حسن عسکری علیه‌السلام :
مَن مَدَحَ غَیرَالمُستَحِقِّ فَقَد قامَ مَقامَ المُتَّهَمِ .
هر کـس فـردی را که استحقاق سـتایش ندارد بستاید ، خود را در مقام اتهام و بدگمانی قرار داده‌است .
أعلام الدِّین : 313 منتخب میزان الحکمة : 508

حدیث613

الامام علی علیه السلام
من کتابهِ للأشتَرِ:اِلصَقْ بأهلِ الوَرَعِ والصِّدقِ ، ثُمّ رُضهُمْ علی ألاّ یُطروکَ ، ولا یُبَجِّوکَ بباطِلٍ لَم تَفعَلْهُ ؛ فإنَّ کَثرَةَ الإطراءِ تُحدِثُ الزَّهوَ ، وتُدنی مِن العِزَّةِ (الغِرَّةِ ) .
امام علی علیه‌السلام - در بخشی‌از نامه خود به مالک اشتر- فرمودند: به اهل پارسایی و راستی بپیوند و آنها را چنان تربیت کن که در ستایش تو اغراق نکنند و با ستودن کار بیهوده‌ای که نکرده‌ای دلشادت نسازند ؛ زیرا که ستایش زیاد ، خودپسندی آرَد و به سرکشی و تکبّر کشانَد .
نهج البلاغة : الکتاب : 53 منتخب میزان الحکمة : 508

حدیث614

امام علی علیه‌السلام :
اِحذَرْ مَن یُطرِیکَ بما لَیسَ فیکَ فیُوشَکَ أن تَنهَتِکَ بما لَیسَ فیکَ .
از کـسی که تـو را بـی‌جهت مدح و ستایش می‌کند ، پرهیز کن ؛ زیرا زود باشد که بی‌جهت نیز (توسط او) بی‌حرمت و بی‌آبرو شوی .
تنبیه الخواطر : 2 / 17 منتخب میزان الحکمة : 508

حدیث615

امام علی علیه‌السلام :
إذا مَدَحتَ فاختَصِرْ ،إذا ذَمَمتَ فاقتَصِرْ .
هرگاه‌ستودی، مختصر کن . هرگاه نکوهیدی کوتاه کن .
غرر الحکم : 3983ـ3984 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث616

امام علی علیه‌السلام :
أیُّها النّاسُ ، اعـلَـموا أنّهُ لیسَ بعاقِلٍ مَنِ انزَعَجَ مِن قَولِ الزُّورِ فیهِ ، ولابحَکیمٍ مَن رَضِیَ بثَناءِ الجاهِلِ علَیهِ .
ای مردم ، بدانید که هر کس از سخن دروغ و ناحقّ درباره خود رنجیده شود ، خردمند نیست و هر کس از مدح و ثنای نادان درباره خود خوشحال شود ، فرزانه نیست .
تحف العقول : 208 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث617

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم والمَدحَ ؛ فإنّهُ‌الذَّبحُ .
از مدح و ستایش بپرهیزید ، که آن سر بریدن است .
کنزالعمّال : 8331 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث618

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکَ واللَّجاجَةَ ؛ فإنّ‌أوَّلَها جَهلٌ وآخِرَها نَدامَةٌ .
بپرهیز از لجاجت ؛ زیرا که آغاز آن نادانی و فرجامش پشیمانی است .
تحف العقول : 14 منتخب میزان الحکمة : 500

حدیث619

الامام علی علیه السلام
مِن کِتابٍ لَهُ إلی عبدِاللّه بنِ العبّاسِ: أمّا بَعدُ ، فاطلُبْ ما یَعنیکَ واترُکْ ما لا یَعنیکَ ؛ فإنّ فی تَرکِ ما لا یَعنیکَ دَرکَ ما یَعنیکَ .
امام علی علیه‌السلام - در نـامه خـود بـه عـبدا للّه بـن عباس- فرمودند: امّـا بعد ، چیزی را بجوی که سودمند است و آنچه را که بیهوده است فرو گذار ؛ زیرا فرو گذاشتن چیزهای بیهوده ، باعت رسیدن به کارهای سودمند است .
تحف العقول : 218 منتخب میزان الحکمة : 502

حدیث620

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أعظَمُ النّاسِ قَدرا مَن تَرکَ‌ما لا یَعنیهِ .
پـرارج‌ترین مـردم ، کـسی است که آنچه را بیهوده است فرو گذارد .
أمالی الصدوق : 28 / 4 منتخب میزان الحکمة : 502

حدیث621

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یا أیُّها الناسُ ، أیُقتَلُ قَتیلٌ وأنابَینَ أظهُرِکُم لا یُعلَمُ مَن قَتَلَهُ ؟! لو أنّ أهلَ السماءِ والأرضِ اجتَمَعُوا علی قَتلِ رجُلٍ مُسلمٍ لَعَذَّبَهُم اللّه‌ُ بلا عَددٍ ولا حِسابٍ .
ای مردم ! من در میان شما باشم و جنازه مقتولی پیدا شود و قاتلش معلوم نباشد؟ اگر اهل آسمانها و زمین در کشتن مرد مسلمانی همداستان شوند ، هر آینه خداوند همه آنان را ، بی‌شمار و بی‌حساب ، عذاب دهد .
کنزالعمّال : 39952 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث622

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَزَوالُ الدنیا جَمیعا أهوَنُ علَی‌اللّه مِن دَمٍ سُفِکَ بغیرِ حَقٍّ .
اگر همه دنیا نابود شود ، نزد خدا اهمیتش کمتر از خونی است که بنا حقّ ریخته شود .
الترغیب والترهیب : 3 / 293 / 6 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث623

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَحِلُّ الهِجرَةُ فَوقَ ثلاثةِ أیّامٍ ، فإنِ التَقَیا فسَلَّمَ أحَدُهُما فَرَدَّ الآخَرُ اشتَرَکا فی الأجرِ ، وإن لَم یَرُدَّ بَرِئَ هذا مِن الإثمِ ، وباءَ بهِ الآخَرُ .
قهر کردن بیش از سه روز روا نیست . پس اگر با هم رو به رو شدند و یکی از آن دو سلام کرد و دیگری جواب سلامش را داد ، هر دو در ثواب شریک هستند ، ولی اگر جوابش را نداد ، آن که سلام کرده از گناه مبرّاست و دیگری گنهکار است .
الترغیب والترهیب : 3/ 457/7 منتخب میزان الحکمة : 580

حدیث624

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یا أبا ذرٍّ ، إیّاکَ وهِجرانَ أخِیکَ ؛ فإنَّ العَمَلَ لا یُتَقَبَّلُ مِن الهِجرانِ .
ای ابوذر ، از قهر کردن با برادرت بپرهیز ؛ زیرا با وجود قهر بودن عمل پذیرفته نمی‌شود .
بحار الأنوار : 77 / 89 / 3 منتخب میزان الحکمة : 580

حدیث625

الامام الصادق علیه السلام
لِبَعضِ وُلدِهِ: إیّاکَ والکَسَلَ والضَّجَرَ ؛ فإنّهما یَمنَعانِکَ مِن حَظِّکَ مِن الدنیا والآخِرَةِ .
امام صادق علیه‌السلام - به یکی از فرزندان خود- فرمودند: از تنبلی و بی‌حوصلگی ، بپرهیز ؛ زیرا که این دو خصلت ، تو را از بهره دنیا و آخرتت باز می‌دارند .
الکافی : 5 / 85 / 2 منتخب میزان الحکمة : 492

حدیث626

امام علی علیه‌السلام :
المؤمنُ یرغَبُ فیما یَبقی ، ویَزهَدُ فیما یَفنی ... بَعیدٌ کَسَلُهُ ، دائمٌ نَشاطُهُ .
مؤمن به آنچه ماندنی است راغب است و از آنچه رفتنی است رویگردان ... از تنبلی به دور است و پیوسته سرزنده و کوشاست .
بحار الأنوار : 78 / 26 / 92 منتخب میزان الحکمة : 492

حدیث627

امام رضا علیه‌السلام :
مَن تَجاوَزَ بأمیرِ المؤمنینَ علیه‌السلام العُبودیَّةَ فهُو مِن المَغضوبِ علَیهِم ومِنَ‌الضالِّینَ .
کسی که امیر المؤمنین را از مرز عبودیت خدا فراتر برد ، از شمار کسانی است که مورد خشم خدایند و از گمراهان است .
بحار الأنوار : 25 / 274/ 20 منتخب میزان الحکمة : 432

حدیث628

امام صادق علیه‌السلام :
به هوش باشید که غُلات ، جوانان شما را فاسد نکنند زیرا غُلات بدترین خَلق خدا هستند . عظمت خدا را پایین می‌آورند و برای بندگان خدا ادعای ربوبیّت می‌کنند . به خدا قسم که غُلات از یهود و نصارا و مجوس و مشرکان بدترند . حضرت سپس فرمود : غالی و افراط کننده به سوی ما برمی‌گردد ، ولی ما او را نمی‌پذیریم و تفریط کننده به ما می‌پیوندد و ما او را می‌پذیریم . عرض شد : علّت چیست ، یابن رسول اللّه ؟ فرمود : چون فرد غلو کننده به ترک نماز و زکات و روزه و حجّ عادت کرده و هرگز قادر نیست از عادت خود دست بردارد و به طاعت خداوند عز و جل روی آورد ، امّا تفریط کننده وقتی حقیقت را بشناسد ، به عبادات عمل می‌کند و از خدا فرمان می‌برد .
أمالی الطوسیّ : 650 / 1349 منتخب میزان الحکمة : 432

حدیث629

امام علی علیه‌السلام :
إیّاکُم والغُلُوَّ فِینا ، قُولُوا إنّا عَبِیدٌ مَربُوبُونَ ، وقُولوا فی فَضلِنا ما شِئتُم .
از غلو کردن درباره ما بپرهیزید و ما را بندگان پرورش یافته (خدا) بدانید . آن گاه هر چه خواستید در فضیلت ما بگویید .
الخصال : 614 / 10 منتخب میزان الحکمة : 432

حدیث630

لا تَرفَعُونِی فَوقَ حَقِّی؛ فإنّ اللّه تعالی اتَّخَذَنی عَبدا قبلَ أن یَتَّخِذَنی نَبِیّا .
مرا از حقّ خودم (و حدّی که دارم) بالاتر نبرید؛ خداوند متعال مرا ، پیش از آن که پیامبر کند ، بنده (خود) قرار داد .
نوادر الراوندیّ : 16 منتخب میزان الحکمة : 432

حدیث631

امام علی علیه‌السلام :
مَن أرادَ أن یَعِیشَ حُرّا أیّامَ حیاتِهِ فلا یُسکِنِ الطَّمَعَ قَلبَهُ .
هر که می‌خواهد ایام عمر خود را آزاده زندگی کند ، طمع را در دل خویش جای ندهد .
تنبیه الخواطر : 1 / 49 منتخب میزان الحکمة : 344

حدیث632

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکَ والطَّمَعَ ؛ فإنّهُ فَقرٌ حاضِرٌ .
زنهار از طمع ، که این خود فقری است نقد .
کنز العمّال : 8852

حدیث633

الإمامُ الکاظمُ علیه‌السلام
لهشامٍ وهُو یَعِظُهُ: إیّاکَ والطَّمَعَ ، وعلَیکَ بالیَأسِ مِمّا فی أیدِی الناسِ ، وأمِتِ الطَّمَعَ مِن الَمخلوقِینَ ؛ فإنَّ الطَّمَعَ مِفتاحٌ لِلذُّلِّ ، واختِلاسُ العَقلِ ، واختِلاقُ المُرُوّاتِ ، وتَدنِیسُ العِرضِ ، والذَّهابُ بِالعِلم .
امام کاظم علیه‌السلام - در اندرز به هشام- فرمودند: از طمع بپرهیز و به آنچه مردم دارند ، چشمداشتی نداشته باش ، چشمداشت به مخلوق را در خود بمیران ؛ زیرا طمع کلید هر خواری است و عقل را می‌دزدد و انسانیّتها را می‌دَرَد و آبرو را می‌آلاید و دانش را از بین می‌برد .
بحار الأنوار : 78 / 315 / 1 منتخب میزان الحکمة : 344

حدیث634

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
أشقَی الأشقیاءِ مَنِ اجتَمَعَ علَیهِ فَقرُ الدُّنیا وعَذابُ الآخِرَةِ .
بدبخت‌ترین بدبختها، کسی است که فقر دنیا و عذاب آخرت در او جمع شود .
کنز العمّال : 16683

حدیث635

امام علی علیه‌السلام :
سَبَبُ الشَّقاءِ حُبُّ الدُّنیا .
علّت بدبختی ، دنیا پرستی است .
غرر الحکم : 5516 منتخب میزان الحکمة : 300

حدیث636

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ اللّه تبارکَ وتعالی یَنقُلُ العَبدَ مِنَ الشَّقاءِ إلی السَّعادَةِ ، ولا یَنقُلُهُ مِن السَّعادةِ إلی الشَّقاءِ .
خداوند تبارک و تعالی بنده را از بدبختی به خوشبختی منتقل می‌کند ، ولی از خوشبختی به بدبختی منتقل نمی‌کند .
التوحید : 358 / 6 منتخب میزان الحکمة : 300

حدیث637

امام علی علیه‌السلام :
الشَّقِیُّ مَنِ انخَدَعَ‌لِهَواهُ وغُرُورِهِ .
بدبخت کسی است که فریفته هوا و هوس خود گردد .
نهج البلاغة : الخطبة 86

حدیث638

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ الشَّقِیَّ مَن حُرِمَ نَفعَ مااُوتِیَ مِنَ العَقلِ والتَّجرِبةِ .
بدبخت کسی است که از عقل و تجربه خود بهره نگیرد .
نهج البلاغة : الکتاب 78

حدیث639

امام علی علیه‌السلام :
الشَّقِیُّ مَنِ انخَدَعَ‌لِهَواهُ وغُرُورِهِ .
بدبخت کسی است که فریفته هوا و هوس خود گردد .
نهج البلاغة : الخطبة 86

حدیث640

امام علی علیه‌السلام :
إن کُنتُم لا مَحالَةَ مُتَعَصِّبینَ فتَعَصَّبوا لِنُصرَةِ الحَقِّ وإغاثَةِ المَلهوفِ .
اگـر نـاگزیر از داشتن تعصّب هستید ؛ پس ، در راه یاری رساندن به حقّ و کمک به ستمدیده تعصّب نشان دهید .
غرر الحکم : 3738 منتخب میزان الحکمة : 384

حدیث641

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
فی ذَمِّ إبلیسَ: فافتَخَرَ عَلی آدَمَ بِخَلقِهِ ، وتَعَصَّبَ علَیهِ لأِصلِهِ ، فعَدُوُّ اللّه إمامُ المُتَعَصِّبینَ ، وسَلَفُ المُستَکبِرینَ ، الّذی وَضَعَ أساسَ العَصَبِیَّةِ ، ونازَعَ اللّه رِداءَ الجَـبریَّـةِ ، وادَّرَعَ لِباسَ التَّعَزُّزِ ، وخَلَعَ قِناعَ التَّذَلُّلِ .
امام علی علیه‌السلام
- در نکوهش ابلیس-: به سبب آفرینش خود (از آتش) بر آدم فخر فروخت و به خاطر اصل و گوهرش ، علیه او عصبیّت ورزید . پس ، این دشمن خدا پیشوای متعصّبان و سر سلسله مستکبران و خود بزرگ بینان است و همو عصبیّت را پایه گذاری کرد و بر سرِ ردای جبروتی و کبریا ، با خدا به کشمکش برخاست و جامه عزّت به تن کرد و نقاب فروتنی را به دور افکند .
نهج البلاغة : الخطبة 192 منتخب میزان الحکمة : 382

حدیث642

امام کاظم علیه‌السلام :
إنّ الزَّرعَ یَنبُتُ فیالسَّهلِ ولا یَنبُتُ فی الصَّفا ، فکذلکَ الحِکمَةُ تَعمُرُ فی قَلبِ المُتَواضِعِ ولا تَعمُرُ فی قَلبِ المُتَکبِّرِ الجَبّارِ ؛ لِأنَّ اللّه‌َ جَعَلَ التَّواضُعَ آلهَ العَقلِ ، وجَعَلَ التَّکبُّرَ مِن آلهِ الجَهلِ ، ألَم تَعلَمْ أنّ مَن شَمَخَ إلَی السَّقفِ برأسِهِ شَجَّهُ ،ومَن خَفَضَ رأسَهُ استَظَلَّ تَحتَهُ وأکَنَّهُ ؟! وکذلکَ مَن لم یَتَواضَعْ للّه خَفَضَهُ اللّه ، ومَن تَواضَعَ للّه‌ِ رَفَعَهُ .
هـمانا زراعت ، در زمـین می‌رویـد و روی تخت سنگ نمی‌روید. حکمت نیز چنین است : در دل شخص فروتن می‌روید و در دل متکبّر گردنفراز نمی‌روید ؛ زیرا که خداوند فروتنی را ابزار خرد و دانایی قرار داده و تکبّر را از ابزار نادانی . مگر نمی‌دانی که هر کس سرش را به سقف ساید ، سرش می‌شکافد و هر که سر پایین‌گیرد در زیرسقف سایه و پناه می‌گیرد . بدین سان نیز هر که برای خدا فروتنی نکند ، خداوند او را پست گرداند و هر که برای خدا فروتنی کند ، خداوند او را بالا برد .
تحف العقول : 396 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث643

امام علی علیه‌السلام :
لکنَّ اللّه یَختَبِرُ عِبادَهُ بأنـواعِ الـشَّدائدِ ، ویَتَعبَّدُهُم بأنواعِ الَمجاهِدِ ، ویَبتَلیهِم بِضُروبِ المَکارِهِ ، إخراجا للتَّکَبُّرِ مِن قُلوبهِم ، وإسکانا للتَّذَلُّلِ فی نُفوسِهِم ، ولِیَجعَلَ ذلکَ أبوابا فُتُحا إلی فَضلِهِ .
امّـا خـداوند بندگان خـود را به انواع سختیها می‌آزماید و با سختکوشیهای گوناگون آنان را به عبادت و بندگی می‌گیرد و به انواع ناملایمات و ناخوشایندیها امتحانشان می‌کند ، تا تکبّر را از دلهایشان بیرون بَرد و افتادگی و خاکساری را در جانهایشان بنشاند و نیز تا این آزمایشها را درهای گشوده‌ای به سوی فضل (و احسان) خویش قرار دهد .
نهج البلاغة : الخطبة 192 منتخب میزان الحکمة : 482

حدیث644

امام علی علیه‌السلام :
طَلَبتُ الخُضوعَ فما وَجَدْتُ إلاّ بقبولِ الحقِّ ، اقبَلُوا الحَقَّ ، فإنَّ قبولَ الحقِّ یُبَعِّدُ مِن الکِبرِ .
فروتنی را جوییدم و آن را جز در پذیرش حقّ ، نیافتم . (پس) حقّ‌پذیر باشید ؛ زیرا پذیرش حقّ (و حقیقت ، آدمی را) ، از تکبّر دور می‌سازد .
بحار الأنوار : 69 / 399 / 91 منتخب میزان الحکمة : 480

حدیث645

امام صادق علیه‌السلام :
مَن بَرِئَ مِن الکِبرِ نالَ الکَرامَةَ .
هر که از تکبّر پاک شود ، به بزرگواری دست یابد .
بحار الأنوار : 78 / 229 / 5

حدیث646

امام علی علیه‌السلام :
فاعتَبِرُوا بما کانَ مِن فِعلِ اللّه بإبلیسَ ، إذ أحبَطَ عَمَلَهُ الطَّویلَ وجَهدَهُ الجَهیدَ ... عن کِبْرِ ساعَةٍ واحِدَةٍ ! فمَن ذا بَعدَ إبلیسَ یَسلَمُ علَی اللّه بمثلِ مَعصیَتِهِ ؟!
از کاری که خدا با ابلیس کرد پند گیرید . آن گاه که ، به خاطر لحظه‌ای تکبّر ، کار طولانی و کوشش طاقت فرسای (عبادی) ... او را باطل کرد ! پس ، بعد از ابلیس (با آن همه مقامی که داشت) کیست که با معصیتی چون معصیت او ، از خشم و کیفر خداوند ایمن باشد ؟.
نهج البلاغة : الخطبة 192 منتخب میزان الحکمة : 480

حدیث647

امام علی علیه‌السلام :
لِکُلِّ شَیءٍ بَذرٌ وبَذرُ العَداوَةِ المِزاحُ .
هر چیزی را بذری است و بذر دشمنی ، شوخی کردن است .
غرر الحکم : 7316 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث648

امام باقر علیه‌السلام :
إیّاکُم والخُصومَةَ ؛ فإنَّها تُفسِدُ القَلبَ وتُورِثُ النِّفاقَ .
از ستیزه‌گری بپرهیزید؛ زیرا این کار دل را تباه می‌کند و نفاق به بار می‌آورد .
حلیه الأولیاء : 3 / 184 / 235 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث649

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما عَهِدَ إلَیَّ جَبرَئیلُ علیه‌السلام فی شَیءٍ ما عَهِدَ إلَیَّ فی مُعاداةِ الرِّجالِ .
جبرئیل علیه‌السلام درباره هیچ چیز به اندازه دوری کردن از دشمنی با مردم ، به من سفارش نکرد .
الکافی : 2 / 302 / 11 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث650

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما نُهِیتُ عن شَیءٍ بَعدَ عِبادَةِ الأوثانِ ما نُهِیتُ عَن مُلاحاةِ الرِّجالِ .
من بعد از نهی شدن از بت‌پرستی ، از چیزی به اندازه کشمکش کردن با مردم نهی نشدم .
تحف العقول : 42 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث651

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُّ لَهوِ المؤمنِ باطِلٌ إلاّ فی ثلاثٍ : فی تأدیبهِ الفَرَسَ ، ورَمیِهِ عَن قَوسِهِ ، ومُلاعَبَتِهِ امرأتَهُ ، فإنّهُنَّ حَقٌّ .
هرگونه سرگرمی برای مؤمن نادرست است ، مگر سه کار : تربیت اسب ، تیراندازی با کمانش و بازی و شوخی با همسرش ؛ زیرا این سه کار ، حقّ است .
الکافی : 5 / 50 / 13 منتخب میزان الحکمة : 504

حدیث652

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خَیرُ لَهوِ المؤمنِ السِّباحَةُ ، وخَیرُلَهوِ المَرأةِ المِغزَلُ .
بهترین سرگرمی مؤمن ، شناست و بهترین سرگرمی زن ، ریسندگی .
کنزالعمّال : 40611 منتخب میزان الحکمة : 504

حدیث653

امام حسن علیه‌السلام :
المؤمنُ لا یَلهو حتّی یَغفُلَ ، فإذا تَفَکّرَ حَزِنَ .
مؤمن سرگرمی نمی‌کند تا در نتیجه غافل گردد . پس هرگاه بیندیشد ، اندوهگین شود .
تنبیه الخواطر : 1 / 52 منتخب میزان الحکمة : 504

حدیث654

امام علی علیه‌السلام :
مَن کَثُرَ لَهوُهُ قَلَّ عَقلُهُ .
کسی که سرگرمیش زیاد ، عقلش کم است .
غرر الحکم : 8426 منتخب میزان الحکمة : 504

حدیث655

امام علی علیه‌السلام :
أبعَدُ النّاسِ مِن النّجاحِ المُستَهتَرُ باللَّهوِ والمِزاحِ .
دورتـرین مـردم از موفقیت ، کسی است که شیفته سرگرمی و شوخی است .
غرر الحکم : 3333 منتخب میزان الحکمة : 504

حدیث656

امام علی علیه‌السلام :
مَجالِسُ اللّهوِ تُفسِدُالإیمانَ .
مجالس سرگرمی (و خوشگذرانی) ، ایمان را تباه می‌کند .
غرر الحکم : 9815 منتخب میزان الحکمة : 504

حدیث657

امام علی علیه‌السلام :
أیُّها النّاسُ ، اتَّقوا اللّه‌َ ؛ فما خُلِقَ‌امرؤٌ عَبَثا فیَلهوَ ، ولا تُرِکَ سُدیً فیَلغوَ !
ای مـردم ! از خـدا بترسید ؛ زیرا هیچ کـسی عبث آفریده نشده‌است ، تا به سرگرمی و غفلت گذراند و مهمل رها نشده است تا بیهودگی کند .
نهج البلاغة : الحکمة 370 منتخب میزان الحکمة : 504

حدیث658

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن دابَّةٍ طائرٍ ولا غَیرِهِ یُقتَلُ بغَیرِ الحقِّ إلاّ ستُخاصِمُهُ یَومَ القِیامَةِ .
هر حیوانی - پرنده یا جز آن - کـه بـه ناحـقّ کشته شود در روز قیامت از قاتل خود شکایت خواهد کرد .
کنز العمّال : 39968

حدیث659

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَـضْـرِبـوا الدَّوابَّ علی وُجوهِها ؛ فإنَّها تُسَبِّحُ بحَمْدِ اللّه .
به صورت حیوانات نزنید ؛ زیرا آنها حمد و تسبیح خدا می‌گویند .
الکافی : 6 / 538 / 4 ، الخصال : 618 / 10 منتخب میزان الحکمة : 170

حدیث660

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
للدّابهِ علی صاحِبِها سِتُّ خِصالٍ : یَعْلِفُها إذا نَزلَ ، ویَعْرِضُ علَیها الماءَ إذا مَرَّ بهِ ، ولا یَضْرِبُها إلاّ علی حقٍّ ، ولا یُحَمّلُها ما لا تُطیقُ ، ولا یُکلّفُها مِن السَّیرِ إلاّ طاقَتَها ، ولا یَقِفُ علَیها فُواقا .
حیوان شش حق به گردن صاحب خود دارد : هر گاه از آن پیاده شد علفش دهد ، هرگاه از آبی گذشت آن را آب دهد ، بی‌دلیل آن را نزند ، بیشتر از قدرتش آن را بار نکند ، بیشتر از توانش آن را راه نبرد و مدّت زیادی روی آن درنگ نکند .
مستدرک الوسائل : 8 / 258 / 9393 منتخب میزان الحکمة : 170

حدیث661

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ارْکَبوا هذهِ الدَّوابَّ سالِمَةً واتَّدِعُوها سالِمَةً ، ولا تَتَّخِذوها کَراسِیَّ لأحادیثِکُم فی الطُّرُقِ والأسْواقِ ، فَرُبَّ مَرْکوبَةٍ خَیرٌ مِن راکِبِها وأکْثَرُ ذِکْرا للّه‌ِ تبارکَ وتعالی مِنهُ .
چارپایان سالم را سوار شوید و آنها را سالم نگه دارید و آنها را کرسی خطابه و صحبتهای خود در کوچه‌ها و بازارها نکنید ؛ چه بسا مرکوبی که از سواره‌اش بهتر است و بیشتر از او به یاد خدای تبارک و تعالی است .
کنزالعمّال : 24957 منتخب میزان الحکمة : 170

حدیث662

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ اللّه یُحِبُّ الرِّفْقَ ویُعینُ علَیهِ ، فإذا رَکِبْتُمُ الدَّوابَّ العُجْفَ فأنْزِلوها مَنازِلَها ، فإنْ کانتِ الأرضُ مُجْدِبَةً فانْجوا عَنها ، وإنْ کانتْ مُخْصِبةً فأنْزِلُوها مَنازِلَها .
خداوند مــدارا کـردن را دوسـت دارد و بـر انجام آن کمک می‌کند . پس ، هرگاه چارپایان لاغر را سوار شدید ، آنها را در منزلهایشان فرود آورید . اگر زمین خشک و بی‌گیاه بود با شتاب از آن بگذرید و اگر سرسبز و پر علف بود ، آنها را در آن جا استراحت دهید .
الکافی : 2 / 120 / 12 منتخب میزان الحکمة : 170

حدیث663

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَعَلَّموا مِنَ الغُرابِ خِصالاً ثَلاثاً : اِستِتارَهُ بِالسِّفادِ ، وبُکورَهُ فی طَلَبِ الرِّزقِ ، وحَذَرَهُ .
سه چیز را از کلاغ بیاموزید : پنهان داشتن آمیزش ، سحرخیزی در طلب روزی ، و احتیاط‌ورزی او را .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 41 ، حدیث 3 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 614

حدیث664

امام صادق علیه‌السلام :
نهی رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم أن یُؤکَلَ ماتَحمِلُ الَّنملَةُ بِفِیها وقَوائمِها .
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم از خوردن چیزی که مورچه با دهان و پاهای خود حمل می‌کند ، نهی فرمود .
الکافی : 5 / 307 / 11 منتخب میزان الحکمة : 350

حدیث665

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُوا اللَّحمَ فی کُلِّ اُسبوعٍ ، ولا تُعَوِّدوهُ أنفُسَکُم وأولادَکُم ؛ فَإِنَّ لَهُ ضَراوَةً کَضَراوَةِ الخَمرِ ، ولا تَمنَعوهُم فَوقَ الأَربَعینَ یَوماً ؛ فَإِنَّهُ یُسیءُ أخلاقَهُم .
در هر هفته ، یک بار گوشت بخورید و خود و فرزندانتان را بدان عادت ندهید ؛ زیرا موجب اعتیادی همچون اعتیاد به شراب می‌گردد . نیز آنان را بیش از چهل روز ، از آن محروم مدارید ؛ چرا که آنان را بدخوی می‌کند .
الاُصول الستّة عشر ، صفحه 12 عن زید الزرّاد دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 126

حدیث666

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَأکُلوا بِالشِّمالِ ؛ فَإِنَّ الشَّیطانَ یَأکُلُ بِالشِّمالِ .
با دست چپ نخورید ؛ چرا که شیطان با دست چپ می‌خورد .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 261 ، حدیث 40872 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 98

حدیث667

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ بِشِمالِهِ أکَلَ مَعَهُ الشَّیطانُ ، ومَن شَرِبَ بِشِمالِهِ ، شَرِبَ مَعَهُ الشَّیطانُ .
هر کس با دست چپ بخورد ، شیطان نیز همراه با او می‌خورد و هر کس با دست چپ بنوشد ، شیطان نیز همراه با او می‌نوشد .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 262 ، حدیث 40876 وراجع : سنن الترمذی ، جلد 4 ، صفحه 257 ، حدیث 1799 و صفحه 258 ، حدیث 1800 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 98

حدیث668

امام علی علیه‌السلام :
لا یَنفُخُ الرَّجُلُ فی مَوضِعِ سُجودِهِ ، ولا یَنفُخُ فی طَعامِهِ ولا فی شَرابِهِ .
نباید کسی بر محلّ سجده خود و نه در غذای خود و نه در آنچه می‌نوشد ، بدمد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 458 ، حدیث 1 وج 79 ، صفحه 212 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 96

حدیث669

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُّ طَعامٍ لا یُذکَرُ اسمُ اللّه‌ِ عَلَیهِ ، فَإِنَّما هُوَ داءٌ ولا بَرَکَةَ فیهِ .
هر غذایی که بر آن نام خدا برده نشود ، درد است و هیچ برکتی در آن نیست .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 238 ، حدیث 40741 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 74

حدیث670

امام صادق علیه‌السلام :
لَیْسَ شَیْءٌ أضَرَّ لِقَلْبِ المُؤْمِنِ مِنْ کَثْرَةِ الأکْلِ ، وَهِیَ مُورِثَةٌ لِشَیْئَیْنِ : قَسْوَةِ القَلْبِ ، وَهَیَجَانِ الشَّهْوَةِ .
برای قلب مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست . پرخوری موجب دو چیز می‌شود : سنگدلی و تحریک شهوت .
مستدرک الوسائل : 12 / 94 / 13615 منتخب میزان الحکمة : 22

حدیث671

امام علی علیه‌السلام :
نِعْمَ عَوْنُ المَعاصِی الشِّبَعُ .
سیری ، چه یاور خوبی برای گناهان است .
غرر الحکم : 9922 منتخب میزان الحکمة : 22

حدیث672

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أفضَلُکُم مَنزِلَةً عندَ اللّه تعالی أطوَلُکُم جُوعا وتَفَکُّرا ، وأبغَضُکُم إلَی اللّه تعالی کُلُّ نَؤومٍ وأکُولٍ وشَروبٍ .
بلند پایه‌ترین شما نزد خداوند متعال کسی است که مدتهای طولانی‌تری گرسنگی بکشد و به تفکّر بپردازد و منفورترین شما نزد خداوند متعال هر آن کسی است ، که پرخواب و پرخور و پرنوش باشد .
تنبیه الخواطر : 1/100 منتخب میزان الحکمة : 448

حدیث673

امام هادی علیه‌السلام :
العُقوقُ یُعقِبُ القِلَّهَ، ویُؤَدّی إلَی الذِّلَّةِ ؛
نافرمانی والدین ، تنگدستی در پی دارد و به ذلّت می‌کشاند .
بحار الأنوار : 74 / 84 / 95 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث674

الامام الصادق علیه‌السلام
فی قَولِهِ تعالی : «و قُلْ لَهُما قَوْلاً کَرِیما»: إن ضَرَباک فَقُلْ لَهُما : غَفَرَ اللّه‌ُ لَکُما .
امام صادق علیه‌السلام - درباره آیه «و به آن دو به شایستگی سخن بگو»- : اگر تو را کتک زدند ، بگو : خدا شما را بیامرزد .
الکافی : 2 / 158 / 1 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث675

الامام الصلدق علیه‌السلام
فی قولِهِ تعالی : «و اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحمَةِ»: لا تَملَأْ عَینَیکَ من النَّظَرِ إلَیهِما إلاّ بِرَحمَةٍ ورِقَّةٍ ، ولا تَرفَعْ صَوتَکَ فَوقَ أصواتِهِما ، ولا یَدَکَ فَوقَ أیدیهِما ، ولا تَقَدَّمْ قُدّامَهُما .
امام صادق علیه‌السلام - درباره آیه «و از روی مهربانی ، در برابر آنان خوار و فروتن باش»- : نگاهت را جز از سر مهر و دلسوزی به آنان خیره مکن و صدایت را از صدای آنها بلندتر مگردان و رو دست آنها نیز بلند نشو و خود را از آنها جلو مینداز .
الکافی : 2 / 158 / 1 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث676

امام صادق علیه‌السلام :
مِن العُقوقِ أن یَنظُرَ الرّجُلُ إلی والِدَیهِ فیُحِدَّ النَّظَرَ إلَیهِما .
و از جمله نافرمانی کردن از والدین آن است که انسان به آنان خیره نگاه کند .
الکافی : 2 / 349 / 7 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث677

امام صادق علیه‌السلام :
أدنَی العُقوقِ : «اُفٍّ» ، ولَو عَلِمَ اللّه‌ُ عز و جل شَیئا أهوَنَ مِنهُ لَنَهی عَنهُ .
کمترین بی احترامی بـه پدر و مادر ، «اُف» گفتن است و اگر خداوند عز و جل چیزی کمتر از آن سراغ داشت ، بی‌گمان از آن نهی می‌کرد .
الکافی : 2 / 348 / 1 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث678

امام رضا علیه‌السلام :
إنّ اللّه عز و جل ... أمَـرَ بالشُّکرِ لَهُ ولِلوالِدَین ، فمَن لَم یَشکُرْ والِدَیهِ لَم یَشکُرِ اللّه‌َ .
خداوند عز و جل ... به سپاسگزاری از خود و پدر و مادر فرمان داده‌است . پس هر که از پدر و مادرش سپاسگزاری نکند ، از خداوند سپاسگزاری نکرده‌است .
الخصال : 156 / 196 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث679

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
منَ بَرَّ والِدَیهِ طُوبی لَهُ ، زادَ اللّه‌ُ فی عُمرِهِ .
هر که به پدر و مادرش نیکی کند ، خداوند عمرش را زیاد کرده‌است ، خوشا به حالش .
الترغیب والترهیب : 3 / 317 / 17 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث680

امام صادق علیه‌السلام :
إن أحبَبتَ أن یَزیدَ اللّه فی عُمرِکَ فسُرَّ أبَوَیکَ .
اگر دوست داری خداوند بر عمرت بیفزاید ، پدر و مادرت را خوشحال کن .
الزهد للحسین بن سعید : 33 / 87 منتخب میزان الحکمة : 408

حدیث681

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
النَّظَرُ إلَی العالِمِ عِبادَةٌ ،والنَّظَرُ إلَی الإمامِ المُقسِطِ عِبادَةٌ ، وَالنَّظَرُ إلَی الوالِدَینِ بِرَأفَةٍ وَرحمَةٍ عِبادَةٌ ، وَالنَّظَرُ إلی أخٍ تَوَدُّهُ فی اللّه عز و جل عِبادَةٌ .
نگریستن به دانشمند عبادت است ، نگریستن به پیشوای دادگر عبادت است ، نگاهِ دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادری که برای خداوند عز و جل دوستش داری عبادت است .
أمالی الطوسیّ : 454 / 1015 منتخب میزان الحکمة : 354

حدیث682

امام صادق علیه‌السلام :
مَن نَظَرَ إلی أبَوَیهِ‌نَظَرَ ماقِتٍ وهُما ظالِمانِ لَهُ ، لم یَقبَلِ اللّه لَهُ صلاةً .
هر که به پدر و مادر خود ، گرچه به وی ستم کرده باشند ، با نگاه دشمنانه بنگرد ، خداوند نمازش را نمی‌پذیرد .
الکافی : 2 / 349 / 5 منتخب میزان الحکمة : 326

حدیث683

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثَةٌ یَستَوجِبونَ المَقتَ مِنَ اللّه تَعالی : الآکِلُ مِن غَیرِ جوعٍ ، وَالنّومُ مِن غَیرِ سَهَرٍ ، وَالضِّحکُ مِن غَیرِ عَجَبٍ .
سه چیز ، موجب خشم خداوند متعال است : خوردن بدون احساس گرسنگی ، خفتن بدون بیداری کشیدن [و احساس نیاز به خواب] ، و خندیدن بدون شگفتی .
کنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 59 ، حدیث 43932 نقلاً عن الدیلمی عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 84

حدیث684

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کَبُرَ مَقتاً عِندَ اللّه الأَکلُ مِن غَیرِ جوعٍ ، وَالنّومُ مِن غَیرِ سَهَرٍ .
خوردن بدون گرسنگی و خوابیدن بدون بیداری کشیدن [و احساس نیاز به خواب] ، نزد خداوند ، گناهی سهمگین است .
الفردوس ، جلد 3 ، صفحه 306 ، حدیث 4920 عن عبد اللّه بن عمرو ، کنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 80 ، حدیث 44011 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 84

حدیث685

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن کَثُرَ تَسبیحُهُ وتَمجیدُهُ ، وقَلَّ طَعامُهُ وشَرابُهُ ومَنامُهُ ، اِشتاقَتهُ المَلائِکَةُ .
هر کس تسبیح گفتن او و به عظمت یاد کردن او از خداوند ، فراوان شود و خوراک و آشامیدن و خفتنش اندک گردد ، فرشتگانْ مشتاق او می‌شوند .
تنبیه الخواطر ، جلد 2 ، صفحه 116 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 10

حدیث686

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قَرَأَ «قُلْ هُوَ اللّه أحَدٌ» حِینَ یأخُذُ مَضجَعَهُ ، غَفَرَ اللّه لَهُ ذُنوبَ خَمسینَ سَنَةً .
هرکس وقتی به بستر خـود می‌رود سـوره «قل هو اللّه احد» را بخواند ، خداوند گناهان پنجاه سال او را بیامرزد .
أمالی الصدوق : 22 / 3

حدیث687

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَـن قَـرأَ «أ لْهاکُمُ التَّکاثُرُ» عِندَ مَنامِهِ وُقِیَ فِتنَهَ القَبرِ .
هرکس موقع خواب سوره «ألهاکم التکاثر» را بخواند از عذاب قبر محفوظ ماند .
بحار الأنوار : 76 / 196 / 12 منتخب میزان الحکمة : 576

حدیث688

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا آوی أحَـدُکُـم إلـی فِراشِهِ ... لِیَقُلْ : الـلّهُمّ إن أمسَکتَ نَفسی فی مَنامی فاغفِرْ لَها ، وإن أرسَلتَها فاحفَظْها بما تَحفَظُ بهِ عِبادَکَ الصّالِحینَ .
هرگاه فردی از شما به بسترش رفت ... (این ذکر را) بگوید : «اللهم إن امسکت نفسی فی منامی فاغفر لها ، و ان ارسلتها فاحفظها بما تحفظ به عبادک الصالحین» (یعنی) خداوندا ! اگر جان مرا در خواب می‌گیری ، آن را ببخشای و اگر به بدنم باز می‌گردانی آن را محفوظ بدار آن گونه‌ای که بندگان صالح خود را محفوظ می‌داری .
علل الشرائع : 589 / 34 منتخب میزان الحکمة : 576

حدیث689

امام صادق علیه‌السلام :
إذا أوَیتَ إلی فِراشِکَ فانظُرْ ما سَلَکتَ فی بَطنِکَ وما کَسَبتَ فی یَومِکَ ، واذکُرْ أ نَّکَ مَیِّتٌ وأنَّ لکَ مَعادا .
هرگاه در بسترت جای گرفتی ، بیندیش که در آن روز چه غذایی روانه شکم خود کرده‌ای و چه به دست آورده‌ای و به یاد آر که خواهی مرد و معادی در پیش داری .
بحار الأنوار : 76 / 190 / 21 منتخب میزان الحکمة : 574

حدیث690

مَن أحیا لَیلةَ العِیدِ ولَیلةَ النِّصفِ مِن‌شَعبانَ ، لَم یَمُتْ قَلبُهُ یَومَ تَموتُ القُلوبُ .
هرکه شب عید (فطر و قربان) و شب نیمه شعبان را احیا کند ، در آن روزی که دلها می‌میرند ، دل او نمیرد .
ثواب الأعمال : 1/102/2 منتخب میزان الحکمة : 284

حدیث691

امام علی علیه‌السلام :
سَهَرُ اللیلِ فی طاعَةِ اللّه رَبیعُ‌الأولیاءِ ورَوضَـهُ السُّعَداءِ .
شب بیداری در طاعت و بندگی خدا ، بـهـار اولیا است و بوستان نیکبختان .
غرر الحکم : 5613 منتخب میزان الحکمة : 284

حدیث692

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا سَهَرَ بعدَ العِشاءِ الآخِرَةِ إلاّ لأِحَدِ رَجُلَینِ : مُصَلٍّ أو مُسافِرٍ .
بیدار ماندن بعد از نماز خفتن روا نباشد ، مگر برای دو کس : نماز گزار یا مسافر .
بحار الأنوار : 76 / 179 / 5

حدیث693

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا سَهَرَ إلاّ فی ثلاثٍ :مُتَهَجِّدٍ بالقرآنِ ، وفی طَلَبِ العِلمِ ، أو عَروسٍ تُهدی إلی زَوجِها .
شب زنده‌داری جز برای سه چیز روا نیست: تلاوت قرآن ، تحصیل دانش و یا فرستادن عروس به خانه شوهرش .
بحار الأنوار : 76 / 178 / 3 منتخب میزان الحکمة : 284

حدیث694

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الرؤیا لا تُقَصُّ إلاّ علی مؤمنٍ خلا مِن الحَسَدِ والبَغیِ .
رؤیا را جـز بـرای مـؤمنی کـه از حـسادت و تجاوز مبرّاست، نباید بازگو کرد .
الکافی : 8 / 336 / 530 منتخب میزان الحکمة : 226

حدیث695

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا رَأی أحَدُکُـم الرؤیا الحَسَنَةَ فَلْیُفَسِّرْها ولْیُخبِرْ بها ، وإذا رَأی الرؤیا القَبیحَةَ فلا یُفَسِّرْها ولا یُخبِرْ بها .
هر گاه یکی از شما خوابِ خوبی دید ، آن را تعبیر کند و برای دیگران بازگو کند و اگر خواب بدی دید آن را تعبیر نکند و به کسی هم نگوید .
کنزالعمّال : 41392 منتخب میزان الحکمة : 226

حدیث696

امام صادق علیه‌السلام :
الرؤیا علی ثلاثةِ وُجوهٍ : بِشارَةٌ مِنَ اللّه للمُؤمنِ ، وتَحذیرٌ مِنَ‌الشیطانِ ، وأضغاثُ‌أحلام .
رؤیا سه گونه است : نویدی از جانب خدا به مؤمن ، ترسی که شیطان می‌افکند و خوابهای آشفته .
الکافی : 8 / 90 / 61 منتخب میزان الحکمة : 226

حدیث697

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا أرادَ اللّه بعَبدٍ خَیرا عاتَبَهُ فی مَنامِهِ .
هر گاه خداوند خوبی بنده‌ای را بخواهد او را در خواب سرزنش می‌کند .
کنزالعمّال : 30765 منتخب میزان الحکمة : 190

حدیث698

امام عسکری علیه‌السلام :
مَن أکثَرَ المَنامَ رأَی الأحلام .
هرکه زیاد بخوابد ، خواب‌های پریشان بیند.
الدرّة الباهرة : 43 منتخب میزان الحکمة : 574

حدیث699

امام صادق علیه‌السلام :
کَثرَةُ النَّومِ مَذهَبَةٌ للدِّینِ والدُّنیا .
پُرخوابـی ، بـاعث از دسـت رفـتن دیـن و دنیاست .
الکافی : 5 / 84 / 1

حدیث700

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّـاکُم وکَثرَةَ النَّومِ ؛ فـإنَّ کَثرَةَ الـنَّومِ یَدَعُ صاحِبَهُ فَقیرا یَومَ القِیامَةِ ؛
از پر خـوابی بـپرهیزید ؛ زیـرا پـرخوابی صاحب خود را در روزقیامت تهیدست می‌گذارد .
الاختصاص : 218 منتخب میزان الحکمة : 574

حدیث701

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ اللّه یُحِبُّ إطعامَ الطَّعامِ وهِراقَةَ الدِّماءِ .
خداوند اطعام کردن و قربانی کردن را دوست دارد .
المحاسن : 2 / 143 / 1370 منتخب میزان الحکمة : 342

حدیث702

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کَفی بِالمَرءِ إثما أن‌یَستَقِلَّ ما یُقَرِّبُ إلی إخوانِهِ ، وکَفی بِالقَومِ إثما أن یَستَقِلُّوا ما یُقَرِّبُهُ إلَیهِم أخُوهُم ؛
مرد (میزبان) را همین گناه بس ، که غذایی را که پیش برادران خود می‌گذارد کم شمارد و میهمانان را همین گناه بس ، که آنچه را برادرشان در برابرشان می‌گذارد کم شمارند .
المحاسن : 2 / 186 / 1533 منتخب میزان الحکمة : 340

حدیث703

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن الجَفاءِ ... أن‌یُدعَی الرَّجُلُ إلی طَعامٍ فلا یُجِیبَ أو یُجِیبَ فلا یَأکُلَ ؛
از ادب به‌دور است... که مردی به میهمانی دعوت شود و نپذیرد یا بپذیرد و غذا نخورد .
قرب الإسناد : 160 /583 منتخب میزان الحکمة : 340

حدیث704

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اُوصِی الشاهِدَ مِن اُمَّتی والغائبَ أن یُجِیبَ دَعوَةَ المُسلِمِ ولَو علی خَمسَةِ أمیالٍ ؛ فإنّ ذلکَ مِن الدِّینِ ؛
به حاضران و غایبان امّت خود سفارش می‌کنم که دعوت مسلمان را ، گرچه از فاصله پنج میل ، بپذیرند ؛ زیرا این کار بخشی از دین است .
المحاسن : 2 / 180 / 1510 منتخب میزان الحکمة : 340

حدیث705

یُکرَهُ إجابَةُ مَن یَشهَدُ وَلِیمَتَهُ الأغنیاءُ دُونَ الفُقَراءِ .
پـذیرفتن دعـوت کـسی کـه ثروتمندان بر سر سفره میهمانی او هستند و فقیران حضور ندارند کراهت دارد .
الدعوات : 141 / 358 منتخب میزان الحکمة : 340

حدیث706

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
لأبی ذَرٍّ وهُو یَعِظُهُ: لا تَأکُل طَعامَ الفاسِقِینَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در اندرز بــه ابوذر- : از غذای مردمان فاسق تناول مکن .
بحار الأنوار : 77 / 84 / 3

حدیث707

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أضِفْ بِطَعامِکَ مَن تُحِبُّ فی اللّه ؛
کـسی را که بـه خاطر خدا دوستش داری، به غذای خود میهمان کن .
کنز العمّال : 25881 منتخب میزان الحکمة : 340

حدیث708

امام علی علیه‌السلام :
مَن آتاهُ اللّه مالاً فَلْیَصِلْ بهِ القَرابَةَ ، ولْیُحسِنْ مِنهُ الضِّیافَةَ ؛
هرکه خداوند به او ثروتی دهد، باید با آن به خویشانش رسیدگی کند و مهمانداری نماید .
نهج البلاغة : الخطبة 142 منتخب میزان الحکمة : 340

حدیث709

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الرِّزقُ أسرَعُ إلی مَن یُطعِمُ الطَّعامَ مِن السِّکِّینِ فی السَّنامِ ؛
کسی که اطعام می‌کند ، رزق و روزی برای او سریعتر از سرعت فرورفتن کارد در کوهان شتر ، می‌رسد .
المحاسن : 2 / 147 / 1388 منتخب میزان الحکمة : 340

حدیث710

امام علی علیه‌السلام :
لا تُسرِعَنَّ إلی أرْفَعِ مَوضِعٍ فی الَمجلسِ ، فإنَّ المَوضِعَ الّذی تُرفَعُ إلَیهِ خَیرٌ مِن الموضعِ الّذی تُحَطُّ عنهُ ؛
به سوی بالاترین جای مجلس مشتاب ؛ زیرا جایی که بالا برده شوی بهتر است از جایی که پایین آورده شوی .
غرر الحکم : 10283 منتخب میزان الحکمة : 104

حدیث711

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الرحمَةَ لا تَنزِلُ علی قَومٍ فیهِم قاطِعُ رَحِم ؛
رحمت (خداوند) بر مردمی که در میان آنها قطع کننده رحم باشد ، فرود نمی‌آید .
کنز العمّال : 6978 منتخب میزان الحکمة : 232

حدیث712

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَقطَعْ رَحِمَکَ وإن قَطَعَتکَ ؛
از خویشاوند خود مبُر، گرچه او از تو ببرد.
الکافی : 2 / 347 / 6

حدیث713

امام صادق علیه‌السلام :
صِلْ رَحِمَکَ ولو بِشَربَةٍ مِن ماءٍ ، وأفضَلُ ما تُوصَلُ بهِ الرَّحِمُ کَفُ‌الأذی عَنها ؛
حتّی اگر شده با نوشاندن جرعه‌ای آب به خویشاوند صله رحم به جای آر و بهترین صله رحم آزار نرساندن به خویشاوند است .
الکافی : 2 / 151 / 9 منتخب میزان الحکمة : 232

حدیث714

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سِرْ سَنَةً صِلْ رَحِمَکَ ؛
برای به جا آوردن صله رحم (حتّی اگر شده) یک‌سال راه پیمایی کن .
بحار الأنوار : 74 / 103 / 61

حدیث715

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
مِن وَصِیَّتِهِ لابنِهِ الحسینِ علیه‌السلام: کَثرَةُ الزِّیارةِ تُورِثَ المَلالَةَ .
امام علی علیه‌السلام - در وصیّت به فرزند خود حسین علیه‌السلام- فرمودند: دیدار زیاد ، ملال‌آور است.
بحار الأنوار : 77 / 237 / 1

حدیث716

امام علی علیه‌السلام :
نِعْمَ البَیتُ الحَمّامُ ؛ تُذکَرُ فیهِ النّارُ ، ویَذهَبُ بالدَّرَنِ .
چه نیکو سرایی است حمّام ؛ آتش (دوزخ) را به یاد می‌آورد و چرک را (از تن) می‌برد .
الفقیه : 1 / 115 / 237 منتخب میزان الحکمة : 166

حدیث717

امام صادق علیه‌السلام :
مَن بَنی فَوقَ مَسکَنِهِ‌کُلِّفَ حَملَةُ یَومَ القِیامَةِ .
هر که بنایی بیش از نیاز سکونتش بسازد ، در روز قیامت مکلّف به حمل آن شود .
المحاسن : 2 / 446 / 2531 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث718

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُّ بِناءٍ لیسَ بِکَفافٍ فهُو وبالٌ علی صاحِبهِ یَومَ القِیامَةِ .
هر بنایی که بیش از نیاز باشد ، در روز قیامت وبال گردن صاحب اوست .
الکافی : 6 / 531 / 7 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث719

امام علی علیه‌السلام :
مِنَ العَناءِ أنَّ المَرءَ یَجمَعُ مالا یَأکُلُ ویَبنِی ما لا یَسکُنُ ، ثُمّ یَخرُجُ إلی اللّه تعالی لا مالاً حَمَلَ ، ولا بِناءً نَقَلَ!
یـکـی از رنجها این اسـت که انسان چیزی را فراهم آورد که نمی‌خورد و بنایی بسازد که در آن سکونت نمی‌کند و سپس به جانب خداوند متعال می‌رود در حالی که نه مالی با خود می‌برد و نه ساختمانی منتقل می‌کند!
نهج البلاغة : الخطبة 114 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث720

إنّ اللّه تبارکَ وتعالی علَی الإناثِ أرأفُ مِنهُ علَی الذُّکورِ ، وما مِن رجُلٍ یُدخِلُ فَرحَةً علَی امرأةٍ بَینَهُ وبَینَها حُرمَةٌ ، إلاّ فَرَّحَةُ اللّه‌ُ تعالی یَومَ القِیامَةِ ؛
خداوند تبارک و تعالی به زنان مهربانتر از مردان است . هیچ مردی نیست که زنی از محارم خود را خوشحال سازد ، مگر این که خداوند متعال در روز قیامت او را شادمان گرداند .
الکافی : 6 / 6 / 7 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث721

امام سجّاد علیه‌السلام :
إنَّ أرضاکُم عِندَاللّه أسبَغُکُم عَلی عِیالِهِ ؛
خداوند از آن کـس خـشنودتر اسـت ، کـه خانواده خود را بیشتر در رفاه و نعمت قرار دهد .
بحار الأنوار : 78 / 136 / 13 منتخب میزان الحکمة : 256

حدیث722

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
رِضـا اللّه فـی رِضـا الوالِدِ ، وسَخَطُ اللّه فی سَخَطِ الوالِدِ؛
خشنودی خدا در خشنودی پدر است و ناخشنودی خدا در ناخشنودی پدر .
الترغیب والترهیب : 3 / 322 / 30

حدیث723

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
لَمّا سُئلَ عَن حقِّ الوالِدَینِ علی وَلَدِهِما: هُما جَنَّتُکَ ونارُکَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در پـاسخ بـه سـؤال از حـقّ پدر و مادر بر فرزندانشان- فرمودند:
آن دو بهشت و دوزخ تو هستند .
الترغیب والترهیب : 3 / 316 / 10 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث724

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلَّما ازدادَ العَبدُ إیمانا ازدادَ حُبّا للنِّساءِ ؛
هر چه ایمان بنده بیشتر شود، زن دوستی او فزونتر می‌شود .
النوادر للراوندیّ : 12 منتخب میزان الحکمة : 510

حدیث725

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
شَرُّ الأشیاءِ المَرأةُ السَّوءِ ؛
بدترین چیزها زن ناشایست است .
بحار الأنوار : 103 / 240 / 52 منتخب میزان الحکمة : 256

حدیث726

امام علی علیه‌السلام :
إیّاکَ وکَثرَةَ الوَلَهِ بالنِّساءِ ، والإغراءِ بِلَذّاتِ الدُّنیا ، فإنّ الوَلِهَ بالنِّساءِ مُمتَحَنٌ ، والغَرِیَّ باللَّذّاتِ مُمتَهَنٌ ؛
زنهار از شیفتگی به زنان و حرص به لذّت‌های دنیا ؛ زیرا شیفته زنان ، در رنج و محنت است و حریص لذّت‌ها ، خوار .
غرر الحکم : 2721 منتخب میزان الحکمة : 510

حدیث727

امام‌صادق علیه‌السلام :
مِن أخلاقِ الأنبیاءِصلّی اللّه‌ُ علَیهِم حُبُّ النِّساءِ ؛
از اخلاق پیامبران علیهم‌السلام ، زن دوستی است .
الکافی : 5 / 320 / 1

حدیث728

امام علی علیه‌السلام :
ولا تُمَلِّکِ المرأةَ مِن أمرِها ما جاوَزَ نَفسَها ؛ فإنَّ المرأةَ رَیحانَةٌ ولَیسَت بقَهرَمانَةٍ ، ولا تَعْدُ بکَرامَتِها نَفسَها ، ولا تُطمِعْها فی أن تَشفَعَ لِغَیرِها .
به زن ، کاری را که از حدّ و توان او فراتر است ، مسپار ؛ زیرا زن گُل است نه کارگزار و در گرامیداشت او پا از حدّ فراتر مگذار و کاری مکن که (نزد تو) به شفاعت کردن از کسی طمع کند .
نهج البلاغة : الکتاب 31 منتخب میزان الحکمة : 510

حدیث729

امام صادق علیه‌السلام :
ثَلاثَةٌ تُکَدِّرُ العَیشَ : السُّلطانُ الجائرُ ، والجارُ السَّوءُ ، والمَرأةُ البَذِیَّةُ ؛
سه چیز زندگی را تیره می‌کند : فرمانروای ستمگر ، همسایه بد و زن بدزبان و وقیح .
تحف العقول : 320 منتخب میزان الحکمة : 422

حدیث730

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن صَبَرَ عَلی سُوءِ خُلُقِ امرَأتِهِ واحتَسَبَهُ ، أعطاهُ اللّه تعالی بکُلِّ یَومٍ ولَیلةٍ یَصبِرُ علَیها مِنَ الثَّوابِ ما أعطی أیُّوبَ علیه‌السلام عَلی بَلائهِ ، وکانَ علَیها مِنَ الوِزْرِ فی کُلِّ یَومٍ ولَیلةٍ مِثلُ رَمْلٍ عالِجٍ ؛
هر مردی که به خاطر خدا و به امید پاداش او در برابر بداخلاقی همسرش صبر کند و آن را به حساب خدا گذارد ، خداوند متعال برای هر روز و شبی که شکیبایی می‌ورزد همان ثوابی را به او دهد که به ایّوب علیه‌السلام در قبال بلایی که دید ، عطا کرد و گناه زن نیز در هر روز و شب به اندازه ریگهای ریگستان باشد .
ثواب الأعمال : 339 / 1 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث731

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن کانَ لَهُ امرَأةٌ تُؤذِیهِ لَم یَقبَلِ اللّه‌ُ صلاتَها ولا حَسَنَةً مِن عَمَلِها حتّی تُعِینَهُ وتُرضِیَهُ وإن صامَتِ الدَّهرَ ... وعلی الرَّجُلِ مِثلُ ذلکَ الوِزْرِ والعَذابِ إذا کانَ لَها مُؤذِیا ظالِما ؛
هر که زنش وی را بیازارد ، خداوند ، نماز آن زن را قبول نکند و کار نیکش را نپذیرد تا زمانی که به شوهرش کمک کند و او را خشنود سازد ، هر چند آن زن همه عمرش روزه بگیرد ، مرد نیز اگر زن خودرا بیازارد و به او ستم کند همین گناه و عذاب را دارد .
وسائل الشیعه : 14 / 116 / 1

حدیث732

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا سَقَی الرجلُ امرَأتَهُ اُجِرَ ؛
هرگاه مرد به زن خود آب بنوشاند ، پاداش برد .
کنز العمّال : 44435

حدیث733

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ الرَّجُلَ لَیُؤجَرُ فی رَفعِ اللُّقمَةِ إلی فِی امرَأتِهِ ؛
کسی که به طرف دهان همسرش لقمه‌ای بالا برد پاداش برد .
المحجّه البیضاء : 3 / 70 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث734

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَـن تَـزَوَّجَ امرَأةً لا یَـتَزَوَّجُها إلاّ لِـجَمالِها لَم یَرَ فیها ما یُحِبُّ ، ومَن تَزَوَّجَها لِمالِها لا یَتَزَوَّجُها إلاّ وَکَلَهُ اللّه‌ُ إلَیهِ ، فعلَیکُم بذاتِ الدِّینِ؛
هر که با زنی به خاطر زیبایی‌اش ازدواج کند ، دلخواه خود را در او نبیند و هر که با زنی به خاطر مال و ثروتش ازدواج کند خداوند او را به همان مال و ثروت واگذارد ، پس بر شما باد به (ازدواج با) زنان متدیّن .
بحار الأنوار : 103 / 235 / 19

حدیث735

مَن أحَبَّ أن یَلقَی اللّه‌َ طاهِرا مُطَهَّرا فَلْیَلْقَهُ بزَوجَةٍ ؛
هر که دوست دارد که پاک و پاکیزه خدا را دیدار کند، با داشتن همسر به دیدارش رود .
بحار الأنوار : 103 / 220 / 18

حدیث736

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
زَوِّجُوا أیاماکُم ، فَإنَّ اللّه یُحسِنُ لَهُم فی أخلاقِهِم ، ویُوَسِّعُ لَهُم فی أرزاقِهِم ، ویَزِیدُهُم فی مُرُوّاتِهِم ؛
بی‌همسران خود را همسر دهید ؛ زیرا با این کار خداوند اخلاق آنان را نیکو می‌گرداند و روزیهایشان را زیاد می‌کند و بر جوانمردیهای آنان می‌افزاید .
بحار الأنوار : 103 / 222 / 38

حدیث737

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِتَّخِذُوا الأهلَ ؛ فإنّه أرْزَقُ‌لَکُم ؛
اهل و عیال اختیار کنید؛ زیرا که این کار روزی شما را بیشتر می‌کند .
بحار الأنوار : 103 / 217 / 1 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث738

امام کاظم علیه‌السلام :
ثلاثةٌ یَستَظِلُّونَ بِظِلِّ عَرشِ اللّه یَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظِلُّهُ : رَجُلٌ زَوَّجَ أخاهُ المسلمَ ، أو أخدَمَهُ ، أو کَتَمَ لَهُ سِرّا ؛
سه نفرند که در روزی که سایه‌ای جز سایه عرش خدا نیست در سایه عرش اویند : مردی که برادر مسلمان خود را زن دهد ، یا به او خدمت کند ، یا رازش را بپوشاند .
الخصال : 141 / 162 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث739

امام صادق علیه‌السلام :
مَن زَوَّجَ أعزَبا کانَ مِمَّن یَنظُرُ اللّه‌ُ عز و جل إلَیهِ یَومَ القِیامَةِ ؛
هر که بی‌همسری را زن دهد ، از جمله کسانی است که خداوند در روز قیامت به او نظر می‌افکند .
الکافی : 5 / 331 / 2 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث740

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم وتَزَوُّجَ الحَمْقاءِ ، فإنَّ صُحبَتَها ضَیاعٌ ووُلْدَها ضِباعٌ ؛
از ازدواج با زن احمق بپرهیزید ؛ زیرا همنشینی با او تباهی است و فرزندانش کفتار صفت هستند .
بحار الأنوار : 103 / 237 / 35 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث741

الإمامُ الحسنُ علیه‌السلام
لرجل جاءَ إلَیهِ یَستَشِیرُهُ فی تَزویجِ ابنَتِهِ: زَوِّجْها مِن رَجُلٍ تَقِیٍّ ، فإنّهُ إن أحَبَّها أکرَمَها وإن أبغَضَها لَم یَظلِمْها ؛
امام حسن علیه‌السلام
- خطاب به مردی که با ایشان در باره ازدواج دختر خود مشورت کرد- فرمودند: او را به مردی باتقوا شوهر ده ؛ زیرا اگر دختر تو را دوست داشته باشد گرامیش می‌دارد و اگر دوستش نداشته باشد به وی ستم نمی‌کند .
مکارم الأخلاق : 1 / 446 / 1534 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث742

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا جاءَکُم مَن تَرضَونَ‌دِینَهُ وأمانَتَهُ یَخطُبُ (إلَیکُم) فَزَوِّجُوهُ ، إن لا تَفعَلُوهُ تَکُن فِتنَةٌ فی الأرضِ وفَسادٌ کبیرٌ ؛
هرگاه کسی به خواستگاری نزد شما آمد و دینداری و امانتداری او را پسندیدید ، به او زن دهید ؛ که اگر چنین نکنید ، در روی زمین تبهکاری و فساد بسیار پدید خواهد آمد .
بحار الأنوار : 103 / 372 / 3 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث743

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
صَوتانِ یُبغِضُهما اللّه: إعْوالٌ عند مُصیبَةٍ ، ومِزْمارٌ عند نِعمَةٍ ؛
دو آواز است که خداوند دشمن دارد : شیون و فغان در هنگام مصیبت و ساز و آواز در هنگام شادی .
تحف العقول : 40 منتخب میزان الحکمة : 100

حدیث744

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أظهِرُوا النِّکاحَ وأخفُوا الخِطبَةَ ؛
(مراسم) ازدواج را آشکار برگزار کنید و خواستگاری را پنهان .
کنز العمّال : 44532 منتخب میزان الحکمة : 256

حدیث745

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا دُعِیَ أحَدُکُم إلی وَلِیمَةِ عُرسٍ فَلْیُجِبْ ؛
هر گاه یکی از شما به ولیمه عروسی دعوت شد ، بپذیرد .
کنز العمال : 44617 منتخب میزان الحکمة : 256

حدیث746

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا دُعِیتُم إلی العُرُساتِ فَأبطِئُوا فإنّها تُذَکِّرُ الدنیا ، وإذا دُعِیتُم إلی الجَنائزِ فَأسرِعُوا فإنّها تُذَکِّرُ الآخِرَةَ ؛
هر گاه به مـراسم عـروسی دعـوت شدید ، در رفتن کُندی کنید ؛ زیرا این مراسم انسان را به یاد دنیا می‌اندازد ، امّا هرگاه به مراسم تشییع جنازه فرا خوانده شدید، شتاب ورزید ؛ زیرا این مراسم، یادآور آخرت است .
بحار الأنوار : 103 / 279 / 2 منتخب میزان الحکمة : 256

حدیث747

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثَةٌ مِنَ الجَفاءِ : أن یَصحَبَ الرَّجُلُ الرَّجُلَ فلا یَسأَلَهُ عَنِ اسمِهِ وکُنیَتِهِ ، وأن یُدعَی الرَّجُلُ إلی طَعامٍ فَلا یُجیبَ أو یُجیبَ فَلا یَأکُلَ ، ومُواقَعَةُ الرَّجُلِ أهلَهُ قَبَل المُداعَبَةِ ؛
سه چیز از نامهربانی است : این که کسی با کسی همراه شود و از نام و کنیه وی نپرسد ؛ این که مردی به غذایی دعوت شود و نپذیرد یا بپذیرد و نخورد ؛ و این که مرد پیش از بازی ، با همسر خویش نزدیکی کند .
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 37 ، حدیث 24814 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 620

حدیث748

امام علی علیه‌السلام :
إذا أرادَ أحَدُکُم مُجامَعَةَ زَوجَتِهِ فَلیَقُل :
«اللّهُمَّ إنِّی استَحلَلتُ فَرجَها بِأَمرِکَ ، وقَبِلتُها بِأَمانَتِکَ ؛ فَإِن قَضَیت لی مِنها وَلَداً فَاجعَلهُ ذَکَراً سَوِیّاً ، ولا تَجعَل لِلشَّیطانِ فیهِ نَصیباً ولا شَریکاً» ؛
اگر کسی از شما بخواهد با همسر خویش به هم آید ، بگوید : «خداوندا! من به فرمان تو شرمگاه او را بر خویش حلال دانستم و به عنوان امانت تو ، او را پذیرفتم . اکنون ، اگر از او برایم فرزندی تقدیر کردی ، وی را پسری سالم و کامل قرار ده و در او برای شیطان ، بهره و سهمی مگذار» .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 287 ، حدیث 19

حدیث749

امام علی علیه‌السلام :
نَهی رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم أن یُجامِعَ الرَّجُلُ امرَأَتَهُ ، وَالصَّبِیُّ فِی المَهدِ یَنظُرُ إلَیهِما ؛
پیامبر خدا از این نهی فرمودند که در حالی مرد با همسرش آمیزش کند که کودکی در گهواره ، آنان را می‌نگرد .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 295 ، حدیث 51

حدیث750

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خَیرُ الصَّداقِ أیسَرُهُ ؛
بهترین مهریه، سبکترین آن است .
کنزالعمّال : 44707 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث751

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ اللّه عز و جل یُبغِضُ کُلَّ مِطلاقٍ ذَوّاقٍ ؛
خداوند عز و جل از مردانی که زن زیاد طلاق می‌دهند و هر زمانی زنی را تجربه می‌کنند، نفرت دارد .
الکافی : 6 / 55 / 4 منتخب میزان الحکمة : 342

حدیث752

امام صادق علیه‌السلام :
مَن یَموتُ بالذُّنوبِ أکثَرُ مِمَّن یَموتُ بِالآجالِ ؛
کسانی که بر اثر گناهان می‌میرند، بیشترند از کسانی که بر اثر رسیدن اجل می‌میرند .
أمالی الطوسی : 701 / 1498 منتخب میزان الحکمة : 222

حدیث753

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ أکْیَسَکُم أکْثَرُکُم ذِکْرا للمَوتِ ، وإنَّ أحْزَمَکُم أحْسَنُکُمُ اسْتِعْدادا لَهُ ؛
زیـرک‌ترین شما کـسـی اسـت که بیشتر از دیگران به یاد مرگ باشد ودور اندیش‌ترین شما آماده‌ترینتان برای آن است .
أعلام الدین : 333 منتخب میزان الحکمة : 146

حدیث754

امام علی علیه‌السلام :
أمَرَنا رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم أن نَدفِنَ مَوتانا وَسطَ قَومٍ صالِحینَ ؛ فإنّ المَوتی یَتأذّونَ بجارِ السَّوءِ کما یَتأذّی بهِ الأحیاءُ ؛
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم به ما دستور داد مردگانمان را در میان مردمانی صالح به خاک بسپاریم ؛ زیرا مردگان نیز همچون زندگان از همسایه بد رنج می‌برند .
کنزالعمّال : 42916 منتخب میزان الحکمة : 522

حدیث755

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لاتَدفِنوا مَوتاکُم باللّیلِ إلاّأن تَضطَرُّوا ؛
مردگان خود را شب دفن نکنید ، مگر این که ناچار باشید .
کنزالعمّال : 42385 منتخب میزان الحکمة : 522

حدیث756

امام صادق علیه‌السلام :
یَـنبَغی لأولیاءِ المَیّتِ أن یُـؤْذِنوا إخـوانَ المَیّتِ بمَوتهِ ، فیَشهَدونَ جَنازَتَهُ ویُصَلُّونَ علَیهِ ، فیُکسِبُ لَهُمُ الأجرَ ویُکسِبُ لِمَیّتهِ الاستِغفارَ ؛
شایسته است که صاحبان عزا برادران دینی میّت را از مرگ او با خبر سازند ، تا در تشییع جنازه حاضر شوند و بر او نماز خوانند و بدین ترتیب ، هم برای آنان اجری حاصل شود و هم برای میّت استغفار به عمل آید .
علل الشرائع : 301 /1 منتخب میزان الحکمة : 522

حدیث757

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عـلَیکُم بـالسَّکِینَةِ ، عـلَیکُم بـالقَصدِ فی المَشیِ بجَنائزِکُم؛
بر شما باد حفظ آرامش و وقار : بر شما باد آرام راه رفتن در تشییع جنازه‌های (مردگان)تان .
أمالی الطوسیّ : 383 / 827

حدیث758

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
لرجُلٍ سَألَهُ عن عِلّةِ کَراهَةِ المَوتِ: ألکَ مالٌ ؟ قالَ : نَعَم . قالَ : فقَدَّمتَهُ ؟ قالَ : لا ، قالَ : فمِن ثَمّ لا تُحِبُّ المَوتَ ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - به مردی‌که پرسید: علّت ناخوش داشتن مرگ چیست ؟- فرمودند: آیا ثروتی داری؟ عرض کرد : آری . فرمودند: آیا آن را (برای آخرتت) پیش فرستاده‌ای؟ عرض کرد : خیر. فرمودند: از این جاست که مرگ را دوست نداری .
الخصال : 13 / 47 منتخب میزان الحکمة : 520

حدیث759

امام علی علیه‌السلام :
إنّ للمَوتِ لَغَمَراتٍ هِیَ أفظَعُ مِن أن تُستَغرَقَ بصِفَةٍ ، أو تَعتَدِلَ علی عُقولِ أهلِ الدّنیا ؛
مرگ را سختی‌هایی است دشوارتر از آن که در وصف گنجد یا با خردهای مردم جهان سنجیده شود .
نهج البلاغة : الخطبة 221 منتخب میزان الحکمة : 520

حدیث760

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِحضَروا مَوتاکُم ولَقِّنوهُم «لا إلهَ إلاَّ اللّه‌ُ» وبَشِّروهُم بالجَنّةِ ، فإنّ الحَلیمَ مِن الرِّجالِ والنِّساءِ یَتَحَیّرُ عندَ ذلکَ المَصرَعِ ، وإنّ الشّیطانَ أقرَبُ ما یکونُ مِن ابنِ آدمَ عندَ ذلکَ المَصرَعِ . والّذی نَفسی بیَدِهِ ! لَمُعایَنهُ مَلَکِ المَوتِ أشَدُّ مِن ألفِ ضَربَةٍ بالسَّیفِ . والّذی نَفسی بیَدِهِ ! لا تَخرُجُ نَفسُ عَبدٍ مِن الدّنیا حتّی یَتَألَّمَ کُلُّ عِرقٍ مِنهُ علی حِیالهِ ؛
در بالین مردگان خود حاضر شوید و به آنان «لا اله الا اللّه» تلقین کنید و نوید بهشتشان دهید ؛ زیرا حتّی مردان و زنان بردبار هم در این صحنه گیج و سرگشته می‌شوند و شیطان بیش از هر زمان دیگری در هنگام مرگ به آدمی نزدیک می‌گردد . سوگند به آن که جانم در دست اوست ، مشاهده فرشته مرگ (عزرائیل) سخت‌تر از هزار ضربه شمشیر است . سوگند به آن که جانم در دست اوست ، جان هیچ بنده‌ای از دنیا (بیرون) نرود مگر این که یکایک رگ‌های او درد کشند .
کنزالعمّال : 42158 منتخب میزان الحکمة : 520

حدیث761

الإمامُ الکاظمُ علیه‌السلام لِرجُلٍ یَتَمنّی المَوتَ :
هل بینَکَ وبینَ اللّه قَرابَةٌ یُحابیکَ لَها ؟ قالَ : لا . قالَ : فهَل لکَ حَسَناتٌ قَدَّمتَها تَزیدُ علی سَیّئاتِکَ ؟ قالَ : لا . قالَ : فأنتَ إذا تَتَمنّی هَلاکَ الأبَدِ !
امام کاظم علیه‌السلام - به مردی که آرزوی مرگ می‌کرد- فرمودند: آیا میان تو و خداوند خویشاوندیی است که به خاطر آن تو را کمک رساند ؟ عرض کرد : خیر . فرمود : آیا خوبی‌هایی که بر بدی‌هایت فزونی داشته باشد پیش فرستاده‌ای ؟ عرض کرد : خیر . فرمود : پس ، با این حال تو هلاکت ابدی را آرزو می‌کنی !.
کشف الغمّه : 3 / 42 منتخب میزان الحکمة : 520

حدیث762

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لایَتَمنّی أحَدُکُمُ المَوتَ إلاّ أن یَثِقَ بِعَملِهِ ؛
هیچ یک از شما آرزوی مرگ نـکند ، مـگر این که به عمل خود اطمینان داشته باشد .
کنزالعمّال : 42153 منتخب میزان الحکمة :

حدیث763

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا یَدعُوَنَّ أحَدُکُم بالمَوتِ لِضُرٍّ نَزَلَ بهِ ، ولکنْ لِیَقُل : اللّهُمّ أحیِنی ما کانَتِ الحَیاةُ خَیرا لی ، وتَوَفَّنی إذا کانَتِ الوَفاةُ خَیرا لی ؛
هرگز کسی از شما به خاطر گزندی که به او می‌رسد ، خود را به مرگ نفرین نکند . بلکه بگوید : بار خدایا ، تا زمانی که زندگی برایم بهتر است ، مرا زنده بدار و هر گاه مرگ برایم بهتر بود ، مرا بمیران .
سنن أبی داود : 3108 منتخب میزان الحکمة : 520

حدیث764

الامام علی علیه السلام
لمّا سُئلَ عنِ الاستِعدادِ للمَوتِ: أداءُ الفَرائضِ ، واجتِنابُ الَمحارِمِ ، والاشتِمالُ علَی المَکارِمِ ، ثُمّ لایُبالی أوَقَعَ علَی المَوتِ أم وَقَعَ المَوتُ علَیهِ . واللّه ، ما یُبالی ابنُ أبیطالبٍ أوَقَعَ علَی المَوتِ أم وَقَعَ المَوتُ علَیهِ .
امام علی علیه‌السلام - در پاسخ به سؤالی درباره آمادگی برای مرگ- فرمودند: به جا آوردن واجبات و دوری کردن از حرام‌ها و فرا گرفتن خوی‌های نیک . با رعایت این امور ، دیگر آدمی را چه باک که او به سراغ مرگ رود یا مرگ به سراغش آید . سوگند به خدا ، که پسر ابی طالب را باکی نیست که خود به سراغ مرگ رود ، یا مرگ به سراغ او آید .
أمالی الصدوق : 97 / 8 منتخب میزان الحکمة : 520

حدیث765

ما أنزَلَ المَوتَ حَقَّ مَنزِلَتِهِ مَن عَدَّ غَدا مِن أجَلِهِ ؛
کسی‌که فردا را از عمر خود به شمار آورد، مرگ را در جایگاه شایسته‌اش قرار نداده‌است .
الکافی : 3 / 259 / 30 منتخب میزان الحکمة : 520

حدیث766

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لابنهِ الحسنِ علیه‌السلام:یا بُنیَّ ، أکثِرْ مِن ذِکرِ المَوتِ ، وذِکرِ ما تَهجُمُ علَیهِ وتُفضی بعدَ المَوتِ إلَیهِ ، حتّی یأتیَکَ وقد أخَذتَ مِنهُ حِذرَکَ وشَدَدتَ لَه أزرَکَ ، ولا یَأتیَکَ بَغتَةً فیَبهَرَکَ ؛
امام علی علیه‌السلام - به فرزند بزرگوارشان امام حسن علیه‌السلام- فرمودند: فرزندم ، بسیار به یاد مرگ باش و به یاد آنچه در آن افتی و پس از مرگ به سوی آن کشانده شوی ، تا آن گاه که بر تو درآید ، با تمام توان در برابرش آماده و کمر خود را برای آن بسته باشی ، نه آن که ناگهان بر تو در آید و نَفَست را ببُرد .
فی بحار الأنوار(77 / 205) : «واجعله أمامک حیث (تراه حتّی) یأتیک وقد أخذت منه حذرک» .نهج البلاغة : الکتاب 31

حدیث767

امام صادق علیه‌السلام :
أکثِروا ذِکرَ المَوتِ ؛ فإنّهُ ما أکثَرَ ذِکرَ المَوتِ إنسانٌ إلاّ زَهِدَ فی الدُّنیا ؛
مرگ را فراوان یاد کنید ؛ زیرا هیچ انسانی مرگ را بسیار یاد نکرد ، مگر این که به دنیا بی‌رغبت شد .
بحار الأنوار : 82 / 168 / 3 منتخب میزان الحکمة : 518

حدیث768

امام صادق علیه‌السلام :
ذِکرُ المَوتِ یُمیتُ الشَّهَواتِ فی النَّفسِ ، ویَقلَعُ مَنابِتَ الغَفلَةِ ، ویُقَوّی القلبَ بمَواعِدِ اللّه ، ویُرِقُّ الطَّبعَ ، ویَکسِرُ أعلامَ الهَوی ویُطفِئُ نارَ الحِرصِ ، ویُحَقِّرُ الدُّنیا ؛
یاد مرگ ، خواهش‌های نفس را می‌میراند و رویشگاه‌های غفلت را ریشه‌کن می‌کند و دل را با وعده‌های خدا نیرو می‌بخشد و طبع را نازک می‌سازد و پرچم‌های هوس را درهم می‌شکند و آتش حرص را خاموش می‌سازد و دنیا را در نظر کوچک می‌کند .
بحار الأنوار : 6 / 133 / 32 منتخب میزان الحکمة : 518

حدیث769

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ارتَقَبَ المَوتَ سارَعَ‌فی الخَیراتِ ؛
کسی که چشم به راه مرگ باشد ، در کارهای نیک بکوشد .
بحار الأنوار : 77 / 171 / 7 منتخب میزان الحکمة : 520

حدیث770

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکثِروا مِن ذِکرِ هادِمِ اللَّذّاتِ ، فقیلَ: یا رسولَ اللّه، فما هادِمُ اللَّذّاتِ؟ قالَ: المَوتُ، فإنّ أکیَسَ المؤمنینَ أکثَرُهُم ذِکرا للمَوتِ، وأشَدُّهُم لَهُ استِعدادا ؛
ویران کننده خوشی‌ها را فراوان یاد کنید. عرض شد : ای رسول خدا ، ویران کننده خوشی‌ها چیست ؟ فرمودند: مرگ؛ زیرکترین مؤمنان کسی است که مرگ را بیشتر یاد کند و برای آن آماده‌تر باشد .
بحار الأنوار : 82 / 167 / 3 منتخب میزان الحکمة : 518

حدیث771

الإمامُ زینُ العابدینَ علیه‌السلام
لمّا سُئلَ عنِ المَوتِ: لِلمؤمنِ کنَزعِ ثِیابٍ وَسِخَةٍ قَمِلَةٍ ، وفَکِّ قُیودٍ وأغلالٍ ثَقیلَةٍ ، والاستِبدالِ بأفخَرِ الثِّیابِ وأطیَبِها رَوائحَ ، وأوطَأِ المَراکِبِ ، وآنَسِ المَنازِلِ ؛ وللکافِرِ کخَلعِ ثِیابٍ فاخِرَةٍ ، والنَّقلِ عن مَنازِلَ أنیسَةٍ ، والاستِبدالِ بأوسَخِ الثِّیابِ وأخشَنِها ، وأوحَشِ المَنازِلِ ، وأعظَمِ العَذابِ ؛
امام سجّاد علیه‌السلام - در پاسخ به پرسش کــه : مرگ چیست؟- فرمودند : (مرگ) برای مؤمن چون کندن جامه‌هایی چرکینِ شپشی‌از تن‌است و از هم‌گسستن‌کُند و زنجیرهای گرانبار و جایگزین کردن فاخرترین و خوشبوترین جامه‌ها و راهوارترین مرکب‌ها و امن‌ترین منزل‌ها . و برای کافر به منزله کندن جامه‌هایی فاخر از تن و منتقل شدن از منزل‌هایی امن و جایگزین کردن آنها به کثیف‌ترین و خشن‌ترین جامه‌ها و وحشتناکترین منزل‌ها و بزرگترین عذاب است .
معانی الأخبار : 289 / 4 منتخب میزان الحکمة : 518

حدیث772

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ المَیِّتَ إذا ماتَ بَعَثَ اللّه‌ُمَلَکا إلی أوجَعِ أهلِهِ ، فَمَسَحَ علی قَلبهِ فَأنساهُ لَوعَةَ الحُزنِ ، ولولا ذلکَ لَم تَعمُرِ الدنیا ؛
هرگاه کسی بمیرد، خـداوند فـرشته‌ای را به سوی ناراحت‌ترین عضو خانواده او می‌فرستد. پس بر قلب او دستی می‌کشد و سوز و گداز غم را از یاد او می‌برد و اگر چنین نبود، دنیا آباد نمی‌شد .
الکافی : 3 / 227 / 1 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث773

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن عَظُمَت عِندَهُ مُصیبَةٌ فَلیَذکُرْ مُصیبَتَهُ بی ؛ فإنّها سَتَهُونُ علَیهِ ؛
هـر که بـرایش مصیبتی بـزرگ پیش آیـد، مصیبتی را که از رحلت من به او می‌رسد یاد کند؛ در این صورت مصیبتش بروی آسان خواهد شد .
بحار الأنوار : 82 / 84 / 26 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث774

امام علی علیه‌السلام :
أکثِرُوا ذِکرَ المَوتِ ، ویومِ خُروجِکُم مِن القُبورِ ، وقِیامِکُم بَینَ یَدَیِ اللّه عز و جل ، تَهُونُ علَیکُمُ المَصائبُ ؛
از مـردن و روزِ بـیرون آمـدنتان از گـورها و ایستادنتان در پیشگاه خداوند عز و جل بسیار یاد کنید، تا مصیبتها بر شما آسان شود .
الخصال : 616 / 10 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث775

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن زَهِدَ فی الدنیاهانَت علَیهِ المُصیباتُ ؛
کسی که از دنیا دل برکنَد ، مصیبتها بر او آسان گردد .
کنز الفوائد للکراجکیّ : 2 / 163 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث776

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن کُنُوزِ البِرِّ: کِتمانُ المَصائب والأمراضِ والصَّدَقةِ؛
پوشیده داشتن مصیبت‌ها و بیماریها و دادن صدقه، از گنجهای نیکی است .
بحار الأنوار : 82 / 103 / 50 منتخب میزان الحکمة: 334

حدیث777

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
النِّیاحَةُ عملُ الجاهِلیَّةِ ؛
شیون کردن، کار جاهلیّت است .
بحار الأنوار : 82 / 103 / 50 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث778

امام صادق علیه‌السلام :
مَن اُلهِمَ الاستِرجاعَ‌عندَ المُصیبهِ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ؛
به هرکس در هنگام مصیبت، استرجاع الهام شود ، بهشت بر او واجب گردد .
ثواب الأعمال : 235 / 2 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث779

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
لِرَجُلٍ قدِ اشتَدَّ جَزَعُهُ علی وَلَدِهِ: یا هذا جَزِعتَ للمُصیبهِ الصُّغری ، وغَفَلتَ عنِ المُصیبهِ الکُبری ! ولو کنتَ لِما صارَ إلیه وَلَدُکَ مُستَعِدّا لَما اشـتَدَّ علَیه جَزَعُکَ ، فَمُصابُکَ بتَرکِکَ الاستِعدادَ لَهُ أعظَمُ مِن مُصابِکَ بوَلَدِکَ .
امام صادق علیه‌السلام
- به مردی که در مرگ فرزندش سخت بیتابی می‌کرد- فرمودند: ای مرد ! تو در مصیبت کوچک بیتابی می‌کنی و از مصیبت بزرگ غافلی ! اگر برای آن جایی که فرزندت رفت ، آماده بودی هرگز برای او بیتابی نمی‌کردی . مصیبت آماده نشدن تو برای‌آن روز بزرگتر از مصیبت‌فرزند توست .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 2 / 5 / 10 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث780

أعظَمُ المَصائبِ الجَهلُ ؛
بزرگترین مصیبت، نادانی است .
غرر الحکم : 2844 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث781

امام علی علیه‌السلام :
أعظَمُ المَصائبِ والشَّقاءِالوَلَهُ بالدنیا ؛
بزرگترین مصیبت و بدبختی ، دلـدادگـی بـه دنیاست .
غرر الحکم : 3081 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث782

امام حسن علیه‌السلام :
المَصائبُ مَفاتیحُ الأجرِ ؛
مصیبتها، کلیدهای اجرند .
أعلام الدین : 297 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث783

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ العَبدَ لَیُصیبُهُ مِنَ المَصائِبِ ، حَتّی یَمشِیَ عَلَی الأَرضِ وما عَلَیهِ خَطیئَةٌ ؛
گاه به بنده خدا برخی از مصائب می‌رسد تا در حالی بر زمین گام بردارد که هیچ گناهی بر وی نیست .
مکارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 173 ، حدیث 2433 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 142

حدیث784

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
لَمّا سَألَهُ داودُ الرَّقِّیُّ:یقومُ الرجُلُ علی قَبرِ أبیهِ وقَرِیبهِ وغَیرِ قَرِیبهِ، هَل یَنفَعُهُ ذلکَ؟: نَعَم إنّ ذلک یَدخُلُ علَیهِ کما یَدخُلُ عَلی أحَدِکُم الهَدیَّةُ،یَفرَحُ بِها ؛
امام صادق علیه‌السلام
- در پاسخ به داود رَقّی که عرض کرد : انسان سر قبر پدر خود و خویشاوند و غریبه می‌رود. آیا این کار برای او سودی دارد؟- فرمودند: آری، همان طور که اگر به یکی از شما هدیّه‌ای داده شود خوشحال می‌گردد، مرده نیز از کار شما خوشحال می‌شود .
بحار الأنوار : 102 / 296 / 6 منتخب میزان الحکمة : 258

حدیث785

امام علی علیه‌السلام :
زُورُوا مَوتاکُم ؛ فإنّهُم یَفرَحُونَ بِزِیارَتِکُم ، ولْیَطلُبِ الرَّجُلُ حاجَتَهُ عِندَ قَبرِ أبیهِ واُمِّهِ بعدَما یَدعُو لَهُما ؛
اموات خود را زیارت کنید ؛ زیرا آنان از دیدار شما خوشحال می‌شوند ؛ انسان باید بعد از آن که بر سر قبر پدر و مادر خود برایشان دعا کرد حاجت خود را (از خدا) بخواهد .
الخصال : 618 / 10 منتخب میزان الحکمة : 258

حدیث786

امام صادق علیه‌السلام:
مَن أوصی بالثُّلُثِ فَقَد أضَرَّ بالوَرَثَةِ ، والوَصیَّةُ بالخُمسِ والرُّبعِ أفضَلُ مِن الوَصیَّةِ بالثُّلُثِ ؛
هرکه به یک‌سوم (دارایی‌اش) وصیّت کند به وارثان ضرر زده است و وصیّت کردن به یک پنجم و یک چهارم از وصیّت به یک سوم افضل است .
الکافی : 7 / 11 / 5 منتخب میزان الحکمة : 594

حدیث787

امام علی علیه‌السلام :
مَن أوصی ولَم یَحِفْ ولَم یُضارَّکانَ کَمَن تَصَدَّقَ بهِ فی حَیاتِهِ ؛
هر کس وصیّت کند و (در وصیّت خود) ستم نکند و (به وارث) زیان وارد نیاورد ، مانند کسی است که آن (مال مورد وصیت) را در زمان حیات خود صدقه داده باشد .
الکافی : 7 / 62 / 18 منتخب میزان الحکمة : 594

حدیث788

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الَمحرومُ مَن حُرِمَ الوَصیَّةَ ؛
محروم (از رحمت خدا) کسی است که از وصیّت کردن محروم شود .
کنزالعمّال : 46051 منتخب میزان الحکمة : 594

حدیث789

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما یَنبَغی لامرئٍ مُسلمٍ أن یَبِیتَ لَیلَةً إلاّ ووَصیَّتُهُ تَحتَ رأسِهِ ؛
بر هیچ مسلمانی سزاوار نیست که شبی را سپری کند ، مگر این که وصیّتش زیر سرش باشد .
بحار الأنوار : 103 / 194 / 3 منتخب میزان الحکمة : 594

حدیث790

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الوَصِیَّةُ حَقٌّ علی کُلِّ مُسلم ؛
وصیّت کردن وظیفه هر مسلمانی است .
وسائل الشیعه : 13 /352 /6 منتخب میزان الحکمة : 594

حدیث791

امام علی علیه‌السلام :
فإنّکُم لو قد عایَنتُم ما قد عایَنَ مَن ماتَ مِنکُم لَجَزِعتُم ووَهِلتُم وسَمِعتُم وأطَعتُم ، ولکنْ مَحجوبٌ عَنکُم ما قد عایَنُوا ، وقَریبٌ ما یُطرَحُ الحِجابُ !
اگر آنچه را رفتگان شـمـا دیده‌اند می‌دیدید ، هر آینه بی‌تاب می‌شدید و وحشت می‌کردید و حرفشنوی می‌داشتید و فرمان می‌بردید . امّا آنچه آنها دیده‌اند ، از شما پوشیده است و زود باشد که پرده فرو افتد .
نهج البلاغة : الخطبة 20 منتخب میزان الحکمة : 456

حدیث792

امام علی علیه‌السلام :
یا عِبادَ اللّه ، ما بعدَ المَوتِ لِمَن لم یُغفَرْ لَهُ أشدَّ مِن المَوتِ ؛ القَبرُ ، فاحذَرُوا ضِیقَهُ وضَنکَهُ وظُلمَتَهُ وغُربَتَهُ ... وإنّ المَعیشَةَ الضَّنْکَ الّتی حَذَّرَ اللّه مِنها عَدُوَّهُ عَذابُ القَبرِ ؛
بندگان خدا ! برای کسی که آمرزیده نشده ، از مرگ سخت‌تر ، قبر است . پس ، از تنگی و فشار و تاریکی و تنهایی قبر بترسید ... آن زندگی تنگی که خداوند به دشمن خود نسبت به آن هشدار داده ، عذاب قبر است .
أمالی الطوسیّ : 28 / 31 منتخب میزان الحکمة : 456

حدیث793

امام کاظم علیه‌السلام در کنار گوری چنین فرمود :
عندَ قَبرٍ: إنّ شیئا هذا آخِرُهُ لَحَقیقٌ أن یُزهَدَ فی أوَّلِهِ ، وإنّ شیئا هذا أوَّلُهُ لَحَقیقٌ أن یُخافَ آخِرُهُ ؛
چیزی که پایانش این است، سزاست که از همان آغاز دل از آن برکَند و چیزی که آغازش این است، سزاست که از پایانش ترسید .
معانی الأخبار : 343 / 1 منتخب میزان الحکمة : 456

حدیث794

امام باقر علیه‌السلام :
أشَدُّ الجَزعِ الصُّراخُ بالوَیْلِ والعَویلِ ، ولَطْمُ الوَجهِ والصَّدرِ ، وجَزُّ الشَّعْرِ . ومَن أقامَ النّواحَةَ فقد تَرکَ الصّبرَ ؛
بدترین نوع بیتابی سر دادن فغان و شیون و زدن بر سر و سینه و کندن موهاست ، کسی که نوحه‌گری به راه اندازد ، شکیبایی را ترک کرده‌است .
مسکّن الفؤاد : 99 منتخب میزان الحکمة : 104

حدیث795

امام علی علیه‌السلام :
إیّاکَ والجَزَعَ ؛ فإنَّهُ یَقْطَعُ الأملَ ، ویُضعِفُ العَملَ ، ویُورِثُ الهَم؛
از بیتابی کردن بپرهیز ؛ که آن امید را قطع می‌کند و عمل را ضعیف می‌گرداند و اندوه می‌آورد .
دعائم الإسلام : 1 / 223 منتخب میزان الحکمة : 148

حدیث796

امام علی علیه‌السلام :
مَن عَزَّی الثَّکلی أظَلَّهُ اللّه فی ظِلِّ عَرشِهِ یَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظِلُّهُ ؛
هر که مـادر فـرزند مـرده‌ای را تسلّـی دهد، خداوند در آن روزی که هیچ سایه‌ای جز سایه عرش او نیست ، وی را در سایه عرش خود جای دهد .
الکافی : 3 / 227 / 3 منتخب میزان الحکمة : 380

حدیث797

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن عَزّی مُصابا کانَ لَهُ‌مِثلُ أجرِهِ ؛
هر که فرد سوگواری را تسلّی دهد ، (اجری) همانند اجر او دارد .
بحار الأنوار : 82 / 94 / 46 منتخب میزان الحکمة : 380

حدیث798

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
فی وصیِّتِهِ لأبی ذَ رٍّ: یا أبا ذَ رٍّ ، اخفِضْ صَوتَکَ عِند الجَنائزِ ، وعِندَ القِتالِ ، وعِندَ القرآنِ ؛
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- در سفارش بـه ابوذر- : ای ابـوذر ! هـنگام تشییع جنازه‌ها و هنگام جنگ و وقتی قرآن خوانده می‌شود ، صدایت را پایین بیاور .
بحار الأنوار : 77 / 82 منتخب میزان الحکمة : 334

حدیث799

امام علی علیه‌السلام :
إذا شابَ العاقِلُ شَبَّ عَقلُهُ، إذا شابَ الجاهِلُ شَبَّ جَهلُهُ ؛
هرگاه خردمند پیر شود، خرد او جوان گردد و هرگاه نادان پیر شود، نادانی او جوان گردد .
غرر الحکم : (4169 -4170) منتخب میزان الحکمة : 308

حدیث800

امام علی علیه‌السلام :
المَشِیبُ رسولُ المَوتِ؛
موی سپید پیک مرگ است .
غرر الحکم : 1202 منتخب میزان الحکمة : 308

حدیث801

امام علی علیه‌السلام :
کَفی بالشَّیبِ نَذِیرا؛
موی سپید برای هشدار دادن بس است .
غرر الحکم : 7019 منتخب میزان الحکمة : 308

حدیث802

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکرِمُوا أولادَکُم وأحْسِنوا آدابَهُم یُغْفَرْ لَکُم؛
فرزندان خود را گرامی بدارید و آنان را خوب تربیت کنید، (که به این ترتیب) آمرزیده می‌شوید .
بحار الأنوار : 104 / 95 / 44 منتخب میزان الحکمة : 16

حدیث803

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
إنّ فی الجَنّةِ دارا یُقالُ لَها : دارُ الفَرَحِ ، لایَدخُلُها إلاّ مَن فَرَّحَ یَتامَی المُؤمنینَ ؛
در بهشت سرایی است که به آن «شادی سرا» گفته می‌شود و تنها کسی وارد آن می‌شود که ایتام مؤمنان را شاد سازد .
کنزالعمّال : 6008 منتخب میزان الحکمة : 620

حدیث804

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
لِرجُلٍ یَشکو قَسوَةَ قَلبهِ:أتُحِبُّ أن یَلینَ قَلبُکَ ، وتُدرِکَ حاجَتَکَ ؟ : اِرحَمِ الیَتیمَ وامسَحْ رأسَهُ ، وأطعِمْهُ مِن طَعامِکَ ، یَلِنْ قَلبُکَ وتُدرِکْ حاجَتَکَ ؛
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم- به‌مردی‌که از سنگدلی خود شکایت می‌کرد- فرمودند: آیا دوست داری نرمدل شوی و به خواسته‌ات برسی ؟ به یتیم‌مهربانی کن و دست محبّت بر سر او بکش و از غذایت به او بخوران ، در این صورت دلت نرم می‌شود و به خواسته‌ات می‌رسی .
الترغیب والترهیب : 3 / 349 / 14 منتخب میزان الحکمة :

حدیث805

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ فی سلطانِ اللّه عِصمَةً لأِمرِکُم، فَأعطُوهُ طاعَتَکُم غَیرَ مُلَوَّمَةٍ (مُتَلَوِّمِینَ) ولا مُستَکرَهٍ بها، واللّه لَتَفعَلُنَّ أو لَیَنقُلَنَّ اللّه عَنکُم سلطانَ الإسلامِ، ثُمَّ لا یَنقُلُهُ إلَیکُم أبدا حتّی یَأرِزَ الأمرُ إلی غَیرِکُم؛
همانا سلطان خدا (حکومت و رهبری دین حقّ) مایه نگهداری و سامان یافتن کار شماست؛ پس بی درنگ و با میل و اختیار او را اطاعت کنید. سوگند به خدا که یا این کار را می‌کنید یا خداوند سلطان اسلام (حکومت حقّه اسلامی) را از شما می‌گیرد و دیگر هرگز آن را به شما منتقل نمی‌کند، تا به دست دیگری سپرده شود .
نهج البلاغة : الخطبة 169 منتخب میزان الحکمة : 278

حدیث806

امام باقر علیه‌السلام :
لا تَطلُبَنَّ أن تکونَ رَأسا فتکونَ ذَنَبا ؛
در پی سرآمد شدن مباش که دنباله‌رو می‌شوی .
الکافی : 2 / 338 / 1

حدیث807

امام صادق علیه‌السلام :
مَن طَلَبَ الرئاسةَ هَلَکَ ؛
هر که جویای ریاست باشد، نابود شود .
الکافی : 2 / 297 / 2

حدیث808

امام صادق علیه‌السلام :
إیّاکُم وهؤلاءِ الرؤساءَ الذینَ یَتَرأّسُونَ ، فَوَاللّه ما خَفَقَتِ النِّعالُ خَلفَ رَجُلٍ إلاّ هَلَکَ وأهلَکَ ؛
از این سرانِ ریاست پیشه دوری گزینید ؛ زیرا به خدا سوگند که کفشها در پی کسی به صدا در نیاید ، مگر آن که او هلاک شود و به هلاکت اندازد .
الکافی : 2 / 297 / 3 منتخب میزان الحکمة : 224

حدیث809

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کَماتَکُونوا یُوَلّی علَیکُم ؛
هـر گونه شما بـاشید، هـمان گونه بر شمـا حکومت می‌شود .
کنزالعمّال : 14972 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث810

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
قـالَ اللّه عز و جل : إذا عَـصانی مِن خَلقی مَن یَعرِفُنی سَلَّطتُ علَیهِ مِن خَلقی مَن لا یَعرِفُنی؛
خداوند عز و جل فرمود: هرگاه از خلق من کسی که مرا می‌شناسد نافرمانیم کند، از میان خلق خود کسی را که مرا نمی‌شناسد بر او مسلّط گردانم .
الفقیه : 4 / 404 / 5871 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث811

امام صادق علیه‌السلام :
مَنِ استَشارَ أخاهُ فَلَم یَنصَحْهُ مَحْضَ الرَّأیِ سَلَبَهُ اللّه رَأیَهُ ؛
هرکه با برادر خود مشورت کند و او خالصانه راهنماییش نکند ، خداوند اندیشه او را از وی بگیرد .
المحاسن : 2 / 438 / 2521 منتخب میزان الحکمة : 308

حدیث812

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ المَشورَةَ لا تکونُ إلاّ بِحُدُودِها الأربعةِ ... فأوَّلُها أن یکونَ الذی تُشاوِرُهُ عاقِلاً ، والثانیةُ أن یَکونَ حُرّا مُتَدَیِّنا ، والثالثةُ أن یکونَ صَدیقا مُواخِیا ، والرابعةُ أن تُطلِعَه علی سِرِّکَ فَیکونَ عِلمُهُ بهِ کَعِلمِکَ ثُمّ یُسِرَّ ذلکَ ویَکتُمَهُ ؛
مشورت جــز با حدود چهارگانه آن تحقق نپذیرد ؛ نخستین حدّ آن این است که کسی که با او مشورت می‌کنی ، خردمند باشد ، دوم این که آزاده و متدیّن باشد ، سوم این که دوست و برادروار باشد و چهارم این که راز خود را به او بگویی و او به اندازه خودت از آن راز آگاه باشد ، امّا آن را بپوشاند و به کسی نگوید .
مکارم الأخلاق : 2 / 98 / 2280 منتخب میزان الحکمة : 308

حدیث813

امام صادق علیه‌السلام :
المُستَبِدُّ برأیِهِ مَوقوفٌ علی مَداحِضِ الزَّلَلِ ؛
آدم خود رأی ، بـر لبه لغزشگاه ایستاده است .
بحار الأنوار : 75 / 105 / 41 منتخب میزان الحکمة : 228

حدیث814

امام علی علیه‌السلام :
ما اُعجِبَ برأیِهِ إلاّ جاهِلٌ ؛
تنها جاهل است که شیفته رأی خویش است .
غرر الحکم : 9471 منتخب میزان الحکمة : 228

حدیث815

امام علی علیه‌السلام :
أفضَلُ الناسِ رَأْیا مَن لا یَستَغنِیعن رَأیِ مُشِیرٍ ؛
رأی آن کس برتر است که خود را از رأی مشاور بی‌نیاز نداند .
غرر الحکم : 3152 منتخب میزان الحکمة : 228

حدیث816

امام علی علیه‌السلام :
مَنِ استَقبَلَ وُجوهَ الآراءِ عَرَفَ مَواقِعَ الخَطَأِ ؛
هرکه با آرای گوناگون رو به رو شود جایگاههای خطا (و نادرست اندیشی) را باز شناسد .
نهج البلاغة : الحکمة 173 منتخب میزان الحکمة : 228

حدیث817

امام علی علیه‌السلام :
اِضرِبُوا بعضَ الرأیِ ببعضٍ یَتَوَلَّدْ مِنهُ الصَّوابُ ؛
رایزنی کنید تا اندیشه درست متولّد شود .
غرر الحکم : 2567 منتخب میزان الحکمة : 228

حدیث818

امام علی علیه‌السلام :
الرَّأیُ مع الأناةِ ، وبِئسَ الظَّهیرُ الرأیُ الفَطیرُ ؛
اندیشه (درسـت) بـا تـأنّی بـه دست می‌آیـد و اندیشه خام و نسنجیده چه بد پشتیبانی است .
بحار الأنوار : 78 / 81 / 76

حدیث819

امام علی علیه‌السلام :
سَبُعٌ أکُولٌ حَطُومٌ خَیرٌ مِن والٍ‌ظَلُومٍ غَشُوم ؛
جانور درنده پُرخور بی‌رحم، بهتر از حکمران ستمگر دژخیم است .
غرر الحکم : 5626 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث820

امام علی علیه‌السلام :
مَن جَعَلَ مُلکَهُ خادِما لدِینِهِ انقادَ لَهُ کلُّ سُلطانٍ ، مَن جَعَلَ دِینَهُ خادِما لمُلکِهِ طَمِعَ فیهِ کلُّ إنسانٍ ؛
هرکس حکومت خود را در خدمت دینش قرار دهد ، هر سلطانی مطیع او شود ؛ هر کس دینش را در خدمت حکومتش در آورد ، هر انسانی در او طمع کند .
غرر الحکم : (9016ـ9017) منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث821

امام علی علیه‌السلام :
حَقٌّ علَی المَلِکِ أن یَسوسَ نفسَهُ قَبلَ جُندِهِ ؛
بـر پادشاه است کـه پـیش از سپاهیانش ، بـه سیاست و تربیت خودش بپردازد .
غرر الحکم : 4940 منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث822

امام علی علیه‌السلام :
المَکانَةُ مِن المُلوکِ مِفتاحُ‌الِمحنَةِ وبَذرُ الفِتنَةِ ؛
منزلت داشتن نزد شاهان ، کلید رنج و محنت است و تخم فتنه .
غرر الحکم : 2184 منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث823

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
لِعَبدِ الرَّحمنِ بنِ سَمُرَةَ: یا عبدَالرَّحمنِ بنَ سَمُرَةَ ، لاتَسألِ الإمارَةَ ؛ فإنَّکَ إذا اُعطِیتَها عَن مَسألَةٍ وُکِلتَ فیها إلی نَفسِکَ ، وإنْ اُعطِیتَها عَن غَیرِ مَسألَةٍ اُعِنتَ علَیها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - به عبدالرحمن بن سمره - فرمودند:
ای عبدالرحمن‌بن سمره ، داوطلب امارت مشو ؛ زیرا اگر با تقاضای تو این منصب به تو سپرده شود در اداره آن به خودت واگذار می‌شوی و اگر بدون تقاضای تو به تو واگذار شود ، در اداره آن یاری می‌شوی .
سنن أبی داود : 2929 منتخب میزان الحکمة : 618

حدیث824

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَعمَلَ غُلاما فی عِصابَةٍ فیها مَن هُو أرضی للّه مِنهُ فَقَد خانَ اللّه؛
هرکس‌از میان گروهی‌مردی را به کار گمارد در حالی که در بین آنها خداپسندتر از او وجود دارد، به خدا و رسول او و مؤمنان خیانت کرده‌است.
بحار الأنوار : 23 / 75 / 24 منتخب میزان الحکمة : 618

حدیث825

الامام علی علیه السلام
فِی کِتابِه إلَی ابنِ عبّاسٍ: أمّا بَعْدُ ، فَلاَ یَکُنْ حَظُّکَ فِی وِلاَیتِکَ مَالاً تَسْتَفِیدُهُ ، وَلاَ غَیْظا تَشْتَفِیهِ ، وَلکنْ إمَاتَهُ بَاطِلٍ وإحْیَاءُ حَقٍّ .
امام علی علیه‌السلام
- در نامه خود به ابن عباس- : امّا بعد ؛ مبادا بهره تو از حکومتت به دست آوردن مالی یا فرو نشاندن خشمی باشد . بلکه باید بهره‌ات میراندن باطل باشد و زنده‌کردن حقّ .
بحار الأنوار : 40 / 238 / 10 منتخب میزان الحکمة : 26

حدیث826

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن مَدَحَ سُلطانا جائرا وتَخَفَّفَ وتَضَعضَعَ لَهُ طَمَعا فیهِ ، کانَ قَرِینَةُ إلی النارِ؛
هرکه به طمع چیزی ، سلطان ستمگری را مدح کند و خود را در برابر او خوار و خفیف سازد ، همنشین او در آتش خواهد بود .
أمالی الصدوق : 347 / 1 منتخب میزان الحکمة : 278

حدیث827

امام صادق علیه‌السلام :
أیُّما مُؤمِنٍ خَضَعَ لِصاحِبِ سلطانٍ أو مَن یُخالِطُهُ علی دِینِهِ طَلَبا لِما فی یَدَیهِ مِن دُنیاهُ ، أخمَلَهُ اللّه‌ُ ومَقَتَهُ علَیهِ ووَکَلَهُ إلَیهِ ، فإن هُو غَلَبَ عَلی شَیءٍ مِن دُنیاهُ وصارَ فی یَدِهِ مِنهُ شَیءٌ ، نَزَعَ اللّه‌ُ البَرَکَةَ مِنهُ ؛
هر مؤمنی در برابر صاحب قدرتی یا کسی که مخالف دین اوست ، به قصد دست‌یافتن به چیزی از دنیای او ، فروتنی و خضوع کند ، خداوند او را بی‌نام و نشان گرداند ، و برای این کار بر او خشم گیرد ، و او را به خودش واگذارد ؛ و اگرهم بر چیزی از دنیای او دست یابد و اندکی از آن به دستش افتد ، خداوند برکت را از آن ببَرد .
بحار الأنوار : 75 / 371 / 15

حدیث828

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن خَفَّ لِسُلطانٍ جائرٍ فی حاجَةٍ کانَ قَرِینَهُ فی النارِ ؛
هر که بـه خـاطر نـیازی در بـرابر سـلطان ستمگری خود را خفیف کند ، همدم او در آتش باشد .
بحار الأنوار : 76 / 360 / 30 منتخب میزان الحکمة : 278

حدیث829

امام علی علیه‌السلام :
باعِدِ السُّلطانَ لِتَأمَنَ خُدَعَ الشَّیطانِ ؛
از سلطان دوری کن تا از نیرنگهای شیطان ایمن مانی .
بحار الأنوار : 77 / 215 / 1 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث830

امام علی علیه‌السلام :
صاحِبُ السُّلطانِ کَراکِبِ الأسَدِ ، یُغبَطُ بمَوقِعِهِ ، وهُو أعلَمُ بِمَوضِعِهِ ؛
ملازم و ندیم سلطان ، همچون کسی است که بر شیر سوار باشد ؛ مردم به موقعیت او غبطه می‌خورند، در حالی که خودش بهتر می‌داند در چه وضعیتی (خطرناک) قرار دارد .
نهج البلاغة : الحکمة 263 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث831

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم ومُخالَطَةَ السُّلطانِ فإنّهُ ذَهابُ الدِّینِ ، وإیّاکُم ومَعُونَتَهُ فإنّکُم لا تَحمَدُونَ أمرَهُ ؛
زنـهار از مـلازمت بـا سلطان؛ که ایـن کـار دین را می‌بَرَد. و زنهار از کمک کردن به او؛ زیرا شما کارهای او را نمی‌پسندید.
بحار الأنوار : 10 / 368 / 7 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث832

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن لَزِمَ السُّلطانَ اُفتُتِنَ ، وما یَزدادُ مِنَ السُّلطانِ قُربا إلاّ ازدادَ مِنَ اللّه بُعدا ؛
هر که ملازمت سلطان اختیار کند به فتنه و گمراهی افتد ، و هر چه به سلطان نزدیکتر گردد از خدا دورتر شود .
بحار الأنوار : 75 / 371 / 13 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث833

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم وأبوابَ السُّلطانِ وحَواشِیَها ؛ فإنَّ أقرَبَکُم مِن أبوابِ السُّلطانِ وحَواشِیها أبعَدُکم مِنَ اللّه عز و جل ، ومَن آثَرَ السُّلطانَ علی اللّه عز و جل أذهَبَ اللّه‌ُ عَنهُ الوَرَعَ وجَعَلَهُ حَیرانَ ؛
زنهار از درگاه و حواشی سلطان ؛ زیرا که نزدیکترین شما به درگاه و حواشی سلطان دورترین شماست از خداوند عز و جل ؛ و هر که سلطانی را بر خداوند عز و جل ترجیح دهد ، خداوند پارسایی را از او ببرد و او را سرگشته و حیران گرداند .
بحار الأنوار : 75 / 372 / 19 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث834

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ مِن تَعظیمِ جَلالِ‌اللّه عز و جل کَرامَةَ ذی الشَّیبهِ ، وحامِلِ القُرآنِ ، والإمامِ العادِلِ ؛
احترام نـهادن بـه ریـش سـفید و قـرآن دان و پیشوای دادگر، بزرگداشت جلال و شکوه خداوند عز و جل است .
کنزالعمّال : 25507 منتخب میزان الحکمة : 384

حدیث835

امام علی علیه‌السلام :
لا تُکثِرَنَّ الدُّخولَ علَی المُلوکِ ؛ فإنّهُم إن صَحِبتَهُم مَلُّوکَ ، وإن نَصَحتَهُم غَشُّوکَ ؛
مبادا که ، زیاد با شاهان آمد و شد کنی ؛ زیرا این جماعت ، اگر با آنان مصاحبت کنی تو را ملول می‌کنند و اگر با آنان یکرنگ باشی به تو نیرنگ می‌زنند .
غرر الحکم : 10321 منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث836

امام علی علیه‌السلام :
أعلَمُ النّاسِ‌المُستَهتَرُ بِالعِلم ؛
داناترین مردم ، کسی است که آزمند دانش باشد .
غرر الحکم : 3079 منتخب میزان الحکمة : 406

حدیث837

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَو خِفتُمُ اللّه‌َ حَقَّ خِیفَتِهِ لَعُلِّمتُمُ العِلمَ الّذی لا جَهلَ مَعَهُ ؛
اگـر از خـدا ، چنان کـه سـزد ، می‌ترسیدید علمی به شما آموخته می‌شد که جهل و نادانی با آن همراه نبود .
کنزالعمّال : 5881 منتخب میزان الحکمة : 406

حدیث838

امام علی علیه‌السلام :
وَاعلَم أ نَّهُ لا خَیرَ فی عِلمٍ لا یَنفَعُ ، ولا یُنتَفَعُ بِعِلمٍ لا یَحُقُّ تَعَلُّمُهُ .
بـدان کـه در دانـش ناسودمند خیری نیست و آموختن دانشی که سزاوار آموختن نیست ، سودی ندهد .
نهج البلاغة : الکتاب 31 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث839

امام علی علیه‌السلام :
لا یَستَوی عِندَ اللّه فی العُقوبهِ الّذینَ یَعلَمونَ والّذینَ لا یَعلَمونَ ، نَفَعَنا اللّه وإیّاکُم بِما عَلِمنا ، وجَعَلَهُ لِوَجهِهِ خالِصا ، إنَّهُ سَمیعٌ مُجیبٌ؛
کیفر کسانی که می‌دانند و کسانی که نمی‌دانند، نزد خداوند یکسان نیست . خداوند ما و شما را از علمی که داریم بهره‌مند سازد و آن را برای خود خالص گرداند، همانا او شنوا و پذیرنده (دعا) است .
الإرشاد : 1 / 230 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث840

امام علی علیه‌السلام :
اعقِلوا الخَبَرَ إذا سَمِعتُموهُ عَقلَ رِعایَةٍ لا عَقلَ رِوایَةٍ؛ فإنَّ رُواةَ العِلمِ کَثیرٌ ورُعاتَهُ قَلیلٌ؛
هر گاه خبری را شنیدید ، در اندیشه به کار بستن آن باشید ، نه به فکر نقل کردنش ؛ زیرا بازگو کنندگان دانش بسیارند و به کار برندگان آن اندک .
نهج البلاغة : الحکمة 98 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث841

امام علی علیه‌السلام :
العِلمُ بِلا عَمَلٍ وَبالٌ ،العَمَلُ بِلا عِلمٍ ضَلالٌ؛
علمِ بدون عمل وزر و وبال است؛ وعملِ بدون علم گمراهی است.
غرر الحکم : 1587 ، 1588 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث842

امام علی علیه‌السلام :
الدّنیا کُلُّها جَهلٌ إلاّ مَواضِعَ العِلمِ ، والعِلمُ کُلُّه حُجَّةٌ إلاّ ما عُمِلَ بهِ ؛
دنـیا هـمه‌اش نـادانی است، مگر آن جاها که علم باشد و علم همه‌اش حجّت (بردارنده‌اش) است ، مگر علمی که به آن عمل شود .
بحار الأنوار : 2 / 29 / 9 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث843

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
النَّظَرُ فی وَجهِ العالِمِ حُبّاً لَهُ عِبادَةٌ ؛
نگاه مهرآمیز بـه چهره عالم ، عبادت است .
نوادر الراوندیّ : 11 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث844

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هِمَّةُ العُلَماءِ الوِعایَةُ ، وهِمَّةُ السُّفَهاءِ الرِّوایَةُ ؛
اهـتـمام دانایان بـه فهمیدن است و اهتمام نادانان به روایت کردن .
کنز العمّال : 29337 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث845

امام علی علیه‌السلام :
العِلمُ مَقرونٌ بِالعَمَلِ ، فمَن عَلِمَ عَمِلَ ، والعِلمُ یَهتِفُ بِالعَمَلِ ، فإن أجابَهُ وإلاّ ارتَحَلَ عَنهُ ؛
علم و عمل به هم پیوسته‌اند . بنابراین ، هر که بداند ، عمل کند و هر که عمل کند ، بداند . علم ، عمل را صدا می‌زند ، اگر پاسخش داد می‌ماند وگرنه می‌رود .
نهج البلاغة : الحکمة 366 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث846

امام علی علیه‌السلام :
عَلَی العالِمِ أن یَعمَلَ بِما عَلِمَ ،ثُمَّ یَطلُبَ تَعَلُّمَ ما لَم یَعلَم؛
بر دانشمند است که آنچه را می‌داند به کار بندد و سپس در پی یاد گرفتن دانشی رود که نمی‌داند .
غرر الحکم : 6196 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث847

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
المُتَعبِّدُ بِغَیرِ فِقهٍ کالحِمارِ فی الطّاحونِ ؛
کسی که از روی فهم و شناخت‌عبادت نکند ، مانند خر آسیاست.
کنز العمّال : 28709 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث848

امام صادق علیه‌السلام :
العامِلُ عَلی غَیرِبَصیرَةٍ کَالسّائرِ عَلی غَیرِ الطَّریقِ، ولا یَزیدُهُ سُرعَةُ السَّیرِ مِنَ الطَّریقِ إلاّ بُعدا ؛
کسی که بـدون بصیرت عمل کند ، مانند کسی است که به دنبال سراب بیابان راه پیماید . او هر چه تندتر رود دورتر می‌افتد .
أمالی الصدوق : 343 / 18

حدیث849

امام علی علیه‌السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ العَمَلُ بهِ ؛
میوه دانش ، به کار بستن آن است .
غرر الحکم : 4624 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث850

امام علی علیه‌السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ العِبادَةُ؛
میوه دانش ، پرستش است .
غرر الحکم : 4600 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث851

امام علی علیه‌السلام :
ثَمَرَةُ العِلمِ إخلاصُ العَمَلِ ؛
میوه دانش ، خالص گردانیدن عمل (برای خدا) است .
غرر الحکم : 4642 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث852

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قالَ : أنا عالِمٌ فَهُوَ جاهِلٌ ؛
هر که بگوید : من دانــا هستم، او شخص نادانی است .
منیه المرید : 137 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث853

امام باقر علیه‌السلام :
إنَّ قَلبا لَیسَ فیهِ شَیءٌ مِنَ العِلمِ کالبَیتِ الخَرابِ الَّذی لا عامِرَ لَهُ ؛
دلی که در آن چیزی از دانش نباشد، مانند خانه ویرانه‌ای است که آباد کننده‌ای ندارد .
أمالیالطوسیّ :543/1165 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث854

امام علی علیه‌السلام :
هَلَکَ خُزّانُ الأموالِ وهُم أحیاءٌ ، والعُلَماءُ باقونَ ما بَقِیَ الدَّهرُ ، أعیانُهُم مَفقودَةٌ ، وأمثالُهُم فی القُلوبِ مَوجودَةٌ ؛
مـال انـدوزان، با آن که زنـده‌اند مـرده‌اند و اهل علم ، تا دنیا هست زنده‌اند. پیکرهایشان از میان می‌رود ، اما یادشان در دلها هست .
نهج البلاغة : الحکمة 147 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث855

لِکُمَیلٍ لَمّا أخَذَ بِیَدِهِ وأخرَجَهُ إلَی الجَبّانِ فلَمّا أصحَرَتَنَفَّسَ الصُّعَداءَ وقالَ: یا کُمَیلُ ، العِلمُ خَیرٌ مِنَ المالِ ، العِلمُ یَحرُسُکَ وأنتَ تَحرُسُ المالَ ، والمالُ تَنقُصُهُ النَّفَقَةُ ، والعِلمُ یَزکو عَلَی الإنفاقِ ، وصَنیعُ المالِ یَزولُ بِزَوالِهِ .
امام علی علیه‌السلام- دست کمیل بن زیاد راگرفت و او را به سوی گورستان برد و چون به صحرا رسید ، آهی از نهاد برکشید و به او فرمودند- : ای کمیل ! دانش بهتر از دارایی است ؛ زیرا دانش از تو نگهبانی می‌کند امّا از دارایی تو باید نگهبانی کنی ، دارایی با خرج کردن کم می‌شود ، امّا دانش با انفاق زیاد می‌گردد . و دست پرورده مال و ثروت با از بین رفتن آن از بین می‌رود (احترام و موقعیت اجتماعی خود را از دست می‌دهد) .
نهج البلاغة : الحکمة 147. الجبّان والجبّانه : الصّحراء ، وتُسمّی بهما المقابر ( النهایه : 1/236)

حدیث856

امام علی علیه‌السلام :
إذا أرذَلَ اللّه عَبدا حَظَرَ علَیهِ العِلم؛
هر گاه خداوند (بخواهد) بنده‌ای را پست گرداند، او را از علم بی‌بهره سازد .
نهج البلاغة : الحکمة 288 منتخب میزان الحکمة : 396

حدیث857

امام علی علیه‌السلام :
یا مؤمنُ ، إنّ هذا العِلْمَ والأدبَ ثَمَنُ‌نفسِکَ ، فاجتَهِدْ فی تَعلُّمِهِما ، فما یَزیدُ مِن عِلمِکَ وأدبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وقَدْرِکَ ؛
ای مؤمن ! این دانش و ادب جان بهای توست ، پس در فراگرفتن آن دو کوشا باش که هر چه بر دانش و ادبت افزوده شود ، قدر و ارزشت فزونی گیرد .
مشکاة الأنوار : 135 منتخب میزان الحکمة : 14

حدیث858

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
لِسائلٍ سَألَهُ عن مُعضِلَةٍ: سَلْ تَفَقُّها ، ولا تَسْأل تَعَنُّتا ؛ فإنّ الجاهِلَ المُتَعَلِّمَ شَبیهٌ بالعالِمِ ، وإنَّ العالِمَ المُتَعَسِّفَ (المُتَعَنِّفَ) شَبیهٌ بالجاهِلِ المُتَعَنِّتِ .
امام علی علیه‌السلام- در پاسخ به مردی که از آن حضرت سؤالی مشکل آفرین پرسید- فرمودند: به قصد یاد گرفتن بپرس ، نه برای آزردن و خطا گرفتن ؛ زیرا جاهلی که درصدد آموختن باشد همانند عالم است و عالمی که در بیراهه قدم نهد همچون جاهلی است که به قصد خطا گرفتن می‌پرسد .
نهج البلاغة : الحکمة320 منتخب میزان الحکمة : 260

حدیث859

امام عسکری علیه‌السلام :
مِن الجَهلِ الضّحکُ من غیرِ عَجَبٍ ؛
خنده‌ای که از روی تعجب نباشد نشانه نادانی است .
تحف العقول : 487 منتخب میزان الحکمة : 120

حدیث860

امام صادق علیه‌السلام :
الجَهلُ فی ثلاثٍ : فی تَبدُّلِ الإخْوانِ ، والمُنابَذَةِ بغَیرِ بَیانٍ ، والتَّجَسُّسِ عمّا لا یَعنی ؛
نادانی در سه چیز است : دوست عوض کردن ، مخالفت کردن بدون دلیل و برهان و پرس و جو از چیزهای بیهوده .
تحف العقول : 317 منتخب میزان الحکمة : 120

حدیث861

امام صادق علیه‌السلام :
کفی بخَشیَةِ اللّه عِلْما ، وکفی بالاغْتِرارِ باللّه جَهْلاً ؛
دانایی را همین بس که از خدا بترسی و نادانی را همین بس که از (عذاب) خدا غافل شوی .
بحار الأنوار : 70 / 379 / 26 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث862

امام صادق علیه‌السلام :
کفی بخَشیَةِ اللّه عِلْما ، وکفی بالاغْتِرارِ باللّه جَهْلاً ؛
دانایی را همین بس که از خدا بترسی و نادانی را همین بس که از (عذاب) خدا غافل شوی .
بحار الأنوار : 70 / 379 / 26 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث863

الإمامُ الحسنُ علیه‌السلام
لمّا سألَهُ أبوه عن تفسیرِ الجَهلِ: سُرعهُ الوُثوبِ علَی الفُرْصةِ قبلَ الاسْتِمْکانِ مِنها ، والامْتِناعُ عنِ الجَوابِ .
امام حسن علیه‌السلام در پاسخ به پرسش پدرشان از تفسیر نادانی فرمودند : زود پریدن روی فرصت پیش از آن که آن را کاملاً به دست آوری و خودداری کردن از جواب .
معانی الأخبار : 401 / 62 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث864

امام علی علیه‌السلام :
الرُّکونُ إلی الدُّنیا مَع ما تُعایِنُ مِنها جَهلٌ؛
دل بستن به دنیا ، با وجود آن همه رنجهایی که از او می‌بینی ، نادانی است .
نهج البلاغة: الحکمة 384 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث865

امام علی علیه‌السلام :
لا تَتَکلّمْ بکُلِّ ما تَعلَمُ فکَفی بذلکَ جَهلاً ؛
هـر چه مـی‌دانی به زبان میاور که ایـن نشان نادانی است .
غرر الحکم : 10187 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث866

امام علی علیه‌السلام :
لا تَتَکلّمْ بکُلِّ ما تَعلَمُ فکَفی بذلکَ جَهلاً ؛
هـر چه مـی‌دانی به زبان میاور که ایـن نشان نادانی است .
غرر الحکم : 10187 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث867

امام علی علیه‌السلام :
کَفی بالمرءِ جَهلاً أنْ یَرتَکِبَ ما نَهی عَنهُ ؛
در نادانی مرد همین بس که آنچه از آن نهی شده انجام دهد .
مطالب السؤول : 55 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث868

امام علی علیه‌السلام :
کَفی بالمرءِ جَهلاً أنْ یَرتَکِبَ ما نَهی عَنهُ ؛
در نادانی مرد همین بس که آنچه از آن نهی شده انجام دهد .
مطالب السؤول : 55 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث869

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن الجَهل أنْ تُظهِرَ کلَّ ما عَلِمْتَ؛
از نادانی است که هر چه می‌دانی فاش سازی .
تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث870

الجاهِلُ أسِیرُ لِسانِهِ ؛
نادان ، اسیر زبان خود است .
الدرّة الباهرة : 41 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث871

امام علی علیه‌السلام :
نادان ، کسی است که خود را به آنچه نمی‌داند دانا شمارد و به رأی و نظر خود بسنده کند و پیوسته از دانشمندان دوری کند و از آنان عیب و ایراد گیرد و مخالفان خود را بر خطا داند و آنچه را نفهمیده ، گمراه کننده شمارد . هرگاه به مطلبی برخورد که آن را نمی‌داند . منکرش شود و آن را دروغ شمارد و از روی نادانی خود گوید : من چنین چیزی را نمی‌شناسم و فکر نمی‌کنم که وجود داشته و گمان نمی‌کنم وجود داشته باشد و کجا چنین چیزی است ؟ و این از آن روست که به نظر و رأی خود اعتماد دارد و از نادانی خود بی‌خبر است ! از این‌رو به‌سبب‌نادانی خویش پیوسته از جهل بهره‌مند شود و حقّ را انکار کند و در نادانی سرگشته ماند و از طلب دانش تکبر ورزد .
تحف العقول : 73 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث872

امام علی علیه‌السلام :
لا تَـری الجاهـِلَ إلاّ مُفْرِطـا أو مُفَرِّطـا؛
هرگز نادانی را نمی‌یابی جز آن که (در کارهایش) یا افراط می‌کند یا تفریط .
نهج البلاغة : الحکمة 70 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث873

امام صادق علیه‌السلام :
مِن أخلاقِ الجاهِلِ الإجابَةُ قَبلَ أنْ یَسمَعَ ، والمُعارَضَةُ قَبلَ أنْ یَفْهَمَ ، والحُکْمُ بما لا یَعْلَم ؛
یکی از خویهای نادان این است که قبل از شنیدن (مطلب) پاسخ می‌دهد و پیش از آن که (مقصود گوینده را) بفهمد به مخالفت بر می‌خیزد و ندانسته داوری می‌کند .
أعلام الدین : 303 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث874

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
صِفةُ الجاهِلِ : أنْ یَظلِمَ مَن خالَطَهُ ، ویَتَعدّی علی منَ هُو دُونَهُ ، ویَتطاوَلَ علی مَن هُو فَوقَهُ ، کلامُهُ بغَیرِ تَدَبُّرٍ ؛
خصوصیت نادان این است که درباره هر کس که با او آمیزش کند ستم روا دارد ، به فرو دستش دراز دستی کند ، بر بالا دستش گردنفرازی نماید و بدون آن که در سخن بیندیشد زبان به گفتار گشاید .
تحف العقول : 29 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث875

امام علی علیه‌السلام :
الجَهلُ أدْوَأُ الدّاءِ؛
نادانی بدترین درد است .
غرر الحکم : 820 منتخب میزان الحکمة : 118

حدیث876

امام صادق علیه‌السلام :
لَیسَ العِلمُ بِالتَّعَلُّمِ ،إنَّما هُوَ نورٌ یَقَعُ فی قَلبِ مَن یُریدُ اللّه‌ُ تَبارَکَ وتَعالی أن یَهدِیَهُ ، فإن أرَدتَ العِلمَ فَاطلُب أوَّلاً فی نَفسِکَ حَقیقَةَ العُبودِیَّةِ ، وَاطلُبِ العِلمَ بِاستِعمالِهِ ، وَاستَفهِمِ اللّه یُفهِمْکَ ؛
دانش به آموختن نیست ، بلکه نوری است که در دل هر کس که خداوند تبارک و تعالی بخواهد هدایتش کند ، می‌افتد . بنابراین ، اگر خواهان دانش هستی ، نخست حقیقت عبودیت را در جان خودت جویا شو و دانش را از طریق به کار بستن آن بجوی و از خداوند فهم و دانایی بخواه تا تو را فهم و دانایی دهد .
بحار الأنوار : 1 / 225 / 17 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث877

امام علی علیه‌السلام :
عَلی المُتَعَلِّمِ أن یُدئبَ نَفسَهُ فی طَلَبِ العِلمِ، ولا یَمَلَّ مِن تَعَلُّمِهِ ، ولا یَستَکثِرَ ما عَلِم؛
بر دانش‌آموز است ، که خود را در طلب علم کوشا سازد و از آموختن دانش خسته نشود و دانسته‌های خود را زیاد نشمارد .
غرر الحکم : 6197 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث878

امام علی علیه‌السلام :
عَلی المُتَعَلِّمِ أن یُدئبَ نَفسَهُ فی طَلَبِ العِلمِ، ولا یَمَلَّ مِن تَعَلُّمِهِ ، ولا یَستَکثِرَ ما عَلِم؛
بر دانش‌آموز است ، که خود را در طلب علم کوشا سازد و از آموختن دانش خسته نشود و دانسته‌های خود را زیاد نشمارد .
غرر الحکم : 6197 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث879

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثَةٌ لا یَستَخِفُّ بِحَقِّهِم إلاّ مُنافِقٌ بَیِّنُ النِّفاقِ : ذو الشَّیبهِ فی الإسلامِ ، والإمامُ المُقسِطُ ، ومُعَلِّمُ الخَیرِ؛
سه کس‌اند که جز منافقی که نفاقش آشکار است درحقّ آنان بی‌حرمتی نکند : ریش سفید اسلام ، پیشوای دادگر و آموزگار خوبیها.
کنزالعمّال : 43811 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث880

امام علی علیه‌السلام :
از جمله حقوق شـخـص دانشمند بر تو این است که (هر گاه در میان جمعی بود) بر همگان سلام کنی و به او نیز اختصاصا سلام گویی ، روبه‌رویش بنشینی ، در حضور او با دست و چشم و ابرو اشاره نکنی ، در مخالفت با نظر او نگویی : «فلانی چنین گفته است» . نزد او از کسی غیبت نکنی ، در مجلسش درگوشی صحبت نکنی ، جامه‌اش را نگیری ، اگر خسته بود ، در سؤال کردن اصرار نورزی . از طول مجالسش به تنگ نیایی ؛ زیرا حکایت همنشینی با او حکایت درخت خرمایی است که انتظار می‌کشی تا کی از آن چیزی برای تو بیفتد .
کذا فی المصدر ، و لعلّ الصحیح «تُلِحَّ» .کنزالعمّال : 29363 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث881

امام سجّاد علیه‌السلام :
حقّ استاد تو این است که به او احترام گذاری ، محضرش را موقّر داری ، با دقت به سخنانش گوش بسپاری ، رویت به او باشد و به او توجّه نمایی ، صدایت را بر او بلند نکنی ، هر گاه کسی از او سؤالی کند تو جواب ندهی ، بلکه بگذاری خودش جواب دهد . در محضر او با کسی سخن نگویی ، در حضور او از کسی غیبت نکنی ، اگر پیش تو از او بد گویی شود ، از وی دفاع کنی . عیبهایش را بپوشانی ، خوبیها و صفات نیکش را آشکار سازی ، با دشمن او همنشینی نکنی و با دوستش دشمنی نورزی . هرگاه این کارها را کردی ، فرشتگان خدا درباره‌ات گواهی دهند که تو برای رضای خداوند جلّ اسمه ، نه برای مردم ، نزد آن استاد رفته‌ای و دانش او را فراگرفته‌ای .
الخصال : 567 / 1 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث882

امام سجّاد علیه‌السلام :
حقّ شاگرد تو این است که بدانی خداوند ، به واسطه علم و دانشی که به تو داده و از خزانه‌های (دانش) خود برای تو گشوده ، تو را سرپرست شاگردانت ساخته است . بنابراین ، اگر مردم را خوب آموزش دهی و با آنان درشتی و بدرفتاری نکنی و از تعلیمشان به ستوه نیایی ، خداوند از فضل خود بر دانش تو بیفزاید . امّا اگر دانش خود را از مردم مضایقه کنی یا وقتی برای آموختن دانش نزد تو آمدند با ایشان درشتی و بدرفتاری کنی ، بر خداوند عز و جل سزاوار است که علم و شکوه آن را از تو بگیرد و جایگاه تو را از دل مردم بیندازد .
عوالی اللآلی : 4 / 74 / 54 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث883

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
فی قولهِ تعالی : «وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنّاسِ»: لِیَکُنِ النّاسُ عِندَکَ فی العِلمِ سَواءًم؛
امام صادق علیه‌السلام درباره آیه «به تکبّر از مردم روی مگردان» فرمودند: باید مردمی که برای آموختن علم نزد تو می‌آیند، در نظرت یکسان باشند .
نیه المرید : 185 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث884

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
فی قولهِ تعالی : «وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنّاسِ»: لِیَکُنِ النّاسُ عِندَکَ فی العِلمِ سَواءًم؛
امام صادق علیه‌السلام درباره آیه «به تکبّر از مردم روی مگردان» فرمودند: باید مردمی که برای آموختن علم نزد تو می‌آیند، در نظرت یکسان باشند .
نیه المرید : 185 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث885

امام علی علیه‌السلام :
خُذوا مِنَ العِلمِ مابَدا لَکُم ، وإیّاکُم أن تَطلُبوهُ لِخِصالٍ أربَعٍ : لِتُباهوا بهِ العُلَماءَ ، أو تُماروا بهِ السُّفَهاءَ ، أو تُراؤوا بهِ فی الَمجالِسِ ، أوتَصرِفوا وُجوهَ النّاسِ إلَیکُم لِلتَّرَؤّسِ؛
از علم ، هر آنچه که برایتان پیش می‌آید فرا گیرید و زنهار که آن را برای چهار کار بیاموزید : برای فخر فروشی بر علما ، یا ستیزه کردن با جاهلان ، یا خودنمایی در مجالس ، یا جلب کردن توجه مردم به خود و ریاست کردن بر آنها .
الإرشاد : 1 / 230 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث886

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ابتَغی العِلمَ لِیَخدَعَ بهِ النّاسَ لَم یَجِدْ رِیحَ الجَنّةِ ؛
هر کس دانش را برای فریفتن مردم بجوید ، بوی بهشت را نیابد .
مکارم الأخلاق : 2 / 364 / 2661

حدیث887

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَعَلَّمَ العِلمَ‌لِغَیرِ اللّه تَعالی فَلْیَتَبَوَّأْ مَقعَدَهُ مِن نارٍ ؛
هـر که دانـش را برای غـیر خدا بیاموزد ، جایگاهش دوزخ باشد .
کنزالعمّال : 29035 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث888

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر که دانش را برای خدا بیاموزد ، به هیچ بابی از آن نرسد مگر این که بیش از پیش ، خود را حقیرتر بیند ، با مردم افتاده‌تر شود ، ترسش از خدا بیشتر گردد و در دین کوشاتر شود . چنین کسی از علم بهره‌مند می‌شود . پس ، باید آن را بیاموزد . امّا کسی که دانش را برای دنیا و منزلت یافتن نزد مردم و موقعیت یافتن نزد سلطان و حاکم فرا گیرد ، به هیچ بابی از آن نرسد مگر این که خود بزرگ بین‌تر شود و بر مردم بیشتر بزرگی فروشد و از خدا بیشتر غافل شود و از دین بیشتر فاصله گیرد . چنین کسی از دانش سود نمی‌برد ؛ بنابراین ، باید (از تحصیل دانش) خودداری ورزد و علیه خود حجّت و پشیمانی و رسوایی در روز قیامت فراهم نیاورد .
روضه الواعظین : 16 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث889

امام باقر علیه‌السلام :
مُعَلِّمُ الخَیرِ یَستَغفِرُ لَهُ دَوابُّ الأرضِ ، وحِیتانُ البُحورِ ، وکُلُّ صَغیرَةٍ وکَبیرَةٍ فی أرضِ اللّه وسَمائهِ ؛
جنبندگان زمین و ماهیان دریاها و هر موجود ریز و درشتی در زمین و آسمان خدا ، برای آموزگار خوبیها آمرزش می‌طلبند .
ثواب الأعمال : 159 / 1 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث890

امام باقر علیه‌السلام :
مَن عَلَّمَ بابَ هُدیً فلَهُ مِثلُ أجرِ مَن عَمِلَ بهِ ، ولا یُنقَصُ اُولئکَ مِن اُجورِهِم شَیئا ؛
هر که یک باب هدایت را آموزش دهد ، برای او همانند پاداش کسی باشد که به آن عمل کند و از پاداش عمل کنندگانِ به آن نیز چیزی کاسته نمی‌شود .
تحف العقول : 297 منتخب میزان الحکمة : 398

حدیث891

امام صادق علیه‌السلام :
لَستُ اُحِبُّ أن أری الشّابَّ مِنکُم إلاّ غادیا فی حالَینِ : إمّا عالِما أو مُتَعَلِّما ، فإن لَم یَفعَلْ فَرَّطَ ، فإن فَرَّطَ ضَیَّعَ ، وإنْ ضَیَّعَ أثِمَ ، وإن أثِمَ سَکَنَ النارَ والذی بَعَثَ مُحمّدا بِالحَقِّ؛
دوست ندارم جوان شما را جز در دو حـال ببینم : دانشمند یا دانش آموز ؛ زیرا اگر چنین نباشد کوتاهی کرده و چون کوتاهی کند ، ضایع گشته و چون ضایع گردد ، گنهکار باشد و چون گنهکار باشد ، سوگند به آن که محمّد را بحقّ برانگیخت ، در آتش جای گیرد .
أمالی الطوسیّ : 303 / 604

حدیث892

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌تبارکَ وتعالی یُبغِضُ کلَّ عالِمٍ بالدُّنیا جاهلٍ بالآخِرَةِ؛
خداوند تبارک و تعالی از هر کس که به دنیا عالم باشد و به آخرت جاهل نفرت دارد .
کنز العمال : 28982

حدیث893

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ازدادَ عِلما ولَم یَزدَدْ هُدیً ، لَم یَزدَدْ مِنَ اللّه إلاّ بُعدا ؛
هر که علمش فزونی گیرد و هدایتش افزون نشود ، جز بر دوری او از خدا افزوده نگردد .
تنبیه الخواطر : 2 / 21 منتخب میزان الحکمة : 404

حدیث894

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یَطَّلِعُ قَومٌ مِن أهلِ الجَنّةِ‌عَلی قَومٍ مِن أهلِ النّارِ فیَقولونَ : ما أدخَلَکُمُ النَّارَ وقَد دَخَلنا الجَنَّةَ لِفَضلِ تَأدیبِکُم وتَعلیمِکُم ؟! فیَقولونَ : إنّا کُنّا نَأمُرُ بِالخَیرِ ولا نَفعَلُهُ ؛
گروهی از بهشتیان ، به گروهی از دوزخیان می‌نگرند و می‌گویند : ما به برکت تربیت و آموزش شما به بهشت رفتیم . چه شده است که شما خود به دوزخ افتاده‌اید ؟ گویند : ما به نیکی فرمان می‌دادیم ولی خود به آن عمل نمی‌کردیم .
مکارم الأخلاق : 2 / 364 / 2661

حدیث895

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَناصَحوا فی العِلمِ ؛ فإنَّ خِیانَةَ أحَدِکُم فی عِلمِهِ أشَدُّ مِن خِیانَتِهِ فی مالِهِ ، وإنَّ اللّه‌َ سائلُکُم یَومَ القِیامَةِ ؛
در دانش، بـا یکدیگر یکرنگ باشید؛ زیرا خیانت هر یک از شما در علمش، بدتر از خیانت کردن در مال است و در روز قیامت خداوند از شما بازخواست می‌کند .
أمالی الطوسیّ : 126 / 198 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث896

امام علی علیه‌السلام فرمودند:
إذا رَأیتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما ؛
هر گاه دانشمندی را دیدی، به او خدمت کن .
غرر الحکم : 402

حدیث897

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَقبَلَ العُلَماءَ فقَدِ استَقبَلَنی ، ومَن زارَ العُلَماءَ فقَد زارَنی ،ومَن جالَسَ العُلَماءَ فقَد جالَسَنی ، ومَن جالَسَنی فَکأنَّما جالَسَ رَبّی ؛
هر که به استقبال دانشمندان رود ، مرا استقبال کرده است و هرکه به دیدار دانشمندان رود ، مرا دیدار کرده است و هرکه با دانشمندان نشیند ، با من نشسته است و هر که با من نشیند ، چنان است که با پرودگار من همنشینی کرده باشد .
کنز العمّال : 28883

حدیث898

امام علی علیه‌السلام :
مَن وَقَّرَ عالِما فقَد وَقَّرَ رَبَّهُ ؛
هر که دانشمندی را احترام نهد خدا را احترام کرده است .
غرر الحکم : 8704

حدیث899

امام علی علیه‌السلام :
جالِسِ العُلَماءَ یَزدَدْ علمُکَ ، ویَحسُنْ أدبُکَ ، وتَزکُ نَفْسُکَ؛
با دانشمندان بنشین تا بر دانشت افزوده گردد ، تربیت و ادبت نیکو شود و روانت پاکیزه شود .
غرر الحکم : 4786 منتخب میزان الحکمة : 106

حدیث900

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند :
لا تَجْلِسوا إلاّ عندَ کُلِّ عالِمٍ یَدْعوکُم مِن خَمْسٍ إلی خَمسٍ: مِن الشَّکِّ إلی الیَقینِ، ومِن الرِّیاءِ إلی الإخْلاصِ ، ومِن الرَّغْبَةِ إلی الرَّهبَةِ ، ومِن الکِبْرِ إلی التّواضُعِ ، ومِن الغِشِّ إلی النّصیحَةِ ؛
تنها در محضر دانشمندانی نشینید که شما را از پنج چیز به پنج چیز فرا می‌خوانند : از دودلی به یقین ، از ریا به اخلاص ، از دنیا خواهی به دنیا گریزی ، از تکبر به‌فروتنی‌و از فریبکاری‌به خیر خواهی.
بحار الأنوار : 74 / 188 / 18 منتخب میزان الحکمة : 106

حدیث901

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند :
قالُوا [الحَوارِیّونَ لعیسی علیه‌السلام] : یا رُوحَ اللّه ، فمَن نُجالِسُ إذا ؟ قالَ : مَن یُذَکِّرُکُمُ اللّه‌َ رُؤیَتُهُ ، ویَزیدُ فی عِلْمِکُم منطِقُهُ ، ویُرَغِّبُکُم فی الآخِرَةِ عَمَلُهُ ؛
حواریان عیسی علیه‌السلام عرض کردند : یا روح اللّه ! پس با چه کسی همنشین شویم ؟ فرمود : با آن که دیدنش شما را به یاد خدا اندازد و گفتارش بر دانش شما بیفزاید و کردارش شما را به آخرت تشویق کند .
تحف العقول : 44 منتخب میزان الحکمة : 106

حدیث902

الإمامُ الکاظمُ علیه‌السلام :
عَظِّمِ العالِمَ لِعِلمِهِ‌ودَعْ مُنازَعتَهُ ، وصَغِّرِ الجاهِلَ لِجَهلِهِ ولا تَطرُدْهُ ، ولکِن قَرِّبْهُ وعَلِّمْهُ ؛
امام کاظم علیه‌السلام :
دانشمند را به خاطر دانشش احترام نه و با او ستیزه مکن و نادان را به سبب نادانیش کوچک شمار ، امّا او را از خود مران ، بلکه به خود نزدیک گردان و او را علم بیاموز .
تحف العقول : 394 منتخب میزان الحکمة : 384

حدیث903

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إنَّ مِن تَمامِ إیمانِ الْعَبدِ أن یَستَثنِیَ فی کُلِّ شَی‌ءٍ؛
نشانه کامل بودن ایمان بنده این است که در هر کاری «ان شاء اللَّه» بگوید.
میزان الحکمة، ح 9910

حدیث904

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
کُلُّ مَعرُوفٍ صَدَقَةٌ؛
هر کار نیکی صدقه است.
الخصال، ص 134

حدیث905

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اَلْبُکاءُ مِن خَشیَةِ اللَّهِ یُطفِئُ بِحاراً مِن غَضَبِ اللَّهِ؛
گریه از ترس خداوند، دریاهای خشم او را فرو می‌نشاند.
ارشاد القلوب، ج 1، 96

حدیث906

امام علی(سلام الله علیه):
ذُروَةُ الْغایاتِ لا یَنالُها إلّا ذَوُو التَّهذیبِ وَالْمُجاهِداتِ؛
بر بلندای اهداف نرسد مگر کسی که خود را مهذّب ساخته و با نفس خویش جهادها کرده باشد.
میزان الحکمة، ح 20486

حدیث907

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أفشِ السَّلامَ یَکثُرْ خَیرُ بَیتِکَ؛
سلام را رواج ده تا خیر و برکت خانه‌ات زیاد شود.
الخصال، ص 181

حدیث908

امام حسین(سلام الله علیه):
مِن عَلاماتِ أسبابِ الْجَهلِ الْمُماراةُ لِغَیرِ أهلِ الْفِکرِ؛
از نشانه‌های نادانی، جدل با بی فکران است.
تحف العقول، ص 248

حدیث909

امام علی(سلام الله علیه):
إیّاکُم وَالْأخلاقَ الدَّنِیَّةَ فَإنَّها تَضَعُ الشَّریفَ وتَهدِمُ الْمَجدَ؛
از اخلاق پست بپرهیزید که انسان والا را پست می‌سازد و بزرگواری را نابود می‌کند.
تحف العقول، ص 215

حدیث910

امام صادق(سلام الله علیه):
کُونُوا دُعاةً إِلَینا بِالکَفِّ عن مَحارِمِ اللَّهِ؛
با خویشتنداری از حرام‌های خدا مردم را به سوی ما دعوت کنید.
میزان الحکمة: ح 22186

حدیث911

امام علی(سلام الله علیه):
صَلاحُ الْعَمَلِ بِصَلاحِ النِّیَّةِ؛
درستی کردار به درستی نیت است.
میزان الحکمة، ح 21023

حدیث912

امام باقر(سلام الله علیه):
قالَ اللَّهُ عزّوجلّ : یا موسی، لا تُطَوِّلْ فی الدُّنْیا أملَکَ فَیَقْسُوَ قَلْبُکَ ، والقاسِی القلبِ منّی بَعِیدٌ؛
خداوند عزّوجلّ فرموده است: ای مؤمن، آرزویت را در دنیا طولانی مکن که دلت را سخت می‌کند و سخت دل، از من دور است.
الکافی: ج 2، ص 329، ح 1

حدیث913

امام صادق(سلام الله علیه):
علَیکُم بِالوَرَعِ؛ فإنّهُ لا یُنالُ ماعِندَ اللَّهِ إلّا بِالوَرَعِ؛
در پی پارسایی باشید؛ چه این که کسی به آنچه نزد خداست نمی‌رسد جز با پارسایی.
الکافی: ج 2، ص 76، ح 3

حدیث914

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اِلْقَ أخاکَ بِوَجْهٍ مُنْبَسِطٍ؛
با برادرت، با رویی گشاده برخورد کن.
الکافی: ج 2، ص 103، ح 3

حدیث915

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
طُوبی لِمَن تَرَکَ شَهوَةً حاضِرَةً لِمَوعُودٍ لَم یَرَهُ؛
خوشا به حال کسی که شهوت نقد را به خاطر وعده‌ای (بهشتی) که آن را ندیده است رها کند.
میزان الحکمة: ح 21454

حدیث916

امام علی(سلام الله علیه):
إنَّ خِیارَکُمُ الَّذینَ إذا نُظِرَ إلَیهِم ذُکِرَ اللَّهُ؛
بهترین‌های شما، آنانی هستند که چون دیگران به آنها بنگرند، خدا یاد شود.
الکافی: ج 2، ص 225، ح 12

حدیث917

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
ارفَعوا أصواتَکُم بالصَّلاةِ علَیَّ؛ فإنّها تَذهَبُ بالنِّفاقِ؛
صداهای‌تان را هنگام درود بر من بلند کنید که نفاق را از بین می‌برد.
الکافی : ج 2، ص 493، ح 13

حدیث918

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اتَّقُوا الظُّلمَ؛ فإنّهُ ظُلُماتٌ یَومَ القِیامَةِ؛
از ستم حذر کنید، که ستم، از تاریکی‌های قیامت است.
الکافی: ج 2، ص 332، ح 11

حدیث919

امام باقر(سلام الله علیه):
لا تَستَصغِرَنَّ سَیّئةً تَعمَلُ بِها؛
کار بَد خود را ناچیز مشمار.
میزان الحکمة: ح 6798

حدیث920

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أَکرِموا أولادَکُم، وأحسِنوا أدَبَهُم؛
به فرزندان خود احترام گذارید و آنان را آداب نیکو بیاموزید.
میزان الحکمة: ح 402

حدیث921

امام صادق(سلام الله علیه):
فَصِلُوا أرحامَکُم، وبَرُّوا بِإخوانِکم، ولو بِحُسنِ السَّلامِ ورَدِّ الجوابِ؛
صله ارحام به جای آورید و به برادران خود نیکی کنید؛ اگر چه با سلام کردنی نیکو و جواب سلام دادن باشد.
الکافی: ج 2، ص 157، ص 31

حدیث922

امام صادق(سلام الله علیه):
أروَحُ الرُّوحِ الْیَأسُ عَنِ النّاسِ؛
خوش‌ترین آسایش، نومیدی از مردم است.
مشکاة الأنوار، ص 324

حدیث923

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن أصبَحَ لا یَهتَمُّ بِاُمُورِ المُسلمینَ فَلَیسَ بِمُسلمٍ؛
هرکه به امور مسلمانان بی اعتنا باشد، مسلمان نیست.
الکافی: ج 2، ص 163، ح 1

حدیث924

امام صادق(سلام الله علیه):
اِعرِفُوا مَنازِلَ النّاسِ عَلی قَدرِ رَوایَتِهِم عَنّا؛
جایگاه مردم را نزد ما از روایاتی که از ما نقل می‌کنند، بشناسید.
میزان الحکمة، ح 3339

حدیث925

امام جواد(سلام الله علیه):
إظهارُ الشَّی‌ءِ قَبلَ أن یُستَحکَمَ مَفسَدَةٌ لَهُ؛
آشکار کردن چیزی پیش از استوار شدن، مایه تباهی آن است.
تحف العقول، ص 457

حدیث926

امام باقر(سلام الله علیه):
علَیکَ بالدُّعاءِ لإخوانِکَ؛
برای برادرانت دعاکن.
میزان الحکمة: ح 5955

حدیث927

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن عالَ یَتِیماً حَتّی یَستَغنِیَ أوجَبَ اللَّهُ لَهُ بِذلِکَ الْجَنَّةَ؛
هر کس یتیمی را سرپرستی کند تا بی‌نیاز شود، خداوند در برابر، بهشت را بر او واجب می‌کند.
میزان الحکمه جامام صادق(سلام الله علیه):
یَجِبُ لِلمؤمنِ علَی المؤمن النَّصیحَةُ لَهُ فی المَشهَدِ والمَغیبِ؛
بر مؤمن واجب است در حضور و غیاب مؤمن خیرخواه او باشد.
الکافی: ج 2، ص 208، ح 2

حدیث928

امام صادق(سلام الله علیه):
اِتَّقُوا اللَّهَ وصُونوا دِینَکُم بِالوَرَعِ؛
از خدا پروا کنید و با پارسایی از دینتان پاسداری نمایید.
الکافی: ج 2، ص 76، ح 2

حدیث929

امام علی(سلام الله علیه):
لَن یَفُوزَ بِالْجَنَّةَ إلَّا السّاعی لَها؛
به بهشت نخواهد رسید، جز کسی که برای آن بکوشد.
میزان الحکمة، ح 2570

حدیث930

امام علی(سلام الله علیه):
مَن کَرُمَتْ عَلَیهِ نَفسُهُ لَم یُهِنها بِالْمَعصِیَةِ؛
هر که دارای کرامت نفس است، خود را با گناه خوار نمی‌کند.
غررالحکم ودررالکلم، ح 8730

حدیث931

امام کاظم(سلام الله علیه):
إنّ العاقِلَ الّذی لا یَشغَلُ الحَلالُ شُکرَهُ، ولا یَغلِبُ الحَرامُ صَبرَهُ؛
خردمند کسی است که حلال مانع شکرش نمی‌شود و حرام بر شکیبایی او چیره نمی‌گردد.
الکافی: ج 1، ص 16، ح 12

حدیث932

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إن شِئتَ أن تُکرَمَ فَلِنْ وإن شِئتَ أن تُهانَ فَاخْشَنْ؛
اگر می‌خواهی گرامی‌ات دارند، نرم خو باش و اگر می‌خواهی خوارت شمارند، درشتی کن.
تحف العقول، ص 55

حدیث933

امام علی(سلام الله علیه):
عِندَ حُضُورِ الشَّهَواتِ واللَّذاتِ یَتَبَیَّنُ وَرَعُ الأتقیاءِ؛
پارسایی پارسایان به هنگام روی آوردن خواهش‌های نفسانی ولذّت‌ها آشکار می‌شود.
عیون الحکم والمواعظ، ح 5749

حدیث934

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اَلدّالُ عَلَی الْخَیرِ کَفاعِلِهِ؛
آن که به نیکی رهنمون شود، مانند کسی است که نیکی می‌کند.
الکافی، ج 4، ص 27

حدیث935

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اِختَبِرُوا النّاسَ بِأخدانِهِم فَإنَّما یُخادِنُ الرَّجُلُ مَن یُعجِبُهُ نَحوُهُ؛
مردم را به دوستانشان بیازمایید؛ زیرا آدمی با کسی که از رفتارش خوشش بیاید، دوستی می‌کند.
تنبیه الخواطر، ج 2، ص 249

حدیث936

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
قالَ اللَّهُ تبارکَ وتعالی: مَن أهانَ لی وَلیّاً فقد أرْصَدَ لِمُحارَبتی؛
خداوند تبارک و تعالی فرموده است: هر کس دوستی از دوستان مرا کوچک کند، در کمین جنگ با من نشسته است.
الکافی: ج 2، ص 351، ح 3

حدیث937

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اَلرَّغبَةُ فِی الدُّنیا تُکثِرُ الْهَمَّ وَالْحُزنَ؛
گرایش به دنیا، غم و اندوه را زیاد می‌کند.
الخصال، ص 73

حدیث938

امام صادق(سلام الله علیه):
إنّ الصَّدَقَةَ تَقضی الدَّینَ وتَخلُفُ بالبَرکَةِ؛
صدقه، دَین را ادا و برکت را جایگزین می‌کند.
الکافی: ج 4، ص 9، ح 1

حدیث939

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
الصَّدَقَةُ تَمنَعُ مِیتَةَ السُّوءِ؛
صدقه، از مردنِ بد و دل خراش جلوگیری می‌کند.
میزان الحکمه ج 6، ص 219

حدیث940

امام علی(سلام الله علیه):
اَلصَّدَقَةُ وَالْحَبسُ ذَخیرَتانِ فَدَعُوهُما لِیَومِهِما؛
صدقه و وقف دو ذخیره‌اند، آنها را برای روز قیامت قرار دهید.
دعائم الإسلام، ج 2، ص 340

حدیث941

امام باقر(سلام الله علیه):
إنَّ الفَقیهَ حَقَّ الفَقیهِ: الزاهِدُ فی الدنیا، الراغِبُ فی الآخِرَةِ؛
فقیه، حقیقتاً کسی است که به دنیا بی اعتنا و به آخرت مشتاق باشد.
الکافی: ج 1، ص 70، ح 8

حدیث942

امام صادق(سلام الله علیه):
کانَ أبی یَقولُ: إذا هَمَمتَ بِخَیرٍ فَبادِر؛ فَإِنَّکَ لا تَدری ما یَحدُثُ؛
پدرم می‌فرمود: چون آهنگ کار خوبی کردی، در انجام آن شتاب کن؛ زیرا نمی‌دانی که چه پیش می‌آید.
الکافی: ج 2، ص 142، ح 3

حدیث943

امام سجّاد(سلام الله علیه):
الدُّنیا سِنَةٌ والآخِرَةُ یَقظَةٌ ونَحنُ بَینَهُما أضغاثُ أحلامٍ.
دنیا غنودن است و آخرت بیداری و ما در میان آن دو در خوابهای آشفته‌ایم.
میزان الحکمة: ح 125

حدیث944

امام علی(سلام الله علیه) فرمودند:
عَلَیکَ بِالإحسانِ فَإنَّهُ أفضَلُ زِراعَةٍ وأربَحُ بِضاعَةٍ؛
احسان کنید که آن، برترین کِشت و سودآورترین کالا است.
غررالحکم و دررالکلم، ح 6112

حدیث945

امام علی(سلام الله علیه) فرمودند:
عَلَیکَ بِالإحسانِ فَإنَّهُ أفضَلُ زِراعَةٍ وأربَحُ بِضاعَةٍ؛
احسان کنید که آن، برترین کِشت و سودآورترین کالا است.
غررالحکم ودررالکلم، ح 6112

حدیث946

امام صادق(سلام الله علیه):
العالِمُ بِزَمانِهِ لا تَهجُمُ عَلَیهِ اللَّوابِسُ؛
کسی که زمان خود را بشناسد، آماج اشتباهات قرار نگیرد.
الکافی: ج 1، ص 27، ح 29

حدیث947

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اِستَرشِدُوا العَقلَ تَرشُدوا ، ولا تَعصوهُ فَتَندَموا؛
از خرد ، راه نمایی بگیرید تا به رُشد برسید و از خرد ، نافرمانی مکنید که پشیمان می شوید .
گزیده حکمت نامه پیامبر اعظم صلّی الله علیه و آله و سلّم، ص 23

حدیث948

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
ما قَسَمَ اللّه ُ لِلعِبادِ شَیئًا أفضَلَ مِنَ العَقلِ؛
خداوند ، چیزی با ارزش تر از عقل ، در میان بندگان تقسیم نکرد .
گزیده حکمت نامه پیامبر اعظم صلّی الله علیه و آله و سلّم، ص 23

حدیث949

امام صادق(سلام الله علیه):
اِزرَعُوا وَاغْرِسُوا وَاللَّهِ ما عَمِلَ النّاسُ عَمَلاً أجَلَّ ولا أطیَبَ مِنهُ؛
کشت کنید و درخت بنشانید، به خدا قسم، آدمیان کاری برتر و پاک‌تر از این نکرده‌اند.
بحارالأنوار، ج 103، ص 68

حدیث950

امام صادق(سلام الله علیه):
اُمِرَ النّاسُ بخَصلَتَینِ فَضَیَّعُوهُما فَصارُوا مِنهُما علی غیرِ شی‌ءٍ: الصَّبرُ والکِتمانُ؛
مردم به رعایت دو خصلت مأمور شدند و آن دو را تباه کردند و همه چیز را از دست دادند: شکیبایی و رازداری.
الکافی: ج 2، ص 222، ح 2

حدیث951

امام کاظم(سلام الله علیه):
کَفی بِکَ جَهلًا أن تَرکَبَ ما نُهیتَ عَنهُ؛
در نادانی تو همین بس که مرتکب کاری شوی که از آن نهی شده‌ای.
خردگرایی: ص 310 ح 1010

حدیث952

امام علی(سلام الله علیه):
لا أدَبَ مَعَ غَضَبٍ؛
با خشم، تربیت ممکن نیست.
موسوعه امام علی: ج 10 ص 236 ح 5603

حدیث953

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن سَعی لِمَریضٍ فی حاجَةٍ خَرَجَ مِن ذُنوبِهِ.
هر کس در برآوردن نیاز بیماری بکوشد، گناهانش آمرزیده شود.
دانش‌نامه احادیث پزشکی: ج 1 ص 180 ح 230

حدیث954

امام حسن(سلام الله علیه):
اَللَّومُ أن لا تَشکُرَ النِّعمَةَ؛
پستی آن است که نعمت را سپاس نگویی.
تحف العقول، ص 233

حدیث955

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اَلظَّفَرُ بِالْجَزمِ وَالْحَزمِ؛
پیروزی در گرو اراده قاطع و دوراندیشی است.
بحارالأنوار، ج 77، ص 165

حدیث956

امام باقر(سلام الله علیه):
ما مِن شَی‌ءٍ أحَبَّ إلَی اللَّهِ عَزَّوجلَّ مِن عَمَلٍ یُداوَمُ عَلَیهِ، وإن قَلَّ؛
هیچ چیز نزد خداوند عزّوجلّ محبوب‌تر از عملی نیست که بر آن مداومت شود؛ هر چند اندک باشد.
الکافی: ج 2، ص 82، ح 3

حدیث957

امام باقر(سلام الله علیه):
إنَّ الفَقیهَ حَقَّ الفَقیهِ: الزاهِدُ فی الدنیا، الراغِبُ فی الآخِرَةِ؛
فقیه، حقیقتاً کسی است که به دنیا بی اعتنا و به آخرت مشتاق باشد.
الکافی: ج 1، ص 70، ح 8

حدیث958

امام صادق(سلام الله علیه):
کَسبُ الحَرامِ یَبینُ فی الذُّرِّیَّةِ؛
(اثر) کسب حرام، در نسل آشکار می‌شود.
الکافی: ج 5، ص 125، ح 4

حدیث959

امام صادق(سلام الله علیه):
نِعمَ العَونُ الدُّنیا علَی الآخرَةِ؛
چه خوب یاری است دنیا برای آخرت.
الکافی: ج 5، ص 72، ح 8

حدیث960

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
إنّی أمزَحُ ولا أقولُ إلّا حَقّاً؛
من مزاح و شوخی می‌کنم ولی جز حق نمی‌گویم.
میزان الحکمه، ح 18948

حدیث961

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اِجعَلوا آخِرَتَکُم لِأَنفُسِکُم، وَسَعیَکُم لِمُستَقَرِّکُم؛
آخرتتان را وجهه همّت خود، و تلاشتان را برای محلّ استقرار [همیشگی]تان قرار دهید.
أعلام الدین، ص 340

حدیث962

امام علی(سلام الله علیه):
کَفی بالإیثارِ مَکْرُمَةً؛
در بزرگواری آدمی، همین بس که ایثارگر باشد.
غرر الحکم و دررالکلم، ح 7047

حدیث963

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
لا تَخَفْ فِی اللَّهِ لَومَةَ لائمٍ؛
در راه خدا از ملامت و نکوهش ملامتگران نترس.
معانی الأخبار، ص 335

حدیث964

امام جواد(سلام الله علیه) :
مَن هَجَرَ الْمُداراةَ قَاربَهُ المَکرُوهُ؛
آن که سازش و مدارا را ترک کند، ناگواری به او روی آورَد.
بحارالأنوار، ج 68، ص 341

حدیث965

امام رضا(سلام الله علیه):
مَن تَکَلَّفَ الأدبَ قَدَرَ علیهِ؛
کسی که برای کسب ادب بکوشد، آن را به دست می‌آورد.
میزان الحکمه، ح 399

حدیث966

امام علی(سلام الله علیه):
یَنبَغی لِمَن أیقَنَ بِبَقاءِ الآخِرَةِ ودَوامِها أن یَعْمَلَ لَها؛
کسی که به ماندگاری و پایداری آخرت یقین دارد، سزاوار است که برای آن کار کند.
عیون الحکم والمواعظ، ح 10229

حدیث967

امام علی(سلام الله علیه):
عامِل سائِرَ النّاس بِالإنصاف، وعامِلِ الْمُؤمِنینَ بِالإیثارِ؛
با دیگر مردمان، به انصاف رفتار کن و با مؤمنان، به ایثار.
غرر الحکم و درر الکلم، ح 6342

حدیث968

امام علی(سلام الله علیه):
إنَّما الدُّنیا دارُ مَجازٍ وَالآخِرَةُ دارُ قَرارٍ، فَخُذوا مِن مَمَرِّکُم لِمَقَرَّکُم؛
دنیا، [در حقیقت] سرای گذر است و آخرت، سرای ماندن. پس، از گذرگاه خود، برای قرارگاهتان توشه بردارید.
نهج البلاغة، خطبه 203

حدیث969

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
خَیرُ الْاُمُورِ خَیرُها عاقِبَةً؛
بهترین کارها، نیک فرجام‌ترین آنهاست.
الأمالی، صوق، ص 395

حدیث970

امام صادق(سلام الله علیه):
إنَّ اللَّهَ جمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ.
خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد.
میزان الحکمة: ح 2623

حدیث971

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
لا تُکثِرُوا الکَلامَ بِغَیرِ ذِکرِ اللَّهِ؛
در غیر از ذکر خدا زیاده گویی نکنید.
میزان الحکمه، ح 17120
13 ، ص 564 ح 22848

حدیث972

امام علی(سلام الله علیه):
دارِ عَدُوَّکَ، وأخلِص لِوَدودِکَ؛
با دشمنت مدارا کن و دوستیت را برای دوستانت خالص گردان.
موسوعه امام علی: ج 6 ص 204 ح 5497

حدیث973

امام علی(سلام الله علیه):
مَن تَأَلَّفَ النّاسَ أحَبّوهُ؛
هر که با مردم الفت بگیرد، مردم او را دوست می‌دارند.
میزان الحکمة: ح 2375
ارسال رعاء؛
موج بلاها را به وسیله دعا از خود دفع کنید.
(بحارالانوار، ج 93، ص 301)

حدیث974

قال الصادق - علیه السلام -:
الدعا بعد الفریضة ایاک ان تدعه ، فان فضله بعد الفریضة کفضل الفریضة علی النافلة ؛
مبادا دعای بعد از فریضه را ترک کنی ، زیرا فضیلت و امتیاز دعای بعد از فریضه همچون برتری فریضه و نماز واجب برنافله است .(بحارالانوار، 85، ص 325)

حدیث975

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -
ادعوا الله و انتم موقنون بالاجابة و اعلموا ان الله تعالی لایستجب دعاء من قلب غافل لاه
بایقین به استجابت دعای خویش ، خداوند را بخوانید و بدانید که پروردگار - تبارک و تعالی - دعایی را که از دل غافل و بی توجه برآید، مستجاب نخواهد کرد(الاذکار، ص 356).

حدیث976

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
التعقیب بعد صلوة الفجر ابلغ فی طلب الرزق؛
دعای پس از نماز صبح برای جلب رزق مؤ ثرتر است .
(بحارالانوار، ج 85، س 326، مستدرک الوسایل ، ج 1، ص 336)

حدیث977

عن علی - علیه السلام - قال :
مروة الحضر قراءة القران و مجالسة العلماء و النظر فی الفقه و المحافظة علی الصلاة فی الجماعات ؛
از حضرت علی(علیه السلام ) نقل شده که فرمودند: جوانمردی در حضور در وطن ، قرآن خواندن ، هم نشینی با علماء، و نگریستن در احکام دین ، و مواظبت بر نماز خواندن در جماعتهاست .
(بحارالانوار، ج 88، ص 10)

حدیث978

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
الصلاة جماعة ولو علی راءس زج ؛
در نماز جماعت شرکت نمایید، گرچه آن رابر سر آهن نوک نیزه و انجام دهید (یعنی هر قدر سخت و دشوار باشد، از حضور در جماعت دریغ نکنید).
(بحارالانوار، ج 88، ص 4)

حدیث979

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی خمس صلوات فی الیوم و اللیلة فی جماعة فظنوا به خیرا و اجیروا شهادته ؛
هر که پنج نماز شبانه روز را به جماعت می خواند به او خوش گمان باشید و گواهی اش را بپذیرید.
(بحارالانوار، ج 88، ص 8. وسائل الشیعه ، ج 5، ص 371)

حدیث980

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ثلاثة لو تعلم امتی ما فیها لضربت علیها بالسهام : الاذان و الغدو الی الجمعة ، و الصف الاول ؛
سه کار است که اگر امت من پاداش عظیم آن را درک می کردند، برای به دست آوردن آن ، ازدحام و قرعه کشی می نمودند:
1 - اذان گفتن .
2 - تسریع در رفتن برای نماز جمعه .
3 - در صف اول نماز جمعه و جماعت قرارگرفتن .
(بحارالانوار، ج 84، ص 156)

حدیث981

قال الصادق - علیه السلام -:
طهر قلبک بالتقوی و الیقین عند طهارة جوارحک بالماء؛
در وقت پاکیزه نمودن اعضای خود با آب، دل خویش را به پرهیزگاری و یقین پاک گردان .
(بحارالانوار، ج 80، ص 239)

حدیث982

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا علی !ان الوضوء قبل الطعام و بعده شفاء فی الجسد و یمن فی الرزق ؛
یا علی! قبل از غذا و بعد از غذا، وضو گرفتن ، شفای بدن و برکت در روزی است .
(بحارالانوار، ج 66، ص 356)

حدیث983

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
مفتاح الصلاة الطهور؛
کلید نماز، پاکی است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 281)

حدیث984

قال الباقر - علیه السلام -:
ان السواک فی السحر قبل الوضوء من السنة ؛
سحرگاه ، پیش از وضو، مسواک زدن از سنت اسلامی است .
(میزان الحکمه ، ج 4، ص 596)

حدیث985

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا علی !و علیک بالسواک عند کل وضوء ؛
ای علی! بر تو باد مسواک زدن به هنگام هر وضو.
(اصولی کافی ، ج 8، ص 72)

حدیث986

قال الرضا - علیه السلام -:
... لان یکون العبد طاهرا اذا قام بین یدی الجبار عند مناجاته ؛
... چون وضو یک ادب در برابر خدا است ، بنده به هنگام نماز، وقتی که دربرابر خداوند می ایستد، پاک باشد.
(بحارالانوار، ج 6، ص 64)

حدیث987

قال الصادق - علیه السلام -:
جاء رجل الی النبی - صلی الله علیه وآله - فقال : یا رسول الله !اوصینی ، فقال : لاتدع الصلاة متعمدا فان من ترکها متعمدا فقد برئت منه ملة الاسلام ؛
مردی پیش رسول خدا (ص ) آمد و عرض کرد: یا رسول الله !مرا نصیحتی بفرمایید، حضرت فرمودند: نماز را عمدا رها مکن ، کسی که عمدا نماز را ترک کند ملت اسلام از او بیزار است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 29)
502 - عقاب تارک الصلوة

حدیث988

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اعان تارک الصلوة بلقمة او کسوة فکانما قتل سبعین نبیا اولهم ادم و اخرهم محمد ؛
کسی که ترک کننده نماز را به دادن طعامی یا لباسی یاری کند، مثل این است که هفتاد پیامبر را کشته ، که اول آنها آدم ، و آخر آن ها محمد(ص) است .
(لئالی الاخبار، ص 395)

حدیث989

عن النبی - صلی الله علیه وآله - قال :
یا علی !شارب الخمر لایقبل - عز و جل - صلاته اربعین یوما فان مات فی الاربعین مات کافرا ؛
ای علی ! نماز آدم شرابخوار تا چهل روز پذیرفته نیست و اگر در ظرف چهل روز بمیرد، کافر از دنیا رفته است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 47)

حدیث990

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
مثل الصلوة و اعمال بنی ادم کرجل اتی مراغة فاتار علیه منها حتی امتلاء ترابا و دنسا ثم عمد الی غدیر ماء طیب فاغتسل به فیذهب عنهه التراب و الدنس ، کذلک الصلوات الخمس تغسل عن العبد الذنوب اذا صلی الله من قلبه ؛
مثل نماز و اعمال آدم مثل مردی است که در خاک بغلتد آن چنان که سراپایش را خاک و کثافات فراگیرد، سپس به طرف آبگیری که آبش پاک است برود و در آن غسل نماید و خود را شست و شو دهد و خاک و کثافات را از خود دور کند.این چنین است نماز پنجگانه ، زمانی که بنده با حضور قلب خدا را عبادت کند، کثافات گناه از وی شسته می شود.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183)

حدیث991

قال علی - علیه السلام -:
لیخشع الرجل فی صلوته فانه من خشع قلبه الله - عز و جل - خشعت جوارحه فلا یعبث بشی ء فی الصلوة ؛
مرد باید در نماز خود خاشع باشد، پس وقتی قلبش برای خدا خاشع شد، اعضاء و جوارحش نیز خاشع است ، با چیزی (در حال نماز) بازی نمی کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 5، ص 37)

حدیث992

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
اعبد الله کانک تراه فان کنت لاتراه فانه یراک ؛
عبادت کن خداوند تعالی را، چنانچه گویا او را می بینی ، و اگر تو او را نمی بینی او تو را می بیند.
(نهج الفصاحه ، ص 65.سرالصلوة ، ص 26.مکارامام علی علیه‌السلام :
الجاهِلُ لا یَرتَدِعُ ، وبالمَواعِظِ لا یَنتَفِعُ؛
نادان باز نمی‌ایستد (هیچ نهی و بازداشتی در او اثر نمی‌کند) و پند و اندرزها سودش نمی‌دهد .
غرر الحکم : 1729

حدیث993

امام باقر علیه‌السلام :
مَن لَم یَجعَلِ اللّه‌ُ لَهُ مِن نفسِهِ واعِظا ، فإنَّ مَواعِظَ النّاسِ لَن تُغنیَ عَنهُ شیئا ؛
کسی که خداوند برای او واعظی درونی قرار ندهد ، موعظه‌های مردم هرگز در او سودمند نمی‌افتد .
تحف العقول : 294

حدیث994

امام سجّاد علیه‌السلام :
ابنَ آدَمَ ، إنَّکَ‌لا تَزالُ بِخَیرٍ ما کانَ لَکَ واعِظٌ مِن نَفسِکَ ، وما کانَتِ الُمحاسَبَةُ مِن هَمِّکَ ، وما کانَ الخَوفُ لَکَ شِعارا ، والحَذَرُ لَکَ دِثارا ؛
ای فرزند آدم ! تا زمانی که واعظی از درون داری و به حسابرسی (اعمالِ خود) اهتمام می‌ورزی و ترس (از خدا و کیفر الهی) جامه زیرین تو باشد و پرهیز بالاپوشت ، پیوسته در خیر و صلاح خواهی بود .
تحف العقول : 280

حدیث995

امام علی علیه‌السلام :
مَن کانَ لَهُ فی نَفسِهِ‌واعِظٌ کانَ علَیهِ مِن اللّه حافِظٌ؛
هر که واعـظی درونـی داشته باشد ، او را از جانب خداوند نگهبانی است .
بحار الأنوار : 78 / 67 / 11

حدیث996

امام عسکری علیه‌السلام :
مَن وَعَظَ أخاهُ سِرّا فَقَد زانَهُ ، ومَن وَعَظَهُ عَلانِیَةً فَقَد شانَهُ ؛
هرکه برادر خود را پنهانی اندرز دهد ، او را آراسته است و هر که در برابر دیگران موعظه‌اش کند ، او را لکّه‌دار کرده‌است .
تحف العقول : 489

حدیث997

امام علی علیه‌السلام :
لا واعِظَ أبلَغُ مِن النُّصحِ ؛
هیچ واعـظـی مـؤثرتر از نصیحت نیست .
غرر الحکم : 10622

حدیث998

امام علی علیه‌السلام :
أبلَغُ العِظاتِ الاعتِبارُ بِمَصارِعِ الأمواتِ؛
رساترین پندها، عبرت گرفتن از آرامگاه‌های مردگان است.
غرر الحکم : 3123

حدیث999

امام علی علیه‌السلام :
لِلکَیِّسِ فی کُلِّ شَیءٍ اتِّعاظٌ ؛
انسان زیرک، از هر چیزی پندی می‌آموزد .
غرر الحکم : 7338

حدیث1000

امام علی علیه‌السلام :
مَن فَهِمَ مَواعِظَ الزَّمانِ لَم‌یَسکُنْ إلی حُسنِ الظَّنِّ بالأیّام ؛
هرکه پندهای زمانه را بفهمد ، به روزگار خوشبین نباشد .
غرر الحکم : 8938

حدیث1001

امام علی علیه‌السلام :
إذا أحَبَّ اللّه‌ُ عَبدا وعَظَهُ بالعِبَرِ ؛
هرگاه خداوند بنده‌ای را دوست بدارد ، او را با عبرت‌ها پند دهد .
غرر الحکم : 4032

حدیث1002

امام علی علیه‌السلام :
کَفی عِظَةً لِذَوی الألبابِ ما جَرَّبوا ؛
برای خردمندان ، تجربه‌های آنان پندی است کافی .
غرر الحکم : 7059

حدیث1003

امام علی علیه‌السلام :
العاقِلُ مَن وَعَظَتهُ التَّجارِبُ؛
خردمند کسی است که‌تجربه‌ها او را پند دهد.
تحف العقول : 85

حدیث1004

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کَفی بالمَوتِ واعِظا؛
مرگ برای اندرز گرفتن بس است .
تحف العقول : 35

حدیث1005

امام علی علیه‌السلام :
بالمَواعِظِ تَنجَلی الغَفلَةُ ؛
با اندرزهاست که (پرده) غفلت کنار می‌رود .
غرر الحکم : 4191

حدیث1006

امام علی علیه‌السلام :
المَواعِظُ صَقالُ النُّفوسِ ، وجَلاءُ القُلوبِ؛
اندرزها صیقل بخش جان‌ها ، و جلا دهنده دل‌هاست .
غرر الحکم : 1354

حدیث1007

م الاخلاق ، ص 459)

حدیث1008

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن ماتَ علی حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ ماتَ شَهیداً؛
هرکه بر دوستی آل محمّد بمیرد، شهید مرده است.
میزان الحکمه، ح 9964

حدیث1009

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کل وعاء یضیق بما جعل فیه الا وعاء العلم فانه یتسع؛
گنجایش هر ظرفی با آنچه در آن نهند، تنگ می شود، جز ظرف دانش که هر چه در آن نهند، گسترش می یابد.
اصول کافی، ج 3، ص 172.

حدیث1010

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من عمل علی غیر علم ما یفسد اکثر مما یصلح؛
هر کس کاری را بدون شناخت انجام دهد، تباه کاری او بیشتر است تا آنچه سامان می دهد.
تحف العقول، ص 47.

حدیث1011

امام صادق علیه‌السلام :
طَلَبتُ نُورَ القَلبِ فوَجَدتُهُ فی التَّفَکُّرِ والبُکاءِ ، وطَلَبتُ الجَوازَ علَی الصِّراطِ فوَجَدتُهُ فی الصَّدَقَةِ ، وطَلَبتُ نُورَ الوَجهِ فوَجَدتُهُ فی صَلاةِ اللَّیلِ؛
روشنایی دل را جوییدم و آن را در اندیشیدن و گریستن یافتم و گذر از صراط را جوییدم و آن را در صدقه دادن یافتم و نورانیّت چهره را جوییدم و آن را در نماز شب یافتم .
مستدرک الوسائل : 12 / 173 / 13810 منتخب میزان الحکمة : 572

حدیث1012

امام علی علیه‌السلام :
مَن أحَبَّ لِقاءَ اللّه سُبحانَهُ سَلاعَنِ الدُّنیا ؛
کسی که دیدار خدای سبحان را دوست بـدارد، دنیا را از یاد ببرد .
غرر الحکم : 8425 منتخب میزان الحکمة : 504

حدیث1013

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أحَبَّ لِقاءَ اللّه أحَبَّ اللّه‌ُ لِقاءَهُ ، ومَن کَرِهَ لِقاءَ اللّه کَرِهَ اللّه‌ُ لِقاءَهُ؛
هرکه دیدار خدا را دوست داشته باشد ، خدا دیدار او را دوست دارد و هرکه دیدار خدا را خوش‌نداشته‌باشد،خدا نیز دیدار او را خوش‌ندارد.
کنزالعمّال : 42121 منتخب میزان الحکمة : 504

حدیث1014

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن عَلاماتِ الشَّقاءِ جُمودُ العَینِ ؛
از نشانه‌های شقاوت و بدبختی خشکیدگی چشم است .
بحار الأنوار : 70 / 52 / 11 منتخب میزان الحکمة : 78

حدیث1015

امام صادق علیه‌السلام :
ما مِن شیءٍ إلاّ ولَهُ کَیْلٌ أو وَزنٌ إلاّ الدُّموعَ ، فإنّ القَطرةَ مِنها تُطْفِئُ بِحارا مِن نارٍ ، وإذا اغْرَوْرَقَتِ العَینُ بمائها لَم یَرْهَقْ وَجهَهُ قَتَرٌ ولا ذِلَّةٌ ، فإذا فاضَتْ حَرَّمَهُ اللّه‌ُ علی النّارِ ، ولَو أنّ باکیا بکی فی اُمَّةٍ لَرُحِموا ؛
هر چیزی پیمانه و وزنی دارد مگر اشکها ؛ زیرا قطره‌ای اشک دریاهایی از آتش را فرو می‌نشاند . و هرگاه چشم در اشک خود غرق شود ، گَرد هیچ فقر و ذلّتی بر چهره آن ننشیند . و هرگاه اشکها سرازیر شود خداوند آن چهره را بر آتش حرام گرداند . و اگر گرینده‌ای در میان امتی بگرید همه آن امّت مشمول رحمت می‌شوند .
بحار الأنوار : 93 / 331 / 14 منتخب میزان الحکمة : 78

حدیث1016

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
علَیکَ بقِراءةِ القرآنِ ؛ فإنّ قِراءتَهُ کَفّارةٌ للذُّنوبِ ، وسَترٌ فی النارِ ،وأمانٌ مِن العذابِ؛
بـر تـو بـاد خواندن قرآن؛ زیرا خواندن آن کفّاره گناهان است و پرده‌ای در برابر آتش و موجب ایمنی از عذاب.
بحار الأنوار : 92 / 17 / 18 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث1017

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا یَنبغی لِصاحِبِ القرآنِ أن یَحِدَّ مَع مَن‌حَدَّ ، ولا یَجهَلَ مَع مَن یَجهَلُ وفی جَوفِهِ کلامُ اللّه ؛
برای ملازم قرآن شایسته نیست با کسی که نسبت به او تندی کرده است ، تندی کند و کسی که در درونش کلام خداست، با کسی که (نسبت به وی) رفتار جاهلانه می‌کند ، نابخردانه رفتار نمی‌کند .
کنزالعمّال : 2347 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث1018

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ أحَقَّ الناسِ بالتَّخَشُّعِ‌فی السِّرِّ والعَلانیَةِ لَحامِلُ القرآنِ ، وإنَّ أحَقَّ الناسِ فی السِّرِّ والعَلانیَةِ بالصلاةِ والصومِ لَحامِلُ القرآنِ ؛
سزاوارترین مردم به خشوع ورزیدن نهانی و آشکار در برابر خدا ، حافظ قرآن است . و سزاوارترین مردم به نمازگزاردن و روزه گرفتن در آشکار و نهان ، حافظ قرآن است .
الکافی : 2 / 604 / 5 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث1019

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الذی لیسَ فی جَوفِهِ شیءٌ من القرآنِ کالبَیتِ الخَرِبِ ؛
کسی که در اندرونش چیزی از قرآن نیست ، همانند خانه‌ای ویران است .
کنزالعمّال : 2478 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث1020

امام علی علیه‌السلام :
اللّه‌َ اللّه‌َ فی القرآنِ ، لا یَسبِقُکُم بالعَمَلِ بهِ غَیرُکُم .
خدا را ! خدا را ! درباره قرآن ، مبادا دیگران با عمل به آن ، بر شما پیشی گیرند .
نهج البلاغة : الکتاب 47 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث1021

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا التَبَسَت علَیکُمُ الاُمورُ کَقِطَعِ اللَّیلِ المُظلِمِ فعلَیکُم بالقرآنِ ؛ فإنّهُ شافِعٌ مُشَفَّعٌ وماحِلٌ مُصَدَّقٌ ، مَن جَعَلَهُ أمامَهُ قادَهُ إلَی الجَنّةِ ، ومَن جَعَلَهُ خَلفَهُ ساقَهُ إلَی النارِ ؛
هر گاه کارها همچون پاره‌های شب تار بر شما تاریک و شبهه‌ناک شد ، به قرآن روی آورید؛ زیرا قرآن شفیعی است که شفاعتش پذیرفته است و شاکی و خصمی است که شکایتش قبول می‌شود . هر که قرآن را فرا رویِ خود قرار دهد ، او را به سوی بهشت کشاند و هر که آن را پشت سر خویش نهد ، به سوی دوزخش براند .
نوادر الراوندیّ : 21 ، 22

حدیث1022

امام علی علیه‌السلام :
تَعَلَّموا القرآنَ ؛ فإنّهُ أحسَنُ الحَدیثِ ، وتَفَقَّهُوا فیهِ فإنَّهُ رَبیعُ القُلوبِ ؛
قرآن را بیاموزید ، که آن بهترین سخن است و در آن دانا و فقیه شوید که آن بهار دلهاست .
نهج البلاغة : الخطبة : 110

حدیث1023

مَن قَرَأ القُرآنَ لِیَأکُلَ بهِ النّاسَ‌جاءَ یَومَ القِیامَةِ ووَجهُه عَظمٌ لا لَحمَ فیهِ ؛
هر کس به منظور سرکیسه کردن مردم قرآن بخواند ، روز قیامت در حالی بیاید که چهره‌اش استخوان است و گوشتی در آن نیست .
ثواب الأعمال : 329/ 1

حدیث1024

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ مِن تَعظیمِ جَلالِ‌اللّه عز و جل کَرامَةَ ذی الشَّیبهِ ، وحامِلِ القُرآنِ ، والإمامِ العادِلِ .
احترام نـهادن بـه ریـش سـفید و قـرآن دان و پیشوای دادگر ، بزرگداشت جلال و شکوه خداوند عز و جل است .
کنزالعمّال : 25507

حدیث1025

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلیکَ بتِلاوَةِ القرآنِ وذِکرِ اللّه کثیراً ، فإنّهُ ذِکرٌ لکَ فی السماءِ ونورٌ لکَ فی الأرضِ؛
بر تو باد به تلاوت قرآن و بسیاری یاد خدا ؛ زیرا که آن در آسمان ، برای تو نام (و آوازه) است و در زمین نور .
الخصال : 525 / 13

حدیث1026

امام صادق علیه السلام فرمودند:
إِنَّ المُؤمِنَ یَغبِطُ وَلایَحسُدُ وَالمُنافِقُ یَحسُدُ وَلایَغبِطُ؛
مؤمن غبطه می خورد و حسادت نمی ورزد، منافق حسادت می ورزد و غبطه نمی خورد.
کافی، ج2، ص307، ح7

حدیث1027

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
اِتَّقُوااللّه وَأَصلِحواذاتَ بَینِکُمْ فَإِنَ اللّه یُصلِحُ بَینَ المُؤمِنینَ یَومَ القیامَةِ؛
تقوای الهی داشته باشید و اصلاح کنید میان خودتان را زیرا خداوند در روز قیامت میان مؤمنین را اصلاح می کند.
محجة البیضاء، ج3، ص373

حدیث1028

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَن اَحصی عَلی اَخیهِ المُؤمِنِ عَیبا لِیَعیبَهُ بِهِ یَوما ما کانَ مِن اَهلِ هذِهِ الآیَةِ قالَ اللّه عَزَّوَجَلَّ: اِنَّ الَّذینَ یُحِبّونَ اَن تَشیعَ الفِاحِشَةُ فِی الَّذینَ آمَنوا لَهُم عَذابٌ اَلیمٌ فِی الدُّنیا وَ الآخِرَةِ وَ اللّه یَعلَمُ وَ اَ نتُم لا تَعلَمونَ ؛
هر کس درصدد عیب جویی برادر مؤمنش برآید، تا با آن روزی او را سرزنش کند، مشمول این آیه است: کسانی که دوست دارند، زشتی ها در میان مردم با ایمان شیوع پیدا کند، عذاب دردناکی برای آنان در دنیا و آخرت خواهد بود و خداوند می داند و شما نمی دانید.
مستدرک الوسایل، ج 9، ص 110، ح 10379

حدیث1029

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
وَالّذی نَفسی بِیَدِهِ لاتَدخُلُوا الجَنَّةَ حَتّی تُؤمِنوا وَ لا تُؤمِنوا حَتّی تَحابّوا أولا أدُلُّـکُم عَلی شَئیٍ اِذا فَعَلتُموهُ تَحابَبتُم؟ اَفشُوا السَّلامَ بَینَـکُم؛
به خدایی که جانم در اختیار اوست، وارد بهشت نمی شوید مگر مؤمن شوید و مؤمن نمی شوید، مگر این که یکدیگر را دوست بدارید. آیا می خواهید شما را به چیزی راهنمایی کنم که با انجام آن، یکدیگر را دوست بدارید؟ سلام کردن بین یکدیگر را رواج دهید.
مشکاة الانوار، ص 157

حدیث1030

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
اَلطِّیَرَةُ شِرکُ وَمامِنّا إِلاّ وَلکِنَّ اللّه یُذهِبُهُ بِالتَّوَکُّلِ؛
فال بد زدن شرک است و هیچ کس ازما نیست مگر این که به نحوی دستخوش فال بد زدن می شود، اما خداوند با توکل به او آن را از بین می برد.
سنن ابن ماجه، ج2، ص1170، ح3538

حدیث1031

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
اِعلَم اَنَّ الصِّدقَ مُبارَکٌ وَ الکِذبَ مَشؤومٌ؛
بدان که راستگویی، پر برکت است و دروغگویی، شوم.
تحف العقول، ص 14

حدیث1032

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
اَلصِّدقُ طُمَنینَةٌ وَ الکَذِبُ ریبَةٌ ؛
راستگویی [مایه] آرامش و دروغگویی [مایه] تشویش است.
نهج الفصاحه، ح 1864

حدیث1033

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
إِنَّ اللّه عَزَّوَجَلَّ أَحَبَّ الکَذِبَ فِی الصَّلاحِ وَأبغَضَ الصِّدقَ فِی الفَسادِ؛
خداوند عزوجل، دروغی را که باعث صلح و آشتی شود دوست دارد و از راستی که باعث فتنه شود بیزار است.
من لا یحضره الفقیه، ج4، ص 353، ح5762

حدیث1034

امام صادق علیه السلام فرمودند:
إِنَّ مِمّا أَعانَ اللّه (بِهِ) عَلَی الکَذّابینَ النِّسیانَ؛
از جمله کمکهای خداوند بر ضد دروغگویان فراموشی است.
کافی، ج2، ص341، ح15

حدیث1035

امام سجاد علیه السلام فرمودند:
اِتَّقُوا الکَذِبَ الصَّغیرَ مِنهُ وَالکَبیرَ، فی کُلِّ جِدٍّ وَهَزلٍ فَإِنَّ الرَّجُلَ إِذا کَذِبَ فِی الصَّغیرِ اجتَرَأَ عَلَی الکَبیرِ؛
از دروغ کوچک و بزرگش، جدّی و شوخیش بپرهیزید، زیرا انسان هرگاه در چیز کوچک دروغ بگوید، به گفتن دروغ بزرگ نیز جرئت پیدا می کند.
تحف العقول، ص 278

حدیث1036

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
أَنَا زَعیمٌ بِبَیتٍ فی رَبَضِ الجَنَّةِ ، وَبَیتٍ فی وَسَطِ الجَنَّةِ ، وَبَیتٍ فی أَعلَی الجَنَّةِ لِمَن تَرَکَ المِراءَ وَإن کانَ مُحِقّا ، وَلِمَن تَرَکَ الکَذِبَ وَإِن کانَ هازِلاً ، وَلِمَن حَسُنَ خُلقُهُ ؛
من بر کسی که مجادله را رها کند، هر چند حق با او باشد و کسی که دروغ نگوید، هر چند به شوخی باشد و کسی که اخلاقش را نیکو گرداند، خانه ای در حومه بهشت و خانه ای در مرکز بهشت و خانه ای در بالای بهشت ضمانت می کنم.
خصال، ص 144

حدیث1037

امام علی علیه السلام فرمودند:
(علامة) اَلایمانُ أَن تُؤثِرَ الصِّدقَ حَیثُ یَضُرُّکَ عَلَی الکَذِبِ حَیثُ یَنفَعُکَ؛
(نشانه) ایمان، این است که راستگویی را هر چند به زیان تو باشد بر دروغگویی، گرچه به سود تو باشد، ترجیح دهی.
نهج البلاغه، حکمت 458

حدیث1038

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
إِنَّ رَجُلاً أَتی سَیِّدَنا رَسولَ اللّه صلی الله علیه و آله فَقالَ: یا رَسولَ اللّه عَلِّمنی خُلقا یَجمَعُ لی خَیرَ الدُّنیا وَالخِرَةِ فَقالَ صلی الله علیه و آله : لاتَکذِب؛
مردی به رسول خدا صلی الله علیه و آله عرض کرد: به من اخلاقی بیاموزید که خیر دنیا و آخرت در آن جمع باشد، حضرت فرمودند: دروغ نگو.
بحارالأنوار، ج72، ص262، ح43

حدیث1039

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
لَئِن یَهدِی اللهُ بِکَ رَجُلاً واحِداً خَیرٌ لَکَ مِنَ الدُّنیا وَ ما فِیها؛
اگر خداوند بوسیله تو یک نفر را هدایت کند برای تو بهتر است از دنیا و هر آنچه در آن است.
(بحارالانوار، ج2، ص2)

حدیث1040

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
کونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَیرِ اَ لسِنَتِکُم، لِیَرَوا مِنکُم الوَرَعَ وَ الجتِهادَ وَ الصَّلاةَ وَ الخَیرَ، فَاِنَّ ذلِکَ داعیَةٌ؛
مردم را به غیر از زبان خود، دعوت کنید، تا پرهیزکاری و کوشش در عبادت و نماز و خوبی را از شما ببینند، زیرا اینها خود دعوت کننده است.
(کافی، ج 2 ، ص 78، ح 14)

حدیث1041

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
مَن دَعا اِلی هُدیً کانَ لَهُ مِنَ الجرِ مِثلُ اُجورِ مَن تَبِعَهُ لا یَنقُصُ ذلِکَ مِن اُجورِهِم شَیئا و مَن دَعا اِلی ضَلالَةٍ کان عَلَیهِ مِنَ الاِثمِ مِثلُ آثامِ مَن تَبِعَهُ لا یَنقُصُ مِن آثامِهِم شَیئا؛
هر کسی، به هدایتی راهنمایی کند، پاداشی را که برای پیروان هدایت وجود دارد، برای او نیز خواهد بود؛ بی آن‌که از پاداش پیروان کاسته شود، و هر کس به گمراهی‌ای راهنمایی کند گناهی که برای پیروان آن وجود دارد، برای او نیز خواهد بود؛ بی‌آن‌که از گناه آنها کاسته شود.
(منیة المرید، ص 102)

حدیث1042

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
مَنْ عَرَفَ اللّه‌َ خافَهُ ، وَ مَنْ خافَ اللّه‌َ حَثَّهُ الْخَوفُ مِنَ اللّه‌ِ عَلَی الْعَمَلِ بِطاعَتِهِ وَالاَْخْذِ بِتَأدیبِهِ ، فَبَشِّرِ الْمُطیعینَ المُتَأَدِّبینَ بِاَدَبِ اللّه‌ِ وَ الاْآخِذینَ عَنِ اللّه‌ِ اَنَّهُ حَقٌّ عَلَی اللّه‌ِ اَنْ یُنْجیَهُ مِنْ مُضِلاّتِ الْفِتَنِ؛
آن‌که خدا را شناخت ، از او ترسید و آن کس که از خدا ترسید ، ترس از خدا او را به عمل به فرمان او و در پیش گرفتن ادبش واداشت . پس فرمان‌بردارانِ ادب شده به ادب خدا و اطاعت‌کنندگان دستورهای او را بشارت ده که بر خداست که آنها را از فتنه‌های گمراه‌کننده برهاند.
مصباح الشریعه، ص 108

حدیث1043

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
مَن عَرَفَ اللهَ خافَ اللهَ و مَن خافَ اللهَ سَخَت نَفسَهُ عَنِ الدُّنیا؛
هر که خدا رابشناسد ترس او در دلش می افتد و هر از خدا ترسان باشد نفسش از دنیا باز می ماند.
جهاد النفس، ص 83

حدیث1044

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
ما عَرَفَ اَللهَ مَن عَصاهُ؛
خدا را نشناخته آن که نافرمانی اش کند.
تحف العقول، ص294

حدیث1045

امام علی علیه السلام فرمودند:
یَنبَغی لِمَن عَرَفَ اللّه سُبحانَهُ أَن لا یَخلُوَ قَلبُهُ مِن رَجائِهِ وَخَوفِهِ؛
کسی که خدای سبحان را می شناسد، شایسته است دلش از بیم و امید به او خالی نباشد.
غررالحکم، ج6، ص441، ح10926

حدیث1046

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
أَفضَلُ العمالِ العِلمُ بِاللّه إِنَّ العِلمَ یَنفَعُکَ مَعَهُ قَلیلُ العَمَلِ وَکَثیرُهُ وَإِنَّ الجَهلَ لایَنفَعُکَ مَعَهُ قَلیلُ العَمَلِ وَلا کَثیرُهُ؛
بهترین اعمال، خداشناسی است، زیرا با وجود علم و معرفت، عمل، کم یا زیاد تو را سود می بخشد اما با وجود نادانی (نسبت به خدا) عمل، نه اندکش تو را سود می بخشد نه بسیارش.
کنزالعمال، ج10، ص143، ح28731

حدیث1047

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا تَتظُروا اِلی صَغیرِ الذّنبِ ولَکنِ انظُرُوا اِلی ما اجتَرَأتُم؛
به کوچکی گناه نگاه نکنید بلکه به چیزی [نافرمانی خدا] که برآن جرات یافته اید بنگرید.
(جهاد النفس،ح 405)

حدیث1048

امام سجاد علیه السلام فرمودند:
فَاَمّا حَقُّ اللّه‌ِ الاَْکْبَرُ فَاِنَّکَ تَعْبُدُهُ لا تُشْرِکُ بِهِ شَیْئا فَاِذا فَعَلْتَ ذلِکَ بِاِخْلاصٍ جَعَلَ لَکَ عَلی نَفْسِهِ اَنْ یَکْفیَکَ اَمْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ وَ یَحْفَظَ لَکَ ما تُحِبُّ مِنْها ؛
حق بزرگ‌تر خداوند این است که او را بپرستی و چیزی را با او شریک نسازی، که اگر خالصانه چنین کنی، خداوند کار دنیا و آخرتت را کفایت می‌کند و آنچه را دوست داری برایت نگه می‌دارد.
(نهج الفصاحه، ح 3057)

حدیث1049

امام علی علیه السلام :
لا یَسعَدُ امْرُؤٌ إلاّ بِطاعَةِ اللّه‌ِ سُبحانَهُ وَ لا یَشقَی امْرُؤٌ إلاّ بِمَعصیَةِ اللّه‌ِ؛
هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمی‌شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمی‌گردد.
(غررالحکم، ح 10848)

حدیث1050

امام حسین علیه السلام فرمودند:
مَن حاوَلَ اَمراً بِمَعصِیَةِ اللهِ کانَ اَفوَتُ لِما یَرجو و اَسرَعُ لِما یَحذَرُ.؛
کسی که بخواهد از راه گناه به مقصدی برسد ، دیرتر به آروزیش می رسد و زودتر به آنچه می ترسد گرفتار می شود.
(حارالانوار، ج78، ص120)

حدیث1051

امام حسین علیه السلام فرمودند:
مَن حاوَلَ اَمراً بمَعصِیَهِ اللهِ کانَ اَفوَتَ لِما یَرجُو وَاَسرَعَ لِمَجئ ما یَحذَرُ؛
آن که در کاری که نافرمانی خداست بکوشد امیدش را از دست می دهد و نگرانیها به او رو می آورد.
(بحار الانوار، ج 3، ص 397)

حدیث1052

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
خَمْسٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلینَ: اَْلْحَیاءُ وَ الْحِلْمُ وَ الْحِجامَةُ وَ السِّواکُ وَ التَّعَطُّرُ؛
پنج چیز از سنت پیغمبران است: حیا، بردباری، حجامت کردن، و مسواک و عطر زدن.
نهج الفصاحه، ح 1463

حدیث1053

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
إنَّ مِنَ الذُّنُوبِ ذُنُوباً لا یُکَفِّرُها صَلاهٌ وَ لا صَدَقَهٌ، قِیلَ یا رسولَ اللهِ فَما یُکَفِّرُها قالَ الهُمُومُ فی طَلَبِ المَعِیشَهِ؛
بعضی از گناهان به وسیله نماز و صدقه هم آمرزیده نمی شوند. سؤال شد یا رسول الله! پس چه چیز موجب آمرزش آن است؟ فرمودند: جدیت و تلاش در طلب معیشت.
مستدرک الوسائل، ج 13، ص 13

حدیث1054

امام علی علیه السلام فرمودند:
العَمَل العَمل، ثُمَّ النَّهایة النَّهایة، والاستِقامة الاستِقامَة، ثُمَّ الصَّبر الصَّبر، والوَرَع، إِنَّ لَکُم نَهایَة فَانتهوا اِلی نَهایَتِکُم؛
کار کنید و آن را به پایانش رسانید و در آن پایداری کنید؛ آن گاه شکیبایی ورزید و پارسا باشید. همانا شما را پایانی است؛ پس، خود را به آن پایان (بهشت) رسانید.
نهج‌البلاغه

حدیث1055

امام علی علیه السلام فرمودند:
قَلیل تَدُوم عَلیه، أرجَی مِن کَثِیر مَملُولٍ مِنه؛
کار (خیر) اندک، که بر آن مداومت ورزی، از کار بسیار که از آن خسته شوی، امیدوار کننده‌تر است.
نهج‌البلاغه

حدیث1056

امام علی علیه السلام فرمودند:
إذا هبت أمراً فقع فیه، فإنّ شدّة توقّیه أعظم ممّا تخاف منه؛
هرگاه از کاری ترسیدی، خود را بـه کام آن بینداز، زیرا ترس شدید از آن کار، دشوارتر و زیان‌بارتر از اقدام به آن کار است.
غررالحکم، 8955

حدیث1057

امام علی علیه السلام فرمودند:
الشَّرفُ بِالهِمَم العَالِیه لابِالرمَمِ البَالِیه؛
شرافت به همت های بلند است نه به استخوان های پوسیده.
نهج‌البلاغه

حدیث1058

امام علی علیه السلام فرمودند:
اقصِر هِمَّتَک عَلی مَا یلزمُک و لا تخُض فِیما لایعنِیک؛
همّت خود را صرف چیزهایی کن که به آن نیاز داری و آنچه را به کار ت نمی آید پی گیری مکن.
نهج‌البلاغه

حدیث1059

امام علی علیه السلام فرمودند:
إِنْ سَمَتْ هِمَّتُکَ لِإِصْلَاحِ النَّاسِ فَابْدَأْ بِنَفْسِکَ فَإِنَّ تَعَاطِیَکَ صَلَاحَ غَیْرِکَ وَ أَنْتَ فَاسِدٌ أَکْبَرُ الْعَیْب؛
اگر همت والای اصلاح مردم را در سرداری، از خودت آغاز کن، زیرا پرداختن تو به اصلاح دیگران، در حالی که خود فاسد باشی بزرگترین عیب است.
نهج‌البلاغه

حدیث1060

امام علی علیه السلام فرمودند:
قَدرُ الرَّجُلِ علی قَدرِهِمَّتِهِ؛
اندازه هر کس به اندازه همت او است.
منتخب میزان الحکمة، 314

حدیث1061

حضرت علی علیه السلام فرمودند:
کَفی بِالمَرءِ غَفلَةً أن یَصرِفَ هِمَّتَهُ فیما لا یَعنیهِ؛
غفلت آدمی را همین بس که همّتش را در آنچه به کارش نمی‌آید، صرف کند.
نهج‌البلاغه

حدیث1062

حضرت علی علیه السلام فرمودند:
کُن بَعیدَالهِمَمِ إذا طَلَبتَ، کَریمَ الظَّفَرِ إذا غَلَبتَ؛
هرگاه در پی‌چیزی هستی، بلندْ همّت باش و آن‌گاه که چیره شدی، در پیروزی کریم باش.
نهج‌البلاغه

حدیث1063

امام علی علیه السلام فرمودند:
آفَةُ النُّجْحِ الْکَسَلُ؛
آفت موفقیت تنبلی است.
میزان الحکمه، ج 11،ص 5184

حدیث1064

امام علی علیه السلام فرمودند:
مَنْ دَامَ کَسَلُهُ خَابَ أَمَلُه؛
کسی که پیوسته تنبلی کند، در رسیدن به آرزویش ناکام ماند.
میزان الحکمه، ج 11،ص 5184

حدیث1065

امام علی علیه السلام فرمودند:
مِنْ سَبَبِ الْحِرْمَانِ التَّوَانِی؛
یکی از عوامل محرومیت سستی (در کار) است.
نهج‌البلاغه

حدیث1066

امام علی علیه السلام فرمودند:
ضَادُّوا التَّوَانِیَ بِالْعَزْم؛
با عزم و اراده به جنگ سستی بروید.
میزان الحکمه، ج 11،ص 5184

حدیث1067

امام حسن علیه السلام فرمودند:
لامُرُوَّة لِمَن لاهِمَّة لَه؛
کسی که همت ندارد مروت ندارد.
بحار الانوار، ج 8 ، ص 111

حدیث1068

اِتَّقُوا اللّهَ عِبادَ اللّهِ وَ جِدُّوا فی الطَّلَبِ وَ تِجاهِ الْهَرَبِ وَ بادِرُوا الْعَمَلَ قَبْلَ مُقَطِّعاتِ النَّقِماتِ وَ هادِمِ الَّذّاتِ؛
ای بندگان خدا! تقوا پیشه کرده و برای رسیدن به خواسته‌ها تلاش کنید و از کارهای ناروا بگریزید و قبل از آنکه ناگواری ها به شما روی آورند و نابود کننده لذات [مرگ] فرا رسد، به کار[های نیک] مبادرت ورزید.
بحار الانوار، ج 1، ص 218

حدیث1069

امام حسن علیه‌السلام:
وَ اعْمَلْ لِدُنْیاکَ کَاَنَّکَ تَعیشُ اَبَدا وَ اعْمَلْ لآخِرَتِکَ کَاَنَّکَ تَمُوتُ غَداً؛
برای دنیایت چنان کار کن که گویا برای همیشه [در این دنیا] خواهی بود. و برای آخرتت [نیز چنان] سعی و تلاش کن که گویا فردا از دنیا خواهی رفت.
تحف العقول، ص408،ح 20

حدیث1070

امام باقر علیه السلام فرمودند:
إیَّاکَ وَ الْکَسَلَ وَ الضَّجَرَ فَإِنَّهُمَا مِفْتَاحُ کُلِّ شَرٍّ؛
از تنبلی و بی حوصلگی بپرهیز، زیرا که این دو کلید هر بدی می‌باشند.
میزان الحکمه، ج 11، ص5186

حدیث1071

امام باقر علیه السلام فرمودند:
إنِّی لأبغضُ الرَّجُل أن یَکُون کسلاناً عَن أمرِ دُنیَاه، و مَن کَسَل عَن أمرِ دُنیاه فَهُو عَن أمر آخِرتِه أکسلَ؛
من مردی را که در کار دنیایش تنبل باشد مبغوض میدارم و کسی که در کار دنیا تنبل باشد، در کار آخرتش تنبل تر است.
وسائل الشیعه، ج12، صفحه 37

حدیث1072

امام باقر علیه السلام فرمودند:
إیَّاکَ وَ الْکَسَلَ وَ الضَّجَرَ َإِنَّهُمَا مِفْتَاحُ کُلِّ سُوء؛
از تنبلی و بی حوصلگی بپرهیز، زیرا که این دو کلید هر بدی می‌باشند.
وسائل الشیعه ، ج 12، ص 39

حدیث1073

امام صادق علیه السلام فرمودند:
إیَّاکَ وَ الْکَسَلَ وَ الضَّجَرَ فَإِنَّهُمَا یَمْنَعَانِکَ مِنْ حَظِّکَ مِنَ الدُّنْیَا وَ الاْآخِرَةِ؛
از تنبلی و بی حوصلگی بپرهیز، زیرا که این دو خصلت تو را از بهره دنیا و آخرت باز می دارند.
میزان الحکمه، ج 11، ص5186

حدیث1074

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَن طَلَبَ الدُّنیا اِستِعْفافاً عَنِ النّاسِ وَ سَعْیاً عَلی اَهْلِهِ وَ تَعَطٌّفاً عَلی جارِهِ لَقَی اللهَ عَزَّوَجَلَّ یَوْمَ الْقِیامَـةِ وَ وَجْهُهُ مِثلُ القَمَرِ لَیْلَـةَ الْبَدْرِ؛
هرکس دنیا را طلب کند به قصد این که آبروی خود را از مردم حفظ، رفاه خانواده‌اش را تأمین و به همسایه‌اش کمک کند، وقتی با خدا دیدار کند، چهره‌اش همانند ماه شب بدر می‌درخشد.
وسائل الشیعه، ج17، ص21

حدیث1075

امام صادق علیه السلام فرمودند:
یا هِشامُ! اِنْ رَأَیت الصِّفَّینِ قَدِ الْتَقَیا فَلا تَدَعْ طَلَبَ الرِّزقِ فی ذلکَ الْیوْمِ؛
اگر در خط مقدم جبهه، درگیری شروع شد، باز هم کار کردن و طلب روزی را در آن روز ترک نکن.
کافی، ج5، ص78

حدیث1076

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اوصِیکَ بتَقوی الله والوَرع والاِجتِهاد واعلَم أنّه لا یَنفَع اجتِهادٌ لا وَرع فیه؛
تو را به تقوای الهی و پارسایی و کوشش سفارش می‌کنم و بدان که کوششی که در آن پارسایی نباشد، سودی نمی‌دهد.
کافی، ج 2 ص 76

حدیث1077

امام صادق علیه السلام فرمودند:
لا تَکسِلُوا فِی طَلبِ مَعایِشَکُم فَإنَّ آبائَنا کَانُوا یَرکَضُون فِیها و یُطلِبونَها؛
در طلب روزی و نیازهای زندگی تنبلی نکنید، چرا که پدران و نیاکان ما به دنبال آن میدویدند و آنرا طلب می کردند.
وسائل الشیعه، ج12، ص 38

حدیث1078

امام صادق علیه السلام فرمودند:
لاتَکسل عَن مَعِیشَتک فَتَکون کَلّاً عَلی غَیرکدر؛
معاش دنیوی خود تنبلی مکن که سربار دیگران باشی.
فروع کافی، ج 5، ص 86

حدیث1079

امام رضا علیه السلام فرمودند:
الَّذی یطْلُبُ مِنْ فَضْلٍ یکُفُّ بِهِ عِیالَهُ اَعْظُمُ اَجْراً مِنَ الْمُجاهِدِ فی سَبیلِ اللهِ؛
کسی که دنبال روزی می‌رود تا آبروی خود و خانواده‌اش را حفظ کند، اجر و پاداشش از رزمنده‌ای که در راه خدا جنگ می‌کند بیشتر است (عرق کارگر معادل خون شهید است.)
وسائل الشیعه، ج17، ص67

حدیث1080

امام علی علیه السلام فرمودند:
عَلَیکُم بالجِدّ والاجتِهاد والتَأهُّب والاستِعداد؛
بر شما باد به تلاش و سخت‌کوشی و مهیا شدن و آماده گشتن.
نهج‌البلاغه

حدیث1081

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
طَلَبُ الحَلالِ فَرِیضَةٌ عَلَی کُلِّ مُسلِمٍ و مُسلِمَةٍ؛
کار کردن برای کسب مال حلال، بر هر مرد و زن مسلمان واجب است.
جامع الاخبار، ص 389، حدیث 1079

حدیث1082

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
زبان ، کلید هر خوبی و بدی است ، پس سزاوار است که مؤمن بر زبان خود مهر زند ،چنانکه بر طلا و نقره‌اش مهر می‌زند .
تحف‌العقول ، ص 308

حدیث1083

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
با منافق با زبانت مدارا کن ، و مؤمن را از دل دوست بدار ، و اگر با یهودی نیزهمنشین شدی ، خوشرفتاری کن .
تحف‌العقول ، ص 301

حدیث1084

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
بدان که درخواست کننده از تو ، آبرویش را در برابرت حفظ نکرده است ، پس تو آبرویت را حفظ کن و به او جواب رد مده .
تحف‌العقول ، ص 309

حدیث1085

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
در طلب آمرزش از خدا اصرار کنید ، که موجب محو گناهان می‌گردد .
تحف‌العقول ، ص 308

حدیث1086

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
بر شما باد به صدقه دادن در بامداد ، که روی ابلیس را سیاه کرده ، و شر سلطان ظ‌الم را در آن روز از شما دور می‌کند .
تحف‌العقول ، ص‌308

حدیث1087

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
دوستی قلبی برادرت را از اندازه دوستی قلبی خودت نسبت به او بفهم .
تحف‌العقول ، ص 304

حدیث1088

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر بدعت ( و نسبت دروغ دادن به دین خدا ) گمراهی است ، و هر گمراهی ، راهش به سوی آتش جهنم است .
کافی ، ج 1 ، ص 56

حدیث1089

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
امروز ، غنیمت است ، در حالی که نمی‌دانی فردا ، از آن کیست.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 179

حدیث1090

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر کس ظ‌اهرش از باطنش بهتر باشد ، ترازوی اعمالش سبک می‌شود .
یحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 4 ، ص 404

حدیث1091

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
سه چیز پشت انسان را می‌شکند: مردی که عمل خویش را زیاد شمارد، گناهانش را فراموش کند و به رای خویش خوشنود باشد.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 69 ، ص 314

حدیث1092

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هیچ کس از گناهان سالم نمی‌ماند ، مگر این که زبانش را نگه دارد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 178

حدیث1093

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
مؤمن برادر مؤمن است ، او را دشنام نمی‌دهد ، از او دریغ نمی‌کند ، و به او گمان بد نمی‌برد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 176

حدیث1094

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند دنیا را به دوست و دشمن خود می‌دهد، اما دینش را فقط به دوست خود می‌بخشد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 2 ، ص 215

حدیث1095

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
افزایش نعمت از جانب خداوند قطع نمی‌شود ، مگر اینکه شکر از جانب بندگان قطع‌گردد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 68 ، ص 54

حدیث1096

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر که بر خدا توکل کند، مغلوب نمی‌شود، و هر که از گناه به خدا پناه برد، شکست نمی‌خورد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 68 ، ص 151

حدیث1097

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
از دشمنی بپرهیزید، زیرا فکر را مشغول کرده و مایه نفاق می‌گردد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 2 ، ص 301

حدیث1098

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
چون مؤمن با مؤمنی دست دهد، پاک و بی‌گناه از یکدیگر جدا می‌شوند .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 73 ، ص 20

حدیث1099

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
چه بسیار خوب است نیکی‌ها پس از بدی‌ها ، و چه بسیار بد است بدی‌ها پس از نیکی‌ها .
کافی ، ج 2 ، ص 458

حدیث1100

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
شخص حریص به دنیا مانند کرم ابریشم است که هر چه بیشتر ابریشم به دور خود می‌تند ، راه بیرون شدنش را دورتر و مشکل‌تر می‌کند ، تا اینکه از غم و اندوه بمیرد.
کافی ، ج 2 ، ص 316

حدیث1101

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر چشمی روز قیامت گریان است ، جز سه چشم : چشمی که در راه خدا شب را بیدار باشد ، چشمی که از ترس خدا گریان شود و چشمی که از محرمات الهی و گناهان بسته شود .
کافی ، ج 2 ، ص 80

حدیث1102

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند عزوجل از میان بندگان مؤمنش آن بنده‌ای را دوست دارد که بسیار دعا کند، پس بر شما باد دعا در هنگام سحر تا طلوع آفتاب ، زیرا آن ، ساعتی است که درهای آسمان در آن هنگام باز گردد و روزیها در آن تقسیم گردد و حاجتهای بزرگ بر آورده شود .
کافی ، ج 2 ، ص‌478

حدیث1103

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر که علم و دانش را جوید برای آنکه به علما فخر فروشی کند ، یا با سفهابستیزد ، و یا مردم را متوجه خود نماید ، باید آتش را جای نشستن خود گیرد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، 2 ، ص 38

حدیث1104

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند در روز قیامت در حساب بندگانش ، به اندازه عقلی که در دنیا به آنهاداده است ، دقت و باریک بینی می‌کند .
بحارالانوار ، دار احیاءالترا العربی ، ج 7 ، ص 267

حدیث1105

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
بر شما باد به پرهیزکاری و کوشش و راستگویی ، و پرداخت امانت به کسی که شما را بر آن امین دانسته است ، چه آن شخص ، نیک باشد یا بد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 179

حدیث1106

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
بهترین چیزی را که دوست دارید درباره شما بگویند ، درباره مردم بگویید.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 65 ، ص 152

حدیث1107

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر که خوش نیت باشد ، روزی‌اش افزایش می‌یابد.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 175

حدیث1108

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هیچ بنده‌ای عالم نیست ، مگر اینکه نسبت به بالا دست خود ، حسادت نورزد ، و زیردست خود را خوار نشمارد.
بحارالانوار ، دار احیاء التراالعربی ، ج 75 ، ص 173

حدیث1109

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
خداوند دوست ندارد که مردم در خواهش از یکدیگر اصرار ورزند، ولی اصرار درخواهش از خودش را دوست دارد .
بحارالانوار ، دار احیاء التراالعربی ، ج 75 ، ص 173

حدیث1110

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
تو را به پنج چیز سفارش می‌کنم : اگر مورد ستم واقع شدی ستم مکن ، اگر به تو خیانت کردند خیانت مکن ، اگر تکذیبت کردند خشمگین مشو ، اگر مدحت کنند شاد مشو ، و اگر نکوهشت کنند ، بیتابی مکن.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 162

حدیث1111

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
چه بسا شخص حریص بر امری از امور دنیا ، که بدان دست یافته و باعث نافرجامی و بدبختی او گردیده است ، و چه بسا کسی که برای‌امری از امور آخرت کراهت داشته و بدان رسیده ، ولی به وسیله آن سعادتمند گردیده است.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 166

حدیث1112

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
من‌کانَت هِمَّتُهُ ما یَدخُلُ بَطنَهُ ، کانَت قِیمَتُهُ ما یَخرُجُ مِنهُ؛
هر که هــمّ و غـمّش چیزی بـاشد که وارد شکمش می‌شود ، ارزشش به اندازه همان چیزی است که از شکمش خارج می‌شود .
غرر الحکم : 8830

حدیث1113

فصاحه

حدیث1114

یصبحه العباد إلّا صارخ یصرخ یا أیّها النّاس لدوا للتّراب و اجمعوا للفناء و ابنوا للخراب؛
هر صبحدم که بر بندگان در آید بانگزنی بانگ زند: ای مردم برای خاک تولید کنید و برای نابودی فراهم آرید و برای ویرانی بنا کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1115

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من شی ء أحبّ إلی اللَّه تعالی من شاب تائب و ما من شی ء أبغض إلی اللَّه تعالی من شیخ مقیم علی معاصیه؛
هیچ کس پیش خدای والا محبوبتر از جوان توبه گر نیست و هیچ کس پیش خدای والا چون پیری که به گناهان خویش مشغول باشد، مبغوض نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1116

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من رجل ینظر إلی وجه والدیه نظر رحمه إلّا کتب اللَّه له بها حجّه مقبوله مبروره؛
هر که از روی مهربانی به صورت پدر و مادر خویش نظر کند خدا به پاداش آن برای وی حج مقبول نیکوئی رقم زند.
نهج الفصاحه

حدیث1117

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من رجل یغرس غرسا إلّا کتب اللَّه له من الأجر قدر ما یخرج من ثمر ذلک الغرس؛
هر که درختی بنشاند خدا به اندازه میوه ای که از آن درخت برون می شود پاداش برای وی ثبت کند.
نهج الفصاحه

حدیث1118

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من ذی غنی إلّا سیودّ یوم القیامه لو کان إنّما أوتی من الدّنیا قوتا؛
هر ثروتمندی روز قیامت آرزو کند که در دنیا فقط قوت خویش می داشت.
نهج الفصاحه

حدیث1119

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من دابّه طائر و لا غیره یقتل بغیر حقّ إلّا سنخاصمه یوم القیمه؛
هر حیوان پرنده یا غیر آن بناحق کشته شود روز قیامت با قاتل خویش مخاصمه کند.
نهج الفصاحه

حدیث1120

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من امرئ یحیی أرضا فیشرب منها کبد حرّی إلّا کتب اللَّه له بها أجرا؛
هر که زمینی را احیا کند که تشنه ای از آن آب نوشد خدا در قبال آن پاداشی برای وی ثبت کند.
نهج الفصاحه

حدیث1121

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من أحد یلبس ثوبا لیباهی به فینظر النّاس إلیه إلا لم ینظر اللّه إلیه حتّی ینزعه؛
هر که جامه ای پوشد که بدان مباهات کند و مردم بدو نگرند خدا بدو ننگرد تا آن لباس را بکند.
نهج الفصاحه

حدیث1122

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من إمام یعفو عند الغضب إلّا عفی اللَّه عنه یوم القیامه؛
هر پیشوائی که هنگام خشم ببخشد خدا روز قیامت او را ببخشد.
نهج الفصاحه

حدیث1123

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من أحد یموت إلّا ندم إن کان محسنا ندم أن لا یکون أزداد و إن کان مسیئا ندم أن لا یکون نزع؛
هر که بمیرد پشیمان می شود، اگر نیکوکار بوده پشیمان است که چرا بیشتر نکرده و اگر بد کار بود پشیمان است که چرا بس نکرده.
نهج الفصاحه

حدیث1124

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما لی و للدّنیا، ما أنا و الدّنیا إلّا کراکب استظلّ تحت شجره ثمّ راح و ترکها؛
مرا با دنیا چه کار من در دنیا چون مسافری هستم که در سایه درختی نشست و برفت و آن را واگذاشت.
نهج الفصاحه

حدیث1125

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما کرهت أن یراه النّاس منک فلا تفعله بنفسک إذا خلوت؛
هر کاری که دوست نداری مردم از تو ببینند وقتی به خلوت شدی به تنهائی مکن.
نهج الفصاحه

حدیث1126

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما کان الفحش فی شی ء قطّ إلّا شانه و لا کان الحیاء فی شی ء قطّ إلّا زانه؛
بدی و بد زبانی در هر چه باشد آن را خوار کند و حیا در هر چه باشد آن را زینت دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1127

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما فتح رجل باب عطیّه بصدقه أو صله إلّا زاده اللَّه تعالی بها کثره، و ما فتح رجل باب مسأله یرید بها کثره إلّا زاده اللَّه تعالی بها قلّه؛
هر که با صدقه ای یا صله ای در بخششی گشاید خدای والا به سبب آن مال وی بیفزاید و هر که در سؤالی بگشاید و از این راه فزونی جوید خدای والا وی را نقصان فزاید.
نهج الفصاحه

حدیث1128

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما علم اللَّه من عبد ندامه علی ذنب إلّا غفر له قبل أن یستغفره؛
چون خدا پشیمانی بنده را از گناهی بداند پیش از آن که آمرزش بخواهد وی را بیامرزد.
نهج الفصاحه

حدیث1129

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما عظمت نعمه اللَّه علی عبد إلّا اشتدّت علیه مؤنه النّاس فمن لم یحتمل تلک المئونه للنّاس فقد عرض تلک النّعمه للزّوال؛
وقتی نعمت خدا بر بنده ای بزرگ شود حاجت مردم بر او بیشتر شود و هر که این حاجات را تحمل نکند نعمت خویش را به معرض زوال آورده است.
نهج الفصاحه

حدیث1130

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما صدقه أفضل من ذکر اللَّه تعالی؛
صدقه ای بهتر از یاد کردن خدای والا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1131

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما سلّط اللَّه القحط علی قوم إلّا بتمرّدهم علی اللَّه؛
خدا قحط را بر گروهی مسلط نکند مگر برای نافرمانی که از خدا کرده اند.
نهج الفصاحه

حدیث1132

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما زویت الدّنیا عن أحد إلّا کانت خیرا له؛
دنیا را از کسی نگیرند مگر که خیر وی در آن است.
نهج الفصاحه

حدیث1133

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما خفّفت عن خادمک من عمله فهو أجر لک فی موازینک یوم القیامه؛
هر چه از کار خدمتگزار خویش سبک کنی پاداشی است که روز قیامت در میزان عمل تو نهند.
نهج الفصاحه

حدیث1134

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما ترک عبد للَّه أمرا لا یترکه إلّا للَّه إلّا عوّضه اللَّه منه ما هو خیر له منه فی دینه و دنیاه؛
هر که چیزی را برای خدا ترک آن بکند. که جز برای خدا ترک آن نکند خدا به عوض آن چیزی که برای دین و دنیای وی بهتر باشد بدو بدهد.
نهج الفصاحه

حدیث1135

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أهدی المرء المسلم لأخیه هدیّه أفضل من کلمه حکمه یزیده اللَّه بها هدی أو یردّه بها عن ردی؛
مرد مسلمان به برادر خویش هدیه ای بهتر از سخن حکمت آمیزی که خدا به وسیله آن هدایت وی افزون کند یا خطری از وی بگرداند نتواند داد.
نهج الفصاحه

حدیث1136

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أنکر قلبک فدعه؛
هر چه را قلبت نمی پذیرد واگذار.
نهج الفصاحه

حدیث1137

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أنعم اللَّه علی عبد نعمه فحمد اللَّه علیها إلّا کان ذلک الحمد أفضل من تلک النّعمه و إن عظمت؛
وقتی خدا بنده ای را نعمتی دهد و خدا را بر آن ستایش کند این ستایش از آن نعمت، هر قدر بزرگ باشد بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1138

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أنت محدّث قوما حدیثا لا تبلغه عقولهم إلّا کان علی بعضهم فتنه؛
وقتی با قومی سخنی گوئی که عقولشان بدان نرسد برای بعضی شان مایه فتنه خواهد بود.
نهج الفصاحه

حدیث1139

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أکل أحد طعاما قطّ خیرا من أن یأکل من عمل یده و إنّ نبیّ اللَّه داود کان یأکل من عمل یده؛
هیچ کس غذائی بهتر از آنچه از عمل خویش خورد، نخواهد خورد داود پیغمبر نان از عمل خویش می خورد.
نهج الفصاحه

حدیث1140

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أطعمت زوجتک فهو لک صدقه، و ما أطعمت ولدک فهو لک صدقه، و ما أطعمت خادمک فهو لک صدقه، و ما أطعمت نفسک فهو لک صدقه؛
هر چه به همسر خویش بخورانی، صدقه کرده ای و هر چه به فرزند خویش بخورانی، صدقه کرده ای و هر چه به خدمتکار خویش بخورانی، صدقه کرده ای، هر چه بخویش خورانی صدقه کرده ای.
نهج الفصاحه

حدیث1141

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أسرّ عبد سریره إلّا ألبسه اللَّه رداءها إن خیرا فخیر و إن شرّا فشرّ؛
هر نیتی که بنده به دل گیرد خدا نشان آن را بر او نمودار کند، اگر نیک باشد نیک و اگر بد باشد بد.
نهج الفصاحه

حدیث1142

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما استرذل اللَّه عبدا إلّا خطر علیه العلم و الأدب؛
خدا بنده ای را پست نشمارد مگر علم و ادب را از او باز دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1143

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أحبّ عبد عبدا للَّه إلّا أکرمه ربّه؛
وقتی بنده ای بنده دیگر را برای خدا دوست دارد پروردگارش او را گرامی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1144

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما فتح رجل علی نفسه باب مسأله إلّا فتح اللَّه علیه باب فقر؛
هیچ کس دری از سؤال بروی خود نگشاید مگر خدا دری از فقر به روی او بگشاید.
نهج الفصاحه

حدیث1145

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما حسن اللَّه خلق عبد و خلقه إلّا استحیا أن یطعم لحمه النّار؛
وقتی خدا صورت و سیرت بنده ای را نیکو کند شرم دارد که گوشت وی را خوراک آتش کند.
نهج الفصاحه

حدیث1146

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أنزل اللَّه من داء إلّا أنزل له شفاء؛
خدا مرضی نفرستاده جز آن که شفائی برای آن فرستاده است.
نهج الفصاحه

حدیث1147

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما نقص مال من صدقه و لا عفی رجل عن مظلمه إلّا زاده اللَّه بها عزّا؛
هیچ مالی از صدقه کاهش نگیرد و هیچ کس از مظلمه ای نگذرد مگر خدا در قبال آن عزت وی بیفزاید.
نهج الفصاحه

حدیث1148

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أعزّ اللَّه بجهل قط و لا أذلّ اللَّه بحلم قطّ؛
خدا کسی را به نادانی عزیز ندارد و کسی را به بردباری ذلیل نکند.
نهج الفصاحه

حدیث1149

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما خاب من استخار و لا ندم من استشار و لا آمن بالقرآن من استحلّ محارمه؛
هر که از خدا خیر جوید نا امید نشود و هر که مشورت کند نادم نگردد و هر که محارم قرآن را حلال شمارد به قرآن ایمان ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1150

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من عمل أفضل من إشباع کبد جائع؛
هیچ کاری بهتر از سیر کردن شکم گرسنه نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1151

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما قلّ و کفی خیر ممّا کثر و ألهی؛
اندکی که کفایت کند بهتر از بسیاری که مایه بطالت شود.
نهج الفصاحه

حدیث1152

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من شی ء أطیع اللَّه فیه بأعجل ثوابا من صله الرّحم و ما من عمل یعصی اللَّه فیه بأعجل عقوبه من بغی؛
هیچ اطاعتی را که برای خدا کرده باشند زودتر از پیوند خویشان ثواب ندهند و هیچ معصیتی را زودتر از ستمگری عقاب نکنند.
نهج الفصاحه

حدیث1153

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما الدّنیا فی الآخره إلّا کما یجعل أحدکم إصبعه السّبّابه فی الیمّ فلینظر بم یرجع؛
دنیا نسبت به آخرت چنان است که یکی تان انگشت بزرگ خویش را به دریا نهد بنگرد از دریا چه بر می دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1154

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من رجل من المسلمین أعظم أجرا من وزیر صالح مع إمام یطیعه و یأمره بذات اللَّه؛
پاداش هیچ یک از مسلمانان از وزیر شایسته ای که با پیشوائی باشد و او را اطاعت کند و به فرمان خدا وادارد بزرگتر نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1155

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من حلال أبغض إلی اللَّه من الطّلاق؛
هیچ حلالی نزد خدا مبغوضتر از طلاق نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1156

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما ملأ آدمی وعاء شرّا من بطن؛
انسان ظرفی بدتر از شکم پر نکند.
نهج الفصاحه

حدیث1157

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أصرّ من استغفر و لو عاد فی الیوم سبعین مرّه؛
هر که استغفار کند بر گناه اصرار نکرده و اگر چه در یک روز هفتاد بار به گناه باز گردد.
نهج الفصاحه

حدیث1158

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما شقی عبد قطّ بمشوره و ما سعد باستغناء برأی؛
هیچ کس از مشورت بدبخت نشد و از خود رایی خوشبخت نشد.
نهج الفصاحه

حدیث1159

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أکرم شابّ شیخا لسنّه إلّا قیّض اللَّه عند سنّه من یکرمه؛
هر جوانی که پیری را برای سنش گرامی دارد خدا هنگام پیری وی یکی را بیارد که وی را گرامی دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1160

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما استرذل اللَّه عبدا إلّا حطّ عنه العلم و الأدب؛
خدا بنده ای را پست نشمارد مگر آنکه علم و ادب را از او فرو گذارد.
نهج الفصاحه

حدیث1161

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما ینتظر أحدکم من الدّنیا إلّا غنی مطغیا أو فقرا منسیا أو مرضا مفسدا أو هرما مفنّدا أو موتا مجهزا؛
از دنیا چه انتظار دارید، جز غنائی که طغیان آرد یا فقری که نسیان آرد یا مرضی که فساد آرد یا پیریی که زبونی آرد یا مرگی که به سرعت از پا درآرد.
نهج الفصاحه

حدیث1162

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما طلعت شمس قطّ إلّا بجنبیها ملکان یقولان اللّهمّ عجّل لمنفق خلفا و عجّل لممسک تلفا؛
هر بار که خورشید طلوع می کند دو فرشته از دو سوی آن گویند خدایا انفاق گر را زودتر عوض ده و بخیل را زودتر آفتی ده.
نهج الفصاحه

حدیث1163

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما ذئبان ضاریان فی زریبه غنم بأسرع فیها من حبّ الشّرف و المال فی دین المرء المسلم؛
دو گرگ گرسنه در آغل برای گوسفندان خطرناکتر از حب جاه و مال برای دین مرد مسلمان نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1164

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما وقی به المرء عرضه کتب له به صدقه؛
به عوض چیزی که انسان آبروی خویش بدان محفوظ دارد برای او صدقه ای نویسند.
نهج الفصاحه

حدیث1165

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یقبل إیمان بلا عمل و لا عمل بلا إیمان؛
ایمان بی عمل و عمل بی ایمان پذیرفته نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1166

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یلدغ المؤمن من جحر مرّتین؛
مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی شود.
نهج الفصاحه

حدیث1167

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یصلح الملق إلّا للوالدین و الإمام العادل لا تصلح الصّنیعه إلّا عند ذی حسب أو دین؛
تملق گفتن جز از پدر و مادر و پیشوای عادل روا نباشد و نکوئی جز پیش شرافتمند و دیندار به ثمر نرسد.
نهج الفصاحه

حدیث1168

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یشکر اللَّه من لا یشکر النّاس؛
هر که شکر مردم ندارد شکر خدا نگزارد.
نهج الفصاحه

حدیث1169

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یستکمل أحدکم حقیقه الإیمان حتّی یخزن لسانه؛
هیچ کس از شما حقیقت ایمان را کامل نکند مگر آن که زبان خویش نگهدارد.
نهج الفصاحه

حدیث1170

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یزداد الأمر إلّا شدّه و لا الدّنیا إلّا إدبارا و لا النّاس إلّا شحّا؛
در کارها جز سختی نمی افزاید و دنیا جز به ادبار نمی گراید و مردم پیوسته بخیل تر می شوند.
نهج الفصاحه

حدیث1171

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یردّ القضاء إلّا الدّعاء و لا یزید فی العمر إلّا البرّ؛
قضا جز به دعا دفع نشود و چیزی جز نیکوکاری عمر را افزون نکند.
نهج الفصاحه

حدیث1172

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یرحم اللَّه من لا یرحم النّاس؛
خدا به کسی که به مردم رحم نکند، رحم نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1173

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یدخل الجنّه قاطع رحم؛
هر که پیوند خویشان ببرد به بهشت نرود.
نهج الفصاحه

حدیث1174

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یدخل الجنّه إلّا رحیم؛
هر که رحم ندارد، به بهشت نرود.
نهج الفصاحه

حدیث1175

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یحملنّکم استبطاء أمر علی استعجاله فإنّ اللَّه عزّ و جلّ لا یعجل بعجله أحد؛
تصور تأخیر کاری وادارتان نکند که آن را به شتاب خواهید که خدای عز و جل از عجله کسی عجله نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1176

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یحلّ لمسلم أن یروع مسلما؛
روا نیست که مسلمانی مسلمان دیگر را بترساند.
نهج الفصاحه

حدیث1177

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یحلّ الصّدقه لغنیّ و لا لذی مرّه قویّ؛
صدقه گرفتن بر غنی روا نیست و نیز برای آن که طبعی نیرومند دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1178

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یتمنّینّ أحدکم الموت لضرّ نزل به؛
هیچ کس نباید از مشقتی که بدو رسیده، آرزوی مرگ کند.
نهج الفصاحه

حدیث1179

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یتمنّی أحدکم الموت أمّا محسنا فلعلّه یزداد و أمّا مسیئا فلعلّه یستعتب؛
هیچ یک از شما آرزوی مرگ نکند اگر نکوکار است شاید نیکی فزون کند و اگر بدکار است شاید راه رضا سپرد.
نهج الفصاحه

حدیث1180

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یتکلّفنّ أحد لضیفه ما لا یقدر؛
هیچ کس نباید آنچه را قدرت ندارد به تکلف برای مهمان فراهم کند.
نهج الفصاحه

حدیث1181

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یتجالس قوم إلّا بالأمانه؛
هیچ گروهی جز به اعتماد متبادل مجالست نتوانند کرد.
نهج الفصاحه

حدیث1182

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یبلغ العبد حقیقه الإیمان حتّی یحزن من لسانه؛
بنده به حقیقت ایمان نرسد تا زبان خویش نگهدارد.
نهج الفصاحه

حدیث1183

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یبلغ العبد أن یکون من المتّقین حتّی یدع ما لا بأس به حذرا لما به البأس؛
بنده به مقام پرهیزگاری نرسد تا از آنچه مباح است از بیم آنچه مباح نیست، صرف نظر کند.
نهج الفصاحه

حدیث1184

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یؤمن عبد حتّی یحبّ لنفسه من الخیر ما یحبّ لأخیه المسلم؛
بنده ای مؤمن نباشد تا هر چیزی برای خویش می خواهد برای برادر مسلمان خویش بخواهد.
نهج الفصاحه

حدیث1185

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا همّ إلّا همّ الدّین و لا وجع إلّا وجع العین؛
غمی چون غم قرض نیست و دردی چون درد چشم نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1186

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا ندم من استشار و لا افتقر من اقتصد؛
هر که مشورت کند پشیمان نشود و هر که میانه روی کند فقیر نگردد.
نهج الفصاحه

حدیث1187

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا فقر أشدّ من الجهل و لا مال أعود من العقل و لا وحده أوحش من العجب و لا حسب کحسن الخلق و لا عباده مثل التّفکّر؛
فقری سختتر از نادانی نیست و مالی سودمندتر از خرد نیست تنهائی ای موحشتر از خودپسندی نیست و شرفی چون نیک خوئی نیست و عبادتی چون تفکر نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1188

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا عقل کالتّدبیر و لا ورع کالکفّ و لا حسب کحسن الخلق؛
عقلی مانند تدبیر نیست و تقوائی چون خویشتن داری نیست و شرفی چون نیک خوئی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1189

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا طاعه لمخلوق فی معصیه الخالق؛
اطاعت مخلوق در معصیت خالق روا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1190

لا طاعه لأحد فی معصیه اللَّه إنّما الطّاعه فی المعروف؛
اطاعت هیچ کس در معصیت خدا روا نیست اطاعت فقط در کار نیک است.
نهج الفصاحه

حدیث1191

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا صدقه و ذو رحم محتاج؛
اگر خویشاوندی محتاج هست، صدقه دادن روا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1192

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا شی ء أحقّ بالسّجن من اللّسان؛
هیچ چیز به زندان شدن شایسته تر از زبان نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1193

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا سهل إلّا ما جعلت سهلا؛
هر چه آسان گیری، آسان گذرد.
نهج الفصاحه

حدیث1194

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا دین لمن لا عهد له؛
هر که پیمان نگاه ندارد، دین ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1195

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا خیر فیمن لا یضیف.
آنکه مهمان نپذیرد خیری در او نیست؛
نهج الفصاحه

حدیث1196

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا خیر فی مال لا یزرأ منه و جسد لا ینال منه؛
در مالی که آفت بدان نرسد و تنی که مصیبت نبیند، خیری نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1197

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا خیر فی صحبه من لا یری لک من الحقّ مثل ما تری له؛
در مصاحبت کسی که حقی برای او قائلی و نظیر آن را برای تو قائل نیست، خیری نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1198

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا خیر لک فی صحبه من لا یری لک ما یری لنفسه؛
در مصاحبت کسی که تو را هم سنگ خود نداند، خیری نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1199

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا حلیم إلّا ذو عثره و لا حکیم إلّا ذو تجربه؛
آن که لغزش نکرده بردبار نیست آن که تجربه نیندوخته خردمند نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1200

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تمیتوا القلوب بکثره الطّعام و الشّراب فإنّ القلب یموت کالزّرع إذا کثر علیه الماء؛
دلهای خویش را به کثرت خوردن و نوشیدن نمیرانید که دل چون زراعت است وقتی آب آن زیاد شد خواهد مرد.
نهج الفصاحه

حدیث1201

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تمنعنّ أحدکم مهابه النّاس أن یقوم بالحقّ إذا علمه؛
ترس مردم شما را از رعایت حقی که می دانید باز ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1202

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تمزح فیذهب بهاؤک و لا تکذب فیذهب نورک؛
مزاح مکن که رونقت ببرد و دروغ مگو که روشنیت برود.
نهج الفصاحه

حدیث1203

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تکن ممن یشدّ علی النّاس و یخفّف علی نفسه؛
از آن کسان مباش که بر مردم سخت و با خویش آسان گیرند.
نهج الفصاحه

حدیث1204

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تکلّفوا للضیف؛
برای مهمان تکلف مکنید.
نهج الفصاحه
پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تکرهوا البنات فإنّهنّ المونسات؛
دختران را مکروه مدارید که آنها مایه انسند.
نهج الفصاحه

حدیث1205

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تکثر همّک ما قدّر یکن و ما ترزق یأتک؛
غم بسیار مخور که آنچه مقدر است می شود و آنچه روزیت کرده اند به تو می رسد.
نهج الفصاحه

حدیث1206

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تکثر الضّحک فإنّ کثره الضّحک تمیت القلب؛
خنده بسیار مکن که خنده بسیار دل را بمیراند.
نهج الفصاحه

حدیث1207

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تقوم السّاعه حتّی یمرّ الرّجل بقبر الرّجل فیقول یا لیتنی مکانه؛
قیامت به پا نشود تا مرد به قبر دیگری بگذرد و گوید کاش به جای او بودم.
نهج الفصاحه

حدیث1208

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تقوم السّاعه حتّی یکون الزّهد و الورع تصنّعا؛
قیامت بپا نشود تا وقتی که زهد و تقوی ساختگی باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1209

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تغضب فإنّ الغضب مفسده؛
خشمگین مشو که خشم مایه فساد است.
نهج الفصاحه

حدیث1210

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تغتابوا المسلمین و لا تتبّعوا عوراتهم؛
غیبت مسلمانان مکنید و در جستجوی عیوب آنها نباشید.
نهج الفصاحه

حدیث1211

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یعجبکم إسلام رجل حتّی تعلموا کنه عقله؛
مسلمانی مردی شما را به شگفت نیارد تا کنه عقل وی بدانید.
نهج الفصاحه

حدیث1212

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تعجبوا بعمل عامل حتّی تنظروا بم یختم له؛
از کار هیچ کس شگفتی مکنید تا بنگرید عاقبت آن چه می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1213

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تظهر الشّماته لأخیک فیعافیه اللَّه و یبتلیک؛
برادر خویش را شماتت مکن که خدا او را معاف دارد و تو را مبتلا کند.
نهج الفصاحه

حدیث1214

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تطلّقوا النّساء إلّا من ریبه فإنّ اللَّه لا یحبّ الذّوّاقین و لا الذّوّاقات؛
زنان را جز در نتیجه بدگمانی طلاق مدهید که خدا مردان بسیار زن گیر و زنان بسیار شوهر گیر را دوست ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1215

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تطعموا المساکین ممّا لا تأکلون؛
آنچه خودتان نمی خورید به مستمندان مخورانید.
نهج الفصاحه

حدیث1216

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تضعوا الحکمه عند غیر أهلها فتظلموها و لا تمنعوها أهلها فتظلموهم؛
حکمت به نا اهل مسپارید که بدان ستم می کنید و از اهلش باز ندارید که به آنها ستم می کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1217

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تصحبنّ أحدا لا یری لک کمثل ما تری له؛
با کسی که تو را هم سنگ خود نداند، مصاحبت مکن.
نهج الفصاحه

حدیث1218

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تشغلوا قلوبکم بذکر الدّنیا؛
دلهای خویش را به ذکر دنیا مشغول مدارید.
نهج الفصاحه

حدیث1219

لا تسبّوا الأموات فتؤذوا الأحیاء؛
مردگان را دشنام مدهید که زندگان آزرده شوند.
نهج الفصاحه

حدیث1220

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تزال نفس الرّجل معلّقه بدینه حتّی یقضی عنه؛
جان مرد (پس از مرگ) پیوسته به قرض وی آویخته است تا قرض وی ادا شود.
نهج الفصاحه

حدیث1221

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تزال طائفه من أمّتی علی الحقّ ظاهرین حتّی یأتی أمر اللَّه؛
پیوسته گروهی از امت من بر حق استوار باشند تا فرمان خدا بیاید.
نهج الفصاحه

حدیث1222

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تروعوا المسلم فإنّ روعه المسلم ظلم عظیم؛
مسلمان را مترسانید که ترسانیدن مسلمان ستمی بزرگ است.
نهج الفصاحه

حدیث1223

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا ترضینّ أحدا بسخط اللَّه و لا تحمدنّ أحدا علی فضل اللَّه و لا تذمّنّ أحدا علی ما لم یؤتک اللَّه فإنّ رزق اللَّه لا یسوقه إلیک حرص حریص و لا تردّه عنک کراهه کاره؛
رضایت هیچ کس را با خشمگین کردن خدا مجوی و هیچ کس را به واسطه تفضلی که خدا کرده ستایش مگوی و هیچ کس را برای آنچه خدا به تو نداده مذمت مکن که روزی خدا راحرص حریص سوی تو نمی کشاند و نارضایت نارضائی آن را از تو دور نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1224

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تردّوا السّائل و لو بشقّ تمره؛
چیزی به سائل بدهید و گر چه نصف خرما باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1225

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تستبطئوا الرّزق فإنّه لم یکن عبد لیموت حتّی یبلغه آخر رزق هو له، فاتّقوا اللَّه و أجملوا فی الطّلب: أخذ الحلال و ترک الحرام؛
مپندارید که روزی تان دیر می رسد که هیچ بنده ای نمیرد تا آخرین بهره روزی او برسد، از خدا بترسید و در طلب ملایمت کنید (ملایمت در طلب) گرفتن حلال و رها کردن حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث1226

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تسبّوا الشّیطان و تعوّذوا باللَّه من شرّه.
شیطان را دشنام مگوئید و از شر وی به خدا پناه برید.
نهج الفصاحه

حدیث1227

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تحلف باللَّه کاذبا و لا صادقا من غیر ضروره و لا تجعل اللَّه عرضه لیمینک فإنّ اللَّه لا یرحم و لا یرعی من حلف باسمه کاذبا؛
بی جهت به خدا راست یا دروغ قسم مخور و خدا را وسیله قسم خویش مکن که خدا کسی را که به نام وی به دروغ قسم خورد رحمت و رعایت نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1228

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تجلسوا بین رجلین إلّا بإذنهما؛
میان دو کس جز با اجازه آنها منشینید.
نهج الفصاحه

حدیث1229

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تتمنّوا الموت؛
آرزوی مرگ مکنید.
نهج الفصاحه

حدیث1230

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تألّوا علی اللَّه فإنّه من تألّی علی اللَّه أکذبه اللَّه؛
به خدا سوگند نخورید که هر که به خدا سوگند خورد، خدا او را تکذیب کند.
نهج الفصاحه

حدیث1231

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا إیمان لمن لا أمانه له و لا دین لمن لا عهد له؛
هر که امانت ندارد، ایمان ندارد و هر که پیمان نگه ندارد، دین ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1232

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا أجر إلّا عن حسبه و لا عمل إلّا بنیّه؛
پاداش در مقابل خلوص است و عمل به نیت وابسته است.
نهج الفصاحه

حدیث1233

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیکن بلاغ أحدکم من الدّنیا زاد الرّاکب؛
بهره هر کدامتان از این دنیا چون توشه مسافر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1234

لیغشینّ أمّتی من بعدی فتن کقطع اللّیل المظلم، یصبح الرّجل فیها مؤمنا و یمسی کافرا، یبیع أقوام دینهم بعرض من الدّنیا قلیل؛
پس از من امتم را فتنه ها خواهد گرفت چون پاره های شب تاریک که در اثنای آن مرد به صبح مؤمن است و به شب کافر شود و کسانی دینشان را به مال ناچیز دنیا فروشند.
نهج الفصاحه

حدیث1235

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس منّی إلا عالم أو متعلّم؛
هیچ کس از من نیست به جز دانشمند یا دانش آموز.
نهج الفصاحه

حدیث1236

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس منّا من وسع اللَّه علیه ثمّ قتر علی عیاله؛
هر کس خدا بدو گشایش دهد و باز بر عیال خود سخت گیرد، از ما نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1237

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس منّا من لم یوقّر الکبیر و یرحم الصّغیر و یأمر بالمعروف و ینه عن المنکر؛
هر که بزرگتر را محترم ندارد و به کوچکتر رحم نکند و به نیکی واندارد و از بدی باز ندارد از ما نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1238

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس منّا من غشّ مسلما أو ضرّه أو ما کره؛
هر که با مسلمانی تقلب کند یا به او ضرر رساند یا با وی حیله کند از ما نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1239

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لبس لفاسق غیبه؛
غیبت فاسق ناروا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1240

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس للمرأه أن تنتهک شیئا من مالها إلّا بإذن زوجها؛
زن حق ندارد چیزی از مال خود را بی اجازه شوهرش ببخشد.
نهج الفصاحه

حدیث1241

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس لأحد علی أحد فضل إلّا بالدّین أو عمل صالح.
هیچ کس بر دیگری برتری ندارد مگر به وسیله دین یا عمل شایسته.
نهج الفصاحه

حدیث1242

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس شی ء من الجسد إلّا و هو یشکو ذرب اللّسان؛
هیچ عضوی نیست مگر از آزار زبان شکایت دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1243

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس بکذّاب من أصلح بین اثنین فقال خیرا أو نمی خیرا؛
هر که میان دو تن اصلاح دهد و خیری گوید یا خیری نسبت دهد، دروغگو نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1244

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس بعد الموت مستعتب؛
پس از مرگ عذر پذیری نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1245

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس بخیرکم من ترک دنیاه لآخرته و لا آخرته للدّنیا حتّی یصیب منهما جمیعا فإنّ الدّنیا بلاغ إلی الآخره و لا تکونوا کلّا علی النّاس؛
بهترین شما آن نیست که دنیای خویش را برای آخرت خود واگذارد و نه آخرت خویش را برای دنیا واگذارد تا از هر دو بهره گیرد که دنیا وسیله رسیدن به آخرت است و سربار مردم نباشید.
نهج الفصاحه

حدیث1246

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس بمؤمن مستکمل الإیمان من لم یعد البلاء نعمه و الرّخاء مصیبه؛
هر که بلا را نعمت و فراوانی را مصیبت نداند، ایمان وی کامل نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1247

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس أحد منکم بأکسب من أحد قد کتب اللَّه المصیبه و الأجل و قسّم المعیشه و العمل؛
هیچ کس از دیگری به کسب تواناتر نیست که خدا مصیبت و مرگ را رقم زده و معیشت و کار را تقسیم کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث1248

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس الشّدید بالصّرعه إنّما الشّدید الّذی یملک نفسه عند الغضب؛
نیرومندی به کشتی گرفتن نیست نیرومند آن کس است که هنگام خشم خویشتن دار است.
نهج الفصاحه

حدیث1249

لیس الجهاد أن یضرب الرّجل بسیفه فی سبیل اللَّه تعالی، إنّما الجهاد من عال والدیه و ولده فهو فی جهاد و من عال نفسه فکفّها عن النّاس فهو فی جهاد؛
جهاد آن نیست که مرد در راه خدای والا شمشیر زند، بلکه جهاد آن می کند که بار زندگی پدر و مادر و فرزند می برد، هر که بار زندگی خویش می برد که از مردم بی نیاز شود، جهاد می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1250

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس البرّ فی حسن اللّباس و الزّیّ و لکنّ البرّ السّکینه و الوقار؛
نیکی به خوبی لباس و ظاهر نیست بلکه نیکی آرامش وقار است.
نهج الفصاحه

حدیث1251

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس الأعمی من یعمی بصره إنّما الأعمی من تعمی بصیرته؛
کور آن نیست که چشم او کور است بلکه کور آن است که بصیرتش کور است.
نهج الفصاحه

حدیث1252

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیستحیی أحدکم من ملکیه الّذین معه کما یستحیی من رجلین صالحین من جیرانه و هما معه باللّیل و النّهار؛
شخص باید از دو فرشته خویش که با او هستند شرم کند چنان که از دو مرد پارسا از همسایگان خود شرم می کند که فرشتگان شب و روز با او هستند.
نهج الفصاحه

حدیث1253

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیردّک عن النّاس ما تعرف من نفسک و اخزن لسانک إلّا من خیر فإنّک بذلک تغلب الشّیطان؛
آنچه از خویش می دانی تو را از (معایب) مردم باز دارد، زبان خویش را نگه دار مگر از خیر که بدین وسیله بر شیطان چیره می شوی.
نهج الفصاحه

حدیث1254

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیتّق أحدکم وجهه عن النّار و لو بشقّ تمره؛
هر کس باید چهره خویش را از آتش جهنم مصون دارد و گر چه به یک نیمه خرما باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1255

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیأخذ العبد من نفسه لنفسه و من دنیاه لآخرته و من الشّبیبه قبل الکبر و من الحیوه قبل الممات فما بعد الدّنیا من دار إلّا الجنّه و النّار؛
مرد باید از خویش برای خویش و از دنیای خویش برای آخرت خویش و از جوانی قبل از پیری و از زندگی قبل از مرگ بر گیرد که پس از دنیا خانه ای جز بهشت و جهنم نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1256

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو لا الأمل ما أرضعت أمّ ولدا و لا غرس غارس شجرا؛
اگر امید نبود مادری فرزندی نمیزاد و کسی درختی نمی نشاند.
نهج الفصاحه

حدیث1257

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو کنت آمرا أحدا أن یسجد لأحد لأمرت النّساء أن یسجدن لأزواجهنّ لما جعل اللَّه لهم علیهنّ من الحقّ؛
اگر به کسی دستور می دادم کسی را سجده کند به زنان دستور میدادم شوهران خویش را سجده کنند از بس که خدا برای شوهران حق به گردن زنان نهاده است.
نهج الفصاحه

حدیث1258

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو کان لی مثل أحد ذهبا لسرّنی أن لا یمرّ علیّ ثلاث و عندی منه شی ء إلّا شی ء أرصده لدین؛
اگر به اندازه کوه احد طلا داشتم دوست داشتم پس از سه روز چیزی از آن به نزد من نباشد مگر چیزی که برای قرضی ذخیره کرده باشم.
نهج الفصاحه

حدیث1259

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو کان العسر فی جحر لدخل علیه الیسر حتّی یخرجه؛
اگر سختی به سوراخی باشد گشایش بر آن در آید و بیرونش کند.
نهج الفصاحه

حدیث1260

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو قیل لأهل النّار إنّکم ماکثون فی النّار عدد کلّ حصاه فی الدّنیا لفرحوا بها و لو قیل لأهل الجنّه إنّکم ماکثون عدد کلّ حصاه لحزنوا و لکن جعل لهم الأبد؛
اگر به جهنمیان گویند که شماره ریگهای دنیا در جهنم خواهید ماند خوش حال شوند و اگر به بهشتیان گویند که به شماره ریگها خواهید ماند غمگین شوند ولی آنها را جاودانی کرده اند.
نهج الفصاحه

حدیث1261

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو خفتم اللَّه تعالی حقّ خیفته لعلمتم العلم الّذی لا جهل معه، و لو عرفتم اللَّه تعالی حقّ معرفته لزالت لدعائکم الجبال؛
اگر از خدا چنانچه شایسته ترسیدن از اوست، ترس داشتید علمی که به جهل آمیخته نیست نصیبتان می شد و اگر خدا را چنان که شایسته شناختن اوست، می شناختید به دعای شما کوهها جابجا می شد.
نهج الفصاحه

حدیث1262

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو تعلمون ما لکم عند اللَّه لأحببتم أن تزدادوا فاقه و حاجه؛
(ای فقیران) اگر بدانید پیش خدا چه ها دارید دوست خواهید داشت فقر و حاجت شما بیشتر شود.
نهج الفصاحه

حدیث1263

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو تعلمون ما ادّخر لکم ما حزنتم علی ما زوی عنکم؛
(ای فقیران) اگر بدانید چه چیزها برای شما ذخیره شده بر آنچه ندارید غم نخواهید خورد.
نهج الفصاحه

حدیث1264

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو تعلمون قدر رحمه اللَّه لاتّکلتم علیها؛
اگر از وسعت رحمت خدا خبر داشتید بر آن اعتماد می کردید.
نهج الفصاحه

حدیث1265

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو أخطأتم حتّی تبلغ خطایاکم السّماء ثمّ تبتم لتاب اللَّه علیکم؛
اگر آن قدر خطا کنید که خطاهایتان به آسمان برسد و سپس توبه کنید خدا توبه شما را می پذیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1266

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو أنّکم توکّلون علی اللَّه تعالی حقّ توکّله لرزقکم کما یرزق الطّیر، تغدو خماصا و تروح بطانا؛
اگر شما چنان که شایسته توکل کردن است به خدا توکل داشتید، روزی شما را نیز چون روزی مرغان می رساند که به صبح گرسنه اند و به شب سیر.
نهج الفصاحه

حدیث1267

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو أنّ ابن آدم هرب من رزقه کما یهرب من الموت لأدرکه رزقه کما یدرکه الموت؛
اگر آدمیزاد از روزی خویش بگریزد چنان که از مرگ میگریزد روزیش بدو رسد چنان که مرگ میرسد.
نهج الفصاحه

حدیث1268

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لن یهلک امرؤ بعد مشوره؛
هیچ کس از پس مشورت هلاک نشود.
نهج الفصاحه

حدیث1269

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لن تزول قدم شاهد الزّور حتّی یوجب اللَّه له النّار؛
شاهد دروغ از جا نرود تا خداوند جهنم را بر او واجب کند.
نهج الفصاحه

حدیث1270

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لما صوّر اللَّه تعالی آدم فی الجنّه ترکه ما شاء اللَّه أن یترکه، فجعل إبلیس یطیف به ینظر إلیه فلمّا رآه أجوف عرف أنّه خلق لا یتمالک؛
چون خدای والا در بهشت آدم را آفرید وی را تا مدتی که خواست واگذاشت و ابلیس بر او گشتن و نگریستن گرفت و چون دید که میان تهی است بدآن است که این مخلوق خویشتن دار نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1271

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لم تؤتوا بعد کلمه الإخلاص مثل العافیه فاسألوا اللَّه العافیه؛
شما را پس از کلمه اخلاص چیزی مثل عافیت نداده اند از خدا عافیت طلبید.
نهج الفصاحه

حدیث1272

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
للمسلم علی المسلم خمس:یسلّم علیه إذا لقیه و یجیبه إذا دعاه و یعوّده إذا مرض و یتبع جنازته إذا مات و یحبّ له ما یحبّ لنفسه؛
مسلمان بر مسلمان پنج حق دارد وقتی ببیندش به او سلام کند و وقتی بخواندش بپذیرد و وقتی بیمار شد عیادتش کند و وقتی بمیرد جنازه اش را تشییع کند و هر چه برای خویش بخواهد برای او بخواهد.
نهج الفصاحه

حدیث1273

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ شی ء مفتاح و مفتاح الجنّه حبّ المساکین و الفقراء؛
هر چیزی را کلیدی هست و کلید بهشت دوستی مستمندان و فقیران است.
نهج الفصاحه

حدیث1274

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ شی ء طریق و طریق الجنّه العلم؛
هر چیزی راهی دارد و راه بهشت دانش است.
نهج الفصاحه

حدیث1275

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لکلّ داء دواء و دواء الذّنوب الاستغفار؛
هر دردی را دوائیست و دوای گناهان آمرزش خواستن است.
نهج الفصاحه

حدیث1276

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعن اللَّه من یسم فی الوجه؛
هر که بر چهره علامت نهد خدایش لعنت کند.
نهج الفصاحه

حدیث1277

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعن اللَّه من لعن والدیه؛
هر که پدر و مادر خویش را لعن کند خدایش لعنت کند.
نهج الفصاحه

حدیث1278

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعن اللَّه ثلاثه: آکل زاده وحده، و راکب الفلاه وحده، و النّائم فی بیت وحده؛
خدا سه کس را لعنت کند آن که توشه خویش تنها خورد و آنکه تنها بیابان سپرد و آنکه در خانه ای تنها خوابد.
نهج الفصاحه

حدیث1279

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعن اللَّه المتشبّهات من النّساء بالرّجال و المتشبّهین من الرّجال بالنّساء؛
خدا زنان مرد نما و مردان زن نما را لعنت کند.
نهج الفصاحه

حدیث1280

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعن اللَّه الرّجل یلبس لبسه المرأه و المرأه یلبس لبسه الرّجل؛
خدا مردی را که چون زن لباس پوشد و زنی را که چون مرد لباس پوشد، لعنت کند.
نهج الفصاحه

حدیث1281

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعثره فی کسب حلال أفضل عند اللَّه من ضرب بسیف حولا کاملا؛
افتادنی در راه کسب حلال نزد خدا از یک سال شمشیر زدن بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1282

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لسفره فی سبیل اللَّه خیر من خمسین حجّه؛
سفری در راه خدا از پنجاه حج بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1283

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لتأمرنّ بالمعروف و لتنهونّ عن المنکر أو لیسلّطنّ اللَّه علیکم شرارکم فیدعو خیارکم فلا یستجاب لهم ؛
به نیکی وادارید و از بدی باز دارید و گر نه خدا بدانتان را بر شما مسلط کند و نیکانتان دعا کنند و استجابتشان نکنند.
نهج الفصاحه

حدیث1284

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیردّنّ الحقوق إلی أهلها یوم القیامه حتّی یقاد للشّاه الجلحاء من الشّاه القرناء تنطحها؛
روز قیامت حقوق کسان را باز پس دهند تا آنجا که از بز شاخ دار که بز بی شاخ را شاخ زده تقاص کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1285

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یهدی اللَّه علی یدیک رجلا خیر لک ممّا طلعت علیه الشّمس و غربت؛
این که خدا به دست تو مردی را هدایت کند برای تو از همه چیزهایی که خورشید بر آن تو طلوع و غروب می کند بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1286

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یلبس أحدکم ثوبا من رقاع شتّی خیر له من أن یأخذ من غیره ما لیس عنده؛
این که یکی از شما جامه ای از وصله های مختلف پوشد، برای وی بهتر است که آنچه ندارد از دیگری بگیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1287

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یطعن فی رأس أحدکم بمخیط من حدید خیر له من أن یمسّ امرأه لا تحلّ له؛
این که با سوزن آهنین به سر یکی از شما زنند برای وی بهتر است تا بزنی که بر وی حلال نیست، دست بزند.
نهج الفصاحه

حدیث1288

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یجعل أحدکم فی فیه ترابا خیر له من أن یجعل فی فیه ما حرّم اللَّه؛
این که یکی از شما خاکی در دهان خویش نهد برای وی بهتر است تا چیزی را که خدا حرام کرده در دهان خود نهد.
نهج الفصاحه

حدیث1289

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یتصدّق المرء فی حیاته بدرهم خیر له من أن یتصدّق بمائه عند موته؛
این که مردی در زندگی خویش درهمی صدقه کند برای وی بهتر است تا صد درهم هنگام مرگش صدقه کند.
نهج الفصاحه

حدیث1290

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یؤدّب رجل ولده خیر له من أن یتصدّق بصاع؛
این که مردی فرزند خویش را ادب کند برای وی بهتر است از پیمانه ای صدقه کند.
نهج الفصاحه

حدیث1291

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یأخذ أحدکم حبله ثمّ یغدوا إلی الجبل فیحتطب فیبیع فیأکل و یتصدّق خیر له من أن یسأل النّاس؛
این که یکی از شما ریسمان خویش بر گیرد و به کوه رود و هیزم فراهم آرد و بفروشد و بخورد و صدقه کند برای وی بهتر است که از مردم بخواهد.
نهج الفصاحه

حدیث1292

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأنا من فتنه السّرّاء أخوف علیکم من فتنه الضّرّاء، إنّکم ابتلیتم بفتنه الضّرّاء فصبرتم و إنّ الدّنیا حلوه خضره ؛
من در باره شما از فتنه گشایش بیش از فتنه تنگ دستی بیم دارم شما به فتنه تنگدستی مبتلا شدید و صبر کردید حقا که دنیا شیرین و دلفریب است.
نهج الفصاحه

حدیث1293

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأنا أشدّ علیکم خوفا من النّعم منّی من الذّنوب ألا أنّ النّعم الّتی لا تشکر هی الحتف القاضی؛
من در باره شما از نعمتها بیشتر از گناهان بیمناکم بدانید که نعمت هایی که شکر آن نگزارند هلاک قطعی است.
نهج الفصاحه

حدیث1294

للَّه أقدر علیک منک علیه؛
قدرت خدا بر تو از قدرت تو بر او بیشتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1295

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
للَّه أفرح بتوبه التّائب من الظّمآن الوارد، و من العقیم الوالد، و من الضّال الواجد فمن تاب إلی اللَّه توبه نصوحا أنسی اللَّه حافظیه و جوارحه و بقاع الأرض کلّها خطایاهو ذنوبه؛
خداوند از توبه توبه گذار بیشتر از تشنه ای که به آب در آید و عقیمی که بزاید و گم کرده ای که بیابد خوشحال می شود هر کس به خدا از روی خلوص توبه برد، خداوند خطاها و گناهان وی را از یاد دو فرشته نگهبان و اعضای وی و همه نقاط زمین ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث1296

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الکیّس من دان نفسه و عمل لما بعد الموت و العاجز من اتّبع نفسه هواها و تمنّی علی اللَّه الأمانی؛
هوشیار آن است که بر خویش مسلط است و برای پس از مرگ عمل کند و ناتوان آن است که هوسهای خویش را تبعیت کند و از خدا آرزوهای بسیار دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1297

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الکلمه الطّیّبه صدقه؛
سخن نیکو صدقه است.
نهج الفصاحه

حدیث1298

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الکلمه الحکمه ضالّه المؤمن فحیث وجدها فهو أحقّ بها؛
سخن حکمت آمیز گمشده مؤمن است و هر کجا بیابدش بدان شایسته تر است.
نهج الفصاحه

حدیث1299

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الکاسب من یده خلیل اللَّه؛
کسی که به دست خویش کسب کند، دوست خداست.
نهج الفصاحه

حدیث1300

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کیف یقدّس اللَّه أمّه لا یؤخذ من شدیدهم لضعیفهم؟؛
خداوند مردمی را که حق ضعیفان را از نیرومندشان نگیرند، چگونه تقدیس کند.
نهج الفصاحه

حدیث1301

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کونوا فی الدّنیا أضیافا، و اتّخذوا المساجد بیوتا، عوّدوا قلوبکم الرّقّه و أکثروا التّفکر و البکاء و لا تختلفنّ بکم الأهواء تبنون ما لا تسکنون و تجمعون ما لا تأکلون و تأملون ما لا تدرکون؛
در دنیا چون میهمانان باشید و مسجدها را خانه کنید دلها را به رقت عادت دهید و اندیشه و گریه بسیار کنید و هوسها شما را از راه نبرد بناها می سازید که در آن ساکن نمی شوید و چیزها فراهم می کنید که نمی خورید و امیدها دارید که بدان نمی رسید.
نهج الفصاحه

حدیث1302

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کن ورعا تکن أعبد النّاس و کن قنعا تکن أشکر النّاس و أحبّ للنّاس ما تحبّ لنفسک تکن مؤمنا و أحسن مجاوره من جاورک تکن مسلما و أقلّ الضّحک فإنّ کثرهالضّحک تمیت القلب؛
پرهیزکار باش تا عابدتر از همه باشی، قانع باش تا شکرگزارتر از همه باشی، هر چه برای خویش خواهی برای مردم بخواه تا مؤمن باشی و با مجاوران خویش نیکو مجاورت کن تا مسلمان باشی و خنده کمتر کن که خنده بسیار دل را بمیراند.
نهج الفصاحه

حدیث1303

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کن فی الدّنیا کأنّک غریب أو عابر سبیل وعد نفسک من أصحاب القبور؛
در دنیا چنان باش که گویی غریبی یا رهگذر و خویشتن را از اهل قبور شمار.
نهج الفصاحه

حدیث1304

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کم من عاقل و هو حقیر عند النّاس ذمیم المنظر ینجو غدا و کم من ظریف اللّسان جمیل المنظر عظیم الشأن هالک غدا فی القیامه؛
بسا عاقل که پیش مردم حقیر است و منظری زشت دارد و فردا نجات یابد و بسا خوش زبان زیبا منظر بزرگ شأن که فردا در قیامت هلاک شدنی است.
نهج الفصاحه

حدیث1305

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کما تکونوا یولّی علیکم؛
چنان که هستید بر شما حکومت کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1306

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلوا و اشربوا و تصدّقوا و ألبسوا فی غیر إسراف و لا مخیله؛
بخورید و بنوشید و صدقه دهید و بپوشید بی اسراف و تکبر.
نهج الفصاحه

حدیث1307

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلوا جمیعا و لا تفرّقوا فإنّ طعام الواحد یکفی الأثنین و طعام الأثنین یکفی الثّلاثه و الأربعه کلوا جمیعا و لا تفرّقوا فإنّ البرکه مع الجماعه؛
با هم غذا خورید و پراکنده مشوید که غذای یکی برای دو تن کافی است و غذای دو تن برای سه تن و چهار تن کافی است، با هم غذا خورید و پراکنده مشوید که برکت قرین جماعت است.
نهج الفصاحه

حدیث1308

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّما طال عمر المسلم کان له خیر؛
عمر مسلمان هر چه دراز شود، خیر اوست.
نهج الفصاحه

حدیث1309

کلّ نفس من بنی آدم سیّد فالرّجل سیّد أهله، و المرأه سیّده بیتها؛
هر یک از فرزندان آدم فرمان روایی است: مرد فرمانروای کسان خویش است و زن فرمانروای خانه خویش است.
نهج الفصاحه

حدیث1310

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ نفس تحشر علی هواها، فمن هوی الکفره فهو مع الکفره و لا ینفعه عمله شیئا؛
هر کسی را با دلبستگیش محشور کنند، هر که به کافران دلبسته باشد با کافران است و عملش سودش ندهد.
نهج الفصاحه

حدیث1311

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ معروف صدقه و ما أنفق المسلم من نفقه علی نفسه و أهله کتب له بها صدقه و ما وقی به المرء المسلم عرضه کتب له به صدقه؛
هر کار نیکی صدقه است و هر چه مسلمان بر خویش و کسان خویش خرج کند در قبال آن برای او صدقه ای نویسند و هر چه مسلمان به وسیله آن آبروی خویش محفوظ دارد در قبال آن برایش صدقه ای نویسند.
نهج الفصاحه

حدیث1312

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ علم وبال یوم القیامه إلّا من عمل به؛
همه علم ها روز قیامت وبال است مگر علمی که بدان عمل کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1313

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ أمّتی معافی إلّا المجاهرین و إنّ من الجهار أن یعمل الرّجل باللّیل عملا ثمّ یصبح و قد ستره اللَّه تعالی فیقول عملت البارحه کذا و کذا و قد بات یستره ربّه و یصبح یکشف ستر اللَّه عنه؛
همه امت من بخشوده اند مگر تظاهر کنان (به فسق)، از جمله تظاهر این است که مرد به شب عملی کند و به صبح، با آن که خدا عمل او را مستور داشته گوید شب گذشته چنان و چنان کردم، پروردگارش به شب مستورش داشته و به روز پرده خدا را از خویش برمی دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1314

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ الذّنوب یؤخّر اللَّه تعالی ما شاء منها إلی یوم القیامه إلّا عقوق الوالدین فإنّ اللَّه یعجّله لصاحبه فی الحیاه الدّنیا قبل الممات؛
خدای والا، از همه گناهان هر چه را خواهد تا روز رستاخیز مؤخر دارد مگر نارضایی پدر و مادر که خدا سزای آن را در زندگی دنیا پیش از مرگ دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1315

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ امرئ حسیب نفسه؛
هر کس حسابگر خویشتن است.
نهج الفصاحه

حدیث1316

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ شی ء ینقص إلّا الشّرّ فإنّه یزداد فیه؛
هر چیزی کاسته شود به جز شر که فزونی گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1317

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ بنی آدم خطّاء و خیر الخطّائین التّوابین؛
همه فرزندان آدم خطا کارند و بهترین خطاکاران توبه گرانند.
نهج الفصاحه

حدیث1318

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ معروف صدقه؛
هر کار نیکی صدقه است.
نهج الفصاحه

حدیث1319

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلمه الحکمه ضالّه کلّ حکیم؛
گفتار حکمت آمیز گمشده هر خردمندی است.
نهج الفصاحه

حدیث1320

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلام ابن آدم کلّه علیه لا له إلّا أمرا بمعروف أو نهیا عن منکر أو ذکر اللَّه تعالی؛
گفتار فرزند آدم به ضرر اوست نه به نفع او مگر امر به معروفی یا نهی از منکری یا ذکر خدای والا.
نهج الفصاحه

حدیث1321

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفّ شرّک عن النّاس فإنّها صدقه منک علی نفسک؛
شر خویش را از مردم کوتاه کن که این صدقه ای است که به خویشتن می دهی.
نهج الفصاحه

حدیث1322

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفاره من اغتبت أن تستغفر له؛
کفاره کسی که عیب وی کرده ای این است که برای او آمرزش بخواهی.
نهج الفصاحه

حدیث1323

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفّاره الذّنب النّدامه و لو لم تذنبوا لأتی اللَّه بقوم یذنبون لیغفر لهم؛
کفاره گناه پشیمانی است اگر شما گناه نمی کردید خدا مردمی پدید می آورد که گناه کنند تا بیامرزدشان.
نهج الفصاحه

حدیث1324

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء إثما أن یشار إلیه بالأصابع إن کان خیرا فهی مزلّه إلّا من رحم اللَّه تعالی و إن کان شرّا فهو شرّ؛
برای مرد همین گناه بس که انگشت نما باشد اگر بخیر باشد لغزش است مگر آن که خدایش رحم کند و اگر بشر باشد که شراست.
نهج الفصاحه

حدیث1325

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء نصرا أن ینظر إلی عدوّه فی معاصی اللَّه؛
برای فیروزی مرد همین بس که دشمن خویش را در معاصی خدا ببیند.
نهج الفصاحه

حدیث1326

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بک إثما أن لا تزال مخاصما؛
همین گناه تو را بس که پیوسته در حال مخاصمه باشی.
نهج الفصاحه

حدیث1327

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء سعاده أن یوثق به فی أمر دینه و دنیاه؛
خوشبختی مرد همین بس که در کار دین و دنیایش بر او اعتماد کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1328

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالموت مزّهدا فی الدّنیا و مرغبا فی الآخره؛
چه وسیله ای است مرگ برای بی رغبتی به دنیا و رغبت به آخرت.
نهج الفصاحه

حدیث1329

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالموت واعظا و کفی بالیقین غنی؛
چه پند آموزیست مرگ و چه غنایی است ایمان.
نهج الفصاحه

حدیث1330

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء من الکذب أن یحدّث بکلّ ما سمع و کفی بالمرء من الشّحّ أن یقول آخذ حقی لا أترک منه شیئا؛
دروغگویی مرد همین بس که هر چه بشنود بگوید و بخل مرد همین بس که گوید حق خویش را می گیرم و از چیزی نمی گذرم.
نهج الفصاحه

حدیث1331

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضَلُ النّاسِ عِندَ اللّه مَنزِلَةً وَأَقرَبُهُم مِنَ اللّه وَسیلَةً المُحسِنُ یُکَفَّرُ إحسانُهُ؛
بهترین مردم در نزد خداوند و نزدیک ترین آنان به او، نیکوکاری است که از نیکی او قدردانی نمی شود.
بحارالأنوار، ج75، ص44، ح1

حدیث1332

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء کذبا أن یحدّث لکلّ ما سمع؛
دروغگویی مرد همین بس که هر چه بشنود بگوید.
نهج الفصاحه

حدیث1333

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء فقها إذا عبد اللَّه و کفی بالمرء جهلا إذا أعجب برأیه؛
دانش مرد همین بس که خدا را پرستد و نادانی مرد همین بس که دلبسته رأی خویش باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1334

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء علما أن یخشی اللَّه و کفی بالمرء جهلا أن یعجب بنفسه؛
در علم مرد همین بس که از خدا ترسد و در جهل مرد همین بس که مفتون خویش باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1335

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء إثما أن یضیع من یقوت؛
گناهکاری مرد همین بس که عیال خویش را بی تکلیف گذارد.
نهج الفصاحه

حدیث1336

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالدّهر واعظا و بالموت مفرّقا؛
چه آموزگاریست روزگار و چه جماعت پراکنی است مرگ.
نهج الفصاحه

حدیث1337

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کرم المرء دینه و مروّته عقله و حسبه خلقه؛
کرامت مرد به دین اوست و مروت وی به عقل اوست و شرف وی به اخلاق اوست.
نهج الفصاحه

حدیث1338

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کثره الضّحک تمیت القلب؛
خنده بسیار دل را بمیراند.
نهج الفصاحه

حدیث1339

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کبرت خیانه أن تحدّث أخاک حدیثا هو لک به مصدّق و أنت له کاذب؛
خیانتی بزرگ است که به برادر خویش سخنی گویی که راستگویت شمارد و تو دروغگو باشی.
نهج الفصاحه

حدیث1340

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کبر مقتا عند اللَّه الأکل من غیر جوع و النّوم من غیر سهر و الضّحک من غیر عجب؛
خوردن بی گرسنگی و خواب بدون خستگی و خنده بی شگفت نزد خدا به سختی منفور است.
نهج الفصاحه

حدیث1341

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کان علی الطّریق غصن شجره یؤذی النّاس فأماطها رجل فادخل الجنّه؛
شاخه درختی در راه بود که مردم را آزار می داد مردی آن را دور کرد و به بهشتش بردند.
نهج الفصاحه

حدیث1342

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کاد الحسد أن یغلب القدر؛
بیم آن است که چشم زخم بر تقدیر غالب شود.
نهج الفصاحه

حدیث1343

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کاتم العلم یلعنه کلّ شی ء حتّی الحوت فی البحر و الطّیر فی السّماء؛
همه چیز حتی ماهی دریا و مرغ هوا نهان کننده علم را لعنت کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1344

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قیّدها و توکّل؛
شتر را ببند و توکل کن.
نهج الفصاحه

حدیث1345

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قوا بأموالکم عن أعراضکم؛
آبرویتان را به وسیله اموالتان حفظ کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1346

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قوام المرء عقله و لا دین لمن لا عقل له؛
اعتبار مرد به عقل اوست و هر که عقل ندارد، دین ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1347

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قولوا خیرا تغنموا و اسکتوا عن شرّ تسلموا؛
خیر گویید تا بهره برید و از شر خاموش مانید تا به سلامت روید.
نهج الفصاحه

حدیث1348

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قل الحقّ و إن کان مرّا؛
حق را بگو و گرچه تلخ باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1349

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قلیل تؤدّی شکره خیر من کثیر لا تطیقه؛
اندکی که شکر آن توان گزاشت بهتر از بسیاری که تاب آن نتوانی داشت.
نهج الفصاحه

حدیث1350

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قلیل العمل ینفع مع العلم و کثیر العمل لا ینفع مع الجهل؛
عمل اندک با علم سودمند افتد و عمل بسیار با جهل سود ندهد.
نهج الفصاحه

حدیث1351

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قد أفلح من رزق لبّا؛
هر که را خرد داده اند، رستگاری یافته است.
نهج الفصاحه

حدیث1352

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قد أفلح من أخلص قلبه للإیمان و جعل قلبه سلیما و لسانه صادقا و نفسه مطمئنّه و خلیقته مستقیمه و أذنه مستمعه و عینه ناظره؛
هر که ایمان قلبش خالص باشد و قلب خویش سالم و زبان خویش راستگو و جان خویش آرام و خوی خویش مستقیم و گوش خویش شنوا و چشم خویش را نگران کند، رستگار شود.
نهج الفصاحه

حدیث1353

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی یا ابن آدم تؤتی کلّ یوم برزقک و أنت تحزن و ینقص کلّ یوم من عمرک و أنت تفرح أنت فیما یکفیک و تطلب ما یطغیک لا بقلیل تقنع و لا من کثیر تشبع؛
خدای والا فرماید: ای پسر آدم هر روز روزی تو دهند و غمگین باشی و هر روز از عمر تو کاسته شود و شادمانی کنی، آنچه تو را کفایت کند داری و آنچه تو را به طغیان کشاند، می طلبی نه به کم قانع شوی و نه با بسیار سیر.
نهج الفصاحه

حدیث1354

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی من لا یدعونی أغضب علیه؛
خدای والا فرماید: هر که مرا نخواهد بر او خشمگین شوم.
نهج الفصاحه

حدیث1355

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی یا ابن آدم ثلاثه: واحده لی و واحده لک و واحده بینی و بینک فأمّا الّتی لی فتعبدنی لا تشرک بی شیئا، و أمّا الّتی لک فما عملت من عمل جزیتک به فإن أغفر فأنا الغفور الرّحیم و أمّا الّتی بینی و بینک فعلیک الدّعاء و المسأله و علی الاستجابه و العطاء؛
خدای والا فرماید: ای فرزند آدم سه چیز هست یکی خاص من، یکی خاص تو، و یکی میان من و تو. اما آن که خاص من است آن که مرا بپرستی و چیزی را با من انباز نکنی اما آنچه خاص تو است هر چه عمل کنی سزای تو دهم و اگر بیامرزم من آمرزگار رحیمم، اما آنچه میان من و تو است از تو دعا کردن و خواستن و از من اجابت و عطا کردن.
نهج الفصاحه

حدیث1356

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی أنا عند ظنّ عبدی بی إن ظنّ خیرا فله و إن ظنّ شرّا فله؛
خدای والا فرماید: من با گمان بنده ام که به من دارد قرینم. اگر نیکو گمان کند، نیکی یابد و اگر بد گمان برد بد بیند.
نهج الفصاحه

حدیث1357

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: إذا وجّهت إلی عبد من عبیدی مصیبه فی بدنه أو فی ولده أو فی ماله فاستقبله بصبر جمیل استحییت یوم القیامه أن أنصب له میزانا أو أنشر له دیوانا؛
خدای والا فرماید: وقتی مصیبت تن یا فرزند یا مال، متوجه یکی از بندگان خویش کنم و او با صبر نیکو مصیبت را استقبال کند، روز قیامت شرم دارم که میزانی برای او نصب کنم یا دفتری برای او پهن کنم.
نهج الفصاحه

حدیث1358

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: أحبّ ما تعبدنی به عبدی النّصح لی؛
خدای والا فرماید: محبوبترین عبادتی که بنده برای من تواند کرد، خلوص است.
نهج الفصاحه

حدیث1359

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: إذا تقرّب إلیّ العبد شبرا تقرّبت إلیه ذراعا و إذا تقرّب إلیّ ذراعا تقرّبت منه باعا و إذا أتانی مشیا أتیته هروله؛
خدای والا فرماید: وقتی بنده یک وجب به من نزدیک شود، ذراعی بدو نزدیک شوم و چون ذراعی به من نزدیک شود، بیش از دو ذراع به او نزدیک شوم و اگر ملایم به سوی من آید، بشتاب بسوی او شوم.
نهج الفصاحه

حدیث1360

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی، یؤذینی ابن آدم یسبّ الدّهر و أنا الدّهر بیدی الأمر أقلّب اللّیل و النّهار؛
خدای والا فرماید: فرزند آدم مرا آزار می کند که به روزگار ناسزا می گوید، روزگار منم و کارها به دست من است و شب و روز را تغییر می دهم.
نهج الفصاحه

حدیث1361

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: إذا همّ عبدی بحسنه و لم یعملها کتبتها له حسنه فإن عملها کتبتها له عشر حسنات إلی سبعمائه ضعف و إذا همّ بسیّئه و لم یعملها لم أکتبها علیه فإن عملها کتبتها علیه سیّئه واحده؛
خدای والا فرماید: وقتی بنده من کار نیکی اراده کند و نکند آن را یک کار نیک برای وی ثبت کنم و اگر بکند ده کار نیک تا هفتصد برابر ثبت کنم و وقتی کار بدی اراده کند و نکند بر عهده او ثبت نکنم و اگر بکند یک کار بد بر عهده او ثبت کنم.
نهج الفصاحه

حدیث1362

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قال اللَّه تعالی: من لم یرض بقضائی و لم یصبر علی بلائی فلیلتمس ربّا سوای؛
خدای والا فرماید: هر که به قضای من رضا ندهد و بر بلای من صبر نکند، خدایی جز من جوید.
نهج الفصاحه

حدیث1363

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قاربوا و سدّدوا ففی کلّ ما یصاب به المسلم کفّاره حتّی النّکبه ینکبها و الشّوکه یشاکها؛
دوستی کنید و به صلاح آیید، مسلمان هر چه بیند کفاره اوست حتی مصیبتی که بدو رسد و خاری که در پایش رود.
نهج الفصاحه

حدیث1364

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الفاجر الرّاجی لرحمه اللَّه تعالی أقرب منها من العابد المقنط؛
بد کاری که به رحمت خدای والا امید دارد از عابد مأیوس، به خدا نزدیک تر است.
نهج الفصاحه

حدیث1365

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فکره ساعه خیر من عباده ستّین سنه؛
ساعتی اندیشیدن بهتر از شصت سال عبادت کردن است.
نهج الفصاحه

حدیث1366

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فضوح الدّنیا أهون من فضوح الآخره؛
رسوایی دنیا آسانتر از رسوائی آخرت است.
نهج الفصاحه

حدیث1367

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فضل الشّابّ العابد الّذی یعبد فی صباه علی الشّیخ الّذی یعبد بعد ما کبرت سنّه کفضل المرسلین علی سایر النّاس؛
فضیلت جوان عابد که از آغاز جوانی عبادت کند بر پیری که وقتی سن بسیار یافت، عبادت کند چون فضیلت پیامبران بر سایر مردم است.
نهج الفصاحه

حدیث1368

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فاعل الخیر خیر منه و فاعل الشّرّ شرّ منه؛
عامل خیر از خیر بهتر و عامل شر از شر بدتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1369

غفر اللَّه عزّ و جلّ لرجل أماط غصن شوک عن الطّریق ما تقدّم من ذنبه و ما تأخّر؛
مردی که شاخه تیغی از راه بردارد خدا گناهان کهنه و تازه او را بیامرزد.
نهج الفصاحه

حدیث1370

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العین حقّ و لو کان شی ء سابق القدر سبقته العین؛
چشم بد حق است اگر چیزی از تقدیر پیشی می گرفت، چشم بد بود.
نهج الفصاحه

حدیث1371

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العین حقّ یحضرها الشّیطان و حسد ابن آدم؛
چشم بد حق است شیطان و حسد بنی آدم آن را پدید می آورد.
نهج الفصاحه

حدیث1372

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العلم و المال یستران کلّ عیب و الجهل و الفقر یکشفان کلّ عیب؛
علم و مال هر عیبی را بپوشاند و جهل و فقر هر عیبی را نمایان کند.
نهج الفصاحه

حدیث1373

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العقل آلف مألوف؛
عقل الفت گیر است و الفت پذیر.
نهج الفصاحه

حدیث1374

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العقل فی أمر الدّنیا مضرّه و العقل فی أمر الدّین مسرّه؛
عقل در کار دنیا مایه ضرر است و در کار دین مایه سرور.
نهج الفصاحه

حدیث1375

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العرف ینقطع فیما بین النّاس و لا ینقطع فیما بین اللَّه و بین من فعله؛
نکوئی میان مردم فراموش می شود اما میان خدا و عامل نیکی فراموش نمی شود.
نهج الفصاحه

حدیث1376

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العده دین، ویل لمن وعد ثمّ أخلف! ویل لمن وعد ثمّ أخلف! ویل لمن وعد ثمّ أخلف؛
وعده دادن چون دین به گردن گرفتن است، وای بر آن که وعده دهد و تخلف کند، وای بر آن که وعده دهد و تخلف کند، وای بر آن که وعده دهد و تخلف کند.
نهج الفصاحه

حدیث1377

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العبد المطیع لوالدیه و لربّه فی أعلی علّیّین؛
کسی که مطیع پدر و مادر و پروردگار خویش باشد، در اعلای بهشت است.
نهج الفصاحه

حدیث1378

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العبد مع من أحبّ؛
هر کسی هم سنگ چیزی است که دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1379

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عینان لا یمسّهما النّار أبدا: عین بکت من خشیه اللَّه و عین باتت تحرس فی سبیل اللَّه؛
دو چشم است که هرگز آتش بدان نرسد. چشمی که از ترس خدا گریسته و چشمی که شب را به حراست در راه خدا به سر برده.
نهج الفصاحه

حدیث1380

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عون العبد أخاه یوما خیر من اعتکافه شهرا؛
کمک یک روزه که کسی به برادر خود کند بهتر از اعتکاف یک ماهه است.
نهج الفصاحه

حدیث1381

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عوّدوا قلوبکم التّرقّب و أکثروا التفکّر؛
دلهای خویش را به مراقبت عادت دهید و اندیشه بسیار کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1382

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عوّدوا المریض و اتّبعوا الجنائز تذکّرکم الآخره؛
بیمار را عیادت کنید و جنازه را مشایعت کنید که آخرت را بیاد شما آرد.
نهج الفصاحه

حدیث1383

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عوّدوا المرضی، و مروهم فلیدعوا لکم فإنّ دعوه المریض مستجابه و ذنبه مغفور؛
بیماران را عیادت کنید و بگوئیدشان که برای شما دعا کنند که دعای بیمار مستجاب و گناه او آمرزیده است.
نهج الفصاحه

حدیث1384

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عهد اللَّه تعالی أحقّ ما أدّی؛
پیمان خدا شایسته وفاست.
نهج الفصاحه

حدیث1385

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عمی القلب الضّلاله بعد الهدی؛
کوری دل، گمراهی پس از هدایت است.
نهج الفصاحه

حدیث1386

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بالرّفق فإنّ الرّفق لم یکن فی شی ء قطّ إلّا زانه و لا نزع من شی ء قطّ إلّا شانه؛
مدارا کن که مدارا در هرچه باشد، آن را زینت دهد و در هر چه نباشد، آن را خوار کند.
نهج الفصاحه

حدیث1387

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم باصطناع المعروف فإنّه یمنع مصارع السّوء، و علیکم بصدقه السرّ فإنّها تطفی غضب اللَّه عزّ و جلّ؛
اعمال نیک انجام دهید که از سقوط های بد جلوگیری می کند و صدقه نهان دهید که خشم خدا عز و جل را خاموش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1388

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالقناعه فإنّ القناعه مال لا ینفد؛
به قناعت خو کنید زیرا قناعت مالی است که تمام شدنی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1389

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالقرآن، فاتّخذوه إماما و قائدا فإنّه کلام ربّ العالمین الّذی هو منه و إلیه یعود، فآمنوا بمتشابهه و اعتبروا بأمثاله؛
با قرآن مانوس شوید و آن را پیشوا و رهبر خویش گیرید که قرآن گفتار خدای جهانیان است که از اوست و بسوی او باز می رود به متشابه آن ایمان داشته باشید و از مثل های آن عبرت گیرید.
نهج الفصاحه

حدیث1390

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالصدق فإنّه باب من أبواب الجنّه و إیّاکم و الکذب فإنّه باب من أبواب النّار؛
راستی پیشه کنید که راستی دری از درهای بهشت است و از دروغگویی بپرهیزید که دروغ از درهای جهنم است.
نهج الفصاحه

حدیث1391

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالسّواک فإنّه مطیبه للفم مرضاه للرّبّ؛
مسواک کنید که مایه پاکیزگی دهان و رضای خداست.
نهج الفصاحه

حدیث1392

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالتّواضع فإنّ التّواضع فی القلب و لا یؤذینّ مسلم مسلما؛
تواضع کنید که تواضع در دل است و مسلمان نباید مسلمان را آزار کند.
نهج الفصاحه

حدیث1393

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بالرّفق و إیّاک و العنف و الفحش؛
ملایمت کن و از خشونت و ناسزا بپرهیز.
نهج الفصاحه

حدیث1394

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بحسن الکلام و بذل الطّعام؛
سخن نیک گوی و غذا به کسان ده.
نهج الفصاحه

حدیث1395

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بحسن الخلق و طول الصّمت فو الّذی نفسی بیده ما تجمّل الخلائق بمثلهما؛
نیکخوئی کن و خموشی طولانی گزین، قسم به خدایی که جان من بدست اوست خلایق زینتی مانند آن ندارند.
نهج الفصاحه

حدیث1396

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بحسن الخلق، فإنّ أحسن النّاس خلقا أحسنهم دینا؛
نیک خویی کن که از مردم هر که نکوخوی تر دینش نکوتر.
نهج الفصاحه

حدیث1397

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بتقوی اللَّه فإنّها جماع کلّ خیر؛
از ترس خدا غافل مباش که سر چشمه نیکی هاست.
نهج الفصاحه

حدیث1398

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیک بالسّجود فإنّک لا تسجد للَّه سجده إلّا رفعک اللَّه بها درجه و حطّ عنک بها خطیئه؛
از سجده غافل مشو که هر سجده ای برای خدا کنی خداوند یک درجه تو را بالا برد و گناهی از تو محو کند.
نهج الفصاحه

حدیث1399

علیک بالبرّ فإنّ صاحب البرّ یعجبه أن یکون النّاس بخیر و فی خصب؛
به نیکی کوش که نیکوکار دوست دارد مردم در خیر و فراوانی باشند.
نهج الفصاحه

حدیث1400

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علّموا و لا تعنفوا فإنّ المعلّم خیر من المعنف؛
تعلیم دهید و خشونت مکنید که آموزگار بهتر از خشونت گر است.
نهج الفصاحه

حدیث1401

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علّموا و یسّروا، و لا تعسّروا و بشّروا و لا تنفّروا و إذا غضب أحدکم فلیسکت؛
تعلیم دهید و سهل گیرید و سخت مگیرید گشاده رویی کنید و خشونت مکنید و چون یکی از شما خشمگین شود، خاموش ماند.
نهج الفصاحه

حدیث1402

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علامه حبّ اللَّه تعالی حبّ ذکر اللَّه و علامه بغض اللَّه بغض ذکر اللَّه عزّ و جلّ؛
نشان محبت خدا علاقه به ذکر خداست و نشان دشمنی خدا بی علاقگی به ذکر خدای عز و جل است.
نهج الفصاحه

حدیث1403

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عفّوا تعفّ نساؤکم و برّوا آباءکم تبرّکم أبناؤکم و من اعتذر إلی أخیه المسلم من شی ء بلغه عنه فلم یقبل عذره لم یرد علیّ الحوض؛
عفت ورزید تا زنانتان عفیف شوند و با پدرانتان نیکی کنید تا فرزندانتان با شما نیکی کنند و هر که از برادر مسلمان خویش در باره رنجشی که از او دارد، عذر بخواهد و عذرش را نپذیرد بر سر حوض به نزد من نیاید.
نهج الفصاحه

حدیث1404

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عفو اللَّه أکبر من ذنوبک؛
عفو خدا از گناهان تو بزرگتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1405

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عظم الأجر عند المصیبه و إذا أحبّ اللَّه قوما ابتلاهم؛
مصیبت را پاداش بزرگ دهند و چون خدا گروهی را دوست دارد، مبتلایشان کند.
نهج الفصاحه

حدیث1406

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عش ما شئت فإنّک میّت و أحبب ما أحببت فإنّک مفارقه و اعمل ما شئت فإنّک مجزیّ به؛
هر چه خواهی بمان که خواهی مرد، هر که را خواهی دوست بدار که از او جدا خواهی شد و هر چه خواهی بکن که سزای آن را خواهی دید.
نهج الفصاحه

حدیث1407

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عد من لا یعودک و اهد لمن لا یهدی لک؛
از آن که تو را عیادت نمی کند، عیادت کن و به آن کس که هدیه به تو نمی دهد، هدیه بده.
نهج الفصاحه

حدیث1408

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عجبا للمؤمن فو اللَّه لا یقضی اللَّه للمؤمن قضاء إلّا کان خیرا له؛
کار مؤمن عجیب است به خدا که خدا قضائی برای مؤمن مقرر ندارد مگر مایه خیر او باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1409

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عجبا لأمر المؤمن، إنّ أمره کلّه له خیر و لیس ذلک لأحد إلّا للمؤمن إن أصابته سرّاء شکر و کان خیرا له و إن أصابته ضرّاء صبر فکان خیرا له؛
کار مؤمن عجیب است که کار او همه برایش نیک است و هیچ کس جز مؤمن چنین نیست اگر سختی بدو رسد، شکر کند و برای او نیک باشد و اگر مرضی بدو رسد، صبر کند و برای او نیک باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1410

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عجبت لغافل و لا یغفل عنه عجبت لمؤمّل دنیا و الموت یطلبه و عجبت لضاحک ملأ فمه و لا یدری أرضی اللَّه عنه أم أسخطه؛
عجب دارم از غافلی که از او غافل نشوند و عجب دارم از آرزومند دنیا که مرگ در طلب اوست و عجب دارم از آن که از ته دل بخندد و نداند که آیا خدا از او خشنود است یا خشمگین.
نهج الفصاحه

حدیث1411

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عاقبوا أرقّاءکم علی قدر عقولهم؛
بندگان خویش را به اندازه عقولشان عقوبت کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1412

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عاید المریض یمشی فی طریق الجنّه حتّی یرجع؛
کسی که بیماری را عیادت کند تا وقتی که باز گردد در راه بهشت قدم می زند.
نهج الفصاحه

حدیث1413

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الطّبیب اللَّه و لعلّک ترفق بأشیاء تخرق بها غیرک؛
طبیب حقیقی خداست شاید چیزهائی برای تو مناسب است که برای غیر تو نامناسب است.
نهج الفصاحه

حدیث1414

الطّاعم الشّاکر بمنزله الصّائم الصّابر؛
غذا خور شکرگزار چون روزه دار صبور است.
نهج الفصاحه

حدیث1415

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طوبی لمن ملک لسانه و بکی علی خطیئته؛
خوشا آن که اختیار زبان خویش دارد و بر گناه خویش بگرید.
نهج الفصاحه

حدیث1416

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طوبی لمن ذلّ فی نفسه و حسنت خلیقته و أنفق الفضل من ماله و أمسک الفضل من قوله و وسعته السّنّه و لم یعدها إلی البدعه؛
خوشا آن که در پیش خویش خوار است و خوی او نیک است و فزونی مال خویش ببخشد و فزونی گفتار خویش نگه دارد و پیر و سست باشد و از سنت به بدعت نرود.
نهج الفصاحه

حدیث1417

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طوبی لمن هدی للإسلام و کان عیشه کفافا و قنع؛
خوشا آن که به اسلام هدایت شود و معیشت او به حد کفاف باشد و قناعت کند.
نهج الفصاحه

حدیث1418

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طوبی لمن رزقه اللَّه الکفاف ثمّ صبر علیه؛
خوشا آن که خدا روزی او به حد کفاف داده باشد و بر آن صبر کند.
نهج الفصاحه

حدیث1419

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طوبی لمن ترک الجهل و أتی الفضل و عمل بالعدل؛
خوشا آن که سبک سری نکند و فزونی را ببخشد و به عدالت عمل کند.
نهج الفصاحه

حدیث1420

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طوبی لمن أسلم و کان عیشه کفافا؛
خوشا آن که مسلمان است و معیشت کفاف دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1421

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طوبی للسّابقین إلی ظلّ اللَّه الّذین إذا أعطوا الحقّ قبلوه و الّذین یحکمون للنّاس بحکمهم لأنفسهم؛
خوشا آنان که زودتر از همه به سایه خدا روند آنها که وقتی با حق روبرو شوند آن را بپذیرند کسانی که برای مردم همان حکم کنند که برای خویش کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1422

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طوبی للمخلصین أولئک مصابیح الهدی تنجلی بهم کلّ فتنه ظلماء؛
خوشا مخلصان آنان چراغ های هدایتند و به پرتو آنها هر فتنه تاریک روشن شود.
نهج الفصاحه

حدیث1423

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طلب العلم فریضه علی کلّ مسلم و مسلمه؛
جستن علم بر هر مرد مسلمان و هر زن مسلمان واجب است.
نهج الفصاحه

حدیث1424

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طعام السخیّ دواء و طعام الشحیح داء؛
غذای سخاوت مند دوا و غذای بخیل درد است.
نهج الفصاحه

حدیث1425

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طالب العلم للَّه أفضل عند اللَّه من المجاهد فی سبیل اللَّه؛
هر که علم برای رضای خدا جوید نزد خدا از مجاهد فی سبیل اللَّه بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1426

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طاعه اللَّه طاعه الوالد و معصیه اللَّه معصیه الوالد؛
اطاعت پدر اطاعت خداست و نافرمانی پدر نافرمانی خداست.
نهج الفصاحه

حدیث1427

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الضّیف یأتی برزقه و یرتحل بذنوب القوم، یمحّص عنهم ذنوبهم؛
مهمان روزی خویش بیارد گناهان کسان ببرد و گناهان آنها را پاک کند.
نهج الفصاحه

حدیث1428

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الضّیافه ثلاثه أیّام فما زاد فهو صدقه و علی الضّیف أن یتحوّل بعد ثلاثه أیّام؛
مهمانی سه روز است و هر چه بیشتر شد صدقه است و مهمان باید پس از سه روز تغییر جا دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1429

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ضحک ربّنا من قنوط عباده؛
پروردگار ما از نومیدی بندگان خویش عجب دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1430

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّلاه تسوّد وجه الشّیطان و الصّدقه تکسّر ظهره و التّحاب فی اللَّه یقطع دابره فإذا فعلتم ذلک تباعد منکم کمطلع الشّمس من مغربها؛
نماز چهره شیطان را سیاه کند و صدقه دادن پشت او را بشکند و دوستی در راه خدا ریشه او را می کند و وقتی چنین کردید از شما به فاصله شرق و غرب دوری کند.
نهج الفصاحه

حدیث1431

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصلح جائز بین المسلمین إلّا صلحا أحلّ حراما أو حرّم حلالا؛
هر صلحی میان مسلمانان رواست مگر صلحی که حرامی را حلال یا حلالی را حرام کند.
نهج الفصاحه

حدیث1432

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقات بالغدوات یذهبن بالعاهات؛
صدقه صبحگاه مرض ها را می برد.
نهج الفصاحه

حدیث1433

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه علی وجهها و اصطناع المعروف و برّ الوالدین و صله الرّحم تحوّل الشّقاء سعاده و تزید فی العمر و تقی مصارع السّوء؛
صدقه به موقع و نیکوکاری و نیکی با پدر و مادر و پیوستگی خویشاوند بدبختی را به خوشبختی مبدل کند و عمر را افزایش دهد و از مرگ های بد جلوگیری کند.
نهج الفصاحه

حدیث1434

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه تمنع میته السّوء؛
صدقه مانع مرگ بد می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1435

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه علی القرابه صدقه وصله؛
صدقه به خویشاوندان هم صدقه است هم پیوستگی خویشاوندان.
نهج الفصاحه

حدیث1436

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه تطفی ء الخطیئه کما یطفی ء الماء النّار؛
صدقه گناه را خاموش می کند چنان که آب آتش را خاموش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1437

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصدق طمأنینه و الکذب ریبه؛
راستی مایه آرامش است و دروغ مایه تشویش.
نهج الفصاحه

حدیث1438

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّحه و الفراغ نعمتان مکفورتان؛
صحت و فراغت دو نعمت است که کفران آن کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1439

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّبحه تمنع الرّزق؛
خواب صبحگاهان مانع روزی است.
نهج الفصاحه

حدیث1440

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صنفان من النّاس إذا صلحا صلح النّاس و إذا فسدا فسد النّاس العلماء و الامراء؛
دو گروه از مردمند که اگر صالح بودند مردم به صلاح آیند و اگر فاسد بودند به فساد گرایند، دانشوران و زمامداران.
نهج الفصاحه

حدیث1441

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صلوا قراباتکم و لا تجاوروهم فإنّ الجوار یورث بینکم الضّغائن؛
با خویشان دوستی کنید و همسایه ایشان مشوید که همسایگی میان شما کینه ها پدید آرد.
نهج الفصاحه

حدیث1442

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صل من قطعک و أحسن إلی من أساء إلیک و قل الحقّ و لو علی نفسک؛
با هر که از تو ببرد پیوند گیر و با آن که با تو بدی کرده نکوئی کن و حق را بگو و گر چه بر ضرر خودت باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1443

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صله القرابه مثراه فی المال محبّه فی الأهل منساه فی الأجل؛
پیوند خویشاوندی مایه فراوانی مال و محبت کسان و تأخیر اجل است.
نهج الفصاحه

حدیث1444

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صله الرّحم تزید فی العمر و صدقه السّرّ تطفی ء غضب الرّبّ؛
پیوند خویشان عمر را فزونی دهد و صدقه نهان خشم پروردگار را خاموش کند.
نهج الفصاحه

حدیث1445

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صل من قطعک و أعط من حرمک و اعف عمّن ظلمک؛
با آن که از تو بریده پیوند گیر و آن که تو را محروم کرده عطایش ده و از آن که با تو ستم کرده در گذر.
نهج الفصاحه

حدیث1446

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صدقه السّرّ تطفی ء غضب الرّبّ؛
صدقه نهان خشم پروردگار را خاموش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1447

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صدقه المرء المسلم تزید فی العمر و تمنع میته السّوء و یذهب اللَّه تعالی بها الفخر و الکبر؛
صدقه مرد مسلمان عمر را فزونی دهد و از مرگ بد جلوگیری کند و خدای والا به وسیله آن تفاخر و تکبر را ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث1448

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صدق اللَّه فصدقه؛
خدا راستگوست با او راست باش.
نهج الفصاحه

حدیث1449

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الشّیخ یضعف جسمه و قلبه شابّ علی حبّ اثنتین طول الحیاه و حبّ المال؛
تن پیر ناتوان می شود و دل وی بر محبت دو چیز جوان است: عمر دراز و محبت مال.
نهج الفصاحه

حدیث1450

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شرّ النّاس منزله یوم القیامه من یخاف لسانه أو یخاف شرّه؛
روز قیامت موقعیت آن کس از همه مردم بدتر است که از زبانش ترسند یا از شرش بیم کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1451

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شرّ النّاس المضیق علی أهله؛
بدترین مردم آن کس است که بر اهل خانه خود سخت گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1452

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شرّ النّاس الّذی یسأل باللَّه ثمّ لا یعطی؛
بدترین مردم آن کس است که بنام خدا از او بخواهند و ندهد.
نهج الفصاحه

حدیث1453

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شرار أمّتی الثّرثارون المتشدّقون المتفیهقون و خیار أمّتی أحاسنهم أخلاقا؛
بدان امت من پر گویان پر چانه پر مدعایند و نیکان امت من آنهایند که نیک خوترند.
نهج الفصاحه

حدیث1454

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شرّ الناس من أکل وحده و منع رفده و جلد عبده و شرّ منه من لا یقیل عثره و لا یقبل معذره و شرّ منه من لا یرجی خیره و لا یؤمن شرّه؛
بدترین مردم آن کس است که تنها غذا خورد و رسیده خویش را بی نصیب کند و بنده خویش را بزند و بدتر از او کسی است که خطائی را نبخشد و عذری نپذیرد و بدتر از او کسی است که به خیرش امید نیست و از شرش امان نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1455

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الشّدید من غلب نفسه؛
نیرومند آن است که بر خویشتن مسلط شود.
نهج الفصاحه

حدیث1456

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شتّان ما بین عملین عمل تذهب لذّته و تبقی تبعته و عمل تذهب مؤنته و تبقی أجره؛
میان دو عمل بسیار فرق است عملی که لذت آن برود و عواقب آن بماند و عملی که زحمت آن برود و پاداش آن بماند.
نهج الفصاحه

حدیث1457

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شاهد الزّور لا تزول قدماه حتّی یوجب اللَّه له النّار؛
شاهد دروغ قدم برندارد تا جهنم بر او واجب شود.
نهج الفصاحه

حدیث1458

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّماح رباح و العسر شؤم؛
سهل انگاری مایه سودا است و سختگیری شوم است.
نهج الفصاحه

حدیث1459

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّلام قبل السّؤال فمن بدأکم بالسّؤال قبل السّلام فلا تجیبوه؛
سلام مقدم بر سؤال است هر که پیش از سلام به سؤال آغاز کرد جوابش مدهید.
نهج الفصاحه

حدیث1460

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سکوت اللّسان سلامه الإنسان؛
خاموشی زبان مایه سلامت انسان است.
نهج الفصاحه

حدیث1461

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّعاده کلّ السّعاده طول العمر فی طاعه اللَّه؛
سعادت کامل عمر دراز در اطاعت خداست.
نهج الفصاحه

حدیث1462

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّخیّ الجهول أحبّ إلی اللَّه من العالم البخیل؛
سخاوتمند نادان نزد خدا از دانشمند بخیل محبوبتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1463

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّخیّ إنّما یجود بحسن الظّنّ باللَّه و البخیل إنّما یبخل بسوء الظّنّ باللَّه؛
سخاوتمند به سبب خوش گمانی به خدا سخاوت می کند و بخیل به علت بدگمانی به خدا بخل می ورزد.
نهج الفصاحه

حدیث1464

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّخیّ قریب من اللَّه قریب من النّاس قریب من الجنّه بعید من النّار، و البخیل بعید من اللَّه بعید من النّاس بعید من الجنّه قریب من النّار، و الجاهل السّخیّ أحبّ إلی اللَّه من عالم بخیل؛
سخاوتمند به خدا نزدیک و به مردم نزدیک و به بهشت نزدیک و از جهنم دور است و بخیل از خدا دور و از مردم دور و از بهشت دور و به جهنم نزدیک است، نادان سخاوتمند نزد خدا از عالم بخیل محبوبتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1465

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّاعی علی الأرمله و المسکین کالمجاهد فی سبیل اللَّه أو القائم اللّیل الصّائم النّهار؛
آنکه در کار بیوه و یتیم بکوشد چون مجاهد راه خدایا نمازگزار شب یا روزه دار روز است.
نهج الفصاحه

حدیث1466

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سلوا أهل الشّرف عن العلم فإن کان عندهم علم فاکتبوه فإنّهم لا یکذبون؛
شریفان را از علم بپرسید اگر علمی نزد ایشان بود بنویسید که آنها دروغ نمی گویند.
نهج الفصاحه

حدیث1467

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سلوا اللَّه علما نافعا و تعوّذوا باللَّه من علم لا ینفع؛
از خدا عملی سودمند بخواهید و از علمی که سود ندهد به خدا پناه برید.
نهج الفصاحه

حدیث1468

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سلوا اللَّه العفو و العافیه فإنّ أحدا لم یعط بعد الیقین خیرا من العافیه؛
از خدا بخشش و عافیت طلب کنید که پس از ایمان، هیچ کس را چیزی بهتر از عافیت نداده اند.
نهج الفصاحه

حدیث1469

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سلوا اللَّه کلّ شی ء حتّی الشّسع فإنّ اللَّه إن لم ییسّره لم یتیسّر؛
همه چیز حتی بند صندل را از خدا بخواهید که اگر خدا آن را میسور نکند، میسر نخواهد شد.
نهج الفصاحه

حدیث1470

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سلوا اللَّه من فضله فإنّ اللَّه یحبّ أن یسأل، و أفضل العباده انتظار الفرج؛
خدا را از فضل او طلب کنید که خدا دوست دارد که از او بخواهند، بهترین عبادتها انتظار گشایش است.
نهج الفصاحه

حدیث1471

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سخافه بالمرء أن یستخدم ضیفه؛
سبک عقلی مرد آن است که مهمان خویش را به خدمت گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1472

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ستّ خصال من الخیر: جهاد أعداء اللَّه بالسّیف، و الصّوم فی یوم الصّیف، و حسن الصّبر عند المصیبه، و ترک المراء، و الإنفاق فی الخفا، و المحاباه فی اللَّه؛
شش صفت نیکست پیکار با دشمنان خدا به وسیله شمشیر و روزه در روز تابستان و نیک صبری به هنگام مصیبت و ترک مجادله و انفاق در نهان و دوستی در راه خدا.
نهج الفصاحه

حدیث1473

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سبع یجری للعبد أجرهنّ و هو فی قبره بعد موته: من علّم علما، أو أجری نهرا، أو حفر بئرا، أو غرس نخلا، أو بنی مسجدا، أو ورّث مصحفا، أو ترک ولدا یستغفر له بعدموته؛
هفت چیز است که پاداش آن برای بنده در قبر او و پس از مرگش دوام دارد کسی که علمی تعلیم دهد، یا نهری به جریان آورد یا چاهی حفر کند یا نخلی بکارد یا مسجدی بسازد یا مصحفی به ارث گذارد یا فرزندی به جا نهد که پس از مرگش برای او آمرزش خواهد.
نهج الفصاحه

حدیث1474

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سباب المسلم فسوق و قتاله کفر و حرمه ماله کحرمه دمه؛
بدگوئی مسلمان گناه است و جنگ او کفر است و حرمت مال وی چون حرمت خون اوست.
نهج الفصاحه

حدیث1475

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سافروا تصحّوا و ترزقوا؛
سفر کنید تا تندرست شوید و روزی یابید.
نهج الفصاحه

حدیث1476

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ساعات الأذی فی الدّنیا یذهبن ساعات الأذی فی الآخره؛
ساعتهای آزار این دنیا ساعت های آزار آخرت را نابود می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1477

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زوّجوا الأکفاء و تزوّجوا الأکفاء، و اختاروا لنطفکم؛
به اشخاص هم شأن زن بدهید و از اشخاص هم شأن زن بگیرند و محل نطفه های خود را به دقت انتخاب کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1478

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زر القبور تذکر بها الآخره و اغسل الموتی فإنّ معالجه جسد خاو موعظه بلیغه و صلّ علی الجنائز لعلّ ذلک یحزنک فإنّ الحزین فی ظلّ اللَّه یوم القیامه یتعرّض لکلّ خیر؛
به زیارت قبرها برو تا آخرت را بیاد آری و مردگان را غسل بده زیرا زیر و رو کردن جسد بی حرکت موعظه ای کامل است. بر مردگان نمازگزار شاید بدین وسیله غمگین شوی زیرا شخص غمگین روز رستاخیز در سایه خدا در معرض همه نیکیهاست.
نهج الفصاحه

حدیث1479

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّمی خیر ما لهوتم به؛
تیر اندازی بهترین تفریحهای شماست.
نهج الفصاحه

حدیث1480

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّفق یمن و الخرق شؤم و إذا أراد اللَّه بأهل بیت خیرا أدخل علیهم باب الرّفق فإنّ الرّفق لم یکن فی شی ء إلّا زانه و إنّ الخرق لم یکن فی شی ء إلّا شانه؛
ملایمت مایه میمنت است و خشونت مایه شئامت و همین که خداوند برای اهل خانه ای نیکی خواهد آنها را با ملایمت قرین کند زیرا ملایمت در هر چه باشد آن را زینت دهد و خشونت در هر چه باشد آن را خوار کند.
نهج الفصاحه

حدیث1481

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّغبه فی الدّنیا تکثّر الهمّ و الحزن و البطانه تقسی القلب؛
علاقه به دنیا غم و اندوه را زیاد می کند و شکم پرستی دل را سخت می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1482

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّزق أشدّ طلبا للعبد من أجله؛
روزی بیشتر از مرگ در جستجوی بنده است.
نهج الفصاحه

حدیث1483

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّحم معلّقه بالعرش یقول: من وصلنی وصله اللَّه و من قطعنی قطعه اللَّه؛
خویشاوندی به عرش آویخته است و گوید هر که مرا پیوند دهد خدا او را پیوند دهد و هر که مرا ببرد خدا او را ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث1484

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّجال أربعه سخیّ و کریم و بخیل و لئیم، فالسّخیّ الّذی یأکل و یعطی و الکریم الّذی لا یأکل و یعطی و البخیل الّذی یأکل و لا یعطی و اللّئیم الّذی لا یأکل و لا یعطی؛
مردان چهار قسمند بخشنده و جوانمرد و بخیل و فرومایه، بخشنده آن است که بخورد و بخوراند، جوان مرد آن است که نخورد و بخوراند، بخیل آن است که بخورد و نخوراند و فرومایه آن است که نه بخورد و نه بخوراند.
نهج الفصاحه

حدیث1485

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّاحمون یرحمهم الرّحمن تبارک و تعالی. ارحموا من فی الأرض یرحمکم من فی السّماء؛
خداوند رحیمان را رحم میکند با آنها که در زمین اند رحم کنید تا آن که در آسمان است به شما رحم کند.
نهج الفصاحه

حدیث1486

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رفع العلم عن ثلاثه: عن المجنون المغلوب علی عقله حتّی یبرء و عن النّائم حتّی یستیقظ و عن الصّبیّ حتّی یحتلم؛
قلم از سه کس برداشته اند مجنونی که اختیار عقل خود را ندارد تا شفا یابد و خفته تا بیدار شود و طفل تا بالغ شود.
نهج الفصاحه

حدیث1487

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ردّوا السّلام و غضّوا البصر و أحسنوا الکلام؛
سلام را جواب بدهید و از محارم چشم بپوشید و سخن نیک گوئید.
نهج الفصاحه

حدیث1488

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ردّ جواب الکتاب حقّ کردّ السّلام؛
جواب نامه نیز مانند جواب سلام لازمست.
نهج الفصاحه

حدیث1489

رحم اللَّه من حفظ لسانه و عرف زمانه و استقامت طریقته؛
خدا رحمت کند آن کس را که زبان خود را حفظ کند و روزگار خود را بشناسد و روش او راست باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1490

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رحم اللَّه عینا بکت من خشیه اللَّه و رحم اللَّه عینا سهرت فی سبیل اللَّه؛
خدا رحمت کند دیده ای را که از ترس خدا بگرید و رحمت کند دیده ای را که در راه خدا بیدار ماند.
نهج الفصاحه

حدیث1491

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رحم اللَّه عبدا قال خیرا فغنم أو سکت عن سوء فسلم؛
خدا رحمت کند بنده ای را که سخن نیک گوید و غنیمت برد یا از بد گوئی سکوت کند و سالم ماند.
نهج الفصاحه

حدیث1492

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رحم اللَّه عبدا سمحا إذا باع سمحا إذا اشتری سمحا إذا قضی سمحا إذا اقتضی؛
خدا رحمت کند کسی را که هنگام فروش سهل انگار باشد و هنگام خرید سهل انگار باشد و هنگام پرداخت سهل انگار باشد و هنگام طلب سهل انگار باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1493

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رحم اللَّه امرءا سمع منّا حدیثا فوعاه ثمّ بلّغه من هو أوعی منه؛
خدا رحمت کند کسی را که سخنی از ما بشنود و حفظ کند و به کسی که بهتر از او حفظ تواند کرد، برساند.
نهج الفصاحه

حدیث1494

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رحم اللَّه امرءا اکتسب طیّبا و انفق قصدا و قدّم فضلا لیوم فقره و حاجته؛
خدا رحمت کند کسی را که کسب حلال کند و به اعتدال خرج کند و ما زاد آن را برای روز تنگ دستی و حاجت از پیش فرستد.
نهج الفصاحه

حدیث1495

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رحم اللَّه امرءا أصلح من لسانه؛
خدا رحمت کند کسی را که زبان خود را اصلاح کند.
نهج الفصاحه

حدیث1496

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رحماء أمّتی أوساطها؛
رحیمان امت من، متوسطانند.
نهج الفصاحه

حدیث1497

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ربّ أشعث أغبر ذی طمرین تنبو عنه أعین النّاس لو أقسم علی اللَّه لأبرّه؛
چه بسا ژولیده گرد آلود که دو لباس کهنه دارد و چشم مردم از او بیزار است اگر از جانب خدا تعهدی کند، خداوند انجام دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1498

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس الحکمه معرفه اللَّه؛
اساس حکمت، خداشناسی است.
نهج الفصاحه

حدیث1499

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رأس الحکمه مخافه اللَّه؛
اساس حکمت، ترس خداست.
نهج الفصاحه

حدیث1500

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ذنب العالم ذنب واحد و ذنب الجاهل ذنبان؛
گناه دانا یک گناه است و گناه نادان دو گناه.
نهج الفصاحه

حدیث1501

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ذکر اللَّه شفاء القلوب؛
یاد کردن خدا شفای دلهاست.
نهج الفصاحه

حدیث1502

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ذبح الرّجل أن تزکّیه فی وجهه؛
سر بریدن مرد آن است که در حضورش تمجید وی کنی.
نهج الفصاحه

حدیث1503

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّین دینان: فمن مات و هو ینوی قضاءه فأنا ولیّه و من مات و لا ینوی قضاءه فذاک الّذی یؤخذ من حسناته لیس یومئذ دینار و لا درهم؛
دو جور قرض هست هر که بمیرد و در دل دارد که قرض خود را بپردازد من ولی او هستم و هر که بمیرد و در دل دارد قرض خود را ندهد، در مقابل آن از اعمال نیک وی بردارند زیرا در آن روز دینار و درهمی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1504

الدّواء من القدر و قد ینفع بإذن اللَّه تعالی؛
دوا از وسائل تقدیر است و به فرمان خدا فایده می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1505

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّنیا سجن المؤمن و جنّه الکافر؛
دنیا زندان مؤمن است و بهشت کافر.
نهج الفصاحه

حدیث1506

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّنیا دار من لا دار له و مال من لا مال له و لها یجمع من لا عقل له؛
دنیا خانه کسی است که خانه ندارد و مال کسی است که مال ندارد و کسی برای دنیا مال فراهم میکند که عقل ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1507

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّنیا حلوه خضره فمن أخذها بحقّه بورک له فیها و ربّ متخوّض فیما اشتهت نفسه لیس له یوم القیامه إلّا النّار؛
دنیا شیرین و دوست داشتنی است هر که از آن مطابق حق بهره گیرد بر او مبارکباد و بسا کسان که در خواهشهای خود فرو روند و روز قیامت نصیبی جز آتش ندارند.
نهج الفصاحه

حدیث1508

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّالّ علی الخیر کفاعله و اللَّه یحبّ إغاثه اللّهفان؛
رهبر نیکی چون نکوکار است و خداوند فریادرسی بیچارگان را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1509

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّاعی و المؤمّن فی الأجر شریکان و القاری و المستمع فی الأجر شریکان و العالم و المتعلّم فی الأجر شریکان؛
آنکه دعا میکند و آنکه آمین گوید در پاداش شریکند و قاری و مستمع در پاداش شریکند و دانشمند و دانش آموز در پاداش شریکند.
نهج الفصاحه

حدیث1510

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دوروا مع کتاب اللَّه حیثما دار.
پیوسته پیرو کتاب خدا باشید.
نهج الفصاحه

حدیث1511

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعوا النّاس یصیب بعضهم من بعض فإن استنصح أحدکم أخاه فلینصحه؛
بگذارید مردم از یک دیگر فائده برند و وقتی یکی از شما از برادر خویش مشورت خواست رأی خوت را به او بگوید.
نهج الفصاحه

حدیث1512

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعوا النّاس یرزق اللَّه بعضهم ببعض؛
بگذارید خداوند بعضی مردم را به وسیله بعضی دیگر روزی دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1513

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعوا الدّنیا لأهلها، من أخذ من الدّنیا فوق ما یکفیه أخذ حتفه و هو لا یشعر؛
دنیا را باهل آن واگذارید، هر که از دنیا بیش از حاجت خود فرا گیرد، هلاک خویش را گرفته و نمی داند.
نهج الفصاحه

حدیث1514

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دع ما یریبک إلی مالا یریبک فإنّک لن تجد فقد شی ء ترکته للَّه؛
از آنچه شبهه ناک است در گذر و آنچه را شبهه ناک نیست برگیر زیرا فقدان چیزی را که برای خدا رها کرده ای احساس نخواهی کرد.
نهج الفصاحه

حدیث1515

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دع ما یریبک إلی مالا یریبک فإنّ الصّدق ینجی؛
از آنچه شبهه ناک است بگذر و آنچه را شبهه ناک نیست بر گیر که راستی مایه نجات است.
نهج الفصاحه

حدیث1516

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دع قیل و قال و کثره- السّؤال و إضاعه المال؛
از قیل و قال و کثرت سؤال و تلف کردن مال در گذر.
نهج الفصاحه

حدیث1517

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
درهم الرّجل ینفق فی صحّته خیر من عتق رقبه عند موته؛
درهمی که انسان در حال صحت در راه خدا خرج کند بهتر از بنده ای است که هنگام مرگ آزاد کند.
نهج الفصاحه

حدیث1518

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
داووا مرضاکم بالصّدقه فإنّها تدفع عنکم الأمراض و الأعراض؛
بیماران خود را به وسیله صدقه علاج کنید زیرا صدقه امراض و اعراض را از شما دفع می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1519

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخیر کثیر و من یعمل به قلیل؛
خوبی بسیار است و کسی که بدان عمل کند اندک.
نهج الفصاحه

حدیث1520

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخلق کلهم عیال اللَّه فأحبّهم إلی اللَّه أنفعهم لعیاله؛
مردم همه عیال خدایند و محبوب ترین کسان پیش خدا کسی است که برای عیال وی سودمندتر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1521

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخرق شؤم و الرّفق یمن؛
خشونت شئامت است و مدارا میمنت.
نهج الفصاحه

حدیث1522

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیّر سلیمان بین المال و الملک و العلم فاختار العلم فاعطی الملک و المال لاختیاره العلم؛
سلیمان پیغمبر را میان ملک و دانش مخیر کردند دانش را برگزید ملک را نیز بدو دادند برای آنکه دانش را برگزیده بود.
نهج الفصاحه

حدیث1523

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر نسائکم العفیفه الغلمه عفیفه فی فرجها غلمه علی زوجها؛
بهترین زنان شما زن عفیف راغب است که در ناموس خود عفت و به شوهر خود رغبت داشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1524

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر نساء أمّتی أصبحهنّ وجها و أقلّهنّ مهرا؛
بهترین زنان امت من کسانی هستند که رویشان نکوتر و مهرشان کمتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1525

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر ما یخلّف الإنسان بعده ثلاث ولد صالح یدعو له و صدقه تجری یبلغه أجرها و علم ینتفع به من بعده؛
بهترین چیزی که انسان پس از خود وا می گذارد سه چیز است فرزند پارسا که برای او دعا کند و صدقه جاری که پاداش آن بدو رسد و دانشی که پس از وی از آن بهره مند شوند.
نهج الفصاحه

حدیث1526

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر ما أعطی الرّجل المؤمن خلق حسن و شرّ ما أعطی- الرّجل قلب سوء فی صوره حسنه؛
بهترین چیزی که به مرد داده اند خوی نیک است و بدترین چیزی که به مرد داده اند سیرت بد است در صورت نیک.
نهج الفصاحه

حدیث1527

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم من یرجی خیره و یؤمن شرّه و شرّکم من لا یرجی خیره و لا یؤمن شرّه؛
بهترین شما کسی است که به خیرش امید توان داشت و از شرش امان توان یافت و بدترین شما کسی است که به خیرش امید و از شرش امان نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1528

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم من لم یترک آخرته لدنیاه و لا دنیاه لآخرته و لم یکن کلّا علی النّاس؛
بهترین شما کسی است که آخرت خود را برای دنیا از دست ندهد و دنیای خود را برای آخرت از دست ندهد و سربار مردم نباشد.
نهج الفصاحه

حدیث1529

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم من أعانه اللَّه علی نفسه فملّکها؛
بهترین شما کسی است که خداوند کمکش کرده و بر خویشتن تسلط یافته است.
نهج الفصاحه

حدیث1530

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم خیرکم لأهله و أنا خیرکم لأهلی ما أکرم النّساء إلّا کریم و لا أهانهنّ إلّا لئیم؛
بهترین شما کسی است که برای کسان خود بهتر است، من از همه شما برای کسان خود بهترم، بزرگ مردان زنان را گرامی شمارند و فرومایگان زنان را خوار دارند.
نهج الفصاحه

حدیث1531

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم المدافع عن عشیرته ما لم یأثم؛
بهترین شما کسی است که از طایفه خود دفاع می کند به شرط آن که در این راه مرتکب گناه نشود.
نهج الفصاحه

حدیث1532

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم إسلاما أحاسنکم أخلاقا إذا فقهوا؛
از میان شما اسلام آن کس بهتر است که اخلاقش نیک تر است اگر در کار دین دانا باشند.
نهج الفصاحه

حدیث1533

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم أزهدکم فی الدّنیا و أرغبکم فی الآخره؛
بهترین شما کسی است که به دنیا بی رغبت تر و به آخرت راغب تر است.
نهج الفصاحه

حدیث1534

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر شبابکم من تشبّه بالکهول و شرّ کهولکم من تشبّه بشبابکم؛
بهترین جوانان شما آن است که رفتار پیران پیش گیرد و بدترین پیران شما آن است که روش جوانان داشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1535

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر بیوتکم بیت فیه یتیم مکرّم؛
بهترین خانه های شما خانه ایست که در آن یتیمی محترم باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1536

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر بیت فی المسلمین بیت فیه یتیم یحسن إلیه و شرّ بیت فی المسلمین بیت فیه یتیم یساء إلیه أنا و کافل الیتیم فی الجنّه هکذا؛
بهترین خانه های مسلمانان خانه ایست که در آن یتیمی باشد و به او نیکی کنند و بدترین خانه های مسلمانان خانه ایست که در آن یتیمی باشد و به ا او بدی کنند من و کسی که کفالت یتیم را به عهده بگیرد در بهشت مانند دو انگشت همراهیم.
نهج الفصاحه

حدیث1537

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر إخوانکم من أهدی إلیکم عیوبکم؛
بهترین برادران شما آن است که عیوبتان را به شما آشکارا بگوید.
نهج الفصاحه

حدیث1538

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر أبواب البرّ الصّدقه؛
بهترین راه های نیکی، صدقه دادن است.
نهج الفصاحه

حدیث1539

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّکاح أیسره؛
بهترین ازدواجها آن است که آسان تر انجام گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1540

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّساء الّتی تسرّه إذا نظر و تطیعه إذا أمر و لا تخالفه فی نفسها و لا مالها بما یکره؛
بهترین زنان آن است که وقتی مرد بدو نگرد، مسرور شود و وقتی بدو فرمان دهد، اطاعت کند و با تن و مال خود بر خلاف رضای شوهر کاری نکند.
نهج الفصاحه

حدیث1541

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّاس من طال عمره و حسن عمله و شرّ النّاس من طال عمره و ساء عمله؛
بهترین مردم کسی است که عمرش دراز و رفتارش نیک باشد و بدترین مردم کسی است که عمرش دراز و رفتارش بد باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1542

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّاس من انتفع به النّاس؛
بهترین مردم کسی است که مردم از او منتفع شوند.
نهج الفصاحه

حدیث1543

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّاس مؤمن فقیر یعطی جهده؛
بهترین مردم مؤمن فقیری است که به قدر توانائی خود انفاق کند.
نهج الفصاحه

حدیث1544

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّاس أقرؤهم و أفقههم فی دین اللَّه و أتقاهم للَّه و آمرهم بالمعروف و أنهاهم عن المنکر و أوصلهم للرّحم؛
بهترین مردم کسانی هستند که قرآن بهتر خوانند و در کار دین داناتر باشند و از خدا بیشتر ترسند و به نیکی بیشتر امر کنند و از بدی بیشتر جلوگیری کنند و با خویشاوندان بیشتر نزدیک شوند.
نهج الفصاحه

حدیث1545

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر المسلمین من سلم- المسلمون من یده و لسانه؛
بهترین مسلمانان کسی است که مسلمانان از دست و زبانش در امان باشند.
نهج الفصاحه

حدیث1546

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر المجالس أوسعها؛
بهترین مجالس آن است که وسیع تر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1547

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر العمل ما نفع و خیر الهدی ما اتّبع؛
بهترین اعمال آن است که سودمند باشد و بهترین هدایتها آن است که پیروی کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1548

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر العمل أن تفارق الدّنیا و لسانک رطب من ذکر اللَّه؛
بهترین کارها آن است که هنگام مفارقت از جهان زبانت به نام خدا گویا باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1549

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر العباده أخفیها؛
بهترین عبادت ها آن است که پنهان تر است.
نهج الفصاحه

حدیث1550

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الصّدقه ما کان عن ظهر غنی؛
بهترین صدقه آن است که با فراخ دستی انجام دهند.
نهج الفصاحه

حدیث1551

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الصّدقه ما أبقت غنی و الید العلیا خیر من الید السّفلی و ابداء بمن تعول؛
بهترین صدقه ها آن است که چیزی پس از آن بجای ماند، و دست دهنده بهتر از دست گیرنده است و صدقه را از نانخوران خود آغاز کن.
نهج الفصاحه

حدیث1552

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الزّاد التّقوی و خیر ما ألقی فی القلب الیقین؛
بهترین توشه های سفر حیات تقوی است و بهترین صفات قلب ایمان است.
نهج الفصاحه

حدیث1553

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الرّزق ما کان یوما بیوم کفافا؛
بهترین روزی آن است که روز به روز به حد کفایت برسد.
نهج الفصاحه

حدیث1554

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الدّنیا و الآخره مع العلم و شرّ الدّنیا و الآخره مع الجهل؛
نیکی دنیا و آخرت با دانش همراه است و بدی دنیا و آخرت با نادانی قرین است.
نهج الفصاحه

حدیث1555

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الأمور أوسطها؛
بهترین کارها آن است که به اعتدال نزدیک تر است.
نهج الفصاحه

حدیث1556

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الأصحاب عند اللَّه خیرهم لصاحبه و خیر الجیران عند اللَّه خیرهم لجاره؛
بهترین رفیقان پیش خدا کسی است که برای رفیق خود بهتر باشد و بهترین همسایگان کسی است که برای همسایه خود بهتر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1557

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیارکم من ذکّرکم باللَّه رؤیته و زاد فی علمکم منطقه و رغّبکم فی الآخره عمله؛
بهترین شما آن کس است که دیدار او خدا را به یاد شما آرد و سخنانش دانش شما را بیفزاید و رفتارش شما را به آخرت راغب سازد.
نهج الفصاحه

حدیث1558

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیارکم خیارکم لنسائهم؛
بهترین شما کسانی هستند که برای زنان خود بهتر باشند.
نهج الفصاحه

حدیث1559

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیارکم أطولکم أعمارا و أحسنکم أعمالا؛
بهترین شما کسانی هستند که عمرهایشان درازتر و اعمالشان بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1560

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیارکم أطولکم أعمارا و أحسنکم أخلاقا؛
بهترین شما کسانی هستند که عمرشان درازتر و اخلاقشان نیک تر است.
نهج الفصاحه

حدیث1561

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیارکم أحسنکم قضاء للدّین؛
بهترین شما کسانی هستند که قرض خود را بهتر ادا کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1562

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیارکم أحاسنکم أخلاقا الّذین یألفون و یؤلفون؛
بهترین شما کسانی هستند که اخلاقشان بهتر است و با مردم سازگارند و کسان را با یکدیگر سازگاری دهند.
نهج الفصاحه

حدیث1563

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیار أمّتی من دعا إلی اللَّه تعالی و حبّب عباده إلیه؛
بهترین امت من کسی است که مردم را به سوی خدا بخواند و بندگان خدا را دوستدار او سازد.
نهج الفصاحه

حدیث1564

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلقان یحبّهما اللَّه و خلقان یبغضهما اللَّه فأمّا اللّذان یحبّهما اللَّه فالسّخاء و السّماحه و أمّا اللّذان یبغضهما اللَّه فسوء الخلق و البخل و إذا أراد اللَّه بعبد خیرا استعمله علی قضاء حوائج النّاس؛
دو صفت را خدا دوست دارد، و دو صفت را دشمن دارد، دو صفتی که خدا دوست دارد بخشش است و گذشت و دو صفتی که خدا دشمن دارد بدخوئی و بخل است و همین که خدا برای بنده ای نیکی خواهد وی را برای رفع حوائج مردم به کار می برد.
نهج الفصاحه

حدیث1565

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلق اللَّه مائه رحمه فوضع رحمه واحده بین خلقه یتراحمون بها و خبأ عنده مائه إلّا واحده؛
خداوند صد جزء رحمت آفرید و یکی را میان خلق نهاد که به وسیله آن بر یکدیگر رحم کنند و نود و نه جزء آن را پیش خود نگهداشت.
نهج الفصاحه

حدیث1566

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلّفت فیکم شیئین لن تضلّوا بعدهما: کتاب اللَّه و سنّتی و لن یتفرّقا حتّی یردا علیّ الحوض؛
دو چیز میان شما واگذاشتم که بعد از آن گمراه نخواهید شد قرآن و روش من و این دو از هم جدا نشوند تا بر سر حوض به من برسند.
نهج الفصاحه

حدیث1567

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خلّتان کثیر من النّاس فیهما مفتون الصّحّه و الفراغ؛
دو صفت است که بیشتر مردم بدان دلباخته اند صحت و فراغت.
نهج الفصاحه

حدیث1568

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خذوا من العمل ما تطیقون فإنّ اللَّه لا یملّ حتّی تملّوا؛
عمل به قدر طاقت کنید زیرا ملالت شما مایه ملالت خدا می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1569

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خذ الأمر بالتّدبیر فإن رأیت فی عاقبته خیرا فأمض و إن خفت غیّا فأمسک؛
کار را به تدبیر بنگر اگر در سر انجام آن خیری هست قدم بگذار و اگر از عاقبت آن بیم داری دست نگهدار.
نهج الفصاحه

حدیث1570

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خدمتک زوجتک صدقه.
خدمتی که به زن خود می کنی، صدقه است.
نهج الفصاحه

حدیث1571

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خاب عبد و خسر لم یجعل اللَّه تعالی فی قلبه رحمه للبشر؛
بنده ای که خداوند رحم نسبت به کسان را در دل او قرار نداده، زیانکار است.
نهج الفصاحه

حدیث1572

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحیاء من الإیمان و الإیمان فی الجنّه و البذاء من الجفاء و الجفاء فی النّار؛
حیا از لوازم ایمان است و ایمان در بهشت است و بد زبانی از خشونت است و خشونت در جهنم است.
نهج الفصاحه

حدیث1573

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحمّی تحتّ الخطایا کما تحتّ الشّجره ورقها؛
تب گناهان را می ریزد چنان که درخت برگهای خود را می ریزد.
نهج الفصاحه

حدیث1574

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحمد علی النّعمه أمان لزوالها؛
سپاس بر نعمت مایه امنیت از زوال آن است.
نهج الفصاحه

حدیث1575

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحکمه ضالّه المؤمن یأخذها ممّن سمعها و لا تبالی فی أیّ وعاء خرجت؛
حکمت گمشده مؤمن است از هر که بشنود فرا گیرد و اهمیت ندهد که از کجا آمده است.
نهج الفصاحه

حدیث1576

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حوسب رجل ممّن کان قبلکم فلم یوجد له من الخیر شی ء إلّا أنّه کان رجلا موسرا و کان یخالط النّاس و کان یأمر غلمانه أن یتجاوزوا عن المعسر فقال اللَّه عزّ و جلّ لملائکته نحن أحقّ بذلک منه تجاوزوا عنه؛
یکی از پیشینیان را به حساب کشیدند و کار نیکی نداشت جز آن که مرد توانگری بود و با مردم داد و ستد داشت و به غلامان خود می گفت از مطالبه واماندگان درگذرید خداوند به فرشتگان گفت ما بگذشت از او سزاوارتریم، از او درگذرید.
نهج الفصاحه

حدیث1577

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حلوه الدّنیا مرّه الآخره و مرّه الدّنیا حلوه الآخره؛
شیرینی دنیا تلخی آخرت و تلخی دنیا شیرینی آخرت است.
نهج الفصاحه

حدیث1578

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقیق بالمرء أن یکون له مجالس یخلو فیها و یذکر ذنوبه فیستغفر اللَّه منها؛
چه خوب است که مرد گاهی خلوت کند و گناهان خود را بیاد آرد و از خدا آمرزش خواهد.
نهج الفصاحه

حدیث1579

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ کبیر الإخوه علی صغیرهم کحقّ الوالد علی ولده؛
حق برادر بزرگ بر برادرهای کوچک مانند حق پدر بر فرزند است.
نهج الفصاحه

حدیث1580

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ علی اللَّه عون من نکح التماس العفاف عمّا حرّم اللَّه؛
هر که زن گیرد به این منظور که از محرمات بر کنار ماند، بر خدا لازم است که او را یاری کند.
نهج الفصاحه

حدیث1581

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ الولد علی الوالد أن یعلّمه الکتابه و السّباحه و الرّمایه و أن لا یرزقه إلّا طیّبا و أن یزوّجه إذا بلغ؛
حق پسر بر پدر آن است که نوشتن و شنا کردن و تیر انداختن به او بیاموزد و جز غذای خوب بدو نخوراند و همین که بالغ شد به او زن بدهد.
نهج الفصاحه

حدیث1582

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ المسلم علی المسلم ستّ: إذا لقیته فسلّم علیه و إذا دعاک فأجبه و إذا استنصحک فانصح له و إذا عطس فحمد اللَّه فشمّته و إذا مرض فعده و إذا مات فاتبعه؛
حق مسلمان بر مسلمان شش چیز است: وقتی او را دیدی، بر او سلام کن و وقتی تو را دعوت کرد، بپذیر و وقتی با تو مشورت کرد، رأی خود را به او بگو و همین که عطسه زد، عافیت باد بگو و همین که مریض شد، او را عیادت کن و همین که مرد، همراه جنازه اش برو.
نهج الفصاحه

حدیث1583

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ الجار إن مرض عدته و إن مات شیعته و إن استقرضک أقرضته و إن أصابه خیر هنّأته و إن أصابته مصیبه عزّیته و لا ترفع بناءک فوق بنائه فتسدّ علیه الرّیح؛
حق همسایه آن است که اگر مریض شد، عیادتش کنی و اگر مرد همراه جنازه اش بروی و اگر از تو قرض خواست بدهی و اگر حادثه خوشی بر او رخ داد بدو تهنیت گویی و اگر مصیبتی رخ داد تعزیتش گویی و بنای خود را از بنای او فراتر نبری و جریان باد را بر او نبندی.
نهج الفصاحه

حدیث1584

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حفّت الجنّه بالمکاره و حفّت النّار بالشّهوات؛
بهشت با ناملایمات قرین است و جهنم با خواستنی ها همراه است.
نهج الفصاحه

حدیث1585

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حصّنوا أموالکم بالزّکاه و داووا مرضاکم بالصّدقه و أعدّوا للبلاء الدّعاء؛
اموال خود را به وسیله زکات محفوظ دارید و مریضان خود را با صدقه علاج کنید و برای جلوگیری از بلا به دعا متوسل شوید.
نهج الفصاحه

حدیث1586

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الملکه یمن و سوء الخلق شؤم؛
نیک خوئی برکت است و بدخوئی شئامت.
نهج الفصاحه

حدیث1587

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الملکه نماء و سوء الخلق شؤم و البرّ زیاده فی العمر و الصّدقه تمنع میته السّوء؛
نیک خوئی، رشد است و بدخوئی، شئامت است و نیکی افزایش عمر است و صدقه از مرگ بد جلوگیری می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1588

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسن الظّنّ من حسن العباده؛
خوش گمانی از نیکی عبادت است.
نهج الفصاحه

حدیث1589

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسبک من الکذب أن تحدّث بکلّ ما سمعت؛
در دروغگوئی تو همین قدر بس که هر چه شنیده ای نقل کنی.
نهج الفصاحه

حدیث1590

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حسبک من الجهل أن تظهر ما علمت؛
در نادانی تو همین قدر بس که هر چه دانی آشکار کنی.
نهج الفصاحه

حدیث1591

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرّم لباس الحریر و الذّهب علی ذکور أمّتی و أحلّ لاناثهم؛
پوشیدن ابریشم و طلا بر مردان امت من حرام و بر زنانشان حلال است.
نهج الفصاحه

حدیث1592

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرّم علی عینین أن تنالهما النّار: عین بکت من خشیه اللَّه و عین باتت تحرس الإسلام و أهله من الکفر؛
دو چشم بر آتش حرام است چشمی که از ترس خدا گریسته و چشمی که بیدار مانده و مسلمانان را در مقابل کافران نگهبانی کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث1593

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرمه مال المسلم کحرمه دمه؛
حرمت مال مسلمان مانند حرمت خون اوست.
نهج الفصاحه

حدیث1594

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرّمت النّار علی عین بکت من خشیه اللَّه و حرّمت النّار علی عین سهرت فی سبیل اللَّه و حرّمت النّار علی عین غضّت عن محارم اللَّه أو عین فقئت فی سبیل اللَّه؛
جهنم بر دیده ای که از بیم خدا گریسته و دیده ای که در راه خدا بیدار مانده و دیده ای که از محرمات خدا بسته شده یا در راه خدا بیرون آمده، حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث1595

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرمه الجار علی الجار کحرمه دمه؛
حرمت همسایه بر همسایه چون حرمت خون او است.
نهج الفصاحه

حدیث1596

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرّم اللَّه الخمر و کلّ مسکر حرام؛
خداوند شراب را حرام کرده و هر چه مستی آرد حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث1597

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرّم اللَّه الجنّه علی کلّ فاحش بذی ء لا یبالی ما قال و لا ما قیل له؛
خداوند بهشت را بر مردم بد زبان که هر چه بگویند و شنوند اهمیت نمی دهند، حرام کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث1598

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حبّبو اللَّه إلی عباده یحبّکم اللَّه؛
خدا را در پیش بندگانش محبوب سازید تا خداوند شما را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1599

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حبّ الدّنیا رأس کلّ خطیئه؛
دوست داشتن دنیا سر همه گناهان است.
نهج الفصاحه

حدیث1600

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حبّ الثّناء من النّاس یعمی و یصمّ؛
انتظار ستایش از مردم چشم را کور و گوش را کر می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1601

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجهاد أربع: الأمر بالمعروف و النّهی عن المنکر و الصّدق فی مواطن الصّبر و شنآن الفاسق؛
جهاد چهار قسم است: امر به معروف و نهی از منکر و راستی در موقع صبر و تنفر از فاسق.
نهج الفصاحه

حدیث1602

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجنّه لکلّ تائب و الرّحمه لکلّ واقف؛
بهشت متعلق به توبه کاران است و رحمت متعلق به وقف گذاران است.
نهج الفصاحه، ح????

حدیث1603

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجنّه أقرب إلی أحدکم من شراک نعله و النّار مثل ذلک؛
بهشت به شما از بند کفشتان نزدیکتر است و جهنم نیز چنین است.
نهج الفصاحه

حدیث1604

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجمال فی الرّجل الّلسان؛
جمال مرد، در زبان اوست.
نهج الفصاحه

حدیث1605

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجمال صواب القول بالحقّ و الکمال حسن الفعال بالصّدق؛
جمال درستی گفتار مطابق حق است و کمال نیکی رفتار مطابق راستی است.
نهج الفصاحه

حدیث1606

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجلوس مع الفقراء من التّواضع؛
همنشینی با فقیران از لوازم تواضع است.
نهج الفصاحه

حدیث1607

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجدال فی القرآن کفر؛
مجادله در باره قرآن کفر است.
نهج الفصاحه

حدیث1608

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجاهل یظلم من خالطه و یعتدی علی من هو دونه و یتطاول علی من هو فوقه و یتکلّم بغیر تمییز؛
نادان با معاشران ستم کند و بر زیر دستان تعدی کند و به بزرگان تکبر فروشد و بدون تمیز سخن گوید.
نهج الفصاحه

حدیث1609

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجار قبل الدّار و الرّفیق قبل الطّریق و الزّاد قبل الرّحیل؛
همسایه را پیش از خانه و رفیق را پیش از راه و توشه را پیش از سفر باید جست.
نهج الفصاحه

حدیث1610

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجار أحقّ بشفعه جاره ینتظر بها و إن کان غائبا إذا کان طریقهما واحدا؛
در معامله سهم همسایه مقدم است اگر راه آنها یکی است باید منتظر او بماند اگر چه غایب باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1611

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جهد البلاء قلّه الصّبر؛
نهایت بلا، قلت صبر است.
نهج الفصاحه

حدیث1612

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جمال المرء فصاحه لسانه؛
جمال مرد به فصاحت اوست.
نهج الفصاحه

حدیث1613

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جلساء اللَّه غدا أهل الورع و الزّهد فی الدّنیا؛
فردا هم نشینان خدا صاحبان ورع و زهد در این جهانند.
نهج الفصاحه

حدیث1614

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جبلت القلوب علی حبّ من أحسن إلیها و بغض من أساء إلیها؛
دلها به اقتضای فطرت، آن کس را که با آنها نیکی کند دوست دارند و آن کس را که با آنها بدی کند، دشمن دارند.
نهج الفصاحه

حدیث1615

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جاهدوا أهوائکم تملکوا أنفسکم؛
با هوسهای خود مبارزه کنید تا بر نفس خود تسلط یابید.
نهج الفصاحه

حدیث1616

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جالسوا الکبراء و سائلوا العلماء و خالطوا الحکماء؛
با بزرگان مجالست کنید و از دانشمندان بپرسید و با حکیمان آمیزش کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1617

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جالس الأبرار فإنّک إذا فعلت خیرا حمدوک و إن أخطأت لم یعنّفوک؛
با نیکان مجالست کن که اگر خوبی کردی تو را ستایش کنند و اگر خطا کردی با تو بسختی رفتار نکنند.
نهج الفصاحه

حدیث1618

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الثّلث و الثّلث کثیر إنّک أن تذر ورثتک أغنیاء خیر من أن تذرهم عالّه یتکفّفون النّاس و إنّک لن تنفق نفقه تبتغی بها وجه اللَّه إلّا أجرت بها حتّی ما تجعل فی فی أمرأتک؛
ضمن وصیت فقط ثلث مال خود را به دیگران ده و ثلث بسیار است تو اگر وارثان خود را بی نیاز واگذاری بهتر از آن است که فقیر و محتاج مردم باشند، تو هیچ خرجی در راه خدا نمی کنی مگر آنکه در مقابل آن پاداش می یابی حتی غذایی که به زن خود می خورانی.
نهج الفصاحه

حدیث1619

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث یصفین لک ودّ أخیک تسلّم علیه إذا لقیته و توسّع له فی المجلس و تدعوه بأحبّ أسمائه إلیه؛
سه چیز محبت دوست را خالص می کند: سلامش کنی وقتی او را دیدی در مجلس جای او را باز کنی و او را به بهترین نامهایش بخوانی.
نهج الفصاحه

حدیث1620

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث یدرک بهنّ العبد رغائب الدّنیا و الآخره الصّبر علی البلاء و الرّضا بالقضاء و الدّعاء فی الرّخاء؛
سه چیز است که بنده به وسیله آن خواستنی های دنیا و آخرت را به دست می آورد: صبر بر بلا و رضا به قضا و دعا در حال فراخ دستی.
نهج الفصاحه

حدیث1621

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من لم یکنّ فیه لم یتمّ عمله ورع یحجزه عن معاصی اللَّه و خلق یداری به النّاس و حلم یردّ به جهل الجهّال؛
سه چیز است که در هر که نیست کارش سرانجام نگیرد: تقوایی که وی را از گناه باز دارد و اخلاقی که با مردم مدارا کند و حلمی که با آن سبکی سبک سران را دفع کند.
نهج الفصاحه

حدیث1622

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنوز البرّ: کتمان الأوجاع و البلوی و المصیبات و من بثّ لم یصبر؛
سه چیز از گنجینه های نیکی است: نهان داشتن دردها و گرفتاری ها و مصیبتها هر که مصیبت خود را آشکار سازد بر آن صبر نتواند کرد.
نهج الفصاحه

حدیث1623

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه وقی شحّ نفسه: من أدّی الزّکاه و قری الضّیف و أعطی فی النّائبه؛
سه چیز است که در هر که هست از بخل بر کنار است: آن که زکات می دهد و مهمان می برد و در سختی بخشش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1624

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یریحون رائحه الجنّه: رجل ادّعی إلی غیر أبیه و رجل کذب علیّ و رجل کذب علی عینیه؛
سه کسند که بوی بهشت بدانها نمی رسد مردی که خود را به کسی جز پدرش نسبت دهد و مردی که بر من دروغ بندد و کسی که بر خلاف آنچه دیده است، سخن گوید.
نهج الفصاحه

حدیث1625

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یحجبون النّار: المنّان و عاقّ والدیه و مدمن الخمر؛
سه کسند که میان آنها و جهنم حجابی نیست: منت گذار و عاق پدر و مادر و شراب خوار.
نهج الفصاحه

حدیث1626

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا تحرم علیک أعراضهم المجاهر بالفسق و الإمام الجائر و المبتدع؛
سه کسند که آبرویشان محترم نیست: آن که به فسق تجاهر کند و پیشوای ستمگر و بدعت گذار.
نهج الفصاحه

حدیث1627

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه حقّ علی اللَّه تعالی عونهم: المجاهد فی سبیل اللَّه و المکاتب الّذی یریدا الأداء و النّاکح الّذی یرید العفاف؛
سه کسند که یاری آنها بر خدا لازم است: آن که در راه خدا جهاد کند و بنده ای که برای آزادی خود قرارداد بسته و می خواهد قیمت آن را بپردازد و کسی که به منظور عفت زن می گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1628

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث أقسم علیهنّ: ما نقص مال قطّ من صدقه فتصدّقوا و لا عفا رجل عن مظلمه ظلمها إلّا زاده اللَّه تعالی بها عزّا فاعفوا یزدکم اللَّه عزّا و لا فتح رجل علی نفسه باب مسأله یسأل النّاس إلّا فتح اللَّه علیه باب فقر؛
سه چیز است که در باره آن قسم می خورم: هیچ وقت مال از صدقه کاهش نگیرد پس صدقه بدهید و هیچ کس ستمی را که بر او رفته است نبخشد مگر آنکه خداوند عزت او را بیافزاید پس ببخشید تا خداوند عزت شما را بیفزاید و هیچ کس در سؤال را بر خود نگشاید و تن به سؤال ندهد مگر آنکه خداوند در فقر را بر او بگشاید.
نهج الفصاحه

حدیث1629

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّوبه من الذّنب أن لا تعود إلیه؛
توبه گناه این است که دیگر مرتکب آن نشوی.
نهج الفصاحه

حدیث1630

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّوده و الإقتصاد و السّمت الحسن جزء من أربعه و عشرین جزء من النّبوّه؛
تأنی و صرفه جوئی و نیکنامی یک جزء از بیست و چهار جزء پیامبری است.
نهج الفصاحه

حدیث1631

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّوده فی کلّ شی ء خیر إلّا فی عمل الآخره؛
تأنی در همه چیز نیک است جز در کار آخرت.
نهج الفصاحه

حدیث1632

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّذلّل للحقّ أقرب إلی العزّ من التّعزّز بالباطل؛
کسی که در مقابل حق خوار شود عزیزتر از آن است که به باطل عزت جوید.
نهج الفصاحه

حدیث1633

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّدبیر نصف العیش و التّودّد نصف العقل و الهمّ نصف الهرم ؛
تدبیر یک نیمه معیشت است و مردم داری یک نیمه عقل است و غم یک نیمه پیری .
نهج الفصاحه

حدیث1634

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّحدّث بنعم اللَّه شکر و ترکه کفر و من لا یشکر القلیل لا یشکر الکثیر و من لا یشکر النّاس لا یشکر اللَّه و الجماعه خیر و الفرقه عذاب؛
گفتگو از نعمتهای خداوند شکر است و ترک آن کفر است و هر که نعمت کم سپاس نگذارد، سپاس نعمت بسیار را نخواهد گذاشت و هر که مردم را سپاس ندارد سپاس خدا را نخواهد داشت اجتماع مایه نیکی است و تفرقه موجب رنج و عذاب است.
نهج الفصاحه

حدیث1635

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّاجر ینتظر الرّزق و المحتکر ینتظر اللّعنه؛
تاجر در انتظار روزی است و محتکر در انتظار لعنت.
نهج الفصاحه

حدیث1636

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّاجر الصّدوق لا یحجب من أبواب الجنّه؛
برای تاجر راستگوی بر درهای بهشت حجابی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1637

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّاجر الصّدوق الأمین مع النّبیّین و الصّدّیقین و الشّهداء؛
تاجر راستگوی درستکار با پیامبران و صدیقان و شهیدان است.
نهج الفصاحه

حدیث1638

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّاجر الأمین الصّدوق المسلم مع الشّهداء یوم القیامه؛
تاجر درستکار راست گوی مسلمان روز رستاخیز با شهیدان است.
نهج الفصاحه

حدیث1639

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه وجد حلاوه الإیمان: أن یکون اللَّه و رسوله أحبّ إلیه ممّا سواهما و أن یحبّ المرء لا یحبّه إلّا للَّه و أن یکره أن یعود فی الکفر بعد إذ أنقذه اللَّه منه کما یکره أن یلقی فی النّار؛
سه چیز است که در هر که هست شیرینی ایمان را چشیده است: آن که خدا و پیامبرش را از همه دوست تر دارد، دیگر آن که کسی را برای خدا دوست دارد و سوم آن که پس از آن که خدا او را از کفر نجات داد از باز گشت بدان بیزار است چنان که افتادن در آتش را دوست ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1640

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه فإنّ اللَّه تعالی یغفر له ما سوی ذلک: من مات لا یشرک باللَّه شیئا و لم یکن ساحرا یتّبع السّحره و لم یحقد علی أخیه؛
سه چیز است که در هر که باشد خداوند همه گناهان او را می بخشد: هر که بمیرد و شریکی برای خدا قرار ندهد و جادوگر نباشد و جادوگران را پیروی نکند و نسبت به برادر خویش کینه نورزد.
نهج الفصاحه

حدیث1641

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث معلّقات بالعرش: الرّحم تقول: اللّهمّ إنّی بک فلا أقطع و الأمانه تقول: اللّهمّ إنّی بک فلا أختان و النّعمه تقول: اللّهمّ إنّی بک فلا أکفر؛
سه چیز به عرش آویخته است، خویشاوندی گوید خدایا من به تو وابسته ام مرا نبرند و امانت گوید: خدایا من به تو وابسته ام در من خیانت نکنند و نعمت گوید: خدایا من به تو وابسته ام مرا کفران نکنند.
نهج الفصاحه

حدیث1642

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث لیس لأحد النّاس فیه رخصه: برّ الوالدین مسلما کان أو کافرا و الوفاء بالعهد لمسلم أو کافر و الأمانه إلی مسلم کان أو کافر؛
سه چیز است که هیچ کس به ترک آن مجاز نیست: نیکی با پدر و مادر مسلمان باشند یا کافر، وفای به عهد برای مسلمان یا کافر و رد امانت مسلمان یا کافر.
نهج الفصاحه

حدیث1643

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث لا یجوز اللّعب فیهنّ: الطّلاق و النّکاح و العتق؛
سه چیز است که شوخی در آن روا نیست: طلاق و نکاح و آزاد کردن بنده.
نهج الفصاحه

حدیث1644

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث خلال من لم تکن فیه واحده منهنّ کان الکلب خیرا منه: ورع یحجزه عن محارم اللَّه عزّ و جلّ أو حلم یردّ به جهل جاهل أو حسن خلق یعیش به فی النّاس؛
سه صفت است که هر که یکی از آنها در او نیست سگ بر او شرف دارد، تقوایی که وی را از محرمات خدا مانع شود، یا علمی که به وسیله آن جهالت جاهلی را دفع نماید یا اخلاق نیکی که به وسیله آن با مردم زندگی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1645

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث حقّ علی کلّ مسلم: الغسل یوم الجمعه و السّواک و الطّیب؛
سه چیز است که بر هر مسلمانی لازم است: غسل جمعه و مسواک زدن و استعمال بوی خوش.
نهج الفصاحه

حدیث1646

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث جدّهنّ جدّ و هزلهنّ جدّ: النّکاح و الطّلاق و الرّجعه؛
سه چیز است که جدی آن جدیست و شوخی آن نیز جدی است: نکاح و طلاق و رجوع.
نهج الفصاحه

حدیث1647

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه یحبّهم اللَّه عزّ و جلّ: رجل قام من اللّیل یتلوا کتاب اللَّه و رجل تصدّق صدقه بیمینه یخفیها من شماله و رجل کان فی سریّه فانهزم أصحابه فاستقبل العدوّ؛
سه کسند که خدا آنها را دوست می دارد: کسی که شب برخیزد و کتاب خدا را بخواند و کسی که با دست راست خود صدقه دهد و آن را از دست چپ خود مخفی دارد و کسی که با گروهی به جنگ رود و یارانش بگریزند و او بسوی دشمن رود.
نهج الفصاحه

حدیث1648

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه هم حدّاث اللَّه یوم القیامه، رجل لم یمش بین اثنین بمراء قطّ و رجل لم یحدّث نفسه بزنا قط و رجل لم یخلط کسبه بربا قطّ؛
سه کسند که روز قیامت هم صحبت خدایند: کسی که میان دو تن سخن چینی نکند و کسی که هیچ وقت به فکر زنا نیفتاده باشد و کسی که کسب خود را به ربا نیامیخته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1649

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه العاقّ لوالدیه و المرأه المترّجله المتشبّهه بالرّجال و الدّیّوث؛
سه کسند که خدا روز رستاخیز به سوی آنها نمی نگرد عاق والدین و زنی که مرد نما باشد و دیوث.
نهج الفصاحه

حدیث1650

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا ینتصفون من ثلاثه حرّ من عبد و عالم من جاهل و قویّ من ضعیف؛
سه کس از سه کس انتقام نگیرند: آزاد از بنده و دانا از نادان و توانا از ناتوان.
نهج الفصاحه

حدیث1651

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یکلّمهم اللَّه یوم القیامه و لهم عذاب ألیم: شیخ زان و ملک کذّاب و عائل مستکبر؛
سه کسند که خداوند روز رستاخیز با آنها سخن نمی گوید و عذابی دردناک دارند: پیر زنا کار، پادشاه دروغ گو و فقیر متکبر.
نهج الفصاحه

حدیث1652

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یقبل اللَّه منهم یوم القیامه صرفا و لا عدلا: عاقّ و منّان و مکذّب بالقدر؛
سه کسند که روز رستاخیز خداوند از آنها عوضی نمی پذیرد: عاق و منت گذار و کسی که تقدیر را تکذیب کند.
نهج الفصاحه

حدیث1653

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یستخفّ بحقّهم إلّا منافق ذو الشّیبه فی الإسلام و ذو العلم و إمام مقسط؛
سه کسند که هر که تحقیرشان کند منافق است آن که مویش در اسلام سپید شده باشد و دانشمند و پیشوای دادگستر.
نهج الفصاحه

حدیث1654

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّائب من الذّنب کمن لا ذنب له و المستغفر من الذّنب و هو مقیم علیه کالمستهزئ بربّه و من آذی مسلما کان علیه من الذّنوب مثل منابت النّخل؛
کسی که از گناه توبه کند چنان است که گناه نکرده باشد و کسی که از گناه آمرزش طلبد و باز مرتکب آن شود چنان است که پروردگار خویش را مسخره کند و هر که مسلمانی را آزار رساند گناهش به اندازه نخلستانهاست.
نهج الفصاحه

حدیث1655

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تهادوا فإنّ الهدیّه تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصّدر؛
به یکدیگر هدیه بدهید زیرا هدیه محبت را فزون می کند و دل گیری ها را از میان می برد.
نهج الفصاحه

حدیث1656

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تهادوا فإنّ الهدیّه تذهب بالسّخیمه و لو دعیت إلی کراع لأجبت و لو أهدی إلیّ کراع لقبلت؛
به یکدیگر هدیه بدهید که هدیه دلگیری را از میان می برد اگر مرا به کت گوسفندی دعوت کنند میروم و اگر کت گوسفندی به من هدیه دهند می پذیرم.
نهج الفصاحه

حدیث1657

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تهادوا إنّ الهدیّه تذهب و خز الصّدر و لا تحقرنّ جاره لجارتها و لو شقّ فرسن شاه؛
هدیه به یکدیگر بدهید زیرا هدیه دلگیری را از میان می برد و هدیه را اگر چه یک قطعه پارچه بز باشد حقیر نشمارید.
نهج الفصاحه

حدیث1658

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تهادوا تحابّوا فإنّ الهدیّه تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصّدر؛
هدیه به یکدیگر بدهید تا رشته محبتتان استوار شود زیرا هدیه محبت را بیافزاید و کینه و کدورت را از میان ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث1659

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
توبوا إلی ربّکم من قبل أن تموتوا و بادروا بالأعمال الزّاکیه قبل أن تشغلوا؛
پیش از آنکه مرگ فرا رسد توبه کنید و پیش از آن که گرفتار شوید کارهای نیک انجام دهید.
نهج الفصاحه

حدیث1660

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تواضعوا و جالسوا المساکین تکونوا من کبراء اللَّه و تخرجوا من الکبر؛
فروتنی کنید و با فقیران بنشینید تا در پیش خدا بزرگ باشید و از تکبر برکنار مانید.
نهج الفصاحه

حدیث1661

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تواضعوا لمن تعلّمون منه و تواضعوا لمن تعلّمونه و لا تکونوا جبابره العلماء؛
با استاد و با شاگرد خود تواضع کنید و دانشمندان سرکش مباشید.
نهج الفصاحه

حدیث1662

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تنکح المرأه لأربع، لمالها، و لحسبها و لجمالها و لدینها فاظفر بذات الدّین تربّت یداک؛
زن را برای چهار چیز گیرند، مال و شرف و جمال و دین و تو زن دین دار بجوی.
نهج الفصاحه

حدیث1663

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تناکحوا تکثروا فإنّی أباهی بکم الامم یوم القیامه؛
ازدواج کنید تا عده شما بسیار شود زیرا من در روز رستاخیز به فزونی شما بر امتهای دیگر افتخار می کنم.
نهج الفصاحه

حدیث1664

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تناصحوا فی العلم و لا یکتم بعضکم بعضا فإنّ الخیانه فی العلم أشدّ من الخیانه فی المال؛
در کار دانش یار همدیگر باشید و دانش خود را از یکدیگر پوشیده مدارید که خیانت در علم بدتر از خیانت در مال است.
نهج الفصاحه

حدیث1665

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تمسّحوا بالأرض فإنّها بکم برّه؛
زمین را مسح کنید که نسبت به شما نیکست.
نهج الفصاحه

حدیث1666

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تمام البرّ أن تعمل فی السّرّ عمل العلانیه؛
کمال نیکی آن است که در نهان همان کنی که آشکارا می کنی.
نهج الفصاحه

حدیث1667

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تقرّبوا إلی اللَّه ببغض أهل المعاصی و ألقوهم بوجوه مکفهرّه و التمسوا رضا اللَّه بسخطهم و تقرّبوا إلی اللَّه بالتّباعد منهم؛
به وسیله دشمنی گناهکاران به خدا نزدیک شوید و با آنها با چهره های عبوس دیدار کنید و خشنودی خدا را در ناخشنودی آنها بجوئید و به وسیله دوری از آنها به خدا تقرب جوئید.
نهج الفصاحه

حدیث1668

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تقبّلوا لی بست أتقبّل لکم بالجنّه إذا حدّث أحدکم فلا یکذب و إذا وعد فلا یخلف و إذا ائتمن فلا یخن غضّوا أبصارکم و کفّوا أیدیکم و احفظوا فروجکم؛
شش چیز را برای من تعهد کنید تا بهشت را برای شما تعهد کنم، وقتی که یکی از شما سخن گوید دروغ نگوید و هنگامی که وعده دهد تخلف نکند و وقتی امانت به او سپارند خیانت نکند، دیده خود را ببندید و دست خود را نگه دارید و عورت خود را محفوظ دارید.
نهج الفصاحه

حدیث1669

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفکّروا فی کلّ شی ء و لا تفکّروا فی ذات اللَّه؛
در همه چیز بیندیشید ولی در ذات خدا میندیشید.
نهج الفصاحه

حدیث1670

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفکّروا فی خلق اللَّه و لا تفکّروا فی اللَّه فتهلکوا؛
در باره خلق تفکر کنید و در باره خدا تفکر مکنید که هلاک خواهید شد.
نهج الفصاحه

حدیث1671

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفکّروا فی الخلق و لا تفکّروا فی الخالق فإنّکم لا تقدرون قدره؛
در باره خلق بیندیشید و در باره خالق میندیشید که بکنه ذات او نتوانید رسید.
نهج الفصاحه

حدیث1672

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفکّروا فی آلاء اللَّه و لا تفکّروا فی اللَّه؛
در نعمتهای خدا بیندیشید اما در باره ذات خدا میندیشید.
نهج الفصاحه

حدیث1673

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفرّغوا من هموم الدّنیا ما استطعتم فإنّه من کانت الدّنیا أکبر همّه أفشی اللَّه ضیعته و جعل فقره بین عینیه و من کانت الآخره أکبر همّه جمع اللَّه تعالی أمره و جعل غناه فی قلبه؛
هر چند توانید از غم دنیا فارغ مانید زیرا هر که غم جهان بیشتر خورد خداوند مالش را فراوان کند و فقر او را روبرویش نهد و هر که غم آخرت بیشتر خورد خداوند کارش را به نظام آرد و بی نیازی او را در دلش قرار دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1674

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعوّذوا باللَّه من جهد البلاء و درک الشّقاء و سوء القضاء و شماته الأعداء؛
از بلا و بدبختی و قضای بد و سرزنش دشمنان به خدا پناه ببرید.
نهج الفصاحه

حدیث1675

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعوّذوا باللَّه من ثلاث فواقر: جار سوء إن رأی خیرا کتمه و إن رأی شرّا أذاعه و زوجه سوء إن دخلت علیها لسنتک و إن غبت عنها خانتک و إمام سوء إن أحسنت لم یقبل و إن أسأت لم یغفر؛
از سه چیز به خدا پناه ببرید که کمر شکن است: همسایه بد که اگر خیری ببیند مستور دارد و اگر بدی ببیند منتشر سازد و همسر بدی که اگر پیش وی باشی بد زبانی کند و اگر پیش وی نباشی به تو خیانت کند و پیشوای بدی که اگر نیکی کنی نپذیرد و اگر بدی کنی نبخشد.
نهج الفصاحه

حدیث1676

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعلّموا ما شئتم أن تعلموا فلن ینفعکم اللَّه بالعلم حتّی تعملوا بما تعلمون؛
هر چه خواهید بیاموزید زیرا خداوند شما را از علم منتفع نکند مگر آن که هر چه را می دانید بکار بندید.
نهج الفصاحه

حدیث1677

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعلّموا العلم و تعلّموا للعلم السّکینه و الوقار و تواضعوا لمن تعلّمون منه؛
دانش بیاموزید و با دانش وقار و آرامش آموزید و نسبت به آموزگار خویش فروتن باشید.
نهج الفصاحه

حدیث1678

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعرّف إلی اللَّه فی الرّخاء یعرفک فی الشّدّه؛
در موقع آسایش خدا را بشناس تا در موقع سختی تو را بشناسد.
نهج الفصاحه

حدیث1679

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعرض الأعمال علی اللَّه تعالی یوم الإثنین و الخمیس فیغفر اللَّه إلّا ما کان من متشاحنین أو قاطع رحم؛
روز دوشنبه و پنجشنبه اعمال را بر خداوند عرضه می دارند و خداوند گناه کسان را می بخشد مگر گناه ستیزه جویان و کسی که از خویشاوندان بریده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1680

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعافوا یسقط الضّغائن بینکم؛
همدیگر را ببخشید تا کینه هایتان از میان برخیزد.
نهج الفصاحه

حدیث1681

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعافوا الحدود فیما بینکم فما بلغنی من حدّ فقد وجب؛
در میان خودتان از گناهانی که موجب مجازات است درگذرید زیرا وقتی گناهی به اطلاع من رسید مجازات آن واجب است.
نهج الفصاحه

حدیث1682

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تصدّقوا و لو بتمره فإنّها تسدّ من الجائع و تطفی ء الخطیئه کما یطفی ء الماء النّار؛
صدقه بدهید و گر چه یک خرما باشد زیرا رنج گرسنه ای را تخفیف می دهد و گناه را خاموش می کند چنان که آب آتش را خاموش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1683

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تصدّقوا فسیأتی علیکم زمان یمشی الرّجل بصدقته فیقول الّذی یأتیه بها: لو جئت بها بالأمس لقبلتها فأمّا الآن فلا حاجه لی فیها فلا یجد من یقبلها؛
صدقه بدهید زیرا زمانی بیاید که انسان برای صدقه دادن برود و آن که صدقه را برای او برده اند گوید اگر دیروز آورده بودی قبول می کردم اما امروز بدان حاجت ندارم و کسی را نیابد که صدقه او را قبول کند.
نهج الفصاحه

حدیث1684

تصدّقوا فإنّ الصّدقه فکاککم من النّار؛
صدقه بدهید زیرا صدقه مایه آزادی شما از آتش جهنم است.
نهج الفصاحه

حدیث1685

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تصافحوا یذهب الغلّ عن قلوبکم؛
با یکدیگر دست بدهید تا کینه از دلهای شما برود.
نهج الفصاحه

حدیث1686

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تسحّروا فإنّ فی السّحور برکه؛
سحر خیز باشید زیرا سحر خیزی مایه برکت است.
نهج الفصاحه

حدیث1687

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تساقطوا الضّغائن؛
کینه ها را دور بیندازید.
نهج الفصاحه

حدیث1688

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تزوّجوا و لا تطلّقوا فإنّ اللَّه لا یحبّ الذّوّاقین و لا- الذّوّاقات؛
زن بگیرید و طلاق مدهید زیرا خداوند مردانی را که مکرر زن گیرند و زنانی را که مکرر شوهر کنند، دوست ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1689

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ترکت فیکم شیئین لن تضلّوا بعدهما: کتاب اللَّه و سنّتی و لن یتفرّقا حتّی یردا علیّ الحوض؛
دو چیز در میان شما گذاشتم که با وجود آنها گمراه نخواهید شد، کتاب خدا و روش من و از هم جدا نمی شوند تا بر سر حوض به من برسند.
نهج الفصاحه

حدیث1690

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ترک الوصیّه عار فی الدّنیا و نار و شنار فی الآخره؛
وصیت نکردن مایه ننگ این جهان و آتش آن جهان است.
نهج الفصاحه

حدیث1691

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ترک الدّنیا أمرّ من الصّبر و أشدّ من حطم السّیوف فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ؛
گذشتن از دنیا از صبر تلخ تر و از شکستن شمشیرها در راه خدا سخت تر است.
نهج الفصاحه

حدیث1692

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تدرون ما یقول الأسد فی زئیره؟ یقول: اللّهمّ لا تسلّطنی علی أحد من أهل المعروف؛
می دانید شیر در غرش خود چه می گوید؟ گوید خدایا مرا بر هیچ کس از نیکوکاران مسلط مکن.
نهج الفصاحه

حدیث1693

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تداووا فإنّ الّذی أنزل الدّاء أنزل الدّواء؛
مداوا کنید زیرا آن که درد را فرستاد، دوا را نیز فرستاد.
نهج الفصاحه

حدیث1694

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تداووا عباد اللَّه فإنّ اللَّه تعالی لم یضع داء إلّا وضع له دواء غیر داء واحد الهرم؛
بندگان خدا امراض خود را مداوا کنید زیرا خدا مرضی پدید نیاورده جز آن که دوائی برای آن قرار داده مگر یک درد که پیری است.
نهج الفصاحه

حدیث1695

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تدارکوا الهموم و الغموم بالصّدقات یکشف اللَّه تعالی ضرّکم و ینصرکم علی عدوّکم؛
از رنج و غمها به وسیله صدقه جلوگیری کنید تا خدا رنجتان را بر طرف کند و شما را بر دشمنان فیروزی دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1696

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تخیّروا لنطفکم فإنّ النّساء یلدن أشباه إخوانهنّ و أخواتهنّ؛
برای نطفه های خود جای مناسب انتخاب کنید زیرا زنان نظیر برادران و خواهران خود فرزند می آورند.
نهج الفصاحه

حدیث1697

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تخیّروا لنطفکم فأنکحوا الأکفاء و أنکحوا إلیهم؛
برای نطفه های خود محل مناسب انتخاب کنید و از اشخاص هم شأن خود زن بگیرید و به آنها زن بدهید.
نهج الفصاحه

حدیث1698

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تحفّظوا من الأرض فإنّها أمّکم و إنّه لیس من أحد عامل علیها خیرا أو شرّا إلّا و هی مخبره به؛
حرمت زمین را بدارید که به منزله مادر شماست و هر که روی زمین کار بد یا خوبی کند، از آن خبر می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1699

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تحرّوا الصّدق و إن رأیتم أنّ فیه الهلکه فإنّ فیه النّجاه و اجتنبوا الکذب و إن رأیتم أنّ فیه النّجاه فإنّ فیه الهلکه؛
راستی کنید اگر چه پندارید مایه هلاک است که راستی مایه نجات است و از دروغ بپرهیزید اگر چه پندارید مایه نجات است که دروغ مایه هلاک است.
نهج الفصاحه

حدیث1700

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تجدون من شرّ النّاس ذا- الوجهین الّذی یأتی هؤلاء بوجه و هؤلاء بوجه؛
بدترین مردم شخص دوروست که با گروهی روئی و با گروهی دیگر روی دیگر دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1701

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تجد المؤمن مجتهدا فیما یطیق متلهّفا علی ما لا یطیق؛
مؤمن چنان است که در کار خیر هر چه تواند کوشد و هر چه را نتواند به آرزو خواهد.
نهج الفصاحه

حدیث1702

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تجاوزوا لذوی المروه عن عثراتهم فو الّذی نفسی بیده إنّ أحدهم لیعثر و إنّ یده لفی ید اللَّه؛
از لغزش جوانمردان بگذرید زیرا به خدائی که جان من بدست اوست جوانمرد می لغزد و دست او در دست خداست.
نهج الفصاحه

حدیث1703

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تجافوا عن عقوبه ذوی المروّه ما لم تکن حدّا من حدود اللَّه؛
از عقوبت کردن جوانمردان درگذرید مگر آن که حد بر آنها لازم شده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1704

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تجافوا عن ذنب السّخیّ فإنّ اللَّه آخذ بیده کلّما عثر؛
گناه سخاوتمند را ندیده بگیرید که هر دم بلغزد خدایش دست بگیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1705

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تبنون ما لا تسکنون و تجمعون ما لا تأکلون و تأملون مالا تدرکون؛
خانه ها می سازید که در آن سکونت نمی گیرید و چیزها فراهم می کنید که نمی خورید و آرزوها دارید که بدان نمی رسید.
نهج الفصاحه

حدیث1706

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تبسّمک فی وجه أخیک لک صدقه، و أمرک بالمعروف و نهیک عن المنکر صدقه و إرشادک الرّجل فی أرض الضّلال لک صدقه و إماطتک الحجر و الشّوک و العظیم عن الطّریق لک صدقه؛
لبخند تو بر روی برادرت صدقه است امر به معروف و نهی از منکر کردنت صدقه است و راهنمائی کسی که راه را گم کرده صدقه است و دور کردن سنگ و خار و استخوان از راه صدقه است.
نهج الفصاحه

حدیث1707

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البکاء من الرّحمه و الصّراخ من الشّیطان؛
گریه از رحمت است و فریاد از شیطانست.
نهج الفصاحه

حدیث1708

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البطانه تقسی القلب؛
پرخوری دل را سخت می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1709

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البرکه فی أکابرنا فمن لم یرحم صغیرنا و یجلّ کبیرنا فلیس منّا؛
برکت در بزرگان ماست و هر کس بر کوچک ما رحم نکند و بزرگ ما را محترم نشمارد از ما نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1710

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البرّ ما اطمأنّ إلیه القلب و اطمأنّت إلیه النّفس و الإثم ما حاک فی النّفس و تردّد فی الصّدر و إن أفتاک المفتون؛
نیکی آن است که دل بدان آرام گیرد و روح از آن اطمینان یابد و بدی آن است که بر دل ننشیند و دوست نداری مردم از آن خبر دار شوند دیگران هر چه می خواهند بگویند.
نهج الفصاحه

حدیث1711

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بلّوا أرحامکم و لو بالسّلام؛
با خویشان نزدیکی جوئید اگر چه به وسیله سلام باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1712

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بعثت بالحنیفیّه السّمحه و من خالف سنّتی فلیس منّی؛
من دینی ساده و آسان آورده ام و هر که با روش من مخالفت کند از من نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1713

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
برّوا آباءکم تبرّکم أبناؤکم و عفّوا تعفّ نساؤکم؛
با پدران خود نیکی کنید تا فرزندانتان با شما نیکی کنند و عفیف باشید تا زنان شما عفیف باشند.
نهج الفصاحه

حدیث1714

برّ الوالدین یزید فی العمر و الکذب ینقص الرّزق و الدّعاء یردّ القضاء؛
نیکی با پدر و مادر عمر را افزون کند و دروغ روزی را کاهش دهد و دعا قضا را دفع کند.
نهج الفصاحه

حدیث1715

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
برّ الوالدین یجزئ عن الجهاد؛
نیکی با پدر و مادر جای جهاد را می گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1716

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بری ء من الشّحّ من أدّی الزّکاه و قری الضّیف و أعطی فی النّائبه؛
هر که زکات خود را بپردازد و مهمان به خانه ببرد و هنگام سختی بخشش کند از بخل بر کنار است.
نهج الفصاحه

حدیث1717

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بئس القوم قوم لا ینزلون الضّیف؛
چه بدند مردمی که مهمان به خانه نمی آورند.
نهج الفصاحه

حدیث1718

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بئس الطّعام طعام العرس یطعمه الأغنیاء و یمنعه المساکین؛
چه بد است غذای عروسی که ثروتمندان از آن بخورند و فقیران محروم مانند.
نهج الفصاحه

حدیث1719

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بئس العبد المحتکر: إن أرخص اللَّه تعالی الأسعار حزن و إن أغلاها اللَّه فرح؛
چه بد است محتکر اگر خدا قیمت ها را ارزان کند غمگین شود و اگر گران کند خوشحال گردد.
نهج الفصاحه

حدیث1720

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
باکروا فی طلب الرّزق و الحوائج فإنّ الغدوّ برکه و نجاح؛
صبح زود در طلب روزی و حاجتهای خود بروید، زیرا صبح خیزی مایه برکت و رستگاری است.
نهج الفصاحه

حدیث1721

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
باکروا بالصّدقه فإنّ البلاء لا یتخطّی الصّدقه؛
بامداد خود را با صدقه آغاز کنید زیرا بلا از صدقه نمی گذرد.
نهج الفصاحه

حدیث1722

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بادر بأربع قبل أربع: شبابک قبل هرمک و صحّتک قبل سقمک و غناک قبل فقرک و حیاتک قبل موتک؛
چهار چیز را پیش از چهار چیز غنیمت شمار جوانی پیش از پیری صحت پیش از بیماری و توانگری پیش از فقر و زندگی پیش از مرگ.
نهج الفصاحه

حدیث1723

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بابان معجّلان عقوبتهما فی الدّنیا البغی و العقوق؛
دو چیز است که کیفر آن را در دنیا می دهند ظلم و بد رفتاری با پدر و مادر.
نهج الفصاحه

حدیث1724

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإیمان و العمل قرینان لا یصلح کلّ واحد منهما إلّا مع صاحبه؛
ایمان و عمل قرین یکدیگرند و هیچ یک از آنها بدون دیگری درست نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1725

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإیمان بالقدر یذهب الهمّ و الحزن؛
اعتقاد به تقدیر غم و اندوه را می برد.
نهج الفصاحه

حدیث1726

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الأیدی ثلاثه فید اللَّه العلیا و ید المعطی الّتی تلیها و ید السائل السّفلی فاعط الفضل و لا تعجز عن نفسک؛
دستها سه گونه است دست خداوند بالا است و دست دهنده زیر آن است و دست سائل پائین است پس بخشش کن و دست بسته مباش.
نهج الفصاحه

حدیث1727

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الأناه من اللَّه و العجله من الشّیطان؛
تأنی از یزدان است و شتاب از شیطان.
نهج الفصاحه

حدیث1728

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الأمن و العافیه نعمتان مغبون فیهما کثیر من النّاس؛
امنیت و سلامت دو نعمت است که بسیاری از مردم در آن مغبونند.
نهج الفصاحه

حدیث1729

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الأمانه تجلب الرّزق و الخیانه تجلب الفقر؛
امانت موجب رزق است و خیانت باعث فقر.
نهج الفصاحه

حدیث1730

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الأکبر من الإخوه بمنزله الأب؛
برادر بزرگ به منزله پدر است.
نهج الفصاحه

حدیث1731

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإسلام یعلو و لا یعلی علیه؛
اسلام برتری می گیرد و چیزی بر آن برتری نگیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1732

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإستغفار ممحاه للذّنوب؛
استغفار وسیله محو گناهان است.
نهج الفصاحه

حدیث1733

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإحسان أن تعبد اللَّه کأنّک تراه فإن لم تکن تراه فإنّه یراک؛
نیکی آن است که خدا را چنان پرستش کنی گوئی که او را می بینی اگر تو او را نمی بینی او تو را می بیند.
نهج الفصاحه

حدیث1734

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الآمر بالمعروف کفاعله؛
آن که بکار نیک فرمان دهد مانند کسی است که آن را انجام می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1735

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّها النّاس ما جاءکم عنّی یوافق کتاب اللَّه فأنا قلته و ما جاءکم یخالف کتاب اللَّه فلم أقله؛
ای مردم هر چه از من برای شما نقل کردند و موافق قرآن است من گفته ام و هر چه برای شما نقل کردند و مخالف قرآن است من نگفته ام.
نهج الفصاحه

حدیث1736

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّها النّاس لا تعلّقوا علیّ بواحده، ما أحللت إلّا ما أحلّ اللَّه تعالی و ما حرّمت إلّا ما حرّم اللَّه؛
ای مردم هیچ چیز را به من مربوط نکنید من حلال نکردم مگر آنچه را خداوند حلال کرده است و حرام نکردم مگر آنچه را خداوند حرام کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث1737

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّها النّاس إنّ ربّکم واحد و إنّ أباکم واحد، کلّکم لآدم و آدم من تراب إنّ أکرمکم عند اللَّه أتقاکم لا فضل لعربیّ علی عجمیّ إلّا بالتّقوی؛
ای مردم خدای شما یکی و پدر شما یکی است همه فرزند آدمید و آدم از خاک است هر کس از شما پرهیزکارتر است پیش خدا بزرگوارتر است. عربی بر عجمی جز به پرهیزکاری امتیاز ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1738

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما وال ولی شیئا من أمر أمّتی فلم ینصح لهم و یجتهد لهم کنصیحته و جهده لنفسه کبّه اللَّه تعالی علی وجهه یوم القیامه فی النّار؛
هر زمامداری چیزی از کار امت مرا به دست گیرد و در کار آنها مثل کارهای خصوصی خود دلسوزی و کوشش نکند، روز رستاخیز خداوند او را وارونه در آتش اندازد.
نهج الفصاحه

حدیث1739

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما راع استرعی رعیّه فلم یحطها بالأمانه و النّصیحه ضاقت علیه رحمه اللَّه تعالی الّتی وسعت کلّ شی ء؛
هر کس سرپرستی گروهی را به عهده گیرد و در کار آنها به امانت و دلسوزی رفتار نکند، رحمت خدا که شامل همه چیز است به او نمی رسد.
نهج الفصاحه

حدیث1740

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما مسلم کسا مسلما ثوبا علی عری کساه اللَّه تعالی من خضر الجنّه و أیّما مسلم أطعم مسلما علی جوع أطعمه اللَّه تعالی یوم القیامه من ثمار الجنّه و أیّما مسلم سقی مسلما علی ظماء سقاه اللَّه یوم القیامه من الرّحیق المختوم؛
هر مسلمانی که مسلمان برهنه را بپوشاند خداوند از پارچه های سبز بهشت بدو بپوشاند و هر مسلمانی که مسلمان گرسنه را سیر کند خداوند روز رستاخیز از میوه های بهشت بدو بچشاند و هر مسلمانی که مسلمان تشنه ای را سیراب کند خداوند روز قیامت از شربت سر به مهر به او بنوشاند.
نهج الفصاحه

حدیث1741

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما شابّ تزوّج فی حداثه سنّه عجّ شیطانه یا ویله عصم منّی دینه؛
هر جوانی در آغاز جوانی زن بگیرد شیطان وی بانگ برآرد وای بر او دین خود را از دستبرد من محفوظ داشت.
نهج الفصاحه

حدیث1742

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما رجل تزوّج امرأه فنوی أن لا یعطیها من صداقها شیئا مات یوم یموت و هو زان و أیّما رجل اشتری من رجل بیعا فنوی أن لا یعطیه من ثمنه شیئا مات یوم یموت و هو خائن و الخائن فی النّار؛
هر که زنی گیرد و در خاطر داشته باشد که مهر او را نپردازد هنگام مرگ چون زناکاران بمیرد و هر کس چیزی از مردی بخرد و در خاطر داشته باشد که قیمت آن را نپردازد هنگام مرگ چون خائنان بمیرد و خائن در آتش است.
نهج الفصاحه

حدیث1743

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما راع غشّ رعیّته فهو فی النّار؛
هر که با زیر دستان خود به نیرنگ رفتار کند، اهل جهنم است.
نهج الفصاحه

حدیث1744

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما امرأه ماتت و زوجها عنها راض دخلت الجنّه؛
هر زنی که بمیرد و شوهرش از او خشنود باشد، به بهشت می رود.
نهج الفصاحه

حدیث1745

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما امرأه سألت زوجها الطّلاق من غیر ما بأس فحرام علیها رائحه الجنّه؛
هر زنی که بدون جهت از شوهر خود طلاق خواهد، بوی بهشت بر او حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث1746

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما امرأه خرجت من بیتها بغیر إذن زوجها کانت فی سخط اللَّه تعالی حتّی یرجع إلی بیتها أو یرضی عنها زوجها؛
هر زنی که بدون اجازه شوهر از خانه خود بیرون رود مورد خشم خداست تا به خانه بر گردد یا شوهرش از او راضی شود.
نهج الفصاحه

حدیث1747

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاک و مصاحبه الأحمق فإنّه یرید أن ینفعک فیضرّک؛
از مصاحبت احمق بگریز که می خواهد به تو نفع رساند ضرر می رساند.
نهج الفصاحه

حدیث1748

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاک و مصاحبه الکذّاب فإنّه کسراب یقرّب إلیک البعید و یبعّد إلیک القریب؛
از مصاحبت دروغگو بپرهیز که دروغگو چون سراب است دور را نزدیک می نماید و نزدیک را دور.
نهج الفصاحه

حدیث1749

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاک و محقّرات الذّنوب فإنّ لها من اللَّه طالبا؛
از گناهان کوچک بپرهیز که خدا از آن باز خواست می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1750

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاک و قرین السّوء فإنّک به تعرف؛
از یار بد بپرهیز که تو را بدو شناسند.
نهج الفصاحه

حدیث1751

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاک و ما یسوء الاذن؛
از هر چه بگوش بد آید، بپرهیز.
نهج الفصاحه

حدیث1752

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاک و کلّ أمر یعتذر منه؛
از هر کاری که عذر آن باید خواست بپرهیز.
نهج الفصاحه

حدیث1753

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاک و خصلتین الضّجر و الکسل فإنّک إن ضجرت لم تصبر علی حقّ و إن کسلت لم تؤدّ حقّا؛
از دو صفت بپرهیز: ملالت و تنبلی که اگر ملول باشی حق را تحمل نکنی و اگر تنبل باشی از ادای حق باز مانی.
نهج الفصاحه

حدیث1754

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاک و اللّجاجه فإنّ أوّلها جهل و آخرها ندامه؛
از لجاجت بپرهیز که آغازش جهالت است و انجامش ندامت.
نهج الفصاحه

حدیث1755

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و محقّرات الذّنوب فإنّما مثل محقّرات الذّنوب کمثل قوم نزلوا بطن واد فجاء ذا بعود و جاء ذا بعود حتّی حملوا ما أنضجوا به خبزهم و إنّ محقّرات الذّنوب متی یؤخذ بها صاحبها تهلکه؛
از گناهان کوچک بپرهیزید، مثال گناهان کوچک مانند گروهی است که در دره فرود آیند یکی چوبی آرد و دیگری چوبی آرد و آن قدر هیزم بیاورند که با مجموع آن نان خود را بپزند، گناهان حقیر نیز وقتی از مرتکب آن باز خواست کنند مایه هلاک او می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1756

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و دعوه المظلوم و إن کان من کافر فإنّه لیس لها حجاب من دون اللَّه عزّ و جلّ؛
از نفرین مظلوم بپرهیزید اگر چه کافر باشد زیرا میان آن و خدا حجابی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1757

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و خضراء الدّمن قیل و ما خضراء الدّمن؟ قال المرأه الحسناء فی منبت سوء؛
از سبزه مزبله بپرهیزید گفتند سبزه مزبله چیست؟ گفت زن زیبا در خانواده بد.
نهج الفصاحه

حدیث1758

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و الهوی فإنّ الهوی یعمی و یصمّ؛
از هوس بپرهیزید که هوس انسان را کور و کر می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1759

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و المدح فإنّه الذّبح؛
از مدح کردن بپرهیزید که مانند سر بریدن است.
نهج الفصاحه

حدیث1760

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و الکذب فإنّ الکذب لا یصلح لا بالجدّ و لا بالهزل و لا یعد الرّجل صبیّه لا یفی له و إنّ الکذب یهدی إلی الفجور و إنّ الفجور یهدی إلی النّار و إنّ الصّدق یهدی إلی البرّ و إنّ البرّ یهدی إلی الجنّه؛
از دروغ بپرهیزید زیرا دروغ نه جدی و نه شوخی روا نیست، انسان نباید به طفل خود وعده دهد و وفا نکند، دروغ کسان را به بدکاری می کشاند و بدکاری آنها را به جهنم می رساند، و راستی کسان را به نیکو کاری می کشاند و نیکوکاری آنها را به بهشت می رساند.
نهج الفصاحه

حدیث1761

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و الغلوّ فی الدّین فإنّما هلک من کان قبلکم بالغلوّ فی الدّین؛
از افراط در کار دین بپرهیزید که پیشینیان شما از افراط در کار دین هلاک شدند.
نهج الفصاحه

حدیث1762

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و الدّین فإنّه هم باللّیل و مذلّه بالنّهار؛
از قرض بپرهیزید که غم شب و ذلت روز است.
نهج الفصاحه

حدیث1763

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و الحسد فإنّ الحسد یأکل الحسنات کما یأکل النّار الحطب؛
از حسد بپرهیزید زیرا حسد کارهای نیک را می خورد چنان که آتش هیزم را می خورد.
نهج الفصاحه

حدیث1764

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و التّسویف و طول الأمل فإنّه کان سببا لهلاک الامم؛
از اهمال و طول امل بپرهیزید که موجب هلاکت اقوام است.
نهج الفصاحه

حدیث1765

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل من یدعی إلی الجنّه الحمّادون الّذین یحمدون اللَّه؛
نخستین کسانی که به بهشت دعوت می شوند، ستایشگرانند که خدا را ستایش می کنند.
نهج الفصاحه

حدیث1766

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما یرفع من هذه الامّه الحیاء و الأمانه؛
نخستین چیزی که از میان این امت بر می خیزد حیا و امانت است.
نهج الفصاحه

حدیث1767

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أولی النّاس بالعفو أقدرهم علی العقوبه؛
هر که را قدرت مجازات بیشتر است، عفو از او پسندیده تر است.
نهج الفصاحه

حدیث1768

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوصیکم بالجار؛
شما را در باره همسایه سفارش می کنم.
نهج الفصاحه

حدیث1769

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أهل الجور و أعوانهم فی النّار؛
ستمگران و یارانشان در جهنمند.
نهج الفصاحه

حدیث1770

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنهاکم عن قلیل ما أسکر کثیره؛
هر چه زیادش مست می کند از کمش نیز اجتناب کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1771

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّی لا أخاف علیکم فیما لا تعلمون و لکن أنظروا کیف تعملون فیما تعلمون؛
من از آنچه نمی دانید نگرانی ندارم ولی باید دید آنچه را می دانید چگونه به کار می بندید.
نهج الفصاحه

حدیث1772

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّی أخاف علی أمّتی بعدی أعمالا ثلثه: زلّه عالم و حکم جائر و هوی متّبعا؛
من پس از خودم بر امتم از سه چیز بیم دارم لغزش دانا و فرمانروائی ستمگر و پیروی هوس.
نهج الفصاحه

حدیث1773

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّی أحرّج علیکم حقّ الضّعیفین: الیتیم و المرأه؛
شما را از حق دو ضعیف به سختی بر حذر میکنم: یتیم و زن.
نهج الفصاحه

حدیث1774

إنّه یعرف الفضل لأهل الفضل أهل الفضل؛
فضیلت اهل فضیلت را صاحب فضیلت می شناسد.
نهج الفصاحه

حدیث1775

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما یکفی أحدکم ما کان فی الدّنیا مثل زاد الرّاکب؛
برای شما در دنیا چیزی که به اندازه توشه مسافری باشد، کافی است.
نهج الفصاحه

حدیث1776

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما یدرک الخیر کلّه بالعقل و لا دین لمن لا عقل له؛
همه خوبیها را به عقل می توان دریافت و هر که عقل ندارد، دین ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1777

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما یدخل الجنّه من یرجوها و إنّما یجنّب النّار من یخافها و إنّما یرحم اللَّه من یرحم؛
کسی به بهشت می رود که امید آن دارد و کسی از جهنم دور می ماند که از آن بیمناک باشد، خداوند فقط به کسی رحم میکند که رحم کند.
نهج الفصاحه

حدیث1778

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما یتجالس المتجالسان بأمانه اللَّه تعالی فلا یحلّ لأحدهما أن یفشی علی صاحبه ما یخاف؛
جلیسان نگهدار امانت یک دیگرند و روا نیست یکی از آنها راز رفیق خود را آشکار سازد.
نهج الفصاحه

حدیث1779

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما شفاء العیّ السؤال؛
علاج نادانی سؤال است.
نهج الفصاحه

حدیث1780

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما بقی من الدّنیا بلاء و فتنه؛
از دنیا جز بلا و فتنه باقی نمانده است.
نهج الفصاحه

حدیث1781

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما أهلک الّذین من قبلکم أنّهم کانوا إذا سرق فیهم الشّریف ترکوه و إذا سرق فیهم الضّعیف أقاموا علیه الحدّ؛
هلاک پیشینیان شما از آنجا بود که دزد معتبر را رها می کردند و دزد ضعیف را مجازات می دادند.
نهج الفصاحه

حدیث1782

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما أنا بشر إذا أمرتکم بشی ء من دینکم فخذوا به و إذا أمرتکم بشی ء من رأیی فإنّما أنا بشر؛
من انسانی مانند شما هستم وقتی شما را بچیزی در کار دین دستور دادم بدان رفتار کنید و وقتی از پیش خود شما را به چیزی فرمان دادم من انسان هستم.
نهج الفصاحه

حدیث1783

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما العلم بالتّعلّم و إنّما الحلم بالتّحلّم و من یتحرّ الخیر یعطه و من یتّق الشّرّ یوقه؛
علم از تعلم و حلم از تظاهر به حلم حاصل می شود هر که جویای خیر باشد همانش دهند و هر که از شر بگریزد از آن بر کنار ماند.
نهج الفصاحه

حدیث1784

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما الأعمال بالنّیات و الخواتیم؛
ارزش اعمال به نیت و سرانجام آن است.
نهج الفصاحه

حدیث1785

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّما الأمل رحمه من اللَّه لامّتی، لولا الأمل ما أرضعت أمّ ولدا و لا غرس غارس شجرا؛
امید رحمت خدا برای امت من است اگر امید نبود مادری فرزند خود را شیر نمی داد و کسی درختی نمی کاشت.
نهج الفصاحه

حدیث1786

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ هذه القلوب أوعیه فخیرها أوعاها؛
دلها مانند ظرف است و بهتر از همه دلی است که ظرفیت آن بیشتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1787

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ هذه القلوب تصدأ کما یصدأ الحدید قیل فما جلاءها قال ذکر الموت و تلاوه القرآن؛
دلها مانند آهن زنگ می زند گفتند صیقل آن چیست؟ گفت یاد مرگ و خواندن قرآن.
نهج الفصاحه

حدیث1788

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ هذا الدّینار و الدّرهم أهلکا من قبلکم و هما مهلکاکم؛
این دینار و درهم پیشینیان شما را هلاک کرد و شما را نیز هلاک خواهد کرد.
نهج الفصاحه

حدیث1789

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ هذا الدّین متین فأوغل فیه برفق و لا تبغض إلی نفسک عباده اللَّه فإنّ المنبت لا أرضا قطع و لا ظهرا أبقی؛
این دین(اسلام) محکم است به ملایمت در آن پیش برو و عبادت خدا را منفور خود مکن زیرا رهرو عجول نه راهی سپرده و نه مرکوب خود را حفظ کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث1790

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من یمن المرأه تیسیر خطبتها و تیسیر صداقها؛
نشان میمنت زن این است که خواستگاریش آسان و مهرش سبک باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1791

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من موجبات المغفره بذل السّلام و حسن الکلام؛
از جمله لوازم آمرزش ادای سلام و نیکی کلام است.
نهج الفصاحه

حدیث1792

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من موجبات المغفره إدخال السّرور علی أخیک المؤمن؛
از جمله لوازم آمرزش این است که برادر مؤمن خود را خرسند سازی.
نهج الفصاحه

حدیث1793

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من معادن التّقوی تعلّمک إلی ما قد علمت علم ما لم تعلم و النّقص فیما قد علمت قلّه الزّیاده فیه و إنّما یزهد الرّجل فی علم ما لم یعلم قلّه الانتفاع بما قد علم؛
از جمله منابع پرهیزکاری این است که ندانسته ها را بیاموزی و به دانسته ها ضمیمه کنی، اگر افزایش دانش کم شود مایه نقصان آن می شود و کسی که از دانسته های خود کمتر سود برد، در آموختن ندانسته ها سستی می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1794

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من لم یسأل اللَّه تعالی یغضب علیه؛
هر که از خدا چیزی نخواهد خدا بر او خشمگین می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1795

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من حقّ الولد علی والده أن یعلّمه الکتابه و أن یحسن اسمه و أن یزوّجه إذا بلغ؛
از جمله حقوق فرزند بر پدر آن است که او را نوشتن آموزد و نام او را خوب انتخاب کند و هنگام بلوغ به او زن بدهد.
نهج الفصاحه

حدیث1796

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من الیقین أن لا ترضی أحدا بسخط اللَّه و لا تحمد أحدا علی ما آتاک اللَّه و لا تذمّ أحدا علی ما لم یؤتک اللَّه، فإنّ الرّزق لا یجرّه حرص حریص و لا یصرفه کراهه کاره؛
از لوازم ایمان این است که برای خشنودی کسان خدا را خشمگین نسازی و بر نعمتی که خدا داده کسی را سپاس نگزاری و برای آنچه خدا نداده کسی را مذمت نکنی که روزی به آز حریصان فزونی نگیرد و به تنفر کسان نقصان نپذیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1797

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من النّاس ناسا مفاتیح للخیر مغالیق للشّرّ و إنّ من النّاس ناسا مفاتیح الشّرّ مغالیق للخیر فطوبی لمن جعل اللَّه مفاتیح الخیر علی یدیه و ویل لمن جعل اللَّه مفاتیح الشّر علی یدیه؛
بعضی مردم کلید خیرند و قفل شر و بعض دیگر کلید شرند و قفل خیر خوشا به حال آن کسی که خداوند کلید خیر را در دست او قرار داده و بدا به حال آن کس که خدا کلید شر را به دست او سپرده است.
نهج الفصاحه

حدیث1798

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من السّنّه أن یخرج الرّجل مع ضیفه إلی باب الدّار؛
خوب است که مرد با مهمان خود تا در خانه برود.
نهج الفصاحه

حدیث1799

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من شرّ النّاس منزله عند اللَّه یوم القیامه عبدا أذهب آخرته بدنیا غیره؛
بدترین مردم در نظر خدا روز رستاخیز بنده ایست که آخرت خود را برای دنیای دیگری از دست داده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1800

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من سعاده المرء أن یطول عمره و یرزقه اللَّه الإنابه؛
از لوازم سعادت مرد این است که زندگانی او دراز شود و خداوند توبه را نصیب وی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1801

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ ممّا یلحق المؤمن من عمله و حسناته بعد موته علما نشره و ولدا صالحا ترکه و مصحفا ورّثه أو مسجدا بناه أو بیتا لابن السّبیل بناه أو نهرا أجراه أو صدقه أخرجها من ماله فی صحّته و حیاته تلحقه من بعد موته؛
از جمله اعمال و نیکی های مؤمن که بعد از مرگ بدو می رسد دانشی است که منتشر کرده باشد و فرزند پارسائی است که به جا گذاشته باشد و قرآنی است که به ارث گذاشته باشد یا مسجدی که بنا کرده باشد یا خانه ای که برای کاروانیان بپا کرده باشد یا نهری که به کمک او جریان یافته باشد یا مالی که در دوران صحت و حیات از مال خویش جدا کرده باشد همه اینها پس از مرگ بدو می رسد.
نهج الفصاحه

حدیث1802

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ مغیّر الخلق کمغیّر الخلق إنّک لا تستطیع أن تغیّر خلقه حتّی تغیّر خلقه؛
آن که می خواهد سیرت را تغیر دهد مانند کسی است که می خواهد صورت را تغییر دهد اگر توانستی صورت را تغییر دهی سیرت را نیز تغییر توانی داد.
نهج الفصاحه

حدیث1803

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ معافاه اللَّه العبد فی الدّنیا أن یستر علیه سیّئاته؛
بخشش خداوند نسبت به بنده در این جهان این است که گناهان او را مستور دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1804

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ مطعم ابن آدم قد ضرب مثلا للدّنیا و إن قزحه و ملحه فانظر إلی ما یصیر؛
غذای آدمیزاد را نمونه دنیا قرار داده اند هر قدر آن را ادویه و نمک بزند بنگر آخر چه می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1805

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ محرّم الحلال کمحلّل الحرام؛
آن که حلال را حرام می کند مانند کسی است که حرام را حلال می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1806

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ مثل الّذی یعود فی عطیّته کمثل الکلب أکل حتّی إذا شبع قاء ثمّ عاد فی قیئه ثمّ أکله؛
آن که بخشش خود را پس می گیرد مانند سگ است که بخورد و وقتی سیر شد قی کند و آنگاه به قی کرده خود باز گردد و آن را بخورد.
نهج الفصاحه

حدیث1807

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للَّه ملائکه فی الأرض تنطق علی ألسنه بنی آدم بما فی المرء من الخیر و الشّرّ؛
خداوند در زمین فرشتگانی دارد که به زبان آدمیزادگان سخن می گویند و از بد و نیک کسان خبر دهند.
نهج الفصاحه

حدیث1808

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للَّه عند أقوام نعما یقرّها عندهم ما داموا فی حوائج النّاس ما لم یملّوا فإذا ملّوا نقلها اللَّه إلی غیرهم؛
خداوند پیش بعضی مردم نعمت هائی دارد که تا وقتی از انجام حوائج مردم باز نمی مانند نعمت خود را پیش آنها نگاه می دارد و همین که از این کار باز ماندند، نعمت را به اشخاص دیگر منتقل می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1809

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للَّه عبادا خلقهم لحوائج النّاس. إنّ للَّه عبادا یعرفون النّاس بالتّوسّم؛
خداوند بندگانی دارد که آن ها را برای رفع حاجات مردم خلق کرده است. خداوند بندگانی دارد که مردم را به فراست شناسند.
نهج الفصاحه

حدیث1810

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للَّه تعالی عبادا اختصّهم بحوائج النّاس، یفزع النّاس إلیهم فی حوائجهم أولئک الآمنون من عذاب اللَّه؛
خداوند را بندگانست که خاص حوائج مردمان کرده است و کسان در حوائج خویش به ایشان پناه برند آنها از عذاب خدا ایمنند.
نهج الفصاحه

حدیث1811

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للَّه تعالی أقواما یختصّهم بالنّعم لمنافع العباد و یقرّها فیهم ما بذلوها فإذا منعوها نزعها منهم فحوّلها إلی غیرهم؛
خداوند را گروههاست که نعمتهای خویش خاص ایشان کند تا بندگان را منتفع کنند و مادام که دهش کنند نعمت را به نزد ایشان نگهدارد و چون امساک کنند از آنها بگیرد و به دیگران دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1812

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ شی ء معدنا و معدن التّقوی قلوب العارفین؛
هر چیزی معدنی دارد و معدن پرهیزکاری دل عارفان است.
نهج الفصاحه

حدیث1813

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ شجره ثمره و ثمره القلب الولد؛
هر درختی میوه ای دارد و میوه دل فرزند است.
نهج الفصاحه

حدیث1814

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ ساع غایه و غایه ابن آدم الموت فعلیکم بذکر اللَّه فإنّه یسهّلکم و یرغّبکم فی الآخره؛
هر رهسپاری مقصدی دارد و مقصد آدمیزاد مرگ است از یاد خدا غافل مشوید که یاد خدا کارها را آسان و شما را به آن جهان راغب می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1815

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ أمّه فتنه و إنّ فتنه أمّتی المال؛
هر امتی را بلیه ای هست و بلیه امت من مال است.
نهج الفصاحه

حدیث1816

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للطّاعم الشّاکر من الأجر مثل ما للصّائم الصّابر؛
پاداش آن که غذا می خورد و شکر می گزارد مانند روزه دار صبور است.
نهج الفصاحه

حدیث1817

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لصاحب الحقّ مقالا؛
آن که حق دارد گفتاری مؤثر دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1818

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للشّیطان لمّه بابن آدم و للملک لمّه فأمّا لمّه الشّیطان فإیعاد بالشّرّ و تکذیب بالحقّ و أمّا لمّه الملک فإیعاد بالخیر و تصدیق بالحقّ فمن وجد ذلک فلیعلم أنّه من اللَّه تعالی فلیحمد اللَّه و من وجد الأخری فلیتعوّذ باللَّه من الشّیطان؛
شیطان به آدمیزاد نزدیکی ای دارد و خداوند نزدیکی ای، نزدیکی شیطان وعده به بدی و تکذیب حق است و نزدیکی خداوند وعده به نیکی و تصدیق حق است هر که چنین حالی در خود یافت بداند که از جانب خداوند است و او را سپاس گزارد و هر که حال دیگر را در خود یافت از شیطان به خدا پناه ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث1819

إنّ لجواب الکتاب حقّا کردّ السّلام؛
جواب نامه مانند جواب سلام لازم است.
نهج الفصاحه

حدیث1820

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للتّوبه بابا عرض ما بین مصراعیه ما بین المشرق و المغرب لا یغلق حتّی تطلع الشّمس من مغربها؛
توبه دری دارد که پهنای آن مانند وسعت مشرق و مغرب است و تا خورشید از مغرب طلوع نکند بسته نمی شود.
نهج الفصاحه

حدیث1821

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّکم لن تسعوا النّاس بأموالکم و لکن سعوهم بأخلاقکم؛
مال شما به همه مردم نمی رسد پس با اخلاق خود همه را خرسند کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1822

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّک لا تدع شیئا اتّقا اللَّه إلّا أعطاک اللَّه خیرا منه؛
اگر از ترس خدا از چیزی درگذری خداوند بهتر از آن را به تو خواهد داد.
نهج الفصاحه

حدیث1823

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ کذبا علی لیس ککذب علی أحد فمن کذب علیّ متعمّدا فلیتبوّء مقعده من النّار؛
دروغ بستن بر من مثل دروغ بستن بر دیگری نیست هر که به عمد بر من دروغ بندد در آتش جای گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1824

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ قلیل العمل مع العلم کثیر و کثیر العمل مع الجهل قلیل؛
کار اندک که با بصیرت و دانش انجام گیرد بسیار است و کار بسیار که با نادانی صورت پذیرد اندک است.
نهج الفصاحه

حدیث1825

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی المال حقّا سوی الزّکاه؛
در مال به جز زکات حقی هست.
نهج الفصاحه

حدیث1826

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی الجنّه دارا یقال لها دار الفرج لا یدخلها إلّا من فرّح یتامی المؤمنین؛
در بهشت خانه ای هست که آن را خانه خوشحالی نامند و جز کسانی که یتیمان مؤمنان را خوشحال کرده باشند، وارد آن نمی شوند.
نهج الفصاحه

حدیث1827

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی الجسد مضغه إذا صلحت صلح الجسد کلّه و إذا فسدت فسد الجسد کلّه ألا و هی القلب؛
در تن پاره گوشتی است که وقتی به صلاح گراید تمام تن به صلاح آید و وقتی فاسد شود همه تن فاسد شود و آن قلب است.
نهج الفصاحه

حدیث1828

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ صاحب الدّین له سلطان علی صاحبه حتّی یقضیه؛
طلبکار بر قرض دار تسلط دارد تا هنگامی که قرض خود را بپردازد.
نهج الفصاحه

حدیث1829

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ شرّ النّاس منزله عند اللَّه یوم القیمه من یخاف النّاس من شرّه؛
بدتر از همه مردم پیش خدا روز قیامت کسی است که مردم از شر او بترسند.
نهج الفصاحه

حدیث1830

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ ربّک یحبّ المحامد؛
خدای تو ستایش را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1831

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ خیار عباد اللَّه الموفون المطیبون؛
بهترین بندگان خدا آن ها هستند که به وعده وفا کنند و بوی خوش بکار برند.
نهج الفصاحه

حدیث1832

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ حقّا علی المؤمنین أن یتوجّع بعضهم لبعض کما یألّم الجسد الرّأس؛
مؤمنان باید از رنج یک دیگر متألم شوند چنان که تن از رنج سر متأثر می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1833

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ حقّا علی اللَّه أن لا یرفع شیئا من أمر الدّنیا إلّا وضعه؛
بر خدا لازم است که چیزی از دنیا را بالا نبرد جز این که آن را تنزل دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1834

إنّ حسن العهد من الإیمان؛
رعایت پیمان از لوازم ایمان است.
نهج الفصاحه

حدیث1835

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ حسن الظّنّ باللَّه من حسن عباده اللَّه؛
گمان خوب به خدا داشتن از خوب عبادت کردن اوست.
نهج الفصاحه

حدیث1836

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ بین یدی السّاعه کذّابین فاحذروهم؛
پیش از رستاخیز دروغگویان پدیدار می شوند از آن ها حذر کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1837

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أوثق عری الإسلام أن تحبّ فی اللَّه و تبغض فی اللَّه؛
محکم ترین دستاویزهای اسلام این است که کسی را برای خدا دوست داری و کسی را برای خدا دشمن داری.
نهج الفصاحه

حدیث1838

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أهل الشّبع فی الدّنیا هم أهل الجوع غدا فی الآخره؛
سیران این جهان گرسنگان آن جهانند.
نهج الفصاحه

حدیث1839

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أهل المعروف فی الدّنیا هم أهل المعروف فی الآخره و إنّ أهل المنکر فی الدّنیا هم أهل المنکر فی الآخره و إنّ أوّل أهل الجنّه دخولا هم أهل المعروف؛
نیکوکاران این جهان نیکوکاران آن جهانند و بدکاران این جهان بدکاران آن جهانند و نیکوکاران پیش از همه مردم به بهشت درمی آیند.
نهج الفصاحه

حدیث1840

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ النّاس لم یعطوا شیئا خیرا من خلق حسن؛
به مردم چیزی بهتر از اخلاق نیک نداده اند.
نهج الفصاحه

حدیث1841

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ النّاس إذا رأوا الظّالم فلم یأخذوا علی یدیه أوشک أن یعمّهم اللَّه بعقاب منه؛
وقتی مردم ستمگر را دیدند و او را از ستم باز نداشتند بیم آن می رود که خدا همه را به عذاب خود مبتلا کند.
نهج الفصاحه

حدیث1842

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المظلومین هم المفلحون یوم القیامه؛
ستم دیدگان در روز رستاخیز رستگارانند.
نهج الفصاحه

حدیث1843

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المسلم إذا عاد أخاه المسلم لم یزل فی مخرفه الجنّه حتّی یرجع؛
مسلمان وقتی به عیادت برادر مسلمان خود می رود تا هنگامی که که باز گردد، در بهشت قدم می زند.
نهج الفصاحه

حدیث1844

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المرء بین یومین یوم قد مضی أحصی فیه عمله فختم علیه و یوم قد بقی فلا یدری لعلّه لا یصل إلیه؛
انسان میان دو روز است روزی که گذشته و اعمالش به حساب آمده و مختوم گشته و روزی که باقی مانده ولی چه می داند شاید به آن روز نرسد.
نهج الفصاحه

حدیث1845

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ المتحابّین فی اللَّه فی ظلّ العرش؛
آن ها که در راه خدا دوستی می کنند در سایه عرش جای دارند.
نهج الفصاحه

حدیث1846

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الّذی یجرّ الثّوب خیلاء لا ینظر اللَّه إلیه یوم القیمه؛
کسی که از روی تکبر جامه خود را می کشد خدا روز رستاخیز بدو نمی نگرد.
نهج الفصاحه

حدیث1847

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الّذی یأکل أو یشرب فی آنیه الفضّه و الذّهب إنّما یجرجر فی بطنه نار جهنّم؛
کسی که در ظرف نقره و طلا می خورد و می آشامد آتش جهنم را در شکم خود فرو می برد.
نهج الفصاحه

حدیث1848

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه ینهیکم عن قیل و قال؛
خداوند شما را از گفتگوهای بیهوده نهی کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث1849

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یعطی الدّنیا علی نیّه الآخره و أبی أن یعطی الآخره علی نیّه الدّنیا؛
خداوند دنیا را به نیت آخرت می دهد ولی آخرت را به نیت دنیا نمی دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1850

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یحیی القلوب المیّته بنور الحکمه کما یحیی الأرض بوابل السّماء؛
خداوند دلهای مرده را به نور حکمت حیات می بخشد چنان که زمین را به باران آسمان زنده می سازد.
نهج الفصاحه

حدیث1851

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یحبّ معالی الامور و أشرافها و یکره سفسافها؛
خداوند چیزهای بلند و شریف را دوست دارد و از چیزهای پست بیزار است.
نهج الفصاحه

حدیث1852

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یحبّ کلّ قلب حزین؛
خداوند دل غمگین را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1853

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یحبّ الشّاب الّذی یفنی شبابه فی طاعه اللَّه؛
خداوند جوانی را که عمر خود را در عبادت خدا به سر می برد دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1854

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یحبّ البصر النّاقد النّافذ عند مجی ء الشّهوات و الکامل عند نزول الشّبهات یحبّ السّماحه و لو علی تمره و یحبّ الشّجاعه و لو علی قتل حیّه؛
خداوند چشمی را که به هنگام شهوت باریک بین و پیش بین و به هنگام شبهه دقیق است دوست دارد و بخشش را اگر چه یک خرما باشد و شجاعت را اگر چه به کشتن ماری باشد، دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1855

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یحبّ الأبرار الأخفیاء الأتقیاء؛
خدا نیکوکاران گمنام پرهیز کار را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1856

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یحبّ إذا أنعم علی عبده أن یری أثر نعمته علیه و یبغض البؤس و التّباؤس؛
خدا دوست دارد که وقتی به کسی نعمت داد اثر نعمتش بر او آشکار دیده شود و از فقر و اظهار فقر بیزار است.
نهج الفصاحه

حدیث1857

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یبغض کلّ عالم بالدّنیا جاهل بالآخره؛
خداوند هر کس را که به کار دنیا دانا و در کار آخرت نادان است، دشمن دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1858

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یبغض السّائل الملحف؛
خداوند گدای سمج را دشمن دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1859

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یبتلی عبده المؤمن بالسّقم حتّی یکفّر عنه کلّ ذنب؛
خداوند بنده مؤمن خود را به مرض مبتلا می کند تا همه گناهان او بریزد.
نهج الفصاحه

حدیث1860

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه لیرضی عن العبد أن یأکل الأکله فیحمده علیها أو یشرب الشّربه فیحمده علیها؛
خداوند از بنده خشنود می شود به اینکه غذا بخورد و خدا را سپاس گزارد، یا آب بیاشامد و خدا را سپاس گزارد.
نهج الفصاحه

حدیث1861

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه لیدرء بالصّدقه سبعین میته من السّوء؛
خداوند به وسیله صدقه هفتاد قسم مرگ بد را دفع می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1862

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه لم ینزل داء إلا أنزل له شفاء إلّا الهرم؛
خداوند دردی پدید نیاورده جز آن که علاجی برای آن قرار داده به جز پیری.
نهج الفصاحه

حدیث1863

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه لا یقبل عمل عبد حتّی یرضی قوله؛
خداوند عمل بنده را نمی پذیرد مگر آن که از گفتار وی خشنود باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1864

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه لا یرحم من عباده إلّا الرّحماء؛
خداوند فقط به بندگان رحیم خود رحم می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1865

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه لا یؤاخذ المزّاح الصّادق فی مزاحه؛
خداوند شوخی را که در شوخی خود راستگو باشد مؤاخذه نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1866

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه عند لسان کلّ قائل، فلیتّق اللَّه عبد، و لینظر ما یقول؛
خداوند ناظر زبان هر گوینده ای است بنده باید از خدا بترسد و ببیند چه می گوید.
نهج الفصاحه

حدیث1867

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه جمیل یحبّ الجمال؛
خداوند زیباست و زیبائی را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1868

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی ینهاکم أن تحلفوا بآبائکم؛
خداوند نهی کرده که به پدران خود قسم بخورید.
نهج الفصاحه

حدیث1869

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی ینزل المعونه علی قدر المئونه و ینزل الصّبر علی قدر البلاء؛
خداوند کمک را به قدر احتیاج نازل می سازد و صبر را به اندازه بلا می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1870

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یقول یا ابن آدم تفرّغ لعبادتی إملاء صدرک غنی و أسدّ فقرک و إلّا تفعل ملأت یدیک شغلا و لم أسدّ فقرک؛
خداوند گوید آدمیزاد وقت خود را صرف عبادت من کن تا سینه تو را از بی نیازی پر کنم و فقر را از تو دور سازم و اگر چنین نکنی تو را سخت به دنیا مشغول سازم و فقر را از تو دور نکنم.
نهج الفصاحه

حدیث1871

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یقول أنا عند ظنّ عبدی بی إن خیرا فخیرا و إن شرّا فشرّا؛
خداوند گوید من ناظر گمان بنده خویشم اگر گمان خوب به من برد خوبی بیند و اگر گمان بد برد، بدی بیند.
نهج الفصاحه

حدیث1872

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یقبل توبه العبد ما لم یغرغر؛
خداوند تا دم واپسین، توبه بنده را را می پذیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1873

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یقبل الصّدقه و یأخذها بیمینه فیربّیها لأحدکم کما یربّی أحدکم مهره، حتّی إنّ اللّقمه تصیر مثل أحد؛
خداوند صدقه را می پذیرد و آن را به دست راست خود می گیرد و برای شما بزرگ می کند همچنان که کره اسب خود را بزرگ می کنید تا آنجا که یک لقمه به اندازه کوه احد شود.
نهج الفصاحه

حدیث1874

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یعذّب یوم القیامه الّذین یعذّبون النّاس فی الدّنیا؛
خداوند روز رستاخیز کسانی را که در دنیا مردم را عذاب کرده اند عذاب می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1875

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یسأل العبد عن فضل علمه کما یسأله عن فضل ماله؛
خداوند از بنده می پرسد که فزونی دانش خود را کجا صرف کرده همچنان که از فزونی مال می پرسد.
نهج الفصاحه

حدیث1876

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ إغاثه الّلهفان؛
خداوند یاری کردن کسانی را که کمک می جویند، دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1877

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یزید فی عمر الرّجل ببرّه والدیه؛
خداوند به وسیله نیکی با پدر و مادر، عمر انسان را فزون می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1878

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ أن تعدلوا بین أولادکم حتّی فی القبل؛
خداوند دوست دارد که میان فرزندان خود حتی در بوسیدن آنها به عدالت رفتار کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1879

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ المداومه علی الإخاء القدیم فداوموا؛
خداوند ادامه دوستی دیرینه را دوست دارد، بنا بر این دوستی دیرینه را ادامه دهید.
نهج الفصاحه

حدیث1880

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ الشّاب التّائب؛
خداوند جوان توبه کار را دوست درد.
نهج الفصاحه

حدیث1881

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ إذا عمل أحدکم عملا أن یتقنه؛
خداوند دوست دارد که وقتی یکی از شما کاری می کند، آن را کامل کند.
نهج الفصاحه

حدیث1882

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یبغض ابن السّبعین فی أهله ابن عشرین فی مشیته و منظره؛
خداوند پیر هفتاد ساله را که نیت و رفتار وی چون جوانان بیست ساله باشد، دشمن دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1883

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یبغض المؤمن الّذی لا زبر له؛
خداوند مؤمنی را که عقل ندارد، دشمن دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1884

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یبغض البخیل فی حیاته السّخیّ عند موته؛
خداوند کسی را که در زندگی بخیل باشد و هنگام مرگ بخشنده شود، دشمن دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1885

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یبغض الطّلاق؛
خداوند طلاق را دشمن دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1886

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی وضع عن أمّتی الخطاء و النّسیان و ما- استکرهوا علیه؛
خداوند خطا و فراموشی و اضطرار را بر امت من بخشیده است.
نهج الفصاحه

حدیث1887

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی مع الدّائن حتّی یقضی دینه ما لم یکن دینه فیما یکره اللَّه؛
خداوند یار قرض دار است تا قرض خود را بپردازد به شرط آن که قرض وی بر خلاف رضای خداوند نباشد.
نهج الفصاحه

حدیث1888

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی محسن فأحسنوا؛
خداوند نیکوکار است شما نیز نکوئی کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1889

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لیحمی عبده المؤمن من الدّنیا و هو یحبّه کما تحمون مریضکم الطّعام و الشّراب تخافون علیه.
خداوند چون بنده مؤمن خود را دوست دارد او را از دنیا پرهیز می دهد چنان که شما مریض خود را از بیم مرض از خوردن و نوشیدن پرهیز می دهید.
نهج الفصاحه

حدیث1890

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لم یخلق خلقا هو أبغض إلیه من الدّنیا و ما نظر إلیها منذ خلقها بغضا لها.
خداوند مخلوقی که در نظر او مبغوض تر از دنیا باشد نیافریده و از بس آن را دشمن دارد از هنگام آفرینش بر آن ننگریسته است.
نهج الفصاحه

حدیث1891

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لمّا خلق الدّنیا أعرض عنها فلم ینظر إلیها من هوانها علیه.
خداوند وقتی دنیا را آفرید روی از آن بگردانید و چنان در نظر خدا ناچیز بود که بر آن ننگریست.
نهج الفصاحه

حدیث1892

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لا ینظر إلی صورکم و أموالکم و لکن ینظر إلی قلوبکم و أعمالکم.
خداوند به صورت ها و اموال شما نمی نگرد، بلکه به دلها و اعمال شما می نگرد.
نهج الفصاحه

حدیث1893

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لا یقبل من العمل إلّا ما کان له خالصا و ابتغی به وجهه.
خداوند از عبادت ها جز آنچه خاص او باشد و به خاطر او انجام گیرد، نمی پذیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1894

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لا یعذّب من عباده إلّا المارد المتمرّد الّذی یتمرّد علی اللَّه و أبی أن یقول لا إله إلّا اللَّه.
خداوند از بندگان خود جز سرکش مغروری را که از اطاعت خدا سرکشی کند و از گفتن لا اله الا اللَّه امتناع دارد، عذاب نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1895

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لا یحبّ الذّوّاقین و لا الذّوّاقات.
خداوند مردانی را که مکرر زن بگیرند و زنانی را که مکرر شوهر کنند دوست ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث1896

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی کریم یحبّ الکرم.
خداوند بزرگوار است و بزرگواری را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1897

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی کتب علیکم السّعی فاسعوا.
خداوند کوشش را بر شما مقرر داشته است پس بکوشید.
نهج الفصاحه

حدیث1898

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی کتب الحسنات و السّیّئات ثمّ بین ذلک فمن همّ بحسنه فلم یعملها کتبها اللَّه تعالی عنده حسنه کامله فإن همّ بها فعملها کتبها اللَّه عنده عشر حسنات إلی سبعمائه ضعف إلی أضعاف کثیره، و إن همّ بسیّئه فلم یعملها کتبها اللَّه عنده حسنه کامله فإن همّ بها فعملها کتبها اللَّه سیّئه واحده و لا یهلک علی اللَّه إلّا هالک.
خداوند نیکی ها و بدیها و چیزهائی را که میان آنهاست رقم زد هر کس انجام نیکی را در دل گیرد و انجام ندهد خداوند برای او یک نیکی کامل رقم زند و اگر در دل گیرد و انجام دهد خداوند ده نیکی تا هفتصد برابر و بیشتر رقم زند و اگر بدی ای را در دل گیرد و انجام ندهد خداوند آن را نیکی کامل رقم زند و اگر در دل گیرد و انجام دهد خداوند فقط یک بدی رقم می زند، بنا بر این هر که در پیشگاه خدا هلاک شود سزاوار هلاک است.
نهج الفصاحه

حدیث1899

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی عند لسان کلّ قائل فلیتّق اللَّه عبده و لینظر ما یقول؛
خداوند مراقب زبان هر گوینده ای است بنده باید از خدا بترسد و بنگرد که چه می گوید.
نهج الفصاحه

حدیث1900

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی طیّب یحبّ الطّیب نظیف یحبّ النّظافه، کریم یحبّ الکرم، جواد یحبّ الجود فنظّفوا أفنیتکم و لا تشبّهوا بالیهود.
خداوند خوشبو است و بوی خوش را دوست دارد،پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد، بزرگوار است و بزرگواری را دوست دارد،بخشنده است و بخشش را دوست دارد پس جلو خانه های خویش را پاکیزه سازید و مانند یهودان مباشید.
نهج الفصاحه

حدیث1901

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی رضی لهذه الامّه الیسر و کره لها العسر؛
خداوند برای این امت آسانی را پسندیده و سختی را نپسندیده است.
نهج الفصاحه

حدیث1902

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی خلق الجنّه بیضاء و أحبّ شی ء إلی اللَّه البیاض؛
خداوند بهشت را سفید آفریده و سفیدی از همه رنگها پیش خدا محبوبتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1903

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی حیث خلق الدّاء خلق الدّواء فتداووا؛
خداوند که درد را آفریده درمان را نیز آفریده پس دردهای خویش را درمان کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1904

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی إذا أنعم علی عبد نعمه یحبّ أن یری أثر النّعمه علیه و یکره البؤس و التّباؤس و یبغض السّائل؛ الملحف و یحبّ الحییّ العفیف المتعفّف؛
خداوند وقتی نعمتی به بنده ای دهد دوست دارد اثر نعمت بر او دیده شود و تظاهر به تنگدستی را دوست ندارد و گدای پر رو را دشمن دارد و شخص باحیای عفیف را که از محرمات دوری می گیرد دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1905

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه بحکمته و فضله جعل الرّوح و الفرح فی الیقین و الرّضا و جعل الهمّ و الحزن فی الشّک و السّخط؛
خداوند به حکمت و فضل خویش آسایش و شادی را در یقین و رضا قرار داده و غم و اندوه را در تردید و غضب ودیعه نهاده است.
نهج الفصاحه

حدیث1906

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه أوحی إلیّ أن تواضعوا حتّی لا یفخر أحد علی أحد و لا یبغی أحد علی أحد؛
خداوند به من وحی فرستاده که فروتنی کنید تا کسی بر کسی افتخار نکند و کسی بر کسی تعدی نکند.
نهج الفصاحه

حدیث1907

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه إذا أنعم علی عبد نعمه أحبّ أن تری علیه؛
وقتی خداوند نعمتی به بنده ای بدهد دوست دارد که آن را بر او آشکار بیند.
نهج الفصاحه

حدیث1908

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه إذا أراد بقوم خیرا ابتلاهم؛
وقتی خداوند برای قومی نیکی خواهد، آنها را مبتلا سازد.
نهج الفصاحه

حدیث1909

إنّ اللَّه إذا أراد أن یهلک عبدا نزع منه الحیاء فإذا نزع منه الحیاء لم تلقه إلّا مقیتا ممقتا، فإذا لم تلقه إلّا مقیتا ممقتا نزعت منه الأمانه فإذا نزعت منه الأمانه لم تلقه إلّا خائنا مخوّنا نزعت منه الرّحمه فإذا نزعت منه الرّحمه لم تلقه إلّا رجیما ملعّنا نزعت منه ربقه الإسلام؛
خداوند وقتی بخواهد بنده ای را هلاک سازد حیا را از او بگیرد وقتی حیا از او گرفته شود متنفر و منفور شود. وقتی متنفر و منفور شد امانت از او گرفته شود و همین که امانت از او گرفته شد راه خیانت پیش گیرد و کسان نیز بدو خیانت کنند و وقتی چنین شد رحم از او بر خیزد وقتی رحم از او برخاست مطرود و ملعون شود و طوق اسلام را از گردن او بردارند.
نهج الفصاحه

حدیث1910

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الفحش و التّفحّش لیسا من الإسلام فی شی ء و إنّ أحسن النّاس إسلاما أحسنهم خلقا؛
بدگوئی و بدزبانی از صفات اسلام نیست و از همه مردمِ اسلام آن کس بهتر است که اخلاقش نیک تر است.
نهج الفصاحه

حدیث1911

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ العبد لیذنب الذّنب فیدخل به الجنّه یکون نصب عینیه تائبا فارّا حتّی یدخل به الجنّه؛
بنده گناهی می کند و به وسیله آن به بهشت می رود زیرا گناه پیوسته در خاطر اوست و وی توبه کنان و از گناه گریزان است.
نهج الفصاحه

حدیث1912

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ العبد إذا کان همّه الآخره کفّ اللَّه تعالی علیه ضیعته و جعل غناه فی قلبه فلا یصبح إلّا غنیّا و إذا کان همّه الدّنیا أفشی اللَّه تعالی ضیعته و جعل فقره بین عینیه فلا یمسی إلّا فقیرا و لا یصبح إلّا فقیرا؛
بنده اگر در آخرت دل بسته باشد، خداوند دارائی او را به قدر کفاف کند و ثروتش را در قلبش قرار دهد و پیوسته بی نیاز باشد و اگر بدنیا دل بسته باشد خداوند دارائی او را فراوان کند و فقر را رو برویش قرار دهد و پیوسته فقیر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1913

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ العار لیلزم المرء یوم القیامه حتّی یقول یا ربّ لإرسالک بی إلی النّار أیسر علیّ ممّا ألقی و إنّه لیعلم ما فیها من شدّه العذاب؛
در قیامت آن قدر ننگ گریبان گیر انسان می شود که می گوید خدایا اگر مرا به جهنم بفرستی بهتر از این وضع است در صورتی که از سختی عذاب جهنم خبر دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1914

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الصّدقه لتطفی عن أهلها حرّ القبور و إنّما یستظلّ المؤمن یوم القیامه فی ظلّ صدقته؛
صدقه گرمای قبر صدقه دهندگان را تخفیف می دهد و مؤمن روز رستاخیز در سایه صدقه خویش قرار می گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1915

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الصّدقه لتطفی غضب الرّبّ و تدفع میته السّوء؛
صدقه خشم خداوند را فرو می نشاند و از مرگ بد جلوگیری می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1916

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الصّدقه علی ذی قرابه یضعف أجرها مرّتین؛
صدقه ای که به خویشاوند دهند، پاداش مکرر دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1917

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الصّبحه تمنع بعض الرّزق؛
خواب صبحگاهی مانع قسمتی از روزی می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1918

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الشّیطان قال و عزّتک یا ربّ لا أبرح أغوی عبادک ما دامت أرواحهم فی أجسادهم فقال الرّبّ و عزّتی و جلالی لا أزال أغفر لهم ما استغفرونی؛
شیطان گفت پروردگارا به عزت تو سوگند که تا وقتی که روح بندگان تو در تنشان است پیوسته آنها را گمراه می کنم، خداوند گفت به عزت و جلالم سوگند که تا وقتی از من بخشش طلبند پیوسته آنها را می بخشم.
نهج الفصاحه

حدیث1919

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الشّیطان یجری من ابن آدم مجری الدّم؛
شیطان مانند خون در تن انسان جاری است.
نهج الفصاحه

حدیث1920

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الشّیطان یأتی أحدکم فیقول من خلقک؟ فیقول اللَّه فیقول فمن خلق اللَّه؟ فإذا وجد أحدکم ذلک فلیقل: آمنت باللَّه و رسوله فإنّ ذلک یذهب عنه؛
شیطان پیش یکی از شما آید و گوید کی تو را خلق کرد؟ جواب دهد خدا، گوید خدا را کی خلق کرد اگر یکی از شما چنین پنداری به خاطر یافت گوید به خدا و پیغمبر او ایمان دارم و این پندار از خاطر او برود.
نهج الفصاحه

حدیث1921

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ السّعید لمن جنّب الفتن و لمن ابتلی فصبر؛
خوشبخت آن است که از فتنه ها کناره گیرد و آن که به زحمتی مبتلا شود و صبر کند.
نهج الفصاحه

حدیث1922

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ السّعاده کلّ السّعاده طول العمر فی طاعه اللَّه؛
سعادت کامل آن است که عمر دراز را در عبادت خداوند به پایان برند.
نهج الفصاحه

حدیث1923

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّزق لیطالب العبد أکثر ممّا یطلبه أجله؛
روزی بیشتر از اجل در جستجوی بنده است.
نهج الفصاحه

حدیث1924

إنّ الرّحمه لا تنزل علی قوم فیهم قاطع رحم؛
مردمی که در میان آنها کسی از خویشاوندان بریده باشد، رحمت خدا بر آنها فرود نمی آید.
نهج الفصاحه

حدیث1925

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّجل لیعمل- أو المرأه- بطاعه اللَّه تعالی ستّین سنه ثمّ یحضرهما الموت فیضارّان فی الوصیّه فتجب لهما النّار؛
مرد یا زن شصت سال خدا را عبادت می کنند و هنگام مرگ در وصیت به حق رفتار نمی کنند و جهنم بر آنها واجب می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1926

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّجل لیطلب الحاجه فیزویها اللَّه تعالی عنه لما هو خیر له فیتّهم النّاس ظلما لهم فیقول من سبعنی؛
انسان حاجتی می خواهد و خدا برای مصلحتی حاجت او را بر نمی آورد و او به ستم مردم را متهم می کند که کی حق مرا برد.
نهج الفصاحه

حدیث1927

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّجل لیحرم الرّزق بالذّنب یصیبه و لا یردّ القدر إلّا الدّعاء و لا یزید فی العمر إلا البرّ؛
انسان به سبب گناه از روزی محتوم محروم ماند و تقدیر جز به دعا برنگردد و عمر جز به نیکوکاری دراز نشود.
نهج الفصاحه

حدیث1928

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرجل لترفع درجته فی الجنّه فیقول أنّی لی هذا؟ فیقال باستغفار ولدک لک؛
مقام یکی را در بهشت بالا برند و گوید این مقام از کجا برای من حاصل شد؟ گویند فرزندت برای تو آمرزش طلبید.
نهج الفصاحه

حدیث1929

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّجل إذا نظر إلی امرأته و نظرت إلیه نظر اللَّه تعالی إلیهما نظر الرّحمه؛
وقتی مرد به زن خود نگرد و زنش بدو نگرد خداوند به دیده رحمت بر آنها می نگرد.
نهج الفصاحه

حدیث1930

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الدّنیا حلوه خضره و إنّ اللَّه مستخلفکم فیها لینظر کیف تعملون؛
جهان شیرین و سبز است و خدا شما را در آن جای داده تا ببیند چه می کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1931

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الحیاء و الإیمان قرنا جمیعا فإذا سلب أحدهما تبعه الآخر؛
حیا و ایمان قرین یکدیگرند وقتی یکی را گرفتند دیگری همراه آن می رود.
نهج الفصاحه

حدیث1932

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ التّواضع لا یزید العبد إلّا رفعه فتواضعوا یرفعکم اللَّه و إنّ العفو لا یزید العبد إلّا عزّا فاعفوا یعزّکم اللَّه و إنّ الصّدقه لا یزید المال إلّا نماء فتصدّقوا یزدکم اللَّه؛
تواضع مایه رفعت است تواضع کنید تا خدا شما را رفعت دهد. عفو مایه عزت است عفو کنید تا خدا شما را عزت بخشد. صدقه موجب فزونی مال است صدقه دهید تا خدا مالتان را زیاد کند.
نهج الفصاحه

حدیث1933

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الإسلام نظیف فتنظّفوا فإنّه لا یدخل الجنّه إلّا نظیف؛
اسلام پاکیزه است، شما نیز پاکیزه باشید که هر کس پاکیزه نیست به بهشت نمی رود.
نهج الفصاحه

حدیث1934

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الأرض لتنادی کلّ یوم سبعین مرّه یا بنی آدم کلوا ما شئتم و اشتهیتم فو اللَّه لآکلنّ لحومکم و جلودکم؛
زمین هر روز هفتاد بار بانک می زند، آدمیزادگان هر چه می خواهید و دوست دارید بخورید به خدا که گوشت و پوست شما را خواهم خورد.
نهج الفصاحه

حدیث1935

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الأحمق یصیب بحمقه أعظم من فجور الفاجر؛
احمق به واسطه حماقت بیشتر از مردم بدکار گناه می کند.
نهج الفصاحه

حدیث1936

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أکثر النّاس شبعا فی الدّنیا أطولهم جوعا یوم القیامه؛
آن که در دنیا از همه مردم سیرتر است روز رستاخیز بیشتر از همه گرسنه خواهد ماند.
نهج الفصاحه

حدیث1937

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أعجل الطّاعه ثوابا صله الرّحم ؛
ثواب نیکی با خویشاوندان را از همه کارهای نیک زودتر می دهند.
نهج الفصاحه

حدیث1938

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أعظم النّاس خطایا یوم القیامه أکثرهم خوضا فی الباطل؛
به روز رستاخیز گناه آن کس از همه مردم بیشتر است که بیشتر از همه گفتگوی بیهوده کرده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1939

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أعظم الذّنوب عنه اللَّه أن یلقاه بها عبد- بعد الکبائر الّتی نهی اللَّه عنها- أن یموت الرّجل و علیه دین لا یدع له قضاء؛
بعد از گناهان بزرگ که خداوند از آن نهی کرده بزرگتر از همه گناهان آن است که مردی بمیرد و قرضی داشته باشد و محلی برای پرداخت آن نگذارد.
نهج الفصاحه

حدیث1940

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أطیب ما أکلتم من کسبکم و إنّ أولادکم من کسبکم؛
بهترین روزی شما آن است که از کسب به دست آرید و فرزند شما جزو کسب شماست.
نهج الفصاحه

حدیث1941

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أشکر النّاس أشکرهم للنّاس؛
سپاسگزارتر از همه مردم کسی است که سپاس مردم را بیشتر می گذارد.
نهج الفصاحه

حدیث1942

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أشقی الأشقیاء من اجتمع علیه فقر الدّنیا و عذاب الآخره؛
بدبخت ترین بدبختان کسی است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1943

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أشدّ النّاس تصدیقا للنّاس أصدقهم حدیثا و إنّ أشدّ النّاس تکذیبا أکذبهم حدیثا؛
هر که راستگوتر است سخن مردم را زودتر باور می کند و هر که دروغگوتر است بیشتر مردم را دروغگو می شمارد.
نهج الفصاحه

حدیث1944

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أشدّ النّاس ندامه یوم القیامه رجل باع آخرته بدنیا غیره؛
پشیمان تر از همه مردم در روز قیامت، مردی است که آخرت خود را به دنیای دیگری فروخته است.
نهج الفصاحه

حدیث1945

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أحسن الحسن الخلق الحسن؛
بهترین نیکی ها سیرت نیک است.
نهج الفصاحه

حدیث1946

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أحساب أهل الدّنیا الّذین یذهبون إلیه هذا المال؛
مایه افتخار مردم دنیا که به سوی آن می روند این مال است.
نهج الفصاحه

حدیث1947

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أحدکم مرآه أخیه فإذا رأی به أذی فلیمطّه عنه؛
هر یک از شما آئینه برادر خویش است وقتی عیبی بر او دید، باید بزداید.
نهج الفصاحه

حدیث1948

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أحبّ عباد اللَّه إلی اللَّه من حبّب إلیه المعروف و حبّب إلیه فعاله؛
محبوبترین بندگان خدا به نزد وی کسی است که کار نیک را محبوب او ساخته و میل انجام آن را در دلش انداخته است.
نهج الفصاحه

حدیث1949

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أحبّ عباد اللَّه إلی اللَّه أنصحهم لعباده؛
محبوبترین بندگان خدا به نزد وی کسی است که با بندگان او مهربانتر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1950

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ إبلیس یبعث أشدّ أصحابه و أقوی أصحابه إلی من یصنع المعروف فی ماله؛
شیطان محکم ترین و نیرومند ترین یاران خود را برای گمراهی کسی فرستد که با دارائی خود کار نیک انجام می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث1951

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أبرّ البرّ أن یصل الرّجل أهل ودّ أبیه بعد أن یولّی الأب؛
بهترین نیکی آن است که مرد پس از مرگ پدر خویش با دوستان او دوستی کند.
نهج الفصاحه

حدیث1952

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ آدم قبل أن یصیب الذّنب کان أجله بین عینیه و أمله خلفه فلمّا أصاب الذّنب جعل اللَّه تعالی أمله بین عینیه و أجله خلفه فلا یزال یؤمّل حتّی یموت؛
آدم پیش از آن که مرتکب گناه شود مرگش جلو چشمش و آرزویش پشت سرش بود و همین که مرتکب گناه شد خداوند آرزوی او را جلو چشمش و مرگش را پشت سرش قرار داد بدین جهت پیوسته آرزو می کند تا بمیرد.
نهج الفصاحه

حدیث1953

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إن قامت السّاعه و فی ید أحدکم فسیله فإن استطاع أن لا یقوم حتّی یغرسها فلیغرسها؛
اگر رستاخیز بپاشد و نهالی در دست یکی از شماست اگر می تواند آن را بکارد، باید بکارد.
نهج الفصاحه

حدیث1954

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنعم علی نفسک کما أنعم اللَّه علیک؛
نعمتی را که خدا به تو داده از آن بهره برگیر.
نهج الفصاحه

حدیث1955

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنظروا إلی من هو أسفل منکم و لا تنظروا إلی من هو فوقکم فإنّه أجدر أن لا تزدروا نعمه اللَّه علیکم؛
به آن که از شما پائین تر است بنگرید و به آن که از شما بالاتر است منگرید زیرا بدین وسیله قدر نعمت خدا را بهتر می دانید.
نهج الفصاحه

حدیث1956

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنظر فإنّک لست بخیر من أحمر و لا أسود إلّا أن تفضله بتقوی؛
بنگر که تو از سرخ پوست و سیاه پوست بهتر نیستی جز آن که در پرهیزکاری از او برتر باشی.
نهج الفصاحه

حدیث1957

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنزلوا النّاس منازلهم من الخیر و الشّرّ؛
مردم را در مقام خودشان از بدی و نیکی بشناسید.
نهج الفصاحه

حدیث1958

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنتم علی بیّنه من ربّکم ما لم تظهر منکم سکرتان سکره الجهل و سکره حبّ الدّنیا؛
تا هنگامی که مستی نادانی و مستی دنیاپرستی از شما پدیدار نشود به خداوند خویش اطمینان دارید.
نهج الفصاحه

حدیث1959

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
انتظار الفرج من اللَّه عباده و من رضی بالقلیل من الرّزق رضی اللَّه تعالی منه بالقلیل من العمل؛
انتظار گشایش از جانب خداوند عبادت است و هر که به روزی اندک راضی باشد خداوند از او به عبادت اندک راضی می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1960

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إن أحببتم أن یحبّکم اللَّه و رسوله فادّوا إذا ائتمنتم و اصدقوا إذا حدّثتم و أحسنوا جوار من جاورکم؛
اگر می خواهید که خدا و پیغمبر شما را دوست بدارند وقتی امانتی به شما سپردند رد کنید و همین که سخن می گوئید راست گوئید و با همسایگان خود به نیکی رفتار کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1961

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنا النّذیر و الموت المغیر و السّاعه الموعد؛
من بیم دهنده ام و مرگ یغماگر است و رستاخیز وعده گاه.
نهج الفصاحه

حدیث1962

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أمنک من عتبک؛
هر که تو را سرزنش کرد از کینه خویش ایمن ساخت.
نهج الفصاحه

حدیث1963

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إملاء الخیر خیر من السّکوت و السّکوت خیر من إملاء الشّرّ؛
القای خیر از خاموشی بهتر و خاموشی از القای شر برتر است.
نهج الفصاحه

حدیث1964

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أمّک، أمّک، ثمّ أمّک، ثمّ أباک، ثمّ الأقرب فالأقرب؛
مادر خود، مادر خود، مادر خود را رعایت کن، سپس پدر خود را و پس از آن کسانی را که به تو نزدیک ترند.
نهج الفصاحه

حدیث1965

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أمط الأذی عن طریق المسلمین تکثر حسناتک؛
مانع از راه مسلمانان دور کن تا حسنات تو بسیار شود.
نهج الفصاحه

حدیث1966

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
امرأه ولود أحبّ إلی اللَّه تعالی من امرأه حسناء لا تلد إنّی مکاثر بکم الامم یوم القیامه؛
زنی که فرزند بسیار آرد در پیش خداوند از زن زیبائی که فرزند نمی آرد بهتر است من در روز قیامت به فزونی شما افتخار می کنم.
نهج الفصاحه

حدیث1967

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أما إنّ ربّک یحبّ المدح؛
پروردگار تو ستایش را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1968

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الهوا و العبوا فإنّی أکره أن یری فی دینکم غلظه؛
تفریح کنید و بازی کنید زیرا دوست ندارم که در دین شما خشونتی دیده شود.
نهج الفصاحه

حدیث1969

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أحینی مسکینا و توفّنی مسکینا و احشرنی فی زمره المساکین و إنّ أشقی الأشقیاء من اجتمع علیه فقر الدّنیا و عذاب الآخره؛
خدایا مرا در زندگی فقیر دار و فقیر بمیران و در صف فقیران محشور ساز، بدبخت تر از همه بدبختان کسی است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم داشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1970

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ احفظنی بالإسلام قائما و احفظنی بالإسلام قاعدا و احفظنی بالإسلام راقدا و لا تشمت بی عدوّا و لا حاسدا اللّهمّ إنّی أسألک من کلّ خیر خزائنه بیدک و أعوذ بک من کلّ شرّ خزائنه بیدک؛
خدایا مرا هنگام خفتن و ایستادن و نشستن به وسیله اسلام حفظ کن و مرا به سرزنش دشمن و حسود مبتلا مساز، خدایا همه نیکی هائی که گنجینه آن را بدست داری از تو می خواهم و از همه بدیهائی که گنجینه آن را بدست داری بتو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث1971

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ اجعلنی من الّذین إدا أحسنوا استبشروا و إذا أساؤا استغفروا؛
خدایا مرا از جمله کسانی قرار ده که وقتی نیکی کنند، خوشحال می شوند و وقتی بد کنند، آمرزش می طلبند.
نهج الفصاحه

حدیث1972

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللَّه مع القاضی ما لم یجر فإذا جار تخلّی اللَّه عنه و لزمه الشّیطان؛
خداوند یار قاضی است تا موقعی که ستم نکند، وقتی ستم کرد خدا او را رها می کند و شیطان قرین او می شود.
نهج الفصاحه

حدیث1973

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللَّه فی عون العبد ما کان العبد فی عون أخیه؛
تا هنگامی که شخص به یاری برادر خویش می پردازد، خداوند یاور اوست.
نهج الفصاحه

حدیث1974

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللَّه اللَّه فیمن لیس له ناصر إلّا اللَّه؛
در باره کسی که جز خدا یاوری ندارد خدا را در نظر داشته باشید.
نهج الفصاحه

حدیث1975

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التمسوا الرّزق بالنّکاح؛
به وسیله زناشوئی روزی بجوئید.
نهج الفصاحه

حدیث1976

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا لا یخلونّ رجل بامرأه إلّا کان ثالثهما الشّیطان؛
بدانید که هیچ مردی با زن نامحرم خلوت نمی کند جز آن که سومی آنها شیطان است.
نهج الفصاحه

حدیث1977

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا لا یمنعنّ رجلا مخافه النّاس أن یقول الحقّ إذا علمه؛
کسی که سخن حقی می داند نباید از بیم مردم از گفتن آن خودداری کند.
نهج الفصاحه

حدیث1978

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا یا ربّ نفس طاعمه ناعمه فی الدّنیا جائعه عاریه یوم القیامه. ألا یا ربّ نفس جائعه عاریه فی الدّنیا طاعمه ناعمه یوم القیامه؛
چه بسیار کسان که در این جهان سیر و خوشند و در روز رستاخیز گرسنه و برهنه اند و چه بسیار کسان که در این جهان گرسنه و برهنه اند و روز رستاخیز سیر و خوشند.
نهج الفصاحه

حدیث1979

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا و إنّ فی الجسد مضغه إذا صلحت صلح الجسد کلّه و إذا فسدت فسد الجسد کلّه ألا و هی القلب؛
بدانید که در تن قطعه گوشتی است که اگر صالح بود تمام تن به صلاح آید و اگر فاسد بود تمام تن به فساد گراید، بدانید که آن قلب است.
نهج الفصاحه

حدیث1980

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا ربّ شهوه ساعه أورثت حزنا طویلا؛
چه بسا شهوت ساعتی که رنجی طولانی به جای گذارد.
نهج الفصاحه

حدیث1981

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا إنّ عمل أهل الجنّه حزن بربوه ألا إنّ عمل أهل النّار سهل بسهوه؛
بدانید که کار اهل بهشت مانند آن است که از راه سختی بر تپه مرتفعی بالا روند و کار اهل جهنم مانند آن است که در سراشیب زمین همواری راه سپرند.
نهج الفصاحه

حدیث1982

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا إنّ خیر الرّجال من کان بطی ء الغضب سریع الرّضا و شرّ الرّجال من کان سریع الغضب بطی ء الرّضا، فإذا کان الرّجل بطی ء الغضب بطی ء الفی ء و سریع الغضب سریع الفی ء فإنّها بها؛
بدانید که بهترین مردان آن است که دیر به خشم آید و آسان خشنود شود و بدترین مردان آن است که زود به خشم آید و دیر خشنود شود، اگر مردی دیر به خشم آید و دیر خشنود شود یا زود به خشم آید و زود خشنود شود آن هم چیزیست.
نهج الفصاحه

حدیث1983

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا إنّ النّاس من آدم و آدم من تراب و أکرمهم عند اللَّه أتقاهم؛
بدانید که مردم از آدم پدید آمده اند و آدم از خاک و بزرگوار ترین مردم در نظر خدا پرهیزکار ترین آنهاست.
نهج الفصاحه

حدیث1984

ألا أعلّمک خصلات ینفعک اللَّه تعالی بهنّ؟ علیک بالعلم فإنّ العلم خلیل المؤمن و الحلم وزیره و العقل دلیله و العمل قیّمه و الرّفق أبوه و اللّین أخوه و الصّبر أمیر جنوده؛
می خواهی صفاتی به تو بیاموزم که خداوند تو را به آنها منتفع سازد؟ دانش آموز که دانش دوست مؤمن است و بردباری پشتیبان او و عقل رهبر و عمل قیم و مدارا پدر و ملایمت برادر اوست و صبر امیر سپاه وی به شمار می رود.
نهج الفصاحه

حدیث1985

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أنبئک بشرّ النّاس؟ من أکل وحده و منع رفده و سافر وحده و ضرب عبده، ألا أنبئک بشرّ من هذا؟ من یخشی شرّه و لا یرجی خیره ألا أنبئک بشرّ من هذا؟ من باعآخرته بدنیا غیره ألا أنبئک بشرّ من هذا؟ من أکل الدّنیا بالدّین؛
می خواهی تو را از کسی که از همه مردم بدتر است خبر دهم؟، آن کس که تنها غذا خورد و به کسی چیزی ندهد و تنها سفر کند و بنده خویش را بزند، می خواهی تو را از کسی که بدتر از اوست خبر دهم؟، آنکه از شر او بترسند و بخیرش امید نداشته باشند، می خواهی تو را از کسی که بدتر از اوست خبر دهم؟، آن که آخرت خویش را به دنیای دیگری فروشد، می خواهی تو را از کسی که بدتر از اوست خبر دهم؟، آن که بوسیله دین از دنیا بهره مند شود.
نهج الفصاحه

حدیث1986

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أدلّکم علی أشدّکم؟ أملککم عند الغضب؛
می خواهید شما را به آن کس که از همه زورمندتر است رهبری کنم؟ آن که هنگام خشم بهتر خود را نگاه می دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1987

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرکم بخیرکم من شرّکم؟ خیرکم من یرجی خیره و یؤمن شرّه و شرّکم من لا یرجی خیره و لا یؤمن شرّه؛
می خواهید شما را از بدان و نیکان تان خبر دهم؟ بهترین شما کسی است که بخیرش امید توان داشت و از شرش امان توان یافت و بدترین شما کسی است که بخیرش امید و از شرش امان نیست.
نهج الفصاحه

حدیث1988

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرکم بنسائکم من أهل الجنّه؟ الودود الولود العئود الّتی إذا ظلمت قالت هذه یدی فی یدک لا أذوق غمضا حتّی ترضی؛
می خواهید شما را از زنانی که اهل بهشتند خبر دهم؟ زن وفاداری که فرزند زیاد آورد و زود آشتی کند و همین که بدی کرد گوید این دست من در دست توست چشم بر هم نمی گذارم تا از من راضی شوی.
نهج الفصاحه

حدیث1989

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرکم بأفضل من درجه الصّیام و الصّلوه و الصّدقه اصلاح ذات البین فإنّ فساد ذات البین هی الحالقه؛
میخواهید شما را از چیزی که بهتر از روزه و نماز و صدقه است خبر دهم؟ اصلاح میان کسان، زیرا فساد میان کسان مایه هلاک است.
نهج الفصاحه

حدیث1990

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرک عن ملوک الجنّه؟ رجل ضعیف مستضعف ذو طمرین لا یؤبه له لو أقسم علی اللَّه لأبرّه؛
می خواهی تو را از پادشاهان بهشت خبر دهم؟ مرد ضعیف و ناتوان و ژنده پوش که هیچ کس بدو اعتنا نکند و اگر قسم خورد که چیزی واقع می شود خداوند قسم او را راست کند.
نهج الفصاحه

حدیث1991

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرک بخیر ما یکنز المرء؟.. المرأه الصّالحه إذا نظر إلیها سرّته و إذا أمرها أطاعته و إذا غاب عنها حفظته؛
می خواهی تو را از بهترین گنجینه مرد خبر دهم؟ زن پارسا که وقتی بدو نگرد مسرور شود و همین که بدو فرمان دهد اطاعت کند و هنگام غیبت امانت او را محفوظ دارد.
نهج الفصاحه

حدیث1992

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکمل المؤمنین إیمانا أحسنهم خلقا و خیارکم خیارکم لنسائهم؛
کامل ترین مؤمنان آن است که خلقش نیک تر است و از همه شما نیک تر کسانی هستند که برای زنان خود نیک ترند.
نهج الفصاحه

حدیث1993

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اکلفوا من العمل ما تطیقون فإنّ اللَّه لا یملّ حتّی تملّوا و إنّ أحبّ العمل إلی اللَّه تعالی أدومه و إن قلّ؛
به قدر توانائی خود عبادت کنید زیرا وقتی شما ملول شدید خدا نیز ملول می شود، در نظر خدا بهترین کارها آن است که بادوامتر است اگر چه اندک باشد.
نهج الفصاحه

حدیث1994

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرموا الخبز فإنّ اللَّه أنزله من برکات السّماء و أخرجه من برکات الأرض؛
نان را گرامی شمارید زیرا خداوند آن را از برکات آسمان فرو فرستاده و از برکات زمین بیرون آورده است.
نهج الفصاحه

حدیث1995

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرموا أولادکم و أحسنوا آدابهم؛
فرزندان خود را گرامی شمارید و نیکو تربیت شان کنید.
نهج الفصاحه

حدیث1996

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرموا العلماء فإنّهم ورثه الأنبیاء فمن أکرمهم فقد أکرم اللَّه و رسوله؛
دانشمندان را گرامی دارید که آنها وارثان پیغمبرانند و هر که آنها را عزیز دارد خدا و پیغمبر را عزیز داشته است.
نهج الفصاحه

حدیث1997

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرم النّاس أتقاهم؛
بزرگوارتر از همه مردم کسی است که پرهیزکارتر است .
نهج الفصاحه

حدیث1998

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرموا الشّهود فإنّ اللَّه یستخرج بهم الحقوق و یدفع بهم الظّلم؛
شاهدان را گرامی شمارید زیرا خدا حقوق کسان را به وسیله آنان احقاق می کند و ستم را به وسیله آنها دفع می نماید.
نهج الفصاحه

حدیث1999

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثروا من ذکر هادم اللّذّات فإنّه لا یکون فی کثیر إلّا قلّله و لا فی قلیل إلّا أجزله؛
مرگ را بسیار بیاد آرید زیرا یاد مرگ بسیار را کم و کم را کافی جلوه می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2000

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثروا من الإخوان فإنّ ربّکم حییّ کریم یستحیی أن یعذّب عبده بین إخوانه یوم القیمه؛
دوست بسیار گیرید زیرا خدای شما با حیا و بخشنده است و شرم دارد که روز رستاخیز بنده خود را میان برادرانش عذاب کند.
نهج الفصاحه

حدیث2001

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثروا ذکر الموت فإنّه یمحّص الذّنوب و یزهّد فی الدّنیا فإن ذکرتموه عند الغنی هدمه و إن ذکرتموه عند الفقر أرضاکم بعیشکم؛
مرگ را بسیار به یاد آرید زیرا یاد مرگ گناهان را پاک می کند و حرص دنیا را کم می کند، اگر مرگ را به هنگام توانگری به یاد آرید اهمیت آن را کم می کند و اگر به هنگام تنگدستی یاد کنید، شما را از زندگی تان خشنود می سازد.
نهج الفصاحه

حدیث2002

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثر ذکر الموت فإنّ ذکره یسلّیک ممّا سواه؛
مرگ را بسیار به خاطر بیاور زیرا یاد مرگ تو را از رنج های دیگر تسلیت می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2003

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثر النّاس قیمه أکثرهم علما؛
هر که به دانش از دیگران پیش تر است، قیمتش از دیگران بیشتر است.
نهج الفصاحه

حدیث2004

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثر النّاس ذنوبا یوم القیامه أکثرهم کلاما فیما لا یعنیه؛
در روز رستاخیز از همه مردم گناه آن کس بیشتر است که بیشتر از همه در چیزهائی که بدو مربوط نیست، سخن گوید.
نهج الفصاحه

حدیث2005

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکثر خطایا ابن آدم فی لسانه؛
بیشتر گناهان فرزند آدم از زبان اوست.
نهج الفصاحه

حدیث2006

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکبر أمّتی الّذین لم یعطوا فیبطروا و لم یقتر علیهم فیسألوا؛
بزرگترین افراد امت من آنها هستند که نه چندان توانگرند که خود را گم کنند و نه چندان فقیرند که دست به سؤال گشایند.
نهج الفصاحه

حدیث2007

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقیموا حدود اللَّه تعالی فی البعید و القریب و لا تأخذکم فی اللَّه لومه لائم؛
مقررات خدا را در باره بیگانه و خویش اجرا کنید و در کار خدا به سخن کسان گوش مدهید.
نهج الفصاحه

حدیث2008

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقلّوا الدّخول علی الأغنیاء فإنّه أحری أن لا تزدروا نعم اللَّه عزّ و جلّ؛
پیش توانگران کمتر روید زیرا در این صورت نعمتهای خدا را خوار نخواهید شمرد.
نهج الفصاحه

حدیث2009

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقلّ من الذّنوب یهن علیک الموت؛
گناه کمتر کن تا مرگ بر تو آسان شود.
نهج الفصاحه

حدیث2010

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقلّ من الدّین تعش حرّا؛
قرض کمتر گیر تا آزاد باشی.
نهج الفصاحه

حدیث2011

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اقتربت السّاعه و لا یزداد النّاس علی الدّنیا إلّا حرصا و لا ترداد منهم إلّا بعدا؛
رستاخیز نزدیک شده است و آز مردم به دنیا دائما بیشتر و دنیا از آن ها دورتر می شود.
نهج الفصاحه

حدیث2012

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اقبل الحقّ ممّن أتاک به من صغیر أو کبیر و إن کان بغیضا بعیدا و اردد الباطل علی من جاءک به من صغیر أو کبیر و إن کان حبیبا قریبا؛
سخن حق را از هر که شنیدی بپذیر اگر چه دشمن و بیگانه باشد و ناحق را از هر که شنیدی نپذیر اگر چه دوست و نزدیک باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2013

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقرب العمل إلی اللَّه الجهاد فی سبیل اللَّه و لا یقاربه شی ء؛
نزدیکترین کارها به خدا جهاد در راه خداست و چیزی مانند آن نیست.
نهج الفصاحه

حدیث2014

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اقرءوا القرآن فإنّ اللَّه تعالی لا یعذّب قلبا وعی القرآن؛
قرآن را بخوانید زیرا خداوند دلی را که قرآن را دریافته معذب نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث2015

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اقرءوا القرآن و اعملوا به و لا تجفوا عنه و لا تغلوا فیه و لا تأکلوا به و لا تستکثروا به؛
قرآن را بخوانید و بدان عمل کنید و از آن دور نشوید و در آن غلو نکنید به وسیله قرآن نان نخورید و به کمک آن فزونی مجوئید.
نهج الفصاحه

حدیث2016

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اقرأ القرآن ما نهاک فإذا لم ینهک فلست تقرؤه؛
اگر خواندن قرآن تو را از کار بد منع می کند آن را بخوان ولی اگر تو را از کار بد وانمی دارد به حقیقت قرآن نمی خوانی.
نهج الفصاحه

حدیث2017

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضلکم إیمانا أحسنکم أخلاقا؛
هر کس از شما اخلاقش نیک تر باشد، ایمانش بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث2018

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفلح من رزق لبّا؛
آن که خرد دارد، رستگار می شود.
نهج الفصاحه

حدیث2019

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل النّاس رجل یعطی جهده؛
بهترین مردم آن است که همه کوشش خود را به کار می برد.
نهج الفصاحه

حدیث2020

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل المؤمنین إیمانا الّذی إذا سئل أعطی و إذا لم یعط استغنی؛
از همه مؤمنان ایمان آن کس بهتر است که وقتی از او چیزی بخواهند بدهد و اگر چیزی به او ندهند راه بی نیازی سپرد.
نهج الفصاحه

حدیث2021

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الکسب بیع مبرور و عمل الرّجل بیده؛
بهترین کسب ها معامله ای است که نادرستی در آن نباشد و کاری است که مرد با دست خود انجام دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2022

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل العباده أجرا سرعه القیام من عند المریض؛
از همه عبادت ها بهتر و پر اجرتر آن است که زودتر از پیش مریض برخیزی.
نهج الفصاحه

حدیث2023

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل العمل النّیّه الصّادقه؛
بهترین کارها نیت پاک است.
نهج الفصاحه

حدیث2024

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل العمل أدومه و إن قلّ؛
بهترین کارها آن است که دوامش بیشتر است اگر چه اندک باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2025

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الصّدقه الصّدقه علی ذی الرّحم الکاشح؛
بهترین صدقه ها آن است که به خویشاوندی که دشمن توست چیزی بدهی.
نهج الفصاحه

حدیث2026

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الصّدقه إصلاح ذات البین؛
بهترین اقسام صدقه آن است که میان دو کس را اصلاح دهی.
نهج الفصاحه

حدیث2027

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الصّدقه أن تصدّق و أنت صحیح شحیح تأمل الغنی و تخشی الفقر و لا تمهل حتّی إذا بلغت الحلقوم قلت لفلان کذا و لفلان کذا، ألا و قد کان لفلان؛
بهترین صدقه ها آن است که هنگامی که سالم و تنگدستی و امید ثروت و بیم فقر داری صدقه بدهی نه آن که بگذاری تا وقتی جان به گلو رسید گوئی؛ این مال فلانی و این مال فلانی، زیرا آنها متعلق به فلانی شده است.
نهج الفصاحه

حدیث2028

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الصّدقه حفظ الّلسان؛
بهترین صدقه ها، نگهداری زبان است.
نهج الفصاحه

حدیث2029

أفضل الأعمال أن تشبع کبدا جائعا؛
بهترین کارها آن است که گرسنه را سیر کنی.
نهج الفصاحه

حدیث2030

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل صدقه الّلسان الشّفاعه تفک بها الأسیر و تحقن بها الدّم و تجرّ بها المعروف و الإحسان إلی أخیک و تدفع عنه الکریهه؛
بهترین صدقه زبان، شفاعتی است که به وسیله آن اسیر را آزاد سازی و از ریختن خون جلوگیری کنی و نیکی و احسان را به سوی برادر خویش بکشانی و بدی را از او دفع کنی.
نهج الفصاحه

حدیث2031

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الصّدقه أن یتعلّم المرء المسلم علما ثمّ یعلّمه أخاه المسلم؛
بهترین صدقه ها آن است که مرد مسلمان دانشی بیاموزد و به برادر مسلمان خود تعلیم دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2032

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الصّدقه ما کان عن ظهر غنی و الید العلیا خیر من الید السّفلی و ابدأ بمن تعول؛
بهترین صدقه ها این است که در حال بی نیازی صورت گیرد و دست دهنده بهتر از دست گیرنده است.
نهج الفصاحه

حدیث2033

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الدّنانیر دینار ینفقه الرّجل علی عیاله؛
بهترین پولها پولی است که انسان برای نان خوران خود خرج می کند.
نهج الفصاحه

حدیث2034

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الجهاد أن یجاهد الرّجل نفسه و هواه؛
بهترین جهاد آن است که انسان با نفس و هوس خود پیکار کند.
نهج الفصاحه

حدیث2035

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الجهاد من أصبح و لم یهمّ بظلم أحد؛
بهترین اقسام جهاد آن است که کسی روز آغاز کند و در اندیشه ظلم کسی نباشد.
نهج الفصاحه

حدیث2036

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الإیمان أن تحبّ للَّه و تبغض للَّه و تعمل لسانک فی ذکر اللَّه و أن تحبّ للنّاس ما تحبّ لنفسک و تکره لهم ما تکره لنفسک و أن تقول خیرا أو تصمت؛
بهترین اقسام ایمان این است که برای خدا دوست بداری و برای خدا دشمن بداری و آنچه برای خود می خواهی برای مردم بخواهی و آنچه برای خود نمی خواهی برای دیگران نخواهی و سخن نیک بگوئی یا خاموش مانی.
نهج الفصاحه

حدیث2037

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الإیمان أن تعلم أنّ اللَّه معک حیثما کنت؛
بهترین اقسام ایمان آن است که بدانی هر جا هستی خدا با تو است.
نهج الفصاحه

حدیث2038

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال الحبّ فی اللَّه و البغض فی اللَّه؛
بهترین کارها دوستی و دشمنی در راه خداست.
نهج الفصاحه

حدیث2039

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال العلم باللَّه إنّ العلم ینفعک معه قلیل العمل و کثیره و إنّ الجهل لا ینفعک معه قلیل العمل و لا کثیره؛
بهترین کارها خداشناسی است کاری که با دانش قرین است اندک و بسیار آن سودمند است و کاری که با نادانی قرین است نه اندک آن سود می دهد و نه بسیار.
نهج الفصاحه

حدیث2040

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال الکسب من الحلال؛
بهترین کارها کسب حلال است.
نهج الفصاحه

حدیث2041

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال بعد الإیمان باللَّه التّودّد إلی النّاس؛
بهترین کارها پس از ایمان به خدا دوستی با مردم است.
نهج الفصاحه

حدیث2042

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال أن تدخل علی أخیک المؤمن سرورا أو تقضی عنه دینا؛
بهترین کارها آن است که برادر مؤمن خویش را خوشحال سازی یا قرض او را بپردازی.
نهج الفصاحه

حدیث2043

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفشوا السّلام و أطعموا الطّعام و صلوا الأرحام و صلّوا باللّیل و النّاس نیام تدخلوا الجنّه بسلام؛
سلام را فاش کنید و طعام بخورانید، با خویشاوندان الفت گیرید و هنگام شب که مردم در خوابند نماز بخوانید تا وارد بهشت شوید.
نهج الفصاحه

حدیث2044

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفشوا السّلام تسلموا؛
سلام را آشکار سازید تا سلامت مانید.
نهج الفصاحه

حدیث2045

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفشوا السّلام بینکم تحابّوا؛
سلام را آشکار کنید تا رشته دوستی شما استوار شود.
نهج الفصاحه

حدیث2046

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أغفل النّاس من لم یتّعظ بتغیّر الدّنیا من حال إلی حال؛
غافل تر از همه مردم کسی است که از تغیر احوال جهان پند نگیرد.
نهج الفصاحه

حدیث2047

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اغفر، فإن عاقبت فعاقب بقدر الذّنب و اتّق الوجه؛
گناه کسان را ببخش و اگر مجازات می کنی به قدر گناه مجازات کن و صورت را میازار.
نهج الفصاحه

حدیث2048

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اغسلوا ثیابکم و خذوا من شعورکم و استاکوا و تزیّنوا و تنظّفوا فإنّ بنی إسرائیل لم یکونوا یفعلون ذلک فزنت نساؤهم؛
لباسهای خود را تمیز کنید و موهای خود را کم کنید، مسواک بزنید و آراسته و پاکیزه باشید زیرا یهودان چنین نکردند و زنانشان زناکار شدند.
نهج الفصاحه

حدیث2049

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أغد عالما أو متعلّما أو مستمعا أو محبّا و لا تکن الخامسه فتهلک؛
دانشمند باش یا دانش آموز یا مستمع یا دوستدار علم و پنجمی مباش که هلاک خواهی شد.
نهج الفصاحه

حدیث2050

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اغتنموا دعوه المؤمن المبتلی؛
دعای مؤمن مبتلا را غنیمت شمارید.
نهج الفصاحه

حدیث2051

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اغتنموا الدّعاء عند الرّقّه فإنّها رحمه؛
به هنگام رقت دعا را غنیمت شمارید که رقت مایه رحمت است.
نهج الفصاحه

حدیث2052

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اغتنم خمسا قبل خمس شبابک قبل هرمک و صحّتک قبل سقمک و غناک قبل فقرک و فراغک قبل شغلک و حیاتک قبل موتک؛
پنج چیز را پیش از پنچ چیز غنیمت شمار جوانی پیش از پیری، صحت پیش از بیماری و ثروت پیش از نیازمندی و فراغت پیش از اشتغال و زندگی پیش از مرگ.
نهج الفصاحه

حدیث2053

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أغبط النّاس عندی مؤمن خفیف الحاذّ ذو حظّ من صلاه و کان رزقه کفافا فصبر علیه حتّی یلقی اللَّه و أحسن عباده ربّه و کان غامضا فی النّاس عجلت منیّته و قلّ تراثه و قلّت بواکیه؛
خوشبخت ترین مردم در نظر من مؤمنی است که متعلقاتش کم و از نماز بهره ور باشد، روزی او به حد کفاف باشد و با آن بسازد تا به خدای خویش برسد، خدای را به خوبی پرستش کند و در میان مردم گمنام باشد، وقتی مرگش برسد ارثش کم باشد و گریندگانش انگشت شمار باشند.
نهج الفصاحه

حدیث2054

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعینوا أولادکم علی البرّ من شاء إستخرج العقوق من ولده؛
فرزندان خود را در خوب شدن کمک کنید زیرا هر که بخواهد می تواند نافرمانی را از فرزند خود بیرون آورد.
نهج الفصاحه

حدیث2055

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الأعمال بالنّیّه؛
کارها وابسته به نیت است.
نهج الفصاحه

حدیث2056

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعملوا فکلّ میسّر لما خلق له؛
کار کنید زیرا هر کسی آنچه را برای آن ساخته شده به دست می آورد.
نهج الفصاحه

حدیث2057

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعمل عمل امرئ یظنّ أنّه لن یموت أبدا و احذر حذر امرئ یخشی أن یموت غدا؛
چنان کار کن که گوئی هیچ وقت نخواهی مرد و چنان بیمناک باش که گوئی فردا خواهی مرد.
نهج الفصاحه

حدیث2058

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعمار أمّتی ما بین السّتّین إلی السّبعین؛
عمرهای امت من میان شصت و هفتاد سال است.
نهج الفصاحه

حدیث2059

اعلم أنّه لیس منکم من أحد إلّا مال وارثه أحبّ إلیه من ماله. مالک ما قدّمت و مال وارثک ما أخّرت؛
بدانید که همه شما مال وارث خویش را از مال خویش بیشتر دوست دارید. مال تو آن است که از پیش می فرستی و مال وارث آن است که بجا میگذاری.
نهج الفصاحه

حدیث2060

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعلم أنّ النّصر مع الصّبر و أنّ الفرج مع الکرب و أنّ مع العسر یسرا؛
بدان که ظفر قرین صبر است و گشایش قرین رنج و بدنبال سختی سستی ای هست.
نهج الفصاحه

حدیث2061

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعلم أنّ الخلائق لو اجتمعوا علی أن یعطوک شیئا و لم یرد اللَّه أن یعطیک لم یقدروا علیه أو یصرفوا عنک شیئا أراد اللَّه أن یصیبک به لم یقدروا علی ذلک فإذا سئلت فاسأل اللَّه و إذا استعنت فاستعن باللَّه؛
بدان که اگر جهانیان بخواهند چیزی به تو بدهند و خداوند نخواهد نمی توانند و اگر جهانیان بخواهند چیزی را که خداوند برای تو خواسته از تو منع کنند، نمی توانند بنا بر این وقتی چیزی می خواهی از خدا بخواه و وقتی کمک می جوئی از خدا بجوی.
نهج الفصاحه

حدیث2062

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعلم النّاس من جمع علم النّاس إلی علمه؛
دانشمندتر از همه مردم کسی است که دانش دیگران را به دانش خود بیفزاید.
نهج الفصاحه

حدیث2063

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعقلها و توکّل؛
زانوی شتر را ببند و توکل کن.
نهج الفصاحه

حدیث2064

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّساء برکه أقلّهن مؤنه؛
از همه زنان پربرکت تر آن است که خرجش کمتر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2065

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّساء أحسنهنّ وجوها و أرخصهنّ مهورا؛
بهترین زنان آن است که رویش خوبتر و مهرش کمتر است.
نهج الفصاحه

حدیث2066

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّاس قدرا من ترک ما لا یعنیه؛
عالی قدر از همه مردم کسی است که در آنچه بدو مربوط نیست مداخله نکند.
نهج الفصاحه

حدیث2067

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّاس فی الدّنیا خطرا من لم یجعل للدّنیا عنده خطرا؛
در دنیا قدر کسی بیشتر است که دنیا در نظرش قدر ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث2068

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّاس حقّا علی المرأه زوجها و أعظم النّاس حقّا علی الرّجل أمّه؛
شوهر از همه کس بیشتر بر زن حق دارد و مادر از همه کس بیشتر بر مرد حق دارد.
نهج الفصاحه

حدیث2069

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّاس همّا المؤمن یهتمّ بأمر دنیاه و أمر آخرته؛
مؤمن از همه مردم گرفتارتر است زیرا باید به کار دنیا و آخرت هر دو برسد.
نهج الفصاحه

حدیث2070

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم العباده أجرا أخفیها؛
پراجرترین عبادت ها آن است که نهان تر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2071

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعط السّائل و لو جاءک علی فرس و أعط الأجیر حقّه قبل أن یجفّ عرقه؛
به گدا چیزی بده و گر چه بر اسب به نزد تو آمد و مزد اجیر را پیش از آن که عرقش خشک شود بپرداز.
نهج الفصاحه

حدیث2072

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعطی و لا توکئی فیوکأ علیک؛
ببخش و تنگ مگیر که بر تو تنگ گیرند.
نهج الفصاحه

حدیث2073

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعزل الأذی عن طریق المسلمین؛
مانع از راه مسلمانان دور کن.
نهج الفصاحه

حدیث2074

أعزّ أمر اللَّه یعزّک اللَّه؛
کار خدا را عزیز دار تا خدایت عزیز کند.
نهج الفصاحه

حدیث2075

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعذر اللَّه إلی امرئ أخّر أجله حتّی بلغ ستّین سنه؛
هر کس را خداوند تا شصت سال زنده نگاه دارد در عذر را به روی او بسته است.
نهج الفصاحه

حدیث2076

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعدلوا بین أولادکم بالنّحل کما تحبّون أن یعدلوا بینکم فی البرّ و اللّطف؛
شما که می خواهید فرزندانتان در نیکی و محبت با شما به عدالت رفتار کنند در کار بخشش با آنها به عدالت رفتار کنید.
نهج الفصاحه

حدیث2077

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعدل النّاس من رضی للنّاس ما یرضی لنفسه و کره لهم ما کره لنفسه؛
عادل تر از همه مردم کسی است که آنچه برای خود پسندد برای مردم نیز پسندد و آنچه بر خود روا ندارد بر مردم روا ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث2078

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعدی عدوّک نفسک الّتی بین جنبیک؛
خطرناک ترین دشمن تو نفس تو است که میان دو پهلوی تو است.
نهج الفصاحه

حدیث2079

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعجز النّاس من عجز عن الدّنیا و أبخل النّاس من بخل بالسّلام؛
عاجزترین مردم آن کس است که از کار دنیا عاجز ماند و بخیل ترین مردم آن کس است که در ادای سلام بخل ورزد.
نهج الفصاحه

حدیث2080

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعبد اللَّه کأنّک تراه فإن کنت لا تراه فإنّه یراک؛
خدای را چنان پرستش کن که گوئی او را می بینی اگر تو او را نمی بینی او تو را میبیند.
نهج الفصاحه

حدیث2081

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أطیب الطّیب المسک؛
بهترین بوهای خوش، مشک است.
نهج الفصاحه

حدیث2082

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اطّلع فی القبور و اعتبر بالنّشور؛
در قبرها بنگر و از رستاخیز پند آموز.
نهج الفصاحه

حدیث2083

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اطلبوا الفضل عند الرّحماء من أمّتی تعیشوا فی أکنافهم و لا تطلبوه من القاسیه قلوبهم؛
بزرگواری را در پیش رحیمان امت من بجوئید و در پناه آنها زندگی کنید و آن را از سنگ دلان مجوئید.
نهج الفصاحه

حدیث2084

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أطعموا طعامکم الأتقیاء و أولوا معروفکم المؤمنین؛
غذای خود را به پرهیزکاران بخورانید و نیکی های خود را در باره مؤمنان انجام دهید.
نهج الفصاحه

حدیث2085

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اطلبوا العلم من المهد إلی اللّحد؛
از گهواره تا گور دانش بجوئید.
نهج الفصاحه

حدیث2086

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أطلب العافیه لغیرک ترزقها فی نفسک؛
عافیت را برای دیگران بخواه تا نصیب تو شود.
نهج الفصاحه

حدیث2087

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اطلبوا الحوائج بعزّه الأنفس فإنّ الامور تجری بالمقادیر؛
حوائج خویش را با عزت نفس بجوئید زیرا کارها جریان مقدر دارد.
نهج الفصاحه

حدیث2088

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اطلبوا العلم و لو بالصّین فإنّ طلب العلم فریضه علی کلّ مسلم إنّ الملائکه تضع أجنحتها لطالب العلم رضا بما یطلب؛
دانش را بجوئید اگر چه در چین باشد زیرا طلب دانش بر هر مسلمانی واجب است و فرشتگان بال خویش را برای طالب علم پهن می کنند زیرا از آنچه وی در طلب آن است خشنود هستند.
نهج الفصاحه

حدیث2089

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اضمنوا لی ستّ خصال أضمن لکم الجنّه لا تظالموا عند قسمه مواریثکم و أنصفوا النّاس من أنفسکم و لا تجبنوا عند قتال عدوّکم و لا تغلوا غنائمکم و امنعوا ظالمکم من مظلومکم؛
شش صفت را برای من تعهد کنید تا بهشت را برای شما تعهد کنم، هنگام تقسیم ارث به یکدیگر ستم مکنید؛ با مردم به انصاف رفتار کنید و هنگام جنگ با دشمن ترسان مباشید و در غنائم خیانت مکنید و ظالم را از مظلوم دفع کنید.
نهج الفصاحه

حدیث2090

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اضمنوا لی ستّا من أنفسکم أضمن لکم الجنّه أصدقوا إذا حدّثتم و أوفوا إذا وعدتم و أدّوا إذا ائتمنتم و احفظوا فروجکم و غضّوا أبصارکم و کفّوا أیدیکم؛
شش چیز را از طرف خود برای من تعهد کنید تا من بهشت را برای شماها تعهد کنم وقتی سخنی می گوئید راست گوئید و وقتی وعده مدهید وفا کنید. وقتی امانت به شما سپردند رد کنید، خویشتن را از آمیزشهای ناپاک حفظ کنید، چشمهای خود را از نگاههای ناروا ببندید و دست خویش را از اعمال ناپسند نگهدارید.
نهج الفصاحه

حدیث2091

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اصنع المعروف إلی من هو أهله و إلی غیر أهله فإن أصبت أهله أصبت أهله و إن لم تصب أهله کنت أنت أهله؛
با آن کس که سزاوار نیکی است و آن کس که سزاوار آن نیست نیکی کن، اگر نیکی تو به اهل آن رسید چه بهتر و گر نه تو خود اهل آن هستی.
نهج الفصاحه

حدیث2092

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أصلحوا دنیاکم و اعملوا لآخرتکم کأنّکم تموتون غدا؛
دنیای خویش را اصلاح کنید و برای آخرت خویش بکوشید چنان که گوئی فردا خواهید مرد.
نهج الفصاحه

حدیث2093

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أصلح بین النّاس و لو تعنی الکذب؛
میان مردم را به اصلاح آر ا گر چه با دروغ باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2094

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أصلح النّاس أصلحهم للنّاس؛
بهترین مردم کسی است که برای مردم سودمندتر است.
نهج الفصاحه

حدیث2095

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أصدق الرّؤیا بالأسحار؛
راست ترین خوابها را در سحرگاه توان دید.
نهج الفصاحه

حدیث2096

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشیدوا النّکاح و أعلنوه؛
عقد نکاح را محکم کنید و آن را علنی سازید.
نهج الفصاحه

حدیث2097

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشکر النّاس أشکرهم للنّاس؛
از همه مردم سپاسگزارتر آن کس است که بهتر سپاس مردم را می گزارد.
نهج الفصاحه

حدیث2098

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اشفقوا تحمدوا و تؤجروا؛
مهربان باشید تا شما را ستایش کنند و پاداش یابید.
نهج الفصاحه

حدیث2099

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشرف الزّهد أن یسکن قلبک علی ما رزقت و إنّ أشرف ما تسأل من اللَّه عزّ و جلّ العافیه فی الدّین و الدّنیا؛
بهترین زهدها آن است که از آنچه داری خشنود باشی و بهترین چیزی که از خدا توان خواست عافیت دین و دنیاست.
نهج الفصاحه

حدیث2100

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشرف الإیمان أن یأمنک النّاس و أشرف الإسلام أن یسلم النّاس من لسانک و یدک؛
بهترین ایمان آن است که مردم از تو در امان باشند و بهترین اسلام آن است که مردم از دست و زبان تو به سلامت مانند.
نهج الفصاحه

حدیث2101

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس حسره یوم القیامه رجل أمکنه طلب العلم فی الدّنیا فلم یطلبه و رجل علّم علما فانتفع به من سمعه منه دونه؛
دو کس روز رستاخیز از همه مردم بیشتر حسرت می خورند یکی مردی که در دنیا برای طلب دانش فرصت داشته ولی به جستجوی آن برنخاسته است یکی دیگر مردی که دانشی به دیگری آموخته و شاگرد وی از آن بهره مند شده ولی او بی بهره مانده است.
نهج الفصاحه

حدیث2102

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس عذابا یوم القیامه من یری النّاس أنّ فیه خیرا و لا خیر فیه؛
در روز رستاخیز از همه مردم عذاب آن کس سخت تر است که مردم گمان می کنند خیری در او هست ولی خیری در او نیست.
نهج الفصاحه

حدیث2103

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس عذابا للنّاس فی الدّنیا أشدّ النّاس عذابا عند اللَّه یوم القیامه؛
آنکه در دنیا مردم را بیشتر آزار کند در روز رستاخیز پیش خدا از همه مردم عذاب وی سخت تر است.
نهج الفصاحه

حدیث2104

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشجع النّاس من غلب هواه؛
شجاع ترین مردم آن کس است که بر هوس خویش تسلط یابد.
نهج الفصاحه

حدیث2105

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اشتدّ غضب اللَّه علی امرأه أدخلت علی قوم ولدا لیس منهم یطّلع علی عوراتهم و یشرکهم فی أموالهم؛
زنی که فرزندی به خطا پدید آوردو بر خانواده ای در آورد که بناحق محارم آنها را ببیند و در اموالشان شرکت کند خشم خدا نسبت به وی بسیار سخت است.
نهج الفصاحه

حدیث2106

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اشتدّی أزمّه تنفرجی؛
وقتی کار به نهایت سختی رسید راه چاره پیدا می شود.
نهج الفصاحه

حدیث2107

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اشتدّ غضب اللَّه علی من زعم أنّه ملک الأملاک لا ملک إلّا اللَّه؛
خشم خدا بر آن که گمان می کند ملک ملکان است بسیار سخت است ملکی جز خدا نیست.
نهج الفصاحه

حدیث2108

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اسمح یسمح لک؛
با کسان سهل انگاری کن تا با تو سهل انگاری کنند.
نهج الفصاحه

حدیث2109

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أسرع الدّعاء إجابه دعاء غائب لغائب؛
دعائی که غائبی برای غائبی دیگر کند از همه دعاها زودتر مستجاب می شود.
نهج الفصاحه

حدیث2110

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أسرع الخیر ثوابا البرّ و صله الرّحم و أسرع الشّرّ عقوبه البغی و قطیعه الرّحم؛
پاداش نیکوکاری و پیوند خویشاوندان از نیکی های دیگر زودتر می رسد و کیفر ستمکاری و بریدن از خویشاوندان از بدی های دیگر سریع تر می رسد.
نهج الفصاحه

حدیث2111

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أسدّ الأعمال ثلاثه ذکر اللَّه علی کلّ حال و الإنصاف من نفسک و مواساه الأخ فی المال؛
استوارترین کارها سه چیز است یاد خداوند در همه حال و رعایت انصاف بر ضرر خویش و تقسیم مال با برادر دینی.
نهج الفصاحه

حدیث2112

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استووا و لا تختلفوا فتختلف قلوبکم؛
با یکدیگر برابر شوید و مختلف مشوید تا دلهایتان مختلف نشود.
نهج الفصاحه

حدیث2113

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استقم و لیحسن خلقک للنّاس؛
استوار باش و رفتار خویش را در باره مردم نیک ساز.
نهج الفصاحه

حدیث2114

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استفت نفسک و إن أفتاک المفتون؛
نیکی و بدی چیزها را از دل خویش بپرس، دیگران هر چه میخواهند بگویند.
نهج الفصاحه

حدیث2115

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استغنوا عن النّاس و لو بشوص السّواک؛
از مردم بی نیاز باشید و یک قطعه چوب مسواک هم از آن ها نخواهید.
نهج الفصاحه

حدیث2116

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استعینوا علی أمورکم بالکتمان فإنّ کلّ ذی نعمه محسود؛
به وسیله پرده پوشی بر انجام کارهای خود یاری جوئید زیرا هر که نعمتی دارد، محسود کسان است.
نهج الفصاحه

حدیث2117

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استعدّ للموت قبل نزول الموت؛
پیش از آنکه مرگ درآید، برای آن آماده باش.
نهج الفصاحه

حدیث2118

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استرشدوا العاقل ترشدوا و لا تعصوه فتندموا؛
از خردمند رهبری جوئید تا به راه راست برسید و وی را نافرمانی نکنید که پشیمانی برید.
نهج الفصاحه

حدیث2119

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استحیوا من اللَّه حقّ الحیاء من استحیی من اللَّه حقّ الحیاء فلیحفظ الرّأس و ما وعی و لیحفظ البطن و ما حوی و لیذکر الموت و البلاء و من أراد الآخره ترک زینه الحیاه الدّنیا فمن فعل ذلک فقد استحیا من اللَّه حقّ الحیاء؛
از خداوند چنان که شایسته است شرم کنید، هر که از خدا چنان که شاید شرم کند سر و اعضای آن را از گناه نگهدارد و شکم متعلقات آن را از ناروا حفظ کند و مرگ و بلا را به خاطر داشته باشد و هر که نعیم آن جهان را خواهد زینت این جهان را ترک کند و هر که چنین کند از خدا چنان که باید شرم کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث2120

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أزهد النّاس من لم ینس القبر و البلاء و ترک أفضل زینه الدّنیا و آثر ما یبقی علی ما یفنی و لم یعدّ غدا من أیّامه و عدّ نفسه فی الموتی؛
زاهدترین مردم آن کس است که قبر و بلا را فراموش نکند و از بهترین زینت دنیا چشم بپوشد و نعمت باقی را بر نعمت فانی ترجیح دهد و فردا را از عمر خویش حساب نکند و خود را در ردیف مردگان شمارد.
نهج الفصاحه

حدیث2121

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ازهد فی الدّنیا یحبّک اللَّه و ازهد فیما فی أیدی النّاس یحبّک النّاس؛
از دنیا چشم بپوش تا خدا تو را دوست دارد. و از آنچه در دست مردم است چشم بپوش تا مردم تو را دوست دارند.
نهج الفصاحه

حدیث2122

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ارفعوا ألسنتکم عن المسلمین و إذا مات أحد منهم فقولوا فیه خیرا؛
زبان خود را از بد گوئی مسلمانان باز دارید، اگر کسی مرد در باره او بنیکی سخن گوئید.
نهج الفصاحه

حدیث2123

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ارحموا ترحموا و اغفروا یغفر لکم؛
کسان را رحم کنید تا به شما رحم کنند دیگران را ببخشید تا بخشیده شوید.
نهج الفصاحه

حدیث2124

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ارحموا عزیزا ذلّ و غنیّا افتقر و عالما ضاع بین جهّال؛
بر سه کس رحم کنید، عزیزی که خوار شده و ثروتمندی که فقیر گشته و دانشمندی که میان جاهلان گمنام مانده.
نهج الفصاحه

حدیث2125

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ارحم من فی الأرض یرحمک من فی السّماء؛
به آنها که در زمینند رحم کن تا آنکه در آسمان است بر تو رحم کند.
نهج الفصاحه

حدیث2126

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربع خصال من الشّقاء: جمود العین و قساوه القلب و بعد الأمل و حبّ البقاء؛
چهار چیز نشان بدبختی است خشکی چشم و سختی دل و آرزوی دراز و حب بقا (بیش از حد لزوم)
نهج الفصاحه

حدیث2127

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أذلّ النّاس من أهان النّاس؛
خوارترین مردم کسی است که مردم را خوار شمارد.
نهج الفصاحه

حدیث2128

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أذکروا محاسن موتاکم و کفّوا عن مساویهم؛
نیکی های مردگان خود را یاد کنید و از بدیهایشان چشم بپوشید.
نهج الفصاحه

حدیث2129

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أذکر اللَّه فإنّه عون لک علی ما تطلب؛
خداوند را یاد کن زیرا او در کارها یاور تو است.
نهج الفصاحه

حدیث2130

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا وقّع فی الرّجل و أنت فی ملاء فکن للرّجل ناصرا و للقوم زاجرا و قم عنهم؛
وقتی در انجمنی که تو هستی در باره مردی بد میگویند آن مرد را یاری کن و آن گروه را از بد گوئی باز دار و از آنجا برخیز.
نهج الفصاحه

حدیث2131

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا وجد أحدکم لأخیه نصحا فی نفسه فلیذکره له؛
اگر کسی نصیحتی برای برادر خود در خاطر می باید به او یاد آوری کند.
نهج الفصاحه

حدیث2132

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا مات صاحبکم فدعوه لا تقعوا فیه؛
وقتی کسی بمیرد وی را بگذارید و از او بد نگوئید.
نهج الفصاحه

حدیث2133

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا مات الإنسان انقطع عمله إلّا من ثلاث صدقه جاریه أو علم ینتفع به أو ولد صالح یدعو له؛
وقتی انسان بمیرد دنباله کارهای نیک او بریده شود جز سه چیز صدقه جاری و دانشی که کسان از آن بهره ور شوند و فرزند درست کاری که برای او دعا کند.
نهج الفصاحه

حدیث2134

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا کثرت ذنوب العبد فلم یکن له من العمل ما تکفّرها ابتلاه اللَّه بالحزن لیکفّرها عنه؛
وقتی گناهان بنده فزونی گیرد و کار نیک آن قدر نداشته باشد که گناهان را جبران کند خداوند او را به غم مبتلا سازد تا گناهانش را جبران کند.
نهج الفصاحه

حدیث2135

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا کانوا ثلاثه فلا یتناجی اثنان دون الثّالث؛
وقتی سه تن باهمند دوتاشان آهسته با هم سخن نگویند.
نهج الفصاحه

حدیث2136

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا کان یوم القیامه نادی مناد من عمل عملا لغیر اللَّه فلیطلب ثوابه ممّن عمله له؛
وقتی روز رستاخیز در آید بانگ زنی بانگ می زند که هر کس کاری برای غیر خدا انجام داده پاداش خود را از آن کس که برای او کار کرده بگیرد.
نهج الفصاحه

حدیث2137

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا کان عندک ما یکفیک فلا تطلب ما یطغیک؛
اگر چیزی که مایه کفایت باشد در دسترس داری در جستجوی آنچه تو را به طغیان و امیدارد مباش.
نهج الفصاحه

حدیث2138

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا کان اثنان یتناجیان فلا تدخل بینهما؛
وقتی دو تن آهسته سخن می گویند میان آنها داخل مشو.
نهج الفصاحه

حدیث2139

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا قصّر العبد فی العمل ابتلاه اللَّه تعالی بالهمّ؛
وقتی بنده ای در عمل کوتاهی کند، خداوند او را به غم مبتلا سازد.
نهج الفصاحه

حدیث2140

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا قدم أحدکم من سفر فلیقدم معه بهدیّه و لو یلقی فی مخلاته حجرا؛
وقتی کسی از سفری می آید، ارمغانی با خود بیاورد اگر چه سنگی در توبره خود بیندازد.
نهج الفصاحه

حدیث2141

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا غضبت فاسکت؛
وقتی خشمگین شدی، خاموش باش.
نهج الفصاحه

حدیث2142

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا عملت سیّئه فأحدث عندها توبه، السّرّ بالسّرّ و العلانیه بالعلانیه؛
وقتی کار بدی از تو سر زد از آن توبه کن برای گناه نهانی توبه نهانی و برای گناه آشکار توبه آشکار.
نهج الفصاحه

حدیث2143

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا عمل أحدکم عملا فلیتقنه؛
هر کس کاری می کند باید آن را خوب انجام دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2144

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا علم العالم فلم یعمل کان کالمصباح یضی ء للنّاس و یحرق نفسه؛
دانشمندی که بداند و بکار نبندد، مانند چراغ است که مردم را روشن کند و خود را بسوزد.
نهج الفصاحه

حدیث2145

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا طلب أحدکم من أخیه حاجه فلا یبدأه بالمدحه فیقطع ظهره؛
اگر کسی از برادر خویش حاجتی میخواهد، گفتار خود را با مدح آغاز نکند و پشت او را گران بار نکند.
نهج الفصاحه

حدیث2146

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا سرّتک حسنتک و ساءتک سیّئتک فأنت مؤمن؛
اگر از کار نیک خود خوشحال و از کار بد خود دلگیر می شوی مؤمن هستی.
نهج الفصاحه

حدیث2147

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا سبّک رجل بما یعلم منک فلا تسبّه بما تعلم منه فیکون أجر ذلک لک و وباله علیه؛
اگر کسی تو را بدان چه از تو می داند دشنام گوید تو بدان چه از او میدانی وی را دشنام مگوی تا اجر این کار نصیب تو شود و وبال آن بدو باز گردد.
نهج الفصاحه

حدیث2148

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأیتم العبد ألّم اللَّه به الفقر و المرض فإنّ اللَّه یرید أن یصافیه؛
وقتی دیدید خداوند فقر و مرض را بر بنده ای فرود آورد، می خواهد او را تصفیه کند.
نهج الفصاحه

حدیث2149

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأیتم أهل البلاء فاسألوا اللَّه العافیه؛
وقتی اهل بلا را دیدید از خداوند طلب عافیت کنید.
نهج الفصاحه

حدیث2150

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأیتم أهل الجوع و التّفکّر فادنوا منهم فإنّ الحکمه تجری علی ألسنتهم؛
وقتی اهل گرسنگی و تفکر را دیدید به آنها نزدیک شوید زیرا حکمت بر زبان آنها جاری می شود.
نهج الفصاحه

حدیث2151

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأیتم الأمر لا تستطیعون تغییره فاصبروا حتّی یکون اللَّه هو الّذی یغیّره؛
وقتی دیدید نمی توانید چیزی را تغییر دهید، صبر کنید تا خدا آن را تغییر دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2152

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأی أحدکم من نفسه أو ماله أو من أخیه ما یعجبه فلیدع له بالبرکه فإنّ العین حقّ؛
وقتی یکی از شما از خود یا مال خود یا برادر خود چیز جالب توجهی دید برای وی بدعا برکت خواهد زیرا چشم حق است.
نهج الفصاحه

حدیث2153

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا دخل الضّیف علی القوم دخل برزقه و إذا خرج خرج بمغفره ذنوبهم؛
وقتی میهمانی بر کسان در آید، روزی خود را همراه می آورد و وقتی برون رود با آمرزش گناهان آنها برون رود.
نهج الفصاحه

حدیث2154

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا خفیت الخطیئه لا یضرّ إلّا صاحبها و إذا ظهرت فلم تغیّر ضرّت العامّه؛
وقتی گناهی مخفی بماند به جز گنهکار کسی را ضرر نمی رساند و اگر آشکار شود و از آن جلوگیری نکنند برای همه مردم زیان دارد.
نهج الفصاحه

حدیث2155

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا خطب أحدکم المرأه و هو یخضب بالسّواد فلیعلمها أنّه یخضب؛
اگر کسی زنی را خواستگاری کرد و موی خود را رنگ می بندد باید بدو خبر دهد که موی خود را رنگ می بندد.
نهج الفصاحه

حدیث2156

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا خاف اللَّه العبد أخاف اللَّه منه کلّ شی ء و إذا لم یخف العبد اللَّه أخافه اللَّه من کلّ شی ء؛
وقتی بنده از خدای بترسد، خداوند همه چیز را از او بترساند و اگر بنده از خدای نترسد، خداوند او را از همه چیز بترساند.
نهج الفصاحه

حدیث2157

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا حکمتم فاعدلوا و إذا قلتم فأحسنوا فإنّ اللَّه محسن یحبّ المحسنین؛
وقتی حکم می کنید به عدل رفتار کنید و وقتی سخن میگوئید نیک گوئید زیرا خدا نیک است و نیکوکاران را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث2158

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا حجّ الرّجل بمال من غیر حلّه فقال لبّیک اللّهمّ لبّیک قال اللَّه لا لبّیک و لا سعدیک هذا مردود علیک؛
وقتی کسی با مالی که حلال نیست به حج رود هنگامی که گوید لبیک خدا یا لبیک، خدا گوید نه لبیک و نه سعدیک این ها به تو باز می گردد.
نهج الفصاحه

حدیث2159

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا حدّث الرّجل بحدیث ثمّ التفت فهی أمانه؛
وقتی مردی سخنی گفت و به اطراف خود نگریست آن سخن در پیش شما امانت است.
نهج الفصاحه

حدیث2160

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا حاک فی نفسک شی ء فدعه؛
وقتی دل تو از کاری چرکین است از آن چشم بپوش.
نهج الفصاحه

حدیث2161

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا جاءکم الأکفاء فأنکحوهنّ و لا تربّصوا بهنّ الحدثان؛
وقتی اشخاص هم شأن به خواستگاری پیش شما آمدند، دختران خود را شوهر بدهید و در کار آنها منتظر حوادث مباشید.
نهج الفصاحه

حدیث2162

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا جاءکم الزّائر فأکرموه؛
وقتی کسی به ملاقات شما آمد وی را گرامی دارید.
نهج الفصاحه

حدیث2163

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا تمنّی أحدکم فلینظر ما تمنّی فإنّه لا یدری ما کتب له من أمنیّته؛
وقتی کسی آرزوئی می کند مراقب باشد که چه آرزو می کند زیرا نمی داند که از آرزوی وی در نامه اعمال چه می نویسند.
نهج الفصاحه

حدیث2164

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا تقارب الزّمان أنقی الموت خیار أمّتی کما ینتقی أحدکم خیار الرّطب من الطّبق؛
وقتی آخر زمان فرا رسد مرگ نیکان امت مرا گلچین می کند چنان که شما خرماهای خوب را از طبق انتخاب می کنید.
نهج الفصاحه

حدیث2165

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا باتت المرأه هاجره فراش زوجها لعنتها الملائکه حتّی تصبح؛
وقتی زنی دور از بستر شوهر خود شب را به روز آورد،فرشتگان تا صبح او را لعنت کنند.
نهج الفصاحه

حدیث2166

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أمّ أحدکم النّاس فلیخفّف فإنّ فیهم الصّغیر و الکبیر و الضّعیف و المریض و ذا الحاجه و إذا صلّی لنفسه فلیطوّل ما یشاء؛
وقتی کسی در نماز پیشوای مردم شد نماز را سبک گیرد که در میان کسان کوچک و بزرگ و بیمار و ناتوان و حاجتمند هست و هر وقت برای خود نماز گذارد هر چه خواهد طول دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2167

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا ألقی اللَّه فی قلب امرء خطبه امرأه فلا بأس أن ینظر إلیها؛
وقتی خداوند خواستگاری زنی را به دل کسی انداخته باشد، مانعی نیست که او را بنگرد.
نهج الفصاحه

حدیث2168

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أعطی اللَّه أحدکم خیرا فلیبدأ بنفسه و أهل بیته؛
وقتی خدا به یکی از شما چیزی داد در صرف آن از خود و کسان خود آغاز کند.
نهج الفصاحه

حدیث2169

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أصبح ابن آدم فإنّ الأعضاء کلّها تکفّر اللّسان فتقول اتّق اللَّه فینا فإنّما نحن بک فإن استقمت استقمنا و إن اعوججت اعوججنا؛
وقتی صبح فرا رسد همه اعضای تن در مقابل زبان تعظیم کنند و گویند در باره ما از خدا بترس زیرا صلاح کار ما بتو وابسته است، اگر به استقامت گرائیدی ما نیز به استقامت گرائیم و اگر به کجی متمایل شدی ما نیز کج شویم.
نهج الفصاحه

حدیث2170

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أسأت فأحسن فإنّ الحسنات یذهبن السّیّئات؛
وقتی بدی کردی به دنبال آن نیکی کن که نیکی ها بدیها را محو می کند.
نهج الفصاحه

حدیث2171

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا استشار أحدکم أخاه فلیشر علیه؛
وقتی یکی از شما با برادر خود مشورت می کند، وی باید رأی خود را صریح بگوید.
نهج الفصاحه

حدیث2172

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أسأت فأحسن؛
وقتی بدی کردی، بدی را به نیکی محو کن.
نهج الفصاحه

حدیث2173

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أردت أن تذکر عیوب غیرک فاذکر عیوب نفسک؛
وقتی می خواهی عیوب دیگران را یاد کنی، عیوب خویش را بیاد آر.
نهج الفصاحه

حدیث2174

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أردت أن تفعل أمرا فتدبّر عاقبته فإن کان خیرا فأمضه و إن کان شرّا فانته؛
وقتی در کاری تصمیم می گیری در نتیجه آن بیندیش اگر نتیجه نیک است آن کار را انجام بده و اگر بد است از آن در گذر.
نهج الفصاحه

حدیث2175

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أردت أن یحبّک اللَّه فابغض الدّنیا و إذا أردت أن یحبّک النّاس فما کان عندک من فضولها فانبذه إلیهم؛
اگر می خواهی خدا ترا دوست دارد دنیا را دشمن دار و اگر می خواهی مردم ترا دوست دارند آنچه از زواید دنیا داری پیش آن ها بریز.
نهج الفصاحه

حدیث2176

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أردت أمرا فعلیک بالتّؤدّه حتی یریک اللَّه منه المخرج؛
وقتی خواستی کاری را انجام دهی تأمل کن تا خدا راه آن را به تو نشان دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2177

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد أحدکم أن یبیع عقاره فلیعرضه علی جاره؛
وقتی کسی بخواهد خانه یا ملک خویش را بفروشد باید نخست به همسایه خویش پیشنهاد کند.
نهج الفصاحه

حدیث2178

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه أن یوقع عبدا أعمی علیه الحیل؛
وقتی خداوند خواهد بنده ای را از پا درآرد راه های چاره را بر او ببندد.
نهج الفصاحه

حدیث2179

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بقوم خیرا کثّر فقهاءهم و أقلّ جهالهم فإذا تکلّم الفقیه وجد أعوانا و إذا تکلّم الجاهل قهر و إذا أراد اللَّه بقوم شرّا کثّر جهّالهم و أقلّ فقهاءهم فإذا تکلّم الجاهل وجد أعوانا و إذا تکلّم الفقیه قهر؛
وقتی خدا برای قومی نیکی خواهد دانایان آنها را زیاد و نادانهایشان را کم کند تا هنگامی که دانا سخن گوید یاریش کنند و موقعی که نادان لب گشاید مغلوب گردد و وقتی برای قومی بد خواهد نادان هایشان را زیاد و دانایان آنها را کم کند تا هنگامی که نادان لب گشاید یاریش کنند و وقتی دانا سخن گوید مغلوب گردد.
نهج الفصاحه

حدیث2180

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبد خیرا جعل غناه فی نفسه و تقاه فی قلبه و إذا أراد بعبد شرّا جعل فقره بین عینیه؛
وقتی خدا برای کسی نیکی خواهد ثروتش را در روحش و تقوایش را در قلبش قرار میدهد و وقتی برای کسی بدی خواهد فقر را پیش چشم او جای می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2181

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبد خیرا جعل صنائعه و معروفه فی أهل الحفاظ و إذا أراد اللَّه بعبد شرّا جعل صنائعه و معروفه فی غیر أهل الحفاظ؛
وقتی خدا برای کسی نیکی خواهد سر و کار او با مردم حق شناس می افتد و موقعی که برای کسی بدی خواهد سر و کار او با مردم حق ناشناس می افتد.
نهج الفصاحه

حدیث2182

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبد خیرا عاتبه فی منامه؛
وقتی خداوند برای بنده ای نیکی خواهد او را در خواب عتاب کند.
نهج الفصاحه

حدیث2183

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبد خیرا طهّره قبل موته قالوا و ما طهور العبد قال عمل صالح یلهمه إیاه حتّی یقبضه علیه؛
وقتی خدا برای بنده ای نیکی خواهد او را پیش از مرگش پاک می کند گفتند پاکی بنده چگونه است گفت کار نیکی بدو الهام می کند تا جان وی را در اثنای انجام آن بگیرد.
نهج الفصاحه

حدیث2184

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبد خیرا جعل له واعظا من نفسه یأمره و ینهاه؛
وقتی خدا برای بنده ای نیکی خواهد واعظی از نفس وی بر او گمارد که او را به کار نیک وادارد و از کار بد باز دارد.
نهج الفصاحه

حدیث2185

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بقوم سوء جعل أمرهم إلی مترفیهم؛
وقتی خداوند برای مردمی بدی خواهد کارشان را به دست تجمل پرستان آنها می سپارد.
نهج الفصاحه

حدیث2186

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بقوم خیرا ولّی علیهم حلماءهم و قضی بینهم علمائهم و جعل المال فی سمحائهم و إذا أراد بقوم شرّا ولّی علیهم سفهائهم و قضی بینهم جهّالهم و جعل المال فی بخلائهم؛
وقتی خداوند برای قومی نیکی خواهد خردمندانشان را بر آنها فرمانروا سازد و دانشمندانشان میان آنها قضاوت کند و مال را به دست بخشندگان دهد و وقتی برای قومی بدی خواهد سفیهانشان را بر آنها فرمانروا سازد و نادانان میان آنها قضاوت کنند و مال را به دست بخیلانشان دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2187

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بقوم نماء رزقهم السّماحه و العفاف و إذا أراد بقوم انقطاعا فتح علیهم باب الخیانه؛
وقتی خدا بخواهد قومی را بزرگ کند آنها را صاحب عفت و گذشت می کند و وقتی بخواهد قومی را منقرض سازد در خیانت را به رویشان می گشاید.
نهج الفصاحه

حدیث2188

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبد خیرا فتح له قفل قلبه و جعل فیه الیقین و الصّدق و جعل قلبه واعیا لما سلک فیه و جعل قلبه سلیما و لسانه صادقا و خلیقته مستقیمه و جعل أذنه سمیعه و عینه بصیره؛
وقتی خداوند برای بنده ای خوبی خواهد قفل دل وی را می گشاید و در آن ایمان و راستی قرار می دهد و قلب وی را نسبت برفتار او هوشیار می سازد دل وی را سلیم و زبانش را راستگو و اخلاقش را مستقیم و گوش وی را شنوا و چشمش را بینا می سازد.
نهج الفصاحه

حدیث2189

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبده الخیر عجّل له العقوبه فی الدّنیا و إذا أراد اللَّه بعبده الشّرّ أمسک عنه بذنبه حتّی یوافی به یوم القیامه؛
وقتی خداوند برای بنده خویش نیکی خواهد کیفر او را در دنیا می دهد و وقتی برای او بد خواهد گناه وی را می گذارد که در روز رستاخیز کیفر دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2190

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبد خیرا صیّر حوایج النّاس إلیه؛
وقتی خداوند برای بنده ای نیکی خواهد حاجت های مردم را در دست او قرار می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث2191

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبد خیرا فقّهه فی الدّین و زهّده فی الدّنیا و بصّره عیوبه؛
وقتی خداوند برای بنده ای نیکی خواهد وی را در کار دین دانا و به دنیا بی اعتنا سازد و عیوب وی را بدو بنمایاند.
نهج الفصاحه

حدیث2192

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أحببتم أن تعلموا ما للعبد عند ربّه فانظروا ما یتبعه من الثّناء؛
وقتی بخواهید مقام بنده را در نظر خدا بدانید بنگرید که پشت سر او چه می گویند.
نهج الفصاحه

حدیث2193

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أحببت رجلا فلا تماره و لا تجاره و لا تشارّه و لا تسئل عنه أحدا فعسی أن توافی له عدوّا فیخبرک بما لیس فیه فیفرّق ما بینک و بینه؛
وقتی با کسی دوست شدی با او مجادله و رقابت مکن و بر او برتری مجو و از هیچ کس در باره او چیزی مپرس چون ممکن است به یکی از دشمنان او بر خوری و درباره وی سخن به خطا گوید و میان شما را تفرقه اندازد.
نهج الفصاحه

حدیث2194

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أحبّ أحدکم أخاه فلیعلمه فإنّه أبقی فی الالفه و أثبت فی المودّه؛
وقتی کسی آشنای خود را دوست دارد بدو خبر دهد که این کار موجب بقای الفت و دوام مودت است.
نهج الفصاحه

حدیث2195

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أحبّ اللَّه عبدا قذف حبّه فی قلوب الملائکه و إذا أبغض اللَّه عبدا قذف بغضه فی قلوب الملائکه ؛
وقتی خداوند بنده ای را دوست دارد دوستی وی را در دل فرشتگان جای می دهد و وقتی بنده ای را دشمن دارد دشمنی او را در دل فرشتگان اندازد.
نهج الفصاحه

حدیث2196

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أحبّ اللَّه عبدا ابتلاه لیسمع تضرّعه؛
وقتی خداوند بنده ای را دوست دارد وی را مبتلا سازد تا تضرع او را بشنود.
نهج الفصاحه

حدیث2197

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أحبّ اللَّه عبدا حماه الدّنیا کما یظل أحدکم یحمی سقیمه الماء؛
وقتی خداوند بنده ای را دوست دارد دنیا را از او منع می کند چنان که شما مریض خویش را از نوشیدن آب منع می کنید.
نهج الفصاحه

حدیث2198

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا اجتمع الدّاعیان فأجب أقربهما بابا فإنّ أقربهما بابا أقربهما جوارا و إن سبق أحدهما فأجب الذی سبق؛
وقتی دو کس تو را با هم دعوت کردند دعوت کسی را که خانه اش نزدیکتر است بپذیر زیرا آن که خانه اش نزدیکتر است در همسایگی مقدم است و اگر یکی زودتر دعوت کرده است دعوت او را بپذیر.
نهج الفصاحه

حدیث2199

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أثنی علیک جیرانک أنّک محسن فأنت محسن و إذا أثنی علیک جیرانک أنّک مسی ء فأنت مسی ء؛
اگر همسایگانت تو را نیکوکار دانستند، نیکوکاری و اگر همسایه گانت تو را بدکار شمردند، بد کاری.
نهج الفصاحه

حدیث2200

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أتاکم من ترضون خلقه و دینه فزّوّجوه إن لا تفعلوا تکن فتنه فی الأرض و فساد عریض؛
وقتی کسی که خلق و دین وی مایه رضایت است به خواستگاری می آید به وی زن بدهید و اگر چنین نکنید فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد.
نهج الفصاحه

حدیث2201

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا آتاک اللَّه مالا فلیر أثر نعمه اللَّه علیک و کرامته؛
اگر خداوند چیزی بتو داد باید نشان نعمت و کرم وی در تو پدیدار شود.
نهج الفصاحه

حدیث2202

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أتی أحدکم خادمه بطعامه قد کفاه علاجه و دخانه فلیجلسه معه فإن لم یجلسه معه فلیناوله أکله أو أکلتین؛
وقتی خادم شما غذائی می آورد که آن را تهیه کرده و دود آن را خورده باید وی را با خویشتن بنشاند و اگر او را ننشاند یک یا دو لقمه به او بدهد.
نهج الفصاحه

حدیث2203

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا ابتلی أحدکم بالقضاء بین المسلمین فلا یقض و هو غضبان و لیسوّ بینهم فی النّظر و المجلس و الإشاره؛
اگر یکی از شما بکار قضاوت میان مسلمانان دچار شود باید به هنگام غضب از قضاوت خودداری کند و میان ارباب دعوی در نگاه و نشیمن گاه و اشاره تفاوتی نگذارد.
نهج الفصاحه

حدیث2204

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إدرءوا الحدود بالشّبهات و أقیلوا الکرام عثراتهم إلّا فی حدّ من حدود اللَّه؛
وقتی تردید پیش آمد مجازاتها را باز دارید و لغزشهای بزرگان را ببخشید مگر در حد و مجازاتی از حدود الهی.
نهج الفصاحه

حدیث2205

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إدرءوا الحدود عن المسلمین ما استطعتم فإنّ الإمام لأن یخطی فی العفو خیر من أن یخطی فی العقوبه؛
تا آنجا که می توانید مجازات ها را از مسلمانان باز دارید زیرا اگر پیشوائی در بخشش خطا کند بهتر از آن است که در مجازات خطا کند.
نهج الفصاحه

حدیث2206

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أدّ الأمانه إلی من ائتمنک و لا تخن من خانک؛
با کسی که تو را امین می داند به امانت رفتار کن و با کسی که به تو خیانت کرده است خیانت مکن.
نهج الفصاحه

حدیث2207

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أدعوا اللَّه و أنتم مؤمنون بالإجابه و اعلموا أنّ اللَّه لا یستجیب دعاء؛
خدا را بخوانید و به اجابت دعای خود یقین داشته باشید و بدانید که خداوند دعا را از قلب غافل بی خبر نمی پذیرد.
نهج الفصاحه

حدیث2208

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أدّ ما افترض اللَّه تعالی علیک تکن من أعبد النّاس و اجتنب ما حرّم اللَّه علیک تکن من أورع النّاس و ارض بما قسمه اللَّه لک تکن من أغنی النّاس؛
واجبات خدا را بجای آر تا عابدترین مردم باشی، و از محرمات خدا بپرهیز تا پارساترین مردم باشی به قسمتی که خدا برای تو تعیین کرده راضی باش تا بی نیازترین مردم باشی.
نهج الفصاحه

حدیث2209

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخوف ما أخاف علی أمّتی الهوی و طول الأمل؛
بر امت خویش بیش از هر چیز از هوس و آرزوی دراز بیم دارم.
نهج الفصاحه

حدیث2210

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إخوانکم خولکم جعلهم اللَّه فنیه تحت أیدیکم فمن کان أخوه تحت یده فلیطعمه من طعامه و لیلبسه من لباسه و لا یکلّفه ما یغبه فإن کلّفه ما یغلبه فلیعنه؛
بندگان شما برادران شما هستند که خداوند آنها را زیر دست شما قرار داده هر کسی برادر وی زیر دستش باشد باید از غذای خود بدو بخوراند و از لباس خویش بر او بپوشاند و کاری که بیش از طاقت وی باشد بدو رجوع نکند و اگر کار سختی بدو رجوع کرد، یاریش کند.
نهج الفصاحه

حدیث2211

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخلصوا أعمالکم للَّه فإنّ اللَّه لا یقبل إلّا ما خلص له؛
اعمال خویش را برای خداوند از روی اخلاص انجام دهید، زیرا خدا فقط کارهائی را می پذیرد که از روی اخلاص برای او انجام گرفته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2212

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخلص دینک یکفک القلیل من العمل؛
ایمان خویش را خالص کن که اندکی عبادت تو را کفایت کند.
نهج الفصاحه

حدیث2213

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخسر النّاس صفقه رجل أخلق یدیه فی آماله و لم یساعده الأیّام علی أمنیّته فخرج من الدّنیا بغیر زاد و قدم علی اللَّه تعالی بغیر حجّه؛
زیان کارترین مردم آن کس است که که عمری به آرزو گذارند و روزگار وی را به منظور نرساند و از دنیا بی توشه برون رود و در پیشگاه خداوند دلیلی نداشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2214

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخذ الأمیر الهدیّه سحت و قبول القاضی الرّشوه کفر؛
هدیه گرفتن امیر نارواست و رشوه گرفتن قاضی کفر است.
نهج الفصاحه

حدیث2215

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اختبروا النّاس بأخدانهم فإنّ الرّجل یخادن من یعجبه؛
مردم را از معاشرانشان بشناسید زیرا کند هم جنس با هم جنس پرواز.
نهج الفصاحه

حدیث2216

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحلّ الذّهب و الحریر لاناث أمّتی و حرّم علی ذکورها؛
طلا و ابریشم بر زنان امت من حلال است و بر مردانشان حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث2217

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احفظ ودّ أبیک لا تقطعه فیطفی اللَّه نورک.
دوستی پدر خویش را حفظ کن و رشته آن را مبر که خداوند نور تو را خاموش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث2218

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احفظ ما بین لحییک و ما بین رجلیک؛
دهان و فرج خویش را نگهدار.
نهج الفصاحه

حدیث2219

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احفظ لسانک؛
زبان خویش را نگهدار.
نهج الفصاحه

حدیث2220

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احفظ اللَّه تجده أمامک؛
جانب خدا را نگهدار تا همیشه وی را روبرو بینی.
نهج الفصاحه

حدیث2221

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحسنوا جوار نعم اللَّه لا تنفروها فقلّما زالت عن قوم فعادت إلیهم؛
قدر نعمتهای خدا را بدانید و آن را از خود مرانید زیرا کمتر ممکن است نعمتی از قومی زایل شود و پس آنان باز گردد.
نهج الفصاحه

حدیث2222

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحذروا زلّه العالم فإنّ زلّته تکبکبه فی النّار؛
از لغزش عالم بپرهیزید که لغزش او در آتش نگون سارش خواهد کرد.
نهج الفصاحه

حدیث2223

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحزم النّاس أکظمهم للغیظ؛
آن که در فرو بردن خشم از دیگران پیشتر است از همه کس دوراندیش تر است.
نهج الفصاحه

حدیث2224

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحذروا البغی فإنّه لیس من عقوبه هی أحضر من عقوبه البغی؛
از ستمگری بپرهیزید زیرا کیفری از کیفر ستمکاری آماده تر نیست.
نهج الفصاحه

حدیث2225

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احذروا الشّهوه الخفیّه: العالم یحبّ أن یجلس إلیه؛
از شهوت مخفی بپرهیزید شهوت مخفی آن است که دانشمند دوست دارد کسان در محضر وی بنشینند.
نهج الفصاحه

حدیث2226

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احذر أن یری علیک آثار المحسنین و أنت تخلو من ذلک فتحشر مع المرائین؛
مبادا آثار نیکان در تو نمودار باشد و نیک نباشی که در این صورت با ریاکاران محشور خواهی شد.
نهج الفصاحه

حدیث2227

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ بیوتکم إلی اللَّه بیت فیه یتیم مکرّم؛
محبوبترین خانه های شما در نظر خدا خانه ایست که در آن یتیمی محترم باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2228

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبب للنّاس ما تحبّ لنفسک؛
آنچه برای خود میخواهی برای مردم بخواه.
نهج الفصاحه

حدیث2229

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ اللّهو إلی اللَّه تعالی إجراء الخیل و الرّمی؛
بهترین بازی ها در پیش خدا اسب دوانی و تیر اندازی است.
نهج الفصاحه

حدیث2230

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الطّعام إلی اللَّه ما کثرت علیه الأیدی؛
بهترین غذاها در پیش خدا آن است که گروهی بسیار بر آن بنشینند.
نهج الفصاحه

حدیث2231

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الحدیث إلیّ أصدقه؛
در نظر من بهترین سخنان آن است که راست تر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2232

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه الحبّ فی اللَّه و البغض فی اللَّه؛
بهترین کارها در پیش خدا دوستی و دشمنی در راه خداست.
نهج الفصاحه

حدیث2233

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه حفظ الّلسان؛
بهترین کارها در پیش خدا نگه داری زبان است.
نهج الفصاحه

حدیث2234

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه بعد الفرائض إدخال السّرور علی المسلم؛
بهترین کارها در پیش خدا بعد از ادای واجبات خوشحال کردن مرد مسلمان است.
نهج الفصاحه

حدیث2235

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه من أطعم من جوع أو دفع عنه مغرما أو کشف عنه کربا؛
بهترین کارها در پیش خدا آنست که بینوائی را سیر کنند، یا قرض او را بپردازند یا زحمتی را از او دفع نمایند.
نهج الفصاحه

حدیث2236

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبب للنّاس ما تحبّ لنفسک تکن مؤمنا و أحسن مجاوره من جاورک تکن مسلما؛
آنچه برای خود می خواهی برای مردم بخواه تا مؤمن باشی و با همسایگان نیکی کن تا مسلمان باشی.
نهج الفصاحه

حدیث2237

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبب حبیبک هونا ما عسی أن یکون بغیضک یوما ما و أبغض بغیضک هونا ما عسی أن یکون حبیبک یوما ما؛
در دوستی میانه نگهدار که شاید دوست روزی دشمن تو شود و در دشمنی راه افراط مسپار که شاید دشمن روزی دوست گردد.
نهج الفصاحه

حدیث2238

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه أدومها و إن قلّ؛
محبوبترین کارها در پیش خدا کاریست که دوام آن بیشتر است اگر چه اندک باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2239

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ العباد إلی اللَّه الأتقیاء الأخفیاء؛
محبوبترین بندگان در پیش خدا پرهیزکاران گمنامند.
نهج الفصاحه

حدیث2240

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ البلاد إلی اللَّه مساجدها و أبغض البلاد إلی اللَّه أسواقها؛
محبوبترین جای شهرها در پیش خدا مسجدهاست و منفورترین جای شهرها در پیش خدا بازارهاست.
نهج الفصاحه

حدیث2241

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه الصّلاه لوقتها ثمّ برّ الوالدین ثمّ الجهاد فی سبیل اللَّه؛
بهترین کارها در نزد خدا نماز به وقت است آنگاه نیکی با پدر و مادر آنگاه جنگ در راه خدا.
نهج الفصاحه

حدیث2242

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أجیبوا الدّاعی و لا تردّوا الهدیّه و لا تضربوا المسلمین؛
دعوت را بپذیرید، هدیه را رد مکنید و مسلمانان را نزنید.
نهج الفصاحه

حدیث2243

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أجملوا فی طلب الدّنیا فإنّ کلّا میسّر لما کتب له منها؛
در طلب دنیا معتدل باشید زیرا به هر کس هر چه قسمت اوست می رسد.
نهج الفصاحه

حدیث2244

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أجلّوا اللَّه یغفر لکم؛
خدا را ستایش کنید تا شما را بیامرزد.
نهج الفصاحه

حدیث2245

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ ملک حمی و إنّ حمی اللَّه فی الأرض محارمه؛
هر پادشاهی قرقی دارد و قرق خدا در زمین محرمات اوست.
نهج الفصاحه

حدیث2246

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أجرؤکم علی قسم الجدّ أجرؤکم علی النّار؛
هر کس از شما در خوردن قسم جدی جری تر است به جهنم نزدیکتر است.
نهج الفصاحه

حدیث2247

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اجتنبوا دعوات المظلوم ما بینها و بین اللَّه حجاب؛
از نفرین های مظلوم بترسید که میان آن و خدا حجابی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث2248

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اجتنب الغضب؛
از خشم بپرهیز.
نهج الفصاحه

حدیث2249

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان یعجّلهما اللَّه فی الدّنیا البغی و عقوق الوالدین؛
دو چیز را خداوند در این جهان کیفر می دهد تعدی و ناسپاسی پدر و مادر.
نهج الفصاحه

حدیث2250

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان یکرههما ابن آدم الموت و الموت خیر له من الفتنه و یکره قلّه المال و قلّه المال أقلّ للحساب؛
فرزند آدم از دو چیز بیزار است یکی مرگ در صورتی که مرگ برای او از فتنه بهتر است و کمی مال در صورتی که هر چه مال کمتر باشد حساب آن آسانتر است.
نهج الفصاحه

حدیث2251

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه قاطع الرّحم و جار السوء؛
دو کس را خداوند روز قیامت به نظر رحمت نمی نگرد، آنکه با خویشان ببرد و آنکه با همسایه بدی کند.
نهج الفصاحه

حدیث2252

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان لا تجاوز صلاتهما رءوسهما عبد أبق من موالیه حتّی یرجع و امرأه عصت زوجها حتّی ترجع؛
دو کسند که نمازشان از سرشان بالاتر نمیرود بنده ای که از آقایان خود گریخته باشد تا هنگامی که باز گردد و زنی که شوهر خود را نافرمانی کرده باشد تا باز گردد.
نهج الفصاحه

حدیث2253

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اتّقوا الظّلم فإنّ الظّلم ظلمات یوم القیامه؛
از ستمگری بپرهیزید که ستمگری مایه تاریکی روز رستاخیز است.
نهج الفصاحه

حدیث2254

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقُوا دَعوَهَ المَظلُومِ وَ إن کانَ کافِراً فَإنّها لَیسَ دُونَها حِجابٌ؛
از نفرین مظلوم بترسید اگر چه کافر باشد، زیرا در برابر نفرین مظلوم پرده و مانعی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث2255

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقُوا دَعوَهَ المَظلومِ فَإنَّها تَصعَدُ إلَی السَّماءِ کأنَّها شَرارَهٌ؛
از نفرین مظلوم بترسید که چون شعله آتش بر آسمان می رود.
نهج الفصاحه

حدیث2256

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقِ اللَّهَ حَیثُما کُنتَ وَ أتبَع السَّیِّئَهَ الحَسَنَهَ تَمحُها وَ خالِقِ النّاسَ بِخُلقٍ حَسَنٍ؛
هر کجا هستی از خدا بترس؛ به دنبال گناه کار نیک انجام بده تا آن را محو کند و با مردم خوش اخلاق و نیکو رفتار باش.
نهج الفصاحه

حدیث2257

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقُوا اللَّهَ فِی النِّساءِ فإنَّهُنَّ عِندَکم عَوانٌ؛
در باره زنان از خدا بترسید که آنها پیش شما اسیرند.
نهج الفصاحه

حدیث2258

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أتقَی النّاسِ مَن قالَ الحَقَّ فِیما لَه وَ عَلَیهِ؛
از همه مردم پرهیزگارتر آن کس است که حق را بر نفع و ضرر خویش بگوید.
نهج الفصاحه

حدیث2259

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقِ المَحارِمَ تَکُن أعبَدَ النّاسِ وَ ارضِ بِما قَسَمَ اللَّهُ لَکَ تَکُن أغنَی النّاسِ؛
از چیزهای حرام بپرهیز تا از همه کس عابدتر باشی و به قسمت خویش راضی باش تا از همه کس ثروتمندتر باشی.
نهج الفصاحه

حدیث2260

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقُوا اللَّهَ واعدِلُوا بَینَ أولادِکم کَما تُحِبُّونَ أن یَبُرُّوکُم؛
از خدا بترسید و میان فرزندان خود به عدالت رفتار کنید همان طور که می خواهید با شما به نیکی رفتار کنند.
نهج الفصاحه

حدیث2261

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقُوا فَراسَهَ المُؤمِنِ فَإنّهُ یَنظُرُ بِنُورِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛
از فراست مؤمن بترسید که چیزها را با نور خدا می نگرد.
نهج الفصاحه

حدیث2262

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ِتَّقُوا الحَجَرَ الحَرامَ فِی البُنیانِ فَإنّهُ أساسُ الخَرابِ؛
از استعمال سنگ حرام در ساختمان بپرهیزید که مایه ویرانی است.
نهج الفصاحه

حدیث2263

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقُوا دَعوَهَ المَظلومِ فَإنِّها تَحمِلُ عَلی الغَمامِ یَقُولُ اللَّهُ تَعالی وَ عِزَّتی وَ جَلالی لَاَنصُرَنَّک وَ لَو بَعدَ حِینٍ؛
از نفرین مظلوم بترسید زیرا نفرین وی بر ابرها می رود و خداوند می گوید به عزت و جلال من سوگند که تو را یاری می کنم اگر چه پس از مدتی باشد.
نهج الفصاحه

حدیث2264

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقِ دَعوَهَ المَظلومِ فَإنَّما یَسألُ اللَّهَ تَعالی حَقَّهُ وَ إنَّ اللَّهَ تَعالی لا یَمنَع ذا حَقٍّ حَقَّهُ؛
از دعای مظلوم بپرهیز زیرا وی به دعا حق خویش را از خدا می خواهد و خدا حق را از حق دار دریغ نمی دارد.
نهج الفصاحه

حدیث2265

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقِ اللَّهَ فی عُسرِکَ وَ یُسرِکَ؛
در سختی و سستی از خدا بترس.
نهج الفصاحه

حدیث2266

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اُترُکوا الدُّنیا لِأهلِها فَإنَّهُ مَن أخَذَ مِنه فَوقَ ما یَکفِیهِ أخَذَ مِن حَتفِهِ وَ هُوَ لا یَشعَرٌ؛
دنیا را به مردم دنیا واگذارید زیرا هر کس از دنیا بیش از حد کفایت بر گیرد در هلاک خویش می کوشد اما نمی داند.
نهج الفصاحه

حدیث2267

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أُترُک فُضولَ الکَلامِ وَ حَسبُکَ مِنَ الکَلامِ ما تَبلُغُ بِه حاجَتَکَ؛
از سخنان بیهوده چشم بپوش سخنی که رفع حاجت کند تو را کفایت کند.
نهج الفصاحه

حدیث2268

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اتَّخِذُوا عِندَ الفُقَراءِ أیادِی فَإنَّ لَهُم دَولَهٌ یَومَ القِیامَهِ؛
با فقرا دوستی کنید زیرا در روز رستاخیز دولتی بزرگ دارند.
نهج الفصاحه

حدیث2269

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أتَحسَبُونَ الشِّدَّهَ فِی حَملِ الحِجارَهِ إنَّما الشِّدَّهُ أن یَمتَلِی أحَدُکُم غَیظاً ثُمَّ یَغلِبُهُ؛
آیا گمان می کنید نیرومندی در بردن سنگ است، نیرومند حقیقی آنست که خشمگین شود و بر خشم خود غالب گردد.
نهج الفصاحه

حدیث2270

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أتُحِبُّ أن یَلِینَ قَلبُکَ وَ تُدرِکَ حَاجَتَک؟ اِرحَمِ الیَتیمَ وَ امسَح رَأسَهُ وَ أطعِمهُ مِن طَعامِکَ یَلِنَ قَلبُکَ وَ تُدرِک حاجَتَک؛
آیا دوست داری دلت نرم شود و حاجت خود بیابی بر یتیم رحمت آور وی را بنواز و از غذای خویش بدو بخوران تا دلت نرم شود و حاجت خود بیابی.
نهج الفصاحه

حدیث2271

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِبنَ آدَمَ عِندَکَ ما یَکفِیکَ وَ تَطلُبُ ما یَطغِیک اِبنَ آدَمَ لا بِقَلیلٍ تَقنَع و لا بِکَثِیرٍ تَشبَع؛
فرزند آدم، آنچه حاجت تو را رفع کند در دسترس خود داری و در پی آنچه تو را به طغیان وامیدارد روز می گذاری، به اندک قناعت نمی کنی و از بسیار سیر نمی شوی.
نهج الفصاحه

حدیث2272

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِبنَ آدَمَ أطِع رَبَّکَ تُسَمَّی عاقِلاً وَ لا تَعصِهِ فَتُسَمَّی جاهِلاً؛
فرزند آدم! پروردگار خویش را فرمانبردار باش تا تو را خردمند خوانند و از فرمان وی بیرون مباش که تو را نادان شمارند.
نهج الفصاحه

حدیث2273

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بَلِّغُوا حَاجَهَ مَن لا یَستَطِیعُ إبلاغَ حاجَتِه. فَمَن أبلَغَ سُلطاناً حاجَهَ مَن لا یَستَطِیعُ إبلاغَها ثَبَّتَ اللَّهُ قَدَمَیهِ عَلَی الصِّراطِ یَومَ القِیامَهِ؛
حاجت کسی را که از ابلاغ آن ناتوانست به بزرگان برسانید زیرا هر کس حاجت درمانده ای را به بزرگی برساند روز رستاخیز خداوند پاهای وی را بر صراط استوار می سازد.
نهج الفصاحه

حدیث2274

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبغُونِی الضُّعَفاءَ فَإنَّما تَرزُقُونَ وَ تَنصُرُونَ بِضُعَفاءِکُم؛
ناتوان را پیش من آرید زیرا شما به برکت ناتوانان خود روزی می خورید و یاری می شوید.
نهج الفصاحه

حدیث2275

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبغَضُ الخَلقِ إلَی اللَّهِ مَن آمَنَ ثُمَّ کَفَرَ؛
منفورترین مردم پیش خدا آن کس است که ایمان آورد و سپس کافر شود.
نهج الفصاحه

حدیث2276

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبغَضُ الحَلالِ إلَی اللَّهِ الطَّلاقُ؛
منفورترین چیزهای حلال در پیش خدا طلاق است.
نهج الفصاحه

حدیث2277

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبشِرُوا وَ بَشِّرُوا مِن وَراءِکُم أنَّه مَن شَهِدَ أن لا إلهَ إلّا اللَّهُ صادِقاً لَها دَخَلَ الجَنَّهَ؛
شما را مژده می دهم و شما به دیگران مژده دهید که هر کس شهادت دهد که خدائی جز خدای یگانه نیست و بدان معتقد باشد وارد بهشت می شود.
نهج الفصاحه

حدیث2278

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبد المَوَدَّهَ لِمَن وادَّکَ فَإنَّها أثبَتَ؛
آن که با تو در دوستی می زند با وی ره دوستی گیر که این گونه دوستی پایدارتر است.
نهج الفصاحه

حدیث2279

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبَی اللَّهُ أن یَقبَلَ عَمَلَ صاحِبِ بِدعَهٍ حَتَّی یَدعُ بِدعَتَهُ؛
خداوند عمل بدعت گذار را نمی پذیرد تا از بدعت خویش دست بردارد.
نهج الفصاحه

حدیث2280

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبَی اللَّهُ أن یَجعَلَ لِقاتِلِ المُؤمِنِ تَوبَهً؛
خداوند از گناه قاتل مؤمن نمی گذرد و توبه او را نمی پذیرد.
نهج الفصاحه

حدیث2281

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آمِرُوا النِّساءَ فِی بَناتِهِنّ؛
با زنان در باره دخترانشان شور کنید.
نهج الفصاحه

حدیث2282

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آفَهُ العِلمِ النِّسیانُ وَ إضاعَتَهُ أن تُحدِّثَ به غَیرَ أهلِه؛
آفت دانش فراموشی است و دانشی که به نا اهل سپاری، تلف می شود.
نهج الفصاحه

حدیث2283

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِئتِ المَعرُوفَ وَ اجتَنِبِ المُنکَرَ وَ انظُر ما یُعجِبُ أذنَکَ أن یَقولَ لَکَ القَومُ إذا قُمتَ مِن عِندِهِم فَأتِه وَ انظُرِ الَّذی تَکرَه أن یَقولَ لَکَ القَومُ إذا قُمتَ مِن عِندِهِم فَاجتَنِبهُ؛
نیک کردار باش و از کار بد بپرهیز ببین میل داری دیگران در باره تو چه بگویند همان طور رفتار کن و از آنچه نمی خواهی در باره تو بگویند برکنار باش.
نهج الفصاحه

حدیث2284

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِئتُوا الدَّعوهَ إذا دُعِیتُم؛
وقتی شما را دعوت کردند، بپذیرید.
نهج الفصاحه

حدیث2285

امام مهدی(علیه السلام) می فرمایند:
اما ظهور فرج مربوط به خداست و وقت‌تعیین‌کنندگان دروغ گفته‌اند.
(بحارالانوار/53/181)

حدیث2286

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
شادمانی کردن در نزد غمدیده، دور از ادب است .
(تحف‌العقول/520)

حدیث2287

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
رسیدن به خداوند متعال، سیر و سفری است که جز با شب زنده داری حاصل نگردد.
(مسند الامام‌العسکری/290)

حدیث2288

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
عبادت، زیاد روزه گرفتن و زیاد نماز خواندن نیست. عبادت، زیاد اندیشه کردن در امر خداست.
(تحف‌العقول/518)

حدیث2289

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
از خدا بترسید و مایه‌ی زینت باشید نه زشتی.
(تحف‌العقول/488)

حدیث2290

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بپرهیز از شهرت‌طلبی و ریاست‌خواهی، که این دو انسان را به هلاکت و نابودی فرا می‌خواند.
(بحارالانوار/75/372)

حدیث2291

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
هرکه را خیری نصیب شد خداوند نصیبش کرده است و هرکه از شری محافظت شد، خدایش حفظ نموده است.
(بحارالانوار/75/374)

حدیث2292

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
اندیشه‌ی نادان، سر زبانش هست و سخن حکیم در قلبش.
(بحارالانوار/78/379)

حدیث2293

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
همنشین نادان، گرفتار است.
(بحارالانوار/78/374)

حدیث2294

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
هیچ بلایی نیست مگر اینکه در پیرامونش از طرف خدا نعمتی است.
(بحارالانوار/78/374)

حدیث2295

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
مجادله نکن که ارجمندی‌ات از میان می‌رود و از شوخی بر حذر باش که بر تو جسور می‌شوند.
(تحف‌العقول/486)

حدیث2296

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
صورت نیکو، زیبایی ظاهر است و عقل نیکو زیبایی باطن.
(بحارالانوار/78/379)

حدیث2297

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
هر‌آنچه در باره‌ی ما اهل‌بیت از نیکی‌ها گفته می‌شود ما سزاوار آنیم و هر آنچه بدی در‌باره‌ی ما گفته می‌شود ما آن‌گونه نیستیم .
(بحارالانوار/75/373)

حدیث2298

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
آن‌که بر پشت باطل سوار شود، پشیمانی بر او فرود آید.
(بحارالانوار/78/379)

حدیث2299

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
حق نعمت را نمی‌شناسد مگر انسان شاکر، و شکرگذار نعمت نیست مگر عارف.
(بحارالانوار/78/378)

حدیث2300

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
هر کس انسان ناشایستی را مدح نماید خود را در جایگاه تهمت قرار داده است.
(بحارالانوار/78/378)

حدیث2301

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
همه‌ی محبت‌ها را به سوی ما جلب کنید و همه‌ی زشتی‌ها را از ما دور سازید.
(بحارالانوار/75/373)

حدیث2302

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
ناتوان‌ترین دشمنان کسی است که دشمنی‌اش را آشکار نماید.
(بحارالانوار/78/379)

حدیث2303

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بهترین برادر تو کسی است که خطای تو نسبت به خود را فراموش کند.
(بحارالانوار/78/377)

حدیث2304

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
همانا شجاعت، اندازه دارد که اگر از آن فراتر رود گستاخی است.
(بحارالانوار/78/377)

حدیث2305

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
میانه روی اندازه دارد، که اگر از آن فراتر رود بخل است.
(بحارالانوار/78/377)

حدیث2306

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
دور اندیشی را حد و اندازه‌ای است که اگر بیشتر شود ترس است.
(بحارالانوار/78/377)

حدیث2307

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
بخشندگی، اندازه‌ای دارد که اگر از آن فراتر رود اسراف است.
(بحارالانوار/78/377)

حدیث2308

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
هیچ کس را به گونه‌ای احترام نکن که او به زحمت افتد.
(بحارالانوار/78/374)

حدیث2309

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
پرورش دادن نادان و ترک دادن معتاد از عادتش، معجزه آمیز است.
(تحف‌العقول/520)

حدیث2310

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
زاهدترین مردم کسی است که کارهای حرام را ترک کند.
(تحف‌العقول/489)

حدیث2311

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
پارساترین مردم کسی است که در کار شبهه‌ناک، توقف کند.
(تحف‌العقول/489)

حدیث2312

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
کوشاترین مردم کسی است که گناهان را واگذارد.
(تحف‌العقول/489 )

حدیث2313

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
لا تمار فیذهب بهاؤک ، و لاتمازح فیجترأ علیک؛
جدال مکن تا احترامت برود ، و شوخی مکن تا بر تو گستاخ شوند .
تحف العقول ، ص 516

حدیث2314

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من رضی بدون الشرف من المجلس لم یزل الله و ملائکته یصلون علیه حتی یقوم؛
هر که به نشستن در جاهای معمولی مجلس بسنده کند ، خدا و فرشتگان بر او رحمت می فرستند تا برخیزد .
تحف العقول ، ص 516

حدیث2315

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من الذنوب التی لاتغفر: لیتنی لا أؤاخذ الا بهذا؛
از گناهانی که آمرزیده نشود این است که گفته شود: کاش بجز بر این گناه مؤاخذه نشوم .
تحف العقول ، ص 517

حدیث2316

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
بسم الله الرحمن الرحیم أقرب الی اسم الله الأعظم من سواد العین الی بیاضها؛
نسبت بسم الله الرحمن الرحیم به اسم اعظم خدا ، از سیاهی چشم به سفیدیش نزدیکتر است .
تحف العقول ، ص 517

حدیث2317

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
حب الأبرار للأبرار ثواب للأبرار ، و حب الفجار للأبرار فضیلة للأبرار ، و بغض الفجار للأبرار زین للأبرار ، و بغض الأبرار للفجار خزی علی الفجار؛
دوستی نیکان به نیکان ثواب است برای نیکان ، و دوستی بدان به نیکان بزرگواری است برای نیکان ، و دشمنی بدان با نیکان زینتی است برای نیکان ، و دشمنی خوبان با بدان رسوایی است برای بدان .
تحف العقول ، ص 517

حدیث2318

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من الجهل الضحک من غیر عجب؛
خنده بیجا نشانه نادانی است .
تحف العقول ، ص 517

حدیث2319

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
کفاک أدبا تجنبک ما تکره من غیرک؛
از ادب همان بس که آنچه برای خود نمی پسندی ، برای دیگران نیز مپسندی .
مسند الامام العسکری ، ص 288

حدیث2320

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
قلب الأحمق فی فمه و فم الحکیم فی قلبه؛
دل نابخرد در دهان اوست و دهان خردمند فرزانه در دل او .
تحف العقول ، ص 519

حدیث2321

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من تعدی فی طهوره کان کناقضه؛
کسی که در طهارت شرعی خود از حد تجاوز کند، همچون کسی است که آن را باطل کرده است .
تحف العقول ، ص 520

حدیث2322

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
ما ترک الحق عزیز الا ذل ، و لا أخذ به ذلیل الا عز؛
هیچ عزیزی حق را واننهد جز این که خوار شود و هیچ خواری به حق نرود جز این که عزیز شود .
تحف العقول ، ص 520

حدیث2323

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من أنس بالله استوحش من الناس؛
کسی که با خدا مأنوس باشد ، از مردم گریزان گردد .
مسند الامام العسکری ، ص 287

حدیث2324

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
جرأة الولد علی والده فی صغره تدعو الی العقوق فی کبره؛
فرزند خردسالی که به پدر گستاخی کند، چون بزرگ شد عاق و ناسپاس او گردد .
تحف العقول ، ص 520

حدیث2325

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
خیر من الحیاة ما اذا فقدته بغضت الحیاة ، و شر من الموت ما اذا نزل بک أحببت الموت؛
بهتر از زندگی آن چیزی است که چون از دست دهی از زندگی بدت آید و بدتر از مرگ آن چیزی است که چون بر سرت آید مرگ را دوست بداری .
تحف العقول ، ص 520

حدیث2326

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
من وعظ أخاه سرا فقد زانه ، و من وعظه علانیة فقد شانه؛
هر که نهانی برادر خود را پند دهد او را آراسته و زیور بسته ، و هر که در برابر دیگرانش پند دهد زشتش کرده.
تحف العقول ، ص 520

حدیث2327

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
ما أقبح بالمؤمن أن تکون له رغبة تذله؛
چه زشت است برای مؤمن دلبستگی به چیزی که او را خوار می کند .
تحف العقول ، ص 520

حدیث2328

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
أورع الناس من وقف عند الشبهة ، أعبد الناس من أقام علی الفرائض ، أزهد الناس من ترک الحرام ، أشد الناس اجتهادا من ترک الذنوب؛
پارساترین مردم کسی است که در هنگام شبهه توقف کند ، عابدترین مردم کسی است که واجبات را انجام دهد ، زاهدترین مردم کسی است که حرام را ترک نماید ، کوشنده ترین مردم کسی است که گناهان را رها سازد
تحف العقول ، ص 519

حدیث2329

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
کسی که خود را سبک می‌شمارد، از شرّ او در امان نباش.
(تحف‌العقول/512)

حدیث2330

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
کسی که از آفریدگار اطاعت کند، از خشم آفریده‌ها باکی ندارد.
(تحف‌العقول/482)

حدیث2331

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
هر کس بیش از اندازه و حق خودش بخواهد، او به محرومیت شایسته‌تر است.
(حیاه‌الامام‌علی‌الهادی(ع)/157)

حدیث2332

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
سوار بر مرکب چموش و خیره‌سر، اسیر جان خود و فرد نادان، اسیر زبان خود است.
(بحارالانوار/75/369)

حدیث2333

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
بی نیازی، کاستن از آرزوها و خشنودی به مقدار کفایت است.
(بحارالانوار/75/366)

حدیث2334

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
متواضع‌ترین مردم، بردبارترین و گشاده‌روترین و پناه ‌ده‌ترین آنهاست.
(بحارالانوار/75/366)

حدیث2335

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
آفریدگارم! در برابرت خاکساریم و سرافکنده و فروتن.
(بحارالانوار/75/368)

حدیث2336

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
مصیبت برای بردبار یکی و برای نابردبار دوتاست.
(بحارالانوار/75/370)

حدیث2337

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
نادان، در بند زبان خویش است.
(بحارالانوار/75/370)

حدیث2338

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
هر‌که از خدا پروا کند، از او پروا کنند. و هر که از خدا اطاعت کند، اطاعتش کنند.
(بحارالانوار/78/366)

حدیث2339

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
دنیا بازاری‌ست که مردمانی در آن سود می برند و گروهی زیان می‌بینند.
(بحارالانوار/75/366)

حدیث2340

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
اگر کسی برای تو دوستی و نظرش را به تمامه گذاشت (دوستانه تو را راهنمایی کرد) تو نیز با اطاعت، او را یاری نما.
(بحار‌الانوار/75/365)

حدیث2341

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
شاید ستمگر بردبار، روزی به خاطر بردباری‌اش بخشیده شود و چه بسا صاحب حق نادان، نور حق خود را به نادانی خاموش کند.
(بحارالانوار/75/365)

حدیث2342

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
شب‌زنده‌داری، خواب را لذیذ‌تر می‌کند و گرسنگی بر حلاوت طعام می‌افزاید.
(بحارالانوار/75/369)

حدیث2343

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
از حسد بپرهیز، زیرا حسد بدترین و زشت‌ترین خلق است.
(مستدرک‌الوسائل/12/23)

حدیث2344

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
از حسد بپرهیز زیرا در تو اثر بد می‌گذارد و در دشمنت هم تاثیری ندارد.
(مستدرک‌الوسائل/12/20)

حدیث2345

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
همانا استاد و شاگرد هر دو در رشد و ترقی شریک‌اند.
(بحارالانوار/75/366)

حدیث2346

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
تقدیرها، آنچه را که به ذهنت خطور نمی‌کرده به تو نشان می‌دهد.
(بحارالانوار/75/369)

حدیث2347

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
به‌یاد آور هنگامی را که در برابر خانواده‌ات در بستر مرگ افتاده‌ای در حالی‌که نه طبیبی مرگ را می‌تواند از تو باز‌دارد و نه دوستی می‌تواند برایت سودمند باشد.
(بحارالانوار/75/370)

حدیث2348

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
کلام حکیمانه در خوی فاسد اثر نمی‌گذارد.
(بحارالانوار/75/370)

حدیث2349

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
هر‌گاه خداوند خیر بنده‌ای را بخواهد هنگامی که به او تذکر داده می‌شود، می‌پذیرد.
(مستدرک‌الوسائل/8/329)

حدیث2350

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
بیهوده‌گویی، سخنان خنده‌آورِ کم‌خردان و کار نادانان است.
(بحارالانوار/75/369)

حدیث2351

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
کسی که از خویشتن راضی باشد، خشم‌گیرندگان بر او بسیار گردند.
(بحارالانوار/69/316)

حدیث2352

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
افسوس کوتاهی کارهای گذشته را با تلاش در آینده جبران کنید.
(مسند الامام‌الهادی(ع)/304)

حدیث2353

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
برای نعمت‌ها، همسایه‌ی خوبی باشید و با شکر‌گزاری، خواستار افزایش آن باشید.
(مسند الامام‌الهادی(ع)/305)

حدیث2354

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
مردم در دنیا با اموالشان هستند و در آخرت با اعمالشان.
(مسند الامام‌الهادی(ع)/304)

حدیث2355

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
نارضایتی پدر و مادر، باعث ضعف و ذلت آدمی می‌شود.
(مسند الامام‌الهادی(ع)/303)

حدیث2356

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
خداوند دنیا را سرای امتحان و آزمایش ساخته و آخرت را سرای رسیدگی قرار داده است، و بلای دنیا را وسیله‌ی ثواب آخرت و ثواب آخرت را عوض بلای دنیا قرار داده است.
(تحف‌العقول/512)

حدیث2357

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
شخص شکر‌گزار به سبب شکر، سعادتمندتر است تا به سبب نعمتی که باعث شکر شده است، زیرا نعمت، کالای دنیاست و شکر‌گذاری، نعمت دنیا و آخرت است.
(تحف‌العقول/512)

حدیث2358

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
هر‌که بر طریق خدا‌پرستی محکم و استوار باشد، مصائب دنیا بر وی سبک آید، گر‌چه تکه تکه شود.
(تحف‌العقول/511)

حدیث2359

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
فروتنی در آن است که با مردم چنان باشی که دوست داری با تو چنان باشند.
(المحجه‌البیضاء/5/225)

حدیث2360

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
من التقی الله یتقی ، و من أطاع الله یطاع ، و من أطاع الخالق لم یبال سخط المخلوقین . و من أسخط الخالق فلییقن أن یحل به سخط المخلوقین؛
هر کس از خدا بترسد، مردم از او بترسند ، و هر که خدا را اطاعت کند، از او اطاعت کنند ، و هر که مطیع آفریدگار باشد، باکی از خشم آفریدگان ندارد و هر که خالق را به خشم آورد باید یقین کند که به خشم مخلوق دچار می گردد .
تحف العقول ، ص 510

حدیث2361

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
إن الله جعل الدنیا دار بلوی و الَخرة دار عقبی ، و جعل بلوی الدنیا لثواب الَخرة سببا ، و ثواب الَخرة من بلوی الدنیا عوضا،
خداوند دنیا را سرای امتحان و آزمایش ساخته و آخرت را سرای رسیدگی قرار داده است ، و بلای دنیا را وسیله ثواب آخرت ، و ثواب آخرت را عوض بلای دنیا قرار داده است .
تحف العقول ، ص 512

حدیث2362

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
إن الظالم الحالم یکاد أن یعفی علی ظلمه بحلمه و إن المحق السفیه یکاد أن یطفئ نور حقه بسفهه؛
ستمکار بردبار ، بسا که بوسیله حلم و بردباری خود از ستمش گذشت شود و حق دار نابخرد ، بسا که به سفاهت خود ، نور حق خویش را خاموش کند .
تحف العقول ، ص 512

حدیث2363

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
لو سلک الناس وادیا شعبا لسلکت وادی رجل عبد الله وحده خالصا؛
اگر همه مردم مسیری را انتخاب کنند و در آن گام نهند ، من به راه کسی که تنها خدا را خالصانه می پرستد خواهم رفت .
بحار الانوار ، ج 78 ، ص 245

حدیث2364

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
خیر من الخیر فاعله ، و أجمل من الجمیل قائله ، و أرجح من العلم حامله ، و شر من الشر جالبه ، و أهول من الهول راکبه؛
بهتر از نیکی نیکوکار است ، و زیباتر از زیبایی ، گوینده آن است ، و برتر از علم حامل آن است ، و بدتر از بدی ، عامل به آن است ، و وحشتناکتر از وحشت ، آورنده آن است .
مسند الامام الهادی ، ص 304

حدیث2365

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
لاتطلب الصفا ممن کدرت علیه ، و لا الوفاء لمن غدرت به ، و لا النصح ممن صرفت سوء ظنک الیه ، فإنما قلب غیرک کقلبک له؛
از کسی که بر او خشم گرفته ای ، صفا و صمیمیت مخواه و از کسی که به وی خیانت کرده ای ، وفا مطلب ، و از کسی که به او بدبین شده ای ، انتظار خیرخواهی نداشته باش ، که دل دیگران برای تو همچون دل تو برای آنهاست .
مسند الامام الهادی ، ص 305

حدیث2366

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
أ أذکر مصرعک بین یدی أهلک ، و لاطبیب یمنعک و لاحبیب ینفعک؛
وقت جان دادنت نزد خانواده ات را به یاد آر که در آن هنگام طبیبی جلوگیر مرگت و دوستی نفع رسانت نباشد .
مسند الامام الهادی ، ص 304

حدیث2367

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
الحکمة لا تنجع فی الطباع الفاسدة؛
حکمت ، اثری در دلهای فاسد نمی گذارد .
مسند الامام الهادی ، ص 304

حدیث2368

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
العتاب مفتاح الثقال ، و العتاب خیر من الحقد؛
گلایه کلید گرانباری است ، ولی گلایه بهتر از کینه توزی است .
مسند الامام الهادی ، ص 304

حدیث2369

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
هر که پدر و مادر را اندوهگین کند آنان را ناسپاسی کرده .
تحف العقول

حدیث2370

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
برای هر چیزی زکاتی است ، و زکات تن روزه های مستحبی است .
تحف العقول

حدیث2371

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
سختی ناحق را آن کس شناسد که بدان محکوم گردد .
تحف العقول

حدیث2372

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
کمک به ناتوان از بهترین صدقه است .
تحف العقول

حدیث2373

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
نماز نافله راه نزدیک شدن هر مؤمنی به خداوند است.
تحف العقول

حدیث2374

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
برای هر چیزی دلیلی باید ، و دلیل خردمند تفکر است ، و دلیل تفکر خاموشی.
تحف العقول

حدیث2375

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
مصیبت برای شکیبا یکی است و برای بی تابی کننده دوتاست.
تحف العقول

حدیث2376

امام محمد باقر(ع) می فرمایند:
سخن نیک را از هر کسی ، هر چند به آن عمل نکند، فرا گیرید .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 170

حدیث2377

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
هر که خوش نیت باشد ، روزی اش افزایش می یابد .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 175

حدیث2378

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
بهترین چیزی را که دوست دارید درباره شما بگویند ، درباره مردم بگویید .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 65 ، ص 152

حدیث2379

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
دعای انسان پشت سر برادر دینی اش ، نزدیکترین و سریعترین دعا به اجابت است .
کافی ، ج 2 ، ص 507

حدیث2380

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
چون مؤمن با مؤمنی دست دهد ، پاک و بی گناه از یکدیگر جدا می شوند .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 73 ، ص 20

حدیث2381

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
از دشمنی بپرهیزید ، زیرا فکر را مشغول کرده و مایه نفاق می گردد .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 2 ، ص 301

حدیث2382

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
هیچ کس از گناهان سالم نمی ماند ، مگر اینکه زبانش را نگه دارد .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 178

حدیث2383

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
امروز ، غنیمت است ، در حالی که نمی دانی فردا ، از آن کیست .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 179

حدیث2384

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
دوستی قلبی برادرت را از اندازه دوستی قلبی خودت نسبت به او بفهم .
تحف العقول ، ص 304

حدیث2385

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
ایمان ، دوستی ( با دوستان خدا ) و دشمنی ( با دشمنان خدا ) است .
تحف العقول ، ص 304

حدیث2386

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
در طلب آمرزش از خدا اصرار کنید ، که موجب محو گناهان می گردد .
تحف العقول ، ص 308

حدیث2387

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
بیندیشید و برای آنچه آفریده شده‌اید کار کنید، زیرا خداوند شما را بیهوده نیافریده است.
(بحارالانوار/75/128)

حدیث2388

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
نزد خداوند چیزی محبوب‌تر از درخواست کردن از او نیست.
(بحارالانوار/75/141)

حدیث2389

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
خداوند دل‌های حزین را دوست دارد.
(الکافی/2/99)

حدیث2390

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
امر خدا و اطاعت او و اطاعت هر‌کسی که او واجب کرده است را بر همه چیز مقدم بدارید.
(بحارالانوار/75/148)

حدیث2391

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
از ترک‌کردن زشتی، هر چند به آن معروف شده باشی، امتناع مکن.
(بحار‌الانوار/75/161)

حدیث2392

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
شگفتا! شگفتا! از کسی که برای دنیای فانی کار می‌کند و سرای جاودانی را ترک می‌کند.
(بحارالانوار/70/127)

حدیث2393

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
اگر کسی در سمت راست تو ایستاد و به تو ناسزا گفت آن‌گاه به سمت چپ تو آمد و عذر‌خواهی نمود عذرخواهی او را بپذیر.
(تحف‌العقول/279)

حدیث2394

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
چه بسیار کسانی که با تعریف دیگران فریب خورده‌اند و چه بسیار افرادی که از پرده پوشی نیک خدا، مغرور شده‌اند و چه بسیار افرادی که لطف خدا آن‌ها را سرگرم کرده است.
(بحارالانوار/75/161)

حدیث2395

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
هر که به روزیی که خدا به او داده بسنده کند از ثروتمند‌ترین مردم است.
(تحف‌العقول/282)

حدیث2396

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
همنشینی با دانشمندان موجب فزونی خرد است.
(بحار‌الانوار/75/141)

حدیث2397

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
از معاشرت با دروغگو بپرهیز، زیرا او مانند سراب است که دور را به تو نزدیک و نزدیک را به تو دور می نمایاند.
(بحار‌الانوار/75/137)

حدیث2398

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
از معاشرت با بخیل بپرهیز، زیرا او در نهایت نیازت به وی، تو را از کمکش محروم می کند.
(بحار‌الانوار/75/137)

حدیث2399

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
از معاشرت با فاسق بپرهیز، زیرا او تو را به لقمه‌ای یا کمتر از آن می‌فروشد.
(بحار‌الانوار/75/137)

حدیث2400

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
از دروغ کوچک و بزرگ، جدی و شوخی پرهیز کن، که بی‌شک انسان وقتی در امور کوچک دروغ می‌گوید بر دروغگویی در امور بزرگ نیز جرأت پیدا می‌کند.
(بحارالانوار/75/161)

حدیث2401

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
هر‌کس بزرگی خود را دریابد دنیا در پیش او کوچک می‌شود.
(تحف‌العقول/278)

حدیث2402

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
همدمی با درستکاران انسان را به درستی سوق می‌دهد.
(الکافی/1/20)

حدیث2403

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
آن‌که از دنیا دل بریده است مصیبت‌های آن برایش آسان شده و دل‌نگران نمی‌شود.
(بحارالانوار/78/140)

حدیث2404

هر‌که مومن گرسنه‌ای را غذا دهد خداوند او را از میوه‌های بهشت اطعام نماید.
(بحارالانوار/71/384)

حدیث2405

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
از خدای تعالی به خاطر قدرتش بر تو بترس و از او به خاطر نزدیکی‌اش به تو شرم کن.
(بحارالانوار75/160)

حدیث2406

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
هر که دلداری خدا در او اثر نگذارد از حسرت‌های دنیا جانش به لب آید.
(بحارالانوار/70/89)

حدیث2407

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
هر کس راهنمای حکیمی را نداشته باشد تا او راهنمایی کند هلاک می‌شود.
(بحارالانوار/75/159)

حدیث2408

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
هر‌که را خدا بی‌نیاز کند مردم محتاج او می‌شوند.
(بحارالانوار/78/1426)

حدیث2409

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
بزرگوار به بخشش خویش خشنود است و پست به ثروتش افتخار می‌کند.
(بحارالانوار/7/161)

حدیث2410

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
تمام نیکی در خویشتنداری انسان است.
(بحارالانوار/75/136)

حدیث2411

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
هر که مومن تشنه‌ای را آب دهد خداوند او را از شراب خالص و صاف بهشتی سیراب گرداند.
(بحارالانوار/71/384)

حدیث2412

امام سجاد(علیه‌السلام)می فرمایند:
برای هر چیز بهره‌ای است و بهره‌ی گوش سخن نیکوست.
(بحارالانوار /75/160)

حدیث2413

امام سجاد(علیه‌السلام)می فرمایند:
آزار نرساندن نشانه‌ی کمال خرد و مایه‌ی آسایش دو گیتی است.
(میزان‌الحکمه/1/119)

حدیث2414

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن- علیه السلام -:
مَنْ عَرَفَ حَقَّ أَبَوَیْهِ الاْفْضَلَیْنِ مُحَمَّد وَ عَلی، و أطاعَهُما، قیلَ لَهُ: تَبَحْبَحْ فی أیِّ الْجِنانِ شِئْتَ ؛
امام حسین- علیه السلام - فرمودند:
هرشخصی که حقّ والدینش حضرت محمّد- صلی الله علیه وآله وسلم - و حضرت علی- علیه السلام - را که با شرافت و با فضیلت ترین انسانها هستند، بشناسد و ـ در تمام امور زندگی ـ از ایشان تبعیّت و اطاعت کند؛ در قیامت به او خطاب می شود: هرقسمتی از بهشت را که خواستارباشی، می توانی انتخاب و درآن وارد شوی.
نهج الشّهادة، ص 293

حدیث2415

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
أَهْلَکَ النّاسَ إثْنانِ: خَوْفُ الْفَقْرِ، وَ طَلَبُ الْفَخْرِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
دو چیز مردم را هلاک و بیچاره گردانده است: یکی ترس از این که مبادا در آینده فقیر و نیازمند دیگران گردند. و دیگری فخر کردن ـ در مسائل مختلف ـ و مباهات بر دیگران است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 54، ح 96

حدیث2416

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
لا یَکْمِلُ الْعَقْلُ إلاّ بِاتّباعِ الْحَقِّ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
بینش و عقل و درک انسان تکمیل نمی گردد مگر آن که ـ أهل حقّ و صداقت باشد و ـ از حقایق، تبعیّت و پیروی کند.
بحارالأنوار، ج 75، ص 127، ح 11

حدیث2417

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
الْبُکاءُ مِنْ خَشْیَةِ الله نَجاتٌ مِنَ الّنارِ وَ قالَ: بُکاءُ الْعُیُونِ، وَ خَشْیَةُ الْقُلُوبِ مِنْ رَحْمَةِ اللهِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
گریان بودن به جهت ترس از ـ عذاب ـ خداوند، سبب نجات از آتش دوزخ خواهد بود و فرمودند: گریان بودن چشم و خشیت داشتن دل ها یکی از نشانه های رحمت الهی ـ برای بنده ـ است.
مستدرک الوسائل، ج 11، ص 245، ح 12881

حدیث2418

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ حاوَلَ أمْراً بِمَعْصِیَةِ اللهِ کانَ أفْوَتُ لِما یَرْجُو وَ أسْرَعُ لِمَجییءِ ما یَحْذَرُ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هرکس از روی نافرمانی و معصیتِ خداوند، کاری را انجام دهد، آنچه را آرزو دارد سریع تر از دست می دهد و به آنچه هراسناک و بیمناک می باشد مبتلا می گردد.
وسائل الشّیعة، ج 16، ص 153، ح 3

حدیث2419

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
یَا ابْنَ آدَمَ، إنَّما أنْتَ أیّامٌ، کُلَّما مَضی یَوْمٌ ذَهَبَ بَعْضُکَ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
ای فرزند آدم، بدرستی که تو مجموعه ای از زمان ها و روزگار هستی، هر آنچه از آن بگذرد، زمانی از تو فانی و سپری گشته است ـ بنابراین لحظات عمرت را غنیمت شمار که جبران ناپذیر است ـ.
نهج الشّهاده، ص 346

حدیث2420

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ نَفَّسَ کُرْبَةَ مُؤْمِن، فَرَّجَ اللهُ عَنْهُ کَرْبَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هرکس گره ای از مشکلات مؤمنی باز کند و مشکلش را برطرف نماید، خداوند متعال مشکلات دنیا و آخرت او را اصلاح می نماید.
مستدرک الوسائل، ج 12، ص 416، ح 13

حدیث2421

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إنَّ اَعْمالَ هذِهِ الاُْمَّةِ ما مِنْ صَباح إلاّ و تُعْرَضُ عَلَی اللهِ تَعالی ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
همانا ـ نامه کردار و ـ أعمال این امّت، در هر صبحگاه بر خداوند متعال عرضه می گردد.
بحارالأنوار، ج 70، ص 353، ح 54

حدیث2422

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
لِکُلِّ داء دَواءٌ، وَ دَواءُ الذُّنُوبِ الإسْتِغْفارِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
برای هر غم و دردی درمان و دوائی است و جبران و درمان گناه، طلب مغفرت و آمرزش از درگاه خداوند می باشد.
لکافی، ج 2، ص 439، ح 8

حدیث2423

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
لا یَأمَنُ یوم الْقِیامَةِ إلاّ مَنْ قَدْ خافَ اللهَ فی الدُّنْیا ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
کسی در روز قیامت از شدائد و احوال آن در امان نمی باشد، مگر آن که در دنیا از خداوند متعال ترس داشته باشد ـ و اهل گناه و معصیت نگردد ـ.
بحار الأنوار، ج 44، ص 192، ح 5

حدیث2424

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إنَّ اللهَ خَلَقَ الدُّنْیا لِلْبَلاءِ، وَ خَلَقَ أهْلَها لِلْفَناءِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
به درستی که خداوند متعال دنیا ـ و اموال آن ـ را برای آزمایش افراد آفریده است. و همچنین موجودات دنیا را جهت فناء ـ و انتقال از این دنیا به جهانی دیگر ـ آفریده است.
نهج الشّهادة، ص 196

حدیث2425

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مُجالَسَةُ أهْلِ الدِّناءَةِ شَرٌّ، وَ مُجالَسَةُ أهْلِ الْفِسْقِ ریبَةٌ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
همنشینی با اشخاص پست و رذل سبب شرّ و بد یختی خواهد گشت و همنشینی و مجالست با معصیت کاران موجب شکّ و بدبینی خواهد شد.
بحارالأنوار، ج 78، ص 122، ح 5

حدیث2426

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
وَ اعْلَمُوا إنَّ حَوائِجَ النّاسِ إلَیْکُمْ مِنْ نِعَمِ الله عَلَیْکُمْ، فَلا تَمیلُوا النِّعَمَ فَتَحَوَّلَ نَقِماً ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
توجّه داشته باشید که احتیاج و مراجعه مردم به شما از نعمت های الهی است، پس نسبت به نعمت ها روی بر نگردانید؛ وگرنه به نقمت و بلا گرفتار خواهد شد.
هج الشّهاده، ص 38

حدیث2427

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ عَبَدَاللهَ حَقَّ عِبادَتِهِ، آتاهُ اللهُ فَوْقَ أمانیهِ وَ کِفایَتِهِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هرکس خداوند متعال را با صداقت و خلوص، عبادت و پرستش نماید،خدای متعال او را به بهترین آرزوهایش می رساند و امور زندگیش را تأمین می نماید.
بحارالأنوار، ج 68، ص 183، ح 44

حدیث2428

قیلَ لِلْحُسَیْنِ بن علی - علیه السلام - : مَنْ أعْظَمُ النّاسِ قَدْراً؟ قالَ: مَنْ لَمْ یُبالِ الدُّنْیا فی یَدَیْ مَنْ کانَتْ ؛
از امام حسین - علیه السلام - سؤال شد: با شخصیّت ترین افراد چه کسی است؟ حضرت در جواب فرمودند: آن کسی است که اهمیّت ندهد که دنیا در دست چه کسی می باشد.
تنبیه الخواطر، ص 348

حدیث2429

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ لَبِسَ ثَوْباً یُشْهِرُهُ کَساهُ اللهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ ثَوْباً مِنَ النّارِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هرکس لباس شهرت - و انگشت نما از هر جهت - بپوشد، خداوند او را در روز قیامت لباسی از آتش می پوشاند.
الکافی، ج 6، ص 445، ح 4

حدیث2430

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
عِباداللهِ! لا تَشْتَغِلُوا بِالدُّنْیا، فَإنَّ الْقَبْرَ بَیْتُ الْعَمَلِ، فَاعْمَلُوا وَ لا تَغْعُلُوا ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
ای بندگان خدا، خود را مشغول و سرگرم دنیا ـ و تجمّلات آن ـ قرار ندهید که همانا قبر، خانه ای است که تنها عمل ـ صالح ـ در آن مفید و نجات بخش می باشد، پس مواظب باشید که غفلت نکنید.
نهج الشّهادة، ص 47

حدیث2431

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُ التُّجارِ، وَ إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُ الْعَبْیدِ، وَ إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبادَةٌ الْأحْرارِ، وَ هِیَ أفْضَلُ الْعِبادَةِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
همانا عدّه ای خداوند متعال را به جهت طمع و آرزوی بهشت عبادت می کنند که آن یک معامله و تجارت خواهد بود و عدّه ای دیگر از روی ترس خداوند را عبادت و ستایش می کنند که همانند عبادت و اطاعت نوکر از ارباب باشد و طائفه ای هم به عنوان شکر و سپاس از روی معرفت، خداوند متعال را عبادت و ستایش می نمایند; و این نوع، عبادت آزادگان است که بهترین عبادات می باشد.
بحارالأنوار، ج 75، ص 117، ح 5

حدیث2432

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إنَّ أجْوَدَ النّاسِ مَنْ أعْطی مَنْ لا یَرْجُوهُ، وَ إنَّ أعْفَی النّاسِ مَنْ عَفی عَنْ قُدْرَة، وَ إنَّ أَوْصَلَ النّاسِ مَنْ وَصَلَ مَنْ قَطَعَهُ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
همانا سخاوتمندترین مردم آن کسی است که کمک نماید به کسی که امیدی به وی نداشته است. و بخشنده ترین افراد آن شخصی است که ـ نسبت به ظلم دیگری با آن که توان انتقام دارد ـ گذشت نماید. صله رحم کننده ترین مردم و دید و بازدید کننده نسبت به خویشان، آن کسی ست که صله رحم نماید با کسی که با او قطع رابطه کرده است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 121، ح 4

حدیث2433

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
النّاسُ عَبیدُالدُّنْیا، وَ الدّینُ لَعِبٌ عَلی ألْسِنَتِهِمْ، یَحُوطُونَهُ ما دارَتْ بِهِ مَعائِشَهُمْ، فَإذا مُحِصُّوا بِالْبَلاء قَلَّ الدَّیّانُونَ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
افراد جامعه بنده و تابع دنیا هستند و مذهب، بازیچه زبانشان گردیده است و برای إمرار معاش خود، دین را محور قرار داده اند ـ و سنگ اسلام را به سینه می زنند ـ. پس اگر بلائی همانند خطر ـ مقام و ریاست، جان، مال، فرزند و موقعیّت، ... ـ انسان را تهدید کند، خواهی دید که دین داران واقعی کمیاب خواهند شد.
محجّة البیضاء، ج 4، ص 228

حدیث2434

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إعْمَلْ عَمَلَ رَجُل یَعْلَمُ أنّه مأخُوذٌ بِالاْجْرامِ، مُجْزی بِالاْحْسانِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
کارها و امور خود را همانند کسی تنظیم کن و انجام ده که می داند و مطمئن است که در صورت خلاف تحت تعقیب قرار می گیرد و مجازات خواهد شد. و در صورتی که کارهایش صحیح باشد پاداش خواهد گرفت.
بحارالأنوار، ج 2، ص 130، ح 15

حدیث2435

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
لا تَقُولَنَّ فی أخیکَ الْمُؤمِنِ إذا تَواری عَنْکَ إلاّ مِثْلَ ماتُحِبُّ أنْ یَقُولَ فیکَ إذا تَوارَیْتَ عَنْهُ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
سخنی ـ که ناراحت کننده باشد ـ پشت سر دوست و برادر خود مگو، مگر آن که دوست داشته باشی که همان سخن پشت سر خودت گفته شود.
بحارالأنوار، ج 75، ص 127، ح 10

حدیث2436

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
أیُّما إثْنَیْنِ جَری بَیْنَهُما کَلامٌ، فَطَلِبَ أَحَدُهُما رِضَی الاْخَرِ، کانَ سابِقَهُ إلی الْجَنّةِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
چنانچه دو نفر با یکدیگر نزاع و اختلاف نمایند و یکی از آن دو نفر، در صلح و آشتی پیشقدم شود، همان شخص سبقت گیرنده، جلوتر از دیگری به بهشت وارد می شود.
محجّة البیضاء، ج 4، ص 228

حدیث2437

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
یَا ابْنَ آدَم! اُذْکُرْ مَصْرَعَکَ وَ مَضْجَعَکَ بَیْنَ یَدَی اللهِ، تَشْهَدُ جَوارِحُکَ عَلَیْکَ یَوْمَ تَزِلُّ فیهِ الْأقْدام؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
ای فرزند آدم، بیاد آور لحظات مرگ و خواب گاه خود را در قبر، همچنین بیاد آور که در پیشگاه خداوند قرار خواهی گرفت و اعضاء و جوارحت بر علیه تو شهادت خواهند داد، در آن روزی که قدم ها لرزان و لغزان می باشد.
نهج الشّهادة، ص 59

حدیث2438

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
مَنْ طَلَبَ رِضَی اللهِ بِسَخَطِ النّاسِ کَفاهُ الله اُمُورَ النّاسِ، وَ مَنْ طَلَبَ رِضَی النّاسِ بِسَخَطِ اللهِ وَ کَّلَهُ اللهُ إلَی النّاسِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
هرکس رضایت و خوشنودی خداوند را ـ در امور زندگی ـ طلب نماید گرچه همه افراد از او رنجیده شوند، خداوند مهمّات و مشکلات او را کفایت خواهد نمود. و کسی که رضایت و خوشنودی مردم را طالب گردد گرچه مورد خشم و غضب پروردگار باشد، خداوند امور این شخص را به مردم واگذار می کند.
أمالی شیخ صدوق، ص 167

حدیث2439

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
یَا ابْنَ آدَمَ! أُذْکُرْ مَصارِعَ آبائِکَ وَ أبْنائِکَ، کَیْفَ کانُوا، وَ حَیْثُ حَلّوُا، وَ کَأَنَّکَ عَنْ قَلیل قَدْ حَلَلْتَ مَحَلَّهُمْ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
ای فرزند آدم، بیاد آور آن لحظاتی را که پدران و فرزندان ـ و دوستان ـ تو چگونه در چنگال مرگ قرار گرفتند، آن ها در چه وضعیّت و موقعیّتی بودند و سرانجام به کجا منتهی شدند و کجا رفتند. و بیندیش که تو نیز همانند آن ها به ایشان خواهی پیوست ـ پس مواظب اعمال و رفتار خود باش ـ.
نهج الشّهادة، ص 60

حدیث2440

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
لَوْ شَتَمَنی رَجُلٌ فی هذِهِ الاُْذُنِ، وَ أَوْمی إلی الْیُمْنی، وَ اعْتَذَرَ لی فی الاُْخْری لَقَبِلْتُ ذلِکَ مِنْهُ، وَ ذلِکَ أَنَّ أَمیرَ الْمُؤْمِنینَ - علیه السلام - حَدَّثَنی أَنَّهُ سَمِعَ جَدّی رَسُولَ اللهِ (صلی الله علیه وآله)یَقُولُ: لا یَرِدُ الْحَوْضَ مَنْ لَمْ یَقْبَلِ الْعُذرَ مِنْ مُحِقٍّ أَوْ مُبْطِل ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
چنانچه با گوش خود بشنوم که شخصی مرا دشنام می دهد و سپس معذرت خواهی او را بفهمم، از او می پذیرم و گذشت می نمایم، چون که پدرم امیرالمؤمنین علی - علیه السلام - از جدّم رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) روایت نمود: کسی که پوزش و عذرخواهی دیگران را نپذیرد، بر حوض کوثر وارد نخواهد شد.
إحقاق الحقّ، ج 11، ص 431

حدیث2441

امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
خود را از قسم و سوگند برهانید که همانا انسان به جهت یکی از چهار علّت سوگند یاد می کند: در خود احساس سستی و کمبود دارد، به طوری که مردم به او بی اعتماد شده اند، پس برای جلب توجّه مردم که او را تصدیق و تأیید کنند، سوگند می خورد. و یا آن که گفتارش معیوب و به دور از حقیقت است، و می خواهد با سوگند، سخن خود را تقویت و جبران کند. و یا در بین مردم متّهم است ـ به دروغ و بی اعتمادی ـ پس می خواهد با سوگند و قسم خوردن جبران ضعف نماید. و یا آن که سخنان و گفتارش متزلزل است ـ هر زمان به نوعی سخن می گوید ـ و زبانش به سوگند عادت کرده است.
تنبیه الخواطر، ص 429

حدیث2442

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
أکْیَسُ الْکَیِّسِ التُّقی، وَ أحْمَقُ الْحُمْقِ الْفُجُورَ، الْکَریمُ هُوَ التَّبَرُّعُ قَبْلَ السُّؤالِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
زیرک ترین و هوشیارترین افراد، شخص باتقوا و پرهیزکار می باشد؛ احمق و نادان ترین افراد، کسی است که تبه کار و اهل معصیت باشد؛ گرامی ترین و باشخصیّت ترین افراد، آن کسی است که به نیازمندان پیش از اظهار نیازشان، کمک نماید.
إحقاق الحقّ، ج 11، ص 20

حدیث2443

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
وَ اعْمَلْ لِدُنْیاکَ کَأنَّکَ تَعیشُ أبَداً، وَ اعْمَلْ لاِخِرَتِکَ کَأنّکَ تَمُوتُ غدَاً؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
در دنیا ـ از نظر اقتصاد و صرفه جوئی و ... ـ چنان برنامه ریزی کن مثل آن که می خواهی همیشه دوام داشته باشی، و نسبت به آخرت به نوعی حرکت و کار کن مثل این که فردا خواهی مُرد.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام - ص 37

حدیث2444

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنَّ الدُّنْیا فی حَلالِها حِسابٌ، وَ فی حَرامِها عِقابٌ، وَفِی الشُّبَهاتِ عِتابٌ، فَأنْزِلِ الدُّنْیا بِمَنْزَلَةِ المیتَةِ، خُذْمِنْها مایَکْفیکَ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
چیزهای دنیا اگر حلال باشد حساب و بررسی می شود و اگر از حرام به دست آید عذاب و عقاب دارد و اگر حلال و حرام آن معلوم نباشد سختی و ناراحتی خواهد داشت. پس باید دنیا (و موجوداتش) را همچون میته و مرداری بشناسی که به مقدار نیاز و اضطرار از آن استفاده کنی.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 36

حدیث2445

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
لَقَضاءُ حاجَةِ أخ لی فِی اللّهِ أحَبُّ مِنْ إعْتِکافِ شَهْر؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هر آینه برآوردن حاجت و رفع مشکل دوست و برادرم، از یک ماه اعتکاف، در مسجد ـ و عبادت مستحبّی، نزد من ـ بهتر و محبوب تر است.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 139

حدیث2446

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
أللُؤْمُ أنْ لا تَشْکُرَ النِّعْمَةَ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
از علائم پستی شخص، شکر نکردن از ولی نعمت است.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 139

حدیث2447

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
ألْمِزاحُ یَأْکُلُ الْهَیْبَةَ، وَ قَدْ أکْثَرَ مِنَ الْهَیْبَةِ الصّامِت؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
مزاح و شوخی ـ های زیاد و بیجا ـ شخصیّت و وقار انسان را از بین می برد، و چه بسا افراد ساکت دارای شخصیّت و وقار عظیمی می باشند.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 139

حدیث2448

امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
همانا در قرآن چراغ های روشنائی بخش و شفا بخش دردها و گرفتاری های درونی وجود دارد، پس کسی که (خود را) با قرآن جلی دهد چشمانش قوی و روشن می گرددو قلب و درون خویش را صفا خواهد داد، چون که تفکّر و اندیشه (در قرآن سبب) حیات قلبِ آگاه می باشد، همچنان که شخص روشن دل در تاریکی ها به وسیله نور چراغ حرکت می نماید و راه می رود.
بحارالأنوار، ج 78، ص 112

حدیث2449

مَنِ اسْتَخَفَّ بِإخوانِهِ فَسَدَتْ مُرُوَّتُهُ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
کسی که دوستان و برادرانش را سبک شمارد و نسبت به آن ها بی اعتناء باشد، مروّت و جوانمردیش فاسد گشته است.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 209

حدیث2450

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنّ الْحِلْمَ زینَةٌ، وَالْوَفاءَ مُرُوَّةٌ، وَالْعَجَلةَ سَفَهٌ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
صبر و شکیبائی زینت شخص، وفای به عهد علامت جوانمردی، و عجله و شتابزدگی (در کارها بدون اندیشه) دلیل بی خردی می باشد.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 198

حدیث2451

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
غَسْلُ الْیَدَیْنِ قَبْلَ الطَّعامِ یُنْفِی الْفَقْرَ، وَبَعْدَهُ یُنْفِی الْهَمَّ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
شستن دست ها قبل از طعام فقر و تنگدستی را می زداید و بعد از آن ناراحتی ها و آفات را از بین می برد.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 46

حدیث2452

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
عَجِبْتُ لِمَنْ یُفَکِّرُ فی مَأکُولِهِ کَیْفَ لایُفَکِّرُ فی مَعْقُولِهِ، فَیَجْنِبُ بَطْنَهُ ما یُؤْذیهِ، وَیُوَدِّعُ صَدْرَهُ ما یُرْدیهِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
تعجّب می کنم از کسی که در فکر خوراک و تغذیه جسم و بدن هست ولی درباره تغذیه معنوی روحی خود نمی اندیشد، پس از غذاهای فاسد شده و خراب دوری می کند. و عقل و قلب و روح خود را کاری ندارد ـ هر چه و هر مطلب و برنامه ای به هر شکل و نوعی باشد استفاده می کند ـ.
بحارالأنوار، ج 1، ص 218، ح 43

حدیث2453

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
القَریبُ مَنْ قَرَّبَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَإنْ بَعُدَ نَسَبُهُ، وَالْبَعیدُ مَنْ باعَدَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَإنْ قَرُبُ نَسَبُهُ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
بهترین دوست نزدیک به انسان، آن کسی است که در تمام حالات دلسوز و با محبّت باشد گرچه خویشاوندی نزدیکی هم نداشته باشد. و بیگانه ترین افراد کسی است که از محبّت و دلسوزی بیگانه باشد گرچه از نزدیک ترین خویشاوندان باشد.
بحارالأنوار، ج 75، ص 106، ح 4

حدیث2454

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنَّ مَنْ خَوَفَّکَ حَتّی تَبْلُغَ الاْمْنَ، خَیْرٌ مِمَّنْ یُؤْمِنْکَ حَتّی تَلْتَقِی الْخَوْفَ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
همانا کسی تو را ـ در برابر عیب ها و کم بودها ـ هشدار دهد تا آگاه و بیدار شوی، بهتر است از آن کسی که فقط تو را تعریف و تمجید کند تا بر عیب هایت افزوده گردد.
إحقاق الحقّ، ج 11، ص 242

حدیث2455

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
اَلْخَیْرُ الَذّی لا شَرَّفیهِ: ألشُّکْرُ مَعَ النِّعْمَةِ، وَالصّبْرُ عَلَی النّازِلَة؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
آن خوبی که شرّ و آفتی در آن نباشد شکر در مقابل نعمت ها و صبر و شکیبائی در برابر سختی ها است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 105، ح 4

حدیث2456

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
ما تَشاوَرَ قَوْمٌ إلاّ هُدُوا إلی رُشْدِهِمْ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هیچ گروهی در کارهای ـ اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... ـ با یکدیگر مشورت نکرده اند مگر آن که به رشد فکری و عملی و ... رسیده اند.
بحارالأنوار، ج 75، ص 105، ح 4

حدیث2457

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
السِّیاسَةُ أنْ تَرْعی حُقُوقَ اللّهِ، وَحُقُوقَ الاْحْیاءِ، وَحُقُوقَ الاْمْواتِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
مفهوم و معنای ـ سیاست آن است که حقوق خداوند و حقوق موجودات زنده و حقوق مردگان را رعایت کنی.
بحارالأنوار، ج 73، ص 318، ح 6

حدیث2458

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
تَرْکُ الزِّنا، وَکَنْسُ الْفِناء، وَغَسْلُ الاْناء مَجْلَبَةٌ لِلْغِناء؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
انجام ندادن زنا، جاروب و نظافت کردن راهرو و درب منزل، و شستن ظروف سبب رفاه و بی نیازی می گردد.
کلمة الإمام حسن - علیه السلام -، ص 212

حدیث2459

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنَّ اللّهَ لَمْ یَخْلُقْکُمْ عَبَثاً، وَلَیْسَ بِتارِکِکُمْ سُدًی، کَتَبَ آجالَکُمْ، وَقَسَّمَ بَیْنَکُمْ مَعائِشَکُمْ، لِیَعْرِفَ کُلُّ ذی لُبٍّ مَنْزِلَتَهُ، وأنَّ ماقَدَرَ لَهُ أصابَهُ، وَما صُرِفَ عَنْهُ فَلَنْ یُصیبَهُ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
خداوند شما انسان ها را بیهوده و بدون غرض نیافریده و شما را آزاد، رها نکرده است. لحظات آخر عمر هر یک معیّن و ثبت می باشد، نیازمندی ها و روزی هرکس سهمیّه بندی و تقسیم شده است تا آن که موقعیّت و منزلت شعور و درک اشخاص شناخته گردد.
بحار الأنوار، ج 75، ص 110، ح 5

حدیث2460

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إذا لَقی أحَدُکُمْ أخاهُ فَلْیُقَبِّلْ مَوْضِعَ النُّورِ مِنْ جَبْهَتِهِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
وقتی انسان برادر مؤمن ـ و دوست ـ خود را ملاقات نمود، باید پیشانی و سجده گاه او را ببوسد.
بحارالأنوار، ج 75، ص 105، ح 4

حدیث2461

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
ألْعارُ أهْوَنُ مِنَ النّارِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
سرزنش و ننگ شمردن مردم انسان را، آسان تر است از معصیت و گناهی که موجب آتش جهنّم شود.
بحارالأنوار، ج 75، ص 105، ح 4

حدیث2462

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
بَیْنَ الْحَقِّ وَالْباطِلِ أرْبَعُ أصابِع، ما رَأَیْتَ بَعَیْنِکَ فَهُوَ الْحَقُّ وَقَدْ تَسْمَعُ بِأُذُنَیْکَ باطِلاً کَثیراً؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
بین حقّ و باطل چهار انگشت فاصله است، آنچه که را با چشم خود ببینی حقّ است; و آنچه را شنیدی یا آن که برایت نقل کنند چه بسا باطل باشد.
بحارالأنوار، ج 10، ص 130، ح 1

حدیث2463

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ عَرَفَ اللّهَ أحَبَّهُ، وَ مَنْ عَرَفَ الدُّنْیا زَهِدَ فیها؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هرکس خدا را بشناسد، (در عمل و گفتار) او را دوست دارد و کسی که دنیا را بشناسد آن را رها خواهد کرد.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 140

حدیث2464

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ أکْثَرَ مُجالِسَة الْعُلَماءِ أطْلَقَ عِقالَ لِسانِهِ، وَ فَتَقَ مَراتِقَ ذِهْنِهِ، وَ سَرَّ ما وَجَدَ مِنَ الزِّیادَةِ فی نَفْسِهِ، وَکانَتْ لَهُ وَلایَةٌ لِما یَعْلَمُ، وَ إفادَةٌ لِما تَعَلَّمَ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هر که با علماء بسیار مجالست نماید، سخنش و بیانش در بیان حقایق آزاد و روشن خواهد شد، و ذهن و اندیشه اش باز و توسعه می یابد و بر معلوماتش افزوده می گردد و به سادگی می تواند دیگران را هدایت نماید.
احقاق الحقّ، ج 11، ص 238

حدیث2465

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
مَنْ أدامَ الاْخْتِلافَ إلَی الْمَسْجِدِ أصابَ إحْدی ثَمان: آیَةً مُحْکَمَةً، أَخاً مُسْتَفاداً، وَعِلْماً مُسْتَطْرَفاً، وَرَحْمَةً مُنْتَظِرَةً، وَکَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَی الْهُدی، اَوْ تَرُدُّهُ عَنْ الرَّدی، وَتَرْکَ الذُّنُوبِ حَیاءً اَوْ خَشْیَةً؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
هرکس جایگاه ـ عبادات ـ خود را در مسجد قرار دهد یکی از هشت فایده شاملش می گردد: برهان ونشانه ای ـ برای معرفت ـ، دوست و برادری سودمند، دانش واطلاعاتی جامع، رحمت و محبّت عمومی، سخن و مطلبی که او را هدایت گر باشد، ـ توفیق إجباری ـ در ترک گناه به جهت شرم از مردم و یا به جهت ترس از عقاب.
حف العقول، ص 235

حدیث2466

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
إنَّ اللّهَ جَعَلَ شَهْرَ رَمَضانَ مِضْماراً لِخَلْقِهِ، فَیَسْتَبِقُونَ فیهِ بِطاعَتِهِ إِلی مَرْضاتِهِ، فَسَبَقَ قَوْمٌ فَفَازُوا، وَقَصَّرَ آخَرُونَ فَخابُوا ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند: خ
داوند متعال ماه رمضان را برای بندگان خود میدان مسابقه قرار داد. پس عدّه ای در آن ماه با اطاعت و عبادت به سعادت و خوشنودی الهی از یکدیگر سبقت خواهند گرفت و گروهی از روی بی توجّهی و سهل انگاری خسارت و ضرر می نمایند.
من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 511، ح 1479

حدیث2467

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
وَ إنّ حُبَّنا لَیُساقِطُ الذُّنُوبَ مِنْ بَنی آدَم، کَما یُساقِطُ الرّیحُ الْوَرَقَ مِنَ الشَّجَرِ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
همانا محبّت و دوستی با ما (اهل بیت رسول اللّه(صلی الله علیه وآله) سبب ریزش گناهان ـ از نامه اعمال ـ می شود، همان طوری که وزش باد، برگ درختان را می ریزد.
بحارالأنوار، ج 44، ص 23، ح 7

حدیث2468

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
یَا ابْنَ آدْم! عَفِّ عَنِ مَحارِمِ اللّهِ تَکُنْ عابِداً، وَ ارْضِ بِما قَسَّمَ اللّهُ سُبْحانَهُ لَکَ تَکُنْ غَنِیّاً، وَ أحْسِنْ جَوارَ مَنْ جاوَرَکَ تَکُنْ مُسْلِماً، وَ صاحِبِ النّاسَ بِمِثْلِ ما تُحبُّ أنْ یُصاحِبُوکَ بِهِ تَکُنْ عَدْلاً ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
ای فرزند آدم! نسبت به محرّمات الهی عفیف و پاکدامن باش تا عابد و بنده خدا باشی. راضی باش بر آنچه که خداوند سبحان برایت تقسیم و مقدّر نموده است، تا همیشه غنی و بی نیاز باشی. نسبت به همسایگان، دوستان و همنشینان خود نیکی و احسان نما تا مسلمان محسوب شوی. با افراد (مختلف) آنچنان بر خورد کن که انتظار داری دیگران همانگونه با تو بر خورد نمایند.
بحارالأنوار، ج 78، ص 112

حدیث2469

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : یا أبَة، ذَکَرْتُ الْمَحْشَرَ وَوُقُوفَ النّاسِ عُراةً یَوْمَ الْقیامَةِ، وا سَوْأتاهُ یَوْمَئِذ مِنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - اظهار داشتند: ای پدر، من به یاد روز قیامت افتادم که مردم چگونه در پیشگاه خداوند با حالت برهنه خواهند ایستاد ـ و فریاد رسی ندارد، جز اعمال و علاقه نسبت به اهل بیت (علیهم السلام) ـ.
کشف الغمّة، ج 2، ص 57

حدیث2470

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
اَلْبُشْری فی وَجْهِ الْمُؤْمِنِ یُوجِبُ لِصاحِبهِ الْجَنَّةَ، وَ بُشْری فی وَجْهِ الْمُعانِدِ یَقی صاحِبَهُ عَذابَ النّارِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
تبسّم و شادمانی در برابر مؤمن موجب دخول در بهشت خواهد گشت، و نتیجه تبسّم در مقابل دشمنان و مخالفان سبب ایمنی از عذاب خواهد بود.
مستدرک الوسائل، ج 12، ص 262

حدیث2471

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : ما یَصَنَعُ الصّائِمُ بِصِیامِهِ إذا لَمْ یَصُنْ لِسانَهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند: روزه داری که زبان و گوش و چشم و دیگر اعضاء و جوارح خود را کنترل ننماید هیچ سودی از روزه خود نمی برد.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 336، ح 2

حدیث2472

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
الْزَمْ رِجْلَها، فَإنَّ الْجَنَّةَ تَحْتَ أقْدامِها، و الْزَمْ رِجْلَها فَثَمَّ الْجَنَّةَ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
همیشه در خدمت مادر و پای بند او باش، چون بهشت زیر پای مادران است; و نتیجه آن نعمت های بهشتی خواهد بود.
کنزل العمّال، ج 16، ص 462، ح 45443

حدیث2473

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إنْ کُنْتَ تَعْمَلُ بِما أمَرْناکَ وَ تَنْتَهی عَمّا زَجَرْناکَ عَنْهُ، قَأنْتَ مِنْ شیعَتِنا، وَ إلاّ فَلا ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
اگر آنچه را که ما ـ اهل بیت عصمت و طهارت ـ دستور داده ایم عمل کنی و از آنچه نهی کرده ایم خودداری نمائی، تو از شیعیان ما هستی وگرنه، خیر.
تفسیر الإمام العسکری - علیه السلام -، ص 320، ح 191

حدیث2474

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إنّی قَدِاسْتَقْبَحْتُ ما یُصْنَعُ بِالنِّساءِ، إنّهُ یُطْرَحُ عَلی الْمَرْئَةِ الثَّوبَ فَیَصِفُها لِمَنْ رَأی، فَلا تَحْمِلینی عَلی سَریر ظاهِر، اُسْتُرینی، سَتَرَکِ اللّهُ مِنَ النّارِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - در آخرین روزهای عمر پر برکتشان ضمن وصیّتی به اسماء فرمودند: من بسیار زشت و زننده می دانم که جنازه زنان را پس از مرگ با انداختن پارچه ای روی بدنش تشییع می کنند. و افرادی اندام و حجم بدن او را مشاهده کرده و برای دیگران تعریف می نمایند. مرا بر تختی که اطرافش پوشیده نیست و مانع مشاهده دیگران نباشد قرار مده ـ بلکه مرا با پوشش کامل تشییع کن ـ، خداوند تو را از آتش جهنّم مستور و محفوظ نماید.
تهذیب الأحکام، ج 1، ص 429

حدیث2475

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
خَیْرٌ لِلِنّساءِ أنْ لا یَرَیْنَ الرِّجالَ وَ لا یَراهُنَّ الرِّجالُ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
بهترین چیز برای حفظ شخصیت زن آن است که مردی را نبیند و نیز مورد مشاهده مردان قرار نگیرد.
بحارالأنوار، ج 43، ص 54، ح 48

حدیث2476

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
مَنْ سَلَّمَ عَلَیْهِ اَوْ عَلَیَّ ثَلاثَةَ أیّام أوْجَبَ اللّهُ لَهُ الجَنَّةَ، قُلْتُ لَها: فی حَیاتِهِ وَ حَیاتِکِ؟ قالَتْ: نعَمْ وَ بَعْدَ مَوْتِنا ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
هر که بر پدرم ـ رسول خدا ـ و بر من به مدّت سه روز سلام کند خداوند بهشت را برای او واجب می گرداند. راوی گوید: عرضه داشتم: آیا در زمان حیات و زنده بودن؟ فرمودند: چه در زمان حیات ما باشد; و یا پس از مرگ.
بحارالأنوار، ج 43، ص 185، ح 17

حدیث2477

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
مَنْ أصْعَدَ إلی اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، أهْبَطَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ أفْضَلَ مَصْلَحَتِهِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
هرکس عبادات و کارهای خود را خالصانه برای خدا انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت ها و برکات خود را برای او تقدیر می نماید.
تنبیه الخواطر، ص 108

حدیث2478

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
أبَوا هِذِهِ الاْمَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلی، یُقْیمانِ أَودَّهُمْ، وَ یُنْقِذانِ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ إنْ أطاعُوهُما، وَ یُبیحانِهِمُ النَّعیمَ الدّائم إنْ واقَفُوهُما ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
حضرت محمّد (صلی الله علیه وآله) و علی - علیه السلام -، والِدَین این امّت هستند، چنانچه از آن دو پیروی کنند آن ها را از انحرافات دنیوی و عذاب همیشگی آخرت نجات می دهند و از نعمت های متنوّع و وافر بهشتی بهره مندشان می سازند.
بحارالأنوار، ج 23، ص 259، ح 8

حدیث2479

إتَّقُوا مَعَاصِیَ اللّهِ فِی الْخَلَواتِ فَإنَّ الشّاهِدَ هُوَ الْحاکِم ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
دوری و اجتناب کنید از معصیت های إلهی، حتّی در پنهانی، پس به درستی که خداوند شاهد اعمال و نیّات است؛ و نیز او حاکم و قاضی خواهد بود.
شرح نهج البلاغه ابن عبده، ج 3، ص 324

حدیث2480

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
إنّ الْیَوْمَ عَمَلٌ وَلا حِسابَ، وَغَداً حِسابٌ وَ لا عَمَل ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
امروزه - در دنیا - زحمت و فعالیّت، بدون حساب است و فردای قیامت، حساب و بررسی اعمال و دریافت پاداش است.
شرح نهج البلاغه ابن عبده، ج 1

حدیث2481

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
فی تَقَلُّبِ الاْحْوالِ عُلِمَ جَواهِرُ الرِّجالِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
در تغییر و دگرگونی حالات و حوادث، فطرت و حقیقت اشخاص شناخته می شود.
شرح نهج البلاغه فیض الإسلام، ص 1183

حدیث2482

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
کَتَبَ اللّهُ الْجِهادَ عَلَی الرِّجالِ وَالنِّساءِ، فَجِهادُ الرَّجُلِ بَذْلُ مالِهِ وَنَفْسِهِ حَتّی یُقْتَلَ فی سَبیلِ اللّه، وَجِهادُ الْمَرْئَةِ أنْ تَصْبِرَ عَلی ماتَری مِنْ أذی زَوْجِها وَغِیْرَتِهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
خداوند جهاد را بر مردان و زنان لازم دانسته است. پس جهاد مرد، آن است که از مال و جانش بگذرد تا جائی که در راه خدا کشته و شهید شود. و جهاد زن آن است که در مقابل زحمات و صدمات شوهر و بر غیرت و جوانمردی او صبر نماید.
وسائل الشّیعة، ج 15، ص 23، ح 19934

حدیث2483

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
یَوْمُ الْمَظْلُومِ عَلَی الظّالِمِ أشَدُّ مِنْ یَوْمِ الظّالِمِ عَلَی الْمَظْلُومِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
روز داد خواهی مظلوم بر علیه ظالم سخت تر است از روزی که ظالم ستم بر مظلوم می کند.
شرح نهج البلاغه فیض الاسلام، ص 1193

حدیث2484

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
أللِّسانُ سَبُعٌ إِنْ خُلِّیَ عَنْهُ عَقَرَ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
زبان، همچون درّنده ای است که اگر آزاد باشد زخم و جراحت (سختی به جسم و ایمان) خواهد زد.
شرح نهج البلاغه ابن عبده، ج 3، ص 165

حدیث2485

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
أیُّهَا النّاسُ، إِیّاکُمْ وُحُبَّ الدُّنْیا، فَإِنَّها رَأْسُ کُلِّ خَطیئَة، وَبابُ کُلِّ بَلیَّة، وَداعی کُلِّ رَزِیَّة ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
ای گروه مردم، نسبت به محبّت و علاقه به دنیا مواظب باشید، چون که علاقه و محبّت به دنیا اساس هر خطا و انحرافی است، و دروازه هر بلا و گرفتاری است، و نزدیک کننده هر فتنه و آشوب؛ و نیز آورنده هر مصیبت و مشکلی است.
تحف العقول، ص 152

حدیث2486

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
فی وَصیَّتِهِ لِلْحَسَنِ - علیه السلام - : سَلْ عَنِ الرَّفیقِ قَبْلَ الطَّریقِ، وَعَنِ الْجارِ قَبْلَ الدّارِ ؛
امام علی - علیه السلام - ضمن سفارشی به فرزندش امام حسن - علیه السلام - فرمودند:
پیش از آن که بخواهی مسافرت بروی، رفیق مناسب راه را جویا باش، و پیش از آن که منزلی را تهیّه کنی همسایگان را بررسی کن که چگونه هستند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 155، ح 36

حدیث2487

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
یا کُمَیْلُ، قُلِ الْحَقَّ عَلی کُلِّ حال، وَوادِدِ الْمُتَّقینَ، وَاهْجُرِ الفاسِقینَ، وَجانِبِ المُنافِقینَ، وَلاتُصاحِبِ الخائِنینَ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
در هر حالتی حقّ را بگو و مدافع آن باش، دوستی و معاشرت با پرهیزگاران را ادامه ده، و از فاسقین و معصیت کاران کناره گیری کن، و از منافقان دوری و فرار کن، و با خیانتکاران همراهی و هم نشینی منما.
بحارالأنوار، ج 77، ص 271، ح 1

حدیث2488

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
عَجِبْتُ لاِبْنِ آدَم، أوَّلُهُ نُطْفَةٌ، وَ آخِرُهُ جیفَةٌ، وَ هُوَ قائِمٌ بَیْنَهُما وِعاءٌ لِلْغائِطِ، ثُمَّ یَتَکَبَّرُ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
تعجبّ می کنم از کسی که اوّلش قطره ای آب ترش شده و عاقبتش لاشه ای متعفّن ـ بد بو ـ خواهد بود و خود را ظرف فضولات قرار داده است، با این حال تکبّر و بزرگ منشی هم می نماید.
وسائل الشّیعة، ج 1، ص 334، ح 880

حدیث2489

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
لا خَیْرَ فِی الدُّنْیا إلاّ لِرَجُلَیْنِ: رَجَلٌ یَزْدادُ فی کُلِّ یَوْم إحْساناً، وَ رَجُلٌ یَتَدارَکُ ذَنْبَهُ بِالتَّوْبَةِ، وَ أنّی لَهُ بِالتَّوْبَةِ، وَالله لَوْسَجَدَ حَتّی یَنْقَطِعَ عُنُقُهُ ما قَبِلَ اللهُ مِنْهُ إلاّ بِوِلایَتِنا أهْلِ الْبَیْتِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
خیر و خوبی در دنیا وجود ندارد مگر برای دو دسته: دسته اوّل آنان که سعی نمایند در هر روز، نسبت به گذشته کار بهتری انجام دهند. دسته دوّم آنان که نسبت به خطاها و گناهان گذشته خود پشیمان و سرافکنده گردند و توبه نمایند، و توبه کسی پذیرفته نیست مگر آن که با اعتقاد بر ولایت ما اهل بیت عصمت و طهارت باشد.
وسائل الشیعة، ج 16، ص 76، ح 5

حدیث2490

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
قَدْرُ الرَّجُلِ عَلی قَدْرِ هِمَّتِهِ، وَ شُجاعَتُهُ عَلی قَدْرِ نَفَقَتِهِ، وَ صِداقَتُهُ عَلی قَدْرِ مُرُوَّتِهِ، وَ عِفَّتُهُ عَلی قَدْرِ غِیْرَتِهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
ارزش هر انسانی به قدر همّت اوست، و شجاعت و توان هر شخصی به مقدار گذشت و احسان اوست، و درستکاری و صداقت او به قدر جوانمردی اوست، و پاکدامنی و عفّت هر فرد به اندازه غیرت او خواهد بود.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص 46، ح 12

حدیث2491

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
یَا ابْنَ آدَم، لا تَحْمِلْ هَمَّ یَوْمِکَ الَّذی لَمْ یَأتِکَ عَلی یَوْمِکَ الَّذی أنْتَ فیهِ، فَإنْ یَکُنْ بَقِیَ مِنْ أجَلِکَ، فَإنَّ اللّهَ فیهِ یَرْزُقُکَ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
ای فرزند آدم، غُصّه رزق و آذوقه آن روزی که در پیش داری و هنوز نیامده است نخور، زیرا چنانچه زنده بمانی و عمرت باقی باشد خداوند متعال روزی آن روز را هم می رساند.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص 52، ح 26

حدیث2492

امام علی - علیه السلام - فرمودند:
یک ساعت در محضر علماء نشستن ـ که انسان را به مبدأ و معاد آشنا سازند ـ از هزار سال عبادت نزد خداوند محبوب تر خواهد بود. توجّه و نگاه به عالِم از إعتکاف و یک سال عبادت ـ مستحبّی ـ در خانه خدا بهتر است. زیارت و دیدار علماء، نزد خداوند از هفتاد مرتبه طواف اطراف کعبه محبوب تر خواهد بود، و نیز افضل از هفتاد حجّ و عمره قبول شده می باشد. همچنین خداوند او را هفتاد مرحله ترفیعِ درجه می دهد و رحمت و برکت خود را بر او نازل می گرداند، و ملائکه شهادت می دهند به این که او اهل بهشت است.
بحارالأنوار، ج 1، ص 205، ح 33

حدیث2493

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
أعَزُّ الْعِزِّ الْعِلْمُ، لاِنَّ بِهِ مَعْرِفَةُ الْمَعادِ وَ الْمَعاشِ، وَ أذَلُّ الذُّلِّ الْجَهْلُ، لاِنَّ صاحِبَهُ أصَمُّ، أبْکَمٌ، أعْمی، حَیْرانٌ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
عزیزترین عزّت ها علم و کمال است، برای این که شناخت معاد و تأمین معاشِ انسان، به وسیله آن انجام می پذیرد. و پست ترین ذلّت ها جهل و نادانی است، زیرا که صاحبش همیشه در کری و لالی و کوری می باشد و در تمام امور سرگردان خواهد بود.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص 70، ح 65

حدیث2494

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
تَفَضَّلْ عَلی مَنْ شِئْتَ فَأنْتَ أمیرُهُ، وَ اسْتَغِْنِ عَمَّنْ شِئْتَ فَأنْتَ نَظیرُهُ، وَ افْتَقِرْ إلی مَنْ شِئْتَ فَأنْتَ أسیرُهُ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
بر هر که خواهی نیکی و احسان نما، تا رئیس و سرور او گردی؛ و از هر که خواهی بی نیازی جوی تا همانند او باشی. و خود را نیازمند هر که خواهی بدان ـ و از او تقاضای کمک نما ـ تا اسیر او گردی.
بحارالأنوار، ج 70، ص 13

حدیث2495

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
اَلْعُقُولُ أئِمَّةُ الأفْکارِ، وَ الاْفْکارُ أئِمَّةُ الْقُلُوبِ، وَ الْقُلُوبُ أئِمَّةُ الْحَواسِّ، وَ الْحَواسُّ أئِمَّةُ الاْعْضاءِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
عقل هر انسانی پیشوای فکر و اندیشه اوست؛ و فکر پیشوای قلب و درون او خواهد بود؛ و قلب پیشوای حوّاس پنج گانه می باشد، و حوّاس پیشوای تمامی اعضاء و جوارح است.
بحارالأنوار، ج 1، ص 96، ح 40

حدیث2496

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
اَوْحَی اللّهُ تَبارَکَ وَ تَعالی إلی نَبیٍّ مِنَ الاْنْبیاءِ: قُلْ لِقَوْمِکَ لا یَلْبِسُوا لِباسَ أعْدائی، وَ لا یَطْعَمُوا مَطاعِمَ أعْدائی، وَ لا یَتَشَکَّلُوا بِمَشاکِلِ أعْدائی، فَیَکُونُوا أعْدائی ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
خداوند تبارک و تعالی بر یکی از پیامبرانش وحی فرستاد: به امّت خود بگو: لباس دشمنان مرا نپوشند و غذای دشمنان مرا میل نکنند و هم شکل دشمنان من نگردند، وگرنه ایشان هم دشمن من خواهند بود.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص 210، ح 3386

حدیث2497

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
لا ینبغی للعبد ان یثق بخصلتین: العافیة و الغنی، بَیْنا تَراهُ مُعافاً اِذْ سَقُمَ، وَ بَیْنا تَراهُ غنیّاً إذِ افْتَقَرَ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
سزاوار نیست که بنده خدا، در دوران زندگی به دو خصوصیّت اعتماد کند و به آن دلبسته باشد: یکی عافیت و تندرستی و دیگری ثروت و بی نیازی است. زیرا چه بسا در حال صحّت و سلامتی می باشد ولی ناگهان انواع مریضی ها بر او عارض می گردد و یا آن که در موقعیّت و امکانات خوبی است، ناگهان فقیر و بیچاره می شود، ـ پس بدانیم که دنیا و تمام امکانات آن بی ارزش و بی وفا خواهد بود و تنها عمل صالح مفید و سودبخش می باشد ـ.
بحارالأنوار، ج 69، ص 68

حدیث2498

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
کُلُوا ما یَسْقُطُ مِنَ الْخوانِ فَإنَّهُ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داء بِإذْنِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، لِمَنْ اَرادَ أنْ یَسْتَشْفِیَ بِهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
آنچه اطراف ظرف غذا و سفره می ریزد جمع کنید و بخورید، که همانا هرکس آن ها را به قصد شفا میل نماید، به اذن حق تعالی شفای تمام دردهای او خواهد شد.
مستدرک الوسائل، ج 16، ص 291، ح 19920

حدیث2499

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
أطْرِقُوا أهالیکُمْ فی کُلِّ لَیْلَةِ جُمْعَة بِشَیْء مِنَ الْفاکِهَةِ، کَیْ یَفْرَحُوا بِالْجُمْعَةِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
در هر شب جمعه همراه با مقداری میوه بر اهل منزل و خانواده خود وارد شوید تا موجب شادمانی آن ها در جمعه گردد.
بحارالأنوار، ج 101، ص 73، ح 24

حدیث2500

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
ما مِنْ یَوْم یَمُرُّ عَلَی ابْنِ آدَم إلاّ قالَ لَهُ ذلِکَ الْیَوْمُ: یَابْنَ آدَم أنَا یَوُمٌ جَدیدٌ وَ أناَ عَلَیْکَ شَهیدٌ.فَقُلْ فیَّ خَیْراً، وَ اعْمَلْ فیَّ خَیْرَاً، أشْهَدُ لَکَ بِهِ فِی الْقِیامَةِ، فَإنَّکَ لَنْ تَرانی بَعْدَهُ أبَداً ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
هر روزی که بر انسان وارد شود، گوید: من روز جدیدی هستم، من بر اعمال و گفتار تو شاهد می باشم. سعی کن سخن خوب و مفید بگوئی، کار خوب و نیک انجام دهی. من در روز قیامت شاهد اعمال و گفتار تو خواهم بود. و بدان امروز که پایان یابد دیگر مرا نخواهی دید و قابل جبران نیست.
أمالی صدوق، ص 95

حدیث2501

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
اَلْمُلُوکُ حُکّامٌ عَلَی النّاسِ، وَ الْعِلْمُ حاکِمٌ عَلَیْهِمْ، وَ حَسْبُکَ مِنَ الْعِلْمِ أنْ تَخْشَی اللّهَ، وَ حَسْبُکَ مِنَ الْجَهْلِ أنْ تَعْجِبَ بِعِلْمِکَ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
ملوک بر مردم حاکم هستند و علم بر تمامی ایشان حاکم خواهد بود، تو را در علم کافی است که از خداوند ترسناک باشی؛ و به دانش و علم خود بالیدن، بهترین نشانه نادانی است.
أمالی طوسی، ج 1، ص 55

حدیث2502

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
اَلدُّنْیا تُطْلَبُ لِثَلاثَةِ أشْیاء: اَلْغِنی، وَ الْعِزِّ، وَ الرّاحَةِ، فَمَنْ زَهِدَ فیها عَزَّ، وَ مَنْ قَنَعَ إسْتَغْنی، وَ مَنْ قَلَّ سَعْیُهُ إسْتَراحَ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
دنیا و اموال آن، برای سه هدف دنبال می شود: بی نیازی، عزّت و شوکت، آسایش و آسوده بودن. هر که زاهد باشد؛ عزیز و با شخصیّت است، هر که قانع باشد؛ بی نیاز و غنی گردد، هر که کمتر خود را در تلاش و زحمت قرار دهد؛ همیشه آسوده و در آسایش است.
وافی، ج 4، ص 402

حدیث2503

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
اَلـْحَقُّ جَدیدٌ وَ إنْ طالَتِ الاْیّامُ، وَ الْباطِلُ مَخْذُولٌ وَ إنْ نَصَرَهُ أقْوامٌ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
حقّ و حقیقت در تمام حالات جدید و تازه است گر چه مدّتی بر آن گذشته باشد و باطل همیشه پست و بی أساس است گر چه افراد بسیاری از آن حمایت کنند.
وسائل الشّیعة، ج 25، ص 434، ح 32292

حدیث2504

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
وَ عَظَنی جِبْرئیلُ - علیه السلام - : یا مُحَمَّدُ، أحْبِبْ مَنْ شِئْتَ فَإنَّکَ مُفارِقُهُ، وَ اعْمَلْ ما شِئْتَ فَإنَّکَ مُلاقیهِ ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
جبرئیل مرا موعظه و نصحیت کرد: با هر کس که خواهی دوست باش، بالأخره بین تو و او جدائی خواهد افتاد. هر چه خواهی انجام ده، ولی بدان نتیجه و پاداش آن را خواهی گرفت.
أمالی طوسی، ج 2، ص 203

حدیث2505

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
سادَةُ النّاسِ فِی الدُّنْیا الأسْخِیاء، سادَةُ النّاسِ فِی الاخِرَةِ الاْتْقِیاء ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
سرور و سیّد مردم در دنیا افراد سخاوتمند خواهند بود، و سیّد و سرور انسان ها در قیامت پرهیزکاران می باشند.
اعیان الشّیعة، ج 1، ص 302

حدیث2506

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
کُلُّ عَیْن باکِیَةٌ یَوْمَ الْقِیامَةِ إلاّ ثَلاثَ أعْیُن: عَیْنٌ بَکَتْ مِنْ خَشْیَةِ اللّهِ، وَ عَیْنٌ غُضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللّهِ، وَ عَیْنٌ باتَتْ ساهِرَةً فی سَبیلِ اللّهِ ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
تمامی چشم ها در روز قیامت گریانند، مگر سه دسته: 1 ـ آن چشمی که به جهت خوف و ترس از عذاب خداوند گریه کرده باشد. 2 ـ چشمی که از گناهان و موارد خلاف بسته و نگاه نکرده باشد. 3 ـ چشمی که شبها در عبادت و بندگی خداوند متعال بیدار بوده باشد.
ثواب الأعمال، ص 211، ح 1

حدیث2507

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ وَقَّرَ ذا شَیْبَة فِی الاْسْلامِ أمَّنَهُ اللّهُ مِنْ فَزَعِ یَوْمِ الْقِیامَةِ ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس بزرگ سال مسلمانی را گرامی دارد و احترام نماید، خداوند او را در قیامت از سختی ها و مشکلات در أمان می دارد.
الکافی، ج 2، ص 658، ح 3

حدیث2508

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
اَلصَّدقَةُ بِعَشْر، وَ الْقَرْضُ بِثَمانِیَةَ عَشَرَ، وَ صِلَةُ الرَّحِمِ بِأرْبَعَةَ وَ عِشْرینَ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
پاداش و ثواب دادنِ صدقه ده برابر درجه، ودادن قرض الحسنه هیجده درجه، و انجام صله رحم بیست و چهار درجه افزایش خواهد داشت.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 194، ح 8010

حدیث2509

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
اَلْمَرْءُ عَلی دینِ خَلیلِهِ، فَلْیَنْظُر أحَدُکُمْ مَنْ یُخالِطُ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
انسان بر روش و اخلاق دوستش پرورش می یابد و شناخته می شود، پس متوجّه باشید با چه کسی دوست و همنشین می باشید.
بحارالأنوار، ج 71، ص 192، ح 12

حدیث2510

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
حَسِّنُوا أخْلاقَکُمْ، وَ ألْطِفُوا جیرانَکُمْ، وَ أکْرِمُوا نِسائَکُمْ، تَدْخُلُوا الْجَنّةَ بِغَیْرِ حِساب؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
رفتار و اخلاق خود را نیکو سازید، نسبت به همسایگان با ملاطفت و محبّت برخورد نمائید، زنان و همسران خود را گرامی دارید تا بدون حساب وارد بهشت گردید.
اعیان الشّیعة، ج 1، ص 301

حدیث2511

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
حُبُّ الْجاهِ وَ الْمالِ یُنْبِتُ النِّفاقَ فِی الْقَلْبِ، کَما یُنْبِتُ الْماءُ الْبَقْلَ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
علاقه نسبت به ریاست و ثروت سبب روئیدن نفاق در قلب و درون خواهد شد، همان طوری که آب و باران سبب روئیدن سبزیجات می باشند.
تنبیه الخواطر، ص 264

حدیث2512

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
عَجِبْتُ لِمَنْ یَحْتَمی مِنَ الطَّعامِ مَخافَةَ الدّاءِ، کَیْفَ لایَحْتمی مِنَ الذُّنُوبِ، مَخافَةَ النّارِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
تعجّب دارم از کسانی که نسبت به خورد و خوراک خود اهمیّت می دهند تا مبادا مریض شوند ولیکن اهمیّتی نسبت به گناهان نمی دهند و باکی از آتش سوزان جهنّم ندارند.
بحارالأنوار، ج 70، ص 347، ح 34

حدیث2513

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
صَدَقَةُ السِّرِّ تُطْفِیءُ الْخَطیئَةَ، کَما تُطْفِیءُ الماءُ النّارَ، وَ تَدْفَعُ سَبْعینَ باباً مِنَ الْبَلاءِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
صدقه ای که محرمانه و پنهانی داده شود سبب پاکی گناهان می باشد، همان طوری که آب، آتش را خاموش می کند، همچنین صدقه هفتاد نوع بلا و آفت را بر طرف می نماید.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 184، ح 7984

حدیث2514

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ تَوَلّی عَمَلا وَ هُوَیَعْلَمُ أنَّهُ لَیْسَ لَهُ بِأهْل، فَلْیتُبَّوَءُ مَقْعَدُهُ مِنَ النّارِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر که ریاست و مسئولیتی را بپذیرد و بداند که اهلیّت آن را ندارد، ـ در قبر و قیامت ـ جایگاه او پر از آتش خواهد شد.
تاریخ إلاسلام، ج 101ـ120، ص 285

حدیث2515

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
لا تُشْبِعُوا، فَیُطْفأ نُورُ الْمَعْرِفَةِ مِنْ قُلُوبِکُمْ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
شکم خود را از خوراک سیر و پر مگردانید، چون که سبب خاموشی نور عرفان و معرفت ـ در افکار و ـ قلب هایتان می گردد.
مستدرک الوسائل، ج 16، ص 218، ح 19646

حدیث2516

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ تَزَوَّجَ إمْرَأةً لِمالِها وَ کَلَهُ اللّهُ إلَیْهِ، وَ مَنْ تَزَوَّجَها لِجَمالِها رَأی فیها ما یَکَرَهُ، وَ مَنْ تَزَوَّجَها لِدینِها جَمَعَ اللّهُ لَهُ ذلِکَ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس زنی را به جهت ثروتش ازدواج کند خداوند او را به همان واگذار می نماید، و هر که با زنی به جهت زیبائی و جمالش ازدواج کند خوشی نخواهد دید، و کسی که با زنی به جهت دین و ایمانش تزویج نماید خداوند خواسته های او را تأمین می گرداند.
تهذیب الأحکام، ج 7، ص 399، ح 5

حدیث2517

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ زارَ عالِماً فَکَأنَّما زارَنی، وَ مَنْ صافَحَ عالِماً فَکأنَّما صافَحَنی، وَ مَنْ جالَسَ عالِماً فَکَأنَّما جالَسَنی، وَ مَنْ جالَسَنی فِی الدُّنْیا أجْلَسْتُهُ مَعی یَوْمَ الْقِیامَةِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس به دیدار و زیارت عالم و دانشمندی برود مثل آن است که مرا زیارت کرده، هر که با دانشمندی دست دهد و مصافحه کند مثل آن که با من مصافحه نموده، هر شخصی همنشین دانشمندی گردد مثل آن است که با من مجالست کرده، و هر که در دنیا با من همنشین شود، در آخرت همنشین من خواهد گشت.
مستدرک الوسائل، ج 17، ص 300، ح 21406

حدیث2518

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ أنْظَرَ مُعْسِراً، کانَ لَهُ بِکُلِّ یَوْم صَدَقَةٌ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس بدهکار ناتوانی را مهلت دهد برای هر روزش ثواب صدقه در راه خدا می باشد.
بحارالأنوار، ج 100، ص 151، ح 17

حدیث2519

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ وَجَدَ کَسْرَةً اَوْ تَمْرَةً فَأکَلَهَا لَمْ یُفارِقْ جَوْفَهُ حَتّی یَغْفِرَاللّهُ لَهُ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس تکّه ای نان یا دانه ای خرما در جائی ببیند، و آن را بردارد و میل کند، مورد رحمت و مغفرت خداوند قرار می گیرد.
بحارالأنوار، ج 63، ص 430، ح 12

حدیث2520

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
بَکِرُّوا بِالصَّدَّقَةِ، فَإنَّ الْبَلاءَ لا یَتَخَطاّها؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
صبحگاهان حرکت و کار خود را با دادن صدقه شروع نمائید چون که بلاها و آفت ها را بر طرف می گرداند.
بحارالانوار، ج 93، ص 177، ح 8

حدیث2521

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
إذا تَلاقَیْتُمْ فَتَلاقُوا بِالتَّسْلیمِ وَ التَّصافُحِ، وَ إذا تَفَرَّقْتُمْ فَتَفَرَّقُوا بِإلاسْتِغْفارِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هنگام بر خورد و ملاقات با یکدیگر سلام و مصافحه نمائید و موقع جدا شدن برای همدیگر طلب آمرزش کنید.
بحارالأنوار، ج 73، ص 4، ح 13

حدیث2522

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
إنَّ أعْجَزَ النّاسِ مَنْ عَجَزَعَنِ الدُّعاءِ، وَ إنَّ أبْخَلَ النّاسِ مَنْ بَخِلَ بِالسَّلامِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
عاجز و ناتوان ترین افراد کسی است که از دعا و مناجات با خداوند ناتوان و محروم باشد، و بخیل ترین اشخاص کسی خواهد بود که از سلام کردن خودداری نماید.
بحارالأنوار، ج 90، ص 291، ح 11

حدیث2523

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
ثَلاثَةٌ مِنَ الذُّنُوبِ تُعَجَّلُ عُقُوبَتُها وَ لا تُؤَخَّرُ إلی الاخِرَةِ: عُقُوقُ الْوالِدَیْنِ، وَ الْبَغْیُ عَلَی النّاسِ، وَ کُفْرُ الاْحْسانِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
عقاب و مجازات سه دسته از گناهان زودرس می باشد و به قیامت کشانده نمی شود: ایجاد ناراحتی برای پدر و مادر، ظلم در حقّ مردم، ناسپاسی در مقابل کارهای نیک دیگران.
بحارالأنوار، ج 70، ص 373، ح 7

حدیث2524

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
لا یقرأ العبد القران اذا کان علی غیر طهور حتی یتطهر؛
هنگامی که وضو ندارید، قرآن نخوانید، تا این که وضو گرفته شود.
( خصال ، ج 2، ص 164 )

حدیث2525

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
یا علی ! ان الوضوء قبل الطعام و بعده شفاءفی الجسد و یمن فی الرزق؛
یا علی ! قبل از غذا و بعد از غذا، وضو گرفتن ، شفای بدن و برکت در روزی است .
( بحار الانوار، ج ,66 ص 356 )

حدیث2526

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
کسی که وضوی خود را شاداب وکامل به جای آورد، و نماز خویش را نیکوبخواند، زکات مالش را بپردازد، و خشم خود را فرو نشاند و زبانش را ازگناهان مربوطبه زبان ببندد، و برای گناه خودبا توبه طلب آمرزش کند، ونسبت به اهل بیت پیامبر خویش خیرخواه باشد، البته تمام حقایق ایمان در اوکامل شده و درهای بهشت به روی او باز است .
( ثواب الاعمال ، ص 64 )

حدیث2527

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من ترک الصلوة متعمدا من غیر علة فقدبرء من ذمة الله و ذمة رسوله؛
کسی که نماز را عمدا و بدون علت ترک کند از امان خدا و رسولش دورخواهد بود.
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 75 )

حدیث2528

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من ترک صلاته حتی تفوته من غیرعذر فقد حبط عمله؛
کسی که نمازش را بدون عذر ترک کند (نخواند) تا وقت آن بگذرد، عمل اونابود شده است .
بحار الانوار، ج ,82 ص 203

حدیث2529

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
نماز خودتان را ضایع نکنید، به حقیقت هر کس نماز خویش را ضایع کند،خداوند عز و جل او را با قارون و فرعون و هامان محشور می کند، خداوند به آنان لعنت کند و آنها را رسوا سازد، وبر خدا لازم است آنها را با منافقها به آتش داخل کند، پس وای بر کسی که به نمازش مواظب نباشد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 202 )

حدیث2530

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان العبد اذا عجل فقام لحاجته یقول الله تبارک و تعالی : اما یعلم عبدی انی انااقضی الحوائج ؛
زمانی که بنده برای رفع حاجت خود نمازش را با عجله بخواند، خداوندمی فرماید: آیا بنده من نمی داند که حاجت او را من برآورده می کنم .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 24 )

حدیث2531

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اسرق الناس فاالذی یسرق من صلاته فصلاته تلف کما یلف الثوب الخلق فیضرب بها وجهه؛
دزدترین مردم کسی است که به خاطر سرعت و شتابزدگی از نماز خود کم کند، نماز چنین انسانی همچون جامه مندرسی در هم پیچیده شده ، به صورت اوپرتاب می گردد.
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 406 )

حدیث2532

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
ان اسرق الناس من سرق من صلاته؛
دزدترین مردم کسی است که از نمازش کم بگذارد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 222 )

حدیث2533

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لا یقبل الله صلاة خمسة نفر. الابق من سیده و امرأة لا یرضی عنها زوجها ومدمن الخمر و العاق و اکل الربا؛
خداوندنماز پنج گروه را نمی پذیرد:1- بنده ای که از نزد مولای خود فرارکرده است .2- زنی که شوهرش از وی راضی نیست .3- شرابخوار و دائم الخمر.4- کسی که عاق والدین شده است .5- رباخوار.
( مستدرک الوسائل ، ج ,13 ص 332 )

حدیث2534

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
کسی که همسر خود را بیازارد، نماز و اعمال نیک او مورد پذیرش الهی قرارنمی گیرد، مگر آن که به کمک او بپردازد و رضایتش را جلب کند، گر چه همیشه روزه دار باشد و البته شوهر نیز دارای همین نوع از عقاب است ، درصورتی که همسر خویش را بیازارد و به او ظلم روا دارد.
( وسائل الشیعه ، ج ,14 ص 116 )

حدیث2535

جاء رجل الی امیرالمؤمنین - علیه السلام - فقال : یا امیرالمؤمنین انی قدحرمت الصلاة باللیل ، فقال امیرالمؤمنین -علیه السلام - : انت رجل قدقیدتک ذنوبک؛
مردی نزد امیرالمؤمنین (علیه السلام ) آمد وگفت : ای امیر مؤمنان ! من از نماز شب محروم شدم . امام علی (علیه السلام ) فرمودند: تو مردی هستی که گناهانت تو را زندانی (اسیر)کرده است .
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 422 )

حدیث2536

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
من صلی و لم یزک لم تقبل صلوته؛
هر کس نماز بخواند، ولی زکات و مالیات اسلامی نپردازد، نمازش قبول نمی شود.
( بحار الانوار، ج ,96 ص 12 )

حدیث2537

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
من نظر الی ابویه نظرماقت ، و هما ظالمان لم یقبل الله له صلاة؛
هر که به پدر و مادر نگاه تند و خشم آلود کند، اگر چه به وی ستم کرده باشند، خداوند نمازش را نمی پذیرد.
( جامع السعادات ، ج 2، ص 351 )

حدیث2538

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لو صلیتم حتی تکونوا کالاوتار و صمتم حتی تکونوا کالحنایا لم یقبل الله منکم الا بورع؛
اگر آن قدر نماز بخوانید تا همچون زه کمان شوید، و آن قدر روزه بگیرید تاهمچون کمان خم شوید، خدا از شما قبول نمی کند، مگر این که انسان با ورع باشید.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 258 )

حدیث2539

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
خداوند متعال فرمود: نماز کسی را می پذیرم که :1- درمقابل عظمت من خاضع باشد.2- از خواسته های نفسانی به خاطر من خود را دور کند.3-روزش را با یاد من به پایان برد.4- بر بندگانم بزرگی نفروشد.5- به گرسنه غذا دهد.6- برهنه را بپوشاند.7- به مصیبت دیده مهربانی کند.8- غریب راپناه دهد.
بحار الانوار ج 84 ص 242

حدیث2540

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
خیارکم الینکم مناکب فی الصلوة؛
بهترین شما کسی است که شانه هایش در نماز افتاده تر باشد.
( بحار، ج 84 ص 262 )

حدیث2541

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
هر کس وضوی خوب بگیرد و دو رکعت نماز با رکوع و سجود کامل به جای آورد و با خدای خود خلوت کند و بر رسول خدا (ص ) درود فرستد،سپس حاجت خود را از خدا درخواست نماید، به تحقیق که در زمان مناسبش درخواست کرده و هرکس چنین نماید، هرگز ناامید وناموفق نخواهد بود.
( بحار الانوار، ج ,85 ص 324 )

حدیث2542

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ان العبد لیصلی الصلاة لا یکتب له سدسها و لاعشرها، و انما یکتب للعبد من صلاته ما عقل منها؛
به درستی بنده نماز می خواندبرای او، نه یک ششم آن و نه یک دهم آن نوشته نمی شود، جز این نیست که برای بنده از نمازش آن مقدار نوشته می شودکه به آن توجه کرده است .
بحار الانوار ج 84 ص 237

حدیث2543

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان العبد لترفع له من صلاته نصفها او ثلثها او ربعها او خمسها و ما یرفع له الاما اقبل علیه بقلبه ... ؛
همانااز نماز بنده نصفش یا یک سوم ، یا یک چهارم ، یا یک پنجم برای او بالا می رود، وآن مقداری که از نماز حضور قلب داشته باشد، بالا می رود...
( بحار الانوار، ج ,84 ص 238 )

حدیث2544

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
اذا قام العبد الی الصلاة اقبل الله - عز و جل - علیه بوجهه فلا یزال مقبلاعلیه حتی یلتفت ثلاث مرات فاذاالتفت ثلاث مرات اعرض عنه؛
وقتی بنده به نماز ایستاد خداوند متعال به او توجه می کند و توجهش را از اوقطع نمی کند تا موقعی که سه مرتبه از یاد خدا غافل گردد،در این هنگام خداوند سبحان نیز از او اعراض خواهد کرد.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 241 )

حدیث2545

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من صلی صلوة لا یذکر فیها شیئا من امر الدنیا، لا یسئل الله شیئا، الا اعطاه؛
کسی که نماز می خواند، در حال نماز هیچ چیز از امور دنیایی به یادش نیاید(فقط خداوند در نظرش باشد)، در این صورت هرچیزی از خداوند بخواهد، به او عطا می کند.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 265 )

حدیث2546

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
رکعة من عالم بالله خیر من الف رکعة من متجاهل؛
یک رکعت نماز کسی که متوجه خدا باشد، بهتر از هزار رکعت کسی است که از خدا غافل باشد.
( نهج الفصاحه ، ص 350 )

حدیث2547

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
من صلی رکعتین و لم یحدث فیهمانفسه بشی ء من امور الدنیا غفر الله له ذنوبه؛
کسی که دو رکعت نماز بخواند و درآن دو رکعت ، قلب خود را به چیزی از امور دنیا مشغول نکند، خداوند گناهانش رامی آمرزد.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 249 )

حدیث2548

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اذا قام العبد الی الصلوة فکان هواه و قلبه الی الله تعالی انصرف کیوم ولدته امه؛
هنگامی که انسان برای نماز می ایستد، اگر همه توجه اش و قلبش به سوی خداباشد، در حالی نمازش تمام می شود، که مثل روزی است که پاک به دنیا آمده .
( محجة البیضاء، ج 1، ص 382 )

حدیث2549

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لیس لک من صلاتک الا ما احضرت فیه قلبک؛
نیست برای تو از نماز، مگر قلب تو در حال نماز باشد.
( بحار الانوار، ج ,84 ص 259 )

حدیث2550

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
اذا کنت فی صلاتک فعلیک بالخشوع و الاقبال علی صلاتک فان الله تعالی یقول : الذین هم فی صلاتهم خاشعون؛
هرگاه در حال نمازبودی ، بر تو باد به خشوع و توجه کامل به نماز، چون خداوند در قرآن می فرماید: اهل ایمان کسانی هستند که در نماز خشوع می ورزند.
فروع کافی ، ج 3، ص300

حدیث2551

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
و اذا اردت ان یحشرک الله معی فاطل السجود بین یدی الله الواحد القهار؛
و اگر خواستی خداوند تو را با من محشورسازد، سجده در پیشگاه خدای یکتای قهار را طولانی کن .
( بحار الانوار، ج ,85 ص 164 )

حدیث2552

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
لا تنظروا الی طوع رکوع الرجل و سجوده ، فان ذلک شی ء اعتاده فلو ترکه استوحش لذلک و لکن انظروا الی صدق حدیثه و اداءامانته؛
به رکوع و سجده های طولانی افراد نگاه نکنید، زیرا ممکن است به آن عادت کرده باشند و برای او یک امر عادی شده باشد، و اگر آن را ترک کنندوحشت کنند،بلکه راستگویی و امانتداری او را بنگر.
(اصول کافی ، ج 2، ص 105 )

حدیث2553

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
اذا استقبلت القبلة فانس من الدنیا و ما فیها والخلق و ما هم فیه و استفرغ قلبک عن کل شاغل یشغلک عن الله؛
هنگامی که برای نماز به جانب قبله ایستادی ، دنیا و آنچه در آن است رافراموش کن و قلب خود رااز هر گونه سرگرم کننده ای که تو را از خدا بازدارد، فارغ ساز.
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 396 )

حدیث2554

هنگامی که داخل مسجد شدی و زمانی که مردم مشغول نماز هستند، بر آنهاسلام نکن ، بلکه بر رسول خدا (ص ) سلام کن و مشغول نمازشو، ولی وقتی وارد بر گروهی شدی که مشغول صحبت هستند، بر آنها سلام کن .
( بحار الانوار، ج ,76 ص 8 )

حدیث2555

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
اطولکم قنوتا فی دار الدنیا اطولکم راحة یوم القیامة فی الموقف؛
هر کسی از شما قنوتش در این دنیا طولانی تر باشد، در آخرت در موقف محشر راحتی او بیشتر خواهد بود.
( ثواب الاعمال ، ص 59 )

حدیث2556

امام حسن (علیه السلام ) می فرمایند:
ان من طلب العبادة تزکی لها و اذا اضرت النوافل بالفریضة فارفضوها؛
هر کس طلب عبادت دارد، دل را برای آن پاک می کند،و هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رسانید (باعث آسیب رسانی به یکی از صفات و ابعاد نمازهای واجب شد) نمازهای مستحبی را ترک کنید.
( تحف العقول ، ص 267 )

حدیث2557

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
حق نماز را مؤمنین شناخته اند که نه زینت های دنیا، نه نور چشمی هااز فرزند ونه مال ، آنان را از عبادت پروردگارشان باز نمی دارد، زیرا که خداوندسبحان می گوید: مردانی هستند که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و پرداخت زکات باز نمی دارد.
( نهج البلاغه ، خطبه 199 )

حدیث2558

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ما یمنع احدکم اذا دخل علیه غم من غموم الدنیا ان یتوضأ ثم یدخل المسجدفیرکع رکعتین یدعو الله فیهما، اما سمعت الله تعالی یقول : واستعینوا بالصبر والصلاة ؛
چه مانعی دارد که چون یکی از شماغم و اندوهی از غمهای دنیا بر اودرآمد، وضو بگیرد و به مسجد برود و دو رکعت نماز بخواند و برای رفع اندوه خود خدا را بخواند. مگر نشنیده ای که خدا می فرماید:واستعینوا بالصبرو الصلاة .
(وسائل الشیعه ، ج 5، ص 263 )

حدیث2559

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
تعاهدوا امر الصلاة و حافظوا علیها، واستکثروا منه ، و تقربوا بها فانها کانت علی المؤمنین کتابا موقوتا؛
امر نماز رامراعات کنید و آن را محافظت نمایید و بسیار به جا آورید و با آن به خدا تقرب جویید، زیرا نماز فریضه ای است که بر مومنین نوشته شده ووقت آن تعیین گردیده است .
( نهج البلاغه ، خطبه 199 )

حدیث2560

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
الصلوة تنظر و لا تنظر بها؛
برای نمازباید انتظار کشید ولی نماز را معطل کار دیگر نباید کرد.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183 )

حدیث2561

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
نوروا منازلکم بالصلاة و قرائة القران؛
به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قرآن ، نورانیت ببخشید.
( کنز العمال ، ج ,15 ص 392 حدیث 41518 )

حدیث2562

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
قم فصل فان فی الصلوة شفاء؛
بر خیز نمازبه جا آور! پس همانا در نماز شفا است .
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 28 )

حدیث2563

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و اعلم ان کل شی ء من عملک تبع لصلاتک؛
بدان که تمام اعمالت تابع نمازت خواهند بود.
( نهج البلاغه ، نامه 27 )

حدیث2564

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لا یزال الشیطان یرعب من بنی ادم حافظ علی الصلوات الخمس فاذا ضیعهن تجرء علیه و اوقعه فی العظائم؛
شیطان پیوسته از فرزندان آدم در وحشت و هراس است تا آنگاه که نمازهایش را به دقت و با شرایط و آداب می خواند. پس اگر نماز را ضایع نموده (و دروقت مقرر آن به جا نیاورد)، شیطان بر او چیره می شود و او را در گناهان کبیره می اندازد و وی راگرفتار می کند.
(بحار الانوار، ج ,82 ص 202 )

حدیث2565

امام جواد ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة الاخلاص؛
برترین عبادت، اخلاص است.
تنبیه الخواطر: 2 / 109.

حدیث2566

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة غلبة العادة؛
برترین عبادت، چیره آمدن بر عادت است.
غرر الحکم: 2873.

حدیث2567

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة الزَّهادَة؛
برترین عبادت، دل بر کندن از دنیاست.
غرر الحکم: 2872

حدیث2568

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة الفکر؛
برترین عبادت، اندیشیدن است.
غرر الحکم: 2907

حدیث2569

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
و اللّه ما عبداللّه بشیء أفضل من أداء حقّ المؤمن؛
به خدا سوگند که خداوند به چیزی برتر از ادا نمودن حق مؤمن، عبادت نشده است.
الاختصاص: 28.

حدیث2570

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
غضّ الطّرف عن محارم اللّه سبحانه أفضل عبادة؛
چشم بستن از حرام‌های خداوند سبحان، برترین عبادت است.
غرر الحکم: 6427.

حدیث2571

پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ می فرمایند :
أعظم العبادة أجراً أخفاها؛
بزرگترین ثواب را آن عبادتی دارد که پنهانی تر انجام گیرد.
قرب الاسناد: 135 / 475.

حدیث2572

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
أفضل العبادة العلم باللّه و التّواضع له؛
برترین عبادت، شناخت خدا و فروتنی برای اوست.
تحف العقول: 364.

حدیث2573

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
تدبّروا أحوال الماضین من المؤمنین قبلکم. کیف کانوا فی حالِ التّمحیصِ و البلاءِ... اتّخذتهُم الفراعنة عبیداً فساموهم سوءَ العذابِ، وَجَرَّعوهم المِرار؛
در احوال مؤمنانی که پیش از شما بوده‌اند، بیندیشید که در حال آزمایش و بلا چگونه بودند؟!... فرعونیان آنان را به بندگی گرفتند و بدترین شکنجه‌ها را به آنها چشاندند و انواع تلخی‌ها را جرعه جرعه در کامشان ریختند.
نهج البلاغه، الخطبة 192

حدیث2574

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
من أطاع رجلاً فی معصیة فقد عبده؛
هر که از مردی در معصیت خدا فرمان برد، هر آینه او را بندگی کرده است.
الکافی: 2 / 398 / 8.

حدیث2575

پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ می فرمایند :
ملعون ملعون من عبد الدّینار و الدّرهم؛
از رحمت خدا به دور است، کسی که بندگی دینار و درهم کند.
الخصال: 129

حدیث2576

امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
من عبد الدّنیا و آثرها علی الآخرة استوخم العاقبة؛
هر که بندگی دنیا کند و آن را بر آخرت برگزیند، فرجامش ناگوار باشد.
الخصال: 632

حدیث2577

امام باقر ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
من أصغی الی ناطق فقد عبده، فان کان النّاطق یؤدّی عن اللّه عزّوجّل فقد عبداللّه، و ان کان النّاطق یؤدّی عن الشیّطان فقد عبد الشّیطان؛
هر که به گوینده‌ای گوش سپارد، او را بندگی کرده است؛ اگر آن گوینده از طرف خدای عزوجل بگوید، شنونده خدا را عبادت کرده و اگر از طرف شیطان بگوید، شیطان را عبادت کرده است.
الکافی: 6 / 434 / 24.

حدیث2578

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند :
لیس العبادة هی السّجود و لا الرّکوع، انّما هی طاعة الرّجال، من أطاع المخلوق فی معصیة الخالق فقد عبده؛
عبادت به سجود و رکوع نیست بلکه فرمانبری از رجال است؛ هر که فرمان آفریده‌ای را که مخالف فرمان آفریدگار است اطاعت کند بی‌گمان او را عبادت کرده است.
البحار: 72 / 94 / 6.

حدیث2579

قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ :
النّظر الی العالم عبادة، و النّظر الی الامام المقسط عبادة، و النّظر الی الوالدین برأفة و رحمة عبادة، و النّظر الی أخ تَوَدُه فی اللّه عزّوجّل عبادةَ؛
نگریستن به دانشمند عبادت است، نگریستن به پیشوای دادگر عبادت است، نگاه دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادری که برای خدای عزوجل دوستش داری عبادت است.
أمالی الطوسّی: 454 / 1015.

حدیث2580

قال الامام الصادق ـ علیه السّلام ـ :
انّ فوق کلّ عبادة عبادة، و حبّنا أهل البیت أفضل عبادة؛
برتر از هر عبادت، عبادتی است و دوست داشتن ما اهلبیت برترین عبادت می‌باشد.
المحاسن: 1 / 247 / 462.

حدیث2581

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
التفکّر فی آلاء اللّه نعم العبادة؛
اندیشیدن در نعمت‌های خداوند، نیکو عبادتی است.
غرر الحکم: 1147

حدیث2582

قال الامام علی ـ علیه السّلام ـ :
التّفکّر فی ملکوت السّماوات و الأرض عبادة المخلصین؛
امام علی ـ علیه السّلام ـ : اندیشیدن در ملکوت آسمان‌ها و زمین، عبادت مخلصان است.
غرر الحکم: 1792

حدیث2583

قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ:
أُعبُد اللّه و لا تشرک به شیئا، و اعمَلُ للّه کأنّک تراه؛
خدا را بندگی کن و هیچ چیزی را شریک او مگردان و برای خدا چنان کار کن که گویی او را می‌بینی.
کنز العمال

حدیث2584

سکّنوا فی أنفسکم معرفة ما تعبدون; حتّی ینفعکم ما تحرّکون من الجوارح بعبادة من تعرفون؛
امام علی ـ علیه السّلام ـ : شناخت خدایی را که می‌پرستید در جان‌های خود جای دهید تا خم و راست شدن هایتان برای عبادت کسی که می‌شناسیدش، شما را سود دهد.
تحف العقول: 223 و 204.

حدیث2585

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من اعان تارک الصلوة بلقمة او کسوة فکانما قتل سبعین نبیا اولهم ادم و اخرهم محمد ؛
کسی که ترک کننده نماز را به دادن طعامی یا لباسی یاری کند، مثل این است که هفتاد پیغبر را کشته ، که اول آنها آدم، و آخر آن ها محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) است .
(لئالی الاخبار، ص 395)

حدیث2586

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان العبد اذا اشتغل بالصلاة و جاءه الشیطان و قال له : اذکر کذا اذکر کذا حتی یضل الرجل ان یدری کم صلی ؛
نمازگزار وقتی مشغول نماز است ، شیطان به سراغش می آید و به او می گوید: این را به یاد بیاور، آن را یاد بیاور تا این که انسان را گمراه کند و فراموش کند که چند رکعت نماز خوانده است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 259)

حدیث2587

قال الصادق - علیه السلام ـ :
ایاکم ان یستخف احدکم بصلاته ؛
بپرهیزید از این که یکی از شما نماز را سبک بشمارید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 236)

حدیث2588

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ان ملک الموت یدفع الشیطان عن المحافظ علی الصلاة و یلقنه شهادة ان لا اله الله و ان محمدا رسول الله فی تلک الحالة العظمیة؛
همانا ملک الموت شیطان را در دم مرگ از کسی که حافظ نماز است ، دورمی کند و شهادت بر وحدانیت خدا و رسالت رسول خدا (ص ) رادر هنگام هولناک مرگ به او تلقین می کند (توفیق شهادتین پیدا می کند).
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 19 )

حدیث2589

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
الصلوة قربان کل تقی؛
نمازخواندن وسیله نزدیکی به خدا است برای هر شخص پرهیزکار.
بحار الانوار، ج 10 ص 99

حدیث2590

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
المنجیات : اطعام الطعام و افشاء السلام والصلاة باللیل و الناس نیام؛
عوامل رستگاری : اطعام کردن ، آشکارا سلام کردن ، نمازشب خواندن درحالی که مردم آرمیده اند.
( محاسن البرقی ، ص 387 )

حدیث2591

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
بالصلاة یبلغ العبد الی الدرجة العلیاء لان الصلاة تسبیح و تهلیل و تحمید وتکبیر و تمجید و تقدیس و قول و دعوة؛
(انسان) به وسیله نماز بنده به درجه عالی و مقام والا می رسد، زیرا نماز تسبیح و تهلیل و تحمید وتکبیر و تمجید و تقدیس الهی است، نماز قول حق و دعوت به سوی حق می باشد.
بحار الانوار، ج ,82 ص232

حدیث2592

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
علیک بالصلاة ! فان اخر مااوصی به رسول الله و حث علیه الصلاة؛
بر تو باد به نماز! زیرا آخرین چیزی که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) به آن سفارش نمود
(و انسان ) را بر انجام آن تاکید نمود، نماز بود.
( بحار الانور، ج ,84 ص 236 )

حدیث2593

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
قال الله تعالی :لاینجوا منی عبدی الا باداء ما افترضت علیه؛
خداوند فرموده است : بنده ام از من نجات نمی یابد، مگر با ادای آن چه که بر او واجب کرده ام.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 398)

حدیث2594

قال امیرالمؤمنین علیه السلام:
اوصیکم بالصلاة و حفظها، فانها خیر العمل و هی عمود دینکم.
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
شما را به نماز و مراقبت از آن سفارش می‌کنم چونکه نماز برترین عمل و ستون دین شماست .
بحار، ج 82، ص 209

حدیث2595

قال الباقر علیه السلام:
انا نأمر صبیاننا بالصلاة اذا کانوا بنی خمس سنین، فمروا صبیانکم بالصلاة اذا کانوا بنی سبع سنین.
امام باقر علیه السلام فرمود:
هنگامی که فرزندان ما پنج ساله شدند دستور می‌دهیم نماز بخوانند، پس شما هم وقتی فرزندانتان به هفت سالگی رسیدند آنها را به نماز دستور دهید.
وسائل الشیعه، ج 3، ص 12

حدیث2596

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
علم الاسلام الصلاة، فمن فرغ لها قلبه و حافظ علیها بحدها و وقتها و سننها فهو مؤمن .
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
نماز، پرچم اسلام است، مؤمن واقعی، کسی است که دل به آن دهد و مراقب حدود و آداب و وقت آن باشد.
کنز العمال، ج 7، حدیث 18870

حدیث2597

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
المؤمن القوی خیر واحب من المؤمن الضعیف؛
شخص با ایمان قوی ونیرومند از شخص با ایمان ضعیف بهتر ودوست داشتنی تر است.
الاسلام والطب : ص 263

حدیث2598

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
لاتکن قویاً علی ضعیف؛
برای افراد ضعیف ، قوی مباش (وبه آنها زورگویی وستم مکن).
غرر الحکم : 6 / 436

حدیث2599

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
ولیکن احب الامور الیک اوسطها فی الحق واعمها فی العدل؛
کاری که باید بیش از هر کار دوست داشته باشی، میانه روی در حق است وهمگانی کردن آن در برابری ودادگری.
نهج البلاغه فیض الاسلام : نامه 53 / 996

حدیث2600

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
کل قوی غیر الله سبحانه ضعیفة؛
هر نیرومندی جر خداوند سبحان، ضعیف وناتوان است (پس به زوربازو وسایر توانایی هایتان مغرور نشده واز آن سوء استفاده نکنید).
غرر الحکم : 4 / 536

حدیث2601

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
علموا ابنائکم السباحة الرمایة؛
به پسرانتان شنا وتیراندازی را آموزش دهید .
نهج الفصاحه : ح 1955

حدیث2602

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
علیکم بالرمی فانه من خیر لهوکم؛
به تیراندازی روی آورید، زیرا یکی از بهترین سرگرمی های شما است.
میزان الحکمه : 4 / 183

حدیث2603

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
شجاعة الرجل علی قدر همته؛
شجاعت انسان متناسب با همت او ست.
غرر الحکم : 4 / 181

حدیث2604

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
حق الولد علی والده ان یعلمه الکتابة والسباحة والرمایة وان لا یرزقه الا طیباً وان یزوجه اذا بلغ؛
حق فرزند (پسر) بر عهده پدرش این است که به او نوشتن، شنا کردن وتیراندازی را آموزش دهد وروزی او را تنها از راه حلال وپاکیزه تهیه نماید.
نهج الفصاحه : ح 1394

حدیث2605

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
طوبی لمن اسلم وکان عیشه کفافاً وقواه شداداً؛
خوشبخت کسی است که اسلام را پذیرفته و به قدر معاش خود در آمد دارد وقوای بدنش نیرومند است.
بحار الانوار : 72 / 67

حدیث2606

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
ان الله یحب الرجل القوی؛
خداوند متعال انسان قوی ونیرومند را دوست دارد.
بحار الانوار : 64 / 184

حدیث2607

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
اقوی الناس ، اعظمهم سلطاناً علی نفسه؛
در بین مردم آن کس از همه قوی تر است که تسلطش بر هوای نفس خویش، بیشتر باشد.
غرر الحکم : 2 / 436

حدیث2608

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
خیر لهو المؤمن السباحة؛
بهترین سرگرمی برای مرد با ایمان، شنا است.
نهج الفصاحه : ح 1527

حدیث2609

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
مثل الدنیا کمثل ماء البحر کلما شرب منه العطشان ازداد عطشا حتی یقتله ؛
دنیا مانند آب دریاست که هر چه شخص تشنه از آن بیشتر آشامد ، تشنگیش بیشتر شود تا او را بکشد .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 205

حدیث2610

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
من رضی من الله بالیسیر من المعاش رضی الله منه بالیسیر من العمل ؛
هر که به یک زندگی ساده از خدا راضی باشد خدا هم به عمل اندک او راضی شود .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 207

حدیث2611

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
لا تستقل ما یتقرب به إلی الله عز و جل و لو شق تمرة ؛
چیزی که مایه تقرب به خدای متعال است کوچک مشمار اگر چه پاره خرمایی باشد .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 212

حدیث2612

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
از پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) پرسیدند : کفاره غیبت چیست ؟ فرمودند : برای آن کس که غیبتش کردی هر زمان به یادش افتادی از خدا طلب آمرزش کنی .
اصول کافی ، ج 4 ، ص 61

حدیث2613

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
من أحب الاعمال الی الله عز و جل إدخال السرور علی المؤمن : اشباع جوعته أو تنفیس کربته أو قضاء دینه؛
از جمله دوست داشتنی ترین اعمال نزد خدای متعال شادی رسانیدن به مؤمن است و سیر کردن او از گرسنگی ، یا رفع گرفتاری او یا پرداخت بدهیش .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 276

حدیث2614

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
شیعتنا الرحماء بینهم ، الذین اذا خلوا ذکروا الله؛
شیعیان ما با یکدیگر مهربانند ، چون تنها باشند خدا را یاد کنند .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 268

حدیث2615

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
تصافحوا فإنها تذهب بالسخیمة ؛
با یکدیگر مصافحه کنید، زیرا مصافحه کینه را می برد .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 264

حدیث2616

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
من زار أخاه فی الله قال الله عز و جل : إیای زرت و ثوابک علی و لست أرضی لک ثوابا دون الجنة ؛
هر کسی که برای خدا از برادرش دیدن کند ، خدای متعال فرماید : مرا دیدن کردی و ثوابت بر من است و به ثوابی جز بهشت برایت خرسند نیستم .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 255

حدیث2617

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
طلب العلم فریضة؛
کسب دانش واجب است .
اصول کافی ، ج 1 ، ص 35

حدیث2618

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
اذا أراد الله بعبد خیرا فقهه فی الدین؛
چون خدا خیر بنده ای خواهد، او را در دین دانشمند کند .
اصول کافی ، ج 1 ، ص 39

حدیث2619

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
میان ایمان و کفر فاصله ای جز کم عقلی نیست. عرض شد : چگونه ای پسر پیامبر ؟ فرمودند : بنده خدا در حاجت خود متوجه مخلوق می شود، در صورتی که اگر با خلوص نیت متوجه خدا شود آنچه خواهد در نزدیکتر از آن وقت به او رسد .
اصول کافی ، ج 1 ، ص 32

حدیث2620

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
پیامبر خدا(صلی الله عایه و آله و سلم) فرموده است : ای علی هیچ تهیدستی سخت تر از نادانی و هیچ مالی سودمندتر از عقل نیست .
اصول کافی ، ج 1 ، ص 30

حدیث2621

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
أکمل الناس عقلا أحسنهم خلقا ؛
عاقل ترین مردم خوش خلق ترین آنهاست .
اصول کافی ، ج 1 ، ص 27

حدیث2622

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
من ابتلی من المؤمنین ببلاء فصبر علیه ، کان له مثل أجر الف شهید؛
هر مؤمنی به بلائی گرفتار شود و صبر کند ، اجر هزار شهید برای اوست .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 146

حدیث2623

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
ان الله عز و جل إذا أحب عبدا فعمل قلیلا جزاه بالقلیل الکثیر؛
چون خدای تعالی بنده ای را دوست دارد و او عمل کوچکی انجام دهد، خدا او را پاداش بزرگ دهد .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 137

حدیث2624

امام جعفر صادق (علیه السلام):
لا تکرهوا إلی أنفسکم العبادة؛
عبادت را به خود مکروه و ناپسند ندارید .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 137

حدیث2625

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
قال الله تبارک و تعالی : ما تحبب إلی عبدی بأحب مما افترضت علیه؛
خداوند متعال فرموده است : بنده من با چیزی محبوبتر از انجام واجبات به من دوستی نکند .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 129

حدیث2626

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
قال رسول الله : من ترک معصیة لله مخافة الله تبارک و تعالی أرضاه الله یوم القیامة؛
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند : هر که گناهی را برای خدا و ترس از او ترک کند خدا او را در روز قیامت خشنود گرداند .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 128

حدیث2627

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
خف الله کأنک تراه و إن کنت لا تراه فإنه یراک؛
چنان از خدا بترس که گویا او را می بینی و اگر تو او را نمی بینی او تو را می بیند .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 110

حدیث2628

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
جعل الخیر کله فی بیت و جعل مفتاحه الزهد فی الدنیا ؛
همه خیردرخانه ای نهاده شده و کلیدش را زهد و بی رغبتی به دنیا قرار داده اند .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 194

حدیث2629

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
ان المسلمین یلتقیان ، فافضلهما أشدهما حبا لصاحبه ؛
از دو مسلمان که به هم برخورد می کند آن که دیگری را بیشتر دوست دارد، بهتر است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 193

حدیث2630

امام جعفر صادق (علیه السلام) :
من أحب لله و أبغض لله و أعطی لله فهو ممن کمل إیمانه ؛
هر که برای خدا دوست دارد و برای خدا دشمن دارد و برای خدا عطاء کند ، از کسانی است که ایمانش کامل است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 189

حدیث2631

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ما اختلف أمة بعد نبیها الا ظهر أهل باطلها علی اهل حقها؛
هیچ امتی پس از پیامبرشان، اختلاف نکردند مگر آنکه گروه باطل بر حق گرایان چیره شدند .
کنز العمال، حدیث929

حدیث2632

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لو سکت الجاهل ما اختلف الناس؛
اگر جاهل سکوت می کرد، مردم اختلاف نمی کردند[سبب بسیاری از اختلافات، سخنهای ناآگاهانه است].
بحار الانوار، ج 75، ص 81

حدیث2633

امام علی ( علیه السلام) فرمودند:
.. فإن ید الله علی الجماعة و ایاکم و الفرقة فإن الشاذ من الناس للشیطان، کما أن الشاذ من الغنم للذئب؛
دست خدا بر سر جماعت است،از تفرقه بپرهیزید، زیرا شخص تکرو، شکار شیطان است همان گونه که گوسفند تک رو، طعمه گرگ است.
شرح نهج البلاغه، جلد 8، ص 112

حدیث2634

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من فارق الجماعة مات میتة جاهلیة؛
هر کس از گروه مسلمانان جدا شود بر مرگ جاهلیت بمیرد.
نهج الفصاحة، 2855

حدیث2635

قال الإمام السجاد ( علیه السلام) :
.. یا زهری، اما علیک أن تجعل المسلمین منک به منزلة أهل بیتک، فتجعل کبیرهم بمنزلة والدک، و تجعل صغیرهم بمنزلة ولدک، و تجعل تربک منهم بمنزلة أخیک؛
امام سجاد(علیه السلام) به زهری فرمودند:
ای زهری، چه می شود که مسلمانان را مانند اهل خانه خود بدانی، بزرگ آنان را به منزله پدر خود و کوچکشان را به منزله فرزند و همسال خود را به منزله برادرت قرار دهی.
بحار الانوار، جلد 68، ص230

حدیث2636

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا تختلفوا، فإن من کان قبلکم اختلفوا فهلکوا.
اختلاف نکنید، آنان که قبل از شما بودند اختلاف کردند و هلاک شدند.
کنز العمال، حدیث 894

حدیث2637

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألجماعة رحمة و الفرقه عذاب؛
جماعت؛ وحدت مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است.
نهج الفصاحه، حدیث1323

حدیث2638

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خیر المؤمنین من کان مألفة للمؤمنین و لا خیر فیمن لایألف و لایؤلف.
بهترین مؤمنان، کسی است که محور الفت مؤمنان باشد، کسی که انس نگیرد و با دیگران مأنوس نشود خیری ندارد.
بحار الانوار، جلد 71، ص 393

حدیث2639

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألمؤمن للمؤمن کالبنیان المرصوص یشد بعضه بعضا.
مؤمن نسبت به مؤمن مانند بنای استواری است که اجزای آن، یکدیگر را استحکام می بخشند .
نهج الفصاحه، حدیث 3103

حدیث2640

امام باقر ( علیه السلام) فرمودند:
ألمؤمنون فی تبارهم و تراحمهم و تعاطفهم کمثل الجسد،إذا اشتکی تداعی له سائره بالسهر و الحمی؛
مؤمنان در نیکی و شفقت و مهربانی به یکدیگر مانند یک پیکرند که اگر به عضوی از آن آسیبی برسد تمام اعضاء در تب و بیخوابی گرفتار آیند.
بحار الانوار، جلد 71، ص234

حدیث2641

امام صادق ( علیه السلام) فرمودند:
تواصلوا و تباروا و تراحموا و کونوا إخوة أبرارا کما أمرکم الله عز و جل؛
همان گونه که خدای عزوجل به شما دستور داده، با هم پیوند داشته باشید، به یکدیگر نیکی کنید، و برادرانی نیکوکار باشید.
وسایل الشیعه، جلد 8، ص 552

حدیث2642

امام صادق ( علیه السلام) فرمودند:
إنما المؤمنون إخوة بنو أب و أم و إذا ضرب علی رجل منهم عرق سهر له الاخرون.
مؤمنان، با یکدیگر برادرند، و همگی فرزندان یک پدر و مادر و چون رگ یکی از آنان زده شود؛ مصیبتی بر او وارد شود؛ دیگران در غم او خوابشان نبرد.
الکافی، جلد 2، ص165

حدیث2643

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألمسلمون إخوة لافضل لأحد علی أحد إلا بالتقوی.
مسلمانان با هم برادرند و هیچ کس بر دیگری برتری ندارد، جز به تقوی.
کنز العمال، جلد 1، ص 149

حدیث2644

نبی اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألمؤمنون إخوة تتکافؤ دماؤهم و هم ید علی من سواهم؛
مؤمنان با هم برادرند و خونشان برابر است و در برابر دشمن متحد و یک پارچه اند.
کافی، جلد 1، ص 404

حدیث2645

حضرت فاطمه زهرا ( علیها السلام) فرمودند:
.. و طاعتنا نظاما للملة و امامتنا لما للفرقة و الجهاد عز الاسلام.
پیروی از ما اهل بیت نظام امت، و رهبری ما عامل وحدت، و جهاد مایه عزت و سربلندی اسلام است.
کشف الغمة، جلد 2، ص 109

حدیث2646

قال الامام علی ( علیه السلام) :
صلاح ذات البین أفضل من عامة الصلاة و الصیام.
امام علی ( علیه السلام) فرمودند:
اصلاح اختلافها، از تمامی نمازها و روزه ها برتر است.
نهج البلاغه

حدیث2647

قال الباقر ( علیه السلام) :
.. یا معشر المؤمنین تألفوا و تعاطفوا.
امام محمد باقر ( علیه السلام) فرمودند:
هان ای گروه مؤمنان، مأنوس و متحد باشید و به هم مهربانی کنید.
الکافی، جلد 2، ص345

حدیث2648

قال الامام علی ( علیه السلام) :
.. و علیکم بالتواصل و التباذل و ایاکم و التدابر و التقاطع.
امام علی ( علیه السلام) در وصیت به حسنین ( علیهما السلام) می فرمایند:
.. و بر شما باد به ارتباط و بذل و بخشش و دوری گزیدن از جدائی و پشت کردن به یکدیگر .
نهج البلاغه، نامه47

حدیث2649

قال النبی ( صلی الله علیه و آله و سلم) :
إسمعوا و أطیعوا لمن ولاه الله الأمر، فإنه نظام الإسلام.
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
از حاکمان الهی اطاعت کنید و گوش بفرمان باشید زیرا اطاعت از رهبری مایه وحدت امت اسلام است.
امالی مفید، جلد 1 ص 14 مجلس 2 حدیث 2

حدیث2650

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
من‌کانَت هِمَّتُهُ ما یَدخُلُ بَطنَهُ ، کانَت قِیمَتُهُ ما یَخرُجُ مِنهُ؛
هر که هــمّ و غـمّش چیزی بـاشد که وارد شکمش می‌شود ، ارزشش به اندازه همان چیزی است که از شکمش خارج می‌شود .
غرر الحکم : 8830

حدیث2651

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
أفضَلُ الصَّدقَةِ إبرادُ الکَبِدِ الحَرّی ، ومَن سَقی کَبِدا حَرّی مِن بَهیمَةٍ أو غَیرِها أظَلَّهُ اللّه‌ُ عز و جل یَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظِلُّهُ؛
بـهترین صـدقه خـنک کردن جگر تفتیده است . هرکه جگر تفتیده حیوانی یا جز آن را سیراب کند خداوند عز و جل او را ، در آن روزی که هیچ سایه‌ای جز سایه او نیست ، سایه دهد .
بحار الأنوار : 96 / 172 / 8

حدیث2652

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند:
إنّ أوَّلَ ما یُبدَأُ بهِ یَومَ القِیامَةِ صَدَقةُ الماءِ؛
نخستین چیزی که در روز قیامت به آن رسیدگی می‌شود (ثواب) صدقه آب (دادن به تشنه) است .
بحار الأنوار : 96 / 173 / 13

حدیث2653

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
إذا کَثُرَت ذُنوبُکَ فاسْقِ‌الماءَ عَلَی الماءِ.
هرگاه گناهانت زیاد شد پشت سر هم آب (به تشنگان) بنوشان .
کنز العمّال : 16377

حدیث2654

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ أهلَ البَیتِ لَیَقِلُّ طُعمُهُم ؛ فَتَستَنیرُ بُیوتُهُم .
ساکنان یک خانه ، در اثر کم خوردن غذا ، خانه‌شان نورانی می‌گردد .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 391

حدیث2655

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
خوشا به سعادت سبقت جویان به سایه عرش. گفتند: ای رسول خدا! آنان کیانند؟ فرمودند: آنان که چون حق را بشنوند، بپذیرند و هرگاه حق از آنان خواسته شود، دریغ نکنند و برای مردم همان‌گونه قضاوت کنند که برای خود می‌کنند.
بحارالأنوار، ج 75، ص 29، ح 19 .

حدیث2656

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
وَ مَنْ شَهِدَ شَهادَةَ حَقٍّ لِیُحْیِیَ بِها حَقَّ امْرِی‌ءٍ مُسْلِمٍ اَتی یَوْمَ الْقیامَةِ وَ لِوَجْهِهِ نورٌ مَدَّ الْبَصَرِ تَعْرِفُهُ الْخَلایِقُ بِاسْمِهِ وَ نَسَبِهِ ؛
کسی که برای زنده کردن حق یک مسلمان، شهادت حقّ بدهد، روز قیامت در حالی آورده می‌شود که پرتو نور چهره‌اش، تا چشم کار می‌کند دیده می‌شود و خلایق او را به نام و نسب می‌شناسند.
کافی، ج 7، ص 381، ح 1 .

حدیث2657

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
عَلَیْکُمْ بِالصِّدْقِ فَاِنَّهُ مَعَ الْبِرِّ وَ هُما فِی الْجَنَّةِ وَ ایّاکُمْ وَ الْکِذْبِ فَاِنَّهُ مَعَ الْفُجورِ وَ هُما فِیالنّارِ ؛
شما را سفارش می‌کنم به راستگویی، که راستگویی با نیکوکاری همراه است و هر دو در بهشت‌اند و از دروغگویی بپرهیزید که دروغگویی همراه با بدکاری است و هر دو در جهنم‌اند.
نهج الفصاحه، ح 1976 .

حدیث2658

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ کَشَفَ عَوْرَةَ اَخیهِ الْمُسْلِمِ کَشَفَ اللّه‌ُ عَوْرَتَهُ حَتّی یَفْضَحَهُ بِها فی بَیْتِهِ؛
هر کس عیب و زشتی برادر مسلمان خود را فاش کند، خداوند زشتی او را آشکار سازد، تاجایی که او را در درون خانه‌اش رسوا سازد.
الترغیب والترهیب، ج 2، ص 239، ح 9.

حدیث2659

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
لا تَـکُنْ مِمَّنْ یَرجُو الاْآخِرَةَ بِغَیْرِ الْعَمَلِ... یَنْهی وَ لا یَنْتَهی وَ یَاْمُرُ بِما لا یَاْتی... ؛
از کسانی مباش که بی‌عمل، به آخرت امید دارند... از گناه باز می‌دارند، اما خود باز نمی‌ایستند، به کارهایی فرمان می‌دهند که خود انجام نمی‌دهند.
نهج البلاغه، از حکمت 150 .

حدیث2660

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلثَّناءُ بِاَکْثَرَ مِنَ الاِْسْتِحْقاقِ مَلَقٌ وَ التَّقْصیرُ عَنِ الاِْسْتِحْقاقِ عِیٌّ اَوْ حَسَدٌ؛
تعریف بیش از استحقاق، چاپلوسی و کمتر از استحقاق، از ناتوانی در سخن و یا حسد است.
نهج البلاغه، حکمت 347 .

حدیث2661

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ لِلْمُؤْمِنِ عَلی الْمُؤْمِنِ سَبْعَةَ حُقوقٍ، فَاَوْجَبُها اَنْ یَقولَ الرَّجُلُ حَقّا وَ اِنْ کانَ عَلی نَفْسِهِ اَوْ عَلی والِدَیْهِ، فَلا یَمیلَ لَهُمْ عَنِ الْحَقِّ؛
مؤمن را بر مؤمن، هفت حق است. واجب‌ترین آنها این است که آدمی تنها حق را بگوید، هر چند بر ضد خود یا پدر و مادرش باشد و به خاطر آنها از حق منحرف نشود.
بحار الأنوار ، ج 74 ، ص 223، ح 8 .

حدیث2662

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
لِیَجْتَمِعَ فِی قَلبِکَ الأفتِقارُ اِلَی النّاسِ وَ الاِستِغناءُ عَنْهُمْ فَیَکُونَ اِفتِقارُکَ اِلَیْهِمْ فِی لِیْنِ کِلامِکَ وَ حُسْنِ بِشْرِکَ وَ یَکُونَ اِسْتِغْناءُکَ عَنْهُمْ فی نَزاهَةِ عِرْضِکَ وَ بَقاءِ عِزِّکَ؛
باید نیاز به مردم و بی‌نیازی از آنان، در دلت گردآیند، تا نیازت به آنان، سبب نرمی در گفتار و خوش‌رویی‌ات شود و بی‌نیازی‌ات، سبب آبروداری و عزّتت باشد.
کافی، ج 2 ، ص 149، ح 7.

حدیث2663

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
خَیْرُ الکَلامِ مَا دَلَّ وَ جَلَّ وَ قَلَّ وَ لَمْ یُمِلَّ؛
بهترین سخن، آن است که قابل فهم و روشن و کوتاه باشد و خستگی نیاورد.
انوار العلویه، ص 489 .

حدیث2664

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
کونوا دُعاةً لِلنّاسِ بِغَیْرِ اَ لْسِنَتِکُمْ، لِیَرَوا مِنْکُمْ الْوَرَعَ وَ الاِْجْتِهادَ وَ الصَّلاةَ وَ الْخَیْرَ، فَاِنَّ ذلِکَ داعیَةٌ؛
مردم را به غیر از زبان خود، دعوت کنید، تا پرهیزکاری و کوشش در عبادت و نماز و خوبی را از شما ببینند، زیرا اینها خود دعوت کننده است.
کافی، ج 2 ، ص 78، ح 14.

حدیث2665

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
هر کسی، به هدایتی راهنمایی کند، پاداشی را که برای پیروان هدایت وجود دارد، برای او نیز خواهد بود؛ بی آن‌که از پاداش پیروان کاسته شود، و هر کس به گمراهی‌ای راهنمایی کند گناهی که برای پیروان آن وجود دارد، برای او نیز خواهد بود؛ بی‌آن‌که از گناه آنها کاسته شود.
منیة المرید، ص 102.

حدیث2666

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
کسانی که به کشمکش و دشمنی با یکدیگر بپردازند، دچار سستی می‌شوند و سرانجام بدِ کارشان را می‌چشند و در نزدشان خوبی، بدی و بدی، خوبی جلوه می‌کند، در نتیجه راهشان را درست نمی بینند، کارشان دشوار و گریز گاهشان تنگ می‌شود، چنین کسان در معرض خروج از دین و پیروی از راه غیر مؤمنان هستند.
خصال، ص 233 .

حدیث2667

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
خداوند! زبان را عذابی دهد که هیچ یک از اعضای دیگر را چنان عذابی ندهد. زبان گوید: ای پروردگار! مرا عذابی دادی که هیچ چیز را چنان عذاب ندادی! در پاسخش گفته شود: سخنی از تو بیرون آمد و به شرق و غرب زمین رسید و به واسطه آن خونی بناحقّ ریخته شد و مالی به غارت رفت و ناموسی هتک شد.
کافی، ج 2 ص 115، ح 16.

حدیث2668

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
تا زمانی که مردم، امر به معروف و نهی از منکر نمایند و در کارهای نیک و تقوا به یاری یکدیگر بشتابند، در خیر و سعادت خواهند بود، اما اگر چنین نکنند، برکت‌ها از آنان گرفته شود و گروهی بر گروه دیگر سلطه پیدا کنند. نه در زمین یاوری دارند و نه در آسمان.
تهذیب الاحکام، ج 6، ص 181، ح 22.

حدیث2669

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند :
حق کسی که به تو نیکی کرده ، این است که از او تشکر کنی و نیکی‌اش را به زبان‌آوری و از او به خوبی یاد کنی و میان خود و خدای عزّوجلّ برایش خالصانه دعا کنی ، هرگاه چنین کردی بی‌گمان در پنهان و آشکار از او تشکر کرده‌ای . سپس اگر روزی توانستی نیکی او را جبران کنی ، جبران کن
خصال، ص 568 .

حدیث2670

امام علی علیه‌السلام در توصیف کسانی که خداوند متعال دوستشان دارد، می فرمایند :
اگر در روز آنها را ببینی، خواهی دید که در زمین آرام گام برمی‌دارند و با مردم به نیکی سخن می‌گویند و هرگاه نادان‌ها آنان را صدا می‌کنند، می‌گویند سلام و هرگاه به لغو برخورد می‌کنند، بزرگوارانه از آن می‌گذرند. قدم‌هایشان از رفتن به جاهای تهمت خیز بسته‌اند و زبانشان را از این‌که درباره ناموس مردم سخن بگویند خاموش کرده‌اند.
صفات الشیعه ، ص 41 ـ 42 .

حدیث2671

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
أَیُّما مُسْلِمَیْنِ تَهاجَرا فَمَکَثا ثَلاثا لایَصْطَلِحانِ اِلاّ کانا خارِجَیْنِ مِنَ الاِْسْلامِ، وَ لَمْ یَکُنْ بَیْنَهُما وَلایَةٌ فَاَیُّهُما سَبَقَ اِلی کَلامِ اَخیهِ کانَ السّابِقَ اِلَی الْجَنَّةِ یَوْمَ الْحِسابِ؛
دو مسلمانی که سه روز با هم قهر کنند و آشتی ننمایند، هر دو از اسلام بیرون می‌روند و میان آنان هیچ پیوند دینی نیست و هر کدام از آنها پیش از دیگری با برادرش حرف بزند، در روز قیامت زودتر به بهشت می‌رود.
کافی، ج 2، ص 345، ح 5.

حدیث2672

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَلا اُخْبِرُکُمْ بِاَفْضَلَ مِنْ دَرَجَةِ الصّیامِ وَ الصَّلاةِ وَ الصَّدَقَةِ؟ صَلاحُ ذاتِ الْبَیْنِ، فَاِنَّ فَسادَ ذاتِ الْبَیْنِ هِیَ الْحالِقَةُ؛
آیا به چیزی با فضیلت‌تر از نماز و روزه و صدقه (زکات) آگاهتان نکنم؟ و آن اصلاح میان مردم است، زیرا تیره شدن رابطه بین مردم ریشه‌کن کننده دین است.
نهج الفصاحه، ح 458.

حدیث2673

امام حسن عسکری علیه‌السلام می فرمایند :
مَنْ وَعَظَ اَخاهُ سِرّا فَقَدْ زانَهُ وَ مَنْ وَعَـظَـهُ عَلانیَةً فَقَدْ شانَهُ؛
هر کس برادر (دینی‌اش) را پنهانی نصیحت کند، او را آراسته و اگر آشکارا نصیحتش نماید، ارزش او را کاسته است.
تحف العقول، ص 489 .

حدیث2674

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
ای مردم! بیاید یکدیگر را بر اطاعت خدا یاری کنید و عدالتش را بپادارید و به عهدش(در عبودیت او و ترک طاعت شیطان) وفا کنید و در تمامی حقوق الهی منصفانه رفتار کنید، زیرا که بندگان خدا به چیزی نیازمندتر از این نیستند که در این امور یکدیگر را نصیحت و خوب یاری کنند.
کافی، ج 8 ، ص 354، ح 550 .

حدیث2675

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند :
حَقُّ اللِّسانِ اِکْرامُهُ عَنِ الْخَنی وَتَعْویدُهُ الْخَیْرَ وَ تَرْکُ الْفُضولِ الَّتی لافائِدَةَ لَها وَ الْبِرُّ بِالنّاسِ وَ حُسْنُ الْقَوْلِ فیهِمْ؛
حق زبان، احترام گذاشتن به آن با ترک زشت‌گویی، عادت دادنش به خوبی، ترک گفتار بی‌فایده و نیکی به مردم و خوشگویی درباره آنان است.
بحارالأنوار، ج 71، ص 286، ح 41.

حدیث2676

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ عامَلَ النّاسَ فَلَمْ یَظْلِمْهُمْ وَحَدَّثَهُم فَلَمْ یَکْذِبْهُم وَ وَعَدَهُم فَلَمْ یَخْلِفْهُم فَهُوَ مِمَّنْ کَمُلَتْ مُرُوءتُهُ وَ ظَهَرَتْ عَدالَـتُهُ وَ وَجَبَتْ اُخُوَّتُهُ وَحَرُمَتْ غیبَتُهُ؛
هر کس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نکند، دروغ نگوید و خلف وعده ننماید، جوانمردیش کامل، عدالتش آشکار، برادری با او واجب و غیبتش حرام است.
خصال، ص 208، ح 28.

حدیث2677

امام باقر علیه‌السلام درباره این گفته خداوند که «با مردم به زبان خوش سخن بگویید» فرمودند: بهترین سخنی که دوست دارید مردم به شما بگویند، به آنها بگویید، چرا که خداوند، لعنت کننده، دشنام دهند، زخم‌زبان زن بر مؤمنان، زشت‌گفتار، بدزبان و گدای سمج را دشمن می‌دارد و با حیا و بردبار و عفیفِ پارسا را دوست دارد.
امالی صدوق، ص 326.

حدیث2678

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
به خدایی که جانم در اختیار اوست، وارد بهشت نمی‌شوید مگر مؤمن شوید و مؤمن نمی‌شوید، مگر این‌که یکدیگر را دوست بدارید. آیا می‌خواهید شما را به چیزی راهنمایی کنم که با انجام آن، یکدیگر را دوست بدارید؟ سلام کردن بین یکدیگر را رواج دهید.
مشکاة الانوار، ص 157.

حدیث2679

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
من برای کسی که بگومگو را رها کند، هر چند حق با او باشد و برای کسی که دروغ گفتن را اگر چه به شوخی باشد، ترک گوید و برای کسی که اخلاقش را نیکو گرداند، خانه‌ای در حومه بهشت و خانه‌ای در مرکز بهشت و خانه‌ای در بالای بهشت ضمانت می‌کنم.
خصال، ص 144، ح 170.

حدیث2680

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ لِسانَ ابْنِ آدَمَ یُشْرِفُ کُلَّ یَوْمٍ عَلی جَوارِحِهِ فَیَقولُ: کَیْفَ أَصْبَحْتُمْ؟ فَیَقولونَ: بِخَیْرٍ اِنْ تَرَکْتَنا! وَیَقولونَ: اَللّه‌َ اَللّه‌َ فینا! وَ یُناشِدونَهُ وَ یَقولونَ: إِنَّما نُثابُ بِکَ وَ نُعاقَبُ بِکَ؛
زبان آدمیزاد، هر روز به اعضای او نزدیک می‌شود و می‌گوید: چگونه‌اید؟ آنها می‌گویند: اگر تو ما را به خودمان واگذاری، خوب هستیم! و می‌گویند: از خدا بترس و کاری به ما نداشته باش. و او را سوگند می‌دهند و می‌گویند: ما فقط به واسطه تو پاداش می‌یابیم و به واسطه تو، مجازات می‌شویم.
خصال، ص 6، ح 15 .

حدیث2681

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
خَیْرُکُم خَیْرُکُم لِنِسائِهِ و اَنَا خَیْرُکُم لِنِسائی؛
بهترین شما کسی است که برای زنان خود بهتر باشد و من بهترین شما برای زن خود هستم.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 443.

حدیث2682

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
الاَکْلُ عِندَ اَهلِ المُصیبَةِ مِن عَمَلِ الجاهِلیَّةِ وَ السُّنَّةُ البَعْثُ اِلَیْهِم بِالطَّعامِ؛
غذا خوردن نزد مصیبت‌زدگان و با خرج آنان، از رفتارهای جاهلیت است و سنّت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فرستادن غذا برای مصیبت‌زدگان است.
من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 182.

حدیث2683

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِنْ قَدَرتَ اَن تُصْبِحَ و تُمسی و لَیْسَ فی قَلبِکَ غَشٌّ لاَِحَدٍ فَافعَل و ذلِکَ مِن سُنَّتی و مَنْ أحیی سُنَّتی فَقَد اَحیانی و مَن اَحیانی کانَ مَعی فِی الجَنَّةِ؛
تا می‌توانی بکوش که صبح و شب در قلبت (حتّی) قصد فریب و نیرنگ کسی نباشد؛ چرا که این از سنّت‌های من است و کسی که سنّتم را زنده کند، مرا زنده کرده است و کسی که مرا زنده کند، در بهشت با من خواهد بود.
سنن ترمذی، ج 4، ص 151.

حدیث2684

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
پروردگارم مرا به هفت خصلت امر نموده است: دوست داشتن بینوایان و نزدیک شدن به آنها، ذکر لا حول و لا قوة الا باللّه را بسیار گفتن، با خویشاوندان رابطه برقرار کردن؛ هر چند آنان قطع رابطه کنند، [و در مسائل مادی]، به پایین‌تر از خود نگاه کنم نه به بالاتر، در راه خدا سرزنش ملامتگران را به خود نگیرم، حق را بگویم اگر چه تلخ باشد و از کسی چیزی نخواهم.
الاصول الستة عشر، ص 75.

حدیث2685

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
کانَ النَّبیُّ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اِذا سُئِلَ شَیئا فَاِذا اَرادَ اَنْ یَفْعَلَه ُقالَ: نَعَم وَ اِذا اَراد اَنْ لا یَفْعَلَ سَکَتَ و کانَ لا یَقول لِشَی‌ءٍ لا... ؛
هرگاه از رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله چیزی تقاضا می‌شد، اگر ایشان آن را می‌خواستند انجام دهند، می‌فرمودند: بله و اگر نمی‌خواستند انجام دهند، سکوت می‌نمودند و هیچ‌گاه ایشان برای چیزی نه نمی‌گفتند.
بحارالأنوار، ج 93، ص 327.

حدیث2686

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله کانَ اِذا اَتاهُ الضَّیْفُ اَکَلَ مَعَهُ وَ لَمْ یَرْفَعْ یَدَهُ مِنَ الْخِوانِ حَتّی یَرْفَعَ الضَّیْفُ یَدَهُ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله هرگاه میهمان داشتند، با او غذا می‌خوردند و دست از سفره و غذا نمی‌کشیدند، تا آن‌که میهمان دست از غذا خوردن بکشد.
کافی، ج 6، ص 286 .

حدیث2687

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَکْرَمُ اَخلاقِ النَّبیّینَ وَ الصِّدّیقینَ وَ الشُهَداءِ وَ الصّالِحینَ التَّزاوُرُ فِی اللّه‌ِ؛
بزرگوارانه‌ترین اخلاق پیامبران، صدیقین (انسان‌های راستین) شهدا و صالحین، دیدار یکدیگر برای خداست.
دعائم الاسلام، ج 2، ص 106 .

حدیث2688

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله لَیَسُرُّ الرَّجُلَ مِنْ اَصحابِهِ اِذا رَآهُ مَغْموما بِالْمُداعَبَةِ وَ کانَ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله یَقولُ: اِنَّ اللّه‌َ یُبْغِضُ الْمُعَبِّسَ فی وَجْهِ اِخْوانِهِ؛
هرگاه رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله یکی از اصحاب خود را غمگین می‌دیدند، با شوخی او را خوشحال می‌کردند و می‌فرمودند: خداوند، کسی را که با برادران (دینی) اش با ترشرویی و چهره عبوس روبرو شود، دشمن می‌دارد.
رسائل شهید ثانی، ص 326 .

حدیث2689

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
مَنْ یَضْمُنْ لی بِرَّ الْوالِدَیْنِ وَ صِلَةَ الرَّحِمِ اَضْمُنْ لَهُ کَثْرَةَ الْمالِ وَ زیادَةَ الْعُمْرِ وَ الْمَحَبَّةَ فِی الْعَشیرَةِ؛
هر کس نیکی به پدر و مادر و صله رحم را برایم ضمانت کند، من نیز زیادی ثروت، طول عمر و محبّت او را در دل خویشاوندان ضمانت می‌نمایم.
مستدرک الوسائل، ج 15، ص 176، ح 12.

حدیث2690

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ فی اَهْلِ بَیْتِهِ زیدَ فی رِزْقِهِ؛
هر کس به شایستگی در حقّ خانواده‌اش نیکی کند، روزیش زیاد می‌شود.
الدعوات الراوندی، ص 127.

حدیث2691

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
طَلَبُ الْحَلالِ فَریضَةٌ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ؛
کسب درآمد حلال، بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است.
جامع الأخبار، ص 389، ح 1079.

حدیث2692

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
مَنْ اَکَلَ مِنْ کَدِّ یَدِهِ حَلالاً فُتِحَ لَهُ اَبْوابُ الْجَنَّةِ یَدْخُلَ مِنْ اَیِّها شاءَ؛
هر کس از دسترنج حلال خود روزی بخورَد، درهای بهشت به روی او باز می‌شود تا از هر کدام که بخواهد، وارد شود.
جامع الأخبار، ص 390، ح 1086 .

حدیث2693

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اِسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدقَةِ وَ الْبُکورُ مُبارَکٌ یَزیدُ فی جَمیعِ النِّعَمِ خُصوصاً فِی الرِّزْقِ وَ حُسْنُ الْخَطِّ مِنْ مَفاتیحِ الرِّزْقِ وَ طیبُ الْکَلامِ یَزیدُ فِی الرِّزْقِ؛
با صدقه دادن روزی را فرود آورید، سحرخیزی با برکت است و همه نعمت‌ها، مخصوصاً روزی را زیاد می‌کند، خط زیبا از درهای رزق است و خوش‌زبانی [هم] روزی را زیاد می‌کند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 318 .

حدیث2694

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
خداوند برای هر کسی روزیِ حلالی مقرّر داشته که به سلامت به او خواهد رسید. از طرف دیگر روزی حرام نیز در دسترس او قرار داده است که اگر انسان روزی خود را از آن حرام به دست آورد، خداوند در عوض، روزی حلالی را که برای او مقدّر کرده است، از او باز خواهد داشت و غیر از این دو روزی (حلال و حرام)، روزی‌های فراوان دیگری نیز نزد خداوند هست.
بحارالأنوار، ج 5، ص 147، ح 6.

حدیث2695

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
عَلَیْکَ بِالدعاءِ لْاِخوانِکَ بِظَهْرِ الْغَیْبِ فَاِنَّهُ یَهیلُ الرِّزقَ؛
پشت سر برادران (دینی) خود دعا کن، که این کار روزی را به طرف تو سرازیر می‌کند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 60، ح 14 .

حدیث2696

ابو عبیده به امام صادق‌علیه السلام عرض کرد: دعا کنید که خداوند روزی مرا دست بندگانش قرار ندهد، امام فرمودند: خداوند چنین کاری نمی‌کند. او روزی بندگانش را در دست یکدیگر قرار داده است؛ امّا از خدا بخواه که روزیت را در دست بندگان خوبش قرار دهد، که این از خوش‌بختی است.
تحف العقول، ص 361 .

حدیث2697

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اَلضَّیْفُ یَنْزِلُ بِرِزْقِهِ وَ یَرْتَحِلُ بِذُنوبِ اَهْلِ الْبَیْتِ؛
میهمان، روزی خود را می‌آورد و گناهان اهل خانه را می‌برد .
بحارالأنوار، ج 75، ص 461، ح 14 .

حدیث2698

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
لا تَتَشاغَلُ عَمّا فُرِضَ عَلَیْکَ بِما قَدْ ضُمِنَ لَکَ فَاِنَّهُ لَیْسَ بِفائتِکَ ما قَدْ قُسِّمَ لَکَ وَ لَسْتَ بِلاحِقٍ ما قد زُویَ عنکَ؛
مبادا با پرداختن به کسب روزی تضمین شده، از آنچه بر تو واجب شده است، با زمانی؛ زیرا قسمت تو از روزی می‌رسد و آنچه قسمت تو نباشد، به آن دست نمی‌یابی.
بحارالأنوار، ج 77، ص 187 .

حدیث2699

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اِنَّ اللَّهَ لَیَبْتَلِی الْعَبْدَ بِالرِّزْقِ لِیَنْظُرَ کَیْفَ یَعْمَلُ فَاِنْ رَضیَ بورِکَ لَهُ وَ اِنْ لَمْ یَرْضَ لَمْ یُبارَکْ لَهُ؛
خداوند انسان را با روزی آزمایش می‌کند، تا ببیند چگونه عمل می‌کند؛ اگر راضی شود، برکت داده می‌شود و اگر راضی نشود، برکت داده نمی‌شود.
کنزالعمال، ح 7121 .

حدیث2700

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
لَمّا قیلَ لَهُ: اُحِبُّ اَنْ یُوَسَّعَ عَلَیَّ فِی الرِّزْقِ؟ - : دُمْ عَلَی الطَّهارَةِ یُوَسَّعَ عَلَیْکَ فِی الرِّزْقِ؛
به رسول خداصلی الله علیه وآله عرض شد: دوست دارم روزیم زیاد شود. فرمودند: پیوسته با وضو باش تا روزیت فراوان شود.
کنزالعمال، ح 44154.

حدیث2701

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
ما اَنْعَمَ اللَّهُ عَلی عَبْدٍ مِنْ نِعْمَةٍ فَعَرَفَها بِقَلْبِهِ وَ حَمِدَ اللَّهُ ظاهِراً بِلِسانِهِ فَتَمَّ کَلامُهُ حَتّی یُؤمَرَ لَهُ بِالْمَزیدِ؛
چون خداوند به بنده‌ای نعمت بدهد و او آن را قلباً قدر بشناسد و به زبان سپاس بگوید، سخنش تمام نشده، فرمان افزایش نعمت برای وی صادر می‌شود.
کافی، ج 2، ص 95، ح 9.

حدیث2702

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلْعُسْرُ یُفْسِدُ الاَْخْلاقَ، اَلتَّسَهُّلُ یُدِرُّ الاَْرْزاقَ؛
سخت‌گیری، اخلاق را فاسد، آسان‌گیری روزی‌ها را فراوان می‌کند.
غررالحکم، ح 802 و 803 .

حدیث2703

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
مَنْ حَبَسَ عَنْ اَخیهِ المُسْلِمِ شَیئاً مِنْ حَقٍّ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَیْهِ بَرَکَةَ الرِّزْقِ اِلّا اَنْ یَتوبَ؛
هر کس حقّی از حقوق برادر مسلمان خود را پایمان کند، خداوند برکت روزی را بر او حرام گرداند، مگر آن‌که توبه (جبران) کند.
امالی صدوق، ص 350، ح 1.

حدیث2704

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اَکْثِروا مِنَ الصَّدَقَةِ تُرزَقُوا؛
صدقه زیاد بدهید، تا خداوند به شما روزی بدهد.
بحارالأنوار، ج 77 ، ص 176، ح 10.

حدیث2705

امام باقر علیه السلام می فرمایند:
اِنَّ الْعَبْدَ لَیُذْنِبُ الذَّنْبَ فَیُزْوی عَنْهُ الرِّزْقُ؛
بنده گناه می‌کند و به سبب آن، روزی از او گرفته می‌شود.
کافی، ج 2، ص 270، ح 8 .

حدیث2706

امام حسن علیه السلام می فرمایند:
لَیْسَتِ العِفَّةُ بِدافِعَةٍ رِزْقاً وَ لَا الْحِرْصُ بِجالِبٍ فَضْلاً فَاِنَّ الرِّزْقَ مَقْسومٌ وَ اسْتِعْمالُ الْحِرْصِ اسْتِعْمالُ الْمَآثِمِ؛
نه پاکدامنی، روزی را از انسان دور می‌کند و نه حرص، روزی زیاد می‌آورد؛ چون روزی قسمت شده است و حرص زدن باعث مبتلا شدن به گناهان می‌شود.
تحف العقول، ص 234 .

حدیث2707

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
اِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ اَرزاقَ الْمُؤمِنینَ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبونَ وَ ذلِکَ اَنَّ الْعَبْدَ اِذا لَمْ یَعْرِفْ وَجْهَ رِزْقِهِ کَثُرَ دُعاؤَهُ؛
خدای عزیز و ارجمند، روزی مؤمنان را از جایی می‌رساند که فکرش را هم نمی‌کنند. علّتش این است که وقتی مؤمن نداند روزیش از کجا خواهد رسید، زیاد دعا می‌کند.
توحید صدوق، ص 402 .

حدیث2708

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
یا اَباذَرِّ اِنّی قَد دَعَوتُ اللَّهَ جَلَّ ثَناؤُهُ اَنْ یَجْعَلَ رِزْقَ مَنْ یُحِبُّنی کَفافاً وَ اَنْ یُعْطیَ مَنْ یُبْغِضُنی کَثْرَهَ الْمالِ وَ الْوَلَدِ؛
ای اباذر! من دعا کردم که خداوند ارجمند ستوده، روزی دوستدار مرا به قدر کفاف عطا کند و به دشمن من، مال و فرزند زیاد دهد.
مکارم الأخلاق، ص 463.

حدیث2709

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِذا اَبْطَاَتِ الاَْرْزاقُ عَلَیْکَ فَاسْتَغْفِرِ اللَّهَ یُوَسِّعْ عَلَیْکَ فیها؛
هرگاه در روزی تو تأخیر و تنگی پدید آمد، از خداوند آمرزش بخواه تا روزی را بر تو فراوان گرداند.
تحف العقول، ص 174 .

حدیث2710

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنِ اهتَمَّ لِرِزْقِهِ کُتِبَ عَلَیْهِ خَطیئَةٌ؛
هر کس غم روزی خود را بخورد، برایش یک گناه نوشته می‌شود.
امالی طوسی، ص 300، ح 593 .

حدیث2711

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله :
اِنَّ رَبَّکُمْ واحِدٌ وَ اِنَّ اَباکُمْ واحِدٌ وَ دینَکُمْ واحِدٌ وَ نَبیَّکُمْ واحِدٌ وَ لا فَضْلَ لِعَرَبیٍّ عَلی عَجَمیٍّ وَ لا عَجَمیٍّ عَلی عَرَبیٍّ وَ لا اَحْمَرَ عَلی اَسْوَدَ وَ لا اَسْوَدَ عَلی اَحْمَرَ إلّا بِالتَّقْوی؛
پروردگار، پدر، دین و پیامبر شما یکی است، هیچ عربی بر غیر عرب و هیچ غیر عربی بر عرب و هیچ سرخ پوستی بر سیاه پوست و هیچ سیاه‌پوستی بر سرخ پوست برتری ندارد، جز به تقوا.
کنزالعمال، ح 5655 .

حدیث2712

امام صادق علیه السلام :
سُئِلَ الْاِمامُ الصّادِقُ‌علیه السلام عَنْ قَولِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ: اِتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ. قال: یُطاعُ فَلا یُعْصی، وَ یُذْکَرُ فَلا یُنْسی، وَ یُشْکَرُ فَلا یُکْفَرُ؛
از امام صادق‌علیه السلام درباره آیه «تقوای الهی پیشه کنید چنان که حق اوست» پرسیده شد. فرمودند: از خداوند، اطاعت شود و نافرمانی نشود، یاد شود و فراموش نشود و شکرگزاری گردد و کفران نگردد.
معانی الأخبار، ص 240 .

حدیث2713

پیامبر صلی الله علیه وآله :
اِعْمَلْ بِفَرائِضِ اللَّهِ تَکُنْ اَتْقَی النَّاسِ؛
به واجبات خدا عمل کن، تا با تقواترین مردم باشی.
کافی، ج 2، ص 82 ، ح 4.

حدیث2714

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله :
جِماعُ التَّقْوی فی قولِهِ تَعالی: اِنَّ اللَّهَ یَاْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْاِحْسانِ؛
عصاره تقوا در این گفته خداوند آمده است: خداوند به عدالت و نیکی فرمان می‌دهد.
مشکاةالأنوار، ص 95.

حدیث2715

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله :
تَمامُ التَّقْوی اَنْ تَتَعَلَّمَ ما جَهِلْتَ وَ تَعْمَلَ بِما عَلِمْتَ؛
تمام تقوا این است که آنچه را نمی‌دانی بیاموزی و بدانچه می‌دانی عمل کنی.
تنبیه الخواطر، ج 2، ص 120 .

حدیث2716

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله :
اَتْقَی النَّاسِ مَنْ قالَ الْحَقَّ فیما لَهُ وَ عَلَیْهِ؛
با تقواترین مردم، کسی است که حق را بگوید؛ به سودش باشد یا به ضررش.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 395، ح 5840 .

حدیث2717

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله :
سُئِلَ رَسولُ اللَّه‌صلی الله علیه وآله: مَنْ اَتْقَی النَّاسِ؟ قال: آمَرُهُمْ بِالْمَعْروفِ وَ اَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اَوْصَلُهُمْ لِلرَّحِمِ؛
از رسول خداصلی الله علیه وآله سؤال شد: با تقواترین مردم کیست؟ فرمودند: کسی که بیشتر امر به معروف و نهی از منکر و صله رحم نماید.
کنزالعمال، ح 8474 .

حدیث2718

پیامبر صلی الله علیه وآله :
مَنْ اَحَبَّ اَنْ یَکونَ اَتْقَی النَّاسِ فَلْیَتَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ؛
هر کس دوست دارد با تقواترین مردم باشد، باید به خدا توکل کند.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 400، ح 5858 .

حدیث2719

پیامبر صلی الله علیه وآله :
لا یَکونُ الرَّجُلُ مِنَ الْمُتَّقینَ حَتّی یُحاسِبَ نَفْسَهُ اَشَدَّ مِنْ مُحاسَبَةِ الشَّریکِ شَریکَهُ فَیَعْلَمَ مِنْ اَیْنَ مَطْعَمُهُ وَ مِنْ اَیْنَ مَشْرَبُهُ وَ مِنْ اَیْنَ مَلْبَسُهُ اَمِنْ حِلٍّ اَمْ مِنْ حَرامٍ؛
از تقوا پیشگان نیست مگر کسی که از خود سخت‌تر از حسابرسی شریک از شریک، حساب کشی کند و بداند که خوراک، آشامیدنی و لباسش از کجا آمده، آیا از حلال است یا حرام؟
مکارم الاخلاق، ص 468.

حدیث2720

پیامبر صلی الله علیه وآله :
مَنْ اَرادَ اَنْ یَکونَ اَعَزَّ النَّاسِ فَلْیَتَّقِ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ؛
هر کس می‌خواهد عزیزترین مردم باشد، باید تقوای الهی پیشه کند.
کنزالفوائد، ص 164 .

حدیث2721

امام علی علیه السلام :
وَ اللَّهِ ما أری عَبْداً یَتَّقی تَقْویً تَنْفَعُهُ حَتَّی یَخْزِنَ لِسانَهُ؛
به خدا سوگند، بنده با تقوایی را نمی‌شناسم که تقوایش او را سود دهد مگر آن که زبانش را نگه دارد.
نهج البلاغه، خطبه 176 .

حدیث2722

امام علی علیه السلام :
اِنَّ التَّقْوی مُنْتَهی رِضَی اللَّهِ مِنْ عِبادِهِ وَ حاجَتُهُ مِنْ خَلْقِهِ فَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذی اِنْ اَسْرَرْتُمْ عَلِمَهُ وَ اِنْ اَعْلَنْتُمْ کَتَبَهُ؛
نهایت خشنودی خداوند از بندگانش و خواسته او از آفریدگانش، تقواست، پس نسبت به خداوندی که اگر پنهان کنید می‌داند و اگر آشکار سازید می‌نویسد تقوا داشته باشید.
غررالحکم، ح 3620 .

حدیث2723

امام علی علیه السلام :
خُلُوُّ الْقَلْبِ مِنَ التَّقْوی یَمْلَؤُهُ مِنْ فِتَنِ الدُّنْیا؛
دلی که از تقوا خالی باشد، فتنه‌های دنیا آن را پُر کند.
غررالحکم، ح 5078 .

حدیث2724

امام علی علیه السلام :
اَلْمُتَّقونَ اَنْفُسَهُمْ عَفیفَةٌ وَ حاجاتُهُمْ خَفیفَةٌ وَ خَیْراتُهُمْ مَأْمولَةٌ وَ شُرورُهُمْ مَأْمونَةٌ؛
تقوا پیشگان، پاکدامن و کم خرج و زحمت‌اند و مردم به خیرشان امید دارند و از شرّشان در امانند.
غررالحکم، ح 1931.

حدیث2725

امام علی علیه السلام :
اَلتَّقیُّ سابِقٌ اِلی کُلِّ خَیْرٍ؛
تقوا پیشه، برای انجام هر کار خیری سبقت می‌گیرد.
کنزالفوائد، ص 128 .

حدیث2726

امام علی علیه السلام :
لَوْ اَنَّ السَّماواتِ وَ الاَْرْضَ کانَتا عَلی عَبْدٍ رَتْقاً ثُمَّ اتَّقَی اللَّهَ لَجَعَلَ اللَّهُ لَهُ مِنْهُما مَخْرَجاً وَ رَزَقَهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ؛
اگر آسمان‌ها و زمین بر بنده‌ای بسته شوند و او تقوای الهی پیشه کند، خداوند حتماً راهی برای او می‌گشاید و از جایی که گمان ندارد، روزی‌اش می‌دهد.
غررالحکم، ح 7599.

حدیث2727

امام علی علیه السلام :
لِلْمُتَّقی ثَلاثُ عَلاماتٍ: اِخْلاصُ الْعَمَلِ وَ قِصَرُ الاَْمَلِ وَ اغْتِنامُ الْمُهَلِ؛
تقواپیشه، سه نشانه دارد: اخلاص در عمل، کوتاهی آرزو، و غنیمت شمردن فرصت‌ها.
غررالحکم، ح 7370 .

حدیث2728

امام علی علیه السلام :
اَلْمُتَّقی مَیِّتَةٌ شَهْوَتُهُ مَکْظومٌ غَیْظُهُ فِی الرَّخاءِ شَکورٌ وَ فِی الْمَکارِهِ صَبورٌ؛
تقواپیشه، هوا و هوسش مرده، خشمش فرو خورده، در آسایش شکرگزار و در سختی‌ها صبور است.
غررالحکم، ح 1998 .

حدیث2729

امام علی علیه السلام :
سادَةُ اَهْلِ الْجَنَّةِ الاَْتْقیاءُ الاَْبْرارُ؛
سروران اهل بهشت، تقوا پیشگان نیکوکارند.
غررالحکم، ح 5599.

حدیث2730

امام حسن مجتبی علیه السلام :
زَوِّجْها مِنْ رَجُلٍ تَقیٍّ فَاِنَّهُ اِنْ اَحَبَّها اَکْرَمَها وَ اِنْ اَبْغَضَها لَمْ یَظْلِمْها؛
دخترت را به ازدواج مردی با تقوا درآور؛ زیرا اگر دخترت را دوست داشته باشد، گرامی‌اش می‌دارد و اگر دوستش نداشته باشد به او ظلم نمی‌کند.
مکارم الاخلاق، ص 204 .

حدیث2731

امام باقر علیه السلام :
اِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقی بِالتَّقْوی عَنِ الْعَبْدِ ما عَزُبَ عَنْهُ عَقْلُهُ وَ یُجَلّی بِالتَّقْوی عَنْهُ عَماهُ وَ جَهْلَهُ؛
خداوند عزوجل به وسیله تقوا، انسان را از آنچه عقلش به آن نمی‌رسد حفظ می‌کند و کور دلی و نادانی او را بر طرف می‌سازد.
کافی، ج 8 ، ص 52، ح 16.

حدیث2732

امام باقر علیه السلام :
اِنَّ اَهْلَ التَّقْوی هُمُ الاَْغْنیاءُ اَغْناهُمُ الْقَلیلُ مِنَ الدُّنْیا، فَمَؤُونَتُهُمْ یَسیرَةٌ اِنْ نَسیتَ الْخَیْرَ ذَکَّروکَ وَ اِنْ عَمِلْتَ بِهِ اَعانوکَ؛
ثروتمندان واقعی همان تقواپیشگانند که اندک دنیا آنان را بی‌نیاز کرده و کم خرجند. اگر خیر و خوبی را فراموش کنی، به یادت می‌آورند و اگر به آن عمل نمایی یاری‌ات می‌رسانند.
تحف العقول، ص 287.

حدیث2733

امام صادق علیه السلام :
اِتَّقِ اللَّهَ حَیْثُ کُنْتَ فَاِنَّکَ لا تَسْتَوْحِشُ؛
در هر حال که هستی تقوای الهی پیشه کن تا هرگز احساس هراس و وحشت نکنی.
تفسیر علی بن ابراهیم، ج 2 ، ص 147.

حدیث2734

اِتَّقُوا اللَّهَ وَ کُونُوا زَیْناً وَ لا تَکونُوا شَیْناً؛
تقوای الهی پیشه کنید و مایه افتخار و آبرو باشید نه مایه ننگ و شرمندگی.
تحف العقول، ص 488.

حدیث2735

امام علی علیه السلام :
ای بندگان خدا، شما را به تقوای الهی سفارش می‌کنم، که تقوا مهار است و مایه دوام، پس به ریسمان‌های استوار آن درآویزید و به حقایق آن چنگ زنید. که شما را به نهانگاه‌های خوشی و سرزمین‌های گشایش و پناهگاه‌های امن و منزلگاه‌های عزّت، رهنمون خواهد شد.
نهج البلاغه، خطبه 186 .

حدیث2736

امام علی علیه السلام :
اِنَّ مَنْ صَرَّحَتْ لَهُ الْعِبَرُ عَمّا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْمَثُلاتِ حَجَزَتْهُ التَّقْوی عَنْ تَقَحُّمِ الشُّبُهاتِ؛
آن کس که حوادث عبرت‌آموز روزگار را به چشم ببیند و از آن پند پذیرد، تقوا او را از آلوده شدن به کارهای شبهه‌ناک باز می‌دارد.
نهج البلاغه، از خطبه 16 .

حدیث2737

امام علی علیه السلام :
اِعْلَمُوا عبِادَ اللَّهِ اَنَّ التَّقْوی دارُ حِصْنٍ عَزیزٍ، وَ الْفُجورَ دارُ حِصْنٍ ذَ لیلٍ لا یَمْنَعُ اَهْلَهُ وَ لا یُحْرِزُ مَنْ لَجَاَ اِلَیْهِ اَلا وَ بِالتَّقْوی تُقْطَعُ حُمَّةُ الْخَطایا؛
ای بندگان خدا، بدانید که تقوا پناهگاهی نفوذناپذیر و استوار است و بدکاری و گناه، پناهگاهی سست، که هر کس به آن پناه ببرد از آسیب در امان نمی‌ماند. آگاه باشید که با تقوا می‌توان تَب گناهان را قطع کرد.
نهج البلاغه، از خطبه 157.

حدیث2738

امام علی علیه السلام :
(اَلْمُتَّقونَ) لا یَرْضَوْنَ مِنْ اَعْمالِهِمُ القَلیلَ، وَ لا یَسْتَکْثِرونَ الْکَثیرَ، فَهُمْ لاَِنْفُسِهِمْ مُتَّهِمونَ وَ مِنْ اَعْمالِهِمْ مُشْفِقونَ؛
تقواپیشگان، از کار کمِ خود راضی نیستند و کارهای زیاد خود را، بسیار نمی‌شمارند، در نتیجه خودشان را زیر سؤال برده و محاکمه می‌کنند و از کردار خود بیمناک‌اند.
نهج البلاغه، از خطبه 184 .

حدیث2739

امام علی علیه السلام :
اِتَّقُوا اللَّهَ فی عِبادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُمْ مَسْؤولونَ حَتّی عَن البِقاعِ وَ الْبَهائِمِ؛
تقوای الهی را درباره بندگان خدا و شهرهای او رعایت کنید؛ زیرا حتی از اماکن و حیوانات از شما سؤال خواهد شد.
نهج البلاغه، از خطبه 166 .

حدیث2740

امام علی علیه السلام :
مَنِ اتَّقَی اللَّهَ اَحَبَّهُ النَّاسُ؛
هر کس تقوای الهی پیشه کند، مردم او را دوست خواهند داشت.
کشف الغمه، ج 3، ص 139 .

حدیث2741

امام علی علیه السلام :
اَلْمُتَّقونَ اَنْفُسُهُمْ قانِعَةٌ وَ شَهَواتُهُمْ مَیِّتَةٌ وَ وُجوهُهُم مُسْتَبْشِرَةٌ وَ قُلوبُهُمْ مَحْزُونَةٌ؛
تقواپیشگان، نَفْسی قانع، هوا و هوسی فروخفته، رویی گشاده و دلی اندوهگین دارند.
غررالحکم، ح‌1932.

حدیث2742

امام علی علیه السلام :
خَیْرُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ فی خَصْلَتَیْنِ الْغِنی وَ التُّقی وَ شَرُّ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ فی خَصْلَتَیْنِ الْفَقْرِ وَ الْفُجورِ؛
خیر دنیا و آخرت در دو خصلت بی نیازی و تقواست و شر دنیا و آخرت در دو خصلت نیازمندی و گناه است.
نهج‌البلاغه ابن‌ابی‌الحدید، ج‌20، ص‌301، ح‌446.

حدیث2743

امام باقر علیه السلام :
وَ اللَّهِ ما شیعَتُنا اِلّا مَنِ اتَّقیَ اللَّهَ وَ اَطاعَهُ؛
به خدا سوگند، شیعه ما فقط کسی است که تقوای الهی دارد و خدا را اطاعت می‌کند.
کافی، ج 2، ص 74، ح 3.

حدیث2744

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ قَلَّ طَعْمُهُ صَحَّ بَدَنُهُ وَ مَنْ کَثُرَ طَعْمُهُ سَقُمَ بَدَنُهُ وَ قَسا قَلْبُهُ؛
هر کس کم بخورد، سالم می‌ماند و هر کس زیاد بخورد تنش بیمار می‌شود و قساوت قلب پیدا می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 2779.

حدیث2745

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ اَرادَ اَنْ تُسْتَجابَ دَعْوَتُهُ وَ اَنْ تُـکْشَفَ کُرْبَتُهُ فَلْیُفَرِّجْ عَنْ مُعْسِرٍ ؛
هر کس می‌خواهد دعایش مستجاب شود و غمش از بین برود، باید گره از کار تنگدستی باز کند.
نهج الفصاحه، ح 2961.

حدیث2746

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ ضارَّ ضارَّ اللّه‌ُ بِهِ وَ مَنْ شاقَّ شاقَّ اللّه‌ُ عَلَیْهِ؛
هر کس به دیگران ضرر برساند، خداوند به او ضرر می‌زند و هر کس سخت‌گیری کند، خداوند به او سخت می‌گیرد.
نهج الفصاحه، ح 3030.

حدیث2747

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
قیمَةُ کُلِّ امْرِی‌ءٍ ما یُحْسِنُهُ ؛
ارزش هر کس به اندازه خوبی‌های اوست.
نهج البلاغه، حکمت 81 .

حدیث2748

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
آیا شما را از چیزی خبر ندهم که اگر به آن عمل کنید، شیطان از شما دور شود، چندان که مشرق از مغرب دور است؟ عرض کردند: چرا. فرمودند: روزه روی شیطان را سیاه می‌کند، صدقه پشت او را می‌شکند، دوست داشتن برای خدا و هم یاری در کار نیک، ریشه او را می‌کند و استغفار شاهرگش را می‌زند.
امالی صدوق، ص 117 .

حدیث2749

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
یا عَلیُّ اِذا حَضَرَ وَقْتُ صَلاتِکَ فَتَهَیَّأْ لَها وَ اِلاّ شَغَلَکَ الشَّیْطانُ وَ اِذا نَوَیْتَ خَیْرا فَعَجِّلْ وَ اِلاّ مَنَعَکَ الشَّیْطانُ عَنْ ذلِکَ ؛
ای علی! هرگاه وقت نمازت رسید، آماده آن شو وگرنه شیطان تو را سرگرم می‌کند و هرگاه قصد [کار] خیری کردی شتاب کن وگرنه شیطان تو را از آن باز می‌دارد.
میراث حدیث شیعه ، ج 2، ص 20، ح 18 .

حدیث2750

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
هیچ نیکوکار و بدکاری نیست، مگر این‌که در روز قیامت، خودش را سرزنش می‌کند. اگر خیری انجام داده باشد، می‌گوید: چرا به آن نیفزودم و اگر شرّی مرتکب شده باشد، می‌گوید: ای کاش مرتکب نمی‌شدم، همچون آدم علیه‌السلام که خود را همواره به خاطر کاری که باعث بیرون شدنش از بهشت شد، سرزنش می‌کند.
بحارالأنوار، ج 7، ص 29.

حدیث2751

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
و ما مِنْ عَبْدٍ یَبْخَلُ بِنَفَقَةٍ یُنْفِقُها فیما یُرْضِی اللّه‌َ اِلاَّ ابْتُلیَ بِاَنْ یُنْفِقَ اَضْعافَها فیما اَسْخَطَ اللّه‌َ؛
هر کس از خرج کردن مالی در راه خداپسندانه بخل ورزد، چند برابر آن را در راه غیر خداپسندانه هزینه خواهد کرد.
بحارالأنوار، ج 78، ص 173، ح 12 .

حدیث2752

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
قَلْبٌ لَیْسَ فیهِ شَیْ‌ءٌ مِنَ الْحِکْمَةِ کَبَیْتٍ خَرِبَ فَتَعَلَّموا وَ عَلِّموا وَ تَفَقَّهوا وَ لا تَموتوا جُهّالاً فَاِنَّ اللّه‌َ لا یَعْذِرُ عَلَی الْجَهْلِ؛
دلی که در آن حکمتی نیست، مانند خانه ویران است، پس بیاموزید و آموزش دهید، بفهمید و نادان نمیرید. براستی که خداوند، بهانه‌ای را برای نادانی نمی‌پذیرد.
کنزالعمال، ح 28750 .

حدیث2753

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنِ اقْتَصَدَ اَغْناهُ اللّه‌ُ وَ مَنْ بَذَّرَ اَفْقَرَهُ اللّه‌ُ وَ مَنْ تَواضَعَ رَفَعَهُ اللّه‌ُ وَ مَنْ تَجَبَّرَ قَصَمَهُ اللّه‌ُ؛
هر کس میانه‌روی کند، خداوند بی‌نیازش سازد و هر کس ریخت و پاش نماید، خداوند نادارش کند، هر کس فروتنی پیشه کند، خداوند بلندش نماید و هر کس بزرگی کند، خداوند خُردش نماید.
نهج الفصاحه، ح 2939 .

حدیث2754

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مَنْ کانَ فیهِ ثَلاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةُ: یَأْمُرُ بِالْمَعْروفِ وَ یَأْتَمِرُ بِهِ وَ یَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یَنْتَهی عَنْهُ وَ یُحافِظُ عَلی حُدودِ اللّه‌ِ جَلَّ وَ عَلا ؛
هر کس سه خصلت داشته باشد، دنیا و آخرتش سالم می‌ماند: به خوبی فرمان دهد و خود به آن عمل کند، از زشتی باز دارد و خود از آن باز ایستد و از حدود الهی پاسداری کند.
غررالحکم، ح 9076 .

حدیث2755

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنِ الْتَمَسَ رِضَی اللّه‌ِ بِسَخَطِ النّاسِ رَضیَ اللّه‌ُ عَنْهُ وَ اَرْضی عَنْهُ النّاسَ وَ مَنِ الْتَمَسَ رِضَی النّاسِ بِسَخَطِ اللّه‌ِ سَخِطَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ وَ اَسْخَطَ عَلَیْهِ النّاسَ؛
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
هر کس رضای خدا به خشم مردم جوید، خداوند از او خشنود شود و مردم را از او خشنود کند و هر کس رضای مردم را به خشم خدا جوید، خداوند بر او خشم گیرد و مردم را از او خشمگین کند.
نهج الفصاحه، ح 2783 .

حدیث2756

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَوْحَی اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ اِلی مُوسی علیه‌السلام یا مُوسی لا تَفْرَحْ بِکَثْرَةِ الْمالِ وَ لا تَدَعْ ذِکْری عَلی کُلِّ حالٍ فَاِنَّ کَثْرَةَ الْمالِ تُنْسِی الذُّنوبَ وَ اِنَّ تَرْکَ ذِکری یُقْسِی الْقُلوبَ ؛
خدای عزّوجلّ به موسی علیه‌السلام وحی کرد: ای موسی! به زیادی ثروت شاد مشو و در هیچ حالی مرا فراموش مکن، زیرا با زیادی ثروت گناهان فراموش می‌شود و از یاد بردن من قساوت قلب می‌آورد.
کافی، ج 4، ص 497، ح 7.

حدیث2757

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنِ اشْتاقَ اِلَی الْجَنَّةِ سارَعَ اِلَی الْخَیْراتِ وَ مَنْ اَشْفَقَ مِنَ النّارِ لَهی عَنِ الشَّهَواتِ؛
هر کس مشتاق بهشت است، به سوی نیکی‌ها می‌شتابد و هر کس از جهنم بترسد، از هوا و هوس روی می‌گرداند.
نهج الفصاحه، ح 2768.

حدیث2758

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
خداوند تبارک و تعالی آفریدگانش را بیهوده نیافریده و آنها را رها نکرده است. بلکه آنها را برای آشکار ساختن تواناییش آفریده و به فرمانبریش مکلفشان نموده است تا با آن، خشنودی خود را نصیب آنان کند. نیز آنها را نیافریده تا از آنها سودی ببرد و نه ضرری را برطرف سازد، بلکه آنها را آفریده تا سودی به آنان برساند و به نعمت برساندشان.
نورالثقلین، ج 3 ، ص 566، ح 166.

حدیث2759

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ یَغْفِرْ یَغْفِرِ اللّه‌ُ لَهُ وَ مَنْ یَعْفُ یَعْفُ اللّه‌ُ عَنْهُ؛
هر کس از خطاها درگذرد، خدایش از او درگذرد و هر کس گذشت کند خدا نیز از او گذشت کند.
نهج الفصاحه، ح 2809.

حدیث2760

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ حُرِمَ الرِّفْقَ فَقَدْ حُرِمَ الْخَیْرَ کُلَّهُ ؛
هر کس از مدارا بی‌بهره باشد، از همه خوبی‌ها بی‌بهره مانده است.
نهج الفصاحه، ح 3057.

حدیث2761

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند :
فَاَمّا حَقُّ اللّه‌ِ الاَْکْبَرُ فَاِنَّکَ تَعْبُدُهُ لا تُشْرِکُ بِهِ شَیْئا فَاِذا فَعَلْتَ ذلِکَ بِاِخْلاصٍ جَعَلَ لَکَ عَلی نَفْسِهِ اَنْ یَکْفیَکَ اَمْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ وَ یَحْفَظَ لَکَ ما تُحِبُّ مِنْها ؛
حق بزرگ‌تر خداوند این است که او را بپرستی و چیزی را با او شریک نسازی، که اگر خالصانه چنین کنی، خداوند کار دنیا و آخرتت را کفایت می‌کند و آنچه را دوست داری برایت نگه می‌دارد.
تحف العقول، ص 256 .

حدیث2762

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند :
اِتَّخِذُوا عِنْدَ الْفُقَراءِ اَیادی فَاِنَّ لَهُمْ دَوْلَةٌ یَوْمَ الْقیامَةِ؛
[با نیکی و کمک به نیازمندان] نزد آنان جایگاهی برای خود بیابید، که آنان روز قیامت مقام و منزلتی دارند.
کنزالعمال، ح 16582 .

حدیث2763

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِنَّما مَثَلُ اَهْلِ بَیْتی فیکُمْ کَمَثَل سَفینَةِ نوحٍ علیه‌السلام مَنْ دَخَلَها نَجا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْها غَرِقَ؛
مَثَلِ اهل بیت من، همانند کشتی نوح است که هر کس سوار آن شد، نجات یافت و هر کس رهایش کرد، غرق گردید.
امالی طوسی ، ص 349، ح 721 .

حدیث2764

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ دَفَعَ غَضَبَهُ دَفَعَ اللّه‌ُ عَنْهُ عَذابَهُ وَ مَنْ حَفِظَ لِسانَهُ سَتَرَ اللّه‌ُ عَوْرَتَهُ؛
هر کس خشمش را برطرف سازد، خداوند کیفرش را از او بردارد و هر کس زبانش را نگه دارد، خداوند عیبش را بپوشاند.
نهج الفصاحه، ح 3004.

حدیث2765

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنِ انْقَطَعَ اِلَی اللّه‌ِ کَفاهُ اللّه‌ُ کُلِّ مَؤُنَةٍ وَ رَزَقَهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ وَ مَنِ انْقَطَعَ اِلَی الدُّنْیا وَکَلَهُ اللّه‌ُ اِلَیْها؛
هر کس از غیر خدا بِبُرد، خداوند، هزینه زندگی او را تأمین می‌کند و از جایی که انتظار ندارد، روزی‌اش می‌دهد؛ امّا هر کس چشم امیدش به دنیا باشد، خداوند، او را به دنیا وا می‌گذارد.
نهج الفصاحه، ح 2796.

حدیث2766

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
فی تَفْسیر آیَةِ «مَنْ عَمِلَ صالِحا مِنْ ذَکَرٍ اَوْ اُنْثی وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فلَنُحیَینَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزیَنَّهُمْ اَجْرَهُمْ بِاَحْسَنِ ما کانوا یَعْمَلونَ»اَلْقَناعَةُ وَ الرِّضا بِما قَسَمَ اللّه‌ُ؛
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در تفسیر آیه «هر مؤمنی مرد یا زن کار نیکی انجام دهد، قطعا او را با زندگی پاکیزه‌ای، حیات می‌بخشیم و مسلما به آنان بهتر از آنچه انجام داده‌اند پاداش خواهیم داد» می فرمایند:زندگی پاک، یعنی قناعت و رضایت به آنچه خداوند مقدّر نموده است.
مجمع البیان، ج 6 ، ص 198.

حدیث2767

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مِنْ کَفّاراتِ الذُّنوبِ الْعِظامِ: اِغاثَةُ الْمَلْهوفِ وَ التَّنْفیسُ عَنِ الْمَکْروبِ؛
یاری رساندن به ستمدیده فریاد خواه و شاد کردن غمناک، از کفّاره‌های گناهان بزرگ است.
نهج البلاغه، حکمت 24 .

حدیث2768

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
یا عَلیُّ اَصْدُقْ وَ اِنْ ضَرَّک فِی الْعاجِلِ فَاِنَّهُ یَنْفَعُکَ فِی الآْجِلِ وَ لا تَـکْذِبْ وَ اِنْ یَنْفَعُکَ فِی الْعاجِلِ فَاِنَّهُ یَضُرُّک فِی الآْجِلِ ؛
ای علی! راست بگو اگر چه اکنون به ضررت باشد، ولی در آینده به نفع توست و دروغ نگو، اگر چه در حال حاضر به نفعت باشد ولی در آینده به ضرر توست.
میراث حدیث شیعه، ج 2 ، ص 27، ح 65 .

حدیث2769

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
فاِنّی لَمْ اَرَ شَیْئا قَطُّ اَشَدَّ طَـلَبا وَ لا اَسْرَعَ دَرْکا مِنْ حَسَنَةٍ مُحْدَثَةٍ لِذَنْبٍ قَدیمٍ؛
هرگز جوینده‌ای یابنده‌تر از کار نیک امروز که گناه قدیم را می‌یابد [و پاک می‌کند[ ندیده‌ام.
علل الشرایع، ج 2، ص 599، ح 49.

حدیث2770

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ نَفَّسَ مِنْ مُسْلِمٍ کُرْبَةً مِنْ کُرَبِ الدُّنْیا نَفَّسَ اللّه‌ُ عَنْهُ کُرْبَةً مِنْ کُرَبِ یَوْمِ الْقیامَةِ وَ مَنْ یَسَّرَ عَلی مُعْسِرٍ یَسَّرَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ فِی الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ وَ مَنْ سَتَرَ عَلی مُسْلِمٍ سَتَرَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ فِی الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
هر کس غمی از غم‌های دنیا را از مسلمانی برطرف نماید، خداوند غمی از غم‌های روز قیامت را از او برطرف کند و هر کس بر شخص تنگدستی آسان بگیرد، خداوند در دنیا و آخرت بر او آسان گیرد و هر کس راز مسلمانی را بپوشاند، خداوند در دنیا و آخرت راز پوش وی شود.
نهج الفصاحه، ح 2756.

حدیث2771

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ عَیَّرَ اَخاهُ بِذَنْبٍ لَمْ یَمُتْ حَتّی یَعْمَلَهُ؛
هر کس برادر [دینی] خود را به گناهی سرزنش کند، نمیرد، مگر آن‌که مرتکب آن شود.
نهج الفصاحه، ح 2920.

حدیث2772

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ اَطْعَمَ مُسْلِما جائِعا اَطْعَمَهُ اللّه‌ُ مِنْ ثِمارِ الْجَنَّةِ؛
هر کس مسلمان گرسنه‌ای را غذا بدهد، خداوند از میوه‌های بهشت به او بخوراند.
نهج الفصاحه، ح 2951.

حدیث2773

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا تَلاقَیتُمْ فَتَلاقُوا بِالتَّسْلیمِ وَ التَّصافُحِ، وَ إذا تَفَرَّقْتُمْ فَتَفَرَّقُوا بِإلاسْتِغْفارِ؛
هنگام برخورد و ملاقات با یکدیگر، سلام و مصافحه نمائید و موقع جدا شدن، برای همدیگر طلب آمرزش کنید.
أمالی طوسی: ج 1، ص 219

حدیث2774

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنَّ أعْجَزَ النّاسِ مَنْ عَجَزَعَنِ الدُّعاءِ، وَ إنَّ أبْخَلَ النّاسِ مَنْ بَخِلَ بِالسَّلام؛
عاجز و ناتوان‌ترین افراد کسی است که از دعا و مناجات با خداوند ناتوان و محروم باشد، و بخیل‌ترین اشخاص کسی خواهد بود که از سلام کردن خودداری کند.
بحارالأنوار: ج 90، ص 291، ح 11

حدیث2775

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثَلاثَهٌ أخافُهُنَّ عَلی اُمتَّی: ألضَّلالَهُ بَعْدَ الْمَعْرِفَهِ، وَ مُضِلاّتُ الْفِتَنِ، وَ شَهْوَهُ الْبَطْنِ وَ الْفَرْجِ؛
در سه چیز برای امّت خود احساس خطر می‌کنم: گمراهی، بعد از آن که هدایت و معرفت پیدا کرده باشند. گمراهی‌ها و لغزش‌های به وجود آمده از فتنه‌ها. مشتهیات شکم، و آرزوهای نفسانی و شهوت‌پرستی.
بحارالأنوار: ج 10، ص 368، ح 15

حدیث2776

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
هر که از بلایی که به او می رسد بترسد و درباره آن به دعا پیشی بگیرد، خداوند عزوجل هرگز آن بلا را بدو نشان ندهد.
( ثواب الأعمال : ص 153 )

حدیث2777

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
بر شما باد دعا کردن ؛ چرا که دعا برای خدا و درخواست از خدا بلا را برگرداند [حتی] در حالی که تقدیر و قضا شده باشد و جز امضای آن باقی نمانده بشد. پس هرگاه از خداوند عزوجل دعا و درخواست شد، بی درنگ بلا را برگرداند.
( الکافی : ج 2 ص 472 ح 3 )

حدیث2778

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بلا همانند قندیل ها بین آسمان و زمین آویزان است، هرگاه بنده عافیت را از پروردگارش بخواهد، خدای متعال بلا را از او برگرداند، [حتی] در حالی که برای او قطعی شده باشد.
( کنز العمال : ج 7 ص 825 ح 21560 )

حدیث2779

هر آینه بلا به بنده نزدیک می گرد د، آن گاه بنده از خدا عافیت می خواهد و خدا را یاد می کند و عافیت را حفظ می کند. و دعا و بلا تا روز رستاخیز با هم توافق دارند.
(کنز العمال : ج 2 ص 76 ح 3208 )

حدیث2780

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس از بلایی که به او می رسد بترسد و درباره [دفع] آن به دعا برخیزد خداوند هرگز آن بلا را بدو نشان ندهد.
( الدعوات : ص 21 ح 22 )

حدیث2781

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
طوفان های بلا را با دعا دفع کنید؛ [زیرا] کسی که به بلای سخت گرفتار شده از [فرد] تندرستی که از بلا در امان نمی باشد به دعا نیازمند تر نیست.
( الدعوات : ص 21 ح 21 )

حدیث2782

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
از قرائت [سوره] زلزال ملول نشوید؛ زیرا کسی که در مستحباتش آن را قرائت نماید ، خداوند عزوجل هرگز زلزله ای بدو نرساند و با آن و [نیز] با صاعقه و آفتی از آفات دنیا نمیرد تا این که [ به طور عادی ] بمیرد.
( بحار الانوار : ج56 ص 356 )

حدیث2783

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هرگاه مردم منکر را ببینند ولی آن را تغییر ندهند، نزدیک است که خداوند کیفرش را فراگیرشان کند.
( کنز العمال: ج 3 ص 70 ح 5535 )

حدیث2784

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ای مردم! همانا خداوند عزوجل عوام را به سبب گناه خواص کیفر نکند [البته] اگر خواص بدون این که عوام بدانند در پنهانی کار منکر انجام دهند. [اما] اگر خواص آشکارا مرتکب منکر شوند و عوام آن را تغییر ندهند ، هر دو گروه از ناحیه‌ی خداوند عزوجل سزاوار کیفر می‌گردند.
( میزان الحکمة : ج 1 ص 763 )

حدیث2785

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر گاه بنده پنهانی گناه کند ، جز گنه کار را آسیب نرساند. و هرگاه آشکارا آن را انجام دهد و مورد نکوهش قرار نگیرد ، همه را آسیب رساند.
( وسائل الشیعه ج 9 ص 31 ح 11448 )

حدیث2786

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
ای مفضل ! بیندیش ... اگر کسی گفت : چرا این زمین می لرزد؟ ( در پاسخ ) به او گفته شود : زلزله و مانند آن ، پند و هشدارهایی است که مردم را تهدید می کند تا رعایت کنند و از گناهان دست بردارند.
( میزان الحکمة : ج 1 ص 59 )

حدیث2787

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
در امت من زلزله ای رخ می دهد که در آن ده هزار ، بیست هزار ، سی هزار نفر نابود می شوند. (خداوند) آن را برای پرهیز کاران پند ، برای مومنان رحمت ، و برای کافران عذاب قرار می دهد.
( کنز العمال : ج 41 ص 567 ح 39615 )

حدیث2788

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هرگاه دعا اندک شود ، بلا نازل گردد.
( مستدرک الوسائل : ج 5 ص 179 ح 5616 )

حدیث2789

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بَکِرُّوا بِالصَّدَّقَهِ، فَإنَّ الْبَلاءَ لا یتَخَطاّها؛
صبحگاهان حرکت و کار خود را با دادن صدقه شروع کنید، چون بلاها و آفت‌ها را بر طرف می‌کند.
بحارالانوار: ج 93، ص 177، ح 8

حدیث2790

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یأتی عَلیَ النّاسِ زَمانٌ، الصّابِرُ مِنْهُمْ عَلی دینِهِ کَالْقابِضِ عَلیَ الْجَمَرِ؛
زمانی بر مردم خواهد آمد که صبر کردن در برابر مسائل دین ـ و عمل به دستورات آن ـ همانند در دست گرفتن آتش گداخته است.
بحارالأنوار: ج 28، ص 47، ح 9

حدیث2791

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زمانی بر امّت من خواهد آمد که مردم از علماء گریزان شوند، همان طوری که گوسفند از گرگ گریزان است، خداوند چنین جامعه‌ای را به سه نوع عذاب مبتلا می‌گرداند: 1 ـ برکت و رحمت خود را از اموال ایشان برمی‌دارد. 2 ـ حکمفرمائی ظالم و بی مروّت را بر آن ها مسلّط می‌گرداند. 3 ـ هنگام مرگ و جان دادن، بی‌ایمان از این دنیا خواهند رفت.
مستدرک الوسائل: ج 11، ص 376، ح 13301

حدیث2792

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صَدَقَهُ السِّرِّ تُطْفِیءُ الْخَطیئَهَ، کَما تُطْفِیءُ الماءُ النّارَ، وَ تَدْفَعُ سَبْعینَ باباً مِنَ الْبَلاءِ؛
صدقه‌ای که محرمانه و پنهانی داده شود، سبب پاکی گناهان است، همان طوری که آب، آتش را خاموش می‌کند، همچنین صدقه هفتاد نوع بلا و آفت را بر طرف می‌نماید.
مستدرک الوسائل: ج 7، ص 184، ح 7984

حدیث2793

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مَنْ ظَـلَمَ ظُلِمَ * مَنْ اَنـْصَفَ اُنـْصِفَ؛
هر کس ستم کند، ستم می‌بیند. هر کس با انصاف باشد انصاف می‌بیند.
غررالحکم، احادیث 7688 و 7692.

حدیث2794

ما اَنْعَمَ اللّه‌ُ عَلی عَبْدٍ مِنْ نِعْمَةٍ فَعَرَفَها بِقَلْبِهِ وَ حَمِدَ اللّه‌َ ظاهِرا بِلِسانِهِ فَتَمَّ کَلامُهُ حَتّی یُؤْمَرَ لَهُ بِالْمَزیدِ؛
چون خداوند به بنده‌ای نعمت بدهد و او آن را قلبا قدر بشناسد و به زبان سپاس بگوید، هنوز سخنش به پایان نرسیده، فرمان افزایش نعمت برای وی صادر می‌شود.
کافی، ج 2، ص 95، ح 9.

حدیث2795

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند :
اَ یُّهَا النّاسُ نافِسوا فِی الْمَکارِمِ وَ سارِعوا فِی الْمَغانِمِ وَ لا تَحْتَسِبوا بِمَعْروفٍ لَمْ تَجْعَلوا... ؛
ای مردم در خوبی‌ها با یکدیگر رقابت کنید و در کسب غنائم (بهره گرفتن از فرصت‌ها) شتاب نمایید و کار نیکی را که در انجامش شتاب نکرده‌اید، به حساب نیاورید.
بحارالأنوار، ج 78، ص 121، ح 4.

حدیث2796

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند :
عَجِبْتُ لِمَنْ یَشْتَرِی الْعَبیدَ بِمالِهِ فَیُعْتِقُهُم کَیْفَ لا یَشْتَرِی الاَحْرارَ بِحُسْنِ خُلقِهِ؛
در شگفتم از کسی که بندگان را با ثروت خویش می‌خرد تا رهایشان کند، چگونه با خوش اخلاقیِ خویش آزادگان را نمی‌خرد.
فقه الرضا، ص 354 .

حدیث2797

امام حسن مجتبی علیه‌السلام می فرمایند :
مردم چهار دسته‌اند: دسته‌ای از آنها اخلاق دارند، امّا بهره‌ای (از دنیا) ندارند. دسته‌ای بهره‌مندند، اما اخلاق ندارند. دسته‌ای نه بهره‌ای (از دنیا) و نه اخلاق دارند که اینها بدترین مردم‌اند. و دسته‌ای که هم اخلاق دارند و هم (از دنیا) بهره‌مندند که اینان، بهترین مردم‌اند.
بحارالأنوار، ج 70، ص 10، ح 8 .

حدیث2798

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مردم سه گروهند: دانشمند خداشناس، دانش‌جوی در راه رستگاری و فرومایگانی بی اراده و سرگردان که هر دعوتی را اجابت می‌کنند و به هر طرف که باد بیاید به همان طرف می‌روند، از نور دانش روشنایی نمی‌گیرند و به پایگاه محکمی پناه نمی‌برند.
نهج البلاغه، قصار 147.

حدیث2799

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ لِلّهِ عِبادا فِی الاَْرضِ یَسْعَوْنَ فی حَوائِجِ النّاسِ هُمُ الآْمِنونَ یَوْمَ القیامَةِ؛
خدا را در زمین بندگانی است که برای رفع نیازهای مردم می‌کوشند. اینان در روز قیامت در امان هستند.
کافی، ج 2، ص197، ح 2 .

حدیث2800

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
عبادت کنندگان خداوند سه گروهند: گروهی او را برای پاداش عبادت می‌کنند، که طمعکارانه است و اینان حریصند. گروهی او را از ترس جهنم عبادت می‌کنند که این عبادت بردگان و از روی ترس است. ولی من خداوند را از روی محبت عبادت می‌کنم که چنین عبادتی مایه امنیت و آرامش و عبادت کریمان است.
خصال، ص 188، ح259 .

حدیث2801

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ النّاسَ عَبیدُ الدُّنْیا وَ الدِّینُ لَعْقٌ عَلی اَلْسِنَتِهِمْ یَحوطونَهُ ما دَرَّتْ مَعائِشُهُمْ فَاِذا مُحِّصوا بِالْبَلاءِ قَلَّ الدَّیّانونَ؛
به راستی که مردم بنده دنیا هستند و دین لقلقه زبان آنهاست، تا جایی که دین وسیله زندگی آنهاست، دین دارند و چون در معرض امتحان قرار گیرند، دینداران کم می‌شوند.
تحف العقول، ص 245 .

حدیث2802

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ رَجُلانِ: مُؤْمِنٌ وَ جاهِلٌ، فَلا تُؤْذِی الْمُؤْمِنَ وَ لا تَجْهَلُ الْجاهِلَ فَتَکونَ مِثْلَهُ؛
مردم دو گروه‌اند: مؤمن و جاهل، مؤمن را آزار ندهید و با جاهل، رفتار جاهلانه نکنید؛ زیرا همانند او خواهید بود.
خصال، ص 49.

حدیث2803

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ بِزَمانِهِمْ اَشْبَهُ مِنْهُمْ بِآبائِهِمْ؛
مردم به زمان خود شبیه‌ترند تا به پدران خود.
خصائص الائمه، ص 115.

حدیث2804

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ اثْنانِ، بَرٌّ تَقِیٌّ وَ آخَرُ شَقِیٌّ؛
مردم دو دسته‌اند: نیکوکارِ پرهیزکار و سنگ دل بدبخت.
بحارالأنوار، ج 78، ص 23، ح 86 .

حدیث2805

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ رَجُلانِ: مُبْتَلیً وَ مُعافیً، فَارْحَمُوا الْمُبْتَلی وَ احْمَدُوا اللّه‌َ عَلَی الْعافیَةِ؛
مردم دو دسته‌اند: گرفتار و سلامت؛ پس به گرفتاران ترحم نمایید و خدا را بر سلامتی سپاس گویید.
تحف العقول، ص 305.

حدیث2806

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ اَبْناءُ ما یُحْسِنونَ؛
مردم فرزند نیکی‌های خویش‌اند (بنگرید عملشان چیست نه پدرشان کیست).
کافی، ج 1، ص 51، ح 14.

حدیث2807

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ اِذا صَلَحُوا، کَفُّوا عَنْ تَتَبُّعِ عُیوبِهِمْ؛
مردم، هنگامی که درستکار شوند، از عیب‌جوییِ یکدیگر دست می‌کِشند.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 401، ح 5862.

حدیث2808

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ رَجُلانِ: مَسْتَریحٌ بِالْمَوْتِ وَ مُسْتَراحٌ بِهِ مِنْهُ ؛
مردم بر دو دسته‌اند: آن که با مرگ آسوده شود و آن‌که با مرگش دیگران آسوده شوند.
معانی الأخبار، ص 290.

حدیث2809

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ نیامٌ فَاِذا ماتُوا انْتَبَهوا؛
مردم در خوابند، چون بمیرند بیدار می‌شوند.
بحارالأنوار، ج 4، ص 43، ح 18 .

حدیث2810

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ اِلی اَشْکالِهِمْ اَمْیَلُ؛
مردم، به همانند خود بیشتر تمایل دارند.
بحارالأنوار، ج 78، ص 92، ح 100.

حدیث2811

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ بِاُمَرائِهِمْ اَشْبَهُ مِنْهُمْ بِآبائِهِمْ؛
مردم، به دولت مردان خود شبیه‌ترند تا به پدرانشان.
تحف العقول، ص208.

حدیث2812

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ کُلُّهُمْ اَحْرارٌ وَلکِنَّ اللّه‌َ خَوَّلَ بَعْضَکُمْ بَعْضا؛
مردم همگی آزادند، ولی خداوند بعضی را سرپرست بعضی دیگر قرار داده است.
کافی، ج 8، ص 69، ح 26.

حدیث2813

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ مَنْقوصونَ مَدْخولونَ اِلاّ مَنْ عَصَمَ اللّه‌ُ؛
مردم، دارای عیب و نقص‌اند، مگر کسی که خداوند او را حفظ کند.
نهج البلاغه، حکمت 343.

حدیث2814

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ اَعْداءُ ماجَهِلوُا؛
مردم با آنچه آشنا نیستند دشمنی می‌ورزند.
نهج البلاغه، حکمت 172.

حدیث2815

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ کَالشَّجَرِ شَرابُهُ واحِدٌ وَ ثَمَرُهُ مُخْتَلِفٌ؛
مردم، همانند درختانند که آبشان یکی و میوه‌هایشان گوناگون است.
غررالحکم، ح 2097.

حدیث2816

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ اَبْناءُ الدُّنْیا وَ لا یُلامُ الرَّجُلُ عَلی حُبِّ اُمِّهِ؛
مردم، فرزندان دنیایند و کسی برای دوست داشتن مادرش سرزنش نمی‌شود.
نهج البلاغه، حکمت 303.

حدیث2817

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ اِخْوانٌ فَمَنْ کانَتْ اُخُوَّتُهُ فی غَیْرِ ذاتِ اللّه‌ِ فَهِیَ عَداوَةٌ؛
مردم برادرند، اما آن که برادری‌اش برای خدا نباشد، برادری وی، دشمنی است.
بحارالأنوار، ج 74، ص 165، ح 29.

حدیث2818

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَلنّاسُ سَواءٌ کَاَسْنانِ الْمُشْطِ وَ الْمَرْءُ کَثیرٌ بِاَخیهِ؛
مردم، همانند دندانه‌های شانه با هم برابرند و انسان با برادرش پر تعداد (و پر توان) می‌گردد.
تحف العقول، ص 368.

حدیث2819

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند :
اَبْغونی الضُّعَفاءَ فَاِنَّما تُرْزَقونَ وَ تُنْصَرونَ بِضُعَفائِکُمْ؛
ناتوانان را برای من بیابید؛ زیرا شما به برکت ناتوانان خود روزی داده و یاری می‌شوید.
نهج الفصاحه، ح 20.

حدیث2820

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
همانا خشنودی مردم را نتوان به دست آورد و جلو زبان‌هایشان را نتوان گرفت، چگونه در امان مانید از چیزی (زبان مردم) که پیامبران و فرستادگان و حجت‌های خدا علیهم‌السلام از آن در امان نماندند...؟
بحارالأنوار، ج 70، ص 2، ح 4.

حدیث2821

امام صادق علیه‌السلام :
اَلنّاسُ مَأْمورونَ وَ مَنْهیّونَ وَ مَنْ کانَ لَهُ عُذْرٌ، عَذَرَهُ اللّه‌ُ؛
مردم به اموری امر و نهی شده‌اند، ولی هر کس (در انجام دادن آنها) عذری داشته باشد، خداوند عذرش را می‌پذیرد.
محاسن، ج 1، ص 245، ح 242.

حدیث2822

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
برخی از مردم کلید خیر و قفل شرند و برخی کلید شر و قفل خیرند، پس خوشا به سعادت کسی که خداوند کلیدهای خیر را در دست او قرار داده و بدا به حال کسی که خداوند کلیدهای شر را به دست او سپرده است.
نهج الفصاحه، ح 920.

حدیث2823

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند:
اِنَّ ابْنَ آدَمَ لَحَریصٌ عَلی ما مُنِعَ؛
آدمی زاده به آنچه که از آن منع می‌شود، حریص است.
کنزالعمال، ح 44095.

حدیث2824

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند:
اَلنّاسُ مَعادِنُ وَ الْعِرْقُ دَسّاسٌ وَ اَدَبُ السُّوءِ کَعِرْقِ السُّوءِ؛
مردم، همانند معدن‌ها مختلف‌اند و اصل و نسب در انسان بسیار مؤثر است و تربیت بد، همانند اصل و نسبِ بد است.
نهج الفصاحه، ح 3146.

حدیث2825

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اَلنّاسُ یَعْمَلونَ بِالْخَیْرِ وَ اِنَّما یُعْطَونَ اُجورَهُمْ عَلی قَدْرِ عُقولِهِمْ؛
مردم، کارهای خیر می‌کنند، ولی پاداش آنان تنها به اندازه عقلشان عطا می‌شود.
کنزالعمال، ح 7052.

حدیث2826

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند:
اِخْتَبِرُوا النّاسَ بِاَخْدانِهِمْ فَاِنَّ الرَّجُلَ یُخادِنُ مَنْ یُعْجِبُهُ؛
مردم را از دوستانشان بشناسید، زیرا انسان با کسی رفاقت می‌کند که او را می‌پسندد.
نهج الفصاحه، ح 106.

حدیث2827

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم فرمودند :
هر کس در برآوردن نیاز بیماری بکوشد، خواه موفق بشود یا نشود گناهانش پاک می‌شود، به‌سان آن روز که از مادر متولد شده است. مردی از انصار گفت: ای پیامبر خدا، پدر و مادرم به فدایت! اگر بیمار از خانواده شخص باشد، این کار پاداش بیشتری ندارد؟ فرمودند:چرا.
من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 16، ح 4968 .

حدیث2828

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ تَطَبَّبَ فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ وَ لْیَنْصَحْ وَ لْیَجْتَهِدْ؛
هر کس طبابت می‌کند، باید تقوای الهی پیشه کند، خیرخواه باشد و سعی خود را به کار برد.
دعائم الاسلام، ج 2، ص 144، ح 503 .

حدیث2829

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
هر غذایی که بر آن نام خدا برده نشود، درد است و هیچ برکتی در آن نیست و کفاره نبردن نام خدا این است که چنانچه سفره پهن است، نام خدا را ببری و به خوردن غذا ادامه دهی.
تاریخ دمشق، ج 60، ص 325 .

حدیث2830

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
مَنْ تَداوی بِحَرامٍ، لم یَجْعَلِ اللّه‌ُ فیهِ شِفاءً؛
هر کس با حرام به مداوا بپردازد خداوند در آن شفا قرار نمی‌دهد.
کنزالعمال، ح 28318 .

حدیث2831

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ نَبیّا مِنَ الاَْنْبیاءِ مَرِضَ، فَقالَ: لا اَتَداوی حَتّی یَکونَ الَّذی اَمْرَضَنی هُوَ الَّذی یَشْفینی. فَاَوحَی اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لا اَشْفیکَ حَتّی تَتَداوی، فَاِنَّ الشِّفاءَ مِنّی؛
پیامبری از پیامبران بیمار شد. گفت درمان نمی‌کنم تا همان کسی که بیمارم کرده است، خود درمانم کند. خداوند عزوجل به او وحی فرستاد: شفایت نمی‌دهم، مگر آن‌که درمان کنی، که شفا از من است.
مکارم الاخلاق، ص 362.

حدیث2832

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
خداوند تبارک و تعالی هیچ خوردنی و نوشیدنی را حلال نکرده است مگر آن‌که در آن سود و صلاحی بوده و هیچ خوردنی و نوشیدنی را حرام ننموده، مگر آن‌که در آ ن زیان و نابودی و فسادی بوده است، پس هر چیز سودمندی نیرو بخش جسم، که باعث تقویت بدن است حلال شده است و هر چیزی که قوای جسمانی را از بین ببرد و یا موجب مرگ شود حرام است.
مستدرک الوسائل، ج 16، ص 333، ح 2 .

حدیث2833

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَلصِّحَّةُ اَفْضَلُ النِّعَمِ؛
سلامتی بهترین نعمت است.
غررالحکم، ح 1050.

حدیث2834

امام حسن مجتبی علیه السلام می فرمایند:
ای بندگان خدا! پرواپیشه باشید و برای رسیدن به خواسته‌ها تلاش کنید و از کارهای ناروا بگریزید و قبل از آنکه ناگواریها به شما روی آورند و نابود کننده لذات [یعنی مرگ] فرا رسد، به کار[های نیک]مبادرت ورزید.
بحار الانوار، ج 1، ص 218.

حدیث2835

امام حسن مجتبی علیه السلام می فرمایند:
وَ اعْمَلْ لِدُنْیاکَ کَاَنَّکَ تَعیشُ اَبَدا وَ اعْمَلْ لآخِرَتِکَ کَاَنَّکَ تَمُوتُ غَدا؛
برای دنیایت چنان کار کن که گویا برای همیشه [در این دنیا] خواهی بود. و برای آخرتت [نیز چنان] سعی و تلاش کن که گویا فردا از دنیا خواهی رفت
بحار الانوار، ج 75، ص 109

حدیث2836

امام رضا علیه السلام می فرمایند :
وَقِّرُوا کِبارَکُمْ وَ ارْحَمُوا صِغارَکُمْ وَ صِلُوا اَرْحامَکُمْ؛
به بزرگترهایتان احترام بگذارید و با کوچکترها مهربان باشید و صله رحم نمایید.
عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 265.

حدیث2837

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
صِلَةُ الرَّحِمِ تَعْمُرُ الدِّیارَ وَ تَزیدُ فی الأعْمارِ وَ اِنْ کانَ اَهلُها غَیرَ اَخْیارٍ؛
صله رحم، خانه‌ها را آباد و عمرها را طولانی می‌کند، هر چند صله رحم کنندگان مردمان خوبی نباشند.
امالی طوسی، ص 481، ح 18 .

حدیث2838

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
مَنْ اَحَبَّ اَنْ یُحِبّهُ اللَّهُ وَ رَسولُهُ فَلْیَاْکُلْ مَع ضَیفِهِ؛
هر کس دوست دارد که خدا و رسولش او را دوست داشته باشند، با میهمان خود غذا بخورد.
تنبیه الخواطر، ج 2، ص 116 .

حدیث2839

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
صِلُوا أرحامَکُمْ و بِرّوا بِإخْوانِکُمْ وَ لَوْ بِحُسْنِ السَّلامِ وَ رَدِّ الجَوابِ؛
صله رحم نمایید و به برادران (دینی) خود نیکی کنید، هر چند با سلام کردن خوب و یا جواب سلام خوب باشد.
کافی، ج 2، ص 157، ح 31 .

حدیث2840

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اِذا اَتاکَ اَخوکَ فَآتِهِ بِما عِنْدَکَ وَ اِذا دَعَوْتَهُ فَتَکَلَّفْ لَهُ؛
هرگاه برادرت ناخوانده بر تو وارد شد، همان غذایی که در خانه داری برایش بیاور و هرگاه او را دعوت کردی در پذیرایی از او خودت را به زحمت بینداز.
محاسن، ج 2، ص 410، ح 138 .

حدیث2841

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
أفْضَلُ ما یوصَلُ بِهِ الرَّحِمُ کَفُّ الأذی عَنْها؛
بهترین صله رحم، خودداری از آزار و اذیت خویشاوندان است .
بحارالأنوار، ج 74، ص 88 ، ح 1.

حدیث2842

امام علی علیه السلام می فرمایند :
اِذا قَطَّعُوا الأْرحامَ جُعِلَتِ الأْمْوالُ فی أیدیِ الأْشْرارِ ؛
هرگاه مردم قطع رحم کنند، ثروت‌ها در دست افراد شرور قرار می‌گیرد.
کافی، ج 2، ص 348، ح 8 .

حدیث2843

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
الوَلیمَةُ اَوَّلُ یومٍ حَقٌّ وَ الثانی مَعروفٌ وَ مازادَ ریاءٌ وَ سُمْعَةٌ؛
ولیمه (سور) دادن، روز اول حق است و روز دوم احسان، از دو روز که گذشت، خودنمایی و شهرت‌طلبی است.
کافی، ج 5، ص 368، ح 4 .

حدیث2844

امام علی علیه السلام می فرمایند :
حِراسَةُ النِّعَمِ فی صِلَةِ الرَّحِمِ؛
حفظ نعمت‌ها در صله رحم است.
غررالحکم، ح 4929.

حدیث2845

امام علی علیه السلام می فرمایند :
رُئِیَ اَمیرُ المُؤمِنینَ حَزیناً فَقیلَ له: مِمَّ حُزْنُکَ قالَ: لِسَبعٍ اَتَتْ لَمْ یَضِفْ اِلَینا ضَیفٌ؛
[روزی] امام علی‌علیه السلام غمگین دیده شد علت را از ایشان جویا شدند. فرمودند: چون هفت روز است که میهمانی بر ما وارد نشده است.
مناقب آل ابی طالب، ج 1 ، ص 347.

حدیث2846

امام علی علیه السلام می فرمایند :
به راستی که صله رحم از واجبات اسلام است و خدای سبحان، امر فرموده که آن را گرامی بدارند و خداوند متعال با هر کس که صله رحم کند، رابطه برقرار می‌کند و با هر کس که قطع رحم کند، قطع رابطه می‌کند و هر کس که صله رحم را گرامی بدارد، گرامی‌اش می‌دارد.
غررالحکم، ح 3651.

حدیث2847

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
طَعامُ السَّخیِّ دَواءٌ وَ طَعامُ الشَّحیحِ داءٌ؛
غذای سخاوتمند، داروست و غذای بخیل، درد.
بحارالأنوار، ج 71 ، ص 357، ح 22.

حدیث2848

امام رضا علیه السلام می فرمایند :
اَلسَّخیُّ یَأکُلُ مِن طَعامِ النَّاسِ لِیَاْکُلوا مِنْ طَعامِهِ ، وَ البَخیلُ لا یَاْکُلُ مِنْ طَعامِ النَّاسِ لِئَلّا یَأکُلوا مِنْ طَعامِهِ؛
سخاوتمند، از غذای مردم می‌خورد، تا مردم از غذای او بخورند، اما بخیل از غذای مردم نمی‌خورد تا آنها نیز از غذای او نخورند.
عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 15، ح 26.

حدیث2849

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
کَفی بِالْمَرءِ إثماً اَن یَستَقِلَّ ما یُقَرِّبُ اِلی اِخوانِهِ وَ کَفی بِالْقَومِ اِثماً اَنْ یَستَقِلّوا ما یَقْرُبُ بِهِ اِلَیهِم اَخُوهُم؛
انسان را همین گناه بس، که آنچه را که تقدیم برادران میهمان خود می‌کند کم شمارد و میهمان را همین گناه بس، که آنچه را که میزبانشان برای آنها فراهم می‌کند کم شمارد.
محاسن، ج 2، ص 414، ح 165 .

حدیث2850

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
ابن ابی یعفور : در خانه امام صادق‌علیه السلام میهمانی را دیدم که روزی برای انجام کاری برخاست . حضرت او را از آن کار منع کردند و شخصاً آن کار را انجام دادند و فرمودند : رسول خداصلی الله علیه وآله از به کار گرفتن میهمان ، نهی فرموده است .
کافی، ج 6، ص 283، ح 1 .

حدیث2851

امام علی علیه السلام می فرمایند :
زَکوةُ الْیَسارِ بِرُّ الْجیرانِ وَ صِلَةُ الاَْرحامِ؛
زکاتِ رفاه، نیکی با همسایگان و صله رحم است.
غررالحکم، ح 5453 .

حدیث2852

امام رضا علیه السلام می فرمایند :
مردی، امیر المؤمنین‌علیه السلام را به میهمانی دعوت کرد . حضرت فرمودند : می‌پذیرم به شرط این که سه قول به من بدهی . عرض کرد : چه قولی ای امیر المؤمنین؟ فرمودند : از بیرون چیزی برای من تهیه نکنی ، حاضری خانه‌ات را از من دریغ ننمایی و به زن و فرزندنت زور نگویی . عرض کرد : قبول می‌کنم ای امیر المؤمنین . پس علی بن ابی طالب‌علیه السلام دعوت را پذیرفتند .
عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 45، ح 138 .

حدیث2853

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
لایَتَکَلَّفَنَّ أَحَدٌ لِضَیْفِهِ ما لا یَقْدِرُ؛
هیچ کس نباید بیش از توانش خود را برای میهمان به زحمت اندازد.
کنزالعمال، ح 25876 .

حدیث2854

امام علی علیه السلام :
کَفِّروا ذُنوبَکُمْ وَتَحَبَّبوا اِلی رَبِّکُمْ بِالصَّدَقَةِ وَ صِلَةِ الرَّحِمِ؛
با صدقه و صله رحم، گناهان خود را پاک کنید و خود را محبوب پروردگارتان گردانید.
غررالحکم، ح 7258 .

حدیث2855

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
کُلُّ بَیْتٍ لایَدْخُلُ فیهِ الضَّیْفُ لاتَدْخُلُهُ الْمَلائِکَةُ؛
هر خانه‌ای که میهمان بر آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمی‌شوند.
جامع الأخبار، ص 378.

حدیث2856

امام علی علیه السلام :
صِلَةُ الرَّحِمِ توجِبُ الْمَحَبَّةَ وَتَکْبِتُ العَدُوَّ؛
صله رحم، محبّت آور است و دشمنی را از بین می‌برد.
غررالحکم، ح 5852.

حدیث2857

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
اَلضَّیْفُ یَنْزِلُ بِرِزْقِهِ وَیَرْتَحِلُ بِذُنوبِ اَهْلِ الْبَیْتِ؛
میهمان، روزی خود را می‌آورد و گناهان اهل خانه را می‌برد.
بحارالأنوار، ج 75، ص 461، ح 14.

حدیث2858

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
مَنْ کانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الآْخِرِ فَلْیُکْرِمْ ضَیْفَهُ؛
هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، باید میهمانش را گرامی دارد.
کافی، ج 6، ص 285، ح‌1 .

حدیث2859

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَاصْطِناعُ الْمَعْروفِ وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَصِلَةُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً وَتَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَقی مَصارِ عَ السُّوءِ؛
صدقه بجا، نیکوکاری، نیکی به پدر و مادر و صله رحم، بدبختی را به خوش‌بختی تبدیل و عمر را زیاد و از پیشامدهای بد جلوگیری می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 1869 .

حدیث2860

امـام صـادق (علیه السلام ) فـرمودند :
پدرم میفرمودند : چون اراده کار خیری کردی بشتاب ، زیرا نمیدانی چه پیش می آید.
اصول کافی ج3 ص 212

حدیث2861

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند :
همانا خدا کارهای خیر، زود انجام شده را دوست دارد.
اصول کافی ج 3 ص 212

حدیث2862

امام حسن عسکری(علیه السلام) می فرمایند:
گرچه خداوند در نظام حکیمانه آفرینش، روزی مردم را تضمین کرده است، ولی مبادا اندیشه ضمانت خداوند روزی دهنده، مغرورتان سازد و شما را از انجام فریضه کار و کوشش بازدارد.
الحدیث،ص 1.

حدیث2863

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) دوبار فرمودند: لعن خداوند بر کسی باد که بار زندگی خویش را بر دوش دیگران افکنده است.
الحدیث،ص 28.

حدیث2864

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
عبادت، هفتاد جزء است و از همه بهتر، کسب روزی حلال است.
الحدیث،ص 10.

حدیث2865

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اگر تن دادن به شغل، مایه زحمت و رنج است، بیکاری نیز سبب نادرستی و فساد خواهد بود.
الحدیث،ص28.

حدیث2866

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اجر کسی که برای زندگی خود و خانواده‌اش زحمت می‌کشد، مانند اجر سرباز مجاهد است.
الحدیث، ص 8.

حدیث2867

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کسی که از دست‌رنج مشروع خود زندگی کند، در قیامت با پیامبران محشور می شود و پاداش می گیرد.
الحدیث، ص 8.

حدیث2868

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حق فرزند بر پدرش این است که برای او اسم خوب انتخاب کند، خوب تربیتش نماید و در کار شایسته‌ای مستقرش سازد.
الحدیث، ص 2.

حدیث2869

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
مَا اتَّخَذَ اللَّهُ اِبْراهیمَ خَلیلاً اِلّا لِاِطْعامِهِ الطَّعامَ وَ صَلاتِهِ بِاللَّیْلِ وَ النَّاسُ نیامٌ؛
خداوند متعال، حضرت ابراهیم را جز به خاطر غذا دادن (به مردم) و نماز شب خواندنش هنگامی که مردم در خواب بودند، خلیل و دوست خود انتخاب نکرد.
علل الشرایع، ج 1، ص 35، ح 4 .

حدیث2870

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
یُعْرَفُ مَنْ یَصِفُ الحَقَّ بِثَلاثِ خِصالٍ: یُنْظَرُ اِلی اَصْحابِهِ مَنْ هُمْ؟ وَ اِلی صَلاتِهِ کَیْفَ هیَ؟ وَ فی اَیِّ وَقْتٍ یُصَلّیها؛
کسی که از حق دَم می‌زند با سه ویژگی شناخته می‌شود: دوستانش دیده شوند که چه کسانی هستند؟ نمازش چگونه است؟ و در چه وقت آن را می‌خواند؟
محاسن، ج 1، ص 254، ح 281.

حدیث2871

امام علی علیه السلام می فرمایند :
اُنْظُرْ فیما تُصَلّی وَ عَلی ما تُصَلّی، اِنْ لَمْ یَکُنْ مِنْ وَجْهِهِ وَ حِلِّهِ فَلا قَبولَ؛
بنگرید در چه [لباسی] و بر چه [چیزی] نماز می‌گزاری، که اگر از راه صحیح و حلالش نباشد، قبول نخواهد شد
تحف العقول، ص 174 .

حدیث2872

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اَحَبُّ الْعِبادِ اِلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ رَجُلٌ صَدوقٌ فی حَدیثِهِ مُحافِظٌ عَلی صَلاتِهِ؛
محبوب‌ترین بنده نزد خدای عزوجل کسی است که راستگو و مراقب نمازش باشد.
امالی صدوق، ص 371، ح 467 .

حدیث2873

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
لا تَزالُ اُمَّتی بِخَیرٍ ما تَحابّوا و اَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ اَقْرَوُا الضَّیْفَ، فَاِنْ لَمْ یَفْعَلُوا ابتُلُوا بِالسِّنینَ وَ الْجَدْبِ؛
امتم همواره در خیر و خوبی‌اند تا وقتی که یکدیگر را دوست بدارند، نماز برپا دارند، زکات بدهند و میهمان را گرامی بدارند، پس اگر چنین نکنند به قحطی و خشکسالی گرفتار می‌شوند.
امالی طوسی، ص 647، ح 1340.

حدیث2874

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند :
اَلصّلَواتُ الْخَمْسُ وَ الْجُمُعَةُ اِلَی الجُمُعَةِ کَفّاراتٌ لِما بَیْنَهُنَّ ما لَمْ تَغْشَ الکَبائِرُ؛
نمازهای پنجگانه و نماز جمعه تا نماز جمعه بعد، کفاره گناهان میان آنهاست، تا وقتی که گناهان کبیره‌ای در میان نیاید.
سنن التّرمذی، ج 1، ص 138، ح 214.

حدیث2875

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اِذا قُمْتَ بِاللَّیْلِ فَاسْتکِ فَاِنَّ الْمَلَکَ یَاْتیکَ فَیَضَعُ فاهُ عَلی فیکَ فَلَیْسَ مِنْ حَرْفٍ تَتْلوهُ وَ تَنْطِقُ بِهِ اِلاّ صَعِدَ بِهِ اِلَی السَّماءِ فَلْیَکُنْ فوکَ طَیِّبَ الرِّیحِ؛
شبانگاه که (برای نماز) برخاستی، مسواک بزن چرا که فرشته‌ای نزد تو می‌آید و دهانش را بر دهانت می‌گذارد و آنگاه هیچ حرفی از قرآن و نماز و دعا نمی‌خوانی مگر آن‌که آن را به آسمان بالا می‌برد، پس باید که دهانت خوشبو باشد.
وسائل الشیعة، ج 1، ص 357.

حدیث2876

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
طَهِّروا اَفْواهَکُمْ فَاِنَّها مَسالِکُ التَّسْبیحِ؛
دهان‌های خود را پاکیزه کنید که راه‌های تسبیح خداوند است.
مکارم الاخلاق، ص 51.

حدیث2877

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
هر کس هر روز دو بار مسواک بزند: سنت پیامبران را ادامه داده است و برای هر نمازی که بخواند خداوند پاداش صد رکعت برایش می‌نویسد و از فقر نجات می‌یابد و دهانش خوشبو، حافظه‌اش تقویت، فهمش زیاد، غذایش گوارا و درد دندان و بیماری‌اش برطرف می‌شود و فرشتگان به خاطر نوری که در او مشاهده می‌کنند، با او دست می‌دهند و دندان‌هایش تمیز می‌شود.
جامع الأخبار، ص 151، ح 340 .

حدیث2878

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
ثَلاثٌ حَقٌّ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ: اَلْغُسْلُ یَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ السِّواکُ وَ الطِّیبُ؛
سه چیز بر هر مسلمانی لازم است: غسل جمعه، مسواک زدن و عطر.
نهج الفصاحه، ح 1256 .

حدیث2879

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَعْقَلُ النّاسِ مَنْ کانَ بِعَیْبِهِ بَصیرا وَ عَنْ عَیْبِ غَیْرِهِ ضَریرا؛
عاقل‌ترین مردم کسی است که به عیب‌های خویش بینا و از عیوب دیگران، نابینا باشد.
(غررالحکم، ح 3233 .)

حدیث2880

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
عاقل، عاقل نیست مگر آن که سه صفت را در خود به کمال رساند: حق را در هنگام خشنودی و خشم ادا کند، آنچه را برای خود می‌پسندد، برای دیگران هم بپسندد و هنگام خطای دیگران، بردبار باشد.
(تحف العقول، ص 318.)

حدیث2881

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند :
کَما لا یَقومُ الْجَسَدُ اِلاّ بِالنَّفْسِ الحَیَّةِ فَکَذلِکَ لا یَقومُ الدّینُ اِلاّ بِالنِّیَّةِ الصّادِقَةِ وَ لا تَثْبُتُ النِّیَّةُ الصّادِقَهُ اِلاّ بِالْعَقْلِ؛
همان گونه که قوام جسم، تنها به جانِ زنده است، قوام دینداری هم تنها به نیّت پاک است و نیّت پاک، جز با عقل حاصل نمی‌شود.
(تحف العقول، ص 396 .)

حدیث2882

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَعْقَلُ النّاسِ مَنْ غَلَبَ جِدُّهُ هَزْلَهُ وَ اسْتَظْهَرَ عَلی هَواهُ بِعَقْلِهِ؛
عاقل کسی است که جدّی‌اش از شوخی‌اش بیشتر باشد و با کمک عقلش بر هوا و هوسش پیروز گردد.
(غررالحکم، ح 3355. )

حدیث2883

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اِحْتَمِلْ ما یَمُرُّ عَلَیْکَ فَاِنَّ الاِْحْتِمالَ سِتْرُ الْعُیوبِ وَ اِنَّ الْعاقِلَ نِصْفُهُ اِحْتِمالٌ وَ نِصْفُهُ تَغافُلٌ؛
در برابر آنچه بر تو می‌گذرد، بردبار باش، زیرا بردباری، عیب‌ها را می‌پوشاند. به راستی که نیمی از عقل، بردباری و نیمه دیگرش خود را به غفلت زدن است.
(غررالحکم، ح 2378 .)

حدیث2884

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلْعاقِلُ مَنْ صانَ لِسانَهُ عَنِ الْغیبَةِ؛
عاقل کسی است که زبانش را از بدگویی پشت سر دیگران، نگه دارد.
(غررالحکم، ح 1955.)

حدیث2885

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اِتَّهِمُوا عُقولَکُمْ فَاِنِّهُ مِنَ الثِّقَةِ بِها یَکونُ الْخَطاءُ؛
عقل خویش را زیر سؤال ببرید؛ زیرا از اعتماد به آن، خطاها سرچشمه می‌گیرد.
(غررالحکم، ح 2570. )

حدیث2886

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلْعاقِلُ اِذا تَـکَلَّمَ بِکَلِمَةٍ اَتْبَعَها حِکْمَةً وَ مَثَلاً وَ الاَْحْمَقُ اِذا تَـکَلَّمَ بِکَلِمَةٍ اَتْبَعَها حِلْفا؛
عاقل، هر گاه سخن بگوید، آن را با سخنی حکیمانه و ضرب المثل همراه سازد و نادان هرگاه سخن بگوید، آن را با سوگند همراه کند.
(شرح‌نهج‌البلاغه، ابن‌ابی‌الحدید،ج20،ص289،ح306. )

حدیث2887

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلظَّنُّ الصَّوابُ مِنْ شیَمِ اُولِی الاَْلْبابِ؛
خوش گمانی، از اخلاق عاقلان است.
(غررالحکم، ح 1386.)

حدیث2888

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
لَیْسَ الْعاقِلُ مَنْ یَعْرِفُ الْخَیْرَ مِنَ الشَّرِّ وَ لکِنَّ الْعاقِلَ مَنْ یَعْرِفُ خَیْرَ الشَّرَّیْنِ؛
عاقل، آن نیست که خوب را از بد تشخیص دهد. عاقل، کسی است که از میان دو بد، آن را که ضررش کمتر است، بشناسد.
(مطالب السئول، ص 250. )

حدیث2889

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلْعاقِلُ مَنْ اَحْسَنَ صَنائِعَهُ وَ وَضَعَ سَعْیَهُ فی مَواضِعِهِ ؛
عاقل کسی است که کارهایش را خوب انجام دهد و تلاشی که می‌کند، به جا باشد.
(غررالحکم، ح 1798.)

حدیث2890

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند :
لا یَکْمُلُ الْعَقْلُ اِلاّ بِاتِّباعِ الْحَقِّ؛
عقل، جز با پیروی از حق، کامل نمی‌شود.
(اعلام الدین، ص 298 . )

حدیث2891

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
جاهِدْ شَهْوَتَکَ وَ غالِبْ غَضَبَکَ وَ خالِفْ سوءَ عادَتِکَ، تَزْکُ نَفْسُکَ وَ یَکْمُلْ عَقْلُکَ وَ تَسْتَـکْمِلْ ثَوابَ رَبِّکَ؛
با هوا و هوست مبارزه کن، بر خشمت مسلّط شو و با عادت‌های بدت مخالفت کن، تا روحت پاک و عقلت کامل گردد و پاداش پروردگارت را به تمامی دریافت نمایی.
(غررالحکم، ح 4760.)

حدیث2892

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مَنْ شاوَرَ ذَوِی الْعُقولِ اسْتَضاءَ بِاَنْوارِ الْعُقولِ؛
هر کس با عقلا مشورت کند، از نور عقل‌ها بهره می‌برد.
غررالحکم، ح 8634

حدیث2893

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ لُقْمانَ قالَ لاِبْنِهِ: یا بُنَیَّ اِنَّ الدُّنْیا بَحْرٌ عَمیقٌ قَدْ غَرِقَ فیها عالَمٌ کَثیرٌ فَلتَکُنْ سَفینَتُکَ فیها تَقْوَی اللّه‌ِ وَ حَشْوُهَا الاْیمانَ وَ شِراعُهَا التَّوَکُّلَ وَ قَیِّمُهَا الْعَقْلَ وَ دَلیلُهَا الْعِلْمَ وَ سُکّانُهَا الصَّبْرَ؛
لقمان به فرزندش فرمود: فرزندم! دنیا دریایی عمیق است که بسیاری در آن غرق شدند. پس باید در این دریا، کشتی‌ات تقوای الهی، بار آن ایمان، بادبانش توکل بر خدا، ناخدایش عقل، راهنمایش علم و سکانش (فرمانش) صبر باشد.
(کافی، ج 1، ص 16، ح 12.)

حدیث2894

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
اِنَّ مِنْ حَقِ الضَّیْفِ اَنْ یُکْرَم وَ اَنْ یُعِدَّ لَهُ الْخِلال؛
از حقوق میهمان است که میزبان او را احترام کند و برایش خلال دندان فراهم نماید.
کافی، ج 6، ص 285، ح 3 .

حدیث2895

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِغْلِقُوا أَبوابَ الْمَعصیَةِ بِالإْسْتِعاذَةِ وَ افْتَحُوا أبوابَ الطّاعَةِ بِالتَّسمیَةِ ؛
درهای گناهان را با استعاذه (پناه بردن به خدا) ببندید و درهای طاعت را با بسم اللّه گفتن بگشایید.
الدعوات، ص 52 .

حدیث2896

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
هنگام آغاز هر کار کوچک و بزرگی بسم اللّه الرحمن الرحیم بگویید. یعنی برای این کار، از خدا مدد می‌جویم. خدایی که جز او کسی سزاوار پرستش نیست. پناهگاه پناهجو و فریادرس فریاد خواه است. خداوند بخشنده‌ای که با گسترش روزی بر ما رحم می‌کند، مهربان به ما، در آیین و دنیا و آخرتمان. دین را بر ما آسان و سبک و سهل گرفت. و به ما رحم می‌کند با جدا کردن از دشمنانش.
التوحید، ص 232.

حدیث2897

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند :
إنَّ بِسمِ اللّه‌ِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ أقرَبُ إلَی اسْمِ اللّه‌ِ الأْعظَمِ مِن سَوادِ الْعَینِ إلی بَیاضِها؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم، به اسم اعظم نزدیک‌تر است از سیاهی چشم به سفیدی‌اش.
عیون أخبار الرضا، ج 1، ص 8 .

حدیث2898

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند :
ما مِن أحَدٍ دَهَمَهُ أَمرٌ یَغُمُّهُ أَو کَرَبَتْهُ کُربَةً فَرَفَعَ رَأسَهُ إلَی السَّماءِ ثُمَّ قالَ ثَلاثَ مَرّاتٍ: بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ إلاّ فَرَّجَ اللّه‌ُ کُربَتَهُ و أذهَبَ غَمَّهُ؛
هر کس گرفتار چیزی است که غمگینش می‌سازد یا ناخوشایندی که ناراحتش می‌کند، اگر سر به آسمان بلند کند و سه بار بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید، بی‌تردید، خداوند، گره از کارش خواهد گشود و غمش را برطرف خواهد کرد.
مکارم الأخلاق، ص 347.

حدیث2899

رُبَّما تَرَکَ بَعضُ شیعَتِنا فِی افْتِتاحِ أَمرِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَـیَمْـتَحِنَهُ اللّه‌ُ بِمَکْروهٍ لِیُـنَـبِّهَهُ عَلی شُکرِ اللّه‌ِ وَ الثَّناءَ عَلَیهِ و یَمحَقُ وَ صَمةَ تَقصیرِهِ عِندَ تَرکِهِ قَولَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ؛
بسا که یکی از شیعیان ما در آغاز کاری، بسم اللّه الرحمن الرحیم نمی‌گوید و به همین خاطر، خداوند، او را گرفتار چیزی ناخوشایند می‌سازد تا به شکر و ثنای الهی متوجّه گردد و کوتاهی‌اش را در گفتن بسم اللّه، جبران کند.
التوحید، ص 231 .

حدیث2900

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
إذا تَوَضَّأَ أحَدُکُم و لَم یُسَمَّ کانَ لِلشَّیطانِ فی وُضوئِهِ شِرکٌ و إن أکَلَ أو شَرِبَ أو لَبِسَ و کُلُّ شَی‌ءٍ صَنَعَهُ یَنبَغی أن یُسَمِّی عَلَیهِ فَإن لَم یَفعَل کانَ لِلشَّیطانِ فیهِ شِرکٌ؛
هر گاه یکی از شما وضو بگیرد و بسم اللّه الرحمن الرحیم نگوید. شیطان در آن شریک است و اگر غذا بخورد و آب بنوشد یا لباس بپوشد و هر کاری که باید نام خدا را بر آن جاری سازد، انجام دهد و چنین نکند، شیطان در آن شریک است.
محاسن، ج 2، ص 433 .

حدیث2901

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
لا تَدَعْ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ و إن کانَ بَعدَهُ شِعرٌ؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم را رها مکن حتی اگر بعدش شعر باشد.
کافی، ج 2، ص 672 .

حدیث2902

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِحتَجِز مِنَ النّاسِ کُلِّهِم بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ و قُلْ هُوَ اللّه‌ُ أحَدٌ اِقرَأها عَن یَمینِکَ و عَن شِمالِکَ و مِن بَینِ یَدَیکَ و مِن خَلفِکَ و مِن فَوقِکَ و مِن تَحتِکَ؛
خود را از تمامی مردم با بسم اللّه الرحمن الرحیم و قل هو اللّه احد حفظ کن. آن را از سمت راست و چپ و جلو و عقب و بالا و پایین بخوان.
کافی، ج 2، ص 624 .

حدیث2903

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
ابتدای هر کتابی که از آسمان نازل شده، بسم اللّه الرحمن الرحیم است. هر گاه بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کردی اشکالی ندارد که استعاذه نکنی (نگویی که پناه می‌برم به خدا) و هر گاه بسم اللّه الرحمن الرحیم را تلاوت کردی، تو را از آنچه میان آسمان و زمین است محفوظ می‌دارد.
کافی، ج 3 ، ص 313.

حدیث2904

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
هر که بسم اللّه الرحمن الرحیم را با اعتقاد و دوستی محمد و آل پاکش و با تسلیم در برابر دستوراتشان و با ایمان به ظاهر و باطنش بخواند خداوند عزیز و جلیل در مقابل هر حرف آن، چیزی برتر از دنیا و آنچه در آن است، از ثروت و خوبی‌ها را به او می‌بخشد.
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج 1، ص 270.

حدیث2905

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
إنَّ الْعَبدَ إذا أرادَ أن یَقرَأَ أو یَعمَلَ عَمَلاً و یَقولُ... بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَإنَّهُ یُبارَکُ لَهُ فیهِ؛
هر بنده‌ای بخواهد چیزی بخواند یا کاری انجام دهد و بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید، در کارش برکت داده می‌شود.
تفسیر الإمام العسکری علیه‌السلام ، ص 25.

حدیث2906

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ مِفتاحُ کُلِّ کِتابٍ؛
بسم اللّه الرحمن الرحیم، کلید هر نوشته‌ای است.
الجامع الصغیر، ج 1، ص 481 .

حدیث2907

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
إذا قالَ الْعَبدُ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ قالَ اللّهُ جَلَّ جَلالُه: بَدَأَ عَبدی بِاسْمی و حَقٌّ عَلَیَّ أنْ اُتـَمِّمَ لَهُ اُمُورَهُ و اُبارِکَ لَهُ فی أَحوالِهِ؛
هر گاه بنده‌ای بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید خداوند می‌فرماید: بنده‌ام کارش را با نام من آغاز کرد، بر من است تا کارش را به پایان برسانم و برای او در کارهایش برکت قرار دهم.
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج 2، ص 269 .

حدیث2908

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
لَو قَرَأتَ بِسمِ اللّهِ تَحفَظُکَ الْمَلائِکَةُ إلَی الْجَنَّةِ و هُوَ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ؛
اگر بسم اللّه را قرائت کنی، فرشتگان، تا بهشت تو را حفظ می‌کنند و آن شفای هر دردی است.
فقه الرضا علیه‌السلام ، ص 342.

حدیث2909

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَن أرادَ أَنْ یُنجِیَهُ اللّه‌ُ مِنَ الزَّبانیَةِ التِّسعَةِ عَشَرَ فَلْیَقرَأْ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَإنَّها تِسعَةَ عَشَرَ حَرفا لِیَجعَلَ اللّهُ کُلَّ حَرفٍ مِنها جُنَّةً مِن واحدٍ مِنهُم؛
هر کس می‌خواهد خداوند او را از زبانیه (فرشتگان عذاب) نوزده‌گانه برهاند، بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند زیرا آن نوزده حرف است. تا خداوند هر حرف آن را سپری در مقابل یکی از آن فرشتگان قرار دهد.
بحارالأنوار، ج 89 ، ص 258 .

حدیث2910

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
هر کس کاری او را اندوهگین و به خود مشغول کند و او با اخلاص برای خدا بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید و با قلبش به سوی او رو کند، یکی از این دو برای او خواهد بود: یا در دنیا به حاجتش می‌رسد و یا حاجتش نزد پروردگار بوده و برای او ذخیره می‌شود و آن برای مؤمنان ماندگارتر است.
التوحید، ص 232 .

حدیث2911

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
عَنِ اللّهِ جَلّ وَ عزَّ أنَّهُ قالَ: کُلُّ أمرٍ ذی بالٍ لَم یُذکَر فیهِ بِسمِ اللّهِ فَهُوَ أَبْتَرُ؛
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله از خداوند عزیز و جلیل نقل کرده است که فرمود:
هر کار ارزشمندی که در آن بسم اللّه ذکر نشود ناقص است.
بحارالأنوار، ج 76، ص 305 .

حدیث2912

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَن کَـتَبَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَجَوَّدَهُ تَعظیما لِلّهِ غَفَرَ اللّهُ لَهُ؛
هر کس بسم اللّه الرحمن الرحیم را برای بزرگداشت خداوند زیبا بنویسد، خداوند او را می‌بخشد.
بحارالأنوار، ج 92، ص 35 .

حدیث2913

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
أنَّهُ إذا قالَ الْمُعَلِّمُ لِلصَّبیِّ قُل بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَقالَ الصَّبیُّ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ کَـتَبَ اللّه‌ُ بَراءَةً لِلصَّبِیِّ و بَراءَةً لأِبـَوَیهِ و بَراءَةً لِلمُعَلِّمِ؛
وقتی معلم به کودک بگوید: بگو بسم اللّه الرحمن الرحیم و کودک آن را تکرار کند خداوند برای کودک و پدر و مادرش و معلم، برائت از آتش در نظر خواهد گرفت.
مجمع البیان، ج 1، ص 50 .

حدیث2914

مَنْ قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ کَـتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ حَرفٍ أربَعَةَ آلافٍ حَسَنَةً و مَحا عَنهُ أربَعَةَ آلافِ سَیِّـئَةٍ و رَفَعَ لَهُ أربَعَةَ آلافِ دَرَجَةٍ؛
هر کس بسم اللّه الرحمن الرحیم را قرائت کند خداوند به ازای هر حرفِ آن چهار هزار حسنه برایش می‌نویسد و چهار هزار گناه از او پاک می‌کند و چهار هزار درجه او را بالا می‌برد.
بحارالأنوار، ج 92، ص 258.

حدیث2915

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
زَیـِّنوا مَوائِدَکُم بِالْبَقْلِ؛ فإِنَّها مَطرَدَةٌ لِلشَّیاطینِ مَعَ التَّسمیَةِ؛
سفره‌هایتان را با سبزی، زینت دهید ؛ زیرا سبزی با بسم اللّه الرحمن الرحیم، شیطان را طرد می‌کند.
مکارم الأخلاق، ص 176.

حدیث2916

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
اَلْعَبد... إِنْ قالَ فی أوَّلِّ وُضوئِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ طَهُرَت أعضاؤُهُ کُلُّها مِنَ الذُّنوبِ؛
اگـر بنـده‌ای... در ابتدای وضویش، بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید همه اعضایش از گناهان پاک می‌شود.
تفسیر الإمام العسکری علیه‌السلام ، ص 521 .

حدیث2917

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
إذا قالَ الْعَبدُ عِندَ مَنامِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ یَقولُ اللّه‌ُ: مَلائِکَتی! اُکتُبُوا بِالْحَسَناتِ نَفسَهُ إلَی الصَّباحِ؛
هر گاه بنده‌ای هنگام خوابش، بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید، خداوند به فرشتگان می‌گوید: به تعداد نفس‌هایش تا صبح برایش حسنه بنویسید.
جامع الأخبار، ص 42 .

حدیث2918

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
مَن رَفَعَ قِرطاسا مِنَ الأْرضِ مَکتوبا عَلَیهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ إجلالاً لِلّهِ ولاِسْمِهِ عَنْ أن یُداسَّ کانَ عِندَ اللّه‌ِ مِنَ الصِّدِّیقینَ و خُفِّفَ عَن والِدَیهِ و إن کانا مُشرِکَینِ؛
هر کس کاغذی را که روی آن بسم اللّه الرحمن الرحیم نوشته شده است از روی زمین بردارد و این کار برای بزرگداشت خداوند و جلوگیری از اهانت به نام او باشد، نزد خداوند از صدیقین به‌شمار می‌رود و از بار گناه پدر و مادرش برداشته خواهد شد، حتی اگر مشرک باشند.
تنبیه الخواطر و نزهة النواظر، ج 1، ص32.

حدیث2919

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند:
طوبی لِلْمُصْلِحینَ بَیْنَ النّاسِ، اُولئِکَ هُمُ الْمُقَرَّبونَ یَوْمَ الْقیامَةِ؛
خوشا به حال اصلاح‌کنندگان بین مردم، که آنان همان مقرّبان روز قیامت‌اند.
تحف العقول، ص 393 .

حدیث2920

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند:
إنَّ شیعَتَنا مَنْ سَلِمَتْ قُلوبُهُمْ مِنْ کُلِّ غِشٍّ وَغِلٍّ وَدَغَلٍ؛
بی‌گمان شیعیان ما، دل‌هایشان از هر خیانت، کینه، و فریبکاری پاک است.
بحارالأنوار، ج 68، ص 156

حدیث2921

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند:
وَ اعْلَمْ اَنَّ الاِْلْفَ مِنَ اللّه‌ِ وَ الْفِرْکَ مِنَ الشَّیْطانِ؛
بدان که، انس و الفت گرفتن [با دیگران] از خداوند و دشمنی از شیطان است.
کافی، ج 5، ص 500، ح 1 .

حدیث2922

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
به خدا سوگند، هرگز ملتی در زندگیِ مرفّه و پر نعمتی نبوده‌اند و نعمت و رفاه از آنان زائل نشده است، مگر به سبب گناهانی که مرتکب شده‌اند، چرا که خداوند به بندگانش ظلم نمی‌کند. اگر مردم به هنگامی که بلاها و سختی‌ها بر آنان فرود می‌آمد و نعمت‌ها از دستشان می‌رفت، با نیت‌های خوب و دلی مشتاق به پروردگارشان پناه می‌بردند، بی‌گمان هر از دست رفته‌ای به آنان باز می‌گشت و هر فاسدی اصلاح می‌شد.
نهج البلاغه، از خطبه 178 .

حدیث2923

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
وَ لَیْسَ یُحَبُّ لِلْمُلوکِ أَنْ یُفَرِّطوا فی ثَلاثٍ: فی حِفْظِ الثُّغورِ وَ تَفَقُّدِ الْمَظالِمِ وَ اخْتیارِ الصّالِحینَ لاَِعْمالِهِمْ؛
حاکم سزاوار نیست که در سه کار کوتاهی کند: حفظ مرزها، رسیدگی به حقوق پایمال شده و انتخاب افراد شایسته برای کارهایشان.
تحف العقول، ص 319.

حدیث2924

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
از حرص بپرهیزید، زیرا که پیشینیان شما در نتیجه حرص نابود شدند، حرص آنها را به بخل وادار کرد پس بخل ورزیدند. به قطع رحم وادار کرد پس با خویشاوندان قطع رابطه کردند. به بدی وادارشان کرد پس بدکار شدند.
نهج الفصاحه ، ح 992

حدیث2925

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
لاتَخْتَلِفوا، فَإِنَّ مَنْ کانَ قَبْلَکُمُ اخْتَلَفوا فَهَلَکوا؛
باهم اختلاف نکنید، که پیشینیان شما دچار اختلاف شدند و نابود گشتند.
کنزالعمال، ح 894 .

حدیث2926

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
با مردم منصفانه رفتار کن و خیرخواه و مهربان آنان باش؛ زیرا اگر چنین بودی و خداوند بر مردم آبادیی که تو در آن به سر می‌بری خشم گرفت و خواست بر آنان عذاب فرو فرستد، به تو نگاه می‌کند و به خاطر تو به آنان رحم می‌کند. خدای متعال می‌فرماید: و پروردگار تو هرگز بر آن نبوده که شهرهایی را که مردمش درستکارند، به ستمی هلاک کند.
مکارم الاخلاق، ص 457.

حدیث2927

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
ثَلاثٌ لَیْسَ لاَِحَدِ مِنَ النّاسِ فیهِنَّ رُخصَةٌ: بِرُّ الْوالِدَینِ مُسْلِما کانَ اَو کافِرا وَ الْوَفاءُ بِالْعَهْدِ لِمُسْلِمٍ کانَ اَو کافِرٍ وَ اَداءُ الاَْمانَةِ اِلی مُسْلِمٍ کانَ اَو کافِرٍ؛
سه چیز است که ترک آن برای هیچ کس جایز نیست: نیکی به پدر و مادر؛ مسلمان باشند یا کافر، وفای به عهد؛ با مسلمان یا کافر و ادای امانت؛ به مسلمان یا کافر.
جامع الصغیر، ج 2، ص 716، ح 3469.

حدیث2928

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اِنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وَ تَعالی اِذا اَرادَ بِقَوْمٍ بَقاءً اَوْ نَماءً رَزَقَهُمْ الْقَصْدَ وَ الْعَفافَ وَ اِذا اَرادَ بِقَوْمٍ اِقْتِطاعا فَتَحَ لَهُمْ اَوْ فَتَحَ عَلَیْهِم بابَ خیانَةٍ؛
هرگاه خداوند تبارک و تعالی ماندگاری، یا رشد ملتی را بخواهد، میانه‌روی و پاکدامنی را روزیشان می‌کند و هرگاه نابودی آنان را بخواهد، دَرِ خیانتکاری را به سود و یا به ضررشان، به رویشان می‌گشاید.
الدررالمنثور، ج 3، ص 120 .

حدیث2929

کونا لِلظّالِمِ خَصْما وَ لِلْمَظْلومِ عَوْنا؛
پیوسته دشمن ظالم و یاور مظلوم باشید.
نهج البلاغه، از نامه 47.

حدیث2930

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
یا عَلیُّ وَ لِلصّالِحِ ثَلاثُ عَلاماتٍ: یُصْلِحُ ما بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللّه‌ِ تَعالی بِالْعَمَلِ الصّالِحِ وَ یُصْلِحُ دینَهُ بِالْعِلْمِ وَ یَرْضی لِلنّاسِ ما یَرْضی لِنَفْسِهِ؛
ای علی! انسان صالح سه نشانه دارد: با عمل صالح، میان خود و خداوند را اصلاح می‌کند، با علم، دینش را اصلاح می‌نماید و برای مردم، همانی را می‌پسندد که برای خود می‌پسندد.
میراث حدیث شیعه، ج 2، ص 35، ح 122.

حدیث2931

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اَتـَرعوونَ عَنْ ذِکْرِ الْفاجِرِ حَتّی یَعْرِفَهُ النّاسُ؟! فَاذْکُرُوا الْفاجِرَ بِما فیهِ یَحْذَرْهُ النّاسُ؛
آیا از بردن نام بدکار، برای این‌که مردم او را بشناسند، خودداری می‌کنید؟ بدکار را با اعمال و کردارش معرفی کنید، تا مردم از او برحذر باشند.
کنزالعمال ، ح 8070 .

حدیث2932

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند:
گناهانی که باعث تغییر نعمت‌ها می‌شوند، عبارت‌اند از: تجاوز به مردم، ترک نمودن عادت‌های کار خیر و خوب و کفران نعمت و ترک شکر، زیرا خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: خداوند سرنوشت هیچ ملتی را تغییر نمی‌دهد، مگر این‌که خودشان تغییر روش دهند...
معانی الاخبار، ص 270.

حدیث2933

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اِقْبَلِ الْحَقَّ مِمَّنْ اَتاکَ بِهِ صَغیرٌ اَوْ کَبیرٌ وَ اِنْ کانَ بَغیضا وَارْدُدِ الْباطِلَ عَلی مَنْ جاءَ بِهِ مِنْ صَغیرٍ اَوْ کَبیرٍ وَ اِنْ کانَ حَبیبا ؛
حق را از هر کس که برایت آورد، کوچک باشد یا بزرگ، بپذیر، هر چند دشمنت باشد و باطل را، کوچک یا بزرگ، هر کس گوید به خودش برگردان، هر چند دوستت باشد.
کنزالعمال، ح 43152 .

حدیث2934

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
لَنْ تُقَدَّسَ اُمَّةٌ لایُؤْخَذُ لِلضَّعیفِ فیها حَقُّهُ مِنَ الْقَویِّ غَیْرَ مُتَعْتِـعٍ؛
ملّتی که نتوان در میان آنان بدون دلهره، حقّ ضعیف را از قوی گرفت، هرگز قابل ستایش نیست.
تحف العقول، ص 142.

حدیث2935

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
مَنْ اَصْبَحَ لا یَهْتَمُّ بِاُمورِ الْمُسْلِمینَ فَلَیْسَ مَنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلاً یُنادی یا لَلْمُسْلِمینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِمٍ؛
هر کس صبح کند و به امور مسلمانان همّت نورزد، از آنان نیست و هر کس فریاد کمک خواهی کسی را بشنود و به کمکش نشتابد، مسلمان نیست.
کافی، ج 2، ص 164، ح 5.

حدیث2936

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
عُمّالُکُمْ اَعْمالُکُمْ، کَما تَـکونونَ، یُوَلّی عَلَیْکُمْ؛
کارگزاران شما [نتیجه] اعمال شما هستند، همان گونه که هستید، بر شما حکومت می‌شود.
شرح شهاب الاخبار، ص 260.

حدیث2937

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
صِنْفانِ مِنْ اُمَّتی اِذا صَلُحا صَلُحَتْ اُمَّتی وَ اِذا فَسَدا، فَسَدَتْ اُمَّتی، قیلَ یا رَسولَ اللّه‌ِ وَ مَنْ هُما؟ قالَ: اَ لْـفُقَهاءُ وَ الاُْمَراءُ؛
دو گروه از امّت من اگر صالح شوند، امّتم صالح می‌شوند و اگر فاسد شوند، امّتم فاسد می‌شوند. عرض شد ای رسول خدا آن دو گروه کدامند؟ فرمودند: عالمان و حاکمان.
خصال، ص 37.

حدیث2938

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مِنْ کَمالِ السَّعادَةِ السَّعْیُ فی صَلاحِ الْجُمْهورِ؛
کوشش در راه اصلاح توده مردم، از کمال خوشبختی است.
غررالحکم، ح 9361 .

حدیث2939

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ بِذَوِی الْعُقولِ مِنَ الْحاجَةِ اِلَی الاَْدَبِ کَما یَظْمَأُ الزَّرْعُ اِلَی الْمَطَرِ؛
نیاز عاقلان به ادب، همانند نیاز کشتزار به باران است.
(غررالحکم، ح 3475.)

حدیث2940

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلْعَقْلُ حِفْظُ التَّجارِبِ وَ خَیْرُ ما جَرَّبْتَ ما وَعَظَکَ؛
عقل، اندوختن تجربه‌ها (و عمل به آن) است و بهترین تجربه، آن است که پندت داده.
(نهج البلاغه، نامه 31.)

حدیث2941

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
فَسادُ الاَْخْلاقِ بِمُعاشَرَةِ السُّفَهاءِ وَ صَلاحُ الاَْخْلاقِ بِمُنافَسَةِ الْعُقَلاءِ وَ الْخَلْقُ اَشْکالٌ فَکُلٌّ یَعْمَلُ عَلی شاکِلَتِهِ؛
معاشرت با نابخردان، اخلاق را فاسد و رقابت با عقلا اخلاق را اصلاح می‌نماید و مردم متفاوتند، و هر کس بر حسب طینت خود رفتار می‌کند.
(بحارالأنوار، ج 78، ص 82 ، ح 78.)

حدیث2942

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
یَنْبَغی لِلْعاقِلِ اَنْ یُخاطِبَ الْجاهِلَ مُخاطَبَةَ الطَّبیبِ الْمَریضَ؛
شایسته است که برخورد عاقل با نادان، مانند برخورد طبیب با بیمار باشد.
(غررالحکم، ح 10944. )

حدیث2943

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلْعَقْلُ حَیْثُ کانَ آلِفٌ مَاْلوفٌ ؛
عقل هر کجا باشد، انس‌گیرنده و الفت‌پذیر است.
غررالحکم، ح1251

حدیث2944

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
اَلا وَ اِنَّ اَعْقَلَ النّاسِ عَبْدٌ عَرَفَ رَبَّهُ فَاَطاعَهُ وَ عَرَفَ عَدُوَّهُ فَعَصاهُ وَ عَرَفَ دارَ اِقامَتِهِ فَاَصْلَحَها وَ عَرَفَ سُرْعَةَ رَحیلِهِ فَتَزَوَّدَ لَها؛
بدانید که عاقل‌ترین مردم کسی است که پروردگارش را بشناسد و از او پیروی کند، دشمنان خدا را بشناسد و از آنان نافرمانی کند، جایگاه ابدی خود را بشناسد و آن را آباد کند و بداند به زودی به آنجا سفر خواهد کرد و برای آن، توشه بردارد.
(اعلام الدین، ص 337، ح 15.)

حدیث2945

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
اِنَّما یُدْرَکُ الْخَیْرُ کُلُّهُ بِالْعَقْلِ، وَ لا دینَ لِمَنْ لا عَقْلَ لَهُ؛
همه خوبی‌ها با عقل شناخته می‌شوند و کسی که عقل ندارد، دین ندارد.
تحف العقول، ص 54

حدیث2946

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
رَاْسُ الْعَقْلِ بَعْدَ الاْیمانِ بِاللّه‌ِ مُداراةُ النّاسِ فی غَیْرِ تَرْکِ حَقٍّ؛
کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است به شرط آن که حق، ترک نشود.
تحف العقول، ص 42

حدیث2947

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
چهار چیز بر هر عاقل و خردمندی از امّت من واجب است. گفته شد: ای پیامبر خدا! آن چهار چیز کدام‌اند؟ فرمودند: گوش فرادادن به دانش، نگهداری، نشر و عمل به آن.
تحف العقول، ص 57.

حدیث2948

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
مَثَلُ الْعَقْلِ فِی الْقَلْبِ کَمَثَلِ السِّراجِ فی وَسَطِ الْبَیْتِ؛
عقل در دل، همانند چراغ در میان خانه است.
(علل الشرایع، ص 98، ح 1. )

حدیث2949

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
یا عَلیُّ اَلْعَقْلُ مَا اکْتُسِبَتْ بِهِ الْجَنَّةُ وَ طُلِبَ بِهِ رِضَی الرَّحْمنِ؛
ای علی! عقل چیزی است که با آن، بهشت و خشنودی خداوند مهربان به دست می‌آید.
(من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 369، ح 5762 .)

حدیث2950

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
لا یَسْتَیْقِنُ الْقَلْبُ اَنَّ الْحَقَّ باطِلٌ اَبَدا وَ لا یَسْتَیقِنُ اَنَّ الْباطِلَ حَقٌّ اَبَدا؛
هرگز دل به باطل بودن حق و به حق بودن باطل یقین نمی‌کند.
(تفسیر العیاشی، ج 2، ص 53، ح 39. )

حدیث2951

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
اَمّا عَلامَةُ التّائِبِ فَاَرْبَعَةٌ: اَلنَّصیحَةُ لِلّهِ فی عَمَلِهِ وَ تَرْکُ الْباطِلِ وَ لُزومُ الْحَقِّ وَ الْحِرْصُ عَلَی الْخَیْرِ ؛
نشانه توبه‌کننده چهار است: عمل خالصانه برای خدا، رها کردن باطل، پایبندی به حق و حریص بودن بر کار خیر.
(تحف العقول، ص 20. )

حدیث2952

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اِصْبِرْ عَلی مَرارَةِ الْحَقِّ وَ ایّاکَ اَنْ تَنْخَدِعَ لِحَلاوَةِ الباطِلِ؛
تلخی حق را تحمل کن، و مبادا که فریب شیرینی باطل را بخوری.
(غررالحکم، ح 2472. )

حدیث2953

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند:
قُلِ الْحَقَّ وَ اِنْ کانَ فیهِ هَلاکُکَ فَاِنَّ فیهِ نَجاتَکَ... اِتَّقِ اللّه‌َ وَ دَعِ الْباطِلَ وَ اِنْ کانَ فیهِ نَجاتُکَ فَاِنَّ فیهِ هَلاکَکَ؛
حق را بگو اگر چه نابودی تو در آن باشد، زیرا که نجات تو در آن است... تقوای الهی پیشه کن و باطل را فرو گذار هر چند [به ظاهر] نجات تو در آن باشد، زیرا که نابودی تو در آن است.
تحف العقول، ص 408

حدیث2954

امام علی علیه‌السلام می فرمایند: اِنَّ مَنْ لا یَنْفَعُهُ الْحَقُّ یَضُرُّهُ الْباطِلُ وَ مَنْ لا یَسْتَقیمُ بِهِ الْهُدی تَضُرُّهُ الضَّلالَةُ وَ مَنْ لا یَنْفَعُهُ الْیَقینُ یَضُرُّهُ الشَّکُّ؛
به راستی که هر کس را حق سود ندهد، باطل زیانش رساند و هر کس به راه هدایت نرود، به کجراهه گمراهی افتد و هر کس یقین، او را سود نبخشد، شکّ زیانش رساند.
تحف العقول، ص 152

حدیث2955

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ الْحَقَّ وَ الْباطِلَ لا یُعْرَفانِ بِالنّاسِ، وَ لکِنِ اعْرِفِ الْحَقَّ بِاتِّباعِ مَنِ اتَّبَعَهُ وَ الْباطِلَ بِاجْتِنابِ مَنِ اجْتَنَبَهُ؛
حق و باطل به مردم (و شخصیت افراد) شناخته نمی‌شوند بلکه حق را به پیروی کسی که از آن پیروی می‌کند بشناس و باطل را به دوری کسی که از آن دوری می‌کند.
امالی طوسی، ص 134، ح 216.

حدیث2956

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
لا تُقاتِلوا (تَقْتُلوا) الخَوارِجَ بَعْدی، فَلَیسَ مَنْ طَلَبَ الحَقَّ فَاَخْطَـأَهُ کَمَنْ طَلَبَ الْباطِلَ فَأدْرَکَهُ؛
بعد از من با خوارج نجنگید (آنان را نکشید)؛ زیرا کسی که طالب حق باشد و به آن نرسد، با کسی که جویای باطل باشد و به آن دست یابد، یکسان نیست.
(نهج البلاغه، از خطبه 61. )

حدیث2957

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند:
میان حق و باطل جز کم‌عقلی فاصله نیست. عرض شد: چگونه، ای فرزند رسول خدا؟ فرمودند: انسان کاری را که موجب رضای خداست برای غیر خدا انجام می‌دهد، در صورتی که اگر آن را خالص برای رضای خدا انجام می‌داد، زودتر به هدف خود می‌رسید تا برای غیر خدا.
محاسن، ج 1، ص 254، ح 280

حدیث2958

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَلْکَـیِّسُ صَدیقُهُ الْحَقُّ وَ عَدُوُّهُ الْباطِلُ؛
انسان زیرک، دوستش حق است و دشمنش باطل.
(غررالحکم، ح 1524. )

حدیث2959

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
ثَلاثٌ فیهِنَّ النَّجاةُ: لُزومُ الْحَقِّ وَ تَجَنُّبُ الْباطِلِ وَ رُکوبُ الْجِدِّ؛
نجات و رستگاری در سه چیز است: پایبندی به حق، دوری از باطل و سوار شدن بر مرکب جدّیت.
(غررالحکم، ح 4661. )

حدیث2960

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
سه ویژگی است که در هر کس یافت شود، ویژگی‌های ایمان کامل می‌گردد: آن که وقتی خشنود گردد، خشنودی‌اش او را به باطل نکشاند و خشمش او را به هنگام خشم، از حق برون نبرد و هر گاه توان یافت، به آنچه از او نیست، دست درازی نکند.
الاصول الستة عشر، ص 35

حدیث2961

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ مِنْ حَقیقَةِ الاْیمانِ اَنْ تُؤْثِرَ الْحَقَّ وَ اِنْ ضَرَّکَ عَلَی الْباطِلِ وَ اِنْ نَفَعَکَ وَ اَنْ لا یَجوزَ مَنْطِقُکَ عِلْمَکَ؛
از حقیقت ایمان این است که حق را بر باطل مقدم داری، هر چند حق به ضرر تو و باطل به نفع تو باشد و نیز از حقیقت ایمان آن است که گفتار تو از دانشت بیشتر نباشد.
محاسن، ج 1، ص 205

حدیث2962

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ لِلْحقِّ دَوْلَةً وَ لِلْباطِلِ دَوْلَةً وَ کُلُّ واحِدٍ مِنْهُما فی دَوْلَةِ صاحِبِهِ ذَلیلٌ؛
براستی که حق را دولتی است و باطل را دولتی، و هر یک از این دو، در دولت دیگری ذلیل است.
(کافی، ج 2، ص 447، ح 12 . )

حدیث2963

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
لَنْ تَبْقَی الاَرْضُ اِلاّ وَ فیها عالِمٌ یَعْرِفُ الْحَقَّ مِنَ الباطِلِ؛
هرگز زمین باقی نمی‌ماند مگر آن که در آن دانشمندی وجود دارد که حق را از باطل می‌شناسد.
محاسن، ج 1، ص 234

حدیث2964

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
کَلامٌ فی حَقٍّ خَیرٌ مِن سُکوتٍ عَلی باطِلٍ؛
سخن گفتن درباره حق، از سکوتی بر باطل بهتر است.
(من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 396. )

حدیث2965

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
از خدعه و حیله آرزوها بپرهیزید. چه بسیار آرزومندِ روزی که به آن روز نمی‌رسد و چه بسیار سازنده‌ای که در ساخته‌اش ساکن نمی‌شود و چه بسیار جمع کننده مالی که از آن استفاده نمی‌کند و شاید آن مال را از باطل به دست آورده و یا از حق کسی جلوگیری کرده، تا به آن مال رسیده است و باید بار همه آن گناهان را به‌دوش کشد.
غررالحکم، ح 2563

حدیث2966

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ رَکِبَ الْباطِلَ اَذَلَّهُ مَرْکَبُهُ. مَن تَعَدَّی الحَقَّ ضاقَ مَذْهَبُهُ؛
کسی که بر باطل سوار شود، مَرکبش او را ذلیل خواهد کرد. کسی که از راه حق منحرف شود راه بر او تنگ خواهد شد.
(عیون الحکم والمواعظ، ص 444)

حدیث2967

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
اَلْحَقُّ ثَقیلٌ مُرٌّ وَ الْباطِلُ خَفیفٌ حُلْوٌ وَ رُبَّ شَهْوَةِ ساعَةٍ تورِثُ حُزْنا طَویلاً؛
حق، سنگین و تلخ است و باطل، سبک و شیرین و بسا خواهش و هوا و هوسی که لحظه‌ای بیش نمی‌ماند، اما غم و اندوهی طولانی به دنبال می‌آورد.
مکارم الاخلاق، ص 465.

حدیث2968

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند: لَیْسَ مِنْ باطِلٍ یَقومُ بِاِزاءِ الْحَقِّ اِلاّ غَلَبَ الْحَقُّ الْباطِلَ وَ ذلِکَ قَولُهُ: بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَی الباطِلِ فَیَدْمَغُهُ...؛
هیچ باطلی نیست که در برابر حق بایستد مگر آن که حق بر باطل چیره می‌شود و این سخن خداوند است: بلکه حق را بر سر باطل می‌زنیم که آن را در هم می‌کوبد...
کافی، ج 8 ، ص 242)

حدیث2969

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
قَلیلُ الْحَقِّ یَدْفَعُ کَثیرَ الباطِلِ کَما اَنَّ الْقَلیلَ مِنَ النّارِ یُحْرِقُ کَثیرَ الْحَطَبِ؛
اندکی حقّ، بسیاری باطل را نابود می‌کند، همچنان که اندکی آتش، هیزم‌های فراوانی را می‌سوزاند.
(غررالحکم، ح 6735. )

حدیث2970

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَلْحَقُّ سَیْفٌ قاطِعٌ عَلی اَهْلِ الْباطِلِ؛
حق، شمشیر بُرَّنده‌ای است بر ضد اهل باطل.
(عیون الحکم والمواعظ، ص 28. )

حدیث2971

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَلا وَ مَنْ اَکَلَهُ الْحَقُّ فَاِلَی الجَنَّةِ وَ مَنْ اَکَلَهُ الباطِلُ فَاِلَی النّارِ؛
بدانید که هر کس در راه حق از دنیا برود، به بهشت و هر کس در راه باطل از دنیا برود، به جهنم می‌رود.
(نهج البلاغه، از نامه 17. )

حدیث2972

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
ـ وَ قَدْ سُئِلَ عَنْ تَفسیرِ السُّنَّةِ وَ الْبِدْعَةِ وَ الْجَماعَةِ وَ الْفُرْقَهِ ـ : اَلسُّنَّةُ ـ و اللّه‌ِ ـ سُنَّةُ مُحمِّدٍ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وَ الْبِدْعَةُ ما فارَقَها وَ الْجَماعَةُ ـ وَ اللّه‌ِ ـ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْحَقِّ وَ اِنْ قَلّوا وَ الْفُرقَةُ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْباطِلِ وَ اِنْ کَثُروا؛
در پاسخ به پرسش از معنای سنّت، بدعت، جماعت و تفرقه فرمودند: به خدا سوگند، سنّت، همان سنّت محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله است و بدعت آنچه خلاف آن باشد و به خدا قسم، جماعت، همدست شدن با اهل حق است هر چند اندک باشند و تفرقه، همدستی با اهل باطل است هر چند بسیار باشند.
(کنزالعمّال، ح 1644. )

حدیث2973

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اَبَی اللّه‌ُ اَنْ یُعَرِّفَ باطِلاً حَقّا اَبَی اللّه‌َ اَنْ یَجْعَلَ الْحَقَّ فی قَلْبِ الْمُؤْمِنِ باطِلاً لا شَکَّ فیهِ وَ اَبَی اللّه‌ُ اَنْ یَجْعَلَ الْباطِلَ فی قَلْبِ الْـکافِر الْمُخالِفِ حَقّـا لا شَکَّ فیهِ وَ لَوْ لَمْ یَجْعَلْ هذا هکَذا ما عُرِفَ حَقٌّ مِنْ باطِلٍ؛
خداوند اِبا دارد از این که باطلی را حق معرفی نماید، خداوند اِبا دارد از این که حق را در دل مؤمن، باطلی تردیدناپذیر جلوه دهد، خداوند اِبا دارد از این که باطل را در دل کافر حق ستیز به صورت حقی تردیدناپذیر جلوه دهد، اگر چنین نمی‌کرد، حق از باطل شناخته نمی‌شد.
(محاسن، ج 1، ص 277. )

حدیث2974

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
فَلَوْ اَنَّ الْباطِلَ خَلَصَ مِنْ مِزاجِ الْحَقِّ لَمْ یَخْفَ عَلی المُرتادینَ وَ لَوْ اَنَّ الْحَقَّ خَلَصَ مِنْ لَبْسِ الْباطِلِ انْقَطَعَتْ عَنْهُ اَلْسُنُ الْمُعانِدینَ وَلکِنْ یُوْخَذُ مِنْ هذا ضِغْثٌ وَ مِنْ هذا ضِغْثٌ؛
اگر باطل با حق درنیامیزد، بر حقیقت جویان پوشیده نمی‌مانَد و اگر حق با باطل آمیخته نشود، زبان دشمنان آن بریده می‌شود، لیکن مشتی از آن برداشته می‌شود و مشتی از این. (و بدین ترتیب حق و باطل درهم آمیخته می‌شود و شبهه پیش می‌آید).
(نهج البلاغه، خطبه 50 . )

حدیث2975

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَما اِنَّهُ لَیْسَ بَیْنَ الْحَقِّ وَ الْباطِلِ اِلاّ اَرْبَعُ اَصابِـعَ - فَسُئِلَ عَنْ مَعْنی قَولِهِ هذا، فَجَمَعَ اَصابِعَهُ وَ وَضَعَها بَیْنَ اُذُنِهِ وَ عَیْنِهِ - ثُمَّ قالَ: اَ لْباطِلُ اَنْ تَقولَ: سَمِعْتُ وَ الْحَقُّ اَنْ تَقولَ: رَأَیْتُ؛
هان! میان حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نیست. از آن حضرت درباره معنای این فرمایش سؤال شد. امام انگشتان خود را به‌هم چسباند و آنها را میان گوش و چشم خود گذاشت و آن‌گاه فرمودند: باطل این است که بگویی: شنیدم و حق آن است که بگویی: دیدم.
(نهج البلاغه، از خطبه 141. )

حدیث2976

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
لا یُؤنِسَنَّکَ اِلاَّ الْحَقُّ وَ لا یوحِشَنَّکَ اِلاَّ الْباطِلُ؛
مبادا جز حق، با تو اُنس بگیرد و جز باطل، از تو بهراسد.
(نهج البلاغه، از خطبه 130 . )

حدیث2977

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
ظَـلَمَ الْحَقَّ مَنْ نَصَرَ الْباطِلَ؛
هر کس باطل را یاری کند، به حق ستم کرده است.
(غررالحکم، ح 6041. )

حدیث2978

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَلْحَقُّ طَریقُ الْجَنَّةِ وَ الْباطِلُ طَریقُ النّارِ وَ عَلی کُلِّ طَریقٍ داعٍ؛
حق، راه بهشت است و باطل، راه جهنم و بر سر هر راهی دعوت کننده‌ای است.
(نهج السعادة، ج 3، ص 291. )

حدیث2979

امام کاظم علیه‌السلام :
اَلْمُؤْمِنُ قَلیلُ الْکَلامِ کَثیرُ الْعَمَلِ، وَ الْمُنافِقُ کَثیرُ الْکَلامِ قَلیلُ الْعَمَلِ؛
مؤمن کم حرف و پر کار است و منافق پر حرف و کم کار.
تحف العقول، ص397.

حدیث2980

امام علی علیه السلام :
مَنْ باعَ نَفْسَهُ بِغَیْرِ نَعیمِ الْجَنَّةِ فَقَدْ ظَلَمَها؛
هر کس خودش را جز به نعمت بهشت بفروشد، براستی که به خویشتن ظلم کرده است.
غررالحکم، ج5، ص 458، ح 9164.

حدیث2981

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
لَیْسَ شَیْ‌ءٌ اُطیعَ اللّه‌ُ فیهِ اَعْجَلَ ثَوابا مِنْ صِلَةِ الرَّحِمِ وَ لَیْسَ شَیْ‌ءٌ اَعْجَلَ عِقابا مِنَ الْبَغْیِ وَ قَطیعَةِ الرَّحِمِ؛
هیچ طاعتی نیست که پاداشش زودتر از صله‌رحم برسد و مجازاتی سریع‌تر از مجازات ظلم و قطع‌رحم نیست.
نهج الفصاحه، ح 2398 .

حدیث2982

امام باقر علیه السلام :
لَیْسَ مِنّا وَ لا مِنْکُمْ مَنْ ظَلَمَ النّاسَ؛
از ما نیست و از شما (شیعیان هم) نیست کسی که به مردم ظلم کند.
شرح الأخبار، ج 3، ص 488، ح 1414.

حدیث2983

امام علی علیه السلام :
مَنْ اَشْفَقَ عَلی نَفْسِهِ لَمْ یَظْلِمْ غَیْرَهُ؛
هر کس دلسوز خود باشد به دیگران ظلم نمی‌کند.
غررالحکم، ج 5، ص231، ح 8119 .

حدیث2984

امام علی علیه السلام :
اوصیکُما بِتَقْوَی اللّه‌ِ... وَ کونا لِلظّالِمِ خَصْما وَ لِلْمَظْلومِ عَوْنا؛
شما را سفارش می‌کنم به تقوای الهی... و دشمن ظالم و یاور مظلوم باشید.
نهج البلاغه، از نامه 47.

حدیث2985

امام علی علیه السلام :
خَیْرُ النّاسِ مَنْ اِنْ اُغْضِبَ حَلُمَ وَ اِنْ ظُلِمَ غَفَرَ وَ اِنْ اُسی‌ءَ اِلَیْهِ اَحْسَنَ؛
بهترین مردم کسی است که اگر او را به خشم آورند، بردباری نماید و چنانچه به او ظلم شود، ببخشاید و چون به او بدی شود، خوبی کند.
غررالحکم، ج3، ص 430، ح 5000 .

حدیث2986

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اِسْتَعیذوا بِاللّه‌ِ... مِنْ اَنْ تَظْلِموا اَوْ تُظْلَموا؛
به خدا پناه ببرید از این‌که ظلم کنید و یا زیر بار ظلم بروید.
نهج الفصاحه، ح 278 .

حدیث2987

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
خدا رحمت کند بنده‌ای را که حلالیت بطلبد از برادری که به آبرو یا مال او تجاوز کرده، قبل از آن که (در قیامت) از او بازخواست کنند، آنجایی که دینار و درهمی نباشد، در نتیجه اگر شخص کار نیکی داشته باشد از آن بردارند و اگر نداشته باشد، از گناهان مظلوم برداشته بر گناهان او بیفزایند.
نهج الفصاحه، ح 1657.

حدیث2988

امام علی علیه السلام :
مَنْ طَلَبَ عِزّا بِظُلْمٍ وَباطِلٍ أَوْرَثَهُ اللّه‌ُ ذُلاًّ بِإِنْصافٍ وَ حَقٍّ؛
هر کس عزّت را با ظلم و باطل طلب کند، خداوند به انصاف و حق ذلّت نصیبش می‌نماید.
شرح‌نهج‌البلاغه، ابن‌ابی‌الحدید، ج20،ص309،ح536 .

حدیث2989

امام باقر علیه السلام :
مَا انْتَصَرَ اللّه‌ُ مِنْ ظالِمٍ إِلاّ بِظالِمٍ وَذلِکَ قَوْلُهُ عَزَّوَجَلَّ (وَکَذلِکَ نُوَلّی بَعْضَ الظّالِمینَ بَعْضا)؛
خداوند هیچگاه از ظالم انتقام نگرفت مگر به وسیله ظالمی دیگر و این سخن خدای عزّوجلّ است که: و بدین سان ظالمان را به سزای اعمالی که می‌کنند بر یکدیگر مسلّط می‌کنیم.
بحارالأنوار، ج 75، ص 313، ح 28 .

حدیث2990

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
یَقولُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ: وَعِزَّتی وَجَلالی لأََنْتَقِمَنَّ مِنَ الظّالِمِ فی عاجِلِهِ وآجِلِهِ وَلأََنْتَقِمَنَّ مِمَّنْ رَأی مَظْلوما فَقَدَرٌ أَنْ یَنْصُرَهُ فَلَمْ یَنْصُرْهُ؛
خدای عزوجل می‌فرماید: به عزّت و جلالم سوگند که از ظالم در دنیا و آخرت انتقام می‌گیرم و از کسی هم که مظلومی را ببیند و بتواند یاریش کند و نکند بی‌گمان انتقام می‌گیرم.
کنزالعمال، ج3، ص 505، ح 7641.

حدیث2991

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
لِیَنْصُرِ الرَّجُلُ أَخاهُ ظالِما أَوْ مَظْلُوما إِنْ کانَ ظالِما فَیَنْهاهُ فَإِنَّهُ لَهُ نُصْرَةٌ وَإِنْ کانَ مَظْلوما فَیَنْصُرُهُ؛
انسان باید برادر (دینی) خویش را یاری کند چه ظالم باشد چه مظلوم اگر ظالم باشد او را باز دارد که این به‌منزله یاری کردن اوست و اگر مظلوم باشد یاریش کند.
نهج الفصاحه، ح 2422.

حدیث2992

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
إِنَّ النّاسَ إِذا رَأَوُا الظّالِمَ فَلَمْ یَأْخُذوا عَلی یَدَیْهِ أَوْشَکَ أَنْ یَعُمَّهُمُ اللّه‌ُ بِعِقابٍ مِنْهُ؛
مردم آنگاه که ظالم را ببینند و او را باز ندارند، انتظار می‌رود که خداوند همه را به عذاب خود گرفتار سازد.
نهج الفصاحه، ح 833 .

حدیث2993

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
مَنْ أَخَذَ لِلْمَظْلومِ مِنَ الظّالِمِ کانَ مَعیَ فِی الْجَنَّةِ تَصاحُبا؛
هر کس داد مظلوم را از ظالم بگیرد، در بهشت با من یار و هم‌نشین باشد.
بحارالأنوار، ج 75، ص 359، ح 74.

حدیث2994

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اِتَّقوا دَعْوَةَ الْمَظْلومِ وَإنْ کانَ کافِرا فَإِنَّها لَیْسَ دونَها حِجابٌ؛
از نفرین مظلوم بترسید اگر چه کافر باشد، زیرا در برابر نفرین مظلوم پرده و مانعی نیست.
نهج الفصاحه، ح 48 .

حدیث2995

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند :
ظلم سه قسم است: ظلمی که خدا نمی‌آمرزد، ظلمی که می‌آمرزد و ظلمی که از آن نمی‌گذرد، اما ظلمی که خدا نمی‌آمرزد شرک است. خداوند می‌فرماید: حقا که شرک ظلمی بزرگ است و اما ظلمی که خدا می‌آمرزد، ظلم بندگان به‌خودشان میان خود و پروردگارشان است اما ظلمی که خدا از آن نمی‌گذرد ظلم بندگان به یکدیگر است.
نهج الفصاحه، ح 1924.

حدیث2996

حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام می فرمایند:
فَرَضَ اللّه‌ُ... العَدْلَ تَسکینا لِلْقُلوبِ؛
خداوند عدالت را برای آرامش دل‌ها، واجب کرد.
علل الشرایع، ج1، ص 248، ح 2.

حدیث2997

امام علی علیه السلام :
مَنْ عَمِلَ بِالْعَدْلِ حَصَّنَ اللّه‌ُ مُلْکَهُ؛
هر کس به عدالت رفتار کند، خداوند حکومتش را حفظ خواهد کرد.
غررالحکم، ج5، ص 355، ح 8722 .

حدیث2998

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
ما مِنْ اَحَدٍ یَکونُ عَلی شَی‌ءٍ مِنْ اُمورِ هذِهِ الاُْمَّةِ قَلَّتْ اَمْ کَثُرَتْ فَلا یَعْدِلُ فیهِمْ اِلاّ کَبَّهُ اللّه‌ُ فِی النّارِ؛
هر کس کاری از کارهای کوچک و یا بزرگ این امت را در دست بگیرد و در میانشان عدالت را اجرا نکند خداوند او را به رو، در آتش خواهد افکند.
مستدرک علی الصحیحین، ج 4، ص 90.

حدیث2999

امام علی علیه السلام :
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ فَرَضَ عَلی اَئِمَّةِ الْعَدْلِ اَنْ یُقَدِّروا اَنْفُسَهُمْ بِضَعَفَةِ النّاسِ کَیْلا یَتَبَیَّغَ بِالْفَقیرِ فَقْرُهُ؛
خداوند عزوجل بر پیشوایان عادل واجب کرده که سطح زندگی خود را با مردم ناتوان برابر کنند تا فقیر را، فقرش برآشفته نکند.
نهج البلاغه، خطبه 209.

حدیث3000

امام علی علیه السلام :
اَحْسَنُ الْعَدْلِ نُصْرَةُ الْمَظْلومِ؛
بهترین عدالت یاری مظلوم است.
غررالحکم، ج2، ص 394، ح 2977.

حدیث3001

امام علی علیه السلام :
اِسْتَعْمِلِ الْعَدْلَ وَاحْذَرِ الْعَسْفَ وَالْحَیْفَ فَاِنَّ الْعَسْفَ یَعودُ بِالْجَلاءِ وَالْحَیْفَ یَدْعوا اِلَی السَّیْفِ؛
عدالت را اجرا کن و از زورگویی و ستمگریبپرهیز زیرا زورگویی مردم را به ترک از وطن وامی‌دارد، و ستم آنان را به قیام مسلّحانه می‌کشاند.
نهج البلاغه، حکمت 476.

حدیث3002

امام علی علیه السلام :
قُلوبُ الرَّعِیَّةِ خَزائِنُ راعیها فَما اَوْدَعَها مِنْ عَدْلٍ اَوْ جَوْرٍ وَجَدَهُ؛
دلهای مردم صندوقچه‌های حاکم است، پس آنچه از عدالت و یا ظلم در آنها بگذارد، همان را خواهد دید.
غررالحکم، ج4، ص 521، ح 6825.

حدیث3003

امام علی علیه السلام :
اِنَّ الْعَدْلَ میزانُ اللّه‌ِ سُبْحانَهُ الَّذی وَضَعَهُ فِی الْخَلْقِ وَنَصَبَهُ لاِِقامَةِ الحَقِّ فَلا تُخالِفْهُ فی میزانِهِ وَلا تُعارِضْهُ فی سُلطانِهِ؛
به‌راستی که عدالت ترازوی (معیار) خدای‌سبحان است که در میان خلق نهاده است و برای برپاداشتن حق نصب فرموده، پس در ترازوی خداوند با او مخالفت نکن و با حکومتش مقابله ننما.
غررالحکم، ج2، ص 508، ح 3464.

حدیث3004

امام علی علیه السلام :
اِجْعَلِ الدِّینَ کَهْفَکَ وَالْعَدْلَ سَیْفَکَ تَنْجُ مِنْ کُلِّ سوءٍ وَتَظْفَرْ عَلی کُلِّ عَدُوٍّ؛
دین را پناهگاه و عدالت را اسلحه خود قرار ده تا از هر بدی نجات پیدا کنی و بر هر دشمنی پیروز گردی.
غررالحکم، ج2، ص 221، ح 2433.

حدیث3005

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اِذا حَکَموا بِغَیْرِ عَدْلٍ اِرْتَفَعَتِ الْبَرَکاتُ؛
هنگامی که به غیر عدالت حکم کنند، برکت‌ها از بین می‌روند.
معدن الجواهر، ص 73.

حدیث3006

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اَعدَلُ النّاسِ مَن رَضِیَ لِلنّاسِ مایَرْضی لِنَفسِهِ وَکَرِهَ لَهُمْ ما یَکْرَهُ لِنَفْسِهِ؛
عادل‌ترین مردم کسی است که برای مردم همان را بپسندد که برای خود می‌پسندد و برای آنان نپسندد آنچه را برای خود نمی‌پسندد.
نهج الفصاحه، ح 340.

حدیث3007

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَثِقُ بِاَحَدٍ لِسُوءِ ظَنِّهِ وَ لا یَثِقُ بِهِ اَحَدٌ لِسوءِ فِعْلِهِ؛
بدترین مردم کسی است که به خاطر بدگمانیش به کسی اعتماد نمی‌کند و به خاطر کردار بدش کسی به او اعتماد نمی‌نماید.
غررالحکم، ج 4، ص 178، ح 5748.

حدیث3008

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ یَظْلِمُ النّاسَ؛
بدترین مردم کسی است که به مردم ظلم می‌کند.
غررالحکم، ج 4، ص 164، ح 5676.

حدیث3009

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَشْکُرُ النِّعْمَةَ وَ لا یَرْعَی الحُرْمَةَ؛
بدترین مردم کسی است که نعمت را شکر نمی‌کند و حرمت را نگه نمی‌دارد.
غررالحکم، ج 4، ص 170، ح 5705.

حدیث3010

امام علی علیه السلام می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ مَنْ یَری اَنَّهُ خَیْرُهُمْ؛
بدترین مردم کسی است که خود را بهتر از دیگران بداند.
غررالحکم، ج 4، ص 168، ح 5701.

حدیث3011

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
شَرُّکُمْ مَنْ لا یُرجی خَیْرُهُ وَ لا یُؤْمَنُ شَرُّهُ؛
بدترین شما کسی است که به خیرش امیدی نیست و از شرش امانی نباشد.
نهج الفصاحه، ح 1526.

حدیث3012

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ الضَّیِّقُ عَلی اَهْلِهِ، قالوا یا رَسُولَ اللّه‌ِ وَ کَیْفَ یَکُونُ ضَیِّقا عَلی اَهْلِهِ قالَ: الرَّجُلُ اِذا دَخَلَ بَیْتَهُ خَشَعَتِ امْرَأَتُهُ وَ هَرَبَ وَلَدُهُ وَ فَرَّ فَاِذا خَرَجَ ضَحِکَتِ امْرَأَتُهُ وَ اسْتَأْنَسَ اَهْلُ بَیْتِهِ؛
بدترین مردم کسی است که بر خانواده‌اش سخت‌گیر باشد. گفتند ای رسول خدا! سخت‌گیری بر خانواده چگونه است؟ فرمودند: مرد وقتی وارد خانه شود، همسرش از او هراسان و فرزندان از او گریزان شده، فرار کنند و چون بیرون رود همسرش شاد گردد و خانواده‌اش با یکدیگر انس گیرند.
مجمع الزوائد و منبع الفوائد، ج 8، ص 25.

حدیث3013

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ النّاسِ قُضاةُ الْحَقِّ؛
بهترین مردم کسانی هستند که به حق قضاوت کنند.
بحارالانوار، ج 104، ص 266، ح 20.

حدیث3014

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُ النّاسِ مَنْ نَفَعَ وَ وَصَلَ وَ اَعانَ؛
بهترین مردم کسی است که مفید باشد، رابطه برقرار کند و یاری دهد.
مستدرک الوسائل، ج 12، ص 390، ح 14376.

حدیث3015

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ النّاسِ عِنْدَ اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ اَقْوَمُهُمْ لِلّهِ بِالطّاعَةِ فیما لَهُ وَ عَلَیْهِ وَاَقْوَلُهُمْ بِالْحَقِّ وَ لَوْ کانَ مُرّا فَاِنَّ الحَقَّ بِهِ قامَتِ السَّماواتُ وَالاَْرْضُ؛
بهترین مردم نزد خدای متعال کسانی هستند که در اطاعت از خدا استوارترند چه به سودشان باشد چه به ضررشان و حق‌گو باشند، هر چند تلخ باشد، زیرا که آسمان‌ها و زمین براساس حق استوار است.
بحارالأنوار، ج 32، ص 401.

حدیث3016

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ اِخْوانِکَ مَنْ دَعاکَ اِلی صِدْقِ الْمَقالِ بِصِدْقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَکَ اِلی أفْضَلِ الاَْعْمالِ بِحُسْنِ اَعْمالِهِ؛
بهترین برادران (دینی) تو کسی است که با راستگویی‌اش تو را به راستگویی و باکردار نیکش تو را به بهترین کارها دعوت کند.
غررالحکم، ج 3، ص 434، ح 5022.

حدیث3017

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ العِبادِ مَنْ اِذا اَحْسَنَ اسْتَبْشَرَ وَ اِذا اَساءَ اسْتَغْفَرَ؛
بهترین بندگان خدا کسی است که اگر کار نیک انجام دهد شاد شود و اگر بدی نماید، آمرزش طلبد.
غررالحکم، ج 3، ص 433، ح 5019.

حدیث3018

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَلْبَیِّعانِ بِالخیارِ ما لَمْ یَتَفَرَّقا ـ او قال: حَتّی یَتَفَرَّقا ـ فَاِنْ صَدَقا وَ بَیَّنا بورِکَ لَهُما فی بَیْعِهِما وَ اِنْ کَـتَما وَ کَذِبا مُحِقَت بَرَکَةُ بَیْعِهِما؛
خریدار و فروشنده، تا از یکدیگر جدا نشده‌اند، اختیار [فسخ معامله را] دارند. اگر راست بگویند و [عیب را] آشکار بگویند، داد و ستد برای هر دو، برکت خواهد داشت، و اگر [عیب را [بپوشانند و دروغ بگویند برکت دادوستدشان خواهد رفت.
صحیح بخاری، ج 3، ص 10.

حدیث3019

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
ما مِنْ مائِدَةٍ اَعْظَمُ بَرَکَةً مِنْ مائِدَةٍ جَلَسَ عَلَیْها یَتیمٌ؛
هیچ سفره‌ای با برکت‌تر از سفره‌ای نیست که یتیم بر سر آن بنشیند.
کنزالعمّال، ح6040

حدیث3020

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
عائِدُ الْمَریضِ یَخوضُ فِی الْبَرَکَةِ فَاِذا جَلَسَ انْغَمَسَ فیها؛
عیادت کننده بیمار، در برکت فرو می‌رود و چون نزد بیمار بنشیند، در آن غوطه‌ور می‌شود.
(کنزالفوائد، ج 1، ص 178. )

حدیث3021

امام حسن علیه‌السلام :
لَوْ اَنَّ النّاسَ سَمِعوا قَوْلَ اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ وَ رَسولِهِ لاََعْطَتْهُمُ السَّماءُ قَطْرَها وَ الاَْرْضُ بَرَکَـتَها وَ لَمَا اخْتَلَفَ فی هذِهِ الاُْمَّةِ سَیْفانِ وَ لاََکَلوها خَضْراءَ خَضِرَةً اِلی یَوْمِ القیامَةِ؛
اگر مردم سخن خدا و پیامبرش را می‌شنیدند، آسمان بارانش را و زمین برکتش را به آنان می‌بخشید و هرگز در این امّت، اختلاف و زدوخورد پیش نمی‌آمد و همه از نعمت سر سبز دنیا تا روز قیامت، برخوردار می‌شدند.
(امالی طوسی، ص 566، ح 1174 .)

حدیث3022

امام کاظم علیه‌السلام :
مُشاوَرَةُ الْعاقِلِ النّاصِحِ یُمْنٌ وَ بَرَکَةٌ وَ رُشْدٌ وَ تَوفیقٌ مِنَ اللّه؛
مشورت با عاقلِ خیرخواه، خجستگی، برکت، رشد و توفیقی از سوی خداست.
(تحف العقول، ص 398 . )

حدیث3023

امام هادی علیه‌السلام :
اِنَّ الْحَرامَ لا یَنْمی وَ اِنْ نَمی لا یُبارَکُ لَهُ فیهِ وَ ما اَنـْفَقَهُ لَمْ یُؤجَرْ عَلَیْهِ وَ ما خَلَّـفَهُ کانَ زادَهُ اِلَی النّارِ؛
به راستی که حرام، افزایش نمی‌یابد و اگر افزایش یابد، برکتی ندارد و اگر انفاق شود، پاداشی ندارد و اگر بماند، توشه‌ای به سوی آتش خواهد بود.
کافی، ج 5، ص 125، ح 7 .

حدیث3024

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِعْلَمْ اَنَّ الصِّدقَ مُبارَکٌ وَ الْکِذْبَ مَشْؤومٌ؛
بدان که راستگویی، پر برکت است و دروغگویی، شوم.
تحف العقول، ص 14

حدیث3025

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ تَسَمّی بِاسمی یَرجو بَرَکَتی وَ یُمْنی، غَدَتْ عَلَیْهِ الْبَرَکَةُ وَ راحتَ اِلی یَوْمِ القیامَةِ؛
هر کس به نام من نامگذاری کند و برکت و خجستگی مرا امید داشته باشد، برکت به سوی او خواهد آمد و تا قیامت (باقی) خواهد بود.
کنزالعمّال، ح 45221.

حدیث3026

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِذا وُضِعَتِ الْمائِدَةُ حَفَّتها اَرْبَعَةُ آلاْفِ مَلَکٍ، فَاِذا قالَ الْعَبْدُ: بِسمِ اللّه‌ِ قالَتِ الْمَلائِکَةُ: بارَکَ اللّه‌ُ عَلَیْکُم فی طَعامِکُم ثُمَّ یَقولونَ لِلشَّیْطانِ اُخْرُجْ یا فاسِقُ، لا سُلطانَ لَکَ عَلَیْهِمْ؛
هرگاه سفره پهن می‌شود، چهار هزار فرشته در اطراف آن گرد می‌آیند. چون بنده بگوید: بسم اللّه فرشتگان می‌گویند: خداوند، به غذایتان برکت دهد! سپس به شیطان می‌گویند: ای فاسق! بیرون شو. تو بر آنان، راه تسلّط نداری.
کافی، ج 6، ص 292

حدیث3027

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِنَّ لِکُلِّ امْرِیٍ‌ء رِزْقا هُوَ یَاْتیهِ لا مَحالَةَ فَمَنْ رَضیَ بِهِ بورِکَ لَهُ فیهِ وَ وَسِعَهُ وَ مَنْ لَمْ یَرْضَ بِهِ لَمْ یُبارَکَ لَهُ فیهِ وَ لَمْ یَسَعْهُ اِنَّ الرِّزْقَ لَیَطْلُبُ الرَّجُلَ کَما یَطْلُبُهُ اَجَلُهُ؛
هر کس روزی‌ای دارد که حتما به او خواهد رسید. پس هر کس به آن راضی شود، برایش پُر برکت خواهد شد و او را بس خواهد بود و هر کس به آن راضی نباشد، نه برکت خواهد یافت و نه او را بس خواهد بود. روزی در پی انسان است، آن‌گونه که اجلش در پی اوست.
اعلام الدین، ص 342.

حدیث3028

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
باکِروا طَـلَبَ الرِّزْقِ وَ الْحَوائِجِ فَاِنَّ الغُدُوَّ بَرَکَةٌ وَ نَجاحٌ؛
در پی روزی و نیازها، سحر خیز باشید؛ چرا که حرکت در آغاز روز، [مایه] برکت و پیروزی است.
المعجم الاوسط، ج 7، ص 194، ح7250

حدیث3029

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِذا دَخَلَ اَحَدُکُمْ بَیْتَهُ فَلْیُسَلِّمْ، فَاِنَّهُ یُنْزِلُهُ الْبَرَکَةَ وَ تُؤنِسُهُ الْمَلائِکَةُ؛
هرگاه یکی از شما به خانه خود وارد می‌شود، سلام کند، چرا که سلام برکت می‌آورد و فرشتگان با سلام دهنده انس می‌گیرند.
علل الشرایع، ج 2، ص 583، ح 23.

حدیث3030

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَحِبُّو الْمَعْروفَ وَ اَهْلَهُ فَوَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ اِنَّ الْبَرَکَةَ وَ الْعافیَةَ مَعَهُما؛
نیکی و نیکوکاران را دوست بدارید. سوگند به آن که جانم به دست اوست، برکت و تندرستی، با نیکی و نیکوکاران است.
کنز العمّال، ح 15974

حدیث3031

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
قالَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ... اِذا قالَ الْعَبْدُ: بِسمِ اللّه‌ِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ قالَ اللّه‌ُ ـ جَلَّ جَلالُهُ ـ : بَدَاَ عَبْدی بِاسمی، وَ حَقٌّ عَلَیَّ اَنْ اُتـَمِّمَ لَهُ اُمورَهُ و اُبارِکَ لَهُ فی اَحْوالِهِ؛
خداوند فرمود: ... هرگاه بنده بگوید: بسم اللّه الرحمن الرحیم، خدای متعال می‌گوید: بنده من با نام من آغاز کرد. بر من است که کارهایش را به انجام رسانم و او را در همه حال، برکت دهم.
عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 269، ح 59 .

حدیث3032

امام صادق علیه‌السلام :
اَلمُؤمِنُ اِذا غَضِبَ لَم یُخرِجْهُ غَضَبُهُ مِنْ حَقٍّ وَاِذا رَضِیَ لَم یُدخِلْهُ رِضاهُ فی باطِلٍ وَالَّذی اِذا قَدَرَ لَم یَأخُذ اَکْثَرَ مِمّا لَهُ؛
مؤمن چون خشمگین شود، خشمش او را از حق بیرون نبرد و چون خشنود شود، خشنودیش او را به باطل نکشاند و چون قدرت یابد بیش از حقّ خود نگیرد.
بحارالأنوار، ج 78، ص 209، ح85.

حدیث3033

امام صادق علیه‌السلام :
مَنْ غَضِبَ عَلَیْکَ ثَلاثَ مَرّاتٍ وَلَم یَقُل فیکَ سوءا فَاتَّخِذْهُ لِنَفْسکَ خَلیلاً؛
هر کس سه بار بر تو خشم گرفت ولی به تو بد نگفت، او را برای خود به دوستی انتخاب کن.
معدن الجواهر، ص34.

حدیث3034

امام صادق علیه‌السلام :
لَیْسَ مِنّا مَنْ لَمْ یَمْلِکُ نَفْسَهُ عِنْدَ غَضَبِهِ؛
کسی که هنگام خشم خوددار نباشد، از ما نیست.
کافی، ج 2، ص 637، ح2.

حدیث3035

امام باقر علیه‌السلام :
اَ یُّما رَجُلٍ غَضِبَ وَهُوَ قائِمٌ فَلْیَجْلِسْ فَاِنَّهُ سَیَذْهَبُ عَنْهُ رِجْزُ الشَّیْطانِ وَاِنْ کانَ جالِسا فَلْیَقُمْ... ؛
هر کس در حال ایستادن خشمگین شود، بنشیند که این کار به سرعت وسوسه شیطان را از او دور می‌کند و اگر نشسته است، برخیزد.
بحارالأنوار، ج73، ص 264، ح9 .

حدیث3036

امام باقر علیه‌السلام :
اِنْ کُذِّبْتَ فَلا تَغْضَبْ؛
اگر به تو نسبت دروغ دادند، خشمگین مشو.
تحف العقول، ص284 .

حدیث3037

امام علی علیه‌السلام :
اَحْضَرُ النّاسِ جَوابا مَنْ لَمْ یَغْضِبْ؛
حاضر جواب‌ترین مردم کسی است که خشمگین نشود.
غررالحکم، ج 2، ص 390، ح 2950 .

حدیث3038

امام علی علیه‌السلام :
اَعْدی عَدُوٍّ لِلْمَرْءِ غَضَبُهُ وَ شَهْوَتُهُ فَمَنْ مَلَکَهُما عَلَتْ دَرَجَتُهُ وَبَلَغَ غایَتَهُ؛
بدترین دشمن آدمی خشم و شهوت اوست، پس هر کس آن دو را در اختیار بگیرد، مقامش بالا می‌رود و به هدفش می‌رسد.
غررالحکم، ح 3269 .

حدیث3039

امام علی علیه‌السلام :
اَقدَرُ النّاسِ عَلَی الصَّوابِ مَنْ لَمْ یَغْضَبْ؛
تواناترین مردم در تشخیص درست کسی است که خشمگین نشود.
غررالحکم، ج 2، ص 408، ح3047.

حدیث3040

امام علی علیه‌السلام :
کُنْ بَطی‌ءَ الْغَضَبِ سَریعَ الْفَیْ‌ءِ مُحِبّا لِقَبُولِ الْعُذْرِ؛
دیر خشم و زود گذشت باش و قبولِ عذر را دوست بدار.
غررالحکم، ج 4، ص 607، ح7165.

حدیث3041

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
اِنَّ الغَضَبَ مِنَ الشَّیطانِ وَاِنَّ الشَّیطانَ خُلِقَ مِنَ النّارِ وَاِنَّما تُطفَأُ النّارُ بِالماءِ فَاِذا غَضِبَ اَحَدُکُم فَلیَتَوَضَّاْ؛
خشم از شیطان و شیطان از آتش آفریده شده است و آتش با آب خاموش می‌شود، پس هرگاه یکی از شما به خشم آمد، وضو بگیرد.
نهج الفصاحه، ح660.

حدیث3042

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِنَّکَ مُقَوَّمٌ بِاَدَبِکَ، فَزَیِّنْهُ بِالْحِلْمِ؛
ارزش تو به ادب توست، پس آن را با بردباری آراسته کن.
غررالحکم، ج 3، ص 57، ح 3813.

حدیث3043

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِحْتَجِبْ عَنِ الْغَضَبِ بِالْحِلْمِ، وَغُضَّ عَنِ الْوَهْمِ بِالْفَهْمِ؛
با بردباری خود را از خشم پنهان کن و با فهم و دانایی از وهم و خیال چشم بپوش.
غررالحکم، ج2، ص 199، ح 2365.

حدیث3044

امام علی علیه السلام می فرمایند:
لَیْسَ الْخَیْرُ اَنْ یَکْثُرَ مالُکَ وَوَلَدُکَ، وَلکِنَّ الْخَیْرَ اَنْ یَکْثُرَ عِلْمُکَ وَ یَعْظُمَ حِلْمُکَ؛
خیر آن نیست که ثروت و فرزندانت زیاد شود، بلکه خیر آن است که دانشت بسیار و بردباریت افزون گردد.
نهج البلاغه، حکمت 94.

حدیث3045

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَنْ غاظَکَ بِقُبْحِ السَّفَهِ عَلَیْکَ، فَغِظْهُ بِحُسْنِ الْحِلْمِ عَنْهُ؛
هر کس با زشتیِ سبکسری تو را خشمگین کرد تو با زیبایی بردباری او را به خشم آور.
غررالحکم، ج 5، ص333، ح 8620 .

حدیث3046

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَنْ حَلَمَ عَنْ عَدُوِّهِ ظَفِرَ بِهِ؛
هر کس در مقابل دشمن بردبار باشد بر او پیروز می‌شود.
کنزالفوائد، ص147 .

حدیث3047

امام علی علیه السلام می فرمایند:
لَیْسَ الْحَلیمُ مَنْ عَجَزَ فَهُجِمَ وَإِذا قَدَرَ انْتَقَمَ، إِنَّمَا الْحَلیمُ مَنْ إِذا قَدَرَ عَفا وَکانَ الْحِلْمُ غالِبا عَلی کُلِّ أَمْرِهِ؛
کسی که چون ناتوان شود هجوم برد و چون قدرت یابد انتقام گیرد بردبار نیست، بلکه بردبار کسی است که قدرت داشته باشد اما گذشت کند و بردباری بر تمامی امور او غالب باشد.
غررالحکم، ج 5، ص 91، ح7529 .

حدیث3048

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله :
یا عَلیُّ اِذا اَرَدْتَ اَمْرا فَاسْتَخِرْ رَبَّکَ ثُمَّ ارْضَ بِما یَخیرُ لَکَ تَسْعَدْ فِی الدُّنْیا وَالآْخِرَةِ؛
ای علی! هرگاه خواستی کاری را انجام دهی از پروردگارت خیر بخواه و آنگاه به آنچه او خواست خشنود باش تا در دنیا و آخرت سعادتمند گردی.
میراث حدیث شیعه، ج2، ص 33، ح113.

حدیث3049

امام صادق علیه السلام :
عَلَیْکُمْ بِالدُّعاءِ ، فَإِنَّکُمْ لاتَقَرَّبونَ إِلَی اللّه‌ِ بِمِثْلِهِ ، وَلا تَتْرُکوا صَغیرَةً لِصِغَرِها أَنْ تَدْعُوا بِها ، إِنَّ صاحِبَ الصِّغارِ هُوَ صاحِبُ الْکِبارِ؛
شما را سفارش می‌کنم به دعا کردن، زیرا با هیچ چیز به مانند دعا به خدا نزدیک نمی‌شوید. و دعا کردن برای هیچ امر کوچکی را، به خاطر کوچک بودنش رها نکنید، زیرا حاجتهای کوچک نیز به دست همان کسی است که حاجتهای بزرگ به دست اوست.
کافی، ج 2، ص 467، ح6 .

حدیث3050

امام علی علیه السلام :
مَنْ تَرَکَ لِلّهِ سُبْحانَهُ شَیئا عَوَّضَهُ اللّه‌ُ خَیْرا مِمّا تَرَکَ؛
هر کس به خاطر خدای سبحان از چیزی بگذرد، خداوند بهتر از آن را به او عوض خواهد داد.
غررالحکم، ح8909 .

حدیث3051

امام صادق علیه السلام :
مَنِ اسْتَخارَ اللّه‌َ راضِیا بِما صَنَعَ اللّه‌ُ لَهُ خارَ اللّه‌ُ لَهُ حَتْما؛
هر کس از خدا خیر بخواهد و به آنچه خدا خواسته راضی باشد، خداوند حتما برای او خیر خواهد خواست.
کافی، ج 8 ، ص 241، ح330.

حدیث3052

امام علی علیه السلام :
اَلذِّکْرُ یونِسُ اللُّبَّ وَیُنیرُ الْقَلْبَ وَیَسْتَنْزِلُ الرَّحْمَةَ؛
یاد خدا عقل را آرامش می‌دهد، دل را روشن می‌کند و رحمت او را فرود می‌آورد.
غررالحکم، ح1858.

حدیث3053

امام علی علیه السلام :
إنَّ الْعَبْدَ إذا اَرادَ اَنْ یَقْرَأَ أَوْ یَعْمَلَ عَمَلاً فَیَقُولُ: بِسْمِ اللّه‌ِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ فَإنَّهُ یُبارَکُ لَهُ فیهِ؛
هرگاه بنده‌ای بخواهد چیزی بخواند و یا کاری انجام دهد و بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید در کارش برکت داده می‌شود.
بحارالأنوار، ج 92، ص 242، ح48.

حدیث3054

حضرت مهدی (علیه السلام) می فرمایند:
اگرطلب مغفرت و آمرزش برخی از شما برای یکدیگر نبود، هرکس روی زمین بود، هلاک می شد مگر آن شیعیان خاص که گفتارشان با کردارشان یکی است.
مستدرک الوسائل، ج5، ص 247،ح5795.

حدیث3055

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
به سبب غیبت مهدی(علیه السلام) سردرگمی به وجود می آید که گروهی گمراه می شوند و گروهی دیگر برهدایت می مانند.
بحارالانوار،ج 51، ص118.

حدیث3056

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
امام و پیشوای خود را بشناس که اگر امام را شناختی، ظهور،زودتر روی دهد یا دیرتر،تو را زیانی نمی رسد.
بحارالانوار، ج 52،ص141.

حدیث3057

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
عجبت لمن عمل لدار الفناء و ترک دار البقاء؛
تعجب می کنم از کسی که برای خانه ناپایدار(دنیا) کار می کند،ولی خانه پایدار (آخرت )را ترک می کند.
سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، صص427و428.

حدیث3058

شخصی در محضر امام سجاد(علیه السلام) گفت:خدایا! مرا از مردم بی نیاز کن!
امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:چنین دعا نکن؛ زیرا انسان ها به همدیگر نیازمندند، بلکه بگو: اللهم اغننی عن شرار خلقک ؛ خدایا ! مرا از انسان های بد کار بی نیاز کن!
سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، صص427و428.

حدیث3059

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
کفی بنصرالله لک ان تری عدوک یعمل بمعاصی الله فیک؛
همین نصرت خدا بر تو بس که می بینی دشمن تو برای ضربه زدن به تو، به نافرمانی خدا روی آورده است.
تحف العقول، ص 448.

حدیث3060

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
من کرمت علیه نفسه هانت علیه الدنیا؛
هر که به کرامت نفس خود پی برد، دنیا در دیده اش خوار شد.
تحف العقول، ص 448.

حدیث3061

امام سجاد(علیه السلام) می فرمایند:
ان لسان ابن آدم یشرف علی جمیع جوارحه کل صباح فیقول کیف اصبحتم؟فیقولون بخیر ان ترکتنا؛
زبان انسان هر روز صبح برتمام اعضا و جوارحش وارد می شود و می گوید: چگونه صبح کردید؟[اندام]می گویند:اگر تو ما را رها کنی،خوب وآسوده ایم؛ زیرا با تو ثواب و عذاب به ما می رسد.
وسائل الشیعه، ج12،ص 189،ح1.

حدیث3062

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اکرموا اولادی و حسنوا آدابی؛
اولاد مرا اکرام کنید و آداب مرا نیکو انجام دهید.
ینابیع الحکمه، ج3، ص218

حدیث3063

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من اکرم اولادی فقد اکرمنی ومن اهانهم فقد اهاننی؛
کسی که اولاد مرا اکرام و احترام کند ، به من احترام کرده و کسی که به آنها اهانت کند، به من اهانت کرده است.
ینابیع الحکمه، ج3، ص220

حدیث3064

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله :
اِنَّ الْمُسْلِمَ اِذا غَلَبَهُ ضَعْفُ الْکِبَرِ اَمَرَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ الْمَلِکَ اَنْ یَکْتُبَ لَهُ فی حالِهِ تِلْکَ مِثْلَ ما کانَ یَعْمَلُ وَ هُوَ شابٌّ نَشیطٌ صَحیحٌ؛
مسلمان هنگامی که ضعف پیری بر او غلبه کند خداوند به فرشته‌ای دستور می‌دهد که در این حال اعمال (نیکی) را که او در جوانی و شادابی و سلامت انجام می‌داد، برایش بنویسد.
کافی، ج 3، ص 113.

حدیث3065

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله :
مَنْ أخْلَصَ لِلّهِ أرْبَعینَ صَباحا ظَهَرَتْ یَنابیعُ الْحِکْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلی لِسانِهِ؛
هر کس چهل روز خود را برای خدا خالص کند چشمه‌های حکمت از قلب وی بر زبانش جاری می‌شود.
نهج الفصاحه، ح 2836.

حدیث3066

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله :
مَنْ سَرَّهُ أنْ یَسْتَجیبَ اللّه‌ُ لَهُ عِنْدَ الشَّدائِدِ وَالْکَرْبِ فَلْیُکْثِرِ الدُّعاءَ فِی الرَّخاءِ؛
هر کس دوست دارد خداوند هنگام سختی‌ها و گرفتاری‌ها دعای او را اجابت کند، در هنگام آسایش، دعا بسیار کند.
نهج الفصاحه، ح 3023.

حدیث3067

امام سجاد علیه السلام :
مَنْ لَمْ یَرْجُ النّاسَ فی شَیْ‌ءٍ وَ رَدَّ أَمْرَهُ إلَی اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ فی جَمیعِ اُمورِهِ اسْتَجابَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ فی کُلِّ شَیْ‌ءٍ؛
هر کس در هیچ کاری به مردم امید نبندد و همه کارهای خود را به خدای عزوجل واگذارد، خداوند هر خواسته‌ای که او داشته باشد اجابت کند.
کافی، ج2، ص 148، ح 3.

حدیث3068

امام علی علیه السلام :
رُبَما سَأَلْتَ الشَّیْ‌ءَ فَلا تُؤْتاهُ وَاُوتیتَ خَیْرا مِنْهُ عاجِلاً أَو آجِلاً أَوْ صَرَفَ عَنْکَ لِما هُوَ خَیْرٌ لَکَ ، فَلَرُبَّ أمْرٍ قَدْ طَلَبْتَهُ فیهِ هَلاکُ دینِکَ لَوْ اوتیتَهُ ، فَلْتَکُنْ مَسْأَلَتُکَ فیما یَبْقی لَکَ جَمالُهُ وَیُنْفی عَنْکَ وَبالُهُ؛
گاه چیزی را (از خدا) می‌خواهی اما به تو داده نمی‌شود و دیر یا زود بهتر از آن به تو داده می‌شود، یا به خاطر آنچه خیر و مصلحت تو در آن است از برآورده شدن خواسته‌ات دریغ می‌شود، زیرا بسا خواسته‌ای که اگر برآورده شود به نابودی و تباهی دین تو می‌انجامد، پس، چیزی بخواه که زیبایی و نیکیش برایت می‌ماند و پیامد سوئی ندارد.
نهج البلاغه، نامه 31.

حدیث3069

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله :
یا عَلیُّ مَنْ أَنْعَمَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ فَشَکَرَ وَإِذَا ابْتُلیَ فَصَبَرَ وَ إِذا أَساءَ اسْتَغْفَرَ دَخَلَ الْجَنَّةَ مِنْ أَیِّ بابٍ شاءَ؛
ای علی هر کس شکرگزار نعمت خدا باشد و چون گرفتار شد صبر نماید و اگر مرتکب گناهی شد توبه کند، از هر دری که بخواهد وارد بهشت می‌شود.
میراث حدیث شیعه، ج2، ص 31، ح99.

حدیث3070

امام علی علیه السلام :
مَنْ جَعَلَ الْحَمْدَ خِتامَ النِّعْمَةِ جَعَلَهُ اللّه‌ُ سُبْحانَهُ مِفْتاحَ الْمَزیدِ؛
هر کس شکر خدا را پایان نعمت قرار دهد، خداوند سبحان آن شکر را کلید افزایش نعمت‌ها قرار خواهد داد.
غررالحکم، ح 8898 .

حدیث3071

پیامبر صلی الله علیه و آله :
مَنْ اَحَبَّ اَنْ یَکونَ اَغْنَی النّاسِ فَلْیَکُنْ بِما فی یَدِ اللّه‌ِ اَوْثَقَ مِنْهُ بِما فی یَدِهِ؛
هر کس دوست دارد بی‌نیازترین مردم باشد، باید به آنچه در دست خداست مطمئن‌تر باشد تا آنچه به دست خودش دارد.
نهج الفصاحه، ح 2798.

حدیث3072

امام رضا علیه السلام :
مَنِ اتَّقَی اللّه‌َ یُتَّقی وَ مَنْ اَطاعَ اللّه‌َ یُطاعُ؛
هر کس حریم خدا را حفظ کند، حرمتش حفظ می‌شود و هر کس خدا را اطاعت کند، اطاعت می‌شود.
کافی، ج 1، ص 137، ح 3.

حدیث3073

پیامبر صلی الله علیه و آله :
مَنْ اَصْلَحَ سَریرَتَهُ اَصْلَحَ اللّه‌ُ عَلانیَتَهُ؛
هر کس باطن خود را اصلاح نماید، خداوند ظاهر او را اصلاح می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 2976.

حدیث3074

امام علی علیه السلام :
مَنْ یُطِعِ اللّه‌َ وَ رَسُولَهُ یَکُنْ سَبیلُ الرَّشادِ سبیلَهُ وَنورُ التَّقْوی دَلیلَهُ وَمنْ یَعْصِ اللّه‌َ وَرَسُولَهُ یُخْطِئُ السَّدادَ کُلَّهُ وَلَنْ یَضُرَّ اِلاّ نَفْسَهُ؛
هر کس از خدا و رسولش پیروی کند راهش راه هدایت و راهنمایش نور تقوا خواهد بود و هر کس خدا و رسولش را نافرمانی کند همه درستی‌ها را از دست می‌دهد و جز به خودش زیان نمی‌رساند.
کافی، ج 5، ص 371 .

حدیث3075

پیامبر صلی الله علیه و آله :
مَنْ اَکْثَرَ مِنَ الاِستِغْفارِ جَعَلَ اللّه‌ُ لَهُ مِنْ کُلِّ هَمٍّ فَرَجا وَمِنْ کُلِّ ضَیقٍ مَخْرَجا وَرَزَقَهُ مِنْ حَیْثُ لایَحْتَسِبُ؛
هر کس بسیار استغفار کند خدا برای او از هر غمی گشایش، از هر تنگنایی رهایی و از جایی که انتظار ندارد روزی می‌دهد.
نهج الفصاحه، ح2941.

حدیث3076

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله :
مَنْ حاوَلَ أَمْرا بِمَعْصیَةِ اللّه‌ِ کانَ أَبْعَدَ لَهُ مِمّا رَجا وَأَقْرَبَ مِمَّا اتَّقی؛
کسی که با معصیت و نافرمانی خدا به دنبال کاری باشد به آنچه امید دارد، زودتر از دستش می‌رود و از آنچه می‌ترسد، زودتر به سرش می‌آید.
بحارالأنوار، ج 77، ص 178، ح10 .

حدیث3077

پیامبر صلی الله علیه و آله :
إِنَّ اللّه‌َ تَعالی یَقولُ کُلَّ یَوْمٍ: أَنَا رَبُّکُمُ الْعَزیزُ، فَمَنْ أَرادَ عِزَّ الدّارَیْنِ فَلْیُطِعِ الْعَزیزَ؛
خدای تعالی هر روز می‌فرماید: من پروردگار عزیز شما هستم، پس هر کس خواهان عزّت دو جهان است باید که از خدای عزیز اطاعت کند.
کنزالعمال، ح 43101 .

حدیث3078

امام علی علیه السلام :
وَلَوْ أَنَّ النّاسَ حینَ تَنْزِلُ بِهِمُ النِّقَمُ وَتَزولُ عَنْهُمُ النِّعَمُ ، فَزِعوا إِلی رَبِّهِمْ بِصِدْقٍ مِنْ نیّاتِهِمْ وَوَلَهٍ مِنْ قُلوبِهِم، لَرَدَّ عَلَیْهِم کُلَّ شارِدٍ ، وَأَصْلَحَ لَهُمْ کُلَّ فاسِدٍ؛
اگر مردم به هنگامی که بلاها بر آنان فرود می‌آمد و نعمت‌ها از دستشان می‌رفت، با نیت‌های خوب و دلی مشتاق به پروردگارشان پناه می‌بردند، بی‌گمان هر از دست رفته‌ای به آنان باز می‌گشت و هر فاسدی اصلاح می‌شد.
نهج البلاغه، خطبه 178 .

حدیث3079

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برتر از درخواستِ توبه، ترک گناه است.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث3080

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دین ندارد آن کس که توبه را به تأخیر اندازد.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث3081

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که توبه خود را به تأخیر اندازد (و امروز و فردا کند باید بداند که) در معرض بزرگترین خطر ، یعنی یورش و هجوم مرگ ، قرار دارد.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث3082

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
توبه عبارت است از پشیمانی در دل و آمرزش خواهی با زبان و ترک گناه به وسیله اعضا و تصمیم قلبی که دیگر به گناه باز نگردد.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث3083

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
توبه پاک کننده (گناه) است.
(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث3084

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در رأی و اندیشه خود ، آدم ترسو را شریک مساز (و با او در کارها مشورت نکن) که تصمیم تو را در کارها سست گرداند و برای تو چیزی را که بزرگ نیست بزرگ جلوه دهد.
(غررالحکم ، باب ترس)

حدیث3085

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ترس بسیار از ناتوانی نفس و سستی یقین خواهد بود.
(غررالحکم ، باب ترس)

حدیث3086

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از بزدلی و ترس بپرهیزید که ننگ و نقصان است.
(غررالحکم ، باب ترس)

حدیث3087

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ترس آفتی است (در جنگ و یا در هر کار) و عجز نشان دادن از خود ، از سبک عقلی است.
(غررالحکم ، باب ترس)

حدیث3088

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نگهداری و حفظ تجربه (و به کار بردن آن) از دور اندیشی است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3089

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تجربه ها را نگاه دارد (و به کار بندد) کارهایش به درستی و صواب انجامد.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3090

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که خود را از تجربه ها بی نیاز بداند سرانجام کارها را نبیند.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3091

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تجربه آموزد بر دور اندیشی خود بیفزاید.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3092

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تجربه را استوار سازد (و به کار بندد) از هلاکت و نابودی سالم ماند.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3093

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تجربه اش بسیار باشد کمتر گول می خورد.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3094

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تجربه اش کم باشد فریب می خورد.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3095

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برای ادب انسان تجربه ها کافی است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3096

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برای اندرز خردمندان همان تجربه هایی که آموخته اند کافی است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3097

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در هر تجربه ای پندی (نهفته) است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3098

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اندیشه و رأی مرد به مقدار تجربه او است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3099

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بهترین چیزی که تجربه کنی آن است که تو را پند دهد.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3100

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
حفظ و نگهداشتن تجربه ها سر عقل و خرد (و قوام و اساس آن) است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3101

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
میوه و ثمره تجربه (در کارها) انتخاب نیک است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3102

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی خردمند کسی است که تجربه ها اندرزش داده باشند.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3103

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
داراترین مردم در درستی رأی و اندیشه ، مردمان با تجربه هستند.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3104

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که تجربه ها او را کار کشته کرده و سختی های روزگار او را پاک نموده است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3105

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تجربه ها پایان نپذیرد و شخص عاقل از آنها بر دانش خود بیفزاید.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3106

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تجربه آزموده (یا تجربه کننده) از طبیب (نا آزموده) داناتر است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3107

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
عاقل و خردمند کسی است که تجربه ها او را اندرز دهد.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3108

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تجربه ، پند و عبرت به بار آورد.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3109

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تجربه ها هر کدام دانشی بهره مند است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3110

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیشی در نگهداری و یاد داشت تجربه است.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3111

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
روز ها (و روزگار ها) تجربه ها را سود دهد. (و هر حادثه ای بر تجربه آدمی بیفزاید)
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3112

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تجربه ها پایان نپذیرد. (و پیوسته انسان باید در حال تجربه آموزی باشد)
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3113

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کارها (و وقایع روزگار) شبیه یکدیگرند.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3114

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پیروزی به دور اندیشی است و دور اندیشی به استفاده از تجربه هاست.
(غررالحکم ، باب تجربه)

حدیث3115

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن کس که بدون آگاهی (از احکام شرعی تجارت و) داد و ستد کند ، در ربا غوطه ور شود.
(غررالحکم ، باب تجارت)

حدیث3116

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تأنی و پر حوصلگی و سر صبر انجام دادن هر کاری پسندیده است جز در فرصتهایی که برای کارهای خیر پیش آمده (که باید عجله کرد)
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث3117

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر کس با تأنّی و آرامش کار کند از لغزشها ایمن باشد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث3118

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که با تأنّی کار می کند موفّق است اگر چه در این راه به هلاکت رسد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث3119

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پیوند ده شتابت را به تأنّی، و سطوت و وقار خود را به نرمی، و شرّ خود را به خیر و نیکی، و عقل و خرد را در برابر هوا و هوس یاری ده تا خردمند شوی.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث3120

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بر تو باد به تأنّی که به راستی کسی که تأنّی به خرج دهد به موفقیّت در کار شایسته است.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث3121

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پشت گرمی کار در تأنّی و حوصله کردن در آن است.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث3122

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
حوصله و تأنّی در کار موجب رسیدن به درستی در آن کار است.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث3123

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به درستی نرسد کار کسی که حوصله و تأنّی در کار ندارد.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث3124

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
وقار و تأنّی نیکو است.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث3125

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
عطا کردن به نیازمند را به فردا مینداز و همین امروز انجام ده چون نمی دانی فردا بر سر تو و او چه خواهد آمد و چه بسا موفق به این کار نشوی.
(غررالحکم ، باب تأخیر)

حدیث3126

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
رسم بزرگان نیست که انعام و بخشش را به تأخیر اندازند.
(غررالحکم ، باب تأخیر)

حدیث3127

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خوشبخت کسی است که از دیگران موعظه بپذیرد و بدبخت کسی است که فریفته هوس و نخوت خویش گردد.
نهج البلاغه، خ 85

حدیث3128

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آگاه باشید آن کس که به خویش کمک نکند و واعظ و مانعی از درون جانش برای او فراهم نگردد از دیگران واعظ و مانعی نخواهد یافت.
(نهج البلاغه ، خطبه 89)

حدیث3129

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برای برادر خود پند را خالص گردان خواه برایش خوش آیند باشد یا ناخوش آیند.
(نهج البلاغه ، ن 31)

حدیث3130

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بزرگ ترین توفیق برای انسان ، پذیرش نصحیت است.
(شرح غررالحکم ، ج 6، ص 20)

حدیث3131

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دلت را با موعظه زنده بدار.
(نهج البلاغه ، ن 31)

حدیث3132

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پند و اندرز چه هدیه خوبی است.
نهج البلاغه

حدیث3133

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چه دور است خیر و خوبی از کسی که اندوهش شکم و عورت او است.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3134

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پر خوری که انسان را به رنج اندازد از زیرکی و دریافت نیز او را باز دارد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3135

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چگونه پاک و صاف گردد فکر و اندیشه کسی که سیری و پرخوری را ادامه می دهد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3136

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هنگامی که شکم از مال مباح پر شد، دل از رسیدن به صلاح کور گردد. (وای به حال مال حرام)
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3137

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
شکم آدمی، دشمن او است.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3138

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برای پارسایی ، سیری بد قرین و همراهی است.
(غررالحکم، باب پرخوری)

حدیث3139

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مبغوض‌ترین بندگان در پیشگاه خدای سبحان کسی است که اندوهش شکم و عورت او است.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3140

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که چهار پایان اندوهشان شکمشان می باشد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3141

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از پرخوری که هر کس بدان دچار شد در دهایش بسیار و خواب هایش آشفته و پریشان گردد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3142

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
شکم و عورت خود را نگه دار که بلا و گرفتاری تو در آن دو است.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3143

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سیر غذا خوردن، گردن فرازی و تبختر به بار آرد و پارسایی را تباه سازد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3144

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پر خوری ، پرده و حجاب زیرکی گردد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3145

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پر خوری حکمت و فرزانگی را تباه سازد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث3146

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بهترین مردم کسی است که در تنگدستی ایثارگر و پر شکیب باشد.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث3147

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نهایت بزرگواری ها ایثار است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث3148

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به وسیله ایثار و برگزیدن دیگران بر خود آنان را فرمانبر خویش گردان.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث3149

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به وسیله ایثار آدمی شایسته نام بزرگواری است.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث3150

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سخت بپرهیز از این که آنچه را مردم در آن یکسان بهره دارند برای خود برگزینی، و این که خود را از آنچه برای هر بیننده آشکار گردیده به غفلت وا داری و به خود اختصاص دهی، که آن از تو گرفته و به دیگری داده خواهد شد.
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث3151

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن کـه نـهـان خـود را اصـلاح نـمـاید، خدا آشکار او را نیکو گرداند، و آن که به کار دینش همّت گـمـارد، خـداونـد کار دنیای او را سامان دهد، و آن که رابطه خود و خدا را نیکو گرداند، خداوند رابطه او و مردمان را نیکو دارد.
نهج البلاغه

حدیث3152

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بی شک دوست حضرت محمد(ص) کسی است که خدا را فرمان برد اگر چه خویشاوندی او با آن حضرت دور باشد.
(نهج البلاغه، خ 92 )

حدیث3153

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
... و (رسـول خـدا(ص)) پـرچـم حـق را در مـیـان ما بر جای نهاد، کسی که از آن پیش افتد از دین بیرون است ، و آن که پس بمانَد تباه و سرنگون و آن که همراهی کند رستگار خواهد شد.
(نهج البلاغه ، خ 99)

حدیث3154

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
کسی که ریشه اش ناپاک باشد حضور او (و مصاحبتش) بد باشد.
(غررالحمکم ، باب اصل)

حدیث3155

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
بر شما باد که برای خواستن حاجت نزد مردمان شریف النفس که دارای ریشه و اصلی پاک هستند بروید، که حاجت نزد آنها زودتر بر آورده گردد آنها نزد شما پاکیزه تر از دیگران هستند.
(غررالحمکم ، باب اصل)

حدیث3156

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
کار بد، دلیل پستی اصل و نسب است.
(غررالحمکم ، باب اصل)

حدیث3157

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
کار زیبا، خبر از پاکی ریشه و نژاد می دهد.
(غررالحمکم ، باب اصل)

حدیث3158

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
هنگامی که اصل و ریشه مرد گرامی باشد، حضور و غیاب او نیز گرامی است.
(غررالحمکم ، باب اصل)

حدیث3159

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
دوری کردن از تبذیر و به کار بردن تدبیر نیکو از نشانه‌های عقل است.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث3160

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
کسی که به تبذیر افتخار کند به افلاس و نداری دچار شده و حقیر گردد.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث3161

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
بر تو باد که تبذیر و اسراف را واگذارده و به عدل و انصاف خو بگیری.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث3162

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که میانه روی کند خدا بی نیازش کند و هر که اسراف کند خدا فقیرش کند و هر که فروتنی کند خدایش بردارد و هر که بزرگی فروشد خدایش در هم شکند.
(نهج الفصاحه ، ح 2939)

حدیث3163

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که اندازه نگهدارد خدایش روزی دهد و هر که اسراف کند خدایش محروم دارد.
(نهج الفصاحه ، ح 2754)

حدیث3164

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استوار باش و رفتار خویش را درباره مردم نیک ساز.
(نهج الفصاحه ، ح 285)

حدیث3165

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
نشانه میمنت زن این است که خواستگاریش آسان و مهرش سبک باشد.
(نهج الفصاحه ، ح 929)

حدیث3166

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
هر جوانی در آغاز جوانی زن بگیرد ، شیطان وی بانگ برآورد ، وای بر او ، دین خود را از دستبرد من محفوظ داشت. (به شرط رعایت آداب همسرداری)
(نهج الفصاحه ، ح 1034)

حدیث3167

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خدا چیزی را حلال نکرده که نزد وی از طلاق دشمن تر باشد.
(نهج الفصاحه ، ح 2609)

حدیث3168

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
وقتی کسی که خلق و دین وی مایه رضایت است به خواستگاری می آید , به او زن دهید و اگر چنین نکنید فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد.
(نهج الفصاحه ، ح 130)

حدیث3169

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
به آقایی نرسد کسی که از ادب تهی است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3170

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
کسی که شیفته ادب گردد خود را آراسته است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3171

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
کسی که بر ادب خدای تعالی اصلاح نشود (و به دستورات الهی عمل نکند) بر ادب خود (که آن را ادب پندارد) اصلاح نگردد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3172

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
کسی که شیدا و شیفته ادب باشد بدیهایش اندک شود.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3173

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
کسی که پستی ادبش او را بر زمین اندازد، شرافت حسبش او را بلند نگرداند.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3174

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
کسی که حسبش او را بر زمین نشاند (و سبب کمال و فضیلت او نگردد) ادبش او را برخیزاند (و به جایگاه عالی رساند)
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3175

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
برای ادب کردن خویشتن، همان پرهیز کردن از آنچه را برای دیگران خوش نداری تو را کافی است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3176

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب اندک، بهتر است از نسب بسیار.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3177

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
هر حسب و افتخاری پایان پذیرد مگر عقل و ادب.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3178

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
هر چیزی ادب (خاص) خود را دارد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3179

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
طلب کردن ادب، زیبایی حسب است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3180

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
جوینده ادب، دور اندیش‌تر از جوینده طلا است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3181

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
صلاح عقل، ادب است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3182

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
وسیله تزکیه و پاکسازی اخلاق، ادب نیکو است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3183

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
عقل خود را با ادب بیفروز همان گونه که آتش با هیزم افروخته گردد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3184

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
حسب و افتخار داشتن ادب، شریف‌تر از حسب و افتخار کردن به نسب (و پدران گذشته) است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3185

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب کردن نفس خود را خود به عهده گیرید و از شیفتگی و کشش عادتها (ی ناپسند) آن را باز گردانید و باز دارید.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3186

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
شرافت آدمی به عقل و ادب است نه به مال و حسب.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3187

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
بهترین ادبها آن است که انسان حدّ و اندازه خود را بداند و در همان حدّ بماند و از اندازه خود تجاوز نکند.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3188

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
به راستی که مردمان به ادب شایسته، نیازمندترند از نیاز به طلا و نقره.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3189

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
به راستی که نیاز خردمندان به ادب همانند نیاز کشت و زراعت است به باران.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3190

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب در انسان همچون درختی است که ریشه اش عقل و خرد است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3191

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
ادب (هر کس) صورتی (و نمودی) از عقل او است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب ادب

حدیث3192

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
میراثی ماندگارتر و سودمندتر از ادب نیست.
نهج البلاغه

حدیث3193

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
بیماری تازیانه خدا در زمین است , که به وسیله آن بندگان خویش را ادب می کند.
(نهج الفصاحه ، ح 3101)

حدیث3194

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که ادب ندارد عقل ندارد.
(نهج الفصاحه ، ح 3061)

حدیث3195

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هیچ پدری مالی بهتر از ادب نیک،به فرزند خود نداده است.
(نهج الفصاحه ، ح2613)

حدیث3196

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
خدا بنده ای را پست نمی شمارد مگر آن که علم و ادب را از او فرو گذارد.
(نهج الفصاحه ، ح 2568)

حدیث3197

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
ازهمه مومنان اسلام آن کس بهتر است که مسلمانان ازدست وزبانش درامان باشند وازهمه مومنان ایمان آن کس بهتر است که اخلاق وی نیکتر است.
(نهج الفصاحه ، ح 415)

حدیث3198

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خصومت کردن با مردم ، مبداء هلاکت است .
(شرح غررالحکم ، ج 1، ص 202)

حدیث3199

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
با ریشه کن کردن بدی از سینه خود، بدی را از سینه دیگران ، بیرون کن !
نهج البلاغه

حدیث3200

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
کسی که اخلاقش را اصلاح نکند گرفتاری هایش زیاد شود.
(تحف العقول ، ص 237)

حدیث3201

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
اگـر قـرار اسـت تـعـصّبی در کار باشد باید به خاطر اخلاق پسندیده ، کردار نیک و کارهای خوب باشد.
نهج البلاغه

حدیث3202

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر کجا هستی از خدا بترس ؛ به دنبال گناه ، کار نیک انجام بده تا آن را محو کند و با مردم خوش اخلاق و نیکو رفتار باش.
(نهج الفصاحه ، 46)

حدیث3203

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بهترین چیزی که به مرد داده اند ، خوی نیک است و بدترین چیزی که به مرد داده اند سیرت بد است در صورت نیک.
(نهج الفصاحه ، 1529)

حدیث3204

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خداوند برای هر عملی، پاداشی و برای هر چیز، حسابی و برای هر اجلی و مرگی نوشته ای قرار داده است.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3205

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
کسی که مرگش نزدیک شود، چاره و حیله هایش او را یاری نکند (و به کارش نیاید)
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3206

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
پیشی گیرید بر مرگ که به راستی نزدیک است که امید از مردم بریده شود، و مرگ ایشان را دریابد.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3207

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خدا رحمت کند کسی را که پیشی گیرد بر اجل، و نیکو کند عمل خود را برای سرای جاویدان و جایگاه کرامت خویش.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3208

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
نفسهای آدمی گامهایی است که به سوی مرگ بر می دارد.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3209

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
چه امیدی به ماندن دارد کسی که بالاخره روزی را در پیش دارد که از آن نگذرد، و مرگش در آن روز فرا رسد، و خواهان شتابانی از اجل خود را از پی دارد که او را دنبال کند.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3210

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
در جایگاه خود فرود نیاورده مرگ را کسی که فردا را از عمر خود به شمار آورد.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3211

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
گذشتن ساعتها از فرا رسیدن زمان مرگ خبر دهد.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3212

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
اگر سر رسید مرگ و مسیرش را ببینید آرزو و فریبکاری آن را دشمن و مبغوض می دارید.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3213

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
اگر در نزدیکی مرگ و فرا رسیدن آن اندیشه می کردید قطعا شیرینی زندگی و خوشی آن در کام شما تلخ می شد.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3214

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
اگر مرگ‌ها آشکار گردد آرزوها رسوا شود.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3215

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
أجل و مرگ هر یک از انسانها راننده ای است که او را به سوی مرگ می راند و به جلو می برد.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3216

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
کسی که نگران مرگش باشد آرزویش را کوتاه گرداند.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3217

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
چه بسیار انسانی که برای انجام عمل امروز و فردا کند تا ناگهان مرگ بر او شبیخون زند.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3218

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
اهل دنیا هر چیز مدّت داری را به امروز و فردا کردن بهانه جویی کنند و به تأخیر اندازند.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3219

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
یاد مرگ از دلهاتان رخت بر بسته، و آرزوهای دروغین نزد شما جای گرفته.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3220

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
در هر لحظه ای أجلی است (که ممکن است در همان لحظه اجل فرا رسد)
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3221

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
هنگام شبیخون مرگ‌ها، آرزوها رسوا شود.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3222

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
راستی و درستی مرگ و قطعی بودن آن دروغ بودن آرزو را آشکار سازد.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3223

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
خداوند برای هر چیزی اندازه ای و برای هر اندازه ای نیز زمانی را مقرّر فرموده.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3224

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
به راستی که دوستان خدای تعالی آنهایی هستند که مرگ خود را نزدیک و آرزوی خود را دروغ بدانند، آنکه کار و عملش بسیار و لغزشش اندک باشد.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3225

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
درست‌ترین و راست‌ترین چیزها مرگ است (که هیچ تردیدی در آمدن آن نیست)
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3226

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
نزدیک‌ترین چیزها مرگ است.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3227

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
مدت مقرّر عمر، سپری است که انسان را نگه می دارد.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3228

امام علی (علیه السلام) می قرمایند :
کوچ از دنیا نزدیک و شتابان است.
غررالحکم ، باب اجل

حدیث3229

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اگر اجل و رفتار آن را ببینی امید و مسرت آن را دشمن خواهی داشت.
(نهج الفصاحه ، ح 2331)

حدیث3230

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
چه نیکو عطایست سخن حقی که بشنوی و به برادر مومن خویش برسانی.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3127)

حدیث3231

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خدا مردی را که چیزی از ما بشنود و همان طور که شنیده به دیگران برساند یاری کند.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3124)

حدیث3232

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حاجت کسی را که از ابلاغ آن ناتوان است به بزرگان برسانید زیرا هرکس حاجت درمانده ایی را به بزرگی برساند روز رستاخیز خداوند پاهای وی را بر صراط استوار می سازد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 21)

حدیث3233

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر یک از شما آینه برادر خویش است،وقتی عیبی در او دید باید بزداید.
(نهج الفصاحه ، حدیث 580)

حدیث3234

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مومن آینه مومن است ، مومن برادر مومن است از پشت سر مراقب اوست.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3102)

حدیث3235

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کسی را که علم از او می آموزید محترم دارید و کسی را که علم بدو می آموزید محترم دارید.
(نهج الفصاحه ، حدیث 3184)

حدیث3236

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
من شما را دستور می دهم به آمادگی نیکو و تهیه توشه بسیار برای روزی که در آیید بر آنچه از پیش فرستید، و پشیمان گردید بر آنچه بر جای نهید و کیفر و پاداش بینید بر آنچه عمل کرده اید.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3237

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آمادگی خوبی است عمل برای روز جزا و بازگشت.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3238

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که بشناسد روزگار را، از آماده شدن غافل نماند.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3239

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بترس از کمی توشه و آمادگی خود را برای کوچ کردن خود بسیار کن.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3240

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر حذر باش از مرگ و آمادگی خود را برای آن نیکو کن تا در بازگشتگاه خویش نیکبخت باشی.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3241

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آماده شوید برای روزی که خیره شود در آن دیده ها، و مدهوش گردد از دهشت آن عقلها، و کند شود در آن بینایی ها.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3242

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مهیّا و آماده شوید برای مرگ که بر شما سایه افکنده است.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3243

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که یقین به جابجایی دارد آماده کوچ کردن شود.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3244

آمادگی و مهیّا شدن در کارها از دور اندیشی است.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3245

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برای کسی که شتاب کوچ کردن خود را می داند، شایسته است که آمادگی خود را برای جابجا شدنش بخوبی فراهم سازد.
غررالحکم ، باب آماده شدن

حدیث3246

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
خداوند مخلوق خود را در تاریکی بیافرید و از نور خود بر آنها انداخت , هر کس در آن روز از آن نور بدو رسید هدایت یافت و هر کس آز آن دور ماند گمراه شد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 699)

حدیث3247

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
در مالی که آفت بدان نرسد و تنی که مصیبت نبیند خیری نیست.
(نهج الفصاحه ، ح 2494)

حدیث3248

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هر روز دوشنبه و پنج شنبه درهای آسمان گشوده می شود و در آنروز گناهان هر کس را که برای خدا شریک قائل نباشد ببخشند مگر آنکس که با برادر خود دشمنی داشته باشد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 1165)

حدیث3249

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
این که در سختی باشم و از پی آن امید و آسایش داشته باشم پیش من محبوب تر است تا در آسایشی باشم که از پی آن منتظر سختی باشم.
(نهج الفصاحه ، حدیث 2206)

حدیث3250

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هر که پرهیزگاری کند اگر ثروتمند باشد باک نیست و برای پرهیزگار صحت از ثروت بهتر است و آسایش ضمیر از جمله نعمت هاست.
(نهج الفصاحه ، حدیث 2430)

حدیث3251

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
در موقع آسایش خدا را بشناس تا در موقع سختی تو را بشناسد.
(نهج الفصاحه ، حدیث 1158)

حدیث3252

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هر که غمی از غم های دنیا را از مومنی بردارد , خدا غمی از غم های روز قیامت را از او بردارد و هر که بر تنگدستی آسان گیرد خدا در دنیا و آخرت بر او آسان گیرد , و هر که راز پوش مسلمانی شود , خدا در دنیا و آخرت راز پوش وی شود.
(نهج الفصاحه ، حدیث 2756)

حدیث3253

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
تعلیم دهید و سهل گیرید و سخت مگیرید , گشاده روئی کنید و خشونت نکنید و چون یکی از شما خشمگین شود خاموش ماند.
(نهج الفصاحه ، حدیث1957)

حدیث3254

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بـسـا کـسـان کـه نـکـو حـالیـشـان دام بـلا اسـت ، خـطاپوشی شان موجب غرور ، و حُسن شهرت و خـوشـنامی شان سبب غلتیدن به گرداب فتنه. در میان آزمون های الهی هیچ آزمونی همانند مهلت دادن به چنین کسانی نیست.
نهج البلاغه

حدیث3255

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خداوند بندگانش را به انواع شداید می آزماید و با انواع مشکلات دعوت به عبادت می کند و به اقسام گرفتاریها مبتلا می نماید تا تکبر را از قلبهایشان خارج سازد و خضوع و آرامش را در آنها جایگزین نماید.
نهج البلاغه ، خ 234

حدیث3256

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هـر قـدر امـتحان و آزمایش بزرگ تر و مشکل تر باشد ، ثواب و پاداش ، گرانقدرتر و بیشتر خواهد بود.
نهج البلاغه، خ 234

حدیث3257

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اعتماد کردن به هر کس پیش از آزمودن و ارزیابی ، نشان ناتوانی است .
نهج البلاغه

حدیث3258

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ارزش آدمی به هنگام مواجهه با مشکلات آشکار می شود.
(شرح غررالحکم ، ج 4، ص 320)

حدیث3259

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خـداونـد هـرگـز جـبـاران دنـیا را در هم نشکسته مگر پس از آنکه به آنان نعمت فراوان بخشید. و هـرگـز اسـتـخـوان شـکـسـتـه زنـدگـی مـلتـی را تـرمـیـم نـکـرده مـگـر پـس از آزمـایـش و تحمل مشکلات فراوان.
(نهج البلاغه ، خ 87، ص 219)

حدیث3260

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هـر گـاه دیـدی خـداوند با وجود گناهان ، پیوسته به تو نعمت می دهد ، به هوش باش که آنها برای تو نوعی غافلگیری و مرگ ناگهانی است.
(شرح غررالحکم ، ج 3، ص 132)

حدیث3261

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بـه خـود بـیـش از حـد آزادی مـدهـیـد کـه این شما را به ستمگری می کشاند ، و آن قدر هم مداهنه و سستی نورزید که سستی شما را به معصیت می کشاند.
نهج البلاغه ، خ 85

حدیث3262

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بنده دیگران مباش ، در حالی که خداوند تو را آزاد آفریده است.
نهج البلاغه ، نامه 31

حدیث3263

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
جلوگیری کردن تو از آزار دیگران، دلهای دشمنانت را برای تو اصلاح و شایسته کند. (و در نتیجه دشمنی ها تبدیل به دوستی گردد)
غررالحکم ، باب آزار

حدیث3264

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزوها دیده های بصیرت و بینائی را کور می کند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3265

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از آرزو های خود پیروی کند تعب و رنجش فراوان شود.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3266

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که آرزو هایش بسیار شد خوشنودیش (از زندگی و از خدای خود) کم شود.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3267

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تکیه بر آرزوها کند پیش از رسیدن آرزو مرگش فرا رسد.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3268

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که امیدها فریبش دهد، اجل ها (و مرگ‌ها) دروغش را آشکار کنند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3269

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دروغ گوید کسی که ادّعای ایمان کند در حالی که به آرزو های فریبنده و بازی های دروغ دنیا دل بسته است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3270

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خوشا به حال کسی که آرزو های خود را دروغ شمارد، و دنیای خویش را به خاطر آبادی آخرتش ویران کند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3271

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بدترین نیازمندیها آرزو ها است (زیرا پایان ندارد و پیوسته انسان آرزویی دیگر دارد)
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3272

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
حاصل آرزوها تأسف است و میوه آن تلف شدن جان است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3273

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
حاصل آرزوها، دریغ و افسوس است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3274

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیزید از آرزوها، زیرا آنها خرّمی و طراوت نعمتهای خدا را از نظر شما می برد، و کوچک شمردن آنها و کمی شکر و سپاسگزاری آنها را بر شما لازم می دارد.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3275

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سودمندترین دارو ترک آرزو است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3276

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
شریف‌ترین توانگری و بی نیازی ترک آرزو هاست.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3277

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو ها تو را فریب دهد، و در نزد حقایق این عالم تو را واگذارد و رها کند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3278

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو ها سرمایه های افراد کم عقل است (و اساس سودای آنها است)
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3279

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که عملش نیکو باشد به آرمان خود رسیده.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3280

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو فریب دهد و ظلم و تجاوز بر زمین زند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3281

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دنیا بر پایه آرزو است (و نباید بدان دل بست)
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3282

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو ها وسیله فریب بی خردان است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3283

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو مرگ را به فراموشی سپارد.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3284

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو پرده مرگ است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3285

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو نهایت ندارد.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3286

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو ، خدعه گر و فریبکار و زیانبار است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3287

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو وسیله تسلّط شیطانها بر دلهای غافلان و بی خبران است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3288

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که تو هرگز به آرزویت نخواهی رسید، و از مدت عمر مقرّر نخواهی گذشت، در این صورت از خدا بترس و در خواسته ها اعتدال را مراعات کن.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3289

به راستی شما اگر فریب آرزوها را بخورید اجل های شتابان در وقتی که عمل ها از دستتان رفته است شما را نابود کند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3290

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
با عمل، بهشت به دست آید، نه با آرزو.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3291

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چه بد خصلتی است آرزو که عمر را فانی کند و عمل را از دست بدهد.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3292

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
میوه و ثمره آرزو، تباهی عمل است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3293

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چه بسا امیدی که به خاطر آرزویی دروغ (که منشأ آن امید بوده) انجام نشود.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3294

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خواری مردان در نومید شدن از آرزوها است (که بدانها دل بسته بودند)
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3295

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از آرزوی دراز خود به کوتاهی اجل و مرگت بیفزا، و تندرستی و سلامت دیروزت تو را مغرور نسازد که به راستی مدت عمر اندک است و تندرستی محال است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3296

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نهایت آرزو مرگ است (و با آمدن مرگ آرزوها بریده شود)
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3297

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خوشا به حال کسی که آرزویش را کوتاه کند، و فرصت و مهلت خود را غنیمت داند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3298

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در شگفتم از کسی که اجل خود را در اختیار ندارد چگونه آرزویش را دراز گرداند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3299

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در فریب آرزو، مهلت ها سر آید و اجل نزدیک شود.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3300

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزوها را کم کن، تا عمل های تو خالص و پاک گردد.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3301

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
راست بودن مرگ از دلهای شما بیرون رفته، و به جای آن فریب آرزو بر شما چیره گشته است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3302

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو را کوتاه کن که عمر کوتاه است، و کار خیر را بسیار کن که کم آن نیز بسیار است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3303

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو را کوتاه کنید و به عمل پیشی گیرید، و از رسیدن ناگهانی مرگ بترسید که به راستی هرگز آن امیدی که انسان به باز گشتن روزی دارد آن امید را به بازگشت عمر ندارد، آنچه امروز از روزی انسان از دست برود امید آن هست که فردا افزون گردد، ولی آنچه دیروز از عمر انسانی از دست رفته امیدی به بازگشت آن نیست.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3304

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیزید از آرزوی باطل، چه بسا مردمی که به استقبال روزی رفته اند که آن را به پایان نبرده اند، و چه بسا کسی که در آغاز شب مورد غبطه دیگران بوده ولی در پایان شب (از دنیا رفته و) سوگوارانش بر او گریسته اند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3305

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پرهیز کنید از آرزوی شکست خورده و مغلوب، و نعمت ربوده شده.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3306

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو را دروغ بدان و بدان تکیه مکن، که به راستی آرزو فریب است و آرزومند بدان، فریب خورده است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3307

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از تکیه کردن بر آرزوها که این کار، شیوه بی خردان است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3308

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از آرزوی دور و دراز که چه بسا فریب خورده ای که به آرزوی دراز خویش مفتون گشته و کار خود را تباه کرده و مرگش سر رسیده، که نه به آرزویش رسیده و نه آنچه را از دست داده تدارک کرده است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3309

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دورترین چیزها آرزو است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3310

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دروغ‌ترین چیزها آرزو است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3311

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
طولانی ترین مردم در آرزو بدترین آنها در عمل هستند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3312

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که خدای سبحان مبغوض دارد آنها را که آرزوشان طولانی و بد عمل هستند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3313

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که زیانکارترین مردمان در معامله و نومیدترین‌شان در تلاش و کوشش، کسی است که تن خویش را در راه به دست آوردن آرزو های خود فرسوده کرده، ولی مقدّرات در رسیدن به خواسته اش او را یاری نکرده، از دنیا با حسرت های خود بیرون رفته و در خانه آخرت با وبال های آن گام نهاده است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3314

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برترین (مرتبه) دین کوتاه کردن آرزو است، و برترین عبادت اخلاص عمل.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3315

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ای مردم ، بیشتر از همه ، از دو چیز بر شما می ترسم ، پیروی از هوس ، و آرزوی دراز.
نهج البلاغه ، خ 42

حدیث3316

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بـدانید که شما در روزهایی به سر می برید که فرصت جمع آوری توشه است و از پس آن ، مرگ است .
نهج البلاغه،خ 28

حدیث3317

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مبادا آرزوها بر شما در دنیا چیره شود، در صورتی که دوران عمر و مهلت شما طولانی نیست.
نهج البلاغه ، خ 52

حدیث3318

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن که با زمام آرزویش حرکت کند ناگهان با فرا رسیدن مرگش به زمین می خورد.
نهج البلاغه

حدیث3319

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به آرزوی دراز دل سپارد عملش به بدی می گراید.
(نهج البلاغه)

حدیث3320

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزوهای نفسانی ، خِرد را به غفلت وادارد و یاد خدا را به فراموشی سپارد.
(نهج البلاغه، خ 86، ص 208)

حدیث3321

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو را راست مپندارید که فریبنده است و آرزومند فریب خورده .
(نهج البلاغه ، خ 85، ص 208)

حدیث3322

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر که عنان مرکب آرزو را رها کند و در پی آن بشتابد ، مرگش بلغزاند و بر زمین زند.
(نهج البلاغه ، حکمت 18)

حدیث3323

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وقتی کسی آرزویی می کند مراقب باشد که چه آرزو می کند , زیرا نمی داند که از آرزوی وی در نامه اعمال چه می نویسند.
(نهج الفصاحه ، ح 190)

حدیث3324

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
چهار چیز نشان بدبختی است : خشکی چشم , سختی دل ؛ آرزوی دراز و حب ّبقا (بیش از حد لزوم)
(نهج الفصاحه ، ح 255)

حدیث3325

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هوشیار آن است که بر خویش مسلط است و برای پس از مرگ عمل کند و ناتوان است که هوسهای خویش را تبعیت کند و از خدا آرزوی بسیار دارد.
(نهج الفصاحه ، ح 2197)

حدیث3326

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که صبوری کند به امید و آرزوی خویش برسد.
(نهج الفصاحه ، ح 2773)

حدیث3327

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که سلامت خواهد مراقب گفتار خویش باشد و از آنچه در دل دارد چیزی بر زبان نیارد , عمل نیک کند و آرزو کوتاه دارد.
(نهج الفصاحه ، ح 3053)

حدیث3328

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هیچ کس نباید از مشقتی که به او رسیده آرزوی مرگ کند.
(نهج الفصاحه ، ح 2522)

حدیث3329

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هیچ یک از شما آرزوی مرگ نکند اگر نکوکار است شاید نیکی فزون کند و اگر بدکار است شاید راه رضا سپرد.
(نهج الفصاحه ، ح 2521)

حدیث3330

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زیانکارترین مردم آن کس است که عمری به آرزو گذراند و روزگار , وی را به منظور نرساند و از دنیا بدون توشه برون رود و در پیشگاه خداوند دلیلی نداشته باشد.
(نهج الفصاحه ،ح 108)

حدیث3331

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لباس های خود را تمیز کنید و موهای خود را کم کنید , مسواک بزنید و آراسته و پاکیزه باشید ؛ زیرا یهودیان چنین نکردند و زنانشان زناکار شدند.
(نهج الفصاحه ، حدیث 377)

حدیث3332

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
پیش از رستاخیز دروغگویان پدیدار می شوند از آنها حذر کنید.
(نهج الفصاحه ، حدیث 844)

حدیث3333

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که برای رسیدن به آخرت حرص ورزد مالک آن گردد (و بدان برسد)
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3334

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو را کوتاه کنید و از در رسیدن ناگهانی مرگ بترسید، و به عمل شایسته مبادرت کنید.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3335

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برای فریب دادن انسان، همان آرزو بس است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3336

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که فریفته آرزو شود، آرزو گولش زند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3337

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که امید سیراب شدن از سراب داشته باشد، نومید گردد و تشنه بمیرد.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3338

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خرد ورزی نکرده کسی که آرزویش را طولانی کند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3339

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چه شده است شما را که آرزو دارید چیزی را که نیابید، و گرد آورید آنچه را نمی خورید، و بنا کنید آنچه را در آن سکنی نگیرید.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3340

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هیچ کس نیست که آرزویش را دراز گرداند جز آنکه مرگ را فراموش کرده و کارش را بد انجام دهد.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3341

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کوتاهی آرزو برای انجام عمل یاور خوبی است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3342

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هیچ فریبنده ای فریبنده تر از آرزو نیست.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3343

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نفس انسانی از آرزو تهی نیست تا آن گاه که در کام مرگ در آید.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3344

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزوی اندک موجب تباهی عمل گردد.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3345

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو همچون سرابی است که هر که آن را ببیند فریبش دهد، و هر کس بدان امید بندد نومیدش کند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3346

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آرزو پیوسته در حال تکذیب و دروغ پردازی است، و درازی زندگانی برای آدمی آزار دهنده است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3347

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آدم ناتوان بر آرزوی خود تکیه کند، و در عمل کوتاهی کند.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3348

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیزید از فریب آرزوها که بسا آرزومند روزی که آن روز را در نیابد، و سازنده ساختمانی که در آن سکونت نکند، و گرد آورنده مالی که آن را نخورد، و شاید آن مال را از راه باطلی گرد آورده، و (یا) از طریق حقّی که آن را نداده، و به صورت حرام به آن مال رسیده و گناه و وبال آن را به دوش کشیده است.
غررالحکم ، باب آرزو

حدیث3349

به راستی که قیامت پرده از چهره برگرفته، و نشانه آن برای آن کس که فراست دارد آشکار گردیده.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3350

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که رفعت مقام دنیا و آخرت را خواهد، باید بلندی و رفعت دنیا را دشمن دارد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3351

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
رغبت نکن در هر چه فانی می شود و از بین می رود، که همین برای زیان آدمی کافی است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3352

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
چه بزرگ است ماتم و عزای دنیا با وجود بزرگی نیاز و احتیاج در فردای قیامت.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3353

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آن کسی که در سرای جاویدان به آرمان خویش رسیده و مورد غبطه و آرزوی دیگران است، همانند آن مغبونی نیست که در اثر انتخاب بد و بدبختی خود نعمتهای ابدی را از دست داده است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3354

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آنچه را امروز از پیش فرستی فردای قیامت بر آن درخواهی آمد ، پس جایی را برای جای پای خویش آماده کن، و (چیزی را) برای روز (وا نفسای) خود از پیش فرست.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3355

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
چه کسی مغبون تر و فریب خورده تر است از آنکه سرای باقی را به خانه فانی فروخته است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3356

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
رسیدن به رستگاری در این است که برای سرای ماندنی آخرت کار کنند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3357

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
در شگفتم از کسی که می داند از دنیا نقل مکان می کند، چگونه برای آخرت خویش توشه نیکو بر نگیرد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3358

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
در شگفتم از کسی که پروردگار خود را شناخته چگونه برای سرای ماندنی کوشش نمی کند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3359

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
در شگفتم از بی خبری خردمندان از این که برای روز رستاخیز طلب نیکو کنند و خود را آماده نمایند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3360

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
خوشا به حال کسی که از عقاب الهی بترسد و برای حساب و باز پرسی کار کند، و با پاکدامنی همراه شود و به کفاف زندگی قناعت کند و از خدای سبحان راضی باشد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3361

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
خوشا به حال کسی که به یاد معاد و رستاخیز افتاده و توشه خود را برای آن روز بسیار کرده است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3362

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
واگذار اندک را برای بسیار و این جهان تنگ را برای آخرت وسیع و پهناور.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3363

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
توشه برگیرید از دنیا به چیزی که فردای قیامت خود را بدان حفظ کنید و از سرای فانی برای سرای باقی ساز و برگی تهیه کنید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3364

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آسان شو برای سفر خود و دیده خود را به جرقه برق نجات و رستگاری بدوز و بار و بنه سفر را محکم بر پشت مرکب خود ببند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3365

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
توشه برگیرید از روزهای فانی برای سرای پایدار که به راستی شما راهنمایی شده اید بر توشه، و فرمان کوچ کردن در باره شما صادر شده، و به رفتن از این جهان برانگیخته شده اید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3366

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بفروشید آنچه را فانی شود به چیزی که به جای می ماند و عوض بگیرید نعمتهای آخرت را از سختی و بیچارگی دنیا.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3367

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
شتاب کن به بهره گرفتن از توانگری خود پیش از فقر و نداری و از زندگی خود پیش از رسیدن مرگ.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3368

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
پیشی گیرید به انجام اعمال خود و سبقت گیرید بر مرگ‌های خود که به راستی شما کیفر داده می شوید به آنچه از پیش انجام داده اید، و پاداش داده خواهید شد به آنچه فرستاده اید، و باز خواست شوید از آنچه به جای گذارده اید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3369

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
پیشی گیرید با عمرهای خویش به عمل هاتان، و بخرید آنچه را از عمرتان باقی مانده به وسیله آنچه از دست شما می رود.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3370

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
پیشی گیرید در حالی که بدنها سالم و زبانها باز، و توبه قابل پذیرش، و عمل ها مورد قبول است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3371

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
پیشی گیرید در مهلت باقیمانده و زمان تصمیم گیری و انتظار توبه و بازگشت از گناه.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3372

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
پیشی گیرید قبل آمدن پنهان از نظری که چشم به راهش هستید (یعنی مرگ)
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3373

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
هر گاه از خانه فانی دنیا روی بگردانی و به خانه ماندنی آخرت شیفته گردی ، بدانکه در این مسابقه برنده شده ای و درهای رستگاری بر تو گشوده شده و به فلاح دست یافته ای.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3374

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
جز این نیست که دنیا خانه گذر است و آخرت خانه پا برجا ، از این خانه گذرا برای آن خانه پا برجا توشه برگیرید و پرده های خود را نزد کسی که اسرار درونی شما را می داند، ندرید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3375

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
سبکبار شوید که سرانجام کار پیش روی شما است و قیامت از پشت سر ، شما را به پیش می راند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3376

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
جز این نیست که بهره هر یک از شما از زمین با این طول و عرض جز به اندازه قامت او نیست که در روی خاک بر گونه اش غلطیده باشد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3377

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
جز این نیست که شما برای ماندن آفریده شده اید نه برای فانی شدن و شما در خانه عاریت و منزلگاهی هستید که باید توشه از آن برگیرید و از آن کوچ کنید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3378

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که شما اگر به سوی خدا راغب شدید غنیمت برده و نجات یافته اید و اگر به دنیا رغبت کردید زیان کرده و هلاک گشته اید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3379

به راستی که شما برای آخرت آفریده شده اید نه برای دنیا و برای ماندن خلق شده اید نه برای فانی شدن.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3380

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که شما به همت گماردن بدانچه باید در آخرت همراه شما باشد ، از همه آنچه در دنیا همراه شما است نیازمندتر هستید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3381

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آگاه باشید که به راستی فرمان کوچ کردن شما صادر شده و به زاد و توشه راهنمایی شده اید، از این دنیا توشه ای برگیرید که فردای قیامت خود را بدان حفظ کنید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3382

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
عمل کنید اکنون که در دوران زندگی در دنیا هستید، و نامه های اعمال گشوده و توبه گسترده، آنکه پشت کرده دعوتش به بازگشت کنند و آنکه گنه کرده امیدوارش کنند، پیش از آنکه عمل خاموش شود و مهلت بریده شود و دوران سر آید و باب توبه بسته شود.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3383

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
تلاش و کوشش خود را در راه آماده کردن پاسخ برای روز باز پرسی و حساب قرار ده.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3384

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی شما پاداش داده خواهید شد بدانچه از پیش فرستاده اید و در گرو کارهایی هستید که جلوتر انجام داده اید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3385

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که فساد و تباهی او را شاد گرداند ، معاد و روز واپسین او را بدحال کند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3386

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که یقین به معاد دارد توشه بسیار برگیرد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3387

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که موفق به پیدا کردن راه راست خود گردد ، برای معاد خویش توشه برگیرد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3388

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
هدف مؤمن اصلاح معاد و روز واپسین است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3389

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بر تو باد به آخرت (و عمل برای آنجا) زیرا دنیا زبونانه نزد تو خواهد آمد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3390

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که سرانجام کار پیش روی شما است و به راستی که قیامت پشت سر شما است که شما را به جلو می راند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3391

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
مردمان چیزی از دنیای خود را بخاطر اصلاح آخرتشان وا نگذارند جز آنکه خدای سبحان بهتر از آن را برای آنها جایگزین کند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3392

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
شایسته انسان عاقل و خردمند است که برای آخرت خود چیزی از پیش فرستد، و سرای ماندنی خود را آباد نماید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3393

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
هیچ کس به خواسته و آرمان خود از آخرت نرسد، مگر به این که خواسته خود را از دنیا واگذارد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3394

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
با انجام کارهای آخرت (و عبادات) در جستجوی دنیا مباش و دنیای حاضر زود گذر را جایگزین آخرت پایدار مکن، که این کار شیوه منافقان و خلق و خوی مارقان (و خارج شدگان از دین) است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3395

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
مبادا سرگرم کننده ای تو را از کار و عمل برای آخرت سرگرم سازد که زمان کوتاه است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3396

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آخرت را به دنیا نفروشید و خانه فانی شدنی را به سرای جاویدان مبادله نکنید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3397

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
انسان با ایمان اندوهش درباره آخرت خویش و همه تلاش و کوشش در راه بازگشتگاه او است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3398

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به آرمان خویش رسیده آن کس که برای سرای پایدار کار کرده است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3399

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
یکسان نیست آن فریب خورده ای که از دنیا به پست ترین بهره خود رسیده، با آن (شخص سعادتمند) دیگری که از آخرت به والاترین همّت (و آرمان) خود دست یافته است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3400

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
چه زیانکار است کسی که در آخرت بهره و نصیبی ندارد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3401

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
هر چه در دنیا افزون گردد در آخرت کاسته شود.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3402

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
تلخی دنیا ، شیرینی آخرت را به دنبال دارد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3403

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که برای آخرت کار نکند به آرمان و آرزوی خود نخواهد رسید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3404

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که همّت و اراده اش آخرت باشد (نه دنیا) به انتهای خواسته خویش از خیر و خوبی رسیده است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3405

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که کار آخرت خود را اصلاح کند خداوند کار دنیای او را رو به راه و اصلاح کند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3406

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
دوست دلسوز تو کسی است که تو را به سرای جاویدان دعوت کرده و درباره عمل برای آنجا تو را کمک کند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3407

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که زیاد به یاد آخرت باشد نافرمانی و گناهش اندک شود.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3408

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که یقین به آخرت دارد از دنیا جدا و کنده شود.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3409

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که تلاش و کوشش خود را برای سرای پایدار خود به کار گیرد عمل او پاک و خالص و ترس و واهمه اش بسیار گردد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3410

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که همه اندوه (و فکر) خود را در باره آخرت خویش بکار بندد به خواسته خویش دست یابد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3411

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
چه کسی زیانبارتر از آن کسی است که آخرت را به دنیا جایگزین کرده.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3412

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که از نعمتهای آخرت روی بگرداند به دنیای اندک قانع شود.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3413

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
مؤمن نیست کسی که در باره اصلاح معاد خود اهتمام نورزد. (و تلاش ننماید)
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3414

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آخرت را جایگزینی نیست و دنیا بهای جان نیست. (که آدمی خود را به دنیا بفروشد)
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3415

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که یقین به روز جزا دارد بر دنیا حرص نورزد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3416

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که معاد خود را اصلاح کند به راه درست دست یافته است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3417

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که یقین به آخرت دارد از دنیا روی بگرداند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3418

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که سرای پایدار خود را آباد کند به راستی خردمند و عاقل است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3419

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که بفروشد آخرتش را به دنیای خود، از هر دو زیان کرده است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3420

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که برای معاد و روز جزا کار کند به راه درست و پایدار دست یافته است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3421

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
با بدن و جسم خود در دنیا باش ولی با دل و عمل در آخرت باش (یعنی با این که در دنیا هستی همه توجّه و کار تو برای آخرت باشد)
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3422

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
از پسران و فرزندان آخرت باشید و از پسران دنیا نباشید که به راستی هر فرزندی در روز قیامت به مادرش بپیوندد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3423

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
برخی (از اموال خود) را از پیش فرستید که به سود شما باشد (و به کارتان آید) و همه را به جای نگذارید که به زیان شما است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3424

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
در آخرت حسابرسی است و عملی در کار نیست.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3425

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
سرانجام آخرت، پایندگی است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3426

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
انسان زیرک ، عزم و تصمیم خود را در راه اصلاح معاد و تهیّه توشه بسیار برای آن روز بکار می بندد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3427

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بر تو باد به تلاش و کوشش در راه اصلاح و رو به راه کردن معاد و روز واپسین.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3428

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کسی که در طلب آخرت باشد به خواسته خویش می رسد و از دنیا نیز آنچه برایش مقدّر گشته به او خواهد رسید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3429

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آرمان جمع کردن میان دنیا و آخرت از فریبها و نیرنگهای نفس است. (و جمع میان دنیا و آخرت ممکن نیست)
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3430

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
شیوه برگزیدگان و خردمندان رو آوردن به سرای ماندنی و رو گرداندن از دنیای فانی، و شیفتگی و شیدایی به بهشت جاویدان است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3431

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
یاد آخرت دارو و درمان است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3432

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آخرت را با ترک دنیا به چنگ آورید و دنیا را با ترک دین به دست نیاورید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3433

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
سرای جاویدان جایگاه راستگویان و میهن نیکان و شایستگان است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3434

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
شیرینی آخرت ، درد بدبختی دنیا را از بین می برد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3435

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بهترین آمادگی ها آن است که انسان به وسیله آن، معاد خود را اصلاح کند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3436

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که شما به سوی آخرت خواهید رفت و در پیشگاه خداوند قرار خواهید گرفت.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3437

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی تو اگر برای آخرت کار کنی تیرت به نشانه خورده (و در کار خود توفیق یافته ای).
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3438

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که تو در راهی هستی که پیشینیان بوده اند ، پس تلاش خود را در راه آخرت خود قرار ده و به کار دنیا اهمیّتی مده.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3439

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
اگر به رستگاری و بزرگواری آخرت میل و رغبت دارید ، در این سرای فانی توشه ای برای سرای جاویدان برگیرید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3440

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که دنیا و آخرت دو دشمن متفاوت و دو راه جداگانه اند ، کسی که دنیا را دوست دارد و بدان عشق ورزد ، آخرت را دشمن می دارد و بدان عداوت می ورزد و این دو همچون مشرق و مغربند و آدمی همچون کسی که میان آن دو راه می رود که هر زمان به یکی نزدیک شود از دیگری دور گردد و از اینها گذشته این دو همچو دو هوو هستند. (که به طور معمول با یکدیگر در یک جا جمع نشوند)
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3441

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که سرانجام قیامت است و آن برای خردورزان پند دهنده و برای نادانان وسیله عبرت خوبی است و پس از آن فرا رسد آنچه را که بدان آگاهی دارید از ترس از قیامت و دهشت های بیم آور و کر شدن گوشها و در هم فرو رفتن استخوانها و تنگی قبرها و شدّت غم و اندوه.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3442

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که در پیش رویت گردنه‌ای است سخت و صعب العبور که سبکبار در آنجا خوشحال‌تر است از گرانبار و کند رو در آنجا وضعش رقّت بارتر است از تندرو، و به راستی که به ناچار (در پایان) بر بهشت فرود آیی یا بر دوزخ.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3443

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که در پیش روی تو راهی بس دور و دراز و پر مشقّت است، و چاره ای نداری از این که نیک در طلب بکوشی و به اندازه ای توشه برگیری که تو را به منزل برساند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3444

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که هر کار خیری را از پیش فرستی اندوخته آن برای تو خواهد بود. و آنچه را پس انداز کنی خیر آن برای دیگری خواهد بود.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3445

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
به راستی که امروز روز عمل و کار است و باز پرسی و حسابی نیست ولی فردای قیامت روز باز پرسی است و عملی در کار نیست.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3446

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آیا توشه گیرنده ای برای آخرت خود نیست پیش از آنکه کوچ کردنش نزدیک شده باشد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3447

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
رو بگردانید از هر کاری که بی نیاز از آنید (مانند بسیاری از کارهای دنیا) و سرگرم کنید خود را به کار آخرت یعنی بدانچه چاره ای از آن کار ندارید و در آخرت بدان نیازمندید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3448

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
اندوه خود را برای آخرتت و دلتنگی را برای نفس خود قرار ده که چه بسا غمگینی که دلتنگی اش او را به شادمانی جاویدان در آورد و چه بسا اندوهگینی که امید خود را دریابد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3449

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
تلاش خود را برای روز واپسین خود فارغ و مخصوص گردان تا جایگاهت اصلاح شود، و آخرت خود را به دنیا مفروش.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3450

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
همه اندوه و تلاش خود را برای آخرت خود قرار ده.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3451

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
سرای آخرت خانه ماندنی شما است پس آنچه را برایتان ماندنی است برای آنجا تهیّه کنید.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3452

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که دنیا از عمل برای آخرت او سرگرمش نکند.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3453

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
دگرگونی های دنیا بر حسب اتفاق است و از روی شایستگی و استحقاق نیست ولی احوال آخرت به شایستگی افراد و انسانها بستگی دارد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3454

دارایی و پسران، زیور زندگی دنیا است و کار شایسته نیز کشت و زراعت آخرت می باشد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3455

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
سرگرمی تو به اصلاح روز واپسین خود، تو را از عذاب دوزخ رهایی بخشد.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث3456

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
گور خویش را به یاد آور، چرا که باید از آن بگذری.
نهج البلاغه

حدیث3457

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
خوشا به حال آنان که نسبت به دنیا زهد می ورزند و به آخرت گرایش دارند.
نهج البلاغه

حدیث3458

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
هر کس دوری سفر (قیامت) را یاد کند آماده راه گردد.
نهج البلاغه

حدیث3459

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بندگان خدا! از روزی بترسید که عمل ها وارسی می شود و اضطراب در آن زیاد و کودکان پیر می شوند!
نهج البلاغه، خ 156

حدیث3460

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
امروز روز کار است و روز حساب نیست و فردا روز حساب است و روز کار نیست.
نهج البلاغه ، خ 42

حدیث3461

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
بدان ! حسابرسی خداوند از حسابرسی مردم سخت تر است.
نهج البلاغه ، ن 40

حدیث3462

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
مردم ! در روزهای فناپذیر ، برای روزگار جاودان ، توشه برگیرید.
نهج البلاغه ، خ 157، ص 462

حدیث3463

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
کـوشـش شـمـا در دنـیـا ایـن بـاشد که از این چند روزه کوتاه برای روزهای بلند آخرت توشه برگیرید.
نهج السعاده ، ج 3، ص 150

حدیث3464

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
بهترین شما کسی است که به دنیا بی رغبت تر و به آخرت راغب تر است.
نهج الفصاحه ، ح 1517

حدیث3465

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
نیکی دنیا و آخرت با دانش همراه است و بدی دنیا و آخرت با نادانی قرین است.
نهج الفصاحه ، ح 1482

حدیث3466

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
خداوند هر کس را که به کار دنیا دانا و در کار آخرت نادان است را دشمن دارد.
نهج الفصاحه ، ح 796

حدیث3467

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
دنیای خویش را اصلاح کنید و برای آخرت خویش بکوشید چنانکه گویی فردا خواهید مرد.
نهج الفصاحه ، ح 319

حدیث3468

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
آبرویت را آماج تیرهای گفتار قرار مده .
نهج البلاغه ، ن 69، ص 1067

حدیث3469

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از آتش دوزخ بترسد از محرمات اجتناب ورزد.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3470

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از کسب خود حرامی به دست آورد ، برای خود گناهانی را ذخیره کرده است.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3471

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اگر (فرضا) خدای سبحان از کارهای حرام نهی نمی فرمود (باز هم) بر شخص عاقل و خردمند لازم بود از آنها اجتناب ورزد (چون عقل حکم بر زشتی آنها می کند).
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3472

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر گاه خواستی به جامه تقوا آراسته گردی از محرّمات الهی پرهیز کن.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3473

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر گاه به مکارم اخلاق (و صفات نیکوی انسانی) مایل گشتی (و خواستی آنها را تحصیل کنی) از محرمات الهی اجتناب و دوری کنی.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3474

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین ادب ها آن است که تو را از ارتکاب محرمات الهی باز دارد.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3475

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از دریدن پرده حرام ها که این کار خوی فاسقان و گنهکاران و گمراهان است.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3476

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حرمت ها را نیکو رعایت کن و بر جوانمردان روی آور ، که رعایت حرمت ها نشانه خوی بزرگوارانه است ، و روی آوردن بر جوانمردان همّت بلند را آشکار کند.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3477

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خود داری از محرّمات الهی از اخلاق خردمندان و خوی مردمان گرامی است.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3478

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که تو قسمت خود را دریابی و روزی تو مورد ضمانت (خدا) است ، و آنچه را برای تو مقدّر شده بی کم و کاست دریافت خواهی کرد ، در این صورت نفس خویش را از بدبختی حرص و خواری طلب آسوده کن ، و به خدا اعتماد کن ، و در کسب مال آسان بگیر (و سخت نگیر).
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث3479

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از آز و حرص بپرهیز که اساس هر پستی و ریشه هر فرومایگی است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث3480

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از حرص بپرهیزید که انسان حریص اسیر خواری و رنج است.
غرر الحکم ، باب حرص (آز)

حدیث3481

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از راه روشن و آشکار، روی بگرداند در دریای گمراهی غرق شود.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3482

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر شما باد به راه روشن و سلوک در آن ، و گرنه خداوند دیگران را به جای شما بر آن وادارد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3483

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی را به گرفتن حق خود عیب نکنند ، بلکه به گرفتن چیزی که حق او نیست عیب کنند.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3484

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
سه کسند که آبرویشان محترم نیست آنکه به فسق تجاهر کند و پیشوای ستمگر و بدعت گزار.
نهج الفصاحه ، حدیث 1223

حدیث3485

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
سختگیری مرد دارا، آبروی وی را بازیچه و عقوبت وی را آسان می کند.
نهج الفصاحه ، حدیث 2425

حدیث3486

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
خدا رحمت کند بنده ای را که به آبرو یا مال برادر خود تجاوزی کرده باشد و از وی حلالیت طلبد ،پیش از آنکه از او بازخواست کنند و نیاز و درهمی نباشد ، اگر کارهای نیکی داشته باشد از آن بر گیرند و اگر نداشته باشد از گناهان ستم دیده بر گناهان او بیفزایند.
نهج الفصاحه ، حدیث 1657

حدیث3487

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
هر کار نیکی صدقه است و هر چه مسلمان بر خویش و کسان خویش خرج کند در قبال آن برای او صدقه ای نویسند ؛ و هر چه مسلمان به وسیله آن آبروی خویش محفوظ دارد در قبال آن برایش صدقه ای نویسند.
نهج الفصاحه ، حدیث 2173

حدیث3488

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
هر که زبان خویش از آبروی مردم نگاه دارد ، روز قیامت خدا گناهان وی ببخشد.
نهج الفصاحه ، حدیث 2858

حدیث3489

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
همه چیز مسلمان خون و آبرو و مال او بر مسلمان حرام است.
نهج الفصاحه ، حدیث 2161

حدیث3490

حضرت امام صادق علیه السلام فرمودند :
دین را خوب بفهمید زیرا هر که دین را خوب نفهمد مانند صحراگرد است. خداوند در کتابش می فرماید (124 سوره 9) تا در امر دین دانش اندوزند و چون بازگشتند قوم خود را بیم دهند شاید آنها بترسند.
اصول کافی جلد 1 صفحه 36

حدیث3491

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
دانش جوئی بر هر مسلمانی واجب است ، همانا خدا دانش جویان را دوست دارد.
اصول کافی ج 1 ص 35 روایة

حدیث3492

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
عقل و خرد ندارد کسی که از حدّ و مرز و اندازه خود تجاوز کند.
غررالحکم ، باب حد

حدیث3493

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از حدّ خود تجاوز کند مردم خوارش کنند.
غررالحکم ، باب حد

حدیث3494

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خرد را دریافت نکرده کسی که از حدّ و مرز خود تجاوز کند.
غررالحکم ، باب حد

حدیث3495

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی به بهشت نائل گردد که از محارم الهی بپرهیزد.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3496

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از شرایط جوانمردی دوری کردن از حرام است.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3497

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ملاک و اساس ورع و پارسایی خویشتن داری از محرمات است.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3498

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ذخیره کردن چیز حرام از بدبختی است.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث3499

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر تلخی حق بردباری و صبر نکند جز آن کس که به شیرینی و حلاوت عاقبت و سرانجامش یقین دارد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3500

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خیری در خموشی از بیان حق نیست ، چنانچه خیری در سخن گفتن به باطل نیست.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3501

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
در راه حق ، بردباری و صبر نکند جز کسی که فضیلت آن را بشناسد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3502

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مصاحب و همراهی ، عزیزتر از حق نیست.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3503

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوار نشود کسی که به واسطه حق عزیز گشته است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3504

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خیر خواهی خیر خواه‌تر از حق نیست.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3505

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خودداری نکن از آشکار کردن و بیان کردن حق ، هنگامی که اهلی برای آن یافتی.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3506

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
چه بسیارند کسانی که به حق اعتراف کنند ولی پیرویش نکنند.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3507

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به نزاع با حق برخیزید شکست خورده است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3508

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
استوار باشید و پایدار تا حق برای شما آشکار و پدیدار شود و خدا با شماست و از پاداش کردارتان نخواهد کاست.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3509

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که مقصدش حق باشد بدان می رسد اگر چه در پوشش های بسیار باشد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3510

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس حق را هدف خود قرار دهد سختی ها برای او نرم و دور برایش نزدیک گردد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3511

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در برابر حق تسلیم شود و از حق دار پیروی کند از نیکوکاران است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3512

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در راه بر پا داشتن حق جهاد (مبارزه یا تلاش) کند موفّق گردد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3513

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به حق عمل کند مردم به سوی او میل کنند.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3514

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از راه نا حقّ عزّت یابد خداوند او را به وسیله حق خوار گرداند.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3515

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حق او را نجات ندهد باطل نابودش سازد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3516

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از حق بگذرد راهش تنگ (و سخت) باشد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3517

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که با حق بجنگد هر چه دارد از او گرفته شود.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3518

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که با حق دشمنی کند حق بر زمینش زند.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3519

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نسبت به حق سخاوتمند و در مورد باطل بخیل باش.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3520

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آشنا و دانا به حق باش و بدان عمل کن تا خدای سبحان نجات و رستگاری ات دهد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3521

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
چگونه شیرینی ایمان را دریابد کسی که حق را دشمن می دارد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3522

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اندکی از حق ، باطل بسیار را دفع کند ، همان گونه که کمی از آتش، هیزم بسیار را بسوزاند.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3523

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حق را بگویید تا غنیمت یابید ، و از باطل خموش باشید تا سالم بمانید.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3524

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
جدا شو از کسی که از حق جدا شده و به راه دیگری رفته است و او را با آنچه برای خود انتخاب کرده و بدان راضی گشته است واگذار.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3525

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نیکبختی در ملازمت با حق است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3526

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
غرض و هدف کسی که بر حق است رفتن به راه راست است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3527

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بازگشت تو به سوی حق اگر چه موجب رنج و تعب تو گردد، بهتر از راحتی و آسایش تو با ملازمت باطل است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3528

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بازگشت تو به حق بهتر از ادامه دادن راه باطل است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3529

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ملازم حق باش تا تو را در منزلگاه های طرفداران حق فرود آورد در آن روزی که جز به حق حکم نشود.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3530

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر مرکب حق سوار شو اگر چه با خواسته ات مخالف باشد و آخرتت را به دنیا مفروش.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3531

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ملازم حق باشید تا رستگاری ملازم شما گردد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3532

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بشناسید حق کسی که حق شما را می شناسد، کوچک باشد یا بزرگ ، از نظر رتبه پست باشد یا بلند.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3533

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حق، آشکار و روشن است و از نیاز داشتن به یاری دادن و انکار و جدال دور و منزّه است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3534

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حق، وسیله نجاتی است برای کسی که بدان عمل کند.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3535

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حق، شمشیری است در برابر اهل باطل.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3536

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
یاری دادن و همیاری برای اقامه حق و بر پا داشتن آن ، ادای امانت و دینداری است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3537

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حق، برای پیروی شایسته تر است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3538

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به جنگ حق برود شکست خورده است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3539

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به خاطر حق مغلوب شده (در حقیقت) غالب است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3540

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حق آشکارترین راه هاست.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3541

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حق، نیرومندترین پشتیبان است. (یعنی همان حقانیّت صاحب حق نیرومندترین پشتیبان او است)
غررالحکم ، باب حق

حدیث3542

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حق، بهترین راه هاست.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3543

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حق، شمشیری است برنده.
غررالحکم ، باب حقوق

حدیث3544

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن نیست مگر بردبار و مهربان.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3545

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حلم ندارد علم ندارد.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3546

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
در عقلی که مقرون به حلم نباشد خیر و خوبی نیست.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3547

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از سر چشمه و آشامیدنگاه علم و دانش سیراب شده باشد ، جامه حلم و بردباری به تن کند.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3548

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بردبار کسی نیست که به خاطر عجز و ناتوانی خاموش شده و سر به زیر گردد و هر گاه قدرت و توان یافت انتقام بگیرد ، بلکه حلیم واقعی کسی است که هر گاه توانا باشد در گذرد و بردباری بر همه کارهای او غالب و چیره باشد.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3549

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر تو باد به بردباری که آن خلق و خویی پسندیده است.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3550

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خشم و تندی را با بردباری پاسخ دهید تا سر انجامتان را در هر کاری پسندیده گردانید.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3551

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر گاه خشم بر تو مسلّط شد ، با بردباری و وقار خود بر آن غلبه کن. (و آن را تحت فرمان خود گیر)
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3552

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هنگامی که از مقابله با نادان حلم ورزی و بردباری کنی میدان پاسخ او را باز گذارده ای.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3553

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اگر بردبار نیستی ، خود را همچون بردباران و به صورت آنان در آور ، زیرا کم است که کسی خود را به مردمی شبیه سازد جز آنکه نزدیک شود که در زمره آنان در آید.
غررالحکم ، باب حلم

حدیث3554

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سزاوار خواری است کسی که دوستی احمقان را غنیمت داند.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3555

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هیچ دردی دردناک تر از حماقت نیست.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3556

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
احمق را تعظیم نکن اگر چه (در نظر مردمان) بزرگ باشد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3557

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی با مردمان احمق از بین می رود همان گونه که سراب از بین می رود و بر طرف شود همان گونه که مه (و ابرهای نازک روی زمین) بر طرف گردد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3558

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی کردن با احمق همچون درخت آتشی است که هر قسمتی از آن قسمت دیگر را می خورد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3559

بر شما باد به ملازمت انگیزه های حق و حقیقت و بپرهیزید از باطل های محال.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3560

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شافع مردمان (در روز جزا) عمل کردن به حق و ملازمت با صداقت و راستی است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3561

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اساس حکمت ملازم بودن با حق و فرمانبرداری از حق دارنده است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3562

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خدا رحمت کند هر کس که حق را زنده کند و باطل را بمیراند ، ستم را سرکوب و عدل و داد را بر پا دارد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3563

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حقی که زیان به بار آورد بهتر است از باطلی که شادمانی آرد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3564

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مخالفت کن با کسی که با رفتن به سوی نا حق ، با حق مخالفت کرده و او را با آنچه برای خود پسندیده واگذار.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3565

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با روی گردندان از حق گمراهی آید.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3566

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حجّت و دلیل آورد به وسیله حق پشت خود محکم و قوی کند (و اگر دلیل او حق نباشد قوی پشت نباشد)
غررالحکم ، باب حق

حدیث3567

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر گاه خداوند بنده ای را گرامی بدارد او را در راه بر پا داشتن حق کمک دهد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3568

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نزدیکترین بندگان به خدای تعالی کسی است که به حق گویاتر باشد اگر چه به زیان او باشد و عمل او به حق از همه بهتر باشد اگر چه آن را خوش ندارد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3569

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شبیه ترین مردم به پیامبران کسی است که به حق گویاتر و در عمل به آن بردبارتر باشد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3570

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برترین عملها ملازم بودن با حقّ است.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3571

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خردمندترین مردم کسی است که در برابر حق تسلیم گردد، و از مقاومت خویش در برابر آن بگذرد ، و به وسیله حق (و تسلیم شدن در برابر آن) عزیز گردد و اقامه حق و بر پا داشتن آن و نیکو انجام دادن آن را سبک نشمارد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3572

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
راست ترین گفتارها آن است که با حق مطابق باشد.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3573

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آگاه باشید که به راستی هر کس که حق سودش ندهد باطل زیانش رساند ، و کسی که هدایت او را به راه راست در نیاورد ، گمراهی او را به سوی هلاکت و نابودی کشاند.
غررالحکم ، باب حق

حدیث3574

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مدارا کردن با احمق از سخت ترین رنج ها است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3575

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از نشانه های احمق تلوّن زیاد او در کارها است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3576

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بریدن و فاصله گرفتن از احمق دور اندیشی است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3577

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر بیچارگی و هر فقری را می شود بست و برطرف کرد ، جز بیچارگی و فقر حماقت و نادانی را.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3578

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوست احمق (پیوسته) در رنج است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3579

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حماقت مرد در سه چیز شناخته شود : در سخن گفتنش در جایی که به کار او نیاید (و به او مربوط نیست) و پاسخ دادنش از چیزی که از او نپرسیده اند و بی باکی و تهوّر او در کارها.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3580

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوری احمق بهتر از نزدیکی او است و سکوتش بهتر از سخن گفتن است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3581

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حماقت ، زیانبارترین چیز است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3582

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم احمق به خوار شدن نیز نیکو نگردد ، و از نقصان و زیان نیز جدا نشود.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3583

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حماقت ، دردی است بی درمان و بیماری است درمان نشدنی.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3584

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از دوستی با احمق که به نظر خودش می خواهد به تو سودی برساند ولی زیان می زند و تو را ناراحت می کند و خودش می پندارد که خوشحال و شادمانت کرده است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3585

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از آدم احمق بپرهیز که مدارا کردن تو را به رنج اندازد و موافقت و همراهی با او تو را به هلاکت دچار سازد ، مخالفت با او تو را بیازارد ، همراهی و مصاحبتش برای تو وبال و عذابی به بار آورد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3586

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم احمق در شهر خود نیز غریب و میان عزیزان نیز خوار است.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3587

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم احمق به خوار شدن نیز نیکو نگردد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3588

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حماقت (و آدم احمق) در وطن نیز در غربت است. (زیرا رفتار احمق چنان است که همه از او تنفّر دارند)
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3589

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حماقت، فضولی (دخالت های بیجا در کار دیگران و سخنان نابجا) به بار آرد.
غررالحکم ، باب حماقت

حدیث3590

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برای مؤمن شایسته است که از خدا شرم کند هر گاه اندیشه ای مستمرّ در غیر فرمانبرداری خدا او را فرا گیرد.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3591

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هیچ یک از شما نباید شرم کند از این که هر گاه از او چیزی را بپرسند که نمی داند ، از این که بگوید : نمی دانم.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3592

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سه چیز است که نباید از آنها شرم کرد : خدمت کردن به میهمان ، برخاستن انسان از جایگاه خود برای پدر و آموزگار ، و طلب حق اگر چه اندک باشد.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3593

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از روی مردم پروا و پرهیز نداشته باشد از خدای سبحان پروایی ندارد.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3594

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که حیا و شرمش سبب انصاف او با تو نگردد ، دین و آیینش نتواند او را به انصاف با تو وادار کند.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3595

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از گفتن سخن حق شرم کند چنین کسی احمق و نادان است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3596

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که شرمش کم باشد پارسایی اش کم است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3597

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نهایت شرم آن است که انسان از خود شرم کند.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3598

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر تو باد به حیا و شرم که سر آغاز نجابت و بزرگواری است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3599

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
پر رویی و بی شرمی سر آغاز بدی و شرّ است.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث3600

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر شما باد به میانه روی در خوراکی ها که این کار از اسراف دورتر، و برای تندرستی بهتر و برای انجام عبادت کمک کار بهتری است.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث3601

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در خوردن به اندک اکتفا کند تندرستی او بسیار و اندیشه اش شایسته باشد.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث3602

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
همچون زنبور عسل باش که چون می خورد (گل و گیاه) را پاکیزه می خورد، و چون وا می گذارد (عسل) پاک به جا می نهد، و چون بر چوبی (و شاخه ای) بنشیند آن را نشکند.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث3603

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کم خوردن غذا برای نفس انسانی گرامی تر، و برای تندرستی پایدارتر است.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث3604

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوراکت را کم کن تا بیماری را کم کنی.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث3605

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سماجت و پافشاری کردن (در سؤال) خوشرویی به جای نگذارد.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث3606

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
روی شکفته بهتر است از ترش روی بخشنده.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث3607

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از بذل روی خوشش به تو بخل ورزد ، بخششی به تو نخواهد کرد.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث3608

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر تو باد به گشاده رویی که آن کمند محبت است.
غررالحکم ، باب خوش رویی

حدیث3609

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش هیچگاه از نظر شخصی که صاحب رأیی محکم و صائب است بی نیاز نخواهد بود. (و همیشه در کارها از نظر چنین افرادی استفاده می کند).
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3610

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شخص دور اندیش در هنگام نزول بلا و گرفتاری حیرت زده و سر در گم نمی شود.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3611

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شکیبایی بر حق نکند جز دور اندیش خردمند.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3612

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
عزم و تصمیمی که دور اندیشی در آن نباشد خیری در آن نیست.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3613

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از دور اندیشی است توقف در برابر (عمل یا هر چیز) شبهه ناک.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3614

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از برترین جوانمردی است نگه‌داری کردن و حفاظت از دور اندیشی.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3615

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آدم دور اندیش در هر کاری برتری خاصی دارد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3616

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که دور اندیشی او را مقدّم ندارد (و به آقایی نرساند) عجز و ناتوانی او را به عقب اندازد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3617

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که دور اندیشی او اندک باشد تصمیم و عزمش سست و ضعیف خواهد بود.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3618

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تصمیم خود را اظهار کند دور اندیشی خود را باطل کرده و از بین برده است.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3619

کسی که دور اندیشی را از دست دهد بی باک و متهوّر شود (و تهوّر او را به هلاکت اندازد).
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3620

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که با دور اندیشی مخالفت کند نابود شود.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3621

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کمال دور اندیشی به اصلاح در آوردن مخالفان و مدارا کردن با دشمنان است.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3622

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اسلحه دور اندیش پشت گرم کردن (و پشت قوی کردن) است.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3623

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
میوه دور اندیشی سلامت (و تندرستی) است.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3624

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آفت انسان شجاع و دلیر آن است که دور اندیشی را ضایع کند (و در نظر نگیرد).
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3625

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هنگامی که عزم و اراده ، با دور اندیشی همراه شد سعادت و نیکبختی کامل گردد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3626

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی دور اندیش کسی است که همه سرگرمی اش به خودش باشد (و به دیگران نپردازد) و همه اندوهش برای دین و آیینش باشد، و همه تلاش و کوشش را برای آخرتش به کار برد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3627

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که دور اندیشی همانا پیروی و اطاعت خدا و نافرمانی نفس (سرکش است)
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3628

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش ترین مردم کسی است که بردباری و عاقبت نگری در کارها ، جامه زیرین و رویین او (یعنی ملازم او) باشد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3629

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش ترین مردم کسی است که با داشتن پشتیبان و مدد کار بسیار ، باز هم احتمال و توهّم ناتوانی را مدّ نظر داشته باشد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3630

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش ترین مردم کسی است که کار دنیای خود را آسان بگیرد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3631

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش ترین مردم کسی است که به وعده خود عمل کند ، و کار امروز را به فردا نیندازد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3632

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که در مورد عقوبت و کیفر دادن به هنگام تسلّط خشم آن را به تأخیر اندازد، ولی در مورد پاداش احسان و نیکی ، شتاب کند به خاطر آنکه فرصت توانایی را غنیمت بشمارد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3633

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که چون نعمت رو آورد ، شکر آن را به جای آرد، و چون برگردد و پشت کند صبر کند و آن را فراموش کند (و فکر خود را بیهوده به نعمت از دست رفته مشغول نکند).
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3634

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که برای دوستی خود ، انتخاب کند (و بدون تأمّل و دقت کسی را به دوستی نگیرد) زیرا انسان به دوست خود سنجیده شود.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3635

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که بخشش کند بدانچه در دست او است ، و کار امروز را به فردا نیندازد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3636

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیشی نظر افکندن به عاقبت و سرانجام کارها ، و مشاوره (و رایزنی) با خردمندان است.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3637

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که نعمت خداوند او را از عمل برای آخرت سرگرم نسازد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3638

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که از ولخرجی و تبذیر بپرهیزد ، و اسرافکاری را خوش ندارد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3639

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که دنیا را به خاطر آخرت واگذارد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3640

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیشی و فضیلت انسان ، در صبر و بردباری است.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3641

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیشی ، در کارها پشت خود را به سختی محکم کردن (و به شدت احتیاط نمودن) است.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3642

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیشی سرمایه است.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث3643

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با کافر دوستی نکنید و با نادان مصاحبت و همراهی ننمایید.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3644

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گوهر دوستی خود را به کسی که وفا ندارد نبخش. (و با او دوستی مکن).
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3645

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی کن با دوست خود تا تو را دوست بدارد ، و به او اکرام کن تا تو را اکرام کند ، و او را بر خویش مقدم دار تا او نیز تو را بر خود و خاندانش مقدّم دارد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3646

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که ما را دوست می دارد باید جامه بلاء و گرفتاری را آماده و مهیّا سازد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3647

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که مبنای دوستی اش در راه خدا نباشد از او پرهیز کن که دوستی او پستی است و مصاحبت با او شوم است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3648

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به خاطر کاری با تو دوستی کند ؛ با انجام شدن آن کار ، از تو روی بگرداند.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3649

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که تو را دوست دارد (از کارهای نا پسند) بازت دارد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3650

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر دوستی و محبتی که پایه اش بر چیزی غیر از ذات مبارک خدای متعال پی ریزی شده باشد گمراهی است و تکیه بر آن محال است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3651

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
در تنگی و سختی ، درستی و نیکویی دوستی آشکار گردد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3652

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
درستی دوستی از گرامی داشتن عهد و پیمان است (چون دوستی نیز پیمانی است و باید آن را گرامی داشت).
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3653

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اساس عقل و خرد دوستی کردن با مردم است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3654

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با دوستی کردن محبت (قلبی) خواهد بود.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3655

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
وقتی دوستی ثابت و پا بر جا شد تعاون و کمک دادن به یکدیگر لازم شود.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3656

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
با دوستی کردن و احسان رشته های محبت محکم و استوار شود.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3657

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
وقتی کسی (یا چیزی) را دوست داشتی زیاده روی نکن (که هر چیزی را حدّی و اندازه ای است).
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3658

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اگر نسبت به دوست خود قرار و آرامش پیدا کردی (همه اسرار و احوال خود را در اختیار او مگذار) و جنبه احتیاط را در کار او نگه دار ، و از اسرار خود نگه دار آنچه را که ممکن است هنگامی از فاش کردن آن پشیمان شوی.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3659

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی مردمان بدکار از هر دوستی دیگری زودتر بریده و منقطع گردد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3660

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که دوستی را زبان اظهار کند ، ولی محبت را چشمان.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3661

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
شایسته ترین کس برای دوست داشتن تو کسی است که تو را دشمن نداشته باشد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3662

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سودمندترین گنج ها محبّت و دوستی دلهاست.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3663

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از این که دشمنان خدا را دوست بداری یا دوستی خود را برای کسانی جز اولیای خدا خالص گردانی ، که به راستی هر کس مردمی را دوست بدارد با آنها محشور گردد.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3664

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوست بدار در راه خدا آن کس را که در راه اصلاح دین با تو می ستیزد ، و برای تو یقین نیکو کسب کند.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3665

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی خود را گرامی دار و پیمان خود را حفظ کن.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3666

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوستی در راه خدا نزدیک‌ترین خویشی است.
غررالحکم ، باب حب و دوستی

حدیث3667

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
صبح زود برخیزید (و سحر خیز) باشید که برکت در آن است و مشاوره و مشورت کنید که پیروزی و رستگاری در مشورت است.
غررالحکم ، باب سحرخیزی

حدیث3668

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سر مستی ، نعمت را برباید و عقوبت و عذاب به بار آورد.
غررالحکم ، باب سرمستی

حدیث3669

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از کینه توزی دل ها و دشمنی داشتن در سینه ها و پشت کردن به یکدیگر و یاری ندادن و دستگیری نکردن از همدیگر ، دوری و اجتناب کنید، تا زمام امور خود را به دست گیرید.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث3670

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
به راستی عاقل و خردمند کسی است که کینه ها (ی مردم) را از دل بیرون کرده باشد.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث3671

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خود را نگهدارید از تندی بخل و کینه و خشم و حسد و برای مبارزه با هر یک از آنها ابزار و سلاح لازم را تهیه کنید که به وسیله آن ابزار با آنها بجنگید و از آن جمله است : اندیشه کردن در سر انجام کار ، جلوگیری از پستی و رذالت ، طلب فضیلت ، صلاح آخرت ، و ملازم بودن با حلم و بردباری.
غررالحکم ، باب کینه

حدیث3672

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دنیا کوچکتر و حقیرتر و کمتر از آن است که از کینه ها پیروی شود. (و آدمی به دنبال کینه توزی برود)
غررالحکم ، باب کینه

حدیث3673

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برای ورع و پارسایی گرسنه ماندن کمک کار خوبی است.
غررالحکم ، باب گرسنگی

حدیث3674

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گرسنه ماندن کمک کار خوبی برای مبارزه با سرمست شدن و شکستن عادتهای ناپسند است.
غررالحکم ، باب گرسنگی

حدیث3675

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گرسنگی را نان خورش خود قرار ده ، و خود را به قناعت مؤدّب.
غررالحکم ، باب گرسنگی

حدیث3676

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گرسنگی بهتر از فروتنی (در برابر ثروتمندان و مال اندوزان برای لقمه نانی) است.
غررالحکم ، باب گرسنگی

حدیث3677

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گریه بنده از ترس خدا، گناهان را پاک کند.
غررالحکم ، باب گریه

حدیث3678

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گریه از ترس خدا کلید رحمت (حق تعالی) است.
غررالحکم ، باب گریه

حدیث3679

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گریه از ترس خدا دل را نورانی کند، و از بازگشت به گناه نگهداری کند.
غررالحکم ، باب گریه

حدیث3680

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گریه از ترس خدا -به خاطر کاری که سبب دور شدن از خدا است عبادت عارفان است.
غررالحکم ، باب گریه

حدیث3681

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گریستن خوی مشفقان (دلسوزان اصلاح خویش) است.
غررالحکم ، باب گریه

حدیث3682

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
چهارکس را خداوند دشمن می دارد ، فروشنده قسم خور ، فقیر متکبِر ، پیر زناکار و پیشوای ستمگر.
نهج الفصاحه ، حدیث 253

حدیث3683

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
قُرِنَتِ الْهَیْبَةُ بِالْخَیْبَةِ وَ الْحَیَاءُ بِالْحِرْمَانِ وَ الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَیْرِ؛
ترس با نا امیدی ، و شرم با محرومیت همراه است ، و فرصت ها چون ابرها می گذرند ، پس فرصت های نیک را غنیمت شمارید.
نهج البلاغه، حکمت 21

حدیث3684

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مَنْ ضَیَّعَهُ الْأَقْرَبُ أُتِیحَ لَهُ الْأَبْعَدُ؛
کسی را که نزدیکانش واگذارند ، بیگانه او را پذیرا می گردد.
نهج البلاغه، حکمت14

حدیث3685

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
إِذَا وَصَلَتْ إِلَیْکُمْ أَطْرَافُ النِّعَمِ فَلَا تُنَفِّرُوا أَقْصَاهَا بِقِلَّةِ الشُّکْرِ؛
چون نشانه های نعمت پروردگار آشکار شد، با ناسپاسی نعمت ها را از خود دور نسازید.
نهج البلاغه، حکمت13

حدیث3686

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
إِذَا قَدَرْتَ عَلَی عَدُوِّکَ فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُکْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَیْهِ؛
اگر بر دشمنت دست یافتی ، بخشیدن او را شکرانه پیروزی قرار ده.
نهج البلاغه، حکمت 11

حدیث3687

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مِتُّمْ مَعَهَا بَکَوْا عَلَیْکُمْ وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَیْکُمْ ؛
با مردم آن گونه معاشرت کنید ، که اگر مْردید بر شما اشک ریزند، و اگر زنده ماندید ، با اشتیاق سوی شما آیند.
نهج البلاغه، حکمت10

حدیث3688

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
إِذَا أَقْبَلَتِ الدُّنْیَا عَلَی أَحَدٍ أَعَارَتْهُ مَحَاسِنَ غَیْرِهِ وَ إِذَا أَدْبَرَتْ عَنْهُ سَلَبَتْهُ مَحَاسِنَ نَفْسِهِ ؛
چون دنیا به کسی روی آورد ، نیکی های دیگران را به او عاریت دهد ، و چون از او روی برگرداند خوبی های او را نیز بربایند.
نهج البلاغه، حکمت9

حدیث3689

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سینه خردمند صندوق راز اوست و خوشرویی وسیله دوست یابی ، و شکیبایی ، گورستان پوشاننده عیب هاست . و یا فرمود : پرسش کردن وسیله پوشاندن عیب هاست ، و انسان از خود راضی ، دشمنان او فراوانند.
نهج البلاغه، حکمت 6

حدیث3690

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ کَرِیمَةٌ وَ الْآدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ وَ الْفِکْرُ مِرْآةٌ صَافِیَةٌ؛
دانش، میراثی گرانبها ، و آداب ، زیورهای همیشه تازه ، و اندیشه ، آیینه ای شفاف است.
نهج البلاغه، حکمت 5

حدیث3691

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
الْعَجْزُ آفَةٌ وَ الصَّبْرُ شَجَاعَةٌ وَ الزُّهْدُ ثَرْوَةٌ وَ الْوَرَعُ جُنَّةٌ وَ نِعْمَ الْقَرِینُ الرِّضَی؛
ناتوانی ، آفت و شکیبایی ، شجاعت و زُهد ، ثروت و پرهیزکاری ، سپرِ نگه دارنده است : و چه همنشین خوبی است راضی بودن و خرسندی .
نهج البلاغه، حکمت4

حدیث3692

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
أَزْرَی بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَشْعَرَ الطَّمَعَ وَ رَضِیَ بِالذُّلِّ مَنْ کَشَفَ عَنْ ضُرِّهِ وَ هَانَتْ عَلَیْهِ نَفْسُهُ مَنْ أَمَّرَ عَلَیْهَا لِسَانَهُ .
آن که جان را با طمع ورزی بپوشاند خود را پُست کرده ، و آن که راز سختی های خود را آشکار سازد خود را خوار کرده ، و آن که زبان را بر خود حاکم کند خود را بی ارزش کرده است.
نهج البلاغه، حکمت2

حدیث3693

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کُنْ فِی الْفِتْنَةِ کَابْنِ اللَّبُونِ لَا ظَهْرٌ فَیُرْکَبَ وَ لَا ضَرْعٌ فَیُحْلَبَ؛
در فتنه ها چونان شتر دو ساله باش، نه پشتی دارد که سواری دهد و نه پستانی تا او را بدوشند.
نهج البلاغه، حکمت 1

حدیث3694

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چون بر دشمن ظفر یافتی ، عفو و گذشت را شکرانه پیروزیت قرار ده.
نهج البلاغه ، حکمت 10

حدیث3695

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که دوستان خدا بیشتر از مردم دیگر به یاد او هستند و شکر و سپاسشان از دیگران پا بر جا تر و صبر و شکیبائیشان بر بلای او بزرگتر است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3696

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که علم خدای سبحان باطن ها و نهان ها را فرا گرفته و برون ها را شماره کرده است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3697

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی در راه شناخت خداوند بر رأی خود و قیاس اعتماد و تکیه کند گمراه شود و کارها بر او پراکنده شود.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3698

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به خدا ایمان داشته باشد به او پناه برد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3699

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خدای سبحان را محترم شمارید و از محرّمات الهی پرهیز کنید و دوستانش را دوست بدارید.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3700

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هیچ گاه خود را در مقام نبرد با خدا قرار مده زیرا تو تاب کیفر او را نداری، و از عفو و رحمت او بی نیاز نیستی.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3701

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به خاطر خدای سبحان چیزی را واگذارد خداوند به جای آن، بهتر از آنچه را واگذارده به او بدهد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3702

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که آرزومند خدا باشد نهایت امید و آرزوی خود را دریابد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3703

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که با خدا کار خود را تباه کرده باشد با هیچ کس اصلاح نتواند کرد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3704

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که با خدای سبحان به صلاح و درستی رفتار کرده باشد با هیچ کس تباهی و فساد ندارد (و همگان او را گرامی دارند)
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3705

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که دیدار خدای سبحان را دوست می دارد از دنیا کنده شده و جدا گردد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3706

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خدای سبحان آفریدگان را به خاطر تنهایی خود نیافرید، و برای سود و نفعی آنها را وادار به کار نکرد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3707

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خدای سبحان شما را بیهوده نیافریده و مهمل وا نگذارده، و سرگردان در گمراهی و نابینایی رها نکرده است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3708

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به خدا اعتماد و تکیه کند بی نیاز گردد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3709

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چگونه تباه شود کسی که خداوند کفیل و پایندان او است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3710

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
فرار کنید به سوی خدا (و از هر چیز به سوی او بگریزید) و از او (به سوی چیز دیگری) فرار نکنید که به راستی او شما را دریابد و هرگز نمی توانید او را درمانده کنید.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3711

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بر تو باد که در همه کارها به خدا چنگ زنی که خداوند از هر چیز نگهدارنده است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3712

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خوشا به حال کسی که مراقب پروردگار خویش است و از گناه خود بیمناک است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3713

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چگونه نجات و رهایی یابد کسی که از خدا بگریزد (زیرا هر جا برود از آن خدا است)
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3714

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن کس که هدف و مقصودی جز خدا دارد تباه گشته.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3715

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از دشمنان خدا جدایی شوید (و از آنها فاصله گیرید) و با دوستان خدا پیوند کنید.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3716

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در پناه خداست در امان و آسوده خاطر است، ولی دشمن او ترسان و بیمناک است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3717

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر گاه دیدی خداوند تو را با خلق خود مأنوس و سرگرم ساخته و از ذکر خود رمانده است، آن وقت است که به راستی تو را مبغوض داشته است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3718

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر گاه خداوند بنده ای را دوست بدارد او را به محبّت خود سرگرمش سازد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3719

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که شما اگر رو آورید به خدا به خوبی و رستگاری رو آورده اید و اگر روی بگردانید هم از او رو گردانده اید.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3720

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در همه کارها خویشتن را به معبود خود بسپار، که در این صورت به راستی آن را به دژ محکمی سپرده ای.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3721

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دستور نداده خداوند سبحان شما را مگر به چیز نیکو، و نهی نکرده است شما را مگر از چیز زشت.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3722

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در شگفتم از کسی که در قدرت خدا تردید کند با این که آفریده او را می بیند.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3723

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر درونی در پیشگاه خدایی که نعمتهایش والاست، آشکار و ظاهر است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3724

هر نیرومندی جز خدای سبحان ناتوان است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3725

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر مالک و دارنده ای جز خدای سبحان مملوک است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3726

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر غالبی جز خداوند مغلوب است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3727

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر پنهانی، نزد خدا آشکار است.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3728

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خدای سبحان عقل ها را بر چگونگی صفات خویش آگاه نساخته، امّا از مقدار لازم نیز در باره شناخت خود آنها را باز نداشته.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3729

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که خدای سبحان را به یکتایی و یگانگی بشناسد، هیچ گاه او را به خلق تشبیه نکند.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3730

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چهره ها در برابر عظمت خداوند متعال فروتن و خاضع، و دلها از هیبتش ترسان، و جان ها در راه رسیدن به خشنودی اش خود را فانی سازند.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث3731

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اجر و ثواب ، حاصل گفتار به زبان است و کردار به دست و پای. خداوند به سبب صدق نیت و باطن پاک ، هر کس را که خواهد ، به بهشت می برد.
نهج البلاغه ، حکمت ، 40

حدیث3732

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بترسید ، بترسید ، به خدا سوگند، که گاه چنان گناه را می پوشاند که پنداری آن را بخشیده است.
نهج البلاغه ، حکمت 29

حدیث3733

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از کفاره های گناهان بزرگ ، به فریاد رسیدن ستمدیدگان است و شاد کردن غمگینان.
نهج البلاغه ، حکمت 23

حدیث3734

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پا فشاری مکن بر چیزی که گناه را به دنبال دارد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب گناه

حدیث3735

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به دست آوردن بهشت با پاکدامنی از گناهان است.
غررالحکم و دررالکلم ، باب گناه

حدیث3736

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اگر حدود خدای سبحان را نگهداری (و مراعات) کنید خداوند در فضل موجود خود برای شما شتاب کند.
غررالحکم ، باب حدود

حدیث3737

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هیچ کس به سعادت و نیکبختی نرسد جز به وسیله بر پا داشتن حدود الهی و کسی بدبخت نگردد جز به خاطر تباه کردن آنها.
غررالحکم ، باب حدود

حدیث3738

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
با خردمندان مصاحبت کن و با دانشمندان هم نشین شو و بر هوای نفس پیروز شو ، تا با ساکنان ملأ اعلی (جایگاه والا) رفیق و همراه گردی.
غررالحکم ، باب همنشینی

حدیث3739

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کیفر بدی را جز کسی که آن را انجام داده نبیند.
غررالحکم ، باب جزا

حدیث3740

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که کیفر و مجازات را باور دارد جز کار نیک انجام ندهد.
غررالحکم ، باب جزا

حدیث3741

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر عملی را پاداشی است ، پس عمل خود را در راهی انجام دهید که می ماند و آنچه را فانی شود واگذارید.
غررالحکم ، باب جزا

حدیث3742

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر گونه پاداش دهی ، همان گونه پاداشت دهند.
غررالحکم ، باب جزا

حدیث3743

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر انسانی دیدار کند آنچه را انجام داده و پاداش و کیفر بیند بدانچه کرده است.
غررالحکم ، باب جزا

حدیث3744

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر کسی بر آنچه از پیش فرستاده در آید ، و بدانچه کرده کیفر شود.
غررالحکم ، باب جزا

حدیث3745

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بد کیفر دادن، از زشتی پیروزی است.
غررالحکم ، باب جزا

حدیث3746

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اعزامیان به دوزخ برای همیشه در عذاب و شکنجه اند.
غررالحکم ، باب دوزخ

حدیث3747

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به دوزخ در آید بدبختی او همیشگی است.
غررالحکم ، باب دوزخ

حدیث3748

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
این پوست نازک را شکیبایی بر آتش دوزخ نیست.
غررالحکم ، باب دوزخ

حدیث3749

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از دوزخ رهایی نیابد مگر آن کس که عمل آن را واگذارد.
غررالحکم ، باب دوزخ

حدیث3750

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سرانجام کافر ، دوزخ است.
غررالحکم ، باب دوزخ

حدیث3751

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
همان دوزخ برای کیفر کافی است.
غررالحکم ، باب دوزخ

حدیث3752

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیزید از آتشی که خروشش آماده ، زبانه اش سخت و عذابش همیشه تازه است.
غررالحکم ، باب دوزخ

حدیث3753

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیزید از آتشی که گرمی آن سخت و گودی آن دور و زیور های آن آهن است.
غررالحکم ، باب دوزخ

حدیث3754

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دوزخ سرانجام افراط کنندگان (و از حدّ گذرندگان) است.
غررالحکم ، باب دوزخ

حدیث3755

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
زکات شجاعت ، جهاد در راه خداست.
غررالحکم ، باب جهاد

حدیث3756

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
زکات بدن ، جهاد و روزه است.
غررالحکم ، باب جهاد

حدیث3757

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان هیچگاه دیده نشود جز آن که از حدّ بگذراند (و هیچ گاه اعتدال ندارد).
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3758

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نیاز و فقر، سخت تر از نادانی نیست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3759

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
جاهل و نادان ، توانگری ندارد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3760

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هیچ طریقه و مذهبی با نادانی ، پاکیزه و پاک نشود.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3761

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
فقر و نیازی همچون جهل و نادانی نیست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3762

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دشمنی نکنید با آنچه نمی دانید که بیشترین دانش در همان است که شما نمی دانید.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3763

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
وای بر کسی که در نادانی خود فرو رفته و خوشا به حال کسی که خرد ورزی کرده و به راه راست در آمده است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3764

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ای مردم به نادان های خود تکیه نکنید و اسیر هواهای خویش نشوید که هر کسی در چنین جایگاهی در آید بر لب پرتگاه قرار گیرد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3765

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نعمتهای نادانان همانند بوستانی در کنار مزبله است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3766

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چه بی شرم است انسان نادان.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3767

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از سخت ترین مصیبت ها چیره شدن نادانی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3768

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که جای پای خود را نداند بلغزد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3769

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که نادانی کند واگذاشته شود (و مردم او را واگذارند).
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3770

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که نادانی او را به بلند پروازی وا داشته است ، نافرمانی عقل کرده است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3771

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که نادان شد ، لغزشش بسیار شود.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3772

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که به شخص نادانی احسان و کمک کند نمایان گر جهل بسیار خود او است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3773

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در مورد وضع مردم نادان باشد و آنها را نشناسد بدانها اعتماد کند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3774

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
شخص نادان هر حالتی و هر وضعی که دارد در زیان و خسران است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3775

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در برق درخشنده بهره ای نیست برای کسی که فرو می رود در تاریکی.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3776

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
خطا و لغزش بسیار ، از نادانی های بسیار خبر می دهد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3777

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چه بسا عزیزی که نادانی اش او را خوار گردانیده است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3778

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در آنچه شخص بسیار نادان رغبت دارد تو زاهد و پارسا باش.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3779

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به هر اندازه که نعمت بر جاهل نیکو شودبر زشتی آن بیفزاید.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3780

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در نادانی انسان همین بس است که بد شمارد از مردم آنچه را خود مانند آن را انجام دهد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3781

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
فریب جاهل به مکر و حیله های باطل است(که شیطان و یا دیگران برای او ترتیب دهند).
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3782

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نهایت نادانی این است که آدمی به نادانی خود شادمان باشد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3783

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هر نادانی فریفته است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3784

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بریدن از نادان برابر است با پیوند با دانا و خردمند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3785

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
زجر و منع نادانان (از کار زشت) به گفتن آشکار است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3786

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
فکر و اندیشه نادان گمراهی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3787

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بی نیازی و توانگری نادان به مال اوست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3788

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سرانجام جهل و نادانی زیانبار است ، و برای حسود هیچ مسرّت و خوشی پایدار نماند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3789

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کار جاهل(کم عقل) وبال (عذاب و سختی) و دانش او گمراهی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3790

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کوری که بر تاریکی های زیاد سوار گشته ، نادانی است که بر نادانی های بسیار دیگر سوار شده ، بر خویش ستم کند ، و برای نفس خود پیمودن محالات (ناشدنی ها) و سخنان باطل بی فایده را آراسته است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3791

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
در شگفتم از کسی که در باره خویش نادان است چگونه پروردگار خود را شناخته است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3792

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
طلب مرتبه ها و درجه های والا بدون عمل و کار ، از نادانی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3793

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
فرمانبرداری نادان خود پسند ، دلیل بر نادانی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3794

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
گمشده جاهل و نادان ، یافت شدنی نیست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3795

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دوست شخص نادان در معرض هلاکت است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3796

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دوست آدم نادان ، دچار رنج و سرشکستگی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3797

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کار درست نادان ، همچون لغزش عاقل است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3798

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بدترین مصاحبان برای انسان ، افراد نادان هستند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3799

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بدترین کسی که با او مصاحبت می کنی شخص نادان و جاهل است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3800

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بدترین مصیبتها نادانی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3801

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
فزونی جهل، آدمی را به نابودی کشاند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3802

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
لغزش جاهل بخشوده است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3803

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
رأی و اندیشه نادان ، به هلاکت اندازد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3804

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
رغبت تو در کار محال و نشدنی ، نادانی است (یعنی منشأ آن نادانی تو است).
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3805

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بسا جهل و نادانی که سودمندتر از علم و دانش باشد. (جایی که به آن علم عمل نشود.)
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3806

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دولت شخص نادان مانند بیگانه ای است که به سوی انتقال حرکت می کند. (دوام ندارد)
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3807

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بسا نادانی که نجاتش به خاطر نادانی اش باشد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3808

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی شخص ثروتمند ، او را پست گرداند ، و علم و دانش فقیر و نیازمند ، او را برافرازد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3809

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دارایی نادان در مال و آرزوی او است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3810

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به وسیله نادانی است که هر شرّی بر پا شود.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3811

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی شما از نادانی به نیازی نرسید ، و از کار خیر در نادانی به سبب و وسیله ای دست نیابید ، و از آخرت با نادانی مطلبی را درک نکنید.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3812

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی جاهل و نادان کسی است که مطالب (دنیوی) او را برده خویش ساخته است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3813

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
دشمن ترین بندگان در پیشگاه خدای تعالی انسان نادان است ، زیرا خداوند او را محروم ساخته از آنچه بر خلق خویش منّت نهاده و آن عقل است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3814

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بزرگترین نادانی دشمنی کردن با توانا و دوستی کردن با گنهکار و فاجر و اعتماد کردن بر آدم بی وفاست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3815

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که شخص جاهل از روی نادانی خود در صدد گمراه کردن دیگران است و به خاطر هوا و هوس خود در حال فریفتن مردم است ، سخنش بیماری آورد و کارش نکوهیده است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3816

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آسان‌ترین (و هموارترین) چیز بر انسان سرزنش جاهلان است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3817

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بدبخت‌ترین مردم شخص نادان است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3818

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بدترین بیماری ها نادانی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3819

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بزرگترین نادانی ها آن است که انسان نسبت به وضع خویش نادان باشد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3820

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بزرگترین مصیبتها نادانی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3821

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی گام را بلغزاند و پشیمانی به بار آرد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3822

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی زندگان را بمیراند و بدبختی ابدی آرد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3823

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از روی جهل و نادانی کار کند همچون کسی است که به بیراهه می رود هر چه در رفتن بیشتر تلاش کند از هدف دورتر شود.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3824

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
از نادان نافرمانی کن تا سالم بمانی.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3825

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان مرده‌ای در میان زندگان است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3826

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان، صخره و سنگ سختی است که آبی از آن نجوشد و درختی است که چوب آن سبز نشود و شوره زاری است که گیاهی در آن نروید.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3827

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی، مرکب چموشی است که هر کس سوار آن شود بلغزد ، و هر کس همراهش رود گمراه شود. غررالحکم ، باب جهل

حدیث3828

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، تقصیر و خطای خود را نشناسد و نصیحت خیر خواه خود را نپذیرد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3829

جاهل ، عالم را نمی شناسد زیرا او پیش از آن عالم نبوده (و این دوره را نگذرانده ولی عالم به عکس او است)
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3830

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، وحشت کند از آنچه حکیم و فرزانه بدان انس گیرد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3831

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، دیدار نشود (یا دیده نشود) مگر این که یا کار را از حدّ بگذراند، و یا به حدّ خود نرساند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3832

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
شخص نادان ، هنگامی که کم خیر باشد و بخل ورزد مال و ثروت بیابد ، و چون بیابد سر از الحاد و بی دینی در آورد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3833

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، کسی است که فریفته هوا و هوس و فریب های آن گشته است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3834

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، کسی است که در کار خود نادان (و سرگردان) است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3835

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، کسی است که مطالب (دنیا) فریبش داده است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3836

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
جاهل ، درستی نظر و اندیشه اش همانند لغزش عالم و داناست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3837

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان، مرده است اگر چه به صورت زنده باشد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3838

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان، کسی است که قدر خود را نداند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3839

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان (از روی جهالتی که دارد) خود را بلند گرداند و (همین سبب شود که) پست گردد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3840

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، از راه رفته باز نگردد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3841

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، از راهی که می‌رود باز نایستد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3842

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، به شخص نادانی همانند خود متمایل باشد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3843

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادان ، سرگردان است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3844

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، موجب فساد هر کاری است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3845

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، بدترین بیماریهاست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3846

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، نابودی به دنبال دارد.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3847

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، بیماری و درماندگی است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3848

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، گام ها را بلغزاند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3849

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، نابود کننده ترین دشمن است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3850

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آدمی دشمن چیزی است که آن را نمی داند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3851

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مردم آنچه را نمی دانند با آن دشمنند.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3852

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، وبال و گرفتاری است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3853

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، مرگ است.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث3854

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُ الرِّجالِ مِنْ اُمَّتِیَ الَّذینَ لایَتَطاوَلونَ عَلی اَهْلیهِمْ وَ یَحِنّونَ عَلَیْهِمْ وَ لا یَظْلِمونَهُمْ؛
بهترین مردان امت من کسانی هستند که نسبت به خانواده خود خشن نباشند، اهانت نکنند، دلسوزشان باشند و به آنان ظلم نکنند.
مکارم الاخلاق، ص 216.

حدیث3855

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خیارُ اُمَّتی مَنْ دَعا اِلَی اللّه‌ِ تَعالی وَحَبَّبَ عِبادَهُ اِلَیْهِ؛
بهترین امت من کسانی هستند که مردم را به سوی خدا دعوت و بندگانش را محبوب او کنند (با اطاعت از امر و نهی خداوند محبت او بدست می‌آید).
نهج الفصاحه، ح 1471.

حدیث3856

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُکُمْ مَنْ لَمْ یَتْرُکْ آخِرَتَهُ لِدُنْیاهُ وَلا دُنْیاهُ لآِخِرَتِهِ وَ لَمْ یَکُنْ کَلاًّ عَلَی النّاسِ؛
بهترین شما کسی است که آخرت خود را برای دنیا و دنیای خود را برای آخرت رها نکند و سربار مردم نباشد.
نهج الفصاحه، ح 1525.

حدیث3857

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُکُمْ خَیْرُکُمْ لاَِهْلِهِ وَاَنَا خَیْرُکُمْ لاَِهْلی ما اَکْرَمَ النِّساءَ اِلاّ کَریمٌ وَ لا اَهانَهُنَّ اِلاّ لَئیمٌ؛
بهترین شما کسی است که برای خانواده خود بهتر باشد و من از همه شما برای خانواده‌ام بهترم، زنان را گرامی نمی‌دارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمی‌کند، مگر شخص پَست و بی‌مقدار.
نهج الفصاحه، ح 1520.

حدیث3858

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
اَحْسِنِ الظَّنَّ بِاللّه‌ِ فَاِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ یَقولُ: اَنا عِنْدَ ظَنِّ عَبدیَ الْمُؤمِنِ بی، اِنْ خَیْرا فَخَیْرا وَ اِنْ شَرّا فَشَرّا؛
به خداوند خوش گمان باش، زیرا خدای عزوجل می‌فرماید: من نزد گمان بنده مؤمن خویش هستم، اگر به من خوش گمان باشد، به خوبی با او رفتار می‌کنم و اگر به من بدگمان باشد، به بدی با او رفتار می‌کنم.
کافی، ج 2، ص 72، ح 3 .

حدیث3859

امام علی علیه السلام می فرمایند:
إنْ لَمْ تَکُنْ حَلیما فَتَحَلَّمْ فَإِنَّهُ قَلَّ مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ إِلاّ أَوشَکَ أَنْ یَکونَ مِنْهُمْ؛
اگر بردبار نیستی خود را بردبار جلوه ده، زیرا کمتر کسی است که خود را شبیه گروهی کند و بزودی یکی از آنان نشود.
نهج البلاغه، حکمت 207 .

حدیث3860

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلْحِلْمُ غِطاءٌ ساتِرٌ وَالْعَقْلُ حِسامٌ قاطِعٌ، فَاسْتُرْ خَلَلَ خَلْقِکَ بِحِلْمِکَ وَقاتِلْ هَواکَ بِعَقْلِکَ؛
بردباری پرده‌ای پوشاننده و عقل شمشیری برنده است، پس عیبهای اخلاقی خود را با بردباری بپوشان و با عقلت به جنگ هوا و هوست برخیز.
نهج البلاغه، حکمت 424.

حدیث3861

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَن عالَ یَتیما حَتّی یَسْتَغْنیَ عَنْهُ أَوْجَبَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ بِذلِکَ الْجَنَّةَ کَما أَوْجَبَ اللّه‌ُ لآِکِلِ مالِ الْیَتیمِ النّارَ؛
هر کس یتیمی را سرپرستی کند تا آن که بی‌نیاز گردد، خداوند به سبب این کار بهشت را بر او واجب سازد، همچنان که آتش دوزخ را بر خورنده مال یتیم واجب ساخته است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 4، ح 8 .

حدیث3862

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِنَّ اللّه‌َ سُبْحانَهُ فَرَضَ فی أمْوالِ الاَْغْنیاءِ اَقْواتَ الْفُقَراءِ فَما جاعَ فَقیرٌ اِلاّ بِما مُتِّعَ بِهِ غَنیٌّ، وَ اللّه‌ُ تَعالی سائِلُهُمْ عَنْ ذلِکَ؛
خداوند سبحان غذای فقرا را در اموال ثروتمندان قرار داده است، پس هیچ فقیری در دنیا گرسنگی نمی‌کشد مگر این‌که ثروتمندی حق او را نداده باشد و خداوند از اغنیا در این باره خواهد پرسید.
نهج البلاغه صبحی صالح، حکمت 328.

حدیث3863

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَحَبُّ الاَْعْمالِ اِلَی اللّه‌ِ مَنْ اَطْعَمَ مِنْ جوعٍ اَوْ دَفَعَ عَنْهُ مَغْرَما اَوْ کَشَفَ عَنْهُ کَرْبا؛
محبوب‌ترین کارها نزد خدا، سیر کردن گرسنه یا پرداختن بدهی یا برطرف کردن گرفتاری اوست.
نهج الفصاحه، ح76.

حدیث3864

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اِذا حَکَمْتُمْ فَاعْدِلوا وَ اِذا قُلْتُمْ فَاَحْسِنوا فَاِنَّ اللّه‌َ مُحْسِنٌ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ؛
هرگاه قضاوت می‌کنید، عادلانه قضاوت کنید و هرگاه سخن می‌گویید، نیکو بگویید، زیرا خداوند نیکوکار است و نیکوکاران را دوست دارد.
نهج الفصاحه، ح 200.

حدیث3865

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَنْ کَثُرَتْ نِعَمُ اللّه‌ِ عَلَیْهِ کَثُرَتْ حَوائِجُ النّاسِ اِلَیْهِ، فَاِنْ قامَ فیها بِما اَوْجَبَ اللّه‌ُ سُبْحانَهُ عَلَیْهِ فَقَدْ عَرَّضَها لِلدَّوامِ وَ اِنْ مَنَعَ ما اَوْجَبَ اللّه‌ُ سُبْحانَهُ فیها فَقَدْ عَرَّضَها لِلزَّوالِ؛
هر کس نعمت‌های خدا بر او زیاد شود، نیازهای مردم به او زیاد می‌شود، حال اگر به آنچه خداوند در این باره بر او واجب کرده عمل کند، زمینه دوام آن نعمت‌ها را فراهم کرده، و اگر نکند آنها را در معرض نابودی قرار داده است.
غررالحکم، ح8752 .

حدیث3866

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ شَتَمَکَ فَقُلْ لَهُ: اِنْ کُنْتَ صادِقا فیما تَقولُ فَاَسْاَلُ اللّه‌َ اَنْ یَغْفِرَلی، وَ اِنْ کُنْتَ کاذِبا فیما تَقولُ فَاللّه‌َ اَسْاَلُ اَنْ یَغْفِرَ لَکَ. وَمَنْ وَعَدَکَ بِالْخَنی فَعِدْهُ بِالنَّصیحَةِ وَالرِّعاءِ؛
اگر کسی به تو ناسزا گفت به او بگو: اگر راست می‌گویی، از خدا می‌خواهم که مرا بیامرزد و اگر دروغ می‌گویی، از خدا می‌خواهم که تو را بیامرزد و اگر کسی تهدیدت کرد، تو او را به خیرخواهی و مراقبت وعده ده.
بحارالأنوار، ج1، ص 244، ح17 .

حدیث3867

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
ما مِنْ مُسْلِمٍ یَنْظُرُ امْرَأَةً اَوَّلَ رَمْقَةٍ ثُمَّ یَغُضُّ بَصَرَهُ اِلاّ اَحْدَثَ اللّه‌ُ تَعالی لَهُ عِبادَةً یَجِدُ حَلاوَتَها فی قَلْبِهِ؛
هیچ مرد مسلمانی نیست که نگاهش به زنی بیفتد و چشم خود را پایین بیندازد مگر این که خدای متعال به او توفیق عبادتی دهد که شیرینی آن را در دل خویش بیابد.
کنزالعمّال، ح 13059.

حدیث3868

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
تَفَرَّغوا مِنْ هُمومِ الدُّنْیا مَااسْتَطَعْتُمْ فَاِنَّهُ مَنْ اَقْبَلَ عَلَی اللّه‌ِ تَعالی بِقَلْبِهِ جَعَلَ اللّه‌ُ قُلوبَ العِبادِ مُنْقادَةً اِلَیْهِ بِالوُدِّ وَالرَّحْمَةِ وَکانَ اللّه‌ُ اِلَیْهِ بِکُلِّ خَیْرٍ اَسْرَعَ؛
تا می‌توانید خود را از همّ و غم دنیا فارغ سازید؛ زیرا هر کس با دل خویش به جانب خدا روی آورد، خداوند دل‌های بندگان را از سر مهر و محبت مطیع او می‌کند و هر خیری را به او زودتر می‌رساند.
بحارالأنوار، ج 77، ص 166، ح 3.

حدیث3869

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
لا وُکِلَ ابْنُ آدَمَ اِلاّ اِلی مَنْ رَجاهُ وَلَوْ اَنَّ ابْنَ آدَمَ لَمْ یَرْجُ اِلاَّ اللّه‌َ ما وُکِلَ اِلی غَیْرِهِ؛
انسان به همان کسی واگذار می‌شود که به او امید بسته است و اگر انسان جز به خدا امید نبندد به غیر خدا واگذار نمی‌شود.
کنزالعمّال، ح 5909.

حدیث3870

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
رَأی موسی علیه السلام رَجُلاً عِنْدَ الْعَرْشِ فَغَبَطَهُ بِمَکانِهِ فَسَأَلَ عَنْهُ فَقالَ: کانَ لایَحْسُدُ النّاسَ عَلی ما آتاهُمُ اللّه‌ُ مِنْ فَضْلِهِ؛
حضرت موسی علیه السلام مردی را نزد عرش دید و به جایگاه او غبطه خورد و در مورد او سؤال کرد. به او گفته شد که او به آنچه خداوند از فضل خود به مردم داده است حسد نمی‌برد.
روضة الواعظین، ص424.

حدیث3871

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إنَّ أَعْظَمَ النّاسِ مَنْزِلَةً عِنْدَاللّه‌ِ یَوْمَ الْقیامَةِ أَمْشاهُمْ فی أَرْضِهِ بِالنَّصیحَةِ لِخَلْقِهِ؛
بلند مرتبه‌ترین مردم نزد خداوند در روز قیامت کسی است که در روی زمین بیشتر در خیرخواهی و ارشاد مردم قدم بردارد.
کافی، ج 2، ص 208، ح 5.

حدیث3872

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مُشاوَرَةُ الْعاقِلِ الناصِحِ رُشْدٌ وَیُمْنٌ وَتَوْفیقٌ مِنَ اللّه‌ِ فَإِذا أَشارَ عَلَیْکَ النّاصِحُ الْعاقِلُ فَإِیّاکَ وَالْخِلافَ فَإِنَّ فی ذلِکَ الْعَطَبَ؛
مشورت کردن با عاقِل خیرخواه مایه هدایت و میمنت است و توفیقی است از جانب خداوند، پس هرگاه خیرخواه عاقل تو را راهنمایی کرد، مبادا مخالفت کنی که موجب نابودی می‌شود.
محاسن، ج 2، ص 602، ح 25.

حدیث3873

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
أَنْصِفِ النّاسَ مِنْ نَفْسِکَ وَانْصَحِ الأُمَّةَ وَارْحَمْهُمْ فَإِذا کُنْتَ کَذلِکَ وَ غَضِبَ اللّه‌ُ عَلی أَهْلِ بَلْدَةٍ أَنْتَ فیها وَأَرادَ أَنْ یُنْزِلَ عَلَیْهِمُ الْعَذابَ نَظَرَ إِلَیْکَ فَرَحِمَهُمْ بِکَ، یَقولُ اللّه‌ُ تَعالی: (وَما کانَ رَبُّکَ لِیُهْلِکَ الْقُری بِظُلْمٍ وَأَهْلُها مُصْلِحونَ)؛
با مردم منصفانه رفتار کن و نسبت به آنان خیرخواه و مهربان باش، زیرا اگر چنین بودی و خداوند بر مردم آبادیی که تو در آن به سر می‌بری خشم گرفت و خواست بر آنان عذاب فرو فرستد، به تو نگاه می‌کند و به خاطر تو به آن مردم رحم می‌کند. خدای متعال می‌فرماید: و پروردگار تو (هرگز) بر آن نبوده است که شهرهایی را که مردمش درستکارند، به ستمی هلاک کند.
مکارم الاخلاق، ص 457. پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُ بَیْتٍ فِی الْمُسلِمینَ بَیْتٌ فیهِ یَتیمٌ یُحْسَنُ اِلَیْهِ وَ شَرُّ بَیْتٍ فِی الْمُسْلِمینَ بَیْتٌ فیهِ یَتیمٌ یُساءُ إلَیْهِ اَنَا وَ کافِلُ الْیَتیمِ فِی الْجَنَّةِ هکَذا؛
بهترین خانه‌های مسلمانان، خانه‌ای است که در آن یتیمی باشد که به او نیکی می‌شود و بدترین خانه های مسلمانان خانه‌ای است که در آن یتیمی باشد که با او بدی می‌شود، من و سرپرست یتیم در بهشت مانند دو انگشت همراهیم.
نهج الفصاحه، ص 1510.

حدیث3874

امام علی علیه السلام :
اَلْخَیْرُ اَسْهَلُ مِنْ فِعْلِ الشَّرِّ؛
کار خوب آسان‌تر از کار بد است.
غررالحکم، ح 1199.

حدیث3875

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ لَبِسَ الْخَیْرَ تَعَرّی مِنَ الشَّرِّ؛
هر کس جامه خوبی به تن کند از بدی برهنه می‌گردد.
غررالحکم، ح 8085 .

حدیث3876

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
ما خَیْرٌ بِخَیْرٍ بَعْدَهُ النّارُ و ما شَرٌّ بِشَرٍّ بَعْدَهُ الجَنَّةُ وَ کُلُّ نَعیمٍ دونَ الْجَنَّةِ فَهُوَ مَحْقورٌ وَ کُلُّ بَلا ءٍ دونَ النّارِ عافیَةٌ؛
خیری که به دنبال آن آتش باشد، خیر نیست و شری که به دنبال آن بهشت باشد، شر نیست. هر نعمتی جز بهشت ناچیز است و هر بلایی جز آتش، سلامتی.
نهج البلاغه، حکمت 387 .

حدیث3877

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
دَعْ ما یُریبُکَ اِلی ما لا یُریبُکَ، فَاِنَّ الخَیْرَ طُمَأْنینَةٌ وَ الشَّرَّ ریبَةٌ؛
آنچه تو را به شک و تردید می‌اندازد رها کن و به سراغ آنچه تو را به شک و تردید نمی‌اندازد برو؛ زیرا خوبی مایه آرامش و بدی مایه تشویش و دودلی است.
کنزالعمّال، ح 7308 .

حدیث3878

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
ما اَسَرَّ عَبْدٌ سَریرَةً اِلاّ اَلْبَسَهُ اللّه‌ُ رِداءَها اِنْ خَیْرا فَخَیْرٌ وَ اِنْ شَرّا فَشَرٌّ؛
هیچ کس نیتی را در دل پنهان نمی‌کند، مگر اینکه خداوند آن نیت را (در رفتار و کردار او) همانند لباس ظاهر می‌کند، با نیت خوب ظاهر خوب و با نیت بد ظاهر بد خواهد داشت.
کنزالعمّال، ح 5275 .

حدیث3879

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
اَلا اِنَّ خَیْرَ عِبادِ اللّه‌ِ التَّقیُّ النَّقیُّ الخَفیُّ وَ اِنَّ شَرَّ عِبادِ اللّه‌ِ المُشارُ اِلَیْهِ بِالاَصابِعِ؛
آگاه باشید، بدرستی که بهترین بندگان خدا کسی است که با تقوا، پاک و گمنام باشد و بدترین بندگان خدا کسی است که انگشت نما باشد.
بحارالأنوار، ج 70، ص 111، ح 12 .

حدیث3880

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
بهترین قلب‌ها، قلبی است که ظرفیت بیشتری برای خوبی دارد و بدترین قلب‌ها، قلبی است که ظرفیت بیشتری برای بدی دارد، پس عالی‌ترین قلب، قلبی است که خوبی را در خود دارد و لبریز از خوبی است. اگر سخن بگوید، سخنش در خور پاداش است و اگر سکوت کند، سکوتش درخور پاداش است.
جعفریات، ص 168 .

حدیث3881

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
اِذا ماتَ اَحَدُکُمْ فَقَدْ قامَتْ قیامَتُهُ، یَری ما لَهُ مِنْ خَیْرٍ وَ شَرٍّ؛
هرگاه یکی از شما بمیرد، قیامتش برپا می‌شود و خوبی‌ها و بدی‌های خود را می‌بیند.
کنزالعمّال، ح 42123 .

حدیث3882

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
اِنَّ اَحْسَنَ الْحَدیثِ کِتابُ اللّه‌ِ وَ خَیْرَ الْهُدی هُدی مُحَمَّدٍ صلی‌لله علیه و آله وَ شَرَّ الاُْمورِ مُحْدَثاتُها؛
بهترین سخن، کتاب خدا و بهترین روش، روش پیامبر صلی‌لله علیه و آله و بدترین امور بدعت‌هاست (پدیده‌های مخالف دین).
بحارالأنوار، ج 77، ص 122، ح 23 .

حدیث3883

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
اَلْخَیْرُ عادَةٌ وَ الشَّرُّ لَجاجَةٌ؛
خوبی عادت است و بدی لجاجت.
سنن ابن ماجه، ج 1، ص 80 ، ح 221.

حدیث3884

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
اِذا بَلَغَ الرَّجُلُ اَرْبَعینَ سَنَةً وَ لَمْ یَغْلِبْ خَیْرُهُ شَرَّهُ قَبَّلَ الشَّیطانُ بَیْنَ عَیْنَیْهِ وَ قالَ: هذا وَجْهٌ لا یُفْلِحُ؛
هرگاه انسان چهل ساله شود و خوبیش بیشتر از بدیش نشود، شیطان بر پیشانی او بوسه می‌زند و می‌گوید: این چهره‌ای است که روی رستگاری را نمی‌بیند.
مشکاة الأنوار، ص 295 .

حدیث3885

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
لا ضَرَرَ وَ لا اِضْرارَ فِی الاِْسْلامِ، فَالاِسْلامُ یَزیدُ الْمُسْلِمَ خَیْرا وَ لا یَزیدُهُ شَرّا؛
در اسلام هیچ ضرری نیست و ضرر زدن به دیگران نیز ممنوع است، پس اسلام به مسلمان خیر می‌رساند و شر نمی‌رساند.
الفقیه، ج 4، ص 334، ح 5718.

حدیث3886

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
تَکَلَّفُوا فِعْلَ الْخَیْرِ وَ جاهِدوا نُفوسَکُمْ عَلَیْهِ، فَاِنَّ الشَّرَّ مَطْبوعٌ عَلَیْهِ الاِنْسانُ؛
در کار خیر، خود را به زحمت اندازید و در این راه با هوا و هوس خود مبارزه کنید، زیرا طبیعت انسان به بدی تمایل دارد.
تنبیه الخواطر، ج 2، ص 120 .

حدیث3887

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
لَیْسَ بِحَلیمٍ مَنْ لَمْ یُعاشِرْ بِالْمَعْرُوفِ مَنْ لابُدَّ لَهُ مِنْ مُعاشَرَتِهِ حَتّی یَجْعَلَ اللّه‌ُ مِنْ ذلِکَ مَخْرَجا؛
بردبار نیست آن که با کسی که چاره‌ای جز معاشرت با او ندارد به نیکی معاشرت نکند تا این‌که خداوند برای او راه نجاتی از معاشرت با وی فراهم آورد.
کنزالعمال، ج 3، ص130، ح5815 .

حدیث3888

امام علی علیه السلام می فرمایند:
وَإیّاکَ ... اَنْ تَعِدَهُم فَتُتبِعَ مَوعِدَکَ بِخُلفِکَ... فَاِنَّ الخُلفَ یوجبُ المَقتَ عِندَ اللّه‌ِ وَ النّاسِ؛
بپرهیز از خلف وعده که آن موجب نفرت خدا و مردم از تو می‌شود.
نهج البلاغه، از نامه 53.

حدیث3889

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إذا أرادَ أَحَدُکُمْ أَنْ یُسْتَجابَ لَهُ فَلْیُطَیِّبْ کَسْبَهُ وَلْیَخْرُجْ مِنْ مَظالِمِ النّاسِ ، وَ إِنَّ اللّه‌َ لا یَرْفَعُ إِلَیْهِ دُعاء عَبْدٍ وَ فی بَطْنِهِ حَرامٌ أَوْ عِنْدَهُ مَظْلَمَةٌ لأِحَدٍ مِنْ خَلْقِهِ؛
هر کس بخواهد دعایش مستجاب شود، باید کسب خود را حلال کند و حق مردم را بپردازد. دعای هیچ بنده‌ای که مال حرام در شکمش باشد یا حق کسی بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمی‌رود.
بحارالأنوار، ج 93، ص 321، ح 31.

حدیث3890

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَنْ أَصْلَحَ فیما بَیْنَهُ وَبَیْنَ اللّه‌ِ أَصْلَحَ اللّه‌ُ فیما بَیْنَهُ وَبَیْنَ النّاسِ؛
هر کس رابطه‌اش را با خدا اصلاح کند، خداوند رابطه او را با مردم اصلاح خواهد نمود.
بحارالأنوار، ج 71، ص 366، ح 12.

حدیث3891

امام علی علیه السلام می فرمایند :
لا یَسعَدُ أحَدٌ إلاّ بِإقامَةِ حُدودِ اللّه‌ِ وَ لا یَشقی أحَدٌ إلاّ بِإِضاعَتِها؛
هیچ کس جز با اجرای حدود و احکام خدا خوشبخت نمی‌شود و جز با ضایع کردن آن بدبخت نمی‌گردد.
غررالحکم، ح10853.

حدیث3892

امام علی علیه السلام می فرمایند :
اَلتَّوفیقُ مِنَ السَّعادَةِ وَ الْخِذلانُ مِنَ الشَّقاوَةِ؛
توفیق [انجام کار نیک] از خوشبختی و بی توفیقی از بدبختی است.
بحارالأنوار، ج 78، ص 12، ح 70 .

حدیث3893

امام علی علیه السلام می فرمایند :
إنَّ حَقیقَةَ السَّعادَةِ أن یُختَمَ لِلْمَرءِ عَمَلُهُ بِالسَّعادَةِ و إنَّ حَقیقَةَ الشَّقاءِ أن یُختَمَ لِلْمَرءِ عَمَلُهُ بِالشَّقاءِ؛
براستی که حقیقت خوشبختی آن است که پایان کار انسان خوشبختی باشد و حقیقت بدبختی آن است که کار انسان به بدبختی خاتمه یابد.
معانی الأخبار، ص 345، ح 1.

حدیث3894

امام علی علیه السلام می فرمایند :
لا یَسعَدُ امْرُؤٌ إلاّ بِطاعَةِ اللّه‌ِ سُبحانَهُ وَ لا یَشقَی امْرُؤٌ إلاّ بِمَعصیَةِ اللّه‌ِ؛
هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمی‌شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمی‌گردد.
غررالحکم، ح 10848 .

حدیث3895

امام علی علیه السلام می فرمایند :
مَن أجهَدَ نَفسَهُ فی إصلاحِها سَعِدَ، مَن أهمَلَ نَفسَهُ فی لَذّاتِها شَقِیَ وَ بَعُدَ؛
هر کس برای اصلاح خود، خویشتن را به زحمت بیندازد، خوشبخت می‌شود هر کس خود را در لذت‌ها رها کند، بدبخت می‌گردد و بی‌بهره می‌ماند.
غررالحکم، ح 8246 و ح 8247 .

حدیث3896

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَلدُّنیا دارُ بَلاءٍ وَ مَنزِلُ بُلغَةٍ وَ عَناءٍ قَد نَزَعَتْ عَنها نُفُوسُ السُّعَداءِ وَ انتَزَعَت بالْکُرهِ مِن أیدِی الأْشْقیاءِ فَأَسعَدُ النّاسِ بِها أرغَبُهُم عَنها و أشقاهُم بِها أرغَبُهُم فیها؛
دنیا سرای بلا و گرفتاری و محل گذران زندگی و زحمت است خوشبختان از آن دل کنده‌اند و از دست بدبختان به زور گرفته می‌شود پس خوشبخت‌ترین مردم، بی‌میل‌ترین آنان به دنیا و بدبخت‌ترین مردم، مایل‌ترین آنان به دنیاست.
اعلام الدّین، ص 342 .

حدیث3897

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
بی اُنذِرتُم وَ بِعَلیِّ بنِ أبی طالِبِ اهْتَدَیتُم... وَ بِالْحَسَنِ اُعْطیتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَینِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَینَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّةِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّه‌ُ عَلَیهِ ریحَ الْجَنَّةِ؛
به وسیله من هشدار داده شدید و به وسیله علی علیه السلام هدایت می‌یابید و به وسیله حسن احسان می‌شوید و به وسیله حسین خوشبخت می‌گردید و بدون او بدبخت. بدانید که حسین دری از درهای بهشت است، هر کس با او دشمنی کند، خداوند بوی بهشت را بر او حرام می‌کند.
مأة منقبة، ص 22 .

حدیث3898

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إنَّ اللّه‌َ تَعالی یَعرِضُ عَلی عَبدِهِ فی کُلِّ یَومٍ نَصیحَةً فَإن هُوَ قَبِلَها سَعِدَ و إن تَرَکَها شَقیَ؛
خداوند متعال، به بنده‌اش در هر روز نصیحتی عرضه می‌کند، که اگر بپذیرد، خوشبخت و اگر نپذیرد، بدبخت می‌شود.
کنز العمّال، ح 10250.

حدیث3899

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَلسَّعیدُ مَنِ اخْتارَ باقِیَةً یَدومُ نَعیمُها علی فانیَةٍ لا یَنفَدُ عَذابُها وَ قَدَّمَ لِما یَقدِمُ عَلَیهِ مِمّا هُوَ فی یَدَیهِ قَبلَ أن یُخَلِّفَهُ لِمَن یَسعَدُ بِإنفاقِهِ وَ قَد شَقیَ هُوَ بِجَمعِهِ؛
خوشبخت کسی است که سرای باقی را که نعمتش پایدار است بر سرای فانی که عذابش بی‌پایان است برگزیند و از آنچه در اختیار دارد برای سرایی که به آنجا می‌رود پیش فرستد قبل از آن‌که آنها را برای کسی بگذارد که او با انفاق آن خوشبخت می‌شود ولی خودش با گردآوری آن (دارایی‌ها) بدبخت شده است.
اعلام الدّین، ص 345 .

حدیث3900

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
أشقَی النّاسِ الْمُلوکُ... وَ أسعَدُ النّاسِ مَن خالَطَ کِرامَ النّاسِ؛
بدبخت‌ترین مردم پادشاهانند و خوشبخت‌ترین مردم کسی است که با مردم بزرگوار معاشرت کند.
الأمالی، صدوق، ص 73، ح 41.

حدیث3901

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مِن سَعادَةِ ابْنِ آدَمَ حُسنُ الْخُلقِ وَ مِن شَقاوَةِ ابْنِ آدَمَ سُوءُ الْخُلقِ؛
از خوشبختی انسان خوش اخلاقی و از بدبختی انسان بد اخلاقی است.
کنز العمّال، ح 5243 .

حدیث3902

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إذَا اسْتُحِقَّتْ وَلایَةُ اللّه‌ِ وَالسَّعادَةُ جاءَ الأْجَلُ بَینَ الْعَینَینِ و ذَهَبَ الأْمَلُ وَراءَ الظَّهرِ و إذَا اسْتُحِقَّتْ وَلایَةُ الشَّیطانِ وَالشَّقاوَةُ جاءَ الأْمَلُ بَینَ الْعَینَینِ و ذَهَبَ الأْجَلُ وَراءَ الظَّهرِ؛
هرگاه کسی مستحق دوستی خداوند و خوشبختی باشد، مرگ در برابر چشمان او می‌آید و آرزو پشت سرش می‌رود و هرگاه مستحق دوستی شیطان و بدبختی باشد، آرزو پیش چشم او، و مرگ پشت سرش قرار می‌گیرد.
الکافی، ج 3، ص 258، ح 27.

حدیث3903

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
أربَعٌ مِنَ السَّعادَةِ و أربَعٌ مِنَ الشِّقاوَةِ، فَالأربَعُ الَّتی مِنَ السَّعادَةِ: الْمَرأَةُ الصّالِحَةُ وَالْمَسکَنُ الْواسِعُ وَالْجارُ الصّالِحُ وَ الْمَرکَبُ الْبَهیُّ وَ الأْربَعُ الَّتی مِنَ الشَّقاوَةِ: اَلْجارُ السُّوءُ وَالْمَرأةُ السُّوءُ وَالْمَسکَنُ الضَّیِّقُ وَالْمَرکَبُ السُّوءُ؛
چهار چیز از خوشبختی و چهار چیز از بدبختی است: چهار چیز خوشبختی: همسر خوب، خانه بزرگ، همسایه خوب و سواری نیکو است و چهار چیز بدبختی: همسایه بد، همسر بد، خانه کوچک و سواری بد است.
مکارم الأخلاق، ص 126.

حدیث3904

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اِنَّ السَّعیدَ کُلَّ السَّعیدِ حَقَّ السَّعیدِ مَن أحَبَّ عَلیّا فی حَیاتِهِ و بَعدَ مَوتِهِ و إنَّ الشَّقِیَّ کُلَّ الشَّقیِّ حَقَّ الشَّقیِّ مَن أَبغَضَ عَلیّا فی حَیاتِهِ و بَعدَ وَفاتِهِ؛
خوشبخت کامل و واقعی کسی است که علی را در زندگی و بعد از مرگش دوست بدارد و بدبخت کامل و واقعی کسی است که دشمن علی در زندگی و بعد از مرگش باشد.
الأمالی، صدوق، ص 249، ح8 .

حدیث3905

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مِن سَعادَةِ ابنِ آدَمَ اسْتِخارَةُ اللّه‌ِ و رِضاهُ بِما قَضَی اللّه‌ُ و مِن شِقْوَةِ ابن آدَمَ تَرکُهُ اسْتِخارَةَ اللّه‌ِ و سَخَطُهُ بِما قَضَی اللّه‌ُ ؛
از خوشبختی انسان درخواست خیر از خداوند و خشنودی به خواست اوست و از بدبختی انسان است که از خدا درخواست خیر نکند و به خواست او ناخشنود باشد.
تحف العقول، ص 55 .

حدیث3906

امام سجاد علیه السلام می فرمایند:
أمّا حَقُّ ذِی المَعروفِ عَلَیکَ فَأن تَشکُرَهُ وتَذکُرَ مَعروفَهُ، وَ تُکْسِبَهُ المَقالَةَ الحَسَنَةَ وَتُخلِصَ لَهُ الدُّعاءَ فیما بَینَکَ وَ بَینَ اللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ، فَإذا فَعَلتَ ذلِکَ کُنتَ قَد شَکَرتَهُ سِرّا وَ عَلانیَةً ، ثُمَّ إن قَدَرْتَ عَلی مُکافاتِهِ یَوما کافَیْتَهُ؛
حق کسی که به تو نیکی کرده ، این است که از او تشکر کنی و نیکیش را به زبان آوری و از وی به خوبی یاد کنی و میان خود و خدای عزوجل برایش خالصانه دعا کنی ، هرگاه چنین کردی بی‌گمان پنهانی و آشکارا از او تشکر کرده‌ای . سپس اگر روزی توانستی نیکی او را جبران کنی ، جبران کن .
خصال، ص 568.

حدیث3907

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إِنْ أَحْبَبْتُمْ أَنْ یُحِبَّکُمُ اللّه‌ُ وَرَسولُهُ فَأَدّوا إِذَا ائْتُمِنْتُمْ وَاصْدُقوا إِذا حَدَّثْتُمْ وَأَحْسِنوا جِوارَ مَنْ جاوَرَکُمْ؛
اگر می‌خواهید که خدا و پیغمبر شما را دوست بدارند وقتی امانتی به شما سپردند به سلامت برگردانید و چون سخن گویید راست گویید و با همسایگان خود به نیکی رفتار نمایید.
نهج الفصاحه، ح 554.

حدیث3908

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
صَدَقَةٌ یُحِبُّهَا اللّه‌ُ: إِصْلاحٌ بَیْنَ النّاسِ إِذا تَفاسَدوا، وَتَقارُبٌ بَیْنَهُمْ إِذا تَباعَدوا؛
صدقه‌ای که خداوند آن را دوست دارد عبارت است از: اصلاح میان مردم هرگاه رابطه‌شان تیره شد و نزدیک کردن آنها به یکدیگر هرگاه از هم دور شدند.
کافی، ج 2، ص 209، ح 1.

حدیث3909

امام علی علیه السلام می فرمایند:
أَبْلَغُ ماتَسْتَدِرُّ بِهِ الرَّحْمَةَ أَنْ تُضْمِرَ لِجَمیعِ النّاسِ الرَّحْمَةَ؛
مؤثّرترین وسیله جلب رحمت خدا این است که خیرخواه همه مردم باشی.
غررالحکم، ح 3353.

حدیث3910

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
اِذا اَرادَ اللّه‌ُ بِعَبْدٍ خَیْرا زَهَّدَهُ فِی الدُّنْیا وَ فَقَّهَهُ فِی الدِّینِ وَ بَصَّرَهُ عُیوبَها وَ مَنْ اوتِیَهُنَّ فَقَدْ اوتیَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
هرگاه خداوند خیر بنده‌ای را بخواهد، او را بی‌رغبت به دنیا، آگاه در دین و دانای به عیوبش می‌گرداند؛ به چنین کسی خیر دنیا و آخرت داده شده است.
کافی، ج 2، ص 130.

حدیث3911

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
لا یَنْبَغی لِمَنْ لا یَتَّقی مَلامَةَ الْعُلَماءِ وَ ذَمِّهِمْ اَنْ یُرْجی لَهُ خَیْرُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
کسی که از سرزنش و نکوهش علما پروا نمی‌کند، نمی‌توان به خیر دنیا و آخرت او امید داشت.
تحف العقول، ص 364 .

حدیث3912

امام علی علیه السلام می فرمایند:
جَمْعُ خَیْرِ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ فی کِتْمانِ السِّرِّ وَ مُصادَقَةِ الاَخْیارِ، وَ جَمْعُ الشَّرِّ فِی الاِذاعَةِ وَ مُؤاخاةِ الاَشْرارِ؛
همه خیر دنیا و آخرت در رازداری و هم‌نشینی با نیکان است و همه شر در افشای اسرار و دوستی با اشرار است.
بحارالأنوار، ج 74 ، ص 178، ح 17 .

حدیث3913

امام علی علیه السلام می فرمایند:
عَلَیْکُمْ بِتَقْوَی اللّه‌ِ فَاِنَّها تَجْمَعُ الْخَیْرَ وَ لا خَیْرَ غَیْرُها وَ یُدْرَکُ بِها مِنَ الْخَیْرِ ما لا یُدْرَکُ بِغَیْرِها مِنْ خَیْرِ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
شما را سفارش می‌کنم به تقوای الهی، که گردآورنده خیر است و هیچ خیری جز آن نیست، به وسیله تقوا خیرهایی از دنیا و آخرت نصیب انسان می‌شود که با غیر آن نمی‌شود.
بحارالأنوار، ج 70، ص 66، ح 11 .

حدیث3914

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
اِنَّ رَجُلاً سَاَلَ الْعالِمَ اَنْ یُعَلِّمَهُ ما یَنالُ بِهِ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ وَ لا یُطَوِّلَ عَلَیْهِ فَقالَ لا تَغْضَبْ؛
شخصی از امام کاظم صلی الله علیه و آله درخواست نمود که در کلامی کوتاه، چیزی به او بیاموزد که با آن خیر دنیا و آخرت را به دست آورد. حضرت فرمودند: خشمگین مشو.
بحارالأنوار، ج 73، ص 265، ح 13 .

حدیث3915

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَلا اُخْبِرُکُمْ بِخَیْرِ اَخْلاقِ أهْلِ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؟ قالوا: بَلی یا رَسولَ اللّه‌ِ. فَقالَ اِفْشاءُ السَّلامِ فِی الْعالَمِ؛
آیا شما را از بهترین اخلاق اهل دنیا و آخرت خبر ندهم؟ عرض کردند: چرا؟ ای رسول خدا! حضرت فرمودند: آشکارا سلام کردن به همگان.
بحارالأنوار، ج 76، ص 12، ح 50 .

حدیث3916

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
یا عَلیُّ لا یَخْدُمُ الْعِیالَ اِلاّ صِدِّیقٌ اَوْ شَهیدٌ اَوْ رَجُلٌ یُریدُ اللّه‌ُ بِهِ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
ای علی! به خانواده خود خدمت نمی‌کند، مگر مرد بسیار راستگو یا شهید یا مردی که خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او می‌خواهد.
مستدرک الوسائل، ج 13، ص 49.

حدیث3917

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَطیعی زَوْجَکَ یَکْفِکَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ وَ بِرِّی والِدَیْکَ یَکْثُرْ خَیْرُ بَیْتِکَ؛
شوهرت را اطاعت کن تا خیر دنیا و آخرت تو را کفایت کند و به پدر و مادرت نیکی کن تا خیر خانه‌ات زیاد شود.
کنزالعمال، ح 43388.

حدیث3918

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَکْثِروا مِنْ قَوْلِ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ الْعَلیِّ الْعَظیمِ فَاِنَّها مِلْکُ الْجَنَّةِ وَ مَنْ اَکْثَرَ مِنْها نَظَرَ اللّه‌ُ اِلَیْهِ وَ مَنْ نَظَرَ اِلَیْهِ فَقَدْ اَصابَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
ذکر «لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ الْعَلیِّ الْعَظیم» را بسیار بگویید: زیرا که آن، دارایی بهشت است و هر کس آن را بسیار بگوید خداوند به او می‌نگرد و هر کس خدا به او بنگرد به خیر دنیا و آخرت دست یافته است.
بحارالأنوار، ج 38، ص 161، ح 83 .

حدیث3919

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ فَتَحَ بابَ مَسْأَلَةٍ فَتَحَ اللّه‌ُ لَهُ بابَ فَقْرٍ فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ وَ مَنْ فَتَحَ بابَ عَطیَّةٍ ابْتِغاءً لِوَجْهِ اللّه‌ِ اَعْطاهُ اللّه‌ُ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
هر کس درِ درخواستی از مردم را به روی خود باز کند، خداوند برای او درِ فقری را در دنیا و آخرت باز می‌کند و هر کس درِ بخششی را برای مردم به خاطر خدا باز کند، خداوند او را خیر دنیا و آخرت عطا می‌فرماید.
کنزالعمال، ح 16745.

حدیث3920

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ اَوی اِلی فِراشِهِ طاهِرا یَذْکُرُ اللّه‌َ تَعالی حَتّی یُدْرِکَهُ النُّعاسُ لَمْ یَتَقَلَّبْ ساعَةً مِنَ اللَّیْلِ یَسْأَلُ اللّه‌َ شَیْئا مِنْ خَیْرِ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ اِلاّ اَعْطاهُ اللّه‌ُ ایّاهُ؛
هر کس با وضو و با یاد خدا به رخت خواب برود و خوابش ببرد، در هر ساعتی از شب که بیدار گردد و از خدا چیزی از خیر دنیا و آخرت بخواهد، خداوند آن را به او عطا فرماید.
کنزالعمال، ح 41274 .

حدیث3921

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ اَرادَ الْحَدیثَ لِمَنْفَعَةِ الدُّنْیا لَمْ یَکُنْ لَهُ فِی الآخِرَةِ نَصیبٌ، وَ مَنْ اَرادَ بِهِ خَیْرَ الآخِرَةِ اَعْطاهُ اللّه‌ُ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
هر کس حدیث را برای بهره دنیا بخواهد، در آخرت بهره‌ای نخواهد داشت و هر کس برای خیر آخرت بخواهد، خداوند به او خیر دنیا و آخرت عطا فرماید.
کافی، ج 1، ص 46.

حدیث3922

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
ما مِنْ عَبْدٍ یَخافُ زَوالَ نِعْمَةٍ اَوْ فَجاءَةِ نِقْمَةٍ اَوْ تَغَیُّرِ عافیَةٍ وَ یَقولُ: یا حَیُّ یا قَیُّومُ یا واحِدُ یا مَجیدُ یا بَرُّ یا کَریمُ یا رَحیمُ یا غَنیُّ تَمِّمْ عَلَیْنا نِعْمَتَکَ وَهَبْ لَنا کَرامَتَکَ وَ اَلْبِسْنا عافیَتَکَ اِلاّ اَعْطاهُ اللّه‌ُ تَعالی خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
قطعا هر کس به خاطر ترس از دست دادن نعمتی یا گرفتار شدن به بلایی ناگهانی و یا از دست دادن سلامتی بگوید: «ای زنده، ای پابرجا، ای یکتا، ای بزرگ، ای نیکوکار، ای بزرگوار، ای مهربان، ای بی نیاز! نعمتت را بر ما کامل کن و بخششت را ارزانی ما کن و لباس عافیت را بر تن ما بپوشان» خداوند، خیر دنیا و آخرت به او عطا می‌فرماید.
بحارالأنوار، ج 95، ص 194، ح 27.

حدیث3923

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
فَاِنْ اَرَدْتَ اَنْ تَقَرَّعَیْنُکَ وَ تَنالَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ فَاقْطَعِ الطَّمَعَ مِمّا فی اَیْدِی النّاسِ وَ عُدَّ نَفْسَکَ فِی الْمَوتی وَ لا تُحَدِّثْ لِنَفْسِکَ اَنَّکَ فَوْقَ اَحَدٍ مِنَ النّاسِ وَ اخْزَنْ لِسانَکَ کَما تَخْزَنُ مالَکَ؛
اگر می‌خواهی دیدگان تو روشن شود و به خیر دنیا و آخرت دست‌یابی، طمع خود را از آنچه در دست مردم است قطع کن و خود را از میرندگان بشمار و گمان نکن که از کسی بهتری و زبان خود را نگه‌دار همان گونه که مال خود را نگه می‌داری.
بحارالأنوار، ج 13، ص 416، ح 8 .

حدیث3924

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ رَزَقَهُ اللّه‌ُ حُبَّ الاَئِمَّةِ مِنْ اَهْلِ بَیْتی فَقَدْ اَصابَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ، فَلا یَشُکَّنَّ اَحَدٌ اَنَّهُ فِی الْجَنَّةِ فَاِنَّ فی حُبِّ اَهْلِ بَیْتی عِشْرینَ خَصْلَةً عَشَرَةٌ مِنْها فِی الدُّنْیا وَ عَشَرَةٌ مِنْها فِی الآخِرَةِ؛
هر کس که خداوند محبت امامان از اهل بیت مرا نصیب او کرده بی‌گمان به خیر دنیا و آخرت دست یافته و بدون شک در بهشت خواهد بود، پس هیچ یک (از شیعیان) نباید در این که اهل بهشت است شک کند؛ زیرا در دوستی اهل بیت من بیست ویژگی است که ده مورد آن در دنیا و ده مورد آن در آخرت است.
بحارالأنوار، ج 27، ص 78، ح 12.

حدیث3925

امام علی علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ فی خَصْلَتَیْنِ الْغِنی وَ التُّقی، وَ شَرُّ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ فی خَصْلَتَیْنِ الفَقْرِ وَ الْفُجورِ؛
خیر دنیا و آخرت در دو خصلت است: بی‌نیازی و تقوا و شر دنیا و آخرت در دو خصلت است: نیازمندی و گناه.
شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج 20، ص 301.

حدیث3926

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
اَنَّ رَجُلاً اَتَی سَیِّدَنا رَسولَ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله فَقالَ یا رَسولَ اللّه‌ِ عَلِّمْنی خُلُقا یَجْمَعُ لی خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ فَقالَ صلی الله علیه و آله لا تَکْذِبْ؛
مردی نزد سرور ما رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و عرض کرد: به من اخلاقی بیاموزید که خیر دنیا و آخرت در آن جمع باشد، حضرت فرمودند: دروغ نگو.
فقه الرضا علیه السلام ، ص 354.

حدیث3927

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
یا عَلیُّ... لاتُصادِقْ آکِلَ الرِّبا فَإِنَّهُ یُبارِزُ اللّه‌َ لأَِنَّ اللّه‌َ تَعالی قالَ: (فَإِنْ لَمْ تَفْعَلوا فَأْذَنوا بِحَرْبٍ مِنَ اللّه‌ِ وَرَسولِهِ)؛
ای علی: با رباخوار رفاقت نکن، زیرا او با خداوند به مبارزه برخواسته، چون خداوند متعال می‌فرماید: اگر دست از رباخواری برنداشتید پس به خدا و رسولش اعلان جنگ دهید.
میراث حدیث شیعه، ج 2، ص 46، ح 189 .

حدیث3928

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَعاشِرَ النّاسِ، اَلفِقْهَ ثُمَّ الْمَتْجَرَ ، وَاللّه‌ِ لِلرِّبا فی هذِهِ الاُْمَّةِ أخْفی مِنْ دَبیبِ النَّمْلِ عَلَی الصَّفا؛
ای مردم! ابتدا احکام را یاد بگیرید، سپس تجارت کنید! به خدا قسم که ربا در میان این امت ناپیداتر از حرکت مورچه بر روی تخته سنگ است.
بحارالانوار، ج 103، ص 117، ح 16.

حدیث3929

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلدَّیْنُ رِقٌّ فَلا تَبْذُلْ رِقَّکَ لِمَنْ لا یَعْرِفُ حَقَّکَ؛
بدهی (نوعی) بندگی است، پس زمام اختیار خود را به کسی که حق تو را نمی‌شناسد مسپار (کنایه از این است که از هر کس قرض نگیر).
1 شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید،ج20،ص306،ح503 .

حدیث3930

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِیّاکُمْ وَ الدَّیْنَ فَاِنَّهُ مَذَلَّةٌ بِالنَّهارِ، وَ مَهَمَّةٌ بِاللَّیلِ وَ قَضاءٌ فِی الدُّنْیا وَ قَضاءٌ فِی الآْخِرَةِ؛
زیر بار بدهی نروید زیرا بدهکاری خواری روز و اندوه شب است و در دنیا و آخرت باز پرداختی دارد.
کافی، ج 5، ص 95، ح 11.

حدیث3931

امام علی علیه السلام می فرمایند:
بِئْسَ القِلادَةُ لِلخَیِّرِ العَفیفِ قِلادَةُ الدَّیْنِ؛
چه بد گردنبندی است گردنبند بدهکاری بر گردن نیکوکارِ خویشتندار.
دستور معالم الحکم، ص 21.

حدیث3932

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَلدَّیْنُ دَیْنانِ: فَمَنْ ماتَ وَ هُوَ یَنْوی قَضاءَهُ فَاَنَا وَلیُّهُ وَ مَنْ ماتَ وَلایَنْوی‌قَضاءَهُ‌فَذاکَ‌الَّذی یُؤْخَذُ مِنْ حَسَناتِهِ لَیْسَ یَوْمَئِذٍدینارٌوَلادِرْهَمٌ؛
قرض بر دو نوع است: هر کس از دنیا برود و قصد داشته باشد که قرض خود را بپردازد من سرپرست او خواهم بود و هر کس از دنیا برود و قصد داشته باشد که قرض خود را نپردازد، در مقابل آن از اعمال نیک او بر می‌دارند، زیرا در آن روز دینار و درهمی نیست.
نهج الفصاحه، ح 1609.

حدیث3933

اِتَّقوا دَعْوَةَ الْمُعْسِرِ؛
بترسید، از نفرین تنگدست.
کنزالعمال، ج 6، ص 220، ح 15424.

حدیث3934

امام علی علیه السلام می فرمایند:
وَ اغْتَنِمْ مَنِ اسْتَقْرَضَکَ فی حالِ غِناکَ لِیَجْعَلَ قَضاءَهُ لَکَ فی یَوْمِ عُسْرَتِکَ؛
غنیمت بدان کسی را که در زمان توانگریت از تو قرض بخواهد تا در روز تنگدستی‌ات (قیامت) بپردازد.
نهج البلاغه، از نامه 31.

حدیث3935

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
... فَاِنْ اَعْطاهُ اَکْثَرَ مِمّا اَخَذَهُ مِنْ شَرْطٍ بَیْنَهُما فَهُوَ مُباحٌ لَهُ، وَ لَیْسَ لَهُ عِنْدَ اللّه‌ِ ثَوابٌ فیما اَقْرَضَهُ؛
اگر قرض گیرنده بدون قرار قبلی، سودی به قرض دهنده بدهد مُباح است، ولی آن قرض دهنده پاداشی از خدا نخواهد گرفت.
بحارالانوار، ج 103، ص 157، ح 1.

حدیث3936

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
لاَِنْ اُقْرِضَ قَرْضا اَحَبُّ اِلَیَّ مِنْ اَنْ اَصِلَ بِمِثْلِهِ؛
مالی را قرض بدهم، بیشتر دوست دارم تا آن را ببخشم.
بحارالانور، ج 103، ص 139، ح 5 .

حدیث3937

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَرادَ تُسْتَجابُ دَعْوَتُهُ وَأَنْ تُکْشَفَ کُرْبَتُهُ فَلْیُفَرِّجْ عَنْ مُعْسِرٍ؛
هر کس می‌خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398.

حدیث3938

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
اِعْلَمْ أَنَّ مَنِ اسْتَدانَ دَیْنا وَنَوی قَضاءَهُ، فَهُوَ فی أَمانِ اللّه‌ِ حَتّی یَقْضیَهُ، فَإنْ لَمْ یَنْوِ قَضاءَهُ فَهُوَ سارِقٌ؛
کسی که قرض بگیرد در صورتی که تصمیم داشته باشد آن را پس دهد در امان خداست تا آن را اداء کند ولی اگر تصمیم نداشته باشد آن را به صاحبش برگرداند، دزد محسوب می‌شود.
فقه الرضا، ص 268.

حدیث3939

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
کَمالایَحِلُ‌لِغَریمِکَ‌أَنْ‌یَمْطُلَکَ‌وَهُوَمُؤْسِرٌفَکَذلِکَ لایَحِلُّ لَکَ أَنْ تَعْسِرَهُ إِذا عَلِمْتَ أَنَّهُ مُعْسِرٌ؛
همان طور که برای آن کسی که از تو قرض گرفته جایز نیست که اداء آن را به تأخیر بیندازد، پس برای تو هم جایز نخواهد بود که با این‌که می‌دانی او تنگدست است از او مطالبه کنی.
ثواب الاعمال، ص 138.

حدیث3940

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَقْرَضَ مَلْهوفافَأَحْسَنَ‌طِلْبَتَهُ‌اسْتَأْنَفَ‌الْعَمَلَ وَأَعْطاهُ اللّه‌ُ بِکُلِّ دِرْهَمٍ أَلْفَ قِنْطارٍ مِنَ الْجَنَّةِ؛
هر کس به گرفتار و درمانده‌ای قرض بدهد و در پس گرفتن آن خوشرفتاری کند [گناهانش پاک شده] اعمالش را دوباره شروع می‌کند و خداوند در برابر هر درهم، هزار قنطار (ثروتی فراوان) در بهشت به او عطا کند.
ثواب الاعمال، ص 289.

حدیث3941

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إِنَّ اللّه‌َ تَعالی مَعَ الدّائِنِ حَتّی یَقْضیَ دَیْنَهُ مالَمْ یَکُنْ دَیْنُهُ فیما یَکْرَهُ اللّه‌ُ؛
خداوند یار قرض‌دار است تا قرض خود را بپردازد به‌شرط آن‌که قرض وی بر خلاف رضای خدا نباشد.
نهج الفصاحه، ح 733.

حدیث3942

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَخَذَ أَمْوالَ النّاسِ یُریدُ أَداءَها أَدَّی اللّه‌ُ عَنْهُ وَمَنْ أَخَذَها یُریدُ إِتْلافَها اَتْلَفَهُ اللّه‌ُ؛
هر کس اموال مردم را بگیرد و قصد پرداخت آن را داشته باشد خداوند آن را بپردازد (او را یاری می‌کند) و هر کس اموال مردم را بگیرد و قصد تلف کردن داشته باشد خداوند آن را تلف کند.
نهج الفصاحه، ح 2979.

حدیث3943

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
دَخَلْتُ الْجَنَّةَ فَرَأَیْتُ عَلی بابِها: اَلصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ وَالْقَرْضُ بِثَمانیَةَ عَشَرَ فَقُلْتُ یا جَبْرَئیلُ کَیْفَ صارَتِ الصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ وَالْقَرْضُ بِثَمانیَةَ عَشَرَ؟ قالَ: لأَِنَّ الصَّدَقَةَ تَقَعُ عَلی یَدِ الْغَنیِّ وَالْفَقیرِ وَالْقَرْضُ لایَقَعُ إِلاّ فی یَدِ مَنْ یَحْتاجُ إِلَیْهِ؛
وارد بهشت شدم، دیدم بر در آن نوشته است (ثواب) صدقه ده برابر است و قرض هجده برابر. گفتم: ای جبرئیل چرا صدقه ده برابر و قرض هجده برابر است؟ گفت: زیرا صدقه به دست نیازمند و بی‌نیاز می‌رسد اما قرض جز به دست کسی که به آن نیاز دارد، نمی‌رسد.
کنزالعمال، ج 6، ص 210، ح 15373.

حدیث3944

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَصْدیقا لِلنّاسِ اَصْدَقُهُمْ حَدیثا وَ اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَکْذیبا اَکْذَبُهُمْ حَدیثا؛
هر کس راستگوتر است سخن مردم را بیشتر باور می‌کند و هر کس دروغگوتر است مردم را بیشتر دروغگو می‌داند.
نهج الفصاحه، ح 591 .

حدیث3945

امام علی علیه السلام می فرمایند:
لا تُحَدِّثِ النّاسَ بِکُلِّ ما سَمِعْتَ بِهِ، فَکَفی بِذلِکَ کَذِبا؛
هر چه را شنیدی برای مردم بازگو مکن، که همین برای دروغگویی (تو) کافی است.
نهج البلاغه، از نامه 69 .

حدیث3946

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
إِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ أَحَبَّ الْکَذِبَ فِی الصَّلاحِ وَ أبْغَضَ الصِّدْقَ فِی الْفَسادِ؛
خداوند عزوجل، دروغی را که باعث صلح و آشتی شود دوست دارد و از راستی که باعث فتنه شود بیزار است.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 353، ح 5762.

حدیث3947

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
عَلَیْکُمْ بِالصِّدْقِ فَاِنَّهُ مَعَ البِرِّ وَ هُما فِی الْجَنَّةِ وَ اِیّاکُمْ وَالْکِذْبَ فَاِنَّهُ مَعَ الْفُجورِ وَ هُما فِی النّارِ؛
شما را سفارش می‌کنم به راستگویی، که راستگویی با نیکی همراه است و هر دو در بهشت‌اند و از دروغگویی بپرهیزید که دروغگویی همراه با بدکاری است و هر دو در جهنم‌اند.
نهج الفصاحه، ح 1976.

حدیث3948

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
ثَلاثٌ یَقْبَحُ فیهِنَّ الصِّدْقُ: اَلنِّمیمَةُ، وَ اِخبارُکَ الرَّجُلَ عَنْ اَهلِهِ بِما یَکْرَهُهُ، وَ تَکذیبُکَ الرَّجُلَ عَنِ الخَبَرِ؛
در سه چیز راستگویی زشت است: سخن‌چینی، خبر ناخوشایند دادن به مردی درباره زن و فرزندش و تکذیب کردن خبر کسی.
خصال، ص 87 ، ح 20.

حدیث3949

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَقْبَحُ الصِّدقِ ثَناءُ الرَجُلِ عَلی نَفْسِهِ؛
زشت‌ترین راستگویی، تعریف انسان از خودش می‌باشد.
غررالحکم، ج 2، ص 388، ح 2942.

حدیث3950

امام موسی کاظم علیه السلام می فرمایند:
اَداءُ الاَمانَةِ وَالصِّدْقُ یَجْلِبانِ الرِّزْقَ، وَالْخیانَةُ وَالْکَذِبُ یَجْلِبانِ الفَقْرَ وَ النِّفاقَ؛
ادای امانت و راستگویی روزی را زیاد می‌کند و خیانت و دروغگویی باعث فقر و نفاق می‌شود.
بحارالأنوار، ج 78، ص 327.

حدیث3951

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
لا تَغْتَرّوا بِصَلاتِهِمْ وَلا بِصیامِهِمْ، فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاةِ وَالصَّوْمِ حَتّی لَوْ تَرَکَهُ اسْتَوْحَشَ ، وَلکِنِ اخْتَبِروهُمْ عِنْدَ صِدْقِ الْحَدیثِ وَأداءُ الأمانَةِ؛
فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمی گاه چنان به نماز و روزه خو می‌کند که اگر آنها را ترک گوید، احساس ترس می‌کند، بلکه آنها را به راستگویی و امانتداری بیازمایید.
کافی، ج2، ص 104، ح2.

حدیث3952

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلصّادِقُ عَلی شَفا مَنْجاةٍ وَکَرامَةٍ وَالْکاذِبُ عَلی شُرُفِ مَهْواةٍ وَمَهانَةٍ؛
راستگو در آستانه نجات و بزرگواری است و دروغگو در لبه پرتگاه و خواری.
نهج البلاغه، خطبه 86 .

حدیث3953

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
یا عَلیُّ اصْدِقْ وَإِنْ ضَرَّکَ فِی الْعاجِلِ فَإِنَّهُ یَنْفَعُکَ فِی الآجِلِ وَلاتَکْذِبْ وَإِنْ یَنْفَعْکَ فِی الْعاجِلِ فَإِنَّهُ یَضُرُّکَ فِی الآجِلِ؛
ای علی راست بگو اگر چه در حال حاضر به ضرر تو باشد ولی در آینده به نفع توست و دروغ نگو اگر چه در حال حاضر به نفع تو باشد ولی در آینده به ضرر توست.
میراث حدیث شیعه، ج 2، ص 27.

حدیث3954

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْجَمالَ وَ التَّجَمُّلَ وَ یُبْغِضُ البُؤْسَ وَ التَّباؤُسَ؛
خداوند زیبایی و آراستگی را دوست دارد و با فقر و تظاهر به فقر دشمن است.
کافی، ج 6، ص 440، ح 14.

حدیث3955

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْبَیْتَ الَّذی فیهِ الْعُرْسُ وَ یُبْغِضُ الْبَیْتَ الَّذی فیهِ الطَّلاقُ؛
خداوند خانه‌ای را که در آن عروسی برپا شود دوست دارد و با خانه‌ای که در آن طلاق صورت گیرد، دشمن است.
کافی، ج 6، ص 54، ح3.

حدیث3956

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْعَبْدَ الْمُفَتَّنَ التَّوّابَ وَ مَنْ لَمْ یَکُنْ ذلِکَ مِنْهُ کانَ اَفْضَلَ؛
خداوند بنده به گناه افتاده توبه‌کار را دوست دارد ولی کسی که گناه نکند، از او برتر است.
کافی، ج 2، ص 435، ح9.

حدیث3957

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ عزّوَجَلَّ یُحِبُّ اَنْ یُسْاَلَ وَ یُطْلَبَ ما عِنْدَهُ؛
خداوند عزّوجل دوست دارد آنچه نزد اوست درخواست گردد و طلب شود.
کافی، ج 2، ص 475، ح4.

حدیث3958

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ اَنْ یُعْبَدَ فِی السِّرِ کَما یُحِبُّ اَنْ یُعْبَدَ فِی الْعَلانِیَةِ؛
خداوند دوست دارد که در پنهان عبادت شود، چنانکه دوست دارد آشکارا عبادت شود.
1 کافی، ج 2، ص 223، ح 8 .

حدیث3959

امام باقر علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ اِبْرادَ الْکَبَدِ الحَرّی؛
خداوند خنک کردن جگر تشنه را دوست دارد.
کافی، ج 4، ص 58، ح6.

حدیث3960

امام سجاد علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ کُلَّ قَلْبٍ حَزینٍ وَ یُحِبُّ کُلَّ عَبْدٍ شَکورٍ؛
خداوند هر قلب محزون و هر بنده شکرگزار را دوست دارد.
کافی، ج 2، ص 99، ح30.

حدیث3961

امام علی علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ اَنْ تَکونَ نِیَّةُ الاِْنْسانِ لِلنّاسِ جَمیلَةً، کَما یُحِبُّ اَنْ تَکونَ نِیَّتُهُ فی طاعتِهِ قَویَّةً غَیرَ مَدخولَةٍ؛
خداوند دوست دارد که انسان نسبت به دیگران خوش نیت باشد، چنانکه دوست دارد نیتش در اطاعت از او محکم و خالص باشد.
غررالحکم، ح 3703.

حدیث3962

امام علی علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْعَقْلَ الْقَویمَ وَالْعَمَلَ الْمُسْتَقیمَ؛
خداوند عقل استوار و کردار معتدل را دوست دارد.
غررالحکم، ح 3410.

حدیث3963

امام علی علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ عزَّوَجَلَّ یُحِبُّ المُحْتَرِفَ الاَْمینَ؛
خداوند انسان شاغل امین را دوست دارد.
کافی، ج 5، ص 113، ح 1.

حدیث3964

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ اَنْ یُؤخَذَ بِرُخَصِهِ کَما یُحِبُّ اَنْ یُؤخَذَ بِعَزائِمِهِ؛
خداوند دوست دارد از امور مجاز نیز استفاده شود چنانکه دوست دارد به تکالیف عمل شود.
وسائل الشیعه، ج 1، ص 81 ، ح1.

حدیث3965

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ فِی الصَّلاةِ ما یُحِبُّ فِی الْقِتالِ: صَفّا کَأَ نَّهُم بُنیانٌ مَرصُوصٌ؛
خداوند آنچه را که در جنگ دوست دارد، در نماز هم دوست دارد و آن صفی (متحد و منظم) همچون بنیانی پولادین و محکم است.
الدرالمنثور، ج 6، ص 213.

حدیث3966

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْعَبدَ اَنْ یَکُونَ سَهْلَ الْبَیْعِ وَ سَهْلَ الشِّراءِ وَ سَهْلَ القَضاءِ وَ سَهْلَ الاِقْتِضاءِ؛
خداوند بنده‌ای را که در خرید و فروش و قضاوت و پذیرش قضاوت آسان گیر باشد دوست دارد.
دعائم الاسلام، ج 1، ص 17 .

حدیث3967

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ مَعالِیَ الاَْخْلاقِ وَ یَکْرَهُ سَفْسافَها؛
خداوند خصلت‌های والای اخلاقی را دوست دارد و از خصلت‌های پَست بیزار است.
کنزالعمال، ح 5180.

حدیث3968

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ تعالی یُحِبُّ الْمُداوَمَةَ عَلَی الاِْخاءِ الْقَدیمِ فَداوِمُوا؛
خداوند تداوم دوستی دیرینه را دوست دارد، پس در دوستی مداومت ورزید.
نهج الفصاحه، ح 751.

حدیث3969

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْبَصَرَ النّافِذَ عِندَ مَجیی‌ءِ الشَّهَواتِ، وَالْعَقْلَ الکامِلَ عِندَ نُزولِ الشُّبَهاتِ و یُحِبُّ السَّماحَةَ وَ لَوْ عَلی تَمراتٍ وَ یُحِبُّ الشَّجاعَةَ وَ لَوْ عَلی قَتْلِ حَیَّةٍ؛
خداوند چشم تیز بین هنگام روی آوردن هوا و هوس‌ها، و عقل کامل هنگام آمدن شبهه‌ها را دوست دارد و بخشندگی را هر چند به دانه‌های خرما، دوست دارد و شجاعت را اگر چه به کشتن یک مار دوست دارد.
مسند الشهاب، ج 2، ص 152، ح 1080 .

حدیث3970

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ تَعالی یُحِبُّ الاَْتْقیاءَ الاَْبْرارَ الاَْخْفیاءَ الَّذینَ اِذا حَضَروا لَمْ یُعْرَفوا وَ اِذا غابوا لَمْ یُفْتَقَدوا، قُلوبُهُمْ مَصابیحُ الْهُدی یَنْجونَ مِنْ کُل غَبْراءَ مُظْلِمَةٍ؛
خداوند تعالی بندگان پرهیزگارِ نیکوکارِ گمنام را دوست دارد، کسانی که چون حاضرند، شناخته نمی‌شوند و آنگاه که غایب‌اند سراغشان را نمی‌گیرند، قلب هایشان چراغ‌های هدایت است و از هر تیرگی و تاریکی نجات می‌یابند.
نثر الدّر، ج 1، ص 156 .

حدیث3971

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الرَّجُلَ القَوِیَّ المُبْدِئَ الْمُعیدَ عَلَی الْفَرَسِ المُبْدِئَ المُعیدِ؛
خداوند مردِ نیرومندی را که همیشه برای جهاد پا به رکاب است دوست دارد.
بحارالأنوار، ج 64، ص 184، ح 40 .

حدیث3972

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الاِْنْفاقَ وَ یُبْغِضُ اْلاِقْتارَ، فَاَنْفِقْ وَ اَطْعِمْ وَ لا تُصَرْصِرْ فَیَعْسِرْ عَلَیْکَ الطَّلَبُ؛
خداوند خرج کردن را دوست دارد و با سخت خرج کردن دشمن است پس انفاق و اطعام کن و به ثروت اندوزی مپرداز که کسب ثروت تو را به سختی می‌اندازد.
بحارالأنوار، ج64، ص 282، ح 43 .

حدیث3973

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الشّابَّ الَّذی یُفْنی شَبابَهُ فی طاعَةِ اللّه‌ِ؛
خداوند جوانی که جوانیش را در اطاعت از او بگذراند دوست دارد.
نهج الفصاحه، ح 800 .

حدیث3974

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
کُنْ بَشّاشا فَاِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ البَشّاشینَ وَ یُبْغِضُ الْعَبوسَ کَریهَ الْوَجْهِ؛
گشاده‌رو باش که خداوند انسان‌های گشاده‌رو را دوست دارد و با اخموی ترش‌رو دشمن است.
الشهاب فی الحکم والآداب، ص 38.

حدیث3975

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ مَعالِیَ الاُْمورِ وَ اَشْرافَها وَ یَکْرَهُ سَفْسافَها؛
خداوند کارهای والا و شرافتمند را دوست دارد و از کارهای پست و ناچیز بیزار است.
نهج الفصاحه، ح 804 .

حدیث3976

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ مِنَ الْخَیْرِ ما یُعَجَّلُ؛
خداوند کار خیری را که به آن شتاب شود دوست دارد.
کافی، ج 2، ص 142، ح4.

حدیث3977

امام علی (علیه السلام):
ما اَخَذَ اللّه‌ُ میثاقاً مِنْ اَهْلِ الْجَهْلِ بِطَـلَبِ تِبْیانِ الْعِلْمِ حَتّی اَخَذَ میثاقاً مِنْ اَهْلِ الْعِلْمِ بِبَیانِ الْعِلْمِ لِلجُهّالِ؛ لاَِنَّ الْعِلْمَ کانَ قَبْلَ الْجَهْلِ؛
خداوند، از مردم نادان پیمانی برای جستجوی دانش نگرفت، مگر این‌که پیمان بیان کردن دانش برای نادانان را از اهل دانش گرفت، چرا که دانش، پیش از نادانی بود.
امالی، مفید، ص 66، ح 12.

حدیث3978

امام علی (علیه السلام):
زَلَّةُ الْعالِمِ کَانْکِسارِ السَّفینَةِ تَغْرَقُ و تُغْرِقُ مَعَها غَیْرَها؛
لغزش عالم، مانند شکستن کشتی است. خود، غرق می‌شود و دیگران را هم با خود غرق می‌کند.
غرر الحکم ، ح 5474.

حدیث3979

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
لَو خِفْتُمُ اللّه‌َ حَقَّ خیفَتِهِ لَعَلِمْتُمُ الْعِلْمَ الَّذی لا جَهلَ مَعَهُ ، وَ لَو عَرَفْتُمُ اللّه‌َ حَقَّ مَعْرِفَتِهِ لَزالَتْ بِدُعائِکُمُ الْجِبالُ؛
اگر از خدا چنانکه باید می‌ترسیدید، به دانشی ناب دست می‌یافتند و اگر خدا را چنانکه باید می‌شناختید، با دعایتان کوه‌ها از میان می‌رفتند.
کنز العمّال، ح 5881.

حدیث3980

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
اِذَا الْتَبَسَتْ عَلَیْکُمُ الفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَیْکُمْ بِالْقُرآنِ ... و لَهُ ظَهْرٌ وَ بَطْنٌ فَظاهِرُهُ حُکْمٌ وَ باطِنُهُ عِلْمٌ ... فیهِ مَصابیحُ الْهُدی وَ مَنارُ الْحِکْمَةِ وَ دَلیلٌ عَلَی الْمَعْرِفَةِ لِمَنْ عَرَفَ الصِّفَةَ؛
هنگامی که فتنه‌ها چون پاره‌های شب تار بر شما مشتبه شود، به قرآن روی بیاورید ... برای قرآن ظاهری و باطنی است. ظاهر آن حکمت و باطن آن دانش است ... در قرآن چراغ‌های هدایت و نشانه‌های حکمت و راهنمای معرفت هست، برای کسی که ویژگی‌اش را شناخت.
کافی، ج 2، ص 599 ، ح 2.

حدیث3981

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله):
ما مِنْ عالِمٍ اَو مُتَعَلِّمٍ یَمُرُّ بِقَرْیَةٍ مِنْ قُرَی الْمُسْلِمینَ اَو بَلْدَةٍ مِنْ بِلادِ الْمُسْلِمینَ وَ لَمْ یَاْکُلْ مِنْ طَعامِهِمْ وَ لَمْ یَشْرَبْ مِنْ شَرابِهِمْ وَ دَخَلَ مِنْ جانِبٍ وَ خَرَجَ مِنْ جانِبٍ اِلاّ رَفَعَ اللّه‌ُ تَعالی عَذابَ قُبورِهِمْ اَرْبَعینَ یَوْما؛
هیچ دانشمند و یا دانش‌اندوزی از روستایی از روستاها و یا شهری از شهرهای مسلمانان نمی‌گذرد و از خوراک آنان نمی‌خورد و از نوشیدنی آنان نمی‌نوشد و از یک طرف وارد نمی‌شود و از طرف دیگر خارج نمی‌گردد، جز آنکه خدای متعال عذاب قبرهایشان را تا چهل روز بر می‌دارد.
جامع الأخبار ، ص 507، ح 1405.

حدیث3982

امام علی (علیه السلام):
خَیْرُ مَنْ شاوَرْتَ ذَوُو النُّهی وَالْعِلْمِ ، وَ اُولُو التَّجارِبِ وَ الْحَزْمِ؛
بهترین مشاوران، دارندگان عقل، علم، تجربه و دوراندیشی‌اند.
غرر الحکم ، ح 4990.

حدیث3983

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله):
لا تَجْلِسوا مَعَ کُلِّ عالِمٍ، اِلاّ عالِماً یَدْعوکُمْ مِنْ الخَمْسِ اِلی الْخَمْسِ : مِنَ الشَّکِّ اِلَی الْیَقینِ، وَ مِنَ الْعَداوَةِ اِلَی النَّصیحَةِ وَ مِنَ الْکِبْرِ اِلَی التَّواضُعِ وَ مِنَ الرّیاءِ اِلَی الاِْخْلاصِ وَ مِنَ الرَّغْبَةِ اِلَی الزُّهْدِ؛
با هر عالمی ننشینید، مگر عالمی که شما را از پنج چیز به پنج چیز دعوت کند: از شکّ به یقین، از دشمنی به خیرخواهی، از تکبّر به تواضع، از ریا به اخلاص و از علاقه به دنیا به بی‌اعتنایی به آن.
تاریخ بغداد ، ج 5، ص 70، ح 2421.

حدیث3984

امام علی (علیه السلام):
جالِسِ الْعُلَماءَ یَزْدَدْ عِلْمُکَ وَ یَحْسُنْ اَدَبُکَ وَ تَزْکُ نَفْسُکَ؛
با علما هم‌نشین باش، تا علمت زیاد و ادبت نیکو و جانت پاک گردد.
غرر الحکم ، ح 4786.

حدیث3985

امام باقر (علیه السلام):
مَنْ عَلَّمَ بابَ هُدیً فَلَهُ مِثْلُ اَجْرِ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَ لا یُنْقَصُ اُولئِکَ مِنْ اُجورِهِمْ شَیْئاً وَ مَنْ عَلَّمَ بابَ ضَلالٍ کانَ عَلَیْهِ مِثْلُ اَوزارِ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَ لا یُنْقَصُ اُولئِکَ مِنْ اَوزارِهِمْ شَیْئا؛
هرکس باب هدایتی را به کسی آموزش دهد، پاداش همه کسانی را که به آن عمل کنند، دارد، بی آنکه چیزی از پاداش آنان کم شود و هرکس باب گمراهی را یاد دهد، گناهان همه کسانی که بدان عمل کنند، بر او نیز بار می‌شود، بی آن‌که چیزی از گناهان آنان کم شود.
کافی ، ج 1، ص 35، ح 4.

حدیث3986

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله):
تَناصَحوا فِی الْعِلْمِ ، فَاِنَّ خیانَةَ اَحَدِکُمْ فی عِلْمِهِ اَشَدُّ مِنْ خیانَتِهِ فی مالِهِ وَ اِنَّ اللّه‌َ سائِلُـکُمْ یَوْمَ الْقیامَةِ؛
در دانش، خیرخواه یکدیگر باشید که خیانت هر یک از شما در دانشش، سخت‌تر از خیانت او در مالش می‌باشد و خداوند روز قیامت از شما بازخواست می‌کند.
امالی طوسی، ص 126، ح 198.

حدیث3987

امام باقر (علیه السلام):
اَلْعُلَماءُ فی اَنـْفُسِهِمْ خانَةٌ اِنْ کَـتَمُوا النَّصیحَةَ اِنْ رَاَوْا تائِها ضالاًّ لا یَهْدونَهُ اَوْ مَیِّتا لا یُحْیونَهُ فَبِئْسَ ما یَصْنَعونَ لاَِنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وَ تَعالی اَخَذَ عَلَیْهِمُ الْمیثاقَ فِی الْـکِتابِ اَنْ یَاْمُروا بِالْمَعْروفِ وَ بِما اُمِروا بِهِ وَ اَنْ یَنْهَوْا عَمّا نُهوا عَنْهُ وَ اَنْ یَتَعاوَنوا عَلَی الْبِرِّ وَ التَّقْوی وَ لا یَتَعاوَنوا عَلَی الاِْثْمِ وَ الْعُدْوانِ؛
اگر دانشمندان نصیحت را پنهان دارند، خیانت کرده‌اند. اگر سرگشته گمراهی را دیدند و او راراهنمایی نکردند و یا (دل) مرده‌ای را زنده ننمودند، وه که چه کار زشتی کرده‌اند! چون خداوند تبارک و تعالی در کتاب از ایشان پیمان گرفته که به معروف و آنچه فرمان یافته‌اند فرمان دهند و از آنچه نهی شده‌اند نهی کنند و بر نیکوکاری و پرهیزکاری، یکدیگر را یاری کنند و در گناه و ستم یکدیگر را یاری نکنند.
کافی ، ج 8 ، ص 54، ح 16.

حدیث3988

امام علی (علیه السلام):
خُذوا مِنْ کُلِّ عِلْمٍ اَحْسَنَهُ فَاِنَّ النَحْلَ یَاْکُلُ مِنْ کُلِّ زَهْرٍ اَزْیَنَهُ فَیَتَوَلَّدُ مِنْهُ جَوهَرانِ نَفیسانِ: اَحَدُهُما فیهِ شِفاءٌ لِلنّاسِ وَ الآْخَرُ یُسْتَضاءُ بِهِ؛
از هر دانشی بهترینش را انتخاب کنید، زنبورِ عسل از هر گلی زیباترینش را می‌خورد. در نتیجه دو جواهر گران‌بها از آن تولید می‌شود: یکی (عسل) برای مردم شفاست و دیگری (موم) که از آن روشنایی می‌گیرند.
غرر الحکم ، ح 5082.

حدیث3989

امام رضا (علیه السلام):
رَحِمَ اللّه‌ُ عَبْدا اَحیا اَمْرَنا ... یَتَعَلَّمُ عُلومَنا وَ یُعَلِّمُهَا النّاسَ ، فَاِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِموا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعونا؛
رحمت خدا بر بنده‌ای را که امر ما را زنده کند... دانش‌های ما را فرا گیرد و به مردم بیاموزد. اگر مردم زیبایی‌های سخنان ما را می‌دانستند، از ما پیروی می‌کردند.
معانی الأخبار ، ص 180، ح 1.

حدیث3990

امام صادق (علیه السلام):
وَ الْمُتَعَلِّمُ یَحْتاجُ اِلی رَغْبَةٍ وَ اِرادَةٍ و فَراغٍ وَ نُسُکٍ وَ خَشْیَةٍ وَ حِفْظٍ وَ حَزْمٍ؛
دانش اندوز به شوق، اراده، فراغت، عبادت، ترس از خدا، مراقبت و آینده‌نگری نیاز دارد.
مصباح الشریعه، ص 15.

حدیث3991

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
مَنْ جاءَهُ الْمَوتُ وَ هُوَ یَطْلُبُ الْعِلْمَ لِیُحْیِیَ بِهِ الاِْسلامَ کانَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ الاَْنبِیاء دَرَجَةٌ واحِدَةٌ فِی الْجَنَّةِ؛
هر کس در جستجوی دانش باشد تا با آن اسلام را زنده کند و مرگ او فرا رسد، در بهشت میان او و پیامبران تنها یک درجه فاصله است.
منیة المرید ، ص 100.

حدیث3992

امام سجاد (علیه السلام):
لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فی طَـلَبِ الْعِلْمِ لَطَـلَبوهُ وَ لَو بِسَفْکِ الْمُهَجِ وَ خَوضِ اللُّجَجِ اِنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وَ تَعالی اَوحی اِلی دانیالَ : اِنَّ اَمْقَتَ عَبیدی اِلَیَّ الْجاهِلُ الْمُسْتَخِفُّ بِحَقِّ اَهْلِ الْعِلْمِ ، التّارِکُ لِلاِْقْتِداءِ بِهِمْ وَ اِنَّ اَحَبَّ عَبیدی اِلَیَّ التَّقیُّ الطّالِبُ لِلثَّوابِ الْجَزیلِ اَللاّزِمُ لِلْعُلَماءِ التّابِـعُ لِلْحُلَماءِ القابِلُ عَنِ الْحُـکَماءِ؛
اگر مردم می‌دانستند که در جستجوی دانش چه چیزی [نهفته] است، بی‌گمان در پی آن می‌رفتند، حتّی اگر با ریخته شدن خون و فرو رفتن در اعماق دریا باشد. خدای تبارک و تعالی به دانیال وحی کرد: منفورترین بندگانم نزد من، نادانی است که حق اهل علم را سبک بشمارد و پیروی از ایشان را رها کند و محبوب‌ترین بندگانم نزد من، تقوا پیشه‌ای است که جویای پاداش فراوان، همراه دانشمندان، پیرو بردباران و پذیرای حکیمان باشد.
کافی ، ج 1، ص 35، ح 5.

حدیث3993

امام علی (علیه السلام):
کُلَّ وِعاءٍ یَضیقُ بِما جُعِلَ فیهِ اِلاّ وِعاءُ الْعِلْمِ فَاِنَّهُ یَتَّسِعُ بِهِ؛
هر ظرفی که در آن چیزی ریخته شود پر می‌شود، مگر ظرف دانش که هر چه در آن ریخته شود جا باز می‌کند.
نهج البلاغه ، حکمت 205.

حدیث3994

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
اِنَّ لُقْمانَ قالَ لاِبْنِهِ : یا بُنَیَّ عَلَیْکَ بِمَجالِسِ الْعُلَماءِ وَ اسْتَمِعْ کَلامَ الْحُکَماءِ فَاِنَّ اللّه‌َ یُحْیِی الْقَلْبَ الْمَیِّتَ بِنورِ الْحِکْمَةِ کَما یُحْیِی الاَْرْضَ الْمَیتَةَ بِوابِلِ الْمَطَرِ؛
لقمان به پسرش گفت: فرزندم! همواره در مجلس دانشمندان باش و سخنان حکیمان را بشنو، که خداوند، دل مرده را به نور حکمت زنده می‌کند؛ همان گونه که زمین مرده را با باران سیل‌آسا، زنده می‌گرداند.
معجم الکبیر ، ج 8 ، ص 199

حدیث3995

امام صادق (علیه السلام):
اَلْعِلْمُ مَقْرونٌ اِلَی الْعَمَلِ ، فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ ، ومَنْ عَمِلَ عَلِمَ ، وَالْعِلْمُ یَهْتِفُ بِالْعَمَلِ فَاِنْ اَجابَهُ وَ اِلاَّ ارْتَحَلَ عَنْهُ؛
دانش، با عمل همراه است، پس هر که دانست، عمل کرد و هر که عمل کرد، دانست و دانش، به عمل فرا می‌خواند. پس اگر او را اجابت کرد، چه بهتر وگرنه از او جدا می‌گردد.
کافی ، ج 1، ص 44، ح 2.

حدیث3996

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
طَـلَبُ الْعِلْمِ فَریضَةٌ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ ، فَاطْلُبُوا الْعِلْمَ مِنْ مَظانِّهِ ، وَاقْتَبِسوهُ مِنْ اَهْلِهِ؛
در پی دانش بودن، بر هر مسلمانی واجب است، پس دانش را از جایی که احتمال بودنش هست، بجویید و آن را از اهلش فراگیرید.
امالی طوسی، ص 569، ح 1176.

حدیث3997

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
قَلْبٌ لَیْسَ فیهِ شَی‌ءٌ مِنَ الحِکمَةِ کَبَیْتٍ خَرِبٍ ، فَتَعَلَّموا وعَلِّموا ، وتَفَقَّهوا ولا تَموتوا جُهّالاً ؛ فَاِنَّ اللّه‌َ لا یَعذِرُ عَلَی الْجَهْلِ؛
دلی که در آن حکمت نیست، همچون خانه‌ای ویران است. پس بیاموزید و آموزش دهید، بفهمید و نادان نمیرید که خدای عزّ و جلّ، بهانه‌ای را برای نادانی نمی‌پذیرد.
الفردوس ، ح 4590.

حدیث3998

امام علی (علیه السلام):
یا مُؤمِنُ اِنَّ هذَا الْعِلْمَ وَالاَْدَبَ ثَمَنُ نَفْسِکَ فَاجْتَهِدْ فی تَعَلُّمِها فَما یَزیدُ مِنْ عِلْمِکَ وَ اَدَبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وَ قَدْرِکَ، فَاِنَّ بِالْعِلْمِ تَهْتَدی اِلی رَبِّکَ؛
ای انسان با ایمان، در حقیقت این دانش و ادب، بهای توست، پس در آموختن آن بکوش، زیرا هرچه بر دانش و ادبت افزوده شود، بر ارج و بهای تو افزوده می‌شود، چرا که با دانش به سوی پروردگارت هدایت می‌شوی.
روضة الواعظین، ص 11.

حدیث3999

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اِذا کانَ فی رَجُلٍ خَلَّةٌ رائِقَةٌ فَانْتَظِروا اَخَواتِها؛
اگر در وجود کسی خصلتی پسندیده باشد، انتظار خصلت‌های پسندیده دیگری را نیز در او داشته باشید.
نهج البلاغه، حکمت 445

حدیث4000

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَلْکَریمُ یَری مَکارِمَ اَفْعالِهِ دَیْنا عَلَیْهِ یَقْضیهِ، اَللَّئیمُ یَری سَوالِفَ اِحْسانِهِ دَیْنا لَهُ یَقْتَضیهِ ؛
بزرگوار، نیکوکاری‌های خود را بدهی به گردن خود می‌داند که باید بپردازد و فرومایه، احسان‌های گذشته خود را بدهی به گردن دیگران می‌داند که باید پس بگیرد.
غررالحکم، ح 2031 و 2032

حدیث4001

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
تِسْعَةُ اَشْیاءَ قَبیحةٌ وَ هِیَ مِنْ تِسْعَةِ اَنـْفُسٍ اَقبَحُ مِنها مِنْ غَیْرِهِمْ: ضیقُ الذَّرْعِ مِنَ الْـمُلوکِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الاَْغْنیاءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَماءِ وَ الصِّبا مِنَ الْکُهولِ وَ الْقَطیعَةُ مِنَ الرُّؤوسِ وَ الْکِذْبُ مِنَ الْـقُضاةِ وَ الزَّمانَةُ مِنَ الاَْطِبّاءِ وَ الْبَذاءُ مِنَ النِّساءِ وَ الطَّیشُ مِن ذَوِی السُّلْطانِ؛
نُه چیز زشت است، اما از نه گروه زشت‌تر: درماندگی و ناتوانی از دولتمردان؛ بخل از ثروتمندان؛ زود خشمی از دانشمندان؛ حرکات بچگانه از میانسالان؛ جدایی حاکمان از مردم؛ دروغ از قاضیان؛ بیماری کهنه از پزشکان؛ بدزبانی از زنان و سختگیری و ستمگری از سلاطین.
دعائم الإسلام، ج 1، ص 83

حدیث4002

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
عَوِّدْ لِسانَکَ لینَ الْکَلامِ وَ بَذْلَ السَّلامِ، یَکْثُرْ مُحِبّوکَ وَ یَقِلَّ مُبْغِضوکَ؛
زبان خود را به نرمگویی و سلام کردن عادت ده، تا دوستانت زیاد و دشمنانت کم شوند.
غررالحکم، ح 6231

حدیث4003

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
قالَ لُقْمانُ لاِبْنِهِ: یا بُنَیَّ ایّاکَ وَ الضَّجَرَ وَ سوءَ الْخُلْقِ وَ قِلَّةَ الصَّبْرِ فَلا یَسْتَقیمُ عَلی هذِهِ الْخِصالِ صاحِبٌ وَ اَ لْزِمْ نَفْسَکَ التُّؤَدَةَ فی اُمورِکَ وَ صَبِّرْ عَلی مَؤوناتِ الاِْخْوانِ نَفْسَکَ وَ حَسِّنْ مَعَ جَمیعِ النّاسِ خُلْقَکَ؛
لقمان به فرزندش فرمود: فرزندم! از بی‌حوصلگی و بد اخلاقی و بی‌تابی دوری کن که هیچ دوستی تحمل این خصلت‌ها را ندارد. در کارهایت آرام و بردبار، در تحمّل زحمات برادران صبور و با همه مردم خوش اخلاق باش.
قصص الأنبیاء، ص 198، ح 245

حدیث4004

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
لا تَـکُنْ عَیّابا وَ لا مَدّاحا وَ لا طَعّانا وَ لا مُماریا؛
نه عیب‌جو باش و نه ثناگو، نه زخم‌زبان زن و نه مجادله گر.
مکارم الاخلاق، ص 467

حدیث4005

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند:
لا تَقولَنَّ فی اَخیکَ المُؤْمِنِ اِذا تَواری عَنْکَ اِلاّ ما تُحِبُّ اَنْ یَقولَ فیکَ اِذا تَوارَیْتَ عَنْهُ؛
وقتی که برادر دینی‌ات از تو جدا شد، سخنی پشت سر او نگو، مگر این که دوست داری او در پشت سر تو آن را بگوید.
بحارالأنوار، ج 78، ص 127.

حدیث4006

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
رَأْسُ الْعِلْمِ التَّمْییزُ بَیْنَ الاَْخْلاقِ وَ اِظْهارُ مَحْمودِها وَ قَمْعُ مَذْمومِها؛
بالاترین درجه دانایی، تشخیص اخلاق از یکدیگر و آشکار کردن اخلاق پسندیده و سرکوب اخلاق ناپسند است.
غررالحکم، ح 5267..

حدیث4007

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
عَوِّدْ نَفْسَکَ الْجَمیلَ فَبِاعْتیادِکَ اِیّاهُ یَعودُ لَذیذا؛
خودت را به کارهای زیبا عادت بده که اگر به آنها عادت کنی، برایت لذت بخش می‌شوند.
شرح‌نهج البلاغه، ابن ابی‌الحدید، ج20، ص266.

حدیث4008

تَوَقُّعُ الْفَرَجِ اِحدَی الرّاحَتَیْنِ؛
انتظار گشایش، یکی از دو آسایش است.
غررالحکم، ح 4578

حدیث4009

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ وَجَدَ هَمّا وَ لا یَدری ما هُوَ فَلْیَغْسِلْ رَأْسَهُ؛
هر کس غمگین شد و علت آن را ندانست، سر خود را بشوید.
الدعوات للراوندی، ص 120.

حدیث4010

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّینِ؛
خوش‌گمانی، مایه آسایش قلب و سلامت دین است.
غررالحکم، ح 4816

حدیث4011

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اَلنَّومُ راحَةٌ لِلْجَسَدِ وَ النُّطْقُ راحَةٌ لِلرُّوحِ وَ السُّکوتُ راحَةٌ لِلْعَقْلِ؛
خواب مایه آسایش جسم، سخن مایه آسایش جان و سکوت مایه آسایش عقل است.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 402.

حدیث4012

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَصْلُ الْعَقْلِ القُدَرةُ وَ ثَمَرَتُها السُّرورُ؛
ریشه عقل، قدرت است و میوه آن شادی.
بحارالأنوار، ج 78، ص 7.

حدیث4013

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اَلسُّرُورُ فی ثَلاثِ خِلالٍ: فِی الْوَفاءِ وَ رِعایَةِ الحُقوقِ وَ النُّهوضِ فِی النَّوائِبِ؛
شادی در سه چیز است: وفاداری، رعایت حقوق و ایستادگی در برابر سختی‌ها.
تحف العقول، ص 323 .

حدیث4014

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِنَّ الزاهِدَ فِی الدُّنْیا یَرْتَجی وَ یُریحُ قَلْبَهُ وَ بَدَنَهُ فِی الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ وَ الراغِبَ فیها یُتْعِبُ قَلْبَهُ وَ بَدَنَهُ فِی الدُّنْیا وَ الآْخِرَةِ؛
هر کس به دنیا بی رغبت است، امیدوار است و تن و جانش را در دنیا و آخرت آسوده می‌گذارد و هر کس دل به دنیا ببندد، تن و جان خود را در دو دنیا به زحمت می‌اندازد.
اعلام الدین، ص 343.

حدیث4015

امام صادق علیه‌السلام:
لَمّا سُئِلَ عَنْ طَریقِ الراحَةِ ـ : فی خِلافِ الْهَوی. قیل: فَمَتی یَجِدُ عَبدٌ الرّاحَةَ؟ فَقالَ علیه‌السلام عِنْدَ اَوَّلِ یَوْمٍ یَصیرُ فِی الْجَنَّةِ؛
در پاسخ به این سؤال که راه رسیدن به آسایش چیست؟ فرمودند: مخالفت با هوا و هوس. عرض شد: پس، چه وقت انسان به آسایش می‌رسد؟ فرمودند: در نخستین روز ورودش به بهشت.
تحف العقول، ص 370.

حدیث4016

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ قالَ فی کُلِّ یَوْمٍ مِائَةَ مَرَّةٍ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ دَفَعَ اللّه‌ُ بِها عَنْهُ سَبْعینَ نَوْعا مِنَ الْبَلاءِ اَیْسَرُهَا الْهَمُّ؛
هر کس در هر روز صد مرتبه لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ بگوید، خداوند هفتاد نوع بلا را از او دفع می‌کند، که کوچکترین آن غم و اندوه است.
ثواب الأعمال، ص 162.

حدیث4017

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ تَصَدَّقَ فی یَوْمٍ اَو لَیْلَةٍ اِنْ کَانَ یَوْمٌ فَیَوْمٌ وَ اِنْ کانَ لَیْلَةٌ فَلَیْلٌ دَفَعَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ عَنْهُ الْهَمَّ وَ السَّبُعَ وَ میتَةَ السُّوءِ؛
هر کس در روز و یا شب صدقه بدهد ـ اگر روز است روز و اگر شب است، شب ـ خداوند از او غم و اندوه، درنده و مرگ بد را دور می‌کند.
ثواب الأعمال، ص 140 .

حدیث4018

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند:
وَ اَمّا حَقُّ الزَّوجَةِ فَاَنْ تَعْلَمَ اَنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَها لَکَ سَکَنا وَ اُنْسا فَتَعْلَمَ اَنَّ ذلِکَ نِعْمَةٌ مِنَ اللّه‌ِ عَلَیْکَ فَـتُـکْرِمَها وَ تَرْفُقَ بِها وَ اِنْ کانَ حَقُّکَ اَوجَبَ فَاِنَّ لَها عَلَیْکَ اَنْ تَرْحَمَها؛
حق زن این است که بدانی خداوند عزوجل او را مایه آرامش و انس تو قرار داده و این نعمتی از جانب اوست، پس احترامش کن و با او مدارا نما، هر چند حق تو بر او واجب‌تر است اما این حق اوست که با او مهربان باشی.
من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 621

حدیث4019

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ الْقَلْبَ لَیَـتَجَلْجَلُ فِی الْجَوْفِ یَطْلُبُ الحَقَّ فَاِذا اَصابَهُ اطْمَاَنَّ وَ قَرَّ؛
به راستی که دل در درون سینه بی قرار است و به دنبال حق می‌گردد و چون به آن رسید، آرام و قرار می‌گیرد.
کافی، ج 2، ص 421.

حدیث4020

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
خَمْسُ خِصالٍ مَنْ فَـقَـدَ واحِدَةً مِنْهُنَّ لَمْ یَزَلْ ناقِصَ العَیْشِ زائِلَ الْعَقْلِ مَشْغولَ الْقَلْبِ، فَاَوَّلُّها: صِحَّةُ البَدَنِ وَ الثّانیَةُ: اَلاَْمْنُ وَ الثّالِثَةُ: اَلسَّعَةُ فِی الرِّزْقِ، وَ الرّابِعَةُ: اَلاَْنیسُ الْمُوافِقُ (قال الراوی:) قُلْتُ: و مَا الاَْنیسُ الْمُوافِقُ؟ قال: اَلزَّوجَةُ الصّالِحَةُ، وَ الوَلَدُ الصّالِحُ، وَ الْخَلیطُ الصّالِحُ وَ الخامِسَةُ: وَ هِیَ تَجْمَعُ هذِه الْخِصالَ: الدَّعَةُ؛
پنج چیز است که هر کس یکی از آنها را نداشته باشد، همواره در زندگی‌اش کمبود دارد و کم خرد و دل نگران است: اول، تندرستی، دوم امنیت، سوم روزی فراوان، چهارم همراهِ همرأی. راوی پرسید: همراهِ همرأی کیست؟ امام فرمودند: همسر و فرزند و همنشین خوب و پنجم که در برگیرنده همه اینهاست، رفاه و آسایش است.
خصال، ص 284.

حدیث4021

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَلْبِرُّ ما سَکَنَتْ اِلَیْهِ النَّفْسُ وَ اطْمَاَنَّ اِلَیْهِ الْقَلْبُ، وَ الاِْثْمُ ما لَمْ تَسْکُنْ اِلَیْهِ النَّفْسُ وَ لَمْ یَطْمَئِنَّ اِلَیْهِ الْقَلْبُ وَ اِنْ اَفْتاکَ الْمُفْتونَ ؛
نیکی آن است که جان و دل انسان با آن آرامش پیدا کند و گناه آن است که جان و دل انسان با آن آرام نگیرد، هر چند فتوا دهندگان (خلاف آن را) به تو فتوا دهند.
کنزالعمّال، ح 7278 .

حدیث4022

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
کُلُّ شَیْ‌ءٍ یَحتاجُ اِلَی الْعَقْلِ وَالْعَقْلُ یَحْتاجُ اِلَی الاَْدَبِ؛
هر چیزی به عقل نیاز دارد و عقل به ادب نیازمند است.
فقه الرضا، ص 364.

حدیث4023

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماما فَلیَبْدَأ بِتَعْلیمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلیمِ غَیْرِهِ وَلْیَکُنْ تَاْدیبُهُ بِسیرَتِهِ قَبْلَ تَأْدیبِهِ بِلِسانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُها اَحَقُّ بِالاِْجْلالِ مِنْ مُعَلِّمِ النّاسِ ومُؤَدِّبِهِمْ؛
کسی که خود را پیشوای مردم قرار داده، باید پیش از آموزش دیگران، خود را آموزش دهد و پیش از آن‌که دیگران را با زبان، ادب بیاموزد، باکردارش ادب آموزد و البته آموزش دهنده و ادب‌آموز خود بیش از آموزگار و ادب‌آموز مردم، شایسته تجلیل است.
غرر الحکم، ح 7016.

حدیث4024

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
عَلَی الْعاقِلِ اَنْ یُحْصی عَلی نَفْسِهِ مَساویَها فِی الدّینِ وَ الرَّأیِ وَ الاَْخْلاقِ وَ الاَْدَبِ ، فَیَجْمَعُ ذلِکَ فی صَدْرِهِ اَوْ فی کِتابٍ وَ یَعْمَلُ فی اِزالَتِها ؛
بر عاقل است که بدی‌هایش را در دین، اندیشه، اخلاق و ادب یادداشت کند و به‌خاطرش بسپارد و برای از بین بردن آنها بکوشد.
تحف العقول، ص 376.

حدیث4025

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
ایّاکَ اَنْ تَضْحَکَ مِنْ غَیْرِ عَجَبٍ ، اَوْ تَمْشیَ و تَتَـکَلَّمَ فی غَیْرِ اَدَبٍ؛
از خندیدنِ بی تعجّب [و بی‌جا] یا راه رفتن و سخن گفتنِ بی‌ادبانه بپرهیز.
بحار الأنوار، ج 75، ص 8

حدیث4026

اَنَسْ :حَیَّتْ جاریَةٌ لِلْحَسَنِ بْنِ عَلیٍّ علیه‌السلام بِطاقَةِ رَیْحانٍ ، فَقالَ لَها : اَنـْتِ حُرَّةٌ لِوَجْهِ اللّه‌ِ ، فَقُلْتُ لَهُ فی ذلِکَ ، فَقالَ : اَدَّبَنَا اللّه‌ُ تَعالی فَقالَ : «و إِذا حُیّیتُم بِتَحیَّةٍ فَحَیُّوا بِاَحْسَنَ مِنْها»الآیَةِ، وَ کانَ اَحْسَنُ مِنْها اِعْتاقَها؛
اَنَس : یکی از کنیزان امام حسن علیه‌السلام دسته گلی به ایشان تقدیم کرد. امام به او فرمودند: تو در راه خدا آزادی! دلیل این کارشان را پرسیدم. فرمودند: خداوند، ما را [این گونه] ادب آموخته است ، آن‌جا که [در قرآن کریم] می‌گوید: و چون احترام شُدید، به بهتر از آن، پاسخ گویید: و بهتر از هدیه او، آزادی او بود!
نهج السعادة، ج 7، ص 386.

حدیث4027

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
عَلَیْکُمْ بِالاَْدَبِ، فَاِنْ کُنْتُمْ مُلوکا بَرَزْتُمْ وَ اِنْ کُنْتُمْ وَسَطا فُقْتُمْ، وَ اِنْ اَعْوَزَتْکُمُ الْمَعیشَةُعِشْتُمْ بِاَدَبِکُم؛
ادب بیاموزید، زیرا که [در این صورت] اگر پادشاه باشید ، برجسته می‌شوید، اگر میانه باشید، سرآمد می‌شوید، و اگر تنگ‌دست باشید، با ادبتان گذران زندگی می‌کنید.
غرر الحکم، ح 7077.

حدیث4028

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَلنَّفْسُ مَجْبولَةٌ عَلی سوءِ الاَْدَبِ وَ الْعَبْدُ مَأمورٌ بَمُلازَمَةِ حُسْنِ الاَْدَبِ وَ النَّفْسُ تَجری [بِطَبعِها] فی مَیَدانِ المُخالَفَةِ وَ الْعَبْدُ یَجْهَدُ بِرَدِّها عَنْ سوءِ الْمُطالَبَةِ فَمتی اَطْلَقَ عِنانَها فَهُوَ شَریکٌ فی فَسادِها وَ مَنْ اَعانَ نَفْسَهُ فی هَوی نَفسِهِ فَقَدْ اَشْرَکَ نَفْسَهُ فی قَتْلِ نَفْسِهِ؛
نفس آدمی بر بی‌ادبی سرشته شده است و بنده فرمان دارد که پایبند ادب نیکو باشد. نفس آدمی با طینت خود در میدان مخالفت می‌تازد و بنده می‌کوشد آن را از خواسته ناروایش برگرداند، پس هرگاه عنان نفس را رها سازد، شریک تبهکاری اوست و هر کس نفس خود را در خواهش‌هایش یاری رساند، در قتل خود همدستِ نفس شده است.
شرح نهج‌البلاغه ابن‌ابی‌الحدید، ج20، ص 304.

حدیث4029

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ النَّبیَّ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اَبْصَرَ رَجُلاً لَهُ وَلَدانِ فَقَـبَّلَ اَحَدَهُما وَتَرَکَ الآْخَرَ . فَقالَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : فَهَلاّ واسَیْتَ بَیْنَهُما ؛
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله کسی را دیدند که دو فرزند داشت . یکی را بوسید و دیگری را رها کرد . پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله به او فرمودند : چرا میان آنان یکسان عمل نکردی؟ .
جعفریّات ، ص 55 .

حدیث4030

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ قَـبَّلَ وَلَدَهُ کَـتَبَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَمَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللّه‌ُ یَوْمَ الْقیامَةِ، وَمَنْ عَلَّمُهُ الْقُرآنَ دُعیَ بِالاَْبـَوَیْنِ فَیُکْسَیانِ حُلَّتَیْنِ یُضی‌ءُ مِنْ نورِهِما وُجوهُ اَهْلِ الْجَنَّةِ ؛
هر کس فرزندش را ببوسد ، خداوند عزّوجلّ برای او ثواب می‌نویسد و هر کسی که او را شاد کند ، خداوند روز قیامت او را شاد خواهد کرد و هر کس قرآن به او بیاموزد ، پدر و مادرش دعوت می‌شوند و دو لباس بر آنان پوشیده می‌شود که از نور آنها ، چهره‌های بهشتیان نورانی می‌گردد .
کافی ، ج 6، ص 49، ح1.

حدیث4031

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اُحِبُّ الصِّبْیانَ لِخَمْسٍ : اَلاَْوَّلُ : اَنـَّهُمْ هُمُ الْبَکّاؤونَ ، وَالثّانی : یَتَمَرَّغونَ بِالتُّرابِ وَ الثّالِثُ : یَخْتَصِمونَ مِنْ غَیْرِ حِقْدٍ وَ الرّابِـعُ : لا یَدَّخِرونَ لِغَدٍ شَیئا وَ الْخامِسُ : یُعَمِّرونَ ثُمَّ یُخَرِّبونَ ؛
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
کودکان را به خاطر پنج چیز دوست می‌دارم : اول آن‌که بسیار می‌گِریند ، دوم آن‌که با خاک بازی می‌کنند، سوم آن‌که دعوا کردن آنان همراه با کینه نیست؛ چهارم آن‌که چیزی برای فردا ذخیره نمی‌کنند، پنجم آن‌که می‌سازند و سپس، خراب می‌کنند (دل‌بستگی ندارند).
مواعظ العددیّه ، ص 259.

حدیث4032

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند :
تُسْتَحَبُّ عَرامَةُ الصَّبیِّ فی صِغَرِهِ لِیَکونَ حَلیما فی کِـبَرِهِ، ما یَنْبَغی اَنْ یَکونَ اِلاّ هکَذا ؛
خوب است بچّه در کودکی بازی‌گوش باشد تا در بزرگ‌سالی بردبار گردد و شایسته نیست که جز این باشد .
کافی ، ج 6، ص 51.

حدیث4033

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ بَکی صَبیٌّ لَهُ فَاَرْضاهُ حَتّی یُسَکِّنَهُ ، اَعْطاهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الْجَنَّةِ حَتّی یَرْضی ؛
هر کس کودک گریان خود را راضی کند تا آرام شود ، خداوند از بهشت آن‌قدر به او می‌دهد تا راضی شود .
الفردوس ، ج 3، ص 549.

حدیث4034

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
حَقُّ الْوَلَدِ عَلی والِدِهِ... اَنْ یَسْتَفْرِهَ اُمَّهُ ؛
حق فرزند بر پدر این است که مادر او را گرامی بدارد.
کافی ، ج 6، ص 48.

حدیث4035

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ اللّه‌َ لَیَرْحَمُ الْعَبْدَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ ؛
بدون تردید ، خداوند بر بنده خود به خاطر شدّت محبّت به فرزندش، رحم می‌کند .
کافی ، ج 6، ص 50، ح 5.

حدیث4036

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ کانَ عِنْدَهُ صَبِیٌّ فَلْیَتَصابَ لَهُ ؛
هر کس با کودک سروکار دارد ، با او کودکانه رفتار کند .
من لا یحضره الفقیه ، ج 3، ص 483.

حدیث4037

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
طَهِّروا اَولادَکُمْ یَوْمَ السّابِـعِ فَاِنَّهُ اَطْیَبُ وَ اَطْهَرُ و اَسْرَعُ لِنَباتِ اللَّحْمِ، وَ اِنَّ الأَْرْضَ تَنْجُسُ مِنْ بَولِ الاَْغْلَفِ اَرْبَعینَ صَباحا ؛
روز هفتم [تولّد] ، فرزندتان را [با ختنه] پاک کنید ، چرا که مایه تمیزی و پاکیزگی بیشتر و رویِش شتابنده‌ترِ گوشت است و زمین ، چهل روز از بول شخص ختنه نشده ، آلوده می‌ماند .
کافی ، ج6، ص35، ح2.

حدیث4038

اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُمْ ، وَ اِذا وَ عَدتُموهُمْ شَیْئا فَفُوا لَهُمْ ، فَاِنَّهُمْ لا یَدْرونَ اِلاّ اَ نَّـکُمْ تَرْزُقونَهُمْ ؛
کودکان را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید و هرگاه به آنان وعده دادید ، به آن وفا کنید ، زیرا آنان ، روزی دهنده خود را کسی غیر از شما نمی‌دانند .
کافی ، ج 6، ص 49، ح 3.

حدیث4039

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلاِْفْراطُ فِی الْمَلامَةِ یَشُبُّ نیرانَ اللَّجاجِ ؛
زیاده‌روی در سرزنش کردن ، آتش لجاجت را شعله‌ور می‌سازد .
تحف العقول ، ص 84 .

حدیث4040

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِذا بَلَغَ اَوْلادُکُمْ سَبْعَ سِنینَ فَفَرِّقوا بَیْنَ فُرُشِهِمْ؛
هرگاه کودکانتان به هفت‌سالگی رسیدند، رخت‌خواب‌هایشان را جدا کنید.
مستدرک علی الصحیحین ، ج 1، ص 317.

حدیث4041

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِذا بَلَغَتِ الجاریَةُ سِتَّ سِنینَ فَلا تُقَبِّلها وَالْغُلامُ لا یُقَـبِّلُ الْمَرْاَ ةَ اِذا جاوَزَ سَبْعَ سِنینَ ؛
چون دختر [نامحرم] شش ساله شد ، او را مبوس و پسر نیز چون از هفت سالگی گذشت ، زن [نامحرم] را نبوسد .
مکارم الأخلاق ، ج 1، ص 479، ح 1659 .

حدیث4042

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَلرَّضاعُ واحِدٌ وَ عِشْرونَ شَهْرا، فَما نَقَصَ فَهُوَ جَورٌ عَلَی الصَّبیِّ ؛
شیرخواری ، 21 ماه است . پس هر چه کم شود ، ظلم بر کودک است .
کافی ، ج 6، ص 40، ح 3 .

حدیث4043

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند :
لا تَقْرَبِ النِّساءَ فی اَوَّلِ اللَّیْلِ لا شِتاءً وَ لا صَیْفا وَ ذلِکَ اَنَّ الْمَعِدَةَ وَ الْعُروقَ تَـکونُ مُمْتَلِئَةً وَ هُوَ غَیْرُ مَحْمودٍ ، یُتَخَوَّفُ مِنْهُ الْقولَنْجُ وَ الفالِجُ ، وَ الْلَّقْوَةُ وَ النِّقرِسُ ، وَ الْحَصاةُ وَ التَّقْطیرُ ، وَ الْفَتْقُ وَ ضَعْفُ الْبَصَرِ وَ الدِّماغِ. فَاِذا اُریدَ ذلِکَ فَلْیَکُنْ فی آخِرِ اللَّیْلِ؛ فَاِنَّهُ اَصَحُّ لِلْبَدَنِ ، وَ اَرْجی لِلْوَلَدِ ، وَ اَذْکی لِلْعَقْلِ فِی الْوَلَدِ الَّذی یُقْضی بَیْنَهُما؛
آغاز شب ، چه در زمستان و چه در تابستان ، با زنان آمیزش مکن ، این بدان جهت است که معده و رگ‌ها پُرند و این وضعیت مناسبی [برای آمیزش] نیست و بیم قولنج و فلج و لقوه چانه و نِقرس و سنگ [کلیه [و تقطیر (چکایش(بول وفتق و ضعف در بینایی و ذهن می‌رود . پس اگر قصد آمیزش دارد ، باید در پایان شب انجام دهد، که برای بدن ، صحت‌افزاتر و برای فرزنددار شدن امیدبخش‌تر و برای باهوش شدن فرزندی که در این میان پدید می‌آید ، بهتر است .
طب الامام الرضا علیه‌السلام ، ص 64.

حدیث4044

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
ایّاکَ وَ طولَ الاَْمَلِ فَکَمُ مِنْ مَغْرورٍ اِفْتَتَنَ بِطولِ اَمَلِهِ فَاَفْسَدَ عَمَلَهُ وَ قَطَعَ اَجَلَهُ فَلا اَمَلَهُ اَدْرَکَ وَ لا مافاتَهُ اسْتَدْرَکَ ؛
از آرزوی دور و دراز بپرهیز، چه بسا فریب خورده‌ای که به آرزوی دراز خویش، فریب خورد و کارش را تباه و مرگش را قطعی کرد و در نتیجه، نه به آرزویش رسید و نه آنچه را که از دست داده بود، جبران کرد.
عیون الحکم والمواعظ ، ص 99.

حدیث4045

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
وَیْحُ النّائِمِ ما اَخْسَرَهُ! قَصُرَ عُمْرُهُ وَ قَلَّ اَجْرُهُ؛
وای بر آن‌که در خواب (غفلت) است! چه زیانکار است! عمر او کوتاه شده است و پاداش او کم.
عیون الحکم والمواعظ ، ص 504.

حدیث4046

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ سَرَّهُ اَنْ یُنْسَاَلـَهُ فی عُمُرِهِ وَ یُوَسَّعَ لَهُ فی رِزْقِهِ فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ وَ لْیَصِلْ رَحِمَهُ؛
هر کس دوست دارد که عمرش طولانی و روزی‌اش زیاد شود، تقوای الهی پیشه کند و صله رحم نماید.
بحارالأنوار ، ج 74، ص 102، ح 56 .

حدیث4047

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
ثَلاثَةٌ اِنْ یَعْلَمُهنَّ الْمُؤمِنُ کانَتْ زیادَةً فی عُمُرِهِ وَ بَقاءَ النِّعْمَةِ عَلَیْهِ: تَطْویلُهُ فی رُکوعِهِ وَ سجودِهِ فی صلاتِهِ وَ تَطْویلُهُ لِجلوسِهِ عَلی طَعامِهِ اِذا اَطْعَمَ عَلی مائِدَتِهِ وَ اصْطِناعُهُ الْمَعْروفَ اِلی اَهْلِهِ؛
سه چیز است که اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهره‌مندی او از نعمت‌ها می‌شود: طول دادن رکوع و سجده، زیاد نشستن بر سر سفره‌ای که در آن دیگران را اطعام می‌کند و خوش رفتاری‌اش با خانواده.
کافی، ج 4، ص 49، ح 15.

حدیث4048

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِذا غَضِبَ اللّه‌ُ تَعالی عَلی اُمَّةٍ ثُمَّ لَمْ یُنزِل بِهَا العَذابَ غَلَت اَسْعارُها و قَصُرَتْ أعْمارُها و لَم یَربَح تُجّارُها و لَم تَزکُ ثِمارُها و لَم تَغْزُر اَنـْهارُها و حُبِسَ عَنها اَمطارُها و سُلِّطَ عَلَیْها اَشرارُها؛
هرگاه خداوند متعال بر مردمی خشم بگیرد و بر ایشان عذاب نفرستد، اجناس آنها گران و عمرشان کوتاه می‌شود، بازرگانان آنها سود نمی‌برند، میوه‌هایشان سالم نمی‌ماند، رودخانه‌های آنها پر آب نمی‌گردد، باران از آنها دریغ می‌شود و بَدان آنان بر ایشان مسلّط می‌گردند.
من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 524، ح 1489.

حدیث4049

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
طوبی لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ حَسُنَ عَمَلُهُ فَحَسُنَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ رَضیَ عَنْهُ رَبُّهُ وَ وَیْلٌ لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ ساءَ عَمَلُهُ وَ ساءَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ سَخِطَ عَلَیْهِ رَبُّهُ؛
خوشا به سعادت کسی که عمرش طولانی و کردارش خوب باشد. چنین کسی عاقبتش خوب است؛ زیرا پروردگارش از او راضی است. و وای بر کسی که عمرش طولانی و کردارش بد باشد. چنین کسی عاقبتش بد است؛ چرا که پروردگارش از او ناراضی است.
بحارالأنوار، ج 69، ص 400، ح 95.

حدیث4050

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
کانَ فی ما اَعْطَی اللّه‌ُ تَعالی مُوسی فِی الاَْلْواحِ... اُشْکُرْ لی وَ لِوالِدَیْکَ اَقِکَ الْمَتالِفَ وَ اُنـْسِی‌ءْ لَکَ فی عُمُرِکَ وَ اُحْیِیکَ حَیاةً طَیِّـبَةً وَ اَقْلَبَکَ اِلی خَیْرٍِ مِنْها؛
در آنچه خدای متعال در الواح به موسی علیه‌السلام داد، از جمله چنین بود:... مرا و پدر و مادرت را سپاسگزاری کن، تا از نابود شدن‌ها حفظت کنم و اجلت را به تأخیر بیندازم و به تو زندگی‌ای پاک ببخشم و تو را از این زندگی به سوی بهتر از آن، ببرم.
تاریخ دمشق ، ج 61، ص 128.

حدیث4051

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِاَهْلِهِ زادَ اللّه‌ُ فی عُمُرِهِ ؛
هر کس به شایستگی در حقّ خانواده‌اش نیکی کند، خداوند بر عمرش می‌افزاید.
کافی ، ج 8، ص 219، ح 269 .

حدیث4052

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
یَابْنَ آدَمَ! اِبْرِرْ واِلدَیْکَ وَ صِلْ رَحِمَکَ، یُیَسَّر لَکَ یُسْرُکَ وَ یُمَدَّ لَکَ فی عُمْرِکَ و اَطِع رَبَّکَ تُسَّمی عاقِلاً و لا تَعصَهُ تُسَمّی جاهِلاً ؛
ای فرزند آدم! به پدر و مادرت نیکی کن و صله رحم داشته باش تا خداوند، کارت را آسان و عمرت را طولانی بگرداند. پروردگارت را فرمان ببر تا خردمند به شمار آیی و از او نافرمانی نکن که نادان شمرده می‌شوی.
الفردوس، ج 5، ص 282، ح 8190 .

حدیث4053

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
لا تَزولُ قَدَما عَبْدٍ یَوْمَ الْقیامَةِ حَتّی یُسْاَ لَ عَنْ اَرْبَعٍ عَنْ عُمُرِهِ فیما اَفْناهُ وَ عَنْ شَبابِهِ فیما اَبْلاهُ وَ عَنْ مالِهِ مِنْ اَیْنَ اَ کْتَسَبَهُ وَ فیما اَ نْفَقَهُ وَ عَنْ حُبِّنا اَهْلَ الْبَیْتِ ؛
انسان ، در روز قیامت ، قدم از قدم برنمی‌دارد ، مگر آن که از چهار چیز پرسیده می‌شود : از عمرش که چگونه گذرانده است ، از جوانی‌اش که چگونه سپری کرده ، از ثروتش که از کجا به دست آورده و چگونه خرج کرده است و از دوستی ما اهل بیت.
خصال ، ص 253، ح 125 .

حدیث4054

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
لِیَتَزَوَّدِ الْعَبْدُ مِنْ دُنْیاهُ لآِخِرَتِهِ ، وَ مِنْ حَیاتِهِ لِمَوْتِهِ وَ مِنْ شَبابِهِ لِهَرَمِهِ ، فَاِنَّ الدُّنْیا خُلِقَتْ لَکُمْ وَ اَ نْتُمْ خُلِقْتُمْ لِلآْخِرَةِ ؛
انسان باید برای آخرتش از دنیا ، برای مرگش از زندگی و برای پیری‌اش از جوانی ، توشه برگیرد ، چرا که دنیا برای شما آفریده شده و شما برای آخرت آفریده شده‌اید .
تنبیه الخواطر ، ج 1، ص 131 .

حدیث4055

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَرْبَعَةُ اَشْیاءَ لا یَعْرِفُ قَدْرَها اِلاّ اَرْبَعَةٌ : اَلشَّبابُ لا یَعْرِفُ قَدْرَهُ اِلاَّ الشُّیوخُ وَالْعافیَةُ لا یَعْرِفُ قَدْرَها اِلاّ اَهْلُ الْبَلاءِ وَ الصِّحَةُ لا یَعْرِفُ قَدْرَها اِلاَّ الْمَرضی وَ الْحَیاةُ لا یَعْرِفُ قَدْرَها اِلاَّ الْمَوْتی ؛
ارزش چهار چیز را جز چهار گروه نمی‌شناسند : جوانی را جز پیران، آسایش را جز گرفتاران، سلامتی را جز بیماران و زندگی را جز مردگان .
مواعظ العددیّه ، ص 275 .

حدیث4056

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
مَنْ قَرَاَ الْقُرآنَ وَ هُوَ شابٌّ مُؤمِنٌ اِخْتَلَطَ الْقُرآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِهِ وَ جَعَلَهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ مَعَ الْسَّفَرَةِ الْکِرامِ الْبَرَرَةِ ، وَ کانَ الْقُرآنُ حَجیزا عَنْهُ یَوْمَ الْقیامَةِ ؛
هر جوان مؤمنی که در جوانی قرآن تلاوت کند ، قرآن با گوشت و خونش می‌آمیزد و خداوند عزّوجلّ او را با فرشتگان بزرگوار و نیک قرار می‌دهد و قرآن نگهبان او در روز قیامت ، خواهد بود .
کافی ، ج 2، ص 603 ، ح 4 .

حدیث4057

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
لَسْتُ اُحِبُّ اَنْ اَرَی الشّابَّ مِنْـکُمْ اِلاّ غادیاً فی حالَیْنِ : اِمّا عالِماً اَوْ مُتَعَلِّما ، فَاِنْ لَمْ یَفْعَلْ فَرَّطَ ، فَاِنْ فَرَّطَ ضَیَّعَ ، وَ اِنْ ضَیَّعَ اَثِمَ ، وَ اِنْ اَثِمَ سَـکَنَ النّارَ وَ الَّذی بَعَثَ مُحَمَّدا بِالْحَقِّ ؛
دوست ندارم جوانانِ شما را جز در دو حالت ببینم : دانشمند یا دانش‌اندوز . اگر جوانی چنین نکند ، کوتاهی کرده و اگر کوتاهی کرد ، تباه ساخته و اگر تباه ساخت ، گناه کرده است و اگر گناه کند ، سوگند به آن کس که محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله را به حق برانگیخت ، دوزخ‌نشین خواهد شد .
امالی طوسی ، ص 303، ح 604 .

حدیث4058

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
یا مَعْشَرَ الشَّبابِ عَلَیْکُم بِالْباهِ فَاِنْ لَمْ تَسْتَطیعوهُ فَعَلَیْـکُمْ بِالصّیامِ فَاِنَّهُ وِجاؤُهُ ؛
ای گروه جوانان! ازدواج کنید . اگر نمی‌توانید ، روزه بگیرید ، که روزه مهارِ شهوت است .
کافی ، ج 4، ص 180، ح 2 .

حدیث4059

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَوْلَی الاَْشْیاءِ اَنْ یَتَعَلَّمَهَا الاَْحْداثُ، الاَْشْیاءُ الَّتی اِذا صاروا رِجالاً اِحْتاجوا اِلَیْها؛
شایسته‌ترین چیزهایی که جوانان باید آنها را بیاموزند، چیزهایی هستند که در بزرگسالی به آنها نیاز دارند.
شرح نهج‌البلاغه ابن ابی الحدید، ج 20، ص 333، ح 817 .

حدیث4060

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
یا عَلیُّ بادِر بِاَرْبَعٍ قَبْلَ اَرْبَعٍ : شَبابِکَ قَبْلَ هَرَمِکَ وَ صِحَّتِکَ قَبْلَ سُقْمِکَ وَ غِناکَ قَبْلَ فَقْرِکَ ، وَ حَیاتِکَ قَبْلَ مَوْتِکَ ؛
ای علی! چهار چیز را پیش از چهار چیز دریاب : جوانی‌ات را پیش از پیری؛ و سلامتی‌ات را پیش از بیماری؛ و ثروتت را پیش از فقر و زندگی‌ات را پیش از مرگ .
من لا یحضره الفقیه ، ج 4، ص 357، ح 5762 .

حدیث4061

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اوصیکُمْ بِالشُّبّانِ خَیْرا فَاِنَّهُمْ اَرَقُّ اَفـْئِدَةً اِنَّ اللّه‌َ بَعَثَنی بَشیرا وَ نَذیرا فَحالَـفَنِی الشُّبّانُ وَ خالَفَنِی الشُّیوخُ؛
شما را به نیکی با جوانان سفارش می‌کنم، چرا که آنان، دل‌های رقیق‌تری دارند، به راستی که خداوند، مرا بشارت دهنده و هشدار دهنده برانگیخت، جوانان با من هم پیمان شدند و پیران با من به مخالفت برخاستند.
سفینة البحار، ج 2، ص 176.

حدیث4062

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
فی وَصِیَّتِهِ لاِبْنِهِ الحَسَنِ علیه‌السلام اِنَّما قَلْبُ الْحَدَثِ کَالاَْرضِ الخالیَةِ ما اُ لْقیَ فیها مِنْ شَیْ‌ءٍ قَبِلَتْهُ فَبادَرتُکَ بِالاَْدَبِ قَبْلَ اَنْ یَقْسُوَ قَلْبُکَ وَیَشْتَغِلَ لُبُّکَ ؛
امام علی علیه‌السلام :
در وصیّت به فرزندش امام حسن علیه‌السلام : دل جوان ، مانند زمین کشت‌ناشده است . آنچه در آن افکنده شود، می‌پذیرد . از این رو ، پیش از آن‌که دلت سخت گردد و خِرَدَت سرگرم شود ، به تربیت تو همت گماشتم.
نهج البلاغة ، از نامه 31 .

حدیث4063

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هرکس به راهنمایی تو اعتنایی نکرد، نگران مباش حوادث روزگار او را ادب خواهد کرد.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 353)

حدیث4064

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
خود را با کار مداوم خسته نکنید و برای خود تفریح و تنوع قرار دهید ولی‌از کاری که در آن اسراف باشد یا شما را در اجتماع سبک کند پرهیز کنید .
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 346)

حدیث4065

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هر هدفی را از راه آن تعقیب کنید . هرکس اهدافش را از راه طبیعی‌تعقیب کند به لغزش دچار نمی‌شود و بر فرض که بلغزد چاره‌جویی برایش ممکن است .
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 356)

حدیث4066

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
عاقل، احسان به مردم را غنیمت می‌شمارد، و شخص توانا باید فرصت راغنیمت شمارد و الا موقعیت از دست می‌رود.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 357)

حدیث4067

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
مرگ، آفت آمال و آرزوهاست و لطف و احسان به مردم تا ابد برای‌انسان باقی می‌ماند.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 357)

حدیث4068

فقط دو گروه راه قناعت پیش می‌گیرند: عبادت کنندگانی که در پی پاداش آخرتند یا بزرگ منشانی که تحمل درخواست از مردمان پست را ندارند.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 357)

حدیث4069

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
مسلمان اگر شاد یا خشمگین شود از مسیر حق منحرف نمی‌شود ، و اگر بر دشمن‌مسلط شود بیشتر از حقش مطالبه نمی‌کند.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 352)

حدیث4070

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
حریصانه به دنبال قضای حاجت حاجتمندان باشید ، هیچ عملی بعد از واجبات‌بالاتر از شاد کردن مسلمان نیست.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 347)

حدیث4071

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
وقتی آشکارا حرف حق می‌شنوید، خشمگین نشوید.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 347)

حدیث4072

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هرکس به مؤمنی گشایشی دهد، خدا روز قیامت دلش را گشایش دهد .
(اصول کافی ، ج 3 ، ص 286)

حدیث4073

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین تعقل خودشناسی است .
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 352)

حدیث4074

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین مال آن است که صرف حفظ آبرو شود.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 352)

حدیث4075

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
صدقه بده هرچند کم باشد زیرا هر کار کوچکی که صادقانه برای خدا انجام‌شود، بزرگ است.
(وسائل الشیعة ، ج 1 ، ص 87)

حدیث4076

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
با مشروب خوار همنشینی و سلام و علیک نکن.
(بحار الانوار ، ج 66 ، ص 491)

حدیث4077

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند سه چیز را به سه چیز دیگر مربوط کرده است و به طور جداگانه‌نمی‌پذیرد . نماز را با زکات ذکر کرده است ، هرکس نماز بخواند و زکات ندهد نمازش پذیرفته نیست . نیز شکر خود و شکر از والدین را با هم ذکر کرده است . از این رو هرکس از والدین خود قدردانی نکند از خدا قدردانی نکرده است . نیز در قرآن سفارش به تقوا و سفارش به ارحام در کنار هم آمده است . بنابراین اگر کسی به خویشاوندانش رسیدگی و احسان ننماید ، با تقوا محسوب نمی‌شود .
(عیون اخبار الرضا ، ج 1 ، ص 258)

حدیث4078

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
هرکس از خود حساب بکشد سود می‌برد و هرکس از خود غافل شود زیان‌می‌بیند ، و هرکس ( از آینده‌اش ) بیم داشته باشد به ایمنی دست می‌یابد ، و هرکس از حوادث دنیا عبرت بگیرد بینش پیدا می‌کند ، و هرکس بینش پیدا کند مسائل را می‌فهمد و هرکس مسائل را بفهمد عالم است . (بحار الانوار ، ج 78 ، ص 352)

حدیث4079

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
ایمان انجام واجبات و دوری از محرمات است ، ایمان عقیده به دل واقرار به زبان و کردار با اعضاء تن است.
(تحف العقول ، ص 444)

حدیث4080

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
با نعمتها خوش همسایه باشید، که گریز پایند، و از مردمی دور نشوند که باز آیند.
(تحف العقول ، ص 472)

حدیث4081

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که نعمت دارد باید که بر عیالش در هزینه وسعت بخشد.
(تحف العقول ، ص 466)

حدیث4082

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
عقل ، عطیه و بخششی است از جانب خدا و ادب داشتن، تحمل یک مشقت‌است و هر کس با زحمت ادب را نگهدارد، قادر بر آن می‌شود، اما هر که به زحمت بخواهد عقل را به دست آورد جز بر جهل او افزوده نمی‌شود.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 342)

حدیث4083

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
با سلطان و زمامدار با ترس و احتیاط همراهی کن و با دوست با تواضع ،و با دشمن با احتیاط ، و با مردم با روی خوش.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 356)

حدیث4084

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
آدمی نمی‌تواند از گردابهای گرفتاری با پیمان‌شکنی رهایی یابد و ازچنگال عقوبت رهایی ندارد کسی که با حیله به ستمگری می‌پردازد.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 349)

حدیث4085

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
بر شما باد به میانه‌روی در فقر و ثروت ، و نیکی کردن چه کم و چه زیاد ،زیرا خداوند متعال در روز قیامت یک نصفه خرما را چنان بزرگ نماید که مانند کوه احد باشد.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 346)

حدیث4086

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که فقیر مسلمانی را ملاقات نماید و بر خلاف سلام کردنش بر اغنیا بر او سلام کند ، در روز قیامت در حالی خدا را ملاقات نماید که بر او خشمگین باشد .
(عیون اخبار الرضا ، ج 2 ، ص 52)

حدیث4087

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
به خداوند خوشبین باش ، زیرا هرکه به خدا خوشبین باشد ، خدا با گمان‌خوش او همراه است.
(تحف العقول ، ص 472)

حدیث4088

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
به راستی که بدترین مردم کسی است که یاری‌اش را ( از مردم ) باز دارد وتنها بخورد و زیر دستش را بزند.
(تحف العقول ، ص 472)

حدیث4089

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
پیوند خویشاوندی را برقرار کنید گرچه با جرعه آبی باشد ، و بهترین پیوند خویشاوندی ، خودداری از آزار خویشاوندان است .
(تحف العقول ، ص 469)

حدیث4090

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
اطعام و میهمانی کردن برای ازدواج از سنت است.
(تحف العقول ، ص 469)

حدیث4091

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
دوست هرکس عقل او ، و دشمنش جهل اوست .
(تحف العقول ، ص 467)

حدیث4092

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
پنهان کننده کار نیک ( پاداشش ) برابر هفتاد حسنه است و آشکار کننده‌کار بد سرافکنده است، و پنهان کننده کار بد آمرزیده است .
(اصول کافی ، ج 4 ، ص 160)

حدیث4093

امام علی (علیه‌السلام) می فرمایند:
مَنِ اقْتَصَرَ عَلی بُلْغَةِ الْکَفافِ فَقَدِ انْتَظَمَ الراحَةَ وَ تَبَوَّأَ خَفْضَ الدَّعَةِ؛
هر کس به مقدار کفایت، قناعت کند، آسایش می‌یابد و برای خویش زمینه گشایش فراهم می‌کند.
نهج البلاغه، حکمت 377.

حدیث4094

امام صادق (علیه‌السلام) می فرمایند:
اَرْوَحُ الرَّوْحِ اَلْیَأسُ مِنَ النّاسِ؛
بهترین راحتی و آسودگی، بی‌توقعی از مردم است.
کافی ، ج 8، ص 243، ح 337 .

حدیث4095

امام علی (علیه‌السلام) می فرمایند:
اَعْجَبُ ما فِی الاِْنْسانِ قَلْبُهُ وَ لَهُ مَوارِدُ مِنَ الْحِکْمَةِ وَ اَضْدادٌ مِنْ خِلافِها فَاِنْ سَنَحَ لَهُ الرَّجاءُ اَذَ لَّهُ الطَّمَعُ وَ اِنْ هاجَ بِهِ الطَّمَعُ اَهْلَکَهُ الْحِرْصُ وَ اِنْ مَلَکَهُ الْیَأسُ قَتَلَهُ الاَْسَفُ... فَکُلُّ تَقْصیرٍ بِهِ مُضِرٌّ وَ کُلُّ اِفْراطٍ بِهِ مُفْسِدٌ؛
شگفت‌ترین عضو انسان قلب اوست و قلب مایه‌هایی از حکمت و ضد حکمت دارد. اگر آرزو به آن دست دهد، طمع خوارش می‌گرداند و اگر طمع در آن سر برکشد، حرص نابودش می‌کند و اگر ناامیدی بر آن مسلّط شود، اندوه، او را می‌کُشد... هر کوتاهی برایش زیانبار است و هر زیاده‌روی برایش تباهی آفرین.
علل الشرایع، ص 109، ح 7 .

حدیث4096

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) می فرمایند:
اِذا رَآی اَحَدُکُمْ مِنْ نَفْسِهِ اَوْ مالِهِ اَوْ مِنْ اَخیهِ ما یُعْجِبُهُ فَلْیَدْعُ لَهُ بِالْبَرَکَةِ فَاِنَّ الْعَیْنَ حَقٌ؛
هرگاه یکی از شما در خودش، یا مالش، یا برادرش، چیز جالب توجهی دید، برای برکت یافتن آن دعا کند؛ زیرا چشم‌زخم، واقعیت دارد.
نهج الفصاحه ، ح 206 .

حدیث4097

امام صادق (علیه‌السلام) می فرمایند:
ایّاکَ وَ الْمِراءَ، فَاِنَّهُ یُحْبِطُ عَمَلَکَ وَ ایّاکَ وَ الْجِدالَ، فَاِنَّهُ یوبِقُکَ وَ ایّاکَ وَ کَثْرَةَ الْخُصوماتِ فَاِنَّها تُبْعِدُکَ مِنَ اللّه‌ِ ؛
از بگو مگو خودداری کن، زیرا که این کار، عملت را نابود می‌کند. از جدل و ستیز هم خودداری کن؛ زیرا که تو را هلاک می‌سازد و از دشمنی زیاد کناره بگیر؛ چه این‌که چنین کاری تو را از خدا دور می‌کند.
تحف العقول، ص 309.

حدیث4098

ما ضَعُفَ بَدَنٌ عَمّا قَویَتْ عَلَیْهِ النِّـیَّةُ؛
اگر اراده قوی باشد، هیچ بدنی برای انجام دادن کار، ناتوان نیست.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 400، ح 5859.

حدیث4099

امام علی (علیه‌السلام) می فرمایند:
مَنْ لَمْ یَتَدارَکْ نَفْسَهُ بِاِصْلاحِها اَعْضَلَ داؤُهُ وَ اَعْیی شِفائُهُ وَ عَدِمَ الطَّبیبَ؛
هر کس به اصلاح خود نپردازد، بیماری‌اش سخت می‌شود و در درمانش به رنج می‌افتد و طبیبی نخواهد یافت.
غررالحکم، ح 9025.

حدیث4100

امام علی(علیه‌السلام) می فرمایند:
اِذا فَسَدَتِ النِّـیَّةُ وَقَعَتِ الْبَلیَّةُ؛
هرگاه نیت فاسد شود، بلا و گرفتاری پیش می‌آید.
غررالحکم، ح 4021.

حدیث4101

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
العَمَلُ الخالِصُ : الّذی لا تُریدُ أنْ یَحْمَدَکَ علَیهِ أحَدٌ إلاّ اللّه‌ُ عزّوجلّ؛
ُعمل خالص ، آن است که نخواهی کسی جز خداوند تو را بر انجام آن بستاید.
بحار الأنوار ، ج 74 ، ص 223، ح 8

حدیث4102

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اَلثَّناءُ بِاَکثَرَ مِنَ الاستِحقاقِ مَلَقٌ وَ التَّقصیرُ عَنِ الاستِحقاقِ عِیٌّ اَو حَسَدٌ؛
تعریف بیش از استحقاق، چاپلوسی و کمتر از استحقاق، از ناتوانی در سخن و یا حسد است.
نهج البلاغه، حکمت 347

حدیث4103

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
لا تَـکُن مِمَّن یَرجُو الاآخِرَةَ بِغَیرِ العَمَلِ... یَنهی وَ لا یَنتَهی وَ یَامُرُ بِما لا یَاتی؛
از کسانی مباش که بی‌عمل، به آخرت امید دارند... از گناه باز می‌دارند، اما خود باز نمی‌ایستند، به کارهایی فرمان می‌دهند که خود انجام نمی‌دهند.
نهج البلاغه، از حکمت 150

حدیث4104

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إنَّ العالِمَ إذا لَم یَعمَل بِعِلمِهِ زَلَّت مَوعِظَتُهُ عَنِ القُلوبِ کَما یَزِلُّ المَطَرُ عَنِ الصَّفا؛
هرگاه عالم به علمش عمل نکند. [اثر]موعظه‌اش از دل‌ها زایل می‌شود ؛ آن چنان که باران از روی سنگ صاف می‌لغزد.
الکافی : ج 1 ، ص 44

حدیث4105

امیرالمومنان علی علیه السلام می فرمایند:
صومُ النَّفسِ عَن لَذّاتِ الدُّنیا اَنفَعُ الصّیام؛
روزه نفس از لذتهای دنیوی سودمندترین روزه‌هاست.
غرر الحکم، ج 1 ص 416 ح 64

حدیث4106

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلصَّدَقَةُ بِعَشرَةٍ وَ القَرضُ بِثَمانِیَةَ عَشرَ وَ صِلَةُ الْاِخوانِ بِعِشرینَ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ بِاَربَعَةٍ وَ عِشرینَ؛
صدقه دادن، ده حسنه، قرض دادن، هجده حسنه، رابطه با برادران [دینی]، بیست حسنه و صله رحم، بیست و چهار حسنه دارد.
کافی، ج 4، ص 10، ح 3

حدیث4107

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
شُکرُکَ لِنِعمَةٍ سالِفَةٍ یَقتَضی نِعمَةً آنِفَةً؛
شکر تو بر نعمت گذشته، زمینه‌ساز نعمت آینده است.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر،ص80

حدیث4108

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
عَلَیکُم بِالصَّلاةِ فِی المَساجِدِ؛
بر شما باد نماز خواندن در مسجدها .
الکافی : ج 2 ، ص 635 ، ح 1

حدیث4109

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اِذا عاتَبتَ الحَدَثَ فَاترُک لَهُ مَوضِعا مِن ذَ نبِهِ لِئَلاّ یَحمِلَهُ الاخراجُ عَلَی المُکابَرَةِ؛
هرگاه جوان را توبیخ کردی ، برخی خطاهای او را نادیده بگیر، تا توبیخ تو، او را به مقابله وادار نسازد.
شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ، ج 20، ص 333، ح 819

حدیث4110

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
عَلَیکَ بِالأَحداثِ فَإِنَّهُم أسرَعُ إلی کُلِّ خَیرٍ؛
جوانان را دریاب، زیرا که آنان سریع‌تر به کارهای خیر روی می‌آورند.
کافی، ج 8، ص 93، ح 66

حدیث4111

امام حسین علیه السلام می فرمایند:
مِن دَلائِلِ عَلاماتِ القَبولِ : الجُلوسُ إلی أهلِ العُقولِ؛
از نشانه های خوش‌نامی و نیک‌بختی ، همنشینی با خردمندان است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 119

حدیث4112

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا ظَهَرتِ البِدعُ فی اُمّتی فلْیُظهِرِ العالِمُ علمَهُ ، فمَن لَم یَفعل فعَلَیهِ لَعنةُ اللّه‌ِ؛
هرگاه بدعت‌ها در میان امت من آشکار شد، بر عالم است که علمش را آشکار کند و هر کس نکند، لعنت خدا بر او.
الکافی : ج 1 ، ص 54 ، ح 2

حدیث4113

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
مَن تَوَکَّلَ عَلَی اللّه‌ِ لایُغلَبُ وَمَنِ اعتَصَمَ بِاللّه‌ِ لایُهزَمُ؛
هر کس به خدا توکل کند، مغلوب نشود و هر کس به خدا توسل جوید، شکست نخورد.
جامع الأخبار ص‌322

حدیث4114

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لَو خِفتُمُ اللّه‌َ حَقَّ خیفَتِهِ لَعَلِمتُمُ العِلمَ الَّذی لا جَهلَ مَعَهُ، وَ لَو عَرَفتُمُ اللّه‌َ حَقَّ مَعرِفَتِهِ لَزالَت بِدُعائِکُمُ الجِبالُ؛
اگر از خدا چنانکه باید می‌ترسیدید، به دانشی ناب دست می‌یافتند و اگر خدا را چنانکه باید می‌شناختید، با دعایتان کوه‌ها از میان می‌رفتند.
کنز العمّال، ح 5881

حدیث4115

امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند:
مُشاوَرَةُ العاقِلِ النّاصِحِ یُمنٌ وَ بَرَکَةٌ وَ رُشدٌ وَ تَوفیقٌ مِنَ اللّه؛
مشورت با عاقلِ خیرخواه، خجستگی، برکت، رشد و توفیقی از سوی خداست.
تحف العقول، ص 398

حدیث4116

امام موسی کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
إنّ اللّهَ جَلَّ وعَزَّ یُبغِضُ العَبدَ النَّوّامَ الفارِغَ؛
خداوند عزّوجلّ ، بنده خواب آلوده بی کار را دشمن دارد.
الکافی: ج 5 ، ص 84 ، ح 2

حدیث4117

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن تَسَمّی بِاسمی یَرجو بَرَکَتی وَ یُمنی، غَدَت عَلَیهِ البَرَکَةُ وَ راحتَ اِلی یَومِ القیامَةِ؛
هر کس به نام من نامگذاری کند و برکت و خجستگی مرا امید داشته باشد، برکت به سوی او خواهد آمد و تا قیامت (باقی) خواهد بود.
کنزالعمّال، ح 45221

حدیث4118

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اِتَّقُوا اللّهَ وصُونوا دِینَکُم بِالوَرَعِ؛
از خدا پروا کنید و با پارسایی از دینتان پاسداری نمایید.
الکافی: ج 2 ، ص 76 ، ح 2

حدیث4119

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اَوَّلُ النَّظَرَةِ لَکَ وَ الثّانیَةُ عَلَیکَ وَ لا لَکَ وَ الثّالِثَةُ فیهَا الهَلا؛
نگاه اول [ناخودآگاه به نامحرم] برای تو [حلال] است و نگاه دوم ممنوع است و حرام و نگاه سوم، هلاکت‌بار است.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 474

حدیث4120

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلصِّدقُ طُمَأْنینَةٌ وَ الکَذِبُ ریبَةٌ؛
راستگویی [مایه] آرامش و دروغگویی [مایه] تشویش است.
نهج الفصاحه، ح 1864

حدیث4121

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
قَد خاطَرَ بِنَفسِهِ مَنِ استَغنی بِرَأیِهِ؛
هر کس خود را، از رأی و نظر دیگران بی‌نیاز بداند، خودش را به خطر انداخته است.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 388

حدیث4122

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اَرْوَحُ الرَّوْحِ اَلْیَأسُ مِنَ النّاسِ؛
بهترین راحتی و آسودگی، بی‌توقعی از مردم است.
کافی ، ج 8، ص 243، ح 337

حدیث4123

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِنَّما اَهلَکَ النّاسَ العَجَلَة وَ لَو اَنَّ النّاسَ تَثَـبَّتوا لَم یَهلِک اَحَد؛
مردم را، در حقیقت، شتابزدگی به هلاکت انداخته است، اگر مردم، از شتابزدگی به‌دور بودند، هیچ کس هلاک نمی‌شد.
محاسن، ج 1، ص 340، ح 697

حدیث4124

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلعاقِلُ مَن صانَ لِسانَهُ عَنِ الغیبَةِ؛
عاقل کسی است که زبانش را از بدگویی پشت سر دیگران، نگه دارد.
غررالحکم، ح 1955

حدیث4125

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
وُصولُ المَرءِ اِلی کُلِّ ما یَبتَغیهِ مِن طیبِ عَیشِهِ وَ اَمنِ سِربِهِ وَ سَعَةِ رِزقِهِ بِحُسنِ نیَّتِهِ وَ سَعَةِ خُلظِهِ؛
انسان، با نیّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوی آن است، از زندگی خوش و امنیت محیط و روزی زیاد، دست می‌یابد.
غررالحکم، ح 10141

حدیث4126

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلْعاقِلُ مَنْ اَحْسَنَ صَنائِعَهُ وَ وَضَعَ سَعْیَهُ فی مَواضِعِهِ؛
عاقل کسی است که کارهایش را خوب انجام دهد و تلاشی که می‌کند، به جا باشد.
غررالحکم، ح 1798

حدیث4127

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
باکِروا طَـلَبَ الرِّزقِ وَ الحَوائِجِ فَاِنَّ الغُدُوَّ بَرَکَةٌ وَ نَجاحٌ؛
در پی روزی، سحر خیز باشید؛ چرا که حرکت در آغاز روز، [مایه] برکت و پیروزی است.
المعجم الاوسط، ج 7، ص 194

حدیث4128

امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
لا یَکمُلُ العَقلُ اِلاّ بِاتِّباعِ الحَقِّ؛
عقل، جز با پیروی از حق، کامل نمی‌شود.
اعلام الدین، ص 298

حدیث4129

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
جاهِد شَهوَتَکَ وَ غالِب غَضَبَکَ وَ خالِف سوءَ عادَتِکَ، تَزکُ نَفسُکَ وَ یَکمُل عَقْلُکَ وَ تَستَـکمِل ثَوابَ رَبِّکَ؛
با هوا و هوست مبارزه کن، بر خشمت مسلّط شو و با عادت‌های بدت مخالفت کن، تا روحت پاک و عقلت کامل گردد و پاداش پروردگارت را به تمامی دریافت نمایی.
غررالحکم، ح 4760

حدیث4130

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یا عَلیُّ اَلعَقلُ مَا اکتُسِبَت بِهِ الجَنَّةُ وَ طُلِبَ بِهِ رِضَی الرَّحمنِ؛
ای علی! عقل چیزی است که با آن، بهشت و خشنودی خداوند مهربان به دست می‌آید.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 369

حدیث4131

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
قوتُ الاَجسادِ الطَّعامُ وَ قوتُ الاَرواحِ الاِطعامُ؛
غذای جسم، خوردن و غذای روح، خوراندن است.
مشکاة الأنوار، ص 561

حدیث4132

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ؛
فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.
غرر الحکم، ح 4488

حدیث4133

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کُلُّ عَزیزٍ داخِلٌ تَحتَ القُدرَةِ فَذَلیلٌ
هر عزیزی که تحت قدرت و سلطه‌ای باشد، ذلیل است.
تحف العقول ص‌215

حدیث4134

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یا مَعشَرَ الشَّبابِ عَلَیکُم بِالباهِ فَاِن لَم تَستَطیعوهُ فَعَلَیـکُم بِالصّیامِ فَاِنَّهُ وِجاؤُهُ؛
ای گروه جوانان! ازدواج کنید . اگر نمی‌توانید، روزه بگیرید که روزه مهارِ شهوت است.
کافی ، ج 4، ص 180، ح 2

حدیث4135

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّ اللَّهَ یُحِبُّ مِنَ الخَیرِ ما یُعجَّلُ؛
خداوند شتاب در کار نیک را دوست دارد.
الکافی، ج 2، ص 142

حدیث4136

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اتَّقُوا مَعَاصِیَ اللَّهِ فِی الخَلَوَاتِ فَإِنَّ الشَّاهِدَ هُوَ الحَاکِمُ؛
از نافرمانی خدا در خلوت ها بپرهیزید، زیرا همان کسی که شاهد اعمال است، حکم و داوری می کند.
نهج البلاغه، حکمت 324

حدیث4137

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لَن یَفُوزَ بِالْجَنَّةَ إلَّا السّاعی لَها؛
به بهشت نخواهد رسید ، جز کسی که برای آن بکوشد.
میزان الحکمة ، ح 2570

حدیث4138

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِلتَمِسُوا الجارَ قَبلَ شِراءِ الدّارِ وَ الرَّفیقَ قَبلَ الطَّریقِ؛
پیش از خرید خانه، از همسایه ، و پیش از راهی شدن، از همراه پرس و جو کنید
مستدرک الوسائل ، ج 8 ، ص 431

حدیث4139

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
خَفِ اللَّهَ لِقُدرَتِهِ عَلَیکَ واستَحیِ مِنهُ لِقُربِهِ مِنکَ؛
از قدرت خداوند بر خویش بترس و از نزدیکی‌اش به خود شرمگین باش.
بحار الأنوار ، ج 75 ، ص 160

حدیث4140

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلإخوانُ فِی اللَّهِ تَعالی تَدُومُ مَوَدَّتُهُم لِدَوامِ سَبَبِها؛
کسانی که برای خدا برادری می‌ورزند ، دوستی‌شان می‌پاید؛ زیرا عامل آن دوستی پایدار است.
غررالحکم و دررالکلم، ح 1795

حدیث4141

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
تَبَسُّمُ الرَّجُلِ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ حَسَنَةٌ؛
لبخند آدمی به روی برادر دینی اش حسنه است.
مشکاة الأنوار ، ص 316

حدیث4142

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن حَسُنَت خَلیقَتُهُ طابَت عِشرَتُهُ؛
هر کس خوش اخلاق باشد، زندگی‌اش پاکیزه و گوارا می‌گردد.
(غررالحکم، ح8153)

حدیث4143

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
مَنِ اقتَصَدَ وَقَنَعَ بَقِیَت عَلَیهِ النِّعمَةُ ومَن بَذَّرَ وأسرَفَ زالَت عَنهُ النِّعمَةُ؛
هرکه میانه‌روی کند و قناعت ورزد ، نعمت بر او بپاید و هر که بی‌جا مصرف نماید و زیاده‌روی کند ، نعمتش زوال یابد.
تحف‌العقول، ص 403

حدیث4144

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلکَمالُ فِی ثَلاثٍ : اَلصَبرُ عَلَی النَّوائِبِ وَ التَوَرُّعُ فِی المَطالِبِ وَ إسعافُ الطّالِبِ؛
کمال آدمی در سه چیز است : شکیبایی بر ناگواری‌ها ، پارسایی در خواسته‌ها و برآوردنِ خواهشِ درخواست کننده.
غررالحکم و دررالکلم، ح 1777

حدیث4145

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلبِطالَةُ تُقِسی القَلبَ؛
بیکاری ، دل را سخت می‌کند.
مسند الشهاب ، ج 1 ، ص 188

حدیث4146

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلطُّمَأنینَةُ قَبلَ الخُبرَةِ خِلافُ الحَزمِ؛
اعتماد کردن پیش از آزمودن ، خلاف دوراندیشی است.
غررالحکم و دررالکلم ، ح 1514

حدیث4147

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
قِف عِندَ کُلِّ أمرٍ حَتّی تَعرِفَ مَدخَلَهُ مِن مَخرَجِهِ قَبلَ أن تَقَعَ فیهِ فَتَندَمَ؛
در برابر هر کاری درنگ کن تا [راهِ] درون شدن و برون آمدن از آن را ، پیش از آن که در آن وا مانی و پشیمان شوی ، نیک بشناسی.
تحف العقول، ص 304

حدیث4148

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
مَن یَثِقَ بِاللَّهِ یَکفِهِ ما أهَمَّهُ مِن أمرِ دُنیاهُ و آخِرَتِهِ؛
هر که به خدا اعتماد کند ، خداوند کارهای دنیا و آخرتش را ، که او را بی قرار کرده‌اند، کفایت می‌کند.
تحف العقول، ص 304

حدیث4149

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اَلاُنسُ فی ثَلاثٍ : فِی الزَّوجَةِ المُوافِقَةِ وَالوَلَدِ البارِّ وَالصِّدیقِ المُصافی؛
انس (وآرامش) در سه چیز است : در زن سازگار ، فرزند خوش‌رفتار و دوست باصفای وفادار.
تحف العقول، ص 318

حدیث4150

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألارُبَّ شَهوَةِ ساعَةٍ أورَثَت حُزناً طَویلاً ؛
بسا لحظه‌ای هوس که اندوهی دراز در پی دارد.
الأمالی ، طوسی ، ص 533

حدیث4151

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلتَّحَدُّثُ بِالنِّعَمِ شُکرٌ؛
بازگویی نعمت‌ها ، سپاسگزاری [از آنها] است.
مسند الشهاب ، ج 1 ، ص 61

حدیث4152

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
إیّاکُم والأخلاقَ الدَّنِیَّةَ فَإنَّها تَضَعُ الشَّریفَ وتَهدِمُ المَجدَ؛
از اخلاق پست بپرهیزید ، که والا را پست می‌سازد و بزرگواری را نابود می‌کند.
تحف العقول ، ص 215

حدیث4153

امام حسن عسگری(علیه السلام) می فرمایند:
ما تَرَکَ الحَقَّ عَزیزٌ إلّا ذَلَّ ولا أخَذَ بِهِ ذَلیلٌ إلّا عَزَّ؛
هیچ عزّتمندی حق را ترک نکند ، مگر آن که خوار شود ، و هیچ خواری به‌حق نگراید ، مگر آن‌که عزّت یابد.
تحف العقول، ص 484

حدیث4154

امام عسگری(علیه السلام) می فرمایند:
إیّاکَ وَالإذاعَةَ وطَلَبَ الرِّئاسَةِ فَإنَّهُما یَدعُوانِ إلَی الهَلَکَةِ؛
از افشای اسرار و ریاست‌جویی بپرهیز ؛ زیرا این دو به هلاکت کشانند.
الخرائج و الجرائح ، ج 1، ص 450

حدیث4155

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرِموا أولادَکُم و أحسِنوا آدابَهُم؛
فرزندانتان را گرامی بدارید و نکو تربیت شان کنید.
عوالی اللآلی ، ج 1 ، ص 254

حدیث4156

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خَیرُ مَن شاوَرتَ ذَوُوالنُّهی وَالعِلمِ و اُولُو التَّجارِبِ و الحَزم؛ِ
بهترین کسان برای مشورت ، صاحبان خرد و دانش و افراد با تجربه و دوراندیش‌اند.
غررالحکم و دررالکلم ، ح 4990

حدیث4157

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلمُعینُ عَلَی الطّاعَةِ خَیرُ الأصحابِ ؛
بهترینِ یاران، کسی است که در راه طاعت خدا یاری کند .
غررالحکم و دررالکلم، ح 1142

حدیث4158

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
مَن یَزرَع خَیراً یَحصُد غِبطَةً و مَن یَزرَع شَرّاً یَحصُد نَدامَةً ؛
هر که بذر خوبی بکارد ، شادمانی بدرود و هر که تخم بدی بیفشاند ، پشیمانی می‌درود .
بحار الأنوار ، ج 75 ، ص 373

حدیث4159

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنَّ أخی عِیسی علیه السلام کان یقولُ : یَأتِی کُلُّ یَومٍ بِرِزقِهِ؛
برادرم عیسی می گفت : هر روزی ، روزی خود را می آورد
منتخب میزان الحکمة ، ح 6017

حدیث4160

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مَن وافَقَ هَواهُ خالَفَ رُشدَهُ ؛
هر کس با هوس خود موافقت کند ، با بالندگی خود مخالفت کرده است .
غررالحکم و دررالکلم، ح 7957

حدیث4161

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
اُذکُر حَسَراتِ التَّفریطِ بِأخذ تَقدیمِ الحَزمِ؛
حسرت کوتاهی کردن را با پیشه کردن دور اندیشی ، یاد کن.
بحار الأنوار ، ج 75 ، ص 370

حدیث4162

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلتَّقَرُّبُ إلَی اللَّهِ تَعالی بِمَسأَلَتِهِ وَ اِلَی النّاسِ بِتَرکِها؛
تقرّب به خداوند، به خواهش از اوست و تقرّب به مردم، به ترک خواهش .
غررالحکم و دررالکلم، ح 1801

حدیث4163

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
الفِکرُ فِی الخَیرِ یَدعُو إلَی العَمَلِ بِهِ؛
اندیشیدن به خوبی‌ها آدمی را به انجام دادن آنها بر می‌انگیزد.
میزان الحکمه ، ح 16179

حدیث4164

امام جواد (علیه السلام) می فرمایند:
الثِّقَةُ بِاللَّهِ ثَمَنٌ لِکُلِّ غالٍ و سُلَّمٌ إلی کُلِّ عالٍ؛
اعتماد به خدا بهای هر چیز گران بها است ، و نردبانی به سوی هر بلندایی.
بحار الأنوار ، ج 75 ، ص 364

حدیث4165

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اِکتَسِبُوا العِلمَ یَکسِبکُمُ الحَیاةَ؛
دانش کسب کنید تا به شما زندگی (و بالندگی) بخشد.
غررالحکم و دررالکلم، ح 2486

حدیث4166

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
عَجِبتُ لِمَن یَری أنَّهُ یَنقُصُ کُلَّ یَومٍ فِی نَفسِهِ وَ عُمُرِهِ وَ هُوَ لا یَتَأَهَّبُ لِلمَوتِ؛
در شگفتم از کسی که می‌بیند هر روز از جان و عمر او کاسته می‌شود ، امّا برای مرگ آماده نمی‌شود.
غررالحکم و دررالکلم ، ح 6253

حدیث4167

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
قَدرُ الرَّجُلِ عَلی قَدرِ هِمَّتِهِ ، وَ عَمَلُهُ عَلی قَدرِ نِیَّتِهِ؛
ارزش آدمی به اندازه همّت او ، و عملش به اندازه نیّت اوست.
غررالحکم و دررالکلم ، ح 6743

حدیث4168

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تَمامُ التَّقوی اَن تَتَعَلَّمَ ما جَهِلتَ وَ تَعمَلَ بِما عَلِمتَ؛
تمام تقوا این است که آنچه را نمی دانی بیاموزی و بدانچه می دانی عمل کنی.
تنبیه الخواطر، ج 2، ص 120

حدیث4169

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
صدیق کل امرء عقله و عدوه جهله؛
دوست هرکس عقل او و دشمنش جهل اوست.
همان, ص 443

حدیث4170

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
مَن جَمَعَ لَکَ وُدَّهُ ورَأیَهُ فَاجمَع لَهُ طاعَتَکَ؛
هر که تمامت دوستی خود را برای تو فراهم آورد ، تو نیز تمامت طاعت خود را برایش فرآهم آور.
تحف العقول ، ص 483

حدیث4171

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
أنفَعُ الأشیاءِ لِلمَرءِ سَبقُهُ النّاسَ إلی عَیبِ نَفسِهِ؛
سودمندترینِ چیز برای مرد ، آن است که در جستن عیب خویش‌بر دیگر مردم ، پیشی گیرد.
الکافی، ج 8، ص 243

حدیث4172

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مَن تَطَبَّبَ فَلیَتَّقِ اللَّهَ وَ لیَنصَح وَلیَجتَهِدِ ؛
هر که طبابت می‌کند باید از خدا بترسد و خیرخواه باشد و سعی خود را به کاربرد.
دعائم الاسلام ، ج 2 ، ص 144

حدیث4173

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
لا یَراَسُ مَن خَلا عَنِ الاَدَبِ وَ صَبا اِلَی اللَّعِبِ؛
کسی که از ادب بی بهره باشد و شیفته بازی شود، به ریاست نمی رسد.
غرر الحکم، ح 4786

حدیث4174

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
ایّاکَ وَ المِراءَ، فَاِنَّهُ یُحبِطُ عَمَلَکَ وَ ایّاکَ وَ الجِدالَ، فَاِنَّهُ یوبِقُکَ وَ ایّاکَ وَ کَثرَةَ الخُصوماتِ فَاِنَّها تُبعِدُکَ مِنَ اللّه‌ِ
از بگو مگو خودداری کن، زیرا که این کار، عملت را نابود می‌کند. از جدل و ستیز هم خودداری کن؛ زیرا که تو را هلاک می‌سازد و از دشمنی زیاد کناره بگیر؛ چه این‌که چنین کاری تو را از خدا دور می‌کند.
تحف العقول، ص 309

حدیث4175

امام حسن (علیه السلام) می فرمایند:
اَلإخاءُ الوَفاءُ فِی الشِّدَّةِ وَ الرَّخاءِ؛
نشانه برادری ، وفاداری در سختی و آسایش است.
بحارالأنوار ، ج 75 ، ص 114

حدیث4176

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یاِقنَع بِما اُوتیتَهُ یَخِفَّ عَلَیکَ الحِسابُ؛
به آنچه به تو داده شده ، قناعت کن ، تا کار حسابرسی بر تو آسان شود.
اأعلام الدین ، ص 344

حدیث4177

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یا أباذَر! إنَّ اللَّهَ لایَنظُرُ إلی صُوَرِکُم و لا إلی أموالِکُم و لکِن یَنظُرُ إلی قُلوبِکُم و أعمالِکُم ؛
ای اباذر! خداوند به ظاهر و دارایی شما نمی‌نگرد ، بلکه به دلها و کردارتان می‌نگرد.
الأمالی، طوسی، ص 536

حدیث4178

امام عسکری(علیه السلام) می فرمایند:
إیّاک وَالإذاعَةَ وطَلَبَ الرِّئاسَةِ فَإنَّهُما یَدعوانِ إلَی الهَلَکَةِ؛
از افشای اسرار و ریاست طلبی بپرهیز که این دو آدمی را به هلاکت می کشاند.
تحف العقول ، ص 487

حدیث4179

حضرت صادق (علیه السلام) می فرمایند:
ما ضَعُفَ بَدَنٌ عَمّا قَویَتْ عَلَیْهِ النِّـیَّةُ
اگر اراده قوی باشد، هیچ بدنی برای انجام دادن کار، ناتوان نیست.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 400، ح 5859

حدیث4180

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
اِنَّکَ مُقَوَّمٌ بِاَدَبِکَ فَزَیِّنهُ بِالحِلمِ
تو با ادبت ارزش‌گذاری می شوی، پس آن را با بردباری زینت بخش.
مشکاة الأنوار، ص 239

حدیث4181

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
یَنبَغی لِلعاقِلِ اَن یُخاطِبَ الجاهِلَ مُخاطَبَةَ الطَّبیبِ المَریضَ؛
شایسته است که برخورد عاقل با نادان، مانند برخورد طبیب با بیمار باشد.
غررالحکم، ح 10944

حدیث4182

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اِذا اَبطَاَتِ الاَرزاقُ عَلَیکَ فَاستَغفِر اللَّهَ یُوَسِّع عَلَیکَ فیها
هرگاه در روزی تو تأخیر و تنگی پدید آمد، از خداوند آمرزش بخواه تا روزی را بر تو فراوان گرداند.
تحف العقول، ص 174

حدیث4183

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَثَلُ العَقلِ فِی القَلبِ کَمَثَلِ السِّراجِ فی وَسَطِ البَیتِ؛
عقل در دل، همانند چراغ در میان خانه است.
علل الشرایع، ص 98

حدیث4184

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلعَقلُ حَیثُ کانَ آلِفٌ مَالوفٌ؛
عقل هر کجا باشد، انس گیرنده و الفت پذیر است.
غررالحکم، ح 1251

حدیث4185

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اَلرَّوحُ وَ الرّاحَةُ فِی الرِّضا وَ الیَقینِ وَ الهَمُّ وَ الحَزَنُ فِی الشَکِّ وَ السَّخَطِ؛
خوشی و آسایش، در رضایت و یقین است و غم و اندوه در شکّ و نارضایتی.
مشکاة‌الأنوار، ص 34

حدیث4186

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اَلزُّهْدُ فِی الدُّنْیا الراحَةُ الْعُظْمی
بی‌رغبتی به دنیا، بزرگ‌ترین آسایش است.
غررالحکم، ح 1316

حدیث4187

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
حُبُّ الدُّنْیا یُفْسِدُ الْعَقْلَ وَ یُصِمُّ الْقَلْبَ عَنْ سَماعِ الْحِکْمَةِ وَ یوجِبُ اَلیمَ الْعِقابِ
علاقه به دنیا، عقل را فاسد می‌کند، قلب را از شنیدن حکمت ناتوان می‌سازد و باعث عذاب دردناک می‌شود.
غررالحکم، ح 4878

حدیث4188

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
یا مَعشَرَ الفِتیانِ، حَصِّنوا اَعراضَکُم باِلاَْدَبِ وَ دینَـکُم بِالعِلمِ
ای جوانان! آبرویتان را با ادب و دینتان را با دانش حفظ کنید.
تاریخ یعقوبی ، ج 2، ص 210

حدیث4189

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
جالِسِ العُلَماءَ یَزدَد عِلمُکَ وَ یَحسُن اَدَبُکَ وتَزکُ نَفسُکَِ
با علما معاشرت کن تا علمت زیاد، ادبت نیکو و جانت پاک شود.
اعلام الدین، ص 96

حدیث4190

امام کاظم (علیه السلام)می فرمایند:
طوبی لِلمُصلِحینَ بَینَ النّاسِ، اُولئِکَ هُمُ المُقَرَّبونَ یَومَ القیامَةِ
خوشا به حال اصلاح‌کنندگان بین مردم، که آنان همان مقرّبان روز قیامت‌اند.
بحارالأنوار، ج 68، ص 156، ح 11

حدیث4191

امام رضا (علیه السلام)می فرمایند:
إنّ النّاسَ لَو عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لَاتَّبَعُونا؛
اگر مردم زیبایی‌های سخنان ما را می‌شناختند، بی‌شک از ما پیروی می‌کردند.
معانی الأخبار، ص 180

حدیث4192

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
لا تَقسِروا اَولادَکُم عَلی آدابِکُم ، فَاِنَّهُم مَخلوقونَ لِزَمانٍ غَیرِ زَمانِکُم
آداب و رسوم خود را به فرزندانتان تحمیل نکنید، زیرا آنان برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده‌اند .
شرح ابن ابی الحدید ، ج20، ح102 .

حدیث4193

رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
اَلْعِلْمُ حَیاةُ الاِْسْلامِ وَ عِمادُ الاْیمانِ وَ مَنْ عَلِمَ عِلْما اَتـَمَّ اللّه‌ُ لَهُ اَجْرَهُ وَ مَنْ تَعَلَّمَ فَعَمِلَ عَلَّمَهُ اللّه‌ُ ما لَمْ یَعْلَمْ ؛
علم، حیات اسلام و تکیه گاه ایمان است و هر کس علمی بیاموزد، خداوند پاداش او را تمام گرداند و هر کس بیاموزد و عمل کند، خداوند، تعلیم دهد به او آنچه را که نمی‌داند.
نهج الفصاحه، ح 2019

حدیث4194

امام علی علیه السلام می فرمایند:
إذا رَغِبتَ فِی المَکارِمِ فَاجتَنِبِ المَحارِمَ
اگر خواهان مکارم و بزرگواری ها هستی از حرام‌ها دوری کن.
غرر الحکم، ح4069

حدیث4195

امام علی علیه السلام می فرمایند:
لا أدَبَ مَعَ غَضَب
با خشم، تربیت ممکن نیست.
غرر الحکم ، ح 10529

حدیث4196

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
اِنَّ اللّه‌َ تَعالی قَد تَکَفَّلَ لِطالِبِ العِلمِ بِرِزقِهِ خاصَّةً عَمّا ضَمِنَهُ لِغَیرِهِ
بی‌گمان خداوند متعال روزی جویای دانش را به طور ویژه، افزون بر آنچه برای دیگران تضمین کرده، به عهده گرفته است.
منیة المرید ، ص 160

حدیث4197

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
إِنَّ اللّه‌َ تَعالی یَقولُ کُلَّ یَوْمٍ: أَنَا رَبُّکُمُ الْعَزیزُ، فَمَنْ أَرادَ عِزَّ الدّارَیْنِ فَلْیُطِعِ الْعَزیزَ
خدای تعالی هر روز می‌فرماید: من پروردگار عزیز شما هستم، پس هر کس خواهان عزّت دو جهان است باید که از خدای عزیز اطاعت کند.
کنزالعمال، ح 43101

حدیث4198

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
اَلصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلاءَ وَ هِیَ اَنـْجَحُ دَواءٍ وَ تَدْفَعُ الْقَضاءَ وَ قَدْ اُبْرِمَ اِبراما وَ لا یَذْهَبُ بِالاَْدواءِ اِلاَّ الدُّعاءُ وَ الصَّدَقَةُ
صدقه بلا را برطرف می‌کند و مؤثرترینِ داروست. همچنین، قضای حتمی را برمی‌گرداند و درد و بیماری‌ها را چیزی جز دعا و صدقه از بین نمی‌برد.
بحارالأنوار، ج 93، ص 137، ح 71

حدیث4199

امام حسین علیه السلام می فرمایند:
لا یُکمَلُ العَقلُ اِلّا بِاتِّباعِ الحَق اَلاتَرَونَ اَنَّ الحَق لا یُعمَلُ بِه وَ الباطِل لا یُتَناهی عَنه
عقل جز به پیروی از حق کمال نمی یابد آیا نمی بینید که به حق عمل نمی شود و از باطل نهی نمی شود؟
بحار الانوار، ج 78، ص 127

حدیث4200

امام حسین علیه السلام می فرمایند:
مَن حاوَلَ اَمراً بمَعصِیَهِ اللهِ کانَ اَفوَتَ لِما یَرجُو وَاَسرَعَ لِمَجئ ما یَحذَرُ
کسی که بخواهد از راه گناه به مقصدی برسد ، دیرتر به آروزیش می رسد و زودتر به آنچه می ترسد گرفتار می شود .
بحارالانوار،ج78،ص120

حدیث4201

امام علی علیه السلام می فرمایند:
عَوِّد نَفسَکَ حُسنَ النِّیَّةِ وَ جَمیلَ المَقصَدِ، تُدرِک فی مَباغیکَ النَّجاحَ
خودت را به داشتن نیّت خوب و مقصد زیبا عادت ده، تا در خواسته هایت موفق شوی.
غررالحکم، ح 6236

حدیث4202

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
المَصائبُ مِنَحٌ مِن اللّه‌ِ ، والفَقرُ مَخزونٌ عندَ اللّه‌ِ
مصیبت‌ها، بخششی از سوی خدایند و درویشی در پیشگاه خداوند ذخیره می‌شود.
الکافی : ج 2 ، ص 260 ، ح 2

حدیث4203

امام حسین(علیه السلام) می فرمایند:
أَلاِستِدراجُ مِنَ اللّهِ سُبحانَهُ لِعَبدِهِ أَن یُسبِغَ عَلَیهِ النِّعَمَ وَ یَسلُبَهُ الشُّکر
غافلگیر کردن بنده از جانب خداوند به این شکل است که به او نعمت فراوان دهد و توفیق شکرگزاری را از او بگیرد.
تحف العقول،ص 250

حدیث4204

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن تابَ قَبْلَ أنْ یُعایِنَ قَبِلَ اللّه‌ُ تَوبَتَهُ
هر کس پیش از آن که (فرشته مرگ را) مشاهده کند، توبه نماید، خداوند توبه‌اش را بپذیرد.
الکافی : ج 2 ، ص 440 ، ح 2

حدیث4205

امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
اَ یُّهَا النّاسُ نافِسوا فِی المَکارِمِ وَ سارِعوا فِی المَغانِمِ وَ لا تَحتَسِبوا بِمَعروفٍ لَم تَجعَلوا؛
ای مردم در خوبی‌ها با یکدیگر رقابت کنید و در بهره گرفتن از فرصت‌ها شتاب نمایید و کار نیکی را که در انجامش شتاب نکرده‌اید، به حساب نیاورید.
ارشاد القلوب دیلمی، ص 73

حدیث4206

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خَیرُ الدُّنیا وَالآخِرَةِ مَعَ العِلمِ وَشَرُّ الدُّنیا وَالآخِرَةِ مَعَ الجَهل
خیر دنیا و آخرت با دانش است و شرّ دنیا و آخرت با نادانی.
الحیاة، ج‌1، ص‌35

حدیث4207

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلطِّیَرَةُ شِرکُ وَمامِنّا إِلاّ وَلکِنَّ اللّه‌َ یُذهِبُهُ بالتَّوَکُّل
فال بد زدن شرک است و هیچ‌کس ازما نیست مگر این‌که به نحوی دستخوش فال بد زدن می شود، اما خداوند با توکل به او آن را از بین می برد.
کنزالعمال، ح 5696

حدیث4208

امیرالمؤمنین(علیه السلام) می فرمایند:
اِذا فَسَدَتِ النِّـیَّةُ وَقَعَتِ البَلیَّةُ
هرگاه نیت فاسد شود، بلا و گرفتاری پیش می‌آید.
غررالحکم، ح 4021

حدیث4209

امیرالمؤمنین(علیه السلام) می فرمایند:
أَبلَغُ ماتَستَدِرُّ بِهِ الرَّحمَةَ أَن تُضمِرَ لِجَمیعِ النّاسِ الرَّحمَةَ
مؤثّرترین وسیله جلب رحمت خدا این است که خیرخواه همه مردم باشی.
غرر الحکم ، ص 212

حدیث4210

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
العالِمُ بِزَمانِهِ لا تَهجُمُ عَلَیهِ اللَّوابِسُ
کسی که زمان خود را بشناسد ، آماج اشتباهات قرار نگیرد.
الکافی : ج 1 ، ص 27 ، ح 29

حدیث4211

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مَن عَمِلَ بِالْعَدلِ حَصَّنَ اللّه‌ُ مُلکَهُ
هر کس به عدالت رفتار کند، خداوند حکومتش را حفظ خواهد کرد.
غررالحکم، ج5، ح 8722

حدیث4212

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
لا تَذهَب بِکُمُ المَذاهِبُ ، فوَاللّه‌ِ ما شِیعَتُنا إلاّ مَن أطاعَ اللّه‌َ عَزَّوجلَّ
مذاهب گوناگون شما را از راه به در نبرد، به خدا سوگند، شیعه ما نیست مگر کسی که از خداوندعزّوجلّ اطاعت کند.
الکافی : ج 2 ، ص 73 ، ح 1

حدیث4213

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
یَبلُغُ الصّادِقَ بصِدقِهِ ما یَبلُغُهُ الکاذِبَ باحتیالِهِ؛
راستگو، با راستگویی خود به همان می رسد که دروغگو با حیله گری خود.
غررالحکم، ج 6، ص 471، ح 11006.

حدیث4214

رسول اکرم (صلّی اللّه علیه و آله وسلم) می فرمایند:
زیّنوا اعیادکم بالتکبیر، زیّنوا العیدین بالتهلیل و التکبیر و التحمید و التقدیس؛
عیدهایتان را به تکبیر گفتن بیارایید و عید فطر و قربان را با گفتن ذکر لا اله الا الله، الله اکبر، الحمد لله و سبحان الله، زینت بخشید.
کنز العمال / ح 24094 و ح 24095

حدیث4215

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
کُلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللهُ فیهِ فَهُوَ یَومُ عیدٍ؛
هر روزی که در آن گناه نشود همان روز ، روز عید است.
مستدرک / حدیث 6679

حدیث4216

رسول اکرم ( صلّی اللّه علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من احیی لیلة العید لم یمت قلبه یوم یموت القلوب؛
هرکه شب عید را شب زنده‌داری کند روزی که دلها می‌میرند او دل نمی‌میرد.
وسائل /5/ 139

حدیث4217

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
بادِرُوا أولادََکُم بِالحَدیثِ قَبلَ أن یَسبِقَکُم إلَیهِمُ المُرجِئَةُ؛
در آموزش حدیث به فرزندانتان شتاب کنید پیش از آنکه مرجئه (منحرفان) زودتر از شما به سراغ آنها بروند.
کافی، ج 6، ص 47

حدیث4218

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نِعمَتانِ مَکفُورَتانِ الأَمنُ وَالعافِیَةُ؛
دو نعمت است که شکر آنها گزارده نمی شود : امنیت و سلامتی.
الخصال، ص 34

حدیث4219

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِستَعینُوا عَلی اُمُورِکُم بِالکِتمانِ فَإنَّ کُلَّ ذی نِعمَةٍ مَحسُورٌ؛
در کارهای خود از نهانداری مدد گیرید چون هر صاحبِ نعمتی مورد حسد است.
تحف العقول ، ص 48

حدیث4220

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِنَّ اَخوَفَ ما اَخافُ عَلی اُمَّتی مِن بَعدی هذِهِ المَکاسِبُ المُحَرَّمَةُ وَ الشَّهوَةُ الخَفیةُ وَ الرِّبا؛
آنچه بیش از هر چیز بر امتم بعد از خود می‌ترسم، درآمدهای حرام، هواپرستی پنهان و رباست.
بحارالانوار، ج 103، ص 54، ح 26

حدیث4221

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
اِذا ظَهَرَتِ الجِنایاتُ ارتَفَعَتِ البَرَکاتُ؛
هرگاه گناهان آشکار شوند، برکت‌ها از میان می‌رود.
غررالحکم، ح 4030

حدیث4222

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أولَی النّاسِ بِالتُّهمَةِ مَن جالَسَ أهلَ التُّهمَةِ؛
سزاوارترین مردم به تهمت کسی است که با اهل تهمت همنشینی کند.
الأمالی ، صدوق ، ص 73

حدیث4223

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العِبَادَةُ مَعَ أکلِ الحَرََامِ کَالبِنَاءِ عَلیَ الرَّمل؛
عبادت همراه با لقم? حرام، همچون ساختمانی است که بر ماسه بنا شده باشد.
بحار الأنوار، ج 84، ص 258

حدیث4224

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اِبنُ آدمَ أشبَهُ شَی‌ءٍ بِالمِعیارِ ، إمّا ناقِصٌ بِجَهلٍ أو راجِحٌ بِعِلمٍ؛
آدمیزاد، شبیه‌ترین چیز به ترازوست : یا با نادانی سبُک شود و یا به‌دانش ، سنگین گردد.
تحف العقول، ص 212

حدیث4225

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
إنَّ أهنَأ النّاسِ عَیشاًَ مَن کانَ بِما قَسَمَ اللهُ لَهُ راضیا؛
گواراترین زندگی برای کسی است که به آنچه خداوند قسمت او کرده، خرسند و راضی باشد.
غررالحکم و دررالکلم، ح 3397

حدیث4226

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِقبَل عُذرَ أخیکَ و إنْ لَم یکُن لَهُ عُذرٌ ، فَالْتَمِس لَهُ عُذراً ؛
عذر برادرت را بپذیر و اگر عذری نداشت ، عذری برایش بتراش.
بحار الأنوار ، ج 74 ، ص 165

حدیث4227

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ایاکُمْ وَ الْحَلْفَ فَاِنَّهُ ینْفِقُ السِّلْعَةَ وَ یمْحَقُ الْبَرَکَةَ؛
از قسم خوردن بپرهیزید، چرا که کالا را تلف می کند و برکت را از بین می برد.
کافی، ج 5، ص 162، ح 4

حدیث4228

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
اِحذَر کُلَّ عَمَلٍ یرضاهُ عامِلُهُ لِنَفسِهِ وَ یکرَهُهُ لِعامَّةِ المُسلِمینَ ؛
بپرهیز از هر کاری که انجام‌دهنده‌اش آن را برای خود می پسندد، امّا برای عموم مسلمانان نمی پسندد.
غررالحکم و دررالکلم، ح 2596

حدیث4229

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
تَعَلَّمُوا العِلمَ فَإنَّ تَعَلُّمَهُ حَسَنَةٌ، وَطَلَبَهُ عِبَادَةٌ؛
دانش بیاموزید که آموختن آن، پاداش دارد و جستوجوی آن عبادت است.
بحار الأنوار، ج 78، ص 189

حدیث4230

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أدِّبُوا أوْلادَکُمْ عَلَیَ ثَلاثٍ: حُبِّ نَبِیکُمْ، وَحُبِّ أهلِ بَیتِهِ، وَعَلیَ قِرَاءَةِ الْقُرآنِ؛
فرزندانتان را با سه خصلت تربیت کنید: دوستی پیامبر اکرم (ص)، دوستی اهل بیت ایشان(ع) و تلاوت قرآن.
لجامع الصغیر، ج 1، ص 14

حدیث4231

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
فازَ مَن أصلَحَ عَمَلَ یومِهِ وَ استَدرَکَ فَوارِطَ أمسِهِ؛
رستگار شد آن‌که کار امروزش را سامان داد و کوتاهی های دیروزش را جبران کرد.
مستدرک الوسائل ، ج 12، ص 151

حدیث4232

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
اِغتَنِم مَنِ استَقرَضَکَ فی حالِ غِناکَ لِیجعَلَ قَضاءَهُ فی یومِ عُسرَتِکَ ؛
کسی را که در حال بی نیازی‌ات از تو قرض می خواهد، غنیمت شمار تا در وقت نیازت جبرانش کند .
غررالحکم و دررالکلم، ح 2370

حدیث4233

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
نِعمَ العَونُ عَلی أسرِ النَّفسِ وَ کَسرِ عادَتِهَا التَّجَوُّعُ؛
گرسنگی، چه خوب یاوری برای اسیر کردن نفس(تربیت نفس) و شکستن عادت آن است!
غرر الحکم: ح 9944

حدیث4234

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
الرَّکعَتانِ فی جَوفِ اللَّیل اَحَبُّ اِلَی اللَّهِ مِنَ الدُّنیا وَ ما فیها؛
دو رکعت نماز در دل شب، نزد خدا از دنیا و آنچه در آن است، محبوب‌تر است.
بحارالأنوار، ج 87 ، ح 23

حدیث4235

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن یشتَهِ کَرامَةَ الآخِرَةِ یدَع زینَةَ الدُّنیا ؛
هر که کرامت آخرت را می خواهد ، زینت دنیا را وا می نهد.
مسند الشهاب ، ج 1 ، ص 251

حدیث4236

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
صَومُ القَلبِ خَیرٌ مِن صِیامِ اللِّسانِ وَ صَومُ اللِّسانِ خَیرٌ مِن صِیامِ البَطنِ؛
روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.
غرر الحکم، ج 1، ص 417، ح 80

حدیث4237

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
فَانزِل نَفسَکَ مِنَ الدُّنیا کَمَثَلِ مَنزِلٍ نَزَلتَهُ ساعَةً ثُمَّ ارتَحَلتَ عَنهُ؛
خود را در دنیا چنان منزل ده که گویی ساعتی در آن منزل داری وسپس از آن کوچ می کنی.
بحارالأنوار، ج 75، ص 165

حدیث4238

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله فرمودند:
إنَّ الشَّقِی حَقَّ الشَّقِی مَن خَرَجَ مِنهُ هذَا الشَّهرُ و لَم یغفَر ذُنوبُهُ ؛
بدبخت واقعی کسی است که این ماه(رمضان) را پشت سر گذارد و گناهانش آمرزیده نشود.
میزان الحکمه ، ح 7458

حدیث4239

ا‌مام حسن(علیه السلام)فرمودند:
إنَّ اللَّهَ جَعَلَ شَهرَ رَمضانَ مِضماراً لِخَلقِهِ فَیستَبِقونَ فیهِ بِطاعَتِهِ إلی مَرضاتِهِ؛
خداوند ماه رمضان را میدان مسابقه‌ای برای آفریدگان خود قرار داده تا با طاعتش برای خشنودی او از یکدیگر پیشی گیرند.
بحارالأنوار ، ج 75، ص 110

حدیث4240

امام علی(علیه السلام)فرمودند:
صِیامُ القَلبِ عَنِ الفِکرِ فِی الآثامِ أفضَلُ مِن صِیامِ البَطنِ عَنِ الطَّعامِ
روزه دل ، اندیشیدن به گناهان ، برتر است از روزه شکم ؛ یعنی غذا خوردن؛
میزان الحکمه ، ح 10948

حدیث4241

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
لِکُلِّ شَی‌ءٍ أساسٌ وأساسُ الإسلامِ حُبُّنا أهلَ البَیتِ؛
هر چیزی را شالوده‌ای است و شالوده اسلام ، دوستداری ما اهل بیت است.
المحاسن، ج 1، ص 150

حدیث4242

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِتَّهِمُوا عُقُولَکُم فَإنَّهُ مِنَ الثِّقَةِ بِها یکُونُ الخَطاءُ؛
خِردهای خود را خطاپذیر بدانید، که بسا اعتماد کردن به آن ، خطا باشد
میزان الحکمة، ح 6842

حدیث4243

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِکتَسِبُوا العِلمَ یکسِبکمُ الحَیاةَ ؛
دانش کسب کنید تا به شما زندگی (و بالندگی) بخشد.
غررالحکم و دررالکلم، ح 2486

حدیث4244

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِعمَل بِفَرائِضِ اللَّهِ تَکن اَتقَی النَّاس؛
به واجبات خدا عمل کن، تا با تقواترین مردم باشی.
معانی الأخبار، ص 240

حدیث4245

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إن شِئتَ أن تُکرَمَ فَلِن وإن شِئتَ أن تُهانَ فَاخشُن؛
اگر می خواهی گرامی ات دارند ، نرم‌خو باش ، و اگر می خواهی خوارت شمارند ، درشتی کن.
تحف العقول، ص 55

حدیث4246

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جالِس العُلَماءَ یزدَد عِلمُک وَ یحسُن اَدَبُک وتَزک نَفسُک؛
با علما معاشرت کن تا علمت زیاد، ادبت نیکو و جانت پاک شود.
مطالب السؤول، ص 49

حدیث4247

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إیاک واللَّجاجَةَ ؛ فَإنَّ أَوَّلَها جَهلٌ وآخِرَها نَدامَةٌ؛
از لجبازی بپرهیز ، که آغازش نادانی و انجامش پشیمانی است.
تحف العقول، ص 14

حدیث4248

عَلَیک بِالاحداثِ فَإنَّهُم اسرَعُ إلی کلِّ خَیرٍ؛
نوجوانان را در یاب، که این گروه در پذیرش هر خوبی ، بیشتر شتاب می کنند.
(الکافی ، ج 8 ، ص 93)

حدیث4249

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم):
هیچ مرد مسلمانی نیست که نگاهش به زیبایی های زنی بیفتد و چشم خود را فرواندازد، مگر این که خداوند برای او عبادتی پیش آورد که شیرینی آن را دردل خویش بیابد.
(الترغیب و التذهیب 2/34/3)

حدیث4250

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم):
نگاه کردن یکی از تیرهای زهرآلود ابلیس است، پس، هر که از ترس خدا چشم خود را (از نامحرم) فرو بندد خداوند به او ایمانی عطا فرماید که حلاوت آن را در دلش بیابد.
(البحار 34/38/104)

حدیث4251

امام علی (سلام الله علیه):
هرکه چشم خود را پائین اندازد، تأسف کمتر خورد و از نابودی در امان ماند.
(غررالحکم 9125)

حدیث4252

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم):
چشمان خود را از حرام فروبندید تا شگفتی ها ببینید.
(البحار 52/41/104)

حدیث4253

امام علی (سلام الله علیه):
هرگاه چشم شهوت بین باشد، دیده ی عاقبت بینی دل کور شود.
(غرر الحکم 4063)

حدیث4254

امام علی (سلام الله علیه):
چشم ها دام های شیطانند.
(غرر الحکم 950)

حدیث4255

امام حسین علیه السلام فرمودند:
إنَّ حَوائِجَ النّاسِ إلَیکم مِن نِعَمِ اللهِ عَلَیکم فَلا تَمَلُّوا النِّعَمَ؛
نیاز مردم به شما از نعمتهای خدا بر شما است، از این نعمت افسرده و بیزار نباشید.
بحار الأنوار، ج 74، ص 205

حدیث4256

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
طُوبی لِمَن تَرَک شَهوَةً حاضِرَةً لِمَوعودٍ لَم یرَهُ؛
خوشا آن که شهوتِ آماده‌ای را به خاطر پاداش وعده داده شده‌ای که آن را ندیده است ، رها کند.
(الخصال، ص 3)

حدیث4257

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِذا فَسَدَتِ النِّیةُ وَقَعَتِ البَلیةُ؛
هرگاه نیت فاسد شود، بلا و گرفتاری پیش می آید.
( غررالحکم، ح 4021 )

حدیث4258

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
مَن قَنَعَ بِما قَسَمَ اللَّهُ لَهُ فَهُوَ مِن أغنَی النّاسِ؛
هر که به قسمتی که خدایش داده قانع باشد ، همو ، بی نیازترینِ مردم است.
الأمالی، مفید، ص 184

حدیث4259

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ثُباتُ الدُّوَلِ بِإقامَةِ سُنَنِ العَدلِ؛
پایداری دولتها به برپا داشتن راه و رسم دادگری است.
غررالحکم و دررالکلم، ح 4715

حدیث4260

امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه) فرمودند:
افَلیعمَل کلُّ امرِی مِنکم مَا یقرُبُ بِهِ مِن مَحَبَّتِنَا؛
هر یک از شما باید کاری کند که به سبب آن به محبت ما نزدیک شود.
بحارالأنوار، ج 53، ص 176

حدیث4261

امام صادق علیه السلام فرمودند:
شیعیان ما را در سه چیز بیازمایید : در مواظبت بر اوقات نمازها ، در نگهداری اسرارشان از دشمنان ما و در همدردی و کمک مالی به برادرانشان.
میزان الحکمه، باب صفات شّیعه

حدیث4262

امام علی علیه السلام فرمودند:
خَلَیک بِالآخِرَةِ تَأتِک الدُّنیا صاغِرَةً؛
در کار آخرت باش تا دنیا ذلیلانه به تو رو آورد
غررالحکم و دررالکلم، ح 6080

حدیث4263

إنّ الجاهِلَ مَن عَصَی اللهَ وَإن کانَ جَمیلَ المَنظَرِ عَظیمَ الخَطَرِ؛
نادان کسی است که خدا را نافرمانی کند هرچند خوش‌سیما و بلند‌پایه باشد.
بحارالأنوار، ج 1، ص 160

حدیث4264

پیامبرصلی الله علیه وآله فرمودند:
أفضَلُ الهِجرَةِ أن تَهجُرَ ما کرِهَ اللَّهُ؛
برترین هجرت ، هجرت از چیزی است که خدا آن را خوش ندارد.
میزان الحکمة ، ح 21060

حدیث4265

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
فِی تَقَلُّبِ الأحوَالِ عُلِمَ جَوَاهِرُ الرِّجَالِ؛
در فراز و نشیبهای روزگار، گوهر مردان شناخته می شود.
نهج البلاغه، حکمت 208

حدیث4266

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ اِخوانِک مَن دَعاک اِلی صِدقِ المَقالِ بِصِدقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَک اِلی اَفضَلِ الاَعمالِ بِحُسنِ اَعمالِهِ؛
بهترین دوستانت، کسی است که با راستگویی اش تو را به راستگویی دعوت کند و با اعمال نیک خود، تو را به انجام اعمال خوب برانگیزد.
غررالحکم، ح 5022

حدیث4267

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِعلَمی اَنَّ الشّابَّ الحَسَنَ الخُلُقِ مِفتاحٌ لِلخَیرِ ، مِغلاقٌ لِلشَّرِّ وَ اِنَّ الشّابَّ الشَّحیحَ الخُلُقِ مِغلاقٌ لِلخَیرِ مِفتاحٌ لِلشَّرِّ؛
بدان که جوانِ خوش اخلاق ، کلید خوبی ها و قفل بدی هاست و جوانِ بداخلاق ، قفل خوبی ها و کلید بدی هاست.
امالی طوسی ، ص 302، ح 598

حدیث4268

پیامبر اکرم(صلّی الله علیه وآله):فرمودند:
مَنِ اشتاقَ إلَی الجَنَّةِ سارَعَ إلَی الَخَیراتِ؛
هرکه مشتاق بهشت است به سوی نیکی ها می شتابد.
مکارم الأخلاق، ص 447

حدیث4269

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ الحَقَّ لا یعرَفُ بِالرِّجَالِ؛ اِعرِفِ الحَقَّ، تَعرِف أهلَهُ؛
حق با شخصیتها شناخته نمیشود؛ حق را بشناس تا اهل آن را بشناسی.
روضة الواعظین، ص 31

حدیث4270

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
اِعلَم أنَّک لَن تَخلُوَ مِن عَینِ اللهِ، فَانظُر کیفَ تَکونُ؛
بدان که از دید خداوند پنهان نیستی، پس بنگر چگونه ای.
تحف العقول، ص 455

حدیث4271

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
الأَیَّامُ تَهتِک لَک الأمرَ عَنِ الأسرارِ الکامِنَةِ؛
روزگار رازهای نهان را بر تو آشکار می کند.
بحار الأنوار، ج 78، ص 365

حدیث4272

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
إظهارُ الشَّیءِ قَبلَ أن یُستَحکمَ مَفسَدَةٌ لَهُ؛
آشکار کردن چیزی پیش از استوار شدن، مای? تباهی آن است.
تحف العقول، ص 457

حدیث4273

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلزُّهدُ فِی الدُّنیا الراحَةُ العُظمی؛
بی رغبتی به دنیا، بزرگ‌ترین آسایش است.
غررالحکم و دررالکلم، ح 1316

حدیث4274

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنَّما یُحِبُّکَ مَن لا یَتَمَلََّقُکَ، وَیُثنی عَلَیکَ مَن لا یُسمِعُکَ؛
دوستدار حقیقی تو کسی است که از تو چاپلوسی نمیکند و ستایشگر واقعی تو آنکه تو را از [ستایشهایش دربار? تو] باخبر نمیکند.
غررالحکم و دررالکلم، ح 7119

حدیث4275

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
بادِروا اَحداثَکم بِالحَدیثِ قَبلَ اَن تَسبِقَکم اِلَیهِمُ المُرجِئَةُ؛
به آموختن حدیث (معارف دینی) به جوانانتان ، پیش از آن‌که منحرفین آنان را گمراه سازند، اقدام نمایید.
تهذیب الأحکام ، ج 8 ، ص 111، ح 381

حدیث4276

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلجَهلُ مُمیتُ الاَحیاءِ وَ مُخَلِّدُ الشَّقاءِ؛
نـادانی، مایـه مرگ زندگان و دوام بدبختی است.
(غررالحکم، ح 1464)

حدیث4277

امام هادی (علیه السلام) فرمودند:
اُذکر حَسَرَاتِ التَّفرِیطِ بِأَخذِ تَقدِیمِ الحَزمِ؛
با مقدم داشتن دوراندیشی، حسرت کوتاهیها را به یاد آور.
(بحارالأنوار، ج 78، ص 370)

حدیث4278

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّمَا العاقِلُ مَن وَعَظَتهُ التَّجارِبُ ؛
خردمند ، کسی است که تجربه‌ها پندش دهد .
کنزالفوائد، ص 87

حدیث4279

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
سُوسُوا إِیمَانَکم بِالصَّدَقَةِ وَ حَصِّنُوا أَموَالَکم بِالزَّکاةِ وَ ادفَعُوا أَموَاجَ البَلَاءِ بِالدُّعَاءِ ؛
ایمان خود را با صدقه دادن و اموالتان را با زکات دادن نگاه دارید، و امواج بلا را با دعا از خود برانید.
(نهج البلاغه، حکمت 146 )

حدیث4280

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ بِشرَ المُؤمِنِ فِی وَجهِهِ ، وَ قُوَّتَهُ فِی دینِهِ وَ حُزنَهُ فِی قَلبِهِ
شادی مؤمن در چهره اوست ، قدرت وی در دینش، و اندوه او در دلش است.
(میزان الحکمه، ح 1721)

حدیث4281

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
کلُّکم راع وَکلُّکم مَسؤولٌ عَن رَعیتِهِ؛
همه شما سرپرست و مسئول هستید و درباره زیردستانتان باز خواست می شوید.
(جامع الاخبار، ص 119)

حدیث4282

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا یؤنِسَنَّک اِلاَّ الحَقُّ وَ لا یوحِشَنَّک اِلاَّ الباطِلُ؛
مبادا جز حق، با تو اُنس بگیرد و جز باطل، از تو بهراسد.
(نهج البلاغه، از خطبه 130 )

حدیث4283

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَطیبُ العَیشِ القَناعَةُ؛
خوش‌ترین زندگی، زندگی با قناعت است.
(غررالحکم، ح 2918)

حدیث4284

حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَوسِعوا لِلشَّبابِ فِی المَجلِسِ وَ اَفهِموهُمُ الحَدیثَ فَاِنَّهُمُ الخُلوفُ وَ اَهلُ الحَدیثِ ؛
برای جوانان در مجالس جای باز کنید، و امور نو و جدید را به آنان تفهیم کنید، چرا که این گروه جایگزین شما و درگیر مسائل جدید خواهند شد.
(الفردوس ، ج 1، ص 98، ح 320 )

حدیث4285

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا تَسُبُّوا الناسَ فَـتَکتَسِبُوا العَداوَةَ بَینَهُم؛
به مردم ناسزا نگویید، که با این کار در میان آنها دشمن پیدا می کنید.
(کافی ، ج 2، ص 360 ح 3)

حدیث4286

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مِن کمالِ السَّعادَةِ السَّعیُ فی صَلاحِ الجُمهور؛
کوشش در راه اصلاح توده مردم، از کمال خوشبختی است.
(غررالحکم، ح 9361)

حدیث4287

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لَیسَ مِنّا مَن غَشَّ مُسلِما اَو ضَرَّهُ اَو ماکرَهُ؛
از ما نیست کسی که با مسلمانی تقلّب کند، یا به او ضرر رساند و یا با وی حیله نماید.
(نهج الفصاحه، ح 2414)

حدیث4288

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا تَصفُو الخِلَّةُ مَعَ غَیر اَدیب؛
دوستی با شخص بی ادب، صمیمانه نخواهد شد.
(بحار الأنوار، ج 67، ص 400، ح 73)

حدیث4289

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن رَضیَ بِما رَزَقَهُ اللَّهُ قَرَّت عَینُهُ؛
هر که به آنچه خداوند روزیش کرده راضی باشد، خوش و خرّم بماند.
( امالی طوسی، ص 225، ح 393 )

حدیث4290

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا یدخُلُ الجَنَّةَ عَبدٌ لا یأمَنُ جارُهُ بَوائِقَهُ؛
بنده ای که همسایه اش از شرّ او در امان نباشد، وارد بهشت نمی شود.
(مستدرک الوسائل، ج 8، ص 425)

حدیث4291

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
اللِّسَانُ سَبُعٌ إِن خُلِّی عَنهُ عَقَرَ؛
زبان تربیت نشده ، درنده ای است که اگر رهایش کنی می گزد.
(نهج البلاغه، حکمت60)

حدیث4292

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن کشَفَ عَورَةَ اَخیهِ المُسلِمِ کشَفَ اللّه‌ُ عَورَتَهُ حَتّی یفضَحَهُ بِها فی بَیتِهِ؛
هر کس عیب و زشتی برادر مسلمان خود را فاش کند، خداوند زشتی او را آشکار سازد، تاجایی که او را در درون خانه اش رسوا سازد.
(الترغیب والترهیب، ج 2، ص 239، ح 9.)

حدیث4293

الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنجِحٌ وَ أَعمَالُ العِبَادِ فِی عَاجِلِهِم نُصبُ أَعینِهِم فِی آجَالِهِم؛
صدقه دادن دارویی ثمر بخش است ، و کردار بندگان در دنیا ، فردا در پیش روی آنان جلوه گر است.
(کافی، ج 5، ص 125، ح 7 )

حدیث4294

امام هادی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ الحَرامَ لا ینمی وَ اِن نَمی لا یبارَک لَهُ فیهِ وَ ما اَنفَقَهُ لَم یؤجَر عَلَیهِ وَ ما خَلَّـفَهُ کانَ زادَهُ اِلَی النّارِ
به راستی که حرام، افزایش نمی‌یابد و اگر افزایش یابد، برکتی ندارد و اگر انفاق شود، پاداشی ندارد و اگر بماند، توشه‌ای به سوی آتش خواهد بود.
(کافی، ج 5، ص 125، ح 7 )

حدیث4295

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ یُبغِضُ الغَنیَّ الظَّلومَ؛
به راستی که خداوند عزوجل ثروتمند ستمگر را دشمن می دارد.
(جهاد با نفس ، ح 738 )

حدیث4296

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یصلِح نَفسَهُ لَم یصلِح غَیرَهُ؛
هر کس خودش را اصلاح نکند، نمی‌تواند دیگران را اصلاح نماید.
(غرر الحکم،ح 8990)

حدیث4297

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خَمسٌ مِن سُنَن المُرسَلینَ: اَلحَیاءُ وَ الحِلمُ وَ الحِجامَةُ وَ السِّواک وَ التَّعَطُّرُ؛
پنج چیز از سنت پیامبران است: حیا، بردباری، حجامت کردن، و مسواک و عطر زدن.
(نهج الفصاحه، ح 1463)

حدیث4298

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
مَا مِن عِبَادَة أفضَلَ عِندَ اللهِ مِن عِفَّةِ بَطن وَ فَرج؛
هیچ عبادتی در نزد خدا برتر از ترک شهوات شکم و فرج نیست.
(جهاد با نفس ، ح205 )

حدیث4299

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ اِخوانٌ فَمَن کانَت اُخُوَّتُهُ فی غَیرِ ذاتِ اللّه‌ِ فَهِیَ عَداوَةٌ؛
مردم برادرند، اما آن که برادری اش برای خدا نباشد، برادری وی، دشمنی است.
(بحارالأنوار، ج 74، ص 165، ح 29 )

حدیث4300

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خَیرُ الکلامِ مَا دَلَّ وَ جَلَّ وَ قَلَّ وَ لَم یمِلَّ؛
بهترین سخن، آن است که قابل فهم و روشن و کوتاه باشد و خستگی نیاورد.
(انوار العلویه، ص 489)

حدیث4301

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّ الرَّجُلَ لَیحرَمُ الرِّزقَ بِالذَّنبِ یصیبُهُ؛
آدمی، با گناهی که می کند، از روزی محروم می شود.
(الأمالی، طوسی، ص 528)

حدیث4302

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کثرَةُ المِزاحِ تُذهِبُ البَهاءَ وَ توجِبُ الشَّحناءَ؛
شوخی زیاد، ارج و احترام را می برد و موجب دشمنی می شود.
(غرر الحکم، ح 7126 )

حدیث4303

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ شیعَتَنا مَن سَلِمَت قُلوبُهُم مِن کلِّ غِشٍّ وَغِلٍّ وَدَغَلٍ؛
بی گمان شیعیان ما، دل‌هایشان از هر خیانت، کینه، و فریبکاری پاک است.
(بحارالأنوار، ج 68، ص 156 )

حدیث4304

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلبَرَکةُ فی مالِ مَن آتَی الزَّکاةَ وَ واسَی المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاَقرَبینَ؛
برکت در مال کسی است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یاری رساند و به خویشاوندان کمک نماید.
(تحف العقول، ص 172)

حدیث4305

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
قَلیلُ الحَقِّ یدفَعُ کثیرَ الباطِلِ کما اَنَّ القَلیلَ مِنَ النّارِ یحرِقُ کثیرَ الحَطَب ؛
اندکی حقّ، بسیاری باطل را نابود می کند، همچنان که اندکی آتش، هیزم‌های فراوانی را می سوزاند.
(غررالحکم، ح 6735 )

حدیث4306

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لاتَختَلِفوا، فَإِنَّ مَن کانَ قَبلَکمُ اختَلَفوا فَهَلَکوا؛
باهم اختلاف نکنید، که پیشینیان شما دچار اختلاف شدند و نابود گشتند.
(کنزالعمال ، ح 894)

حدیث4307

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
فازَ مَن أصلَحَ عَمَلَ یومِهِ وَ استَدرَک فَوارِطَ أمسِهِ؛
رستگار شد آن‌که کار امروزش را سامان داد و کوتاهی‌های دیروزش را جبران کرد.
(مستدرک الوسائل ، ج 12، ص 151)

حدیث4308

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ الِختِلافَ وَ التَّنازُعَ وَ التَّثَـبُّطَ مِن أمرِ العَجز وَ الضَّعفِ وَ هُوَ مِمّا لا یحِبُّهُ اللّه‌ُ وَ لا یعطی عَلَیهِ النَّصرَ وَ الظَّـفَرَ؛
اختلاف و کشمکش و توقف و فروماندن از کاری، از ناتوانی و سستی است و خداوند نه آن را دوست دارد و نه با آن یاری و پیروزی می دهد.
(بحارالأنوار، ج 20، ص 126، ح 50)

حدیث4309

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
الله فی عَون المُومِن، مادامَ المُومِن فی عَون اَخیهِ؛
خداوند در پی یاری مومن است، تا وقتی که مومن در پی یاری برادر خویش است.
(بحار الانوار، ج74 ،ص322)

حدیث4310

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اِستَشِر فی أمرِک الَّذینَ یخشَونَ اللَّهَ؛
در کار خود، [فقط] با کسانی مشورت کن که از خدا می ترسند.
(تحف العقول، ص 293)

حدیث4311

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
بُکاءُ العَبدِ مِن خَشیةِ اللَّهِ یمَحِّصُ ذُنُوبَهُ؛
گریستن بنده از خوف خدا، گناهانش را از میان می برد.
(غررالحکم و دررالکلم، ح 4432)

حدیث4312

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلصَّدَقَةُ عَلَی القَرابَةِ صَدَقَةٌ وصِلَةٌ؛
صدقه دادن به خویشاوندان، هم صدقه است و هم صله رحم.
(مسند احمد، ج 4 ،ص 17)

حدیث4313

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَ لعالِمُ بِزَمانِهِ لا تَهجُمُ عَلَیهِ اللَّوابِسُ؛
کسی که به اوضاع زمان خود آگاه باشد، گرفتار هجوم اشتباهات نمی شود.
(تحف العقول، ص 356 )

حدیث4314

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یصلِح نَفسَهُ لَم یصلِح غَیرَهُ؛
هر کس خودش را اصلاح نکند، نمی تواند دیگران را اصلاح نماید.
(غررالحکم، ح 8990 )

حدیث4315

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن عَیرَ اَخاهُ بِذَنبٍ لَم یمُت حَتّی یعمَلَهُ؛
هر کس برادر[دینی] خود را به گناهی سرزنش کند، نمیرد، مگر آن‌که مرتکب آن شود.
(نهج الفصاحه، ح 2920 )

حدیث4316

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
رَاسُ الحِکمَةِ مَخَافَةُ اللهِ عَزَّوَجَلَّ؛
ترس از خدای عزوجل سر حکمت و دانایی است.
(جهاد با نفس ،ح 119 )

حدیث4317

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
غَضُّ الطَّرفِ مِن أفضَلِ الوَرَعِ؛
پرهیز از نگاه ناروا ، برترین پرهیزگاری است.
(عیون الحکم والمواعظ ،ح 5882 )

حدیث4318

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کثرَةُ الدَّین تُصَیرُ الصّادِقَ کاذِبا وَ المُنجِزَ مُخلِفا؛
بدهی بسیار، راستگو را دروغگو و خوش‌قول را بدقول می گرداند.
(غررالحکم، ج 4، ص 592، ح 7105 )

حدیث4319

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلبِطالَةُ تُقِسی القَلبَ؛
بیکاری ، دل را سخت می کند.
(مسند الشهاب، ج 1، ص 188 )

حدیث4320

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إیاک وَالهَذَرَ فَمَن کثُرَ کلامُهُ کثُرَت آثامُهُ؛
زنهار از پُرگویی ؛ زیرا هر که پُرگو باشد ، گناهانش بسیار شود.
(غررالحکم و دررالکلم، ح 2637 )

حدیث4321

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
تَزَین للَّهِ‌ِ بِالصِّدقِ فِی الاعمالِ؛
با راست کرداری، خود را برای خدا بیارای.
(تحف العقول، ص 285 )

حدیث4322

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ حَدِیثَنا یُحیِی القُلُوبَ؛
به راستی که حدیث ما (اهل بیت) دلها را زنده می‌کند.
(بحارالأنوار، ج 2، ص 144)

حدیث4323

لا تَصفُو الخِلَّةُ مَعَ غَیرِ اَدیبٍ؛
دوستی با شخص بی ادب ، صمیمانه نخواهد شد.
(بحار الأنوار، ج 75، ص 8 ، ح 63 .)

حدیث4324

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَنِ اتَّقَی اللَّهَ اَحَبَّهُ النَّاسُ؛
هر کس تقوای الهی پیشه کند، مردم او را دوست خواهند داشت.
(کشف الغمه، ج 3، ص 139)

حدیث4325

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ النّاسَ اِلی صالِحِ الادَبِ اَحوَجُ مِنهُم اِلَی الفِضَّةِ وَ الذَّهَبِ؛
مردم، به ادب (فرهنگ و تربیتِ) درست ، نیازمندترند، تا به طلا و نقره.
(مکارم الأخلاق، ص 17)

حدیث4326

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ البَلاءَ لِلظّالِمِ اَدَبٌ وَ لِلمُؤمِنِ اِمتحانٌ وَ لِلانبیاءِ دَرَجَة وَ لِلاولیاءِ کرامَة؛
بلا برای ظالم مایه ادب، برای مؤمن آزمایش و برای پیامبران مایه ترفیع درجه و برای اولیا بزرگواری است.
(بحار الأنوار، ج 75، ص 127، ح 9 )

حدیث4327

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلکیسُ صَدیقُهُ الحَقُّ وَ عَدُوُّهُ الباطِلُ؛
انسان زیرک، دوستش حق است و دشمنش باطل.
(غررالحکم، ح 1524)

حدیث4328

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
جِماعُ التَّقوی فی قولِهِ تَعالی: اِنَّ اللَّهَ یامُرُ بِالعَدلِ وَ الاِحسانِ؛
عصاره تقوا در این گفته خداوند آمده است: خداوند به عدالت و نیکی فرمان می‌دهد.
(کافی، ج 2، ص 82 ، ح 4)

حدیث4329

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنّا اُمِرنا مَعاشِرَ الاَنبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کما اُمِرنا بِاقامَةِ الفَرائِضِ؛
ما پیامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ایم، به مدارا کردن با مردم نیز مأمور شده ایم.
(ارشاد القلوب، ج 1، ص 115)

حدیث4330

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلمُؤمِنُ یبدَأُ بِالسَّلامِ وَ المُنافِقُ یقُولُ:حَتّی یبدَا بی؛
مؤمن ابتدا سلام می کند و منافق منتظر سلام دیگران است
(کنزالعمّال، ح 778)

حدیث4331

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
رَاسُ العَقل بَعدَ الایمانِ باللّه‌ِ مُداراةُ النّاس فی غَیر تَرک حَقٍّ؛
کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است به شرط آن که حق، ترک نشود.
( تحف العقول، ص 42)

حدیث4332

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جَمعُ خَیرِ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ فی کتمانِ السِّرِّ وَ مُصادَقَةِ الاَخیارِ، وَ جَمعُ الشَّرِّ فِی الاِذاعَةِ وَ مُؤاخاةِ الاَشرار؛
همه خیر دنیا و آخرت در رازداری و هم‌نشینی با نیکان است و همه شر در افشای اسرار و دوستی با اشرار است.
( بحارالأنوار، ج 74 ، ص 178، ح 17 )

حدیث4333

حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ یحِبُّ المُلِحّینَ فِی الدُّعاءِ؛
خداوند اصرار کنندگان در دعا را دوست دارد.
( بحارالأنوار، ج 93، ص 378 )

حدیث4334

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَفضَلُ النّاسِ عَقلاً اَحسَنُهُم تَقدیرا لِمَعاشِهِ وَ اَشَدُّهُمُ اهتِماما بِاِصلاحِ مَعادِهِ؛
عاقل ترین مردم کسی است که بهتر بتواند امور زندگی اش را برنامه ریزی کند و برای اصلاح آخرتش بیشتر همت نماید.
( غررالحکم، ح 3340. )

حدیث4335

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یملِک غَضَبَهُ لَم یملِک عَقلَهُ؛
هر آن که بر غضب خود چیره نشود، بر عقل خود اختیاری ندارد.
( کافی، ج 2، ص 303 )

حدیث4336

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
معلَم اَنَّ الصِّدقَ مُبارَک وَ الکذبَ مَشؤومٌ؛
بدان که راستگویی، پر برکت است و دروغگویی، شوم.
(تحف العقول، ص 14. )

حدیث4337

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
فی سَعَةِ الاَخلاقِ کنوزُ الاَرزاقِ؛
گنج‌های روزی در وسعت اخلاق نهفته است.
(کافی، ج 8 ، ص 23)

حدیث4338

شَرُّ النّاسِ مَن لا یعفو عَنِ الزَّلَّةِ وَ لا یستُرُ العَورَةَ؛
بدترین مردم کسی است که خطا را نمی بخشد و عیب (دیگران) را نمی پوشاند.
(غررالحکم، ج4، ص175، ح 5734)

حدیث4339

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَمّا عَلامَةُ التّائِبِ فَاَربَعَةٌ: اَلنَّصیحَةُ لِلّهِ فی عَمَلِهِ وَ تَرک الباطِلِ وَ لُزومُ الحَقِّ وَ الحِرصُ عَلَی الخَیرِ؛
نشانه توبه کننده چهار است: عمل خالصانه برای خدا، رها کردن باطل، پایبندی به حق و حریص بودن بر کار خیر.
(تحف العقول، ص 20. )

حدیث4340

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
حُسنُ الظَّنِّ باللهِ أن لَا تَرجُوَ إلاَّ اللهَ وَ لَا تَخَافَ إلَّا ذَنبَکَ؛
گمان نیکو به خدا داشتن این است که امید به هیچکس جز او نداشته باشی و از هیچ چیز جز گناهت نترسی.
(جهاد با نفس، ح 143)

حدیث4341

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن رُزِقَ الدِّینَ فَقَد رُزِقَ خَیرَ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ؛
هر کس دین روزی او شود، براستی خیر دنیا و آخرت روزی او شده است.
(غررالحکم، ح 8523)

حدیث4342

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ کلُّهُم اَحرارٌ وَلکنَّ اللّه‌َ خَوَّلَ بَعضَکم بَعضا؛
مردم همگی آزادند، ولی خداوند بعضی را سرپرست بعضی دیگر قرار داده است.
(امالی شیخ صدوق، ص 531، ح 718)

حدیث4343

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا یستَیقِنُ القَلبُ اَنَّ الحَقَّ باطِلٌ اَبَدا وَ لا یستَیقِنُ اَنَّ الباطِلَ حَقٌّ اَبَدا
هرگز دل به باطل بودن حق و به حق بودن باطل یقین نمی کند.
(تفسیر العیاشی، ج 2، ص 53، ح 39)

حدیث4344

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
رَأسُ العِلمِ التَّمییزُ بَینَ الاخلاقِ وَ اِظهارُ مَحمودِها وَ قَمعُ مَذمومِها؛
بالاترین درجه دانایی، تشخیص اخلاق(خوب و بد) از یکدیگر و آشکار کردن اخلاق پسندیده و سرکوب اخلاق ناپسند است.
(غررالحکم، ح 5267)

حدیث4345

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَحِبُّو المَعروفَ وَ اَهلَهُ فَوَالَّذی نَفسی بِیدِهِ اِنَّ البَرَکةَ وَ العافیةَ مَعَهُما
نیکی و نیکوکاران را دوست بدارید. سوگند به آن که جانم به دست اوست، برکت و تندرستی، با نیکی و نیکوکاران است.
(کنز العمّال، ح 15974)

حدیث4346

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِختَبِرُوا النّاسَ بِاَخدانِهِم فَاِنَّ الرَّجُلَ یخادِنُ مَن یعجِبُهُ
مردم را از دوستانشان بشناسید، زیرا انسان با کسی رفاقت می کند که او را می پسندد.
(تحف العقول، ص 214)

حدیث4347

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
کلوا جَمیعا وَ لا تَفَرَّقوا فَاِنَّ البَرَکةَ مَعَ الجَماعَةِ
با هم غذا بخورید و پراکنده نباشید، که برکت با جماعت است.
(بحارالأنوار، ج 66، ص 349)

حدیث4348

امام هادی (علیه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ فِی الدُّنیا بِالاَموالِ وَ فِی الآخِرَةِ بِالاَعمالِ
اعتبار مردم در دنیا به مال است و در آخرت به عمل.
(بحارالأنوار، ج 78، ص 368، ح3)

حدیث4349

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فَفَرَضَ اللّه‌ُ الایمانَ تَطهیرا مِنَ الشِّرک... وَ العَدلَ تَسکینا لِلقُلوبِ
خداوند ایمان را برای پاکی از شرک... و عدل و داد را برای آرامش دل‌ها واجب نمود.
(من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 568)

حدیث4350

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
عَوِّد نَفسَک الجَمیلَ فَبِاعتیادِک اِیاهُ یعودُ لَذیذا
خودت را به کارهای زیبا عادت بده که اگر به آنها عادت کنی، برایت لذت بخش می شوند.
(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج20، ص266، ح92 )

حدیث4351

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
رَاسُ العِلمِ التَّمییزُ بَینَ الاَخلاقِ وَ اِظهارُ مَحمودِها وَ قَمعُ مَذمومِها
بالاترین درجه دانایی، تشخیص اخلاق از یکدیگر و آشکار کردن اخلاق پسندیده و سرکوب اخلاق ناپسند است.
(غررالحکم، ح 5267 )

حدیث4352

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
حَسِّن خُلقَک یخَفِّفِ اللّه‌ُ حِسابَک
اخلاقت را خوب کن تا خداوند حسابت را آسان گرداند.
(امالی صدوق، ص 278 )

حدیث4353

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
بسمِ اللّهِ شِفاءٌ مِن کلِّ داءٍ و عَونٌ لِکلِّ دَواءٍ
بسم اللّه، شفای هر دردی و یاری کننده هر دارویی است.
(عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج 2)

حدیث4354

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
عِندَ فَسادِ النِّیةِ تَرتَفِعُ البَرَکةُ
هرگاه نیت‌ها فاسد باشد، برکت از میان می رود.
(غررالحکم، ح 6228)

حدیث4355

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَنِ اقتَصَرَ عَلی بُلغَةِ الکفافِ فَقَدِ انتَظَـمَ الرّاحَةَ وَ تَبَوَّاَ خَفضَ الدَّعَةِ
هر کس به اندازه‌ای که او را کفایت می کند، قناعت کند، به آسایش و نظم می رسد و در آسودگی و رفاه منزل می گیرد.
(نهج البلاغه، حکمت 371)

حدیث4356

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَصلُ العَقلِ القُدَرةُ وَ ثَمَرَتُها السُّرورُ.
ریشه عقل، قدرت است و میوه آن شادی.
(بحارالأنوار، ج 78، ص 7، ح 59)

حدیث4357

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَهنَی العَیشِ اطِّراحُ الکلَفِ
گواراترین زندگی، رها کردن تکلّف‌ها (تجمّلات) است.
(غررالحکم، ح 2472)

حدیث4358

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِصبِر عَلی مَرارَةِ الحَقِّ وَ ایاک اَن تَنخَدِعَ لِحَلاوَةِ الباطِلِ
تلخی حق را تحمل کن، و مبادا که فریب شیرینی باطل را بخوری.
(غررالحکم، ح 2472)

حدیث4359

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلکریمُ یری مَکارِمَ اَفعالِهِ دَینا عَلَیهِ یقضیهِ، اَللَّئیمُ یری سَوالِفَ اِحسانِهِ دَینا لَهُ یقتَضیهِ ؛
بزرگوار، نیکوکاری‌های خود را بدهی به گردن خود می‌داند که باید بپردازد و فرومایه، احسان‌های گذشته خود را بدهی به گردن دیگران می‌داند که باید پس بگیرد.
(غررالحکم، ح 2031 و 2032)

حدیث4360

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
باکروا طَـلَبَ الرِّزقِ وَ الحَوائِجِ فَاِنَّ الغُدُوَّ بَرَکةٌ وَ نَجاحٌ
در پی روزی و نیازها، سحر خیز باشید؛ چرا که حرکت در آغاز روز، [مایه] برکت و پیروزی است.
(المعجم الاوسط، ج 7، ص 194، ح 7250)

حدیث4361

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن اَحَبَّ اَن یکونَ اَغنَی النّاسِ فَلیکن بِما فی یدِ اللّه‌ِ اَوثَقَ مِنهُ بِما فی یدِهِ
هر کس دوست دارد بی‌نیازترین مردم باشد، باید به آنچه در دست خداست مطمئن‌تر باشد تا آنچه به دست خودش دارد.
(نهج الفصاحه، ح 2798)

حدیث4362

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ یحِبُّ اِذا عَمِلَ اَحَدُکم عَمَلاً اَن یتقِنَهُ
خداوند دوست دارد که وقتی یکی از شما کاری انجام می‌دهد در آن محکم کاری کند.
(نهج الفصاحه، ح 726)

حدیث4363

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
قُلوبُ الرَّعِیةِ خَزائِنُ راعیها فَما اَودَعَها مِن عَدلٍ اَو جَورٍ وَجَدَهُ
دلهای مردم صندوقچه‌های حاکم است، پس آنچه از عدالت و یا ظلم در آنها بگذارد، همان را خواهد دید.
(غررالحکم، ج4، ص 521، ح 6825)

حدیث4364

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِذا ظَهَرَتِ الجِنایاتُ ارتَفَعَتِ البَرَکاتُ
هرگاه گناهان آشکار شوند، برکت‌ها از میان می‌رود.
(غررالحکم، ح 4030)

حدیث4365

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا ینبَغی لِمَن لا یتَّقی مَلامَةَ العُلَماءِ وَ ذَمِّهِم اَن یرجی لَهُ خَیرُ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ
کسی که از سرزنش و نکوهش علما پروا نمی‌کند، نمی‌توان به خیر دنیا و آخرت او امید داشت.
(تحف العقول، ص 364)

حدیث4366

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أسعَدُ النّاسِ مَن خالَطَ کرامَ النّاسِ
خوشبخت‌ترین مردم کسی است که با مردم بزرگوار معاشرت کند.
(الأمالی صدوق، ص 73، ح 41)

حدیث4367

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
صَدَقَةٌ یحِبُّهَا اللّه‌ُ: إِصلاحٌ بَینَ النّاسِ إِذا تَفاسَدوا، وَتَقارُبٌ بَینَهُم إِذا تَباعَدوا
صدقه ای که خداوند آن را دوست دارد عبارت است از: اصلاح میان مردم هرگاه رابطه شان تیره شد و نزدیک کردن آنها به یکدیگر هرگاه از هم دور شدند.
(کافی، ج 2، ص 209، ح 1)

حدیث4368

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن حَسُنَت خَلیقَتُهُ طابَت عِشرَتُهُ
هر کس خوش اخلاق باشد، زندگی‌اش پاکیزه و گوارا می‌گردد.
(غررالحکم، ح8153)

حدیث4369

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن عَرَفَ اللهَ خَافَ اللهَ وَ مَن خَافَ اللهَ سَخَت نَفسُهُ عَن الدُّنیا.
هر که خدا را بشناسد ترس او در دلش می افتد و هر که از خدا ترسان باشد نفسش از دنیا طلبی باز می ماند.
(جهاد با نفس ، ح 117)

حدیث4370

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن سَرَّهُ أن یستَجیبَ اللّه‌ُ لَهُ عِندَ الشَّدائِدِ وَالکربِ فَلیکثِرِ الدُّعاءَ فِی الرَّخاءِ
هر کس دوست دارد خداوند هنگام سختی‌ها و گرفتاری‌ها دعای او را اجابت کند، در هنگام آسایش، دعا بسیار کند.
(نهج الفصاحه، ح 3023)

حدیث4371

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إذا قالَ العَبدُ عِندَ مَنامِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ یقولُ اللّه‌ُ: مَلائِکتی! اُکتُبُوا بِالحَسَناتِ نَفسَهُ إلَی الصَّباحِ؛
هر گاه بنده‌ای هنگام خوابش، بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید، خداوند به فرشتگان می‌گوید: به تعداد نفس‌هایش تا صبح برایش حسنه بنویسید.
(جامع الأخبار، ص 42)

حدیث4372

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا یسعَدُ امرؤ ٌإلاّ بِطاعَةِ اللّه‌ِ سُبحانَهُ وَ لا یشقَی امرُؤٌ إلاّ بِمَعصیةِ اللّه‌ِ.
هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمی شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمی گردد.
(غررالحکم، ح 10848)

حدیث4373

امام کاظم (علیه السلام) فرمودند:
وَاللّه‌ِ ما اُعطِیَ مُومِنُ قَطَّ خَیرَ الدُّنیا وَالآخِرَةِ، اِلاّ بِحُسنِ ظَنِّهِ بِاللّه‌ِ عَزَّوَجَلَّ وَ رَجائِهِ لَهُ وَ حُسنِ خُلقِهِ وَالکفِّ عَنِ اغتیاب المُؤمِنینَ
به خدا قسم خیر دنیا و آخرت را به مؤمنی ندهند مگر به سبب حسن ظن و امیدواری او به خدا و خوش اخلاقی اش و خودداری از غیبت مؤمنان.
(بحارالأنوار، ج 6، ص 28، ح29)

حدیث4374

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ اَهنَأَ النّاسِ عَیشا مَن کانَ بِما قَسَمَ اللّه‌ُ لَهُ راضیا
هر کس به آنچه خداوند به او داده است راضی باشد، راحت‌ترین زندگی را دارد.
(غررالحکم، ح 3397)

حدیث4375

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن أَصلَحَ فیما بَینَهُ وَبَینَ اللّه‌ِ أَصلَحَ اللّه‌ُ فیما بَینَهُ وَبَینَ النّاس.
هر کس رابطه اش را با خدا اصلاح کند، خداوند رابطه او را با مردم اصلاح خواهد نمود.
(بحارالأنوار، ج 71، ص 366، ح 12)

حدیث4376

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَا احَبَّ اللهَ مَن عَصَاهُ
کسی که نافرمانی خدا را کند، خداوند را دوست نمی دارد.
(جهاد با نفس، ح 386 )

حدیث4377

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن غاظَک بِقُبحِ السَّفَهِ عَلَیک، فَغِظهُ بِحُسنِ الحِلمِ عَنهُ
هر کس با زشتیِ سبکسری تو را خشمگین کرد تو با زیبایی بردباری او را به خشم آور.
(غررالحکم، ج 5، ص333، ح 8620 )

حدیث4378

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِحتَجِب عَنِ الغَضَبِ بِالحِلمِ، وَغُضَّ عَنِ الوَهمِ بِالفَهمِ
با بردباری خود را از خشم پنهان کن و با فهم و دانایی از وهم و خیال چشم بپوش.
(غررالحکم، ج2، ص 199، ح 2365 )

حدیث4379

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن حَلَمَ عَن عَدُوِّهِ ظَفِرَ بِهِ
هر کس در مقابل دشمن بردبار باشد بر او پیروز می شود.
(کنزالفوائد، ص147 )

حدیث4380

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ما مِن قَطرَةٍ احَبَّ الی اللهِ عَزَّوَجَلَّ مِن قَطرَةٍ دُمُوعٍ فی سََوَادِ اللَّیلِ مَخَافَةً مِنَ اللهِ لا یُرادُ بِها غَیرُهُ
هیچ قطره ای در نزد خداوند عزوجل دوست داشتنی تر و محبوب تر از قطره ی اشکهایی که در تاریکی شب و از خوف خدا با اخلاص کامل ریخته می شود نیست.
(جهاد با نفس، ح 137 )

حدیث4381

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلنّاسُ رَجُلانِ: عالِمٌ وَ مُتَعَلِّمٌ وَ لا خَیرَ فیما سِواهُما
مردم، دو گروهند: دانشمند و دانش اندوز و در غیر این دو، خیری نیست.
(نهج الفصاحه، ح 3145 )

حدیث4382

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ یحِبُّ بُغاةَ العِلمِ
خداوند جویندگان دانش را دوست دارد.
(کافی، ج1، ص 30، ح1 )

حدیث4383

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ان أشقی الاشقیاء من اجتمع علیه فقر الدنیا وعذاب الاخرة
بدبختترین بدبختان کسی است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم دارد .
(کنز العمال، ج 6، ص 470، ح 16593)

حدیث4384

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من لم تنهه صلاته عن الفحشاء و المنکر لم تزده من الله الا بعدا
هر کس که نمازش او را از فحشاء و منکر باز ندارد، هیچ بهره ای از نماز جز دوری از خدا حاصل نکرده است .
(بحار الانوار، ج ,82 ص .198 شهاب الاخبار، ص 215)

حدیث4385

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أَرادَ تُستَجابُ دَعوَتُهُ وَأَن تُکشَفَ کربَتُهُ فَلیفَرِّج عَن مُعسِرٍ
هر کس می خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
(کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398 )

حدیث4386

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إذا أرَدتَ أن یُثرِی اللهُ ما لَکَ فَزَکِّهِ.
هر گاه خواستی که خداوند دارایی تو را زیاد کند، زکات آن را بپرداز.
(بحار‌الأنوار، ج96، ص23)

حدیث4387

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
جَلیسُ الخَیرِ نِعمَةٌ، جَلیسُ الشَّرِّ نِقمَةٌ
همنشین خوب نعمت و همنشین بد، بلا و مصیبت است.
(غررالحکم، ح4719 و 4720)

حدیث4388

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَحسَنُ العَدلِ نُصرَةُ المَظلومِ
بهترین عدالت یاری مظلوم است.
(غررالحکم، ج2، ح 2977)

حدیث4389

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
من أصعد إلی الله خالص عبادته ، أهبط الله عزوجل إلیه أفضل مصلحته
کسی که عبادتهای خالصانه خود را به سوی خدا فرستد ، پروردگار بزرگ بهترین مصلحت او را به سویش فرو خواهد فرستاد.
(بحار الانوار، ج 70، ص 249)

حدیث4390

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ القَلبَ لَیـتَجَلجَلُ فِی الجَوفِ یطلُبُ الحَقَّ فَاِذا اَصابَهُ اطمَاَنَّ وَ قَرَّ
به راستی که دل در درون سینه بی قرار است و به دنبال حق می گردد و چون به آن رسید، آرام و قرار می گیرد.
(کافی، ج 2، ص 421)

حدیث4391

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن أجهَدَ نَفسَهُ فی إصلاحِها سَعِدَ، مَن أهمَلَ نَفسَهُ فی لَذّاتِها شَقِیَ وَ بَعُدَ
هر کس برای اصلاح خود، خویشتن را به زحمت بیندازد، خوشبخت می شود هر کس خود را در لذت‌ها رها کند، بدبخت می گردد و بی بهره می ماند.
(غررالحکم، ح 8246 و ح 8247)

حدیث4392

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّک مُقَوَّمٌ بــِاَدَبــِک، فَـزَ ینهُ بــِالحِلم ِ
ارزش تو به ادب توست، پس آن را با بردباری آراسته کن.
(غررالحکم، ج 3، ص 57، ح 3813)

حدیث4393

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ اَسرَعَ الخَیرِ ثَوابا البِرُّ وَ اِنَّ اَسرَعَ الشَّرِّ عِقابا البَغیُ
پاداش نیکوکاری زودتر از هر کار خوب دیگری می رسد و کیفر ستم و تجاوز زودتر از هر کار بد دیگری گریبان می گیرد.
(خصال، ص 110، ح 81)

حدیث4394

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن اعانَ ظالِماً عَلی مَظلومٍ لَم یزَلِ اللهُ عَلَیهِ سَاخِطاً حَتَّی ینزِعُ عَن مَعُونَتِهِ.
کسی که ظالمی را بر علیه مظلومی یاری کند پیوسته خداوند از او خشمگین است تا اینکه دست از یاری او بردارد.
(جهاد با نفس، ح 752 )

حدیث4395

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّ أَعظَمَ النّاسِ مَنزِلَةً عِندَاللّه‌ِ یومَ القیامَةِ أَمشاهُم فی أَرضِهِ بِالنَّصیحَةِ لِخَلقِهِ
بلند مرتبه ترین مردم نزد خداوند در روز قیامت کسی است که در روی زمین بیشتر در خیرخواهی و ارشاد مردم قدم بردارد.
(کافی، جلد 2، ص 208 صفحه 5)

حدیث4396

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
ما من شی ء تراه عیناک الا وفیه موعظه؛
چیزی نیست که چشمانت آن را بنگرد ، مگر آن که در آن پند و اندرزی است .
(بحاالانوار ، ج 78 ، ص 319)

حدیث4397

امام حسن عسکری (علیه السلام) فرمودند:
من وعظ أخاه سرا فقد زانه ، و من وعظه علانیة فقد شانه؛
هر که نهانی برادر خود را پند دهد او را آراسته و زیور بسته، و هر که در برابر دیگرانش پند دهد زشتش کرده .
(تحف العقول ، ص 520)

حدیث4398

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انَّ اللهَ یُحِبُّ العَبدَ المُفَتَّنَ التَّوَّابَ وَ مَن لا یَکُونُ ذَلِکَ مِنهُ کَانَ اَفضَلَ
به راستی که خداوند بنده ای که بوسیله گناه آزموده شده و آزمایش شده، سپس توبه نموده است را دوست می دارد و بنده ای که اصلاً به گِرد گناه نگشته از بنده ای که گناه کرده و توبه نموده برتر است.
(جهاد با نفس، ح 817)

حدیث4399

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انَّ العَمَلَ القَلیلَ عَلی الیَقینِ افضَلُ عند اللهِ مِنَ العَمَل الکَثیر عَلی غَیر یَقین؛
عمل اندک و بادوام که بر پایه ی یقین باشد در نزد خداوند از عمل زیاد که بدون یقین باشد برتر است.
(جهاد با نفس، ح 74)

حدیث4400

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ان أشقی الاشقیاء من اجتمع علیه فقر الدنیا وعذاب الاخرة؛
بدبخت ترین بدبختان کسی است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم دارد .
(کنز العمال، ج 6، ص 470، ح 16593)

حدیث4401

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خَیرُ ما اُعطیَ الرَّجُلُ المُؤمِنُ خُلقٌ حَسَنٌ وَ شَرُّ ما اُعطِیَ الرَّجُلُ قَلبُ سوءٍ فی صورَةٍ حَسَنَةٍ؛
بهترین چیزی که به مؤمن داده شده خوش اخلاقی و بدترین چیزی که به انسان داده شده دلی بد در چهره‌ای زیباست.
(کنزالعمّال، ح 5170)

حدیث4402

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من لم تنهه صلاته عن الفحشاء و المنکر لم تزده من الله الا بعدا؛
هر کس که نمازش او را از فحشاء و منکر باز ندارد، هیچ بهره ای از نماز جز دوری از خدا حاصل نکرده است .
(بحار الانوار، ج ,82 ص .198 شهاب الاخبار، ص 215)

حدیث4403

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
شرُّ النّاس یَومَ القِیامَةِ الذَّینَ یُکرمُونَ اتِّقَاءَ شَرِّهِم ؛
بدترین مردم در روز قیامت کسانی هستند که(در این دنیا) از ترس شرّشان مورد اکرام و احترام واقع می شوند.
(جهاد با نفس، ح 673 )

حدیث4404

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أَرادَ تُستَجابُ دَعوَتُهُ وَأَن تُکشَفَ کربَتُهُ فَلیفَرِّج عَن مُعسِرٍ؛
هر کس می خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
(کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398 )

حدیث4405

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
و َإیاک ... اَن تَعِدَهُم فَتُتبِعَ مَوعِدَک بِخُلفِک ... فَاِنَّ الخُلفَ یوجبُ المَقتَ عِندَ اللّه‌ِ وَ النّاس؛
بپرهیز از خلف وعده که آن موجب نفرت خدا و مردم از تو می شود.
(نهج البلاغه، نامه 53 )

حدیث4406

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إذا أرادَ أَحَدُکم أَن یستَجابَ لَهُ فَلیطَیب کسبَهُ وَلیخرُج مِن مَظالِمِ النّاسِ ، وَ إِنَّ اللّه‌َ لا یرفَعُ إِلَیهِ دُعاء عَبدٍ وَ فی بَطنِهِ حَرامٌ أَو عِندَهُ مَظلَمَةٌ لأِحَدٍ مِن خَلقِهِ؛
هر کس بخواهد دعایش مستجاب شود، باید کسب خود را حلال کند و حق مردم را بپردازد. دعای هیچ بنده‌ای که مال حرام در شکمش باشد یا حق کسی بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمی‌رود.
( بحارالأنوار، ج 93، ص 321، ح 31 )

حدیث4407

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
ایما مؤمن حافظ علی الصلوات المفروضة فصلاها لوقتها فلیس هذا من الغافلی؛ن
هر مؤمنی محافظت برنمازش نماید، و او را در وقتش به جا آورد، از انسانهای غافل شمرده نمی شود.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79 )

حدیث4408

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اتَّقوا معاصیَ الله فی الخَلَوَات فانَّ الشَّاهدَ هُوَ الحَاکِم؛
از ارتکاب معصیتهای الهی(حتّی) در نهان خودداری کنید زیرا آن خدایی که شاهد است خود نیز حاکم است.
(جهاد با نفس، ح 170 )

حدیث4409

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّ اللّه‌َ تَعالی یعرِضُ عَلی عَبدِهِ فی کلِّ یومٍ نَصیحَةً فَإن هُوَ قَبِلَها سَعِدَ و إن تَرَکها شَقیَ.
خداوند متعال، به بنده‌اش در هر روز نصیحتی عرضه می کند، که اگر بپذیرد، خوشبخت و اگر نپذیرد، بدبخت می شود.
( کنز العمّال، ح 10250)

حدیث4410

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلحِلمُ غِطاءٌ ساتِرٌ وَالعَقلُ حِسامٌ قاطِعٌ، فَاستُر خَلَلَ خَلقِک بِحِلمِک وَقاتِل هَواک بِعَقلِک .
بردباری پرده‌ای پوشاننده و عقل شمشیری برنده است، پس عیبهای اخلاقی خود را با بردباری بپوشان و با عقلت به جنگ هوا و هوست برخیز.
( نهج البلاغه، حکمت 424)

حدیث4411

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
أَبلَغُ ماتَستَدِرُّ بِهِ الرَّحمَةَ أَن تُضمِرَ لِجَمیعِ النّاسِ الرَّحمَةَ؛
مؤثّرترین وسیله جلب رحمت خدا این است که خیرخواه همه مردم باشی.
(غررالحکم، ح 3353)

حدیث4412

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ یقی بِالتَّقوی عَنِ العَبدِ ما عَزُبَ عَنهُ عَقلُهُ وَ یجَلّی بِالتَّقوی عَنهُ عَماهُ وَ جَهلَهُ؛
خداوند به وسیله تقوا بنده را حفظ می کند از آنچه که عقلش به آن نمی رسد و کور دلی و نادانی او را بر طرف می سازد.
(کافی، ج 8 ، ص 52، ح 16)

حدیث4413

امام هادی (علیه السلام) فرمودند:
لو سلک الناس وادیا شعبا لسلکت وادی رجل عبد الله وحده خالصا ؛
اگر همه مردم مسیری را انتخاب کنند و در آن گام نهند ، من به راه کسی که تنها خدا را خالصانه می پرستد خواهم رفت.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 245)

حدیث4414

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلحِلمُ یطفی نارَ الغَضَبِ وَالحِدَّةُ تُؤَجِّجُ إِحراقَهُ ؛
بردباری آتش خشم را فرو می نشاند و تندی، آن را شعله ور می کند.
( غررالحکم ، ح 2063)

حدیث4415

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن کَثُرَ اشتِباکُهُ فِی الدُّنیا کانَ أشَدُّ لِحَسرَتِهِ عِندَ فِراقِها؛
کسی که زیاد با دنیا گره خورده باشد حسرت و اندوهش هنگام جدایی از آن زیادتر خواهد بود.
(جهاد با نفس، ح 639)

حدیث4416

قال علی – علیه السلام
اَعجَزُ النَّاسِ مَن عَجَزَ عَنِ اکتِسابِ الاِخوَانِ، وَاَعجَزُ مِنهُ مَن ضَّیعَ مَن ظَفِرَ بِهِ مِنهُم
حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
عاجز ترین مردم کسی است که از بدست آوردن دوست عاجز بماند و از او عاجزتر کسی است که دوستان بدست آورده را از دست بدهد.
(الامالی ص 110)

حدیث4417

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّ اللهَ تَعَالَی جَمِیلٌ یحِبُّ الجَمَالَ
خداوند متعال زیباست و زیبایی را دوست دارد.
(کنز العمال، ح17166)

حدیث4418

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ابن آدم اذا اصبحت معافی فی بدنک آمنا فی سربک عندک قوت یومک فعلی الدنیاالعفاء
فرزند آدم وقتی تن تو سالم است و خاطرت آسوده است و قوت یک روز خویش راداری ، جهانگر مباش.
(کنز العمال ، ج 3 ، ص 782)

حدیث4419

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لِکُل دَاءٍ دَواءُ وَ دَواءُ الذُّنُوبِ الاِستِغفَارُی
هر دردی دوایی دارد و دوای گناهان استغفار کردن است.
(جهاد با نفس، ح 784)

حدیث4420

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لَیسَ مِنَّا مَن یحَقِّرُ الأمانَةَ حتّی یستَهلِکها إذَا استَودَعَهای
از ما نیست کسی که امانت را بدان اندازه بی‌اهمیت شمرد که هرگاه امانتی به او بسپرند، آن را ضایع گرداند.
(بحار الأنوار، ج 71، ص 172)

حدیث4421

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
تَمامُ البِرِّ أن تَعمَلَ فِی السِّرِّ عَمَلَ العَلانِیةِ؛
کمال نیکوکاری آن است که در نهان همان‌گونه رفتار کنی، که در آشکارا .
(کنزل العمال، 5265)

حدیث4422

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أحَبَّ دُنیاهُ أضَرَّ باِخِرَته؛
هر کس دنیایش را دوست داشته باشد به آخرت خود زیان می رساند.
(جهاد با نفس، ح 609)

حدیث4423

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا تَخُن مَن ِ ائتَمَنَک وَ إن خانَک، وَ لا تُذِع سِرَّهُ وَ إن أذاعَ سِرَّک؛
به کسی که تو را امین شمرده خیانت مکن، هر چند او به تو خیانت کرده باشد و راز او را فاش مساز، اگر چه او راز تو را فاش ساخته باشد.
(بحار الأنوار، ج 77، ص 208)

حدیث4424

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کفاک أدباً لِنفسِک اجتِنابُ ما تَکرَهُهُ مِن غَیرِک؛
برای تربیت کردن خود همین بس که از آنچه در دیگران نمی‌پسندی، دوری کنی.
(بحار الأنوار، ج 70، ص 73)

حدیث4425

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ما أعَزَّّّّ اللهُ بجَهل قَطُّ وَ لا أذَلَّ بحِلم قَطُّی
هرگز خداوند کسی را به خاطر نادانی اش عزیز نگردانده و کسی را خاطر بردباری اش ذلیل و خوار نکرده است.
(جهاد با نفس، ح 260)

حدیث4426

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مُجالَسَةُ الصّالِحینَ داعیةٌ إلَی الصَّلاحِ؛
همنشینی با صالحان، (انسان را) به سوی صلاح رهنمون می‌شود.
(بحارالأنوار، ج78،ص 304)

حدیث4427

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فَزَکاةُ العَینِ انَّظَرُ بِالعِبَرِ وَالغَضُّ عَنِ الشَّهَواتِ وَ ما یضاهیها ؛
زکات چشم به دیده عبرت نگریستن و چشم پوشی از شهوات و مانند آن است.
(مصباح الشریعه، باب 21)

حدیث4428

الکریمُ مَن صانَ عِرضَهُ بِمالِهِ وَ اللَّئیمُ مَن صانَ مالَهُ بِعِرضِهِ؛
بزرگوار کسی است که آبرویش را با مالش حفظ کند و فرومایه کسی است که مالش را با آبرویش حفظ کند.
(غرر الحکم و درر الکلم: ح 2159)

حدیث4429

امام رضا(علیه السلام) فرمودند:
تزاور واتحابوا و تصافحوا ولاتحاشموا؛
به دیدن یکدیگر روید تا یکدیگر را دوست داشته باشید و دست یکدیگر را بفشارید و به هم خشم نگیرید.
بحارالانوار، ج78، ص347

حدیث4430

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
جاهِد هَوَاکَ کَمَا تُجاهِدُ عَدُوَّکَ؛
با هوای نفسانی خود مبارزه کن همان گونه که با دشمنت مبارزه می کنی.
(جهاد با نفس، ح 304)

حدیث4431

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اتَّقوا اللهَ وَ لا یَحسُد بَعضُکُم بَعضا؛
از خدا بترسید و کسی از شما بر دیگری حسد نوَرزد.
(جهاد با نفس، ح 543)

حدیث4432

امام حسن عسکری (علیه السلام) فرمودند:
ما أقبَحَ بِالمؤمِن أَن تَکوُن لَه رَغبَة تَذِلَهی
چه زشت است برای مؤمن دلبستگی به چیزی که او را خوار می کند.
(تحف العقول ، ص 520)

حدیث4433

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ النَّدمَ عَلَی الشَّرِّ یَدعو إلَی تَرکِه؛
همانا پشیمانی از بدی آدمی را به سوی ترکِ بدی فرا می خواند.
(جهاد با نفس، ح 767)

حدیث4434

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
مَن اَحزَنَ والدَیهِ فَقَد عَقهُما؛
هر که پدر و مادر را اندوهگین کند آنان را ناسپاسی کرده است .
(تحف العقول ، ص 425)

حدیث4435

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
انّ جَارَ الله آمَنَ مَحفُوظ وَ عَدُوه خائِف مَخذُولی
پناهنده به خدا آسوده و محفوظ است ، و دشمنش ترسان و بی یاور.
(تحف العقول ، ص 229)

حدیث4436

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یَملِک غَضَبَهُ لَم یَملِک عَقلَهُ؛
کسی که مالک خشم خود نباشد مالک عقل خود نیست.
(جهاد با نفس، ح 530)

حدیث4437

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
یَقولُ اللهُ عزَّوجل إذا عَصَانِی مَن یَعرفُنی سَلَّطتُ عَلَیهِ مَن لَا یَعرفُنیی؛
خداوند عزوجل فرمود هرگاه کسی که مرا می شناسد نافرمانی ام کند کسی را که مرا نمی شناسد بر او مسلّط می گردانم.
(جهاد با نفس، ح 382)

حدیث4438

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
قَلبُ الأحمَق ِ فی لِسَانِهِ وَ لِسَانُ العَاقِل ِ فی قَلبهِی؛
قلب شخص نادان در زبان اوست و زبان شخص خردمند در قلب اوست.
(جهاد با نفس، ح 310)

حدیث4439

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و آله و سلم): مَن تَرَکَ مَعصِیَة ً للهِ مَخَافَةَ اللهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أرضَاهُ یَومَ القِیَامَةِی
رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: کسی که معصیت الهی را از خوف خدای تبارک و تعالی ترک کند خداوند او را در روز قیامت خوشنود می سازد.
(جهاد با نفس، ح 222)

حدیث4440

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَا زُویَ الرّفقُ عَن أهل بَیت إلّا زُویَ عَنهُمُ الخَیرُ؛
سازگاری و مدارا از اهل هیچ خانه ای باز داشته نشده جز این که آنان از خیر و خوبی محروم و بی بهره گشته است.
(جهاد با نفس، ح 279)

حدیث4441

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّ الدینارَ و الدِّرهَمَ أهلَکَا مَن کان قَبلَکُم و هُما مُهلِکاکُم؛
همانا دینار و درهم پیشینیان شما را به هلاکت رساند و همین دو نیز هلاک کننده شماست.
(جهاد با نفس، ح 643)

حدیث4442

امام حسین(علیه السلام) فرمودند:
مُجالَسَةِ أهلِ الدِنَاءَة شَر، وَ مُجَالَسَةِ أَهلِ الفُسُوقِ ریبَة؛
همنشینی با سفلگان و افراد پست ناپسند است و همدمی گناهکاران موجب بدبینی مردم و از دست دادن اعتماد و اعتبار است.
(بحارالانوار، ج78، ص 122)

حدیث4443

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کَفی بِالاَجَلِ حارِساً؛
اجل به عنوان نگهبان برای آدمی کافی است.
(جهاد با نفس، ح 78)

حدیث4444

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إنَّهُ لا یُدرکُ ما عِندَ الله إلّا بطاعَتِهِی
حقیقتاً آنچه (از نعمتها و رضوان) که در نزد خداوند است جز با طاعت و فرمانبرداری از او بدست نمی آید.
(جهاد با نفس، ح 153)

حدیث4445

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن طَلَبَ الرِّئَاسَةَ هَلَکَی
کسی که طالب ریاست باشد، هلاک می شود.
(جهاد با نفس، ح 498)

حدیث4446

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن أخلَصَ النِیةَ تَنَزَّهَ عَنِ الدَّنِیةِی
هر که نیت خود را خالص گرداند، از پستی دور ماند.
(غرر الحکم و درر الکلم، ح2678)

حدیث4447

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلتّاجِرُ الاَمینُ الصَدوقُ المُسلِم مَعَ الشُّهَداءِ یومَ القیامَة؛
تاجر درستکار راستگوی مسلمان، روز رستاخیز با شهیدان است.
(کنز العمال ، ج 4 ، ص 7 ، ح 9216)

حدیث4448

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَسَدُّ الاَعمال ثَلاثَة ذِکرُ الله عَلی کلِّ حال وَ الاِنصاف من نَفسَک و مُواساةّ الاَخ فی المال؛
استوارترین کارها سه چیز است: یاد خداوند در همه حال، و رعایت انصاف به ضرر خویش و تقسیم مال با برادر دینی.
(نهج الفصاحه ، ص 57 ، ح 290)

حدیث4449

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
أفضَلُ المَالِ مَا وُقِیَ بِهِ العِرضُی
بهترین مال آن است که آبرو با آن محفوظ ماند.
(بحار الأنوار، ج78، ص352)

حدیث4450

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
عَن اِسماعیلِ بنِ سَهلِ قالَ : کَتَبتُ الی اَبی جَعفر الثّانی (علیه السلام) عَلَّمَنی شَیئا اِذا قُلتُه کُنتُ مَعَکُم فی الدُّنیا وَ الآخِرَة فقا: فَکَتَبَ بِخَطِّه اَعرَفُهُ: اَکثِر مِن تِلاوَةِ اِنّا اَنزَلناهُ و رَطِّب شَفَتَیکَ بِالاستِغفار؛
اسماعیل بن سهل گوید: به خدمت امام جواد نوشتم : به من چیزی بیاموز که هر گاه آن را بگویم در دنیا و آخرت با شما باشم. حضرت با خط شریف خود که آن را می شناختم نوشتند: سوره مبارکه انا انزلناه را زیاد تلاوت کن و دو لب خود را با گفتن استغفار تر کن (نیروی تازه بخش).
(جهاد با نفس، ح 786)

حدیث4451

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَا أقبَحَ بالمُؤمِن أن تَکونَ لَهُ رَغبَةٌ تُذِلُّهُی
برای مؤمن چقدر زشت است که میل و رغبتی داشته باشد که او را به ذلّت و خواری بکشاند.
(جهاد با نفس، ح 648)

حدیث4452

امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:
کثرةُ النُّصحِ یدعو إلی التُّهمَةِ؛
نصیحت زیاد، موجب بدبینی می‌شود.
بحار الأنوار، ج72، ص66

حدیث4453

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
رأسُ کُلِّ خَطِیئَةٍ حُبُّ الدُنیا؛
سر هر گناهی دوستی دنیاست.
(جهاد با نفس، ح 605)

حدیث4454

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
مَن قَرَا القُرآن و هو شابٌّ مُؤمِنٌ ، اختَلَطَ القُرآنُ بلَحمِهِ و دَمِهِ؛
هر جوان مؤمنی که قرآن بخواهد، قرآن با گوشت و خون او را در می آمیزد.
الامام صادق (علیه السلام)- الوسائل 14/2

حدیث4455

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّک لَن تُدِع شَیئاً اَتقَاء اللهُ عَزَّوَجَلّ اِلاّ أعطاک اللهُ خَیراً مِنه؛
اگر از ترس خدا از چیزی درگذری، خداوند بهتر از آن را به تو خواهد داد.
(مسند احمد، مسند البصریین، ح 19813)

حدیث4456

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِتَّقِ الله بَعضَ التُّقی و اِن قَلَّ وَ اجعَل بَینَکَ وَ بَینَ الله سِتراً وَ اِن رَقَّ؛
تقوای خدا را پیشه کن تقوایی اگر چه کم و بین خود و خدایت پرده ای قرار ده اگر چه نازک.
(جهاد با نفس، ح 183)

حدیث4457

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ مالِ المَرءِ ذَخائِرُ الصَّدَقَةِی
بهترین مال انسان، اندوخته‌های صدقه است.
(تنبیه الخواطر، ج2، ص182)
حدیث(307)

حدیث4458

إنَّ أعجَلَ الشَّـرَّ عُقوبَهً البَغیُی
راستی که عقوبت و کیفر ستم از عقوبت هر بدیِ دیگر زودتر و با شتاب تر فرا می رسد.
(جهاد با نفس، ح 669)

حدیث4459

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِنَّ هَذِهِ القُلُوب تَصدأ کما یصدَأ ُالحَدید اِذا أصابَهُ المَاءِی قیلَ: وَما جَلَاؤُها؟ قالَ رسولُ الله (صلی الله علیه و آله و سلم): کثرَة ذِکرَ المَوتِ وَ تِلاوَةَ القُرآنِی؛
دل ها مانند آهن هنگام رسیدن آب به آن زنگ می زند، گفتند: صیقل آن چیست؟ آن حضرت فرمود: زیادی یاد مرگ و خواندن قرآنی.
(کنز العمال، ج 15، ص 549، ح 42130)

حدیث4460

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
إیّاکَ وَ اللَّجاجَةَ فَإنَّ أوَّلَها جَهْلٌ وَ آخِرَها نَدامَةٌ؛
از لجاجت بپرهیز که آغاز آن نادانی و فرجامش پشیمانی است.
(تحف العقول، ص14)

حدیث4461

امام رضا (علیه السلام) :
عَن اَبَائه عَن اَمیرالمومنینَ اَنه قالَ : تَعَطَّروا بِالاِستِغفارِ لَاتَفضَحَنَّکُم رَوائِحُ الذُّنوبِ.
از پدر بزرگوارشان روایت فرمودند که: امیرالمومنین فرموده اند : بوسیله ی استغفار خود را خوشبو کنید ، مبادا بوی بد گناهان شما را رسوا کند.
(جهاد با نفس، ح 790)

حدیث4462

امام رضا (علیه السلام)فرمودند:
اَحسِنِ الظَّنَّ بِالله فاِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَل یَقولُ : اَنَا عِندَ ظَنِّ عَبدی بِی فَلا یَظُنَّ بی الّا خَیراً.
گمان نیکو به خداوند داشته باش زیرا خداوند عز و جل می فرماید: من در نزد گمان بنده ام حاضرم پس بنده ام جز گمان خیر به من نداشته باش.
(جهاد با نفس، ح 147)

حدیث4463

حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلا لا یمنَعنَ اَحَدُکُم مَخَافَة النَّاس اَن یقُولُ الحَقَّ اِذا رَآه.
کسی که سخن حقی می داند نباید از بیم مردم از گفتن آن خودداری کند.
(مسند احمد، باقی مسند المکثرین، ح 11404)

حدیث4464

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إنَّ المِسکین رَسولُ اللهِ، فَمَن مَنِعَهُ فَقَد مَنَع اللهُ ، و مَن أعطاءُ فَقَد اَعطی الله؛
مستمند فرستاده خدا است . کسی که از او دریغ دارد از خدا دریغ داشته و کسیکه به او عطا و بخشش کند بخدا عطا کرده.
(نهج البلاغه)

حدیث4465

امام صادق(علیه السلام)فرمودند:
ِالبذاء من الجفاء و الجفاء فی النار؛
زشت گفتاری ناشی از ستمکاری و ستمکاری در آتش است.
(جهاد النفس، ح 689)

حدیث4466

امام صادق(علیه السلام)فرمودند:
ِانّ فِی السَّماءِ مَلَکَینِ مُوکَلَینِ باِلعِبادِ فَمَن تَواضَعَ للهِ رَفَعاه وَ مَن تَکّبَرَ وَضَعاهُ؛
همانا در آسمان دو فرشته اند که بر بندگان گمارده شده اند پس هر که برای خدا فرتنی کند بالایش می برند و هر که تکبر ورزد فرودش آورند.
(جهاد النفس، ح 285)

حدیث4467

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الظَفَرَ بالحَزمِ ، وَ الحَزمِ بِاجالَه الرَایَ، وَ الرَای بتَحصینِ الاَسرارِ
پیروزی در پرتو تدبیر و احتیاط است و تدبیر و احتیاط به تفکر است و تفکر صحیح به نگهداری اسرار است.
(نهج البلاغه)

حدیث4468

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
اَجرأکُم عَلی قَسَمُ الجِّدَ اَجرأکُم عَلی النّار.
هر کس از شما در خوردن قسم جدی تر است به جهنم نزدیکتر است.
(کنز العمال ، ج 11 ، ص 7 ، ح 30390)

حدیث4469

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
الرَّفقُ یُمنٌ وَ الخُرقُ شُؤمٌ.
مدارا نمودن مایه ی برکت و درشتی کردن مایه ی شومی است.
(جهاد النفس، ح 269)

حدیث4470

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لا ینْبَغی لِلْمُؤْمِنِ أنْ یجْلِسَ مَجْلِساً یعْصَی اللهُ فیهِ وَ لا یقْدِرُ عَلیَ تَغْییرِهِ؛
سزاوار نیست مؤمن در مجلسی بنشیند که در آن معصیت خدا می‌شود و او نمی‌تواند آن وضع را تغییر دهد.
(بحارالأنوار، ج71، ص199)

حدیث4471

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اِذا أرادَت أَمراً فَعَلَیک بــِالتَؤُدَة حَتّی یریکَ اللهُ مِنهُ المَخرج؛
وقتی خواستی کاری را انجام دهی، تأمل کن تا خدا راه آن را به تو نشان دهد.
(کنز العمال ، ج 3 ، ص 99 ، ح 5677)

حدیث4472

مام علی (علیه السلام) فرمودند:
لَا شَفیعَ اَنجَحُ مِنَ التَّوبَه
هیچ شفاعت کننده ای پیروزمندتر از توبه نیست.
( جهاد النفس، ح 460 )

حدیث4473

لیس من العدل القضاء علی الثقه بالظن
داوری در حق افراد مورد اطمینان با تکیه بر گمان از عدالت دور است.
( نهج البلاغه )

حدیث4474

حضرت مهدی (علیه السلام) فرمودند:
ان استرشدت أرشدت ، و ان طلبت وجدت؛
اگر خواستار رشد و کمال معنوی باشی هدایت می شوی ، و اگر طلب کنی می یابی .
(بحارالأنوار ، ج 51 ، ص 339)

حدیث4475

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
من حسنت نیته ، زید فی رزقه
هر که خوش نیت باشد ، روزی اش افزایش می یابد .
(بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 175)

حدیث4476

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
جعل الله ... اجتناب القذف حجابا عن اللعنة ، و ترک السرقة إیجابا للعفة
خدای تعالی پرهیز از افترا و دشنام را برای دور شدن از لعنت واجب فرمود و دزدی را منع کرد تا راه عفت پویند .
(احتجاج طبرسی ، ایران ، انتشارات اسوه ، ج 1)

حدیث4477

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه؛
روزه داری که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده، روزه اش به چه کارش خواهد آمد.
(بحار الانوار، ج 93 ص 295)

حدیث4478

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
یاک و ما تعتذر منه ، فإن المؤمن لا یسیء و لا یعتذر، و المنافق کل یوم یسیء و یعتذر
حذر کن از مواردی که باید عذرخواهی کنی ، زیرا مؤمن نه کار زشتی انجام می دهد و نه به عذرخواهی می پردازد، اما منافق همه روزه بدی می کند، و به عذرخواهی می پردازد.
( بحار الانوار، ج 78، ص120 )

حدیث4479

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
احب الاعمال الی الله أدومها وان قل.
محبوبترین کارها در پیش خدا کاریست که دوام آن بیشتر است ، اگر چه اندک باشد .
(صحیح مسلم ، کتاب صلاة المسافرین و قصرها ، ح 1305)

حدیث4480

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
الحَذَر الحَذَر فَوالله لَقَد سَتَر ، حَتّی کَاّنَه قَد غَفَر
بترس [از خدا] بترس، به خدا سوگند آن قدر پرده پوشی کرده که گوئی آمرزیده است.
(نهج البلاغه)

حدیث4481

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
طوبی لمن ذکر المعاد ، و عمل للحساب ، وقنع بالکفاف ، و رضی عن الله؛
خوشا به حال کسی که به یاد معاد باشد . و برای روز حساب عمل کند و به مقدار کفایت قناعت نماید . و از خدا راضی باشد.
(نهج البلاغه)

حدیث4482

امام محمد باقر(علیه السلام) فرمودند:
ان الله عزوجل یحب المداعب فی الجماعه بلا رفث
خداوند عزوجل کسی را که در میان جمع ، بدون ناسزاگویی شوخی کند ، دوست دارد .
(کافی ، ج 2 ، ص 663)

حدیث4483

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
ان اعجل الطاعة ثوابا صلة الرحم؛
ثواب نیکی با خویشاوندان را از همه کارهای نیک زودتر می دهند.
(الکافی، ج 4 ص 68، ح 2)

حدیث4484

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
ان احب عباد الله الی الله أنصحهم لعباده؛
محبوبترین بندگان خدا نزد وی کسی است که با بندگان او دلسوزتر و مهربانتر باشد.
(نهج الفصاحه ، ص 115)

حدیث4485

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
عبدٍ مُومن الّا وَ فی قَلبهِ نُورانِ نورُ خیفَةٍ و نُورُ رَجاء؛
هیچ بنده مومنی نیست جز این که در قلب او دو نور وجود دارد: نور بیم و نور امید.
(جهادالنفس،ح104)

حدیث4486

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
الغنی الاکبر الیأس عما فی ایدی الناس؛
بی اعتنائی و امید نداشتن بدانچه در دست مردم است بزرگترین توانگری است.
(نهج البلاغه)

حدیث4487

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
اِذا رَاَیتُم الرَّجُل لایُبالی ما قال و لا ما قِیلَ لَهُ فَهُوَ شِرکُ الشَّیطان؛
هرگاه دیدید که مردی باکی ندارد که چه می گوید و چه درباره اش گفته می شود،چنین کسی شریک شیطان است.
(جهادالنفس،ح687)

حدیث4488

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
عَلیکُم بِالدِرایات لا بالرّوایات؛
برشما باد به فهمیدن، نه نقل کردن.
(میزان الحکمه،ح ????)

حدیث4489

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
کُونُو دُعاةً للنّاسِ بِغَیر اَلسِنَتِکُم لِیَرُوا منکُم الوَرَع و الاِجتهادَ و الصَّلاة و الخیر فَانَّ ذلکَ داعیةٌ؛
مردم را با غیر زبانتان بخوانید تا از شما پارسایی و کوشش و نماز و خوبی را ببینند زیرا این امور آنان را به سوی حق فرا می خواند.
(جهادالنفس،ح‌195)

حدیث4490

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
مَنِ اسْتَوی یَوْماهُ فَهُوَ مَغْبُونٌ
هر کسی که دو روزش مساوی باشد (و روز بعد بهتر از روز قبل نباشد) مغبون است.
(بحار الأنوار،ج 78،ص326،ح5)

حدیث4491

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
جَاهِد هَوَاکَ کَمَا تُجَاهِدُ عَدُوَّک؛
با هوای نفسانی خود مبارزه کن همان گونه که با دشمنت مبارزه می کنی.
(عیون اخبار الرضا2،ص51)

حدیث4492

امام جواد (علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یَعرف المَواردَ اَعیَتُهُ المَصادِرُ؛
کسی که راه ورود به کاری را نشناسد، راه برون شدن از آن درمانده اش می کند.
(بحارالانوار،ج??ص???)

حدیث4493

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ایّاکم والنّظرة فانّها تزرَع فی القلب الشَهوَة وکفی بها لِصاحبها فِتنَة؛
از نگاه [ناپاک] بپرهیزید که چنین نگاهی تخم شهوت را در دل می‌کارد و همین برای فتنه‌ی صاحب آن دل بس است.
(تحف العقول صفحه 305)

حدیث4494

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
اَزهَدُ الناسِ مَن تَرَکَ الحَرام ، اَشَدُّ الناسِ اِجتهاداً مَن تَرکَ الذُّنوب ؛
زاهد ترین مردم کسی است که حرام را وانهد، کوشاترین مردم تارک گناهان است.
(تحف العقول،ص519)

حدیث4495

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یُنجهِ الصَّبرُ أهلَکَهُ الجَزَعُ؛
کسی که صبر وی را نجات نبخشد، جزع و بی تابی وی را از پای در می آورد.
(جهادالنفس،ح252)

حدیث4496

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن حاسَبَ نفسَهُ وَقَفَ علی عُیُوبِهِ؛
هر کس به حساب نفس خود رسیدگی کند به عیبهایش آگاه شود.
(شرح غررالحکم،ج5،ص299)

حدیث4497

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مِنَ الخُرقِ المعاجَلَةُ قَبلَ الإمکانِ و الاَناةٌ بعدَ الفُرصةِ؛
شتاب کردن در کاری پیش از بدست آوردن توانایی و سستی کردن بعد از به دست آوردن فرصت از نادانی است.
(جهادالنفس،ح829)

حدیث4498

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
اعظم الناس قدرا من ترک مالا یعنیه؛
ارجمندترین مردم کسی است که آن چه را که برایش سودی ندارد رها کند.
(الامالی،صدوق،ص??)

حدیث4499

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لاتَصحَب المائِق فَاِنَّهُ یُزَیِّنُ لَکَ فِعلَه وَ یَوَدُّ اَن تَکُونَ مِثلَه؛
همنشین بی خرد مباش که او کار (نابخردانه) خود را برای تو آراید و دوست دارد تو را چون خود نماید.
(قصارالحکم،293)

حدیث4500

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لایصیر العبد عبداً خالصاًللّه حتی یصیر المدح و الذم عنده سواء؛
آدمی بنده خالص خدا نمی شود تا آنگاه که ستایش و نکوهش نزد او یکسان شود.
(بحارالانوار،ج??ص???)

حدیث4501

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
من ولههُ الفقرُ ابطرهُ الغنی؛
آن که نَداری حیرانش کند، توانگری سرمستش می سازد.
(بحارالانوار،ج??ص???)

حدیث4502

امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
لا تقولوا باَلسنَتکم ما ینْقُصْ عَن قَدَرَکُم؛
چیزی را بر زبان نیاورید که از ارزش شما بکاهد.
(جلاءالعیون،ج?ص???)

حدیث4503

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
من صاحب الناس بالذی یحب ان یصاحبوه کان عدلا
هر که با مردم چنان رفتار کند که دوست دارد آنها با او آن گونه رفتار کنند، عادل است.
(کنزالفوائد،ج?ص???)

حدیث4504

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
تزاوروا و تلاقوا و تذاکروا و احیوا امرنا
به زیارت و دیدار یکدیگر بروید، با هم به سخن و مذاکره بنشینید و امر ما را (کنایه از حکومت و رهبری) زنده کنید.
(بحارالانوار،ج71،ص352)

حدیث4505

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
خُذِ الحِکمَه اَنَّی کانَت؛ فَاِنَّ الحِکمَه ضالَّه کُلِّ مُومِن
حکمت را هر کجا که یافتی فراگیر، زیرا حکمت گمشده هر مومن است.
(غررالحکم،ح3440)

حدیث4506

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
فِکرَةُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ اَلفِ سَنَةٍ
یک ساعت اندیشیدن در خیر و صلاح از هزار سال عبادت بهتر است.
(بحارالانوار،ج71ص326)

حدیث4507

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
اَجوَدُکُم مِن بَعدی رَجُلٌ عَلِمَ عِلماً فَنَشَرَ عِلمَهُ ؛
بخشنده ترین شما پس از من کسی است که دانشی بیاموزد آنگاه دانش خود را بپراکند.
(میزان الحکمه،ح13825)

حدیث4508

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن یَطلُبُ العِزَّ بِغَیرِ حَقٍّ یَذِلُّ وَ مَن عانَدَ الحَقُّ لَزِمَهُ الوَهنُ؛
هر کس به جز حق جویای عزت شود به ذلت در افتد و هر کس با حق عناد ورزد خوار گردد.
(تحف العقول،ص95)

حدیث4509

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
حق الکبیر توقیرهُ لِسنَّهِ و اجلالُهُ لِتَقدَّمَهُ فی الاسلام؛
حق آنکه بزرگتر است این است که او را به خاطر سنش احترام کنی و او را به خاطر اینکه برتو در مسلمانی پیشی داشته است،بزرگ شماری.
(جهادالنفس،ح19)

حدیث4510

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
واعـلـم ان الـعـمـل الـدائم القلیل علی الیقین افضل عند اللّه من العمل الکثیر علی غیریقین
بـدان بـه درستی که عمل دایمی اندک،که همراه با یقین باشد،نزد خداوند متعال،افضل از عمل بسیاری است که با یقین همراه نباشد.
(بحارالانوار،ج 69ح93)

حدیث4511

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَرج الله رَجاءَ لایجرّئکَ عَلی مَعصیتِه و خَف اللهَ خوفاً لا یؤیسُکَ مِن رَحمته؛
به خداوند امیدوار باش،امیدی که تو را بر انجام معصیتش جرات نبخشد و از خداوند بیم داشته باش بیمی که تو را از رحمتش ناامید نگرداند.
(جهادالنفس،ح109)

حدیث4512

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کَم مِن شَهوَةِ ساعَةٍ اَورَثَت حُزناً طَویلاً؛
چه بسیار خواهش های نفسانی لحظه ای ، که اندوه طولانی و درازی را در پی دارد.
(جهادالنفس،ح93)

حدیث4513

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ الناسِ مَن نَفَعَ النّاس؛
بهترین مردم کسی است که نفع رساننده مردم باشد.
(غررالحکم)

حدیث4514

امام حسن عسکری(علیه السلام) می فرمایند:
پارساترین مردم کسی است که در هنگام شبهه توقف کند . عابدترین مردم کسی است که واجبات را انجام دهد . زاهدترین مردم کسی است که حرام را ترک نماید . کوشنده ترین مردم کسی است که گناهان را رها سازد .
تحف العقول ، ص (519)

حدیث4515

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِعمَل بِفرائِض اللهِ تشکُن أتقَی النّاس؛
به واجبات الهی عمل کن تا پرهیزکارترین مردمان باشی.
(جهاد النفس،ح 242)

حدیث4516

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لایتـم المعروف الا بثلاث خصـال: تعجیله و تقلیل کثیره و ترک الامتنان به.
احسان و نیکی کامل نباشد،مگر با سه خصلت: شتاب در آن،کم شمردن بسیار آن و منت ننهادن بر آن.
تحف العقول،ص323

حدیث4517

از امام رضا (علیه السلام) پرسیدند:
ما حد التَّوکُل؟ فقال لی : اَن لا تَخافَ معَ اللهِ اَحَداً؛
حد توکل چیست؟ حضرت فرمودند: اینکه با وجود خدا از هیچ کس نترسی.
(جهاد النفس،ح 292)

حدیث4518

امام حسن عسگری علیه السلام فرمودند:
اَشَدُّ النّاس اجتهاداً مَنْ تَرَکَ الذُّنوبَ.
کوشنده ترین مردم کسی است که گناهان را رها سازد.
(تحف العقول ، ص 489)

حدیث4519

امام علی علیه السلام فرمودند:
لا غِنَی کَالعَقلِ، و لا فَقْرَ کَالجَهلِ، و لا میراثَ کَالاَدَب و لا ظَهیرَ کَالمُشاوَرَه
هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون جهل و هیچ میراثی چون ادب و هیچ پشتیبانی چون مشورت نخواهد بود.
(تحف العقول ص89)

حدیث4520

امام حسن مجتبی علیه السلام فرمودند:
لا تُجاهِدِ الطَّلَبَ جِهادَ الْغالِبِ وَ لا تَتَّکِلْ عَلَی الْقَدَرِ إِتَّکالَ المُسْتَسْلَمِ؛
چون شخص پیروز در طلب مکوش، و چون انسان تسلیم شده به قَدَر اعتماد مکن [بلکه با تلاش پیگیر و اعتماد و توکّل به خداوند، کار کن].

حدیث4521

امام علی (علیه السلام) می فرماید :
دو نعمت است که ارزش آنها را نمی دانند مگر کسی که آنها را از دست داده باشد : جوانی و تندرستی .
غررالحکم حدیث 5764

حدیث4522

امام علی علیه السلام فرمودند:
صوم النفس عن لذات الدنیا انفع الصیام
روزه نفس از لذتهای دنیوی سودمندترین روزه هاست.
(غرر الحکم، ج 1 ص 416)

حدیث4523

امام علی علیه السلام فرمودند:
لا یعابُ المَرْءُ بِتَاخیرِ حَقِْهِ اِنَْمَا یعابُ مَنْ اَخَذَ ما لَیسَ لَهُ؛
برای انسان عیب نیست که حقش تاخیر افتد، عیب آن است که چیزی را که حقش نیست بگیرد.
(الامالی ج 1 ص 76)

حدیث4524

امام علی علیه السلام فرمودند:
یابْنَ آدَمَ ما کَسَبْتَ فَوقَ قُوَّتِکَ ، فَاَنتَ فیهِ خازِنٌ لِغَیرِکَ.
ای فرزند آدم! هرچه بیشتر از مقدار خوراکت به دست آوری خزانه دار دیگران خواهی بود.
(مروج الذهب ج 2 ص 246)

حدیث4525

امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
لا تُمار فَیذْهَبَ بَهاوُکْ وَ لا تمازحْ فَیجْتَرَاُ عَلَیکَ؛
جدال مکن که ارزشت می رود و شوخی مکن که بر تو دلیر شوند.
(تحف العقول ص 486)

حدیث4526

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
ما عَرَفَ اَللهَ مَنْ عَصاهُ؛
خدا را نشناخته آن که نافرمانی اش کند.
(تحف العقول ص294)

حدیث4527

امام علی علیه السلام فرمودند:
ثمَرَهُ التَّفِریطِ النَّدامَهُ، وَ ثَمَرَهُ الْحَزمِ السَّلامَهُ
ثمره تفریط و کوتاهی پشیمانی است و ثمره دور اندیشی سلامت.
(محاظرات ج2 ص 313)

حدیث4528

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
قُولُوا لِلنّاسِ أحْسَنَ ما تُحِبُّونَ أن یقالَ لَکُمْ.
به مردم بگویید بهتر از آن چیزی که می خواهید به شما بگویند.
(محاضرات ج 1 ص 251)

حدیث4529

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَکْثَرُ مَصَارعِ الْعُقُولِ تَحْتَ بُرُوقِ الْمَطَامِعِ.
قربانگاه عقلها غالبا در پرتو طمعها است.
(محاضرات ج 1 ص 251)

حدیث4530

امام علی علیه السلام فرمودند:
قِیمَهُ کُلَّ امْرِی ءٍ مَا یحسِنُهُ
قیمت و ارزش هر کس به اندازه ی کاری است که به خوبی می تواند انجام دهد.
(بیان و التبین ص 179)

حدیث4531

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَلْعَفافُ زِینَهُ الْفَقْرِ، وَ الْشُّکْرُ زِینَهُ الْغِنَی.
خویشتن داری، زینت فقر است و سپاس گزاری زینت غنا و توانگری.
(تحف العقول ص 75)

حدیث4532

امام علی علیه السلام فرمودند:
مَنْ ظَنَّ بِکَ خَیرَاً فَصَدِقْ ظَنَّهْ.
کسی که به تو گمان نیکی برد، گمانش را (عملاً) تصدیق کن.
(نهج البلاغه نامه 31)

حدیث4533

امام محمدباقر علیه السلام فرمودند:
قولوا للناس احسن ما تحبون ان یقال لکم
بهترین چیزی را که دوست دارید درباره شما بگویند ، درباره مردم بگویید.
(بحارالانوار،ج65،ص152)

حدیث4534

امام جواد علیه السلام فرمودند:
اِیاک و مصاحبة الشریر ، فاِنه کالسیف المسلول یحسن منظره و یقبح اَثره
از همراهی و رفاقت با آدم شرور بپرهیز ،زیرا که او مانند شمشیر برهنه است که ظاهرش نیکو و اثرش زشت است.
(مسندالامام الجواد،ص243)

حدیث4535

امام حسین علیه السلام فرمودند:
من اَحبک نهاک و من اَبغضک اَغراک؛
کسی که تو را دوست دارد، از تو انتقاد می کند و کسی که با تو دشمنی دارد، از تو تعریف و تمجید می کند.
(بحار الانوار،ج75،ص128)

حدیث4536

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
لا فقر اَشد من الجهل ، لا مال اَعود من العقل .
هیچ تهیدستی سخت تر از نادانی و هیچ مالی سودمندتر از عقل نیست .
(اصول کافی،ج1،ص30)

حدیث4537

امام حسین علیه السلام فرمودند:
من طلب رضی الناس بسخط الله وکله الله إلی الناس .
کسی که برای جلب رضایت و خوشنودی مردم ، موجب خشم و غضب خداوند شود، خداوند او را به مردم وا می گذارد.
(بحارالانوار،ج78،ص126)

حدیث4538

امام حسین علیه السلام فرمودند:
من حاول اَمرا بمعصیة الله کان اَفوت لما یرجو و اَسرع لما یحذر.
کسی که بخواهد از راه گناه به مقصدی برسد ، دیرتر به آروزیش می رسد و زودتر به آنچه می ترسد گرفتار می شود .
(بحارالانوار،ج78،ص120)

حدیث4539

امام علی علیه السلام فرمودند:
خالطوا الناس مخالطه ان متم معها بکوا علیکم ، و ان عشتم حنوا الیکم؛
با مردم آن چنان معاشرت کنید که اگر بمیرید بر مرگ شما اشک ریزند و اگر زنده بمانید به شما عشق ورزند.
(نهج البلاغه)

حدیث4540

امام حسن علیه السلام فرمودند:
المسؤول حر حتی یعد ، ومسترق المسؤول حتی ینجز.
انسان تا وعده نداده ، آزاد است . اما وقتی وعده می دهد زیر بار مسؤولیت می رود و تا به وعدهاش عمل نکند رها نخواهد شد .
(بحار الانوار،ج78،ص113)

حدیث4541

امام حسین علیه السلام فرمودند:
لا أفلح قوم إشتروا مرضاة المخلوق بسخط الخالق.
کسانی که رضایت مخلوق را به بهای غضب خالق بخرند، رستگار نخواهند شد.
(مقتل خوارزمی،ج 1،ص239)

حدیث4542

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
انَّ الدینارَ وَ الدُّرهَمَ اَهْلَکا مَنْ کانَ قَبلکُمْ و هُما مُهْلِکاکُمْ.
همانا دینار و درهم پیشینیان شما را به هلاکت رساند و همین دو نیز هلاک کننده شماست.
(جهاد النفس، ص 247)

حدیث4543

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَنْ عَرَفَ اللهَ خافَ اللهَ و مَنْ خافَ اللهَ سَخَتْ نَفْسَهُ عَنِ الدُّنیا.
هر که خدا رابشناسد ترس او در دلش می افتد و هر از خدا ترسان باشد نفسش از دنیا باز می ماند.
(جهاد النفس، ص 83)

حدیث4544

امام صادق علیه السلام فرمودند:
الـرغبه فـی الـدنیـا تـورث الغم و الحزن والزهـد فـی الدنیا راحه القلب و البـدن.
رغبت و تمایل به دنیا مایه غم و اندوه و زهد و بـی میلی به دنیا سبب راحتی قلب و بدن است.
(تحف العقول، ص 358)

حدیث4545

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خوشا بر آن کس که افزونیِ دارایی اش را انفاق کند و از افزون‌گویی زبانش جلوگیری کند !
تحف العقول ص30

حدیث4546

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
اثنان یعلهما الله فی الدنیا البغی وعقوق الوالدین.
دو چیز را خداوند در دنیا کیفر می دهد: تعدی و ناسپاسی پدر و مادر.
(کنز العمال، ج 16، ص 462، ح 45458)

حدیث4547

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
اِیاکَ وَ المِزاحَ فَاِنَّهُ یذهَبُ بِنُورِ ایمانِکَ
از شوخی (بی مورد) بپرهیز، زیرا که شوخی نور ایمان تو را می برد.
(بحارالانوار،ج78،ص321)

حدیث4548

امام حسن عسگری علیه السلام فرمودند:
اَشَدُّ النّاس اجتهاداً مَنْ تَرَکَ الذُّنوبَ.
کوشنده ترین مردم کسی است که گناهان را رها سازد.
(تحف العقول ، ص 489)

حدیث4549

امام علی علیه السلام فرمودند:
لا غِنَی کَالعَقلِ، و لا فَقْرَ کَالجَهلِ، و لا میراثَ کَالاَدَب و لا ظَهیرَ کَالمُشاوَرَه
هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون جهل و هیچ میراثی چون ادب و هیچ پشتیبانی چون مشورت نخواهد بود.
(تحف العقول ص89)

حدیث4550

امام حسن مجتبی علیه السلام فرمودند:
لا تُجاهِدِ الطَّلَبَ جِهادَ الْغالِبِ وَ لا تَتَّکِلْ عَلَی الْقَدَرِ إِتَّکالَ المُسْتَسْلَمِ؛
چون شخص پیروز در طلب مکوش، و چون انسان تسلیم شده به قَدَر اعتماد مکن [بلکه با تلاش پیگیر و اعتماد و توکّل به خداوند، کار کن].

حدیث4551

امام علی (علیه السلام) می فرماید :
دو نعمت است که ارزش آنها را نمی دانند مگر کسی که آنها را از دست داده باشد : جوانی و تندرستی .
غررالحکم حدیث 5764

حدیث4552

امام علی علیه السلام فرمودند:
صوم النفس عن لذات الدنیا انفع الصیام
روزه نفس از لذتهای دنیوی سودمندترین روزه هاست.
(غرر الحکم، ج 1 ص 416)

حدیث4553

امام علی علیه السلام فرمودند:
لا یعابُ المَرْءُ بِتَاخیرِ حَقِْهِ اِنَْمَا یعابُ مَنْ اَخَذَ ما لَیسَ لَهُ؛
برای انسان عیب نیست که حقش تاخیر افتد، عیب آن است که چیزی را که حقش نیست بگیرد.
(الامالی ج 1 ص 76)

حدیث4554

امام علی علیه السلام فرمودند:
یابْنَ آدَمَ ما کَسَبْتَ فَوقَ قُوَّتِکَ ، فَاَنتَ فیهِ خازِنٌ لِغَیرِکَ.
ای فرزند آدم! هرچه بیشتر از مقدار خوراکت به دست آوری خزانه دار دیگران خواهی بود.
(مروج الذهب ج 2 ص 246)

حدیث4555

امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
لا تُمار فَیذْهَبَ بَهاوُکْ وَ لا تمازحْ فَیجْتَرَاُ عَلَیکَ؛
جدال مکن که ارزشت می رود و شوخی مکن که بر تو دلیر شوند.
(تحف العقول ص 486)

حدیث4556

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
ما عَرَفَ اَللهَ مَنْ عَصاهُ؛
خدا را نشناخته آن که نافرمانی اش کند.
(تحف العقول ص294)

حدیث4557

امام علی علیه السلام فرمودند:
ثمَرَهُ التَّفِریطِ النَّدامَهُ، وَ ثَمَرَهُ الْحَزمِ السَّلامَهُ
ثمره تفریط و کوتاهی پشیمانی است و ثمره دور اندیشی سلامت.
(محاظرات ج2 ص 313)

حدیث4558

امام محمد باقر علیه السلام فرمودند:
قُولُوا لِلنّاسِ أحْسَنَ ما تُحِبُّونَ أن یقالَ لَکُمْ.
به مردم بگویید بهتر از آن چیزی که می خواهید به شما بگویند.
(محاضرات ج 1 ص 251)

حدیث4559

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَکْثَرُ مَصَارعِ الْعُقُولِ تَحْتَ بُرُوقِ الْمَطَامِعِ.
قربانگاه عقلها غالبا در پرتو طمعها است.
(محاضرات ج 1 ص 251)

حدیث4560

امام علی علیه السلام فرمودند:
قِیمَهُ کُلَّ امْرِی ءٍ مَا یحسِنُهُ
قیمت و ارزش هر کس به اندازه ی کاری است که به خوبی می تواند انجام دهد.
(بیان و التبین ص 179)

حدیث4561

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَلْعَفافُ زِینَهُ الْفَقْرِ، وَ الْشُّکْرُ زِینَهُ الْغِنَی.
خویشتن داری، زینت فقر است و سپاس گزاری زینت غنا و توانگری.
(تحف العقول ص 75)

حدیث4562

امام علی علیه السلام فرمودند:
مَنْ ظَنَّ بِکَ خَیرَاً فَصَدِقْ ظَنَّهْ.
کسی که به تو گمان نیکی برد، گمانش را (عملاً) تصدیق کن.
(نهج البلاغه نامه 31)

حدیث4563

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
مَنْ أرادَ أن یکُنَ أقوَی النّاسِ فَلْیتَوکَّلْ عَلی اللهِ
هر که می خواهد که قویترین مردم باشد بر خدا توکل نماید.
(بحار الانوار،7 ، ص143)

حدیث4564

امام محمدباقر علیه السلام فرمودند:
خُذُوا الکلِمَةَ اطَّیبَةَ مِمَّنْ قالَها و إن لَم یعْمَل بِها
سخن طیب و پاکیزه را از هر که گفت بگیرید، اگر چه او خود، بدان عمل نکند.
(تحف العقول، ص391)

حدیث4565

امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
مَن لَم یجِد لِلاساءَةِ مَضَضّا لَم یکُن عِندَهُ لِلاِحسانِ مَوقعٌ.
کسی که مزه رنج و سختی را نچشیده، نیکی و احسان در نزد او جایگاهی ندارد.
(بحارالانوار، جلد 78، ص333)

حدیث4566

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
لَیسَ مِنَ الاَدَبِ اِظهارِ الفَرَح عِندَ المَحزونِ
اظهار شادی نزد غمدیده، از بی ادبی است.
(تحف العقول، ص489)

حدیث4567

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
کَفاکَ ادبا تَجنُّبُکَ ما تَکرهُ مِن غَیرکَ؛
در مقام ادب همین بس که آنچه برای دیگران نمی پسندی، خود از آن دوری کنی.
(مسند الامام العسکری، ص288)

حدیث4568

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَللِّّّسانُ سَبُعٌ، اِن خُلّیَ عَنهُ عَقَرَ
زبان، حیوان درنده است، اگر رها شود می گزد.
(نهج البلاغه)

حدیث4569

امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند:
من آنَس بِالله اِستوحَشَ مِنَ النّاس؛
کسی که با خدا مانوس باشد، از مردم گریزان گردد.
(مسند الامام العسکری، ص287)

حدیث4570

امام باقر علیه السلام فرمودند:
اِصبِروا عَلی اداء الفَرائضِ، وَ صابِروعَدُوُّکُم ، وَ رابِطو امامَکُمُ المُنتَظَرِِ
صبر کنید برگزاردن احکام شرع و شکیبایی ورزید در برابر دشمنتان و آماده و حاضر یراق باشید برای امامتان که در انتظار او هستید.
(غیبه النعمانی، ینابیع الموده)

حدیث4571

امام حسین علیه السلام فرمودند:
اِنّ اَعفَی النّاسِ مَن عَفا عِندَقُدرَتِهِِ
بخشنده ترین مردم کسی است که در هنگام قدرت می بخشد.
(الدره الباهره ، ص24)

حدیث4572

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
اَلعِبادَهُ سَبعونَ جُزء، اَفضَلُها جُزءً طَلَبُ الحَلالِ
عبادت هفتاد جزء است و بالاترین و بزرگترین جزء آن کسب حلال است.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

حدیث4573

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَلمُؤمِنُ بَشرُهُ فی وَجِهِهِ وَحُزنُهُ فی قَلبِهِ
شادی مومن در رخسار او و اندوهش در دل است.
(نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره325)

حدیث4574

امام حسین علیه السلام فرمودند:
مَن حاوَلَ اَمراً بمَعصِیَهِ اللهِ کانَ اَفوَتَ لِما یَرجُو وَاَسرَعَ لِمَجئ ما یَحذَرُ؛
آن که در کاری که نافرمانی خداست بکوشد امیدش را از دست می دهد و نگرانیها به او رو می آورد.
(بحار الانوار ، ج 3 ، ص 397)

حدیث4575

امام صادق علیه السلام فرمودند:
إنَّ اللهَ عَزَّوَجَّلَ یََرحَمُ الرَّجُلَ لَشُدَةِ حُبِّ لُوَلَدُه.
براستی که خداوند عزوجل رحم می نماید مرد را، به سبب شدت محبت او به فرزندش.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

حدیث4576

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:
مَن رَدَّ عَن عِرضِ اَخیهِ المُسلِمِ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ اَلبَتَّةَ
هرکس آبروی مؤمنی را حفظ کند، بدون تردید بهشت بر او واجب شود.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

حدیث4577

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
إنَّ الصَّدَقَة َلتُطفِئُ غَضَبَ الرَّبِّ
صدقه، خشم پروردگار را فرو می‌نشاند.
(کنزالعمال، ح161143 )

حدیث4578

حضرت امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تنها کسی باید در صدر مجلس بنشیند که سه ویژگی داشته باشد:
1- هر گاه از او پرسش کنند پاسخ دهد.
2- هر گاه دیگران از سخن گفتن درماندند، او سخن بگوید.
3- نظری بدهد که خیر و صلاح اهل آن مجلس در آن باشد.
هر کس این ویژگیها را نداشته باشد و درصدر مجلس بنشیند، احمق است.
بحارالانوار، ج78، ص 304.

حدیث4579

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر چیزی شرافتی و حرمتی دارد؛ شریفترین مجالس آن است که رو به قبله باشد.
بحارالانوار، ج75، ص 469.

حدیث4580

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
به پدران خود نیکی کنید، تا فرزندانتان به شما نیکی کنند.
تحف العقول، ص 359.

حدیث4581

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
انسان بخیل، آسایش ندارد.
بحارالانوار، ج73، ص 303.

حدیث4582

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
همنشینی با اهل دین شرف دنیا و آخرت است و مشاورت با خردمند خیر خواه، محنت و برکت و هدایت است و توفیقی است از خداوند. پس چنانچه شخص عاقل و خردمند تو را راهنمایی کرد، مبادا سرپیچی کنی که هلاک خواهی شد.
بحارالانوار، ج78، ص 313.

حدیث4583

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
در کارت با کسانی مشورت کن که از خدا می ترسند.
بحارالانوار، ج75، ص 58.

حدیث4584

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس که پای بند رأی خود شد، به هلاکت رسید و هر که با دیگران مشورت کرد، شریک عقل آنان شد.
نهج البلاغه حکمت، 161.

حدیث4585

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ای علی! کسی از خدا طلب خیر کند، سرگردان نشود و کسی که مشورت کرد، پشیمان نگشت.
امالی شیخ طوسی، ص 136.

حدیث4586

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خوشبخت کسی است که در نفس خود فراغتی یابد و به کار اصلاح آن بپردازد.
بحارالانوار، ج78، ص 203.

حدیث4587

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
آزار نرساندن، نشانه ی کمال خرد و مایه ی آسایش دو گیتی است.
تحف العقول، ص 283.

حدیث4588

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ادب نیکو، زیور خرد است.
بحارالانوار، ج77، ص 131.

حدیث4589

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین میراث پدران برای فرزندان، ادب است نه مال و ثروت؛ زیرا ثروت از بین می رود و ادب می ماند.
اصول کافی، ج8، ص 150.

حدیث4590

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ادب نیکو، سبب تزکیه اخلاق است.
غررالحکم، ح 5520.

حدیث4591

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خوشبخت ترین مردم، کسی است که با مردم به بزرگواری رفتار کند.
بحارالانوار، ج74، ص 185.

حدیث4592

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
بر شما باد به حسن خلق زیرا که صاحبش را به درجه ی روزه داران و نمازگزاران واقعی می رساند.
وسایل الشیعه، ج 15، ص 199.

حدیث4593

حضرت امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
برادران در میان خود به سه چیز نیازمندند که اگر به کار بندند، دوستی بپاید و گرنه از یکدیگر جدا شوند و دشمن هم گردند، آن سه چیز این هاست: انصاف با یکدیگر، مهربانی با یکدیگر و حسد نبردن نسبت به هم.
تحف العقول، ح 322.

حدیث4594

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برادری کردن به خاطر خدا، محبت را خالص می گرداند.
غررالحکم، ح 9828.

حدیث4595

حضرت امام حسن (علیه السلام) می فرمایند:
با هیچ کس رفت و آمد مکن تا بدانی کجاها رفت و آمد می کند، چون از حالش به خوبی آگاه شدی و معاشرتش را پسندیدی، بر پایه ی گذشت از لغزشها و کمک و همیاری در سختی ها با او برادری کن.
تحف العقول، ح 233.

حدیث4596

حضرت امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
قویترین فرد در ایجاد ارتباط کسی است که با کسی که از او بریده، رابطه برقرار کند.
بحارالانوار، ج78، ص 121.

حدیث4597

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برای خدا به دین اهل طاعت او برو و هدایت را از اهل ولایت او بگیر.
بحارالانوار، ج74، ص 347.

حدیث4598

امام سجاد (سلام الله علیها)می فرمایند:
حق استاد تو این است که بزرگش داری و محضرش را محترم شماری و با دقت به سخنانش گوش سپاری.
من لا یحضرالفقیه، ج2، ص 620.

حدیث4599

امام صادق (سلام الله علیها)می فرمایند:
در پیشگاه کسی که از او دانش می آموزید، فروتن باشید.
اصول کافی، ج1، ص 36.

حدیث4600

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
هیچ جرعه ای سرنکشیدم که نزد من خوشتر از جرعه ی خشمی باشد که با آن طرف مقابل را کیفر ندهم.
اصول کافی، ج2، ص 109.

حدیث4601

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از بدی دیدن به خشم نیاید، از خوبی سپاسگذار نیست.
بحارالانوار، ج73، ص 264.

حدیث4602

امام صادق(سلام الله علیه)می فرمایند:
اف برمسلمانی که برای کار دین خویش و پرس و جو درباره ی آن، (دست کم) روزجمعه ی هر هفته خود را، از کارهای دیگر فارغ نمی سازد.
خصال شیخ صدوق، ص 393.

حدیث4603

امام علی(سلام الله علیه)می فرمایند:
چقدر شایسته است که انسان در ساعتی از زندگی خود از مشغولیت های زندگی چشم بپوشد و به حساب نفس خود برسد و درآنچه که در روز و شب خود به دست آورده و یا از کف داده، اندیشه نماید.
غررالحکم، ح4749.

حدیث4604

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)می فرمایند:
بهترین شما کسی است که در برخورد با مردم نرم تر و مهربان تر است و ارزشمندترین مردم کسانی هستند که با همسرانشان مهربان و بخشنده اند.
کنزالعمال، ج7، ص 225.

حدیث4605

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند از پرخوری و بیکاری زیاد نفرت دارد.
بحارالانوار، ج76، ص 180.

حدیث4606

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
منفورترین خلق خدا، بنده ای است که مردم از زبان او بترسند.
اصول کافی، ج2، ص 323.

حدیث4607

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند سبحان، از آدم و قیح گستاخ در گناهان نفرت دارد.
غررالحکم، ح 3437.

حدیث4608

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
سه کس نزد خدا از همه منفورترند: کسی که روز زیاد می خوابد در حالی که شب اصلا نمازی نخوانده است و کسی که زیاد می خورد و هنگام غذا خوردن نام و حمد خدا نمی گوید و کسی که بی دلیل می خندد.
کنزالعمال، ص 2143.

حدیث4609

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
بنده ایمان را به کمال نمی رساند مگر سه خصلت در او باشد: انفاق در هنگام تنگ دستی، انصاف دادن و سلام کردن .
کنزالعمال، ح 107.

حدیث4610

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
هر مؤمنی که گرفتاری مومن تنگدستی را رفع کند، خداوند حوائج او را در دنیا و آخرت آسان و برآورده می سازد.
اصول کافی، ج2، ص200

حدیث4611

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
پیش از آن که مورد حسابرسی قرار گیرید، خود به حساب نفستان برسید و پیش از آن که سنجیده شوید، خود نفستان را در ترازوی سنجش بگذارید و برای آن حسابرسی بزرگ آماده شوید.
بحارالانوار، ج70، ص 73.

حدیث4612

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
نفسی های خود را با حسابرسی به پند کشید و با مخالفت کردن با آن زمامش را در اختیار گیرید.
غررالحکم، ح6794.

حدیث4613

امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند:
از ما نیست هر کس هر روز محاسبه ی نفس نکند (و از خود برای کارهایی که در آن روز کرده است، حساب نکشد) تا اگر کار نیکی کرده است بر آن بیفزاید و اگر کار بدی کرده است به درگاه خدا توبه کند.
تحف العقول، حدیث 292.

حدیث4614

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
زمانی که قدرت داری با گذشت باش و در زمان تنگدستی بخشنده و در عین نیازمندی ایثارگر، تا فضل تو به کمال رسد.
غررالحکم، ح 7179.

حدیث4615

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
سزاوار نیست مؤمن در مجلسی بنشیند که درآن معصیت خداوند می شود و او نمی تواند آن وضع راتغییر دهد.
اصول کافی، ج2، ص 374.

حدیث4616

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کم خوری نشانه ی پاکدامنی است و پرخوری نشانه ی اسراف و زیاده روی.
مستدرک الوسایل، ج16، ص 213.

حدیث4617

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
با خوردن و آشامیدن زیاد دلها را نمیرانید؛ زیرا همان گونه که زراعت بر اثر آب زیاد از بین می رود، دلها نیز بر اثر پرخوری می میرد.
تنبیه الخواطر، ج1، ص 46.

حدیث4618

حضرت امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
تنها کسی باید در صدر مجلس بنشیند که سه ویژگی داشته باشد:
1- هر گاه از او پرسش کنند پاسخ دهد.
2- هر گاه دیگران از سخن گفتن درماندند، او سخن بگوید.
3- نظری بدهد که خیر و صلاح اهل آن مجلس در آن باشد.
هر کس این ویژگیها را نداشته باشد و درصدر مجلس بنشیند، احمق است.
بحارالانوار، ج78، ص 304.

حدیث4619

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر چیزی شرافتی و حرمتی دارد؛ شریفترین مجالس آن است که رو به قبله باشد.
بحارالانوار، ج75، ص 469.

حدیث4620

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
اخلاقت را نیکو گردان تا خداوند حسابت را آسان گرداند.
امالی شیخ طوسی، ص 174.

حدیث4621

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
بر شما باد به حسن خلق زیرا که صاحبش را به درجه ی روزه داران و نمازگزاران واقعی می رساند.
وسایل الشیعه، ج 15، ص 199.

حدیث4622

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
به ناتوانتر از خودت بنگر، و به توانگرتر از خویش منگر، زیرا که این کار، تو را به آنچه قسمت تو شده است، قانع تر می سازد.
اصول کافی، ج8، ص 244.

حدیث4623

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
به آنچه به تو داده شده، قانع باش تا حسابت سبک گردد.
بحارالانوار، ج77، ص 187.

حدیث4624

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
نفسی های خود را با حسابرسی به پند کشید و با مخالفت کردن با آن زمامش را در اختیار گیرید.
غررالحکم، ح6794.

حدیث4625

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بخل ورزیدن به آنچه در دست داری، بد گمانی به معبود است.
غررالحکم، ح 1258.

حدیث4626

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
همنشینی با اهل دین شرف دنیا و آخرت است و مشاورت با خردمند خیر خواه، محنت و برکت و هدایت است و توفیقی است از خداوند. پس چنانچه شخص عاقل و خردمند تو را راهنمایی کرد، مبادا سرپیچی کنی که هلاک خواهی شد.
بحارالانوار، ج78، ص 313.

حدیث4627

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
در کارت با کسانی مشورت کن که از خدا می ترسند.
بحارالانوار، ج75، ص 58.

حدیث4628

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
راهنمایی کردن مشورت کننده، گزاردن حق نعمت است.
تحف العقول، ص 283.

حدیث4629

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس که پای بند رأی خود شد، به هلاکت رسید و هر که با دیگران مشورت کرد، شریک عقل آنان شد.
نهج البلاغه حکمت، 161.

حدیث4630

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کسی از خدا طلب خیر کند، سرگردان نشود و کسی که مشورت کرد، پشیمان نگشت.
امالی شیخ طوسی، ص 136.

حدیث4631

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کوشش در راه اصلاح توده ی مردم، از کمال خوشبختی است.
غررالحکم، ح 9361.

حدیث4632

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خوشبخت کسی است که در نفس خود فراغتی یابد و به کار اصلاح آن بپردازد.
بحارالانوار، ج78، ص 203.

حدیث4633

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
از سعادت آدمی است که محل کسب و کارش در شهر خودش باشد و همنشینانش مردان صالح باشند و فرزندی داشته باشد که کمک او باشد.
الحضال، ص 159.

حدیث4634

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشبخت ترین مردم کسی است که نفس او متقاضی طاعت خدا باشد.
غررالحکم، ح 3396.

حدیث4635

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ادب نیکو، زیور خرد است.
بحارالانوار، ج77، ص 131.

حدیث4636

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
هر که دست از آزار مردم بردارد، یک دست از آنها نگه داشته و مردم دستهای بسیار از (آزار) او نگه می دارند.
الحضان، ص 17.

حدیث4637

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند بزرگ فرموده است هر که بنده ی مرا بیازارد، با من اعلان جنگ دهد.
اصول کافی، ج 2، ص 17.

حدیث4638

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
آزار نرساندن، نشانه ی کمال خرد و مایه ی آسایش دو گیتی است.
تحف العقول، ص 283.

حدیث4639

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) می فرمایند:
الزم رجلها فان الجنة تحت اقدامها؛
در خدمت مادر باش، زیرا بهشت زیر پای مادران است.
کنزالعمال، ج16، ص 426.

حدیث4640

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لتکن لک فی کل شیء نیه صالحة حتی النوم و الأکل؛
در هر چیز باید نیتی نیک داشته باشی، حتی در خوردن و خواب.
مکارم الاخلاق، ج2، ص 370.

حدیث4641

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تعمل شیئا من الخیر ریاء و لاتدعه حیاء؛
هیچ کار خیری را ریاکارانه انجام نده و آن را از روی حیا ترک مکن.
بحارالانوار، ج77، ص 163.

حدیث4642

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من عرض لأخیه المسلم المتکلم فی حدیثه فکانما خدش وجهه؛
هر که در میان سخن برادر مسلمانش بدود، چنان است که چهره ی او را بخراشد.
اصول کافی، ج2، ص 660.

حدیث4643

قال الامام علی (علیه السلام):
ان هذه القلوب تمل کما تمل الابدان فاتبغوا لها طرائف الحکم؛
همانا این دلها همانند بدن ها افسرده می شوند، پس برای شادابی دلها سخنان زیبای حکمت آمیز بجویید.
نهج البلاغه، حکمت 91.

حدیث4644

قال الامام الکاظم (علیه السلام):
لیس شیء أنکی لإبلیس و جنوده من زیارة الإخوان فی الله بعضهم لبعض؛
هیچ چیز به اندازه ی دیدار برادران از یکدیگر به خاطر خدا، ابلیس و سپاه او را درهم نمی کوبد.
اصول کافی، ج2، ص 188.

حدیث4645

حضرت امام حسین (علیه السلام) می فرمایند:
قویترین فرد در ایجاد ارتباط کسی است که با کسی که از او بریده، رابطه برقرار کند.
بحارالانوار، ج78، ص 121.

حدیث4646

حضرت امام حسن (علیه السلام) می فرمایند:
با هیچ کس رفت و آمد مکن تا بدانی کجاها رفت و آمد می کند، چون از حالش به خوبی آگاه شدی و معاشرتش را پسندیدی، بر پایه ی گذشت از لغزشها و کمک و همیاری در سختی ها با او برادری کن.
تحف العقول، ح 233.

حدیث4647

قال الامام علی (علیه السلام):
ینبغی للمسلم أن یتجنب مواخاة: الماجن الفاجر، والأحق، و الکذاب؛
مسلمان باید از برادری کردن با سه گروه دوری کنند: شوخ بی حیا، احمق و دروغگو.
اصول کافی، ج2، ص 639.

حدیث4648

قال الامام الباقر (علیه السلام):
لاتقارن و لاتواخ اربعة: الاحق و البخیل و الجبان واکذاب؛
با چهار کس هم نشینی و برادری مکن: احمق، بخیل، ترسو و دروغگو.
خصال شیخ صدوق ص 244.

حدیث4649

امام کاظم (علیه السلام)می فرمایند:
من قصد الیه رجل من إخوانه مستجیرا به فی بعض أحواله فلم یجره، بعد أن یقدر علیه فقد قطع ولایة الله تبارک و تعالی؛
کسی که برادرش برای رفع گرفتاری یا حاجتی به او پناه ببرد و او بتواند پناهش دهد (مشکل او را حل نماید) اما ندهد، بی گمان پیوند ولایت خدای تبارک و تعالی را بریده است.
بحارالانوار، ج74، ص 314.

حدیث4650

امام باقر (علیه السلام)می فرمایند:
من الستفاد أخا فی الله علی ایمان بالله و وفاأ بإخائه، طلبا لمرضاة الله فقد استفاد شعاعا من نور الله؛
هر کس برای جلب رضای خدا، بر پایه ی ایمان به او و وفاداری به برادری، برادری خدایی و دینی به دست آورد پرتوی از نور خدا را به دست آورده است.
تحف العقول، ح 295.

حدیث4651

قال الامام علیٌ (علیه السلام):
من لم تکن مودته فی الله فاحذره، فإن مودته لئیمة و صحبته مشومة؛
از کسی که دوستیش برای خدا نباشد بپرهیز؛ زیرا دوستی او پستی است و همنشینی با او شوم و بی برکت.
غررالحکم، ح 8978.

حدیث4652

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
إذا أحب احدکم اخاه فلیعلمه؛
هرگاه یکی از شما، برادر خود را دوست داشته باشد، آن را به او اظهار کند.
میزان الحکم، ج1، ص 72.

حدیث4653

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
زبانت را نگهدار تا برادرت را صاحب شوی.
بحارالانوار، ج74، ص 156.

حدیث4654

امام سجاد (علیه السلام)می فرمایند:
مبغوض ترین مردم نزد خداوند عزوجل کسی است که ادعای پیروی از امامی را دارد ولی در عمل به او اقتدا نمی کند.
بحارالانوار، ج71، ص 178.

حدیث4655

امام علی (علیه السلام)می فرمایند: راکتب الظلم یکبو به مرکبه؛
کسی که بر مرکب ظلم سوار شود، مرکبش او را سرنگون می کند.
غررالحکم، ح 3448.

حدیث4656

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم): می فرمایند:
از دعای ستمدیده بترسید: زیرا چنین دعایی بر ابرها سوار است؛ خداوند می فرماید: به عزت و جلالم سوگند که تو را یاری می رسانم، گرچه بعد از مدتی.
کنزالعمال، ح 7600.

حدیث4657

امام صادق (علیه السلام)می فرمایند:
تواضعوا لمن طلبتم منه العلم ؛
در پیشگاه کسی که از او دانش می آموزید، فروتن باشید.
اصول کافی، ج1، ص 36.

حدیث4658

امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
حق استاد تو این است که بزرگش داری و محضرش را محترم شماری و با دقت به سخنانش گوش سپاری.
من لا یحضرالفقیه، ج2، ص 620.

حدیث4659

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُمْ ، وَ اِذا وَ عَدتُموهُمْ شَیْئا فَفُوا لَهُمْ ، فَاِنَّهُمْ لا یَدْرونَ اِلاّ اَ نَّـکُمْ تَرْزُقونَهُمْ ؛
کودکان را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید و هرگاه به آنان وعده دادید، به آن وفا کنید، زیرا آنان ، روزی دهنده خود را کسی غیر از شما نمی‌دانند .
کافی ، ج 6، ص 49، ح 3.

حدیث4660

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ بَکی صَبیٌّ لَهُ فَاَرْضاهُ حَتّی یُسَکِّنَهُ ، اَعْطاهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الْجَنَّةِ حَتّی یَرْضی؛
هر کس کودک گریان خود را راضی کند تا آرام شود، خداوند از بهشت آن‌قدر به او می‌دهد تا راضی شود .
الفردوس ، ج 3، ص 549، ح 5715 .

حدیث4661

امام علی (علیه السلام):
چقدر شایسته است که انسان در ساعتی از زندگی خود از مشغولیت های زندگی چشم بپوشد و به حساب نفس خود برسد و درآنچه که در روز و شب خود به دست آورده و یا از کف داده، اندیشه نماید.
غررالحکم، ح4749.

حدیث4662

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند از پرخوری و بیکاری زیاد نفرت دارد.
بحارالانوار، ج76، ص 180.

حدیث4663

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
منفورترین خلق خدا، بنده ای است که مردم از زبان او بترسند.
اصول کافی، ج2، ص 323.

حدیث4664

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
منفورترین فرد نزد خدا کسی است که گفتار امامی را می گوید، اما به کردار او رفتار نمی کند.
اصول کافی، ج8، ص 234.

حدیث4665

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
وَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ لَوْ اَنَّ رَجُلاً غَشِیَ امْرَاَتَهُ وَ فِی الْبَیْتِ صَبیٌّ مُسْتَیْقِظٌ یَراهُما وَیَسْمَعُ کَلامَهُما وَنَفَسَهُما ما اَفْلَحَ اَبَدا ؛ اِذا کانَ غُلاما کانَ زانیا اَوْ جاریَةً کانَتْ زانیَةً؛
سوگند به کسی که جانم به دست اوست ، اگر کسی با همسرش درآمیزد و در اتاق ، کودکی بیدار باشد که آنان را ببیند و سخن گفتن و صدای نَفَس آنان را بشنود ، هرگز رستگار نمی‌شود . اگر پسر باشد ، مردی زناکار و اگر دختر باشد ، زنی زناکار می‌گردد .
کافی، ج 5، ص 500، ح 2.

حدیث4666

امام علی (علیه السلام):
خَیْرُ مَنْ شاوَرْتَ ذَوُو النُّهی وَالْعِلْمِ ، وَ اُولُو التَّجارِبِ وَ الْحَزْمِ؛
بهترین مشاوران، دارندگان عقل، علم، تجربه و دوراندیشی‌اند.
غرر الحکم ، ح 4990.

حدیث4667

امام علی (علیه السلام):
جالِسِ الْعُلَماءَ یَزْدَدْ عِلْمُکَ وَ یَحْسُنْ اَدَبُکَ وَ تَزْکُ نَفْسُکَ؛
با علما هم‌نشین باش، تا علمت زیاد و ادبت نیکو و جانت پاک گردد.
غرر الحکم ، ح 4786.

حدیث4668

امام باقر (علیه السلام):
مَنْ عَلَّمَ بابَ هُدیً فَلَهُ مِثْلُ اَجْرِ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَ لا یُنْقَصُ اُولئِکَ مِنْ اُجورِهِمْ شَیْئاً وَ مَنْ عَلَّمَ بابَ ضَلالٍ کانَ عَلَیْهِ مِثْلُ اَوزارِ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَ لا یُنْقَصُ اُولئِکَ مِنْ اَوزارِهِمْ شَیْئا؛
هرکس باب هدایتی را به کسی آموزش دهد، پاداش همه کسانی را که به آن عمل کنند، دارد، بی آنکه چیزی از پاداش آنان کم شود و هرکس باب گمراهی را یاد دهد، گناهان همه کسانی که بدان عمل کنند، بر او نیز بار می‌شود، بی آن‌که چیزی از گناهان آنان کم شود.
کافی ، ج 1، ص 35، ح 4.

حدیث4669

امام صادق (علیه السلام):
وَ الْمُتَعَلِّمُ یَحْتاجُ اِلی رَغْبَةٍ وَ اِرادَةٍ و فَراغٍ وَ نُسُکٍ وَ خَشْیَةٍ وَ حِفْظٍ وَ حَزْمٍ؛
دانش اندوز به شوق، اراده، فراغت، عبادت، ترس از خدا، مراقبت و آینده‌نگری نیاز دارد.
مصباح الشریعه، ص 15.

حدیث4670

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
اِنَّ لُقْمانَ قالَ لاِبْنِهِ : یا بُنَیَّ عَلَیْکَ بِمَجالِسِ الْعُلَماءِ وَ اسْتَمِعْ کَلامَ الْحُکَماءِ فَاِنَّ اللّه‌َ یُحْیِی الْقَلْبَ الْمَیِّتَ بِنورِ الْحِکْمَةِ کَما یُحْیِی الاَْرْضَ الْمَیتَةَ بِوابِلِ الْمَطَرِ؛
لقمان به پسرش گفت: فرزندم! همواره در مجلس دانشمندان باش و سخنان حکیمان را بشنو، که خداوند، دل مرده را به نور حکمت زنده می‌کند؛ همان گونه که زمین مرده را با باران سیل‌آسا، زنده می‌گرداند.
معجم الکبیر ، ج 8 ، ص 199، ح 7810.

حدیث4671

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
قَلْبٌ لَیْسَ فیهِ شَی‌ءٌ مِنَ الحِکمَةِ کَبَیْتٍ خَرِبٍ ، فَتَعَلَّموا وعَلِّموا ، وتَفَقَّهوا ولا تَموتوا جُهّالاً ؛ فَاِنَّ اللّه‌َ لا یَعذِرُ عَلَی الْجَهْلِ؛
دلی که در آن حکمت نیست، همچون خانه‌ای ویران است. پس بیاموزید و آموزش دهید، بفهمید و نادان نمیرید که خدای عزّ و جلّ، بهانه‌ای را برای نادانی نمی‌پذیرد.
الفردوس ، ح 4590.

حدیث4672

امام علی (علیه السلام):
یا مُؤمِنُ اِنَّ هذَا الْعِلْمَ وَالاَْدَبَ ثَمَنُ نَفْسِکَ فَاجْتَهِدْ فی تَعَلُّمِها فَما یَزیدُ مِنْ عِلْمِکَ وَ اَدَبِکَ یَزیدُ فی ثَمَنِکَ وَ قَدْرِکَ، فَاِنَّ بِالْعِلْمِ تَهْتَدی اِلی رَبِّکَ؛
ای انسان با ایمان، در حقیقت این دانش و ادب، بهای توست، پس در آموختن آن بکوش، زیرا هرچه بر دانش و ادبت افزوده شود، بر ارج و بهای تو افزوده می‌شود، چرا که با دانش به سوی پروردگارت هدایت می‌شوی.
روضة الواعظین، ص 11.

حدیث4673

امام علی علیه‌السلام :
ایّاکَ وَ طولَ الاَْمَلِ فَکَمُ مِنْ مَغْرورٍ اِفْتَتَنَ بِطولِ اَمَلِهِ فَاَفْسَدَ عَمَلَهُ وَ قَطَعَ اَجَلَهُ فَلا اَمَلَهُ اَدْرَکَ وَ لا مافاتَهُ اسْتَدْرَکَ ؛
از آرزوی دور و دراز بپرهیز، چه بسا فریب خورده‌ای که به آرزوی دراز خویش، فریب خورد و کارش را تباه و مرگش را قطعی کرد و در نتیجه، نه به آرزویش رسید و نه آنچه را که از دست داده بود، جبران کرد.
عیون الحکم والمواعظ ، ص 99، ح 2278 .

حدیث4674

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَوْتُ الاِْنْسانِ بِالذُّنوبِ اَکْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالاَْجَلِ وَ حَیاتُهُ بِالبِرِّ اَکْثَرُ مِنْ حَیاتِهِ بِالْعُمُرِ؛
مرگ انسان‌ها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدنِ اَجَل است و زنده ماندن انسان‌ها در نتیجه نیکی‌هایشان، بیشتر از زندگی کردنشان به خاطر باقی بودنِ عمر است.
مکارم الاخلاق، ص 362.

حدیث4675

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
طوبی لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ حَسُنَ عَمَلُهُ فَحَسُنَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ رَضیَ عَنْهُ رَبُّهُ وَ وَیْلٌ لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ ساءَ عَمَلُهُ وَ ساءَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ سَخِطَ عَلَیْهِ رَبُّهُ؛
خوشا به سعادت کسی که عمرش طولانی و کردارش خوب باشد. چنین کسی عاقبتش خوب است؛ زیرا پروردگارش از او راضی است. و وای بر کسی که عمرش طولانی و کردارش بد باشد. چنین کسی عاقبتش بد است؛ چرا که پروردگارش از او ناراضی است.
بحارالأنوار، ج 69، ص 400، ح 95.

حدیث4676

امام صادق علیه‌السلام :
تَجَنَّـبُوا الْبَوائِقَ یُمَدَّ لَکُمْ فِی الاَْعْمارِ؛
از فتنه‌ها و بدی‌ها کناره بگیرید، تا عمرتان طولانی شود .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج 2، ص 40، ح 90.

حدیث4677

امام علی علیه‌السلام :
بَرَکَةُ الْعُمْرِ فی حُسْنِ العَمَلِ ؛
برکت عمر در خوب انجام دادنِ کارهاست.
غررالحکم ، ح 4434 .

حدیث4678

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم :
یَابْنَ آدَمَ! اِبْرِرْ واِلدَیْکَ وَ صِلْ رَحِمَکَ، یُیَسَّر لَکَ یُسْرُکَ وَ یُمَدَّ لَکَ فی عُمْرِکَ و اَطِع رَبَّکَ تُسَّمی عاقِلاً و لا تَعصَهُ تُسَمّی جاهِلاً ؛
ای فرزند آدم! به پدر و مادرت نیکی کن و صله رحم داشته باش تا خداوند، کارت را آسان و عمرت را طولانی بگرداند. پروردگارت را فرمان ببر تا خردمند به شمار آیی و از او نافرمانی نکن که نادان شمرده می‌شوی.
الفردوس، ج 5، ص 282، ح 8190 .

حدیث4679

امام جواد (علیه السلام)می فرمایند:
لن یستکمل العبد حقیقة الإیمان حتی یؤثر دینه علی شهوته؛
بنده هرگز حقیقت ایمان را به کمال نرساند مگر آنگاه که دینش را بر هوس خود ترجیح دهد.
میزان الحکمه، ج1، ص 372.

حدیث4680

امام باقر (علیه السلام)می فرمایند:
الکمال و کل الکمال التفقه فی الدین و الصبر علی انائبة و تقدیر المعیشه؛
کمال و بلکه همه ی کمال انسانی در سه چیز است: دانا بودن در دین و احکام آن، شکیبا بودن در ناراحتی ها و مصائب و برنامه ریزی درست در اقتصاد زندگی .
اصول کافی، ج1، ص 32.

حدیث4681

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
أقرب الآراء من النهی ابعدها من الهوی؛
خردمندانه ترین رأی آن است که از هوای نفس دورتر باشد.
غررالحکم، ح5902.

حدیث4682

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
شر الآراء ما خالف الشریعة؛
بدترین رأی آن است که مخالف شریعت باشد.
نهج البلاغه، حکمت 179.

حدیث4683

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
الرأی کثیر و الحزم قلیل؛
رأی بسیاراست و دوراندیشی کم.
غررالحکم، ح1213.

حدیث4684

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
افضل الناس رأیا من لا یستغنی عن رأی مشیر؛
رأی آن کس برتر است که خود را از رأی مشاور بی نیاز نداند.
غررالحکم، ح3152.

حدیث4685

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
من استبد برأیه هلک و من شاور الرجال شارکها فی عقولها.
هر که خود رایی کند، نابود شود و هر که با بزرگان مشورت کند، در خردهایشان شریک گردد.
نهج البلاغه، حکمت 161

حدیث4686

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
ضلة الرای تفسد المقاصده؛
نادرستی رأی، اهداف را تباه می کند.
غررالحکم، ح5902.

حدیث4687

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
وقتی پندی برای برادرتان در ذهن خویش می یابید، به او ارزانی اش کنید.
نهج الفصاحه/ح 245.

حدیث4688

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
من عمل علی غیر علم کان ما یفسد اکثر مما یصلح؛
هر کس که بدون علم و آگاهی کار کند، بیش از آن که اصلاح کند، خراب می کند!
بحارالانوار/ج74/ص150.

حدیث4689

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
الجلیس الصالح خیر من الوحدة و الوحدة خیر من جلیس السوء؛
همنشین خوب بهتر از تنهایی است و تنهایی بهتر از همنشین بد.
بحارالانوار/ج74/ص84.

حدیث4690

رسول اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر کس از وادی ذلت بار گناه و معصیت، به عزت اطاعت خدا روی آورد، خدای بلند مرتبه بدون این که او مونسی داشته باشد، با او انس می گردد و بدون داشتن مال او را یاری می نماید.
بحارالانوار/ج72/ص359.

حدیث4691

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
من ستر علی اخیه ستره الله فی الدنیا و الاخرة.
هر که پرده پوش برادر خویش در دنیا باشد، خدا در دنیا و آخرت پرده پوش او می شود.
نهج الفصاحه/ح 2764.

حدیث4692

رسول اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
خیر الناس من انتفع به الناس.
بهترین مردم کسی است که مردم از او بهره مند شوند.
بحارالانوار/ج75/ص23.

حدیث4693

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند :
افضل العبادة ادمان التفکر فی الله و فی قدرته.
برترین عبادت، اندیشیدن مداوم درباره ی خدا و قدرت اوست.
اصول کافی/ج2/ص55.

حدیث4694

حضرت امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
اجعل نفسک عدوا نجاهده و عاریة تردها.
نفس خود را چون دشمنی دان که با او مبارزه می کنی و امانتی است که باید برگردانی.
تحف العقول/ ج 304.

حدیث4695

حضرت امام باقر(علیه السلام) می فرمایند:
لا فضیلة کالجهاد و لاجهاد کمجاهدة الهوی.
هیچ فضیلتی چون جهاد نیست و هیچ جهادی مانند مبارزه با هوای نفس نیست.
تحف العقول/ ج286.

حدیث4696

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
ان المجاهد نفسه علی طاعة الله و عن معاصیه عندالله سبحانه بمنزلة برشهید.
کسی که در راه فرمانبرداری از خدا و دوری از نافرمانی او با نفس خویش مبارزه کند، نزد خدای سبحان منزلت نیکوکار شهید را دارد.
غررالحکم/ ج 3546.

حدیث4697

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
أفضل الجهاد من اصبح لایهم بظلم أحد.
بهترین جهاد آن است که انسان روز خود را آغاز کند در حالی که در اندیشه ی ستم کردن به احدی نباشد.
المحاسن/ج1/ص 456.

حدیث4698

امام حسین علیه السلام فرمودند:
اِنّ اَعفَی النّاسِ مَن عَفا عِندَقُدرَتِهِِ
بخشنده ترین مردم کسی است که در هنگام قدرت می بخشد.
(الدره الباهره ، ص24)

حدیث4699

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
لَتَأمُرَنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَلَتَنَهَنَّ عَنِالْمُنْکَرِاَوْلَیَسْتَعْمِلَنَّ عَلَیْکُمْ شِرَارُ کُمْ فَیَدْعُوخِیَارُکُمْ فَلاَیُسْتَجَابُ لَهُمْ .
حتماً امربه معروف ونهی ازمنکرکنید، وگرنه اشرارتان برشما مسلط وحاکم می‌شوند آنگاه خوبانتان هم دعا می‌کنند، امّا دعایشان مستجاب نمی شود.
وسایل الشیعه، ج11، ص394

حدیث4700

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
بِرُّالْوَالِدَینِ وَاجِبٌ وَ إنْ کانَا مُشْرِکَینِ وَ لاطَاعَةَ لَهُمَا فِی مَعْصِیَةِ الْخَالِق؛
نیکی به پدر ومادر واجب است ، هرچند مشرک باشند ، ولی درراه معصیتِ آفریدگار، اطاعت از آن دوجایز نیست.
بحارالانوار، ج71، ص72

حدیث4701

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
عَلَیکَ بِطاعَةِ الأبِ وَبِرِّهِ وَالتَّوَاضُعِ والخُضُوعِ وَالإعظَامِ وَالإکْرَامِ لَهُ وَ حَفْضِ الصَّوْتِ بِحَضْرَتِةِ؛
بر تو باد که از پدر فرمانبرداری کنی ، به او نیکی کنی ، دربرابرش فروتنی وکرنش وبزرگداشت واحترام داشته باشی وصدایت را در حضور او پایین بیاوری.
فقه الرضاعلیه السلام،ص 334

حدیث4702

حضرت امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند:
لیس منا من لم یحاسب نفسه فی کل یوم. فإن عمل حسنا إستزاد الله منه و إن عمل سیئا استغفرالله و تاب إلیه.
از ما نیست هر کس هر روز محاسبه ی نفس نکند (و از خود برای کارهایی که در آن روز کرده است، حساب نکشد) تا اگر کار نیکی کرده است بر آن بیفزاید و اگر کار بدی کرده است به درگاه خدا توبه کند.
تحف العقول، حدیث 292.

حدیث4703

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
حسن خلقک، یخفف الله حسابک.
اخلاقت را نیکو گردان تا خداوند حسابت را آسان گرداند.
امالی شیخ طوسی، ص 174.

حدیث4704

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
مَنْ فَرَّجَ عَنْمُؤمِنٍ فَرَّجَ اللهُ وَعَنْ قَلْبِهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.
کسی که گره ازکارمؤمنی بگشاید وشادش کند، خداوند هم درروزقیامت ، کاربسته‌ی او را می‌گشاید.
اصول کافی ، ج2، ص200

حدیث4705

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
من حسن بره أهل بیته زید فی رزقه.
هر که با خانواده ی خود نیکوکار باشد، روزیش زیاد می شود.
بحارالانوار، ج76، ص 60.

حدیث4706

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
مَن سَعی عَلی عِیالِهِ فی طَلَبِ الحَلالِ فَهُوَ فی سَبیلِ اللّه ِ؛
هرکس در جست و جوی حلال، برای گذران زندگی خانواده اش بکوشد،[تلاشِ] او در راه خدا است.
کنز العمّال : 4 / 12 / 9252 .

اقتصادی

بایدهای اقتصادی

حدیث1

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ألا اخبرکم بشئ إن أنتم فعلتموه تباعد الشیطان منکم تباعد المشرق من المغرب؟ قالوا: بلی، قال: الصوم یسود وجهه، والصدقة تکسر ظهره ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: آیا شما را از چیزی خبر ندهم که اگر به آن عمل کنید شیطان از شما دور شود، چندان که مشرق از مغرب دور است؟ عرض کردند: چرا. فرمودند: روزه، روی شیطان را سیاه می کند و صدقه، پشت او را می شکند و دوست داشتن برای خدا و همیاری در کار نیک، ریشه او را می کنَد و استغفار، شاهرگش را می زند.
«أمالی شیخ صدوق، ص 59»

حدیث2

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنْ اقتصَدَ فِی الغِنی و الفقر استعدَّ لنوائِب الدَّهر.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر کس در توانگری و تهیدستی، میانه‌روی را پیشه خود سازد، خود را برای گرفتاری‌های روزگار آماده کرده است.
غررالحکم، ص 332

حدیث3

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
نَفَقَةُ دِرهَمٍ فِی الخِضابِ أفضَلُ مِن نَفَقَةِ دِرهَمٍ فی سَبیلِ اللّه‌ِ ، إنَّ فیهِ أربَعَ عَشرَةَ خَصلَةً : یَطرُدُ الرّیحَ مِنَ الاُذُنَینِ ، ویَجلُو الغِشاءَ عَنِ البَصَرِ . . .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خرج کردن یک درهم برای خضاب ، برتر از انفاق یک درهم در راه خداست. این کار ، چهارده فایده دارد: بو را از گوش‌ها دور می‌کند ، پرده [ تاریکی] را از برابر دیده کنار می‌زند و آن را جلا می‌دهد...
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 482 ، حدیث 12 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 306

حدیث4

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن قُتِلَ دُونَ مالِهِ فَهُوَ شَهیدٌ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر که در راه (حفظ) مالش کشته شود، شهید است.
«دعائم الاسلام، ج 1، ص 398»

حدیث5

الإمام الصادق علیه‌السلام :
یُستَحَبُّ لِلمَریضِ أن یُعطِیَ السّائِلَ بِیَدِهِ ، ویَأمُرَ السّائِلَ أن یَدعُوَ لَهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
مستحب است بیمار به دست خود ، صدقه‌ای به سائل بدهد و از او بخواهد برای وی ، دعا کند .
الکافی ، جلد 4 ، صفحه 4 ، حدیث 9 ، بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 209 ، حدیث 25 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 174

حدیث6

عَن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: ثلاثةٌ حقٌ علی الله تعالی عونُهم، المجاهدُ فی سبیلِ اللهِ و المکاتِبُ الذی یُریدُ الاَداءَ، و الناکحْ الذّی یُریُد العفافَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: سه گروه بر خداوند متعال حق دارند تا آنها را یاری کند: مجاهد در راه خدا و کسی که سعی می کند تا قرض خویش را ادا کند و آنکه می خواهد ازدواج کند تا دامن خویش را پاک نگهدارد.
«نهج الفصاحه، ح 1219»

حدیث7

قال الامام الباقر - علیه السلام - : اَلزَّکاةُ تَزِیدُ فِی الرِّزقِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: پرداخت زکات، بر روزی انسان می افزاید.
«بحار الانوار، ج 93، ص 14»

حدیث8

قال الله عزّوجلّ:
ای احمد! عبادت ده بخش دارد که نُه بخش آن، به دست آوردن روزی حلال است.
(ارشادالقلوب1/203)

حدیث9

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله و سلم) :
مَن باتَ کالاًّ مِن طَلَبِ الحَلالِ ؛ باتَ مَغفورا لَهُ ؛
هر کس ، خسته از جست و جوی مال حلال ، روز را به شب آورد ، آمرزیده روز را به شب آورده است .
الأمالی للصدوق : 364 / 452

حدیث10

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اُوصیکُم بِالخَشیَةِ مِنَ اللّه ِ فِی السِّرِّ وَالعَلانِیَةِ . . . وَالاِکتِسابِ فِی الفَقرِ وَالغِنی ؛
شما را سفارش می کنم که در پنهان و آشکار از خدا بیم ورزید . . . و خواه در فقر و خواه در توانگری ، در پی کسبِ [روزی] باشید.
بحار الأنوار : 1 / 141 / 30

حدیث11

امام علی(علیه السلام)فرمودند:
لِلمُؤمِنِ ثَلاثُ ساعاتٍ : فَساعَةٌ یُناجی فیها رَبَّهُ ، وساعَةٌ یَرُمُّ مَعاشَهُ ، وساعَةٌ یُخَلّی بَینَ نَفسِهِ وبَینَ لَذَّتِها فی ما یَحِلُّ ویَجمُلُ . ولَیسَ لِلعاقِلِ أن یَکونَ شاخِصا إلاّ فی ثَلاثٍ : مَرَمَّةٍ لِمَعاشٍ ، أو خُطوَةٍ فی مَعادٍ ، أو لَذَّةٍ فی غَیرِ مُحَرَّمٍ ؛
مؤمن را سه وقت است: وقتی که در آن ، با پروردگارش مناجات می کند ؛ و وقتی که گذران زندگی اش را سامان می دهد ؛ و وقتی که از آن چه حلال و زیبا است ، برای خود لذّت برمی گیرد . و خردمند را سزاوار نیست که جز در پی سه چیز باشد : سامان دادن معیشت ، گام نهادن برای روز قیامت ، یا لذّت برگرفتن از آن چه حرام نیست .
تحف العقول : 203 ، الأمالی للطوسی : 147 / 240

حدیث12

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
طَلَبُ الکَسبِ فَریضَةٌ بَعدَ الفَریضَةِ ؛
پس از ادای نماز واجب ، روزی جُستن واجب است .
بحار الأنوار : 103 / 17 / 79

حدیث13

امام علی علیه‌السلام :
مَن آتاهُ اللّه مالاً فَلْیَصِلْ بهِ القَرابَةَ ، ولْیُحسِنْ مِنهُ الضِّیافَةَ ؛
هرکه خداوند به او ثروتی دهد، باید با آن به خویشانش رسیدگی کند و مهمانداری نماید .
نهج البلاغة : الخطبة 142 منتخب میزان الحکمة : 340

حدیث14

امام صادق(سلام الله علیه):
إنّ الصَّدَقَةَ تَقضی الدَّینَ وتَخلُفُ بالبَرکَةِ؛
صدقه، دَین را ادا و برکت را جایگزین می‌کند.
الکافی: ج 4، ص 9، ح 1

حدیث15

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
الصَّدَقَةُ تَمنَعُ مِیتَةَ السُّوءِ؛
صدقه، از مردنِ بد و دل خراش جلوگیری می‌کند.
میزان الحکمه ج 6، ص 219

حدیث16

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
فَکونوا اَقَلَّ ما یَکونونَ فِی الْباطِنِ اَمْوالاً ، اَحْسَنَ ما یَکونونَ فِی الظّاهِرِ اَحْوالاً فَاِنَّ اللّه‌َ تَعالی اَدَّبَ عِبادَهُ الْمُؤمِنینَ الْعارِفینَ اَدَبا حَسَنا ، فَقالَ جَلَّ مِن قائِلٍ : یَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ اَغْنیاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسیماهُمْ لاَ یَسْئَلونَ النَّاسَ اِلْحافا؛
در حالی که در واقع از کمترین مال برخوردار هستید، در ظاهر بهترین حال را از خود نشان دهید ؛ زیرا خداوند متعال ، بندگان با ایمان با معرفتش را این گونه نیکو ادب نموده که [در وصف فقیران پارسا] فرموده است : شخص بی‌خبر آنان را از شدّت خویشتنداری توانگر می‌پندارد . ایشان را از نشانه‌هایشان می‌شناسی ، با اصرار (چیزی) از مردم نمی‌خواهند .
تحف العقول، ص 489

حدیث17

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
مِن شَرَفِ الهِمَّةِ لُزومِ القِناعَةِ؛
پایبندی به قناعت، از والایی همّت است.
غررالحکم، ج6، ص44، ح9435

حدیث18

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَنِ اقتَصَدَ فِی الغِنی وَ الفَقرِ فَقَدِ استَعَدَّ لِنَوائِبِ الدَّهرِ ؛
هر که در حال دارایی و ناداری میانه‌روی کند ، با ناگواری‌های روزگار آماده [ی روبه‌رو شدن] است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9048

حدیث19

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لِیَکُن مَرکَبُکَ القَصدَ وَ مَطلَبُکَ الرُّشدَ ؛
باید بر مَرکب میانه‌روی بنشینی و به سوی مقصد بالندگی ره بسپاری .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7619

حدیث20

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خُذِ القَصدَ فِی الاُمُورِ ؛ فَمَن اَخَذَ القَصدَ خَفَّت عَلَیهِ المُؤَنَ ؛
در کارها میانه‌روی پیشه کن. که هر کس میانه‌روی کند ، مخارج زندگی بر وی آسان شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5042

حدیث21

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ اَموالِکَ ما وَقی عِرضَکَ ؛
بهترین دارایی تو آن است که آبرویت را نگه دارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4958

حدیث22

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَمَرَةُ القَناعَةِ الإجمالُ فِی المُکتَسَبِ وَ العُزُوفُ عَنِ الطَّلَبِ ؛
میوه قناعت ، اعتدال در کسب و کار ، و ناخوش داشتن درخواست است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4634

حدیث23

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
باکِرُوا فَالبَرَکَةُ فِی المُباکَرَةِ وَ شاوِرُوا فَالنُّجحُ فِی المُشاوَرَةِ ؛
بامداد، در پی کسب‌وکار باشید ، که برکت در کسب و کارِ بامداد است ، و مشورت کنید که پیروزی در مشورت است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4441

حدیث24

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا أرادَ اللّه‌ُ بِعَبدٍ خَیرا ألهَمَهُ القَناعَةَ و أصلَحَ لَه زَوجَهُ ؛
وقتی خداوند خیرخواه بنده‌ای باشد، قناعت را در دل او می‌اندازد و همسرش را شایسته می‌گردانَد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4115

حدیث25

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ أفضَلَ الخَیرِ صَدَقَةُ السِّرِّ وَ بِرُّ الوالِدَینِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ ؛
برترین خوبی ، صدقه پنهانی و نیکی به پدر و مادر و صله رحم است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3550

حدیث26

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِغتَنِم مَنِ استَقرَضَکَ فی حالِ غِناکَ لِیَجعَلَ قَضاءَهُ فی یَومِ عُسرَتِکَ ؛
کسی را که در حال بی‌نیازی‌ات از تو قرض می‌خواهد، غنیمت شمار تا در وقت نیازت جبرانش کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2370

حدیث27

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلقَناعَةُ أهنَأُ عَیشٍ ؛
قناعت ، گواراترین زندگی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث933

حدیث28

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أقرَضَ مَلهوفا فَأحسَنَ طَلِبَتَهُ استَأنَفَ العَمَلَ وأعطاهُ اللّه‌ُ بِکُلِّ دِرهَمٍ ألفَ قِنطارٍ مِن الجَنّةِ ؛
هرکس به اندوهگینی (که مالش را از دست داده) وام دهد و در پس گرفتن آن مراعات کند ، عمل را از نو شروع کرده است (گناهانش پاک شده) و خداوند به ازای هر درهم ، هزار قنطار (صد رطل) از (درهم‌های) بهشت به او عطا کند .
ثواب الأعمال : 341 / 1

حدیث29

امام صادق علیه‌السلام :
علی بابِ الجَنّةِ مَکتوبٌ : القَرضُ بثَمانیهَ عَشرَ ، والصَّدَقةُ بعَشرَةٍ ، وذلکَ أنّ القَرضَ لا یکونُ إلاّ فی یدِ الُمحتاجِ ، والصَّدَقةُ ربّما وَقَعَت فی یَدِ غَیرِ مُحتاجٍ ؛
بر درِ بهشت نوشته است : (ثواب) وام(قرض الحسنه) ، هیجده برابر است و صدقه ، ده برابر . علتش این است که وام جز به دست نیازمند ، نمی‌رسد امّا صدقه ، ممکن است به دست غیر محتاج بیفتد .
بحار الأنوار : 103 / 138 / 2

حدیث30

لَأن اُقرِضَ قَرضاأحَبُّ إلَیَّ مِن أن أصِلَ بمِثلِهِ؛
اگر وامی (به کسی) پرداخت کنم، خوشتر دارم از این که به همان مقدار صله و بخشش دهم .
ثواب الأعمال : 167 / 4

حدیث31

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أنظَرَ مُعسِرا أظَلَّهُ اللّه‌ُ بظِلِّهِ یَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظلُّهُ ؛
هر که به تنگدستی مهلت دهد ، خداوند ، در روزی که هیچ سایه‌ای جز سایه او نیست ، وی را در پناه سایه خود در آورد .
الکافی : 8 / 9 / 1

حدیث32

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
مَن أقرَضَ مُؤمنا قَرضا یَنتَظِرُ بهِ مَیسورَهُ کانَ مالُهُ فی زَکاةٍ ، وکانَ هو فی صَلاةٍ مِن المَلائکةِ حتّی یُؤَدِّیَهُ إلَیهِ ؛
هر کس به مؤمنی وامی بدهد و (برای پس گرفتن آن) صبر کند تا دستش باز شود ، مال او زکات محسوب شود و در نماز ، با فرشتگان باشد تا این که وامش به او برگردانده شود .
ثواب الأعمال : 166 / 1

حدیث33

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أرادَ أن تُستَجابَ دَعوَتُهُ وأن تُکشَفَ کُربَتُهُ فَلْیُفَرِّجْ عن مُعسِرٍ ؛
هر که می‌خواهد دعایش مستجاب و اندوهش بر طرف شود ، به تنگدست مهلت دهد.
کنز العمّال : 15398

حدیث34

امام صادق علیه‌السلام :
مَنِ استُؤجِرَ علی عَمَلٍ فَأفسَدَهُ واستَهلَکَهُ ضَمِنَ ، وکانَ أمیرُ المؤمنینَ علیه‌السلام یُضَمِّنُ الأجیرَ؛
هرگاه کسی برای کاری اجیر شود و او آن کار را خراب کند و از بین ببرد ، ضامن است. امیر المؤمنین علیه‌السلام کارگر را ضامن می‌دانستند .
مستدرک الوسائل: 14 / 37 / 16039

حدیث35

امام علی علیه‌السلام :
مَن أرادَ البَقاءَ ولا بَقاءَ فَلْیُباکِرِ الغَداءَ ، وَلیُجَوِّدِ الحِذاءَ ، وَلیُخَفِّفِ الرِّداءَ .
هر کس طالب ماندن است ، که البته ماندنی در کار نیست ؛ صبح زود صبحانه بخورد ، کفشِ خوب بپوشد، قرض خود را کم کند .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام : 2 / 38 / 112

حدیث36

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَرْکُ لُقْمَةِ حَرامٍ أحَبُّ إلی اللّه من صلاةِ ألفَی رَکْعَةٍ تَطَوُّعا؛
فرو گذاشتن یک لقمه حرام ، نزد خدا محبوتر است از خواندن دو هزار رکعت نماز مستحبی.
تنبیه الخواطر : 2 / 120

حدیث37

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أطِبْ کَسبَکَ تُستَجَبْ دَعوَتُکَ ،فإنَّ الرّجلَ یَرفَعُ اللُّقْمَةَ إلی فیهِ (حَراما ) فما تُستَجابُ له دَعوَةٌ أربَعینَ یوما؛
در آمدت را پاک کن تا دعایت مستجاب شود؛ زیرا هرگاه آدمی لقمه [حرام ] به دهان خود ببرد، تا چهل روز دعایی از او پذیرفته نمی‌شود.
کما فی بحار الأنوار : 93 / 358 / 16 .

حدیث38

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
مَن استَبطَأ الرِّزقَ فَلیُکثِرْمِن التَّکبیرِ ، ومَن‌کَثُرَ هَمُّهُ وغَمُّهُ فَلیُکثِرْ مِن الاستِغفارِ؛
کسی که در روزی خود تأخیر و تنگی بیند، باید زیاد تکبیر بگوید و کسی که اندوهش زیاد شود، بسیار استغفار کند.
کنز العمّال : 9325

حدیث39

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الرِّزقُ أسرَعُ إلی مَن یُطعِمُ الطَّعامَ ، مِن السِّکِّینِ فی السَّنام؛
روزی کسی که اطعام می‌کند ، سـریـعتر از فرو رفتن کارد در کوهان شتر ، به سویش می‌آید .
بحار الأنوار : 74/362/71

حدیث40

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکثِرُوا مِن الصَّدَقَةِ تُرزَقُوا؛
صـدقـه زیاد بدهید، تا خداوند به شما روزی بدهد .
بحار الأنوار : 77 / 176 / 10

حدیث41

امام علی علیه‌السلام :
مُواساةُ الأخِ فی اللّه عز و جل تَزِیدُ فی الرِّزقِ؛
کمک مالی به برادر دینی، روزی را زیاد می‌کند.
بحار الأنوار : 74 / 395 / 22

حدیث42

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ اقتَصَدَ أغناهُ اللّه؛
هر که میانه روی کند ، خداوند توانگرش گرداند .
تنبیه الخواطر : 1 / 167

حدیث43

پیامبرخدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العِبادَةُ عَشرَةُ أجزاءٍتِسعَةُ أجزاءٍ فی طَلَبِ الحَلالِ؛
عبادت ده جزو دارد ، که نُه جـزو آن طـلـب روزی حلال است .
بحار الأنوار : 103 / 9 / 37

حدیث44

پیامبرخدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الکادُّ علی عِیالِهِ کالُمجاهِدِ فی سبیلِ اللّه؛
کسی‌که برای (هـزیـنـه) خانوده‌اش زحمت بکشد ، مانند مجاهدِ در راه خداست .
بحار الأنوار : 103 / 13 / 59

حدیث45

إنَّ اللّه‌َ تعالی یُحِبُّ أن یَری عَبدَهُ تَعِبا فی طَلَبِ الحَلالِ؛
خداوند دوست دارد که بنده‌اش در راه به دست آوردن روزی حلال خسته ببیند.
کنز العمّال : 9200

حدیث46

پیامبرخدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
طَلبُ الحَلالِ فَریضةٌ علی کُلِّ مُسلمٍ ومُسلمةٍ ؛
کسب درآمد حلال ، بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است .
جامع الأخبار : 389 / 1079

حدیث47

پیامبرخدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ مِن کَدِّ یَدِهِ ، مَرَّ علی الصِّراطِ کالبَرقِ الخاطِفِ ؛
هر که از دسـتـرنج خود بخورد ، مانند برقِ جهنده ، از صراط بگذرد .
جامع الأخبار : 390 / 1085

حدیث48

امام صادق علیه‌السلام :
ما کَثُرَ مالُ رجُلٍ قَطُّ إلاّ عَظُمَتِ الحُجّهُ للّه‌ِ تعالی علَیهِ ، فإن قَدَرتُم أن تَدفَعوها عَن أنفُسِکُم فافعَلوا ، فقیلَ : بماذا ؟ قالَ : بقَضاءِ حَوائجِ إخوانِکُم مِن أموالِکُم؛
هیچ گاه ثروت مردی زیاد نشد ، مگر این که حجّت خداوند متعال بر او بزرگ شد . پس ، اگر می‌توانید این حجّت را از خود دور کنید ، این کار را بکنید . عرض شد : با چه چیز ؟ فرمودند: با برآوردن نیازهای برادران خود از اموالتان .
أمالی الطوسیّ : 302 / 600

حدیث49

امام علی علیه‌السلام :
المالُ ما أفادَ الرِّجالَ؛
دارایی آن است که به مردمان سود رساند .
غرر الحکم : 508

حدیث50

امام علی علیه‌السلام :
المالُ یُکرِمُ صاحِبَهُ ما بَذَلَهُ ، ویُهینُهُ ما بَخِلَ بهِ ؛
مال و ثروت ، صاحب خود را تا زمانی که آن را بذل و بخشش کند، گرامی می‌گرداند و هرگاه بخل ورزد خوارش می‌سازد .
غرر الحکم : 1838

حدیث51

امام صادق علیه‌السلام :
إنّما أعطاکُمُ اللّه‌ُ هذهِ الفُضولَ مِن الأموالِ لتُوَجِّهوها حیثُ وَجَّهَها اللّه‌ُ عز و جل ، ولَم یُعطِکُموها لِتَکنِزوها؛
در حقیقت خداوند این مال‌های زیادی را به شما داده است تا آنها را در جهتی که خداوند عز و جل معلوم کرده است به کار اندازید . آنها را به شما نداده است که بیندوزید .
الفقیه : 2/57/1693

حدیث52

امام علی علیه‌السلام :
أمسِکْ مِن المالِ بقَدرِ ضَرورَتِکَ ، وقَدِّمِ الفَضلَ لِیَومِ حاجَتِکَ؛
از مــال و دارایـی بـه انـدازه ضرورت خود نگه دار و مازاد آن را برای روز نیازمندیت پیش فرست .
منتخب میزان الحکمه : 524

حدیث53

امام رضا علیه‌السلام :
خَیرُ مالِ المَرءِ ذَخائِرُ الصَّدَقَةِ؛
بهترین مال‌انسان، اندوخته‌های صدقه است .
تنبیه الخواطر : 2/182

حدیث54

امام علی علیه‌السلام :
أفضَلُ المالِ ما وُقِیَ بهِ‌العِرضُ ، وقُضِیَت بهِ الحُقوقُ؛
بهترین مال آن مالی است که به وسیله آن آبرو حفظ و حقوق پرداخته شود .
بحار الأنوار : 78 / 7 / 60

حدیث55

امام علی علیه‌السلام :
إنّ اللّه‌َ سبحانَهُ فَرَضَ فی أموالِ الأغنیاءِ أقواتَ الفُقَراءِ ، فما جاعَ فَقیرٌ إلاّ بما مُتِّعَ بهِ غَنیٌّ ، واللّه‌ُ تعالی سائلُهُم عن ذلکَ؛
خداوند سبحان خوراک تهیدستان را در اموال توانگران قرار داده‌است. پس ، هیچ تهیدستی گرسنه نماند، مگر به سبب این که ثروتمند از حقّ او بهره‌مند شده‌است. و خدای بزرگ در این باره از آنان بازخواست می‌کند .
نهج البلاغه: حکمت 328

حدیث56

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
التّاجرُ الصَّدوقُ تَحتَ ظِلِّ العَرشِ یَومَ القیامةِ؛
کاسب راستگو در روز قیامت زیر سایه عرش است .
کنز العمال : 9218

حدیث57

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
التّاجرُ الأمینُ الصَّدوقُ المسلِمُ معَ الشّهداءِ یَومَ القیامةِ؛
کاسب درستکارِ راستگوی مسلمان ، در قیامت با شهیدان است .
کنز العمال : 9216

حدیث58

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
رَحِمَ اللّه‌ُ عبدا سَمْحا إذا باعَ ، سَمْحا إذا اشْتَری، سَمحا إذا قضی ، سَمحا إذا اقْتَضی؛
خدا رحمت کند بنده‌ای را که در فروش و خرید و پس دادن وام و پس گرفتن آن آسان گیر باشد .
کنز العمّال : 9453

حدیث59

امام صادق علیه‌السلام :
أیُّما مسلِمٍ أقالَ مسلِما بَیعَ نَدامَةٍ أقالَهُ اللّه‌ُ عز و جل عَثْرتَهُ یَومَ القیامةِ ؛
هرگاه یکی از دو مسلمان معامله کننده پشیمان شود و تقاضای فسخ کند و طرف دیگر تقاضای او را بپذیرد خداوند در روز رستاخیز از لغزشهای او درگذرد .
وسائل الشّیعه : 12 / 287 / 4

حدیث60

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أرادَ التّجارةَ فلْیَتَفقَّهْ فی دِینِهِ لِیَعلمَ بذلکَ ما یَحِلُّ لَهُ مِمّا یَحْرُمُ علَیهِ ، ومَن لَم یَتَفقّهْ فی دِینِهِ ثُمّ اتّجَرَ تَورَّطَ الشُّبُهاتِ؛
هر کس بخواهد تجارت کند باید احکام دین خود را بیاموزد تا حلال را از حرام بازشناسند. کسی که احکام دین خود را نیاموزد و تجارت کند در کام شبهات فرو غلتد .
وسائل الشیعة : 12 / 283 / 4

حدیث61

امام علی (علیه‌السلام) می فرمایند:
یا مَعشَر التُّجّارِ ، الفِقْهَ ثُمَّ المَتْجَرَ ، الفِقْهَ ثُمّ المَتْجَرَ ، الفِقْهَ ثُمّ المَتْجَرَ؛
ای جماعت بازرگان ! احکام داد و ستد را بیاموزید سپس تجارت کنید، احکام داد و ستد را بیاموزید سپس تجارت کنید، احکام داد و ستد را بیاموزید سپس تجارت کنید.
الکافی : 5 / 150 / 1

حدیث62

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم ) می فرمایند:
خَیرُ الکَسبِ کَسبُ یَدَیِ العامِلِ إذا نَصَحَ؛
بهترین درآمد، درآمــدِ کارگری است که در کارش صداقت داشته باشد .
جامع الأحادیث : 76

حدیث63

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم ) می فرمایند:
ما أکَلَ أحَدٌ طَعاما قطُّ خَیرا مِن أن یَأکُلَ مِن عَمَلِ یَدِهِ ، وإنّ نَبیَّ اللّه داودَ کانَ یَأکُلُ مِن عَمَلِ یَدِهِ؛
هرگز کسی غذایی بهتر از دسترنج خود، نخورده‌است. پیامبر خدا، داود، از دسترنج خود، می‌خورد.
کنزالعمّال : 9223

حدیث64

امام علی (علیه‌السلام) می فرمایند:
تَعرَّضوا للتِّجاراتِ ، فإنّ لَکُم فیها غِنیً عمّا فی أیْدی النّاسِ، وإنّ اللّه‌َ عز وجل یُحِبُّ الُمحتَرِفَ الأمینَ؛
به کارهای تجاری پردازید که بازرگانی شما را از مال دیگران بی‌نیاز می‌کند . خداوندی عز و جل پیشه‌ور درستکار را دوست دارد .
وسائل الشیعه : 12 / 4 / 6

حدیث65

امام صادق علیه‌السلام :
امتَحِنوا شِیعَتَنا عِندَ ثَلاثٍ : عِندَ مَواقیتِ الصَّلاةِ کیفَ مُحافَظَتُهُم علَیها ، وعِندَ أسرارِهِم کیفَ حِفظُهُم لَها عِندَ عَدُوِّنا ، وإلی أموالِهِم کیفَ مُواساتُهُم لإخوانِهِم فیها ؛
شیعیان ما را در سه چیز بیازمایید : در اوقات نمازشان ، که چگونه بر آنها مواظبت می‌کنند ؛ در اسرارشان ، که چگونه آنها را از دشمنان ما حفظ می‌کنند و در اموالشان ، که چگونه با آن به برادران خود کمک می‌کنند .
الخصال : 103 / 62 منتخب میزان الحکمة : 506

حدیث66

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
مَن واسَی الفَقیرَ وَأَنصَفَ النّاسَ مِن نَفسِهِ فَذلِکَ المُؤمِنُ حَقّا؛
هر کس به نیازمند کمک مالی کند و با مردم منصفانه رفتار نماید چنین کسی مؤمن حقیقی است.
خصال، ص 47

حدیث67

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
اَلْعِبادَةُ عَشَرَةَاَجْزاءٍ تِسْعَـةٌ مِنْها فی طَلَبِ الْحَلالِ؛
عبادت ده جزء است که نه جزء آن در کار و تلاش برای به دست آوردن روزی حلال است.
مستدرک الوسائل ج??، ص??

حدیث68

امام صادق علیه السلام فرمودند:
کُلُّ ذی‌صَناعَةٍ مُضطَرًّ اِلی ثَلاثِ خِصالٍ یَحْتلِبُ بِها الْکَسْبَ: و هُوَ اَن یَکُونَ حاذِقاً بِعِلْمٍ مُؤَدّیاً لِلْاَمانَةِ فیهِ، مُسْتَمیلاً لِمَنِ اسْتَعْمَلَهُ؛
هر اهل فنی برای موفقیت در کسب و کار خود (که کارش بگیرد) به سه مطلب نیازمند است:
تخصص و باهوشی در فن و حرفه مورد نظر،امین باشد و در کار و مال مردم، امانت و درستی را حفظ کندو با کارفرما و صاحب کار، خوش‌برخورد و خوش‌قلب باشد.
بحارالانوار، ج75، ح235

حدیث69

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَنْ طَلَبَ التَّجارَةَ اِستَغْنَی عَنِ النّاسِ؛
هرکس دنبال تجارت رود از مردم بی‌نیاز می‌شود.
وسائل الشیعه، ج17، ص12

حدیث70

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:
طَلَبُ الحَلالِ فَرِیضَةٌ عَلَی کُلِّ مُسلِمٍ و مُسلِمَةٍ؛
کار کردن برای کسب مال حلال، بر هر مرد و زن مسلمان واجب است.
جامع الاخبار، ص 389، حدیث 1079

حدیث71

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یا معشر التّجّار إنّ اللَّه باعثکم یوم القیامه فجّارا إلّا من صدق و أدّی الأمانه؛
ای گروه بازرگانان خدا روز رستاخیز بدکار محشورتان می کند مگر آن که راست گوید و امانت نگه دارد.
نهج الفصاحه

حدیث72

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نفقه الرّجل علی أهله صدقه؛
خرجی که مرد برای کسان خود کند، صدقه است.
نهج الفصاحه

حدیث73

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من فقه الرّجل رفقه فی معیشته؛
مدارا در معاش از دانش مرد است.
نهج الفصاحه

حدیث74

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من استطاع منکم أن یقی دینه و عرضه بماله فلیفعل؛
هر که از شما تواند دین و آبرو را به مال خود حفظ کند، حفظ کند.
نهج الفصاحه

حدیث75

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أراد أن تستجاب دعوته و أن تکشف کربته فلیفرج عن معسر؛
هر که خواهد دعوتش مستجاب شود و غمش از پیش برخیزد تنگ دستی را گشایش دهد.
نهج الفصاحه

حدیث76

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أنظر معسرا إلی میسرته أنظره اللَّه بذنبه إلی توبته؛
هر که تنگدستی را مهلت دهد تا گشایش یابد خدا گناهش را مهلت دهد تا توبه کند.
نهج الفصاحه

حدیث77

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من باع دارا ثمّ لم یجعل ثمنها فی مثلها لم یبارک له فیها؛
هر که خانه ای فروشد و با قیمت آن خانه دیگر نخرد، برکت نیابد.
نهج الفصاحه

حدیث78

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من نفّس عن غریمه أو محا عنه کان فی ظلّ العرش یوم القیامه؛
هر که به قرضدار خویش مهلت دهد یا قرض او را قلم گیرد روز قیامت در سایه عرش باشد.
نهج الفصاحه

حدیث79

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مناوله المسکین تقی میته السّوء؛
عطا به مستمندان از مرگ بد جلوگیری می کند.
نهج الفصاحه

حدیث80

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من یسّر علی معسر یسّر اللَّه علیه فی الدّنیا و الآخره؛
هر که به تنگدستی گشایش دهد خدا در دنیا و آخرت به او گشایش دهد.
نهج الفصاحه

حدیث81

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أقال نادما بیعه أقاله اللَّه تعالی عثرته؛
هر که معامله پشیمانی را اقاله کند خدا از گناهانش بگذرد.
نهج الفصاحه

حدیث82

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أنظر معسرا و وضع عنه أظلّه اللَّه تحت ظلّ عرشه یوم لا ظلّ إلّا ظلّه؛
هر که تنگدستی را مهلت دهد و بار او را سبک کند خداوند روزی که سایه ای جز سایه او نیست، وی را به سایه عرش خویش در آورد.
نهج الفصاحه

حدیث83

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما نقص مال من صدقه؛
مال از صدقه دادن نقصان نمی پذیرد.
نهج الفصاحه

حدیث84

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أطعمت زوجتک فهو لک صدقه، و ما أطعمت ولدک فهو لک صدقه، و ما أطعمت خادمک فهو لک صدقه، و ما أطعمت نفسک فهو لک صدقه؛
هر چه به همسر خویش بخورانی، صدقه کرده ای و هر چه به فرزند خویش بخورانی، صدقه کرده ای و هر چه به خدمتکار خویش بخورانی، صدقه کرده ای، هر چه بخویش خورانی صدقه کرده ای.
نهج الفصاحه

حدیث85

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما نقص مال من صدقه و لا عفی رجل عن مظلمه إلّا زاده اللَّه بها عزّا؛
هیچ مالی از صدقه کاهش نگیرد و هیچ کس از مظلمه ای نگذرد مگر خدا در قبال آن عزت وی بیفزاید.
نهج الفصاحه

حدیث86

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تستبطئوا الرّزق فإنّه لم یکن عبد لیموت حتّی یبلغه آخر رزق هو له، فاتّقوا اللَّه و أجملوا فی الطّلب: أخذ الحلال و ترک الحرام؛
مپندارید که روزی تان دیر می رسد که هیچ بنده ای نمیرد تا آخرین بهره روزی او برسد، از خدا بترسید و در طلب ملایمت کنید (ملایمت در طلب) گرفتن حلال و رها کردن حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث87

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو أذن اللَّه تعالی فی التّجاره لأهل الجنّه لاتّجروا فی البزّ و العطر؛
اگر خدا باهل بهشت اجازه تجارت داده بود، تجارت پارچه و عطر می کردند.
نهج الفصاحه

حدیث88

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعثره فی کسب حلال أفضل عند اللَّه من ضرب بسیف حولا کاملا؛
افتادنی در راه کسب حلال نزد خدا از یک سال شمشیر زدن بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث89

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الکاسب من یده خلیل اللَّه؛
کسی که به دست خویش کسب کند، دوست خداست.
نهج الفصاحه

حدیث90

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طوبی لمن ذلّ فی نفسه و حسنت خلیقته و أنفق الفضل من ماله و أمسک الفضل من قوله و وسعته السّنّه و لم یعدها إلی البدعه؛
خوشا آن که در پیش خویش خوار است و خوی او نیک است و فزونی مال خویش ببخشد و فزونی گفتار خویش نگه دارد و پیر و سست باشد و از سنت به بدعت نرود.
نهج الفصاحه

حدیث91

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقات بالغدوات یذهبن بالعاهات؛
صدقه صبحگاه مرض ها را می برد.
نهج الفصاحه

حدیث92

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه علی وجهها و اصطناع المعروف و برّ الوالدین و صله الرّحم تحوّل الشّقاء سعاده و تزید فی العمر و تقی مصارع السّوء؛
صدقه به موقع و نیکوکاری و نیکی با پدر و مادر و پیوستگی خویشاوند بدبختی را به خوشبختی مبدل کند و عمر را افزایش دهد و از مرگ های بد جلوگیری کند.
نهج الفصاحه

حدیث93

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه تمنع میته السّوء؛
صدقه مانع مرگ بد می شود.
نهج الفصاحه

حدیث94

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه علی القرابه صدقه وصله؛
صدقه به خویشاوندان هم صدقه است هم پیوستگی خویشاوندان.
نهج الفصاحه

حدیث95

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه تطفی ء الخطیئه کما یطفی ء الماء النّار؛
صدقه گناه را خاموش می کند چنان که آب آتش را خاموش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث96

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صدقه المرء المسلم تزید فی العمر و تمنع میته السّوء و یذهب اللَّه تعالی بها الفخر و الکبر؛
صدقه مرد مسلمان عمر را فزونی دهد و از مرگ بد جلوگیری کند و خدای والا به وسیله آن تفاخر و تکبر را ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث97

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رحم اللَّه امرءا اکتسب طیّبا و انفق قصدا و قدّم فضلا لیوم فقره و حاجته؛
خدا رحمت کند کسی را که کسب حلال کند و به اعتدال خرج کند و ما زاد آن را برای روز تنگ دستی و حاجت از پیش فرستد.
نهج الفصاحه

حدیث98

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
درهم الرّجل ینفق فی صحّته خیر من عتق رقبه عند موته؛
درهمی که انسان در حال صحت در راه خدا خرج کند بهتر از بنده ای است که هنگام مرگ آزاد کند.
نهج الفصاحه

حدیث99

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
داووا مرضاکم بالصّدقه فإنّها تدفع عنکم الأمراض و الأعراض؛
بیماران خود را به وسیله صدقه علاج کنید زیرا صدقه امراض و اعراض را از شما دفع می کند.
نهج الفصاحه

حدیث100

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر أبواب البرّ الصّدقه؛
بهترین راه های نیکی، صدقه دادن است.
نهج الفصاحه

حدیث101

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر الصّدقه ما أبقت غنی و الید العلیا خیر من الید السّفلی و ابداء بمن تعول؛
بهترین صدقه ها آن است که چیزی پس از آن بجای ماند، و دست دهنده بهتر از دست گیرنده است و صدقه را از نانخوران خود آغاز کن.
نهج الفصاحه

حدیث102

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیارکم أحسنکم قضاء للدّین؛
بهترین شما کسانی هستند که قرض خود را بهتر ادا کنند.
نهج الفصاحه

حدیث103

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حوسب رجل ممّن کان قبلکم فلم یوجد له من الخیر شی ء إلّا أنّه کان رجلا موسرا و کان یخالط النّاس و کان یأمر غلمانه أن یتجاوزوا عن المعسر فقال اللَّه عزّ و جلّ لملائکته نحن أحقّ بذلک منه تجاوزوا عنه؛
یکی از پیشینیان را به حساب کشیدند و کار نیکی نداشت جز آن که مرد توانگری بود و با مردم داد و ستد داشت و به غلامان خود می گفت از مطالبه واماندگان درگذرید خداوند به فرشتگان گفت ما بگذشت از او سزاوارتریم، از او درگذرید.
نهج الفصاحه

حدیث104

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حصّنوا أموالکم بالزّکاه و داووا مرضاکم بالصّدقه و أعدّوا للبلاء الدّعاء؛
اموال خود را به وسیله زکات محفوظ دارید و مریضان خود را با صدقه علاج کنید و برای جلوگیری از بلا به دعا متوسل شوید.
نهج الفصاحه

حدیث105

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرمه مال المسلم کحرمه دمه؛
حرمت مال مسلمان مانند حرمت خون اوست.
نهج الفصاحه

حدیث106

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجالب إلی سوقنا کالمجاهد فی سبیل اللَّه و المحتکر فی سوقنا کالملحد فی کتاب اللَّه؛
آن که به بازار ما چیزی وارد می کند مانند آن کس است که در راه خدا جهاد می کند و آن که در بازار ما احتکار می کند مانند کسی است که در کتاب خدا کافر به شمار رفته است.
نهج الفصاحه

حدیث107

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الثّلث و الثّلث کثیر إنّک أن تذر ورثتک أغنیاء خیر من أن تذرهم عالّه یتکفّفون النّاس و إنّک لن تنفق نفقه تبتغی بها وجه اللَّه إلّا أجرت بها حتّی ما تجعل فی فی أمرأتک؛
ضمن وصیت فقط ثلث مال خود را به دیگران ده و ثلث بسیار است تو اگر وارثان خود را بی نیاز واگذاری بهتر از آن است که فقیر و محتاج مردم باشند، تو هیچ خرجی در راه خدا نمی کنی مگر آنکه در مقابل آن پاداش می یابی حتی غذایی که به زن خود می خورانی.
نهج الفصاحه

حدیث108

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه یحبّهم اللَّه عزّ و جلّ: رجل قام من اللّیل یتلوا کتاب اللَّه و رجل تصدّق صدقه بیمینه یخفیها من شماله و رجل کان فی سریّه فانهزم أصحابه فاستقبل العدوّ؛
سه کسند که خدا آنها را دوست می دارد: کسی که شب برخیزد و کتاب خدا را بخواند و کسی که با دست راست خود صدقه دهد و آن را از دست چپ خود مخفی دارد و کسی که با گروهی به جنگ رود و یارانش بگریزند و او بسوی دشمن رود.
نهج الفصاحه

حدیث109

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث أقسم علیهنّ: ما نقص مال قطّ من صدقه فتصدّقوا و لا عفا رجل عن مظلمه ظلمها إلّا زاده اللَّه تعالی بها عزّا فاعفوا یزدکم اللَّه عزّا و لا فتح رجل علی نفسه باب مسأله یسأل النّاس إلّا فتح اللَّه علیه باب فقر؛
سه چیز است که در باره آن قسم می خورم: هیچ وقت مال از صدقه کاهش نگیرد پس صدقه بدهید و هیچ کس ستمی را که بر او رفته است نبخشد مگر آنکه خداوند عزت او را بیافزاید پس ببخشید تا خداوند عزت شما را بیفزاید و هیچ کس در سؤال را بر خود نگشاید و تن به سؤال ندهد مگر آنکه خداوند در فقر را بر او بگشاید.
نهج الفصاحه

حدیث110

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّدبیر نصف العیش و التّودّد نصف العقل و الهمّ نصف الهرم ؛
تدبیر یک نیمه معیشت است و مردم داری یک نیمه عقل است و غم یک نیمه پیری .
نهج الفصاحه

حدیث111

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّاجر الصّدوق لا یحجب من أبواب الجنّه؛
برای تاجر راستگوی بر درهای بهشت حجابی نیست.
نهج الفصاحه

حدیث112

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّاجر الصّدوق الأمین مع النّبیّین و الصّدّیقین و الشّهداء؛
تاجر راستگوی درستکار با پیامبران و صدیقان و شهیدان است.
نهج الفصاحه

حدیث113

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّاجر الأمین الصّدوق المسلم مع الشّهداء یوم القیامه؛
تاجر درستکار راست گوی مسلمان روز رستاخیز با شهیدان است.
نهج الفصاحه

حدیث114

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تصدّقوا فسیأتی علیکم زمان یمشی الرّجل بصدقته فیقول الّذی یأتیه بها: لو جئت بها بالأمس لقبلتها فأمّا الآن فلا حاجه لی فیها فلا یجد من یقبلها؛
صدقه بدهید زیرا زمانی بیاید که انسان برای صدقه دادن برود و آن که صدقه را برای او برده اند گوید اگر دیروز آورده بودی قبول می کردم اما امروز بدان حاجت ندارم و کسی را نیابد که صدقه او را قبول کند.
نهج الفصاحه

حدیث115

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تصدّقوا فإنّ الصّدقه فکاککم من النّار؛
صدقه بدهید زیرا صدقه مایه آزادی شما از آتش جهنم است.
نهج الفصاحه

حدیث116

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
باکروا فی طلب الرّزق و الحوائج فإنّ الغدوّ برکه و نجاح؛
صبح زود در طلب روزی و حاجتهای خود بروید، زیرا صبح خیزی مایه برکت و رستگاری است.
نهج الفصاحه

حدیث117

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
باکروا بالصّدقه فإنّ البلاء لا یتخطّی الصّدقه؛
بامداد خود را با صدقه آغاز کنید زیرا بلا از صدقه نمی گذرد.
نهج الفصاحه

حدیث118

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أوّل ما یوضع فی میزان العبد نفقته علی أهله؛
نخستین چیزی که در ترازوی بنده می گذارند خرجی است که برای کسان خود کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث119

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ ممّا یلحق المؤمن من عمله و حسناته بعد موته علما نشره و ولدا صالحا ترکه و مصحفا ورّثه أو مسجدا بناه أو بیتا لابن السّبیل بناه أو نهرا أجراه أو صدقه أخرجها من ماله فی صحّته و حیاته تلحقه من بعد موته؛
از جمله اعمال و نیکی های مؤمن که بعد از مرگ بدو می رسد دانشی است که منتشر کرده باشد و فرزند پارسائی است که به جا گذاشته باشد و قرآنی است که به ارث گذاشته باشد یا مسجدی که بنا کرده باشد یا خانه ای که برای کاروانیان بپا کرده باشد یا نهری که به کمک او جریان یافته باشد یا مالی که در دوران صحت و حیات از مال خویش جدا کرده باشد همه اینها پس از مرگ بدو می رسد.
نهج الفصاحه

حدیث120

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ صدقه السّرّ تطفی غضب الرّبّ و إنّ صله الرّحم تزید فی العمر و إنّ صنائع المعروف تقی مصارع السّوء؛
صدقه نهان خشم خدا را فرو می نشاند و نیکی با خویشاوندان عمر را افزون می کند و کارهای نیک از مرگهای بد جلوگیری می کند.
نهج الفصاحه

حدیث121

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه لیدرء بالصّدقه سبعین میته من السّوء؛
خداوند به وسیله صدقه هفتاد قسم مرگ بد را دفع می کند.
نهج الفصاحه

حدیث122

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یقبل الصّدقه و یأخذها بیمینه فیربّیها لأحدکم کما یربّی أحدکم مهره، حتّی إنّ اللّقمه تصیر مثل أحد؛
خداوند صدقه را می پذیرد و آن را به دست راست خود می گیرد و برای شما بزرگ می کند همچنان که کره اسب خود را بزرگ می کنید تا آنجا که یک لقمه به اندازه کوه احد شود.
نهج الفصاحه

حدیث123

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ العبد لیتصدّق بالکسره تربو عند اللَّه حتّی تکون مثل أحد؛
بنده یک پاره نان صدقه می دهد و پیش خدا بزرگ می شود تا مثل کوه احد می شود.
نهج الفصاحه

حدیث124

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الصّدقه لا تزید المال إلّا کثره؛
صدقه مال را افزون می کند.
نهج الفصاحه

حدیث125

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الصّدقه لتطفی عن أهلها حرّ القبور و إنّما یستظلّ المؤمن یوم القیامه فی ظلّ صدقته؛
صدقه گرمای قبر صدقه دهندگان را تخفیف می دهد و مؤمن روز رستاخیز در سایه صدقه خویش قرار می گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث126

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ إبلیس یبعث أشدّ أصحابه و أقوی أصحابه إلی من یصنع المعروف فی ماله؛
شیطان محکم ترین و نیرومند ترین یاران خود را برای گمراهی کسی فرستد که با دارائی خود کار نیک انجام می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث127

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أنفقی و لا تحصی فیحصی اللَّه علیک و لا توعی فیوعی اللَّه علیک؛
خرج کن و حساب مکن که خدا بر تو حساب کند و بخل مورز که خدا بر تو بخل ورزد.
نهج الفصاحه

حدیث128

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الکسب بیع مبرور و عمل الرّجل بیده؛
بهترین کسب ها معامله ای است که نادرستی در آن نباشد و کاری است که مرد با دست خود انجام دهد.
نهج الفصاحه

حدیث129

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الصّدقه ما کان عن ظهر غنی و الید العلیا خیر من الید السّفلی و ابدأ بمن تعول؛
بهترین صدقه ها این است که در حال بی نیازی صورت گیرد و دست دهنده بهتر از دست گیرنده است.
نهج الفصاحه

حدیث130

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الدّنانیر دینار ینفقه الرّجل علی عیاله؛
بهترین پولها پولی است که انسان برای نان خوران خود خرج می کند.
نهج الفصاحه

حدیث131

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفضل الأعمال الکسب من الحلال؛
بهترین کارها کسب حلال است.
نهج الفصاحه

حدیث132

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعملوا فکلّ میسّر لما خلق له؛
کار کنید زیرا هر کسی آنچه را برای آن ساخته شده به دست می آورد.
نهج الفصاحه

حدیث133

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعلم أنّه لیس منکم من أحد إلّا مال وارثه أحبّ إلیه من ماله. مالک ما قدّمت و مال وارثک ما أخّرت؛
بدانید که همه شما مال وارث خویش را از مال خویش بیشتر دوست دارید. مال تو آن است که از پیش می فرستی و مال وارث آن است که بجا میگذاری.
نهج الفصاحه

حدیث134

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعط السّائل و لو جاءک علی فرس و أعط الأجیر حقّه قبل أن یجفّ عرقه؛
به گدا چیزی بده و گر چه بر اسب به نزد تو آمد و مزد اجیر را پیش از آن که عرقش خشک شود بپرداز.
نهج الفصاحه

حدیث135

أطیب الکسب عمل الرّجل بیده؛
بهترین کسب ها آن است که مرد با دست خود کار کند.
نهج الفصاحه

حدیث136

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أعطی اللَّه أحدکم خیرا فلیبدأ بنفسه و أهل بیته؛
وقتی خدا به یکی از شما چیزی داد در صرف آن از خود و کسان خود آغاز کند.
نهج الفصاحه

حدیث137

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
پارساترین مردم کسی است که در کار شبهه‌ناک، توقف کند.
(تحف‌العقول/489)

حدیث138

امام سجاد(علیه‌السلام) می فرمایند:
هر که به روزیی که خدا به او داده بسنده کند از ثروتمند‌ترین مردم است.
(تحف‌العقول/282)

حدیث139

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
اَلصَّدقَةُ بِعَشْر، وَ الْقَرْضُ بِثَمانِیَةَ عَشَرَ، وَ صِلَةُ الرَّحِمِ بِأرْبَعَةَ وَ عِشْرینَ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
پاداش و ثواب دادنِ صدقه ده برابر درجه، ودادن قرض الحسنه هیجده درجه، و انجام صله رحم بیست و چهار درجه افزایش خواهد داشت.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 194، ح 8010

حدیث140

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ أنْظَرَ مُعْسِراً، کانَ لَهُ بِکُلِّ یَوْم صَدَقَةٌ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس بدهکار ناتوانی را مهلت دهد برای هر روزش ثواب صدقه در راه خدا می باشد.
بحارالأنوار، ج 100، ص 151، ح 17

حدیث141

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
بَکِرُّوا بِالصَّدَّقَةِ، فَإنَّ الْبَلاءَ لا یَتَخَطاّها؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
صبحگاهان حرکت و کار خود را با دادن صدقه شروع نمائید چون که بلاها و آفت ها را بر طرف می گرداند.
بحارالانوار، ج 93، ص 177، ح 8

حدیث142

امام رضا (علیه السلام ) می فرمایند:
من صلی و لم یزک لم تقبل صلوته؛
هر کس نماز بخواند، ولی زکات و مالیات اسلامی نپردازد، نمازش قبول نمی شود.
( بحار الانوار، ج ,96 ص 12 )

حدیث143

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
طوبی لمن اسلم وکان عیشه کفافاً وقواه شداداً؛
خوشبخت کسی است که اسلام را پذیرفته و به قدر معاش خود در آمد دارد وقوای بدنش نیرومند است.
بحار الانوار : 72 / 67

حدیث144

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
طَلَبُ الْحَلالِ فَریضَةٌ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ؛
کسب درآمد حلال، بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است.
جامع الأخبار، ص 389، ح 1079.

حدیث145

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
مَنْ اَکَلَ مِنْ کَدِّ یَدِهِ حَلالاً فُتِحَ لَهُ اَبْوابُ الْجَنَّةِ یَدْخُلَ مِنْ اَیِّها شاءَ؛
هر کس از دسترنج حلال خود روزی بخورَد، درهای بهشت به روی او باز می‌شود تا از هر کدام که بخواهد، وارد شود.
جامع الأخبار، ص 390، ح 1086 .

حدیث146

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اِسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدقَةِ وَ الْبُکورُ مُبارَکٌ یَزیدُ فی جَمیعِ النِّعَمِ خُصوصاً فِی الرِّزْقِ وَ حُسْنُ الْخَطِّ مِنْ مَفاتیحِ الرِّزْقِ وَ طیبُ الْکَلامِ یَزیدُ فِی الرِّزْقِ؛
با صدقه دادن روزی را فرود آورید، سحرخیزی با برکت است و همه نعمت‌ها، مخصوصاً روزی را زیاد می‌کند، خط زیبا از درهای رزق است و خوش‌زبانی [هم] روزی را زیاد می‌کند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 318 .

حدیث147

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
اَکْثِروا مِنَ الصَّدَقَةِ تُرزَقُوا؛
صدقه زیاد بدهید، تا خداوند به شما روزی بدهد.
بحارالأنوار، ج 77 ، ص 176، ح 10.

حدیث148

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
آیا شما را از چیزی خبر ندهم که اگر به آن عمل کنید، شیطان از شما دور شود، چندان که مشرق از مغرب دور است؟ عرض کردند: چرا. فرمودند: روزه روی شیطان را سیاه می‌کند، صدقه پشت او را می‌شکند، دوست داشتن برای خدا و هم یاری در کار نیک، ریشه او را می‌کند و استغفار شاهرگش را می‌زند.
امالی صدوق، ص 117 .

حدیث149

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بَکِرُّوا بِالصَّدَّقَهِ، فَإنَّ الْبَلاءَ لا یتَخَطاّها؛
صبحگاهان حرکت و کار خود را با دادن صدقه شروع کنید، چون بلاها و آفت‌ها را بر طرف می‌کند.
بحارالانوار: ج 93، ص 177، ح 8

حدیث150

اِنَّ اللّه‌َ سُبْحانَهُ فَرَضَ فی أمْوالِ الاَْغْنیاءِ اَقْواتَ الْفُقَراءِ فَما جاعَ فَقیرٌ اِلاّ بِما مُتِّعَ بِهِ غَنیٌّ، وَ اللّه‌ُ تَعالی سائِلُهُمْ عَنْ ذلِکَ؛
خداوند سبحان غذای فقرا را در اموال ثروتمندان قرار داده است، پس هیچ فقیری در دنیا گرسنگی نمی‌کشد مگر این‌که ثروتمندی حق او را نداده باشد و خداوند از اغنیا در این باره خواهد پرسید.
نهج البلاغه صبحی صالح، حکمت 328.

حدیث151

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَحَبُّ الاَْعْمالِ اِلَی اللّه‌ِ مَنْ اَطْعَمَ مِنْ جوعٍ اَوْ دَفَعَ عَنْهُ مَغْرَما اَوْ کَشَفَ عَنْهُ کَرْبا؛
محبوب‌ترین کارها نزد خدا، سیر کردن گرسنه یا پرداختن بدهی یا برطرف کردن گرفتاری اوست.
نهج الفصاحه، ح76.

حدیث152

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
إذا أرادَ أَحَدُکُمْ أَنْ یُسْتَجابَ لَهُ فَلْیُطَیِّبْ کَسْبَهُ وَلْیَخْرُجْ مِنْ مَظالِمِ النّاسِ ، وَ إِنَّ اللّه‌َ لا یَرْفَعُ إِلَیْهِ دُعاء عَبْدٍ وَ فی بَطْنِهِ حَرامٌ أَوْ عِنْدَهُ مَظْلَمَةٌ لأِحَدٍ مِنْ خَلْقِهِ؛
هر کس بخواهد دعایش مستجاب شود، باید کسب خود را حلال کند و حق مردم را بپردازد. دعای هیچ بنده‌ای که مال حرام در شکمش باشد یا حق کسی بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمی‌رود.
بحارالأنوار، ج 93، ص 321، ح 31.

حدیث153

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَعاشِرَ النّاسِ، اَلفِقْهَ ثُمَّ الْمَتْجَرَ ، وَاللّه‌ِ لِلرِّبا فی هذِهِ الاُْمَّةِ أخْفی مِنْ دَبیبِ النَّمْلِ عَلَی الصَّفا؛
ای مردم! ابتدا احکام را یاد بگیرید، سپس تجارت کنید! به خدا قسم که ربا در میان این امت ناپیداتر از حرکت مورچه بر روی تخته سنگ است.
بحارالانوار، ج 103، ص 117، ح 16.

حدیث154

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
لَوْ اَنَّ رَجُلاً وَرِثَ مِنْ اَبیهِ مالاً وَ قَدْ عَرَفَ اَنَّ فی ذلِکَ الْمالِ رِبا وَلکِنْ قَدِ اخْتَلَطَ فِی التِّجارَةِ بِغَیْرِهِ حَلالٍ کانَ حَلالاً طَیِّبا فَلْیَأْکُلْهُ وَ اِنْ عَرَفَ مِنْهُ شَیْئا إنَّهُ رِبا فَلْیَأْخُذْ رَأْسَ مالِهِ وَلْیَرُدَّ الرِّبا؛
اگر کسی از پدرش مالی به ارث ببرد و بداند که در آن مال ربا وجود دارد، ولی مال ربوی با مال‌های دیگر مخلوط شده، آن مال برای او حلال و پاکیزه است و می‌تواند از آن استفاده کند، و اگر به ربوی بودن مقدار مشخصی از آن یقین دارد باید اصل مال را برای خود بردارد و مال ربوی را به صاحبش رد نماید.
کافی، ج 5، ص 145، ح 4.

حدیث155

امام علی علیه السلام می فرمایند:
وَ اغْتَنِمْ مَنِ اسْتَقْرَضَکَ فی حالِ غِناکَ لِیَجْعَلَ قَضاءَهُ لَکَ فی یَوْمِ عُسْرَتِکَ؛
غنیمت بدان کسی را که در زمان توانگریت از تو قرض بخواهد تا در روز تنگدستی‌ات (قیامت) بپردازد.
نهج البلاغه، از نامه 31.

حدیث156

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
... فَاِنْ اَعْطاهُ اَکْثَرَ مِمّا اَخَذَهُ مِنْ شَرْطٍ بَیْنَهُما فَهُوَ مُباحٌ لَهُ، وَ لَیْسَ لَهُ عِنْدَ اللّه‌ِ ثَوابٌ فیما اَقْرَضَهُ؛
اگر قرض گیرنده بدون قرار قبلی، سودی به قرض دهنده بدهد مُباح است، ولی آن قرض دهنده پاداشی از خدا نخواهد گرفت.
بحارالانوار، ج 103، ص 157، ح 1.

حدیث157

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
لاَِنْ اُقْرِضَ قَرْضا اَحَبُّ اِلَیَّ مِنْ اَنْ اَصِلَ بِمِثْلِهِ؛
مالی را قرض بدهم، بیشتر دوست دارم تا آن را ببخشم.
بحارالانور، ج 103، ص 139، ح 5 .

حدیث158

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَرادَ تُسْتَجابُ دَعْوَتُهُ وَأَنْ تُکْشَفَ کُرْبَتُهُ فَلْیُفَرِّجْ عَنْ مُعْسِرٍ؛
هر کس می‌خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398.

حدیث159

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
اِعْلَمْ أَنَّ مَنِ اسْتَدانَ دَیْنا وَنَوی قَضاءَهُ، فَهُوَ فی أَمانِ اللّه‌ِ حَتّی یَقْضیَهُ، فَإنْ لَمْ یَنْوِ قَضاءَهُ فَهُوَ سارِقٌ؛
کسی که قرض بگیرد در صورتی که تصمیم داشته باشد آن را پس دهد در امان خداست تا آن را اداء کند ولی اگر تصمیم نداشته باشد آن را به صاحبش برگرداند، دزد محسوب می‌شود.
فقه الرضا، ص 268.

حدیث160

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنِ احْتاجَ إِلَیْهِ أَخوهُ الْمُسْلِمُ فی قَرْضٍ وَ هُوَ یَقْدِرُ عَلَیْهِ فَلَمْ یَفْعَلْ حَرَّمَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ ریحَ الْجَنَّةِ؛
کسی که برادر مسلمانش در قرضی به او نیاز پیدا کند و او بتواند قرض بدهد و چنین نکند، خداوند بوی بهشت را بر او حرام می‌کند.
امالی صدوق، ص 516.

حدیث161

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَقْرَضَ مَلْهوفافَأَحْسَنَ‌طِلْبَتَهُ‌اسْتَأْنَفَ‌الْعَمَلَ وَأَعْطاهُ اللّه‌ُ بِکُلِّ دِرْهَمٍ أَلْفَ قِنْطارٍ مِنَ الْجَنَّةِ؛
هر کس به گرفتار و درمانده‌ای قرض بدهد و در پس گرفتن آن خوشرفتاری کند [گناهانش پاک شده] اعمالش را دوباره شروع می‌کند و خداوند در برابر هر درهم، هزار قنطار (ثروتی فراوان) در بهشت به او عطا کند.
ثواب الاعمال، ص 289.

حدیث162

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
إِنَّ اللّه‌َ تَعالی مَعَ الدّائِنِ حَتّی یَقْضیَ دَیْنَهُ مالَمْ یَکُنْ دَیْنُهُ فیما یَکْرَهُ اللّه‌ُ؛
خداوند یار قرض‌دار است تا قرض خود را بپردازد به‌شرط آن‌که قرض وی بر خلاف رضای خدا نباشد.
نهج الفصاحه، ح 733.

حدیث163

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَخَذَ أَمْوالَ النّاسِ یُریدُ أَداءَها أَدَّی اللّه‌ُ عَنْهُ وَمَنْ أَخَذَها یُریدُ إِتْلافَها اَتْلَفَهُ اللّه‌ُ؛
هر کس اموال مردم را بگیرد و قصد پرداخت آن را داشته باشد خداوند آن را بپردازد (او را یاری می‌کند) و هر کس اموال مردم را بگیرد و قصد تلف کردن داشته باشد خداوند آن را تلف کند.
نهج الفصاحه، ح 2979.

حدیث164

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
دَخَلْتُ الْجَنَّةَ فَرَأَیْتُ عَلی بابِها: اَلصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ وَالْقَرْضُ بِثَمانیَةَ عَشَرَ فَقُلْتُ یا جَبْرَئیلُ کَیْفَ صارَتِ الصَّدَقَةُ بِعَشَرَةٍ وَالْقَرْضُ بِثَمانیَةَ عَشَرَ؟ قالَ: لأَِنَّ الصَّدَقَةَ تَقَعُ عَلی یَدِ الْغَنیِّ وَالْفَقیرِ وَالْقَرْضُ لایَقَعُ إِلاّ فی یَدِ مَنْ یَحْتاجُ إِلَیْهِ؛
وارد بهشت شدم، دیدم بر در آن نوشته است (ثواب) صدقه ده برابر است و قرض هجده برابر. گفتم: ای جبرئیل چرا صدقه ده برابر و قرض هجده برابر است؟ گفت: زیرا صدقه به دست نیازمند و بی‌نیاز می‌رسد اما قرض جز به دست کسی که به آن نیاز دارد، نمی‌رسد.
کنزالعمال، ج 6، ص 210، ح 15373.

حدیث165

حضرت رسوا اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صَدَقَهُ السِّرِّ تُطْفِیءُ الْخَطیئَهَ، کَما تُطْفِیءُ الماءُ النّارَ، وَ تَدْفَعُ سَبْعینَ باباً مِنَ الْبَلاءِ؛
صدقه‌ای که محرمانه و پنهانی داده شود، سبب پاکی گناهان است، همان طوری که آب، آتش را خاموش می‌کند، همچنین صدقه هفتاد نوع بلا و آفت را بر طرف می‌نماید.
مستدرک الوسائل: ج 7، ص 184، ح 7984

حدیث166

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَاصْطِناعُ الْمَعْروفِ وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَصِلَةُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً وَتَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَقی مَصارِ عَ السُّوءِ؛
صدقه بجا، نیکوکاری، نیکی به پدر و مادر و صله رحم، بدبختی را به خوش‌بختی تبدیل و عمر را زیاد و از پیشامدهای بد جلوگیری می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 1869 .

حدیث167

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
عبادت، هفتاد جزء است و از همه بهتر، کسب روزی حلال است.
الحدیث،ص 10.

حدیث168

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کسی که از دست‌رنج مشروع خود زندگی کند، در قیامت با پیامبران محشور می شود و پاداش می گیرد.
الحدیث، ص 8.

حدیث169

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَلْبَیِّعانِ بِالخیارِ ما لَمْ یَتَفَرَّقا ـ او قال: حَتّی یَتَفَرَّقا ـ فَاِنْ صَدَقا وَ بَیَّنا بورِکَ لَهُما فی بَیْعِهِما وَ اِنْ کَـتَما وَ کَذِبا مُحِقَت بَرَکَةُ بَیْعِهِما؛
خریدار و فروشنده، تا از یکدیگر جدا نشده‌اند، اختیار [فسخ معامله را] دارند. اگر راست بگویند و [عیب را] آشکار بگویند، داد و ستد برای هر دو، برکت خواهد داشت، و اگر [عیب را [بپوشانند و دروغ بگویند برکت دادوستدشان خواهد رفت.
صحیح بخاری، ج 3، ص 10.

حدیث170

امام علی علیه‌السلام :
اَلْبَرَکَةُ فی مالِ مَنْ آتَی الزَّکاةَ وَ واسَی الْمُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاَْقْرَبینَ؛
برکت در مال کسی است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یاری رساند و به خویشاوندان کمک نماید.
تحف العقول، ص 172.

حدیث171

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
باکِروا طَـلَبَ الرِّزْقِ وَ الْحَوائِجِ فَاِنَّ الغُدُوَّ بَرَکَةٌ وَ نَجاحٌ؛
در پی روزی و نیازها، سحر خیز باشید؛ چرا که حرکت در آغاز روز، [مایه] برکت و پیروزی است.
المعجم الاوسط، ج 7، ص 194، ح7250

حدیث172

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در مال خود بر تو ایثار کند تو را بر خویش برگزیده (و شایسته نام ایثارگری است).
(غررالحکم و دررالکلم)

حدیث173

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن که بخشش اموال بر او سهل باشد، امیدها به او رو کنند.
(شرح غررالحکم ، ج 5، ص 229)

حدیث174

امام علی(علیه السلام ) می فرمایند:
برخی (از اموال خود) را از پیش فرستید که به سود شما باشد (و به کارتان آید) و همه را به جای نگذارید که به زیان شما است.
غررالحکم ، باب آخرت

حدیث175

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
هر کار نیکی صدقه است و هر چه مسلمان بر خویش و کسان خویش خرج کند در قبال آن برای او صدقه ای نویسند ؛ و هر چه مسلمان به وسیله آن آبروی خویش محفوظ دارد در قبال آن برایش صدقه ای نویسند.
نهج الفصاحه ، حدیث 2173

حدیث176

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که غذایش کم شد، هزینه زندگی برایش سبک خواهد شد.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث177

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دور اندیش کسی است که از ولخرجی و تبذیر بپرهیزد ، و اسرافکاری را خوش ندارد.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث178

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
وَ الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ وَ أَعْمَالُ الْعِبَادِ فِی عَاجِلِهِمْ نُصْبُ أَعْیُنِهِمْ فِی آجَالِهِمْ؛
صدقه دادن دارویی ثمر بخش است ، و کردار بندگان در دنیا ، فردا در پیش روی آنان جلوه گر است.
نهج البلاغه، حکمت 7

حدیث179

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خیارُکُمْ اَحْسَنُکُمْ قَضاءً لِلدَّیْنِ؛
بهترین شما کسانی هستند که قرض خود را بهتر ادا کنند.
نهج الفصاحه، ح 1474.

حدیث180

امام علی علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ عزَّوَجَلَّ یُحِبُّ المُحْتَرِفَ الاَْمینَ؛
خداوند انسان شاغل امین را دوست دارد.
کافی، ج 5، ص 113، ح 1.

حدیث181

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْعَبدَ اَنْ یَکُونَ سَهْلَ الْبَیْعِ وَ سَهْلَ الشِّراءِ وَ سَهْلَ القَضاءِ وَ سَهْلَ الاِقْتِضاءِ؛
خداوند بنده‌ای را که در خرید و فروش و قضاوت و پذیرش قضاوت آسان گیر باشد دوست دارد.
دعائم الاسلام، ج 1، ص 17 .

حدیث182

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الاِْنْفاقَ وَ یُبْغِضُ اْلاِقْتارَ، فَاَنْفِقْ وَ اَطْعِمْ وَ لا تُصَرْصِرْ فَیَعْسِرْ عَلَیْکَ الطَّلَبُ؛
خداوند خرج کردن را دوست دارد و با سخت خرج کردن دشمن است پس انفاق و اطعام کن و به ثروت اندوزی مپرداز که کسب ثروت تو را به سختی می‌اندازد.
بحارالأنوار، ج64، ص 282، ح 43 .

حدیث183

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ تَصَدَّقَ فی یَوْمٍ اَو لَیْلَةٍ اِنْ کَانَ یَوْمٌ فَیَوْمٌ وَ اِنْ کانَ لَیْلَةٌ فَلَیْلٌ دَفَعَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ عَنْهُ الْهَمَّ وَ السَّبُعَ وَ میتَةَ السُّوءِ؛
هر کس در روز و یا شب صدقه بدهد ـ اگر روز است روز و اگر شب است، شب ـ خداوند از او غم و اندوه، درنده و مرگ بد را دور می‌کند.
ثواب الأعمال، ص 140 .

حدیث184

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین مال آن است که صرف حفظ آبرو شود.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 352)

حدیث185

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
صدقه بده هرچند کم باشد زیرا هر کار کوچکی که صادقانه برای خدا انجام‌شود، بزرگ است.
(وسائل الشیعة ، ج 1 ، ص 87)

حدیث186

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که نعمت دارد باید که بر عیالش در هزینه وسعت بخشد.
(تحف العقول ، ص 466)

حدیث187

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
إنَّ القَصدَ یورِثُ الغِنی؛
میانه‌روی ، ثروتمندی می‌آورد.
الکافی، ج 4 ، ص 53

حدیث188

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلصَّدَقَةُ بِعَشرَةٍ وَ القَرضُ بِثَمانِیَةَ عَشرَ وَ صِلَةُ الْاِخوانِ بِعِشرینَ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ بِاَربَعَةٍ وَ عِشرینَ؛
صدقه دادن، ده حسنه، قرض دادن، هجده حسنه، رابطه با برادران [دینی]، بیست حسنه و صله رحم، بیست و چهار حسنه دارد.
کافی، ج 4، ص 10، ح 3

حدیث189

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یاِقنَع بِما اُوتیتَهُ یَخِفَّ عَلَیکَ الحِسابُ؛
به آنچه به تو داده شده ، قناعت کن ، تا کار حسابرسی بر تو آسان شود.
اأعلام الدین ، ص 344

حدیث190

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
اَلصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلاءَ وَ هِیَ اَنـْجَحُ دَواءٍ وَ تَدْفَعُ الْقَضاءَ وَ قَدْ اُبْرِمَ اِبراما وَ لا یَذْهَبُ بِالاَْدواءِ اِلاَّ الدُّعاءُ وَ الصَّدَقَةُ
صدقه بلا را برطرف می‌کند و مؤثرترینِ داروست. همچنین، قضای حتمی را برمی‌گرداند و درد و بیماری‌ها را چیزی جز دعا و صدقه از بین نمی‌برد.
بحارالأنوار، ج 93، ص 137، ح 71

حدیث191

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
اِغتَنِم مَنِ استَقرَضَکَ فی حالِ غِناکَ لِیجعَلَ قَضاءَهُ فی یومِ عُسرَتِکَ ؛
کسی را که در حال بی نیازی‌ات از تو قرض می خواهد، غنیمت شمار تا در وقت نیازت جبرانش کند .
غررالحکم و دررالکلم، ح 2370

حدیث192

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
سُوسُوا إِیمَانَکم بِالصَّدَقَةِ وَ حَصِّنُوا أَموَالَکم بِالزَّکاةِ وَ ادفَعُوا أَموَاجَ البَلَاءِ بِالدُّعَاءِ ؛
ایمان خود را با صدقه دادن و اموالتان را با زکات دادن نگاه دارید، و امواج بلا را با دعا از خود برانید.
(نهج البلاغه، حکمت 146 )

حدیث193

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَطیبُ العَیشِ القَناعَةُ؛
خوش‌ترین زندگی، زندگی با قناعت است.
(غررالحکم، ح 2918)

حدیث194

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنجِحٌ وَ أَعمَالُ العِبَادِ فِی عَاجِلِهِم نُصبُ أَعینِهِم فِی آجَالِهِم؛
صدقه دادن دارویی ثمر بخش است ، و کردار بندگان در دنیا ، فردا در پیش روی آنان جلوه گر است.
(کافی، ج 5، ص 125، ح 7 )

حدیث195

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلبَرَکةُ فی مالِ مَن آتَی الزَّکاةَ وَ واسَی المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاَقرَبینَ؛
برکت در مال کسی است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یاری رساند و به خویشاوندان کمک نماید.
(تحف العقول، ص 172)

حدیث196

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلبَرَکةُ فی مالِ مَن آتَی الزَّکاةَ وَ واسَی المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاَقرَبینَ؛
برکت در مال کسی است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یاری رساند و به خویشاوندان کمک نماید.
(تحف العقول، ص 172)

حدیث197

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلصَّدَقَةُ عَلَی القَرابَةِ صَدَقَةٌ وصِلَةٌ؛
صدقه دادن به خویشاوندان، هم صدقه است و هم صله رحم.
(مسند احمد، ج 4 ،ص 17)

حدیث198

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَنِ اقتَصَرَ عَلی بُلغَةِ الکفافِ فَقَدِ انتَظَـمَ الرّاحَةَ وَ تَبَوَّاَ خَفضَ الدَّعَةِ
هر کس به اندازه‌ای که او را کفایت می کند، قناعت کند، به آسایش و نظم می رسد و در آسودگی و رفاه منزل می گیرد.
(نهج البلاغه، حکمت 371)

حدیث199

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
باکروا طَـلَبَ الرِّزقِ وَ الحَوائِجِ فَاِنَّ الغُدُوَّ بَرَکةٌ وَ نَجاحٌ
در پی روزی و نیازها، سحر خیز باشید؛ چرا که حرکت در آغاز روز، [مایه] برکت و پیروزی است.
(المعجم الاوسط، ج 7، ص 194، ح 7250)

حدیث200

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إذا أرَدتَ أن یُثرِی اللهُ ما لَکَ فَزَکِّهِ.
هر گاه خواستی که خداوند دارایی تو را زیاد کند، زکات آن را بپرداز.
(بحار‌الأنوار، ج96، ص23)

حدیث201

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أَرادَ تُستَجابُ دَعوَتُهُ وَأَن تُکشَفَ کربَتُهُ فَلیفَرِّج عَن مُعسِرٍ
هر کس می خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
(کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398 )

حدیث202

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إذا أرَدتَ أن یُثرِی اللهُ ما لَکَ فَزَکِّهِ.
هر گاه خواستی که خداوند دارایی تو را زیاد کند، زکات آن را بپرداز.
(بحار‌الأنوار، ج96، ص23)

حدیث203

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
القَنَاعَةُ مَالٌ لا یَنفَدُ؛
قناعت مالی است که تمام شدنی نیست.
(جهاد با نفس، ح 299)

حدیث204

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
مَن أَرادَ تُستَجابُ دَعوَتُهُ وَأَن تُکشَفَ کربَتُهُ فَلیفَرِّج عَن مُعسِرٍ؛
هر کس می خواهد دعایش مستجاب و اندوهش برطرف شود، به تنگدست مهلت دهد.
(کنزالعمال، ج 6، ص 215، ح 15398 )

حدیث205

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
إذا أرادَ أَحَدُکم أَن یستَجابَ لَهُ فَلیطَیب کسبَهُ وَلیخرُج مِن مَظالِمِ النّاسِ ، وَ إِنَّ اللّه‌َ لا یرفَعُ إِلَیهِ دُعاء عَبدٍ وَ فی بَطنِهِ حَرامٌ أَو عِندَهُ مَظلَمَةٌ لأِحَدٍ مِن خَلقِهِ؛
هر کس بخواهد دعایش مستجاب شود، باید کسب خود را حلال کند و حق مردم را بپردازد. دعای هیچ بنده‌ای که مال حرام در شکمش باشد یا حق کسی بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمی‌رود.
( بحارالأنوار، ج 93، ص 321، ح 31 )

حدیث206

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند:
الکریمُ مَن صانَ عِرضَهُ بِمالِهِ وَ اللَّئیمُ مَن صانَ مالَهُ بِعِرضِهِ؛
بزرگوار کسی است که آبرویش را با مالش حفظ کند و فرومایه کسی است که مالش را با آبرویش حفظ کند.
(غرر الحکم و درر الکلم: ح 2159)

حدیث207

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلتّاجِرُ الاَمینُ الصَدوقُ المُسلِم مَعَ الشُّهَداءِ یومَ القیامَة؛
تاجر درستکار راستگوی مسلمان، روز رستاخیز با شهیدان است.
(کنز العمال ، ج 4 ، ص 7 ، ح 9216)

حدیث208

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
أفضَلُ المَالِ مَا وُقِیَ بِهِ العِرضُی
بهترین مال آن است که آبرو با آن محفوظ ماند.
(بحار الأنوار، ج78، ص352)

حدیث209

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ مالِ المَرءِ ذَخائِرُ الصَّدَقَةِی
بهترین مال انسان، اندوخته‌های صدقه است.
(تنبیه الخواطر، ج2، ص182)
حدیث(307)

حدیث210

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خوشا بر آن کس که افزونیِ دارایی اش را انفاق کند و از افزون‌گویی زبانش جلوگیری کند !
تحف العقول ص30

حدیث211

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
اَلعِبادَهُ سَبعونَ جُزء، اَفضَلُها جُزءً طَلَبُ الحَلالِ
عبادت هفتاد جزء است و بالاترین و بزرگترین جزء آن کسب حلال است.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

حدیث212

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
إنَّ الصَّدَقَة َلتُطفِئُ غَضَبَ الرَّبِّ
صدقه، خشم پروردگار را فرو می‌نشاند.
(کنزالعمال، ح161143 )

حدیث213

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن که میانه روی کند، تهی دست نخواهد شد.
نهج البلاغه، حکمت 140.

حدیث214

امام حسین(علیه السلام)می فرمایند:
قناعت مایه ی آسایش تن است.
بحارالانوار، ج78، ص 128.

حدیث215

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
میوه ی قناعت، میانه روی در کسب و کار است و خویشنداری، از دست دراز کردن به سوی مردم.
غررالحکم، ح 4634.

حدیث216

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آن که میانه روی کند، تهی دست نخواهد شد.
نهج البلاغه، حکمت 140.

حدیث217

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
مواساة الأخ فی الله عزوجل تزید فی الرزق
کمک مالی به برادر دینی، روزی را زیاد می کند.
بحارالانوار، ج74، ص 359.

حدیث218

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اکثروا من الصدقة ترزقوا.
صدقه زیاد بدهید، تا خداوند به شما روزی دهد.
بحارالانوار، ج77، ص 176.

حدیث219

حضرت امام حسین(علیه السلام) می فرمایند:
القنوع راحة الابدان.
قناعت مایه ی آسایش تن است.
بحارالانوار، ج78، ص 128.

حدیث220

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
من حسن بره أهل بیته زید فی رزقه.
هر که با خانواده ی خود نیکوکار باشد، روزیش زیاد می شود.
بحارالانوار، ج76، ص 60.

حدیث221

قال الإمام الباقر - علیه السلام - : علیکم بالصدقة، فبکروا بها، فإنها تسود وجه إبلیس.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: بر شما باد به صدقه دادن، صدقه را صبح زود بدهید، همانا (صدقه) روی ابلیس را سیاه می کند.
«تحف العقول، ص 298»

نبایدهای اقتصادی

حدیث1

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : إنّما الشَّحیح مَنْ منع حقَّ الله و أنفقَ فی غَیرِ حقِّ اللهِ عزّوجل.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بخیل کسی است که از پرداخت حق خدا (مانند زکات و خمس) خودداری نموده، در راه غیر خدا بذل و بخشش می‌کند.
«معانی الاخبار، ص 246»

حدیث2

سُئلَ الامام الحسن - علیه السّلام - عن البُخل، فقال: هو أنْ یَری الرَّجلُ ما أنفقهُ تَلَفاً و ما أمسَکَهُ شرَفا.
از امام حسن - علیه السّلام - در مورد معنای بخل پرسیدند، حضرت فرمودند: بخل آن است که انسان آنچه را انفاق و خرج می‌کند از دست رفته و بیهوده بپندارد و آنچه را که نگه می‌دارد، مایه شرف و بزرگی بداند.
«بحار الانوار، ج 75، ص 113»

حدیث3

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : حَسْبُ البَخیلِ مِنْ بُخلِهِ سوء الظنِّ بِرَبِّهِ، مَن أیْقَنَ بالخَلَفِ جادَ بالعطیِّه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: برای (گنه‌گار بودن) بخیل همین بس که به پروردگارش بدگمان است، کسی که به جایگزینی انفاق و بخشش از طرف خداوند یقین داشته باشد، نیکو بخشش می‌کند.
«بحار الانوار، ج 70، ص 307»

حدیث4

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : إنْ کانَ الخَلَفُ مِنَ الله عزّوجل حقّاً فَالبُخلُ لِماذا؟
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: اگر جایگزینی انفاق و بخشش از طرف خداوند حق است (که حق است)، پس بخل ورزیدن برای چه؟
«بحار الانوار، ج 75، ص 190»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السّلام - : عَجِبتُ لِلبَخیلِ یَستَعجِلُ الفقرَ الذی مِنهُ هَرَبَ و یَفُوتُهُ الغِنَی الذی إیّاه طَلَبَ فَیَعیشُ فی الدّنیا عَیْشَ الفُقراء و یُحاسَبُ فی الاخرةِ حِسابَ الأغنیاء.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در شگفتم از برای شخص بخیل که می‌شتابد به سوی تنگدستی و فقری که از آن گریزان است و مال و ثروتی را که می‌جوید از دست می‌دهد، لذا در دنیا مانند فقیران زندگی می‌کند و در آخرت مانند توانگران به حسابش رسیدگی می‌شود.
«نهج البلاغه، حکمت 121»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السّلام - : أبْخَلُ النّاس مَن بَخِلَ علی نَفسِهِ بِمالِهُ و خَلَّفَه لِوارثِهِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخیل‌ترین مردم کسی است که با ثروتش بر خود بخل ورزد و آن را برای وارثش بر جای نهد.
«غررالحکم، ص 103»

حدیث7

قال الامام علی - علیه السّلام - : البخیلُ یَبْخلُ علی نَفسهِ بالیَسیرِ مِن دنیاهُ و یَسْمَحُ لِوارثهِ بِکلّها.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخیل جز به مقدار کمی از دارائی خود، بر خودش بخل می‌ورزد و (بعد از مدتی) تمام دارائی خود را به وارثش می‌بخشد.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث8

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ بَخَلَ بِمالهُ ذَلَّ و مَنْ بَخَلَ بِدینِهِ جَلَّ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که در مال خود بخل ورزد، خوار و ذلیل گردد و آن کسی که نسبت به دین خود بخل ورزد، عزیز و بزرگوار شود.
«غررالحکم، ص 335»

حدیث9

قال الامام علی - علیه السّلام - : البُخلُ باخراجِ ما أفْترضه الله سُبْحانه من الأموالِ أقْبَحُ البُخل.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخل ورزیدن نسبت به پرداخت آنچه خداوند سبحان (از اموال) واجب کرده است، زشت‌ترین نوع بخل است.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث10

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنّما الاسرافُ فیما أتلفَ المالَ و أضَرَّ بالبدن.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: اسراف آن است که مال را از بین ببرد و به بدن زیان برساند.
بحار الانوار، ج 75، ص 303

حدیث11

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن أعطی فی غَیر حقّ فقد أسرف، و مَنْ منع مِنْ حقّ فقد قتر.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که در غیر راه حق هزینه کند، اسراف کرده است و کسی که از راه حق باز دارد (وخودداری کند)، سخت‌گیری کرده (و بخل ورزیده) است.
تفسیر نورالثقلین، ج 4، ص 31

حدیث12

قال الامام علی - علیه السلام - : أقبحُ البَذلِ السَّرَف.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: زشت‌ترین بذل و بخشش، اسراف و زیاده‌روی است.
غررالحکم، ص430

حدیث13

قال الامام علی - علیه السلام - : إنَّ إعطاءَ الْمال فی غیر حقّه تبذیرٌ و إسرافٌ و هو یَرفعُ صاحبَه فی الدّنیا و یَضَعَهُ فی الآخرة.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بخشش‌های بی جا (از مال و ثروت) زیاده روی و اسراف است و آن مال بخشنده اش را در دنیا رفعت می دهد و در آخرت به زیر می‌کشد (خوار و ذلیل می‌کند).
نهج البلاغه، خطبه 126

حدیث14

قال الله عزّوجلّ:
ای موسی! مرا در هیچ حالتی فراموش نکن و از بسیاری مال سرمست نشو.
(کافی8/45)

حدیث15

انَّ اللَّهَ یُبْغِضُ . . . اضاغة الْمَالِ ؛
خداوند، تباه سازی اموال را دشمن می دارد.
تحف العقول، ص804

حدیث16

امام علی علیه‌السلام :
إعطاءُ المالِ فی غَیرِ حَقِّهِ تَبذیرٌ وإسرافٌ .
خرج کردن به ناحقّ مال ، حیف و میل و اسراف است .
نهج البلاغة : الخطبة 126 منتخب میزان الحکمة : 270

حدیث17

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ اقتَطَعَ مالَ مؤمنٍ غَصبا بغَیرِ حَقٍّ لَم یَزَلِ اللّه‌ُ مُعرِضا عَنهُ ، ماقِتا لأِعمالِهِ التی یَعمَلُها مِن البِرِّ والخَیرِ ، لا یُثبِتُها فی حَسَناتِهِ حتّی یَتُوبَ ویَرُدَّ المالَ الذی أخَذَهُ إلی صاحِبهِ .
کسی که مال مسلمانی را به ناحقّ غصب کند ، خداوند پیوسته ازاو رویگردان باشد و از هر کار نیکی که می‌کند در خشم باشد و آنها را درشمار حسناتش ثبت نکند ، تا آن گاه که توبه کند و مالی را که گرفته است به صاحبش برگرداند .
مستدرک الوسائل : 17 / 89 / 20823 منتخب میزان الحکمة : 426

حدیث18

امام صادق(سلام الله علیه):
کَسبُ الحَرامِ یَبینُ فی الذُّرِّیَّةِ؛
(اثر) کسب حرام، در نسل آشکار می‌شود.
الکافی: ج 5، ص 125، ح 4

حدیث19

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلکَفُّ عَمّا فی أَیدِی النّاسِ عِفَّةٌ وَکِبَرُ هِمَّةٍ؛
طمع نداشتن به آنچه در نزد مردم است، (نشان) عزت نفس و بلند همتی است.
غررالحکم، ج1، ص365، ح1387

حدیث20

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَوْحَی اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ اِلی مُوسی علیه‌السلام یا مُوسی لا تَفْرَحْ بِکَثْرَةِ الْمالِ وَ لا تَدَعْ ذِکْری عَلی کُلِّ حالٍ فَاِنَّ کَثْرَةَ الْمالِ تُنْسِی الذُّنوبَ وَ اِنَّ تَرْکَ ذِکری یُقْسِی الْقُلوبَ؛
خدای عزّوجلّ به موسی علیه‌السلام وحی کرد: ای موسی! به زیادی ثروت شاد مشو و در هیچ حالی مرا فراموش مکن، زیرا با زیادی ثروت گناهان فراموش می‌شود و از یاد بردن من قساوت قلب می‌آورد.
نهج الفصاحه، ح 2783

حدیث21

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
إنَّ اعظَمَ الحَسَرَاتِ یَومَ القیامَةِ حَسرَةُ رَجُل کَسَبَ مالاً فی غَیرِ طاعَةِ اللهِ فوَرِثَهُ رَجُلٌ فانفَقَهُ فی طاعَةِ اللهِ سُبحانَهُ فَدَخَلَ بِهِ الجَنّة وَ دَخَلَ الاوَّلُ بِهِ النّارَ.
روز قیامت بزرگترین افسوس،ُ افسوس مردی است که مالی را به ناروا گردآورده به دوزخ رود و آن مال را برای کسی به ارث گذارد که در طاعت خداوند سبحان خرجش نموده به بهشت رود.
(نهج البلاغه حکمت 429)

حدیث22

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
و ما مِنْ عَبْدٍ یَبْخَلُ بِنَفَقَةٍ یُنْفِقُها فیما یُرْضِی اللّه‌َ اِلاَّ ابْتُلیَ بِاَنْ یُنْفِقَ اَضْعافَها فیما اَسْخَطَ اللّه‌َ؛
هر کس از خرج کردن مالی در راه خداپسندانه بخل ورزد، چند برابر آن را در راه غیر خداپسندانه هزینه خواهد کرد.
(نهج الفصاحه، ح 2779)

حدیث23

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
یَسیرُ الرِّیاءِ شِرکٌ ؛
ریا ، اندکش نیز شرک است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10976

حدیث24

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَنِ افتَخَرَ بِالتَّبذیرِ احتُقِرَ بِالإ فلاسِ ؛
آن‌که به اسراف می‌بالد ، با تهی‌دستی خُرد و خوار می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9057

حدیث25

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن یَکتَسِب مالاً مِن غَیرِ حِلِّهِ یَصرِفهُ فی غَیرِ حَقَّهِ ؛
هرکس مالی را از حرام به دست آورد ، آن را در راه ناشایست خرج می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8883

حدیث26

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن أظهَرَ فَقرَهُ أذَلَّ قَدرَهُ ؛
هر کس ناداری‌اش را آشکار کند ، ارزش خود را فرو کاسته است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8555

حدیث27

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَنِ اتَّجَرَ بِغَیرِ عِلمٍ فَقَدِ ارتَطَمَ فِی الرِّبا ؛
هر کس بدون آگاهی از دانش [فقه] به تجارت بپردازد ، در ربا فرو می‌رود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8401

حدیث28

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کُن سَمِحا وَ لا تَکُن مُبَذِّرا ؛
بخشنده باش و اسراف کننده مباش .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7138

حدیث29

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
زِیادَةُ الشُّحِّ تَشینُ الفُتُوَّةَ وَ تُفسِدُ الأُخُوَّةَ ؛
بسیاریِ بخل ، جوان‌مردی را زشت و برادری را تباه می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5508

حدیث30

اَلبُخلُ بِالمَوجُودِ سُوءُ الظَّنِّ بِالمَعبودِ ؛
بخل‌ورزی به آنچه موجود است، بدگمانی به معبود است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1258

حدیث31

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کما لا یَحِلُّ لِغَریمِکَ أن یَمطُلَکَ وهُو مُوسِرٌ ، فکذلکَ لا یَحِلُّ لکَ أن تُعسِرَهُ إذا عَلِمتَ أ نّهُ مُعسِرٌ؛
هـمچنان کـه بـدهکار تـو ، اگر توانگر باشد روا نیست در پرداخت بدهیش به تو تعلّل ورزد، بر تو نیز روا نیست که ، اگر بدانی تنگدست است، او را تحت فشار قرار دهی.
ثواب الأعمال : 167 / 5

حدیث32

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
إیّاکم والدَّینَ ، فإنّه هَمٌّ بِاللیلِ وذُلٌّ بالنهارِ ؛
از وام گرفتن بپرهیزید کـه آن انـدوه شـب و خواری روز است .
بحار الأنوار : 103 / 141 / 4

حدیث33

امام علی علیه‌السلام :
کَثرَةُ الدَّینِ تُصَیِّرُ الصادِقَ کاذِباً والمُنجِزَ مُخْلِفاً؛
بدهکاری زیاد ، راستگو را دروغگو می‌کند و خوش قول را بدقول .
غرر الحکم : 7105

حدیث34

امام صادق علیه‌السلام :
خَفِّفوا الدَّینَ، فإنّ فی خِفَّةِ الدَّینِ زیادَةَ العُمُرِ ؛
کمتر وام بگیرید که کم قرض داشتن عمر را زیاد می‌کند .
بحار الأنوار : 103 / 145 / 21

حدیث35

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم در جایی دیگر می فرمایند:
مَطْلُ الغَنِیِّ ظُلم؛
تعلّل ورزیدن توانگر (در پرداخت بدهی) ظلم است .
مستدرک الوسائل : 13 / 397 / 15713

حدیث36

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أیُّما رجُلٍ اشْتَری طَعاما فکَبسَهُ أربَعینَ صَباحا یُریدُ بهِ غَلاءَ المُسلِمینَ ، ثُمَّ باعَهُ فتَصدّقَ بثَمنِهِ لَم یَکُنْ کَفّارَةً لِما صَنَعَ؛
هرکس مواد غذایی بخرد و برای این که آن را به مسلمانان گران بفروشد چهل روز انبار کند و پس از چهل روز آن را بفروشد و همه درآمد آن را هم صدقه بدهد کفاره گناه او نخواهد شد.
أمالی الطوسیّ : 676 / 1427

حدیث37

امام باقر علیه‌السلام :
شَرُّ بِقاعِ الأرضِ‌الأسواقُ ، وهُو مَیدانُ إبلیسَ ، یَغدُو بِرایَتِهِ ، ویَضَعُ کُرسِیَّهُ ، ویَبُثُّ ذُرِّیَّتَهُ ، فَبَینَ مُطَفِّفٍ فی قَفیزٍ ، أو طائشٍ فی میزانٍ ، أو سارِقٍ فی ذِراعٍ ، أو کاذِبٍ فی سِلعَتِهِ ، فیقولُ : علَیکُم بِرَجُلٍ ماتَ أبوهُ وأبُوکُم حَیٌّ ، فلا یَزالُ مع أوَّلِ مَن یَدخُلُ وآخِرِ مَن یَرجِعُ؛
بدترین جاهای زمین بازارهاست ؛ بازار میدان شیطان است ، اولِ صبح پرچم خود را در آن جا نصب می‌کند و تخت خود را می‌گذارد و فرزندانش را همه سو می‌پراکند : به سوی کسی که پیمانه را کم می‌دهد یا آن که ترازو را سبک می‌گیرد و کسی که در گز (متر) کردن دزدی می‌کند یا کسی که برای فروش کالایش به دروغ متوسل می‌شود . او به فرزندانش می‌گوید : بر شما باد به (فریفتن) مردی که پدرش (حضرت آدم) مرده در حالی که پدر شما (ابلیس) هنوز زنده است . ابلیس با اولین کسی که به بازار می‌آید وارد می‌شود و با آخرین نفری که بازار را ترک می‌کند بر می‌گردد .
بحار الأنوار : 84 / 11 / 87

حدیث38

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العِبادَةُ مَع أکْلِ الحَرامِ کالبِناءِ علی الرَّمْلِ - وقیلَ : علی الماءِ؛
عبادت کردن با وجود حرام خواری مانند ساختن بنایی است بر روی شن و به قولی : بر روی آب .
عدّة الداعی : 141

حدیث39

امام باقر علیه‌السلام :
انَّ الرّجُلَ إذا أصابَ مالاً مِن حَرامٍ لَم یُقْبَلْ مِنهُ حَجُّ ولا عُمْرَةٌ ولا صِلَةُ رَحِمٍ حتّی أنّه یَفْسُدُ فیهِ الفَرْجُ ؛
هرگاه انسان مالی از حـرام بـه دست آورد نه حجّی از او پذیرفته شود، نه عمره‌ای و نه صله رحمی و حتّی در ازدواج و زناشویی او تأثیر سوء می‌گذارد.
أمالی الطوسیّ : 680 / 1447

حدیث40

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ أعْظَمَ الحَسَراتِ یَومَ القِیامَةِ ، حَسْرَةُ رجُلٍ کَسَبَ مالاً فی غَیرِ طاعَةِ اللّه ، فوَرِثَةُ رجُلٌ فأنْفَقَهُ فی طاعةِ اللّه سُبحانَهُ ، فدَخَلَ بهِ الجَنّةَ ، ودَخَلَ الأوَّلُ بهِ النّارَ؛
بزرگترین افسوس در روز قیامت ، افسوس مردی است که مالی را به ناروا گرد آورده و آن را برای کسی بر جای گذاشته و او آن را در راه طاعت خدای سبحان خرج کرده باشد و بدان سبب به بهشت رود و او به دوزخ .
نهج البلاغه: حکمت429

حدیث41

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
لا یَحْتَکِرُ إلاّ الخَوّانونَ؛
جز خیانتکاران احتکار نمی‌کنند.
کنز العمّال : 9738

حدیث42

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مِن طَبائعِ الأغْمارِ إتْعابُ النُّفوسِ فی الاحْتِکارِ؛
به رنج افکندن خود برای احتکار از خصلتهای ابلهان است .
غرر الحکم : 9349

حدیث43

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
الاحْتِکارُ شِیمَةُ الفُجّارِ ؛
احتکار خوی نابکاران است .
غرر الحکم: 607

حدیث44

امام علی علیه‌السلام:
فیما کَتَبَهُ للأشتَرِ حینَ وَلاّهُ مِصرَ: واعْلَمْ مَع ذلکَ أنّ فی کثیرٍ مِنهُم التُجّار وذَوِی الصَناعاتِ ضِیقا فاحِشا ، وشُحّا قَبیحا ، واحْتِکارا للمَنافِعِ ، وتَحَکُّما فی البِیاعاتِ ، وذلکَ بابُ مَضَرَّةٍ للعامَّةِ ، وعَیْبٌ علی الوُلاةِ ، فامْنَعْ مِن الاحْتِکارِ ؛ فإنَّ رسولَ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم مَنعَ مِنهُ؛
- در فرمان زمامداری مصر به مالک اشتر- : با این همه ، بدان که بسیاری از آنان - تجّار و صاحبان صنعت - در داد و ستد بیش از اندازه سختگیرند و بخل ورزی ناپسندی دارند و به منظور سود بیشتر کالا را احتکار می‌کنند و به دلخواه نرخ گران می‌بندند و این کار برای توده مردم زیانبار و برای حکمرانان عیب و ننگ است . بنابراین ، از احتکار جلوگیری کن ؛ زیرا که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم از آن منع فرموده است .
نهج البلاغه: الکتاب 53 و منتخب میزان الحکمة : 160

حدیث45

امام علی علیه‌السلام :
کُلُّ حُکْرَةٍ تَضُرُّ بالنّاسِ وتُغْلی السِّعْرَ علَیهِم فلا خَیرَ فیها ؛
هر احتکاری که به مردم زیان رساند و نرخها را بالا برد خیر و برکتی در آن نیست .
مستدرک الوسائل : 13 / 274 / 15337

حدیث46

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند:
مَن جَمعَ طَعاما یَتَربّصُ بهِ الغَلاءَ أربَعینَ یَوما فقد بَرِئَ من اللّه وبَرِئَ اللّه‌ُ مِنهُ؛
هرکس خوراکی را به امید گران شدن چهل روز انبار کند از خداوند بری شده و خدا نیز از او بری و بیزار است.
بحار الأنوار : 62 / 292

حدیث47

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
الُمحْتَکِرُ مَلْعونٌ ؛
محتکر از رحمت خدا به دور است .
بحار الأنوار : 62 / 292

حدیث48

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الُمحتَکِرُ فی سُوقِنا کالمُلْحِدِ فی کِتابِ اللّه ؛
کسی که در بازار ما دست به احتکار زند به منزله کسی است که کتاب خدا را انکار کند .
کنز العمّال: 9717

حدیث49

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُحْشَـرُ الحَکّارونَ وقَتَلَهُ الأنْفُـسِ إلی جَهَنّمَ فی دَرَجةٍ ؛
محتکران و آدم‌کشان در جهنّم هم ردیف و هم درجه‌اند .
کنز العمّال :9739

حدیث50

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
مَن باعَ عَیبا لَم یُبَیِّنْهُ لَم یَزَلْ فی مَقتِ اللّه ، ولَم تَزَلِ المَلائکةُ تَلعَنُهُ ؛
هرکس‌کالای معیوبی را بفروشد، بدون آن که عیبش را به خریدار گفته باشد، همواره در خشم خدا باشد و فرشتگان پیوسته نفرینش کنند.
کنز العمّال : 9501

حدیث51

امام علی علیه‌السلام :
مَن یَکسِبْ مالاً مِن غَیرِ حَقِّهِ یَصرِفْهُ فی غَیرِ أجرِهِ؛
هر کس مالی را به ناحقّ کسب کند، آن را در راهی خرج کند که اجری نداشته باشد .
تحف العقول : 94

حدیث52

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن لَم یُبالِ مِن أینَ اکتَسَبَ المالَ لَم یُبالِ اللّه‌ُ مِن أینَ أدخَلَهُ النّارَ؛
هرکس باکی نداشته باشد که از کجا کسب مال کند، خداوند باکی نداشته باشد که از کجا به دوزخش بَرَد .
بحار الأنوار : 103 / 13 / 63

حدیث53

امام صادق علیه‌السلام :
لا خَیرَ فیمَن لا یُحِبُّ جَمعَ المالِ مِن حَلالٍ ، یَکُفُّ بهِ وَجهَهُ ویَقضی بهِ دَینَهُ ویَصِلُ بهِ رَحِمَهُ؛
خیری نیست در کسی که دوست نداشته باشد از راه حلال مال گرد آورد ، تا به وسیله آن آبرویش را نگه دارد و بدهکاریش را بپردازد و صله رحم به جا آورد .
الکافی : 5 / 72 / 5

حدیث54

امام علی علیه‌السلام:
حُبُّ المالِ یُوهِنُ الدِّینَ ، ویُفسِدُ الیَقینَ ؛
مال دوستی، دین را سست و یقین را تباه می‌کند.
غرر الحکم : 4876

حدیث55

امام علی علیه‌السلام :
لا وِزرَ أعظَمُ مِن وِزرِ غَنیٍّ مَنَعَ الُمحتاجَ ؛
گناهی، بـزرگتر از گـناه ثروتمندی نیست که نیازمند را از حقّش محروم کرده باشد .
غررالحکم : 10738

حدیث56

امام علی (علیه‌السلام) می فرمایند:
مَنِ اتَّجَرَ بغَیرِ فِقهٍ فَقَدِ ارتَطَمَ فی الرِّبا؛
آن کـه بـدون دانستن احکام دیـن ، تجارت و کسب کند ، به ورطه ربا درافتد.
نهج البلاغه، حکمت 447

حدیث57

امام صادق (علیه‌السلام):
لَمّا سَألَهُ هِشامُ بنُ‌الحَکَمِ عن عِلَّةِ تَحریمِ الرِّبا: إنّهُ لَو کانَ الرِّبا حلالاً لَتَرَکَ الناسُ التِّجاراتِ وما یَحتاجونَ إلَیهِ فحَرَّمَ اللّه‌ُ الرِّبا لتَفِرَّ الناسُ عنِ الحرامِ إلی التِّجاراتِ وإلی البَیعِ والشِّراءِ فَیَتَّصِلَ ذلکَ بَینَهُم فی القَرضِ؛
در پاسخ به پرسش هشام ابن حکم از علّت تحریم ربا: اگر ربا حلال بود، مردم کار تجارت و کسب مایحتاج خود را رها می‌کردند. پس خداوند ربا را حرام فرمود، تا مردم از حرامخواری دست کشیده، به تجارت و خرید و فروش روی آورند و زیادی مال را به یکدیگر قرض دهند.
بحار الأنوار : 24/119/103

حدیث58

امام صادق علیه‌السلام :
دِرهَمُ ربا أعظَمُ عِندَاللّه مِن سَبعینَ زَنیةً بِذاتِ مَحرمٍ فی بیتِ اللّه الحـرام؛
یک درهم ربا ، نزد خداوند سنگین‌تر است از هفتاد بار زنا کردن با محارم در (کعبه) خانه محترم خدا .
نور الثقلین: 1 / 295 / 1177

حدیث59

امام صادق علیه‌السلام :
آکِلُ الرِّبا لا یَخرُجُ مِنَ الدنیا حتّی یَتَخَبَّطَهُ الشیطانُ ؛
ربا خوار از دنیا نرود، تا آن که شیطان دیوانه‌اش کند .
تفسیر العیاشی : 1 / 152 / 503

حدیث60

امام باقر علیه‌السلام :
أخبَثُ المَکاسِبِ ، کَسبُ الرِّبا؛
پلیدترین کسب‌ها ، رباست .
الکافی : 5 / 147 / 12

حدیث61

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أتَیتُ لیلةَ اُسرِیَ بِی علی قَومٍ بُطونُهُم کالبیوتِ فیها الحَیّاتُ تُری مِن خارجِ بُطونِهِم ، فقلتُ : مَن هؤلاءِ یا جَبرئیلُ ؟ قالَ : هؤلاءِ أکَلَهُ الرِّبا؛
شبی که به معراج رفتم ، بر مردمی گذشتم که شکمهایشان چون خانه‌ای بود و در آنها مارهایی وجود داشت که از بیرون شکمهایشان دیده می‌شد. پرسیدم : ای جبرئیل! اینها کیستند ؟ گفت : اینان ربا خوارانند .
کنز العمّال : 31857

حدیث62

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ اللّه‌َ عز و جل لَعَنَ آکِلَ الرِّبا ومُوکِلَهُ وکاتِبَهُ وشاهِدَیهِ؛
خداوند عز و جل ربا خوار و ربادهنده و کاتب و گواهان آن را لعنت کرده است .
أمالی الصدوق : 346 / 1

حدیث63

امام صادق علیه‌السلام :
مَنِ اهتَمَّ لِرِزقِهِ کُتِبَ علَیهِ خَطِیئَةٌ ؛
هر که در غم روزی خود باشد ، برایش یک گناه محسوب شود .
أمالی الطوسیّ : 300 / 593

حدیث64

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَهتَمَّ لِرِزقِ غَدٍ فإنّ کُلَّ غَدٍ یَأتِی بِرِزقِهِ؛
غم روزی فردا را مخور ؛ زیرا هر فردایی روزی خود را می‌آورد .
بحار الأنوار : 77 / 67 / 6

حدیث65

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
ألا وإنّ الرُّوحَ الأمینَ نَفَثَ فی رُوعِی أ نّهُ لَن تَمُوتَ نفسٌ حتّی تَستَکمِلَ رِزقَها، فاتَّقُوا اللّه‌َ وأجمِلُوا فی الطَّلَبِ ، ولا یَحمِلْ أحَدَکُم استِبطاءُ شَیءٍ مِنَ الرِّزقِ أن یَطلُبَهُ بغَیرِ حِلِّهِ ، فإنّهُ لا یُدرَکُ ما عِندَ اللّه إلاّ بطاعَتِهِ؛
همانا جبرئیل در دلم چنین افکند که هیچ کس نمیرد تا روزیش را به طور کامل دریافت کند ، پس از خدا پروا کنید و در طلب روزی میانه روی کنید و دیر رسیدن روزی شمارا وادار نکند که آن را از راه غیر حلال بجویید ؛ زیرا آنچه نزد خداست جز با طاعت او به دست نمی‌آید .
الکافی : 2 / 74 / 2

حدیث66

امام باقر علیه‌السلام:
لأبی النُّعمانِ: لا تَستَأکِلْ بِنا الناسَ ، فلا یَزیدَکَ اللّه‌ُ بذلکَ إلاّ فَقرا؛
- به ابو نعمان- : ما را وسیله سرکیسه کردن مردم قرار مده ؛ زیرا با این کار ، خداوند بر فقر تو می‌افزاید .
بحار الأنوار : 78 / 184 / 11

حدیث67

امام صادق علیه‌السلام :
کَثرَةُ السُحتِ یَمحَقُ الرِّزقَ؛
حرامخواریِ زیاد ، روزی را از بین می‌برد .
تحف العقول : 372

حدیث68

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
إذا کُـنتَ فـی تِجـارَتِکَ وحَضَرَتِ الصّلاةُ فلا یَشغَلْکَ عنها مَتْجَرُکَ ، فإنَّ اللّه‌َوَصفَ قَوما ومدَحَهُم فقالَ : رِجالٌ لا تُلهیهم ... وکـانَ هؤلاءِ القَـومُ یَتَّجِـرونَ ، فإذا حَضَرَتِ الصّلاةُ تَرَکوا تِجارَتَهُم وقاموا إلی صَلاتِهِم ، وکانوا أعظَمَ أجْرا مِمَّن لا یَتَّجِرُ فیُصَلّی؛
هرگاه در حال کسب و کار بودی و وقت نماز رسید کسب تو را از نماز باز ندارد؛ زیرا خداوند مردمی را چنین توصیف کرده و ستوده‌است : مردانی که هیچ تجارت ... این مردم کاسب بودند امّا چون گاه نماز می‌رسید دست از کسب و کار می‌شستند و به نماز بر می‌خاستند . مزد و پاداش اینان بیش از کسانی بود که کاسبی نمی‌کردند و نماز می‌خواندند .
بحار الأنوار : 103 / 100 / 40

حدیث69

امام صادق (علیه‌السلام) می فرمایند :
إنَ اللّه‌َ تبارکَ وتعالی لَیُبْغِضُ المُنَفِّق سِلْعتَهُ بالأیْمانِ ؛
خداوند تبارک و تعالی از کسی که با قسم و سوگند خوردن کالای خود را به فروش رساند، نفرت دارد .
أمالی الصدوق : 390 / 6

حدیث70

امیر المؤمنین علی (علیه‌السلام) می فرمایند :
یا مَعاشرَ السَّماسِرَةِ ، أقِلّوا الأیْمانَ ، فإنّها مَنفَقَةٌ للسِّلْعَـةِ ، مَمْحَقَةٌ للرِّبْحِ؛
ای جماعت دلاّل ! کمتر سوگند خورید که این کار کالا را به فروش می‌رساند و سود (حقیقی) را می‌برد .
الکافی : 5 / 162 / 2

حدیث71

کان علیٌّ علیه‌السلام یَجیء إلی السُّوقِ فیقومُ مَقاما له ، فیقولُ : السّلامُ علیکم أهلَ السُّوقِ ، اتَّقوا اللّه‌َ فی الحَلْفِ ، فإنّ الحَلفَ یُزجی السِّلْعَةَ ویَمْحَقُ البَرَکةَ ، التّاجرُ فاجرٌ إلاّ مَن أخذَ الحقَّ وأعْطاهُ ؛
امام علی(علیه‌السلام) به بازار می‌آمد و در جایگاه خود می‌ایستادند و می‌فرمودند : درود بر شما ای بازاریان ، از خدا بترسید و سوگند مخورید ؛ زیرا سوگند خوردن کالا را رونق می‌دهد و برکت را می‌برد . تاجر نابکار است مگر آن که به حق بستاند و بدهد .
کنز العمال : 10043

حدیث72

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
یا علیُّ ، لا تُماکِسْ فی أربَعةِ أشیاءَ : فی شِراءِ الاُضْحِیّةِ ، والکفَنِ ، والنَّسَمةِ ، والکَرْیِ إلی مَکّةَ ؛
ای علی ! در چهار چیز چانه نزن: در خرید قربانی ، کفن ، بَرده و کرایه سفر به مکه .
الخصال : 245 / 103

حدیث73

امام علی علیه‌السلام:
التاجر الجبان مَحروم ، والتاجر الجسور مَرزُوق؛
بازرگانِ ترسو از روزی محروم می‌ماند و بازرگانِ بی‌باک روزی دارد .
منتخب میزان الحکمة : 90

حدیث74

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ أطیَبَ الکَسبِ کَسبُ التُّجّارِ الذینَ إذا حَدَّثُوا لم یَکذِبُوا ، وإذا ائتُمِنُوا لم یَخُونُوا ، وإذا وَعَدُوا لم یُخلِفُوا ، وإذا اشتَرَوا لم یَذُمُّوا ، وإذا باعُوا لم یُطرُوا ، وإذا کانَ علَیهِم لم یَمطُلُوا ، وإذا کانَ لَهُم لَم یُعَسِرُوا ؛
هـمانا پاکیزه‌ترین شغل ، شغل بـازرگانانی است که چون سخنی گویند دروغ نگویند و هر گاه امانتی به آنها سپرده شود، خیانت نکنند و هر گاه وعده دهند ، خلف وعده نکنند و وقتی چیزی می‌خرند، از آن نکوهش نکنند و وقتی چیزی می‌فروشند، تعریف و تبلیغ نکنند و هر گاه بدهکارند (در پرداخت بدهی خود)، تعلل نورزند و هر گاه طلبکار باشند (برای گرفتن طلب خود)، فشار نیاورند .
کنزالعمّال : (9340 و 9341)

حدیث75

قلتُ لأبی عبدِ اللّه علیه‌السلام : الرّجُلُ یَتّجِرُ ، فإنْ هُو آجَرَ نَفسَهُ اُعطِیَ ما یُصِیبُ فی تجارتِهِ ، فقالَ : لا یُؤاجِرْ نفسَهُ ، ولکنْ یَسترزِقُ‌اللّه‌َ عز و جل ویَتَّجِرُ ، فإنّهُ إذا آجَرَ نفسَهُ حَظَرَ علی نفسِهِ الرِّزْقَ،
عمار ساباطی :
به ابو عبداللّه (امام صادق علیه‌السلام) عرض کردم : انسان می‌تواند تجارت کند با این حال اگر خودش را اجیر (دیگری) سازد ، به اندازه‌ای که خودش تجارت کند به او داده می‌شود . فرمودند : اجیر نشود ، بلکه از خداوند بزرگ روزی طلبد و دست به تجارت زند ؛ زیرا اگر مزدوری کند ، مانع روزی خود شده‌است .
الکافی : 5 / 90 / 3 و ص 273/1

حدیث76

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن باعَ واشْتَری فلْیَجْتَنِبْ خَمسَ خِصالٍ ، وإلاّ فلا یَبیعَنَّ ولا یَشْتَرِیَنَّ : الرِّبا ، والحَلْفَ ، وکِتْمانَ العَیبِ ، والحمدَ إذا باعَ ، والذَّمَّ إذا اشْتَری؛
کسی که خرید و فروش می‌کند باید از پنج کار دوری ورزد و گرنه نباید خرید و فروش کند : ربا ، سوگند ، پوشاندن عیب کالا ، تعریف و تبلیغ در موقع فروش و بدگویی از کالا در موقع خرید آن .
بحار الأنوار : 103 / 95 / 18

حدیث77

قال الصادق - علیه السلام -:
جبنوا مساجدکم البیع و الشراء ؛
مساجدتان را بازاری برای خرید و فروش قرار ندهید.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 507).

حدیث78

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله -:
من اکل لمقة حرام لم تقبل له صلوة اربعین لیلة و لم یستجب له دعوة اربعین صباحا ؛
کسی که لقمه حرام بخورد، نماز چهل شب او قبول نمی شود، ودعای چهل روز او به اجابت نمی رسد.
(دارالسلام ، نوری ، ج 4 ص 213)

حدیث79

عن النبی - علیه السلام -:
ان الله ملکا ینادی علی بیت المقدس کل لیلة : من اکل حراما ما لم یقبل الله منه صرفا و لاعدلا و الصرف ، النافلة و العدل ، الفریضة ؛
همانا برای خداوند (از جانب ایشان ) فرشته ای که هر شب بر بیت المقدس پیام می دهد، آن کسی که حرامی (اندک مال حرامی ) بخورد، خداوند از او نه صرفی و نه عدلی را قبول خواهد کرد.صرف نماز نافله است و عدل ، نماز واجب .
(بحارالانوار، ج 103، ص 16)

حدیث80

امام صادق علیه السلام فرمودند:
تَرْکُ التِجارَة ینْقَصُ الْعَقْلَ؛
رها کردن کسب و کار، عقل را کم می‌کند.
وسائل‌الشیعه، ج17، ص14

حدیث81

امام صادق علیه السلام فرمودند:
لاتَکسل عَن مَعِیشَتک فَتَکون کَلّاً عَلی غَیرکدر؛
معاش دنیوی خود تنبلی مکن که سربار دیگران باشی.
فروع کافی، ج 5، ص 86

حدیث82

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
پلیدترین کسبها ، کسب رباست.
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 5 ، ص 147

حدیث83

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألیمین الکاذبه منفقه للسّلعه ممحقه للکسب؛
قسم دروغ، کالا را تلف کند و کسب را از میان ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث84

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المعک طَرَفُ مِنَ الظُّلْمِ ؛
تأخیر پرداخت دین، شمه ای از ظلم است.
نهج الفصاحه

حدیث85

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من احتکر علی المسلمین طعامهم ضربه اللَّه بالجذام؛
هر که خوراک مسلمانان را احتکار کند خدا به خوره مبتلایش کند.
نهج الفصاحه

حدیث86

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من اشتری سرقه و هو یعلم أنّها سرقه فقد شرک فی عارها و إثمها؛
هر که مال دزدی را بخرد و بداند که دزدی است در ننگ و گناه آن شریک است.
نهج الفصاحه

حدیث87

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من تمنّی علی أمّتی الملاء لیله واحده أحبط اللَّه عمله أربعین سنه؛
هر که برای امت من یک شب آرزوی گرانی کند خدا چهل سال عبادت او را باطل کند.
نهج الفصاحه

حدیث88

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من باع عیبا لم یبیّنه لم یزل فی مقت اللَّه و لم تزل الملائکه تلعنه؛
هر که چیز معیوبی فروشد و نگوید پیوسته در دشمنی خدا باشد و فرشتگان پیوسته او را لعنت کند.
نهج الفصاحه

حدیث89

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أصاب مالا من مهاوش أذهبه اللَّه فی نهابر؛
هر که مال از حرام به دست آرد در حوادث سخت از دست بدهد.
نهج الفصاحه

حدیث90

ما من قوم یظهر فیهم الرّبا إلّا أخذوا بالسّنه و ما من قوم یظهر فیهم الرّشا إلّا أخذوا بالرّعب؛
هر گروهی که ربا میانشان رواج گیرد به قحط مبتلا شوند و هر گروهی رشوه میانشان رواج گیرد به ترس دچار شوند.
نهج الفصاحه

حدیث91

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من عبد یبیع قالدا إلّا سلّط اللَّه علیه تالفا؛
هر بنده که چیز فاسد فروشد، خدا تلف کننده ای را بر او مسلط کند.
نهج الفصاحه

حدیث92

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أحد أکثر من الرّبا إلّا کان عاقبه أمره إلی قلّه؛
هر که ربا فراوان خورد سر انجام او به فقر انجامد.
نهج الفصاحه

حدیث93

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یحلّ الصّدقه لغنیّ و لا لذی مرّه قویّ؛
صدقه گرفتن بر غنی روا نیست و نیز برای آن که طبعی نیرومند دارد.
نهج الفصاحه

حدیث94

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یحتکر إلّا خاطئ؛
جز خطاکار احتکار نمی کند.
نهج الفصاحه

حدیث95

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس منّا من غشّ مسلما أو ضرّه أو ما کره؛
هر که با مسلمانی تقلب کند یا به او ضرر رساند یا با وی حیله کند از ما نیست.
نهج الفصاحه

حدیث96

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعن اللَّه الرّبا و آکله و کاتبه و شاهده و هم یعلمون؛
خدا ربا و رباخوار را با نویسنده و شاهد معامله ربا اگر واقفند لعنت کند.
نهج الفصاحه

حدیث97

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّاشی و المرتشی فی النّار؛
رشوه دهنده و گیرنده در آتشند.
نهج الفصاحه

حدیث98

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
درهم ربا یأکله الرّجل- و هو یعلم- أشدّ عند اللَّه من ستّه و ثلاثین زنیه؛
یک درهم ربا که انسان دانسته گیرد در نظر خدا بدتر از سی و شش زناست.
نهج الفصاحه

حدیث99

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمسه من مصائب الدّنیا فوت الحبیب و ذهاب المال و شماته الأعداء و ترک العلم و امرأه سوء؛
پنج چیز از مصائب دنیاست: مرگ دوست و تلف شدن مال و سرزنش دشمنان و ترک دانش و زن بد.
نهج الفصاحه

حدیث100

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحلف منفقه للسّلعه ممحقه للبرکه؛
قسم در معامله جنس را تمام و برکت را نابود می کند.
نهج الفصاحه

حدیث101

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحریص الّذی یطلب المکسبه من غیر حلّها؛
حریص آن است که سود به نامشروع جوید.
نهج الفصاحه

حدیث102

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرّمت التّجاره فی الخمر؛
تجارت شراب حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث103

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجالب مرزوق و المحتکر ملعون؛
واردکننده روزی می خورد و محتکر لعنت می برد.
نهج الفصاحه

حدیث104

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجالب إلی سوقنا کالمجاهد فی سبیل اللَّه و المحتکر فی سوقنا کالملحد فی کتاب اللَّه؛
آن که به بازار ما چیزی وارد می کند مانند آن کس است که در راه خدا جهاد می کند و آن که در بازار ما احتکار می کند مانند کسی است که در کتاب خدا کافر به شمار رفته است.
نهج الفصاحه

حدیث105

ثلاثه لا ینظر اللَّه إلیهم غدا: شیخ زان و رجل اتّخذ الإیمان بضاعه یحلف من کلّ حقّ و باطل و فقیر مختال یزهو؛
سه کسند که روز رستاخیز خدا به سوی آنها نمی نگرد: پیر زنا کار و مردی که قسم را سرمایه خود قرار داده در حق و باطل قسم می خورد و فقیر متکبر و مغرور.
نهج الفصاحه

حدیث106

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بئس العبد المحتکر: إن أرخص اللَّه تعالی الأسعار حزن و إن أغلاها اللَّه فرح؛
چه بد است محتکر اگر خدا قیمت ها را ارزان کند غمگین شود و اگر گران کند خوشحال گردد.
نهج الفصاحه

حدیث107

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الآخذ و المعطی سواء فی الرّبا؛
آن که ربا می دهد و آن که می گیرد در گناه برابرند.
نهج الفصاحه

حدیث108

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما رجل تزوّج امرأه فنوی أن لا یعطیها من صداقها شیئا مات یوم یموت و هو زان و أیّما رجل اشتری من رجل بیعا فنوی أن لا یعطیه من ثمنه شیئا مات یوم یموت و هو خائن و الخائن فی النّار؛
هر که زنی گیرد و در خاطر داشته باشد که مهر او را نپردازد هنگام مرگ چون زناکاران بمیرد و هر کس چیزی از مردی بخرد و در خاطر داشته باشد که قیمت آن را نپردازد هنگام مرگ چون خائنان بمیرد و خائن در آتش است.
نهج الفصاحه

حدیث109

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما رجل تدیّن دینا و هو مجمع أن لا یوفیه إیّاه لقی اللَّه سارقا؛
هر کس قرضی بگیرد و در خاطر داشته باشد که آن را نپردازد مانند دزدان محشور شود.
نهج الفصاحه

حدیث110

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إیّاکم و الدّین فإنّه هم باللّیل و مذلّه بالنّهار؛
از قرض بپرهیزید که غم شب و ذلت روز است.
نهج الفصاحه

حدیث111

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی مع الدّائن حتّی یقضی دینه ما لم یکن دینه فیما یکره اللَّه؛
خداوند یار قرض دار است تا قرض خود را بپردازد به شرط آن که قرض وی بر خلاف رضای خداوند نباشد.
نهج الفصاحه

حدیث112

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أعظم الذّنوب عنه اللَّه أن یلقاه بها عبد- بعد الکبائر الّتی نهی اللَّه عنها- أن یموت الرّجل و علیه دین لا یدع له قضاء؛
بعد از گناهان بزرگ که خداوند از آن نهی کرده بزرگتر از همه گناهان آن است که مردی بمیرد و قرضی داشته باشد و محلی برای پرداخت آن نگذارد.
نهج الفصاحه

حدیث113

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أطیب الکسب کسب التّجّار الّذین إذا حدّثوا لم یکذبوا و إذا ائتمنوا لم یخونوا و إذا وعدوا لم یخلفوا و إذا کان علیهم دین لم یمطلوا و إذا کان لهم لم یعسروا و إذا باعوا لم یطروا و إذا اشتروا لم یذمّوا؛
بهترین کسب ها کسب تجاری است که به هنگام سخن دروغ نگویند و در امانت خیانت نکنند و به وعده وفا کنند و در پرداخت قرض خود تعلل نکنند و در مطالبه سخت گیری نکنند و به هنگام فروش در ستایش جنس خود مبالغه نکنند و به هنگام خرید از جنس دیگران بد نگویند.
نهج الفصاحه

حدیث114

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقلّ من الدّین تعش حرّا؛
قرض کمتر گیر تا آزاد باشی.
نهج الفصاحه

حدیث115

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم الظّلم ذراع من الأرض ینتقصه المرء من حقّ أخیه لیست حصاه أخذها إلّا طوّقها یوم القیامه؛
بزرگترین ستمها آن است که مردی یک ذراع زمین از حق برادر خویش بگیرد، هر ریگی که بدین طریق در تصرف او در آید روز رستاخیز در گردن او طوقی می شود.
نهج الفصاحه

حدیث116

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربعه یبغضهم اللَّه تعالی: البیّاع الحلّاف و الفقیر المختال و الشّیخ الزّانی و الإمام الجائر؛
چهار کس را خداوند دشمن دارد، فروشنده قسم خور، فقیر متکبر و پیر زنا کار و پیشوای ستمگر.
نهج الفصاحه

حدیث117

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا حجّ الرّجل بمال من غیر حلّه فقال لبّیک اللّهمّ لبّیک قال اللَّه لا لبّیک و لا سعدیک هذا مردود علیک؛
وقتی کسی با مالی که حلال نیست به حج رود هنگامی که گوید لبیک خدا یا لبیک، خدا گوید نه لبیک و نه سعدیک این ها به تو باز می گردد.
نهج الفصاحه

حدیث118

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احتکار الطّعام بمکّه إلحاد؛
احتکار خوردنی ها در مکه کفر است.
نهج الفصاحه

حدیث119

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
پلیدترین کسبها ، کسب رباست .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 5 ، ص 147

حدیث120

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
إیّاکُمْ وَ الدَّیْن، فَإنَّهُ هَمٌّ بِاللَّیْلِ وَ ذُلٌّ بِالنَّهارِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
از گرفتن نسیه و قرض، خود را برهانید، چون که سبب غم و اندوه شبانه و ذلّت و خواری در روز خواهد گشت.
وسائل الشّیعة، ج 18، ص 316، ح 23750

حدیث121

پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ می فرمایند :
ملعون ملعون من عبد الدّینار و الدّرهم؛
از رحمت خدا به دور است، کسی که بندگی دینار و درهم کند.
الخصال: 129

حدیث122

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
و ما مِنْ عَبْدٍ یَبْخَلُ بِنَفَقَةٍ یُنْفِقُها فیما یُرْضِی اللّه‌َ اِلاَّ ابْتُلیَ بِاَنْ یُنْفِقَ اَضْعافَها فیما اَسْخَطَ اللّه‌َ؛
هر کس از خرج کردن مالی در راه خداپسندانه بخل ورزد، چند برابر آن را در راه غیر خداپسندانه هزینه خواهد کرد.
بحارالأنوار، ج 78، ص 173، ح 12 .

حدیث123

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَوْحَی اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ اِلی مُوسی علیه‌السلام یا مُوسی لا تَفْرَحْ بِکَثْرَةِ الْمالِ وَ لا تَدَعْ ذِکْری عَلی کُلِّ حالٍ فَاِنَّ کَثْرَةَ الْمالِ تُنْسِی الذُّنوبَ وَ اِنَّ تَرْکَ ذِکری یُقْسِی الْقُلوبَ ؛
خدای عزّوجلّ به موسی علیه‌السلام وحی کرد: ای موسی! به زیادی ثروت شاد مشو و در هیچ حالی مرا فراموش مکن، زیرا با زیادی ثروت گناهان فراموش می‌شود و از یاد بردن من قساوت قلب می‌آورد.
کافی، ج 4، ص 497، ح 7.

حدیث124

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر گاه امت من ربا خورند ، زلزله رُخ دهد.
( کنز العمال : ج 14 ص 280 ح 38731 )

حدیث125

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آن کس که بدون آگاهی (از احکام شرعی تجارت و) داد و ستد کند ، در ربا غوطه ور شود.
(غررالحکم ، باب تجارت)

حدیث126

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
اسراف نشانه و سرآغاز فقر و نیازمندی است.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث127

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
ولخرجی و اسراف قرین و همراه ورشکسته‌ای است.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث128

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
از خلق و خوی افراد نادان و بی تجربه است که خود یا دیگران را برای احتکار به رنج و تعب وادارند.
باب احتکار

حدیث129

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
احتکار شیوه و طریقه بدکاران و گنه کاران است.
باب احتکار

حدیث130

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
احتکار کننده از نعمت خود محروم و بی بهره خواهد ماند.
باب احتکار

حدیث131

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
احتکار به حرمان و بی بهره ماندن (محتکر) انجامد.
باب احتکار

حدیث132

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
احتکار پستی آورد.
باب احتکار

حدیث133

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که از کسب خود حرامی به دست آورد ، برای خود گناهانی را ذخیره کرده است.
غرر الحکم ، باب حرام

حدیث134

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سه کس اند که در روز قیامت خدا به سوی آنها نمی نگرد و پاکشان نمی کند و عذابی دردناک دارند : پیر زناکار و فقیر متکبّر ، و شخصی که خدا را سرمایه خود کرده ، چیزی نخرد مگر با قسم و چیزی نخرد نفروشد مگر با قسم.
نهج الفصاحه ، حدیث 1240

حدیث135

أتَیْتُ لَیْلَةً اُسْرِیَ بی‌عَلی قَوْمٍ بُطونُهُم‌کَالْبُیوتِ فیهَا الْحَیّاتُ تُری مِنْ خارِجِ بُطونِهِمْ فَقُلْتُ: مَنْ هؤُلاءِ یا جَبْرَئیلُ؟ قالَ: هؤُلاءِ أَکَلَةُ الرِّبا؛
شبی‌که‌به‌معراج‌رفتم‌برمردمی‌گذشتم‌که‌شکم‌هایشان چون خانه‌ای بود و در آنها مارهایی وجود داشت که از بیرون شکمهایشان دیده می‌شد. پرسیدم: ای جبرئیل اینها کیستند؟ گفت: اینان رباخوارانند.
کنزالعمال، ج 4، ص 107، ح 9766.

حدیث136

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ أَکَلَ الرِّبا مَلأََ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ بَطْنَهُ مِنْ نارِ جَهَنَّمَ بِقَدْرِ ما أَکَلَ ، وَإِنِ اکْتَسَـبَ مِنْهُ مالاً لایَقْبَلُ اللّه‌ُ تَعالی مِنْهُ شَیْـئا مِنْ عَمَلِهِ ، وَلَمْ یَزَلْ فی لَعْنَةِ اللّه‌ِ وَالْمَلائِکَةِ ما کانَ عِنْدَهُ مِنْهُ قیراطٌ (واحِدٌ)؛
هر کس ربا بخورد خداوند عزوجل به اندازه ربایی که خورده شکمش را از آتش دوزخ پر کند و اگر از طریق ربا مالی به دست آورد، خدای تعالی هیچ عمل او را نپذیرد و تا زمانی که قیراطی (کمترین مقدار) از مال ربا نزدش باشد، پیوسته خداوند و فرشتگانش او را نفرین کنند.
ثواب الاعمال، ص 285.

حدیث137

امام رضا علیه السلام می فرمایند:
اِعْلَمْ‌ـیَرْحَمُکَ‌اللّه‌ُ ـ اَنَ‌الرِّباحَرامٌ‌سُحتٌ،مِنَ‌الکَبائِرِ وَ مِمّا قَدْ وَعَدَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ النّارَ فَنَعوذُ بِاللّه‌ِ مِنْها، وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلی لِسانِ کُلِّ نَبیٍّ وَفی کُلِّ کِتابٍ؛
خدایت رحمت کند! بدان که ربا حرام و از گناهان کبیره است و خداوند بر آن وعده آتش داده است پس پناه می‌بریم به خدا از آتش. ربا را همه پیامبران و همه کتاب‌های آسمانی حرام کرده‌اند.
فقه الرضا، ح 256.

حدیث138

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اِنَّ اَخْوَفَ ما اَخافُ عَلی اُمَّتی مِنْ بَعْدی هذِهِ الْمَکاسِبُ المُحَرَّمَةُ وَ الشَّهْوَةُ الخَفیَّةُ وَ الرِّبا؛
آنچه بیش از هر چیز بر امتم بعد از خود می‌ترسم، درآمدهای حرام، هواپرستی پنهان و رباست.
بحارالانوار، ج 103، ص 54، ح 26.

حدیث139

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَلرِّبا وَ اِنْ کَثُرَ فَاِنَّ عاقِبَتَهُ تَصیرُ اِلی قُلٍّ؛
سود ربا گرچه بسیار باشد ولی سرانجام به کمی (و بی‌برکتی) می‌گراید.
کنزالعمال، ج 4، ص 105، ح 9758 .

حدیث140

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
دِرْهَمُ رِبا أَعْظَمُ عِنْدَ اللّه‌ِ مِنْ سَبْعینَ زِنْیَةً بِذاتِ مَحْرَمٍ فی بَیْتِ اللّه‌ِ الْحَرامِ؛
یک درهم ربا نزد خداوند سنگین‌تر است از هفتاد بار زنا کردن با محارم در خانه خدا.
نورالثقلین، ج 1، ص 295، ح 1177.

حدیث141

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اَلدَّیْنُ رِقٌّ فَلا تَبْذُلْ رِقَّکَ لِمَنْ لا یَعْرِفُ حَقَّکَ؛
بدهی (نوعی) بندگی است، پس زمام اختیار خود را به کسی که حق تو را نمی‌شناسد مسپار (کنایه از این است که از هر کس قرض نگیر).
1 شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید،ج20،ص306،ح503 .

حدیث142

امام علی علیه السلام می فرمایند:
اِیّاکُمْ وَ الدَّیْنَ فَاِنَّهُ مَذَلَّةٌ بِالنَّهارِ، وَ مَهَمَّةٌ بِاللَّیلِ وَ قَضاءٌ فِی الدُّنْیا وَ قَضاءٌ فِی الآْخِرَةِ؛
زیر بار بدهی نروید زیرا بدهکاری خواری روز و اندوه شب است و در دنیا و آخرت باز پرداختی دارد.
کافی، ج 5، ص 95، ح 11.

حدیث143

امام علی علیه السلام می فرمایند:
بِئْسَ القِلادَةُ لِلخَیِّرِ العَفیفِ قِلادَةُ الدَّیْنِ؛
چه بد گردنبندی است گردنبند بدهکاری بر گردن نیکوکارِ خویشتندار.
دستور معالم الحکم، ص 21.

حدیث144

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
کَمالایَحِلُ‌لِغَریمِکَ‌أَنْ‌یَمْطُلَکَ‌وَهُوَمُؤْسِرٌفَکَذلِکَ لایَحِلُّ لَکَ أَنْ تَعْسِرَهُ إِذا عَلِمْتَ أَنَّهُ مُعْسِرٌ؛
همان طور که برای آن کسی که از تو قرض گرفته جایز نیست که اداء آن را به تأخیر بیندازد، پس برای تو هم جایز نخواهد بود که با این‌که می‌دانی او تنگدست است از او مطالبه کنی.
ثواب الاعمال، ص 138.

حدیث145

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
تِسْعَةُ اَشْیاءَ قَبیحةٌ وَ هِیَ مِنْ تِسْعَةِ اَنـْفُسٍ اَقبَحُ مِنها مِنْ غَیْرِهِمْ: ضیقُ الذَّرْعِ مِنَ الْـمُلوکِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الاَْغْنیاءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَماءِ وَ الصِّبا مِنَ الْکُهولِ وَ الْقَطیعَةُ مِنَ الرُّؤوسِ وَ الْکِذْبُ مِنَ الْـقُضاةِ وَ الزَّمانَةُ مِنَ الاَْطِبّاءِ وَ الْبَذاءُ مِنَ النِّساءِ وَ الطَّیشُ مِن ذَوِی السُّلْطانِ؛
نُه چیز زشت است، اما از نه گروه زشت‌تر: درماندگی و ناتوانی از دولتمردان؛ بخل از ثروتمندان؛ زود خشمی از دانشمندان؛ حرکات بچگانه از میانسالان؛ جدایی حاکمان از مردم؛ دروغ از قاضیان؛ بیماری کهنه از پزشکان؛ بدزبانی از زنان و سختگیری و ستمگری از سلاطین.
دعائم الإسلام، ج 1، ص 83

حدیث146

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
خسیس بودن آبروی انسان را از بین می‌برد.
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 357)

حدیث147

امام حسن عسگری(علیه السلام) می فرمایند:
ما تَرَکَ الحَقَّ عَزیزٌ إلّا ذَلَّ ولا أخَذَ بِهِ ذَلیلٌ إلّا عَزَّ؛
هیچ عزّتمندی حق را ترک نکند ، مگر آن که خوار شود ، و هیچ خواری به‌حق نگراید ، مگر آن‌که عزّت یابد.
تحف العقول، ص 484

حدیث148

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِنَّ اَخوَفَ ما اَخافُ عَلی اُمَّتی مِن بَعدی هذِهِ المَکاسِبُ المُحَرَّمَةُ وَ الشَّهوَةُ الخَفیةُ وَ الرِّبا؛
آنچه بیش از هر چیز بر امتم بعد از خود می‌ترسم، درآمدهای حرام، هواپرستی پنهان و رباست.
بحارالانوار، ج 103، ص 54، ح 26

حدیث149

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العِبَادَةُ مَعَ أکلِ الحَرََامِ کَالبِنَاءِ عَلیَ الرَّمل؛
عبادت همراه با لقم? حرام، همچون ساختمانی است که بر ماسه بنا شده باشد.
بحار الأنوار، ج 84، ص 258

حدیث150

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ایاکُمْ وَ الْحَلْفَ فَاِنَّهُ ینْفِقُ السِّلْعَةَ وَ یمْحَقُ الْبَرَکَةَ؛
از قسم خوردن بپرهیزید، چرا که کالا را تلف می کند و برکت را از بین می برد.
کافی، ج 5، ص 162، ح 4

حدیث151

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لَیسَ مِنّا مَن غَشَّ مُسلِما اَو ضَرَّهُ اَو ماکرَهُ؛
از ما نیست کسی که با مسلمانی تقلّب کند، یا به او ضرر رساند و یا با وی حیله نماید.
(نهج الفصاحه، ح 2414)

حدیث152

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِذا اَرادَ اللّه‌ُ بِقَومٍ هَلکا ظَهَرَ فیهِمُ الرِّبا؛
هنگامی که خداوند بخواهد ملتی را نابود کند، رباخواری در میان آنان رواج می‌یابد.
(وسائل الشیعه، ج 18، ص 123، ح 17)

حدیث153

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کثرَةُ الدَّین تُصَیرُ الصّادِقَ کاذِبا وَ المُنجِزَ مُخلِفا؛
بدهی بسیار، راستگو را دروغگو و خوش‌قول را بدقول می گرداند.
(غررالحکم، ج 4، ص 592، ح 7105 )

حدیث154

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلبِطالَةُ تُقِسی القَلبَ؛
بیکاری ، دل را سخت می کند.
(مسند الشهاب، ج 1، ص 188 )

حدیث155

امام حسن عسکری(علیه السلام) می فرمایند:
اعتدال و صرفه جویی در مصرف مال، اندازه ای دارد که اگر از آن بیش تر شود، بخل است.
بحارالانوار، ج17، ص 218.

حدیث156

قال الامام علی - علیه السلام - : لاتُحَقِّرُوا ضُعَفَا إخْوَانِکُمْ، فَإِنَّهُ مَنْ اِحْتَقَرَ مُؤمِناً لم یَجْمَعِ اللهُ عَزَّوَجَلَّ بَیْنَهُمَا فی الْجَنَّةِ إِلا أَنْ یَتُوبَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: برادران خود را که دچار ضعف (مالی) هستند خوار و حقیر نشمارید که هر کس مومنی را خوار شمارد خدا در میان آنها در بهشت جمع نخواهد کرد مگر آنکه توبه کند.
«الخصال، ص 614، ح 10»

فقر و غنا

حدیث1

قال الامام علی - علیه السّلام - : الصّبرُ جنَّةٌ من الفاقَةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: صبرو بردباری سپری در برابر فقر و تنگدستی است.
«بحار الانوار، ج 77، ص 240»

حدیث2

قال الامام علی - علیه السلام - : إظهَارُ الحِرصِ یُورِثُ الفَقرَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: حرص زدن موجب فقر می شود.
«بحار الانوار، ج 73، ص 162»

حدیث3

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : الغناءُ یُورِثُ الفقر.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: غناء و آوازه خوانی موجب فقر و تنگدستی می گردد.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 213»

حدیث4

قال الامام علی - علیه السّلام - : عَجِبتُ لِلبَخیلِ یَستَعجِلُ الفقرَ الذی مِنهُ هَرَبَ و یَفُوتُهُ الغِنَی الذی إیّاه طَلَبَ فَیَعیشُ فی الدّنیا عَیْشَ الفُقراء و یُحاسَبُ فی الاخرةِ حِسابَ الأغنیاء.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در شگفتم از برای شخص بخیل که می‌شتابد به سوی تنگدستی و فقری که از آن گریزان است و مال و ثروتی را که می‌جوید از دست می‌دهد، لذا در دنیا مانند فقیران زندگی می‌کند و در آخرت مانند توانگران به حسابش رسیدگی می‌شود.
«نهج البلاغه، حکمت 121»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السّلام - : البُخلُ جِلبابُ المَسکَنَةِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخل، جامة فقر و تهیدستی است.
«غررالحکم، ص 19»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنْ أسرف فی طَلبِ الدّنیا ماتَ فَقیراً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر کس بیش از حد در طلب دنیا برآید، فقیر ازدنیا می‌رود.
غررالحکم، ص 329

حدیث7

قال الامام علی - علیه السلام - : التّبذیرُ عنوانُ الفاقَة.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: زیاده‌روی، مقدمه فقر و تنگدستی است.
غررالحکم، ص 21

حدیث8

قال الامام الصادق - علیه السلام - : أَیُّمَا رَجُل دَعَا عَلَی وَلَدِهِ أَورَثَهُ الفَقرَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر مردی که فرزند خود را نفرین کند، مبتلا به فقر می شود.
«بحار الأنوار، ج 104، ص 99»

حدیث9

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اُوصیکُم بِالخَشیَةِ مِنَ اللّه ِ فِی السِّرِّ وَالعَلانِیَةِ . . . وَالاِکتِسابِ فِی الفَقرِ وَالغِنی ؛
شما را سفارش می کنم که در پنهان و آشکار از خدا بیم ورزید . . . و خواه در فقر و خواه در توانگری ، در پی کسبِ [روزی] باشید.
بحار الأنوار : 1 / 141 / 30

حدیث10

امام علی (علیه السلام) فرمودند :
تَرکُ التَّقدیرِ فِی المَعیشَةِ یورِثُ الفَقرَ؛
اندازه نگه نداشتن در گذران زندگی ، فقر به بار می آورد .
بحار الأنوار : 71 / 347 / 13 .

حدیث11

امام علی(علیه السلام ) فرمودند:
لا فَقرَ مَعَ حُسنِ تَدبیر؛
با برنامه ریزی صحیح ، فقر پدید نمی آید .
غرر الحکم : 10920 .

حدیث12

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا فَقرَ مَعَ حُسنِ ِ تَدبیرٍ؛
با برنامه ریزی صحیح ، فقر پدید نمی آید .
غرر الحکم : 10920 .

حدیث13

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله) :
شَرَفُ الدُّنیا الغِنی ، وشَرَفُ الآخِرَةِ التَّقوی ؛
مایه بزرگواری دنیا ، توانگری است ؛ و مایه بزرگواری آخرت ، تقوا .
کنز العمّال : 3 / 92 / 5650 .

حدیث14

امام علی علیه‌السلام :
اعتِیادُ الکِذبِ یُورِثُ‌الفَقرَ .
اعتیاد به دروغگویی ، فقر می‌آورد .
بحار الأنوار : 72 / 261 / 36

حدیث15

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا رَأَیتُمُ الرَّجُلَ ألَمَّ اللّه‌ُ بِهِ الفَقرَ وَالمَرَضَ ؛ فَإِنَّ اللّه تَعالی یُریدُ أن یُصافِیَهُ .
چون کسی را دیدید که خداوند ، او را به ناداری و بیماری در میان گرفته ، [بدانید که] خداوند متعال ، اراده کرده است که او را پاک کند .
الفردوس ، جلد 1 ، صفحه 261 ، حدیث 1015 عن ، کنز العمّال ، جلد 6 ، صفحه 472 ، حدیث 16602

حدیث16

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یا أبا ذَرٍّ ، إیّاکَ والسؤالَ فإنّهُ ذُلٌّ حاضرٌ ، وفَقرٌ تَتَعَجَّلُهُ ، وفیهِ حِسابٌ طَویلٌ یَومَ القِیامَةِ .
ای‌ابوذر !زنهار از درخواست و گدایی ، که در دنیا مایه خواری و فقر است و در روز قیامت حسابش طولانی است .
الفقیه : 4 / 375 / 5762 منتخب میزان الحکمة : 262

حدیث17

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن عبدٍ فَتَحَ علی نَفسِهِ بابا مِن المَسألَةِ إلاّ فَتَحَ اللّه علَیهِ سَبعینَ بابا مِنَ الفَقرِ .
هیچ بنده‌ای دری از نیاز خواهی را به روی خود نگشود ، مگر آن که خداوند هفتاد دَرِ فقر را به روی او گشود .
جامع الأخبار : 379 / 1061 منتخب میزان الحکمة : 262

حدیث18

امام باقر (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنفیانِ الفَقرَ وَ یَزیدانِ فِی العُمرِ وَ یَدفَعانِ عَن صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ ؛
کار خیر و صدقه، فقر را می‌بَرند، بر عمر می‌افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور می‌کنند.
ثواب الاعمال، ص 141

حدیث19

امام باقر (علیه‌السلام) فرمودند:
کَنسُ البُیوتِ یَنفِی الفَقرَ؛
جارو کردن اتاق‌ها فقر را از بین می‌برد.
وسایل الشیعه، ج 3 ، ص 571، ح 2

حدیث20

امام موسی کاظم (علیه‌السلام) فرمودند:
اَداءُ الاَمانَةِ وَالصِّدْقُ یَجْلِبانِ الرِّزْقَ، وَالْخیانَةُ وَالْکَذِبُ یَجْلِبانِ الفَقْرَ وَ النِّفاقَ؛
ادای امانت و راستگویی روزی را زیاد می‌کند و خیانت و دروغگویی باعث فقر و نفاق می‌شود.
بحارالأنوار، ج 78، ص 327

حدیث21

امام حسین (علیه‌السلام) فرمودند:
اِتَّخِذُوا عِنْدَ الْفُقَراءِ اَیادی فَاِنَّ لَهُمْ دَوْلَةٌ یَوْمَ الْقیامَةِ؛
[با نیکی و کمک به نیازمندان] نزد آنان جایگاهی برای خود بیابید، که آنان روز قیامت مقام و منزلتی دارند.
کافی، ج 2، ص 103، ح 2

حدیث22

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ فَرَضَ عَلی اَئِمَّةِ الْعَدْلِ اَنْ یُقَدِّروا اَنْفُسَهُمْ بِضَعَفَةِ النّاسِ کَیْلا یَتَبَیَّغَ بِالْفَقیرِ فَقْرُهُ؛
خداوند عزوجل بر پیشوایان عادل واجب کرده که سطح زندگی خود را با مردم ناتوان برابر کنند تا فقیر را، فقرش برآشفته نکند.
نهج البلاغه، خطبه 209

حدیث23

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
لا غِنَی کالعَقلِ، و لا فَقرَ کالجَهلِ، و لا میراثَ کالاَدَب و لا ظَهیرَ کالمُشاوَرَه؛
هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون جهل و هیچ میراثی چون ادب و هیچ پشتیبانی چون مشورت نخواهد بود.
تحف العقول، ص89

حدیث24

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلعَفافُ زِینَهُ الفَقرِ، وَ الشُّکرُ زِینَهُ الغِنَی.
خویشتن داری، زینت فقر است و سپاس گزاری زینت غنا و توانگری.
تحف العقول، ص75

حدیث25

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
نَظِّفوا بُیوتَکُم مِن حَوکِ العَنکَبوتِ، فَاِنَّ تَرکَهُ فِی البَیتِ یورِثُ الفَقرَ؛
خانه های خود را از تار عنکبوت پاک کنید، زیرا باقی گذاشتن آن در خانه، فقر می‌آورد.
وسائل الشیعه، ج 3، ص 575، ح 2

حدیث26

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
اَلمانَةُ تَجُرُّ الرِّزقَ، وَالخیانَةُ تَجُرُّ الفَقرَ؛
امانتداری روزی می‌آورد و خیانت در امانت فقر.
بحارالأنوار، ج78، ص60، ح138

حدیث27

پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اَلوُضوءُ قَبلَ الطَّعامِ یَنفِی الفَقرَ، وَ بَعدَهُ یَنفِی الهَمَّ وَ یُصَحِّحُ البَصَرَ؛
شستن دست قبل از غذا، فقر را و پس از غذا، غم و اندوه را برطرف می‌کند و به چشم سلامتیمی‌بخشد.
مکارم الاخلاق، ص 139

حدیث28

پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
لا فقرَ اَشدُّ مِنَ الجَهلِ ، لا مالَ اَعودُ مِن العَقلِ؛
هیچ تهیدستی سخت تر از نادانی و هیچ مالی سودمندتر از عقل نیست.
اصول کافی،ج1،ص30

حدیث29

پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاُْمَراءِ اَحْسَنُ، وَ السَّخاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاَْغْنیاءِ اَحْسَنُ، اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْعُلَماءِ اَحْسَنُ، اَلصَّبْرُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْفُقَراءِ اَحْسَنُ، اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الشَّبابِ اَحْسَنُ، اَلْحَیاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی النِّساءِ اَحْسَنُ؛
عدالت نیکو است اما از دولتمردان نیکوتر، سخاوت نیکو است اما از ثروتمندان نیکوتر؛ تقوا نیکو است اما از علما نیکوتر؛ صبر نیکو است اما از فقرا نیکوتر، توبه نیکو است اما از جوانان نیکوتر و حیا نیکو است اما از زنان نیکوتر.
نهج الفصاحه، ح 2006

حدیث30

پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اُمِرْتُ اَن آخُذَ الصَّدَقَةَ مِن اَغْنیاءِکُم فَاَرُدَّها فی فُقَراءِکُم؛
من مأمورم که صدقه (و زکات) را از ثروتمندانتان بگیرم و به فقرایتان بدهم.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 105

حدیث31

پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
مَنِ اقْتَصَدَ اَغْناهُ اللّه‌ُ وَ مَنْ بَذَّرَ اَفْقَرَهُ اللّه‌ُ وَ مَنْ تَواضَعَ رَفَعَهُ اللّه‌ُ وَ مَنْ تَجَبَّرَ قَصَمَهُ اللّه‌ُ؛
هر کس میانه‌روی کند، خداوند بی‌نیازش سازد و هر کس ریخت و پاش نماید، خداوند نادارش کند، هر کس فروتنی پیشه کند، خداوند بلندش نماید و هر کس بزرگی کند، خداوند خُردش نماید.
کافی، ج 4 ، ص 95، ح 1

حدیث32

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
قُلْتُ لاَِبی عَبْدِ اللّه‌ِ علیه‌السلام : اُطْعِمُ سائِلاً لا اَعْرِفُهُ مُسْلِما؟ فَقالَ: نَعَمْ اَعْطِ مَنْ لا تَعْرِفُهُ بِوِلایَةٍ وَ لا عَداوَةٍ لِلْحَقِّ اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ یَقولُ: «و قولوا لِلنّاسِ حُسْنا» و لا تُطْعِمْ مَنْ نَصَبَ لِشَیْ‌ءٍ مِنَ الْحَقِّ اَوْ دَعا اِلی شَیْ‌ءٍ مِنَ الْباطِلِ؛
آیا به فقیری که نمی‌دانم مسلمان است غذا بدهم؟ حضرت فرمود: آری، به کسی که نمی‌دانی دوست است یا دشمن حق، غذا بده؛ زیرا خداوند می‌فرماید: «با مردم به نیکی سخن بگویید» ولی به کسی که با حق دشمنی می‌کند و یا به باطلی دعوت می‌کند غذا مده.
کافی، ج 4، ص 13

حدیث33

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
قُلتُ لاَِبی عَبدِ اللّه‌ِ علیه السلام: اُطعِمُ سائِلاً لا اَعرِفُهُ مُسلِما؟ فَقالَ: نَعَم اَعطِ مَن لا تَعرِفُهُ بِوِلایَةٍ وَ لا عَداوَةٍ لِلحَقِّ اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ یَقولُ: و قولوا لِلنّاسِ حُسنا» و لا تُطعِم مَن نَصَبَ لِشَیْ‌ءٍ مِنَ الحَقِّ اَو دَعا اِلی شَیْ‌ءٍ مِنَ الباطِلِ؛
آیا به فقیری که نمی‌دانم مسلمان است غذا بدهم؟ حضرت فرمود: آری، به کسی که نمی‌دانی دوست است یا دشمن حق، غذا بده؛ زیرا خداوند می‌فرماید: با مردم به نیکی سخن بگویید» ولی به کسی که با حق دشمنی می‌کند و یا به باطلی دعوت می‌کند غذا مده.
کافی، ج 4، ص 13

حدیث34

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
إِنَّ السَّرَفَ یورِثُ الفَقرَ وَإِنَّ القَصدَ یورِثُ الغِنی؛
اسراف باعث فقر و میانه روی موجب بی نیازی می شود .
وسائل الشیعه، ج15، ص258، ح8

حدیث35

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
غَسلُ الرَّأسِ بِالخَطمیِّ اَمانٌ مِنَ الصُّداعِ وَ بَراءَةٌ مِنَ الفَقرِ وَ طَهورٌ لِلرَّأسِ مِنَ الحَزاز؛
شستن سر با خطمی، مایه ایمنی از سر درد، برکنار ماندن از فقر و پاکیزگی سر از شوره است.
ثواب الاعمال، ص 19

حدیث36

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الجَمالَ وَ التَّجمیلَ وَ یَکرَهُ البُؤسَ وَ التَّباؤسَ فَاِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ اِذا اَنعَمَ عَلی عَبدٍ نِعمَةً اَحَبَّ اَن یَری عَلَیهِ اَثـَرَها. قیلَ: وَ کَیفَ ذلِکَ؟ قالَ: یُنَظِّفُ ثَوبَهُ وَ یُطَیِّبُ ریحَهُ وَ یُجَصِّصُ دارَهُ وَ یَکنِسُ أفنیَتَهُ حَتّی اِنَّ السِّراجَ قَبلَ مَغیبِ الشَّمسِ یَنفِی الفَقرَ وَ یَزیدُ فِی الرِّزقِ؛
امام صادق علیه‌السلام : خداوند زیبایی و خودآرایی را دوست دارد و از فقر و تظاهر به فقر بیزار است. هرگاه خداوند به بنده‌ای نعمتی بدهد، دوست دارد اثر آن را در او ببیند. عرض شد: چگونه؟ فرمودند: لباس تمیز بپوشد، خود را خوشبو کند، خانه‌اش را گچکاری کند، جلوی در حیاط خود را جاروکند، حتی روشن کردن چراغ قبل از غروب خورشید فقر را می‌برد و روزی را زیاد می‌کند.
امالی طوسی، ص 275، ح 526

حدیث37

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اِغسِلُوا اَیدیَکُم قَبلَ الطَّعامِ وَ بَعدَهُ فَاِنَّهُ یَنفِی الفَقرَ وَ یَزیدُ فِی العُمُرِ؛
دست‌هایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشویید، که فقر را می‌بَرَد و بر عمر می‌افزاید.
محاسن ، ج 2، ص 202، ح 1594

حدیث38

امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:
طلبُ الحوائج الی النّاس مذلةٌ للحیاة و مذهبةٌ للحیاء واستخفافٌ بالوقار وهو الفقرُ الحاضرُ و قلةُ طلب الحوائج الی الناس هو الغنیُ الحاضرُ ؛
دست حاجت بسوی مردم دراز کردن ، باعث خواری انسان در زندگی می شود و حیاء و شرم را از بین می برد، وقار و سنگینی انسان را پایین می آورد و همین خود نیز فقر نقد است. یعنی فقر منحصر به نداشتن پول نیست . فقر یعنی نیازنداشتن پول نیاز و فقر است. اظهار این نیازها هم عین فقر است به هر نسبت که انسان کمتر دست حاجت پیش مردم دراز کند، به نوعی ، به غنا و بی نیازی نقد نائل شده است.
تحف العقول ص 286

حدیث39

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن قَبَضَ یَدَهُ مَخافَةَ الفَقرِ فَقَد تَعَجَّلَ الفَقرَ ؛
هر کس از ترس فقر ، دست از بخشش فرو بندد ، به سوی فقر شتافته است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7877

حدیث40

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ألا وَ إنَّ مِنَ البَلاءِ الفاقَةَ وَأشَدُّ مِنَ الفاقَةِ مَرَضُ البَدَنِ وَأشَدُّ مِن مَرَضِ البَدَنِ مَرَضُ القَلبِ ؛
آگاه باشید که تنگ‌دستی از جمله بلاهاست و بدتر از آن، بیماری جسم است و بدتر از آن، بیماری دل .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2775

حدیث41

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلغِنی وَالفَقرُ یَکشِفانِ جَواهِرَ الرِّجالِ وَ أوصافَها ؛
توانگری و ناداری، گوهرها و ویژگی‌های مردان را آشکار می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1154

حدیث42

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اللّهُمّ إنّی أعوذُ بکَ مِن الکُفرِ والفَقرِ ، فقالَ رجُلٌ : أیَعدِلانِ ؟ قالَ : نَعَم؛
بار خدایا ! من از کفر و فقر به تو پناه می‌برم. مردی عرض کرد: آیا این دو با هم برابرند ؟ فرمودند: آری .
کنز العمّال : 16687

حدیث43

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لولا رَحمَهُ ربِّی علَی فُقَراءِاُمَّتِی کادَ الفَقرُ یَکونُ کُفرا؛
اگر رحمت پروردگار من به فقرای امّت من نبود ، نزدیک بود که فقر به کفر بینجامد.
جامع الأخبار : 300 / 817

حدیث44

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الفَقرُ سَوادُ الوَجهِ فی الدّارَینِ ؛
فقر ، (مایه) سیه رویی در هر دو جهان است .
عوالی اللآلی : 1 / 40 / 41

حدیث45

الفَقرُ أشَدُّ مِن القَتلِ ؛
فقر بدتر و سخت‌تر از کشته شدن است .
جامع الأخبار : 299 / 816

حدیث46

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن عبدٍ فَتَحَ علی نَفسِهِ بابا مِن المَسألَةِ إلاّ فَتَحَ اللّه‌ُ علَیهِ سَبعینَ بابا مِنَ الفَقرِ؛
هیچ بنده‌ای دری از نیاز خواهی را به روی خود نگشود، مگر آن که خداوند هفتاد دَرِ فقر را به روی او گشود.
جامع الأخبار : 379 / 1061

حدیث47

امام علی علیه‌السلام :
ضَرَرُ الفَقرِ أحمَدُ مِن‌أشَرِ الغِنی؛
زیان فقر، پسندیده‌تر از سرمستی توانگری است .
غرر الحکم : 5904

حدیث48

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الفَقرُ خَیرٌ مِن الغِنی ، إلاّ مَن حَمَلَ فی مَغرَمٍ وأعطی فی نائبَةٍ؛
فقر بهتر ازتوانگری است ، مگر (در مورد) کسی که غرامت و تاوانی را (از سوی تنگدستی) بپردازد یا در گرفتاریها به دیگران کمک کند .
بحار الأنوار : 72 / 56 / 86

حدیث49

امام صادق علیه‌السلام :
فی مُناجاةِ موسی علیه‌السلام :یا موسی ، إذا رَأیتَ الفَقرَ مُقبِلاً فَقُل : مَرحَبا بشِعارِ الصالِحینَ ، وإذا رأیتَ الغِنی مُقبِلاً فَقُل : ذَنبٌ عُجِّلَت عُقوبَتُهُ ؛
در نجواهای خداوند مـتعال با موسی علیه‌السلام آمده‌است : ای موسی ! هرگاه دیدی که فقر روی آورده‌است ، بگو : خوش آمدی ، ای بالاپوش صالحان ! و هرگاه دیدی که ثروت و توانگری روی آورده‌است ، بگو : (این به خاطر) گناهی است که کیفرش به سوی من شتافته است .
الکافی : 2 / 263 / 12

حدیث50

امام صادق علیه‌السلام :
غِنیً یَحجُزُکَ عنِ الظُّلمِ خَیرٌ مِن فَقرٍ یَحمِلُکَ علَی الإثم؛
ثروتی که تو را از سـتـم باز دارد ، بهتر از فقری است که تو را به گناه کشاند.
الفقیه : 3 / 166 / 3614

حدیث51

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَذَلَّ مؤمِنا أو مؤمِنَةً أو حَقَّرَهُ لِفَقرِهِ أو قِلَّةِ ذاتِ یَدِهِ ، شَهَرَهُ اللّه‌ُ تعالی یومَ القِیامَةِ ثُمّ یَفضَحُهُ؛
هر کس مرد یا زن مؤمنی را به سبب تهیدستی یا اندک بودن مال و داراییش خوار شمارد یا تحقیر کند، خداوند متعال در روز قیامت او را (بدین کار زشتش) شهره و سپس رسوایش سازد.
بحار الأنوار : 72 / 44 / 52

حدیث52

امام علی علیه‌السلام :
لاتُحَقِّروا ضُعفاءَ إخوانِکُم ؛ فإنّهُ مَنِ احتَقَرَ مُؤمِنا لم یَجمَعِ اللّه‌ُ عز و جل بینهما فی الجنّةِ إلاّ أن یتوبَ؛
برادران تهیدست خود را تحقیر نکنید؛ زیرا هر کس مؤمنی را حقیر شمارد، خداوند عز و جل میان آن دو در بهشت جمع نکند، مگر این که توبه نماید.
الخصال : 614 / 10

حدیث53

امام رضا علیه‌السلام :
مَن لَقِیَ فقیرا مُسلِما فَسَلَّمَ علَیهِ خِلافَ سَلامِهِ علَی الغَنیِّ ، لَقِیَ اللّه‌َ عز و جل یَومَ القِیامَةِ وهُو علَیهِ غَضبانُ؛
هر کس بــا مسلمانی فقیر رو به رو شود و به او سلامی متفاوت با سلامی کند که به ثروتمند می‌کند، روز قیامت خداوند عز و جل را دیدار کند در حالی که خدا از او در خشم است .
أمالی الصدوق : 359 / 5

حدیث54

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ اللّه‌َ جلَّ ثناؤهُ لَیَعتَذِرُ إلی عَبدِهِ المؤمنِ الُمحْوِجِ فی الدنیا کما یَعتَذِرُ الأخُ إلی أخیهِ ، فیَقولُ : وعِزَّتی وجَلالی ، ما أحوَجتُکَ فی الدنیا مِن هَوانٍ کانَ بِکَ عَلَیَّ ، فارفَعْ هذا السَّجْفَ فانظُرْ إلی ما عَوَّضتُکَ مِن الدنیا . قالَ : فَیَرفَعُ فیَقولُ : ما ضَرَّنی ما مَنَعتَنی مع ما عَوَّضتَنی؟!؛
(در روز قـیـامت) خـداوندجـلّ ثناؤه، همچنان که برادری از برادرش پوزش می‌خواهد ، از بنده مؤمن نیازمند خود در دنیا، عذر می‌خواهد و می‌فرماید: به عزّت و جلالم سوگند که من تو را در دنیا از سر خواریت نزد من، محتاج نکردم. اکنون این سرپوش را بردار و ببین به جای دنیا به تو چه داده‌ام. او سرپوش را بردارد و گوید: با این عوضی که به من دادی مرا چه زیان اگر آنچه را در دنیا از من گرفتی.
الکافی : 2 / 264 / 18

حدیث55

امام علی علیه‌السلام :
العَفافُ زینَةُ الفَقرِ؛
خویشتنداری (و مناعت طبع) زیور فقر است .
نهج البلاغه: حکمت 68

حدیث56

امام صادق علیه‌السلام :
أشَدُّ شیءٍ مَؤونةً‌إخفاءُ الفاقَةِ ؛
دشوارترین و پر زحمت‌ترین کارها، پوشیده داشتن فقراست.
بحار الأنوار : 78 / 249 / 87

حدیث57

امام صادق علیه‌السلام :
الَیمینُ الصَّبرُ الکاذِبَةُ تُورِثُ العَقِبَ الفَقْرَ ؛
سوگند اجباری دروغ برای بازماندگان فقر به بار می‌آورد .
بحار الأنوار : 104 / 209 / 19

حدیث58

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الحَجّ یَنْفیالفَقرَ؛
حجّ، فقر و تهیدستی را از بین می‌برد.
تحف العقول : 7

حدیث59

امام صادق علیه‌السلام :
مَن حَجَّ ثَلاثَ حِجَجٍ لَم‌یُصِبْهُ فَقرٌ أبَدا؛
هر کس سه بار حجّ به جا آورد ، هرگز به فقر گرفتار نیاید .
الخصال : 117 / 101

حدیث60

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
ما رأیتُ شَیئا أسْرَعَ غِنیً ولا أنْفی للفَقرِ مِن إدْمانِ حَجِّ هذا البَیتِ؛
ندیده‌ام که چیزی همانند مداومت بر زیارت این خانه(خانه خدا) چنان سریع توانگری آورد و فقر را بزداید .
أمالی الطوسیّ : 694 / 1478

حدیث61

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
صِلَةُ الرَّحِمِ تَزیدُ فیالعُمرِ ، وتَنفی الفَقرَ؛
صله رحم، عمر را زیــاد می‌کند و فقر را از بین می‌برد .
بحار الأنوار : 74 / 103 / 61

حدیث62

امام علی علیه‌السلام :
داوُوا الفَقرَ بالصَّدقَةِ والبَذلِ؛
فقر را باصدقه و بخشش ، درمان کنید .
غرر الحکم : 5156

حدیث63

امام باقر علیه‌السلام :
البِرُّ وصَدقَةُ السِّرِّیَنفِیانِ الفَقرَ؛
نیکی کردن و صدقه نهانی، فقر را از بین می‌برند.
بحار الأنوار : 74 / 81 / 83

حدیث64

امام صادق علیه‌السلام :
ضَمِنتُ لِمَنِ اقتَصَدَأن لا یَفتَقِرَ؛
من برای کسی که میانه‌روی (و صرفه‌جویی) کند ، ضمانت می‌کنم که فقیر نشود .
الخصال : 9 / 32

حدیث65

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ اقتَصَدَ أغناهُ اللّه؛
هر که میانه روی کند ، خداوند توانگرش گرداند .
تنبیه الخواطر : 1 / 167

حدیث66

امام باقر علیه‌السلام :
کَنسُ البُیوتِ یَنفی الفَقرَ؛
جارو کردن اتاق‌ها فقر را از بین می‌برد .
وسائل الشیعه : 3/ 571 / 2

حدیث67

امام علی علیه‌السلام :
کَثرَةُ المالِ تُفسِدُ القُلوبَ وتُنشِئُ الذُّنوبَ ؛
فراوانی‌مال و ثروت، دل‌ها را تباه می‌کند و گناهان را پدید می‌آورد .
غرر الحکم : 7109

حدیث68

امام صادق علیه‌السلام :
فیما ناجَی اللّه‌ُ عز و جل بهِ موسی علیه‌السلام : ... لا تَغبِطْ أحَدا بکَثرَةِ المالِ ؛ فإنَّ مَعَ کَثرَةِ المالِ تَکثُرُ الذُّنوبُ لِواجِبِ الحُقوقِ؛
از جمله نجواهای خداوند متعال با موسی علیه السلام این بود : به ثروت زیاد هیچ کس غبطه مخور ؛ زیرا ثروت زیاد مایه گناهان زیاد می‌شود . چون حقوقی بر آن واجب می‌گردد .
الکافی : 2 / 135 / 21

حدیث69

امام صادق علیه‌السلام :
طَلَبتُ فَراغَ القلبِ فوَجَدتُهُ فی قِلَّةِ المالِ ؛
آسایش دل را جستجو کردم و آن را در کمی مال و ثروت یافتم .
مستدرک الوسائل : 12 / 174 / 13810

حدیث70

امام رضا علیه‌السلام :
لایَجتَمِعُ المالُ إلاّ بخِصالٍ خَمسٍ: بِبُخلٍ شَدیدٍ ، وأمَلٍ طَویلٍ ، وحِرصٍ غالِبٍ ، وقَطیعَةِ الرَّحِمِ ، وإیثارِ الدُّنیا علَی الآخِرَةِ؛
مال و ثروت جمع نشود ، مگر با داشتن پنج خصلت : بخل شدید ، آرزوی دراز ، حرص چیره (بر جان) ، رسیدگی نکردن به خویشان و ترجیح دنیا بر آخرت .
الخصال : 282 / 29

حدیث71

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن کَسَبَ مالاً مِن غیرِ حِلِّهِ أفقَرَهُ اللّه‌ُ؛
هر کس مالی را به ناروا کسب کند، خداوند او را فقیر گرداند .
أمالی الطوسیّ : 182 / 306

حدیث72

امام باقر علیه‌السلام :
إنَّ أهلَ التَّقوی هُمُ الأغنیاءُ ، أغناهُمُ القَلیلُ مِن الدنیا فَمَؤونَتُهُم یَسِیرَةٌ ؛
به راستی کـه پـرهیزگاران، همان تـوانگرانند، اندکی از دنیا آنان را بی‌نیاز کرده و از این‌رو، مخارجشان سبک و اندک است.
تحف العقول: 287

حدیث73

امام علی علیه‌السلام :
مَن أصبَحَ والآخِرَهُ‌هَمُّهُ استَغنی بغَیرِ مالٍ ، واستَأنَسَ بغَیرِ أهلٍ، وعَزَّ بغَیرِ عَشیرَةٍ؛
هر که روز خود را آغاز کند در حالی که آخرت همّ و غم او باشد، با وجود ناداری، توانگر باشد و با وجود بی‌کسی، تنها نباشد وبدون داشتن ایل و تبار، نیرومند باشد.
أمالی الطوسیّ : 580 / 1198

حدیث74

امام صادق علیه‌السلام:
مَن رُزِقَ ثلاثا نالَ ثلاثا وهُو الغِنَی الأکبَرُ: القَناعَةُ بما اُعطِیَ، والیَأسُ مِمّا فی أیدِی الناسِ، وتَرکُ الفُضولِ؛
هـر که سـه چیز روزیـش شود، به سه چیز دست یابد و این بزرگترین توانگری است: قانع بودن به آنچه عطایش شده‌است، چشم امید برکندن از آنچه مردم دارند و ترک زیادیها (و فزونخواهی).
تحف العقول : 318

حدیث75

الغِنَی الأکبَرُ الیَأسُ عَمّا فی أیدِی الناسِ .
بزرگترین توانگری چشم نداشتن به آنچه در دست مردم است.
نهج البلاغه : حکمت 342

حدیث76

امام علی علیه‌السلام :
مَنِ استَغنی باللّه افتَقَرَ الناسُ إلَیهِ ؛
هر که به خدا توانگر شود ، مردم به او نیازمند گردند .
کشف الغمّه : 3 / 137

حدیث77

امام صادق(علیه السلام):
من قَنِعَ بما رَزَقَهُ اللّه‌ُ فهُو مِن أغنَی الناسِ .
هر که به آنچه خداوند روزیش کرده است قانع باشد، توانگرترین مردم است .
الکافی : 2 / 139 / 9

حدیث78

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم):
مَن أرادَ أن یَکونَ أغنَی الناسِ فَلْیَکُنْ بما فی یَدِ اللّه أوثَقَ مِنهُ بما فی یَدِ غَیرِهِ؛
هر که می‌خواهد توانگرترین مردم باشد، بایدبه آنچه در دست خداست اطمینان بیشتری داشته باشد، تا به آنچه در دست جز اوست .
الکافی : 2 / 139 / 8

حدیث79

امام هادی علیه‌السلام :
الغِنی قِلَّةُ تَمَنِّیکَ والرِّضا بما یَکفِیکَ . الفَقرُ شَرَهُ النّفسِ وشِدَّةُ القُنُوطِ؛
توانگری، آن است که آرزو کم داشته باشی و به آنچه تو را بسنده می‌کند خرسند باشی و فقر ، عبارت است از سیری ناپذیری نفس و نومیدی شدید .
الدّرة الباهرة : 41 منتخب میزان الحکمه: 434

حدیث80

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
نِعمَ العَونُ علی تَقوَی‌اللّه الغِنی؛
تـوانگری ، چه نـیکو یـاوری اسـت برای پرهیزگاری از خدا .
مستدرک الوسائل : 13 / 15 / 14598

حدیث81

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ الشَّیطانَ قالَ : لن‌یَنجُوَ مِنّی الغَنِیُّ مِن إحدی ثلاثٍ : إمّا أن اُزَیِّنَهُ فی عَینِهِ فَیَمنَعَهُ مِن حَقِّهِ ، وإمّا أن اُسَهِّلَ علَیهِ سبیلَهُ فَیُنفِقَهُ فی غیرِ حَقِّهِ ، وإمّا أن اُحَبِّبَهُ إلَیهِ فَیَکسِبَهُ بغیرِ حَقِّهِ؛
شیطان گفت : آدم توانگر از چنگ من خلاصی ندارد و او را به یکی از این سه چیز گرفتار می‌کنم : یا مال و ثروت را در نظر او می‌آرایم که در نتیجه، از پرداخت حقوق مالی خویش، خودداری می‌ورزد یا راههای مصرف آن را برایش آسان می‌کنم که در نتیجه ، آنها را به ناحقّ خرج می‌کند و یا مال و ثروت را محبوب او می‌گردانم که در نتیجه، آن را از راههای ناروا به دست می‌آورد.
کنز العمّال : 16677

حدیث82

پیامبرخدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) در جایی دیگر می فرمایند :
ما قَلَّ وکَفی خَیرٌ مِمّا کَثُرَ وألهی؛
روزی اندک و بسنده ، بهتر است از روزی بسیار و بازدارنده (از یاد خدا) .
أمالی الصدوق : 395 / 1

حدیث83

امام علی علیه‌السلام :
اعتِیادُ الکِذبِ یُورِثُ‌الفَقرَ؛
اعتیاد به دروغگویی ، فقر می‌آورد .
بحار الأنوار : 72 / 261 / 36

حدیث84

امام باقر علیه‌السلام:
لأبی النُّعمانِ: لا تَستَأکِلْ بِنا الناسَ ، فلا یَزیدَکَ اللّه‌ُ بذلکَ إلاّ فَقرا؛
- به ابو نعمان- : ما را وسیله سرکیسه کردن مردم قرار مده ؛ زیرا با این کار ، خداوند بر فقر تو می‌افزاید .
بحار الأنوار : 78 / 184 / 11

حدیث85

امام‌صادق علیه‌السلام:
عن آبائهِ علیهم‌السلام: مَن لم یَسألِ اللّه‌َ مِن فَضلِهِ افتَقَرَ؛
- از پدران بزرگوارش- : هر که از فضل خدا نطلبد، فقیر شود .
بحار الأنوار : 76 /316 /6

حدیث86

امام صادق علیه‌السلام :
أیُّما رَجُلٍ دَعا علی ولَدِهِ أورَثَهُ الفَقرَ؛
هر مردی که فرزند خود را نفرین کند ، فقر برایش به ارث گذارد .
بحار الأنوار : 104 / 99 / 77

حدیث87

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَفاقَرَ افتَقَرَ؛
کسی که دم از ناداری زند ، نادار شود .
بحار الأنوار : 76 / 316 / 6

حدیث88

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الأمانَةُ تَجلِبُ الغَناءَ ، والخِیانَةُ تَجلِبُ الفَقرَ؛
امانتداری، تـوانـگـری می‌آورد و خیانت (در امانت) به فقر می‌کشاند .
بحار الأنوار : 75 / 114 / 6

حدیث89

قال الصادق - علیه السلام -:
الوضوء قبل الطعام و بعده یذهبان الفقر؛
وضو پیش از غذا و بعد از غذا، فقر را از بین می برد.
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 256)

حدیث90

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من سأل من غیر فقر فکأنّما یأکل الخمر؛
هر که فقیر نباشد و سؤال کند گوئی شراب خورده است.
نهج الفصاحه

حدیث91

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من استعفّ أعفّه اللَّه و من استغنی أغناه اللَّه؛
هر که عفت جوید خدایش عفت دهد و هر که غنا طلبد خدایش غنی کند.
نهج الفصاحه

حدیث92

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من تفاقر افتقر؛
هر که فقیری کند، فقیر شود.
نهج الفصاحه

حدیث93

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أملق تاجر صدوق؛
تاجر راست گو فقیر نشود.
نهج الفصاحه

حدیث94

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أخشی علیکم الفقر و لکنّی أخشی علیکم التّکاثر و ما أخشی علیکم الخطاء، و لکنّی أخشی علیکم التّعمّد؛
از فقر بر شما بیم ناک نیستم بلکه بیم دارم به کثرت اموال تفاخر کنید، از خطا بر شما بیم ناک نیستم بلکه از تعمد بیم دارم.
نهج الفصاحه

حدیث95

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أحد أکثر من الرّبا إلّا کان عاقبه أمره إلی قلّه؛
هر که ربا فراوان خورد سر انجام او به فقر انجامد.
نهج الفصاحه

حدیث96

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما فتح رجل علی نفسه باب مسأله إلّا فتح اللَّه علیه باب فقر؛
هیچ کس دری از سؤال بروی خود نگشاید مگر خدا دری از فقر به روی او بگشاید.
نهج الفصاحه

حدیث97

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما ینتظر أحدکم من الدّنیا إلّا غنی مطغیا أو فقرا منسیا أو مرضا مفسدا أو هرما مفنّدا أو موتا مجهزا؛
از دنیا چه انتظار دارید، جز غنائی که طغیان آرد یا فقری که نسیان آرد یا مرضی که فساد آرد یا پیریی که زبونی آرد یا مرگی که به سرعت از پا درآرد.
نهج الفصاحه

حدیث98

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا ندم من استشار و لا افتقر من اقتصد؛
هر که مشورت کند پشیمان نشود و هر که میانه روی کند فقیر نگردد.
نهج الفصاحه

حدیث99

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا فاقه لعبد یقرأ القرآن و لا غنی له بعده؛
بنده ای که قرآن خواند فقیر نشود و او را بالاتر از قرآن بی نیازی ای نیست.
نهج الفصاحه

حدیث100

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیبشر فقراء المؤمنین بالفراغ یوم القیامه قبل الأغنیاء بمقدار خمسمائه عام هؤلاء فی الجنّه ینعمون و هؤلاء یحاسبون؛
مؤمنان فقیر را بشارت که روز قیامت به اندازه پانصد سال زودتر از اغنیا فارغ شوند آنان در بهشت متنعمند و اینان حساب پس می دهند.
نهج الفصاحه

حدیث101

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لو تعلمون ما لکم عند اللَّه لأحببتم أن تزدادوا فاقه و حاجه؛
(ای فقیران) اگر بدانید پیش خدا چه ها دارید دوست خواهید داشت فقر و حاجت شما بیشتر شود.
نهج الفصاحه

حدیث102

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کاد الفقر أن یکون کفرا؛
بیم آن است که فقر به کفر انجامد.
نهج الفصاحه

حدیث103

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الفقر شین عند النّاس و زین عند اللَّه یوم القیامه؛
فقر پیش مردم زبونی است و روز قیامت پیش خدا زینت است.
نهج الفصاحه

حدیث104

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الفقر أمانه فمن کتمه کان عباده؛
فقر امانتی است و هر که آن را پوشیده دارد، عبادتی باشد.
نهج الفصاحه

حدیث105

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
غسل الإناء و طهاره الفناء یورثان الغنی؛
شستن ظرفها و پاکیزگی حیاط، مایه غناست.
نهج الفصاحه

حدیث106

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الزّنا یورث الفقر؛
زنا مایه فقر است.
نهج الفصاحه

حدیث107

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخیانه تجرّ الفقر؛
خیانت مایه فقر است.
نهج الفصاحه

حدیث108

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّاس مؤمن فقیر یعطی جهده؛
بهترین مردم مؤمن فقیری است که به قدر توانائی خود انفاق کند.
نهج الفصاحه

حدیث109

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث أقسم علیهنّ: ما نقص مال قطّ من صدقه فتصدّقوا و لا عفا رجل عن مظلمه ظلمها إلّا زاده اللَّه تعالی بها عزّا فاعفوا یزدکم اللَّه عزّا و لا فتح رجل علی نفسه باب مسأله یسأل النّاس إلّا فتح اللَّه علیه باب فقر؛
سه چیز است که در باره آن قسم می خورم: هیچ وقت مال از صدقه کاهش نگیرد پس صدقه بدهید و هیچ کس ستمی را که بر او رفته است نبخشد مگر آنکه خداوند عزت او را بیافزاید پس ببخشید تا خداوند عزت شما را بیفزاید و هیچ کس در سؤال را بر خود نگشاید و تن به سؤال ندهد مگر آنکه خداوند در فقر را بر او بگشاید.
نهج الفصاحه

حدیث110

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تحفه المؤمن فی الدّنیا الفقر؛
ارمغان مؤمن در این جهان فقر است.
نهج الفصاحه

حدیث111

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یحبّ إذا أنعم علی عبده أن یری أثر نعمته علیه و یبغض البؤس و التّباؤس؛
خدا دوست دارد که وقتی به کسی نعمت داد اثر نعمتش بر او آشکار دیده شود و از فقر و اظهار فقر بیزار است.
نهج الفصاحه

حدیث112

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أعوذ بک من الفقر و القلّه و الذّلّه و أعوذ بک من أن أظلم أو أظلم؛
خدایا از فقر و تنگدستی و ذلت به تو پناه می برم و از ستم کشی و ستمگری به تو پناه می برم.
نهج الفصاحه

حدیث113

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ أحینی مسکینا و توفّنی مسکینا و احشرنی فی زمره المساکین و إنّ أشقی الأشقیاء من اجتمع علیه فقر الدّنیا و عذاب الآخره؛
خدایا مرا در زندگی فقیر دار و فقیر بمیران و در صف فقیران محشور ساز، بدبخت تر از همه بدبختان کسی است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم داشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث114

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکبر أمّتی الّذین لم یعطوا فیبطروا و لم یقتر علیهم فیسألوا؛
بزرگترین افراد امت من آنها هستند که نه چندان توانگرند که خود را گم کنند و نه چندان فقیرند که دست به سؤال گشایند.
نهج الفصاحه

حدیث115

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ارحموا عزیزا ذلّ و غنیّا افتقر و عالما ضاع بین جهّال؛
بر سه کس رحم کنید، عزیزی که خوار شده و ثروتمندی که فقیر گشته و دانشمندی که میان جاهلان گمنام مانده.
نهج الفصاحه

حدیث116

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربعه یبغضهم اللَّه تعالی: البیّاع الحلّاف و الفقیر المختال و الشّیخ الزّانی و الإمام الجائر؛
چهار کس را خداوند دشمن دارد، فروشنده قسم خور، فقیر متکبر و پیر زنا کار و پیشوای ستمگر.
نهج الفصاحه

حدیث117

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا رأیتم العبد ألّم اللَّه به الفقر و المرض فإنّ اللَّه یرید أن یصافیه؛
وقتی دیدید خداوند فقر و مرض را بر بنده ای فرود آورد، می خواهد او را تصفیه کند.
نهج الفصاحه

حدیث118

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بعبد خیرا جعل غناه فی نفسه و تقاه فی قلبه و إذا أراد بعبد شرّا جعل فقره بین عینیه؛
وقتی خدا برای کسی نیکی خواهد ثروتش را در روحش و تقوایش را در قلبش قرار میدهد و وقتی برای کسی بدی خواهد فقر را پیش چشم او جای می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث119

امام هادی (علیه السلام) می فرمایند:
الفقر شره النفس و شدة القنوط؛
فقر آزمندی نفس است و ناامیدی بسیار .
بحار الانوار ، ج 78 ، ص 368

حدیث120

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
أَهْلَکَ النّاسَ إثْنانِ: خَوْفُ الْفَقْرِ، وَ طَلَبُ الْفَخْرِ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
دو چیز مردم را هلاک و بیچاره گردانده است: یکی ترس از این که مبادا در آینده فقیر و نیازمند دیگران گردند. و دیگری فخر کردن ـ در مسائل مختلف ـ و مباهات بر دیگران است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 54، ح 96

حدیث121

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
کسی که به تبذیر افتخار کند به افلاس و نداری دچار شده و حقیر گردد.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث122

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
اسراف نشانه و سرآغاز فقر و نیازمندی است.
(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث123

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که میانه روی کند خدا بی نیازش کند و هر که اسراف کند خدا فقیرش کند و هر که فروتنی کند خدایش بردارد و هر که بزرگی فروشد خدایش در هم شکند.
(نهج الفصاحه ، ح 2939)

حدیث124

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
هر که میانه روی کند فقیر نشود.
(نهج الفصاحه ، ح 2601)

حدیث125

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
آزمند همواره فقیر است هر چند تمام دنیا را مالک شود.
(شرح غررالحکم ، ج 2، ص 39)

حدیث126

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زنا مایه فقر است.
نهج الفصاحه ، حدیث 1711

حدیث127

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَنْ فَتَحَ بابَ مَسْأَلَةٍ فَتَحَ اللّه‌ُ لَهُ بابَ فَقْرٍ فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ وَ مَنْ فَتَحَ بابَ عَطیَّةٍ ابْتِغاءً لِوَجْهِ اللّه‌ِ اَعْطاهُ اللّه‌ُ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
هر کس درِ درخواستی از مردم را به روی خود باز کند، خداوند برای او درِ فقری را در دنیا و آخرت باز می‌کند و هر کس درِ بخششی را برای مردم به خاطر خدا باز کند، خداوند او را خیر دنیا و آخرت عطا می‌فرماید.
کنزالعمال، ح 16745.

حدیث128

امام موسی کاظم علیه السلام می فرمایند:
اَداءُ الاَمانَةِ وَالصِّدْقُ یَجْلِبانِ الرِّزْقَ، وَالْخیانَةُ وَالْکَذِبُ یَجْلِبانِ الفَقْرَ وَ النِّفاقَ؛
ادای امانت و راستگویی روزی را زیاد می‌کند و خیانت و دروغگویی باعث فقر و نفاق می‌شود.
بحارالأنوار، ج 78، ص 327.

حدیث129

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْجَمالَ وَ التَّجَمُّلَ وَ یُبْغِضُ البُؤْسَ وَ التَّباؤُسَ؛
خداوند زیبایی و آراستگی را دوست دارد و با فقر و تظاهر به فقر دشمن است.
کافی، ج 6، ص 440، ح 14.

حدیث130

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ان أشقی الاشقیاء من اجتمع علیه فقر الدنیا وعذاب الاخرة
بدبختترین بدبختان کسی است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم دارد .
(کنز العمال، ج 6، ص 470، ح 16593)

حدیث131

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ان أشقی الاشقیاء من اجتمع علیه فقر الدنیا وعذاب الاخرة؛
بدبخت ترین بدبختان کسی است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم دارد .
(کنز العمال، ج 6، ص 470، ح 16593)

حدیث132

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
من ولههُ الفقرُ ابطرهُ الغنی؛
آن که نَداری حیرانش کند، توانگری سرمستش می سازد.
(بحارالانوار،ج??ص???)

حدیث133

امام علی علیه السلام فرمودند:
اَلْعَفافُ زِینَهُ الْفَقْرِ، وَ الْشُّکْرُ زِینَهُ الْغِنَی.
خویشتن داری، زینت فقر است و سپاس گزاری زینت غنا و توانگری.
(تحف العقول ص 75)

حدیث134

حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) می فرمایند:
نیکوکاری و صدقه دادن پنهانی فقر را از بین می برد، عمر را زیاد و هفتاد مرگ بد و ناگوار را دفع می کند.
میزان الحکمه، ج1، ص 475.

حدیث135

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
من ضمانت می کنم که هر که میانه روی پیشه کند، فقیر نشود.
حضال شیخ صدوق، ص9.

حدیث136

حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) می فرمایند:
نیکوکاری و صدقه دادن پنهانی فقر را از بین می برد، عمر را زیاد و هفتاد مرگ بد و ناگوار را دفع می کند.
میزان الحکمه، ج1، ص 475.

حدیث137

امام باقر علیه‌السلام :
اَ لْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنْفیانِ الْفَقْرَ وَ یَزیدانِ فِی الْعُمْرِ وَ یَدْفَعانِ عَنْ صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ ؛
کار خیر و صدقه، فقر را می‌بَرند، بر عمر می‌افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور می‌کنند.
ثواب الاعمال ، ص 141 .

حدیث138

امام صادق علیه‌السلام :
اِغْسِلُوا اَیْدیَکُمْ قَبْلَ الطَّعامِ وَ بَعْدَهُ فَاِنَّهُ یَنْفِی الْفَقْرَ وَ یَزیدُ فِی الْعُمُرِ؛
دست‌هایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشویید، که فقر را می‌بَرَد و بر عمر می‌افزاید.
محاسن ، ج 2، ص 202، ح 1594 .

حدیث139

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
ضمنت لمن اقتصد ان لا یفتقر؛
من ضمانت می کنم که هر که میانه روی پیشه کند، فقیر نشود.
حضال شیخ صدوق، ص9.

حدیث140

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
آن که میانه روی کند، تهی دست نخواهد شد.
نهج البلاغه، حکمت 140.

حدیث141

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
خَلَقَ اللّه ُ عز و جل التَّوانِیَ والکَسَلَ ، فَزَوَّجَهُما فَوُلِدَ بَینَهُمَا الفاقَةُ؛
خداوند سستی و تنبلی را آفرید و میان آن دو را پیوند داد ؛ پس از آن دو ، فقر زاده شد .
الفردوس : 2 / 188 / 2940

جهاد اقتصادی

حدیث1

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلم) :
ما أکَلَ العَبدُ طَعاما أحَبَّ إلَی اللّه ِ مِن کَدِّ یَدِهِ ، ومَن باتَ کالاًّ مِن عَمَلِهِ باتَ مَغفورا لَهُ ؛
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
هیچ بنده ای خوراکی نخورده است که نزد خدا دوست داشتنی تر از حاصل دسترنج وی باشد؛ و هر که خسته از کار خویش روز را به شب رسانَد، آمرزیده روز را به شب رسانده است .
کنز العمّال : 4 / 9 / 9228 .

حدیث2

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله و سلم) :
سَبعَةٌ تَحتَ ظِلِّ العَرشِ یَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظِلُّهُ . . .رَجُلٌ خَرَجَ ضارِبا فِیالأَرضِ یَطلُبُ مِن فَضلِ اللّه ِ عز و جل؛ یَکُفُّ بِهِ نَفسَهُ، ویَعودُ بِهِ عَلی عِیالِهِ؛
روزی که هیچ سایه ای جز سایه عرش نباشد ، هفت تن زیر سایه آنند . [یکی از ایشان] کسی است که در زمین گام می زند تا از فضل خدا [روزی ] بجوید و از آن ، نیاز خود را برطرف کند و با آن ، به سوی خانواده اش بازگردد .
دعائم الإسلام : 2 / 15 / 8 ، عوالی اللآلی : 3 / 194 / 9 ولیس فیهما «سبعة» .

حدیث3

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله و سلم) :
مَن أمسی کالاًّ مِن عَمَلِ یَدَیهِ ؛ أمسی مَغفورا لَهُ ؛
هر کس ، خسته از کارِ خود ، روز را به پایان ببرد ، آمرزیده روزش را به پایان برده است .
کنز العمّال : 4 / 7 / 9214 .

حدیث4

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله و سلم) :
إنَّ اللّه َ تَعالی یُحِبُّ أن یَری عَبدَهُ تَعِبا فی طَلَبِ الحَلالِ؛
هر آینه خدای ـ تعالی ـ دوست می دارد که بنده اش را بیند که در طلبِ روزی رنج می بَرَد .
کنز العمّال : 4 / 4 / 9200

حدیث5

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
غُدوَةُ أحَدِکُم فی سَبیلِ اللّه ِ بِأَعظَمَ مِن غُدوَتِهِ یَطلُبُ لِوُلدِهِ وعِیالِهِ ما یُصلِحُهُم ؛
بامدادان برون شدنِ یکی از شما [برای جهاد] در راه خدا ، ارجمندتر از بامدادان برون شدنش برای سامان بخشیدن به زندگی فرزندان و خانواده اش نیست .
دعائم الإسلام : 2 / 15 / 9 ، عوالی اللآلی : 3 / 194 / 6 .

حدیث6

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
السّاعی عَلی والِدَیهِ لِیَکُفَّهُما أو یُغنِیَهُما عَنِ النّاسِ فی سَبیلِ اللّه ِ ، ومَن سَعی عَلی زَوجٍ أو وَلَدٍ لِیَکُفَّهُم ویُغنِیَهُم عَنِ النّاسِ فی سَبیلِ اللّه ِ ، وَالسّاعی عَلی نَفسِهِ لِیُغنِیَها ویَکُفَّها عَنِ النّاسِ فی سَبیلِ اللّه ِ ، وَالسّاعی مُکاثَرَةً فی سَبیلِ الشَّیطانِ ؛
آن که بکوشد تا پدر و مادرش را تأمین کند یا آنان را از مردم بی نیاز سازد ، [کارش] در راه خدا است ؛ و آن کس که بکوشد تا همسر یا فرزندانش را کفاف بخشد و از مردم بی نیاز کند ، [نیز] در راه خدا است ؛ و آن که تلاش می کند تا خودش را بی نیاز کند و از مردم مستغنی سازد ، [نیز] در راه خدا است ؛ و آن که تلاش می کند تا بر دارایی خود بیفزاید ، در راه شیطان است .
کنز العمّال : 4 / 10 / 9237 .

حدیث7

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
مَن سَعی عَلی نَفسِهِ لِیُعِزَّها ویُغنِیَها عَنِ النّاسِ فَهُوَ شَهیدٌ ؛
هر کس بکوشد تا خود را عزیز و از مردم بی نیاز دارد، [هم رتبه] شهید است .
کنز العمّال : 4 / 607 / 11760

حدیث8

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
إنَّ عیسَی بنَ مَریَمَ قالَ : خُلِقَ النَّهارُ لِتُؤَدِّیَ فیهِ الصَّلاةَ المَفروضَةَ الَّتی عَنها تُسأَلُ وبِها تُحاسَبُ ، وبِرَّ والِدَیکَ ، وأن تَضرِبَ فِی الأَرضِ تَبتَغِی المَعیشَةَ ؛ مَعیشَةَ یَومِکَ ؛
هر آینه عیسی بن مریم علیه السلام فرمود: «روز آفریده شد تا در آن نماز واجب را ادا کنی که از آن بازخواست و با آن حسابرسی خواهی شد ؛ و تا به پدر و مادرت نیکی کنی ؛ و تا در زمین گام زنی و در پی گذران زندگی روزانه خود برآیی» .
بحار الأنوار: 58/208 /38.

حدیث9

امام علی (علیه السلام) فرمودند :
مَن تَوَرَّطَ فِی الاُمورِ غَیرَ ناظِرٍ فِی العَواقِبِ فَقَد تَعَرَّضَ لِمُفظِعاتِ النَّوائِبِ ، وَالتَّدبیرُ قَبلَ العَمَلِ یُؤمِنُکَ مِنَ النَّدَمِ ؛
هر که بدون عاقبت اندیشی ، در کارها فرو رود ، خود را به بلاهای سختِ رسواکننده دچار کند . و برنامه ریزی پیش از هر کار ، از پشیمانی ایمنت خواهد ساخت .
الکافی : 8 / 19 / 4

حدیث10

امام علی (علیه السلام) فرمودند :
یُستَدَلُّ عَلَی الإِدبارِ بِأَربَعٍ : سوءِ التَّدبیرِ وقُبحِ التَّبذیرِ ، وقِلَّةِ الاِعتِبارِ ، وکَثرَةِ الاِعتِذارِ ؛
نشانه های بخت برگشتگی چهار چیزند : بدیِ برنامه ریزی ، زشتیِ ریخت و پاش ، اندکیِ عبرت گیری ، و فراوانیِ عذرخواهی .
غرر الحکم : 10958 .

حدیث11

الإمام الرضا علیه السلام : إنَّ رَجُلاً أتی جَعفَرا ـ صَلَواتُ اللّه ِ عَلَیهِ ـ شَبیها بِالمُستَنصِحِ لَهُ ، فَقالَ لَهُ : یا أبا عَبدِ اللّه ِ ، کَیفَ صِرتَ اتَّخَذتَ الأَموالَ قِطَعا مُتَفَرِّقَةً ؛ ولَو کانَت فی مَوضِعٍ ( واحِدٍ ) کانَت أیسَرَ لِمَؤونَتِها وأعظَمَ لِمَنفَعَتِها !؟ فَقالَ أبو عَبدِ اللّه ِ علیه السلام : اِتَّخَذتُها مُتَفَرِّقَةً ؛ فَإِن أصابَ هذَا المالَ شَیءٌ سَلِمَ هذَا المالُ ، وَالصُّرَّةُ تُجمَعُ بِهذا کُلِّهِ ؛
امام رضا علیه السلام : مردی نزد امام صادق علیه السلام آمد و چنان که می خواهد پندش دهد ، به وی گفت: «ای ابوعبداللّه ! چرا دارایی هایت را بخش بخش کرده ای ، حال آن که اگر یکجا بود ، هم کم هزینه تر بود و هم پر سودتر؟» امام صادق علیه السلام فرمود: «آن را پراکنده ساختم ؛ زیرا اگر آن یک را آسیبی رسد ، این یک از آن آسیب دور می مانَد و بدین سان ، مجموعه مال حفظ می شود» .
الکافی : 5 / 91 / 1

حدیث12

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
ما أخافُ عَلی اُمَّتِی الفَقرَ ، ولکِن أخافُ عَلَیهِم سوءَ التَّدبیرِ؛
بر امّت خویش ، نه از فقر ، که از برنامه ریزی نادرست بیم دارم .
عوالی اللآلی : 4 / 39 / 134 .

حدیث13

امام علی(علیه السلام ) فرمودند:
حُسنُ التَّدبیرِ یُنمی قَلیلَ المالِ ، وسوءُ التَّدبیرِ یُفنی کَثیرَهُ ؛
برنامه ریزی درست ، مالِ کم را افزایش می بخشد ؛ و برنامه ریزی نادرست ، مال بسیار را نابود می کند .
غرر الحکم : 4833 .

حدیث14

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
مَن أحسَنَ تَدبیرَ مَعیشَتِهِ رَزَقَهُ اللّه ُ تَبارَکَ وتَعالی؛
هر کس برای گذرانِ زندگانی خویش به درستی برنامه ریزی کند ، خدای ـ تبارک و تعالی ـ روزی اش می بخشد .
کنز العمّال : 7 / 188 / 18614 نقلاً عن ابن النجّار وکلاهما عن أبی السلیل عن أبیه .

حدیث15

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
مِن فِقهِ الرَّجُلِ أن یُصلِحَ مَعیشَتَهُ ، ولَیسَ مِن حُبِّ الدُّنیا طَلَبُ ما یُصلِحُکَ ؛
نشان ژرف اندیشی هر فرد این است که گذران زندگی اش را به سامان آورد . این که در جست و جوی سامان زندگی ات باشی ، دنیادوستی شمرده نمی شود .
شُعب الإیمان : 5 / 254 / 6563 عن ابن عمر ، کنز العمّال : 3 / 50 / 5439 عن أبی الدرداء .

حدیث16

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
إنَّ مِن عَقلِ الرَّجُلِ استِصلاحَ مَعیشَتِهِ ؛
همانا نشانه عاقل بودن انسان آن است که گذرانِ زندگی اش سامان بخشد .
الفردوس : 1 / 214 / 815 عن أبی الدرداء .

حدیث17

امام علی(علیه السلام ) فرمودند:
صَلاحُ العَیشِ التَّدبیرُ؛
سامان بخشِ گذرانِ زندگی ، برنامه ریزی است .
غرر الحکم : 5794 .

حدیث18

امام علی(علیه السلام ) فرمودند:
التَّدبیرُ نِصفُ المَعونَةِ؛
برنامه ریزی ، نیمِ دستمایه [ی زندگی] است .
غرر الحکم : 566 .

حدیث19

امام علی(علیه السلام ) فرمودند:
قِوامُ العَیشِ حُسنُ التَّقدیرِ ، ومِلاکُهُ حُسنُ التَّدبیرِ؛
مایه پایداری زندگی ، خوب سنجیدن است و پایه آن ، برنامه ریزی است .
غرر الحکم : 6807 .

حدیث20

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
حُسنُ التَّدبیرِ وتَجَنُّبُ التَّبذیرِ مِن حُسنِ السِّیاسَةِ ؛
نشانه سیاستِ درست ، برنامه ریزی صحیح و پرهیز از ریخت و پاش است .
غرر الحکم : 4821 .

حدیث21

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
القَلیلُ مَعَ التَّدبیرِ أبقی مِنَ الکَثیرِ مَعَ التَّبذیرِ؛
مال اندک با برنامه ریزی، پایدارتر از مال فراوانی است که ریخت و پاش شود .
غرر الحکم : 1948 .

حدیث22

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لَیسَ الجِهادُ أن یَضرِبَ بِسَیفِهِ فی سَبیلِ اللّه ِ ؛ إنَّمَا الجِهادُ مَن عالَ والِدَیهِ وعالَ وَلَدَهُ ، فَهُوَ فی جِهادٍ . ومَن عالَ نَفسَهُ یَکُفُّها عَنِ النّاسِ فَهُوَ فی جِهادٍ ؛
جهاد [فقط] آن نیست که [کسی] در راه خدا شمشیر زند ؛ هر آینه جهاد ، آن [نیز ]است که فرد ، پدر و مادر و فرزندانش را سرپرستی کند ؛ پس چنین کسی در حال جهاد است . و [نیز] آن کس که خود را تأمین می سازد تا از مردم بی نیاز باشد ، او هم در حال جهاد است .
کنز العمّال : 16 / 469 / 45494 .

حدیث23

امام سجاد(علیه السلام) :
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَ احْجُبْنی عَنِ السَّرَفِ وَالْاِزْدِیادِ، وَ قَوِّمْنی بِالْبَذْلِ وَ الْاِقْتِصادِ، وَ عَلِّمْنی حُسْنَ التَّقْدیرِ، وَ اقْبِضْنی بِلُطْفِکَ عَنِ التَّبْذیرِ؛
بارخدایا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا از ولخرجی و زیاده روی دورکن و با بخشش و میانه روی، برپا و استوارم دار و اندازه نگه داشتن نکو را به من بیاموز و به لطف خویش از ریخت و پاش، بازم دار.
صحیفه سجادیه ، دعای 30 .

حدیث24

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
مَنِ اقْتَصَدَ اَغْناهُ اللّه وَ مَنْ بَذَّرَ اَفْقَرَهُ اللّه وَ مَنْ تَواضَعَ رَفَعَهُ اللّه وَ مَنْ تَجَبَّرَ قَصَمَهُ اللّه؛
هر کس میانه‌روی کند، خداوند بی‌نیازش سازد و هر کس ریخت و پاش نماید، خداوند نادارش کند، هر کس فروتنی پیشه کند، خداوند بلندش نماید و هر کس بزرگی کند، خداوند خُردش نماید.
کافی، ج 4 ، ص 95، ح 1

حدیث25

امام رضا(علیه السلام) فرمودند:
انَّ الَّذِی یَطْلُبُ مِنْ فَضْلِ یَکُفُّ بِهِ عِیَالَهُ أَعْظَمُ أَجْراً مِنَ الْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ ؛
آن که با کار و کوشش، در جست و جوی مواهب زندگی برای تأمین خانواده خویش است، پاداشی بزرگ تر از مجاهدان راه خدا دارد.
تحف العقول، ص808

حدیث26

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جاهدوا المشرکین بأموالکم و أنفسکم و ألسنتکم؛
با اموال و جانها و مال های خود با مشرکان جهاد کنید.
نهج الفصاحه

حدیث27

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّوده و الإقتصاد و السّمت الحسن جزء من أربعه و عشرین جزء من النّبوّه؛
تأنی و صرفه جوئی و نیکنامی یک جزء از بیست و چهار جزء پیامبری است.
نهج الفصاحه

حدیث28

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ قلیل العمل مع العلم کثیر و کثیر العمل مع الجهل قلیل؛
کار اندک که با بصیرت و دانش انجام گیرد بسیار است و کار بسیار که با نادانی صورت پذیرد اندک است.
نهج الفصاحه

حدیث29

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَفضَلُ النّاسِ عَقلاً اَحسَنُهُم تَقدیرا لِمَعاشِهِ وَ اَشَدُّهُمُ اهتِماما بِاِصلاحِ مَعادِهِ؛
عاقل ترین مردم کسی است که بهتر بتواند امور زندگی اش را برنامه ریزی کند و برای اصلاح آخرتش بیشتر همت نماید.
( غررالحکم، ح 3340. )

حدیث30

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
مَن سَعی عَلی عِیالِهِ فی طَلَبِ الحَلالِ فَهُوَ فی سَبیلِ اللّه ِ؛
هرکس در جست و جوی حلال، برای گذران زندگی خانواده اش بکوشد،[تلاشِ] او در راه خدا است.
کنز العمّال : 4 / 12 / 9252 .

قرض الحسنه

حدیث1

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ ارادَ ان تُستَجابُ دعَوَتُهُ و اَن تکشِفَ کُرْبَتُه فَلیُفَرّج عَن مُعسرٍ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که مایل است خداوند دعایش را مستجاب نموده و غم و اندوهش را بزداید، پس باید تلاش کند که غم و اندوه انسان تنگدست را برطرف نماید.
«کنز العمال، ح 15398»

حدیث2

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : رایتُ لیلةً اُسری بی علی بابِ الجَنّةِ مکتوباً الصّدَقَةُ بعَشْرِِ امثالِها و القرضُ بثمانیةَ عشرٍ. فقلتُ: یا جبرئیل ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شبی که به معراج برده شدم دیدم که روی درب بهشت این چنین نوشته بود: صدقه ده برابر پاداش دارد و قرض هیجده برابر. به جبرئیل گفتم: چرا قرض برتر از صدقه است؟ گفت: چون قرض گیرنده فقط به خاطر نیازش قرض می گیرد ولی سائل تقاضای کمک می کند، اگر چه بی نیاز باشد.
«کنز العمّال، ح 15374»

حدیث3

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اقرَضَ مومناً قرضاً ینتظِرُ بِهِ مَیْسورَهُ کانَ مالَهُ فی زکاةٍ و کانَ هو فی صلاةٍ منَ الملائکة‌ِ حتّی یودّیهُ الیه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس به مومنی قرض بدهد و منتظر بماند تا قرض گیرنده فراخی یابد، آن مال ثواب زکات خواهد داشت و قرض دهنده مورد درود فرشتگان می باشد تا این که قرضش ادا شود.
«بحار الانوار، ج 103، ص 139»

حدیث4

قال النبی - صلی الله علیه و آله - : مَنْ یُمطِلُ عَلی ذی حَقٍّ حقَّهُ و هُوَ یقدِرُ علی اداءِ حقِّهِ فَعَلیهِ کلَّ یَومٍ خطیئَة‌ُ عَشّارٍ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که قادر به پرداخت حق دیگران است، اگر طلبکار را معطل کند، در مقابل هر روز تاخیر، گناه شخص باج گیر در نامه علمش ثبت خواهد شد.
«بحار الانوار، ج 103، ص 146»

حدیث5

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن یَسَّرَ عَلی مؤمِنٍ و هُوَ مُعْسِرٌ، یَسَّرهُ الله علیه حوائجهُ فی الدّنیا و الاخرَة.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که با انسان تنگدست مؤمن مدارا نماید (در گرفتن قرض خود به او مهلت داده و یا آن را ببخشد)، خداوند در برآوردن حوائج دنیا و آخرتِ او مدارا خواهد کرد.
«بحار الانوار، ج 103، ص 152»

حدیث6

عن النبی - صلی الله علیه و آله - : کَما لا یَحلُّ لِغَریمک ان یُمطِلَکَ وَ هُوَ مُؤسِرٌ، فکذلِکَ لا یَحِلُّ لَکَ ان تُعسِرَهُ اذا علِمْتَ أَنَّهُ معسِرٌ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: همان طور که برای کسی که از تو قرض گرفته و توانگر است (توان پرداخت قرضش را دارد)، جایز نیست که اداء آن را به تاخیر اندازد، برای تو هم جایز نخواهد بود که با اینکه می دانی او تنگدست است، از او مطالبه قرضت را بکنی.
«بحار الانوار، ج 103، ص 139»

حدیث7

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ ارادَ ان یُظلّهُ اللهُ فی ظلِّ عَرْشِهِ یومَ لا ظِلَّ اِلاّ ظلُّهُ فلینظُر مُغسِراً او لِیَدَعْ لَهُ عن حَقّهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که مایل است (در روز قیامت) زیر سایه خدا باشد، روزی که هیچ سایه ای جز سایه خدا نیست، پس به انسان تنگدستِ بدهکار مهلت دهد یا اینکه به نفع او از حقّش بگذرد.
«بحار الانوار، ج 103، ص 150»

حدیث8

من وصایا امیر المومنین - علیه السّلام - لابنه الحسن - علیه السّلام - : وَ اغْتَنِم مَنِ اسْتَقَرضَکَ فی حالِ غناک لِیَجْعَلَ قضَاءَهُ لک فی یوم عُسْرَتِکَ.
امام علی - علیه السّلام - در وصیت به فرزندشان امام حسن - علیه السّلام - فرمودند: اگر کسی در حال بی نیازی ات از تو قرض خواست، آن را غنیمت بشمار تا اینکه در روز تنگدستی و احتیاج، او نیز قرض تو را جبران نماید.
«نهج البلاغه، نامه 31»

حدیث9

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : انّ اجرَ القَرض ثمانیةَ عَشَرَ ضِعفاً من اجرِ الصّدقه لانّ القرضَ یصلُ الی مَنْ لا یَضع نفسَهُ للصَّدَقَه لأخذِ الصّدقه.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: پاداش قرض دادن هیجده برابر اجر صدقه است، زیرا قرض به کسی می رسد که خود را برای گرفتن صدقه، ضایع (و کوچک) نمی کند.
«بحار الانوار، ج 103، ص 140»

حدیث10

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : کلُّ ذَنبٍ یکفُرُهُ القتلُ فی سبیلِ الله الاّ الدَّین لا کَفّارةَ لَه الاّ اداءُهُ او یَقضی صاحِبَهُ، او یَعفُوَ الذّی لَهُ الحقّ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: هر گناهی با شهادت در راه خدا بخشیده و پاک می شود، مگر قرض که کفّاره ای ندارد جز اینکه توسط شخص بدهکار یا شخص دیگری پرداخت شود و یا اینکه طلب کار گذشت نماید.
«وسائل الشیعه، ج 13، ص 83»

حدیث11

قال الامام علی بن الحسین - علیه السّلام - : طَلَبُ الحوائج اِلَی النّاسِ مَذَلَّةٌ لِلْحیاة و مذهبةٌ لِلْحَیاءِ و استخفافٌ بِالوَقارِ وَ هو الفقر الْحاضِر ... .
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: دست نیاز به سوی مردم دراز کردن، سبب ذلّت و خواری در زندگی خواهد بود و نیز موجب از بین رفتن حیاء و خوار و ناچیز شدن شخصیت و وقار خواهد گشت به طوری که همیشه احساس نیاز و تنگدستی نماید و هر چه کمتر به مردم رو بیندازد و درخواست کمک کند، بیشتر احساس بی نیازی و خود کفائی خواهد داشت.
«بحار الانوار، ج 75، ص 136»

حدیث12

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : اربعٌ من کنُوزِ البرّ: کتمانُ الحاجَة وَ کِتمانُ الصّدقَة و کتمانُ الوَجَع و کتمان المُصیبةِ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: چهار چیز از گنج های خیر و نیکی است: پوشاندن حاجت و نیاز خود از دیگران، دادن صدقه و کمک به افراد به صورت مخفیانه، کتمان رنج و ناراحتی ها و تحمل مصیبت.
«بحار الانوار، ج 75، ص 175»

حدیث13

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : «مَنْ اقرَضَ قَرْضاً فَضَرَبَ لَهُ اجَلاً فَلَمْ یُؤتَ بِهِ عندَ ذلِکَ الاجَلِ، فاِنَّ لَهُ من الثّوابِ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هر گاه انسان به شخصی قرض دهد و برای باز پرداخت آن زمان مشخص نماید، چنانچه در موعد مقرر مال او پرداخت نشود، یک دینار صدقه، به ازای هر روز در نامه عملش ثبت خواهد شد.
«بحار الانوار، ج 103، ص 139»

حدیث14

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : اِنّ اللهَ عزوجلًَّ یُحِبُّ انظارَ المُعْسِر وَ مَنْ کانَ عزیمُهُ معسِراً فَعلیه ان ینظُرَهُ الی مَیْسَرةِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خداوند متعال مهلت دادن به تنگدست را دوست دارد و کسی که بدهکارش تنگدست است، باید به او مهلت دهد تا توانمند گردد.
«بحار الانوار، ج 103، ص 153»

حدیث15

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ... فان اعطاهُ اکثَرَ ممّا اخذَهُ من غیر شرطٍ بینهما فهو مباحٌ له، و لیسَ لَهُ عندَ اللهِ ثوابٌ فیما اقرَضَه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: اگر قرض گیرنده بدون قرار قبلی، سودی به صاحب مال بدهد مباح است، ولی آن قرض دهنده پاداشی از خدا نخواهد گرفت.
«بحار الانوار، ج 103، ص 157»

حدیث16

قالَ ابی موسی: قلت لابی عبدالله - علیه السّلام - : جُعِلْتُ فداک یستقرِضُ الرجُلُّ و یحُجُ؟ قالَ: نَعَم، قلتُ: ... .
ابو موسی می گوید: به امام صادق - علیه السّلام - عرض کردم، فدایت شوم، آیا شخصی می تواند قرض بگیرد و فریضه حج را با آن انجام دهد؟ فرمودند: آری. عرض کردم: آیا می تواند برای ازدواج قرض بگیرد؟ فرمودند: آری، قرض کند و ازدواج نماید و شب و روز منتظر روزی خدا باشد.
«وسائل الشیعه، ج 13، ص 82»

حدیث17

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ما من مُومنٍ اقرَضَ مومناً یلتمسُ به وجه الله الاّحسب الله له أجرَه بحساب الصّدقة حتی یرجع الیه ماله.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هیچ مومنی نیست که به خاطر خدا به مؤمن دیگر قرض دهد، جز آنکه خداوند هر روز ثواب صدقه دادن آنرا به حساب وی ثبت کند تا زمانی که آن مال به او باز گردد.
«الکافی، ج 4، ص 34»

حدیث18

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : لِأَنْ اُقرِضَ قرضاً أَحَبُّ اِلیَّ من انْ أصِلَ بمثلِهِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: قرض دادن مال را بیشتر دوست دارم تا آن که آن را ببخشم.
بحار الانوار، ج 103، ص 139

حدیث19

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : عَلی بابِ الجنّةِ مکتوبٌ: القرضُ بثمانیةَ عَشْرٍ و الصَّدَقَةُ بِعشرَةٍ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بر روی درب بهشت این گونه نوشته شده است: قرض دادن هیجده برابر پاداش دارد و صدقه ده برابر.
«بحار الانوار، ج 103، ص 138»

حدیث20

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الصّدقةُ بعشرَةٍ و القرضُ بثمانیةَ عشر و صِلَةُ الاخوان بعشرین و صلةُ الرّحم باربعةٍ و عشرین.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: پاداش صدقه ده برابر، پاداش قرض هیجده برابر، پاداش پیوند و ارتباط با برادران دینی بیست برابر و پاداش صلة رحم و پیوند با خویشاوندان، بیست و چهار برابر می باشد.
«الکافی، ج 4، ص 10»

حدیث21

عن رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ... وَ مَنْ اَقرَضَ اخاهُ المومِنَ بکلِّ درهمٍ أقرضَهُ وزنَ جبلِ اُحُدٍ و جَبَلِ رضوانٍ و طُورِ سیناءَ حسناتٍ ... .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که به برادر مومن خود قرض بدهد، در برابر هر درهمی که قرض داده هم وزن کوه اُحد، رضوان و طور سینا، حسنات خواهد داشت و اگر برای باز پس گیری آن مدارا کند، از پلِ صراط همچون برق جهنده، بدون حساب و عذاب خواهد گذشت.
«ثواب الاعمال، ص 414»

حدیث22

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنِ احتاجَ الیه اخوهُ المُسلِم فی قرضٍ و هُوَ یَقدِرُ علیه فلَمْ یفعَل حرّم الله علیه ریحَ الجنةِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که برادر مسلمانش به او برای قرض احتیاج داشته باشد و او با وجود این که قادر به پرداخت این قرض است، از دادن آن امتناع کند، خداوند بوی بهشت را بر او حرام خواهد کرد.
«بحار الانوار، ج 103، ص 138»

حدیث23

قال رسولِ الله - صلی الله علیه و آله - : مَطَلُ الغنیِّ ظلمٌ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: تاخیر در پرداخت قرض توسط انسان توانمند و غنی، ظلم است.
«وسائل الشیعه، ج 13، ص 90»

تجارت و معامله

حدیث1

قال الامام عَلی ـ علیه السلام ـ : لا تِجارَةَ کَالْعَمَلِ الصّالِحِ وَ لا رِبْحَ کَالثَّوابِ.
امام علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: هیچ تجارتی همانند عمل صالح و هیچ سودی مانند پاداش الهی نیست.
«میزان الحکمه، ج1، ص522»

حدیث2

قال الامام عَلی ـ علیه السلام ـ : اِذا طُفِّفَتِ الْمَکاییلُ اَخَذَهُمُ اللهُ بِالسِّنِینَ وَ الْقَحْطِ.
امام علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: وقتی پیمانه‌ها را کاهش دهند خداوند ایشان را گرفتار قحط و کمبود سازد.
«بحارالانوار، ج103، ص107»

حدیث3

قال الامام علیٌّ ـ علیه السلام ـ : اَلْاَحْتِکارُ شَیْمَةُ الْاَشْرارِ.
امام علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: احتکار راه و رسم اشرار است.
«میزان الحکمه، ج2، ص286»

حدیث4

قال الامام عَلی ـ علیه السلام ـ : اَنَّهُ دَخَلَ السُّوقَ فَقالَ: یا مَعْشَرَ اللَّحّامِینَ مَنْ نَفَخَ مِنْکُمْ فِی اللَّحْمِ فَلَیْسَ مِنّا.
امام علی ـ علیه السلام ـ (هنگامی که داخل بازار شد) فرمودند: هان ای گوشت فروشان هر کدامتان که در گوشت بِدَمَد (و آن را چاق نشان دهد) از ما (مسلمانان) نیست.
«بحارالانوار، ج103، ص102»

حدیث5

عَنْ اَمِیرِالْمُؤمِنینَ ـ علیه السلام ـ : نَهی رَسُولُ اللهِ عَنْ بَیْعِ الْمُضْطَرِّینَ.
امیرالمؤمنین ـ علیه السلام ـ فرمودند: رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ از خرید اموال اشخاصی که ناچار به فروش شده‌اند منع فرموده است.
«میزان الحکمه، ج1، ص521»

حدیث6

قال الامام عَلی ـ علیه السلام ـ : تَعَرّضُوا لِلتّجاراتِ فَاِنَّ لَکُمْ فیها غِنیً عَمَّا فِی اَیْدِی النّاسِ وَ اَنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ یُحِبُّ الْمُحْتَرِفَ الْاَمِینَ.
امام علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: دست به انواع بازرگانی بزنید که تجارت‌ها عامل بی‌نیازی شما از اموال مردم است و براستی خداوند شخص صاحب حرفه درست‌کار را دوست دارد.
«میزان الحکمه، ج1، ص520»

حدیث7

قال الامام عَلی ـ علیه السلام ـ : اِذا طافَ فِی الْاَسْواقِ وَ وَعَظَهُمْ، یا مَعْشَرَ التُّجّار قَدِّمُوا الْاِسْتِخارَةَ وَ تَبَرَّکُوا بِالسُّهُولَةِ وَ اقْتَرِبُوا مِنَ الْمُتَتابِعینِ وَ تَزَیَّنُوا بِالْحِلْمِ وَ تَنازَهَوْا عَنِ الْیَمینِ وَ جانِبُوا الْکِذْبَ وَ ... .
امام علی ـ علیه السلام ـ وقتی در بازار می‌گشت و موعظه می‌فرمود چنین می‌گفت: هان ای گروه بازرگانان در آغاز از خدا خیر بخواهید و با سهل‌گیری برکت بجوئید و به خریداران نزدیک شوید (اخلاقاً و مکاناً) و به حلم و بردباری آراسته باشید و از سوگند باز ایستید و از دروغ دوری گزینید و از ستمگری کناره بگیرید و حق مظلومین را بپردازید و به ربا نزدیک نشوید و پیمانه و ترازو را کامل کنید و از اموال مردم کم نگذارید و در زمین فساد نکنید.
«بحارالانوار، ج78، ص54»

حدیث8

قال الامام عَلی ـ علیه السلام ـ : یا مَعْشَرَ التُّجّارِ، اَلْفِقْهُ ثُمَّ الْمَتْجَرُ، اَلْفِقْهُ ثُمَّ الْمَتْجَرُ، اَلْفِقْهُ ثُمَّ الْمَتْجَرُ.
امام علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: ای بازرگانان، اوّل فقاهت (شناخت دین و احکام معاملات)، سپس تجارت، اول فقاهت سپس تجارت، اول فقاهت سپس تجارت.
«میزان الحکمه، ج1، ص520»

حدیث9

عَنِ الامام الصّادِقِ ـ علیه السلام ـ : اَلْمُسْلِمُونَ عِنْدَ شُرُوطِهِمْ اِلّا ما خالَفَ کتابَ اللهِ.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: مسلمانان به شروط خود وفا دارند مگر شرطی که برخلاف کتاب خدا (قرآن) باشد.
«بحارالانوار، ج103، ص137»

حدیث10

قال الامام الصّادِقُ ـ علیه السلام ـ : اِنَّ اللهَ لَیُبْغِضُ الْمُنْفِقَ سَلْعَتَهُ بِالْأیمانَ.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: همانا کسی که با کمک قسم کالای خود را بفروشد، مورد خشم خداست.
«بحارالانوار، ج103، ص99»

حدیث11

قال الامام الصّادِقُ ـ علیه السلام ـ : ثَلاثَةٌ یُدْخِلُهُمُ اللهُ الْجَنَّةَ بِغَیْرِ حِسابٍ، اِمامٌ عادِلٌ وَ تاجِرٌ صَدوقٌ و شَیْخٌ اَفْنی عُمْرَهُ فِی طاعَةِ اللهِ.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: خداوند سه کس را بدون حساب وارد بهشت می‌نماید: پیشوای عادل، بازرگان راستگو، پیری که عُمر خود را در اطاعت خدا گذرانیده باشد.
«میزان الحکمه، ج1، ص528»

حدیث12

قال الامام الصّادِقُ ـ علیه السلام ـ : التِّجارَةُ تَزِیدُ فِی الْعَقْلِ.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: تجارت مایه افزونی خرد است.
«میزان الحکمه، ج1، ص518»

حدیث13

قال الامام الصّادِقُ ـ علیه السلام ـ : اَرْبَعَةٌ یَنْظُرُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ اِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ، مَنْ اَقالَ نادِماً اَوْ اَغاثَ لَهْفانَ اَوْ عَتَقَ نَسِمَةً اَوْ زَوَّجَ عَزَباً.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: در روز قیامت چهار کس مورد رحمت خداوند متعال قرار می گیرند: کسی که معامله شخص نادمی را فسخ نماید، آن که اندوه زده‌ای را فریاد رسی کند، کسی که برده‌ای را آزاد سازد و یا کسی که زن یا مرد مجردی را همسر دهد.
«وسائل الشیعة، ج12، ص4»

حدیث14

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اِذا اشْتَرَیْتَ بَیْعاً فَلا تَبِعْهُ حَتّی تَقْبِضَهُ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: وقتی چیزی خریدی پیش از آن که او را تحویل بگیری، نفروش.
«کنزالعمال، ج4، ص15»

حدیث15

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : مَنْ تَمَنّا عَلی اُمَّتِی الْغَلآءَ لَیْلَةً واحِدَةً اَحْبَطَ اللهُ عَمَلَهُ اَرْبَعینَ سَنَةً.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: هر کس یک شب در آرزوی گرانی برای امت من باشد خداوند اعمال چهل سال او را تباه خواهد کرد.
«کنزالعمال، ج4، ص98»

حدیث16

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : لا یَبعْ بَعْضُکُمْ عَلی بَیْعِ اَخیهِ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: هیچ یک از شما بر علیه معامله برادر دینی اش، معامله نکند.
«کنزالعمال، ج4، ص69»

حدیث17

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : یا صَاحِبَ الطَّعامِ، اَسْفَلُ هذا مِثْلَ اَعْلاهُ؟ مَنْ غَشَّ الْمُسْلِمینَ، فَلَیْسَ مِنْهُمْ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: ای فروشنده طعام، آیا زیر این کالا همانند روی آن است؟ هر کس به مسلمانان خیانت کند، مسلمان نیست.
«کنزالعمال، ج4، ص60»

حدیث18

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اَلْمُسْلِمُ اَخُو الْمُسْلِمِ وَ لایَحِلُّ لِمُسْلِمٍ باعَ مِنْ اَخِیهِ بَیْعاً فِیهِ عَیْبٌ اِلّا بَیِّنَهُ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: مسلمان با مسلمان برادر است و جایز نیست به برادرش چیز معیوبی را بفروشد مگر آن که به او اعلام نماید.
«کنزالعمال، ج4، ص59»

حدیث19

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اَلْمَغْبُونُ لا مَحْمُودٌ وَ لا مَأجُورٌ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: کسی که مغبون می‌شود نه نزد خلق پسندیده است و نه نزد خدا دارای پاداش است.
«بحارالانوار، ج103، ص94»

حدیث20

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اَلنّاجِشُ خائِنٌ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: کسی که قیمت جنسی را بالا می‌برد بدون آن که قصد خرید داشته باشد، خائن است.
«بحارالانوار، ج103، ص81»

حدیث21

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : لَعَنَ اللهُ الْخَمْرَ وَ عاصَرِها وَ غارِسَها وَ شارِبَها وَ ساقِیَها وَ بایِعها وَ مُشْتَریها وَ اکِلَ ثَمَنِها وَ حامِلَها وَ الْمحْمُولَ اِلَیْهِ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: خداوند لعن کرده است مشروب و فشارنده آن و کارنده درخت آن و نوشنده و ساقی آن و فروشنده و خریدار و مصرف کننده بهای آن و حامل آن و کسی که به سوی او می‌برند.
«بحارالانوار، ج103، ص44»

حدیث22

نهی رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اَنْ یَدْخُلَ الرَّجُلُ فِی سَوْمِ اَخِیهِ الْمُسْلِمِ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ نهی فرمودند: از این که کسی در معامله برادر مسلمان خود داخل شود.
«وسائل الشیعة، ج12، ص338»

حدیث23

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اَلبَیَّعانِ بِالخِیارِ حَتَّی یَفْتَرِقا.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: مشتری و فروشنده تا از هم جدا نشده‌اند اختیار فسخ (معامله را) دارند.
«وسائل الشیعة، ج12، ص245»

حدیث24

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اَلْجالِبُ مَرْزُوقٌ وَ الْمُحْتَکِرُ مَلْعُونٌ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: تهیه کننده (نیازمندی های مردم، از لطف و رحمت الهی) بهره‌مند می‌گردد و احتکار کننده ملعون است.
«وسائل الشیعة، ج 12، ص313»

حدیث25

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اَیُّما رَجُلٍ اشْتَری طَعاماً فَکَسَبَهُ اَرْبَعِینَ صَباحاً، یُرِیدُ بِهِ غَلاءَ الْمُسْلِمِینَ ثُمَّ باعَهُ فَتَصَدَّقَ بِثَمَنِهِ، لَمْ یَکُنْ کَفّارَةً لِما صَنَعَ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: هر کس طعامی (غذایی) بخرد و چهل روز برای ایجاد گرانی نگهدارد، سپس بفروشد و قیمت آن را در راه خدا صدقه بدهد کفّاره احتکار خود را نداده است.
«بحارالانوار، ج103، ص98»

حدیث26

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : غَبْنُ الْمُسْتَرْسِلِ رِباً.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: مغبون ساختن (متضرر کردن) کسی که کار را به انصاف خود انسان سپرده، در حکم ربا است.
«بحارالانوار، ج103، ص104»

حدیث27

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اِنَّ اللهَ غافِرُ کُلِّ ذَنْبٍ اِلّا مَنْ جَحَدَ مَهْراً اَوِ اغْتَصَبَ اَجِیراً اجَرَهُ اَوْ باعَ رَجُلاً حُرّاً.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: خداوند تمام گناهان را می‌آمرزد، مگر کسی که مهر زنی را انکار کند یا مزد کارگری را غصب کند و یا شخص آزادی را بفروشد.
«بحارالانوار، ج103، ص129»

حدیث28

عَنِ النَّبِیِّ ـ صلی الله علیه و آله ـ : شَرُّ الْکَسْبِ کَسْبُ الرِّبا.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: بدترین درآمدها، درآمدی است که از راه ربا بدست آید.
«بحارالانوار، ج103، ص115»

حدیث29

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : یا مَعْشَرَ التُّجّارِ، اِنَّ التُّجّارَ یُبْعَثُونَ فُجّاراً اِلّا مَنِ اتَّقَی اللهَ وَ بَرَّ و صَدَقَ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: هان ای بازرگان! همانا بازرگانان در قیامت گنه کار برانگیخته می‌شوند مگر کسی که تقوای الهی پیشه کرده و نیکویی کند و راستگو باشد.
«میزان الحکمه، ج1، ص527»

حدیث30

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : یا وَ زّانُ، زِنْ وَ ارْجَحْ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: ای توزین گر! وزن کن و اندکی بیافزای.
«میزان الحکمه، ج1، ص523»

حدیث31

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : اَلتّاجِرُ الْاَمینُ الصَّدوقُ الْمُسْلِم مَعَ الشُّهَداءِ یَوْمَ الْقِیامَةِ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: بازرگان امین، راستگو و مسلمان، روز قیامت با شهیدان محشور خواهد بود.
«میزان الحکمه، ج1، ص528»

حدیث32

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : التاجر الصَّدُوقُ تَحْتَ ظِلِّ الْعَرْشِ یَوْمَ الْقِیامَةِ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: بازرگان راستگو روز قیامت در زیر سایه ی عرش است.
«میزان الحکمه، ج1، ص528»

حدیث33

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : منْ اَقالَ نادِماً اَقالَهُ اللهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: هر کس معامله شخص پشیمان را فسخ کند، خداوند روز قیامت از گناهان او بگذرد.
«میزان الحکمه، ج1، ص523»

حدیث34

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : مَنْ باعَ و اشْتَری فَلْیَجْتَنِبْ خَمْسَ خِصالٍ وَ الاّ فَلا یَبِیعَنَّ وَ لا یَشْتَریَنَّ : الرِّبا، وَ الْحلْفَ وَ کِتْمانَ العیب وَ الْحَمْدَ اِذا باعَ والذَّمَّ اِذَا اشْتَری.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: فروشنده و خریدار باید از پنج خصلت دوری گزینند و الا از خرید و فروش خودداری کنند: 1. رباخواری 2. سوگند خوردن 3. نهان داشتن عیب‌ها، 4. ستایش کالا هنگام فروش 5. نکوهش کالا هنگام خرید.
«بحارالانوار، ج103، ص95»

حدیث35

قال الامام عَلی ـ علیه السلام ـ : التّاجِرُ الْجَبانُ مَحْرُومٌ وَ التّاجِرُ الْجَسُورُ مَرْزُوقٌ.
امام علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: بازرگان ترسو محروم است و بازرگان شجاع بهر‌ه‌مند.
«وسائل الشیعة، ج12، ص323»

حرام خواری و ربا

حدیث1

قال الامام علی - علیه السّلام - : معاشر الناس الفقهَ ثم المَتجَر و اللهِ لَلربا فی هذه الاُمّة اَخفی من دَبیب النَّمل علی الصّفا.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ای مردم! ابتدا فقه و احکام دینی (را فرا گیرید) و سپس تجارت کنید، به خدا قسم ربا در میان این امت، پنهان تر از حرکت آرام مورچه بر روی سنگ صاف است.
«بحارالانوار، ج 103، ص 117»

حدیث2

قال الامام علی - علیه السّلام - : غَضُّ الطَّرْفِ عن محارم الله اَفضلُ العبادة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بالاترین عبادت، چشم پوشی از حرام های خداوند است.
«جامع الاحادیث الشیعة، ج 13، ص 323»

حدیث3

قال الامام علی - علیه السّلام - : الکریم مَن تجنَّبَ المحارم و تنزَّهَ عن العیوب.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بخشنده، کسی است که از حرام های الهی دوری کرده و از عیوب، مبرّا و پاک باشد.
«غرر الحکم، ص 56»

حدیث4

قال الامام علی - علیه السّلام - : بئسَ الطعامُ الحرام.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بد خوراکی است، مال حرام!
«غرر الحکم، ص 170»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السّلام - : الحَرامُ سُحتٌ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: مال حرام، پلید و مایه ننگ است.
«غرر الحکم، ص 27»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السّلام - : لیس بِوَلیٍّ لَنا مَن اَکل مالَ مؤمنٍ حراماً.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ولیّ و دوست دار ما نیست، کسی که مال مؤمنی را به حرام و ناحق بخورد.
«بحارالانوار، ج 104، ص 296»

حدیث7

قال الامام العسکری - علیه السّلام - : لا خیرَ فی شئٍ اَصلُه حرام و لا یحلُّ استعمالُه.
امام حسن عسکری - علیه السّلام - فرمودند: مالی که اصل و بنیانش از حرام باشد، خیری در آن نیست و استفاده از آن حلال نمی باشد.
«الکافی، ج 5، ص 125»

حدیث8

قال الامام الکاظم - علیه السّلام - : اِنّ الحرامَ لا یَنمِی و اِن نَمی لا یُبارَک له فیه و ما اَنفقه لم یُؤجَر علیه و ما خلَّفه کان زاده اِلی النار.
امام کاظم - علیه السّلام - فرمودند: مال حرام رشد و نمو نمی کند و اگر ظاهراً زیاد شود برکتی در آن نیست و از آن هر چه انفاق و بخشش نماید، اجر و پاداشی نگیرد و هر چه بعد از خود بر جای نهد، زاد و توشه اش به سوی آتش دوزخ گردد.
«الکافی، ج 5، ص 125»

حدیث9

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : اِنّ الرجل اذا اَصابَ مالاً مِن حرامٍ لم یُقبل منه حجٌّ و لا عمرةٌ و لا صلةُ رَحِم حتی اَنّه یَفسُدُ فیه الفرج.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: اگر مردی از راه حرام مالی به دست آورد، حج و عمره و صله رحم از آن مال پذیرفته نمی شود و حتی باعث فساد و تباهی ناموس می گردد.
«بحارالانوار، ج 99، ص 125»

حدیث10

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : اِذا اکتسبَ الرجُلُ مالاً مِن غیر حِلِّه ثمّ حجَّ فَلَبَّیَ نُودِیَ: لا لبَّیک و لا سَعدَیک ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که از غیر راه حلال مالی به دست آورد و با آن حج به جا آورد، هنگام انجام اعمال حج وقتی می‌گوید: لبّیک، به او پاسخ داده می شود: لا لبّیک و لاسعدیک، اما اگر از راه حلال به دست آورده باشد نداء داده می‌شود: لبّیک و سعدیک.
«الکافی، ج 5، ص 124»

حدیث11

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : کسبُ الحرام یَبینُ فی الذُّریّة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: (اثر) کسب حرام در ذریه و فرزندان آشکار می گردد.
«الکافی، ج 5، ص 125»

حدیث12

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : ... و اَحاطوا بالحسین مِن کل جانب ... حتی قال لهم: ... فقد مُلِئَت بطونُکم مِنَ الحرام و طُبع علی قلوبکم.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: (در روز عاشورا هنگامی که) لشگر عمر سعد، امام حسین - علیه السّلام - را از هر طرف احاطه کردند و دور وی حلقه زدند، حضرت از آنها خواست که ساکت شوند (تا آنها را موعظه نماید)، اما ساکت نشدند و به سخنش گوش فرا ندادند، حضرت خطاب به آنها فرمودند: ... شکم هایتان از حرام پر شده و بر دل هایتان مُهر خورده است.
«بحارالانوار، ج 45، ص 8»

حدیث13

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : یقول الله تعالی: یابنَ آدم اِجتنبْ ما حرَّمتُ علیک تکنْ من اَورعِ الناس.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: خدای بزرگ می فرماید: ای فرزند آدم! از آنچه بر تو حرام کرده ام دوری کن تا از پارساترین مردم باشی.
«تحف العقول، ص 340»

حدیث14

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : لا وَرَعَ اَنفعُ من تجنُّبِ محارم الله.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: هیچ پارسایی سودمندتر از اجتناب از حرام های الهی نیست.
«بحارالانوار، ج 72، ص 348»
25. قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : العبادةُ مع أکل الحرام کناقلِ الماءِ فی المنخلِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: عبادت کردن همراه با خوردن مال حرام، مانند انتقال آب با آبکش است.
«بحارالانوار، ج 103، ص 12»

حدیث15

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : اخبثُ المکاسبِ الربا.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: پست ترین کسب ها، ربا است.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 423»

حدیث16

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : انّ الربا حرامٌ سُحتٌ من الکبائر و ممّا قد وعد اللهُ علیه النارَ فنعوذُ بالله منها و هو محرَّمٌ علی لسان کلِّ نبیّ و فی کل کتاب.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: ربا خواری، حرام، پلید، از گناهان کبیره و از جمله چیزهایی است که خداوند بر آن وعده آتش داده است، پناه می بریم به خدا از آن، ربا خواری بر زبان همه پیامبران و در همه کتاب های (آسمانی) حرام شده است.
«فقه الرضا - علیه السّلام -، ص 256»

حدیث17

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : انَّ النبی - صلّی الله علیه و آله - نَهی عَن اَکل الرِبا ... و قال: انَّ اللهَ لَعَنَ آکلَ الربا و مُؤَکِّلَه و کاتبَه و شاهدَیه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - از ربا خواری نهی کرد و فرمودند: خداوند، ربا خوار، ربا دهنده، نویسنده (سند ربا) و دو شاهد آن را لعنت کرده است.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 430»

حدیث18

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یأتی علی الناس زمانٌ لا یَبقی احدٌ الاّ اکَلَ الرِبا، فان لَم یأکُلْه اصابَهُ من غُباره.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زمانی بر مردم فرا می رسد که احدی باقی نمی ماند مگر این که ربا خوار می شود و اگر کسی هم ربا نخورد، از گرد و غبار آن به او می رسد.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 333»

حدیث19

قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله ـ : العبادَةُ سبعونَ جزءً و افضَلُها جزءً طَلبُ الحلالِ.
رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمودند: عبادت دارای هفتاد جزء است و برترین آنها به دست آوردن روزی حلال است.
«بحار الانوار، ج 103، ص 7»

حدیث20

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ... تُحشَرُ عشرةُ اصنافٍ من اُمتی اشتاتاً قد میَّزهم الله تعالی من المسلمین ... و بعضُهم مُنکَّسون ارجُلُهم من فوق و وجُوهُهم من تحت ثمَّ یَسحبونَ علیها ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ... روز قیامت ده گروه از امت من به صورت پراکنده محشور می شوند که خدای بزرگ آنها را از سایر مسلمانان متمایز و جدا کرده است ... بعضی از آنها در حالی که پاهایشان به سمت بالا و صورت هایشان رو به پایین است بر روی صورت کشیده می شوند ... آن نگون ساران، همان ربا خواران هستند.
«تفسیر مجمع البیان، ج 5، ص 423»

حدیث21

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : لا یقبلُ اللهُ صلاةَ خمسةِ نفر: ... و آکلُ الربا.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند، نماز پنج نفر را قبول نمی کند: بنده ای که از صاحب خود فرار کند، زنی که شوهرش از وی راضی نباشد، شراب خوار، عاق والدین و ربا خوار.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 332»

حدیث22

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اذا أکَلَتْ اُمتی الربا کانت الزلزلةُ و الخسف.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هرگاه امت من ربا خوار شوند گرفتار زلزله و فرو رفتن در زمین می گردند.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 333»

حدیث23

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِذا ظَهَرَ الزَّنی و الرّبا فی قریةٍ اُذِنَ فی هلاکها.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هرگاه زنا و ربا خواری، در سرزمینی رواج یابد، در نابودی اهلش اذن داده شود.
« مستدرک الوسائل، ج 13، ص 332»

حدیث24

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مَن اَکَلَ الربا مَلَأَ اللهُ عزّوجلّ مِن نارِ جهنَمٍ بقدرِ ما اَکلَ و اِن اِکتسبَ منه مالاً لا یَقبلُ منه شیئاً منْ عمله و لم یَزَل فی لعنةِ الله و الملائکةِ ما کان عندَهُ قیراطٌ واحدٌ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس ربا بخورد، خدای بزرگ و بلند مرتبه، شکمش را به اندازه ربایی که خورده از آتش دوزخ پر کند و اگر از طریق ربا مالی به دست آورد، خداوند چیزی از اعمالش را نپذیرد و تا زمانی که قیراطی (یک بیست و چهارم دینار) از مال ربا نزدش باشد، پیوسته در لعنت و نفرین خدا و فرشتگان خواهد بود.
«بحارالانوار، ج 71، ص 364»

حدیث25

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : شَرُّ الکسبِ کسبُ الرّبا.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بدترین در آمدها، به دست آوردن ربا است.
«بحارالانوار، ج 103، ص 115»

حدیث26

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : انَّ اَخوفَ ما اخافُ علی اُمّتی مِن بعدی هذه المکاسبُ الحرام و الشهوةُ الخفیةُ و الرِّبا.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: چیزهایی که از آن بیشترین ترس را نسبت به امتم پس از خودم دارم، در آمدهای حرام، شهوت پنهان و ربا خواری است.
«الکافی، ج 5، ص 124»

حدیث27

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ازهدُ الناس مَنِ اجتنب الحرام.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زاهدترین مردم، کسی است که از حرام دوری کند.
«بحارالانوار، ج 71، ص 112»

حدیث28

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : لَردُّ دانقٍ مِن حرامٍ یَعدِلُ عندالله سبعین اَلف حجّةٍ مبرورة.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: برگرداندن یک ششمِ (درهم) از مال حرام (به صاحبش)، نزد خدا برابر است با هفتاد هزار حج قبول شده.
«بحارالانوار، ج 103، ص 12»

حدیث29

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ترکُ دانِقِ حرامٍ احبُّ الی الله تعالی من مِأة حجّةٍ من مالٍ حلال.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دوری کردن از یک ششمِ (درهم) مال حرام، دوست داشتنی تر است نزد خدای متعال، از صد حج که از مال حلال بجای آورده شود.
«تنبیه الخواطر، ص 360»

حدیث30

رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دوری کردن از یک لقمه مال حرام، محبوب تر است نزد خدا، از دو هزار رکعت نماز مستحبی.
«تنبیه الخواطر، ص 360»

حدیث31

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِنّ قوماً یجیئون یومَ القیامة و لهم مِنَ الحسنات اَمثالُ الجبال فیجعلها الله هباءً منثوراً ثمّ یُؤمَر بهم الی النار ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: گروهی روز قیامت وارد صحرای محشر می شوند در حالی که حسنات و کارهای نیکی به بزرگی کوه ها دارند، خداوند حسنات ایشان را همچون ذرات غبار در هوا پراکنده می سازد، سپس فرمان می دهد آنها را به آتش دوزخ اندازند. سلمان عرض کرد: یا رسول الله! آنها را برای ما توصیف نما. فرمودند: آنها کسانی هستند که روزه می گرفتند، نماز می خواندند و شب زنده داری می کردند، اما هنگامی که به حرامی دست می یافتند بر آن هجوم می بردند.
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 63»

حدیث32

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : لا یَدخُلُ الجنةَ مَن نَبَتَ لحمهُ مِنَ السُّحت، النارُ اَولی به.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که گوشتش از مال حرام بروید، وارد بهشت نمی گردد، آتش به او سزاوارتر است.
«تنبیه الخواطر، ص 49»

حدیث33

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مَن اَصابَ مالاً مِن مأثَمٍ فوَصَلَ به رَحِماً اَو تصدَّق به اَو اَنفقه فی سبیل الله جمع الله له ذلک جمیعاً ثمّ قَذَفَه فی النار.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس مالی از (راه) گناه به دست آورد و با آن صله رحم کند یا صدقه دهد یا در راه خدا انفاق نماید، خداوند همه آنها را جمع کرده، در آتش اندازد.
«محجة البیضاء، ج 3، ص 205»

حدیث34

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : العبادةُ معَ أکل الحرامِ کالبِناءِ علی الرَّملِ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: عبادت کردن همراه با خوردن مال حرام، مانند ساختن بنایی بر روی شن است.
«بحارالانوار، ج 103، ص 12»

حدیث35

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مَنِ اکتسب مالاً حراماً لم یَقبَل اللهُ منه صدقةً و لا عتقاً و لا حجّاً و لا اعتماراً.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که مال حرامی به دست آورد خداوند از او صدقه دادن، برده آزاد کردن و حج و عمره اش را قبول نمی کند.
«بحارالانوار، ج 103، ص 17»

حدیث36

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مَن اَکَلَ لقمةَ حرامٍ لم تُقبَل صلاةً اربعین لیلةً و لم تُستجَب له دعوة اَربعین صباحاً و کلُّ لحمٍ ینبته الحرام فالنّار أولی به.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کسی لقمه حرامی بخورد تا چهل شبانه روز نمازش قبول و دعایش مستجاب نمی شود و هر گوشتی که با لقمه حرام در بدن روید، آتش به آن سزاوارتر است.
«بحارالانوار، ج 66، ص 314»

حدیث37

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اذا وَقَعَتِ اللقمةُ مِن حرامٍ فی جَوفِ العبد لَعَنَه کلُّ مَلَکٍ فی السماوات و الارض.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هنگامی که لقمه ای حرام در شکم بنده ای قرار گیرد، تمام فرشتگان آسمان ها و زمین او را لعنت می کنند.
«بحار الانوار، ج 103، ص 16»

حدیث38

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِنّ الله عزّوجلّ حرَّم الجنةَ جسداً غُذِیَ بحرام.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خدای بزرگ و بلند مرتبه بهشت را بر بدنی که با مال حرام تغذیه شود، حرام کرده است.
«تنبیه الخواطر، ص 49»

حدیث39

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنِ اتَّجر بغیر علمٍ فلا بدَّ له من اَکلِ الربا و لا بدَّ لِآکِلِ الربا من النار.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که بدون آگاهی (از احکام دینی) به تجارت بپردازد، ناگزیر به ربا کشیده می شود و برای ربا خوار چاره ای جز آتش جهنم نیست.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 332»

کسب مال حلال

حدیث1

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : اِیّاکَ وَ الضَّجَرَ وَ الْکَسَلَ، اِنَّهُما مِفْتاحُ کُلِّ سُوءٍ؛ اِنَّهُ مَنْ کَسَلَ لَمْ یُؤَدِّ حَقّاً وَ مَنْ ضَجِرَ لَمْ یَصْبِرْ عَلی حَقٍّ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: از افراط در کار و تلاش بیش از حدّ بپرهیز و نیز از سستی و مسامحه کاری اجتناب نما، که این دو کلید تمام بدی ها و بدبختی ها است، زیرا افراد مسامحه کار حق کار را ادا نمی کنند و (کار را آن طور که باید انجام نمی دهند) و افراد زیاده رو، در مرز حقّ، توقّف نمی نمایند و از حد آن تجاوز می کنند.
«وسائل الشیعه، ج 4، ص 105»

حدیث2

عَنْ اَبی عَبْدِاللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - قالَ: ما فَعَلَ عُمَرُ بْنُ مُسْلِمٍ؟ قُلْتُ: جُعِلْتُ فِداکَ اَقْبَلَ عَلَی الْعِبادَةِ وَ تَرَکَ التِّجارَةَ. فَقالَ وَیْحَهُ، اَما عَلِمَ اَنَّ تارِکَ الطَّلَبِ لا یُسْتَجابُ لَهُ دَعَواتٌ.
(علی بن عبدالعزیز می گوید) امام صادق - علیه السلام - به من فرمودند: عمر بن مسلم چه کرد؟ عرض کردم: فدایتان شوم او به عبادت خدا روی آورده و تجارت را ترک گفته است. حضرت از عمل او اظهار تأسّف کرد و فرمودند: مگر نمی داند که هرکس کار خود را در طلب معاش ترک نماید، دعای مستجابی در پیشگاه الهی نخواهد داشت.
«لَئالی الاخبار، ص 133»

حدیث3

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : قالَ کُلُّ ذی صَناعَةٍ مُضْطَرٌّ اِلی ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر صاحب حرفه و صنعتی ناچار باید دارای سه خصلت باشد تا بتواند به وسیله آن تحصیل درآمد کند. اوّل آن که در رشته علمی خویش مهارت داشته باشد، دیگر آن که با درستکاری و امانت رفتار کند، سوم آن که با کارفرمایان حسن برخورد داشته باشد و نسبت به آنان ابراز تمایل نماید.
«بحار الانوار، ج 17، ص 182»

حدیث4

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : کُنُوزُ اللهِ فِی اَرْضِه وَ ما فِی الْاَعْمالِ شَیْءٌ اَحَبُّ اِلَی اللهِ مِنَ الزِّراعَةِ وَ ما بَعَثَ اللهُ نَبیّاً اِلّا زارِعاً اِلّا اِدْریسَ - عَلَیْهِ السَّلامُ - فَاِنَّهُ کانَ خَیّاطاً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: گنج های الهی در زمین نهفته است و هیچ کاری نزد خداوند محبوب تر از زراعت نیست و خدا مبعوث نکرد پیامبری را مگر اینکه کشاورز بود جز ادریس - علیه السلام - که کارش دوزندگی بود.
«وسائل الشیعه، ج 4، ص 103»

حدیث5

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : ازْرَعُوا وَ اغْرِسُوا وَاللهِ ما عَمِلَ النّاسُ عَمَلاً اَحَلَّ وَ لا اَطْیَبَ مِنْهُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: زراعت کنید و درخت بکارید به خدا قسم هیچ عملی مباح تر و پاکیزه تر از آن نیست.
«بحار الانوار، ج 23، ص 20»

حدیث6

قال الامام الکاظم - عَلَیْهِ السَّلامُ - : جاءَ رَجُلٌ اِلَی النَّبیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - فَقالَ یا رَسُولَ اللهِ ما حَقُّ ابْنی هذا؟ قالَ: تُحْسِنُ اسْمَهُ وَ اَدَبَهُ وَضَعْهُ مَوْضِعاً حَسَناً.
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: مردی شرفیاب محضر رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - شد، عرض کرد بچه ام بر من چه حقّی دارد؟ حضرت در جواب فرمودند: او را به اسم خوبی نام گذاری کن، سپس بدرستی و خوبی تربیتش نما و سر انجام او را به کار خوبی بگمار.
«وسائل الشیعه، ج 5، ص 126»

حدیث7

قالَ الامام الکاظم - عَلَیْهِ السَّلامُ - : مَنْ طَلَبَ هذا الرِّزْقَ عَنْ حِلِّه لِیَعُودَ بِهِ عَلی نَفْسِهِ وَ عَیالِهِ کانَ کَالْمُجاهِدِ فی سَبیلِ اللهِ.
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: کسی که از پی روزی حلال برود تا خود و خانواده خود را منتفع سازد، اجر او در پیشگاه الهی مانند اجر مجاهدی است که در راه خدا جهاد می کند.
«قرب الاسناد، ص 146»

حدیث8

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنْ وَجَدَ ماءً و تُراباً ثُمَّ افْتَقَرَ فَابْعَدَهُ اللهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که آب و خاک در اختیار دارد و با فقر و گدائی می گذراند، خداوند او را از رحمت خود دور ساخته است.
«بحار الانوار، ج 23، ص 19»

حدیث9

عَنْ الامام عَلی - عَلَیْهِ السَّلامُ - : ... فَقَوْلُهُ تَعَالَی هُوَ أَنْشَأَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ اسْتَعْمَرَکُمْ فِیها فَأَعْلَمَنَا سُبْحَانَهُ أَنَّهُ قَدْ أَمَرَهُمْ بِالْعِمَارَة ... .
امام علی - علیه السلام - در تفسیر آیه (هُوَ اَنْشَاَکُمْ مِنَ الْاَرضِ وَاسْتَعْمَرَکُمْ فیها) فرمودند: بدان که خداوند به مردم امر کرده است زمین را با کشاورزی آباد سازند تا به این وسیله خوراکشان از غلّات و حبوبات و میوه ها و سایر روئیدنی ها تأمین گردد و در آسایش زندگی کنند.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 426»

حدیث10

قال الامام عَلی ـ علیه السلام ـ : تَعَرّضُوا لِلتّجاراتِ فَاِنَّ لَکُمْ فیها غِنیً عَمَّا فِی اَیْدِی النّاسِ وَ اَنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ یُحِبُّ الْمُحْتَرِفَ الْاَمِینَ.
امام علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: دست به انواع بازرگانی بزنید که تجارت‌ها عامل بی‌نیازی شما از اموال مردم است و براستی خداوند شخص صاحب حرفه درست‌کار و امین را دوست دارد.
«میزان الحکمه، ج 1، ص 520»

حدیث11

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : اِعْمَلُوا فَکُلٌّ مُیَسَّرٌ لِما خُلِقَ لَهُ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کار و کوشش نمائید، (ولی متوجّه باشید) هر کس برای کاری که آفریده شده که می تواند آن را انجام دهد، (یعنی هر کسی لایق کاری در حد توان خودش است).
«بحارالانوار، ج 5، ص 157»

حدیث12

سئل عن النبی - صلی الله علیه و آله - : اَیُّ کَسْبِ الرَّجُلِ اَطْیَبُ. قالَ: عَمَلُ الرَّجُلِ بِیَدِهِ.
از رسول خدا - صلی الله علیه و آله - پرسیدند: پاک ترین کسب ها کدام است؟ حضرت فرمودند: محصول دسترنج.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 417»

حدیث13

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَکَلَ مِنْ کَدِّ یَدِهِ یکون یَوْمَ الْقیمةِ فِی عِدادِ الْاَنْبیاءِ وَ یَأخُذُ ثَوابَ الْاَنْبیاءِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که از دسترنج مشروع خود زندگی کند در قیامت با پیامبران محشور و مانند آنان ثواب می برد.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 24»

حدیث14

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : طَلَبُ الْحَلالِ فَریضَةٌ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بدست آوردن مال حلال (برای تأمین زندگی و گذران معاش) بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است.
«بحار الانوار، ج 23، ص 6»

حدیث15

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : یا عّلیُّ حقَّ الْوَلَدِ عَلی والِدِه اَنْ یُحسِنَ اسْمَهُ وَ اَدَبَهُ وَ یَضَعَهُ مَوْضِعاً صالِحاً.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - (به امام علی - علیه السلام -) فرمودند: یا علی حق فرزند بر پدرش این است که برای او اسم خوب انتخاب کند، خوب تربیتش نماید و در کار شایسته ای مستقرّش سازد.
«بحار الانوار، ج 17، ص 18»

حدیث16

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : طُوبی لِعَبْدٍ طابَ کَسْبُهُ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خوشا به حال کسی که کسبش پاک و طیب باشد.
«تاریخ یعقوبی، ج 2، ص 59»

حدیث17

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : اَلْعِبادَةُ سَبْعُونَ جُزْءً اَفْضَلُها طَلَبُ الْحَلالِ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: عبادت هفتاد جزء است که برترین آنها کسب روزی حلال است.
«الکافی، ج 5، ص 78»

حدیث18

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَلْکادُّ عَلی عَیالِهِ کَالْمُجاهِدِ فِی سَبیلِ اللهِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: اجر کسی که برای زندگی خود و عائله اش زحمت می کشد، مانند اجر مجاهدی است که در راه خدا جهاد می کند.
«مستدرک الوسائل، ج13، ص 55»

حدیث19

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : لِیَکُنْ طَلَبُکَ الْمَعیشَةَ فَوْقَ کَسْبِ الْمُضیعِ وَ دُونَ طَلَبِ الْحَریصِ الرّاضی بِدُنْیاهُ الْمُطْمَئِن اِلَیْها.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: تلاش تو در راه کسب معاش باید بیشتر از عمل مسامحه گر (که بر اثر سستی حق کار را ضایع کرده است) و کمتر از کار حریص باشد (که به زیاده روی و افراط گرائیده است)، حریص و فرومایه ای که به دنیای خویش دلگرم و مسرور است و به آن اطمینان پیدا کرده.
«مجموعه ورام، ج 1، ص 13»

پزشکی

تغذیه و آداب آن

حدیث1

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
ما اتخمت قط و ذلک انی لم ابداء بطعام الا قلت بسم الله و لم افرغ من طعام الا قلت الحمدلله.
هرگز هضم غذا بر من مشکل نشده است، زیرا هیچ گاه شروع به غذا نکردم مگر اینکه ((بسم الله)) گفتم و هیچ گاه از غذا خوردن فارغ نشدم مگر آنکه ((الحمدلله)) گفتم.
وسائل الشیعه، 16 ص 586 ح 7

حدیث2

امام هادی علیه‌السلام :
خَیرُ الأَشیاءِ لِحُمَّی الرِّبعِ أن یُؤکَلَ فی یَومِهَا الفالوذَجُ المَعمولُ بِالعَسَلِ ویُکثَرَ زَعفَرانُهُ ، ولا یُؤکَلَ فی یَومِها غَیرُهُ .
بهترین چیز برای تبِ رِبع آن است که در روز غلبه تب ، فالوده‌ای که با عسل ساخته شده و زعفران فراوانی دارد ، خورده شود و در آن روز ، چیزی دیگر خورده نشود .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 51 عن أبی جعفر ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 100 ، حدیث 24 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 406

حدیث3

الإمام الصادق علیه‌السلام :
المَحمومُ یُغسَلُ لَهُ السَّویقُ ثَلاثَ مَرّاتٍ ویُعطاهُ ؛ فَإِنَّهُ یَذهَبُ بِالحُمّی ، ویُنَشِّفُ المِرارَ وَالبَلغَمَ ، ویُقَوِّی السّاقَینِ .
امام صادق علیه‌السلام :
به تبدار ، سه بار سویق شسته شده ، داده می‌شود . این ، تب را می‌بَرَد ، تلخه و بلغم را می‌خشکانَد و ساق پاها را تقویت می‌کند .
مستدرک الوسائل ، جلد 16 ، صفحه 337 ، حدیث 20077 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 566

حدیث4

امام کاظم علیه‌السلام :
أطعِمُوا المَحمومَ لَحمَ القِباجِ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَطرُدُ الحُمّی طَرداً .
به تبدار ، گوشت کبک بخورانید ؛ چرا که پاها را نیرو می‌دهد و تب را کاملاً دور می‌کند .
بحارالأنوار ، جلد 65 ، صفحه 43 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 566

حدیث5

الإمام الرضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ دَفَعَ الزُّکامِ فِی الشِّتاءِ أجمَعَ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ . . .
وَلیَشُمَّ النَّرجِسَ ؛ فَإِنَّهُ یَأمَنُ الزُّکامَ ، وکَذلِکَ الحَبَّةُ السَّوداءُ .
وإذا جاءَ الزُّکامُ فِی الصَّیفِ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ خِیارَةً واحِدَةً ، وَلیَحذَرِ الجُلوسَ فِی الشَّمسِ .
امام رضا علیه‌السلام :
هر کس می‌خواهد در همه زمستان از زکام ایمن بماند ، هر روز ، سه لقمه عسل با موم آن بخورد . . . و نرگس ببوید ؛ چرا که از زکام ، ایمنی می‌دهد . سیاه‌دانه نیز چنین است .
امّا اگر زکام در تابستان پیش آید ، در هر روز ، یک خیار بخورد و از نشستن در آفتاب ، خودداری ورزد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 37 وص 38 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 334

حدیث6

الإمام الرضا علیه‌السلام :
إدمانُ أکلِ کُلَی الغَنَمِ وأجوافِها ، یَعکِسُ المَثانَةَ .
امام رضا علیه‌السلام :
عادت داشتن به خوردن قلوه و شکمبه (سیرابی) گوسفند ، مثانه را دیگرگون می‌کند .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 64 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 586

حدیث7

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تُکرِهوا مَرضاکُم عَلَی الطَّعامِ وَالشَّرابِ ؛ فَإِنَّ اللّه‌َ یُطعِمُهُم ویَسقیهِم .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بیمارانتان را به خوردنی و نوشیدنی وادار مکنید ؛ چرا که خداوند ، به آنان می‌خورانَد و می‌نوشانَد .
بحارالأنوار ، جلد 62 ، صفحه 142 ، حدیث 13 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 182

حدیث8

الإمام الکاظم علیه‌السلام :
مَن أکَلَ اللَّحمَ بِالبَیضِ کَبُرَ عَظمُ وَلَدِهِ .
امام کاظم علیه‌السلام :
هر کس تخم‌مرغ و پیاز و روغن زیتون بخورد ، استخوان فرزندش درشت خواهد شد .
بحار الأنوار ، جلد 104 ، صفحه 84 ، حدیث 41 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 228

حدیث9

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام :
اِستَرضِعْ لِولدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ والقِباحَ ؛ فإنّ اللَّبَنَ قد یُعدِی .
امام باقر علیه‌السلام :
برای شیر دادن کودک خود دایه خوش اخلاق استخدام کن و از دایه‌های بد اخلاق کن ؛ زیرا شیر (ویژگیها را) سرایت می‌دهد .
الکافی : 6 / 44 / 12

حدیث10

الإمام علیّ علیه‌السلام :
اُنظُروا مَن تُرضِعُ أولادَکُم ؛ فَإِنَّ الوَلَدَ یَشِبُّ عَلَیهِ .
امام علی علیه‌السلام :
بنگرید که چه کسی فرزندانتان را شیر می‌دهد ؛ چرا که کودک ، به همین شیر ، رشد می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 44 ، حدیث 10، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 680

حدیث11

الإمام الباقر علیه‌السلام :
اِستَرضِع لِوَلَدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ وَالقِباحَ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ قَد یُعدی .
امام باقر علیه‌السلام :
برای فرزند خود ، از زنان زیبا ، شیردهی بخواه و از زشتان بپرهیز ؛ چرا که شیر ، گاه سرایت می‌کند .
تهذیب الأحکام ، جلد 8 ، صفحه 110 ، حدیث 376 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 682

حدیث12

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَستَرضِعُوا الحَمقاءَ ولاَ العَمشاءَ ؛ فِإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
زن کودن و نیز زنی را که چشمش ضعیف است و آب‌ریزش دارد ، به دایگی مگیرید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 323 ، حدیث 13،دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 682

حدیث13

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن سُنَّتِی التَّزویجُ ، وَاطلُبُوا الوَلَدَ ؛ فَإِنّی اُکاثِرُ بِکُمُ الاُمَمَ غَداً . وتَوَقَّوا عَلی أولادِکُم لَبَنَ البَغِیِّ مِنَ النِّساءِ ، وَالمَجنونَةِ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
همسر دادن و همسر گرفتن ، از سنّت من است . فرزند بجویید ؛ چرا که من ، فردا به شما بر دیگر امّت‌ها فراوانی می‌جویم . درباره فرزندانتان ، از شیر زنان بدکاره و دیوانه ، اجتناب کنید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 323 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 684

حدیث14

الإمام الصادق علیه‌السلام :
عَلَیکَ بِالهِندَباءِ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی الماءِ ، ویُحَسِّنُ الوَلَدَ ، وهُوَ حارٌّ لَیِّنٌ ، یَزیدُ فِی الوَلَدِ الذُّکورَةَ .
امام صادق علیه‌السلام :
بر تو باد کاسنی ؛ چرا که آب (مَنی) را می‌افزاید ، فرزند را نکو می‌سازد ، و گرم و نرم است و بیشتر ، فرزند ، پسر می‌شود .
بحار الأنوار ، جلد 104 ، صفحه 83 ، حدیث 38 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 660

حدیث15

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مُصُّوا الماءَ مَصّا ولاتَعُبّوهُ عَبّا ؛ فَإِنَّهُ یوجَدُ مِنهُ الکُبادُ .
آب را بمکید و آن را یکجا سر نکشید ؛ چرا که درد جگر ، از آن می‌خیزد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 381 ، حدیث 1 ، بحار الأنوار ،ج 66 ، صفحه 466 ، حدیث 23 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 148

حدیث16

امام صادق علیه‌السلام :
شُربُ الماءِ مِن قِیامٍ بِالنَّهارِ یُمرِئُ الطَّعامَ ، وشُربُ الماءِ مِن قِیامٍ بِاللَّیلِ ، یورِثُ الماءَ الأَصفَرَ .
ایستاده آشامیدن آب در روز ، غذا را گوارا می‌سازد و ایستاده آشامیدن آب در شب ، زرداب می‌آورد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 471 ، حدیث 49 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 144

حدیث17

امام صادق علیه‌السلام :
شُربُ الماءِ مِن قِیامٍ بِالنَّهارِ أقویَ وأصَحُّ لِلبَدَنِ .
ایستاده آشامیدن آب در روز ، مایه قدرت افزون‌تر و تن‌درستی بیشتر است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 382 ، حدیث 1 عن السکونی دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 144

حدیث18

امام صادق علیه‌السلام :
شُربُ الماءِ مِن قِیامٍ بِالنَّهارِ أدَرُّ لِلعَرَقِ ، وأقوی لِلبَدَنِ .
ایستاده آشامیدن آب در روز ، موجب عرق کردن بیشتر و توان افزون‌تر بدن است .
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 353 ، حدیث 4243 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 459 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 144

حدیث19

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا شَرِبَ أحَدُکُمُ الماءَ وتَنَفَّسَ ثَلاثاً کانَ آمِناً .
اگر کسی آب بخورد و [در میان آن ،] سه نفَس بکشد ، [از بیماریِ ناشی از یکجا سر کشیدن] در امان است .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، صفحه 5 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 293 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 142

حدیث20

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِاللَّحمِ ؛ فَإِنَّ اللَّحمَ یُنمِی اللَّحمَ ، ومَن مَضی لَهُ أربَعونَ صَباحاً لَم یَأکُل لَحماً ساءَ خُلُقُهُ ، ومَن ساءَ خُلُقُهُ فَأَطعِموهُ اللَّحمَ ، ومَن أکَلَ شَحمَةً أنزَلَت مِثلَها مِنَ الدّاءِ .
بر شما باد گوشت ؛ چرا که گوشت ، گوشت می‌رویانَد . هر کس بر او چهل صبح بگذرد و گوشت نخورد ، بدخوی می‌شود . هر کس بدخوی شد ، به او گوشت بخورانید . هر کس چربی بخورد ، آن چربی به اندازه خود برای او بیماری فرود می‌آورد .
المحاسن، جلد 2، صفحه 256، حدیث 1807 عن‌أبیاُسامة عن‌الإمام الصادق علیه‌السلام ، بحار الأنوار، جلد 66، ص67، حدیث 43 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 128

حدیث21

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُوا اللَّحمَ فی کُلِّ اُسبوعٍ ، ولا تُعَوِّدوهُ أنفُسَکُم وأولادَکُم ؛ فَإِنَّ لَهُ ضَراوَةً کَضَراوَةِ الخَمرِ ، ولا تَمنَعوهُم فَوقَ الأَربَعینَ یَوماً ؛ فَإِنَّهُ یُسیءُ أخلاقَهُم .
در هر هفته ، یک بار گوشت بخورید و خود و فرزندانتان را بدان عادت ندهید ؛ زیرا موجب اعتیادی همچون اعتیاد به شراب می‌گردد . نیز آنان را بیش از چهل روز ، از آن محروم مدارید ؛ چرا که آنان را بدخوی می‌کند .
الاُصول الستّة عشر ، صفحه 12 عن زید الزرّاد دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 126

حدیث22

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَأکُلوا بِالشِّمالِ ؛ فَإِنَّ الشَّیطانَ یَأکُلُ بِالشِّمالِ .
با دست چپ نخورید ؛ چرا که شیطان با دست چپ می‌خورد .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 261 ، حدیث 40872 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 98

حدیث23

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ بِشِمالِهِ أکَلَ مَعَهُ الشَّیطانُ ، ومَن شَرِبَ بِشِمالِهِ ، شَرِبَ مَعَهُ الشَّیطانُ .
هر کس با دست چپ بخورد ، شیطان نیز همراه با او می‌خورد و هر کس با دست چپ بنوشد ، شیطان نیز همراه با او می‌نوشد .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 262 ، حدیث 40876 وراجع : سنن الترمذی ، جلد 4 ، صفحه 257 ، حدیث 1799 و صفحه 258 ، حدیث 1800 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 98

حدیث24

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الأَکلُ بِالشِّمالِ مِنَ الجَفا .
خوردن با دست چپ ، از نافرهیختگی است .
الجعفریّات، صفحه 162 عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم‌السلام دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 96

حدیث25

امام علی علیه‌السلام :
لا یَنفُخُ الرَّجُلُ فی مَوضِعِ سُجودِهِ ، ولا یَنفُخُ فی طَعامِهِ ولا فی شَرابِهِ .
نباید کسی بر محلّ سجده خود و نه در غذای خود و نه در آنچه می‌نوشد ، بدمد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 458 ، حدیث 1 وج 79 ، صفحه 212 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 96

حدیث26

امام علی علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ یَضُرَّهُ طَعامٌ فَلا یَأکُل حَتّی یَجوعَ ، فَإِذا أَکَلَ فَلیَقُل : بِاسمِ اللّه‌ِ وبِاللّه‌ِ .
هر کس که می‌خواهد غذایی او را آزار ندهد ، تا گرسنه نشده ، چیزی نخورَد و آن‌گاه هم که خواست بخورد ، بگوید : «بسم اللّه و باللّه» .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 60 عن جابر عن الإمام الباقر علیه‌السلام ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 380 ، حدیث 46 وراجع: الإمساک قبل الشبع ، حدیث 1329 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 78

حدیث27

امام علی علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ یَضُرَّهُ طَعامٌ فَلا یَأکُل ، حَتّی یَجوعَ وتَنقی مَعِدَتُهُ ، فَإِذا أکَلَ فَلیُسَمِّ اللّه‌َ وَلیُجِدِ المَضغَ وَلیَکُفَّ عَنِ‌الطَّعامِ وهُوَ یَشتَهیهِ ، ویَحتاجُ إلَیهِ.
هر کس می‌خواهد هیچ غذایی به او زیان نرساند ، تنها هنگامی غذا بخورد که گرسنه شده و معده او [از خوراک پیشین ، ]پاک شده باشد . پس چون خواست بخورد ، نام خدا را بر زبان آورَد ، خوب غذا را بجَوَد و در حالی از غذا خوردن دست بکشد که هنوز میل به خوردن دارد و به آن ، احساس نیاز می‌کند .
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 380 ، حدیث 46 وص 410 ، حدیث 5 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 88

حدیث28

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُّ طَعامٍ لا یُذکَرُ اسمُ اللّه‌ِ عَلَیهِ ، فَإِنَّما هُوَ داءٌ ولا بَرَکَةَ فیهِ .
هر غذایی که بر آن نام خدا برده نشود ، درد است و هیچ برکتی در آن نیست .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 238 ، حدیث 40741 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 74

حدیث29

امام صادق علیه‌السلام :
لِکُلِّ شَیءٍ حِلیَةٌ ، وحِلیَةٌ الخِوانِ البَقلُ .
هر چیز را زیوری است و زیور سفره ، سبزی است .
الأمالی للطوسی ، صفحه 304 ، حدیث 606 عن أبی قتادة ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 382 ، حدیث 1280 ، بحار الأنوار ،جلد 66 ، صفحه 199 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 72

حدیث30

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن أحَبَّ أن یَکثُرَ ماؤُهُ ووَلَدُهُ ؛ فَلیُدمِن أکلَ الهِندَباءِ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس دوست دارد آب (منی) او و فرزندانش فراوان شود ، بر خوردن کاسنی ، مداومت ورزد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 207 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 504

حدیث31

الإمام علیّ علیه‌السلام :
کُلُوا الهِندَباءَ ، فَما مِن صَباحٍ إلاّ وتَنزِلُ عَلَیها قَطرَةٌ مِنَ الجَنَّةِ ، فَإِذا أکَلتُموها فَلا تَنفُضوها .
امام علی علیه‌السلام :
کاسنی بخورید ، که هیچ صبحی نیست ، مگر این که قطره‌ای از بهشت بر آن ، فرو می‌افتد . چون خواستید آن را بخورید ، قطره‌های آب را از رویش فرو متکانید .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 207 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 502

حدیث32

الإمام الصادق علیه‌السلام :
نِعمَ البَقلُ الهِندَباءُ ، ولَیسَ مِن وَرَقَةٍ إلاّ وعَلَیها قَطرَةٌ مِنَ الجَنَّةِ ، فَکُلوها ولا تَنفُضوها عِندَ أکلِها . وکانَ أبی علیه‌السلام یَنهانا أن نَنفُضَهُ إذا أکَلناهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
کاسنی ، نکو سبزی‌ای است . هیچ برگی از آن نیست که قطره‌ای از بهشت بر آن نباشد. آن را بخورید و به گاه خوردن، متکانید . پدرم علیه‌السلام ما را نهی می‌فرمودند که به هنگام خوردن کاسنی ، آن را بتکانیم .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 207 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 502

حدیث33

الإمام الصادق علیه‌السلام :
الغُبَیراءُ لَحمُهُ یُنبِتُ اللَّحمَ ، وعَظمُهُ یُنبِتُ العَظمَ ، وجِلدُهُ یُنبِتُ الجِلدَ ، ومَعَ ذلِکَ ؛ فَإِنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلیَتَینِ ، ویَدبَغُ المَعِدَةَ ، وهُوَ أمانٌ مِنَ البَواسیرِ وَالتَّقتیرِ ، ویُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَق مَعُ عِرقَ الجُذامِ .
امام صادق علیه‌السلام :
سنجد ، گوشتش گوشت می‌رویانَد ، استخوانش استخوان را رشد می‌دهد و پوستش پوست را می‌پرورد . علاوه بر این ، سنجد ، کلیه‌ها را گرم می‌کند ، معده را پاک می‌سازد ، مایه ایمنی از بواسیر و تقطیر البول است ، ساق پا را قوی می‌کند و رگ جذام را به‌کلّی قطع می‌نماید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 361 ، حدیث 1 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 414

حدیث34

الإمام الرضا علیه‌السلام :
أطعِموا حَبالاکُم ذَکَرَ اللُّبانِ ، فَإِن یَکُ فی بَطنِها غُلامٌ خَرَجَ ذَکِیَّ القَلبِ عالِما شُجاعاً ، وإن تَکُ جارِیَةٌ حَسُنَ خَلقُها وخُلُقُها ، وعَظُمَت عَجیزَتُها ، وحَظِیَت عِندَ زَوجِها .
امام رضا علیه‌السلام :
به زنان باردارتان ، کندر نر بدهید . در این صورت ، اگر آنچه در شکم زن است ، پسر باشد ، بیداردل ، آگاه و دلیر می‌گردد ، و اگر دختر باشد ، روی و خویِ وی نکو می‌شود و سرین او سترگ می‌گردد و نزد همسرش بهره می‌یابد .
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 444 ، حدیث 8؛ دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 456

حدیث35

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم - لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، ثَلاثَةٌ یَزِدنَ فِی الحِفظِ ویُذهِبنَ البَلغَمَ : اللُّبانُ ، وَالسِّواکُ ، وقِراءَةُ القُرآنِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم- خطاب به امام علی علیه‌السلام فرمودند: ای علی ! سه چیز بر حافظه می‌افزاید و بلغم را می‌برد : کُندُر ، مسواک و قرائت قرآن .
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 443 ، حدیث 3 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 452

حدیث36

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِاللُّبانِ ؛ فَإِنَّهُ . . . یَزیدُ فی العَقلِ ، ویُذَکِّی الذِّهنَ ، ویَجلُو البَصَرَ ، ویُذهِبُ النِّسیانَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بر شما باد کُندُر؛ چرا که... عقل را افزون می‌کند ، ذهن را ذکاوت می‌دهد ، چشم را جلا می‌بخشد و فراموشی را از میان می‌بَرَد.
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، صفحه 6 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 294 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 248

حدیث37

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
أطعِموا نِساءَکُم الحَوامِلَ اللُّبانَ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فی عَقلِ الصَّبِیِّ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
به زنان آبستن خود ، کُندُر بدهید؛ چرا که عقل کودک را افزون می‌کند.
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 444 ، حدیث 8 ؛ الفردوس ، جلد 1 ، صفحه 101 ، حدیث 331 عن ابن عمر دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 248

حدیث38

الإمام الصادق علیه‌السلام :
شُربُ السَّویقِ بِالزَّیتِ یُنبِتُ اللَّحمَ ، ویَشُدُّ العَظمَ ، ویُرِقُّ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الباهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
خوردن سویق با روغن زیتون ، گوشت برمی‌رویاند ، استخوان را استحکام می‌بخشد ، پوست را نازک می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 276 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 564

حدیث39

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الزَّیتَ ؛ فَإِنَّهُ مُبارَکٌ ، وَائتَدِموا بِهِ وَادَّهِنوا بِهِ ؛ فَإِنَّهُ یَخرُجُ مِن شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
روغن زیتون بخورید ؛ چرا که خجسته است . از آن ، خورش بسازید و از روغن آن بر خویش بمالید ؛ چرا که از درختی خجسته بیرون می‌آید .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 279 ، حدیث 40984 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 328

حدیث40

امام علی علیه‌السلام فرمودند:
لا تُنالُ الصِّحَّةُ إلاّ بِالحِمیَةِ .
تن‌درستی ، جز با پرهیز ، به دست نمی‌آید .
غرر الحکم ، حدیث 10605 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 26

حدیث41

امام علی علیه‌السلام فرمودند:
صَلاحُ البَدَنِ الحِمیَةُ .
پرهیز ، مایه درستیِ تن است .
غرر الحکم ، حدیث 5793 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 26

حدیث42

الإمام الرضا علیه‌السلام :
لَیسَ الحِمیَةُ مِنَ الشَّیءِ تَرکَهُ ، إنَّمَا الحِمیَةُ مِنَ الشَّیءِ الإِقلالُ مِنهُ .
امام رضا علیه‌السلام :
پرهیز از یک چیز ، وا گذاردن آن نیست . پرهیز از یک چیز ، تنها کم خوردن از آن است .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 140 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 22

حدیث43

امام کاظم علیه‌السلام فرمودند:
لَیسَ الحِمیةُ أن تَدَعَ الشیءَ أصلاً لا تَأکُلَهُ ، ولکنَّ الحِمیَةَ أن تَأکُلَ مِنَ الشیءِ وتُخَفِّفَ .
پرهیز این نیست که چیزی را اصلاً نخوری ، بلکه پرهیز آن است که از هر چیزی سبک بخوری .
الکافی : 8 / 291 / 443

حدیث44

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ قَبلَ أن یَشرَبَ و تَسَحَّرَ ، و مَسَّ شَیئا مِنَ الطِّیبِ ؛ قَوِیَ عَلَی الصِّیامِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس پیش از نوشیدن چیزی ، غذا بخورد و سَحَری میل کند و قدری بوی خوش [بر خود] بمالد ، بر روزه گرفتن ، توان بیشتری یابد .
کنز العمّال ، جلد 8 ، صفحه 510 ، حدیث 23882 نقلاً عن شُعب الإیمان عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 108

حدیث45

الإمام العسکریّ علیه‌السلام :
کُلِ الرُّمّانَ بَعدَ الحِجامَةِ رُمّانا حُلوا ؛ فَإِنَّهُ یُسَکِّنُ الدَّمَ ، ویُصَفِّی الدَّمَ فِی الجَوفِ .
امام حسن عسکری علیه‌السلام :
پس از حجامت ، انار بخور ، اناری شیرین ؛ چرا که خون را فرو می‌نشانَد و خون را در درون ، تصفیه می‌کند .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 59 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 123 ، حدیث 52 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 464

حدیث46

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- مِن وَصِیَّتِهِ لِعَلِیٍ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، تِسعَةُ أشیاءَ تورِثُ النِّسیانَ : أکلُ التُّفّاحِ الحامِضِ ، وأکلُ الکُزبُرَةِ ، وَالجُبنِ ، وسُؤرِ الفَأرَةِ ، وقِراءَةُ کِتابَةِ القُبورِ ، وَالمَشیُ بَینَ امرَأَتَینِ ، وطَرحُ القَملَةِ ، وَالحِجامَةُ فی النُّقرَةِ ، وَالبَولُ فِی الماءِ الرّاکِدِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- در سفارش‌های ایشان به علی علیه‌السلام: ای علی! نه چیز است که فراموشی می‌آورَد: خوردن سیب تُرش ، خوردن گشنیز ، پنیر و پس‌مانده موش ، خواندن نوشته‌های روی قبر ، راه رفتن میان دو زن ، افکندن شپش ، حجامت در گودیِ پسِ سر ، و ادرار کردن در آب راکد.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 245 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 254

حدیث47

الإمام الرضا علیه‌السلام :
أکلُ المَملوحَةِ وَاللَّحمانِ المَملوحَةِ وأکلُ السَّمَکِ المَملوحِ ، بَعدَ الحِجامَةِ والفَصدِ لِلعُروقِ ، یُوَلِّدَا البَهَقَ وَالجَرَبَ .
امام رضا علیه‌السلام :
خوردن غذای نمکْ‌سود ، گوشت نمکْ‌سود و خوردن ماهی نمکْ‌سود ، پس از رگزنی و حجامت ، بَهَک و گَری ایجاد می‌کند .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 64 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 494

حدیث48

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، اِفتَتِح طَعامَکَ بِالمِلحِ وَاختِم بِالمِلحِ ؛ فَإِنَّ مَنِ افتَتَحَ طَعامَهُ بِالمِلحِ وخَتَمَ بِالمِلحِ عوفِیَ مِنِ اثنَینِ وسَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ، مِنهُ الجُذامُ ، وَالجُنونُ ، وَالبَرَصُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
در سفارش‌های ایشان به امام علی علیه‌السلام - فرمودند: ای علی! غذا را با نمک ، آغاز کن و با نمک ، پایان ده؛ چه ، هر کس غذای خویش را با نمک آغاز کند و با نمک پایان دهد ، از هفتاد و دو نوع از انواع بلا که جذام ، دیوانگی و پیسی از آن جمله است ، به دور باشد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 326 ، حدیث 2

حدیث49

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثَةٌ یَفرَحُ بِهِنَّ الجِسمُ ویَربو : الطِّیبُ ، ولِباسُ اللَّیِّنِ ، وشُربُ العَسَلِ .
رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم :
سه چیز است که تن ، به واسطه آنها شاداب می‌شود و رشد می‌کند : بوی خوش ، جامه نرم و نوشیدن عسل .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 295 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 94

حدیث50

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
الطِّیبُ یَسُرُّ ، والعَسَلُ یَسُرُّ ، وَالنَّظَرُ إلَی الخُضرَةِ یَسُرُّ ، وَالرُّکُوبُ یَسُرُّ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بوی خوش ، شادی می‌آورد . عسل ، شادی می‌آورد . نگریستن به سبزه ، شادی می‌آورد . و سواری ، شادی می‌آورد .
صحیفة الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 239 ، حدیث 144 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 96

حدیث51

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لِکُلِّ شَیءٍ حیلَةٌ ، وحیلَةُ الصِّحَّةِ فِی الدُّنیا أربَعُ خِصالٍ : قِلَّةُ الکَلامِ ، و قِلَّةُ المَنامِ ، و قِلَّةُ المَشیِ ، و قِلَّةُ الطَّعامِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کاری را چاره‌ای است و چاره تن‌درستی در دنیا ، چهار چیز است : کم سخن گفتن ، کم خفتن ، کم راه رفتن و کم خوردن .
بحار الأنوار ، جلد 8 ، صفحه 144 ، حدیث 67 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 92

حدیث52

الإمام علیّ علیه‌السلام
- وسُئِلَ فَقیلَ : إنَّ فِی القُرآنِ کُلَّ عِلمٍ إلاَّ الطِّبَّ؟: أما إنَّ فِی القُرآنِ لاَیَةً تَجمَعُ الطِّبَّ کُلَّهُ : « وَکُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ » .
امام علی علیه‌السلام
- در پاسخ این پرسش که : «آیا در قرآن ، همه دانش‌ها بجز دانش طب هست؟» -: زنهار ! در قرآن ، آیه‌ای هست که همه طب را یکجا در خود گرد آورده است : (بخورید و بیاشامید ؛ ولی زیاده‌روی نکنید) .
الدعوات ، صفحه 75 ، حدیث 174 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 267 ، حدیث 42 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 96

حدیث53

امام حسین علیه‌السلام :
قالَ لی رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم : یا بُنَیَّ ، نَم عَلی قَفاکَ یَخمَص بَطنُکَ ، وَاشرَبِ الماءَ مَصّا یَمرَأکَ أکلُکَ ، وَاکتَحِل وَترا یُضِئ لَکَ بَصَرُکَ ، وَادَّهِن غِبّا تَتَشَبَّه بِسُنَّةِ نَبِیِّکَ .
پیامبر خدا به من فرمودند: «فرزندم! به پشت بخواب تا شکمت کوچک شود ، آب را به مکیدن بنوش تا خوردنت بر تو گوارا آید ، به شمارِ دفعات فرد ، سرمه بکش تا چشمانت روشن شود و یک روز در میان ، روغن بزن تا به سنّت پیامبر خویش ، عمل کرده باشی».
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 164 ، حدیث 591 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 300

حدیث54

الإمام علیّ علیه‌السلام :
العَسَلُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ولا داءَ فیهِ ؛ یُقِلُّ البَلغَمَ ، ویَجلُو القَلبَ .
امام علی علیه‌السلام :
عسل ، شفای هر بیماری‌ای است و بیماری‌ای هم در آن نیست؛ بلغم را کم می‌کند و دل را جلا می‌دهد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 359 ، حدیث 1172 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 294 ، حدیث 18 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 234

حدیث55

امام علی علیه‌السلام :
کُلُّ داءٍ مِنَ التُّخَمَةِ ما خَلاَ الحُمّی ؛ فَإِنَّها تَرِدُ وُروداً .
هر بیماری‌ای از پُرخوری است ، مگر تب ، که ناگاه به بدن درمی‌آید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 269 ، حدیث 8 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 232 ، حدیث 1711 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 336 ، حدیث 29 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 46

حدیث56

امام علی علیه‌السلام :
إیّاکَ وإدمانَ الشِّبَعِ ؛ فَإِنَّهُ یُهَیِّجُ الأَسقامَ ویُثیرُ العِلَلَ .
از اعتیاد به سیری حذر کن ؛ چرا که ناتن‌درستی‌ها را تحریک می‌کند و بیماری‌ها را برمی‌انگیزد .
غرر الحکم ، حدیث 2681 ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه 97 ، حدیث 2248 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 44

حدیث57

امام علی علیه‌السلام :
إدمانُ الشِّبَعِ یورِثُ أنواعَ الوَجَعِ .
اعتیاد به سیری ، انواع دردها را به همراه می‌آورد .
غرر الحکم ، حدیث 1363 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 44

حدیث58

امام علی (علیه‌السلام ) فرمودند:
مَن أکَلَ الطَّعامَ عَلَی النَّقاءِ ، وأجادَ الطَّعامَ تَمَضُّغاً ، وتَرَکَ الطَّعامَ وهُوَ یَشتَهیهِ ، ولَم یَحبِسِ الغائِطَ إذا أتی ؛ لَم یَمرَض إلاّ مَرَضَ المَوتِ .
هر کس در گرسنگی کامل ، غذا بخورد ، غذا را خوب بجَوَد ، در حالی که هنوز میل خوردن دارد ، غذا را وا گذارد و چون احساس قضای حاجت کرد ، آن را محبوس ندارد ، به هیچ بیماری‌ای جز بیماری مرگ ، مبتلا نمی‌شود .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 314 ، حدیث 1003 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 422 ، حدیث 37

حدیث59

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَرْبَعةٌ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ: اَلتَّزویجُ بِالاَْبْکارِ، وَ الاِْغْتِسالُ بِالْماءِ الحارِّ وَ النَّوْمُ عَلَی الْیَسارِ وَاَکْلُ التُّفاحِ بِالاَْسْحارِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : چهار چیز، بر عمر می افزایند: ازدواج با دختران، شستشو با آب گرم، خوابیدن بر شانه چپ و خوردن سیب در سحرگاهان.
«مواعظ العددیه، ص 211»

حدیث60

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من قَلَّ اکلُه قَلَّ حسابُه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس خوراکش کم باشد حسابش )در روز قیامت) اندک (و آسان) خواهد بود.
«بحارالانوار، ج 62، ص 292»

حدیث61

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : کثرةُ الاکل مکروه.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پرخوری، مکروه (و امری ناپسند) است.
«فروع کافی، ج 6، ص 269»

حدیث62

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - جاءَنی جبرئیل ... فقال: ... یقول لک ربّک: یا محمد ما اَبغضتُ وِعاءً قطُّ کبُغضی بطناً مَلْاناً.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: جبرئیل نزد من آمد و ... عرض کرد: پروردگارت می فرماید: ای محمد! هرگز ظرفی را به اندازه شکم پر، مبغوض و ناپسند نداشته ام.
«مستدرک الوسائل، ج 16، ص 212»

حدیث63

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : لیس شیءٌ اَضرَّ لقلب المؤمن من کثرة الاکل و هی مُورِثةُ شیئین: قسوةُ القلب و هیجانُ الشهوة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: برای دل (روح) مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست، زیرا پرخوری باعث سنگدلی و قساوت قلب و تحریک شهوت می گردد.
«مستدرک الوسائل، ج 3، ص 80»

حدیث64

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : من کثر تسبیحُه و تمجیدُه و قَلَّ طعامُه و شرابُه و منامُه إشتاقَتْه الملائکة.
رسول خدا - صلّی الله علیه وآله - فرمودند: هر کس زیاد تسبیح و تمجید حق کند و خوراک و نوشیدنی و خوابش اندک باشد فرشتگان مشتاق او گردند.
«تنبیه الخواطر، ص 356»

حدیث65

قال رسول الله - صلّی الله علیه وآله - : لا تَسْبعوُا فیطفئ نور المعرفةِ من قلوبِکم.
رسول خدا - صلّی الله علیه وآله - فرمودند: شکم خود را از غذا سیر نکنید که نور معرفت در دل هایتان خاموش میشود.
بحارالانوار، ج 70، ص 71

حدیث66

قال رسول الله - صلّی الله علیه وآله - : من وقیَ شرَّ لَقْلَقةٍ و قبقبةٍ و ذَبْذَبةٍ وجبتْ له الجنة ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس از شر بد زبانی، شکم باره گی و شهوت رانی در امان بماند بهشت بر او واجب گردد.
«بحارالانوار، ج 63، ص 315»

حدیث67

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا تجتمع الصّحةُ و النَّهَمُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: سلامتی و شکم بارگی با هم جمع نمی شوند.
«مستدرک الوسائل، ج 3، ص 82»

حدیث68

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا تَجتمعُ الفِطْنةُ و البِطْنَة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: زیرکی و تیزهوشی با پرخوری جمع نمی شوند.
«مستدرک الوسائل، ج 3، ص 82»

حدیث69

قال الامام علی - علیه السّلام - : الشِّبَعُ یُکثِّر الادواء.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: پرخوری و سیری شکم، بیماری ها را زیاد می کند.
«غرر الحکم، ص 37»

حدیث70

قال الامام علی - علیه السّلام - : إیّاک و البطنة فمن لزمها کثرتْ اَسقامُه و فسَدَتْ احلامُه.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: از پرخوری بپرهیز، زیرا کسی که پرخوری را عادت خود قرار دهد بیماری هایش فراوان و رؤیاهایش فاسد و ناشایست می گردد.
«غرر الحکم، ص 94»

حدیث71

قال الامام علی - علیه السّلام - : المستثقل النائم تکذبُ اَحلامُه.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که با شکم سنگین بخوابد، رؤیا و خواب هایش کاذب و دروغین خواهد بود.
« غررالحکم، ص 62»

حدیث72

قال الامام علی - علیه السّلام - : بئس قَرینُ الوَرَعِ الشِّبَع.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: پرخوری و سیری شکم، همدم بدی برای پارسایی است.
«غرر الحکم، ص 170»

حدیث73

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : قال الله تعالی (فی المعراج): یا احمد اِنّ العبد اذا اَجاع بطنه و حفظ لسانه علَّمتُه الحکمة.
امیرالمؤمنین - علیه السلام - فرمودند: خداوند متعال (در معراج به پیامبر - صلّی الله علیه وآله -) فرمودند: ای احمد! بنده اگر شکمش را گرسنه دارد و زبانش را حفظ کند به او حکمت آموزم.
«بحارالانوار، ج 77، ص 29»

حدیث74

قال الامام علی - علیه السّلام - : اذا مَلِئَ البطنُ من المباح عَمِیَ القلبُ عن الصلاح.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هرگاه شکم از خوردنی های مباح انباشته شود، دل از دیدن خیر و صلاح نابینا گردد.
«غرر الحکم، ص 162»

حدیث75

قال الامام علی - علیه السّلام - : قِلَّة الاکل مِنَ العَفاف و کثرتُه من الاسراف.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کم خوری از مصادیق پاکدامنی و پرخوری از مصادیق اسراف و زیاده روی است.
«غرر الحکم، ص 284»

حدیث76

قال الامام علی - علیه السّلام - : إیّاکم و البِطْنةَ فانّها مَقْساةٌ للقلب مکسَلَةٌ عن الصلاة، مفْسَدَةٌ للجسد.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: از پرخوری برحذر باشید، زیرا پرخوری مایه قساوت و سنگدلی، تنبلی نسبت به نماز و تباهی بدن است.
«غرر الحکم، ص 98»

حدیث77

قال الامام علی - علیه السّلام - للحسن ابنه - علیه السّلام - : یا بُنیَّ اَلا اُعلِّمک اَربعَ خِصالٍ تَستغنِی بها عن الطِّب فقال: بَلی یا أمیرالمؤمنین. قال: لا تَجْلِسْ علی الطعام إلاّ و أنت جائع و لا تَقُمْ عن الطعام ألاّ و أنت تَشْتَهیهِ و ... .
امام علی - علیه السّلام - به فرزندش امام حسن - علیه السّلام - فرمودند: فرزندم! آیا می خواهی چهار چیز به تو یاد دهم که به وسیله آنها از مراجعه به پزشک بی نیاز شوی؟ عرض کرد: بله یا امیرالمومنین!، حضرت فرمودند: بر سر سفره منشین مگر آنکه گرسنه باشی، در حالی که هنوز میل به غذا داری دست از غذا خوردن بکش، عمل جویدن غذا را به خوبی انجام ده و قبل از خواب، خود را از ادرار و مدفوع تخلیه نما.
«بحارالانوار، ج 70، ص 187»

حدیث78

عن الامام الرّضا - علیه السّلام - قال: اَلتّینُ یَذهَبُ بِالْبَخرِ وَ یَشُدُّ الْعَظْمَ وَ یُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ یَذْهَبُ بِالدّاءِ وَ لایَحْتاجُ مَعَهُ إلی دَواء.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: انجیر بوی بد دهان را برده و استخوانها را محکم و رویش موها را زیاد نموده، دردها را برطرف می کند و با وجود آن احتیاجی به دوا نیست.
«وسائل الشیعه، ج 17، ح 1»

حدیث79

علی ابن محمد ابن اشیم قال: شَکَوْتُ إلَی الامام الرّضا - علیه السّلام - قِلَّةَ اسْتِمْرائی الطَّعامَ فَقال - علیه السّلام - : کُلْ مُحَّ البیضِ.
علی ابن محمد ابن اشیم گفت: نزد امام رضا - علیه السّلام - از کمی گوارایی و لذّت نبردن از غذا شکایت نمودم. پس حضرت - علیه السّلام - فرمودند: زرده تخم مرغ بخور.
«مکارم الاخلاق، ص 168»

حدیث80

عن الامام الباقر - علیه السّلام - قال: إنّا لَنَأکُلُ الثُّومَ وَ الْبَصَلَ وَ الْکُرّاثَ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: همانا ما سیر و پیاز و تره را با هم می خوریم.
«مکارم الاخلاق، ص 185»

حدیث81

عن الامام الباقر - علیه السّلام - قال: فِی الکُرّاثِ اَرْبَعُ خصالٍ: یَطْرُدُ الرّیحَ وَ یَطیبُ النَّکْهَةَ وَ یَقْطَعُ الْبَواسیرَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْجُذامِ لِمَنْ اَدْمَنَ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: در تره چهار خاصیت است: بادها را دفع، بوی دهان را خوش، بواسیر را درمان و جلوی ابتلای به جذام (سرطان) را برای کسانی که به خوردن آن مداومت می کنند، می گیرد.
«مکارم الاخلاق، ص 185»

حدیث82

قال الامام علی - علیه السّلام - : عَلَیْکُمْ بِالْقَرْعِ فَاِنَّهُ یَزیدُ فِی الدِّماغِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بر شما باد به خوردن کدو که قوای دماغی و فکری را زیاد می کند.
«وسائل الشیعه، ج 17، ح 33»

حدیث83

عن الامام علی - علیه السّلام - قال: اَلْعَنّابُ یَذْهَبُ بِالْحُمّی.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: عناب تب را برطرف می کند.
«مکارم الاخلاق، ص 182»

حدیث84

عن امیرالمؤمنین - علیه السّلام - قال: اَلْعَسَلُ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داءٍ وَ لا داءَ فیهِ یَقِلُّ البَلْغَمَ وَ یَجْلُو الْقَلْبَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: عسل شفای هر دردی است و هیچ درد و آسیبی در آن نیست. خوردن آن صفرا را تقلیل داده و کار قلب را آسان می سازد.
«وسائل الشیعه، ج 17، ح 7»

حدیث85

قال اَمیرالْمُؤمنین - علیه السّلام - : اِشْربُوا ماءَ السَّماءِ فَإنَّهُ طَهُورٌ لِلْبَدَنِ وَ یَدْفَعُ الأسْقامَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: آب باران بیاشامید؛ زیرا که پاک کننده بدن از امراض و ناراحتی ها است.
«مکارم الاخلاق، ص 161»

حدیث86

عن امیرالمؤمنین علی - علیه السّلام - قال: اَکْلُ السَّفَرْجَلِ قُوَّةٌ لِلْقَلْبِ الضَّعیفِ وَ یطیبُ الْمِعْدَةَ وَ یَزیدُ فی قوةِ الفُؤادِ وَ یُشَجّعُ الْجَبانَ وَ یُحْسِنُ الْوَلَدَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خورن گلابی قلب ضعیف را قوی، معده را پاکیزه، دهان را خوشبو، ترسو را شجاع و فرزندان را نیکو می گرداند.
«وسائل الشیعه، ج 17، ح 43»

حدیث87

قال النَّبِیُّ - صلّی الله علیه و آله - : کُلُوا التُّفاحَ عَلَی الرّیقِ فَإنَّهُ نَصُوحُ المِعدَةِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: سیب را در حال ناشتا بخورید، زیرا معده را پاکیزه می گرداند.
«مکارم الاخلاق، ص 179»

حدیث88

عن الامام الصّادق - علیه السّلام - : عَلَیْکُمْ بِالإجاصِ الْعَتیقِ قَدْ بَقِیَ نَفْعُهُ وَ ذَهَبَ قَدْرُهُ وَ کُلُوهُ مُقْشَراً فَإنَّهُ نافُعٌ لِکُلِّ مِرارٍ وَ حَرارَةٍ وَ وَهَجَ مِنْها یَهیجُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بر شما باد به خوردن آلوی سیاه و خشک شده آن، زیرا برای هر نوع عارضه و گرمازدگی بدن، مفید و نیز هیجان آفرین است.
«مکارم الاخلاق، ص 181»

حدیث89

عن الامام الصادق - علیه السّلام - قال: اَلْخِلُّ یَشُدُّ الْعَقلَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: سرکه عقل را تقویت می کند.
«وسائل الشیعه، ج 17، ح 1»

حدیث90

سمعت الامام أبا عبدالله - علیه السّلام - یقول فی الغبیرا: إنَّ لَحْمَهُ یُنْبِتُ اللّحْمُ و عَظْمُهُ یُنْبِتُ الْعَظْمَ وَ جِلْدُهُ یُنْبِتُ الْجِلْدَ وَ مَعَ ذلِکَ فَإنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلْیَتَیْنِ وَ یَدَبِّغُ المِعْدَةَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْبَواسیرِ وَ التَّقْطیرِ وَ یُقَوِّی السّاقَیْنِ وَ یَقْمَعُ عِرْقَ الْجُذامِ.
از امام صادق - علیه السّلام - شنیدم که درباره سنجد می فرمودند: پوست سنجد برای پوست بدن و قسمت وسط آن برای گوشت و هسته آن برای استخوان مفید است و در عین حال کلیه ها را گرم و معده را ضدّ عفونی و باز دارنده از بواسیر و تسلسل بول است و نیز ساق پاها را تقویت و جذام را از بدن ریشه کن می کند.
«مکارم الاخلاق، ص 182»

حدیث91

عن الامام الصادق - علیه السّلام - قال: اَلْهَندباءُ شِفاءٌ مِنْ ألْفِ داءٍ، وَ ما مِنْ داءٍ فی جَوْفِ الانْسانِ إلا قَمَعَهُ الْهَندباءُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کاسنی شفای هزار درد است و هر مرضی که در درون انسان باشد آن را ریشه کن می کند.
«مکارم الاخلاق، ص 184»

حدیث92

عن الامام الصادق - علیه السّلام - قال: مَنْ اَصابَهُ ضَعْفٌ فی قَلْبِهِ أوْ بَدَنِهِ فَلْیَأکُلْ لَحْمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که در قلب یا بدنش ضعفی عارض شده، گوشت گوسفند را به همراه شیر بخورد.
«مکارم الاخلاق، ص 163»

حدیث93

عن الامام الصادق - علیه السّلام - قال: اَلْجَزَرُ اَمانٌ مِنَ الْقُولَنْجِ وَ الْبَواسیرِ وَ یُعینُ عَلَی الْجِماعِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خوردن هویج باعث مصونیت از بیمارهای قولنج و بواسیر است و قوای جنسی را کمک می کند.
«مکارم الاخلاق، ص 192»

حدیث94

قال النَّبِیُّ - صلّی الله علیه و آله - : نَزَلَ عَلَیَّ جبریل - علیه السّلام - فَأمَرنی بِأکْلِ الْهَریسة لأشُدَّ ظَهْری وَ اُقَوِّیَ بِها عَلی عِبادَةِ رَبّی.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: جبرئیل - علیه السلام - بر من نازل شد و امر نمود که هریسه (حلیم) بخورم تا قدرت و نیرویم برای عبادت پروردگار افزون گردد.
«مکارم الاخلاق، ص 168»

حدیث95

قال رَسُولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : إذا اَتَیْتُمْ بِالْخُبْزِ فَابْدَؤا بِالْخُبْزِ فَسَدُّوا خِلالَ الْجُوعِ ثُمَّ کُلُوا اللَّحْمَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زمانی که برای شما نان آوردند، در ابتدا برای رفع گرسنگی، نان بخورید سپس گوشت تناول کنید.
«وسائل الشیعه، ج 16، ح 2»

حدیث96

قال رَسُولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : عَلَیْکُمْ بِالزَّبیبِ فَاِنَّهُ یَکْشِفُ الْمُرَّةَ وَ یَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ یَشُدُّ العَصَبَ وَ یَذْهَبُ بِالأعْیاءِ و یُحْسِنُ الخُلْقَ و یطیبُ النَّفَسَ وَ یَذْهَبُ بِالْفَمِ وَ یَصْفَی اللَّوْنَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بر شما باد به خوردن مویز؛ زیرا تلخی دهان و بلغم را برطرف، اعصاب را قوی، فرسودگی و خستگی را برطرف، اخلاق را خوب، نفس را راحت، بوی بد دهان را از بین برده و رنگ پوست را طراوت می بخشد.
«وسائل الشیعه، ج 17، ح 3»

حدیث97

قال النَّبِیُّ - صلّی الله علیه و آله - لعلیٍّ - علیه السّلام - : کُلِ الْکَرَفْسَ فَاِنَّها بَقْلَةُ الأنْبِیاءِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - به علی - علیه السّلام - فرمودند: کرفس بخور، زیرا کرفس سبزی پیامبران است.
«مکارم الاخلاق، ص 187»

حدیث98

قال رَسُولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : عَلَیْکُمْ بِالْعَدَسِ فَاِنَّهُ مُبارَکٌ مُقَدَّسٌ وَ اِنَّهُ یَرِقُّ الْقَلْبَ وَ یَکْثُرُ الدَّمْعَةَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بر شما باد به خوردن عدس، زیرا مبارک و بزرگ داشته شده است و به درستی که قلب را رقیق و اشک را زیاد می کند.
«وسائل الشیعه، ج 17، ح 32»

حدیث99

قال رَسُولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : کُلُوا الزَّیْتَ وَ اَدْهِنُوا بِهِ، فَإنَّهُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زیتون بخورید و روغن آن را به بدن بمالید، چون زیتون از درختان برگزیده و مبارک است.
«مکارم الاخلاق، ص 199»

حدیث100

قال رَسُولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : کُلُوا التَّمْرَ عَلَی الرّیق فَإنَّهُ یَقْتُلُ الدُّودَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: در حال ناشتا خرما بخورید، زیرا کرم و انگلهای (روده و معده) را می کشد.
«مکارم الاخلاق، ص 174»

حدیث101

قال رَسُولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : إذا دَخَلْتُمْ بِلاداً فَکُلُوا مِنْ بَصَلِها یَطْرُدُ عَنْکُمْ وَباها.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر گاه وارد شهری شدید از پیاز آن جا بخورید؛ زیرا با خوردن پیاز آن شهر از امراض عمومی آنجا در امان هستید.
«وسائل الشیعه، ج 17، ح 1»

حدیث102

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَرَکَ الخَمرَ لغَیرِ اللّه سَقاهُ اللّه‌ُ مِن الرَّحیقِ الَمخْتومِ ، فقالَ علیٌّ علیه‌السلام : لغَیرِ اللّه ؟! قالَ : نَعَم واللّه ، صِیانَةً لنفسهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر که برای غیر خدا (هم که شده) شرابخواری را رها کند ، خداوند او را از شراب خالص و مُهر شده بنوشاند . علی علیه‌السلامعرض کرد : برای غیر خدا ؟ فرمودند: آری ، به خدا قسم ؛ برای حفظ (سلامتی) خویش .
بحار الأنوار : 79 / 150 / 64 منتخب میزان الحکمة : 186

حدیث103

امام علی علیه‌السلام :
مَن شَرِبَ المُسْکِرَ لَم تُقْبَلْ صَلاتُهُ أربَعینَ یَوما ولَیلَةً .
کسی که مست کننده بنوشد تا چهل شبانه‌روز نمازش پذیرفته نشود .
الخصال : 632 / 10 منتخب میزان الحکمة : 186

حدیث104

امام صادق علیه‌السلام :
الاِصطِباغُ بِالخَلِّ یَقطَعُ شَهوَةَ الزِّنی .
خورش ساختن سرکه ، شهوت زنا را ریشه‌کن می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 330 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 304

حدیث105

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَدَعُوا العَشاءَ ولَو عَلی حَشَفَةٍ ، إنّی أخشی عَلی اُمَّتی مِن تَرکِ العَشاءِ الهَرَمَ ؛ فَإِنَّ العَشاءَ قُوَّةُ الشَّیخِ وَالشّابِّ .
خوردن شام را وا مگذارید ، هر چند به خوردن دانه‌ای خرمای خشکیده باشد . من بر امّت خویش ، از این ، بیم دارم که از وا گذاردن شام ، پیری (در هم شکستگی) به سراغشان آید ؛ چرا که شام ، مایه نیرومندیِ پیر و جوان است .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 196 ، حدیث 1571 عن جابر بن عبد اللّه ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 343 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 162

حدیث106

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَعَشَّوا ولَو بِکَفٍّ مِن حَشَفٍ ؛ فَإِنَّ تَرکَ العَشاءِ مَهرَمَةٌ .
شام بخورید ، هر چند به مشتی خرمای خشکیده باشد ؛ چرا که وا گذاردن شام ، مایه پیری است .
سنن الترمذی ، جلد 4 ، صفحه 287 ، حدیث 1856 ، مسند أبی یعلی ، جلد 4 ، صفحه 240 ، حدیث 4336 ، تاریخ بغداد ، جلد 3 ، صفحه 396 ، حدیث 1520 ، مسند الشهاب ، جلد 1 ، صفحه 429 ، حدیث 735 کلّها عن أنس ، کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 46 ، حدیث 28289 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 162

حدیث107

امام صادق علیه‌السلام :
لا تَدَعِ العَشاءَ ولَو بِثَلاثِ لُقَمٍ بِمِلحٍ .
خوردن شام را وا مگذار ، هر چند به سه لقمه [نان ]با نمک باشد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 424 ، حدیث 1447 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 345 ، حدیث 20 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 162

حدیث108

امام صادق علیه‌السلام :
مَن تَرَکَ العَشاءَ لَیلَةً ماتَ عِرقٌ فی جَسَدِهِ ولا یَحیا أبَداً .
هر کس شام را وا گذارد ، رگی در بدن وی می‌میرد و هرگز زنده نمی‌شود .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 424 ، حدیث 1448 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 345 ، حدیث 20 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 166

حدیث109

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَرَکَ العَشاءَ لَیلَةَ السَّبتِ ولَیلَةَ الأَحَدِ مُتَوالِیَتَینِ ، ذَهَبَ عَنهُ ما لا یَرجِعُ إلَیهِ أربَعینَ یَوماً .
هر کس شام را در شب شنبه و شب یکشنبه ، پشت سر هم وا گذارد ، چیزی از کف او می‌رود که تا چهل روز به وی باز نمی گردد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 424 ، حدیث 1445 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 345 ، حدیث 20 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 166

حدیث110

امام صادق علیه‌السلام :
مَن تَرَکَ العَشاءَ لَیلَةَ السَّبتِ ولَیلَةَ الأَحَدِ مُتَوالِیَتَینِ ، ذَهَبَت عَنهُ قُوَّتُهُ فَلَم تَرجَع إلَیهِ أربَعینَ یَوماً .
هر کس شام را در شب شنبه و شب یکشنبه ، پشت سر هم وا گذارد ، نیروی وی از کف می‌رود و این نیرو تا چهل روز به وی باز نمی‌گردد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 289 ، حدیث 8 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 198 ، حدیث 1578 کلاهما عن جمیل بن درّاج ، بحار الأنوار ،ج 66 ، صفحه 345 ، حدیث 17 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 166

حدیث111

امام صادق علیه‌السلام :
مَن تَرَکَ العَشاءَ نَقَصَت مِنهُ قُوَّةٌ ولا تَعودُ إلَیهِ .
هر کس شام خوردن را وا گذارد ، نیرویی از او کاسته می‌شود و به او باز نمی‌گردد .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 198 ، حدیث 1579 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 345 ، حدیث 18 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 166

حدیث112

امام صادق علیه‌السلام :
أصلُ خَرابِ البَدَنِ تَرکُ العَشاءِ .
سرچشمه ویرانی تن ، وا گذاردن شام است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 288 ، حدیث 2

حدیث113

امام علی علیه‌السلام :
عَشاءُ الأَنبِیاءِ علیهم‌السلام بَعدَ العَتَمَةِ فَلا تَدَعوهُ ؛ فَإِنَّ تَرکَ العَشاءِ خَرابُ البَدَنِ .
شام خوردن پیامبران ، پس از تاریکیِ شب بوده است . آن را وا مگذارید ؛ چرا که واگذاردن آن ، ویرانی تن است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 288 ، حدیث 1 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 342 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 162

حدیث114

امام صادق علیه‌السلام :
إذا صَلَّیتَ الفَجرَ فَکُل کِسرَةً تُطَیِّبُ بِها نَکهَتَکَ ، وتُطفِئُ بِها حَرارَتَکَ ، وتُقَوِّمُ بِها أضراسَکَ ، وتَشُدُّ بِها لِثَتَکَ ، وتَجلِبُ بِها رِزقَکَ ، وتُحَسِّنُ بِها خُلُقَکَ .
چون نماز صبح را خواندی ، پاره نانی بخور تا با آن : دهان خویش را خوش‌بو سازی ، حرارت خود را فرو بنشانی ، دندان‌هایت را استوار سازی ، لثه‌ات را استحکام بخشی ، روزیِ خویش را به چنگ آوری و خوی خود را نکو سازی .
الدعوات ، صفحه 140 ، حدیث 352 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 345 ، حدیث 21 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 160

حدیث115

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن شَرِبَ الماءَ عَلَی الرّیقِ ، انتَقَصَت قُوَّتُهُ .
هر کس ناشتا آب بیاشامد ، نیرویش کاستی می‌یابد .
کنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 82 ، حدیث 44016 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 154

حدیث116

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَشرَب فِی النُّحاسِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ السَّهلَ - یَعنِی الوَسواسَ وَالخَبالَ - .
در ظرف مسین منوش ؛ چرا که «سهل» (یعنی وسواس و پریشان‌عقلی) بر جای می‌نهد .
الفردوس ، جلد 5 ، صفحه 69 ، حدیث 7484 عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 154

حدیث117

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
شُربُ الماءِ عَلی أثَرِ الدَّسَمِ یُهَیَّجُ الدّاءَ .
آشامیدن آب در پی چربی ، بیماری را برمی‌انگیزاند .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 398 ، حدیث 2390 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 456 ، حدیث 41 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 152

حدیث118

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الشُّربُ عَلی أثَرِ الدَّسَمِ داءٌ فِی البَطنِ .
آشامیدن در پی چربی ، بیماری‌ای در شکم است .
الفردوس ، جلد 2 ، صفحه 362 ، حدیث 3616 عن دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 152

حدیث119

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ تُؤذِیَهُ مَعِدَتُهُ فَلا یَشرَب عَلی طَعامِهِ ماءً حَتّی یَفرُغَ مِنهُ ، ومَن فَعَلَ ذلِکَ رَطِبَ بَدَنُهُ ، وضَعُفَ مَعِدَتُهُ ، ولَم تَأخُذِ العُروقُ قُوَّةَ الطَّعامِ ؛ لِأَنَّهُ یَصیرُ فِی المَعِدَةِ فِجّا إذا صُبَّ الماءُ عَلَی الطَّعامِ أوَّلاً فَأَوّلاً .
هر کس می‌خواهد معده‌اش او را آزار ندهد ، بر روی غذا آب نخورد تا هنگامی که غذا خوردن را به پایان می‌برد . هر کس چنین کند ، بدنش به رطوبت می‌گراید ، معده‌اش ضعیف می‌شود و رگ‌هایش نیروی غذا را به خود نمی‌گیرند ؛ زیرا اگر پشت سر هم روی غذا آب ریخته شود ، آن غذا در معده نارس و بدگوارش می‌گردد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 323 نحوه دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 150

حدیث120

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
زَیِّنوا مَوائِدَکُم بِالبَقلِ ؛ فَإِنَّها مَطرَدَةٌ لِلشَّیاطینِ مَعَ التَّسمِیَةِ .
سفره‌هایتان را به سبزی آذین کنید ؛ زیرا آن ، همراه با گفتن بسم اللّه ، شیطان را می‌راند .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 246 ، حدیث 40781 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 72

حدیث121

امام علی علیه‌السلام :
الأَلوانُ یُعَظِّمنَ البَطنَ ویُخَدِّرنَ الأَلیَتَینِ .
غذاهای رنگارنگ ، شکم را بزرگ و سرین را سست می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 317 ، حدیث 8 عن السکونی عن الإمام الصادق علیه‌السلام ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 165 ، حدیث 1453 عن السکونی عن الإمام الصادق عن آبائه عنه علیهم‌السلام ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 84 ، حدیث 18 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 44

حدیث122

امام صادق علیه‌السلام :
لَیْسَ شَیْءٌ أضَرَّ لِقَلْبِ المُؤْمِنِ مِنْ کَثْرَةِ الأکْلِ ، وَهِیَ مُورِثَةٌ لِشَیْئَیْنِ : قَسْوَةِ القَلْبِ ، وَهَیَجَانِ الشَّهْوَةِ .
برای قلب مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست . پرخوری موجب دو چیز می‌شود : سنگدلی و تحریک شهوت .
مستدرک الوسائل : 12 / 94 / 13615 منتخب میزان الحکمة : 22

حدیث123

امام علی علیه‌السلام :
کَثرَةُ الأَکلِ تُذفِرُ .
بسیار خوردن ، گندبویی می‌آورد .
غرر الحکم ، حدیث 7121 ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه 390 ، حدیث 6612 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 46

حدیث124

امام علی علیه‌السلام :
کُلُّ داءٍ مِنَ التُّخَمَةِ ما خَلاَ الحُمّی ؛ فَإِنَّها تَرِدُ وُروداً .
هر بیماری‌ای از پُرخوری است ، مگر تب ، که ناگاه به بدن درمی‌آید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 269 ، حدیث 8 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 232 ، حدیث 1711 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 336 ، حدیث 29 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 46

حدیث125

امام علی علیه‌السلام :
مَن کَثُرَ أکلُهُ قَلَّت صِحَّتُهُ ، وثَقُلَت عَلی نَفسِهِ مُؤنَتُهُ .
هر کس خوردنش بسیار شود ، تن‌درستی‌اش کاهش می‌یابد و هزینه‌اش بر وی سنگین می‌گردد .
غرر الحکم ، حدیث 8903 ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه 434 ، حدیث 7500 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 46

حدیث126

امام علی علیه‌السلام :
لا صِحَّةَ مَعَ النَّهَمِ .
با پُرخوری ، تن‌درستی‌ای نخواهد بود .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 268 ، حدیث 52 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 46

حدیث127

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أفضَلُکُم مَنزِلَةً عندَ اللّه تعالی أطوَلُکُم جُوعا وتَفَکُّرا ، وأبغَضُکُم إلَی اللّه تعالی کُلُّ نَؤومٍ وأکُولٍ وشَروبٍ .
بلند پایه‌ترین شما نزد خداوند متعال کسی است که مدتهای طولانی‌تری گرسنگی بکشد و به تفکّر بپردازد و منفورترین شما نزد خداوند متعال هر آن کسی است ، که پرخواب و پرخور و پرنوش باشد .
تنبیه الخواطر : 1/100 منتخب میزان الحکمة : 448

حدیث128

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّما بُنِیَ الجَسَدُ عَلَی الخُبزِ .
تن ، بر نان ، استوار شده است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 286 ، حدیث 3

حدیث129

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أذیبوا طَعامَکُم بِذِکرِ اللّه وَالصَّلاةِ ، ولا تَناموا عَلَیهِ فَتَقسُوَ قُلوبُکُم؛
غذایتان را با یاد خدا و نماز، ذوب (هضم) کنید و بر آن مخوابید ، که دل‌هایتان سخت می‌شود .
المعجم الأوسط ، جلد 5 ، صفحه 163 ، حدیث 4952 ، شعب الإیمان ، جلد 5 ، صفحه 124 ، حدیث 6044 کلاهما عن عائشة ، کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 245 ، حدیث 40773 ؛ الدعوات ، صفحه 76 ، حدیث 178 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 412 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 104

حدیث130

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کَبُرَ مَقتاً عِندَ اللّه الأَکلُ مِن غَیرِ جوعٍ ، وَالنّومُ مِن غَیرِ سَهَرٍ .
خوردن بدون گرسنگی و خوابیدن بدون بیداری کشیدن [و احساس نیاز به خواب] ، نزد خداوند ، گناهی سهمگین است .
الفردوس ، جلد 3 ، صفحه 306 ، حدیث 4920 عن عبد اللّه بن عمرو ، کنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 80 ، حدیث 44011 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 84

حدیث131

امام رضا علیه‌السلام :
إذَا اکتَهَلَ الرَّجُلُ فَلا یَدَعُ أن یَأکُلَ بِاللَّیلِ شَیئاً ؛ فَإِنَّهُ أهدی لِلنَّومِ وأطیَبُ لِلنَّکهَةِ ؛
مباد که مرد ، هنگامی که میان‌سال می‌شود ، خوردنِ چیزی را در هر شب ، وا گذارد ؛ زیرا این کار ، سبب خواب آرام‌تر و بوی خوش‌تر دهان است .
بحار الأنوار ،ج 66 ، صفحه 344 ، حدیث 16 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 166

حدیث132

امام صادق علیه‌السلام :
لا خَیرَ لِمَن دَخَلَ فِی السِّنِّ أن یَبیتَ خَفیفاً ، بَل یَبیتُ مُمتَلِئاً خَیرٌ لَهُ ؛
برای کسی که پا به سن نهاده ، خوب نیست با شکمِ سبُک بخوابد ؛ بلکه اگر با شکمِ پُر بخوابد ، برایش بهتر است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 289 ، حدیث 6 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 198 ، حدیث 1576 کلاهما عن الولید بن صبیح ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 344 ، حدیث 15 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 162

حدیث133

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
لأبی ذَرٍّ وهُو یَعِظُهُ: لا تَأکُل طَعامَ الفاسِقِینَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در اندرز بــه ابوذر- : از غذای مردمان فاسق تناول مکن .
بحار الأنوار : 77 / 84 / 3

حدیث134

الإمام الرضا علیه‌السلام
- فی ذِکرِ الجِماعِ وآدابِهِ: ثُمَّ اغتَسِل وَاشرَب مِن ساعَتِکَ شَیئاً مِنَ المومِیائیِّ بِشَرابِ العَسَلِ أو بِعَسَلٍ مَنزوعِ الرَّغوَةِ ؛ فَإِنَّهُ یَرُدُّ مِنَ الماءِ مِثلَ الَّذی خَرَجَ مِنکَ .
امام رضا علیه‌السلام
- درباره آمیزش و آداب آن: پس ، غسل کن و همان دم ، قدری مومیایی با شربت عسل یا با عسلی که کف آن را برداشته باشند ، بخور ؛ زیرا این کار ، همانند آن آبی را که از تو بیرون رفته است ، به تو باز می‌گردانَد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 327 نقلاً عن طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، وکذا فی بعض نسخ الکتاب ، ولکنّه سقطت من الطبعة التی بأیدینا دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 628

حدیث135

امام هادی(سلام الله علیه):
اَلسَّهَرُ اَلَذُّ لِلْمَنامِ وَالْجُوعُ یَزیدُ فی طِیبِ الطَّعامِ؛
شب بیداری، خواب را لذت بخش‌تر و گرسنگی، خوراک را گواراتر می‌کند.
أعلام الدین، ص 311

حدیث136

امام رضا(سلام الله علیه):
طَعمُ الْماءِ طَعمُ الْحَیاةِ؛
مزه آب، مزه زندگی است.
بحارالأنوار، ج 49، ص 99

حدیث137

قال رسول اللّه(صلی الله علیه و آله وسلم):
مَن أکَلَ الحَلالَ ، قامَ عَلی رَأسِهِ مَلَکٌ یَستَغفِرُ لَهُ حَتّی یَفرُغَ مِن أکلِهِ؛
هر که غذای حلال بخورَد ، فرشته ای بالای سرش می ایستد و تا آن گاه که از خوردن فراغت یابد ، برای او طلب آمرزش می کند .
بحار الأنوار ج 66 ص 314 ح 6 .

حدیث138

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
نَحْنُ قَوْمٌ لا نَأکُلُ حَتّی نَجوعَ وَ اِذا اَکَلْنا لا نَشْبَعُ؛
ما قومی هستیم که تا گرسنه نشویم غذا نمی‌خوریم و تا سیر نشده‌ایم دست از غذا می‌کشیم.
سنن النبی، ص 226

حدیث139

امام علی( علیه‌السلام) فرمودند:
أَکلُ السَّفَر جَلِ قُوَّةٌ لِلقَلبِ الضَّعیفِ وَهُوَ یُطَیِّبُ المِعدَةَ وَیُذَکِّی الفُؤادَ وَیُشَجَّعُ الجَبانَ وَیُحَسِّنُ الوَلَدَ؛
خوردن به، قلب ضعیف را قوی، معده را پاک، ترسو را شجاع و فرزند را زیبا می‌کند.
تحف العقول، ص‌101

حدیث140

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا فِطنَةَ مَعَ بِطنَةِ ؛
با شکمبارگی هوشمندی به بار نمی‌آید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10528

حدیث141

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن کَظَّتهُ البِطنَةُ حَجَبَتهُ عَنِ الفِطنَةِ ؛
هر که در رنج و زحمتِ پُرخوری افتد ، از دانایی و هوشیاری باز می‌ماند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8459

حدیث142

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لَذَّةُ الکِرامِ فِی الإطعامِ، وَلَذَّةُ اللِّئامِ فِی الطَّعامِ ؛
لذّت کریمان در خورانیدن ، و لذّت فرومایگان در خوردن است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7638

حدیث143

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
کَیفَ تَصفُو فِکرَةُ مَن یَستَدیِمُ الشِّبَعَ؟! ؛
چگونه بسامان می‌شود اندیشه کسی که همیشه سیر است؟!
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6975

حدیث144

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا أرادَ اللّه‌ُ سُبحانَهُ صَلاحَ عَبدٍ ألهَمَهُ قِلَّةَ الکَلامِ وَ قِلَّةَ الطَّعامِ وَ قِلَّةَ المَنامِ؛
هرگاه خداوند صلاح بنده‌ای را بخواهد ، کم‌گویی ، کم‌خوری و کم‌خوابی را در دلش می‌اندازد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4117

حدیث145

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکُم وَ البِطنَةَ فَإنَّها مَقساةٌ لِلقَلبِ مَکسَلَةٌ عَنِ الصَّلاةِ وَ مَفسَدَةٌ لِلجَسَدِ ؛
زنهار از پُریِ شکم ؛ زیرا موجب سختْ‌دلی ، کاهلی در نماز و تباهی بدن می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2742

حدیث146

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إدمانُ الشَّبَعِ یُورِثُ أنواعَ الوَجَعِ ؛
پیوسته پُر بودن شکم ، دردهای گوناگون در پی دارد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1363

حدیث147

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا التّینَ الرَّطبَ وَالیابِسَ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی الجِماعِ ، ویَقطَعُ البَواسیرَ ، ویَنفَعُ مِنَ النِّقرِسِ والإبرِدَةِ ؛
انجیر تازه و خشک بخورید؛ چرا که بر قدرت همبستری می‌افزاید، بواسیر را ریشه کن می‌کند و برای درمان نِقرِس و سردیِ مزاج، سودمند است .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 186 ، حدیث 6

حدیث148

امام علی علیه‌السلام :
أکلُ التّینِ یُلَیِّنُ السُّدَدَ وهُوَ نافِعٌ لِرِیاحِ القولَنجِ ، فَأَکثِروا مِنهُ بِالنَّهارِ ، وکُلوهُ بِاللَّیلِ ، ولا تُکثِروا مِنهُ؛
خوردن انجیر ، انسدادها را نرم می‌کند و برای بادهای قولنج، سودمند است. در روز ، از آن فراوان بخورید و آن را در شب هم بخورید؛ امّا فراوان، نه.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 186 ، حدیث 3

حدیث149

امام رضا علیه‌السلام :
التّینُ یَذهَبُ بِالبَخَرِ ، ویَشُدُّ العَظمَ ، ویَذهَبُ بِالدّاءِ حَتّی لا یُحتاجَ مَعَهُ إلی دَواءٍ ؛
انجیر، بوی بد دهان را می‌برد، استخوان‌ها را استحکام می‌بخشد، درد را می‌برد و با وجود آن، دیگر به دارویی نیاز نیست .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 376 ، حدیث 1252

حدیث150

کُلُوا البَصَلَ ؛ فَإِنَّ فیهِ ثَلاثَ خِصالٍ : یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَشُدُّ اللِّثَةَ ، ویَزیدُ فِی الماءِ وَالجِماعِ ؛
پیاز بخورید؛ چرا که سه ویژگی دارد : بوی دهان را خوش می‌سازد ، لثه را استحکام می‌بخشد و آب و توان آمیزش را افزون می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 374 ، حدیث 3

حدیث151

امام صادق علیه‌السلام :
البَصَلُ یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَشُدُّ الظَّهرَ ، ویُرِقُّ البَشَرَةَ ؛
پیاز ، دهان را خوش‌بو می‌کند ، پشت را قوی می‌سازد و پوست را نرمی می‌دهد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 374 ، حدیث 4

حدیث152

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا دَخَلتُم بَلدَةً وَبیئاً فَخِفتُم وَباءَها ، فَعَلَیکُم بِبَصَلِها ؛ فَإِنَّهُ یُجلِی البَصَرَ ، ویُنَقِّی الشَّعرَ ، ویَزیدُ فی ماءِ الصُّلبِ ، ویَزیدُ فِی الخُطی ، ویَذهَبُ بِالحَمَاَ- وهُوَ السَّوادُ فِی الوَجهِ - وَالإِعیاءِ أیضاً ؛
هر گاه وارد آبادی وبا زده‌ای شدید و از وبای آن ترسیدید، از پیاز آن جا بخورید ؛ زیرا که آن ، چشم را جلا می‌دهد ، مو را پاکیزه می‌گرداند ، آب کمر را زیاد می‌کند ، گام‌ها را سرعت می‌بخشد ، تیرگی چهره را می‌بَرَد و خستگی را نیز می‌زداید .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 252 ، حدیث 21

حدیث153

امام صادق علیه‌السلام :
الکُمَّثری یَدبَغُ المَعِدَةَ ویُقَوّیها ، هُوَ وَالسَّفَرجَلُ سَواءٌ ، وهُوَ عَلَی الشِّبَعِ أنفَعُ مِنهُ عَلَی الرِّیقِ ، ومَن أصابَهُ طَخاءٌ فَلیَأکُلهُ - یَعنی عَلَی الطَّعامِ - ؛
گلابی، معده را می‌پالاید و تقویت می‌کند و با بِهْ ، همگون است. خوردنش روی غذا سودمندتر است تا چاشت‌ناخورده . هر کس هم که احساس سنگینی می‌کند، از آن [بر روی غذا] بخورد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 379 ، حدیث 1266

حدیث154

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُوا الکُمَّثری ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو القَلبَ ، ویُسَکِّنُ أوجاعَ الجَوفِ بِإِذنِ‌اللّه‌ِ تَعالی؛
گلابی بخورید ، که به اذن خداوند متعال ، دل را جلا می‌دهد و دردهای درون را تسکین می‌بخشد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 358 ، حدیث 1

حدیث155

امام علی علیه‌السلام :
الکُمَّثری یَجلُو القَلبَ ، ویُسَکِّنُ أوجاعَ الجَوفِ ؛
گلابی ، قلب را جلا می‌دهد و دردهای درون را تسکین می‌بخشد .
الخصال ، صفحه 632 ، حدیث 10

حدیث156

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الکُمَّثری یُحیِی القَلبَ ؛
گلابی ، قلب را زنده می‌سازد .
مستدرک الوسائل ، جلد 16 ، صفحه 405 ، حدیث 20345

حدیث157

امام صادق علیه‌السلام :
کُلِ الفُجلَ ؛ فَإِنَّ فیهِ ثَلاثَ خِصالٍ : وَرَقُهُ یَطرُدُ الرِّیاحَ ، ولُبُّهُ یُسَربِلُ البَولَ ، وأصلُهُ یَقطَعُ البَلغَمَ ؛
تُرُب بخور ؛ چرا که در آن ، سه ویژگی است : برگش بادها را دور می‌کند ، قسمت میانی‌اش پیشاب را جامه می شود و بیخش بلغم را از میان می‌بَرَد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 371 ، حدیث 1 ،

حدیث158

امام صادق علیه‌السلام :
الإِجّاصُ عَلَی الرِّیقِ ؛ یُسَکِّنُ المِرارَ ، إلاّ أنَّهُ یُهَیِّجُ الرِّیاحَ ؛
آلو در حالت ناشتا تلخه را فرو می‌نشاند، هر چند که بادها را نیز تحریک می‌کند .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 136 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 189

حدیث159

امام صادق علیه‌السلام :
ما مِن أحَدٍ إلاّ وفیهِ عِرقٌ مِنَ الجُذامِ ، فَکُلُوا الشَّلجَمَ فی زَمانِهِ یَذهَب بِهِ عَنکُم .
هیچ کس نیست، مگر این که در او رگی از جذام وجود دارد. شلغم را در فصل آن بخورید تا این رگ را از شما ببَرد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 220

حدیث160

امام صادق علیه‌السلام
فی ذِکرِ خَواصِّ البِطّیخِ: یُذیبُ الحَصی فِی المَثانَةِ ؛
درباره ویژگی‌های خربزه: سنگ را در مثانه ، ذوب می‌کند .
الخصال ، صفحه 443 ، حدیث 36

حدیث161

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَفَکَّهوا بِالبِطّیخِ ؛ فَإِنَّها فاکِهَةُ الجَنَّةِ ، وفیها ألفُ بَرَکَةٍ وألفُ رَحمَةٍ ، وأکلُها شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ؛
نیاز خود به میوه را با خربزه برآورید ؛ چرا که میوه بهشت است ، در آن ، هزار برکت و هزار رحمت است و خوردنش شفای هر درد است .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، ص8 و بحار الأنوار ، ج62 ، ص296

حدیث162

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالبِطّیخِ ؛ فَإِنَّ فیهِ عَشرَ خِصالٍ : هُوَ طَعامٌ ، وشَرابٌ ، واُشنانٌ ، ورَیحانٌ ، ویَغسِلُ المَثانَةَ ، ویَغسِلُ البَطنَ ، ویُکثِرُ ماءَ الظَّهرِ ، ویَزیدُ فِی الجِماعِ ، ویَقطَعُ البُرودَةَ ، ویُنَقِّی البَشَرَةَ ؛
بر شما باد خوردن خربزه؛ چرا که در آن، ده ویژگی است: غذاست، آب است، شستشو دهنده است ، خوش‌بو کننده است، مثانه را می‌شوید، شکم را می‌شوید، آب کمر را فراوان می‌سازد، بر نیروی همبستری می‌افزاید، سردی مزاج را از میان می‌بَرَد، و پوست را تمیز می‌کند.
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، ص 8 و بحار الأنوار ، ج 62 ، ص 297

حدیث163

امام صادق علیه‌السلام :
أکثِروا مِنَ الباذَنجانِ عِندَ جِدادِ النَّخلِ ؛ فَإِنَّهُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ، ویَزیدُ فی بَهاءِ الوَجهِ ، ویُلَیِّنُ العُروقَ ، ویَزیدُ فی ماءِ الصُّلبِ؛
در هنگام خرماچینی ، فراوان بادنجان (بادمجان) بخورید؛ چرا که شفای هر درد است ، بر روشنیِ چهره می‌افزاید ، رگ‌ها را نرم می‌کند و آب کمر (نیروی جنسی) را افزون می‌سازد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 398 ، حدیث 1355

حدیث164

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا طَبَختُم فَأَکثِرُوا القَرعَ ؛ فَإِنَّهُ یَسُرُّ قَلبَ الحَزینِ .
اگر خواستید چیزی بپزید ، از کدو زیاد بهره بجویید؛ چرا که دلِ اندوهگین را شاد می‌کند .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 383 ، حدیث 1285

حدیث165

کُلُوا الیَقطینَ فَلَو عَلِمَ اللّه‌ُ أنَّ شَجَرَةً أخَفُّ مِن هذِهِ لَأَنبَتَها عَلی أخی یونُسَ علیه‌السلام .
إذَا اتَّخَذَ أحَدُکُم مَرَقا فَلیُکثِر فیهِ مِنَ الدُّبّاءِ ، فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی الدِّماغِ وفِی العَقلِ ؛
کدو بخورید، که اگر خداوند می‌دانست درختی سبُک‌تر از این وجود دارد ، آن را برای برادرم یونس می‌رویانْد.
هرگاه کسی از شما خورشی می‌سازد ، در آن کدوی بسیار بریزد ؛ چرا که آن مغز و عقل را می‌افزاید.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 383 ، حدیث 1283

حدیث166

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالقَرعِ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی العَقلِ ، ویُکَبِّرُ الدِّماغَ ؛
بر شما باد کدو؛ چرا که عقل را افزون سازد و مغز را بزرگ می‌کند.
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 44 ، حدیث 28276

حدیث167

امام صادق علیه‌السلام :
شَکا نَبیٌّ مِن الأنبیاءِ إلی اللّه الغَمَّ ، فأمَرهُ بأکْلِ العِنَبِ ؛
یـکـی از پـیامبران از غـم و اندوه به درگاه خداوند شکوه کرد ؛ خداوند به او دستور داد انگور تناول کند .
المحاسن : 2 / 362 / 2262

حدیث168

امام صادق علیه‌السلام :
أکلُ الجَزَرِ یُسَخِّنُ الکُلیَتَینِ ، ویُقیمُ الذَّکَرَ ؛
خوردن زردک ، کلیه‌ها را گرم می‌کند و آلت را راست می‌گرداند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 372 ، حدیث 1

حدیث169

امام صادق علیه‌السلام :
الجَزَرُ أمانٌ مِنَ القولَنجِ وَالبَواسیرِ ، ویُعینُ عَلَی الجِماعِ ؛
زردک، مایه ایمنی از قولنج و بواسیر است و توانِ نزدیکی را تقویت می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 372 ، حدیث 2

حدیث170

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا أکَلتُمُ القِثّاءَ فَکُلوهُ مِن أسفَلِهِ ؛
به هنگام خوردنِ خیار ، آن را از ته بخورید .
الفردوس ، جلد 1 ، صفحه 274 ، حدیث 1069

حدیث171

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالقِثّاءِ ؛ فَإِنَّ اللّه‌َ تَعالی جَعَلَ فیهِ الشِّفاءَ مِن کُلِّ داءٍ؛
بر شما باد خیار ؛ چرا که خداوند متعال ، درمان هر دردی را در آن نهاده است .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 45 ، حدیث 28281

حدیث172

امام صادق علیه‌السلام :
أکلُ البِطّیخِ عَلَی الرِّیقِ یورِثُ الفالِجَ ؛
خوردن خربزه در ناشتا ، سست‌اندامی می‌آورد .
الخصال ، صفحه 443 ، حدیث 36 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ،

حدیث173

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِنِ امرَأَةٍ حامِلَةٍ أکَلَتِ البِطّیخَ ، إلاّ یَکونُ مَولودُها حَسَنَ الوَجهِ وَالخُلُقِ ؛
هیچ زن بارداری نیست که خربزه بخورد ، مگر این که نوزادش خوش‌چهره و خوش‌خوی خواهد شد .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، ص10 و بحار الأنوار ، ج62 ، ص299

حدیث174

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
البِطّیخُ قَبلَ الطَّعامِ یَغسِلُ البَطنَ غَسلاً ، ویَذهَبُ بِالدّاءِ أصلاً ؛
خربزه پیش از غذا ، شکم را کاملاً می‌شوید و بیماری را از ریشه می‌کَند .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 46 ، حدیث 28287 .

حدیث175

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا التّینَ الرَّطبَ وَالیابِسَ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی الجِماعِ ، ویَقطَعُ البَواسیرَ ، ویَنفَعُ مِنَ النِّقرِسِ والإبرِدَةِ ؛
انجیر ، تازه و خشک ، بخورید ؛ چرا که بر قدرت همبستری می‌افزاید ، بواسیر را ریشه کن می‌کند و برای درمان نِقرِس و سردیِ مزاج ، سودمند است .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 377 ، حدیث 1254

حدیث176

امام صادق علیه‌السلام :
أکلُ الباقِلّی یُمَخِّخُ السّاقَینِ ، ویَزیدُ فِی الدِّماغِ ، ویُوَلِّدُ الدَّمَ الطَّرِیَّ ؛
خوردن باقلا ، استخوان‌های ساق را تراکم درونی می‌دهد ، توانِ مغز را افزون می‌سازد و خون تازه تولید می‌کند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 344 ، حدیث 1

حدیث177

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُوا الباقِلّی بِقِشرِهِ ؛ فَإِنَّهُ یَدبَغُ المَعِدَةَ؛
باقلا را با پوستش بخورید ؛ چرا که معده را پاک می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 344 ، حدیث 3 .

حدیث178

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ فولَةً بِقِشرِها ، أخرَجَ اللّه‌ُ عز و جل مِنهُ مِنَ الدّاءِ مِثلَها ؛
هر کس یک دانه باقلا را با پوست آن بخورد ، خداوند عز و جل به همان اندازه ، بیماری را از درون او بیرون می‌برد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 397 ، حدیث 1346

حدیث179

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا السَّفَرجَلَ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی الذِّهنِ ؛
بِه بخورید؛ چرا که ذهن را افزون می‌کند.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 374 ، حدیث 1243

حدیث180

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا السَّفَرجَلَ وتَهادَوه بَینَکُم ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ المَوَدَّةَ فِی القَلبِ ؛
بِهْ بخورید و به همدیگر هدیه دهید؛ چرا که چشم را جلا می‌دهد و دوستی را در دل می‌رویانَد.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 176 ، حدیث 37

حدیث181

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکلُ السَّفَرجَلِ یُذهِبُ ظُلمَةَ البَصَرِ؛
خوردن بِهْ، تیرگی چشم را از میان می‌بَرَد .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، صفحه 8 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 296

حدیث182

امام صادق علیه‌السلام :
عَلَیکَ بِأَکلِ السَّفَرجَلِ الحُلوِ مَعَ حَبِّهِ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی الضَّعفَ ، ویُطَیِّبُ المَعِدَةَ ، ویُزَکِّی المَعِدَةَ ؛
بر تو باد خوردن بِه شیرین با دانه‌هایش ؛ چرا که قلب ضعیف را تقویت می‌کند ، معده را می‌پالاید و معده را پاک می‌سازد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 176 ، حدیث 36

حدیث183

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا السَّفَرجَلَ ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو الفُؤادَ . وما بَعَثَ اللّه‌ُ نَبِیّا إلاّ أطعَمَهُ مِن سَفَرجَلِ الجَنَّةِ ، فَیَزیدُ فیهِ قُوَّةَ أربَعینَ رَجُلاً ؛
بِهْ بخورید که دل را جلا می‌دهد . خداوند ، هیچ پیامبری را برنگزیده ، مگر این که از بِهِ بهشت به او خورانده و نیروی چهل مرد را به او افزوده است .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 373 ، حدیث 1242

حدیث184

امام علی علیه‌السلام :
أکلُ السَّفَرجَلِ یَزیدُ فی قُوَّةِ الرَّجُلِ ویَذهَبُ بِضَعفِهِ ؛
خوردن بِهْ ، بر نیروی مرد می‌افزاید و سستیِ او را می‌برد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 175 ، حدیث 35

حدیث185

امام علی علیه‌السلام :
أکلُ السَفَرجَلِ قُوَّةٌ لِلقَلبِ الضَّعیفِ ، ویُطَیِّبُ المَعِدَةَ ، ویَزیدُ فی قُوَّهِ‌الفُؤادِ ، ویُشَجِّعُ الجَبانَ ، ویُحَسِّنُ الوَلَدَ ؛
خوردن بِهْ ، نیرویی برای قلبی است که ضعیف شده باشد ، معده را پاک می‌کند ، بر توانِ دل می‌افزاید ، ترسو را دلیر می‌کند و فرزند را نکو می‌سازد .
الخصال ، صفحه 612 ، حدیث 10

حدیث186

امام باقر علیه‌السلام :
السَفَرجَلُ یَذهَبُ بِهَمِّ الحَزینِ؛
به، اندوه اندوهگین را از میان می‌برد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 176 ، حدیث 37

حدیث187

عن طلحة بن زید عن الإمام الصادق علیه‌السلام :
إنَّ فِی السَّفَرجَلِ خَصلَةً لَیسَت فی سائِرِ الفَواکِهِ .
قُلتُ : وما ذاکَ یَابنَ رَسولِ اللّه‌ِ؟
قالَ : یُشَجِّعُ الجَبانَ ، هذا وَاللّه‌ِ مِن عِلمِ الأَنبِیاءِ - صَلَواتُ اللّه‌ِ عَلَیهِم أجمَعینَ - ؛
به نقل از طلحة بن زید: امام صادق علیه‌السلام فرمودند: در بِهْ ، ویژگی‌ای است که در دیگر میوه‌ها نیست.
پرسیدم: ای پسر پیامبر خدا ! آن چیست؟
فرمودند: ترسو را دلیر می‌کند . به خداوند سوگند، این ، از دانش پیامبران - که درودهای خداوند بر تمامی آنان باد - است .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، ص136 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 176 ، حدیث 36

حدیث188

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا السَّفَرجَلَ عَلَی الرِّیقِ ؛ فَإِنَّهُ یُذهِبُ وَغَرَ الصَّدرِ؛
ناشتا بِهْ بخورید ؛ چرا که حرارت سینه را از میان می‌برد .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 40 ، حدیث 28259

حدیث189

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أکَلَ سَفَرجَلَةً عَلَی الرِّیقِ ، طابَ ماؤُهُ ، وحَسُنَ وَلَدُهُ؛
هر کس ناشتا یک بِهْ بخورد، نطفه‌اش پاکیزه می‌شود و فرزندش نیکو می‌گردد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 357 ، حدیث 3

حدیث190

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُوا الاُترُجَّ بَعدَ الطَّعامِ ؛ فَإِنَّ آلَ مُحَمَّدٍ علیهم‌السلام یَفعَلونَ ذلِکَ ؛
تُرُنج را پس از غذا بخورید ؛ چرا که خاندان محمّد صلی الله علیه و آله و سلّم چنین می‌کنند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 360 ، حدیث 3

حدیث191

امام رضا علیه‌السلام :
أکلُ الاُترُجِّ بِاللَّیلِ ، یَقلِبُ العَینَ ، ویورِثُ الحَوَلَ ؛
خوردن تُرُنج در شب ، چشم را برمی‌گرداند و کژچشمی به جای می‌گذارد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 27 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث192

امام رضا علیه‌السلام :
الخُبزُ الیابِسُ یَهضِمُ الاُترُجَّ ؛
نان خشک ، تُرُنج را هضم می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 360 ، حدیث 4 .

حدیث193

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُوا الرُّمّانَ المُزَّ بِشَحمِهِ ؛ فَإِنَّهُ دِباغٌ لِلمَعِدَةِ ؛
انار مَلَس را با پیه آن بخورید؛ چرا که معده را پاک می‌کند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 354 ، حدیث 13

حدیث194

امام رضا علیه‌السلام :
مُصَّ مِنَ الرُّمّانِ الإِملیسِیَّ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی النَّفسَ ، ویُحیِی الدَّمَ؛
آب انار مَلَس بِمَک ؛ زیرا انسان را قوی می‌کند و خون را زنده می‌سازد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 320

حدیث195

عَلَیکُم بِالرُّمّانِ الحُلوِ فَکُلوهُ ؛ فَإِنَّهُ لَیسَت مِن حَبَّةٍ تَقَعُ فی مَعِدَةِ مُؤمِنٍ إلاّ أبادَت داءً ، وأطفَأَت شَیطانَ الوَسوَسَهِ عَنهُ؛
بر شما باد انار شیرین . آن را بخورید ؛ چرا که هیچ دانه‌ای از آن به معده مؤمنی در نمی‌آید ، مگر این که بیماری‌ای از آن ریشه‌کن می‌کند و شیطانِ وسوسه را از او دور می‌سازد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 354 ، حدیث 10 .

حدیث196

امام صادق علیه‌السلام :
أربَعَةٌ یَعدِلنَ الطَّبائِعَ : الرُّمّانُ السّورانِیُّ ، والبُسرُ المَطبوخُ ، وَالبَنَفسَجُ ، وَالهِندَباءُ ؛
چهار چیز ، طبع را اعتدال می‌بخشد : انار سورانی ، خرمای نارس پخته‌شده ، بنفشه ، و کاسنی .
الخصال ، صفحه 249 ، حدیث 113

حدیث197

امام عسکری علیه‌السلام :
کُلِ الرُّمّانَ بَعدَ الحِجامَةِ رُمّانا حُلوا ؛ فَإِنَّهُ یُسَکِّنُ الدَّمَ ، ویُصَفِّی الدَّمَ فِی الجَوفِ؛
پس از حجامت، انار بخور، اناری شیرین؛ چرا که خون را فرو می‌نشاند و خون را در درون، تصفیه می‌کند .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 59 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 123 ، حدیث 52

حدیث198

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُوا الرُّمّانَ بِشَحمِهِ ؛ فَإِنَّهُ یَدبَغُ المَعِدَةَ ، ویَزیدُ فِی الذِّهنِ ؛
انار را با پیه آن بخورید؛ چرا که معده را می‌پالاید و ذهن را افزون می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 354 ، حدیث 12

حدیث199

امام علی علیه‌السلام :
کُلُوا الرُّمّانَ بِشَحمِهِ ؛ فَإِنَّهُ دِباغُ المَعِدَةِ ، وما مِن حَبَّةٍ استَقَرَّت فی مَعِدَةِ امرِئٍ مُسلِمٍ إلاّ أنارَتها ونَفَتِ الشَّیطانَ وَالوَسوَسَةَ عَنها أربَعینَ صَباحاً ؛
انار را با پیه آن بخورید؛ چرا که معده را پاک می‌کند . و هیچ دانه‌ای [از انار] در معده انسانی مسلمان ، جای نمی‌گیرد ، مگر این که آن را روشن می‌سازد و تا چه ل پگاه ، شیطان و وسوسه را از آن دور می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 156 ، حدیث 8

حدیث200

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الرُّمّانَ بِقِشرِهِ ؛ فَإِنَّهُ دِباغُ البَطنِ؛
انار را با پیه آن بخورید؛ چرا که شست‌وشو دهنده معده است .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 356 ، حدیث 2236

حدیث201

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا السَّفَرجَلَ وتَهادَوه بَینَکُم ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ المَوَدَّةَ فِی القَلبِ؛
بهْ بخورید و به همدیگر هدیه دهید؛ چرا که چشم را جلا می‌دهد و دوستی را در دل می‌رویانَد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 372 ، حدیث 1230

حدیث202

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم:
- فی خَواصِّ التَّمرِ البَرنِیِّ: هذا جَبرَئیلُ یُخبِرُنی أنَّ فی تَمرَتِکُم هذِهِ تِسعَ خِصالٍ : . . . وتَزیدُ فِی السَّمعِ وَالبَصَرِ . . .؛
- درباره خواص خرمای بَرْنی -: این جبرئیل است که به من خبر می‌دهد که در این خرمایتان هفت ویژگی است : ... و بر شنوایی و بینایی‌تان می‌افزاید.
المحاسن، ج1، ص76، ح37

حدیث203

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِاللُّبانِ ؛ فَإِنَّهُ یَمسَحُ الحَرَّ عَنِ القَلبِ . . . ویَجلُو البَصَرَ ، ویُذهِبُ النِّسیانَ ؛
بر شما باد کُنْدُر؛ چرا که گرمازدگی را از قلب می‌زداید... و دیده را جلا می‌دهد و فراموشی را از میان می‌بَرَد.
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، صفحه 6 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 294

حدیث204

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ الفاکِهَةَ وبَدَأَ بِبِاسمِ اللّه‌ِ ، لَم تَضُرَّهُ ؛
هر کس میوه بخورد و این خوردن را با نام خدا آغاز کند ، میوه به او زیانی نمی‌رساند .
مستدرک الوسائل ، جلد 16 ، صفحه 461 ، حدیث 20547

حدیث205

امام علی علیه‌السلام :
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم إذا رَأَی الفاکِهَةَ الجَدیدَةَ قَبَّلَها ووَضَعَها عَلی عَینَیهِ وفَمِهِ ، ثُمَّ قالَ :
اللّهُمَّ کَما أرَیتَنا أَوَّلَها فی عافِیَةٍ ، فَأَرِنا آخِرَها فی عافِیَةٍ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم، چون میوه‌ای نو می‌دیدند ، آن را می‌بوسید ند و بر روی چشمان و دهانشان می‌نهادند و سپس می‌گفتند:خداوندا ! چنان که آغاز این را در عافیت به ما نشان دادی ، پایان آن را نیز در عافیت به ما بنمایان.
الأمالی للصدوق ، صفحه 338 ، حدیث 396

حدیث206

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالفاکِهَةِ فی إقبالِها؛ فَإِنَّها مَصَحَّةٌ لِلأَبدانِ مَطرَدَةٌ لِلأَحزانِ، وألقوها فی إدبارِها ؛ فَإِنَّها داءُ الأَبدانِ ؛
بر شما باد میوه در هنگام روی کردنش؛ چرا که در این هنگام، مایه: سلامت تن و از میان رفتن اندوه است. نیز آن را در هنگام پشت کردن وا گذارید؛ که در این هنگام، دردی برای تن است.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 296

حدیث207

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الثِّمارَ وِتراً لا یَضُرُّ ؛
میوه‌ها را جدا جدا بخورید تا زیان نرساند .
جامع الأحادیث للقمّی ، صفحه 108 و دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 138

حدیث208

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الرُّمّانُ سَیِّدُ الفاکِهَةِ ، ومَن أکَلَ رُمّانَةً أغضَبَ شَیطانَهُ أربَعینَ صَباحا؛
انار ، مِهتر همه میوه‌هاست و هر کس یک انار بخورد، چهل پگاه، شیطان خویش را به خشم می‌آورد .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 359 ، حدیث 2249

حدیث209

امام صادق علیه‌السلام :
أطعِموا مَحمومیکُمُ التُّفّاحَ ؛ فَما مِن شَیءٍ أنفَعَ مِنَ التُّفّاحِ ؛
به تبداران خود، سیب بدهید؛ چرا که هیچ چیز، سودمندتر از سیب نیست .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 357 ، حدیث 10

حدیث210

التُّفّاحُ یُفَرِّجُ المَعِدَةَ . وقال : کُلِ التُّفّاحَ ؛ فَإِنَّهُ یُطفِئُ الحَرارَةَ ، ویُبَرِّدُ الجَوفَ ، ویَذهَبُ بِالحُمّی .
وفی حَدیثٍ آخَرَ : یَذهَبُ بِالوَباءِ ؛
به نقل از اسحاق بن مطهّر ، از امام صادق علیه‌السلام: سیب، معده را گشایش می‌دهد .
همچنین فرمودند : سیب بخور؛ چرا که حرارت را فرو می‌نشاند، درون را سرد می‌کند و تب را می‌بَرد .
در حدیث دیگری است که فرمودند : وبا را از میان می‌برد .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 368 ، حدیث 2284

حدیث211

امام کاظم علیه‌السلام :
التُّفّاحُ یَنفَعُ مِن خِصالٍ عِدَّةٍ : مِنَ السَّمِّ ، وَالسِّحرِ ، وَاللَّمَمِ یَعرِضُ مِن أهلِ الأَرضِ ، وَالبَلغَمِ الغالِبِ ، ولَیسَ شَیءٌ أسرَعَ مِنهُ مَنفَعَةً ؛
سیب، برای درمان چند چیز سودمند است : مسمومیت ، سِحر ، جنونی که از زمینیان پیش می‌آید، و بلغمی که چیره شده باشد. هیچ چیز منفعتش سریع‌تر از این نیست .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 355 ، حدیث 2

حدیث212

امام صادق علیه‌السلام :
التُفّاحُ نَضوحُ المَعِدَةِ؛
سیب ، پالاینده و خوش‌بو کننده معده است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 355 ، حدیث 1

حدیث213

امام علی علیه‌السلام :
کُلُوا التُّفّاحَ ؛ فَإِنَّهُ یَدبَغُ المَعِدَةَ ؛
سیب بخورید ، که معده را می‌پالاید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 357 ، حدیث 11

حدیث214

امام صادق علیه‌السلام :
لَو یَعلَمُ النّاسُ ما فِی التُّفّاحِ ما داوَوا مَرضاهُم إلاّ بِهِ ، ألا وإنَّهُ أسرَعُ شَیءٍ مَنفَعَةً لِلفُؤادِ خاصَّةً ، وإنّهُ نَضوحُهُ ؛
اگر مردم می‌دانستند در سیب چیست، بیمارانشان را جز به آن درمان نمی‌کردند. بدانید که سیب، به ویژه، سودمندترین چیز برای قلب و مایه شست‌وشوی آن است.
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 135 و الکافی ، جلد 6 ، صفحه 357 ، حدیث 10

حدیث215

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أربَعَةٌ تَزیدُ فِی العُمُرِ : . . . وأکلُ التُّفّاحِ بِالأَسحارِ؛
چهار چیز ، عمر را می‌افزاید : ... و خوردن سیب در سحرگاهان .
المواعظ العددیّة ، صفحه 211

حدیث216

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا التُّفّاحَ عَلَی الرِّیقِ ؛ فَإِنَّهُ نَضوحُ المَعِدَةِ؛
سیب را ناشتا بخورید؛ چرا که تمیزکننده معده است .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 375 ، حدیث 1248 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 177 ، حدیث 37

حدیث217

امام باقر علیه‌السلام :
إذا أرَدتَ أکلَ التُّفّاحِ فَشُمَّهُ ثُمَّ کُلهُ ؛ فَإِنَّکَ إذا فَعَلتَ ذلِکَ أخرَجَ مِن جَسَدِکَ کُلَّ داءٍ وغائِلَةٍ ، ویُسَکِّنُ ما یوجَدُ مِن قِبَلِ الأَرواحِ کُلِّها؛
هنگامی که خواستی سیب بخوری ، آن را ببوی و سپس بخور . اگر این کار را انجام دادی ، هر درد و عارضه‌ای از تنت بیرون می‌رود و همه آنچه از سوی ارواح، در انسان ایجاد می‌شود، فرو می‌نشیند.
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 135 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 175 ، حدیث 33

حدیث218

امام علی علیه‌السلام :
أکلُ الجَوزِ فی شِدَّةِ الحَرِّ یُهَیِّجُ الحَرَّ فِی الجَوفِ ، ویُهَیِّجُ القُروحَ عَلَی الجَسَدِ ، وأکلُهُ فِی الشِّتاءِ ؛ یُسَخِّنُ الکُلیَتَینِ ، ویَدفَعُ البَردَ ؛
خوردن گردو در گرمای شدید، حرارت را در بدن بر می‌انگیزد و زخم‌های تن را تحریک می‌کند ؛ امّا خوردن آن در زمستان ، کلیه‌ها را گرم می‌کند و سرما را می‌رانَد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 340 ، حدیث 1

حدیث219

امام کاظم علیه‌السلام :
مَن تَغَیَّرَ عَلَیهِ ماءُ ظَهرِهِ ، یَنفَعُ لَهُ اللَّبَنُ الحَلیبُ بِالعَسَلِ ؛
هر کس آبِ کمرش بر وی دیگرگون شود ، شیر تازه با عسل برایش سودمند است .
مکارم الأخلاق ، ج1 ، ص358 ، ح1164 و بحارالأنوار ، ج66 ، ص290 ، ح2

حدیث220

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الزَّیتَ ، وَادَّهِنوا بِالزَّیتِ ؛ فَإِنَّهُ مِن شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ ؛
زیتون بخورید و خود را با روغن زیتون چرب کنید ؛ چرا که آن ، از درختی خجسته است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 331 ، حدیث 1

حدیث221

امام صادق علیه‌السلام :
نِعمَ اللُّقمَةُ الجُبنُ ؛ یُطَیِّبُ الشَّربَةَ ، ویَهضِمُ ما قَبلَهُ ، ویُمرِئُ ما بَعدَهُ؛
پنیر، چه نیکو لقمه‌ای است! نوشیدن انسان را خوش‌بو می‌سازد، آنچه را پیش از آن هست، هضم می‌کند و آنچه را پس از آن باشد، دوست‌داشتنی می‌سازد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 105 ، حدیث 10

حدیث222

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الجُبنَ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ النُّعاسَ ، ویَهضِمُ الطَّعامَ؛
پنیر بخورید ؛ چرا که خواب می‌آورد و غذا را هضم می‌کند .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، صفحه 11 و بحارالأنوار ، جلد 62 ، صفحه 300

حدیث223

امام صادق علیه‌السلام :
الجُبنُ وَالجَوزُ إذَا اجتَمَعا فی کُلِّ واحِدٍ مِنهُما شِفاءٌ ، وإنِ افتَرَقا کانَ فی کُلِّ واحِدٍ مِنهُما داءٌ ؛
پنیر و گردو، چون با هم یک‌جا جمع شوند، در هر یک از آنها درمان است ؛ امّا اگر از هم جدا شوند ، در هر یک از آنها درد است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 340 ، حدیث 2

حدیث224

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِنِ امرَأَةٍ حامِلَةٍ أکَلَتِ البِطّیخَ بِالجُبنِ إلاّ یَکونُ مَولودُها حَسَنَ الوَجهِ وَالخُلُقِ ؛
هیچ زن بارداری نیست که خربزه با پنیر بخورد ، مگر آن‌که کودکش خوش‌روی و خوش‌خوی شود .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 299

حدیث225

امام صادق علیه‌السلام :
السَّمنُ ما دَخَلَ جَوفا مِثلُهُ ، وإنَّنی لَأَکرَهُهُ لِلشَّیخِ ؛
روغن حیوانی ، چیزی است که همانند آن ، به بدن درنیامده است ؛ امّا من آن را برای پیر ، ناخوشایند می‌دانم .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 335 ، حدیث 6

حدیث226

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ لُقمَةً سَمینَةً نَزَلَ مِثلُها مِنَ الدّاءِ مِن جَسَدِهِ ، ولَحمُ البَقَرِ داءٌ ، وسَمنُها شِفاءٌ ، ولَبَنُها دَواءٌ ، وما دَخَلَ الجَوفَ مِثلُ السَّمنِ ؛
هر کس یک لقمه چرب‌شده به روغن حیوانی بخورد ، به همان اندازه ، بیماری از تن او فرو می‌ریزد . گوشت گاو ، درد است و روغن آن ، شفا و شیرش نیز درمان . هیچ چیز ، همانند روغن گاو ، به بدن درنیامده است .
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 111 ، حدیث 365

حدیث227

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما أنزَلَ اللّه‌ُ مِن داءٍ إلاّ وقَد أنزَلَ لَهُ شِفاءً ، وفی ألبانِ البَقَرِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ؛
خداوند، هیچ دردی فرو نفرستاده، مگر این که برای آن، درمانی هم فرستاده است. در شیر گاو ، درمان هر درد هست .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 31 ، حدیث 2816

حدیث228

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِأَلبانِ البَقَرِ ؛ فَإِنَّها تَرُمُّ مِن کُلِّ شَجَرٍ ، وهُوَ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ؛
بر شما باد شیر گاو ؛ چرا که گاو از هر درختی می‌خورد و شیر آن ، درمانی برای هر درد است .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 294 ، حدیث 1967

حدیث229

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ فی . . . ألبانِها شِفاءً لِلذَّرِبَةِ بُطونُهُم؛
در شیر شتر ، شفای اسهال است .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 46 ، حدیث 28286

حدیث230

امام علی علیه‌السلام :
حَسوُ اللَّبَنِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ إلاَّ المَوتَ؛
نوشیدن شیر، شفایی برای هر درد است، مگر مرگ .
الخصال ، صفحه 636 ، حدیث 10

حدیث231

عن أبی الحسن الأصبهانی :
کُنتُ عِندَ أبی عَبدِاللّه‌ِ علیه‌السلام فَقالَ لَهُ رَجُلٌ وأنَا أسمَعُ : جُعِلتُ فِداکَ ! إنّی أجِدُ الضَّعفَ فی بَدَنی .
فَقالَ لَهُ : عَلَیکَ بِاللَّبَنِ ؛ فَإِنَّهُ یُنبِتُ اللَّحمَ ، ویَشُدُّ العَظمَ ؛
به نقل از ابو الحسن اصفهانی: نزد امام صادق علیه‌السلام بودم . در حالی که من نیز می‌شنیدم ، مردی به ایشان گفت : فدایت شوم ! من در بدنم احساس ضعف می‌کنم .
امام علیه‌السلام به او فرمودند : بر تو باد شیر؛ چرا که گوشت می‌رویاند و استخوان را استحکام می‌بخشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 336 ، حدیث 7

حدیث232

امام صادق علیه‌السلام :
ما وَجَدنا لِوَجَعِ الحَلقِ مِثلَ حَسوِ اللَّبَنِ؛
برای گلودرد، چیزی چون نوشیدن شیر نیافته‌ایم .
بحارالأنوار ، جلد 62 ، صفحه 182 ، حدیث 4

حدیث233

امام کاظم علیه‌السلام :
مَن تَغَیَّرَ عَلَیهِ ماءُ الظَّهرِ ، فَإِنَّهُ یَنفَعُ لَهُ اللَّبَنُ الحَلیبُ ، وَالعَسَلُ؛
هر کس که آب کمرش دیگرگون می‌شود، شیر تازه همراه با عسل برایش سودمند است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 337 ، حدیث 8

حدیث234

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالزَّبیبِ ؛ فَإِنَّهُ یَکشِفُ المِرَّةَ ، ویَذهَبُ بِالبَلغَمِ، ویَشُدُّ العَصَبَ ، ویَذهَبُ بِالإِعیاءِ، ویُحَسِّنُ الخُلُقَ، ویُطَیِّبُ النَّفسَ، ویَذهَبُ بِالغَمِّ ؛
بر شما باد مویز ، چرا که تلخه را می‌زداید ، بلغم را می‌بَرَد ، پِی را استحکام می‌دهد ، رنجیدگی و خستگی را از میان بر می‌دارد ، خوی را خوش می‌سازد ، دل را پاک و پیراسته می‌دارد و اندوه را می‌بَرَد.
الخصال ، صفحه 344 ، حدیث 9

حدیث235

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أدمَنَ أکلَ الزَّبیبِ عَلَی الرِّیقِ ، رُزِقَ الفَهمَ وَالحِفظَ وَالذِّهنَ ، ونَقَصَ مِنَ البَلغَمِ ؛
هر کس به خوردن مَویز در حالت ناشتا عادت کند ، فهم و حافظه و ذهن ، روزیِ او می‌شود و بلغمِ وی می‌کاهد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 271 ، حدیث 70

حدیث236

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ أن یَزیدَ فی حِفظِهِ فَلیَأکُل سَبعَ مَثاقیلَ زَبیبا بِالغَداةِ عَلَی الرّیقِ ؛
هر کس که می‌خواهد به حافظه‌اش افزوده شود، صبحگاهان در حالت ناشتا، هفت مثقال مویز بخورد.
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 36 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324

حدیث237

امام علی علیه‌السلام :
مَنِ اصطَبَحَ بِإِحدی وعِشرینَ زَبیبَةً حَمراءَ لَم یَمرَض إلاّ مَرَضَ المَوتِ إن شاءَ اللّه‌ُ؛
هر کس بیست و یک مویزِ سرخ را خورشِ خود بگیرد ، به خواست خداوند ، به هیچ بیماری‌ای مگر بیماری مرگ ، مبتلا نمی‌شود .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 351 ، حدیث 1

حدیث238

امام علی علیه‌السلام :
العَسَلُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ولا داءَ فیهِ ؛ یُقِلُّ البَلغَمَ ، ویَجلُو القَلبَ ؛
عسل ، شفای هر بیماری‌ای است و بیماری‌ای هم در آن نیست؛ بلغم را کم می‌کند و دل را جلا می‌دهد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 359 ، حدیث 1172

حدیث239

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أرادَ الحِفظَ ، فَلیَأکُلِ العَسَلَ ؛
هر کس حافظه می‌خواهد ، عسل بخورد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 358 ، حدیث 1167

حدیث240

امام رضا علیه السلام:
فِی العَسَلِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ . مَن لَعِقَ لعقَةَ عَسَلٍ عَلَی الرّیقِ یَقطَعُ البَلغَمَ ، ویَحسِمُ الصَّفرَةَ ، ویَمنَعُ المِرَّةَ السَّوداءَ ، ویُصَفِّی الذِّهنَ ، ویُجَوِّدُ الحِفظَ إذا کانَ مَعَ اللُّبانِ الذَّکَرِ؛
در عسل ، درمان هر دردی است. هر کس ناشتا یک قاشق عسل بخورد ، این عسل ، بلغم را پایان می‌دهد ، صفرا را فرو می‌نشانَد ، مانع از تلخه سیاه (سودا) می‌شود و ذهن را صفا می‌بخشد ، و اگر که همراه با کُندُر خورده شود ، حافظه را نکو می‌سازد.
الفقه المنسوب للإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 346 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 293 ، حدیث 16

حدیث241

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثٌ یَزِدنَ فِی الحِفظِ ویَذهَبنَ بِالبَلغَمِ : قِراءَةُ القُرآنِ ، وَالعَسَلُ ، وَاللُّبانُ .
سه چیز ، حافظه را افزون می‌کند و بلغم را از میان می‌بَرَد: قرائت قرآن ، عسل و کُندُر.
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 290 ، حدیث 3

حدیث242

عن عبد الرحمن بن الجهم :
شَکا ذَریحٌ المُحارِبیُّ قَراقِرَ فی بَطنِهِ إلی أبی عَبدِاللّه‌ِ علیه‌السلام ، فَقالَ : أتوجِعُکَ؟
قالَ : نَعَم .
قالَ : ما یَمنَعُکَ مِنَ الحَبَّةِ السَّوداءِ وَالعَسَلِ لَها؛
به نقل از عبد الرحمان بن جَهْم: ذریح محاربی ، نزد امام صادق علیه‌السلام ، اظهار کرد که شکم وی غُرغُر می‌کند . امام پرسیدند: آیا درد هم داری؟
گفت : آری.
فرمودند: چرا برای درمان آن ، از سیاه‌دانه و عسل ، بهره نمی‌جویی؟
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 100 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 177 ، حدیث 13

حدیث243

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما لِلنَّفساءِ عِندی شِفاءٌ مِثلُ الرُّطَبِ ، وما لِلمَریضِ مِثلُ العَسَلِ ؛
نزد من برای زن تازه‌زا ، درمانی همانند خرما و برای بیمار، درمانی همانند عسل وجود ندارد .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 44 ، حدیث 28279

حدیث244

امام علی علیه‌السلام :
العَسَلُ فیهِ شِفاءٌ ؛
در عسل ، درمان است .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 300 ، حدیث 1991

حدیث245

امام علی علیه‌السلام :
مَا استَشفَی المَریضُ بِمِثلِ شُربِ العَسَلِ ؛
بیمار ، به چیزی همانند خوردن عسل ، درمان نجسته است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 332 ، حدیث 5

حدیث246

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
نِعمَ الشَّرابُ العَسَلُ ؛ یَرعَی القَلبَ ، ویُذهِبُ بَردَ الصَّدرِ ؛
عسل ، چه خوب نوشیدنی‌ای است! قلب را مراقبت می‌کند و سردیِ سینه را از میان می‌برد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 358 ، حدیث 1168

حدیث247

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العَسَلُ شِفاءٌ ؛ یَطرُدُ الرّیحَ وَالحُمّی ؛
عسل ، شفایی است که باد و تب را دور می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 294 ، حدیث 19

حدیث248

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ دَفعَ الزُّکامِ فِی الشِّتاءِ أجمَعَ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ ؛
هر که می‌خواهد در همه زمستان از سرماخوردگی دور بماند ، هر روز ، سه لقمه شهد بخورد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 37 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324

حدیث249

امام هادی علیه‌السلام:
لَمّا سُئِلَ عَنِ الحُمَّی الغِبِّ الغالِبَةِ: یُؤخَذُ العَسَلُ وَالشّونیزُ ، ویُلعَقُ مِنهُ ثَلاثُ لَعقاتٍ ؛ فَإِنَّها تَنقَلِعُ ، وهُمَا المُبارَکانِ ، قالَ اللّه‌ُ تَعالی فِی العَسَلِ : خْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَ نُهُ فِیهِ شِفَآءٌ لِّلنَّاسِ ؛
هنگامی که درباره تبِ پیوسته یک روز در میان از ایشان پرسیدند: قدری عسل و شونیز (سیاه‌دانه) ، برداشته و سه لیسه انگشت از آن خورده شود . در این صورت ، تب ، ریشه‌کن خواهد شد ، و این هر دو ، مبارک هستند . خداوند متعال ، درباره عسل فرموده است : (از درونِ [شکم] آن (زنبور) ، شهدی که به رنگ‌های گوناگون است ، بیرون می‌آید . در آن ، برای مردم ، درمانی است) .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 51 عن أبی جعفر ، بحارالأنوار ، جلد 62 ، صفحه 100 ، حدیث 23

حدیث250

امام صادق علیه‌السلام:
مَن باتَ وفی جَوفِهِ سَمَکٌ لَم یَتبَعهُ بِتَمَراتٍ أو عَسَلٍ ، لَم یَزَل عِرقُ الفالِجِ یَضرِبُ عَلَیهِ حَتّی یُصبِحَ ؛
هر کس در حالی بخوابد که ماهی خورده و در پی آن ، چند خرما یا مقداری عسل نخورده است ، تا صبح ، رگِ سستْ‌اندامی بر او غلبه خواهد داشت.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 323 ، حدیث 1

حدیث251

امام رضا علیه‌السلام :
فِی العَسَلِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ . مَن لَعِقَ لَعقَةَ عَسَلٍ عَلَی الرِّیقِ یَقطَعُ البَلغَمَ ، ویَحسِمُ الصُّفرَةَ ، ویَمنَعُ المِرَّةَ السَّوداءَ ، ویُصَفِّی الذِّهنَ ، ویُجَوِّدُ الحِفظَ إذا کانَ مَعَ اللُّبانِ الذَّکَرِ ؛
در عسل ، درمان هر دردی است . هر کس ناشتا یک انگشت از آن را بلیسد ، این عسل ، بلغم [وی ]را پایان می‌دهد ، صفرا را فرو می‌نشانَد ، تلخه سیاه (زرداب) را مانع می‌شود ، ذهن را صفا می‌بخشد و اگر که همراه با کُنْدُر خورده شود ، حافظه را نکو می‌سازد.
الفقه المنسوب للإمام الرضا علیه‌السلام ، ص346 و بحار الأنوار ، ج66 ، ص293

حدیث252

امام رضا علیه‌السلام :
مُداوَمَةُ أکلِ البَیضِ یَعرِضُ مِنهُ الکَلَفُ فِی الوَجهِ ؛
خوردن همیشگی تخم‌مرغ ، سبب پیدایش کَک‌مَک در صورت می‌شود .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث253

امام رضا علیه‌السلام :
الاِمتِلاءُ مِنَ البَیضِ المَسلوقِ یورِثُ الرَّبوَ وَالاِبتِهارَ ؛
پُرخوری از تخم‌مرغ آب‌پَز ، نفسْ‌تنگی و نفس‌بُریدگی می‌آورد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 28 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث254

امام کاظم علیه‌السلام :
کَثرَةُ أکلِ البَیضِ تَزیدُ فِی الوَلَدِ؛
فراوان خوردن تخم‌مرغ ، فرزند را افزون می‌سازد .
الکافی، جلد 6، صفحه 325، حدیث 4

حدیث255

امام باقر علیه‌السلام :
مَن عَدِمَ الوَلَدَ فَلیَأکُلِ البَیضَ وَلیُکثِر مِنهُ ؛ فَإِنَّهُ یُکثِرُ النَّسلَ ؛
هر کس فرزند ندارد ، تخم‌مرغ بخورد و فراوانْ از آن بهره ببرد ؛ چرا که نسل را می‌افزاید .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، ص130 و دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 632

حدیث256

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ نَبِیّا مِنَ الأَنبِیاءِ شَکا إلَی اللّه‌ِ قِلَّةَ النَّسلِ فی اُمَّتِهِ ، فَأَمَرَهُ أن یَأمُرَهُم بِأَکلِ البَیضِ ، فَفَعَلوا فَکَثُرَ النَّسلُ فیهِم ؛
یکی از پیامبران، از کمیِ زاد و ولد در میان امّت خویش، به درگاه خداوند عز و جل نالید. خداوند، او را فرمود که مردم را به خوردن تخم‌مرغ، سفارش کند. مردم ، این کار را کردند و از آن پس، زاد و ولد در میانشان فراوان شد.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 46 ، حدیث 8

حدیث257

امام کاظم علیه‌السلام :
مَن أخَذَ سُکَّرَتَینِ عِندَ النَّومِ ، کانَت لَهُ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ إلاّ السَّامَ ؛
هر کس در هنگام خفتن ، دو شکر پاره بردارد ، برای او در برابر هر دردی ، مگر درد مرگ ، درمان است .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 363 ، حدیث 1187

حدیث258

امام کاظم علیه‌السلام :
تَأخُذُ لِلحُمّی وَزنَ‌عَشَرَةِ دَراهِمَ سُکَّرا بِماءٍ بارِدٍ عَلَی الرِّیقِ؛
برای تب ، به اندازه وزن دَه درهم ، شکر به آب سرد درمی‌آمیزی و ناشتا می‌خوری .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 363 ، حدیث 1189

حدیث259

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌َ عز و جل أوحی إلی موسَی بنِ عِمرانَ أن : اِبدَأ بِالمِلحِ وَاختِم بِالمِلحِ ؛ فَإِنَّ فِی المِلحِ دَواءً مِن سَبعینَ داءً ، أهوَنُهَا الجُنونُ ، وَالجُذامُ ، وَالبَرَصُ ، ووَجَعُ الحَلقِ وَالأَضراسِ ، ووَجَعُ البَطنِ ؛
خداوند عز و جل به موسی بن عمران وحی کرد که :(غذا را) با نمک ، آغاز کن و با نمک ، پایان ده ؛ چرا که درمان هفتاد درد ، در نمک است و کمترینِ این دردها دیوانگی ، جذام ، پیسی ، گلودرد ، دندان‌درد و شکم‌درد است.
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 425 ، حدیث 2490

حدیث260

امام علی علیه‌السلام :
مَنِ ابتَدَأَ طَعامَهُ بِالمِلحِ ؛ ذَهَبَ عَنهُ سَبعونَ داءً وما لا یَعلَمُهُ إلاّ اللّه‌ُ عز و جل؛
هر کس غذای خود را با نمک آغاز کند ، هفتاد درد و دردهای بسیار دیگری - که کسی جز خداوند عز و جل آنها را نمی‌داند - از وی دور می‌شوند .
الخصال ، صفحه 623 ، حدیث 10

حدیث261

امام صادق علیه‌السلام :
مَن ذَرَّ عَلی أوَّلِ لُقمَةٍ مِن طَعامَهِ المِلحَ ؛ ذَهَبَ عَنهُ بِنَمَشِ الوَجهِ ؛
هر کس بر نخستین لقمه از غذای خود نمک بپاشد ، کَـک‌مکِ صورت او از میان می‌رود .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 326 ، حدیث 8

حدیث262

امام کاظم علیه‌السلام :
قَصَبُ السُّکَّرِ یَفتَحُ السُّدودَ ، ولا داءَ فیهِ ولا غائِلَةَ ؛
نیشکر ، انسدادها را می‌گشاید و هیچ بیماری و عارضه‌ای در آن نیست .
مکارم الأخلاق ، ج1 ، ص363 ، ح1191 و بحار الأنوار ، ج66 ، ص189 ، ح2

حدیث263

امام رضا علیه‌السلام :
السُّکَّرُ الطَّبَرزَدُ یَأکَلُ البَلغَمَ أکلاً ؛
شکرِ طبرزد ، بلغم را به‌کلّی از میان می‌برد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 297 ، حدیث 1

حدیث264

الإمام الباقر علیه‌السلام:
- لِزُرارَهَ‌ـ: وَیحَکَ یا زُرارَةُ ، ما أغفَلَ النّاسَ عَن فَضلِ السُّکَّرِ الطَّبَرزَدِ ! وهُوَ یَنفَعُ مِن سَبعینَ داءً ، وهُوَ یَأکُلُ البَلغَمَ أکلاً ویَقلَعُهُ بِأَصلِهِ ؛
امام باقر (علیه‌السلام)خطاب به زُراره(فرمودند): ای زراره ! دریغ از تو! چه قدر مردم از ارزش شکر طبرزد ، بی‌خبرند، در حالی که برای هفتاد بیماری، سودمند است و بلغم را کاملاً فرو می‌خورد و ریشه‌کن می‌سازد!
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، ص67 و بحار الأنوار ، ج66 ، ص300 ، ح11

حدیث265

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند:
سَیِّدُ طَعامِ أهلِ الدُّنیا وَالآخِرَةِ اللَّحمُ ، ثُمَّ الأَرُزُّ ؛
مهتر همه خوراکی‌های ساکنان این سرای و آن سرای ، گوشت و سپس برنج است.
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج2 ، ص35 ، ح79

حدیث266

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الأَرُزُّ فِی الأَطعِمَةِ کَالسَّیِّدِ فِی القَومِ؛
برنج در میان خوراکی‌ها ، به سان مهتر (رئیس) در میان قوم است .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، ص6 و بحار الأنوار ، ج62 ، ص294

حدیث267

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
نِعمَ الدَّواءُ الأَرُزُّ ، بارِدٌ صَحیحٌ سَلیمٌ مِن کُلِّ داءٍ ؛
برنج ، نیکو دارویی است : سرد است و سالم و برکنار از هر بیماری .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 262 ، حدیث 7

حدیث268

امام صادق علیه‌السلام :
نِعمَ الطَّعامُ الأَرُزُّ ، وإنّا لَنَدَّخِرُهُ لِمَرضانا؛
برنج ، نیکو غذایی است . ما آن را برای بیماران خویش نگه می‌داریم .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 342 ، حدیث 4

حدیث269

امام صادق علیه‌السلام :
شَکا رَجُلٌ إلی نَبِیِّ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم قَساوَةَ القَلبِ ، فَقالَ لَهُ :
عَلَیکَ بِالعَدَسِ ؛ فَإِنَّهُ یُرِقُّ القَلبَ ، ویُسرِعُ الدَّمعَةَ؛
مردی نزد پیامبر خدا از سنگ‌دلی ، اظهار ناراحتی کرد . به او فرمودند: بر تو باد عدس ؛ چرا که دل را نازک می‌کند و اشک را شتاب می‌دهد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 343 ، حدیث 3

حدیث270

امام باقر علیه‌السلام :
کانَ فیما أوصی بِهِ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم عَلِیّاً علیه‌السلام أن قالَ : یا عَلِیُّ ، کُلِ العَدَسَ ؛ فَإِنَّهُ مُبارَکٌ مُقَدَّسٌ وهُوَ یُرِقُّ القَلبَ ، ویُکثِرُ الدَّمعَةَ ، وإنَّهُ بارَکَ عَلَیهِ سَبعون َ نَبِیّاً ؛
از جمله سفارش‌های پیامبر خدا به علی علیه‌السلام آن بود که فرمودند : ای علی! عدس بخور ؛ چرا که مبارک و مقدّس است ، دل را نازک می‌کند و اشک را افزون می‌سازد ، و هفتاد پیامبر ، دوام سودمندیِ آن را از خداوند متعال خواسته‌اند.
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 258 ، حدیث 5

حدیث271

امام علی علیه‌السلام :
أکلُ العَدَسِ ، یُرِقُّ القَلبَ ، ویُکثِرُ الدَّمعَةَ؛
عدس، دل را نازک می‌کند و اشک را می‌افزاید.
الکافی، جلد 6 ، صفحه 343 ، حدیث 1

حدیث272

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالعَدَسِ ؛ فَإِنَّهُ یُرِقُّ القَلبَ ، ویُکثِرُ الدَّمعَةَ ، ولَقَد قَدَّسَهُ سَبعونَ نَبِیّاً؛
بر شما باد عدس ؛ چرا که دل را نازک می‌کند و اشک را افزون می‌سازد . و هفتاد پیامبر ، آن را پاک دانسته‌اند .
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 259 ، حدیث 9

حدیث273

امام صادق علیه‌السلام :
اللّوبِیا یَطرُدُ الرِّیاحَ المُستَبطِنَةَ ؛
لوبیا ، بادهای نهفته درون را دور می‌کند .
الکافی ، ج 6 ، ص 344 ، ح 4

حدیث274

عن أحمد بن محمّد بن أبی نصر عن الإمام الرضا علیه‌السلام :
الحِمَّصُ جَیِّدٌ لِوَجَعِ الظَّهرِ وکانَ یَدعو بِهِ قَبلَ الطَّعامِ وبَعدَهُ ؛
به نقل از احمد بن محمّد بن ابی نصر، از امام رضا علیه‌السلام: نخود برای کمردرد، خوب است. نیز درباره ایشان آمده است که پیش و پس از غذا ، نخود می‌طلبیدند.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 263 ، حدیث 1

حدیث275

امام علی علیه‌السلام :
نِعمَ الإِدامُ الخَلُّ یَکسِرُ المِرَّةَ ، ویُطفِئُ الصَّفراءَ ، ویُحیِی القَلبَ ؛
سرکه ، نیکو خورشتی است؛ زرداب را می‌شکند ، صفرا را فرو می‌نشاند و قلب را زنده می‌کند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 329 ، حدیث 7

حدیث276

امام صادق علیه‌السلام :
الخَلُّ یُنیرُ القَلبَ ؛
سرکه ، قلب را روشن می‌کند.
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 284 ، حدیث 1925

حدیث277

امام صادق علیه‌السلام :
الخَلُّ یُسَکِّنُ المِرارَ ، ویُحیِی القَلبَ ، ویَقتُلُ دودَ البَطنِ ، ویَشُدُّ الفَمَ؛
سرکه ، تلخه را فرو می‌نشاند ، قلب را زنده می‌سازد ، کِرم‌های شکم را می‌کُشد و دهان را استحکام می‌بخشد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 275

حدیث278

امام صادق علیه‌السلام :
الخَلُّ یَشُدُّ العَقلَ؛
سرکه ، عقل را استحکام می‌بخشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 329 ، حدیث 2

حدیث279

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ یَسقُطَ اُذناهُ ولا لَهاتُهُ ، فَلا یَأکُل حُلوا إلاّ تَغَرغَرَ بِخَلٍّ؛
هر کس می‌خواهد گوش‌هایش و نیز زبان کوچکش فرو نیفتد ، هیچ‌گاه شیرینی نخورد ، مگر این که پس از آن ، سرکه غِرغِره کند .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 40 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 325

حدیث280

امام رضا علیه‌السلام :
مَن خَشِیَ الشَّقیقَةَ وَالشَّوصَةَ ، فَلا یُؤَخِّر أکلَ السَّمَکِ الطَّرِیِّ صَیفاً وشِتاءً؛
هر کس از درد شقیقه و شکم درد می‌ترسد ، نباید در تابستان و زمستان ، خوردن ماهی تازه را به تأخیر افکند.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324

حدیث281

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إدمانُ أکلِ السَّمَکِ الطَّرِیِّ ، یُذیبُ اللَّحمَ؛
پیوسته خوردن ماهی تازه، گوشت را ذوب می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 65 ، صفحه 190 ، حدیث 1

حدیث282

امام علی علیه‌السلام :
لا تُدمِنوا أکلَ السَّمَکِ ؛ فَإِنَّهُ یُذیبُ الجَسَدَ؛
به خوردن ماهی، مداومت مکنید؛ زیرا تن را ذوب می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 323 ، حدیث 5

حدیث283

امام علی علیه‌السلام :
أقِلّوا مِن أکلِ الحیتانِ ؛ فَإِنَّها تُذیبُ البَدَنَ ، وتُکثِرُ البَلغَمَ ، وتُغَلِّظُ النَّفسَ؛
کمتر ماهی بخورید؛ چرا که بدن را ذوب می‌کند، بلغم را افزون می‌سازد و نَفَس را سنگین می‌نماید.
الخصال ، صفحه 636 ، حدیث 10

حدیث284

امام صادق علیه‌السلام :
ثَلاثةٌ یُسْمِنَّ وثَلاثةٌ یُهْزِلْنَ ، فأمّا الّتی یُسْمِنَّ : فإدْمانُ الحَمّامِ ، وشَمُّ الرائحَةِ الطَّیّبهِ ، ولُبْسُ الثِّیابِ اللَّیّنَةِ ، وأمّا الّتی یُهْزِلْنَ : فإدْمانُ أکْلِ البَیضِ ، والسَّمَکِ ، والطَّلْعِ ؛
سـه چیز انسان را فربه می‌کند و سه چیز لاغر می‌سازد. آن سه که فربه می‌کند : حمّام رفتن زیاد، بوییدن بوی خوش و پوشیدن لباس نرم است و آن سه که لاغر می‌کند: خوردن زیاد تخم مرغ، ماهی و خرمای نارس است .
الخصال : 155 / 194

حدیث285

امام رضا علیه‌السلام :
الاِغتِسالُ بِالماءِ البارِدِ بَعدَ أکلِ السَّمَکِ یورِثُ الفالِجَ ؛
غسل کردن با آب سرد پس از خوردن ماهی ، سستْ اندامی در پی می‌آورد.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث286

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا التَّمرَ عَلَی الرِّیقِ ؛ فَإِنَّهُ یَقتُلُ الدّیدانَ فِی البَطنِ؛
ناشنا خرما بخورید ؛ چرا که کِرم‌های شکم را می‌کُشد .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، جلد 2 ، صفحه 48 ، حدیث 185

حدیث287

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أطعِموا نِساءَکُم فی نِفاسِهِنَّ التَّمرَ ؛ فَإِنَّهُ مَن کانَ طَعامُها فی نِفاسِهَا التَّمرَ خَرَجَ وَلَدُها ذلِکَ حَلیما ، فَإِنَّهُ کانَ طَعامَ مَریَمَ حینَ وَلَدَت عیسی ، ولَو عَلِمَ اللّه‌ُ طَعاما هُوَ خَیرٌ لَها مِنَ التَّمرِ أطعَمَها إیّاهُ؛
به زنان خود در دوره نزدیک زایمان ، خرما بدهید؛ زیرا هر کس که در دوره نزدیک زایمان غذایش خرما باشد، فرزندش بردبار زاده خواهد شد. خوراک مریم، هنگامی که عیسی را زایید، همین بود، در حالی که اگر خدا غذایی بهتر از خرما برای او سراغ داشت ، همان را به وی می‌خوراند .
کنز العمّال ، جلد 12 ، صفحه 340 ، حدیث 35313

حدیث288

امام صادق علیه‌السلام :
اللَّحمُ یُنبِتُ اللَّحمَ ویَزیدُ فِی العَقلِ ، ومَن تَرَکَ أکلَهُ أیّاماً فَسَدَ عَقلُهُ؛
گوشت، گوشت می‌رویاند و بر عقل می‌افزاید؛ و هر کس آن را چند روز وا گذارد، عقلش تباه شود.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 72 ، حدیث 68

حدیث289

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اللَّحمُ وَاللَّبَنُ ؛ یُنبِتانِ اللَّحمَ ، ویَشُدّانِ العِظامَ ، وَاللَّحمُ یَزیدُ فِی السَّمعِ وَالبَصَرِ ، وَاللَّحمُ بِالبَیضِ یَزیدُ فِی الباءَةِ ؛
گوشت و شیر، گوشت می‌رویانند و استخوان‌ها را استحکام می‌بخشند و گوشت، شنوایی و بینایی را افزون می‌کند و گوشت همراه با تخم‌مرغ، بر نیروی جنسی می‌افزاید.
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 76 ، حدیث 73

حدیث290

امام رضا علیه‌السلام :
أکلُ اللَّحمِ النِّیءِ یورِثُ الدّودَ فِی البَطنِ؛
خوردن گوشت خام ، در شکم ، کِرم پدید می‌آورد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 28 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث291

عن هشام بن سالم :
سَأَلتُ أبا عَبدِ اللّه‌ِ علیه‌السلام عَن أکلِ لَحمِ النِّیءِ ، فَقالَ : هذا طَعامُ السِّباعِ؛
به نقل از هشام بن سالم: از امام صادق (علیه‌السلام) درباره خوردن گوشت خام پرسیدم. فرمودند: این ، خوراک درندگان است .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 71

حدیث292

امام باقر علیه‌السلام :
إنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم نَهی أن یُؤکَلَ اللَّحمُ غَریضاً ، وقالَ : إنَّما تَأکُلُهُ السِّباعُ ، ولکِن حَتّی تُغَیِّرَهُ الشَّمسُ أوِ النّارُ ؛
پیامبر خدا ، از این که گوشت ، خام خورده شود ، نهی کرد و فرمودند : تنها درندگان ، چنین گوشتی می‌خورند . [گوشت را] هنگامی بخورید که آفتاب یا آتش ، آن را دیگرگون ساخته باشد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 313 ، حدیث 1

حدیث293

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن لَم یَأکُلِ اللَّحمَ أربَعینَ یَوماً ساءَ خُلُقُهُ ، فَکُلُوا اللَّحمَ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی السَّمعِ؛
هر کس چهل روز گوشت نخورد، بدخوی می‌شود . گوشت بخورید؛ چرا که بر شنوایی می‌افزاید .
الفردوس ، جلد 3 ، صفحه 627 ، حدیث 5960 و دانش نامه احادیث پزشکی: 2 / 128

حدیث294

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أصابَهُ ضَعفٌ فی قَلبِهِ أو بَدَنِهِ فَلیَأکُل لَحمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ ؛ فَإِنَّهُ یُخرِجُ مِن أوصالِهِ کُلَّ داءٍ وغائِلَةٍ ، ویُقَوّی جِسمَهُ ویَشُدُّ لِثَتَهُ؛
هر کس به ضعفی در قلب یا بدن خویش گرفتار آمد ، گوشت گوسفند همراه با شیر بخورد؛ چرا که این خوراک ، هر درد و عارضه‌ای را از اندام وی بیرون می‌بَرَد ، تن او را تقویت می‌کند و لثه‌های او را نیز استحکام می‌دهد.
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 194 ، حدیث 9

حدیث295

امام کاظم علیه‌السلام :
مَن أکَلَ مَرَقا بِلَحمِ بَقَرٍ أذهَبَ اللّه‌ُ تَعالی عَنهُ البَرَصَ وَالجُذامَ؛
هر کس آب‌گوشت گاو بخورد، خداوند ، پیسی و جُذام را از او دور می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 212

حدیث296

امام صادق علیه‌السلام :
مَرَقُ لَحمِ البَقَرِ یَذهَبُ بِالبَیاضِ؛
آب‌گوشتِ گاو ، پیسی را از میان می‌بَرَد .
الکافی ، جلد 6، صفحه 311، حدیث 2

حدیث297

امام صادق علیه‌السلام :
مَرَقُ السِّلقِ بِلَحمِ البَقَرِ یَذهَبُ بِالبَیاضِ؛
آب‌گوشت چغندر با گوشت گاو ، سفیدی را از میان می‌برد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 216 ، حدیث 5

حدیث298

امام باقر علیه‌السلام :
إنَّ بَنی إسرائیلَ شَکَوا إلی موسی علیه‌السلام ما یَلقَونَ مِنَ البَیاضِ ، فَشَکا ذلِکَ إلَی اللّه‌ِ عز و جل فَأَوحَی اللّه‌ُ عز و جل إلَیهِ : مُرهُم یَأکُلوا لَحمَ البَقَرِ بِالسِّلقِ؛
بنی اسرائیل ، از لکّه‌های سفیدی که [بر پوست] می‌دیدند ، نزد موسی علیه‌السلام اظهار ناراحتی کردند . پس خداوند به موسی علیه‌السلام چنین وحی فرستاد : به آنان بگو که گوشت گاو ، همراه با چغندر بخورند .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 326 ، حدیث 2107

حدیث299

عن سعد بن سعد :
قُلتُ لِأَبِی الحَسَنِ علیه‌السلام : إنَّ أهلَ بَیتی لا یَأکُلونَ لَحمَ الضَّأنِ .
قالَ : فَقالَ : ولِمَ؟
قالَ : قُلتُ : إنَّهُم یَقولونَ : إنَّهُ یُهَیِّجُ بِهِمُ المِرَّةَ السَّوداءَ وَالصُّداعَ وَالأَوجاعَ .
فَقالَ لی : یا سَعدُ .
فَقُلتُ : لَبَّیکَ !
قالَ: لَو عَلِمَ اللّه‌ُ عز و جل شَیئاً أکرَمَ مِنَ الضَّأنِ لَفَدی بِهِ إسماعیلَ علیه‌السلام؛
به نقل از سعد بن سعد: به امام کاظم علیه‌السلام گفتم : خانواده من ، گوشت میش نمی‌خورند .
پرسیدند: چرا؟
گفتم : آنان می‌گویند این گوشت ، تلخه سیاه و سردرد و دیگر دردها را در آنان تحریک می‌کند .
به من فرمودند: ای سعد! .
گفتم : لبیک!
فرمود ند: اگر خداوند عز و جل چیزی را ارزشمندتر از میش می‌دانست ، آن را فِدیه اسماعیل علیه‌السلام می‌ساخت.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 310 ، حدیث 2

حدیث300

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أصابَهُ ضَعفٌ فی قَلبِهِ أو بَدَنِهِ فَلیَأکُل لَحمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ ؛ فَإِنَّهُ یُخرِجُ مِن أوصالِهِ کُلَّ داءٍ وغائِلَةٍ ، ویُقَوّی جِسمَهُ ، ویَشُدُّ لِثَتَهُ؛
هر کس در قلب یا بدن خود به ضعفی گرفتار آمد ، گوشت میش با شیر بخورد ؛ چرا که در این صورت ، هر بیماری و عارضه‌ای ، از بند بند تن او برون می‌رود ، بدنش نیرو می‌گیرد و لثه‌اش استحکام می‌یابد .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 259 ، حدیث 1819

حدیث301

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌َ عز و جل اختارَ مِن کُلِّ شَیءٍ شَیئاً . . . ومِنَ الغَنَمِ الضَّأنَ؛
خداوند عز و جل از هر چیز ، چیزی را برگزید. . . و از [ میان انواع ]گوسفند، میش را.
الغیبة للنعمانی ، صفحه 67 ، حدیث 7

حدیث302

امام کاظم علیه‌السلام :
لا أریَ بِأَکلِ الحُباری بَأساً ، وإنَّهُ جَیِّدٌ لِلبَواسیرِ ، ووَجَعِ الظَّهرِ ، وهُوَ مِمّا یُعینُ عَلی کَثرَةِ الجِماعِ ؛
در خوردن هوبْرِه ، اشکالی نمی‌بینم . برای بواسیر و درد کمر ، خوب است و از چیزهایی است که انسان را بر فراوانی آمیزش ، یاری می‌رساند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 313 ، حدیث 6

حدیث303

عن علیّ بن مَهزِیار :
تَغَدَّیتُ مَعَ أبی جَعفَرٍ علیه‌السلام فَأَتی بِقَطاةٍ فَقالَ :
إنَّهُ مُبارَکٌ ، وکانَ أبی علیه‌السلام یُعجِبُهُ ، وکانَ یَأمُرُ أن یُطعَمَ صاحِبَ الیَرَقانِ یُشوی لَهُ فَإِنَّهُ یَنفَعُهُ؛
به نقل از علی بن مَهزِیار: همراه با امام باقر علیه‌السلام ناهار خوردم . ایشان مرغ سنگخواری آورد و فرمودند: این ، مبارک است . پدرم به آن علاقه داشت و می‌فرمودند: هر کس یرقان دارد ، برایش از گوشت این مرغ ، کباب کنند . او را سودمند خواهد افتاد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 312 ، حدیث 5

حدیث304

امام صادق علیه‌السلام :
إذا وَجَدَ أحَدُکُم غَمّاً أو کَرباً لایَدری ما سَبَبُهُ ، فَلیَأکُل لَحمَ الدُّرّاجِ ؛ فَإِنَّهُ یَسکُنُ عَنهُ إن شاءَ اللّه‌ُ تَعالی؛
هر گاه کسی از شما ، اندوه یا گرفتاری‌ای دارد و نمی‌داند علّتش چیست ، گوشت کبکنجیر (کبک‌انجیر) بخورد . در این صورت ، به خواست خداوند متعال ، این اندوه و گرفتاری ، فرو خواهد نشست .
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 75 ، حدیث 69

حدیث305

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن سَرَّهُ أن یَقِلَّ غَیظُهُ ، فَلیَأکُل لَحمَ الدُّرّاجِ؛
هر کس دوست دارد خشمش کاستی بگیرد ، گوشت کَبکَنجیر(کبک‌انجیر) بخورد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 312 ، حدیث 3

حدیث306

امام کاظم علیه‌السلام :
أطعِمُوا المَحمومَ لَحمَ القِباجِ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَطرُدُ الحُمّی طَرداً ؛
به تبدار، گوشت کبک بخورانید؛ چرا که پاها را نیرو می‌دهد و تب را کاملاً دور می‌کند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 312 ، حدیث 4

حدیث307

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أکَلَ لُقمَةَ شَحمٍ أخرَجَت مِثلَها مِنَ الدّاءِ؛
هر کس یک لقمه پیه بخورد ، آن لقمه هم‌اندازه خویش ، بیماری را از بدن بیرون می‌برد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 311 ، حدیث 5

حدیث308

امام علی علیه‌السلام :
ذُکِرَ عِندَ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله و سلّم اللَّحمُ وَالشَّحمُ ، فَقالَ : لَیسَ مِنهُما بَضعَةٌ تَقَعُ فِی المَعِدَةِ إلاّ أنبَتَت مَکانَها شِفاءً ، وأخرَجَت مِن مَکانِها داءً ؛
نزد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم از گوشت و پیهْ یاد شد. فرمودند : هیچ پاره‌ای از این دو در معده جای نمی‌گیرد ، مگر این که در جای آن ، شفا می‌روید و بیماری‌ای از آن جا می‌رود .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، جلد 2 ، صفحه 41 ، حدیث 130

حدیث309

امام علی علیه‌السلام :
الشَّحمُ یُخرِجُ مِثلَهُ مِنَ الدّاءِ ، ولَم یَستَشفِ النّاسُ بِشِفاءٍ أفضَلَ مِنَ السَّمنِ ، وقِراءَةِ القُرآنِ؛
پیهْ ، هم‌اندازه خود ، بیماری را از بدن بیرون می‌برد . مردم ، به هیچ چیز بهتر از روغن حیوانی و قرائت قرآن ، درمان نجسته‌اند .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 86 ، حدیث 28472

حدیث310

امام علی علیه‌السلام :
إذَا اشتَری أحَدُکُم لَحماً فَلیُخرِج مِنهُ الغُدَدَ ؛ فَإِنَّهُ یُحَرِّکُ عِرقَ الجُذامِ ؛
هر گاه کسی از شما گوشت خرید ، غدّه‌ها را از آن بیرون آورَد ؛ زیرا آنها رگ جذام را تحریک می‌کنند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 254 ، حدیث 5

حدیث311

امام رضا علیه‌السلام :
إدمانُ أکلِ کُلَی الغَنَمِ وأجوافِها ، یَعکِسُ المَثانَةَ ؛
عادت داشتن به خوردن قلوه و شکمبه (سیرابی) گوسفند ، مثانه را دیگرگون می‌کند .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 64 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث312

امام علی علیه‌السلام :
مَن أرادَ البَقاءَ ولا بَقاءَ فَلْیُباکِرِ الغَداءَ ، وَلیُجَوِّدِ الحِذاءَ ، وَلیُخَفِّفِ الرِّداءَ .
هر کس طالب ماندن است ، که البته ماندنی در کار نیست ؛ صبح زود صبحانه بخورد ، کفشِ خوب بپوشد، قرض خود را کم کند .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام : 2 / 38 / 112

حدیث313

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أکَلَ الجِرجیرَ بِاللَّیلِ ضَرَبَ عَلَیهِ عِرقُ الجُذامِ مِن أنفِهِ وباتَ یُنزَفُ الدَّمُ؛
هر کس شبانگاه جرجیر بخورد ، رگ جذام ، از بینی وی بر آن یورش می‌آورد و آن شب را شبِ خونریزی می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 368 ، حدیث 2

حدیث314

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکرَهُ الجِرجیرَ ، وکَأَنّی أنظُرُ إلی شَجَرَتِها نابِتَةً فی جَهَنَّمَ ، وما تَضَلَّعَ مِنها رَجُلٌ بَعدَ أن یُصَلِّیَ العِشاءَ إلاّ باتَ فی تِلکَ اللَّیلَةِ ونَفسُهُ تُنازِعُهُ إلَی الجُذامِ؛
من، جِرجیر را خوش نمی‌دارم و گویا درخت آن را می‌نگرم که در دوزخ ، روییده است . هیچ کس پس از گزاردن نماز عشا ، درون را از آن پُر نمی‌سازد ، مگر این که آن شب را در حالی به خواب می‌رود که جانِ او تا صبح با جذام ، دست و پنجه نرم می‌کند .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 324 ، حدیث 2097

حدیث315

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالکَمأَةِ الرَّطبَةِ ؛ فَإِنَّها مِنَ المَنِّ ، وماؤُها شِفاءٌ لِلعَینِ ؛
بر شما باد قارچ تازه ؛ چرا که از همان مَنّ است و آبش ، شفایی برای چشم است .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 50 ، حدیث 28311

حدیث316

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الکَمأَةُ مِنَ المَنِّ الَّذی أنزَلَهُ اللّه‌ُ عَلی بَنی إسرائیلَ ، وهِیَ شِفاءٌ لِلعَینِ ؛
قارچ ، از همان مَنّ است که خداوند بر بنی اسرائیل نازل کرد ، و آن ، شفایی برای چشم است .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، جلد 2 ، صفحه 75 ، حدیث 349

حدیث317

امام صادق علیه‌السلام :
لَیسَ عَلی وَجهِ الأَرضِ بَقلَةٌ أشرَفُ ولا أنفَعُ مِنَ الفَرفَخِ ؛ وهُوَ بَقلَةُ فاطِمَةَ علیهاالسلام ؛
در روی زمین، گیاهی والاتر و سودمندتر از خُرفه نیست ، و آن ، سبزی فاطمه علیهاالسلام است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 367 ، حدیث 1

حدیث318

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالفَرفَخِ ؛ فَهِیَ المِکیَسَةُ ، فَإِنَّهُ إن کانَ شَیءٌ یَزیدُ فِی العَقلِ فَهِیَ ؛
بر شما باد خُرفه ؛ چرا که زیرکی می‌دهد و اگر تنها یک چیز باشد که عقل را افزون می‌کند ، همان است .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 323 ، حدیث 2094

حدیث319

امام کاظم علیه‌السلام :
إنَّ السِّلقَ یَقمَعُ عِرقَ الجُذامِ ، وما دَخَلَ جَوفَ المُبَرسَمِ مِثلُ وَرَقِ السِّلقِ؛
چغندر ، رگ جذام را به کلّی از میان می‌بَرد . هیچ چیز به درونِ گرفتار به بِرسا درنیامده است که همانند برگ چغندر باشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 369 ، حدیث 5

حدیث320

امام رضا علیه‌السلام :
أطعِموا مَرضاکُمُ السِّلقَ - یَعنی وَرَقَهُ - فَإِنَّ فیهِ شِفاءً ولا داءَ مَعَهُ ولا غائِلَةَ لَهُ ، ویُهَدِّئُ نَومَ المَریضِ ، وَاجتَنِبوا أصلَهُ ؛ فَإِنَّهُ یُهَیِّجُ السَّوداءَ؛
به بیمارانتان ، چغندر (یعنی برگ آن را) بدهید ؛ چرا که در آن ، درمان است و هیچ بیماری‌ای به همراه ندارد و هیچ عارضه‌ای در آن نیست و خواب بیمار را آرام می‌سازد . امّا از خودِ چغندر بپرهیزید ؛ چرا که سودا را تحریک می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 369 ، حدیث 4

حدیث321

امام صادق علیه‌السلام :
لَو عَلِمَ اللّه‌ُ فی شَیءٍ شِفاءً أکثَرَ مِنَ الشَّعیرِ ، ما جَعَلَهُ غِذاءَ الأَنبِیاءِ علیهم‌السلام؛
اگر خداوند در چیزی بیش از جو بهبود دهندگی می‌دید ، آن را خوراک پیامبران قرار نمی‌داد .
مکارم الأخلاق، ج1، ص334 ، ح1076

حدیث322

امام رضا علیه‌السلام :
فَضلُ خُبزِ الشَّعیرِ عَلَی البُرِّ کَفَضلِنا عَلَی النّاسِ ، وما مِن نَبِیٍّ إلاّ وقَد دَعا لاِکِلِ الشَّعیرِ وبارَکَ عَلَیهِ ، وما دَخَلَ جَوفا إلاّ وأخرَجَ کُلَّ داءٍ فیهِ ، وهُوَ قوتُ الأَنبِیاءِ وطَعامُ الأَبرارِ ، أبَی اللّه‌ُ تَعالی أن یَجعَلَ قوتَ أنبِیائِهِ إلاّ شَعیرا ؛
برتریِ نان جو بر گندم ، همانند برتریِ ما بر دیگر مردمان است . هیچ پیامبری نیست که برای خورنده جو دعا نکرده و برای او برکت نخواسته باشد و هیچ درونی نیست که جو بِدان درآمده و همه دردها از آن بیرون نرفته باشد . آن ، خوراک پیامبران و غذای نیکان است . خداوند متعال ، جز این را نخواسته است که خوراک پیامبران خویش را جو قرار دهد .
الکافی ، ج6 ، ص304 ، ح1

حدیث323

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلِ الخَسَّ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ النُّعاسَ ، ویَهضِمُ الطَّعامَ ؛
کاهو بخور که خواب‌آور است و غذا را هضم می‌کند .
مکارم الأخلاق ، ج1 ، ص396 ، ح1344

حدیث324

امام صادق علیه‌السلام :
عَلَیکُم بِالخَسِّ ؛ فَإِنَّهُ یُصَفِّی الدَّمَ؛
بر شما باد کاهو ؛ چرا که خون را تصفیه می‌کند.
الکافی ، ج6 ، ص367 ، ح1

حدیث325

امام صادق علیه‌السلام :
نِعمَ البَقلُ الهِندَباءُ ، ولَیسَ مِن وَرَقَةٍ إلاّ وعَلَیها قَطرَةٌ مِنَ الجَنَّةِ ، فَکُلوها ولا تَنفُضوها عِندَ أکلِها . وکانَ أبی علیه‌السلام یَنهانا أن نَنفُضَهُ إذا أکَلناهُ ؛
کاسنی ، نکو سبزی‌ای است . هیچ برگی از آن نیست که قطره‌ای از بهشت بر آن نباشد . آن را بخورید و به گاه خوردن ، متکانید . پدرم علیه‌السلام ما را نهی می‌فرمود که به هنگام خوردن کاسنی ، آن را بتکانیم .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 363 ، حدیث 4

حدیث326

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
کُلُوا الثُّومَ وتَداوَوا بِهِ ؛ فَإِنَّ فیهِ شِفاءً مِن سَبعینَ داءً ؛
سیر بخورید و بدان درمان کنید؛ چرا که درمان هفتاد درد در آن هست.
مکارم الأخلاق، ج1، ص394، ح1335 و دانش نامه احادیث پزشکی: ج2 / ح262

حدیث327

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ یُصیبَهُ ریحٌ ، فَلیَأکُلِ الثُّومَ فی کُلِّ سَبعَةِ أیّامٍ؛
هر کس می‌خواهد بادی دامنگیر او نشود، در هر هفت روز، [یک بار] سیربخورد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام، ص41 و بحار الأنوار ، ج62، ص325

حدیث328

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالکَرَفسِ ؛ فَإِنَّهُ إن کانَ شَیءٌ یَزیدُ فِی العَقلِ فَهُوَ هُوَ ؛
بر شما باد کرفس؛ چرا که اگر بنا بود تنها یک چیز عقل را افزون کند ، آن ، همین بود.
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم، ص11 ، بحار الأنوار، ج62 ، ص300

حدیث329

سُئِلَ أبو عَبدِاللّه‌ِ علیه‌السلام عَنِ الکُرّاثِ ، فَقالَ : کُلهُ ؛ فَإِنَّ فیهِ أربَعَ خِصالٍ : یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَطرُدُ الرِّیاحَ ، ویَقطَعُ البَواسیرَ ، وهُوَ أمانٌ مِنَ الجُذامِ لِمَن أدمَنَ عَلَیهِ ؛
به نقل از فرات بن اَحنَف: از امام صادق علیه‌السلام درباره تره پرسیدند. فرمود ند: آن را بخور ؛ چرا که در آن ، چهار ویژگی است : بوی دهان را خوش می‌سازد ؛ بادها را [از بدن] می‌راند ؛ بواسیر را ریشه کن می‌کند؛ و برای کسی که بر [خوردن] آن مداومت ورزد ، مایه ایمنی از جذام است.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 365 ، حدیث 4

حدیث330

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أکَلَ الجِرجیرَ بِاللَّیلِ ضَرَبَ عَلَیهِ عِرقُ الجُذامِ مِن أنفِهِ ، وباتَ یُنزَفُ الدَّمُ؛
هر کس شبْ هنگام ، تَرِه تیزک بخورد ، رگ جذام به بینی او حمله کند و چون شب بخوابد ، خونْ دماغ شود .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 368 ، حدیث 2

حدیث331

امام صادق علیه‌السلام :
عَلَیکَ بِالهِندَباءِ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی الماءِ ، ویُحَسِّنُ الوَلَدَ ، وهُوَ حارٌّ لَیِّنٌ یَزیدُ فِی الوَلَدِ الذُّکورَةَ؛
بر تو باد کاسنی ؛ چرا که آب (منی) را افزون می‌سازد و فرزند را نکو می‌کند . گرم و مُلیّن است و پسرزایی را بیشتر می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 363 ، حدیث 6

حدیث332

امام رضا علیه‌السلام :
الهِندَباءُ شِفاءٌ مِن ألفِ داءٍ ، ما مِن داءٍ فی جَوفِ ابنِ آدَمَ إلاّ قَمَعَهُ الهِندَباءُ ؛
کاسنی ، درمان هزار درد است . هیچ دردی در درون آدمی‌زاده نیست ، مگر این که کاسنی ، آن را در هم می‌کوبد .
لکافی ، جلد 6 ، صفحه 363 ، حدیث 9

حدیث333

امام صادق علیه‌السلام :
کانَ أحَبَّ الصِّباغِ إلی رَسولِ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم الخَلُّ ، وأحَبَّ البُقولِ إلَیهِ الحَوکُ ، یَعنِی : الباذَروجَ؛
نزد پیامبر خدا، سرکه، دوست‌داشتنی‌ترین نانخورِش ، و حَوک (یعنی بادروج)، دوست‌داشتنی‌ترین سبزی بود.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 304 ، حدیث 18

حدیث334

امام علی علیه‌السلام :
کانَ یُعجِبُ رَسولَ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم مِنَ البُقولِ الحَوکُ؛
پیامبر خدا از میان سبزی‌ها، به حَوک ، علاقه داشت .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 364 ، حدیث 1

حدیث335

امام علی علیه‌السلام :
ذُکِرَ لِرَسولِ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم الحَوکُ وهُوَ الباذَروجُ ، فَقالَ : بَقلَتی وبَقلَةُ الأَنبِیاءِ قَبلی ، وإنّی لاَُحِبُّها وآکُلُها؛
نزد پیامبر خدا از حَوک - که همان بادروج است - سخن به میان آوردند . فرمودند: سبزی من و سبزی پیامبران پیش از من است و من ، آن را دوست دارم و می‌خورم.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 387 ، حدیث 1306

حدیث336

امام صادق علیه‌السلام :
الحَوکُ بَقلَةُ الأَنبِیاءِ ، أما إنَّ فیهِ ثَمانَ خِصالٍ : یُمرِئُ ، ویَفتَحُ السُّدَدَ ، ویُطَیِّبُ الجُشاءَ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویُشَهِّی الطَّعامَ ، ویَسُلُّ الدّاءَ ، وهُوَ أمانٌ مِنَ الجُذامِ ، إذَا استَقَرَّ فِی جَوفِ الإِنسانِ قَمَعَ الدّاءَ کُلَّهُ ؛
حَوک(بادروج)، سبزی پیامبران است . بدانید که در آن ، هشت ویژگی است : اشتهاآور است، گرفتگی‌های عروق و مجاری را می‌گشاید ، آروغ را خوش‌بو می‌سازد ، دهان را بوی خوش می‌بخشد ، غذا را دوست‌داشتنی می‌سازد ، درد و بیماری را از بدن بیرون می‌کشد و امان انسان از جُذام است . چون در درون انسان جای گیرد ، همه بیماری‌ها را فرو می‌نشاند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 364 ، حدیث 4

حدیث337

امام علی علیه‌السلام :
نَظَرَ رَسولُ اللّه‌ِ إلَی الباذَروجِ ، فَقالَ : هذَا الحَوکُ ، کَأَنّی أنظُرُ إلی مَنبِتِهِ فِی الجَنَّةِ ؛
پیامبر خدا به بادروج نگریستند و فرمودند: این ، حوک است . گویا که رستنگاه آن را در بهشت می‌نگرم .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 319 ، حدیث 2075

حدیث338

امام رضا علیه‌السلام:
- فِی البُقولِ: أفضَلُهَا . . . الهِندَباءُ ، وَالخَسُّ ؛
- درباره سبزی‌ها: بهترینِ آنها ، کاسنی و کاهو است .
الدعوات ، صفحه 159 ، حدیث 436

حدیث339

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
الهِندَباءُ سَیِّدُ البُقولِ ؛
کاسنی، مهتر همه سبزی‌هاست .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 313 ، حدیث 2049

حدیث340

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند :
الخِلالُ بَعدَ الطَّعامِ ؛ یَشُدُّ اللِّثاتِ ، ویَجلِبُ الرِّزقَ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ؛
خلال کردن پس از [خوردن] غذا ، لثه‌ها را محکم می‌کند، روزی می‌آورد و بوی دهان را خوش می‌سازد.
إحقاق الحقّ ، جلد 12 ، صفحه 283

حدیث341

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
تَخَلَّلوا عَلی أثَرِ الطَّعامِ ؛ فَإِنَّهُ صِحَّةٌ لِلنّابِ وَالنَّواجِذِ ، ویَجلِبُ عَلَی العَبدِ الرِّزقَ؛
در پی غذا خوردن ، خلال کنید؛ چرا که مایه سلامت دندان‌های نیش و نواجد (آسیا) است و برای انسان ، جلب روزی می‌کند.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 331 ، حدیث 1061

حدیث342

قال الصادق - علیه السلام -:
من لم یاکل اللحم اربعین یوما ساء خلقه و من ساء خلقه فاذنوا فی اذنه ؛
کسی تا چهل روز گوشت نخورد بداخلاق می شود، وقتی که بداخلاق شد در گوش او اذان بگویید.
(من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 296)

حدیث343

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
یا علی !ان الوضوء قبل الطعام و بعده شفاء فی الجسد و یمن فی الرزق ؛
یا علی! قبل از غذا و بعد از غذا، وضو گرفتن ، شفای بدن و برکت در روزی است .
(بحارالانوار، ج 66، ص 356)

حدیث344

قال الصادق - علیه السلام -:
الوضوء قبل الطعام و بعده یذهبان الفقر؛
وضو پیش از غذا و بعد از غذا، فقر را از بین می برد.
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 256)

حدیث345

من شرب الخمر لم تقبل له صلاة اربعین لیلة فان عاد فاربعین لیلة من یوم شربها فان مات فی تلک الاربعین لیلة من غیر توبة سقاه الله یوم القیامة من طینة خبال ؛
کسی که شراب می نوشد نماز وی تا چهل شبانه روز مقبول نیست و اگر بار دیگر لب به شراب زد باز هم تا چهل شب و اگر بدون ((توبه )) در این اوقات بمیرد، خداوند متعال وی را از خاک فاسد سیراب خواهد ساخت .
(تفسیر القمی ، ج 1، ص 181)

حدیث346

قال علی - علیه السلام -:
و ایاکم و البطنة فانها مقساة للقلب و مکسلة عن الصلوة و مفسدة للحسد ؛
از پرخوری دوری کنید که موجب قساوت قلب و باعث کسالت از اقامه نماز و سبب تباهی بدن است .
(غررالحکم ، ص 80)

حدیث347

قال الباقر - علیه السلام -:
من شرب الخمر فسکر منها لم یقبل الله صلاته اربعین یوما فان ترک الصلاة فی هذه الایام ضوعف علیه العذاب لترک الصلاة ؛
کسی که شراب بنوشد و مست شود، تا چهل روز، نماز او قبول نیست ؛ پس اگر نمازی را در این روزها ترک کند، عقاب و کیفر وی نیز چند برابر است .
(ثواب الاعمال ، ص 551)

حدیث348

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من عرف الله و عظمه منع فانه من الکلام و بطنه من الطعام و عنا نفسه بالصیام و القیام ؛
کسی که خدا را شناخت و به عظمتش پی برد، دهان خود را از سخن (بی مورد)، و شکم را از غذای حرام باز می دارد، و به استقبال سختی روزه و نماز جهت دریافت پاداش و جلب رضایت حق می شتابد.
(سفینة البحار، ج 2، ص 178)

حدیث349

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الحِمیَةُ رَأسُ الدَّواءِ ، وَالمَعِدَةُ بَیتُ الدّاءِ ، وعَوِّدوا کُلَّ جِسمٍ مَا اعتادَ؛
پرهیز، سرآمد درمان، و معده، خانه درد است . هر بدنی را به همان که بدان خو می‌گیرد، عادت دهید .
الأحکام النبویّة ، جلد 2 ، صفحه 7

حدیث350

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
شُربُ السَّویقِ بِالزَّیتِ یُنبِتُ اللَّحمَ ، ویَشُدُّ العَظمَ ، ویُرِقُّ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الباهِ؛
خوردن سویق با روغن زیتون، گوشت می‌رویانَد، استخوان را استحکام می‌بخشد، پوست را نازک می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید .
الکافی، جلد 6، صفحه 306، حدیث 7

حدیث351

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
اللَّحمُ بِالبَیضِ یَزیدُ فِی الباءَةِ؛
گوشت با تخم‌مرغ ، بر توان جنسی می‌افزاید .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 273

حدیث352

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند:
مَن أکَلَ البَیضَ وَالبَصَلَ وَالزَّیتَ، زادَ فی جِماعِهِ، ومَن أکَلَ اللَّحمَ بِالبَیضِ، کَبُرَ عَظمُ وَلَدِهِ؛
هر کس تخم‌مرغ و پیاز و روغن زیتون بخورد، بر توان جنسی او افزوده شود و هر کس گوشت و تخم‌مرغ بخورد ، استخوان فرزندش درشت باشد .
بحار الأنوار ، جلد 10 ، صفحه 84 ، حدیث 41

حدیث353

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
إنّ نَبِیّاً مِنَ الأَنبِیاءِ شَکا إلَی اللّه‌ِ عز و جل الضَّعفَ ، وقِلَّةَ الجِماعِ ، فَأَمَرَهُ بِأَکلِ الهَریسَةِ؛
یکی از پیامبران، از ضعف و کمیِ توان آمیزش به درگاه خداوند عز و جل اظهار ناراحتی کرد. خداوند، او را به خوردن حلیم، فرمان داد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 319 ، حدیث 2

حدیث354

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
إنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم شَکا إلی رَبِّهِ عز و جل وَجَعَ الظَّهرِ ، فَأَمَرَهُ بِأَکلِ الحَبِّ بِاللَّحمِ - یَعنِی الهَریسَةَ - ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم به درگاه پروردگار خویش عز و جل از کمرْ درد نالید. خداوند به او فرمود که دانه با گوشت بخورد، یعنی هریسه .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 320 ، حدیث 3

حدیث355

پیامبراکرم صلی الله علیه و‌آله و سلّم می فرمایند:
أتانی جَبرَئیلُ علیه‌السلام فَأَمَرَنی بِأَکلِ الهَریسَةِ ، لِیَشتَدَّ ظَهری ، وأقوی بِها عَلی عِبادَةِ رَبّی؛
جبرئیل ، نزد من آمد و مرا به خوردن هریسه(هَلیم) ، فرمان داد تا پُشتم قوی شود و با آن ، توان بندگی پروردگار خویش بیابم .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 169 ، حدیث 1470

حدیث356

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
خَمسُ خِصالٍ تورِثُ البَرَصَ : النّورَةُ یَومَ الجُمُعَةِ ویَومَ الأَربَعاءِ، وَالتَوَضُّؤُ وَالاِغتِسالُ بِالماءِ الَّذی تُسَخِّنُهُ الشَّمسُ، وَالأَکلُ عَلَی الجَنابَةِ، وغِشیانُ المَرأَةِ فی أیّامِ حَیضِها، وَالأَکلُ عَلَی الشِّبَعِ؛
پنج چیز است که پیسی می‌آورَد: نوره کشیدن در روز جمعه و چهارشنبه؛ وضوگرفتن و غسل کردن با آبی که به آفتاب گرم شده است؛ خوردن درحال جنابت؛ آمیزش با زن در هنگام حائض بودنش؛ و خوردن در حال سیری .
الخصال، صفحه 270، حدیث 9

حدیث357

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الأَکلُ عَلَی الشِّبَعِ یورِثُ البَرَصَ؛
خوردن از روی سیری، پیسی می‌آورد .
الأمالی للصدوق، صفحه 636، حدیث 854

حدیث358

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
إذَا اشتَری أحَدُکُم لَحماً فَلیُخرِج مِنهُ الغُدَدَ؛ فَإِنَّهُ یُحَرِّکُ عِرقَ الجُذامِ؛
هر گاه کسی از شما گوشت خرید، غدّه‌ها را از آن بیرون آورَد؛ زیرا آنها رگ جذام را تحریک می‌کنند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 254 ، حدیث 5

حدیث359

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
اِستَکثِروا مِنَ اللُّبانِ وَاستَبقوهُ وَامضَغوهُ، وأحَبُّهُ إلَیَّ المَضغُ؛ فَإِنَّهُ یَنزِفُ بَلغَمَ المَعِدَةِ ویُنَظِّفُها،ویَشُدُّ العَقلَ،ویُمرِئُ الطَّعامَ؛
فراوان کُندُر بخورید، آن را در دهان نگه دارید و بِجَوید. برای من، جویدن آن، دوست‌داشتنی‌تر است؛ بلغمِ معده را می‌زداید و آن را تمیز می‌کند، عقل را استحکام می‌بخشد و غذا را می‌گوارَد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 423 ، حدیث 1442

حدیث360

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
نِعمَ الطَّعامُ الأَرُزُّ ؛ یُوَسِّعُ الأَمعاءَ، ویَقطَعُ البَواسیرَ، وإنّا لَنَغبِطُ أهلَ‌العِراقِ بَأَکلِهِمُ‌الأَرُزَّ وَالبُسرَ؛ فَإِنَّهُما یُوَسِّعانِ الأَمعاءَ، ویَقطَعانِ البَواسیرَ؛
برنج، خوب خوراکی است! روده‌ها را فراخ می‌کند و بواسیر را ریشه کن می‌سازد. ما بر مردم عراق ، غبطه می‌خوریم که برنج و خرما خرک می‌خورند. این دو، روده‌ها را فراخ می‌کنند و بواسیر را ریشه کن می‌سازند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 341 ، حدیث 2

حدیث361

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
یَنبَغی أن تَحذَرَ . . . أن تَجمَعَ فی جَوفِکَ البَیضَ وَالسَّمَکَ فی حالٍ واحِدَةٍ ؛ فَإِنَّهُما إذَا اجتَمَعا وَلَّدا القولَنجَ ، ورِیاحَ البَواسیرِ، ووَجَعَ الأَضراسِ؛
باید از این بپرهیزی که . . . تخم‌مرغ و ماهی را هم‌زمان در معده گِرد آوری؛ چون هر گاه این دو با یکدیگر گِرد آیند، قولنج، باد بواسیر و دندان‌درد به وجود می‌آورند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث362

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
أکلُ اللَّحمِ النِّیِّ یورِثُ الدُّودَ فِی البَطنِ؛
خوردن گوشت ناپخته ، در شکم ، کِرم ایجاد می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث363

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
یا کُمَیلُ، لا توقِرَنَّ مَعِدَتَکَ طَعاما، ودَع فیها لِلماءِ مَوضِعا، ولِلرّیحِ مَجالاً، ولا تَرفَع یَدَکَ مِنَ الطَّعامِ إلاّ وأنتَ تَشتَهیهِ؛ فَإِن فَعَلتَ ذلِکَ فَأَنتَ تَستَمرِئُهُ ؛ فَإِنَّ صِحَّةَ الجِسمِ مِن قِلَّةِ الطَّعامِ وقِلَّةِ الماءِ؛
ای کمیل! مبادا معده‌ات را از خوراک، سنگین کنی. در آن، جایی برای آب و جایی برای باد وا گذار و هنگامی که هنوز به خوردن اشتها داری ، از غذا خوردن دست بکش،که اگر چنین کنی، غذا را گوارا خواهی یافت؛ چه، تندرستی، از کم خوردن و کم آشامیدن است .
تحف العقول ، صفحه 172

حدیث364

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
الاِستِلقاءُ بَعدَ الشِّبَعِ : یُسمِنُ البَدَنَ ، ویُمرِئُ الطَّعامَ ، ویَسُلُّ الدّاءَ؛
به پشت دراز کشیدن پس از غذا خوردن، بدن را چاق می‌کند، غذا را گوارا می‌سازد و درد را [از درون انسان] بیرون می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 412 ، حدیث 9

حدیث365

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
إنَّ اللّه‌َ عز و جل أوحی إلی موسَی بنَ عِمرانَ أنِ ابدَأ بِالمِلحِ وَاختِم بِالمِلحِ ؛ فَإِنَّ فِی المِلحِ دَواءً مِن سَبعین داءً ، أهوَنُهَا الجُنونُ ، وَالجُذامُ ، وَالبَرَصُ ، ووَجَعُ الحَلقِ وَالأَضراسِ ، ووَجَعُ البَطنِ؛
خداوند عز و جل به موسی بن عمران ، وحی فرستاد که :غذا را با نمک ، آغاز کن و با نمک ، پایان ده ؛ چرا که در نمک ، درمان هفتاد درد است که کمترین آنها ، دیوانگی ، جذام ، پیسی ، گلودرد ، دندان‌درد و شکم درد باشد.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 398 ، حدیث 21

حدیث366

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند:
قالَ لی رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم : یا بُنَیَّ ، نَم عَلی قَفاکَ یَخمَص بَطنُکَ ، وَاشرَبِ الماءَ مَصّا یَمرَأکَ أکلُکَ؛
پیامبر خدا به من فرمودند: فرزندم! به پشت بخواب تا شکمت کوچک شود ، آب را به مکیدن بنوش تا خوردنت بر تو گوارا آید.
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 164 ، حدیث 59

حدیث367

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ غَسَلَ یَدَهُ قَبْلَ الطَّعَامِ وَبَعْدَهُ بُورِکَ لَهُ فِی أوَّلِهِ وَآخِرِهِ، وَعَاشَ مَاعَاشَ فِی سَعَةٍ، وَعُوفِیَ مِنْ بَلْوًی فِی جَسَدِهِ ؛
هر که قبل و بعد از غذا دستهایش را بشوید، در اول و آخر آن غذا به او برکت داده شود و تا زنده است در رفاه به سر برد و از بیماری جسمی در امان ماند .
المحجّه البیضاء : 3 / 6

حدیث368

امام حسن علیه‌السلام می فرمایند:
آداب سفره دوازده تاست که هر مسلمانی باید آنها رابداند : چهارتای آنها واجب است ، چهار تا سنّت (مستحب) و چهار تا از باب رعایت ادب می‌باشد . امّا آن چهارتا که واجبند : معرفت ، خشنودی ، نام خدا بر زبان آوردن و شکرگزاری . و آن چهار که سنّت است : دست شستن پیش از غذا خوردن ، نشستن بر طرف چپ (بدن) ، خوردن با سه انگشت و لیسیدن انگشتها . و امّا آن چهار که از باب رعایت ادب می‌باشد : خوردن از آنچه در جلوی توست ، کوچک گرفتن لقمه ، خوب جویدن غذا و کمتر نگاه کردن به صورت مردم .
وسائل الشیعه : 16 / 539 / 1

حدیث369

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
أقِرُّوا الحَارَّ حَتّی یَبْرَدَ ، فإنَّ رَسُولَ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم قُرِّبَ إلَیْهِ طَعَامٌ حَارٌّ فَقَالَ : أقِرُّوهُ حَتَّی یَبْرَدَ ، مَا کَانَ اللّه‌ُ عَزَّ وَجَلَّ لِیُطْعِمَنَـا النَّـارَ، وَالبَرَکَةُ فِی البَارِدِ .
غذای داغ را سرد کنید؛ زیرا غذای داغی در برابر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم نهاده شد ، آن حضرت فرمودند : بگذارید تا سرد شود . خداوند به ما آتش نمی‌خوراند و برکت در غذای سرد است .
الکافی : 6 / 321 / 1

حدیث370

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
ابْدَؤوا بِالمِلْحِ فِی أوَّلِ طَعَامِکُمْ ، فَلَوْ یَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِی المِلْحِ لاخْتَارُوُهُ عَلَی الدِّرْیَاقِ الُمجَرَّبِ .
غذایتان را با خوردن نمک آغاز کنید ؛ چه، اگر مردم می‌دانستند که نمک چه فوایدی دارد آن را بر پادزهر مجرَّب ترجیح می‌دادند .
وسائل الشیعة : 16 / 520 / 3

حدیث371

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
مَنْ أکَلَ وَذُو عَیْنَیْنِ یَنْظُرُ إلَیْهِ وَلَمْ یُواسِهِ ابْتُلِی بِدَاءٍ لاَ دَوَاءَ لَهُ .
هر که در حال خوردن غذا باشد و بیننده‌ای به او بنگرد و وی او را شریک غذای خود نکند به دردی بی‌درمان گرفتار آید.
تنبیه الخواطر : 1 / 47

حدیث372

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
کُلْ وَأنتَ تَشْتَهِی ، وَأمْسِکْ وَأنتَ تَشْتَهِی؛
وقتی اشتها داری غذا بخور و هنوز اشتها داری دست از خوردن بشوی .
بحار الأنوار : ج 62 / 290

حدیث373

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
کُلْ وَأنتَ تَشْتَهِی ، وَأمْسِکْ وَأنتَ تَشْتَهِی .
وقتی اشتها داری غذا بخور و هنوز اشتها داری دست از خوردن بشوی .
بحار الأنوار : ج 62 / 290

حدیث374

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
أفضَلُکُم مَنزِلَةً عندَاللّه تعالی أطوَلُکُم جُوعا وتَفَکُّرا، وأبغَضُکُم إلَی اللّه تعالی کُلُّ نَؤومٍ وأکُولٍ وشَروبٍ .
بلند پایه‌ترین شما نزد خداوند متعال کسی است که مدتهای طولانی‌تری گرسنگی بکشد و به تفکّر بپردازد و منفورترین شما نزد خداوند متعال هر آن کسی است، که پرخواب و پرخور و پرنوش باشد .
تنبیه الخواطر : 1/100

حدیث375

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
القَلبُ یَتَحمّلُ الحِکمَةَ عند خُلُوِّ البَطْنِ ، القَلبُ یَمُجُّ الحِکمَةَ عند امْتِلاءِ البَطْنِ .
آن گاه که معده خالی باشد ، دل حکمت را می‌پذیرد؛ زمانی که معده پر باشد دل حکمت را بیرون می‌افکند .
تنبیه الخواطر : 2 / 119

حدیث376

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
و اکلی ضیفک فإنّ الضّیف یستحیی أن یأکل وحده؛
همراه مهمان خویش غذا خور زیرا مهمان شرم دارد که تنها غذا خورد.
نهج الفصاحه

حدیث377

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نصف ما یحفر لامّتی من القبور من العین و المعده؛
یک نیمه قبرها که برای امت من حفر می شود از چشم بد و پرخوری است.
نهج الفصاحه

حدیث378

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
المعده بیت الدّاء و الحمیه رأس کلّ دواء؛
معده خانه مرض است و پرهیز سر آمد دواهاست.
نهج الفصاحه

حدیث379

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من شرب خمرا خرج نور الإیمان من جوفه؛
هر که شراب نوشد نور ایمان از ضمیرش برود.
نهج الفصاحه

حدیث380

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من شرب الخمر أتی عطشان یوم القیمه؛
هر که شراب نوشد روز قیامت تشنه بیارندش.
نهج الفصاحه

حدیث381

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أطعم مریضا شهوته أطعمه اللَّه من ثمار الجنّه؛
هر که غذای دلخواه مریضی را به او بخوراند خدا از میوه های بهشت به او بخوراند.
نهج الفصاحه

حدیث382

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قلّ طعمه صحّ بدنه و من کثر طعمه سقم بدنه و قسا قلبه؛
هر کس کم خورد سالم ماند و هر که بسیار خورد تنش بیمار و دلش سخت گردد.
نهج الفصاحه

حدیث383

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من تعوّد کثره الطّعام و الشّراب قسا قلبه؛
هر که به پرخوری عادت کند، دلش سخت شود.
نهج الفصاحه

حدیث384

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تمیتوا القلوب بکثره الطّعام و الشّراب فإنّ القلب یموت کالزّرع إذا کثر علیه الماء؛
دلهای خویش را به کثرت خوردن و نوشیدن نمیرانید که دل چون زراعت است وقتی آب آن زیاد شد خواهد مرد.
نهج الفصاحه

حدیث385

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تشربوا الخمر فإنّها مفتاح کلّ شرّ؛
شراب منوشید که کلید همه بدی هاست.
نهج الفصاحه

حدیث386

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لن یزال العبد فی فسحه من دینه ما لم یشرب الخمر و إذا شربها خرق اللَّه عنه ستره و کان الشّیطان ولیّه و سمعه و بصره یسوقه إلی کلّ شرّ و یصرفه عن کلّ خیر؛
بنده تا شراب ننوشد عرصه دین بر او گشاده باشد و چون بنوشد پرده خدا از او بدرد و شیطان یار و گوش و چشم او شود و او را بسوی بدی ها براند و از نیکیها منصرف کند.
نهج الفصاحه

حدیث387

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلوا جمیعا و لا تفرّقوا فإنّ طعام الواحد یکفی الأثنین و طعام الأثنین یکفی الثّلاثه و الأربعه کلوا جمیعا و لا تفرّقوا فإنّ البرکه مع الجماعه؛
با هم غذا خورید و پراکنده مشوید که غذای یکی برای دو تن کافی است و غذای دو تن برای سه تن و چهار تن کافی است، با هم غذا خورید و پراکنده مشوید که برکت قرین جماعت است.
نهج الفصاحه

حدیث388

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلوا الزّیت و أدهنوا به فإنّه من شجره مبارکه؛
زیتون خورید و با آن روغن کاری کنید که از درخت مبارک است.
نهج الفصاحه

حدیث389

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کبر مقتا عند اللَّه الأکل من غیر جوع و النّوم من غیر سهر و الضّحک من غیر عجب؛
خوردن بی گرسنگی و خواب بدون خستگی و خنده بی شگفت نزد خدا به سختی منفور است.
نهج الفصاحه

حدیث390

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالزّبیب فإنّه یکثف المرّه و یذهب بالبلغم و یشدّ العصب و یذهب بالعیاء و یحسن الخلق و یطیب النّفس و یذهب بالهمّ؛
مویز خورید که صفرا را غلیظ کند و بلغم را ببرد و عصب را قوی کند و کند ذهنی را ببرد و خلق را نیکو کند و جان را پاک دارد و غم را ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث391

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الطّاعم الشّاکر بمنزله الصّائم الصّابر؛
غذا خور شکرگزار چون روزه دار صبور است.
نهج الفصاحه

حدیث392

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شرّ الناس من أکل وحده و منع رفده و جلد عبده و شرّ منه من لا یقیل عثره و لا یقبل معذره و شرّ منه من لا یرجی خیره و لا یؤمن شرّه؛
بدترین مردم آن کس است که تنها غذا خورد و رسیده خویش را بی نصیب کند و بنده خویش را بزند و بدتر از او کسی است که خطائی را نبخشد و عذری نپذیرد و بدتر از او کسی است که به خیرش امید نیست و از شرش امان نیست.
نهج الفصاحه

حدیث393

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شارب الخمر کعابد وثن؛
شراب خوار مانند بت پرست است.
نهج الفصاحه

حدیث394

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعشّوا و لو بکفّ من حشف فإنّ ترک العشاء مهرمه؛
شام بخورید اگر چه مشتی خرمای پست باشد زیرا شام نخوردن مایه ضعف و پیری است.
نهج الفصاحه

حدیث395

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تداووا بألبان البقر فإنّی أرجوا أن یجعل اللَّه فیها شفاء فإنّها تأکل من کلّ الشّجر؛
با شیر گاو مداوا کنید زیرا من امیدوارم که خدا در آن شفا قرار داده باشد زیرا از همه درختان می چرد.
نهج الفصاحه

حدیث396

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البطانه تقسی القلب؛
پرخوری دل را سخت می کند.
نهج الفصاحه

حدیث397

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
برّدوا طعامکم یبارک لکم فیه؛
غذای خود را سرد کنید تا برکت یابد.
نهج الفصاحه

حدیث398

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بئس الطّعام طعام العرس یطعمه الأغنیاء و یمنعه المساکین؛
چه بد است غذای عروسی که ثروتمندان از آن بخورند و فقیران محروم مانند.
نهج الفصاحه

حدیث399

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للطّاعم الشّاکر من الأجر مثل ما للصّائم الصّابر؛
پاداش آن که غذا می خورد و شکر می گزارد مانند روزه دار صبور است.
نهج الفصاحه

حدیث400

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه لیرضی عن العبد أن یأکل الأکله فیحمده علیها أو یشرب الشّربه فیحمده علیها؛
خداوند از بنده خشنود می شود به اینکه غذا بخورد و خدا را سپاس گزارد، یا آب بیاشامد و خدا را سپاس گزارد.
نهج الفصاحه

حدیث401

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أطیب طعامکم ما مسّته النّار؛
بهترین غذاهای شما آن است که به آتش پخته شود.
نهج الفصاحه

حدیث402

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرموا الخبز فإنّ اللَّه أنزله من برکات السّماء و أخرجه من برکات الأرض؛
نان را گرامی شمارید زیرا خداوند آن را از برکات آسمان فرو فرستاده و از برکات زمین بیرون آورده است.
نهج الفصاحه

حدیث403

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اجتنبوا الخمر فإنّها مفتاح کلّ شرّ؛
از شراب بگریزید که کلید همه بدیهاست.
نهج الفصاحه

حدیث404

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
مَنْ شَرِبَ مِنْ سُؤْرِ أخیهِ تَبَرُّکاً بِهِ، خَلَقَ اللّهُ بَیْنَهُما مَلِکاً یَسْتَغْفِرُ لَهُما حَتّی تَقُومَ السّاعَةُ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
کسی که دهن خورده برادر مؤمنش را به عنوان تبرّک میل نماید، خداوند متعال ملکی را مأمور می گرداند تا برای آن دو نفر تا روز قیامت طلب آمرزش و مغفرت نماید.
اختصاص شیخ مفید، ص 189

حدیث405

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
کُلُوا ما یَسْقُطُ مِنَ الْخوانِ فَإنَّهُ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داء بِإذْنِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، لِمَنْ اَرادَ أنْ یَسْتَشْفِیَ بِهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
آنچه اطراف ظرف غذا و سفره می ریزد جمع کنید و بخورید، که همانا هرکس آن ها را به قصد شفا میل نماید، به اذن حق تعالی شفای تمام دردهای او خواهد شد.
مستدرک الوسائل، ج 16، ص 291، ح 19920

حدیث406

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
أطْعِمُوا صِبْیانَکُمُ الرُّمانَ، فَإنَّهُ اَسْرَعُ لاِلْسِنَتِهِمْ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
به کودکان خود انار بخورانید تا زبانشان بهتر و زودتر باز شود.
امالی طوسی، ج 1، ص 372

حدیث407

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
لا تُشْبِعُوا، فَیُطْفأ نُورُ الْمَعْرِفَةِ مِنْ قُلُوبِکُمْ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
شکم خود را از خوراک سیر و پر مگردانید، چون که سبب خاموشی نور عرفان و معرفت ـ در افکار و ـ قلب هایتان می گردد.
مستدرک الوسائل، ج 16، ص 218، ح 19646

حدیث408

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ قَلَّ طَعامُهُ، صَحَّ بَدَنُهُ، وَ صَفا قَلْبُهُ، وَ مَنْ کَثُرَ طَعامُهُ سَقُمَ بَدَنُهَ وَ قَسا قَلْبُهُ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر که خوراکش کمتر باشد بدنش سالم و قلبش با صفا خواهد بود، و هر کس خوراکش زیاد باشد امراض جسمی بدنش و کدورت، قلبش را فرا خواهد گرفت.
بحارالأنوار، ج 59، ص 268، ح 53

حدیث409

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ وَجَدَ کَسْرَةً اَوْ تَمْرَةً فَأکَلَهَا لَمْ یُفارِقْ جَوْفَهُ حَتّی یَغْفِرَاللّهُ لَهُ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس تکّه ای نان یا دانه ای خرما در جائی ببیند، و آن را بردارد و میل کند، مورد رحمت و مغفرت خداوند قرار می گیرد.
بحارالأنوار، ج 63، ص 430، ح 12

حدیث410

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
شُربُ السَّویقِ بِالزَّیتِ یُنبِتُ اللَّحمَ ، ویَشُدُّ العَظمَ ، ویُرِقُّ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الباهِ؛
خوردن سویق با روغن زیتون، گوشت می‌رویانَد، استخوان را استحکام می‌بخشد، پوست را نازک می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 306 ، حدیث 7

حدیث411

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الأَکلُ عَلَی الشِّبَعِ یورِثُ البَرَصَ؛
خوردن از روی سیری، پیسی می‌آورد.
الأمالی للصدوق، صفحه 636، حدیث 854

حدیث412

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
إذَا اشتَری أحَدُکُم لَحماً فَلیُخرِج مِنهُ الغُدَدَ؛ فَإِنَّهُ یُحَرِّکُ عِرقَ الجُذامِ؛
هر گاه کسی از شما گوشت خرید، غدّه‌ها را از آن بیرون آورَد؛ زیرا آنها رگ جذام را تحریک می‌کنند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 254 ، حدیث 5

حدیث413

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
اِستَکثِروا مِنَ اللُّبانِ وَاستَبقوهُ وَامضَغوهُ، وأحَبُّهُ إلَیَّ المَضغُ؛ فَإِنَّهُ یَنزِفُ بَلغَمَ المَعِدَةِ ویُنَظِّفُها، ویَشُدُّ العَقلَ، ویُمرِئُ الطَّعامَ .
فراوان کُندُر بخورید، آن را در دهان نگه دارید و بِجَوید. برای من ، جویدن آن ، دوست‌داشتنی‌تر است؛ بلغمِ معده را می‌زداید و آن را تمیز می‌کند، عقل را استحکام می‌بخشد و غذا را می‌گوارَد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 423 ، حدیث 1442

حدیث414

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
یَنبَغی أن تَحذَرَ . . . أن تَجمَعَ فی جَوفِکَ البَیضَ وَالسَّمَکَ فی حالٍ واحِدَةٍ ؛ فَإِنَّهُما إذَا اجتَمَعا وَلَّدا القولَنجَ ، ورِیاحَ البَواسیرِ، ووَجَعَ الأَضراسِ .
باید از این بپرهیزی که . . . تخم‌مرغ و ماهی را هم‌زمان در معده گِرد آوری؛ چون هر گاه این دو با یکدیگر گِرد آیند، قولنج، باد بواسیر و دندان‌درد به وجود می‌آورند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث415

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
السَّویقُ یُنبِتُ اللَّحمَ ، ویَشُدُّ العَظمَ؛
سویق ، گوشت می‌رویاند و استخوان را استحکام می‌بخشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 305 ، حدیث 3 66

حدیث416

امام باقرعلیه‌السلام می فرمایند:
ما أعظَمَ بَرَکَةَ السَّویقِ ! إذا شَرِبَهُ الإِنسانُ عَلَی الشِّبَعِ أمرَأَهُ وهَضَمَ الطَّعامَ ، وإذا شَرِبَهُ الإِنسانُ عَلَی الجوعِ أشبَعَهُ ، ونِعمَ الزَّادُ فِی السَّفَرِ وَالحَضَرِ السَّویقُ؛
سویق، چه قدر پُربرکت است! اگر انسان در حالی که سیر است ، آن را بخورد ، غذا را گوارش می‌دهد و اگر در حالی که گرسنه است ، بخورد ، او را سیر می‌سازد . سویق ، چه نیکو توشه‌ای در سفر و در حضر است !
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 278 ، حدیث 13

حدیث417

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
السَّویقُ یَهضِمُ الرُّؤوسَ؛
سویق،کلّه‌پاچه را هضم می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 306 ، حدیث 10

حدیث418

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
من‌کانَت هِمَّتُهُ ما یَدخُلُ بَطنَهُ ، کانَت قِیمَتُهُ ما یَخرُجُ مِنهُ؛
هر که هــمّ و غـمّش چیزی بـاشد که وارد شکمش می‌شود ، ارزشش به اندازه همان چیزی است که از شکمش خارج می‌شود .
غرر الحکم : 8830

حدیث419

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
لاَ تَدَعُوا آنِیَتَکُمْ بِغَیْرِ غِطَاءٍ ؛ فإنَّ الشَّیْطَانَ إذَا لَمْ تُغَطَّ الآنِیَةُ بَزَقَ فِیها ، وَأخَذَ مِمَّا فِیهَا مَا شَاءَ؛
ظرفهای خود را بدون در پوش نگذارید ؛ زیرا هر گاه روی ظرفها پوشیده نباشد ، شیطان در آنها آب دهان می‌اندازد و هر چه بخواهد از آنها بر می‌دارد .
مستدرک الوسائل : 8 / 295 / 9485

حدیث420

قِلَّةُ الغِذاءِ أکرَمُ لِلنَّفسِ ، وأدوَمُ لِلصِّحَّةِ .
کم‌خوری، مایه گرامی داشتن بیشترِ خویش است و سلامت را بیشتر استمرار می‌بخشد .
غرر الحکم ، حدیث 6819

حدیث421

امام علی علیه‌السلام :
قِلَّةُ الأَکلِ یَمنَعُ کَثیراً مِن أعلالِ الجِسمِ .
کم‌خوری ، مانع بسیاری از بیماری‌های جسم می‌شود .
غرر الحکم ، حدیث 6768

حدیث422

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ أهلَ البَیتِ لَیَقِلُّ طُعمُهُم ؛ فَتَستَنیرُ بُیوتُهُم .
ساکنان یک خانه ، در اثر کم خوردن غذا ، خانه‌شان نورانی می‌گردد .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 391

حدیث423

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
الاَکْلُ عِندَ اَهلِ المُصیبَةِ مِن عَمَلِ الجاهِلیَّةِ وَ السُّنَّةُ البَعْثُ اِلَیْهِم بِالطَّعامِ؛
غذا خوردن نزد مصیبت‌زدگان و با خرج آنان، از رفتارهای جاهلیت است و سنّت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فرستادن غذا برای مصیبت‌زدگان است.
من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 182.

حدیث424

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله کانَ اِذا اَتاهُ الضَّیْفُ اَکَلَ مَعَهُ وَ لَمْ یَرْفَعْ یَدَهُ مِنَ الْخِوانِ حَتّی یَرْفَعَ الضَّیْفُ یَدَهُ؛
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله هرگاه میهمان داشتند، با او غذا می‌خوردند و دست از سفره و غذا نمی‌کشیدند، تا آن‌که میهمان دست از غذا خوردن بکشد.
کافی، ج 6، ص 286 .

حدیث425

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ قَلَّ طَعْمُهُ صَحَّ بَدَنُهُ وَ مَنْ کَثُرَ طَعْمُهُ سَقُمَ بَدَنُهُ وَ قَسا قَلْبُهُ؛
هر کس کم بخورد، سالم می‌ماند و هر کس زیاد بخورد تنش بیمار می‌شود و قساوت قلب پیدا می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 2779.

حدیث426

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند :
کَثْرَةُ اَکْلِ الْبَیْضِ وَ اِدْمانُهُ یورِثُ الطُّحالَ وَ ریاحا فی رَأسِ الْمَعِدَةِ وَ الاِْمْتِلاءُ مِنَ الْبَیْضِ الْمَسْلوقِ یورِثُ الرَّبوَ وَ الاِْبْتِهارَ؛
زیاد خوردن تخم مرغ و معتاد شدن به آن، بیماری ورم طحال می‌آورد و ایجاد کننده بادهایی در سرِ معده است و زیاد خوردن تخم‌مرغ آب پز، نفَس تنگی و نفَس بریدگی می‌آورد.
بحارالأنوار، ج 59، ص 321 .

حدیث427

از امام صادق علیه‌السلام درباره تره پرسیدند، فرمودند:
آن را بخورید، چرا که در آن، چهار ویژگی است: دهان را خوشبو می‌کند، بادها را از بدن می‌برد، بواسیر را ریشه کن می‌کند، و برای کسی که پیوسته بخورد، مایه ایمنی از جذام است.
کافی، ج 6، ص 365، ح 4 .

حدیث428

امام صادق علیه‌السلام :
اَلْجَزَرُ اَمانٌ مِنَ القُولَنْجِ وَ الْبَواسیرِ وَ یُعینُ عَلَی الجِماعِ؛
هویج، مایه ایمنی از قولنج و بواسیر است و آمیزش جنسی را تقویت می‌کند.
کافی، ج 6 ، ص 372، ح 2

حدیث429

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
نِعْمَ اللُّقْمَةُ الْجُبْنُ، تُعْذِبُ الْـفَمَ وَ تُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ وَ تَهْضِمُ ما قَبْلَهُ وَ تُشَهِّی الطَّعامَ؛
چه خوب لقمه‌ای است پنیر، دهان را تر و تازه و خوشبو می‌کند، غذای قبلی را هضم و غذا را مطبوع می‌سازد.
بحارالأنوار، ج 63، ص 105، ح 11 .

حدیث430

مردی به امام صادق علیه‌السلام گفت: فدایت شوم! در بدنم احساس ضعف می‌کنم. امام علیه‌السلام به او فرموند: شیربخور، چرا که گوشت می‌رویاند و استخوان را محکم می‌کند.
کافی، ج 6، ص 336، ح 7.

حدیث431

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
کندر بخورید؛ زیرا همان‌طور که انگشت، عرق را از پیشانی پاک می‌کند، کندر هم سوزش قلب را می‌برد و کمر را محکم و عقل را زیاد می‌کند و ذهن را ذکاوت و چشم را جلا می‌بخشد و فراموشی را از میان می‌برد.
طب النبی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ، ص 6.

حدیث432

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَلْبَصَلُ یَذْهَبُ بِالنَّصَبِ وَ یَشُدُّ الْعَصَبَ وَ یَزیدُ فِی الْخُطی وَ یَزیدُ فِی الْماءِ وَ یَذْهَبُ بِالحُمَّی؛
پیاز، خستگی را می‌برد، اعصاب را قوی می‌کند، قدم‌ها را چاپک و نیروی جنسی را زیاد می‌کند و تب را می‌برد.
کافی، ج 6، ص 374، ح 2 .

حدیث433

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَطْعِمُوا الْمَبطونَ خُبزَ الاَْرُزِّ، فَما دَخَلَ جَوْفَ الْمَبطونِ شَیْ‌ءٌ اَنْفَعُ عَنْهُ، اَما اِنَّهُ یَدْبَغُ الْمَعِدَةَ وَ یَسُلُّ الدّاءَ سَلاًّ ؛
به کسی که دل درد (اسهال)، دارد نان برنجی بدهید، چرا که برای دل درد چیزی مفیدتر از آن نیست. بدانید که آن، معده را پاک و درد را کاملاً آرام می‌کند.
کافی، ج 6، ص 305، ح 2 .

حدیث434

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
جماع پی‌درپی بدون غسل باعث جنون فرزند می‌شود. زیاد خوردن تخم مرغ و استمرار بر آن، باعث بیماری طحال و گاز معده می‌شود.
طب الرضا، ص 75.

حدیث435

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
انباشته کردن شکم از تخم مرغ آب‌پز باعث گرفتگی قلب و تنگی نفس می‌شود.
طب الرضا، ص 75.

حدیث436

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
زیاد خوردن گوشت حیوانات وحشی (حلال گوشت) و گاو باعث تغییر (به‌هم‌ریختگی) عقل و سرگردانی فهم و کندذهنی و فراموشی می‌شود.
طب الرضا، ص 75.

حدیث437

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
عَلَیْکُمْ بِالاْءِهلیلَجَ الاَْسْوَدَ فَاِنَّهُ مِنْ شَجَرَةِ الْجَنَّةَ وَ طَعْمُهُ مُرٌّ و فیهِ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داءٍ؛
هلیله سیاه بخورید، که از درختان بهشت است. مزه آن تلخ است ولی شفای هر دردی است.
طب النبی، ص 31 .

حدیث438

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فِی التُّفّاحِ، ماداوَوْا مَرضاهُمْ اِلاّ بِهِ، اَلا وَ اِنَّهُ اَسْرَعُ شَیْ‌ءٍ مَنْفَعَةً لِلْفُؤادِ خاصَّةً وَ اِنَّهُ نَضوحَةٌ؛
اگر مردم می‌دانستند چه خواصی در سیب وجود دارد، بیماران خود را تنها با آن درمان می‌کردند. سیب سریع‌تر از هر چیزی به قلب فایده می‌رساند؛ به‌ویژه آن‌که خوشبو کننده است.
طب الائمّة، ص 135 .

حدیث439

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ غَرَسَ فی نَفْسِهِ مَحَبَّةَ اَنواعِ الطَّعامِ، اِجْتَنی ثِمارَ فُنونِ الاَْسْقامِ ؛
هر کس در دل خود، نهال علاقه به غذاهای گوناگون را بکارد، محصول بیماری‌های گوناگون از آن می‌چیند.
غررالحکم، ح 9219 .

حدیث440

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
هر غذایی که بر آن نام خدا برده نشود، درد است و هیچ برکتی در آن نیست و کفاره نبردن نام خدا این است که چنانچه سفره پهن است، نام خدا را ببری و به خوردن غذا ادامه دهی.
تاریخ دمشق، ج 60، ص 325 .

حدیث441

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
خداوند تبارک و تعالی هیچ خوردنی و نوشیدنی را حلال نکرده است مگر آن‌که در آن سود و صلاحی بوده و هیچ خوردنی و نوشیدنی را حرام ننموده، مگر آن‌که در آ ن زیان و نابودی و فسادی بوده است، پس هر چیز سودمندی نیرو بخش جسم، که باعث تقویت بدن است حلال شده است و هر چیزی که قوای جسمانی را از بین ببرد و یا موجب مرگ شود حرام است.
مستدرک الوسائل، ج 16، ص 333، ح 2 .

حدیث442

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
أَکْلُ السَّفَرْجَلِ قُوَّةٌ لِلْقَلْبِ الضَّعیفِ وَهُوَ یُطَیِّبُ الْمِعْدَةَ وَ یُذَکِّی الْفُؤادَ وَ یُشَجِّعُ الْجَبانَ وَ یُحَسِّنُ الْوَلَدَ؛
خوردن بِه، قلب ضعیف را قوی، معده را پاک، ترسو را شجاع و فرزند را زیبا می‌کند.
تحف العقول، ص 101.

حدیث443

امام علی علیه‌السلام :
کُلُوا التُّفّاحَ فَاِنَّهُ یَدْبَغُ المَعِدَةَ؛
سیب بخورید، چرا که معده را پاک می‌کند.
کافی، ج 6، ص 357، ح 11.

حدیث444

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
مَنْ اَحَبَّ اَنْ یُحِبّهُ اللَّهُ وَ رَسولُهُ فَلْیَاْکُلْ مَع ضَیفِهِ؛
هر کس دوست دارد که خدا و رسولش او را دوست داشته باشند، با میهمان خود غذا بخورد.
تنبیه الخواطر، ج 2، ص 116 .

حدیث445

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
طَعامُ السَّخیِّ دَواءٌ وَ طَعامُ الشَّحیحِ داءٌ؛
غذای سخاوتمند، داروست و غذای بخیل، درد.
بحارالأنوار، ج 71 ، ص 357، ح 22.

حدیث446

امام رضا علیه السلام می فرمایند :
اَلسَّخیُّ یَأکُلُ مِن طَعامِ النَّاسِ لِیَاْکُلوا مِنْ طَعامِهِ ، وَ البَخیلُ لا یَاْکُلُ مِنْ طَعامِ النَّاسِ لِئَلّا یَأکُلوا مِنْ طَعامِهِ؛
سخاوتمند، از غذای مردم می‌خورد، تا مردم از غذای او بخورند، اما بخیل از غذای مردم نمی‌خورد تا آنها نیز از غذای او نخورند.
عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 15، ح 26.

حدیث447

امام رضا علیه السلام می فرمایند :
شُرْبُ الْماءِ الْبارِدِ عَقیبَ الشَّیْ‌ءِ الحارِّ وَ عَقیبَ الحَلاوَةِ یَذْهَبُ بِالاَْسْنانِ... وَ مَنْ اَرادَ اَلاّ یَفْسُدَ اَسْنانُهُ فَلا یَأکُلْ حُلْوا اِلاّ بَعْدَ کَسْرَةِ خُبزٍ؛
خوردن آب سرد بعد از چیزهای گرم و شیرینی، دندان‌ها را از بین می‌برد ... هر کس می‌خواهد دندان‌هایش فاسد نشود، شیرینی نَخورد، مگر پس از خوردن لقمه‌ای نان.
بحارالأنوار، ج 62، ص 321، ح 325.

حدیث448

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
نِعْمَ الطَّعامُ الزَّیْتُ یُطَیِّبُ النَّکْهَةَ وَیَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَیُصْفِی اللَّوْنَ وَیَشُدُّ الْعَصَبَ وَیَذْهَبُ بِالْوَصَبِ وَیُطْفِئُ الْغَضَبَ؛
زیتون غذای خوبی است، دهان را خوشبو می‌کند، بلغم را از بین می‌برد، رنگ پوست را صفا می‌بخشد، اعصاب را محکم می‌کند، مرض را می‌برد و خشم را خاموش می‌کند.
مکارم الاخلاق، ص 190.

حدیث449

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اَلْخِلالُ بَعْدَ الطَّعامِ، یَشُدُّ اللِّثاتِ وَ یَجْلِبُ الرِّزْقَ وَ یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ؛
خلال کردن بعد از غذا، لثه‌ها را محکم، روزی را زیاد و دهان را خوشبو می‌کند.
احقاق الحق، ج 12، ص 283 .

حدیث450

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
... وَ السَّعْتَرُ وَ الْمِلحُ... یُطَیِّبانِ النَّـکْهَةَ؛
آویش و نمک، دهان را خوشبو می‌کنند.
مکارم الاخلاق، ج 1، ص 416، ح 1410.

حدیث451

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله اِذا اَفْطَرَ بَدَاَ بِحَلْواءَ یُفْطِرُ عَلَیْها، فَاِنْ لَمْ یَجِدْ فَسُکَّرَةٍ اَو تَمَراتٍ، فَاِذا اَعوَزَ ذلِکَ کُلَّهُ فَماءٍ فاتِرٍ وَ کانَ یَقولُ: یُنَقِّی الْمَعِدَةَ وَ الْکَبِدَ وَ یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ وَ الْفَمَ وَ یُقَوِّی الاَْضْراسَ... ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله با حلوا افطار می‌کردند و اگر حلوا نبود، با چیز شیرین دیگر و یا چند دانه خرما و اگر نبود، با آب گرم و می‌فرمودند: آب گرم معده و جگر را پاک، دهان را خوشبو و دندان‌ها را تقویت میکند.
کافی، ج 4، ص 152، ح 4.

حدیث452

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
مَنْ اَصابَهُ ضَعْفٌ فی قَلْبِهِ اَو بَدَنِهِ فَلْیَأکُلْ لَحْمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ فَاِنَّهُ یُخْرِجُ مِنْ اَوصالِهِ کُلَّ داءٍ وَ غائِلَةٍ وَ یُقَّوی جِسْمَهُ وَ یَشُدُّ لِثَـتَهُ؛
هر کس به ضعفی در قلب یا بدن خویش گرفتار شد، باید گوشت گوسفند با شیر بخورد، چرا که این خوراک، هر درد و بلایی را از اندام وی بیرون می‌بَرَد و تن او را تقویت و لثه‌اش را محکم می‌کند.
محاسن، ج 2، ص 259، ح 1819 .

حدیث453

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
ما أَدَرْتَ عَلَیْهِ لِسانَکَ فَأَخْرَجْتَهُ فَابْلَعْهُ وَما أَخْرَجْتَهُ بِالْخَلالِ فَارْمِ بِهِ؛
بعد از غذا زبان را دور دهان بگردان، هرچه با زبان درآمد فرو ببر، و آنچه را با خلال بیرون آوردی از دهان بیرون افکن.
مکارم الأخلاق، ص152 .

حدیث454

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
نِعمَ الطَّعامُ الزَّبیبُ... وَ یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ؛
چه خوب خوراکی است مویز؛ ... و دهان را خوشبو می‌کند.
اختصاص، ص 124.

حدیث455

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
زَیـِّنوا مَوائِدَکُم بِالْبَقْلِ؛ فإِنَّها مَطرَدَةٌ لِلشَّیاطینِ مَعَ التَّسمیَةِ؛
سفره‌هایتان را با سبزی، زینت دهید ؛ زیرا سبزی با بسم اللّه الرحمن الرحیم، شیطان را طرد می‌کند.
مکارم الأخلاق، ص 176.

حدیث456

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَلْجَماعَةُ بَرَکَةٌ وَ السَّحوُر بَرَکَةٌ وَ اِطْعامٌ مِنَ اللَّیْلِ بَرَکَةٌ. تَسَحَّروا تَزْدادوا قُوَّةً، تَسَحَّروا تُصیبُوا السُّنَّةَ، تَسَحَّروا وَ لَوْ بِجُرْعَةٍ مِنْ ماءٍ ؛
جماعت، غذای سحر و غذا دادن در شب، برکت است. سحری بخورید تا نیرویتان زیاد شود. سحری بخورید تا به سنّت عمل کرده باشید؛ سحری بخورید هر چند یک جرعه آب باشد.
(تیسیر المطالب، ص 282. )

حدیث457

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِذا وُضِعَتِ الْمائِدَةُ حَفَّتها اَرْبَعَةُ آلاْفِ مَلَکٍ، فَاِذا قالَ الْعَبْدُ: بِسمِ اللّه‌ِ قالَتِ الْمَلائِکَةُ: بارَکَ اللّه‌ُ عَلَیْکُم فی طَعامِکُم ثُمَّ یَقولونَ لِلشَّیْطانِ اُخْرُجْ یا فاسِقُ، لا سُلطانَ لَکَ عَلَیْهِمْ؛
هرگاه سفره پهن می‌شود، چهار هزار فرشته در اطراف آن گرد می‌آیند. چون بنده بگوید: بسم اللّه فرشتگان می‌گویند: خداوند، به غذایتان برکت دهد! سپس به شیطان می‌گویند: ای فاسق! بیرون شو. تو بر آنان، راه تسلّط نداری.
کافی، ج 6، ص 292

حدیث458

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
کُلوا جَمیعا وَ لا تَفَرَّقوا فَاِنَّ الْبَرَکَةَ مَعَ الْجَماعَةِ؛
با هم غذا بخورید و پراکنده نباشید، که برکت با جماعت است.
بحارالأنوار، ج 66، ص 349

حدیث459

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پر خوری که انسان را به رنج اندازد از زیرکی و دریافت نیز او را باز دارد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث460

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که زیاد کند سیری خود ر پر خوری و امتلاء او را به رنج اندازد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث461

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چگونه پاک و صاف گردد فکر و اندیشه کسی که سیری و پرخوری را ادامه می دهد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث462

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کم است کسی که غذای بسیار خورد و بیمار نگردد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث463

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
هنگامی که شکم از مال مباح پر شد، دل از رسیدن به صلاح کور گردد. (وای به حال مال حرام)
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث464

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
برای پارسایی ، سیری بد قرین و همراهی است.
(غررالحکم، باب پرخوری)

حدیث465

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از ادامه پر خوری که به راستی این کار دردها را بر انگیزد و بیماریها را تحریک کند.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث466

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از پرخوری که هر کس بدان دچار شد در دهایش بسیار و خواب هایش آشفته و پریشان گردد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث467

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سیر غذا خوردن، گردن فرازی و تبختر به بار آرد و پارسایی را تباه سازد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث468

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ادامه پر خوری انواع دردها را به جای بگذارد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث469

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سیر غذا خوردن ، بیماریها را زیاد کند.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث470

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پر خوری ، پرده و حجاب زیرکی گردد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث471

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
پر خوری حکمت و فرزانگی را تباه سازد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث472

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یکی از اقسام اسراف این است که هر چه می خواهی بخوری.
(نهج الفصاحه ، ح 918)

حدیث473

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
ترنج را پیش از غذا و پس از آن بخورید که خاندان محمد صلّی اللّه علیه و آله این کار را انجام می دادند.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث474

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که خوراکش زیاد باشد تندرستی او اندک، و هزینه زندگی بر او سنگین خواهد بود.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث475

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
پر خوری و خواب زیاد، بدن را تباه کند و زیان به بار آورد.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث476

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
پرخوری از حرص پیدا شود و حرص بدترین عیبهاست.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث477

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بر شما باد به میانه روی در خوراکی ها که این کار از اسراف دورتر، و برای تندرستی بهتر و برای انجام عبادت کمک کار بهتری است.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث478

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که در خوردن به اندک اکتفا کند تندرستی او بسیار و اندیشه اش شایسته باشد.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث479

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که غذایش کم شد، هزینه زندگی برایش سبک خواهد شد.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث480

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که خوراکش کم باشد دردهایش کم است.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث481

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کم خوری از بسیاری از بیماری های تن جلوگیری کند.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث482

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوراکت را کم کن تا بیماری را کم کنی.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث483

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
برای ورع و پارسایی گرسنه ماندن کمک کار خوبی است.
غررالحکم ، باب گرسنگی

حدیث484

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گرسنه ماندن کمک کار خوبی برای مبارزه با سرمست شدن و شکستن عادتهای ناپسند است.
غررالحکم ، باب گرسنگی

حدیث485

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گرسنگی را نان خورش خود قرار ده ، و خود را به قناعت مؤدّب.
غررالحکم ، باب گرسنگی

حدیث486

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گرسنگی بهتر از فروتنی (در برابر ثروتمندان و مال اندوزان برای لقمه نانی) است.
غررالحکم ، باب گرسنگی

حدیث487

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
گرسنه ماندن (و خود را گرسنه نگاه داشتن) بهترین دارو (برای بسیاری از بیماری ها) است.
غررالحکم ، باب گرسنگی

حدیث488

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
مؤمن غذای سیر نمی خورد در صورتی که برادرش گرسنه باشد.
غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

حدیث489

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
لَیْسَ لِلصَّبیِّ لَبَنٌ خَیْرٌ مِنْ لَبَنِ اُمِّهِ ؛
برای کودک ، هیچ شیری بهتر از شیر مادرش نیست .
عیون اخبار الرضا ، ج 1، ص 38، ح 69 .

حدیث490

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَدِّبُوا اَوْلادَکُمْ فی بُطونِ اُمَّهاتِهِمْ. قیلَ: وَکَیْفَ ذلِکَ یا رَسُولَ اللّه‌ِ؟ فَقالَ: بِاِطْعامِهِمُ الْحَلالَ؛
فرزندانتان را در رحم مادرانشان تربیت کنید. سئوال شد: این چطور ممکن است، ای رسول خدا؟ فرمودند: با خوراندن غذای حلال (به مادرانشان)
جُنگ مهدوی، ص .132

حدیث491

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:
قوتُ الاَجسادِ الطَّعامُ وَ قوتُ الاَرواحِ الاِطعامُ؛
غذای جسم، خوردن و غذای روح، خوراندن است.
مشکاة الأنوار، ص 561

حدیث492

حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:
نِعمَ العَونُ عَلی أسرِ النَّفسِ وَ کَسرِ عادَتِهَا التَّجَوُّعُ؛
گرسنگی، چه خوب یاوری برای اسیر کردن نفس(تربیت نفس) و شکستن عادت آن است!
غرر الحکم: ح 9944

حدیث493

پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
نَحنُ قَومٌ لا نَأکلُ حَتّی نَجوعَ وَ اِذا اَکلنا لا نَشبَعُ؛
ما قومی هستیم که تا گرسنه نشویم غذا نمی خوریم و تا سیر نشده ایم دست از غذا می کشیم.
(سنن النبی، ص 226 )

حدیث494

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن غَرَسَ فی نَفسِهِ مَحَبَّةَ اَنواعِ الطَّعامِ، اِجتَنی ثِمارَ فُنونِ الاَسقامِ؛
هر کس در دل خود، نهال علاقه به غذاهای گوناگون را بکارد، محصول بیماری های گوناگون از آن می چیند.
(غررالحکم، ح 9219 )

حدیث495

اَلمُؤمِنُ یأکلُ فی مِعاءٍ واحِدَةٍ وَ المُنافِقُ یأکلُ فی سَبعَةِ أمعاءٍ؛
مؤمن کم خوراک است و منافق پرخور.
(وسائل الشیعه، ج 24 ، ص 240)

حدیث496

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
کلوا جَمیعا وَ لا تَفَرَّقوا فَاِنَّ البَرَکةَ مَعَ الجَماعَةِ
با هم غذا بخورید و پراکنده نباشید، که برکت با جماعت است.
(بحارالأنوار، ج 66، ص 349)

حدیث497

پیامبرخدا(صلی الله علیه وآله) می فرمایند:
نرمه سر استخوان های پرندگان را نخورید؛چرا که سِل می آورد.
(کنز العمّال،ج15،ص264)

حدیث498

پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) می فرمایند:
بر شما باد گوشت؛ چرا که گوشت می رویاند.هر کس بر او چهل صبح بگذرد وگوشت نخورد،بدخوی می شود.هر کس بدخوی شد،به او گوشت بخورانید.هر کس چربی آن را بخورد،آن چربی برای او بیماری فرود می آورد.
(بحار الانوار،ج66،ص67،ح43)

حدیث499

پیامبرخدا (صلی الله علیه وآله) می فرمایند:
هر کس چهل روز گوشت نخورد، بدخوی می شود.گوشت بخورید؛چرا که بر شنوایی تان می افزاید.
الفردوس،ج3،ص627،ح5960

حدیث500

پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) می فرمایند:
هر کس چهل روز پیوسته گوشت بخورد، سنگ دل می شود.
(بحار الانوار،62،ص294)

حدیث501

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
دوست داشتنی ترین عضو گوسفند برای پیامبر(صلی الله علیه وآله)، سر دست بود.
التاریخ الکبیر،ج6،ص391

حدیث502

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از پرخوری دوری کنید که مایه ی سنگدلی، تنبلی نسبت به نماز و تباهی و بیماری بدن است.
غررالحکم، ح 2742.

حدیث503

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس خوراکش اندک باشد، اندیشه اش زلال است.
غررالحکم، ح 8462.

حدیث504

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
با خوردن و آشامیدن زیاد دلها را نمیرانید؛ زیرا همان گونه که زراعت بر اثر آب زیاد از بین می رود، دلها نیز بر اثر پرخوری می میرد.
تنبیه الخواطر، ج1، ص 46.

حدیث505

حضرت امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
برای قلب مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست، پرخوری موجب دو چیز می شود:
1-سنگدلی
2-تحریک شهوت
مستدرک الوسایل، ج12، ص 94.

حدیث506

حضرت امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کم خوری نشانه ی پاکدامنی است و پرخوری نشانه ی اسراف و زیاده روی.
مستدرک الوسایل، ج16، ص 213.

حدیث507

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آن که غذا کم خورد، معده اش سالم ماند و صفای دل یابد و هر که پرخور باشد، معده اش بیمار و قلبش سخت شود.
تنبیه الخواطر، ج1، ص 46.

حدیث508

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند از پرخوری و بیکاری زیاد نفرت دارد.
بحارالانوار، ج76، ص 180.

حدیث509

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
سه کس نزد خدا از همه منفورترند: کسی که روز زیاد می خوابد در حالی که شب اصلا نمازی نخوانده است و کسی که زیاد می خورد و هنگام غذا خوردن نام و حمد خدا نمی گوید و کسی که بی دلیل می خندد.
کنزالعمال، ص 2143.

حدیث510

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از پرخوری دوری کنید که مایه ی سنگدلی، تنبلی نسبت به نماز و تباهی و بیماری بدن است.
غررالحکم، ح 2742.

حدیث511

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
آن که غذا کم خورد، معده اش سالم ماند و صفای دل یابد و هر که پرخور باشد، معده اش بیمار و قلبش سخت شود.
تنبیه الخواطر، ج1، ص 46.

حدیث512

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کم خوری نشانه ی پاکدامنی است و پرخوری نشانه ی اسراف و زیاده روی.
مستدرک الوسایل، ج16، ص 213.

حدیث513

امام باقر(علیه السلام) می فرمایند:
هر کسی، هنگامی که شکمش انباشته است، دورترین فرد از خداست.
مستدرک الوسایل، ج16، ص 209.

حدیث514

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
برای قلب مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست، پرخوری موجب دو چیز می شود:
1-سنگدلی
2-تحریک شهوت
مستدرک الوسایل، ج12، ص 94.

حدیث515

امام کاظم(علیه السلام) می فرمایند:
اگر مردم در خوردن اعتدال می روزیدند، بدنهای شان سالم می ماند.
وسایل الشیعه، ج 16، ص 406.

حدیث516

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
با خوردن و آشامیدن زیاد دلها را نمیرانید؛ زیرا همان گونه که زراعت بر اثر آب زیاد از بین می رود، دلها نیز بر اثر پرخوری می میرد.
تنبیه الخواطر، ج1، ص 46.

حدیث517

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
هر گاه خداوند بخواهد بنده ی خود را اصلاح گرداند، سه چیز نصیب او کند، کم گویی، کم خوری و کم خوابی.
مستدرک الوسایل، ج16، ص 213.

حدیث518

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لتکن لک فی کل شیء نیه صالحة حتی النوم و الأکل؛
در هر چیز باید نیتی نیک داشته باشی، حتی در خوردن و خواب.
مکارم الاخلاق، ج2، ص 370.

حدیث519

امام صادق علیه‌السلام :
اَلرَّضاعُ واحِدٌ وَ عِشْرونَ شَهْرا، فَما نَقَصَ فَهُوَ جَورٌ عَلَی الصَّبیِّ ؛
شیرخواری ، 21 ماه است . پس هر چه کم شود ، ظلم بر کودک است .
کافی ، ج 6، ص 40، ح 3 .

حدیث520

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
لَیْسَ لِلصَّبیِّ لَبَنٌ خَیْرٌ مِنْ لَبَنِ اُمِّهِ ؛
برای کودک ، هیچ شیری بهتر از شیر مادرش نیست .
عیون اخبار الرضا ، ج 1، ص 38، ح 69 .

حدیث521

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَطْعِمُوا الْمَرأَةَ فی شَهْرِها الَّذی تَلِدُ فیهِ التَّمْرَ فَاِنَّ وَلَدَها یَکونُ حَلیما نَقیّا ؛
به زن، در ماهی که زایمان کرده ، خرما بدهید، چرا که فرزند او بردبار و پاک می‌شود .
مکارم الأخلاق ، ص 169 .

حدیث522

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند از پرخوری و بیکاری زیاد نفرت دارد.
بحارالانوار، ج76، ص 180.

حدیث523

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرمایند:
سه کس نزد خدا از همه منفورترند: کسی که روز زیاد می خوابد در حالی که شب اصلا نمازی نخوانده است و کسی که زیاد می خورد و هنگام غذا خوردن نام و حمد خدا نمی گوید و کسی که بی دلیل می خندد.
کنزالعمال، ح 2143.

حدیث524

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
لا تَدَعُوا الْعَشاءَ وَ لَوْ عَلی حَشَفَةٍ اِنّی اَخْشی عَلی اُمَّتی مِنْ تَرْکِ العَشاءِ الْهَرَمَ فَاِنَّ العَشاءَ قُوَّةُ الشَیْخِ وَ الشّابِّ ؛
شام را ترک نکنید، هر چند به خوردن دانه خرمای خشکیده‌ای باشد. من بر امّتم از این بیم دارم که با ترکِ خوردن شام، پیری و شکستگی به سراغشان آید؛ چرا که خوردنِ شام، مایه نیرومندی پیر و جوان است.
محاسن ، ج 2، ص 421، ح 202 .

حدیث525

مَنْ اَرادَ الْـبَقاءَ و لا بَقاءَ: فَلْیُباکِرِ الْغَداءَ وَلْیُجَوِّدِ الْحِذاءَ وَلْیُخَفَّفِ الرِّداءَ وَلْیُقِلَّ مُجامَعَةَ النِّساءِ. قیلَ یا رَسولَ اللّه‌ِ وَ ما خِفَّةُ الرِّداءِ؟ قالَ: قِلَّةُ الدَّیْنَ ؛
هر کس ماندگاری می‌خواهد ـ و البته ماندگاری [ابدی] وجود ندارد ـ باید صبحانه را زودتر بخورد، کفش مناسب بپوشد، ردای (بالاپوش) خود را سبک کند و کمتر با زنان بیامیزد. پرسیدند: ای پیامبر خدا! سبک بودن رَدا به چیست؟ فرمودند: به کم بودنِ بدهی.
من لایحضره الفقیه ، ج 3، ص 555، ح 4902 .

حدیث526

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
إن الله لیرضی عن العبد أن یأکل الأکله فیحمده علیها أو یشرب الشربه فیحمده علیها؛
خداوند از بنده ای که پس از خوردن لقمه غذا و یا آشامیدن جرعه ای او را سپاس می گوید، خشنود می گردد.
نهج الفصاحه ح 791

بهداشت و سلامت

حدیث1

الإمام الصادق علیه السلام :
إنَّ الجَنَّةَ وَالحورَ لَتَشتاقُ إلی مَن یَکسَحُ المَساجِدَ ویَأخُذُ مِنهَا القَذی .
امام صادق علیه السلام :
بهشت و حوریان ، مشتاق کسی هستند که مسجدها را جارو و غبارروبی کند .
بحار الأنوار : ج 83 ص 382 ح 52 .

حدیث2

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مَن قَمَّ مَسجِدا کَتَبَ اللّه‌ُ لَهُ عِتقَ رَقَبَةٍ ، ومَن أخرَجَ مِنهُ ما یُقذی عَینا کَتَبَ اللّه‌ُ عَزَّوجَلَّ لَهُ کِفلَینِ مِن رَحمَتِهِ .
هر کس مسجدی را جارو کند ، خداوند برای او ، ثواب آزاد کردن بنده‌ای را می‌نویسد ، و هر کس از مسجد به اندازه خاشاکی که به چشم می‌رود ، بیرون ببرد ، خدای عز و جل ، وی را از رحمتش دوچندان برخوردار می‌گردانَد .
بحار الأنوار : ج83 ص 383 ح 56 .

حدیث3

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :
مَن کَنَسَ المَسجِدَ یَومَ الخَمیسِ ولَیلَةَ الجُمُعَةِ ، فَأَخرَجَ مِنهُ مِنَ التُّرابِ ما یُذَرُّ فِی العَینِ ، غَفَرَ اللّه‌ُ لَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
هر کس در روز پنج‌شنبه و شب جمعه ، مسجد را نظافت کند و گَرد و خاکی را که در چشم می‌رود ، بِروبَد ، خداوندْ او را می‌آمرزد .
بحار الأنوار : ج 83 ص 385 ح 61 .

حدیث4

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- لِأَنـَسٍ: ألا اُعَلِّمُکَ دُعاءً تَدعو بِهِ کُلَّما صَلَّیتَ الغَداةَ ثَلاثَ مَرّاتٍ دَفَعَ اللّه‌ُ عَنکَ الجُذامَ وَالبَرَصَ وَالفالِجَ وَالعَمی فِی الدُّنیا؟ قُل :
«اللّهُمَّ اهدِنی مِن عِندِکَ ، وَأَفِض عَلَیَّ مِن فَضلِکَ ، وأسبِـغ عَلَیَّ مِن رَحمَتِکَ ، وأنزِل عَلَیَّ مِن بَرَکاتِکَ» .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خطاب به اَنَس - : آیا نمی‌خواهی دعایی به تو بیاموزم که هر گاه نماز صبح گزاردی ، آن را سه بار بگویی تا خداوند ، جذام ، پیسی ، سستْ‌اندامی و کوری را از تو دور کند؟ بگو: «خداوندا ! از پیشگاه خویش، مرا راه نمای ، از فضل خود ، بر من فرو بار ، از رحمت خویش ، نعمتی سرشارم ده ، و از برکات خود ، بر من نازل فرمای».
کنز العمّال ، جلد 2 ، صفحه 145 ، حدیث 3520 نقلاً عن أبی الشیخ فی الثواب عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 274

حدیث5

الإمام الرضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ یَشتَکِیَ اُذُنَهُ ، فَلیَجعَل فیها عِندَ النَّومِ قُطنَةً .
امام رضا علیه‌السلام :
هر کس می‌خواهد گوش‌هایش درد نگیرد ، به هنگام خواب در آنها پنبه بگذارد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 318

حدیث6

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌َ - تَبارَکَ وتَعالی - ... جَعَلَ المَرارَةَ فِی الاُذُنَینِ حِجابا مِنَ الدِّماغِ ، فَلَیسَ مِن دابَّةٍ تَقَعُ فیهِ إلاَّ التَمَسَتِ الخُروجَ ؛ ولَولا ذلِکَ لَوَصَلَت إلَی الدِّماغِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خداوند - تبارک و تعالی - . . . تلخی را در دو گوش ، مانعی برای حفاظت مغز ، قرار داد . هیچ جنبده‌ای نیست که در آن بیفتد ، مگر این که راه خروج را می‌جوید ؛ امّا اگر این نبود ، آن جنبنده به مغز می‌رسید .
بحار الأنوار ، جلد 2 ، صفحه 286 ، حدیث 3 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 316

حدیث7

الإمام علیّ علیه‌السلام :
اِختِنوا أولادَکُم یَومَ السّابِعِ لا یَمنَعکُم حَرٌّ ولا بَردٌ ؛ فَإِنَّهُ طَهورٌ لِلجَسَدِ ، وإنَّ الأَرضَ لَتَضِجُّ إلَی اللّه‌ِ مِن بَولِ الأَغلَفِ .
امام علی علیه‌السلام :
فرزندانتان را در روز هفتم [تولّد ] ختنه کنید . نه گرما ، شما را از آن ، باز دارد ، نه سرما ؛ چرا که این کار ، مایه پاکیِ تن است و زمین از پیشاب ختنه‌ناشدگان به درگاه خداوند می‌نالد .
بحار الأنوار ، جلد 104 ، صفحه 110 ، حدیث 16 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 590

حدیث8

الإمام الکاظم علیه‌السلام :
الحَمّامُ یَومٌ ویَومٌ لا ، یُکثِرُ اللَّحمَ ، وإدمانُهُ فی کُلِّ یَومٍ یُذیبُ شَحمَ الکُلیَتَینِ .
امام کاظم علیه‌السلام :
حمّام رفتن یک روز در میان ، گوشت بدن را می‌افزاید ؛ امّا عادت به آن در هر روز ، پیهِ کلیه‌ها را آب می‌کند .
بحار الأنوار ، ج 76 ، ص 78 ، ح 21. دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 588

حدیث9

الإمام الصادق علیه‌السلام :
لا تَتَّکِ فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یُذیبُ شَحمَ الکُلیَتَینِ .
امام صادق علیه‌السلام :
در حمّام [به دیوار] تکیه مزن ؛ چرا که پیهِ کلیه‌ها را آب می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 501 ، حدیث 24، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 588 ممکن است این اثر ، مربوط به حمّام‌های آن دوران باشد .

حدیث10

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ یَشتَکِیَ مَثانَتَهُ ، فَلا یَحبِسِ البَولَ ولَو عَلی ظَهرِ دابَّتِهِ.
هر کس می‌خواهد مثانه‌اش به عارضه‌ای گرفتار نشود ، پیشاب خود را نگه ندارد ، حتّی اگر که بر پشت مَرکب خویش نشسته باشد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 35 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 323 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 586

حدیث11

الإمام الصادق علیه‌السلام
- وسُئِلَ عَن عِلَّةِ حَلقِ رَأسِ المَولودِ: تَطهیرُهُ مِن شَعرِالرَّحِمِ .
امام صادق علیه‌السلام- در پاسخ به پرسشی درباره دلیل تراشیدن سرِ نوزاد -: برای پاک کردن او از موهایی که در زهدان بر وی روییده است .
بحار الأنوار ، جلد 104 ، صفحه 112 ، حدیث 25 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 678

حدیث12

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم - لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، ثَلاثَةٌ یَزِدنَ فِی الحِفظِ ویُذهِبنَ البَلغَمَ : اللُّبانُ ، وَالسِّواکُ ، وقِراءَةُ القُرآنِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم- خطاب به امام علی علیه‌السلام فرمودند: ای علی ! سه چیز بر حافظه می‌افزاید و بلغم را می‌برد : کُندُر ، مسواک و قرائت قرآن .
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 443 ، حدیث 3 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 452

حدیث13

الإمام علیّ علیه‌السلام :
مَضغُ اللُّبانِ یَشُدُّ الأَضراسَ ، ویَنفِی البَلغَمَ ، ویَذهَبُ بِریحِ الفَمِ .
امام علی علیه‌السلام :
جویدن کُنْدُر ، دندان‌ها را استحکام می‌دهد ، بلغم را می‌راند و بوی [بد] دهان را می‌بَرَد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 443 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 386

حدیث14

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الزَّیتَ ؛ فَإِنَّهُ مُبارَکٌ ، وَائتَدِموا بِهِ وَادَّهِنوا بِهِ ؛ فَإِنَّهُ یَخرُجُ مِن شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
روغن زیتون بخورید ؛ چرا که خجسته است . از آن ، خورش بسازید و از روغن آن بر خویش بمالید ؛ چرا که از درختی خجسته بیرون می‌آید .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 279 ، حدیث 40984 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 328

حدیث15

کُلُوا الزَّیتَ وَادَّهِنوا بِالزَّیتِ ؛ فَإِنَّهُ مِن شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
روغن زیتون بخورید و خود را با روغن زیتون ، چرب کنید ؛ چرا که آن ، از درختی خجسته است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 331 ، حدیث 1 عن ابن القدّاح ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 415 ، حدیث 1408 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 328

حدیث16

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِدَّهِنوا بِالبَنَفسَجِ ؛ فَإِنَّهُ بارِدٌ فِی الصَّیفِ وحارٌّ فِی الشِّتاءِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
با روغن بنفشه ، بدن خود را چرب کنید ؛ چرا که آن در تابستان ، سرد و در زمستان ، گرم است .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 294 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 472

حدیث17

الإمام الصادق علیه‌السلام :
دُهنُ البَنَفسَجِ یَرزُنُ الدِّماغَ .
امام صادق علیه‌السلام :
روغن بنفشه ، مغز را نیرو می‌بخشد.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 223 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 244

حدیث18

الإمام الصادق علیه‌السلام :
نِعمَ الدُّهنُ البَنَفسَجُ ! لَیَذهَبُ بِالدّاءِ مِنَ الرَّأسِ وَالعَینَینِ ، فَادَّهِنوا بِهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
چه خوب روغنی است روغن بنفشه! درد را از سر و چشمان می‌بَرَد. آن را به خود بمالید.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 222 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 264

حدیث19

الإمام الصادق علیه‌السلام :
فَضلُ البَنَفسَجِ عَلَی الأَدهانِ کَفَضلِ الإِسلامِ عَلَی الأَدیانِ . نِعمَ الدُّهنُ البَنَفسَجُ ، لَیَذهَبُ بِالدّاءِ مِنَ الرَّأسِ وَالعَینَینِ ، فَادَّهِنوا بِهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
برتری بنفشه بر دیگر روغن‌ها به سان برتری اسلام بر دیگر ادیان است . بنفشه ، خوب روغنی است! درد را از سر و چشمان می‌برد . خود را بدان ، چرب کنید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 521 ، حدیث 5 ، کنز العمّال ، جلد 12 ، صفحه 344 ، حدیث 35329 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 472

حدیث20

الإمام الرضا علیه‌السلام :
إذا أرَدتَ ألاّ یَظهَرَ فی بَدَنِکَ بَثرَةٌ ولا غَیرُها ، فَابدَأ عِندَ دُخولِ الحَمّامِ بِدُهنِ بَدَنِکَ ، بِدُهنِ البَنَفسَجِ .
امام رضا علیه‌السلام :
اگر می‌خواهی که در بدنت جوش و جز آن رُخ ننماید ، هنگام در آمدن به حمّام ، چرب کردن بدن خود را به روغن بنفشه ، آغاز کن .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 31 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 322 وفیه « فدهِّن» بدل «بدهن» دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 474

حدیث21

الإمام الصادق علیه‌السلام :
غَسلُ الرَّأسِ بِالخَطمِیِّ نُشرَةٌ .
امام صادق علیه‌السلام :
شستن سر با خطمی ، مایه شادابی است .
ثواب الأعمال ،ص 36 ، حدیث 2 عن سفیان بن السمط دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 478

حدیث22

الإمام علیّ علیه‌السلام :
غَسلُ الرَّأسِ بِالخَطمِیِّ یَذهَبُ بَالدَّرَنِ ، ویَنفِی الأَقذاءَ .
امام علی علیه‌السلام :
شستن سر با خطمی ، چرک را می‌بَرَد و آلودگی‌ها را از میان برمی‌دارد .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 87 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 478

حدیث23

الإمام الصادق علیه‌السلام :
اِتَّخِذوا فی أسنانِکُمُ السُّعدَ ؛ فَإِنَّهُ یُطَیِّبُ الفَمَ ، ویَزیدُ فِی الجِماعِ .
امام صادق علیه‌السلام :
مُشکَک به لابه‌لای دندان‌های خویش در آورید ؛ چرا که دهان را خوش‌بو می‌کند و بر توان همبستری می‌افزاید .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 237 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 638

حدیث24

الإمام الکاظم علیه‌السلام :
غَسلُ الرَّأسِ بِالسِّدرِ یَجلِبُ الرِّزقَ جَلباً .
امام کاظم علیه‌السلام :
شستن سر با سدر ، روزی‌آور است .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 87 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 528

حدیث25

الإمام الصادق علیه‌السلام :
الکُحلُ یُعذِبُ الفَمَ .
امام صادق علیه‌السلام :
سرمه کشیدن ، دهان را تَر و تازه می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 95 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 388

حدیث26

الإمام الحسین علیه‌السلام :
قالَ لی رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم : یا بُنَیَّ ، نَم عَلی قَفاکَ یَخمَص بَطنُکَ ، وَاشرَبِ الماءَ مَصّا یَمرَأکَ أکلُکَ ، وَاکتَحِل وَترا یُضِئ لَکَ بَصَرُکَ ، وَادَّهِن غِبّا تَتَشَبَّه بِسُنَّةِ نَبِیِّکَ .
امام حسین علیه‌السلام :
پیامبر خدا به من فرمودند: «فرزندم! به پشت بخواب تا شکمت کوچک شود ، آب را به مکیدن بنوش تا خوردنت بر تو گوارا آید ، به شمارِ دفعات فرد ، سرمه بکش تا چشمانت روشن شود و یک روز در میان ، روغن بزن تا به سنّت پیامبر خویش ، عمل کرده باشی».
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 164 ، حدیث 591 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 300

حدیث27

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثٌ یَزِدنَ فی قُوَّةِ البَصَرِ : الکُحلُ بِالإِثمِدِ ، وَالنَّظَرُ إلَی الخُضرَةِ ، وَالنَّظَرُ إلَی الوَجهِ الحَسَنِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سه چیز ، قدرت بینایی را افزون می‌کند: سرمه کشیدن به اِثْمِد ، نگریستن به سبزی ، و نگاه کردن به چهره زیبا.
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 51 ، حدیث 28314 نقلاً عن أبی الحسن العراقی فی فوائده عن بریدة دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 300

حدیث28

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن نامَ عَلی إثمِدٍ غَیرِ مُمَسَّکٍ أمِنَ مِنَ الماءِ الأَسوَدِ أبَدا ما دامَ یَنامُ عَلَیهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس با سرمه اِثمِد آمیخته ناشده با مُشک بخوابد ، برای همیشه ، تا زمانی که بر این حالت می‌خوابد ، از آبِ سیاه در امان می‌مانَد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 494 ، حدیث 9 عن الحسن بن عاصم دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 288

حدیث29

الإمام الصادق علیه‌السلام :
الإِثمِدُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ الشَّعرَ ، ویَذهَبُ بِالدَّمعَةِ .
امام صادق علیه‌السلام :
سرمه اِثْمِد ، چشم را جلا می‌دهد ، موی بر می‌رویاند و اشکْ‌ریزش را می‌برد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 494 ، حدیث 7 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 302

حدیث30

أتَی النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله و سلّم أعرابِیٌّ یُقالُ لَهُ : قُلَیبٌ ، رَطبُ العَینَینِ .
فَقالَ لَهُ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله و سلّم : إنّی أری عَینَیکَ رَطبَتَینِ یا قُلیبُ ، عَلَیکَ بِالإِثمِدِ ؛ فَإِنَّهُ سِراجُ العَینِ .
امام صادق علیه‌السلام :
عربی بادیه‌نشین که او را «قلیب» می‌گفتند و آبریزشِ چشم داشت ، نزد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم آمد. به او فرمود: «ای قلیب! می‌بینم چشمانت آبریزش دارد. بر تو باد سرمه اِثْمِد ، که روشنایی چشم است».
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 96 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 302

حدیث31

الإمام الباقر علیه‌السلام :
الاِکتِحالُ بِالإِثمِدِ یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَشُدُّ أشفارَ العَینِ .
امام باقر علیه‌السلام :
سرمه کشیدن به اِثْمِد ، بوی را خوش می‌سازد و مژه‌گاه‌ها را استحکام می‌بخشد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 494 ، حدیث 4 عن عبداللّه بن الفضل الهاشمی عن أبیه دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 302

حدیث32

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِکتَحِلوا بِالإِثمِدِ المُرَوَّحِ ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ الشَّعرَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
به سرمه اِثْمِد خوش‌بو شده با مُشک ، سرمه بکشید ، که دیده را جلا می‌دهد و مو برمی‌رویاند .
کنز العمّال ، جلد 6 ، صفحه 645 ، حدیث 17198 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 302

حدیث33

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالإِثمِدِ ؛ فَإِنَّهُ مَنبَتَةٌ لِلشَّعرِ ، مَذَهَبةٌ لِلقَذی ، مَصفاةٌ لِلبَصَرِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بر شما باد سرمه با اِثْمِد ؛ چرا که مایه روییدن مو ، از میان رفتن آلودگی و صفا یافتن دیده است.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 151 ، حدیث 26 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 300

حدیث34

الإمام الصادق علیه‌السلام :
الحِنّاءُ یَذهَبُ بِالسَّهَکِ ، ویَزیدُ فی ماءِ الوَجهِ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویُحَسِّنُ الوَلَدَ .
امام صادق علیه‌السلام :
حنا ، بوی بد عَرَق را از میان می‌بَرَد ، بر طراوت صورت می‌افزاید ، دهان را خوش‌بو می‌کند و فرزند را نیکو می‌سازد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 484 ، حدیث 5 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 518

حدیث35

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِختَضِبوا بِالحِنّاءِ ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ الشَّعرَ ، ویُطَیِّبُ الرّیحَ ، ویُسَکِّنُ الزَّوجَةَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
به حنا خضاب بندید ؛ چرا که دیده را جلا می‌دهد ، مو بر می‌رویاند ، بو را خوش می‌سازد و همسر مرد را آرامش می‌بخشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 483 ، حدیث 4 ، 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 548

حدیث36

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ اطَّلی وَاختَضَبَ بِالحِنّاءِ آمَنَهُ اللّه‌ُ تَعالی مِن ثَلاثِ خِصالٍ : الجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، وَالآکِلَةِ إلی طَلیَةٍ مِثلِها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس حنا بر بدن خود بمالد و با آن خضاب کند ، خداوند ، او را تا هنگامی که بخواهد دیگر بار خضاب کند ، از سه چیز در امان می‌دارد : جذام ، پیسی و خوره .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 90 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 478

حدیث37

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِسَیِّدِ الخِضابِ الحِنّاءِ ؛ فَإِنَّهُ یُطَیِّبُ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الجِماعِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بر شما باد مهتر همه خضاب‌ها ، حنا ، که پوست را پاکیزه می‌کند و بر توان همبستری می‌افزاید .
کنز العمّال ، جلد 6 ، صفحه 668 ، حدیث 17316 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 478

حدیث38

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
نَفَقَةُ دِرهَمٍ فِی الخِضابِ أفضَلُ مِن نَفَقَةِ دِرهَمٍ فی سَبیلِ اللّه‌ِ ، إنَّ فیهِ أربَعَ عَشرَةَ خَصلَةً : یَطرُدُ الرّیحَ مِنَ الاُذُنَینِ ، ویَجلُو الغِشاءَ عَنِ البَصَرِ . . .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خرج کردن یک درهم برای خضاب ، برتر از انفاق یک درهم در راه خداست. این کار ، چهارده فایده دارد: بو را از گوش‌ها دور می‌کند ، پرده [ تاریکی] را از برابر دیده کنار می‌زند و آن را جلا می‌دهد...
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 482 ، حدیث 12 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 306

حدیث39

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِختَضِبوا بِالحِنّاءِ ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ الشَّعرَ ، ویُطَیِّبُ الرّیحَ ، ویُسَکِّنُ الزَّوجَةَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
به حنا خضاب بندید؛ چرا که دیده را جلا می‌دهد ، مو بر می‌رویاند ، بو را خوش می‌سازد و همسر مرد را آرامش می‌بخشد.
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 99 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 306

حدیث40

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِسَیِّدِ الخِضابِ الحِنّاءِ ؛ فَإِنَّهُ یُطَیِّبُ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الجِماعِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بر شما باد مهتر همه خضاب‌ها ، حنا ، که پوست را پاکیزه می‌کند و بر توان همبستری می‌افزاید .
کنز العمّال ، جلد 6 ، صفحه 668 ، حدیث 17316 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 189 ، حدیث 559 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 478

حدیث41

امام صادق علیه‌السلام :
الحِنّاءُ عَلی أثَرِ النّورَةِ أمانٌ مِنَ الجُذامِ والبَرَصِ .
حنا کردن ، در پی نوره کشیدن ، مایه ایمنی از جذام و پیسی است .
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 121 ، حدیث 270 ؛ بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 89 ، حدیث 6؛ دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 478

حدیث42

الإمام الصادق علیه‌السلام :
ثَلاثَةٌ تُعَقِّبُ مَکروهاً : . . . وشُربُ الدَّواءِ مِن غَیرِ عِلَّةٍ وإن سَلِمَ مِنهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
سه چیز ، ناخوشایندی در پی می‌آورد : ... و نوشیدن دارو بدون بیماری ، هر چند شخص از آن دارو ، جان به در بَرَد .
تحف العقول ، صفحه 321 ، بحار الأنوار ، جلد 78 ، صفحه 234 ، حدیث 53 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 90

حدیث43

امام علی علیه‌السلام فرمودند:
لا تُنالُ الصِّحَّةُ إلاّ بِالحِمیَةِ .
تن‌درستی ، جز با پرهیز ، به دست نمی‌آید .
غرر الحکم ، حدیث 10605 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 26

حدیث44

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
الطِّیبُ یَشُدُّ القَلبَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بوی خوش ، قلب را تقویت می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 510 ، حدیث 6 عن أبی بصیر عن الإمام الصادق علیه‌السلام دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 108

حدیث45

ما طابَت رائِحَةُ عَبدٍ إلاّ زادَ عَقلُهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هیچ بنده‌ای خوش‌بو نباشد ، مگر آن که عقلش افزون گردد .
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 165 ، حدیث 593 عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم‌السلام دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 108

حدیث46

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ قَبلَ أن یَشرَبَ و تَسَحَّرَ ، و مَسَّ شَیئا مِنَ الطِّیبِ ؛ قَوِیَ عَلَی الصِّیامِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس پیش از نوشیدن چیزی ، غذا بخورد و سَحَری میل کند و قدری بوی خوش [بر خود] بمالد ، بر روزه گرفتن ، توان بیشتری یابد .
کنز العمّال ، جلد 8 ، صفحه 510 ، حدیث 23882 نقلاً عن شُعب الإیمان عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 108

حدیث47

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
الطِّیبُ نُشْرَةٌ .
امام علی علیه‌السلام :
بوی خوش ، درمانگر است .
نهج البلاغه: حکمت 400

حدیث48

الإمام الصادق علیه‌السلام :
الرّیحُ الطَّیِّبَةُ ؛ تَشُدُّ العَقلَ ، و تَزیدُ فی الباهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
بوی خوش ، عقل را استوار می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 275 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 108

حدیث49

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن تَطَیَّبَ أوَّلَ النَّهارِ ؛ لَم یَزَل عَقلُهُ مَعَهُ إلَی اللَّیلِ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس در آغاز روز ، بوی خوش استعمال کند ، تا شب ، عقلش او را همراهی می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 510 ، حدیث 7 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 110

حدیث50

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن تَطَیَّبَ بِطیبٍ أوَّلَ النَّهارِ و هُوَ صائِمٌ ؛ لَم یَفقِد عَقلَهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس در حالی که روزه است ، در آغاز روزه ، خوش‌بو کننده‌ای به کار ببرد ، عقل خویش را از کف ندهد .
بحار الأنوار ، جلد 96 ، صفحه 290 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 110

حدیث51

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- مِن وَصِیَّتِهِ لِعَلِیٍ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، تِسعَةُ أشیاءَ تورِثُ النِّسیانَ : أکلُ التُّفّاحِ الحامِضِ ، وأکلُ الکُزبُرَةِ ، وَالجُبنِ ، وسُؤرِ الفَأرَةِ ، وقِراءَةُ کِتابَةِ القُبورِ ، وَالمَشیُ بَینَ امرَأَتَینِ ، وطَرحُ القَملَةِ ، وَالحِجامَةُ فی النُّقرَةِ ، وَالبَولُ فِی الماءِ الرّاکِدِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- در سفارش‌های ایشان به علی علیه‌السلام: ای علی! نه چیز است که فراموشی می‌آورَد: خوردن سیب تُرش ، خوردن گشنیز ، پنیر و پس‌مانده موش ، خواندن نوشته‌های روی قبر ، راه رفتن میان دو زن ، افکندن شپش ، حجامت در گودیِ پسِ سر ، و ادرار کردن در آب راکد.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 245 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 254

حدیث52

الإمام علیّ علیه‌السلام :
إنَّ الحِجامَةَ تُصَحِّحُ البَدَنَ ، وتَشُدُّ العَقلَ .
امام علی علیه‌السلام :
حِجامت ، بدن را صحّت می‌دهد و عقل را استحکام می‌بخشد.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 114 ، حدیث 18 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 244

حدیث53

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِحتَجِموا إذا هاجَ بِکُمُ الدَّمُ ؛ فَإِنَّ الدَّمَ رُبَّما تَبَیَّغَ بِصاحِبِهِ فَیَقتُلُهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اگر خون در درونتان به جوش می‌آید ، حجامت کنید ؛ چرا که خون ، گاه ممکن است در درون شخص ، طغیان کند و وی را بکُشد .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 57 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 120 ، حدیث 42 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 462

حدیث54

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ الحِجامَةَ فِی الرَّأسِ دَواءٌ مِن داءِ الجُنونِ وَالجُذامِ وَالعَشا وَالبَرَصِ وَالصُّداعِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حجامتِ در سر ، درمانی برای دیوانگی ، جذام ، شب‌کوری ، پیسی و سردرد است.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 126 ، حدیث 81 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 266

حدیث55

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
الحِجامَةُ تَزیدُ العَقلَ ، وتَزیدُ الحافِظَ حِفظاً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حِجامت ، عقل را افزون می‌کند و بر قدرت حافظه می‌افزاید.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 126 ، حدیث 82، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 244

حدیث56

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُکرَهُ لِلرَّجُلِ أن یَغشَی المَرأَةَ وقَدِ احتَلَمَ ، حَتّی یَغتَسِلَ مِنِ احتِلامِهِ الَّذی رَأی ؛ فَإِن فَعَلَ وخَرَجَ الوَلَدُ مَجنوناً فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
برای مرد ، مکروه است که پس از احتلام ، با زن همبستری کند ، مگر آن که از احتلام پیشین ، غسل کرده باشد ؛ چه ، اگر چنین کند و فرزندش دیوانه زاده شود ، جز خویش را نکوهش نکند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 283 ، حدیث 3

حدیث57

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ احتَجَمَ یَومَ الثُّلاثاءِ لِسَبعَ عَشرَةَ أو تِسعَ عَشرَةَ أو لاِءِحدی وعِشرینَ مِنَ الشَّهرِ ، کانَت لَهُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ مِن أدواءِ السَّنَةِ کُلِّها ، وکانَت لِما سِوی ذلِکَ شِفاءٌ مِن وَجَعِ الرَّأسِ وَالأَضراسِ وَالجُنونِ وَالجُذامِ وَالبَرَصِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس در روز سه‌شنبه هفدهم یا نوزدهم یا بیست و یکم ماه ، حجامت کند ، این حجامت برای وی شفای همه دردهای سال خواهد بود و افزون بر آن ، شفای سردرد ، دندان‌درد ، دیوانگی ، جذام و پیسی نیز خواهد بود .
بحار الأنوار ، جلد 59 ، صفحه 38 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 402

حدیث58

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
شُمُّوا النَّرجِسَ و لَو فِی الیَومِ مَرَّةً ، و لَو فِی الاُسبوعِ مَرَّةً ، و لَو فِی الشَّهرِ مَرَّةً ، و لَو فِی السَّنَةِ مَرَّةً ، ولَو فِی الدَّهرِ مَرَّةً ؛ فَإِنَّ فِی القَلبِ حَبَّةً مِنَ الجُنونِ وَ الجُذامِ وَ البَرَصِ و شَمُّهُ یَدفَعُها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
[گُل] نرگس را ببویید ، هرچند در روز یک بار ، هر چند در هفته یک بار ، هر چند در ماه یک بار ، هر چند در سال یک بار ، و هر چند در همه عمر ، یک بار؛ چراکه در قلب ، هسته‌ای از دیوانگی ، جذام و پیسی وجود دارد و بوییدن نرگس ، آن را دور می‌کند.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 299

حدیث59

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
فِی السِّواکِ اثنَتا عَشَرَةَ خَصلَةً : مَطهَرَةٌ لِلفَمِ ، ومَرضاةٌ لِلرَّبِّ ، ویُبَیِّضُ الأَسنانَ ، ویَذهَبُ بِالحَفَرِ ، ویُقِلُّ البَلغَمَ ، ویُشَهِّی الطَّعامَ ، ویُضاعِفُ الحَسَناتِ ، وتُصابُ بِهِ السُّنَّةُ ، وتَحضُرُهُ المَلائِکَةُ ، ویَشُدُّ اللِّثَةَ ، وهُوَ یَمُرُّ بِطَریقَةِ القُرآنِ ، ورَکعَتَینِ بِسِواکٍ أحَبُّ إلَی اللّه‌ِ عز و جل مِن سَبعینَ رَکعَةً بِغَیرِ سِواکٍ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
در مسواک زدن ، دوازده ویژگی است : مایه پاکی دهان است ؛ سبب خشنودی پروردگار است ؛ دندان‌ها را سفید می‌کند ؛ جِرم دندان را از میان می‌بَرَد ؛ بَلغَم را می‌کاهد ؛ غذا را مطبوع می‌سازد ؛ حسنات را دو چندان می‌کند ؛ به واسطه آن ، سنّت انجام می‌گیرد ؛ فرشتگان بدین‌وسیله حضور می‌یابند ؛ لثه را تقویت می‌کند ؛ برگذرگاه قرآن می‌گذرد و نزد خداوند ، هر دو رکعت نماز با مسواک ، دوست داشتنی‌تر از هفتاد رکعت بی‌مسواک است .
الخصال ، صفحه 480 ، حدیث 52 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 129 ، حدیث 13 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 374

حدیث60

هر کس در هر روز ، دو بار مسواک بزند ، سنّت پیامبران را استمرار بخشیده است ، در برابر هر نمازی که بخواند ، خداوند ، برایش پاداش صد رکعت می‌نویسد ، از فقر به غنا (و بی‌نیازی) درمی‌آید ، دهانش خوش‌بو می‌شود ، حافظه‌اش فزونی می‌یابد ، فهمش استوار می‌گردد ، غذایش گوارش می‌یابد ، درد دندان‌هایش از میان می‌رود ، بیماری از او دور می‌گردد ، و فرشتگان ، به واسطه نوری که بر او می‌بینند ، با او دست می‌دهند و دندان‌هایش تمیز می‌شود .
جامع الأخبار ، صفحه 151 ، حدیث 340 عن ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 138 ، حدیث 49 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 372

حدیث61

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
السِّواکُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ إلاَّ السَّامَ ، وَالسَّامُ : المَوتُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مسواک ، شفای هر دردی است ، مگر سام ، و سام ، مرگ است .
إتحاف السادة المتّقین ، جلد 2 ، صفحه 350 عن عائشة ، کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 311 ، حدیث 26264 نقلاً عن الفردوس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 372

حدیث62

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
السِّواکُ فِی الفَمِ یُثَبِّتُ الأَضراسَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مسواک ، دندان‌ها را در دهان تثبیت می‌کند .
الفردوس ، جلد 3 ، صفحه 311 ، حدیث 4937 عن حذیفة بن الیمان ، کنز العمّال ، جلد 6 ، صفحه 646 ، حدیث 17208 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 370

حدیث63

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَسَوَّکوا ؛ فَإِنَّ السِّواکَ مَطهَرَةٌ لِلفَمِ ، مَرضاةٌ لِلرَّبِّ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مسواک بزنید ؛ چرا که مسواک ، مایه پاکیزگی دهان و خشنودی پروردگار است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 495 ، حدیث 4 عن ابن القدّاح عن الإمام الصادق عن الإمام علیّ علیهماالسلام ولیس فیه «تسوّکوا فإنّ» ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 370 . در المعجم الکبیر ، به جای «مایه پاکیزگی» ، عبارت «خوش‌بو کننده» آمده است .

حدیث64

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
السِّواکُ یَزِیدُ الرَّجُلَ فَصاحَةً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مسواک زدن ، بر زبان آوری مرد می‌افزاید .
بحار الأنوار : 76 / 135 / 48 منتخب میزان الحکمة : 288

حدیث65

الإمام علی علیه‌السلام :
ثَلاثٌ یُذهِبنَ البَلغَمَ ویَزِدن فِی الحِفظِ : السِّواکُ ، وَالصَّومُ ، وقِراءَةُ القُرآنِ .
امام علی علیه‌السلام :
سه چیز ، بلغم را از میان می‌بَرَد و حافظه را افزون می‌کند: مسواک زدن ، روزه گرفتن و قرائت قرآن.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 119 ، حدیث 287 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 254

حدیث66

الإمام الباقر علیه‌السلام :
السِّواکُ یَذهَبُ بِالبَلغَمِ ، ویَزیدُ فِی العَقلِ .
امام باقر علیه‌السلام :
مسواک زدن ، بَلغَم را می‌بَرَد و عقل را افزون می‌کند.
ثواب الأعمال ، صفحه 34 ، حدیث 3عن یحیی أبی البلاد دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 246

حدیث67

الإمام الباقر علیه‌السلام :
السِّواکُ یَذهَبُ بِالبَلغَمِ ، ویَزیدُ فِی العَقلِ .
امام باقر علیه‌السلام :
مسواک زدن ، بلغم را از میان می‌بَرَد و عقل را افزون می‌سازد .
ثواب الأعمال ، صفحه 34 ، حدیث 3 عن یحیی أبی البلاد دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 372

حدیث68

الإمام علیّ علیه‌السلام :
ثَلاثٌ یُذهِبنَ البَلغَمَ ویَزِدنَ فِی الحِفظِ : السِّواکُ ، وَالصَّومُ ، وقِراءَةُ القُرآنِ .
امام علی علیه‌السلام :
سه چیز ، بلغم را از میان می‌بَرَد و حافظه را افزون می‌کند : مسواک زدن ، روزه گرفتن و قرائت قرآن .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 119 ، حدیث 287 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 376

حدیث69

الإمام الرضا علیه‌السلام :
السِّواکُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ الشَّعرَ ، ویَذهَبُ بِالدَّمعَةِ .
امام رضا علیه‌السلام :
مسواک زدن ، دیده را جلا می‌بخشد ، مو بر می‌رویاند و اشکْ‌ریزش را از میان می‌بَرَد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 118 ، حدیث 279 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 137 نقلاً عن طبّ الأئمّة لابنی بسطام دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 372

حدیث70

الإمامُ الرِّضا علیه‌السلام :
السِّواکُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ الشَّعرَ ، ویَذهَبُ بِالدَّمعَةِ .
امام رضا علیه‌السلام :
مسواک زدن ، نور چشم را زیاد می‌کند و مو را پرپشت می‌کند و آبریزش چشم را برطرف می‌سازد .
بحار الأنوار : 76 / 137 / 48 منتخب میزان الحکمة : 288

حدیث71

الإمام الصادق علیه‌السلام :
السِّواکُ یَذهَبُ بِالدَّمعَةِ ، ویَجلُو البَصَرَ .
امام صادق علیه‌السلام :
مسواک زدن ، اشکْ‌ریزش را می‌بَرَد و دیده را جلا می‌دهد .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 133 ، حدیث 42 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 304

حدیث72

الإمام الصادق علیه‌السلام :
لِکُلِّ شَیءٍ طَهورٌ ، وطَهورٌ الفَمِ السِّواکُ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر چیز را پاک‌کننده‌ای است و پاک‌کننده دهان ، مسواک است .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 127 ، حدیث 5 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 372

حدیث73

الإمام الصادق علیه‌السلام :
عَلَیکُم بِالسِّواکِ ؛ فَإِنَّهُ یُذهِبُ وَسوَسَةَ الصَّدرِ .
امام صادق علیه‌السلام :
بر شما باد مسواک زدن ؛ چرا که وسوسه دل را از میان می‌بَرَد .
الأمالی للطوسی ، صفحه 667 ، حدیث 1396 عن أبی غندر ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 139 ، حدیث 52 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 372

حدیث74

الإمام الصادق علیه‌السلام :
ثَلاثٌ یُذهِبنَ النِّسیانَ ویُحدِثنَ الذُّکرَ : قِراءَةُ القُرآنِ ، وَالسِّواکُ ، وَالصِّیامُ .
امام صادق علیه‌السلام :
سه چیز ، فراموشی را از میان می‌بَرَد و حافظه به بار می‌آورد : قرائت قرآن ، مسواک زدن و روزه گرفتن .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 266 ، حدیث 39 وص 275 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 376 . در السرائر به جای «حافظه به بار می‌آورد» ، عبارت «فکر را تیز می‌کند» آمده است .

حدیث75

مَنِ استَنجی بِالسُّعدِ بَعدَ الغائِطِ وغَسَلَ بِهِ فَمَهُ بَعدَ الطَّعامِ لَم تُصِبهُ عِلَّةٌ فی فَمِهِ ، ولا یَخافُ شَیئا مِن أریاحِ البَواسیرِ .
هر کس پس از قضای حاجت ، با مُشکک ، آلودگی مخرج را بزداید و پس از غذا خوردن نیز دهان خویش را با مُشکک بشوید ، نه بیماری‌ای از بیماری‌های دهان به او می‌رسد و نه از باد بواسیر می‌ترسد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 378 ، حدیث 3 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 435 ، حدیث 5 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 446

حدیث76

الإمام الکاظم علیه‌السلام :
السِّواکُ فِی الخَلاءِ یورِثُ البَخَرَ .
امام کاظم علیه‌السلام :
مسواک زدن در آبریزگاه ، بد بویی دهان را در پی می‌آورد .
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 52 ، حدیث 110 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 396

حدیث77

الإمام الصادق علیه‌السلام :
إیّاکَ وَالسِّواکَ فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ وَباءَ الأَسنانِ .
امام صادق علیه‌السلام :
از مسواک زدن در حمّام ، حذر کن ؛ چرا که وبای دندان‌ها را در پی می‌آورد .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 71 ، حدیث 5 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 396

حدیث78

الإمام علیّ علیه‌السلام :
نَهی رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم . . . عَنِ السِّواکِ فِی الحَمّامِ .
امام علی علیه‌السلام :
پیامبر خدا از مسواک زدن در حمّام ، نهی فرمودند .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 328 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 396

حدیث79

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
الأَصابِـعُ تَجری مَجرَی السِّواکِ ، إذ لَم یَکُن سِواکٌ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اگر مسواکی نباشد ، انگشتان نیز در حکم مسواک‌اند .
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 311 ، حدیث 26168 1 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 382

حدیث80

الإمام الباقر علیه‌السلام :
أدنَی السِّواکِ أن تَدلُکَ بِإِصبَعِکَ .
امام باقر علیه‌السلام :
کمترین مسواک ، آن است که با انگشت خویش ، مالِش دهی .
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 23 ، حدیث 5 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 382

حدیث81

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مِن سُنَنِ المُرسَلینَ السِّواکُ .
امام صادق علیه‌السلام :
مسواک زدن ، از سنّتهای فرستادگان [الهی] است .
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 23 ، حدیث 2

حدیث82

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مِن أخلاقِ الأَنبِیاءِ علیهم‌السلام السِّواکُ .
امام صادق علیه‌السلام :
مسواک زدن ، از سنّت‌های پیامبران است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 495 ، حدیث 1

حدیث83

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام :
إنّ السِّواکَ فی السَّحَرِ قَبلَ الوُضُوءِ مِنَ السُّنَّةِ .
امام باقر علیه‌السلام :
مسواک زدن در سحرگاه ، پیش از وضو گرفتن، جزء سنّت است .
الفقیه : 1 / 480 / 1390 ، منتخب میزان الحکمه: 288

حدیث84

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
لَمّا سُئلَ : أتَری هذا الخَلقَ کُلَّهُ مِنَ الناسِ ؟: فقالَ : ألْقِ مِنهُمُ التارِکَ للسِّواکِ .
امام صادق علیه‌السلام
- در پاسخ به این سؤال که : آیا این خلایق همه در شمار آدمیانند ؟- فرمودند: افرادی را که مسواک نمی‌زنند از شمار آنها بینداز .
بحار الأنوار : 76 / 128 / 11

حدیث85

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الوُضوءُ شَطرُ الإیمانِ ، والسِّواکُ شَطرُ الوُضوءِ .
وضو ، بخشی از ایمان است و مسواک زدن بخشی از وضو .
کنزالعمّال : 26200

حدیث86

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم فی وصیَّتِهِ لعلیٍّ علیه‌السلام:
یا علیُّ ، علَیکَ بالسِّواکِ ، وإن استَطَعتَ أن لا تُقِلَّ مِنهُ فافعَلْ ، فإنَّ کُلَّ صلاةٍ تُصَلِّیها بالسِّواکِ تَفضُلُ علی التی تُصَلِّیها بغَیرِ سِواکٍ أربَعینَ یَوما .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم در سفارش به علی علیه‌السلام ، می‌فرمایند :
ای علی ! بر تو باد به مسواک زدن ؛ اگر توانستی که از این کار کم نکنی چنین کن ؛ زیرا هر نمازی که با مسواک زدن بخوانی از چهل روز نمازی که بی‌مسواک زدن بگزاری برتر است .
البحار : 76 / 137 / 48

حدیث87

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
فی وصیَّتِهِ لعلیٍّ علیه‌السلام: علَیکَ بالسِّواکِ عِندَ کُلِّ وُضوءٍ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم در سفارش به علی علیه‌السلام ، می‌فرمایند :
بر تو باد به مسواک زدن با هر وضویی .
البحار : 77 / 69 / 8

حدیث88

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
خَلِّلوا لِحاکُم ، وقُصّوا أظافیرَکُم ؛ فَإِنَّ الشَّیطانَ یَجری ما بَینَ اللَّحمِ وَالظُّفرِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
میان ریش خود را تمیز کنید و ناخن‌هایتان را بگیرید ؛ زیرا شیطان ، میان گوشت و ناخن ، روان می‌شود .
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 301 ، حدیث 26101 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 550

حدیث89

الإمام الباقر علیه‌السلام :
إنَّما قُصَّ الأَظفارُ ؛ لِأَنَّها مَقیلُ الشَّیطانِ ، ومِنهُ یَکونُ النِّسیانُ .
امام باقر علیه‌السلام :
ناخن‌ها را از آن رو باید کوتاه کرد که جایگاه شیطان است و فراموشی ، از آن سرچشمه می‌گیرد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 490 ، حدیث 6 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 123 ، حدیث 12 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 552

حدیث90

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قَلَّمَ أظفارَهُ یَومَ السَّبتِ ویَومَ الخَمیسِ وأخَذَ مِن شارِبِهِ عوفِیَ مِن وَجَعِ الضِّرسِ ، ووَجَعِ العَینِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس در روز پنج‌شنبه و شنبه ، ناخن‌های خود را کوتاه کند و قدری از سبیل خود بگیرد ، از دندانْ درد و دردِ چشمْ در امان باشد.
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 120 ، حدیث 7 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 286

حدیث91

الإمام الباقر علیه‌السلام :
مَن أدمَنَ أخذَ أظفارِهِ کُلَّ خَمیسٍ لَم تَرمَد عَینُهُ .
امام باقر علیه‌السلام :
هر کس به گرفتن ناخن در هر پنج‌شنبه مداومت ورزد ، چشمْ‌درد نمی‌گیرد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 491 ، حدیث 14 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 121 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 286

حدیث92

الإمام الصادق علیه‌السلام :
تَقلیمُ الأَظفارِ یَومَ الجُمُعَةِ یُؤمِنَ مِنَ الجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، وَالعَمی ، وإن لَم تَحتَج فَحُکَّها .
امام صادق علیه‌السلام :
کوتاه کردن ناخن‌ها در روز جمعه از جذام و پیسی و کوری ایمنی می‌دهد ؛ اگر هم نیازی به کوتاه کردن نبود ، آنها را [کمی] بسای .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 490 ، حدیث 2 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 110 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 554

حدیث93

الإمام الصادق علیه‌السلام :
أخذُ الشّارِبِ وَالأَظفارِ مِنَ الجُمُعَةِ إلَی الجُمُعَةِ أمانٌ مِنَ الجُذامِ.
امام صادق علیه‌السلام :
گرفتن سبیل و ناخن‌ها از جمعه تا جمعه ، مایه ایمنی از جذام است .
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 418 ، حدیث 7 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 554

حدیث94

الإمام الصادق علیه‌السلام :
خُذ مِن شارِبِکَ وأظفارِکَ فی کُلِّ جُمُعَةٍ ؛ فَإِن لَم یَکُن فیها شَیءٌ فَحُکَّها لا یُصیبُکَ جُنونٌ ولا جُذامٌ ولا بَرَصٌ .
امام صادق علیه‌السلام :
در هر جمعه ، اندکی از سبیل و ناخن‌های خود را بگیر؛ و اگر هم چیزی وجود نداشته باشد ، آن را [کمی] بسای ، دیوانگی ، جذام و پیسی به تو نمی‌رسد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 490 ، حدیث 3

حدیث95

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قَلَّمَ أظافیرَهُ یَومَ الجُمُعَةِ لَم تَشعَث أنامِلُهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس روز جمعه ناخن‌های خود را کوتاه کند ، سرانگشت‌هایش آشفته نشود .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 122 ، حدیث 12 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 554

حدیث96

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام :
إنّ أستَرَ وأخفی ما یُسَلَّطُ الشَّیطانُ مِنِ ابنِ آدَمَ أن صارَ أن یَسکُنَ تَحتَ الأظافِیرِ .
امام صادق علیه‌السلام :
پنهان‌ترین و ناپیداترین راهی که از آن شیطان بر آدمی مسلط می‌شود ، لانه کردن او در زیر ناخنهاست .
الکافی : 6 / 490 / 7

حدیث97

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَقلیمُ الأَظفارِ ؛ یَمنَعُ الدّاءَ الأَعظَمَ ، ویُدِرُّ الرِّزقَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کوتاه کردن ناخن‌ها ، مانع [بروز] درد بزرگ می‌شود و روزی را سرشار می‌سازد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 490 ، حدیث 1 ، بحارالأنوار ، جلد 76 ، صفحه 119 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 116

حدیث98

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أخَذَ مِن شارِبِهِ و أظفارِهِ فی کُلِّ جُمُعَةٍ ، أدخَلَ اللّه‌ُ فیهِ شِفاءً ، وأخرَجَ مِنهُ داءً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس در هر جمعه ، قدری از سبیل و ناخن‌های خود را بگیرد ، خداوند به [بدن] او شفایی نهد و دردی از او برون بَرَد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 152 ، حدیث 396 وح 398 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 116

حدیث99

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَقلیمُ الأظفارِ یَمنَعُ الداءَ الأعظَمَ ، و یُدِرُّ الرِّزقَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کوتاه کردن ناخنهـا از درد بزرگ جلوگیری می‌کند و روزی را زیــاد می‌گرداند .
الکافی : 6 / 490 / 1

حدیث100

الإمام الکاظم علیه‌السلام :
خَمسٌ مِنَ السُّنَنِ فِی الرَّأسِ ، وخَمسٌ فِی الجَسَدِ ؛ فَأَمَّا الَّتی فِی الرَّأسِ: فَالسِّواکُ ، وأخذُ الشّارِبِ، وفَرقُ الشَّعرِ، وَالمَضمَضَةُ، وَالاِستِنشاقُ .
وأمَّا الَّتی فِی الجَسَدِ : فَالخِتانُ ، وحَلقُ العانَةِ ، ونَتفُ الإِبطَینِ ، وتَقلیمُ الأَظفارِ ، وَالاِستِنجاءُ .
امام کاظم علیه‌السلام :
پنج چیز درباره سر و پنج چیز هم درباره تن از سنّت‌هاست : امّا آنچه درباره سر است ، مسواک زدن ، گرفتن سبیل ، از هم گشودن موها از میانه سر ، آب در دهان چرخاندن ، و آب در بینی چرخاندن است .
آنچه نیز درباره تن است ، ختنه کردن ، تراشیدن موی زهار ، زدودن موهای زیر بغل ، کوتاه کردن ناخن‌ها و زدودن پلیدی مخرج است .
الخصال ، صفحه 271 ، حدیث 11 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 67 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 536

حدیث101

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند:
الطَّهاراتُ أربَعٌ : قَصُّ الشّارِبِ ، وحَلقُ العانَةِ ، وتقَلیمُ الأَظافِرِ ، وَالسِّواکُ .
پاکیزگی‌ها ، چهار چیز است : کوتاه کردن سبیل ، تراشیدن موی زَهار ، گرفتن ناخن‌ها ، و مسواک زدن .
کنز العمّال ، جلد 6 ، صفحه 654 ، حدیث 17233 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 374

حدیث102

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند:
طَهِّروا هذهِ الأجسادَ طَهَّرَکُمُ اللّه؛ فإنّهُ لَیسَ عَبدٌ یَبیتُ طاهِرا إلاّ باتَ مَعَهُ مَلَکٌ فی شِعارِهِ ، ولا یَتَقَلَّبُ ساعَةً مِن اللّیلِ إلاّ قالَ : اللّهُمّ اغفِرْ لعَبدِکَ فإنّهُ باتَ طاهِرا .
این بدن‌هارا پاکیزه سازید، خداوند شما را پاکیزه گرداند ؛ زیرا هیچ بنده‌ای نیست که شب با بدنی پاکیزه بخوابد مگر این که فرشته‌ای در میان جامه او با وی می‌خوابد و هیچ ساعتی از شب از این پهلو به آن پهلو نمی‌چرخد مگر این که آن فرشته گوید : خدایا ، بنده‌ات را بیامرز ؛ زیرا که با بدنی پاکیزه خوابیده‌است .
کنز العمّال : 26003

حدیث103

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند:
لا تُبَیِّتوا القُمامَةَ فی بُیوتِکُم وأخرِجوها نَهارا؛ فإنّها مَقعَدُ الشَّیطانِ
زباله را شب در خانه‌های خود نگه ندارید و آن را در روز به بیرون از خانه منتقل کنید ؛ زیرا زباله نشیمنگاه شیطان است .
الفقیه : 4 / 5 / 4968 منتخب میزان الحکمه : 560

حدیث104

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
لَمّا أبصَرَ رجُلاً شَعثا شَعرُ رأسِهِ ، وَسخَةً ثِیابُهُ ، سَیّئةً حالُهُ: مِن الدِّینِ المُتعَةُ وإظهارُ النِّعمَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم آنگاه که مردی را با موهایی ژولیده و جامه‌ای چرکین و سر و وضعی نامرتّب دیندد - فرمودند: استفاده از نعمت‌های خدا و آشکار ساختن نعمت جزو دین است .
الکافی : 6 / 439 / 5

حدیث105

ثَلاثَةٌ یَفرَحُ بِهِنَّ الجِسمُ ویَربو : الطِّیبُ ، ولِباسُ اللَّیِّنِ ، وشُربُ العَسَلِ .
رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم :
سه چیز است که تن ، به واسطه آنها شاداب می‌شود و رشد می‌کند : بوی خوش ، جامه نرم و نوشیدن عسل .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 295 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 94

حدیث106

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
الطِّیبُ یَسُرُّ ، والعَسَلُ یَسُرُّ ، وَالنَّظَرُ إلَی الخُضرَةِ یَسُرُّ ، وَالرُّکُوبُ یَسُرُّ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بوی خوش ، شادی می‌آورد . عسل ، شادی می‌آورد . نگریستن به سبزه ، شادی می‌آورد . و سواری ، شادی می‌آورد .
صحیفة الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 239 ، حدیث 144 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 96

حدیث107

الإمام الصادق علیه‌السلام :
ثَلاثَةٌ یُسمِنَّ وثَلاثَةٌ یَهزِلنَ : فَأَمَّا الَّتی یُسمِنَّ : فَإِدمانُ الحَمّامِ ، وشَمُّ الرّائِحَةِ الطَّیِّبَةِ ، ولُبسُ الثِّیابِ اللَّیِّنَةِ . . . .
امام صادق علیه‌السلام :
سه چیز چاق می‌کند و سه چیز دیگر ، لاغر می‌کند : آنچه چاق می‌کند ، عبارت است از : پیوسته حمّام کردن ، استشمام بوی خوش ، پوشیدن جامه نرم ... .
الخصال ، صفحه 155 ، حدیث 194 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 127 ، حدیث 309

حدیث108

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لِکُلِّ شَیءٍ حیلَةٌ ، وحیلَةُ الصِّحَّةِ فِی الدُّنیا أربَعُ خِصالٍ : قِلَّةُ الکَلامِ ، و قِلَّةُ المَنامِ ، و قِلَّةُ المَشیِ ، و قِلَّةُ الطَّعامِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کاری را چاره‌ای است و چاره تن‌درستی در دنیا ، چهار چیز است : کم سخن گفتن ، کم خفتن ، کم راه رفتن و کم خوردن .
بحار الأنوار ، جلد 8 ، صفحه 144 ، حدیث 67 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 92

حدیث109

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام :
النَّعیمُ فی الدُّنیا الأمنُ وصِحَّةُ الجِسمِ ، وتَمامُ النِّعمَةِ فی الآخِرَةِ دُخولُ الجَنّةِ ، وما تَمَّتِ النِّعمَةُ علی عَبدٍ قَطُّ لَم یَدخُلِ الجَنَّةَ .
امام صادق علیه‌السلام :
نعمت دنیا ، امنیّت و تندرستی است و نعمت کامل در آخرت ، وارد شدن به بهشت است و بنده‌ای‌که به بهشت نرود هرگز نعمت بر او کامل نشده‌است.
معانی الأخبار : 408 / 87

حدیث110

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أمسی وأصبحَ وعِندَهُ ثَلاثٌ فقد تَمَّت علَیهِ‌النِّعمَةُ فی الدُّنیا : مَن‌أصبَحَ وأمسی مُعافیً فی بَدَنِهِ ، آمِنا فی سَرْبهِ ، عِندَهُ قُوتُ یَومِهِ ، فإن کانَت عِندَهُ الرّابِعَةُ فَقد تَمَّت علَیهِ النِّعمَةُ فی الدُّنیا والآخِرَةِ ؛ وهُو الإیمانُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر که شب و روز خود را سپری کند و از سه چیز برخوردار باشد نعمت دنیا بر او تمام شده است : کسی که صبح و شامش را در تندرستی و آسایش خاطر گذراند و خوراک روز خود را داشته باشد و اگر چهارمین نعمت را هم داشته باشد ، نعمت دنیا و آخرت را کامل دارد و آن(چهارمین) نعمت ایمان است .
تحف العقول : 36

حدیث111

امام علی علیه‌السلام :
الدُّهنُ یُلَیِّنُ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الدِّماغِ ، ویُسَهِّلُ مَجارِیَ الماءِ ، ویُذهِبُ القَشَفَ ، ویُسفِرُ اللَّونَ .
روغن ، پوست را نرم می‌کند ، بر توان مغز می‌افزاید ، مجاری آب را در بدن می‌گشاید ، کثافت پوست را از میان می‌برد و رنگ را روشن می‌کند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 519 ، حدیث 1 وح 4 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 111 ، حدیث 248

حدیث112

امام حسین علیه‌السلام :
قالَ لی رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم : یا بُنَیَّ ، نَم عَلی قَفاکَ یَخمَص بَطنُکَ ، وَاشرَبِ الماءَ مَصّا یَمرَأکَ أکلُکَ ، وَاکتَحِل وَترا یُضِئ لَکَ بَصَرُکَ ، وَادَّهِن غِبّا تَتَشَبَّه بِسُنَّةِ نَبِیِّکَ .
پیامبر خدا به من فرمودند: «فرزندم! به پشت بخواب تا شکمت کوچک شود ، آب را به مکیدن بنوش تا خوردنت بر تو گوارا آید ، به شمارِ دفعات فرد ، سرمه بکش تا چشمانت روشن شود و یک روز در میان ، روغن بزن تا به سنّت پیامبر خویش ، عمل کرده باشی».
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 164 ، حدیث 591 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 300

حدیث113

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن کَثُرَ هَمُّهُ ، سَقِمَ بَدَنُهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس اندوه (و دغدغه‌اش) فراوان شود ، بدنش بیمار گردد .
الأمالی للطوسی ، صفحه 512 ، حدیث 1119

حدیث114

امام علی (علیه‌السلام ) فرمودند:
مَن أکَلَ الطَّعامَ عَلَی النَّقاءِ ، وأجادَ الطَّعامَ تَمَضُّغاً ، وتَرَکَ الطَّعامَ وهُوَ یَشتَهیهِ ، ولَم یَحبِسِ الغائِطَ إذا أتی ؛ لَم یَمرَض إلاّ مَرَضَ المَوتِ .
هر کس در گرسنگی کامل ، غذا بخورد ، غذا را خوب بجَوَد ، در حالی که هنوز میل خوردن دارد ، غذا را وا گذارد و چون احساس قضای حاجت کرد ، آن را محبوس ندارد ، به هیچ بیماری‌ای جز بیماری مرگ ، مبتلا نمی‌شود .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 314 ، حدیث 1003 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 422 ، حدیث 37

حدیث115

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
تَوَقَّوُا البَردَ فی أوَّلِهِ ، و تَلَقَّوهُ فی آخِرِهِ ؛ فَإِنَّهُ یَفعَلُ فی الأَبدانِ کَفِعلِهِ فِی الأَشجارِ ؛ أوَّلُهُ یُحرِقُ ، و آخِرُهُ یُورِقُ .
از سرما در آغازش بپرهیزید و در پایانش استقبال کنید ؛ چه ، سرما با بدن ، همان کاری را می‌کند که با درختان می‌کند : در آغازش می‌سوزانَد و در پایانش شاخ و برگ می‌رویانَد .
نهج‌البلاغه ، حکمت 128 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 271 ، حدیث 68 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 106

حدیث116

امام علی علیه‌السلام :
الهَمُّ یُذیبُ الجَسَدَ .
اندوه ، تن را ذوب می‌کند .
غرر الحکم ، حدیث 1039 ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه 33 ، حدیث 595

حدیث117

امام علی علیه‌السلام :
الهَمُّ یُنحِلُ البَدَنُ .
اندوه ، تن را نحیف می‌کند .
غرر الحکم ، حدیث 367 ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه 33 ، حدیث 595 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 106

حدیث118

امام علی علیه‌السلام :
الحُزنُ یَهدِمُ الجَسَدَ .
امام علی علیه‌السلام :
اندوه ، بدن را فرسوده می‌کند .
غرر الحکم ، حدیث 609 ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه 32 ، حدیث 563 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 106

حدیث119

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
بَشِّرِ المَحرورینَ بِطولِ العُمُرِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
گرمْ مزاجان را به درازی عمر ، مژده ده .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 290

حدیث120

مَن نَظَّفَ ثَوبَهُ ، قَلَّ هَمُّهُ ؛
هر کس جامه خویش را تمیز کند، اندیشه و اندوهش کم شود .
بحار الأنوار ، جلد 78 ، صفحه 93 ، حدیث 104

حدیث121

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
غَسلُ الثِّیابِ ؛ یُذهِبُ الهَمَّ وَالحُزنَ ، و هُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ ؛
شستن جامه ، اندوه و غم را می‌بَرَد و مایه طهارت برای نماز است .
الخصال ، صفحه 612 ، حدیث 10

حدیث122

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَرْبَعَةٌ تُهْرِمُ قَبْلَ اَوانِ الْهَرَمِ: اَکْلُ الْقَدیدِ وَ الْقُعُودُ عَلَی النَّداوَةِ وَ الصُّعودُ فِی الدَّرَجِ وَ مُجامَعَةُ الْعَجوزِ.
امام صادق - علیه السلام - : چهار چیز، انسان را پیش از فرا رسیدن هنگام پیری، پیر می کند: خوردن گوشت خشکیده، نشستن بر جای مرطوب، بالا رفتن از پلّه و آمیزش با پیر زنان.
«تحف العقول، ص 317»

حدیث123

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ قَلَّمَ اَظفارَهُ یَوْمَ الجُمُعَةِ یَزیدُ فی عُمُرِهِ و مالِهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : هر کس در روز جمعه ناخن هایش را کوتاه کند، عمر و مالش زیاد می شود.
«جامع الأخبار، ص 333»

حدیث124

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ اَرادَ الْـبَقاءَ و لا بَقاءَ: فَلْیُباکِرِ الْغَداءَ وَلْیُجَوِّدِ الْحِذاءَ وَلْیُخَفَّفِ الرِّداءَ وَلْیُقِلَّ مُجامَعَةَ النِّساءِ. قیلَ یا رَسولَ اللّه وَ ما خِفَّةُ الرِّداءِ؟ قالَ: قِلَّةُ الدَّیْنَ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : هر کس ماندگاری می خواهد ـ و البته ماندگاری [ابدی] وجود ندارد ـ باید صبحانه را زودتر بخورد، کفش مناسب بپوشد، ردای (بالاپوش) خود را سبک کند و کمتر با زنان بیامیزد. پرسیدند: ای پیامبر خدا! سبک بودن رَدا به چیست؟ فرمودند: به کم بودنِ بدهی.
«من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 555، ح 4902»

حدیث125

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَرْبَعةٌ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ: اَلتَّزویجُ بِالاَْبْکارِ، وَ الاِْغْتِسالُ بِالْماءِ الحارِّ وَ النَّوْمُ عَلَی الْیَسارِ وَاَکْلُ التُّفاحِ بِالاَْسْحارِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : چهار چیز، بر عمر می افزایند: ازدواج با دختران، شستشو با آب گرم، خوابیدن بر شانه چپ و خوردن سیب در سحرگاهان.
«مواعظ العددیه، ص 211»

حدیث126

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : بئس العبد القاذورة.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بد بنده ای است, بنده کثیف و لا قید.
«الکافی، ج 6، ص 439»

حدیث127

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله – (لرجل شعث شعر رأسه، وسخة ثیابه، سیئة حاله): من الدین المتعة وإظهار النعمة.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله – (به مردی که موهایی ژولیده و جامه ای چرکین و سر و وضع نامرتبی داشت)، فرمودند: استفاده و آشکار ساختن نعمت, جزو دین است.
«الکافی، ج 6، ص 439»

حدیث128

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا تبیتوا القمامة فی بیوتکم وأخرجوها نهارا، فإنها مقعد الشیطان.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زباله را شب در خانه های خود نگه ندارید و آن را در روز به بیرون از خانه منتقل کنید، زیرا زباله جایگاه شیطان است.
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 5»

حدیث129

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : بیت الشیاطین من بیوتکم بیت العنکبوت.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خانه های عنکبوتی که در خانه های شماست, لانه شیاطین است.
«الکافی، ج 6، ص 532»

حدیث130

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من اتخذ ثوبا فلینظفه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر که جامه ای می پوشد، باید آن را پاکیزه نگه دارد.
«الکافی، ج 6، ص 444»

حدیث131

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : طهروا هذه الأجساد طهرکم الله، فإنه لیس عبد یبیت طاهرا إلا بات معه ملک فی شعاره، ولا یتقلب ساعة من اللیل إلا قال: اللهم اغفر لعبدک فإنه بات طاهرا.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: این بدن ها را پاکیزه سازید تا خداوند شما را پاکیزه گرداند، زیرا هیچ بنده ای نیست که شب با بدنی پاکیزه بخوابد مگر این که فرشته ای در میان جامه او با وی می خوابد و هیچ ساعتی از شب از این پهلو به آن پهلو نمی چرخد مگر این که آن فرشته گوید: خدایا! بنده ات را بیامرز، زیرا که با بدنی پاکیزه خوابیده است.
«کنز العمال، ح 26003»

حدیث132

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : هلک المتقذرون.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: مردمان کثیف و پلشت به هلاکت در افتند.
«کنز العمال، ح 7422»

حدیث133

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : تنظفوا بکل ما استطعتم، فإن الله تعالی بنی الإسلام علی النظافة، ولن یدخل الجنة إلا کل نظیف.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خودتان را با هر وسیله ای که می توانید پاکیزه کنید، زیرا خدای متعال اسلام را بر پایه پاکیزگی بنا کرده است و هرگز به بهشت نرود مگر کسی که پاکیزه باشد.
«کنز العمال، ح 26002»

حدیث134

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إن الإسلام نظیف فتنظفوا، فإنه لا یدخل الجنة إلا نظیف.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: همانا اسلام پاکیزه است پس شما هم پاکیزه باشید، زیرا جز شخص پاکیزه کسی به بهشت نمی رود.
«کنز العمال، ح 26007»

حدیث135

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إن الله یحب الناسک النظیف.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: همانا خداوند، عابد پاکیزه را دوست دارد.
«کنز العمال، ح 26000»

حدیث136

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : … أن الثوب یسبح، فإذا اتسخ انقطع تسبیحه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: همانا لباس تسبیح (خدا) می گوید و هر گاه کثیف شود از تسبیح باز می ایستد.
«کنز العمال، ح 26009»

حدیث137

جابر بن عبد الله: أتانا رسول الله - صلی الله علیه و آله - فرأی رجلا شعثا قد تفرق شعره، فقال: أما کان یجد هذا ما یسکن به شعره؟! و رأی رجلا آخر (و) علیه ثیاب وسخة فقال: أما کان هذا یجد ماء یغسل به ثوبه؟
جابر بن عبدالله می گوید: رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - به نزد ما آمد و چشمش به مردی افتاد که موهایش ژولیده و دَرهم بود, پس حضرت فرمودند: آیا این مرد چیزی پیدا نکرد که با آن موهای خود را مرتب کند؟ و مرد دیگری را دید که لباس های چرکین به تن داشت، فرمودند: آیا این مرد آبی پیدا نکرده که با آن لباسش را بشوید؟
«سنن أبی داود، ح 4062»

حدیث138

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إن الله طیب یحب الطیب، نظیف یحب النظافة.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند پاک است و شخص پاک را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد.
«صحیح الترمذی، ح 2799»

حدیث139

قال الإمام علی - علیه السلام - : نظفوا بیوتکم من حوک العنکبوت، فإن ترکه فی البیت یورث الفقر.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اتاق های خود را از تار عنکبوت تمیز کنید، زیرا باقی گذاشتن آن در خانه فقر می آورد.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 575»

حدیث140

قال الإمام علی - علیه السلام - : لا تؤوا التراب خلف الباب، فإنه مأوی الشیطان.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خاکروبه را پشت در (خانه) جمع نکنید، زیرا که جایگاه شیطان می شود.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 572»

حدیث141

قال الإمام علی - علیه السلام - : تنظفوا بالماء من النتن الریح الذی یتأذی به، تعهدوا أنفسکم، فإن الله عزوجل یبغض من عباده القاذورة الذی یتأنف به من جلس إلیه.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: خودتان را به وسیله آب از بوی نامطبوعی که مایه آزار دیگران است پاکیزه سازید، به (سر و وضع) خودتان برسید، زیرا خداوند عزوجل از بندگان کثیف و لاقید خود که هر که با او می نشیند از وی بیزار می شود, نفرت دارد.
«الخصال، ص 620، ح 10»

حدیث142

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَلْبِسُوا الْبَیاضَ فَاِنَّهُ اَطیَبُ وَ اَطْهَرُ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: لباس سفید رنگ بپوشید که پاک و پاکیزه‌تر است.
«وسائل الشیعة، ج3، ص355»

حدیث143

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَلْکَتّانُ مِنْ لِباسِ الْأنبِیاءِ وَ هُوَ یُنْبِتُ اللّحْمَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: لباس کتانی لباس انبیاء است و آن گوشت را می‌رویاند.
«وسائل الشیعة، ج3، ص157»

حدیث144

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اَلثَّوْبُ النَّقِیُّ یَکْبِتُ الْعَدُوَّ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: لباس پاکیزه دشمن را ذلیل می‌نماید.
«وسائل الشیعة، ج 3، ص346»

حدیث145

قال الامام علی - علیه السّلام - : لا تجتمع الصّحةُ و النَّهَمُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: سلامتی و شکم بارگی با هم جمع نمی شوند.
«مستدرک الوسائل، ج 3، ص 82»

حدیث146

قال الامام علی - علیه السّلام - للحسن ابنه - علیه السّلام - : یا بُنیَّ اَلا اُعلِّمک اَربعَ خِصالٍ تَستغنِی بها عن الطِّب فقال: بَلی یا أمیرالمؤمنین. قال: لا تَجْلِسْ علی الطعام إلاّ و أنت جائع و لا تَقُمْ عن الطعام ألاّ و أنت تَشْتَهیهِ و ... .
امام علی - علیه السّلام - به فرزندش امام حسن - علیه السّلام - فرمودند: فرزندم! آیا می خواهی چهار چیز به تو یاد دهم که به وسیله آنها از مراجعه به پزشک بی نیاز شوی؟ عرض کرد: بله یا امیرالمومنین!، حضرت فرمودند: بر سر سفره منشین مگر آنکه گرسنه باشی، در حالی که هنوز میل به غذا داری دست از غذا خوردن بکش، عمل جویدن غذا را به خوبی انجام ده و قبل از خواب، خود را از ادرار و مدفوع تخلیه نما.
«بحارالانوار، ج 70، ص 187»

حدیث147

امام صادق علیه‌السلام :
لَیسَ فیما أصلَحَ البَدَنَ إسرافٌ ... إنّما الإسرافُ فیما أتلَفَ المالَ وأضَرَّ بالبَدَنِ .
در آنچه بـدن را سـالم نـگه می‌دارد اسراف نیست ... بلکه اسراف در چیزهایی است که مال را تلف کند و به بدن زیان رساند .
بحار الأنوار : 75 / 303 / 6 منتخب میزان الحکمة : 270

حدیث148

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَرَکَ الخَمرَ لغَیرِ اللّه سَقاهُ اللّه‌ُ مِن الرَّحیقِ الَمخْتومِ ، فقالَ علیٌّ علیه‌السلام : لغَیرِ اللّه ؟! قالَ : نَعَم واللّه ، صِیانَةً لنفسهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر که برای غیر خدا (هم که شده) شرابخواری را رها کند ، خداوند او را از شراب خالص و مُهر شده بنوشاند . علی علیه‌السلامعرض کرد : برای غیر خدا ؟ فرمودند: آری ، به خدا قسم ؛ برای حفظ (سلامتی) خویش .
بحار الأنوار : 79 / 150 / 64 منتخب میزان الحکمة : 186

حدیث149

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم وَالجُلوسَ فِی الشَّمسِ ؛ فَإِنَّها تُبلِی الثَّوبَ ، وتُنتِنُ الرّیحَ ، وتُظهِرُ الدّاءَ الدَّفینَ .
از نشستن در آفتاب ، حذر کنید ؛ چرا که جامه را کهنه می‌کند ، بوی [بدن] را بد می‌سازد و درد نهفته را آشکار می‌نماید .
المستدرک علی الصحیحین ، جلد 4 ، صفحه 456 ، حدیث 8264 عن ابن عبّاس ، کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 139 ، حدیث 25400 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 490

حدیث150

لا تَتَّکِ فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یُذیبُ شَحمَ الکُلیَتَینِ ، ولا تُسَرِّح فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یُرِقُّ الشَّعرَ . . . ولاتَتَدَلَّک بِالخَزَفِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ البَرَصَ ، ولا تَمسَح وَجهَکَ بِالإِزارِ ؛ فَإِنَّهُ یَذهَبُ بِماءِ الوَجهِ ؛
در حمّام ، تکیه نزن ؛ چرا که چربی کلیه‌ها را ذوب می‌کند . در حمّام ، شانه مزن ؛ چرا که مو را باریک می‌کند . سفال(سنگ‌پا) را به تن ممال ؛ چرا که پیسی می‌آورد . لُنگ را نیز بر صورت خود مکش ؛ چرا که آبِ روی را می‌بَرَد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 501 ، حدیث 24

حدیث151

امام صادق علیه‌السلام :
إیّاکَ والتَّمَشُّطَ فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ وَباءَ الشَّعرِ ؛
از شانه کردن در حمّام بپرهیز ؛ چرا که وبای مو می‌آورد .
علل الشرائع ، صفحه 292 ، حدیث 1

حدیث152

الإمام علیّ علیه‌السلام
- کانَ یَقولُ: ألا لا یَستَلقِیَنَّ أحَدُکُم فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یُذیبُ شَحمَ الکُلیَتَینِ ، ولا یَدلُکَنَّ رِجلَیهِ بِالخَزَفِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ الجُذامَ .
امام علی علیه‌السلام :
زنهار! مبادا که کسی در حمّام ، به پشت بخوابد ؛ زیرا این کار ، چربی کلیه‌ها را ذوب می‌کند ؛ و مبادا کسی پاهای خود را سفال (سنگ پا) بکشد ؛ زیرا این کار ، جذام می‌آورد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 500 ، حدیث 19 عن عمر بن یزید عن الإمام الصادق علیه‌السلام ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 134 ، حدیث 332 وفیه «رجله» بدل «رجلیه» ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 81 ، حدیث 22 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 496

حدیث153

امام رضا علیه‌السلام :
مَنِ اغتَسَلَ مِنَ الماءِ الّذی قَدِ اغتُسِلَ فیهِ فَأَصابَهُ الجُذامُ فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ ؛
هر کس با آبی غسل کند که پیش‌تر در آن غسل شده است و بدین سبب به جذام مبتلا شود ، کسی جز خود را نکوهش نکند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 503 ، حدیث 38 عن محمّد بن علیّ بن جعفر دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 496

حدیث154

امام رضا علیه‌السلام :
إذا أرَدتَ ألاّ یَظهَرَ فی بَدَنِکَ بَثرَةٌ ولا غَیرُها ، فَابدَأ عِندَ دُخولِ الحَمّامِ بِدُهنِ بَدَنِکَ ، بِدُهنِ البَنَفسَجِ ؛
اگر می‌خواهی که در بدنت جوش و جز آن رُخ ننماید ، هنگام در آمدن به حمّام ، چرب کردن بدن خود را به روغن بنفشه ، آغاز کن .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 31 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 322 وفیه « فدهِّن» بدل «بدهن» دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 474

حدیث155

امام کاظم علیه‌السلام :
شَعرُ الجَسَدِ إذا طالَ قَطَعَ ماءَ الصُّلبِ ، وأرخَی المَفاصِلَ ، ووَرَّثَ الضَّعفَ ، وَالسِّلَّ ، وإنَّ النّورَةَ تَزیدُ فی ماءِ الصُّلبِ ، وتُقَوِّی البَدَنَ ، وتَزیدُ فی شَحمِ الکُلیَتَینِ ، وتُسمِنُ البَدَنَ ؛
موی سر ، چون بلند شود ، آب کمر از جریان می‌افتد ، مفاصل ، سست می‌شوند و ضعف و سِل به دنبال می‌آورد . امّا نوره ، آب کمر را افزون می‌سازد ، بدن را تقویت می‌کند ، بر پیهِ کلیه‌ها می‌افزاید و بدن را چاق می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 91 ، حدیث 12 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 642

حدیث156

امام علی علیه‌السلام :
النّورَةُ نُشرَةٌ وطَهورٌ لِلجَسَدِ ؛
نوره، یک تعویذ (نگه دارنده) و مایه پاکی بدن است .
الکافی، جلد 6 ، صفحه 506 ، حدیث 7

حدیث157

امام صادق علیه‌السلام :
إیّاکَ وشُربَ الماءِ البارِدِ وَالفُقّاعِ فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یُفسِدُ المَعِدَةَ ؛
از نوشیدن آب سرد و فقّاع در حمّام حذر کن ؛ چرا که معده را تباه می‌کند .
من لایحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 113 ، حدیث 232 ، الأمالی للصدوق ، صفحه 445 ، حدیث 595

حدیث158

امام رضا علیه‌السلام :
الاِغتِسالُ بِالماءِ البارِدِ بَعدَ أکلِ السَّمَکِ یورِثُ الفالِجَ ؛
غسل کردن با آب سرد پس از خوردن ماهی ، سستْ اندامی در پی می‌آورد.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321 نقلاً عن طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 26 وفیه « فإنّ الماء» بدل «الاغتسال بالماء» دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 274

حدیث159

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
غَسلُ القَدَمَینِ بِالماءِ البارِدِ عَقیبَ الخُروجِ مِنَ الحَمّامِ أمانٌ مِنَ الصُّداعِ ؛
شستن پاها با آب سرد پس از بیرون آمدن از حمّام ، مایه ایمنی از سردرد است.
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 48 ، حدیث 28300 نقلاً عن أبی نعیم فی الطبّ عن أبی هریرة دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 262

حدیث160

امام رضا علیه‌السلام :
. . . ومَنفَعَةُ الحَمّامِ تُؤَدّی إلَی الاِعتِدالِ ، ویُنَقِّی الدَّرَنَ ، ویُلَیِّنُ العَصَبَ وَالعُروقَ ، ویُقَوِّی الأَعضاءَ الکِبارَ ، ویُذیبُ الفُضولَ وَالعُفوناتِ .
فایده حمّام کردن آن است که به اعتدال می‌انجامد ، چرک را می‌زداید ، پِی و رگ‌ها را نرم می‌سازد ، اندام‌های بزرگ را تقویت می‌کند ، و مواد زاید و عفونت‌ها را نیز ذوب می‌کند.
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 29 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 322 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 260

حدیث161

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الدّاءُ ثَلاثَةٌ وَالدَّواءُ ثَلاثَةٌ ؛ فَأَمَّا الدّاءُ : فَالدَّمُ وَالمِرَّةُ وَالبَلغَمُ ؛ فَدَواءُ الدَّمِ الحِجامَةُ ، ودَواءُ البَلغَمِ الحَمّامُ ، ودَواءُ المِرَّةِ المَشِیُّ ؛
درد ، سه چیز است و درمان نیز سه چیز . امّا درد ، عبارت است از : خون ، تلخه و بلغم . درمان خون ، حجامت است ، درمان بلغم ، حمّام است ، و داروی تلخه نیز راه رفتن .
بحار الأنوار ،ج 62 ، صفحه 127 ، حدیث 87 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 462 مقصود از «مشیّ» در پایان روایت ، هر چیزی است که مسهل باشد. از آن رو ، مسهل را «مشی» نامیده‌اند که شخص را به راه رفتن و رفتن به سمت آبریزگاه ، وادار می‌سازد .

حدیث162

امام کاظم علیه‌السلام :
الحَمّامُ یَومٌ ویَومٌ لا یُکْثِرُ اللّحْمَ ، وإدْمانُهُ کلَّ یَومٍ یُذیبُ شَحْمَ الکُلْیتَینِ ؛
یک روز در میان حمّام رفتن انسان را چاق می‌کند وهر روز حمّام رفتن چربی کلیه‌ها را آب می‌کند .
مکارم الأخلاق : 1 / 126 / 303

حدیث163

امام صادق علیه‌السلام :
ثَلاثٌ یَهْدِمْنَ البدَنَ ورُبّما قَتَلْنَ : أکْلُ القَدیدِ الغابِّ ، ودُخولُ الحَمّامِ علی البِطْنَةِ ، ونِکاحُ العَجائزِ ؛
سه چیز بدن را تباه می‌کند و چه بسا کُشنده است : خوردن آبگوشت شب مانده ، حمّام رفتن با شکم پر و نزدیکی کردن با زنان سالخورده .
بحار الأنوار : 76 / 75 / 19

حدیث164

امام صادق علیه‌السلام :
لا تَدخُلِ الحَمّامَ إلاّ وفی جَوفِکَ شَیءٌ یُطفِئُ عنکَ وهَجَ المَعِدَةِ ، وهُو أقْوی للبَدَنِ . ولا تَدخُلْهُ وأنتَ مُمْتَلئٌ مِن الطَّعام ؛
زمانی حمّام برو که در معده‌ات اندک چیزی که حرارت آن را فرو نشاند باشد . این برای تقویت بدن تو بهتر است . باشکم پر نیز حمّام نرو .
مکارم الأخلاق : 1 / 125 / 298 منتخب میزان الحکمة : 166

حدیث165

نِعْمَ البَیتُ الحَمّامُ ؛ تُذکَرُ فیهِ النّارُ ، ویَذهَبُ بالدَّرَنِ .
چه نیکو سرایی است حمّام ؛ آتش (دوزخ) را به یاد می‌آورد و چرک را (از تن) می‌برد .
الفقیه : 1 / 115 / 237 منتخب میزان الحکمة : 166

حدیث166

امام رضا علیه‌السلام :
الجِماعُ بَعدَ الجِماعِ مِن غَیرِ أن یَکونَ بَینَهُما غُسلٌ ؛ یورِثُ لِلوَلَدِ الجُنونَ؛
آمیزش پس از آمیزش، بی آن که میان آنها غسلی صورت پذیرفته باشد، دیوانگی فرزند را در پی می‌آورَد.
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 28 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 268

حدیث167

امام علی علیه‌السلام :
مَن أرادَ البَقاءَ ولا بَقاءَ فَلْیُباکِرِ الغَداءَ ، وَلیُجَوِّدِ الحِذاءَ ، وَلیُخَفِّفِ الرِّداءَ ،وَلْیُقِلَّ غُشْیانَ النِّساءِ ؛
هر کس طالب ماندن است ، که البته ماندنی در کار نیست ؛ صبح زود صبحانه بخورد ، کفشِ خوب بپوشد ، قرض خود را کم کند و با زنان کمتر آمیزش کند .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام : 2 / 38 / 112 منتخب میزان الحکمة : 408

حدیث168

امام علی علیه‌السلام :
لا رَزِیَّةَ أعظَمُ مِن دَوامِ سُقمِ الجَسَدِ ؛
مصیبتی سخت‌تر از استمرار ناتندرستی نیست .
غرر الحکم ، حدیث 10726 ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه 540 ، حدیث 9997 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 134

حدیث169

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
سافِرُوا تَصِحُّوا وتَسلِمُوا؛
سفر کنید تا تن درست و سالم بمانید.
دانش‌نامه احادیث پزشکی: ج 1 ص 95 ح 82

حدیث170

قال رسولُ اللّه(صلی الله علیه و آله وسلم):
لَولا أن أشُقَّ علی اُمَّتی لأَمَرتُهُم بِالسِّواکِ مَع کُلِّ صلاةٍ ؛
اگر ترس از سختگیری بر امّتم نبود ، دستور می دادم که با هر نمازی مسواک زنند .
الکافی : 3/22/1 .

حدیث171

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا عَیشَ أهنَأٌ مِنَ العافِیَةِ ؛
آسایشی گواراتر از عافیت نیست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10728

حدیث172

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا لِباسَ أجمَلُ مِنَ السَّلامَةِ ؛
هیچ لباسی زیباتر از سلامت نیست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10635

حدیث173

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صِحَّةُ الاَجسامِ مِن أهنَإ الأقسامِ ؛
سلامت جسم از گواراترین بهره‌هاست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5812

حدیث174

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
شَیئانِ لاَ یعرِفُ فَضلَهُما اِلاَّمَن فَقَدَهُما ؛ الشَّبابُ وَ العافِیَةُ ؛
دو نعمت است که قدر آنها را نمی‌داند مگر کسی که از دستشان می‌دهد : جوانی و تن‌درستی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5764

حدیث175

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَمَرَةُ الحَزمِ السَّلامَةُ ؛
سلامتی ، میوه دوراندیشی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4590

حدیث176

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
تَوقَّوا البَردَ فی أوَّلِهِ وَ تَلَقَّوهُ فِی آخِرِهِ، فَإنَّهُ یَفعَلُ فِی الأبدانِ کَما یَفعَلُ فِی الأغصانِ أوَّلُهُ یُحرِقُ وَ آخِرُهُ یُورِقُ ؛
در آغاز سرما (فصل پاییز) خود را از سرما نگه دارید و در آخرش (فصل بهار) خود را به آن بسپارید ؛ زیرا سرما با تن‌ها همان می‌کند که با شاخه‌های درخت : در آغاز می‌سوزاند و در پایان، به برگ و بار می‌نشاند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4551

حدیث177

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بادِر شَبابَکَ قَبلَ هَرَمِکَ وَ صِحَّتَکَ قَبلَ سُقمِکَ ؛
جوانی‌ات را پیش از پیری، و سلامتی‌ات را پیش از بیماری دریاب .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4381

حدیث178

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِصِحَّةِ المِزاجِ تُوجَدُ لَذَّةُ الطَّعمِ ؛
با سلامت مزاج، گوارایی غذا احساس می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4289

حدیث179

حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
لا تستغنی شیعتنا عن أربع: خمرة یصلی علیها و خاتم یتختم به و سواک یستاک به و سبحة من طین قبر أبی عبدالله علیه السلام؛
پیروان ما از چهار چیز بی‌نیاز نیستند:
? ـ سجاده‌ای که بر روی آن نماز خوانده شود.
? ـ انگشتری که در انگشت باشد.
? ـ مسواکی که با آن دندانها را مسواک کنند.
? ـ تسبیحی از خاک مرقد امام حسین (علیه السلام)
تهذیب الاحکام، ج ?، ص ??

حدیث180

امام صادق علیه‌السلام :
الحِنّاءُ یَذهَبُ بِالسَّهَکِ ، ویَزیدُ فی ماءِ الوَجهِ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویُحَسِّنُ الوَلَدَ ؛
حنا کردن ، بدبویی عَرَق را از میان می‌بَرَد ، بر طراوت و تازگی چهره می‌افزاید ، بوی دهان را خوش می‌سازد و فرزند را نکو می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 484 ، حدیث 5

حدیث181

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِختَضِبوا بِالحِنّاءِ ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ الشَّعرَ ، ویُطَیِّبُ الرّیحَ ، ویُسَکِّنُ الزَّوجَةَ ؛
به حنا خضاب بندید؛ چرا که دیده را جلا می‌دهد ، مو بر می‌رویاند ، بو را خوش می‌سازد و همسر مرد را آرامش می‌بخشد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 483 ، حدیث 4

حدیث182

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الحِنّاءُ خِضابُ الإِسلامِ ؛ یَزیدُ فِی المُؤمِنِ عَمَلَهُ، ویَذهَبُ بِالصُّداعِ، ویُحِدُّ البَصَرَ ، ویَزیدُ فِی الوِقاعِ ، وهُوَ سَیِّدُ الرَّیاحینِ فِی الدُّنیا وَالآخِرَةِ؛
حنا، خضاب اسلام است؛ بر [ثواب] عمل مؤمن می‌افزاید ، سردرد را از میان می‌بَرَد ، چشم را تیزبین می‌کند ، قدرت آمیزش را افزون می‌سازد و مهترِ گیاهان خوش‌بو در دنیا و آخرت است.
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم، ص10 و مکارم الأخلاق، ج1، ص189، ح558

حدیث183

امام علی علیه‌السلام :
الدُّهنُ یُلَیِّنُ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الدِّماغِ ، ویُسَهِّلُ مَجارِیَ الماءِ ، ویُذهِبُ القَشَفَ ، ویُسفِرُ اللَّونَ ؛
روغن ، پوست را نرم می‌کند ، بر توان مغز می‌افزاید ، مجاری آب را در بدن می‌گشاید ، کثافت پوست را از میان می‌بَرَد و رنگ را روشن‌تر می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 519 ، حدیث 1 وح 4

حدیث184

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ تُشقَقَ شَفَتاهُ ، ولا یَخرُجَ فیها ناسورٌ ، فَلیُدَهِّن حاجِبَیهِ ؛
هر کس می‌خواهد که لب‌هایش نترکد و از آن ناسور بیرون نزند ، به ابروهای خود ، روغن بمالد.
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، ص40 و بحار الأنوار ، ج62 ، ص325

حدیث185

امام باقر علیه‌السلام :
دُهنُ الَّلیلِ یَجری فِی العُروقِ ، ویُرَوِّی البَشَرَةَ ، ویُبَیِّضُ الوَجهَ ؛
روغن [مالیدن] شبانه ، در رگ‌ها جریان می‌یابد و پوست را آبیاری و چهره را سفید می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 519 ، حدیث 5

حدیث186

امام رضا علیه‌السلام :
إذا أرَدتَ ألاّ یَظهَرَ فی بَدَنِکَ بَثرَةٌ ولا غَیرُها ، فَابدَأ عِندَ دُخولِ الحَمّامِ بِدُهنِ بَدَنِکَ ، بِدُهنِ البَنَفسَجِ؛
اگر می‌خواهی که در بدنت جوش و جز آن رُخ ننماید ، هنگام در آمدن به حمّام ، چرب کردن بدن خود را به روغن بنفشه ، آغاز کن .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، ص31 و بحار الأنوار ، ج62 ، ص322

حدیث187

امام علی علیه‌السلام :
اِدَّهِنوا بِالزَّیتِ وَائتَدِموا بِهِ ؛ فَإِنَّهُ دُهنَةُ الأَخیارِ ، وإدامُ المُصطَفَینَ ؛
به روغن زیتون ، خود را چرب کنید و از آن، خورش سازید ؛ چرا که آن ، روغنِ نیکان و خورش برگزیدگان است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 331 ، حدیث 4

حدیث188

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الزَّیتَ ، وَادَّهِنوا بِالزَّیتِ ؛ فَإِنَّهُ مِن شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ ؛
زیتون بخورید و خود را با روغن زیتون چرب کنید ؛ چرا که آن ، از درختی خجسته است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 331 ، حدیث 1

حدیث189

امام صادق علیه‌السلام :
البَنَفسَجُ سَیِّدُ أدهانِکُم ؛
بنفشه ، مِهتر همه روغن‌های شماست .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 521 ، حدیث 1

حدیث190

امام صادق علیه‌السلام :
فَضلُ البَنَفسَجِ عَلَی الأَدهانِ کَفَضلِ الإِسلامِ عَلَی الأَدیانِ . نِعمَ الدُّهنُ البَنَفسَجُ ، لَیَذهَبُ بِالدّاءِ مِنَ الرَّأسِ وَالعَینَینِ ، فَادَّهِنوا بِهِ ؛
برتری بنفشه بر دیگر روغن‌ها به سان برتری اسلام بر دیگر ادیان است . بنفشه ، خوب روغنی است! درد را از سر و چشمان می‌برد . خود را بدان ، چرب کنید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 521 ، حدیث 5

حدیث191

امام صادق علیه‌السلام :
غَسلُ الرَّأسِ بِالخَطمِیِّ أمانٌ مِنَ الصُّداعِ وبَراءَةٌ مِنَ الفَقرِ، وطَهورٌ لِلرَّأسِ مِنَ الحَزازَةِ ؛
شستن سر با خَطْمی ، مایه ایمنی از سردرد ، برکنار ماندن از فقر ، و پاکیزگی سر از سبوسه است .
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 86 ، حدیث 1

حدیث192

امام کاظم علیه‌السلام :
إنَّ شَعرَ الرَّأسِ إذا طالَ ضَعُفَ البَصَرُ ، وذَهَبَ بِضَوءِ نورِهِ . وطَمُّ الشَّعرِ ؛ یُجلِی البَصَرَ ، ویَزیدُ فی ضَوءِ نورِهِ ؛
موی سر ، اگر بلند شود ، دیده به ضعف می‌گراید و فروغِ نورش می‌رود؛ امّا کوتاه کردن مو ، دیده را جلا می‌دهد و بر فروغ نور آن می‌افزاید.
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 85 ، حدیث 10

حدیث193

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ اتَّخذَ شَعرا فلیُحْسِنْ وَلایَتَهُ ، أو لِیَجُزَّهُ ؛
هـر کـس مو بگذارد باید خوب به آن برسد و گرنه کوتاهش کند .
وسائل الشیعه : 1 / 432 / 1

حدیث194

عن ابن سنان :
سألتُ الصادق علیه‌السلام عن إطالة الشعر ، فَقالَ : کانَ أصحابُ رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم مُقَصِّرین؛ یَعنِی الطَّمَّ؛
به نقل از ابن سنان: به امام صادق علیه‌السلام گفتم : درباره بلند کردن موها چه می‌فرمایی؟
فرمود ند: یاران حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلّم ، موهای خود را می‌زدند ؛ یعنی کوتاه می‌کردند .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 139 ، حدیث 350

حدیث195

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کَثرَةُ تَسریحِ الرَّأسِ تَذهَبُ بِالوَباءِ ، وتَجلِبُ الرِّزقَ ، وتَزیدُ فِی الجِماعِ ؛
فراوان شانه زدن موها ، وَبا را از میان می‌بَرَد ، روزی می‌آورد و بر قدرت انسان برای نزدیکی می‌افزاید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 489 ، حدیث 6

حدیث196

عن ابن فَضّال عمّن ذکره عن الإمام الصادق علیه‌السلام ، قال :
ذَکَرنَا الأَخذَ مِنَ الشّارِبِ ، فَقالَ : نُشرَةٌ ، وهُوَ مِنَ السُّنَّةِ؛
به نقل از ابن فضّال ، از راوی‌ای که خود از وی نام برده است -: [نزد امام صادق علیه‌السلام ] از کوتاه کردن سبیل سخن به میان آوردیم . فرمودند: این عمل ، نوعی پیشگیری از بیماری و عمل به سنّت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 487 ، حدیث 8

حدیث197

امام صادق علیه‌السلام :
خُذ مِن شارِبِکَ وأظفارِکَ فی کُلِّ جُمُعَةٍ ؛ فَإِن لَم یَکُن فیها شَیءٌ فَحُکَّها لا یُصیبُکَ جُنونٌ ولا جُذامٌ ولا بَرَصٌ ؛
در هر جمعه ، اندکی از سبیل و ناخن‌های خود را بگیر؛ و اگر هم چیزی وجود نداشته باشد ، آن را [کمی] بسای ، دیوانگی ، جذام و پیسی به تو نمی‌رسد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 490 ، حدیث 3

حدیث198

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قَلَّمَ أظفارَهُ یَومَ السَّبتِ ویَومَ الخَمیسِ وأخَذَ مِن شارِبِهِ عوفِیَ مِن وَجَعِ الضِّرسِ ، ووَجَعِ العَینِ ؛
هر کس در روز پنج‌شنبه و شنبه ، ناخن‌های خود را کوتاه کند و قدری از سبیل خود بگیرد ، از دندانْ درد و دردِ چشمْ در امان باشد.
من لا یحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 128 ، حدیث 312

حدیث199

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا یُطَوِّلَنَّ أحَدُکُم شارِبَهُ ؛ فَإِنَّ الشَّیطانَ یَتَّخِذُهُ مَخبَأً یَستَتِرُ بِهِ ؛
مبادا که کسی از شما سبیل خود را بلند کند ؛ زیرا شیطان، آن را مخفیگاه می‌گیرد و در آن، پنهان می‌شود.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 488 ، حدیث 11

حدیث200

امام صادق علیه‌السلام :
تَسریحُ الرَّأسِ یَقطَعُ البَلغَمَ ، وتسَریحُ الحاجِبَینِ أمانٌ مِنَ الجُذامِ ، وتَسریحُ العارِضَینِ یَشُدُّ الأَضراسَ ؛
شانه کردن موی سر ، بلغم را از میان می‌بَرَد ، شانه‌زدن ابروها ، ایمنی از جذام است و شانه‌زدن موی گونه‌ها ، دندان‌ها را استحکام می‌دهد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 167 ، حدیث 480

حدیث201

امام صادق علیه‌السلام :
المَشطُ لِلِّحیَةِ یَشُدُّ الأَضراسَ؛
شانه زدن ریش ، دندان‌ها را استحکام می‌بخشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 488 ، حدیث 1

حدیث202

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ اللّه‌َ تعالی جمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ ، ویُحِبُّ أنْ یَری أثَرَ نِعمَتِهِ علی عَبدِهِ ، ویُبغِضُ البُؤْسَ والتَّباؤسَ؛
خداوند متعال زیباست، زیبایی را دوست دارد و دوست دارد اثر نعمت خود را در بنده‌اش ببیند. او فقر و فقرنمایی را دشمن دارد .
کنز العمّال : 17166

حدیث203

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لِیَأخُذْ أحدُکُم مِن شارِبهِ والشَّعْرِ الّذی فی أنْفِهِ ، ولْیَتَعاهَدْ نَفْسَهُ ، فإنَّ ذلک یَزیدُ فی جمَالِهِ؛
هر کس از شما باید مقداری از سبیل و موهای بینی خود را بگیرد و به خود برسد ؛ زیرا این کارها بر زیبایی می‌افزاید .
قرب الإسناد : 67 / 215

حدیث204

امام علی علیه‌السلام :
لِیَتَزَیَّنْ أحدُکُم لأخیهِ‌المُسلمِ إذا أتاهُ کما یَتَزَیَّنُ للغَریبِ الذی یُحِبُّ أن یَراهُ فی أحسَنِ الهَیئَةِ؛
هر یک از شما ، همان گونه که خود را برای غریبه‌ای که دوست دارد وی را در بهترین حالت ببیند ، آراسته و مرتب می‌کند ، برای رفتن نزد برادر مسلمانش نیز خود را بیاراید .
بحار الأنوار : 79 / 298 / 3

حدیث205

امام علی علیه‌السلام :
سُمونُ البَقَرِ شِفاءٌ؛
روغن گاو ، شفاست .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 335 ، حدیث 1

حدیث206

امام صادق علیه‌السلام :
اللّوبِیا یَطرُدُ الرِّیاحَ المُستَبطِنَةَ ؛
لوبیا ، بادهای نهفته درون را دور می‌کند .
الکافی ، ج 6 ، ص 344 ، ح 4

حدیث207

امام رضا علیه‌السلام :
الاِغتِسالُ بِالماءِ البارِدِ بَعدَ أکلِ السَّمَکِ یورِثُ الفالِجَ ؛
غسل کردن با آب سرد پس از خوردن ماهی ، سستْ اندامی در پی می‌آورد.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث208

امام صادق علیه‌السلام :
الرّیحُ الطَّیِّبَةُ تَشُدُّ العَقلَ ، و تَزیدُ فِی الباهِ؛
بوی خوش ، قلب را استواری می‌بخشد و بر توان جنسی می‌افزاید .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 275

حدیث209

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
الطِّیبُ نُشْرَةٌ؛
بوی خوش، درمانگر است.
نهج البلاغه، حکمت 400

حدیث210

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ الرّیحَ الطَّیِّبَةَ تَشُدُّ القَلبَ ، وتَزیدُ فِی الجِماعِ؛
بوی خوش، قلب را استواری می‌بخشد و بر توان همبستری می افزاید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 510 ، حدیث 3

حدیث211

امام کاظم علیه‌السلام :
لا یَنبَغِی للرَّجُلِ أن یَدَعَ الطِّیبَ فی کُلِّ یَومٍ ، فإن لَم یَقدِرْ علَیهِ فَیَومٌ ویَومٌ لا ، فإن لَم یَقدِرْ ففی کُلِّ جُمُعَةٍ و لا یَدَعْ ؛
شایسته است که مرد هر روز از بوی خوش استفاده کند ؛ اگر هر روز نتوانست ، یک روز در میان عطر زند و چنانچه این هم مقدورش نبود جمعه‌ها را ترک نکند .
الکافی : 6 / 510 / 4

حدیث212

امام رضا علیه‌السلام :
الطِّیبُ مِن أخلاقِ الأنبیاءِ؛
عطر زدن از اخلاق پیامبران است .
الکافی : 6 / 510 / 1

حدیث213

امام رضا علیه‌السلام :
ثَلاثٌ مِن سُنَنِ المُرسَلینَ : العَطَرُ ، وأخذُ الشَّعرِ ، وکَثرَةُ الطَّروقَةِ؛
از سنّت‌های پیامبران است : عطر زدن ، کوتاه کردن مو و فراوانیِ آمیزش .
الکافی ، جلد 5 ، صفحه 320 ، حدیث 3

حدیث214

امام علی علیه‌السلام :
اِستِجادَةُ الحِذاءِ ؛ وِقایَةٌ لِلبَدَنِ ، و عَونٌ عَلَی الصَّلاةِ وَالطَّهورِ؛
کفش خوب به پا کردن ، مایه نگهداری بدن است و یاری‌دهنده‌ای است بر نماز و طهارت .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 462 ، حدیث 1

حدیث215

امام علی علیه‌السلام :
مَن أرادَ البَقاءَ ولا بَقاءَ فَلْیُباکِرِ الغَداءَ ، وَلیُجَوِّدِ الحِذاءَ ، وَلیُخَفِّفِ الرِّداءَ .
هر کس طالب ماندن است ، که البته ماندنی در کار نیست ؛ صبح زود صبحانه بخورد ، کفشِ خوب بپوشد، قرض خود را کم کند .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام : 2 / 38 / 112

حدیث216

امام صادق علیه‌السلام :
وَطِئَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم الرَّمضاءَ فَأَحرَقَتهُ ، فَوَطِئَ عَلَی الرِّجلَةِ ؛ وهِیَ البَقلَةُ الحَمقاءُ ، فَسَکَنَ عَنهُ حَرُّ الرَّمضاءِ ، فَدَعا لَها وکانَ یُحِبُّها صلی الله علیه و آله و سلّم ویَقولُ : مِن بَقلَةٍ ما أبرَکَها؛
پیامبر خدا بر زمین سوخته‌ای پا نهاد و آن زمین ، پایش را سوزاند . پس ، پای خویش را بر خُرفه نهاد و در نتیجه ، سوزش حاصل از زمین سوخته ، فرو نشست . از آن پس ، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم خُرفه را دوست داشت ، برای آن دعا می‌کرد و می‌گفت : چه گیاه پُر برکتی است!
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 367

حدیث217

امام حسین علیه‌السلام :
قالَ لی رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم : یا بُنَیَّ . . . وَاستَجِدِ النِّعالَ ؛ فَإِنَّها خَلاخیلُ الرِّجالِ ؛
پیامبر خدا به من فرمودند: فرزندم! . . . کفش خوب به پا کن که کفش ، خلخالِ (زینت پای) مردان است .
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 164 ، حدیث 591

حدیث218

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
دُمْ علی الطَّهـارَةِ یُوَسَّعْ علَیکَ فی الرِّزقِ؛
پیوسته در حال طهارت و پاکیزگی باش، روزیت افزایش می‌یابد.
کنز العمّال : 44154

حدیث219

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند :
الخِلالُ بَعدَ الطَّعامِ ؛ یَشُدُّ اللِّثاتِ ، ویَجلِبُ الرِّزقَ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ؛
خلال کردن پس از [خوردن] غذا ، لثه‌ها را محکم می‌کند، روزی می‌آورد و بوی دهان را خوش می‌سازد.
إحقاق الحقّ ، جلد 12 ، صفحه 283

حدیث220

عن أحمد بن عبد اللّه الأسدی عن رجل عن الإمام الصادق علیه‌السلام :
ناوَلَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله و سلّم جَعفَرَ بنَ أبی طالِبٍ علیه‌السلام خِلالاً ، فَقالَ لَهُ :
یا جَعفَرُ ، تَخَلَّل ؛ فَإِنَّهُ مَصلَحَةٌ لِلفَمِ - أو قالَ : لِلِّثَةِ - ، ومَجلَبَةٌ لِلرِّزقِ؛
- به نقل از احمد بن عبد اللّه اسدی، از مردی، از امام صادق(علیه‌السلام): پیامبر خدا، خلالی به جعفر بن ابی‌طالب دادند و فرمودند: ای جعفر! خلال کن ، که این کار، موجب بهداشت دهان (یا فرمودند: لثه) و سبب جلب روزی است.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 376 ، حدیث 4

حدیث221

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند :
تَخَلَّلوا عَلی أثَرِ الطَّعامِ ؛ فَإِنَّهُ صِحَّةٌ لِلنّابِ وَالنَّواجِذِ ، ویَجلِبُ عَلَی العَبدِ الرِّزقَ؛
در پی غذا خوردن ، خلال کنید؛ چرا که مایه سلامت دندان‌های نیش و نواجد (آسیا) است و برای انسان ، جلب روزی می‌کند.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 331 ، حدیث 1061

حدیث222

قالَ عَبدُاللّه‌ِ بنُ أبی یَعفورٍ لِلصّادِقِ علیه‌السلام : جُعِلتُ فِداکَ ! یُقالُ : مَا استُنزِلَ الرِّزقُ بِشَیءٍ مِثلِ التَّعقیبِ فیما بَینَ طُلوعِ الفَجرِ إلی طُلوعِ الشَّمسِ .
فَقالَ : أجَل ، ولکِن اُخبِرُکَ بِخَیرٍ مِن ذلِکَ ، أخذِ الشّارِبِ وتَقلیمِ الأَظفارِ یَومَ الجُمُعَةِ ، وتَقلیمُ الأَظفارِ یَومَ الخَمیسِ یَدفَعُ الرَّمَدَ ؛
عبد اللّه بن ابی یعفور به امام صادق(علیه‌السلام) گفت: فدایت شوم! گفته می‌شود هیچ چیز به اندازه تعقیبات میان طلوع سپیده و طلوع خورشید ، سبب نزول روزی نشده است.
امام صادق(علیه‌السلام) فرمودند: آری؛ امّا تو را از بهتر از این آگاه سازم: گرفتن سبیل و کوتاه کردن ناخن در روز جمعه. کوتاه کردن ناخن‌ها در روز پنج‌شنبه نیز چشمْ‌درد را دور می‌کند.
من لا یحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 127 ، حدیث 310

حدیث223

امام کاظم(علیه‌السلام) نیز می فرمایند:
غَسلُ الرَّأسِ بِالسِّدرِ یَجلِبُ الرِّزقَ جَلباً ؛
شستن سر با سدر ، روزی‌آور است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 504 ، حدیث 6

حدیث224

قال الصادق - علیه السلام -:
لیتزین احدکم یوم الجمعة یغتسل و یتطیب و یسرح لحیته و یلبس انظف ثیابه ولیتهیاء للجمعة ولیکن علیه فی ذلک الیوم السکینة و الوقار ؛
باید هر یک از شما در روز جمعه خود را بیاراید (رعایت چهار نوع نظافت :)
1 - غسل کند.
2 - عطر بزند
3 - ریش و موهای خود را شانه کند.
4 - پاکیزه ترین جامه هایش را بپوشد و برای نماز جمعه آماده شود، البته باید آرامش و وقار در رفتار او نمایان باشد.
(فروع کافی ، ج 3، ص 417).

حدیث225

فِی الشَّمسِ أربَعُ خِصالٍ : تُغَیِّرُ اللَّونَ ، وتُنتِنُ الرّیحَ ، وتُخلِقُ الثِّیابَ ، وتورِثُ الدّاءَ .
در آفتاب ، چهار چیز است : رنگ را دیگرگون می‌سازد ، بوی [بدن] را بد می‌کند ، جامه را کهنه می‌نماید ، و بیماری بر جای می‌نهد .
الخصال ، صفحه 249 ، حدیث 111 عن موسی بن إبراهیم المروزی عن الإمام الکاظم علیه‌السلام ، روضة الواعظین ، صفحه 340 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 183 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 492

حدیث226

امام علی علیه‌السلام :
إذا جَلَسَ أحَدُکُم فِی الشَّمسِ فَلیَستَدبِرها بِظَهرِهِ ؛ فَإِنَّها تُظهِرُ الدّاءَ الدَّفینَ .
هر گاه کسی از شما در زیر آفتاب می‌نشیند ، پشت به خورشید قرار گیرد؛ چرا که آفتاب ، بیماری‌های نهفته را آشکار می‌سازد.
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 183 ، حدیث 3 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 492

حدیث227

امام علی علیه‌السلام :
مَن کَثُرَ أکلُهُ قَلَّت صِحَّتُهُ ، وثَقُلَت عَلی نَفسِهِ مُؤنَتُهُ .
هر کس خوردنش بسیار شود ، تن‌درستی‌اش کاهش می‌یابد و هزینه‌اش بر وی سنگین می‌گردد .
غرر الحکم ، حدیث 8903 ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه 434 ، حدیث 7500 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 46

حدیث228

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ یَشتَکِیَ مَثانَتَهُ ، فَلا یَحبِسِ البَولَ ولَو عَلی ظَهرِ دابَّتِهِ.
هر کس می‌خواهد مثانه‌اش به عارضه‌ای گرفتار نشود ، پیشاب خود را نگه ندارد ، حتّی اگر که بر پشت مَرکب خویش نشسته باشد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 35 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 323 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 586

حدیث229

امام رضا علیه‌السلام :
اُدخُلِ الخَلاءَ لِحاجَةِ الإِنسانِ ، وَالبَث فیهِ بِقَدرِ ما تَقضی حاجَتَکَ ، ولا تُطِل فیهِ ؛ فَإِنَّ ذلِکَ یورِثُ الدّاءَ الدَّفینَ .
برای قضای حاجت ، به آبریزگاه برو و در آن‌جا به همان اندازه که قضای حاجت کنی ، بمان و آن را به درازا مکشان ؛ چرا که این کار ، درد نهفته را در پی می‌آورد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 317 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 438 در بحار الأنوار به جای «الداء الدفین ( درد نهفته در داخل انسان )» عبارت «داء الفیل (پاخره و پافیلی )» آمده است . علاّمه مجلسی ، در توضیح روایت می‌گوید : به وجود آمدن پاخره در اثر زیاد نشستن در آبریزگاه ، شاید به‌خاطر موادّی باشد که از قسمت‌های بالای بدن به طرف پاها سرازیر شده و موجب ضعف و سستی آنها می‌شود.

حدیث230

امام کاظم علیه‌السلام :
السِّواکُ فِی الخَلاءِ یورِثُ البَخَرَ .
مسواک زدن در آبریزگاه ، بد بویی دهان را در پی می‌آورد .
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 52 ، حدیث 110 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 396

حدیث231

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کَبُرَ مَقتاً عِندَ اللّه الأَکلُ مِن غَیرِ جوعٍ ، وَالنّومُ مِن غَیرِ سَهَرٍ .
خوردن بدون گرسنگی و خوابیدن بدون بیداری کشیدن [و احساس نیاز به خواب] ، نزد خداوند ، گناهی سهمگین است .
الفردوس ، جلد 3 ، صفحه 306 ، حدیث 4920 عن عبد اللّه بن عمرو ، کنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 80 ، حدیث 44011 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 84

حدیث232

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا نامَ أحَدُکُم وفی یَدِهِ ریحُ غَمَرٍ ، فَلَم یَغسِل یَدَهُ فَأَصابَهُ شَیءٌ ، فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ .
اگر کسی از شما در حالی خوابید که در دستانش بوی گوشت بود و آن را نشست و آن‌گاه عارضه‌ای به وی رسید ، مباد جز خویش را نکوهش کند .
کنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 243 ، حدیث 40768 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 66

حدیث233

امام کاظم علیه‌السلام :
عَلاماتُ الدَّمِ أربَعٌ : الحِکَّةُ ، وَالبَثرَةُ وَالنُّعاسُ ، وَالدَّوَرانُ .
خون (غلبه خون) را چهار نشانی است : خارش ، جوش ، چرت‌زدگی و سرگیجه .
الخصال ، صفحه 250 ، حدیث 115 عن یونس بن عبدالرحمن ، روضة الواعظین ، صفحه 340 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 97 ، حدیث 12 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 458

حدیث234

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ یَشتَکِیَ اُذُنَهُ ، فَلیَجعَل فیها عِندَ النَّومِ قُطنَةً .
هر کس می‌خواهد گوش‌هایش درد نگیرد ، به هنگام خواب در آنها پنبه بگذارد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 37 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324 وفیه «یؤلمه» بدل «یشتکی» دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 318

حدیث235

امام حسین علیه‌السلام :
قالَ لی رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم : یا بُنَیَّ ، نَم عَلی قَفاکَ یَخمَص بَطنُکَ ، وَاشرَبِ الماءَ مَصّا یَمرَأکَ أکلُکَ ، وَاکتَحِل وَترا یُضِئ لَکَ بَصَرُکَ ، وَادَّهِن غِبّا تَتَشَبَّه بِسُنَّةِ نَبِیِّکَ .
پیامبر خدا به من فرمودند: «فرزندم! به پشت بخواب تا شکمت کوچک شود ، آب را به مکیدن بنوش تا خوردنت بر تو گوارا آید ، به شمارِ دفعات فرد ، سرمه بکش تا چشمانت روشن شود و یک روز در میان ، روغن بزن تا به سنّت پیامبر خویش ، عمل کرده باشی».
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 164 ، حدیث 591 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 300

حدیث236

امام صادق علیه‌السلام :
السُّنَّةُ فِی النّورَةِ فی کُلِّ خَمسَةَ عَشَرَ یَوماً ، فَإِن أتَت عَلَیکَ عِشرونَ یَوماً ولَیسَ عِندَکَ فَاستَقرِض عَلَی اللّه‌ِ .
سنّت در مورد نوره ، آن است که هر پانزده روز یک بار انجام شود . اگر بیست روز بر تو گذشت و این کار را انجام ندادی و هیچ چیز هم برای خرید آن نداشتی ، به حساب خداوند ، قرض کن .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 506 ، حدیث 9

حدیث237

امام صادق علیه‌السلام :
التَّنَظُّفُ بِالموسی فی کُلِّ سَبعٍ، وبِالنّورَةِ فیکُلِّ خَمسَةَ عَشَرَ یَوماً؛
زدودن موها با تیغ در هر هفت روز ، و با نوره در هر پانزده روز ، پسندیده است .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 138 ، حدیث 346 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 83 ، حدیث 1

حدیث238

امام علی علیه‌السلام :
اُحِبُّ لِلمُؤمِنِ أن یَطلِیَ فی کُلِّ خَمسَةَ عَشَرَ یَوماً ؛
برای مؤمن ، این را دوست دارم که در هر پانزده روز یک بار ، موزدایی کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 506 ، حدیث 8

حدیث239

امام کاظم علیه‌السلام :
غَسلُ الرَّأسِ بِالسِّدرِ یَجلِبُ الرِّزقَ جَلباً ؛
شستن سر با سدر ، روزی‌آور است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 504 ، حدیث 6

حدیث240

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
السواک شطر الوضوء ؛
مسواک کردن جزئی از وضو است .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 297)

حدیث241

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الماءُ الَّذی تُسَخِّنُهُ الشَّمسُ لا تَوَضَّؤوا بِهِ ، ولا تَغتَسِلوا بِهِ ، ولا تَعجِنوا بِهِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ البَرَصَ ؛
با آبی که به آفتاب گرم شده است ، نه وضو سازید ، نه غسل کنید و نه خمیر بسازید ؛ چرا که پیسی می‌آورد .
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 15 ، حدیث 5

حدیث242

امام علی علیه‌السلام :
قِیامُ اللَّیلِ مَصَحَّةُ البَدَنِ ؛
شب زنده‌داری ، مایه تن‌درستی است .
تهذیب الأحکام ، جلد 2 ، صفحه 121 ، حدیث 457 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 267 ، حدیث 48

حدیث243

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
نَظِّفُوا طَریقَ القرآنِ ، قیلَ : یا رسولَ اللّه ، وما طَریقُ القرآنِ ؟ قالَ : أفواهُکُم ، قیلَ : بماذا ؟ قالَ : بالسِّواکِ ؛
گذرگاه قرآن‌را نظافت کنید. عرض شد: ای رسول خدا، گذرگاه قرآن چیست؟ فرمودند: دهانهایتان. عرض شد: با چه تمیزش کنیم؟ فرمودند: با مسواک زدن .
بحار الأنوار : 92 / 213 / 11 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث244

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
خَمْسٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلینَ: اَْلْحَیاءُ وَ الْحِلْمُ وَ الْحِجامَةُ وَ السِّواکُ وَ التَّعَطُّرُ؛
پنج چیز از سنت پیغمبران است: حیا، بردباری، حجامت کردن، و مسواک و عطر زدن.
نهج الفصاحه، ح 1463

حدیث245

امام رضا علیه‌السلام فرمودند:
مِن اَخلاقِ النبیاءِ التَّنَظُّفُ؛
پاکیزگی از اخلاق پیامبران است.
کافی، ج 5، ص 567، ح 50

حدیث246

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
النّظافه من الإیمان؛
پاکیزگی از ایمان است.
نهج الفصاحه

حدیث247

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
النّظر إلی الخضره یزید فی البصر؛
به سبزه نگریستن بینائی را فزون می کند.
نهج الفصاحه

حدیث248

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما جاءنی جبرئیل قطّ إلّا أمرنی بالسّواک حتّی لقد خشیت أن أحفی مقدّم فمی؛
هر وقت جبریل پیش من آمد مرا به مسواک کردن فرمان داد تا آنجا که ترسیدم جلو دهان خود را ببرم.
نهج الفصاحه

حدیث249

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
فی السّواک ثمانیه خصال: یطیب الفم، و یشدّ اللّثه، و یجلو البصر، و یذهب البلغم، و یفرّح الملائکه، و یرضی الرّبّ، و یزید فی الحسنات، و یصحّ المعده؛
در مسواک کردن هشت فائده هست: دهان را پاکیزه کند، و لثه را محکم کند، و چشم را روشن کند، و بلغم ببرد، و فرشتگان را خوشحال کند، و پروردگار را خشنود کند، و اعمال خوب را بیفزاید، و معده را به صلاح آرد.
نهج الفصاحه

حدیث250

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
غسل الإناء و طهاره الفناء یورثان الغنی؛
شستن ظرفها و پاکیزگی حیاط، مایه غناست.
نهج الفصاحه

حدیث251

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالسّواک فنعم الشی ء السّواک یشدّ اللّثه و یذهب بالبخر و یصلح المعده و یزید فی درجات الجنّه و یرضی الرّبّ و یسخط الشّیطان؛
مسواک کنید که مسواک خوب چیزی است، لثه را محکم کند و بوی دهان ببرد و معده را به صلاح آورد و درجات بهشت بیفزاید و پروردگار را خشنود کند و شیطان را به خشم آرد.
نهج الفصاحه

حدیث252

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالسّواک فإنّه مطیبه للفم مرضاه للرّبّ؛
مسواک کنید که مایه پاکیزگی دهان و رضای خداست.
نهج الفصاحه

حدیث253

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طیّبوا أفواهکم بالسّواک؛
دهانهای خویش را به مسواک پاکیزه کنید.
نهج الفصاحه

حدیث254

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّواک من الفطره؛
مسواک کردن اقتضای فطرت است.
نهج الفصاحه

حدیث255

السّواک مطهره للفم مرضاه للرّبّ و مجلاه للبصر؛
مسواک کردن موجب پاکی دهان و رضایت پروردگار و روشنی چشم است.
نهج الفصاحه

حدیث256

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّواک یزید الرّجل فصاحه؛
مسواک کردن فصاحت مرد را افزون می کند.
نهج الفصاحه

حدیث257

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
السّواک نصف الإیمان و الوضوء نصف الإیمان؛
مسواک کردن یک نیمه ایمان است. و وضو گرفتن یک نیمه ایمان است.
نهج الفصاحه

حدیث258

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رکعتان بسواک أفضل من سبعین رکعه بغیر سواک و دعوه فی السّرّ أفضل من سبعین دعوه فی العلانیه و صدقه فی السّرّ أفضل من سبعین صدقه فی العلانیه؛
دو رکعت نماز با مسواک بهتر از هفتاد رکعت بدون مسواک است و یک دعای نهان بهتر از هفتاد دعای آشکار است و یک صدقه نهان بهتر از هفتاد صدقه آشکار است.
نهج الفصاحه

حدیث259

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس من سنن المرسلین: الحیاء و الحلم و الحجامه و السّواک و التّعطّر؛
پنج چیز از سنت پیغمبران است حیا و حلم و حجامت و مسواک و عطر زدن.
نهج الفصاحه

حدیث260

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حبّذا المتخلّلون من أمّتی فی الوضوء و الطّعام؛
چه نیکند از امت من آنها که در وضو و غذا مسواک می کنند.
نهج الفصاحه

حدیث261

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث یجلین البصر: النّظر إلی الخضره و إلی الماء الجاری و إلی الوجه الحسن؛
سه چیز چشم را قوت می دهد: دیدن سبزه و آب جاری و روی خوب.
نهج الفصاحه

حدیث262

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث حقّ علی کلّ مسلم: الغسل یوم الجمعه و السّواک و الطّیب؛
سه چیز است که بر هر مسلمانی لازم است: غسل جمعه و مسواک زدن و استعمال بوی خوش.
نهج الفصاحه

حدیث263

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تنظّفوا بکلّ ما استطعتم فإنّ اللَّه تعالی بنی الإسلام علی النّظافه و لن یدخل الجنّه إلّا کلّ نظیف؛
هر چه می توانید پاکیزه باشید زیرا خداوند اسلام را بر پاکیزگی نهاده و جز مردم پاکیزه کسی به بهشت نمی رود.
نهج الفصاحه

حدیث264

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تخلّلوا فإنّه نظافه و النّظافه تدعوا إلی الإیمان و الإیمان مع صاحبه فی الجنّه؛
دندانها را تمیز کنید زیرا مایه نظافت است و نظافت باعث ایمان است و ایمان با صاحب خود در بهشت است.
نهج الفصاحه

حدیث265

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الإسلام نظیف فتنظّفوا فإنّه لا یدخل الجنّه إلّا نظیف؛
اسلام پاکیزه است شما نیز پاکیزه باشید زیرا به جز پاکیزگان کسی به بهشت نمی رود.
نهج الفصاحه

حدیث266

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی طیّب یحبّ الطّیب نظیف یحبّ النّظافه، کریم یحبّ الکرم، جواد یحبّ الجود فنظّفوا أفنیتکم و لا تشبّهوا بالیهود.
خداوند خوشبو است و بوی خوش را دوست دارد،پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد، بزرگوار است و بزرگواری را دوست دارد،بخشنده است و بخشش را دوست دارد پس جلو خانه های خویش را پاکیزه سازید و مانند یهودان مباشید.
نهج الفصاحه

حدیث267

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی جمیل یحبّ الجمال سخیّ یحبّ السّخاء، نظیف یحبّ النّظافه؛
خداوند زیباست و زیبائی را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث268

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الإسلام نظیف فتنظّفوا فإنّه لا یدخل الجنّه إلّا نظیف؛
اسلام پاکیزه است، شما نیز پاکیزه باشید که هر کس پاکیزه نیست به بهشت نمی رود.
نهج الفصاحه

حدیث269

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إن أفواهکم طرق للقرآن فطیّبوها بالسّواک؛
دهانهای شما معبر قرآن است آن را با مسواک پاکیزه کنید.
نهج الفصاحه

حدیث270

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أمرت بالسّواک حتّی خفت علی أسنانی؛
مرا آن قدر به مسواک زدن فرمان دادند که بر دندانهای خود بیمناک شدم.
نهج الفصاحه

حدیث271

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أمرت بالسّواک حتّی خشیت أن یکتب علیّ؛
مرا آن قدر به مسواک زدن فرمان دادند که ترسیدم مسواک زدن بر من واجب شود.
نهج الفصاحه

حدیث272

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ عافنی فی بدنی. اللّهمّ عافنی فی سمعی. اللّهمّ عافنی فی بصری. اللّهمّ إنّی أعوذ بک من الکفر و الفقر. اللّهمّ إنّی أعوذ بک من عذاب القبر، لا إله إّلا أنت؛
خدایا تن مرا سالم دار خدایا گوش مرا سالم دار خدایا چشم مرا سالم دار خدایا از کفر و فقر به تو پناه می برم، خدایا از عذاب قبر به تو پناه می برم، خدائی جز تو نیست.
نهج الفصاحه

حدیث273

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ إنّی أسألک صحّه فی إیمان و إیمانا فی حسن خلق و نجاحا یتبعه فلاح؛
خدایا من از تو صحتی می خواهم که قرین ایمان باشد و ایمانی که با نیک خوئی همراه باشد و موفقیتی که رستگاری دنبال آن باشد.
نهج الفصاحه

حدیث274

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أفشوا السّلام تسلموا؛
سلام را آشکار سازید تا سلامت مانید.
نهج الفصاحه

حدیث275

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اغسلوا ثیابکم و خذوا من شعورکم و استاکوا و تزیّنوا و تنظّفوا فإنّ بنی إسرائیل لم یکونوا یفعلون ذلک فزنت نساؤهم؛
لباسهای خود را تمیز کنید و موهای خود را کم کنید، مسواک بزنید و آراسته و پاکیزه باشید زیرا یهودان چنین نکردند و زنانشان زناکار شدند.
نهج الفصاحه

حدیث276

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أطلب العافیه لغیرک ترزقها فی نفسک؛
عافیت را برای دیگران بخواه تا نصیب تو شود.
نهج الفصاحه

حدیث277

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا استکتم فاستاکوا عرضا؛
وقتی مسواک می کنید، مسواک را به عرض دهان بکشید.
نهج الفصاحه

حدیث278

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
غَسْلُ الْیَدَیْنِ قَبْلَ الطَّعامِ یُنْفِی الْفَقْرَ، وَبَعْدَهُ یُنْفِی الْهَمَّ؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
شستن دست ها قبل از طعام فقر و تنگدستی را می زداید و بعد از آن ناراحتی ها و آفات را از بین می برد.
کلمة الإمام الحسن - علیه السلام -، ص 46

حدیث279

قالَ الإمامُ الْحَسَنُ الْمُجتبی - عَلَیْهِ السَّلام - :
تَرْکُ الزِّنا، وَکَنْسُ الْفِناء، وَغَسْلُ الاْناء مَجْلَبَةٌ لِلْغِناء؛
امام حسن مجتبی - علیه السلام - فرمودند:
انجام ندادن زنا، جاروب و نظافت کردن راهرو و درب منزل، و شستن ظروف سبب رفاه و بی نیازی می گردد.
کلمة الإمام حسن - علیه السلام -، ص 212

حدیث280

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : لا یَلُومَنَّ امْرُءٌ إلاّ نَفْسَهُ، یَبیتُ وَ فی یَدِهِ ریحُ غَمَر ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند: کسی که بعد از خوردن غذا، دست های خود را نشوید دست هایش آلوده باشد، ـ چنانچه ناراحتی برایش بوجود آید ـ کسی جز خودش را سرزنش نکند.
کنزل العمّال، ج 15، ص 242، ح 40759

حدیث281

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
طهر قلبک بالتقوی و الیقین عندطهارة جوارحک بالماء؛
در وقت پاکیزه نمودن اعضای خود با آب ، دل خویش را به پرهیزگاری و یقین پاک گردان .
( بحار الانوار، ج ,80 ص 239 )

حدیث282

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
در بامداد وعصر که هوا خنک است راه پیمایی کن ودر وسط روز که هوا گرم است مردم را (برای استراحت وآسایش) باز دار وآهسته بران (تا ناتوانان نیز بتوانند همراه توانایان بیایند).
نهج البلاغه فیض الاسلام : نامه 12 / 856

حدیث283

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
طوبی لمن اسلم وکان عیشه کفافاً وقواه شداداً؛
خوشبخت کسی است که اسلام را پذیرفته و به قدر معاش خود در آمد دارد وقوای بدنش نیرومند است.
بحار الانوار : 72 / 67

حدیث284

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
ان الله یحب الرجل القوی؛
خداوند متعال انسان قوی ونیرومند را دوست دارد.
بحار الانوار : 64 / 184

حدیث285

امام صادق (علیه السلام) توصیه فرمودند :
ولاتسمنوا تسمُّن الخنازیر للذبح؛
از چاق شدن همانند خوکهایی که برای ذبح نگهداری می شوند، بپرهیزید.
الکافی : 6 / 270

حدیث286

حضرت علی (علیه السلام) فرمودند :
من یعمل یزدد قوةً ، من یقصر فی العمل یزدد فترة؛
هر کس کار (بدنی ) کند قوی تر شده، وهر کس در کار کردن کوتاهی نماید، ضعیف تر خواهد شد .
غرر الحکم : 5 / 204

حدیث287

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الحِمیَةُ رَأسُ الدَّواءِ ، وَالمَعِدَةُ بَیتُ الدّاءِ ، وعَوِّدوا کُلَّ جِسمٍ مَا اعتادَ؛
پرهیز، سرآمد درمان، و معده، خانه درد است . هر بدنی را به همان که بدان خو می‌گیرد، عادت دهید .
الأحکام النبویّة ، جلد 2 ، صفحه 7

حدیث288

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
لاَ تَدَعُوا آنِیَتَکُمْ بِغَیْرِ غِطَاءٍ ؛ فإنَّ الشَّیْطَانَ إذَا لَمْ تُغَطَّ الآنِیَةُ بَزَقَ فِیها ، وَأخَذَ مِمَّا فِیهَا مَا شَاءَ؛
ظرفهای خود را بدون در پوش نگذارید ؛ زیرا هر گاه روی ظرفها پوشیده نباشد ، شیطان در آنها آب دهان می‌اندازد و هر چه بخواهد از آنها بر می‌دارد .
مستدرک الوسائل : 8 / 295 / 9485

حدیث289

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
إنَّ صِحَّةَ الجِسمِ مِن قِلَّةِ الطَّعامِ ، وقِلَّةِ الماءِ .
سلامت تن ، از کمیِ غذا و کمیِ آب است .
تحف العقول ، صفحه 172

حدیث290

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
قِلَّةُ الغِذاءِ أکرَمُ لِلنَّفسِ ، وأدوَمُ لِلصِّحَّةِ .
کم‌خوری، مایه گرامی داشتن بیشترِ خویش است و سلامت را بیشتر استمرار می‌بخشد .
غرر الحکم ، حدیث 6819

حدیث291

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ قَلَّ طَعْمُهُ صَحَّ بَدَنُهُ وَ مَنْ کَثُرَ طَعْمُهُ سَقُمَ بَدَنُهُ وَ قَسا قَلْبُهُ؛
هر کس کم بخورد، سالم می‌ماند و هر کس زیاد بخورد تنش بیمار می‌شود و قساوت قلب پیدا می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 2779.

حدیث292

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بلا همانند قندیل ها بین آسمان و زمین آویزان است، هرگاه بنده عافیت را از پروردگارش بخواهد، خدای متعال بلا را از او برگرداند، [حتی] در حالی که برای او قطعی شده باشد.
( کنز العمال : ج 7 ص 825 ح 21560 )

حدیث293

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
اِغْتَنِموا بَردَ الرَّبیعِ فَاِنَّهُ یَفعَلُ بِاَبدانِکُمْ ما یَفعَلُ بِاَشجارِکُم وَ اجْتَنِبوا بَردَ الخَریفِ فَاِنَّهُ یَفعَلُ بِاَبدانِکُم ما یَفعَلُ بِاَشجارِکُم ؛
غنیمت بدانید هوای بهار را، زیرا که با بدن‌های شما همان می‌کند که با درختان می‌کند و خودتان را از هوای پائیز بپوشانید که با شما همان می‌کند که با درختان می‌کند.
بحارالأنوار، ج 59، ص 271، ح 69.

حدیث294

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
هر کس می‌خواهد مثانه‌اش به بیماری‌ای مبتلا نشود، ادرار خود را نگه ندارد.
طب الرضا علیه‌السلام ، ص 35 .

حدیث295

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
شُرْبُ الدَّواءِ لِلْجَسَدِ کَالصّابونِ لِلثَّوبِ، یُنَقّیهِ وَ لکِنْ یُخْلِقُهُ؛
نوشیدن دارو برای بدن، همانند صابون (پودر شوینده) برای لباس است که آن را تمیز می‌کند، امّا فرسوده‌اش هم می‌کند.
شرح‌نهج‌البلاغه، ابن ابی‌الحدید، ج20، ص 300، ح 422 .

حدیث296

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند: اِذا جُعْتَ فَکُل وَاِذا عَطِشْتَ فَاشْرَبْ وَ اِذا هاجَ بِکَ البَولُ فَبُلْ، وَ لا تُجامِعْ اِلاّ مِنْ حاجَةٍ، وَ اِذا نَعَسْتَ فَنَم، فَاِنَّ ذلِکَ مَصَحَّةٌ لِلْبَدَنِ؛
چون گرسنه شدی بخور، چون تشنه شدی بنوش، چون ادرار بر تو فشار آورد، ادرار کن، جز از سر نیاز، با همسرت نزدیکی مکن و چون احساس خواب‌آلودگی کردی، بخواب، که اینها مایه تن درستی است.
فقه الرضا، ص 340 .

حدیث297

امام حسین علیه‌السلام می فرمایند:
فَبادِروا بِصِحَّةِ الاَْجْسامِ فی مُدَّةِ الاَْعْمارِ؛
در مدت عمر، در حفظ سلامت تن بکوشید.
تحف العقول، ص 239.

حدیث298

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اَلصِّحَّةُ اَفْضَلُ النِّعَمِ؛
سلامتی بهترین نعمت است.
غررالحکم، ح 1050.

حدیث299

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
عَلَیْکُمْ بِالسِّواک فَنِعْمَ الشَّیْ‌ءُ السِّواکُ یَشُدُّ اللِّثَةَ وَ یَذْهَبُ بِالْبَخَرِ وَ یُصْلِحُ الْمِعْدَةَ وَ یَزیدُ فی دَرَجاتِ الْجَنَّةِ وَ یُسْخِطُ الشَّیْطانَ؛
مسواک بزنید؛ چرا که مسواک چیز خوبی است؛ لثه را محکم می‌کند، بوی دهان را می‌برد، معده را اصلاح می‌کند، بر درجات انسان در بهشت می‌افزاید و شیطان را ناخرسند می‌نماید.
نهج الفصاحه، ح 1975.

حدیث300

شُرْبُ الْماءِ الْبارِدِ عَقیبَ الشَّیْ‌ءِ الحارِّ وَ عَقیبَ الحَلاوَةِ یَذْهَبُ بِالاَْسْنانِ... وَ مَنْ اَرادَ اَلاّ یَفْسُدَ اَسْنانُهُ فَلا یَأکُلْ حُلْوا اِلاّ بَعْدَ کَسْرَةِ خُبزٍ؛
خوردن آب سرد بعد از چیزهای گرم و شیرینی، دندان‌ها را از بین می‌برد ... هر کس می‌خواهد دندان‌هایش فاسد نشود، شیرینی نَخورد، مگر پس از خوردن لقمه‌ای نان.
بحارالأنوار، ج 62، ص 321، ح 325.

حدیث301

امام کاظم علیه السلام می فرمایند :
اَلسِّواکُ فِی الخَلاءِ یورِثُ البَخَرَ؛
مسواک زدن در توالت، دهان را بدبو می‌کند.
من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 52، ح 110.

حدیث302

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اِذا قُمْتَ بِاللَّیْلِ فَاسْتکِ فَاِنَّ الْمَلَکَ یَاْتیکَ فَیَضَعُ فاهُ عَلی فیکَ فَلَیْسَ مِنْ حَرْفٍ تَتْلوهُ وَ تَنْطِقُ بِهِ اِلاّ صَعِدَ بِهِ اِلَی السَّماءِ فَلْیَکُنْ فوکَ طَیِّبَ الرِّیحِ؛
شبانگاه که (برای نماز) برخاستی، مسواک بزن چرا که فرشته‌ای نزد تو می‌آید و دهانش را بر دهانت می‌گذارد و آنگاه هیچ حرفی از قرآن و نماز و دعا نمی‌خوانی مگر آن‌که آن را به آسمان بالا می‌برد، پس باید که دهانت خوشبو باشد.
وسائل الشیعة، ج 1، ص 357.

حدیث303

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اَلحِنّاءُ یَذْهَبُ بِالسَّهَکِ وَ یَزیدُ فی ماءِ الْوَجْهِ وَ یُطَیِّبُ النَّکْهَةَ وَ یُحَسِّنُ الْوَلَدَ؛
حنا، بوی بد عرق را از بین می‌برد و چهره را شاداب، دهان را خوشبو و فرزند را زیبا می‌کند.
کافی، ج 6، ص 484، ح 5 .

حدیث304

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
طَهِّروا اَفْواهَکُمْ فَاِنَّها مَسالِکُ التَّسْبیحِ؛
دهان‌های خود را پاکیزه کنید که راه‌های تسبیح خداوند است.
مکارم الاخلاق، ص 51.

حدیث305

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اَلْخِلالُ بَعْدَ الطَّعامِ، یَشُدُّ اللِّثاتِ وَ یَجْلِبُ الرِّزْقَ وَ یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ؛
خلال کردن بعد از غذا، لثه‌ها را محکم، روزی را زیاد و دهان را خوشبو می‌کند.
احقاق الحق، ج 12، ص 283 .

حدیث306

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
تَخَلَّلوا فَإِنَّهُ لَیْسَ شَیْ‌ءٌ أَبْغَضَ إِلَی الْمَلائِکَةِ مِنْ أَنْ یَرَوْا فی أَسْنانِ الْعَبْدِ طَعاما؛
خلال کنید که بدترین چیز نزد فرشتگان این است که لای دندان‌های بنده، مانده غذا ببینند.
مکارم الاخلاق، ص 153 .

حدیث307

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
... وَ السَّعْتَرُ وَ الْمِلحُ... یُطَیِّبانِ النَّـکْهَةَ؛
آویش و نمک، دهان را خوشبو می‌کنند.
مکارم الاخلاق، ج 1، ص 416، ح 1410.

حدیث308

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اَ لْکُحْلُ بِاللَّیلِ یُطَیِّبُ الْفَمَ وَ مَنْفَعَتُهُ اِلی اَرْبَعینَ صَباحا؛
سرمه کشیدن در شب، دهان را خوشبو می‌کند و آثار آن تا چهل روز ادامه دارد.
مکارم الاخلاق، ص 46.

حدیث309

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
رَحِمَ اللّه‌ُ الْمَتَخَلِّلینَ مِنْ اُمَّتی فِی الْوُضوءِ وَ الطَّعامِ؛
خداوند رحمت کند خلال کنندگان امتم را در هنگام وضو گرفتن و بعد از غذا خوردن.
مکارم الاخلاق، ص 153.

حدیث310

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
هر کس هر روز دو بار مسواک بزند: سنت پیامبران را ادامه داده است و برای هر نمازی که بخواند خداوند پاداش صد رکعت برایش می‌نویسد و از فقر نجات می‌یابد و دهانش خوشبو، حافظه‌اش تقویت، فهمش زیاد، غذایش گوارا و درد دندان و بیماری‌اش برطرف می‌شود و فرشتگان به خاطر نوری که در او مشاهده می‌کنند، با او دست می‌دهند و دندان‌هایش تمیز می‌شود.
جامع الأخبار، ص 151، ح 340 .

حدیث311

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
ثَلاثٌ یُذْهِبْنَ النِّسْیانَ وَ یُحْدِثْنَ الذُّکْرَ: قِراءَةُ الْقُرآنِ، وَ السِّواکُ وَ الصِّیامُ؛
سه چیز، فراموشی را از بین می‌برد و حافظه را زیاد می‌کند: خواندن قرآن، مسواک زدن و روزه گرفتن.
دعائم الاسلام، ج 2، ص 137، ح 481.

حدیث312

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
ما أَدَرْتَ عَلَیْهِ لِسانَکَ فَأَخْرَجْتَهُ فَابْلَعْهُ وَما أَخْرَجْتَهُ بِالْخَلالِ فَارْمِ بِهِ؛
بعد از غذا زبان را دور دهان بگردان، هرچه با زبان درآمد فرو ببر، و آنچه را با خلال بیرون آوردی از دهان بیرون افکن.
مکارم الأخلاق، ص152 .

حدیث313

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
اَلسِّواکُ یَزیدُ الرَّجُلَ فَصاحَةً؛
مسواک بر شیوایی سخن انسان می‌افزاید.
مکارم الاخلاق، ص 48.

حدیث314

امام باقر علیه السلام می فرمایند :
اَلسِّواکُ یَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ یَزیدُ فِی الْعَقْلِ؛
مسواک بلغم و رطوبات معده را از بین می‌برد و عقل را زیاد می‌کند.
ثواب الاعمال، ص 18.

حدیث315

اَلسِّواکُ یَجْلُو الْبَصَرَ وَ یُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ یَذْهَبُ بِالدَّمْعَةِ؛
مسواک زدن، نور چشم و رشد مو را زیاد و آبریزش چشم را برطرف می‌کند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 137.

حدیث316

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
ثَلاثٌ حَقٌّ عَلی کُلِّ مُسْلِمٍ: اَلْغُسْلُ یَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ السِّواکُ وَ الطِّیبُ؛
سه چیز بر هر مسلمانی لازم است: غسل جمعه، مسواک زدن و عطر.
نهج الفصاحه، ح 1256 .

حدیث317

امام باقر علیه السلام می فرمایند :
لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فِی السِّواکِ لاََباتوهُ مَعَهُمْ فی لِحافٍ؛
اگر مردم خاصیت مسواک را می‌دانستند (هرگز آن را از خود جدا نمی‌کردند و حتی) آن را شب به بستر خود می‌بردند.
بحارالأنوار، ج 76، ص 130، ح 17 .

حدیث318

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
تَنَظَّفوا بِالْماءِ مِنَ النَّتْنِ الرِّیحِ الَّذی یُتَأَذّی بِهِ وَ تَعَهَّدوا اَنْفُسَکُمْ، فَاِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ یُبْغِضُ مِنْ عِبادِهِ القاذورَةَ الَّذی یَتَاَنَّفُ بِهِ مَنْ جَلَسَ اِلَیْهِ؛
خودتان را با آب، از بوی بدی که دیگران را آزار می‌دهد، پاک کنید و این کار را پیوسته انجام دهید؛چرا که خداوند، از بنده آلوده‌ای که هر کس با او بنشیند، بینی‌اش را از [بوی بد] وی می‌گیرد، نفرت دارد.
خصال، ص 620، ح 10.

حدیث319

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
مالی اَراکُمْ تَدْخُلونَ عَلَیَّ قُلْحَا مُرغا؟ مالَکُمْ لاتَسْتاکونَ؟
شما را چه شده است وقتی بر من وارد می‌شوید، می‌بینمتان که دندان‌هایتان جرم گرفته و زرد و موهایتان ژولیده است. چرا مسواک نمی‌زنید.
محاسن، ج 2، ص 561، ح 943 .

حدیث320

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
یَسْاَلُ اَحَدُکُمْ عَنْ خَبَرِ السَّماءِ وَ هُوَ یَدَعُ اَظْفارَهُ کَأَظْفارِ الطَّیْرِ، یَجْتَمِعُ فیهَا الْجَنابَةُ وَ الخَبَثُ وَ التَّفَثُ ؛
بعضی از شما از خبرِ آسمان می‌پرسند، در حالی که ناخن‌های خود را به مانند چنگال پرندگان، وا می‌گذارند که در آنها جنابت، آلودگی و چرک، جای می‌گیرد.
کنز العمال، ح 17260.

حدیث321

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ لِکُلِّ ثَمَرَةٍ سَمّا فَاِذا اَتَیْتُمْ بِها فَمَسّوها بِالْماءِ أوْ اَغْمِسوها فِی الماءِ؛
هر میوه‌ای سمّی دارد، هرگاه میوه به‌دستتان رسید، آن را با آب بشویید و یا در آب فرو برید.
کافی، ج 6، ص 350، ح 4.

حدیث322

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند :
عَلَیْکَ بِالاِثْمِدِ فَاِنَّهُ یَجْلُو الْبَصَرَ وَ یُنْبِتُ الاَْشْفارَ وَ یُطَیِّبُ النَّکْهَةَ وَ یَزیدُ فِی الباه؛
سرمه سیاه بِکشید، چرا که دیده را جلا می‌دهد، مژه‌ها را می‌رویاند، دهان را خوشبو می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید.
مکارم الاخلاق، ص 46 .

حدیث323

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
مَنِ اتَّخَذَ شَعْرا فَلْیُحْسِنْ وَلایَتَهُ، اَو لِیَجُزَّهُ؛
هر کس مو می‌گذارد، آن را خوب نگه دارد وگرنه کوتاهش کند.
کافی، ج 6، ص 485، ح 2.

حدیث324

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
نِعْمَ الْبَیْتُ الْحَمّامُ تَذْکُرُ فیهِ النّارَ وَ یَذْهَبُ بِالدَّرَنِ؛
چه خوب جایگاهی است حمّام، یادآور دوزخ است و چرک را از میان می‌برد.
من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 115، ح 237.

حدیث325

امام باقر علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّما قُصَّ الاَْظْفارُ، لاَِنَّها مَقیلُ الشَّیْطانِ وَ مِنْهُ یَکونُ النِّسْیانُ؛
کوتاه کردن ناخن، از آن رو لازم است که پناهگاه شیطان است و فراموشی می‌آورد.
کافی، ج 6، ص 490، ح 6 .

حدیث326

رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
غَسْلُ اِلاْناءِ وَ طَهارَةُ الْفِناءِ یورِثانِ الْغِنی؛
شستن ظرف‌ها و پاکیزگی حیاط خانه مایه غناست.
نهج الفصاحه، ح 2031.

حدیث327

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند :
لا یُطَوِّلَنَّ أَحَدُکُمْ شارِبَهُ وَلا شَعْرَ إِبْطَیْهِ وَلا عانَـتَهُ فَإِنَّ الشَّیْطانَ یَتَّخِذُها مَخْبَئا یَسْتَتِرُ بِها؛(
کسی از شما موهای سبیل و موهای زیر بغل و موی زیر شکم خود را بلند نکند؛ چرا که شیطان (میکروب) این نقاط را پناهگاه خود قرار داده، و زیر موها پنهان می‌شود.
وسائل الشیعه، ج 1، ص 422، ح 6 .

حدیث328

رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
تَنَظَّفوا بِکُلِّ مَا اسْتَطَعْتُمْ فَإِنَّ اللّه‌َ تَعالی بَنَی الاِْسْلامَ عَلَی النَّظافَةِ وَلَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاّکُلُّ نَظیفٍ؛
خودتان را با هر وسیله‌ای که می‌توانید پاکیزه کنید، زیرا که خدای متعال اسلام را برپایه پاکیزگی بنا کرده است و هرگز به بهشت نمی‌رود، مگر کسی که پاکیزه باشد.
نهج الفصاحه، ح 1182.

حدیث329

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَحِبُّو الْمَعْروفَ وَ اَهْلَهُ فَوَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ اِنَّ الْبَرَکَةَ وَ الْعافیَةَ مَعَهُما؛
نیکی و نیکوکاران را دوست بدارید. سوگند به آن که جانم به دست اوست، برکت و تندرستی، با نیکی و نیکوکاران است.
کنز العمّال، ح 15974

حدیث330

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
سلامت در تأنّی و پر حوصله بودن است.
(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث331

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لباس های خود را تمیز کنید و موهای خود را کم کنید , مسواک بزنید و آراسته و پاکیزه باشید ؛ زیرا یهودیان چنین نکردند و زنانشان زناکار شدند.
(نهج الفصاحه ، حدیث 377)

حدیث332

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
پر خوری و خواب زیاد، بدن را تباه کند و زیان به بار آورد.
غررالحکم ، باب خوردن

حدیث333

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
میوه دور اندیشی سلامت (و تندرستی) است.
غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث334

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خود را حفظ کنید از سرما در آغاز فصل سرما و برخوردار شوید از آن در پایان آن ، که در بدن های شما آن کاری را کند که در شاخه های درختان کند ، آغازش بسوزاند ، و پایانش برگ برویاند.
غرر الحکم ، باب سرما

حدیث335

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّینِ؛
خوش‌گمانی، مایه آسایش قلب و سلامت دین است.
غررالحکم، ح 4816

حدیث336

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اَلنَّومُ راحَةٌ لِلْجَسَدِ وَ النُّطْقُ راحَةٌ لِلرُّوحِ وَ السُّکوتُ راحَةٌ لِلْعَقْلِ؛
خواب مایه آسایش جسم، سخن مایه آسایش جان و سکوت مایه آسایش عقل است.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 402.

حدیث337

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
خَمْسُ خِصالٍ مَنْ فَـقَـدَ واحِدَةً مِنْهُنَّ لَمْ یَزَلْ ناقِصَ العَیْشِ زائِلَ الْعَقْلِ مَشْغولَ الْقَلْبِ، فَاَوَّلُّها: صِحَّةُ البَدَنِ وَ الثّانیَةُ: اَلاَْمْنُ وَ الثّالِثَةُ: اَلسَّعَةُ فِی الرِّزْقِ، وَ الرّابِعَةُ: اَلاَْنیسُ الْمُوافِقُ (قال الراوی:) قُلْتُ: و مَا الاَْنیسُ الْمُوافِقُ؟ قال: اَلزَّوجَةُ الصّالِحَةُ، وَ الوَلَدُ الصّالِحُ، وَ الْخَلیطُ الصّالِحُ وَ الخامِسَةُ: وَ هِیَ تَجْمَعُ هذِه الْخِصالَ: الدَّعَةُ؛
پنج چیز است که هر کس یکی از آنها را نداشته باشد، همواره در زندگی‌اش کمبود دارد و کم خرد و دل نگران است: اول، تندرستی، دوم امنیت، سوم روزی فراوان، چهارم همراهِ همرأی. راوی پرسید: همراهِ همرأی کیست؟ امام فرمودند: همسر و فرزند و همنشین خوب و پنجم که در برگیرنده همه اینهاست، رفاه و آسایش است.
خصال، ص 284.

حدیث338

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ سَرَّهُ اَنْ یُنْسَاَلـَهُ فی عُمُرِهِ وَ یُوَسَّعَ لَهُ فی رِزْقِهِ فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ وَ لْیَصِلْ رَحِمَهُ؛
هر کس دوست دارد که عمرش طولانی و روزی‌اش زیاد شود، تقوای الهی پیشه کند و صله رحم نماید.
بحارالأنوار ، ج 74، ص 102، ح 56 .

حدیث339

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
خود را با کار مداوم خسته نکنید و برای خود تفریح و تنوع قرار دهید ولی‌از کاری که در آن اسراف باشد یا شما را در اجتماع سبک کند پرهیز کنید .
(بحار الانوار ، ج 78 ، ص 346)

حدیث340

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن ساءَ خُلقُهُ عَذَّبَ نَفسَهُ وَ مَن کَبُرَ هَمُّهُ سَقُمَ بَدَنُهُ؛
هر کس بد اخلاق باشد، خودش را عذاب می‌دهد و هر کس غم و غصه‌اش زیاد شود، تنش رنجور می‌گردد.
نهج الفصاحه، ح 3002

حدیث341

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
نِعمَتانِ مَکفُورَتانِ الأَمنُ وَالعافِیَةُ؛
دو نعمت است که شکر آنها گزارده نمی شود : امنیت و سلامتی.
الخصال، ص 34

حدیث342

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلحَسَدُ یضنِی الجَسَدَ؛
حسد، بدن را فرسوده و علیل می کند.
غررالحکم، ح 943

حدیث343

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا لِباسَ أجمَلُ مِنَ السَّلامَةِ؛
هیچ لباسی زیباتر از سلامتی نیست.
(عیون الحکم والمواعظ، ح 9891)

حدیث344

امیر المؤمنین (علیه السلام) فرمودند:
صِحَّه الجَسَدِ مِن قِلّه الحَسَدی
سلامت بدن نشانه کمی حسد است.
(جهاد با نفس، ح 553)

حدیث345

امام صادق علیه السلام فرمودند:
الـرغبه فـی الـدنیـا تـورث الغم و الحزن والزهـد فـی الدنیا راحه القلب و البـدن.
رغبت و تمایل به دنیا مایه غم و اندوه و زهد و بـی میلی به دنیا سبب راحتی قلب و بدن است.
(تحف العقول، ص 358)

حدیث346

امام صادق علیه‌السلام :
اَلرَّضاعُ واحِدٌ وَ عِشْرونَ شَهْرا، فَما نَقَصَ فَهُوَ جَورٌ عَلَی الصَّبیِّ ؛
شیرخواری ، 21 ماه است . پس هر چه کم شود ، ظلم بر کودک است .
کافی ، ج 6، ص 40، ح 3 .

حدیث347

امام رضا علیه‌السلام :
لا تَقْرَبِ النِّساءَ فی اَوَّلِ اللَّیْلِ لا شِتاءً وَ لا صَیْفا وَ ذلِکَ اَنَّ الْمَعِدَةَ وَ الْعُروقَ تَـکونُ مُمْتَلِئَةً وَ هُوَ غَیْرُ مَحْمودٍ ، یُتَخَوَّفُ مِنْهُ الْقولَنْجُ وَ الفالِجُ ، وَ الْلَّقْوَةُ وَ النِّقرِسُ ، وَ الْحَصاةُ وَ التَّقْطیرُ ، وَ الْفَتْقُ وَ ضَعْفُ الْبَصَرِ وَ الدِّماغِ. فَاِذا اُریدَ ذلِکَ فَلْیَکُنْ فی آخِرِ اللَّیْلِ؛ فَاِنَّهُ اَصَحُّ لِلْبَدَنِ ، وَ اَرْجی لِلْوَلَدِ ، وَ اَذْکی لِلْعَقْلِ فِی الْوَلَدِ الَّذی یُقْضی بَیْنَهُما؛
آغاز شب ، چه در زمستان و چه در تابستان ، با زنان آمیزش مکن ، این بدان جهت است که معده و رگ‌ها پُرند و این وضعیت مناسبی [برای آمیزش] نیست و بیم قولنج و فلج و لقوه چانه و نِقرس و سنگ [کلیه [و تقطیر (چکایش) بول وفتق و ضعف در بینایی و ذهن می‌رود . پس اگر قصد آمیزش دارد ، باید در پایان شب انجام دهد، که برای بدن ، صحت‌افزاتر و برای فرزنددار شدن امیدبخش‌تر و برای باهوش شدن فرزندی که در این میان پدید می‌آید ، بهتر است .
طب الامام الرضا علیه‌السلام ، ص 64.

حدیث348

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم :
مَنْ قَلَّمَ اَظفارَهُ یَوْمَ الجُمُعَةِ یَزیدُ فی عُمُرِهِ و مالِهِ؛
هر کس در روز جمعه ناخن‌هایش را کوتاه کند، عمر و مالش زیاد می‌شود.
جامع الأخبار ، ص 333 .

حدیث349

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ اَرادَ الْـبَقاءَ و لا بَقاءَ: فَلْیُباکِرِ الْغَداءَ وَلْیُجَوِّدِ الْحِذاءَ وَلْیُخَفَّفِ الرِّداءَ وَلْیُقِلَّ مُجامَعَةَ النِّساءِ. قیلَ یا رَسولَ اللّه‌ِ وَ ما خِفَّةُ الرِّداءِ؟ قالَ: قِلَّةُ الدَّیْنَ ؛
هر کس ماندگاری می‌خواهد ـ و البته ماندگاری [ابدی] وجود ندارد ـ باید صبحانه را زودتر بخورد، کفش مناسب بپوشد، ردای (بالاپوش) خود را سبک کند و کمتر با زنان بیامیزد. پرسیدند: ای پیامبر خدا! سبک بودن رَدا به چیست؟ فرمودند: به کم بودنِ بدهی.
من لایحضره الفقیه ، ج 3، ص 555، ح 4902 .

حدیث350

امام صادق علیه‌السلام :
اِغْسِلُوا اَیْدیَکُمْ قَبْلَ الطَّعامِ وَ بَعْدَهُ فَاِنَّهُ یَنْفِی الْفَقْرَ وَ یَزیدُ فِی الْعُمُرِ؛
دست‌هایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشویید، که فقر را می‌بَرَد و بر عمر می‌افزاید.
محاسن ، ج 2، ص 202، ح 1594 .

حدیث351

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
أجمِروهَا [المَساجِدَ] فی کُلِّ سَبعَةِ أیّامٍ .
هر هفته ، مسجدها را با بوی خوش ، بخور دهید .
بحار الأنوار : ج83 ص 349 ح 2 .

بیماریها، دارو و روش درمان

حدیث1

الإمام الصادق علیه‌السلام :
المَحمومُ یُغسَلُ لَهُ السَّویقُ ثَلاثَ مَرّاتٍ ویُعطاهُ ؛ فَإِنَّهُ یَذهَبُ بِالحُمّی ، ویُنَشِّفُ المِرارَ وَالبَلغَمَ ، ویُقَوِّی السّاقَینِ .
امام صادق علیه‌السلام :
به تبدار ، سه بار سویق شسته شده ، داده می‌شود . این ، تب را می‌بَرَد ، تلخه و بلغم را می‌خشکانَد و ساق پاها را تقویت می‌کند .
مستدرک الوسائل ، جلد 16 ، صفحه 337 ، حدیث 20077 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 566

حدیث2

امام کاظم علیه‌السلام :
أطعِمُوا المَحمومَ لَحمَ القِباجِ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَطرُدُ الحُمّی طَرداً .
به تبدار ، گوشت کبک بخورانید ؛ چرا که پاها را نیرو می‌دهد و تب را کاملاً دور می‌کند .
بحارالأنوار ، جلد 65 ، صفحه 43 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 566

حدیث3

الإ مام الرضا علیه‌السلام :
الماءُ المُسَخَّنُ إذا غَلَّیتَهُ سَبعَ غَلَیاتٍ وقَلَبتَهُ مِن إناءٍ إلی إناءٍ ، فَهُوَ یَذهَبُ بِالحُمّی ، ویُنزِلُ القُوَّةَ فِی السّاقَینِ وَالقَدَمَینِ .
امام رضا علیه‌السلام :
آب گرم ، چنانچه آن را هفت جوش بجوشانی و از ظرفی به ظرف دیگر درآوری ، تب را می‌بَرَد و نیرو را به ساق پاها و قسمت پایین‌تر از مچ ، سرازیر می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 451 ، حدیث 16 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 566

حدیث4

امام علی علیه‌السلام :
مَن کَتَمَ الأطِبّاءَ مَرَضَهُ خانَ بَدَنَهُ .
کسی که بیماری خود را از پزشکان پوشیده بدارد ، به بدن خود خیانت کرده‌است .
غرر الحکم : 8545

حدیث5

امام علی علیه‌السلام :
مَن کَتَمَ مَکنونَ دائهِ عَجَزَ طَبیبُهُ عَن شِفائهِ .
کسی که درد نهفته خود را کتمان کند ، طبیبش را از درمان خویش ناتوان سازد .
غرر الحکم : 8612

حدیث6

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن کُنوزِ البِرِّ کِتمانُ المَصائِبِ ، وَالأَمراضِ ، وَالصدَّقَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یکی از گنج‌های نیکی ، پوشیده داشتن مصیبت‌ها ، بیماری‌ها و صدقه است .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 299 ، حدیث 6643 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 162

حدیث7

الإمام علیّ علیه‌السلام :
إخفاءُ الفاقَةِ وَالأَمراضِ مِنَ المُرُوَّةِ .
امام علی علیه‌السلام :
پوشیده داشتن تهی‌دستی و بیماری‌ها از مردانگی است .
غرر الحکم ، حدیث 1146 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 166

حدیث8

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
لِلمَریضِ أربَعُ خِصالٍ : یُرفَعُ عَنهُ القَلَمُ ، ویَأمُرُ اللّه‌ُ المَلَکَ یَکتُبُ لَهُ‌کُلَّ فَضلٍ کانَ یَعمَلُهُ فی صِحَّتِهِ ، ویَتَتَبَّعُ مَرَضُهُ کُلَّ عُضوٍ فی جَسَدِهِ فَیَستَخرِجُ ذُنوبَهُ مِنهُ ، فَإِن ماتَ ماتَ مَغفوراً لَهُ ، وإن عاشَ عاشَ مَغفوراً لَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
برای بیمار ، چهار ویژگی است : قلمِ تکلیف از او برداشته می‌شود ؛ خداوند به فرشته فرمان می‌دهد همه پاداش آنچه را در دوران تن‌درستی خویش انجام می‌داده است ، بنویسید ؛ بیماری وی بر همه اندام‌هایش گذر می‌کند و گناهانش را از آن بیرون می‌برد . پس اگر بمیرد ، آمرزیده‌شده می‌میرد و اگر زنده بماند ، آمرزیده‌شده زندگی می‌کند .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 184 ، حدیث 35 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 156

حدیث9

الإمام الباقر علیه‌السلام :
إنَّ اللّه‌َ عز و جل إذا کانَ مِن أمرِهِ أن یُکرِمَ عَبداً ولَهُ ذَنبٌ ؛ اِبتَلاهُ بِالسُّقمِ .
امام باقر علیه‌السلام :
آن‌گاه که خداوند عز و جل اراده کرده باشد بنده‌ای را که گناهی دارد ، گرامی بدارد ، وی را به بیماری گرفتار می‌سازد .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 198 ، حدیث 54 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 150

حدیث10

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَجِبتُ مِنَ المُؤمِنِ وجَزَعِهِ مِنَ السُّقمِ ، ولَو یَعلَمُ ما لَهُ فِی السُّقمِ مِنَ الثَّوابِ ؛ لَأَحَبَّ ألاّ یَزالَ سَقیماً حَتّی یَلقی رَبَّهُ عز و جل .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
از مؤمن و این که از بیماری بی‌تابی کند ، در شگفتم . اگر او می‌دانست که در بیماری چه پاداشی دارد ، دوست داشت پیوسته بیمار باشد تا آن هنگام که به لقای پروردگار خویش پیوندد .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 206 ، حدیث 12 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 150

حدیث11

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَو یَعلَمُ المُؤمِنُ حالَهُ فِی السُّقمِ ، ماأحَبَّ أن یُفارِقَ السُّقمَ أبَداً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اگر مؤمن از حال خویش در ناتن‌درستی آگاه بود ، هرگز دوست نداشت که از این ناتن‌درستی جدا شود .
إرشاد القلوب ، صفحه 42 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 150

حدیث12

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
المَرضی أحِبّاءُ اللّه‌ِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بیماران ، دوستان خدایند .
الفردوس ، جلد 3 ، صفحه 157 ، حدیث 4424 عن دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 148

حدیث13

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
الأَمراضُ هَدایا مِنَ اللّه‌ِ عز و جل لِلعَبدِ ، فَأَحَبُّ العِبادِ إلَی اللّه‌ِ أکثَرُهُم هَدِیَّةً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بیماری ، هدیه‌هایی از جانب خداوند عز و جل به بنده است. پس محبوب‌ترینِ بندگان نزد خداوند ، کسی است که بیشترین هدیه به وی رسیده باشد .
الفردوس ، جلد 1 ، صفحه 123 ، حدیث 422 عن أبی اُمامة دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 148

حدیث14

الامام الصادق علیه‌السلام
- فی دُعائِهِ لَمَّا اشتَکی -: اللّهُمَّ اجعَلهُ أدَباً لا غَضَباً .
امام صادق علیه‌السلام
- در دعای خویش آن هنگام که بیمار شده بودند: خداوندا! این را نه [نشان] غضب ، بلکه [مایه] ادب قرار ده .
بحارالأنوار ، جلد 95 ، صفحه 18 ، حدیث 18 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 140

حدیث15

إنَّ الرَّجُلَ لَیَکونُ لَهُ الدَّرَجَةُ عِندَاللّه‌ِ لایَبلُغُها بِعَمَلِهِ ؛ حَتّی یُبتَلی بِبَلاءٍ فی جِسمِهِ ، فَیَبلُغُها بِذلِکَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
انسان ، گاه دارای مرتبه‌ای در پیشگاه خداوند است که با عمل خویش ، بدان نمی‌رسد تا آن هنگام که به ابتلای در جسم خود ، آزموده شود و بدین واسطه ، بدان مرتبت برسد .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 335 ، حدیث 6822 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 148

حدیث16

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
المَریضُ تَحاتُّ خَطایاهُ کَما یَتَحاتُّ وَرَقُ الشَّجَرِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
گناهان شخص بیمار ، همچون برگ درخت ، می‌ریزد .
الترغیب والترهیب : 4 / 293 / 56 منتخب میزان الحکمة : 510

حدیث17

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
ساعاتُ الوَجَعِ ، یُذهِبنَ ساعاتِ الخَطایا .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لحظه‌های درد ، [آثار ] لحظه‌های گناه را از میان می‌برد .
بحار الأنوار ، جلد 67 ، صفحه 244 ، حدیث 83، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 140

حدیث18

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ المُؤمِنَ لا یُؤجَرُ فی مَرَضِهِ ، ولکِن یُکَفَّرُ عَنهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مؤمن در بیماری‌اش پاداش داده نمی‌شود ؛ امّا گناه او فرو پوشانده می‌شود .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 312 ، حدیث 6711 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 140

حدیث19

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ المُؤمِنَ إذا أصابَهُ السُّقمُ ، ثُمَّ أعفاهُ اللّه‌ُ مِنهُ ، کانَ کَفّارَةً لِما مَضی مِن ذُنوبِهِ ومَوعِظَةً لَهُ فیما یَستَقبِلُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
انسان مؤمن ، چون بیماری به وی برسد و خداوند ، او را عافیت دهد ، این بیماری ، کفّاره گناهان گذشته او و مایه اندرز برای آینده اوست .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 307 ، حدیث 6686 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 140

حدیث20

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌َ لَیَبتَلی عَبدَهُ بِالسُّقمِ ، حَتّی یُکَفِّرَ ذلِکَ عَنهُ کُلَّ ذَنبٍ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خداوند ، گاه بنده خویش را به ناتن‌درستی گرفتار می‌کند تا این ناتن‌درستی ، کفّاره هر گناه وی شود .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 335 ، حدیث 6820 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 142

حدیث21

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا رَأَیتُمُ الرَّجُلَ ألَمَّ اللّه‌ُ بِهِ الفَقرَ وَالمَرَضَ ؛ فَإِنَّ اللّه‌َ تَعالی یُریدُ أن یُصافِیَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
چون کسی را دیدید که خداوند ، او را به ناداری و بیماری در میان گرفته ، [بدانید که] خداوند متعال ، اراده کرده است که او را پاک کند .
کنز العمّال ، جلد 6 ، صفحه 472 ، حدیث 16602 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 144

حدیث22

الإمام علیّ علیه‌السلام :
إذَا ابتَلَی اللّه‌ُ عَبداً أسقَطَ عَنهُ مِنَ الذُّنوبِ بِقَدرِ عِلَّتِهِ .
امام علی علیه‌السلام :
اگر خداوند ، بنده‌ای را گرفتار [بیماری] سازد ، به اندازه بیماری‌اش از گناهان او فرو می‌کاهد .
دعائم الإسلام ، جلد 1 ، صفحه 218 ، بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 176 ، حدیث 13 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 146

حدیث23

الإمام زین العابدین علیه‌السلام
- لِمَریضٍ قَد بَرَأَ: یَهنِئُکَ الطَّهورُ مِنَ الذُّنوبِ ، إنَّ اللّه‌َ قَد ذَکَرَکَ فَاذکُرهُ ، وأقالَکَ فَاشکُرهُ .
امام سجّاد علیه‌السلام
- خطاب به بیماری که بهبود یافته بود: پاک شدن از گناهان ، بر تو مبارک باد! خداوند ، تو را یاد کرده است . او را یاد کن ، و از تو درگذشته است . او را سپاس گوی .
تحف العقول ، صفحه 280 ، بحارالأنوار ، جلد 78 ، صفحه 138 ، حدیث 10، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 146

حدیث24

الإمام علیّ علیه‌السلام
- فی المَرأَةِ یَموتُ وَلَدُها فی بَطنِها فَیُتَخَوَّفُ عَلَیها -: لا بَأسَ أن یَدخُلَ الرَّجُلُ یَدَهُ فَیُقَطِّعَهُ ، إذا لَم تَرفَق بِهِ النِّساءُ .
امام علی علیه‌السلام
- درباره زنی که فرزندش در شکمش می‌میرد و آن‌گاه ، بیم جان خود او می‌رود -: اشکال ندارد که مردی دست خویش را به درون [رَحِم] ببرد و بچّه را قطعه قطعه کند ، البته اگر زنان را یارای این کار نباشد .
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 206 ، حدیث 2 ، تهذیب الأحکام ، جلد 1 ، صفحه 344 ، حدیث 176

حدیث25

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَطَبَّبَ ولَم یَکُن بِالطِّبِّ مَعروفاً ، فَأَصابَ نَفساً فَما دونَها ، فَهُوَ ضامِنٌ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس در حالی که به طبابت شناخته شده نیست ، عهده‌دار آن گردد و موجب فوت کسی یا صدمه‌ای کمتر از آن شود ، ضامن است .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 32 ، حدیث 28222 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 68

حدیث26

الإمام زین العابدین علیه‌السلام :
مَن لَم یُعرَف داؤُهُ ، أفسَدَهُ دَواؤُهُ .
امام سجّاد علیه‌السلام :
کسی که بیماری‌اش تشخیص داده نشود ، دارویش او را تباه می‌سازد .
بحار الأنوار ، جلد 78 ، صفحه 160 ، حدیث 21 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 68

حدیث27

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
مَن تَطَبَّبَ أو تَبَیطَرَ فَلْیَأخُذِ البَراءةَ مِن وَلِیِّهِ، وإلاّ فهُو لَهُ ضامِنٌ .
امام علی علیه‌السلام :
طبیب و دامپزشک هنگام مداوای مریض یا حیوان ، باید از سرپرست (مریض) و صاحب آن (حیوان) برائت نامه (و اجازه) بگیرد و گرنه در قبال (صدمه دیدن یا تلف شدن مال و جان) او ضامن است .
مستدرک الوسائل: 14 / 37 / 16038 منتخب میزان الحکمه : 340

حدیث28

الإمام الرضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ دَفَعَ الزُّکامِ فِی الشِّتاءِ أجمَعَ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ . . .
وَلیَشُمَّ النَّرجِسَ ؛ فَإِنَّهُ یَأمَنُ الزُّکامَ ، وکَذلِکَ الحَبَّةُ السَّوداءُ .
وإذا جاءَ الزُّکامُ فِی الصَّیفِ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ خِیارَةً واحِدَةً ، وَلیَحذَرِ الجُلوسَ فِی الشَّمسِ .
امام رضا علیه‌السلام :
هر کس می‌خواهد در همه زمستان از زکام ایمن بماند ، هر روز ، سه لقمه عسل با موم آن بخورد . . . و نرگس ببوید ؛ چرا که از زکام ، ایمنی می‌دهد . سیاه‌دانه نیز چنین است .
امّا اگر زکام در تابستان پیش آید ، در هر روز ، یک خیار بخورد و از نشستن در آفتاب ، خودداری ورزد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 37 وص 38 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 334

حدیث29

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن إنسانٍ إلاّ وفی رَأسِهِ عِرقٌ مِنَ الجُذامِ ، فَیَبعَثُ اللّه‌ُ عَلَیهِ الزُّکامَ فَیُذیبُهُ، وإذا وَجَدَ أحَدُکُم فَلیَدَعهُ ولا یُداویهِ ، حَتّی یَکونَ اللّه‌ُ یُداویهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هیچ انسانی نیست ، مگر این که در سرِ او رگی از جذام هست . پس خداوند ، زکام را به نابودی آن بر می‌انگیزد و زکام آن را می‌سوزانَد . هر گاه کسی از شما زکام یافت ، آن را واگذارد و درمان نکند ، تا آن که خداوند خود ، آن را درمان سازد .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 54 ، حدیث 28334 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 504

حدیث30

لَولا ثَلاثٌ فِی ابنِ آدَمَ ما طَأطَأَ رَأسَهُ شَیءٌ : المَرَضُ ، وَالفَقرُ ، وَالمَوتُ ، کُلُّهُم فیهِ ، وإنَّهُ مَعَهُنَّ لَوَثّابٌ !
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اگر سه چیز در آدمیزاد نبود ، هیچ چیز سرِ او را فرو نمی‌آورد : بیماری ، تهی‌دستی و مرگ . اینها همه در انسان هست و با این حال ، انسان ، همچنان گستاخ است .
بحارالأنوار ، جلد 72 ، صفحه 53 ، حدیث 82 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 138

حدیث31

امام علی علیه‌السلام :
لا رَزِیَّةَ أعظَمُ مِن دَوامِ سُقمِ الجَسَدِ .
مصیبتی سخت‌تر از استمرار ناتن‌درستی نیست .
غرر الحکم ، حدیث 10726 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 134

حدیث32

الإمام الرضا علیه‌السلام :
إنَّ اللّه‌َ عز و جل لَم یَبتَلِ البَدَنَ بِداءٍ ؛ حَتّی جَعَلَ لَهُ دَواءً یُعالَجُ بِهِ ، ولِکُلِّ صِنفٍ مِنَ الدّاءِ صِنفٌ مِنَ الدَّواءِ ، وتَدبیرٌ ونَعتٌ .
امام رضا علیه‌السلام :
خداوند عز و جل بدن را به هیچ بیماری‌ای گرفتار نساخت ، مگر آن هنگام که برایش دارویی قرارداد که بدان ، درمان شود ؛ و برای هر نوع دردی ، نوعی درمان است و چاره‌ای و نسخه‌ای .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 309 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 48

حدیث33

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
لِکُلِّ حَیٍّ داءٌ ، لِکُلِّ عِلَّةٍ دَواءٌ .
امام علی علیه‌السلام :
هر زنده‌ای را دردی هست و هر بیماری‌ای را درمانی است .
غرر الحکم ، حدیث 7274 و 7275 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 48

حدیث34

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لِکُلِّ داءٍ دَواءٌ ، فَإِذا اُصیبَ دَواءُ الدّاءِ بَرَأَ بِإِذنِ اللّه‌ِ عز و جل .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر دردی را درمانی است . پس چون دارو به درد برسد ، به اذن خداوند عز و جل بهبود یابد .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 6 ، حدیث 28086 ؛ بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 76 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 46

حدیث35

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام :
الجَسَدُ إذا لم یَمرَضْ‌أشِرَ ، ولا خَیرَ فی جَسَدٍ یَأشَرُ .
امام باقر علیه‌السلام :
جسم اگر بیمار نشود، سرمست می‌شود و در بدنی که به بیماری دچار نشود و سرمست شود ، خیری نیست .
مشکاة الأنوار : 280 منتخب میزان الحکمه: 512

حدیث36

الإمام علیّ علیه‌السلام :
المَریضُ فی سِجنِ اللّه‌ِ - مالَم یَشکُ إلی عُوّادِهِ - تُمحی سَیِّئاتُهُ .
امام علی علیه‌السلام :
بیمار ، تا آن هنگام که نزد عیادت‌کنندگان خویش شِکوه نکرده ، در زندان خداوند است و گناهانش محو می‌شوند .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 211 ، حدیث 29 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 170

حدیث37

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
مَن کَتَمَ وَجَعا أصابَهُ ثلاثةَ أیّامٍ مِن النّاسِ وشَکا إلَی اللّه ، کانَ حَقّا علَی اللّه أن یُعافِیَهُ مِنهُ .
امام علی علیه‌السلام :
هر کس دردی را که به او رسیده‌است ، سه روز از مردم پنهان بدارد و به خدا شکایت بَرَد ، بر خداست که او را از آن درد بهبود بخشد .
الخصال : 630 / 10

حدیث38

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُکتَبُ أنینُ المَریضِ ، فَإِن کانَ صابِراً کُتِبَ حَسَناتٍ ، وإن کانَ جَزِعاً کُتِبَ هَلوعاً لا أَجرَ لَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ناله بیمار ، نوشته می‌شود . پس اگر شکیبا باشد ، [این ناله ] حسنه نوشته می‌شود و اگر بی‌تاب باشد ، ناشکیبا و بی‌پاداش نوشته می‌شود .
کنز العمّال ، جلد 3 ، صفحه 311 ، حدیث 6706 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 168

حدیث39

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن مَرِضَ یَوماً ولَیلَةً فَلَم یَشکُ إلی عُوّادِهِ ، بَعَثَهُ اللّه‌ُ عز و جل یَومَ القِیامَةِ مَعَ خَلیلِهِ إبراهیمَ خَلیلِ الرَّحمنِ علیه‌السلام ، حَتّی یَجوزَ الصِّراطَ کَالبَرقِ اللاّمِعِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس یک شبانه روز بیمار شود و نزد عیادت‌کنندگانش شکوه نکند ، خداوند ، او را در روز قیامت ، با خلیل خویش ، ابراهیم خلیل الرحمان ، برمی‌انگیزد ، تا به‌سان برقی پُردرخشش ، از صراط بگذرد .
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 177 ، حدیث 17 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 170

حدیث40

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
قالَ اللّه‌ُ عز و جل : مَن مَرِضَ ثلاثا فلَم یَشکُ إلی أحَدٍ مِن عُوّادِهِ أبدَلتُهُ لَحما خَیرا مِن لَحمِهِ ودَما خَیرا مِن دَمهِ ، فإن عافَیتُهُ عافَیتُهُ ولا ذَنبَ لَهُ ، وإن قَبَضتُهُ قَبَضتُهُ إلی رَحمَتی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خداوند عز و جل فرمود : هر که سه روز بیمار شود و از آن به هیچ یک از عیادت کنندگانش شکوه نکند ، گوشت و خونی بهتر از آن گوشت و خونی که دارد جایگزینش کنم . پس ، اگراو را عافیت بخشم ، عافیتی بدون گناهش دهم و اگر جانش را بستانم ، او را به جوار رحمت خود برم .
الکافی : 3 / 115 / 1

حدیث41

الإمامُ الکاظمُ علیه‌السلام:
إذا مَرِضَ المؤمنُ أوحَی اللّه‌ُ عز و جل إلی صاحِبِ الشِّمالِ : لا تَکتُبْ علی عَبدی مادامَ فی حَبسی ووَثاقی ذَنبا . ویُوحی إلی صاحِبِ الَیمینِ أنِ اکتُبْ لِعَبدی ما کُنتَ تَکتُبُهُ فی صِحَّتِهِ مِن الحَسَناتِ .
امام کاظم علیه‌السلام :
هرگاه مؤمن بیمار شود ، خداوند عز و جل به فرشته دست چپ او وحی فرماید که برای بنده‌ام ، تا زمانی که در زندان و بند من است ، گناهی منویس و به فرشته دست راست او وحی می‌فرماید که همان حسناتی را که در زمان سلامتی بنده‌ام می‌نوشتی ، برایش بنویس .
الکافی : 3 / 114 / 7

حدیث42

امام صادق علیه‌السلام :
المَعروفُ زکاةُ النِّعَمِ ، والشَّفاعةُ زکاةُ الجاهِ ، والعِلَلُ زکاةُ الأبدانِ ،والعَفوُ زَکاةُ الظَّفَرِ ، وما أدّیتَ زکاتَهُ فهُو مَأمونُ السَّلْبِ .
نیکی ، زکات نعمتهاست و وساطت کردن ، زکات مقام و موقعیت ، و بیماریها زکات بدنها ، و گذشت زکات پیروزی ، و هر چیزی که زکاتش را بدهی ، از خطر نابودی در امان است .
بحار الأنوار : 78 / 268 / 182

حدیث43

الامام علی علیه السلام
فی المَرَضِ یُصیبُ‌الصَّبِیَّ: کفّارةٌ لوالِدَیهِ .
امام علی علیه‌السلام
- دربـاره بـیـماری کودکان- فرمودند : کفاره گناهان پدر و مادر آنهاست .
بحار الأنوار : 81 / 186 / 40

حدیث44

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حُمّی لیلةٍ کَفّارةُ سَنَةٍ .
یک شب تب داشتن ، کفاره یک سال (گناه) است .
بحار الأنوار : 81 / 186 / 39

حدیث45

کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم لا یَتَداوی مِنَ الزُّکامِ ، ویَقولُ : «ما مِن أحَدٍ إلاّ وبِهِ عِرقٌ مِنَ الجُذامِ ، فَإِذا أصابَهُ الزٌکامُ قَمَعَهُ» .
امام صادق علیه‌السلام :
پیامبر خدا ، زکام را درمان نمی‌کردند و می‌فرمودند: «هیچ کس نیست که رگی از جذام در او نباشد ؛ و چون زکام به شخص برسد ، این رگ را درهم می‌کوبد» .
الکافی ، جلد 8 ، صفحه 382 ، حدیث 579 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 185 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 332

حدیث46

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
الزُّکامُ جُندٌ مِن جُنودِ اللّه‌ِ عز و جل ، یَبعَثُهُ اللّه‌ُ عز و جل عَلَی الدّاءِ فَیُزیلُهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
زُکام ، سربازی از سربازان خداوند عز و جل است که خدای عز و جل ، آن را به سرکوب درد بر می‌انگیزد و درد را از میان می‌بَرَد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 184 ، حدیث 5 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 332

حدیث47

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
العُنّابُ یَذهَبُ بِالحُمّی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عُنّاب ، تب را می‌برد .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، صفحه 9 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 232 ، حدیث 1

حدیث48

الإمام الرضا علیه‌السلام :
الهِندَباءُ شِفاءٌ مِن ألفِ داءٍ ، ما مِن داءٍ فی جَوفِ ابنِ آدَمَ إلاّ قَمَعَهُ الهِندَباءُ .
امام رضا علیه‌السلام :
کاسنی ، درمان هزار درد است . هیچ دردی در درون آدمی‌زاده نیست ، مگر این که کاسنی ، آن را در هم می‌کوبد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 209 ، حدیث 23 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 504

حدیث49

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن باتَ وفی جَوفِهِ سَبعُ طاقاتٍ مِنَ الهِندَباءِ ، أمِنَ مِنَ القولَنجِ لَیلَتَهُ تِلکَ إن شاءَ اللّه‌ُ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس در حالی بخوابد که در درون او ، هفت تاکه کاسنی باشد ، به خواست خداوند ، آن شب از قولنج ، در امان است .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 208 ، حدیث 15 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 502

حدیث50

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن أحَبَّ أن یَکثُرَ ماؤُهُ ووَلَدُهُ ؛ فَلیُدمِن أکلَ الهِندَباءِ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس دوست دارد آب (منی) او و فرزندانش فراوان شود ، بر خوردن کاسنی ، مداومت ورزد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 207 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 504

حدیث51

الإمام الصادق علیه‌السلام :
الغُبَیراءُ لَحمُهُ یُنبِتُ اللَّحمَ ، وعَظمُهُ یُنبِتُ العَظمَ ، وجِلدُهُ یُنبِتُ الجِلدَ ، ومَعَ ذلِکَ ؛ فَإِنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلیَتَینِ ، ویَدبَغُ المَعِدَةَ ، وهُوَ أمانٌ مِنَ البَواسیرِ وَالتَّقتیرِ ، ویُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَق مَعُ عِرقَ الجُذامِ .
امام صادق علیه‌السلام :
سنجد ، گوشتش گوشت می‌رویانَد ، استخوانش استخوان را رشد می‌دهد و پوستش پوست را می‌پرورد . علاوه بر این ، سنجد ، کلیه‌ها را گرم می‌کند ، معده را پاک می‌سازد ، مایه ایمنی از بواسیر و تقطیر البول است ، ساق پا را قوی می‌کند و رگ جذام را به‌کلّی قطع می‌نماید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 361 ، حدیث 1 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 414

حدیث52

الإمام الحسین علیه‌السلام :
دَخَلَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم عَلی عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ علیه‌السلام وهُوَ مَحمومٌ ، فَأَمَرَهُ بِأَکلِ الغُبَیراءِ .
امام حسین علیه‌السلام :
پیامبر خدا بر علی بن ابی طالب علیه‌السلام وارد شد ، در حالی که وی تب داشت . پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم او را به خوردن سنجد ، سفارش کرد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 188 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 414

حدیث53

الإمام الباقر علیه‌السلام
- فی حِزقیلَ النَّبِیِّ علیه‌السلام: خَرَجَت قَرحَةٌ عَلی کَبِدِهِ فَآذَتهُ فَخَشَعَ للّه وتَذَلَّلَ وقَعَدَ عَلَی الرَّمادِ ، فَأَوحَی اللّه إلَیهِ : أن خُذ لَبَنَ التّینِ فَحُکَّهُ عَلی صَدرِکَ مِن خارِجٍ ، فَفَعَلَ فَسَکَنَ عَنهُ ذلِکَ .
امام باقر علیه‌السلام
- درباره حزقیل علیه‌السلام: زخمی بر کبد او رسید و او را آزار می‌داد . وی بر درگاه خداوند ، زاری و خشوع کرد و بر خاکستر نشست . پس خداوند به وی وحی فرستاد که: «شیرِ انجیر بردار و از بیرون ، بر سینه خویش بمال» .
او نیز چنین کرد و آن عارضه از وی برطرف شد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 185 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 446

حدیث54

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم وَالشُّبرُمَ ؛ فَإِنَّهُ حارٌّ یارٌّ ، وعَلَیکُم بِالسَّنا فَتَداوَوا بِهِ ، فَلَو دَفَعَ شَیءٌ المَوتَ لَدَفَعَهُ السَّنا .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
از شُبْرُمْ (گاو کُشَک) حذر کنید ؛ چرا که سرد و بار است ، و بر شما باد سَیا . با آن ، درمان کنید ؛ چرا که اگر بنا بود چیزی مرگ را دور کند ، سَیا آن را دور می‌کرد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 219 ، حدیث 4 و ص274 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 372

حدیث55

الإمام الصادق علیه‌السلام :
لَو عَلِمَ النّاسُ ما فِی السَّنا لَبَلَغوا کُلَّ مِثقالٍ مِنهُ بِمِثقالَینِ مِن ذَهَبٍ ! أما إنَّهُ أمانٌ مِنَ البَهَقِ وَالبَرَصِ وَالجُذامِ وَالجُنونِ وَالفالِجِ وَاللَّقوَةِ .
امام صادق علیه‌السلام :
اگر مردم از آنچه در گیاه سَیا هست ، آگاهی داشتند ، هر مثقالِ آن را با دو مثقال طلا به چنگ می‌آوردند . زنهار که این گیاه ، مایه ایمنی از : بهک ، پیسی ، جذام ، دیوانگی ، سست‌اندامی و کژْدهانی است .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 218 ، حدیث 3 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 370

حدیث56

الإمام الکاظم علیه‌السلام :
کانَ دَواءُ أمیرِالمُؤمِنینَ علیه‌السلام السَّعتَرَ ، وکانَ یَقولُ : إنَّهُ یَصیرُ لِلمَعِدَةِ خَملاً ، کَخَملِ القَطیفَةِ .
امام کاظم علیه‌السلام :
داروی امیرمؤمنان علیه‌السلام ، آویشن بود . ایشان می‌فرمودند: «آویشن برای معده ، پُرزی همانند پُرز پارچه‌های مخمل می‌شود» .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 244 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 430

حدیث57

الإمام الکاظم علیه‌السلام :
قَصَبُ السُّکَّرِ یَفتَحُ السُّدودَ ، ولا داءَ فیهِ ولا غائِلَةَ .
امام کاظم علیه‌السلام :
نیشکر ، گرفتگی‌های مجاری و رگ‌ها را باز می‌کند و هیچ بیماری و بدی‌ای در آن نیست.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 189 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 238

حدیث58

الإمام الرضا علیه‌السلام :
اِستَکثِروا مِنَ اللُّبانِ وَاستَبقوهُ وَامضَغوهُ ، وأحَبُّهُ إلَیَّ المَضغُ ؛ فَإِنَّهُ یَنزِفُ بَلغَمَ المَعِدَةِ ویُنَظِّفُها ، ویَشُدُّ العَقلَ ، ویُمرِئُ الطَّعامَ .
امام رضا علیه‌السلام :
فراوان کُندُر بخورید ، آن را در دهان نگه دارید و بِجَوید. برای من ، جویدن آن ، دوست‌داشتنی‌تر است؛ بلغمِ معده را می‌زداید و آن را تمیز می‌کند ، عقل را استحکام می‌بخشد و غذا را می‌گوارَد.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 444 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 248

حدیث59

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ السَّدابَ ونامَ عَلَیهِ ؛ أمِنَ مِنَ الدُّوارِ وذاتِ الجَنبِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس سُداب بخورد و بر آن بخوابد ، از سرگیجه و ذات الجنب ، ایمن باشد .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، صفحه 11 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 300 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 348 معنای سداب در ج1 ، ص247 آمد .

حدیث60

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
السَّدابُ جَیِّدٌ لِوَجَعِ الأُذُنِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سُداب برای درد گوش ، مفید است .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 144 ، حدیث 2 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 318 . در الکافی آمده است : روایت شده که آن ، برای درد گوش ، مفید است .

حدیث61

الإمام الصادق علیه‌السلام :
إن خَرَجَ بِالرَّجُلِ‌مِنکُمُ الخُراجُ أوِ الدُّمَّلُ فَلیَربِطهُ، وَلیَتَداوَ بِزَیتٍ أو سَمنٍ.
امام صادق علیه‌السلام :
اگر از بدن کسی از شما ، جوش یا آماسه‌ای بیرون زد ، آن را ببندد و با روغن زیتون یا روغن حیوانی ، درمان کند .
الکافی ، جلد 4 ، صفحه 359 ، حدیث 6 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 330

حدیث62

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الزَّیتَ وَادَّهِنوا بِهِ ؛ فَإِنَّ فیهِ شِفاءً مِن سَبعینَ داءً مِنهَا الجُذامُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
روغن زیتون بخورید و خود را با آن ، چرب کنید ؛ زیرا در آن ، درمان هفتاد درد است که جذام ، از جمله آنهاست .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 48 ، حدیث 28299 نقلاً عن أبی نعیم فی الطبّ عن أبی هریرة دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 330

حدیث63

الإمام الصادق علیه‌السلام :
تَأخُذُ دُهنَ بَنَفسَجٍ فی قُطنَةٍ فَاحتَمِلهُ فی سِفلَتِکَ عِندَ مَنامِکَ ؛ فَإِنَّهُ نافِعٌ لِلزُّکامِ إن شاءَ اللّه‌ُ تَعالی .
امام صادق علیه‌السلام :
پنبه‌ای را به روغن بنفشه آغشته می‌کنی و به هنگام خفتن در نشیمنگاهت می‌گذاری . به خواست خداوند ، برای زکام ، سودمند است .
مکارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 210 ، حدیث 2533 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 184 ، حدیث 4 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 334

حدیث64

الإمام الصادق علیه‌السلام :
شُربُ السَّویقِ بِالزَّیتِ یُنبِتُ اللَّحمَ ، ویَشُدُّ العَظمَ ، ویُرِقُّ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الباهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
نوشیدن سویقی که با روغن زیتون فراهم آمده باشد ، گوشت را می‌رویاند ، استخوان را استحکام می‌بخشد ، پوست را نازک می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید .
بحار الأنوار ، جلد 104 ، صفحه 80 ، حدیث 15 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 480

حدیث65

الإمام الصادق علیه‌السلام - إذا هاجَ الدَّمُ بِأَحَدٍ مِن حَشَمِهِ قالَ لَهُ: اِشرَب مِن سَویقِ العَدَسِ ؛ فَإِنَّهُ یُسَکِّنُ هَیَجانَ الدَّمِ ویُطفِئُ الحَرارَةَ .
امام صادق علیه‌السلام - هنگامی که خون کسی از خدمتگزارانش جوش می‌آمد ، به وی می‌فرمودند: قدری سویق عدس بخور ؛ چرا که جوشش خون را آرام می‌کند و حرارت را فرو می‌نشانَد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 307 ، حدیث 1 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 421 ، حدیث 1427 ،بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 282 ، حدیث 27 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 460

حدیث66

الإمام الکاظم علیه‌السلام :
السَّویقُ ومَرَقُ لَحمِ البَقَرِ یَذهَبانِ بِالوَضَحِ .
امام کاظم علیه‌السلام :
سویق و آبْ‌گوشتی که با گوشتِ گاو فراهم آمده باشد ، پیسی را از میان می‌بَرَد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 311 ، حدیث 7 عن یحیی بن مساور دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 514

حدیث67

الإمام الصادق علیه‌السلام :
السَّویقُ الجافُّ یَذهَبُ بِالبَیاضِ .
امام صادق علیه‌السلام :
سویق خشک ، سفیدی را از میان می‌بَرَد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 279 ، حدیث 17 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 512

حدیث68

الإمام الصادق علیه‌السلام :
ثَلاثُ راحاتِ سَویقٍ جافٍّ عَلَی الرِّیقِ یُنَشِّفُ البَلغَمَ وَالمِرَّةَ ، حَتّی لا یَکادَ یَدَعُ شَیئا .
امام صادق علیه‌السلام :
[خوردنِ] سه کف دست ، سویق خشک در حالت ناشتا ، بلغم و تلخه را خشک می‌کند ، تا جایی که تقریباً چیزی را از آن بر جای نمی‌گذارد .
بحار الأنوار ،ج 66 ، صفحه 278 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 386

حدیث69

الإمام الصادق علیه‌السلام :
ما أعرِفُ لِلسُّمومِ دَواءً أنفَعَ مِن سَویقِ التُّفّاحِ .
امام صادق علیه‌السلام :
برای مسمومیّت ، دارویی سودمندتر از سویق سیب ، سراغ ندارم .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 356 ، حدیث 7 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 384

حدیث70

امام علی علیه‌السلام :
المَضمَضَةُ وَالاِستِنشاقُ سُنَّةٌ وطَهورٌ لِلفَمِ وَالأنَفِ ، وَالسُّعوطُ مَصَحَّةٌ لِلرَّأسِ ، وتَنقِیَةٌ لِلبَدَنِ وسائِرِ أوجاعِ الرَّأسِ .
شستشوی دهان و بینی ، سنّت و مایه پاکی دهان و بینی است و انفیه کردن ، مایه سلامت سر و پاکسازی بدن و همه انواع سردرد است.
بحار الأنوار ، جلد 10 ، صفحه 90 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 264

حدیث71

الإمام الصادق علیه‌السلام :
إنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم کانَ إذَا اشتَکی رَأسَهُ استَعَطَ بِدُهنِ الجُلجُلانِ - وهُوَ السِّمسِمُ - .
امام صادق علیه‌السلام :
پیامبر خدا ، چون سردرد می‌کرد ، به روغن کُنجد ، انفیه می‌کرد.
بحار الأنوار ، جلد 16 ، صفحه 290 ، حدیث 153 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 264

حدیث72

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
الحِنّاءُ خِضابُ الإِسلامِ ؛ یَزیدُ فِی المُؤمِنِ عَمَلَهُ ، ویَذهَبُ بِالصُّداعِ ، ویُحِدُّ البَصَرَ ، ویَزیدُ فِی الوِقاعِ ، وهُوَ سَیِّدُ الرَّیاحینِ فِی الدُّنیا وَالآخِرَةِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حنا ، خضاب اسلام است؛ بر [ثواب] عمل مؤمن می‌افزاید ، سردرد را از میان می‌بَرَد ، چشم را تیزبین می‌کند ، قدرت آمیزش را افزون می‌سازد و مهترِ گیاهان خوش‌بو در دنیا و آخرت است.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 299؛ ا دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 308

حدیث73

امام صادق علیه‌السلام :
مَن ظَهَرَت صِحَّتُهُ عَلی سُقمِهِ فَیُعالِجُ بِشَیءٍ فَماتَ ، فَأَنَا إلَی اللّه‌ِ مِنهُ بَریءٌ .
هر کس تن‌درستی‌اش بر بیماری‌اش غلبه داشته باشد و خود را به چیزی درمانی کند و پس از آن بمیرد ، من در پیشگاه خداوند ، از او بیزاری می‌جویم .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 64 ، حدیث 5 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 92

حدیث74

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن ظَهَرَت صِحَّتُهُ عَلی سُقمِهِ فَشَرِبَ الدَّواءَ ؛ فَقَد أعانَ عَلی نَفسِهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس تن‌درستی‌اش بر بیماری‌اش چیرگی داشته باشد و دارو بنوشد ، به زیان خویش ، اقدام کرده است .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 61 عن سالم بن أبی خیثمة ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 65 ، حدیث 8 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 92

حدیث75

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
لا یَتَداوَی المُسلِمُ ؛ حَتّی یَغلِبَ مَرَضُهُ صِحَّتَهُ .
امام علی علیه‌السلام :
مسلمان به دارو توسّل نمی‌جوید ، مگر آن هنگام که بیماری‌اش بر تن‌درستی‌اش چیرگی یابد .
الخصال ، صفحه 620 ، حدیث 10 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 70 ، حدیث 24 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 90

حدیث76

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
اِمشِ بِدائِکَ ما مَشی بِکَ .
امام علی علیه‌السلام :
با درد خویش ، تا آن هنگام که با تو مدارا می‌کند ، مدارا کن .
نهج البلاغة ، الحکمة 27 ، بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 204 ، حدیث 7 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 90

حدیث77

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام :
لا یَتَداوَی المُسلمُ حتّی یَغلِبَ مَرَضُهُ صِحَّتَهُ .
امام علی علیه‌السلام :
مسلمان خود را مـداوا نـکند مـگر آن‌گاه کـه بیماری او بر سلامتیش چیره گردد .
الخصال : 620 / 10

حدیث78

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَقَلَّ بِدائِهِ فَلا یَتَداوَیَنَّ ؛ فَإِنَّهُ رُبَّ دَواءٍ یورِثُ الدّاءَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس می‌تواند با بیماری خود ، سر کند ، از درمان بپرهیزد ؛ زیرا بسا دارویی که خود ، بیماری بر جای می‌نهد .
نثر الدرّ ، جلد 1 ، صفحه 181 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 90

حدیث79

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن غَلَبَت صِحَّتُهُ مَرَضَهُ فَلا یَتَداوی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس سلامت تنش بر بیماری‌اش چیرگی دارد ، مداوا نکند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 66 ، حدیث 14، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 90

حدیث80

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَـجَنَّبِ الدَّواءَ مـا احتَمَلَ بَدنُکَ الداءَ ، فإذا لم یَحتَمِلِ الداءَ فالدواءُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تا زمانی که بدنت بیماری را تحمّل می‌کند ، از مصرف دارو بپرهیز و هرگاه آن را تحمّل نکرد ، آن‌گاه به دارو روی آر .
بحار الأنوار : 81 / 211 / 30

حدیث81

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
الدَّواءُ مِنَ القَدَرِ ، وهُوَ یَنفَعُ مَن یَشاءُ بِما شاءَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
درمان ، از تقدیر [خداوند] است و هر کس را که او بخواهد ، به همان‌گونه که بخواهد ، سود می‌رساند .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 5 ، حدیث 28082 نقلاً عن ابن السنی عن ابن عبّاس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 50

حدیث82

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
الدَّواءُ مِنَ القَدَرِ ، وقَد یَنفَعُ بِإِذنِ اللّه‌ِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
درمان ، از تقدیر [خداوند] است و ممکن است به اذن خداوند ، نافع باشد.
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 5 ، حدیث 28081 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 50

حدیث83

الإمام الصادق علیه‌السلام :
إنَّ اللّه‌َ عز و جل لَم یَجعَل فی شَیءٍ مِمّا حَرَّمَ شِفاءً ولا دَواءً .
امام صادق علیه‌السلام :
خداوند ، در هیچ چیز از آنچه حرام کرده ، نه شفایی قرار داده است و نه دوایی .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 86 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 82

حدیث84

الإمام الصادق علیه‌السلام :
لَیسَ فِی حَرامٍ شِفاءٌ .
امام صادق علیه‌السلام :
در هیچ حرامی ، شفایی نیست .
الکافی ، جلد 8 ، صفحه 193 ، حدیث 229 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 82

حدیث85

الإمام الصادق علیه‌السلام :
نَهی رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم عَنِ الدَّواءِ الخَبیثَةِ أن یُتَداوی بِهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
پیامبر خدا از مداوا کردن با داروی ناپاک ، نهی فرمودند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 87 ، حدیث 13 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 80

حدیث86

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن تَداوی بِحرَامٍ ، لَم یَجعَلِ اللّه‌ُ فیهِ شِفاءً .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس به حرام درمان جوید ، خداوند در آن شفایی قرار نمی‌دهد .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 52 ، حدیث 28318

حدیث87

الإمام الکاظم علیه‌السلام :
اِدفَعوا مُعالَجَةَ الأَطِبّاءِ مَا اندَفَعَ الدّاءُ عَنکُم ؛ فَإِنَّهُ بِمَنزِلَةِ البِناءِ قَلیلُهُ یَجُرُّ إلی کَثیرِهِ .
امام کاظم علیه‌السلام :
تا زمانی که بیماری ، به جد با شما درگیر نشده است ، درگیر معالجه طبیبان نشوید ، که درمان به مانند ساختمان است که مقدار کمی از آن ، شخص را به مقدار فراوانش می‌کشاند .
علل الشرائع ، صفحه 465 ، حدیث 17 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 63 ، حدیث 4 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 92

حدیث88

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
قَولُ : «لا حَولَ ولا قُوّةَ إلاّ باللّه» فیهِ شِفاءٌ مِن تِسعَةٍ وتِسْعینَ داءً ، أدْناها الهَمُّ
جمله «لا حول ولا قوة الا باللّه» نود و نه درد را شفا می‌دهد که ساده‌ترین آنها اندوه است .
قرب الإسناد : 76 / 244 ، منتخب میزان الحکمه: 148

حدیث89

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
إذَا اشتَکی أحَدُکُم عَینَیهِ فَلیَقرَأ آیَةَ الکُرسِیِّ ، وَلیُضمِر فی نَفسِهِ أنَّها تَبرَأُ ؛ فَإِنَّهُ یُعافی إن شاءَ اللّه‌ُ .
اگر کسی از شما چشمانش ناراحت بود ، آیه‌الکرسی بخواند و در دل ، نیّت شفا کند . به خواست خداوند ، بهبود خواهد یافت .
مکارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 205 ، حدیث 2528 ، بحار الأنوار ، جلد 92 ، صفحه 262 ، حدیث 4 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 312

حدیث90

الإمام الصادق علیه‌السلام :
یُستَحَبُّ لِلمَریضِ أن یُعطِیَ السّائِلَ بِیَدِهِ ، ویَأمُرَ السّائِلَ أن یَدعُوَ لَهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
مستحب است بیمار به دست خود ، صدقه‌ای به سائل بدهد و از او بخواهد برای وی ، دعا کند .
الکافی ، جلد 4 ، صفحه 4 ، حدیث 9 ، بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 209 ، حدیث 25 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 174

حدیث91

الإمام الرضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ ألاّ تُحرِقَهُ السَّوداءُ ، فَعَلَیهِ بِالقَیءِ ، وفَصدِ العُروقِ ، وَالإِطلاءِ بِالنّورَةِ .
امام رضا علیه‌السلام :
هر کس می‌خواهد سودا او را نسوزاند ، بر او باد قی کردن ، رگ زدن و نوره کشیدن .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 42 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 325 وفیه ومداومة النورة، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 464

حدیث92

الإمام الباقر علیه‌السلام :
مَن تَقَیَّأَ قَبلَ أن یَتَقَیَّأَ کانَ أفضَلَ مِن سَبعینَ دَواءً ، ویُخرِجُ القَیءُ عَن هذَا السَّبیلِ کُلَّ داءٍ وعِلَّةٍ .
امام باقر علیه‌السلام :
هر کس پیش از آن که خود به خود ، حالش به هم بخورد ، عمداً قِی کند ، [این کار] از هفتاد دارو بهتر است و این نوع قِی کردن ، هر درد و بیماری‌ای را [که در او هست ، از تنش] بیرون می‌آورد .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 67 عن حمزة الثمالی ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 123 ، حدیث 53 .

حدیث93

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالحِجامَةِ فی جَوزَةِ القَمَحدُوَةِ ؛ فَإِنَّهُ دَواءٌ مِنِ اثنَینِ وسَبعینَ داءً ، وخَمسَةِ أدواءٍ مِنَ الجُنونِ ، وَالجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، ووَجَعِ الأَضراسِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بر شما باد حجامت در استخوان پسِ سر ؛ چرا که درمان 72 بیماری است و درمان پنج بیماری ، از جمله : دیوانگی ، جذام ، پیسی و دندان‌درد است .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 14 ، حدیث 28133 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 486

حدیث94

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ احتَجَمَ یَومَ الثُّلاثاءِ لِسَبعَ عَشرَةَ أو تِسعَ عَشرَةَ أو لاِءِحدی وعِشرینَ مِنَ الشَّهرِ ، کانَت لَهُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ مِن أدواءِ السَّنَةِ کُلِّها ، وکانَت لِما سِوی ذلِکَ شِفاءٌ مِن وَجَعِ الرَّأسِ وَالأَضراسِ وَالجُنونِ وَالجُذامِ وَالبَرَصِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس در روز سه‌شنبه هفدهم یا نوزدهم یا بیست و یکم ماه ، حجامت کند ، این حجامت برای وی شفای همه دردهای سال خواهد بود و افزون بر آن ، شفای سردرد ، دندان‌درد ، دیوانگی ، جذام و پیسی نیز خواهد بود .
الخصال ، صفحه 385 ، حدیث 68 عن أبی سعید الخدری ، بحار الأنوار ، جلد 59 ، صفحه 38 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 402

حدیث95

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
الحِجامَةُ فِی الرَّأسِ شِفاءٌ مِن سَبعٍ إذا ما نَوی صاحِبُها : مِنَ الجُنونِ ، وَالجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، وَالنُّعاسِ ، ووَجَعِ الضِّرسِ ، وَالصُّداعِ ، وظُلمَةٍ یَجِدُها فی عَینَیهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حِجامت در سر ، شفای از هفت چیز است ، آن‌گاه که بر شخص ، عارض شود : دیوانگی ، جذام ، پیسی ، چرت‌آلودگی ، دندان‌درد ، سردرد و تیرگی‌ای که شخص در چشم احساس می‌کند .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 13 ، حدیث 28128 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 308

حدیث96

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- مِن وَصِیَّتِهِ لِعَلِیٍ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، تِسعَةُ أشیاءَ تورِثُ النِّسیانَ : أکلُ التُّفّاحِ الحامِضِ ، وأکلُ الکُزبُرَةِ ، وَالجُبنِ ، وسُؤرِ الفَأرَةِ ، وقِراءَةُ کِتابَةِ القُبورِ ، وَالمَشیُ بَینَ امرَأَتَینِ ، وطَرحُ القَملَةِ ، وَالحِجامَةُ فی النُّقرَةِ ، وَالبَولُ فِی الماءِ الرّاکِدِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- در سفارش‌های ایشان به علی علیه‌السلام: ای علی! نه چیز است که فراموشی می‌آورَد: خوردن سیب تُرش ، خوردن گشنیز ، پنیر و پس‌مانده موش ، خواندن نوشته‌های روی قبر ، راه رفتن میان دو زن ، افکندن شپش ، حجامت در گودیِ پسِ سر ، و ادرار کردن در آب راکد.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 245 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 254

حدیث97

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
الدّاءُ ثَلاثَةٌ وَالدَّواءُ ثَلاثَةٌ ؛ فَأَمَّا الدّاءُ : فَالدَّمُ وَالمِرَّةُ وَالبَلغَمُ ؛ فَدَواءُ الدَّمِ الحِجامَةُ ، ودَواءُ البَلغَمِ الحَمّامُ ، ودَواءُ المِرَّةِ المَشِیُّ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
درد ، سه چیز است و درمان نیز سه چیز . امّا درد ، عبارت است از : خون ، تلخه و بلغم . درمان خون ، حجامت است ، درمان بلغم ، حمّام است ، و داروی تلخه نیز راه رفتن .
بحار الأنوار ،ج 62 ، صفحه 127 ، حدیث 87 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 462 مقصود از «مشیّ» در پایان روایت ، هر چیزی است که مسهل باشد. از آن رو ، مسهل را «مشی» نامیده‌اند که شخص را به راه رفتن و رفتن به سمت آبریزگاه ، وادار می‌سازد .

حدیث98

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ الحِجامَةَ فِی الرَّأسِ دَواءٌ مِن داءِ الجُنونِ وَالجُذامِ وَالعَشا وَالبَرَصِ وَالصُّداعِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حجامتِ در سر ، درمانی برای دیوانگی ، جذام ، شب‌کوری ، پیسی و سردرد است.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 126 ، حدیث 81 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 266

حدیث99

الإمام الرضا علیه‌السلام :
أکلُ المَملوحَةِ وَاللَّحمانِ المَملوحَةِ وأکلُ السَّمَکِ المَملوحِ ، بَعدَ الحِجامَةِ والفَصدِ لِلعُروقِ ، یُوَلِّدَا البَهَقَ وَالجَرَبَ .
امام رضا علیه‌السلام :
خوردن غذای نمکْ‌سود ، گوشت نمکْ‌سود و خوردن ماهی نمکْ‌سود ، پس از رگزنی و حجامت ، بَهَک و گَری ایجاد می‌کند .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 64 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 494

حدیث100

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ أفضَلَ ما تَداوَیتُم بِهِ الحُقنَةُ ، وهِیَ تُعظِمُ البَطنَ ، وتُنَقّی داءَ الجَوفِ ، وتُقَوِّی البَدَنَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
بهترین درمانی که به کار می‌گیرید ، تنقیه کردن است . شکم را بزرگ می‌کند ، درد درون را می‌شوید و بدن را قوی می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 114 ، حدیث 19 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 434

حدیث101

الإمام الصادق علیه‌السلام :
مَن قالَ بَعدَ صَلاةِ الصُّبحِ قَبلَ أن یَتَکَلَّمَ : «بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیمِ ، لا حَولَ ولاقُوَّةَ إلاّ بِاللّه العَلِیِّ العَظیمِ» یُعیدُها سَبعَ مَرّاتٍ ، دَفَعَ اللّه عَنهُ سَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ، ومَن قالَها إذا صَلَّی المَغرِبَ قَبلَ أن یَتَکَلَّمَ ، دَفَعَ اللّه عَنهُ سَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ؛ أهوَنُهَا الجُذامُ وَالبَرَصُ .
امام صادق علیه‌السلام :
هر کس پس از نماز صبح و پیش از آن که با کسی سخن بگوید ، هفت بار بگوید : «بِسْمِ اللّه الرَّحْمنِ الرَّحیمِ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه الْعَلِیِّ الْعَظیمِ» ، خداوند ، هفتاد گونه بلا را از او دفع کند ؛ و هر کس این [ذکر] را پس از نماز مغرب و پیش از آن که با کسی سخن بگوید ، بر زبان آورد ، خداوند ، هفتاد گونه بلا را که کمترین آنها جذام و پیسی است ، از او دور کند .
بحار الأنوار ، جلد 86 ، صفحه 95 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 490

حدیث102

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- لِأَنـَسٍ: ألا اُعَلِّمُکَ دُعاءً تَدعو بِهِ کُلَّما صَلَّیتَ الغَداةَ ثَلاثَ مَرّاتٍ دَفَعَ اللّه‌ُ عَنکَ الجُذامَ وَالبَرَصَ وَالفالِجَ وَالعَمی فِی الدُّنیا؟ قُل :
«اللّهُمَّ اهدِنی مِن عِندِکَ ، وَأَفِض عَلَیَّ مِن فَضلِکَ ، وأسبِـغ عَلَیَّ مِن رَحمَتِکَ ، وأنزِل عَلَیَّ مِن بَرَکاتِکَ» .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خطاب به اَنَس - : آیا نمی‌خواهی دعایی به تو بیاموزم که هر گاه نماز صبح گزاردی ، آن را سه بار بگویی تا خداوند ، جذام ، پیسی ، سستْ‌اندامی و کوری را از تو دور کند؟ بگو: «خداوندا ! از پیشگاه خویش، مرا راه نمای ، از فضل خود ، بر من فرو بار ، از رحمت خویش ، نعمتی سرشارم ده ، و از برکات خود ، بر من نازل فرمای».
کنز العمّال ، جلد 2 ، صفحه 145 ، حدیث 3520 نقلاً عن أبی الشیخ فی الثواب عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 274

حدیث103

الإمام علیّ علیه‌السلام :
مَرِضتُ فَعادَنی رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم ، فَقالَ :
قُل: «اللّهُمَّ إنّیأسأَلُکَ تَعجیلَ‌عافِیَتِکَ، وصَبراًعَلیبَلِیَّتِکَ، وخُروجاً إلی رَحمَتِکَ».
فَقُلتُها ، فَقُمتُ کَأَنَّما نَشَطتُ مِن عِقالٍ .
امام علی علیه‌السلام :
بیمار شدم و پیامبر خدا به عیادتم آمد و فرمودند: «بگو : خداوندا! از تو می‌خواهم عافیتی را که می‌دهی ، پیش اندازی ، بر امتحان خویش ، بردباری‌ام بخشی ، و مرا به سوی رحمت خویش ببری» .
من ، این دعا را خواندم و پس از آن [دعا] ، از بستر بیماری برخاستم ، گویا که از بندی رَسته باشم .
کنز العمّال ، جلد 2 ، صفحه 190 ، حدیث 3698 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 174

حدیث104

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- فی وَصایاهُ لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، لا تُجامِعِ امرَأَتَکَ فی أوَّلِ الشَّهرِ ووَسَطِهِ وآخِرِهِ ؛ فَإِنَّ الجُنونَ وَالجُذامَ وَالخَبَلَ لَیُسرِ عُ إلَیها وإلی وَلَدِها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- در سفارش‌های ایشان به امام علی علیه‌السلام - فرمودند: ای علی! در آغاز ، میان و پایان ماه با همسرت همبستری مکن؛ چه ، [در این صورت] دیوانگی ، جذام و تباه‌مغزی به سوی وی و فرزندش خواهد شتافت.
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 281 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 268

حدیث105

الجِماعُ بَعدَ الجِماعِ مِن غَیرِ أن یَکونَ بَینَهُما غُسلٌ ؛ یورِثُ لِلوَلَدِ الجُنونَ .
امام رضا علیه‌السلام :
آمیزش پس از آمیزش ، بی آن که میان آنها غسلی صورت پذیرفته باشد ، دیوانگی فرزند را در پی می‌آورَد.
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 28 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 268

حدیث106

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُکرَهُ لِلرَّجُلِ أن یَغشَی المَرأَةَ وقَدِ احتَلَمَ ، حَتّی یَغتَسِلَ مِنِ احتِلامِهِ الَّذی رَأی ؛ فَإِن فَعَلَ وخَرَجَ الوَلَدُ مَجنوناً فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
برای مرد ، مکروه است که پس از احتلام ، با زن همبستری کند ، مگر آن که از احتلام پیشین ، غسل کرده باشد ؛ چه ، اگر چنین کند و فرزندش دیوانه زاده شود ، جز خویش را نکوهش نکند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 283 ، حدیث 3

حدیث107

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ احتَجَمَ یَومَ الثُّلاثاءِ لِسَبعَ عَشرَةَ أو تِسعَ عَشرَةَ أو لاِءِحدی وعِشرینَ مِنَ الشَّهرِ ، کانَت لَهُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ مِن أدواءِ السَّنَةِ کُلِّها ، وکانَت لِما سِوی ذلِکَ شِفاءٌ مِن وَجَعِ الرَّأسِ وَالأَضراسِ وَالجُنونِ وَالجُذامِ وَالبَرَصِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس در روز سه‌شنبه هفدهم یا نوزدهم یا بیست و یکم ماه ، حجامت کند ، این حجامت برای وی شفای همه دردهای سال خواهد بود و افزون بر آن ، شفای سردرد ، دندان‌درد ، دیوانگی ، جذام و پیسی نیز خواهد بود .
بحار الأنوار ، جلد 59 ، صفحه 38 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 402

حدیث108

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
شُمُّوا النَّرجِسَ و لَو فِی الیَومِ مَرَّةً ، و لَو فِی الاُسبوعِ مَرَّةً ، و لَو فِی الشَّهرِ مَرَّةً ، و لَو فِی السَّنَةِ مَرَّةً ، ولَو فِی الدَّهرِ مَرَّةً ؛ فَإِنَّ فِی القَلبِ حَبَّةً مِنَ الجُنونِ وَ الجُذامِ وَ البَرَصِ و شَمُّهُ یَدفَعُها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
[گُل] نرگس را ببویید ، هرچند در روز یک بار ، هر چند در هفته یک بار ، هر چند در ماه یک بار ، هر چند در سال یک بار ، و هر چند در همه عمر ، یک بار؛ چراکه در قلب ، هسته‌ای از دیوانگی ، جذام و پیسی وجود دارد و بوییدن نرگس ، آن را دور می‌کند.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 299

حدیث109

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، اِفتَتِح طَعامَکَ بِالمِلحِ وَاختِم بِالمِلحِ ؛ فَإِنَّ مَنِ افتَتَحَ طَعامَهُ بِالمِلحِ وخَتَمَ بِالمِلحِ عوفِیَ مِنِ اثنَینِ وسَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ، مِنهُ الجُذامُ ، وَالجُنونُ ، وَالبَرَصُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
در سفارش‌های ایشان به امام علی علیه‌السلام - فرمودند: ای علی! غذا را با نمک ، آغاز کن و با نمک ، پایان ده؛ چه ، هر کس غذای خویش را با نمک آغاز کند و با نمک پایان دهد ، از هفتاد و دو نوع از انواع بلا که جذام ، دیوانگی و پیسی از آن جمله است ، به دور باشد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 326 ، حدیث 2

حدیث110

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
الحِجامَةُ فِی الرَّأسِ شِفاءٌ مِن سَبعٍ إذا ما نَوی صاحِبُها : مِنَ الجُنونِ ، وَالجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، وَالنُّعاسِ ، ووَجَعِ الضِّرسِ ، وَالصُّداعِ ، وظُلمَةٍ یَجِدُها فی عَینَیهِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حِجامت در سر ، شفای از هفت چیز است ، آن‌گاه که بر شخص ، عارض شود : دیوانگی ، جذام ، پیسی ، چرت‌آلودگی ، دندان‌درد ، سردرد و تیرگی‌ای که شخص در چشم احساس می‌کند .
المعجم الکبیر ، جلد 11 ، صفحه 24 ، حدیث 10938 عن ابن عبّاس ، کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 13 ، حدیث 28128 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 308

حدیث111

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
السِّواکُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ إلاَّ السَّامَ ، وَالسَّامُ : المَوتُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مسواک ، شفای هر دردی است ، مگر سام ، و سام ، مرگ است .
إتحاف السادة المتّقین ، جلد 2 ، صفحه 350 عن عائشة ، کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 311 ، حدیث 26264 نقلاً عن الفردوس دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 372

حدیث112

الإمام الصادق علیه‌السلام :
ثَلاثٌ یُذهِبنَ النِّسیانَ ویُحدِثنَ الذُّکرَ : قِراءَةُ القُرآنِ ، وَالسِّواکُ ، وَالصِّیامُ .
امام صادق علیه‌السلام :
سه چیز ، فراموشی را از میان می‌بَرَد و حافظه به بار می‌آورد : قرائت قرآن ، مسواک زدن و روزه گرفتن .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 266 ، حدیث 39 وص 275 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 376 . در السرائر به جای «حافظه به بار می‌آورد» ، عبارت «فکر را تیز می‌کند» آمده است .

حدیث113

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قَلَّمَ أظفارَهُ یَومَ السَّبتِ ویَومَ الخَمیسِ وأخَذَ مِن شارِبِهِ عوفِیَ مِن وَجَعِ الضِّرسِ ، ووَجَعِ العَینِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر کس در روز پنج‌شنبه و شنبه ، ناخن‌های خود را کوتاه کند و قدری از سبیل خود بگیرد ، از دندانْ درد و دردِ چشمْ در امان باشد.
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 120 ، حدیث 7 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 286

حدیث114

الإمام الباقر علیه‌السلام :
مَن أدمَنَ أخذَ أظفارِهِ کُلَّ خَمیسٍ لَم تَرمَد عَینُهُ .
امام باقر علیه‌السلام :
هر کس به گرفتن ناخن در هر پنج‌شنبه مداومت ورزد ، چشمْ‌درد نمی‌گیرد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 491 ، حدیث 14 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 121 ، حدیث 10 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 286

حدیث115

الإمام الصادق علیه‌السلام :
تَقلیمُ الأَظفارِ یَومَ الجُمُعَةِ یُؤمِنَ مِنَ الجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، وَالعَمی ، وإن لَم تَحتَج فَحُکَّها .
امام صادق علیه‌السلام :
کوتاه کردن ناخن‌ها در روز جمعه از جذام و پیسی و کوری ایمنی می‌دهد ؛ اگر هم نیازی به کوتاه کردن نبود ، آنها را [کمی] بسای .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 490 ، حدیث 2 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 110 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 554

حدیث116

الإمام علیّ علیه‌السلام :
العَسَلُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ولا داءَ فیهِ ؛ یُقِلُّ البَلغَمَ ، ویَجلُو القَلبَ .
امام علی علیه‌السلام :
عسل ، شفای هر بیماری‌ای است و بیماری‌ای هم در آن نیست؛ بلغم را کم می‌کند و دل را جلا می‌دهد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 359 ، حدیث 1172 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 294 ، حدیث 18 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 234

حدیث117

امام علی علیه‌السلام :
کُلُّ داءٍ مِنَ التُّخَمَةِ ما خَلاَ الحُمّی ؛ فَإِنَّها تَرِدُ وُروداً .
هر بیماری‌ای از پُرخوری است ، مگر تب ، که ناگاه به بدن درمی‌آید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 269 ، حدیث 8 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 232 ، حدیث 1711 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 336 ، حدیث 29 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 46

حدیث118

عن الامام علی - علیه السّلام - قال: اَلْعَنّابُ یَذْهَبُ بِالْحُمّی.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: عناب تب را برطرف می کند.
«مکارم الاخلاق، ص 182»

حدیث119

عن امیرالمؤمنین - علیه السّلام - قال: اَلْعَسَلُ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داءٍ وَ لا داءَ فیهِ یَقِلُّ البَلْغَمَ وَ یَجْلُو الْقَلْبَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: عسل شفای هر دردی است و هیچ درد و آسیبی در آن نیست. خوردن آن صفرا را تقلیل داده و کار قلب را آسان می سازد.
«وسائل الشیعه، ج 17، ح 7»

حدیث120

قال اَمیرالْمُؤمنین - علیه السّلام - : اِشْربُوا ماءَ السَّماءِ فَإنَّهُ طَهُورٌ لِلْبَدَنِ وَ یَدْفَعُ الأسْقامَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: آب باران بیاشامید؛ زیرا که پاک کننده بدن از امراض و ناراحتی ها است.
«مکارم الاخلاق، ص 161»

حدیث121

سمعت الامام أبا عبدالله - علیه السّلام - یقول فی الغبیرا: إنَّ لَحْمَهُ یُنْبِتُ اللّحْمُ و عَظْمُهُ یُنْبِتُ الْعَظْمَ وَ جِلْدُهُ یُنْبِتُ الْجِلْدَ وَ مَعَ ذلِکَ فَإنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلْیَتَیْنِ وَ یَدَبِّغُ المِعْدَةَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْبَواسیرِ وَ التَّقْطیرِ وَ یُقَوِّی السّاقَیْنِ وَ یَقْمَعُ عِرْقَ الْجُذامِ.
از امام صادق - علیه السّلام - شنیدم که درباره سنجد می فرمودند: پوست سنجد برای پوست بدن و قسمت وسط آن برای گوشت و هسته آن برای استخوان مفید است و در عین حال کلیه ها را گرم و معده را ضدّ عفونی و باز دارنده از بواسیر و تسلسل بول است و نیز ساق پاها را تقویت و جذام را از بدن ریشه کن می کند.
«مکارم الاخلاق، ص 182»

حدیث122

عن الامام الصادق - علیه السّلام - قال: اَلْهَندباءُ شِفاءٌ مِنْ ألْفِ داءٍ، وَ ما مِنْ داءٍ فی جَوْفِ الانْسانِ إلا قَمَعَهُ الْهَندباءُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کاسنی شفای هزار درد است و هر مرضی که در درون انسان باشد آن را ریشه کن می کند.
«مکارم الاخلاق، ص 184»

حدیث123

عن الامام الصادق - علیه السّلام - قال: مَنْ اَصابَهُ ضَعْفٌ فی قَلْبِهِ أوْ بَدَنِهِ فَلْیَأکُلْ لَحْمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: کسی که در قلب یا بدنش ضعفی عارض شده، گوشت گوسفند را به همراه شیر بخورد.
«مکارم الاخلاق، ص 163»

حدیث124

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : فی القرآن شفاءٌ من کل داءٍ و قال داووا مرضاکم بالصدقه و استشفوا بالقرآن فمن لم یشفِهِ القرآن فلا شفاء له.
امام رضا - علیه السّلام - فرمود: در قرآن دوای هر دردی است، و (سپس) فرمود: مرض های خود را با صدقه مداوا و آنها را با قرآن شفا دهید، پس کسی را که قرآن شفا ندهد، پس هیچ شفایی برای او نیست.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 98»

حدیث125

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : شکا رجلٌ الی النبی - صلّی الله علیه و آله - وجعاً فی صدره فقال - صلّی الله علیه و آله - استشف بالقرآن فان الله عزوجل یقول و شفاء لما فی الصّدور.
امام صادق - علیه السّلام - فرمود: مردی به پیامبر از درد سینه شکایت کرد، پیامبر - صلّی الله علیه و آله - فرمود: از قرآن شفا بجوی زیرا که خدای عز و جل می فرماید: قرآن شفا است برای آن چه در سینه ها است.
«الکافی، ج 6، ص 390»

حدیث126

امام صادق علیه‌السلام :
کانَ أبی علیه‌السلام یَکرَهُ أن یَتَداوی بِالماءِ المُرِّ ، و بِماءِ الکِبریتِ ، و کانَ یَقولُ : إنَّ نوحا علیه‌السلام لَمّا کانَ الطّوفانُ دَعَا المِیاهَ فَأَجابَتهُ کُلُّها إلاَّ الماءَ المُرَّ ، و ماءَ الکِبریتِ ، فَدَعا عَلَیهِما ولَعَنَهُما .
پدرم خوش نداشت به آب تلخ و آب گوگرددار ، درمان کند . او می‌فرمود : «نوح ، آن هنگام که توفان به پا شده بود ، آب‌ها را فرا خوانْد و همه آنها به او پاسخ دادند ، مگر آب‌های تلخ و آب‌های گوگرددار. پس ، این آب‌ها را نفرین کرد» .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 390 ، حدیث 4 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 481 ، حدیث 5 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 120

حدیث127

امام صادق علیه‌السلام :
نَهی رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم عَنِ الاِستِشفاءِ بِالحَمّاتِ ؛ و هِیَ العُیونُ الحارَّةُ الَّتی تَکونُ فِی الجِبالِ الَّتی توجَدُ فیها رائِحَةُ الکِبریتِ .
پیامبر خدا ، از درمان با چشمه‌های آب گرم ، نهی فرموده است ، و آنها ، چشمه‌هایی از آب گرم در کوهستان‌هاست که بوی گوگرد دارد .
فی المصدر : «بالحمیّات» ، والتصویب من نسخة المجلسی فی بحار الأنوار والمصادر الاُخری .الکافی ، جلد 6 ، صفحه 389 ، حدیث 1 ، تهذیب الأحکام ، جلد 9 ، صفحه 101 ، حدیث 441 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 407 ، حدیث 2424 نحوه وکلّها عن مسعدة بن صدقة ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 480 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 118

حدیث128

امام صادق علیه‌السلام :
الاِستِنجاءُ بِالماءِ البارِدِ یَقطَعُ البَواسیرَ .
طهارت گرفتن با آب سرد ، بواسیر را از میان می‌بَرَد .
تحف العقول ، صفحه 102 عن وراجع بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 74 ، حدیث 35 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 446

حدیث129

امام باقر علیه‌السلام :
طولُ الجُلوسِ عَلَی الخَلاءِ یورِثُ الباسورَ .
زیاد نشستن در آبریزگاه ، بواسیر می‌آورد .
بحار الأنوار ، جلد 80 ، صفحه 186 ، حدیث 41

حدیث130

الإمام الرضا علیه‌السلام
- فی ذِکرِ الجِماعِ وآدابِهِ: فَإِذا فَعَلتَ ذلِکَ فَلا تَقُم قائِما ، ولا تَجلِس جالِسا ، ولکِن تَمیلُ عَلی یَمینِکَ ، ثُمَّ انهَض لِلبَولِ إذا فَرَغتَ مِن ساعَتِکَ شَیئاً ؛ فَإِنَّک تَأمَنُ الحَصاةَ بِإِذنِ اللّه تَعالی .
امام رضا علیه‌السلام -درباره آمیزش و آداب آن فرمودند: پس چون آن کار را کردی ، راست مَایست و کامل هم منشین؛ بلکه بر پهلوی راست لَم بده و سپس، زمانی پس از آن که کار خویش به پایان برده‌ای، برای پیشاب کردن برخیز. در این صورت، به اذن خداوند عز و جل از سنگ [مثانه] در امان خواهی بود .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 327 نقلاً عن طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، وقد سقطت من الطبعة التی بأیدینا دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 626

حدیث131

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا یُجامِعَنَّ أحَدُکُم وبِهِ حَقنٌ مِن خَلاءٍ ؛ فَإِنَّهُ یَکونُ مِنهُ البَواسیرُ ، ولا یُجامِعَنَّ أحَدُکُم وبِهِ حَقنٌ مِن بَولٍ ؛ فَإِنَّهُ یَکونُ النَّواصیرُ ؛
مبادا کسی در حالی که از قضای حاجت خودداری می‌ورزد ، نزدیکی کند ؛ چرا که این کار ، بواسیر می‌آورد ؛ و مبادا کسی در حالی که پیشاب خود را نگه می‌دارد ، نزدیکی کند ؛ چرا که این کار ، ناسور می‌آور د .
کنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 355 ، حدیث 44902 نقلاً عن ابن النجّار عن أنس ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 604 ناسور ، بیماریی است که در محاق چشم، اطراف مقعد و بُن دندان ، ظاهر می‌شود و موجب جراحتی چرکین در موضع بیماری می‌گردد (ر .ک : لغت‌نامه دهخدا : ذیل «ناسور» و «ناصور») .

حدیث132

امام رضا علیه‌السلام :
لا تَقرَبِ النِّساءَ فی أوَّلِ اللَّیلِ لا شِتاءً ولا صَیفاً ؛ وذلِکَ أنَّ المَعِدَةَ وَالعُروقَ تَکونُ مُمتَلِئَةً وهُوَ غَیرُ مَحمودٍ ، یُتَخَوَّفُ مِنهُ . . . ضَعفُ البَصَرِ وَالدِّماغِ ؛
در اوایل شب ، چه زمستان و چه پاییز ، با زنان نزدیکی مکن؛ چرا که معده و رگ‌ها [در این هنگام] ، پُر است و این کار ، ناستوده است و از آن بیمِ... ضعف بینایی و سستْ‌خِردی می‌رود.
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 64 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 327 نحوه دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 284

حدیث133

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- فی وَصایاهُ لِعَلِیٍّ علیه‌السلام -: یا عَلِیُّ ، لا تُجامِعِ امرَأَتَکَ بَعدَ الظُّهرِ ، فَإِنَّهُ إن قُضِیَ بَینَکُما وَلَدٌ فی ذلِکَ الوَقتِ یَکونُ أحوَلَ ، وَالشَّیطانُ یَفرَحُ بِالحَوَلِ فِی الإِنسانِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
از سفارش‌های ایشان به امام علی علیه‌السلام - : ای علی! بعد از ظهر با همسرت نزدیکی مکن ، که اگر در این هنگام برایتان فرزندی تقدیر شود ، کژْ چشم خواهد بود ، و شیطان نیز به کژ چشمی انسان ، شادمان می‌گردد.
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 281 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 284

حدیث134

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خَمسُ خِصالٍ تورِثُ البَرَصَ : النّورَةُ یَومَ الجُمُعَةِ ویَومَ الأَربَعاءِ ، وَالتَوَضُّؤُ وَالاِغتِسالُ بِالماءِ الَّذی تُسَخِّنُهُ الشَّمسُ ، وَالأَکلُ عَلَی الجَنابَةِ ، وغِشیانُ المَرأَةِ فی أیّامِ حَیضِها ، وَالأَکلُ عَلَی الشِّبَعِ ؛
پنج چیز است که پیسی می‌آورَد : نوره کشیدن در روز جمعه و چهارشنبه ؛ وضو گرفتن و غسل کردن با آبی که به آفتاب گرم شده است ؛ خوردن در حال جنابت ؛ آمیزش با زن در هنگام حائض بودنش ؛ و خوردن در حال سیری .
الخصال ، صفحه 270 ، حدیث 9 عن ابن عبّاس ، روضة الواعظین ، صفحه 338 ، بحار الأنوار ، جلد 59 ، صفحه 34 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 508

حدیث135

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن جامَعَ امرَأَتَهُ وهِیَ حائِضٌ ، فَخَرَجَ الوَلَدُ مَجذوماً أو أبرَصَ ، فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ ؛
هر کس با زن خود در حالی که وی حائض است ، آمیزش کند و فرزند جذامی یا پیس زاده شود ، مبادا جز خود را نکوهش کند .
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 96 ، حدیث 201 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 459 ، حدیث 1557 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 602

حدیث136

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وتَعالی - - کَرِهَ لَکُم أیَّتُهَا الاُمَّةُ أربَعاً وعِشرینَ خَصلَةً ونَهاکُم عَنها : . . . کَرِهَ لِلرَّجُلِ أن یَغشَی امرَأَتَهُ وهِیَ حائِضٌ ، فَإِن غَشِیَها فَخَرَجَ الوَلَدُ مَجذوماً أو أبرَصَ ، فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ ؛
ای امّت! خداوند - تبارک و تعالی - برای شما امّت ، 24 چیز را دوست ندارد و شما را از آنها نهی می‌کند : . . . برای مرد ، این را خوش نمی‌دارد که با زن خویش در حالی که وی حائض است ، آمیزش کند . پس اگر چنین کند و فرزند حاصل از آن جذامی یا گرفتار پیسی زاده شود ، مبادا جز خویش را نکوهش کند .
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 556 ، حدیث 4914 ، الخصال ، صفحه 520 ، حدیث 9 ، الأمالی للصدوق ، صفحه 378 ، حدیث 478 کلّها عن الحسین بن زید عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم‌السلام ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 41 ، حدیث 1131 عن سلیمان بن جعفر البصری عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم‌السلام ولیس فیه صدره ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 338 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 602

حدیث137

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
- فی وَصایاهُ لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، لا تُجامِعِ امرَأَتَکَ فی أوَّلِ الشَّهرِ ووَسَطِهِ وآخِرِهِ ؛ فَإِنَّ الجُنونَ وَالجُذامَ وَالخَبَلَ لَیُسرِ عُ إلَیها وإلی وَلَدِها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- در سفارش‌های ایشان به امام علی علیه‌السلام -: ای علی! در آغاز ، میان و پایان ماه با همسرت همبستری مکن؛ چه ، [در این صورت] دیوانگی ، جذام و تباه‌مغزی به سوی وی و فرزندش خواهد شتافت.
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 552 ، حدیث 4899 ، علل الشرائع ، صفحه 515 ، حدیث 5 ، الأمالی للصدوق ، صفحه 663 ، حدیث 896 کلّها عن أبی سعید الخدری ، بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 281 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 268

حدیث138

امام علی(سلام الله علیه):
مَن تَطَبَّبَ فَلْیَتَّقِ اللَّهَ وَلْیَنصَحْ وَلْیَجتَهِدْ؛
هر که طبابت می‌کند باید از خدا بترسد و خیرخواه باشد و سعی خود را به کار برد.
دعائم الإسلام، ج 2، ص 144

حدیث139

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ألا وَ إنَّ مِنَ البَلاءِ الفاقَةَ وَأشَدُّ مِنَ الفاقَةِ مَرَضُ البَدَنِ وَأشَدُّ مِن مَرَضِ البَدَنِ مَرَضُ القَلبِ ؛
آگاه باشید که تنگ‌دستی از جمله بلاهاست و بدتر از آن، بیماری جسم است و بدتر از آن، بیماری دل .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2775

حدیث140

امام صادق (علیه السلام) :
اگر بیماری از اهل ایمان حق و حرمت و ولایت حضرت امام حسین (علیه السلام) را بشناسد و به اندازه سر سوزنی از خاک پاکش استشفا نماید ، دوا و شفایش خواهد شد .
بحار الانوار ، ج 98 ، ص 125

حدیث141

امام صادق (علیه السلام) فرمود ند:
تربت امام حسین (علیه السلام) شفای هر بیماری است .
کتاب پیام عاشورا صفحه 61

حدیث142

قال ابوعبدالله علیه السلام:
فی طین قبرالحسین علیه السلام الشفاء من کل داء و هو الدواء الاکبر؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
شفای هر دردی در تربت قبر حسین علیه السلام است و همان است که بزرگترین داروست.
کامل الزیارات، ص ??? / وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث143

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا التّینَ الرَّطبَ وَالیابِسَ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی الجِماعِ ، ویَقطَعُ البَواسیرَ ، ویَنفَعُ مِنَ النِّقرِسِ والإبرِدَةِ ؛
انجیر تازه و خشک بخورید؛ چرا که بر قدرت همبستری می‌افزاید، بواسیر را ریشه کن می‌کند و برای درمان نِقرِس و سردیِ مزاج، سودمند است .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 186 ، حدیث 6

حدیث144

امام علی علیه‌السلام :
أکلُ التّینِ یُلَیِّنُ السُّدَدَ وهُوَ نافِعٌ لِرِیاحِ القولَنجِ ، فَأَکثِروا مِنهُ بِالنَّهارِ ، وکُلوهُ بِاللَّیلِ ، ولا تُکثِروا مِنهُ؛
خوردن انجیر ، انسدادها را نرم می‌کند و برای بادهای قولنج، سودمند است. در روز ، از آن فراوان بخورید و آن را در شب هم بخورید؛ امّا فراوان، نه.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 186 ، حدیث 3

حدیث145

امام رضا علیه‌السلام :
التّینُ یَذهَبُ بِالبَخَرِ ، ویَشُدُّ العَظمَ ، ویَذهَبُ بِالدّاءِ حَتّی لا یُحتاجَ مَعَهُ إلی دَواءٍ ؛
انجیر، بوی بد دهان را می‌برد، استخوان‌ها را استحکام می‌بخشد، درد را می‌برد و با وجود آن، دیگر به دارویی نیاز نیست .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 376 ، حدیث 1252

حدیث146

امام صادق علیه‌السلام :
البَصَلُ یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَشُدُّ الظَّهرَ ، ویُرِقُّ البَشَرَةَ ؛
پیاز ، دهان را خوش‌بو می‌کند ، پشت را قوی می‌سازد و پوست را نرمی می‌دهد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 374 ، حدیث 4

حدیث147

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا دَخَلتُم بَلدَةً وَبیئاً فَخِفتُم وَباءَها ، فَعَلَیکُم بِبَصَلِها ؛ فَإِنَّهُ یُجلِی البَصَرَ ، ویُنَقِّی الشَّعرَ ، ویَزیدُ فی ماءِ الصُّلبِ ، ویَزیدُ فِی الخُطی ، ویَذهَبُ بِالحَمَاَ- وهُوَ السَّوادُ فِی الوَجهِ - وَالإِعیاءِ أیضاً ؛
هر گاه وارد آبادی وبا زده‌ای شدید و از وبای آن ترسیدید، از پیاز آن جا بخورید ؛ زیرا که آن ، چشم را جلا می‌دهد ، مو را پاکیزه می‌گرداند ، آب کمر را زیاد می‌کند ، گام‌ها را سرعت می‌بخشد ، تیرگی چهره را می‌بَرَد و خستگی را نیز می‌زداید .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 252 ، حدیث 21

حدیث148

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُوا الکُمَّثری ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو القَلبَ ، ویُسَکِّنُ أوجاعَ الجَوفِ بِإِذنِ‌اللّه‌ِ تَعالی؛
گلابی بخورید ، که به اذن خداوند متعال ، دل را جلا می‌دهد و دردهای درون را تسکین می‌بخشد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 358 ، حدیث 1

حدیث149

امام علی علیه‌السلام :
الکُمَّثری یَجلُو القَلبَ ، ویُسَکِّنُ أوجاعَ الجَوفِ ؛
گلابی ، قلب را جلا می‌دهد و دردهای درون را تسکین می‌بخشد .
الخصال ، صفحه 632 ، حدیث 10

حدیث150

کُلِ الفُجلَ ؛ فَإِنَّ فیهِ ثَلاثَ خِصالٍ : وَرَقُهُ یَطرُدُ الرِّیاحَ ، ولُبُّهُ یُسَربِلُ البَولَ ، وأصلُهُ یَقطَعُ البَلغَمَ ؛
تُرُب بخور ؛ چرا که در آن ، سه ویژگی است : برگش بادها را دور می‌کند ، قسمت میانی‌اش پیشاب را جامه می شود و بیخش بلغم را از میان می‌بَرَد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 371 ، حدیث 1 ،

حدیث151

امام صادق علیه‌السلام :
الإِجّاصُ عَلَی الرِّیقِ ؛ یُسَکِّنُ المِرارَ ، إلاّ أنَّهُ یُهَیِّجُ الرِّیاحَ ؛
آلو در حالت ناشتا تلخه را فرو می‌نشاند، هر چند که بادها را نیز تحریک می‌کند .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 136 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 189

حدیث152

امام صادق علیه‌السلام :
ما مِن أحَدٍ إلاّ وفیهِ عِرقٌ مِنَ الجُذامِ ، فَکُلُوا الشَّلجَمَ فی زَمانِهِ یَذهَب بِهِ عَنکُم .
هیچ کس نیست، مگر این که در او رگی از جذام وجود دارد. شلغم را در فصل آن بخورید تا این رگ را از شما ببَرد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 220

حدیث153

امام صادق علیه‌السلام
فی ذِکرِ خَواصِّ البِطّیخِ: یُذیبُ الحَصی فِی المَثانَةِ ؛
درباره ویژگی‌های خربزه: سنگ را در مثانه ، ذوب می‌کند .
الخصال ، صفحه 443 ، حدیث 36

حدیث154

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
تَفَکَّهوا بِالبِطّیخِ ؛ فَإِنَّها فاکِهَةُ الجَنَّةِ ، وفیها ألفُ بَرَکَةٍ وألفُ رَحمَةٍ ، وأکلُها شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ؛
نیاز خود به میوه را با خربزه برآورید ؛ چرا که میوه بهشت است ، در آن ، هزار برکت و هزار رحمت است و خوردنش شفای هر درد است .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، ص8 و بحار الأنوار ، ج62 ، ص296

حدیث155

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالبِطّیخِ ؛ فَإِنَّ فیهِ عَشرَ خِصالٍ : هُوَ طَعامٌ ، وشَرابٌ ، واُشنانٌ ، ورَیحانٌ ، ویَغسِلُ المَثانَةَ ، ویَغسِلُ البَطنَ ، ویُکثِرُ ماءَ الظَّهرِ ، ویَزیدُ فِی الجِماعِ ، ویَقطَعُ البُرودَةَ ، ویُنَقِّی البَشَرَةَ ؛
بر شما باد خوردن خربزه؛ چرا که در آن، ده ویژگی است: غذاست، آب است، شستشو دهنده است ، خوش‌بو کننده است، مثانه را می‌شوید، شکم را می‌شوید، آب کمر را فراوان می‌سازد، بر نیروی همبستری می‌افزاید، سردی مزاج را از میان می‌بَرَد، و پوست را تمیز می‌کند.
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، ص 8 و بحار الأنوار ، ج 62 ، ص 297

حدیث156

امام صادق علیه‌السلام :
أکثِروا مِنَ الباذَنجانِ عِندَ جِدادِ النَّخلِ ؛ فَإِنَّهُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ، ویَزیدُ فی بَهاءِ الوَجهِ ، ویُلَیِّنُ العُروقَ ، ویَزیدُ فی ماءِ الصُّلبِ؛
در هنگام خرماچینی ، فراوان بادنجان (بادمجان) بخورید؛ چرا که شفای هر درد است ، بر روشنیِ چهره می‌افزاید ، رگ‌ها را نرم می‌کند و آب کمر (نیروی جنسی) را افزون می‌سازد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 398 ، حدیث 1355

حدیث157

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالقِثّاءِ ؛ فَإِنَّ اللّه‌َ تَعالی جَعَلَ فیهِ الشِّفاءَ مِن کُلِّ داءٍ؛
بر شما باد خیار ؛ چرا که خداوند متعال ، درمان هر دردی را در آن نهاده است .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 45 ، حدیث 28281

حدیث158

امام صادق علیه‌السلام :
أکلُ البِطّیخِ عَلَی الرِّیقِ یورِثُ الفالِجَ ؛
خوردن خربزه در ناشتا ، سست‌اندامی می‌آورد .
الخصال ، صفحه 443 ، حدیث 36 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ،

حدیث159

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
البِطّیخُ قَبلَ الطَّعامِ یَغسِلُ البَطنَ غَسلاً ، ویَذهَبُ بِالدّاءِ أصلاً ؛
خربزه پیش از غذا ، شکم را کاملاً می‌شوید و بیماری را از ریشه می‌کَند .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 46 ، حدیث 28287 .

حدیث160

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا التّینَ الرَّطبَ وَالیابِسَ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی الجِماعِ ، ویَقطَعُ البَواسیرَ ، ویَنفَعُ مِنَ النِّقرِسِ والإبرِدَةِ ؛
انجیر ، تازه و خشک ، بخورید ؛ چرا که بر قدرت همبستری می‌افزاید ، بواسیر را ریشه کن می‌کند و برای درمان نِقرِس و سردیِ مزاج ، سودمند است .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 377 ، حدیث 1254

حدیث161

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ فولَةً بِقِشرِها ، أخرَجَ اللّه‌ُ عز و جل مِنهُ مِنَ الدّاءِ مِثلَها ؛
هر کس یک دانه باقلا را با پوست آن بخورد ، خداوند عز و جل به همان اندازه ، بیماری را از درون او بیرون می‌برد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 397 ، حدیث 1346

حدیث162

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکلُ السَّفَرجَلِ یُذهِبُ ظُلمَةَ البَصَرِ؛
خوردن بِهْ، تیرگی چشم را از میان می‌بَرَد .
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، صفحه 8 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 296

حدیث163

امام صادق علیه‌السلام :
عَلَیکَ بِأَکلِ السَّفَرجَلِ الحُلوِ مَعَ حَبِّهِ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی الضَّعفَ ، ویُطَیِّبُ المَعِدَةَ ، ویُزَکِّی المَعِدَةَ ؛
بر تو باد خوردن بِه شیرین با دانه‌هایش ؛ چرا که قلب ضعیف را تقویت می‌کند ، معده را می‌پالاید و معده را پاک می‌سازد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 176 ، حدیث 36

حدیث164

امام علی علیه‌السلام :
أکلُ السَفَرجَلِ قُوَّةٌ لِلقَلبِ الضَّعیفِ ، ویُطَیِّبُ المَعِدَةَ ، ویَزیدُ فی قُوَّهِ‌الفُؤادِ ، ویُشَجِّعُ الجَبانَ ، ویُحَسِّنُ الوَلَدَ ؛
خوردن بِهْ ، نیرویی برای قلبی است که ضعیف شده باشد ، معده را پاک می‌کند ، بر توانِ دل می‌افزاید ، ترسو را دلیر می‌کند و فرزند را نکو می‌سازد .
الخصال ، صفحه 612 ، حدیث 10

حدیث165

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ فی . . . ألبانِها شِفاءً لِلذَّرِبَةِ بُطونُهُم؛
در شیر شتر ، شفای اسهال است .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 46 ، حدیث 28286

حدیث166

امام علی علیه‌السلام :
حَسوُ اللَّبَنِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ إلاَّ المَوتَ؛
نوشیدن شیر، شفایی برای هر درد است، مگر مرگ .
الخصال ، صفحه 636 ، حدیث 10

حدیث167

عن أبی الحسن الأصبهانی :
کُنتُ عِندَ أبی عَبدِاللّه‌ِ علیه‌السلام فَقالَ لَهُ رَجُلٌ وأنَا أسمَعُ : جُعِلتُ فِداکَ ! إنّی أجِدُ الضَّعفَ فی بَدَنی .
فَقالَ لَهُ : عَلَیکَ بِاللَّبَنِ ؛ فَإِنَّهُ یُنبِتُ اللَّحمَ ، ویَشُدُّ العَظمَ ؛
به نقل از ابو الحسن اصفهانی: نزد امام صادق علیه‌السلام بودم . در حالی که من نیز می‌شنیدم ، مردی به ایشان گفت : فدایت شوم ! من در بدنم احساس ضعف می‌کنم .
امام علیه‌السلام به او فرمودند : بر تو باد شیر؛ چرا که گوشت می‌رویاند و استخوان را استحکام می‌بخشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 336 ، حدیث 7

حدیث168

امام صادق علیه‌السلام :
ما وَجَدنا لِوَجَعِ الحَلقِ مِثلَ حَسوِ اللَّبَنِ؛
برای گلودرد، چیزی چون نوشیدن شیر نیافته‌ایم .
بحارالأنوار ، جلد 62 ، صفحه 182 ، حدیث 4

حدیث169

امام کاظم علیه‌السلام :
مَن تَغَیَّرَ عَلَیهِ ماءُ الظَّهرِ ، فَإِنَّهُ یَنفَعُ لَهُ اللَّبَنُ الحَلیبُ ، وَالعَسَلُ؛
هر کس که آب کمرش دیگرگون می‌شود، شیر تازه همراه با عسل برایش سودمند است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 337 ، حدیث 8

حدیث170

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالزَّبیبِ ؛ فَإِنَّهُ یَکشِفُ المِرَّةَ ، ویَذهَبُ بِالبَلغَمِ، ویَشُدُّ العَصَبَ ، ویَذهَبُ بِالإِعیاءِ، ویُحَسِّنُ الخُلُقَ، ویُطَیِّبُ النَّفسَ، ویَذهَبُ بِالغَمِّ ؛
بر شما باد مویز ، چرا که تلخه را می‌زداید ، بلغم را می‌بَرَد ، پِی را استحکام می‌دهد ، رنجیدگی و خستگی را از میان بر می‌دارد ، خوی را خوش می‌سازد ، دل را پاک و پیراسته می‌دارد و اندوه را می‌بَرَد.
الخصال ، صفحه 344 ، حدیث 9

حدیث171

امام علی علیه‌السلام :
مَنِ اصطَبَحَ بِإِحدی وعِشرینَ زَبیبَةً حَمراءَ لَم یَمرَض إلاّ مَرَضَ المَوتِ إن شاءَ اللّه‌ُ؛
هر کس بیست و یک مویزِ سرخ را خورشِ خود بگیرد ، به خواست خداوند ، به هیچ بیماری‌ای مگر بیماری مرگ ، مبتلا نمی‌شود .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 351 ، حدیث 1

حدیث172

امام علی علیه‌السلام :
العَسَلُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ولا داءَ فیهِ ؛ یُقِلُّ البَلغَمَ ، ویَجلُو القَلبَ ؛
عسل ، شفای هر بیماری‌ای است و بیماری‌ای هم در آن نیست؛ بلغم را کم می‌کند و دل را جلا می‌دهد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 359 ، حدیث 1172

حدیث173

امام رضا علیه السلام:
فِی العَسَلِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ . مَن لَعِقَ لعقَةَ عَسَلٍ عَلَی الرّیقِ یَقطَعُ البَلغَمَ ، ویَحسِمُ الصَّفرَةَ ، ویَمنَعُ المِرَّةَ السَّوداءَ ، ویُصَفِّی الذِّهنَ ، ویُجَوِّدُ الحِفظَ إذا کانَ مَعَ اللُّبانِ الذَّکَرِ؛
در عسل ، درمان هر دردی است. هر کس ناشتا یک قاشق عسل بخورد ، این عسل ، بلغم را پایان می‌دهد ، صفرا را فرو می‌نشانَد ، مانع از تلخه سیاه (سودا) می‌شود و ذهن را صفا می‌بخشد ، و اگر که همراه با کُندُر خورده شود ، حافظه را نکو می‌سازد.
الفقه المنسوب للإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 346 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 293 ، حدیث 16

حدیث174

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثٌ یَزِدنَ فِی الحِفظِ ویَذهَبنَ بِالبَلغَمِ : قِراءَةُ القُرآنِ ، وَالعَسَلُ ، وَاللُّبانُ .
سه چیز ، حافظه را افزون می‌کند و بلغم را از میان می‌بَرَد: قرائت قرآن ، عسل و کُندُر.
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 290 ، حدیث 3

حدیث175

عن عبد الرحمن بن الجهم :
شَکا ذَریحٌ المُحارِبیُّ قَراقِرَ فی بَطنِهِ إلی أبی عَبدِاللّه‌ِ علیه‌السلام ، فَقالَ : أتوجِعُکَ؟
قالَ : نَعَم .
قالَ : ما یَمنَعُکَ مِنَ الحَبَّةِ السَّوداءِ وَالعَسَلِ لَها؛
به نقل از عبد الرحمان بن جَهْم: ذریح محاربی ، نزد امام صادق علیه‌السلام ، اظهار کرد که شکم وی غُرغُر می‌کند . امام پرسیدند: آیا درد هم داری؟
گفت : آری.
فرمودند: چرا برای درمان آن ، از سیاه‌دانه و عسل ، بهره نمی‌جویی؟
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 100 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 177 ، حدیث 13

حدیث176

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما لِلنَّفساءِ عِندی شِفاءٌ مِثلُ الرُّطَبِ ، وما لِلمَریضِ مِثلُ العَسَلِ ؛
نزد من برای زن تازه‌زا ، درمانی همانند خرما و برای بیمار، درمانی همانند عسل وجود ندارد .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 44 ، حدیث 28279

حدیث177

امام علی علیه‌السلام :
العَسَلُ فیهِ شِفاءٌ ؛
در عسل ، درمان است .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 300 ، حدیث 1991

حدیث178

امام علی علیه‌السلام :
مَا استَشفَی المَریضُ بِمِثلِ شُربِ العَسَلِ ؛
بیمار ، به چیزی همانند خوردن عسل ، درمان نجسته است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 332 ، حدیث 5

حدیث179

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
نِعمَ الشَّرابُ العَسَلُ ؛ یَرعَی القَلبَ ، ویُذهِبُ بَردَ الصَّدرِ ؛
عسل ، چه خوب نوشیدنی‌ای است! قلب را مراقبت می‌کند و سردیِ سینه را از میان می‌برد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 358 ، حدیث 1168

حدیث180

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
العَسَلُ شِفاءٌ ؛ یَطرُدُ الرّیحَ وَالحُمّی ؛
عسل ، شفایی است که باد و تب را دور می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 294 ، حدیث 19

حدیث181

امام رضا علیه‌السلام :
مَن أرادَ دَفعَ الزُّکامِ فِی الشِّتاءِ أجمَعَ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ ؛
هر که می‌خواهد در همه زمستان از سرماخوردگی دور بماند ، هر روز ، سه لقمه شهد بخورد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 37 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324

حدیث182

امام هادی علیه‌السلام:
لَمّا سُئِلَ عَنِ الحُمَّی الغِبِّ الغالِبَةِ: یُؤخَذُ العَسَلُ وَالشّونیزُ ، ویُلعَقُ مِنهُ ثَلاثُ لَعقاتٍ ؛ فَإِنَّها تَنقَلِعُ ، وهُمَا المُبارَکانِ ، قالَ اللّه‌ُ تَعالی فِی العَسَلِ : خْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَ نُهُ فِیهِ شِفَآءٌ لِّلنَّاسِ ؛
هنگامی که درباره تبِ پیوسته یک روز در میان از ایشان پرسیدند: قدری عسل و شونیز (سیاه‌دانه) ، برداشته و سه لیسه انگشت از آن خورده شود . در این صورت ، تب ، ریشه‌کن خواهد شد ، و این هر دو ، مبارک هستند . خداوند متعال ، درباره عسل فرموده است : (از درونِ [شکم] آن (زنبور) ، شهدی که به رنگ‌های گوناگون است ، بیرون می‌آید . در آن ، برای مردم ، درمانی است) .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 51 عن أبی جعفر ، بحارالأنوار ، جلد 62 ، صفحه 100 ، حدیث 23

حدیث183

امام صادق علیه‌السلام:
مَن باتَ وفی جَوفِهِ سَمَکٌ لَم یَتبَعهُ بِتَمَراتٍ أو عَسَلٍ ، لَم یَزَل عِرقُ الفالِجِ یَضرِبُ عَلَیهِ حَتّی یُصبِحَ ؛
هر کس در حالی بخوابد که ماهی خورده و در پی آن ، چند خرما یا مقداری عسل نخورده است ، تا صبح ، رگِ سستْ‌اندامی بر او غلبه خواهد داشت.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 323 ، حدیث 1

حدیث184

امام رضا علیه‌السلام :
فِی العَسَلِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ . مَن لَعِقَ لَعقَةَ عَسَلٍ عَلَی الرِّیقِ یَقطَعُ البَلغَمَ ، ویَحسِمُ الصُّفرَةَ ، ویَمنَعُ المِرَّةَ السَّوداءَ ، ویُصَفِّی الذِّهنَ ، ویُجَوِّدُ الحِفظَ إذا کانَ مَعَ اللُّبانِ الذَّکَرِ ؛
در عسل ، درمان هر دردی است . هر کس ناشتا یک انگشت از آن را بلیسد ، این عسل ، بلغم [وی ]را پایان می‌دهد ، صفرا را فرو می‌نشانَد ، تلخه سیاه (زرداب) را مانع می‌شود ، ذهن را صفا می‌بخشد و اگر که همراه با کُنْدُر خورده شود ، حافظه را نکو می‌سازد.
الفقه المنسوب للإمام الرضا علیه‌السلام ، ص346 و بحار الأنوار ، ج66 ، ص293

حدیث185

امام رضا علیه‌السلام :
مُداوَمَةُ أکلِ البَیضِ یَعرِضُ مِنهُ الکَلَفُ فِی الوَجهِ ؛
خوردن همیشگی تخم‌مرغ ، سبب پیدایش کَک‌مَک در صورت می‌شود .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث186

امام رضا علیه‌السلام :
الاِمتِلاءُ مِنَ البَیضِ المَسلوقِ یورِثُ الرَّبوَ وَالاِبتِهارَ ؛
پُرخوری از تخم‌مرغ آب‌پَز ، نفسْ‌تنگی و نفس‌بُریدگی می‌آورد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 28 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث187

امام کاظم علیه‌السلام :
مَن أخَذَ سُکَّرَتَینِ عِندَ النَّومِ ، کانَت لَهُ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ إلاّ السَّامَ ؛
هر کس در هنگام خفتن ، دو شکر پاره بردارد ، برای او در برابر هر دردی ، مگر درد مرگ ، درمان است .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 363 ، حدیث 1187

حدیث188

امام کاظم علیه‌السلام :
تَأخُذُ لِلحُمّی وَزنَ‌عَشَرَةِ دَراهِمَ سُکَّرا بِماءٍ بارِدٍ عَلَی الرِّیقِ؛
برای تب ، به اندازه وزن دَه درهم ، شکر به آب سرد درمی‌آمیزی و ناشتا می‌خوری .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 363 ، حدیث 1189

حدیث189

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌َ عز و جل أوحی إلی موسَی بنِ عِمرانَ أن : اِبدَأ بِالمِلحِ وَاختِم بِالمِلحِ ؛ فَإِنَّ فِی المِلحِ دَواءً مِن سَبعینَ داءً ، أهوَنُهَا الجُنونُ ، وَالجُذامُ ، وَالبَرَصُ ، ووَجَعُ الحَلقِ وَالأَضراسِ ، ووَجَعُ البَطنِ ؛
خداوند عز و جل به موسی بن عمران وحی کرد که :(غذا را) با نمک ، آغاز کن و با نمک ، پایان ده ؛ چرا که درمان هفتاد درد ، در نمک است و کمترینِ این دردها دیوانگی ، جذام ، پیسی ، گلودرد ، دندان‌درد و شکم‌درد است.
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 425 ، حدیث 2490

حدیث190

امام علی علیه‌السلام :
مَنِ ابتَدَأَ طَعامَهُ بِالمِلحِ ؛ ذَهَبَ عَنهُ سَبعونَ داءً وما لا یَعلَمُهُ إلاّ اللّه‌ُ عز و جل؛
هر کس غذای خود را با نمک آغاز کند ، هفتاد درد و دردهای بسیار دیگری - که کسی جز خداوند عز و جل آنها را نمی‌داند - از وی دور می‌شوند .
الخصال ، صفحه 623 ، حدیث 10

حدیث191

امام صادق علیه‌السلام :
مَن ذَرَّ عَلی أوَّلِ لُقمَةٍ مِن طَعامَهِ المِلحَ ؛ ذَهَبَ عَنهُ بِنَمَشِ الوَجهِ ؛
هر کس بر نخستین لقمه از غذای خود نمک بپاشد ، کَـک‌مکِ صورت او از میان می‌رود .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 326 ، حدیث 8

حدیث192

امام کاظم علیه‌السلام :
قَصَبُ السُّکَّرِ یَفتَحُ السُّدودَ ، ولا داءَ فیهِ ولا غائِلَةَ ؛
نیشکر ، انسدادها را می‌گشاید و هیچ بیماری و عارضه‌ای در آن نیست .
مکارم الأخلاق ، ج1 ، ص363 ، ح1191 و بحار الأنوار ، ج66 ، ص189 ، ح2

حدیث193

امام رضا علیه‌السلام :
السُّکَّرُ الطَّبَرزَدُ یَأکَلُ البَلغَمَ أکلاً ؛
شکرِ طبرزد ، بلغم را به‌کلّی از میان می‌برد .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 297 ، حدیث 1

حدیث194

الإمام الباقر علیه‌السلام:
- لِزُرارَهَ‌ـ: وَیحَکَ یا زُرارَةُ ، ما أغفَلَ النّاسَ عَن فَضلِ السُّکَّرِ الطَّبَرزَدِ ! وهُوَ یَنفَعُ مِن سَبعینَ داءً ، وهُوَ یَأکُلُ البَلغَمَ أکلاً ویَقلَعُهُ بِأَصلِهِ ؛
امام باقر (علیه‌السلام)خطاب به زُراره(فرمودند): ای زراره ! دریغ از تو! چه قدر مردم از ارزش شکر طبرزد ، بی‌خبرند، در حالی که برای هفتاد بیماری، سودمند است و بلغم را کاملاً فرو می‌خورد و ریشه‌کن می‌سازد!
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، ص67 و بحار الأنوار ، ج66 ، ص300 ، ح11

حدیث195

امام صادق علیه‌السلام :
نِعمَ الطَّعامُ الأَرُزُّ ، وإنّا لَنَدَّخِرُهُ لِمَرضانا؛
برنج ، نیکو غذایی است . ما آن را برای بیماران خویش نگه می‌داریم .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 342 ، حدیث 4

حدیث196

امام صادق علیه‌السلام :
اللّوبِیا یَطرُدُ الرِّیاحَ المُستَبطِنَةَ ؛
لوبیا ، بادهای نهفته درون را دور می‌کند .
الکافی ، ج 6 ، ص 344 ، ح 4

حدیث197

عن أحمد بن محمّد بن أبی نصر عن الإمام الرضا علیه‌السلام :
الحِمَّصُ جَیِّدٌ لِوَجَعِ الظَّهرِ وکانَ یَدعو بِهِ قَبلَ الطَّعامِ وبَعدَهُ ؛
به نقل از احمد بن محمّد بن ابی نصر، از امام رضا علیه‌السلام: نخود برای کمردرد، خوب است. نیز درباره ایشان آمده است که پیش و پس از غذا ، نخود می‌طلبیدند.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 263 ، حدیث 1

حدیث198

امام علی علیه‌السلام :
نِعمَ الإِدامُ الخَلُّ یَکسِرُ المِرَّةَ ، ویُطفِئُ الصَّفراءَ ، ویُحیِی القَلبَ ؛
سرکه ، نیکو خورشتی است؛ زرداب را می‌شکند ، صفرا را فرو می‌نشاند و قلب را زنده می‌کند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 329 ، حدیث 7

حدیث199

امام صادق علیه‌السلام :
الخَلُّ یُسَکِّنُ المِرارَ ، ویُحیِی القَلبَ ، ویَقتُلُ دودَ البَطنِ ، ویَشُدُّ الفَمَ؛
سرکه ، تلخه را فرو می‌نشاند ، قلب را زنده می‌سازد ، کِرم‌های شکم را می‌کُشد و دهان را استحکام می‌بخشد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 275

حدیث200

امام رضا علیه‌السلام :
مَن خَشِیَ الشَّقیقَةَ وَالشَّوصَةَ ، فَلا یُؤَخِّر أکلَ السَّمَکِ الطَّرِیِّ صَیفاً وشِتاءً؛
هر کس از درد شقیقه و شکم درد می‌ترسد ، نباید در تابستان و زمستان ، خوردن ماهی تازه را به تأخیر افکند.
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324

حدیث201

امام علی علیه‌السلام :
أقِلّوا مِن أکلِ الحیتانِ ؛ فَإِنَّها تُذیبُ البَدَنَ ، وتُکثِرُ البَلغَمَ ، وتُغَلِّظُ النَّفسَ؛
کمتر ماهی بخورید؛ چرا که بدن را ذوب می‌کند، بلغم را افزون می‌سازد و نَفَس را سنگین می‌نماید.
الخصال ، صفحه 636 ، حدیث 10

حدیث202

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا التَّمرَ عَلَی الرِّیقِ ؛ فَإِنَّهُ یَقتُلُ الدّیدانَ فِی البَطنِ؛
ناشنا خرما بخورید ؛ چرا که کِرم‌های شکم را می‌کُشد .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، جلد 2 ، صفحه 48 ، حدیث 185

حدیث203

امام رضا علیه‌السلام :
أکلُ اللَّحمِ النِّیءِ یورِثُ الدّودَ فِی البَطنِ؛
خوردن گوشت خام ، در شکم ، کِرم پدید می‌آورد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 28 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث204

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أصابَهُ ضَعفٌ فی قَلبِهِ أو بَدَنِهِ فَلیَأکُل لَحمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ ؛ فَإِنَّهُ یُخرِجُ مِن أوصالِهِ کُلَّ داءٍ وغائِلَةٍ ، ویُقَوّی جِسمَهُ ویَشُدُّ لِثَتَهُ؛
هر کس به ضعفی در قلب یا بدن خویش گرفتار آمد ، گوشت گوسفند همراه با شیر بخورد؛ چرا که این خوراک ، هر درد و عارضه‌ای را از اندام وی بیرون می‌بَرَد ، تن او را تقویت می‌کند و لثه‌های او را نیز استحکام می‌دهد.
بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 194 ، حدیث 9

حدیث205

امام کاظم علیه‌السلام :
مَن أکَلَ مَرَقا بِلَحمِ بَقَرٍ أذهَبَ اللّه‌ُ تَعالی عَنهُ البَرَصَ وَالجُذامَ؛
هر کس آب‌گوشت گاو بخورد، خداوند ، پیسی و جُذام را از او دور می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 212

حدیث206

امام صادق علیه‌السلام :
مَرَقُ لَحمِ البَقَرِ یَذهَبُ بِالبَیاضِ؛
آب‌گوشتِ گاو ، پیسی را از میان می‌بَرَد .
الکافی ، جلد 6، صفحه 311، حدیث 2

حدیث207

امام باقر علیه‌السلام :
إنَّ بَنی إسرائیلَ شَکَوا إلی موسی علیه‌السلام ما یَلقَونَ مِنَ البَیاضِ ، فَشَکا ذلِکَ إلَی اللّه‌ِ عز و جل فَأَوحَی اللّه‌ُ عز و جل إلَیهِ : مُرهُم یَأکُلوا لَحمَ البَقَرِ بِالسِّلقِ؛
بنی اسرائیل ، از لکّه‌های سفیدی که [بر پوست] می‌دیدند ، نزد موسی علیه‌السلام اظهار ناراحتی کردند . پس خداوند به موسی علیه‌السلام چنین وحی فرستاد : به آنان بگو که گوشت گاو ، همراه با چغندر بخورند .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 326 ، حدیث 2107

حدیث208

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أصابَهُ ضَعفٌ فی قَلبِهِ أو بَدَنِهِ فَلیَأکُل لَحمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ ؛ فَإِنَّهُ یُخرِجُ مِن أوصالِهِ کُلَّ داءٍ وغائِلَةٍ ، ویُقَوّی جِسمَهُ ، ویَشُدُّ لِثَتَهُ؛
هر کس در قلب یا بدن خود به ضعفی گرفتار آمد ، گوشت میش با شیر بخورد ؛ چرا که در این صورت ، هر بیماری و عارضه‌ای ، از بند بند تن او برون می‌رود ، بدنش نیرو می‌گیرد و لثه‌اش استحکام می‌یابد .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 259 ، حدیث 1819

حدیث209

امام کاظم علیه‌السلام :
لا أریَ بِأَکلِ الحُباری بَأساً ، وإنَّهُ جَیِّدٌ لِلبَواسیرِ ، ووَجَعِ الظَّهرِ ، وهُوَ مِمّا یُعینُ عَلی کَثرَةِ الجِماعِ ؛
در خوردن هوبْرِه ، اشکالی نمی‌بینم . برای بواسیر و درد کمر ، خوب است و از چیزهایی است که انسان را بر فراوانی آمیزش ، یاری می‌رساند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 313 ، حدیث 6

حدیث210

کُلُوا السَّفَرجَلَ عَلَی الرِّیقِ ؛ فَإِنَّهُ یُذهِبُ وَغَرَ الصَّدرِ؛
ناشتا بِهْ بخورید ؛ چرا که حرارت سینه را از میان می‌برد .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 40 ، حدیث 28259

حدیث211

امام رضا علیه‌السلام :
مُصَّ مِنَ الرُّمّانِ الإِملیسِیَّ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی النَّفسَ ، ویُحیِی الدَّمَ؛
آب انار مَلَس بِمَک ؛ زیرا انسان را قوی می‌کند و خون را زنده می‌سازد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 320

حدیث212

امام صادق علیه‌السلام :
عَلَیکُم بِالرُّمّانِ الحُلوِ فَکُلوهُ ؛ فَإِنَّهُ لَیسَت مِن حَبَّةٍ تَقَعُ فی مَعِدَةِ مُؤمِنٍ إلاّ أبادَت داءً ، وأطفَأَت شَیطانَ الوَسوَسَهِ عَنهُ؛
بر شما باد انار شیرین . آن را بخورید ؛ چرا که هیچ دانه‌ای از آن به معده مؤمنی در نمی‌آید ، مگر این که بیماری‌ای از آن ریشه‌کن می‌کند و شیطانِ وسوسه را از او دور می‌سازد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 354 ، حدیث 10 .

حدیث213

امام صادق علیه‌السلام :
أربَعَةٌ یَعدِلنَ الطَّبائِعَ : الرُّمّانُ السّورانِیُّ ، والبُسرُ المَطبوخُ ، وَالبَنَفسَجُ ، وَالهِندَباءُ ؛
چهار چیز ، طبع را اعتدال می‌بخشد : انار سورانی ، خرمای نارس پخته‌شده ، بنفشه ، و کاسنی .
الخصال ، صفحه 249 ، حدیث 113

حدیث214

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِاللُّبانِ ؛ فَإِنَّهُ یَمسَحُ الحَرَّ عَنِ القَلبِ . . . ویَجلُو البَصَرَ ، ویُذهِبُ النِّسیانَ ؛
بر شما باد کُنْدُر؛ چرا که گرمازدگی را از قلب می‌زداید... و دیده را جلا می‌دهد و فراموشی را از میان می‌بَرَد.
طبّ النبیّ صلی الله علیه و آله و سلّم ، صفحه 6 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 294

حدیث215

امام صادق علیه‌السلام :
أطعِموا مَحمومیکُمُ التُّفّاحَ ؛ فَما مِن شَیءٍ أنفَعَ مِنَ التُّفّاحِ ؛
به تبداران خود، سیب بدهید؛ چرا که هیچ چیز، سودمندتر از سیب نیست .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 357 ، حدیث 10

حدیث216

عن إسحاق بن مطهّر عن الإمام الصادق علیه‌السلام :
التُّفّاحُ یُفَرِّجُ المَعِدَةَ . وقال : کُلِ التُّفّاحَ ؛ فَإِنَّهُ یُطفِئُ الحَرارَةَ ، ویُبَرِّدُ الجَوفَ ، ویَذهَبُ بِالحُمّی .
وفی حَدیثٍ آخَرَ : یَذهَبُ بِالوَباءِ ؛
به نقل از اسحاق بن مطهّر ، از امام صادق علیه‌السلام: سیب، معده را گشایش می‌دهد .
همچنین فرمودند : سیب بخور؛ چرا که حرارت را فرو می‌نشاند، درون را سرد می‌کند و تب را می‌بَرد .
در حدیث دیگری است که فرمودند : وبا را از میان می‌برد .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 368 ، حدیث 2284

حدیث217

امام کاظم علیه‌السلام :
التُّفّاحُ یَنفَعُ مِن خِصالٍ عِدَّةٍ : مِنَ السَّمِّ ، وَالسِّحرِ ، وَاللَّمَمِ یَعرِضُ مِن أهلِ الأَرضِ ، وَالبَلغَمِ الغالِبِ ، ولَیسَ شَیءٌ أسرَعَ مِنهُ مَنفَعَةً ؛
سیب، برای درمان چند چیز سودمند است : مسمومیت ، سِحر ، جنونی که از زمینیان پیش می‌آید، و بلغمی که چیره شده باشد. هیچ چیز منفعتش سریع‌تر از این نیست .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 355 ، حدیث 2

حدیث218

امام صادق علیه‌السلام :
لَو یَعلَمُ النّاسُ ما فِی التُّفّاحِ ما داوَوا مَرضاهُم إلاّ بِهِ ، ألا وإنَّهُ أسرَعُ شَیءٍ مَنفَعَةً لِلفُؤادِ خاصَّةً ، وإنّهُ نَضوحُهُ ؛
اگر مردم می‌دانستند در سیب چیست، بیمارانشان را جز به آن درمان نمی‌کردند. بدانید که سیب، به ویژه، سودمندترین چیز برای قلب و مایه شست‌وشوی آن است.
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 135 و الکافی ، جلد 6 ، صفحه 357 ، حدیث 10

حدیث219

امام باقر علیه‌السلام :
إذا أرَدتَ أکلَ التُّفّاحِ فَشُمَّهُ ثُمَّ کُلهُ ؛ فَإِنَّکَ إذا فَعَلتَ ذلِکَ أخرَجَ مِن جَسَدِکَ کُلَّ داءٍ وغائِلَةٍ ، ویُسَکِّنُ ما یوجَدُ مِن قِبَلِ الأَرواحِ کُلِّها؛
هنگامی که خواستی سیب بخوری ، آن را ببوی و سپس بخور . اگر این کار را انجام دادی ، هر درد و عارضه‌ای از تنت بیرون می‌رود و همه آنچه از سوی ارواح، در انسان ایجاد می‌شود، فرو می‌نشیند.
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 135 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 175 ، حدیث 33

حدیث220

امام کاظم علیه‌السلام :
مَن تَغَیَّرَ عَلَیهِ ماءُ ظَهرِهِ ، یَنفَعُ لَهُ اللَّبَنُ الحَلیبُ بِالعَسَلِ ؛
هر کس آبِ کمرش بر وی دیگرگون شود ، شیر تازه با عسل برایش سودمند است .
مکارم الأخلاق ، ج1 ، ص358 ، ح1164 و بحارالأنوار ، ج66 ، ص290 ، ح2

حدیث221

امام صادق علیه‌السلام :
الجُبنُ وَالجَوزُ إذَا اجتَمَعا فی کُلِّ واحِدٍ مِنهُما شِفاءٌ ، وإنِ افتَرَقا کانَ فی کُلِّ واحِدٍ مِنهُما داءٌ ؛
پنیر و گردو، چون با هم یک‌جا جمع شوند، در هر یک از آنها درمان است ؛ امّا اگر از هم جدا شوند ، در هر یک از آنها درد است .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 340 ، حدیث 2

حدیث222

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ لُقمَةً سَمینَةً نَزَلَ مِثلُها مِنَ الدّاءِ مِن جَسَدِهِ ، ولَحمُ البَقَرِ داءٌ ، وسَمنُها شِفاءٌ ، ولَبَنُها دَواءٌ ، وما دَخَلَ الجَوفَ مِثلُ السَّمنِ ؛
هر کس یک لقمه چرب‌شده به روغن حیوانی بخورد ، به همان اندازه ، بیماری از تن او فرو می‌ریزد . گوشت گاو ، درد است و روغن آن ، شفا و شیرش نیز درمان . هیچ چیز ، همانند روغن گاو ، به بدن درنیامده است .
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 111 ، حدیث 365

حدیث223

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما أنزَلَ اللّه‌ُ مِن داءٍ إلاّ وقَد أنزَلَ لَهُ شِفاءً ، وفی ألبانِ البَقَرِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ؛
خداوند، هیچ دردی فرو نفرستاده، مگر این که برای آن، درمانی هم فرستاده است. در شیر گاو ، درمان هر درد هست .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 31 ، حدیث 2816

حدیث224

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِأَلبانِ البَقَرِ ؛ فَإِنَّها تَرُمُّ مِن کُلِّ شَجَرٍ ، وهُوَ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ؛
بر شما باد شیر گاو ؛ چرا که گاو از هر درختی می‌خورد و شیر آن ، درمانی برای هر درد است .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 294 ، حدیث 1967

حدیث225

تَغَدَّیتُ مَعَ أبی جَعفَرٍ علیه‌السلام فَأَتی بِقَطاةٍ فَقالَ :
إنَّهُ مُبارَکٌ ، وکانَ أبی علیه‌السلام یُعجِبُهُ ، وکانَ یَأمُرُ أن یُطعَمَ صاحِبَ الیَرَقانِ یُشوی لَهُ فَإِنَّهُ یَنفَعُهُ؛
به نقل از علی بن مَهزِیار: همراه با امام باقر علیه‌السلام ناهار خوردم . ایشان مرغ سنگخواری آورد و فرمودند: این ، مبارک است . پدرم به آن علاقه داشت و می‌فرمودند: هر کس یرقان دارد ، برایش از گوشت این مرغ ، کباب کنند . او را سودمند خواهد افتاد.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 312 ، حدیث 5

حدیث226

امام کاظم علیه‌السلام :
أطعِمُوا المَحمومَ لَحمَ القِباجِ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَطرُدُ الحُمّی طَرداً ؛
به تبدار، گوشت کبک بخورانید؛ چرا که پاها را نیرو می‌دهد و تب را کاملاً دور می‌کند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 312 ، حدیث 4

حدیث227

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أکَلَ لُقمَةَ شَحمٍ أخرَجَت مِثلَها مِنَ الدّاءِ؛
هر کس یک لقمه پیه بخورد ، آن لقمه هم‌اندازه خویش ، بیماری را از بدن بیرون می‌برد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 311 ، حدیث 5

حدیث228

امام علی علیه‌السلام :
ذُکِرَ عِندَ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله و سلّم اللَّحمُ وَالشَّحمُ ، فَقالَ : لَیسَ مِنهُما بَضعَةٌ تَقَعُ فِی المَعِدَةِ إلاّ أنبَتَت مَکانَها شِفاءً ، وأخرَجَت مِن مَکانِها داءً ؛
نزد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم از گوشت و پیهْ یاد شد. فرمودند : هیچ پاره‌ای از این دو در معده جای نمی‌گیرد ، مگر این که در جای آن ، شفا می‌روید و بیماری‌ای از آن جا می‌رود .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، جلد 2 ، صفحه 41 ، حدیث 130

حدیث229

امام علی علیه‌السلام :
الشَّحمُ یُخرِجُ مِثلَهُ مِنَ الدّاءِ ، ولَم یَستَشفِ النّاسُ بِشِفاءٍ أفضَلَ مِنَ السَّمنِ ، وقِراءَةِ القُرآنِ؛
پیهْ ، هم‌اندازه خود ، بیماری را از بدن بیرون می‌برد . مردم ، به هیچ چیز بهتر از روغن حیوانی و قرائت قرآن ، درمان نجسته‌اند .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 86 ، حدیث 28472

حدیث230

امام علی علیه‌السلام :
إذَا اشتَری أحَدُکُم لَحماً فَلیُخرِج مِنهُ الغُدَدَ ؛ فَإِنَّهُ یُحَرِّکُ عِرقَ الجُذامِ ؛
هر گاه کسی از شما گوشت خرید ، غدّه‌ها را از آن بیرون آورَد ؛ زیرا آنها رگ جذام را تحریک می‌کنند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 254 ، حدیث 5

حدیث231

امام رضا علیه‌السلام :
إدمانُ أکلِ کُلَی الغَنَمِ وأجوافِها ، یَعکِسُ المَثانَةَ ؛
عادت داشتن به خوردن قلوه و شکمبه (سیرابی) گوسفند ، مثانه را دیگرگون می‌کند .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 64 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث232

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أکَلَ الجِرجیرَ بِاللَّیلِ ضَرَبَ عَلَیهِ عِرقُ الجُذامِ مِن أنفِهِ وباتَ یُنزَفُ الدَّمُ؛
هر کس شبانگاه جرجیر بخورد ، رگ جذام ، از بینی وی بر آن یورش می‌آورد و آن شب را شبِ خونریزی می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 368 ، حدیث 2

حدیث233

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکرَهُ الجِرجیرَ ، وکَأَنّی أنظُرُ إلی شَجَرَتِها نابِتَةً فی جَهَنَّمَ ، وما تَضَلَّعَ مِنها رَجُلٌ بَعدَ أن یُصَلِّیَ العِشاءَ إلاّ باتَ فی تِلکَ اللَّیلَةِ ونَفسُهُ تُنازِعُهُ إلَی الجُذامِ؛
من، جِرجیر را خوش نمی‌دارم و گویا درخت آن را می‌نگرم که در دوزخ ، روییده است . هیچ کس پس از گزاردن نماز عشا ، درون را از آن پُر نمی‌سازد ، مگر این که آن شب را در حالی به خواب می‌رود که جانِ او تا صبح با جذام ، دست و پنجه نرم می‌کند .
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 324 ، حدیث 2097

حدیث234

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلَیکُم بِالکَمأَةِ الرَّطبَةِ ؛ فَإِنَّها مِنَ المَنِّ ، وماؤُها شِفاءٌ لِلعَینِ ؛
بر شما باد قارچ تازه ؛ چرا که از همان مَنّ است و آبش ، شفایی برای چشم است .
کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 50 ، حدیث 28311

حدیث235

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الکَمأَةُ مِنَ المَنِّ الَّذی أنزَلَهُ اللّه‌ُ عَلی بَنی إسرائیلَ ، وهِیَ شِفاءٌ لِلعَینِ ؛
قارچ ، از همان مَنّ است که خداوند بر بنی اسرائیل نازل کرد ، و آن ، شفایی برای چشم است .
عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، جلد 2 ، صفحه 75 ، حدیث 349

حدیث236

امام کاظم علیه‌السلام :
إنَّ السِّلقَ یَقمَعُ عِرقَ الجُذامِ ، وما دَخَلَ جَوفَ المُبَرسَمِ مِثلُ وَرَقِ السِّلقِ؛
چغندر ، رگ جذام را به کلّی از میان می‌بَرد . هیچ چیز به درونِ گرفتار به بِرسا درنیامده است که همانند برگ چغندر باشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 369 ، حدیث 5

حدیث237

امام رضا علیه‌السلام :
أطعِموا مَرضاکُمُ السِّلقَ - یَعنی وَرَقَهُ - فَإِنَّ فیهِ شِفاءً ولا داءَ مَعَهُ ولا غائِلَةَ لَهُ ، ویُهَدِّئُ نَومَ المَریضِ ، وَاجتَنِبوا أصلَهُ ؛ فَإِنَّهُ یُهَیِّجُ السَّوداءَ؛
به بیمارانتان ، چغندر (یعنی برگ آن را) بدهید ؛ چرا که در آن ، درمان است و هیچ بیماری‌ای به همراه ندارد و هیچ عارضه‌ای در آن نیست و خواب بیمار را آرام می‌سازد . امّا از خودِ چغندر بپرهیزید ؛ چرا که سودا را تحریک می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 369 ، حدیث 4

حدیث238

امام صادق علیه‌السلام :
لَو عَلِمَ اللّه‌ُ فی شَیءٍ شِفاءً أکثَرَ مِنَ الشَّعیرِ ، ما جَعَلَهُ غِذاءَ الأَنبِیاءِ علیهم‌السلام؛
اگر خداوند در چیزی بیش از جو بهبود دهندگی می‌دید ، آن را خوراک پیامبران قرار نمی‌داد .
مکارم الأخلاق، ج1، ص334 ، ح1076

حدیث239

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
کُلُوا الثُّومَ وتَداوَوا بِهِ ؛ فَإِنَّ فیهِ شِفاءً مِن سَبعینَ داءً ؛
سیر بخورید و بدان درمان کنید؛ چرا که درمان هفتاد درد در آن هست.
مکارم الأخلاق، ج1، ص394، ح1335 و دانش نامه احادیث پزشکی: ج2 / ح262

حدیث240

مَن أرادَ ألاّ یُصیبَهُ ریحٌ ، فَلیَأکُلِ الثُّومَ فی کُلِّ سَبعَةِ أیّامٍ؛
هر کس می‌خواهد بادی دامنگیر او نشود، در هر هفت روز، [یک بار] سیربخورد .
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام، ص41 و بحار الأنوار ، ج62، ص325

حدیث241

سُئِلَ أبو عَبدِاللّه‌ِ علیه‌السلام عَنِ الکُرّاثِ ، فَقالَ : کُلهُ ؛ فَإِنَّ فیهِ أربَعَ خِصالٍ : یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَطرُدُ الرِّیاحَ ، ویَقطَعُ البَواسیرَ ، وهُوَ أمانٌ مِنَ الجُذامِ لِمَن أدمَنَ عَلَیهِ ؛
به نقل از فرات بن اَحنَف: از امام صادق علیه‌السلام درباره تره پرسیدند. فرمود ند: آن را بخور ؛ چرا که در آن ، چهار ویژگی است : بوی دهان را خوش می‌سازد ؛ بادها را [از بدن] می‌راند ؛ بواسیر را ریشه کن می‌کند؛ و برای کسی که بر [خوردن] آن مداومت ورزد ، مایه ایمنی از جذام است.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 365 ، حدیث 4

حدیث242

امام صادق علیه‌السلام :
مَن أکَلَ الجِرجیرَ بِاللَّیلِ ضَرَبَ عَلَیهِ عِرقُ الجُذامِ مِن أنفِهِ ، وباتَ یُنزَفُ الدَّمُ؛
هر کس شبْ هنگام ، تَرِه تیزک بخورد ، رگ جذام به بینی او حمله کند و چون شب بخوابد ، خونْ دماغ شود .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 368 ، حدیث 2

حدیث243

امام رضا علیه‌السلام :
الهِندَباءُ شِفاءٌ مِن ألفِ داءٍ ، ما مِن داءٍ فی جَوفِ ابنِ آدَمَ إلاّ قَمَعَهُ الهِندَباءُ ؛
کاسنی ، درمان هزار درد است . هیچ دردی در درون آدمی‌زاده نیست ، مگر این که کاسنی ، آن را در هم می‌کوبد .
لکافی ، جلد 6 ، صفحه 363 ، حدیث 9

حدیث244

امام صادق علیه‌السلام :
الحَوکُ بَقلَةُ الأَنبِیاءِ ، أما إنَّ فیهِ ثَمانَ خِصالٍ : یُمرِئُ ، ویَفتَحُ السُّدَدَ ، ویُطَیِّبُ الجُشاءَ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویُشَهِّی الطَّعامَ ، ویَسُلُّ الدّاءَ ، وهُوَ أمانٌ مِنَ الجُذامِ ، إذَا استَقَرَّ فِی جَوفِ الإِنسانِ قَمَعَ الدّاءَ کُلَّهُ ؛
حَوک(بادروج)، سبزی پیامبران است . بدانید که در آن ، هشت ویژگی است : اشتهاآور است، گرفتگی‌های عروق و مجاری را می‌گشاید ، آروغ را خوش‌بو می‌سازد ، دهان را بوی خوش می‌بخشد ، غذا را دوست‌داشتنی می‌سازد ، درد و بیماری را از بدن بیرون می‌کشد و امان انسان از جُذام است . چون در درون انسان جای گیرد ، همه بیماری‌ها را فرو می‌نشاند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 364 ، حدیث 4

حدیث245

امام علی علیه‌السلام :
إذَا اشتَکی أحَدُکُم عَینَیهِ فَلیَقرَأ آیَةَ الکُرسِیِّ ، وَلیُضمِر فی نَفسِهِ أنَّها تَبرَأُ ؛ فَإِنَّهُ یُعافی إن شاءَ اللّه‌ُ ؛
اگر کسی از شما چشمانش ناراحت بود ، آیه‌الکرسی بخواند و در دل ، نیّت شفا کند . به خواست خداوند ، بهبود خواهد یافت .
الخصال ، صفحه 616 ، حدیث 10

حدیث246

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الحِمیَةُ رَأسُ الدَّواءِ ، وَالمَعِدَةُ بَیتُ الدّاءِ ، وعَوِّدوا کُلَّ جِسمٍ مَا اعتادَ؛
پرهیز، سرآمد درمان، و معده، خانه درد است . هر بدنی را به همان که بدان خو می‌گیرد، عادت دهید .
الأحکام النبویّة ، جلد 2 ، صفحه 7

حدیث247

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
إنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم شَکا إلی رَبِّهِ عز و جل وَجَعَ الظَّهرِ ، فَأَمَرَهُ بِأَکلِ الحَبِّ بِاللَّحمِ - یَعنِی الهَریسَةَ - ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم به درگاه پروردگار خویش عز و جل از کمرْ درد نالید. خداوند به او فرمود که دانه با گوشت بخورد، یعنی هریسه .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 320 ، حدیث 3

حدیث248

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
خَمسُ خِصالٍ تورِثُ البَرَصَ : النّورَةُ یَومَ الجُمُعَةِ ویَومَ الأَربَعاءِ، وَالتَوَضُّؤُ وَالاِغتِسالُ بِالماءِ الَّذی تُسَخِّنُهُ الشَّمسُ، وَالأَکلُ عَلَی الجَنابَةِ، وغِشیانُ المَرأَةِ فی أیّامِ حَیضِها، وَالأَکلُ عَلَی الشِّبَعِ؛
پنج چیز است که پیسی می‌آورَد: نوره کشیدن در روز جمعه و چهارشنبه؛ وضوگرفتن و غسل کردن با آبی که به آفتاب گرم شده است؛ خوردن درحال جنابت؛ آمیزش با زن در هنگام حائض بودنش؛ و خوردن در حال سیری .
الخصال، صفحه 270، حدیث 9

حدیث249

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الأَکلُ عَلَی الشِّبَعِ یورِثُ البَرَصَ؛
خوردن از روی سیری، پیسی می‌آورد .
الأمالی للصدوق، صفحه 636، حدیث 854

حدیث250

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند:
لا تَخَلَّلوا بِعودِ الرَّیحانِ ، ولا بِقَضیبِ الرُّمانِ ؛ فَإِنَّهُما یُهَیِّجانِ عِرقَ الجُذامِ؛
با چوب ریحان و چوب انار خلال نکنید؛ زیرا که رگ جذام را تحریک می‌کنند .
الکافی، جلد 6، صفحه 377، حدیث 7

حدیث251

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
إذَا اشتَری أحَدُکُم لَحماً فَلیُخرِج مِنهُ الغُدَدَ؛ فَإِنَّهُ یُحَرِّکُ عِرقَ الجُذامِ؛
هر گاه کسی از شما گوشت خرید، غدّه‌ها را از آن بیرون آورَد؛ زیرا آنها رگ جذام را تحریک می‌کنند.
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 254 ، حدیث 5

حدیث252

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
اِستَکثِروا مِنَ اللُّبانِ وَاستَبقوهُ وَامضَغوهُ، وأحَبُّهُ إلَیَّ المَضغُ؛ فَإِنَّهُ یَنزِفُ بَلغَمَ المَعِدَةِ ویُنَظِّفُها،ویَشُدُّ العَقلَ،ویُمرِئُ الطَّعامَ؛
فراوان کُندُر بخورید، آن را در دهان نگه دارید و بِجَوید. برای من، جویدن آن، دوست‌داشتنی‌تر است؛ بلغمِ معده را می‌زداید و آن را تمیز می‌کند، عقل را استحکام می‌بخشد و غذا را می‌گوارَد.
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 423 ، حدیث 1442

حدیث253

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
نِعمَ الطَّعامُ الأَرُزُّ ؛ یُوَسِّعُ الأَمعاءَ، ویَقطَعُ البَواسیرَ، وإنّا لَنَغبِطُ أهلَ‌العِراقِ بَأَکلِهِمُ‌الأَرُزَّ وَالبُسرَ؛ فَإِنَّهُما یُوَسِّعانِ الأَمعاءَ، ویَقطَعانِ البَواسیرَ؛
برنج، خوب خوراکی است! روده‌ها را فراخ می‌کند و بواسیر را ریشه کن می‌سازد. ما بر مردم عراق ، غبطه می‌خوریم که برنج و خرما خرک می‌خورند. این دو، روده‌ها را فراخ می‌کنند و بواسیر را ریشه کن می‌سازند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 341 ، حدیث 2

حدیث254

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
یَنبَغی أن تَحذَرَ . . . أن تَجمَعَ فی جَوفِکَ البَیضَ وَالسَّمَکَ فی حالٍ واحِدَةٍ ؛ فَإِنَّهُما إذَا اجتَمَعا وَلَّدا القولَنجَ ، ورِیاحَ البَواسیرِ، ووَجَعَ الأَضراسِ؛
باید از این بپرهیزی که . . . تخم‌مرغ و ماهی را هم‌زمان در معده گِرد آوری؛ چون هر گاه این دو با یکدیگر گِرد آیند، قولنج، باد بواسیر و دندان‌درد به وجود می‌آورند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث255

أکلُ اللَّحمِ النِّیِّ یورِثُ الدُّودَ فِی البَطنِ؛
خوردن گوشت ناپخته ، در شکم ، کِرم ایجاد می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث256

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
الاِستِلقاءُ بَعدَ الشِّبَعِ : یُسمِنُ البَدَنَ ، ویُمرِئُ الطَّعامَ ، ویَسُلُّ الدّاءَ؛
به پشت دراز کشیدن پس از غذا خوردن، بدن را چاق می‌کند، غذا را گوارا می‌سازد و درد را [از درون انسان] بیرون می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 412 ، حدیث 9

حدیث257

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
إنَّ اللّه‌َ عز و جل أوحی إلی موسَی بنَ عِمرانَ أنِ ابدَأ بِالمِلحِ وَاختِم بِالمِلحِ ؛ فَإِنَّ فِی المِلحِ دَواءً مِن سَبعین داءً ، أهوَنُهَا الجُنونُ ، وَالجُذامُ ، وَالبَرَصُ ، ووَجَعُ الحَلقِ وَالأَضراسِ ، ووَجَعُ البَطنِ؛
خداوند عز و جل به موسی بن عمران ، وحی فرستاد که :غذا را با نمک ، آغاز کن و با نمک ، پایان ده ؛ چرا که در نمک ، درمان هفتاد درد است که کمترین آنها ، دیوانگی ، جذام ، پیسی ، گلودرد ، دندان‌درد و شکم درد باشد.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 398 ، حدیث 21

حدیث258

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أنزل اللَّه من داء إلّا أنزل له شفاء؛
خدا مرضی نفرستاده جز آن که شفائی برای آن فرستاده است.
نهج الفصاحه

حدیث259

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علیکم بالزّبیب فإنّه یکثف المرّه و یذهب بالبلغم و یشدّ العصب و یذهب بالعیاء و یحسن الخلق و یطیب النّفس و یذهب بالهمّ؛
مویز خورید که صفرا را غلیظ کند و بلغم را ببرد و عصب را قوی کند و کند ذهنی را ببرد و خلق را نیکو کند و جان را پاک دارد و غم را ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث260

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقات بالغدوات یذهبن بالعاهات؛
صدقه صبحگاه مرض ها را می برد.
نهج الفصاحه

حدیث261

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الدّواء من القدر و قد ینفع بإذن اللَّه تعالی؛
دوا از وسائل تقدیر است و به فرمان خدا فایده می دهد.
نهج الفصاحه

حدیث262

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
داووا مرضاکم بالصّدقه فإنّها تدفع عنکم الأمراض و الأعراض؛
بیماران خود را به وسیله صدقه علاج کنید زیرا صدقه امراض و اعراض را از شما دفع می کند.
نهج الفصاحه

حدیث263

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحمّی تحتّ الخطایا کما تحتّ الشّجره ورقها؛
تب گناهان را می ریزد چنان که درخت برگهای خود را می ریزد.
نهج الفصاحه

حدیث264

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حصّنوا أموالکم بالزّکاه و داووا مرضاکم بالصّدقه و أعدّوا للبلاء الدّعاء؛
اموال خود را به وسیله زکات محفوظ دارید و مریضان خود را با صدقه علاج کنید و برای جلوگیری از بلا به دعا متوسل شوید.
نهج الفصاحه

حدیث265

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تداووا فإنّ الّذی أنزل الدّاء أنزل الدّواء؛
مداوا کنید زیرا آن که درد را فرستاد، دوا را نیز فرستاد.
نهج الفصاحه

حدیث266

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تداووا عباد اللَّه فإنّ اللَّه تعالی لم یضع داء إلّا وضع له دواء غیر داء واحد الهرم؛
بندگان خدا امراض خود را مداوا کنید زیرا خدا مرضی پدید نیاورده جز آن که دوائی برای آن قرار داده مگر یک درد که پیری است.
نهج الفصاحه

حدیث267

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تداووا بألبان البقر فإنّی أرجوا أن یجعل اللَّه فیها شفاء فإنّها تأکل من کلّ الشّجر؛
با شیر گاو مداوا کنید زیرا من امیدوارم که خدا در آن شفا قرار داده باشد زیرا از همه درختان می چرد.
نهج الفصاحه

حدیث268

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ فی الحجم شفاء؛
حجامت مایه شفاست.
نهج الفصاحه

حدیث269

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه یبتلی عبده المؤمن بالسّقم حتّی یکفّر عنه کلّ ذنب؛
خداوند بنده مؤمن خود را به مرض مبتلا می کند تا همه گناهان او بریزد.
نهج الفصاحه

حدیث270

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه لم ینزل داء إلا أنزل له شفاء إلّا الهرم؛
خداوند دردی پدید نیاورده جز آن که علاجی برای آن قرار داده به جز پیری.
نهج الفصاحه

حدیث271

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی حیث خلق الدّاء خلق الدّواء فتداووا؛
خداوند که درد را آفریده درمان را نیز آفریده پس دردهای خویش را درمان کنید.
نهج الفصاحه

حدیث272

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
کُلُوا ما یَسْقُطُ مِنَ الْخوانِ فَإنَّهُ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داء بِإذْنِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، لِمَنْ اَرادَ أنْ یَسْتَشْفِیَ بِهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
آنچه اطراف ظرف غذا و سفره می ریزد جمع کنید و بخورید، که همانا هرکس آن ها را به قصد شفا میل نماید، به اذن حق تعالی شفای تمام دردهای او خواهد شد.
مستدرک الوسائل، ج 16، ص 291، ح 19920

حدیث273

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
فِی الْمَرَضِ یُصیبُ الصَبیَّ، کَفّارَةٌ لِوالِدَیْهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
مریضی کودک، کفّاره گناهان پدر و مادرش می باشد.
بحار الأنوار، ج 5، ص 317، ح 16

حدیث274

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
لا یَمْرُضُ مُؤْمِنٌ وَ لا مُؤْمِنَةٌ إلاّ حَطّ اللّهُ بِهِ خَطایاهُ ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هیچ مؤمن و مؤمنه ای مریض نمی گردد مگر آن که خطاها و لغزش هایش پاک و بخشوده می شود.
مستدرک الوسائل، ج 2، ص 66، ح 1422

حدیث275

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
یا علی ! ان الوضوء قبل الطعام و بعده شفاءفی الجسد و یمن فی الرزق؛
یا علی ! قبل از غذا و بعد از غذا، وضو گرفتن ، شفای بدن و برکت در روزی است .
( بحار الانوار، ج ,66 ص 356 )

حدیث276

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
الأَکلُ عَلَی الشِّبَعِ یورِثُ البَرَصَ؛
خوردن از روی سیری، پیسی می‌آورد.
الأمالی للصدوق، صفحه 636، حدیث 854

حدیث277

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
یَنبَغی أن تَحذَرَ . . . أن تَجمَعَ فی جَوفِکَ البَیضَ وَالسَّمَکَ فی حالٍ واحِدَةٍ ؛ فَإِنَّهُما إذَا اجتَمَعا وَلَّدا القولَنجَ ، ورِیاحَ البَواسیرِ، ووَجَعَ الأَضراسِ .
باید از این بپرهیزی که . . . تخم‌مرغ و ماهی را هم‌زمان در معده گِرد آوری؛ چون هر گاه این دو با یکدیگر گِرد آیند، قولنج، باد بواسیر و دندان‌درد به وجود می‌آورند .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321

حدیث278

امام علی علیه‌السلام :
قِلَّةُ الأَکلِ یَمنَعُ کَثیراً مِن أعلالِ الجِسمِ .
کم‌خوری ، مانع بسیاری از بیماری‌های جسم می‌شود .
غرر الحکم ، حدیث 6768

حدیث279

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند :
کَثْرَةُ اَکْلِ الْبَیْضِ وَ اِدْمانُهُ یورِثُ الطُّحالَ وَ ریاحا فی رَأسِ الْمَعِدَةِ وَ الاِْمْتِلاءُ مِنَ الْبَیْضِ الْمَسْلوقِ یورِثُ الرَّبوَ وَ الاِْبْتِهارَ؛
زیاد خوردن تخم مرغ و معتاد شدن به آن، بیماری ورم طحال می‌آورد و ایجاد کننده بادهایی در سرِ معده است و زیاد خوردن تخم‌مرغ آب پز، نفَس تنگی و نفَس بریدگی می‌آورد.
بحارالأنوار، ج 59، ص 321 .

حدیث280

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
کندر بخورید؛ زیرا همان‌طور که انگشت، عرق را از پیشانی پاک می‌کند، کندر هم سوزش قلب را می‌برد و کمر را محکم و عقل را زیاد می‌کند و ذهن را ذکاوت و چشم را جلا می‌بخشد و فراموشی را از میان می‌برد.
طب النبی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ، ص 6.

حدیث281

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَطْعِمُوا الْمَبطونَ خُبزَ الاَْرُزِّ، فَما دَخَلَ جَوْفَ الْمَبطونِ شَیْ‌ءٌ اَنْفَعُ عَنْهُ، اَما اِنَّهُ یَدْبَغُ الْمَعِدَةَ وَ یَسُلُّ الدّاءَ سَلاًّ ؛
به کسی که دل درد (اسهال)، دارد نان برنجی بدهید، چرا که برای دل درد چیزی مفیدتر از آن نیست. بدانید که آن، معده را پاک و درد را کاملاً آرام می‌کند.
کافی، ج 6، ص 305، ح 2 .

حدیث282

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
همبستری در حال حیض باعث جذام فرزند می‌شود. همبستری‌ای که در پی آن دفع مَنی و ادرار نباشد باعث سنگ کلیه و مثانه می‌شود.
طب الرضا، ص 75.

حدیث283

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
جماع پی‌درپی بدون غسل باعث جنون فرزند می‌شود. زیاد خوردن تخم مرغ و استمرار بر آن، باعث بیماری طحال و گاز معده می‌شود.
طب الرضا، ص 75.

حدیث284

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
زیاد خوردن گوشت حیوانات وحشی (حلال گوشت) و گاو باعث تغییر (به‌هم‌ریختگی) عقل و سرگردانی فهم و کندذهنی و فراموشی می‌شود.
طب الرضا، ص 75.

حدیث285

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
عَلَیْکُمْ بِالاْءِهلیلَجَ الاَْسْوَدَ فَاِنَّهُ مِنْ شَجَرَةِ الْجَنَّةَ وَ طَعْمُهُ مُرٌّ و فیهِ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داءٍ؛
هلیله سیاه بخورید، که از درختان بهشت است. مزه آن تلخ است ولی شفای هر دردی است.
طب النبی، ص 31 .

حدیث286

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
هر کس می‌خواهد مثانه‌اش به بیماری‌ای مبتلا نشود، ادرار خود را نگه ندارد.
طب الرضا علیه‌السلام ، ص 35 .

حدیث287

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
لا تُداوِ اَحَدا حَتّی تَعْرِفَ داءَهُ؛
هیچ کس را درمان مکن، مگر آن گاه که بیماری او را بشناسی.
الاصابة، ج 3، ص 289 .

حدیث288

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ غَرَسَ فی نَفْسِهِ مَحَبَّةَ اَنواعِ الطَّعامِ، اِجْتَنی ثِمارَ فُنونِ الاَْسْقامِ ؛
هر کس در دل خود، نهال علاقه به غذاهای گوناگون را بکارد، محصول بیماری‌های گوناگون از آن می‌چیند.
غررالحکم، ح 9219 .

حدیث289

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند :
مَنْ تَداوی بِحَرامٍ، لم یَجْعَلِ اللّه‌ُ فیهِ شِفاءً؛
هر کس با حرام به مداوا بپردازد خداوند در آن شفا قرار نمی‌دهد.
کنزالعمال، ح 28318 .

حدیث290

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ نَبیّا مِنَ الاَْنْبیاءِ مَرِضَ، فَقالَ: لا اَتَداوی حَتّی یَکونَ الَّذی اَمْرَضَنی هُوَ الَّذی یَشْفینی. فَاَوحَی اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لا اَشْفیکَ حَتّی تَتَداوی، فَاِنَّ الشِّفاءَ مِنّی؛
پیامبری از پیامبران بیمار شد. گفت درمان نمی‌کنم تا همان کسی که بیمارم کرده است، خود درمانم کند. خداوند عزوجل به او وحی فرستاد: شفایت نمی‌دهم، مگر آن‌که درمان کنی، که شفا از من است.
مکارم الاخلاق، ص 362.

حدیث291

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
نِعْمَ الطَّعامُ الزَّیْتُ یُطَیِّبُ النَّکْهَةَ وَیَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَیُصْفِی اللَّوْنَ وَیَشُدُّ الْعَصَبَ وَیَذْهَبُ بِالْوَصَبِ وَیُطْفِئُ الْغَضَبَ؛
زیتون غذای خوبی است، دهان را خوشبو می‌کند، بلغم را از بین می‌برد، رنگ پوست را صفا می‌بخشد، اعصاب را محکم می‌کند، مرض را می‌برد و خشم را خاموش می‌کند.
مکارم الاخلاق، ص 190.

حدیث292

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
بِسمِ اللّهِ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ و عَونٌ لِکُلِّ دَواءٍ؛
بسم اللّه، شفای هر دردی و یاری کننده هر دارویی است.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص 42 .

حدیث293

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می فرمایند:
لَو قَرَأتَ بِسمِ اللّهِ تَحفَظُکَ الْمَلائِکَةُ إلَی الْجَنَّةِ و هُوَ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ؛
اگر بسم اللّه را قرائت کنی، فرشتگان، تا بهشت تو را حفظ می‌کنند و آن شفای هر دردی است.
فقه الرضا علیه‌السلام ، ص 342.

حدیث294

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
بپرهیز از ادامه پر خوری که به راستی این کار دردها را بر انگیزد و بیماریها را تحریک کند.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث295

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
ادامه پر خوری انواع دردها را به جای بگذارد.
(غررالحکم ، باب پرخوری)

حدیث296

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
بیماری تازیانه خدا در زمین است , که به وسیله آن بندگان خویش را ادب می کند.
(نهج الفصاحه ، ح 3101)

حدیث297

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
وَ الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ وَ أَعْمَالُ الْعِبَادِ فِی عَاجِلِهِمْ نُصْبُ أَعْیُنِهِمْ فِی آجَالِهِمْ؛
صدقه دادن دارویی ثمر بخش است ، و کردار بندگان در دنیا ، فردا در پیش روی آنان جلوه گر است.
نهج البلاغه، حکمت 7

حدیث298

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
نادانی ، بدترین بیماریهاست.
غررالحکم ، باب جهل

حدیث299

پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم می فرمایند:
اَلصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلاءَ وَ هِیَ اَنـْجَحُ دَواءٍ وَ تَدْفَعُ الْقَضاءَ وَ قَدْ اُبْرِمَ اِبراما وَ لا یَذْهَبُ بِالاَْدواءِ اِلاَّ الدُّعاءُ وَ الصَّدَقَةُ
صدقه بلا را برطرف می‌کند و مؤثرترینِ داروست. همچنین، قضای حتمی را برمی‌گرداند و درد و بیماری‌ها را چیزی جز دعا و صدقه از بین نمی‌برد.
بحارالأنوار، ج 93، ص 137، ح 71

حدیث300

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
بسمِ اللّهِ شِفاءٌ مِن کلِّ داءٍ و عَونٌ لِکلِّ دَواءٍ
بسم اللّه، شفای هر دردی و یاری کننده هر دارویی است.
(عیون أخبار الرضا علیه‌السلام ، ج 2)

حدیث301

پیامبرخدا(صلی الله علیه وآله) می فرمایند:
نرمه سر استخوان های پرندگان را نخورید؛چرا که سِل می آورد.
(کنز العمّال،ج15،ص264)

حدیث302

امام هادی علیه‌السلام :
خَیرُ الأَشیاءِ لِحُمَّی الرِّبعِ أن یُؤکَلَ فی یَومِهَا الفالوذَجُ المَعمولُ بِالعَسَلِ ویُکثَرَ زَعفَرانُهُ ، ولا یُؤکَلَ فی یَومِها غَیرُهُ .
بهترین چیز برای تبِ رِبع آن است که در روز غلبه تب ، فالوده‌ای که با عسل ساخته شده و زعفران فراوانی دارد ، خورده شود و در آن روز ، چیزی دیگر خورده نشود .
طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 51 عن أبی جعفر ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 100 ، حدیث 24 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 406

روانشناسی

حدیث1

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ لِلقُلوبِ شَهوَةً وَکَراهَةً وَإِقبالاً وَإِدبارً فَتوها مِن إِقبالِها وَشَهوَتِها، فَإِنَّ القَلبَ إِذا اُکرِهَ عَمِیَ؛
دلها را حالتِ خواستن و ناخواستن و روی آوردن و پشت کردن است. از راه خواسته ها و تمایلات سراغ قلبها بروید، چرا که اگر دل را به کاری مجبور کنند، کور می شود.
نهج البلاغه، حکمت 193

حدیث2

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یُحسِن ظَنَّهُ استَوحَشَ مِن کُلِّ أَحَدٍ؛
آن کس که گمان خود را نیکو نسازد (و بدبین باشد) از هر کسی وحشت می کند.
غررالحکم، ج5، ص442، ح9084

حدیث3

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ أعداءُ ماجَهِلوا؛
مردم، با آنچه نمی دانند دشمن اند.
نهج البلاغه، حکمت 438

حدیث4

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
خَوافِی الخلاقِ تَکشِفُهَا المُعاشَرَةُ؛
خصلت ها و اخلاق پنهان را، معاشرت آشکار می سازد.
غررالحکم، ج3، ص466، ح5099

حدیث5

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ کَالشَّجَرِ شَرابُهُ واحِدٌ وَثَمَرُهُ مُختَلِفٌ؛
مردم همانند درختان اند که آبشان یکی است و میوه هایشان گوناگون.
غررالحکم، ج2، ص136، ح2097

حدیث6

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلنَّومُ راحَةٌ لِلجَسَدِ وَالنُّطقُ راحَةٌ لِلرّوحِ وَالسُّکوتُ راحَةٌ لِلعَقلِ؛
خواب، آرام بخش جسم است، سخن گفتن آسایش روح است و سکوت، سبب راحتی عقل است.
من لایحضره الفقیه، ج4، ص402، ح5865

حدیث7

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
رَجُلاً یَسأَلُ اَبا عَبدِ اللّه علیه السلام فَقالَ: الرَّجُلُ یَقولُ أَوَّدُکَ، فَکَیفَ أَعلَمُ أَنَّهُ یَوَدُّنی؟ فَقالَ: اِمتَحِن قَلبَکَ، فَإن کُنتَ تَوَدُّهُ فَإنَّهُ یَوَدُّکَ؛
شخصی از امام صادق علیه السلام پرسید: گاهی به من گفته می شود: دوستت دارم. از کجا بدانم که (راست می گوید و) دوستم دارد؟ حضرت فرمودند: قلب خودت را بیازمای، پس اگر تو او را دوست داری، بدان که او نیز تو را دوست دارد.
کافی، ج2، ص652، ح2

حدیث8

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَن ساءَ خُلقُهُ عَذَّبَ نَفسَهُ؛
هر کس بداخلاق باشد، خودش را شکنجه و آزار می دهد.
کافی، ج2، ص321، ح4

حدیث9

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
بِمَوتِ النَّفسِ تَکونُ حَیاةُ القَلبِ وَبِحَیاةِ القَلبِ البُلوغُ إِلَی الاِستِقامَةِ؛
زیر پاگذاشتن هوا و هوس، دل را زنده می کند و زنده دلی، سبب استقامت است.
مستدرک الوسایل، ج11، ص226، ح12813

حدیث10

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلنّاسُ إلی أشکالِهِم أَمیَلُ؛
مردم به همانند خود، بیشتر تمایل دارند.
بحارالأنوار، ج78، ص92، ح100

خانواده

تربیت اسلامی

حدیث1

امام سجاد (علیه السلام):
واءما حق الولد فتعلم اءنه منک ومضاف الیک فی عاجل الدنیا بخیره و شره واءنک مسؤ ول عما ولیته من حسن الادب والدلالة علی ربه والمعونة له علی طاعته ...؛
حق فرزند این است که بدانی او از تو است در دنیا با هر خیر و شری که دارد به تو منسوب است و تو مسئول تربیت نیکو و راهنمایی اش به سوی خدا و یاریش در اطاعت از پروردگارش هستی ...
تحف العقول ص 263.

حدیث2

امام سجاد (علیه السلام):
اللهم ... اءعنی علی تربیتهم و تاءدیبهم وبرهم ؛
خدایا مرا بر تربیت ، ادب آموزی و نیکی کردن به فرندانم یاری فرما.
صحیفه سجادیه از دعای 25.

حدیث3

امام باقر (علیه السلام):
اللهم ارزقنی ولدا واجعله تقیا زکیا لیس فی خلقه زیادة و لا نقصان واجعل عاقبته الی خیر؛
خداوندا به من فرزندی عطا کن و او را پرهیزگار و پاک قرار ده که در آفرینشش کم و زیادی نباشد و سرانجامش را نیکوگردان .
تهذیب الاحکام 7/411/1641.

حدیث4

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم):
یا علی : رحم الله والدین حملا ولدهما علی برهما؛
ای علی : خداوند رحمت کند پدر و مادری را که فرزند خویش را بر نیکی کردن به خودشان یاری کنند.
من لا یحضره الفقیه 4/372.

حدیث5

امام صادق (علیه السلام):
انا نامر صبیاننا بالصلاة والصیام ما اءطاقوا اذا کانوا اءبناء سبع سنین ؛
ما هنگامی که کودکانمان هفت ساله می شوند به اندازه ای که طاقت دارند آنان را به انجام نماز و روزه فرمان می دهیم .
دعائم الاسلام 1/194.

حدیث6

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : بادِرُوا اَحْداثِکُمْ بِالْحَدیثِ قَبْلَ اَنْ یَسْبِقَکُمْ اِلَیْهِمُ الْمُرْجِئَةُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: احادیث اسلامی را به نوجوانان خود بیاموزید (و در انجام این وظیفه تربیتی تسریع نمایید)، پیش از آن که مخالفان گمراه بر شما پیشی گیرند (و آنان را گمراه سازند).
«الکافی، ج6، ص 47»

حدیث7

عَنْ مُعاوِیَةَ بْنَ وَهَبٍ قالَ: سَألتُ اَباعَبْدِاللهِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - فی کَمْ یُؤْخَذُ الصَّبیُّ بالصَّلوةِ؟ فَقالَ بَیْنَ سَبْعِ سِنینَ وسِتُ سِنینَ.
معاویة بن هب از امام صادق - علیه السلام - پرسید، در چه سنی کودک به نماز امر شود؟ حضرت فرمودند: بین شش و هفت سالگی.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 3»

حدیث8

قال الامام الباقر - عَلَیْهِ السَّلامُ - : یُحْفَظُ الْاَطْفالُ بِصلاحِ آبائِهِمْ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: حفظ اطفال از خطرات و انحراف‌ها در صلاحیت و شایستگی (وظیفه) پدران آن‌ها است.
«بحار الانوار، ج 15، ص 178»

حدیث9

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : دَعِ ابْنَکَ یَلْعَبْ سَبْعَ سِنینَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: فرزند خود را هفت سال آزاد بگذار تا بازی کند.
«الکافی، ج6، ص 46»

حدیث10

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : اَلْغُلامُ یَلْعَبُ سَبْعَ سِنینَ وَ یَتَعَلَّمُ الْکِتابَ سَبْعَ سِنینَ و یَتَعَلَّمُ الْحَلالَ و الْحَرامَسَبْعَ سِنینَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: طفل هفت سال بازی کند، هفت سال خواندن و نوشتن بیاموزد، هفت سال حلال و حرام (احکام الهی) را یاد بگیرد.
«الکافی، ج 6، ص 46»

حدیث11

قالَ اَبوالْحَسَنِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - : اِذا وَعَدْتُمُ الصِّبْیانَ فَفُوا لَهُمْ فَاِنَّهُمْ یَرَوْنَ اَنَّکُمُ الّذینَ ... .
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: چون به اطفال وعده‌ای دادید وفا کنید (و تخلف ننمائید)، زیرا کودکان گمان می‌کنند شما رازق آن‌ها هستید. خداوند برای هیچ چیز به قدر تجاوز به حقوق زنان و کودکان غضب نمی‌کند.
«الکافی، ج 6، ص 50»

حدیث12

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : صَلَّی رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - بالنّاسِ ظهرَ مخفف فی الرّکعتینِالاخیرتینِ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - نماز ظهر را با مردم به جماعت گذارد و دورکعت آخر را به سرعت و با اسقاط مستحبات برگزار کرد. پس از نماز مردم گفتند: یا رسول الله آیا در نماز پیش‌آمدی شد؟ حضرت پرسید مگر چه شده؟ عرض کردند دو رکعت آخر را به سرعت، ادا کردید. فرمودند: مگر صدای شیون و استغاثه کودک را نشنیدید.
«الکافی، ج 6، ص48»

حدیث13

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : اَکثِرُوا مِنْ قُبْلَةِ اَوْلادِکُمْ فَاِنَّ لَکُمْ بِکُلِّ قُبْلَةٍ دَرَجَةً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: فرزندان خود را بسیار ببوسید زیرا برای شما در هر بوسیدن درجه‌ای است.
«بحار الانوار، ج101، ص92»

حدیث14

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : اِعْدِلُوا بَیْنَ اَوْلادِکُمْ کَما تُحِبّونَ اَنْ یَعْدِلُوا بَیْنَکُمْ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: بین فرزندان خود به عدالت رفتار نمایید، همان طور که مایلید فرزندان شما بینتانبه عدل و داد رفتار کنند.
«بحار الانوار، ج101، ص92»

حدیث15

امام باقر - علیه السلام - فرمودند: هنگامی که کودک به سه سالگی رسید به او بگویند هفت مرتبه بگوید لا اله الّا الله (تا بیاموزد)، در چهار سالگی به او بگویند که هفت مرتبه بگوید محمد رسول الله (تا یاد بگیرد)، در پنج سالگی رویش را به قبله متوجه کنند و به او بگویند که سر به سجده بگذارد، در پایان شش سالگی رکوع و سجده صحیح را به او بیاموزند و در هفت سالگی به طفل گفته شود: دست و رویت را بشوی و پس از آن به او گفته شود: نماز بخوان.
«مکارم الاخلاق، ص 115»

حدیث16

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : انَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَیَرْحَمُ الرَّجُلُ لِشِدَّةِ حُبِّه لِوَلَدِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: همانا خداوند متعال نسبت به شخصی که نسبت به فرزند خود محبت بسیار دارد رحمت و عنایت می‌کند.
«مکارم الاخلاق، ص 113»

حدیث17

قال الامام علی - عَلَیْهِ السَّلامُ - : لایَصْلَحُ الْکِذْبُ جِدٌّ وَ لاهَزْلٌ وَ لا اَنْ یَعِدَ اَحَدُکُمْ صَبِیَّهُ ثُمَّ لایَفِیَ لَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: شایسته نیست آدمی به جد یا به شوخی دروغ بگوید و شایسته نیست کسی به فرزند خود وعده‌ای بدهد و به آن وفا ننماید.
«وسائل الشیعه، ج3، ص 232»

حدیث18

قالَ اَمیرُ الْمُؤْمِنینِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - : مَنْ کانَ لَهُ وَلَدٌ صَبا.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که کودکی دارد باید (در راه تربیت او) ) کودکانه رفتار نماید.
«وسائل الشیعه، ج 5، ص 126»

حدیث19

قالَ الامام علی - عَلَیْهِ السَّلامُ - : تَعَلَّمُوا الْعِلْمَ صِغاراً تَسُودُوا بِه کِباراً.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: در خُردسالی علم بیاموزید تا در بزرگسالی به برتری و سیادت نائل آیید.
«شرح ابن ابی الحدید، ج 20، ص 267»

حدیث20

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : إنَّ اللَّهَ تَعالی یُحِبُّ أن تَعدِلُوا بَینَ أولادِکم حَتّی فی القُبَلِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند دوست دارد که میان فرزندانتان عادلانه رفتار کنید، حتی در بوسیدن آنها.
«میزان الحکمه، ح 22665»

حدیث21

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : والَّذی نَفْسی بِیَدِهِ لَوْ اَنَّ رَجُلاً غَشَیَ امْرَأتَهُ و فِی الْبَیْتِ صَبِیٌّ ... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: قسم به آنکه جانم در دست اوست، اگر مردی با همسر خود آمیزش کند و در آنجا، کودک بیداری آن دو را در حال آمیزش ببیند و سخنان آنان و همچنین صدای تنفسشان را بشنود، آن طفل هرگز رستگار نخواهد شد، چه دختر باشد و یا پسر، سرانجام به زنا آلوده می‌شود.
«وسائل الشیعه، ج 5، ص 16»

حدیث22

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : اِذا بَلَغَتِ الْجارِیَةُ سِتَّ سِنینَ فَلا یُقَبِّلْهَا الْغُلامُ و الْغُلامُ لا تُقَبِّلْهُ الْمَرْأةُ اذاجاوَزَ سَبْعَ سِنینَ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هنگامی که دختر بچه ای شش ساله شد، پسر بچه ای او را نبوسد و همچنین زن‌ها از بوسیدن پسر بچه‌ای که سنش از هفت سال تجاوز کرده است، خودداری کنند.
«مکارم الاخلاق، ص 115»

حدیث23

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : اِذا نَظَرَ الْوالِدُ اِلی وَلَدِه فَسَرَّهُ کانَ لِلْوالِدِ عِتْقُ نَسْمَةٍ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هرگاه پدری با نگاه (مودّت‌آمیز) خود فرزند خویش را مسرور کند، خداوند به او اجر آزاد کردن یک بنده را می‌دهد.
«مستدرک الوسائل، ج2، ص626»

حدیث24

قالَ رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - مَنْ فَرَّحَ ابْنَتَهُ فَکَاَنَّما اَعْتَقَ رَقَبَةً مِنْ وُلْدِ اِسْمعیلَ وَ مَنْ اَقَرَّ عَیْنَ ابْنٍ فَکَاَنَّمابَکی مِنْ خَشْیَةِ اللهِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که دختر بچه خود را شادمان کند مانند کسی است که بنده‌ای را از فرزندان (حضرت) اسماعیل، آزاد کرده باشد، و آن کس که پسر بچه خود را مسرور و دیده او را روشن کند مانند کسی است که از خوف خدا گریسته باشد.
«مکارم الاخلاق، ص 114»

حدیث25

رُوِیَ عَنِ النَّبِیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - اِنَّهُ نَظَرَ اِلی بَعْضِ الْاَطْفالِ فَقالَ: وَیْلٌ لِاَولادِ آخِرِ الزَّمانِ ... .
رسول اکرم به تعدادی از کودکان نگاه کردند، سپس فرمودند: وای بر فرزندان آخر‌الزمان از پدرانشان. عرض شد یا رسول الله از پدران مشرک آن‌ها؟ فرمودند: نه بلکه از پدران مسلمانشان که هیچ چیز از فرائض مذهبی را به آنان نمی‌آموزند و اگر خود فرزندان پاره‌ای از مسائل دینی را فرا گیرند آن‌ها را باز می‌دارند و تنها به این قانع هستند که فرزندانشان متاع ناچیزی از دنیا بدست آورند، من از این قبیل پدران بری هستم و آنان نیز از من بیزارند.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 625»

حدیث26

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : رَحِمَ اللهُ مَنْ اَعانَ وَلَدَهُ عَلی بِرِّه. قالَ کَیْفَ یُعینُهُ عَلی بِرِّه؟ قالَ یَقْبَلُمَیْسُورَهُ وَ یَتَجاوَزُ عَنْ مَعْسُورِه وَ لا یُرْهِقُهُ وَ لا یَخْرُقُ بِه.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خدای رحمت کند کسی را که فرزندش را در نیکی به خود یاری می‌کند. راوی حدیث پرسید: چگونه فرزندمان را در نیکی به خود یاری نماییم؟ حضرت فرمودند: آنچه را که کودک در قوه و توان داشته و انجام داده است از او قبول کند، آنچه انجام آن برای کودک سنگین و طاقت فرسا است از او نخواهد، او را به گناه و طغیان وادار نکند و به او دروغ نگوید و در برابر او مرتکب اعمال جاهلانه (و احمقانه) نشود.
«الکافی، ج 6، ص 50»

حدیث27

قالَ رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : رَحِمَ اللهُ عَبْداً اَعانَ وَلَدَهُ عَلی بِرِّهِ بِالاِحْسانِ اِلَیْهِ وَ التَّاَلُّفِ لَهُ وَ تَعْلیمِه وَتأدیبِه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند رحمت کند پدری را که با نیکی نمودن و مهربانی به فرزندش و با آموزش دادن و ادب کردنش او را در نیکی به خود یاری می‌کند.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 626»

حدیث28

قالَ رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : مَنْ کانَ عنْدَهُ صَبیٌّ فَلْیَتَصابَ لَهُ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آن کس که نزد او کودکی است باید (در پرورش وی) کودکانه رفتار نماید.
«وسائل الشیعه، ج 5، ص 126»

حدیث29

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : اِذا واعَدَ اَحَدُکُمْ صّبِیَّهُ فَلْیُنْجِزْ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: وقتی یکی از شما به فرزند خود وعده‌ای داد پس به آن وفا کند و از عهد خود تخلف ننماید.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 626»

حدیث30

دَعِیَ رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - اِلی صَلوةٍ وَ الْحَسَنُ - عَلَیْهِ السَّلامُ - مُتَعَلِّقُ بِه فَوَضَعَهُ ... .
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - مردم را به نماز دعوت کرد و حضرت حسن - علیه السلام - طفل خردسال صدیقه اطهر نیز با آن حضرت بود. پیغمبر طفل را کنار خود نشاند و به نماز ایستاد. یکی از سجده‌های نماز را خیلی طول داد. (راوی حدیث می‌گوید: ) من سر از سجده برداشتم، دیدم حضرت حسن - علیه السلام - از جای خود برخاسته و روی کتف پیغمبر نشسته است. وقتی نماز تمام شد مأمومین گفتند: یا رسول الله چنین سجده‌ای از شما ندیده بودیم، گمان کردیم وحی به شما رسیده است. پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: وحی نرسیده بود، فرزندم حسن در حال سجده بر دوشم سوار شد، نخواستم تعجیل کنم و کودک را به زمین بگذارم، آن قدر صبر کردم تا خودش از کتفم پائین آمد.
«بحار الانوار، ج 10، ص 82»

حدیث31

قال رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : اَکْرِمُوا اَوْلادَکُمْ وَ اَحْسِنُوا آدابَکُمْ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: به فرزندان خود احترام کنید و با آداب و روش پسندیده با آن‌ها معاشرت نمایید.
«بحار الانوار، ج 23، ص 114»

حدیث32

کانَ رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - یَقْدِمُ مِنَ السَّفرِ فَیَتَلَقّاهُ الصِّبیانُ ... .
موقعی که رسول اکرم از سفری مراجعت می‌فرمود و در رهگذر با کودکان مردم برخورد می‌کرد به احترام آن‌ها می‌ایستاد، سپس امر می‌فرمود کودکان را می‌آوردند، از زمین برمی‌داشتند و به آن حضرت می‌دادند. رسول اکرم بعضی را در بغل می‌گرفت و بعضی را بر پشت و دوش خود سوار می‌کرد و به اصحاب خویش می‌فرمودند: کودکان را بغل بگیرید و بر دوش خود بنشانید.
«محجة البیضاء، ج 3، ص 366»

حدیث33

النَّبیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - نَظَرَ اِلی رَجُلٍ لَهُ ابْنانِ فَقَبَّلَ اَحَدَهُما وَ تَرَکَ الآخَرَ. فَقالَ رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَآلِه - فَهَلّا ساوَیْتَ بَیْنَهُما؟
(پدری با دو فرزند خود شرفیاب محضر رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - بود. یکی از فرزندان خود را بوسید و به فرزند دیگر اعتنایی نکرد.) پیامبر اکرم که این رفتار (نادرست) را مشاهده کرد، به او فرمودند: چرا با فرزندانت به طور مساوی رفتار نمی‌کنی؟
«مکارم الاخلاق، ص 113»

حدیث34

عنِ النبی - صلی الله علیه و آله - : کُلُّ مَولُودٍ یُولَدُ عَلَی الفِطْرةِ وَ ابَواهُ یَهَوِدانه و یُنَصِرانه و یُمَجِسانه.
نبی اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: همه مولودها بر فطرت (توحیدی) به دنیا می آیند، و این پدر و مادرها هستند که آنها را یهودی، مسیحی یا مجوسی بار می آورند.
«بحار الانوار، ج 58، ص 187»

حدیث35

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَلِّموا أولادَکُم السِّباحَةَ والرِّمایَةَ ؛
به کودکان خود شنا و تیراندازی یاد دهید .
وسائل الشیعه : 12 / 247 / 13 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث36

امام صادق علیه‌السلام :
الغُلامُ یَلعَبُ سَبعَ سِنینَ ، ویَتَعَلَّمُ الکِتابَ سَبعَ سِنینَ ، ویَتَعَلَّمُ الحَلالَ والحَرامَ سَبعَ سِنینَ .
پسر باید هفت سال بازی کند ، هفت سال سواد بیاموزد و هفت سال به آموزش حلال و حرام بپردازد .
وسائل الشیعه : 12 / 247 / 12 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث37

امام علی علیه‌السلام :
عَلِّموا صِبیانَکُمُ الصَّلاةَ ، وخُذوهُم بها إذا بَلَغوا الحُلم؛
به کودکان خود نماز یاد دهید و چون به سنّ بلوغ رسیدند ، برای (ترک) نماز ، بر آنان سخت بگیرید .
غرر الحکم : 6305 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث38

امام علی علیه‌السلام :
مُرُوا أولادَکُم بطَلَبِ العِلم ؛
فرزندان خود را به آموختن دانش وادارید .
کنزالعمّال : 45953 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث39

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الوَلَدُ سَیّدٌ سَبعَ سِنینَ ، وخادِمٌ سَبعَ سِنینَ ، ووَزیرٌ سَبعَ سِنینَ ، فإن رضِیتَ مُکانَفَتَهُ لإحدی وعِشرینَ ، وإلاّ فاضرِبْ علی کَتِفِهِ ، قد أعذَرتَ إلَی اللّه فیهِ؛
فرزند هفت سال سرور است ، هفت سال خدمتکار و هفت سال وزیر و دستیار . اگر تا بیست و یک سالگی از کمکی که به او کرده‌ای راضی بودی (و تربیتت نتیجه داد) که خوب ، وگرنه به شانه او بزن (و دیگر به حال خود رهایش کن) و تو درباره او نزد خداوند معذوری .
کنزالعمّال : 45338 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث40

امام صادق علیه‌السلام :
تَجِبُ للوَلَدِ علی والِدِهِ ثَلاثُ خِصالٍ : اختِیارُهُ لِوالِدَتِهِ ، وتَحسینُ اسمِهِ ، والمُبالَغَةُ فی تَأدیبهِ ؛
فرزند سه حقّ بر گردن پدرش دارد : انتخاب مادری خوب برای او ، نامگذاری خوب او و کوشش در تربیت او .
بحار الأنوار : 78 / 236 / 67

حدیث41

امام علی علیه‌السلام :
مَن لَم یَتَعَلَّمْ فی الصِّغَرِ لَم یَتَقَدَّمْ فی الکِبَرِ ؛
هـر کـه در کـودکی نـیاموزد، در بـزرگسالی پیشرفت نکند .
غرر الحکم : 8937 منتخب میزان الحکمة : 322

حدیث42

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
عَرامَهُ الصَّبیِّ فی صِغَرِهِ زِیادَةٌ فی عَقلِهِ فی کِبَرِهِ؛
بـازیگوشی (و شـیطنت) بـچّه در دوران کودکی ، نشانگر فزونی عقل او در بزرگسالی است .
العُرام : الشدّة والقوّة والشراسه (النهایه : 3 / 223) .کنز العمّال : 30747 منتخب میزان الحکمة : 322

حدیث43

امام کاظم علیه‌السلام :
تُستَحَبُّ عَرامَهُ الغُلامِ فی صِغَرِهِ لِیَکُونَ حَلیما فی کِبَرِهِ ؛
بازیگوشی (و شیطنت) پسر در دوران کودکی پسندیده است ، برای این‌که در بزرگسالی بردبار شود .
الفقیه : 3 / 493 / 4748 منتخب میزان الحکمة : 322

حدیث44

امام رضا علیه‌السلام :
مُرِ الصَّبیَّ فلْیَتَصدَّقْ بیدِهِ بالکِسْرةِ والقَبْضةِ والشَّیءِ وإنْ قَلَّ ، فإنَّ کلَّ شیءٍ یُرادُ بهِ اللّه‌ُ وإنْ قَلَّ بعدَ أنْ تَصدُقَ النِّیّةُ فیهِ عظیم؛
به کودک دستور بـده کـه بـا دست خودش صدقه بدهد گر چه به اندازه تکّه نانی یا یک مشت از چیزی باشد؛ زیرا هر چیزی که در راه خدا داده شود اگر با نیّت پاک صورت گیرد ، هر چند کم باشد ، بسیار زیاد است .
الکافی : 4 / 4 / 10 منتخب میزان الحکمة : 16

حدیث45

أکرِمُوا أولادَکُم وأحْسِنوا آدابَهُم یُغْفَرْ لَکُم؛
فرزندان خود را گرامی بدارید و آنان را خوب تربیت کنید، (که به این ترتیب) آمرزیده می‌شوید .
بحار الأنوار : 104 / 95 / 44 منتخب میزان الحکمة : 16

حدیث46

امام صادق علیه‌السلام:
للأحوَلِ: أتَیتَ‌البَصرةَ ؟ قالَ : نَعَم ، قالَ : کیفَ رَأیتَ مُسارَعَةَ الناسِ فی هذا الأمرِ ودُخُولَهُم فیهِ ؟ فقالَ : واللّه إنّهُم لَقلیلٌ ، وقد فَعَلُوا وإنّ ذلک لَقلیلٌ ، فقالَ : علَیکَ بِالأحداثِ ؛ فإنّهُم أسرَعُ إلی کُلِّ خَیرٍ؛
- خطاب به اَحْوَل- : به بصره رفتی ؟ عرض کرد : آری . فرمودند: شوق مردم به این امر(ولایت و امامت ما) و پذیرش آنها را چگونه دیدی ؟ عرض کرد : به خدا قسم اندکند ، کارهایی کرده‌اند ، امّا کم است . حضرت فرمودند:بر تو باد به نوجوانان ؛ زیرا این گروه در پذیرش هر نوع خوبی شتاب بیشتری نشان می‌دهند .
لإسناد : 128 / 450 منتخب میزان الحکمة :

حدیث47

امام صادق(سلام الله علیه):
عَلَیکَ بِالْأحداثِ فَإنَّهُم أسرَعُ إلی کُلِّ خَیرٍ؛
نوجوانان را دریاب که این گروه در پذیرش هر خوبی، شتاب می‌کنند.
الکافی، ج 8، ص 93

حدیث48

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أَکرِموا أولادَکُم، وأحسِنوا أدَبَهُم؛
به فرزندان خود احترام گذارید و آنان را آداب نیکو بیاموزید.
میزان الحکمة: ح 402

حدیث49

امام علی(سلام الله علیه):
لا أدَبَ مَعَ غَضَبٍ؛
با خشم، تربیت ممکن نیست.
موسوعه امام علی: ج 10 ص 236 ح 5603

حدیث50

امام صادق علیه السلام به شخصی که نام دخترش را فاطمه گذاشته بود، فرمودند:
«... اذا سمیتها فاطمة فلا تسبها و لاتلعنها ولاتضربها؛
حالا که نام او را فاطمه گذاشته ای، پس دشنامش مده، نفرینش مکن و کتکش مزن .»
کافی، ج 6، ص 48 .

حدیث51

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
لایَزالُ المُؤمِنُ یُورِثُ أَهلَ بَیتِهِ العِلمَ وَ الدَبَ الصّالِحَ حَتّی یُدخِلَهُمُ الجَنَّةَ جَمیعا؛
مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شایسته بهره مند می سازد تا همه آنان را وارد بهشت کند.
مستدرک الوسایل، ج12، ص201، ح13881

حدیث52

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ ؛
فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.
غرر الحکم، ح 4488

حدیث53

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا أدَبَ مَعَ غَضَبٍ؛
با خشم، تربیت {ممکن} نیست .
(غرر الحکم، ح 10529)

حدیث54

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
تَهادَوا فَإِنَّها تَذهَبُ بِالضَّغائِنِ؛
به یکدیگر هدیه بدهید، زیرا کینه ها را از بین می برد.
(کافی، ج5، ص 144، ح14)

حدیث55

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
لایَزالُ المُؤمِنُ یُورِثُ أَهلَ بَیتِهِ العِلمَ وَ الدَبَ الصّالِحَ حَتّی یُدخِلَهُمُ الجَنَّةَ جَمیعا؛
مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و تربیت شایسته بهره مند می سازد تا همه آنان را وارد بهشت کند.
(مستدرک الوسایل، ج12، ص201، ح13881)

حدیث56

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا واعِظَ أبلَغُ مِن النُّصحِ؛
هیچ واعـظـی مـؤثرتر از نصیحت نیست.
(غرر الحکم، ح 10622 - منتخب میزان الحکمة، ص 600)

حدیث57

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
بالمَواعِظِ تَنجَلی الغَفلَةُ؛
با اندرزهاست که (پرده) غفلت کنار می رود.
(غرر الحکم، ح 4191 - منتخب میزان الحکمة، ص 598)

حدیث58

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
فی وَصیَّتِهِ لابنِهِ وهُو یَعِظُهُ: أحیِ قَلبَکَ بالمَوعِظَةِ؛
در مـقام انـدرز بـه فـرزند خود: دلت را بـا اندرز زنده گردان.
(نهج البلاغة، کتاب 31)

حدیث59

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن لَم یَتَعَلَّم فِی الصِّغَرِ لَم یَتَقَدَّم فِی الکِبَرِ ؛
هرکه در کودکی نیاموزد ، در بزرگی پیشرفت نمی‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8937

حدیث60

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن سَألَ فِی صِغَرِهِ أجابَ فِی کِبَرِهِ ؛
هر که در خردسالی بپرسد ، در بزرگْ‌سالی پاسخ می‌دهد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8273

حدیث61

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
قِوامُ العَیشِ حُسنُ التَّقدیرِ وَ مِلاکُهُ حُسنُ التَّدبیرِ ؛
پایداری زندگی به برنامه‌ریزیِ درست و وسیله رسیدن به آن ، مدیریت صحیح است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6807

حدیث62

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَلِّمُوا صِبیانَکُم الصَّلاةَ وَ خُذُوهُم بِها إذا بَلَغُوا الحُلُمَ ؛
به کودکان خود نماز بیاموزید و چون به سنّ بلوغ رسیدند ، آنان را برای نماز بازخواست کنید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6305

حدیث63

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّما قَلبُ الحَدَثِ کَالأرضِ الخالِیَةِ مَهما أُلقِیَ فیها مِن کُلِّ شَیءٍ قَبِلَتهُ ؛
قلب نوجوان ، همچون زمین ناکشته است که هرچه در آن افکنده شود، می‌پذیرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3901

حدیث64

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ هذِهِ القُلُوبَ تَمِلُّ کَما تَمِلُّ الأبدانُ فَابتَغُوا لَها طَرائِفَ الحِکَمِ ؛
دل‌ها چون تن‌ها افسرده شود ، برای [شادی] آنها حکمت‌های تازه بجویید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3549

حدیث65

قال الباقر - علیه السلام -:
فاذا اتم له ست سنین علم الرکوع و السجود حتی یتم له سبع سنین فاذا تم له سبع سنین قیل له اغسل وجهک و کفیک، فاذا غسلهما قیل له صل؛
هنگامی که فرزندان شما شش ساله شدند، رکوع و سجده (صحیح ) را به آن ها بیاموزید و در هفت سالگی به طفل بگویید: دست و رویت را بشوی و نماز بگذار.
(بحارالانوار، ج 88، ص 132)

حدیث66

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اشتروا لصبیانکم اللحم و ذکروهم یوم الجمعة ؛
با سیاستهای تشویقی ، اهمیت و روز جمعه را به فرزندانتان یادآوری کنید.
(مستدرک الوسایل ، ج 6، ص 99).

حدیث67

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
رحم الله رجلا قام من اللیل فصلی و ایقظ امراءته فصلت ، فان ابت نضح فی وجهها الماء، رحم الله امراءة قامت من اللیل فصلت و ایقظت زوجها، فان ابی نضحت فی وجهه الماء؛
خدا رحمت کند، مردی را که شب از خواب برخیزد و نماز شب بخواند و همسرش را نیز براین عمل تشویق نماید، و اگر بیدار نشد (با اجازه قبلی او) به صورت وی آب بپاشد و او را بیدار کند و همچنین خدا بیامرزد زنی که در شب برخیزد و نماز شب بخواند وشوهرش را نیز بدین عمل وادار کند و اگر از جای برنخواست (با اذن قبلی او) آب به صورتش بپاشد، تا او را بیدار کند.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 418).

حدیث68

قال الصادق - علیه السلام -:
حتی یتم له تسع سنین ، فاذا تمت له علم الوضو وضرب علیه وامر بالصلوة و ضرب علیها، فاذا، تعلم ، الوضوء و الصلاة غفرالله لوالدیه ؛
وقتی (فرزندتان ) به سن نه سالگی برسد، پس وقتی که نه سالش تمام شد، وضو را به او یاد بدهید واگر کوتاهی کرد او را ادب کنید، و او را امر به نماز کنید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید پس زمانیکه فرزند وضو و نماز را یاد گرفتید، خدا پدر و مادرش را می آمرزد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 13).

حدیث69

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
مرو صبیانکم بالصلوة اذا کانو ابناء ست سنین و اضربوهم اذا کانوا ابناء سبع سنین و فرقوا بینهم فی المضاجع کانوا ابناء عشر سنین؛
فرزندان خود را در سن شش سالگی به نماز وادار کنید، و در هفت سالگی آنا را (در صورت نخواندن ) تنبیه کنید، ودر سن ده سالگی رختخواب آنان را جدا کنید.
(مستدرک الوسائل ، ج 1 ص 171).

حدیث70

قال الصادق - علیه السلام -:
فاذا تعلم الوضوء و الصلاة غفرالله لوالدیه ؛
چون فرزندی وضو و نماز را یاد گیرد، خداوند (به پاداش آن ) پدر و مادر او را می آمرزد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 13).

حدیث71

قال علی - علیه السلام -:
علموا صبیانکم الصلاة ؛
نماز را به فرزندانتان بیاموزید.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4 ص 46).

حدیث72

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
مروا صبیانکم بالصلوة اذا بلغوا سبع سنین و اضربوهم علی ترکها اذا بلغوا تسعا ؛
فرزندان هفت ساله تان را به نماز وادار کنید و نه سالگان را اگر ترک نماز نمودند تاءدیب کنید.
(سفینة البحار، ج 2 ص 25).

حدیث73

قال الباقر - علیه السلام -:
انا ناءمر صبیننا بالصلاة اذا کانوا بنی خمس سنین فمروا صبیانکم بالصلاة اذا کانوا بنی سبع سنین ؛
فرزندان ما وقتی پنج ساله می شوند، امر می کنیم که نماز بخوانند، پس شما هم هنگامی که فرزندانتان به هفت سالگی رسیدند، آنها را نماز خواندن امر کنید.
(وسائل الشیعه ، ج 3 ص 12).

حدیث74

قال علی - علیه السلام -:
علموا صبیانکم الصلاة وخدوهم بها اذا بلغوا ثمانی سنین ؛
نماز را به فرزندان خویش تعلیم دهید، و چون به هشت سالگی رسیدند، آنان را وادار به خواندن این فریضه الهی نمایند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 12).

حدیث75

أکرموا أولادکم و أحسنوا آدابهم؛
فرزندان خود را گرامی شمارید و نیکو تربیت شان کنید.
نهج الفصاحه

حدیث76

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعینوا أولادکم علی البرّ من شاء إستخرج العقوق من ولده؛
فرزندان خود را در خوب شدن کمک کنید زیرا هر که بخواهد می تواند نافرمانی را از فرزند خود بیرون آورد.
نهج الفصاحه

حدیث77

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعدلوا بین أولادکم بالنّحل کما تحبّون أن یعدلوا بینکم فی البرّ و اللّطف؛
شما که می خواهید فرزندانتان در نیکی و محبت با شما به عدالت رفتار کنند در کار بخشش با آنها به عدالت رفتار کنید.
نهج الفصاحه

حدیث78

قال الباقر علیه السلام:
انا نأمر صبیاننا بالصلاة اذا کانوا بنی خمس سنین، فمروا صبیانکم بالصلاة اذا کانوا بنی سبع سنین.
امام باقر علیه السلام فرمود:
هنگامی که فرزندان ما پنج ساله شدند دستور می‌دهیم نماز بخوانند، پس شما هم وقتی فرزندانتان به هفت سالگی رسیدند آنها را به نماز دستور دهید.
وسائل الشیعه، ج 3، ص 12

حدیث79

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
حق الولد علی والده ان یعلمه الکتابة والسباحة والرمایة وان لا یرزقه الا طیباً وان یزوجه اذا بلغ؛
حق فرزند (پسر) بر عهده پدرش این است که به او نوشتن، شنا کردن وتیراندازی را آموزش دهد وروزی او را تنها از راه حلال وپاکیزه تهیه نماید.
نهج الفصاحه : ح 1394

حدیث80

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و سلم می فرمایند:
اَلنّاسُ مَعادِنُ وَ الْعِرْقُ دَسّاسٌ وَ اَدَبُ السُّوءِ کَعِرْقِ السُّوءِ؛
مردم، همانند معدن‌ها مختلف‌اند و اصل و نسب در انسان بسیار مؤثر است و تربیت بد، همانند اصل و نسبِ بد است.
نهج الفصاحه، ح 3146.

حدیث81

پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حق فرزند بر پدرش این است که برای او اسم خوب انتخاب کند، خوب تربیتش نماید و در کار شایسته‌ای مستقرش سازد.
الحدیث، ص 2.

حدیث82

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هیچ پدری مالی بهتر از ادب نیک،به فرزند خود نداده است.
(نهج الفصاحه ، ح2613)

حدیث83

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند :
قالَ بَعْضُهُم: شَکْوَتُ اِلی ابِی الْحَسَنِ موسی علیه‌السلام ابنا لی ، فَقالَ : لا تَضْرِبْهُ، وَاهْجُرْهُ وَ لا تُطِلْ ؛
کسی گفت : از فرزندم به امام کاظم علیه‌السلام شکایت کردم . ایشان فرمودند : او را نزن بلکه با او قهر کن ولی نه به مدّت طولانی .
عدّة الداعی ، ص 79.

حدیث84

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ قَـبَّلَ وَلَدَهُ کَـتَبَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَمَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللّه‌ُ یَوْمَ الْقیامَةِ، وَمَنْ عَلَّمُهُ الْقُرآنَ دُعیَ بِالاَْبـَوَیْنِ فَیُکْسَیانِ حُلَّتَیْنِ یُضی‌ءُ مِنْ نورِهِما وُجوهُ اَهْلِ الْجَنَّةِ ؛
هر کس فرزندش را ببوسد ، خداوند عزّوجلّ برای او ثواب می‌نویسد و هر کسی که او را شاد کند ، خداوند روز قیامت او را شاد خواهد کرد و هر کس قرآن به او بیاموزد ، پدر و مادرش دعوت می‌شوند و دو لباس بر آنان پوشیده می‌شود که از نور آنها ، چهره‌های بهشتیان نورانی می‌گردد .
کافی ، ج 6، ص 49، ح1.

حدیث85

امام کاظم علیه‌السلام می فرمایند :
تُسْتَحَبُّ عَرامَةُ الصَّبیِّ فی صِغَرِهِ لِیَکونَ حَلیما فی کِـبَرِهِ، ما یَنْبَغی اَنْ یَکونَ اِلاّ هکَذا ؛
خوب است بچّه در کودکی بازی‌گوش باشد تا در بزرگ‌سالی بردبار گردد و شایسته نیست که جز این باشد .
کافی ، ج 6، ص 51.

حدیث86

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
مَنْ سَاَلَ فی صِغَرِهِ اَجابَ فی کِبَرِهِ ؛
هر کس در خردسالی سئوال کند، در بزرگ‌سالی‌اش پاسخ می‌دهد .
غرر الحکم ، ح 8273.

حدیث87

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَلْوَلَدُ سَیِّدٌ سَبْعَ سِنینَ، وَ عَبْدٌ سَبْعَ سِنینَ، وَ وَزیرٌ سَبْعَ سِنینَ؛
فرزند هفت سال سروَر، هفت فرمانبردار، و هفت سال وزیر است .
مکارم الاخلاق، ص 222 .

حدیث88

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ کانَ عِنْدَهُ صَبِیٌّ فَلْیَتَصابَ لَهُ ؛
هر کس با کودک سروکار دارد ، با او کودکانه رفتار کند .
من لا یحضره الفقیه ، ج 3، ص 483.

حدیث89

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
طَهِّروا اَولادَکُمْ یَوْمَ السّابِـعِ فَاِنَّهُ اَطْیَبُ وَ اَطْهَرُ و اَسْرَعُ لِنَباتِ اللَّحْمِ، وَ اِنَّ الأَْرْضَ تَنْجُسُ مِنْ بَولِ الاَْغْلَفِ اَرْبَعینَ صَباحا ؛
روز هفتم [تولّد] ، فرزندتان را [با ختنه] پاک کنید ، چرا که مایه تمیزی و پاکیزگی بیشتر و رویِش شتابنده‌ترِ گوشت است و زمین ، چهل روز از بول شخص ختنه نشده ، آلوده می‌ماند .
کافی ، ج6، ص35، ح2.

حدیث90

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُمْ ، وَ اِذا وَ عَدتُموهُمْ شَیْئا فَفُوا لَهُمْ ، فَاِنَّهُمْ لا یَدْرونَ اِلاّ اَ نَّـکُمْ تَرْزُقونَهُمْ ؛
کودکان را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید و هرگاه به آنان وعده دادید ، به آن وفا کنید ، زیرا آنان ، روزی دهنده خود را کسی غیر از شما نمی‌دانند .
کافی ، ج 6، ص 49، ح 3.

حدیث91

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَلاِْفْراطُ فِی الْمَلامَةِ یَشُبُّ نیرانَ اللَّجاجِ ؛
زیاده‌روی در سرزنش کردن ، آتش لجاجت را شعله‌ور می‌سازد .
تحف العقول ، ص 84 .

حدیث92

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِذا بَلَغَ اَوْلادُکُمْ سَبْعَ سِنینَ فَفَرِّقوا بَیْنَ فُرُشِهِمْ؛
هرگاه کودکانتان به هفت‌سالگی رسیدند، رخت‌خواب‌هایشان را جدا کنید.
مستدرک علی الصحیحین ، ج 1، ص 317.

حدیث93

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِذا بَلَغَتِ الجاریَةُ سِتَّ سِنینَ فَلا تُقَبِّلها وَالْغُلامُ لا یُقَـبِّلُ الْمَرْاَ ةَ اِذا جاوَزَ سَبْعَ سِنینَ ؛
چون دختر [نامحرم] شش ساله شد ، او را مبوس و پسر نیز چون از هفت سالگی گذشت ، زن [نامحرم] را نبوسد .
مکارم الأخلاق ، ج 1، ص 479، ح 1659 .

حدیث94

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
وَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ لَوْ اَنَّ رَجُلاً غَشِیَ امْرَاَتَهُ وَ فِی الْبَیْتِ صَبیٌّ مُسْتَیْقِظٌ یَراهُما وَیَسْمَعُ کَلامَهُما وَنَفَسَهُما ما اَفْلَحَ اَبَدا ؛ اِذا کانَ غُلاما کانَ زانیا اَوْ جاریَةً کانَتْ زانیَةً؛
سوگند به کسی که جانم به دست اوست ، اگر کسی با همسرش درآمیزد و در اتاق ، کودکی بیدار باشد که آنان را ببیند و سخن گفتن و صدای نَفَس آنان را بشنود ، هرگز رستگار نمی‌شود . اگر پسر باشد ، مردی زناکار و اگر دختر باشد ، زنی زناکار می‌گردد .
کافی، ج 5، ص 500، ح 2.

حدیث95

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَدِّبُوا اَوْلادَکُمْ فی بُطونِ اُمَّهاتِهِمْ. قیلَ: وَکَیْفَ ذلِکَ یا رَسُولَ اللّه‌ِ؟ فَقالَ: بِاِطْعامِهِمُ الْحَلالَ؛
فرزندانتان را در رحم مادرانشان تربیت کنید. سئوال شد: این چطور ممکن است، ای رسول خدا؟ فرمودند: با خوراندن غذای حلال (به مادرانشان)
جُنگ مهدوی، ص .132

حدیث96

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِنَّ الْوَلَدَ الصّالِحَ رَیْحانَةٌ مِنْ رَیاحینِ الْجَنَّةِ؛
فرزند شایسته ، گُلی از گل‌های بهشت است .
کافی ، ج 6، ص 3، ح 10.

حدیث97

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
مَنْ قَرَاَ الْقُرآنَ وَ هُوَ شابٌّ مُؤمِنٌ اِخْتَلَطَ الْقُرآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِهِ وَ جَعَلَهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ مَعَ الْسَّفَرَةِ الْکِرامِ الْبَرَرَةِ ، وَ کانَ الْقُرآنُ حَجیزا عَنْهُ یَوْمَ الْقیامَةِ ؛
هر جوان مؤمنی که در جوانی قرآن تلاوت کند ، قرآن با گوشت و خونش می‌آمیزد و خداوند عزّوجلّ او را با فرشتگان بزرگوار و نیک قرار می‌دهد و قرآن نگهبان او در روز قیامت ، خواهد بود .
کافی ، ج 2، ص 603 ، ح 4 .

حدیث98

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
لَسْتُ اُحِبُّ اَنْ اَرَی الشّابَّ مِنْـکُمْ اِلاّ غادیاً فی حالَیْنِ : اِمّا عالِماً اَوْ مُتَعَلِّما ، فَاِنْ لَمْ یَفْعَلْ فَرَّطَ ، فَاِنْ فَرَّطَ ضَیَّعَ ، وَ اِنْ ضَیَّعَ اَثِمَ ، وَ اِنْ اَثِمَ سَـکَنَ النّارَ وَ الَّذی بَعَثَ مُحَمَّدا بِالْحَقِّ ؛
دوست ندارم جوانانِ شما را جز در دو حالت ببینم : دانشمند یا دانش‌اندوز . اگر جوانی چنین نکند ، کوتاهی کرده و اگر کوتاهی کرد ، تباه ساخته و اگر تباه ساخت ، گناه کرده است و اگر گناه کند ، سوگند به آن کس که محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله را به حق برانگیخت ، دوزخ‌نشین خواهد شد .
امالی طوسی ، ص 303، ح 604 .

حدیث99

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اَوْلَی الاَْشْیاءِ اَنْ یَتَعَلَّمَهَا الاَْحْداثُ، الاَْشْیاءُ الَّتی اِذا صاروا رِجالاً اِحْتاجوا اِلَیْها؛
شایسته‌ترین چیزهایی که جوانان باید آنها را بیاموزند، چیزهایی هستند که در بزرگسالی به آنها نیاز دارند.
شرح نهج‌البلاغه ابن ابی الحدید، ج 20، ص 333، ح 817 .

حدیث100

قالَ رَجُلٌ: یا رَسولَ اللّه‌ِ! ما حَقُّ ابْنی هذا؟ قالَ: تُحْسِنُ اسْمَهُ وَ اَدَبَهُ وَ تَضَعُهُ مَوْضِعا حَسَنا؛
مردی به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم عرض کرد: حق این فرزند بر من چیست؟ پیامبر فرمودند: اسم خوب برایش انتخاب کنی، به خوبی او را تربیت نمایی و به کاری مناسب و پسندیده بگماری.
عدّة الداعی، ص 76.

حدیث101

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اوصیکُمْ بِالشُّبّانِ خَیْرا فَاِنَّهُمْ اَرَقُّ اَفـْئِدَةً اِنَّ اللّه‌َ بَعَثَنی بَشیرا وَ نَذیرا فَحالَـفَنِی الشُّبّانُ وَ خالَفَنِی الشُّیوخُ؛
شما را به نیکی با جوانان سفارش می‌کنم، چرا که آنان، دل‌های رقیق‌تری دارند، به راستی که خداوند، مرا بشارت دهنده و هشدار دهنده برانگیخت، جوانان با من هم پیمان شدند و پیران با من به مخالفت برخاستند.
سفینة البحار، ج 2، ص 176.

حدیث102

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
فی وَصِیَّتِهِ لاِبْنِهِ الحَسَنِ علیه‌السلام اِنَّما قَلْبُ الْحَدَثِ کَالاَْرضِ الخالیَةِ ما اُ لْقیَ فیها مِنْ شَیْ‌ءٍ قَبِلَتْهُ فَبادَرتُکَ بِالاَْدَبِ قَبْلَ اَنْ یَقْسُوَ قَلْبُکَ وَیَشْتَغِلَ لُبُّکَ ؛
امام علی علیه‌السلام :
در وصیّت به فرزندش امام حسن علیه‌السلام : دل جوان ، مانند زمین کشت‌ناشده است . آنچه در آن افکنده شود، می‌پذیرد . از این رو ، پیش از آن‌که دلت سخت گردد و خِرَدَت سرگرم شود ، به تربیت تو همت گماشتم.
نهج البلاغة ، از نامه 31 .

حدیث103

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
اِذا عاتَبتَ الحَدَثَ فَاترُک لَهُ مَوضِعا مِن ذَ نبِهِ لِئَلاّ یَحمِلَهُ الاخراجُ عَلَی المُکابَرَةِ؛
هرگاه جوان را توبیخ کردی ، برخی خطاهای او را نادیده بگیر، تا توبیخ تو، او را به مقابله وادار نسازد.
شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ، ج 20، ص 333، ح 819

حدیث104

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
عَلَیکَ بِالأَحداثِ فَإِنَّهُم أسرَعُ إلی کُلِّ خَیرٍ؛
جوانان را دریاب، زیرا که آنان سریع‌تر به کارهای خیر روی می‌آورند.
کافی، ج 8، ص 93، ح 66

حدیث105

یا اباهارون ! انا ناءمر صبیاننا بتسبیح فاطمة - علیهاالسلام - کما ناءمرهم بالصلاة ، فالزمه ، فانه لم یلزمه عبد فشقی؛
ای اباهارون! ما بچه های خود را همان طور که به نماز امر می کنیم ، به تسبیح حضرت فاطمه (علیهاالسلام) نیز امر می کنیم تو نیز بر آن مداومت کن ، زیرا بنده شقی (و بدبخت معنوی ) بدان پای بند نمی شود.
(فروع کافی ، کتاب الصلاة ص 343، ح 13).

حدیث106

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من ولدله مولود فلیؤ ذن فی اذنه الیمنی ، و لیقم فی الیسری ، فان ذلک عصمة من الشیطان ؛
کسی که فرزندی به او داده شد (به دنیا آمد) در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگوید، زیرا این عمل ، نوزاد را از شر شیطان حفظ می نماید.
(بحارالانوار، ج 84، ص 162)

حدیث107

قال الصادق - علیه السلام -:
المولود اذا ولد یوذن فی اذنه الیمنی و یقام فی الیسری ؛
فرزند وقتی به دنیا آمد، در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه بگویید.
(مکارم الاخلاق ، ص 261)

حدیث108

قال الصادق - علیه السلام - :
حتی یتم له تسع سنین ، فاذا تمت له ، علم الوضوء و اضرب علیه و اءمر بالصلوة واضرب علیها، فاذا تعلم الوضوء و الصلاة غفر الله لوالدیه ، ان شاء الله ؛
وقتی فرزندانتان به سن نه سالگی رسید، پس وقتی که نه سالش تمام شد وضو را به او یاد بدهید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید و او را امر به نماز کنید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید. پس وقتی فرزند وضو ونماز را یاد گرفت ، خدا پدر و مادرش را می آمرزد، ان شاء الله .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 13)

حدیث109

امام علی علیه‌السلام :
حَقُّ الوَلَدِ علَی الوالِدِ أن یُحَسِّنَ اسمَهُ ، ویُحسِّنَ أدَبَهُ ، ویُعَلِّمَهُ القرآنَ؛
از جمله حقوق فرزند بر پدر ، این است که نامی نیکو بر او بنهد و بخوبی تربیتش کند و قرآن را به او بیاموزد .
نهج البلاغة : الحکمة 399 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث110

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ ؛
فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.
غرر الحکم، ح 4488

حدیث111

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
فرزندان ، به واسطه صالح بودن پدرانشان ( از انحراف ) محفوظ می‌مانند .
یحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 68 ، ص 236

حدیث112

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من ربّی صغیرا حتّی یقول: لا إله إلّا اللَّه لم یحاسبه اللَّه؛
هر که طفلی را تربیت کند تا لا اله الا اللَّه گوید خدا از او حساب نخواهد.
نهج الفصاحه

حدیث113

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لأن یؤدّب رجل ولده خیر له من أن یتصدّق بصاع؛
این که مردی فرزند خویش را ادب کند برای وی بهتر است از پیمانه ای صدقه کند.
نهج الفصاحه

حدیث114

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عرامه الصّبیّ فی صغره زیاده فی عقله فی کبره؛
سرکشی طفل در دوران کودکی مایه فزونی عقل او در بزرگی است.
نهج الفصاحه

حدیث115

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ الولد علی والده أن یحسّن اسمه و یزوّجه إذا أدرک و یعلّمه الکتاب؛
حق پسر بر پدر آن ست که نام او را نیک کند و همین که به بلوغ رسید زنش دهد و خط نوشتن بدو بیاموزد.
نهج الفصاحه

حدیث116

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ الولد علی الوالد أن یعلّمه الکتابه و السّباحه و الرّمایه و أن لا یرزقه إلّا طیّبا و أن یزوّجه إذا بلغ؛
حق پسر بر پدر آن است که نوشتن و شنا کردن و تیر انداختن به او بیاموزد و جز غذای خوب بدو نخوراند و همین که بالغ شد به او زن بدهد.
نهج الفصاحه

حدیث117

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ الولد علی الوالد أن یحسّن اسمه و یحسّن موضعه و یحسّن أدبه؛
حق پسر بر پدر آن است که نام او را نیک و جای او را نیک و ادب او را نیک کند.
نهج الفصاحه

حدیث118

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما ناشئ نشأ فی طلب العلم و العباده حتّی یکبر أعطاه اللَّه یوم القیامه ثواب اثنین و سبعین صدّیقا؛
هر طفلی که در طلب علم و عبادت بزرگ شود خداوند ثواب هفتاد و دو صدیق به او عطا کند.
نهج الفصاحه

حدیث119

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من حقّ الولد علی والده أن یعلّمه الکتابه و أن یحسن اسمه و أن یزوّجه إذا بلغ؛
از جمله حقوق فرزند بر پدر آن است که او را نوشتن آموزد و نام او را خوب انتخاب کند و هنگام بلوغ به او زن بدهد.
نهج الفصاحه

حدیث120

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن تَسَمّی بِاسمی یَرجو بَرَکَتی وَ یُمنی، غَدَت عَلَیهِ البَرَکَةُ وَ راحتَ اِلی یَومِ القیامَةِ؛
هر کس به نام من نامگذاری کند و برکت و خجستگی مرا امید داشته باشد، برکت به سوی او خواهد آمد و تا قیامت (باقی) خواهد بود.
کنزالعمّال، ح 45221

حدیث121

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ؛
فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.
غرر الحکم، ح 4488

حدیث122

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرِموا أولادَکُم و أحسِنوا آدابَهُم؛
فرزندانتان را گرامی بدارید و نکو تربیت شان کنید.
عوالی اللآلی ، ج 1 ، ص 254

حدیث123

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
اِنَّ النّاسَ اِلی صالِحِ الاَدَبِ اَحوَجُ مِنهُم اِلَی الفِضَّةِ وَ الذَّهَبِ؛
مردم، به ادب (فرهنگ و تربیتِ) درست ، نیازمندترند، تا به طلا و نقره .
غرر الحکم، ح 3590

حدیث124

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
لا تَقسِروا اَولادَکُم عَلی آدابِکُم ، فَاِنَّهُم مَخلوقونَ لِزَمانٍ غَیرِ زَمانِکُم
آداب و رسوم خود را به فرزندانتان تحمیل نکنید، زیرا آنان برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده‌اند .
شرح ابن ابی الحدید ، ج20، ح102 .

حدیث125

امام علی علیه السلام می فرمایند:
لا أدَبَ مَعَ غَضَب
با خشم، تربیت ممکن نیست.
غرر الحکم ، ح 10529

حدیث126

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
بادِرُوا أولادََکُم بِالحَدیثِ قَبلَ أن یَسبِقَکُم إلَیهِمُ المُرجِئَةُ؛
در آموزش حدیث به فرزندانتان شتاب کنید پیش از آنکه مرجئه (منحرفان) زودتر از شما به سراغ آنها بروند.
کافی، ج 6، ص 47

حدیث127

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
أدِّبُوا أوْلادَکُمْ عَلَیَ ثَلاثٍ: حُبِّ نَبِیکُمْ، وَحُبِّ أهلِ بَیتِهِ، وَعَلیَ قِرَاءَةِ الْقُرآنِ؛
فرزندانتان را با سه خصلت تربیت کنید: دوستی پیامبر اکرم (ص)، دوستی اهل بیت ایشان(ع) و تلاوت قرآن.
لجامع الصغیر، ج 1، ص 14

حدیث128

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
عَلَیک بِالاحداثِ فَإنَّهُم اسرَعُ إلی کلِّ خَیرٍ؛
نوجوانان را در یاب، که این گروه در پذیرش هر خوبی ، بیشتر شتاب می کنند.
(الکافی ، ج 8 ، ص 93)

حدیث129

حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَوسِعوا لِلشَّبابِ فِی المَجلِسِ وَ اَفهِموهُمُ الحَدیثَ فَاِنَّهُمُ الخُلوفُ وَ اَهلُ الحَدیثِ ؛
برای جوانان در مجالس جای باز کنید، و امور نو و جدید را به آنان تفهیم کنید، چرا که این گروه جایگزین شما و درگیر مسائل جدید خواهند شد.
(الفردوس ، ج 1، ص 98، ح 320 )

حدیث130

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ النّاسَ اِلی صالِحِ الادَبِ اَحوَجُ مِنهُم اِلَی الفِضَّةِ وَ الذَّهَبِ؛
مردم، به ادب (فرهنگ و تربیتِ) درست ، نیازمندترند، تا به طلا و نقره.
(مکارم الأخلاق، ص 17)

حدیث131

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
کفاک أدباً لِنفسِک اجتِنابُ ما تَکرَهُهُ مِن غَیرِک؛
برای تربیت کردن خود همین بس که از آنچه در دیگران نمی‌پسندی، دوری کنی.
(بحار الأنوار، ج 70، ص 73)

حدیث132

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
أولَی الأشیاءِأن یتَعَلَّمَها الأحداثُ الأشیاءُالَّتِی إذا صاروُارِجالاً إحتاجوا إلَیها؛
بهترین چیزی که نوجوانان باید فراگیرند، چیزهایی است که در بزرگسالی خود به آنها نیاز خواهند داشت.
(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج2، ص333)

حدیث133

امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:
کثرةُ النُّصحِ یدعو إلی التُّهمَةِ؛
نصیحت زیاد، موجب بدبینی می‌شود.
بحار الأنوار، ج72، ص66

حدیث134

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
مَن قَرَا القُرآن و هو شابٌّ مُؤمِنٌ ، اختَلَطَ القُرآنُ بلَحمِهِ و دَمِهِ؛
هر جوان مؤمنی که قرآن بخواهد، قرآن با گوشت و خون او را در می آمیزد.
الامام صادق (علیه السلام)- الوسائل 14/2

حدیث135

بهترین میراث پدران برای فرزندان، ادب است نه مال و ثروت؛ زیرا ثروت از بین می رود و ادب می ماند.
اصول کافی، ج8، ص 150.

حدیث136

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین میراث پدران برای فرزندان، ادب است نه مال و ثروت؛ زیرا ثروت از بین می رود و ادب می ماند.
اصول کافی، ج8، ص 150.

حدیث137

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بهترین شرافت و افتخار خانوادگی، ادب نیکو است.
غررالحکم، ح 2949.

حدیث138

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِذا بَلَغَ اَوْلادُکُمْ سَبْعَ سِنینَ فَفَرِّقوا بَیْنَ فُرُشِهِمْ؛
هرگاه کودکانتان به هفت‌سالگی رسیدند، رخت‌خواب‌هایشان را جدا کنید.
مستدرک علی الصحیحین ، ج 1، ص 317، ح 721 .

حدیث139

امام علی علیه‌السلام :
اَلاِْفْراطُ فِی الْمَلامَةِ یَشُبُّ نیرانَ اللَّجاجِ ؛
زیاده‌روی در سرزنش کردن ، آتش لجاجت را شعله‌ور می‌سازد .
تحف العقول ، ص 84 .

حدیث140

امام کاظم علیه‌السلام :
تُسْتَحَبُّ عَرامَةُ الصَّبیِّ فی صِغَرِهِ لِیَکونَ حَلیما فی کِـبَرِهِ، ما یَنْبَغی اَنْ یَکونَ اِلاّ هکَذا ؛
خوب است بچّه در کودکی بازی‌گوش باشد تا در بزرگ‌سالی بردبار گردد و شایسته نیست که جز این باشد .
کافی ، ج 6، ص 51، ح 2 .

حدیث141

امام علی علیه‌السلام :
مَنْ سَاَلَ فی صِغَرِهِ اَجابَ فی کِبَرِهِ ؛
هر کس در خردسالی سئوال کند، در بزرگ‌سالی‌اش پاسخ می‌دهد .
غرر الحکم ، ح 8273.

حدیث142

قالَ بَعْضُهُم: شَکْوَتُ اِلیابِی الْحَسَنِ موسی علیه‌السلام ابنا لی، فَقالَ :لا تَضْرِبْهُ،وَاهْجُرْهُ وَ لا تُطِلْ؛
کسی گفت: از فرزندم به امام کاظم علیه‌السلام شکایت کردم . ایشان فرمودند : او را نزن بلکه با او قهر کن ولی نه به مدّت طولانی .
عدّة الداعی ، ص 79.

حدیث143

امام علی علیه‌السلام :
وَ حَقُّ الوَلَدِ عَلَی الوالِدِ أنْ یُحَسِّنَ اِسمَهُ وَ یُحَسِّنَ اَدَبَهُ، و یُعَلِّمَهُ القُرآنَ ؛
حقّ فرزند بر پدر ، آن است که نام خوب بر او بگذارد و او را خوب تربیت کند و قرآن به او بیاموزد .
نهج البلاغة ، حکمت 399.

حدیث144

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ کانَ عِنْدَهُ صَبِیٌّ فَلْیَتَصابَ لَهُ ؛
هر کس با کودک سروکار دارد ، با او کودکانه رفتار کند .
من لا یحضره الفقیه ، ج 3، ص 483، ح 4707.

حدیث145

پیامبر اعظم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ وُ لِدَ لَهُ مَولودٌ فَلْیُؤَذِّنْ فی اُذُنِهِ الْیُمْنی بِاَذانِ الصَّلاةِ وَلْیُقِمْ فِی الْیُسْری فَاِنَّها عِصْمَةٌ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ ؛
به هر کس فرزندی داده شود ، باید در گوش راست او اذان نماز و در گوش چپ او اقامه بگوید ؛ چرا که مایه ایمنی از شیطانِ رانده شده است .
کافی ، ج 6، ص 24، ح 6.

حدیث146

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَطْعِمُوا الْمَرأَةَ فی شَهْرِها الَّذی تَلِدُ فیهِ التَّمْرَ فَاِنَّ وَلَدَها یَکونُ حَلیما نَقیّا ؛
به زن، در ماهی که زایمان کرده ، خرما بدهید، چرا که فرزند او بردبار و پاک می‌شود .
مکارم الأخلاق ، ص 169 .

حدیث147

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
وَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ لَوْ اَنَّ رَجُلاً غَشِیَ امْرَاَتَهُ وَ فِی الْبَیْتِ صَبیٌّ مُسْتَیْقِظٌ یَراهُما وَیَسْمَعُ کَلامَهُما وَنَفَسَهُما ما اَفْلَحَ اَبَدا ؛ اِذا کانَ غُلاما کانَ زانیا اَوْ جاریَةً کانَتْ زانیَةً؛
سوگند به کسی که جانم به دست اوست ، اگر کسی با همسرش درآمیزد و در اتاق ، کودکی بیدار باشد که آنان را ببیند و سخن گفتن و صدای نَفَس آنان را بشنود ، هرگز رستگار نمی‌شود . اگر پسر باشد ، مردی زناکار و اگر دختر باشد ، زنی زناکار می‌گردد .
کافی، ج 5، ص 500، ح 2.

حدیث148

امام علی علیه‌السلام :
لا أدَبَ مَعَ غَضَبٍ؛
با خشم، تربیت [ممکن] نیست .
غرر الحکم، ح 10529.

حدیث149

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِنَّ الْوَلَدَ الصّالِحَ رَیْحانَةٌ مِنْ رَیاحینِ الْجَنَّةِ؛
فرزند شایسته ، گُلی از گل‌های بهشت است .
کافی ، ج 6، ص 3، ح 10.

حدیث150

امام باقر (علیه السلام):
مَنْ عَلَّمَ بابَ هُدیً فَلَهُ مِثْلُ اَجْرِ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَ لا یُنْقَصُ اُولئِکَ مِنْ اُجورِهِمْ شَیْئاً وَ مَنْ عَلَّمَ بابَ ضَلالٍ کانَ عَلَیْهِ مِثْلُ اَوزارِ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَ لا یُنْقَصُ اُولئِکَ مِنْ اَوزارِهِمْ شَیْئا؛
هرکس باب هدایتی را به کسی آموزش دهد، پاداش همه کسانی را که به آن عمل کنند، دارد، بی آنکه چیزی از پاداش آنان کم شود و هرکس باب گمراهی را یاد دهد، گناهان همه کسانی که بدان عمل کنند، بر او نیز بار می‌شود، بی آن‌که چیزی از گناهان آنان کم شود.
کافی ، ج 1، ص 35، ح 4.

حدیث151

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
إنا نأمر صبیاننا بتسبیح فاطمه علیها السلام کما نأمرهم بالصلاه فالزمه فإنه لم یلزمه عبد فشقی؛
ما همان گونه که فرزندان خود را به نماز وا می داریم به تسبیح حضرت فاطمه(سلام الله علیها) وادار می سازیم پس به آن پایبند باش که هرکس به آن پایبند شود، بدبخت نخواهد شد.
کافی 3/343/13

فرزندان

حدیث1

امام سجاد (علیه السلام):
واءما حق الولد فتعلم اءنه منک ومضاف الیک فی عاجل الدنیا بخیره و شره واءنک مسؤ ول عما ولیته من حسن الادب والدلالة علی ربه والمعونة له علی طاعته ...؛
حق فرزند این است که بدانی او از تو است در دنیا با هر خیر و شری که دارد به تو منسوب است و تو مسئول تربیت نیکو و راهنمایی اش به سوی خدا و یاریش در اطاعت از پروردگارش هستی ...
تحف العقول ص 263.

حدیث2

الإمام علیّ علیه‌السلام :
اِختِنوا أولادَکُم یَومَ السّابِعِ لا یَمنَعکُم حَرٌّ ولا بَردٌ ؛ فَإِنَّهُ طَهورٌ لِلجَسَدِ ، وإنَّ الأَرضَ لَتَضِجُّ إلَی اللّه‌ِ مِن بَولِ الأَغلَفِ .
امام علی علیه‌السلام :
فرزندانتان را در روز هفتم [تولّد ] ختنه کنید . نه گرما ، شما را از آن ، باز دارد ، نه سرما ؛ چرا که این کار ، مایه پاکیِ تن است و زمین از پیشاب ختنه‌ناشدگان به درگاه خداوند می‌نالد .
بحار الأنوار ، جلد 104 ، صفحه 110 ، حدیث 16 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 590

حدیث3

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام :
اِستَرضِعْ لِولدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ والقِباحَ ؛ فإنّ اللَّبَنَ قد یُعدِی .
امام باقر علیه‌السلام :
برای شیر دادن کودک خود دایه خوش اخلاق استخدام کن و از دایه‌های بد اخلاق کن ؛ زیرا شیر (ویژگیها را) سرایت می‌دهد .
الکافی : 6 / 44 / 12

حدیث4

الإمام علیّ علیه‌السلام :
اُنظُروا مَن تُرضِعُ أولادَکُم ؛ فَإِنَّ الوَلَدَ یَشِبُّ عَلَیهِ .
امام علی علیه‌السلام :
بنگرید که چه کسی فرزندانتان را شیر می‌دهد ؛ چرا که کودک ، به همین شیر ، رشد می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 44 ، حدیث 10، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 680

حدیث5

الإمام الباقر علیه‌السلام :
اِستَرضِع لِوَلَدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ وَالقِباحَ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ قَد یُعدی .
امام باقر علیه‌السلام :
برای فرزند خود ، از زنان زیبا ، شیردهی بخواه و از زشتان بپرهیز ؛ چرا که شیر ، گاه سرایت می‌کند .
تهذیب الأحکام ، جلد 8 ، صفحه 110 ، حدیث 376 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 682

حدیث6

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَستَرضِعُوا الحَمقاءَ ولاَ العَمشاءَ ؛ فِإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
زن کودن و نیز زنی را که چشمش ضعیف است و آب‌ریزش دارد ، به دایگی مگیرید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 323 ، حدیث 13،دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 682

حدیث7

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن سُنَّتِی التَّزویجُ ، وَاطلُبُوا الوَلَدَ ؛ فَإِنّی اُکاثِرُ بِکُمُ الاُمَمَ غَداً . وتَوَقَّوا عَلی أولادِکُم لَبَنَ البَغِیِّ مِنَ النِّساءِ ، وَالمَجنونَةِ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
همسر دادن و همسر گرفتن ، از سنّت من است . فرزند بجویید ؛ چرا که من ، فردا به شما بر دیگر امّت‌ها فراوانی می‌جویم . درباره فرزندانتان ، از شیر زنان بدکاره و دیوانه ، اجتناب کنید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 323 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 684

حدیث8

قال الامام الصادق - علیه السلام - : أَیُّمَا رَجُل دَعَا عَلَی وَلَدِهِ أَورَثَهُ الفَقرَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر مردی که فرزند خود را نفرین کند، مبتلا به فقر می شود.
«بحار الأنوار، ج 104، ص 99»

حدیث9

(کانَ عَلیُّ بْنَ الْحُسَیْنِ - عَلَیْهِ السَّلامُ - اِذا بُشِّرَ بِوَلَدٍ لَمْ یَسْئَلْ اَذَکَرٌ هُوَ اَمْ اُنْثَی بَلْ یَقُولُ اَسَویٌّ فَاِذا کانَ سَویّاً) قالَ:الْحَمْدُ لِلّه الَّذی لَمْ یَخْلُقهُ مُشَوَّهاً.
(وقتی امام سجاد - علیه السلام - را به ولادت مولودی بشارت می‌دادند، نمی‌پرسید پسر است یا دختر، بلکه از اندام معتدل و ساختمان سالم او سؤال می‌کرد. چون خبر سلامتش را می‌شنید)، می‌گفت: خدا را شکر که او را قبیح و ناموزون نیافریده است.
«مکارم الاخلاق، ص 119»

حدیث10

قال الامام علی - عَلَیْهِ السَّلامُ - : لایَصْلَحُ الْکِذْبُ جِدٌّ وَ لاهَزْلٌ وَ لا اَنْ یَعِدَ اَحَدُکُمْ صَبِیَّهُ ثُمَّ لایَفِیَ لَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: شایسته نیست آدمی به جد یا به شوخی دروغ بگوید و شایسته نیست کسی به فرزند خود وعده‌ای بدهد و به آن وفا ننماید.
«وسائل الشیعه، ج3، ص 232»

حدیث11

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : إنَّ اللَّهَ تَعالی یُحِبُّ أن تَعدِلُوا بَینَ أولادِکم حَتّی فی القُبَلِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند دوست دارد که میان فرزندانتان عادلانه رفتار کنید، حتی در بوسیدن آنها.
«میزان الحکمه، ح 22665»

حدیث12

قالَ رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : رَحِمَ اللهُ عَبْداً اَعانَ وَلَدَهُ عَلی بِرِّهِ بِالاِحْسانِ اِلَیْهِ وَ التَّاَلُّفِ لَهُ وَ تَعْلیمِه وَتأدیبِه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند رحمت کند پدری را که با نیکی نمودن و مهربانی به فرزندش و با آموزش دادن و ادب کردنش او را در نیکی به خود یاری می‌کند.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 626»

حدیث13

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : اِذا واعَدَ اَحَدُکُمْ صّبِیَّهُ فَلْیُنْجِزْ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: وقتی یکی از شما به فرزند خود وعده‌ای داد پس به آن وفا کند و از عهد خود تخلف ننماید.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 626»

حدیث14

کانَ رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - یَقْدِمُ مِنَ السَّفرِ فَیَتَلَقّاهُ الصِّبیانُ ... .
موقعی که رسول اکرم از سفری مراجعت می‌فرمود و در رهگذر با کودکان مردم برخورد می‌کرد به احترام آن‌ها می‌ایستاد، سپس امر می‌فرمود کودکان را می‌آوردند، از زمین برمی‌داشتند و به آن حضرت می‌دادند. رسول اکرم بعضی را در بغل می‌گرفت و بعضی را بر پشت و دوش خود سوار می‌کرد و به اصحاب خویش می‌فرمودند: کودکان را بغل بگیرید و بر دوش خود بنشانید.
«محجة البیضاء، ج 3، ص 366»

حدیث15

قَبَّلَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - الحَسَنَ و الْحُسَیْنَ - عَلَیْهِما السَّلامُ - فَقالَ: الْاقْرَعُ بْنُ حابِسٍ اِنَّ لی عَشْرَةًمِنَ الْاَوْلادِ ما قَبَّلْتُ واحِداً مِنْهُمْ. فَقالَ: ما عَلَیَّ اَنْ نَزَعَ اللهُ الرَّحْمَةَ مِنْکَ.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - حسن و حسین - علیهما السلام - را بوسید. اقرع بن حابس که ناظر مهر و عطوفت پیغمبر نسبت به فرزندان خود بود، عرض کرد: من ده فرزند دارم و هرگز آن‌ها را نبوسیده‌ام. حضرت در جواب فرمودند: ر.بطی به من ندارد که خداوند ریشه رحمت و شفقت را از قلب تو کنده است.
«مکارم الاخلاق، ص 113»

حدیث16

النَّبیِّ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - نَظَرَ اِلی رَجُلٍ لَهُ ابْنانِ فَقَبَّلَ اَحَدَهُما وَ تَرَکَ الآخَرَ. فَقالَ رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَآلِه - فَهَلّا ساوَیْتَ بَیْنَهُما؟
(پدری با دو فرزند خود شرفیاب محضر رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - بود. یکی از فرزندان خود را بوسید و به فرزند دیگر اعتنایی نکرد.) پیامبر اکرم که این رفتار (نادرست) را مشاهده کرد، به او فرمودند: چرا با فرزندانت به طور مساوی رفتار نمی‌کنی؟
«مکارم الاخلاق، ص 113»

حدیث17

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
البَناتُ هُنَّ المُشفِقاتُ الُمجَهَّزاتُ المُبارَکاتُ ؛
این دخترانند که دلسوز و مددکار و با برکتند .
کنزالعمّال : 45399 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث18

امام صادق علیه‌السلام :
میراثُ اللّه مِن عَبدِهِ المؤمنِ وَلَدٌ صالِحٌ یَستَغفِرُ لَهُ ؛
میراث خدا از بنده مؤمنش ، فرزند صالحی است که برای او آمرزش بطلبد .
مکارم الأخلاق : 1 / 471 / 1610

حدیث19

امام علی علیه‌السلام :
ما سَألتُ ربِّی أولادا نُضْرَ الوَجهِ، ولاسَألتُهُ وَلَدا حسَنَ القامَةِ ، ولکنْ سَألتُ ربِّی أولادا مُطِیعِینَ للّه‌ِ وَجِلِینَ مِنهُ ؛ حتّی إذا نَظَرتُ إلَیهِ وهُو مُطیعٌ للّه قَرَّت عَینی ؛
مـن از پروردگار خود نه فرزندانی زیبارو خواستم و نه فرزندی خوش قد و قامت ، بلکه از پروردگارم فرزندانی خواستم که فرمانبردار خدا باشند و از او بترسند ، تا وقتی به او نگاه کنم و ببینم از خداوند فرمان می‌برد ، چشمم روشن شود .
بحار الأنوار : 104 / 98 / 66

حدیث20

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الوَلَدُ الصّالِحُ رَیحانَةٌ مِن اللّه ، قَسَمَها بَینَ عِبادِهِ ؛
فرزند شایسته ، دسته گلی خوشبوست از جانب خداوند که میان بندگانش قسمت می‌کند .
الکافی : 6 / 2 / 1 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث21

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أولادُنا أکبادُنا ، صُغَراؤهُم اُمَراؤنا، وکُبَراؤهُم أعداؤنا ، فإن عاشُوا فتَنُونا ، وإن ماتُوا أحزَنُونا ؛
فـرزندان مـا جگر گوشه‌های مـا هـستند، خردسالانشان فرمانروایان ما هستند و بزرگترهایشان دشمنان ما، اگر زنده باشند بلای جان ما هستند و اگر بمیرند، باعث غم و اندوه ما می‌شوند .
جامع الأخبار : 283 / 755 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث22

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن سَعادَةِ الرّجُلِ الوَلَدُ الصّالِحُ؛
از خوشبختی مرد ، داشتن فرزند شایسته است .
بحار الأنوار : 104 / 98 / 67 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث23

امام علی علیه‌السلام :
مُرُوا أولادَکُم بطَلَبِ العِلم ؛
فرزندان خود را به آموختن دانش وادارید .
کنزالعمّال : 45953 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث24

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
الوَلَدُ سَیّدٌ سَبعَ سِنینَ ، وخادِمٌ سَبعَ سِنینَ ، ووَزیرٌ سَبعَ سِنینَ ، فإن رضِیتَ مُکانَفَتَهُ لإحدی وعِشرینَ ، وإلاّ فاضرِبْ علی کَتِفِهِ ، قد أعذَرتَ إلَی اللّه فیهِ؛
فرزند هفت سال سرور است ، هفت سال خدمتکار و هفت سال وزیر و دستیار . اگر تا بیست و یک سالگی از کمکی که به او کرده‌ای راضی بودی (و تربیتت نتیجه داد) که خوب ، وگرنه به شانه او بزن (و دیگر به حال خود رهایش کن) و تو درباره او نزد خداوند معذوری .
کنزالعمّال : 45338 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث25

امام صادق علیه‌السلام :
تَجِبُ للوَلَدِ علی والِدِهِ ثَلاثُ خِصالٍ : اختِیارُهُ لِوالِدَتِهِ ، وتَحسینُ اسمِهِ ، والمُبالَغَةُ فی تَأدیبهِ ؛
فرزند سه حقّ بر گردن پدرش دارد : انتخاب مادری خوب برای او ، نامگذاری خوب او و کوشش در تربیت او .
بحار الأنوار : 78 / 236 / 67

حدیث26

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
جُلوسُ المَرءِ عندَ عِیالِهِ‌أحَبُّ إلی اللّه تعالی مِنِ اعتِکافٍ فی مَسجِدِی هذا ؛
نشستن مرد نزد زن و فرزندش ، نزد خداوند متعال محبوبتر است از اعتکاف در این مسجد من .
تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث27

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أکرِمُوا أولادَکُم وأحْسِنوا آدابَهُم یُغْفَرْ لَکُم؛
فرزندان خود را گرامی بدارید و آنان را خوب تربیت کنید، (که به این ترتیب) آمرزیده می‌شوید .
بحار الأنوار : 104 / 95 / 44 منتخب میزان الحکمة : 16

حدیث28

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أَکرِموا أولادَکُم، وأحسِنوا أدَبَهُم؛
به فرزندان خود احترام گذارید و آنان را آداب نیکو بیاموزید.
میزان الحکمة: ح 402

حدیث29

امام صادق(سلام الله علیه):
کَسبُ الحَرامِ یَبینُ فی الذُّرِّیَّةِ؛
(اثر) کسب حرام، در نسل آشکار می‌شود.
الکافی: ج 5، ص 125، ح 4

حدیث30

أطعِمُوا المَرأَةَ فی شَهرِهَا الَّذی تَلِدُ فیهِ ، التَّمرَ؛ فَإِنَّ وَلَدَها یَکونُ حَلیما نَقِیّا؛
به زن، در ماهی که فرزند به دنیا می‌آورد، خرمای تازه بدهید؛ چرا که در این صورت، کودک وی بردبار و پاک خواهد بود .
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 141 ، حدیث 58

حدیث31

امام صادق علیه‌السلام :
أیُّما رَجُلٍ دَعا علی ولَدِهِ أورَثَهُ الفَقرَ؛
هر مردی که فرزند خود را نفرین کند ، فقر برایش به ارث گذارد .
بحار الأنوار : 104 / 99 / 77

حدیث32

قال الصادق - علیه السلام -:
حتی یتم له تسع سنین ، فاذا تمت له علم الوضو وضرب علیه وامر بالصلوة و ضرب علیها، فاذا، تعلم ، الوضوء و الصلاة غفرالله لوالدیه ؛
وقتی (فرزندتان ) به سن نه سالگی برسد، پس وقتی که نه سالش تمام شد، وضو را به او یاد بدهید واگر کوتاهی کرد او را ادب کنید، و او را امر به نماز کنید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید پس زمانیکه فرزند وضو و نماز را یاد گرفتید، خدا پدر و مادرش را می آمرزد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 13).

حدیث33

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
مرو صبیانکم بالصلوة اذا کانو ابناء ست سنین و اضربوهم اذا کانوا ابناء سبع سنین و فرقوا بینهم فی المضاجع کانوا ابناء عشر سنین؛
فرزندان خود را در سن شش سالگی به نماز وادار کنید، و در هفت سالگی آنا را (در صورت نخواندن ) تنبیه کنید، ودر سن ده سالگی رختخواب آنان را جدا کنید.
(مستدرک الوسائل ، ج 1 ص 171).

حدیث34

قال علی - علیه السلام -:
علموا صبیانکم الصلاة ؛
نماز را به فرزندانتان بیاموزید.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4 ص 46).

حدیث35

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
مروا صبیانکم بالصلوة اذا بلغوا سبع سنین و اضربوهم علی ترکها اذا بلغوا تسعا ؛
فرزندان هفت ساله تان را به نماز وادار کنید و نه سالگان را اگر ترک نماز نمودند تاءدیب کنید.
(سفینة البحار، ج 2 ص 25).

حدیث36

قال الباقر - علیه السلام -:
انا ناءمر صبیننا بالصلاة اذا کانوا بنی خمس سنین فمروا صبیانکم بالصلاة اذا کانوا بنی سبع سنین ؛
فرزندان ما وقتی پنج ساله می شوند، امر می کنیم که نماز بخوانند، پس شما هم هنگامی که فرزندانتان به هفت سالگی رسیدند، آنها را نماز خواندن امر کنید.
(وسائل الشیعه ، ج 3 ص 12).

حدیث37

قال علی - علیه السلام -:
علموا صبیانکم الصلاة وخدوهم بها اذا بلغوا ثمانی سنین ؛
نماز را به فرزندان خویش تعلیم دهید، و چون به هشت سالگی رسیدند، آنان را وادار به خواندن این فریضه الهی نمایند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 12).

حدیث38

قال الصادق - علیه السلام -:
یا اباهارون ! انا ناءمر صبیاننا بتسبیح فاطمة - علیهاالسلام - کما ناءمرهم بالصلاة ، فالزمه ، فانه لم یلزمه عبد فشقی؛
ای اباهارون! ما بچه های خود را همان طور که به نماز امر می کنیم ، به تسبیح حضرت فاطمه (علیهاالسلام) نیز امر می کنیم تو نیز بر آن مداومت کن ، زیرا بنده شقی (و بدبخت معنوی ) بدان پای بند نمی شود.
(فروع کافی ، کتاب الصلاة ص 343، ح 13).

حدیث39

قال الصادق - علیه السلام - :
حتی یتم له تسع سنین ، فاذا تمت له ، علم الوضوء و اضرب علیه و اءمر بالصلوة واضرب علیها، فاذا تعلم الوضوء و الصلاة غفر الله لوالدیه ، ان شاء الله ؛
وقتی فرزندانتان به سن نه سالگی رسید، پس وقتی که نه سالش تمام شد وضو را به او یاد بدهید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید و او را امر به نماز کنید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید. پس وقتی فرزند وضو ونماز را یاد گرفت ، خدا پدر و مادرش را می آمرزد، ان شاء الله .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 13)

حدیث40

قال الصادق - علیه السلام -:
من اقام فی مسجد بعد صلوته انتظارا للصلوة فهو ضیف الله و حق علی الله ان یکرم ضیفه ؛
کسی که بعد از هر نماز در مسجد بایستد، در حالیکه انتظار نماز بعدی را می کشد، پس او مهمان خدا است ، و بر خداست که مهمانش را اکرام کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 78)

حدیث41

امام علی علیه‌السلام :
حَقُّ الوَلَدِ علَی الوالِدِ أن یُحَسِّنَ اسمَهُ ، ویُحسِّنَ أدَبَهُ ، ویُعَلِّمَهُ القرآنَ؛
از جمله حقوق فرزند بر پدر ، این است که نامی نیکو بر او بنهد و بخوبی تربیتش کند و قرآن را به او بیاموزد .
نهج البلاغة : الحکمة 399 منتخب میزان الحکمة : 460

حدیث42

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ ؛
فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.
غرر الحکم، ح 4488

حدیث43

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
فرزندان ، به واسطه صالح بودن پدرانشان ( از انحراف ) محفوظ می‌مانند .
یحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 68 ، ص 236

حدیث44

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا تکرهوا البنات فإنّهنّ المونسات؛
دختران را مکروه مدارید که آنها مایه انسند.
نهج الفصاحه

حدیث45

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
انس و همدمی در سه کس باشد: همسر همراه، فرزند صالح، و برادر همراه.
(غررالحکم ، باب انس و الفت)

حدیث46

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ النَّبیَّ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اَبْصَرَ رَجُلاً لَهُ وَلَدانِ فَقَـبَّلَ اَحَدَهُما وَتَرَکَ الآْخَرَ . فَقالَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : فَهَلاّ واسَیْتَ بَیْنَهُما ؛
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله کسی را دیدند که دو فرزند داشت . یکی را بوسید و دیگری را رها کرد . پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله به او فرمودند : چرا میان آنان یکسان عمل نکردی؟ .
جعفریّات ، ص 55 .

حدیث47

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ قَـبَّلَ وَلَدَهُ کَـتَبَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَمَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللّه‌ُ یَوْمَ الْقیامَةِ، وَمَنْ عَلَّمُهُ الْقُرآنَ دُعیَ بِالاَْبـَوَیْنِ فَیُکْسَیانِ حُلَّتَیْنِ یُضی‌ءُ مِنْ نورِهِما وُجوهُ اَهْلِ الْجَنَّةِ ؛
هر کس فرزندش را ببوسد ، خداوند عزّوجلّ برای او ثواب می‌نویسد و هر کسی که او را شاد کند ، خداوند روز قیامت او را شاد خواهد کرد و هر کس قرآن به او بیاموزد ، پدر و مادرش دعوت می‌شوند و دو لباس بر آنان پوشیده می‌شود که از نور آنها ، چهره‌های بهشتیان نورانی می‌گردد .
کافی ، ج 6، ص 49، ح1.

حدیث48

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اُحِبُّ الصِّبْیانَ لِخَمْسٍ : اَلاَْوَّلُ : اَنـَّهُمْ هُمُ الْبَکّاؤونَ ، وَالثّانی : یَتَمَرَّغونَ بِالتُّرابِ وَ الثّالِثُ : یَخْتَصِمونَ مِنْ غَیْرِ حِقْدٍ وَ الرّابِـعُ : لا یَدَّخِرونَ لِغَدٍ شَیئا وَ الْخامِسُ : یُعَمِّرونَ ثُمَّ یُخَرِّبونَ ؛
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
کودکان را به خاطر پنج چیز دوست می‌دارم : اول آن‌که بسیار می‌گِریند ، دوم آن‌که با خاک بازی می‌کنند، سوم آن‌که دعوا کردن آنان همراه با کینه نیست؛ چهارم آن‌که چیزی برای فردا ذخیره نمی‌کنند، پنجم آن‌که می‌سازند و سپس، خراب می‌کنند (دل‌بستگی ندارند).
مواعظ العددیّه ، ص 259.

حدیث49

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ بَکی صَبیٌّ لَهُ فَاَرْضاهُ حَتّی یُسَکِّنَهُ ، اَعْطاهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الْجَنَّةِ حَتّی یَرْضی ؛
هر کس کودک گریان خود را راضی کند تا آرام شود ، خداوند از بهشت آن‌قدر به او می‌دهد تا راضی شود .
الفردوس ، ج 3، ص 549.

حدیث50

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ اللّه‌َ لَیَرْحَمُ الْعَبْدَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ ؛
بدون تردید ، خداوند بر بنده خود به خاطر شدّت محبّت به فرزندش، رحم می‌کند .
کافی ، ج 6، ص 50، ح 5.

حدیث51

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ کانَ عِنْدَهُ صَبِیٌّ فَلْیَتَصابَ لَهُ ؛
هر کس با کودک سروکار دارد ، با او کودکانه رفتار کند .
من لا یحضره الفقیه ، ج 3، ص 483.

حدیث52

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
طَهِّروا اَولادَکُمْ یَوْمَ السّابِـعِ فَاِنَّهُ اَطْیَبُ وَ اَطْهَرُ و اَسْرَعُ لِنَباتِ اللَّحْمِ، وَ اِنَّ الأَْرْضَ تَنْجُسُ مِنْ بَولِ الاَْغْلَفِ اَرْبَعینَ صَباحا ؛
روز هفتم [تولّد] ، فرزندتان را [با ختنه] پاک کنید ، چرا که مایه تمیزی و پاکیزگی بیشتر و رویِش شتابنده‌ترِ گوشت است و زمین ، چهل روز از بول شخص ختنه نشده ، آلوده می‌ماند .
کافی ، ج6، ص35، ح2.

حدیث53

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَ لْبَنونَ نَعیمٌ وَ الْبَناتُ حَسَناتٌ وَ اللّه‌ُ یَسْألُ عَنِ النَّعیمِ ، وَ یُثیبُ عَلَی الحَسَناتِ ؛
پسران، نعمت‌اند و دختران خوبی. خداوند ، از نعمت‌ها سؤال می‌کند و به خوبی‌ها پاداش می‌دهد .
کافی ، ج 6، ص 7، ح 12 .

حدیث54

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُمْ ، وَ اِذا وَ عَدتُموهُمْ شَیْئا فَفُوا لَهُمْ ، فَاِنَّهُمْ لا یَدْرونَ اِلاّ اَ نَّـکُمْ تَرْزُقونَهُمْ ؛
کودکان را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید و هرگاه به آنان وعده دادید ، به آن وفا کنید ، زیرا آنان ، روزی دهنده خود را کسی غیر از شما نمی‌دانند .
کافی ، ج 6، ص 49، ح 3.

حدیث55

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اَلرَّضاعُ واحِدٌ وَ عِشْرونَ شَهْرا، فَما نَقَصَ فَهُوَ جَورٌ عَلَی الصَّبیِّ ؛
شیرخواری ، 21 ماه است . پس هر چه کم شود ، ظلم بر کودک است .
کافی ، ج 6، ص 40، ح 3 .

حدیث56

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَلْبَناتُ هُنَّ الْمُشْفِقاتُ الْمُجَهِّزاتُ الْمُبارَکاتُ، مَنْ کانَتْ لَهُ ابْنَةٌ واحِدَةٌ جَعَلَهَا اللّه‌ُ لَهُ سِتْرا مِنَ النّارِ، و مَنْ کانَتْ عِنْدَهُ ابْنَتانِ اُدْخِلَ الْجَنَّةَ بِهِما، وَ مَنْ کانَتْ عِنْدَهُ ثَلاثُ بَناتٍ أوْ مِثْلُهُنَّ مِنَ الاَْخَواتِ وُضِعَ عَنْهُ الْجِهادُ وَ الصَّدَقَةُ ؛
دختران ، دلسوز ، مددکار و بابرکت‌اند . هر کس یک دختر داشته باشد ، خداوند ، او را پوششی از دوزخ قرار می‌دهد و هر کس دو دختر داشته باشد ، به خاطر آن وارد بهشت می‌شود و هر کس سه دختر یا مانند آن خواهر داشته باشد ، جهاد و صدقه از او برداشته می‌شود .
کنز العمّال ، ح 45399 .

حدیث57

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اِنَّ الْوَلَدَ الصّالِحَ رَیْحانَةٌ مِنْ رَیاحینِ الْجَنَّةِ؛
فرزند شایسته ، گُلی از گل‌های بهشت است .
کافی ، ج 6، ص 3، ح 10.

حدیث58

قالَ رَجُلٌ: یا رَسولَ اللّه‌ِ! ما حَقُّ ابْنی هذا؟ قالَ: تُحْسِنُ اسْمَهُ وَ اَدَبَهُ وَ تَضَعُهُ مَوْضِعا حَسَنا؛
مردی به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم عرض کرد: حق این فرزند بر من چیست؟ پیامبر فرمودند: اسم خوب برایش انتخاب کنی، به خوبی او را تربیت نمایی و به کاری مناسب و پسندیده بگماری.
عدّة الداعی، ص 76.

حدیث59

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مَن تَسَمّی بِاسمی یَرجو بَرَکَتی وَ یُمنی، غَدَت عَلَیهِ البَرَکَةُ وَ راحتَ اِلی یَومِ القیامَةِ؛
هر کس به نام من نامگذاری کند و برکت و خجستگی مرا امید داشته باشد، برکت به سوی او خواهد آمد و تا قیامت (باقی) خواهد بود.
کنزالعمّال، ح 45221

حدیث60

اَلاُنسُ فی ثَلاثٍ : فِی الزَّوجَةِ المُوافِقَةِ وَالوَلَدِ البارِّ وَالصِّدیقِ المُصافی؛
انس (وآرامش) در سه چیز است : در زن سازگار ، فرزند خوش‌رفتار و دوست باصفای وفادار.
تحف العقول، ص 318

حدیث61

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکرِموا أولادَکُم و أحسِنوا آدابَهُم؛
فرزندانتان را گرامی بدارید و نکو تربیت شان کنید.
عوالی اللآلی ، ج 1 ، ص 254

حدیث62

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
لا تَقسِروا اَولادَکُم عَلی آدابِکُم ، فَاِنَّهُم مَخلوقونَ لِزَمانٍ غَیرِ زَمانِکُم
آداب و رسوم خود را به فرزندانتان تحمیل نکنید، زیرا آنان برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده‌اند .
شرح ابن ابی الحدید ، ج20، ح102 .

حدیث63

امام صادق علیه السلام فرمودند:
إنَّ اللهَ عَزَّوَجَّلَ یََرحَمُ الرَّجُلَ لَشُدَةِ حُبِّ لُوَلَدُه.
براستی که خداوند عزوجل رحم می نماید مرد را، به سبب شدت محبت او به فرزندش.
(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

حدیث64

حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند:
از سعادت آدمی است که محل کسب و کارش در شهر خودش باشد و همنشینانش مردان صالح باشند و فرزندی داشته باشد که کمک او باشد.
الحضال، ص 159.

حدیث65

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اُحِبُّ الصِّبْیانَ لِخَمْسٍ : اَلاَْوَّلُ : اَنـَّهُمْ هُمُ الْبَکّاؤونَ ، وَالثّانی : یَتَمَرَّغونَ بِالتُّرابِ وَ الثّالِثُ : یَخْتَصِمونَ مِنْ غَیْرِ حِقْدٍ وَ الرّابِـعُ : لا یَدَّخِرونَ لِغَدٍ شَیئا وَ الْخامِسُ : یُعَمِّرونَ ثُمَّ یُخَرِّبونَ ؛
کودکان را به خاطر پنج چیز دوست می‌دارم : اول آن‌که بسیار می‌گِریند، دوم آن‌که با خاک بازی می‌کنند، سوم آن‌که دعوا کردن آنان همراه با کینه نیست؛ چهارم آن‌که چیزی برای فردا ذخیره نمی‌کنند، پنجم آن‌که می‌سازند و سپس، خراب می‌کنند (دل‌بستگی ندارند) .
مواعظ العددیّه ، ص 259.

حدیث66

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ قَـبَّلَ وَلَدَهُ کَـتَبَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَمَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللّه‌ُ یَوْمَ الْقیامَةِ، وَمَنْ عَلَّمُهُ الْقُرآنَ دُعیَ بِالاَْبـَوَیْنِ فَیُکْسَیانِ حُلَّتَیْنِ یُضی‌ءُ مِنْ نورِهِما وُجوهُ اَهْلِ الْجَنَّةِ ؛
هر کس فرزندش را ببوسد ، خداوند عزّوجلّ برای او ثواب می‌نویسد و هر کسی که او را شاد کند ، خداوند روز قیامت او را شاد خواهد کرد و هر کس قرآن به او بیاموزد ، پدر و مادرش دعوت می‌شوند و دو لباس بر آنان پوشیده می‌شود که از نور آنها ، چهره‌های بهشتیان نورانی می‌گردد .
کافی ، ج 6، ص 49، ح 1.

حدیث67

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُمْ ، وَ اِذا وَ عَدتُموهُمْ شَیْئا فَفُوا لَهُمْ ، فَاِنَّهُمْ لا یَدْرونَ اِلاّ اَ نَّـکُمْ تَرْزُقونَهُمْ ؛
کودکان را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید و هرگاه به آنان وعده دادید، به آن وفا کنید، زیرا آنان ، روزی دهنده خود را کسی غیر از شما نمی‌دانند .
کافی ، ج 6، ص 49، ح 3.

حدیث68

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ بَکی صَبیٌّ لَهُ فَاَرْضاهُ حَتّی یُسَکِّنَهُ ، اَعْطاهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الْجَنَّةِ حَتّی یَرْضی؛
هر کس کودک گریان خود را راضی کند تا آرام شود، خداوند از بهشت آن‌قدر به او می‌دهد تا راضی شود .
الفردوس ، ج 3، ص 549، ح 5715 .

حدیث69

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ لَیَرْحَمُ الْعَبْدَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ ؛
بدون تردید ، خداوند بر بنده خود به خاطر شدّت محبّت به فرزندش ، رحم می‌کند .
کافی ، ج 6، ص 50، ح 5.

حدیث70

امام علی علیه‌السلام :
وَ حَقُّ الوَلَدِ عَلَی الوالِدِ أنْ یُحَسِّنَ اِسمَهُ وَ یُحَسِّنَ اَدَبَهُ، و یُعَلِّمَهُ القُرآنَ ؛
حقّ فرزند بر پدر ، آن است که نام خوب بر او بگذارد و او را خوب تربیت کند و قرآن به او بیاموزد .
نهج البلاغة ، حکمت 399.

حدیث71

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ کانَ عِنْدَهُ صَبِیٌّ فَلْیَتَصابَ لَهُ ؛
هر کس با کودک سروکار دارد ، با او کودکانه رفتار کند .
من لا یحضره الفقیه ، ج 3، ص 483، ح 4707.

حدیث72

امام صادق علیه‌السلام :
اَلرَّضاعُ واحِدٌ وَ عِشْرونَ شَهْرا، فَما نَقَصَ فَهُوَ جَورٌ عَلَی الصَّبیِّ ؛
شیرخواری ، 21 ماه است . پس هر چه کم شود ، ظلم بر کودک است .
کافی ، ج 6، ص 40، ح 3 .

حدیث73

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
لَیْسَ لِلصَّبیِّ لَبَنٌ خَیْرٌ مِنْ لَبَنِ اُمِّهِ ؛
برای کودک ، هیچ شیری بهتر از شیر مادرش نیست .
عیون اخبار الرضا ، ج 1، ص 38، ح 69 .

حدیث74

پیامبر اعظم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ وُ لِدَ لَهُ مَولودٌ فَلْیُؤَذِّنْ فی اُذُنِهِ الْیُمْنی بِاَذانِ الصَّلاةِ وَلْیُقِمْ فِی الْیُسْری فَاِنَّها عِصْمَةٌ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ ؛
به هر کس فرزندی داده شود ، باید در گوش راست او اذان نماز و در گوش چپ او اقامه بگوید ؛ چرا که مایه ایمنی از شیطانِ رانده شده است .
کافی ، ج 6، ص 24، ح 6.

حدیث75

امام کاظم علیه السلام می فرمایند:
«لایدخل الفقر بیتا فیه اسم محمد او احمد او علی او الحسن او الحسین او جعفر او طالب او عبدالله او فاطمة من النساء؛
در خانه ای که نام محمد یا احمد یا علی یا حسن یا حسین یا جعفر یا طالب یا عبدالله و یا از میان زنان، فاطمه باشد، فقر [و تنگدستی] وارد نمی شود .»
کافی، ج 6، ص 19 .

حدیث76

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خداوند دوست دارد که میان فرزندان خود حتی در بوسیدن آنها به عدالت رفتار کنید.( بین فرزندان فرق نگذارید)
نهج الفصاحه صفحه 152 حدیث 754

حدیث77

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
إنَّ أوَّلَ ما یَنحَلُ أحَدُکُم وَلَدَهُ : الاسمُ الحَسَنُ ، فَلْیُحَسِّنْ أحَدُکُمُ اسمَ وَلَدِهِ؛
نخستین چیزی که هر یک از شما به فرزندش پیشکش می کند نام نیکوست. بنا بر این، هر کدام شما نامی نیکو بر فرزند خویش نهد.
بحار الأنوار : 104/130/20 .

حدیث78

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّ اللّه‌َ لَیَرحَمُ العَبدَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ ؛
بدون تردید ، خداوند بر بنده خود به خاطر شدّت محبّت به فرزندش، رحم می‌کند.
کافی، ج 6، ص50، ح 5

حدیث79

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اِرحَمِ الصَّغیرَ وَوَقِّرِ الکَبیرَ تَکُن مِن رُفَقائی؛
به کودکان رحم کن و بزرگسالان را احترام نما تا از دوستان من باشی.
کافی، ج2، ص316، ح7

حدیث80

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
رَحِمَ اللّه‌ُ اَبَا البَناتِ، اَلبَناتُ مُبارَکاتٌ مُحَبِّباتٌ وَ البَنونَ مُبَشِّراتٌ وَ هُنَّ الباقیاتُ الصّالِحاتُ؛
رحمت خدا بر پدری که دارای دخترانی است! دختران، با برکت و دوست داشتنی‌اند و پسران، مژده آورند. دختران باقیات الصالحات (بازماندگان شایسته)اند.
مستدرک الوسائل، ج 15، ص 115، ح 17700

حدیث81

امام صادق(علیه‌السلام) فرمودند:
اَلبَنونَ نَعیمٌ وَ البَناتُ حَسَناتٌ وَ اللّه‌ُ یَسألُ عَنِ النَّعیمِ، وَ یُثیبُ عَلَی الحَسَناتِ؛
پسران، نعمت‌اند و دختران خوبی. خداوند ، از نعمت‌ها سؤال می‌کند و به خوبی‌ها پاداش می‌دهد.
کافی، ج6، ص7، ح12

حدیث82

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
فی وَصیَّتِهِ لابنِهِ وهُو یَعِظُهُ: أحیِ قَلبَکَ بالمَوعِظَةِ؛
در مـقام انـدرز بـه فـرزند خود: دلت را بـا اندرز زنده گردان.
(نهج البلاغة، کتاب 31)

حدیث83

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
مَن بَکی صَبیٌّ لَهُ فَاَرضاهُ حَتّی یُسَکِّنَهُ ، اَعطاهُ اللّه عَزَّوَجَلَّ مِنَ الجَنَّةِ حَتّی یَرضی ؛
هر کس کودک گریان خود را راضی کند تا آرام شود ، خداوند از بهشت آن قدر به او می دهد تا راضی شود.
(الفردوس، ج 3، ص 549، ح 5715)

حدیث84

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
وَقِّروا کِبارَکُم یُوَقِّرکُم صِغارُکُم ؛
پیرانتان را حرمت نهید تا کودکانتان شما را حرمت نهند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10069

حدیث85

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
وَ لَدُ السُّوءِ یَهدِمُ الشَّرَفَ ، وَ یَشینُ السَّلَفَ ؛
فرزندِ بد ، شرافت را بر باد می‌دهد و مایه ننگ پیشینیان می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10065

حدیث86

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
عَلِّمُوا صِبیانَکُم الصَّلاةَ وَ خُذُوهُم بِها إذا بَلَغُوا الحُلُمَ ؛
به کودکان خود نماز بیاموزید و چون به سنّ بلوغ رسیدند ، آنان را برای نماز بازخواست کنید .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6305

حدیث87

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
خَیرُ ما وَرَّثَ الآباءُ الأبناءَ الأدَبَ ؛
بهترین چیزی که پدران برای فرزندان به میراث می‌گذارند ، ادب است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5036

حدیث88

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّما قَلبُ الحَدَثِ کَالأرضِ الخالِیَةِ مَهما أُلقِیَ فیها مِن کُلِّ شَیءٍ قَبِلَتهُ ؛
قلب نوجوان ، همچون زمین ناکشته است که هرچه در آن افکنده شود، می‌پذیرد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3901

حدیث89

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
حنکوا اولادکم بتربة الحسین (علیه السلام) فإنها امان؛
کام کودکانتان را با تربت حسین (علیه السلام) بردارید چرا که خاک کربلا فرزندانتان را بیمه می‌کند.
وسائل الشیعه، ج ??، ص ???

حدیث90

علّموا بنیکم الرّمی فإنّه نکایه العدوّ؛
فرزندان خویش را تیر اندازی آموزید که سر شکستگی دشمن است.
نهج الفصاحه

حدیث91

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
سبع یجری للعبد أجرهنّ و هو فی قبره بعد موته: من علّم علما، أو أجری نهرا، أو حفر بئرا، أو غرس نخلا، أو بنی مسجدا، أو ورّث مصحفا، أو ترک ولدا یستغفر له بعدموته؛
هفت چیز است که پاداش آن برای بنده در قبر او و پس از مرگش دوام دارد کسی که علمی تعلیم دهد، یا نهری به جریان آورد یا چاهی حفر کند یا نخلی بکارد یا مسجدی بسازد یا مصحفی به ارث گذارد یا فرزندی به جا نهد که پس از مرگش برای او آمرزش خواهد.
نهج الفصاحه

حدیث92

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ کبیر الإخوه علی صغیرهم کحقّ الوالد علی ولده؛
حق برادر بزرگ بر برادرهای کوچک مانند حق پدر بر فرزند است.
نهج الفصاحه

حدیث93

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ الولد علی والده أن یحسّن اسمه و یزوّجه إذا أدرک و یعلّمه الکتاب؛
حق پسر بر پدر آن ست که نام او را نیک کند و همین که به بلوغ رسید زنش دهد و خط نوشتن بدو بیاموزد.
نهج الفصاحه

حدیث94

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ الولد علی الوالد أن یعلّمه الکتابه و السّباحه و الرّمایه و أن لا یرزقه إلّا طیّبا و أن یزوّجه إذا بلغ؛
حق پسر بر پدر آن است که نوشتن و شنا کردن و تیر انداختن به او بیاموزد و جز غذای خوب بدو نخوراند و همین که بالغ شد به او زن بدهد.
نهج الفصاحه

حدیث95

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الأکبر من الإخوه بمنزله الأب؛
برادر بزرگ به منزله پدر است.
نهج الفصاحه

حدیث96

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ لکلّ شجره ثمره و ثمره القلب الولد؛
هر درختی میوه ای دارد و میوه دل فرزند است.
نهج الفصاحه

حدیث97

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرجل لترفع درجته فی الجنّه فیقول أنّی لی هذا؟ فیقال باستغفار ولدک لک؛
مقام یکی را در بهشت بالا برند و گوید این مقام از کجا برای من حاصل شد؟ گویند فرزندت برای تو آمرزش طلبید.
نهج الفصاحه

حدیث98

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعینوا أولادکم علی البرّ من شاء إستخرج العقوق من ولده؛
فرزندان خود را در خوب شدن کمک کنید زیرا هر که بخواهد می تواند نافرمانی را از فرزند خود بیرون آورد.
نهج الفصاحه

حدیث99

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اعدلوا بین أولادکم بالنّحل کما تحبّون أن یعدلوا بینکم فی البرّ و اللّطف؛
شما که می خواهید فرزندانتان در نیکی و محبت با شما به عدالت رفتار کنند در کار بخشش با آنها به عدالت رفتار کنید.
نهج الفصاحه

حدیث100

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا مات الإنسان انقطع عمله إلّا من ثلاث صدقه جاریه أو علم ینتفع به أو ولد صالح یدعو له؛
وقتی انسان بمیرد دنباله کارهای نیک او بریده شود جز سه چیز صدقه جاری و دانشی که کسان از آن بهره ور شوند و فرزند درست کاری که برای او دعا کند.
نهج الفصاحه

حدیث101

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اِتَّقُوا اللَّهَ واعدِلُوا بَینَ أولادِکم کَما تُحِبُّونَ أن یَبُرُّوکُم؛
از خدا بترسید و میان فرزندان خود به عدالت رفتار کنید همان طور که می خواهید با شما به نیکی رفتار کنند.
نهج الفصاحه

حدیث102

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
علموا ابنائکم السباحة الرمایة؛
به پسرانتان شنا وتیراندازی را آموزش دهید .
نهج الفصاحه : ح 1955

حدیث103

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
حق الولد علی والده ان یعلمه الکتابة والسباحة والرمایة وان لا یرزقه الا طیباً وان یزوجه اذا بلغ؛
حق فرزند (پسر) بر عهده پدرش این است که به او نوشتن، شنا کردن وتیراندازی را آموزش دهد وروزی او را تنها از راه حلال وپاکیزه تهیه نماید.
نهج الفصاحه : ح 1394

حدیث104

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
رَحِمَ اللّه‌ُ اَبَا الْبَناتِ، اَلْبَناتُ مُبارَکاتٌ مُحَبِّباتٌ وَ الْبَنونَ مُبَشِّراتٌ وَ هُنَّ الْباقیاتُ الصّالِحاتُ؛
رحمت خدا بر پدری که دارای دخترانی است! دختران، با برکت و دوست داشتنی‌اند و پسران، مژده آورند. دختران باقیات الصالحات (بازماندگان شایسته)اند.
مستدرک الوسائل، ج 15، ص 115، ح 17700.

حدیث105

امام باقر علیه‌السلام :
اِذا اَرَدْتَ الْوَلَدَ فَقُلْ عِنْدَ الْجِماعِ : اَللّهُمَّ ارْزُقْنی وَلَدا وَ اجْعَلَهُ تَقیّا لَیسَ فی خَلْقِهِ زِیادَةٌ وَ لا نُقْصانٌ وَ اجْعَلْ عاقِبَتَهُ اِلی خَیْرٍ؛
هرگاه فرزند خواستی ، هنگام آمیزش بگو : بار الها! به من فرزندی عطا کن و او را با تقوا قرار ده و در آفرینش او، کم و زیادی نباشد و او را عاقبت به خیر گردان .
کافی، ج 6 ، ص 10، ح 12.

حدیث106

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِنَّ الْوَلَدَ الصّالِحَ رَیْحانَةٌ مِنْ رَیاحینِ الْجَنَّةِ؛
فرزند شایسته ، گُلی از گل‌های بهشت است .
کافی ، ج 6، ص 3، ح 10.

حدیث107

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
کودکان را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید.
وسائل‌الشیعه/21/484

سالمندان

حدیث1

امام صادق علیه‌السلام :
عَظِّمُوا کِبارَکُم وصِلُوا أرحامَکُم .
بزرگسالان خود را احترام کنید و صله ارحام به جای آورید .
الکافی : 2 / 165 / 3

حدیث2

امام علی علیه‌السلام :
وَقارُ الشَّیبِ أحَبُّ إلَیَّ مِن نَضارَةِ الشَّبابِ ؛
وقار پیری، نزد من دوست داشتنی‌تر از نشاط جوانی است .
غرر الحکم : 10099 منتخب میزان الحکمة : 308

حدیث3

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثَةٌ لا یَستَخِفُّ بِحَقِّهِم إلاّ مُنافِقٌ بَیِّنُ النِّفاقِ : ذو الشَّیبهِ فی الإسلامِ ، والإمامُ المُقسِطُ ، ومُعَلِّمُ الخَیرِ؛
سه کس‌اند که جز منافقی که نفاقش آشکار است درحقّ آنان بی‌حرمتی نکند : ریش سفید اسلام ، پیشوای دادگر و آموزگار خوبیها.
کنزالعمّال : 43811 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث4

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
وجود پیران سالخورده بین شما باعث افزایش رحمت و لطف پروردگار و گسترش نعمتهای الهی بر شماست.
نهج الفصاحه، ص 222

حدیث5

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
احترام گذاشتن به مسلمان مو سفید و سالخورده از جمله تجلیل خداست و از ما نیست کسی که بزرگسال ما را احترام نکند و به خردسال ما مهربانی نکند.
اصول کافی، ج 3، ص 240

حدیث6

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
اِرحَمِ الصَّغیرَ وَوَقِّرِ الکَبیرَ تَکُن مِن رُفَقائی؛
به کودکان رحم کن و بزرگسالان را احترام نما تا از دوستان من باشی.
کافی، ج2، ص316، ح7

حدیث7

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
وَقِّروا کِبارَکُم یُوَقِّرکُم صِغارُکُم ؛
پیرانتان را حرمت نهید تا کودکانتان شما را حرمت نهند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10069

حدیث8

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما أکرم شابّ شیخا لسنّه إلّا قیّض اللَّه عند سنّه من یکرمه؛
هر جوانی که پیری را برای سنش گرامی دارد خدا هنگام پیری وی یکی را بیارد که وی را گرامی دارد.
نهج الفصاحه

حدیث9

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس منّا من لم یوقّر الکبیر و یرحم الصّغیر و یأمر بالمعروف و ینه عن المنکر؛
هر که بزرگتر را محترم ندارد و به کوچکتر رحم نکند و به نیکی واندارد و از بدی باز ندارد از ما نیست.
نهج الفصاحه

حدیث10

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الشّیخ فی أهله کالنّبیّ فی امّته؛
پیر در میان کسان خود چون پیامبر در امت خویش است.
نهج الفصاحه

حدیث11

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الخیر مع أکابرکم؛
خوبی همراه بزرگان شماست.
نهج الفصاحه

حدیث12

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البرکه مع أکابرکم؛
برکت با بزرگان شماست.
نهج الفصاحه

حدیث13

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البرکه فی أکابرنا فمن لم یرحم صغیرنا و یجلّ کبیرنا فلیس منّا؛
برکت در بزرگان ماست و هر کس بر کوچک ما رحم نکند و بزرگ ما را محترم نشمارد از ما نیست.
نهج الفصاحه

حدیث14

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ وَقَّرَ ذا شَیْبَة فِی الاْسْلامِ أمَّنَهُ اللّهُ مِنْ فَزَعِ یَوْمِ الْقِیامَةِ ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس بزرگ سال مسلمانی را گرامی دارد و احترام نماید، خداوند او را در قیامت از سختی ها و مشکلات در أمان می دارد.
الکافی، ج 2، ص 658، ح 3

حدیث15

امام رضا علیه السلام می فرمایند :
وَقِّرُوا کِبارَکُمْ وَ ارْحَمُوا صِغارَکُمْ وَ صِلُوا اَرْحامَکُمْ؛
به بزرگترهایتان احترام بگذارید و با کوچکترها مهربان باشید و صله رحم نمایید.
عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 265.

حدیث16

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اَلْبَرَکَةُ مَعَ اَکابِرِکُمْ؛
برکت، با بزرگان شماست.
جامع الأخبار، ص 242، ح 617.

حدیث17

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
تِسْعَةُ اَشْیاءَ قَبیحةٌ وَ هِیَ مِنْ تِسْعَةِ اَنـْفُسٍ اَقبَحُ مِنها مِنْ غَیْرِهِمْ: ضیقُ الذَّرْعِ مِنَ الْـمُلوکِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الاَْغْنیاءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَماءِ وَ الصِّبا مِنَ الْکُهولِ وَ الْقَطیعَةُ مِنَ الرُّؤوسِ وَ الْکِذْبُ مِنَ الْـقُضاةِ وَ الزَّمانَةُ مِنَ الاَْطِبّاءِ وَ الْبَذاءُ مِنَ النِّساءِ وَ الطَّیشُ مِن ذَوِی السُّلْطانِ؛
نُه چیز زشت است، اما از نه گروه زشت‌تر: درماندگی و ناتوانی از دولتمردان؛ بخل از ثروتمندان؛ زود خشمی از دانشمندان؛ حرکات بچگانه از میانسالان؛ جدایی حاکمان از مردم؛ دروغ از قاضیان؛ بیماری کهنه از پزشکان؛ بدزبانی از زنان و سختگیری و ستمگری از سلاطین.
دعائم الإسلام، ج 1، ص 83

حدیث18

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
إذا أتاکُم کَریمُ قَومٍ فَأَکرِموهُ ؛
هرگاه بزرگ قومی بر شما وارد شد ، گرامی‌اش بدارید .
الکافی ، ج 2 ، ص 659 .

والدین

حدیث1

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - :
العبدُ المطیعُ لوالدیهِ و لرّبه فی أعلی علّیین.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند:
بنده ای که مطیع پدر و مادر و پروردگارش باشد، روز قیامت در بالاترین جایگاه است.
«کنز العمّال، ج 16، ص 467»

حدیث2

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِنْ اَحْبَبْتَ اَنْ یَزیدَ اللّه فی عُمُرِکَ فَسُرَّ اَبَـوَیْکَ.
امام صادق - علیه السلام - : اگر دوست داری که خداوند عمرت را زیاد کند، پدر و مادرت را شاد کن.
«بحارالأنوار، ج 74، ص 81، ح 84»

حدیث3

قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ بَرَّ والدیهِ بَرَّهُ ولدُهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: کسی که به پدر و مادر خویش نیکی کند، فرزندان او نیز به او نیکی خواهند کرد.
«تصنیف غرر الحکم، ص 407، ح 9341»

حدیث4

قال الامام علی - علیه السّلام - : برّ الوالدین أکبَرُ فریضةٍ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: بزرگترین تکلیف الهی نیکی کردن به پدر و مادر است.
«تصنیف غرر الحکم، ص 407، ح 9339»

حدیث5

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ما وَلدٌ بارٌّ نَظَرَ الی أبویهِ الاّ کان له بکلّ نظْرَةٍ حجَّةً مبرورةً ... .
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر فرزند نیکوکاری که با مهربانی به پدر و مادر خویش نگاه کند، در مقابل هر نگاه، ثواب یک حجّ کامل مقبول به او داده می شود. سئوال کردند ای رسول خدا، حتّی اگر در هر روز صد مرتبه نگاه کند؟ فرمودند: آری خداوند بزرگتر و پاک تر است.
«بحارالانوار، ج 74، ص 73»

حدیث6

عَن النبیِ - صلّی الله علیه و آله - : یفتحُ ابوابُ السماءِ بالرَّحمةِ فی اَربعِ مواضِعَ عندَ نزولِ المطرِ و عندَ نَظَرِ الولدِ فی وجهِ الوالدینِ وعندَ فَتْحِ بابِ الکعبةِ و عندَ النکاحِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: درهای آسمان رحمت الهی در چهار مورد گشوده می شود، هنگام آمدن باران، آنگاه که فرزند به صورت پدر و مادر خود نگاه کند و هنگام بازگشایی درب خانه خدا و هنگام ازدواج، کسی که دوست دارد خدا را پاک و مطهر ملاقات کند، باید به زناشویی بپردازد.
«بحار الأنوار, ج 100، ص 221»

حدیث7

قال الامام علی بن الحسین - علیه السّلام - : و امّا حقُّ امِّکَ: أن تعلَمَ أنَّها حمَلتکَ حیثُ لا یَحتَملُ أحدٌ أحداً و أعطَتکَ مِن ثَمرةِ قلبها ما لا یُعطی أحَدٌ أحداً ... .
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: و امّا حق مادرت بر تو این است که بدانی! او تو را در درون خود حمل نمود در موقعی که هیچ کس توان حمل کسی را در آن موقعیت ندارد و از میوه دل و جانش به تو عطا کرد که هیچ کس این لطف را در حق دیگری نمی کند، با تمام اعضاء و جوارح خود از تو مراقبت نمود و بدون اینکه باکی از گرسنگی و تشنگی خود داشته باشد و متوجه آن گردد، تو را سیر نموده و به تو آب نوشاند، خود با کمترین لباس به سر برد و تو را پوشاند، در حرارت آفتاب نشست و تو را در سایه نهاد، به خاطر تو از خواب ناز چشم پوشانید و تو را از سرما و گرم محفوظ داشت تا برای او زنده بمانی، پس به درستی که توان و طاقت تشکر و قدررانی از او را نخواهی داشت، مگر با کمک و توفیق خداوند سبحان.
«بحار الانوار، ج 74، ص 6»

حدیث8

قال الامام علی بن الحسین - علیه السّلام - : وَ اَمّا حقُّ أبیکَ فأن تعلَمَ أنَّهُ أصلکَ فأنک لولاه لم تَکُن، فَمهما رأیتَ من نفسِکَ ما یُعجِبکَ فاعلَم أن اباکَ أصلُ النّعمةِ عَلیکَ فیه... .
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: و امّا حق پدرت بر تو این است که: بدانی او اصل و ریشه توست، زیرا اگر او نبود تو نیز نبودی پس هر چه در وجود تو، تو را به شگفتی و خشنودی وا می دارد، بدان که پدرت منشاء و اساسِ آن نعمت است، پس خدای را حمد و سپاس گو و بر قدر و منزلتِ او شاکر باش.
«بحار الانوار، ج 74، ص 6»

حدیث9

قال الامام علی بن الحسین - علیه السّلام - : جاءَ رجل الی النّبی فقال: یا رسول الله ما مِن عملٍ قبیح الاّ قَد عَمِلتهُ فهل لی توبة؟ فقال لَه ... .
امام سجاد - علیه السّلام - فرمودند: شخصی خدمت رسول خدا آمد و گفت: ای رسول خدا، من هیچ کار زشتی نمانده که انجام نداده باشم، آیا می توانم توبه کنم؟ رسول خدا فرمودند: آیا هیچ یک از پدر و مادرت زنده هستند؟ گفت: بله، پدرم. رسول خدا فرمودند: برو به او نیکی کن (تا آمرزیده شوی). وقتی او راه افتاد، پیامبر فرمودند: کاش مادرش زنده بود. (یعنی اگر او زنده بود و به او نیکی می کرد، زودتر آمرزیده می شد.)
«بحار الانوار، ج 74، ص 82»

حدیث10

قال الامام الباقر - علیه السّلام - : ثلاثٌ لم یجعلِ الله لأحدٍ فیهنَّ رُخصةً: أداءُ الامانَة ... و برّ الوالدینِ برَّین کانا أو فاجرین.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: خداوند سبحان در سه چیز به احدی اجازه ترک نداده است: 1. ادای امانت به صاحبِ آن خواه نیکوکار باشد، خواه فاجر و گنهکار. 2. وفای به عهد نسبت به هر کسی، نیکوکار باشد یا بدکار. 3. نیکی به پدر و مادر خواه انسانهای خوب و نیکوکاری باشند، خواه گنهکار و اهل فجور.
«وسائل الشیعه، ج 21، ص 490»

حدیث11

قال الامام الرّضا - علیه السّلام - : سألَ رجلٌ رسولَ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : ما حقُّ الوالِدِ علی ولدهِ؟ قال: لا یسمیّهِ باسْمِهِ، و لا یمشی بین یدیهِ و لا یجلسُ قبلَهُ و لا یستَسِبُّ له.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: مردی از پیامبر خدا - صلّی الله علیه و آله - سؤال کرد: حقّ پدر بر فرزند چیست؟ حضرت فرمودند: او را با نام صدا نکند، در راه رفتن از او جلو نیفتد، قبل از او ننشیند و کاری انجام ندهد که مردم پدرش را لعنت کرده و دشنام دهند.
«بحارالانوار، ج 74، ص 45»

حدیث12

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : بینا موسی بن عمران یُناجی عزّوجلّ اذ رأی رَجُلاً تحت عرش الله عزّوجلّ فقال: یا ربِّ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: هنگامی که حضرت موسی - علیه السّلام - مشغول مناجات با پروردگارش بود، مردی را دید که در سایه عرش الهی در ناز و نعمت است، عرض کرد: خدایا این کیست که عرش تو بر او سایه افکنده است؟ خداوند متعال فرمودند: او نسبت به پدر و مادرش نیکوکار بود و هرگز سخن چینی نمی کرد.
«بحارالانوار، ج 74، ص 65»

حدیث13

سئل عن الامام الصّادق - علیه السّلام - أی الاعمال أفضَلُ؟ قال: الصّلاةُ لِوَقتِها و برّ الوالدین و الجِهادُ فی سبیل اللهِ.
از امام صادق - علیه السّلام - پرسیدند: برترین اعمال کدامند؟ امام فرمودند: نماز اوّل وقت، نیکی به پدر و مادر و جهاد در راه خدا.
«بحار الانوار، ج 74، ص 85»

حدیث14

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : انَّ اللهَ عزّوجلّ ... أمر بالشّکر لهُ و بالوالدین فمن لم یشکر والدیه لم یشکرُ الله.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: همانا خداوند عزّوجلّ به سپاسگذاری از خود و پدر و مادر فرمان داده است. پس کسی که از پدر و مادر خویش سپاسگذاری نکند، شکر خداوند را نیز به جا نیاورده است.
«بحارالانوار، ج 74، ص 77»

حدیث15

قال الامام الرضا - علیه السّلام - : برّ الوالدین واجبٌ و ان کان مُشرکین و لا طاعةُ لهما فی معصیة الخالق ... .
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: نیکی به پدر و مادر واجب است اگر چه آنها مشرک باشند، البته در جائی که اطاعت از آنها موجب معصیت و نافرمانی پروردگار شود، نباید فرمانبرداری نمود.
«تفسیر صافی، ج 2، ص 37»

حدیث16

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : مَنْ نَظَر الی أبَویه نَظَرَ ماقتٍ و هُما ظالمانِ لَهُ، لم یَقبَلِ اللهُ لَهُ صلاةً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس به پدر و مادرش از روی غضب نگاه کند حتی در حالی که آنها در حق او ظلم می کنند، خدا هیچ نمازی را از او قبول نمی نماید.
«اصول کافی، ج 4، ص 50»

حدیث17

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : جاءَ رجلٌ الی النبیّ - صلّی الله علیه و آله - فقال یا رسول الله من أبَرُّ؟ قالَ: اُمُّکَ، قالَ: ثمَّ من: قال اُمُّکَ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: شخصی خدمت رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - رسید و گفت: ای رسول خدا به چه کسی نیکی کنم؟ حضرت فرمودند: به مادرت. گفت: بعد از او به چه کسی؟ حضرت فرمودند: به مادرت. گفت: سپس به چه کسی؟ حضرت فرمودند: به مادرت. باز پرسید: بعد از او به چه کسی؟ حضرت فرمودند: به پدرت.
«بحارالانوار، ج 74، ص 94»

حدیث18

سئل ابا عبدالله - علیه السّلام - عن قولِ الله: «و بالوالدین احساناً» فقال: ألاحسانُ أن تُحسِنَ صحبَتَهُما ... .
از امام صادق - علیه السّلام - در مورد معنای آیه « و بالوالدین احساناً» پرسیدند، حضرت فرمودند: احسان به پدر و مادر این است که رفتارت را با آنها نیکو سازی و مجبورشان نکنی تا چیزی را که نیاز دارند از تو بخواهند.(یعنی قبل از اظهار نیاز درخواست آنها را برطرف کنی.)
«بحارالانوار، ج 74، ص 79»

حدیث19

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : لا تملَأ عینیکَ من النَّظَرِ الیهما الاّ برحمةٍ و رقَّةٍ و لا ترفَع صوتکَ فوقَ أصواتِهِما و لا یَدیکَ فوق أیدیهما و لا تتقدَّم قُدّامهُما.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: چشمهایت را جز از روی دلسوزی و مهربانی به پدر و مادر خیره مکن و صدایت را بلندتر از صدای آنان نبر و دستهایت را بالاتر از دستهای آنان نیاور و جلوتر از آنان قدم بر مدار.
«بحارالانوار، ج 74، ص 79»

حدیث20

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : ما یمنَعُ الرّجل منکم أن یَبرَّ والدیه حییّن أو میّتین، یصلّی عنهما و یتصدّق عنهما و یحجَّ عنهما ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: چه چیز مانع شخص می شود که وقتی پدر و مادرش زنده یا مرده اند، به آنها نیکی کند، به این صورت که به نیّت آنها نماز بخواند، صدقه بدهد، حجّ به جا آورد و روزه بگیرد، زیرا اگر چنین کند ثواب آنها به پدر و مادرش می رسد و به خود شخص هم همان قدر ثواب داده می شود، به علاوه خداوند متعال به واسطه کارهای نیک و نماز، خیر زیادی به او عطا می کند.
«بحارالانوار، ج 74، ص 46»

حدیث21

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : و منَ العُقوقِ أن ینظُرَ الرّجِلُ الی والدیه فَیُحدَّ النَّظر الیهما.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: از چیزهایی که موجب عاق شدن است، این است که انسان به پدر و مادر خویش تیز نگاه کند.(خیره شود)
«اصول کافی، ج 4، ص 50»

حدیث22

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : «عقُوقُ الوالدین مِن الکبائر لأنّ الله عزّوجلّ، جَعَل العاقَّ عَصیّاً شقیّاً.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: عاق پدر و مادر شدن از گناهان کبیره است، زیرا خداوند متعال عاقّ والدین را گناهکار شقّی شمرده است.
«بحارالانوار، ج 74، ص 74»

حدیث23

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : یَجبُ للوالدَین علی الوَلَدِ ثلاثةُ أشیاءَ: شکرهما علی کلّ حالٍ، و طاعتهما فیما یأمرانه و ینهیانه عنه فی غیر معصیة اللهِ و نصیحتهما فی السّر و العلانیة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پدر و مادر سه حق بر فرزند خویش دارند؛ 1. در هر حال سپاس گذار و شاکر آنان باشد. 2. در آنچه به آن امر و یا از آن نهی می کنند، مطیع آنان باشد، مگر اینکه موجب معصیت پروردگار شود. 3. در آشکار و نهان، خیرخواه و دلسوز آنان باشد. «تحف العقول، ص 238»

حدیث24

قال ابو عبد الله - علیه السّلام - : یا میسر قد حضر اجلک غیر مرة و لا مرتین، کل ذلک یؤخر الله اجلک، لصلتک قرابتک، و ان کنت ترید ان یزاد فی عمرک فبر شیخیک یعنی ابویک.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ای میسر (یکی از اصحاب حضرت) بارها اجل و مرگ تو فرا رسیده و هر بار خداوند آن را به خاطر صله رحم با خویشاوندانت به تاخیر انداخته است و اگر می‌خواهی خداوند بر عمر تو را زیاد کند، به پدر و مادرت نیکی کن.
«بحار الانوار، ج 74، ص 84»

حدیث25

قال الامام الصادق - علیه السلام - فی قَولِه تَعَالی: (وَ قُل لَهُمَا قَولاً کرِیما): إِن ضَرَبَاک فَقُل لَهُمَا غَفَرَ اللهُ لَکمَا.
امام صادق - علیه السلام - درباره آیه «و با آن دو به شایستگی سخن بگو» فرمودند: اگر تو را کتک زدند، بگو: خدا شما را بیامرزد.
«الکافی، ج 2، ص 158»

حدیث26

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یَدخُلُ الجَنَّةَ عَاقٌّ وَلا مُدمِنُ خَمرٍ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که مورد عاق پدر و مادر باشد و نیز کسی که اهل میگساری باشد، وارد بهشت نخواهند شد.
«بحار الأنوار، ج 2، ص 117»

حدیث27

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مِن حقّ الوالِدِ أن یَخشَعَ لَهُ عند الغَضَب.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: حقّ پدر بر فرزند این است که به هنگام غضب و خشم پدر، فرزند در مقابل او خاشع بوده و سر تسلیم فرود آورد.
«کنزالعمال، ح 45512»

حدیث28

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مَنْ أصبَحَ مُطیعاً للهِ فی الوالدین أصبح لَهُ بابانِ مفتوحان فی الجنّةِ و ان کان واحداً فواحداً.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که دستور الهی را در مورد پدر و مادر خویش اطاعت کند و دو درب از بهشت به رویش گشوده خواهد شد و اگر فرمان الهی را در مورد یکی از آنان انجام دهد، یک درب گشوده می شود.
«کنزالعمال، ج 16، ص 467»

حدیث29

قال رسول الله - صلّی الله علیه وآله - : مَن أرضی والدَیهِ فَقد أرَضَی الله و مَن أسخَطَ والِدَیهِ فقَد أسخط الله.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس که پدر و مادرش را خشنود سازد حقیقتاً خدا را خشنود ساخته است و کسی که پدر و مادر خویش را به خشم آورد، خدا را به خشم آورده است.
«کنزالعمال، ج 16، ص 470»

حدیث30

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : یقالُ للعاقِّ : إعمل ما شئت فانّی لا أغفِرُ لکَ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: به کسی که عاق والدین شده (از طرف خدا) گفته می شود: هر کاری می خواهی انجام بده که دیگر تو را نمی بخشم.
«بحارالانوار، ج 74، ص 80»

حدیث31

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : أربعةٌ لا یَنظُرُ اللهُ الیهم یومَ القیامةِ، عاقٌ و منّانٌ و مکذِّبٌ بالقدر و مُدمِنُ خَمرٍ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند در روز قیامت به چهار گروه نظر رحمت نخواهد کرد: عاق والدین، انسانی که بعد از انجام کار خیر منّت می گذارد، منکر قضاء و قَدَر و شرابخوار.
«بحارالانوار، ج 74، ص 71»

حدیث32

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اِیّاکم وَ عُقوقُ الوالدینِ، فانَّ ریح الجنَّةِ تُوجَدُ مِنْ مسیرَة ألف عامٍ و لا یَجدُها عاقٌ و لا قاطعُ رحمٍ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بر حذر باشید از اینکه عاق والدین شوید، پس همانا با اینکه بوی بهشت از مسافت هزار سال به مشام می رسد، عاق والدین و کسی که قطع رحم کند بوی آن را احساس نخواهد کرد.
«بحارالانوار، ج 74، ص 62»

حدیث33

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَ اصْطِناعُ الْمَعْروفِ یُحَوِّلُ الشَّقاءَ سَعادَةً وَ یَزیدُ فِی الْعُمْرِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : صدقه دادن با مراعات شرایطش و خوبی کردن به پدر و مادر و انجام دادن کارهای نیک، بدبختی را به خوشبختی تبدیل می کند و بر عمر می افزاید.
«کنزالعمال، ح 4444»

حدیث34

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : کانَ فی ما اَعْطَی اللّه تَعالی مُوسی فِی الاَْلْواحِ ... اُشْکُرْ لی وَ لِوالِدَیْکَ اَقِکَ الْمَتالِفَ وَ اُنـْسِی ءْ لَکَ فی عُمُرِکَ وَ اُحْیِیکَ حَیاةً طَیِّـبَةً وَ اَقْلَبَکَ اِلی خَیْرٍِ مِنْها.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : در آنچه خدای متعال در «الواح» به موسی علیه السلام داد، از جمله چنین بود: ... مرا و پدر و مادرت را سپاسگزاری کن، تا از نابود شدن ها حفظت کنم و اجلت را به تأخیر بیندازم و به تو زندگی ای پاک ببخشم و تو را از این زندگی به سوی بهتر از آن، ببرم.
«تاریخ دمشق، ج 61، ص 128»

حدیث35

رسول اللّه (صلی الله علیه و آله وسلم) :
إنَّ عیسَی بنَ مَریَمَ قالَ : خُلِقَ النَّهارُ لِتُؤَدِّیَ فیهِ الصَّلاةَ المَفروضَةَ الَّتی عَنها تُسأَلُ وبِها تُحاسَبُ ، وبِرَّ والِدَیکَ ، وأن تَضرِبَ فِی الأَرضِ تَبتَغِی المَعیشَةَ ؛ مَعیشَةَ یَومِکَ ؛
هر آینه عیسی بن مریم علیه السلام فرمود: «روز آفریده شد تا در آن نماز واجب را ادا کنی که از آن بازخواست و با آن حسابرسی خواهی شد ؛ و تا به پدر و مادرت نیکی کنی ؛ و تا در زمین گام زنی و در پی گذران زندگی روزانه خود برآیی» .
بحار الأنوار: 58/208 /38.

حدیث36

امام هادی علیه‌السلام :
العُقوقُ یُعقِبُ القِلَّهَ، ویُؤَدّی إلَی الذِّلَّةِ ؛
نافرمانی والدین ، تنگدستی در پی دارد و به ذلّت می‌کشاند .
بحار الأنوار : 74 / 84 / 95 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث37

الامام الصادق علیه‌السلام
فی قَولِهِ تعالی : «و قُلْ لَهُما قَوْلاً کَرِیما»: إن ضَرَباک فَقُلْ لَهُما : غَفَرَ اللّه‌ُ لَکُما .
امام صادق علیه‌السلام - درباره آیه «و به آن دو به شایستگی سخن بگو»- : اگر تو را کتک زدند ، بگو : خدا شما را بیامرزد .
الکافی : 2 / 158 / 1 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث38

الامام الصلدق علیه‌السلام
فی قولِهِ تعالی : «و اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحمَةِ»: لا تَملَأْ عَینَیکَ من النَّظَرِ إلَیهِما إلاّ بِرَحمَةٍ ورِقَّةٍ ، ولا تَرفَعْ صَوتَکَ فَوقَ أصواتِهِما ، ولا یَدَکَ فَوقَ أیدیهِما ، ولا تَقَدَّمْ قُدّامَهُما .
امام صادق علیه‌السلام - درباره آیه «و از روی مهربانی ، در برابر آنان خوار و فروتن باش»- : نگاهت را جز از سر مهر و دلسوزی به آنان خیره مکن و صدایت را از صدای آنها بلندتر مگردان و رو دست آنها نیز بلند نشو و خود را از آنها جلو مینداز .
الکافی : 2 / 158 / 1 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث39

امام صادق علیه‌السلام :
مِن العُقوقِ أن یَنظُرَ الرّجُلُ إلی والِدَیهِ فیُحِدَّ النَّظَرَ إلَیهِما .
و از جمله نافرمانی کردن از والدین آن است که انسان به آنان خیره نگاه کند .
الکافی : 2 / 349 / 7 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث40

امام صادق علیه‌السلام :
أدنَی العُقوقِ : «اُفٍّ» ، ولَو عَلِمَ اللّه‌ُ عز و جل شَیئا أهوَنَ مِنهُ لَنَهی عَنهُ .
کمترین بی احترامی بـه پدر و مادر ، «اُف» گفتن است و اگر خداوند عز و جل چیزی کمتر از آن سراغ داشت ، بی‌گمان از آن نهی می‌کرد .
الکافی : 2 / 348 / 1 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث41

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ العَبدَ لَیکونُ بارّا بِوالِدَیهِ فی حیاتِهِما، ثُمّ یَموتانِ فلا یَقضی عَنهُما دُیونَهُما ولا یَستَغفِرُ لَهُما فیَکتُبُهُ اللّه‌ُ عاقّا . وإنّهُ لَیکونُ عاقّا لَهُما فی حیاتِهِما غَیرَ بارٍّ بهِما ، فإذا ماتا قَضی دَینَهُما واستَغفَرَ لَهُما فیَکتُبُهُ اللّه عز و جل بارّا .
یک وقت هست که بنده در زمان حیات پدر و مادر خود نسبت به آنان نیکوکار است ، امّا وقتی می‌میرند ، نه بدهی آنان را می‌پردازد و نه برایشان طلب آمرزش می‌کند ، در این صورت خداوند او را نافرمان قلمداد می‌کند و یک وقت هم هست که بنده در زمان حیات پدر و مادرِ خود ، ناخلف و نافرمان است و به آنان نیکی نمی‌کند ، امّا وقتی مُردند بدهی‌های آنها را می‌پردازد و برای ایشان آمرزش می‌طلبد . لذا خداوند عز و جل او را نیکوکار می‌نویسد .
الکافی : 2 / 163 / 21

حدیث42

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
لَمّا سُئلَ عن بِرِّ الوالِدَینِ بَعدَ مَوتِهِما: نَعَم ، الصَّلاةُ علَیهِما ، والاستِغفارُ لَهُما ، وإنفاذُ عَهدِهِما مِن بَعدِهِما ، وصِلَةُ الرَّحِمِ الّتی لا تُوصَلُ إلاّ بهِما ، وإکرامُ صَدیقِهِما .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در پاسخ به سؤال از نیکی کردن به پدر و مادر بعد از فوت آنها- : آری ، دعا کردن برای آنها ، آمرزش خواستن برایشان و اجرا کردن وصیت‌هایشان بعد از مرگ آنها و صله رحم کردن با خویشان آنها ، و احترام گذاشتن به دوستان آنهاست .
الترغیب والترهیب : 3 / 323 / 32 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث43

امام رضا علیه‌السلام :
إنّ اللّه عز و جل ... أمَـرَ بالشُّکرِ لَهُ ولِلوالِدَین ، فمَن لَم یَشکُرْ والِدَیهِ لَم یَشکُرِ اللّه‌َ .
خداوند عز و جل ... به سپاسگزاری از خود و پدر و مادر فرمان داده‌است . پس هر که از پدر و مادرش سپاسگزاری نکند ، از خداوند سپاسگزاری نکرده‌است .
الخصال : 156 / 196 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث44

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
منَ بَرَّ والِدَیهِ طُوبی لَهُ ، زادَ اللّه‌ُ فی عُمرِهِ .
هر که به پدر و مادرش نیکی کند ، خداوند عمرش را زیاد کرده‌است ، خوشا به حالش .
الترغیب والترهیب : 3 / 317 / 17 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث45

امام صادق علیه‌السلام :
إن أحبَبتَ أن یَزیدَ اللّه فی عُمرِکَ فسُرَّ أبَوَیکَ .
اگر دوست داری خداوند بر عمرت بیفزاید ، پدر و مادرت را خوشحال کن .
الزهد للحسین بن سعید : 33 / 87 منتخب میزان الحکمة : 408

حدیث46

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
النَّظَرُ إلَی العالِمِ عِبادَةٌ ،والنَّظَرُ إلَی الإمامِ المُقسِطِ عِبادَةٌ ، وَالنَّظَرُ إلَی الوالِدَینِ بِرَأفَةٍ وَرحمَةٍ عِبادَةٌ ، وَالنَّظَرُ إلی أخٍ تَوَدُّهُ فی اللّه عز و جل عِبادَةٌ .
نگریستن به دانشمند عبادت است ، نگریستن به پیشوای دادگر عبادت است ، نگاهِ دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادری که برای خداوند عز و جل دوستش داری عبادت است .
أمالی الطوسیّ : 454 / 1015 منتخب میزان الحکمة : 354

حدیث47

امام صادق علیه‌السلام :
مَن نَظَرَ إلی أبَوَیهِ‌نَظَرَ ماقِتٍ وهُما ظالِمانِ لَهُ ، لم یَقبَلِ اللّه لَهُ صلاةً .
هر که به پدر و مادر خود ، گرچه به وی ستم کرده باشند ، با نگاه دشمنانه بنگرد ، خداوند نمازش را نمی‌پذیرد .
الکافی : 2 / 349 / 5 منتخب میزان الحکمة : 326

حدیث48

امام صادق علیه‌السلام :
عُقوقُ الوالِدَینِ مِن الکَبائرِ ؛ لأنَّ اللّه تعالی جَعَلَ العاقَّ عَصِیّا شَقِیّا .
نافرمانی والدین از گناهان کبیره‌است ؛ زیرا خداوند متعال فرزند نافرمان را عصیانگر و بدبخت قرار داده‌است .
علل الشرائع : 479 / 2 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث49

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
رِضـا اللّه فـی رِضـا الوالِدِ ، وسَخَطُ اللّه فی سَخَطِ الوالِدِ؛
خشنودی خدا در خشنودی پدر است و ناخشنودی خدا در ناخشنودی پدر .
الترغیب والترهیب : 3 / 322 / 30

حدیث50

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
لَمّا سُئلَ عَن حقِّ الوالِدَینِ علی وَلَدِهِما: هُما جَنَّتُکَ ونارُکَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در پـاسخ بـه سـؤال از حـقّ پدر و مادر بر فرزندانشان- فرمودند:
آن دو بهشت و دوزخ تو هستند .
الترغیب والترهیب : 3 / 316 / 10 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث51

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
لِرجُلٍ قالَ لَهُ : إنّ أبی یُریدُ أن یَستَبیحَ مالی: أنتَ ومالُکَ لأبیکَ .
مردی بـه رسـول خـدا صلی الله علیه و آله و سلّم عرض کرد : پدرم می‌خواهد مال مرا از آنِ خود کـنـد . حـضرت فرمودند: تو و مال تو از آنِ پدرت هستید .
کنزالعمّال : 45933 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث52

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
لَمّا سُئلَ عَن حَقِّ الوالِدِ علی وَلدِهِ: لا یُسَمِّیهِ باسمِهِ ، ولا یَمشی بَینَ یَدَیهِ ، ولا یَجلِسُ قَبلَهُ ، ولا یَستَسِبُّ لَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در پاسخ به سؤال از حقّ پدر بر فرزندش- فرمودند: او را به اسم صدا نزند ، جلوتر از او راه نرود ، پیش از او ننشیند و برایش دشنام نخرد .
الکافی : 2 / 159 / 5 منتخب میزان الحکمة : 614

حدیث53

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أعظَمُ الناسِ حَقّا علی المرأةِ زَوجُها ، وأعظَمُ الناسِ حقّا عَلَی الرَّجُلِ اُمُّهُ ؛
بزرگترین حقّ را بر زن ، شوهر او دارد و بزرگترین حقّ را بر مرد ، مادر او دارد .
کنز العمّال : 44771 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث54

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
به پدر و مادر خود نیکی کنید تا فرزندان شما به شما نیکی نمایند چشم از زنان و ناموس مردم بپوشانید و خیانت به آنها نکنید تا از زنانتان چشم بپوشند و به آنها خیانت نکنند.
نهج الفصاحه، ص 219

حدیث55

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
خداوند چهارچیز را در چهار چیز قرار داده است :
1.برکت علم را ر احترام به استاد
2.بقای ایمان را در تعظیم خدا به وسیله انجام بی چون چرای دستوراتش
3.لذت و برکت زندگی را در نیکی به پدر و مادر
4.و آزادی از جهنم را در آزار ندادن مردم.
نصایح، صفحه 230

حدیث56

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ثَلاثٌ لایُستَحیی مِنهُنَّ: خِدمَةُ الرَّجُلِ ضَیفَهُ وَقیامُهُ عَن مَجلِسِهِ لأَِبیهِ وَمُعَلِّمِهِ وَطَلَبُ الحَقِّ وَإن قَلّ؛
از سه کار حیا نباید کرد: خدمت به میهمان، از جا برخاستن در برابر پدر و آموزگار خویش و طلب حق گرچه اندک باشد.
غررالحکم، ج3، ص338، ح4666

حدیث57

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اِن اَحبَبتَ اَن یَزیدَ اللّه‌ُ فی عُمُرِکَ فَسُرَّ اَبَـوَیکَ ؛
اگر دوست داری که خداوند عمرت را زیاد کند، پدر و مادرت را شاد کن.
بحارالأنوار، ج 74 ، ص 81 ، ح 84

حدیث58

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلذُّنوبُ الَّتی تُغَیِّیرُ النِّعَمَ البَغیُ وَ الذُّنوبُ التَّی تورِثُ النَّدَمَ القَتلُ وَ الَّتی تُنزِلُ النِّقَمَ الظُّلمُ وَالَّتی تَهتِکُ السُّتورَ شُربُ الخَمرِ وَ الَّتی تَحبِسُ الرِّزقَ الزِّنا وَ الَّتی تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطیعَةُ الرَّحِمِ وَالَّتی تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظلِمُ الهَواءَ عُقوقُ الوالِدَینِ؛
گناهی که نعمت‌ها را تغییر می‌دهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهی که پشیمانی می‌آورد، قتل است. گناهی که گرفتاری ایجاد می‌کند، ظلم است. گناهی که آبرو می‌بَرد، شرابخواری است. گناهی که جلوی روزی را می‌گیرد، زناست. گناهی که مرگ را شتاب می‌بخشد، قطع رابطه با خویشان است. گناهی که مانع استجابت دعا می‌شود و زندگی را تیره و تار می‌کند، نافرمانی از پدر مادر است.
علل الشرایع، ج 2، ص 584

حدیث59

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَحَبُّ الاعمالِ اِلَی اللهِ الصَّلاةُ لِوَقتِها ثُمَّ بِرُّ الوالِدَین ثُمَّ الجِهادُ فی سَبیلِ اللهِ؛
بهترین کارها در نزد خدا نماز به وقت است ، آنگاه نیکی به پدر و مادر ، آنگاه جنگ در راه خدا.
کنز العمال، ج7، ص285، ح 18897

حدیث60

من نظر الی ابویه نظر ماقت ، و هما ظالمان لم یقبل الله له صلاة ؛
هرکه به پدر و مادر نگاه تند و خشم آلود کند، اگرچه به وی ستم کرده باشند، خداوند نمازش را نمی پذیرد.
(جامع السعادات ، ج 2، ص 351)

حدیث61

قال الصادق - علیه السلام -:
یا هشام ! افضل ما یتقرب به العبد الی الله بعد معرفة به الصلوة و بر الوالدین و ترک الحسد و العجب و الفخر ؛
بهترین وسیله ای که انسان را به خداوند نزدیک می سازد، بعد از خداشناسی ، نماز و نیکوکاری به پدرو مادر و ترک رذیله های حسد و عجب و فخرفروشی است .
(تحف العقول ، ص 455)

حدیث62

امام صادق علیه‌السلام :
مَن قَرَأَ القُرآنَ فِی المُصحَفِ ، مُتِّعَ بِبَصَرِهِ ، وخُفِّفَ عَن والِدَیهِ وإن کانا کافِرَینِ؛
هر کس قرآن را از رو بخواند ، از بهره بینایی برخوردار است و از گناه پدر و مادرش کاسته می‌شود ، هر چند کافر باشند .
الکافی ، جلد 2 ، صفحه 613 ، حدیث 1

حدیث63

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أرضی والدیه فقد أرضی اللَّه و من أسخط والدیه فقد أسخط اللَّه؛
هر که پدر و مادر خویش را خشنود کند خدا را خشنود کرده و هر که پدر و مادر خویش را خشمگین کند خدا را خشمگین کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث64

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أصبح مطیعا للَّه فی والدیه أصبح له بابان مفتوحان من الجنّه و إن کان واحدا فواحد؛
هر که روز آغازد و در کار پدر و مادر خویش مطیع خدا باشد، دو در از بهشت بر او گشوده باشد و اگر یکی باشد یکی.
نهج الفصاحه

حدیث65

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قبّل بین عینی أمّه کان له سترا من النّار؛
هر که پیشانی مادر خویش را ببوسد از آتش جهنم مصون شود.
نهج الفصاحه

حدیث66

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ملعون من سبّ أباه، ملعون من سبّ أمّه؛
هر که به پدر خویش ناسزا گوید ملعون است و هر که به مادر خویش ناسزا گوید ملعون است.
نهج الفصاحه

حدیث67

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من رجل ینظر إلی وجه والدیه نظر رحمه إلّا کتب اللَّه له بها حجّه مقبوله مبروره؛
هر که از روی مهربانی به صورت پدر و مادر خویش نظر کند خدا به پاداش آن برای وی حج مقبول نیکوئی رقم زند.
نهج الفصاحه

حدیث68

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما برّ أباه من شدّ إلیه الطّرف بالغضب؛
هر که نگاه خشمگین سوی پدر خویش افکند از فضیلت نیکی با وی بی نصیب است.
نهج الفصاحه

حدیث69

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یصلح الملق إلّا للوالدین و الإمام العادل لا تصلح الصّنیعه إلّا عند ذی حسب أو دین؛
تملق گفتن جز از پدر و مادر و پیشوای عادل روا نباشد و نکوئی جز پیش شرافتمند و دیندار به ثمر نرسد.
نهج الفصاحه

حدیث70

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لعن اللَّه من لعن والدیه؛
هر که پدر و مادر خویش را لعن کند خدایش لعنت کند.
نهج الفصاحه

حدیث71

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ الذّنوب یؤخّر اللَّه تعالی ما شاء منها إلی یوم القیامه إلّا عقوق الوالدین فإنّ اللَّه یعجّله لصاحبه فی الحیاه الدّنیا قبل الممات؛
خدای والا، از همه گناهان هر چه را خواهد تا روز رستاخیز مؤخر دارد مگر نارضایی پدر و مادر که خدا سزای آن را در زندگی دنیا پیش از مرگ دهد.
نهج الفصاحه

حدیث72

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العبد المطیع لوالدیه و لربّه فی أعلی علّیّین؛
کسی که مطیع پدر و مادر و پروردگار خویش باشد، در اعلای بهشت است.
نهج الفصاحه

حدیث73

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
طاعه اللَّه طاعه الوالد و معصیه اللَّه معصیه الوالد؛
اطاعت پدر اطاعت خداست و نافرمانی پدر نافرمانی خداست.
نهج الفصاحه

حدیث74

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه علی وجهها و اصطناع المعروف و برّ الوالدین و صله الرّحم تحوّل الشّقاء سعاده و تزید فی العمر و تقی مصارع السّوء؛
صدقه به موقع و نیکوکاری و نیکی با پدر و مادر و پیوستگی خویشاوند بدبختی را به خوشبختی مبدل کند و عمر را افزایش دهد و از مرگ های بد جلوگیری کند.
نهج الفصاحه

حدیث75

إنّ اللَّه تعالی یزید فی عمر الرّجل ببرّه والدیه؛
خداوند به وسیله نیکی با پدر و مادر، عمر انسان را فزون می کند.
نهج الفصاحه

حدیث76

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یحبّ أن تعدلوا بین أولادکم حتّی فی القبل؛
خداوند دوست دارد که میان فرزندان خود حتی در بوسیدن آنها به عدالت رفتار کنید.
نهج الفصاحه

حدیث77

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أمّک، أمّک، ثمّ أمّک، ثمّ أباک، ثمّ الأقرب فالأقرب؛
مادر خود، مادر خود، مادر خود را رعایت کن، سپس پدر خود را و پس از آن کسانی را که به تو نزدیک ترند.
نهج الفصاحه

حدیث78

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکبر الکبائر الإشراک باللَّه و قتل النّفس و عقوق الوالدین و شهاده الزور؛
بزرگترین گناهان بزرگ شرک به خدا و قتل نفس و بد رفتاری با پدر و مادر و شهادت دروغ است.
نهج الفصاحه

حدیث79

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّاس حقّا علی المرأه زوجها و أعظم النّاس حقّا علی الرّجل أمّه؛
شوهر از همه کس بیشتر بر زن حق دارد و مادر از همه کس بیشتر بر مرد حق دارد.
نهج الفصاحه

حدیث80

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
احفظ ودّ أبیک لا تقطعه فیطفی اللَّه نورک.
دوستی پدر خویش را حفظ کن و رشته آن را مبر که خداوند نور تو را خاموش می کند.
نهج الفصاحه

حدیث81

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه الصّلاه لوقتها ثمّ برّ الوالدین ثمّ الجهاد فی سبیل اللَّه؛
بهترین کارها در نزد خدا نماز به وقت است آنگاه نیکی با پدر و مادر آنگاه جنگ در راه خدا.
نهج الفصاحه

حدیث82

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان یعجّلهما اللَّه فی الدّنیا البغی و عقوق الوالدین؛
دو چیز را خداوند در این جهان کیفر می دهد تعدی و ناسپاسی پدر و مادر.
نهج الفصاحه

حدیث83

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
فرزند خردسالی که به پدر گستاخی کند، چون بزرگ شد عاق و ناسپاس او گردد.
(تحف‌العقول/520)

حدیث84

امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند:
جرأة الولد علی والده فی صغره تدعو الی العقوق فی کبره؛
فرزند خردسالی که به پدر گستاخی کند، چون بزرگ شد عاق و ناسپاس او گردد .
تحف العقول ، ص 520

حدیث85

امام هادی(علیه السلام) می‌فرمایند:
نارضایتی پدر و مادر، باعث ضعف و ذلت آدمی می‌شود.
(مسند الامام‌الهادی(ع)/303)

حدیث86

امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
هر که پدر و مادر را اندوهگین کند آنان را ناسپاسی کرده .
تحف العقول

حدیث87

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
الْزَمْ رِجْلَها، فَإنَّ الْجَنَّةَ تَحْتَ أقْدامِها، و الْزَمْ رِجْلَها فَثَمَّ الْجَنَّةَ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
همیشه در خدمت مادر و پای بند او باش، چون بهشت زیر پای مادران است; و نتیجه آن نعمت های بهشتی خواهد بود.
کنزل العمّال، ج 16، ص 462، ح 45443

حدیث88

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
فِی الْمَرَضِ یُصیبُ الصَبیَّ، کَفّارَةٌ لِوالِدَیْهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
مریضی کودک، کفّاره گناهان پدر و مادرش می باشد.
بحار الأنوار، ج 5، ص 317، ح 16

حدیث89

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
افضل الاعمال الی الله الصلاة لوقتها و بر الوالدین و الجهاد فی سبیل الله؛
بهترین اعمال نزد خداوند، نمازاول وقت است پس از آن نیکی بر پدر وادر، و سپس جهاد در راه خدا است .
( بحار الانوار، ج 3، ص 85 )

حدیث90

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
یُقالُ لِلعاقِّ إعمَل مَا شَئتَ فانّی لاأغفِرُ لک
به فرزندی که عاق (والدین) شده گفته می شود: هر کاری می خواهی انجام بده که من تو را نمی آمرزم.
بحار الانوار، ج71، ص 80

حدیث91

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ثَلاثٌ لَیسَ لاَِحَدِ مِنَ النّاسِ فیهِنَّ رُخصَةٌ: بِرُّ الوالِدَینِ مُسلِما کانَ اَؤ کافِرا وَ الوَفاءُ بِالعَهدِ لِمُسلِمٍ اَو کافِرا وَاَداءُ الاَمانَةُ اِلی مُسلِمٍ کانَ اَؤ کافِرا؛
سه چیز است که ترک آن برای هیچ کس جایز نیست: نیکی به پدر و مادر مسلمان باشند یا کافر، وفای به عهد با مسلمان یا کافر و ادای امانت به مسلمان یا کافر.
جامع الصغیر، ج2، ص716، ح3469

حدیث92

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
کانَ فی ما اَعطَی اللّه‌ُ تَعالی مُوسی فِی اللواحِ... اُشکُر لی وَ لِوالِدَیکَ اَقِکَ المَتالِفَ وَ اُنسِی‌ء لَکَ فی عُمُرِکَ وَ اُحیِیکَ حَیاةً طَیِّـبَةً وَ اَقلَبَکَ اِلی خَیرِ مِنها؛
در آنچه خدای متعال در «الواح» به موسی علیه‌السلام داد، از جمله چنین بود:... مرا و پدر و مادرت را سپاسگزاری کن، تا از نابود شدن‌ها حفظت کنم و اجلت را به تأخیر بیندازم و به تو زندگی‌ای پاک ببخشم و تو را از این زندگی به سوی بهتر از آن، ببرم.
تاریخ دمشق، ج 61، ص 128

حدیث93

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجهِها وَاصطِناعُ المَعروفِ وَ بِرُّ الوالِدَینِ وَصِلَةُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً وَتَزیدُ فِی العُمرِ وَ تَقی مَصارِ عَ السُّوءِ؛
صدقه به جا، نیکوکاری، نیکی به پدر و مادر و صله رحم، بدبختی را به خوش‌بختی تبدیل و عمر را زیاد و از پیشامدهای بد جلوگیری می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 1869

حدیث94

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
لَیْسَ بَیْنَ الْوالِدِ وَ وَلَدِهِ رِبا وَ لا بَیْنَ الزَّوْجِ وَ الْمَرأَةِ رِبا؛
بین پدر و فرزند و بین شوهر و همسرش ربا (حرام) نیست.
فقه الرضا، ص 258

حدیث95

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن بَرَّ والِدَیهِ بَرَّهُ وَلَدُهُ ؛
هر که به پدر و مادرش نیکی کند ، فرزندش به او نیکی می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9145

حدیث96

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَنِ استَنکَفَ مِن أبَوَیهِ فَقَد خالَفَ الرُّشدَ ؛
هر که [از سَرِ خود بزرگ بینی] از پدر و مادرش روی گردانَد ، با رشد و کمال خویش مخالفت کرده است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8623

حدیث97

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
ثَلاثٌ لا یُستَحیی مِنهُنَّ : خِدمَةُ الرَّجُلِ ضَیفَهُ وَ قِیامُهُ عَن مَجلِسِهِ لأَِبیهِ وَ مُعَلِّمِهِ وَ طَلَبُ الحَقِّ وَ إن قَلَّ ؛
از سه چیز نباید شرم داشت : خدمت کردن مرد به میهمانش ، برخاستن از جایش به احترام پدر و معلّمش ، و حق‌خواهی، اگر چه اندک باشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4666

حدیث98

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بَرُّوا آباءَکُم یَبَرَّکُم أبناؤُکُم ؛
به پدرانتان نیکی کنید تا فرزندانتان به شما نیکی کنند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4448

حدیث99

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ أفضَلَ الخَیرِ صَدَقَةُ السِّرِّ وَ بِرُّ الوالِدَینِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ ؛
برترین خوبی ، صدقه پنهانی و نیکی به پدر و مادر و صله رحم است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3550

حدیث100

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
أکرِم ضَیفَکَ وَ إن کانَ حَقیرا وَ قُم عَن مَجلِسِکَ لأَِ بِیکَ وَ مُعَلِّمِکَ وَ إن کُنتَ أمیرا ؛
مهمانت را گرامی بدار، اگر چه حقیر باشد، و به احترام پدر و معلّمت از جایت برخیز، اگر چه فرمانروا باشی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2341

حدیث101

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
افضل العمل : الصلاة علی میقاتها، ثم بر الوالدین ، ثم ان یسلم الناس من لسانک ؛
بهترین عمل ، به پا داشتن نماز در وقت معین و زمان فضیلت آن است و سپس نیکی به پدر و مادر و بعد از آن در امان بودن مردم از زبان تو است .
(کنزالعمال ، ج 15، ص 948)

حدیث102

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لایقبل الله صلاة خمسة نفر.الابق من سیده و امراة لایرضی عنها زوجها و مدمن الخمر و العاق و اکل الربا ؛
خداوند نماز پنج گروه را نمی پذیرد:
1 - بنده ای که از نزد مولای خود فرار کرده است .
2 - زنی که شوهرش از وی راضی نیست .
3 - شرابخوار و دائم الخمر.
4 - کسی که عاق والدین شده است .
5 - رباخوار.
(مستدرک الوسائل ، ج 13، ص 332)

حدیث103

قال الصادق - علیه السلام -:
من نظر الی ابویه نظر ماقت و هما ظالمان له لم یقبل الله له صلوة ؛
هر کس با چشم بغض و کینه به پدر و مادر خود که به وی ستم کرده اند، نگاه کند، نمازش در پیشگاه الهی نامقبول است .
(اصول کافی ، ج 2، ص 349)

حدیث104

قال الرضا - علیه السلام -:
ان الله - عز و جل - امر بثلاثة مقرون بها ثلاثة اخری : امر بالصلوة و الزکاة فمن صلی و لم یزک لم تقبل منه صلاته و امر بالشکر له و للوالدین فمن لم یشکر والدیه لم یشکر الله و امر باتقاء الله و صلة الرحم .فمن لم یصل رحمه لم یتق الله - عز و جل -:
سه چیز با سه چیز همراه است :
1 - نمازگزاری که به او زکات تعلق گیرد و نپردازد، نمازش پذیرفته نیست .
2 - و به سپاسگزاری برای خود و پدر و مادر فرمان داد: آن که سپاس پدر و مادر نکند، هرگاه خدا را سپاس کند پذیرفته نیست .
3 - به پرهیزکاری از خدا و پیوند با خویشاوند فرمان داد.آن که پیوند با خویشان ندارد از خدا بیمناک نیست .
(بحارالانوار، ج 96، ص 12.الخصال ، ج 1، ص 55)

حدیث105

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رضا الرّبّ فی رضا الوالدین و سخطه فی سخطهما؛
خشنودی خدا در خشنودی پدر و مادر است و دلگیری وی در دل گیری آنها است.
نهج الفصاحه

حدیث106

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
دعاء الوالد لولده کدعاء- النّبیّ لأمّته؛
دعائی که پدر برای فرزند کند مانند دعائی است که پیغمبر برای امت خود می کند.
نهج الفصاحه

حدیث107

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجنّه تحت أقدام الامّهات؛
بهشت زیر قدم مادران است.
نهج الفصاحه

حدیث108

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من کنّ فیه نشر اللَّه تعالی علیه کنفه و أدخله جنّته: رفق بالضّعیف و شفقه علی- الوالدین و الإحسان إلی- المملوک؛
سه چیز است که در هر که باشد خداوند وی را پناه دهد و ببهشت برد:مدارا با ناتوان و مهربانی با پدر و مادر و نیکی با زیر دست.
نهج الفصاحه

حدیث109

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث من فعلهنّ فقد أجرم: من عقد لواء فی غیر حقّ أو عقّ والدیه أو مشی مع ظالم لینصره؛
سه کار است که هر کس بکند خطا کار است: هر کس پرچمی جز در راه حق برافرازد، یا با پدر و مادر بدی کند، یا با ستمگری راه سپرد تا او را یاری کند.
نهج الفصاحه

حدیث110

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث لیس لأحد النّاس فیه رخصه: برّ الوالدین مسلما کان أو کافرا و الوفاء بالعهد لمسلم أو کافر و الأمانه إلی مسلم کان أو کافر؛
سه چیز است که هیچ کس به ترک آن مجاز نیست: نیکی با پدر و مادر مسلمان باشند یا کافر، وفای به عهد برای مسلمان یا کافر و رد امانت مسلمان یا کافر.
نهج الفصاحه

حدیث111

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا ینفع معهنّ عمل، الشّرک باللَّه و عقوق الوالدین و الفرار من الزّحف؛
سه گناه است که با وجود آن هیچ کار نیکی سودمند نیست شریک قرار دادن برای خدا و ناخشنودی پدر و مادر و فرار از جنگ.
نهج الفصاحه

حدیث112

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه العاقّ لوالدیه و المرأه المترّجله المتشبّهه بالرّجال و الدّیّوث؛
سه کسند که خدا روز رستاخیز به سوی آنها نمی نگرد عاق والدین و زنی که مرد نما باشد و دیوث.
نهج الفصاحه

حدیث113

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یحجبون النّار: المنّان و عاقّ والدیه و مدمن الخمر؛
سه کسند که میان آنها و جهنم حجابی نیست: منت گذار و عاق پدر و مادر و شراب خوار.
نهج الفصاحه

حدیث114

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه قد حرّم اللَّه علیهم الجنّه مدمن الخمر و العاقّ و الدّیّوث الّذی یقرّ فی أهله الخبث؛
سه کسند که خداوند بهشت را بر آنها حرام کرده است: شراب خوار و آن که پدر و مادر از او ناراضی نباشند و دیوث که بی ناموسی را در خانواده خود ندیده گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث115

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
برّوا آباءکم تبرّکم أبناؤکم و عفّوا تعفّ نساؤکم؛
با پدران خود نیکی کنید تا فرزندانتان با شما نیکی کنند و عفیف باشید تا زنان شما عفیف باشند.
نهج الفصاحه

حدیث116

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
برّ الوالدین یزید فی العمر و الکذب ینقص الرّزق و الدّعاء یردّ القضاء؛
نیکی با پدر و مادر عمر را افزون کند و دروغ روزی را کاهش دهد و دعا قضا را دفع کند.
نهج الفصاحه

حدیث117

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
برّ الوالدین یجزئ عن الجهاد؛
نیکی با پدر و مادر جای جهاد را می گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث118

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بابان معجّلان عقوبتهما فی الدّنیا البغی و العقوق؛
دو چیز است که کیفر آن را در دنیا می دهند ظلم و بد رفتاری با پدر و مادر.
نهج الفصاحه

حدیث119

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی ینهاکم أن تحلفوا بآبائکم؛
خداوند نهی کرده که به پدران خود قسم بخورید.
نهج الفصاحه

حدیث120

من نظر الی ابویه نظرماقت ، و هما ظالمان لم یقبل الله له صلاة؛
هر که به پدر و مادر نگاه تند و خشم آلود کند، اگر چه به وی ستم کرده باشند، خداوند نمازش را نمی پذیرد.
( جامع السعادات ، ج 2، ص 351 )

حدیث121

قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ :
النّظر الی العالم عبادة، و النّظر الی الامام المقسط عبادة، و النّظر الی الوالدین برأفة و رحمة عبادة، و النّظر الی أخ تَوَدُه فی اللّه عزّوجّل عبادةَ؛
نگریستن به دانشمند عبادت است، نگریستن به پیشوای دادگر عبادت است، نگاه دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادری که برای خدای عزوجل دوستش داری عبادت است.
أمالی الطوسّی: 454 / 1015.

حدیث122

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
اِنَّ لِلْمُؤْمِنِ عَلی الْمُؤْمِنِ سَبْعَةَ حُقوقٍ، فَاَوْجَبُها اَنْ یَقولَ الرَّجُلُ حَقّا وَ اِنْ کانَ عَلی نَفْسِهِ اَوْ عَلی والِدَیْهِ، فَلا یَمیلَ لَهُمْ عَنِ الْحَقِّ؛
مؤمن را بر مؤمن، هفت حق است. واجب‌ترین آنها این است که آدمی تنها حق را بگوید، هر چند بر ضد خود یا پدر و مادرش باشد و به خاطر آنها از حق منحرف نشود.
بحار الأنوار ، ج 74 ، ص 223، ح 8 .

حدیث123

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
مَنْ یَضْمُنْ لی بِرَّ الْوالِدَیْنِ وَ صِلَةَ الرَّحِمِ اَضْمُنْ لَهُ کَثْرَةَ الْمالِ وَ زیادَةَ الْعُمْرِ وَ الْمَحَبَّةَ فِی الْعَشیرَةِ؛
هر کس نیکی به پدر و مادر و صله رحم را برایم ضمانت کند، من نیز زیادی ثروت، طول عمر و محبّت او را در دل خویشاوندان ضمانت می‌نمایم.
مستدرک الوسائل، ج 15، ص 176، ح 12.

حدیث124

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَاصْطِناعُ الْمَعْروفِ وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَصِلَةُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً وَتَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَقی مَصارِ عَ السُّوءِ؛
صدقه بجا، نیکوکاری، نیکی به پدر و مادر و صله رحم، بدبختی را به خوش‌بختی تبدیل و عمر را زیاد و از پیشامدهای بد جلوگیری می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 1869 .

حدیث125

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
ثَلاثٌ لَیْسَ لاَِحَدِ مِنَ النّاسِ فیهِنَّ رُخصَةٌ: بِرُّ الْوالِدَینِ مُسْلِما کانَ اَو کافِرا وَ الْوَفاءُ بِالْعَهْدِ لِمُسْلِمٍ کانَ اَو کافِرٍ وَ اَداءُ الاَْمانَةِ اِلی مُسْلِمٍ کانَ اَو کافِرٍ؛
سه چیز است که ترک آن برای هیچ کس جایز نیست: نیکی به پدر و مادر؛ مسلمان باشند یا کافر، وفای به عهد؛ با مسلمان یا کافر و ادای امانت؛ به مسلمان یا کافر.
جامع الصغیر، ج 2، ص 716، ح 3469.

حدیث126

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
از جمله عقوق (نافرمانی و آزار پدر و مادر) ضایع کردن و تباه ساختن حقوق آنهاست.
غررالحکم ، باب حقوق

حدیث127

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
سه چیز است که نباید از آنها شرم کرد : خدمت کردن به میهمان ، برخاستن انسان از جایگاه خود برای پدر و آموزگار ، و طلب حق اگر چه اندک باشد.
غررالحکم ، باب حیا

حدیث128

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَطیعی زَوْجَکَ یَکْفِکَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ وَ بِرِّی والِدَیْکَ یَکْثُرْ خَیْرُ بَیْتِکَ؛
شوهرت را اطاعت کن تا خیر دنیا و آخرت تو را کفایت کند و به پدر و مادرت نیکی کن تا خیر خانه‌ات زیاد شود.
کنزالعمال، ح 43388.

حدیث129

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
کانَ فی ما اَعْطَی اللّه‌ُ تَعالی مُوسی فِی الاَْلْواحِ... اُشْکُرْ لی وَ لِوالِدَیْکَ اَقِکَ الْمَتالِفَ وَ اُنـْسِی‌ءْ لَکَ فی عُمُرِکَ وَ اُحْیِیکَ حَیاةً طَیِّـبَةً وَ اَقْلَبَکَ اِلی خَیْرٍِ مِنْها؛
در آنچه خدای متعال در الواح به موسی علیه‌السلام داد، از جمله چنین بود:... مرا و پدر و مادرت را سپاسگزاری کن، تا از نابود شدن‌ها حفظت کنم و اجلت را به تأخیر بیندازم و به تو زندگی‌ای پاک ببخشم و تو را از این زندگی به سوی بهتر از آن، ببرم.
تاریخ دمشق ، ج 61، ص 128.

حدیث130

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند سه چیز را به سه چیز دیگر مربوط کرده است و به طور جداگانه‌نمی‌پذیرد . نماز را با زکات ذکر کرده است ، هرکس نماز بخواند و زکات ندهد نمازش پذیرفته نیست . نیز شکر خود و شکر از والدین را با هم ذکر کرده است . از این رو هرکس از والدین خود قدردانی نکند از خدا قدردانی نکرده است . نیز در قرآن سفارش به تقوا و سفارش به ارحام در کنار هم آمده است . بنابراین اگر کسی به خویشاوندانش رسیدگی و احسان ننماید ، با تقوا محسوب نمی‌شود .
(عیون اخبار الرضا ، ج 1 ، ص 258)

حدیث131

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:
مَن اَحزَنَ والدَیهِ فَقَد عَقهُما؛
هر که پدر و مادر را اندوهگین کند آنان را ناسپاسی کرده است .
(تحف العقول ، ص 425)

حدیث132

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
اثنان یعلهما الله فی الدنیا البغی وعقوق الوالدین.
دو چیز را خداوند در دنیا کیفر می دهد: تعدی و ناسپاسی پدر و مادر.
(کنز العمال، ج 16، ص 462، ح 45458)

حدیث133

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
به پدران خود نیکی کنید، تا فرزندانتان به شما نیکی کنند.
تحف العقول، ص 359.

حدیث134

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) می فرمایند:
الزم رجلها فان الجنة تحت اقدامها؛
در خدمت مادر باش، زیرا بهشت زیر پای مادران است.
کنزالعمال، ج16، ص 426.

حدیث135

هنگامی که زن باردار می‌شود ، همانند روزه‌دارِ شب‌زنده‌دار و مجاهدی است که با جان و مالش در راه خدا جهاد می‌کند و هنگامی که فارق شود ، پاداشی دارد که نمی‌دانی عظمت آن چه‌قدر است و هنگامی که شیر بدهد ، در هر بار مکیدن ، پاداش آزاد کردن یکی از فرزندان اسماعیل(علیه‌السلام) برای اوست و آن‌گاه که شیردادن تمام شود ، فرشته‌ای بر پهلوی او می‌زند و می‌گوید : عمل را از نو آغاز کن که بی‌تردید ، آمرزیده شدی .
امالی صدوق ، ص 496، ح 678 .

حدیث136

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) :
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَ اصْطِناعُ الْمَعْروفِ یُحَوِّلُ الشَّقاءَ سَعادَةً وَ یَزیدُ فِی الْعُمْرِ؛
صدقه دادن با مراعات شرایطش و خوبی کردن به پدر و مادر و انجام دادن کارهای نیک، بدبختی را به خوشبختی تبدیل می‌کند و بر عمر می‌افزاید.
کنزالعمال ، ح 4444 .

حدیث137

امام صادق علیه‌السلام :
اِنْ اَحْبَبْتَ اَنْ یَزیدَ اللّه‌ُ فی عُمُرِکَ فَسُرَّ اَبَـوَیْکَ ؛
اگر دوست داری که خداوند عمرت را زیاد کند، پدر و مادرت را شاد کن.
بحارالأنوار ، ج 74 ، ص 81 ، ح 84 .

حدیث138

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ اُلْهِمَ الصِّدْقَ فی کَلامِهِ وَ الاِْنْصافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ والِدَیْهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنْسِی‌ءَ لَهُ فی اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیْهِ فی رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُساءَلَتِهِ ؛
به هر کس، راستگویی در گفتار، انصاف در رفتار، نیکی به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر می‌افتد، روزیش زیاد می‌گردد، از عقلش بهره‌مند می‌شود و هنگام سئوال [مأموران الهی] پاسخ لازم به او تلقین می‌گردد.
اعلام الدین ، ص 265 .

حدیث139

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم :
یَابْنَ آدَمَ! اِبْرِرْ واِلدَیْکَ وَ صِلْ رَحِمَکَ، یُیَسَّر لَکَ یُسْرُکَ وَ یُمَدَّ لَکَ فی عُمْرِکَ و اَطِع رَبَّکَ تُسَّمی عاقِلاً و لا تَعصَهُ تُسَمّی جاهِلاً ؛
ای فرزند آدم! به پدر و مادرت نیکی کن و صله رحم داشته باش تا خداوند، کارت را آسان و عمرت را طولانی بگرداند. پروردگارت را فرمان ببر تا خردمند به شمار آیی و از او نافرمانی نکن که نادان شمرده می‌شوی.
الفردوس، ج 5، ص 282، ح 8190 .

حدیث140

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
بِرُّالْوَالِدَینِ وَاجِبٌ وَ إنْ کانَا مُشْرِکَینِ وَ لاطَاعَةَ لَهُمَا فِی مَعْصِیَةِ الْخَالِق؛
نیکی به پدر ومادر واجب است ، هرچند مشرک باشند ، ولی درراه معصیتِ آفریدگار، اطاعت از آن دوجایز نیست.
بحارالانوار، ج71، ص72

حدیث141

حضرت امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
عَلَیکَ بِطاعَةِ الأبِ وَبِرِّهِ وَالتَّوَاضُعِ والخُضُوعِ وَالإعظَامِ وَالإکْرَامِ لَهُ وَ حَفْضِ الصَّوْتِ بِحَضْرَتِةِ؛
بر تو باد که از پدر فرمانبرداری کنی ، به او نیکی کنی ، دربرابرش فروتنی وکرنش وبزرگداشت واحترام داشته باشی وصدایت را در حضور او پایین بیاوری.
فقه الرضاعلیه السلام،ص 334

حدیث142

قال الامام علی - علیه السّلام - :
... حقّ الوالِدِ أن یُطیعَهُ فی کلّ شئٍ الاّ فی معصیةِ اللهِ سبحانَهُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند:
حق والدین برفرزندان این است که در هر چیزی از او اطاعت کند مگر در چیزی که موجب معصیت و نافرمانی خداوند سبحان است.
«نهج البلاغه، حکمت 339»

خانه و خوشبختی

حدیث1

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
خیر الرجال من امتی الذین لایتطاولون علی اهلیهم و یحنون علیهم ولا یظلمونهم ؛
بهترین مردان امت من، آن کسانی هستند که نسبت‌به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند .
مکارم الاخلاق، ص‌216 .

حدیث2

امام سجاد (علیه السلام) می‌فرمایند:
«لان ادخل السوق ومعی درهم ابتاع به لحما لعیالی وقد قرموا الیه احب الی من ان اعتق نسمة؛
برای من به بازار رفتن و خرید یک درهم گوشت‌برای خانواده‌ام که میل به گوشت دارند، از بنده آزاد کردن دوست داشتنی‌تر است
وسائل الشیعة، ج‌15، ص‌251 .

حدیث3

قال الامام علی - علیه السّلام - : اَخْلِصْ تَنَلْ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: اخلاص داشته باش، کامیاب و سعادتمند می شوی.
«غررالحکم، ح 2248»

حدیث4

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : بیتُ الغناء بیتٌ لا تُؤمَنُ فیه الفجیعةُ و لا تُجابُ فیه الدَّعوةُ و لا تَدخلُه الملائکة.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: خانه ای که در آن غناء و ساز و آواز نواخته شود، از مصیبت ها و بلاهای دردناک در امان نیست و دعا در آن خانه مستجاب نمی گردد و فرشتگان به آن خانه وارد نمی شوند.
«دعائم الاسلام، ج 2، ص 280»

حدیث5

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا تَدخلُ الملائکةُ بیتاً فیه خَمرٌ أو دفٌّ أو طَنبُور أو نَردٌ و لا یُستجابُ دعاءُ هُم و تَرتفِع عَنهم البرکةُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: فرشتگان وارد خانه ای که در آن شراب یا دایره یا طنبور (نوعی از آلات موسیقی) و یا نرد (نوعی وسیله قمار) باشد، نمی شوند و دعای اهل آن خانه مستجاب نمی گردد و برکت از آنان برداشته می شود.
«مستدرک الوسائل، ج 13، ص 218»

حدیث6

قال الامام الصادق - علیه السلام - : أَروَحُ الرَّوحِ اَلیَأسُ مِنَ النَّاسِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: آساینده ترین آسایش، ناامیدی از مردم است.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 249»

حدیث7

قال الامام علی - علیه السلام - : مِنْ دَلائِلِ الدَّوْلَةِ قِلَّةُ الْغَفْلَةِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: یکی از نشانه های کامیابی کمی غفلت است.
«غررالحکم، ح 9410»

حدیث8

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - : الرزقُ مَعَ النساءِ و العیالِ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: رزق و روزی انسان در گرو وجود زن و فرزند است.
«نور الثقلین، ج 3 ص 595»

حدیث9

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِاَهْلِهِ زادَ اللّه فی عُمُرِهِ.
امام صادق - علیه السلام - : هر کس به شایستگی در حقّ خانواده اش نیکی کند، خداوند بر عمرش می افزاید.
«الکافی، ج 8، ص 219، ح 269»

حدیث10

امام علی علیه السلام :
وَلَو ضَرَبتَ فی مَذاهِبِ فِکرِکَ لِتَبلُغَ غایاتِهِ ما دَلَّتکَ الدَّلالَةُ إِلاّ عَلی أَنَّ فاطِرَ النَّملَةِ هُوَ فاطِرُ النَّخلَةِ لِدَقیقِ تَفصیلِ کُلِّ شَی ءٍ وَغامِضِ اختِلافِ کُلِّ حَیٍّ وَمَا الجَلیلُ وَاللَّطیفُ وَالثَّقیلُ وَالخَفیفُ وَالقَویُّ وَالضَّعیفُ فی خَلقِهِ إِلاّ سَواءً؛
اگر راههای اندیشه ات را در نوردی تا به پایانه های آن رسی، هیچ دلیلی تو را جز به این رهنمون نشود که آفریننده مورچه همان آفریننده درخت خرما است و این به سبب دقت و ظرافتی است که جداسازی هر چیزی از چیز دیگر و پیچیدگی و تنوعی است که در هر موجود زنده ای به کار رفته است موجودات بزرگ و کوچک، سنگین و سبک و نیرومند و ناتوان، همگی در آفرینش برای خداوند یکسانند.
نهج البلاغه، خطبه 184

حدیث11

امام صادق (علیه السلام) می‌فرمایند:
اذا سَافَرَ احدکم فَقَدِمَ مِنْ سَفَرِهِ فلیات أَهْلَهُ بِمَا تَیَسَّرَ ؛
هرگاه یکی از شما به مسافرت رود و سپس از سفر برگردد، پس باید برای خانواده خود به اندازه‌ای که توانایی دارد سوغاتی بیاورد .
وسائل الشیعه، ج‌8، ص‌337 .

حدیث12

امام سجاد (علیه السلام) می‌فرمایند:
لَانَ ادْخُلِ السُّوقَ وَ مَعِی دِرْهَمُ ابْتَاعَ بِهِ لَحْماً لِعِیَالِی وَقَدْ قَرِمُوا الیه أَحَبَّ الی مِنْ انَّ أُعْتِقَ نَسَمَةً ؛
برای من به بازار رفتن و خرید یک درهم گوشت‌برای خانواده‌ام که میل به گوشت دارند، از بنده آزاد کردن دوست داشتنی‌تر است.
وسائل الشیعه، ج‌15، ص‌251 .

حدیث13

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
مَنْ دَخَلَ السُّوقَ فَاشْتُرِیَ تُحْفَةً فَحَمَلَهَا الی عِیَالِهِ کان کحامل صَدَقَةَ الی قَوْمٍ مَحَاوِیجَ ولیبدا بالاناث قَبْلَ الذکور فَانٍ مَنْ فَرَّحَ ابْنَتَهُ فکانما أَعْتَقَ رَقَبَةً مِنْ وُلْدِ اسماعیل وَ مَنْ أَقَرَّ بِعَیْنِ ابْنٍ فکانما بکی مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ وَ مَنْ بکی مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ ادْخُلْهُ اللَّهُ جَنَّاتِ النَّعِیمِ ؛
هر کس به بازار رود و هدیه‌ای برای خانواده‌اش بخرد و ببرد، [پاداش او ] مانند کسی است که برای نیازمندان صدقه می‌برد [ . و هنگامی که هدیه را به خانه می‌برد]، باید، قبل از پسران، به دختران بدهد، زیرا کسی که دخترش را شادمان کند، مانند کسی است که یک بنده از فرزندان اسماعیل را آزاد کرده است . و هر کس [با دادن هدیه‌ای ] چشم پسری را روشن کند، گویا از ترس خدا گریسته است و هر کس از ترس خدا بگرید، خداوند او را داخل نعمت‌های بهشت کند .
وسائل الشیعة، ج‌15، ص‌227 .

حدیث14

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
خَیْرُ الرِّجَالِ مِنْ أُمَّتِی الَّذِینَ لایتطاولون عَلِیِّ أَهْلِیهِمْ وَ یَحِنُّونَ عَلَیْهِمْ وَ لَا یظلمونهم ؛
بهترین مردان امت من، آن کسانی هستند که نسبت‌به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند .
مکارم الاخلاق، ص‌216 .

حدیث15

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ أهنَأَ النّاسِ عَیشا مَن کانَ بِما قَسَمَ اللّه‌ُ لَهُ راضِیا ؛
گواراترین زندگی را کسی دارد که از آنچه خدا قسمت او کرده، خشنود باشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3397

حدیث16

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلقَناعَةُ أهنَأُ عَیشٍ ؛
قناعت ، گواراترین زندگی است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث933

حدیث17

امام صادق علیه‌السلام :
مَن حَسَّنَ بِرَّهُ أهلَ بَیتِهِ زِیدَ فی رِزقِهِ؛
هرکه با خانواده خود نیکوکار باشد، روزیش زیاد شود .
بحار الأنوار : 69 / 408 / 117

حدیث18

امام باقر علیه‌السلام :
کَنسُ البُیوتِ یَنفی الفَقرَ؛
جارو کردن اتاق‌ها فقر را از بین می‌برد .
وسائل الشیعه : 3/ 571 / 2

حدیث19

امام صادق علیه‌السلام :
غَـسـلُ الإنـاءِ وکَسـحُ الفِناءِ ، مَجلَبَةٌ للرِّزقِ؛
شستن ظرف و جارو زدن جلو در منزل ، باعث جلب روزی می‌شود .
الخصال : 54 / 73

حدیث20

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
نوروا منازلکم بالصلاة و قرائة القرآن ؛
به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قران ، نورانیت ببخشید.
(کنزالعمال ، ج 15، ص 392، حدیث 41518)

حدیث21

امام علی علیه السلام :
لا یَسعَدُ امْرُؤٌ إلاّ بِطاعَةِ اللّه‌ِ سُبحانَهُ وَ لا یَشقَی امْرُؤٌ إلاّ بِمَعصیَةِ اللّه‌ِ؛
هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمی‌شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمی‌گردد.
(غررالحکم، ح 10848)

حدیث22

امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَن طَلَبَ الدُّنیا اِستِعْفافاً عَنِ النّاسِ وَ سَعْیاً عَلی اَهْلِهِ وَ تَعَطٌّفاً عَلی جارِهِ لَقَی اللهَ عَزَّوَجَلَّ یَوْمَ الْقِیامَـةِ وَ وَجْهُهُ مِثلُ القَمَرِ لَیْلَـةَ الْبَدْرِ؛
هرکس دنیا را طلب کند به قصد این که آبروی خود را از مردم حفظ، رفاه خانواده‌اش را تأمین و به همسایه‌اش کمک کند، وقتی با خدا دیدار کند، چهره‌اش همانند ماه شب بدر می‌درخشد.
وسائل الشیعه، ج17، ص21

حدیث23

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اَلکادُّ عَلَی عِیالِهِ کَالْمُجاهِدِ فی سَبیلِ اللهِ؛
کسی که خود را برای روزی خانواده‌اش به زحمت می‌اندازد و کار می کند مانند رزمنده‌است که در راه خدا می‌جنگد.
کافی، ج5، ص88

حدیث24

امام رضا علیه السلام فرمودند:
الَّذی یطْلُبُ مِنْ فَضْلٍ یکُفُّ بِهِ عِیالَهُ اَعْظُمُ اَجْراً مِنَ الْمُجاهِدِ فی سَبیلِ اللهِ؛
کسی که دنبال روزی می‌رود تا آبروی خود و خانواده‌اش را حفظ کند، اجر و پاداشش از رزمنده‌ای که در راه خدا جنگ می‌کند بیشتر است (عرق کارگر معادل خون شهید است.)
وسائل الشیعه، ج17، ص67

حدیث25

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
هر کس با خانواده‌اش خوشرفتار باشد ، بر عمرش افزوده می‌گردد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75 ، ص 175

حدیث26

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
غَـسـلُ الإنـاءِ وکَسـحُ الفِناءِ ، مَجلَبَةٌ للرِّزقِ؛
شستن ظرف و جارو زدن جلو در منزل ، باعث جلب روزی می‌شود .
الخصال : 54 / 73

حدیث27

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
المُؤْمِنُ یَأْکُلُ بشَهْوَةِ أهْلِهِ، والمُنَافِقُ یَأْکُلُ أهْلُهُ بِشَهْوَتِهِ .
مؤمن ، به میل خانواده‌اش خود غذا می‌خورد و منافق ، خانواده‌اش به میل او می‌خورند .
بحار الأنوار : 62 / 324

حدیث28

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من باع دارا ثمّ لم یجعل ثمنها فی مثلها لم یبارک له فیها؛
هر که خانه ای فروشد و با قیمت آن خانه دیگر نخرد، برکت نیابد.
نهج الفصاحه

حدیث29

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس منّا من وسع اللَّه علیه ثمّ قتر علی عیاله؛
هر کس خدا بدو گشایش دهد و باز بر عیال خود سخت گیرد، از ما نیست.
نهج الفصاحه

حدیث30

کلّ نفس من بنی آدم سیّد فالرّجل سیّد أهله، و المرأه سیّده بیتها؛
هر یک از فرزندان آدم فرمان روایی است: مرد فرمانروای کسان خویش است و زن فرمانروای خانه خویش است.
نهج الفصاحه

حدیث31

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء سعاده أن یوثق به فی أمر دینه و دنیاه؛
خوشبختی مرد همین بس که در کار دین و دنیایش بر او اعتماد کنند.
نهج الفصاحه

حدیث32

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قلّه العیال أحد الیسارین؛
نانخور کم داشتن یکی از طرق توانگر بودن است.
نهج الفصاحه

حدیث33

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیرکم خیرکم لأهله و أنا خیرکم لأهلی ما أکرم النّساء إلّا کریم و لا أهانهنّ إلّا لئیم؛
بهترین شما کسی است که برای کسان خود بهتر است، من از همه شما برای کسان خود بهترم، بزرگ مردان زنان را گرامی شمارند و فرومایگان زنان را خوار دارند.
نهج الفصاحه

حدیث34

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر بیوتکم بیت فیه یتیم مکرّم؛
بهترین خانه های شما خانه ایست که در آن یتیمی محترم باشد.
نهج الفصاحه

حدیث35

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر بیت فی المسلمین بیت فیه یتیم یحسن إلیه و شرّ بیت فی المسلمین بیت فیه یتیم یساء إلیه أنا و کافل الیتیم فی الجنّه هکذا؛
بهترین خانه های مسلمانان خانه ایست که در آن یتیمی باشد و به او نیکی کنند و بدترین خانه های مسلمانان خانه ایست که در آن یتیمی باشد و به ا او بدی کنند من و کسی که کفالت یتیم را به عهده بگیرد در بهشت مانند دو انگشت همراهیم.
نهج الفصاحه

حدیث36

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الثّلث و الثّلث کثیر إنّک أن تذر ورثتک أغنیاء خیر من أن تذرهم عالّه یتکفّفون النّاس و إنّک لن تنفق نفقه تبتغی بها وجه اللَّه إلّا أجرت بها حتّی ما تجعل فی فی أمرأتک؛
ضمن وصیت فقط ثلث مال خود را به دیگران ده و ثلث بسیار است تو اگر وارثان خود را بی نیاز واگذاری بهتر از آن است که فقیر و محتاج مردم باشند، تو هیچ خرجی در راه خدا نمی کنی مگر آنکه در مقابل آن پاداش می یابی حتی غذایی که به زن خود می خورانی.
نهج الفصاحه

حدیث37

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
البیت الّذی یقرأ فیه القرآن یتراءی لأهل السّماء کما تتراءی النّجوم لأهل الأرض؛
خانه ای که در آن قرآن خوانده می شود در نظر اهل آسمان چنان می نماید که ستارگان در نظر اهل زمین.
نهج الفصاحه

حدیث38

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بیت لا صبیان فیه لا برکه فیه؛
خانه که بچه در آن نیست برکت در آن نیست.
نهج الفصاحه

حدیث39

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بئس القوم قوم لا ینزلون الضّیف؛
چه بدند مردمی که مهمان به خانه نمی آورند.
نهج الفصاحه

حدیث40

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من أکمل المؤمنین إیمانا أحسنهم خلقا و ألطفهم بأهله؛
از همه مؤمنان ایمان آن کس کاملتر است که اخلاقش نیک تر است و با کسان خود بهتر رفتار می کند.
نهج الفصاحه

حدیث41

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اسمح یسمح لک؛
با کسان سهل انگاری کن تا با تو سهل انگاری کنند.
نهج الفصاحه

حدیث42

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربع من سعاده المرء أن تکون زوجته صالحه و أولاده أبرارا و خلطاؤه صالحین و أن یکون رزقه فی بلده؛
چهار چیز نشان خوشبختی مرد است، زنش پارسا باشد و فرزندانش نیکوکار باشند، و معاشرانش صالح باشند و روزی خویش را در شهر خود به دست آورد.
نهج الفصاحه

حدیث43

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ بیوتکم إلی اللَّه بیت فیه یتیم مکرّم؛
محبوبترین خانه های شما در نظر خدا خانه ایست که در آن یتیمی محترم باشد.
نهج الفصاحه

حدیث44

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
هر کس با خانواده اش خوش رفتار باشد ، بر عمرش افزوده می گردد .
بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج 75 ، ص 175

حدیث45

أطْرِقُوا أهالیکُمْ فی کُلِّ لَیْلَةِ جُمْعَة بِشَیْء مِنَ الْفاکِهَةِ، کَیْ یَفْرَحُوا بِالْجُمْعَةِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
در هر شب جمعه همراه با مقداری میوه بر اهل منزل و خانواده خود وارد شوید تا موجب شادمانی آن ها در جمعه گردد.
بحارالأنوار، ج 101، ص 73، ح 24

حدیث46

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
نوروا منازلکم بالصلاة و قرائة القران؛
به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قرآن ، نورانیت ببخشید.
( کنز العمال ، ج ,15 ص 392 حدیث 41518 )

حدیث47

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
طوبی لمن اسلم وکان عیشه کفافاً وقواه شداداً؛
خوشبخت کسی است که اسلام را پذیرفته و به قدر معاش خود در آمد دارد وقوای بدنش نیرومند است.
بحار الانوار : 72 / 67

حدیث48

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ فی اَهْلِ بَیْتِهِ زیدَ فی رِزْقِهِ؛
هر کس به شایستگی در حقّ خانواده‌اش نیکی کند، روزیش زیاد می‌شود.
الدعوات الراوندی، ص 127.

حدیث49

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
کُلُّ بَیْتٍ لایَدْخُلُ فیهِ الضَّیْفُ لاتَدْخُلُهُ الْمَلائِکَةُ؛
هر خانه‌ای که میهمان بر آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمی‌شوند.
جامع الأخبار، ص 378.

حدیث50

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
شَرُّ النّاسِ الضَّیِّقُ عَلی اَهْلِهِ، قالوا یا رَسُولَ اللّه‌ِ وَ کَیْفَ یَکُونُ ضَیِّقا عَلی اَهْلِهِ قالَ: الرَّجُلُ اِذا دَخَلَ بَیْتَهُ خَشَعَتِ امْرَأَتُهُ وَ هَرَبَ وَلَدُهُ وَ فَرَّ فَاِذا خَرَجَ ضَحِکَتِ امْرَأَتُهُ وَ اسْتَأْنَسَ اَهْلُ بَیْتِهِ؛
بدترین مردم کسی است که بر خانواده‌اش سخت‌گیر باشد. گفتند ای رسول خدا! سخت‌گیری بر خانواده چگونه است؟ فرمودند: مرد وقتی وارد خانه شود، همسرش از او هراسان و فرزندان از او گریزان شده، فرار کنند و چون بیرون رود همسرش شاد گردد و خانواده‌اش با یکدیگر انس گیرند.
مجمع الزوائد و منبع الفوائد، ج 8، ص 25.

حدیث51

امام علی علیه‌السلام :
اِنَّ لِلّدارِ شَرَفا وَ شَرَفُهَا السّاحَةُ الْواسِعَةُ وَ الْخُلَطاءُ الصّالِحونَ وَ اِنَّ لَها بَرَکَةً وَ بَرَکَتُها جَودَةُ مَوْضِعِها وَسَعَةُ ساحَتِها وَ حُسْنُ جِوارِ جیرانِها؛
خانه را شرافتی است. شرافت خانه به وسعت حیاط (قسمت جلوی خانه) و هم‌نشینان خوب است. و خانه را برکتی است، برکت خانه جایگاه خوب آن، وسعت محوطه آن و همسایگان خوب آن است.
(مکارم الاخلاق، ص 125.)

حدیث52

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِذا دَخَلَ اَحَدُکُمْ بَیْتَهُ فَلْیُسَلِّمْ، فَاِنَّهُ یُنْزِلُهُ الْبَرَکَةَ وَ تُؤنِسُهُ الْمَلائِکَةُ؛
هرگاه یکی از شما به خانه خود وارد می‌شود، سلام کند، چرا که سلام برکت می‌آورد و فرشتگان با سلام دهنده انس می‌گیرند.
علل الشرایع، ج 2، ص 583، ح 23.

حدیث53

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُ الرِّجالِ مِنْ اُمَّتِیَ الَّذینَ لایَتَطاوَلونَ عَلی اَهْلیهِمْ وَ یَحِنّونَ عَلَیْهِمْ وَ لا یَظْلِمونَهُمْ؛
بهترین مردان امت من کسانی هستند که نسبت به خانواده خود خشن نباشند، اهانت نکنند، دلسوزشان باشند و به آنان ظلم نکنند.
مکارم الاخلاق، ص 216.

حدیث54

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُکُمْ خَیْرُکُمْ لاَِهْلِهِ وَاَنَا خَیْرُکُمْ لاَِهْلی ما اَکْرَمَ النِّساءَ اِلاّ کَریمٌ وَ لا اَهانَهُنَّ اِلاّ لَئیمٌ؛
بهترین شما کسی است که برای خانواده خود بهتر باشد و من از همه شما برای خانواده‌ام بهترم، زنان را گرامی نمی‌دارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمی‌کند، مگر شخص پَست و بی‌مقدار.
نهج الفصاحه، ح 1520.

حدیث55

پیامبراکرم صلی‌لله علیه و آله و سلم می فرمایند:
خَیْرُ بَیْتٍ فِی الْمُسلِمینَ بَیْتٌ فیهِ یَتیمٌ یُحْسَنُ اِلَیْهِ وَ شَرُّ بَیْتٍ فِی الْمُسْلِمینَ بَیْتٌ فیهِ یَتیمٌ یُساءُ إلَیْهِ اَنَا وَ کافِلُ الْیَتیمِ فِی الْجَنَّةِ هکَذا؛
بهترین خانه‌های مسلمانان، خانه‌ای است که در آن یتیمی باشد که به او نیکی می‌شود و بدترین خانه های مسلمانان خانه‌ای است که در آن یتیمی باشد که با او بدی می‌شود، من و سرپرست یتیم در بهشت مانند دو انگشت همراهیم.
نهج الفصاحه، ص 1510.

حدیث56

امام علی علیه السلام می فرمایند :
إنَّ حَقیقَةَ السَّعادَةِ أن یُختَمَ لِلْمَرءِ عَمَلُهُ بِالسَّعادَةِ و إنَّ حَقیقَةَ الشَّقاءِ أن یُختَمَ لِلْمَرءِ عَمَلُهُ بِالشَّقاءِ؛
براستی که حقیقت خوشبختی آن است که پایان کار انسان خوشبختی باشد و حقیقت بدبختی آن است که کار انسان به بدبختی خاتمه یابد.
معانی الأخبار، ص 345، ح 1.

حدیث57

امام علی علیه السلام می فرمایند :
مَن أجهَدَ نَفسَهُ فی إصلاحِها سَعِدَ، مَن أهمَلَ نَفسَهُ فی لَذّاتِها شَقِیَ وَ بَعُدَ؛
هر کس برای اصلاح خود، خویشتن را به زحمت بیندازد، خوشبخت می‌شود هر کس خود را در لذت‌ها رها کند، بدبخت می‌گردد و بی‌بهره می‌ماند.
غررالحکم، ح 8246 و ح 8247 .

حدیث58

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مِن سَعادَةِ ابْنِ آدَمَ حُسنُ الْخُلقِ وَ مِن شَقاوَةِ ابْنِ آدَمَ سُوءُ الْخُلقِ؛
از خوشبختی انسان خوش اخلاقی و از بدبختی انسان بد اخلاقی است.
کنز العمّال، ح 5243 .

حدیث59

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اِنَّ السَّعیدَ کُلَّ السَّعیدِ حَقَّ السَّعیدِ مَن أحَبَّ عَلیّا فی حَیاتِهِ و بَعدَ مَوتِهِ و إنَّ الشَّقِیَّ کُلَّ الشَّقیِّ حَقَّ الشَّقیِّ مَن أَبغَضَ عَلیّا فی حَیاتِهِ و بَعدَ وَفاتِهِ؛
خوشبخت کامل و واقعی کسی است که علی را در زندگی و بعد از مرگش دوست بدارد و بدبخت کامل و واقعی کسی است که دشمن علی در زندگی و بعد از مرگش باشد.
الأمالی، صدوق، ص 249، ح8 .

حدیث60

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مِن سَعادَةِ ابنِ آدَمَ اسْتِخارَةُ اللّه‌ِ و رِضاهُ بِما قَضَی اللّه‌ُ و مِن شِقْوَةِ ابن آدَمَ تَرکُهُ اسْتِخارَةَ اللّه‌ِ و سَخَطُهُ بِما قَضَی اللّه‌ُ ؛
از خوشبختی انسان درخواست خیر از خداوند و خشنودی به خواست اوست و از بدبختی انسان است که از خدا درخواست خیر نکند و به خواست او ناخشنود باشد.
تحف العقول، ص 55 .

حدیث61

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
یا عَلیُّ لا یَخْدُمُ الْعِیالَ اِلاّ صِدِّیقٌ اَوْ شَهیدٌ اَوْ رَجُلٌ یُریدُ اللّه‌ُ بِهِ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛
ای علی! به خانواده خود خدمت نمی‌کند، مگر مرد بسیار راستگو یا شهید یا مردی که خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او می‌خواهد.
مستدرک الوسائل، ج 13، ص 49.

حدیث62

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَنْ تَحَرَّی الصِّدْقَ خَفَّتْ عَلَیهِ المُؤُنُ؛
هر کس صداقت و راستگویی پیشه کند، بار زندگی برای او سبک می‌شود.
تحف العقول، ص 91.

حدیث63

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْبَیْتَ الَّذی فیهِ الْعُرْسُ وَ یُبْغِضُ الْبَیْتَ الَّذی فیهِ الطَّلاقُ؛
خداوند خانه‌ای را که در آن عروسی برپا شود دوست دارد و با خانه‌ای که در آن طلاق صورت گیرد، دشمن است.
کافی، ج 6، ص 54، ح3.

حدیث64

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
حُسْنُ الْخُلْقِ فی ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَـلَبُ الْحَلالِ وَ التَّـوَسُّعُ عَلَی الْعِیالِ؛
خوش اخلاقی در سه چیز است: دوری کردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه برای خانواده.
بحارالأنوار، ج 71، ص 394

حدیث65

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
حَقُّ الْوَلَدِ عَلی والِدِهِ... اَنْ یَسْتَفْرِهَ اُمَّهُ ؛
حق فرزند بر پدر این است که مادر او را گرامی بدارد.
کافی ، ج 6، ص 48.

حدیث66

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِاَهْلِهِ زادَ اللّه‌ُ فی عُمُرِهِ ؛
هر کس به شایستگی در حقّ خانواده‌اش نیکی کند، خداوند بر عمرش می‌افزاید.
کافی ، ج 8، ص 219، ح 269 .

حدیث67

امام علی علیه‌السلام می فرمایند :
وُصولُ الْمَرْءِ اِلی کُلِّ ما یَبْتَغیهِ مِنْ طیبِ عَیْشِهِ وَ اَمنِ سِرْبِهِ وَ سَعَةِ رِزْقِهِ بِحُسْنِ نیَّتِهِ وَ سَعَةِ خُلْقِهِ؛
انسان، با نیّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوی آن است، از زندگی خوش و امنیت محیط و روزی زیاد، دست می‌یابد.
غررالحکم، ح 10141 .

حدیث68

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند:
مَنِ اقتَصَرَ عَلی بُلغَةِ الکَفافِ فَقَدِ انتَظَمَ الراحَةَ وَ تَبَوَّأَ خَفضَ الدَّعَةِ؛
هر کس به مقدار کفایت، قناعت کند، آسایش می‌یابد و برای خویش زمینه گشایش فراهم می‌کند.
نهج البلاغه، حکمت 377

حدیث69

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
وُصولُ المَرءِ اِلی کُلِّ ما یَبتَغیهِ مِن طیبِ عَیشِهِ وَ اَمنِ سِربِهِ وَ سَعَةِ رِزقِهِ بِحُسنِ نیَّتِهِ وَ سَعَةِ خُلظِهِ؛
انسان، با نیّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوی آن است، از زندگی خوش و امنیت محیط و روزی زیاد، دست می‌یابد.
غررالحکم، ح 10141

حدیث70

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن حَسُنَت خَلیقَتُهُ طابَت عِشرَتُهُ؛
هر کس خوش اخلاق باشد، زندگی‌اش پاکیزه و گوارا می‌گردد.
(غررالحکم، ح8153)

حدیث71

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اَلاُنسُ فی ثَلاثٍ : فِی الزَّوجَةِ المُوافِقَةِ وَالوَلَدِ البارِّ وَالصِّدیقِ المُصافی؛
انس (وآرامش) در سه چیز است : در زن سازگار ، فرزند خوش‌رفتار و دوست باصفای وفادار.
تحف العقول، ص 318

حدیث72

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
إنَّ أهنَأ النّاسِ عَیشاًَ مَن کانَ بِما قَسَمَ اللهُ لَهُ راضیا؛
گواراترین زندگی برای کسی است که به آنچه خداوند قسمت او کرده، خرسند و راضی باشد.
غررالحکم و دررالکلم، ح 3397

حدیث73

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَطیبُ العَیشِ القَناعَةُ؛
خوش‌ترین زندگی، زندگی با قناعت است.
(غررالحکم، ح 2918)

حدیث74

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَنِ اقتَصَرَ عَلی بُلغَةِ الکفافِ فَقَدِ انتَظَـمَ الرّاحَةَ وَ تَبَوَّاَ خَفضَ الدَّعَةِ
هر کس به اندازه‌ای که او را کفایت می کند، قناعت کند، به آسایش و نظم می رسد و در آسودگی و رفاه منزل می گیرد.
(نهج البلاغه، حکمت 371)

حدیث75

فَدَارِهَا عَلِیِّ کل حَالٍ واحسن الصُّحْبَةَ لَهَا فَیَصْفُوَ عیشک ؛
همیشه با همسرت مدارا کن، و با او به نیکی همنشینی کن تا زندگیت‌باصفا شود .
مکارم الاخلاق، ص‌218 .

حدیث76

امام صادق علیه‌السلام :
کُلُّ بِناءٍ لیسَ بِکَفافٍ فهُو وبالٌ علی صاحِبهِ یَومَ القِیامَةِ .
هر بنایی که بیش از نیاز باشد ، در روز قیامت وبال گردن صاحب اوست .
الکافی : 6 / 531 / 7 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث77

امام علی علیه‌السلام :
مِنَ العَناءِ أنَّ المَرءَ یَجمَعُ مالا یَأکُلُ ویَبنِی ما لا یَسکُنُ ، ثُمّ یَخرُجُ إلی اللّه تعالی لا مالاً حَمَلَ ، ولا بِناءً نَقَلَ!
یـکـی از رنجها این اسـت که انسان چیزی را فراهم آورد که نمی‌خورد و بنایی بسازد که در آن سکونت نمی‌کند و سپس به جانب خداوند متعال می‌رود در حالی که نه مالی با خود می‌برد و نه ساختمانی منتقل می‌کند!
نهج البلاغة : الخطبة 114 منتخب میزان الحکمة : 276

حدیث78

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ اللّه تبارکَ وتعالی علَی الإناثِ أرأفُ مِنهُ علَی الذُّکورِ ، وما مِن رجُلٍ یُدخِلُ فَرحَةً علَی امرأةٍ بَینَهُ وبَینَها حُرمَةٌ ، إلاّ فَرَّحَةُ اللّه‌ُ تعالی یَومَ القِیامَةِ ؛
خداوند تبارک و تعالی به زنان مهربانتر از مردان است . هیچ مردی نیست که زنی از محارم خود را خوشحال سازد ، مگر این که خداوند متعال در روز قیامت او را شادمان گرداند .
الکافی : 6 / 6 / 7 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث79

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ المَرءَ یَحتاجُ فی مَنزِلِهِ وعِیالِهِ إلی ثَلاثِ خِلالٍ یَتَکَلَّفُها وإن لَم یَکُن فی طَبعِهِ ذلکَ : مُعاشَرَةٍ جَمیلَةٍ ، وسَعَةٍ بتَقدیرٍ ، وغَیرَةٍ بتَحَصُّنٍ ؛
مرد برای اداره خانه و خانواده‌اش باید سه کار انجام دهد ، هر چند بر خلاف طبع او باشد : خوشرفتاری ، گشاده دستی به اندازه ، و غیرت و ناموسداری .
بحار الأنوار : 78 / 236 / 63 منتخب میزان الحکمة : 380

حدیث80

امام سجّاد علیه‌السلام :
إنَّ أرضاکُم عِندَاللّه أسبَغُکُم عَلی عِیالِهِ ؛
خداوند از آن کـس خـشنودتر اسـت ، کـه خانواده خود را بیشتر در رفاه و نعمت قرار دهد .
بحار الأنوار : 78 / 136 / 13 منتخب میزان الحکمة : 256

حدیث81

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن سَعادَةِ الرّجُلِ الوَلَدُ الصّالِحُ؛
از خوشبختی مرد ، داشتن فرزند شایسته است .
بحار الأنوار : 104 / 98 / 67 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث82

امام‌سجّاد علیه‌السلام:
من‌سَعادَةِ الرّجُلِ أن یَکونَ لَهُ وُلْدٌ یَستَعینُ بهِم ؛
یـکی از خـوشبختی‌های مـرد ایـن است که فرزندانی داشته باشد که کمک کار و یاور او باشند .
الکافی : 6 / 2 / 2 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث83

امام باقر علیه‌السلام :
مِن سَعادَةِ الرّجُلِ أن یَکونَ لَهُ الوَلَدُ یَعرِفُ فیهِ شِبهَهُ : خَلقَهُ ، وخُلقَهُ ، وشَمائلَهُ ؛
از خوشبختی مرد این است که قیافه و اخلاق و رفتار فرزندش شبیه خود او باشد .
الکافی : 6 / 4 / 2 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث84

امام علی علیه‌السلام :
أنعَمُ النّاسِ عَیشا مَن مَنَحَهُ‌اللّه سُبحانَهُ القَناعَةَ ، وأصلَحَ لَهُ زَوجَهُ ؛
خوشترین و آسوده‌ترین زندگی راکسی دارد که خداوند سبحان او را قناعت ببخشد و همسری پاک و شایسته عطایش فرماید .
غرر الحکم : 3295 منتخب میزان الحکمة : 422

حدیث85

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
جُلوسُ المَرءِ عندَ عِیالِهِ‌أحَبُّ إلی اللّه تعالی مِنِ اعتِکافٍ فی مَسجِدِی هذا ؛
نشستن مرد نزد زن و فرزندش ، نزد خداوند متعال محبوبتر است از اعتکاف در این مسجد من .
تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث86

امام صادق علیه‌السلام :
لا یَنبَغی لِمَن لم یَکُن عالِما أن یُعَدَّ سَعیدا ؛
کسی که عالم نباشد سزاوار نیست که خوشبخت شمرده شود .
تحف العقول : 364 منتخب میزان الحکمة : 272

حدیث87

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أفشِ السَّلامَ یَکثُرْ خَیرُ بَیتِکَ؛
سلام را رواج ده تا خیر و برکت خانه‌ات زیاد شود.
الخصال، ص 181

حدیث88

امام صادق(سلام الله علیه):
أروَحُ الرُّوحِ الْیَأسُ عَنِ النّاسِ؛
خوش‌ترین آسایش، نومیدی از مردم است.
مشکاة الأنوار، ص 324

حدیث89

امام کاظم علیه السلام می فرمایند:
«لایدخل الفقر بیتا فیه اسم محمد او احمد او علی او الحسن او الحسین او جعفر او طالب او عبدالله او فاطمة من النساء؛
در خانه ای که نام محمد یا احمد یا علی یا حسن یا حسین یا جعفر یا طالب یا عبدالله و یا از میان زنان، فاطمه باشد، فقر [و تنگدستی] وارد نمی شود .»
کافی، ج 6، ص 19 .

حدیث90

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَهنَی العَیشِ اطِّراحُ الکلَفِ
گواراترین زندگی، رها کردن تکلّف‌ها (تجمّلات) است.
(غررالحکم، ح 2472)

حدیث91

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن حَسُنَت خَلیقَتُهُ طابَت عِشرَتُهُ
هر کس خوش اخلاق باشد، زندگی‌اش پاکیزه و گوارا می‌گردد.
(غررالحکم، ح8153)

حدیث92

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لا یسعَدُ امرؤ ٌإلاّ بِطاعَةِ اللّه‌ِ سُبحانَهُ وَ لا یشقَی امرُؤٌ إلاّ بِمَعصیةِ اللّه‌ِ.
هیچ کس جز با اطاعت خدا خوشبخت نمی شود و جز با معصیت خدا بدبخت نمی گردد.
(غررالحکم، ح 10848)

حدیث93

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اِنَّ اَهنَأَ النّاسِ عَیشا مَن کانَ بِما قَسَمَ اللّه‌ُ لَهُ راضیا
هر کس به آنچه خداوند به او داده است راضی باشد، راحت‌ترین زندگی را دارد.
(غررالحکم، ح 3397)

حدیث94

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
مَا زُویَ الرّفقُ عَن أهل بَیت إلّا زُویَ عَنهُمُ الخَیرُ؛
سازگاری و مدارا از اهل هیچ خانه ای باز داشته نشده جز این که آنان از خیر و خوبی محروم و بی بهره گشته است.
(جهاد با نفس، ح 279)

حدیث95

حضرت امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
هر کس به برادران و خانواده ی خود نیکی کند، عمرش دراز شود.
بحارالانوار، ج78، ص 53.

حدیث96

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
کوشش در راه اصلاح توده ی مردم، از کمال خوشبختی است.
غررالحکم، ح 9361.

حدیث97

حضرت امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
خوشبخت کسی است که در نفس خود فراغتی یابد و به کار اصلاح آن بپردازد.
بحارالانوار، ج78، ص 203.

حدیث98

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
بالاترین خوشبختی، استواری در دین است.
غررالحکم، ح 2869.

حدیث99

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خالی بودن دل از کینه و حسادت، از خوشبختی بنده است.
غررالحکم، ح 5083.

حدیث100

حضرت امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
خوشبخت ترین مردم کسی است که نفس او متقاضی طاعت خدا باشد.
غررالحکم، ح 3396.

حدیث101

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
با ایمان ترین مردم، خوش اخلاق ترین آنها و مهر ورزترین شان به خانواده خود است.
بحارالانوار، ج71، ص 378.

حدیث102

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
بَیْتٌ لا صِبْیانَ فیهِ لا بَرَکَةَ فیهِ؛
خانه‌ای که کودک در آن نباشد، برکت ندارد.
کنز العمّال ، ح 44425.

حدیث103

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) :
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَ اصْطِناعُ الْمَعْروفِ یُحَوِّلُ الشَّقاءَ سَعادَةً وَ یَزیدُ فِی الْعُمْرِ؛
صدقه دادن با مراعات شرایطش و خوبی کردن به پدر و مادر و انجام دادن کارهای نیک، بدبختی را به خوشبختی تبدیل می‌کند و بر عمر می‌افزاید.
کنزالعمال ، ح 4444 .

حدیث104

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
مَن سَعی عَلی عِیالِهِ فی طَلَبِ الحَلالِ فَهُوَ فی سَبیلِ اللّه ِ؛
هرکس در جست و جوی حلال، برای گذران زندگی خانواده اش بکوشد،[تلاشِ] او در راه خدا است.
کنز العمّال : 4 / 12 / 9252 .

همسران

حدیث1

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
فای رجل لطم امراته لطمة، امرالله عزوجل مالک خازن النیران فیلطمه علی حر وجهه سبعین لطمة فی نار جهنم؛
هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می‌دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌250 .

حدیث2

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
للمراة علی زوجها ان یشبع بطنها، و یکسو ظهرها، ویعلمها الصلاة والصوم والزکاة ان کان فی مالها حق، ولاتخالفه فی ذلک ؛
حق زن بر شوهرش این است که او را سیر کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را - اگر در مال زن حق زکاتی است - به او یاد دهد، و زن نیز در این کارها با او مخالفت نورزد .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌243 .

حدیث3

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) به یکی از زنان درباره حق زن بر شوهرش می‌فرمایند:
حقک علیه ان یطعمک مما یاکل ویکسوک مما یلبس ولا یلطم ولا یصیح فی وجهک؛
حق تو بر شوهرت این است که از آنچه خود می‌خورد به تو غذا دهد، و از آنچه خود می‌پوشد تو را نیز بپوشاند، و به روی تو سیلی نزند و فریاد نکشد .
مکارم الاخلاق، ص‌218 .

حدیث4

قال الامام علی - علیه السّلام - : اذا رأی أحدُکم امرأةً تُعجِبُهُ فلیأتِ أهلَه فانّ عند أهله مثلَ ما رأی ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: هر گاه فردی از شما زنی را دید و به شگفت آمد به نزد همسرش رود، زیرا نظیر آنچه دیده است در همسر خود او نیز هست، پس شیطان را به دل خود راه ندهد و چشم خود را از آن زن برگرداند؛ و اگر همسر ندارد دو رکعت نماز بخواند و بسیار حمد خدا گوید و بر پیامبر و آل او صلوات فرستد، و آن گاه از خداوند درخواست کند که از فضل خویش (همسری) عطایش فرماید، خداوند هم از روی مهر و رأفت خود نیاز او را برطرف می سازد.
«بحار الانوار، ج 10، ص 115»

حدیث5

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِختَضِبوا بِالحِنّاءِ ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو البَصَرَ ، ویُنبِتُ الشَّعرَ ، ویُطَیِّبُ الرّیحَ ، ویُسَکِّنُ الزَّوجَةَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
به حنا خضاب بندید ؛ چرا که دیده را جلا می‌دهد ، مو بر می‌رویاند ، بو را خوش می‌سازد و همسر مرد را آرامش می‌بخشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 483 ، حدیث 4 ، 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 548

حدیث6

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- فی وَصایاهُ لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، لا تُجامِعِ امرَأَتَکَ فی أوَّلِ الشَّهرِ ووَسَطِهِ وآخِرِهِ ؛ فَإِنَّ الجُنونَ وَالجُذامَ وَالخَبَلَ لَیُسرِ عُ إلَیها وإلی وَلَدِها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- در سفارش‌های ایشان به امام علی علیه‌السلام - فرمودند: ای علی! در آغاز ، میان و پایان ماه با همسرت همبستری مکن؛ چه ، [در این صورت] دیوانگی ، جذام و تباه‌مغزی به سوی وی و فرزندش خواهد شتافت.
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 281 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 268

حدیث7

الإمام الرضا علیه‌السلام :
الجِماعُ بَعدَ الجِماعِ مِن غَیرِ أن یَکونَ بَینَهُما غُسلٌ ؛ یورِثُ لِلوَلَدِ الجُنونَ .
امام رضا علیه‌السلام :
آمیزش پس از آمیزش ، بی آن که میان آنها غسلی صورت پذیرفته باشد ، دیوانگی فرزند را در پی می‌آورَد.
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 28 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 268

حدیث8

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُکرَهُ لِلرَّجُلِ أن یَغشَی المَرأَةَ وقَدِ احتَلَمَ ، حَتّی یَغتَسِلَ مِنِ احتِلامِهِ الَّذی رَأی ؛ فَإِن فَعَلَ وخَرَجَ الوَلَدُ مَجنوناً فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
برای مرد ، مکروه است که پس از احتلام ، با زن همبستری کند ، مگر آن که از احتلام پیشین ، غسل کرده باشد ؛ چه ، اگر چنین کند و فرزندش دیوانه زاده شود ، جز خویش را نکوهش نکند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 283 ، حدیث 3

حدیث9

عَن الامامِ الباقرِ - علیه السّلام - قال: لَهو المؤُمنِ فی ثَلاثةِ اشیاءٍ التَمتعُ بِالنساءِ و مُفاکهَةِ الاِخوانِ و الصَلاةُ بِاللیلِ.
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: سرگرمی انسان مؤمن در سه چیز است: کامجویی از زنان (حلال)، خوش گویی با دوستان و خواندن نماز شب.
«الخصال، ج 1، ص 116»

حدیث10

عَن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: مَنْ احبَّ انْ یلقی الله مطهراً فلیُلْقِهِ بزوجهِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که دوست دارد خدا را با طهارت (درون) ملاقات کند، پس با زوجش زناشویی نماید.
«سنن النبی، ص 147»

حدیث11

قال الامام الباقر - علیه السلام - : إنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ کتَبَ عَلَی الرِّجالِ الْجِهادَ وَ عَلَی النِّساءِ الْجِهادَ فَجِهادُ الرَّجُلِ أنْ یَبْذُلَ مالَهُ وَ دَمَهُ حَتّی یُقْتَلَ فِی سَبِیلِ اللهِ وَ جِهادُ الْمَرْأةُ أنْ تَصْبِرَ عَلی ماتَری مِنْ أذی زَوْجِها وَ غِیرَتِهِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: خداوند متعال برای مردان جهاد را مقرّر داشت و برای زنان نیز جهاد را منظور داشت و جهاد مردان آن است که مال و جان خویش را در راه خدا ایثارکنند. ولی جهاد زنان آنست که بر اذیت های شوهر و غیرت ورزیهای او صبر کنند.
«وسائل الشیعه، ج 20، ص 157»

حدیث12

قال الإمام الباقر - علیه السلام - : أیما امرأة خدمت زوجها سبعة أیام أغلق الله عنها سبعة أبواب النار وفتح لها ثمانیة أبواب الجنة تدخل من أیها شاءت. وقال - علیه السلام - : ما من امرأة تسقی زوجها شربة من ماء ... .
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: هر زنی که هفت روز شوهرش را خدمت کند، خداوند هفت در دوزخ را به روی او ببندد و هشت در بهشت را به رویش بگشاید، تا از هر در که خواهد وارد شود و فرمودند: هیچ زنی نیست که جرعه ای آب به شوهرش بنوشاند مگر آن که این عمل او برایش بهتر از یک سال باشد که روزهایش را روزه بگیرد و شبهایش را به عبادت سپری کند.
«وسائل الشیعه، ج 14، ص 123»

حدیث13

قال الامام الباقر - عَلَیْهِ السَّلامُ - : لاشَفیعَ لِلمَرأَةِ أنجَحُ عِندَ رَبِّها مِن رِضا زَوجِها.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: برای زن نزد پروردگارش، هیچ شفیعی کارسازتر از رضایت شوهرش نیست.
«میزان الحکمه، ح 7864»

حدیث14

قال الامام السجاد - عَلَیْهِ السَّلامُ - : و أمّا حَقُّ الزَّوجَةِ فَأن تَعلَمَ أنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَها لک سَکنَاً واُنساً، فَتَعلَمَ أنَّ ذلِک نِعمَةٌ مِنَ اللَّهِ عَلَیک فَتُکرِمَها و تَرفُقَ بِها.
امام سجّاد - علیه السلام - فرمودند: حقّ زن این است که بدانی خداوند او را مایه آرامش و انس تو قرار داده است و بدانی این نعمتی است که خداوند به تو داده؛ پس باید او را گرامی داری و با وی نرمی کنی.
«بحار الأنوار، ج 74، ص 5»

حدیث15

عَنْ الامام زَیْنِ الْعابِدینَ - علیه السلام - قالَ: ... إنَّ أقْرَبَکمْ مِنَ اللهِ أوْسَعُکمْ خُلْقاً وَ إنَّ أرْضاکم عِنْدَاللهِ أسْبَغُکمْ عَلی عِیالِهِ.
امام سجاد - علیه السلام - فرمودند: نزدیکترین شما به خدا کسی است که نسبت به اهل منزلش خوش رفتارتر باشد و کسی در پیشگاه خدا بیشتر مورد رضایت است که نسبت به خانواده خود نیکوکارتر و با محبت تر باشد.
«تحف العقول، ص 201»

حدیث16

عَنِ الامام الصَّادِقِ - علیه السلام - قالَ: أیُّما أهْلِ بَیْتٍ أعْطُوا حَظّهُمْ مِنَ الرِّفْقِ فَقَدْ وَسَّعَ اللهُ عَلَیْهِمْ فِی الرِّزْقِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر خانواده ای که با هم دیگر با رفق و مدارا برخورد کنند، خداوند نیز به رزق و روزی آنان وسعت می بخشد.
«وسائل الشیعه، ج 14، ص 123»

حدیث17

قالَ الامام الصَّادِقُ - علیه السلام - : أیُّما إمْرَأةٍ باتَتْ وَ زَوْجُها عَلَیْها ساخِطٌ فی حَقٍ لَمْ تُقْبَلْ مِنْها صَلوةٌ حَتّی یَرْضی عَنْها.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر زنی بخوابد در حالیکه شوهرش بر او خشمگین باشد نماز وی قبول نخواهد شد مگر اینکه رضایت شوهر خود را جلب کند.
«مسند امام رضا - علیه السلام -، ج 2، ص 256»

حدیث18

قال الامام الصادق - علیه السلام - : لا یَنْبَغِی لِلْمَرْأةِ أنْ تُعَطِّلَ نَفْسَها وَ لَو أنْ تُعَلِّقَ فی عُنُقِها قِلادَةً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: سزاوار نیست برای زن که خویشتن را برای شوهرش نیاراید، گرچه به آویختن چیزی بگردن خود.
«وسائل الشیعه، ج 20، ص 166»

حدیث19

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : ملعونة ملعونة امرأة تؤذی زوجها وتغمه، وسعیدة سعیدة امرأة تکرم زوجها ولا تؤذیه وتطیعه فی جمیع أحواله.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: معلون است، ملعون است آن زنی که شوهر خود را بیازارد و غمگین کند و خوشبخت است، خوشبخت است آن زنی که شوهر خود را احترام نهد و آزارش ندهد و در همه حال (غیر از امور حرام) از وی فرمان برد.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 253»

حدیث20

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : سألت ام سلمة رسول الله - صلی الله علیه و آله - عن فضل النساء فی خدمة أزواجهن، فقال: أیما امرأة رفعت من بیت زوجها شیئا من موضع إلی موضع ترید به صلاحا ... ..
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: ام سلمه از رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - درباره فضیلت خدمت کردن زنان به شوهرانشان پرسید، آن حضرت فرمودند: هر زنی که در خانه شوهر خود به قصد مرتب کردن آن، چیزی را جا به جا کند، خداوند به او نظر افکند و هر که را خداوند به او نظر کند، عذابش نمی کند.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 251»

حدیث21

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : لاغِنی بِالزَّوجَةِ فیما بَینَها و بَینَ زَوجِها المُرافِقِ لَها عَن ثَلاثِ خِصالٍ و هُنَّ: صِیانَةُ نَفسِها عَن کلِّ دَنَسٍ حَتّی یَطمَئِنَّ قَلبُهُ إلَی الثِّقَةِ بِها فی حالِ المَحبوبِ والمَکروهِ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: زن در رابطه به شوهر سازگار خود از رعایت سه خصلت بی نیاز نیست: حفظ کردن خود از هر گناه و آلودگی تا شوهرش در هر حال، خوشایند یا ناخوشایند، در دل به او اطمینان داشته باشد؛ مراقبت از او و زندگی اش تا شوهرش در صورتی که لغزشی از او سرزند با او مهربانی کند و اظهار عشق به او با عشوه و دلبری و ظاهر مناسب و خوشایند در نظر او.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 237»

حدیث22

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : لاغِنی بِالزَّوجَةِ فیما بَینَها و بَینَ زَوجِها المُرافِقِ لَها عَن ثَلاثِ خِصالٍ و هُنَّ: صِیانَةُ نَفسِها عَن کلِّ دَنَسٍ حَتّی یَطمَئِنَّ قَلبُهُ إلَی الثِّقَةِ بِها فی حالِ المَحبوبِ والمَکروهِ ... .
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: زن در رابطه به شوهر سازگار خود از رعایت سه خصلت بی نیاز نیست: حفظ کردن خود از هر گناه و آلودگی تا شوهرش در هر حال، خوشایند یا ناخوشایند، در دل به او اطمینان داشته باشد؛ مراقبت از او و زندگی اش تا شوهرش در صورتی که لغزشی از او سرزند با او مهربانی کند و اظهار عشق به او با عشوه و دلبری و ظاهر مناسب و خوشایند در نظر او.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 237»

حدیث23

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأهلِ بَیتِهِ مُدَّ لَهُ فی عُمرِهِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس به خانواده اش نیکی کند، بر عمرش افزوده شود.
«الکافی، ج 2، ص 105»

حدیث24

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلامُ - : لاغنی بِالزَّوجِ عَن ثَلاثَةِ أشیاء فیما بَینَهُ و بَینَ زوجَتِهِ و هِی: المُوافَقَةُ لِیَجتَلِبَ بِها مُوافَقَتَها و مَحَبَّتَها و هَواها و حُسنُ خُلقِهِ مَعَها وَ استِعمالُهُ استِمالَةَ قَلبِها بِالهَیئَةِ الحَسَنَةِ فی عَینِها و تَوسِعَتِهِ عَلَیها.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: شوهر در رابطه خود با همسرش از سه چیز بی نیاز نیست: سازگاری با او تا به این وسیله سازگاری و محبت و عشق او را به خود جلب کند و خوش خویی با او و دلبری از او با آراستن خود برای وی و فراهم آوردن امکانات آسایش او.
«میزان الحکمه، ح 7876»

حدیث25

قال الامام الصادق - عَلَیْهِ السَّلام - : إنَّ المَرءَ یَحتاجُ فی مَنزِلِهِ و عیالِهِ إلی ثَلاثِ خِصالٍ یَتَکلَّفُها و إن لَم یَکن فی طَبعِهِ ذلِک: مُعاشَرَةٍ جَمیلَةٍ و سَعَةٍ بِتَقدیرٍ و غَیرَةٍ بِتَحَصُّنٍ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مرد برای اداره منزل و خانواده خود به سه خصلت نیاز دارد که حتی اگر در طبیعت او نباشد، (باید خود را به آنها وادارد)، آن خصلت ها عبارتند از: خوش رفتاری، گشاده دستی سنجیده و غیرت برای حفاظت از آنها.
«تحف العقول، ص 322»

حدیث26

قال الامام السجاد - عَلَیْهِ السَّلامُ - : لَأن أدخُلَ السُّوقَ و مَعی دِرهَمٌ أبتاعُ بِهِ لَحماً لِعِیالی و قَد قَرِمُوا إلیهِ أحَبُّ إلَی مِن أن اعتِقَ نَسَمَةً.
امام سجّاد - علیه السلام - فرمودند: چنان چه وارد بازار شوم و درهمی داشته باشم و با آن برای خانواده ام گوشتی بخرم که بدان رغبت کرده اند، برای من محبوب تر است از این که بنده ای را آزاد کنم.
«وسائل الشیعه، ج 21، ص 543»

حدیث27

قال الامام السجاد - عَلَیْهِ السَّلامُ - : إنَّ أرضاکم عِندَاللَّهِ أسبَغُکم عَلی عِیالِهِ.
امام سجّاد - علیه السلام - فرمودند: خداوند از آن کس خشنودتر است که خانواده خود را بیشتر در آسایش و نعمت قرار دهد.
«بحار الأنوار، ج 78، ص 136»

حدیث28

مِنْ وَصِیَّةِ أمِیرِالمومنین - علیه السلام - لِوَلَدِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَنَفِیَّةِ: فَدارِها عَلی کلِّ حالٍ وَ أحْسِنِ الْصُّحْبَةَ لَها لِیَصْفُوَ عَیْشُک.
امیرالمومنین - علیه السلام - در سفارشی به پسرش محمد بن حنیفه فرمودند: درهر حال با همسر خود مدارا و ملاطفت و خوش رفتاری کن تا زندگی ات بر تو گوارا باشد.
«وسائل الشیعه، ج 14، ص 110»

حدیث29

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : أعظم الناس حقا علی المرأة زوجها، و أعظم الناس حقا علی الرجل امه.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بزرگترین حق را بر زن، شوهر او دارد و بزرگترین حق را بر مرد، مادر او دارد.
«کنز العمال، ح 44771»

حدیث30

رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر گاه مرد به زن خود آبی بنوشاند، پاداش برد.
«کنز العمال، ح 44435»

حدیث31

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلی الله علیه و آله - : یا علیُّ خِدمَةُ الْعِیالِ کفَّارَةٌ لِلْکبائِِرِ وَ تُطْفِی غَضَبَ الرَّبِّ وَ مُهُورُ حُورِالْعِینِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یا علی خدمت به خانواده, کفاره گناهان کبیره است و مایه فرونشاندن غضب پرودگار و مهریه حوریان بهشتی خواهد بود.
«جامع السعادات، ج 2، ص 142»

حدیث32

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلی الله علیه و آله - : ثَلاثَةٌ مِنَ الْجَفاء أنْ یَصْحَبَ الرَّجُلُ الرَّجُلُ فَلا یَسْئَلُهُ عَنْ إسْمِهِ وَ کنْیَتِهِ وَ أنْ یدْعَی الرَّجُلُ إلی طَعامٍ فَلا یُجیبُ أَوْ یُجیبُ فَلا یَأکلُ وَ مَواقَعَةِ الرَّجُلُ أهْلَهُ قَبْلَ الْمُلاعَبَةِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سه چیز از جفا کاریست: کسی که با کسی همسفر باشد ولی از اسم و کنیه اش جویا نشود و کسی را به غذا دعوت کنند ولی نپذیرد و یا بپذیرد اما از آن غذا نخورد و مردی که قبل از ملاعبه با همسرش همبستر شود.
«وسائل الشیعه، ج 12، ص 145»

حدیث33

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلی الله علیه و آله - : أیُّما إمْرَأةٍ خَرَجَتْ مِنْ بَیْتِها بِغَیْرِ إذْنِ زَوْجِها فَلا نَفَقَةَ لَها حَتّی تَرْجِع.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: زنی که بدون اجازه شوهرش از منزل خارج گردد، نفقه او بر شوهر واجب نیست تا آنکه باز گردد.
«الکافی، ج 5، ص 506»

حدیث34

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من صبرت علی سوء خلق زوجها أعطاها مثل (ثواب) آسیة بنت مزاحم.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر زنی که در برابر بداخلاقی شوهرش شکیبایی ورزد، خداوند همانند (ثواب) آسیه دختر مزاحم به او عطا کند.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 247»

حدیث35

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من صبر علی سوء خلق امرأته و احتسبه أعطاه الله تعالی بکل مره یصبر علیها من الثواب ما أعطی أیوب - علیه السلام - علی بلائه، و کان علیها من الوزر فی کل یوم و لیلة مثل رمل عالج.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر مردی که به خاطر خدا و به امید پاداش او در برابر بداخلاقی همسرش صبر کند، خدای متعال برای هر مرتبه ای که شکیبایی می ورزد، همان ثوابی را به او دهد که به ایوب - علیه السّلام - در قبال بلایی که دید عطا کرد و گناه زن نیز در هر روز و شب به اندازه ریگهای ریگستان می باشد.
«ثواب الأعمال، ص 287»

حدیث36

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إنی لأتعجب ممن یضرب امرأته و هو بالضرب أولی منها.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: من درشگفتم از کسی که زنش را کتک می زند، در حالی که خودش به کتک خوردن سزاوارتر از اوست.
«جامع الأخبار، ص 447»

حدیث37

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من کان له امرأة تؤذیه لم یقبل الله صلاتها ولا حسنة من عملها حتی تعینه وترضیه وإن صامت الدهر ... وعلی الرجل مثل ذلک الوزر والعذاب إذا کان لها مؤذیا ظالما.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر که زنی داشته باشد که آن زن وی را بیازارد، خداوند نه نماز آن زن را قبول کند و نه کار نیکش را، هر چند همه عمر روزه بگیرد تا زمانی که به شوهرش کمک کند و او را خشنود سازد، مرد نیز اگر زن خود را بیازارد و به او ستم کند همین گناه و عذاب را دارد.
«وسائل الشیعه، ج 14، ص 116»

حدیث38

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إن الرجل لیؤجر فی رفع اللقمة إلی فی امرأته.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: مردی که به طرف دهان همسرش لقمه ای بالا برد، پاداش برد.
«المحجة البیضاء، ج 3، ص 70»

حدیث39

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اتقوا الله فی الضعیفین: الیتیم و المرأة فإن خیارکم، خیارکم لأهله.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: از خدا درباره دو ناتوان بترسید: یتیم و زن؛ به درستی که بهترین شما کسی است که برای خانواده اش بهتر باشد.
«بحار الأنوار، ج 79، ص 268»

حدیث40

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یخدم العیال إلا صدیق أو شهید أو رجل یرید الله به خیر الدنیا والآخرة.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: به زن خود خدمت نکند مگر صدیق یا شهید یا مردی که خداوند خیر دنیا و آخرت او را بخواهد.
«بحار الأنوار، ج 104، ص 132»

حدیث41

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : حق المرأة علی زوجها أن یسد جوعتها وأن یستر عورتها ولا یقبح لها وجها.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: حقّ زن به شوهرش این است که شکمش را سیر کند و بدنش را بپوشاند و برای او هیچگاه روی درهم نکشد.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 254»

حدیث42

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما زال جبرئیل یوصینی بالمرأة حتی ظننت أنه لا ینبغی طلاقها إلا من فاحشة مبینة.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: جبرئیل پیوسته مرا درباره زن سفارش می کرد تا جایی که گمان بردم طلاق او جایز نیست مگر در صورت ثابت شدن فحشا.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 253»

حدیث43

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ویل لامرأة أغضبت زوجها، و طوبی لامرأة رضی عنها زوجها.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: وای بر زنی که شوهرش را ناراحت کند و خوشا به حال زنی که شوهرش از او راضی باشد.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 245»

حدیث44

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : لَو أمَرتُ أحَداً أن یَسجُدَ لأِحَدٍ لأَمَرتُ المَرأةَ أن تَسجُدَ لِزَوجِها.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: اگر قرار بود دستور دهم کسی در برابر کسی سجده کند، به زن دستور می دادم تا برای شوهرش سجده کند.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 246»

حدیث45

قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : أیَّما اِمرَأةٍ حَمَلَتهُ عَلی ما لایَقدِرُ عَلَیهِ وما لا یُطیقُ لَم تُقبَلَ مِنها حَسَنَةٌ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: زنی که شوهر خود را بر انجام کارهایی وادار کند که او توانایی انجام دادن آنها را ندارد، هیچ یک از کارهای نیک او پذیرفته نخواهد شد.
«مکارم الأخلاق، ص 215»

حدیث46

قالَ رَسُولُ اللهِ - صلی الله علیه و آله - : إذا حَمَلَتْ الْمَرْئَةُ کانَتْ بِمَنْزِلِهِ الصَّائِمِ الْقائِّمِ الْمُجاهِدِ بِنَفْسِهِ وَ مالِهِ فِی سَبِیلِ اللهِ فَإذا وَضَعَتْ کانَ لَها مِنَ الْأجْرِ ما لا یَدْریِ أحَدٌ ما هُوَ لِعِظَمِهِ ... .
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آنگاه که زن حامله شود چنان است که با دهان روزه به جهاد مالی و جسمی در راه خدا بپردازد و هنگامی که زایمان کند، برای او اجر و پاداش عظیمی است که کسی قادر به محاسبه آن نخواهد بود و آنگاه که به شیر دادن فرزند می پردازد، در هر مرتبه چنان است که بنده ای از اولاد اسماعیل پیامبر را در راه خدا آزاد کرده باشد و آنگاه که بچه را از شیر گرفت، فرشته ای به پهلویش می زند و می گوید: همه گناهانت آمرزیده شد.
«وسائل الشیعه، ج 15، ص 175»

حدیث47

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
للمراة عَلِیِّ زَوْجُهَا انَّ یُشْبِعُ بَطْنِهَا، وَ یکسو ظَهْرِهَا ، وَ یُعَلِّمَهَا الصَّلَاةَ وَ الصَّوْمَ والزکاة انَّ کان فِی مَالِهَا حَقٍّ ، وَ لَا تُخَالِفْهُ فِی ذلک ؛ حق زن بر شوهرش این است که او را سیر کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را - اگر در مال زن حق زکاتی است - به او یاد دهد، و زن نیز در این کارها با او مخالفت نورزد .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌243 .

حدیث48

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرمایند:
فای رَجُلٍ لَطَمَ امراته لَطْمَةً ، امرالله عزوجل مالک خَازِنَ النِّیرَانِ فَیَلْطِمُهُ عَلَیَّ حُرِّ وَجْهِهِ سَبْعِینَ لَطْمَةً فِی نَارِ جَهَنَّمَ ؛
هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می‌دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند .
مستدرک الوسائل، ج‌14، ص‌250 .

حدیث49

حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند:
فَدَارِهَا عَلِیِّ کل حَالٍ واحسن الصُّحْبَةَ لَهَا فَیَصْفُوَ عیشک ؛
همیشه با همسرت مدارا کن، و با او به نیکی همنشینی کن تا زندگیت‌باصفا شود .
مکارم الاخلاق، ص‌218 .

حدیث50

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلَّما ازدادَ العَبدُ إیمانا ازدادَ حُبّا للنِّساءِ ؛
هر چه ایمان بنده بیشتر شود، زن دوستی او فزونتر می‌شود .
النوادر للراوندیّ : 12 منتخب میزان الحکمة : 510

حدیث51

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما استَفادَ المؤمنُ بعدَ تَقوَی اللّه عز و جل خَیرا لَهُ مِن زَوجَةٍ صالِحَةٍ ؛
مـؤمن ، بـعد از تـقوای خداوند عز و جل ، بهره‌ای بهتر از زن شایسته نبرده است .
کنز العمال : 44410 منتخب میزان الحکمة : 256

حدیث52

امام‌صادق علیه‌السلام :
مِن أخلاقِ الأنبیاءِصلّی اللّه‌ُ علَیهِم حُبُّ النِّساءِ ؛
از اخلاق پیامبران علیهم‌السلام ، زن دوستی است .
الکافی : 5 / 320 / 1

حدیث53

امام علی علیه‌السلام :
ولا تُمَلِّکِ المرأةَ مِن أمرِها ما جاوَزَ نَفسَها ؛ فإنَّ المرأةَ رَیحانَةٌ ولَیسَت بقَهرَمانَةٍ ، ولا تَعْدُ بکَرامَتِها نَفسَها ، ولا تُطمِعْها فی أن تَشفَعَ لِغَیرِها .
به زن ، کاری را که از حدّ و توان او فراتر است ، مسپار ؛ زیرا زن گُل است نه کارگزار و در گرامیداشت او پا از حدّ فراتر مگذار و کاری مکن که (نزد تو) به شفاعت کردن از کسی طمع کند .
نهج البلاغة : الکتاب 31 منتخب میزان الحکمة : 510

حدیث54

امام علی علیه‌السلام :
أنعَمُ النّاسِ عَیشا مَن مَنَحَهُ‌اللّه سُبحانَهُ القَناعَةَ ، وأصلَحَ لَهُ زَوجَهُ ؛
خوشترین و آسوده‌ترین زندگی راکسی دارد که خداوند سبحان او را قناعت ببخشد و همسری پاک و شایسته عطایش فرماید .
غرر الحکم : 3295 منتخب میزان الحکمة : 422

حدیث55

امام علی علیه‌السلام :
إذا أرادَ اللّه بعَبدٍ خَیرا ألْهَمَهُ الْقَناعَةَ ، وأصْلَحَ لَه زَوجَةُ ؛
وقتی خداوند خوبی بنده‌ای را بخواهد به او قناعت عطا کند وهمسرش را شایسته گرداند .
غررالحکم : 4115 منتخب میزان الحکمة : 190

حدیث56

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن صَبَرَ عَلی سُوءِ خُلُقِ امرَأتِهِ واحتَسَبَهُ ، أعطاهُ اللّه تعالی بکُلِّ یَومٍ ولَیلةٍ یَصبِرُ علَیها مِنَ الثَّوابِ ما أعطی أیُّوبَ علیه‌السلام عَلی بَلائهِ ، وکانَ علَیها مِنَ الوِزْرِ فی کُلِّ یَومٍ ولَیلةٍ مِثلُ رَمْلٍ عالِجٍ ؛
هر مردی که به خاطر خدا و به امید پاداش او در برابر بداخلاقی همسرش صبر کند و آن را به حساب خدا گذارد ، خداوند متعال برای هر روز و شبی که شکیبایی می‌ورزد همان ثوابی را به او دهد که به ایّوب علیه‌السلام در قبال بلایی که دید ، عطا کرد و گناه زن نیز در هر روز و شب به اندازه ریگهای ریگستان باشد .
ثواب الأعمال : 339 / 1 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث57

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن کانَ لَهُ امرَأةٌ تُؤذِیهِ لَم یَقبَلِ اللّه‌ُ صلاتَها ولا حَسَنَةً مِن عَمَلِها حتّی تُعِینَهُ وتُرضِیَهُ وإن صامَتِ الدَّهرَ ... وعلی الرَّجُلِ مِثلُ ذلکَ الوِزْرِ والعَذابِ إذا کانَ لَها مُؤذِیا ظالِما ؛
هر که زنش وی را بیازارد ، خداوند ، نماز آن زن را قبول نکند و کار نیکش را نپذیرد تا زمانی که به شوهرش کمک کند و او را خشنود سازد ، هر چند آن زن همه عمرش روزه بگیرد ، مرد نیز اگر زن خودرا بیازارد و به او ستم کند همین گناه و عذاب را دارد .
وسائل الشیعه : 14 / 116 / 1

حدیث58

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا سَقَی الرجلُ امرَأتَهُ اُجِرَ ؛
هرگاه مرد به زن خود آب بنوشاند ، پاداش برد .
کنز العمّال : 44435

حدیث59

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
جُلوسُ المَرءِ عندَ عِیالِهِ‌أحَبُّ إلی اللّه تعالی مِنِ اعتِکافٍ فی مَسجِدِی هذا ؛
نشستن مرد نزد زن و فرزندش ، نزد خداوند متعال محبوبتر است از اعتکاف در این مسجد من .
تنبیه الخواطر : 2 / 122 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث60

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ الرَّجُلَ لَیُؤجَرُ فی رَفعِ اللُّقمَةِ إلی فِی امرَأتِهِ ؛
کسی که به طرف دهان همسرش لقمه‌ای بالا برد پاداش برد .
المحجّه البیضاء : 3 / 70 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث61

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حَقُّ المرأةِ علی زَوجِها أن یَسُدَّ جَوعَتَها، وأن یَستُرَ عَورَتَها ، ولا یُقَبِّحَ لَها وَجها ؛
حقّ زن به شوهرش این است که شکمش را سیر کند و بدنش را بپوشاند و برای او هیچگاه روی درهم نکشد .
بحار الأنوار : 103 / 254 / 60 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث62

الإمام الرضا علیه‌السلام
- فی ذِکرِ الجِماعِ وآدابِهِ: ثُمَّ اغتَسِل وَاشرَب مِن ساعَتِکَ شَیئاً مِنَ المومِیائیِّ بِشَرابِ العَسَلِ أو بِعَسَلٍ مَنزوعِ الرَّغوَةِ ؛ فَإِنَّهُ یَرُدُّ مِنَ الماءِ مِثلَ الَّذی خَرَجَ مِنکَ .
امام رضا علیه‌السلام
- درباره آمیزش و آداب آن: پس ، غسل کن و همان دم ، قدری مومیایی با شربت عسل یا با عسلی که کف آن را برداشته باشند ، بخور ؛ زیرا این کار ، همانند آن آبی را که از تو بیرون رفته است ، به تو باز می‌گردانَد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 327 نقلاً عن طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، وکذا فی بعض نسخ الکتاب ، ولکنّه سقطت من الطبعة التی بأیدینا دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 628

حدیث63

الإمام الرضا علیه‌السلام
- فی ذِکرِ الجِماعِ وآدابِهِ: فَإِذا فَعَلتَ ذلِکَ فَلا تَقُم قائِما ، ولا تَجلِس جالِسا ، ولکِن تَمیلُ عَلی یَمینِکَ ، ثُمَّ انهَض لِلبَولِ إذا فَرَغتَ مِن ساعَتِکَ شَیئاً ؛ فَإِنَّک تَأمَنُ الحَصاةَ بِإِذنِ اللّه تَعالی .
امام رضا علیه‌السلام -درباره آمیزش و آداب آن فرمودند: پس چون آن کار را کردی ، راست مَایست و کامل هم منشین؛ بلکه بر پهلوی راست لَم بده و سپس، زمانی پس از آن که کار خویش به پایان برده‌ای، برای پیشاب کردن برخیز. در این صورت، به اذن خداوند عز و جل از سنگ [مثانه] در امان خواهی بود .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 327 نقلاً عن طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، وقد سقطت من الطبعة التی بأیدینا دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 626

حدیث64

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
یُکرَهُ لِلرَّجُلِ أن یَغشَی المَرأَةَ وقَدِ احتَلَمَ ، حَتّی یَغتَسِلَ مِنِ احتِلامِهِ الَّذی رَأی ؛ فَإِن فَعَلَ وخَرَجَ الوَلَدُ مَجنوناً ، فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ .
برای مرد مکروه است پس از احتلام با زن همبستری کند، مگر آن که از احتلام، غسل کرده باشد؛ چه ، اگر چنین کند و فرزندش دیوانه زاده شود، جز خویش را نکوهش نکند .
تهذیب الأحکام ، جلد 7 ، صفحه 412 ، حدیث 1646 ، بحار الأنوار، جلد 103 ، صفحه 283 ، حدیث 3 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 624

حدیث65

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا أتی أحَدُکُم أهلَهُ ، ثُمَّ أرادَ أن یَعودَ فَلیَتَوَضَّأ ؛ فَإِنَّهُ أنشَطُ لِلعَودِ؛
اگر کسی از شما به سراغ زن خویش برود و آن‌گاه بخواهد دیگر بار هم این کار را انجام دهد ، وضویی بسازد ؛ زیرا این کار ، نشاط بیشتری برای بازگشتن ، ایجاد می‌کند .
کنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 347 ، حدیث 44855 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 624

حدیث66

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثَةٌ مِنَ الجَفاءِ : أن یَصحَبَ الرَّجُلُ الرَّجُلَ فلا یَسأَلَهُ عَنِ اسمِهِ وکُنیَتِهِ ، وأن یُدعَی الرَّجُلُ إلی طَعامٍ فَلا یُجیبَ أو یُجیبَ فَلا یَأکُلَ ، ومُواقَعَةُ الرَّجُلِ أهلَهُ قَبَل المُداعَبَةِ ؛
سه چیز از نامهربانی است : این که کسی با کسی همراه شود و از نام و کنیه وی نپرسد ؛ این که مردی به غذایی دعوت شود و نپذیرد یا بپذیرد و نخورد ؛ و این که مرد پیش از بازی ، با همسر خویش نزدیکی کند .
کنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 37 ، حدیث 24814 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 620

حدیث67

امام صادق علیه‌السلام :
هر کس بخواهد زنش بچّه‌دار شود ، پس از نماز جمعه ، دو رکعت نماز بگزارد و در آنها رکوع و سجده را طولانی سازد و سپس بگوید : «خداوندا! به حرمت آنچه زَکَریّا بدان از تو مسئلت داشت ، از تو می‌خواهم. پروردگارا! مرا تنها مگذار که تو خود ، برترینِ وارثانی . خداوندا! از نزد خویش ، مرا فرزندانی پاک ببخش که تو شنوای دعایی . خداوندا! به نام تو او را بر خویش حلال ساختم و به امانت تو ، او را در اختیار گرفتم . اکنون ، اگر در رَحِم او برایم فرزندی تقدیر کرده‌ای ، او را فرزندی خجسته و پیراسته قرار ده و در او برای شیطان ، بهره و سهمی قرار مده» .
بحار الأنوار ، جلد 90 ، صفحه 71 ، حدیث 14 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 616

حدیث68

امام باقر علیه‌السلام :
إذا أرَدتَ الوَلَدَ فَقُل عِنَد الجِماعِ :
«اللّهُمَّ ارزُقنی وَلَداً وَاجعَلهُ تَقِیّاً لَیسَ فی خَلقِهِ زِیادَةٌ ولا نُقصانٌ ، وَاجعَل عاقِبَتَهُ إلی خَیرٍ» ؛
اگر فرزند خواستی ، در هنگام آمیزش بگو : «خداوندا! مرا فرزندی روزی کن و او را پرهیزگاری که در خلقت وی فزونی و کاستی‌ای نیست ، قرار ده و عاقبت او را به خیر گردان» .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 10 ، حدیث 12

حدیث69

امام علی علیه‌السلام :
إذا أرادَ أحَدُکُم مُجامَعَةَ زَوجَتِهِ فَلیَقُل :
«اللّهُمَّ إنِّی استَحلَلتُ فَرجَها بِأَمرِکَ ، وقَبِلتُها بِأَمانَتِکَ ؛ فَإِن قَضَیت لی مِنها وَلَداً فَاجعَلهُ ذَکَراً سَوِیّاً ، ولا تَجعَل لِلشَّیطانِ فیهِ نَصیباً ولا شَریکاً» ؛
اگر کسی از شما بخواهد با همسر خویش به هم آید ، بگوید : «خداوندا! من به فرمان تو شرمگاه او را بر خویش حلال دانستم و به عنوان امانت تو ، او را پذیرفتم . اکنون ، اگر از او برایم فرزندی تقدیر کردی ، وی را پسری سالم و کامل قرار ده و در او برای شیطان ، بهره و سهمی مگذار» .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 287 ، حدیث 19

حدیث70

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أما لَو أنَّ أحَدَهُم یَقولُ حینَ یَأتی أهلَهُ :
«بِاسمِ اللّه‌ِ ، اللّهُمَّ جَنِّبنِی الشَّیطانَ وجَنِّبِ الشَّیطانَ ما رَزَقتَنا» ثُمَّ قُدِّرَ بَینَهُما فی ذلِکَ أو قُضِیَ وَلَدٌ لَم یَضُرَّهُ شَیطانٌ أبَداً ؛
زنهار که اگر کسی هنگام همبستری با همسرش بگوید : «به نام خدا ، خداوندا! شیطان را از من دور کن و شیطان را از آنچه روزی‌مان کرده‌ای ، دور ساز» و سپس میانشان در این آمیزش یا به هر ترتیب ، فرزندی تقدیر شود ، هرگز شیطان به او زیانی نخواهد رساند .
الکافی ، جلد 5 ، صفحه 503 ، حدیث 3

حدیث71

امام علی علیه‌السلام :
نَهی رَسولُ اللّه‌ِ صلی الله علیه و آله و سلّم أن یُجامِعَ الرَّجُلُ امرَأَتَهُ ، وَالصَّبِیُّ فِی المَهدِ یَنظُرُ إلَیهِما ؛
پیامبر خدا از این نهی فرمودند که در حالی مرد با همسرش آمیزش کند که کودکی در گهواره ، آنان را می‌نگرد .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 295 ، حدیث 51

حدیث72

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا یُجامِعَنَّ أحَدُکُم وبِهِ حَقنٌ مِن خَلاءٍ ؛ فَإِنَّهُ یَکونُ مِنهُ البَواسیرُ ، ولا یُجامِعَنَّ أحَدُکُم وبِهِ حَقنٌ مِن بَولٍ ؛ فَإِنَّهُ یَکونُ النَّواصیرُ ؛
مبادا کسی در حالی که از قضای حاجت خودداری می‌ورزد ، نزدیکی کند ؛ چرا که این کار ، بواسیر می‌آورد ؛ و مبادا کسی در حالی که پیشاب خود را نگه می‌دارد ، نزدیکی کند ؛ چرا که این کار ، ناسور می‌آور د .
کنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 355 ، حدیث 44902 نقلاً عن ابن النجّار عن أنس ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 604 ناسور ، بیماریی است که در محاق چشم، اطراف مقعد و بُن دندان ، ظاهر می‌شود و موجب جراحتی چرکین در موضع بیماری می‌گردد (ر .ک : لغت‌نامه دهخدا : ذیل «ناسور» و «ناصور») .

حدیث73

امام رضا علیه‌السلام :
لا تَقرَبِ النِّساءَ فی أوَّلِ اللَّیلِ لا شِتاءً ولا صَیفاً ؛ وذلِکَ أنَّ المَعِدَةَ وَالعُروقَ تَکونُ مُمتَلِئَةً وهُوَ غَیرُ مَحمودٍ ، یُتَخَوَّفُ مِنهُ . . . ضَعفُ البَصَرِ وَالدِّماغِ ؛
در اوایل شب ، چه زمستان و چه پاییز ، با زنان نزدیکی مکن؛ چرا که معده و رگ‌ها [در این هنگام] ، پُر است و این کار ، ناستوده است و از آن بیمِ... ضعف بینایی و سستْ‌خِردی می‌رود.
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 64 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 327 نحوه دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 284

حدیث74

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم
- فی وَصایاهُ لِعَلِیٍّ علیه‌السلام -: یا عَلِیُّ ، لا تُجامِعِ امرَأَتَکَ بَعدَ الظُّهرِ ، فَإِنَّهُ إن قُضِیَ بَینَکُما وَلَدٌ فی ذلِکَ الوَقتِ یَکونُ أحوَلَ ، وَالشَّیطانُ یَفرَحُ بِالحَوَلِ فِی الإِنسانِ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
از سفارش‌های ایشان به امام علی علیه‌السلام - : ای علی! بعد از ظهر با همسرت نزدیکی مکن ، که اگر در این هنگام برایتان فرزندی تقدیر شود ، کژْ چشم خواهد بود ، و شیطان نیز به کژ چشمی انسان ، شادمان می‌گردد.
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 281 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 284

حدیث75

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
خَمسُ خِصالٍ تورِثُ البَرَصَ : النّورَةُ یَومَ الجُمُعَةِ ویَومَ الأَربَعاءِ ، وَالتَوَضُّؤُ وَالاِغتِسالُ بِالماءِ الَّذی تُسَخِّنُهُ الشَّمسُ ، وَالأَکلُ عَلَی الجَنابَةِ ، وغِشیانُ المَرأَةِ فی أیّامِ حَیضِها ، وَالأَکلُ عَلَی الشِّبَعِ ؛
پنج چیز است که پیسی می‌آورَد : نوره کشیدن در روز جمعه و چهارشنبه ؛ وضو گرفتن و غسل کردن با آبی که به آفتاب گرم شده است ؛ خوردن در حال جنابت ؛ آمیزش با زن در هنگام حائض بودنش ؛ و خوردن در حال سیری .
الخصال ، صفحه 270 ، حدیث 9 عن ابن عبّاس ، روضة الواعظین ، صفحه 338 ، بحار الأنوار ، جلد 59 ، صفحه 34 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 508

حدیث76

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن جامَعَ امرَأَتَهُ وهِیَ حائِضٌ ، فَخَرَجَ الوَلَدُ مَجذوماً أو أبرَصَ ، فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ ؛
هر کس با زن خود در حالی که وی حائض است ، آمیزش کند و فرزند جذامی یا پیس زاده شود ، مبادا جز خود را نکوهش کند .
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 96 ، حدیث 201 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 459 ، حدیث 1557 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 602

حدیث77

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وتَعالی - - کَرِهَ لَکُم أیَّتُهَا الاُمَّةُ أربَعاً وعِشرینَ خَصلَةً ونَهاکُم عَنها : . . . کَرِهَ لِلرَّجُلِ أن یَغشَی امرَأَتَهُ وهِیَ حائِضٌ ، فَإِن غَشِیَها فَخَرَجَ الوَلَدُ مَجذوماً أو أبرَصَ ، فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ ؛
ای امّت! خداوند - تبارک و تعالی - برای شما امّت ، 24 چیز را دوست ندارد و شما را از آنها نهی می‌کند : . . . برای مرد ، این را خوش نمی‌دارد که با زن خویش در حالی که وی حائض است ، آمیزش کند . پس اگر چنین کند و فرزند حاصل از آن جذامی یا گرفتار پیسی زاده شود ، مبادا جز خویش را نکوهش کند .
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 556 ، حدیث 4914 ، الخصال ، صفحه 520 ، حدیث 9 ، الأمالی للصدوق ، صفحه 378 ، حدیث 478 کلّها عن الحسین بن زید عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم‌السلام ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 41 ، حدیث 1131 عن سلیمان بن جعفر البصری عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم‌السلام ولیس فیه صدره ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 338 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 602

حدیث78

امام رضا علیه‌السلام :
الجِماعُ بَعدَ الجِماعِ مِن غَیرِ أن یَکونَ بَینَهُما غُسلٌ ؛ یورِثُ لِلوَلَدِ الجُنونَ؛
آمیزش پس از آمیزش، بی آن که میان آنها غسلی صورت پذیرفته باشد، دیوانگی فرزند را در پی می‌آورَد.
طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 28 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 321 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 268

حدیث79

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
- فی وَصایاهُ لِعَلِیٍّ علیه‌السلام: یا عَلِیُّ ، لا تُجامِعِ امرَأَتَکَ فی أوَّلِ الشَّهرِ ووَسَطِهِ وآخِرِهِ ؛ فَإِنَّ الجُنونَ وَالجُذامَ وَالخَبَلَ لَیُسرِ عُ إلَیها وإلی وَلَدِها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم
- در سفارش‌های ایشان به امام علی علیه‌السلام -: ای علی! در آغاز ، میان و پایان ماه با همسرت همبستری مکن؛ چه ، [در این صورت] دیوانگی ، جذام و تباه‌مغزی به سوی وی و فرزندش خواهد شتافت.
کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 552 ، حدیث 4899 ، علل الشرائع ، صفحه 515 ، حدیث 5 ، الأمالی للصدوق ، صفحه 663 ، حدیث 896 کلّها عن أبی سعید الخدری ، بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 281 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 268

حدیث80

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ اللّه عز و جل یُحِبُّ البیتَ الذی فیهِ العُرسُ ، ویُبغِضُ البیتَ الذی فیهِ الطلاقُ ، وما مِن شَیءٍ أبغَضَ إلی اللّه عز و جل مِن الطلاقِ ؛
خداوند عز و جل خانه‌ای را که در آن عروسی باشد دوست دارد و خانه‌ای را که در آن طلاق باشد ، دشمن دارد و نزد خداوند عز و جل چیزی منفورتر از طلاق نیست .
الکافی : 6 / 54 / 3 منتخب میزان الحکمة : 344

حدیث81

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما أحَلَّ اللّه شیئا أبغَضَ إلَیهِ مِن الطَّلاقِ ؛
خداوند چیزی را که نزد او منفورتر از طلاق باشد، حلال نکرده‌است .
کنزالعمّال : 27871 منتخب میزان الحکمة : 342

حدیث82

امام رضا (علیه السلام) فرمودند:
لَیْسَ بَیْنَ الْوالِدِ وَ وَلَدِهِ رِبا وَ لا بَیْنَ الزَّوْجِ وَ الْمَرأَةِ رِبا؛
بین پدر و فرزند و بین شوهر و همسرش ربا (حرام) نیست.
فقه الرضا، ص 258

حدیث83

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
خَمْسُ خِصالٍ مَنْ فَـقَـدَ واحِدَةً مِنْهُنَّ لَمْ یَزَلْ ناقِصَ العَیْشِ زائِلَ الْعَقْلِ مَشْغولَ الْقَلْبِ، فَاَوَّلُّها: صِحَّةُ البَدَنِ وَ الثّانیَةُ: اَلاَْمْنُ وَ الثّالِثَةُ: اَلسَّعَةُ فِی الرِّزْقِ، وَ الرّابِعَةُ: اَلاَْنیسُ الْمُوافِقُ (قال الراوی:) قُلْتُ: و مَا الاَْنیسُ الْمُوافِقُ؟ قال: اَلزَّوجَةُ الصّالِحَةُ، وَ الوَلَدُ الصّالِحُ، وَ الْخَلیطُ الصّالِحُ وَ الخامِسَةُ: وَ هِیَ تَجْمَعُ هذِه الْخِصالَ: الدَّعَةُ؛
پنج چیز است که هر کس یکی از آنها را نداشته باشد، همواره در زندگی‌اش کمبود دارد و کم خرد و دل نگران است: اول، تندرستی، دوم امنیت، سوم روزی فراوان، چهارم همراهِ همرأی. راوی پرسید: همراهِ همرأی کیست؟ امام فرمودند: همسر و فرزند و همنشین خوب و پنجم که در برگیرنده همه اینهاست، رفاه و آسایش است.
خصال، ص 284

حدیث84

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
وَ اَمّا حَقُّ الزَّوجَةِ فَاَنْ تَعْلَمَ اَنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَها لَکَ سَکَنا وَ اُنْسا فَتَعْلَمَ اَنَّ ذلِکَ نِعْمَةٌ مِنَ اللّه‌ِ عَلَیْکَ فَـتُـکْرِمَها وَ تَرْفُقَ بِها وَ اِنْ کانَ حَقُّکَ اَوجَبَ فَاِنَّ لَها عَلَیْکَ اَنْ تَرْحَمَها؛
حق زن این است که بدانی خداوند عزوجل او را مایه آرامش و انس تو قرار داده و این نعمتی از جانب اوست، پس احترامش کن و با او مدارا نما، هر چند حق تو بر او واجب‌تر است اما این حق اوست که با او مهربان باشی.
من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 621، ح 3214

حدیث85

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
أَحسِنِ الصُّحبَةَ لَها فَیَصفُوَ عَیشُکَ؛
با همسرت خوش رفتار باش تا زندگی ات با صفا گردد.
من لایحضره الفقیه، ج4، ص392، ح5834

حدیث86

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
خَیْرُکُم خَیْرُکُم لِنِسائِهِ و اَنَا خَیْرُکُم لِنِسائی؛
بهترین شما کسی است که برای زنان خود بهتر باشد و من بهترین شما برای زن خود هستم.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 443

حدیث87

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
اِذا اَتی اَحَدُکُم اَهلَهُ فَلیَستَتِر، فَاِنَّهُ اِذا لَم یَستَتِر استَحیَتِ المَلائِکَةُ وَ خَرَجَت، وَ حَضَرَتِ الشَّیاطینُ؛
هرگاه کسی از شما خواست با همسرش آمیزش کند ، باید خود را بپوشاند ، چرا که اگر نپوشاند ، فرشتگان حیا می کنند و خارج می شوند و شیطان حاضر می شود.
کنز العمّال، ح 44835

حدیث88

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند :
إنَّ الرَّجُلَ إذا نَظَرَ إلَی امرَأَتِهِ وَنَظَرَت إلَیهِ نَظَرَ اللّه تَعالی إلَیهِما نَظَرَ الرَّحَمَةِ؛
وقتی مردی به همسر خود نگاه کند و همسرش به او نگاه کند خداوند بدیده رحمت به آنان نگاه می کند.
نهج الفصاحه، ح 621

حدیث89

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إذا أرادَ اللّه‌ُ بِعَبدٍ خَیرا ألهَمَهُ القَناعَةَ و أصلَحَ لَه زَوجَهُ ؛
وقتی خداوند خیرخواه بنده‌ای باشد، قناعت را در دل او می‌اندازد و همسرش را شایسته می‌گردانَد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4115

حدیث90

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
اذا ایقظ الرجل اهله من اللیل توضیا و صلیا کتبا من الذاکرین الله کثیرا و الذاکرات ؛
هرگاه مردی همسر خویش را در نیمه های شب بیدار کند و با هم وضو بسازند و به نماز بایستند، آنان از ذاکرانی ، که خداوند - تبارک و تعالی - بسیار یاد می کنند، محسوب می گردند.
(میزان الحکمه ، ج 5، ص 418).

حدیث91

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من کان له امرئة توذیه لم یقبل الله صلاتها و لاحسنة من عملها حتی تعینه و ترضیه و ان صامت الدهر... و علی الرجل مثل ذلک الوزر اذا کان لها مؤ ذیا ظالما ؛
کسی که همسر خود را بیازارد، نماز و اعمال نیک او مورد پذیرش الهی قرار نمی گیرد، مگر آن که به کمک او بپردازد و رضایتش را جلب کند، گرچه همشه روزه دار باشد والبته شوهر نیز دارای همین نوع از عقاب است و در صورتی که همسر خویش را بیازارد و به او ظلم روا دارد.
(وسائل الشیعه ، ج 14، ص 116)

حدیث92

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
رَحِمَ اللّه‌ُ رَجلاً قامَ مِنَ اللیلِ فَصلّی وأیقَظَ امرَأتَهُ فَصَلَّت ، فإن أبَت نَضَحَ فی وَجهِها الماءَ ، رَحِمَ اللّه‌ُ امرأةً قامَت مِن اللیلِ فَصلَّت وأیقَظَت زَوجَها ، فإن أبی نَضَحَت فی وَجهِهِ الماءَ ؛
رحمت خدا بر آن مردی باد ، که نیمه‌های شب برخیزد و نماز بخواند و همسرش را برای نماز خواندن بیدار کند و اگر بیدار نشد آب به صورتش بپاشد . رحمت خدا بر آن زنی باد که نیمه‌های شب از خواب برخیزد و نماز بخواند و شوهرش را برای نماز بیدار کند و اگر امتناع کرد ، به صورتش آب پاشد .
سنن أبی داود : 1450 منتخب میزان الحکمة : 330

حدیث93

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند:
خَمسُ خِصالٍ تورِثُ البَرَصَ : النّورَةُ یَومَ الجُمُعَةِ ویَومَ الأَربَعاءِ، وَالتَوَضُّؤُ وَالاِغتِسالُ بِالماءِ الَّذی تُسَخِّنُهُ الشَّمسُ، وَالأَکلُ عَلَی الجَنابَةِ، وغِشیانُ المَرأَةِ فی أیّامِ حَیضِها، وَالأَکلُ عَلَی الشِّبَعِ؛
پنج چیز است که پیسی می‌آورَد: نوره کشیدن در روز جمعه و چهارشنبه؛ وضوگرفتن و غسل کردن با آبی که به آفتاب گرم شده است؛ خوردن درحال جنابت؛ آمیزش با زن در هنگام حائض بودنش؛ و خوردن در حال سیری .
الخصال، صفحه 270، حدیث 9

حدیث94

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من رزقه اللَّه امرأه صالحه فقد أعانه علی شطر دینه فلیتّق اللَّه فی الشّطر الباقی؛
هر که را خدا زنی پارسا داده وی را بر نصف دین خویش یاری کرده و باید در باره نصف دیگر آن از خدا بترسد.
نهج الفصاحه

حدیث95

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما استفاد المؤمن بعد تقوی اللَّه عزّ و جلّ خیرا له من زوجه صالحه إن أمرها أطاعته و إن نظر إلیها سرّته و إن أقسم علیها أبرّته و إن غاب عنها نصحته فی نفسها وماله؛
مؤمن پس از پرهیزکاری خدای عز و جل چیزی بهتر از زن پارسائی که فرمانش دهد اطاعت کند و اگر بدو نگرد مسرورش کند و اگر در باره او قسم خورد قسمش را رعایت کند واگر از او غایب شود مال وی و عفت خویش حفظ کند، چیزی بهتر از این نیابد.
نهج الفصاحه

حدیث96

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من حلال أبغض إلی اللَّه من الطّلاق؛
هیچ حلالی نزد خدا مبغوضتر از طلاق نیست.
نهج الفصاحه

حدیث97

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس للمرأه أن تنتهک شیئا من مالها إلّا بإذن زوجها؛
زن حق ندارد چیزی از مال خود را بی اجازه شوهرش ببخشد.
نهج الفصاحه

حدیث98

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کفی بالمرء إثما أن یضیع من یقوت؛
گناهکاری مرد همین بس که عیال خویش را بی تکلیف گذارد.
نهج الفصاحه

حدیث99

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیارکم خیارکم لنسائهم؛
بهترین شما کسانی هستند که برای زنان خود بهتر باشند.
نهج الفصاحه

حدیث100

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خدمتک زوجتک صدقه.
خدمتی که به زن خود می کنی، صدقه است.
نهج الفصاحه

حدیث101

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعوّذوا باللَّه من ثلاث فواقر: جار سوء إن رأی خیرا کتمه و إن رأی شرّا أذاعه و زوجه سوء إن دخلت علیها لسنتک و إن غبت عنها خانتک و إمام سوء إن أحسنت لم یقبل و إن أسأت لم یغفر؛
از سه چیز به خدا پناه ببرید که کمر شکن است: همسایه بد که اگر خیری ببیند مستور دارد و اگر بدی ببیند منتشر سازد و همسر بدی که اگر پیش وی باشی بد زبانی کند و اگر پیش وی نباشی به تو خیانت کند و پیشوای بدی که اگر نیکی کنی نپذیرد و اگر بدی کنی نبخشد.
نهج الفصاحه

حدیث102

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی یبغض الطّلاق؛
خداوند طلاق را دشمن دارد.
نهج الفصاحه

حدیث103

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّجل إذا نظر إلی امرأته و نظرت إلیه نظر اللَّه تعالی إلیهما نظر الرّحمه؛
وقتی مرد به زن خود نگرد و زنش بدو نگرد خداوند به دیده رحمت بر آنها می نگرد.
نهج الفصاحه

حدیث104

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أبغَضُ الحَلالِ إلَی اللَّهِ الطَّلاقُ؛
منفورترین چیزهای حلال در پیش خدا طلاق است.
نهج الفصاحه

حدیث105

إجْتَنِبُوا الْغِشْیانَ فی اللَّیْلَةِ الَّتی تُریدُون فیها السَّفَرَ، فإنَّ مَنْ فَعَلَ ذلِکَ، ثُمَّ رُزِقَ وَلَدٌ کانَ جَوّالَةً ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
در آن شبی که قصد مسافرت دارید، با همسر خود زناشوئی نکنید، که چنانچه عمل زناشوئی انجام گردد و در آن زمان فرزندی منعقد شود، بسیار متحرّک و افکارش مغشوش می باشد.
وسائل الشّیعة، ح 20، ج 3، ص 243

حدیث106

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : یا أبَا الحَسَن، إنّی لأسْتَحی مِنْ إلهی أنْ أکَلِّفَ نَفْسَکَ ما لا تَقْدِرُ عَلَیْهِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - خطاب به همسرشان امیرالمؤمنین علی - علیه السلام - کردند و اظهار نمودند: من از خدای خود شرم دارم که از تو چیزی را در خواست نمایم و تو توان تهیه آن را نداشته باشی.
امالی شیخ طوسی، ج 2، ص 228

حدیث107

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
کسی که همسر خود را بیازارد، نماز و اعمال نیک او مورد پذیرش الهی قرارنمی گیرد، مگر آن که به کمک او بپردازد و رضایتش را جلب کند، گر چه همیشه روزه دار باشد و البته شوهر نیز دارای همین نوع از عقاب است ، درصورتی که همسر خویش را بیازارد و به او ظلم روا دارد.
( وسائل الشیعه ، ج ,14 ص 116 )

حدیث108

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
خَیْرُکُم خَیْرُکُم لِنِسائِهِ و اَنَا خَیْرُکُم لِنِسائی؛
بهترین شما کسی است که برای زنان خود بهتر باشد و من بهترین شما برای زن خود هستم.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 443.

حدیث109

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند:
همبستری در حال حیض باعث جذام فرزند می‌شود. همبستری‌ای که در پی آن دفع مَنی و ادرار نباشد باعث سنگ کلیه و مثانه می‌شود.
طب الرضا، ص 75.

حدیث110

امام علی (علیه السلام)می فرمایند:
انس و همدمی در سه کس باشد: همسر همراه، فرزند صالح، و برادر همراه.
(غررالحکم ، باب انس و الفت)

حدیث111

امام سجاد علیه‌السلام می فرمایند:
وَ اَمّا حَقُّ الزَّوجَةِ فَاَنْ تَعْلَمَ اَنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَها لَکَ سَکَنا وَ اُنْسا فَتَعْلَمَ اَنَّ ذلِکَ نِعْمَةٌ مِنَ اللّه‌ِ عَلَیْکَ فَـتُـکْرِمَها وَ تَرْفُقَ بِها وَ اِنْ کانَ حَقُّکَ اَوجَبَ فَاِنَّ لَها عَلَیْکَ اَنْ تَرْحَمَها؛
حق زن این است که بدانی خداوند عزوجل او را مایه آرامش و انس تو قرار داده و این نعمتی از جانب اوست، پس احترامش کن و با او مدارا نما، هر چند حق تو بر او واجب‌تر است اما این حق اوست که با او مهربان باشی.
من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 621

حدیث112

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
حَقُّ الْوَلَدِ عَلی والِدِهِ... اَنْ یَسْتَفْرِهَ اُمَّهُ ؛
حق فرزند بر پدر این است که مادر او را گرامی بدارد.
کافی ، ج 6، ص 48.

حدیث113

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
وَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ لَوْ اَنَّ رَجُلاً غَشِیَ امْرَاَتَهُ وَ فِی الْبَیْتِ صَبیٌّ مُسْتَیْقِظٌ یَراهُما وَیَسْمَعُ کَلامَهُما وَنَفَسَهُما ما اَفْلَحَ اَبَدا ؛ اِذا کانَ غُلاما کانَ زانیا اَوْ جاریَةً کانَتْ زانیَةً؛
سوگند به کسی که جانم به دست اوست ، اگر کسی با همسرش درآمیزد و در اتاق ، کودکی بیدار باشد که آنان را ببیند و سخن گفتن و صدای نَفَس آنان را بشنود ، هرگز رستگار نمی‌شود . اگر پسر باشد ، مردی زناکار و اگر دختر باشد ، زنی زناکار می‌گردد .
کافی، ج 5، ص 500، ح 2.

حدیث114

امام رضا علیه‌السلام می فرمایند :
لا تَقْرَبِ النِّساءَ فی اَوَّلِ اللَّیْلِ لا شِتاءً وَ لا صَیْفا وَ ذلِکَ اَنَّ الْمَعِدَةَ وَ الْعُروقَ تَـکونُ مُمْتَلِئَةً وَ هُوَ غَیْرُ مَحْمودٍ ، یُتَخَوَّفُ مِنْهُ الْقولَنْجُ وَ الفالِجُ ، وَ الْلَّقْوَةُ وَ النِّقرِسُ ، وَ الْحَصاةُ وَ التَّقْطیرُ ، وَ الْفَتْقُ وَ ضَعْفُ الْبَصَرِ وَ الدِّماغِ. فَاِذا اُریدَ ذلِکَ فَلْیَکُنْ فی آخِرِ اللَّیْلِ؛ فَاِنَّهُ اَصَحُّ لِلْبَدَنِ ، وَ اَرْجی لِلْوَلَدِ ، وَ اَذْکی لِلْعَقْلِ فِی الْوَلَدِ الَّذی یُقْضی بَیْنَهُما؛
آغاز شب ، چه در زمستان و چه در تابستان ، با زنان آمیزش مکن ، این بدان جهت است که معده و رگ‌ها پُرند و این وضعیت مناسبی [برای آمیزش] نیست و بیم قولنج و فلج و لقوه چانه و نِقرس و سنگ [کلیه [و تقطیر (چکایش(بول وفتق و ضعف در بینایی و ذهن می‌رود . پس اگر قصد آمیزش دارد ، باید در پایان شب انجام دهد، که برای بدن ، صحت‌افزاتر و برای فرزنددار شدن امیدبخش‌تر و برای باهوش شدن فرزندی که در این میان پدید می‌آید ، بهتر است .
طب الامام الرضا علیه‌السلام ، ص 64.

حدیث115

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
الْمَرأَةُ تَحیضُ، یَحْرُمُ عَلی زَوْجِها اَن یَأتِیَها لِقَولِ اللّه‌ِ تَعالی و لا تَقرَبوهُنَّ حَتّی یَطهُرْنَ)؛
زنی که در عادت ماهیانه (حیض) است بر شوهرش آمیزش با او حرام است به دلیل این گفته خداوند متعال: به زنان حائض نزدیک نشوید تا زمانی که پاک گردند.
وسائل الشیعه ، ج 2، ص 322، ح 9.

حدیث116

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
کسی که نعمت دارد باید که بر عیالش در هزینه وسعت بخشد.
(تحف العقول ، ص 466)

حدیث117

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اَلاُنسُ فی ثَلاثٍ : فِی الزَّوجَةِ المُوافِقَةِ وَالوَلَدِ البارِّ وَالصِّدیقِ المُصافی؛
انس (وآرامش) در سه چیز است : در زن سازگار ، فرزند خوش‌رفتار و دوست باصفای وفادار.
تحف العقول، ص 318

حدیث118

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)می فرمایند:
بهترین شما کسی است که در برخورد با مردم نرم تر و مهربان تر است و ارزشمندترین مردم کسانی هستند که با همسرانشان مهربان و بخشنده اند.
کنزالعمال، ج7، ص 225.

حدیث119

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) می فرمایند:
خیارکم ألینکم مناکبة و اکرمهم لنسائهم؛
بهترین شما کسی است که در برخورد با مردم نرم تر و مهربان تر است و ارزشمندترین مردم کسانی هستند که با همسرانشان مهربان و بخشنده اند.
کنزالعمال، ج7، ص 225.

حدیث120

وَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ لَوْ اَنَّ رَجُلاً غَشِیَ امْرَاَتَهُ وَ فِی الْبَیْتِ صَبیٌّ مُسْتَیْقِظٌ یَراهُما وَیَسْمَعُ کَلامَهُما وَنَفَسَهُما ما اَفْلَحَ اَبَدا ؛ اِذا کانَ غُلاما کانَ زانیا اَوْ جاریَةً کانَتْ زانیَةً؛
سوگند به کسی که جانم به دست اوست ، اگر کسی با همسرش درآمیزد و در اتاق ، کودکی بیدار باشد که آنان را ببیند و سخن گفتن و صدای نَفَس آنان را بشنود ، هرگز رستگار نمی‌شود . اگر پسر باشد ، مردی زناکار و اگر دختر باشد ، زنی زناکار می‌گردد .
کافی، ج 5، ص 500، ح 2.

حدیث121

امام رضا علیه‌السلام :
لا تَقْرَبِ النِّساءَ فی اَوَّلِ اللَّیْلِ لا شِتاءً وَ لا صَیْفا وَ ذلِکَ اَنَّ الْمَعِدَةَ وَ الْعُروقَ تَـکونُ مُمْتَلِئَةً وَ هُوَ غَیْرُ مَحْمودٍ ، یُتَخَوَّفُ مِنْهُ الْقولَنْجُ وَ الفالِجُ ، وَ الْلَّقْوَةُ وَ النِّقرِسُ ، وَ الْحَصاةُ وَ التَّقْطیرُ ، وَ الْفَتْقُ وَ ضَعْفُ الْبَصَرِ وَ الدِّماغِ. فَاِذا اُریدَ ذلِکَ فَلْیَکُنْ فی آخِرِ اللَّیْلِ؛ فَاِنَّهُ اَصَحُّ لِلْبَدَنِ ، وَ اَرْجی لِلْوَلَدِ ، وَ اَذْکی لِلْعَقْلِ فِی الْوَلَدِ الَّذی یُقْضی بَیْنَهُما؛
آغاز شب ، چه در زمستان و چه در تابستان ، با زنان آمیزش مکن ، این بدان جهت است که معده و رگ‌ها پُرند و این وضعیت مناسبی [برای آمیزش] نیست و بیم قولنج و فلج و لقوه چانه و نِقرس و سنگ [کلیه [و تقطیر (چکایش) بول وفتق و ضعف در بینایی و ذهن می‌رود . پس اگر قصد آمیزش دارد ، باید در پایان شب انجام دهد، که برای بدن ، صحت‌افزاتر و برای فرزنددار شدن امیدبخش‌تر و برای باهوش شدن فرزندی که در این میان پدید می‌آید ، بهتر است .
طب الامام الرضا علیه‌السلام ، ص 64.

حدیث122

امام باقر (علیه السلام) می‌فرمایند:
النسآء یحببن ان یرین الرجل فی مثل ما یحب الرجل ان یری فیه النسآء من الزینة ؛
همان گونه که مردان دوست دارند زینت و آرایش را در زنانشان ببینند، زنان نیز دوست دارند زینت و آرایش را در مردانشان ببینند .
مکارم الاخلاق، ص‌80 .

ازدواج

حدیث1

عَن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: ثلاثةٌ حقٌ علی الله تعالی عونُهم، المجاهدُ فی سبیلِ اللهِ و المکاتِبُ الذی یُریدُ الاَداءَ، و الناکحْ الذّی یُریُد العفافَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: سه گروه بر خداوند متعال حق دارند تا آنها را یاری کند: مجاهد در راه خدا و کسی که سعی می کند تا قرض خویش را ادا کند و آنکه می خواهد ازدواج کند تا دامن خویش را پاک نگهدارد.
«نهج الفصاحه، ح 1219»

حدیث2

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - : لما زُفّتْ فاطمةُ الی عَلیٍ - علیه السّلام - نَزلَ جبرئیلُ و میکائیلُ و اسرافیلُ ... فَکبرَ جَبرئیلُ و کبّر اسرافیلُ و کبّر میکائیلُ فکبرتِ الملائکةُ و جرِت السُنةُ بالتکبیرِ فی الزفافِ الی یومِ القیامةِ.
امام صادق علیه السّلام - فرمودند: وقتی که شب عروسی حضرت فاطمه - سلام الله علیها - فرا رسید، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل آمدند. جبرئیل تکبیر گفت و سپس اسرافیل و پس از آن میکائیل تکبیر گفت و آنگاه فرشتگان نیز تکبیر گفتند و بر این اساس «سنت» است که در شب عروسی «تکبیر» گفته شود.
«سنن النبی، ص 150»

حدیث3

عَن الامامِ موسی بنِ جعفرٍ - علیه السّلام - قال: ثَلاثةٌ یُستظلونَ بظلِ عَرشِ اللهِ یومَ القیامةِ یومٌ لا ظِلَّ الا ظلةُ رَجلٌ زوّجَ اَخاهُ المسلمَ او اَخدمهُ او کتَمَ له سرّاً.
امام موسی بن جعفر - علیه السّلام - فرمودند: خداوند در روز قیامت سه دسته را در زیر سایه عرش خویش پناه می دهد در حالتی که سایه ای جز سایه عرش پروردگار وجود ندارد و آنها عبارتند از: کسی که برادر مسلمان خود را زن دهد و کسی یا به برادر دینی خود خدمت کند و یا آنکه از فاش شدن اسرار برادر مسلمانش جلوگیری کند.
«نور الثقلین، ج 3، ص 599»

حدیث4

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - : و لا تزوّجوا الحمقاءَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: با زنان احمق ازدواج نکنید.
«قصارالجمل، ج 1، ص 29»

حدیث5

قال الامامُ الجوادُ - علیه السّلام - : انّ الله عَزوجلَّ حَرمَ علی شیعتنا المُسکرَ مِن کل شرابٍ و عَوَّضَهم عَن ذلک المتعةَ.
امام جواد - علیه السّلام - فرمودند: خداوند متعال بر شیعیان ما استفاده از هر چیز مست کننده را حرام نموده و در برابر آن ازدواج موقت را حلال دانسته است.
«معانی الاخبار، ص 316»

حدیث6

عَن الامام الرضا - علیه السّلام - : انَّ اللهَ جَعلَ اللّیل سکناً و جعل النساءَ سکناً و مِن السنةِ التزویجُ باللیلِ و اطعامُ الطّعامِ.
امام رضا - علیه السّلام - فرمودند: خداوند متعال شب را برای استراحت و آرامش قرار داده و زن را نیز مایه آرامش مرد قرار داده است و از سنت پیامبر است ازدواج در شب و طعام دادن.
«سنن النبی، ص 147»

حدیث7

عَن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: شاربُ الخَمرِ لا یزوّجُ اذا خطبَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: با آدم شراب خوار، ازدواج نکنید.
«قصار الجمل، ج 1، ص 283»

حدیث8

قال رسولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : و اِذا ارادَ انْ یتزوجَ امرئةً بعثَ الیها مَنْ یَنظرُ الیها.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هنگامی که مردی خواست با زنی ازدواج کند، به سوی آن زن کسی را بفرستد تا او را ببیند(مورد ارزیابی قرار دهد).
«سنن النبی، ص 147»

حدیث9

قالَ رسولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - : علیکمْ بالاَبکارِ من النساء فانهنَّ اعذَبُ افواهاً انتقُ ارحاماً و ارضی بالیسیرِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بر شما باد به ازدواج با دختران باکره، زیرا اینان شیرین دهن تر، پاک رحم تر و سازگارترند.
«مستدرک الوسائل، ج 14، ص 179»

حدیث10

عَنِ النبیِ - صلّی الله علیه و آله - قالَ: مَنْ تزوَّجَ اِمرئةً لم یُرِدْ بها الآ أن یَغضَّ بَصرهُ و یحصن فَرْجهُ او یصلَ رحمَهُ بارک اللهُ لَهُ فیها وبارک لها فیه.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که ازدواج نکند مگر به خاطر پاکی چشم و دامن خود و یا جهت صله رحم، خداوند وجود آن زن را برای او و نیز وجود او را برای آن زن مبارک و میمون می سازد.
«الزواج، ص 276»

حدیث11

عَن النبیِ - صلّی الله علیه و آله - : مَن تزوّجَ امرئةً لایتزّوجُها الآ لِجمالِها لَمْ یَرَ فیها ما یُحبُ و مَنْ تزوجها لِمالها وکلهُ الله الیهِ فعلیکمْ بذاتِ الدین.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که با زنی ازدواج کند و ازدواج نکرده باشد مگر برای زیبایی آن زن، آنچه را که دوست می دارد در او نخواهد دید و کسی که با زنی به خاطر مالش ازدواج کند، خداوند متعال او را به همان مال وی واگذارد، پس بر شما باد به ازدواج با زن با ایمان.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 6»

حدیث12

عَن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: تَزوّجْ فانَّ فی التزویجِ بَرکةً والتعففُ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ازدواج کن، زیرا برکت و عفت در ازدواج است.
«مستدرک الوسائل، ج 14، ص 162»

حدیث13

عَن النبیِ - صلّی الله علیه و آله - : تَناکحوا تَناسَلُو تَکثّروا فَانی اُباهی بکمُ الاممَ یومَ القیامةِ ولو بالسِّقطِ..
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: ازدواج کنید، فرزند به هم رسانید و تعداد افراد خود را فراوان کنید، من در قیامت در برابر امتها، به شما و حتی به فرزندان سقط شده شما مباهات می کنم.
«جامع الأخبار، ص 101»

حدیث14

قال رسولُ الله - صلّی الله علیه و آله - : اِلْتَمسوا الرزقَ بالنکاحِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: بخواهید رزق و روزی خود را به وسیله ازدواج.
«مکارم الأخلاق، ص 196»

حدیث15

پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: درهای آسمان رحمت الهی در چهار مورد گشوده می شود، هنگام آمدن باران، آنگاه که فرزند به صورت پدر و مادر خود نگاه کند و هنگام بازگشایی درب خانه خدا و هنگام ازدواج، کسی که دوست دارد خدا را پاک و مطهر ملاقات کند، باید به زناشویی بپردازد.
«بحار الأنوار, ج 100، ص 221»

حدیث16

عَنِ النبی - صلّی الله علیه و آله - : و مَن مَشی فی فِسادٍ ما بینَهما و لم یُفْرقْ کانَ فی سَخَطِِ اللهِ فی الدُّنیا و الآخِرَةِ و حَرِمَ انَّظَرَ إلی وَجْهِهِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هرکس برای ایجاد بی مهری و کاستن علاقه میان زن و مردی قدمی بردارد در دنیا و آخرت مورد لعن الهی است و از رحمت خدا محروم خواهد بود.
«ثواب الاعمال، ص 668»

حدیث17

عَنِ النبی - صلّی الله علیه و آله - : و مَنْ عَمِلَ فی فُرقةٍ بین امراة و زَوجِها کانَ علیهِ غَضَبُ اللهِ و لَعنتهُ فی الدنیا وَ الاخرةِ و کان حقاً علی الله ان یَرضخهُ بِألفِ صَخرةٍ منْ نارٍ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس بکوشد میان زن و مردی تفرقه اندازد، خشم و لعنت خدا بر اوست و خداوند متعال در دنیا و آخرت وی را با هزار پاره سنگ آتشین سنگسار سازد.
«ثواب الاعمال، ص 668»

حدیث18

عَن النبی - صلّی الله علیه و آله - : مَنْ اَحَب فِطْرتی فَلیَستَنَّ بِسُنتی و مِن سُنتی النَکاحُ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که دین مرا دوست می دارد باید به سنت من پایبند باشد و از سنتهای من ازدواج است.
«مکارم الأخلاق، ص 196»

حدیث19

عَنِ النبی - صلّی الله علیه و آله - : وَ مَن عملَ فی تزویجٍ بینَ مؤمنینِ حَتی یَجمعَ بَینهما زَوّجهُ اللهُ الفَ اِمراةٍ مِن الحورِ العینِ کل امرئةٍ فی قصرٍ مِنْ ذرٍ وَ یاقوتٍ وَ کانَ له بِکلِ خُطوةٍ خطاها مِن ذلک ... .
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس در امر برقرار ساختن ازدواج میان زن و مردی کوششی کند، خداوند متعال هزار حورالعین به وی عطا نماید که هر یک قصری از در و یاقوت دارند و نیز در برابر هر گامی که در این امر بر می دارد و یا هر کلامی که در این رابطه می گوید، خداوند عمل یک سال عبادت که روزها را روزه و شبها را در نماز باشد در نامة اعمال او می نگارد.
«ثواب الاعمال، ص 668»

حدیث20

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مَنْ تزّوجَ احرزَ نِصفَ دینهِ فلیتَّقِ الله فی النصفِ الآخرِ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که ازدواج کند نصف ایمان خود را حفظ کرده، پس باید جهت حفظ نصف دیگر آن تقوای الهی را پیشه کند.
«نور الثقلین، ج 3، ص 596»

حدیث21

عَن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: رَکعتانِ یُصلیهما المُتزوجُ اَفضلُ مِن رجلٍ عَزبٍ یَقومُ لَیلهُ و یَصومُ نهارَهُ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: دو رکعت نماز انسان با همسر برتر است از عمل انسان عزبی که همه شب را در نماز و روز آن را روزه دار باشد.
«وسائل الشیعه، ج 20، ص 19»

حدیث22

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَـن تَـزَوَّجَ امرَأةً لا یَـتَزَوَّجُها إلاّ لِـجَمالِها لَم یَرَ فیها ما یُحِبُّ ، ومَن تَزَوَّجَها لِمالِها لا یَتَزَوَّجُها إلاّ وَکَلَهُ اللّه‌ُ إلَیهِ ، فعلَیکُم بذاتِ الدِّینِ؛
هر که با زنی به خاطر زیبایی‌اش ازدواج کند ، دلخواه خود را در او نبیند و هر که با زنی به خاطر مال و ثروتش ازدواج کند خداوند او را به همان مال و ثروت واگذارد ، پس بر شما باد به (ازدواج با) زنان متدیّن .
بحار الأنوار : 103 / 235 / 19

حدیث23

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا یُختارُ حُسنُ وَجهِ المَرأةِ علی حسُنِ دِینِها ؛
نباید حُسن صورت زن را بر حُسن دینداری او برگزید .
کنز العمّال : 44590 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث24

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أحَبَّ أن یَلقَی اللّه‌َ طاهِرا مُطَهَّرا فَلْیَلْقَهُ بزَوجَةٍ ؛
هر که دوست دارد که پاک و پاکیزه خدا را دیدار کند، با داشتن همسر به دیدارش رود .
بحار الأنوار : 103 / 220 / 18

حدیث25

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
النِّکاحُ سُنَّتِی، فَمَن رَغِبَ عَن سُنَّتی فَلَیسَ مِنّی ؛
ازدواج سنّت من است ؛ پس هر که از سنّت من روی گرداند از (امّت) من نیست .
بحار الأنوار : 103 / 220 / 23 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث26

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن شابٍّ تَزَوَّجَ فی حَداثَهِ‌سِنِّهِ إلاّ عَجَّ شَیطانُهُ : یا وَیْلَهُ ، یا وَیْلَهُ ! عَصَمَ مِنّی ثُلُثَی دِینِهِ ، فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ العَبدُ فی الثُّلُثِ الباقِی ؛
هیچ جوانی نیست که در دوره جوانی خود ازدواج کند ، مگر آن که شیطان او فریاد برآورد که : «وای بر او ، وای براو ! دو سوم دینش را از (گزند) من حفظ کرد» . بنابراین ، انسان باید برای حفظ یک سوم دیگر ، تقوای خدا در پیش گیرد .
بحار الأنوار : 103 / 221 / 34 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث27

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
المُتَزَوِّجُ النائمُ أفضَلُ عِندَاللّه مِنَ الصائمِ القائمِ العَزَبِ ؛
همسردار خفته، نزد خدا فضیلت دارد بر بی‌همسرِ روزه‌گیرِ شب‌زنده‌دار .
بحار الأنوار : 103 / 221 / 25

حدیث28

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
زَوِّجُوا أیاماکُم ، فَإنَّ اللّه یُحسِنُ لَهُم فی أخلاقِهِم ، ویُوَسِّعُ لَهُم فی أرزاقِهِم ، ویَزِیدُهُم فی مُرُوّاتِهِم ؛
بی‌همسران خود را همسر دهید ؛ زیرا با این کار خداوند اخلاق آنان را نیکو می‌گرداند و روزیهایشان را زیاد می‌کند و بر جوانمردیهای آنان می‌افزاید .
بحار الأنوار : 103 / 222 / 38

حدیث29

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
اِتَّخِذُوا الأهلَ ؛ فإنّه أرْزَقُ‌لَکُم ؛
اهل و عیال اختیار کنید؛ زیرا که این کار روزی شما را بیشتر می‌کند .
بحار الأنوار : 103 / 217 / 1 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث30

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إیّاکُم وتَزَوُّجَ الحَمْقاءِ ، فإنَّ صُحبَتَها ضَیاعٌ ووُلْدَها ضِباعٌ ؛
از ازدواج با زن احمق بپرهیزید ؛ زیرا همنشینی با او تباهی است و فرزندانش کفتار صفت هستند .
بحار الأنوار : 103 / 237 / 35 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث31

الإمامُ الحسنُ علیه‌السلام
لرجل جاءَ إلَیهِ یَستَشِیرُهُ فی تَزویجِ ابنَتِهِ: زَوِّجْها مِن رَجُلٍ تَقِیٍّ ، فإنّهُ إن أحَبَّها أکرَمَها وإن أبغَضَها لَم یَظلِمْها ؛
امام حسن علیه‌السلام
- خطاب به مردی که با ایشان در باره ازدواج دختر خود مشورت کرد- فرمودند: او را به مردی باتقوا شوهر ده ؛ زیرا اگر دختر تو را دوست داشته باشد گرامیش می‌دارد و اگر دوستش نداشته باشد به وی ستم نمی‌کند .
مکارم الأخلاق : 1 / 446 / 1534 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث32

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إذا جاءَکُم مَن تَرضَونَ‌دِینَهُ وأمانَتَهُ یَخطُبُ (إلَیکُم) فَزَوِّجُوهُ ، إن لا تَفعَلُوهُ تَکُن فِتنَةٌ فی الأرضِ وفَسادٌ کبیرٌ ؛
هرگاه کسی به خواستگاری نزد شما آمد و دینداری و امانتداری او را پسندیدید ، به او زن دهید ؛ که اگر چنین نکنید ، در روی زمین تبهکاری و فساد بسیار پدید خواهد آمد .
بحار الأنوار : 103 / 372 / 3 منتخب میزان الحکمة : 252

حدیث33

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أظهِرُوا النِّکاحَ وأخفُوا الخِطبَةَ ؛
(مراسم) ازدواج را آشکار برگزار کنید و خواستگاری را پنهان .
کنز العمّال : 44532 منتخب میزان الحکمة : 256

حدیث34

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
زن را صرفا برای زیبایی ظاهرش به همسری انتخاب نکن چون ممکن است زیبائی زن سبب پستی و سقوط اخلاقیش شود و همچنین به انگیزه مالش با وی پیوند زناشوئی برقرار مکن زیرا مال او می تواند وسیله سرکشی و طغیانش بر تو گردد بلکه به سرمایه دینش و ایمانش متوجه باش و با زن با ایمان ازدواج نما.
محجة البیضاء، ج 3، ص 86

حدیث35

امام باقر علیه‌السلام :
انَّ الرّجُلَ إذا أصابَ مالاً مِن حَرامٍ لَم یُقْبَلْ مِنهُ حَجُّ ولا عُمْرَةٌ ولا صِلَةُ رَحِمٍ حتّی أنّه یَفْسُدُ فیهِ الفَرْجُ ؛
هرگاه انسان مالی از حـرام بـه دست آورد نه حجّی از او پذیرفته شود، نه عمره‌ای و نه صله رحمی و حتّی در ازدواج و زناشویی او تأثیر سوء می‌گذارد.
أمالی الطوسیّ : 680 / 1447

حدیث36

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
رکعتان من المتاءهل خیر من اثنتین و ثمانین رکعة من العزب ؛
دو رکعت نماز کسی که همسر دارد، بهتر از هشتاد و دو رکعت نماز انسان مجرد است .
(نهج الفصاحه ، ص 350).

حدیث37

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ثلاث لاتوخر و هن الصلاة اذا انت و الجنازة اذا حضرت و الایم اذا وجدت کفوا ؛
سه چیز را نباید تاءخیر انداخت ، نماز همین که وقت آن رسید، و برداشتن جنازه وقتی آماده شد، و شوهر دادن بیوه وقتی هم کفو خود را یافت .
(نهج الفصاحه ، ص 262، حدیث 1261)

حدیث38

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أفضل الشّفاعه أن تشفع بین اثنین فی النّکاح؛
از جمله بهترین وساطت، وساطت میان دو کس در کار زناشوئی است.
نهج الفصاحه

حدیث39

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من تزوّج فقد استکمل نصف الإیمان فلیتّق اللَّه فی النّصف الباقی؛
هر که زن بگیرد یک نیمه ایمان خویش را کامل کرده از خدا در باره نیم دیگر بترسد.
نهج الفصاحه

حدیث40

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زوّجوا الأکفاء و تزوّجوا الأکفاء، و اختاروا لنطفکم؛
به اشخاص هم شأن زن بدهید و از اشخاص هم شأن زن بگیرند و محل نطفه های خود را به دقت انتخاب کنید.
نهج الفصاحه

حدیث41

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
رکعتان من المتزوّج أفضل من سبعین رکعه من الأعزب؛
دو رکعت نماز شخص زن دار بهتر از هفتاد رکعت نماز عزبست.
نهج الفصاحه

حدیث42

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّکاح أیسره؛
بهترین ازدواجها آن است که آسان تر انجام گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث43

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حقّ علی اللَّه عون من نکح التماس العفاف عمّا حرّم اللَّه؛
هر که زن گیرد به این منظور که از محرمات بر کنار ماند، بر خدا لازم است که او را یاری کند.
نهج الفصاحه

حدیث44

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث لا یجوز اللّعب فیهنّ: الطّلاق و النّکاح و العتق؛
سه چیز است که شوخی در آن روا نیست: طلاق و نکاح و آزاد کردن بنده.
نهج الفصاحه

حدیث45

ثلاث لا تؤخّر و هنّ الصّلاه إذا أتت و الجنازه إذا حضرت و الأیّم إذا وجدت کفؤا؛
سه چیز را نباید تأخیر انداخت: نماز همین که وقت آن رسید و بر داشتن جنازه وقتی آماده شد و شوهر دادن بیوه وقتی هم شأنی یافت.
نهج الفصاحه

حدیث46

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث جدّهنّ جدّ و هزلهنّ جدّ: النّکاح و الطّلاق و الرّجعه؛
سه چیز است که جدی آن جدیست و شوخی آن نیز جدی است: نکاح و طلاق و رجوع.
نهج الفصاحه

حدیث47

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه حقّ علی اللَّه تعالی عونهم: المجاهد فی سبیل اللَّه و المکاتب الّذی یریدا الأداء و النّاکح الّذی یرید العفاف؛
سه کسند که یاری آنها بر خدا لازم است: آن که در راه خدا جهاد کند و بنده ای که برای آزادی خود قرارداد بسته و می خواهد قیمت آن را بپردازد و کسی که به منظور عفت زن می گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث48

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تنکح المرأه لأربع، لمالها، و لحسبها و لجمالها و لدینها فاظفر بذات الدّین تربّت یداک؛
زن را برای چهار چیز گیرند، مال و شرف و جمال و دین و تو زن دین دار بجوی.
نهج الفصاحه

حدیث49

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تناکحوا تکثروا فإنّی أباهی بکم الامم یوم القیامه؛
ازدواج کنید تا عده شما بسیار شود زیرا من در روز رستاخیز به فزونی شما بر امتهای دیگر افتخار می کنم.
نهج الفصاحه

حدیث50

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تزوّجوا و لا تطلّقوا فإنّ الطّلاق یهتزّ منه العرش؛
زن بگیرید و طلاق مدهید زیرا عرش از وقوع طلاق می لرزد.
نهج الفصاحه

حدیث51

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تزوّجوا و لا تطلّقوا فإنّ اللَّه لا یحبّ الذّوّاقین و لا- الذّوّاقات؛
زن بگیرید و طلاق مدهید زیرا خداوند مردانی را که مکرر زن گیرند و زنانی را که مکرر شوهر کنند، دوست ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث52

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تزوّجوا فإنّی مکاثر بکم الامم و لا تکونوا کرهبانیّه النّصاری؛
زن بگیرید که من به کثرت شما بر ملل دیگر افتخار می کنم و مانند مسیحیان راه رهبانیت پیش مگیرید.
نهج الفصاحه

حدیث53

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تزوّجوا الودود الولود فإنّی مکاثر بکم الأنبیاء؛
زن مهربان و بچه آور بگیرید زیرا من به کثرت شما بر سایر پیغمبران افتخار می کنم.
نهج الفصاحه

حدیث54

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تزوّجوا النّساء فإنّهنّ یأتین بالمال؛
زن بگیرید که زنان توانگری می آورند.
نهج الفصاحه

حدیث55

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تخیّروا لنطفکم فإنّ النّساء یلدن أشباه إخوانهنّ و أخواتهنّ؛
برای نطفه های خود جای مناسب انتخاب کنید زیرا زنان نظیر برادران و خواهران خود فرزند می آورند.
نهج الفصاحه

حدیث56

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تخیّروا لنطفکم فأنکحوا الأکفاء و أنکحوا إلیهم؛
برای نطفه های خود محل مناسب انتخاب کنید و از اشخاص هم شأن خود زن بگیرید و به آنها زن بدهید.
نهج الفصاحه

حدیث57

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بئس الطّعام طعام العرس یطعمه الأغنیاء و یمنعه المساکین؛
چه بد است غذای عروسی که ثروتمندان از آن بخورند و فقیران محروم مانند.
نهج الفصاحه

حدیث58

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما شابّ تزوّج فی حداثه سنّه عجّ شیطانه یا ویله عصم منّی دینه؛
هر جوانی در آغاز جوانی زن بگیرد شیطان وی بانگ برآرد وای بر او دین خود را از دستبرد من محفوظ داشت.
نهج الفصاحه

حدیث59

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما رجل تزوّج امرأه فنوی أن لا یعطیها من صداقها شیئا مات یوم یموت و هو زان و أیّما رجل اشتری من رجل بیعا فنوی أن لا یعطیه من ثمنه شیئا مات یوم یموت و هو خائن و الخائن فی النّار؛
هر که زنی گیرد و در خاطر داشته باشد که مهر او را نپردازد هنگام مرگ چون زناکاران بمیرد و هر کس چیزی از مردی بخرد و در خاطر داشته باشد که قیمت آن را نپردازد هنگام مرگ چون خائنان بمیرد و خائن در آتش است.
نهج الفصاحه

حدیث60

إیّاکم و خضراء الدّمن قیل و ما خضراء الدّمن؟ قال المرأه الحسناء فی منبت سوء؛
از سبزه مزبله بپرهیزید گفتند سبزه مزبله چیست؟ گفت زن زیبا در خانواده بد.
نهج الفصاحه

حدیث61

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من یمن المرأه تیسیر خطبتها و تیسیر صداقها؛
نشان میمنت زن این است که خواستگاریش آسان و مهرش سبک باشد.
نهج الفصاحه

حدیث62

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من حقّ الولد علی والده أن یعلّمه الکتابه و أن یحسن اسمه و أن یزوّجه إذا بلغ؛
از جمله حقوق فرزند بر پدر آن است که او را نوشتن آموزد و نام او را خوب انتخاب کند و هنگام بلوغ به او زن بدهد.
نهج الفصاحه

حدیث63

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی لا یحبّ الذّوّاقین و لا الذّوّاقات.
خداوند مردانی را که مکرر زن بگیرند و زنانی را که مکرر شوهر کنند دوست ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث64

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التمسوا الرّزق بالنّکاح؛
به وسیله زناشوئی روزی بجوئید.
نهج الفصاحه

حدیث65

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشیدوا النّکاح و أعلنوه؛
عقد نکاح را محکم کنید و آن را علنی سازید.
نهج الفصاحه

حدیث66

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا خطب أحدکم المرأه و هو یخضب بالسّواد فلیعلمها أنّه یخضب؛
اگر کسی زنی را خواستگاری کرد و موی خود را رنگ می بندد باید بدو خبر دهد که موی خود را رنگ می بندد.
نهج الفصاحه

حدیث67

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا جاءکم الأکفاء فأنکحوهنّ و لا تربّصوا بهنّ الحدثان؛
وقتی اشخاص هم شأن به خواستگاری پیش شما آمدند، دختران خود را شوهر بدهید و در کار آنها منتظر حوادث مباشید.
نهج الفصاحه

حدیث68

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا ألقی اللَّه فی قلب امرء خطبه امرأه فلا بأس أن ینظر إلیها؛
وقتی خداوند خواستگاری زنی را به دل کسی انداخته باشد، مانعی نیست که او را بنگرد.
نهج الفصاحه

حدیث69

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أتاکم من ترضون خلقه و دینه فزّوّجوه إن لا تفعلوا تکن فتنه فی الأرض و فساد عریض؛
وقتی کسی که خلق و دین وی مایه رضایت است به خواستگاری می آید به وی زن بدهید و اگر چنین نکنید فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد.
نهج الفصاحه

حدیث70

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
مَنْ تَزَوَّجَ إمْرَأةً لِمالِها وَ کَلَهُ اللّهُ إلَیْهِ، وَ مَنْ تَزَوَّجَها لِجَمالِها رَأی فیها ما یَکَرَهُ، وَ مَنْ تَزَوَّجَها لِدینِها جَمَعَ اللّهُ لَهُ ذلِکَ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
هر کس زنی را به جهت ثروتش ازدواج کند خداوند او را به همان واگذار می نماید، و هر که با زنی به جهت زیبائی و جمالش ازدواج کند خوشی نخواهد دید، و کسی که با زنی به جهت دین و ایمانش تزویج نماید خداوند خواسته های او را تأمین می گرداند.
تهذیب الأحکام، ج 7، ص 399، ح 5

حدیث71

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
ثلاث لا تؤخر و هن الصلاة اذا انت والجنازة اذا حضرت و الأیم اذا وجدت کفؤا؛
سه چیز را نباید به تأخیر انداخت ،نماز همین که وقت آن رسید، و برداشتن جنازه وقتی آماده شد، و شوهر دادن بیوه وقتی هم کفو خود را یافت .
( نهج الفصاحه ، ص ,262 حدیث 1261 )

حدیث72

امام حسن مجتبی علیه السلام :
زَوِّجْها مِنْ رَجُلٍ تَقیٍّ فَاِنَّهُ اِنْ اَحَبَّها اَکْرَمَها وَ اِنْ اَبْغَضَها لَمْ یَظْلِمْها؛
دخترت را به ازدواج مردی با تقوا درآور؛ زیرا اگر دخترت را دوست داشته باشد، گرامی‌اش می‌دارد و اگر دوستش نداشته باشد به او ظلم نمی‌کند.
مکارم الاخلاق، ص 204 .

حدیث73

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
هر جوانی در آغاز جوانی زن بگیرد ، شیطان وی بانگ برآورد ، وای بر او ، دین خود را از دستبرد من محفوظ داشت. (به شرط رعایت آداب همسرداری)
(نهج الفصاحه ، ح 1034)

حدیث74

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
زن بگیرید که من به کثرت شما بر سایر ملل افتخار می کنم و مانند مسیحیان راه رهبانیت پیش نگیرید.
(نهج الفصاحه ، ح 1145)

حدیث75

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
وقتی کسی که خلق و دین وی مایه رضایت است به خواستگاری می آید , به او زن دهید و اگر چنین نکنید فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد.
(نهج الفصاحه ، ح 130)

حدیث76

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
یا مَعْشَرَ الشَّبابِ عَلَیْکُم بِالْباهِ فَاِنْ لَمْ تَسْتَطیعوهُ فَعَلَیْـکُمْ بِالصّیامِ فَاِنَّهُ وِجاؤُهُ ؛
ای گروه جوانان! ازدواج کنید . اگر نمی‌توانید ، روزه بگیرید ، که روزه مهارِ شهوت است .
کافی ، ج 4، ص 180، ح 2 .

حدیث77

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
ما مِنْ شابٍ تَزَوَّجَ فی حَداثَةِ سِنِّهِ اِلاّ عَجَّ شَیْطانُهُ : یا وَیْلَهُ ، یا وَیْلَهُ! عَصَمَ مِنّی ثُلُـثَی دینِهِ ، فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ الْعَبدُ فِی الثُّـلُثِ الْباقی ؛
هر جوانی که در سن کم ازدواج کند ، شیطان فریاد بر می‌آورد که : وای برمن ، وای بر من! دو سوم دینش را از دستبرد من ، مصون نگه داشت . پس بنده باید برای حفظ یک سومِ باقی مانده دینش ، تقوای الهی پیشه سازد .
نوادر راوندی ، ص 112 .

حدیث78

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
اطعام و میهمانی کردن برای ازدواج از سنت است.
(تحف العقول ، ص 469)

حدیث79

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
یا مَعشَرَ الشَّبابِ عَلَیکُم بِالباهِ فَاِن لَم تَستَطیعوهُ فَعَلَیـکُم بِالصّیامِ فَاِنَّهُ وِجاؤُهُ؛
ای گروه جوانان! ازدواج کنید . اگر نمی‌توانید، روزه بگیرید که روزه مهارِ شهوت است.
کافی ، ج 4، ص 180، ح 2

حدیث80

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
مِن سُنَّتِی التَّزویجُ ، وَاطلُبُوا الوَلَدَ ؛ فَإِنّی اُکاثِرُ بِکُمُ الاُمَمَ غَداً . وتَوَقَّوا عَلی أولادِکُم لَبَنَ البَغِیِّ مِنَ النِّساءِ ، وَالمَجنونَةِ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
همسر دادن و همسر گرفتن ، از سنّت من است . فرزند بجویید ؛ چرا که من ، فردا به شما بر دیگر امّت‌ها فراوانی می‌جویم . درباره فرزندانتان ، از شیر زنان بدکاره و دیوانه ، اجتناب کنید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 323 ، حدیث 9 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 684

صله رحم

حدیث1

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : لا یَطمَعَنَّ البَخیلُ فی صِلَةِ الرَّحم.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: شخص بخیل نسبت به صله رحم رغبتی از خود نشان نمی‌دهد.
«بحار الانوار، ج 73، ص 304»

حدیث2

قال الامام الصادق - علیه السلام - : ما نَعْلَمُ شَیْئا یَزیدُ فِی الْعُمْرِ اِلاّ صِلَةَ الرَّحِمِ، حَتّی اِنَّ الرَّجُلَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثَ سِنینَ فَیکونُ وَصولاً لِلرَّحِمِ فَیَزیدُ اللّه فی عُمْرِهِ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَجْعَلُها ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً، وَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَکونَ قاطِعا لِلرَّحِمِ، فَیَنْقُصُهُ اللّه ثَلاثیْنَ سَنَةً وَ یَجْعَلُ اَجَلَهُ اِلی ثَلاثِ سِنینَ.
امام صادق - علیه السلام - : ما، غیر از صله رحم، چیزی نمی شناسیم که بر عمر بیفزاید، تا آن جا که گاهی عمر کسی سه سال است، و وقتی که اهل صله رحم می شود، خداوند هم سی سال بر عمرش می افزاید و آن را سی و سه سال می کند و گاهی عمر کسی سی و سه سال است و قطع رحم می کند و خداوند هم سی سال از عمر او می کاهد و عمرش را به سه سال، کاهش می دهد.
«الکافی، ج 2، ص 152، ح 17»

حدیث3

قال الامام علی - علیه السلام - : زیادَةُ الشُّکْرِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَفْسَحُ فِی الاَْجَلِ.
امام علی - علیه السلام - : شکرگزاری فراوان و صله رحم، عمر را زیاد می کنند و بر مُهلت زندگی می افزایند.
«عیون الحکم والمواعظ، ص 275، ح 4999»

حدیث4

امام صادق (علیه السلام ) فرمودند:
ما نَعْلَمُ شَیْئا یَزیدُ فِی الْعُمْرِ اِلاّ صِلَةَ الرَّحِمِ، حَتّی اِنَّ الرَّجُلَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثَ سِنینَ فَیکونُ وَصولاً لِلرَّحِمِ فَیَزیدُ اللّه‌ُ فی عُمْرِهِ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَجْعَلُها ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً، وَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَکونَ قاطِعا لِلرَّحِمِ، فَیَنْقُصُهُ اللّه‌ُ ثَلاثیْنَ سَنَةً وَ یَجْعَلُ اَجَلَهُ اِلی ثَلاثِ سِنینَ ؛
ما، غیر از صله رحم، چیزی نمی شناسیم که بر عمر بیفزاید، تا آن‌جا که گاهی عمر کسی سه سال است، و وقتی که اهل صله رحم می شود، خداوند هم سی سال بر عمرش می افزاید و آن را سی و سه سال می کند و گاهی عمر کسی سی و سه سال است و قطع رحم می کند و خداوند هم سی سال از عمر او می کاهد و عمرش را به سه سال، کاهش می دهد .
کافی : ج 2، ص 152، ح 17

حدیث5

امام صادق علیه‌السلام :
عَظِّمُوا کِبارَکُم وصِلُوا أرحامَکُم .
بزرگسالان خود را احترام کنید و صله ارحام به جای آورید .
الکافی : 2 / 165 / 3

حدیث6

امام صادق علیه‌السلام :
الذُّنوبُ التی تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطیعَةُ الرَّحِم ؛
از جمله گناهانی که مرگ و نابودی را شتاب می‌بخشد ، قطع رحم است .
بحار الأنوار : 74 / 94 / 23

حدیث7

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ الرحمَةَ لا تَنزِلُ علی قَومٍ فیهِم قاطِعُ رَحِم ؛
رحمت (خداوند) بر مردمی که در میان آنها قطع کننده رحم باشد ، فرود نمی‌آید .
کنز العمّال : 6978 منتخب میزان الحکمة : 232

حدیث8

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَقطَعْ رَحِمَکَ وإن قَطَعَتکَ ؛
از خویشاوند خود مبُر، گرچه او از تو ببرد.
الکافی : 2 / 347 / 6

حدیث9

امام باقر علیه‌السلام :
صلةُ الأرحامِ تُحَسِّنُ الخُلُقَ وتُسَمِّحُ الکَفَّ وتُطَیِّبُ النَّفْسَ ، وتَزِیدُ فی الرّزقِ وتُنسِئُ فی الأجَلِ ؛
صله رحم خلق و خوی را نیکو ، دست را بخشنده ، جان را پاکیزه و روزی را زیاد می‌کند و اجل را به تأخیر می‌اندازد .
الکافی : 2 / 152 / 12

حدیث10

حضرت فاطمه زهراء علیهاالسلام :
فَرَضَ اللّه صِلَةَ الأرحامِ مَنماةً لِلعدَدِ؛
خداوند صله ارحام را بـه جهت فـزونـی تعداد افراد مقرّر داشته است .
بحار الأنوار : 74 / 94 / 23

حدیث11

امام صادق علیه‌السلام :
صِلْ رَحِمَکَ ولو بِشَربَةٍ مِن ماءٍ ، وأفضَلُ ما تُوصَلُ بهِ الرَّحِمُ کَفُ‌الأذی عَنها ؛
حتّی اگر شده با نوشاندن جرعه‌ای آب به خویشاوند صله رحم به جای آر و بهترین صله رحم آزار نرساندن به خویشاوند است .
الکافی : 2 / 151 / 9 منتخب میزان الحکمة : 232

حدیث12

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
سِرْ سَنَةً صِلْ رَحِمَکَ ؛
برای به جا آوردن صله رحم (حتّی اگر شده) یک‌سال راه پیمایی کن .
بحار الأنوار : 74 / 103 / 61

حدیث13

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
مِن وَصِیَّتِهِ لابنِهِ الحسینِ علیه‌السلام: کَثرَةُ الزِّیارةِ تُورِثَ المَلالَةَ .
امام علی علیه‌السلام - در وصیّت به فرزند خود حسین علیه‌السلام- فرمودند: دیدار زیاد ، ملال‌آور است.
بحار الأنوار : 77 / 237 / 1

حدیث14

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ أعجَلَ الخَیرِ ثَوابا صِلةُ الرَّحِم ؛
ثواب صله رحم زودتر از ثواب هر کار خیر دیگری می‌رسد .
الکافی : 2 / 152 / 15 منتخب میزان الحکمة : 232

حدیث15

امام صادق(سلام الله علیه):
فَصِلُوا أرحامَکُم، وبَرُّوا بِإخوانِکم، ولو بِحُسنِ السَّلامِ ورَدِّ الجوابِ؛
صله ارحام به جای آورید و به برادران خود نیکی کنید؛ اگر چه با سلام کردنی نیکو و جواب سلام دادن باشد.
الکافی: ج 2، ص 157، ص 31

حدیث16

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
اَلزِّیارَةُ تُنبِتُ الْمَوَدَّةَ؛
دید و بازدید، محبّت را می‌رویاند.
میزان الحکمة، ح 7939

حدیث17

قال الامام علی - علیه السلام - :
صِلوُا أرحامَکُم و لو بالتّسلیمِ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: با بستگان و خویشان صله رحم کنید، هر چند با سلام کردن باشد.
«الکافی، ج 2، ص 155»

حدیث18

قال الامام علی - علیه السلام - :
فی صلةِ الرَّحِمِ حراسَةُ النِّعم؛
امام علی - علیه السلام - فرمود : صله رحم، باعث پاسداری (و حفظ) نعمت ها است.
«غررالحکم، ص 406، ح 9314»

حدیث19

قال الامام علی - علیه السلام - :
صلةُ الرَّحم تُدِرُّ النِّعمَ و تَدفَعُ النِّقَم؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: صله رحم نعمت ها را بر شما سرازیر می کند و گرفتاری ها را دور می سازد.
«غررالحکم، ص 406، ح 9305»

حدیث20

قال الامام علی - علیه السلام - :
صلةُ الرّحم تُوجِبُ المُحبَّة و تکبِتُ العدوّ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: صله رحم باعث ایجاد محبت (در بین خویشاوندان) و خوار و حقیر شدن دشمنان می گردد.
«غررالحکم، ص 46، ح 9309»

حدیث21

قال الامام علی - علیه السلام - :
اِنّ الرّحم اذا تَماسَتْ تَعاطَفَتْ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خویشاوندان اگر با یکدیگر تماس و ارتباط برقرار کنند، نسبت به یکدیگر مهربان و با عطوفت می شوند.
غررالحکم، ص 406، ح 9301»

حدیث22

قال الامام علی - علیه السلام - :
«مَنْ اَتاهُ الله مالاً فلْیَصِلْ بِهِ قرابَتْهُ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که خدا به او (تمکن) مالی بدهد، باید بستگان خویش را بهوسیله آن دستگیری نماید.
«نهج البلاغه، خطبة 124»

حدیث23

قال الامام علی - علیه السلام - :
لیسَ لِقاطعِ رَحِمٍ قریبٌ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که با خویشاوندان (رحمی) خویش قطع رابطه کند، هیچ نزدیکی (و دوستی ای) برای او نخواهد ماند.
غررالحکم، ص 406، ح 9324»

حدیث24

قال الامام علی - علیه السلام - :
أقبَحُ المعاصی قطیعةُ الرَّحمِ و العقوقِ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: زشت ترین گناهان، بریدن از خویشان (رحمی) و عاق شدن نسبت به پدر و مادر است.
«غررالحکم، ص 406، ح 9315»

حدیث25

قال الامام علی - علیه السلام - :
قطیعةُ الرّحم تورِثُ الفَقرَ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: قطع رابطه با خویشاوندان (رحمی)، تنگدستی بر جای می گذارد.
«بحار الانوار، ج 71، ص 91»

حدیث26

قال الامام علی - علیه السلام - :
صِلةُ الاَرحامِ من أحسَنِ الشِّیَم؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: پیوند با خویشاوندان، از برترین و نیکوترین اخلاق ها است.
«غررالحکم، ص 406، ح 9296»

حدیث27

قال الامام علی - علیه السلام - :
اِذا قطَعُوا الارحام جُعلَت الأموالُ فی أیدیِ الاشرار؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هرگاه (مردم) قطع رحم کنند، ثروت و اموال آن ها در دست اشرار قرار می گیرد.
«الکافی، ج 2، ص 394»

حدیث28

قال الامام علی - علیه السلام - :
أکرِمْ ذَوی رَحِمِک ... فإنَّهم لَکَ نِعمَ العُدّةُ فی الشّدةِ و الرّخاءِ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خویشاوندان خویش را اکرام نما ...؛ زیرا آنها در سختی و آسانی، بهترین پشتیبان و کمک برای تو هستند.
«غررالحکم، ص 407، ح 9330»

حدیث29

قال الامام علی - علیه السلام - :
مَنْ یَقبض یَدَهُ عن عَشیرتِهِ فانَّما یَقبِضُ یداً واحِدَةً عَنهُم و یُقبَضُ عنه أیدِی کَثیرةٌ منهم؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که دست یاری و بخشش خویش را از خویشاوندانش دریغ بدارد، آن ها را از یک دست (یاری دهنده) محروم می سازد، ولی خود از یاری و بخشش دست های بسیاری بی بهره می ماند.
«غررالحکم، ص 407، ح 9334»

حدیث30

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
... أفضَلُ ما توصَلُ بِهِ الرَّحِم کفُّ الأذی عَنْها؛
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: برترین چیزی که با آن صله ارحام انجام می گیرد، خودداری کردن از آزار و اذیّت آنان است.
«الکافی، ج 2، ص 151»

حدیث31

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
صِلَةُ الارحام تُحسِّنُ الخُلقَ و تُسَمِّحُ الکَفَّ و تُطَیِّبُ النَّفسَ و تَزیدُ فی الرّزقِ و تُنسئُ فی الأجلِ؛
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: صله ارحام، اخلاق را نیکو، دست را با سخاوت، دل و جان را پاک و روزی را زیاد می کند و مرگ را به تأخیر می اندازد.
«الکافی، ج 2، ص 158»

حدیث32

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اِنَّ صلةَ الرَّحم و البرّ لیُهَوِّنانِ الحسابَ و یَعصِمانِ من الذُّنوبِ؛
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: صله رحم و نیکی کردن، حساب رسی را آسان می کنند و انسان را از گناه باز می دارند.
«بحار الانوار، ج 74، ص 131»

حدیث33

قال الامام الباقر - علیه السلام - :
صِلَةُ الارحام تُزَکّیِ الاعمال و تَدفَعُ البلْوی؛
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: صله ارحام، اعمال را پاک و بلاها را دور می سازد.
«الکافی، ج 2، ص 152»

حدیث34

قال الامام الرّضا - علیه السلام - :
یَکونُ الرّجل یَصِلُ رَحِمَهُ فیکونُ قَد بَقِیَ من عمرِهِ ثلاثُ سنین فَیُصَیِّرُها اللهُ ثَلاثینَ سَنَةً ؛
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: چه بسا مردی که سه سال از عمرش بیش نمانده، ولی صله رحم به جا آورد و خدا به خاطر این کار، عمرش را به سی سال افزایش دهد و خدا آنچه را می خواهد انجام می دهد.
«الکافی، ج 2، ص 150»

حدیث35

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
صلةُ الرّحم و حسنُ الجوارِ یعمُرانِ الدّیارَ و یزیدانِ فی الاعمارِ؛
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: صله رحم و خوش رفتاری با همسایه، شهرها را آباد و بر عمرها می افزاید.
«بحار الانوار، ج 74، ص 120»

حدیث36

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
مَنْ احبَّ أن یخفّفَ اللهُ عزّ و جلّ عنه سَکراتُ المَوتِ فلیکُن لِقرابَتِهِ و بوالِدَیْهِ بارّاً ؛
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که دوست دارد خدای متعال سختی های مرگ را بر او آسان سازد، نسبت به خویشان (و نزدیکان) و پدر و مادرش نیکوکار باشد؛ اگر چنین بود، خدای متعال سختی های مرگ را بر او آسان می کند و فقر (نیز) هرگز او را گرفتار نخواهد کرد.
«سفینة البحار، ج 2، ص 553»

حدیث37

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
صلةُ الرَّحِمِ تُهوِّنُ الحسابَ یومَ القیامَةِ ... و تَقِیَ مصارِعَ السّوءِ؛
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: رسیدگی و پیوند با خویشاوندان، حساب روز قیامت را آسان کرده و از مرگ های بد جلوگیری می کند.
«بحار الانوار، ج 74، ص 104»

حدیث38

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
نَعوذُ باللهِ عن الذنوبِ الّتی تُعجّل الفَناءَ و تُقَرّب الآجال و تخلیّ الدیّار وَ هیَ قطیعةُ الرَّحمِ و العقوقِ و ترکُ البرِّ؛
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: به خدا پناه می بریم از گناهانی که نابودی را سرعت می بخشد، مرگ ها را نزدیک و شهرها را از ساکنانش خالی می سازد و آن گناهان، قطع رحم، آزردن پدر و مادر و ترک احسان و نیکی است.
«الکافی، ج 2، ص 184»

حدیث39

قال الامام الباقر - علیه السلام - :
ثلاثُ خصالٍ لا یموتُ صاحِبُهنَّ ابداً حتّی یری وبالَهنَّ: البغیُ و قطیعةُ الرّحم و الیمین الکاذبة ؛
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: سه خصلت است که هر که آنها را دارد نمی میرد، مگر این که کیفرشان را در همین دنیا می بیند: ستم، قطع رحم و قسم دروغ، (در این میان) پاداش صلة رحم زودتر از ثواب اعمال دیگر به انسان می رسد.
«الکافی، ج 74، ص 348»

حدیث40

قال الامام الصادق - علیه السلام - :
اِتّقوا الحالقةَ فاِنَّها تمیتُ الرِّجالَ، قلتُ: و ما الحالِقَةُ؟ قال: قطیعَةُ الرَّحمِ؛
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: از حالقه بپرهیزید که مردان را به کام مرگ فرو می برد. (راوی گوید:) عرض کردم: حالقه چیست؟ فرمودند: قطع رحم.
«الکافی، ج 2، ص 347»

حدیث41

قال الامام علی بن الحسین - علیه السلام - :
ایاکَ و مصاحبةَ القاطعِ لِرَحِمِهِ فاِنِّی وجَدْتُهُ مَلعوناً فی کتابِ الله فی ثَلاثَةِ مواضِعَ؛
امام سجاد - علیه السلام - فرمودند: از همنشینی با کسی که رابطة خود را با خویشاوندان (رحمی) خود قطع می کند، بپرهیز! زیرا من در سه جای قرآن کریم او را مود لعن و نفرین یافتم.
«سفینة البحار، ج 1، ص 516»

حدیث42

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
انّ الرّحمةَ لا تنزِلُ عَلی قَومٍ فیهِم قاطِعُ رَحِمٍ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: رحمت (خدا) بر قومی که در میان آنان قطع رحم کننده باشد، نازل نمی شود.
«کنز العمال، ح 6978»

حدیث43

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
اذا ظَهَرَ العلمُ و احتُذِرَ العَمَل و ائْتَلَفَتِ الالسُنُ و اختَلَفَتِ القُلوبُ و تَقاطَعَتِ الأرحام هنالک لعنَهُم الله؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: زمانی که در جامعه ای علم گسترش یابد و به آن عمل نشود و زبان ها با هم موافق و دل ها با هم مخالف باشند و مردم با خویشاوندان (رحمی) خود قطع رابطه کنند، آن هنگام خشم و غضب الهی چنین آنان را فرا می گیرد که خداوند چشم و گوششان را کر و کور می گرداند.
«ثواب الاعمال، ص 289»

حدیث44

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
إثنانِ لا ینظُرُ اللهُ إلیهم یومَ القِیامَةِ قاطِعُ الرَّحِم و جارُ السّوءِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دو گروه اند که خداوند روز قیامت (به نظر رحمت) به آنان نمی نگرد: کسی که با خویشان (رحمی) خود قطع رابطه کند و کسی که به همسایه بدی نماید.
«نهج الفصاحه، ح 55»

حدیث45

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلمَکارِمُ عَشرٌ ، فَإنِ استَطَعتَ أن تَکونَ فیکَ فَلتَکُن... : صِدقُ الَبسِ ، وَصِدقُ اللِّسانِ ، وَأداءُ الأمانَةِ ، وَصِلَةُ الرَّحِمِ ، وَإقراءُ الضَّیفِ ، وَ إطعامُ السّائِلِ ، وَالمُکافاةُ عَلیَ الصَّنائعِ ، وَالتَّذَمُّمُ لِلجارِ ، وَالتَّذَمُّمُ لِلصّاحِبِ ، وَرَأسُهُنَّ الحَیاءُ؛
مکارم ده تاست: اگر می توانی آنها را داشته باش ... : استقامت در سختی ها، راستگویی، امانتداری، صله رحم، میهمان نوازی، اطعام نیازمند، جبران کردن نیکی ها، رعایت حق و حرمت همسایه، مراعات حق و حرمت رفیق و در رأس همه، حیا.
(غررالحکم، ج6، ص441، ح10926)

حدیث46

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
حِراسَةُ النِّعَمِ فی صِلَةِ الرَّحِمِ؛
حفظ نعمت‌ها در صله رحم است.
غررالحکم، ح4929

حدیث47

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدفَعُ النِّقَمَ؛
صله رحم، نعمت‌ها را فراوان می‌کند و سختی‌ها را از بین می‌برد.
غررالحکم، ح5836

حدیث48

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرحامِ تُحَسِّنُ الخُلُقَ وَ تُسمِحُ الکَفَّ وَتُطیبُ النَّفسَ وَتَزیدُ فِی الرِّزقِ وَتُنسِئُ فِی الجَلِ؛
صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاکیزه جان می نماید و روزی را زیاد می کند و مرگ را به تأخیر می اندازد.
(کافی، ج 2، ص 151، ح 6)

حدیث49

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرحامِ تُزَ کّی العمالَ وَتُنمی الموالَ وَ تَدفَعُ البَلوی وَتُیَسِّرَ الحِسابَ وَتُنسِئُ فِی الجَلِ؛
صله رحم، اعمال را پاکیزه، اموال را بسیار، بلا را برطرف و حساب (قیامت) را آسان می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد.
کافی، ج 2، ص 157، ح 33

حدیث50

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّ أفضَلَ الخَیرِ صَدَقَةُ السِّرِّ وَ بِرُّ الوالِدَینِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ ؛
برترین خوبی ، صدقه پنهانی و نیکی به پدر و مادر و صله رحم است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3550

حدیث51

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن سَرَّهُ أن یُبسَطَ لَهُ فی رِزقِهِ ویُنسَأَ لَهُ فی أجَلِهِ فَلْیَصِلْ رَحِمَهُ؛
هر که خوش دارد روزیش زیاد و عمرش دراز شود ، صله رحم به جا آورد .
الخصال : 32 / 112

حدیث52

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
صِلَةُ الرَّحِمِ تَزیدُ فیالعُمرِ ، وتَنفی الفَقرَ؛
صله رحم، عمر را زیــاد می‌کند و فقر را از بین می‌برد .
بحار الأنوار : 74 / 103 / 61

حدیث53

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -:
افشوا السلام ، وصلوا الارحام ، و اطعموا الطعام ، و صلوا باللیل ، و الناس نیام ، تدخلوا الجنة بسلام؛
(باسلام کرن) سلام را میان مردم شایع کنید صله رحم به جای آورید اطعام کنید و در شب که همگان درخوابند به نماز برخیزید تا به سلامتی داخل بهشت گردید.
(بحارالانوار، ج 87، ص 159).

حدیث54

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم فرمودند:
اَکْرَمُ اَخلاقِ النَّبیّینَ وَ الصِّدّیقینَ وَ الشُهَداءِ وَ الصّالِحینَ التَّزاوُرُ فِی اللّه‌ِ؛
بزرگوارانه‌ترین اخلاق پیامبران، صدیقین (انسان‌های راستین) شهدا و صالحین، دیدار یکدیگر برای خداست.
دعائم الاسلام، ج 2، ص 106

حدیث55

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
سه خصلت است که دارنده‌اش نمی‌میرد تا عاقبت شوم آن را ببیند: ستمکاری، ازخویشان بریدن، و قسم دروغ که نبرد با خداست.
کافی ، ج 75 ، ص 174

حدیث56

امام محمد باقر (علیه السلام)فرمودند:
پیوند با خویشان ، عملها را پاکیزه می‌نماید ، اموال را افزایش می‌دهد ، بلا رادور می‌کند ، حساب آخرت را آسان می‌نماید ، و مرگ را به تاخیر می‌اندازد .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 71 ، ص 111

حدیث57

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من أحبّ أن یبسط له فی رزقه و أن ینسأ له فی أجله فلیصل رحمه؛
هر که دوست دارد که روزی وی گشاده کنند و زندگیش طولانی شود با خویشاوند پیوند گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث58

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قطع رحما أو حلف علی یمین فاجره رأی و باله قبل أن یموت؛
هر که از خویشاوند ببرد یا قسم دروغ خورد پیش از آن که بمیرد وبال آن ببیند.
نهج الفصاحه

حدیث59

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من شی ء أطیع اللَّه فیه بأعجل ثوابا من صله الرّحم و ما من عمل یعصی اللَّه فیه بأعجل عقوبه من بغی؛
هیچ اطاعتی را که برای خدا کرده باشند زودتر از پیوند خویشان ثواب ندهند و هیچ معصیتی را زودتر از ستمگری عقاب نکنند.
نهج الفصاحه

حدیث60

لا یَدخُلُ الجنَّةَ قاطِعُ الرَّحِمِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که با خویشاوندان (رَحمی) خود، قطع رابطه کند، داخل بهشت نخواهد شد.
«بحار الانوار، ج 74، ص 91»

حدیث61

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
ابغَضُ الاعمالِ الی الله الشِرکُ بالله، ثمّ قطعیةُ الرَّحمِ ثم الاَمرُ بِالمُنکر و النَّهی عن المعروفِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: منفورترین اعمال نزد خداوند، عبارت اند از: شرک به خدا، سپس قطع رحم و سپس امر به منکر و نهی از معروف.
«جامع السعادات، ج 2، ص 342»

حدیث62

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
مَن ضَمِنَ لی واحِدةً ضمِنتُ لَهُ اربعةً یَصِلُ رَحمَه فَیُحِبُّهُ اللهُ تعالی و یُوَسِّعُ علیهِ رِزْقَهُ ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس برای من، انجام دادن یک کار را تضمین کند، من چهار چیز را برای او تضمین می کنم: صله رحم کند تا خداوند او را دوست بدارد و روزیش را وسیع نماید، عمرش را زیاد و او را در بهشت جای دهد.
«بحار الانوار، ج 74، ص 92»

حدیث63

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
اُوصِیَ الشّاهِدَ مِنْ اُمَّتی و الغائِبَ مِنهُم و مَن فی اصلابِ الرجالِ و أرحامِ النّساءِ الی یوم القیامَةِ أن یَصِلَ الرَّحم؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سفارش می کنم حاضران و غائبان از امتم را و کسانی را که در پشت پدران و در رحم مادران خویش هستد تا روز قیامت، که صله رحم نمایند گر چه به فاصله یک سال راه باشد؛ زیرا صله رحم جزو دین است.
«الکافی، ج 2، ص 158»

حدیث64

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
مَنْ مَشی الی ذی قرابةٍ بنفسِهِ و مالِهِ لیَصِلَ رَحِمَه أعطاهُ الله عزّ و جلّ اجرَ مِأة شهیدٍ؛
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: کسی که با جان و مالش در پی صله رحم بر آید، خداوند متعال اجر صد شهید را به او عطا می کند.
«وسائل الشیعه، ج 6، ص 286»

حدیث65

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - :
اَلصّدَقَةُ بِعَشرَةٍ و القَرضُ بثَمانیةَ عَشَرَ و صلَةُ الرَّحم بأربعةٍ و عِشْرین وَ صلةُ الِاخوان بِعِشْرینِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: پاداش صدقه در راه خدا، ده برابر است و قرض دادن، هیجده برابر و پاداش صله و پیوند با خویشاوندان، بیست و چهار برابر و پیوند با برادران دینی، بیست برابر است.
«بحار الانوار، ج 74، ص 31»

حدیث66

قال الامام علی بن الحسین - علیه السلام - :
ما مِنْ خُطْوَةٍ أحبُّ الی اللهِ من خُطْوَتین: خُطْوَةٌ یُسَرُّ بِها صفَّا فی سبیلِ الله تعالی وَ خُطوَةٌ الی ذی رَحم قاطعٍ؛
امام سجاد - علیه السلام - فرمودند: دو گام نزد خداوند، محبوب ترین گام هاست؛ گامی در راه خدا برای تحقق لشکر اسلام (برای جهاد) برداشته شود و گامی به سوی خویشاوندی که با انسان قطع رابطه کرده است.
«بحار الانوار، ج 74، ص 87»

حدیث67

قال الامام علی - علیه السلام - :
من أفضَلِ المُرُوّةِ صلَةُ الرّحم؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: صله رحم، از برترین جوانمردی ها است.
«غررالحکم، ص 406، ح 9299»

حدیث68

قال الامام علی - علیه السلام - :
أنه تعالی یَصل مَن وصلِها و یَقطَعُ مَن قَطَعها و یَکرَم مَن أکرَمَها؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: همانا خداوند متعال به کسی که صله رحم نماید، توجه و عنایت می کند و کسی که با خویشاوندان خود قطع رابطه کند، خداوند توجه خویش را از او سلب می نماید.
«غرر الحکم، ص 406، ح 9290»

حدیث69

قال الامام علی - علیه السلام - :
انَّ صلةَ الارحام لَمِن موجباتِ الاِسلام اِنَّ اللهَ سبحانَه أمَر بِإکرامِها؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند: همانا صله رحم از واجبات دین اسلام است و خداوند سبحان نسبت به اکرام ارحام و خویشان امر فرموده است.
«غررالحکم، ص 406، ح 9290»

حدیث70

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ما آمَنَ باللهِ مَنْ قَطِعَ رحِمَهُ؛
کسی که با خویشاوندان خود قطع رابطه کند، به خدا ایمان نیاورده است.
غررالحکم، ص 407، ح 9327

حدیث71

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
انَّ أعجَل الخیرِ ثواباً صلةُ الرَّحم؛
پاداش صله رحم، سریع ترین پاداش کار خیری است که به انسان می رسد.
الکافی، ج 2، ص 160

حدیث72

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
مَن مَشی اِلی ذی قَرابَةٍ بِنَفسِهِ وَ مالِهِ لِیَصِلَ رَحِمَهُ اَعطاهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ اَجرَ مِأَةِ شَهیدٍ؛
هر کس با جان و مال خود در راه صله رحم کوشش کند، خداوند عزّوجلّ پاداش یکصد شهید به او می دهد.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 16

حدیث73

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجهِها وَاصطِناعُ المَعروفِ وَ بِرُّ الوالِدَینِ وَصِلَةُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً وَتَزیدُ فِی العُمرِ وَ تَقی مَصارِ عَ السُّوءِ؛
صدقه به جا، نیکوکاری، نیکی به پدر و مادر و صله رحم، بدبختی را به خوش‌بختی تبدیل و عمر را زیاد و از پیشامدهای بد جلوگیری می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 1869

حدیث74

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرحامِ تُزَ کّی العمالَ وَتُنمی الموالَ وَ تَدفَعُ البَلوی وَتُیَسِّرَ الحِسابَ وَتُنسِئُ فِی الجَلِ؛
صله رحم، اعمال را پاکیزه، اموال را بسیار، بلا را برطرف و حساب (قیامت) را آسان می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد.
(کافی، ج 2، ص 157، ح 33)

حدیث75

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لا یدخل الجنّه قاطع رحم؛
هر که پیوند خویشان ببرد به بهشت نرود.
نهج الفصاحه

حدیث76

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الضّیف یأتی برزقه و یرتحل بذنوب القوم، یمحّص عنهم ذنوبهم؛
مهمان روزی خویش بیارد گناهان کسان ببرد و گناهان آنها را پاک کند.
نهج الفصاحه

حدیث77

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه علی وجهها و اصطناع المعروف و برّ الوالدین و صله الرّحم تحوّل الشّقاء سعاده و تزید فی العمر و تقی مصارع السّوء؛
صدقه به موقع و نیکوکاری و نیکی با پدر و مادر و پیوستگی خویشاوند بدبختی را به خوشبختی مبدل کند و عمر را افزایش دهد و از مرگ های بد جلوگیری کند.
نهج الفصاحه

حدیث78

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الصّدقه علی القرابه صدقه وصله؛
صدقه به خویشاوندان هم صدقه است هم پیوستگی خویشاوندان.
نهج الفصاحه

حدیث79

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صلوا قراباتکم و لا تجاوروهم فإنّ الجوار یورث بینکم الضّغائن؛
با خویشان دوستی کنید و همسایه ایشان مشوید که همسایگی میان شما کینه ها پدید آرد.
نهج الفصاحه

حدیث80

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صله القرابه مثراه فی المال محبّه فی الأهل منساه فی الأجل؛
پیوند خویشاوندی مایه فراوانی مال و محبت کسان و تأخیر اجل است.
نهج الفصاحه

حدیث81

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صله الرّحم تزید فی العمر و صدقه السّرّ تطفی ء غضب الرّبّ؛
پیوند خویشان عمر را فزونی دهد و صدقه نهان خشم پروردگار را خاموش کند.
نهج الفصاحه

حدیث82

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صله الرّحم و حسن الخلق و حسن الجوار یعمران الدّیار و یزدن فی الأعمار؛
پیوند خویشان و نیک خویی و خوش همسایگی شهرها را آباد کند و عمرها را فزونی دهد.
نهج الفصاحه

حدیث83

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صله الرّحم تزید فی العمر و تدفع میته السّوء؛
پیوند خویشان عمر را فزونی دهد و از مرگ بد جلوگیری کند.
نهج الفصاحه

حدیث84

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الرّحم معلّقه بالعرش یقول: من وصلنی وصله اللَّه و من قطعنی قطعه اللَّه؛
خویشاوندی به عرش آویخته است و گوید هر که مرا پیوند دهد خدا او را پیوند دهد و هر که مرا ببرد خدا او را ببرد.
نهج الفصاحه

حدیث85

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاث معلّقات بالعرش: الرّحم تقول: اللّهمّ إنّی بک فلا أقطع و الأمانه تقول: اللّهمّ إنّی بک فلا أختان و النّعمه تقول: اللّهمّ إنّی بک فلا أکفر؛
سه چیز به عرش آویخته است، خویشاوندی گوید خدایا من به تو وابسته ام مرا نبرند و امانت گوید: خدایا من به تو وابسته ام در من خیانت نکنند و نعمت گوید: خدایا من به تو وابسته ام مرا کفران نکنند.
نهج الفصاحه

حدیث86

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یدخلون الجنّه: مدمن الخمر و قاطع الرّحم و مصدّق بالسّحر؛
سه کسند که داخل بهشت نشوند: شراب خوار و آن که از خویشان ببرد و آن که جادو را تصدیق کند.
نهج الفصاحه

حدیث87

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعرض الأعمال علی اللَّه تعالی یوم الإثنین و الخمیس فیغفر اللَّه إلّا ما کان من متشاحنین أو قاطع رحم؛
روز دوشنبه و پنجشنبه اعمال را بر خداوند عرضه می دارند و خداوند گناه کسان را می بخشد مگر گناه ستیزه جویان و کسی که از خویشاوندان بریده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث88

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
بلّوا أرحامکم و لو بالسّلام؛
با خویشان نزدیکی جوئید اگر چه به وسیله سلام باشد.
نهج الفصاحه

حدیث89

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ صدقه السّرّ تطفی غضب الرّبّ و إنّ صله الرّحم تزید فی العمر و إنّ صنائع المعروف تقی مصارع السّوء؛
صدقه نهان خشم خدا را فرو می نشاند و نیکی با خویشاوندان عمر را افزون می کند و کارهای نیک از مرگهای بد جلوگیری می کند.
نهج الفصاحه

حدیث90

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ الرّحمه لا تنزل علی قوم فیهم قاطع رحم؛
مردمی که در میان آنها کسی از خویشاوندان بریده باشد، رحمت خدا بر آنها فرود نمی آید.
نهج الفصاحه

حدیث91

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه قاطع الرّحم و جار السوء؛
دو کس را خداوند روز قیامت به نظر رحمت نمی نگرد، آنکه با خویشان ببرد و آنکه با همسایه بدی کند.
نهج الفصاحه

حدیث92

امام محمد باقر (ع) می فرمایند:
نزدیکترین و سریعترین طاعت در ثواب ، پیوند با خویشان است .
تحف العقول ، ص 303

حدیث93

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْن - علیه السلام - :
إنَّ أجْوَدَ النّاسِ مَنْ أعْطی مَنْ لا یَرْجُوهُ، وَ إنَّ أعْفَی النّاسِ مَنْ عَفی عَنْ قُدْرَة، وَ إنَّ أَوْصَلَ النّاسِ مَنْ وَصَلَ مَنْ قَطَعَهُ ؛
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
همانا سخاوتمندترین مردم آن کسی است که کمک نماید به کسی که امیدی به وی نداشته است. و بخشنده ترین افراد آن شخصی است که ـ نسبت به ظلم دیگری با آن که توان انتقام دارد ـ گذشت نماید. صله رحم کننده ترین مردم و دید و بازدید کننده نسبت به خویشان، آن کسی ست که صله رحم نماید با کسی که با او قطع رابطه کرده است.
بحارالأنوار، ج 75، ص 121، ح 4

حدیث94

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
اَلصَّدقَةُ بِعَشْر، وَ الْقَرْضُ بِثَمانِیَةَ عَشَرَ، وَ صِلَةُ الرَّحِمِ بِأرْبَعَةَ وَ عِشْرینَ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
پاداش و ثواب دادنِ صدقه ده برابر درجه، ودادن قرض الحسنه هیجده درجه، و انجام صله رحم بیست و چهار درجه افزایش خواهد داشت.
مستدرک الوسائل، ج 7، ص 194، ح 8010

حدیث95

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم می فرمایند:
مَنْ یَضْمُنْ لی بِرَّ الْوالِدَیْنِ وَ صِلَةَ الرَّحِمِ اَضْمُنْ لَهُ کَثْرَةَ الْمالِ وَ زیادَةَ الْعُمْرِ وَ الْمَحَبَّةَ فِی الْعَشیرَةِ؛
هر کس نیکی به پدر و مادر و صله رحم را برایم ضمانت کند، من نیز زیادی ثروت، طول عمر و محبّت او را در دل خویشاوندان ضمانت می‌نمایم.
مستدرک الوسائل، ج 15، ص 176، ح 12.

حدیث96

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله :
سُئِلَ رَسولُ اللَّه‌صلی الله علیه وآله: مَنْ اَتْقَی النَّاسِ؟ قال: آمَرُهُمْ بِالْمَعْروفِ وَ اَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اَوْصَلُهُمْ لِلرَّحِمِ؛
از رسول خداصلی الله علیه وآله سؤال شد: با تقواترین مردم کیست؟ فرمودند: کسی که بیشتر امر به معروف و نهی از منکر و صله رحم نماید.
کنزالعمال، ح 8474 .

حدیث97

امام رضا علیه السلام می فرمایند :
وَقِّرُوا کِبارَکُمْ وَ ارْحَمُوا صِغارَکُمْ وَ صِلُوا اَرْحامَکُمْ؛
به بزرگترهایتان احترام بگذارید و با کوچکترها مهربان باشید و صله رحم نمایید.
عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 265.

حدیث98

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
صِلَةُ الرَّحِمِ تَعْمُرُ الدِّیارَ وَ تَزیدُ فی الأعْمارِ وَ اِنْ کانَ اَهلُها غَیرَ اَخْیارٍ؛
صله رحم، خانه‌ها را آباد و عمرها را طولانی می‌کند، هر چند صله رحم کنندگان مردمان خوبی نباشند.
امالی طوسی، ص 481، ح 18 .

حدیث99

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
صِلُوا أرحامَکُمْ و بِرّوا بِإخْوانِکُمْ وَ لَوْ بِحُسْنِ السَّلامِ وَ رَدِّ الجَوابِ؛
صله رحم نمایید و به برادران (دینی) خود نیکی کنید، هر چند با سلام کردن خوب و یا جواب سلام خوب باشد.
کافی، ج 2، ص 157، ح 31 .

حدیث100

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
أفْضَلُ ما یوصَلُ بِهِ الرَّحِمُ کَفُّ الأذی عَنْها؛
بهترین صله رحم، خودداری از آزار و اذیت خویشاوندان است .
بحارالأنوار، ج 74، ص 88 ، ح 1.

حدیث101

امام علی علیه السلام می فرمایند :
حِراسَةُ النِّعَمِ فی صِلَةِ الرَّحِمِ؛
حفظ نعمت‌ها در صله رحم است.
غررالحکم، ح 4929.

حدیث102

امام علی علیه السلام می فرمایند :
به راستی که صله رحم از واجبات اسلام است و خدای سبحان، امر فرموده که آن را گرامی بدارند و خداوند متعال با هر کس که صله رحم کند، رابطه برقرار می‌کند و با هر کس که قطع رحم کند، قطع رابطه می‌کند و هر کس که صله رحم را گرامی بدارد، گرامی‌اش می‌دارد.
غررالحکم، ح 3651.

حدیث103

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
مَنْ مَشی اِلی ذی قَرابَةٍ بِنَفْسِهِ وَ مالِهِ لِیَصِلَ رَحِمَهُ اَعْطاهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ اَجْرَ مِأَةِ شَهیدٍ؛
هر کس با جان و مال خود در راه صله رحم کوشش کند، خداوند عزّوجلّ پاداش یکصد شهید به او می‌دهد.
من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 16.

حدیث104

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
صِلَةُ الاَْرحامِ تُحَسِّنُ الْخُلُقَ وَ تُسْمِحُ الکَفَّ وَتُطیبُ النَّفْسَ وَتَزیدُ فِی الرِّزْقِ وَتُنْسِئُ فِی الاَْجَلِ؛
صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاکیزه جان می‌نماید و روزی را زیاد می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد.
کافی، ج 2، ص 151، ح 6 .

حدیث105

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ وَالبِرَّ لَیُهَوِّنانِ الحِسابَ وَیَعْصِمانِ مِنَ الذُّنوبِ؛
صله رحم و نیکی، حساب (قیامت) را آسان و از گناهان جلوگیری می‌کند.
کافی، ج 2، ص 157، ح 31 .

حدیث106

امام صادق علیه السلام می فرمایند :
صِلَةُ الاَْرحامِ تُزَ کّی الاَْعمالَ وَتُنْمی الاَْموالَ وَ تَدْفَعُ الْبَلوی وَتُیَسِّرَ الْحِسابَ وَتُنْسِئُ فِی الاَْجَلِ؛
صله رحم، اعمال را پاکیزه، اموال را بسیار، بلا را برطرف و حساب (قیامت) را آسان می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد.
کافی، ج 2، ص 157، ح 33 .

حدیث107

امام باقر علیه السلام می فرمایند :
اِنَّ اَعْجَلَ الْخَیرِ ثَواباً صِلَةُ الرَّحِمِ؛
ثواب صله رحم سریع‌تر از هر کار خیری به انسان می‌رسد.
کافی، ج 2، ص 152، ح 15 .

حدیث108

امام علی علیه السلام می فرمایند :
زَکوةُ الْیَسارِ بِرُّ الْجیرانِ وَ صِلَةُ الاَْرحامِ؛
زکاتِ رفاه، نیکی با همسایگان و صله رحم است.
غررالحکم، ح 5453 .

حدیث109

امام علی علیه السلام می فرمایند :
صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدْفَعُ النِّقَمَ؛
صله رحم، نعمت‌ها را فراوان می‌کند و سختی‌ها را از بین می‌برد.
غررالحکم، ح 5836.

حدیث110

امام علی علیه السلام :
صِلَةُ الرَّحِمِ توجِبُ الْمَحَبَّةَ وَتَکْبِتُ العَدُوَّ؛
صله رحم، محبّت آور است و دشمنی را از بین می‌برد.
غررالحکم، ح 5852.

حدیث111

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله و سلم می فرمایند :
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَاصْطِناعُ الْمَعْروفِ وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَصِلَةُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً وَتَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَقی مَصارِ عَ السُّوءِ؛
صدقه بجا، نیکوکاری، نیکی به پدر و مادر و صله رحم، بدبختی را به خوش‌بختی تبدیل و عمر را زیاد و از پیشامدهای بد جلوگیری می‌کند.
نهج الفصاحه، ح 1869 .

حدیث112

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
لَیْسَ شَیْ‌ءٌ اُطیعَ اللّه‌ُ فیهِ اَعْجَلَ ثَوابا مِنْ صِلَةِ الرَّحِمِ وَ لَیْسَ شَیْ‌ءٌ اَعْجَلَ عِقابا مِنَ الْبَغْیِ وَ قَطیعَةِ الرَّحِمِ؛
هیچ طاعتی نیست که پاداشش زودتر از صله‌رحم برسد و مجازاتی سریع‌تر از مجازات ظلم و قطع‌رحم نیست.
نهج الفصاحه، ح 2398 .

حدیث113

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
مَنْ سَرَّهُ اَنْ یُنْسَاَلـَهُ فی عُمُرِهِ وَ یُوَسَّعَ لَهُ فی رِزْقِهِ فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ وَ لْیَصِلْ رَحِمَهُ؛
هر کس دوست دارد که عمرش طولانی و روزی‌اش زیاد شود، تقوای الهی پیشه کند و صله رحم نماید.
بحارالأنوار ، ج 74، ص 102، ح 56 .

حدیث114

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند:
خداوند سه چیز را به سه چیز دیگر مربوط کرده است و به طور جداگانه‌نمی‌پذیرد . نماز را با زکات ذکر کرده است ، هرکس نماز بخواند و زکات ندهد نمازش پذیرفته نیست . نیز شکر خود و شکر از والدین را با هم ذکر کرده است . از این رو هرکس از والدین خود قدردانی نکند از خدا قدردانی نکرده است . نیز در قرآن سفارش به تقوا و سفارش به ارحام در کنار هم آمده است . بنابراین اگر کسی به خویشاوندانش رسیدگی و احسان ننماید ، با تقوا محسوب نمی‌شود .
(عیون اخبار الرضا ، ج 1 ، ص 258)

حدیث115

امام رضا(علیه السلام) می فرمایند:
پیوند خویشاوندی را برقرار کنید گرچه با جرعه آبی باشد ، و بهترین پیوند خویشاوندی ، خودداری از آزار خویشاوندان است .
(تحف العقول ، ص 469)

حدیث116

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلصَّدَقَةُ بِعَشرَةٍ وَ القَرضُ بِثَمانِیَةَ عَشرَ وَ صِلَةُ الْاِخوانِ بِعِشرینَ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ بِاَربَعَةٍ وَ عِشرینَ؛
صدقه دادن، ده حسنه، قرض دادن، هجده حسنه، رابطه با برادران [دینی]، بیست حسنه و صله رحم، بیست و چهار حسنه دارد.
کافی، ج 4، ص 10، ح 3

حدیث117

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ وَالبِرَّ لَیُهَوِّنانِ الحِسابَ وَیَعصِمانِ مِنَ الذُّنوبِ؛
صله رحم و نیکی، حساب (قیامت) را آسان و از گناهان جلوگیری می‌کند.
کافی، ج 2، ص 157، ح 31

حدیث118

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
صِلَةُ الاَْرحامِ تُحَسِّنُ الْخُلُقَ وَ تُسْمِحُ الکَفَّ وَتُطیبُ النَّفْسَ وَتَزیدُ فِی الرِّزْقِ وَتُنْسِئُ فِی الاَْجَل
صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاکیزه جان می نماید و روزی را زیاد می کند و مرگ را به تأخیر می اندازد.
کافی، ج 2، ص 151، ح 6

حدیث119

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدفَعُ النِّقَمَ؛
صله رحم، نعمت‌ها را فراوان می کند و سختی ها را از بین می برد.
(غررالحکم، ح 5836)

حدیث120

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
اَلصَّدَقَةُ عَلَی القَرابَةِ صَدَقَةٌ وصِلَةٌ؛
صدقه دادن به خویشاوندان، هم صدقه است و هم صله رحم.
(مسند احمد، ج 4 ،ص 17)

حدیث121

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
مَا حَسَنَةُ الدُّنیا إلّا صِلَةُ الإخوانِ وَالمَعارِفِ؛
خوبی دنیا جز در پیوند با برادران و آشنایان نیست.
(بحار الأنوار، ج46، ص 291)

حدیث122

امام رضا(علیه السلام) فرمودند:
تزاور واتحابوا و تصافحوا ولاتحاشموا؛
به دیدن یکدیگر روید تا یکدیگر را دوست داشته باشید و دست یکدیگر را بفشارید و به هم خشم نگیرید.
بحارالانوار، ج78، ص347

حدیث123

امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند:
مَا حَسَنَةُ الدُّنیا إلّا صِلَةُ الإخوانِ وَالمَعارِفِ؛
خوبی دنیا جز در پیوند با برادران و آشنایان نیست.
(بحار الأنوار، ج 46، ص291)

حدیث124

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
تزاوروا و تلاقوا و تذاکروا و احیوا امرنا
به زیارت و دیدار یکدیگر بروید، با هم به سخن و مذاکره بنشینید و امر ما را (کنایه از حکومت و رهبری) زنده کنید.
(بحارالانوار،ج71،ص352)

حدیث125

امام محمدباقر علیه السلام فرمودند:
ان اعجل الطاعه ثوابا لصله الرحم
نزدیکترین و سریعترین طاعت در ثواب ، پیوند با خویشان است.
(تحف العقول،ص303)

حدیث126

امام رضا علیه السلام فرمودند:
تزاوَرُوا تحـابـوا و تصـافحُـوا و لا تحـاشمـوا
به دیدن یکدیگر روید تا یکدیگر را دوست داشته باشید و دست یکدیگر را بفشارید و به هم خشم نگیرید.
(بحارالانوار،ج78،ص 347)

حدیث127

امام علی علیه‌السلام :
زیادَةُ الشُّکْرِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَفْسَحُ فِی الاَْجَلِ ؛
شکرگزاری فراوان و صله رحم، عمر را زیاد می‌کنند و بر مُهلت زندگی می‌افزایند.
عیون الحکم والمواعظ، ص 275، ح 4999.

حدیث128

امام صادق علیه‌السلام :
ما نَعْلَمُ شَیْئا یَزیدُ فِی الْعُمْرِ اِلاّ صِلَةَ الرَّحِمِ، حَتّی اِنَّ الرَّجُلَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثَ سِنینَ فَیکونُ وَصولاً لِلرَّحِمِ فَیَزیدُ اللّه‌ُ فی عُمْرِهِ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَجْعَلُها ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً، وَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَکونَ قاطِعا لِلرَّحِمِ، فَیَنْقُصُهُ اللّه‌ُ ثَلاثیْنَ سَنَةً وَ یَجْعَلُ اَجَلَهُ اِلی ثَلاثِ سِنینَ؛
ما، غیر از صله رحم، چیزی نمی‌شناسیم که بر عمر بیفزاید، تا آن‌جا که گاهی عمر کسی سه سال است، و وقتی که اهل صله رحم می‌شود، خداوند هم سی سال بر عمرش می‌افزاید و آن را سی و سه سال می‌کند و گاهی عمر کسی سی و سه سال است و قطع رحم می‌کند و خداوند هم سی سال از عمر او می‌کاهد و عمرش را به سه سال، کاهش می‌دهد.
کافی ، ج 2، ص 152 ، ح 17 .

حدیث129

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ سَرَّهُ اَنْ یُنْسَاَلـَهُ فی عُمُرِهِ وَ یُوَسَّعَ لَهُ فی رِزْقِهِ فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ وَ لْیَصِلْ رَحِمَهُ؛
هر کس دوست دارد که عمرش طولانی و روزی‌اش زیاد شود، تقوای الهی پیشه کند و صله رحم نماید.
بحارالأنوار ، ج 74، ص 102، ح 56 .

حدیث130

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
اِنَّ الْقَوْمَ لَیَکونونَ فَجَرَةً وَ لا یَکونونَ بَرَرَةً فَیَصِلونَ اَرْحامَهُمْ فَتَنْمی اَمْوالُهُمْ وَ تَطولُ اَعْمارُهُمْ فَکَیْفَ اِذا کانوا اَبرارا بَرَرَةً!؟
مردمی که گناهکارند و نه نیکوکار، با صله رحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانی می‌شود. حال اگر نیک و نیکوکار باشند، چه خواهد شد!؟
کافی ، ج 2، ص 155، ح 21 .

حدیث131

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :
مَنْ اُلْهِمَ الصِّدْقَ فی کَلامِهِ وَ الاِْنْصافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ والِدَیْهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنْسِی‌ءَ لَهُ فی اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیْهِ فی رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُساءَلَتِهِ ؛
به هر کس، راستگویی در گفتار، انصاف در رفتار، نیکی به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر می‌افتد، روزیش زیاد می‌گردد، از عقلش بهره‌مند می‌شود و هنگام سئوال [مأموران الهی] پاسخ لازم به او تلقین می‌گردد.
اعلام الدین ، ص 265 .

حدیث132

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم :
یَابْنَ آدَمَ! اِبْرِرْ واِلدَیْکَ وَ صِلْ رَحِمَکَ، یُیَسَّر لَکَ یُسْرُکَ وَ یُمَدَّ لَکَ فی عُمْرِکَ و اَطِع رَبَّکَ تُسَّمی عاقِلاً و لا تَعصَهُ تُسَمّی جاهِلاً ؛
ای فرزند آدم! به پدر و مادرت نیکی کن و صله رحم داشته باش تا خداوند، کارت را آسان و عمرت را طولانی بگرداند. پروردگارت را فرمان ببر تا خردمند به شمار آیی و از او نافرمانی نکن که نادان شمرده می‌شوی.
الفردوس، ج 5، ص 282، ح 8190 .

حدیث133

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم :
إذا جاءَکُمُ الزّائِرُ فَأکرِموهُ ؛
هر گاه کسی به دیدار شما آمد ، گرامی‌اش بدارید .
الأمالی ، صدوق ، ص 600 .

وصیت و ارث

حدیث1

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : من أوصی بالثلث فقد أضر بالورثة، و الوصیة بالخمس و الربع أفضل من الوصیة بالثلث.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر که به یک سوم (دارایی اش) وصیت کند به وارثان ضرر زده است و وصیت کردن به یک پنجم و یک چهارم، از وصیت به یک سوم افضل است.
«الکافی، ج 7، ص 11»

حدیث2

قال الإمام الصادق - علیه السلام - : المسلم یحجب الکافر و یرثه، و الکافر لایحجب المؤمن و لا یرثه.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مسلمان مانع کافر (از ارث) می شود، ولی از او ارث می برد و کافر نه مانع مؤمن می شود و نه از او ارث می برد.
«الکافی، ج 7، ص 143»

حدیث3

قال الإمام الصادق - علیه السلام - (لما سئل عن علة إعطاء الذکر مثل حظ الانثیین): إن المرأة لیس علیها جهاد و لا نفقة و لا معقلة، وإنما ذلک علی الرجال.
امام صادق - علیه السلام - (در پاسخ به این سؤال که چرا سهم الارث مرد دو برابر زن است)، فرمودند: چون بر زن نه جهادی واجب است، نه نفقه ای و نه پرداخت دیه ای (در مورد عاقله)، بلکه این ها بر عهده مردها گذاشته شده است.
«الکافی، ج 7، ص 85»

حدیث4

قال الإمام الرضا - علیه السلام - (لما سئل عن علة إعطاء الذکر مثل حظ الانثیین): علة إعطاء النساء نصف ما یعطی الرجال من المیراث لأن المرأة إذا تزوجت أخذت و الرجل یعطی ... .
امام رضا - علیه السلام - (در پاسخ به این سؤال که چرا سهم الارث مرد دو برابر زن است)، فرمودند: علت این که از میراث به زنان نصف سهم مردها داده می شود این است که زن چون ازدواج کند، می گیرد ولی مرد دهنده دست به همین جهت بر سهم مردها افزوده شده است. و علت دیگر این که سهم مرد دو برابر سهم زن می باشد، این است که زن اگر احتیاج پیدا کند تحت کفالت مرد است و مرد مکلف است امور معاش او را تأمین کند و نفقه اش را بپردازد، اما زن نه مکلف است معاش مرد را تأمین کند و نه در صورتی که مرد محتاج شود، وظیفه دارد نفقه ی او را بپردازد.
«عیون أخبار الرضا - علیه السلام -، ج 2، ص 98»

حدیث5

قال الإمام علی - علیه السلام - : الحیف فی الوصیة من الکبائر.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: ستم و حق کشی در وصیت، از گناهان کبیره است.
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 184»

حدیث6

قال الإمام علی - علیه السلام - : یابن آدم! کن وصی نفسک فی مالک، و اعمل فیه ما تؤثر أن یعمل فیه من بعدک.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: ای پسر آدم، وصی خودت در مال و دارایی خویش باش و با آن چنان کن که ترجیح می دهی پس از تو با آن چنان شود.
«نهج البلاغه، حکمت 254»

حدیث7

قال الإمام علی - علیه السلام - : ما ابالی أضررت بولدی أو سرقتهم ذلک المال.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: از نظر من تفاوتی ندارد که در وصیت، فرزندانم را متضرر کنم یا آن مال را از آنان بدزدم.
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 183»

حدیث8

قال الإمام علی - علیه السلام - : من أوصی و لم یحف و لم یضار کان کمن تصدق به فی حیاته.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس وصیت کند و (در وصیت خود) ستم نکند و به (وارث) زیان وارد نیاورد، مانند کسی است که آن (مال مورد وصیت) را در زمان حیات خود صدقه داده باشد.
«الکافی، ج 7، ص 62»

حدیث9

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من قتل قتیلا فإنه لا یرث وإن لم یکن له وارث غیره، وإن کان ولده أو والده.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هرکس دیگری را بکشد، ارث نمی برد. اگر چه مقتول وارثی جز قاتل نداشته باشد و اگرچه (مقتول) فرزند او یا پدرش باشد.
«کنز العمال، ح 30432»

حدیث10

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما حق امرئ مسلم له شئ یرید أن یوصی فیه یبیت لیلتین إلا وصیته مکتوبة عنده.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: مسلمانی که مالی دارد و می خواهد در آن وصیت کند، حق ندارد دو شب را سپری کند مگر این که وصیتش نوشته شده نزد او باشد.
«کنز العمال، ح 46052»

حدیث11

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : المحروم من حرم الوصیة.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: محروم کسی است که از وصیت کردن محروم شود.
«کنز العمال، ح 46051»

حدیث12

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ولد زنالایرث ولا یورث.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: زنازاده نه ارث می برد و نه کسی از او ارث می برد.
«کنز العمال، ح 30447»

حدیث13

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إن الله تعالی تصدق علیکم عند وفاتکم بثلث أموالکم زیادة لکم فی أعمالکم.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خدای متعال یک سوم اموال شما را در هنگام وفاتتان به شما صدقه داده است تا بدین وسیله بر اعمال شما بیفزاید.
«کنز العمال، ح 46064»

حدیث14

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من مات علی وصیة مات علی سبیل و سنة، و مات علی تقی وشهادة، و مات مغفورا له.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس با وصیتی بمیرد بر راه و سنتی (از سنن پیامبر) مرده، بر پرهیزگاری و شهادتی مرده و آمرزیده مرده است.
«کنز العمال، ح 46050»

حدیث15

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الإضرار فی الوصیة من الکبائر.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ضرر زدن به (وارث) در وصیت از گناهان کبیره است.
«کنز العمال، ح 46069»

حدیث16

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من لم یحسن الوصیة عند موته کان نقصا فی عقله ومروته.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس در هنگام فوت خود، وصیت را نیکو نشمارد (اهمیت ندهد) ، این کار نقصی در عقل و جوانمردی اوست.
«فلاح السائل، ص 66»

حدیث17

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا میراث للقاتل.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: میراثی برای قاتل نیست.
«الکافی، ج 7، ص 141»

حدیث18

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إن الله لم یرض بملک مقرب و لا نبی مرسل حتی تولی قسم الترکات و أعطی کل ذی حق حقه.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند راضی نشد که کار تعیین ارث را به فرشته ای مقرب یا پیامبری مرسل واگذارد، بلکه موضوع تقسیم ما ترک را شخصاً به عهده گرفت و حق هر حقداری را به او داد.
«مجمع البیان، ج 3، ص 23»

حدیث19

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما ینبغی لامرئ مسلم أن یبیت لیلة إلا و وصیته تحت رأسه.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بر هیچ مسلمانی سزاوار نیست که شبی را سپری کند، مگر این که وصیتش زیر سرش باشد.
«بحار الأنوار، ج 103، ص 194»

حدیث20

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الوصیة حق علی کل مسلم.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: وصیت کردن، وظیفه هر مسلمانی است.
«وسائل الشیعه، ج 13، ص 352»

حدیث21

قال رَسُولُ اللّهِ - صلی الله علیه وآله - :
ثَلاثَةٌ مِنَ الذُّنُوبِ تُعَجَّلُ عُقُوبَتُها وَ لا تُؤَخَّرُ إلی الاخِرَةِ: عُقُوقُ الْوالِدَیْنِ، وَ الْبَغْیُ عَلَی النّاسِ، وَ کُفْرُ الاْحْسانِ؛
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند:
عقاب و مجازات سه دسته از گناهان زودرس می باشد و به قیامت کشانده نمی شود: ایجاد ناراحتی برای پدر و مادر، ظلم در حقّ مردم، ناسپاسی در مقابل کارهای نیک دیگران.
بحارالأنوار، ج 70، ص 373، ح 7

حدیث22

امام علی (علیه السلام) می فرمایند :
میراثی ماندگارتر و سودمندتر از ادب نیست.
نهج البلاغه

حدیث23

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
مَن ضَمِنَ وَصیَّةَ الْمَیِّتِ مِن أمرِ الْحَجِّ فَلا یَعجُزَنَّ فیها فَإنَّ عُقُوبَتَها شَدیدَةٌ وَ نَدامَتَها طَویلَةٌ، لا یَعجُزُ عَن وَصیَّةِ الْمَیِّتِ إلاّ شَقیٌّ وَ لا یَقومُ بِها إلاّ سَعیدٌ؛
هر کس وصیت میت را در کار حج بر عهده بگیرد، نباید در آن کوتاهی کند، زیرا عقوبت آن سخت و پشیمانی‌اش طولانی است. از وصیت میت جز بدبخت کوتاهی نکند و به آن جز خوشبخت عمل ننماید.
جامع الأخبار، ص 159 .

حدیث24

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
لَوْ اَنَّ رَجُلاً وَرِثَ مِنْ اَبیهِ مالاً وَ قَدْ عَرَفَ اَنَّ فی ذلِکَ الْمالِ رِبا وَلکِنْ قَدِ اخْتَلَطَ فِی التِّجارَةِ بِغَیْرِهِ حَلالٍ کانَ حَلالاً طَیِّبا فَلْیَأْکُلْهُ وَ اِنْ عَرَفَ مِنْهُ شَیْئا إنَّهُ رِبا فَلْیَأْخُذْ رَأْسَ مالِهِ وَلْیَرُدَّ الرِّبا؛
اگر کسی از پدرش مالی به ارث ببرد و بداند که در آن مال ربا وجود دارد، ولی مال ربوی با مال‌های دیگر مخلوط شده، آن مال برای او حلال و پاکیزه است و می‌تواند از آن استفاده کند، و اگر به ربوی بودن مقدار مشخصی از آن یقین دارد باید اصل مال را برای خود بردارد و مال ربوی را به صاحبش رد نماید.
کافی، ج 5، ص 145، ح 4.

حدیث25

قال الإمام الباقر - علیه السلام - : من لم یوص عند موته لذوی قرابته ممن لایرثه فقد ختم عمله بمعصیة.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: هر کس در هنگام مرگ خود برای خویشاوندانش که از او ارث نمی برند وصیت نکند، عمل خود را به معصیتی ختم کرده است.
«تهذیب الأحکام، ج 9، ص 174»

زنان

خصوصیات(بایدها و نبایدها)

حدیث1

الإمام علیّ علیه‌السلام
- فی المَرأَةِ یَموتُ وَلَدُها فی بَطنِها فَیُتَخَوَّفُ عَلَیها -: لا بَأسَ أن یَدخُلَ الرَّجُلُ یَدَهُ فَیُقَطِّعَهُ ، إذا لَم تَرفَق بِهِ النِّساءُ .
امام علی علیه‌السلام
- درباره زنی که فرزندش در شکمش می‌میرد و آن‌گاه ، بیم جان خود او می‌رود -: اشکال ندارد که مردی دست خویش را به درون [رَحِم] ببرد و بچّه را قطعه قطعه کند ، البته اگر زنان را یارای این کار نباشد .
الکافی ، جلد 3 ، صفحه 206 ، حدیث 2 ، تهذیب الأحکام ، جلد 1 ، صفحه 344 ، حدیث 176

حدیث2

الإمامُ الباقرُ علیه‌السلام :
اِستَرضِعْ لِولدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ والقِباحَ ؛ فإنّ اللَّبَنَ قد یُعدِی .
امام باقر علیه‌السلام :
برای شیر دادن کودک خود دایه خوش اخلاق استخدام کن و از دایه‌های بد اخلاق کن ؛ زیرا شیر (ویژگیها را) سرایت می‌دهد .
الکافی : 6 / 44 / 12

حدیث3

الإمام الباقر علیه‌السلام :
اِستَرضِع لِوَلَدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ وَالقِباحَ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ قَد یُعدی .
امام باقر علیه‌السلام :
برای فرزند خود ، از زنان زیبا ، شیردهی بخواه و از زشتان بپرهیز ؛ چرا که شیر ، گاه سرایت می‌کند .
تهذیب الأحکام ، جلد 8 ، صفحه 110 ، حدیث 376 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 682

حدیث4

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تَستَرضِعُوا الحَمقاءَ ولاَ العَمشاءَ ؛ فِإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
زن کودن و نیز زنی را که چشمش ضعیف است و آب‌ریزش دارد ، به دایگی مگیرید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند .
بحار الأنوار ، جلد 103 ، صفحه 323 ، حدیث 13،دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 682

حدیث5

امام باقر (علیه‌السلام) فرمودند:
غَیرَةُ النِّساءِ الحَسَدُ ، والحَسَدُ هو أصلُ الکُفرِ ، إنّ النِّساءَ إذا غِرْنَ غَضِبنَ ، وإذا غَضِبنَ کَفَرنَ إلاّ المُسلِماتِ مِنهُنَّ .
غیرت زنان (از) حـسـادت است و حسادت ریشه کفر است . زنان هرگاه غیرت و رشک ورزند ، خشم گیرند و چون خشم گیرند به کفر گرایند ، مگر زنان مسلمان .
الکافی : 5 / 505 / 4

حدیث6

عَن امیرالمؤمنینَ - علیه السّلام - : خیارُ خصالِ النساءِ شرارُ خِصالِ الرّجالِ، الزَّهوُ و الجُبنُ و البُخلُ فان کانت المرئةُ مزهوةً لم تُمکنْمِن نفسِها و اذا کانت بخیلةً حفظتْ مالَها.
امیرالمؤمنین - علیه السّلام - فرمودند: نیکوترین خصلتهای زنان، بدترین خصلتهای مردان است و آن خصلتها عبارتند از: تکبر، ترس و بخل، پس اگر زن متکبر باشد اجازه ندهد کسی به او دست یازد و اگر بخیل باشد اموال خود و شوهرش را حفظ کند و در صورتی که ترسو باشد، هراسان می شود از هر چه که عارض او شود.
«نهج البلاغه، حکمت 234»

حدیث7

عَن الامام الصادق - علیه السّلام - : خیُر اولادِنا الاَبَلَهُ العقولُ و خیرُ النساءِ البَلُهاءُ الخَجولُ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: بهترین فرزندان ما عاقلان خیراندیش و بهترین زنان ما عاقلان باحیا و خجالت پیشه اند.
«وسائل الشیعه، ج 7، ص 311»

حدیث8

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
البَناتُ هُنَّ المُشفِقاتُ الُمجَهَّزاتُ المُبارَکاتُ ؛
این دخترانند که دلسوز و مددکار و با برکتند .
کنزالعمّال : 45399 منتخب میزان الحکمة : 612

حدیث9

امام علی علیه‌السلام :
ولا تُمَلِّکِ المرأةَ مِن أمرِها ما جاوَزَ نَفسَها ؛ فإنَّ المرأةَ رَیحانَةٌ ولَیسَت بقَهرَمانَةٍ ، ولا تَعْدُ بکَرامَتِها نَفسَها ، ولا تُطمِعْها فی أن تَشفَعَ لِغَیرِها .
به زن ، کاری را که از حدّ و توان او فراتر است ، مسپار ؛ زیرا زن گُل است نه کارگزار و در گرامیداشت او پا از حدّ فراتر مگذار و کاری مکن که (نزد تو) به شفاعت کردن از کسی طمع کند .
نهج البلاغة : الکتاب 31 منتخب میزان الحکمة : 510

حدیث10

امام صادق علیه‌السلام :
أمّا شُؤمُ المَرأةِ فکَثرَةُ مَهرِها وعُقوقُ زَوجِها ؛
شومی و ناخجستگی زن، زیاد بودن مهریه او و نافرمانی از شوهرش می‌باشد .
معانی الأخبار : 152 / 1 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث11

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أفضَلُ نِساءِ اُمَّتِی أصبَحُهُنَّ وَجها وأقَلُّهُنَّ مَهرا ؛
بهترین زنان امّت من ، خوبروترین و کم مهریه‌ترین آنان هستند .
بحار الأنوار : 103 / 237 / 25 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث12

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
مثل المرأه کالضّلع إن أردت أن تقیمه کسّرته و إن استمتعت به استمتعت به و فیه إود؛
حکایت زن چون دنده است اگر بخواهی راستش کنی خواهد شکست و اگر از آن بهره گیری با وجود کجیش بهره توانی گرفت.
نهج الفصاحه

حدیث13

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کلّ نفس من بنی آدم سیّد فالرّجل سیّد أهله، و المرأه سیّده بیتها؛
هر یک از فرزندان آدم فرمان روایی است: مرد فرمانروای کسان خویش است و زن فرمانروای خانه خویش است.
نهج الفصاحه

حدیث14

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العفاف زینه النّساء؛
عفت، زینت زنانست.
نهج الفصاحه

حدیث15

العدل حسن و لکن فی الامراء أحسن، السّخاء حسن و لکن فی الأغنیاء أحسن، الورع حسن و لکن فی العلماء أحسن، الصّبر حسن و لکن فی الفقراء أحسن، التّوبه حسن و لکن فی الشّباب أحسن، الحیاء حسن و لکن فی النّساء أحسن؛
عدالت نیک است ولی از زمامداران نیکوتر است، سخاوت نیک است ولی از اغنیا نیکوتر است، تقوی نیک است ولی از علما نیکوتر است صبر نیک است ولی از فقرا نیکوتر است. توبه نیک است ولی از جوانان نیکوتر است شرم نیک است ولی از زنان نیکوتر است.
نهج الفصاحه

حدیث16

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر نسائکم العفیفه الغلمه عفیفه فی فرجها غلمه علی زوجها؛
بهترین زنان شما زن عفیف راغب است که در ناموس خود عفت و به شوهر خود رغبت داشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث17

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر نساء أمّتی أصبحهنّ وجها و أقلّهنّ مهرا؛
بهترین زنان امت من کسانی هستند که رویشان نکوتر و مهرشان کمتر است.
نهج الفصاحه

حدیث18

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ من یمن المرأه تیسیر خطبتها و تیسیر صداقها؛
نشان میمنت زن این است که خواستگاریش آسان و مهرش سبک باشد.
نهج الفصاحه

حدیث19

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
امرأه ولود أحبّ إلی اللَّه تعالی من امرأه حسناء لا تلد إنّی مکاثر بکم الامم یوم القیامه؛
زنی که فرزند بسیار آرد در پیش خداوند از زن زیبائی که فرزند نمی آرد بهتر است من در روز قیامت به فزونی شما افتخار می کنم.
نهج الفصاحه

حدیث20

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرکم بنسائکم من أهل الجنّه؟ الودود الولود العئود الّتی إذا ظلمت قالت هذه یدی فی یدک لا أذوق غمضا حتّی ترضی؛
می خواهید شما را از زنانی که اهل بهشتند خبر دهم؟ زن وفاداری که فرزند زیاد آورد و زود آشتی کند و همین که بدی کرد گوید این دست من در دست توست چشم بر هم نمی گذارم تا از من راضی شوی.
نهج الفصاحه

حدیث21

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ألا أخبرک بخیر ما یکنز المرء؟.. المرأه الصّالحه إذا نظر إلیها سرّته و إذا أمرها أطاعته و إذا غاب عنها حفظته؛
می خواهی تو را از بهترین گنجینه مرد خبر دهم؟ زن پارسا که وقتی بدو نگرد مسرور شود و همین که بدو فرمان دهد اطاعت کند و هنگام غیبت امانت او را محفوظ دارد.
نهج الفصاحه

حدیث22

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّساء برکه أقلّهن مؤنه؛
از همه زنان پربرکت تر آن است که خرجش کمتر باشد.
نهج الفصاحه

حدیث23

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّساء أحسنهنّ وجوها و أرخصهنّ مهورا؛
بهترین زنان آن است که رویش خوبتر و مهرش کمتر است.
نهج الفصاحه

حدیث24

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
نشانه میمنت زن این است که خواستگاریش آسان و مهرش سبک باشد.
(نهج الفصاحه ، ح 929)

حدیث25

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند :
وقتی زنی برای کسی جز شوهر خود بوی خوش بکار برد مایه آتش و عار است.
نهج الفصاحه ، حدیث 188

حدیث26

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اگر زنی خود را معطر کند و بر مردمی بگذرد که بوی او را دریابند، مانند زناکار است.
نهج الفصاحه ، حدیث 177

حدیث27

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
زنی که فرزندی به خطا آورد (از راه نامشروع) و بر خانواده ایی در آورد (به خانواده اش نسبت دهد) که به ناحق محارم آنها را ببیند و در اموالشان شرکت کند ، خشم خدا نسبت به وی بسیار سخت است. نهج الفصاحه ، حدیث 297

حدیث28

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
بهترین زنان شما، زنی است زایا، بسیار مهربان، باحجاب، پاکدامن، در میان خویشاوندان خود عزیز و در برابر شوهرش متواضع باشد، خودش را برای شوهرش بیاراید و از دیگران حفظ کند، از شوهرش حرف شنوی داشته باشد و امر او را اطاعت نماید و در خلوت خواسته شوهرش را برآورده نماید.
من لایحضره الفقیه، ج3، ص 389، ح 4376.

حدیث29

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
لَیْسَ لِلصَّبیِّ لَبَنٌ خَیْرٌ مِنْ لَبَنِ اُمِّهِ ؛
برای کودک ، هیچ شیری بهتر از شیر مادرش نیست .
عیون اخبار الرضا ، ج 1، ص 38، ح 69 .

حدیث30

اَطْعِمُوا الْمَرأَةَ فی شَهْرِها الَّذی تَلِدُ فیهِ التَّمْرَ فَاِنَّ وَلَدَها یَکونُ حَلیما نَقیّا ؛
به زن، در ماهی که زایمان کرده ، خرما بدهید ، چرا که فرزند او بردبار و پاک می‌شود .
مکارم الأخلاق ، ص 169 .

حدیث31

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند :
الْمَرأَةُ تَحیضُ، یَحْرُمُ عَلی زَوْجِها اَن یَأتِیَها لِقَولِ اللّه‌ِ تَعالی و لا تَقرَبوهُنَّ حَتّی یَطهُرْنَ)؛
زنی که در عادت ماهیانه (حیض) است بر شوهرش آمیزش با او حرام است به دلیل این گفته خداوند متعال: به زنان حائض نزدیک نشوید تا زمانی که پاک گردند.
وسائل الشیعه ، ج 2، ص 322، ح 9.

حدیث32

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
اَدِّبُوا اَوْلادَکُمْ فی بُطونِ اُمَّهاتِهِمْ. قیلَ: وَکَیْفَ ذلِکَ یا رَسُولَ اللّه‌ِ؟ فَقالَ: بِاِطْعامِهِمُ الْحَلالَ؛
فرزندانتان را در رحم مادرانشان تربیت کنید. سئوال شد: این چطور ممکن است، ای رسول خدا؟ فرمودند: با خوراندن غذای حلال (به مادرانشان)
جُنگ مهدوی، ص .132

حدیث33

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
هنگامی که زن باردار می‌شود ، همانند روزه‌دارِ شب‌زنده‌دار و مجاهدی است که با جان و مالش در راه خدا جهاد می‌کند و هنگامی که فارق شود ، پاداشی دارد که نمی‌دانی عظمت آن چه‌قدر است و هنگامی که شیر بدهد ، در هر بار مکیدن ، پاداش آزاد کردن یکی از فرزندان اسماعیل(علیه‌السلام) برای اوست و آن‌گاه که شیردادن تمام شود ، فرشته‌ای بر پهلوی او می‌زند و می‌گوید : عمل را از نو آغاز کن که بی‌تردید ، آمرزیده شدی .
امالی صدوق ، ص 496، ح 678 .

حدیث34

قال الامام الصّادق - علیه السّلام - : اَلمُغَنّیةُ ملعونةٌ و مَن آواها و أکَلَ کسبَها ملعونٌ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: زن آوازه خوان ملعون است و کسی که او را جای دهد و از درآمد آوازه خوانی او بخورد (روزی خود را بگذراند) نیز ملعون است.
«بحار الانوار، ج 79، ص 211»

شوهر داری

حدیث1

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام :
مَلعونةٌ مَلعونةٌ امرأةٌ تُؤذِی زَوجَها وتُغِمُّهُ ، وسَعیدةٌ سَعِیدةٌ امرأةٌ تُکرِمُ زَوجَها ولا تُؤذِیهِ وتُطِیعُهُ فی جَمیعِ أحوالِهِ .
امام صادق علیه‌السلام :
ملعون است، ملعون، آن زنی که شوهر خود را بیازارد و غمگین کند . و خوشبخت است ، خوشبخت ، آن زنی که شوهر خود را احترام نهد و آزارش ندهد و در همه حال از وی فرمان برد .
بحار الأنوار : 103 / 253 / 55

حدیث2

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام :
سَألَتْ اُمُّ سَلَمَةَ رسولَ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم عن فَضلِ النساءِ فی خِدمَهِ‌أزواجِهِنَّ ، فقال : أیُّما امرَأةٍ رَفَعَتْ مِن بَیتِ زَوجِها شیئا مِن مَوضِعٍ إلی مَوضِعٍ تُرِیدُ بهِ صَلاحا إلاَّ نَظَرَ اللّه إلَیها ، ومَن نَظَرَ اللّه إلَیهِ لَم یُعَذِّبْهُ .
امام صادق علیه‌السلام :
اُمّ سلمه از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم درباره فضیلت خدمت کردن زنان به شوهرانشان پرسید، آن حضرت فرمودند : هر زنی که در خانه شوهر خود به قصد مرتب کردن آن ، چیزی را جابه جا کند خداوند به او نظر افکند و هر که خداوند به او نظر کند عذابش نکند .
بحار الأنوار : 103 / 251 / 49

حدیث3

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
أیُّما امرَأةٍ خَدَمَتْ زَوجَها سَبعَةَ أیّامٍ ، غَلَّقَ اللّه‌ُ عَنها سَبعةَ أبوابِ النارِ وفَتَحَ لَها ثمانِیَةَ أبوابِ الجَنّةِ تَدخُلُ مِن أینَما شاءَتْ . وقالَ علیه‌السلام : ما مِنِ امرَأةٍ تَسقِی زَوجَها شَربَةَ ماءٍ إلاّ کانَ خَیرا لَها مِن سَنةٍ صِیامِ نَهارِها وقِیامِ لَیلِها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هر زنی که هفت روز شوهرش را خدمت کند ، خداوند هفت در دوزخ را به روی او ببندد و هشت در بهشت را به رویش بگشاید ، تا از هر در که خواهد وارد شود .
و فرمود : هیچ زنی نیست که جرعه‌ای آب به شوهرش بنوشاند مگر آن که این عمل او برایش بهتر از یک سال باشد که روزهایش را روزه بگیرد و شبهایش را به عبادت سپری کند .
إرشاد القلوب : 175 ، منتخب میزان الحکمه : 254

حدیث4

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
لَو أمَرتُ أحَدا أن یَسجُدَ لِأَحَدٍ لَأَمَرتُ المرأةَ أن تَسجُدَ لِزَوجِها .
اگر قرار بود دستور دهم کسی در برابر کسی سجده کند ، حتما به زن دستور می‌دادم که شوهرش را سجده کند .
الکافی : 5 / 508 / 6

حدیث5

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
ویلٌ لاِمرَأةٍ أغضَبَتْ‌زَوجَها ، وطُوبی لاِمرَأةٍ رَضِیَ عنها زَوجُها .
وای بر زنی که شوهرش را ناراحت کند و خوشا به حال زنی که شوهرش از او راضی باشد .
بحار الأنوار : 103 / 246 / 24

حدیث6

رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَمانیةٌ لا تُقبَلُ مِنهُمُ‌الصَّلاةُ : العَبدُ الآبِقُ حتّی یَرجِعَ إلی مَولاهُ ، والناشِزُ وزَوجُها علَیها ساخِطٌ ، ومانِعُ الزَّکاةِ ، وتارِکُ الوُضوءِ ، والجاریَةُ المُدرِکَةُ تُصَلِّی بغَیرِ خِمارٍ ، وإمامُ قَومٍ یُصَلِّی بهِم وهُم لَهُ کارِهُونَ ، والسَّکرانُ ، والزَّبِینُ ؛ وهُو الذی یُدافِعُ البَولَ والغائطَ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
هشت نفرند که نمازشان پذیرفته نمی‌شود : بنده فراری ، تا زمانی که به سوی مولایش برگردد . زن نافرمان ، که شوهرش از او ناراضی است . کسی که زکات نمی‌دهد . کسی که وضو نمی‌گیرد . دختر بالغی‌که بدون‌روسری نماز بخواند . پیشوای قومی که با آنان نماز بخواند در حالی که از او ناراضی هستند . آدم مست و زَبین ، یعنی کسی که بول و غائط خود را به زور نگه داشته است .
مکارم الأخلاق : 2 / 324 / 2656 ، منتخب میزان الحکمه : 326

حدیث7

قال الامام الباقر - علیه السلام - : إنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ کتَبَ عَلَی الرِّجالِ الْجِهادَ وَ عَلَی النِّساءِ الْجِهادَ فَجِهادُ الرَّجُلِ أنْ یَبْذُلَ مالَهُ وَ دَمَهُ حَتّی یُقْتَلَ فِی سَبِیلِ اللهِ وَ جِهادُ الْمَرْأةُ أنْ تَصْبِرَ عَلی ماتَری مِنْ أذی زَوْجِها وَ غِیرَتِهِ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: خداوند متعال برای مردان جهاد را مقرّر داشت و برای زنان نیز جهاد را منظور داشت و جهاد مردان آن است که مال و جان خویش را در راه خدا ایثارکنند. ولی جهاد زنان آنست که بر اذیت های شوهر و غیرت ورزیهای او صبر کنند.
«وسائل الشیعه، ج 20، ص 157»

حدیث8

قال الإمام الباقر - علیه السلام - : أیما امرأة خدمت زوجها سبعة أیام أغلق الله عنها سبعة أبواب النار وفتح لها ثمانیة أبواب الجنة تدخل من أیها شاءت. وقال - علیه السلام - : ما من امرأة تسقی زوجها شربة من ماء ... .
امام باقر - علیه السّلام - فرمودند: هر زنی که هفت روز شوهرش را خدمت کند، خداوند هفت در دوزخ را به روی او ببندد و هشت در بهشت را به رویش بگشاید، تا از هر در که خواهد وارد شود و فرمودند: هیچ زنی نیست که جرعه ای آب به شوهرش بنوشاند مگر آن که این عمل او برایش بهتر از یک سال باشد که روزهایش را روزه بگیرد و شبهایش را به عبادت سپری کند.
«وسائل الشیعه، ج 14، ص 123»

حدیث9

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أعظَمُ الناسِ حَقّا علی المرأةِ زَوجُها ، وأعظَمُ الناسِ حقّا عَلَی الرَّجُلِ اُمُّهُ ؛
بزرگترین حقّ را بر زن ، شوهر او دارد و بزرگترین حقّ را بر مرد ، مادر او دارد .
کنز العمّال : 44771 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث10

امام صادق علیه‌السلام :
أمّا شُؤمُ المَرأةِ فکَثرَةُ مَهرِها وعُقوقُ زَوجِها ؛
شومی و ناخجستگی زن، زیاد بودن مهریه او و نافرمانی از شوهرش می‌باشد .
معانی الأخبار : 152 / 1 منتخب میزان الحکمة : 254

حدیث11

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لایقبل الله صلاة خمسة نفر.الابق من سیده و امراة لایرضی عنها زوجها و مدمن الخمر و العاق و اکل الربا ؛
خداوند نماز پنج گروه را نمی پذیرد:
1 - بنده ای که از نزد مولای خود فرار کرده است .
2 - زنی که شوهرش از وی راضی نیست .
3 - شرابخوار و دائم الخمر.
4 - کسی که عاق والدین شده است .
5 - رباخوار.
(مستدرک الوسائل ، ج 13، ص 332)

حدیث12

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
من کان له امرئة توذیه لم یقبل الله صلاتها و لاحسنة من عملها حتی تعینه و ترضیه و ان صامت الدهر... و علی الرجل مثل ذلک الوزر اذا کان لها مؤ ذیا ظالما ؛
کسی که همسر خود را بیازارد، نماز و اعمال نیک او مورد پذیرش الهی قرار نمی گیرد، مگر آن که به کمک او بپردازد و رضایتش را جلب کند، گرچه همشه روزه دار باشد والبته شوهر نیز دارای همین نوع از عقاب است و در صورتی که همسر خویش را بیازارد و به او ظلم روا دارد.
(وسائل الشیعه ، ج 14، ص 116)

حدیث13

قال الصادق - علیه السلام -:
ایما امراة باتت و زوجها علیها ساخط فی حق ، لم تقبل منها صلوة حتی یرضی عنها ؛
هر زنی که شب بخوابد در حالی که شوهرش به خاطر (مطلب ) حقی از وی خشمگین باشد، هیچ نمازی از او قبول نمی شود، مگر آن که شوهرش از او راضی شود.
(فروع کافی ، ج 5، ص 507)

حدیث14

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لیس للمرأه أن تنتهک شیئا من مالها إلّا بإذن زوجها؛
زن حق ندارد چیزی از مال خود را بی اجازه شوهرش ببخشد.
نهج الفصاحه

حدیث15

لو کنت آمرا أحدا أن یسجد لأحد لأمرت النّساء أن یسجدن لأزواجهنّ لما جعل اللَّه لهم علیهنّ من الحقّ؛
اگر به کسی دستور می دادم کسی را سجده کند به زنان دستور میدادم شوهران خویش را سجده کنند از بس که خدا برای شوهران حق به گردن زنان نهاده است.
نهج الفصاحه

حدیث16

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر نسائکم العفیفه الغلمه عفیفه فی فرجها غلمه علی زوجها؛
بهترین زنان شما زن عفیف راغب است که در ناموس خود عفت و به شوهر خود رغبت داشته باشد.
نهج الفصاحه

حدیث17

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیر النّساء الّتی تسرّه إذا نظر و تطیعه إذا أمر و لا تخالفه فی نفسها و لا مالها بما یکره؛
بهترین زنان آن است که وقتی مرد بدو نگرد، مسرور شود و وقتی بدو فرمان دهد، اطاعت کند و با تن و مال خود بر خلاف رضای شوهر کاری نکند.
نهج الفصاحه

حدیث18

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الحجّ جهاد کلّ ضعیف و جهاد المرأه حسن التّبعّل؛
حج جهاد ضعیفان است و جهاد زن، شوهرداری خوب است.
نهج الفصاحه

حدیث19

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما امرأه ماتت و زوجها عنها راض دخلت الجنّه؛
هر زنی که بمیرد و شوهرش از او خشنود باشد، به بهشت می رود.
نهج الفصاحه

حدیث20

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما امرأه سألت زوجها الطّلاق من غیر ما بأس فحرام علیها رائحه الجنّه؛
هر زنی که بدون جهت از شوهر خود طلاق خواهد، بوی بهشت بر او حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث21

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما امرأه خرجت من بیتها بغیر إذن زوجها کانت فی سخط اللَّه تعالی حتّی یرجع إلی بیتها أو یرضی عنها زوجها؛
هر زنی که بدون اجازه شوهر از خانه خود بیرون رود مورد خشم خداست تا به خانه بر گردد یا شوهرش از او راضی شود.
نهج الفصاحه

حدیث22

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ للزّوج من المرأه لشعبه ما هی لشی ء؛
شوهر در پیش زن مقامی دارد که هیچ چیز ندارد.
نهج الفصاحه

حدیث23

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أعظم النّاس حقّا علی المرأه زوجها و أعظم النّاس حقّا علی الرّجل أمّه؛
شوهر از همه کس بیشتر بر زن حق دارد و مادر از همه کس بیشتر بر مرد حق دارد.
نهج الفصاحه

حدیث24

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا باتت المرأه هاجره فراش زوجها لعنتها الملائکه حتّی تصبح؛
وقتی زنی دور از بستر شوهر خود شب را به روز آورد،فرشتگان تا صبح او را لعنت کنند.
نهج الفصاحه

حدیث25

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اثنان لا تجاوز صلاتهما رءوسهما عبد أبق من موالیه حتّی یرجع و امرأه عصت زوجها حتّی ترجع؛
دو کسند که نمازشان از سرشان بالاتر نمیرود بنده ای که از آقایان خود گریخته باشد تا هنگامی که باز گردد و زنی که شوهر خود را نافرمانی کرده باشد تا باز گردد.
نهج الفصاحه

حدیث26

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
کَتَبَ اللّهُ الْجِهادَ عَلَی الرِّجالِ وَالنِّساءِ، فَجِهادُ الرَّجُلِ بَذْلُ مالِهِ وَنَفْسِهِ حَتّی یُقْتَلَ فی سَبیلِ اللّه، وَجِهادُ الْمَرْئَةِ أنْ تَصْبِرَ عَلی ماتَری مِنْ أذی زَوْجِها وَغِیْرَتِهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
خداوند جهاد را بر مردان و زنان لازم دانسته است. پس جهاد مرد، آن است که از مال و جانش بگذرد تا جائی که در راه خدا کشته و شهید شود. و جهاد زن آن است که در مقابل زحمات و صدمات شوهر و بر غیرت و جوانمردی او صبر نماید.
وسائل الشّیعة، ج 15، ص 23، ح 19934

حدیث27

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
لا یقبل الله صلاة خمسة نفر. الابق من سیده و امرأة لا یرضی عنها زوجها ومدمن الخمر و العاق و اکل الربا؛
خداوندنماز پنج گروه را نمی پذیرد:1- بنده ای که از نزد مولای خود فرارکرده است .2- زنی که شوهرش از وی راضی نیست .3- شرابخوار و دائم الخمر.4- کسی که عاق والدین شده است .5- رباخوار.
( مستدرک الوسائل ، ج ,13 ص 332 )

حدیث28

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
کسی که همسر خود را بیازارد، نماز و اعمال نیک او مورد پذیرش الهی قرارنمی گیرد، مگر آن که به کمک او بپردازد و رضایتش را جلب کند، گر چه همیشه روزه دار باشد و البته شوهر نیز دارای همین نوع از عقاب است ، درصورتی که همسر خویش را بیازارد و به او ظلم روا دارد.
( وسائل الشیعه ، ج ,14 ص 116 )

حدیث29

امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند:
ایما امراة باتت و زوجها علیها ساخطفی حق ، لم تقبل منها صلوة حتی یرضی عنها؛
هر زنی که شب بخوابد در حالی که شوهرش به خاطر (مطلب) حقی از وی خشمگین باشد، هیچ نمازی از او قبول نمی شود، مگرآن که شوهرش از اوراضی شود.
( فروع کافی ، ج 5، ص 507 )

حدیث30

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند:
و الحج جهاد کل ضعیف ، و لکل شی ء زکاة و زکاة البدن الصیام ، و جهاد المرأة حسن التبعل؛
نمازوسیله تقرب و نزدیک شدن هر پارسایی به خداست ، و حج ، جهاد افرادناتوان است .هر چیزی زکات دارد و زکات و پاک کردن بدن ، روزه گرفتن است . جهاد زن هم خوب شوهرداری کردن می باشد.
( نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1152 )

حدیث31

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اَطیعی زَوْجَکَ یَکْفِکَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ وَ بِرِّی والِدَیْکَ یَکْثُرْ خَیْرُ بَیْتِکَ؛
شوهرت را اطاعت کن تا خیر دنیا و آخرت تو را کفایت کند و به پدر و مادرت نیکی کن تا خیر خانه‌ات زیاد شود.
کنزالعمال، ح 43388.

حدیث32

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند:
مَن صَبَرَتْ عَلی سُوءِ خُلُقِ زَوجِها أعطاها مِثلَ (ثَوابِ) آسِیَةَ بنتِ مُزاحِم؛
هـر زنی در بـرابر بـد اخلاقی شـوهـرش شکیبایی ورزد ، خداوند همانند (ثواب) آسیه (همسر فرعون) به او عطا کند .
بحار الأنوار : 103 / 247 / 30

حجاب، عفاف و پاکدامنی

حدیث1

قال الامام الصّادق - علیه السلام - : ما اغْتَنَمَ أحَدٌ بِمِثْلِ ما اغْتَنَمَ بِغَضِّ الْبَصَرِ لِأنَّ الْبَصَرَ لا یُغَضُّ عَن مَحارِمِ اللهِ تَعالی إلّا وَ قَدْ سَبَقَ إلی قَلْبِهِ مُشاهَدَة الْعَظَمَةِ وَ الْجَلالِ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هیچ غنیمتی مانند غنیمتی که آدمی از راه کنترل چشم به دست می آورد نیست، زیرا دیدگان از نگاه به نا محرم فرو بسته نمیشود جز آنکه در قلب او عظمت و جلال الهی مشاهده می شود.
«مصباح الشریعة، ص 9»

حدیث2

عَنِ الإمامِ الصَّادِقِ - علیه السلام - قال: برُّوا آبائَکُمْ یَبُرُّکُمْ أبْناوُکُمْ وَ عَفُّوا عَن نساءِ النّاسِ تُعَفُّ نِساوُکُمْ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: به پدرانتان نیکی کنید تا فرزندانتان به شما نیکی نمایند و از ناموس دیگران چشم پوشی کنید تا دیگران از نظر کردن به ناموس شما خودداری کنند.
«وسایل الشیعه، ج 14، ص 79»

حدیث3

عَنِ الامام الصَّادِقِ - علیه السلام - قال: إذا بَلَغَتِ الْجارِیَةُ سِتَّ سِنِینَ فَلا یَنْبَغِی لَکَ أنْ تُقَبِّلَها.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: وقتی که دختر به شش سالگی رسید، شایسته نیست که او را ببوسی.
«وسایل الشیعه، ج 5، ص 28»

حدیث4

قال الْنَّبِیَ- صلی الله علیه و آله - : لا تُنْزِلُوا النِّساءَ الْغُرَفَ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: زن را در جایگاهی که بر دیگر جاها اشراف دارد، جای ندهید.
«وسایل الشیعه، ج 14، ص 137»

حدیث5

عَنِ الاِمامِ الصَّادِقِ - علیه السلام - قال: حَصِّنُوا أمْوالَکُمْ وَ فَرُوجَکُمْ بِتِلاوَةِ سُورَةِ النُّورِ وَ حَصِّنُوا بِها نِسائَکُمْ فَاِنَّ مَنْ أدْمَنَ قَرائَتَها فِی کُلِّ یَوْمٍ أوْ فِی لَیْلَةٍ لَمْ یَزْنِ أحَدٌ مِنْ بَیْتِهِ أبَداً حَتّی یَمُوتَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خانواده و اموال خود را با قرائت سوره نور حفظ کنید و زنان خود را بوسیله آن مصون و محفوظ نگه دارید زیرا کسی که دائماً روزی یکبار این سوره را قرائت کند، هیچ فردی از اهل منزل او به فحشا کشانده نخواهند شد.
«نور الثقلین، ج 3، ص 583»

حدیث6

قال الامام الصّادق - علیه السلام - : ... وَ الْعِفَّةُ وَ ضِدُّها الْتَّهَتُّکُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: یکی از سجایای اخلاقی، عفت است که ضد آن همان بی پروائی است.
«اصول کافی، ج 1، ص 21»

حدیث7

عَنِ الامام الباقِرِ - علیه السلام - قال: یُفَرَّقُ بین الْغِلْمانِ وَ النِّساءِ فی المَضاجِعِ إذا بَلَغُوا عَشْرَ سِنِینَ.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: وقتی که کودکان به ده سالگی رسیدند، باید محل خواب دختران را از پسران جدا ساخت.
«مکارم الاخلاق، ص 115»

حدیث8

قال الامام الکاظم - علیه السلام - : وَ التَّهْیِئَةُ مِمّا یُزِیدُ اللهُ بِهِ عِفَّةَ النِّساءِ.
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: خودآرائی و رسیدگی به خود، از عواملی است که سبب می شود خداوند بر پاکدامنی زن بیافزاید.
«وسایل الشیعه، ج 1، ص 88»

حدیث9

عَنِ الْإمامِ الْباقِرِ - علیه السلام - : أفْضَلُ الْعِبادَةِ عِفَّةُ الْبَطْنِ وَ الْفَرْج.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: برترین عبادت، عفت و پاکی شکم (از غذاهای نا مشروع) و طهارت دامن است.
«وسائل الشیعه، ج 14، ص 271»

حدیث10

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : هِبَةُ الرَّجُلِ لِزَوْجَتِهِ یُزِیدُ فی عِفَّتِها.
پیامبرخدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هدیه شوهر به همسر خود، از عوامل افزایش پاکدامنی زن است.
«من لایحضر الفقیه، ج 4، ص 281»

حدیث11

عَنِ النَّبِی- صلی الله علیه و آله - قال: کُلُّ عَیْنٍ باکِیَةٌ یَوْمَ الْقِیامةِ إِلّا ثلاتَ أعْیُنٍ: عَیْنٌ بَکَتْ مِنْ خَشْیَةِ اللهِ وَ عَیْنٌ غَضَّتْ مِنْ مَحارِمِ اللهِ وَ عَیْنٌ باتَتْ ساهِرَةً فِی سَبیلِ اللهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: همه چشمها در قیامت گریانند، جز سه چشم: چشمی که در دنیا از خوف خدا بگرید و چشمی که از نگاه حرام خودداری کند و چشمی که به خاطر نگهبانی در راه خدا بیدار بماند.
«نور الثقلین، ج 3، ص 583»

حدیث12

عَن الامام علی - علیه السلام - قال: مَنْ اُلْهِمَ الْعِصْمَةَ أمِنَ الزَّلَلَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که متصفت به پاکدامنی است، از لغزشها مصون میماند.
«غررالحکم، ح 7338»

حدیث13

قال الامام علی - علیه السلام - : مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعاصی.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: معذور بودن از ارتکاب گناه، مایه عصمت و پاکدامنی است.
«غررالحکم، ح 7339»

حدیث14

عَن الامام علی - علیه السلام - قال: قُرِنَتِ الْعِصْمَةُ بِالْحِکْمَةِ وَ کُلَّما قَوِیَتِ الْحِکْمَةُ ضَعُفتِ الشَّهْوَةُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: حکمت، با عصمت و پاکدامنی همراه است و هرگاه که حکمت در آدمی تقویت شود، شهوت او تضعیف می گردد.
«غررالحکم، ح 634»

حدیث15

امام علی - علیه السلام - فرمودند: ای مردم، در برابر خواهشهای نفسانی صابر باشید و تقوی را پیشه خود سازید زیرا صبر بر تقوی، آسان تر است از صبر بر کیفر الهی.
«تحف العقول، ص 157»

حدیث16

عَن أمِیرِالْمُومِنِینَ - علیه السلام - قال: صِیامُ الْقَلْبِ عَنِ الْفِکْرِ فِی الْآثامِ أفْضَلُ مِنْ صِیامِ الْمَرْءِ عَنِ الطَّعامِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بازداشتن دل از افکار ناشایسته، بهتر است از روزه داری و خودداری از خوردن غذا.
«وسایل الشیعه، ج 5، ص 37»

حدیث17

عَن أمِیرِالْمُومِنِینَ - علیه السلام - قال: إذا کَثُرَتْ المَقْدِرَةُ قَلَّتِ الشَّهْوَةُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: وقتی دسترسی به حلال میسر شود، شهوت درونی کمتر میشود.
«نهج البلاغه، حکمت 237»

حدیث18

عَن أمِیرِالْمُومِنِینَ - علیه السلام - قال لأصْحابِهِ: إذا رَأی أحَدُکُمْ إمْرَئَةً تُعْجِبُهُ فَلْیَأتِ أهْلَهُ فَاِنَّ عِنْدَ أهْلِهِ مِثْلَ ما رَأی وَ لا یَجْعَلَنَّ لِلشَّیْطانِ عَلی قَلْبِهِ سَبِیلاً لِیَصرفَ بَصَرَهُ عَنها ... .
امام علی - علیه السلام - به اصحاب خویش فرمودند: هرگاه زنی نظر شما را جلب کرد، فوراً به همسر خود رجوع کنید، زیرا آنچه که نظر شما را جلب نمود در او نیز است و آن مرد نباید به شیطان مهلت نزدیک شدن به قلب خود دهد و باید دیدگان خویش را ازتوجه به آن زن «أجنبی» فرو بندد و اگر دارای همسر نیست دو رکعت نماز گزارد و به حمد و ثنای الهی بپردازد و صلوات بر پیامبر و آل وی فرستد و سپس از خدا درخواست کند تا با رحمت و لطف خود او را از راه دستیابی به حلال، از روی آوردن به حرام بی نیاز کند.
«نور الثقلین، ج 3، ص 583»

حدیث19

عَن أمِیرِالْمومِنینَ - علیه السلام - قال: مَنْ کَرُمَتْ عَلَیْهِ نَفْسُهُ هانَتْ عَلَیْهِ شَهَواتُهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که نفس خود را گرامی بدارد، شهوات و خواستهای نفسانی در پیش او حقیر و بی ارزش خواهد بود.
«نهج البلاغه، حکمت 449»

حدیث20

عَن الامام علی - علیه السلام - قال: ألْإعْتِبارُ یُفِیدُ الْعِصْمَةَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: عبرت گرفتن، باعث پاکدامنی و عدم آلودگی است.
«میزان الحکمة، ج 6، باب عصمت»

حدیث21

عَن الامام علی - علیه السلام - قال: فَعَصَمَ السُّعَداءَ بِالاِیمانِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: انسان های پاکدامن و سعادتمند بوسیله ایمان به خدا به این صفت نائل آمده اند.
« میزان الحکمة، ج 6، باب عصمت»

حدیث22

عَن الامام علی - علیه السلام - قال: قُرِنَتِ الْحِکْمَةُ بِالْعِصْمَةِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: حکمت، با عصمت و پاکدامنی قرین است.
«میزان الحکمة، ج 6، باب عصمت»

حدیث23

عَن الامام علی - علیه السلام - قال: لا فاقَةَ مَعَ عِفافٍ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: با وجود پاکدامنی، فقر و ناداری نیست.
«غررالحکم، ح 5430»

حدیث24

قال أمِیرُالْمومِنِینَ - علیه السلام - : أعِینُونِی بِوَرَعٍ وَ اجْتِهادٍ وَ عِفَّةٍ وَ سَدادٍ.
امام علی - علیه السلام - (به عثمان بن حنیف، استاندار خود در بصره) فرمودند: ... مرا با ورع و پارسائی، تلاش و کوشش، عفت و پاکدامنی و پیمودن راه صحیح، یاری دهید.
«نهج البلاغه، نامه 45»

حدیث25

عَن الامام علی - علیه السلام - قال: مِنْ کَمالِ النِّعْمَةِ التَّحَلِّی بِالسَّخاءِ وَ التَّعَفُّفِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کمال نعمت الهی آراستگی به سخاوت و عفت و پاکدامنی است.
«غرر الحکم، ح 5417»

حدیث26

عَن الامام علی - علیه السلام - قال: الْفَضائِلُ أرْبَعَةٌ أجْناسٍ: أحَدُها: الْحِکْمَةُ وَ قَوامُها فی الْفِکرِ. وَ الثّانِی: الْعِفَّةُ وَ قَوامُها فِی الشَّهْوَةِ وَ الثَّالِثُ: الْقُوَّةُ وَ قَوامُها فِی الْغَضَبِ. و الرّابعُ: الْعَدْل وَ قَوامُها فِی اعْتِدالِ قُوَی النَّفْسِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: فضایل بر چهار گونه اند: 1- حکمت که موضوع آن فکر است، 2- عفت که موضوع آن شهوت است، 3- قوه و نیرو که موضوع آن غضب است، 4- عدالت که موضوع آن اعتدال نفسانی است.
«بحار الانوار، ج 78، ص 81»

حدیث27

عَن أمِیرِالْمومِنینَ - علیه السلام - قال: مَالْمُجاهِدُ الشَّهِیدُ عِنْدَ اللهِ بِأعْظَمَ أجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ لَکادَ الْعَفِیفُ أنْ یَکُونَ مَلَکاً مِنَ الْمَلائِکَةِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: پاداش مجاهد شهید از انسان پاکدامنی که می تواند گناه کند، ولی بر اثر پاکدامنی از آن پرهیز می کند، بیشتر نیست و چه بسا که انسان پاکدامن و عفیف در شمار فرشتگان الهی باشد.
«نهج البلاغه، حکمت 474»

حدیث28

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : کانَ رسول الله یَزْجُرُ الرّجُلَ ان یتشبَّهَ بالنّساءَ و یَنهیَ المراةَ ان تتشبَّهَ بالرّجال فی لباسِها. .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - مردان را از تشبه به زنان در لباس و زنان را نیز در تشبه به مردان در لباس منع می کردند.
«وسائل الشیعه، ج 2، باب 13»

حدیث29

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : النَّظْرَةُ سّهمٌ مِنْ سِهامِ ابلیسَ.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: نگاه به نامحرم تیری از تیرهای شیطان بر قلب انسان است.
«من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 18»

حدیث30

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : تُؤتی بالمَراةِ الحُسناءِ - یومَ القیامَةِ - التی قَد اِفْتَتنَتْ فی حُسنِها، فتقولُ: یا ربّ، حَسَّنتَ ... .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: (روز قیامت) زن زیبا را که به خاطر زیبایی اش در فتنه افتاده است، و فریب زیبائی اش را خورده (و به بی حجابی و بی عفتی و گناه آلوده شده)، برای حساب می آورند. پس به خدا می گوید، خدایا، تو خود مرا زیبا خلق کردی و به سبب آن در فتنه افتادم. پس حضرت مریم - سلام الله علیها - را حاضر می کنند و ندا داده می شود: آیا تو زیباتری یا مریم؟ ما او را در نهایت زیبائی آفریدیم، امّا او گناه نکرد ...
«بحارالانوار، ج 12، ص 241»

حدیث31

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : لا ینبَغی للمَراةِ ان تَجْمَرَ ثَوْبَها اذا خَرَجتْ مِنْ بَیْتِها.
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: برای زن هنگامی که از خانه اش خارج می شود، شایسته نیست لباس های خود را زینت دهد.
«من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 440»

حدیث32

قال الامام علی - علیه السّلام - : یَظْهَرُ فی آخَرِ الزّمانِ و اقْتِرابِ السّاعَةِ - وَ هُوَ شرّ الازمِنَةِ - نِسْوَةٌ کاشِفاتٌ، عاریاتٌ مُتَبَرِّجاتُ ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: در آخر الزمان و نزدیکی های قیامت - که بدترین زمانها خواهد بود - زنان حجابهای خود را برخواهند داشت و بدنهایشان را به نامحرمان نشان خواهند داد و سرهای خود را زینت نموده در معرض دید نامحرمان قرار می دهند، اینها از دین خارج شده و در انواع فتنه ها داخل خواهند شد، به شهوات تمایل دارند و به سمت لذت های زود گذر شتاب می کنند، حرام های الهی را حلال خواهند شمرد و آنها جایگاه ابدیشان جهنم است.
«من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 390»

حدیث33

عن بعضِ اصحابِنا، عن ابی عبدالله - علیه السّلام - قالَ: قلتُ لَهُ: ما یحّل للرّجالِ ان یَری من المراةِ اذا لَمْ یَکُنْ محرما؟ قالَ: الوَجْهُ و الکفّان و القَدَمان .
یکی از شیعیان از امام صادق - علیه السّلام - سؤال می کند: چه قسمتی از بدن زن نامحرم را اگر مردی ببیند مرتکب حرام نشده است؟ حضرت فرمودند: صورت و دست ها و دو قدم.
«وسائل الشیعه، ج 14، باب 109، ح 2»

حدیث34

عن الفضیل بن یسار قال: سالتُ ابا عبدالله - علیه السّلام - عن الذّارِعینَ مِنَ المراةِ هما من الزّینةِ الّتی قالَ الله تبارکَ و تعالی و لایبدینَ زینتهن الاّ لبُعُولتهنّ؟ قالَ: نَعَم ... .
فضیل بن سیار می گوید: از امام صادق - علیه السّلام - سؤال کردم آیا ساعد (بین مچ و آرنج) از زینت هائی است که خداوند می فرماید: زینت هایتان را جز برای شوهران و محارم خویش آشکار نکنید؟ امام فرمودند: آری، همچنین زینت های زیر مقنعه (مثل گردن بند) و نیز النگو، از آن زینت ها هستند.
«وسائل الشیعه، ج 14، باب 109، ح 1»

حدیث35

قال الامام الصادق - علیه السّلام - : فیما اخَذَ رسولُ اللهِ - صلّی الله علیه و آله - مِنَ البَیعَةِ عَلی النّساءِ أن لا یَحْتَبینَ و لا یَقْعُدْنَ مَعَ الرّجالَ فی الخَلَاء .
امام صادق - علیه السّلام - فرمودند: از جمله پیمانهائی که رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - از زنان امت خود گرفته است، این است که چادرهای خود را در بین ساق پا و پشت خود جمع نکنند و بر بدن نچسبانند و با مردان نامحرم در محل خلوت ننشینند.
«وسائل الشیعه، ج 20، ص 185»

حدیث36

قال الحجة بن الحسن - عج الله تعالی فرجه الشریف - فی الدّعاء: ... وَ عَلیَ النِّساءِ بالحَیاءِ و العِفَّةِ.
امام زمان - عج الله تعالی فرجه الشریف - (در فرازی از مناجات خویش با خداوند)، فرمودند: پروردگارا به زنانِ (امت من) حیاء و پاک دامنی ارزانی بدار.
«مفاتیح الجنان، ص 217»

حدیث37

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ... و المَرْاةُ اذا خَرَجَتْ من بابِ دارِها مُتَزَیِّنَةً مُتَعَطِّرَةً و الزّوجُ بذلِکَ راضٍ یُبنی لِزَوجِها بکُلّ قَدَمٍ بیتٌ فی النّار.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زن اگر از خانة خودش با آرایش و زینت و معطر خارج شود و شوهرش به این کار او راضی باشد، به هر قدمی که آن زن بر می دارد برای شوهرش خانه ای در جهنم بنا می گردد.
«بحارالانوار، ج 100، ص 249»

حدیث38

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ... لِلْابنِ و الاخِ ما فوقَ الدَّرعِ و لِغَیْرِ ذی مَحرمٍ ارَبَعة اثوابٍ: دِرعٌ وَ حمِارٌ وَ جِلْبابٌ وَ ازارٌ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زن در پیش برادر و فرزند خود اگر یک پیراهن بپوشد که تا زانوان یا ساق پای او مستور باشد کافی است ولی در نزد نامحرمان، زن باید چهار لباس داشته باشد: پیراهن، روسری یا مقنعه، چادر و شلوار.
«تفسیر نور الثقلین، ج 3، ص 624»

حدیث39

قال الامام علی - علیه السّلام - : العِفَّةُ تُضَعِّفُ الشَّهوَةَ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: عفت و پاکدامنی شهوت را تضعیف می کند.
«تصنیف غرر الحکم، ص 256، ح 5421»

حدیث40

قال الامام علی - علیه السّلام - : ثَمَرةُ العِفَّةِ الصّیانَةُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: ثمرة عفت و پاکدامنی، محفوظ ماندن از گناه می باشد.
«تصنیف غرر الحکم، ص 256، ح 5423»

حدیث41

قال الامام علی - علیه السّلام - : قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ... و رایتُ اِمْراَةً تُقطَعُ لحمُ جَسَدِها مِنْ مُقَدِّمِها و مؤخّرِها بِمَقاریض من نارٍ ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: رسول خدا فرمودند: در شب معراج زنانی را دیدم که گوشت بدنشان توسط قیچی های آتشین از جلو و عقب بریده می شد ... پس آنها کسانی هستند که خود را در معرض مردان نامحرم قرار می دهند و با رفتارهای مختلف توجه آنها را جلب نموده و به آنها اظهار تمایل می نمایند.
«بحار الانوار، ج 8، ص 309»

حدیث42

قال الامام علی - علیه السّلام - : قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ... و رایتُ اِمرَاةً تاکُلُ لحمَ جَسَدِها و النّار توقَدُ مِنْ تَحتِها ... فاِنَّها کانَتْ تَزیّنُ بَدَنها للنّاس ... .
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: در شب معراج زنانی را دیدم که گوشت بدن خود را می خوردند در حالیکه آتش جهنم از زیر آنها شعله ور بود ... همانا آنها کسانی هستند که خود را برای مردم نامحرم زینت می کنند.
«بحار الانوار، ج 8، ص 309»

حدیث43

قال الامام علی - علیه السّلام - : دَخَلْتُ أنا و فاطمَةُ عَلی رسول الله - صلّی الله علیه و آله - ... فقالَ، یا علیُّ، ... رایتُ اِمرَاَةً معلَّقَةً بشَعْرِها یَغْلی دماغُ راسها ... فانّها لا تُغَطّی شَعْرَها من الرّجالِ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: (روزی) من و فاطمه خدمت رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - رسیدیم، (دیدم که ایشان شدیداً گریه می کنند. عرض کردم: پدر و مادرم فدایت، ای رسول خدا، چه چیزی شما را به گریه انداخته است؟) حضرت فرمودند: ای علی شبی که مرا به آسمانها بردند. زنانی از امت خود را دیدم که در عذاب های بسیار سختی به سر می بردند، به یاد عذاب سخت آنها افتادم و گریه بر من غلبه نمود، زنانی را دیدم که از موهای سر خود آویزان هستند و از آتش جهنم مغز سرشان می جوشید ... پس آنها کسانی هستد که در دنیا موهای سرشان را از مردان نامحرم نمی پوشانند.
«بحار الانوار، ج 8، ص 309»

حدیث44

قال الامام علی - علیه السّلام - : افضَلُ العبادَةِ العِفافُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: عفت و پاکدامنی، برترین عبادات است.
«الکافی، ج 2، ص 79»

حدیث45

قال الامام علی - علیه السّلام - : زکاةُ الجمالِ العِفافُ.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: زکات زیبایی، عفت و پاکدامنی است.
«تصنیف غررالحکم، ص 256، ح 5409»

حدیث46

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : ایُّ اِمْرَاَةٍ تطیَّبتْ ثمَّ خَرَجَتْ من بَیتِها فَهِیَ تُلْعَنُ حتّی ترجَعَ الی بیتِها مَتَی ما رَجَعَتْ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر زنی که خود را خوشبو نماید و از منزل خارج شود تا زمانی که بر می گردد مورد لعنتِ (خدا و ملائکه) قرار می گیرد.
«بحارالانوار، ج 100، ص 247»

حدیث47

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : مَنْ اطاعَ امْرأَتَهُ اکیَّهُ اللهُ عَلی وجهِهِ فی النّارِ فقال الامام علی - علیه السّلام - : و ما تلک الطاعة؟ قال: یاذن لها فی ... و لبس الثیاب الرقاق.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس از زنش اطاعت کند خداوند او را با صورت در آتش خواهد افکند. امام علی - علیه السّلام - عرض کردند: منظور از اطاعت زن چیست؟ حضرت فرمودند: اینکه به او اجازة رفتن به حمامهای عمومی، عروسی هایی که در آن گناه می شود و مجالس آوازه خوانی بدهد و نیز اجازه دهد تا در میان نامحرمان لباس نازک بپوشد.
«بحارالانوار، ج 74، ص 53»

حدیث48

قال رسول الله - صلّی الله علیه و آله - : اذا رأیْتُمُ اللاّتی القَیْنَ عَلی رئوسِهِنَّ مثلَ استَمَةِ البَعْرِ فَاعْلَموهنَّ انَّهُ لا یُقْبَلُ لَهُنَّ الصَّلوةُ.
رسول خدا - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: زمانی که دیدید زنانی موهای سر خود را مثل برآمدگی پشت شتر نموده و در میان نامحرمان ظاهر می شوند، به آنها بگوئید که نمازشان قبول نیست.
«کنزالعمال، ج 16، ص 392»

حدیث49

امام علی (علیه‌السلام ) فرمودند:
کنتُ قاعدا فی البَقیعِ مَع رسولِ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم فی یَومِ دَجْنٍ ومَطَرٍ ، إذ مَرَّتِ امْرَأةٌ علی حِمارٍ ، فَهَوتْ یدُ الحِمارِ فی وَهْدَةٍ فسَقَطَتِ المَرأةُ ، فأعْرَضَ النّبیُّ صلی الله علیه و آله و سلّم بوجهِهِ ، قالوا : یا رسولَ اللّه ، إنّها مُتَسَرْوِلَةٌ . قالَ : اللّهُمَّ اغْفِرْ للمُتَسرْوِلاتِ ثلاثا یا أَیُّها النّاسُ ، اتَّخِذوا السَّراویلاتِ فإنَّها مِن أسْتَرِ ثِیابِکُم ، وحَصِّنوا بِها نِساءَکُم إذا خَرَجْنَ .
من و پیامبر در یک روز ابری و بارانی در بقیع نشسته بودیم که زنی سوار بر الاغ از آن جا گذشت و دست الاغش در گودالی فرو رفت و زن به زمین افتاد . پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم رویش را برگرداند . حاضران عرض کردند : ای رسول خدا ! آن زن شلوار به پا دارد . پیامبر سه بار فرمود : خدایا ! زنان شلوار پوش را بیامرز . ای مردم ! شلوار بپوشید که شلوار پوشاترین جامه‌های شماست و زنان خود را در موقعی که بیرون می‌آیند با شلوار حفظ کنید .
تنبیه الخواطر : 2 / 78 ، منتخب میزان الحکمه : 130

حدیث50

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
صِیانَةُ المَرأةِ أنعَمُ لِحالِها وَ أدوَمُ لِجَمالِها ؛
محفوظ داشتن زن ، به حال او مفیدتر ، و برای زیبایی‌اش پایدارتر است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5820

حدیث51

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أیُّما امرأةٍ استَعطَرَتْ فَمَرَّت‌علی قَومٍ لِیَجِدُوا مِن رِیحِها فهی زانِیَةٌ ؛
هر زنی که به خود عطر زند و از کنار عدّه‌ای (مرد نامحرم) بگذرد تا بویش به مشام آنها رسد، زناکار است .
سنن النسائی : 8 / 153 و منتخب میزان الحکمة : 348

حدیث52

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربع من أعطیهنّ فقد أعطی خیر الدّنیا و الآخره لسان ذاکر و قلب شاکر و بدن علی البلاء صابر و زوجه لا تبغیه خونا فی نفسها و لا ماله؛
چهار چیز است که هر کس از آن بهره دارد از نیکی دو جهان بهره ور است، زبانی که یاد خدا کند و قلبی که سپاس پروردگار گذارد و تنی که بر بلا صبور باشد و زنی که بناموس و مال وی خیانت نکند.
نهج الفصاحه

حدیث53

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا تطیّبت المرأه لغیر زوجها فإنّما هو نار و شنار؛
وقتی زنی برای کسی جز شوهر خود بوی خوش بکار برد، مایه آتش و عار است.
نهج الفصاحه

حدیث54

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا استعطرت المرأه فمرّت علی القوم لیجدوا ریحها فهی زانیه؛
اگر زنی خود را معطر کند و بر مردمی بگذرد که بوی او را دریابند، زناکار است.
نهج الفصاحه

حدیث55

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - : ... إنْ لَمْ یَکُنْ یَرانی فَإنّی أراهُ، وَ هُوَ یَشُمُّ الریح ؛
مرد نابینائی وارد منزل شد و حضرت زهراء (علیها السلام)پنهان گشت، وقتی رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) علّت آن را جویا شد؟ در پاسخ پدر اظهار داشت: اگر آن نابینا مرا نمی بیند، من او را می بینم، دیگر آن که مرد، حسّاس است و بوی زن را استشمام می کند.
بحارالأنوار، ج 43، ص 91، ح 16

حدیث56

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
إنّی قَدِاسْتَقْبَحْتُ ما یُصْنَعُ بِالنِّساءِ، إنّهُ یُطْرَحُ عَلی الْمَرْئَةِ الثَّوبَ فَیَصِفُها لِمَنْ رَأی، فَلا تَحْمِلینی عَلی سَریر ظاهِر، اُسْتُرینی، سَتَرَکِ اللّهُ مِنَ النّارِ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - در آخرین روزهای عمر پر برکتشان ضمن وصیّتی به اسماء فرمودند: من بسیار زشت و زننده می دانم که جنازه زنان را پس از مرگ با انداختن پارچه ای روی بدنش تشییع می کنند. و افرادی اندام و حجم بدن او را مشاهده کرده و برای دیگران تعریف می نمایند. مرا بر تختی که اطرافش پوشیده نیست و مانع مشاهده دیگران نباشد قرار مده ـ بلکه مرا با پوشش کامل تشییع کن ـ، خداوند تو را از آتش جهنّم مستور و محفوظ نماید.
تهذیب الأحکام، ج 1، ص 429

حدیث57

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراء - سلام الله علیها - :
خَیْرٌ لِلِنّساءِ أنْ لا یَرَیْنَ الرِّجالَ وَ لا یَراهُنَّ الرِّجالُ ؛
حضرت فاطمه زهرا - سلام الله علیها - فرمودند:
بهترین چیز برای حفظ شخصیت زن آن است که مردی را نبیند و نیز مورد مشاهده مردان قرار نگیرد.
بحارالأنوار، ج 43، ص 54، ح 48

حدیث58

حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
آن لحظه ای که زن در خانه خود می ماند،( و به امور زندگی و تربیت فرزند می پردازد) به خدا نزدیک تر است .
بحار الانوار جلد 43 صفحه 92

حدیث59

قال الامام الصّادق - علیه السلام - : طُوبی لِمَنْ کانَتْ اُمُّهُ عَفِیفَةً.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: خوشا به حال کسی که مادرش پاکدامن است.
«علل الشرایع، ج 2، ص 251»

سیاسی

حاکم

حدیث1

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إسمعوا و أطیعوا لمن ولاه الله الأمر، فإنه نظام الإسلام.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: از حاکمان الهی اطاعت کنید و گوش بفرمان باشید زیرا اطاعت از رهبری مایه نظام (و انسجام) اسلام است.
«امالی مفید، ج 1, ص 14, ح 2»

حدیث2

قال الامام علی - علیه السلام - : و مکان القیم بالامر مکان النظام من الخرز یجمعه و یضمه فإذا انقطع النظام تفرق الخرز و ذهب ثم لم یجتمع بحذافیره أبدا.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: جایگاه رهبر و سرپرست در اجتماع، جایگاه رشته‌ای است که دانه‌ها را بهم پیوند داده و جمع می‌کند، و آنگاه که آن رشته بگسلد، دانه‌ها پراکنده گشته و هرگز تمام آنها جمع نخواهند شد.
«نهج البلاغه، خطبه 146»

حدیث3

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ وَلی مِنْ اُمورِ الْمُسْلِمینَ شَیْئا فَحَسُنَتْ سیرَتُهُ رُزِقَ الْهَیْبَةَ فی قُلوبِهِمْ ... وَ اِذا عَدَلَ فیهِمْ مُدَّ فی عُمُرِهِ.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - : هر کس اداره بخشی از امور مسلمانان را بر عهده بگیرد و رفتارش خوب باشد، در دل های آنان هیبت می یابد ... و اگر در میان آنان به عدالت رفتار کند، عمرش افزون می گردد.
«ذیل تاریخ بغداد، ج 2، ص 136، ح 419»

حدیث4

امام علی علیه‌السلام :
العَدلُ قِوامُ الرَّعِیَّةِ وجَمالُ‌الوُلاةِ .
عدالت، برپادارنده مردم و زیور حکمرانان است.
غرر الحکم : 1954 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث5

الامام علی علیه السلام
مِن کِتابهِ لِلأشتَرِ لَمّا وَلاّهُ مِصرَ: وَلْیَکُنْ أبعَدَ رَعِیَّتِکَ مِنکَ ، وأشنَأهُم عِندَکَ ، أطلَبُهُم لِمَعایِبِ النّاسِ ؛ فإنَّ فی النّاسِ عُیوبا ،الوالی أحَقُّ مَن سَتَرَها ، فلا تَکشِفَنَّ عَمّاغابَ عَنکَ مِنها .
امام علی علیه‌السلام - در فرمان استانداری مصر به مالک اشتر- فرمودند: باید دورترین افراد ملت از تو و دشمن‌ترین آنها نزد تو ، عیبجوترین آنها از مردم باشد ؛ زیرا مردم (خواه ناخواه) عیبهایی دارند و زمامدار سزاوارترین کس به پوشاندن آنهاست . بنابراین ، درباره آن دسته از عیبهای مردم که بر تو پوشیده‌است ، پی‌جویی و کنجکاوی مکن .
نهج البلاغة : الکتاب 53 منتخب میزان الحکمة : 420

حدیث6

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن مَدَحَ سُلطانا جائرا وتَخَفَّفَ وتَضَعضَعَ لَهُ طَمَعا فیهِ کانَ قَرینَهُ إلَی النّارِ .
هر کس حکمران ستمگری را مـدح گـوید و از سرِ چشمداشت به او ، خود را در برابرش خفیف و خوار گرداند ، همسفر او به سوی آتش باشد .
أمالی الصدوق : 347 / 1

حدیث7

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
النَّظَرُ إلَی العالِمِ عِبادَةٌ ،والنَّظَرُ إلَی الإمامِ المُقسِطِ عِبادَةٌ ، وَالنَّظَرُ إلَی الوالِدَینِ بِرَأفَةٍ وَرحمَةٍ عِبادَةٌ ، وَالنَّظَرُ إلی أخٍ تَوَدُّهُ فی اللّه عز و جل عِبادَةٌ .
نگریستن به دانشمند عبادت است ، نگریستن به پیشوای دادگر عبادت است ، نگاهِ دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادری که برای خداوند عز و جل دوستش داری عبادت است .
أمالی الطوسیّ : 454 / 1015 منتخب میزان الحکمة : 354

حدیث8

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ فی سلطانِ اللّه عِصمَةً لأِمرِکُم، فَأعطُوهُ طاعَتَکُم غَیرَ مُلَوَّمَةٍ (مُتَلَوِّمِینَ) ولا مُستَکرَهٍ بها، واللّه لَتَفعَلُنَّ أو لَیَنقُلَنَّ اللّه عَنکُم سلطانَ الإسلامِ، ثُمَّ لا یَنقُلُهُ إلَیکُم أبدا حتّی یَأرِزَ الأمرُ إلی غَیرِکُم؛
همانا سلطان خدا (حکومت و رهبری دین حقّ) مایه نگهداری و سامان یافتن کار شماست؛ پس بی درنگ و با میل و اختیار او را اطاعت کنید. سوگند به خدا که یا این کار را می‌کنید یا خداوند سلطان اسلام (حکومت حقّه اسلامی) را از شما می‌گیرد و دیگر هرگز آن را به شما منتقل نمی‌کند، تا به دست دیگری سپرده شود .
نهج البلاغة : الخطبة 169 منتخب میزان الحکمة : 278

حدیث9

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
قـالَ اللّه عز و جل : إذا عَـصانی مِن خَلقی مَن یَعرِفُنی سَلَّطتُ علَیهِ مِن خَلقی مَن لا یَعرِفُنی؛
خداوند عز و جل فرمود: هرگاه از خلق من کسی که مرا می‌شناسد نافرمانیم کند، از میان خلق خود کسی را که مرا نمی‌شناسد بر او مسلّط گردانم .
الفقیه : 4 / 404 / 5871 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث10

امام علی علیه‌السلام :
شَرُّ الوُلاةِ مَن یَخافُهُ البَریءُ ؛
بدترین حکمرانان ، کسی است که بیگناه از او بترسد .
غرر الحکم : 5687 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث11

امام علی علیه‌السلام :
سَبُعٌ أکُولٌ حَطُومٌ خَیرٌ مِن والٍ‌ظَلُومٍ غَشُوم ؛
جانور درنده پُرخور بی‌رحم، بهتر از حکمران ستمگر دژخیم است .
غرر الحکم : 5626 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث12

امام علی علیه‌السلام :
لاَبُدّ لِلنَّاسِ مِنْ أمِیرٍ بَرٍّ أوْ فَاجِرٍ ، یَعْمَلُ فِی إمْرَتِهِ المُؤْمِنُ وَیَسْتَمْتِعُ فِیهَا الکَافِرُ ، وَیُبَلِّغُ اللّه‌ُ فِیهَا الأجَلَ ، ویُجْمَعُ بِهِ الفَیْءُ ، وَیُقَاتَلُ بهِ‌العَدُوُّ ، وَتَأمَنُ بِهِ السُّبُلُ ، وَیُؤْخَذُ بِهِ لِلضّعِیفِ مِنَ‌القَوِیِّ ، حَتّی یَسْتَرِیحَ بَرٌّ وَیُسْتَراحَ مِنْ فَاجِرٍ ؛
مــردم را ناچار فرمانروایی باید ؛ نیکوکار یا تبهکار ؛ زیرا در حکومت او فرد با ایمان کار خویش (اطاعت خدا) می‌کند و کافر بهره خویش می‌برد و خداوند با وجود حکومت هرکس را به اجل مقدّر می‌رساند و به وسیله او مالیاتها جمع‌آوری می‌شود و با دشمن جنگیده می‌شود و راهها ایمن می‌گردد و حقّ ناتوان از زورمند ستانده می‌شود و نیکوکار آسایش می‌بیند و از تبهکار در امان می‌مانند .
بحار الأنوار : 75 / 358/ 72 منتخب میزان الحکمة : 26

حدیث13

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم
لِعَبدِ الرَّحمنِ بنِ سَمُرَةَ: یا عبدَالرَّحمنِ بنَ سَمُرَةَ ، لاتَسألِ الإمارَةَ ؛ فإنَّکَ إذا اُعطِیتَها عَن مَسألَةٍ وُکِلتَ فیها إلی نَفسِکَ ، وإنْ اُعطِیتَها عَن غَیرِ مَسألَةٍ اُعِنتَ علَیها .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - به عبدالرحمن بن سمره - فرمودند:
ای عبدالرحمن‌بن سمره ، داوطلب امارت مشو ؛ زیرا اگر با تقاضای تو این منصب به تو سپرده شود در اداره آن به خودت واگذار می‌شوی و اگر بدون تقاضای تو به تو واگذار شود ، در اداره آن یاری می‌شوی .
سنن أبی داود : 2929 منتخب میزان الحکمة : 618

حدیث14

امام صادق علیه‌السلام :
ثَلاثَةٌ تَجِبُ علی السُّلطانِ لِلخاصَّةِ والعامَّةِ: مُکافأةُ الُمحسِنِ بالإحسانِ لِیَزدادُوا رَغبَةً فیهِ ، وتَغَمُّدُ ذُنوبِ المُسیءِ لِیَتُوبَ ویَرجِعَ عَن غَیِّهِ (عَتبهِ) ، وتَألُّفُهُم جَمیعا بالإحسانِ والإنصافِ ؛
سـه چیز اسـت کـه بـر زمامدار واجب است درباره خواص و عوام رعایت کند : پاداش نیکوکار را به نیکی دادن تا بر رغبت مردم به کارهای نیک افزوده شود ، پوشاندن گناهان بدکار تا توبه کند و از گمراهی و انحراف خود برگردد و ایجاد الفت میان همه آنان از طریق احسان و رعایت انصاف و داد .
تحف العقول : 319 منتخب میزان الحکمة : 618

حدیث15

حَقٌّ علی الإمامِ أنْ یَحْکُمَ بما أنْزَلَ اللّه‌ُ وأنْ یُؤدّیَ الأمانةَ ، فإذا فَعَلَ فَحَقٌّ علی النّاسِ أنْ یَسْمَعوا لَهُ وأنْ یُطیعوا وأنْ یُجیبوا إذا دُعوا .
امام وظیفه دارد بر اساس کتاب خدا حکومت کند و امانت را ادا نماید . چون چنین کند مردم وظیفه دارند سخنش بشنوند ، فرمانش ببرند و هرگاه آنان را فرا خواند ، اجابت کنند .
کنز العمّال : 14313 منتخب میزان الحکمة : 32

حدیث16

الامام علی علیه السلام
فِی کِتابِه إلَی ابنِ عبّاسٍ: أمّا بَعْدُ ، فَلاَ یَکُنْ حَظُّکَ فِی وِلاَیتِکَ مَالاً تَسْتَفِیدُهُ ، وَلاَ غَیْظا تَشْتَفِیهِ ، وَلکنْ إمَاتَهُ بَاطِلٍ وإحْیَاءُ حَقٍّ .
امام علی علیه‌السلام
- در نامه خود به ابن عباس- : امّا بعد ؛ مبادا بهره تو از حکومتت به دست آوردن مالی یا فرو نشاندن خشمی باشد . بلکه باید بهره‌ات میراندن باطل باشد و زنده‌کردن حقّ .
بحار الأنوار : 40 / 238 / 10 منتخب میزان الحکمة : 26

حدیث17

امام صادق علیه‌السلام :
مَـن تَـوَلّی أمرا مِن‌اُمورِ النّاسِ فَـعَدَلَ وفَتَحَ بابَهُ ورَفَعَ شَرَّهُ ونَظَرَ فی اُمورِ النّاسِ ، کانَ حَقّا علَی اللّه عز و جل أن یُؤمِنَ رَوعَتَهُ یَومَ القِیامَةِ ویُدخِلَهُ الجَنَّةَ ؛
هر کس زمام امری از امور مردم را به‌دست گیرد و عدالت پیشه کند و درِ خانه خود را به روی مردم بگشاید و شرّ نرساند و به امور مردم رسیدگی کند ، بر خداوند عز و جل است که در روز قیامت او را از ترس و هراس ایمن گرداند و به بهشتش بَرَد .
بحار الأنوار : 75 / 340 / 18

حدیث18

امام‌علی علیه‌السلام :
أحسَنُ المُلوکِ حالاً مَن حَسُنَ عَیشُ النّاسِ فی عَیشِهِ ، وعَمَّ رعِیَّتَهُ بعَدلِهِ ؛
نکوحال‌ترین شاهان، کسی است که مردم در روزگار او به نیکی زندگی کنند و عدالتش را در میان رعیّت خود بگستراند .
غرر الحکم : 3261 منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث19

امام صادق علیه‌السلام :
أفضَلُ المُلوکِ مَن‌اُعطِیَ ثلاثَ خِصالٍ : الرّأفةَ ، والجُودَ ، والعَدلَ ؛
برترین شهریاران کسی است که سه خصلت داشته باشد : مهربانی ، بخشندگی و دادگری .
تحف العقول : 319 منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث20

امام علی علیه‌السلام :
خَیرُ المُلوکِ مَن أماتَ الجَورَ وأحیا العَدلَ ؛
بهترین پادشاهان ، آن است که بیداد را بمیراند و دادگری را زنده سازد .
غرر الحکم : 5005 منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث21

امام علی علیه‌السلام :
أجَلُّ المُلوکِ مَن مَلَکَ نفسَهُ وبَسَطَ العَدلَ ؛
ارجمندترین شهریاران کـسی اسـت که بـر نفس خود شهریاری کند و عدالت را بگستراند .
غرر الحکم : 3206 منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث22

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ مِن تَعظیمِ جَلالِ‌اللّه عز و جل کَرامَةَ ذی الشَّیبهِ ، وحامِلِ القُرآنِ ، والإمامِ العادِلِ ؛
احترام نـهادن بـه ریـش سـفید و قـرآن دان و پیشوای دادگر، بزرگداشت جلال و شکوه خداوند عز و جل است .
کنزالعمّال : 25507 منتخب میزان الحکمة : 384

حدیث23

امام علی علیه‌السلام :
أفضَلُ عِبادِ اللّه عِندَ اللّه إمامٌ عادِلٌ ، هُدِیَ وهَدَی ، فَأقامَ سُنَّةً مَعلومَةً ، وأماتَ بِدعَةً مَجهولَةً ؛
برترین بندگان خدا نزد خداوند، پیشوای دادگری است که رهیافته باشد و رهنما . پس ، سنّتی شناخته شده را بر پا دارد و بدعتی ناشناخته را بمیراند .
نهج البلاغة : الخطبة 164 منتخب میزان الحکمة : 448

حدیث24

امام علی علیه‌السلام :
السُّلطانُ وَزَعَهُ اللّه فی أرضِهِ؛
فرمانروایان، پاسداران احکام خدا در زمـین اویند .
نهج البلاغة : الحکمة 332 منتخب میزان الحکمة : 278

حدیث25

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
السُّلطانُ العادِلُ المُتَواضِعُ ظِلُّ اللّه ورُمحُهُ فی الأرضِ ؛
سلطانِ دادگرِ فروتن، سایه خدا و نیزه او در زمین است .
کنزالعمّال : 14589 منتخب میزان الحکمة : 278

حدیث26

امام علی علیه‌السلام :
العُلَماءُ حُکّامٌ عَلَی‌النّاسِ؛
عالمان ، فرمانروای بر مردمند.
غرر الحکم : 507 منتخب میزان الحکمة : 402

حدیث27

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ثَلاثَةٌ لا یَستَخِفُّ بِحَقِّهِم إلاّ مُنافِقٌ بَیِّنُ النِّفاقِ : ذو الشَّیبهِ فی الإسلامِ ، والإمامُ المُقسِطُ ، ومُعَلِّمُ الخَیرِ؛
سه کس‌اند که جز منافقی که نفاقش آشکار است درحقّ آنان بی‌حرمتی نکند : ریش سفید اسلام ، پیشوای دادگر و آموزگار خوبیها.
کنزالعمّال : 43811 منتخب میزان الحکمة : 400

حدیث28

امام صادق علیه‌السلام :
یُـهلِکُ اللّه سِـتّا بِسِتٍّ : الاُمَراءَ بـالجَورِ ، والعَربَ بالعَصَبیَّةِ ، والدَّهاقِینَ بالکِبرِ ، والتُّجّارَ بالخِیانَةِ ، وأهلَ الرُّستاقِ بالجَهلِ ، والفُقَهاءَ بالحَسَدِ ؛
خداوند شش گروه را به سبب شش خصلت نابود می‌کند : فرمانروایان را به سبب ستمگری ، عرب‌ها را به سبب تعصّب ، ملاّکان را به سبب کبر ، بازرگانان را به سبب خیانت ، روستاییان را به سبب نادانی و فقیهان را به سبب حسادت .
بحار الأنوار : 78 / 207 / 67

حدیث29

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند:
مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماما فَلیَبْدَأ بِتَعْلیمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلیمِ غَیْرِهِ وَلْیَکُنْ تَاْدیبُهُ بِسیرَتِهِ قَبْلَ تَأْدیبِهِ بِلِسانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُها اَحَقُّ بِالاِْجْلالِ مِنْ مُعَلِّمِ النّاسِ ومُؤَدِّبِهِمْ؛
کسی که خود را پیشوای مردم قرار داده، باید پیش از آموزش دیگران، خود را آموزش دهد و پیش از آن‌که دیگران را با زبان، ادب بیاموزد، باکردارش ادب آموزد و البته آموزش دهنده و ادب‌آموز خود بیش از آموزگار و ادب‌آموز مردم، شایسته تجلیل است.
غرر الحکم، ح 7016

حدیث30

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن عَمِلَ بِالحَقِّ مالَ إلَیهِ الخَلقُ ؛
هر که به حق عمل کند ، مردم به او روی می‌آورند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث8646

حدیث31

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
فَضِیلَةُ السُّلطانِ عِمارَةُ البُلدانِ ؛
فضیلت مندی حاکم ، مایه آبادی شهرهاست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6562

حدیث32

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلجُنُودُ عِزُّ الدِّینِ وَ حُصُونُ الوُلاةِ ؛
لشکریان، مایه عزّت دین و دژهای حاکمان‌اند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1953

حدیث33

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
آلَةُ الرِّئاسَةِ سِعَةُ الصَّدرِ ؛
سعه‌صدر، ابزار ریاست است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1256

حدیث34

امام علی علیه‌السلام:
فیما کَتَبَهُ للأشتَرِ حینَ وَلاّهُ مِصرَ: واعْلَمْ مَع ذلکَ أنّ فی کثیرٍ مِنهُم التُجّار وذَوِی الصَناعاتِ ضِیقا فاحِشا ، وشُحّا قَبیحا ، واحْتِکارا للمَنافِعِ ، وتَحَکُّما فی البِیاعاتِ ، وذلکَ بابُ مَضَرَّةٍ للعامَّةِ ، وعَیْبٌ علی الوُلاةِ ، فامْنَعْ مِن الاحْتِکارِ ؛ فإنَّ رسولَ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم مَنعَ مِنهُ؛
- در فرمان زمامداری مصر به مالک اشتر- : با این همه ، بدان که بسیاری از آنان - تجّار و صاحبان صنعت - در داد و ستد بیش از اندازه سختگیرند و بخل ورزی ناپسندی دارند و به منظور سود بیشتر کالا را احتکار می‌کنند و به دلخواه نرخ گران می‌بندند و این کار برای توده مردم زیانبار و برای حکمرانان عیب و ننگ است . بنابراین ، از احتکار جلوگیری کن ؛ زیرا که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم از آن منع فرموده است .
نهج البلاغه: الکتاب 53 و منتخب میزان الحکمة : 160

حدیث35

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من ولّی شیئا من أمور المسلمین لم ینظر اللَّه فی حاجته حتّی ینظر فی حوائجهم؛
هر که چیزی از امور مسلمانان را به عهده گیرد خدا در حاجت وی ننگرد تا وی در حوائج مسلمانان بنگرد.
نهج الفصاحه

حدیث36

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من عامل النّاس فلم یظلمهم و حدّثهم فلم یکذبهم و وعدهم فلم یخلفهم فهو ممّن کملت مروّته و ظهرت عدالته و وجبت أخوّته و حرمت غیبته؛
هر که زمامدار مردم شود و ستمشان نکند و با آنها سخن کند و دروغشان نگوید و وعده شان دهد و تخلف نکند وی از جمله کسانی است که مروتش به کمال رسیده و عدالتش نمایان گشته و برادری با وی واجب و غیبتش حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث37

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من أمیر عشره إلّا و هو یؤتی به یوم القیمه مغلولا حتّی یفکّه العدل أو یوبقه الجور؛
هر که زمام دار ده تن باشد روز قیامت در غل بیارندش تا عدالت غل او باز کند یا ستم هلاکش کند.
نهج الفصاحه

حدیث38

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من إمام یعفو عند الغضب إلّا عفی اللَّه عنه یوم القیامه؛
هر پیشوائی که هنگام خشم ببخشد خدا روز قیامت او را ببخشد.
نهج الفصاحه

حدیث39

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من أحد أفضل عند اللَّه من إمام إن قال صدق و إن حکم عدل؛
هیچ کس نزد خدا از پیشوائی که چون گوید راست گوید و چون حکم کند عدالت کند برتر نیست.
نهج الفصاحه

حدیث40

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العدل حسن و لکن فی الامراء أحسن، السّخاء حسن و لکن فی الأغنیاء أحسن، الورع حسن و لکن فی العلماء أحسن، الصّبر حسن و لکن فی الفقراء أحسن، التّوبه حسن و لکن فی الشّباب أحسن، الحیاء حسن و لکن فی النّساء أحسن؛
عدالت نیک است ولی از زمامداران نیکوتر است، سخاوت نیک است ولی از اغنیا نیکوتر است، تقوی نیک است ولی از علما نیکوتر است صبر نیک است ولی از فقرا نیکوتر است. توبه نیک است ولی از جوانان نیکوتر است شرم نیک است ولی از زنان نیکوتر است.
نهج الفصاحه

حدیث41

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
صنفان من النّاس إذا صلحا صلح النّاس و إذا فسدا فسد النّاس العلماء و الامراء؛
دو گروه از مردمند که اگر صالح بودند مردم به صلاح آیند و اگر فاسد بودند به فساد گرایند، دانشوران و زمامداران.
نهج الفصاحه

حدیث42

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خیار أئمّتکم الّذین تحبّونهم و یحبّونکم و تصلّون علیهم و یصلّون علیکم و شرار أئمّتکم الّذین تبغضونهم و یبغضونکم و تلعنونهم و یلعنونکم؛
بهترین پیشوایان شما کسانی هستند که آنها را دوست دارید و شما را دوست دارند. شما آنها را دعا کنید و آنها نیز شما را دعا کنند و بدترین پیشوایان شما کسانی هستند که آنها را دشمن دارید و شما را دشمن دارند و آن ها را نفرین کنید و شما را نفرین کنند.
نهج الفصاحه

حدیث43

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس هنّ من قواصم الظّهر: عقوق الوالدین و المرأه یأتمنها زوجها تخونه و الإمام یطیعه النّاس و یعصی اللَّه و رجل وعد عن نفسه خیرا فأخلف و اعتراض المرء فی أنساب النّاس؛
پنج چیز کمر شکن است، بد رفتاری با پدر و مادر و زنی که شوهرش بدو اطمینان دارد ولی بدو خیانت کند و پیشوائی که مردم او را اطاعت کنند ولی او خدا را اطاعت نکند و مردی که وعده دهد و تخلف کند و بد گوئی شخص در باره نسب مردم.
نهج الفصاحه

حدیث44

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یستخفّ بحقّهم إلّا منافق ذو الشّیبه فی الإسلام و ذو العلم و إمام مقسط؛
سه کسند که هر که تحقیرشان کند منافق است آن که مویش در اسلام سپید شده باشد و دانشمند و پیشوای دادگستر.
نهج الفصاحه

حدیث45

امام علی ( علیه السلام) فرموند:
مکان القیم بالامر مکان النظام من الخرز یجمعه و یضمه فإذا انقطع النظام تفرق الخرز و ذهب ثم لم یجتمع بحذافیره أبدا.
جایگاه رهبر و سرپرست در اجتماع، جایگاه رشته ای است که دانه ها را بهم پیوند داده و جمع می کند، و آنگاه که آن رشته بگسلد، دانه ها پراکنده گشته و هرگز تمام آنها جمع نخواهند شد.
نهج البلاغه، خطبه 146

حدیث46

قال النبی ( صلی الله علیه و آله و سلم) :
إسمعوا و أطیعوا لمن ولاه الله الأمر، فإنه نظام الإسلام.
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
از حاکمان الهی اطاعت کنید و گوش بفرمان باشید زیرا اطاعت از رهبری مایه وحدت امت اسلام است.
امالی مفید، جلد 1 ص 14 مجلس 2 حدیث 2

حدیث47

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
مردم هر شهری به سه چیز نیازمندند که در امور دنیا و آخرت خود به آنها رجوع کنند و اگر آن سه را نداشته باشند گرفتار سرگردانی می‌شوند: دین‌شناسِ دانایِ پرهیزکار، حاکم نیکوکاری که مردم از او اطاعت کنند و پزشک دانای مورد اعتماد.
تحف العقول، ص 321.

حدیث48

امام صادق علیه‌السلام می فرمایند:
وَ لَیْسَ یُحَبُّ لِلْمُلوکِ أَنْ یُفَرِّطوا فی ثَلاثٍ: فی حِفْظِ الثُّغورِ وَ تَفَقُّدِ الْمَظالِمِ وَ اخْتیارِ الصّالِحینَ لاَِعْمالِهِمْ؛
حاکم سزاوار نیست که در سه کار کوتاهی کند: حفظ مرزها، رسیدگی به حقوق پایمال شده و انتخاب افراد شایسته برای کارهایشان.
تحف العقول، ص 319.

حدیث49

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
صِنْفانِ مِنْ اُمَّتی اِذا صَلُحا صَلُحَتْ اُمَّتی وَ اِذا فَسَدا، فَسَدَتْ اُمَّتی، قیلَ یا رَسولَ اللّه‌ِ وَ مَنْ هُما؟ قالَ: اَ لْـفُقَهاءُ وَ الاُْمَراءُ؛
دو گروه از امّت من اگر صالح شوند، امّتم صالح می‌شوند و اگر فاسد شوند، امّتم فاسد می‌شوند. عرض شد ای رسول خدا آن دو گروه کدامند؟ فرمودند: عالمان و حاکمان.
خصال، ص 37.

حدیث50

امام علی علیه السلام :
خَیْرُ الْمُلوکِ مَنْ اَماتَ الْجَوْرَ وَ اَحْیَی الْعَدْلَ؛
بهترین فرمانروا کسی است که ظلم را از بین ببرد و عدل را زنده کند.
غررالحکم، ج3، ص 431، ح 5005 .

حدیث51

امام علی علیه السلام :
اِنَّ اللّه‌َ عَزَّوَجَلَّ فَرَضَ عَلی اَئِمَّةِ الْعَدْلِ اَنْ یُقَدِّروا اَنْفُسَهُمْ بِضَعَفَةِ النّاسِ کَیْلا یَتَبَیَّغَ بِالْفَقیرِ فَقْرُهُ؛
خداوند عزوجل بر پیشوایان عادل واجب کرده که سطح زندگی خود را با مردم ناتوان برابر کنند تا فقیر را، فقرش برآشفته نکند.
نهج البلاغه، خطبه 209.

حدیث52

امام علی علیه السلام :
قُلوبُ الرَّعِیَّةِ خَزائِنُ راعیها فَما اَوْدَعَها مِنْ عَدْلٍ اَوْ جَوْرٍ وَجَدَهُ؛
دلهای مردم صندوقچه‌های حاکم است، پس آنچه از عدالت و یا ظلم در آنها بگذارد، همان را خواهد دید.
غررالحکم، ج4، ص 521، ح 6825.

حدیث53

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
هر چیزی آفتی دارد که مایه فساد آن می شود و آفت این دین زمامداران بدند.
(نهج الفصاحه ، ح 2255)

حدیث54

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
آفت دین سه چیز است : دانای بدکار، پیشوای ستم کار و مجتهد نادان.
(نهج الفصاحه ، ح 4)

حدیث55

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
وقتی زنا رواج گیرد زلزله پیدا شود ، وقتی حاکمان ستم کنند باران کم شود .
نهج الفصاحه ، حدیث 219

حدیث56

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
تِسْعَةُ اَشْیاءَ قَبیحةٌ وَ هِیَ مِنْ تِسْعَةِ اَنـْفُسٍ اَقبَحُ مِنها مِنْ غَیْرِهِمْ: ضیقُ الذَّرْعِ مِنَ الْـمُلوکِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الاَْغْنیاءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَماءِ وَ الصِّبا مِنَ الْکُهولِ وَ الْقَطیعَةُ مِنَ الرُّؤوسِ وَ الْکِذْبُ مِنَ الْـقُضاةِ وَ الزَّمانَةُ مِنَ الاَْطِبّاءِ وَ الْبَذاءُ مِنَ النِّساءِ وَ الطَّیشُ مِن ذَوِی السُّلْطانِ؛
نُه چیز زشت است، اما از نه گروه زشت‌تر: درماندگی و ناتوانی از دولتمردان؛ بخل از ثروتمندان؛ زود خشمی از دانشمندان؛ حرکات بچگانه از میانسالان؛ جدایی حاکمان از مردم؛ دروغ از قاضیان؛ بیماری کهنه از پزشکان؛ بدزبانی از زنان و سختگیری و ستمگری از سلاطین.
دعائم الإسلام، ج 1، ص 83

حدیث57

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماما فَلیَبْدَأ بِتَعْلیمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلیمِ غَیْرِهِ وَلْیَکُنْ تَاْدیبُهُ بِسیرَتِهِ قَبْلَ تَأْدیبِهِ بِلِسانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُها اَحَقُّ بِالاِْجْلالِ مِنْ مُعَلِّمِ النّاسِ ومُؤَدِّبِهِمْ؛
کسی که خود را پیشوای مردم قرار داده، باید پیش از آموزش دیگران، خود را آموزش دهد و پیش از آن‌که دیگران را با زبان، ادب بیاموزد، باکردارش ادب آموزد و البته آموزش دهنده و ادب‌آموز خود بیش از آموزگار و ادب‌آموز مردم، شایسته تجلیل است.
غرر الحکم، ح 7016.

حدیث58

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
قُلوبُ الرَّعِیةِ خَزائِنُ راعیها فَما اَودَعَها مِن عَدلٍ اَو جَورٍ وَجَدَهُ
دلهای مردم صندوقچه‌های حاکم است، پس آنچه از عدالت و یا ظلم در آنها بگذارد، همان را خواهد دید.
(غررالحکم، ج4، ص 521، ح 6825)

حدیث59

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
از کسی که خداوند ولی امر شما کرده، شنوایی و اطاعت داشته باشید که او رشته ی کار اسلام است.
میزان الحکمه، ج1، ص 208.

حدیث60

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا یردّ اللَّه دعاءهم: الذّاکر اللَّه کثیرا و المظلوم و الإمام المقسط؛
سه کسند که خدا دعایشان را رد نمی کند آن که فراوان یاد خدا کند و ستمدیده و پیشوای دادگر.
نهج الفصاحه

حدیث61

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا تحرم علیک أعراضهم المجاهر بالفسق و الإمام الجائر و المبتدع؛
سه کسند که آبرویشان محترم نیست: آن که به فسق تجاهر کند و پیشوای ستمگر و بدعت گذار.
نهج الفصاحه

حدیث62

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تعوّذوا باللَّه من ثلاث فواقر: جار سوء إن رأی خیرا کتمه و إن رأی شرّا أذاعه و زوجه سوء إن دخلت علیها لسنتک و إن غبت عنها خانتک و إمام سوء إن أحسنت لم یقبل و إن أسأت لم یغفر؛
از سه چیز به خدا پناه ببرید که کمر شکن است: همسایه بد که اگر خیری ببیند مستور دارد و اگر بدی ببیند منتشر سازد و همسر بدی که اگر پیش وی باشی بد زبانی کند و اگر پیش وی نباشی به تو خیانت کند و پیشوای بدی که اگر نیکی کنی نپذیرد و اگر بدی کنی نبخشد.
نهج الفصاحه

حدیث63

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما وال ولی من أمر أمّتی بعدی أقیم علی الصّراط و نشرت الملائکه صحیفته فإن کان عادلا نجّاه اللَّه بعدله و إن کان جائرا انتفض به الصّراط انتفاضه تزایل بین مفاصله حتّی یکون بین عضوین من أعضائه مسیره مائه عام ثمّ ینخرق به الصّراط؛
هر زمامداری که پس از من کار امت مرا به دست گیرد روز رستاخیز بر صراط متوقف شود و فرشتگان نامه اعمال او را بگشایند اگر عادل باشد خداوند او را به وسیله عدلش نجات دهد و اگر ستمگر باشد صراط زیر پای او چنان بلرزد که بندهای او را از هم جدا کند چنان که میان دو عضو او صد سال راه فاصله باشد سپس از صراط بیفتد.
نهج الفصاحه

حدیث64

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما وال ولی فلان و رفق رفق اللَّه تعالی به یوم القیامه؛
هر کس به زمامداری برسد و با مردم به ملایمت و مدارا رفتار کند، خداوند روز قیامت با او مدارا کند.
نهج الفصاحه

حدیث65

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما وال ولی شیئا من أمر أمّتی فلم ینصح لهم و یجتهد لهم کنصیحته و جهده لنفسه کبّه اللَّه تعالی علی وجهه یوم القیامه فی النّار؛
هر زمامداری چیزی از کار امت مرا به دست گیرد و در کار آنها مثل کارهای خصوصی خود دلسوزی و کوشش نکند، روز رستاخیز خداوند او را وارونه در آتش اندازد.
نهج الفصاحه

حدیث66

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أیّما راع استرعی رعیّه فلم یحطها بالأمانه و النّصیحه ضاقت علیه رحمه اللَّه تعالی الّتی وسعت کلّ شی ء؛
هر کس سرپرستی گروهی را به عهده گیرد و در کار آنها به امانت و دلسوزی رفتار نکند، رحمت خدا که شامل همه چیز است به او نمی رسد.
نهج الفصاحه

حدیث67

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أخوف ما أخاف علی أمّتی الأئمّه المضلّون؛
بیش از هر چیز بر امت خود از پیشوایان گمراه کننده بیم دارم.
نهج الفصاحه

حدیث68

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ أحبّ النّاس إلی اللَّه تعالی یوم القیامه و أدناهم منه مجلسا إمام عادل و أبغض النّاس إلی اللَّه تعالی و أبعدهم منه إمام جائر؛
محبوبترین مردم در نظر خدا روز قیامت و نزدیکتر از همه به او پیشوای دادگستر است و منفور ترین مردم و دورتر از همه به او پیشوای ستمگر است.
نهج الفصاحه

حدیث69

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللّهمّ من ولی من أمر أمّتی شیئا فشقّ علیهم فاشقق علیه و من ولی من أمر أمّتی شیئا فرفق بهم فارفق به؛
خدایا هر کس عهده دار کار امت من شد و بر آنها سخت گرفت بر او سخت گیر و هر کس عهده دار کار امت من شد و با آنها مدارا کرد با او مدارا کن.
نهج الفصاحه

حدیث70

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أشدّ النّاس عذابا یوم القیامه إمام جائر؛
روز رستاخیز عذاب پیشوای ستمگر از همه کس سخت تر است.
نهج الفصاحه

حدیث71

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أربعه یبغضهم اللَّه تعالی: البیّاع الحلّاف و الفقیر المختال و الشّیخ الزّانی و الإمام الجائر؛
چهار کس را خداوند دشمن دارد، فروشنده قسم خور، فقیر متکبر و پیر زنا کار و پیشوای ستمگر.
نهج الفصاحه

حدیث72

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إدرءوا الحدود عن المسلمین ما استطعتم فإنّ الإمام لأن یخطی فی العفو خیر من أن یخطی فی العقوبه؛
تا آنجا که می توانید مجازات ها را از مسلمانان باز دارید زیرا اگر پیشوائی در بخشش خطا کند بهتر از آن است که در مجازات خطا کند.
نهج الفصاحه

حدیث73

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخذ الأمیر الهدیّه سحت و قبول القاضی الرّشوه کفر؛
هدیه گرفتن امیر نارواست و رشوه گرفتن قاضی کفر است.
نهج الفصاحه

حدیث74

قال رسول اللّه ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ :
النّظر الی العالم عبادة، و النّظر الی الامام المقسط عبادة، و النّظر الی الوالدین برأفة و رحمة عبادة، و النّظر الی أخ تَوَدُه فی اللّه عزّوجّل عبادةَ؛
نگریستن به دانشمند عبادت است، نگریستن به پیشوای دادگر عبادت است، نگاه دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادری که برای خدای عزوجل دوستش داری عبادت است.
أمالی الطوسّی: 454 / 1015.

حدیث75

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)می فرمایند:
از کسی که خداوند ولی امر شما کرده، شنوایی و اطاعت داشته باشید که او رشته ی کار اسلام است.
میزان الحکمه، ج1، ص 208.

حدیث76

قال الامام علی - علیه السلام - : زَکاةُ السُّلطانِ اِغاثَةُ المَلهُوفِ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: زکات فرمانروایی، فریادرسی گرفتاران است.
«مستدرک الوسائل، ج 7، ص 46»

حکومت، مدیریت و خدمت

حدیث1

قال امام الرضا - علیه السلام - : ما ذِئبانِ ضارِیانِ فی غَنَمٍ قَد تَفَرَّّقَ رُعاتُها بِاَضَرَّ فی دینِ المُسلِمٍ مِن طَلَبِ الرّیاسَة.
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: زیانی که دو گرگ گرسنه به گله گوسفندی بی چوپان می زنند از زیان ریاست طلبی در دین مسلمانان بیش تر نیست.
«بحار الأنوار، ج 73، ص 145»

حدیث2

قال الباقر - علیه السلام - إلی عمر بن عبد العزیز: اِفتَحِ البابَ وَ سَهِّلِ الحِجابَ وَ اُنصُرِ المُظلومَ وَ رَدِّ المَظالِمَ.
امام باقر - علیه السلام – به عمر بن عبد العزیز فرمودند: در را به روی مردم باز کن و دسترسی مردم را به خودت آسان گردان و ستمدیده را یاری کن و حق ستمدیدگان را به آنان برگردان.
«بحار الأنوار، ج 46، ص 346»

حدیث3

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِیاکَ وَ الرّیاسَةَ فَما طَلَبَهَا اَحَدٌ اِلاّ هَلَکَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: از ریاست طلبی دوری کن که هر که آن را طلب کند، نابود می شود.
«بحار الأنوار، ج 14، ص 47»

حدیث4

قال الامام الصادق - علیه السلام - : اِیاکُم وَ هؤُلاءِ الرُّؤَساءِ الَّذینَ یتَرئَّسونَ فَوَ اللهِ ما خَفَقَتِ النِّعالُ خَلفَ رَجُلٍ اِلاّ هَلَکَ وَ اَهلَکَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: از رئیس هایی که دوست دارند ریاست کنند، پرهیز کنید. سوگند به خدا، هر مردی کفش ها پشت سر او به صدا در آیند هم خودش هلاک شود و هم آنان که به دنبال او راه می روند (و او را به ریاست قبول دارند).
«بحار الأنوار، ج 73، ص 150»

حدیث5

قال موسی بن جعفر - علیه السلام - : اِنَّ السُلطانَ العادِلَ بِمَنزِلَةِ الوالِدِ الرَّحیمِ.
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: فرمانروای عادل، به منزلة پدر مهربان است.
«وسائل الشیعه، ج 18، ص 472»

حدیث6

قال الامام الصادق - علیه السلام - : مَن تَوَلّی اَمراً مِن اُمُورِ النّاسِ وَ فَتَحَ بابَهُ وَ رَفَعَ سِترَهُ وَ نَظَرَ فی اُمُورِ النّاسِ کانَ حَقًّا عَلَی اللهِ اَن یؤمِنَ رَوعَتَهُ یومَ القِیامَةِ وَ یدخِلَهُ الجَنّةَ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که کاری از کارهای مردم به عهده اش گذاشته شود و او درِ محل کار خود را روی مردم باز کند، پرده ها و موانع را کنار بزند و با دقت به فکر اصلاح امور مردم باشد، بر خداوند است که روز قیامت او را در امان قرار دهد و به بهشت برد. «بحار الأنوار، ج 75، ص 340»

حدیث7

قال الامام علی - علیه السلام - : اَلرِّشا فِی الحُکمِ الکُفرُ بِاللهِ العَظیمِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: رشوه گرفتن در حکم کفر به خدای بزرگ است.
«الکافی، ج 5، ص 127»

حدیث8

قال الامام علی - علیه السلام - : تَجاوَز مَعَ القُدرَةِ وَ اَحسِن مَعَ الدَّولَةِ تَکمُلُ لَکَ السِّیادَةَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: در موقع اقتدار گذشت کن و زمانی که به مقام رسیدی، نیکی کن تا ریاست و آقایی تو کامل شود.
«مستدرک الوسائل، ج 12، ص 347»

حدیث9

قال الامام علی - علیه السلام - : اِعلَم اِنَّ الشّاغِلَ بِالصَّغیرِ یخِلُّ بِالمُهِمِّ وَ اِفرادُ المُهِمُّ بِالشُّغلِ یاتی عَلَی الصَّغیرِ و یلحِقُهُ بِالکَبیرِ فابدَا بِالمُهِمِّ وَ لا تَنسَ النَّظَرَ فِی الصَّغیرِ وَ اجعَلِ الاُموُرِ الصِّغارَ مَن یجمَعُها وَ یعِرَّ مِنها عَلَیکَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بدان که اگر فقط به کارهای کوچک و کم اهمیت بپردازی از کارهای مهم و حیاتی باز خواهی ماند؛ چنان که پرداختن به کارهای مهم، امور کوچک را از یاد می برد و آنها نیز به مشکل و کار مهم تبدیل می شوند. پس ضمن اولویت دادن و پرداختن به امور مهم، از مسائل جزئی نیز به کلی غافل مشو و کارهای کوچک را واگذار به کسی که تو را کفایت کند.
«بحار الأنوار، ج 17، ص 424»

حدیث10

قال الامام علی - علیه السلام - : اَمّا لا یکُن حَظُّکَ فی وِلایتِکَ ما لا تَستَفیدُهُ وَ لا غَیضاً تَشتَفیهِ وَلکِن اَمانَةُ باطِلٍ وَ اِحیاءُ حَقٍّ.
امام علی - علیه السلام – (به ابن عباس) فرمودند: مبادا هدف تو از فرمانروایی، سودجویی و جمع مال، یا خنک کردن خشمی باشد. بلکه باید هدف تو از بین بردن باطل و احیای حق باشد.
«مناقب، ج 2، ص 101»

حدیث11

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنِ اختالَ فی وِلایتِهِ اَبانَ عَن حِماقَتِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: کسی که به مقام خود مغرور شود پرده از حماقت خود برداشته است.
«غرر الحکم، ص 346»

حدیث12

قال الامام علی - علیه السلام - : وَ اِنَّ عَمَلَکَ لَیسَ لَکَ بِطُعمَةِ وَ لکِنَّهُ فی عُنُقِکَ اَمانَةٌ.
امام علی - علیه السلام – (به اشعث) فرمودند: این مقام برای تو طعمه نیست بلکه امانتی است در گردن تو.
«بحار الأنوار، ج 32، ص 361»

حدیث13

قال الامام علی - علیه السلام - : دَخَلتُ بِلادَکُم بِاَشمالی هذِهِ وَ رِحلَتی وَ راحِلَتی هاهِی فَاِن اَنَا خَرَجتُ مِن بِلادِکُم بِغَیرِ ما دَخَلتُ فَاَنَا مِنَ الخائِنینَ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: آن روز که به شهر شما آمدم، با این لباس پشمی و مرکب سواری و کوله بارم آمدم. اگر روزی که خواستم از شهر شما بروم، بیش تر از آن چه با خود داشتم بردم از خیانت کارانم.
«بحار الأنوار، ج 40، ص 3265»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السلام - : جُودُ الوُلاةِ بِقیء المُسلِمینَ جَورٌ وَ خَتَرٌ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بذل و بخشش کارگزاران از بیت المال، ظلم و خیانت است.
«غرر الحکم، ص 343»

حدیث15

قال الامام علی - علیه السلام - : اَدِقُّوا اَقلامَکُم قارِبُوا بَینَ سُطُورِکُم وَ احذِفُوا عنّی فُضُولَکُم وَاقصُدُ واقصد المَعانی وَ اِیاکُم وَ الاِکثارَ فَاِنَّ اَموالَ المُسلِمینَ لا تَحتَمِلُ الاَضرارَ.
امام علی - علیه السلام – (به کارگزاران خود) فرمودند: نوک قلم ها را تیز کنید، سطرها را نزدیک هم قرار دهید، مطالب اضافی را از متن حذف کنید، فقط مسائل لازم را بنویسید و از زیاده روی در نوشتن بپرهیزید، زیرا اموال مسلمانان تحمل ضرر و زیان را ندارد.
«وسائل الشیعه، ج 17، ص 404»

حدیث16

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن لَم ینصِفِ المَظلوُمَ مِنَ الظّالِمِ سَلَبَهُ اللهُ قُدرَتَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: هر صاحب قدرتی که داد مظلوم را از ظالم نگیرد و به یاری مظلوم نشتابد، خداوند قدرتش را از او می گیرد.
«غرر الحکم، ص 341»

حدیث17

قال الامام علی - علیه السلام - : مِن اَماراتِ الدَّولَةِ الیقظَةُ لِحَراسَةِ الاُمُورِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: از نشانه های (لیاقت و شایستگی) دولت، بیداری و هوشیاری برای حفظ و حراست امور است.
«غرر الحکم، ص 341»

حدیث18

قال الامام علی - علیه السلام - : اِنَّ شَرَّ وُزَرائِکَ مَن کانَ لِلأشرارِ قَبلَکَ وَزیراً وَ مَن شَرِکَهُم فِی الآثامِ.
امام علی - علیه السلام - (در نامه ای به مالک اشتر) فرمود: بدترین وزیران و کارگزاران تو کسانی اند که در نظام باطل گذشته وزیر (و مسئول) بوده اند و در گناهان آنان دست داشتند.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث19

قال الامام علی - علیه السلام - : تَوَلِّی ألاَراذِلِ وَ الاَحداثِ الدُّوَلَ دَلیلٌ عَلی اِنحلالِها و اِدبارِها.
امام علی - علیه السلام - فرمود: هرگاه آدم های پست و کم تجربه دولت ها را به دست گیرند، نشان انحلال و شکست آن دولت ها خواهد بود.
«غرر الحکم، ص 345»

حدیث20

قال الامام علی - علیه السلام - : یستَدَلَّ عَلَی ادبارِ الدُّوَلِ بِاَربَعٍ: تَضییعِ الاُصولِ وَ التَّمَسُّکِ بِالفُرُوعِ وَ َتقدیمِ الاَراذِلِ وَ تَاخیرِ الاَفاضِلِ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: چهار چیز باعث شکست دولت ها می شود: ضایع کردن اصول (مسائل مهم) و سرگرم شدن به فروع (امور کم اهمیت) و و به کار گماردن آدم های پست و کنار گذاردن انسان های فاضل.
«غرر الحکم، ص 342»

حدیث21

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن رُفِعَ بِلا کِفاتِهِ وُضِعَ بِلا جِنایةِ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: کسی که بدون شایستگی (مقامش) بالا رود، بدون جرم پایین کشیده شود.
«غرر الحکم، ص 344»

حدیث22

قال الامام علی - علیه السلام - : آلَةُ الرِّیاسَةِ سَعَةُ الصَّدرِ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: ابزار ریاست، داشتن سعة صدر است.
«بحار الأنوار، ج 82، ص 357»

حدیث23

قال الامام علی - علیه السلام - إلی قثم بن عباس: اَجلِس لَهُمُ العَصرَینِ وَ اَفتِ مُستَفتی وَ عَلِمِ الجاهِلَ وَ ذاکِرِ العالِمَ وَ لا یکُن لَکَ اِلَی النّاسِ سَفیرٌ اِلاّ لِسانُکَ وَ لا حاجِبٌ الاّ وَجهُکَ وَلا تَحجُبَنَّ ذا حاجَةٍ عَن لِقائِکَ بِها. امام علی - علیه السلام – به قثم بن عباس فرمود: عصرها بین مردم بنشین، به سؤالات شرعی آنان پاسخ ده و به نادانان بیاموز و با دانشمندان سخن بگو. نباشد سفیری بین تو و مردم جز زبانت و نیز حاجبی میان تو و آنان جز چهره خودت نباشد و هیچ صاحب حاجتی را از ملاقات با خودت محروم نساز.
«مستدرک الوسائل، ج 9، ص 358»

حدیث24

قال الامام علی - علیه السلام - : وَ اَمّا بَعدُ فَلا تُطَوِّلُنَّ اِحتِجابَکَ عَن رَعِیتِکَ فَاِنَّ احتِجابَ الوُلاةِ عَنِ الرَّعِیهِ شُعبَةٌ مِنَ الضّیقِ وَ قِلَّةُ عِلمٍ بِالاُمُورِ.
امام علی - علیه السلام - (در نامه ای به مالک اشتر) فرمود: و اما بعد، فاصله ات را از مردم طولانی نکن، زیرا جدایی حاکمان از مردم باعث می شود حاکمان در تنگنا قرار بگیرند و به بسیاری از مسائل و امور آگاه نشوند.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث25

قال الامام علی - علیه السلام - : زَکاةُ السُّلطانِ اِغاثَةُ المَلهُوفِ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: زکات فرمانروایی، فریادرسی گرفتاران است.
«مستدرک الوسائل، ج 7، ص 46»

حدیث26

قال الامام علی - علیه السلام - : وَ اَشعِر قَلبَکَ الرَّحمَةَ لِلرَّعِیةِ وَ المَحَبَّةَ لَهُم وَ اللُّطفَ بِهِم وَ لا تَکونَنَّ عَلَیهِم سَبُعاً ضارِیاً تَغتَنِمُ اَکلَهُم.
امام علی - علیه السلام – (در نامه ای به مالک اشتر) فرمود: دلت را از محبت به مردم و مهربانی و لطف در حق آنها پر گردان. مبادا مانند حیوان درنده در فکر دریدن آنان باشی.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث27

قال الامام علی - علیه السلام - : فَلیکُن اَحَبَّ الذَّخائِرِ اِلَیکَ ذَخیرةُ العَمَلِ الصّالِحِ فَاَملِک هَواکَ وَ شُحَّ بِنَفسِکَ.
امام علی - علیه السلام – (در نامه ای به مالک اشتر) فرمود: ... بیش ترین چیزی که برای خود ذخیره می کنی، عمل صالح باشد. پس بر نفس خود مالک باش و بخل بورز بر خودت (خود را به آسانی مفروش).
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث28

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن جَعَلَ مُلکَهُ خادِماً لِدینِهِ اِنقادَ لَهُ کُلُّ سُلطانٍ، وَ مَن جَعَلَ دینَهُ خادِمَاً لِمُلکِهِ طَمَعَ لَهُ کُلُّ اِنسانٍ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: هر کسی که مقام و قدرت خود را در خدمت دین قرار دهد، همة قدرت ها تسلیم او خواهند شد و هر که دین را در خدمت مقام خود قرار دهد، همه در او طمع کنند.
«غرر الحکم، ص 344»

حدیث29

قال الامام علی - علیه السلام - : «مِن حَقِّ الرّاعی اَن یختارَ لِرَّعیتِهِ ما یختارَهُ لِنَفسِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: از حقوق مردم بر حاکمشان این است که حاکم هر امری را که برای خود صلاح می داند، برای جامعه و مردم خود نیز همان را بخواهد.
«غرر الحکم، ص 344»

حدیث30

قال الامام علی - علیه السلام - : زَکاةُ القُدرَةِ الاِنصافُ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: زکات قدرت، انصاف است.
«غرر الحکم، ص 342»

حدیث31

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنِ اتَّخَذَ الحَقَّ لُجاماً اِتَّخَذَهُ النّاسُ اِماماً.
امام علی - علیه السلام - فرمود: هر که حق را پیش روی خود قرار دهد و بر محور حق حرکت کند، مردم او را به ریاست و زعامت می پذیرند.
«غرر الحکم، ص 331»

حدیث32

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن طَلَبَ الرّئاسَة بِغَیرِ حَقٍ حُرِمَ الطّاعَة لَهُ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: هر که ناحق به دنبال ریاست باشد، اطاعت از او حرام است.
«تحف العقول، ص 321»

حدیث33

قال الامام علی - علیه السلام - : یحتاجُ الاِمامُ اَلی قَلبٍ عَقولٍ وَ لِسانٍ قَئُولٍ وَ جَنانٍ عَلی اِقامَةِ الحَقِّ صَئُولٍ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: رهبر نیازمند سه چیز است: قلب اندیشمند و متفکر، زبان گویا و دل پر جرئت و قاطع در برابر اجرای حق.
«غرر الحکم، ص 340»

حدیث34

قال الامام علی - علیه السلام - : صَیرِ الدّینَ حِصنَ دَولَتِکَ وَ الشُّکرَ حِزرَ نِعمَتِکَ فَکُلَّ دَولَةً یحوطُهَا الدّینُ لا تُغلَبُ وَ کُلُّ نِعمَةٍ یحرُزُهَا الشُّکرَُ لا تُسلَبُ.
امام علی - علیه السلام - فرمود: دین را دژ و حصار محکم حکومت خود قرار ده و با شکر گزاری، نعمت ها را حفظ کن؛ زیرا هر قدرتی که دین او را احاطه کرده باشد (عامل به دین باشد)، هرگز شکست نمی خورد و هر نعمتی که با سپاسگزاری همراه باشد، گرفته نمی شود.
«غرر الحکم، ص 343»

حدیث35

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن وَلّی شَیئاً مِن اَمرِ اُمَّتی فَلَم ینصَح لَهُم وَ یجتَهِد لَهُم کَنَصیحَتِهِ لِنَفسِهِ کَبَّهُ اللهُ عَلی وَجهِهِ یومَ القِیامَةِ فِی النّارِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: کسی که متولی کاری از کارهای امت من شود و همان طور که برای خود دل می سوزاند برای امت من دل نسوزاند و خیر خواهانه و با تلاش برای آنان قدم بر ندارد، خداوند در قیامت او را با صورت در آتش می اندازد.
«تاریخ بغداد، ج 8، ص 472»

حدیث36

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَصلِح وَزیرَکَ فَاِنَّهُ الَّذی یقُودُکَ اِلَی الجَنَّةِ اَوِ النّارِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: وزیر خود را صالح گردان، زیرا همانا او کسی است که تو را به بهشت یا جهنم می برد.
«بحار الأنوار، ج 74، ص 166»

حدیث37

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنِ استَعمَلَ عامِلاً مِنَ المُسلِمینَ وَ هُوَ یعلَمُ اَنَّ فیهِم اَولَی بِذلِکَ مِنهُ وَ اَعلَمُ بِکِتابِ اللهِ وَ سُنَّةِ نَبِیهِ فَقَد خانَ اللهَ وَ رَسولَه وَ جَمیعَ المُسلِمینَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: هر که در میان چند مسلمان یک نفرشان را رئیس قرار دهد و بداند در میان آن چند نفر کسی بهتر و لایق تر و عالم تر به کتاب خدا و سنت نبیش است، به خدا و رسولش و همه مسلمانان خیانت کرده است.
«جامع الصغیر، ج 1، ص 455»

حدیث38

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن وَلّی شَیئاً مِن اُمُورِ المُسلِمینَ اِلاّ اُتِی بِهِ یومَ القِیامَة وَ یداهُ مَغلُولَتانِ اِلی عُنُقِهِ لا یفُکُّهُما اِلاّ عَدلٌ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: هر که ولایت و مسئولیت کاری از امور مسلمانان به او واگذار شود، روز قیامت او را در حالی که دستان او را به گردنش بسته اند می آورند و چیزی جز عدالت او را از غل و زنجیر آزاد نمی سازد.
«عوالی اللآلی، ج 1، ص 366»

حدیث39

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن اَحَبَّ اَن یتَمَثَّلَ لَهُ الرِّجالُ قِیاماً فَلیتَبَّوأ قعَدُهُ مِنَ النّار.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: کسی که دوست دارد مردم جلوی پای او بایستند، جایگاهش پر از آتش خواهد شد.
«بحار الأنوار، ج 73، ص 150»

حدیث40

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اَوَّلُ ما عُصِی بِهِ الله تَبارَکَ وَ تَعالی سِتُّ خِصالٍ: حُبُّ الدُّنیا وَ حُبُّ الرّیاسَة وَ حُبُّ الطَّعامِ وَ حُبُّ النِّساءِ وَ حُبُّ النُّومِ وَ حُبُّ الرّاحَة.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: نخستین چیزی که موجب عصیان پروردگار گردید، شش گناه بود: دنیا طلبی، ریاست طلبی، شکم پرستی، شهوت پرستی، علاقه به خواب و راحت طلبی.
«بحار الأنوار، ج 73، ص 153»

حدیث41

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کَماتَکُونوا یُوَلّی علَیکُم ؛
هـر گونه شما بـاشید، هـمان گونه بر شمـا حکومت می‌شود .
کنزالعمّال : 14972 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث42

امام علی علیه‌السلام:
مَن‌جارَت وِلایَتُهُ زالَت‌دَولَتُهُ ؛
هرکه حکومتش ستمگرباشد، دولتش‌زوال پذیرد.
غرر الحکم : 8365 منتخب میزان الحکمة : 616

حدیث43

امام علی علیه‌السلام :
إذا بَنَی المَلِکُ علی قَواعِدِ العَدلِ ودَعَمَ بدعائمِ العَقلِ ، نَصَرَ اللّه‌ُ مُوالِیَهُ وخَذَلَ مُعادِیَهُ ؛
هرگاه حکومت بر پایه‌های دادگری بنا شود و با ستون‌های خرد برپا گردد ، خداوند دوستداران آن را یاری رساند و دشمنانش را تنها و بی‌یاور گذارد .
کذا ، ولعلّ کلمه «مُلکَهُ» سقطت من الحدیث (کما فی هامش المصدر) .غرر الحکم : 4118 منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث44

امام علی علیه‌السلام :
آفـةُ المُـلوکِ سُوءُ السِّیرَةِ، آفـةُ الوُزَراءِ خُـبـثُ السَّریرَةِ ؛
آفتِ شاهان ، بدرفتاری است؛ آفتِ وزیران ، بدسگالی است .
غرر الحکم : (3928- 3929) منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث45

امام علی علیه‌السلام :
مَن جَعَلَ مُلکَهُ خادِما لدِینِهِ انقادَ لَهُ کلُّ سُلطانٍ ، مَن جَعَلَ دِینَهُ خادِما لمُلکِهِ طَمِعَ فیهِ کلُّ إنسانٍ ؛
هرکس حکومت خود را در خدمت دینش قرار دهد ، هر سلطانی مطیع او شود ؛ هر کس دینش را در خدمت حکومتش در آورد ، هر انسانی در او طمع کند .
غرر الحکم : (9016ـ9017) منتخب میزان الحکمة : 514

حدیث46

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّا واللّه لانُوَلِّی علی هذاالعَمَلِ أحَدا سَألَهُ ، ولا أحَدا حَرَصَ علَیهِ ؛
به خدا سوگند ما کسی را که متقاضی این کار (حکومت)، یا بر آن حریص باشد، به این کار نمی‌گماریم .
صحیح مسلم : 3 / 1456 / 14 منتخب میزان الحکمة : 618

حدیث47

الامام علی علیه السلام
فیما کَتبَ للأشتَرِ لمَّا وَلاّهُ مِصرَ: ثُمّ انظُرْ فی اُمورِ عُمّالِکَ ، فاستَعمِلْهُمُ اختِبارا ، ولا تُوَلِّهِم مُحاباةً وأثَرَةً ؛ فإنَّهُما جِماعٌ مِن شُعَبِ الجَورِ والخِیانَةِ . وتَوَخَّ مِنهُم أهلَ التَّجرِبةِ والحَیاءِ مِن أهلِ البُیوتاتِ الصّالِحَةِ ، والقَدَمِ فی الإسلامِ المُتَقَدِّمَةِ ؛
امام علی علیه‌السلام
- در فرمان استانداری مصر به مالک اشتر- : دیگر آن که در کارهای کارگزارانت اندیشه و تأمّل کن و پس از آزمودنِ آنها ، ایشان را به کار گمار و به صرف جانبداری یا علاقه به کسی او را عهده‌دار کاری مکن ؛ زیرا این دو ، کانونِ انواع ستم و خیانت است . کارگزاران خود را از میان افراد با تجربه و آبرومند و خاندان‌های‌نیک و خوشنام‌و پیشگام در اسلام انتخاب کن.
نهج البلاغة : الکتاب 53 منتخب میزان الحکمة : 618

حدیث48

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ استَعمَلَ غُلاما فی عِصابَةٍ فیها مَن هُو أرضی للّه مِنهُ فَقَد خانَ اللّه؛
هرکس‌از میان گروهی‌مردی را به کار گمارد در حالی که در بین آنها خداپسندتر از او وجود دارد، به خدا و رسول او و مؤمنان خیانت کرده‌است.
بحار الأنوار : 23 / 75 / 24 منتخب میزان الحکمة : 618

حدیث49

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا نِعمَةَ أهنَأُ مِنَ الأمنِ ؛
هیچ نعمتی گواراتر از امنیّت نیست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10911

حدیث50

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
رَأسُ السِّیاسَةِ استِعمالُ الرِّفقِ ؛
سرلوحه سیاست ، به کار بردن مداراست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5266

حدیث51

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مِن أماراتِ الدَّولَةِ الیَقَظَةُ لِحِراسَةِ الأُمُورِ ؛
از نشانه‌های [پایداری] دولت ، بیداری برای حراست از امور است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث9360

حدیث52

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
تَزاوَرُوا وَ تَلاقُوا وَ تَذاکَرُوا و اَحْیُوا اَمْرَنا ؛
به زیارت و دیدار یکدیگر بروید، با هم به سخن و مذاکره بنشینید و امر ما را (کنایه از حکومت و رهبری ) زنده کنید.
بحارالانوار، ج 71، ص 352

حدیث53

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
لتنقضن عری الاسلام عروة ، کلما انتقضت عروة تشبث الناس بالتی تلیها، فاولهن نقض الحکم ، و اخرهن الصلاة ؛
دستگیره های اسلام یک به یک شکسته می شود، هرگاه یک دستگیره نابود شود مردم به آن چه نزدیک آن است چنگ می زنند، اول آنها شکستن حکومت است (حکومت اسلامی را از دست صاحب آن خارج می کنند) و آخر آن ها نماز است (نماز را ترک می کنند).
(اصول وافی ، ج 2، ص 72)

حدیث54

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من رجل من المسلمین أعظم أجرا من وزیر صالح مع إمام یطیعه و یأمره بذات اللَّه؛
پاداش هیچ یک از مسلمانان از وزیر شایسته ای که با پیشوائی باشد و او را اطاعت کند و به فرمان خدا وادارد بزرگتر نیست.
نهج الفصاحه

حدیث55

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لتنتقضنّ عرا الإسلام عروه عروه فکلّما انتقضت عروه تشبّث النّاس بالّتی تلیها فأوّلهنّ نقض الحکم و آخرهنّ الصّلاه؛
دستاویزهای اسلام یکایک شکسته می شود و چون دستاویزی شکسته شد مردم به دستاویز بعدی چنگ می زنند، نخستین دستاویزی که شکسته می شود حکومت حق است و آخر آن نماز است.
نهج الفصاحه

حدیث56

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
کما تکونوا یولّی علیکم؛
چنان که هستید بر شما حکومت کنند.
نهج الفصاحه

حدیث57

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
عُمّالُکُمْ اَعْمالُکُمْ، کَما تَـکونونَ، یُوَلّی عَلَیْکُمْ؛
کارگزاران شما [نتیجه] اعمال شما هستند، همان گونه که هستید، بر شما حکومت می‌شود.
شرح شهاب الاخبار، ص 260.

حدیث58

امام علی علیه السلام :
مَنْ عَمِلَ بِالْعَدْلِ حَصَّنَ اللّه‌ُ مُلْکَهُ؛
هر کس به عدالت رفتار کند، خداوند حکومتش را حفظ خواهد کرد.
غررالحکم، ج5، ص 355، ح 8722 .

حدیث59

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مَن عَمِلَ بِالْعَدلِ حَصَّنَ اللّه‌ُ مُلکَهُ
هر کس به عدالت رفتار کند، خداوند حکومتش را حفظ خواهد کرد.
غررالحکم، ج5، ح 8722

حدیث60

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ثُباتُ الدُّوَلِ بِإقامَةِ سُنَنِ العَدلِ؛
پایداری دولتها به برپا داشتن راه و رسم دادگری است.
غررالحکم و دررالکلم، ح 4715

حدیث61

قال النبی - صلی الله علیه و آله - : کلا، و الذی نفس محمد بیده! ان شملته الآن لتحترق علیه فی النار، کان غلها من فیء المسلمین یوم خیبر.
(مدعم، از خدمتکاران پیامبر - صلی الله علیه و آله - در یکی از جنگ ها، همراه وی بود. او، در آن جنگ، به تیر دشمن شهید گشت. مسلمانان، کنار پیکر او گرد آمده، می گفتند: بهشت بر تو گوارا باد! ولی پیامبر - صلی الله علیه و آله - سخنی نمی فرمود و خشمناک به نظر می رسید. حاضران، علت خشم را نمی دانستند که ناگهان) پیامبر - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نه هرگز، سوگند به خداوندی که جان محمد در دست اوست، روپوش او هم اکنون وی را در میان آتش شعله ور خود می سوزاند، چون او، آن روپوش را از فیء مسلمانان (بدون رعایت مقررات) در روز (جنگ) خیبر برداشته بود.
«سیره ابن هشام، ج 3، ص 354»

وحدت

حدیث1

قال الامام الصادق - علیه السلام - : تواصلوا و تباروا و تراحموا و کونوا إخوة أبرارا کما أمرکم الله عزوجل.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: همان گونه که خدای عزوجل به شما دستور داده، با هم پیوند داشته باشید، به یکدیگر نیکی کنید، و برادرانی نیکوکار باشید.
«وسایل الشیعه، ج 8، ص 552، ح 3»

حدیث2

قال الامام الصادق - علیه السلام - : إنما المؤمنون إخوة بنو أب و أم و إذا ضرب علی رجل منهم عرق سهر له الاخرون.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: مؤمنان، با یکدیگر برادر (دینی) اند، و همگی همانند فرزندان یک پدر و مادر و چون رگ یکی از آنان زده شود «مصیبتی بر او وارد شود» دیگران در غم او خوابشان نبرد.
«الکافی، ج 2، ص 165»

حدیث3

قال الامام الرضا - علیه السلام - : إن الإمامة زمام الدین و نظام المسلمین و صلاح الدنیا و عز المؤمنین، ان الإمامة أس الإسلام النامی و فرعه السامی
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: امامت، زمام دین و مایه نظام و انسجام مسلمانان و صلاح دنیا و عزت مؤمنان است. امامت، اساس اسلام و شاخه بلند آن است.
«کافی، ج 1، ص 200»

حدیث4

قال الامام الصادق - علیه السلام - : صدقة یحبها الله اصلاح بین الناس إذا تفاسدوا و تقارب بینهم إذا تباعدوا.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: ایجاد وحدت هنگام پیدایش اختلاف و تباهی امت و نزدیک کردن آنها در هنگام جدائی، صدقه‌ایست که خداوند آن را دوست دارد.
«الکافی، ج 2، ص 209»

حدیث5

قال الامام الباقر - علیه السلام - : .. یا معشر المؤمنین تألفوا و تعاطفوا.
امام محمد باقر - علیه السلام - فرمودند: ... ای گروه مؤمنان، با هم مأنوس و متحد باشید و به یکدیگر مهربانی کنید.
«الکافی، ج 2، ص 345»

حدیث6

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ید الله علی الجماعة...
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دست خدا (یاری و عنایت خدا) بر سر جماعت است.
«نهج الفصاحه، ح 3211»

حدیث7

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا أیها الناس، إن الرب واحد و الاب واحد و إن الدین واحد لیست العربیة لأحدکم باب و لا أم و إنما هی اللسان فمن تعلم العربیة فهو عربی.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای مردم، پروردگار شما یکی است (الله)، پدر همه شما یکی است (آدم)، و دین شما نیز یکی است (اسلام)، و عربیت، برای هیچ یک از شما پدر و مادر نیست، بلکه آن هم یکی از زبانهاست و هر کس زبان عربی را بیاموزد، منسوب به عرب می شود.
«معالم الحکومه, ص 404»

حدیث8

امام علی - علیه السلام - فرمودند:
پس بنگرید، چگونه بودند «قوم بنی اسرائیل» زمانی که جمعیتها گرد آمده، و اندیشه‌ها با هم و دلها یکسان و دستها یاور هم و شمشیرها کمک یکدیگر و بینش‌ها ژرف و تصمیمات یکی بود، آیا در اطراف زمین بزرگ و بر جهانیان حاکم نبودند؟ پس بنگرید به آخر کارشان «قوم بنی اسرائیل» آن هنگام که بین آنها تفرقه افتاد، و مهربانی و الفتها بهم خورد و سخنها و دلها مختلف و گروه گروه شدند و بجان هم افتادند و پراکنده گشتند و با هم جنگیدند، پس خداوند، لباس عزت را از تن آنها برکند و فراوانی نعمتش را از آنها گرفت و آنچه باقی مانده، سرگذشت آنان است تا مایه عبرت عبرت گیرندگان باشد.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

حدیث9

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : خیر المؤمنین من کان مألفة للمؤمنین و لا خیر فیمن لایألف و لایؤلف.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بهترین مؤمنان، کسی است که محور الفت مؤمنان باشد و در کسی که انس نگیرد و با دیگران مأنوس نشود خیری ندارد.
«بحارالانوار، ج 71، ص 393»

حدیث10

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ألمؤمنون إخوة تتکافؤ دماؤهم و هم ید علی من سواهم.
نبی اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: مؤمنان با هم برادرند و خونشان برابر است و در برابر دشمن متحد و یکپارچه‌اند.
«کافی، ج 1، ص 404»

حدیث11

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : .. فأنتم «اهل البیت» أهل الله عزوجل الذین بهم تمت النعمة و اجتمعت الفرقة و ائتلفت الکلمة.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شما اهل بیت، اهل الله هستید که به برکت شما، نعمت کامل گشته و پراکندگی بر طرف شده و اتحاد کلمه پدید آمده است.
«الکافی، ج 1، ص 446»

حدیث12

قال الامام علی - علیه السلام - : إن هؤلاء قد تمالؤوا علی سخطة إمارتی و سأصبر ما لم أخف علی جماعتکم فإنهم إن تمموا علی فیالة هذا الرأی إنقطع نظام المسلمین.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: سینه اینان (خوارج) از دشمنی با حکومت من انباشته است و تا آن هنگام که بیم از هم پاشیدن جماعت (امت) نباشد، صبر می‌کنم، براستی اگر اینان بر این اندیشه سست ادامه دهند، نظام مسلمانان از هم خواهد گسست.
«نهج البلاغه، خطبه 169»

حدیث13

قال الامام علی - علیه السلام - : .. و علیکم بالتواصل و التباذل و ایاکم و التدابر و التقاطع.
امام علی - علیه السلام - در وصیت به حسنین - علیهما السلام - می‌فرمایند: .. و بر شما باد به ارتباط و بذل و بخشش و دوری گزیدن از جدائی و پشت کردن به یکدیگر .
«نهج البلاغه، نامه 47»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السلام - : .. فإن ید الله علی الجماعة و ایاکم و الفرقة فإن الشاذ من الناس للشیطان، کما أن الشاذ من الغنم للذئب.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: دست خدا (یاری خدا) بر سر جماعت است، از تفرقه بپرهیزید، زیرا شخص تکرو، شکار شیطان است همانگونه که گوسفند تکرو، طعمه گرگ است.
«شرح نهج البلاغه، ج 8، ص 112»

حدیث15

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أیُّهَا النّاسُ، عَلَیکُم بِالجَماعةِ، وإیّاکُم والفُرْقةَ؛
ای مردم! به جماعت (یکپارچگی) روی آرید و از پراکندگی بپرهیزید.
میزان الحکمة: ح 2589

حدیث16

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
الجَماعَةُ رَحمَةٌ والفُرْقَةُ عَذابٌ؛
جماعت (یکپارچگی) رحمت است و پراکندگی عذاب.
میزان الحکمة: ح 2593

حدیث17

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
عَلَیکَ بِالجَمَاعَةِ، فَاِنَّمَا یَأخُذُ الذِّئبُ مِنَ الغَنَمِ القَاصِیَةِ؛
با جماعت همراه شو؛ زیرا گرگ، گوسفند دورمانده را می خورد.
مسند احمد، ج6، ص446

حدیث18

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
فَجَعَلَ اللهُ...اِطاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ وَ اِمامَتَنا أماناً لِلفِرقَة
خدا اطاعت و پیروی از ما اهل بیت را سبب برقراری نظم اجتماعی در امت اسلامی و امامت و رهبری ما را عامل وحدت و درامان ماندن از تفرقه ها قرار داده است.
بحار الانوار، ج 43، ص 158

حدیث19

قال الامام علی (علیه‌السلام):
ـ وَ قَدْ سُئِلَ عَنْ تَفسیرِ السُّنَّةِ وَ الْبِدْعَةِ وَ الْجَماعَةِ وَ الْفُرْقَهِ ـ : اَلسُّنَّةُ ـ و اللّه‌ِ ـ سُنَّةُ مُحمِّدٍ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وَ الْبِدْعَةُ ما فارَقَها وَ الْجَماعَةُ ـ وَ اللّه‌ِ ـ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْحَقِّ وَ اِنْ قَلّوا وَ الْفُرقَةُ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْباطِلِ وَ اِنْ کَثُروا؛
امام علی (علیه‌السلام) در پاسخ به پرسش از معنای سنّت، بدعت، جماعت و تفرقه فرمودند: به خدا سوگند، سنّت، همان سنّت محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله است و بدعت آنچه خلاف آن باشد و به خدا قسم، جماعت، همدست شدن با اهل حق است هر چند اندک باشند و تفرقه، همدستی با اهل باطل است هر چند بسیار باشند.
کنزالعمّال، ح 1644

حدیث20

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
أیُّها النّاسُ ، علَیکُم بالجَماعةِ ، وإیّاکُم والفُرْقةَ
ای مردم! به جماعت (یکپارچگی) روی آرید و از پراکندگی بپرهیزید.
میزان الحکمة، ح 2589

حدیث21

پیامبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم) فرمودند:
ایّاکُمْ وَ التَّلَوُّنَ فی دینِ اللّه‌ِ فَاِنَّ جَماعَةً فیما تَـکْرَهونَ مِنَ الْحَقِّ خَیْرٌ مِنْ فُرْقَةٍ فیما تُحِبّونَ مِنَ الْباطِلِ وَ اِنَّ اللّه‌َ سُبْحانَهُ لَمْ یُعْطِ اَحَدا بِفُرْقَةٍ خَیْرا مِمَّنْ مَضی وَ لا مِمَّنْ بَقیَ ؛
از چند رنگی و اختلاف در دین خدا بپرهیزید، زیرا یکپارچگی در آنچه حق است ولی شما آن را ناخوش می‌دارید، از پراکندگی در آنچه باطل است اما خوشایند شما می‌باشد، بهتر است. خدای سبحان به هیچ یک از گذشتگان و باقی ماندگان بر اثر تفرقه و جدایی خیر و خوبی عطا نکرده است.
نهج البلاغه، از خطبه 176

حدیث22

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ید الله علی الجماعة فاذا اشتذ الشاذ منهم اختطفه الشیطان کما یختطف الذئب الشاة الشاذة من الغنم ؛
دست خداوند بر سر جماعت است ، هرگاه از آنها کسی از جماعت جدا شود، شیطان او را می رباید همان طور که گرگ گوسفند جدا شونده از رمه گوسفند را می رباید.
(کنزالعمال ، ص 207)

حدیث23

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الشیطان ذئب الانسان کذئب الغنم یاخذ الشاه القاصیة و الناحیة فایاکم و الشعاب و علیکم بالجماعة و العامة و المسجد؛
شیطان گرگ انسان است همانند گرگ گوسفندان که همیشه میشهای دور افتاده و کناره گیر را می گیرد. پس از دسته بندیها (گروه گرایی و خط بازی ) بپرهیزید و بر شما باد به حضور در جماعت و مجالس عمومی و مسجد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 581، حدیث 20355)

حدیث24

قال الصادق - علیه السلام -:
من صلی معهم فی الصف الاول کان کمن صلی خلف رسول الله فی الصف الاول ؛
کسی که در صف اول نماز جماعت(اهل سنت) شرکت نماید، مانند آن است که در صف اول پشت سر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم ) نماز خوانده باشد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 381)

حدیث25

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ید اللَّه علی الجماعه؛
دست خدا همراه جماعت است.
نهج الفصاحه

حدیث26

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من فارق الجماعه شبرا خلع اللَّه ربقه الإسلام من عنقه؛
هر که یک وجب از جماعت دور شود خدا طوق مسلمانی از گردن وی بردارد.
نهج الفصاحه

حدیث27

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجماعه رحمه و الفرقه عذاب؛
جماعت مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است.
نهج الفصاحه

حدیث28

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
التّحدّث بنعم اللَّه شکر و ترکه کفر و من لا یشکر القلیل لا یشکر الکثیر و من لا یشکر النّاس لا یشکر اللَّه و الجماعه خیر و الفرقه عذاب؛
گفتگو از نعمتهای خداوند شکر است و ترک آن کفر است و هر که نعمت کم سپاس نگذارد، سپاس نعمت بسیار را نخواهد گذاشت و هر که مردم را سپاس ندارد سپاس خدا را نخواهد داشت اجتماع مایه نیکی است و تفرقه موجب رنج و عذاب است.
نهج الفصاحه

حدیث29

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
استووا و لا تختلفوا فتختلف قلوبکم؛
با یکدیگر برابر شوید و مختلف مشوید تا دلهایتان مختلف نشود.
نهج الفصاحه

حدیث30

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
شیطان گرگ انسان است همانند گرگ گوسفندان که همیشه میش های دورافتاده وکناره گیر را می گیرد. پس از دسته بندیها (گروه گرایی و خط بازی ) بپرهیزید و برشما باد به حضور در جماعت و مجالس عمومی و مسجد.
کنز العمال ، ج 7، ص 581

حدیث31

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألجماعة رحمة و الفرقه عذاب؛
جماعت؛ وحدت مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است.
نهج الفصاحه، حدیث1323

حدیث32

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ید الله علی الجماعة؛
دست خدا بر سر جماعت است.
نهج الفصاحه،3211

حدیث33

نبی اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألمؤمنون إخوة تتکافؤ دماؤهم و هم ید علی من سواهم؛
مؤمنان با هم برادرند و خونشان برابر است و در برابر دشمن متحد و یک پارچه اند.
کافی، جلد 1، ص 404

حدیث34

حضرت فاطمه زهرا ( علیها السلام) فرمودند:
.. و طاعتنا نظاما للملة و امامتنا لما للفرقة و الجهاد عز الاسلام.
پیروی از ما اهل بیت نظام امت، و رهبری ما عامل وحدت، و جهاد مایه عزت و سربلندی اسلام است.
کشف الغمة، جلد 2، ص 109

حدیث35

قال الامام الصادق ( علیه السلام) :
صدقة یحبها الله اصلاح بین الناس إذا تفاسدوا و تقارب بینهم إذا تباعدوا.
امام صادق( علیه السلام) فرمودند:
ایجاد وحدت هنگام پیدایش اختلاف، و تباهی امت و نزدیک کردن آنها در هنگام جدائی، صدقه ایست که خداوند آن را دوست دارد.
الکافی، جلد 2، ص209

حدیث36

قال النبی ( صلی الله علیه و آله و سلم) :
إسمعوا و أطیعوا لمن ولاه الله الأمر، فإنه نظام الإسلام.
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
از حاکمان الهی اطاعت کنید و گوش بفرمان باشید زیرا اطاعت از رهبری مایه وحدت امت اسلام است.
امالی مفید، جلد 1 ص 14 مجلس 2 حدیث 2

حدیث37

قال الامام السجاد - علیه السلام - : .. یا زهری، اما علیک أن تجعل المسلمین منک بمنزلة أهل بیتک، فتجعل کبیرهم بمنزلة والدک، و تجعل صغیرهم بمنزلة ولدک، و تجعل تربک منهم بمنزلة أخیک.
امام سجاد - علیه السلام - به زهری فرمودند: ای زهری، بر توست که مسلمانان را مانند اهل خانه خود بدانی، بزرگ آنان را بمنزله پدر خود و کوچکشان را بمنزله فرزند و همسال خود را بمنزله برادرت قرار دهی.
«بحارالانوار، ج 68، ص230»

تفرقه

حدیث1

قال الامام الصادق - علیه السلام - : من فارق جماعة المسلمین و نکث صفقة الامام جاء إلی الله أجذم.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: هر کس از جماعت مسلمین جدا شود و عهد و پیمان خود را با امام مسلمین بشکند، دست بریده محشور خواهد شد.
«الکافی، ج 1، ص 405»

حدیث2

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ألا إن فی التباغض الحالقة لا أعنی حالقة الشعر و لکن حالقة الدین.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: آگاه باشید که در دشمنی ها، ستردن و تراشیدن نهفته است، اما نه تراشیدن مو، بلکه ستردن دین.
«الکافی، ج 2، ص 346»

حدیث3

امام علی - علیه السلام - فرمودند:
پس بنگرید، چگونه بودند «قوم بنی اسرائیل» زمانی که جمعیتها گرد آمده، و اندیشه‌ها با هم و دلها یکسان و دستها یاور هم و شمشیرها کمک یکدیگر و بینش‌ها ژرف و تصمیمات یکی بود، آیا در اطراف زمین بزرگ و بر جهانیان حاکم نبودند؟ پس بنگرید به آخر کارشان «قوم بنی اسرائیل» آن هنگام که بین آنها تفرقه افتاد، و مهربانی و الفتها بهم خورد و سخنها و دلها مختلف و گروه گروه شدند و بجان هم افتادند و پراکنده گشتند و با هم جنگیدند، پس خداوند، لباس عزت را از تن آنها برکند و فراوانی نعمتش را از آنها گرفت و آنچه باقی مانده، سرگذشت آنان است تا مایه عبرت عبرت گیرندگان باشد.
«نهج البلاغه، خطبه 192»

حدیث4

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من فارق الجماعة شبرا خلع الله ربقة الإسلام من عنقه.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس یک وجب از (آرمانها و عقاید) جامعه «مسلمین» دور شود خداوند رشته مسلمانی را از گردن او باز کند .
«الکافی، ج 1، ص 404»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السلام - : لو سکت الجاهل ما اختلف الناس.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: اگر جاهل سکوت می‌کرد، مردم اختلاف نمی‌کردند (سبب بسیاری از اختلافات، سخنهای ناآگاهانه است).
«بحارالانوار، ج 75، ص 81»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السلام - : «فی ذم أهل الرأی»... و إلههم واحد و نبیهم واحد و کتابهم واحد أفأمرهم الله سبحانه بالإختلاف فأطاعوه أم نهاهم عنه فعصوه؟
امام علی - علیه السلام - (در مذمت اهل رأی) فرمودند: ... خدای آنها یکی و پیامبرشان یکی و کتابشان یکی است. آیا خدا آنها را به اختلاف و دو دستگی فرمان داده که او (خدا) را اطاعت می کنند؟ یا (خدا) آنها را از اختلاف نهی کرده که فرمانش را سرپیچی می‌کنند؟
«نهج البلاغه، خطبه 18»

حدیث7

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
أیُّهَا النّاسُ، عَلَیکُم بِالجَماعةِ، وإیّاکُم والفُرْقةَ؛
ای مردم! به جماعت (یکپارچگی) روی آرید و از پراکندگی بپرهیزید.
میزان الحکمة: ح 2589

حدیث8

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
الجَماعَةُ رَحمَةٌ والفُرْقَةُ عَذابٌ؛
جماعت (یکپارچگی) رحمت است و پراکندگی عذاب.
میزان الحکمة: ح 2593

حدیث9

قال الامام علی (علیه‌السلام):
ـ وَ قَدْ سُئِلَ عَنْ تَفسیرِ السُّنَّةِ وَ الْبِدْعَةِ وَ الْجَماعَةِ وَ الْفُرْقَهِ ـ : اَلسُّنَّةُ ـ و اللّه‌ِ ـ سُنَّةُ مُحمِّدٍ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وَ الْبِدْعَةُ ما فارَقَها وَ الْجَماعَةُ ـ وَ اللّه‌ِ ـ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْحَقِّ وَ اِنْ قَلّوا وَ الْفُرقَةُ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْباطِلِ وَ اِنْ کَثُروا؛
امام علی (علیه‌السلام) در پاسخ به پرسش از معنای سنّت، بدعت، جماعت و تفرقه فرمودند: به خدا سوگند، سنّت، همان سنّت محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله است و بدعت آنچه خلاف آن باشد و به خدا قسم، جماعت، همدست شدن با اهل حق است هر چند اندک باشند و تفرقه، همدستی با اهل باطل است هر چند بسیار باشند.
کنزالعمّال، ح 1644

حدیث10

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إیّاکُم وَالفُرقَةَ فَإنَّ الشّاذَّ عَن أهلِ الحَقِّ لِلشَّیطانِ کَما أنَّ الشّاذَّ مِنَ الغَنَمِ لِلذِّئبِ ؛
از جدایی بپرهیزید ؛ زیرا تنهای جدا مانده از اهل حق ، بهره شیطان است ، چنان که گوسفند جدا شده از گلّه، بهره گرگ است .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2747

حدیث11

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اِلزَمُوا الجَماعَةَ وَ اجتَنِبُوا الفُرقَةَ ؛
همراه جماعت باشید و از تفرقه بپرهیزید.
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث2488

حدیث12

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان الشیطان ذئب الانسان کذئب الغنم یاخذ الشاه القاصیة و الناحیة فایاکم و الشعاب و علیکم بالجماعة و العامة و المسجد؛
شیطان گرگ انسان است همانند گرگ گوسفندان که همیشه میشهای دور افتاده و کناره گیر را می گیرد. پس از دسته بندیها (گروه گرایی و خط بازی ) بپرهیزید و بر شما باد به حضور در جماعت و مجالس عمومی و مسجد.
(کنزالعمال ، ج 7، ص 581، حدیث 20355)

حدیث13

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
من فارق جماعة المسلمین فقد خلع ربقة الاسلام من عنقه قیل : یا رسول الله و ما جماعة المسلمین ؟قال : جماعة اهل الحق و ان قلوا؛
کسی که از جمعیت مسلمان جدا شود، رشته اسلام را از گردنش باز نموده . از حضرت سؤ ال شد: منظور کدام جمعیت است ؟آن حضرت فرمود: مردم و اهل حق ، هرچند کم باشند.
(امالی شیخ صدوق ، ص 272)

حدیث14

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
الجماعه رحمه و الفرقه عذاب؛
جماعت مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است.
نهج الفصاحه

حدیث15

التّحدّث بنعم اللَّه شکر و ترکه کفر و من لا یشکر القلیل لا یشکر الکثیر و من لا یشکر النّاس لا یشکر اللَّه و الجماعه خیر و الفرقه عذاب؛
گفتگو از نعمتهای خداوند شکر است و ترک آن کفر است و هر که نعمت کم سپاس نگذارد، سپاس نعمت بسیار را نخواهد گذاشت و هر که مردم را سپاس ندارد سپاس خدا را نخواهد داشت اجتماع مایه نیکی است و تفرقه موجب رنج و عذاب است.
نهج الفصاحه

حدیث16

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند :
کسی که از جمعیت مسلمان جدا شود، رشته اسلام را از گردنش باز نموده .ازحضرت سؤال شد: منظور کدام جمعیت است ؟ آن حضرت فرمودند: مردم اهل حق ، هر چندکم باشند.
( امالی شیخ صدوق ، ص 272 )

حدیث17

امام علی ( علیه السلام) فرمودند:
ألخلاف یهدم الرأی؛
اختلاف، بنیاد اندیشه درست را درهم می ریزد.
نهج البلاغه حکمت 215

حدیث18

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ما اختلف أمة بعد نبیها الا ظهر أهل باطلها علی اهل حقها؛
هیچ امتی پس از پیامبرشان، اختلاف نکردند مگر آنکه گروه باطل بر حق گرایان چیره شدند .
کنز العمال، حدیث929

حدیث19

امام علی ( علیه السلام) فرمودند:
.. فإن ید الله علی الجماعة و ایاکم و الفرقة فإن الشاذ من الناس للشیطان، کما أن الشاذ من الغنم للذئب؛
دست خدا بر سر جماعت است،از تفرقه بپرهیزید، زیرا شخص تکرو، شکار شیطان است همان گونه که گوسفند تک رو، طعمه گرگ است.
شرح نهج البلاغه، جلد 8، ص 112

حدیث20

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
من فارق الجماعة مات میتة جاهلیة؛
هر کس از گروه مسلمانان جدا شود بر مرگ جاهلیت بمیرد.
نهج الفصاحة، 2855

حدیث21

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لا تختلفوا، فإن من کان قبلکم اختلفوا فهلکوا.
اختلاف نکنید، آنان که قبل از شما بودند اختلاف کردند و هلاک شدند.
کنز العمال، حدیث 894

حدیث22

پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
ألجماعة رحمة و الفرقه عذاب؛
جماعت؛ وحدت مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است.
نهج الفصاحه، حدیث1323

حدیث23

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اِنَّ الاِْخْتِلافَ وَ التَّنازُعَ وَ التَّثَـبُّطَ مِنْ أمْرِ الْعَجْزِ وَ الضَّعْفِ وَ هُوَ مِمّا لا یُحِبُّهُ اللّه‌ُ وَ لا یُعْطی عَلَیْهِ النَّصْرَ وَ الظَّـفَرَ؛
اختلاف و کشمکش و پشت هم اندازی، از ناتوانی و سستی است و خداوند نه آن را دوست دارد و نه با آن یاری و پیروزی می‌دهد.
بحارالأنوار، ج 20، ص 126، ح 50.

حدیث24

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
ـ وَ قَدْ سُئِلَ عَنْ تَفسیرِ السُّنَّةِ وَ الْبِدْعَةِ وَ الْجَماعَةِ وَ الْفُرْقَهِ ـ : اَلسُّنَّةُ ـ و اللّه‌ِ ـ سُنَّةُ مُحمِّدٍ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وَ الْبِدْعَةُ ما فارَقَها وَ الْجَماعَةُ ـ وَ اللّه‌ِ ـ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْحَقِّ وَ اِنْ قَلّوا وَ الْفُرقَةُ مُجامَعَةُ اَهْلِ الْباطِلِ وَ اِنْ کَثُروا؛
در پاسخ به پرسش از معنای سنّت، بدعت، جماعت و تفرقه فرمودند: به خدا سوگند، سنّت، همان سنّت محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله است و بدعت آنچه خلاف آن باشد و به خدا قسم، جماعت، همدست شدن با اهل حق است هر چند اندک باشند و تفرقه، همدستی با اهل باطل است هر چند بسیار باشند.
(کنزالعمّال، ح 1644. )

حدیث25

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلجَماعَةُ رَحمَةٌ و الفُرقَةُ عَذابٌ؛
وحدت مایه رحمت ، و تفرقه موجب عذاب است.
کنزالعمّال ، ح 20242

حدیث26

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
لاتَختَلِفوا، فَإِنَّ مَن کانَ قَبلَکمُ اختَلَفوا فَهَلَکوا؛
باهم اختلاف نکنید، که پیشینیان شما دچار اختلاف شدند و نابود گشتند.
(کنزالعمال ، ح 894)

حدیث27

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرمودند:
فَجَعَلَ اللهُ إطاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ و إمامَتَنا أماناً لِلفُرقَةِ؛
خدا اطاعت از ما را رشت? سامان ملت، و امامت ما را مای? ایمنی از تفرقه قرار داده است.
(احتجاج، ج1، ص134)

حدیث28

قال الإمام علی - علیه السلام - : أن الشیطان یُسَنِی لکم طُرُقَه ، ویرید أن یَحُلَ دینَکم عقدة عقدة، ویعطیکم بالجماعة الفرقة.
امام علی - علیه السّلام - فرمودند: همانا شیطان راههای خود را برای شما هموار می کند و می خواهد گره های دین شما را یکی پس از دیگری سست گرداند و به جای اتحاد، تفرقه به شما دهد.
«نهج البلاغه، خطبه 121»

عدالت و حفظ بیت المال

حدیث1

قال الامام الرضا - علیه السلام - : ... و البراءة من الذین ظلموا آل محمد علیهم السلام ... و البراءة من الناکثین و القاسطین و المارقین ... و البراءة من أهل الاستئثار ... .
امام رضا - علیه السلام - فرمودند: ... بیزاری از کسانی که به آل محمد علیهم السلام، ظلم روا داشتند ... و برائت از پیمان شکنان و منحرفان و مرتدان ... و برائت از ویژه سازان اموال عمومی مسلمانان بر خود، ... از شرایط اسلام راستین است.
«عیون أخبار الرضا - علیه السلام -، ج 2، ص 126»

حدیث2

قال الامام الکاظم - علیه السلام - : ان الله لم یترک شیئا من صنوف الاموال الا و قد قسمه و أعطی کل ذی حق حقه الخاصة و العامة و الفقرآء و المساکین و کل صنف من صنوف الناس ... .
امام کاظم - علیه السلام - فرمودند: همانا خدا، تمامی مال ها را تقسیم کرده و حق هر مستحق را از خاصه و عامه و فقیر و مسکین و اصناف دیگر مردم را، به آنها داده است. سپس فرمودند: اگر در میان مردم عدالت حکمفرما باشد، همه، بی نیاز شوند و باز فرمودند: عدالت، از عسل شیرین تر است و عدالت را پیشه نکند، جز کسی که عدالت را خوب بداند.
«الکافی، ج 2، ص 495»

حدیث3

قال الامام الحسین - علیه السلام - : ان الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر، دعاء الی الاسلام مع رد المظالم و مخالفة الظالم و قسمة الفیء و الغنائم و أخذ الصدقات من مواضعها و وضعها فی حقها.
امام حسین - علیه السلام - فرمودند: امر به معروف و نهی از منکر، آن است که: کافران را به اسلام دعوت کنی، حقوق ستمدیدگان را باز ستانی، با ستمگر به مخالفت برخیزی، غنیمت ها و بیت المال را عادلانه بین اهل اش قسمت کنی، صدقات (زکات) را از آنجا که باید، بگیری و در آنجا که باید، مصرف کنی.
«تحف العقول، ص 270»

حدیث4

قال الامام الصادق - علیه السلام - : أهل الاسلام، هم أبناء الاسلام اسوی بینهم فی العطاء و فضائلهم بینهم و بین الله. أجعلهم کبنی رجل واحد، لا یفضل أحد منهم لفضله و صلاحه فی المیراث علی آخر ضعیف منقوص ... .
(حفص بن غیاث می گوید: شنیدم که از امام صادق - علیه السلام - درباره تقسیم بیت المال پرسیدند)، امام صادق - علیه السلام - فرمودند: اهل اسلام، فرزندان آن محسوب می شوند، در امکانات بیت المال، من برابرشان می دانم. امتیازات معنوی آنان بین آنها و خدا محاسبه می شود. (لذا) همانند فرزندان یک نفر که فضیلت و صلاحیت، سبب فزونی ارث بردن یکی بر دیگری که ضعیف و ناقص است نمی شود، (مسلمانان نیز، این چنین هستند). حضرت در ادامه فرمودند: پیامبر - صلی الله علیه و آله - در آغاز اسلام، چنین رفتار می کرد ولی دیگران (غیر ما اهل بیت) گفتند: ما، برخی را بر اساس سابقه بیشتر در اسلام، از نظر عطای بیت المال امتیاز می بخشیم.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 81»

حدیث5

کتب أمیر المؤمنین - علیه السلام - : ... و لئن کان ما بلغنی عنک حقا، لجمل أهلک و شسع نعلک خیر منک ... .
امیر المؤمنین - علیه السلام - (بعد از خیانت «منذر بن جارود» در ولایت فارس، به وی) نوشتند: ... اگر آنچه که از خیانت تو، به من رسیده است، درست باشد، شتر اهل ات و بند کفش ات، با ارزش تر از تو است.
«نهج البلاغه، نامه 71»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السلام - : یا شریح! لا تکون ابتعت هذه الدار من غیر مالک، أو نقدت الثمن من غیر حلالک، فأذن أنت قد خسرت دار الدنیا و دار الآخرة.
(شریح بن حارث، به فرمان امام علی - علیه السلام - به منصب قضا نشسته بود. روزی به حضرت علی - علیه السلام - خبر رسید که وی، سرایی به هشتاد دینار خریداری کرده است.) امام علی - علیه السلام - (وی را فرا خواند و) فرمودند: ای شریح! مبادا که این خانه را با مال غیر خریده باشی و بهای آن را جز از مال حلال خود پرداخته باشی و گرنه هم در این سرا و هم در آن سرا، زیان کرده ای.
«نهج البلاغه، نامه 3»

حدیث7

قال الامام علی - علیه السلام - : أتأمرونی أن أطلب النصر بالجور فی من ولیت علیه؟! و الله! لا أطور به ما سمر سمیر، و ما أم نجم فی السماء نجما. لو کان المال لی، لسویت بینهم فکیف و انما المال مال الله؟
(وقتی به حضرت علی - علیه السلام - خرده گرفتند که چرا به کسانی که در اسلام، سابقه بیشتر دارند و در جنگ ها شرکت جسته اند و به آنان که دارای حسب و نسب عالی هستند، بیش از دیگران، از بیت المال، بخشش نمی فرمایند)، امام علی - علیه السلام - فرمودند: آیا به من می گویید تا از راه ستم کردن به کسی که مرا به او ولایت داده اند، پیروزی به دست آورم؟ نه، به خدا سوگند! تا دهر باقی است و اختران در پی یکدیگر بچرخند، به چنین کاری نزدیک نگردم. اگر مال از من بود، همانا میان مردمان به مساوات پخش می کردم، چه رسد به این که مال، مال خدا است.
«نهج البلاغه، خطبه 126»

حدیث8

قال الامام علی - علیه السلام - : ان هذا المال لیس لی و لا لک و انما هو فیء للمسلمین و جلب أسیافهم. فان شرکتهم فی حربهم، کان لک مثل حظهم و الا فجناة أیدیهم، لا تکون لغیر أفواههم.
(عبد الله بن زمعه که شیعه مولا علی - علیه السلام - بود هنگام خلافت ایشان، به خدمتشان رفت و مالی از ایشان درخواست کرد.) امام علی - علیه السلام - (در پاسخ) فرمودند: همانا این مال، نه از آن من است و نه از آن تو، بلکه آن، غنیمت مسلمانان است. این مالی است که به ضرب شمشیر آنان، فراهم گردیده است. پس اگر در نبرد آنان شرکت داشته ای، سهمی به اندازه سهم آنان داری، اگر نه، میوه چیده شده به دست آنان، لقمه ای برای دهان های دیگران نیست.
«نهج البلاغه، خطبه 232»

حدیث9

قال الامام علی - علیه السلام - : ... و لکننی آسی أن یلی أمر هذه الأمة سفهاؤها و فجارها فیتخذوا مال الله دولا و عباده خولا و الصالحین حربا و الفاسقین حزبا.
امام علی - علیه السلام - (در طی نامه ای به اهل مصر) فرمودند: ولی از این اندوهناکم که سرپرستی حکومت این امت به دست بی خردان و نابکاران افتد، بیت المال را به انحصار در آورند، آزادی بندگان خدا را سلب کنند و آنها را بنده خویش سازند، با صالحان نبرد کنند و فاسقان را هم دستان خود قرار دهند.
«نهج البلاغه، نامه 62»

حدیث10

کتب امیر المؤمنین - علیه السلام - : بسم الله الرحمن الرحیم من عبد الله علی امیر المؤمنین الی عبد الله بن عباس اما بعد، فانظر ما اجتمع عندک من غلات المسلمین و فیئهم فاقسمه علی من قبلک حتی تغنیهم ... .
امام علی - علیه السلام - (در نامه ای به عبد الله بن عباس) نوشتند: به نام خداوند بخشنده مهربان، از بنده خدا علی امیر مؤمنان به عبد الله بن عباس، اما بعد، بنگر آنچه را نزد تو جمع شده از غلات مسلمانان و درآمدها و غنایم متعلق به ایشان. پس آنها را بین افرادی که نزد تو هستند (و احتیاج دارند) تقسیم کن تا ایشان را بی نیاز سازی و باقی مانده آن را نزد ما بفرست تا بین کسانی که نزد ما هستند، تقسیم کنیم. و السلام.
«بحار الأنوار، ج 32، ص 401»

حدیث11

قال الامام علی - علیه السلام - : الله الله فی الطبقة السفلی ... و اجعل لهم قسما من بیت مالک.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خدا را، خدا را، در نظر بگیر درباره گروه فرودستان ... و آنان را از بیت المالی که در اختیار تو است، نصیبی بخش.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث12

کتب الامام علی - علیه السلام - : و انی أقسم بالله قسما صادقا، لئن بلغنی أنک خنت من فیء المسلمین شیئا صغیرا أو کبیرا، لأشدن علیک شدة تدعک قلیل الوفر، ثقیل الظهر، ضئیل الامر. و السلام.
(عبد الله بن عباس، از طرف امیر مؤمنان - علیه السلام - در بصره و نواحی اهواز و کرمان و ... سمت کارگزاری داشت. او، زیاد بن ابیه را که چندان هم خوشنام نبود، عامل بصره کرد). امام اعمال او را زیر نظر داشتند و این نامه را برای او نوشتند: به خدای سوگند، سوگندی راست! که اگر آگاه گردم که در مال مسلمانان، کم یا زیاد، خیانت ورزیده ای، چنان بر تو سخت گیرم که اندک مال و گران پشت از فاقه و خوار مایه گردی. و السلام.
«نهج البلاغه، نامه 20»

حدیث13

قال امیر المؤمنین - علیه السلام - : ... و من استهان بالأمانة، و رتع فی الخیانة و لم ینزه نفسه و دینه عنها، فقد أحل بنفسه الذل و الخزی فی الدنیا و هو فی الآخرة أذل و أخزی و ان أعظم الخیانة، خیانة الامة ... .
امام علی - علیه السلام - (در نامه ای به یکی از کارگزاران خود که برای جمع آوری زکات فرستاده بود)، فرمودند: ... آن کس که امانت داری را خوار انگارد و در اموال مردم، به خیانت چرا کند و نفس و آیین خویش را از خیانت کاری، پاکیزه نگرداند، همانا در این سرا، خواری و ذلت بر خود روا داشته است و در آخرت، خوارتر و ذلیل تر از این سرا باشد و همانا بزرگ ترین خیانت، خیانت به ملت است و زشت ترین دغل کاری، دغل کاری با پیشوایان.
«نهج البلاغه، نامه 26»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السلام - : ... ثم أسبغ علیهم الأرزاق، فان ذلک قوة لهم علی استصلاح أنفسهم و غنی لهم عن تناول ما تحت أیدیهم و حجة علیهم ان خالفوا أمرک أو ثلموا أمانتک ... .
امام علی - علیه السلام - (پس از دستوراتی که در مورد گزینش کارگزاران حکومتی به مالک اشتر صادر کرد) فرمودند: (وقتی آنان را این چنین برگزیدی) باید که روزی شان را فراخ گردانی، که این کار، آنان را به اصلاح خویشتن بسی نیرومند گرداند و از خوردن اموالی که در اختیار دارند بی نیاز سازد که هرگاه از فرمان تو سرپیچی کنند یا در امانت خیانت ورزند با آنان اتمام حجت شده باشد.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث15

(امام علی - علیه السلام - سپاهی را به شام فرستاده بودند و در صدد بود که سپاهی دیگر در پی آنها بفرستند. امام مردم را به جهاد بر می انگیختند و مردم، مدتی طولانی خاموش بودند.) امام علی - علیه السلام - فرمودند: شما را چه می شود؟ به راه رشد توفیق نمی یابید؟ به راه میانه رهبری نشوید! آیا در زمانی چنین، سزاوار است که من از شهر بیرون بروم؟ همانا در چنین هنگام باید مردی از دلیران و نیرومندان شما که من بپسندم، بیرون رود و سزاوار نیست که من لشکریان و شهر را و بیت المال و جمع آوری خراج زمین و داوری بین مسلمانان را واگذارم و رسیدگی به درخواست های مطالبین را رها کنم و با دسته ای در پی دسته ای دیگر بیرون روم.
«نهج البلاغه، خطبه 119»

حدیث16

. کتب الامام علی - علیه السلام - (إلی بعض عماله): أما بعد. فقد بلغنی عنک أمر، ان کنت فعلته فقد اسخطت ربک و عصیت امامک، و اخزیت امانتک. بلغنی أنک جردت الارض فأخذت ما تحت قدمیک، و اکلت ما تحت یدیک ... .
امام علی - علیه السلام - (به یکی از کارگزاران اش) نوشتند: اما بعد، درباره تو به من خبری رسیده است، اگر چنین کرده باشی، همانا که خدای خویش را به خشم آورده و از فرمان پیشوای خود سرباز زده و در امانت، کار به رسوایی کشانده ای، مرا گفته اند که (به ستم)، زمین را از بار و بر، تهی ساخته ای و چیزهای زیر پای مردمان (باغ و بستانشان) را گرفته ای و اموالشان را خورده ای. اینک، حساب خود را نزد من بفرست و بدان که حساب خواهی خدا از حساب رسی آدمیان، عظیم تر است. و السلام.
«نهج البلاغه، نامه 40»

حدیث17

کتب أمیر المؤمنین - علیه السلام - الی عماله: أدقوا أقلامکم و قاربوا بین سطورکم و أحذفوا عنی فضولکم و اقصدوا قصد المعانی، و ایاکم و الاکثار فان أموال المسلمین لا تحتمل الاضرار.
امام علی - علیه السلام - برای کارگزاران اش نوشتند: قلم های خود را نازک کنید و سطرها را نزدیک به هم گیرید و زیادتی کلمات را حذف کنید و مقاصد و منظورها را در نظر بگیرید! بر حذر می دارم شما را از پر نویسی، زیرا اموال مسلمانان نمی تواند این گونه خسارت ها را تحمل کند.
«بحار الأنوار، ج 76، ص 49»

حدیث18

قال الامام علی - علیه السلام - : لیس المسلم بالخائن إذا ائتمن، و لا بالمخلف و إذا وعد، و لا بالکذوب اذا نطق. نحن أهل بیت الرحمة، و قولنا الحق، و فعلنا القسط و منا خاتم النبیین ... .
امام علی - علیه السلام - فرمودند: مسلمان در امانت خیانت نورزد و در وعده، تخلف نکند و در سخن، دروغ نگوید. ما خاندان رحمت ایم، گفتار ما، حق و کردار ما، عدل است. خاتم پیامبران از ماست و پیشوایان اسلام و امینان کتاب خدا، در میان مایلند. شما را به سوی خدا و پیامبرش و جهاد با دشمن اش و سختگیری و پایداری در امرش و طلب خرسندی اش، و بر پایداری در نماز و پرداخت زکات و (به جا آوردن ) حج خانه خدا و روزه ماه رمضان و پرداخت کامل فیء (غنائمی که بدون جنگ و درگیری از کفار به دست مسلمانان می‌افتد) به اهل اش دعوت می کنیم ... .
«امالی مفید، ص 259»

حدیث19

قال أمیر المؤمنین - علیه السلام - : أتأمرونی أن أطلب النصر بالجور؟ لا، و الله لا أفعل ما طلعت شمس و (ما) لاح فی السماء نجم. (و الله ) لو کانت أموالهم لی لواسیت بینهم، فکیف و انما هی أموالهم!
امیر المؤمنین - علیه السلام - فرمودند: آیا مرا می گویید که پیروزی را از راه ستم بجویم؟! نه، به خدا سوگند تا خورشید می تابد و ستاره ای در آسمان می درخشد، دست به چنین کاری نمی زنم. به خدا سوگند اگر این اموال از خودم بود، هر آینه مساوات را در میان آنان مراعات می کردم، چه رسد به این که مال خودشان است (بیت المال).
«امالی مفید، ص 193»

حدیث20

قال الامام علی - علیه السلام - : فانما غرک من نفسک و جرأک علی آخرک املاء الله لک، اذ ما زلت قدیما تأکل رزقه و تلحد فی آیاته و تستمتع بخلافک و تذهب بحسناتک.
امام علی - علیه السلام - (در نامه ای به اشعث والی آذربایجان) فرمودند: تنها چیزی که تو را از جانب نفست مغرور ساخته و بر دیگران جرأت یافتی، مهلت خدا به تو است، زیرا، تو از قدیم روزی خدا را می خوری، اما نسبت به آیات و نشانه های او انکار و الحاد می ورزی و از نصیب و بهره خود استفاده می کنی و تا به امروزت نیکی های خود را از بین برده ای. هرگاه فرستاده من، این نامه مرا به تو داد، به سوی ما بیا و آنچه از اموال مسلمانان نزد تو می باشد، همراه خود بیاور! ان شاء الله.
«نهج السعاده، ج 4، ص 87»

حدیث21

قال الامام علی - علیه السلام - : ایاک و الاستئثار بما الناس فیه أسوة ... .
امام علی - علیه السلام - (خطاب به مالک اشتر) فرمودند: بپرهیز از انحصار طلبی در چیزهایی که همه مردم در آنها برابرند.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث22

قال الامام علی - علیه السلام - : فلا یکن حظک فی ولایتک ما لا تستفیده و لا غیظا تشتفیه و لکن إماتة باطل و احیاء حق.
امام علی - علیه السلام - (طی نامه ای به ابن عباس) فرمودند: بهره تو از حکومت نباید مالی باشد که از آن استفاده کنی و نه غیظ و خشمی که با امر و نهی شفا یابد. بلکه باید هدف تو نابودی باطل و زنده داشتن حق باشد.
«بحار الأنوار، ج 40، ص 328»

حدیث23

قال الامام علی - علیه السلام - : لیس لک أن تفتات فی رعیة و لا تخاطر إلا بوثیقة و فی یدیک مال من مال الله عز وجل و أنت من خزانه حتی تسلمه إلی.
امام علی - علیه السلام - (به یکی از کارگزاران خود) فرمودند: حق نداری به دلخواه خویش به مردم چیزی بگویی و بدون دستور به کارهای دشوار اقدام ورزی! در دست تو، مالی از اموال خداوند عز و جل است و تو یکی از خزانه داران اویی تا آن را به دست من بسپاری.
«نهج البلاغه، نامه 6»

حدیث24

قال الإمام علی - علیه السلام - : یا صفراء و یا بیضاء غری غیری، المال یعسوب الظلمة و انا یعسوب المؤمنین.
امام علی - علیه السلام - (پس از فتح بصره، گروهی از قاریان و خزانه داران را فرا خواند و دستور داد درهای بیت المال را گشودند. امام با دیدن آن اموال) فرمودند: ای زردها و ای سپیدها (طلاها و نقره ها) غیر مرا بفریبید، مال پیشوای ستمگران است و من پیشوای مؤمنان.
«الجمل، ص 154»

حدیث25

قال الإمام علی - علیه السلام - : جود الولاة بفیء المسلمین جور و ختر.
حضرت علی - علیه السلام - فرمودند: بخشش (نا به جای) حکمرانان از اموال عمومی مسلمانان، ستم و خیانت است.
«میزان الحکمه، ج 10، ص 745»

حدیث26

قال الامام علی - علیه السلام - : و الله لو وجدته قد تزوج به النساء و ملک به الاماء لرددته، فان فی العدل سعة و من ضاق علیه العدل، فالجور علیه أضیق.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: به خدا سوگند! اگر ببینم آنچه را (عثمان بیهوده از بیت المال، به این و آن) داده، حتی اگر مهر زنان یا بهای کنیزان شده باشد، آن را باز می گردانم، زیرا، عدالت، گشایش می آورد و آن کس که عدالت بر او گران آید، ظلم و ستم بر او گران تر خواهد بود.
«نهج البلاغه، خطبه 15»

حدیث27

قال النبی - صلی الله علیه و آله - : ما من غریم ذهب الی و ال من ولاة المسلمین و استبان للوالی عسرته، الا برء هذاالمعسر من دینه و صار دینه علی والی المسلمین فی ما بین یدیه من أموال المسلمین.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر بدهکاری که نزد حاکمی از حاکمان مسلمانان برود و فقر و ناچاری وی، برای والی روشن شود، بدهکاری او، بر عهده حاکم مسلمانان نهاده می شود و او از اموال عمومی، قرض آن شخص را پرداخت می کند.
«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 491»

حدیث28

عن النبی - صلی الله علیه و آله - : خمسة لعنتهم و کل نبی مجاب الزائد فی کتاب الله و التارک لسنتی و المکذب بقدر الله و المستحل من عترتی ما حرم الله و المستأثر بالفیء المستحل له.
رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: پنج کس اند که من و هر پیامبر مستجاب الدعوه ای، آنان را لعنت کرده است: آن کس که در کتاب خدا، آیه ای را زیاد گرداند و کسی که سنت و روش مرا رها کند و کسی که قضا و قدر خدا را تکذیب کند و کسی که حرمت عترت مرا که خدا واجب فرموده نگه ندارد، و کسی که اموال عمومی را به خود منحصر سازد و (تصرف در) آن را (به نفع خود) حلال شمارد.
«الکافی، ج 2، ص 293»

حدیث29

امام صادق علیه‌السلام :
ثَلاثَةُ أشیاءَ یَحتاجُ النّاسُ طُرّا إلَیها : الأمنُ ، والعَدلُ ، والخِصبُ .
ســه چیز اسـت کـه همه مردم به آنها نیاز دارند : امنیّت و عدالت و رفاه .
تحف العقول : 320

حدیث30

مَن صاحَبَ النّاسَ‌بِالَّذی یُحِبُّ أن یُصاحِبوهُ کانَ عَدلاً .
هرکه با مردم چنان رفتار کند که دوست دارد آنان با او رفتار کنند ، عادل است .
کنز الفوائد : 2 / 162 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث31

الامام علی علیه السلام
لَمّا سُئلَ عَن أفضَلِیّةِ العَدلِ أو الجُودِ: العَدلُ یَضَعُ الاُمورَ مَواضِعَها ، والجُودُ یُخرِجُها مِن جِهَتِها ، والعَدلُ سائسٌ عامٌّ ، والجُودُ عارِضٌ خاصٌّ ، فالعَدلُ أشرَفُهُما وأفضَلُهُما .
امام علی علیه‌السلام
- در پاسخ به این پرسش که : عدالت برتر است یا بخشندگی ؟- فرمودند: عدالت هر چیزی را در جای خودش می‌گذارد و بخشندگی امور را از جهتشان خارج می‌سازد ؛ عدالت سیاستی فراگیر است اما بخشندگی عارضه‌ای خصوصی است (و شامل فرد یا افرادی محدود می‌شود) . پس ، عدالت شریفترین و برترینِ آنهاست .
نهج البلاغة : الحکمة 437 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث32

امام علی علیه‌السلام :
العَدلُ قِوامُ الرَّعِیَّةِ وجَمالُ‌الوُلاةِ .
عدالت، برپادارنده مردم و زیور حکمرانان است.
غرر الحکم : 1954 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث33

امام علی علیه‌السلام :
العَدلُ جُنَّهُ الدُّوَلِ .
عدالت ، سپر دولتهاست .
غرر الحکم : 1873

حدیث34

امام علی علیه‌السلام :
بِالعَدلِ تَصلُحُ الرَّعِیَّهُ .
با عدالت است ، که کار مردم اصلاح می‌شود .
غرر الحکم : 4215

حدیث35

امام علی علیه‌السلام :
بِالعَدلِ تَتَضاعَفُ البَرَکاتُ .
به سبب عدالت ، برکتها دوچندان می‌شود .
غرر الحکم : 4211 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث36

امام علی علیه‌السلام :
العَدلُ نِظامُ الإمرَةِ .
عدالت ، نظام فرمانروایی است .
غرر الحکم : 774

حدیث37

امام علی علیه‌السلام :
ما عُمِّرَتِ البُلدانُ بِمِثلِ العَدلِ .
هیچ چیز مانند عدالت،شهرها را آباد نکرده‌است.
غرر الحکم : 9543

حدیث38

امام صادق(سلام الله علیه):
ثَلاثَةُ أشیاءَ یَحتاجُ النّاسُ إلَیها: اَلْأمنُ وَالْعَدلُ وَالْخِصبُ؛
سه چیز است که مردم به آنها نیاز دارند: امنیت، عدالت و رفاه.
تحف العقول، ص 320

حدیث39

امام صادق(سلام الله علیه):
اَلْعَدلُ أحلی مِنَ الْماءِ یُصِیبُهُ الظَّمآنُ؛
عدالت، گواراتر از آبی است که تشنه به آن می‌رسد.
الکافی، ج 2، ص 146

حدیث40

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاُْمَراءِ اَحْسَنُ، وَ السَّخاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاَْغْنیاءِ اَحْسَنُ، اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْعُلَماءِ اَحْسَنُ، اَلصَّبْرُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْفُقَراءِ اَحْسَنُ، اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الشَّبابِ اَحْسَنُ، اَلْحَیاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی النِّساءِ اَحْسَنُ؛
عدالت نیکو است اما از دولتمردان نیکوتر، سخاوت نیکو است اما از ثروتمندان نیکوتر؛ تقوا نیکو است اما از علما نیکوتر؛ صبر نیکو است اما از فقرا نیکوتر، توبه نیکو است اما از جوانان نیکوتر و حیا نیکو است اما از زنان نیکوتر.
(نهج الفصاحه، ح 2006)

حدیث41

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
عَدلُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَبعینَ سَنَةً قِیامِ لَیلِها وَصِیامِ نَهارِها؛
ساعتی عدالت بهتر از هفتاد سال عبادت است که شب‌هایش به نماز و روزهایش به روزه بگذرد.
مشکاة‌الانوار، ص 544

حدیث42

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند:
اِنَّ مِن اَعظَمِ النّاسِ حَسرَهً یَومَ القِیامَهِ، مَن وَصفَ عَدلاً ثُمَّ خالَفَهُ اِلَی غَیرِه؛
پشیمان ترین شخص در روز قیامت، کسی است که برای مردم از عدالت سخن بگوید، اما خودش به دیگران عدالت روا ندارد.
(وسائل الشیعه، ج15، ص 295)

حدیث43

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تُؤیِسِ الضُّعَفاءَ مِن عَدلِکَ ؛
ضعیفان را از دادگری خود ، ناامید مساز .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10225

حدیث44

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لَیسَ مِنَ العَدلِ القَضاءُ عَلَی الثِّقَةِ بِالظَّنِّ ؛
داوری کردن درباره فرد امین ، با ظنّ و گمان ، عادلانه نیست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث7500

حدیث45

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
سِیاسَةُ العَدلِ ثَلاثٌ : لِینٌ فی حَزمٍ ، وَ استِقصاءٌ فی عَدلٍ ، وَ إفضالٌ فی قَصدٍ ؛
سیاست عادلانه را سه اصل است : نرمی در عین دوراندیشی ، به نهایت رساندن [اجرای تمام عیار ]عدالت ، و بخشش در عین میانه‌روی .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث5592

حدیث46

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
بِالعَدلِ تَتَضاعَفُ البَرَکاتُ ؛
با عدالت ، برکت‌ها دوچندان می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث4211

حدیث47

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من عامل النّاس فلم یظلمهم و حدّثهم فلم یکذبهم و وعدهم فلم یخلفهم فهو ممّن کملت مروّته و ظهرت عدالته و وجبت أخوّته و حرمت غیبته؛
هر که زمامدار مردم شود و ستمشان نکند و با آنها سخن کند و دروغشان نگوید و وعده شان دهد و تخلف نکند وی از جمله کسانی است که مروتش به کمال رسیده و عدالتش نمایان گشته و برادری با وی واجب و غیبتش حرام است.
نهج الفصاحه

حدیث48

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من أمیر عشره إلّا و هو یؤتی به یوم القیمه مغلولا حتّی یفکّه العدل أو یوبقه الجور؛
هر که زمام دار ده تن باشد روز قیامت در غل بیارندش تا عدالت غل او باز کند یا ستم هلاکش کند.
نهج الفصاحه

حدیث49

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما من أحد أفضل عند اللَّه من إمام إن قال صدق و إن حکم عدل؛
هیچ کس نزد خدا از پیشوائی که چون گوید راست گوید و چون حکم کند عدالت کند برتر نیست.
نهج الفصاحه

حدیث50

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
العدل حسن و لکن فی الامراء أحسن، السّخاء حسن و لکن فی الأغنیاء أحسن، الورع حسن و لکن فی العلماء أحسن، الصّبر حسن و لکن فی الفقراء أحسن، التّوبه حسن و لکن فی الشّباب أحسن، الحیاء حسن و لکن فی النّساء أحسن؛
عدالت نیک است ولی از زمامداران نیکوتر است، سخاوت نیک است ولی از اغنیا نیکوتر است، تقوی نیک است ولی از علما نیکوتر است صبر نیک است ولی از فقرا نیکوتر است. توبه نیک است ولی از جوانان نیکوتر است شرم نیک است ولی از زنان نیکوتر است.
نهج الفصاحه

حدیث51

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عدل ساعه خیر من عباده سنه؛
یک ساعت عدالت از یک سال عبادت بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث52

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا حکمتم فاعدلوا و إذا قلتم فأحسنوا فإنّ اللَّه محسن یحبّ المحسنین؛
وقتی حکم می کنید به عدل رفتار کنید و وقتی سخن میگوئید نیک گوئید زیرا خدا نیک است و نیکوکاران را دوست دارد.
نهج الفصاحه

حدیث53

پیامبراکرم صلی الله علیه وآله :
جِماعُ التَّقْوی فی قولِهِ تَعالی: اِنَّ اللَّهَ یَاْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْاِحْسانِ؛
عصاره تقوا در این گفته خداوند آمده است: خداوند به عدالت و نیکی فرمان می‌دهد.
مشکاةالأنوار، ص 95.

حدیث54

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
لَنْ تُقَدَّسَ اُمَّةٌ لایُؤْخَذُ لِلضَّعیفِ فیها حَقُّهُ مِنَ الْقَویِّ غَیْرَ مُتَعْتِـعٍ؛
ملّتی که نتوان در میان آنان بدون دلهره، حقّ ضعیف را از قوی گرفت، هرگز قابل ستایش نیست.
تحف العقول، ص 142.

حدیث55

امام علی علیه السلام :
خَیْرُ الْمُلوکِ مَنْ اَماتَ الْجَوْرَ وَ اَحْیَی الْعَدْلَ؛
بهترین فرمانروا کسی است که ظلم را از بین ببرد و عدل را زنده کند.
غررالحکم، ج3، ص 431، ح 5005 .

حدیث56

حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام می فرمایند:
فَرَضَ اللّه‌ُ... العَدْلَ تَسکینا لِلْقُلوبِ؛
خداوند عدالت را برای آرامش دل‌ها، واجب کرد.
علل الشرایع، ج1، ص 248، ح 2.

حدیث57

امام علی علیه السلام :
اِنَّ فِی الْعَدْلِ سَعَةً وَ مَنْ ضاقَ عَلَیْهِ الْعَدْلُ فَالْجَوْرُ عَلَیْهِ اَضْیَقُ؛
به‌راستی که در عدالت گشایش است و هر کس عدالت بر او تنگ آید، بی‌عدالتی بر وی تنگ‌تر خواهد بود.
نهج البلاغه، خطبه 15.

حدیث58

امام علی علیه السلام :
مَنْ عَمِلَ بِالْعَدْلِ حَصَّنَ اللّه‌ُ مُلْکَهُ؛
هر کس به عدالت رفتار کند، خداوند حکومتش را حفظ خواهد کرد.
غررالحکم، ج5، ص 355، ح 8722 .

حدیث59

امام علی علیه السلام :
لا عَدْلَ اَفْضَلُ مِنْ رَدِّ الْمَظالِمِ؛
هیچ عدالتی بهتر از بازگرداندن حقوق پایمال شده نیست.
غررالحکم، ج6، ص 415، ح 10841.

حدیث60

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
ما مِنْ اَحَدٍ یَکونُ عَلی شَی‌ءٍ مِنْ اُمورِ هذِهِ الاُْمَّةِ قَلَّتْ اَمْ کَثُرَتْ فَلا یَعْدِلُ فیهِمْ اِلاّ کَبَّهُ اللّه‌ُ فِی النّارِ؛
هر کس کاری از کارهای کوچک و یا بزرگ این امت را در دست بگیرد و در میانشان عدالت را اجرا نکند خداوند او را به رو، در آتش خواهد افکند.
مستدرک علی الصحیحین، ج 4، ص 90.

حدیث61

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
مَهْدیُّ اُمَّتِی الَّذی یَمْلاَُ الاَْرْضَ قِسْطا وَ عَدْلاً کَما مُلِئَتْ جَوْرا وَ ظُلْما؛
مهدی امت من کسی است که هنگام پر شدن زمین از بیداد و ظلم، آن را پر از قسط و عدل خواهد کرد.
کتاب سلیم بن قیس، ص 429.

حدیث62

امام علی علیه السلام :
اَلْعَدلُ اَفْضَلُ مِنَ الشَّجاعَةِ لاَِنَّ النّاسَ لَوِ اسْتَعْمَلُوا الْعَدْلَ عُموما فی جَمیعِهِمْ لاَسْتَغْنَوْا عَنِ الشَّجاعَةِ؛
عدالت بهتر از شجاعت است، زیرا اگر مردم همگی عدالت را درباره یکدیگر به‌کار گیرند، از شجاعت بی‌نیاز می‌شوند.
شرح‌نهج‌البلاغه ابن‌ابی‌الحدید،ح20،ص333،ح816 .

حدیث63

امام علی علیه السلام :
اَحْسَنُ الْعَدْلِ نُصْرَةُ الْمَظْلومِ؛
بهترین عدالت یاری مظلوم است.
غررالحکم، ج2، ص 394، ح 2977.

حدیث64

امام علی علیه السلام :
اِسْتَعْمِلِ الْعَدْلَ وَاحْذَرِ الْعَسْفَ وَالْحَیْفَ فَاِنَّ الْعَسْفَ یَعودُ بِالْجَلاءِ وَالْحَیْفَ یَدْعوا اِلَی السَّیْفِ؛
عدالت را اجرا کن و از زورگویی و ستمگریبپرهیز زیرا زورگویی مردم را به ترک از وطن وامی‌دارد، و ستم آنان را به قیام مسلّحانه می‌کشاند.
نهج البلاغه، حکمت 476.

حدیث65

امام علی علیه السلام :
قُلوبُ الرَّعِیَّةِ خَزائِنُ راعیها فَما اَوْدَعَها مِنْ عَدْلٍ اَوْ جَوْرٍ وَجَدَهُ؛
دلهای مردم صندوقچه‌های حاکم است، پس آنچه از عدالت و یا ظلم در آنها بگذارد، همان را خواهد دید.
غررالحکم، ج4، ص 521، ح 6825.

حدیث66

امام علی علیه السلام :
اِنَّ الْعَدْلَ میزانُ اللّه‌ِ سُبْحانَهُ الَّذی وَضَعَهُ فِی الْخَلْقِ وَنَصَبَهُ لاِِقامَةِ الحَقِّ فَلا تُخالِفْهُ فی میزانِهِ وَلا تُعارِضْهُ فی سُلطانِهِ؛
به‌راستی که عدالت ترازوی (معیار) خدای‌سبحان است که در میان خلق نهاده است و برای برپاداشتن حق نصب فرموده، پس در ترازوی خداوند با او مخالفت نکن و با حکومتش مقابله ننما.
غررالحکم، ج2، ص 508، ح 3464.

حدیث67

امام علی علیه السلام :
اِجْعَلِ الدِّینَ کَهْفَکَ وَالْعَدْلَ سَیْفَکَ تَنْجُ مِنْ کُلِّ سوءٍ وَتَظْفَرْ عَلی کُلِّ عَدُوٍّ؛
دین را پناهگاه و عدالت را اسلحه خود قرار ده تا از هر بدی نجات پیدا کنی و بر هر دشمنی پیروز گردی.
غررالحکم، ج2، ص 221، ح 2433.

حدیث68

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اِذا حَکَموا بِغَیْرِ عَدْلٍ اِرْتَفَعَتِ الْبَرَکاتُ؛
هنگامی که به غیر عدالت حکم کنند، برکت‌ها از بین می‌روند.
معدن الجواهر، ص 73.

حدیث69

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
عَدْلُ ساعَةٍ خَیْرٌ مِنْ عِبادَةِ سَبْعینَ سَنَةً قِیامِ لَیْلِها وَصِیامِ نَهارِها؛
ساعتی عدالت بهتر از هفتاد سال عبادت است که شب‌هایش به نماز و روزهایش به روزه بگذرد.
مشکاة‌الأنوار، ص 544.

حدیث70

امام صادق علیه السلام :
اَلنّاسُ یَسْتَغْنونَ اِذا عُدِلَ بَینَهُمْ وَتُنْزِلُ السَّماءُ رِزْقَها وَتُخْرِجُ الاَْرْضُ بَرَکَتَها بِاِذْنِ اللّه‌ِ تَعالی؛
هنگامی که در میان مردم عدالت برقرار شود، بی‌نیاز می‌شوند و به اذن خداوند متعال آسمان روزیِ خود را فرو می‌فرستد و زمین برکاتش را بیرون می‌ریزد.
کافی، ج 3، ص 568، ح 6.

حدیث71

امام صادق علیه السلام :
اَلْعَدْلُ اَحْلی مِنَ الشَّهْدِ وَاَلْیَنُ مِنَ الزُّبْدِ وَاَطیَبُ ریحا مِنَ الْمِسْکِ؛
عدالت از عسل شیرین‌تر، از کره نرم‌تر و از مُشک خوشبوتر است.
کافی، ج 2، ص 147، ح 15.

حدیث72

امام صادق علیه السلام :
ثَلاثَةُ اَشْیاءَ یَحْتاجُ النّاسُ طُرّا اِلَیْها: اَلاَْمْنُ وَالْعَدْلُ وَالْخِصْبُ ؛
سه چیز است که همه مردم به آنها نیاز دارند: امنیّت، عدالت و آسایش.
تحف العقول، ص 320.

حدیث73

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ النّاسَ یَستَغْنونَ اِذا عُدِلَ بَیْنَهُمْ وَ تُنْزِلُ السَّماءُ رِزْقَها وَ تُخْرِجُ الاَْرْضُ بَرَکَتَها بِاِذْنِ اللّه‌ِ تَعالی ؛
اگر در میان مردم عدالت برقرار شود، همه بی‌نیاز می‌شوند و به اذن خداوند متعال آسمان روزی خود را فرو می‌فرستد و زمین برکت خویش را بیرون می‌ریزد.
(کافی، ج 3، ص 568، ح 6 . )

حدیث74

امام صادق علیه‌السلام :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْعَدْلَ؛
خداوند عدالت را دوست دارد.
محاسن، ج 2، ص 108.

حدیث75

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:
اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاُْمَراءِ اَحْسَنُ، وَ السَّخاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاَْغْنیاءِ اَحْسَنُ، اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْعُلَماءِ اَحْسَنُ، اَلصَّبْرُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْفُقَراءِ اَحْسَنُ، اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الشَّبابِ اَحْسَنُ، اَلْحَیاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی النِّساءِ اَحْسَنُ؛
عدالت نیکو است اما از دولتمردان نیکوتر، سخاوت نیکو است اما از ثروتمندان نیکوتر؛ تقوا نیکو است اما از علما نیکوتر؛ صبر نیکو است اما از فقرا نیکوتر، توبه نیکو است اما از جوانان نیکوتر و حیا نیکو است اما از زنان نیکوتر.
نهج الفصاحه، ح 2006

حدیث76

حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام می فرمایند :
فَفَرَضَ اللّه‌ُ الاْیمانَ تَطْهیرا مِنَ الشِّرْکِ... وَ الْعَدْلَ تَسْکینا لِلْقُلوبِ؛
خداوند ایمان را برای پاکی از شرک... و عدل و داد را برای آرامش دل‌ها واجب نمود.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 568 .

حدیث77

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
اِنَّ النّاسَ یَستَغنونَ اِذا عُدِلَ بَینَهُم وَ تُنزِلُ السَّماءُ رِزقَها وَ تُخرِجُ الاَْرضُ بَرَکَتَها بِاِذنِ اللّه‌ِ تَعالی؛
اگر در میان مردم عدالت برقرار شود، همه بی‌نیاز می‌شوند و به اذن خداوند متعال آسمان روزی خود را فرو می‌فرستد و زمین برکت خویش را بیرون می‌ریزد.
کافی، ج 3، ص 568، ح 6

حدیث78

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اَلجَماعَةُ رَحمَةٌ و الفُرقَةُ عَذابٌ؛
وحدت مایه رحمت ، و تفرقه موجب عذاب است.
کنزالعمّال ، ح 20242

حدیث79

امام علی (علیه السلام) می فرمایند:
مَن عَمِلَ بِالْعَدلِ حَصَّنَ اللّه‌ُ مُلکَهُ
هر کس به عدالت رفتار کند، خداوند حکومتش را حفظ خواهد کرد.
غررالحکم، ج5، ح 8722

حدیث80

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
ثُباتُ الدُّوَلِ بِإقامَةِ سُنَنِ العَدلِ؛
پایداری دولتها به برپا داشتن راه و رسم دادگری است.
غررالحکم و دررالکلم، ح 4715

حدیث81

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
جِماعُ التَّقوی فی قولِهِ تَعالی: اِنَّ اللَّهَ یامُرُ بِالعَدلِ وَ الاِحسانِ؛
عصاره تقوا در این گفته خداوند آمده است: خداوند به عدالت و نیکی فرمان می‌دهد.
(کافی، ج 2، ص 82 ، ح 4)

حدیث82

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
قُلوبُ الرَّعِیةِ خَزائِنُ راعیها فَما اَودَعَها مِن عَدلٍ اَو جَورٍ وَجَدَهُ
دلهای مردم صندوقچه‌های حاکم است، پس آنچه از عدالت و یا ظلم در آنها بگذارد، همان را خواهد دید.
(غررالحکم، ج4، ص 521، ح 6825)

حدیث83

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَحسَنُ العَدلِ نُصرَةُ المَظلومِ
بهترین عدالت یاری مظلوم است.
(غررالحکم، ج2، ح 2977)

حدیث84

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
عَدلُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَبعینَ سَنَةً قِیامِ لَیلِها وَ صِیامِ نَهارِها
ساعتی عدالت بهتر از هفتاد سال عبادت است که شب‌هایش به نماز و روزهایش به روزه بگذرد.
(مشکاة‌الأنوار، ص 544)

حدیث85

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
اَحسَنُ العَدلِ نُصرَةُ المَظلومِ
بهترین عدالت یاری مظلوم است.
(غررالحکم، ج2، ح 2977)

حدیث86

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
عَدلُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَبعینَ سَنَةً قِیامِ لَیلِها وَ صِیامِ نَهارِها
ساعتی عدالت بهتر از هفتاد سال عبادت است که شب‌هایش به نماز و روزهایش به روزه بگذرد.
(مشکاة‌الأنوار، ص 544)

حدیث87

امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
اَلعَدلُ اَحلَی مِنَ الشَّهدِ وِ اَلیَنُ مِنَ الزُّبدِ وِ اِطیِبُ ریحاً مِنَ المِسکِ؛
عدل شیرین تر از عسل و نرم تر از کف و خوشبوتر از مشک است.
(جهاد با نفس، ح 342)

حدیث88

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
لیس من العدل القضاء علی الثقه بالظن
داوری در حق افراد مورد اطمینان با تکیه بر گمان از عدالت دور است.
( نهج البلاغه )

حدیث89

امام صادق علیه السلام فرمودند:
ان من اعظم الناس حسره یوم القیامه، من وصف عدلا ثم خالفه الی غیره.
پشیمان ترین شخص در روز قیامت، کسی است که برای مردم از عدالت سخن بگوید، اما خودش به دیگران عدالت روا ندارد.
(وسائل الشیعه،ج15،ص295)

حدیث90

قال الامام علی - علیه السلام - : مِلاکُ السِّیاسَةِ العَدلُ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: ملاک و اساس سیاست، عدالت است.
«میزان الحکمه، ح 9016»

سیاست و مردم داری

حدیث1

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ عَمِلَ عَلی غَیرِ عِلمٍ، ما یُفسِدُ أکثَرُ مِمّا یُصلِحُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله فرمودند: هر کس کاری را بدون شناخت انجام دهد، تباه کاری او بیشتر است از آنچه سامان می دهد.
«تحف العقول، ص 47»

حدیث2

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن قضی لأخیهِ المُؤمِنِ حاجَةً کانَ کَمَن عَبَدَ اللَّهَ دَهرَهُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله فرمودند: کسی که حاجت برادر مؤمن خود را برآورده سازد، مانند کسی است که عمر خود را به عبادت گذرانده باشد.
«أمالی شیخ طوسی، ص 481»

حدیث3

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَنْ کانَ یُؤمِنُ بِاللَّهِ و الیَومِ الآخِرِ فَلْیَفِ إذا وَعَدَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله فرمودند: هر که به خدا و روز معاد ایمان دارد باید به وعده خود عمل کند.
«الکافی، ج 2، ص 364»

حدیث4

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لا یَزالُ النّاسُ بِخَیرٍ ما أمَرُوا بِالمَعرُوفِ و نَهَوا عَنِ المُنکَرِ و تَعاوَنُوا عَلَی البِرِّ وَ التَّقوی .
رسول خدا - صلی الله علیه و آله فرمودند: مردم همیشه در خیر خواهند بود تا وقتی که امر به معروف و نهی از منکر می کنند و در نیکی و پرهیزکاری یکدیگر را یاری می رسانند.
«تهذیب الأحکام، ج 6، ص 181»

حدیث5

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : قُلِ الحَقَّ و لا تأخُذکَ فِی اللَّهِ لَومَةُ لائمٍ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله فرمودند: حق را بگو و در راه خدا از ملامت هیچ ملامت گری، نهراس.
«کنزالعمّال، ح 43555»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السّلام - : دَولَةُ الکَریمِ تَظْهَرُ مَناقِبُهُ، دَولَةُ اللَّئیمِ تَکشِفُ مَساوِیَهُ وَ مَعایِبَهُ.
امام علی - علیه السّلام فرمودند: جوانمرد اگر به دولت برسد، مناقبش آشکار گردد، و فرومایه اگر به دولت رسد، بدی ها و عیوبش آشکار گردد.
«غرر الحکم، ح 7828 و 7829»

حدیث7

قال الامام علی - علیه السلام - : ما أیقَنَ بِاللَّهِ مَن لَم یَرعَ عُهُودَهُ و ذِمَّتَهُ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: به خدا یقین ندارد کسی که عهد و پیمان خود را فرو گذارد.
«غررالحکم، ح 9577»

حدیث8

قال الامام علی - علیه السلام - : مِن واجِبِ حُقُوقِ اللَّهِ عَلَی العِبادِ النَّصیحَةُ بِمَبلَغِ جُهدِهِم وَ التَّعاوُنُ عَلی إقامَةِ الحَقِّ بَینَهُم.
امام علی - علیه السلام فرمودند: از حقوقی که خدا بر بندگان واجب کرده، خیرخواهی به اندازه توان و یاری کردن یکدیگر برای برپایی حق در میان خود است.
«نهج البلاغه، خطبه 216»

حدیث9

قال الامام علی - علیه السلام - : طَلَبُ التَّعاوُنِ عَلی إقامَةِ الحَقِّ دِیانَةٌ و أمانَةٌ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: درخواست همکاری برای برپا کردن حق، نشانه دیانت و امانت (داری) است.
«عیون الحکم و المواعظ، ح 5563»

حدیث10

قال الامام علی - علیه السلام - : فَاخفِضْ لَهُ جَناحَکَ و ألِنْ لَهُم جانِبَکَ وَ ابسُطْ لَهُم وَجَهَکَ و آسِ بَینَهُم فِی اللَّحظَةِ و النَّظرَةِ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: بال های محبت خود را بر آنان بگستر و با آنان نرم خو و گشاده رو باش و مساوات را در توجّه و نگاه خود (به آنان)، مراعات کن.
«نهج البلاغه، نامه 27»

حدیث11

قال الامام علی - علیه السلام - : أنصِفوا النّاسَ مِن أنفُسِکُم وَ اصْبِرُوا لِحَوائجِهِم ... و لاتُحشِّمُوا أحَداً عَن حاجَتِهِ و لا تَحبِسُوهُ عَن طَلِبَتِهِ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: داد مردم را از خود بستانید و در برآوردن نیازهایشان شکیبا باشید ... کسی را برای نیازش شرمگین نسازید و از خواسته اش باز مدارید.
«نهج البلاغه، نامه 51»

حدیث12

قال الامام علی - علیه السلام - : لا یَکُنْ لَک إلَی النّاسِ سَفیرٌ إلّا لِسانَک و لا حاجِبٌ إلّا وَجهَک.
امام علی - علیه السلام فرمودند: میان تو و مردم رابطی جز زبانت و پرده ای جز چهره ات نباشد.
«نهج البلاغه، نامه 67»

حدیث13

قال الامام علی - علیه السلام - : اِجعَل لِرأسِ کُلِّ أمرٍ مِن أمورِک رأساً مِنهُم، لا یَقهَرُهُ کَبیرُها و لا یَتَشتَّتُ عَلَیه کَثیرُها.
امام علی - علیه السلام فرمودند: برای سامان دادن به هر یک از کارهایت، سرپرستی از میان آنان بگمار که بزرگی کار، او را مقهور خود نسازد و بسیاری آن، آشفته اش نکند.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث14

قال الامام علی - علیه السلام - : إیّاکَ و الاِسِئثارَ بِما النّاسُ فیهِ اُسوةٌ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: بپرهیز از آن که چیزی را به خود مخصوص کنی که مردم همه در آن یکسانند.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث15

قال الامام علی - علیه السلام - : مِن دَلائِلِ الدَّولَةِ قِلَّةُ الغفلَةِ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: از نشانه های (پایداری) دولت، کمی غفلت از کارها است.
«غررالحکم، ح 9410»

حدیث16

قال الامام علی - علیه السلام - : حُسنُ السّیرَةِ جَمال القُدرَةِ و حِصنُ الإمرَةِ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: رفتار نیکو، نشان زیبایی قدرت و پناهگاه زمام داری است.
«غررالحکم، ح 4847»

حدیث17

قال الامام علی - علیه السلام - : مَن کَثُرَ جَمیلُهُ أجمَعَ النّاسُ عَلی تَفضیلِهِ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: آن که نیکی ها و فضایلش فراون شود، مردم بر برتری اش اتّفاق کنند.
«عیون الحکم و المواعظ، ح 8218»

حدیث18

قال الامام علی - علیه السلام - : مَنْ سَما إِلَی الرِّیاسَةِ صَبَرَ عَلی مَضَضِ السِّیاسَةِ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: هر کس بر مسند سیاست نشیند، باید بر رنج سیاست صبر کند.
«میزان الحکمه، ح 9002»

حدیث19

قال الامام علی - علیه السلام - : ثَباتُ الدُّوَلِ بِإقامَةِ سُنَنِ العَدلِ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: پایداری دولت ها به برپاداشتن راه و رسم دادگری است.
«غررالحکم، ح 4715»

حدیث20

قال الامام علی - علیه السلام - : رَأسُ السِّیاسَةِ استِعمالُ الرِّفقِ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: پایه سیاست، مدارا کردن است.
«میزان الحکمه، ح 9019»

حدیث21

قال الامام علی - علیه السلام - : حُسنُ السِّیاسَةِ یَستَدِیمُ الرِّئاسَةَ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: سیاست نیکو، موجب پایندگی و دوام ریاست است.
«میزان الحکمه، ح 8998»

حدیث22

قال الامام علی - علیه السلام - : مِن أماراتِ الدَّولَةِ الیَقظَةُ لِحِراسَةِ الاُمورِ.
امام علی - علیه السلام فرمودند: از نشانه های (پایداری) دولت، هوشیاری در سامان دادن کارها است.
«غررالحکم، ح 9360»

حدیث23

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إنَّ اللَّهَ تَعالی یُحِبُّ مِنَ العامِلِ إذا عَمِلَ أن یُحسِنَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله فرمودند: خدای تعالی دوست دارد وقتی کسی کاری می کند، آن را به خوبی انجام دهد.
«میزان الحکمه، ح 14371»

قضایی

قضاوت

حدیث1

امام صادق علیه‌السلام :
إذا قامَ قائمُ آلِ محمّدٍ علَیهِ وعلَیهِمُ السلامُ حَکَمَ بینَ الناسِ بحُکمِ داودَ ، لا یَحتاجُ إلی بَیِّنةٍ ، یُلهِمُهُ اللّه‌ُ تعالی فَیَحکُمُ بعِلمِهِ .
زمـانـی کـه قـائم آل محمّد علیه‌السلام ، قـیام کند ، به حکم داود میان مردم داوری می‌کند و نیازی به بیّنه (شهود و مدرک) ندارد . خداوند متعال این حکم را به او الهام می‌کند و او به علمش قضاوت می‌کند .
بحار الأنوار : 14 / 14 / 23 منتخب میزان الحکمة : 472

حدیث2

امام علی علیه‌السلام :
خَمسَةُ أشیاءَ یَجِبُ علَی القاضی الأخْذُ فیها بظاهِرِ الحُکمِ : الوِلایَةُ والمَناکِحُ والمَواریثُ والذَّبایحُ والشَّهاداتُ ، إذا کانَ ظاهرُ الشُّهودِ مَأمونا جازَت شَهادَتُهُم ولا یَسألُ عن باطِنِهم .
پنج‌چیز است که باید قاضی (درباره آنها)به‌ظاهِر حُکم عمل کند : ولایت (حقّ ولایت و سرپرستی که خداوند ، یا امام برای هر کس ، یا ولیّ طفل قرار داده است) ، همسران (یعنی مسأله زناشویی که بین مسلمانان مشهوراست) ، میراثها ، ذبایح(حلال بودن کشتار مسلمانان) و شهادات . هر گاه شهود ، در ظاهر امین و در خور اعتماد باشند ، شهادتشان پذیرفته است و لازم نیست از باطن آنها جست وجو کرد .
الخصال : 311 / 88 منتخب میزان الحکمة : 472

حدیث3

امام باقر علیه‌السلام :
إنّ المرأةَ لا تُولَّی القَضاءَ ولا تُولَّی الإمارَةَ .
زن ، نه عهده‌دار مـسند قـضاوت می‌شود و نه عهده‌دار منصب امارت .
بحار الأنوار : 104 / 275 / 1

حدیث4

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لا تکونُ المَرأةُ حَکَما تَقضی بینَ العامَّةِ .
زن ، نباید قاضی باشد و میان مردم داوری کند .
کنز العمّال : 14921 منتخب میزان الحکمة : 472

حدیث5

امام صادق علیه‌السلام :
القُضاةُ أربَعةٌ : ثلاثةٌ فی النارِ وواحِدٌ فی الجَنّةِ : رجُلٌ قَضی بجَورٍ وهُو یَعلَمُ فهُو فی النارِ ، ورَجُلٌ قَضی بجَورٍ وهو لا یَعلَمُ فهُو فی النارِ ، ورجلٌ قَضی بالحَقِّ وهُو لا یَعلَمُ فهُو فی النارِ ، ورجُلٌ قَضی بالحَقِّ وهو یَعلَمُ فهُو فی الجَنّةِ .
قاضیان چهار گروهند : سه گروه در آتشند و یک گروه در بهشت . مردی که دانسته حکم ناحقّ صادر کند ، این قاضی در آتش است . مردی که ندانسته (و بی‌اطلاع از احکام و قوانین) حکم ناحقّ دهد ، این نیز در آتش است . مردی که ندانسته حکم درست و حقّ صادر کند ، این هم در آتش است و مردی که دانسته حکم حقّ و درست را صادر کند ، این قاضی در بهشت است .
الکافی : 7 / 407 / 1 منتخب میزان الحکمة : 472

حدیث6

امام علی علیه‌السلام :
یَدُ اللّه فوقَ رَأسِ الحاکِمِ تُرَفرِفُ بالرَّحمَةِ، فإذا حافَ وَکَلَهُ اللّه‌ُ إلی نفسِهِ .
دست رحمت خدا ، بر فراز سر قاضی در حرکت است . پس هر گاه ستم و حقّ کشی کند ، خداوند او را به خودش وا می‌گذارد .
الکافی : 7 / 410 / 1

حدیث7

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن قاضٍ مِن قُضاةِ المُسلمینَ إلاّ ومَعهُ مَلَکانِ یُسَدِّدانِهِ إلَی الحَقِّ مالَم یُرِدْ غیرَهُ ، فإذا أرادَ غیرَهُ وجارَ مُتَعمِّدا تَبَرَّأَ مِنهُ المَلَکانِ ووَکَلاهُ إلی نفسِهِ .
هیچ قاضی‌ای از قاضیان مسلمانان نیست ، مگر این که دو فرشته با اویند و تا زمانی که خواهان حقیقت باشد ، او را به سوی آن راهنمایی می‌کنند . امّا هر گاه در پی حقیقت نبود و عمدا ستم و حقّ کشی کرد ، آن دو فرشته از او بیزاری می‌جویند و وی را به خودش وامی‌گذارند .
کنزالعمّال : 14993

حدیث8

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لِشُرَیحٍ: لا تُسارَّ أحَدا فی مَجلِسِکَ ، وإن غَضِبتَ فَقُمْ ، فلا تَقضِیَنَّ فأنتَ غَضبانُ .
امام علی علیه‌السلام - خطاب به شریح- فرمودند: در مجلس قضاوت با کسی در گوشی صحبت مکن و اگر عصبانی شدی ، برخیز و در حال خشم هرگز داوری مکن .
الکافی : 7 / 413 / 5

حدیث9

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لِشُرَیحٍ: ولا تَقعُدَنَّ فی مَجلِسِ القَضاءِ حتّی تَطعَم .
امام علی علیه‌السلام
- خطاب به شریح- فرمودند: در مجلس قضاوت منشین ، مگر این که قبلاً چیزی بخوری .
الکافی : 7 / 413 / 1 منتخب میزان الحکمة : 472

حدیث10

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لِشُرَیحٍ: إیّاکَ والتَّضَجُّرَ والتَّأذِّیَ فی مَجلِسِ القَضاءِ ، الذی أوجَبَ اللّه‌ُ فیهِ الأجرَ ، ویُحسِنُ فیهِ الذُّخرَ لِمَن قَضی بالحَقِّ .
امام علی علیه‌السلام - خطاب به شریح- فرم.دند: مبادا در مجلس قضاوت اظهار خستگی و ناراحتی کنی ؛ مجلسی که خداوند در آن پاداش قرار داده و برای کسی که به حقّ داوری کند ذخیره خوبی در نظر گرفته است .
الکافی : 7 / 413 / 1

حدیث11

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ابتُلِیَ بالقَضاءِ بینَ المُسلمینَ فَلْیَعدِلْ بَینَهُم فی لَحظِةِ وإشارَتِهِ ومَقعدِهِ ومَجلِسِهِ .
هر که به داوری کردن میان مسلمانان مبتلا شود ، باید در نگاهها و اشاره کردنها و جای نشستن و نحوه نشستن خود نسبت به آنها به یکسان رفتار کند .
کنزالعمّال : 15032 منتخب میزان الحکمة : 470

حدیث12

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لِشُرَیحٍ: ثُمّ واسِ بینَ المسلمینَ بوَجهِکَ ومَنطِقِکَ ومَجلِسِکَ ، حتّی لا یَطمَعَ قَریبُکَ فی حَیفِکَ ، ولا یَیأسَ عَدُوُّکَ مِن عَدلِکَ .
امام علی علیه‌السلام - خطاب به شریح- فرمودند: میان مسلمانان‌در نگاه کردن و سخن گفتن و نشستنت برابری را رعایت کن ، تا نزدیکانت به جانبداری (و ستم) تو امید نبندند و دشمنانت از دادگری تو ، نومید نشوند .
وسائل الشیعه : 18 / 155 / 1

حدیث13

امام صادق علیه‌السلام :
لا یَطمَعَنَّ قَلیلُ الفِقهِ فی القَضاءِ .
کسی که اندکی فقه (مسائل حقوقی و احکام قضایی) می‌داند ، هرگز نباید به کار قضاوت چشم طمع داشته باشد .
بحار الأنوار : 104 / 264 / 5

حدیث14

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:
مَنِ ابتَغی القَضاءَ وسَألَ‌فیهِ الشُّفَعاءَ وُکِلَ إلی نفسِهِ ، ومَن اُکرِهَ علَیهِ أنزَلَ اللّه‌ُ علَیهِ مَلَکا یُسَدِّدُهُ .
هرکه‌جویای منصب‌قضاوت باشدو برای رسیدن به آن متوسّل به این و آن شود، خداوند او را به‌خودش‌واگذارد و هرکه مجبور به پذیرفتن آن شود، خداوند فرشته‌ای بر او فرو فرستد که استوارش بدارد .
کنزالعمّال : 14994 منتخب میزان الحکمة : 470

حدیث15

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ النَّواویسَ شَکَت إلَی اللّه عز و جل شِدَّةَ حَرِّها ، فقالَ لَها عز و جل : اسکُتی ؛ فإنَّ مَواضِعَ القُضاةِ أشَدُّ حَرّا مِنکِ !
نواویس (که جایگاهی است در دوزخ) از گرمای سخت خود به درگاه خداوند عز و جل شکایت کرد . پس خداوند عز و جل خطاب بدان فرمود : ساکت باش ؛ همانا جایگاه قاضیان(ناعادل)، گرمایَش سخت‌تر از توست!.
الفقیه : 3 / 6 / 3226 منتخب میزان الحکمة : 470

حدیث16

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ القاضیَ العَدلَ لَیُجاءُبهِ یَومَ القِیامَةِ فَیَلقَی مِن شِدَّةِ الحِسابِ ما یَتَمَنّی أن لا یکونَ قَضی بینَ اثنَینِ فی تَمرَةٍ قَطُّ .
در روز قیامت قاضی دادگـر را می‌آورند و چنان حساب سختی از او کشیده می‌شود ، که آرزو می‌کند کاش هرگز حتّی درباره یک خرما میان دو نفر داوری نکرده بود .
کنزالعمّال : 14988 منتخب میزان الحکمة : 470

حدیث17

امام صادق علیه‌السلام :
اتَّقُوا الحُکومَةَ ؛ فإنَّ الحُکومَةَ إنّما هی لِلإمامِ العالِمِ بالقَضاءِ ،العادِلِ فی المُسلمینَ ، لِنَبیٍّ أو وَصیِّ نبیٍّ .
از داوری کردن بپرهیزید ؛ زیرا (منصب) داوری در حقیقت از آنِ امامی است که در قضاوت دانا باشد و در میان مسلمانان به عدالت حکم کند ؛ از آنِ پیغمبر یا وصیّ پیغمبر .
الکافی : 7 / 406 / 1 منتخب میزان الحکمة : 470

حدیث18

امام علی(سلام الله علیه):
أفضَلُ الْخَلقِ أقضاهُم بِالْحَقِّ؛
برترین مردم، داورترین آنها به حق است.
غررالحکم ودررالکلم، ح 3323

حدیث19

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من حکم بین اثنین تحاکما إلیه فلم یقض بینهما بالحقّ فعلیه لعنه اللَّه؛
هر که میان دو کس که داوری بدو برند، داوری کند و به حق میانشان قضاوت نکند لعنت خدا بر او باد.
نهج الفصاحه

حدیث20

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قاضیان فی النار و قاض فی الجنّه: قاض عرف الحقّ فقضی به فهو فی الجنّه، و قاض عرف الحقّ فجار متعمّدا أو قضی بغیر علم فهما فی النّار؛
دو قاضی در جهنمد و قاضی ای در بهشت است: قاضی ای که حق را بشناسد و بدان حکم کند در بهشت است، و قاضی ای که حق را بشناسد و دانسته منحرف شود، یا ندانسته قضاوت کند هر دو در جهنم اند.
نهج الفصاحه

حدیث21

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ اللَّه تعالی مع القاضی ما لم یحف عمدا؛
خداوند تا هنگامی که قاضی از روی عمد ستم نکند، یار اوست.
نهج الفصاحه

حدیث22

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اللَّه مع القاضی ما لم یجر فإذا جار تخلّی اللَّه عنه و لزمه الشّیطان؛
خداوند یار قاضی است تا موقعی که ستم نکند، وقتی ستم کرد خدا او را رها می کند و شیطان قرین او می شود.
نهج الفصاحه

حدیث23

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا أراد اللَّه بقوم خیرا ولّی علیهم حلماءهم و قضی بینهم علمائهم و جعل المال فی سمحائهم و إذا أراد بقوم شرّا ولّی علیهم سفهائهم و قضی بینهم جهّالهم و جعل المال فی بخلائهم؛
وقتی خداوند برای قومی نیکی خواهد خردمندانشان را بر آنها فرمانروا سازد و دانشمندانشان میان آنها قضاوت کند و مال را به دست بخشندگان دهد و وقتی برای قومی بدی خواهد سفیهانشان را بر آنها فرمانروا سازد و نادانان میان آنها قضاوت کنند و مال را به دست بخیلانشان دهد.
نهج الفصاحه

حدیث24

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إذا ابتلی أحدکم بالقضاء بین المسلمین فلا یقض و هو غضبان و لیسوّ بینهم فی النّظر و المجلس و الإشاره؛
اگر یکی از شما بکار قضاوت میان مسلمانان دچار شود باید به هنگام غضب از قضاوت خودداری کند و میان ارباب دعوی در نگاه و نشیمن گاه و اشاره تفاوتی نگذارد.
نهج الفصاحه

حدیث25

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أخذ الأمیر الهدیّه سحت و قبول القاضی الرّشوه کفر؛
هدیه گرفتن امیر نارواست و رشوه گرفتن قاضی کفر است.
نهج الفصاحه

حدیث26

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
خَیْرُ النّاسِ قُضاةُ الْحَقِّ؛
بهترین مردم کسانی هستند که به حق قضاوت کنند.
بحارالانوار، ج 104، ص 266، ح 20.

حدیث27

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند :
اِذا حَکَمْتُمْ فَاعْدِلوا وَ اِذا قُلْتُمْ فَاَحْسِنوا فَاِنَّ اللّه‌َ مُحْسِنٌ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ؛
هرگاه قضاوت می‌کنید، عادلانه قضاوت کنید و هرگاه سخن می‌گویید، نیکو بگویید، زیرا خداوند نیکوکار است و نیکوکاران را دوست دارد.
نهج الفصاحه، ح 200.

حدیث28

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الْعَبدَ اَنْ یَکُونَ سَهْلَ الْبَیْعِ وَ سَهْلَ الشِّراءِ وَ سَهْلَ القَضاءِ وَ سَهْلَ الاِقْتِضاءِ؛
خداوند بنده‌ای را که در خرید و فروش و قضاوت و پذیرش قضاوت آسان گیر باشد دوست دارد.
دعائم الاسلام، ج 1، ص 17 .

حدیث29

قال الامام علی - علیه السلام - : لَیسَ مِنَ العَدلِ القَضَاءُ عَلَی الثَّقَةِ بِالظَّنِّ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: قضاوتی که با تکیه به ظن و گمان باشد، عادلانه نیست.
«نهج البلاغة، حکمت 220»

گواهی دادن

حدیث1

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم
وقد سُئلَ عن الشهادَةِ:هل تَرَی الشمسَ ؟ علی مِثلِها فَاشهَدْ أو دَعْ .
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم - در پاسخ به پرسش از شهادت دادن- فرمودند: آفتاب را می‌بینی ؟ هرگاه موضوع به همین روشنی بود شهادت بده و گرنه خودداری کن .
وسائل الشیعه : 18 / 250 / 3

حدیث2

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‌السلام
لِشُرَیحٍ: اِعلَمْ أنّ‌المسلمینَ عُدولٌ بعضُهُم عَلی بَعضٍ ، إلاّ مَجلودا فی حَدٍّ لَم یَتُب مِنهُ ، أو مَعروفاً بشهادَةِ الزُّورِ ، أو ظَنِیناً .
امام علی علیه‌السلام - خطاب به شریح- فرمودند: بدان که مسلمانان نسبت به یکدیگر عادل به شمار می‌آیند ، مگر کسی که به کیفر گناهی حدّ خورده و توبه نکرده باشد یا به شهادت دروغ دادن شهرت داشته باشد یا گمانِ بد درباره او برده شود (و مظنون باشد) .
الفقیه : 13 / 15 / 3243 منتخب میزان الحکمة : 304

حدیث3

امام صادق علیه‌السلام :
لا أقبَلُ شهادَةَ الفاسِقِ إلاّعلی نَفسِهِ .
شهادت فاسق را جز بر ضدّ خودش نمی‌پذیرم .
الکافی : 7 / 395 / 5

حدیث4

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ أمیرَ المؤمنینَ علیه‌السلام کانَ لا یَقبَلُ شهادَةَ فَحّاشٍ ، ولا ذِی مُخْزِیَةٍ فی الدِّینِ .
امیر المؤمنین علیه‌السلام نَـه شـهادت آدم فـحّاش و بد زبان را می‌پذیرفت و نه‌شهادت کسی‌را که سوء پیشینه دینی داشت.
الکافی : 7 / 396 / 7 منتخب میزان الحکمة : 304

حدیث5

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن رَجَعَ عن شهادَتِهِ وکَتَمَها ، أطعَمَهُ اللّه لَحمَهُ علی رُؤوسِ الخَلائقِ ، ویَدخُلُ النارَ وهو یَلُوکُ لِسانَهُ .
هرکه از شهادت‌خود برگردد و آن را کتمان کند ، خداوند در حضور خلایق گوشتش را به وی بخوراند و در حالی که زبان خود را می‌جود به دوزخ رود.
ثواب الأعمال : 333 منتخب میزان الحکمة : 304

حدیث6

امام صادق علیه‌السلام :
إذا دُعِیتَ إلی الشهادَةِ فَأجِبْ .
هرگاه برای شهادت دادن فرا خوانده شدی ، اجابت کن .
التهذیب : 6 / 275 / 752 منتخب میزان الحکمة : 304

حدیث7

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن کَتَمَ شَهادَةً إذا دُعِیَ إلَیها کانَ کَمَن شَهِدَ بِالزُّورِ .
هر کسی هنگامی کـه بـرای شـهـادت دادن فرا خوانده شود آن را کتمان کند، همانند کسی است که شهادتِ دروغ دهد.
کنز العمّال : 17743

حدیث8

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن شَهِدَ شهادَةَ حَقٍّ لِیُحیِیَ بها حَقَّ امرِئٍ مُسلمٍ أتی یَومَ القِیامَةِ ولِوَجهِهِ نُورٌ مَدَّ البَصَرِ ، یَعرِفُهُ الخلایِقُ بِاسمِهِ ونَسَبهِ .
کسی که برای زنده کردن حقّ یک نفر مسلمان شهادت حقّ بدهد ، روز قیامت در حالی آورده می‌شود که پرتوِ نور چهره‌اش تا چشم کار می‌کند دیده می‌شود و خلایق او را به نام و نسب می‌شناسد .
بحار الأنوار : 104 / 311 / 9 منتخب میزان الحکمة : 304

حدیث9

امام علی علیه‌السلام :
القِسْطُ رُوحُ الشهادَةِ .
عدالت ، روح شهادت دادن است .
غرر الحکم : 356 منتخب میزان الحکمة : 304

حدیث10

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند :
وَ مَن شَهِدَ شَهادَةَ حَقٍّ لِیُحیِیَ بِها حَقَّ امرِی‌ءٍ مُسلِمٍ اَتی یَومَ القیامَةِ وَ لِوَجهِهِ نورٌ مَدَّ البَصَرِ تَعرِفُهُ الخَلایِقُ بِاسمِهِ وَ نَسَبِهِ ؛
کسی که برای زنده کردن حق یک مسلمان، شهادت حقّ بدهد، روز قیامت در حالی آورده می‌شود که پرتو نور چهره‌اش، تا چشم کار می‌کند دیده می‌شود و خلایق او را به نام و نسب می‌شناسند.
(کافی، ج 7، ص 381، ح 1)

حدیث11

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من شهد شهاده یستباح بها مال امرئ مسلم أو یسفک بها دم فقد أوجب النّار؛
هر که شهادتی دهد که به سبب آن مال مرد مسلمانی را بخورند یا خونی بریزند مستحق جهنم است.
نهج الفصاحه

حدیث12

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من کتم شهاده إذا دعی إلیها کان کمن شهد بالزّور؛
هر که شهادتی را که از او خواسته اند نهان دارد چنان است که شهادت دروغ داده باشد.
نهج الفصاحه

حدیث13

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لن تزول قدم شاهد الزّور حتّی یوجب اللَّه له النّار؛
شاهد دروغ از جا نرود تا خداوند جهنم را بر او واجب کند.
نهج الفصاحه

حدیث14

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
شاهد الزّور لا تزول قدماه حتّی یوجب اللَّه له النّار؛
شاهد دروغ قدم برندارد تا جهنم بر او واجب شود.
نهج الفصاحه

حدیث15

أکرموا الشّهود فإنّ اللَّه یستخرج بهم الحقوق و یدفع بهم الظّلم؛
شاهدان را گرامی شمارید زیرا خدا حقوق کسان را به وسیله آنان احقاق می کند و ستم را به وسیله آنها دفع می نماید.
نهج الفصاحه

حدیث16

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أکبر الکبائر الإشراک باللَّه و قتل النّفس و عقوق الوالدین و شهاده الزور؛
بزرگترین گناهان بزرگ شرک به خدا و قتل نفس و بد رفتاری با پدر و مادر و شهادت دروغ است.
نهج الفصاحه

حدیث17

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند :
وَ مَنْ شَهِدَ شَهادَةَ حَقٍّ لِیُحْیِیَ بِها حَقَّ امْرِی‌ءٍ مُسْلِمٍ اَتی یَوْمَ الْقیامَةِ وَ لِوَجْهِهِ نورٌ مَدَّ الْبَصَرِ تَعْرِفُهُ الْخَلایِقُ بِاسْمِهِ وَ نَسَبِهِ ؛
کسی که برای زنده کردن حق یک مسلمان، شهادت حقّ بدهد، روز قیامت در حالی آورده می‌شود که پرتو نور چهره‌اش، تا چشم کار می‌کند دیده می‌شود و خلایق او را به نام و نسب می‌شناسند.
کافی، ج 7، ص 381، ح 1 .

حدیث18

امام صادق علیه‌السلام :
لا تَشهَدَنَّ بشهادَةٍ‌حتّی تَعرِفَها کما تَعرِفُ کَفَّکَ .
نباید شهادتی بدهی، مگر هنگامی که آن را مانند کف دستت بشناسی .
الکافی : 7 / 383 / 3

قوانین قضایی

حدیث1

امام صادق علیه‌السلام :
إنّ علیّا علیه‌السلام کان یُطعِمُ مَن خلّدَ فی السِّجْنِ مِن بیتِ مالِ المسلمینَ .
علی علیه‌السلام کسی را که زندانی می‌شد ، از بیت‌المال مسلمانان غذا می‌داد .
وسائل الشیعه : 11 / 69 / 2 منتخب میزان الحکمة : 20

حدیث2

امام صادق علیه‌السلام :
إنَّ أمیرَ المؤمنینَ علیه‌السلام ألقَی صِبیانُ الکُتّابِ ألواحَهُم بینَ یدَیهِ لِیُخَیِّرَ بینَهُم ، فقالَ : أما إنّها حُکومَةٌ ! والجَورُ فیها کالجَورِ فی الحُکمِ ! أبلِغُوا مُعَلِّمَکُم إن ضَرَبَکُم فَوقَ ثلاثِ ضَرَباتٍ فی الأدَبِ اقتُصَّ مِنهُ .
کودکان مکتبی دستخطهای خود را در مقابل امیرالمؤمنین نهادند ، تا بهترین آنها را انتخاب کند ؛ حضرت فرمود : هان ! این یک داوری است ! و ظلم در این باره ، مانند ظلم در قضاوت است ! به معلّم خود بگویید که اگر برای تنبیه بیش از سه ضربه بزند ، قصاص می‌شود .
وسائل الشیعه : 18 / 582 / 2 منتخب میزان الحکمة : 472

حدیث3

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن عَفا عَن دَمٍ لم‌یَکُن لَهُ ثَوابٌ إلاّ الجَنّةُ .
هرکه از (قصاص) خونی گذشت کند ، او را پاداشی جز بهشت نباشد .
کنزالعمّال : 39854

حدیث4

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن رَجُلٍ مُسلمٍ یُصابُ بشَیءٍ فی جَسَدِهِ فَیَتَصَدَّقُ بهِ إلاّ رَفَعَهُ اللّه بهِ دَرجَةً وحَطَّ عَنهُ بهِ خَطیئةً .
هیچ مرد مسلمانی نیست که به قسمتی از بدنش آسیبی وارد شود و از (قصاص) آن درگذرد ، مگر این که خداوند به سببِ آن یک درجه بالایش بَرد و یک گناه از او بزداید .
کنز العمّال : 39850 منتخب میزان الحکمة : 466

حدیث5

امام علی علیه‌السلام :
الحَبسُ بَعدَ معرِفَةِ الحقِّ ظُلْم .
زندانی کردن ، پس از پی بردن به حقیقت، ظلم است .
مستدرک الوسائل : 17 / 403 / 21672 منتخب میزان الحکمة : 130

حدیث6

امام علی علیه‌السلام :
إذا ارْتَدَّتِ المَرأةُ عنِ الإسلامِ لَم تُقْتَلْ ، ولکنْ تُحْبَسُ أبدا .
هرگاه زن مرتد شود ، کشته نمی‌شود بلکه به زندان ابد محکوم می‌گردد .
تهذیب الأحکام : 10 / 142 / 569 منتخب میزان الحکمة : 128

حدیث7

امام صادق علیه‌السلام :
لا یُقطَعُ السّارِقُ فیعامِ سَنَةٍ یَعنِی فی عامِ مَجاعَةٍ .
در سالهای قحطی و گرسنگی ، دست سارق قطع نمی‌شود .
الکافی : 7 / 231 / 2 منتخب میزان الحکمة : 272

حدیث8

امام صادق علیه‌السلام :
السّارقُ إذا جاءَ مِن قِبَلِ نَفسِهِ‌تائبا إلی اللّه ، ورَدَّ سَرِقَتَهُ عَلی صاحِبِها ، فلا قَطعَ علَیهِ .
دزد اگـر بـا پـای خـود بیاید و خـودش را معرفی کند و به درگاه خدا توبه برد و مال دزدی را به صاحبش برگرداند ، دستش قطع نمی‌شود .
تهذیب الأحکام : 10 / 122 / 489 منتخب میزان الحکمة : 272

حدیث9

امام صادق علیه‌السلام :
لا یُقطَعُ الأجیرُ والضَّیفُ إذا سَرَقَ ؛ لأنّهُما مُؤتَمَنانِ .
کارگر و میهمان اگر دزدی کنند دستشان قطع نمی‌شود ؛ چون آنها مورد اعتمادند .
علل الشرائع : 535 / 1 منتخب میزان الحکمة : 272

حدیث10

الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
لمّا سُئلَ : المؤمنُ یَقتُلُ المؤمنَ مُتَعمِّدا هَل لَهُ تَوبَةٌ ؟: إن کانَ قَتَلَهُ لاِءیمانِهِ فلا تَوبةَ لَهُ ، وإن کانَ قَتَلَهُ لِغَضَبٍ أو لِسَبَبِ شیءٍ مِن أمرِ الدنیا فإنَّ توبَتَهُ أن یُقادَ مِنهُ .
امام صادق علیه‌السلام
- در پاسخ به این پرسش که : اگر مؤمن عمدا مؤمنی را بکشد آیا توبه دارد؟- فرمودند: اگر به خاطر ایمانش او را کشته باشد ، توبه ندارد . ولی اگر از روی خشم یا به انگیزه امری از امور دنیا بکشد ، توبه‌اش این است که قصاص شود .
الکافی : 7 / 276 / 2 منتخب میزان الحکمة : 458

حدیث11

الإمام علیّ علیه‌السلام :
یَجِبُ عَلَی الإِمامِ أن یَحبِسَ الفُسّاقَ مِنَ العُلَماءِ ، وَالجُهّالَ مِنَ الأَطِبّاءِ .
امام علی علیه‌السلام :
بر امام ، لازم است عالمان تبهکار و پزشکان ناآگاه را به زندان درافکند .
تهذیب الأحکام ، جلد 6 ، صفحه 319 ، حدیث 878 ، کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 31 ، حدیث 3266 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 68

نظامی

دفاع و جهاد

حدیث1

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إن الله فرض الجهاد و عظمه و جعله نصره و ناصره. و الله ما صلحت دنیا و لادین إلا به ؛
در حقیقت خداوند جهاد را واجب گردانید و آن را بزرگداشت و مایه پیروزی و یاور خود قرارش داد. به خدا سوگند کار دنیا و دین جز با جهاد درست نمی شود.
وسائل الشیعه 11/9/15

حدیث2

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یُباهِی اللَّهُ تَعالی المَلائِکةَ بِالمُجاهِدینَ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند بزرگ با مجاهدان بر فرشتگان می بالد.
«جامع الأخبار، ص 93»

حدیث3

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : أقرَبُ النّاسِ مِن دَرجَةِ النُّبوَّةِ أهلُ الجِهادِ و أهلُ العِلمِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: نزدیک ترین مردم به مقام نبوّت، اهل جهاد و دانش اند.
«کنزالعمّال، ح 10647»

حدیث4

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : لَغَزوَةٌ فی سَبیلِ اللَّهِ أحَبُّ إلَی مِن أربَعینَ حَجَّةٍ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: یک بار پیکار در راه خدا، نزد من محبوب تر از به جا آوردن چهل حج است.
«کنزالعمّال، ح 10694»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السلام - : المُجاهِدونَ تُفتَحُ لَهُم أبوابُ السَّماءِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: درهای آسمان به روی مجاهدان گشوده می شود.
«غررالحکم، ح 1347»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السلام - : إنَّ الجِهادَ بابٌ مِن أبوابِ الجَنَّةِ فَتَحَهُ اللَّهُ لِخاصَّةِ أولیائِهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: جهاد دری از درهای بهشت است که خداوند آن را بر روی اولیای خاص خود گشوده است.
«نهج البلاغه، خطبه 27»

حدیث7

قال الامام علی - علیه السلام - : خَیرُ النّاسِ رَجُلٌ حَبَسَ نَفسَهُ فِی سَبیلِ اللَّهِ یُجاهِدُ أعداءَهُ یَلتَمِسُ المَوتَ أوِ القَتلَ فی مَصافِّهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بهترین مردم کسی است خود را در راه خدا وقف کرده و با دشمنان او به نبرد بر می خیزد، و مرگ یا کشته شدن در میدان نبرد را آرزو می کند.
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 17»

حدیث8

عَن النبی - صلّی الله علیه و آله - قال: ثلاثةٌ حقٌ علی الله تعالی عونُهم، المجاهدُ فی سبیلِ اللهِ و المکاتِبُ الذی یُریدُ الاَداءَ، و الناکحْ الذّی یُریُد العفافَ.
پیامبر اکرم - صلّی الله علیه و آله - فرمودند: سه گروه بر خداوند متعال حق دارند تا آنها را یاری کند: مجاهد در راه خدا و کسی که سعی می کند تا قرض خویش را ادا کند و آنکه می خواهد ازدواج کند تا دامن خویش را پاک نگهدارد.
«نهج الفصاحه، ح 1219»

حدیث9

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن جُرِحَ فی سَبیلِ اللّه جاءَ یَومَ القِیامَةِ رِیحُهُ کَرِیحِ المِسکِ ولَونُهُ لَونُ الزَّعفَرانِ ، علَیهِ طابَعُ الشُّهَداءِ ، ومَن سَألَ اللّه الشهادَةَ مُخلِصا أعطاهُ اللّه أجرَ شَهیدٍ وإن ماتَ علی فِراشِهِ .
هرکـه در راه خـدا مـجروح شـود ، در روز قیامت در حالی می‌آید که بویش همچون بوی مشک باشد و رنگش مانند رنگ زعفران و نشان شهیدان بر اوست و هرکه از روی اخلاص شهادت را از خداوند بخواهد ، خداوند اجر شهید به وی دهد هر چند در بسترش بمیرد .
کنز العمّال : 11144 منتخب میزان الحکمة : 306

حدیث10

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ اللّه عز و جل یُبغِضُ رجُلاً یُدخَلُ علَیهِ فی بَیتِهِ ولا یُقاتِلُ .
خـداوند عز و جل نـفرت دارد از مـردی کـه در خانه‌اش بر او حمله کنند و او نجنگد .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 2/28/24 منتخب میزان الحکمة : 598

حدیث11

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
حَرَسُ لَیلةٍ فی سبیلِ اللّه عز و جل أفْضَلُ مِن ألفِ لَیلةٍ یُقامُ لَیلُها ویُصامُ نَهارُها .
یک شب نگهبانی دادن در راه خدا برتر است از هزار شبانه روز که شبهایش به عبادت و روزهایش به روزه داری سپری شود .
کنزالعمّال : 10730 منتخب میزان الحکمة : 116

حدیث12

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
کُلُّ عَملٍ مُنْقَطِعٌ عَن صاحبِهِ إذا ماتَ إلاّ المُرابِطَ فی سبیلِ اللّه ، فإنَّهُ یُنْمی لَهُ عَملُهُ ویُجْری علَیهِ رِزْقُهُ إلی یَومِ القِیامَةِ .
هر عملی پس از مرگ صاحبش از او جدا می‌شود مگر عمل کسی که در راه خدا مرزبانی کند ؛ عمل چنین کسی رشد می‌کند و تا روز قیامت روزیش داده می‌شود .
کنز العمال : 10611 منتخب میزان الحکمة : 116

حدیث13

امام علی علیه‌السلام :
الجِهادِ علی أرْبَعِ شُعَبٍ : علی الأمرِ بالمَعروفِ والنَّهیِ عنِ المُنکَرِ والصِّدْقِ فی المَواطِنِ وشَنَآنِ الفاسقِینَ .
جهاد چهار شاخه دارد : امر به معروف ، نهی از منکر ، پایداری در جبهه های جنگ و دشمنی با تبهکاران .
الخصال : 232 / 74 منتخب میزان الحکمة : 114

حدیث14

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
فمَن تَرکَ الجِهادَ ألْبسَهُ اللّه‌ُ ذُلاًّ فی نفسِهِ ، وفَقْرا فی مَعیشَتِهِ ، ومَحْقا فی دِینهِ . إنَّ اللّه تبارکَ وتعالی أعَزَّ اُمّتی بسَنابِکِ خَیْلِها ومَراکِزِ رِماحِها .
هر کس جهاد را واگذارد خداوند جامه خواری بر جان او پوشاند و زندگیش را دستخوش فقر سازد و دینش را از بین ببرد . خداوند تبارک و تعالی عزّت و اقتدار امّت مرا در سُمهای اسبانشان و نوک نیزه‌هایشان قرار داده‌است .
أمالی الصدوق : 462 / 8

حدیث15

ما أعْمالُ العِبادِ کُلِّهِم عِند الُمجاهِدینَ فی سبیلِ اللّه إلاّ کَمِثْلِ خُطّافٍ أخَذَ بمِنْقارِهِ مِن ماءِ البَحرِ .
اعمال همه بندگان نزد مجاهدانِ در راه خدا (چیزی) نیست مگر مانند پرستویی که با منقار خود مقداری آب از دریا برداشته است .
کنز العمّال : 10680 منتخب میزان الحکمة : 114

حدیث16

امام صادق علیه‌السلام :
الجِهادُ أفضَلُ الأشْیاءِ بعدَ الفَرائضِ .
جهاد برترین کارها بعد از فرایض است .
مشکاة الأنوار : 154 منتخب میزان الحکمة : 114

حدیث17

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ الجِهادَ أشْرَفُ الأعمالِ بعدَ الإسلامِ ، وهُو قِوامُ الدِّینِ ، والأجْرُ فیهِ عَظیمٌ مَع العِزّةِ والمَنَعةِ ، وهُو الکَرّةُ ، فیهِ الحَسَناتُ والبُشْری بالجنّةِ بَعد الشَّهادَةِ .
همانا جهاد شریفترین کارها بعد از اسلام است . جهاد مایه پایداری دین است و علاوه بر آن که عزّت و اقتدار می‌آورد اجری بزرگ دارد . جهاد ، یورش آوردن است . در آن نیکیها و ثوابهاست و نوید به بهشت است بعد از رسیدن به شهادت .
نور الثقلین : 1/408/429

حدیث18

امام علی علیه‌السلام :
إنّ اللّه فَرضَ الجِهادَ وعَظَّمَهُ وجَعلَهُ نَصْرَهُ وناصِرَهُ . واللّه ، ما صَلُحتْ دُنیا ولا دِینٌ إلاّ بهِ .
خداوند جهاد را واجــب گـردانید و آن را بزرگ داشت و مایه پیروزی‌و یاور خود قرارش داد. به خدا سوگند کار دنیا و دین جز با جهاد درست نمی‌شود .
وسائل الشیعه : 11/9/15

حدیث19

امام علی علیه‌السلام :
الجِهادُ عِمادُ الدِّینِ ، ومِنْهاجُ السُّعَداءِ .
جهاد ستون دین و راه روشن نیکبختان است .
غرر الحکم : 1346 منتخب میزان الحکمة : 114

حدیث20

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن ماتَ ولَم یَغْزُ ، ولَم یُحدِّثْ بهِ نَفسَهُ ، ماتَ علی شُعْبَةٍ مِن نِفاقٍ .
کسی‌که‌جهاد نکرده‌یا آرزوی جهاد نداشته باشد و بمیرد به نوعی نفاق مرده‌است .
صحیح مسلم : 3 / 1517 / 1910 منتخب میزان الحکمة : 114

حدیث21

پیامبرخدا(صلی الله علیه و آله):
رِباطُ یَومٍ فی سبیلِ اللَّهِ خَیرٌ مِن الدُّنیا وما عَلَیها؛
یک روز مرزبانی در راه خدا بهتر است از دنیا و هر چه در آن است.
میزان الحکمة: ح 2874

حدیث22

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
یُباهِی اللَّهُ تَعالی الْمَلائِکَة بِالْمُجاهِدینَ؛
خداوند بزرگ با مجاهدان بر فرشتگان می‌بالد.
جامع الأخبار، ص 93

حدیث23

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ الجِهادَ بابٌ مِن أَبوابِ الجَنَّةِ فَتَحَهُ اللّه لِخاصَّةِ أَولیائِهِ وَهُوَ لِباسُ التَّقوی وَدِرعُ اللّه الحَصینَةِ وَجُنَّتُهُ الوَثیقَةُ؛
براستی که جهاد یکی از درهای بهشت است که خداوند آن را برای اولیای خاص خود گشوده است. جهاد جامه تقوا و زره استوار خداوند و سپر محکم اوست.
(نهج البلاغه، خطبه 27)

حدیث24

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلجُنُودُ عِزُّ الدِّینِ وَ حُصُونُ الوُلاةِ ؛
لشکریان، مایه عزّت دین و دژهای حاکمان‌اند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1953

حدیث25

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلمُجاهِدُونَ تُفتَحُ لَهُم أبوابُ السَّماءِ ؛
درهای آسمان بر روی مجاهدان گشوده می‌شود .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1347

حدیث26

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله -:
ان احب الاعمال الی الله - عز و جل - الصلاة و البر و الجهاد ؛
همانا محبوبترین اعمال در نزد خداوند: نماز، نیکی کردن و جهاد در راه خداست .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 27)

حدیث27

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قتل دون دینه فهو شهید؛
هر که ضمن دفاع از دین خود کشته شود شهید شده است.
نهج الفصاحه

حدیث28

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
لقیام الرّجل فی الصّفّ فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ ساعه أفضل من عباده ستّین سنه؛
یک ساعت ایستادن مرد به صف در راه خدا از شصت سال عبادت بهتر است.
نهج الفصاحه

حدیث29

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
عینان لا یمسّهما النّار أبدا: عین بکت من خشیه اللَّه و عین باتت تحرس فی سبیل اللَّه؛
دو چشم است که هرگز آتش بدان نرسد. چشمی که از ترس خدا گریسته و چشمی که شب را به حراست در راه خدا به سر برده.
نهج الفصاحه

حدیث30

ذروه سنام الإسلام الجهاد فی سبیل اللَّه لا یناله إلّا أفضلهم؛
اوج مسلمانی جهاد در راه خدا است که جز مسلمانان برجسته بدان نرسند.
نهج الفصاحه

حدیث31

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
حرّم علی عینین أن تنالهما النّار: عین بکت من خشیه اللَّه و عین باتت تحرس الإسلام و أهله من الکفر؛
دو چشم بر آتش حرام است چشمی که از ترس خدا گریسته و چشمی که بیدار مانده و مسلمانان را در مقابل کافران نگهبانی کرده است.
نهج الفصاحه

حدیث32

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
جاهدوا المشرکین بأموالکم و أنفسکم و ألسنتکم؛
با اموال و جانها و مال های خود با مشرکان جهاد کنید.
نهج الفصاحه

حدیث33

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه حقّ علی اللَّه تعالی عونهم: المجاهد فی سبیل اللَّه و المکاتب الّذی یریدا الأداء و النّاکح الّذی یرید العفاف؛
سه کسند که یاری آنها بر خدا لازم است: آن که در راه خدا جهاد کند و بنده ای که برای آزادی خود قرارداد بسته و می خواهد قیمت آن را بپردازد و کسی که به منظور عفت زن می گیرد.
نهج الفصاحه

حدیث34

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
إنّ افضل عمل المؤمن الجهاد فی سبیل اللَّه؛
بهترین عمل مؤمن، جهاد در راه خداست.
نهج الفصاحه

حدیث35

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أقرب العمل إلی اللَّه الجهاد فی سبیل اللَّه و لا یقاربه شی ء؛
نزدیکترین کارها به خدا جهاد در راه خداست و چیزی مانند آن نیست.
نهج الفصاحه

حدیث36

قالَ الاْمامُ علی - علیه السلام - :
کَتَبَ اللّهُ الْجِهادَ عَلَی الرِّجالِ وَالنِّساءِ، فَجِهادُ الرَّجُلِ بَذْلُ مالِهِ وَنَفْسِهِ حَتّی یُقْتَلَ فی سَبیلِ اللّه، وَجِهادُ الْمَرْئَةِ أنْ تَصْبِرَ عَلی ماتَری مِنْ أذی زَوْجِها وَغِیْرَتِهِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
خداوند جهاد را بر مردان و زنان لازم دانسته است. پس جهاد مرد، آن است که از مال و جانش بگذرد تا جائی که در راه خدا کشته و شهید شود. و جهاد زن آن است که در مقابل زحمات و صدمات شوهر و بر غیرت و جوانمردی او صبر نماید.
وسائل الشّیعة، ج 15، ص 23، ح 19934

حدیث37

امام علی علیه‌السلام می فرمایند:
اِنَّ اللّه‌َ فَرَضَ الْجِهادَ وَ عَظَّمَهُ وَ جَعَلَهُ نَصْرَهُ وَ ناصِرَهُ وَ اللّه‌ِ ما صَلُحَتْ دُنْیا وَ لا دینٌ اِلاّ بِهِ ؛
در حقیقت خداوند جهاد را واجب گردانید و آن را بزرگداشت و مایه پیروزی و یاور خود قرارش داد. به خدا سوگند کار دنیا و دین جز با جهاد درست نمی‌شود.
کافی، ج 5، ص 8 ، ح 11.

حدیث38

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
زکات شجاعت ، جهاد در راه خداست.
غررالحکم ، باب جهاد

حدیث39

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
زکات بدن ، جهاد و روزه است.
غررالحکم ، باب جهاد

حدیث40

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
جهاد، ستون دین و راه روشن نیکبختان است.
غررالحکم ، باب جهاد

حدیث41

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
درهای آسمان به روی مجاهدان باز شود.
غررالحکم ، باب جهاد

حدیث42

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ الرَّجُلَ القَوِیَّ المُبْدِئَ الْمُعیدَ عَلَی الْفَرَسِ المُبْدِئَ المُعیدِ؛
خداوند مردِ نیرومندی را که همیشه برای جهاد پا به رکاب است دوست دارد.
بحارالأنوار، ج 64، ص 184، ح 40 .

حدیث43

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
المُجاهِدونَ فی سَبیلِ اللَّهِ قُوّادُ أهلِ الجَنَّةِ؛
رزمندگان در راه خدا ، راهبران اهل بهشت‌اند.
بحار الأنوار ، ج 8 ، ص 199

حدیث44

حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرمودند:
جعل الله ... الجهاد عزا للإسلام، و الصبر معونة علی استیجاب الأجر
خداوند جهاد را موجب عزت و هیبت اسلام، و صبر را وسیله استحقاق و شایستگی پاداش حق تعالی قرار داد.
(احتجاج طبرسی، ج 1، ص 258)

حدیث45

اِنَّ أحَبَّ الأعمالُ اِلَی الله (عَزَّوَجَلَّ) اَلصلاةُ وَ البـِرُ وَ الجَهاد.
همانا، محبوبترین اعمال در نزد خداوند عزوجل، نماز، نیکی کردن و جهاد در راه خداست.
(وسائل الشیعه، ج 3، ص 27)

حدیث46

حضرت امام باقر(علیه السلام) می فرمایند:
لا فضیلة کالجهاد و لاجهاد کمجاهدة الهوی.
هیچ فضیلتی چون جهاد نیست و هیچ جهادی مانند مبارزه با هوای نفس نیست.
تحف العقول/ ج286.

حدیث47

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
جاهدوا فی سبیل الله بأید یکم فإن لم تقدروا فجاهدوا بألسنتکم فإن لم تقدروا فجاهدوا بقلوبکم؛
در راه خدا با دستهای خود جهاد کنید، اگر نتوانستید با زبانهای خود و اگر باز هم نتوانستید با قلب خود جهاد کنید.
بحارالانوار 100/49/23

دشمن و جنگ

حدیث1

امام علی علیه‌السلام :
إطعامُ الأسیرِ والإحسانُ إلیهِ حقٌّ واجبٌ ، وإنْ قَتَلْتَه مِن الغدِ .
غذا دادن به اسیر و خوشرفتاری با وی حقی است واجب ، هر چند (بخواهی) فردا او را بکشی .
وسائل الشیعه : 11 / 69 / 3

حدیث2

امام صادق علیه‌السلام :
إطعامُ الأسیرِ حقٌّ علی مَن أسَرَهُ وإن کان یُرادُ مِن الغدِ قَتْلُهُ ، فإنّه یَنبغی أن یُطعَمَ ویُسْقی (ویُظَلّ) ویُرفَقَ بهِ ، کافرا کان أو غَیْرَهُ .
غذا دادن به اسیر حقّی است به گردن کسی که او را به اسارت گرفته است ، هر چند بنا باشد فردا کشته شود . باید به اسیر ، کافر باشد یا غیر کافر ، آب و خوراک داد [ و در سایه‌اش نگه داشت ] و با او مدارا کرد .
الکافی : 5 / 35 / 2 منتخب میزان الحکمة : 20

حدیث3

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَوَدِدتُ أ نّی أغزُو فی سَبیلِ اللّه فَاُقتَلُ ، ثُمّ أغزُو فَاُقتَلُ ، ثُمّ أغزُو فَاُقتَلُ .
دوست دارم که در راه خدا بجنگم و کشته شوم و باز بجنگم و کشته شوم و باز هم بجنگم و کشته شوم .
صحیح مسلم : 1876 منتخب میزان الحکمة : 306

حدیث4

امام علی علیه‌السلام :
لاتَستَصغِرَنَّ عَدُوّا وإن ضَعُفَ .
هیچ دشمنی را دست کم مگیر ، هر چند ناتوان باشد .
غرر الحکم : 10216

حدیث5

امام علی علیه‌السلام :
لاتَستَصغِرَنَّ عَدُوّا وإن ضَعُفَ .
هیچ دشمنی را دست کم مگیر ، هر چند ناتوان باشد .
غرر الحکم : 10216

حدیث6

امام علی علیه‌السلام :
مَن نامَ لَم یُنَمْ عَنهُ .
هرکه (از دشمن خود) غافل باشد ، (دشمن) از او غافل نباشد .
نهج البلاغة : الکتاب 62 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث7

امام علی علیه‌السلام :
مَن‌نامَ عَن عَدُوِّهِ أنبَهَتهُ المَکایِدُ .
هرکه از دشمن خود غافل شود ، دسیسه‌ها او را به خود آورد .
غرر الحکم : 8672 منتخب میزان الحکمة : 360

حدیث8

امام علی علیه‌السلام :
إذا لَقِیتُم عَدُوَّکُم فی الحَربِ فَأَقِلُّوا الکلامَ وأکثِرُوا ذِکرَ اللّه عز و جل .
هرگاه در جنگ با دشمن خود رو به رو شدید ، کمتر سخن بگویید و بیشتر خداوند عز و جل را یاد کنید .
الخصال : 617 / 10

حدیث9

امام علی علیه‌السلام :
اغزُوهُم قَبلَ أنْ یَغزوکُم، فوَاللّه ما غُزِیَ قَومٌ قَطُّ فی عُقرِ دارِهِم إلاّ ذَلُّوا ، فتَواکَلتُم وتَخاذَلتُم حتّی شُنَّت علَیکُمُ الغاراتُ ، ومُلِکَت علَیکُمُ الأوطانُ .
پیش از آن که با شما بجنگند با آنان بجنگید ؛ زیرا به خدا قسم که هیچ قومی هرگز در عمق خاکشان مورد حمله قرار نگرفتند مگر این که خوار و مغلوب شدند . امّا شما کار جنگ را به یکدیگر حواله دادید و دست از یاری هم شستید ، تا جایی که مورد حملات پیاپی واقع شدید و وطن‌های شما از تصرّفتان خارج شد .
نهج البلاغة : الخطبة 27 منتخب میزان الحکمة : 598

حدیث10

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنّ اللّه عز و جل یُبغِضُ رجُلاً یُدخَلُ علَیهِ فی بَیتِهِ ولا یُقاتِلُ .
خـداوند عز و جل نـفرت دارد از مـردی کـه در خانه‌اش بر او حمله کنند و او نجنگد .
عیون أخبار الرِّضا علیه‌السلام : 2/28/24 منتخب میزان الحکمة : 598

حدیث11

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن رَمی بسَهمٍ فی سَبیلِ اللّه کانَ لَهُ نُورا یَومَ القِیامَةِ .
هرکه یک تیر در راه‌خدا پرتاب کند، آن تیر در روز قیامت برای او نوری باشد .
الترغیب والترهیب : 2 / 281 / 18 منتخب میزان الحکمة : 572

حدیث12

امام علی علیه‌السلام :
الجِهادِ علی أرْبَعِ شُعَبٍ : علی الأمرِ بالمَعروفِ والنَّهیِ عنِ المُنکَرِ والصِّدْقِ فی المَواطِنِ وشَنَآنِ الفاسقِینَ .
جهاد چهار شاخه دارد : امر به معروف ، نهی از منکر ، پایداری در جبهه های جنگ و دشمنی با تبهکاران .
الخصال : 232 / 74 منتخب میزان الحکمة : 114

حدیث13

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن بَلّغَ رسالةَ غازٍ کانَ کَمَنْ أعْتقَ رَقَبةً ، وهُو شَریکُهُ فی بابِ «ثوابِ» غَزْوَتِهِ .
هر کس نامه جنگاوری را برساند همچون کسی است که بنده‌ای را آزاد کند و در دروازه «ثواب» جنگ او شریکش باشد .
وسائل الشیعه : 11/14/2 منتخب میزان الحکمة : 114

حدیث14

امام علی(سلام الله علیه):
نَهی رسولُ اللَّهِ(صلی الله علیه و آله) أنْ یُلْقی السّمُّ فی بِلادِ المُشرِکینَ؛
رسول خدا(صلی الله علیه و آله) از مسموم کردن شهرهای مشرکان نهی فرموده است.
الکافی: ج 5، ص 28، ح 2

حدیث15

اَلْمُجاهِدُونَ فی سَبِیلِ اللَّهِ قُوّادُ أهلِ الْجَنَّةِ؛
رزمندگان در راه خدا، سرداران اهل بهشت‌اند.
شرح الأخبار، ج 1، ص 327

حدیث16

امام باقر(سلام الله علیه):
رابِطوا عَدُوَّکُم؛
(همواره) مراقب دشمنتان باشید.
حکمت‌نامه بسیج: ص 190 ح 129

حدیث17

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
مَن نامَ عَن عَدوّه إنتَبَهتَهُ المکائِدُ؛
هر کس از دشمن خود غافل شود، دسیسه ها او را به خود آورد.
(غررالحکم ص33)

حدیث18

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
لا تَستَصغِرَنَّ عَدُوّا وَ اِن ضَعُفَ ؛
هیچ دشمنی را کوچک مشمار ، هر چند ناتوان باشد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث10216

حدیث19

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
قَد جَهِلَ مَنِ استَنصَحَ أعداءَهُ ؛
نادانی کرد آن که از دشمنانش راه صلاح را باز جُست .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث6663

حدیث20

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
إنَّما سُمِّیَ العَدُوُّ عَدُوّا لأَِنَّهُ یَعدُو عَلَیکَ فَمَن داهَنَکَ فِی مَعایِبِکَ فَهُوَ العَدُوُّ العادی عَلَیکَ ؛
عدو، به این نام نامیده شد، چون به تو تعدّی می‌کند . پس هرکس در بیان عیب‌هایت با تو دورویی کند ، عدویی است که بر تو تعدّی می‌کند .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث3876

حدیث21

امام علی(علیه السلام) فرمودند:
اَلإحسانُ إلَی المُسیءِ یَستَصلِحُ العَدُوَّ ؛
نیکی کردن به بدکار ، دشمن را به صلاح می‌آورد .
غرر الحکم و درر الکلم، حدیث1517

حدیث22

قال رسول الله - صلی الله علیه وآله - :
ثلاثة یضحک الله الیهم : الرجل اذا قام باللیل و القوم اذا صفوا فی الصلاة ، و القوم اذا صفوا فی قتال العدو؛
سه گروهند که خداوند از آنان خشنود است :
1 - کسی که نماز شب می خواند.
2 - جمعی که نماز جماعت تشکیل می دهند.
3 - دسته ای که در برابر دشمن در راه خدا صف آرایی کرده اند.
(ثواب الاعمال ، ص 96)

حدیث23

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
ناتوان‌ترین دشمنان کسی است که دشمنی‌اش را آشکار نماید.
(بحارالانوار/78/379)

حدیث24

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
قتال المسلم کفر و سبابه فسوق و لا تحلّ لمسلم أن یهجر أخاه فوق ثلاثه أیّام؛
جنگ با مسلمان کفر است و ناسزا گفتنش گناه است و روا نیست که مسلمانی بیش از سه روز با برادر خود قهر کند.
نهج الفصاحه

حدیث25

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
علّموا بنیکم الرّمی فإنّه نکایه العدوّ؛
فرزندان خویش را تیر اندازی آموزید که سر شکستگی دشمن است.
نهج الفصاحه

حدیث26

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ستّ خصال من الخیر: جهاد أعداء اللَّه بالسّیف، و الصّوم فی یوم الصّیف، و حسن الصّبر عند المصیبه، و ترک المراء، و الإنفاق فی الخفا، و المحاباه فی اللَّه؛
شش صفت نیکست پیکار با دشمنان خدا به وسیله شمشیر و روزه در روز تابستان و نیک صبری به هنگام مصیبت و ترک مجادله و انفاق در نهان و دوستی در راه خدا.
نهج الفصاحه

حدیث27

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمس لیس لهنّ کفّاره: الشّرک باللَّه و قتل النّفس بغیر حقّ و بهت المؤمن و الفرار من الزّحف و یمین صابره یقتطع بها مالا بغیر حقّ؛
پنج گناهست که محوشدنی نیست، شریک قرار دادن برای خدا و کشتن کسان بناحق و بهتان زدن به مؤمن و فرار از جنگ و قسم ناحق که به وسیله آن مال کسان را ببرند.
نهج الفصاحه

حدیث28

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
خمسه من مصائب الدّنیا فوت الحبیب و ذهاب المال و شماته الأعداء و ترک العلم و امرأه سوء؛
پنج چیز از مصائب دنیاست: مرگ دوست و تلف شدن مال و سرزنش دشمنان و ترک دانش و زن بد.
نهج الفصاحه

حدیث29

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه یحبّهم اللَّه عزّ و جلّ: رجل قام من اللّیل یتلوا کتاب اللَّه و رجل تصدّق صدقه بیمینه یخفیها من شماله و رجل کان فی سریّه فانهزم أصحابه فاستقبل العدوّ؛
سه کسند که خدا آنها را دوست می دارد: کسی که شب برخیزد و کتاب خدا را بخواند و کسی که با دست راست خود صدقه دهد و آن را از دست چپ خود مخفی دارد و کسی که با گروهی به جنگ رود و یارانش بگریزند و او بسوی دشمن رود.
نهج الفصاحه

حدیث30

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ثلاثه لا ینفع معهنّ عمل، الشّرک باللَّه و عقوق الوالدین و الفرار من الزّحف؛
سه گناه است که با وجود آن هیچ کار نیکی سودمند نیست شریک قرار دادن برای خدا و ناخشنودی پدر و مادر و فرار از جنگ.
نهج الفصاحه

حدیث31

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
تفتح أبواب السّماء و یستجاب الدّعاء فی أربعه مواطن: عند التقاء الصّفوف فی سبیل اللَّه و عند نزول الغیث و عند إقامه الصّلاه و عند رؤیه الکعبه؛
چهار موقع درهای آسمان را بگشایند و دعاها را مستجاب کنند. هنگام تلاقی صف مبارزان در راه خدا و هنگام نزول باران و هنگام نماز و هنگام دیدار کعبه.
نهج الفصاحه

حدیث32

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
اضمنوا لی ستّ خصال أضمن لکم الجنّه لا تظالموا عند قسمه مواریثکم و أنصفوا النّاس من أنفسکم و لا تجبنوا عند قتال عدوّکم و لا تغلوا غنائمکم و امنعوا ظالمکم من مظلومکم؛
شش صفت را برای من تعهد کنید تا بهشت را برای شما تعهد کنم، هنگام تقسیم ارث به یکدیگر ستم مکنید؛ با مردم به انصاف رفتار کنید و هنگام جنگ با دشمن ترسان مباشید و در غنائم خیانت مکنید و ظالم را از مظلوم دفع کنید.
نهج الفصاحه

حدیث33

پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
أحبّ الأعمال إلی اللَّه الصّلاه لوقتها ثمّ برّ الوالدین ثمّ الجهاد فی سبیل اللَّه؛
بهترین کارها در نزد خدا نماز به وقت است آنگاه نیکی با پدر و مادر آنگاه جنگ در راه خدا.
نهج الفصاحه

حدیث34

امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمودند:
ناتوان‌ترین دشمنان کسی است که دشمنی‌اش را آشکار نماید.
(بحارالانوار/78/379)

حدیث35

قالَ الاْمامُ علی - عَلَیْهِ السلام - :
إغْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ خَمْسَةِ مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَةِ الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ، وَ عِنْدَ الْتِقاءِ الصَفَّیْنِ لِلشَّهادَةِ، وَ عِنْدَ دَعْوَةِ الْمَظْلُومِ، فَاِنَّهُ لَیْسَ لَها حِجابٌ دوُنَ الْعَرْشِ ؛
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
پنج موقع را برای دعا و حاجت خواستن غنیمت شمارید: موقع تلاوت قرآن، موقع اذان، موقع بارش باران، موقع جنگ و جهاد ـ فی سبیل اللّه ـ موقع ناراحتی و آه کشیدن مظلوم. در چنین موقعیت ها مانعی برای استجابت دعا نیست.
بحارالأنوار، ج 90، ص 343، ح 1

حدیث36

امام علی علیه السلام می فرمایند:
مَنْ حَلَمَ عَنْ عَدُوِّهِ ظَفِرَ بِهِ؛
هر کس در مقابل دشمن بردبار باشد بر او پیروز می‌شود.
کنزالفوائد، ص147 .

حدیث37

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
إِذَا قَدَرْتَ عَلَی عَدُوِّکَ فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُکْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَیْهِ؛
اگر بر دشمنت دست یافتی ، بخشیدن او را شکرانه پیروزی قرار ده.
نهج البلاغه، حکمت 11

حدیث38

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
چون بر دشمن ظفر یافتی ، عفو و گذشت را شکرانه پیروزیت قرار ده.
نهج البلاغه ، حکمت 10

حدیث39

امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
کسی که خدا یاورش باشد بر دشمن خود پیروز شود، و خداوند (همانند) یاران و پشتیبانانی برای او باشد.
غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث40

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم :
اِنَّ اللّه‌َ یُحِبُّ فِی الصَّلاةِ ما یُحِبُّ فِی الْقِتالِ: صَفّا کَأَ نَّهُم بُنیانٌ مَرصُوصٌ؛
خداوند آنچه را که در جنگ دوست دارد، در نماز هم دوست دارد و آن صفی (متحد و منظم) همچون بنیانی پولادین و محکم است.
الدرالمنثور، ج 6، ص 213.

حدیث41

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مَن حَلَمَ عَن عَدُوِّهِ ظَفِرَ بِهِ
هر کس در مقابل دشمن بردبار باشد بر او پیروز می شود.
(کنزالفوائد، ص147 )

حدیث42

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : إنَّ اللَّهَ یُبغِضُ رجُلاً یُدخَلُ عَلَیهِ فی بَیتِهِ و لایُقاتِلُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند دشمن می دارد مردی را که در خانه اش بر او حمله کنند و او نجنگد.
«عیون أخبار الرّضا - علیه السلام -، ج 2، ص 28»

شهید و شهادت

حدیث1

قال الامام الصادق - علیه السلام - : من قتل فی سبیل الله، لم یعرّفه الله شیئاً من سیئاته.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: کسی که در راه خدا کشته شود، خداوند هیچ یک از گناهان او را به رویش نمی آورد.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 9»

حدیث2

قال الامام الباقر - علیه السلام - : اوّل قطره من دم الشّهید کفّاره لذنوبه الّا الدّین فانّ کفّارته قضاءه.
امام باقر - علیه السلام - فرمودند: اولین قطره خون شهید، کفاره گناهان اوست مگر دِین، که کفاره آن ادای آن است.
«وسائل الشیعه، ج 13، ص 85»

حدیث3

قال الامام السجاد - علیه السلام - : حمدا نسعدبه فی السّعداء من اولیائه و نصیربه فی نظم الشّهداء بسیوف اعدائه.
امام سجاد - علیه السلام - فرمودند: سپاس خدای را، سپاسی که بدان در زمره اولیاء سعادتمند قرار گیریم و بواسطه آن در ردیف شهیدان با شمشیر دشمنانش در آئیم.
«صحیفه سجّادیه، دعای اول»

حدیث4

قال الامام السجاد - علیه السلام - : ان القتل لنا عاده و کرامتنا الشهاده.
امام سجاد - علیه السلام - فرمودند: همانا کشته شدن عادت ما و شهادت کرامت ما است.
«بحار الأنوار، ج 45، ص 118»

حدیث5

انّ علیّ ابن الحسین - علیه السلام - کان یقول: قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ما من قطره احبّ الی الله عزّوجلّ من قطره دمٍ فی سبیل الله.
امام زین العابدین - علیه السلام - پیوسته می فرمودند: رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هیچ قطره ای در نزد خداوند، دوست داشتنی تر از قطره خونی که در راه خدا ریخته شود نیست.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 8»

حدیث6

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : انّ الله کتب القتل علی قوم و الموت علی آخرین و کلّ آتیه منیّته کما کتب الله له فطوبی للمجاهدین فی سبیل الله و المقتولین فی طاعته.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: خداوند برای گروهی کشته شدن و برای گروهی دیگر مرگ را مقرّر نموده و هر کدام به اجل معین خود آنسان که او مقدّر کرده است می رسند، پس خوشا به حال مجاهدان در راه خدا و کشتگان در راه اطاعت او.
«نهج السعاده، ج 2، ص 107»

حدیث7

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : والله لولا رجائی الشّهاده عند لقائی العدوّ لوقد حمّ لی لقاءه لقرّبت رکابی، ثمّ شخصت عنکم فلا اطلبکم ما اختلف جنوب و شمال.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: به خدا قسم اگر آرزوی شهادت را در پیکار با دشمن نمی داشتم، که ایکاش زودتر فراهم آید، بر مرکب خود سوار می شدم و از میان شما کوچ می کردم و تا باد شمال و جنوب بوزد (برای همیشه) به پیش شما نمی آمدم.
«نهج البلاغه، خطبه 119»

حدیث8

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : فو الله انی لعلی الحق و انی للشّهاده لمحبّ.
امیرالمؤمنین - علیه السلام - فرمودند: پس به خدا قسم من بر حقّم و دوستدار شهادت.
«شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 6، ص 99»

حدیث9

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : ... نسأل الله منازل الشهداء و معایشه السّعداء و مرافقه الانبیاء.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: از خداوند جایگاه شهیدان و زندگی با سعادتمندان و همراهی با پیامبران را طلب می کنم.
«نهج البلاغه، خطبه 23»

حدیث10

دعا امیرالمؤمنین - علیه السلام - لهاشم بن عتبه فقال: اللّهم ارزقه الشّهاده فی سبیلک و المرافقه لنبیّک.
امام علی - علیه السلام - در دعایی برای هاشم بن عتبه فرمودند: خداوندا، شهادت در راهت را و همراهی با پیامبرت را به او روزی کن.
«نهج السّعاده، ج 2، ص 108»

حدیث11

عن امیرالمؤمنین - علیه السلام - قال: و انا اسال الله بسعه رحمته و عظیم قدرته علی اعطاء کل رغبه ... ان یختم لی و لک بالّسعاده و الشّهاده.
امام علی - علیه السلام - (در پایان عهدنامه خود به مالک اشتر) فرمودند: من از خدا به گشایش رحمت و بزرگی قدرتش بر آنکه هر چه بخواهد عطا می کند، می خواهم که پایان زندگی من و تو را به نیکبختی و شهادت ختم کند.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث12

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : اللّهم ربّ السّقف المرفوع ... ان اظهرتنا علی عدونا فجنّبنا البغی و سدّدنا للحق و ان اظهرتهم علینا فارزقنا الشَّهاده و اعصمنا الفتنه.
امام علی - علیه السلام - (در دعایی در جنگ صفین) فرمودند: خدایا، ایپروردگار آسمان برافراشته ... اگر ما را بر دشمنان پیروز گرداندی، از ستم و تجاوز دورمان دار و بر حق استوارمان گردان و اگر دشمنان بر ما پیروز شدند، شهادت را روزیمان فرما و از فتنه بازمان دار.
«نهج البلاغه، خطبه 17»

حدیث13

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : ایها الناس ان الموت لا یفوته المقیم و لایعجزه الهارب لیس عن الموت محیص و من لم یمت یقتل و ان افضل الموت القتل، والذی نفسیبیده لالف ضربه بالسیف اهون علی من میته علی فراش.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: ای مردم همانا ایستادگان و فراریان را از مرگ گریزی نیست و هر کس به مرگ طبیعی نمیرد، کشته می شود و کشته شدن (شهادت) بهترین مرگ است و سوگند به خدائی که جانم در دست اوست، هزار ضربه شمشیر برای من آسانتر است از مرگ در بستر.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 8»

حدیث14

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : والذی نفس ابن ابی ابیطالب بیده لالف ضربه بالسیف اهون علی من میته علی الفراش.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: قسم به کسی که جان فرزند ابی طالب در دست اوست، هزار ضربه شمشیر بر من آسانتر از مرگ در بستر است.
«بحار الأنوار، ج 97، ص 40»

حدیث15

قال امیرالمؤمنین - علیه السلام - : ان الموت طالب حثیت لایفوته المقیم و لا یعجزه الهارب ان اکرم الموت القتل.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: مرگ، تعقیب کننده ای است که همه را دریابد، نه ماندگان از دستش برهند و نه فراریان او را بازدارند، همانا گرامی ترین مرگ، کشته شدن است.
«نهج البلاغه، خطبه 123»

حدیث16

عن امیرالمؤمنین - علیه السلام - قال: لمّا کان یوم بدرٍ، فاُصیب من اصیب من المسلمین، امر رسول الله بدفنهم فی ثیابهم و ان ینزع عنهم الفراء و صلیّ علیهم.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: در روز بدر، پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - نسبت به کسانی که از مسلمانان به شهادت رسیده بودند، دستور داد که آنها را با لباس هایشان دفن کنند و تنها لباس های چرمین را از تنشان بیرون آوردند و سپس بر آنها نماز خواند.
«بحار الأنوار، ج 82، ص 6»

حدیث17

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من قاتل دون نفسه حتّی یقتل فهو شهید و من قتل دون ماله فهو شهیدو من قاتل دون اهله حتّی یقتل فهو شهید و من قتل فی جنب الله فهو شهید.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس برای دفاع از جان و مال اهل و عیال خود پیکار کند و کشته شود، شهید است و نیز کسی که در راه قُرب به خدا کشته شود، شهید است.
«کنز العمال، ح 11236»

حدیث18

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : افضل الشّداء الّذین یقاتولن فی الصّف الاوّل فلا یلفتون وجوههم حتّی یقتلوا، اولئک یتلبّطون فی الغرف العلی من الجنّه یضحک الیهم ربّک فاذا ضحک ربّک الی عبدٍ فی موطن فلا حساب علیه.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: برترین شهیدان کسانی هستند که در صف اول (خط مقدم) پیکار می کنند و روی بر نمی گردانند تا کشته شوند، اینها هستند که جایگاه آنان غرفه های عالی بهشت است، و خداوند بر آنها متبسّم است و اگر خداوند در جایی بر بنده ای تبسّم کند (خشنود شود)، هیچ حسابی بر او نیست.
«کنز العمال، ح 11120»

حدیث19

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یشفع الشّهید فی سبعین من اهله.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شهید هفتاد نفر از بستگان خود را شفاعت می کند.
«کنز العمال، ح 11119»

حدیث20

سُئل النّبی - صلی الله علیه و آله - : ما بال المومنین یفتنون فی قبورهم الّا الشّهید؟ فقال: کفی ببارقه السّیوف علی راسه فتنهً.
از پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - سوال شد: چگونه است که همه مومنین در قبر مورد سوال و امتحان قرار می گیرند مگر شهید؟ حضرت فرمودند: امتحانی که در زیر برق شمشیر داده است، برای او کافی است.
«کنز العمال، ح 11138»

حدیث21

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من لقی العدوّ فصبر حتّی یقتل او یغلب لم یفتن فی قبره.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس رو در روی دشمن قرار گرفت (با دشمن درگیر شد) و استقامت کرد تا کشته و یا پیروز شد، در قبر مورد امتحان قرار نمی گیرد (از او سوال نمی شود).
«کنز العمال، ح 10662»

حدیث22

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یعطی الشّهید ستّ خصال عند اوّل قطره من دمه: یکفّر عنه کلّ خطیئه و یری مقعده من الجنه و یزوّج من حور العین و یومّن من الفزع الاکبر و من عذاب القبر و یحلّی حلّه الایمان.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: به شهید با اولین قطره از خونش هفت امتیاز از طرف خداوند عطا می شود 1 - تمام گناهانش بخشیده می شود. 2 - جایگاه خود را در بهشت می بیند. 3 - از حوریان با او ازدواج می کنند. 4 - از وحشت بزرگ روز قیامت در امان می باشد. 5 - از عذاب قبر ایمن است. 6 - به زیور ایمان آراسته می گردد.
«کنز العمال، ح 1152»

حدیث23

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : الشّهید لایجد الم القتل الّا کما یجد احدکم مسّ القرصه.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شهید درد کشته شدن را احساس نمی کند، مگر در حدّی که یکی از شما پوست دست خود را بین دو انگشت فشار دهد.
«کنز العمال، ح 11103»

حدیث24

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : من طلب الشّهاده صادقا اعطیها و لو لم تصبه.
پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر کس از روی صدق شهادت را طلب کند، خداوند به او ثواب آن را عطا خواهد کرد، هر چند به شهادت نرسد.
«کنز العمال، ح 11210»

حدیث25

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : و یقول الله عزّوجلّ انا خلیفته فی اهله و من ارضاهم فقد ارضانی و من اسخطهم فقد اسخطنی.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: خداوند می فرماید من جانشین (شهید) در خانواده او هستم، هر کس رضایت آنها را جلب کند، رضایت مرا جلب کرده و هر کس آنها را به خشم آورد مرا به خشم آورده است.
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 10»

حدیث26

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : افضل الاعمال عند الله ایمان لا شک فیه و غزو لاغلول فیه و حجّ مبرور و اوّل من یدخل الجنّه شهید.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: برترین اعمال نزد خداوند، ایمانی است که در آن تردیدی نباشد و رزم و پیکاری که در آن خیانت در غنیمت نباشد و حج مقبول و اولین کسی که وارد بهشت می شود شهید است.
«بحار الأنوار، ج 66، ص 393»

حدیث27

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : ثلاثه یشفعون الی الله یوم القیامه فیشفّعهم: الانبیاء ثّم العلماء ثمّ الشّهداء.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: سه گروهند که روز قیامت شفاعت می کنند و شفاعت آنها مورد پذیرش خداوند قرار می گیرد، انبیاء، سپس علما و بعد شهدا.
«بحار الأنوار، ج 97، ص 14»

حدیث28

قال النّبی - صلی الله علیه و آله - فی شهداء احد: زمّلوهم بدمائهم و ثیابهم.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - درباره شهدای اُحُد فرمودند: آنها را با همان خونهایشان و لباس های خودشان دفن کنید.
«وسائل الشیعه، ج 2، ص 701»

حدیث29

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : للشّهید سبع خصال من الله اوّل قطره من دمه مغفور له کلّ ذنب.
پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - فرمودند: به شهید هفت امتیاز از طرف خداوند عطا می شود، اولین آنها بخشیدن تمام گناهان اوست بواسطه اولین قطره خونش.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 9»

حدیث30

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اشرف القتل قتل الشهداء.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شریف ترین قتل، کشته شدن شهیدان است.
«نهج الفصاحه، ص 668»

حدیث31

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : اشرف الموت قتل الشهاده.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: شهادت، برترین مرگهاست.
«بحار الأنوار، ج 67، ص 8»

حدیث32

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : فوق کل ذی برٍّ برٌّ حتی یقتل فی سبیل الله فاذا قتل فی سبیل الله فلیس فوقه برٌّ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: بالاتر از هر کار خیری، خیر و نیکی دیگری است تا آنکه فردی در راه خدا کشته شود و بالاتر از کشته شدن در راه خدا خیر و نیکی ای نیست.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 10»

حدیث33

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : مَن قُتِلَ دُونَ مالِهِ فَهُوَ شَهیدٌ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: هر که در راه (حفظ) مالش کشته شود، شهید است.
«دعائم الاسلام، ج 1، ص 398»

حدیث34

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن قُتِلَ دُونَ مَظلِمَتِهِ فهُو شَهیدٌ .
هرکه در راه دفع ستم از خود کشته شود ، شهید است .
کنز العمّال : 11205 منتخب میزان الحکمة : 306

حدیث35

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن نفسٍ‌تَموتُ لها عندَاللّه خَیرٌ یَسُرُّها أ نّها تَرجِعُ إلی الدنیا ، ولا أنَّ لها الدنیا وما فیها ، إلاّ الشهیدَ ؛ فإنّهُ یَتَمَنّی أن یَرجِعَ فَیُقتَلَ فی الدنیا ؛ لِما یَری مِن فَضلِ الشهادَةِ .
هیچ کس نیست که پس از مرگ نزد خداوند از خیر بهره‌مند باشد و در عین حال خوش داشته باشد که به دنیا برگردد ، گرچه همه دنیا به او داده شود ، مگر شهید که چون فضیلت شهادت را می‌داند ، آرزو می‌کند بر گردد تا در دنیا کشته شود .
صحیح مسلم : 1877 منتخب میزان الحکمة : 306

حدیث36

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن لَقِیَ العَدُوَّ فَصَبَرَ حتّی یُقتَلَ أو یَغلِبَ لَم یُفتَنْ فی قَبرِهِ .
کسی که با دشمن رو به رو شود و پایداری ورزد تا کشته شود یا پیروز گردد ، در قبر خود گرفتار نشود .
کنزالعمّال : 10662 منتخب میزان الحکمة : 306

حدیث37

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
لَوَدِدتُ أ نّی أغزُو فی سَبیلِ اللّه فَاُقتَلُ ، ثُمّ أغزُو فَاُقتَلُ ، ثُمّ أغزُو فَاُقتَلُ .
دوست دارم که در راه خدا بجنگم و کشته شوم و باز بجنگم و کشته شوم و باز هم بجنگم و کشته شوم .
صحیح مسلم : 1876 منتخب میزان الحکمة : 306

حدیث38

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
أشرَفُ المَوتِ قَتلُ الشهادَةِ .
شرافتمندانه‌ترین مرگ ، شهادت است .
بحار الأنوار : 100 / 8 / 4 منتخب میزان الحکمة : 306

حدیث39

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
فَوقَ کُلِّ ذِی بِرٍّ بِرٌّ حتّی یُقتَلَ الرجُلُ فی سبیلِ اللّه ، فإذا قُتِلَ فی سبیلِ اللّه فلیسَ فَوقَهُ بِرٌّ .
فراتر از هر نیکی ، نیکی است تا آن گاه که مرد در راه خدا کشته شود . پس ، چون در راه خدا کشته شد ، بالاتر از آن نیکی (و ارزشی) وجود ندارد .
الکافی : 2 / 348 / 4 منتخب میزان الحکمة : 306

حدیث40

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن جُرِحَ فی سَبیلِ اللّه جاءَ یَومَ القِیامَةِ رِیحُهُ کَرِیحِ المِسکِ ولَونُهُ لَونُ الزَّعفَرانِ ، علَیهِ طابَعُ الشُّهَداءِ ، ومَن سَألَ اللّه الشهادَةَ مُخلِصا أعطاهُ اللّه أجرَ شَهیدٍ وإن ماتَ علی فِراشِهِ .
هرکـه در راه خـدا مـجروح شـود ، در روز قیامت در حالی می‌آید که بویش همچون بوی مشک باشد و رنگش مانند رنگ زعفران و نشان شهیدان بر اوست و هرکه از روی اخلاص شهادت را از خداوند بخواهد ، خداوند اجر شهید به وی دهد هر چند در بسترش بمیرد .
کنز العمّال : 11144 منتخب میزان الحکمة : 306

حدیث41

امام علی علیه‌السلام :
إنَّ الجِهادَ أشْرَفُ الأعمالِ بعدَ الإسلامِ ، وهُو قِوامُ الدِّینِ ، والأجْرُ فیهِ عَظیمٌ مَع العِزّةِ والمَنَعةِ ، وهُو الکَرّةُ ، فیهِ الحَسَناتُ والبُشْری بالجنّةِ بَعد الشَّهادَةِ .
همانا جهاد شریفترین کارها بعد از اسلام است . جهاد مایه پایداری دین است و علاوه بر آن که عزّت و اقتدار می‌آورد اجری بزرگ دارد . جهاد ، یورش آوردن است . در آن نیکیها و ثوابهاست و نوید به بهشت است بعد از رسیدن به شهادت .
نور الثقلین : 1/408/429

حدیث42

پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله):
مَن طَلَبَ الشَّهادَةَ صادِقاً أعطِیَها ولَو لَم تُصِبْهُ؛
هر کس به راستی خواهان شهادت باشد به (مقام) آن می‌رسد، هر چند به شهادت نرسد.
میزان الحکمة، ح 9787

حدیث43

رسول اکرم )صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند:
لَوکانَ الدِّینُ مُعَلَّقاً بِالثُّرَیّا لَتَناوَلَهُ اُناسٌ مِن أبناء فارِسَ؛
اگر دین به ستاره ثریّا آویزان باشد، مردمانی از ایرانیان آن را به زیر خواهند کشید.
کنزالعمّال ، ح 34130 .

حدیث44

امام علی (علیه السلام) فرمودند:
إِنَّ اللّه کَتَبَ القَتلَ عَلی قَومٍ والمَوتَ عَلی آخَرینَ وَکُلٌّ آتیهِ مَنیَّتُهُ کَما کَتَبَ اللّه لَهُ فَطوبی لِلمُجاهِدینَ فی سَبیلِهِ وَالمَقتولینَ فی طاعَتِهِ؛
براستی که خداوند برای گروهی کشته شدن را مقدر فرموده و برای دیگران مردن را. هر گروهی با همان سرنوشت که خداوند مقدر کرده است می رسد. پس، خوشا به سعادت مجاهدان در راه خدا و کشته شدگان در راه طاعت او.
شرح نهج البلاغه، ج3، ص184

حدیث45

قال ابوعبدالله علیه السلام:
لا تدع زیارة الحسین بن علی علیهماالسلام و مُرّ أصحابک بذلک یمدالله فی عمرک و یزید فی رزقک و یحییک الله سعیدا ولا تموت الا شهیدا؛
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
زیارت امام حسین علیه السلام را ترک نکن و به دوستان و یارانت نیز همین را سفارش کن! تا خدا عمرت را دراز و روزی و رزقت را زیاد کند و خدا تو را با سعادت زنده دارد و نمیری مگر با شهادت.
وسائل الشیعه، ج??، ص???

حدیث46

امام صادق علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ النَّبیَّ لَمّا جائَتْهُ وَفاةُ جَعْفَرِ بنِ اَبی طالبٍ وَ زَیْدِ بنِ حارِثَةَ کانَ اَذا دَخَلَ بَیْتَهُ کَثُرَ بُکائُهُ عَلَیْهِما جِدّاً وَ یَقولُ: کانا یُحَدِّثانی وَ یُؤ انِسانی فَذَهَبا جَمیعاً ؛
وقتی خبر شهادت جعفر بن ابی طالب و زید بن حارثه به پیامبر خدا رسید، از آن پس هرگاه وارد خانه می شدند، بر آن دو شهید به شدّت می گریستند و می فرمودند: آن دو شهید، با من هم سخن و همدم و انیس بودند، و هر دو رفتند.
من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 177

حدیث47

امام سجّاد علیه‌السلام :
ما مِن قَطرةٍ أحَبَّ إلی اللّه عز و جل مِن قَطْرَتَینِ : قَطرةُ دَمٍ فی سبیلِ اللّه ، وقَطرةُ دَمعَةٍ فی سَوادِ اللّیلِ ، لا یُریدُ بها عبدٌ إلاّ اللّه‌َ عز و جل ؛
هیچ قطره‌ای نزد خدا محبوبتر از این دو قطره نیست : قطره خونی که در راه خدا ریخته شود و قطره اشکی که برای خدا در دل شب فرو افتد .
بحار الأنوار : 69 / 378 / 31 منتخب میزان الحکمة : 78

حدیث48

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
من قتل دون دینه فهو شهید؛
هر که ضمن دفاع از دین خود کشته شود شهید شده است.
نهج الفصاحه

حدیث49

امام صادق (سلام الله علیه) می فرمایند:
لا تدع زیارة الحسین بن علی (سلام الله علیه) یمد الله فی عمرک و یزید فی رزقک و یحییک الله سعیدا و لا تموت إلا شهیدا؛
زیارت امام حسین (سلام الله علیه) را فرو نگذار تا که خدا عمرت را طولانی و روزیت را زیاد کند و زندگی با سعادت و مرگ با شهادت به تو خواهد بخشید.
وسایل الشیعه، ج14، ص 431.

حدیث50

عَن الامام الرضا - علیه السلام - فی کتابه الی المامون: الجهاد واجب مع امام عادل و من قاتل فقتل دون ماله و رحله و نفسه فهو شهید.
امام رضا - علیه السلام - در نامه خود به مأمون نوشت: جهاد همراه امام عادل واجب است و هر کس پیکار کند و در راه دفاع از مال و ره توشه و جان خویش کشته شود، شهیداست.
«وسائل الشیعه، ج 11، ص 35»

امنیت

حدیث1

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : یا علیُّ! لاخَیرَ فی ... الوَطَنِ إلّا مَعَ الأَمنِ وَ السُّرورِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: ای علی! خیری نیست در ... وطن مگر با امنیّت و خوشی.
«من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 369»

حدیث2

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : نِعمَتانِ مَکفُورَتانِ الأمنُ و العافِیَةُ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: دو نعمت است که شکر آنها گزارده نمی شود: امنیّت و سلامتی.
«الخصال، ص 34»

حدیث3

قال الامام علی - علیه السلام - : شَرُّ الأوطانِ ما لَم یَأمَن فیهِ القُطّانُ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بدترین وطن ها، وطنی است که ساکنانش در آن ایمن نباشند.
«غررالحکم، ح 5712»

حدیث4

قال الامام علی - علیه السلام - : الجُنُوُد بِإذنِ اللَّهِ حُصُونُ الرَّعیَّةِ وَ زَینُ الوُلاةِ وَ عِزُّالدِّینِ وَ سُبُلُ الأَمنِ وَ لَیسَ تَقُومُ الرَّعِیِّةُ إلّا بِهِم.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: سربازان، به اذن خداوند، دژ مردم، زینت زمامداران، مایه عزّت دین و امنیّت اند و کار مردم، جز به آنان استوار نمی شود.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث5

قال الامام علی - علیه السلام - : شَرُّ البِلادِ بَلَدٌ لا أمنَ فِیهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بدترین شهرها، شهری است که در آن ایمنی نباشد.
«عیون الحکم و المواعظ، ح 5253»

حدیث6

قال الامام علی - علیه السلام - : شَرُّ البِلادِ بَلَدٌ لا أمنَ فِیهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بدترین شهرها، شهری است که در آن ایمنی نباشد.
«عیون الحکم و المواعظ، ح 5253»

حدیث7

قال الامام صادق - علیه السلام - : ثَلاثَةُ أشیاءَ یَحتَاجُ النّاسُ إلَیها: الأمنُ وَ العَدلُ و الخِصبُ.
امام صادق - علیه السلام - فرمودند: سه چیز است که مردم به آنها نیاز دارند: امنیّت، عدالت و رفاه.
«تحف العقول، ص 320»

سرباز

حدیث1

قال الامام علی - علیه السلام - : الجُنودُ عِزُّ الدِّینِ و حُصُونُ الوُلاةِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: سربازان، مایه عزّت دین و دژهای والیان اند.
«غررالحکم، ح 1953»

حدیث2

قال الامام علی - علیه السلام - : خَیرُ النّاسِ رَجُلٌ حَبَسَ نَفسَهُ فِی سَبیلِ اللَّهِ یُجاهِدُ أعداءَهُ یَلتَمِسُ المَوتَ أوِ القَتلَ فی مَصافِّهِ.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: بهترین مردم کسی است خود را در راه خدا وقف کرده و با دشمنان او به نبرد بر می خیزد، و مرگ یا کشته شدن در میدان نبرد را آرزو می کند.
«مستدرک الوسائل، ج 11، ص 17»

حدیث3

قال الامام علی - علیه السلام - : الجُنُوُد بِإذنِ اللَّهِ حُصُونُ الرَّعیَّةِ وَ زَینُ الوُلاةِ وَ عِزُّالدِّینِ وَ سُبُلُ الأَمنِ وَ لَیسَ تَقُومُ الرَّعِیِّةُ إلّا بِهِم.
امام علی - علیه السلام - فرمودند: سربازان، به اذن خداوند، دژ مردم، زینت زمامداران، مایه عزّت دین و امنیّت اند و کار مردم، جز به آنان استوار نمی شود.
«نهج البلاغه، نامه 53»

حدیث4

قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : المُجاهِدونَ فی سَبیلِ اللَّهِ قُوّادُ أهلِ الجَنَّةِ.
رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمودند: رزمندگان در راه خدا، راهبران اهل بهشت اند.
«بحار الأنوار، ج 8، ص 199»

درباره مركز تحقيقات رايانه‌اي قائميه اصفهان

بسم الله الرحمن الرحیم
جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ في سَبيلِ اللَّهِ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره توبه آیه 41)
با اموال و جانهاى خود، در راه خدا جهاد نماييد؛ اين براى شما بهتر است اگر بدانيد حضرت رضا (عليه السّلام): خدا رحم نماید بنده‌اى كه امر ما را زنده (و برپا) دارد ... علوم و دانشهاى ما را ياد گيرد و به مردم ياد دهد، زيرا مردم اگر سخنان نيكوى ما را (بى آنكه چيزى از آن كاسته و يا بر آن بيافزايند) بدانند هر آينه از ما پيروى (و طبق آن عمل) مى كنند
بنادر البحار-ترجمه و شرح خلاصه دو جلد بحار الانوار ص 159
بنیانگذار مجتمع فرهنگی مذهبی قائمیه اصفهان شهید آیت الله شمس آبادی (ره) یکی از علمای برجسته شهر اصفهان بودند که در دلدادگی به اهلبیت (علیهم السلام) بخصوص حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شهره بوده و لذا با نظر و درایت خود در سال 1340 هجری شمسی بنیانگذار مرکز و راهی شد که هیچ وقت چراغ آن خاموش نشد و هر روز قوی تر و بهتر راهش را ادامه می دهند.
مرکز تحقیقات قائمیه اصفهان از سال 1385 هجری شمسی تحت اشراف حضرت آیت الله حاج سید حسن امامی (قدس سره الشریف ) و با فعالیت خالصانه و شبانه روزی تیمی مرکب از فرهیختگان حوزه و دانشگاه، فعالیت خود را در زمینه های مختلف مذهبی، فرهنگی و علمی آغاز نموده است.
اهداف :دفاع از حریم شیعه و بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام) تقویت انگیزه جوانان و عامه مردم نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی، جایگزین کردن مطالب سودمند به جای بلوتوث های بی محتوا در تلفن های همراه و رایانه ها ایجاد بستر جامع مطالعاتی بر اساس معارف قرآن کریم و اهل بیت علیهم السّلام با انگیزه نشر معارف، سرویس دهی به محققین و طلاب، گسترش فرهنگ مطالعه و غنی کردن اوقات فراغت علاقمندان به نرم افزار های علوم اسلامی، در دسترس بودن منابع لازم جهت سهولت رفع ابهام و شبهات منتشره در جامعه عدالت اجتماعی: با استفاده از ابزار نو می توان بصورت تصاعدی در نشر و پخش آن همت گمارد و از طرفی عدالت اجتماعی در تزریق امکانات را در سطح کشور و باز از جهتی نشر فرهنگ اسلامی ایرانی را در سطح جهان سرعت بخشید.
از جمله فعالیتهای گسترده مرکز :
الف)چاپ و نشر ده ها عنوان کتاب، جزوه و ماهنامه همراه با برگزاری مسابقه کتابخوانی
ب)تولید صدها نرم افزار تحقیقاتی و کتابخانه ای قابل اجرا در رایانه و گوشی تلفن سهمراه
ج)تولید نمایشگاه های سه بعدی، پانوراما ، انیمیشن ، بازيهاي رايانه اي و ... اماکن مذهبی، گردشگری و...
د)ایجاد سایت اینترنتی قائمیه www.ghaemiyeh.com جهت دانلود رايگان نرم افزار هاي تلفن همراه و چندین سایت مذهبی دیگر
ه)تولید محصولات نمایشی، سخنرانی و ... جهت نمایش در شبکه های ماهواره ای
و)راه اندازی و پشتیبانی علمی سامانه پاسخ گویی به سوالات شرعی، اخلاقی و اعتقادی (خط 2350524)
ز)طراحی سيستم هاي حسابداري ، رسانه ساز ، موبايل ساز ، سامانه خودکار و دستی بلوتوث، وب کیوسک ، SMS و...
ح)همکاری افتخاری با دهها مرکز حقیقی و حقوقی از جمله بیوت آیات عظام، حوزه های علمیه، دانشگاهها، اماکن مذهبی مانند مسجد جمکران و ...
ط)برگزاری همایش ها، و اجرای طرح مهد، ویژه کودکان و نوجوانان شرکت کننده در جلسه
ی)برگزاری دوره های آموزشی ویژه عموم و دوره های تربیت مربی (حضوری و مجازی) در طول سال
دفتر مرکزی: اصفهان/خ مسجد سید/ حد فاصل خیابان پنج رمضان و چهارراه وفائی / مجتمع فرهنگي مذهبي قائميه اصفهان
تاریخ تأسیس: 1385 شماره ثبت : 2373 شناسه ملی : 10860152026
وب سایت: www.ghaemiyeh.com ایمیل: Info@ghaemiyeh.com فروشگاه اینترنتی: www.eslamshop.com
تلفن 25-2357023- (0311) فکس 2357022 (0311) دفتر تهران 88318722 (021) بازرگانی و فروش 09132000109 امور کاربران 2333045(0311)
نکته قابل توجه اینکه بودجه این مرکز؛ مردمی ، غیر دولتی و غیر انتفاعی با همت عده ای خیر اندیش اداره و تامین گردیده و لی جوابگوی حجم رو به رشد و وسیع فعالیت مذهبی و علمی حاضر و طرح های توسعه ای فرهنگی نیست، از اینرو این مرکز به فضل و کرم صاحب اصلی این خانه (قائمیه) امید داشته و امیدواریم حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف توفیق روزافزونی را شامل همگان بنماید تا در صورت امکان در این امر مهم ما را یاری نمایندانشاالله.
شماره حساب 621060953 ، شماره کارت :6273-5331-3045-1973و شماره حساب شبا : IR90-0180-0000-0000-0621-0609-53به نام مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان نزد بانک تجارت شعبه اصفهان – خيابان مسجد سید
ارزش کار فکری و عقیدتی
الاحتجاج - به سندش، از امام حسین علیه السلام -: هر کس عهده دار یتیمی از ما شود که محنتِ غیبت ما، او را از ما جدا کرده است و از علوم ما که به دستش رسیده، به او سهمی دهد تا ارشاد و هدایتش کند، خداوند به او می‌فرماید: «ای بنده بزرگوار شریک کننده برادرش! من در کَرَم کردن، از تو سزاوارترم. فرشتگان من! برای او در بهشت، به عدد هر حرفی که یاد داده است، هزار هزار، کاخ قرار دهید و از دیگر نعمت‌ها، آنچه را که لایق اوست، به آنها ضمیمه کنید».
التفسیر المنسوب إلی الإمام العسکری علیه السلام: امام حسین علیه السلام به مردی فرمود: «کدام یک را دوست‌تر می‌داری: مردی اراده کشتن بینوایی ضعیف را دارد و تو او را از دستش می‌رَهانی، یا مردی ناصبی اراده گمراه کردن مؤمنی بینوا و ضعیف از پیروان ما را دارد، امّا تو دریچه‌ای [از علم] را بر او می‌گشایی که آن بینوا، خود را بِدان، نگاه می‌دارد و با حجّت‌های خدای متعال، خصم خویش را ساکت می‌سازد و او را می‌شکند؟».
[سپس] فرمود: «حتماً رهاندن این مؤمن بینوا از دست آن ناصبی. بی‌گمان، خدای متعال می‌فرماید: «و هر که او را زنده کند، گویی همه مردم را زنده کرده است»؛ یعنی هر که او را زنده کند و از کفر به ایمان، ارشاد کند، گویی همه مردم را زنده کرده است، پیش از آن که آنان را با شمشیرهای تیز بکشد».
مسند زید: امام حسین علیه السلام فرمود: «هر کس انسانی را از گمراهی به معرفت حق، فرا بخواند و او اجابت کند، اجری مانند آزاد کردن بنده دارد».