13 ) فضیلت فرزند دختر 31

14 ) فضیلت فرزند پسر 45

15 ) فضیلت فرزند سقط شده 47

16 ) اگر خدا برای کسی خیر بخواهد به او فرزند عطا کند. 50

18 ) نجات در گرو عمل فرزند. 51

19 ) فرزند چشم روشن ترین چیز در دنیا 52

20 ) فرزند رزقی از جانب خداوند. 52

21 ) متأهل ها بهترین افراد امت.. 53

22 ) نبود اسم پدر در نبود فرزند. 53

23 ) نبود برکت در نبود فرزند. 53

24 ) اولین کسانی که وارد بهشت می شوند. 54

25 ) لعن خداوند در ازدواج نکردن و فرزنددار نشدن. 54

26 ) طولانی شدن عمر در اثر ازدواج و فرزندآوری. 54

روش های فرزند دار شدن و زیاد شدن آن. 55

1 ) اذکار و دعاها 55

2 ) نماز خواندن. 63

3 ) استفاده از آب نیسان همراه با شرایط.. 67

4 ) خوردن تخم مرغ. 72

5 ) خوردن غذای ریخته شده از سفره 74

ص:10

6 ) خوردن گیاه کاسنی. 74

7 ) استفاده از انگشتر 75

8 ) نیت کردن فرزند به اسم علی (علیه السلام). 77

9 ) اذان بلند گفتن در خانه. 77

10) خوردن گوشت با تخم مرغ. 78

11 ) قطع رحم نکردن و قسم دروغ نخوردن. 79

12 ) آویزان کردن سوره آل عمران. 80

راه رفع عقیم شدن زن. 81

آداب بسته شدن نطفه فرزندان. 82

1 ) خوراک.. 82

2 ) نماز و دعا خواندن. 82

3 ) رعایت زمان. 86

4 ) رعایت مکان. 98

5 ) شبیه شدن فرزند به چهره تصور شده هنگام جماع. 99

6 ) نگاه نکردن به آلت زن در حالت جماع. 100

7 ) پرهیز از صحبت کردن هنگام جماع. 101

8 ) مجامعت نکردن در زیر آسمان. 102

9) جماع نکردن با زن حائض... 103

سیاه شدن پوست فرزند. 104

ص:10

10 ) پرهیز از جماع بعد از جماع بدون غسل. 105

11 ) دور کردن زن از خوردن چهار چیز 106

12 ) جماع نکردن با شهوت زن دیگر 107

12 ) پاک نشدن آب مرد و زن با یک پارچه. 107

13 ) جماع نکردن در حال ایستاده 108

14 ) نگاه نکردن کودک هنگام جماع. 109

15 ) دفع مشارکت شیطان در فرزند. 110

شریک شدن شیطان در نطفه فرزندان. 113

نجات از شریک شدن شیطان. 126

16 ) جماع نکردن هنگام شیردادن فرزند. 127

17 ) جماع نکردن در حالت حنا بستن. 127

18 ) پوشش هنگام جماع. 127

مراقبت های ایام بارداری مادر 128

1 ) بهترین غذا و دارو 128

2 ) عوامل ایجاد زیبایی و اخلاق نیکو در فرزند. 128

3 ) رشد عقل فرزند. 133

4 ) دفع سموم غذا از زن باردار 133

5 ) جماع در ایام بارداری. 133

6 ) حفظ شدن فرزند در شکم. 135

ص:10

اجر مادر در بارداری و بعد آن. 136

خون دیدن در ایام بارداری و اثر آن. 139

اثر بارداری در صبر مادر 139

علت درد زایمان. 140

راه های رهایی زن از سختی زایمان. 142

مراقبت های دوران نفاس مادر 167

1 ) خوراک.. 167

2 ) محفوظ ماندن از شیطان. 169

ویژگی زنانی که در حالت نفاس بمیرند. 170

آداب هنگام تولد فرزندان. 170

1 ) اذان و اقامه گفتن در گوش.. 170

خواندن موارد دیگر در گوش.. 172

2 ) ختنه کردن. 173

دعا هنگام ختنه کردن. 178

علت به وجود آمدن سنت ختنه. 180

3 ) تراشیدن سر و صدقه دادن طلا یا نقره به وزن موها 183

4 ) تحنیک کردن. 188

5 ) عقیقه فرزند. 192

دعا هنگام عقیقه. 203

ص:10

نمالیدن خون عقیقه به سر فرزند. 205

6 ) اسم گذاری فرزند. 208

آثار اسماء 223

نام گذاری های ائمه (علیهم السلام) برای مردم. 230

تقیه در اسم گذاری. 234

کنیه گذاشتن. 234

7 ) آداب شیر خوردن فرزندان. 239

راه شیردار شدن مادر 249

راه آسان شدن گرفتن نوزاد از شیر 249

فرزند دار نشدن هنگام شیردهی زنان. 250

8 ) خارج شدن افراد هنگام تولد. 250

9 ) مالیدن زعفران به سر فرزند. 251

10 ) سه روز غذا دادن. 251

11 ) سوراخ کردن گوش پسر 252

12 ) تهنیت گفتن به پدر 253

13 ) عدم پوشش فرزند با پارچه زرد 255

14 ) چکاندن قطره جاوشیر در بینی کودک.. 256

15 ) غسل دادن کودک هنگام تولد. 256

16 ) استفاده از حرز 257

ص:10

مراقبت های دوران کودکی. 259

1 ) خوراک و درمان. 259

استفاده از گوشت.. 259

رفع ضعف بدن. 260

تسریع در رشد. 261

باز شدن زبان فرزند. 261

رشد نیک و سالم. 262

رفع درد دندان آوری. 262

درمان شب ادراری. 263

2 ) حجامت.. 265

3 ) محفوظ ماندن فرزند از بلاها و خطرات و جنّ. 266

4 ) درمان جن زدگی (أم الصبیان) برای کودکان. 277

5 ) ایمن شدن کودک از نقص در بدن. 280

6 ) حفظ کودکان در غروب و طلوع خورشید با خواندن حرز 280

7 ) حرز خواندن هنگام چشم خوردن کودکان. 281

راه چشم نکردن فرزندان خود 281

دعای رفع چشم زخم از فرزندان. 282

مراحل سِنّی تربیت فرزند. 283

موضوعات تربیتی فرزند. 286

ص:10

1 ) آوردن کودکان در نماز جماعت.. 286

2 ) زینت کردن فرزندان به طلا و نقره 286

3 ) عدم نگاه به عورت فرزند و برعکس... 286

4 ) نیکی به فرزندان و علت آن. 287

نیکی به فرزند مساوی نیکی به پدر و مادر 289

اثر نیکی به فرزندان. 290

5 ) یاد دادن شنا و تیر اندازی به فرزندان. 290

6 ) کمک کردن به فرزندان در عاق نشدن. 291

7 ) تعلیم قرآن به آنها 293

اثر تعلیم قرآن به فرزند توسط پدر و مادر 295

دفع شدن عذاب به خاطر کودکان قرآن آموز 298

جوان و قرآن. 298

8 ) زود شوهر دادن دختران. 299

9 ) بوسیدن و شاد کردن فرزندان. 302

10 ) دوست داشتن و رحم کردن به فرزندان. 309

رحمت خدا هنگام شدت محبت به فرزند. 310

11 ) وفا کردن هنگام وعده به فرزندان. 311

12 ) کودکی کردن با کودک.. 312

13 ) یاد دادن نماز و روزه و اذکار 313

ص:10

جمع بین دو نماز ظهر و عصر ، مغرب و عشاء 323

14 ) یاد دادن فرائض و واجبات.. 325

15 ) عدالت بین فرزندان. 326

جلوگیری از حسادت در محبت.. 329

16 ) یاد دادن نوشتن و خواندن. 330

17 ) ازدواج دادن فرزندان. 330

18 ) هدیه دادن. 331

19 ) اکرام و بزرگ داشتن. 332

20 ) عدم ارتباط نامحرم با دختر و پسربچه. 332

21 ) عدم تماس جسمی مادر با دختر از 6 سالگی. 335

22 ) جدا شدن پسران و زنان در بسترهای خواب.. 335

23 ) زدن فرزندان. 336

24 ) یاد دادن اشعار حضرت ابوطالب (علیه السلام) به فرزندان. 342

25 ) بازی نکردن کودکان با پرنده قُنبُرَه 343

26 ) بازداشتن کودکان از همراه کردن آهن. 344

27 ) سلام کردن به کودکان. 344

28 ) نزدن کودکان هنگام گریه. 345

29 ) باز داشتن پسران از پنج کار و شغل. 346

30 ) حق فرزند بر پدر 348

ص:10

31 ) غضب شدید خداوند برای کودکان. 351

32 ) اثر بازی گوش بودن کودک.. 351

33 ) جواز برتری دادن بعضی از فرزندان. 352

34 ) کیفیت استفاده از گوشت برای فرزندان. 355

35 ) سالم بودن فرزند مهمتر از پسر یا دختر بودن. 356

36 ) پرهیز از مشغولیت زیاد به فرزندان. 356

37 ) ترک نکردن طلب فرزند به خاطر رزق. 357

38 ) حقیقت گریه فرزند. 357

39 ) کمک گیری از خداوند در تربیت.. 359

40 ) خاک ، بهشت کودکان. 359

41 ) نجات فرزندان از گروه مرجئه. 360

42 ) پرورش فرزندان به نفرت داشتن از عثمان. 361

43 ) یاد دادن محبت امیرالمومنین (علیه السلام) به فرزندان. 361

44 ) یاد دادن بیزاری جستن از دشمنان اهل بیت (علیهم السلام). 362

45 ) یاد دادن اشعار سفیان بن مصعب العبدی. 363

46 ) یاد دادن حکمت هایی از امیرالمومنین (علیه السلام). 363

47 ) الفت گرفتن با فرزندان و تعلیم علم و تربیت کردن آنها 366

48 ) ادب و تربیت ، بدون خشم. 370

49 ) همراه نکردن فرزند بدون دعوت در مهمانی. 370

ص:10

50 ) دفع ظلم کردن فرزندان. 371

51 ) تاثیر اعمال پدران بر فرزندان. 371

52 ) اثر جرأت یافتن فرزند به پدر در کودکی. 373

53 ) رفتار پیامبر (صلی الله علیه واله) با فرزندان. 373

دعا کردن به برکت.. 374

54 ) اثر نفرین پدر بر فرزند. 375

55 ) عدم سپردن اموال به فرزند نادان. 375

56 ) رفع فساد در فرزند. 376

57 ) زیرک ترین فرزندان. 376

58 ) دشمن شدن فرزندان. 377

59) فتنه بودن فرزند. 379

60 ) بدترین فرزندان. 382

61 ) مستجاب بودن دعا و نفرین پدر در حق فرزند. 382

نفرین نکردن. 385

62 ) اهمیت تهیه نفقه برای فرزندان. 385

63 ) نفقه به فرزند در حکم صدقه. 387

64 ) انفاق به فرزند بهتر از انفاق در راه خدا 388

65 ) کفالت فرزند ، جهاد در راه خدا 389

66 ) تربیت نیک بهترین بخشش پدر به فرزند. 390

ص:10

67 ) تربیت کردن فرزند بهتر از صدقه روزانه. 390

68 ) شتاب در تربیت فرزند. 390

69 ) نگاه پدر به فرزند از روی محبت.. 391

70 ) سفارش امام باقر (علیه السلام) به فرزندانشان. 391

71 ) حب خدا و حب فرزند. 392

72 ) خالص ایمان در غلبه حب خدا بر حب فرزند. 393

73 ) اثر ظلم به دیگران بر فرزند. 393

74 ) بوسه بر لبان کودکان. 397

75 ) مهر فرزندی و انحراف.. 397

76 ) راه جذب فرزند و دفع شرّ او 398

77 ) اثر شادمانی در روز عاشورا بر فرزند. 401

78 ) عملی در روز عاشورا و اثر آن بر فرزند. 402

79 ) ایجاد برکت در فرزند. 407

80 ) مقدم کردن خاندان پیامبر (صلی الله علیه واله) برخانواده در محبت.. 409

81 ) اثر لعن بر فرزندان. 410

82 ) بازی کردن با کودکان. 410

83 ) جوان بخشنده 412

84 ) جوان و موی سر 412

85 ) جوان و جنون. 412

ص:10

86 ) جوانی نوعی مستی. 412

87 ) خطر غالیان برای جوانان. 413

88 ) ماندگاری علم در جوانی. 414

89 ) جوان و عبادت.. 414

90 ) رفع بد اخلاقی در کودکان. 414

91 ) توجه به خانواده در روز جمعه. 415

92 ) کفر و معصیت فرزند موجب جدایی از خانواده 415

93 ) خانه نشین بودن دختر 419

94 ) نخوابیدن دختر همراه با پدر یا مادر در زیر یک لحاف.. 419

95 ) هدف از تعلیم و تربیت فرزند در سن کودکی. 420

96 ) صبر در مقابل تلخی های فرزند. 421

97 ) دوست داشتن کودکان برترین عمل نزد خداوند. 421

98 ) نیکی به پدر ومادر موجب نیکی فرزند به او 422

99 ) قهر کردن با فرزند. 422

100 ) چگونگی درخواست فرزند از خداوند. 422

101 ) وعده خداوند در رزق فرزندان. 423

102 ) مانع نشدن فرزندان نسبت به یاد خداوند. 424

103 ) سلام کردن به فرزندان هنگام ورود به خانه. 425

104 ) اثر گذاشتن رزق حرام بر فرزند. 425

ص:10

105 ) پرهیز از بد اخلاقی. 426

106 ) مجازات در عدم تربیت فرزند بر ترک معصیت.. 426

107 ) کلام امیرالمومنین (علیه السلام) با امام حسن (علیه السلام) در کودکی. 426

108 ) مهربانی با کودکان. 428

109 ) اثر نرمی و مدارا با فرزندان. 430

110 ) تأثیر احترام به بزرگترها 431

111 ) پرهیز از افراط در محبت.. 431

112 ) زیاده روی نکردن در سرزنش فرزند. 431

113) اثر افشای راز برای فرزند توسط مادر 432

114 ) کوتاه شدن نماز پیامبر (صلی الله علیه واله) به خاطر گریه کودک.. 432

115 ) سوال کردن در کودکی. 433

116 ) نماز پدر برای اصلاح فرزند. 433

علامت فرزند عاقل و فهیم. 434

علت مراتب فهم در افراد 436

زنده نماندن فرزند در تولد هشت ماهگی. 437

فوت مادر در صورت حمل بیش از نه ماه 438

شناخت اول و دوم بودن فرزندان دو قلو 438

نشانه پسر یا دختر شدن دو قلوها و سقط آن ها 439

علت شبیه شدن مرد به زن و بر عکس... 440

ص:10

علت شبیه شدن فرزند به پدر و مادر و عمو و دایی. 440

علت شبیه نبودن فرزند به والدین و دیگران. 447

راه پسر شدن فرزند. 452

دعا تغییر دهنده جنسیت فرزند. 455

علت پسر یا دختر شدن فرزند. 459

منشأ تشکیل فرزند در بدن مرد 460

فرزند از مرد است یا زن ؟ 461

نشانه فرزند دار شدن یا نشدن. 462

سیر تغییرات نطفه در رحم و به وجود آمدن فرزند. 462

نطفه و خاک قبر 472

نطفه ، حاصل تمام بدن. 474

نطفه و آسمان. 474

آب حیات بهشتی در نطفه مومن. 475

خلقت مومن. 478

محل ایجاد نطفه در مرد و زن. 479

دمیدن روح در چهار ماهگی. 479

خارج شدن نطفه قبل از مرگ.. 480

تاثیر مناطق زمین در نطفه. 480

تأثیر زیاد دایی بر فرزند. 482

ص:10

فرزند خیر و فرزند شر 482

ثبت حسنات برای پسران از 12 سالگی و سیئات از بلوغ. 483

نعمت بودن شباهت فرزند به پدر 484

سعادت در شباهت فرزند به پدر در سیرت و صورت.. 484

نهایت رشد قد و عقل در فرزند. 485

میزان رشد طولی کودک در هر سال. 486

علت بیشتر بودن اضطراب والدین نسبت به فرزندان نه برعکس... 486

اثر افشای اسرار اهل بیت (علیهم السلام). 487

اهل بیت (علیهم السلام) ملاک حلال و حرام زادگی. 487

عدم ولایت اهل بیت (علیهم السلام) و فاجر شدن فرزندان. 493

اصناف مختلف مردم در دشمنی اهل بیت (علیهم السلام). 494

ارتباط خمس دادن با حلال یا حرام زادگی. 497

نشانه های فرزند زنازاده 501

پاک نشدن زنازاده 502

نبود خیر در زنازاده 503

زنازاده و قیامت.. 503

زنازاده و نزول عذاب.. 504

داخل بهشت نشدن زنازاده 504

علت حرام شدن زنا 505

ص:10

عدم ولادت از زنای مومن. 506

علت ضربه شلاق بر فرد تهمت زننده زنا 506

غیبت کردن و حرام زادگی. 507

آغشته نشدن دست حلال زاده به خون معصوم. 507

جواز آویزان کردن قرآن به کودکان. 508

حضرت زهرا (علیها السلام) نگهدارنده کودکان شیعه بعد از مرگ.. 508

کفالت حضرت ابراهیم (علیه السلام) و ساره از کودکان مومنین بعد از مرگ.. 509

کمیاب بودن فرزند رشد یافته در مسیر حق. 512

فرزند شیعه برگ درخت اهل بیت.. 512

علت زاییده شدن مومن از کافر و کافر از مومن. 514

برکت در زن. 517

بهترین زن. 519

زن صالح. 520

ویژگی های زن در ازدواج و وراثت.. 521

عاقبت کودکان بعد از مرگ.. 529

اثر جدایی انداختن بین مادر و فرزند. 544

اثر جدایی انداختن بین پدر و فرزند. 545

فرزند موجب بخل و ترس و نادانی پدر و مادر 545

کشتن فرزند به خاطر فقر 546

ص:10

اثر فرزند بد. 546

اثر استغفار پدر و مادر برای فرزند متوفی. 547

تأثیر عمل فرزند برای والدین بعد از مرگ.. 547

فرزند بازوی والدین. 548

اثر خوردن بیرون ریخته های سفره بر فرزند. 549

تأثیر رسیدگی به ایتام. 549

فرزند صالح بهترین یاد والدین. 550

فرزند شفاعت کننده والدین. 550

علت عدم استجابت دعا در طلب فرزند. 551

اجر فرزند از دست داده شکرگذار 551

شوق خداوند در شکر مصیبت فرزند. 552

اجتناب از جزع و گریه همراه با باطل گویی در مرگ فرزندان. 552

اجتناب پدر از چاک زدن گریبان در مرگ فرزند. 560

مومن و بلاء 560

علت مصیبت دیدن در مورد فرزند. 561

اثر استرجاع گفتن هنگام مصیبت.. 564

نوع نگاه به فرزند و مصیبت او 564

تعزیت یا تهنیت در مصیبت فرزند. 566

اشک ریختن بر فرزند از دست داده 567

ص:10

وارد نشدن پدر در قبر فرزند. 568

عظمت صبر در مقابل مصیبت فرزند. 569

خاک نریختن پدر و مادر در قبر فرزند. 569

یاد مصیبت های پیامبر (صلی الله علیه واله) در مصیبت فرزند. 570

مرگ فرزند سوزاننده جگر 570

درمان ترس و کثرت گریه کودکان. 571

آمرزش فرزندان. 575

خصوصیات روزهای ماه شمسی در تولد فرزندان. 577

روز اول. 578

روز دوم. 578

روز سوم. 579

روز چهارم. 580

روز پنجم. 580

روز ششم. 581

روز هفتم. 582

روز هشتم. 583

روز نهم. 584

روز دهم. 585

روز یازدهم. 586

ص:10

روز دوازدهم. 587

روز سیزدهم. 587

روز چهاردهم. 589

روز پانزدهم. 590

روز شانزدهم. 591

روز هفدهم. 593

روز هجدهم. 595

روز نوزدهم. 596

روز بیستم. 598

روز بیست ویکم. 599

روز بیست ودوم. 601

روز بیست و سوم. 602

روز بیست و چهارم. 603

روز بیست و پنجم. 605

روز بیست و ششم. 607

روز بیست وهفتم. 609

روز بیست و هشتم. 610

روز بیست و نهم. 612

روز سیم. 613

ص:10

تأثیر خوردن مردار و خون. 616

ولیمه برای فرزند. 616

غذای نوزاد در شکم مادر و بعد آن. 617

تغذیه فرزند در شکم مادر مانند تغذیه بهشتیان. 621

نماز خواندن برای فرزند متوفی. 621

نماز اول وقت بهتر از فرزند. 623

نجات فرزند از مریضی. 623

تولد فرزند بر فطرت خداپرستی. 625

خداوند و جانشینی او از پدر فوت شده 628

فرزند ، دعای پیامبر (صلی الله علیه واله) برای دشمنان ! 629

عذاب بودن فرزند برای کافران. 630

بوی فرزند بوی بهشت.. 630

دوست (برادر) واقعی یعنی مقدم کردن دوست بر فرزند. 631

ویژگی زنان قریش و سیدة 631

مریضی فرزند کفاره برای والدین. 632

سرما خوردگی نشانه خوب در فرزندان. 632

فرزند عصاره پدر 633

دفع شدن ضرر خورشید از کودکان مومنین. 633

معنای مستضعف بودن فرزندان. 634

ص:10

اثر شراب خوراندن به نوزاد 637

تنها فرزند شش ماهه در قرآن. 638

اشخاص شش ماهه در دنیا 639

ایجاد نور عقل هنگام بلوغ فرزند. 642

همراه شدن نوزاد با شیطان و فرشته. 643

نوزاد و لمس شیطان. 643

تولد انسان همراه با تولد شیطان. 645

ترسناک ترین مراحل برای انسان. 646

زاییده نشدن فرزند کمتر از شش ماه 647

شش ماه فاصله میان امام حسن و امام حسین (علیهما السلام). 647

تولد در بهشت.. 647

شیرین ترین و تلخ ترین مخلوق خداوند. 648

جوان و غذای شب.. 649

اطفال موجب دفع عذاب خداوند. 649

دعا کردن و آمین گفتن کودکان. 653

درمان یک بیماری خاص.. 653

پنهان کردن کودکان در شب.. 654

علت خنده و گریه بدون مقدمه نوزادان. 655

علت گریه کودکان. 655

ص:10

کودکان پیامبران. 657

کودکان ائمه (علیهم السلام). 658

علم امام (علیه السلام) به فرزند قبل از تولد. 658

عدم تأثیر شرّ مشرک در نطفه مومن. 659

محفوظ ماندن مومن در صلب کافر 660

نطفه در رحم حرام. 660

علت زیبایی و خوش اخلاقی و بد اخلاقی در نسل حضرت آدم. 661

افراد خلق شده و خلق نشده در صلب حضرت آدم. 662

اثر آرزو داشتن مرگ دختران. 663

فرزند، توشه دنیا 663

وجوب رسیدگی به فرزندان دیگران در صورت قساوت قلب مادر 664

شدیدترین مصیبت.. 664

ولایت بهتر از ولادت.. 665

امر به نماز هنگام فقر و نیاز خانواده 666

نافله یعنی فرزندِ فرزند. 666

همراهی فرزند تا قبر پدر 667

منفعت وجود فرزند در صورت اطاعت خداوند. 667

آرامش دل در فرزند نیکوکار 668

جایز نبودن سقط فرزند. 668

ص:10

اثر صالح نبودن فرزند برای والدین. 669

تفاوت وزن شیر مادر در فرزند پسر و دختر 669

عدم عذر با وجود پسران نیکوکار 670

کشتن نوعی از مارها در دفع سقط فرزند. 671

استفاده پدر از مال فرزند بدون اذن. 672

کشته نشدن پدر در قتل فرزند. 673

جواز ازدواج نکردن ! 673

انسان شقاوتمند ، شقاوتمند در شکم مادر 674

علت بیشتر بودن استخوان دنده زن نسبت به مرد 675

امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) پسران پیامبر (صلی الله علیه واله) نه نوه ایشان. 675

امکان فرزند آوری بدون دخول مرد 678

فرزند به منزله اسیر 680

بهترین اشخاص.. 681

ترک کردن دنیا و دوری از فرزندان ! 682

رفع چشم درد از فرزند. 684

اثر احسان به فرزندان دیگران. 684

تاثیر نیکی به دیگران. 684

بازی نکردن ائمه و انبیاء (علیهم السلام) با کودکان در کودکی. 685

ورود پدر بر فرزند بدون اجازه 687

ص:10

ورود فرزند بر پدر با اجازه 687

وجود رزق در مراحل زندگی فرزند. 688

ترک ازدواج به علت نیازمند شدن. 690

اثر خانواده داشتن همراه با صبر 690

اصلاح بین پدر و فرزند در اول ماه شعبان. 690

رفتار با یتیم مانند رفتار با فرزند. 691

تاثیرکودک در تشریع وقت نماز عشاء 692

طول ندادن نماز جماعت به خاطر کودکان. 692

حق مومن بر مومن. 693

حاضر نبودن کودکان در عذاب های الهی. 693

وجود زبانی دیگر برای اطفال. 694

شفا به دست پیامبر (صلی الله علیه واله). 696

دستور پیامبر (صلی الله علیه واله) در جنگ ها 697

نجس شدن لباس پیامبر (صلی الله علیه واله) توسط نوزادان و رفتار ایشان. 697

اثر یادگیری حکمت.. 699

شفاعت کردن برای فرزندان. 700

علامت نزول لعنت خداوند. 700

علامت نزدیک شدن قیامت.. 702

حق کودک و نوجوان. 702

ص:10

معنای عقوق به پدر و مادر 703

شوم بودن فرزند عقوق. 704

آرزوی فرزند کم توسط والدین به خاطر عقوق. 704

علت حرام بودن عقوق به والدین. 705

حکومت باطل و عقوق فرزندان. 705

گناه کبیره بودن عقوق نسبت به والدین. 706

عقوق والدین موجب تاریکی هوا 708

نگاه نکردن خداوند به عاق والدین. 708

نفهمیدن بوی بهشت توسط عاق والدین. 709

بخشیده نشدن عاق والدین در شب قدر 709

داخل آتش شدن عاق به والدین. 710

شتاب در عذاب عاق والدین. 711

عقوق به والدین موجب کم شدن عمر 711

عقوق به والدین باعث بند آمدن زبان هنگام مرگ.. 712

ملعون بودن عاق به والدین. 713

زیر سایه عرش بودن در اثر عاق نبودن. 714

عقوق در حیات و ممات والدین. 714

شقیّ شدن فرد عاق. 715

رضایت خدا در گرو رضایت والدین. 715

ص:10

بالاترین حد عقوق. 716

معاف شدن از عقوق والدین. 716

اثر بزرگداشت پدر و مادر 717

ادا شدن حق والدین. 717

علت پیدایش اقوام سیاه پوست و ترک و سقالبه و یاجوج و ماجوج و چین. 718

وجوب نفقه فرزند بر پدر 720

معصیت بودن بخل بر خانواده و فرزند. 720

برترین صدقه. 721

طاعت خداوند در طلب معاش خانواده 721

راضی ترین شخص نزد خداوند. 723

وسعت رزق بر خانواده در عید غدیر 723

توسعه رزق بر خانواده با وجود نعمت.. 724

اعتدال در نفقه خانواده 726

پاداش اطعام طعام به خانواده 728

ارزش تلاش برای طلب رزق خانواده 729

پیشروترین اعمال. 729

هفتصد برابر شدن نفقه بر خانواده 729

پاداش عظیم در نفقه بر خانواده 730

ص:10

پاداش غصه خوردن بر مخارج خانواده 730

گناه در توجه نکردن به حق خانواده 731

ملعون شدن در توجه نکردن به خانواده 732

بازخواست شدن پدر برای خانواده 732

راه زیاد شدن رزق شخص خانواده دار 732

هم خوراکی با خانواده نشانه عدم تکبر 735

بدترین مردان. 735

لعن شدن در واگذاری نیازهای خانواده به دیگران. 736

نهی از خوردن اختصاصی بدون خانواده 736

نوعی از اسراف.. 736

مصداقی از طلب آخرت.. 737

نهایت بلاء 738

محبت خداوند به خانواده دار فقیر 738

شرک ورزیدن به خدا 739

شیعیان امیرالمومنین (علیه السلام) گرامی تر از خانواده 739

قسم دروغ و فقر فرزندان. 740

سنّ کودکان در بهشت.. 740

حیض نشدن دختران پیامبران. 741

هفت آیه از سوره تغابن. 741

ص:10

استفاده از تربت امام حسین (علیه السلام) برای کودکان. 742

ص:10

امام صادق (علیه السلام) فرمودند : سه چیز است که بعد از مرگ پاداشش به دنبال شخص خواهد بود : 1- صدقه ای که در زمان حیات انجام شده و بعد از مرگ جاری باشد 2- کار نیکی که پایه گذاری کرده و بعد از او به آن عمل شود 3- فرزند صالحی که برای او دعا کند.

عَنْ أَبِي كَهْمَسٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: سِتَّةٌ تَلْحَقُ الْمُؤْمِنَ بَعْدَ وَفَاتِهِ وَلَدٌ يَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ مُصْحَفٌ يُخَلِّفُهُ وَ غَرْسٌ يَغْرِسُهُ وَ قَلِيبٌ يَحْفِرُهُ وَ صَدَقَةٌ يُجْرِيهَا وَ سُنَّةٌ يُؤْخَذُ بِهَا مِنْ بَعْدِهِ.(1)

امام صادق (علیه السلام) فرمودند : شش چیز بعد از مرگ به مومن ملحق می شود : 1- فرزندی که برای او استغفار کند 2- قرآنی که به جا گذارد 3- درختی که بکارد 4- چاهی که حفر کند 5- صدقه ای که باقی باشد 6- کار خوبی که بعد از او انجام شود.

قَالَ (علیه السلام) فِي كِتَابٍ رَوَى صَاحِبُ جُمَلِ الْغَرَائِبِ فِي كِتَابِهِ بِإِسْنَادٍ لَهُ عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) أَنَّهُ قَالَ: خَمْسَةٌ فِي قُبُورِهِمْ وَ ثَوَابُهُمْ يَجْرِي إِلَى دِيوَانِهِمْ مَنْ غَرَسَ نَخْلًا وَ مَنْ حَفَرَ بِئْراً وَ مَنْ بَنَى لِلَّهِ مَسْجِداً وَ مَنْ كَتَبَ مُصْحَفاً وَ مَنْ خَلَّفَ ابْناً صَالِحاً.(2)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند : پنج دسته در قبرهایشان هستند و ثواب هم چنان در کتاب اعمالشان ثبت می شود : 1- کسی که درخت نخلی بکارد 2- کسی که چاه آبی حفر کند 3- کسی که برای خدا مسجد بنا کند 4- کسی که قرآنی بنویسد 5- کسی که فرزند صالحی به جا گذارد.

ص: 2

قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام): إِذَا مَاتَ ابْنُ آدَمَ انْقَطَعَ عَمَلُهُ إِلَّا عَنْ ثَلَاثٍ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو لَهُ وَ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ بَعْدَهُ وَ صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ.(1)

امام صادق (علیه السلام) فرمودند : فرزند آدم زمانی که بمیرد عمل او قطع می شود مگر از سه چیز : 1- فرزند صالحی که برای او دعا کند 2- علمی که بعد از او استفاده شود 3- صدقه ای که جاری باشد.

قَالَ النَبِیُّ (صلی الله علیه و اله): خَيْرُ مَا يُخَلِّفُ الرَّجُلُ مِنْ بَعْدِهِ ثَلَاثٌ وَلَدٌ صَالِحٌ يَدْعُو لَهُ وَ صَدَقَةٌ تَجْرِي يَبْلُغُهُ أَجْرُهَا وَ عِلْمٌ يُعْمَلُ بِهِ مِنْ بَعْدِه (2)

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) فرمودند: بهترین چیزی که شخص بعد از خود به جا می گذارد سه چیز است: فرزند صالحی که برای او دعا کند ، صدقه جاری بعد از او که اجرش به او برسد و علمی که بعد از او به آن عمل شود .

عَنْ عَبْدِ الْخَالِقِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) خَيْرُ مَا يُخَلِّفُهُ الرَّجُلُ بَعْدَهُ ثَلَاثَةٌ وَلَدٌ بَارٌّ يَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ سُنَّةُ خَيْرٍ يُقْتَدَى بِهِ فِيهَا وَ صَدَقَةٌ تَجْرِي مِنْ بَعْدِه (3)

امام صادق (علیه السلام) فرمودند : بهترین چیزی که شخص بعد از خود به جا می گذارد سه چیز است : فرزند نیکوکاری که برای او استغفار کند ، سنت و کار خیری که به آن عمل شود ، صدقه ای که بعد از او جاری باشد .

ص: 3

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) : مِنْ سَعَادَةِ الْمَرْءِ الْمُسْلِمِ الزَّوْجَةُ الصَّالِحَةُ وَ الْمَسْكَنُ الْوَاسِعُ وَ الْمَرْكَبُ الْهَنِي ءُ وَ الْوَلَدُ الصَّالِحُ.(1)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند : از جمله سعادت های مرد مسلمان عبارتند از : 1- همسر صالح 2- خانه وسیع 3- مرکب (حیوان سواری) گوارا 4- فرزند صالح .

خاطر او اذیت شدم، حضرت به او فرمودند: ای یونس پدرم محمد بن علی از پدرانش (علیهم السلام) از جدم رسول خدا (صلی الله علیه و اله) حدیث نقل کرد که فرمود: جبرئیل(علیه السلام) بر ایشان نازل شد و رسول خدا (صلی الله علیه و اله) و علی (علیه السلام) ناله می کردند، جبرئیل (علیه السلام) عرض کرد: ای حبیب خدا چه شده که شما را ناله کنان می بینم؟ پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: به خاطر گریه دو فرزندمان اذیت شده ایم، جبرئیل (علیه السلام) عرض کرد: ای محمد باز ایست که برای این قوم افرادی می آیند که اگر یکی از آنان گریه کنند تا هفت سالگی لا اله الا الله باشد و بعد از هفت سالگی گریه او استغفار برای پدر و مادرش باشد و بعد از بلوغ هر کار نیکی انجام دهد برای پدر و مادرش است و اگر گناهی انجام دهد برای آن دو نیست.

أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ (علیهم السلام) قَالَ: مَنْ قَدَّمَ أَوْلَاداً احْتَسَبَهُمْ عِنْدَ اللَّهِ حَجَبُوهُ مِنَ النَّارِ بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَى.(1)

امام باقر (علیه السلام) فرمودند: کسی که فرزندانی را دست دهد و آنها را به حساب خداوند گذارد، فرزندان به اذن خداوند مانع او از آتش گردند.

قَالَ رَسُولُ الله (صلی الله علیه و اله) مَن دَفَنَ ثَلاثَةً مِنَ الوَلَدِ حَرَّمَ اللَّه عَلَيهِ النَّار.(2)پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه فرزند خود را دفن کند خداوند آتش جهنم را بر او حرام می کند.

عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: دَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلَى خَدِيجَةَ حِينَ مَاتَ الْقَاسِمُ ابْنُهَا وَ هِيَ تَبْكِي فَقَالَ لَهَا مَا يُبْكِيكِ فَقَالَتْ دَرَّتْ دُرَيْرَةٌ فَبَكَيْتُ فَقَالَ يَا خَدِيجَةُ أَ مَا تَرْضَيْنَ إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ أَنْ تَجِي ءَ إِلَى بَابِ الْجَنَّةِ وَ هُوَ قَائِمٌ فَيَأْخُذَ بِيَدِكِ فَيُدْخِلَكِ الْجَنَّةَ وَ يُنْزِلَكِ أَفْضَلَهَا وَ ذَلِكِ لِكُلِّ مُؤْمِنٍ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَحْكَمُ وَ أَكْرَمُ أَنْ يَسْلُبَ الْمُؤْمِنَ ثَمَرَةَ فُؤَادِهِ ثُمَّ يُعَذِّبَهُ بَعْدَهَا أَبَداً.(3)

امام باقر (علیه السلام) فرمودند: پیامبر (صلی الله علیه و اله) زمانی که قاسم فرزند خدیجه (علیها السلام) از دنیا رفت نزد ایشان آمده در حالی که گریه می کرد حضرت فرمودند: برای چه گریه می کنی؟ عرض کردند: شیر در سینه هایم زیاد گشته است پس گریه کردم. حضرت فرمودند: ای خدیجه آیا راضی نمی شوی که در روز قیامت بر در بهشت آمده و او (قاسم) آنجا ایستاده و دست تو را بگیرد و تو را در بهترین

ص: 10

جاهای بهشت منزل دهد و این اتفاق برای همه مومنین است، همانا خداوند حکیم تر و گرامی تر از این است که میوه دل مومن را از او بگیرد سپس بعد از آن او را عذاب کند هیچ گاه این طور نیست.

عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: لَمَّا تُوُفِّيَ طَاهِرُ ابْنُ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) نَهَى رَسُولُ اللَّهِ خَدِيجَةَ (علیها السلام) عَنِ الْبُكَاءِ فَقَالَتْ بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ لَكِنْ دَرَّتْ عَلَيْهِ الدُّرَيْرَةُ فَبَكَيْتُ فَقَالَ أَ مَا تَرْضَيْنَ أَنْ تَجِدِيهِ قَائِماً عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ فَإِذَارَآكِ أَخَذَ بِيَدِكِ فَأَدْخَلَكِ الْجَنَّةَ أَطْهَرَهَا مَكَاناً وَ أَطْيَبَهَا قَالَتْ وَ إِنَّ ذَلِكَ كَذَلِكَ قَالَ اللَّهُ أَعَزُّ وَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يَسْلُبَ عَبْداً ثَمَرَةَ فُؤَادِهِ فَيَصْبِرَ وَ يَحْتَسِبَ وَ يَحْمَدَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ يُعَذِّبَه. (1)

امام باقر (علیه السلام) فرمودند: هنگامی که طاهر فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و اله) از دنیا رفت ایشان خدیجه (علیها السلام) را از گریه کردن نهی نمودند و خدیجه (علیها السلام) عرض کرد: بله ای رسول خدا اما شیر در من زیاد گشته پس گریه کردم. حضرت فرمودند: آیا راضی نمی شوی که او را درکنار در بهشت بیابی و او دست تو را گرفته و در پاک ترین و نیکوترین مکان های بهشت داخل کند، عرض کرد: همین طور است. حضرت فرمودند: خداوند بزرگتر و گرامی تر از آن است که میوه دل بنده ای را بگیرد و او صبر کرده و امید ثواب داشته باشد و شکر خدا به جا آورد سپس او را عذاب کند.

فِي حَدِيثٍ أَنَّ الْأَطْفَالَ يُجْمَعُونَ فِي مَوْقِفِ الْقِيَامَةِ عِنْدَ عَرْضِ الْخَلَائِقِ لِلْحِسَابِ فَيُقَالُ لِلْمَلَائِكَةِ اذْهَبُوا بِهَؤُلَاءِ إِلَى الْجَنَّةِ فَيَقِفُونَ عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ فَيُقَالُ لَهُمْ مَرْحَباً بِذَرَارِيِ الْمُسْلِمِينَ ادْخُلُوا لَا حِسَابَ عَلَيْكُمْ فَيَقُولُونَ أَيْنَ آبَاؤُنَا وَ أُمَّهَاتُنَا فَيَقُولُ الْخَزَنَةُ إِنَّ آبَاءَكُمْ

ص: 11

وَ أُمَّهَاتِكُمْ لَيْسُوا مِثْلَكُمْ إِنَّهُمْ كَانَتْ لَهُمْ ذُنُوبٌ وَ سَيِّئَاتٌ فَهُمْ يُحَاسَبُونَ وَ يُطْلَبُونَ بِهَا قَالَ فَيَتَصَايَحُونَ وَ يَضِجُّونَ عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ ضَجَّةً وَاحِدَةً فَيَقُولُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ وَ هُوَ أَعْلَمُ ، مَا هَذِهِ الضَّجَّةُ فَيَقُولُونَ أَطْفَالُ الْمُسْلِمِينَ قَالُوا لَا نَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِلَّا مَعَ آبَائِنَا فَيَقُولُ اللَّهُ تَخَلَّلُوا الْجَمْعَ فَخُذُوا بِأَيْدِي آبَائِكُمْ فَأَدْخِلُوهُمُ الْجَنَّة (1)در حدیث آمده است: کودکان در موقف قیامت هنگام رسیدگی به حساب مردم، جمع می شوند و به ملائکه گفته می شود: این ها را به بهشت ببرید، پس کودکان در ورودی بهشت می ایستند، به آنها گفته می شود: خوش آمدید ای فرزندان مسلمین داخل بهشت شوید که شما حسابی ندارید، گویند: پدران و مادران ما کجایند؟ نگهبانان گویند: پدران و مادرانتان مثل شما نیستند، آنها دارای گناه هستند و نسبت به آن محاسبه می شوند، پس کودکان همه یک صدا شروع به گریه و ناله کنند، خداوند سبحان با اینکه می داند می فرماید: این ضجه به خاطر چیست؟ ملائکه گویند:کودکان می گویند ما جز به همراه پدرانمان داخل بهشت نمی شویم پس خداوند می فرماید: داخل در جمع مردم شده و پدرانتان را خارج کرده و آنها را وارد بهشت کنید.

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: تَجِي ءُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَطْفَالُ الْمُؤْمِنِينَ عِنْدَ عَرْضِ الْخَلَائِقِ لِلْحِسَابِ فَيَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى لِجَبْرَئِيلَ (علیه السلام) اذْهَبْ بِهَؤُلَاءِ إِلَى الْجَنَّةِ فَيَقِفُونَ عَلَى أَبْوَابِ الْجَنَّةِ وَ يَسْأَلُونَ عَنْ آبَائِهِمْ وَ أُمَّهَاتِهِمْ فَتَقُولُ لَهُمُ الْخَزَنَةُ آبَاؤُكُمْ وَ أُمَّهَاتُكُمْ لَيْسُوا كَأَمْثَالِكُمْ لَهُمْ ذُنُوبٌ وَ سَيِّئَاتٌ يُطَالَبُونَ بِهَا فَيَصِيحُونَ صَيْحَةً بَاكِينَ فَيَقُولُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى يَا جَبْرَئِيلُ مَا هَذِهِ الصَّيْحَةُ فَيَقُولُ اللَّهُمَّ أَنْتَ أَعْلَمُ هَؤُلَاءِ أَطْفَالُ الْمُؤْمِنِينَ يَقُولُونَ لَا نَدْخُلُ

ص: 12

الْجَنَّةَ حَتَّى يَدْخُلَ آبَاؤُنَا وَ أُمَّهَاتُنَا فَيَقُولُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى يَا جَبْرَئِيلُ تَخَلَّلِ الْجَمْعَ وَ خُذْ بِيَدِ آبَائِهِمْ وَ أُمَّهَاتِهِمْ فَأَدْخِلْهُمْ مَعَهُمُ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِي.(1)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: اطفال مومنین در روز قیامت هنگام محاسبه اعمال وارد می شوند و خداوند به جبرئیل (علیه السلام) فرماید: این کودکان را به بهشت ببر، پس آنها کنار درهای بهشت ایستاده و پدران ومادران خود را طلب کنند، نگهبانان به آنان گویند: پدران و مادرانتان مثل شما نیستند و دارای گناه هستند که از آنها مطالبه می شود پس کودکان فریاد زده و گریه کنند، خداوند سبحان فرماید: ای جبرئیل این فریاد چیست؟ جبرئیل گوید: پروردگارا تو داناتری، این ها کودکان مومنین هستند که می گویند : ما داخل بهشت نمی شویم تا اینکه پدران و مادرانمان داخل شوند، پس خداوند سبحان فرماید: ای جبرئیل داخل در جمعیت شو و دست پدران و مادران آنها را بگیر و به واسطه رحمت من وارد بهشت گردان.

رَوَى الْغَزَّالِيُّ فِي الأخبار أَنَّ بَعْضَ الصَّالِحِينَ كَانَ يُعْرَضُ عَلَيْهِ التَّزْوِيجُ بُرْهَةً مِنْ دَهْرِهِ فَيَأْبَى قَالَ فَانْتَبَهَ مِنْ نَوْمِهِ ذَاتَ يَوْمٍ وَ قَالَ زَوِّجُونِي فَزَوَّجُوهُ فَسُئِلَ عَنْ ذَلِكَ فَقَالَ لَعَلَّ اللَّهَ أَنْ يَرْزُقَنِي وَلَداً فَيَقْبِضَهُ فَيَكُونَ لِي مُقَدِّمَةً فِي الْآخِرَةِ ثُمَّ قَالَ رَأَيْتُ فِي الْمَنَامِ كَأَنَّ الْقِيَامَةَ قَدْ قَامَتْ وَ كَأَنِّي فِي جُمْلَةِ الْخَلَائِقِ فِي الْمَوْقِفِ وَ لِي مِنَ الْعَطَشِ مَا كَادَ أَنْ يَقْطَعَ قَلْبِي وَ كَذَا الْخَلَائِقُ مِنْ شِدَّةِ الْعَطَشِ وَ الْكَرْبِ فَبَيْنَمَا نَحْنُ كَذَلِكَ وَ إِذِ الْوِلْدَانُ يَتَخَلَّلُونَ الْجَمْعَ عَلَيْهِمْ قَنَادِيلُ مِنْ نُورٍ وَ بِأَيْدِيهِمْ أَبَارِيقُ مِنْ فِضَّةٍ وَ أَكْوَابٌ مِنْ ذَهَبٍ يَسْقُونَ الْوَاحِدَ بَعْدَ الْوَاحِدِ وَ يُجَاوِزُونَ أَكْثَرَ النَّاسِ فَمَدَدْتُ يَدِي إِلَى أَحَدِهِمْ فَقُلْتُ اسْقِنِي فَقَدْ أَجْهَدَنِيَ

ص: 13

الْعَطَشُ فَقَالَ مَا لَكَ فِينَا وَلَدٌ إِنَّمَا نَسْقِي آبَاءَنَا فَقُلْتُ وَ مَنْ أَنْتُمْ قَالُوا نَحْنُ مَنْ مَاتَ مِنْ أَطْفَالِ الْمُسْلِمِينَ.(1)

غزالی در خبری روایت کرده است که یکی از صالحین از ازدواج کردن دوری می کرد ، روزی از خواب بیدار شده و گفت: من را ازدواج دهید پس او ازدواج کرد، بعد از آن از وی سوال شد: چطور شد که ازدواج کردید؟ گفت: شاید کهخدا فرزندی به من عطا کند و آن را از من بگیرد و به عنوان پیش فرستاده من در آخرت باشد سپس گفت: در خواب دیدم قیامت برپا شده است و من در میان همه مردم هستم و آن چنان عطشی بر من عارض شده که نزدیک است قلب من را پاره کند و مردم هم دچار تشنگی و سختی بودند، در همین هنگام کودکانی داخل در جمع مردم شده که همراه آنها چراغ های نورانی و آفتابه های نقره ای و کاسه های طلایی است که یک به یک را آب می دهند و بیشتر افراد را پشت سر گذاشتند پس من دستم را دراز کرده و گفتم به من آب بده که عطش طاقتم را برده، گفت: تو فرزندی در میان ما نداری ما فقط به پدران خود آب می دهیم، گفتم شما چه کسانی هستید؟ گفتند: ما اموات از اطفال مسلمین هستیم.

عَنْ أَبِي سَالِمٍ رَاعِي رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَقُولُ خَمْسٌ مَا أَثْقَلَهُنَّ فِي الْمِيزَانِ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ الْوَلَدُ الصَّالِحُ يُتَوَفَّى لِمُسْلِمٍ فَيَصْبِرُ وَ يَحْتَسِبُ.(2)

ص: 14

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: پنج چیز در ترازوی اعمال سنگین است: سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر و فرزند صالحی که از دنیا برود و پدرش صبر کرده و امید ثواب داشته باشد.

رُوِيَ عَنِ الْحَسَنِ الْبَصْرِيِّ أَنَّهُ قَالَ: بِئْسَ الشَّيْ ءُ الْوَلَدُ إِنْ عَاشَ كَدَّنِي وَ إِنْ مَاتَ هَدَّنِي فَبَلَغَ ذَلِكَ زَيْنَ الْعَابِدِينَ (علیه السلام) فَقَالَ كَذَبَ وَ اللَّهِ نِعْمَ الشَّيْ ءُ الْوَلَدُ إِنْ عَاشَ فَدَعَّاءٌ حَاضِرٌ وَ إِنْ مَاتَ فَشَفِيعٌ سَابِقٌ .(1)از حسن بصری روایت شده است که گفت: چه بد است فرزند اگر زنده باشد من را به سختی اندازد و اگر بمیرد من را ناتوان کند، این مطلب به امام سجاد (علیه السلام) رسید پس فرمودند: او به خدا دروغ گفته است، چه خوب است فرزند اگر زنده بماند دعا کننده حاضر است و اگر بمیرد شفاعت کننده از پیش رفته است.

عَلِيِّ بْنِ مُيَسِّرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: وَلَدٌ وَاحِدٌ يُقَدِّمُهُ الرَّجُلُ أَفْضَلُ مِنْ سَبْعِينَ يُخَلِّفُهُمْ مِنْ بَعْدِهِ كُلُّهُمْ قَدْ رَكِبُوا الْخَيْلَ وَ قَاتَلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ.(2)

امام صادق (علیه السلام) فرمودند: یک فرزندی که شخص از دست دهد بهتر از هفتاد فرزندی است که بعد از خود باقی گذارد که همگی آنها سوار بر مرکب شده و در راه خداوند جنگ کنند.

عَنِ الصّادِق (علیه السلام) ثَوَابُ الْمُؤْمِنِ مِنْ وَلَدِهِ إذَا مَاتَ الْجَنَّةُ صَبَرَ أَوْ لَمْ يَصْبِرْ.(3)

ص: 15

امام صادق (علیه السلام) فرمودند : ثواب مومن در قبال فرزند فوت شده چه صبر کند چه صبر نکند، بهشت است.

رَوَى التِّرْمِذِيُّ بِإِسْنَادِهِ إِلَى النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) أَنَّهُ قَالَ: مَا نَزَلَ الْبَلَاءُ بِالْمُؤْمِنِ وَ الْمُؤْمِنَةِ فِي نَفْسِهِ وَ وَلَدِهِ وَ مَالِهِ حَتَّى يَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَ وَ مَا عَلَيْهِ خَطِيئَةٌ.(1)پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند : هیچ بلایی در فرزند و مال مرد و زن مومن رخ ندهد تا اینکه خداوند را در حالی که هیچ گناهی ندارد ملاقات می کند.

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَمُرَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: إِنِّي رَأَيْتُ الْبَارِحَةَ عَجَباً فَذَكَرَ حَدِيثاً طَوِيلًا وَ فِيهِ رَأَيْتُ رَجُلًا مِنْ أُمَّتِي قَدْ خُفِّفَت مِيزَانُهُ فَجَاءَ أَفْرَاطُهُ فَثَقَّلُوا مِيزَانَه (2)

راوی گوید : رسول خدا (صلی الله علیه و اله) فرمودند: دیشب خواب عجیبی دیدم و حدیثی طولانی ذکر کردند و در آن فرمودند: شخصی از امت خودم را دیدم که ترازوی عملش سبک شده بود پس فرزندان فوت شده اش آمدند و ترازوی او را سنگین کردند.

عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: النُّفَسَاءُ يَجُرُّهَا وَلَدُهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِسِرَرِهَا إِلَى الْجَنَّةِ.(3)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: زنانی که در ایام نفاس فرزند خود را از دست می دهند در روز قیامت فرزندشان با بند ناف خود آنها را به سوی بهشت می کشانند.

ص: 16

عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَنْ قَدَّمَ مِنْ صُلْبِهِ وَلَداً لَمْ يَبْلُغِ الْحِنْثَ كَانَ أَفْضَلَ مِنْ أَنْ يُخَلِّفَ مِنْ بَعْدِهِ مِائَةً كُلُّهُمْ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا تَسْكُنُ رَوْعَتُهُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ.(1)پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که فرزندی را قبل از بلوغ از دست دهد، بهتر است برای او از اینکه صد فرزند بعد از او باشند و همگی در راه خدا جهاد کنند و تا روز قیامت جنگ کردنشان پایان نیابد.

عَنْ قُرَّةَ بْنِ إِيَاسٍ أَنَّ النَّبِيَّ (صلی الله علیه و اله) كَانَ يَخْتَلِفُ إِلَيْهِ رَجُلٌ مِنَ الْأَنْصَارِ مَعَ ابْنٍ لَهُ فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) ذَاتَ يَوْمٍ يَا فُلَانُ تُحِبُّهُ قَالَ نَعَمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ أُحِبُّهُ كَحُبِّكَ فَفَقَدَهُ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) فَسَأَلَ عَنْهُ فَقَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ مَاتَ ابْنُهُ فَلَمَّا رَآهُ قَالَ (صلی الله علیه و اله) أَ مَا تَرْضَى أَنْ لَا تَأْتِيَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بَاباً مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّةِ إِلَّا جَاءَ حَتَّى يَفْتَحَهُ لَكَ فَقَالَ رَجُلٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَ لَهُ وَحْدَهُ أَمْ لِكُلِّنَا قَالَ بَلْ لِكُلِّكُمْ.(2)

راوی گوید: مردی از انصار همراه با پسر خود نزد پیامبر (صلی الله علیه و اله) رفت و آمد داشت، روزی پیامبر (صلی الله علیه و اله) به او گفتند: ای فلانی پسرت را دوست داری؟ گفت: آری ای رسول خدا او را همچون شما دوست دارم، پیامبر (صلی الله علیه و اله) چندی بعد او را نیافتند پس درباره او سوال کردند گفتند: ای رسول خدا پسرش مرده است، پیامبر (صلی الله علیه و اله) زمانی که او را دیدند فرمودند: آیا راضی نمی شوی که در روز قیامت به هیچ دری از درهای بهشت نرسی مگر این که او بیاید و آن را برای

ص: 17

تو باز کند، مرد دیگری گفت: ای رسول خدا آیا برای او به تنهایی این ویژگی است یا برای همه ما ؟ فرمودند: برای همه شما.عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَنْ دَفَنَ ثَلَاثَةً وَ صَبَرَ عَلَيْهِمْ وَ احْتَسَبَ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ فَقَالَتْ أُمُّ أَيْمَنَ وَ اثْنَيْنِ فَقَالَ مَنْ دَفَنَ اثْنَيْنِ وَ صَبَرَ عَلَيْهِمَا وَ احْتَسَبَهُمَا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ فَقَالَتْ أُمُّ أَيْمَنَ وَ وَاحِدٌ فَسَكَتَ وَ أَمْسَكَ فَقَالَ يَا أُمَّ أَيْمَنَ مَنْ دَفَنَ وَاحِداً وَ صَبَرَ عَلَيْهِ وَ احْتَسَبَ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ.(1)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه فرزند خود را دفن کند و بر آنها صبر کند و امید ثواب داشته باشد، بهشت بر او واجب می شود ، ام ایمن گفت: دو فرزند چی؟ فرمودند: کسی که دو فرزند خود را دفن کند و صبر کند و آنها را به حساب ثواب خداوند گذارد، بهشت بر او واجب گردد پس ام ایمن گفت: یک فرزند چی؟ حضرت ساکت شدند و فرمودند: ای ام ایمن کسی که یک فرزند خود را دفن کند و بر او صبر کند و به حساب ثواب خداوند گذارد، بهشت بر او واجب گردد.

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ نُودِيَ فِي أَطْفَالِ الْمُؤْمِنِينَ أَنِ اخْرُجُوا مِنْ قُبُورِكُمْ فَيَخْرُجُونَ مِنْ قُبُورِهِمْ ثُمَ يُنَادَى فِيهِمْ أَنِ امْضُوا إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً فَيَقُولُونَ رَبَّنَا وَ وَالِدَيْنَا مَعَنَا ثُمَّ يُنَادَى فِيهِمْ ثَانِيَةً أَنِ امْضُوا إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً فَيَقُولُونَ رَبَّنَا وَ وَالِدَيْنَا ثُمَّ يُنَادَى فِيهِمْ ثَالِثَةً أَنِ امْضُوا إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً فَيَقُولُونَ رَبَّنَا وَ وَالِدَيْنَا فَيَقُولُ عَزَّ وَ جَلَّ فِي الرَّابِعَةِ وَ وَالِدَيْكُمْ مَعَكُمْ فَيَثِبُ كُلُّ طِفْلٍ إِلَى أَبَوَيْهِ فَيَأْخُذُونَ

ص: 18

بِأَيْدِيهِمْ فَيَدْخُلُونَ بِهِمُ الْجَنَّةَ فَهُمْ أَعْرَفُ بِآبَائِهِمْ وَ أُمَّهَاتِهِمْ يَوْمَئِذٍ مِنْ أَوْلَادِكُمُ الَّذِينَ فِي بُيُوتِكُمْ.(1)پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: هنگامی که روز قیامت فرا رسد در میان کودکان مومنین ندا شود: از قبر های خود خارج شوید و آنها خارج می شوند سپس ندا می شوند: گروه گروه به طرف بهشت حرکت کنید، پس آنان گویند: پروردگارا پدر مادرمان همراه ما هستند؟، دوباره ندا شوند: به طرف بهشت گروهی حرکت کنید پس گویند: پروردگارا پدر و مادرمان، دوباره ندا شوند: گروهی به طرف بهشت بروید، پس گویند: پروردگارا پدر و مادرمان، در مرتبه چهارم خداوند به آنان فرماید: پدر مادرتان همراه شماست پس هر کودکی به طرف والدین خود رفته و دستانشان را گرفته و وارد بهشت کنند و آنها نسبت به فرزندان در خانه هایتان بیشتر آشنا با پدر و مادر خود هستند.

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: يُقَالُ لِلْوِلْدَانِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ فَيَقُولُونَ يَا رَبِّ حَتَّى يَدْخُلَ آبَاؤُنَا وَ أُمَّهَاتُنَا فَيَأْتُونَ فَيَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَا لِي أَرَاهُمْ مُحْبَنْطِئِينَ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ فَيَقُولُونَ يَا رَبِّ آبَاؤُنَا فَيَقُولُ عَزَّ وَ جَلَّ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ أَنْتُمْ وَ آبَاؤُكُمْ.(2)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: به کودکان در روز قیامت گفته شود داخل بهشت شوید، پس گویند: پروردگارا داخل نمی شویم تا اینکه پدر و مادرمان داخل شوند، کودکان می آیند پس خداوند به آنها فرماید: چه شده که شما را پر از ناراحتی می بینم داخل بهشت شوید، گویند: پروردگارا پدرانمان، خداوند فرماید: شما و پدرانتان داخل بهشت شوید.

ص: 19

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ رَجُلًا كَانَ يَجِي ءُ بِصَبِيٍّ مَعَهُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) وَ أَنَّهُ مَاتَ فَاحْتُبِسَ وَالِدُهُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) فَسَأَلَ عَنْهُ فَقَالُوا مَاتَصَبِيُّهُ الَّذِي رَأَيْتَهُ مَعَهُ فَقَالَ (صلی الله علیه و اله) هَلَّا آذَنْتُمُونِي فَقُومُوا إِلَى أَخِينَا نُعَزِّيهِ فَلَمَّا دَخَلَ عَلَيْهِ إِذًا الرَّجُلُ حَزِينٌ وَ بِهِ كَآبَةٌ فَعَزَّاهُ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ كُنْتُ أَرْجُوهُ لِكِبَرِ سِنِّي وَ ضَعْفِي فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَ مَا يَسُرُّكَ أَنْ يَكُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِإِزَائِكَ يُقَالُ لَهُ ادْخُلِ الْجَنَّةَ فَيَقُولُ يَا رَبِّ وَ أَبَوَايَ فَلَا يَزَالُ يَشْفَعُ حَتَّى يُشَفِّعَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِيكُمْ و يُدخِلَكُم الجَنَّةَ جَمِيعَاً.(1)

راوی گوید: مردی با کودک خود به نزد رسول خدا (صلی الله علیه و اله) می آمد و فرزندش از دنیا رفت و او خود را از دیدن حضرت حبس کرد، پیامبر (صلی الله علیه و اله) سراغ او را گرفتند، به ایشان گفتند: آن کودکی را که همراه او می دیدید فوت شده پس پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: چرا من را خبر نکردید! بروید به سوی برادرمان تا به او تعزیت گوییم، زمانی که بر او وارد شدند آن مرد ناراحت بوده و آثار شکستگی بر چهره اش نمایان بود پس حضرت او را تعزیت گفتند و آن مرد گفت: ای رسول خدا امید داشتم که او در زمان پیری و ناتوانی من باشد، پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: آیا به این خوشحال نمی شوی که او در روز قیامت در کنار تو بوده و به او گفته شود: داخل بهشت شو پس گوید: پروردگارا پدر و مادرم و پیوسته شفاعت کند تا اینکه خداوند شفاعت او را قبول کرده و همه شما را داخل بهشت کند.

ص: 20

عَنْ زُرَارَةَ بْنِ أَوْفَى أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَزَّى رَجُلًا عَلَى ابْنِهِ فَقَالَ آجَرَكَ اللَّهُ وَ أَعْظَمَ لَكَ الْأَجْرَ فَقَالَ الرَّجُلُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَنَا شَيْخٌ كَبِيرٌ وَ كَانَ ابْنِي قَدْأَجْزَأَ عَنِّي فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) أَ يَسُرُّكَ أَنْ يُشِيرَ لَكَ أَوْ يَتَلَقَّاكَ مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّةِ بِالْكَأْسِ قَالَ مَنْ لِي بِذَلِكَ فَقَالَ اللَّهُ لَكَ بِهِ وَ لِكُلِ مُسْلِمٍ مَاتَ وَلَدُهُ فِي الْإِسْلَامِ.(1)

راوی گوید: پیامبر (صلی الله علیه و اله) مردی را در مرگ فرزندش تعزیت گفتند و فرمودند: خداوند پاداش تو را زیاد گرداند، پس مرد به ایشان گفت: ای رسول خدا من پیرمرد هستم و فرزندم کمک کارم بود، حضرت فرمودند: آیا خوشحال نمی شوی فرزندت به تو اشاره کند یا تو را در کنار درهای بهشت با ظرفی ملاقات کند، پیرمرد گفت: چه کسی ضامن این مطلب برای من است، حضرت فرمودند: خداوند ضامن برای تو و هر مسلمانی است که فرزند او در اسلام از دنیا رفته است.

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَنْ قَدَّمَ ثَلَاثَةً لَمْ يَبْلُغِ الْحِنْثَ كَانَ لَهُ حِصْناً حَصَيْنَا فَقَالَ أَبُو ذَرٍّ قَدَّمْتُ اثْنَيْنِ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) وَ اثْنَيْنِ ثُمَّ قَالَ أُبَيُّ بْنُ كَعْبٍ قَدَّمْتُ وَاحِداً فَقَالَ وَ وَاحِداً وَ لَكِنْ إِنَّمَا ذَاكَ عِنْدَ الصَّدْمَةِ الْأُولَى.(2)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه فرزند نابالغ از دست دهد برای او دژ مستحکم باشد، ابوذر گوید: اگر دو فرزند از دست بدهم چی؟ حضرت فرمودند: همین طور باشد، سپس ابیّ بن کعب گوید: یک فرزند چی؟ حضرت

ص: 21

فرمودند: همان گونه باشد اما این در صورت صبر هنگام ابتدای مصیبت و شدت آن است.عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَرَّ عَلَى امْرَأَةٍ وَ هِيَ تَبْكِي عَلَى وَلَدِهَا فَقَالَ اصْبِرِي أَيَّتُهَا الْمَرْأَةُ فَقَالَتْ اذْهَبْ إِلَى عَمَلِكَ فَمَضَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) فَقِيلَ لَهَا هَذَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) فَاتَّبَعَتْهُ فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّي لَمْ أَعْرِفْكَ فَهَلْ لِي مِنْ أَجْرٍ فِي مُصِيبَتِي فَقَالَ لَهَا الْأَجْرُ مَعَ الصَّدْمَةِ الْأُولَى .(1)

امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودند: پیامبر (صلی الله علیه و اله) از کنار زنی عبور کردند که بر فرزند از دست داده خود گریه می کرد، پس پیامبر (صلی الله علیه و اله) به او فرمودند: ای زن صبر کن، زن گفت: برو دنبال کارت، پیامبر (صلی الله علیه و اله) عبور کردند که به زن گفته شد او رسول خدا (صلی الله علیه و اله) است پس زن به دنبال ایشان رفته و گفت: ای رسول خدا من شما را نشناختم، آیا اجری در مصیبت من است؟ فرمودند: بله اجر آن هنگام ابتدای مصیبت و شدت آن است.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِ أَنَ النِّسَاءَ قُلْنَ لِلنَّبِيِ (صلی الله علیه و اله) اجْعَلْ لَنَا يَوْماً تَعِظُنَا فِيهِ فَوَعَظَهُنَّ وَ قَالَ أَيُّمَا امْرَأَةٍ مَاتَ لَهَا ثَلَاثَةٌ مِنَ الْوَلَدِ كَانُوا لَهَا حِجَاباً مِنَ النَّارِ قَالَتِ امْرَأَةٌ وَ اثْنَانِ قَالَ وَ اثْنَانِ.(2)

راوی گوید: زنان به پیامبر (صلی الله علیه و اله) گفتند: روزی را برای موعظه ما قرار بده، پس حضرت آنها را موعظه کرده و فرمودند: هر زنی که سه فرزنداز دست دهد،

ص: 22

آنها حجاب و مانع او از آتش باشند، زنی گفت: دو فرزند چی؟ حضرت فرمودند: دو فرزند هم همین طور.

عَنْ بُرَيْدَةَ قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَتَعَاهَدُ الْأَنْصَارَ وَ يَعُودُهُمْ وَ يَسْأَلُ عَنْهُمْ فَبَلَغَهُ أَنَّ امْرَأَةً مَاتَ ابْنٌ لَهَا فَجَزِعَتْ عَلَيْهِ فَأَتَاهَا فَأَمَرَهَا بِتَقْوَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الصَّبْرِ فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّي امْرَأَةٌ رَقُوبٌ لَا أَلِدُ وَ لَمْ يَكُنْ لِي وَلَدٌ غَيْرُهُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) الرَّقُوبُ الَّتِي لَا يَبْقَى لَهَا وَلَدُهَا ثُمَّ قَالَ مَا مِنِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ أو امْرَأَةٍ مُسْلِمَةٍ يَمُوتُ لَهُمَا ثَلَاثَةٌ مِنَ الْوُلْدِ إِلَّا أَدْخَلَهُمَا اللَّهُ الْجَنَّةَ فَقِيلَ لَهُ وَ اثْنَانِ فَقَالَ (صلی الله علیه و اله) وَ اثْنَانِ.وَ فِي حَدِيثٍ آخَرَ

أَنَّهُ (صلی الله علیه و اله) قَالَ لَهَا تُحِبِّينَ أَنْ تَرَيِنَّهُ عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ وَ هُوَ يَدْعُوكِ إلَینَا فَقَالَتْ بَلَى قَالَ فَإِنَّهُ كَذَلِكِ.(1)

راوی گوید: پیامبر (صلی الله علیه و اله) بر حال انصار سرکشی می کرد و آنان را عیادت کرده و سوال می پرسید پس خبر به ایشان رسید زنی فرزند خود را از دست داده و برای آن جزع می کند، پس پیامبر (صلی الله علیه و اله) بر او وارد شده و امر به تقوا و صبر نمودند، زن گفت: ای رسول خدا من رقوب(2)

هستم و فرزندی غیر از او نداشتم، حضرت فرمودند: رقوب زنی است که فرزندی برای او باقی نباشد ،سپس فرمودند: هیچ مرد و زن مسلمانی نیست که سه فرزند خود را از دست دهد جز اینکه خداوند والدین او را داخل بهشت کند، گفته شد ای رسول خدا دو فرزند چی؟ فرمودند: همین گونه. در حدیث دیگر آمده که پیامبر (صلی الله علیه و اله) به او فرمودند: آیا دوست داریفرزند خود را بر در بهشت ببینی و او تو را به سوی ما دعوت کند؟ زن گفت: بله، پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: این چنین می شود.

ص: 23

عَنِ الْحَارِثِ بْنِ أُقَيْشٍ قَالَ : كُنَّا عِنْدَ أَبِي بَرْزَةَ لَيْلَةً فَحَدَّثَ عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) أَنَّهُ قَالَ : مَا مِنْ مُسْلِمَيْنِ يَمُوتُ لَهُمَا أَرْبَعَةُ أَفْرَاطٍ إِلَّا أَدْخَلَهُمَا اللَّهُ الْجَنَّةَ بِفَضْلِ رَحْمَتِهِ قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ وَثَلَاثَةٌ قَالَ : وَثَلَاثَةٌ قَالُوا: وَاثْنَانِ قَالَ : وَاثْنَان .(1)

راوی گوید: ما شبی نزد ابی برره بودیم که گفت پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: هیچ دو مسلمانی نیست که چهار فرزند کوچک از دست دهد جز اینکه خداوند آن دو را به رحمت خود داخل بهشت گرداند، گفتند: ای رسول خدا سه فرزند چی؟ فرمودند: همان طور است، گفتند: دو فرزند چی؟ فرمودند: همان طور است.

عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ قَالَ: خَطَبَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) فِي الْكُوفَةِ فَقَالَ أَيُّهَا النَّاسُ مَا الرَّقُوبُ فِيكُمْ فَقَالُوا الرَّجُلُ يَمُوتُ وَ لَمْ يَتْرُكْ وَلَداً فَقَالَ بَلِ الرَّقُوبُ حَقَّ الرَّقُوبِ رَجُلٌ مَاتَ وَ لَمْ يُقَدِّمْ مِنْ وُلْدِهِ أَحَداً يَحْتَسِبُهُ عِنْدَ اللَّهِ وَ إِنْ كَانُوا كَثِيراً مِنْ بَعْدِه .(2)

راوی گوید: روزی امیرالمومنین (علیه السلام) در کوفه خطبه خواندند و فرمودند: ای مردم در میان شما رقوب چه کسی است؟ گفتند: کسی که بمیرد و فرزندی به جا نگذارد پس حضرت فرمودند: رقوب به معنای واقعی کسیاست که بمیرد و یک فرزند پیش از او از دنیا نرود در حالی که امید ثواب از خداوند داشته باشد اگر چه بعد از خود فرزندان زیادی به جا گذارد.

ص: 24

عَنْ أَمِّ مَيْسَر الْأَنْصَارِيَّةِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَنَّهُ دَخَلَ عَلَيْهَا وَ هِيَ تَطْبُخُ حَبّاً فَقَالَ (صلی الله علیه و اله) مَنْ مَاتَ لَهُ ثَلَاثٌ لَمْ يَبْلُغُوا الْحِنْثَ كَانُوا لَهُ حِجَاباً مِنَ النَّارِ فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ اثْنَانِ قَالَ وَ اثْنَانِ يَا أَمَّ مَيْسَر.(1)

امّ میسر انصاری گوی : پیامبر (صلی الله علیه و اله) بر او وارد شدند در حالی که حبوبات می پخت پس فرمودند: کسی که از او سه فرزند نابالغ فوت شود، آنها برای او مانعی از آتش باشند، گفت: ای رسول خدا دو فرزند چی؟ فرمودند: ای ام میسر همین گونه است.

عَنْ قَبِيصَةَ بْنِ بُرهَه قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) جَالِساً إِذْ أَتَتْهُ امْرَأَةٌ فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ ادْعُ اللَّهَ لِي فَإِنَّهُ لَيْسَ يَعِيشُ لِي وَلَدٌ قَالَ كَمْ مَاتَ لَكِ قَالَتْ ثَلَاثَةٌ قَالَ (صلی الله علیه و اله) َ لَقَدْ أُحْظِرْتِ مِنَ النَّارِ بِحِظَارٍ شَدِيد.(2)

راوی گوید: نزد رسول الله (صلی الله علیه و اله) بودم که زنی وارد شد و گفت: ای رسول خدا برای من دعا کن فرزندی برایم نمانده است حضرت فرمودند: چند فرزند از دست دادی؟ گفت: سه فرزند، حضرت فرمودند: از آتش جهنم فاصله زیادی گرفته ای.عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ قَالَ: مَاتَ وَلَدٌ لِدَاوُدَ (علیه السلام) فَحَزِنَ عَلَيْهِ حَزَناً كَثِيراً فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَيْهِ يَا دَاوُدُ وَ مَا كَانَ يَعْدِلُ هَذَا الْوَلَدُ عِنْدَكَ قَالَ كَانَ يَا رَبِّ يَعْدِلُ عِنْدِي مِلْ ءَ الْأَرْضِ ذَهَباً قَالَ فَلَكَ عِنْدِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِلْ ءُ الْأَرْضِ ثَوَاباً.(3)

ص: 25

راوی گوید: فرزندی از داود پیامبر(علیه السلام) از دنیا رفت و ایشان بسیار ناراحت شدند پس خداوند به او وحی کرده: ای داود فرزندت نزد تو معادل چه چیزی است؟ عرضه داشت: پروردگارا معادل طلا به اندازه زمین پس خداوند فرمود: به همان اندازه نزد من در قیامت پاداش داری.

عَنْ عَلْقَمَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَنْ مَاتَ لَهُ وَلَدٌ أَوِ ابْنٌ فَصَبَرَ أَوْ لَمْ يَصْبِرْ يُسَلِّمُ أَوْ لَمْ يُسَلِّمْ لَمْ يَكُنْ لَهُ ثَوَابٌ إِلَّا الْجَنَّةُ.(1)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که یک فرزند یا یک پسر از او فوت شود چه صبر کند و چه صبر نکند، تسلیم باشد یا نباشد، ثوابی جز بهشت ندارد.

عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَنْ مَاتَ لَهُ ابْنٌ احْتَسَبَهُ أَوْ لَمْ يَحْتَسِبْهُ صَبَرَ أَوْ لَمْ يَصْبِرْ لَمْ يَكُنْ لَهُ ثَوَابٌ إِلَّا الْجَنَّةُ.(2)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که پسری را از دست دهد چه امید ثواب از خداوند داشته باشد چه نداشته باشد و چه صبر کند یا صبر نکند ثوابی جز بهشت ندارد.

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ وَهْبٍ الْمِصْرِيِّ يَرْفَعُهُ إِلَى أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ: تُوُفِّيَ ابْنٌ لِعُثْمَانَ بْنِ مَظْعُونٍ وَ اشْتَدَّ حُزْنُهُ عَلَيْهِ حَتَّى اتَّخَذَ فِي دَارِهِ مَسْجِداً يَتَعَبَّدُ فِيهِ فَبَلَغَ ذَلِكَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) فَقَالَ يَا عُثْمَانَ بْنَ مَظْعُونٍ إِنَّ اللَّهَ لَمْ يَكْتُبْ عَلَيْنَا الرَّهْبَانِيَّةَ إِنَّمَا رَهْبَانِيَّةُ أُمَّتِي الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَا عُثْمَانُ إِنَّ لِلْجَنَّةِ ثَمَانِيَةَ أَبْوَابٍ وَ لِلنَّارِ سَبْعَةَ أَبْوَابٍ فَمَا يَسُرُّكَ أَلَّا تَأْتِيَ

ص: 26

بَاباً مِنْهَا إِلَّا وَجَدْتَ ابْنَكَ إِلَى جَنْبِكَ آخِذٌ بِحُجْزَتِكَ يَشْفَعُ لَكَ إِلَى رَبِّكَ قَالَ بَلَى قَالَ الْمُسْلِمُونَ وَ لَنَا فِي فَرَطِنَا مَا لِعُثْمَانَ قَالَ نَعَمْ لِمَنْ صَبَرَ مِنْكُمْ وَ احْتَسَبَ.(1)

راوی گوید: عثمان بن مظعون پسری را از دست داد و بر او سخت ناراحت شد تا اینکه در منزل خود مسجدی قرار داد و در آن عبادت می کرد، این قضیه به پیامبر (صلی الله علیه و اله) رسید و فرمودند: ای عثمان بن مظعون خداوند بر ما گوشه گیری را واجب نکرده همانا گوشه گیری امت من در جنگ در راه خداست، ای عثمان بهشت هشت در دارد و جهنم هفت در آیا خوشحال نمی شوی که به هیچ دری از درهای بهشت وارد نشوی جز اینکه پسرت را کنار خود ببینی که تو را گرفته و شفاعت تو را به خداوند کند، گفت: بله، مسلمانان گفتند: آنچه برای عثمان است برای فرزندان ما هم است؟ حضرت فرمودند: بله برای کسی که صبر کند و امید ثواب خداوند را داشته باشد.

عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَجْمَعُ اللَّهُ أَطْفَالَ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و اله) يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِي حِيَاضٍ تَحْتَ الْعَرْشِ قَالَ فَيَطَّلِعُ اللَّهُ عَلَيْهِمْ اطِّلَاعَةً فَيَقُولُ مَا لِي أَرَاكُمْ رَافِعِي رُءُوسِكُمْ إِلَيَّ فَيَقُولُونَ يَا رَبَّنَا الْآبَاءُ وَ الْأُمَّهَاتُ فِيعَطَشِ الْقِيَامَةِ وَ نَحْنُ فِي هَذِهِ الْحِيَاضِ قَالَ فَيُوحِي اللَّهُ إِلَيْهِمْ أَنِ اغْرِفُوا فِي هَذِهِ الْآنِيَةِ مِنَ الْحِيَاضِ ثُمَّ تَخَلَّلُوا صُفُوفَ الْقِيَامَةِ فَاسْقُوا الْآبَاءَ وَ الْأُمَّهَاتِ.(2)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند کودکان امت محمد(صلی الله علیه و اله) را در روز قیامت در حوض های آب در زیر عرش جمع می کند، پس خداوند به آنها توجه کرده و

ص: 27

فرماید: چه شده که سرهایتان را به سوی من بلند کرده اید؟ گویند: پروردگارا پدران و مادران ما در تشنگی روز قیامت هستند و ما در این حوض ها، پس خداوند به آنها وحی کند: این ظرف ها را از آب حوض پر کنید سپس در صف های مردم رفته و پدران و مادران خود را سیراب کنید.

عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ إِذَا وَجَّهْتُ إِلَى عَبْدٍ مِنْ عَبِيدِي مُصِیبَةً فِي بَدَنِهِ أَوْ مَالِهِ أَوْ وَلَدِهِ ثُمَّ اسْتَقْبَلَ ذَلِكَ بِصَبْرٍ جَمِيلٍ اسْتَحْيَيْتُ مِنْهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَنْ أَنْصِبَ لَهُ مِيزَاناً أَوْ أَنْشُرَ لَهُ دِيوَاناً.(1)

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند متعال می فرماید: هنگامی که متوجه بنده خود می شوم که بلایی در بدن یا مال یا فرزند به او رسیده و با صبر نیکو به پیشواز آن رفته است، حیا می کنم در روز قیامت ترازوی اعمال را برای او قرار دهم و کتاب عمل را بر وی باز کنم.

عَنْ أَبِي حَسَّانَ قَالَ : تُوُفِّيَ ابْنَانِ لِي فَقُلْتُ لِأَبِي هُرَيْرَةَ : سَمِعْتَ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) حَدِيثًا تُحَدِّثُنَاهُ يُطَيِّبُ بِأَنْفُسِنَا عَنْ مَوْتَانَا قَالَ : نَعَمْ صِغَارُهُمْ دَعَامِيصُ الْجَنَّةِ يَلْقَى أَحَدُهُمْ أَبَاهُ - أَوْ قَالَ : أَبَوَيْهِ - فَيَأْخُذُ بِنَاحِيَةِ ثَوْبِهِ - أَوْ يَدِهِ - كَمَا آخُذُ بِصَنِفَةِ ثَوْبِكَ هَذَا فَلَا يُفَارِقُهُ حَتَّى يُدْخِلَهُ اللَّهُ وَأَبَاهُ الْجَنَّة .(2)

راوی گوید: دو پسر من فوت شد به ابوهریره گفتم: آیا از پیامبر (صلی الله علیه و اله) حدیثی شنیده ای که جانمان به خاطر گذشتگانمان آرام گیرد؟ گفت: بله، پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمود: کودکان سیاحت کنندگان در هر جای بهشت هستند، با ملاقت پدر یا

ص: 28

پدر و مادر گوشه لباس یا دست آنان را همچون گرفتن من نسبت به لباست گرفته و آنان را رها نمی کند تا اینکه خدا او و پدرش را وارد بهشت کند .

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): الْوَلَدُ لِلْوَالِدِ رَيْحَانَةٌ مِنَ اللَّهِ قَسَمَهَا بَيْنَ عِبَادِهِ وَ إِنَّ رَيْحَانَتَيَّ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ (علیهما السلام) سَمَّيْتُهُمَا بِاسْمِ سِبْطَيْ بَنِي إِسْرَائِيلَ شَبَّراً وَ شُبَيراً (1)

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) فرمودند: فرزند برای پدر گلی است از جانب خداوند که آن را بین بندگانش تقسیم کرده است، و حسن وحسین (علیهما السلام) دو گل من هستند آنها را به اسم دو فرزند بنی اسرائیل شبّر و شُبَیر گذاشتم.

عَنْ أَبِي طَالِبٍ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ لَهُ رَجُلٌ مِنَ الْأَنْصَارِ مَنْ أَبَرُّ قَالَ وَالِدَيْكَ قَالَ قَدْ مَضَيَا قَالَ بَرَّ وَلَدَكَ.(1)

راوی گوید: شخصی از انصار به امام صادق(علیه السلام) عرض کرد: به چه کسی نیکی کنم؟ حضرت فرمودند: پدر و مادر، گفت: آنها از دنیا رفته اند، فرمودند: به فرزند خود نیکی کن.

قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) بِرُّ الرَّجُلِ بِوَلَدِهِ بِرُّهُ بِوَالِدَيْهِ .(2)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: نیکی شخص به فرزندش، نیکی او به پدر و مادرش است.

عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): نِعْمَ الْوَلَدُ الْبَنَاتُ مُلْطِفَاتٌ مُجَهِّزَاتٌ مُونِسَاتٌ مُبَارَكَاتٌ مُفَلِّيَاتٌ .(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: چه خوب فرزندانی هستند دختران محبت کننده و انجام دهنده کارهای پدر و مادر و مونس و مبارک و پاک شده از شپش.قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَنْ عَالَ ابْنَتَيْنِ أَوْ ثَلَاثاً كَانَ مَعِي فِي الْجَنَّةِ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که دو دختر یا سه دختر را سرپرستی کند همراه من در بهشت است.

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): مَنْ كَانَ لَهُ ثَلَاثُ بَنَاتٍ أَوْ ثَلَاثُ أَخَوَاتٍ اتَّقَى اللَّهَ وَأَقَامَ عَلَيْهِنَّ كَانَ مَعِي فِي الْجَنَّةِ هَكَذَا وَأَشَارَ بِأَصَابِعِهِ الْأَرْبَع .(3)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه دختر یا سه خواهر داشته و رعایت تقوا کرده و امور آنان را عهده دار شود، همراه من در بهشت است به این شکل و اشاره به چهار انگشت خود کردند.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): مَنْ عَالَ ثَلَاثَ بَنَاتٍ فَأَدَّبَهُنَّ وَرَحِمَهُنَّ وَأَحْسَنَ إِلَيْهِنَّ فَلَهُ الْجَنَّة .(4)

ص: 32

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه دختر داشته و آن ها را سرپرستی کند و تربیت نماید و نسبت به آن ها مهربانی و احسان داشته باشد، بهشت برای او خواهد بود.

عَن عُقْبَةِ بْنَ عَامِرٍ الْجُهَنِيَّ يَقُولُ : سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَقُولُ : مَنْ كَانَتْ - وَقَالَ مَرَّةً : مَنْ كَانَ - لَهُ ثَلَاثُ بَنَاتٍ فَصَبَرَ عَلَيْهِنَّ فَأَطْعَمَهُنَّ وَسَقَاهُنَّ وَكَسَاهُنَّ مِنْ جِدَّتِهِ كُنَّ لَهُ حِجَابًا مِنَ النَّار.(1)راوی گوید: شنیدم پیامبر (صلی الله علیه و اله) می فرمودند: مرد یا زنی که سه دختر داشته و بر آنان صبر کرده و به آن ها غذا و آب داده و لباس بپوشاند، برای او مانعی از آتش گردند.

عَن عَایشَة قَالَت قَالَ رَسُولُ اللهِ(صلی الله علیه و اله) : مَن اُبتُلِیَ بِشَئٍ مِنَ البَناتِ فَصَبَرَ عَلَیهِنَّ کُنَّ لَهُ حِجَاباً مِنَ النَّار.(2)

عایشه گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که صاحب چند دختر شود و بر آنان صبر کند، دختران مانعی از آتش برای او باشد.

عَن جَابِرِ ابْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): مَنْ كُنَّ لَهُ ثَلَاثُ بَنَاتٍ يُؤْوِيهِنَّ وَيَرْحَمُهُنَّ وَيَكْفُلُهُنَّ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ الْبَتَّةَ قَالَ : قِيلَ : يَا رَسُولَ اللَّهِ : فَإِنْ كَانَتْ اثْنَتَيْنِ ؟ قَالَ : وَإِنْ كَانَتْ اثْنَتَيْنِ قَالَ : فَرَأَى بَعْضُ الْقَوْمِ أَنْ لَوْ قَالُوا لَهُ وَاحِدَةً لَقَالَ : وَاحِدَة .(3)

ص: 33

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه دختر داشته و با ایشان مهربانی و دلسوزی داشته و آن ها را کفالت کند بهشت بر او واجب است، گفته شد: ای رسول خدا دو دختر چگونه است؟ فرمودند: همین طور، پس بعضی از افراد نظر داشتند به پیامبر(صلی الله علیه و اله) بگویند یک دختر چگونه است، فرمودند: یک دختر هم همین طور.الْقُطْبُ الرَّاوَنْدِيُّ فِي لُبِّ اللُّبَابِ عَنِ النَّبِيِّ(صلی الله علیه و اله) أَنَّهُ قَالَ: رَحِمَ اللَّهُ أَبَا الْبَنَاتِ الْبَنَاتُ مُبَارَكَاتٌ مُحَبَّبَاتٌ وَ الْبَنُونَ مُبَشَّرَاتٌ وَ هُنَ الْباقِياتُ الصَّالِحاتُ .(1)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند رحمت کند پدر دختران را که دختران مبارک و دوست داشتنی و پسران بشارت هستند و دختران باقیات الصالحات می باشند.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَنْ كَانَتْ لَهُ ابْنَةٌ وَاحِدَةٌ كَانَتْ خَيْراً لَهُ مِنْ أَلْفِ حَجَّةٍ وَ أَلْفِ غَزْوَةٍ وَ أَلْفِ بَدَنَةٍ وَ أَلْفِ ضِيَافَةٍ.(2)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که یک دختر داشته باشد برای او بهتر از هزار حج و هزار جنگ همراه با پیامبر (صلی الله علیه و اله) و هزار قربانی شتر و هزار مهمانی، است.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَنْ عَالَ ثَلَاثَ بَنَاتٍ يُعْطَى ثَلَاثَ رَوْضَاتٍ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ كُلُّ رَوْضَةٍ أَوْسَعُ مِنَ الدُّنْيَا وَ مَا فِيهَا.(3)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه دختر داشته و آنان را سرپرستی کند، خداوند سه باغ از باغ های بهشتی به او عطا کند که هر باغ وسعتش بیشتر از دنیا و آن چه در آن است می باشد.

ص: 34

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَنْ كَانَ لَهُ أُنْثًى فَلَمْ يُبْدِهَا وَ لَمْ يُهِنْهَا وَ لَمْ يُؤْثِرْ وُلْدَهُ عَلَيْهَا أَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ.(1)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که دختر داشته باشد و او را آشکار نکرده و خوار و کوچک نکند و پسرانش را بر او مقدم نگرداند، خداوند او را داخل بهشت کند.

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَنْ كَانَ لَهُ أُخْتَانِ أَوْ بِنْتَانِ فَأَحْسَنَ إِلَيْهِمَا كُنْتُ أَنَا وَ هُوَ فِي الْجَنَّةِ كَهَاتَيْنِ وَ أَشَارَ بِإِصْبَعَيْهِ السَّبَّابَةِ وَ الْوُسْطَى.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که دو خواهر یا دو دختر داشته باشد و به آنها نیکی کند، من و او در بهشت همچون این دو انگشت هستیم و اشاره به انگشت وسط و سبابه کردند.

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَنِ ابْتُلِيَ بِشَيْ ءٍ مِنْ هَذِهِ الْبَنَاتِ فَأَحْسَنَ إِلَيْهِنَّ كُنَّ لَهُ سِتْراً مِنَ النَّارِ.(3)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که دارای چند دختر شود و به آنها نیکی کند، آنها برای او پوششی از آتش باشند.

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَنْ كَانَ لَهُ ابْنَةٌ فَاللَّهُ فِي عَوْنِهِ وَ نُصْرَتِهِ وَ بَرَكَتِهِ وَ مَغْفِرَتِهِ.(4)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که یک دختر داشته باشد خداوند کمک کار و یاری دهنده و برکت دهنده و آمرزنده اوست.

ص: 35

عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) إِذَا بُشِّرَ بِجَارِيَةٍ قَالَ رَيْحَانَةٌ وَ رِزْقُهَا عَلَى اللَّهِ.(1)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: وقتی که بشارت دختری به پیامبر(صلی الله علیه و اله) داده می شد می فرمودند: گل خوش بو و رزقش بر عهده خداست.

رُوِيَ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَا مِنْ بَيْتٍ فِيهِ الْبَنَاتُ إِلَّا نَزَلَتْ كُلَّ يَوْمٍ عَلَيْهِ اثْنَتَا عَشْرَةَ بَرَكَةً وَ رَحْمَةً مِنَ السَّمَاءِ وَ لَا تَنْقَطِعُ زِيَارَةُ الْمَلَائِكَةِ مِنْ ذَلِكَ الْبَيْتِ يَكْتُبُونَ لِأَبِيهِمْ كُلَّ يَوْمٍ وَ لَيْلَةٍ عِبَادَةَ سَنَةٍ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هیچ خانه ای نیست که در آن دختران باشند جز اینکه هر روز در آن خانه دوازده برکت و رحمت از آسمان نازل می شود و زیارت ملائکه از آن خانه قطع نمی شود و برای پدرشان هر روز و شب عبادت یک سال را می نویسند.

رَوَى أَبَانُ بْنُ تَغْلِبَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: الْبَنَاتُ حَسَنَاتٌ وَ الْبَنُونَ نِعْمَةٌ فَالْحَسَنَاتُ يُثَابُ عَلَيْهَا وَ النِّعْمَةُ يُسْأَلُ عَنْهَا.(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: دختران حسنه و پسران نعمت هستند پس در مقابل حسنات ثواب داده می شود و در مقابل نعمت از آن سوال می گردد.

ص: 36

بُشِّرَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) بِابْنَةٍ(1) فَنَظَرَ فِي وُجُوهِ أَصْحَابِهِ فَرَأَى الْكَرَاهَةَ فِيهِمْ فَقَالَ مَا لَكُمْ رَيْحَانَةٌ أَشَمُّهَا وَ رِزْقُهَا عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ .(2)

بشارت یک دختر به پیامبر(صلی الله علیه و اله) داده شد و حضرت در چهره اصحاب ناپسندی را مشاهده کردند پس فرمودند: شما را چه شده او گل خوش بویی است که می بویم و رزقش بر عهده خداست.

أَنَّ أَيُّوبَ بْنَ نُوحٍ قَالَ كَانَ لِيَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا حَمْلٌ فَكَتَبَ إِلَى أَبِي الْحَسَنِ (علیه السلام) أَنَّ لِي حَمْلًا ادْعُ اللَّهَ لِي أَنْ يَرْزُقَنِي ابْناً فَكَتَبَ إِلَيْهِ رُبَّ ابْنَةٍ خَيْرٌ مِنِ ابْنٍ فَوُلِدَتْ لَهُ ابْنَةٌ.(3)

ایوب بن نوح گوید: یحیی بن زکریا همسرش باردار بود به امام کاظم (علیه السلام) نامه نوشت که دعا کنند فرزندش پسر باشد، پس امام (علیه السلام) برای او نوشتند چه بسا دختر بهتر از پسر باشد و بعد برای او دختری زاییده شد.

عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَيَرْحَمُ الرَّجُلَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ وَ قَالَ لَهُ عُمَرُ بْنُ يَزِيدَ إِنَ لِي بَنَاتٍ فَقَالَ لَهُ لَعَلَّكَ تَتَمَنَّى مَوْتَهُنَّ أَمَا إِنَّكَ لَوْ تَمَنَّيْتَ مَوْتَهُنَّ وَ مِتْنَ لَمْ تُؤْجَرْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لَقِيتَ رَبَّكَ حِينَ تَلْقَاهُ وَ أَنْتَ عَاصٍ.(4)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: خداوند به مرد به خاطر شدت محبتش به فرزند، رحم می کند، عمر بن یزید به حضرت عرض کرد: من دارای دختر هستم، امام صادق(علیه السلام) فرمودند: انگار آرزوی مرگ آنها را داری! آگاه باش اگر آرزوی مرگ

ص: 37

آنها را بکنی و آنها بمیرند در قیامت پاداشی نداشته و با گناه خداوند را ملاقات می کنی.

رَوَى حَمْزَةُ بْنُ حُمْرَانَ بِإِسْنَادِهِ أَنَّهُ أَتَى رَجُلٌ إِلَى النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) وَ عِنْدَهُ رَجُلٌ فَأَخْبَرَهُ بِمَوْلُودٍ لَهُ فَتَغَيَّرَ لَوْنُ الرَّجُلِ فَقَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) مَا لَكَ قَالَ خَيْرٌ قَالَ قُلْ قَالَ خَرَجْتُ وَ الْمَرْأَةُ تَمْخَضُ فَأُخْبِرْتُ أَنَّهَا وَلَدَتْ جَارِيَةً فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) الْأَرْضُ تُقِلُّهَا وَ السَّمَاءُ تُظِلُّهَا وَ اللَّهُ يَرْزُقُهَا وَ هِيَ رَيْحَانَةٌ تَشَمُّهَا ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَى أَصْحَابِهِ فَقَالَ مَنْ كَانَ لَهُ ابْنَةٌ وَاحِدَةٌ فَهُوَ مَفدُوحٌ (1) وَ مَنْ كَانَ لَهُ ابْنَتَانِ فَيَا غَوْثَاهْ بِاللَّهِ وَ مَنْ كَانَ لَهُ ثَلَاثُ بَنَاتٍ وُضِعَ عَنْهُ الْجِهَادُ وَ كُلُّ مَكْرُوهٍ وَ مَنْ كَانَ لَهُ أَرْبَعُ بَنَاتٍ فَيَا عِبَادَ اللَّهِ أَعِينُوهُ يَا عِبَادَ اللَّهِ أَقْرِضُوهُ يَا عِبَادَ اللَّهِ ارْحَمُوهُ.(2)

راوی گوید: شخصی نزد پیامبر(صلی الله علیه و اله) آمد و به شخصی که کنار رسول خدا(صلی الله علیه و اله) بود خبر ولادت فرزندش را داد، رنگ چهره مرد عوض شد پس پیامبر(صلی الله علیه و اله) به او فرمودند: چه شد؟ گفت: خیر است، حضرت فرمودند: بگو، گفت: از خانه خارج شدم در حالی که همسرم نزدیک زایمانش بود و بعد خبر دار شدم که دختر زاییده است، پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: زمین او را حمل می کند و آسمان بر او سایه می افکند و خداوند روزی او را می دهد، او گل خوش بویی است که آن را استشمام می کنی سپس حضرت رو به اصحاب کردند و فرمودند: کسی که یک دختر دارد خسته و سنگین است و کسی که دو دختر دارد خداوند دادرس اوباشد و کسی که سه دختر دارد جهاد و هر ناخوشی از او بر طرف شود و کسی

ص: 38

که چهار دختر دارد ای بندگان خدا به او کمک کنید ای بندگان خدا به او قرض دهید ای بندگان خدا به او رحم کنید.

عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَنْ عَالَ ثَلَاثَ بَنَاتٍ أَوْ ثَلَاثَ أَخَوَاتٍ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ اثْنَتَيْنِ فَقَالَ وَ اثْنَتَيْنِ فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ وَاحِدَةً فَقَالَ وَ وَاحِدَةً.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه دختر یا سه خواهر را سرپرستی کند بهشت بر او واجب می شود، گفته شد: ای رسول خدا دو دختر چی؟ فرمودند: دو دختر باشد، گفته شد: یک دختر چی؟ فرمودند: یک دختر هم همین گونه است.

عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَيُّمَا رَجُلٍ عَالَ جَارِيَتَيْنِ حَتَّى تُدْرِكَا دَخَلْتُ أَنَا وَ هُوَ فِي الْجَنَّةِ كَهَاتَيْنِ وَ أَشَارَ بِالسَّبَّابَةِ وَ الْوُسْطَى.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: شخصی که دو دختر داشته و آنها را سرپرستی کند تا اینکه بالغ شوند، من و او در بهشت مانند این دو انگشت هستیم و اشاره به انگشت سبابه و انگشت وسط کردند.

قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) مَنْ عَالَ ابْنَتَيْنِ أَوْ أُخْتَيْنِ أَوْ عَمَّتَيْنِ أَوْ خَالَتَيْنِ حَجَبَتَاهُ مِنَ النَّارِ.(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که دو دختر و دو خواهر و دو عمه و دو خاله خود را سرپرستی کند، آن دو او را از آتش جهنم حفظ می کنند.

ص: 39

قَالَ الصَّادِقُ(علیه السلام) إِذَا أَصَابَ الرَّجُلُ ابْنَةً بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهَا مَلَكاً فَأَمَرَّ جَنَاحَهُ عَلَى رَأْسِهَا وَ صَدْرِهَا وَ قَالَ ضَعِيفَةٌ خُلِقَتْ مِنْ ضَعْفٍ الْمُنْفِقُ عَلَيْهَا مُعَانٌ(1) .(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: وقتی که شخصی دختردار شود خداوند فرشته ای را به سوی دختر بر می انگیزد و او بالش را بر سر و سینه دختر می کشد و گوید: او ضعیفی است که از ضعف متولد شده است و رسیدگی کننده به او یاری شود.

قَالَ الصّادِقُ(علیه السلام) الْبَنَاتُ مِحْنَةٌ وَ الْبَنُونَ نِعْمَةٌ وَ اللَّهُ تَعَالَى يُعْطِي الْجَنَّةَ بِالْمِحْنَةِ لَا بِالنِّعْمَةِ.(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: دخترها وسیله امتحان و پسرها نعمت هستند و خداوند بهشت را در مقابل امتحان می دهد نه نعمت.

عَنْ إِبْرَاهِيمَ الْكَرْخِيِّ عَنْ ثِقَةٍ حَدَّثَهُ مِنْ أَصْحَابِنَا قَالَ: تَزَوَّجْتُ بِالْمَدِينَةِ فَقَالَ لِي أَبُوعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) كَيْفَ رَأَيْتَ قُلْتُ مَا رَأَى رَجُلٌ مِنْ خَيْرٍ فِي امْرَأَةٍ إِلَّا وَ قَدْ رَأَيْتُهُ فِيهَا وَ لَكِنْ خَانَتْنِي فَقَالَ وَ مَا هُوَ قُلْتُ وَلَدَتْ جَارِيَةً قَالَ لَعَلَّكَ كَرِهْتَهَا إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ «آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً(4) » .(5)راوی گوید: در مدینه ازدواج کردم و امام صادق(علیه السلام) به من فرمودند: همسرت را چگونه دیدی؟ گفتم: آنچه از خیر مردی در زنی می بیند من در او دیدم جز

ص: 40

اینکه او به من خیانت کرد، حضرت فرمودند: چه خیانتی؟ گفتم: دختر زاییده است، حضرت فرمودند: انگار نسبت به دختر بودن او ناخوش هستی همانا خداوند می فرماید: (پدرانتان و پسرانتان، نمی دانید کدام نسبت به شما بیشترین نفع را دارد) (یعنی چه بسا دختر نفعش بیشتر از پسر باشد و شما ندانید) .

عَنْ مُحَمَّدٍ الْوَاسِطِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: إِنَّ إِبْرَاهِيمَ (علیه السلام) سَأَلَ رَبَّهُ أَنْ يَرْزُقَهُ ابْنَةً تَبْكِيهِ وَ تَنْدُبُهُ بَعْدَ مَوْتِهِ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: حضرت ابراهیم(علیه السلام) از خداوند خواست که دختری به ایشان عطا کند تا بعد از مرگ بر او گریه و زاری کند.

عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ جَعْفَرٍ الْجَعْفَرِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَى الْإِنَاثِ أَرْأَفُ مِنْهُ عَلَى الذُّكُورِ وَ مَا مِنْ رَجُلٍ يُدْخِلُ فَرْحَةً عَلَى امْرَأَةٍ بَيْنَهُ وَ بَيْنَهَا حُرْمَةٌ إِلَّا فَرَّحَهُ اللَّهُ تَعَالَى يَوْمَ الْقِيَامَةِ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند نسبت به زنان بیشتر از مردان مهربان است و مردی نیست که زن محرمی را شاد کند جز اینکه خداوند در روز قیامت او را شاد کند.

عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعِيدٍ اللَّخْمِيِّ قَالَ: وُلِدَ لِرَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِنَا جَارِيَةٌ فَدَخَلَ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَرَآهُ مُتَسَخِّطاً فَقَالَ لَهُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) أَ رَأَيْتَ لَوْ أَنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَوْحَى إِلَيْكَ أَنْ أَخْتَارُ لَكَ أَوْ تَخْتَارُ لِنَفْسِكَ مَا كُنْتَ تَقُولُ قَالَ كُنْتُ أَقُولُ يَا رَبِّ تَخْتَارُ لِي قَالَ

ص: 41

فَإِنَّ اللَّهَ قَدِ اخْتَارَ لَكَ قَالَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ الْغُلَامَ الَّذِي قَتَلَهُ الْعَالِمُ الَّذِي كَانَ مَعَ مُوسَى وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ « فَأَرَدْنا أَنْ يُبْدِلَهُما رَبُّهُما خَيْراً مِنْهُ زَكاةً وَ أَقْرَبَ رُحْماً(1) » أَبْدَلَهُمَا اللَّهُ بِهِ جَارِيَةً وَلَدَتْ سَبْعِينَ نَبِيّا.(2)

راوی گوید: برای یکی از اصحاب، فرزند دختری به دنیا آمد و او بر امام صادق (علیه السلام) داخل شد و حضرت او را غضبناک دیدند، حضرت به او فرمودند: اگر خداوند به تو وحی کند من برای تو انتخاب کنم یا تو برای خودت چه می گویی؟ گفتم: می گویم پروردگارا تو انتخاب کن، حضرت فرمودند: خداوند برای تو دختر اختیار کرده است سپس حضرت فرمودند: آن پسری که عالِم (حضرت خضر) همراهِ حضرت موسی او را کشت ( به این خاطر پروردگارشان خواست فرزندی پاک تر و مهربان تر از او به آنان عوض دهد) خداوند به جای آن پسر دختری به آنان داد که هفتاد پیامبر از او متولد گشتند.

عَنْ حُذَيْفَةَ الْيَمَانِيِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) خَيْرُ أَوْلَادِكُمُ الْبَنَاتُ .(3)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: بهترین فرزندان شما دختران هستند.عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَنْ كُنَّ لَهُ ثَلَاثُ بَنَاتٍ فَصَبَرَ عَلَى لَأْوَائِهِنَّ وَ ضَرَّائِهِنَّ وَ سَرَّائِهِنَّ كُنَّ لَهُ حِجَاباً يَوْمَ الْقِيَامَةِ.(4)

ص: 42

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه دختر داشته باشد و بر سختی و تنگی معیشت و ضرر آنها صبر کند، آنان برای او حجاب از آتش در روز قیامت باشند.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) مَنْ عَالَ ثَلَاثَ بَنَاتٍ أَوْ مِثْلَهُنَّ مِنَ الْأَخَوَاتِ وَ صَبَرَ عَلَى لَأْوَائِهِنَّ حَتَّى یَأتِینَ إِلَى أَزْوَاجِهِنَّ أَوْ يَمُتْنَ فَيَصِرْنَ إِلَى الْقُبُورِ كُنْتُ أَنَا وَ هُوَ فِي الْجَنَّةِ كَهَاتَيْنِ وَ أَشَارَ بِالسَّبَّابَةِ وَ الْوُسْطَى فَقُلتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ اثْنَتَيْنِ قَالَ وَ اثْنَتَيْنِ قُلتُ وَ وَاحِدَةً قَالَ وَ وَاحِدَةً.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه دختر یا سه خواهر خود را سرپرستی کند و بر سختی و تنگی معیشت آن صبر کند تا اینکه ازدواج کنند یا بمیرند و به قبرهایشان درآیند، من و او مانند این دو انگشت در بهشت هستیم و اشاره به انگشت سبابه و وسط کردند، راوی گوید: گفتم: ای رسول خدا دو نفر چی؟ فرمودند: دو نفر هم همین طور، گفتم: یک نفر چی؟ فرمودند: همین طور یک نفر.عَنِ الْجَارُودِ بْنِ الْمُنْذِرِ قَالَ: قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) بَلَغَنِي أَنَّهُ وُلِدَ لَكَ ابْنَةٌ فَتُسْخِطُهَا وَ مَا عَلَيْكَ مِنْهَا رَيْحَانَةٌ تَشَمُّهَا وَ قَدْ كُفِيتَ رِزْقَهَا وَ قَد كَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَبَا بَنَاتٍ.(2)

راوی گوید: امام صادق(علیه السلام) به من فرمودند: با خبر شدم که دختردار شدی و به خاطر آن غضبناک شدی، تو را نسبت به او چه شده؟ او گل خوش بویی است که استشمامش می کنی و رزق او کفایت شده است و رسول خدا (صلی الله علیه و اله) پدر دختران بود.

ص: 43

عَنِ الرِّضَا (علیه السلام) عَنْ أَبِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ (علیهما السلام) قَالَ: سَأَلَ الصَّادِقُ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ (علیهما السلام) عَنْ بَعْضِ أَهْلِ مَجْلِسِهِ فَقِيلَ عَلِيلٌ فَقَصَدَهُ عَائِداً وَ جَلَسَ عِنْدَ رَأْسِهِ فَوَجَدَهُ دَنِفاً فَقَالَ لَهُ أَحْسِنْ ظَنَّكَ بِاللَّهِ تَعَالَى فَقَالَ أَمَّا ظَنِّي بِاللَّهِ فَحَسَنٌ وَ لَكِنْ غَمِّي لِبَنَاتِي مَا أَمْرَضَنِي غَيْرُ رِفْقِي بِهِنَّ(1)

فَقَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) الَّذِي تَرْجُوهُ لِتَضْعِيفِ حَسَنَاتِكَ وَ مَحْوِ سَيِّئَاتِكَ فَارْجُهُ لِإِصْلَاحِ حَالِ بَنَاتِكَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ لَمَّا جَاوَزْتُ سِدْرَةَ الْمُنْتَهَى وَ بَلَغْتُ أَغْصَانَهَا وَ قُضْبَانَهَا رَأَيْتُ بَعْضَ ثِمَارِ قُضْبَانِهَا أَثْدَاؤُهُ مُعَلَّقَةٌ يَقْطُرُ مِنْ بَعْضِهَا اللَّبَنُ وَ مِنْ بَعْضِهَا الْعَسَلُ وَ مِنْ بَعْضِهَا الدُّهْنُ وَ يَخْرُجُ مِنْ بَعْضِهَا شِبْهُ دَقِيقِ السَّمِيدِ وَ مِنْ بَعْضِهَا النَّبَاتُ وَ مِنْ بَعْضِهَا كَالنَّبِقِ فَيَهْوِي ذَلِكَ كُلُّهُ إِلَى نَحْوِ الْأَرْضِ فَقُلْتُ فِي نَفْسِي أَيْنَ مَفَرُّ هَذِهِ الْخَارِجَاتِ عَنْ هَذِهِ الْأَثْدَاءِ وَ ذَلِكَ أَنَّهُ لَمْ يَكُنْ مَعِي جَبْرَئِيلُ لِأَنِّي كُنْتُ جَاوَزْتُ مَرْتَبَتَهُ وَ اخْتَزَلَ دُونِي فَنَادَانِي رَبِّي عَزَّ وَ جَلَّ فِي سِرِّي يَا مُحَمَّدُ هَذِهِ أَنْبَتُّهَا فِي هَذَا الْمَكَانِ الْأَرْفَعِ لِأَغْذُوَ مِنْهَا بَنَاتِ الْمُؤْمِنِينَ مِنْ أُمَّتِكَ وَ بَنِيهِمْ فَقُلْ لِآبَاءِ الْبَنَاتِ لَا تَضِيقَنَّ صُدُورُكُمْ عَلَى فَاقَتِهِنَّ فَإِنِّي كَمَا خَلَقْتُهُنَّ أَرْزُقُهُنَّ.(2)

امام رضا(علیه السلام) فرمایند: امام صادق(علیه السلام) جویای حال یکی از همنشینانشان شدند، گفته شد: مریض است، حضرت قصد عیادت وی کردند و نزدیک سر او نشستند و او را نزدیک مرگ یافتند، حضرت به او فرمودند: گمان خوب به خدا داشته باش، عرض کرد: گمانم به خدا خوب است اما نسبت به دخترانم غمناک هستم و من را جز غم آنها مریض نکرده است، امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی را که در مضاعف شدن حسنات و محو شدن گناهان به او امید

ص: 44

داری، امید به او در اصلاح حال دخترانت هم داشته باش، آیا نمی دانی رسول خدا(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هنگامی که از سدرة المنتهی گذر کردم و به شاخه های آن رسیدم، مشاهده کردم بعضی از میوه های آن پستان هایی است که از بعضی شیر و بعضی عسل و بعضی روغن و از بعضی چیزی شبیه آرد سفید و بعضی گیاه و از بعضی میوه درخت سدر خارج می شود و همگی آنها نزدیک زمین می شوند، به خود گفتم: این چیزهای خارج شده از پستان ها قرار است در کجا استفاده شود؟ و جواب ندانستن به خاطر آن بود که جبرئیل همراهم نبود چرا که از مرتبه او عبور کردم و غیر از من کسی راهی نداشت، پس پروردگارم در درونم ندا داد: ای محمد من این درخت را در این مکان بلند مرتبه رویاندم تا دختران و پسران از افراد مومن امت تو را از آن تغذیه کنم پس به پدرانِ دختران بگو سینههایشان از احتیاجات دختران تنگ نشود و من همان طور که آنها را خلق کردم رزقشان را هم می دهم.

قَالَ رَسُولُ اللهِ(صلی الله علیه و اله): لا تَکرَهُوا البَنَاتِ فَإنَّهُنَّ المُؤنِسَاتُ الغَالِیَاتُ.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: دختران را ناپسند ندانید چرا که آنان همدمانی گران بها هستند.

روایت شده است: هیچ قومی نیست که در آن فرزند پسر متولد گردد جز اینکه یک عزت و بزرگی در آنان ایجاد شود که از قبل نبوده است.

رَوَى أَبَانُ بْنُ تَغْلِبَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: الْبَنَاتُ حَسَنَاتٌ وَ الْبَنُونَ نِعْمَةٌ فَالْحَسَنَاتُ يُثَابُ عَلَيْهَا وَ النِّعْمَةُ يُسْأَلُ عَنْهَا.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: دختران حسنه و پسران نعمت هستند پس در مقابل حسنات ثواب داده می شود و در مقابل نعمت از آن سوال می شود.

قَالَ الصّادِقُ(علیه السلام): الْبَنَاتُ مِحْنَةٌ وَ الْبَنُونَ نِعْمَةٌ وَ اللَّهُ تَعَالَى يُعْطِي الْجَنَّةَ بِالْمِحْنَةِ لَا بِالنِّعْمَةِ.(2)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: دخترها وسیله امتحان و پسرها نعمت هستند و خداوند بهشت را در مقابل امتحان می دهد نه نعمت.

الْقُطْبُ الرَّاوَنْدِيُّ فِي لُبِّ اللُّبَابِ عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) أَنَّهُ قَالَ: رَحِمَ اللَّهُ أَبَا الْبَنَاتِ الْبَنَاتُ مُبَارَكَاتٌ مُحَبَّبَاتٌ وَ الْبَنُونَ مُبَشَّرَاتٌ وَ هُنَ الْباقِياتُ الصَّالِحاتُ .(3)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند رحمت کند پدر دختران را که دختران مبارک و دوست داشتنی و پسران بشارت هستند و دختران باقیات الصالحات می باشند.

ص: 46

غضبناک بر در بهشت ایستاده و به او گفته می شود : داخل بهشت شو گوید: داخل نمی شوم تا اینکه پدر و مادرم قبل از من داخل شوند.

عَنْ عَبْدِ الْأَعْلَى بْنِ أَعْيَنَ مَوْلَى آلِ سَامٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) ... أَ مَا عَلِمْتُمْ أَنِّي أُبَاهِي بِكُمُ الْأُمَمَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى بِالسِّقْطِ يَظَلُّ مُحْبَنْطِئاً عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ فَيَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ادْخُلِ الْجَنَّةَ فَيَقُولُ لَا أَدْخُلُ حَتَّى يَدْخُلَ أَبَوَايَ قَبْلِي فَيَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لِمَلَكٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ ائْتِنِي بِأَبَوَيْهِ فَيَأْمُرُ بِهِمَا إِلَى الْجَنَّةِ فَيَقُولُ هَذَا بِفَضْلِ رَحْمَتِي لَكَ.(1)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: آیا نمی دانید که من به شما حتی به سقط از شما در روز قیامت بر دیگر امت ها مباهات می کنم، سقط از شما بر در بهشت با حالت ناراحت و غضبناک می ایستد و خداوند گوید: داخل بهشت شو، گوید: داخل بهشت نمی شوم تا اینکه پدر و مادرم داخل شوند پس خداوند به ملکی از ملائکه گوید: پدر و مادر او را بیاورید و به فرزند امر می کند همراه پدر و مادر وارد بهشت شود و خداوند گوید: این به فضل و رحمت من برای تو است.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) اعْلَمُوا أَنَّ أَحَدَكُمْ يَلْقَى سِقْطَهُ مُحْبَنْطِئاً عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ حَتَّى إِذَا رَآهُ أَخَذَ بِيَدِهِ حَتَّى يُدْخِلَهُ الْجَنَّةَ وَ إِنَّ وَلَدَ أَحَدِكُمْ إِذَا مَاتَ أُجِرَ فِيهِ وَ إِنْ بَقِيَ بَعْدَهُ اسْتَغْفَرَ لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: بدانید شخصی از شما فرزند سقط شده خود را با حالت غضبناک و ناراحت بر در بهشت بیند و فرزند با دیدن او دستش را گرفته و

ص: 48

داخل بهشت کند و فرزندی از شما اگر از دنیا برود آن فرد پاداش گیرد و اگر زنده بماند، بعد از مرگ برایش استغفار کند.

عَنِ الْحَسَنِ(علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) : لَأَنْ أُقَدِّمَ سِقْطاً أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أُخَلِّفَ مِائَةَ فَارِسٍ كُلُّهُمْ يُقَاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند : از دست دادن یک فرزند سقط شده برای من محبوب تر از به جا گذاشتن صد نفر جنگجو در راه خداست.قَالَ رَسُولُ اللهِ(صلی الله علیه و اله) : ذَرُوا الْحَسْنَاءَ الْعَقِيمَ وَ عَلَيْكُمْ بِالسَّوْدَاءِ الْوَلُودِ فَإِنِّي مُكَاثِرٌ بِكُمُ الْأُمَمَ حَتَّى بِالسِّقْطِ.(2)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: همسر زیبای عقیم را کنار گذارید و با همسر سیاه فرزندزا ازدواج کنید که من به شما حتی سقط شده از شما به سایر امت ها در تعداد زیاد افتخار می کنم.

عَنْ أَيُّوبَ بْنِ مُوسَى أَنَّ النَّبِيَّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ لِلزُّبَيْرِ: يَا زُبَيْرُ إِنَّكَ إِنْ تُقَدِّمْ سِقْطاً أَخْيَرُ مِنْ أَنْ تَدَعَ بَعْدَكَ مِنْ وُلْدِكَ مِائَةً كُلٌّ مِنْهُمْ عَلَى فَرَسٍ يُجَاهِدُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ.(3)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به زبیر فرمودند: ای زبیر اگر یک فرزند سقط شده را زودتر از خود از دست دهی بهتر است از اینکه صد فرزند سوارکار جهادگر در راه خدا را بعد از خود به جای گذاری.

ص: 49

سُلَيْمَانُ بْنُ جَعْفَرٍ الْجَعْفَرِيُّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) لِرَجُلٍ تَزَوَّجْهَا سَوْءَاءَ وَلُوداً وَ لَا تَزَوَّجْهَا حَسْنَاءَ عَاقِراً فَإِنِّي مُبَاهٍ بِكُمُ الْأُمَمَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَ وَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ الْوِلْدَانَ تَحْتَ الْعَرْشِ يَسْتَغْفِرُونَ لآِبَائِهِمْ يَحْضُنُهُمْ إِبْرَاهِيمُ وَ تُرَبِّيهِمْ سَارَةُ فِي جَبَلٍ مِنْ مِسْكٍ وَ عَنْبَرٍ وَ زَعْفَرَانٍ.(1)

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: رسول خدا(صلی الله علیه و اله) به مردی فرمودند: با زن سیاه و فرزندزا ازدواج کن و با زن عقیم زیبا ازدواج نکن کهمن در قیامت به شما بر سایر امت ها افتخار می کنم، آیا نمی دانی فرزندان در زیر عرش خداوند برای پدرانشان استغفار کرده و ابراهیم(علیه السلام) و ساره از آنها در کوهی از مشک و عنبر و زعفران نگهداری می کنند.

يُعَذَّبُ فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ يَا رُوحَ اللَّهِ إِنَّهُ أَدْرَكَ لَهُ وَلَدٌ صَالِحٌ فَأَصْلَحَ طَرِيقاً وَ آوَى يَتِيماً فَغَفَرْتُ لَهُ بِمَا عَمِلَ ابْنُه. (1)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: عیسی بن مریم بر قبری عبور کرد که صاحبش در حال عذاب شدن بود، سپس سال بعد از همان جا گذشت در حالی که عذاب نمی شد، پس گفت: ای پروردگار من سال گذشته از این قبر عبور کردم در حالی که صاحبش عذاب می شد ولی امسال عبور کردم دیگر عذاب نمی شد، خداوند به او وحی کرد ای روح الله صاحب قبر دارای پسریصالح است که راهی را اصلاح و یتیمی را پناه داده است پس من به خاطر عمل فرزندش او را آمرزیدم.

در حدیث آمده است : فرزند رزقی از جانب پروردگار است .

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: عمرها از ماه شعبان تا ماه شعبان بعدی تمام می گردد تا این که شخصی ازدواج کرده و فرزنددار می شود و در اثر آن اسمش از مردگان خارج می شود.

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يُوسُفَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: سَأَلَ رَجُلٌ أَبَا جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ أَنَا عِنْدَهُ فَقَالَ إِنِّي كَثِيرُ الْمَالِ وَ لَيْسَ يُولَدُ لِي وَلَدٌ فَهَلْ مِنْ حِيلَةٍ قَالَ اسْتَغْفِرْ رَبَّكَ سَنَةً فِي آخِرِ اللَّيْلِ مِائَةَ مَرَّةٍ فَإِنْ ضَيَّعْتَ ذَلِكَ بِاللَّيْلَةِ فَاقْضِهِ بِالنَّهَارِ فَإِنَّ اللَّهَ يَقُولُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ (1) الْآيَةَ.(2)شخصی از امام باقر(علیه السلام) سوال کرد من مال زیادی دارم اما فرزندی ندارم آیا چاره ای برایم هست؟ حضرت فرمودند: تا یک سال آخر شب صد مرتبه استغفار کن پس اگر شب نتوانستی در روز قضا کن، خداوند می فرماید: «استغفار کنید که خداوند بخشنده است ...و در فرزند و مال شما را کمک می کند».

عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْأَوَّلِ مُحَمَّدٍ الْبَاقِرِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ (علیهم السلام) : أَنَّ رَجُلًا شَكَا إِلَيْهِ قِلَّةَ الْوَلَدِ وَ أَنَّهُ يَطْلُبُ الْوَلَدَ مِنَ الْإِمَاءِ وَ الْحَرَائِرِ فَلَا يُرْزَقُ لَهُ وَ هُوَ ابْنُ سِتِّينَ سَنَةً فَقَالَ (علیه السلام) قُلْ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ فِي دُبُرِ صَلَاتِكَ الْمَكْتُوبَةِ صَلَاةِ الْعِشَاءِ الْآخِرَةِ وَ فِي دُبُرِ صَلَاةِ الْفَجْرِ سُبْحَانَ اللَّهِ سَبْعِينَ مَرَّةً وَ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ سَبْعِينَ مَرَّةً وَ تَخْتِمُهُ بِقَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ « اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً * يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً » ثُمَّ وَاقِعِ امْرَأَتَكَ اللَّيْلَةَ الثَّالِثَةَ فَإِنَّكَ تُرْزَقُ بِإِذْنِ اللَّهِ ذَكَراً سَوِيّاً قَالَ فَفَعَلْتُ ذَلِكَ وَ لَمْ يَحُلِ الْحَوْلُ حَتَّى رُزِقْتُ قُرَّةَ عَيْنٍ.(3)

شخصی به امام باقر (علیه السلام) از کمی فرزند شکایت کرد و اینکه از کنیز و همسر طلب فرزند می کند اما نصیب او نمی شود در حالی که 60 سال سنش بود ، حضرت فرمودند : سه روز بعد از نماز صبح و نماز عشاء هفتاد مرتبه سبحان

ص: 56

الله و هفتاد مرتبه استغفار کن و بعد این آیات را بخوان : « اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً * يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً » سپس شب سوم با همسرت آمیزش کن کهخداوند فرزند پسری به تو عطا می کند ، گوید این کار را کردم و یک سال نشد که فرزنددار شدم.

عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ (علیهما السلام) أَنَّهُ قَالَ لِبَعْضِ أَصْحَابِهِ قُلْ فِي طَلَبِ الْوَلَدِ رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ (1) وَ اجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيّاً يَبَرُّ بِي فِي حَيَاتِي وَ يَسْتَغْفِرُ لِي بَعْدَ وَفَاتِي وَ اجْعَلْهُ خَلْقاً سَوِيّاً وَ لَا تَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ فِيهِ شِرْكاً وَ لَا نَصِيباً اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَغْفِرُكَ وَ أَتُوبُ إِلَيْكَ إِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ سَبْعِينَ مَرَّةً فَإِنَّ مَنْ أَكْثَرَ هَذَا الدُّعَاءَ رَزَقَهُ اللَّهُ مَا يَتَمَنَّى مِنْ مَالٍ وَ وَلَدٍ وَ مِنْ خَيْرِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ فَإِنَّهُ تَعَالَى يَقُولُ « فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً(2) ».(3)

امام سجاد (علیه السلام) به بعضی از اصحاب خود فرمودند : در طلب کردن فرزند هفتاد مرتبه این را بخوان : رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً ... إِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ ، کسی که زیاد این دعا را بخواند ، خداوند آنچه آرزو در مورد مال و فرزند و خیر دنیا و آخرت را دارد به او عطا کند چرا که خداوند می فرماید : ( استغفار کنید که او آمرزنده است * باران بر شما می فرستد و شما را با اموال و فرزندان یاری می کند و برای شما باغ ها و رود ها قرار می دهد

ص: 57

عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ (علیه السلام) أَنَّهُ وَفَدَ عَلَى مُعَاوِيَةَ فَلَمَّا خَرَجَ تَبِعَهُ بَعْضُ حُجَّابِهِ وَ قَالَ إِنِّي رَجُلٌ ذُو مَالٍ وَ لَا يُولَدُ لِي فَعَلِّمْنِي شَيْئاً لَعَلَّ اللَّهَ يَرْزُقُنِي وَلَداً فَقَالَ عَلَيْكَ بِالاسْتِغْفَارِ فَكَانَ يُكْثِرُ الِاسْتِغْفَارَ حَتَّى رُبَّمَا اسْتَغْفَرَ فِي الْيَوْمِ سَبْعَمِائَةِ مَرَّةٍ فَوُلِدَ لَهُعَشَرَةُ بَنِينَ فَبَلَغَ ذَلِكَ مُعَاوِيَةَ فَقَالَ هَلَّا سَأَلْتَهُ مِمَّ قَالَ ذَلِكَ فَوَفَدَهُ وَفْدَةً أُخْرَى عَلَى مُعَاوِيَةَ فَسَأَلَهُ الرَّجُلُ فَقَالَ أَ لَمْ تَسْمَعْ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ اسْمُهُ فِي قِصَّةِ هُودٍ « وَ يَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلى قُوَّتِكُمْ » (1) وَ فِي قِصَّةِ نُوحٍ « وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ »(2).(3)

راوی گوید : امام حسن (علیه السلام) بر معاویه وارد شدند و هنگام بازگشت یکی از نگهبانان به دنبال حضرت آمده و گفت : من مردی ثروتمندم و فرزندی ندارم پس چیزی به من بیاموز شاید که خداوند به من فرزندی عطا کند ، حضرت فرمودند : استغفار کن ، آن شخص زیاد استغفار می کرد چه بسا در یک روز هفتصد مرتبه استغفار می کرد ، پس دارای ده پسر شد و این خبر به معاویه رسید و به او گفت : نپرسیدی از کجا این را گفت؟ امام (علیه السلام) بار دیگر بر معاویه وارد گشتند و نگهبان از ایشان پرسید ، حضرت فرمودند : آیا قول خداوند را در قصه هود نشنیده ای ( و قوت شما را زیاد می کند ) و در قصه نوح ( و با اموال و فرزندان شما را کمک می کند ) .

عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: وَفَدْتُ إِلَى هِشَامِ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ فَأَبْطَأَ عَلَيَّ الْإِذْنُ حَتَّى اغْتَمَمْتُ وَ كَانَ لَهُ حَاجِبٌ كَثِيرُ الدُّنْيَا لَا وَلَدَ لَهُ فَدَنَا أَبُو جَعْفَرٍ (علیه السلام) فَقَالَ لَهُ هَلْ لَكَ أَنْ تُوصِلَنِي إِلَى هِشَامٍ فَأُعَلِّمَكَ دُعَاءً يُولَدُ لَكَ وَلَدٌ فَقَالَ نَعَمْ وَ أَوْصَلَهُ إِلَى هِشَامٍ فَقَضَى

ص: 58

حَوَائِجَهُ فَلَمَّا فَرَغَ قَالَ لَهُ الْحَاجِبُ جُعِلْتُ فِدَاكَ الدُّعَاءَ الَّذِي قُلْتَ لِي عَلِّمْنِي فَقَالَ نَعَمْ تَقُولُ فِي كُلِّ يَوْمٍ إِذَا أَصْبَحْتَ وَ إِذَا أَمْسَيْتَ سُبْحَانَ اللَّهِ سَبْعِينَ مَرَّةً وَ تَسْتَغْفِرُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَشْرَ مَرَّاتٍ وَ تُسَبِّحُهُ تِسْعَ مَرَّاتٍ وَ تَخْتِمُ الْعَاشِرَةَبِالاسْتِغْفَارِ لِقَوْلِهِ تَعَالَى «اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً(1) » فَقَالَهَا الْحَاجِبُ فَرُزِقَ ذُرِّيَّةً كَثِيرَةً وَ كَانَ بَعْدَ ذَلِكَ يَصِلُ أَبَا جَعْفَرٍ وَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیهما السلام) قَالَ سُلَيْمَانُ فَقُلْتُهَا وَ قَدْ تَزَوَّجْتُ ابْنَةَ عَمِّي وَ قَدْ أَبْطَأَ عَلَيَّ الْوَلَدُ مِنْهَا وَ عَلَّمْتُهَا أَهْلِي فَرُزِقْتُ وَلَداً وَ زَعَمَتِ الْمَرْأَةُ أَنَّهَا حِينَ تَشَاءُ أَنْ تَحْمِلَ حَمَلَتْ إِذَا قَالَتْهَا وَ عَلَّمْتُهَا غَيْرَهَا مِمَّنْ لَمْ يَكُنْ يُولَدُ لَهُ فَوُلِدَ لَهُمْ وُلْدٌ كَثِيرٌ.(2)

امام باقر (علیه السلام) فرمودند : بر هشام بن عبدالملک وارد گشتم و اذن دخول به من نداد ، طول کشید و من ناراحت شدم ، نگهبانی ثروتمند آن جا بود که فرزندی نداشت پس امام باقر (علیه السلام) نزدیک شده و به او فرمودند : آیا می توانی من را پیش هشام ببری تا به تو دعایی بیاموزم که صاحب فرزند شوی؟ گفت : بله و امام (علیه السلام) را پیش هشام برد و حضرت کارشان را انجام دادند ، بعد از فارغ شدن نگهبان به ایشان گفت : فدای شما شوم دعایی که گفتید را بیاموزید ، حضرت فرمودند : باشه ، هر روز هنگام صبح و غروب هفتاد مرتبه سبحان الله و ده مرتبه استغفار و نه مرتبه سبحان الله و در آخر یک مرتبه استغفار می کنی چرا که خداوند می فرماید : ( استغفار کنید که او آمرزنده است * باران بر شما می فرستد و شما را با اموال و فرزندان یاری می کند و برای شما باغ ها و رود ها قرار می دهد ) پس نگهبان آن را گفت و فرزند

ص: 59

زیادی به وی عطا شد و بعد از آن به امام باقر و صادق (علیهما السلام) هدیه می داد ، سلیمان گوید : من با دختر عمویمازدواج کردم و فرزنددار نشدیم و این عمل را انجام دادم و به همسرم یاد دادم و فرزنددار شدیم و همسرم عقیده پیدا کرد هر زمان خواهد بچه دار شود آن را بخواند و آن را به دیگران که فرزند نداشتند هم یاد دادم و دارای فرزند زیاد شدند.

قَالَ الصّادِقُ (علیه السلام) لِطَلَبِ الْوَلَدِ قَالَ إِذَا أَرَدْتَ الْمُبَاشَرَةَ فَلْتَقْرَأْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً الْآيَةَ(1).(2)

امام صادق (علیه السلام) فرمودند : هرگاه فرزند خواستی هنگام جماع این آیه را سه بار بخوان : وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً ( آیه 87 انبیاء )

عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ لَهُ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ خُرَاسَانَ بِالرَّبَذَةِ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَمْ أُرْزَقْ وَلَداً فَقَالَ لَهُ إِذَا رَجَعْتَ إِلَى بِلَادِكَ وَ أَرَدْتَ أَنْ تَأْتِيَ أَهْلَكَ فَاقْرَأْ إِذَا أَرَدْتَ ذَلِكَ « وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنادى فِي الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ » (3) إِلَى ثَلَاثِ آيَاتٍ فَإِنَّكَ سَتُرْزَقُ وَلَداً إِنْ شَاءَ اللَّهُ.(4)

راوی گوید : شخصی از اهل خراسان به امام صادق (علیه السلام) عرضه داشت : قربانتان شوم من فرزنددار نشدم ، حضرت فرمودند : هنگامی که به وطن خود برگشتی و قصد همسر خود کردی این آیه را تا سه آیه بعد از آن بخوان که

ص: 60

ان شاء الله خداوند به تو فرزند عطا کند : ( وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنادى فِي الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ )

عَنْ أَبِي عُبَيْدَةَ قَالَ: أَتَتْ عَلَيَّ سِتُّونَ سَنَةً لَا يُولَدُ لِي فَحَجَجْتُ فَدَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَشَكَوْتُ إِلَيْهِ ذَلِكَ فَقَالَ لِي أَ وَ لَمْ يُولَدْ لَكَ قُلْتُ لَا قَالَ إِذَا قَدِمْتَ الْعِرَاقَ فَتَزَوَّجِ امْرَأَةً وَ لَا عَلَيْكَ أَنْ تَكُونَ سَوْءَاءَ قَالَ قُلْتُ وَ مَا السَّوْءَاءُ قَالَ امْرَأَةٌ فِيهَا قُبْحٌ فَإِنَّهُنَّ أَكْثَرُ أَوْلَاداً وَ ادْعُ بِهَذَا الدُّعَاءِ فَإِنِّي أَرْجُو أَنْ يَرْزُقَكَ اللَّهُ ذُكُوراً وَ إِنَاثاً وَ الدُّعَاءُ اللَّهُمَ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَحِيداً وَحْشاً فَيَقْصُرَ شُكْرِي عَنْ تَفَكُّرِي بَلْ هَبْ لِي أُنْساً وَ عَاقِبَةَ صِدْقٍ ذُكُوراً وَ إِنَاثاً أَسْكُنُ إِلَيْهِمْ مِنَ الْوَحْشَةِ وَ آنَسُ بِهِمْ مِنَ الْوَحْدَةِ وَ أَشْكُرُكَ عَلَى تَمَامِ النِّعْمَةِ يَا وَهَّابُ يَا عَظِيمُ يَا مُعْطِي أَعْطِنِي فِي كُلِّ عَاقِبَةٍ خَيْراً حَتَّى تُبَلِّغَنِي مُنْتَهَى رِضَاكَ عَنِّي فِي صِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ وَ وَفَاءِ الْعَهْدِ.(1)

راوی گوید : من به شصت سالگی رسیدم و فرزندی نداشتم به حج رفته و نزد امام صادق (علیه السلام) رفتم و این موضوع را به حضرت شکایت کردم ، حضرت فرمودند : فرزندی نداری؟ گفنم : نه ، فرمودند : زمانی که به عراق رفتی با زنی ازدواج کن و مشکلی ندارد که سَوءاء باشد ، گفتم : منظور از سَوءاء چیست؟ فرمودند : زنی که در او زشتی باشد و آنها زیاد بچه دار می شوند و این دعا را ( قبل از جماع ) بخوان که من امید دارم خداوند به تو فرزند پسر و دختر عطا کند : اللَّهُمَ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَحِيداً ...

ص: 61

عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) أَنَّهُ شَكَا إِلَيْهِ رَجُلٌ أَنَّهُ لَا يُولَدُ لَهُ فَقَالَ لَهُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام)إِذَا جَامَعْتَ فَقُلِ اللَّهُمَّ إِنَّكَ إِنْ رَزَقْتَنِي ذَكَراً سَمَّيْتُهُ مُحَمَّداً قَالَ فَفَعَلَ ذَلِكَ فَرُزِقَ.(1)

راوی گوید: شخصی به امام صادق(علیه السلام) از بی فرزندی شکایت کرد پس حضرت به او فرمودند: هنگام جماع این دعا را بخوان : اللَّهُمَّ إِنَّكَ إِنْ رَزَقْتَنِي ذَكَراً سَمَّيْتُهُ مُحَمَّداً (خدیا اگر به من فرزندی عطا کنی اسمش را محمد می گذارم ) ، گوید: این کار را کردم و دارای فرزند شدم.

عَنِ الْحَارِثِ النَّصْرِيِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) إِنِّي مِنْ أَهْلِ بَيْتٍ قَدِ انْقَرَضُوا وَ لَيْسَ لِي وَلَدٌ قَالَ ادْعُ وَ أَنْتَ سَاجِدٌ رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا يَرِثُنِي رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاءِ رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ قَالَ فَفَعَلْتُ فَوُلِدَ لِي عَلِيٌّ وَ الْحُسَيْنُ.(2)

راوی گوید: به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم: ما خانواده ای هستیم که نسلی بعد از ما نیست و من فرزندی ندارم، حضرت فرمودند: این دعا را در حال سجده بخوان: رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا يَرِثُنِي رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاءِ رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ، گوید: آن را انجام دادم و دارای علی و حسین شدم.

ص: 62

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): إِذَا أَبْطَأَ عَلَى أَحَدِكُمُ الْوَلَدُ فَلْيَقُلِ اللَّهُمَ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ وَحِيداً وَحْشاً فَيَقْصُرَ شُكْرِي عَنْ تَفَكُّرِي بَلْ هَبْ لِي عَاقِبَةَ صِدْقٍ ذُكُوراً وَ إِنَاثاً آنَسُ بِهِمْ مِنَ الْوَحْشَةِ وَ أَسْكُنُ إِلَيْهِمْ مِنَ الْوَحْدَةِ وَ أَشْكُرُكَ عِنْدَ تَمَامِ النِّعْمَةِ يَا وَهَّابُ يَا عَظِيمُ يَا مُعَظَّمُ ثُمَّ أَعْطِنِي فِي كُلِّ عَافِيَةٍ شُكْراً حَتَّى تُبَلِّغَنِي مِنْهَا رِضْوَانَكَ فِي صِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ وَ وَفَاءٍ بِالْعَهْدِ .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که یکی از شما بچه دار شدنش به تاخیر افتاد این دعا را بخواند: اللَّهُمَ لا تَذَرْنِي فَرْداً ...

عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ(علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(صلی الله علیه و اله) : مَنْ صَلَّى أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ يَوْمَ الْجُمُعَةِ قَبْلَ الصَّلَاةِ يَقْرَأُ فِي كُلِّ رَكْعَةٍ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ عَشْرَ مَرَّاتٍ وَ مِثْلَهَا قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ وَ مِثْلَهَا قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ وَ مِثْلَهَا قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ مِثْلَهَا قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ وَ مِثْلَهَا آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرَى يَقْرَأُ عَشْرَ مَرَّاتٍ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ عَشْرَ مَرَّاتٍ شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ إِلَى الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ وَ بَعْدَ فَرَاغِهِ مِنَ الصَّلَاةِ يَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِائَةَ مَرَّةٍ وَ يَقُولُ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ وَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرَى أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ غَافِرُ الذَّنْبِ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ وَ يَقُولُ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ مِائَةَ مَرَّةٍ وَ يُصَلِّي عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ مِائَةَ مَرَّةٍ ثُمَّ يَدْعُو بَعْدَ ذَلِكَ بِالدُّعَاءِ الَّذِي يَأْتِي وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَنْ صَلَّى هَذِهِ الصَّلَاةَ وَ قَالَ هَذَا الْقَوْلَ دَفَعَ اللَّهُ عَنْهُ شَرَّ أَهْلِ السَّمَاءِ وَ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ شَرَّ الشَّيْطَانِ وَ شَرَّ كُلِّ سُلْطَانٍ جَائِرٍ وَ قَضَى اللَّهُ لَهُ سَبْعِينَ حَاجَةً فِي الدُّنْيَا وَ سَبْعِينَ حَاجَةً فِي الْآخِرَةِ مَقْضِيَّةً غَيْرَ مَرْدُودَةٍ وَ قَالَ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ أَرْبَعٌ وَ عِشْرُونَ سَاعَةً يُعْتِقُ اللَّهُ تَعَالَى لِصَاحِبِ هَذِهِ الصَّلَاةِ فِي كُلِّ سَاعَةٍ لِكَرَامَتِهِ عَلَى اللَّهِ سَبْعِينَ أَلْفَ إِنْسَانٍ قَدِ اسْتَوْجَبُوا النَّارَ مِنَ الْمُوَحِّدِينَ يُعْتِقُهُمُ اللَّهُ تَعَالَى مِنَ النَّارِ وَ لَوْ أَنَّ صَاحِبَ هَذِهِ الصَّلَاةِ أَتَى الْمَقَابِرَ فَدَعَا الْمَوْتَى أَجَابُوهُ بِإِذْنِ اللَّهِ لِكَرَامَتِهِ عَلَى اللَّهِ تَعَالَى ثُمَّ قَالَ (صلی الله علیه و اله) وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا صَلَّى هَذِهِ الصَّلَاةَ وَ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ بَعَثَ اللَّهُ لَهُ سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ يَكْتُبُونَ لَهُ الْحَسَنَاتِ وَ يَدْفَعُونَ عَنْهُ السَّيِّئَاتِ وَ يَرْفَعُونَ لَهُ الدَّرَجَاتِ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لَهُ وَ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ حَتَّى يَمُوتَ وَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا لَا يُولَدُ لَهُ وَلَدٌ وَ امْرَأَةً لَا يُولَدُ لَهَا صَلَّيَا هَذِهِ الصَّلَاةَ وَ دَعَوَا بِهَذَا الدُّعَاءِ لَرَزَقَهُمَا اللَّهُ وَلَداً وَ لَوْ مَاتَ بَعْدَ هَذِهِ الصَّلَاةِ لَكَانَ لَهُ أَجْرُ سَبْعِينَ أَلْفَشَهِيدٍ وَ حِينَ يَفْرُغُ مِنْ هَذِهِ الصَّلَاةِ يُعْطِيهِ اللَّهُ بِكُلِّ قَطْرَةٍ قَطَرَتْ مِنَ السَّمَاءِ وَ بِعَدَدِ نَبَاتِ

ص: 64

الْأَرْضِ وَ كَتَبَ لَهُ مِثْلَ أَجْرِ إِبْرَاهِيمَ وَ مُوسَى وَ زَكَرِيَّا وَ يَحْيَى وَ فَتَحَ عَلَيْهِ بَابَ الْغِنَى وَ سَدَّ عَنْهُ بَابَ الْفَقْرِ وَ لَمْ يَلْدَغْهُ حَيَّةٌ وَ لَا عَقْرَبٌ وَ لَا يَمُوتُ غَرَقاً وَ لَا حَرَقاً وَ لَا شَرَقاً قَالَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الصَّادِقُ (علیه السلام) وَ أَنَا الضَّامِنُ عَلَيْهِ وَ يَنْظُرُ اللَّهُ إِلَيْهِ فِي كُلِّ يَوْمٍ ثَلَاثَمِائَةٍ وَ سِتِّينَ نَظْرَةً وَ مَنْ يَنْظُرْ إِلَيْهِ يُنْزِلْ عَلَيْهِ الرَّحْمَةَ وَ الْمَغْفِرَةَ وَ لَوْ صَلَّى هَذِهِ الصَّلَاةَ وَ كَتَبَ مَا قَالَ فِيهَا بِزَعْفَرَانٍ وَ غَسَلَ بِمَاءِ الْمَطَرِ وَ سَقَى الْمَجْنُونَ وَ الْمَجْذُومَ وَ الْأَبْرَصَ لَشَفَاهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ خَفَّفَ عَنْهُ وَ عَنْ وَالِدَيْهِ وَ لَوْ كَانَا مُشْرِكَيْنِ قَالَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ (علیه السلام) وَ هَذِهِ الصَّلَاةُ يُقَالُ لَهَا الْكَامِلَةُ ، الدُّعاءُ(1) بَعدَ هَذِهِ الصَّلاةِ ... (2)

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که در روز جمعه قبل از نماز واجب چهار رکعت بخواند که در هر رکعت ده مرتبه هرکدام از سوره حمد و فلق و ناس و توحید و کافرون و آیة الکرسی [ در روایتی دیگر به همین تعداد سوره قدر و شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ إِلَى الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ] بخواند و بعد از آن صد مرتبه أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ [ در روایت دیگر أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ غَافِرُ الذَّنْبِ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ ] و صد مرتبه سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ و صد مرتبه صلوات بر پیامبر و آل او (صلی الله علیه و اله) بگوید و دعای بعد از آن را بخواند، پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اگر کسی این نماز و دعای بعد آن را بخواند خداوند شر اهل آسمان و زمین و شر شیطان و پادشاه ظالم را از او دورکرده و هفتاد حاجت او در دنیا و هفتاد حاجت وی در آخرت را بدون رد شدن برآورده می کند و فرمودند: شب و روز 24 ساعت است و خداوند به خاطر تکریم گذارنده این نماز، هر ساعت هفتاد

ص: 65

هزار انسان موحدی که مستحق آتش است را رهایی می دهد و اگر صاحب این نماز به قبرستان برود و اموات را صدا بزند به اذن خدا و به خاطر کرامت او نزد خدا، جواب او را می دهند سپس پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: قسم به کسی که مرا برانگیخت اگر کسی این نماز و دعای بعد از آن را بخواند، خداوند هفتاد هزار ملائکه برای او قرار داده که برای او حسنات نوشته و سیئات را دفع کرده و درجات او را بالا برده و برای او استغفار و صلوات فرستاده تا اینکه بمیرد و اگر زن و مردی که فرزند ندارند این نماز و دعای بعد آن را بخوانند، خداوند به آنها فرزند می دهد و اگر بعد از این نماز بمیرد خداوند به او پاداش هفتاد هزار شهید را می دهد و هنگامی که از نماز فارغ می شود به اندازه قطره های باران و گیاهان روی زمین به او عطا و بخشش دارد و برای او مثل پاداش حضرت ابراهیم و موسی و زکریا و یحیی را بنویسد و دَرِ بی نیازی را بر او باز کرده و دَرِ فقر را بر او می بندد و مار و عقرب او را نمی گزد و به صورت غرق شدن و سوخته شدن و غصه خوردن نمی میرد، امام صادق(علیه السلام) فرمودند: من ضامن او هستم و خداوند در هر روز 360 مرتبه به او نگاه کرده که در هر نگاه بر او رحمت و مغفرت فرو می فرستد و اگر کسی این نماز را خوانده و آنچه در آن گفته است را با زعفران در ظرفی نوشته و با آب باران بشوید و به کسی که دچار دیوانگی و جذام و برص است بخوراند خداوند او را شفا می دهد و عذاب را بر او و پدر و مادرش اگرچه مشرک باشند کم می کند، امام صادق(علیه السلام) فرمودند: این نمازی است که به آن کاملة گویند و دعای بعد نماز این است ...

( رجوع شود به منبع )

ص: 66

رسول الله(صلی الله علیه و اله) فرمودند: جبرئیل(علیه السلام) به من دوایی یاد داد که همراه آن نیازی به طبیب پیدا نمی کنم، بعضی از اصحاب گفتند: ای رسول خدا دوست داریم به ما تعلیم دهی پس حضرت فرمودند: آب نیسان را برداشته و بر آن هفتاد مرتبه سوره حمد و آیة الکرسی و سوره کافرون و سوره اعلی و سوره ناس و سوره فلق و سوره اخلاص (توحید) می خوانی سپس هفتاد مرتبه لا اله الا الله و الله اکبر خوانده و سپس یک جرعه در صبح و یک جرعه در شب مدت هفت روز پشت سر هم خورده شود. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: قسم به خدایی که من را به پیامبری برانگیخت، خداوند از هر کسی که این را بنوشد، هر مریضی و اذیتی در بدنش را بر طرف کرده و دهانش خوشبو شده، بلغم را قطع می کند و معده او عاجز از هضم غذا نمی شود تا منجر به بیماری گردد و بادهای بدن او را اذیت نمی کند، فلج نمی گردد، کمر و شکم و ناف او دردآور نمی شود، به برسام (نوعی مریضی در سر) دچار نمی گردد، سردی و حبس ادرار از وی قطع می شود، حکة (نوعی بیماری در زیر پوست) و آبله و وبا و جذام و برص به او نمی رسد، آب سیاه در دو چشم او پدید نمی آید، قلبش خاشع می گردد، خداوند هزار رحمت و هزار آمرزش گناه بر او قرار می دهد، خداوند از قلبش امور ناپسند و شرک و خودپسندی و سنگینی در انجام کارها و ناتوانی همراه ترس و دشمنی را خارج کرده و درد را از رگ او بیرون می کند، و درد را از لوح محفوظ بر او محو می کند، شخصی اگر بخواهد همسر او باردار شود محقق می شود و خدا به او فرزند می دهد، کسی که در زندان است از آن بنوشد آزاد شده و به آنچه بخواهد می رسد و به اذن خدا اگر سردرد و هر درد دیگری داشته باشد برطرف می شود.

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ قَالَ حَدَّثَنَا نَافِعٌ عَنْ عُمَرَ قَالَ: كُنَّا جُلُوساً إِذْ دَخَلَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) فَسَلَّمَ عَلَيْنَا فَرَدَدْنَا عَلَيْهِ السَّلَامَ فَقَالَ أَ لَا أُعَلِّمُكُمْ دُعَاءً عَلَّمَنِيجَبْرَئِيلُ (علیه السلام) حَيْثُ لَا أَحْتَاجُ إِلَى دَوَاءِ الْأَطِبَّاءِ قَالَ عَلِيٌّ وَ سَلْمَانُ وَ غَيْرُهُمْ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ وَ مَا ذَاكَ الدَّوَاءُ

ص: 68

فَقَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) لِعَلِيٍّ (علیه السلام) تَأْخُذُ مِنْ مَاءِ الْمَطَرِ بِنَيْسَانَ وَ تَقْرَأُ عَلَيْهِ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ سَبْعِينَ مَرَّةً وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ سَبْعِينَ مَرَّةً وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ سَبْعِينَ مَرَّةً وَ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ سَبْعِينَ مَرَّةً وَ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ سَبْعِينَ مَرَّةً وَ قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ سَبْعِينَ مَرَّةً وَ تَشْرَبُ مِنْ ذَلِكَ الْمَاءِ غُدْوَةً وَ عَشِيَّةً سَبْعَةَ أَيَّامٍ مُتَوَالِيَاتٍ قَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً أَنَّ جَبْرَئِيلَ (علیه السلام) قَالَ إِنَّ اللَّهَ يَرْفَعُ عَنِ الَّذِي يَشْرَبُ مِنْ هَذَا الْمَاءِ كُلَّ دَاءٍ فِي جَسَدِهِ وَ يُعَافِيهِ وَ يُخْرِجُ مِنْ عُرُوقِهِ وَ جَسَدِهِ وَ عَظْمِهِ وَ جَمِيعِ أَعْضَائِهِ وَ يَمْحُو ذَلِكَ مِنَ اللَّوْحِ الْمَحْفُوظِ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً إِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَ أَحَبَّ أَنْ يَكُونَ لَهُ وَلَدٌ بَعْدَ ذَلِكَ فَشَرِبَ مِنْ ذَلِكَ الْمَاءِ كَانَ لَهُ وَلَدٌ وَ إِنْ كَانَتِ امْرَأَةٌ عَقِيماً وَ شَرِبَتْ مِنْ ذَلِكَ الْمَاءِ رَزَقَهُ اللَّهُ وَلَداً وَ إِنْ كَانَ عِنِّيناً وَ المَرْأَةُ عَقِيماً وَ شَرِبَتْ مِنْ ذَلِكَ الْمَاءِ أَطْلَقَ اللَّهُ ذَلِكَ وَ ذَهَبَ مَا عِنْدَهُ وَ يَقْدِرُ عَلَى الْمُجَامَعَةِ وَ إِنْ أَحَبَّتْ أَنْ تَحْمِلَ بِابْنٍ حَمَلَتْ وَ إِنْ أَحَبَّتْ أَنْ تَحْمِلَ بِذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى حَمَلَتْ وَ تَصْدِيقُ ذَلِكَ فِي كِتَابِ اللَّهِ تَعَالَى « يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ إِناثاً وَ يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ الذُّكُورَ أَوْ يُزَوِّجُهُمْ ذُكْراناً وَ إِناثاً وَ يَجْعَلُ مَنْ يَشاءُ عَقِيماً(1) » وَ إِنْ كَانَ بِهِ صُدَاعٌ فَشَرِبَ مِنْ ذَلِكَ يَسْكُنُ عَنْهُ الصُّدَاعُ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ إِنْ كَانَ بِهِ وَجَعُ الْعَيْنِ يُقَطِّرُ مِنْ ذَلِكَ الْمَاءِ فِي عَيْنَيْهِ وَ يَشْرَبُ مِنْهُ وَ يَغْسِلُ عَيْنَيْهِ يَبْرَأُ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ يَشُدُّ أُصُولَ الْأَسْنَانِ وَ يُطَيِّبُ الْفَمَ وَ لَا يَسِيلُ مِنْ أُصُولِ الْأَسْنَانِ اللُّعَابُ وَ يَقْطَعُ الْبَلْغَمَ وَ لَا يَتَّخِمُ إِذَا أَكَلَ وَ شَرِبَ وَ لَا يَتَأَذَّى بِالرِّيحِ وَ لَا يُصِيبُهُ الْفَالِجُ وَ لَا يَشْتَكِي ظَهْرَهُ وَ لَا يَتَّجِعُ بَطْنُهُ وَ لَا يَخَافُ مِنَ الزُّكَامِ وَ وَجَعِ الضِّرْسِ وَ لَا يَشْتَكِي الْمَعِدَةَ وَ لَا الدُّودَ وَ لَا يُصِيبُهُ قُولَنْجٌ وَلَا يَحْتَاجُ إِلَى الْحِجَامَةِ وَ لَا يُصِيبُهُ النَّاسُورُ وَ لَا يُصِيبُهُ الْحِكَّةُ وَ لَا الْجُدَرِيُّ وَ لَا الْجُنُونُ وَ لَا الْجُذَامُ وَ الْبَرَصُ وَ الرُّعَافُ وَ لَا الْقَلْسُ وَ لَا يُصِيبُهُ عَمًي وَ لَا بَكَمٌ وَ لَا خَرَسٌ وَ لَا صَمٌّ وَ

ص: 69

لَا مُقْعَدٌ وَ لَا يُصِيبُهُ الْمَاءُ الْأَسْوَدُ فِي عَيْنَيْهِ وَ لَا يُفْسِدُهُ دَاءٌ يُفْسِدُ عَلَيْهِ صَوْمَهُ وَ صَلَاتَهُ وَ لَا يَتَأَذَّى بِالْوَسْوَسَةِ وَ لَا الْجِنِّ وَ لَا الشَّيَاطِينِ قَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ جَبْرَئِيلُ إِنَّهُ مَنْ شَرِبَ مِنْ ذَلِكَ كَانَ ثُمَّ كَانَ لَهُ جَمِيعُ الْأَوْجَاعِ الَّتِي تُصِيبُ النَّاسَ فَإِنَّهُ شِفَاءٌ لَهُ مِنْ جَمِيعِ الْأَوْجَاعِ فَقُلْتُ يَا جَبْرَئِيلُ هَلْ يَنْفَعُ فِي غَيْرِ مَا ذَكَرْتَ مِنَ الْأَوْجَاعِ قَالَ جَبْرَئِيلُ وَ الَّذِي بَعَثَكَ بِالْحَقِّ نَبِيّاً مَنْ يَقْرَأُ بِهَذِهِ الْآيَاتِ عَلَى هَذَا الْمَاءِ مَلَأَ اللَّهُ تَعَالَى قَلْبَهُ نُوراً وَ ضِيَاءً وَ يُلْقِي الْإِلْهَامَ فِي قَلْبِهِ وَ يُجْرِي الحِكْمَةَ عَلَى لِسَانِهِ وَ يَحْشُو قَلْبَهُ مِنَ الْفَهْمِ وَ التَّبْصِرَةِ وَ لَمْ يُعْطِ مِثْلَهُ أَحَداً مِنَ الْعَالَمِينَ وَ يُرْسِلُ عَلَيْهِ أَلْفَ مَغْفِرَةٍ وَ أَلْفَ رَحْمَةٍ وَ يُخْرِجُ الْغِشَّ وَ الْخِيَانَةَ وَ الْغِيبَةَ وَ الْحَسَدَ وَ الْبَغْيَ وَ الْكِبْرَ وَ الْبُخْلَ وَ الْحِرْصَ وَ الْغَضَبَ مِنْ قَلْبِهِ وَ الْعَدَاوَةَ وَ الْبَغْضَاءَ وَ النَّمِيمَةَ وَ الْوَقِيعَةَ فِي النَّاسِ وَ هُوَ الشِّفَاءُ مِنْ كُلِّ دَاء.

وَ قَدْ رُوِيَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرَى عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) فِيمَا يُقْرَأُ عَلَى مَاءِ الْمَطَرِ فِي نَيْسَانَ زِيَادَةٌ وَ هِيَ أَنَّهُ يَقْرَأُ عَلَيْهِ سُورَةَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ وَ يُكَبِّرُ اللَّهَ وَ يُهَلِّلُ اللَّهَ وَ يُصَلِّي عَلَى النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) كُلَّ وَاحِدَةٍ مِنْهَا سَبْعِينَ مَرَّةً.(1)

راوی گوید: ما نشسته بودیم که رسول خدا(صلی الله علیه و اله) بر ما وارد شدند و بر ما سلام کردند و ما پاسخ گفتیم و فرمودند: آیا به شما یاد ندهم دعایی که جبرئیل به من آموخت که دیگر به داروی طبیب ها نیاز نداشته باشید، علی(علیه السلام) و سلمان و دیگران گفتند آن دارو چیست؟ پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) فرمودند: آب باران را در نیسانبرگیر و هفتاد مرتبه سوره حمد و آیة الکرسی و سوره توحید و سوره فلق و سوره ناس و سوره کافرون به آن بخوان و در هفت روز پشت سر هم، صبح و شب از آن بخور، فرمودند: قسم به کسی که مرا به پیامبری برگزید جبرئیل گوید هر کسی که از این بنوشد خداوند هر بیماری

ص: 70

در بدن او باشد برطرف کرده و عافیت می دهد و آن از رگها و بدن و استخوان و همه اعضایش خارج می کند و از لوح محفوظ پاک می گرداند، قسم به خدایی که مرا به پیامبری برگزید، اگر کسی فرزند ندارد و دوست دارد فرزند دار شود سپس از آن بخورد، فرزنددار می شود اگر چه همسر او عقیم باشد و اگر مرد توانایی مجامعت نداشته و میلی به همسرش ندارد و زن هم عقیم باشد و از آن بنوشد خداوند آن را برطرف می کند و زن اگر بخواهد پسر بزاید، پسر می زاید و اگر دختر بخواهد، دختر می زاید و تصدیق این مطلب در کتاب خداست: «يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ إِناثاً وَ يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ الذُّكُورَ* أَوْ يُزَوِّجُهُمْ ذُكْراناً وَ إِناثاً وَ يَجْعَلُ مَنْ يَشاءُ عَقِيماً» و اگر سر درد داشته باشد به اذن خدا آرام می شود و اگر چشم درد داشته باشد و از آن آب در چشم بچکاند و از آن بخورد و چشمش را با آن بشوید، از بین می رود به اذن خدا و ریشه دندان ها را محکم می کند و دهان را خوشبو می کند و از ریشه دندان لعاب جاری نمی شود و بلغم را قطع می کند و معده او هنگام خوردن و آشامیدن سنگین نشده و منجر به مرضی نمی شود و از باد اذیت نشده و فلج نمی گردد و درد کمر و شکم نمی گیرد و از زکام و درد دندان نمی ترسد و درد معده و قولنج نمی گیرد و احتیاجی به حجامت پیدا نمی کند و دچار ناسور (بواسیر شدید) و حکة (بیماری زیر پوست) و آبله و دیوانگی و جذام و برص و رُعاف (خارج شدن خون از بینی) و قَلس (برگشت غذا و نوشیدنی به فضای دهان چه دهان پر باشد چه خالی که به حالت استفراغ نرسد) و کوری و لالی و کری و مُقعَد (عدم توانایی بر ایستادن) نمی شود و چشمش دچار آب سیاه نمی گردد و بیماری نمی گیرد که روزه ونمازش را فاسد کند و اذیت از وسوسه جن و شیاطین نمی شود، پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: جبرئیل به من گفت اگر شخصی تمامی بیماری های مردم را بگیرد و این را بنوشد از آن شفا یابد، به جبرئیل گفتم: آیا منفعت دیگر برای آن به غیر از این بیماری ها هست؟ جبرئیل گفت: قسم به خدایی که شما را به

ص: 71

پیامبری برانگیخت، کسی که این آیات را بر این آب بخواند خداوند قلبش را پر از نور و ضیاء کرده و الهام به قلبش القا می کند و حکمت بر زبانش جاری گرداند و قلبش را پر از فهم و بصیرت کند به طوری که به کسی عطا نکرده باشد و بر او هزار مغفرت و هزار رحمت فرو فرستد و فریب دادن و خیانت و غیبت و حسد و ظلم و کبر و بخل و حرص و خشم را از قلبش خارج می کند و دشمنی و نفرت و سخن چینی و عیب گیری و غیبت نسبت به مردم را از او خارج می کند و آن شفاء از هر مریضی است.

و در روایت دیگر از آن چیزهایی که بر آب خوانده می شود ، سوره قدر و الله اکبر و لا اله الا الله و صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و اله) هفتاد مرتبه آمده است.

عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبِي حَسَنَةَ الْجَمَّالِ قَالَ: شَكَوْتُ إِلَى أَبِي الْحَسَنِ(علیه السلام) قِلَّةَ الْوَلَدِ فَقَالَ اسْتَغْفِرِ اللَّهَ وَ كُلِ الْبَيْضَ بِالْبَصَلِ .(1)

راوی گوید: از کمی فرزند به امام کاظم(علیه السلام) شکایت کردم، پس حضرت فرمودند: استغفار کن و تخم مرغ را با پیاز بخور.

عَنْ مُوسَى بْنِ بَكْرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ(علیه السلام) يَقُولُ: أَكْثِرُوا مِنَ الْبَيْضِ فَإِنَّهُ يَزِيدُ فِي الْوَلَدِ.(2)

راوی گوید: از امام کاظم(علیه السلام) شنیدم که فرمودند: زیاد تخم مرغ بخورید که فرزند را زیاد می کند.

قَالَ أَبُو الْحَسَنِ (علیه السلام) مَنْ أَكَلَ الْبَيْضَ وَ الْبَصَلَ وَ الزَّيْتَ زَادَ فِي جِمَاعِهِ وَ مَنْ أَكَلَ اللَّحْمَ بِالْبَيْضِ كَبُرَ عَظْمُ وَلَدِه. (3)

امام کاظم(علیه السلام) فرمودند: کسی که تخم مرغ و پیاز و روغن زیتون را بخورد جماعش زیاد گردد و کسی که گوشت را با تخم مرغ بخورد استخوان فرزندش بزرگ گردد.

ص: 73

کاسنی بخورید که موجب زیادی در مال و فرزند می شود و کسی که دوست دارد مال و فرزندش زیاد گردد مداومت بر خوردن کاسنی داشته باشد.

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكْثُرَ مَالُهُ وَ وُلْدُهُ الذُّكُورُ فَلْيُكْثِرْ مِنْ أَكْلِ الْهِنْدَبَا .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که خوشحال می شود مال و فرزند پسرش زیاد گردد، کاسنی زیاد بخورد.

عَنْ ثَعْلَبَةَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: عَلَيْكَ بِالْهِنْدَبَاءِ فَإِنَّهُ يَزِيدُ فِي الْمَاءِ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَدَ وَ هُوَ حَارٌّ لَيِّنٌ يَزِيدُ فِي الْوَلَدِ الذُّكُورَةَ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کاسنی بخورید که نطفه را زیاد و فرزند را زیبا می کند و آن گرم متعادل است و فرزند پسر را زیاد می گرداند.

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که می خواهد مال و فرزند و رزقش زیاد گردد، نگینی از عقیق بردارد و در آن نقش کند : ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً أَوْ نَفَراً وَ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً .

أَخْبَرَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو الطَّيِّبِ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ النَّحْوِيُّ قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْقَاسِمِ الْأَنْبَارِيُّ قَالَ: حَدَّثَنِي أَبُو نَصْرٍ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ الطَّائِيُّ قَالَ: حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ الصَّيْمَرِيُّ الْكَاتِبُ قَالَ: تَزَوَّجْتُ ابْنَةَ جَعْفَرِ بْنِ مَحْمُودٍ الْكَاتِبِ وَ أَحْبَبْتُهَا حُبّاً لَمْ يُحِبَّ أَحَدٌ مِثْلَهُ وَ أَبْطَأَ عَلَيَّ الْوَلَدُ فَصِرْتُ إِلَى أَبِي الْحَسَنِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا (علیهما السلام) فَذَكَرْتُ ذَلِكَ لَهُ فَتَبَسَّمَ وَ قَالَ: اتَّخِذْ خَاتَماً فَصُّهُ فَيْرُوزَجٌ وَ اكْتُبْ عَلَيْهِ «رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ»(1) قَالَ: فَفَعَلْتُ ذَلِكَ فَمَا أَتَى عَلَيَّ حَوْلٌ حَتَّى رُزِقْتُ مِنْهَا وَلَداً ذَكَراً.(2)

راوی گوید: من با دختر جعفر بن محمود کاتب ازدواج کردم و به گونه ای او را دوست داشتم که کسی مثلش را نداشته و من بچه دار نشدم و نزد علی بن موسی الرضا(علیهما السلام) رفتم و مطلب را گفتم، حضرت خندیدند و فرمودند: یک انگشتری که سنگش فیروزه باشد بردار و بر آن بنویس: (رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ) گوید: این کار را کردم و یک سال نگذشت تا اینکه پسردار شدم.

ص: 76

خَدَمِي وَ عِيَالِي حَتَّى إِنِّي كُنْتُ أَبْقَى وَحْدِي وَ مَا لِي أَحَدٌ يَخْدُمُنِي فَلَمَّا سَمِعْتُ ذَلِكَ مِنْ هِشَامٍ عَمِلْتُ بِهِ فَأَذْهَبَ اللَّهُ عَنِّي وَ عَنْ عِيَالِيَ الْعِلَلَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ.(1)

هشام بن ابراهیم به امام رضا(علیه السلام) از مریضی و نداشتن فرزند شکایت کرد، حضرت به او فرمودند: صدای خود را به اذان در خانه بلند کن، گوید: این کار را کردم پس خداوند مریضی ام را برطرف کرد و فرزندانم زیاد شد، محمد بن راشد گوید: من و خانواده ام و خادم هایم دائم مریض بودیم تا آنجا که تنها بودم و کسی نبود به من کمک کند، زمانی که این مطلب را از هشام شنیدم عمل کردم پس خداوند مریضی ها را از من و خانواده ام برطرف نمود و خدا را شکر می کنم.

امام کاظم(علیه السلام) فرمودند: کسی که تخم مرغ و پیاز و روغن زیتون را بخورد جماعش زیاد گردد و کسی که گوشت را با تخم مرغ بخورد استخوان فرزندش بزرگ گردد.

عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَيْدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: إِنَ الْيَمِينَ الْفَاجِرَةَ تُنْغِلُ(1)

فِي الرَّحِمِ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا مَعْنَى تُنْغِلُ فِي الرَّحِمِ قَالَ تُعْقِرُ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: قسم دروغ موجب فساد رحم می شود، راوی گوید: فدایتان شوم معنای فاسد شدن رحم چیست؟ فرمودند: عقیم شدن آن.

عَن أبِي الأسوَد قَالَ: سَمِعتُ رَسُولَ اللّهِ (صلی الله علیه و اله) يَقُولُ: اليَمِينُ الفَاجِرَةُ تَعقِمُ الرَّحِمَ.(3)

راوی گوید: از پیامبر(صلی الله علیه و اله) شنیدم که فرمود: قسم دروغ رحم را عقیم می کند.

عَنْ أَبِي سُودٍ قَالَ : سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَقُولُ : الْيَمِينُ الْفَاجِرَةُ الَّتِي يَقْتَطِعُ بِهَا الرَّجُلُ مَالَ الْمُسْلِمِ تَعْقِمُ الرَّحِم. (4)

راوی گوید: از پیامبر(صلی الله علیه و اله) شنیدم که فرمودند: قسم دروغی که مرد برای گرفتن مال مسلمان می خورد، رَحِم را عقیم می کند.

بِحَوْلِ اللَّهِ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ «فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهِ مَكَاناً قَصِيّاً (1)« إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ»(2)« سُبْحَانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ ءٍ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ»(3)« سُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ وَ سَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ»(4)» .(5)

یک گوسفند ماده چاق در دیگی که در آن آب است پخته شده و مرد از آن بخورد و این آیات را داخل یک ظرف پاکیزه به خط واضح نوشته و هنگام مقاربت با همسر از آن بخورد و بر پیامبر (صلی الله علیه و اله) و آل او صلوات بفرستد و بگوید أبجَد هَوَّز حُطِّی کَلَمَن سَعفَص قَرَشَت ثَخَّذ ضَظِغ، آیات مورد نوشتن: ( إِنَّمَا أَنَا رَسُولُ رَبِّكِ لِأَهَبَ لَكِ غُلَاماً زَكِيّاً ... قَالَ كَذَلِكِ قَالَ رَبُّكِ هُوَ عَلَيَّهَيِّنٌ وَ لِنَجْعَلَهُ آيَةً لِلنَّاسِ وَ رَحْمَةً مِنَّا وَ كَانَ أَمْراً مَقْضِيّاً(6)) فَحَمَلَتْ بِعَوْنِ اللَّهِ فَحَمَلَتْ بِلُطْفِ اللَّهِ فَحَمَلَتْ بِحَوْلِ اللَّهِ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ ( فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهِ مَكَاناً قَصِيّاً (7)) ( إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ(8)) ( سُبْحَانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ ءٍ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ(9) ) (سُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ وَ سَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ(10)).

الْحَرَامَ وَ تَقُولَ إِذَا أَرَدْتَ الْمُبَاشَرَةَ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي وَلَداً وَ اجْعَلْهُ تَقِيّاً ذَكِيّاً لَيْسَ فِي خَلْقِهِ زِيَادَةٌ وَ لَا نُقْصَانٌ وَ اجْعَلْ عَاقِبَتَهُ إِلَى خَيْرٍ وَ تُسَمِّيَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عِنْدَ الْجِمَاعِ.(1)

روایت شده است: هنگام نزدیک شدن زفاف، مستحب است که همسر خود را امر به دو رکعت نماز مستحبی کنی و و اینکه با وضو باشد و تو هم مثل او نماز بخوان و حمد خدا را به جا بیاور و بر پیامبر و آل او (صلی الله علیه و اله) صلوات بفرست و بگو: اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي إِلْفَهَا وَ وُدَّهَا وَ رِضَاهَا وَ أَرْضِنِي بِهَا وَ اجْمَعْ بَيْنَنَا بِأَحْسَنِ اجْتِمَاعٍ وَ أَيْسَرِ ائْتِلَافٍ فَإِنَّكَ تُحِبُّ الْحَلَالَ وَ تَكْرَهُ الْحَرَامَ و قبل از نزدیکی بگو: اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي وَلَداً وَ اجْعَلْهُ تَقِيّاً ذَكِيّاً لَيْسَ فِي خَلْقِهِ زِيَادَةٌ وَ لَا نُقْصَانٌ وَ اجْعَلْ عَاقِبَتَهُ إِلَى خَيْرٍ و هنگام جماع نام خداوند را بیاور.

عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) قَالَ: إِذَا أَرَدْتَ الْوَلَدَ فَتَوَضَّأْ وُضُوءاً سَابِغاً وَ صَلِّ رَكْعَتَيْنِ وَ حَسِّنْهُمَا وَ اسْجُدْ بَعْدَهُمَا سَجْدَةً وَ قُلْ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ إِحْدَى وَ سَبْعِينَ مَرَّةً ثُمَّ تَغَشَّ امْرَأَتَكَ وَ قُلِ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي وَلَداً لِأُسَمِّيَهُ بِاسْمِ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و اله) فَإِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ ذَلِكَ وَ لَا تَشُكَّ فِي ذَلِكَ فَإِنِّي أَمَرْتُكَ بِالطَّهُورِ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى (وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ (2)) وَ أَمَرْتُكَ بِالصَّلَاةِ وَ قَدْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَقُولُ أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ مِنْ رَبِّهِ إِذَا رَآهُ سَاجِداً وَ رَاكِعاً وَ أَمَرْتُكَ بِالاسْتِغْفَارِ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى (اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً يُرْسِلِ

ص: 83

السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً وَ يُمْدِدْكُمْبِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ (1)» وَ قَالَ تَعَالَى لِنَبِيِّهِ (صلی الله علیه و اله) « ِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ (2)» فَأَمَرْتُكَ أَنْ تَزِيدَ عَلَى السَّبْعِينَ.(3)

امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که قصد فرزند پیدا کردی وضویی کامل گرفته و دو رکعت نماز به نیکی به جا آورده و بعد از آن به سجده برو و هفتاد و یک مرتبه استغفار کن سپس با همسرت آمیزش کن و این دعا را بگو: اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي وَلَداً لِأُسَمِّيَهُ بِاسْمِ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و اله) (خدایا به من فرزندی عطا نما تا اسم آن را به اسم پیامبرت محمد (صلی الله علیه و اله) بگذارم)، پس خداوند چنین خواهد کرد و شکی در آن نکن، تو را امر به وضو کردم چرا که خداوند فرموده است: «خداوند طهارت کنندگان را دوست دارد» و تو را امر به نماز کردم به خاطر اینکه از پیامبر(صلی الله علیه و اله) شنیدم که فرمود: نزدیک ترین حالتی که عبد نسبت به خداوند دارد هنگامی است که او را سجده کننده و رکوع کننده ببیند و تو را امر به استغفار کردم چرا که خداوند می فرماید: «استغفار کنید که خداوند بخشنده است ... و در فرزند و مال شما را کمک می کند» و خداوند به پیامبرش فرمود: «اگر برای آنها هفتاد مرتبه استغفار کنی خدا آنها را نمی آمرزد» پس تو را امر کردم بیش از هفتاد مرتبه استغفار کنی.

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(علیه السلام) قَالَ: إِذَا أَرَدْتَ الْوَلَدَ فَقُلْ عِنْدَ الْجِمَاعِ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي وَلَداً وَ اجْعَلْهُ تَقِيّاً لَيْسَ فِي خَلْقِهِ زِيَادَةٌ وَ لَا نُقْصَانٌ وَ اجْعَلْ عَاقِبَتَهُ إِلَى خَيْرٍ.(4)

ص: 84

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که قصد جماع داشتی بگو: اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي وَلَداً وَ اجْعَلْهُ تَقِيّاً لَيْسَ فِي خَلْقِهِ زِيَادَةٌ وَ لَا نُقْصَانٌ وَ اجْعَلْ عَاقِبَتَهُ إِلَى خَيْرٍ.

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) إِذَا تَزَوَّجَ أَحَدُكُمْ كَيْفَ يَصْنَعُ قَالَ قُلْتُ لَهُ مَا أَدْرِي جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ فَإِذَا هَمَّ بِذَلِكَ فَلْيُصَلِّ رَكْعَتَيْنِ وَ يَحْمَدُ اللَّهَ وَ يَقُولُ اللَّهُمَّ إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أَتَزَوَّجَ اللَّهُمَّ فَاقْدِرْ لِي مِنَ النِّسَاءِ أَعَفَّهُنَّ فَرْجاً وَ أَحْفَظَهُنَّ لِي فِي نَفْسِهَا وَ فِي مَالِي وَ أَوْسَعَهُنَّ رِزْقاً وَ أَعْظَمَهُنَّ بَرَكَةً وَ اقْدِرْ لِي مِنْهَا وَلَداً طَيِّباً تَجْعَلُهُ خَلَفاً صَالِحاً فِي حَيَاتِي وَ بَعْدَ مَوْتِي فَإِذَا أُدْخِلَتْ عَلَيْهِ فَلْيَضَعْ يَدَهُ عَلَى نَاصِيَتِهَا وَ يَقُولُ اللَّهُمَّ عَلَى كِتَابِكَ تَزَوَّجْتُهَا وَ فِي أَمَانَتِكَ أَخَذْتُهَا وَ بِكَلِمَاتِكَ اسْتَحْلَلْتُ فَرْجَهَا فَإِنْ قَضَيْتَ فِي رَحِمِهَا وَلَداً فَاجْعَلْهُ مُسْلِماً سَوِيّاً وَ لَا تَجْعَلْهُ شِرْكَ شَيْطَانٍ قُلْتُ وَ كَيْفَ يَكُونُ شِرْكَ شَيْطَانٍ فَقَالَ إِنَّ الرَّجُلَ إِذَا دَنَا مِنَ الْمَرْأَةِ وَ جَلَسَ مَجْلِسَهُ حَضَرَهُ الشَّيْطَانُ فَإِنْ هُوَ ذَكَرَ اسْمَ اللَّهِ تَنَحَّى الشَّيْطَانُ عَنْهُ وَ إِنْ فَعَلَ وَ لَمْ يُسَمِّ أَدْخَلَ الشَّيْطَانُ ذَكَرَهُ فَكَانَ الْعَمَلُ مِنْهُمَا جَمِيعاً وَ النُّطْفَةُ وَاحِدَةٌ قُلْتُ فَبِأَيِّ شَيْ ءٍ يُعْرَفُ هَذَا جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ بِحُبِّنَا وَ بُغْضِنَا. (1)

راوی گوید: امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که کسی از شما ازدواج می کند (در شب زفاف) چگونه عمل می کند؟ گفتم: فدایتان شوم نمی دانم، فرمودند: اگر قصد کرد، دو رکعت نماز گزارده و حمد خدا را به جا آورده و بگوید: اللَّهُمَّ إِنِّي أُرِيدُ ... فِي حَيَاتِي وَ بَعْدَ مَوْتِي، پس قبل از جماع دستش را برموهای جلوی سر زن گذاشته و بگوید: اللَّهُمَّ عَلَى كِتَابِكَ ... لَا تَجْعَلْهُ شِرْكَ شَيْطَانٍ، گفتم:

ص: 85

شیطان چگونه شریک در فرزند می شود؟ فرمودند: هنگامی که مرد نزدیک زن می شود و حالت جماع به خود می گیرد، اسم خداوند را یاد کند شیطان از او دور می شود و اگر جماع کند و یاد نکند شیطان آلت خود را همراه مرد داخل رحم می کند اما نطفه یکی است، گفتم: فدایتان شوم شناخت شریک شدن شیطان چگونه است؟ فرمودند: به محبت و دشمنی نسبت به ما.

ممکن است دیوانه گردد، آیا نمی بینی دیوانه در اول و وسط و آخر ماه بیشترین حالت دیوانگی را دارد.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ ... يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعِ امْرَأَتَكَ فِي أَوَّلِ الشَّهْرِ وَ وَسَطِهِ وَ آخِرِهِ فَإِنَّ الْجُنُونَ وَ الْجُذَامَ وَ الْخَبَلَ يُسْرِعُ إِلَيْهَا وَ إِلَى وَلَدِهَا. (1)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی با همسر خود در اول و وسط و آخر ماه قمری جماع نکن که دیوانگی و جذام و خَبَل (فساد در عقل یا اعضای بدن) نسبت به او و فرزندش سرعت می گیرد.

عَنْ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى(علیه السلام) عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ (علیه السلام) قَالَ: إِنَّ فِيمَا أَوْصَى بِهِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيّاً(علیه السلام) قَالَ يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعْ أَهْلَكَ فِي أَوَّلِ لَيْلَةٍ مِنَ الْهِلَالِ وَ لَا فِي لَيْلَةِ النِّصْفِ وَ لَا فِي آخِرِ لَيْلَةٍ فَإِنَّهُ يُتَخَوَّفُ عَلَى وَلَدِ مَنْ يَفْعَلُ ذَلِكَ الْخَبَلُ فَقَالَ عَلِيٌّ (علیه السلام) وَ لِمَ ذَاكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ إِنَّ الْجِنَّ يُكْثِرُونَ غِشْيَانَ نِسَائِهِمْ فِي أَوَّلِ لَيْلَةٍ مِنَ الْهِلَالِ وَ لَيْلَةِ النِّصْفِ وَ فِي آخِرِ لَيْلَةٍ أَ مَا رَأَيْتَ الْمَجْنُونَ يُصْرَعُ فِي أَوَّلِ الشَّهْرِ وَ فِي آخِرِهِ وَ فِي وَسَطِهِ.(2)امام کاظم(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) در سفارش خود به امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: ای علی در شب اول هلال ماه و شب نیمه ماه و و شب آخر هلال ماه با همسرت جماع نکن، چرا که ترس آن می رود فرزند دچار دیوانگی شود، پس امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: ای رسول خدا به خاطر چیست؟ حضرت

ص: 87

فرمودند: جن بیشترین ارتباط را در این سه شب با زنان دارد آیا نمی بینی فرد دیوانه در این سه شب بیشترین حالت دیوانگی را دارد.

عَنْ سَعْدٍ الْمَوْلَى قَالَ: قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقُ (علیه السلام) إِيَّاكَ وَ الْجِمَاعَ فِي اللَّيْلَةِ الَّتِي يُهِلُ فِيهَا الْهِلَالُ فَإِنَّكَ إِنْ فَعَلْتَ ثُمَّ رُزِقْتَ وَلَداً كَانَ مَخْبُوطاً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ لِمَ تَكْرَهُونَ ذَلِكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ أَ مَا تَرَى الْمَصْرُوعَ أَكْثَرُهُمْ لَا يُصْرَعُ إِلَّا فِي رَأْسِ الْهِلَالِ.(1)

راوی گوید: امام صادق(علیه السلام) به من فرمودند: در شب اول ماه که در آن هلال دیده می شود جماع نکن که اگر انجام دهی و صاحب فرزند شوی دچار خباط ( بیماری ای شبیه دیوانگی ) شود، گفتم: جانم به قربانت چرا این عمل را در اول ماه ناپسند می دارید؟ حضرت فرمودند: آیا نمی دانی افراد دیوانه بیشتر در اول ماه حالت دیوانگی دارند.

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَالِمٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ(علیه السلام) لِمَ تَكْرَهُونَ الْجِمَاعَ عِنْدَ مُسْتَهَلِ الْهِلَالِ وَ فِي النِّصْفِ مِنَ الشَّهْرِ فَقَالَ لِأَنَّ الْمَصْرُوعَ أَكْثَرُ مَا يُصْرَعُ فِي هَذَيْنِ الْوَقْتَيْنِ قُلْتُ قَدْ عَرَفْتُ مُسْتَهَلَّ الْهِلَالِ فَمَا بَالُ النِّصْفِ مِنَ الشَّهْرِ قَالَ إِنَّ الْهِلَالَ يَتَحَوَّلُ مِنْحَالَةٍ إِلَى حَالَةٍ يَأْخُذُ فِي النُّقْصَانِ فَإِنْ فَعَلَ ذَلِكَ ثُمَّ رُزِقَ وَلَداً كَانَ مُقِلًّا فَقِيراً ضَئِيلًا مُمْتَحَناً.(2)

راوی گوید: به امام باقر(علیه السلام) عرض کردم چرا جماع را در اول و وسط ماه (قمری) ناپسند می دارید، حضرت فرمودند: چون فرد دیوانه بیشتر در این دو زمان دیوانه می شود، گفتم: اول ماه را فهمیدم اما وسط ماه چرا؟ فرمودند:

ص: 88

هلال ماه از حالی به حال دیگر تغییر می کند و در حالت کم شدن آن بعد از نصف اگر کسی فرزنددار شود، فرزند او ندار و فقیر و لاغر و امتحان شده گردد.

عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ جَعْفَرٍ الْجَعْفَرِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ(علیه السلام) قَالَ: مَنْ أَتَى أَهْلَهُ فِي مُحَاقِ الشَّهْرِ فَلْيُسَلِّمْ لِسِقْطِ الْوَلَدِ.(1)

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: کسی که در شب آخر یا سه شب آخر ماه قمری جماع کند، تسلیم سقط شدن فرزند باشد.

رُوِيَ عَنِ الْبَاقِرِ وَ الصَّادِقِ (علیهما السلام) كَرَاهِيَةُ الْجِمَاعِ أَوَّلَ لَيْلَةٍ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ إِلَّا أَوَّلَ لَيْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَإِنَّهُ يُسْتَحَبُّ فِيهَا .(2)

از امام باقر و صادق (علیهما السلام) روایت شده است: شب اول هر ماه قمری جماع کردن مکروه است جز شب اول ماه رمضان که مستحب می باشد.قَالَ الرِّضَا(علیه السلام) اتَّقِ التَّزْوِيجَ إِذَا كَانَ الْقَمَرُ فِي الْعَقْرَبِ فَإِنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ مَنْ تَزَوَّجَ وَ الْقَمَرُ فِي الْعَقْرَبِ لَمْ يَرَ خَيْراً أَبَداً ... وَ اتَّقِ الْجِمَاعَ فِي الْيَوْمِ الَّذِي تَنْكَسِفُ فِيهِ الشَّمْسُ وَ فِي لَيْلَةٍ يَنْخَسِفُ فِيهَا الْقَمَرُ وَ فِي الزَّلْزَلَةِ وَ عِنْدَ الرِّيحِ الصَّفْرَاءِ وَ الْحَمْرَاءِ وَ السَّوْدَاءِ فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ وَ قَدْ بَلَغَهُ الْحَدِيثُ رَأَى فِي وَلَدِهِ مَا يَكْرَهُ (3)

امام رضا (علیه السلام) فرمودند: از ازدواج کردن در زمان قمر در عقرب بپرهیز که امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که در آن ازدواج کند خیری نبیند. از جماع کردن

ص: 89

در روزی که خورشید گرفتگی دارد و در شبی که ماه گرفتگی دارد بپرهیز و از جماع کردن هنگام زلزله و باد زرد و قرمز و سیاه بپرهیز که اگر کسی این کار را بکند امر ناپسند در فرزند خود ببیند.

مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مَنْ تَزَوَّجَ وَ الْقَمَرُ فِي الْعَقْرَبِ لَمْ يَرَ الْحُسْنَى.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که ازدواج کند و قمر در عقرب باشد خوبی نمی بیند.

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(علیه السلام) قَالَ: قُلْتُ لَهُ هَلْ يُكْرَهُ الْجِمَاعُ فِي وَقْتٍ مِنَ الْأَوْقَاتِ وَ إِنْ كَانَ حَلَالًا قَالَ نَعَمْ مَا بَيْنَ طُلُوعِ الْفَجْرِ إِلَى طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ مِنْ مَغِيبِ الشَّمْسِ إِلَى مَغِيبِ الشَّفَقِ وَ فِي الْيَوْمِ الَّذِي تَنْكَسِفُ فِيهِ الشَّمْسُ وَ فِي اللَّيْلَةِ الَّتِي يَنْكَسِفُ فِيهَا الْقَمَرُ وَ فِي الْيَوْمِ وَ اللَّيْلَةِ الَّتِي يَكُونُ فِيهِمَا الرِّيحُ السَّوْدَاءُ وَ الرِّيحُ الْحَمْرَاءُ وَ الرِّيحُ الصَّفْرَاءُ وَ الْيَوْمِ وَ اللَّيْلَةِ الَّتِي يَكُونُ فِيهِمَا الزَّلْزَلَةُ وَ لَقَدْ بَاتَرَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عِنْدَ بَعْضِ نِسَائِهِ فِي لَيْلَةٍ انْكَسَفَ فِيهَا الْقَمَرُ فَلَمْ يَكُنْ فِي تِلْكَ اللَّيْلَةِ مَا يَكُونُ مِنْهُ فِي غَيْرِهَا حَتَّى أَصْبَحَ فَقَالَتْ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَ لِبُغْضٍ هَذَا مِنْكَ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ قَالَ لَا وَ لَكِنْ هَذِهِ الْآيَةُ ظَهَرَتْ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ فَكَرِهْتُ أَنْ أَتَلَذَّذَ وَ أَلْهُوَ فِيهَا وَ قَدْ عَيَّرَ اللَّهُ أَقْوَاماً فِي كِتَابِهِ فَقَالَ «وَ إِنْ يَرَوْا كِسْفاً مِنَ السَّماءِ ساقِطاً يَقُولُوا سَحابٌ مَرْكُومٌ فَذَرْهُمْ حَتَّى

ص: 90

يُلاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي فِيهِ يُصْعَقُونَ (1)» ثُمَّ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) وَ ايْمُ اللَّهِ لَا يُجَامِعُ أَحَدٌ فَيُرْزَقَ وَلَداً فَيَرَى فِي وَلَدِهِ ذَلِكَ مَا يُحِبُ .(2)

راوی گوید: به امام باقر(علیه السلام) عرض کردم: آیا جماع در وقتی از زمان ها مکروه است اگر چه حلال باشد؟ فرمودند: بله بین اذان صبح و طلوع خورشید و بین غروب خورشید و مغرب و روزی که خورشید گرفتگی و شبی که ماه گرفتگی باشد و روز و شبی که در آنها باد سیاه و قرمز و زرد و روز و شبی که در آنها زلزله باشد همانا رسول خدا(صلی الله علیه و اله) شبی در نزد یکی از همسرانشان بودند که ماه گرفتگی رخ داد و در آن شب پیامبر(صلی الله علیه و اله) با همسر خود نزدیکی نکردند، هنگام صبح همسر عرضه داشت: ای رسول خدا آیا شب از من نفرت داشتید؟ حضرت فرمودند: نه اما ماه گرفتگی رخ داد که ناپسند داشتم لذت ببرم و خداوند افرادی را در کتابش سرزنش کرده و گوید: (و اگر پاره سنگی در حال سقوط از آسمان ببینند (فکر نمی کنند عذاب است بلکه چنان بر انکار حق اصرار دارند که) می گویند ابری متراکم است * (اکنون که با هیچ دلیلی هدایت نمی شوند)آنان را واگذار تا آن روزشان را که در آن هلاک می شوند، ببینند) امام باقر(علیه السلام) فرمودند: به خدا سوگند هیچ کسی در این زمان جماع نمی کند و فرزنددار نمی شود جز این که آنچه دوست دارد در فرزند نمی بیند.

ص: 91

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ ... يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعْ أَهْلَكَ بَيْنَ الْأَذَانِ وَ الْإِقَامَةِ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ يَكُونُ حَرِيصاً عَلَى إِهْرَاقِ الدِّمَاءِ .(1)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی بین اذان و اقامه با همسر خود جماع نکن که اگر فرزندی به وجود آید حرص در خون ریختن و کشتن دارد.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ ... يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعِ امْرَأَتَكَ بَعْدَ الظُّهْرِ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ فِي ذَلِكَ الْوَقْتِ يَكُونُ أَحْوَلَ الْعَيْنِ وَ الشَّيْطَانُ يَفْرَحُ بِالْحَوَلِ فِي الْإِنْسَانِ.(2)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی با همسر خود هنگام بعد از ظهر جماع نکن، که اگر فرزندی در آن وقت به وجود آید لوچ گردد و شیطان از لوچ شدن انسان خوشحال می شود.عَنْ مُيَسِّرِ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ: يَا مُيَسِّرُ تَزَوَّجْ بِاللَّيْلِ فَإِنَ اللَّهَ جَعَلَهُ سَكَناً .(3)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: ای مُیَسِّر در شب ازدواج کن، که خداوند شب را مایه آرامش قرار داده است.

ص: 92

عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ فِي التَّزْوِيجِ قَالَ مِنَ السُّنَّةِ التَّزْوِيجُ بِاللَّيْلِ لِأَنَّ اللَّهَ جَعَلَ اللَّيْلَ سَكَناً وَ النِّسَاءُ إِنَّمَا هُنَّ سَكَن. (1)

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: ازدواج کردن در شب از جمله سنت هاست، چون خداوند شب را مایه آرامش قرار داده و زنان شأنشان آرامش دادن است.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ ... يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعِ امْرَأَتَكَ فِي لَيْلَةِ الْفِطْرِ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ لَمْ يَكُنْ ذَلِكَ الْوَلَدُ إِلَّا كَثِيرَ الشَّرِّ يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعِ امْرَأَتَكَ فِي لَيْلَةِ الْأَضْحَى فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ يَكُونُ لَهُ سِتُّ أَصَابِعَ أَوْ أَرْبَعُ أَصَابِعَ .(2)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی در شب عید فطر جماع نکن که اگر فرزندی به وجود آید، بسیار شرّ باشد. ای علی در شب عید قربان جماع نکن، که اگر فرزندی به وجود آید شش انگشتی یا چهار انگشتی باشد.رُوِيَ أَنَّ الْجِمَاعَ لَيْلَةَ الْفِطْرِ يُورِثُ عَدَمَ الْوَلَدِ فِي الْوَلَدِ إِلَّا فِي كِبَرِ السِّنِّ وَ لَيْلَةَ الْأَضْحَى يُورِثُ زِيَادَةَ الْإِصْبَعِ أَوْ نُقْصَانَهَا فِي الْوَلَدِ. (3)

روایت شده است: جماع در شب عید فطر منجر به فرزنددار شدن فرزند در سن پیری می گردد و در شب عید قربان موجب زیاد و کم شدن انگشت در فرزند می شود.

ص: 93

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ ... يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعْ أَهْلَكَ فِي النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ يَكُونُ مَشُوماً ذَا شَامَةٍ فِي وَجْهِهِ يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعْ أَهْلَكَ فِي آخِرِ دَرَجَةٍ مِنْهُ إِذَا بَقِيَ مِنْهُ يَوْمَانِ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ يَكُونُ عَشَّاراً أَوْ عَوْناً لِلظَّالِمِ وَ يَكُونُ هَلَاكُ فِئَامٍ مِنَ النَّاسِ عَلَى يَدَيْهِ .(1)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی در نیمه شعبان با همسر خود جماع نکن که اگر فرزند به وجود آید شوم بوده و خالی در چهره داشته باشد، ای علی در دو روز باقی مانده از ماه شهبان جماع نکن که اگر فرزندی پدید آید مالیات گیر یا کمک کار ظالم بوده که گروه هایی از مردم را هلاک کند.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ ... يَا عَلِيُّ وَ إِذَا خَرَجْتَ فِي سَفَرٍ فَلَا تُجَامِعْ أَهْلَكَ تِلْكَ اللَّيْلَةَ فَإِنَّهُإِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ يُنْفِقُ مَالَهُ فِي غَيْرِ حَقٍّ وَ قَرَأَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطِينِ يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعِ امْرَأَتَكَ إِذَا خَرَجْتَ إِلَى سَفَرٍ مَسِيرَةَ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ وَ لَيَالِيهِنَّ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ يَكُونُ عَوْناً لِكُلِّ ظَالِمٍ عَلَيْكَ يَا عَلِيُّ عَلَيْكَ بِالْجِمَاعِ لَيْلَةَ الْإِثْنَيْنِ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ يَكُونُ حَافِظاً لِكِتَابِ اللَّهِ رَاضِياً بِمَا قَسَمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَا عَلِيُّ إِنْ جَامَعْتَ أَهْلَكَ فِي لَيْلَةِ الثَّلَاثَاءِ فَقُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ فَإِنَّهُ يُرْزَقُ الشَّهَادَةَ بَعْدَ شَهَادَةِ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ وَ لَا يُعَذِّبُهُ اللَّهُ مَعَ الْمُشْرِكِينَ وَ يَكُونُ طَيِّبَ النَّكْهَةِ مِنَ الْفَمِ رَحِيمَ الْقَلْبِ سَخِيَّ الْيَدِ طَاهِرَ اللِّسَانِ مِنَ الْغِيبَةِ وَ الْكَذِبِ وَ الْبُهْتَانِ يَا عَلِيُّ وَ إِنْ جَامَعْتَ أَهْلَكَ لَيْلَةَ الْخَمِيسِ

ص: 94

فَقُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ فَإِنَّهُ يَكُونُ حَاكِماً مِنَ الْحُكَّامِ أَوْ عَالِماً مِنَ الْعُلَمَاءِ وَ إِنْ جَامَعْتَهَا يَوْمَ الْخَمِيسِ عِنْدَ زَوَالِ الشَّمْسِ عَنْ كَبِدِ السَّمَاءِ فَقُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ فَإِنَّ الشَّيْطَانَ لَا يَقْرَبُهُ حَتَّى يَشِيبَ وَ يَكُونُ فَهِماً وَ يَرْزُقُهُ اللَّهُ السَّلَامَةَ فِي الدِّينِ وَ الدُّنْيَا يَا عَلِيُّ فَإِنْ جَامَعْتَهَا لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ وَ كَانَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ فَإِنَّهُ يَكُونُ خَطِيباً قَوَّالًا مُفَوَّهاً وَ إِنْ جَامَعْتَهَا يَوْمَ الْجُمُعَةِ بَعْدَ الْعَصْرِ فَقُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ فَإِنَّهُ يَكُونُ مَعْرُوفاً مَشْهُوراً عَالِماً وَ إِنْ جَامَعْتَهَا فِي لَيْلَةِ الْجُمُعَةِ بَعْدَ صَلَاةِ الْعِشَاءِ الْآخِرَةِ فَإِنَّهُ يُرْجَى أَنْ يَكُونَ لَكُمَا وَلَدٌ مِنَ الْأَبْدَالِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعْ أَهْلَكَ فِي أَوَّلِ سَاعَةٍ مِنَ اللَّيْلِ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ لَا يُؤْمَنُ أَنْ يَكُونَ سَاحِراً مُؤْثِراً لِلدُّنْيَا عَلَى الْآخِرَةِ .(1)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی اگر به سفر رفتی در همان شب با همسرت جماع نکن که اگر فرزندی پدید آید مالش را در غیر راه حق خرج می کند و پیامبر(صلی الله علیه و اله)فرمودند: انفاق کنندگان مال در غیر راه حق برادران شیطان هستند، ای علی اگر سه روز و سه شب به سفر رفتی با همسر خود جماع نکن، که اگر فرزندی ایجاد گردد کمک کار هر ظالم بر تو خواهد بود، ای علی در شب دوشنبه جماع کن که اگر فرزندی به وجود آید حافظ کتاب خدا و راضی به قسمت خداوند باشد، ای علی اگر با همسرت در شب سه شنبه جماع کردی و فرزندی به وجود آید شهادت بعد از شهادت به لا اله الا الله و محمد رسول الله نصیب او گردد و خداوند او را با مشرکین عذاب نکند و دارای دهانی خوش بو و قلبی بسیار مهربان و دستان سخاوتمند و زبانی پاک از غیبت و دروغ و تهمت گردد، ای علی اگر با همسر خود در شب

ص: 95

پنج شنبه جماع کردی و فرزندی پدید آید او حاکم یا عالم باشد و اگر روز پنج شنبه هنگام زوال خورشید (وقت ظهر) جماع کنی و فرزندی پدید آید شیطان تا پیری نزدیک او نمی شود و با فهم گردیده و خداوند سلامت در دین و دنیا به او عطا کند، ای علی اگر در شب جمعه جماع کنی و فرزندی ایجاد گردد سخنرانی بلیغ خواهد شد، ای علی اگر در روز جمعه بعد از عصر جماع کنی و فرزندی به وجود آید، عالم مشهور و معروف خواهد شد، ای علی اگر در شب جمعه بعد از زمان نماز عشاء جماع کنی و فرزندی پدید آید امید است که از ابدال باشد ان شاء الله، ای علی در اولین ساعت شب جماع نکن که اگر فرزندی پدید آید در امان نبوده که دنیای خود را به آخرت مقدم کند.

عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدٍ الْبَاقِرِ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) : كَرِهَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) فِي اللَّيْلَةِ الَّتِي يُرِيدُ فِيهَا الرَّجُلُ سَفَراً وَ قَالَ إِنْ رُزِقَ وَلَداً كَانَ أحولا [أَحْوَلَ ]. وَ عَنِ الْبَاقِرِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ (علیهما السلام) أَنَّهُ قَالَ:قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ (علیهما السلام) لِأَصْحَابِهِ اجْتَنِبُوا الْغِشْيَانَ فِي اللَّيْلَةِ الَّتِي تُرِيدُونَ فِيهَا السَّفَرَ فَإِنَّ مَنْ فَعَلَ ذَلِكَ ثُمَّ رُزِقَ وَلَداً كَانَ أحولا [أَحْوَلَ ].(1)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) جماع را در شبی که اراده سفر وجود دارد را ناپسند می داشتند و فرمودند: اگر فرزندی پدید آید لوچ گردد و امام باقر(علیه السلام) فرمودند: حسین بن علی(علیهما السلام) به اصحاب خود فرمودند: در شبی که می خواهید سفر کنید جماع نکنید پس کسی که این کار را بکند فرزندش لوچ گردد.

ص: 96

عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ عَلِيٌّ (علیه السلام) كَرِهَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) الْجِمَاعَ فِي اللَّيْلَةِ الَّتِي يُرِيدُ فِيهَا الرَّجُلُ سَفَراً وَ قَالَ إِنْ رُزِقَ وَلَداً كَانَ جَوَّالَة .(1)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) جماع در شبی که قصد سفر کردن است را ناپسند می دانستند و فرمودند: اگر فرزندی متولد گردد بسیار به سفر می رود .

قَالَ الرِّضَا(علیه السلام) لَا تَقْرَبِ النِّسَاءَ فِي أَوَّلِ اللَّيْلِ لَا شِتَاءً وَ لَا صَيْفاً وَ ذَلِكَ أَنَّ الْمَعِدَةَ وَ الْعُرُوقَ تَكُونُ مُمْتَلِئَةً وَ هُوَ غَيْرُ مَحْمُودٍ يُتَخَوَّفُ مِنْهُ الْقُولَنْجُ وَ الْفَالِجُ وَ اللَّقْوَةُ وَ النِّقْرِسُ وَ الْحَصَاةُ وَ التَّقْطِيرُ وَ الْفَتْقُ وَ ضَعْفُ الْبَصَرِ وَ الدِّمَاغِ فَإِذَا أُرِيدُ ذَلِكَ فَلْيَكُنْ فِي آخِرِ اللَّيْلِ فَإِنَّهُ أَصَحُّ لِلْبَدَنِ وَ أَرْجَى لِلْوَلَدِ وَ أَذْكَى لِلْعَقْلِ فِي الْوَلَدِ الَّذِي يُقْضَى بَيْنَهُمَا . (2)امام رضا(علیه السلام) فرمودند: در اول شب چه در تابستان و چه زمستان با زنان جماع نکن و آن به این خاطر است که معده و رگ ها پر بوده و خوب نمی باشد و ترس به وجود آمدن قولنج و فلج شدن و لَقوَه (نوعی بیماری که صورت را به سمت گردن کج می کند) و نِقرِس (درد و ورم در مفاصل پا و انگشتان آن) و سنگ مثانه و قطره قطره آمدن ادرار و ضعف در چشم و مغز، وجود دارد پس اگر کسی چنین اراده ای دارد در آخر شب گذارد که آن سالم تر برای بدن و امیدوار کننده تر برای فرزند و بهتر برای هوش و عقل او است.

ص: 97

پوشش جماع نکن که اگر فرزندی ایجاد گردد، پیوسته در سختی و فقر باشد تا بمیرد.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ ... يَا عَلِيُّ لَا تُجَامِعْ أَهْلَكَ عَلَى سُقُوفِ الْبُنْيَانِ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ يَكُونُ مُنَافِقاً مُرَائِياً مُبْتَدِعاً. (1)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی با همسر خود بر روی سقف خانه ها جماع نکن که اگر فرزندی پدید آید، منافق و نشان دهنده خود بیش از آنچه هست و بدعت گذار خواهد شد.

بيان : أقول ذكر الأطباء أيضا أن للتخيل في وقت الجماع مدخلا في كيفية تصوير الجنين قال ابن سينا في القانون قد قال قوم من العلماء و لم يعدوا عن حكم الجواز إن من أسباب الشبه ما يتمثل حال العلوق في وهم المرأة أو الرجل من الصور الإنسانية تمثلا متمكنا انتهى .(1)

علامه مجلسی گوید: اطباء نیز گویند تخیل کردن هنگام جماع دخالت در کیفیت چهره جنین دارد، ابن سینا در قانون گوید: عده ای از علماء این را گویند در حالی که آن را جایز دانسته اند، از اسباب شباهت آن است که زن و مرد در وهم خود هنگام جماع چیزی از چهره های انسانی را به صورت خوب تصور کنند.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ يَا عَلِيُّ ...لَا يَنْظُرَنَّ أَحَدُكُمْ إِلَى فَرْجِ امْرَأَتِهِ وَ لْيَغُضَّ بَصَرَهُ عِنْدَ الْجِمَاعِ فَإِنَّ النَّظَرَ إِلَى الْفَرْجِ يُورِثُ الْعَمَى فِي الْوَلَدِ .(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی هیچ کسی از شما به آلت همسر خود هنگام جماع نگاه نکند و چشم خود را ببندد چون نگاه به آلت موجب کوری در فرزند می شود.

عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الرَّجُلِ يَنْظُرُ فِي فَرْجِ الْمَرْأَةِ وَ هُوَ يُجَامِعُهَا قَالَ لَا بَأْسَ بِهِ إِلَّا أَنَّهُ يُورِثُ الْعَمَى فِي الْوَلَدِ.(2)راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره شخصی که هنگام جماع به آلت زن نگاه می کند سوال کردم، حضرت فرمودند: مشکلی ندارد جز اینکه موجب کوری در فرزند می شود.

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند متعال بیست و پنج خصلت را ناپسند داشته و شما را از آن نهی کرده است: صحبت کردن هنگام مجامعت، که موجب لالی در فرزند می شود.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ ...يَا عَلِيُّ لَا تَتَكَلَّمْ عِنْدَ الْجِمَاعِ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ لَا يُؤْمَنُ أَنْ يَكُونَ أَخْرَسَ. (1)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی هنگام جماع صحبت نکن، که اگر فرزندی به وجود آید ایمن از لال شدن نیست.عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ: نَهَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَنِ ... وَ نَهَى أَنْ يُكْثَرَ الْكَلَامُ عِنْدَ الْمُجَامَعَةِ وَ قَالَ يَكُونُ مِنْهُ خَرَسُ الْوَلَد.(2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) زیاد سخن گفتن هنگام را جماع نهی کردند و فرمودند: فرزند لال می شود.

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند متعال بیست و پنج خصلت را ناپسند داشته و شما را از آن نهی کرده است: ... جماع کردن در زیر آسمان.

روایت شده است: همبستر شدن با زن حائض موجب لوچی در چشم فرزند می شود و لوچی از شیطان است.

عَنْ عُذَافِرٍ الصَّيْرَفِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): تَرَى هَؤُلَاءِ الْمُشَوَّهِينَ خَلْقُهُمْ قَالَ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ هَؤُلَاءِ الَّذِينَ آبَاؤُهُمْ يَأْتُونَ نِسَاءَهُمْ فِي الطَّمْثِ.(1)امام صادق(علیه السلام) به راوی فرمودند: آیا این افراد زشت خلقت را می بینی؟ راوی گفت: بله، حضرت فرمودند: این ها کسانی هستند که پدرانشان در حالت حیض با زنانشان جماع کرده اند.

عَن أبی هُرَیرَةِ قَالَ النَّبِیَّ (صلی الله علیه و اله): مَن وَطِئَ إمرَأتَهُ وَ هِیَ حَائِضٌ فَقَضَی مِنهُمَا وَلَدٌ فَأصَابَهُ جُذَامٌ فَلا یَلومَنَّ إلّا نَفسَهُ.(2)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که با همسرش در حال حیض جماع کند و فرزندی به وجود آید و دچار جذام گردد جز خودش را ملامت نکند.

پسری سیاه پوست نزد عمر آورده شد که پدرش او را فرزند خود نمی دانست پس عمر خواست که زن را مجازات کند، امیرالمومنین(علیه السلام) به پدر او فرمودند: آیا در حالت حیض با مادرش جماع کردی؟ گفت: بله، حضرت فرمودند: به این خاطر خداوند چهره او را سیاه کرده است پس عمر گفت: اگر علی نبود عمر هلاک می شد.در روایت کلبی امیرالمومنین(علیه السلام) به پدر و مادر فرزند فرمودند: بروید که آن فرزند شماست و سیاهی به خاطر غلبه پیدا کردن خون بر نطفه است.

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: جماع بعد از جماع بدون فاصله شدن غسل، موجب دیوانگی در فرزند است.

نکنید که شهوت روی شهوت رفته و موجب عداوت و دشمنی بین شما می گردد سپس شما را به جدایی و طلاق سوق می دهد.

كَلَامَهُمَا وَ نَفَسَهُمَا مَا أَفْلَحَ أَبَداً إِذَا كَانَ غُلَاماً كَانَ زَانِياً أَوْجَارِيَةً كَانَتْ زَانِيَةً وَ كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ(علیه السلام)إِذَا أَرَادَ أَنْ يَغْشَى أَهْلَهُ أَغْلَقَ الْبَابَ وَ أَرْخَى السُّتُورَ وَ أَخْرَجَ الْخَدَمَ.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: قسم به کسی که جانم در دست اوست اگر کسی با همسر خود جماع کند و کودکی در اتاق بیدار بوده و آن دو را ببیند و صدای سخن گفتن و نفس کشیدن آنها را بشنود، فرزند پدید آمده رستگار نخواهد شد و پسر یا دختر باشد زناکار گردد و علی بن حسین(علیهما السلام) هنگامی که قصد جماع با همسرش را داشت در را بسته و پرده ها را کشیده و خادم ها را بیرون می کردند.

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که هر کدام از شما قصد جماع داشت بگوید: بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ اللَّهُمَّ جَنِّبْنِي الشَّيْطَانَ وَ جَنِّبِ الشَّيْطَانَ مَا رَزَقْتَنِي، فرمودند: اگر خداوند به آنان فرزند عطا کند شیطان هیچ وقت به او ضرر نمی رساند.

قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) : إِذَا أَتَى أَحَدُكُمْ أَهْلَهُ فَلْيَذْكُرِ اللَّهَ فَإِنَّ مَنْ لَمْ يَذْكُرِ اللَّهَ عِنْدَ الْجِمَاعِ وَ كَانَ مِنْهُ وَلَدٌ كَانَ ذَلِكَ شِرْكَ شَيْطَانٍ وَ يُعْرَفُ ذَلِكَ بِحُبِّنَا وَ بُغْضِنَا .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که شخصی خواهد با همسر خود جماع کند باید خداوند را یاد کند پس کسی که خدا را هنگام جماع یاد نکند و از او فرزندی پدید آید، شیطان شریک در نطفه آن فرزند است و این شریک شدن با دوست داشتن و نفرت داشتن ما اهل بیت (علیهم السلام) شناخته می شود.

عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) مَا قَوْلُ اللَّهِ « شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ(2) » فَقَالَ قُلْ فِي ذَلِكَ قَوْلًا أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم .(3)

راوی گوید: به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم منظور از آیه شریفه (در اموال و فرزندان آنها شریک شو) چیست؟ فرمودند: هنگام جماع حتما این را بگو: أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم .عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): يَا أَبَا مُحَمَّدٍ أَيَّ شَيْ ءٍ يَقُولُ الرَّجُلُ مِنْكُمْ إِذَا دَخَلَتْ عَلَيْهِ امْرَأَتُهُ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَ يَسْتَطِيعُ الرَّجُلُ أَنْ يَقُولَ شَيْئاً فَقَالَ أَ لَا أُعَلِّمُكَ مَا تَقُولُ قُلْتُ بَلَى قَالَ تَقُولُ بِكَلِمَاتِ اللَّهِ اسْتَحْلَلْتُ فَرْجَهَا وَ فِي أَمَانَةِ اللَّهِ أَخَذْتُهَا اللَّهُمَّ إِنْ

ص: 111

قَضَيْتَ لِي فِي رَحِمِهَا شَيْئاً فَاجْعَلْهُ بَارّاً تَقِيّاً وَ اجْعَلْهُ مُسْلِماً سَوِيّاً وَ لَا تَجْعَلْ فِيهِ شِرْكاً لِلشَّيْطَانِ.(1)

ابو بصیر گوید: امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ای ابامحمد مردان از شما هنگامی که همسرش بر او وارد می شود چه می گوید؟ گفتم: قربانت گردم آیا می شود چیزی گفت؟ فرمودند: آیا به تو یاد ندهم چه بگویی؟ گفتم: بله، فرمودند: می گویی بِكَلِمَاتِ اللَّهِ اسْتَحْلَلْتُ فَرْجَهَا وَ فِي أَمَانَةِ اللَّهِ أَخَذْتُهَا اللَّهُمَّ إِنْ قَضَيْتَ لِي فِي رَحِمِهَا شَيْئاً فَاجْعَلْهُ بَارّاً تَقِيّاً وَ اجْعَلْهُ مُسْلِماً سَوِيّاً وَ لَا تَجْعَلْ فِيهِ شِرْكاً لِلشَّيْطَانِ .

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ كَثِيرٍ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) جَالِساً فَذَكَرَ شِرْكَ الشَّيْطَانِ فَعَظَّمَهُ حَتَّى أَفْزَعَنِي قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَمَا الْمَخْرَجُ مِنْ ذَلِكَ قَالَ إِذَا أَرَدْتَ الْجِمَاعَ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ بَدِيعُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ اللَّهُمَّ إِنْ قَضَيْتَ مِنِّي فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ خَلِيفَةً فَلَا تَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ فِيهِ شِرْكاً وَ لَا نَصِيباً وَ لَا حَظّاً وَ اجْعَلْهُ مُؤْمِناً مُخْلِصاً مُصَفًّى مِنَ الشَّيْطَانِ وَ رِجْزِهِ جَلَّ ثَنَاؤُكَ .(2)راوی گوید: نزد امام صادق(علیه السلام) نشسته بودم که موضوع شریک شدن شیطان را بیان کردند و مساله بزرگی دانستند تا اینکه من را ترساندند، گفتم: قربانت گردم راه نجات از آن چیست؟ فرمودند: هنگامی که اراده جماع کردی بگو: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ بَدِيعُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ اللَّهُمَّ إِنْ قَضَيْتَ

ص: 112

مِنِّي فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ خَلِيفَةً فَلَا تَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ فِيهِ شِرْكاً وَ لَا نَصِيباً وَ لَا حَظّاً وَ اجْعَلْهُ مُؤْمِناً مُخْلِصاً مُصَفًّى مِنَ الشَّيْطَانِ وَ رِجْزِهِ جَلَّ ثَنَاؤُكَ.

أَمْوَالِهِمْ وَ أَوْلَادِهِمْ وَ نِسَائِهِمْ فَإِنَّ شِيعَتِي وَ شِيعَةَ عَلِيٍ لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ فَسُمِّيَتْ قُمْ.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: وقتی به آسمان سیر داده شدم جبرئیل من را بر کتف راست خود حمل کرد، پس نگاهم به قطعه ای از زمین افتاد که دارای کوه بود و رنگی بهتر از زعفران و بویی بهتر از مشک داشت و در آن پیرمردی نشسته بود که بر سرش کلاهی چسبیده به لباس بود، به جبرئیل گفتم: این زمین قرمزی که رنگش بهتر از زعفران و بویش بهتر از مشک است چیست؟ گفت: این سرزمین شیعیان تو و شیعیان جانشین تو علی(علیه السلام) است، پس گفتم: این پیرمرد کلاه دار کیست؟ گفت: ابلیس است، گفتم: از شیعیان چه می خواهد؟ گفت: آنها را از ولایت امیرالمومنین(علیه السلام) دور کرده و دعوت به فسق و فجور کند، گفتم: ای جبرئیل من را به سمت آنها پایین ببر پس سریع تر از برق و چشم بر هم زدن به پایین رفت، به ابلیس گفتم: ای ملعون بلند شو و در اموال و فرزندان و زنان دشمنان شیعیان ما شریک شو و تو بر شیعه من و علی(علیه السلام) هیچ سلطه ای نداری، این شد که سرزمین قم، قم نامیده شد.

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِيِّ قَالَ: كُنَّا بِمِنًى مَعَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) إِذْ بَصُرْنَا بِرَجُلٍ سَاجِدٍ وَ رَاكِعٍ وَ مُتَضَرِّعٍ فَقُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَحْسَنَ صَلَاتَهُ فَقَالَ (صلی الله علیه و اله) هُوَ الَّذِي أَخْرَجَ أَبَاكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ فَمَضَى إِلَيْهِ عَلِيٌّ(علیه السلام) غَيْرَمُكْتَرِثٍ فَهَزَّهُ هَزَّةً أَدْخَلَ أَضْلَاعَهُ الْيُمْنَى فِي الْيُسْرَى وَ الْيُسْرَى فِي الْيُمْنَى ثُمَ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَقَالَ لَنْ تَقْدِرَ عَلَى ذَلِكَ إِلَى أَجَلٍ مَعْلُومٍ مِنْ عِنْدِ رَبِّي مَا لَكَ تُرِيدُ قَتْلِي فَوَ اللَّهِ مَا أَبْغَضَكَ أَحَدٌ إِلَّا سَبَقَتْ نُطْفَتِي إِلَى

ص: 114

رَحِمِ أُمِّهِ قَبْلَ نُطْفَةِ أَبِيهِ وَ لَقَدْ شَارَكْتُ مُبْغِضِيكَ فِي الْأَمْوَالِ وَ الْأَوْلَادِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي مُحْكَمِ كِتَابِهِ «وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ»(1) قَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) صَدَقَ يَا عَلِيُّ لَا يُبْغِضُكَ مِنْ قُرَيْشٍ إِلَّا سِفَاحِيٌّ وَ لَا مِنَ الْأَنْصَارِ إِلَّا يَهُودِيٌّ وَ لَا مِنَ الْعَرَبِ إِلَّا دَعِيٌّ وَ لَا مِنْ سَائِرِ النَّاسِ إِلَّا شَقِيٌّ وَ لَا مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا سَلَقْلَقِيَّةٌ وَ هِيَ الَّتِي تَحِيضُ مِنْ دُبُرِهَا ثُمَّ أَطْرَقَ مَلِيّاً ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ فَقَالَ مَعَاشِرَ الْأَنْصَارِ اعْرِضُوا أَوْلَادَكُمْ عَلَى مَحَبَّةِ عَلِيٍّ (علیه السلام) فَإِنْ أَجَابُوا فَهُمْ مِنْكُمْ وَ إِنْ أَبَوْا فَلَيْسُوا مِنْكُمْ قَالَ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ فَكُنَّا نَعْرِضُ حُبَّ عَلِيٍّ(علیه السلام) عَلَى أَوْلَادِنَا فَمَنْ أَحَبَّ عَلِيّاً عَلِمْنَا أَنَّهُ مِنْ أَوْلَادِنَا وَ مَنْ أَبْغَضَ عَلِيّاً انْتَفَيْنَا مِنْهُ.(2)

راوی گوید: با رسول خدا(صلی الله علیه و اله) در منا بودیم که چشم هایمان به شخصی سجده کننده و رکوع کننده و خاشع افتاد، گفتیم: ای رسول خدا چه نماز زیبایی می خواند، حضرت فرمودند: او کسی است که پدر شما را از بهشت بیرون کرد، پس علی(علیه السلام) با بی باکی به طرف او رفته و تکان زیادی به او داده و دنده های راست او را در دنده های چپ و و دنده های چپ او را در دنده های راست داخل کرد، سپس فرمود: اگر خدا بخواهد تو را می کشم، ابلیس گفت: من را تا مدت معلوم نزد پروردگارم نمی توانی به قتل برسانی، چرا می خواهی من را بکشی؟ به خدا سوگند هیچ کسی نفرت نسبت به تو ندارد جز اینکه نطفه من زودتر از نطفه پدرش در رحم مادر قرارمی گیرد و من شریک متنفران از تو در اموال و فرزندانشان هستم و آن قول خداوند در محکمات کتابش است: (و در اموال و فرزندانشان شریک شو، پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ای علی راست می گوید، از قریش کسی بغض تو را ندارد جز اینکه زنازاده باشد و از انصار مدینه کسی

ص: 115

بغض تو را ندارد جز اینکه یهودی باشد و از عرب کسی بغض تو را ندارد جز اینکه پدرش معلوم نباشد که کیست و از سایر مردم کسی نیست جز اینکه شقاوتمند باشد و از زنان کسی نیست جز اینکه از پشتشان حیض شوند.

كِتَابِ الشِّيرَازِيِّ رَوَى سُفْيَانُ الثَّوْرِيُّ عَنْ وَاصِلٍ عَنِ الْحَسَنِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ فِي قَوْلِهِ (وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ(1)) أَنَّهُ جَلَسَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ(علیهما السلام) وَ يَزِيدُ بْنُ مُعَاوِيَةَ بْنِ أَبِي سُفْيَانَ يَأْكُلَانِ الرُّطَبَ فَقَالَ يَزِيدُ يَا حَسَنُ إِنِّي مُنْذُ كُنْتُ أُبْغِضُكَ قَالَ الْحَسَنُ اعْلَمْ يَا يَزِيدُ إِنَّ إِبْلِيسَ شَارَكَ أَبَاكَ فِي جِمَاعِهِ فَاخْتَلَطَ الْمَاءَانِ فَأَوْرَثَكَ ذَلِكَ عَدَاوَتِي لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَقُولُ (وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ(2)) وَ شَارَكَ الشَّيْطَانُ حَرْباً عِنْدَ جِمَاعِهِ فَوُلِدَ لَهُ صَخْرٌ فَلِذَلِكَ كَانَ يُبْغِضُ جَدِّي رَسُولَ اللَّهِ.(3)

ابن عباس پیرامون آیه شریفه (و در اموال و فرزندانشان شریک شو) گوید: حسن بن علی(علیهما السلام) و یزید بن معاویه در جلسه ای رطب می خوردند، یزید گفت: ای حسن تا بوده من از تو متنفر بودم، حسن(علیه السلام) گفت: بدان ای یزید ابلیس در جماع پدر تو شراکت داشته و آب آن دو با هم مخلوط شده و موجب دشمنی تو نسبت من گشته، چون خداوندمی فرماید: (و در اموال و فرزندانشان شریک شو و شیطان با حَرب (جدّ یزید) در جماعش شریک بوده و صَخر (ابوسفیان) متولد شد و بغض جدّ من رسول الله(صلی الله علیه و اله) را داشت.

ص: 116

عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَا عَلِيُّ قَالَ لَبَّيْكَ قَالَ لَهُ أَتَى الشَّيْطَانُ الْوَادِيَ فَأْتِ الْوَادِيَ فَانْظُرْ مَنْ فِيهِ فَأَتَى الْوَادِيَ فَدَارَ فِيهِ فَلَمْ يَرَ أَحَداً حَتَّى إِذَا صَارَ عَلَى بَابِهِ لَقِيَ شَيْخاً فَقَالَ مَا تَصْنَعُ هُنَا قَالَ أَرْسَلَنِي رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ تَعْرِفُنِي قَالَ يَنْبَغِي أَنْ تَكُونُ أَنْتَ هُوَ يَا مَلْعُونُ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَلا بُدٌّ مِنْ أَنْ أُصَارِعَكَ قَالَ لَا بُدَّ مِنْهُ فَصَارَعَهُ فَصَرَعَهُ عَلِيٌّ (علیه السلام) قَالَ قُمْ عَنِّي يَا عَلِيُّ حَتَّى أُبَشِّرَكَ فَقَامَ عَنْهُ فَقَالَ بِمَ تُبَشِّرُنِي يَا مَلْعُونُ قَالَ إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ صَارَ الْحَسَنُ (علیه السلام) عَنْ يَمِينِ الْعَرْشِ وَ الْحُسَيْنُ (علیه السلام) عَنْ يَسَارِ الْعَرْشِ يُعْطُونَ شِيعَتَهُمُ الْجَوَائِزَ مِنَ النَّارِ قَالَ فَقَامَ إِلَيْهِ فَقَالَ أَ لَا أُصَارِعُكَ مَرَّةً أُخْرَى قَالَ نَعَمْ فَصَرَعَهُ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) قَالَ قُمْ عَنِّي حَتَّى أُبَشِّرَكَ فَقَامَ عَنْهُ فَقَالَ لَمَّا خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ أَخْرَجَ ذُرِّيَّتَهُ مِنْ ظَهْرِهِ مِثْلَ الذَّرِّ قَالَ فَأَخَذَ مِيثَاقَهُمْ فَقَالَ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى قَالَ فَأَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ فَأَخَذَ مِيثَاقَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و اله) وَ مِيثَاقَكَ فَعَرَفَ وَجْهَكَ الْوُجُوهُ وَ رُوحَكَ الْأَرْوَاحُ فَلَا يَقُولُ لَكَ أَحَدٌ أُحِبُّكَ إِلَّا عَرَفْتَهُ وَ لَا يَقُولُ لَكَ أَحَدٌ أُبْغِضُكَ إِلَّا عَرَفْتَهُ قَالَ قُمْ صَارِعْنِي قَالَ ثَالِثَةً قَالَ نَعَمْ فَصَارَعَهُ فَأَعْرَقَهُ ثُمَّ صَرَعَهُ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) فَقَالَ يَا عَلِيُّ لَا تُبْغِضْنِي قُمْ عَنِّي حَتَّى أُبَشِّرَكَ قَالَ بَلَى وَ أَبْرَأُ مِنْكَ وَ أَلْعَنُكَ قَالَ وَ اللَّهِ يَا ابْنَ أَبِي طَالِبٍ مَا أَحَدٌ يُبْغِضُكَ إِلَّا أَشْرَكْتُ فِي رَحِمِأُمِّهِ وَ فِي وُلْدِهِ فَقَالَ لَهُ أَ مَا قَرَأْتَ كِتَابَ اللَّهِ (وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ وَ عِدْهُمْ وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلَّا غُرُوراً(1)) .(2)

ص: 117

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ای علی، علی(علیه السلام) فرمود: در اطاعت شما هستم، پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: شیطان به دره کوه آمده ببین چه کسی آنجاست، علی(علیه السلام) به آنجا رفته و دور زد و هیچ کس را ندید تا اینکه به در ورودی آن آمد و پیرمردی را ملاقات کرد، پیرمرد گفت: این جا چه کار می کنی؟ علی(علیه السلام) فرمود: رسول الله(صلی الله علیه و اله) من را فرستاده است، پیرمرد گفت: من را می شناسی؟ علی(علیه السلام) فرمود: تو همان ملعون (ابلیس) هستی؟ گفت: بله، علی(علیه السلام) فرمود: پس چاره ای جز درگیر شدن با تو را ندارم، ابلیس گفت: بله چاره ای نیست، با هم درگیر شدند و علی(علیه السلام) او را زمین زد و روی او قرار گرفت، ابلیس گفت: ای علی از روی من بلند شو تا بشارتی به تو بدهم، علی(علیه السلام) بلند شد و فرمود: چه بشارتی داری ای ملعون؟ گفت: در روز قیامت حسن(علیه السلام) از سمت راست عرش و حسین(علیه السلام) از سمت چپ عرش به شیعیان خودشان حکم عبور از جهنم را می دهند، علی(علیه السلام) فرمود: بار دیگر درگیر شویم، ابلیس گفت: بله، پس امیرالمومنین(علیه السلام) او را زمین زد، ابلیس گفت: از روی من بلند شو تا بشارتی به تو بدهم، پس حضرت بلند شد، ابلیس گفت: هنگامی که خداوند آدم را خلق کرد فرزندانش را از پشتش مثل مورچه خارج کرد و از آنها میثاق گرفت پس گفت: من پروردگار شما نیستم؟ گفتند: بله، پس آنها را برخودشان شاهد گرفت و میثاق محمد(صلی الله علیه و اله) و تو را از آنها گرفت، پس صورت ها صورت تو و ارواح روح تو را می شناسند و هیچ کسی به تو نمی گوید تو را دوست دارم جز اینکه او را می شناسی و هیچ کسی بغض تو را ندارد جز اینکه او را می شناسی، علی(علیه السلام) فرمود: با من کشتی بگیر، گفت: بار سوم؟ فرمود: بله پس حضرت درگیر شده و عرق او را در آورد و او را زمین زد، ابلیس گفت: ای علی بغض من را نداشته باش و از روی من بلند شو تا بشارتی به تو بدهم، امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: من از تو بیزارم و تو را لعن می کنم، گفت: ای پسر

ص: 118

ابوطالب هیچ کسی نیست که بغض تو را داشته باشد جز اینکه در رحم مادرش و در فرزندانش شریک هستم، آیا کتاب خدا را نخوانده ای:(و در اموال و فرزندانشان شریک شو و به آنها وعده بده و شیطان جز به دروغ آنها را وعده نمی دهد) .

عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِينٍ عَنْ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحَدِهِمَا (علیهما السلام) قَالَ: شِرْكُ الشَّيْطَانِ مَا كَانَ مِنْ مَالٍ حَرَامٍ فَهُوَ مِنْ شِرْكِهِ وَ يَكُونُ مَعَ الرَّجُلِ حِينَ يُجَامِعُ فَيَكُونُ نُطْفَتُهُ مَعَ نُطْفَتِهِ إِذَا كَانَ حَرَاماً قَالَ كِلْتَيْهِمَا جَمِيعاً يَخْتَلِطُهُ وَ قَالَ رُبَّمَا خُلِقَ مِنْ وَاحِدَةٍ وَ رُبَّمَا خُلِقَ مِنْهُمَا جَمِيعا .(1)

امام باقر یا امام صادق(علیهما السلام) فرمودند: شریک شدن شیطان در نطفه از مال حرام به وجود می آید و شیطان هنگام جماع مرد، همراه او بوده و نطفه او با نطفه مرد مخلوط می شود که گاهی فرزند از یک نطفه خلق شود و گاهی از هر دو .عَنْ سُلَيْمِ بْنِ قَيْسٍ عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ عَلَى كُلِّ فَحَّاشٍ (2) بَذِيٍّ قَلِيلِ الْحَيَاءِ لَا يُبَالِي مَا قَالَ وَ لَا مَا قِيلَ لَهُ ، فَإِنَّكَ إِنْ فَتَّشْتَهُ لَمْ تَجِدْهُ إِلَّا لِغَيَّةٍ أَوْ شِرْكِ شَيْطَانٍ. فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ فِي النَّاسِ شِرْكُ شَيْطَانٍ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَ مَا تَقْرَأُ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ « وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ(3)» فَقِيلَ وَ فِي النَّاسِ مَنْ لَا يُبَالِي مَا قَالَ وَ مَا قِيلَ لَهُ فَقَالَ نَعَمْ مَنَ تَعَرَّضَ لِلنَّاسِ فَقَالَ فِيهِمْ (4) وَ هُوَ يَعْلَمُ أَنَّهُمْ لَا يَتْرُكُونَهُ فَذَلِكَ الَّذِي لَا يُبَالِي مَا قَالَ وَ مَا قِيلَ لَه .(5)

ص: 119

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند بهشت را بر هر ناسزاگوی کم حیاء که باکی ندارد چه بگوید و چه درباره او گفته شود حرام کرده است، پس اگر حال او را جویا شوی یا زنا زاده است و یا از شریک شدن شیطان در نطفه به وجود آمده، گفته شد: ای رسول خدا آیا در مردم مشارکت شیطان وجود دارد؟ حضرت فرمودند: آیا کلام خداوند را نخوانده ای: (و در اموال و فرزندانشان شریک شو) گفته شد: آیا در مردم کسانی هستند که باکی ندارند چه بگویند و چه در مورد آنها گفته شود؟ فرمودند: بله کسی که متعرض مردم شود و در مورد آنها چیزی بگوید (فحش دهد) در حالی که می داند مردم رهایش نمی کنند پس او آن کسی است که باکی ندارد چه بگوید و چه درباره اش بگویند.قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) : مَنْ لَمْ يُبَالِ مَا قَالَ وَ مَا قِيلَ فِيهِ فَهُوَ شِرْكُ شَيْطَانٍ وَ مَنْ لَمْ يُبَالِ أَنْ يَرَاهُ النَّاسُ مُسِيئاً فَهُوَ شِرْكُ شَيْطَانٍ وَ مَنِ اغْتَابَ أَخَاهُ الْمُؤْمِنَ مِنْ غَيْرِ تِرَةٍ بَيْنَهُمَا فَهُوَ شِرْكُ شَيْطَانٍ وَ مَنْ شُغِفَ بِمَحَبَّةِ الْحَرَامِ وَ شَهْوَةِ الزِّنَا فَهُوَ شِرْكُ شَيْطَان . (1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که ابایی ندارد که چه بگوید و چه چیزی در مورد او گفته شود و کسی که ابابی ندارد که مردم او را گناهکار ببینند و کسی که پشت برادر مومن خود بدون دشمنی غیبت کند و کسی که به محبت حرام و شهوت زنا دل ببندد، شیطان در نطفه او شریک است.

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: إِنَّ مِنْ عَلَامَاتِ شِرْكِ الشَّيْطَانِ الَّذِي لَا يُشَكُّ فِيهِ أَنْ يَكُونَ فَحَّاشاً لَا يُبَالِي مَا قَالَ وَ لَا مَا قِيلَ فِيهِ.(2)

ص: 120

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: از علامت های شریک شدن شیطان که شکی در آن نیست آن است که فرد بسیار فحش دهنده بوده و اعتنایی ندارد چه می گوید و چه درباره او گفته شود.

عَنْ يَزِيدَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَمَّنْ حَدَّثَهُ قَالَ: كَتَبَ أَبُو جَعْفَرٍ (علیه السلام) إِلَى سَعْدٍ الْخَيْر ... فَلَمَّا غَشِيَ النَّاسَ ظُلْمَةُ خَطَايَاهُمْ صَارُوا إِمَامَيْنِ دَاعٍ إِلَى اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى وَ دَاعٍإِلَى النَّارِ فَعِنْدَ ذَلِكَ نَطَقَ الشَّيْطَانُ فَعَلَا صَوْتُهُ عَلَى لِسَانِ أَوْلِيَائِهِ وَ كَثُرَ خَيْلُهُ وَ رَجْلُهُ وَ شَارَكَ فِي الْمَالِ وَ الْوَلَدِ مَنْ أَشْرَكَهُ فَعَمِلَ بِالْبِدْعَةِ وَ تَرَكَ الْكِتَابَ وَ السُّنَّة َ .(1)

امام باقر(علیه السلام) به سعد الخیر نوشتند: ... پس زمانی که مردم را تاریکی خطاهایشان فرا گیرد، مردم دو دسته شوند، عده ای دعوت کننده به حق و عده ای دعوت کننده به آتش در این هنگام شیطان با زبان دوستانش به سخن آید و صدایش را بالا برده و سپاه سواره و پیاده او زیاد گردد و در مال و فرزند شریک گردد و کسی که شیطان شریک در او شود به بدعت عمل کرده و قرآن و سنت را ترک می کند .

عَنْ أَبِي هَدِيَّةَ قَالَ حَدَّثَنِي أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) كَانَ ذَاتَ يَوْمٍ جَالِساً عَلَى بَابِ الدَّارِ وَ مَعَهُ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) إِذْ أَقْبَلَ شَيْخٌ فَسَلَّمَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) لِعَلِيٍّ (علیه السلام) أَ تَعْرِفُ الشَّيْخَ فَقَالَ عَلِيٌّ(علیه السلام) مَا أَعْرِفُهُ فَقَالَ (صلی الله علیه و اله) هَذَا إِبْلِيسُ فَقَالَ عَلِيٌّ (علیه السلام) لَوْ عَلِمْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ لَضَرَبْتُهُ ضَرْبَةً بِالسَّيْفِ فَخَلَّصْتُ أُمَّتَكَ مِنْهُ قَالَ

ص: 121

فَانْصَرَفَ إِبْلِيسُ إِلَى عَلِيٍّ (علیه السلام) فَقَالَ لَهُ ظَلَمْتَنِي يَا أَبَا الْحَسَنِ أَ مَا سَمِعْتَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ « وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ » فَوَ اللَّهِ مَا شَارَكْتُ أَحَداً أَحَبَّكَ فِي أُمِّهِ .(1)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) روزی بر در خانه بودند و علی(علیه السلام) همراه ایشان که ناگاه پیرمردی آمد و بر پیامبر(صلی الله علیه و اله)سلام کرد، رسول خدا(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) فرمودند: آیا پیرمرد را می شناسی؟ علی(علیه السلام) عرض کرد: نه نمی شناسم، پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: این ابلیس است پس علی(علیه السلام) عرض کردند: ای رسول خدا اگر می دانستم، با یک ضربه شمشیر امتت را از او پاک می کردم، ابلیس به طرف علی(علیه السلام) آمد و گفت: ای اباالحسن به من ظلم کردی، آیا نشنیدی خداوند می فرماید: (و در اموال و فرزندانشان شریک شو) به خدا سوگند کسی که تو را دوست دارد در رحم مادرش شریک نمی شوم.

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: بَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) جَالِسٌ إِذْ نَظَرَ إِلَى حَيَّةٍ كَأَنَّهَا بَعِيرٌ فَهَمَّ عَلِيٌّ بِضَرْبِهَا بِالْعَصَا فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) مَهْ إِنَّهُ إِبْلِيسُ وَ إِنِّي قَدْ أَخَذْتُ عَلَيْهِ شُرُوطاً أَلَّا يُبْغِضَكَ مُبْغِضٌ إِلَّا شَارَكَهُ فِي رَحِمِ أُمِّهِ وَ ذَلِكَ قَوْلُهُ تَعَالَى «وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ» .(2)

راوی گوید: هنگامی که رسول خدا(صلی الله علیه و اله) نشسته بودند ناگاه چشمشان به ماری افتاد که چهره اش شبیه شتر بود، علی(علیه السلام) قصد کرد با عصا او را بکشد که پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: صبر کن او ابلیس است و من بر او شرط کردم که هیچ کسی بغض تو نداشته باشد جز اینکه در رحم مادرش شریک شود و این فرمایش خداوند است: (و در اموال و فرزندانشان شریک شو

ص: 122

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) يَا أَبَا مُحَمَّدٍ أَيَّ شَيْ ءٍ يَقُولُ الرَّجُلُ مِنْكُمْ إِذَا دَخَلَتْ عَلَيْهِ امْرَأَتُهُ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَ يَسْتَطِيعُ الرَّجُلُ أَنْ يَقُولَ شَيْئاً فَقَالَ أَ لَا أُعَلِّمُكَ مَا تَقُولُ قُلْتُ بَلَى قَالَ تَقُولُ بِكَلِمَاتِ اللَّهِ اسْتَحْلَلْتُ فَرْجَهَا وَ فِي أَمَانَةِ اللَّهِ أَخَذْتُهَا اللَّهُمَّ إِنْ قَضَيْتَ لِي فِي رَحِمِهَا شَيْئاً فَاجْعَلْهُ بَارّاً تَقِيّاً وَ اجْعَلْهُ مُسْلِماً سَوِيّاً وَ لَا تَجْعَلْ فِيهِ شِرْكاً لِلشَّيْطَانِ قُلْتُ وَ بِأَيِّ شَيْ ءٍ يُعْرَفُ ذَلِكَ قَالَ أَ مَا تَقْرَأُ كِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ ابْتَدَأَ هُوَ « وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ » ثُمَّ قَالَ إِنَّ الشَّيْطَانَ لَيَجِي ءُ حَتَّى يَقْعُدَ مِنَ الْمَرْأَةِ كَمَا يَقْعُدُ الرَّجُلُ مِنْهَا وَ يُحْدِثُ كَمَا يُحْدِثُ وَ يَنْكِحُ كَمَا يَنْكِحُ قُلْتُ بِأَيِّ شَيْ ءٍ يُعْرَفُ ذَلِكَ قَالَ بِحُبِّنَا وَ بُغْضِنَا فَمَنْ أَحَبَّنَا كَانَ نُطْفَةَ الْعَبْدِ وَ مَنْ أَبْغَضَنَا كَانَ نُطْفَةَ الشَّيْطَانِ.(1)

ابوبصیر گوید: امام صادق(علیه السلام) فرمودند: ای ابامحمد مردان از شما هنگامی که همسرش بر او وارد می شود چه می گوید؟ گفتم: قربانت گردم آیا می شود چیزی گفت؟ فرمودند: آیا به تو یاد ندهم چه بگویی؟ گفتم: بله، فرمودند: می گویی: بِكَلِمَاتِ اللَّهِ اسْتَحْلَلْتُ فَرْجَهَا وَ فِي أَمَانَةِ اللَّهِ أَخَذْتُهَا اللَّهُمَّ إِنْ قَضَيْتَ لِي فِي رَحِمِهَا شَيْئاً فَاجْعَلْهُ بَارّاً تَقِيّاً وَ اجْعَلْهُ مُسْلِماً سَوِيّاً وَ لَا تَجْعَلْ فِيهِ شِرْكاً لِلشَّيْطَانِ ، گفتم: دلیل بر شریک شدن شیطان چیست؟ حضرت فرمودند: آیا کتاب خدا را نخوانده ای که می فرماید: (و در اموال و فرزندانشان شریک شو)، سپس فرمودند: شیطان همان گونه می نشیند که مرد نسبت به زن در جماع می نشیند و همان کاری را می کند که مرد می کند و جماع می کند همان طور که مرد جماع می کند، گفتم: شریک شدن شیطان در فرزند چگونه فهمیده

ص: 123

می شود؟ فرمودند: به دوست داشتن و نداشتن ما اهل بیت، پس کسیکه ما را دوست دارد نطفه پدرش است و کسی که ما را دوست ندارد نطفه شیطان.

عَنْ عَطِيَّةَ أَخِي أَبِي الْمَغْرَاءِ قَالَ: ذَكَرْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) الْمَنْكُوحَ مِنَ الرِّجَالِ قَالَ لَيْسَ يُبْلِي اللَّهُ تَعَالَى بِهَذَا الْبَلَاءِ أَحَداً وَ لَهُ فِيهِ حَاجَةٌ إِنَّ فِي أَدْبَارِهِمْ أَرْحَاماً مَنْكُوسَةً وَ حَيَاءُ أَدْبَارِهِمْ كَحَيَاءِ الْمَرْأَةِ وَ قَدْ شَرِكَ فِيهِمْ ابْنٌ لِإِبْلِيسَ يُقَالُ زَوَالٌ فَمَنْ شَرِكَ فِيهِ مِنَ الرِّجَالِ كَانَ مَنْكُوحاً وَ مَنْ شَرِكَ فِيهِ مِنَ النِّسَاءِ كَانَ (1)عَقِيماً

مِنَ الْمَوْلُودِ وَ الْعَامِلُ بِهَا مِنَ الرَّجُلِ إِذَا بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً لَمْ يَتْرُكْهُ وَ هُمْ بَقِيَّةُ سَدُومَ أَمَا إِنِّي لَسْتُ أَعْنِي بَقِيَّتَهُمْ أَنَّهُمْ وُلْدُهُ وَ لَكِنْ مِنْ طِينَتِهِمْ قُلْتُ سَدُومُ الَّذِي قُلِبَتْ عَلَيْهِمْ قَالَ هِيَ أَرْبَعَةُ مَدَائِنَ سَدُومُ وَ صَدِيمُ وَ الدنا [لَدْنَا] وَ عُمَيْرَا قَالَ فَأَتَاهُمْ جَبْرَئِيلُ (علیه السلام) وَ هُنَّ مَقْلُوبَاتٌ إِلَى تُخُومِ الْأَرَضِينَ السَّابِعَةِ فَوَضَعَ جَنَاحَهُ تَحْتَ السُّفْلَى مِنْهُنَّ وَ رَفَعَهُنَّ جَمِيعاً حَتَّى سَمِعَ أَهْلُ السَّمَاءِ الدُّنْيَا نُبَاحَ كِلَابِهِمْ ثُمَّ قَلَبَهَا.(2)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره مردان مورد لواط سوال کردم، حضرت فرمودند: خداوند کسی را که نسبت به او توجه داشته باشد به این بلاء مبتلا نمی کند همانا این افراد در پشتشان رَحِم های تغییر یافته وجود دارد (یعنی شهوتشان به پشت منتقل شده است) و حیائشان نسبت به پشت همچون حیاء زن است و پسر ابلیس به نام زَوال در نطفه آنها شریک شده و کسی که او در آن شریک شود اگر مرد باشد مورد لواط بوده و اگر زن باشد از فرزند عقیم گردد و لواط کننده هنگامی که به سن چهل سالگی برسد اینعمل را

ص: 124

ترک نکند و آنان باقی مانده قوم سدوم هستند و منظورم از باقی مانده، نسل آنها نیست بلکه طینت آنهاست، گفتم: سدوم آنهایی هستند که زمین برای آنها زیر و رو شد؟ حضرت فرمودند: آنان چهار شهر هستند سَدوم، صَدیم، لَدنا و عُمَیرا که جبرئیل(علیه السلام) در حالی که آنها در انتهای زمین های هفت گانه بودند بال خود را در زمین آنها برده و آن را بالا آورد تا اینکه صدای سگان آنها را اهل آسمان دنیا شنیدند و سپس آن را برگرداند.

عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) مَا قَوْلُ اللَّهِ «شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ» فَقَالَ قُلْ فِي ذَلِكَ قَوْلًا أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم. (1)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره آیه (در اموال و فرزندان آن ها شریک شو) سوال کردم، فرمودند: هنگام جماع بگو أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم.

صَفْوَانُ الْجَمَّالُ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَاسْتَأْذَنَ عِيسَى بْنُ مَنْصُورٍ عَلَيْهِ فَقَالَ لَهُ مَا لَكَ وَ لِفُلَانٍ يَا عِيسَى أَمَا إِنَّهُ مَا يُحِبُّكَ فَقَالَ بِأَبِي وَ أُمِّي يَقُولُ قَوْلَنَا وَ يَتَوَلَّى مَنْ نَتَوَلَّى فَقَالَ إِنَّ فِيهِ نَخْوَةَ إِبْلِيسَ فَقَالَ بِأَبِي وَ أُمِّي أَ لَيْسَ يَقُولُ إِبْلِيسُ «خَلَقْتَنِي مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ(2) » فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) وَ قَدْ يَقُولُ اللَّهُ « وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ(3)» فَالشَّيْطَانُ يُبَاضِعُ ابْنَ آدَمَ هَكَذَا وَ قَرَنَ بَيْنَ إِصْبَعَيْهِ .(4)

ص: 125

راوی گوید: نزد امام صادق(علیه السلام) بودم که عیسی بن منصور از حضرت اجازه ورود گرفت، حضرت فرمودند: ای عیسی چرا با فلانی ارتباط داری؟ او تو را دوست ندارد، گفت: پدر و مادرم فدایتان او هم عقیده ما است و دوست دارد کسی را که ما دوست داریم، پس حضرت فرمودند: در او تکبر و فخر ابلیس است، گفت: آیا ابلیس نمی گوید (من را از آتش خلق کردی و آدم را از گل) حضرت فرمودند: خداوند می فرماید ([شیطان] در اموال و فرزندان آن ها شریک شو) پس شیطان با پسر آدم این چنین جماع می کند و دو انگشت دست خود را کنار هم آوردند.

عَن أبِی هُرَیرَةِ عَن رَسُولِ اللهِ(صلی الله علیه و اله): یَأتِی عَلَی النَّاسِ زَمانٌ یُشَارِکُهُم الشَّیاطِینَ فِی أولادِهِم قِیلَ: وَ کائِنٌ ذَلِکَ یَا رَسُولَ اللهِ؟ قَالَ: نَعَم، قَالُوا: وَ کَیفَ نَعرِفُ أولادَنا مِن أولادِهِم؟ قَالَ: بِقِلَّةِ الحَیاةِ وَ قِلَّةِ الرَّحمَة.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: بر مردم زمانی فرا میرسد که شیاطین در فرزندان آنان مشارکت می کنند، گفته شد: این شدنی است ای رسول خدا؟ فرمودند: بله، گفتند: چگونه فرزندانمان را از فرزندان آنان تشخیص دهیم؟ فرمودند: به کم شرمی و کم رحمی.

امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: ای کمیل به واسطه ولایت ما از شریک شدن شیطان در مال و فرزندانت نجات پیدا کن.

شیطان حاضر می شود و اگر از آنان فرزندی به وجود آید شیطان در نطفه او شریک می گردد .

قَالَ رَسُولُ الله (صلی الله علیه و اله): كُلُوا السَّفَرْجَلَ فَإِنَّهُ يَزِيدُ فِي الذِّهْنِ وَ يَذْهَبُ بِطَخَاءِ الصَّدْرِ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَدَ وَ قَالَ مَنْ أَكَلَ سَفَرْجَلًا ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ عَلَى الرِّيقِ صَفَا ذِهْنُهُ وَ امْتَلَأَ جَوْفُهُ حُكْماً وَ عِلْماً وَ وُقِيَ مِنْ كَيْدِ إِبْلِيسَ وَ جُنُودِهِ.(1)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: بِه بخورید که قوت ذهن را زیاد می کند و سنگینی سینه را می برد و فرزند را زیبا می کند و فرمودند: کسی که سه روز ناشتا بِه بخورد ذهن او صاف و خالی از ناخالصی می شود و شکمش پر از حکمت و علم گشته و از حیله ابلیس و سربازانش رهایی می یابد.

عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ جَعْفَرٍ الْجَوْهَرِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ(علیه السلام) قَالَ: كَسَرَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) سَفَرْجَلَةً وَ أَطْعَمَ جَعْفَرَ بْنَ أَبِي طَالِبٍ وَ قَالَ لَهُ كُلْ فَإِنَّهُ يُصَفِّي اللَّوْنَ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَدَ .(2)

امام کاظم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) یک بِه را قطعه کردند و به جعفر بن ابی طالب دادند و فرمودند: بخور که رنگ چهره را صاف و درخشان کرده و فرزند را زیبا می کند .

عَنْ سِجَادَةَ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مَنْ أَكَلَ سَفَرْجَلَةً عَلَى الرِّيقِ طَابَ مَاؤُهُ وَ حَسُنَ وَلَدُهُ .(3)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که میوه بِه را ناشتا بخورد، نطفه او نیکو و فرزندش زیبا گردد .

ص: 129

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: كُلُوا السَّفَرْجَلَ وَ تَهَادُوهُ بَيْنَكُمْ فَإِنَّهُ يَجْلُو الْبَصَرَ وَ يُنْبِتُ الْمَوَدَّةَ فِي الْقَلْبِ وَ أَطْعِمُوهُ حَبَالاكُمْ فَإِنَّهُ يُحَسِّنُ أَوْلَادَكُمْ وَ فِي رِوَايَةٍ يُحَسِّنُ أَخْلَاقَ أَوْلَادِكُمْ .(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: میوه بِه را بخورید و به هم هدیه دهید، چرا که آن چشم را جلا داده و محبت را در قلب می رویاند و به زنان باردارتان بدهید که فرزندان شما را زیبا می کند و در روایتی اخلاق او را خوب می کند .

عَنْ كِتَابِ الْإِمَامَةِ وَ التَّبْصِرَةِ لِعَلِيِّ بْنِ بَابَوَيْهِ عَنْ مُوسَى بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ (علیهم السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): رَائِحَةُ الْأَنْبِيَاءِ رَائِحَةُ السَّفَرْجَلِ وَ رَائِحَةُ الْحُورِ الْعِينِ رَائِحَةُ الْآسِ وَ رَائِحَةُ الْمَلَائِكَةِ رَائِحَةُ الْوُرُودِ وَ رَائِحَةُ ابْنَتِي فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ (علیها السلام) رَائِحَةُ السَّفَرْجَلِ وَ الْآسِ وَ الْوَرْدِ وَ لَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً وَ لَا وَصِيّاً إِلَّا وُجِدَ مِنْهُ رَائِحَةُ السَّفَرْجَلِ فَكُلُوهَا وَ أَطْعِمُوا حَبَالاكُمْ يُحَسِّنْ أَوْلَادَكُمْ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: بوی پیامبران بوی میوه بِه است و بوی زنان بهشتی بوی ریحان و بوی ملائکه بوی گل ها و بوی دخترم فاطمه (علیها السلام) بوی بِه و ریحان و گل هاست و هیچ پیامبری و جانشینی مبعوث نشدجز اینکه بوی بِه از او استشمام می شد، پس آن را بخورید و به زنان باردارتان بدهید که فرزندان شما را زیبا می کند .

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): أَطْعِمُوا حَبَالاكُمُ السَّفَرْجَلَ فَإِنَّهُ يُحَسِّنُ أَخْلَاقَ أَوْلَادِكُم. (3)

ص: 130

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: به همسران باردارتان بِه بدهید که اخلاق فرزندانتان را نیکو می کند.

قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) : أَكْلُ السَّفَرْجَلِ قُوَّةٌ لِلْقَلْبِ الضَّعِيفِ وَ يُطَيِّبُ الْمَعِدَةَ وَ يَزِيدُ فِي قُوَّةِ الْفُؤَادِ وَ يُشَجِّعُ الْجَبَانَ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَد.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: خوردن بِه موجب قوت گرفتن قلب ضعیف و پاک شدن معده و زیاد شدن قوت قلب و شجاع شدن شخص ترسو و زیبایی فرزند می شود.

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ الرِّضَا(علیه السلام) قَالَ: أَطْعِمُوا حَبَالاكُمُ اللُّبَانَ فَإِنْ يَكُنْ فِي بَطْنِهَا غُلَامٌ خَرَجَ ذَكِيَّ الْقَلْبِ عَالِماً شُجَاعاً وَ إِنْ تَكُنْ جَارِيَةٌ حَسُنَ خُلُقُهَا وَ خِلْقَتُهَا وَ عَظُمَتْ عَجِيزَتُهَا وَ حَظِيَتْ عِنْدَ زَوْجِهَا.(2)

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: به همسران باردارتان کندر دهید که اگر در شکمش پسر باشد، فردی باهوش و عالم و شجاع باشد و اگر دختر باشد،خوش اخلاق و خوش خلقت گردیده و لگن او بزرگ شده و نزد همسر خود بهره مند باشد .

عَنْ عُبْدُوسِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْبَغْدَادِيِّ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: الْحِنَّاءُ يَذْهَبُ بِالسَّهَكِ وَ يَزِيدُ فِي مَاءِ الْوَجْهِ وَ يُطَيِّبُ النَّكْهَةَ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَدَ.(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: گیاه حناء بوی بد عرق بدن را برده و درخشانی چهره را زیاد کرده و بوی دهان را خوش بو و موجب زیبایی فرزند می شود .

عَنْ عَمْرِو بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنِ الْخُرَاسَانِيِّ (الرِّضَا (علیه السلام)) قَالَ: أَكْلُ الرُّمَّانِ يَزِيدُ فِي مَاءِ الرَّجُلِ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَدَ. (4)

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: خوردن انار موجب زیاد شدن نطفه مرد و زیبایی فرزند می شود .

ص: 131

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) مَا مِنِ امْرَأَةٍ حَامِلَةٍ أَكَلَتِ الْبِطِّيخَ إِلَّا يَكُونُ مَوْلُودُهَا حَسَنَ الْوَجْهِ وَ الْخُلُقِ.(1)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هیچ زن بارداری نیست که خربزه بخورد جز اینکه فرزندش خوش صورت و خوش اخلاق گردد.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): أَطْعِمُوا الْمَرْأَةَ فِي شَهْرِهَا الَّذِي تَلِدُ فِيهِ التَّمْرَ فَإِنَّ وَلَدَهَا يَكُونُ حَلِيماً نَقِيّاً.(2)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: به زن باردار در ماهی که زایمان میکند خرما بدهید چون فرزندش صبور و با تقوا خواهد شد.

عَنْ ثَعْلَبَةَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: عَلَيْكَ بِالْهِنْدَبَاءِ فَإِنَّهُ يَزِيدُ فِي الْمَاءِ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَدَ وَ هُوَ حَارٌّ لَيِّنٌ يَزِيدُ فِي الْوَلَدِ الذُّكُورَةَ.(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کاسنی بخورید که نطفه را زیاد و فرزند را زیبا می کند و آن گرم متعادل است و فرزند پسر را زیاد می گرداند.

ص: 132

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ: أَوْصَى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ ...يَا عَلِيُّ إِذَا حَمَلَتِ امْرَأَتُكَ فَلَا تُجَامِعْهَا إِلَّا وَ أَنْتَ عَلَى وُضُوءٍ فَإِنَّهُ إِنْ قُضِيَ بَيْنَكُمَا وَلَدٌ يَكُونُ أَعْمَى الْقَلْبِ بَخِيلَ الْيَدِ .(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) به علی(علیه السلام) سفارش کردند: ای علی هنگام بارداری همسرت با وضو جماع کن وگرنه اگر فرزندی ایجاد گردد کور دل و بخیل باشد.

عَنْ رِفَاعَةَ بْنِ مُوسَى قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ (علیه السلام) قُلْتُ أَشْتَرِي الْجَارِيَةَ إِلَى أَنْ قَالَ قُلْتُ: فَإِنْ كَانَ حَمْلٌ فَمَا لِي مِنْهَا إِنْ أَرَدْتُ قَالَ لَكَ مَا دُونَ الْفَرْجِ إِلَى أَنْ تَبْلُغَ فِي حَمْلِهَا أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ عَشَرَةَ أَيَّامٍ فَإِذَا جَازَ حَمْلُهَا أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ عَشَرَةَ أَيَّامٍفَلَا بَأْسَ بِنِكَاحِهَا فِي الْفَرْجِ قُلْتُ إِنَّ الْمُغِيرَةَ وَ أَصْحَابَهُ يَقُولُونَ لَا يَنْبَغِي لِلرَّجُلِ أَنْ يَنْكِحَ امْرَأَتَهُ وَ هِيَ حَامِلٌ قَدِ اسْتَبَانَ حَمْلُهَا حَتَّى تَضَعَ فَيَغْذُوَ وَلَدُهُ قَالَ هَذَا مِنْ فِعَالِ الْيَهُودِ.(2)

راوی گوید: از امام کاظم(علیه السلام) سوال کردم: من کنیزی می خرم و او باردار است حال می توانم با او جماع کنم؟ فرمودند: جماع بدون آلت زن باشد تا اینکه چهار ماه و ده روز از وی بگذرد بعد می توانی دخول داشته باشی، گفتم: مغیره و یارانش می گویند: مرد با همسرش در حال بارداری نباید جماع کند تا اینکه فرزند به دنیا آمده و غذا بخورد، حضرت فرمودند: این عملکرد یهود است .

ص: 134

فَطَمَتْ وَلَدَهَا قَالَ الْحَقُّ جَلَّ ذِكْرُهُ يَا أَيَّتُهَا المَرْأَةُ قَدْ غَفَرْتُ لَكِ مَا تَقَدَّمَ مِنَ الذُّنُوبِ فَاسْتَأْنِفِي الْعَمَلَ رَحِمَكِ اللَّه .(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ای حولاء قسم به خدایی که مرا به پیامبری و بشارت دهنده و بیم دهنده مبعوث کرد هیچ زنی نیست که از شوهر خود فرزنددار شود مگر اینکه در سایه خداوند متعال باشد تا اینکه به درد زایمان دچار شود و با هر بار درد گرفتن اجر آزاد کردن یک برده مومن برای او می باشد و هنگامی که زایمان کند و شروع به شیردادن کند، با هر بار مکیدن فرزند در شیر خوردن در روز قیامت دارای نور درخشانی که اولین و آخرین را به شگفتی وادارد باشد و برای او روزه همه روزگار که شبش را به عبادت بیدار بوده اگرچه غذا می خورده ثبت می گردد و هنگامی که فرزند ازشیر گرفته شود، خداوند فرماید: ای زن گناهان گذشته تو را آمرزیدم پس عمل خود را از نو شروع کن رحمت خدا بر تو .

عَنْ زَيْدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ آبَائِهِ (علیهم السلام) عَنْ عَلِيٍّ (علیه السلام) قَالَ: ذَكَرَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) الْجِهَادَ فَقَالَتِ امْرَأَةٌ لِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَا رَسُولَ اللَّهِ فَمَا لِلنِّسَاءِ مِنْ هَذَا شَيْ ءٌ فَقَالَ بَلَى لِلْمَرْأَةِ مَا بَيْنَ حَمْلِهَا إِلَى وَضْعِهَا إِلَى فِطَامِهَا مِنَ الْأَجْرِ كَالْمُرَابِطِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَإِنْ هَلَكَتْ فِيمَا بَيْنَ ذَلِكَ كَانَ لَهَا مِثْلُ مَنْزِلَةِ الشَّهِيد .(2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: رسول خدا(صلی الله علیه و اله) یاد آور جهاد شدند، زنی گفت: ای رسول خدا از جهاد چیزی برای زنان نیست؟ فرمودند: بله از زمان بارداری تا

ص: 137

زایمان و از شیرگرفتن فرزند اجرش مانند جهاد کننده در راه خداست پس اگر در بین این زمان فوت کند به منزله شهید است .

عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ: إِذَا أَقْبَلَ الرَّجُلُ الْمُؤْمِنُ عَلَى امْرَأَتِهِ الْمُؤْمِنَةِ اكْتَنَفَهُ الْمَلَكَانِ وَ كَانَ كَالشَّاهِرِ سَيْفَهُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَإِذَا فَرَغَ مِنْهَا تَحَاتَّتْ عَنْهُ الذُّنُوبُ كَمَا يَتَحَاتُّ وَرَقُ الشَّجَرِ أَوَانَ سُقُوطِهِ فَإِذَا هُوَ اغْتَسَلَ انْسَلَخَ مِنَ الذُّنُوبِ فَقَالَتِ امْرَأَةٌ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا رَسُولَ اللَّهِ هَذَا لِلرِّجَالِ فَمَا لِلنِّسَاءِ قَالَ هِيَ إِذَا حَمَلَتْ كَتَبَ اللَّهُ لَهَا أَجْرَ الصَّائِمِ الْقَائِمِ فَإِذَا أَخَذَهَا الطَّلْقُ لَمْ يُدْرَ مَا لَهَا مِنَ الْأَجْرِ إِلَّا اللَّهُ فَإِذَا وَضَعَتْ كَتَبَ اللَّهُ لَهَا بِكُلِّ مَصَّةٍ يَعْنِي مِنَ الرَّضَاعِ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهَا سَيِّئَةً .(1)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: زمانی که مرد مومن به قصد جماع به زن مومن خود روی آورد، دو فرشته او را در بر گرفته و مانند کسی است که شمشیر خود را در راه خدا کشیده است پس زمانی که از جماع فارغ گردد گناهان او مانند ریختن برگ های درخت هنگام ریزش آن بریزد پس هنگامی که غسل کند از گناه کنده شود، زنی گفت: ای رسول خدا پدر و مادرم فدایتان این مطلب برای مردان بود برای زنان چیست؟ فرمودند: هنگامی که باردار شود خداوند پاداش فرد روزه دار و شب زنده دار را برای او بنویسد و هنگام درد زایمان اجری دارد که فقط خدا می داند و زمان زایمان خداوند در مقابل هر مکیدن شیر توسط فرزند یک حسنه ثبت کرده و یک سیئه از او محو کند .

ص: 138

مبارک باد خدایی را که بهترین خلق کنندگان است، سپس نطفه در شکم مادر قرار گرفته و طی نه روز در هر رگ و مفصلی عبور می کند و از جمله رحم که دارای سه قفل است 1- قفلی در بالای رحم بالاتر از ناف در ناحیه راست 2- قفلی در وسط رحم 3- قفلی در پایین رحم، پس نطفه بعد از نه روز در قفل بالایی آمده و سه ماه در آن می ماند و آن هنگام زن دچار بد حالی و تهوع می شود سپس به قفل وسط پایین آمده و در آن سه ماه می ماند و ناف فرزند محل اجتماع رگ های او و مادر است و از آن خوراک و نوشیدنی مادر به فرزند داخل می گردد، سپس فرزند به قفل پایینی آمده و در آن سه ماه می ماند که نه ماه می شود و بعد مادر به درد زایمان افتاده و با هر درد رگی از رگ ها قطع می شود و زن دچار درد می گردد و فرزند دستش بر ناف خود است تا اینکه به دنیا آمده و دستش باز شود و رزقش در این هنگام از دهانش باشد.كِتَابُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ بَعْضُ أَصْحَابِ الْحَسَنِ (علیه السلام) مَرْفُوعاً الطَّلْقُ لِلنِّسَاءِ إِنَّمَا يَكُونُ سُرَّةُ الْمَوْلُودِ مُتَّصِلَةً بِسُرَّةِ أُمِّهِ فَتُقْطَعُ فَيُؤْلِمُهَا.(1)

امام حسن(علیه السلام) فرمودند: درد زایمان زنان به خاطر این است که ناف فرزند متصل به ناف مادرش است و هنگام قطع شدن آن موجب درد برای مادر می شود.

ص: 141

آتانِيَ الْكِتابَ وَ جَعَلَنِي نَبِيًّا وَ جَعَلَنِي مُبارَكاً أَيْنَ ما كُنْتُ وَ أَوْصانِي بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ ما دُمْتُ حَيًّا وَ بَرًّا بِوالِدَتِي وَ لَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّاراً شَقِيًّا وَ السَّلامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَ يَوْمَ أَمُوتُ وَ يَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا ذلِكَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ (1)

وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَيْئاً وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ أَ لَمْ يَرَوْا إِلَى الطَّيْرِ مُسَخَّراتٍ فِي جَوِّ السَّماءِ ما يُمْسِكُهُنَّ إِلَّا اللَّهُ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ (2)

كَذَلِكَ أَيُّهَا الْمَوْلُودُ اخْرُجْ سَوِيّاً بِإِذْنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثُمَّ تُعَلَّقُ عَلَيْهَا فَإِذَا وَضَعَتْ نُزِعَ مِنْهَا فَاحْفَظِ الْآيَةَ أَنْ لَا تَتْرُكَ مِنْهَا بَعْضَهَا أَوْ تَقِفَ عَلَى بَعْضٍ مِنْهَا حَتَّى تُتِمَّهَا وَ هُوَ قَوْلُهُ تَعَالَى وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَيْئاً فَإِنْ وَقَفْتَ هَاهُنَا خَرَجَ الْمَوْلُودُأَخْرَسَ وَ إِنْ لَمْ تَقْرَأْ وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ لَمْ يَخْرُجِ الْوَلَدُ سَوِيّاً.(3)

امام رضا (علیه السلام) فرمودند: این حرز بر روی یک کاغذ یا پوست نازک نوشته شود و بر زن یا حیوان باردار آویزان شده و بعد از زایمان برداشته شود بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ ... اخْرُجْ سَوِيّاً بِإِذْنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ . اگر این آیه وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَيْئاً را ناقص بیاورد و تمام نکند بچه لال به دنیا می آید، و اگر جمله: كَذَلِكَ أَيُّهَا الْمَوْلُودُ اخْرُجْ سَوِيّاً بِإِذْنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ را ننویسد فرزند در سلامت به دنیا نیاید.

ص: 143

قَالَ الصّادِقُ (علیه السلام): إذَا كَتَبتَ وَ عَلَّقتَ عَلى امرَأةٍ مُطَلَّقةٍ وُضِعَت فِي عاجِلٍ بِإذنِ اللهِ تَعَالَى .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: زمانی که سوره ذاریات نوشته شده و بر زنی که درد زایمان دارد آویزان شود سریع وضع حمل کند ان شاء الله .

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): مَن كَتَبَها فِي إناءٍ وَ شَرِبَها زَالَ عَنهُ وَجَعُ البَطنِ وَ إن عُلِّقَت عَلَى الحَامِلِ المُتَعَسِّرَة وُلِدَت سَرِيعاً.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سوره ذاریات را در ظرفی بنویسد و از آن بخورد درد شکم از بین برود و اگر بر زن باردار به سختی افتاده آویخته شود فرزندش سریع به دنیا آید.رُوِيَ عَنِ النَّبِيّ (صلی الله علیه و اله) أنَّهُ قَالَ: مَن قَرَأ هَذِه السّورَةَ أعَاذَهُ اللهُ تَعَالَى أن يُعطَى كِتَابُهُ مِن وَرَاءِ ظَهرِه وَ إن كُتِبَت وَ عُلِّقَت عَلَى المُتَعَسِّرَةِ بِوَلَدِهَا أو قُرِئَت عَليهَا وُضِعَت مِن سَاعَتِها.(3)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سوره انشقاق را بخواند خداوند کتاب اعمالش را بر پشتش قرار ندهد و اگر نوشته شود و بر زن باردار که در زایمان به سختی افتاده آویزان شود یا بر او خوانده شود، سریع زایمان کند.

قَالَ الصّادِقُ (علیه السلام): إذَا عُلِّقَت عَلَى المَطلوقَةِ وُضِعَت وَ يَحرُصُ الوَاضِعُ لَهَا أن يَنزَعَها عَن المَطلوقَةِ سَرِيعاً لِئلَّا يَخرُجَ جَمِيعَ مَا فِي بَطنِها .(4)

ص: 144

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: اگر سوره انشقاق بر زن نزدیک به زایمان آویخته شود زایمان می کند و کسی که آن را بر زن باردار قرار می دهد بعد از زایمان آن را سریع جدا کند تا همه محتوای شکم خالی نشود.

عَنِ الصّادِقِ (علیه السلام) قَالَ إن كُتِبَت بِزَعفَرَان وَ عُلِّقَت عَلَى امرأةٍ تُريدُ الحَملَ حُمِلَت بِإذنِ اللهِ تَعَالَى وَ إن عَلَقَّها مُعسِرٌ يَسَّرَ اللهُ أمرَه وَ رَزَقَهُ اللهُ تَعَالَى .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: اگر سوره آل عمران با زعفران نوشته شود و بر زن خواستار بارداری آویزان شود، به اذن خداوند باردار شود و اگر کسی کهزایمان بر او سخت شده به خود بیاویزد زایمان او آسان گردد و به او رزق عطا کند .

عَنْ أَنَسِ بْنِ أُوَيْسٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) مَنْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ [الْأَسْمَاءِ] اسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً لَوْ دُعِيَ بِهَذَا الْأَسْمَاءِ عَلَى صَفَائِحِ الْحَدِيدِ لَذَابَتْ وَ لَوْ دُعِيَ بِهَا عَلَى مَاءٍ جَارٍ لَجَمَدَ حَتَّى يُمْشَى عَلَيْهِ وَ لَوْ دُعِيَ بِهَا عَلَى مَجْنُونٍ لَأَفَاقَ وَ لَوْ دُعِيَ بِهَا عَلَى امْرَأَةٍ قَدْ عَسُرَ عَلَيْهَا لَسَهَّلَ اللَّهُ عَلَيْهَا وَ لَوْ دَعَا بِهَا رَجُلٌ أَرْبَعِينَ لَيْلَةَ جُمُعَةٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الْآدَمِيِّينَ وَ بَيْنَ رَبِّهِ فَقَالَ سَلْمَانُ الْفَارِسِيُّ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَيْهِ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا رَسُولَ اللَّهِ أَ يُعْطَى الرَّجُلُ بِهَذِهِ الْأَسْمَاءِ هَذَا كُلَّهُ فَقَالَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ لَا تَحُثُّوا النَّاسَ عَلَيْهَا فَإِنِّي أَخْشَى أَنْ يَتْرُكُوا الْعَمَلَ وَ يَتَكَلَّمُوا عَلَيْهَا ثُمَّ قَالَ (صلی الله علیه و اله) يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ يَغْفِرُ اللَّهُ لِقَائِلِهَا وَ لِأَهْلِ بَيْتِهِ وَ لِمُؤَدِّبِ بَلَدِهِ وَ لِأَهْلِ مَدِينَتِهِ كُلِّهِمْ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى وَ هَذِهِ الْأَسْمَاءُ وَ الدُّعَاءُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ اللَّهُمَّ أَنْتَ اللَّهُ وَ أَنْتَ

ص: 145

الرَّحْمَنُ وَ أَنْتَ الرَّحِيمُ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ الْأَوَّلُ الْآخِرُ الظَّاهِرُ الْبَاطِنُ الْحَمِيدُ الْمَجِيدُ الْمُبْدِئُ الْمُعِيدُ الْوَدُودُ الشَّهِيدُ الْقَدِيمُ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ الْعَلِيمُ الصَّادِقُ الرَّءُوفُ الرَّحِيمُ الشَّكُورُ الْغَفُورُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ الرَّقِيبُ الْحَفِيظُ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ الْعَظِيمُ الْعَلِيمُ الْغَنِيُّ الْوَلِيُّ الْفَتَّاحُ الْمُرْتَاحُ الْقَابِضُ الْبَاسِطُ الْعَدْلُ الْوَفِيُّ الْوَلِيُّ الْحَقُّ الْمُبِينُ الْخَلَّاقُ الرَّزَّاقُ الْوَهَّابُ التَّوَّابُ الرَّبُّ الْوَكِيلُ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ الدَّيَّانُ الْمُتَعَالِي الْقَرِيبُ الْمُجِيبُ الْبَاعِثُ الْوَارِثُ الْوَاسِعُ الْبَاقِي الْحَيُّ الدَّائِمُ الَّذِي لَا يَمُوتُ الْقَيُّومُ النُّورُ الْغَفَّارُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ الْأَحَدُ الصَّمَدُ. لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ ذُوالطَّوْلِ الْمُقْتَدِرُ عَلَّامُ الْغُيُوبِ الْبَدِي ءُ الْبَدِيعُ الْقَابِضُ الْبَاسِطُ الدَّاعِي الظَّاهِرُ الْمُقِيتُ الْمُغِيثُ الدَّافِعُ الضَّارُّ النَّافِعُ الْمُعِزُّ الْمُذِلُّ المُطْعِمُ الْمُنْعِمُ الْمُهَيْمِنُ الْمُكَرِّمُ الْمُحْسِنُ الْمُجْمِلُ الْحَنَّانُ الْمُفْضِلُ الْمُحْيِي الْمُمِيتُ الْفَعَّالُ لِمَا يُرِيدُ مَالِكُ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشاءُ وَ تَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشاءُ وَ تُعِزُّ مَنْ تَشاءُ وَ تُذِلُّ مَنْ تَشاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيرٌ. تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهارِ وَ تُولِجُ النَّهارَ فِي اللَّيْلِ وَ تُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ فالِقُ الْإِصْباحِ وَ فالِقُ الْحَبِّ وَ النَّوى يُسَبِّحُ لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ اللَّهُمَّ مَا قُلْتُ مِنْ قَوْلٍ أَوْ حَلَفْتُ مِنْ حَلْفٍ أَوْ نَذَرْتُ مِنْ نَذْرٍ فِي يَوْمِي هَذَا وَ لَيْلَتِي هَذِهِ فَمَشِيَّتُكَ بَيْنَ يَدَيْ ذَلِكَ كُلِّهِ مَا شِئْتَ مِنْهُ كَانَ وَ مَا لَمْ تَشَأْ مِنْهُ لَمْ يَكُنْ فَادْفَعْ عَنِّي بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ فَإِنَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذِهِ الْأَسْمَاءِ عِنْدَكَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِي وَ ارْحَمْنِي وَ تُبْ عَلَيَّ وَ تَقَبَّلْ مِنِّي وَ أَصْلِحْ لِي شَأْنِي وَ يَسِّرْ أُمُورِي وَ وَسِّعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي وَ أَغْنِنِي بِكَرَمِ وَجْهِكَ عَنْ جَمِيعِ خَلْقِكَ وَ صُنْ

ص: 146

وَجْهِي وَ يَدَيَّ وَ لِسَانِي عَنْ مَسْأَلَةِ غَيْرِكَ وَ اجْعَلْ لِي مِنْ أَمْرِي فَرَجاً وَ مَخْرَجاً فَإِنَّكَ تَعْلَمُ وَ لَا أَعْلَمُ وَ تَقْدِرُ وَ لَا أَقْدِرُ وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيرٌ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى سَيِّدِ الْمُرْسَلِينَ مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ.(1)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که این دعا را بخواند خداوند او را اجابت کند قسم به کسی که من را به حق به پیامبری برگزید اگر این اسماء بر صفحه های آهن خوانده شود آب گردند و اگر بر آب جاری خواندهشود جامد گردد تا اینکه بر روی آن راه رفته شود و اگر بر دیوانه خوانده شود خوب گردد و اگر بر زنی که زایمان بر او سخت شده خوانده شود آسان گردد و اگر شخصی آن را در چهل شب جمعه بخواند خداوند آنچه را بین او و آدم ها و خدایش است می آمرزد، سلمان فارسی گوید: پدر و مادرم فدای شما ای رسول خدا آیا شخص با این اسماء به همه این ها می رسد؟ حضرت فرمودند: ای اباعبدالله مردم را تشویق به این دعا نکن که می ترسم آنها عمل را ترک کرده و این دعا را بخوانند. سپس پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ای اباعبدالله خداوند گوینده این دعا و خانواده او و معلم آن شهر و اهل آن شهر را می آمرزد ان شاء الله و این اسماء و دعا این است: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ اللَّهُمَّ أَنْتَ اللَّهُ ...

قَالَ سَلْمَانُ الْفَارِسِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) يَقُولُ قَالَ لِي رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَا عَلِيُّ لَوْ دَعَا دَاعٍ بِهَذَا الدُّعَاءِ عَلَى صَفَائِحِ الْحَدِيدِ لَذَابَتْ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً لَوْ دَعَا دَاعٍ بِهَذَا الدُّعَاءِ عَلَى مَاءٍ جَارٍ لَسَكَنَ حَتَّى يَمُرَّ عَلَيْهِ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً أَنَّهُ مَنْ بَلَغَ بِهِ الْجُوعُ وَ الْعَطَشُ ثُمَّ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ أَطْعَمَهُ اللَّهُ وَ سَقَاهُ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً لَوْ أَنَّ رَجُلًا دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ عَلَى جَبَلٍ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ مَوْضِعٍ يُرِيدُهُ لَانْشَعَبَ الْجَبَلُ حَتَّى يَسْلُكَ فِيهِ إِلَى الْمَوْضِعِ الَّذِي يُرِيدُهُ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً لَوْ يُدْعَى بِهِ عَلَى مَجْنُونٍ لَأَفَاقَ مِنْ جُنُونِهِ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً لَوْ يُدْعَى بِهِ عَلَى امْرَأَةٍ قَدْ عَسُرَ عَلَيْهَا وِلَادَتُهَا لَسَهَّلَ اللَّهُ عَلَيْهَا الْوِلَادَةَ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً لَوْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ رَجُلٌ عَلَى مَدِينَةٍ وَ الْمَدِينَةُ تَحْتَرِقُ وَ مَنْزِلُهُ فِي وَسَطِهَا لَنَجَا مَنْزِلُهُ وَ لَمْ يَحْتَرِقْ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً

ص: 147

لَوْ دَعَا بِهِ دَاعٍ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً مِنْ لَيَالِي الْجُمَعِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُكُلَّ ذَنْبٍ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الْآدَمِيِّينَ وَ لَوْ كَانَ فَجَرَ بِأُمِّهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذَلِكَ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً أَنَّهُ مَنْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ عَلَى سُلْطَانٍ جَائِرٍ جَعَلَ اللَّهُ ذَلِكَ السُّلْطَانَ طَوْعَ يَدَيْهِ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ أَنَّهُ مَنْ نَامَ وَ هُوَ يَدْعُو بِهِ بَعَثَ اللَّهُ إِلَيْهِ بِكُلِّ حَرْفٍ مِنْهُ أَلْفَ أَلْفِ مَلَكٍ مِنَ الرُّوحَانِيِّينَ وُجُوهُهُمْ أَحْسَنُ مِنَ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ بِسَبْعِينَ ضِعْفاً يَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ وَ يَكْتُبُونَ الْحَسَنَاتِ وَ يَرْفَعُونَ لَهُ الدَّرَجَاتِ قَالَ سَلْمَانُ فَقُلْتُ لَهُ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ أَ يُعْطَى بِهَذَا الْأَسْمَاءِ كُلَّ هَذَا فَقَالَ قُلْتُ لِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا رَسُولَ اللَّهِ أَ يُعْطَى الدَّاعِي بِهَذِهِ الْأَسْمَاءِ كُلَّ هَذَا فَقَالَ يَا عَلِيُّ أُخْبِرُكَ بِأَعْظَمَ مِنْ ذَلِكَ مَنْ نَامَ وَ قَدِ ارْتَكَبَ الْكَبَائِرَ كُلَّهَا وَ قَدْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ فَإِنْ مَاتَ فَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ شَهِيدٌ وَ إِنْ مَاتَ عَلَى غَيْرِ تَوْبَةٍ يَغْفِرُ اللَّهُ لَهُ وَ لِأَهْلِ بَيْتِهِ وَ لِوَالِدَيْهِ وَ لِوُلْدِهِ وَ لِمُؤَذِّنِ مَسْجِدِهِ وَ لِإِمَامِهِ بِعَفْوِهِ وَ رَحِمَتِهِ يَقُولُ اللَّهُمَّ إِنَّكَ حَيٌّ لَا تَمُوتُ وَ صَادِقٌ لَا تَكْذِبُ وَ قَاهِرٌ لَا تُقْهَرُ وَ بَدِي ءٌ لَا تَنْفَدُ وَ قَرِيبٌ لَا تَبْعُدُ وَ قَادِرٌ لَا تُضَادُّ وَ غَافِرٌ لَا تُظْلَمُ وَ صَمَدٌ لَا تُطْعَمُ وَ قَيُّومٌ لَا تَنَامُ وَ مُجِيبٌ لَا تَسْأَمُ وَ جَبَّارٌ لَا تُعَانُ وَ عَظِيمٌ لَا تُرَامُ وَ عَالِمٌ لَا تُعَلَّمُ وَ قَوِيٌّ لَا تَضْعُفُ وَ حَلِيمٌ لَا تَعْجَلُ وَ جَلِيلٌ لَا تُوصَفُ وَ وَفِيٌّ لَا تُخْلِفُ وَ غَالِبٌ لَا تُغْلَبُ وَ عَادِلٌ لَا تَحِيفُ وَ غَنِيٌّ لَا تَفْتَقِرُ وَ كَبِيرٌ لَا تُغَادَرُ وَ حَكِيمٌ لَا تَجُورُ وَ وَكِيلٌ لَا تَحِيفُ وَ فَرْدٌ

ص: 148

لَا تَسْتَشِيرُ وَ وَهَّابٌ لَا تَمَلُّ وَ عَزِيزٌ لَا تُسْتَذَلُّ وَ سَمِيعٌ لَا تَذْهَلُ وَ جَوَادٌ لَا تَبْخَلُ وَ حَافِظٌ لَا تَغْفَلُ وَ قَائِمٌ لَا تَسْهُو وَ دَائِمٌ لَا تَفْنَى وَ مُحْتَجِبٌ لَا تُرَى وَ بَاقٍ لَا تُبْلَى وَ وَاحِدٌ لَا تُشَبَّهُ وَ مُقْتَدِرٌ لَا تُنَازَعُ يَا كَرِيمُ الْجَوَادُ الْمُتَكَرِّمُ يَا ظَاهِرُ يَا قَاهِرُ أَنْتَ الْقَادِرُ الْمُقْتَدِرُ يَا عَزِيزُ الْمُتَعَزِّزُ يَا مَنْ يُنَادَى مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ بِأَلْسِنَةٍ شَتَّى وَ لُغَاتٍ مُخْتَلِفَةٍ وَ حَوَائِجَ مُتَتَابِعَةٍ لَا يَشْغَلُكَ شَيْ ءٌ عَنْ شَيْ ءٍ أَنْتَ الَّذِي لَا تُفْنِيكَ الدُّهُورُ وَ لَا تُحِيطُ بِكَ الْأَمْكِنَةُ وَ لَا تَأْخُذُكَ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ صَلِّعَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ يَسِّرْ لِي مَا أَخَافُ عُسْرَهُ وَ فَرِّجْ عَنِّي مَا أَخَافُ كَرْبَهُ وَ سَهِّلْ لِي مَا أَخَافُ حُزُونَتَهُ سُبْحَانَكَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.(1)

سلمان فارسی گوید: از علی(علیه السلام) شنیدم که فرمود: پیامبر(صلی الله علیه و اله) به من فرمودند: ای علی اگر کسی این دعا را بر صفحه های آهن بخواند ذوب شود، قسم به خدایی که من را به حق به پیامبر برگزید اگر کسی این دعا را بر آب جاری بخواند جامد گردد تا اینکه از آن عبور کند و قسم به کسی که من را به حق به پیامبری برگزید اگر کسی گرسنه و تشنه باشد و این دعا را بخواند خداوند به او غذا و آب دهد و قسم به خدایی که من را به حق به پیامبری برگزید اگر کسی این دعا را بر کوهی که میان او و مقصد اوست بخواند کوه پراکنده شده و او به مقصد خود رسد و قسم به خدایی که من را به حق به پیامبری برگزید اگر این دعا بر دیوانه ای خوانده شود خوب گردد و قسم به خدایی که من را به حق به پیامبری برگزید اگر این دعا بر زنی که زایمان بر او سخت شده خوانده شود خداوند زایمان او را آسان کند و قسم به خدایی که من را به حق به پیامبری برگزید اگر شخصی این دعا را در حالی که شهر در حال سوختن باشد و منزل او در وسط شهر باشد بخواند منزل او نجات یابد و نسوزد و قسم به خدایی که من را به حق به

ص: 149

پیامبری برگزید اگر کسی این دعا را چهل شب جمعه بخواند خداوند همه گناهان بین او و آدم ها را می آمرزد اگرچه با مادر خود زنا کرده باشد خداوند او را بیامرزد و قسم به خدایی که من را به حق به پیامبری برگزید اگر کسی این دعا را برحاکم ستمگری بخواند خداوند حاکم را فرمانبردار او قرار دهد و قسم به خدایی که من را به حق به پیامبری برگزید کسی که قبل از خواب آن را بخواند خداوند به تعداد هر حرف از آن یک ملیون ملک از روحانیین که چهره هایشان هفتاد برابر بهتر از خورشید و ماه است بر می انگیزد که برای او استغفار کرده و حسنات برای او ثبت کرده و درجات او را بالا برد، سلمان گوید: پدر و مادرم فدای شما ای امیرالمومنین آیا با خواندن این اسماء همه این چیزها عطا می شود؟ حضرت فرمودند: به رسول خدا (صلی الله علیه و اله) عرض کردم: آیا با خواندن این اسماء همه این چیزها عطا می شود؟ پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ای علی آیا بزرگتر از آن را به تو خبر ندهم؟! اگر کسی بخوابد در حالی که همه گناهان کبیره را انجام داده باشد و این دعا را بخواند و بمیرد نزد خدا شهید به حساب آید و اگر بدون توبه بمیرد خداوند او و خانواده اش و پدر و مادرش و فرزندانش و اذان گو و امام مسجدش را با عفو و رحمت خود بیامرزد و این دعا این است : اللَّهُمَّ إِنَّكَ حَيٌّ لَا تَمُوتُ وَ صَادِقٌ لَا تَكْذِبُ ...

عَنْ أُوَيْسٍ الْقَرَنِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ: ... يَا سَلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ الطَّاهِرُ الْمُطَهَّرُ الْقَاهِرُالْقَادِرُ الْمُقْتَدِرُ يَا مَنْ يُنَادِي مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ

ص: 150

بِأَلْسِنَةٍ شَتَّى وَ لُغَاتٍ مُخْتَلِفَةٍ وَ حَوَائِجَ أُخْرَى يَا مَنْ لَا يَشْغَلُهُ شَأْنٌ عَنْ شَأْنٍ أَنْتَ الَّذِي لَا تُغَيِّرُكَ الْأَزْمِنَةُ وَ لَا تُحِيطُ بِكَ الْأَمْكِنَةُ وَ لَا تَأْخُذُكَ نَوْمٌ وَ لَا سِنَةٌ يَسِّرْ لِي مَا أَخَافُ عُسْرَهُ وَ فَرِّجْ لِي مِنْ أَمْرِي مَا أَخَافُ كَرْبَهُ وَ سَهِّلْ لِي مِنْ أَمْرِي مَا أَخَافُ حُزْنَهُ سُبْحَانَكَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ عَمِلْتُ سُوءاً وَ ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي إِنَّهُ لَا يَغْفِرُالذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى نَبِيِّهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً.(1)

این روایت با مقدمهای مشابه روایت قبل، از امیرالمومنین(علیه السلام) نقل شده اما دعای آن فرق دارد : يَا سَلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ ...

عَنِ الْحَرْثِ بْنِ عُمَيْرٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ (علیهما السلام) عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ: عَلَّمَنِي رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) هَذَا الدُّعَاءَ وَ أَمَرَنِي أَنْ أَحْتَفِظَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ لِكُلِّ شِدَّةٍ وَ رَخَاءٍ وَ أَنْ أُعَلِّمَهُ خَلِيفَتِي مِنْ بَعْدِي وَ أَمَرَنِي أَنْ لَا أُفَارِقَهُ طُولَ عُمُرِي حَتَّى أَلْقَى اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ غَداً بِهَذَا وَ قَالَ قُلْ لِي حِينَ تُصْبِحُ وَ تُمْسِي هَذَا الدُّعَاءَ فَإِنَّهُ كَنْزٌ مِنْ كُنُوزِ الْعَرْشِ قُلْتُ مَا أَقُولُ قَالَ قُلْ هَذَا الدُّعَاءَ الَّذِي أَنَا ذَاكِرُهُ بَعْدَ تَفْسِيرِ ثَوَابِهِ فَلَمَّا فَرَغَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ لَهُ أُبَيُّ بْنُ كَعْبٍ الْأَنْصَارِيُّ فَمَا لِمَنْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ مِنَ الْأَجْرِ وَ الثَّوَابِ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ لَهُ اسْكُنْ يَا أُبَيَّ بْنَ كَعْبٍ الْأَنْصَارِيَّ يُقْطَعُ مَنْطِقُ قَوْلِ الْعُلَمَاءِ عَمَّا لِصَاحِبِ هَذَا الدُّعَاءِ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنَ الْمَزِيدِ وَ الْكَرَامَةِ قَالَ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي بَيِّنْ لَنَا وَ حَدِّثْنَا مَا ثَوَابُ هَذَا الدُّعَاءِ فَضَحِكَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) وَ قَالَ إِنَّ ابْنَ آدَمَ

ص: 151

حَرِيصٌ عَلَى مَنْعٍ سَأُخْبِرُكُمْ بِبَعْضِ ثَوَابِ هَذَا الدُّعَاءِ أَمَّا صَاحِبُهُ حِينَ يَدْعُو اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَتَنَاثَرُ عَلَيْهِ الْبِرُّ مِنْ مَفْرَقِ رَأْسِهِ مِنْ أَعْنَانِ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ وَ يُنْزِلُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَيْهِ السَّكِينَةَ وَ تَغْشَاهُ الرَّحْمَةَ وَ لَا يَكُونُ لِهَذَا الدُّعَاءِ مُنْتَهَى دُونَ عَرْشِ رَبِّ الْعَالَمِينَ لَهُ دَوِيٌّ حَوْلَالْعَرْشِ كَدَوِيِّ النَّحْلِ وَ يَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى مَنْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ وَ مَنْ دَعَا بِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ لَا يَسْأَلُ اللَّهَ جَلَّ اسْمُهُ شَيْئاً مِنَ الْخَيْرِ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ إِلَّا أَعْطَاهُ سُؤْلَهُ بِهَذَا الدُّعَاءِ وَ مَنَحَهُ إِيَّاهُ وَ يُنَجِّيهِ اللَّهُ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ وَ يَصْرِفُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ عَنْهُ ضِيقَ الصَّدْرِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ وَافَى صَاحِبُ هَذَا الدُّعَاءِ عَلَى نَجِيبَةٍ مِنْ دُرَّةٍ بَيْضَاءَ فَيَقُومُ بَيْنَ يَدَيْ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَ يَأْمُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ بِالْكَرَامَةِ كُلِّهَا وَ يَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَبْدِي تَبَوَّأْ مِنَ الْجَنَّةِ حَيْثُ تَشَاءُ مَعَ مَا لَهُ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنَ الْمَزِيدِ وَ الْكَرَامَةِ مَا لَا عَيْنٌ رَأَتْ وَ لَا أُذُنٌ سَمِعَتْ وَ لَا خَطَرَ عَلَى قُلُوبِ الْمَخْلُوقِينَ وَ لَا أَلْسِنَةِ الْوَاصِفِينَ فَقَالَ لَهُ سَلْمَانُ الْفَارِسِيُّ رَحِمَهُ اللَّهُ زِدْنَا مِنْ ثَوَابِ هَذَا الدُّعَاءِ جَعَلَنِيَ اللَّهُ فِدَاكَ قَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً لَوْ دُعِيَ بِهَذَا الدُّعَاءِ عَلَى مَجْنُونٍ لَأَفَاقَ مِنْ جُنُونِهِ مِنْ سَاعَتِهِ وَ لَوْ دُعِيَ بِهِ عِنْدَ امْرَأَةٍ قَدْ عَسُرَ عَلَيْهَا الْوَلَدُ لَسَهَّلَ اللَّهُ عَلَيْهَا خُرُوجَ وَلَدِهَا أَسْرَعَ مِنْ طَرْفَةِ عَيْنٍ وَ لَوْ دُعِيَ بِهَذَا الدُّعَاءِ عَلَى عَاقٍّ لِوَالِدَيْهِ لَأَصْلَحَهُ اللَّهُ لِوَالِدَيْهِ مِنْ سَاعَتِهِ نَعَمْ يَا سَلْمَانُ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً مَا مِنْ عَبْدٍ دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِهَذَا أَرْبَعِينَ لَيْلَةً مِنْ لَيَالِي الْجُمَعِ خَاصَّةً إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ مَا كَانَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الْآدَمِيِّينَ وَ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ رَبِّهِ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً يَا سَلْمَانُ مَا مِنْ أَحَدٍ دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِهَذَا الدُّعَاءِ إِلَّا أَخْرَجَ اللَّهُ عَنْ قَلْبِهِ غُمُومَ الدُّنْيَا وَ هُمُومَهَا وَ أَمْرَاضَهَا نَعَمْ يَا سَلْمَانُ مَنْ دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِهَذَا الدُّعَاءِ أَحْسَنَهُ أَمْ لَمْ يُحْسِنْهُ ثُمَّ نَامَ فِي فِرَاشِهِ وَ هُوَ يَنْوِي

ص: 152

رَجَاءَ ثَوَابِهِ بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِكُلِّ حَرْفٍ مِنْ هَذَا الدُّعَاءِ أَلْفَ مَلَكٍ مِنَ الْكَرُوبِيِّينَ وُجُوهُهُمْ أَحْسَنُ مِنَ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ فَقَالَ لَهُ سَلْمَانُ أَ يُعْطِي اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ هَذَا الْعَبْدَ بِهَذَا الدُّعَاءِ كُلَّ هَذَا الثَّوَابِ فَقَالَ (صلی الله علیه و اله) يَا سَلْمَانُ لَا تُخْبِرَنَّ بِهِلِلنَّاسِ حَتَّى أُخْبِرَكَ بِأَعْظَمَ مِمَّا أَخْبَرْتُكَ بِهِ فَقَالَ لَهُ سَلْمَانُ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ لِمَ تَأْمُرُنِي بِكِتْمَانِ ذَلِكَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَخْشَى أَنْ يَدَعُوا الْعَمَلَ وَ يَتَكَلَّمُوا عَلَى الدُّعَاءِ فَقَالَ سَلْمَانُ أَخْبِرْنِي يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ نَعَمْ أُخْبِرُكَ يَا سَلْمَانُ أَنَّهُ مَنْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ وَ كَانَ فِي حَيَاتِهِ وَ قَدِ ارْتَكَبَ الْكَبَائِرَ ثُمَّ مَاتَ مِنْ لَيْلَتِهِ أَوْ مِنْ يَوْمِهِ بَعْدَ مَا دَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِهَذَا الدُّعَاءِ مَاتَ شَهِيداً وَ إِنْ مَاتَ يَا سَلْمَانُ عَلَى غَيْرِ تَوْبَةٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَهُ بِكَرَمِهِ وَ عَفْوِهِ وَ هُوَ هَذَا الدُّعَاءُ تَقُولُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِكُ الْمُبِينُ الْمُدَبِّرُ بِلَا وَزِيرٍ وَ لَا خَلْقٍ مِنْ عِبَادِهِ يَسْتَشِيرُ الْأَوَّلُ غَيْرُ مَصْرُوفٍ وَ الْبَاقِي بَعْدَ فَنَاءِ الْخَلْقِ الْعَظِيمُ الرُّبُوبِيَّةِ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ وَ فَاطِرُهُمَا وَ مُبْتَدِعُهُمَا بِغَيْرِ عَمَدٍ خَلَقَهُمَا وَ فَتَقَهُمَا فَتْقاً فَقَامَتِ السَّمَاوَاتُ طَائِعَاتٌ بِأَمْرِهِ وَ اسْتَقَرَّتِ الْأَرَضُونَ بِأَوْتَادِهَا فَوْقَ الْمَاءِ ثُمَّ عَلَا رَبُّنَا فِي السَّمَاوَاتِ الْعُلَى الرَّحْمنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوى . لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُما وَ ما تَحْتَ الثَّرى فَأَنَا أَشْهَدُ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ لَا رَافِعَ لِمَا وَضَعْتَ وَ لَا وَاضِعَ لِمَا رَفَعْتَ وَ لَا مُعِزَّ لِمَنْ أَذْلَلْتَ وَ لَا مُذِلَّ لِمَنْ أَعْزَزْتَ وَ لَا مَانِعَ لِمَا أَعْطَيْتَ وَ لَا مُعْطِيَ لِمَا مَنَعْتَ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ كُنْتَ إِذْ لَمْ تَكُنْ سَمَاءٌ مَبْنِيَّةٌ وَ لَا أَرْضٌ مَدْحِيَّةٌ وَ لَا شَمْسٌ مُضِيئَةٌ وَ لَا لَيْلٌ مُظْلِمٌ وَ لَا نَهَارٌ مُضِي ءٌ وَ لَا بَحْرٌ لُجِّيٌّ لَا جَبَلٌ رَاسٍ وَ لَا نَجْمٌ سَارٍ وَ لَا قَمَرٌ مُنِيرٌ وَ لَا رِيحٌ تَهُبُّ وَ لَا سَحَابٌ يَسْكُبُ وَ لَا بَرْقٌ يَلْمَعُ وَ لَا رَعْدٌ يُسَبِّحُ وَ لَا رُوحٌ تَنَفَّسُ وَ لَا طَائِرٌ تَطِيرُ وَ لَا نَارٌ تَتَوَقَّدُ وَ لَا مَاءٌ يَطَّرِدُ كُنْتَ قَبْلَ كُلِّ شَيْ ءٍ وَ كَوَّنْتَ كُلَّ شَيْ ءٍ وَ قَدَرْتَ عَلَى كُلِّ شَيْ ءٍ

ص: 153

وَ ابْتَدَعْتَ كُلَّ شَيْ ءٍ وَ أَغْنَيْتَ وَ أَفْقَرْتَ وَ أَمَتَّ وَ أَحْيَيْتَ وَ أَضْحَكْتَ وَ أَبْكَيْتَ وَ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَيْتَ فَتَبَارَكْتَ يَا اللَّهُ وَ تَعَالَيْتَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الْخَلَّاقُ الْمُعِينُ أَمْرُكَ غَالِبٌ وَ عِلْمُكَ نَافِذٌ وَ كَيْدُكَغَرِيبٌ وَ وَعْدُكَ صَادِقٌ وَ قَوْلُكَ حَقٌّ وَ حُكْمُكَ عَدْلٌ وَ كَلَامُكَ هُدًى وَ وَحْيُكَ نُورٌ وَ رَحْمَتُكَ وَاسِعَةٌ وَ عَفْوُكَ عَظِيمٌ وَ فَضْلُكَ كَثِيرٌ وَ عَطَاؤُكَ جَزِيلٌ وَ حَبْلُكَ مَتِينٌ وَ إِمْكَانُكَ عَتِيدٌ وَ جَارُكَ عَزِيزٌ وَ بَأْسُكَ شَدِيدٌ وَ مَكْرُكَ مَكِيدٌ أَنْتَ يَا رَبِّ مَوْضِعُ كُلِّ شَكْوَى حَاضِرُ كُلِّ مَلَإٍ وَ شَاهِدُ كُلِّ نَجْوَى مُنْتَهَى كُلِّ حَاجَةٍ مُفَرِّجُ كُلِّ حُزْنٍ غَنِيُّ كُلِّ مِسْكِينٍ حِصْنُ كُلِّ هَارِبٍ أَمَانُ كُلِّ خَائِفٍ حِرْزُ الضُّعَفَاءِ كَنْزُ الْفُقَرَاءِ مُفَرِّجُ الْغَمَّاءِ مُعِينُ الصَّالِحِينَ ذَلِكَ اللَّهُ رَبُّنَا لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ تَكْفِي مِنْ عِبَادِكَ مَنْ تَوَكَّلَ عَلَيْكَ وَ أَنْتَ جَارُ مَنْ لَاذَ بِكَ وَ تَضَرَّعَ إِلَيْكَ عِصْمَةُ مَنِ اعْتَصَمَ بِكَ نَاصِرُ مَنِ انْتَصَرَ بِكَ تَغْفِرُ الذُّنُوبَ لِمَنِ اسْتَغْفَرَكَ جَبَّارُ الْجَبَابِرَةِ عَظِيمُ الْعُظَمَاءِ كَبِيرُ الْكُبَرَاءِ سَيِّدُ السَّادَاتِ مَوْلَى الْمَوَالِي صَرِيخُ الْمُسْتَصْرِخِينَ مُنَفِّسٌ عَنِ الْمَكْرُوبِينَ مُجِيبُ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّينَ أَسْمَعُ السَّامِعِينَ أَبْصَرُ النَّاظِرِينَ أَحْكَمُ الْحَاكِمِينَ أَسْرَعُ الْحَاسِبِينَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ خَيْرُ الْغَافِرِينَ قَاضِي حَوَائِجِ الْمُؤْمِنِينَ مُغِيثُ الصَّالِحِينَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ رَبُّ الْعَالَمِينَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ وَ أَنْتَ الْمَالِكُ وَ أَنَا الْمَمْلُوكُ وَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ أَنْتَ الرَّازِقُ وَ أَنَا الْمَرْزُوقُ وَ أَنْتَ الْمُعْطِي وَ أَنَا السَّائِلُ وَ أَنْتَ الْجَوَادُ وَ أَنَا الْبَخِيلُ وَ أَنْتَ الْقَوِيُّ وَ أَنَا الضَّعِيفُ وَ أَنْتَ الْعَزِيزُ وَ أَنَا الذَّلِيلُ وَ أَنْتَ الْغَنِيُّ وَ أَنَا الْفَقِيرُ وَ أَنْتَ السَّيِّدُ وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ أَنْتَ الْغَافِرُ وَ أَنَا الْمُسِي ءُ وَ أَنْتَ الْعَالِمُ وَ أَنَا الْجَاهِلُ وَ أَنْتَ الْحَلِيمُ وَ أَنَا الْعَجُولُ وَ أَنْتَ الرَّحْمَنُ وَ أَنَا الْمَرْحُومُ وَ أَنْتَ الْمُعَافِي وَ أَنَا الْمُبْتَلَى وَ أَنْتَ الْمُجِيبُ وَ أَنَا الْمُضْطَرُّ وَ أَنَا أَشْهَدُ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الْمُعْطِي عِبَادَكَ بِلَا سُؤَالٍ وَ أَشْهَدُ

ص: 154

بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ الْوَاحِدُ الْأَحَدُ الْمُتَفَرِّدُ الصَّمَدُ الْفَرْدُ وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ وَ اغْفِرْ لِي ذُنُوبِي وَ اسْتُرْ عَلَيَّ عُيُوبِي وَ افْتَحْ لِي مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً وَ رِزْقاًوَاسِعاً يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ الْعالَمِينَ وَ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ.(1)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) این دعا را به من آموختند و من را امر کردند که آن را درهر ساعت برای هر مشکل و سختی بخوانم و آن را به خلیفه بعد از خودم یاد دهم و من را امر کردند که در طول عمرم از آن جدا نشوم تا اینکه خداوند را با این دعا ملاقات کنم و فرمودند: هنگام صبح و شب این دعا را بخوان که آن گنجی از گنج های عرش است. عرض کردم: چه بخوانم؟ پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: این دعایی که بعد از ذکر ثواب، آن را می گویم، پس هنگامی پیامبر(صلی الله علیه و اله) فارغ شدند أبیّ بن کعب انصاری گفت: ای رسول خدا خواننده این دعا چه ثوابی دارد؟ فرمودند: ای ابی بن کعب آرام باش کلام علماء از بیان ثواب زیاد و کرامت خواننده این دعا نزد خداوند قطع باشد، گفت: پدر و مادرم فدای شما ثواب آن را برای ما بیان کنید، پیامبر(صلی الله علیه و اله) خندیدند و فرمودند: فرزند آدم به آن چه از آن منع شده حریص است، بعضی از ثواب آن را به شما خبر می دهم، کسی که این دعا را می خواند برّ و نیکی از فرق سرش در وجودش از جانب نواحی آسمان به زمین پخش می شود و خداوند سکینه و آرامش را بر وی نازل کرده و غرق رحمت شود و نزد عرش پروردگار این دعا انتهایی ندارد، برای این دعا صدایی همچون صدای زنبور عسل در کنار عرش است و خداوند به خواننده این دعا نگاه و نظر می کند و

ص: 155

کسی که آن را سه بار بخواند و از خداوند متعال درخواست خیر دنیا و آخرت را بکند، خداوند به او عطا کند و او را از عذاب قبر نجات داده و تنگی سینه و صدر رااز او برطرف می کند و در روز قیامت در حال سوار بر حیوانی نجیب از دُرّ سفید در مقابل پروردگار آمده و خداوند تمامی کرامت ها را برای او دستور می دهد و فرماید: ای بنده من در هر کجای از بهشت که خواهی برو، و او همراه با مزید نعمت و کرامتی از نزد خداست که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده و نه خطوری به قلب های مخلوقین و زبان توصیف کنندگان شده، پس سلمان فارسی گفت: فدایتان گردم از ثواب آن بیشتر بیان فرمایید، پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ای اباعبدالله قسم به کسی که مرا به حق به پیامبری برگزید اگر این دعا بر دیوانه ای خوانده شود در همان ساعت خوب گردد و اگر بر زنی که زایمان بر او سخت شده خوانده شود خداوند خروج فرزندش را سریع تر از چشم بر هم زدنی آسان گرداند و اگر این دعا بر عاق والدین خوانده شود در همان ساعت خداوند امر او اصلاح کند، بله ای سلمان قسم به کسی که مرا به حق به پیامبری برگزید کسی که این دعا را فقط در چهل شب جمعه بخواند خداوند هر آن چه بین او و آدم ها و بین او و پروردگارش است بیامرزد، ای سلمان قسم به کسی که مرا به حق به پیامبری برگزید کسی این دعا را نمی خواند مگر این که خداوند غم ها و همّ ها و مریضی های دنیا را از او خارج کند، بله ای سلمان کسی که خداوند را به این دعا بخواند چه احسان کننده به خدا باشد چه نباشد و سپس در بستر خود بخوابد در حالی که امید ثواب آن را داشته باشد، خداوند به تعداد هر حرف آن هزار ملک از کروبّیین که صورتشان نیکوتر از خورشید و ماه شب چهارده است برانگیزد، پس سلمان عرضه داشت: آیا خداوند تمام این ثواب ها را به این بنده عطا می کند؟ حضرت فرمودند: مردم را از آن باخبر نکن تا بزرگتر از آن را به تو خبر دهم، سلمان

ص: 156

گفت: ای رسول خدا چرا امر به کتمان آن می کنید؟ فرمودند: می ترسم مردم عمل را ترک کرده و این دعا را بخوانند، سلمان گفت:ای رسول خدا به من خبر دهید، حضرت فرمودند: بله به تو می گویم، کسی که این دعا را بخواند و در زمان حیاتش مرتکب گناهان کبیره شده و در شب یا روز بعد از خواندن این دعا بمیرد شهید از دنیا رفته و اگر بدون توبه بمیرد خداوند با کَرَم و بخشش خود آن را بیامرزد و آن این دعاست: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي ... لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ .

صَالِحُ بْنُ رَزِينٍ عَنْ شِهَابٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: إِذَا عَسُرَ عَلَى الْمَرْأَةِ وَلَدُهَا فَاكْتُبْ لَهَا فِي رَقٍ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ(1) *كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَها لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها(2) * وَ إذ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما فِي بَطْنِي مُحَرَّراً(3) ثُمَ ارْبِطْهُ بِخَيْطٍ وَ شُدَّهُ عَلَى فَخِذِهَا الْأَيْمَنِ فَإِذَا وَضَعَتْ فَانْزِعْهُ . (4)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که بر زنی سختی زایمان عارض شود بر روی کاغذی این را بنویس: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ كَأَنَّهُمْ ... مُحَرَّراً سپس با نخ کاغذ را بسته و به ران راست زن محکم کند و زمانی که زاییدن حاصل شد باز کند.

ص: 157

عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ: تُكْتَبُ هَذِهِ الْآيَاتُ فِي قِرْطَاسٍ لِلْحَامِلِ إِذَا دَخَلَتْ فِي شَهْرِهَا الَّتِي تَلِدُ فِيهِ فَإِنَّهَا لَا يُصِيبُهَا طَلْقٌ وَ لَا عُسْرُ وِلَادَةٍ وَ لْيَلُفَّ عَلَى الْقِرْطَاسِ سَحَاةً لَفّاً خَفِيفاً وَ لَا يَرْبِطْهَا وَ لْيَكْتُبْ « أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاًفَفَتَقْناهُما وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَيْ ءٍ حَيٍّ أَ فَلا يُؤْمِنُونَ(1) * وَ آيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ وَ الشَّمْسُ تَجْرِي لِمُسْتَقَرٍّ لَها ذلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ وَ الْقَمَرَ قَدَّرْناهُ مَنازِلَ حَتَّى عادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ لَا الشَّمْسُ يَنْبَغِي لَها أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَ لَا اللَّيْلُ سابِقُ النَّهارِ وَ كُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ وَ آيَةٌ لَهُمْ أَنَّا حَمَلْنا ذُرِّيَّتَهُمْ فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ وَ خَلَقْنا لَهُمْ مِنْ مِثْلِهِ ما يَرْكَبُونَ وَ إِنْ نَشَأْ نُغْرِقْهُمْ فَلا صَرِيخَ لَهُمْ وَ لا هُمْ يُنْقَذُونَ إِلَّا رَحْمَةً مِنَّا وَ مَتاعاً إِلى حِينٍ (2) * وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلى رَبِّهِمْ يَنْسِلُونَ (3) » وَ يَكْتُبُ عَلَى ظَهْرِ الْقِرْطَاسِ هَذِهِ الْآيَاتِ «كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ بَلاغٌ فَهَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الْفاسِقُونَ(4) كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَها لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها(5) » وَ تُعَلَّقُ الْقِرْطَاسُ فِي وَسَطِهَا فَحِينَ يَقَعُ وَلَدُهَا يُقْطَعُ عَنْهَا وَ لَا يُتْرَكُ عَلَيْهَا سَاعَةً وَاحِدَةً.(6)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: زمانی که زن حامله در ماه زاییدن داخل شود این آیات را بر روی کاغذ نوشته و به دور آن از همان کاغذ به صورت نازک، کم بپیچد و با نخ آن را نبندد و بنویسد « أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا ... إِلى رَبِّهِمْ

ص: 158

يَنْسِلُونَ» و بر پشت کاغذ این آیات را بنویسد «كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ... عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها» و آن بر وسط زن آویزان شود و هنگامی که فرزند زاییده شد از او باز شود و بر او یک ساعت باقی نماند.عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ: إِذَا عَسُرَ عَلَى الْمَرْأَةِ وِلَادَتُهَا يُكْتَبُ لَهَا هَذِهِ الْآيَاتُ فِي إِنَاءٍ نَظِيفٍ بِمِسْكٍ وَ زَعْفَرَانٍ ثُمَّ يُغْسَلُ بِمَاءِ الْبِئْرِ وَ يُسْقَى مِنْهُ الْمَرْأَةُ وَ يُنْضَحُ بَطْنُهَا وَ فَرْجُهَا فَإِنَّهَا تَلِدُ مِنْ سَاعَتِهَا يُكْتَبُ «كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ مَا يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها(1) * كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ بَلاغٌ فَهَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الْفاسِقُونَ(2) * لَقَدْ كانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبابِ ما كانَ حَدِيثاً يُفْتَرى وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ كُلِّ شَيْ ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ (3) ».(4)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: هنگام سختی زاییدن بر زن، این آیات با مشک و زعفران بر یک ظرف تمییز نوشته شده سپس با آب چاه شستشو داده و زن از آن نوشیده و به شکم و عورت او پاشیده شود که با این کار همان ساعت زاییدن محقق می شود «كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما ... لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ »

عَنْ سُلَيْمِ بْنِ قَيْسٍ الْهِلَالِيِّ عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) قَالَ : إِنِّي لَأَعْرِفُ آيَتَيْنِ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ الْمُنَزَلِ تُكْتَبَانِ لِلْمَرْأَةِ إِذَا عَسُرَ عَلَيْهَا وَلَدُهَا تُكْتَبَانِ فِي رَقِ ظَبْيٍ وَ يُعَلِّقُهُ فِي حَقْوَيْهَا: بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً(5) سَبْعَ مَرَّاتٍ. يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا

ص: 159

رَبَّكُمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْ ءٌ عَظِيمٌ يَوْمَ تَرَوْنَها تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَ تَضَعُ كُلُّ ذاتِ حَمْلٍ حَمْلَها وَ تَرَى النَّاسَ سُكارى وَ ما هُمْ بِسُكارى وَ لكِنَّعَذابَ اللَّهِ شَدِيدٌ(1) مَرَّةً وَاحِدَةً. يُكْتَبُ عَلَى وَرَقَةٍ وَ تُرْبَطُ بِخَيْطٍ مِنْ كَتَّانٍ غَيْرِ مَفْتُولٍ وَ تُشَدُّ عَلَى فَخِذِهَا الْأَيْسَرِ فَإِذَا وَلَدَتْهُ قَطَعْتَهُ مِنْ سَاعَتِكَ وَ لَا تَتَوَانَى عَنْهُ وَ يُكْتَبُ (2): حي وَلَدَتْ مَرْيَمُ وَ مَرْيَمُ وَلَدَتْ حي يَا حَيُّ اهْبِطْ إِلَى الْأَرْضِ السَّاعَةَ بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَى .(3)

امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: من دو آیه در کتاب خدا می شناسم که برای زن هنگام سختی زایمان بر پوست نازک آهو نوشته و بر پایین کمر آویزان کند: بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً هفت مرتبه و يا أَيُّهَا النَّاسُ ... شَدِيدٌ یک مرتبه. و این جمله: حي وَلَدَتْ مَرْيَمُ وَ مَرْيَمُ وَلَدَتْ حي، يَا حَيُّ اهْبِطْ إِلَى الْأَرْضِ السَّاعَةَ بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَى روی کاغذ نوشته شده و با نخ کتان بسته شده بدون گره زدن و سپس به ران چپ بسته شود و بعد از زاییدن از او باز شود و نسبت به باز شدن توجه شود .

عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ الْجُعْفِيِ : أَنَّ رَجُلًا أَتَى أَبَا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ الْبَاقِرَ (علیهما السلام) فَقَالَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَغِثْنِي فَقَالَ مَا ذَاكَ قَالَ امْرَأَتِي قَدْ أَشْرَفَتْ عَلَى الْمَوْتِ مِنْ شِدَّةِ الطَّلْقِ قَالَ اذْهَبْ وَ اقْرَأْ عَلَيْهَا «فَأَجاءَهَا الْمَخاضُ إِلى جِذْعِ النَّخْلَةِ قالَتْ يا لَيْتَنِي مِتُّ قَبْلَ هذا وَ كُنْتُ نَسْياً مَنْسِيًّا فَناداها مِنْ تَحْتِها أَلَّا تَحْزَنِي قَدْ جَعَلَ رَبُّكِ تَحْتَكِ سَرِيًّا وَ هُزِّي إِلَيْكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُساقِطْ عَلَيْكِ رُطَباً جَنِيًّا(4)» ثُمَّ ارْفَعْ صَوْتَكَ بِهَذِهِ الْآيَةِ « وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ

ص: 160

مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَيْئاً وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (1)» كَذَلِكَ اخْرُجْ أَيُّهَا الطَّلْقُ اخْرُجْ بِإِذْنِ اللَّهِ فَإِنَّهَا تَبْرَأُ مِنْ سَاعَتِهَا بِعَوْنِ اللَّهِ تَعَالَى.(2)

شخصی به محضر امام باقر(علیه السلام) آمده و گفت: ای پسر رسول خدا به فریاد من برس، حضرت فرمودند: چه شده؟ گفت: همسرم از شدت درد زایمان مشرف به مرگ شده حضرت فرمودند: برو و این آیه را بر او بخوان«فَأَجاءَهَا الْمَخاضُ ... تا رُطَباً جَنِيًّا» سپس صدایت را بالا ببر به این آیه «وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ ...» تا اخْرُجْ بِإِذْنِ اللَّهِ پس از آن درد فارغ گردد به کمک خداوند متعال.

عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ الْجُعْفِيِّ قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ مِنْ بَنِي أُمَيَّةَ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ كَانَ مُؤْمِناً مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يُوَالِي آلَ مُحَمَّدٍ (علیهم السلام) فَقَالَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنَّ جَارِيَتِي قَدْ دَخَلَتْ فِي شَهْرِهَا وَ لَيْسَ لِي وَلَدٌ فَادْعُ اللَّهَ أَنْ يَرْزُقَنِي ابْناً فَقَالَ اللَّهُمَّ ارْزُقْهُ ابْنَا ذَكَراً سَوِيّاً ثُمَّ قَالَ إِذَا دَخَلَتْ فِي شَهْرِهَا فَاكْتُبْ لَهَا إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ وَ عَوِّذْهَا بِهَذِهِ الْعُوذَةِ وَ مَا فِي بَطْنِهَا بِمِسْكٍ وَ زَعْفَرَانٍ وَ اغْسِلْهَا وَ اسْقِهَا مَاءَهَا وَ انْضَحْ فَرْجَهَا وَ الْعُوذَةُ هَذِهِ أُعِيذُ مَوْلُودِي بِسْمِ اللَّهِ بِسْمِ اللَّهِ وَ أَنَّا لَمَسْنَا السَّماءَ فَوَجَدْناها مُلِئَتْ حَرَساً شَدِيداً وَ شُهُباً وَ أَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْها مَقاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهاباً رَصَداً ثُمَّ يَقُولُ بِسْمِ اللَّهِ بِسْمِ اللَّهِ أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ أَنَا وَ أَنْتَ وَ الْبَيْتُ وَ مَنْ فِيهِ وَ الدَّارُ وَ مَنْ فِيهَا نَحْنُ كُلُّنَا فِي حِرْزِ اللَّهِ وَ عِصْمَةِ اللَّهِ وَ جِيرَانِ اللَّهِ وَ جِوَارِ اللَّهِ آمِنِينَ مَحْفُوظِينَ ثُمَّ تَقْرَأُ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ تَبْدَأُ بِفَاتِحَةِ الْكِتَابِ قَبْلَهُمَا ثُمَّ بِسُورَةِ الْإِخْلَاصِ ثُمَّ تَقْرَأُ أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّما

ص: 161

خَلَقْناكُمْ عَبَثاً وَ أَنَّكُمْ إِلَيْنا لا تُرْجَعُونَ فَتَعَالَى اللَّهِ الْمَلِكُ الْحَقُّ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ وَ مَنْ يَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ لا بُرْهانَ لَهُ بِهِ فَإِنَّما حِسابُهُ عِنْدَ رَبِّهِ إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الْكافِرُونَ وَ قُلْ رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ أَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ (1) وَ لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ لَرَأَيْتَهُ خاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ إِلَى آخِرِ السُّورَةِ(2) ثُمَّ تَقُولُ مَدْحُوراً مَنْ يُشَاقِّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أَقْسَمْتُ عَلَيْكَ يَا بَيْتُ وَ مَنْ فِيكَ بِالْأَسْمَاءِ السَّبْعَةِ وَ الْأَمْلَاكِ السَّبْعَةِ الَّذِينَ يَخْتَلِفُون بَيْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ مَحْجُوباً عَنْ هَذِهِ الْمَرْأَةِ وَ مَا فِي بَطْنِهَا كُلُّ عَرَضٍ وَ اخْتِلَاسٍ أَوْ لَمْسٍ أَوْ لَمْعَةِ طَيْفٍ مَسَّ مِنْ إِنْسٍ أَوْ جَانٍّ وَ إِنْ قَالَ عِنْدَ فَرَاغِهِ مِنْ هَذَا الْقَوْلِ وَ مِنَ الْعُوذَةِ كُلِّهَا أَعْنِي بِهَذَا الْقَوْلِ وَ هَذِهِ الْعُوذَةِ فُلَاناً وَ أَهْلَهُ وَ وُلْدَهُ وَ دَارَهُ وَ مَنْزِلَهُ فَلْيُسَمِّ نَفْسَهُ وَ دَارَهُ وَ مَنْزِلَهُ وَ أَهْلَهُ وَ وُلْدَهُ وَ لْيُلَفِّظْ بِهِ وَ لْيَقُلْ أَهْلَ فُلَانِ بْنِ فُلَانٍ وَ وَلَدَهُ فُلَانَ بْنَ فُلَانٍ فَإِنَّهُ أَحْكَمُ لَهُ وَ أَجْوَدُ وَ أَنَا لَضَامِنٌ عَلَى نَفْسِهِ وَ أَهْلِهِ وَ وُلْدِهِ أَنْ لَا يُصِيبَهُمْ آفَةٌ وَ لَا خَبَلٌ وَ لَا جُنُونٌ بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَى.(3)

شخصی از بنی امیة که فردی مومن و اهل موالات آل محمد(علیهم السلام) بود وارد بر محضر امام باقر(علیه السلام) گشت و عرضه داشت ای پسر رسول خدا کنیز من در ماه زایمان خود است و من فرزندی ندارم از خدا فرزند پسری برای من بخواهید، حضرت برایش دعا کردند و فرمودند: هنگامی که همسرت وارد ماه زاییدن شد سوره قدر را با مشک و زعفران بر یک ظرف نوشته و آب آن را به او خورانده و به عورتش بپاش و این حرز را به او بخوان: أُعِيذُ مَوْلُودِي بِسْمِ اللَّهِ بِسْمِ اللَّهِ ... شِهاباً رَصَداً سپس بگو: بِسْمِ اللَّهِ بِسْمِ اللَّهِ أَعُوذُبِاللَّهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ ... آمِنِينَ

ص: 162

مَحْفُوظِينَ سپس سوره حمد و توحید و ناس و فلق را خوانده و می گویی: أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّما ... مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ تا آخر سوره حشر و سپس می گویی: مَدْحُوراً مَنْ يُشَاقِّ اللَّهَ ... مِنْ إِنْسٍ أَوْ جَانٍّ اگر بعد از دعا بگوید: أَعْنِي بِهَذَا الْقَوْلِ وَ هَذِهِ الْعُوذَةِ فُلَاناً وَ أَهْلَهُ وَ وُلْدَهُ وَ دَارَهُ وَ مَنْزِلَهُ و اسم خودش و خانه اش و منزلش و خانواده اش و فرزندانش را ببرد و بگوید: اهل فلان فرزند فلانی و فرزندش فلانی فرزند فلانی، این کار محکم تر و بهتر است و من ضامنم به اذن خدا که هیچ آفتی و آسیبی و جنونی به او و خانواده اش و فرزندانش نرسد.

يَكْتُبُ وَ يُعَلِّقُ عَلَى سَاقِهَا الْيُسْرَى بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَها لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ وَ إِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ وَ أَلْقَتْ ما فِيها وَ تَخَلَّتْ وَ لَبِثُوا فِي كَهْفِهِمْ ثَلاثَ مِائَةٍ سِنِينَ وَ ازْدَادُوا تِسْعاً اخْرُجْ بِإِذْنِ اللَّهِ مِنَ الْبَطْنِ الطَّيِّبَةِ إِلَى الْأَرْضِ الطَّيِّبَةِ مِنْها خَلَقْناكُمْ وَ فِيها نُعِيدُكُمْ وَ مِنْها نُخْرِجُكُمْ تارَةً أُخْرى اخْرُجْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ قُدْرَتِهِ وَ اسْمِهِ الَّذِي لَا يَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ دَاءٌ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ الْعَزِيزُ الْوَهَّابُ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ بَلاغٌ فَهَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الْفاسِقُونَ أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما إِلَى قَوْلِهِ أَ فَلا يُؤْمِنُونَ إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ فَسُبْحانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ ءٍ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ إِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ السُّورَةَ وَ أُولاتُ الْأَحْمالِ أَجَلُهُنَّ أَنْ يَضَعْنَ حَمْلَهُنَ .(1)

ص: 163

روایت شده است که این جملات نوشته و بر ساق چپ آویزان شود، بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ...إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ و بعد سوره نصر و بعد جمله وَ أُولاتُ الْأَحْمالِ أَجَلُهُنَّ أَنْ يَضَعْنَ حَمْلَهُنَ نوشته شود .

يُكْتَبُ فِي جَنْبِهَا بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ اخْرُجْ بِإِذْنِ اللَّهِ مِنْها خَلَقْناكُمْ وَ فِيها نُعِيدُكُمْ وَ مِنْها نُخْرِجُكُمْ تارَةً أُخْرى وَ يُصَلَّى عَلَى النَّبِيِّ وَ آلِه . (1)

روایت شده است که عبارت بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ ... تارَةً أُخْرى اللّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ نوشته شده و بر پهلو آویخته شود.

رُوِيَ أَنَّهُ يُكْتَبُ لَهَا إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ تُسْقَى مَاءَهَا وَ يُنْضَحُ عَلَى فَرْجِهَا.(2)

روایت شده است سوره قدر بر ظرفی نوشته شده و با آب آن را شسته و زن بخورد و به آلتش پاشیده شود.

رُوِيَ أَنَّهُ يُقْرَأُ عِنْدَهَا إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ.(3)

روایت شده است سوره قدر نزد زن باردار خوانده شود.

يُكْتَبُ عَلَى قِرْطَاسٍ ( أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً إِلَى قَوْلِهِ أَ فَلا يُؤْمِنُونَ (4) وَ آيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ (5)

وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ

ص: 164

فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلى رَبِّهِمْ يَنْسِلُونَ (1) كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ(2) » وَ يُعَلَّقُ عَلَى وَسَطِهَا فَإِذَا وُضِعَتْ يُقْطَعُ وَ لَا يُتْرَكُ.(3)

روایت شده است بر کاغذ این آیات نوشته شود: ( أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً إِلَى قَوْلِهِ أَ فَلا يُؤْمِنُونَ وَ آيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلى رَبِّهِمْ يَنْسِلُونَ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ ) و در وسط بدن زن آویخته شود و بعد از زایمان حتما باز شود.

مَنْ عَسُرَتْ عَلَيْهَا الْوِلَادَةُ تَقْرَأُ هَذِهِ الْأَدْعِيَةَ عَلَى كُوزٍ مَمْلُوءٍ مَاءً ثَلَاثَ مَرَّاتٍ وَ تَشْرَبُ مِنْهُ الْمَرْأَةُ وَ يُصَبُّ بَيْنَ كَتِفَيْهَا وَ ثَدْيَيْهَا فَإِنَّهَا تَضَعُ الْوَلَدَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ هِيَ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَلِيمُ الْكَرِيمُ سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَ رَبِّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَها لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِينَ.(4)

روایت شده است زنی که زایمان بر او سخت شده است این دعاها بر یک کوزه پر از آب سه بار خوانده شود و زن از آن بنوشد و به دو کتف و دو سینه او پاشیده شود که به اذن خداوند بچه متولد گردد و دعا این باشد: بِسْمِ اللَّهِ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ ... صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِينَ.

ص: 165

عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ: يُكْتَبُ لِلْمَرْأَةِ إِذَا عَسُرَ عَلَيْهَا وِلَادَتُهَا فِي رَقٍ أَوْ قِرْطَاسٍ اللَّهُمَ فَارِجَ الْهَمِّ وَ كَاشِفَ الْغَمِّ وَ رَحْمَانَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ رَحِيمَهُمَا ارْحَمِ فُلَانَةَ بِنْتَ فُلَانَةَ رَحْمَةً تُغْنِيهَا بِهَا عَنْ رَحْمَةِ جَمِيعِ خَلْقِكَ تُفَرِّجُ بِهَا كُرْبَتَهَا وَ تَكْشِفُ بِهَا غَمَّهَا وَ تُيَسِّرُ وِلَادَتَهَا وَ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ وَ قِيلَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِين .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: زنی که زایمان بر او سخت شده در یک پوست یا کاغذ این دعا نوشته شود و به او آویخته شود: اللَّهُمَ فَارِجَ الْهَمِّ ...الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِين .

مَنْ عَسُرَتْ عَلَيْهَا الْوِلَادَةُ مِنِ امْرَأَةٍ أَوْ دَابَّةٍ يُقْرَأُ عَلَيْهَا يَا خَالِقَ النَّفْسِ مِنَ النَّفْسِ وَ مُخَلِّصَ النَّفْسِ مِنَ النَّفْسِ خَلِّصْهَا بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ.(2)

روایت شده است زن یا حیوانی که زایمان برای او سخت شده این دعا را بر او خوانده شود: يَا خَالِقَ النَّفْسِ مِنَ النَّفْسِ وَ مُخَلِّصَ النَّفْسِ مِنَ النَّفْسِ خَلِّصْهَا بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ .

ص: 166

تَعَالَى قَالَ وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي وَ عَظَمَتِي وَ ارْتِفَاعِ مَكَانِي لَا تَأْكُلُ نُفَسَاءُ يَوْمَ تَلِدُ الرُّطَبَ فَيَكُونُ غُلَاماً إِلَّا كَانَ حَلِيماً وَ إِنْ كَانَتْ جَارِيَةً كَانَتْ حَلِيمَةً .(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اول چیزی که باید زن در حالت نفاس بخورد خرماست چون خداوند به مریم دختر عمران فرمود: (و تنه خرما را بهسوی خود حرکت ده تا برایت خرمای تازه و چیده بریزد) سوال شد: ای رسول خدا اگر زمان چیدن خرما نبود چه کنیم؟ فرمودند: هفت خرما از خرمای شهر مدینه را استفاده کنید و اگر نبود هفت خرما از شهر خودتان، همانا خداوند متعال فرمود: به عزت و جلال و عظمت و علو شأنم قسم هیچ زنی در حالت نفاس روزی که زایمان می کند از خرمای تازه نمی خورد مگر اینکه اگر پسر باشد، حلیم و صبور گردد و اگر دختر باشد صبور شود.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): إِذَا وَلَدَتِ امْرَأَةٌ فَلْيَكُنْ أَوَّلُ مَا تَأْكُلُ الرُّطَبَ وَ التَّمْرَ فَإِنَّهُ لَوْ كَانَ شَيْ ءٌ أَفْضَلَ مِنْهُ أَطْعَمَهُ اللَّهُ تَعَالَى مَرْيَمَ حِينَ وَلَدَتْ عِيسَى .(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: زمانی که زن زایمان می کند باید اولین چیزی که می خورد رطب و خرما باشد چون اگر چیزی بهتر از آن بود خداوند آن را به مریم هنگام زایمانش می داد .

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: لَوْ كَانَ طَعَامٌ أَطْيَبُ مِنَ الرُّطَبِ لَأَطْعَمَهُ اللَّهُ مَرْيَم .(3)

ص: 168

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: اگر غذایی نیکوتر از خرما بود خداوند به مریم می خورانید .

عَنْ أَبِي الْبَخْتَرِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مَا اسْتَشْفَتْ نُفَسَاءُ بِمِثْلِ الرُّطَبِ لِأَنَّ اللَّهَ أَطْعَمَ مَرْيَمَ جَنِيّاً فِي نِفَاسِهَا .(1)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: زنان در نفاس به چیزی مثل خرما شفا نمی یابند چون خداوند در حالت نفاس به حضرت مریم خرمای تازه داد.

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: اگر کسی می خواهد شیطان با همسرش در حال نفاس بازی نکند پس این حرز را با مشک و زعفران بر ظرفی نوشته و با آب باران زلال شسته و آن را به لباسی نو که پوشیده نشده بپاشد و همسر و فرزندش آن را بپوشند و آب را به عورت زن و اتاقی که در آن است بپاشد که این اثر شیطان را بر همسرش در حال نفاس از بین می برد و فرزندش دچار خَبط (حرکت غیر طبیعی) و دیوانگی و ترس و نگاه جن ان شاء الله نمی شود: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ... أَدْفَعُكُمْ بِرَسُولِ اللَّهِ .

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که فرزنددار شود باید در گوش راستش اذان نماز و در گوش چپ اقامه نماز را بخواند، چون موجب حفظ شدن از شیطان رانده شده است.

عَنْ عَلِيٍّ (علیه السلام) قَالَ: لَمَّا حَضَرَتْ وِلَادَةُ فَاطِمَةَ (علیها السلام) قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) لِأَسْمَاءَ بِنْتِ عُمَيْسٍ وَ لِأُمِّ سَلَمَةَ احْضُرَاهَا فَإِذَا وَقَعَ وَلَدُهَا وَاسْتَهَلَّ فَأَذِّنَا فِي أُذُنِهِ الْيُمْنَى وَ أَقِيمَا فِي أُذُنِهِ الْيُسْرَى فَإِنَّهُ لَا يُفْعَلُ ذَلِكَ بِمِثْلِهِ إِلَّا عُصِمَ مِنَ الشَّيْطَانِ .(1)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: زمان زایمان فاطمه(علیها السلام) پیامبر(صلی الله علیه و اله) به اسماء بنت عمیس و أم سلمه فرمودند: نزد فاطمه(علیها السلام) حاظر شوید و هنگامی که فرزند به دنیا آمد و شروع به گریه کرد در گوش راست او اذان و در گوش چپ اقامه بخوانید، چرا که این کار با هیچ کس نشود جز اینکه از شیطان محفوظ شود.

عَنْ حَفْصٍ الْكُنَاسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مُرُوا الْقَابِلَةَ أَوْ بَعْضَ مَنْ يَلِيهِ أَنْ تُقِيمَ الصَّلَاةَ فِي أُذُنِهِ الْيُمْنَى فَلَا يُصِيبَهُ لَمَمٌ وَ لَا تَابِعَةٌ أَبَداً .(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: به قابله یا افراد نزدیک او امر کنید که اذان را در گوش راست نوزاد بگوید، که در این صورت هیچ جنون و جنّی به او آسیب نزند.

ص: 171

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): يَا عَليّ إذَا وُلِدَ لكَ غُلامٌ أو جَاريَةٌ فَأذِّن فِي أذُنِهِ اليُمنَى وَ أقِم فِي أذُنِهِ اليُسرَى فَإنَّهُ لا يَقربُهُ الشَّيطَانُ أبداً .(1)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ای علی زمانی که پسر یا دختری برایت متولد شد در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه بخوان که شیطان هیچ وقت به او نزدیک نمی شود.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): مَن وُلِدَ لَهُ فَأذَّنَ فِی اُذُنِهِ الیُمنَی وَ أقَامَ فِی اُذُنِهِ الیُسرَی لَم یَضُرُّهُ أمُّ الصِّبیَان.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هر کس صاحب فرزند شود و در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه گوید جن به او زیان نمی رساند.

همراه با اذان گفتن، سورهحمد و آیة الکرسی و چهار آیه آخر سوره حشر و سوره توحید و سوره ناس و فلق، نیز خوانده شود.

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) خَمْسٌ مِنَ الْفِطْرَةِ تَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ وَ قَصُّ الشَّارِبِ وَ نَتْفُ الْإِبْطِ وَ حَلْقُ الْعَانَةِ وَ الِاخْتِتَانُ.(1)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: پنج چیز از فطرت است، کوتاه کردن ناخن، کوتاه کردن سبیل، کوتاه کردن موی زیر بغل، کوتاه کردن موی اطراف مثانه و ختنه کردن.

حَدَّثَنِي مَسْعَدَةُ بْنُ صَدَقَةَ قَالَ حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ (علیهما السلام) أَنَّ ثَقْبَ أُذُنِ الْغُلَامِ مِنَ السُّنَّةِ وَ خِتَانَهُ مِنَ السُّنَّةِ السَّبْعَةَ أَيَّامٍ وَ خَفْضَ النِّسَاءِ مَكْرُمَةٌ وَ لَيْسَ مِنَ السُّنَّةِ وَ لَا شَيْئاً وَاجِباً وَ أَيُّ شَيْ ءٍ أَفْضَلُ مِنَ الْمَكْرُمَةِ .(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: سوراخ کردن گوش پسر و ختنه کردن او در روز هفتم سنت است و ختنه زنان کرامت است و سنت و واجب نیست و چه چیزی بهتر از کرامت!

عَنْ عَلِيٍّ (علیه السلام) قَالَ: وَجَدْنَا فِي قَائِمِ سَيْفِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) فِي صَحِيفَةٍ أَنَّ الْأَغْلَفَ لَا يُتْرَكُ فِي الْإِسْلَامِ حَتَّى يُخْتَنَ وَ لَوْ بَلَغَ ثَمَانِينَ سَنَةً.(3)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: در دسته شمشیر پیامبر(صلی الله علیه و اله) در برگه ای یافتیم که فرد ختنه نشده در اسلام رها گذاشته نمی شود تا اینکه ختنه شود اگرچه هشتاد ساله گردد.

ص: 174

عَنِ السَّكُونِيِّ بِإِسْنَادِهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) الْوَلِيمَةُ فِي أَرْبَعٍ الْعُرْسِ وَ الْخُرْسِ وَ هُوَ الْمَوْلُودُ يُعَقُّ عَنْهُ وَ يُطْعَمُ لَهُ وَ إِعْذَارٍ وَ هُوَ خِتَانُ الْغُلَامِ وَ الْإِيَابِ وَ هُوَ الرَّجُلُ يَدْعُو إِخْوَانَهُ إِذَا آبَ مِنْ غَيْبَةٍ .(1)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ولیمه دادن در چهار مورد است : عروسی و عقیقه و ختنه کردن پسر و برگشت از مسافرت .

قَالَ أمِیرُالمُومِنین (علیه السلام): اخْتِنُوا أَوْلَادَكُمْ يَوْمَ السَّابِعِ وَ لَا يَمْنَعْكُمْ حَرٌّ وَ لَا بَرْدٌ فَإِنَّهُ طُهْرٌ لِلْجَسَدِ وَ إِنَّ الْأَرْضَ لَتَضِجُّ إِلَى اللَّهِ مِنْ بَوْلِ الْأَغلَفِ .(2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: فرزندانتان را در روز هفتم ختنه کنید و گرما و سرما مانع از آن نشود، که این کار موجب پاکی بدن است و زمین از ادرار شخص ختنه نشده به سوی خداوند شیون و فریاد می کند.

عَنْ عَلِيٍّ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله)خَتِّنُوا أَوْلَادَكُمْ يَوْمَ السَّابِعِ فَإِنَّهُ أَطْهَرُ وَ أَطْيَبُ وَ أَسْرَعُ لِنَبَاتِ اللَّحْمِ فَإِنَّ الْأَرْضَ تَنْجَسُ مِنْ بَوْلِ الْأَغْلَفِ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً.(3)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: فرزندانتان را در روز هفتم ختنه کنید، که برای آنها پاک تر و بهتر بوده و موجب سریع شدن رشد گوشت گردد و زمین از ادرار فرد ختنه نشده چهل روز نجس می گردد.

ص: 175

عَنْ أَبِيهِ عَنْ وَهْبٍ عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيٍّ (علیه السلام) قَالَ: لَا تُخْفَضُ الْجَارِيَةُ حَتَّى تَبْلُغَ سَبْعَ سِنِينَ.(1)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: دختر در سن 7 سالگی ختنه شود.أَخْبَرَنَا مُحَمَّدٌ حَدَّثَنِي مُوسَى قَالَ حَدَّثَنَا أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ (علیهما السلام) أَنَّ عَلِيّاً (علیه السلام) قَالَ: يَا مَعْشَرَ النِّسَاءِ إِذَا خَفَضْتُنَّ بَنَاتِكُنُّ فَبَقِّينَ مِنْ ذَلِكَ شَيْئاً فَإِنَّهُ أَنْقَى لِأَلْوَانِهِنَّ وَ أَحْظَى لَهُنَّ.(2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: ای زنان اگر دخترانتان را ختنه کردید چیزی از آن را باقی بگذارید، چون برای رنگ صورتشان و محبوبیت و نزدیکی به شوهر بهتر است.

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: لَمَّا هَاجَرَتِ النِّسَاءُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) هَاجَرَتْ فِيهِنَّ امْرَأَةٌ يُقَالُ لَهَا أُمُّ حَبِيبٍ وَ كَانَتْ خَافِضَةً تَخْفِضُ الْجَوَارِيَ فَلَمَّا رَآهَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ لَهَا يَا أُمَّ حَبِيبٍ الْعَمَلُ الَّذِي كَانَ فِي يَدِكِ هُوَ فِي يَدِكِ الْيَوْمَ قَالَتْ نَعَمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِلَّا أَنْ يَكُونَ حَرَاماً فَتَنْهَانِي عَنْهُ فَقَالَ لَا بَلْ حَلَالٌ فَادْنِي مِنِّي حَتَّى أُعَلِّمَكِ قَالَتْ فَدَنَوْتُ مِنْهُ فَقَالَ يَا أُمَّ حَبِيبٍ إِذَا أَنْتِ فَعَلْتِ فَلَا تَنْهَكِي أَيْ لَا تَسْتَأْصِلِي وَ أَشِمِّي فَإِنَّهُ أَشْرَقُ لِلْوَجْهِ وَ أَحْظَى عِنْدَ الزَّوْج .(3)

ص: 176

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که زنان به سوی پیامبر(صلی الله علیه و اله) هجرت کردند، زنی در میان آنان به نام أم حبیب بود که دختران را ختنه می کرد، هنگامی که پیامبر(صلی الله علیه و اله) او را دیدند فرمودند: أم حبیب آن کاری را که می کردی هنوز هم می کنی؟ گفت: بله مگر اینکه حرام باشد و شما من را از آن منع کنید، پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: نه حلال است نزدیک بیا تا به تو یاد بدهم چکار کنی، گوید: نزدیک شدم،پس فرمودند: ای أم حبیب هنگامی که این کار را می کنی از ته نبر چرا که این کار باعث روشنی چهره و محبوبیت نزد شوهر است.

عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: كَانَتِ امْرَأَةٌ يُقَالُ لَهَا أُمُّ طَيْبَةَ تَخْفِضُ الْجَوَارِيَ فَدَعَاهَا النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) فَقَالَ لَهَا يَا أُمَّ طَيْبَةَ إِذَا خَفَضْتِ الْجَوَارِيَ فَأَشِمِّي وَ لَا تُجْحِفِي فَإِنَّهُ أَصْفَى لِلَوْنِ الْوَجْهِ وَ أَحْظَى عِنْدَ الْبَعْلِ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: زنی بود به نام أم طیبه که دختران را ختنه می کرد، پیامبر(صلی الله علیه و اله) او را خواسته و فرمودند: هنگامی که ختنه می کنی از ته نبر و نقصان زیاد وارد نکن که آن موجب صفای چهره و محبوبیت نزد شوهر می شود.

عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُلْوَانَ عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ (علیهما السلام) قَالَ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ (علیهما السلام) لِسَبْعَةِ أَيَّامٍ وَ عَقَّ عَنْهُمَا لِسَبْعٍ وَ خَتَنَهُمَا لِسَبْعٍ وَ حَلَقَ رُءُوسَهُمَا لِسَبْعٍ وَ تَصَدَّقَ بِزِنَةِ شُعُورِهِمَا فِضَّة .(2)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) اسم گذاری حسن و حسین(علیهما السلام) و عقیقه و ختنه و تراشیدن سر و صدقه نقره به وزن موها را در روز هفتم انجام دادند.

ص: 177

رَوَى غِيَاثُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ (علیهما السلام) قَالَ قَالَ عَلِيٌّ(علیه السلام) لَا بَأْسَ أَنْ لَا تَخْتَتِنَ الْمَرْأَةُ فَأَمَّا الرَّجُلُ فَلَا بُدَّ مِنْهُ.(1)امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: اشکالی ندارد که زن ختنه نشود اما مرد باید ختنه شود.

قَالَ الصّادِقُ (علیه السلام)سَبْعُ خِصَالٍ فِي الصَّبِيِّ إِذَا وُلِدَ مِنَ السُّنَّةِ ...السَّادِسَةُ يُطَهَّرُ بِالْخِتَانِ .(1)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هفت ویژگی در کودک هنگام تولد سنت است ... ششم با ختنه کردن پاک گردد.

عَنْ أَبِي أَحْمَدَ مُحَمَّدِ بْنِ زِيَادٍ الْأَزْدِيِّ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ (علیهما السلام) يَقُولُ لَمَّا وُلِدَ الرِّضَا (علیه السلام) إِنَّ ابْنِي هَذَا وُلِدَ مَخْتُوناً طَاهِراً مُطَهَّراً وَ لَيْسَ مِنَ الْأَئِمَّةِ أَحَدٌ يُولَدُ إِلَّا مَخْتُوناً طَاهِراً مُطَهَّراً وَ لَكِنْ سَنُمِرُّ الْمُوسَى عَلَيْهِ لِإِصَابَةِ السُّنَّةِ وَ اتِّبَاعِ الْحَنِيفِيَّة. (2)

راوی گوید: از امام کاظم(علیه السلام) شنیدم که فرمودند: زمانی که رضا(علیه السلام) متولد شد، به صورت ختنه شده و پاک و پاکیزه بود و هیچ امامی نیست جز اینکه اینگونه متولد می شود، اما به خاطر اجرای سنت و روش حنیفی تیغ را بر محل ختنه می کشیم.

حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ الْفَرَجِ الْمُؤَذِّنُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الْكَرْخِيُّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا هَارُونَ رَجُلًا مِنْ أَصْحَابِنَا يَقُولُ رَأَيْتُ صَاحِبَ الزَّمَانِ (علیه السلام) وَ وَجْهُهُ يُضِي ءُ كَأَنَّهُ الْقَمَرُ لَيْلَةَ الْبَدْرِ وَ رَأَيْتُ عَلَى سُرَّتِهِ شَعْراً يَجْرِي كَالْخَطِّ وَ كَشَفْتُ الثَّوْبَ عَنْهُ فَوَجَدْتُهُ مَخْتُوناً فَسَأَلْتُ أَبَا مُحَمَّدٍ (علیه السلام) عَنْ ذَلِكَ فَقَالَ هَكَذَا وُلِدَ وَ هَكَذَا وُلِدْنَا وَ لَكِنَّا سَنُمِرُّ الْمُوسَى عَلَيْهِ لِإِصَابَةِ السُّنَّةِ.(3)

راوی گوید: صاحب الزمان(علیه السلام) را در حالی که صورتش همچون ماه شب چهارده می درخشید و بر نافش یک خط مو بود، دیدم و لباسش را کنار زده او را ختنه شده یافتم، پس از امام عسگری(علیه السلام) در مورد آنپرسیدم حضرت

ص: 179

فرمودند: این چنین متولد شده و ما اینگونه هستیم اما تیغ را بر محل به خاطر انجام سنت می کشیم.

الْحَدِيدِقَالَ فَخَتَنَ إِبْرَاهِيمُ(علیه السلام)إِسْحَاقَ بِحَدِيدَةٍ فَجَرَتِ السُّنَّةُ بِالْخِتَانِ فِي النَّاسِ بَعْدَ ذَلِكَ.(1)

راوی گوید: به امام صادق(علیه السلام) گفتم: در کنار ما افرادی هستند که می گویند: ابراهیم خلیل الرحمن با تیغه نجّاری، خود را ختنه کرده است، حضرت فرمودند: سبحان الله (تعجب کردن) این گونه نیست که می گویند، بر ابراهیم (علیه السلام) دروغ بستند، پس گفتم برایم توضیح دهید، حضرت فرمودند: پیامبران در روز هفتم ختنه گاهشان همراه با نافشان می افتد، زمانی که اسماعیل از هاجر متولد گشت ساره نسبت به کنیز بودن هاجر عیب جویی می کرد، پس هاجر گریان شده و بر او سخت آمد، هنگامی که اسماعیل او را دید به گریه مادرش گریان شد و نزد پدر آمد، ابراهیم(علیه السلام) فرمود: چه چیزی موجب گریه تو شده؟ اسماعیل گفت: ساره مادرم را نسبت به این و این عیب جویی کرد و او به گریه افتاد و من به گریه او گریان شدم، ابراهیم(علیه السلام) بلند شد و به طرف محراب نماز خود رفت و با خداوند مناجات کرده و از او خواست آن مساله را از او دور کند و خداوند این کار را کرد، زمانی که ساره اسحاق را به دنیا آورد با فرا رسیدن روز هفتم ناف او افتاد اما ختنه گاه او نیفتاد پس ساره به جزع کردن افتاد، گفت: ای ابراهیم این چه اتفاقی است که در خاندان ابراهیم(علیه السلام) و فرزندان پیامبران افتاده است، این پسر تو اسحاق است که ناف او افتاده اما ختنه گاه او نیفتاده است، ابراهیم(علیه السلام) به عبادت گاه خود رفت و با خداوند مناجات کرده و گفت: پروردگارا این چه اتفاقی است که در خاندان ابراهیم (علیه السلام) و فرزندان پیامبران افتاده است، این پسرم اسحاق است که ناف او افتاده اماختنه گاه او نیفتاده است. خداوند به ابراهیم (علیه السلام) وحی نمود: این به خاطر

ص: 181

عیب جویی ساره نسبت به هاجر است و من بعد از این واقعه بر خود قسم خوردم که ختنه گاه هیچ یک از فرزندان پیامبران را نیندازم پس اسحاق را با تیزی آهن ختنه کن. ابراهیم(علیه السلام) این کار را کرد و بعد از او در مردم این سنت جاری گشت.

عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) فِي قَوْلِ سَارَةَ اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا صَنَعْتُ بِهَاجَرَ إِنَّهَا كَانَتْ خَفَضَتْهَا فَجَرَتِ السُّنَّةُ بِذَلِكَ.(1)

امام صادق(علیه السلام) درباره گفته ساره: خدایا من را به خاطر کاری که با هاجر کردم مؤاخذه نکن، فرمودند: ساره کاری کرد که موجب ختنه شدن هاجر شد پس بعد از او سنت بر این عمل جاری گشت.

الْقُطْبُ الرَّاوَنْدِيُّ فِي لُبِّ اللُّبَابِ: وَ لَمْ يُبَايِعِ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) أَحَداً مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَخْتُونَةً وَ أَوَّلُ مَنِ اخْتَتَنَ مِنَ النِّسَاءِ هَاجَرُ لِحَلْفِ سَارَةَ أَنْ تَقْطَعَ عُضْواً مِنْهَا فَأَمَرَ اللَّهُ تَعَالَى بِاخْتِتَانِهَا.(2)

در روایت است پیامبر(صلی الله علیه و اله) با زنی بیعت نکرد جز اینکه او ختنه شده بود و اول زنی که ختنه شد هاجر بود و آن هم به خاطر قسم خوردن ساره مبنی بر قطع کردن عضوی از او بود، پس خداوند امر به ختنه شدن زنان کرد.

سُئِلَ الرِّضَا (علیه السلام) عَنْ أَوَّلِ مَا أُمِرَ بِالْخِتَانِ فَقَالَ (علیه السلام) إِبْرَاهِيمُ(علیه السلام) وَ سُئِلَ عَنْ أَوَّلِ مَنْ خُفِضَ مِنَ النِّسَاءِ فَقَالَ (علیه السلام) هَاجَرُ أُمُّ إِسْمَاعِيلَ خَفَضَتْهَا سَارَةُ لِتَخْرُجَ مِنْ يَمِينِهَا.(3)

ص: 182

از امام رضا(علیه السلام) سوال شد: اولین کسی که امر به ختنه کردن شد که بود؟ فرمودند: ابراهیم (علیه السلام) و سوال شد: اول زنی که ختنه شد که بود؟ فرمودند: هاجر مادر اسماعیل که ساره به خاطر عملی کردن قَسَمش او را ختنه کرد.

عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): احْلِقُوا شَعْرَ الذَّكَرِ وَ الْأُنْثَى يَوْمَ السَّابِعِ وَ تَصَدَّقُوا بِوَزْنِهِ فِضَّةً.(1)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: موی سر نوزادان پسر و دختر را روز هفتم بتراشید و به وزن آن نقره صدقه دهید.

رُوِيَ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: كَتَبْتُ إِلَى صَاحِبِ الدَّارِ(علیه السلام) وُلِدَ لِي مَوْلُودٌ وَ حَلَقْتُ رَأْسَهُ وَ وَزَنْتُ شَعْرَهُ بِالدَّرَاهِمِ وَ تَصَدَّقْتُ بِهِ قَالَ لَا يَجُوزُ وَزْنُهُ إِلَّا بِالذَّهَبِ أَوِ الْفِضَّةِ وَ كَذَا جَرَتِ السُّنَّةُ .(2)راوی گوید: به امام هادی یا عسگری(علیهما السلام) نامه نوشتم که فرزنددار شده ام و سرش را تراشیده و به وزنش درهم (سکه نقره) صدقه دادم، حضرت فرمودند: به وزن آن باید طلا یا نقره صدقه داد و سنت همین است.

عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(علیه السلام): لَا تَحْلِقُوا الصِّبْيَانَ الْقَزَعَ وَ الْقَزَعُ أَنْ يَحْلِقَ مَوْضِعاً وَ يَدَعَ مَوْضِعاً.(3)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: در تراشیدن موی سر کودکان به گونه ای نباشید که جایی را بتراشید و جایی را نتراشید.

ص: 184

عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) أَنَّهُ كَانَ يَكْرَهُ الْقَزَعَ فِي رُءُوسِ الصِّبْيَانِ وَ ذَكَرَ أَنَّ الْقَزَعَ أَنْ يُحْلَقَ الرَّأْسُ إِلَّا قَلِيلًا وَ يُتْرَكَ وَسَطُ الرَّأْسِ يُسَمَّى الْقَزَعَةَ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: قزع در تراشیدن سر نوزادان مکروه است و قزع آن است که جای کمی از سر را نتراشند و وسط سر رها شود که به آن قزعه گویند.

عَنْ مُعَاذٍ الْفَرَّاءِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: إِنَّ فَاطِمَةَ (علیه السلام) حَلَقَتْ ابْنَيْهَا وَ تَصَدَّقَتْ بِوَزْنِ شَعْرِهِمَا فِضَّةً.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: فاطمه(علیها السلام) سر دو پسر خود را تراشید و به وزن آن نقره صدقه داد.قَالَ الصّادِقُ (علیه السلام)سَبْعُ خِصَالٍ فِي الصَّبِيِّ إِذَا وُلِدَ مِنَ السُّنَّةِ أُولَاهُنَّ يُسَمَّى وَ الثَّانِيَةُ يُحْلَقُ رَأْسُهُ وَ الثَّالِثَةُ يُتَصَدَّقُ بِوَزْنِ شَعْرِهِ وَرِقاً أَوْ ذَهَباً إِنْ قُدِرَ عَلَيْهِ ...(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هفت ویژگی در نوزاد سنت است : 1- اسم گذاری 2- تراشیدن سر 3- طلا یا درهم (سکه نقره) به وزن موها صدقه دهد ...

عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ خَالِدٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا(علیه السلام) عَنِ التَّهْنِئَةِ بِالْوَلَدِ مَتَى فَقَالَ إِنَّهُ قَالَ لَمَّا وُلِدَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ (علیهما السلام) هَبَطَ جَبْرَئِيلُ بِالتَّهْنِئَةِ عَلَى النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) فِي الْيَوْمِ السَّابِعِ وَ

ص: 185

أَمَرَهُ أَنْ يُسَمِّيَهُ وَ يُكَنِّيَهُ وَ يَحْلِقَ رَأْسَهُ وَ يَعُقَّ عَنْهُ وَ يَثْقُبَ أُذُنَهُ وَ كَذَلِكَ كَانَ حِينَ وُلِدَ الْحُسَيْنُ (علیه السلام) أَتَاهُ فِي الْيَوْمِ السَّابِعِ فَأَمَرَهُ بِمِثْلِ ذَلِكَ ...(1)

راوی گوید: از امام رضا(علیه السلام) سوال کردم: تبریک گفتن به خاطر فرزند چه زمانی است؟ فرمودند: زمانی که حسن بن علی(علیهما السلام) متولد شد جبرئیل برای تبریک بر پیامبر(صلی الله علیه و اله) در روز هفتم نازل شد و به او امر کرد که اسم و کنیه گذاری و تراشیدن سر و عقیقه و سوراخ کردن گوش را انجام دهد و همچنین هنگامی که حسین (علیه السلام) متولد شد در روز هفتم جبرئیل نازل شد و به مثل آن امر کرد ...عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنِ الْعَقِيقَةِ وَ الْحَلْقِ وَ التَّسْمِيَةِ بِأَيِّهَا يُبْدَأُ قَالَ يُصْنَعُ ذَلِكَ كُلُّهُ فِي سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ يُحْلَقُ وَ يُذْبَحُ وَ يُسَمَّى ثُمَّ ذَكَرَ مَا صَنَعَتْ فَاطِمَةُ (علیها السلام) لِوُلْدِهَا ثُمَّ قَالَ يُوزَنُ الشَّعْرُ وَ يُتَصَدَّقُ بِوَزْنِهِ فِضَّةً.(2)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره عقیقه و تراشیدن سر و نام گذاری پرسیدم که از کدام شروع می شود، حضرت فرمودند: همگی در یک ساعت، اول تراشیدن سر و بعد ذبح کردن و بعد نام گذاری، سپس آنچه را فاطمه (علیها السلام) برای فرزندانش انجام دادند را بیان کردند و سپس فرمودند: موها وزن شده و به اندازه آن نقره صدقه داده شود.

عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قُلْتُ لَهُ بِأَيِ ذَلِكَ نَبْدَأُ قَالَ تَحْلِقُ رَأْسَهُ وَ تَعُقُّ عَنْهُ وَ تَصَدَّقُ بِوَزْنِ شَعْرِهِ فِضَّةً وَ يَكُونُ ذَلِكَ فِي مَكَانٍ وَاحِدٍ.(3)

ص: 186

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) پرسیدم اول از کدام شروع کنم؟ فرمودند: سر را می تراشی و عقیقه می کنی و به اندازه وزن مو نقره صدقه می دهی و این ها در یک زمان است.

عَلِيُّ بْنُ جَعْفَرٍ فِي كِتَابِهِ عَنْ أَخِيهِ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ مَوْلُودٍ تَرَكَ أَهْلُهُ حَلْقَ رَأْسِهِ فِي الْيَوْمِ السَّابِعِ هَلْ عَلَيْهِ بَعْدَ ذَلِكَ حَلْقُهُ وَ الصَّدَقَةُ بِوَزْنِهِ فَقَالَ إِذَا مَضَى سَبْعَةُ أَيَّامٍ فَلَيْسَ عَلَيْهِمْ حَلْقُهُ إِنَّمَا الْحَلْقُ وَ الْعَقِيقَةُ وَ الِاسْمُ فِي الْيَوْمِ السَّابِعِ.(1)راوی گوید: از امام کاظم(علیه السلام) درباره نوزادی که خانواده اش در روز هفتم تراشیدن سر و صدقه به وزن موها را ترک کرده اند، سوال شد می شود بعد از آن انجام داد؟ حضرت فرمودند: اگر هفت روز بگذرد تراشیدن بر آنها نیست همانا تراشیدن و عقیقه و اسم گذاری در روز هفتم است.

عَنْ سَمُرَةَ بنِ جُندَب عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ :كُلُّ غُلَامٍ رَهِينَةٌ بِعَقِيقَتِهِ تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ السَّابِعِ وَ يُحْلَقُ رَأْسُهُ وَ يُسَمَّی. (2)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هر پسری مورد مطالبه عقیقه واقع می شود، روز هفتم از برای او قربانی صورت گرفته و سر او تراشیده شده و اسم گذاری شود.

ص: 187

قَالَ أمِیرُالمُومِنین (علیه السلام) تَصَدَّقُوا إِذَا حَلَقْتُمْ رُءُوسَهُمْ بِوَزْنِ شُعُورِهِمْ فِضَّةً فَإِنَّهُ وَاجِبٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ كَذَلِكَ فَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) بِالْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ (علیهما السلام) إِذَا نَاوَلْتُمْ سَائِلًا شَيْئاً فَاسْأَلُوهُ أَنْ يَدْعُوَ لَكُمْ فَإِنَّهُ يُسْتَجَابُ فِيكُمْ وَ لَا يُجَابُ فِي نَفْسِهِ لِأَنَّهُمْ يَكْذِبُونَ.(1)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که سرهای کودکان خود را می تراشید به اندازه آن نقره صدقه دهید، چرا که بر هر مسلمانی واجب است و پیامبر(صلی الله علیه و اله) برای حسن و حسین(علیهما السلام) این کار را انجام داد. زمانی که به فقیر چیزی را دادید از او بخواهید برایتان دعا کند کهمستجاب می شود و دعای خودشان در حق خودشان مستجاب نمی شود چون دروغ می گویند.

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: اولین چیزی که در دهان نوزاد هنگام ولادت می ریزید خرما باشد، این چنین پیامبر(صلی الله علیه و اله) برای حسن و حسین(علیهما السلام) انجام دادند.

قَالَ الرِّضَا (علیه السلام) حَنِّكْهُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِنْ قَدَرْتَ عَلَيْهِ أَوْ بِالْعَسَلِ سَاعَةَ يُولَدُ.(1)

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: در زمان ولادت نوزاد اگر می توانید در دهانش آب فرات یا عسل بریزید.عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: نَهْرَانِ مُؤْمِنَانِ وَ نَهْرَانِ كَافِرَانِ نَهْرَانِ كَافِرَانِ نَهَرُ بَلْخٍ وَ دِجْلَةُ وَ الْمُؤْمِنَانِ نِيلُ مِصْرَ وَ الْفُرَاتُ فَحَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِمَاءِ الْفُرَاتِ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: دو رود مومن هستند و دو رود کافر، دو رود کافر بلخ و دجله هستند و دو رود مومن نیل و فرات، پس هنگام تولد فرزندانتان آب فرات در دهانشان بریزید.

عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّه ِ(علیه السلام) يَقُولُ : حَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِتُرْبَةِ الْحُسَيْنِ (علیه السلام) فَإِنَّهُ أَمَانٌ.(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کام نوزادانتان را با تربت حسین(علیه السلام) باز کنید که موجب در امان بودن می شود.

قَالَ رَسُولُ الله (صلی الله علیه و اله) يُحَنَّكُ الْمَوْلُودُ بِالْمَاءِ السُّخْنِ .(4)

ص: 189

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: آب گرم در دهان فرزند هنگام تولد ریخته شود.

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مَا إِخَالُ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِلَّا أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ وَ قَالَ (علیه السلام) مَا سُقِيَ أَهْلُ الْكُوفَةِ مَاءَ الْفُرَاتِ إِلَّا لِأَمْرٍ مَا وَ قَالَ يُصَبُّ فِيهِ مِيزَابَانِ مِنَ الْجَنَّةِ.(1)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: گمان نمی کنم شخصی کامش با آب فرات باز شود جز اینکه ما اهل بیت را دوست داشته باشد و اهل کوفه به علتی آب فرات را می نوشند و فرمودند: از دو ناودان بهشتی آب به درون فرات می ریزد.

عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ قَالَ: يُدْفَقُ فِي الْفُرَاتِ كُلَّ يَوْمٍ دُفُقَاتٌ مِنَ الْجَنَّةِ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: در هر روز چند مرتبه آب از بهشت به فرات ریخته می شود.

عَنْ حَكِيمِ بْنِ جُبَيْرٍ قَالَ سَمِعْتُ سَيِّدَنَا عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ (علیه السلام) يَقُولُ إِنَّ مَلَكاً يَهْبِطُ مِنَ السَّمَاءِ فِي كُلِّ لَيْلَةٍ مَعَهُ ثَلَاثَةُ مَثَاقِيلَ مِسْكاً مِنْ مِسْكِ الْجَنَّةِ فَيَطْرَحُهَا فِي الْفُرَاتِ وَ مَا مِنْ نَهَرٍ فِي شَرْقِ الْأَرْضِ وَ لَا غَرْبِهَا أَعْظَمَ بَرَكَةً مِنْهُ.(3)

امام سجاد(علیه السلام) فرمودند: فرشته ای هر شب از آسمان آمده و سه مثقال مُشک از بهشت به درون فرات می ریزد و هیچ رودی در شرق و غرب زمین با برکت تر از فرات نیست.

ص: 190

عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ هَارُونَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) مَا أَظُنُّ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِلَّا أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتَ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: گمان نمی کنم کسی کامش به آب فرات باز شود جز اینکه ما اهل بیت را دوست دارد.مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مَا أَظُنُ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِلَّا كَانَ لَنَا شِيعَة. (2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: گمان نمی کنم کسی کامش به آب فرات باز شود جز اینکه شیعه ما اهل بیت است.

عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ سَعْدَانَ عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ رَفَعُوهُ إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) قَالَ: أَمَا إِنَّ أَهْلَ الْكُوفَةِ لَوْ حَنَّكُوا أَوْلَادَهُمْ بِمَاءِ الْفُرَاتِ لَكَانُوا شِيعَةً لَنَا.(3)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: اگر اهل کوفه کام فرزندانشان را با آب فرات باز می کردند شیعه ما بودند.

عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) مَا أَحَدٌ يَشْرَبُ مِنْ مَاءِ الْفُرَاتِ وَ يُحَنَّكُ بِهِ إِذَا وُلِدَ إِلَّا أَحَبَّنَا لِأَنَّ الْفُرَاتَ نَهَرٌ مُؤْمِنٌ.(4)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هیچ کسی از آب فرات ننوشد و هنگام تولد کامش با آن باز نشود جز اینکه دوستدار ما است چون فرات رودی مومن است.

ص: 191

عَنْ عُقْبَةَ بْنِ خَالِدٍ قَالَ: ذَكَرَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) الْفُرَاتَ قَالَ أَمَا إِنَّهُ مِنْ شِيعَةِ عَلِيٍّ(علیه السلام) وَ مَا حُنِّكَ بِهِ أَحَدٌ إِلَّا أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ.(1)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: رود فرات شیعه علی(علیه السلام) است و هیچ کسی کامش به آن باز نشود جز اینکه دوستدار ما اهل بیت باشد.

عَنْ عَلِيِّ بْنِ مِيثَمٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَمِعْتُ أُمِّي تَقُولُ سَمِعْتُ نَجْمَةَ أُمَّ الرِّضَا(علیه السلام) تَقُولُ فِي حَدِيثٍ لَمَّا وَضَعْتُ ابْنِي عَلِيّاً (علیه السلام) دَخَلَ إِلَيَّ أَبُوهُ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ (علیهما السلام) فَنَاوَلْتُهُ إِيَّاهُ فِي خِرْقَةٍ بَيْضَاءَ فَأَذَّنَ فِي أُذُنِهِ الْيُمْنَى وَ أَقَامَ فِي الْيُسْرَى وَ دَعَا بِمَاءِ الْفُرَاتِ فَحَنَّكَهُ بِهِ ثُمَّ رَدَّهُ إِلَيَّ فَقَالَ خُذِيهِ فَإِنَّهُ بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ.(2)

نجمه خاتون مادر امام رضا(علیه السلام) گویند: هنگامی که پسرم علی(علیه السلام) به دنیا آمد، پدرش موسی بن جعفر(علیهما السلام) داخل شد و من او را در پارچه سفید به پدرش دادم، پس ایشان در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه خواندند و آب فرات درخواست کردند و کامش را باز کردند سپس به من برگردادند و فرمودند: او را بگیر که بقیة الله در زمین است.

عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُلْوَانَ عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ (علیهما السلام) قَالَ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ (علیهما السلام) لِسَبْعَةِ أَيَّامٍ وَ عَقَّ عَنْهُمَا لِسَبْعٍ .(1)امام باقر(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) نام گذاری حسن و حسین(علیهما السلام) و عقیقه آنها را در روز هفتم انجام داد.

عَن عَلیّ بنِ جَعفَر قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ الْمَرْأَةِ هَلْ يَصْلُحُ لَهَا أَنْ تَأْكُلَ مِنْ عَقِيقَةِ وَلَدِهَا قَالَ لَا يَصْلُحُ لَهَا الْأَكْلُ مِنْهُ فَلْتَصَدَّقْ بِهَا كُلِّهَا .(2)

علی بن جعفر گوید: از امام کاظم(علیه السلام) پرسیدم آیا زن می تواند از عقیقه فرزند خود بخورد؟ فرمودند: نه نمی شود، باید همه آن را صدقه دهد.

عَنْ مُعَاذٍ الْفَرَّاءِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: الْغُلَامُ رَهْنٌ بِسَابِعِهِ بِكَبْشٍ يُسَمَّى فِيهِ وَ يُعَقُّ عَنْهُ .(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: پسر در گرو ذبح کردن گوسفند به عنوان عقیقه در روز هفتم است که در آن نام گذاری می شود.

رَوَى عُمَرُ بْنُ يَزِيدَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ كُلُّ امْرِئٍ مُرْتَهَنٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِعَقِيقَتِهِ وَ الْعَقِيقَةُ أَوْجَبُ مِنَ الْأُضْحِيَّةِ .(4)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هر شخصی در قیامت در گرو عقیقه خود است و از او مطالبه می شود و عقیقه واجب تر از قربانی روز عید قربان است.

ص: 193

فِي رِوَايَةِ أَبِي خَدِيجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه (علیه السلام) قَالَ: كُلُّ إِنْسَانٍ مُرْتَهَنٌ بِالْفِطْرَةِ وَ كُلُّ مَوْلُودٍ مُرْتَهَنٌ بِالْعَقِيقَةِ.(1)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هر انسانی زکات فطره از او مطالبه می شود و هر کودکی عقیقه از او مطالبه می گردد.

عَنْ سَمُرَةَ بنِ جُندَب عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ :كُلُّ غُلَامٍ رَهِينَةٌ بِعَقِيقَتِهِ تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ السَّابِعِ. (2)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هر پسری مورد مطالبه عقیقه واقع می شود، روز هفتم از برای او قربانی صورت می گیرد.

ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْعَقِيقَةِ فَقَالَ عَقِيقَةُ الْغُلَامِ وَ الْجَارِيَةِ كَبْشٌ كَبْشٌ.(3)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره عقیقه سوال کردم، حضرت فرمودند: عقیقه پسر و دختر هر دو گوسفند است.

عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ(علیه السلام) عَنِ الْعَقِيقَةِ عَلَى الْمُوسِرِ وَ الْمُعْسِرِ فَقَالَ لَيْسَ عَلَى مَنْ لَا يَجِدُ شَيْ ءٌ.(4)

راوی گوید: از امام کاظم(علیه السلام) درباره عقیقه کردن نسبت به فرد غنی و فقیر سوال کردم، حضرت فرمودند: بر کسی که توانایی مالی ندارد وظیفه ای نیست.

ص: 194

عَنْهُ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ: إِذَا كَانَ يَوْمُ السَّابِعِ وَ قَدْ وُلِدَ لِأَحَدِكُمْ غُلَامٌ أَوْ جَارِيَةٌ فَلْيَعُقَّ عَنْهُ كَبْشاً عَنِ الذَّكَرِ ذَكَراً وَ عَنِ الْأُنْثَى مِثْلَ ذَلِكَ عُقُّوا عَنْهُ وَ أَطْعِمُوا الْقَابِلَةَ مِنَ الْعَقِيقَةِ .(1)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: اگر روز هفتم فرا رسد و برای شما پسر یا دختری متولد شده باشد باید برای پسر، گوسفند نر عقیقه کند و برای دختر، گوسفند ماده و به قابله از آن عقیقه غذا دهید.

عَنِ السَّكُونِيِّ بِإِسْنَادِهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) الْوَلِيمَةُ فِي أَرْبَعٍ الْعُرْسِ وَ الْخُرْسِ وَ هُوَ الْمَوْلُودُ يُعَقُّ عَنْهُ وَ يُطْعَمُ لَهُ وَ إِعْذَارٍ وَ هُوَ خِتَانُ الْغُلَامِ وَ الْإِيَابِ وَ هُوَ الرَّجُلُ يَدْعُو إِخْوَانَهُ إِذَا آبَ مِنْ غَيْبَةٍ .(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ولیمه دادن در چهار چیز است: عروسی و عقیقه فرزند و ختنه کردن و برگشت از مسافرت.

رُوِيَ عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) وَ اللَّهِ مَا أَدْرِي أَ كَانَ أَبِي عَقَّ عَنِّي أَمْ لَا فَأَمَرَنِي (علیه السلام) فَعَقَقْتُ عَنْ نَفْسِي وَ أَنَا شَيْخٌ.(3)

راوی گوید: به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم به خدا سوگند نمی دانم پدرم برای من عقیقه کرده است یا نه، پس حضرت من را به عقیقه امر کردند و من در حال پیری برای خود عقیقه کردم.

ص: 195

عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنِ الْعَبْدِ الصَّالِحِ (علیه السلام) قَالَ: الْعَقِيقَةُ وَاجِبَةٌ إِذَا وُلِدَ لِلرَّجُلِ وَلَدٌ .(1)

امام کاظم(علیه السلام) فرمودند: عقیقه برای شخصی که فرزنددار شود واجب است.

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْعَقِيقَةِ أَ وَاجِبَةٌ هِيَ قَالَ نَعَمْ يُعَقُّ عَنْهُ وَ يُحْلَقُ رَأْسُهُ وَ هُوَ ابْنُ سَبْعَةٍ .(2)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) سوال کردم آیا عقیقه کردن واجب است، حضرت فرمودند: بله و در روز هفتم است.

عَنْ حَفْصٍ الْكُنَاسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: الْمَوْلُودُ إِذَا وُلِدَ عُقَّ عَنْهُ وَ أُهْدِيَ إِلَى الْقَابِلَةِ الرِّجْلُ وَ الْوَرِكُ وَ يُدْعَى نَفَرٌ مِنَ الْمُسْلِمِينَ فَيَأْكُلُونَ وَ يَدْعُونَ لِلْغُلَام. (3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: نوزاد هنگامی که متولد گردد برای او عقیقه شود و به قابله پا و ران گوسفند داده شود و عده ای از مسلمین دعوت گردند و از آن بخورند و برای فرزند دعا کنند.

قَالَ الصّادِقُ (علیه السلام): سَبْعُ خِصَالٍ فِي الصَّبِيِّ إِذَا وُلِدَ مِنَ السُّنَّةِ ...الرَّابِعَةُ يُعَقُّ عَنْهُ .(4)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هفت ویژگی در کودک هنگام تولد سنت است ... چهارم برای فرزند عقیقه شود.

ص: 196

رَوَى عَمَّارٌ السَّابَاطِيُّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: الْعَقِيقَةُ لَازِمَةٌ لِمَنْ كَانَ غَنِيّاً وَ مَنْ كَانَ فَقِيراً إِذَا أَيْسَرَ فَعَلَ فَإِنْ لَمْ يَقْدِرْ عَلَى ذَلِكَ فَلَيْسَ عَلَيْهِ شَيْ ءٌ وَ إِنْ لَمْ يَعُقَّ عَنْهُ حَتَّى ضَحَّى عَنْهُ فَقَدْ أَجْزَأَتْهُ الْأُضْحِيَّةُ وَ كُلُّ مَوْلُودٍ مُرْتَهَنٌ بِعَقِيقَتِهِ وَ قَالَ فِي الْعَقِيقَةِ يُذْبَحُ عَنْهُ كَبْشٌ فَإِنْ لَمْ يُوجَدْ كَبْشٌ أَجْزَأَهُ مَا يُجْزِي فِي الْأُضْحِيَّةِ وَ إِلَّا فَحَمَلٌ أَعْظَمُ مَا يَكُونُ مِنْ حُمْلَانِ السَّنَةِ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: عقیقه برای فرد ثروتمند لازم و واجب است و برای فقیر اگر توانایی داشت انجام دهد وگرنه وظیفه ای ندارد و اگر عقیقه نکرد تا اینکه در روز عید قربان قربانی کرد، کفایت از عقیقه می کند و هر نوزادی در گرو عقیقه است و در عقیقه گوسفند ذبح می شود و اگر نبود آنچه برای قربانی روز عید قربان استفاده می شود، استفاده کند و اگر نبود بزرگترین بچه گوسفند در همین سالی که فرزند متولد شده کفایت می کند.

عَنْ مُرَازِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: الْعَقِيقَةُ لَيْسَتْ بِمَنْزِلَةِ الْهَدْيِ خَيْرُهَا أَسْمَنُهَا.(2)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: عقیقه به منزله قربانی روز عید قربان نیست و بهترین عقیقه چاق ترین آنهاست.

فِي رِوَايَةِ مُحَمَّدِ بْنِ مَارِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْعَقِيقَةِ فَقَالَ شَاةٌ أَوْ بَقَرَةٌ أَوْ بَدَنَةٌ ... فَإِنْ كَانَ ذَكَراً عَقَّ عَنْهُ ذَكَراً وَ إِنْ كَانَ أُنْثَى عَقَّ عَنْهَا أُنْثَى.(3)

ص: 197

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره عقیقه سوال کردم فرمودند: گوسفند یا گاو یا شتر ... پس اگر فرزند پسر باشد حیوان نر و اگر دختر باشد حیوان ماده عقیقه گردد.

عَقَّ أَبُو طَالِبٍ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَوْمَ السَّابِعِ فَدَعَا آلَ أَبِي طَالِبٍ فَقَالُوا مَا هَذِهِ فَقَالَ عَقِيقَةُ أَحْمَدَ قَالُوا لِأَيِّ شَيْ ءٍ سَمَّيْتَهُ أَحْمَدَ قَالَ سَمَّيْتُهُ أَحْمَدَ لِمَحْمَدَةِ أَهْلِ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ لَهُ .(1)

حضرت ابوطالب(علیه السلام) پیامبر(صلی الله علیه و اله) را در روز هفتم عقیقه کردند و خاندانش را دعوت کرده، آنها گفتند این مهمانی برای چیست؟ حضرت ابوطالب(علیه السلام) فرمود: عقیقه احمد، گفتند: برای چه اسمش را احمد گذاشتی؟ فرمود: او را احمد نام گذاشتم به خاطر حمد و ثنای اهل آسمان و زمین نسبت به او.

فِي رِوَايَةِ عَمَّارٍ السَّابَاطِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: إِنْ كَانَتِ الْقَابِلَةُ يَهُودِيَّةً لَا تَأْكُلُ مِنْ ذَبِيحَةِ الْمُسْلِمِينَ أُعْطِيَتْ رُبُعَ قِيمَةِ الْكَبْشِ يُشْتَرَى ذَلِكَ مِنْهَا .(2)امام صادق(علیه السلام) فرمودند : اگر قابله یهودی باشد از عقیقه فرزند مسلمان نخورد و یک چهارم قیمت گوسفند به مقدار خرید آن به او داده شود.

عَنْ عَمَّارِ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: يُعْطَى الْقَابِلَةَ رُبُعُهَا وَ إِنْ لَمْ تَكُنْ قَابِلَةٌ فَلِأُمِّهِ تُعْطِيهَا مَنْ شَاءَتْ وَ تُطْعِمُ مِنْهُ عَشَرَةً مِنَ الْمُسْلِمِينَ فَإِنْ زَادُوا فَهُوَ أَفْضَلُ .(3)

ص: 198

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: به قابله یک چهارم عقیقه داده شود و اگر قابله ای نبود، مادر فرزند به هر کس خواست ببخشد و از آن عقیقه ده نفر از مسلمانان را غذا دهند پس اگر زیادتر شد بهتر است.

رُوِيَ أَنَّ أَفْضَلَ مَا يُطْبَخُ بِهِ مَاءٌ وَ مِلْحٌ.(1)

روایت شده است: بهترین حالت پخته شدن عقیقه با آب و نمک است (یعنی آب گوشت).

قَالَ عَمَّارٌ السَّابَاطِيُ وَ سُئِلَ عَنِ الْعَقِيقَةِ إِذَا ذُبِحَتْ هَلْ يُكْسَرُ عَظْمُهَا قَالَ نَعَمْ يُكْسَرُ عَظْمُهَا وَ يُقَطَّعُ لَحْمُهَا وَ تَصْنَعُ بِهَا بَعْدَ الذَّبْحِ مَا شِئْتَ (2).(3)راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره عقیقه سوال شد: هنگامی که حیوان ذبح می شود استخوانش شکسته شود؟ فرمودند: بله استخوانش شکسته شود و گوشتش قطعه قطعه گردد و بعد از آن هر چه خواستی انجام بده.

عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ آبَائِه ِ(علیهم السلام) قَالَ: عَقَّ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَنِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ (علیهما السلام) كَبْشاً يَوْمَ سَابِعِهِمَا وَ قَطَّعَهُ أَعْضَاءً وَ لَمْ يَكْسِرْ مِنْهُ عَظْماً وَ أَمَرَ فَطُبِخَ بِمَاءٍ وَ مِلْحٍ وَ أَكَلُوا عَنْهُ بِغَيْرِ خُبْزٍ وَ أَطْعَمُوا الْجِيرَانَ.(4)

ص: 199

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) در روز هفتم برای حسن و حسین(علیهما السلام) عقیقه کردند و اعضای آن را قطعه قطعه کردند و استخوان آن را نشکستند و امر به پختن آن با آب و نمک کردند و آن را بدون نان خوردند و به همسایه ها دادند.

سَأَلَ إِدْرِيسُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْقُمِّيُّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ مَوْلُودٍ يُولَدُ فَيَمُوتُ يَوْمَ السَّابِعِ هَلْ يُعَقُّ عَنْهُ قَالَ إِنْ كَانَ مَاتَ قَبْلَ الظُّهْرِ لَمْ يُعَقَّ عَنْهُ وَ إِنْ كَانَ مَاتَ بَعْدَ الظُّهْرِ عُقَّ عَنْهُ .(1)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره نوزادی که به دنیا آید و در روز هفتم بمیرد سوال کردم آیا عقیقه دارد؟ فرمودند: اگر قبل از ظهر بمیرد عقیقه ندارد و اگر بعد از ظهر بمیرد عقیقه دارد.عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَجَاءَهُ رَسُولُ عَمِّهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَلِيٍّ (علیه السلام) فَقَالَ لَهُ يَقُولُ لَكَ عَمُّكَ إِنَّا طَلَبْنَا الْعَقِيقَةَ فَلَمْ نَجِدْهَا فَمَا تَرَى نَتَصَدَّقُ بِثَمَنِهَا قَالَ لَا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ إِطْعَامَ الطَّعَامِ وَ إِرَاقَةَ الدِّمَاءِ.(2)

راوی گوید: نزد امام صادق(علیه السلام) بودم که فرستاده عموی حضرت عبدالله بن علی نزد حضرت آمده و گفت: عموی شما می گوید ما به دنبال عقیقه کردن هستیم اما دوست نداریم خون بریزیم، نظرتان هست قیمت آن را صدقه دهیم؟ حضرت فرمودند: خداوند غذا دادن و خون ریختن را دوست دارد.

ص: 200

عَنْ أَبِي خَدِيجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: لَا يَأْكُلُ هُوَ وَ لَا أَحَدٌ مِنْ عِيَالِهِ مِنَ الْعَقِيقَةِ قَالَ وَ لِلْقَابِلَةِ الثُّلُثُ مِنَ الْعَقِيقَةِ فَإِنْ كَانَتِ الْقَابِلَةُ أُمَّ الرَّجُلِ أَوْ فِي عِيَالِهِ فَلَيْسَ لَهَا مِنْهَا شَيْ ءٌ وَ تُجْعَلُ أَعْضَاءً ثُمَّ يَطْبُخُهَا وَ يَقْسِمُهَا وَ لَا يُعْطِيهَا إِلَّا لِأَهْلِ الْوَلَايَةِ وَ قَالَ يَأْكُلُ مِنَ الْعَقِيقَةِ كُلُ أَحَدٍ إِلَّا الْأُمَ .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: پدر و هیچ یک از خانواده او از عقیقه نخورند و فرمودند: یک سوم عقیقه برای قابله است و اگر قابله مادر پدر فرزند یا یکی از خانواده باشد حقی در عقیقه ندارد و اعضایش قطعه قطعه شده و پخته شده و تقسیم گردد و جز به شیعیان داده نشود و فرمودند: همه از عقیقه بخورند جز مادر فرزند.مِنْ كِتَابِ طِبِّ الْأَئِمَّةِ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ: يُسَمَّى الصَّبِيُّ يَوْمَ السَّابِعِ وَ يُحْلَقُ رَأْسُهُ وَ يُتَصَدَّقُ بِزِنَةِ الشَّعْرِ فِضَّةً وَ يُعَقُّ عَنْهُ بِكَبْشٍ فَحْلٍ وَ يُقَطَّعُ أَعْضَاءً وَ يُطْبَخُ وَ يُدْعَى عَلَيْهِ رَهْطٌ مِنَ الْمُسْلِمِينَ فَإِنْ لَمْ يَطْبَخْهُ فَلَا بَأْسَ أَنْ يَتَصَدَّقَ بِهِ أَعْضَاءً وَ الْغُلَامُ وَ الْجَارِيَةُ فِي ذَلِكَ سَوَاءٌ وَ لَا يَأْكُلْ مِنَ الْعَقِيقَةِ الرَّجُلُ وَ لَا عِيَالُهُ وَ لِلْقَابِلَةِ رِجْلُ الْعَقِيقَةِ وَ إِنْ كَانَتِ الْقَابِلَةُ أُمَّ الرَّجُلِ أَوْ فِي عِيَالِهِ فَلَيْسَ لَهَا مِنْهَا شَيْ ءٌ فَإِنْ شَاءَ قَسَّمَهَا أَعْضَاءً وَ إِنْ شَاءَ طَبَخَهَا وَ قَسَّمَ مَعَهَا خُبْزاً وَ مَرَقاً وَ لَا يُعْطِيهَا إِلَّا لِأَهْلِ الْوَلَايَةِ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: در روز هفتم، نام گذاری فرزند و تراشیدن سر او و صدقه دادن نقره به اندازه وزن موها انجام می شود و یک گوسفند نر عقیقه شده و اعضای بدنش تکه تکه شده و پخته شود و عده ای از مسلمین دعوت

ص: 201

شوند و اگر پخته نشود اشکالی ندارد که اعضایش صدقه داده شود و پسر و دختر در آن مساوی هستند و از عقیقه، مرد و خانواده اش نخورند و یک پای عقیقه به قابله داده شود و اگر قابله مادر مرد یا در خانواده او باشد نصیبی از عقیقه ندارد، پس اگر خواهد اعضای عقیقه را جدا کند و آن را بپزد و همراه آن نان و آب گوشت دهد و آن را جز به اهل ولایت (شیعیان) ندهد.

عَنِ الْكَاهِلِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فِي الْعَقِيقَةِ قَالَ لَا تَطْعَمُ الْأُمُّ مِنْهَا شَيْئاً.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: مادر فرزند چیزی از عقیقه نخورد.

عَنْ ذَرِيحٍ الْمُحَارِبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قُلْتُ الْمَوْلُودُ يُعَقُ عَنْهُ بَعْدَ مَا كَبِرَ قَالَ إِذَا جَازَ سَبْعَةَ أَيَّامٍ فَلَا تَعُقَّ عَنْهُ.(2)راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) سوال کردم کودک را در سن بزرگی می شود عقیقه کرد؟ حضرت فرمودند: اگر هفت روز بگذرد برای او عقیقه نکن.

عَنْ ذَرِيحٍ الْمُحَارِبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فِي الْعَقِيقَةِ قَالَ: إِذَا جَاوَزَتْ سَبْعَةُ أَيَّامٍ فَلَا عَقِيقَةَ لَه. (3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: اگر عقیقه از هفت روز بگذرد دیگر انجام نشود.

ص: 202

عَلِيُّ بْنُ جَعْفَرٍ فِي كِتَابِهِ عَنْ أَخِيهِ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ مَوْلُودٍ تَرَكَ أَهْلُهُ حَلْقَ رَأْسِهِ فِي الْيَوْمِ السَّابِعِ هَلْ عَلَيْهِ بَعْدَ ذَلِكَ حَلْقُهُ وَ الصَّدَقَةُ بِوَزْنِهِ فَقَالَ إِذَا مَضَى سَبْعَةُ أَيَّامٍ فَلَيْسَ عَلَيْهِمْ حَلْقُهُ إِنَّمَا الْحَلْقُ وَ الْعَقِيقَةُ وَ الِاسْمُ فِي الْيَوْمِ السَّابِعِ.(1)

راوی گوید: از امام کاظم(علیه السلام) درباره نوزادی که خانواده اش در روز هفتم تراشیدن سر و صدقه به وزن موها را ترک کرده، سوال شد می شود بعد از آن انجام داد؟ حضرت فرمودند: اگر هفت روز بگذرد تراشیدن بر آنها نیست همانا تراشیدن و عقیقه و اسم گذاری در روز هفتم است .

عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: يُقَالُ عِنْدَ الْعَقِيقَةِ اللَّهُمَّ مِنْكَ وَ لَكَ مَا وَهَبْتَ وَ أَنْتَ أَعْطَيْتَ اللَّهُمَّ فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا عَلَى سُنَّةِ نَبِيِّكَ وَ تَسْتَعِيذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ وَ تُسَمِّي وَ تَذْبَحُ وَ تَقُولُ لَكَ سَفَكْتُ الدِّمَاءَ لَا شَرِيكَ لَكَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ اللَّهُمَّ اخْسَأْ عَنَّا الشَّيْطَانَ الرَّجِيمَ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: قبل از عقیقه کردن بگو: اللَّهُمَّ مِنْكَ وَ لَكَ مَا وَهَبْتَ وَ أَنْتَ أَعْطَيْتَ اللَّهُمَّ فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا عَلَى سُنَّةِ نَبِيِّكَ ، و بگو أعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجِیم و اسم فرزند را بگذار و حیوان را ذبح کن و بگو لَكَ سَفَكْتُ الدِّمَاءَ لَا شَرِيكَ لَكَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ اللَّهُمَّ اخْسَأْ عَنَّا الشَّيْطَانَ الرَّجِيمَ .مِنْ كِتَابِ الْآدَابِ لِمَوْلَايَ أَبِي طَابَ ثَرَاهُ عَنِ الْبَاقِرِ(علیه السلام) قَالَ: … فَإِذَا ذَبَحْتَ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ إِيمَاناً بِاللَّهِ وَ ثَنَاءً عَلَى رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) وَ شُكْراً لِرِزْقِ اللَّهِ وَ عِصْمَةً بِأَمْرِ اللَّهِ وَ مَعْرِفَةً بِفَضْلِهِ عَلَيْنَا أَهْلَ الْبَيْتِ فَإِنْ كَانَ ذَكَراً فَقُلِ اللَّهُمَّ أَنْتَ وَهَبْتَ لَنَا ذَكَراً وَ أَنْتَ أَعْلَمُ بِمَا وَهَبْتَ وَ مِنْكَ مَا أَعْطَيْتَ وَ لَكَ مَا صَنَعْنَا فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا عَلَى سُنَّتِكَ وَ سُنَّةِ رَسُولِكَ (صلی الله علیه و اله) وَ اخْسَأْ عَنَّا الشَّيْطَانَ الرَّجِيمَ لَكَ سُفِكَتِ الدِّمَاءُ لَا شَرِيكَ لَكَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ .(2)

امام باقر (علیه السلام) فرمودند: هنگامی که ذبح کردی بگو: بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ إِيمَاناً بِاللَّهِ وَ ثَنَاءً عَلَى رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) وَ شُكْراً لِرِزْقِ اللَّهِ وَ عِصْمَةً بِأَمْرِ اللَّهِ وَ مَعْرِفَةً بِفَضْلِهِ عَلَيْنَا أَهْلَ الْبَيْتِ ، و هنگامی که فرزند پسر باشد بگو: اللَّهُمَّ أَنْتَ

ص: 204

وَهَبْتَ لَنَا ذَكَراً وَ أَنْتَ أَعْلَمُ بِمَا وَهَبْتَ وَ مِنْكَ مَا أَعْطَيْتَ وَ لَكَ مَا صَنَعْنَا فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا عَلَى سُنَّتِكَ وَ سُنَّةِ رَسُولِكَ (صلی الله علیه و اله) وَ اخْسَأْ عَنَّا الشَّيْطَانَ الرَّجِيمَ لَكَ سُفِكَتِ الدِّمَاءُ لَا شَرِيكَ لَكَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ .

عَنْ إِبْرَاهِيمَ الْكَرْخِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: تَقُولُ عَلَى الْعَقِيقَةِ إِذَا عَقَقْتَ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ اللَّهُمَّ عَقِيقَةٌ عَنْ فُلَانٍ لَحْمُهَا بِلَحْمِهِ وَ دَمُهَا بِدَمِهِ وَ عَظْمُهَا بِعَظْمِهِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ وِقَاءً لآِلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و اله) .(1)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: بعد از عقیقه کردن بگو: بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ اللَّهُمَّ عَقِيقَةٌ عَنْ فُلَانٍ (اسم فرزند را بگوید) لَحْمُهَا بِلَحْمِهِ وَ دَمُهَا بِدَمِهِ وَ عَظْمُهَا بِعَظْمِهِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ وِقَاءً لآِلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و اله) .

أُذُنِهِ الْيُمْنَى وَ أَقَامَ فِي الْيُسْرَى وَ وَضَعَهُ فِي حَجْرِهِ إِلَى أَنْ قَالَتْ فَقَالَ جَبْرَئِيلُ سَمِّهِ الْحُسَيْنَ فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ سَابِعِهِ عَقَّ عَنْهُ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) بِكَبْشَيْنِ أَمْلَحَيْنِ وَ أَعْطَى الْقَابِلَةَ فَخِذاً وَ دِينَاراً ثُمَّ حَلَقَ رَأْسَهُ وَ تَصَدَّقَ بِوَزْنِ الشَّعْرِ وَرِقاً وَ طَلَى رَأْسَهُ بِالْخَلُوقِ وَ قَالَ يَا أَسْمَاءُ الدَّمُ فِعْلُ الْجَاهِلِيَّةِ.(1)در ماجرای ولادت امام حسن(علیه السلام) و عقیقه کردن و وزن کردن موی ایشان و صدقه دادن به وزن آن توسط پیامبر(صلی الله علیه و اله) ، اسماء بنت عمیس خون عقیقه را بر سر امام حسن(علیه السلام) مالید و پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خون مالیدن مربوط به زمان جاهلیت است و برای ولادت امام حسین(علیه السلام) نیز دوباره این عمل را انجام داد و پیامبر(صلی الله علیه و اله) دوباره فرمودند: این عمل مربوط به جاهلیت است.

عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَقَّتْ فَاطِمَةُ (علیها السلام) عَنِ ابْنَيْهَا وَ حَلَقَتْ رُءُوسَهُمَا فِي الْيَوْمِ السَّابِعِ وَ تَصَدَّقَتْ بِوَزْنِ الشَّعْرِ وَرِقاً وَ قَالَ كَانَ نَاسٌ يُلَطِّخُونَ رَأْسَ الصَّبِيِ فِي دَمِ الْعَقِيقَةِ وَ كَانَ أَبِي يَقُولُ ذَلِكَ شِرْكٌ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند : فاطمه (علیها السلام) برای دو فرزندش عقیقه کرد و روز هفتم سرهایشان را تراشید و به وزن آن نقره صدقه داد و مردمی خون عقیقه را بر سر کودک می مالیدند و پدرم می فرمود: این عمل شرک است .

ص: 206

عَنْ عَاصِمٍ الْكُوزِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) يَذْكُرُ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَقَّ عَنِ الْحَسَنِ (علیه السلام) بِكَبْشٍ وَ عَنِ الْحُسَيْنِ (علیه السلام) بِكَبْشٍ وَ أَعْطَى الْقَابِلَةَ شَيْئاً وَ حَلَقَ رُءُوسَهُمَا يَوْمَ سَابِعِهِمَا وَ وَزَنَ شَعْرَهُمَا فَتَصَدَّقَ بِوَزْنِهِ فِضَّةً قَالَ فَقُلْتُ لَهُ يُؤْخَذُ الدَّمُ فَيُلَطَّخُ بِهِ رَأْسُ الصَّبِيِ فَقَالَ ذَاكَ شِرْكٌفَقُلْتُ سُبْحَانَ اللَّهِ شِرْكٌ فَقَالَ لِمَ لَمْ يَكُنْ ذَاكَ شِرْكاً فَإِنَّهُ كَانَ يُعْمَلُ فِي الْجَاهِلِيَّةِ وَ نُهِيَ عَنْهُ فِي الْإِسْلَامِ.(1)

راوی گوید: به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم مردم خون عقیقه را به سر کودک می مالند، حضرت فرمودند: این کار شرک است، گفتم : شرک است !! حضرت فرمودند: چرا شرک نباشد در حالی که در جاهلیت انجام می شده و در اسلام از آن نهی شده است.

عَن عَبدِاللهِ بنِ بُرَیدَة قَالَ سَمِعتُ أبِی بُرَیدَة یَقُولُ: کُنَّا فِی الجَاهِلِیَّةِ إذَا وُلِدَ لِأحَدِنَا غُلامٌ ذُبِحَ شَاةٌ وَ لُطِخَ رَأسُهُ بِدَمِهَا فَلمَّا جَاءَ اللهُ بِالإسلامِ کُنَّا نَذبَحُ شَاةً وَ نَحلِقُ رَأسَهُ وَ نُلَطِّخُهُ بِالزَّعفَرَان.(2)

راوی گوید: ما در جاهلیت این گونه بودیم هنگامی که پسری متولد می گشت، گوسفندی ذبح شده و خونش به فرزند مالیده می شد پس هنگامی که اسلام آمد، گوسفند را ذبح می کنیم و سر او را می تراشیم و زعفران به سرش می مالیم.

ص: 207

شخصی به محضر پیامبر(صلی الله علیه و اله) آمد و گفت: ای رسول خدا حق پسرم بر من چیست؟ فرمودند: اسم نیکو بر او گذاشته و تربیت پسندیدهنسبت به داشته و او را در محیطی (کسب و کار یا علم و دانش) نیکو و خوب قرار بده.

عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): إِنَّ أَوَّلَ مَا يَنْحَلُ أَحَدُكُمْ وَلَدَهُ الِاسْمُ الْحَسَنُ فَلْيُحْسِنْ أَحَدُكُمْ اسْمَ وَلَدِهِ.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اولین چیزی که یکی از شما به فرزند خود عطا می کند، اسم نیکو است پس اسم نیکو بر فرزندان خود بگذارید.

عَنْ مُوسَى بْنِ بَكْرٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ(علیه السلام) قَالَ: أَوَّلُ مَا يَبَرُّ الرَّجُلُ وَلَدَهُ أَنْ يُسَمِّيَهُ بِاسْمٍ حَسَنٍ فَلْيُحْسِنْ أَحَدُكُمُ اسْمَ وَلَدِهِ.(2)

امام کاظم(علیه السلام) فرمودند: اولین نیکی شخص به فرزندش نام گذاری او به اسم نیکو است پس هر کدام از شما اسم فرزندش را نیکو قرار دهد.

قَالَ الصّادِقُ (علیه السلام)سَبْعُ خِصَالٍ فِي الصَّبِيِّ إِذَا وُلِدَ مِنَ السُّنَّةِ أُولَاهُنَّ يُسَمَّى ...(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هفت ویژگی در کودک سنت است، اولین آن نام گذاری است.

عَنِ النَّبِيِّ(صلی الله علیه و اله) قَالَ: سُمُّوا أَوْلَادَكُمْ أَسْمَاءَ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَحْسَنُ الْأَسْمَاءِ عَبْدُ اللَّهِ وَ عَبْدُالرَّحْمَنِ.(4)

ص: 209

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: فرزندانتان را به نام های پیامبران نام گذاری کنید و بهترین نام ها عبدالله و عبدالرحمن است.

أَبُو وَهْبٍ يَرْفَعُهُ تَسَمَّوْا بِأَسْمَاءِ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَحَبُّ الْأَسْمَاءِ إِلَى اللَّهِ عَبْدُ اللَّهِ وَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ وَ أَصْدَقُهَا حَارِثٌ وَ هَمَّامٌ وَ أَقْبَحُهَا حَرْبٌ وَ مُرَّة .(1)

در روایت است: به اسم های پیامبران نامگذاری کنید و محبوب ترین اسم ها برای خداوند عبدالله و عبدالرحمن و صادق ترین آنها حارث و هَمّام و زشت ترین آن حَرب و مُرَّة است.

قَالَ عَلِیّ (علیه السلام) : إِذَا سَمَّيْتُمْ فَعَبِّدُوا. (2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: هنگام نامگذاری از اسم هایی استفاده کنید که با عبد شروع می شود (مثل عبدالله ).

مِنْ كِتَابِ الْآدَابِ لِمَوْلَايَ أَبِي طَابَ ثَرَاهُ عَنِ الْبَاقِرِ(علیه السلام) قَالَ: إِذَا وُلِدَ لِأَحَدِكُمْ وَلَدٌ فَكَانَ يَوْمُ السَّابِعِ فَلْيَعُقَّ عَنْهُ كَبْشاً وَ لْيُطْعِمِ الْقَابِلَةَ مِنَ الْعَقِيقَةِ الرِّجْلَ بِالْوَرِكِ وَ لْيُحَنِّكْهُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ وَ لْيُؤَذِّنْ فِي أُذُنِهِ الْيُمْنَى وَ لْيُقِمْ فِي الْيُسْرَى وَ يُسَمِّيهِ يَوْمَ السَّابِعِ ... فَإِنَّ اللَّهَ يُنْزِلُ اسْمَهُ مِنَ السَّمَاءِ .(3)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که فرزندی برای شما متولد شد در روز هفتم یک گوسفند عقیقه کند و از عقیقه، پای گوسفند را همراه با رانش به قابله دهد و کام فرزند را با آب فرات باز کند و اذان را در گوش راست واقامه را در

ص: 210

گوش چپ بخواند و در روز هفتم او را نام گذاری کند ... که خداوند اسم را از آسمان نازل می کند.

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ زَيْدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) اسْتَحْسِنُوا أَسْمَاءَكُمْ فَإِنَّكُمْ تُدْعَوْنَ بِهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ قُمْ يَا فُلَانَ بْنَ فُلَانٍ إِلَى نُورِكَ وَ قُمْ يَا فُلَانَ بْنَ فُلَانٍ لَا نُورَ لَكَ.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اسم هایتان را نیکو قرار دهید که در روز قیامت با آن صدا زده می شوید [گفته می شود] بلند شو فلانی فرزند فلانی به سمت نور خود و بلند شو ای فلانی فرزند فلانی که نوری برایت نیست.

عَنْ أَبِي الْبَخْتَرِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) سَمُّوا أَسْقَاطَكُمْ فَإِنَّ النَّاسَ إِذَا دُعُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِأَسْمَائِهِمْ تَعَلَّقَ الْأَسْقَاطُ بِآبَائِهِمْ فَيَقُولُونَ لِمَ لَمْ تُسَمُّونَا فَقَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ هَذَا مَنْ عَرَفْنَاهُ أَنَّهُ ذَكَرٌ سَمَّيْنَاهُ بِاسْمِ الذُّكُورِ وَ مَنْ عَرَفْنَا أَنَّهَا أُنْثَى سَمَّيْنَاهَا بِاسْمِ الْإِنَاثِ أَ رَأَيْتَ مَنْ لَمْ يَسْتَبِنْ خَلْقُهُ كَيْفَ نُسَمِّيهِ قَالَ بِالْأَسْمَاءِ الْمُشْتَرَكَةِ مِثْلِ زَائِدَةَ وَ طَلْحَةَ وَ عَنْبَسَةَ وَ حَمْزَةَ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: فرزندان سقط شده خود را اسم گذاری کنید، چرا که وقتی مردم در روز قیامت با نام هایشان صدا زده شوند، فرزندان سقط شده نزد پدران آمده و گویند چرا برای ما اسم نگذاشتید؟، اصحاب گفتند: ای رسول خدا این زمانی است که بدانیم پسر است و اسم پسر برای او بگذاریم و بدانیم دختر است و اسم دختر بگذاریم، بفرمایید زمانی که برای ماجنسیت

ص: 211

معلوم نیست چکار کنیم؟ حضرت فرمودند: اسم های مشترک بین مرد و زن را قرار دهید مثل زائده و طلحه و عنبسه و حمزه.

عَنْ أَبِي إِسْحَاق عَنِ الْأَصْبَغِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَا مِنْ أَهْلِ بَيْتٍ فِيهِمُ اسْمُ نَبِيٍ إِلَّا بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِمْ مَلَكاً يُقَدِّسُهُمْ مِنْ صَلَاةِ الْغَدَاةِ إِلَى الْعِشَاءِ قَالَ أَبُو إِسْحَاقَ: وَ ذَكَرَ مِثْلَ ذَلِكَ فِي لَيْلِهِمْ.(1)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هیچ خانواده ای نیست که در آن اسم پیامبری باشد جز اینکه خداوند ملکی را از نماز صبح تا نماز عشاء می گمارد تا آنها را تقدیس و پاک کنند. ابو اسحاق گوید: اصبغ مثل آن را در شب تا صبح نیز گفته است.

عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُلْوَانَ عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ (علیهما السلام) قَالَ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ (علیهما السلام) لِسَبْعَةِ أَيَّامٍ .(2)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: رسول خدا(صلی الله علیه و اله) حسن و حسین(علیهما السلام) را در روز هفتم نام گذاری کردند.

فِي رِوَايَةِ مُحَمَّدِ بْنِ مَارِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْعَقِيقَةِ فَقَالَ شَاةٌ أَوْ بَقَرَةٌ أَوْ بَدَنَةٌ ثُمَّ يُسَمِّي وَ يَحْلِقُ رَأْسَ الْمَوْلُودِ يَوْمَ السَّابِعِ .(3)

ص: 212

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره عقیقه سوال کردم فرمودند : گوسفند یا گاو یا شتر سپس اسم گذاری شود و سرش تراشیده شود و این ها در روز هفتم است.

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ جَدِّي قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(علیه السلام): سَمُّوا أَوْلَادَكُمْ قَبْلَ أَنْ يُولَدُوا فَإِنْ لَمْ تَدْرُوا أَ ذَكَرٌ أَمْ أُنْثَى فَسَمُّوهُمْ بِالْأَسْمَاءِ الَّتِي تَكُونُ لِلذَّكَرِ وَ الْأُنْثَى فَإِنَّ أَسْقَاطَكُمْ إِذَا لَقُوكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لَمْ تُسَمُّوهُمْ يَقُولُ السِّقْطُ لِأَبِيهِ أَلَّا سَمَّيْتَنِي وَ قَدْ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مُحسِناً قَبْلَ أَنْ يُولَدَ .(1)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: فرزندانتان را قبل از اینکه متولد شوند نام گذاری کنید و اگر ندانستید پسر است یا دختر پس از اسم های مشترک بین پسر و دختر استفاده کنید، همانا فرزندان سقط شده شما هنگامی که شما را در روز قیامت ملاقات کنند در حالی که نامی برای آنها نگذاشته باشید به پدر خود گوید: چرا اسمی برای من قرار ندادی؟، حضرت فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) قبل از تولد محسن (علیه السلام) او را محسن نامیدند.

عَنْ فُلَانِ بْنِ حُمَيْدٍ أَنَّهُ سَأَلَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) وَ شَاوَرَهُ فِي اسْمِ وَلَدِهِ فَقَالَ سَمِّهِ بِأَسْمَاءٍ مِنَ الْعُبُودِيَّةِ فَقَالَ أَيُّ الْأَسْمَاءِ هُوَ فَقَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ.(2)راوی از امام صادق(علیه السلام) پیرامون اسم فرزندش مشورت خواست، حضرت فرمودند: او را به نام های عبودیت نام گذاری کن، گفت: کدام نام ها؟ فرمودند: عبدالرحمن.

ص: 213

عَنْ يَعْقُوبَ السَّرَّاجِ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) وَ هُوَ وَاقِفٌ عَلَى رَأْسِ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى (علیه السلام) وَ هُوَ فِي الْمَهْدِ فَجَعَلَ يُسَارُّهُ طَوِيلًا فَجَلَسْتُ حَتَّى فَرَغَ فَقُمْتُ إِلَيْهِ فَقَالَ لِي ادْنُ مِنْ مَوْلَاكَ فَسَلِّمْ فَدَنَوْتُ فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَرَدَّ عَلَيَّ السَّلَامَ بِلِسَانٍ فَصِيحٍ ثُمَّ قَالَ لِيَ اذْهَبْ فَغَيِّرِ اسْمَ ابْنَتِكَ الَّتِي سَمَّيْتَهَا أَمْسِ فَإِنَّهُ اسْمٌ يُبْغِضُهُ اللَّهُ وَ كَانَ وُلِدَتْ لِيَ ابْنَةٌ سَمَّيْتُهَا بِالْحُمَيْرَاءِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) انْتَهِ إِلَى أَمْرِهِ تَرْشُدْ فَغَيَّرْتُ اسْمَهَا.(1)

راوی گوید: وارد بر محضر امام صادق(علیه السلام) شدم و حضرت بالای سر ابوالحسن موسی(علیه السلام) در گهواره ایستاده و به مدت طولانی با ایشان نجوا کردند و من نشستم تا اینکه کارشان تمام شد و من به طرف ایشان رفتم پس به من فرمودند: نزدیک مولای خود (امام کاظم (علیه السلام)) برو و به او سلام کن، سلام کردم و ایشان با زبانی فصیح به من پاسخ گفتند، سپس به من فرمودند: برو و اسم دخترت را که دیروز گذاشتی تغییر بده که آن اسمی است مورد غضب خداوند، راوی گوید: دختری برای من به دنیا آمد و او را حمیراء نامیده بودم، امام صادق(علیه السلام) فرمودند : امر او را انجام بده تا رشد کنی پس اسمش را تغییر دادم.عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ ثَعْلَبَةَ بْنِ مَيْمُونٍ عَنْ رَجُلٍ قَدْ سَمَّاهُ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(علیه السلام) قَالَ: أَصْدَقُ الْأَسْمَاءِ مَا سُمِّيَ بِالْعُبُودِيَّةِ وَ أَفْضَلُهَا أَسْمَاءُ الْأَنْبِيَاءِ إِنَّ النَّبِيَّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ مَنْ وُلِدَ لَهُ أَرْبَعَةُ أَوْلَادٍ وَ لَمْ يُسَمِّ أَحَدَهُمْ بِاسْمِي فَقَدْ جَفَانِي.(2)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: با صدق ترین نام ها اسم هایی هستند که با عبودیت همراه است و بهترین نام ها، نام های پیامبران است، همانا پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند:

ص: 214

کسی که دارای چهار پسر باشد و یکی از آنها را به اسم من نگذارد نسبت به من روی گردان و بی مهر شده است.

عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ (علیهم السلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): مَنْ وُلِدَ لَهُ ثَلَاثُ بَنِينَ وَ لَمْ يُسَمِّ أَحَدَهُمْ مُحَمَّداً فَقَدْ جَفَانِي.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سه پسر داشته باشد و یکی را به اسم محمد نگذارد نسبت به من روی گردان و بی مهر شده است.

ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وُلِدَ لِي غُلَامٌ فَمَا ذَا أُسَمِّيهِ قَالَ سَمِّهِ بِأَحَبِّ الْأَسْمَاءِ إِلَيَّ حَمْزَةَ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: شخصی نزد پیامبر(صلی الله علیه و اله) آمد و گفت: ای رسول خدا برای من پسری به دنیا آمده است اسمش را چه بگذارم؟ فرمودند: محبوب ترین اسم نزد من حمزه را بگذار.صَفْوَانَ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ أَوْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیهما السلام) قَالَ: هَذَا مُحَمَّدٌ أُذِنَ لَهُمْ فِي التَّسْمِيَةِ بِهِ فَمَنْ أَذِنَ لَهُمْ فِي يس يَعْنِي التَّسْمِيَةَ وَ هُوَ اسْمُ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) .(3)

امام باقر یا امام صادق(علیهما السلام) فرمودند: اسم محمد را مردم می توانند اسم گذاری کنند اما اسم یس را نمی توانند و آن نام پیامبر(صلی الله علیه و اله) است.

ص: 215

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) لا تُسَمُّوا أَوْلَادَكُمُ الْحَكَمَ وَ لَا أَبَا الْحَكَمِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَكَمُ وَ لَا تَذْكُرُوا الْأُخْرَى إِلَّا بِخَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْأُخْرَى وَ لَا تُسَمُّوا الْعِنَبَ الْكَرْمَ فَإِنَّ الْمُؤْمِنَ هُوَ الْكَرْم. (1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: فرزندانتان را حَکَم و اباالحکم ننامید، چرا که خداوند حَکَم است و از اسم اُخرَی به خوبی یاد کنید که خداوند اُخرَی است و به انگور، کَرم نگویید که مومن کَرم است.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): لا تُسَمِّینَ غُلامَکَ یَسَاراً وَ لا رَباحاً وَ لا نَجِیحاً و لا أفلَحَ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: پسر خود را یَسار و رَباح و نَجیح و اَفلَح نام گذاری نکن.عَن عَبدِالرَّحمنِ بنِ أبی سبرة : دَخَلتُ أنا وَ أبِی عَلَی رَسُولِ اللهِ (صلی الله علیه و اله) فَقَالَ لأبِی هَذا إبنُک قُلتُ نَعَم قَالَ مَا اسمُهُ قَالَ الحُبابُ قَالَ لا تُسَمِّه الحُبابَ فَإنَّ الحُبابَ شَیطانٌ وَ لَکِن هُوَ عَبدُالرَّحمَن .(3)

راوی گوید: من و پدرم وارد بر پیامبر(صلی الله علیه و اله) شدیم و ایشان به پدرم گفتند: این پسر توست، گفت: بله، گفتند: اسمش چیست؟ گفت: حُباب، فرمودند: اسم او را حباب نگذار چون حباب شیطان است و او را عبدالرحمن بگذار.

عَن ابنِ بُرَیدَة عَن أبِیهِ : نَهَی رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) أن یُسَمَّی کَلبٌ أو کُلَیبٌ .(4)

ص: 216

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) اسم گذاری به نام کَلب و کُلَیب را نهی کردند.

عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: لَا يُولَدُ لَنَا وَلَدٌ إِلَّا سَمَّيْنَاهُ مُحَمَّداً فَإِذَا مَضَتْ سَبْعَةُ أَيَّامٍ فَإِنْ شِئْنَا غَيَّرْنَا وَ إِلَّا تَرَكْنَا.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هیچ فرزندی از ما متولد نمی شود جز اینکه تا هفت روز نام او را محمد می گذاریم و بعد از هفت روز یا اسم را تغییر می دهیم و یا باقی می گذاریم.عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) دَعَا بِصَحِيفَةٍ حِينَ حَضَرَهُ الْمَوْتُ يُرِيدُ أَنْ يَنْهَى عَنْ أَسْمَاءٍ يُتَسَمَّى بِهَا وَ قُبِضَ وَ لَمْ يُسَمِّهَا ، مِنْهَا الْحَكَمُ وَ حَكِيمٌ وَ خَالِدٌ وَ مَالِكٌ وَ ذَكَرَ أَنَّهَا سِتَّةٌ أَوْ سَبْعَةٌ مِمَّا لَا يَجُوزُ أَنْ يُتَسَمَّى بِهَا.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) هنگام وفاتشان یک کاغذی خواستند تا از نام گذاری بعضی از اسم ها نهی کنند ولی از دنیا رفتند و آن اسم ها را نگفتند، بعضی از آن اسم ها حَکَم و حکیم و خالد و مالک بود و فرمودند : آنها شش یا هفت اسم است که جایز نیست به آن نام گذاری شود.

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(علیه السلام) قَالَ: إِنَّ أَبْغَضَ الْأَسْمَاءِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ حَارِثٌ وَ مَالِكٌ وَ خَالِدٌ.(3)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: نفرت آمیزترین اسم ها نزد خداوند متعال حارث و مالک و خالد است.

ص: 217

عَن مُحَمَّدِ بنِ عَمرو بنِ عَطاء : أنَّ زَینَب بِنتَ أبِی سَلَمَة سَألتهُ : مَا سَمَّیتَ ابنَتَک قَالَ سَمَّیتُهَا بَرَّة قَالَت أنَّ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) قَد نَهَی عَن هَذا الإسمِ سُمِّیتُ بَرَّةً فَقَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) لا تُزَکُّوا أنفُسَکُم اللهُ أعلمُ بِأهلِ البِرِّ مِنکُم فَقَالوا مَا نُسَمِّیهَا قَالَ سَمُّوها زَینَبَ .(1)راوی گوید: زینب دختر ابو سلمه از او (راوی) پرسید : دخترت را چه نامیدی؟ گفت: او را بَرَّه (نیکوکار) نامیدم، گفت: پیامبر(صلی الله علیه و اله) از این نام نهی کرد، من بَرَّه نامیده شده بودم که پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خودتان را نستایید خداوند به اهل نیکی آگاه تر است، گفتند: او را چه بنامیم؟ فرمودند: زینب .

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مِنْ حَقِّ الْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ ثَلَاثَةٌ يُحَسِّنُ اسْمَهُ وَ يُعَلِّمُهُ الْكِتَابَةَ وَ يُزَوِّجُهُ إِذَا بَلَغَ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: از جمله حق فرزند بر پدر سه چیز است: اسم نیکو بر او گذارد و نوشتن به او تعلیم دهد و هنگام بلوغ او را به ازدواج در آورد.

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْعَرْزَمِيِّ قَالَ: اسْتَعْمَلَ مُعَاوِيَةُ مَرْوَانَ بْنَ الْحَكَمِ عَلَى الْمَدِينَةِ وَ أَمَرَهُ أَنْ يَفْرِضَ لِشَبَابِ قُرَيْشٍ فَفَرَضَ لَهُمْ فَقَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ(علیهما السلام) فَأَتَيْتُهُ فَقَالَ مَا اسْمُكَ فَقُلْتُ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ فَقَالَ مَا اسْمُ أَخِيكَ فَقُلْتُ عَلِيٌّ فَقَالَ عَلِيٌّ وَ عَلِيٌّ مَا يُرِيدُ أَبُوكَ أَنْ يَدَعَ أَحَداً مِنْ وُلْدِهِ إِلَّا سَمَّاهُ عَلِيّاً ثُمَّ فَرَضَ لِي فَرَجَعْتُ إِلَى أَبِي فَأَخْبَرْتُهُ فَقَالَ وَيْلٌ عَلَى ابْنِ الزَّرْقَاءِ دَبَّاغَةِ الْأُدُمِ لَوْ وُلِدَ لِي مِائَةٌ لَأَحْبَبْتُ أَنْ لَا أُسَمِّيَ أَحَداً مِنْهُمْ إِلَّا عَلِيّاً.(3)

ص: 218

راوی گوید: معاویه مروان بن حکم را استاندار مدینه کرد و به او دستور داد که به جوانان قریش پاداش دهد و او این کار را کرد، علی بن حسین(علیهماالسلام) گوید: نزد او آمده و او پرسید؟ نام تو چیست؟ گفتم: علی بن حسین(علیهما السلام)، پرسید اسم برادر تو چیست؟ گفتم: علی، گفت: علی و علی پدرت از گذاشتن اسم علی چه قصدی داشته؟! سپس به من پاداش داده و نزد پدرم بازگشتم و جریان را به ایشان خبر دادم، ایشان فرمودند: وای بر پسر زن چشم سبز و دباغی کننده پوست، اگر صد پسر داشته باشم همگی را به اسم علی می گذارم.

كِتَابِ النَّسَبِ عَنْ يَحْيَى بْنِ الْحَسَنِ قَالَ يَزِيدُ لِعَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ (علیهما السلام) وَا عَجَبَا لِأَبِيكَ سَمَّى عَلِيّاً وَ عَلِيّاً فَقَالَ (علیه السلام) إِنَ أَبِي أَحَبََّ أَبَاهُ فَسَمَّى بِاسْمِهِ مِرَاراً.(1)

در روایت است یزید به امام سجاد(علیه السلام) گفت: تعجب آور است که پدرت اسم دو فرزندش را علی گذاشته است، امام(علیه السلام) فرمودند : پدرم پدرش را دوست داشت پس اسمش را به تکرار گذاشت.

عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(علیه السلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلَى مِنْبَرِهِ أَلَا إِنَّ خَيْرَ الْأَسْمَاءِ عَبْدُ اللَّهِ وَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ وَ حَارِثَةُ وَ هَمَّامٌ وَ شَرَّ الْأَسْمَاءِ ضِرَارٌ وَ مُرَّةُ وَ حَرْبٌ وَ ظَالِمٌ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) بر فراز منبر فرمودند: آگاه باشید که بهترین اسم ها نزد خداوند عبدالله و عبدالرحمن و حارثه و همام است و بدترین آن ها ضرار و مُرَّة و حرب و ظالم است.

ص: 219

عَنْ عَلِيِّ بْنِ عَطِيَّةَ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) لِعَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ أَعْيَنَ كَيْفَ سَمَّيْتَ ابْنَكَ ضُرَيْساً قَالَ كَيْفَ سَمَّاكَ أَبُوكَ جَعْفَراً قَالَ إِنَّ جَعْفَراً نَهَرٌ فِي الْجَنَّةِ وَ ضُرَيْسٌ اسْمُ شَيْطَانٍ.(1)

راوی گوید: امام صادق(علیه السلام) به عبدالملک بن اعین فرمودند: چگونه اسم پسرت را ضُرَیس گذاشتی؟ ، گفت: چگونه پدرت اسم شما را جعفر گذاشته؟ حضرت فرمودند: جعفر نام رودی در بهشت است و ضُرَیس اسم شیطان.

مَحَاسِنِ الْبَرْقِيِ قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) لِضُرَيْسٍ الْكُنَاسِيِّ لِمَ سَمَّاكَ أَبُوكَ ضُرَيْساً قَالَ كَمَا سَمَّاكَ أَبُوكَ جَعْفَراً قَالَ إِنَّمَا سَمَّاكَ أَبُوكَ ضُرَيْساً بِجَهْلٍ لِأَنَّ لِإِبْلِيسَ ابْناً يُقَالُ لَهُ ضُرَيْسٌ وَ إِنَّ أَبِي سَمَّانِي جَعْفَراً بِعِلْمٍ عَلَى أَنَّهُ اسْمٌ لِنَهَرٍ فِي الْجَنَّة.(2)

امام صادق(علیه السلام) به ضریس کناسی فرمودند: چرا پدرت اسم تو را ضریس گذاشت؟ گفت: همان طور که پدرت اسم تو را جعفر گذاشت، حضرت فرمودند: پدرت از روی ندانستن اسم تو را ضریس گذاشت چون ابلیس پسری دارد که اسمش ضریس است و پدرم اسم من را از روی آگاهی قرار داد و آن اسم رودی در بهشت است.

عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): نِعْمَ الْأَسْمَاءُ عَبْدُ اللَّهِ وَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ الْأَسْمَاءُ المُعَبَّدَة وَ شَرُّهَا هَمَّامٌ وَ الْحَارِثُ وَ أَكْرَهُمُبَارَكٌ وَ بَشِیرٌ وَ مَيْمُونٌ لِئَلَّا يُقَالَ ثَمَّ مُبَارَكٌ ثَمَّ بَشِیرٌ ثَمَّ مَيْمُونٌ فَيُقَالَ لَا وَ لَا تُسَمِّ شِهَاباً فَإِنَّ شِهَاباً اسْمٌ مِنْ أَسْمَاءِ النَّارِ.(3)

ص: 220

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: بهترین نام ها عبدالله و عبدالرحمن و اسم هایی که با عبد شروع شود و بدترین آن همام و حارث است و اسم مبارک و بشیر و میمون را ناپسند می دارم و اسم شهاب را نگذارید چرا که آن اسمی از اسم های آتش است.

فِقْهُ الرِّضَا (علیه السلام): سَمِّهِ بَأَحْسَنِ الْأَسْمَاءِ وَ كَنِّهِ بَأَحْسَنِ الْكُنَى.(1)

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: بر فرزندان، بهترین اسم ها و کنیه ها را بگذارید.

عَنْ رِبْعِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: قِيلَ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّا نُسَمِّي بِأَسْمَائِكُمْ وَ أَسْمَاءِ آبَائِكُمْ فَيَنْفَعُنَا ذَلِكَ فَقَالَ إِي وَ اللَّهِ وَ هَلِ الدِّينُ إِلَّا الْحُبُّ وَ الْبُغْضُ قَالَ اللَّهُ « إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ» (2).(3)

راوی گوید: به امام صادق(علیه السلام) عرض شد قربانتان شوم ما به نام های شما و پدرانتان نام گذاری می کنیم آیا این کار نفعی برای ما دارد؟ حضرت فرمودند: به خدا سوگند بله و آیا دین غیر از دوست داشتن و نفرت داشتن است، خداوند می فرماید :(اگر خدا را دوست دارید من (پیامبر (صلی اللهعلیه و اله)) را تبعیت کنید که خداوند شما را دوست داشته و گناهان شما را می آمرزد)

عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): إِنِّي لَا أُحِلُّ لِأَحَدٍ أَنْ يَتَسَمَّى بِاسْمِي وَ لَا يَتَكَنَّى بِكُنْيَتِي إِلَّا مَوْلُودٍ لِعَلِيٍّ(علیه السلام) مِنْ غَيْرِ ابْنَتِي فَاطِمَةَ (علیها السلام) فَقَدْ نَحَلْتُهُ اسْمِي وَ كُنْيَتِي وَ هُوَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ.(4)

ص: 221

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: من جایز نمی دانم کسی اسم و کنیه ام را بگذارد جز فرزندی از علی (علیه السلام) از غیر دخترم فاطمه (علیها السلام) که من اسم و کنیه خود را به او بخشیدم و او محمد بن علی است.

عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنِ الْعَقِيقَةِ وَ الْحَلْقِ وَ التَّسْمِيَةِ بِأَيِّهَا يُبْدَأُ قَالَ يُصْنَعُ ذَلِكَ كُلُّهُ فِي سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ يُحْلَقُ وَ يُذْبَحُ وَ يُسَمَّى.(1)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره عقیقه و تراشیدن سر و نام گذاری پرسیدم که از کدام شروع می شود، حضرت فرمودند: همگی در یک ساعت، اول تراشیدن سر بعد ذبح کردن و بعد نام گذاری.

عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ قَالَ: وُلِدَ لِأَخِي أُمِّ سَلَمَةَ مِنْ أُمِّهَا غُلَامٌ فَسَمَّوْهُ الْوَلِيدَ فَقَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) تُسَمُّونَ بِأَسْمَاءِ فَرَاعِنَتِكُمْ غَيِّرُوا اسْمَهُ فَسَمَّوْهُ عَبْدَ اللَّهِ فَإِنَّهُ سَيَكُونُ فِي هَذِهِ الْأُمَّةِ رَجُلٌ يُقَالُ لَهُ الْوَلِيدُ وَ هُوَ شَرٌّ لِأُمَّتِي مِنْ فِرْعَوْنَ لِقَوْمِهِ قَالَ فَكَانَ النَّاسُ يَرَوْنَ أَنَّهُ الْوَلِيدُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ ثُمَ رَأَيْنَا أَنَّهُ الْوَلِيدُ بْنُ يَزِيدَ.(2)راوی گوید: برای برادر مادری امّ سلمه پسری به دنیا آمد و اسمش را ولید گذاشت، پس پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اسم گذاری به نام های فرعون های خود می کنید!! اسمش را تغییر دهید چرا که مردی در این امت خواهد آمد که به وی ولید گویند و او برای امت من بدتر از فرعون برای قومش است، راوی گوید: مردم فکر می کردند که او ولید بن عبدالملک است سپس ما دانستیم او ولید بن یزید است.

ص: 222

عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ عَنْ عِكْرِمَةَ قَالَ: لَمَّا وَلَدَتْ فَاطِمَةُ(علیها السلام) الْحَسَنَ(علیه السلام) جَاءَتْ بِهِ إِلَى النَّبِيِّ(صلی الله علیه و اله) فَسَمَّاهُ حَسَناً فَلَمَّا وَلَدَتِ الْحُسَيْنَ(علیه السلام) جَاءَتْ بِهِ إِلَيْهِ وَ قَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ هَذَا أَحْسَنُ مِنْ هَذَا فَسَمَّاهُ حُسَيْناً.(1)

راوی گوید: زمانی فاطمه (علیها السلام) حسن(علیه السلام) را به دنیا آورد، نزد پیامبر(صلی الله علیه و اله) رفته و حضرت او را حسن گذاشتند و زمانی که حسین(علیه السلام) را به دنیا آورد به نزد پیامبر(صلی الله علیه و اله) آمدند و گفتند: ای رسول خدا این (حسن (علیه السلام)) نیکوتر از این (حسین (علیه السلام)) است پس پیامبر(صلی الله علیه و اله) نام او را حسین گذاشتند.

جَابِرٌ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) : مَا مِنْ بَيْتٍ فِيهِ اسْمُ مُحَمَّدٍ إِلَّا أَوْسَعَ اللَّهُ عَلَيْهِمُ الرِّزْقَ فَإِذَا سَمَّيْتُمُوهُمْ فَلَا تَضْرِبُوهُمْ وَ لَا تَشْتِمُوهُمْ وَ مَنْ وُلِدَ لَهُ ثَلَاثُ ذُكُورٍ فَلَمْ يُسَمِّ أَحَدَهُمْ أَحْمَدَ أَوْ مُحَمَّداً فَقَدْ جَفَانِي .(1)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هیچ خانه ای نیست که در آن اسم محمد باشد جز اینکه خداوند رزق اهل آن خانه را وسعت دهد پس اگر به این اسم نام گذاری کردید آنها را نزنید و به آنان ناسزا نگویید و کسی که سه فرزند پسر داشته داشته باشد و یکی را به اسم احمد یا محمد نگذارد به من بی مهری کرده است.عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) فَخَبَّرْتُهُ أَنَّهُ وُلِدَ لِي غُلَامٌ فَقَالَ أَ لَا سَمَّيْتَهُ مُحَمَّداً قُلْتُ قَدْ فَعَلْتُ قَالَ فَلَا تَضْرِبْ مُحَمَّداً وَ لَا تَشْتِمْهُ جَعَلَهُ اللَّهُ قُرَّةَ عَيْنٍ لَكَ فِي حَيَاتِكَ وَ خَلَفَ صِدْقٍ بَعْدَكَ .(2)

راوی گوید: بر امام صادق(علیه السلام) وارد شدم و به ایشان خبر تولد پسرم را دادم پس فرمودند: آیا اسم او را محمد نگذاشتی؟ گفتم: بله، فرمودند: پس او را نزن و به او فحش نده، خداوند او را نور چشم تو در زندگیت و جانشین صادقی بعد از تو قرار دهد.

ص: 224

عَنْ جَابِرٍ قَالَ: أَرَادَ أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) الرُّكُوبَ إِلَى بَعْضِ شِيعَتِهِ لِيَعُودَهُ فَقَالَ يَا جَابِرُ الْحَقْنِي فَتَبِعْتُهُ فَلَمَّا انْتَهَى إِلَى بَابِ الدَّارِ خَرَجَ عَلَيْنَا ابْنٌ لَهُ صَغِيرٌ فَقَالَ لَهُ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) مَا اسْمُكَ قَالَ مُحَمَّدٌ قَالَ فَبِمَا تُكَنَّى قَالَ بِعَلِيٍّ فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) لَقَدِ احْتَظَرْتَ مِنَ الشَّيْطَانِ احْتِظَاراً شَدِيداً إِنَّ الشَّيْطَانَ إِذَا سَمِعَ مُنَادِياً يُنَادِي يَا مُحَمَّدُ يَا عَلِيُّ ذَابَ كَمَا يَذُوبُ الرَّصَاصُ حَتَّى إِذَا سَمِعَ مُنَادِياً يُنَادِي بِاسْمِ عَدُوٍّ مِنْ أَعْدَائِنَا اهْتَزَّ وَ اخْتَالَ.(1)

جابر گوید: امام باقر(علیه السلام) خواستار عیادت از یکی از شیعیان بودند و فرمودند: ای جابر همراه من باش و من هم دنبال حضرت راه افتادم تا اینکه به درب منزل آن شخص رسیدیم و پسری کوچک از خانه خارج شد، حضرتفرمودند: اسمت چیست؟ گفت: محمد، فرمودند: کنیه ات چیست؟ گفت: علی، حضرت فرمودند: از شیطان فاصله زیادی گرفته ای. شیطان هنگامی که بشنود کسی گوید: ای محمد ای علی مانند سرب آب می شود و اگر بشنود کسی به اسم دشمن ما صدا بزند شاد شده و احساس بزرگی کند.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): إِذَا كَانَ اسْمُ بَعْضِ أَهْلِ الْبَيْتِ اسْمَ نَبِيٍّ لَمْ تَزَلِ الْبَرَكَةُ فِيهِمْ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اگر اسم بعضی از اهل خانه نام پیامبری باشد، پیوسته برکت در اهل آن خانه جاری است.

عَنْ أَبِي رَافِعٍ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يَقُولُ: إِذَا سَمَّيْتُمْ مُحَمَّداً فَلَا تُقَبِّحُوهُ وَ لَا تُجَبِّهُوهُ وَ لَا تَضْرِبُوهُ بُورِكَ بَيْتٌ فِيهِ مُحَمَّدٌ وَ مَجْلِسٌ فِيهِ مُحَمَّدٌ وَ رِفْقَةٌ فِيهَا مُحَمَّدٌ.(3)

ص: 225

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اگر فرزندی را نام محمد نهادید پس به او خیر برسانید و حاجتش را برآورده کنید و او را نزنید، مبارک باشد خانه ای و مجلسی که در آن محمد باشد و همراهان و دوستانی که در آن ها محمد باشد.

الْقُطْبُ الرَّاوَنْدِيُّ فِي لُبِّ اللُّبَابِ عَنِ النَّبِيِّ(صلی الله علیه و اله) قَالَ: لَا تُسَمُّوا أَبْنَاءَكُمْ مُحَمَّداً ثُمَّ تَلْعَنُوهُمْ.(1)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اسم محمد را بر پسرانتان نگذارید و سپس آن ها را لعن کنید.

فِي الْخَبَرِ: أَنَّ رَجُلًا يُؤْتَى فِي الْقِيَامَةِ وَ اسْمُهُ مُحَمَّدٌ فَيَقُولُ اللَّهُ لَهُ مَا اسْتَحْيَيْتَ أَنْ عَصَيْتَنِي وَ أَنْتَ سَمِيُّ حَبِيبِي وَ أَنَا أَسْتَحْيِي أَنْ أُعَذِّبَكَ وَ أَنْتَ سَمِيُّ حَبِيبِي.(2)

در روایت آمده است: شخصی را در روز قیامت می آوردند که نامش محمد است پس خداوند به او فرماید : تو از من حیا نکردی که معصیت من را کردی در حالی که نامت نام محبوب من است و من حیا می کنم که تو را عذاب کنم به خاطر اینکه هم نام محبوب من هستی .

عَنْ أَبِي هَارُونَ مَوْلَى آلِ جَعْدَةَ قَالَ: كُنْتُ جَلِيساً لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) بِالْمَدِينَةِ فَفَقَدَنِي أَيَّاماً ثُمَّ إِنِّي جِئْتُ إِلَيْهِ فَقَالَ لَمْ أَرَكَ مُنْذُ أَيَّامٍ يَا أَبَا هَارُونَ فَقُلْتُ وُلِدَ لِي غُلَامٌ فَقَالَ بَارَكَ اللَّهُ لَكَ فَمَا سَمَّيْتَهُ قُلْتُ سَمَّيْتُهُ مُحَمَّداً فَأَقْبَلَ بِخَدِّهِ نَحْوَ الْأَرْضِ وَ هُوَ يَقُولُ مُحَمَّدٌ مُحَمَّدٌ مُحَمَّدٌ حَتَّى كَادَ يَلْصَقُ خَدُّهُ بِالْأَرْضِ ثُمَّ قَالَ بِنَفْسِي وَ بِوُلْدِي وَ بِأَهْلِي وَ بِأَبَوَيَّ وَ بِأَهْلِ

ص: 226

الْأَرْضِ كُلِّهِمْ جَمِيعاً الْفِدَاءُ لِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) لَا تَسُبَّهُ وَ لَا تَضْرِبْهُ وَ لَا تُسِئْ إِلَيْهِ وَ اعْلَمْ أَنَّهُ لَيْسَ فِي الْأَرْضِ دَارٌ فِيهَا اسْمُ مُحَمَّدٍ إِلَّا وَ هِيَ تُقَدَّسُ كُلَّ يَوْمٍ الْحَدِيثَ.(1)

راوی گوید: من همنشین با امام صادق(علیه السلام) بودم و چند روزی ایشان من را ندیدند سپس به نزد ایشان آمدم و فرمودند: ای ابا هارون چند روزی است شما را نمی بینم، گفتم: پسردار شدم، فرمودند: خدا به تو برکت دهداسمش را چه گذاشتی؟ گفتم: محمد، حضرت گفتند: محمد محمد محمد و هر بار گونه خود را به زمین (به نشان تعظیم) نزدیک می کردند تا آنجا که نزدیک بود گونه ایشان به زمین بچسبد سپس فرمودند: جان من و فرزندانم و خانواده ام و پدر و مادرم و اهل زمین به فدای رسول خدا (صلی الله علیه و اله) ، به پسرت فحش نده و او را نزن و به او بدی نکن و بدان خانه ای در زمین نیست که نام محمد در آن باشد جز اینکه هر روز تقدیس شده و پاک گردد.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) إِذَا سَمَّيْتُمُ الْوَلَدَ مُحَمَّداً فَأَكْرِمُوهُ وَ أَوْسِعُوا لَهُ فِي الْمَجْلِسِ وَ لَا تُقَبِّحُوا لَهُ وَجْهاً.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اگر اسم فرزندتان را محمد گذاشتید به او احترام گذاشته و در مجلس برای او جا باز کنید و به او خیر برسانید.

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَا مِنْ قَوْمٍ كَانَتْ لَهُمْ مَشُورَةٌ فَحَضَرَ مَنِ اسْمُهُ مُحَمَّدٌ أَوْ أَحْمَدُ فَأَدْخَلُوهُ فِي مَشُورَتِهِمْ إِلَّا كَانَ خَيْراً لَهُمْ.(3)

ص: 227

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: افرادی نیستند که نیاز به مشورت داشته و کسی که نامش محمد یا احمد است را در مشورت خود داخل کنند جز اینکه موجب خیر برای آن ها باشد .

أَحْمَدُ بْنُ فَهْدٍ فِي عُدَّةِ الدَّاعِي قَالَ: قَالَ الرِّضَا (علیه السلام) الْبَيْتُ الَّذِي فِيهِ مُحَمَّدٌ يُصْبِحُ أَهْلُهُ بِخَيْرٍ وَ يُمْسُونَ بِخَيْرٍ.(1)امام رضا(علیه السلام) فرمودند: خانه ای که در آن محمد باشد اهل آن خانه صبح و عصرشان به خیر باشد .

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: مَا مِنْ مَائِدَةٍ وُضِعَتْ فَقَعَدَ عَلَيْهَا مَنِ اسْمُهُ مُحَمَّدٌ أَوْ أَحْمَدُ إِلَّا قُدِّسَ ذَلِكَ الْمَنْزِلُ فِي كُلِّ يَوْمٍ مَرَّتَيْنِ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هیچ صفره ای نیست که فردی به نام محمد یا احمد بر آن بنشیند جز اینکه آن خانه در هر روز دوبار تقدیس و پاک گردد.

عَلِيُّ بْنُ عِيسَى فِي كَشْفِ الْغُمَّةِ نَقْلًا مِنْ كِتَابِ الْيَوَاقِيتِ لِأَبِي عُمَرَ الزَّاهِدِ عَنِ الْعَطَّافِيِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ آبَائِهِ(علیهم السلام) عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ نَادَى مُنَادٍ أَلَا لِيَقُمْ كُلُّ مَنِ اسْمُهُ مُحَمَّدٌ فَلْيَدْخُلِ الْجَنَّةَ لِكَرَامَةِ سَمِيِّهِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و اله).(3)

امام صادق(علیه السلام) به نقل از ابن عباس فرمودند: زمان فرا رسیدن قیامت گوینده ای ندا دهد: کسی که نامش محمد است برخیزد و به خاطر هم نامی با پیامبر(صلی الله علیه و اله) وارد بهشت شود.

ص: 228

عَنِ السَّكُونِيِّ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) وَ أَنَا مَغْمُومٌ مَكْرُوبٌ فَقَالَ لِي يَا سَكُونِيُّ مِمَّا غَمُّكَ قُلْتُ وُلِدَتْ لِي ابْنَةٌ فَقَالَ يَا سَكُونِيُّ عَلَى الْأَرْضِ ثِقْلُهَا وَ عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا تَعِيشُ فِي غَيْرِ أَجَلِكَ وَ تَأْكُلُ مِنْ غَيْرِ رِزْقِكَ فَسَرَّى وَ اللَّهِ عَنِّي فَقَالَ لِي مَا سَمَّيْتَهَا قُلْتُ فَاطِمَةَ قَالَ آهِ آهِ ثُمَّ وَضَعَ يَدَهُ عَلَى جَبْهَتِهِ فَقَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی اللهعلیه و اله) حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ إِذَا كَانَ ذَكَراً أَنْ يَسْتَفْرِهَ أُمَّهُ وَ يَسْتَحْسِنَ اسْمَهُ وَ يُعَلِّمَهُ كِتَابَ اللَّهِ وَ يُطَهِّرَهُ وَ يُعَلِّمَهُ السِّبَاحَةَ وَ إِذَا كَانَتْ أُنْثَى أَنْ يَسْتَفْرِهَ أُمَّهَا وَ يَسْتَحْسِنَ اسْمَهَا وَ يُعَلِّمَهَا سُورَةَ النُّورِ وَ لَا يُعَلِّمَهَا سُورَةَ يُوسُفَ وَ لَا يُنْزِلَهَا الْغُرَفَ وَ يُعَجِّلَ سَرَاحَهَا إِلَى بَيْتِ زَوْجِهَا أَمَّا إِذَا سَمَّيْتَهَا فَاطِمَةَ فَلَا تَسُبَّهَا وَ لَا تَلْعَنْهَا وَ لَا تَضْرِبْهَا.(1)

راوی گوید: با حالتی ناراحت و غمناک وارد بر محضر امام صادق(علیه السلام) شدم حضرت فرمودند: به چه علت ناراحتی؟ گفتم: دختردار شدم، حضرت فرمودند: سنگینی او بر زمین است و رزقش بر عهده خداست و عمر او بدون کم شدن از عمر تو و خوراک او بدون استفاده از رزق تو است، راوی گوید: حضرت غم را از من زدود، سپس فرمودند: اسمش را چه گذاشتی؟ گفتم: فاطمه، حضرت دست به روی پیشانی گذاشته و آه کشیدند (به خاطر مصیبت حضرت زهرا (علیها السلام)) سپس از قول پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: حق فرزند بر پدر اگر پسر باشد این است که مادر پسر را اکرام کرده و به او ناسزا نگوید و اسم نیکو بر وی گذارد و قرآن به او یاد دهد و او را ختنه کند و شنا به او یاد دهد و اگر فرزند دختر باشد، مادرش را احترام کرده و با وی بدزبانی نکند و اسم نیکو گذارد و سوره نور را به او یاد دهد و سوره یوسف را یاد ندهد و در اتاق های طبقات بالا سکنا

ص: 229

ندهد و سریع او را ازدواج دهد و اگر او را فاطمه نهادی به او ناسزا و لعن نکن و او را نزن.

الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ عَافَانَا اللَّهُ وَ إِيَّاكَ بِأَحْسَنِ عَافِيَةٍ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ بِرَحْمَتِهِ الْأُمُورُ بِيَدِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ يَمْضِي فِيهَا مَقَادِيرُهُ عَلَى مَا يُحِبُّ يُولَدُلَكَ غُلَامٌ وَ جَارِيَةٌ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى فَسَمِّ الْغُلَامَ مُحَمَّداً وَ الْجَارِيَةَ فَاطِمَةَ عَلَى بَرَكَةِ اللَّهِ تَعَالَى قَالَ فَوُلِدَ لِي غُلَامٌ وَ جَارِيَةٌ عَلَى مَا قَالَهُ (علیه السلام).(1)

راوی گوید: من دو کنیز حامله داشتم و به امام رضا (علیه السلام) نامه نوشتم و از ایشان خواستم دعا کنند دو فرزند من پسر باشند پس حضرت جواب دادند: این کار را می کنم ان شاء الله، سپس در نامه ای جداگانه برایم نوشتند: بسم الله الرحمن الرحیم خداوند به رحمت خویش بهترین عافیت دنیا و آخرت را به ما و شما عطا کند، کارها به دست خداوند است هر گونه که دوست بدارد آن را رقم می زند، برای تو یک پسر و یک دختر متولد گردد که با برکت الهی پسر را محمد و دختر را فاطمه بگذار، راوی گوید: همان گونه که گفته بود یک پسر و دختر برایم متولد گشت.

عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو عَلِيٍّ عُمَرُ بْنُ أَبِي مُسْلِمٍ قَالَ: كَتَبْتُ إِلَى أَبِي مُحَمَّدٍ (علیه السلام) وَ جَارِيَتِي حَامِلٌ أَسْأَلُهُ أَنْ يُسَمِّيَ مَا فِي بَطْنِهَا فَوَرَدَ الْجَوَابُ إِذَا ظَهَرَتْ فَسَمِّهَا زَيْنَبَ ثُمَّ مَاتَتْ بَعْدَ شَهْرٍ مِنْ وِلَادَتِهَا فَبَعَثَ إِلَيَّ بِخَمْسِينَ دِينَاراً عَلَى يَدِ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ الْصَرَّافِ وَ قَالَ اشْتَرِ بِهَذَا جَارِيَةً.(2)

راوی گوید به امام عسگری(علیه السلام) نامه نوشتم که کنیز من باردار است و از ایشان خواستم فرزندم را در شکم نام گذاری کنند، جواب آمد: هنگام متولد شدن

ص: 231

نام او را زینب بگذار سپس بعد از یک ماه از ولادت از دنیا رفت، پس امام (علیه السلام) پنجاه دینار به واسطه محمد بن سنان صراف به من دادند و گفتند با این یک کنیز خریداری کن.عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَلَانِسِيِّ قَالَ: كَتَبَ أَخِي مُحَمَّدٌ إِلَى أَبِي مُحَمَّدٍ (علیه السلام) وَ امْرَأَتُهُ حَامِلٌ مُقْرِبٌ أَنْ يَدْعُوَ اللَّهَ أَنْ يُخَلِّصَهَا وَ يَرْزُقَهُ ذَكَراً وَ يُسَمِّيَهُ فَكَتَبَ يَدْعُو اللَّهَ بِالصَّلَاحِ وَ يَقُولُ رَزَقَكَ اللَّهُ ذَكَراً سَوِيّاً وَ نِعْمَ الِاسْمُ مُحَمَّدٌ وَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ فَوَلَدَتْ إِلَى أَنْ قَالَ فَسَمَّى وَاحِداً مُحَمَّداً وَ الْآخَرَ صَاحِبَ الزَّوَائِدِ عَبْدَ الرَّحْمَنِ.(1)

راوی گوید: برادرم محمد به امام عسگری(علیه السلام) نامه نوشت و همسرش باردار بود و از ایشان خواست تا برای همسرش در رهایی از زایمان و روزی شدن پسری سالم دعا کنند و او را نام گذاری کنند، حضرت در نامه ای دعا کرده و فرمودند: خداوند به تو پسری سالم عطا کند و چه خوب اسمی است محمد و عبدالرحمن. همسر او زایمان کرد پس یکی را محمد و دیگری را که عضو اضافی داشت عبدالرحمن گذاشت.

عَنْ جَعْفَرِ بْنِ الشَّرِيفِ الْجُرْجَانِيِّ عَنْ أَبِي مُحَمَّدٍ (علیه السلام) فِي حَدِيثٍ قَالَ: فَقُلْتُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ بْنَ إِسْمَاعِيلَ الْجُرْجَانِيَّ مِنْ شِيعَتِكَ كَثِيرُ الْمَعْرُوفِ إِلَى أَوْلِيَائِكَ إِلَى أَنْ قَالَ فَقَالَ (علیه السلام) شَكَرَ اللَّهُ لِأَبِي إِسْحَاقَ إِبْرَاهِيمَ بْنِ إِسْمَاعِيلَ صَنِيعَهُ إِلَى شِيعَتِنَا و غَفَرَ لَهُ

ص: 232

ذُنُوبَهُ وَ رَزَقَهُ ذَكَراً سَوِيّاً قَائِلًا بِالْحَقِّ فَقُلْ لَهُ يَقُولُ لَكَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ (علیهما السلام) سَمِّ ابْنَكَ أَحْمَدَ الْخَبَرَ.(1)

راوی گوید: به امام عسگری(علیه السلام) عرض کردم ابراهیم بن اسماعیل گرگانی از شیعیان شماست و خیر زیادی به شیعیان شما می رساند، حضرت فرمودند: خداوند شاکر عمل ابراهیم نسبت به شیعیان ما باشد و گناهان او رابیامرزد و پسر سالمی که گوینده حق است به او عطا نماید و به او بگو حسن بن علی (علیهما السلام) می گوید اسم پسرت را احمد بگذار.

حَدَّثَ هَارُونُ بْنُ مُسْلِمٍ قَالَ وُلِدَ لِابْنِي أَحْمَدَ ابْنٌ فَكَتَبْتُ إِلَى أَبِي مُحَمَّدٍ (علیه السلام) وَ ذَلِكَ بِالْعَسْكَرِ الْيَوْمَ الثَّانِي مِنْ وِلَادَتِهِ أَسْأَلُهُ أَنْ يُسَمِّيَهُ وَ يُكَنِّيَهُ وَ كَانَ مَحَبَّتِي أَنْ أُسَمِّيَهُ جَعْفَراً وَ أُكَنِّيَهُ بِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ فَوَافَانِي رَسُولُهُ فِي صَبِيحَةِ الْيَوْمِ السَّابِعِ وَ مَعَهُ كِتَابٌ سَمِّهِ جَعْفَراً وَ كَنِّهِ بِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ وَ دَعَا لِي .(2)

راوی گوید: برای فرزندم احمد پسری متولد شد پس به امام عسگری (علیه السلام) در روز دوم ولادت نامه نوشته و از ایشان خواستم اسم و کنیه بر او بگذارند و خودم دوست داشتم اسمش جعفر و کنیه اش ابوعبدالله گردد، فرستاده حضرت صبح روز هفتم آمده و نامه ای به من داد که فرموده بودند: نامش را جعفر و کنیه اش را ابوعبدالله بگذار.

ص: 233

گذاری و تراشیدن سر و عقیقه و سوراخ کردن گوش را انجام دهد و همچنین هنگامی که حسین(علیه السلام) متولد شد در روز هفتم جبرئیل نازل شد و به مثل آن امر کرد.

عَنْ مَعْمَرِ بْنِ خُثَيْمٍ قَالَ: قَالَ لِي أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) مَا تُكَنَّى قَالَ مَا اكْتَنَيْتُ بَعْدُ وَ مَا لِي مِنْ وَلَدٍ وَ لَا امْرَأَةٍ وَ لَا جَارِيَةٍ قَالَ فَمَا يَمْنَعُكَ مِنْ ذَلِكَ قَالَ قُلْتُ حَدِيثٌ بَلَغَنِي عَنْ عَلِيٍّ(علیه السلام) قَالَ وَ مَا هُوَ قُلْتُ بَلَغَنَا عَنْ عَلِيٍّ(علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ مَنِ اكْتَنَى وَلَيْسَ لَهُ أَهْلٌ فَهُوَ أَبُو جَعْرٍ فَقَالَ أَبُوجَعْفَرٍ(علیه السلام) شَوْهٌ لَيْسَ هَذَا مِنْ حَدِيثِ عَلِيٍّ(علیه السلام) إِنَّا لَنُكَنِّي أَوْلَادَنَا فِي صِغَرِهِمْ مَخَافَةَ النَّبَزِ أَنْ يَلْحَقَ بِهِمْ.(1)

راوی گوید: امام باقر(علیه السلام) فرمودند: کنیه تو چیست؟ گفتم: کنیه نگذاشتم به خاطر اینکه فرزند و زن و کنیز ندارم، حضرت فرمودند: چه چیز مانع از کنیه گذاری شد؟ گفتم: حدیثی از علی(علیه السلام) ، حضرت فرمودند: چه حدیثی؟ گفتم: کسی که کنیه گذارد و خانواده ای نداشته باشد کنیه او ابوجَعر است، فرمودند: این قبیح است و از علی(علیه السلام) نیست ما فرزندانمان را در کودکی کنیه می دهیم تا بر روی آنان لقب نگذارند.

عَنْ جَابِرٍ قَالَ: أَرَادَ أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) الرُّكُوبَ إِلَى بَعْضِ شِيعَتِهِ لِيَعُودَهُ فَقَالَ يَا جَابِرُ الْحَقْنِي فَتَبِعْتُهُ فَلَمَّا انْتَهَى إِلَى بَابِ الدَّارِ خَرَجَ عَلَيْنَا ابْنٌ لَهُ صَغِيرٌ فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ (علیه السلام) مَا اسْمُكَ قَالَ مُحَمَّدٌ قَالَ فَبِمَا تُكَنَّى قَالَ بِعَلِيٍّ فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) لَقَدِ احْتَظَرْتَ مِنَ

ص: 235

الشَّيْطَانِ احْتِظَاراً شَدِيداً إِنَّ الشَّيْطَانَ إِذَا سَمِعَ مُنَادِياً يُنَادِي يَا مُحَمَّدُ يَا عَلِيُّ ذَابَ كَمَا يَذُوبُ الرَّصَاصُ حَتَّى إِذَا سَمِعَ مُنَادِياً يُنَادِي بِاسْمِ عَدُوٍّ مِنْ أَعْدَائِنَا اهْتَزَّ وَ اخْتَالَ.(1)

جابر گوید: امام باقر(علیه السلام) خواستار عیادت از یکی از شیعیان بودند و فرمودند: ای جابر همراه من باش و من هم دنبال حضرت راه افتادم تا اینکه به درب منزل آن شخص رسیدیم و پسری کوچک از خانه خارج شد، حضرت فرمودند: اسمت چیست؟ گفت: محمد، فرمودند: کنیه ات چیست؟ گفت: علی،حضرت فرمودند: از شیطان فاصله زیادی گرفته ای. شیطان هنگامی که بشنود کسی گوید: ای محمد ای علی مانند سرب آب می شود و اگر بشنود کسی به اسم دشمن ما صدا بزند شاد شده و احساس بزرگی کند.

عَنْ حَمْزَةَ بْنِ أَبِي الْفَتْحِ قَالَ: جَاءَنِي يَوْماً فَقَالَ لِيَ الْبِشَارَةُ وُلِدَ الْبَارِحَةَ فِي الدَّارِ مَوْلُودٌ لِأَبِي مُحَمَّدٍ (علیه السلام) وَ أَمَرَ بِكِتْمَانِهِ قُلْتُ وَ مَا اسْمُهُ قَالَ سُمِّيَ بِمُحَمَّدٍ وَ كُنِّيَ بِجَعْفَر.(2)

راوی گوید: روزی به من بشارت دادند که امروز صبح فرزندی برای ابو محمد (علیه السلام) (امام عسگری) به دنیا آمده و دستور به کتمان آن داده اند، گفتم: اسمش چیست گفت: محمد و کنیه او جعفر.

الْهِدَايَةُ قَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) : ... يُسَمِّي بِأَحْسَنِ الْأَسْمَاءِ وَ يَكْنِيهِ بِأَحْسَنِ الْكُنَى وَ لَا يَكْنِيهِ بِعِيسَى وَ لَا بِالْحَكَمِ وَ لَا بِالْحَارِثِ وَ لَا بِأَبِي الْقَاسِمِ إِذَا كَانَ الِاسْمُ مُحَمَّداً .(3)

ص: 236

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) در ضمن روایتی فرمودند: بهترین اسم ها و کنیه ها بر فرزند گذاشته شود و کنیه او را عیسی و حارث و ابوالقاسم اگر اسم او محمد باشد، نگذارد .

بیان: طبق سه روایت قبلی کنیه می تواند بدون پیشوند " أب " و به صورت اسم باشد.عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ : وُلِدَ لِرَجُلٍ مِنَ الْأَنْصَارِ غُلَامٌ فَأَرَادَ أَنْ يُسَمِّيَهُ مُحَمَّدًا فَانْطَلَقَ بِهِ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) فَسَأَلُوهُ فَقَالَ : سَمُّوا بِاسْمِي وَلَا تَكَنَّوْا بِكُنْيَتِي فَإِنِّي بُعِثْتُ قَاسِمًا أَقْسِمُ بَيْنَكُم .(1)

راوی گوید: شخصی از انصار مدینه پسردار شد و قصد اسم محمد را کرد پس فرزند را نزد پیامبر(صلی الله علیه و اله) برد و از ایشان سوال کرد، حضرت فرمودند: او را به اسم من نام گذاری کن اما کنیه من را نگذار همانا که من قاسم مبعوث شدم که تقسیم کننده بین مردم هستم.

عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) أَنَّ النَّبِيَّ (صلی الله علیه و اله) نَهَى عَنْ أَرْبَعِ كُنًى عَنْ أَبِي عِيسَى وَ عَنْ أَبِي الْحَكَمِ وَ عَنْ أَبِي مَالِكٍ وَ عَنْ أَبِي الْقَاسِمِ إِذَا كَانَ الِاسْمُ مُحَمَّداً.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) از چهار کنیه نهی کرده است: ابوعیسی، ابوالحکم، ابوالمالک و ابوالقاسم اگر اسمش محمد باشد .

ص: 237

عَن عَليٍّ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللّهِ (صلی الله علیه و اله): يُولَدُ لَكَ غُلامٌ نَحَلتُهُ اسمِي وَ كُنيَتِي فَوُلِدَ لَهُ مُحَمَّدٌ .(1)پیامبر(صلی الله علیه و اله) به امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: برای تو پسری متولد می گردد که اسم و کنیه خود را به او بخشیدم پس محمد متولد گردید.

بیان: نام و کنیه پیامبر(صلی الله علیه و اله) با هم فقط اختصاص به محمد حنفیه فرزند امیرالمؤمنین دارد.

عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مِنَ السُّنَّةِ وَ الْبِرِّ أَنْ يُكَنَّى الرَّجُلُ بِاسْمِ إبنِهِ .(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: از سنت و کار نیک آن است که شخص به اسم پسرش کنیه بگذارد. (مثلا اگر اسم پسرش محمد باشد بگذارد ابومحمد)

أَبُو الْحُسَيْنِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عَبَّادٍ وَ كَانَ يَكْتُبُ لِلرِّضَا (علیه السلام) ضَمَّهُ إِلَيْهِ الْفَضْلُ بْنُ سَهْلٍ قَالَ: مَا كَانَ (علیه السلام) يَذْكُرُ مُحَمَّداً (علیه السلام) ابْنَهُ إِلَّا بِكُنْيَتِهِ يَقُولُ كَتَبَ إِلَيَّ أَبُو جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ كُنْتُ أَكْتُبُ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ هُوَ صَبِيٌّ بِالْمَدِينَةِ فَيُخَاطِبُهُ بِالتَّعْظِيمِ.(3)

راوی گوید: امام رضا(علیه السلام) جز به کنیه محمد(علیه السلام) پسرشان را صدا نمیزدند و می فرمودند: ابوجعفر(علیه السلام) برای من نامه نوشته و من به ابوجعفر(علیه السلام) نامه مینویسم و امام جواد(علیه السلام) کودکی در مدینه بودند و پدر با احترام با ایشان صحبت میکرد .

ص: 238

عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: زَوِّجُوا الْأَحْمَقَ وَ لَا تُزَوِّجُوا الْحَمْقَاءَ فَإِنَّ الْأَحْمَقَ يَنْجُبُ وَ الْحَمْقَاءَ لَا تَنْجُبُ .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: مرد احمق (کم فهم و بی فکر) را ازدواج دهید و با زن احمق ازدواج نکنید چون مرد احمق شخصیتش پسندیده می شود و زن احمق پسندیده نمی شود .

جَعْفَرٌ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ عَلِيّاً (علیه السلام) كَانَ يَقُولُ: تَخَيَّرُوا لِلرَّضَاعِ كَمَا تَتَخَيَّرُونَ لِلنِّكَاحِ فَإِنَّ الرَّضَاعَ يُغَيِّرُ الطِّبَاع .(2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: همان طور که برای ازدواج فردی را انتخاب می کنید برای شیر دادن هم فردی را انتخاب کنید چرا که شیر دادن اخلاق را تغییر می دهد .

عَنْ سَمَاعَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: الرَّضَاعُ وَاحِدٌ وَ عِشْرُونَ شَهْراً فَمَا نَقَصَ فَهُوَ جَوْرٌ عَلَى الصَّبِيِ .(3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: مدت شیر دادن 21 ماه است پس کم شدن آن ظلم بر کودک است .

ص: 240

عَنْ عَبْدِ الْوَهَّابِ بْنِ الصَّبَّاحِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) الْفَرْضُ فِي الرَّضَاعِ أَحَدٌ وَ عِشْرُونَ شَهْراً فَمَا نَقَصَ عَنْ أَحَدٍ وَ عِشْرِينَ شَهْراً فَقَدْ نَقَصَ الْمُرْضَعُ وَ إِنْ أَرَادَ أَنْ يُتِمَّ الرَّضَاعَ فَحَوْلَيْنِ كامِلَيْنِ .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: واجب در زمان شیر دادن 21 ماه است پس آنچه از آن کم شود، برای کودک کم گذاشته است و اگر خواستار کامل شدن مدت شیردهی باشد دو سال او را شیر دهد .

عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعْدٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الصَّبِيِ هَلْ يُرْضَعُ أَكْثَرَ مِنْ سَنَتَيْنِ فَقَالَ عَامَيْنِ قُلْتُ فَإِنْ زَادَ عَلَى سَنَتَيْنِ هَلْ عَلَى أَبَوَيْهِ مِنْ ذَلِكَ شَيْ ءٌ قَالَ لَا.(2)

راوی گوید: از امام رضا(علیه السلام) سوال کردم آیا کودک را می شود بیشتر از دو سال شیر داد؟ حضرت فرمودند: دو سال باشد، گفتم: اگر بیشتر از دو سال شود پدر و مادر بازخواست می شوند؟ فرمودند: نه.

عَنْ غِيَاثِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(علیه السلام) انْظُرُوا مَنْ تُرْضِعُ أَوْلَادَكُمْ فَإِنَّ الْوَلَدَ يَشِبُّ عَلَيْهِ.(3)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: دقت کنید چه کسانی فرزندانتان را شیر می دهند که فرزند بر پایه آن بزرگ می شوند .

ص: 241

عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: تَوَقَّوْا عَلَى أَوْلَادِكُمْ مِنْ لَبَنِ الْبَغِيَّةِ وَ الْمَجْنُونَةِ فَإِنَّ اللَّبَنَ يُعْدِي.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: فرزندانتان را از شیر زن زناکار و دیوانه حفظ کنید چرا که شیر به فرزند سرایت می کند .

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(علیه السلام) قَالَ: لَبَنُ الْيَهُودِيَّةِ وَ النَّصْرَانِيَّةِ وَ الْمَجُوسِيَّةِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ لَبَنِ وَلَدِ الزِّنَا .(2)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: شیر زن یهودی و مسیحی و مجوسی برای من محبوب تر است از شیر حاصل شده از عمل زنا .

عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ: قَالَ لِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ (علیه السلام) رَضَاعُ الْيَهُودِيَّةِ وَ النَّصْرَانِيَّةِ خَيْرٌ مِنْ رَضَاعِ النَّاصِبِيَّة. (3)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: شیردادن زن یهودی و مسیحی بهتر است از شیردادن زنی که دشمن اهل بیت(علیهم السلام) و مخالف آن ها است.

عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ(علیه السلام) قَالَ: عَلَيْكُمْ بِالْوُضَّاءِ مِنَ الظُّؤْرَةِ فَإِنَّ اللَّبَنَ يُعْدِي.(4)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: برای شیر دادن فرزندان زنان زیبا رو و مهربان را برگیرید چرا که شیر به فرزند سرایت می کند.

ص: 242

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ قَالَ قَالَ لِي أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) اسْتَرْضِعْ لِوَلَدِكَ بِلَبَنِ الْحِسَانِ وَ إِيَّاكَ وَ الْقِبَاحَ فَإِنَّ اللَّبَنَ قَدْ يُعْدِي.(1)

راوی گوید: امام باقر(علیه السلام) به من فرمودند: زن زیبا را برای شیردادن فرزند خود قرار ده و از زن زشت بپرهیز چون شیر موجب سرایت به کودک می شود.

عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَيْدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) مَا مِنْ لَبَنٍ يُرْضَعُ بِهِ الصَّبِيُّ أَعْظَمَ بَرَكَةً عَلَيْهِ مِنْ لَبَنِ أُمِّهِ .(2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: هیچ شیری برای کودک پر برکت تر از شیر مادر نیست .

قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) لَيْسَ لِلصَّبِيِّ لَبَنٌ خَيْرٌ مِنْ لَبَنِ أُمِّهِ .(3)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: برای کودک شیری بهتر از شیر مادرش نیست .

مُحَمَّدِ بْنِ الْعَبَّاسِ بْنِ الْوَلِيدِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أُمِّهِ أُمِّ إِسْحَاقَ بِنْتِ سُلَيْمَانَ قَالَتْ نَظَرَ إِلَيَّ أَبُو عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) وَ أَنَا أُرْضِعُ أَحَدَ بَنِيَّ مُحَمَّداً أَوْ إِسْحَاقَ فَقَالَ يَا أُمَّ إِسْحَاقَ لَا تُرْضِعِيهِ مِنْ ثَدْيٍ وَاحِدٍ وَ أَرْضِعِيهِ مِنْ كِلَيْهِمَا يَكُونُ أَحَدُهُمَا طَعَاماً وَ الْآخَرُ شَرَاباً.(4)مادر اسحاق گوید: من در حال شیر دادن یکی از پسرانم محمد یا اسحاق، امام صادق(علیه السلام) به من نگاه کرده فرمودند: ای مادر اسحاق از یک سینه به فرزند شیر نده از هر دو بده که یکی غذا باشد و دیگری نوشیدنی .

ص: 243

رُوِيَ إِذَا وَقَعَ الْوَلَدُ فِي بَطْنِ أُمِّهِ جَعَلَ اللَّهُ رِزْقَهُ فِي ثَدْيِ أُمِّهِ فِي أَحَدِهِمَا شَرَابَهُ وَ فِي الْآخَرِ طَعَامَهُ.(1)

روایت شده است: هنگامی که فرزند در شکم مادر واقع می شود خداوند رزقش را در دو سینه مادر قرار می دهد، یکی را برای نوشیدنی و دیگری را برای غذا.

عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ الْكِنَانِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «لا تُضَارَّ والِدَةٌ بِوَلَدِها وَ لا مَوْلُودٌ لَهُ بِوَلَدِهِ» (2) فَقَالَ كَانَتِ الْمَرَاضِعُ مِمَّا يَدْفَعُ إِحْدَاهُنَّ الرَّجُلَ إِذَا أَرَادَ الْجِمَاعَ تَقُولُ لَا أَدَعُكَ إِنِّي أَخَافُ أَنْ أَحْبَلَ فَأَقْتُلَ وَلَدِي هَذَا الَّذِي أُرْضِعُهُ وَ كَانَ الرَّجُلُ تَدْعُوهُ الْمَرْأَةُ فَيَقُولُ أَخَافُ أَنْ أُجَامِعَكِ فَأَقْتُلَ وَلَدِي فَيَدَعُهَا وَ لَا يُجَامِعُهَا فَنَهَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْ ذَلِكَ أَنْ يُضَارَّ الرَّجُلُ الْمَرْأَةَ وَ الْمَرْأَةُ الرَّجُلَ.(3)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره آیه شریفه (نباید مادری به خاطر فرزندش زیان ببیند و نه پدری برای فرزندش دچار ضرر شود) سوال کردم، فرمودند: مربوط به زن شیردهی است که شوهرش از او درخواست جماع داشته و زن امتناع کرده و گوید: من تو را ترک نکردم بلکه ترس آن دارم که باردار شده و موجب مرگ فرزند شیرخوارم شوم، و همچنین در مورد مردی است که همسرش از او درخواست جماع داشته و مرد گوید: می ترسم باتو جماع کنم و و موجب مرگ فرزندم شوم، پس او را رها کرده و جماع نمی کند پس خداوند در این آیه از ضرر رساندن مرد به زن و زن به مرد ( در جماع نکردن ) نهی کرده است.

ص: 244

عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) نَحْوَهُ وَ زَادَ وَ أَمَّا قَوْلُهُ « وَ عَلَى الْوارِثِ مِثْلُ ذلِكَ» فَإِنَّهُ نَهَى أَنْ يُضَارَّ بِالصَّبِيِّ أَوْ يُضَارَّ أُمُّهُ فِي رَضَاعِهِ وَ لَيْسَ لَهَا أَنْ تَأْخُذَ فِي رَضَاعِهِ فَوْقَ حَوْلَيْنِ كَامِلَيْنِ « فَإِنْ أَرادا فِصالًا عَنْ تَراضٍ مِنْهُما وَ تَشاوُرٍ» قَبْلَ ذَلِكَ كَانَ حَسَناً وَ الْفِصَالُ هُوَ الْفِطَامُ.(1)

در ادامه حدیث قبل راوی گوید: امام صادق(علیه السلام) در بیان ادامه آیه شریفه(و بر وارث پدر همان وظیفه است) فرمودند: خداوند از ضرر رساندن به کودک و مادرش در شیر دادن نهی کرده است و مادر در بیش از دوسال شیردادن وظیفه ای ندارد (پس اگر پدر و مادر از روی رضایت همدیگر خواستار از شیر گرفتن) قبل از دوسال بودند کاری پسندیده است.

عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) لَيْسَ لِلْمَرْأَةِ أَنْ تَأْخُذَ فِي رَضَاعِ وَلَدِهَا أَكْثَرَ مِنْ حَوْلَيْنِ كامِلَيْنِ فَإِنْ أَرَادَا الْفِصَالَ قَبْلَ ذَلِكَ عَنْ تَراضٍ مِنْهُما فَهُوَ حَسَنٌ وَ الْفِصَالُ الْفِطَامُ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: زن در شیردادن فرزند بیش از دو سال وظیفه ای ندارد، پس اگر پدر و مادر خواستند قبل از این مدت شیر را قطع کنند کار خوبی است و فصال یعنی از شیر گرفتن .عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ مُظَائَرَةِ الْمَجُوسِيِّ فَقَالَ لَا وَ لَكِنْ أَهْلُ الْكِتَابِ.(3)

ص: 245

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره شیردادن زن مجوسی به فرزند را سوال کردم، حضرت فرمودند: جایز نیست اما اهل کتاب جایز است .

عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَخِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ (علیهما السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الرَّجُلِ الْمُسْلِمِ هَلْ يَصْلُحُ لَهُ أَنْ يَسْتَرْضِعَ الْيَهُودِيَّةَ وَ النَّصْرَانِيَّةَ وَ هُنَّ يَشْرَبْنَ الْخَمْرَ قَالَ امْنَعُوهُنَ مِنْ شُرْبِ الْخَمْرِ مَا أَرْضَعْنَ لَكُمْ وَ سَأَلْتُهُ عَنِ الْمَرْأَةِ وَلَدَتْ مِنْ زِنًا هَلْ يَصْلُحُ أَنْ يُسْتَرْضَعَ لَبَنُهَا قَالَ لَا وَ لَا ابْنَتِهَا الَّتِي وُلِدَتْ مِنَ الزِّنَى.(1)

راوی گوید: از امام کاظم(علیه السلام) سوال کردم: آیا جایز است مرد مسلمان زن یهودی و مسیحی که شراب می خورند را برای شیردادن فرزند خود برگیرد؟ فرمودند: تا زمانی که شیر می دهند آنان را از شراب خوردن منع کنید و از ایشان درباره شیر دادن زنی که زنا کرده و شیردار شده سوال کردم فرمودند: جایز نیست و شیر دختر او که از زنا به وجود آمده هم جایز نیست .

عَنْ سَعِيدِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: لَا تَسْتَرْضِعُوا لِلصَّبِيِّ الْمَجُوسِيَّةَ وَ اسْتَرْضِعْ لَهُ الْيَهُودِيَّةَ وَ النَّصْرَانِيَّةَ وَ لَا يَشْرَبْنَ الْخَمْرَ وَ يُمْنَعْنَ مِنْ ذَلِكَ.(2)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: زن مجوسی را برای شیردادن کودک برنگیرید و برای او زن یهودی و مسیحی قرارداده در حالی که شراب مصرف نکنند و از این کار منع شوند .

ص: 246

رَوَى ابْنُ مُسْكَانَ عَنِ الْحَلَبِيِّ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ دَفَعَ وَلَدَهُ إِلَى ظِئْرٍ يَهُودِيَّةٍ أَوْ نَصْرَانِيَّةٍ أَوْ مَجُوسِيَّةٍ تُرْضِعُهُ فِي بَيْتِهَا أَوْ تُرْضِعُهُ فِي بَيْتِهِ قَالَ تُرْضِعُهُ لَكَ الْيَهُودِيَّةُ وَ النَّصْرَانِيَّةُ وَ تَمْنَعُهَا مِنْ شُرْبِ الْخَمْرِ وَ مَا لَا يَحِلُّ مِثْلَ لَحْمِ الْخِنْزِيرِ وَ لَا يَذْهَبْنَ بِوَلَدِكَ إِلَى بُيُوتِهِنَّ وَ الزَّانِيَةُ لَا تُرْضِعُ وَلَدَكَ فَإِنَّهُ لَا يَحِلُّ لَكَ وَ الْمَجُوسِيَّةُ لَا تُرْضِعُ لَكَ وَلَدَكَ إِلَّا أَنْ تُضْطَرَّ إِلَيْهَا .(1)

ابن مسکان از حلبی نقل می کند: از او درباره مردی که فرزندش را به دایه یهودی یا مسیحی یا مجوسی برای شیردادن در خانه اش یا خانه خود داده سوال کردم، گفت: زن یهودی و مسیحی را از خوردن شراب و آنچه حلال نیست مثل گوشت خوک منع کرده و فرزندت را به منزل خود نبرد و زن زناکار به فرزندت شیر ندهد که حلال نیست و زن مجوسی هم شیر ندهد جز در حالت اضطرار و مجبور بودن .

فِي رِوَايَةِ السَّكُونِيِّ قَالَ كَانَ عَلِيٌّ (علیه السلام) يَقُولُ انْهَوْا نِسَاءَكُمْ أَنْ يُرْضِعْنَ يَمِيناً وَ شِمَالًا فَإِنَّهُنَّ يَنْسَيْنَ .(2)امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: زنانتان را از شیر دادن زیاد فرزندان دیگران منع کنید چون آنها فراموش می کنند (که ممکن است در آینده آنها با هم ازدواج کنند در حالی که محرم هستند).

ص: 247

عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ الْمِنْقَرِيِّ قَالَ: سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنِ الرَّضَاعِ فَقَالَ لَا تُجْبَرُ الْحُرَّةُ عَلَى رَضَاعِ الْوَلَدِ وَ تُجْبَرُ أُمُ الْوَلَدِ.(1)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره شیردادن سوال شد، فرمودند: زن آزاد مجبور به شیردادن فرزند نیست اما کنیز مجبور است .

رُوِيَ عَنِ النَّبِيّ (صلی الله علیه و اله) أنَّهُ قَالَ: مَن كَتَبَها وَ عَلَقَّها عَلَى امرأةٍ حَامِلٍ حُفِظَ مَا فِي بَطنِهَا بِإذنِ اللهِ تَعَالَى وَ إن كُتِبَت وَ غُسِلَت وَ سُقِيَ ماؤُها طِفلاً يَرضِعُ اللَّبَنَ قَبلَ كَمَالِ فِطَامِهِ خَرَجَ ذَكِّياً حَافِظاً لِکُلِّ مَا یَسمَعَهُ .(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که سوره الحاقّة را بنویسد و آن را بر زن باردار آویزان کند به اذن خداوند فرزند حفظ گردد و اگر نوشته و شسته شود و آبش را به فرزند شیر خوار قبل از تمام شدن مدت شیرخوارگی بدهد، شخص پاک و حافظی نسبت به شنیده ها در آید .

قَالَ الصّادِقُ (علیه السلام): إذَا كُتِبَت وَ عُلِّقَت عَلَى حَامِلٍ حُفِظَت الجَنِينُ وَ إذَا سُقِيَ مِنهَا الوَلَدُ ذَكَّاهُ وَ سَلِمَهُ اللهُ تَعَالَى وَ نَشَأَ أحسَنَ نُشُوءٍ بِإذنِ اللهِ تَعَالَى .(3)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: اگر سوره الحاقّة نوشته شود و بر زن باردار آویزان گردد جنین حفظ گردد و اگر فرزند از آبش بخورد، طاهر و پاک گشته و خداوند او را سالم بدارد و بهترین رشد را به اذن خدا داشته باشد .

ص: 248

قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) : إذَا شَرِبَت مَاءَها امرَأةٌ دَرَّ لَبَنُهَا وَ كانَ فِيهِ لِلمُرضَعِ غَذَاءٌ جَيِّدٌ بِإذنِ اللهِ تَعَالَى .(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند : اگر زنی از آب سوره یس بنوشد شیرش زیاد گردد و غذای خوبی برای کودک باشد به اذن خداوند .

آكُلُ فِيمَنْ يَأْكُلُ فَمَا آكُلُ شَيْئاً إِلَى الْغَدِ حَتَّى أَعُودَ فآکُلُ فَمَكَثْتُ بِذَلِكَ ثَلَاثاً أَطْعَمُ حَتَّى أرتَفِقَ ثُمَّ لَا أَطْعَمُ شَيْئاً إِلَى الْغَدِ.(1)

راوی گوید: از مکه به سمت مدینه حرکت کردم و از ابواء گذشتم و امام کاظم(علیه السلام) برای امام صادق(علیه السلام) متولد گشته بود و من از امام صادق(علیه السلام) در سفر سبقت گرفته و به مدینه رسیدم و حضرت روز بعد به مدینه آمدند، پس سه روز غذا داده و من جزء کسانی بودم که غذا می خوردند و تا فردا چیزی نمی خوردم تا اینکه دوباره برگردم، به همین شکل سه روز ماندم و غذا می خوردم تا پر شوم و تا فردای آن روز چیزی نمی خوردم.

الشَّيْخُ أَبُو الْحَسَنِ الْبَكْرِيُّ فِي كِتَابِ الْأَنْوَارِ فِي حَدِيثِ مَوْلِدِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: فَلَمَّا مَضَى لَهُ (صلی الله علیه و اله) مِنَ الْوَضْعِ سَبْعَةُ أَيَّامٍ أَوْلَمَ عَبْدُ الْمُطَّلِبِ وَلِيمَةً عَظِيمَةً وَ ذَبَحَ الْأَغْنَامَ وَ نَحَرَ الْإِبِلَ وَ أَكَلَ النَّاسُ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ.(2)در حدیث آمده: هنگام گذشت هفت روز از تولد پیامبر(صلی الله علیه و اله) حضرت عبدالمطلب ولیمه بزرگی داده و گوسفندان و شترانی را ذبح کردند و سه روز به مردم غذا دادند.

فِي رِوَايَةِ السَّكُونِيِّ قَالَ قَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) يَا فَاطِمَةُ اثْقُبِي أُذُنَيِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ خِلَافاً لِلْيَهُودِ .(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ای فاطمه دو گوش حسن و حسین(علیهما السلام) را در مخالفت با یهود سوراخ کن.

عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ خَالِدٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا(علیه السلام) عَنِ التَّهْنِئَةِ بِالْوَلَدِ مَتَى فَقَالَ إِنَّهُ قَالَ لَمَّا وُلِدَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ (علیهما السلام) هَبَطَ جَبْرَئِيلُ بِالتَّهْنِئَةِ عَلَى النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) فِي الْيَوْمِ السَّابِعِ وَ أَمَرَهُ أَنْ يُسَمِّيَهُ وَ يُكَنِّيَهُ وَ يَحْلِقَ رَأْسَهُ وَ يَعُقَّ عَنْهُ وَ يَثْقُبَ أُذُنَهُ وَ كَذَلِكَ كَانَ حِينَ وُلِدَ الْحُسَيْنُ (علیه السلام) أَتَاهُ فِي الْيَوْمِ السَّابِعِ فَأَمَرَهُ بِمِثْلِ ذَلِكَ ...(2)راوی گوید: از امام رضا(علیه السلام) سوال کردم: تبریک گفتن به خاطر فرزند چه زمانی است؟ فرمودند: زمانی که حسن بن علی(علیهما السلام) متولد شد جبرئیل برای تبریک بر پیامبر(صلی الله علیه و اله) در روز هفتم نازل شد و به او امر کرد که اسم و کنیه گذاری و تراشیدن سر و عقیقه و سوراخ کردن گوش را انجام دهد و همچنین هنگامی که حسین(علیه السلام) متولد شد در روز هفتم جبرئیل نازل شد و به مثل آن امر کرد.

امام باقر(علیه السلام) در تهنیت گفتن پدری به خاطر فرزند فرمودند: از خدا می خواهم او را جانشینت در حال حیات و بعد از تو قرار دهد که همانا شخص جانشین پدرش در زمان زندگی و مرگ اوست .

عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: هَنَّأَ رَجُلٌ رَجُلًا أَصَابَ ابْناً فَقَالَ يَهْنِئُكَ الْفَارِسُ فَقَالَ لَهُ الْحَسَنُ (علیه السلام) مَا عِلْمُكَ يَكُونُ فَارِساً أَوْ رَاجِلًا قَالَ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَمَا أَقُولُ قَالَ تَقُولُ شَكَرْتَ الْوَاهِبَ وَ بُورِكَ لَكَ فِي الْمَوْهُوبِ وَ بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ رَزَقَكَ بِرَّهُ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: شخصی در تهنیت گفتن شخص دیگر به خاطر فرزند گفت: فرزند سوارکار برتو مبارک باشد، امام حسن(علیه السلام) به او فرمودند: از کجا می دانی سواره است یا پیاده؟ گفت: قربانتان گردم پس چهبگویم؟ فرمودند: بگو: شَكَرْتَ الْوَاهِبَ وَ بُورِكَ لَكَ فِي الْمَوْهُوبِ وَ بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ رَزَقَكَ بِرَّهُ .

عَنْ أَبِي بَرْزَةَ الْأَسْلَمِيِّ قَالَ: وُلِدَ لِلْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ (علیه السلام)مَوْلُودٌ فَأَتَتْهُ قُرَيْشٌ فَقَالُوا يَهْنِئُكَ الْفَارِسُ فَقَالَ وَ مَا هَذَا مِنَ الْكَلَامِ قُولُوا شَكَرْتَ الْوَاهِبَ وَ بُورِكَ لَكَ فِي الْمَوْهُوبِ وَ بَلَغَ اللَّهُ بِهِ أَشُدَّهُ وَ رَزَقَكَ بِرَّهُ.(2)

ص: 254

راوی گوید: امام حسن(علیه السلام) فرزنددار شدند قریش نزد ایشان آمده و گفتند: سوارکار بر تو مبارک باشد، حضرت فرمودند: این چه سخنی است که می گویید، بگویید: شَكَرْتَ الْوَاهِبَ وَ بُورِكَ لَكَ فِي الْمَوْهُوبِ وَ بَلَغَ اللَّهُ بِهِ أَشُدَّهُ وَ رَزَقَكَ بِرَّهُ .

عَنْ مُرَازِمٍ عَنْ أَخِيهِ قَالَ: قَالَ رَجُلٌ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) وُلِدَ لِي غُلَامٌ فَقَالَ رَزَقَكَ اللَّهُ شُكْرَ الْوَاهِبِ وَ بَارَكَ لَكَ فِي الْمَوْهُوبِ وَ بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ رَزَقَكَ اللَّهُ بِرَّهُ.(1)

راوی گوید: شخصی به امام صادق(علیه السلام) گفت: پسری برایم متولد شده است، حضرت فرمودند: رَزَقَكَ اللَّهُ شُكْرَ الْوَاهِبِ وَ بَارَكَ لَكَ فِي الْمَوْهُوبِ وَ بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ رَزَقَكَ اللَّهُ بِرَّهُ .

آخِذٌ بِناصِيَتِها وَ مِنْ شَرِّ ما سَكَنَ فِي اللَّيْلِ وَ النَّهارِ وَ مِنْ كُلِّ سُوءٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ ذِي شَرٍّ رَبَّ الْعَالَمِينَ وَ إِلَهَ الْمُرْسَلِينَ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِينَ وَ أَوْلِيَائِكَ وَ خُصَّ مُحَمَّداً وَ آلَهُ بِأَتَمِّ ذَلِكَ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ أُومِنُ بِاللَّهِ وَ بِاللَّهِ أَعُوذُ وَ بِاللَّهِ أَعْتَصِمُ وَ بِاللَّهِ أَسْتَجِيرُ وَ بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ مَنَعَتِهِ أَمْتَنِعُ مِنْ شَيَاطِينِ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ وَ مِنْ رَجِلِهِمْ وَ خَيْلِهِمْ وَ رَكْضِهِمْ وَ عَطْفِهِمْ وَ رجعيهم [رَجْعَتِهِمْ ] وَ كَيْدِهِمْ وَ شَرِّهِمْ وَ شَرِّ مَا يَأْتُونَ بِهِ تَحْتَ اللَّيْلِ وَ تَحْتَ النَّهَارِ مِنَ الْبُعْدِ وَ الْقُرْبِ وَ مِنْ شَرِّ الْغَائِبِ وَ الْحَاضِرِ وَ الشَّاهِدِ وَ الزَّائِرِ أَحْيَاءً وَ أَمْوَاتاً أَعْمَى وَ بَصِيراً وَ مِنْ شَرِّ الْعَامَّةِ وَ الْخَاصَّةِ وَ مِنْ شَرِّ نَفْسٍ وَ وَسْوَسَتِهَا وَ مِنْ شَرِّ الدَّيَاهِشِ وَ الْحَسِ وَ اللَّمْسِ وَ اللَّبْسِ وَ مِنْ عَيْنِ الْجِنِ وَ الْإِنْسِ وَ بِالاسْمِ الَّذِي اهْتَزَّ بِهِ عَرْشُ بِلْقِيسَ وَ أُعِيذُ دِينِي وَ نَفْسِي وَ جَمِيعَ مَا تَحُوطُهُ عِنَايَتِي وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ صُورَةٍ وَ خَيَالٍ أَوْ بَيَاضٍ أَوْ سَوَادٍ أَوْ تِمْثَالٍ أَوْ مُعَاهَدٍ أَوْ غَيْرِ مُعَاهَدٍ مِمَّنْ يَسْكُنُ الْهَوَاءَ وَ السَّحَابَ وَ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورَ وَ الظِّلَّ وَ الْحَرُورَ وَ الْبَرَّ وَ الْبُحُورَ وَ السَّهْلَ وَ الْوُعُورَ وَ الْخَرَابَ وَ الْعُمْرَانَ وَالْآكَامَ وَ الْآجَامَ وَ الْمَغَايِضَ وَ الْكَنَائِسَ وَ النَّوَاوِيسَ وَ الْفَلَوَاتِ وَ الْجَبَّانَاتِ مِنَ الصَّادِرِينَ وَ الْوَارِدِينَ مِمَّنْ يَبْدُو بِاللَّيْلِ وَ يَنْشَرُ بِالنَّهَارِ وَ بِالْعَشِيِّ وَ الْإِبْكَارِ وَ الْغُدُوِّ وَ الْآصَالِ وَ الْمُرْبِئِينَ وَ الْأَسَامِرَةِ وَ الْأَفَاتِرَةِ وَ الْفَرَاعِنَةِ وَ الْأَبَالِسَةِ وَ مِنْ جُنُودِهِمْ وَ أَزْوَاجِهِمْ وَ عَشَائِرِهِمْ وَ قَبَائِلِهِمْ وَ مِنْ هَمْزِهِمْ وَ لَمْزِهِمْ وَ نَفْثِهِمْ وَ وِقَاعِهِمْ وَ أَخْذِهِمْ وَ سِحْرِهِمْ وَ ضَرْبِهِمْ وَ عَيْنِهِمْ وَ لَمْحِهِمْ وَ احْتِيَالِهِمْ وَ أَخْلَافِهِمْ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ ذِي شَرٍّ مِنَ السَّحَرَةِ وَ الْغِيلَانِ وَ أُمِّ الصِّبْيَانِ وَ مَا وَلَدُوا وَ مَا وَرَدُوا وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ ذِي شَرٍّ دَاخِلٍ أَوْ خَارِجٍ وَ عَارِضٍ وَ مُعْتَرِضٍ وَ سَاكِنٍ وَ مُتَحَرِّكٍ وَ ضَرْبَانِ عِرْقٍ وَ صُدَاعٍ وَ شَقِيقَةٍ وَ أُمِّ مِلْدَمٍ وَ الْحُمَّى وَ الْمُثَلَّثَةِ وَ الرِّبْعِ وَ الْغِبِّ وَ

ص: 258

النَّافِضَةِ وَ الصَّالِبَةِ وَ الدَّاخِلَةِ وَ الْخَارِجَةِ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِيَتِها إِنَّكَ عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً.(1)

عبدالعظیم حسنی از امام جواد(علیه السلام) روایت کرده است که ایشان این حرز را برای امام هادی(علیه السلام) در گهواره هر روز می خواندند: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ ...

عَنْ بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَزْدِيِّ عَنْ خَضِرٍ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَأَتَاهُ رَجُلٌ مِنْ أَصْحَابِنَا فَقَالَ لَهُ يُولَدُ لَنَا الْمَوْلُودُ فَيَكُونُ مِنْهُ الْقِلَّةُ(1) وَ الضَّعْفُ فَقَالَ مَا يَمْنَعُكَ مِنَ السَّوِيقِ فَإِنَّهُ يَشُدُّ الْعَظْمَ وَ يُنْبِتُ اللَّحْمَ .(2)

راوی گوید: نزد امام صادق(علیه السلام) بودم که شخصی از شیعیان وارد شد و گفت: فرزندی که برای ما متولد می گردد ضعیف و لاغر است چه کنیم؟ حضرت فرمودند: چه چیز شما را از خوردن سویق منع می کند، آن موجب محکمی استخوان و رویش گوشت می شود .

صورت فندق درآید و در یک ظرف نو با آب زعفران نوشته شود بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ إِنَّ اللَّهَ يُمْسِكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَكَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ كانَ حَلِيماً غَفُوراً و ظرف با تکرار نوشتن پر شود سپس با آب سرد شسته و در یک ظرف شیشه ای تمییز ریخته شود و یک پوست نازک برداشته و در آن آیه گذشته و سوره حمد و سوره توحید سه بار و سوره ناس و فلق و آیة الکرسی همان طور که نازل شده است و آیه آخر سوره حشر و آیهآخر سوره اسراء سپس بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ إِنَّ اللَّهَ يُمْسِكُ السَّماواتِ ... و بعد از آن عبارت: يَا مَنْ هُوَ هَكَذَا لَا هَكَذَا غَيْرُنَا أَمْسِكْ عَنْ فُلَانِ بْنِ فُلَانٍ مَا يَجِدُ مِنْ غَلَبَةِ الْبَوْلِ نوشته شود (به جای فلان بن فلان اسم فرزند و پدرش نوشته شود مثل علی بن حسین یا فاطمه بنت حسین)، این نوشته را اگر دختر باشد بر دو زانوی او ببندند و اگر پسر باشد در بالای مثانه آویزان شود و یک فندق از دارو را در مقداری از آب درست شده مخلوط کند و هنگام خواب به او خورانده شود و از آب کم بخورد، اگر غلبه ادرار از بین رفت نوشته را باز کنند تا ادرار او بند نیاید.

يُكْتَبُ عَلَى الرَّقِّ وَ يُعَلَّقُ عَلَيْهِ هف هف هد هد هف هف هات هات أناله كف كف كف هف هفف هفف هفف معهم مسعر لم قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ الْغَالِبُ مِنْ حَيْثُ يَسْتَحْسِرُ الْعَدُوُّ إِبْلِيسُ شح لِبَنِي آدَمَ كَمَا الَّذِي سَجَدَ لِآدَمَ الْمَلَائِكَةُ بِإِذْنِ اللَّهِ إِنَّهُ كَرِيمَةٌ بِنْتُ كَرِيمَةٍ وَ وَلَدُ فُلَانِ بْنِ

ص: 264

فُلَانٍ ... شددت شددت بسورة سورة صفه صفه خَتَمْتُ بِخَاتَمِ سُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ.(1)

این نوشته بر پوست نازک نوشته شده و بر فرزند آویزان شود : هف هف هد ...

عَنْ أُمِّ قَيْسٍ بِنْتِ مُحْصَنٍ أَخْبَرَتْهُ : أَنَّهَا أَتَتْ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) بِابْنٍ صَغِيرٍ لَمْ يَبْلُغْ أَنْ يَأْكُلَ الطَّعَامَ وَ قَدْ أَعْلَقَتْ عَلَيْهِ مِنَ الْعَذِرَةِ فَهِيَ تَخَافُ أَنْ تَكُونَ بِهِ الْعَذِرَةُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله):عَلَى مَا تَدْعُونَ أَوْلَادَكُنَّ بِهَذِهِ الْعَلَائِقِ عَلَيْكُمْ بِهَذَا الْعُودِ الْهِنْدِيِّ فَإِنَّ فِيهِ سَبْعَةَ أَشْفِيَةٍ مِنْهَا ذَاتُ الْجَنْب .(2)

أم قیس گوید : با پسر کوچکش که توانایی غذا خوردن نداشت نزد رسول خدا (صلی الله علیه و اله) رفت و بر گلوی او زالو انداخته بود چون ترس از بیماری گلو داشت پس پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند: بنابر چه چیزی فرزندانتان را با این زالوها درمان می کنید؟ از عود هندی استفاده کنید که در آن هفت شفاست از جمله بیماری ذات الجنب(3) .

راوی گوید: امام صادق(علیه السلام) به من فرمودند: اگر نوزاد به 4 ماهگی رسید، هر ماه قسمت پشت گردن او را حجامت کن که آب خارج شونده از دهانش را خشک و حرارت را در سر و بدن او پایین می آورد .

بله، سپس امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که نماز صبح را خواندی و فارغ گشتی این دعا را بخوان: اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ ...

عَنْ أَبِي الْجَارُودِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مَنْ قَالَ فِي دُبُرِ الْفَرِيضَةِ أَسْتَوْدِعُ اللَّهَ الْعَظِيمَ الْجَلِيلَ نَفْسِي وَ أَهْلِي وَ وُلْدِي وَ مَنْ يَعْنِينِي أَمْرُهُ وَ أَسْتَوْدِعُ اللَّهَ الْمَرْهُوبَالْمَخُوفَ الْمُتَضَعْضِعَ لِعَظَمَتِهِ كُلُّ شَيْ ءٍ نَفْسِي وَ أَهْلِي وَ مَالِي وَ وُلْدِي وَ مَنْ يَعْنِينِي أَمْرُهُ حُفَّ بِجَنَاحٍ مِنْ أَجْنِحَةِ جَبْرَئِيلَ (علیه السلام) وَ حُفِظَ فِي نَفْسِهِ وَ أَهْلِهِ وَ مَالِهِ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که بعد از نماز واجب بگوید: أَسْتَوْدِعُ اللَّهَ الْعَظِيمَ ... مَنْ يَعْنِينِي أَمْرُهُ ، در بالی از بال های جبرئیل(علیه السلام) احاطه شده و خودش و خانواده اش و مالش حفظ می شوند .

عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ: كَانَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) يُعَوِّذُ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ (علیهما السلام) بِهَذِهِ الْعُوذَةِ وَ كَانَ يَأْمُرُ بِذَلِكَ أَصْحَابَهُ وَ هُوَ هَذَا بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ أُعِيذُ نَفْسِي وَ دِينِي وَ أَهْلِي وَ مَالِي وَ وُلْدِي وَ خَوَاتِيمَ عَمَلِي وَ مَا رَزَقَنِي رَبِّي وَ خَوَّلَنِي بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ عَظَمَةِ اللَّهِ وَ جَبَرُوتِ اللَّهِ وَ سُلْطَانِ اللَّهِ وَ رَحْمَةِ اللَّهِ وَ رَأْفَةِ اللَّهِ وَ غُفْرَانِ اللَّهِ وَ قُوَّةِ اللَّهِ وَ قُدْرَةِ اللَّهِ وَ بِآلَاءِ اللَّهِ وَ بِصُنْعِ اللَّهِ وَ بِأَرْكَانِ اللَّهِ وَ بِجَمْعِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ بِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) وَ قُدْرَةِ اللَّهِ عَلَى مَا يَشَاءُ مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ مِنْ شَرِّ مَا دَبَّ فِي الْأَرْضِ وَ مِنْ شَرِّ ما يَخْرُجُ مِنْها وَ مِنْ شَرِّ ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما يَعْرُجُ فِيها وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ رَبِّي آخِذٌ بِناصِيَتِها إِنَّ رَبِّي عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ وَ هُوَ

ص: 267

عَلى كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيرٌ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِينَ.(1)

از امیرالمؤمنین(علیه السلام) نقل شده است که پیامبر(صلی الله علیه و اله) حسن و حسین (علیهما السلام) را به این حرز حفظ می کردند و اصحابشان را به آن امر می کردند: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ أُعِيذُ نَفْسِي ...عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (علیه السلام) أَنَّ النَّبِيَّ كَانَ يُعَوِّذُ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ (علیهما السلام) أُعِيذُكُمَا بِكَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّةِ وَ بِأَسْمَائِهِ كُلِّهَا عَامَّةً مِنْ شَرِّ كُلِّ شَيْطَانٍ وَ هَامَّةٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ عَيْنٍ لَامَّةٍ.(2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) این گونه برای حسن و حسین(علیهما السلام) حرز می خواندند: أُعِيذُكُمَا بِكَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّةِ ...

بیان: اگر حرز برای یک فرزند باشد " أعِیذُکَ " و برای دو نفر " أعِیذُکُما " و برای چند فرزند " أعِیذُکُم " گفته شود .

قَالَ رَسُولُ الله (صلی الله علیه و اله): مَنْ قَرَأَ مِنْ سُورَةِ الْبَقَرَةِ عَشَرَ آيَاتٍ لَمْ يَرَ فِي مَالِهِ وَ وُلْدِهِ شَيْئاً يَسُوءُهُ حَتَّى يُصْبِح . (3)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که در شب 10 آیه از سوره بقره را بخواند، هیچ بدی در مال و فرزندانش نمی بیند تا اینکه صبح کند.

ص: 268

عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مَنْ قَالَ هَذِهِ الْكَلِمَاتِ عِنْدَ كُلِ صَلَاةٍ مَكْتُوبَةٍ حُفِظَ فِي نَفْسِهِ وَ دَارِهِ وَ مَالِهِ وَ وُلْدِهِ « أُجِيرُ نَفْسِي وَ مَالِي وَ وُلْدِي وَ أَهْلِي وَ دَارِي وَ كُلَّ مَا هُوَ مِنِّي بِاللَّهِ الْوَاحِدِ الْأَحَدِ الصَّمَدِ الَّذِي لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ وَ أُجِيرُ نَفْسِي وَ مَالِي وَ وُلْدِي وَ كُلَّ مَا هُوَ مِنِّي بِرَبِّ الْفَلَقِ مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ إِلَى آخِرِهَا وَ بِرَبِّ النَّاسِ إِلَى آخِرِهَا وَ آيَةِ الْكُرْسِيِّ إِلَى آخِرِهَا ».(1)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که این کلمات را هنگام هر نماز واجب بخواند، خودش و خانه اش و مالش و فرزندانش حفظ می شوند: أُجِيرُ نَفْسِي ... بِرَبِّ الْفَلَقِ مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ تا آخر سوره فلق و بِرَبِّ النَّاسِ تا آخر سوره ناس و آیة الکرسی.

قَالَ العَسگَرِی (علیه السلام) : مَنْ قَرَأَ سُورَةَ الصَّافَّاتِ فِي كُلِّ يَوْمِ جُمُعَةٍ لَمْ يَزَلْ مَحْفُوظاً مِنْ كُلِّ آفَةٍ مَدْفُوعاً عَنْهُ كُلُّ بَلِيَّةٍ فِي الدُّنْيَا مَرْزُوقاً بِأَوْسَعِ مَا يَكُونُ مِنَ الرِّزْقِ وَ لَمْ يُصِبْهُ فِي مَالِهِ وَ لَا فِي وُلْدِهِ وَ لَا فِي بَدَنِهِ سُوءٌ مِنْ شَيْطَانٍ رَجِيمٍ وَ مِنْ جَبَّارٍ عَنِيدٍ وَ إِنْ مَاتَ فِي يَوْمِهِ أَوْ لَيْلَتِهِ بَعَثَهُ اللَّهُ شَهِيداً مِنْ قَبْرِه .(2)

امام عسگری(علیه السلام) فرمودند: کسی که سوره صافات را در هر روز جمعه بخواند پیوسته از هر آفتی حفظ شده، هر بلایی از او دفع شده و وسیع ترین رزق نصیب او گشته و هیچ بدی در مال و فرزند و بدن از سوی شیطان رانده شده

ص: 269

و ظالم مخالف حق نمی رسد و اگر در روز و شبش بمیرد خداوند او را شهید مبعوث می کند.

عَنْ سُلَيْمَانَ الْجَعْفَرِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ (علیه السلام) قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ مَا مِنْ أَحَدٍ فِي حَدِّ الصِّبَا يَتَعَهَّدُ فِي كُلِّ لَيْلَةٍ قِرَاءَة قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ وَ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ كُلَّ وَاحِدَةٍ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ مِائَةَ مَرَّةٍ فَإِنْ لَمْ يَقْدِرْ فَخَمْسِينَ إِلَّا صَرَفَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْهُ كُلَّ لَمَمٍ أَوْ عَرَضٍ مِنْ أَعْرَاضِ الصِّبْيَانِ وَ الْعُطَاشَ وَ فَسَادَ الْمَعِدَةِ وَ بُدُورَ الدَّمِ أَبَداًمَا تُعُوهِدَ بِهَذَا حَتَّى يَبْلُغَهُ الشَّيْبُ فَإِنْ تَعَهَّدَ نَفْسَهُ بِذَلِكَ أَوْ تُعُوهِدَ كَانَ مَحْفُوظاً إِلَى يَوْمِ يَقْبِضُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ نَفْسَهُ.(1)

راوی گوید از امام کاظم(علیه السلام) شنیدم که فرمودند: هیچ کودکی نیست که هر شب متعهد شود که سوره فلق و ناس را هر کدام سه بار گوید و سوره توحید را صد مرتبه و اگر نتوانست پنجاه مرتبه، جز اینکه خداوند دیوانگی و آسیب های کودکانه و عُطاش (مصرف زیاد آب و سیراب نشدن) و فاسد شدن معده و غلیان خون را همیشه از او دور کند تا اینکه پیر گشته پس اگر باز هم متعهد به خواندن آن باشد تا فرا رسیدن مرگش محفوظ خواهد ماند .

إِنْ عُلِّقَتْ عَلَى طِفْلٍ حِينَ ظُهُورِهِ أَمِنَ مِنَ الْجِنِ وَ الْهَوَامّ .(2)

در روایت است کسی که سوره دخان را بر نوزاد هنگام تولد آویزان کند از جنّ و حشرات و حیوانات سمّی در امان باشد.

ص: 270

مَنْ عَلَّقَهُمَا عَلَى طِفْلٍ أَمِنَ مِنَ الْجِنِ وَ الْهَوَامّ . (1)

در روایت است کسی که سوره فلق و ناس را بر فرزند آویزان کند از جن و حیوانات سمی و حشرات در امان باشد.

قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) :مَن قَرَأَها فِي مَنزِلِهِ كُلَّ لَيلَةٍ أمِنَ مِنَ الجِنِّ وَ الوَسوَاسِ وَ مَن كَتَبَها وَ عَلَّقَها عَلَى الأطفَالِ الصِّغارِ حُفِظُوا مِنَ الجَانِّ بِإذنِ اللهِ تَعَالَى .(2)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که در منزلش سوره ناس را هر شب بخواند از جن و وسواس ایمن گردد و کسی که آن را بنویسد و بر کودکان آویزان کند از جن به اذن خدا محفوظ می مانند .

الشَّيْخُ أَبُو الْفُتُوحِ الرَّازِيُّ فِي تَفْسِيرِهِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَنَّهُ قَالَ لِبَعْضِ أَصْحَابِهِ: قُولُوا لِصِبْيَانِكُمْ إِذَا أَرَادُوا الْمَنَامَ أَنْ يَقْرَءُوا هَذِهِ السُّورَةَ حَتَّى لَا يَتَعَرَّضَ لَهُمُ الْجِنُ .(3)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) به بعضی از اصحاب خود فرمودند: به کودکان خود بگویید هنگام خواب سوره کافرون را بخوانند تا جن متعرض آنان نشود.

قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) : إذَا كُتِبَت وَ عُلِّقَت عَلَى حَامِلٍ حُفِظَتِ الجَنِينُ وَ إذَا سُقِيَ مِنهَا الوَلَدُ ذَكّاهُ وَ سَلِمَهُ اللهُ تَعَالَى وَ نَشَأ أحسَنَ نُشُوءٍ بِإذنِ اللهِ تَعَالَى .(4)

ص: 271

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: سوره الحاقه اگر نوشته شود و بر زن باردار آویزان گردد فرزندش محفوظ گردد و اگر از آبش به فرزند داده شود خداوند او را پاک و طاهر و سالم قرار دهد و بهترین رشد را به اذن پروردگار دارد .

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): مَن كَتَبَها وَ عَلَّقَها عَلَى طِفلٍ أو كَتَبَها وَ سَقَاهُ مَاءَها كَانَ قَوِيًّا فِي جِسمِهِ سَالِماً مُسلِماً صَحِيحاً مِمَّا يُصِيبُ الأطفالَ كُلِّها قَرِيرَ العَينِ فِي مَهدِهِ .(1)امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که سوره احقاف را بنویسد و بر نوزاد آویزان کند یا بنویسد و آبش را به او دهند، جسمش قوی گشته و از آسیب هایی که دچار کودکان شود در سلامت بوده و در گهواره شاد و خوشحال باشد.

عَنْ جَمِيلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ ذَرِيحٍ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) يُعَوِّذُ بَعْضَ وُلْدِهِ وَ يَقُولُ عَزَمْتُ عَلَيْكِ يَا رِيحُ وَ يَا وَجَعُ كَائِناً مَا كُنْتِ بِالْعَزِيمَةِ الَّتِي عَزَمَ بِهَا عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) رَسُولُ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) عَلَى جِنِّ وَادِي الصَّبْرَةِ فَأَجَابُوا وَ أَطَاعُوا لَمَّا أَجَبْتِ وَ أَطَعْتِ وَ خَرَجْتِ عَنِ ابْنِي فُلَانٍ ابْنِ ابْنَتِي فُلَانَةَ السَّاعَةَ السَّاعَةَ.(2)

راوی گوید: از امام صادق(علیه السلام) شنیدم که برای حفظ بعضی از فرزندانش این حرز را می خواندند: عَزَمْتُ عَلَيْكِ يَا رِيحُ ... السَّاعَةَ السَّاعَةَ .

بیان: اگر فرزند پسر باشد بگوید: عَن إبنِی فُلَانٍ السَّاعَة السَّاعَة و به جای فلان نام او را بگوید و اگر دختر باشد بگوید: عَن بِنتِی فُلَانٍ السَّاعَة السَّاعَة و به جای فلان نام او را بگوید .

ص: 272

قَالَ الرِّضَا (علیه السلام) : مَنْ قَرَأَ الْمُمْتَحَنَةَ فِي فَرَائِضِهِ وَ نَوَافِلِهِ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ وَ نَوَّرَ بَصَرَهُ وَ لَمْ يُصِبْهُ فَقْرٌ أَبَداً وَ لَا ضَرَرٌ فِي بَدَنِهِ وَ لَا فِي وُلْدِه . (1)

امام رضا(علیه السلام) فرمودند: کسی که سوره ممتحنه را در نمازهای واجب و مستحب بخواند خداوند قلبش را به ایمان امتحان کرده و بینایی اش نورانی گشته و هیچ گاه فقیر نشده و ضرر هیچ گاه در بدن و فرزندانش نرسد.

عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): لِلْحَاجِّ وَ الْمُعْتَمِرِ إِحْدَى ثَلَاثِ خِصَالٍ: إِمَّا يُقَالُ لَهُ: قَدْ غُفِرَ لَكَ مَا مَضَى وَ مَا بَقِيَ وَ إِمَّا أَنْ يُقَالَ لَهُ: قَدْ غُفِرَ لَكَ مَا مَضَى فَاسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ وَ إِمَّا أَنْ يُقَالَ لَهُ: قَدْ حُفِظْتَ فِي أَهْلِكَ وَ وُلْدِكَ وَ هِيَ أَحْسَنُهُن . (2)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: برای حاجی و عمره گزارنده یکی از این سه خصلت است: یا به او گفته می شود گذشته و آینده تو بخشیده شد یا گفته می شود گذشته تو بخشیده شد عمل را از نو آغاز کن و یا گفته می شود خانواده و فرزندانت محفوظ خواهند بود و این بهترین مورد است.

عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ (علیهم السلام) قَالَ: كَانُوا يُحِبُّونَ أَنْ يَكُونَ فِي الْبَيْتِ الشَّيْ ءُ الدَّاجِنُ مِثْلُ الْحَمَامِ وَ الدَّجَاجِ و العَناقِ لِيَعْبَثَ بِهِ صِبْيَانُ الْجِنِ وَ لَا يَعْبَثُونَ بِصِبْيَانِهِمْ.(3)امام باقر(علیه السلام) فرمودند: اهل بیت(علیهم السلام) دوست دارند در خانه هایشان حیواناتی مثل کبوتر و مرغ و بزغاله ماده باشد تا کودکان جن با آنها بازی کرده و با کودکان آنان بازی نکنند .

ص: 273

عَنْ سُلَيْمَانَ الْجَعْفَرِيِّ قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ أَذِّنْ فِي بَيْتِكَ فَإِنَّهُ يَطْرُدُ الشَّيْطَانَ وَ يُسْتَحَبُّ مِنْ أَجْلِ الصِّبْيَانِ .(1)

راوی گوید: از امام رضا(علیه السلام) شنیدم: در خانه ات اذان بگو که آن شیطان را دور کرده و به خاطر کودکان مستحب است

قَالَ عَلِیّ (علیه السلام) اغْسِلُوا صِبْيَانَكُمْ مِنَ الْغَمَرِ فَإِنَّ الشَّيْطَانَ يَشَمُّ الْغَمَرَ فَيَفْزَعُ الصَّبِيُّ فِي رُقَادِهِ وَ يَتَأَذَّى بِهِ الْكَاتِبَانِ .(2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: کودکانتان را از چربی بشویید، چرا که شیطان چربی را بو می کند و کودک در خواب می ترسد و دو فرشته ثبت کننده اعمال از آن اذیت می شوند .

عَنْ عَلِيٍّ(علیه السلام) أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَمَرَ بِغَسْلِ أَيْدِي الصِّبْيَانِ مِنَ الْغَمَرِ فَإِنَّ الشَّيَاطِينَ تَشَمُّهُ.(3)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) امر به شستن دستان کودکان از چربی کردند چرا که شیاطین آن را بو می کنند .عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي يَحْيَى الْمَدَنِيِّ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَكْثِرُوا مِنَ الدَّوَاجِنِ فِي بُيُوتِكُمْ يَتَشَاغَلْ بِهَا الشَّيَاطِينُ عَنْ صِبْيَانِكُمْ .(4)

ص: 274

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: در خانه هایتان حیوانات خانگی (گوسفند یا شتر یا پرندگان خانگی) زیادی قرار دهید تا شیاطین به جای مشغول شدن با کودکان به آن ها مشغول شوند.

عَنْ أَبِی حَمْزَةِ الثُّمَالِيِّ قَالَ: كَانَتْ لِابْنِ ابْنَتِي حَمَامَاتٌ فَذَبَحْتُهُنَّ غَضَباً ثُمَّ خَرَجْتُ إِلَى مَكَّةَ فَدَخَلْتُ عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدٍ الْبَاقِرِ(علیه السلام) قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ فَلَمَّا طَلَعَتْ رَأَيْتُ فِيهَا حَمَاماً كَثِيراً قَالَ قُلْتُ أَسْأَلُهُ مَسَائِلَ وَ أَكْتُبُ مَا يُجِيبُنِي عَنْهَا وَ قَلْبِي مُتَفَكِّرٌ مِمَّا صَنَعْتُ بِالْكُوفَةِ وَ ذَبْحِي لِتِلْكَ الْحَمَامَاتِ مِنْ غَيْرِ مَعْنًى وَ قُلْتُ فِي نَفْسِي لَوْ لَمْ يَكُنْ فِي الْحَمَامِ خَيْرٌ لَمَا أَمْسَكَهُنَّ فَقَالَ لِي أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) مَا لَكَ يَا أَبَا حَمْزَةَ قُلْتُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ خَيْرٌ قَالَ كَانَ قَلْبُكَ فِي مَكَانٍ آخَرَ قُلْتُ إِي وَ اللَّهِ وَ قَصَصْتُ عَلَيْهِ الْقِصَّةَ وَ حَدَّثْتُهُ بِأَنِّي ذَبَحْتُهُنَّ فَالْآنَ أَنَا أَعْجَبُ بِكَثْرَةِ مَا عِنْدَكَ مِنْهَا قَالَ فَقَالَ الْبَاقِرُ(علیه السلام) بِئْسَ مَا صَنَعْتَ يَا أَبَا حَمْزَةَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّهُ إِذَا كَانَ مِنْ أَهْلِ الْأَرْضِ عَبَثٌ بِصِبْيَانِنَا يُدْفَعُ عَنْهُمُ الضَّرَرُ بِانْتِفَاضِ الْحَمَامِ وَ أَنَّهُنَّ يُؤْذِنَ بِالصَّلَاةِ فِي آخِرِ اللَّيْلِ فَتَصَدَّقْ عَنْ كُلِّ وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ دِينَاراً فَإِنَّكَ قَتَلْتَهُنَّ غَضَباً.(1)

ابوحمزه گوید: پسر دخترم دارای تعدادی کبوتر بود و من آنها را از روی غضب ذبح کردم، بعد از آن به مکه رفته و قبل از طلوع خورشید به محضر امام باقر(علیه السلام) رفتم، هنگامی که آفتاب طلوع کرد دیدم در خانهحضرت کبوترهای زیادی وجود دارد، با خود گفتم سوالات خود را پرسیده و جواب آن را می نویسم و قلبم در فکر این بود که چرا این کار را بدون علت با کبوتران کردم و با خود گفتم اگر خیری در این ها نبود امام(علیه السلام) آن ها را نگه نمی داشت، حضرت به من فرمودند: ای ابا حمزه چه شده؟ گفتم: خیر است،

ص: 275

فرمودند: قلبت جای دیگر است، گفتم: قسم به خدا بله و قصه را برایشان گفتم و من الان از کثرت این پرندگان نزد شما تعجب می کنم، امام (علیه السلام) فرمودند: ای ابا حمزه کار بدی کردی آیا نمی دانی اگر بخواهد آسیبی از طریق بازی کردن اهل زمین (جن ها) به کودکانمان برسد به واسطه حرکت کردن این ها ضرر از کودکان دفع می شود و با صدا کردن، نماز صبح را اعلام می کنند پس از برای هر کدام یک دینار صدقه بده چرا که آن ها را از روی غضب کشتی.

عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: لَيْسَ مِنْ بَيْتِ نَبِيٍّ إِلَّا وَ فِيهِ حَمَامٌ لِأَنَّ سُفَهَاءَ الْجِنِّ يَعْبَثُونَ بِصِبْيَانِ الْبَيْتِ فَإِذَا كَانَ فِيهِ حَمَامٌ عَبَثُوا بِالْحَمَامِ وَ تَرَكُوا النَّاسَ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: هیچ خانه پیامبری نبوده جز اینکه در آن کبوتر بوده است، چون جن های نادان با کودکان در خانه بازی می کنند پس اگر در آن جا کبوتر باشد، با آن بازی می کنند و مردم را رها می کنند .

عَنْ أَبِي سَلَمَةَ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): الْحَمَامُ طَيْرٌ مِنْ طُيُورِ الْأَنْبِيَاءِ (علیهم السلام) الَّتِي كَانُوا يُمْسِكُونَ فِي بُيُوتِهِمْ وَ لَيْسَ مِنْ بَيْتٍ فِيهِ حَمَامٌ إِلَّا لَمْ تُصِبْ أَهْلَ ذلِكَ الْبَيْتِ آفَةٌ مِنَ الْجِنِّ إِنَّ سُفَهَاءَ الْجِنِ يَعْبَثُونَ فِي الْبَيْتِ فَيَعْبَثُونَ بِالْحَمَامِ وَ يَدَعُونَ النَّاسَ. قَالَ: فَرَأَيْتُ فِي بَيْتِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) حَمَاماً لِابْنِهِ إِسْمَاعِيلَ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کبوتر پرنده ای از پرندگان پیامبران است که آن را در خانه هایشان نگه می داشتند و خانه ای نیست که در آن کبوتر باشد جز اینکه

ص: 276

آسیبی از جن ها به اهل آن خانه نمی رسد چرا که جن ها در خانه بازی می کنند و در این صورت با کبوتران بازی کرده و مردم را رها می کنند. راوی گوید: دیدم در خانه امام صادق(علیه السلام) کبوتری برای فرزندشان اسماعیل بود .

عَبْدُ اللَّهِ بْنُ زُهَيْرٍ الْعَابِدُ وَ كَانَ مِنْ زُهَّادِ الشِّيعَةِ قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ الْمُفَضَّلُ النَّوْفَلِيُّ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: شَكَا رَجُلٌ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ(علیه السلام) فَقَالَ إِنَّ لِي صَبِيّاً رُبَّمَا أَخَذَتْهُ رِيحُ أُمِّ الصِّبْيَانِ فَآيَسُ مِنْهُ لِشِدَّةِ مَا يَأْخُذُهُ فَإِنْ رَأَيْتَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَنْ تَدْعُوَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ بِالْعَافِيَةِ قَالَ فَدَعَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ ثُمَّ قَالَ اكْتُبْ لَهُ سَبْعَ مَرَّاتٍ سُورَةَ الْحَمْدِ بِزَعْفَرَانٍ وَ مِسْكٍ ثُمَّ اغْسِلْهُ بِالْمَاءِ وَ لْيَكُنْ شَرَابُهُ مِنْهُ شَهْراً وَاحِداً فَإِنَّهُ يُعَافَى مِنْهُ قَالَ فَفَعَلْنَا بِهِ لَيْلَةً وَاحِدَةً فَمَا عَادَتْ إِلَيْهِ وَ اسْتَرَاحَ وَ اسْتَرَحْنَا.(1)

راوی گوید: مردی به امام صادق(علیه السلام) شکایت کرد و گفت: من یک پسری دارم که گاهی باد ام الصبیان او را گرفته و از سختی آن از فرزندم ناامید می شوم اگر نظرتان است دعایی کنید تا خداوند به او عافیت عطا کند، حضرت برای او دعا کرده و فرمودند: هفت مرتبه سوره حمد را با زعفران و مشک نوشته و با آب بشوی و تا یک ماه از آب آن بخورد که عافیت می یابد، مرد گوید: من یک شب آن را انجام دادم و آن حالت برنگشت و او و ما راحت شدیم.

عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ هَارُونَ أَنَّهُ كَتَبَ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) يَسْأَلُهُ عُوذَةً لِلرِّيَاحِ الَّتِي تَعْرِضُ لِلصِّبْيَانِ فَكَتَبَ إِلَيْهِ بِخَطِّهِ بِهَاتَيْنِ الْعُوذَتَيْنِ وَ زَعَمَ صَالِحٌ أَنَّهُ أَنْفَذَهُمَا إِلَيَّ إِبْرَاهِيمُ بِخَطِّهِ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَ لَا رَبَّ لِي إِلَّا اللَّهُ لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ لا شَرِيكَ لَهُ سُبْحَانَ اللَّهِ مَا شَاءَ اللَّهُ كَانَ وَ مَا لَمْ يَشَأْ لَمْ يَكُنْ اللَّهُمَّ ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ رَبَّ مُوسَى وَ عِيسَى وَ إِبْراهِيمَ الَّذِي وَفَّى إِلَهَ إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْمَاعِيلَ وَ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ

ص: 278

الْأَسْبَاطِ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَكَ مَعَ مَا عَدَّدْتَ مِنْ آيَاتِكَ وَ بِعَظَمَتِكَ وَ بِمَا سَأَلَكَ بِهِ النَّبِيُّونَ وَ بِأَنَّكَ رَبُّ النَّاسِ كُنْتَ قَبْلَ كُلِّ شَيْ ءٍ وَ أَنْتَ بَعْدَ كُلِّ شَيْ ءٍ أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي تُمْسِكُ بِهِ السَّمَاوَاتِ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِكَ وَ بِكَلِمَاتِكَ التَّامَّاتِ الَّتِي تُحْيِي بِهِ الْمَوْتَى أَنْ تُجِيرَ عَبْدَكَ فُلَاناً مِنْ شَرِّ مَا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَ مَا يَعْرُجُ إِلَيْهَا(1) وَ مَا يَخْرُجُ مِنَ الْأَرْضِ وَ مَا يَلِجُ فِيهَا وَ سَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ وَ كَتَبَ إِلَيْهِ أَيْضاً بِخَطِّهِ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ إِلَى اللَّهِ وَ كَمَا شَاءَ اللَّهُ وَ أُعِيذُهُ بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ جَبَرُوتِ اللَّهِ وَ قُدْرَةِ اللَّهِ وَ مَلَكُوتِ اللَّهِ هَذَا الْكِتَابُ مِنَ اللَّهِ شِفَاءٌ لِفُلَانِ بْنِ فُلَانٍ ابْنِ عَبْدِكَ وَ ابْنِ أَمَتِكَ عَبْدَيِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ.(2)

راوی گوید: به امام باقر(علیه السلام) نامه نوشته و از او درخواست حرزی برای بیماری امّ الصبیان (جن زدگی) کرد و حضرت با خط خود این دو حرز را نوشتند: 1-اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ ... الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّالْعالَمِينَ و به جای لفظ فلانا در دعا اسم کودک ذکر شود 2- بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ إِلَى اللَّهِ وَ كَمَا شَاءَ اللَّهُ ... صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ و به جای فلان بن فلان اسم بچه و پدرش نوشته شود .

عَنِ الصّادِق (علیه السلام): تَكْتُبُ الْحَمْدَ سَبْعاً بِزَعْفَرَانٍ وَ مِسْكٍ ثُمَّ اغْسِلْهُ بِالْمَاءِ وَ اسْقِ الصَّبِيَّ مِنْهُ شَهْرا.(3)

ص: 279

امام صادق(علیه السلام) در مورد درمان ام الصبیان فرمودند: سوره حمد هفت بار با زعفران و مشک نوشته شده و با آب شستشو شود و یک ماه به کودک خورانده شود .

بیان: برای استفاده از این حرز به جای کلمات حسن و حسین (علیهما السلام) اسم مورد نظر را قرار داده شود.

عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: الْغُلَامُ يَلْعَبُ سَبْعَ سِنِينَ وَ يَتَعَلَّمُ الْكِتَابَ(1) سَبْعَ سِنِينَ وَ يَتَعَلَّمُ الْحَلَالَ وَ الْحَرَامَ سَبْعَ سِنِينَ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: پسر در هفت سال اول بازی کند و در هفت سال دوم قرآن یاد بگیرد و در هفت سال سوم مسائل حرام و حلال را بیاموزد.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) أَوْلَادُنَا أَكْبَادُنَا صُغَرَاؤُهُمْ أُمَرَاؤُنَا كُبَرَاؤُهُمْ أَعْدَاؤُنَا وَ إِنْ عَاشُوا فَتَنُونَا وَ إِنْ مَاتُوا حَزَنُونَا.(3)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: فرزندان ما جگرهای ما هستند، کوچکشان امر کننده ما و بزرگشان دشمن ما است و اگر زنده باشند موجب امتحان شدن ما و اگر بمیرند موجب غم و اندوه ما می گردند .

قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام): يُرخَی الصَّبِيُ (4) سَبْعاً وَ يُؤَدَّبُ سَبْعاً وَ يُسْتَخْدَمُ سَبْعاً وَ مُنْتَهَى طُولِهِ فِي ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ سَنَةً وَ عَقْلِهِ فِي خَمْسٍ وَ ثَلَاثِينَ سَنَةً وَ مَا كَانَ بَعْدَ ذَلِكَ فَبِالتَّجَارِبِ.(5)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: کودک در هفت سال اول رها شود (برای بازی کردن) و در هفت سال دوم مورد تربیت و تعلیم مسائل دین واقع شده و در هفت سال سوم به خدمت و کار گرفته شود و انتهای رشد قد او در 23 سالگی

ص: 284

است و انتهای رشد عقلش تا 35 سالگی است و بعد از آن عقل با تجربه زیاد می شود.

قَالَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) الْوَلَدُ سَيِّدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ عَبْدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ وَزِيرٌ سَبْعَ سِنِينَ فَإِنْ رَضِيتَ أَخْلَاقَهُ لِإِحْدَى وَ عِشْرِينَ وَ إِلَّا فَاضْرِبْ عَلَى جَنْبِهِ فَقَدْ أَعْذَرْتَ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: فرزند هفت سال اول آقا و امر کننده و هفت سال دوم فراگیرنده علم و هفت سال سوم عهده دار مسئولیت است، پس اگر در سن 21 سالگی از اخلا ق او راضی بودی که هیچ وگرنه او را بزن که نزد خداوند معذور هستی.بیان: طبق امر کننده بودن فرزند، پدر و مادر باید احترام او را داشته و با رعایت شرایط، امر او را انجام دهند و طبق علم آموزی، مسائل دین و قرآن را به او یاد دهند و طبق مسئولیت پذیری وی، پدر و مادر در حد توان در انجام کارها او را شریک کنند.

قَالَ عَلیٌّ (علیه السلام): وَلَدُكَ رَيحَانَتُكَ سَبعاً وَ خَادِمُكَ سَبعاً ثُمَّ هُوَ عَدُوُّكَ أو صَدِيقُك.(2)

امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند: فرزندت هفت سال دسته گل تو و هفت سال خدمتکار توست سپس یا دشمن توست و یا دوست تو.

ص: 285

عَوْرَةِ الْوَالِدِ وَ قَالَ لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) النَّاظِرَ وَ الْمَنْظُورَ إِلَيْهِ فِي الْحَمَّامِ بِلَا مِئْزَرٍ.(1)

امام صادق(علیه السلام) از قولپیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: این گونه نباشد که کسی با پسرش وارد حمام شود و عورت او را ببیند، پدر و مادر نباید عورت فرزند را ببینند و فرزند نباید عورت پدر را ببیند و فرمودند: پیامبر(صلی الله علیه و اله) شخص بیننده عورت و شخص دیده شده بدون پوشش در حمام را لعن کردند.

عَن مُحَمَّدِ بنِ بَیَاض : رُفِعتُ إلَی رَسُولِ اللهِ (صلی الله علیه و اله) فِی صِغَرِی وَ عَلَیَّ خِرقَةٌ وَ قَد کُشِفَت عَورَتِی فَقَالَ : غَطُّوا حُرمَةَ عَورَتِهِ فَإنَّ حُرمَةَ عَورَةِ الصَّغِیرِ کَحُرمَةِ عَورَةِ الکَبِیرِ وَ لا یَنظُرُ اللهُ إلَی کاشِفِ عَورَة .(2)راوی گوید: در نوزادی من را به خدمت پیامبر(صلی الله علیه و اله) بردند در حالی که پارچه روی من کنار رفته و عورتم آشکار بود. ایشان فرمودند: حریم عورتش را بپوشانید که حرمت عورت کودک مانند حرمت عورت بزرگسال است و خداوند به آشکار کننده عورت نگاه نمی کند .

عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) رَحِمَ اللَّهُ وَالِدَيْنِ أَعَانَا وَلَدَهُمَا عَلَى بِرِّهِمَا.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند پدر و مادری را رحمت کند که فرزندشان را در نیکی به خودشان یاری دهند (یعنی به فرزندشان نیکی کنند تا او هم نیکی کند) .

عَنْ عَلِيٍّ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): يَلْزَمُ الْوَالِدَيْنِ مِنَ الْعُقُوقِ لِوَلَدِهِمَا إِذَا كَانَ الْوَلَدُ صَالِحاً مَا يَلْزَمُ الْوَلَدَ لَهُمَا.(2)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: آن چه از نیکی کردن و عدم آزار و بی احترامی برای فرزندان نسبت به پدر و مادر است، برای پدر و مادر هم نسبت به فرزند اگر صالح باشد نیز وجود دارد.

قَالَ رَسُولُ اللهِ(صلی الله علیه و اله): يَا عَلِيُّ يَلْزَمُ الْوَالِدَيْنِ مِنْ عُقُوقِ وَلَدِهِمَا مَا يَلْزَمُ الْوَلَدَ لَهُمَا مِنْ عُقُوقِهِمَا.(3)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ای علی آنچه که برای فرزندان نسبت به پدر و مادر از احسان و نیکی کردن و عدم آزردن است برای پدر و مادر هم نسبت به فرزندان است.

ص: 288

قَالَ أمِیرُالمُؤمنِین(علیه السلام) عَلَيْكَ بِلُزُومِ الْحَلَالِ وَ حُسْنِ الْبِرِّ بِالْعِيَالِ وَ ذِكْرِ اللَّهِ فِي كُلِّ حَالٍ.(1)

امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودند: بر شما باد به رزق حلال و نیکی کردن به خانواده و یاد خداوند در هر حال .

راوی گوید: فردی از انصار به امام صادق(علیه السلام) عرضه داشت به چه کسی نیکی کنم؟ فرمودند: به پدر و مادرت،گفت: فوت شده اند، فرمودند: به فرزندت نیکی کن.

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: به فرزندان خود شنا کردن و تیراندازی را یاد دهید.

عَنِ السَّكُونِيِّ عَن أبِی عَبدِاللهِ (علیه السلام) قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ إِذَا كَانَ ذَكَراً أَنْ يَسْتَفْرِهَ أُمَّهُ وَ يَسْتَحْسِنَ اسْمَهُ وَ يُعَلِّمَهُ كِتَابَ اللَّهِ وَ يُطَهِّرَهُ وَ يُعَلِّمَهُ السِّبَاحَةَ.(1)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: حق فرزند بر پدر اگر پسر باشد این است که مادر پسر را اکرام کرده و به او ناسزا نگوید و اسم نیکو بر وی گذارد و قرآن به او تعلیم داده و او را ختنه کند و شنا به او یاد دهد.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): عَلِّمُوا بَنِیکُم الرَّمَی فَإنَّهُ نِکایَةُ العَدُوّ.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: به پسرانتان تیراندازی یاد دهید، چرا که مایه پیروزی بر دشمنان است.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): عَلِّمُوا أبنَائَکُم السِّباحَةَ وَ الرَّمیَ وَ المَرأةَ المِغزَلَ.(3)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: به پسرانتان شنا و تیراندازی یاد دهید و به دختر ریسندگی.

عُقُوقٍ أَوْ قَطِيعَةِ رَحِمٍ ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه واله) الْجَنَّةُ طَيِّبَةٌ طَيَّبَهَا اللَّهُ وَ طَيَّبَ رِيحَهَا يُوجَدُ رِيحُهَا مِنْ مَسِيرَةِ أَلْفَيْ عَامٍ وَ لَا يَجِدُ رِيحَ الْجَنَّةِ عَاقٌّ وَ لَا قَاطِعُ رَحِمٍ وَ لَا مُرْخِي الْإِزَارِ خُيَلَاءَ .(1)

راوی به نقل از امام صادق(علیه السلام) گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند رحمت کند کسی را که فرزندش را بر نیکی کردن به خودش (پدر یا مادر) یاری دهد، راوی گوید: گفتم چگونه او را بر نیکی کردن نسبت به خودش یاری دهد؟ فرمودند: کار کم او را قبول و از کار سخت او درگذرد و کاری را که توانایی آن را ندارد بر عهده اش نگذارد و به او نسبت جهل ندهد، چرا که با عاق گشتن و قطع رحم کردن در حدی از کفر داخل می شود، سپس پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: بهشت معطر و خوش بو است و خداوند باد آن را هم خوش بو قرار داده که از مسیر دو هزار سال این بو درک می شود و عاق والدین و قطع کننده رحم و کشاننده لباس روی زمین از روی تکبر، این بو را استشمام نمی کند.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) يَا عَلِيُّ لَعَنَ اللَّهُ وَالِدَيْنِ حَمَلَا وَلَدَهُمَا عَلَى عُقُوقِهِمَا يَا عَلِيُّ يَلْزَمُ الْوَالِدَيْنِ مِنْ عُقُوقِ وَلَدِهِمَا مَا يَلْزَمُ الْوَلَدَ لَهُمَا مِنْ عُقُوقِهِمَا يَا عَلِيُّ رَحِمَ اللَّهُ وَالِدَيْنِ حَمَلَا وَلَدَهُمَا عَلَى بِرِّهِمَا.(2)

پیامبر (صلی الله علیه و اله) فرمودند : ای علی خداوند لعنت کند پدر و مادری که فرزندشان را به سمت عاق شدن می کشانند، ای علی آنچه که برای فرزندان نسبت به پدر و مادر از احسان و نیکی کردن و عدم آزردن است برای پدر و مادر هم نسبت

ص: 292

به فرزندان است، ای علی خداوند رحمت کند پدر و مادری که فرزندشان را به نیکی کردن به خودشان سوق می دهند.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): رَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَعَانَ وَلَدَهُ عَلَى بِرِّهِ وَ هُوَ أَنْ يَعْفُوَ عَنْ سَيِّئَتِهِ وَ يَدْعُوَ لَهُ فِيمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّه .(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند رحمت کند کسی را که فرزندش را در نیکی کردن به خودش(پدر و مادر) یاری دهد و آن این است که از بدی هایش درگذرد و برای آنچه بین او و خداوند است دعا کند.

قَالَ رَسُولُ الله(صلی الله علیه و اله) : رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً أَعَانَ وَلَدَهُ عَلَى بِرِّهِ بِالْإِحْسَانِ إِلَيْهِ .(2)

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) فرمودند: خداوند رحمت کند بنده ای را که فرزندش را در نیکی به خودش به واسطه احسان یاری دهد.

عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: الْغُلَامُ يَلْعَبُ سَبْعَ سِنِينَ وَ يَتَعَلَّمُ الْكِتَابَ(1) سَبْعَ سِنِينَ وَ يَتَعَلَّمُ الْحَلَالَ وَ الْحَرَامَ سَبْعَ سِنِينَ.(2)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: پسر در هفت سال اول بازی کند و در هفت سال دوم قرآن یاد بگیرد و در هفت سال سوم مسائل حرام و حلال را بیاموزد.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): خِیَارُکُم مَن تَعَلَّمَ القُرآنَ وَ عَلَّمَهُ.(3)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: بهترین شما کسی است که قرآن را بیاموزد و بیاموزاند.

قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): عَلِّمُوا أَوْلَادَكُمْ يَس فَإِنَّهَا رَيْحَانَةُ الْقُرْآنِ.(4)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: به فرزندانتان سوره یس را یاد دهید که آن گل خوش بوی قرآن است.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): مَن قَرَأ القُرآنَ قَبلَ أن یَحتَلِمَ فَقَد اُوتِیَ الحُکمَ صَبِیّاً .(5)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که در کودکی قرآن بخواند به تحقیق در کودکی به او حکمت داده شده است.

قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله): سُورَةُ الوَاقِعَة سُورَةُ الغِنَی فَاقرَؤوهَا وَ عَلِّمُوا أولادَکُم .(6)

ص: 294

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: سوره واقعه سوره بی نیازی و غنی شدن است، آن را بخوانید و به فرزندانتان بیاموزید.

وَفَدَ غَالِبُ بْنُ صَعْصَعَةَ عَلَى عَلِيٍّ (علیه السلام) وَ مَعَهُ ابْنُهُ اَلْفَرَزْدَقُ ... ثُمَّ قَالَ يَا أَبَا الْأَخْطَلِ مَنْ هَذَا الْغُلاَمُ مَعَكَ قَالَ ابْنِي وَ هُوَ شَاعِرٌ قَالَ عَلِّمْهُ اَلْقُرْآنَ فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ مِنَ الشِّعْر.(1)

غالب فرزند صعصعه نزد امیرالمؤمنین(علیه السلام) رفت و فرزندش فرزدق نیز با او بود، حضرت فرمودند: ای ابو اخطل این نوجوان همراهت کیست؟ گفت: فرزندم و شاعر است، حضرت فرمودند: به وی قرآن بیاموز که برایش از شعر بهتر است.

بِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَتِلْكَ مِنَ الْبِشَارَاتِ الَّتِي يُبَشَّرُونَ بِهَا وَ ذَلِكَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ:«وَ بُشْرى لِلْمُؤْمِنِينَ(1)» شِيعَةِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيٍّ وَ مَنْ تَبِعَهُمْ مِنْ أَخْلَافهِمِ وَ ذَرَارِيِّهِمْ .(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: در روز قیامت قرآن به صورت شخصی لاغر و رنگ پریده بیاید و به خداوند متعال گوید: پروردگارا، این شخص را من هنگام روز از خود سیرابش کردم و هنگام شب او را بیدار نگه داشتم و طمع او را نسبت به رحمتت زیاد کردم و امید او را نسبت به آمرزش ات فزونی دادم پس گمان خوب من و او را نسبت به خودت عملی کن، خداوند متعال فرماید: به دست راست او فرمانروایی و مُلک عطا کنید و به دست چپش جاودانگی در بهشت و او را همراه با همسران بهشتی کرده و به پدر و مادر او حله ایبپوشانید که دنیا و آنچه در آن است به پای آن نرسد، پس مردم به آن دو نگاه کرده و آنان را بزرگ می دارند و آن دو به خود نگاه می کنند و به شگفت می آیند و گویند: پروردگارا این از کجا آمد، اعمال ما به اندازه این پوشش نبود، خداوند متعال فرماید: همراه این پوشش، تاج کرامت هم نصیب شما می شود که بیننده ای تا به حال آن را ندیده و شنونده ای آن را نشنیده و متفکری در مورد آن تفکر نکرده است و گفته می شود این پاداش به خاطر یاد دادن قرآن به فرزندتان و روشنگری آنها نسبت به دین اسلام و تمرین آنها بر محبت محمد پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) و علی ولی الله(علیه السلام) و تعلیم دادن فقه و احکام پیامبر (صلی الله علیه و اله) و علی (علیه السلام) به او است چرا که آن دو کسانی هستند که خداوند عمل کسی را قبول نمی کند جز با دوست داشتن آنها و دشمن داشتن دشمنان آنها اگر چه به اندازه زمین تا عرش خداوند طلا در راه خدا صدقه دهد و این از بشارت هایی است که

ص: 296

مومنان به آن بشارت داده می شوند و این قول خداوند است: (و بشارت برای مومنین است) یعنی شیعه محمد (صلی الله علیه و اله) و علی (علیه السلام) و فرزندان آنها .

عَنِ الْفَضْلِ بْنِ أَبِي قُرَّةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): ... وَ مَنْ عَلَّمَهُ الْقُرْآنَ دُعِيَ بِالْأَبَوَيْنِ فَيُكْسَيَانِ حُلَّتَيْنِ يُضِي ءُ مِنْ نُورِهِمَا وُجُوهُ أَهْلِ الْجَنَّةِ.(1)پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: ... کسی که به فرزند قرآن یاد دهد، به پدر و مادر او دو حله بهشتی پوشانده شود که از نورش صورت های بهشتیان روشن گردد .

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) مَنْ عَلَّمَ وَلَدَهُ الْقُرْآنَ فَكَأَنَّمَا حَجَّ الْبَيْتَ عَشَرَةَ آلَافِ حِجَّةٍ وَ اعْتَمَرَ عَشَرَةَ آلَافِ عُمْرَةٍ وَ أَعْتَقَ عَشَرَةَ آلَافِ رَقَبَةٍ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِيلَ وَ غَزَا عَشَرَةَ آلَافِ غَزْوَةٍ وَ أَطْعَمَ عَشَرَةَ آلَافِ مِسْكِينٍ مُسْلِمٍ جَائِعٍ وَ كَأَنَّمَا كَسَى عَشَرَةَ آلَافِ عَارٍ مُسْلِمٍ وَ يُكْتَبُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ عَشْرُ حَسَنَاتٍ وَ يُمْحَى عَنْهُ عَشْرُ سَيِّئَاتٍ وَ يَكُونُ مَعَهُ فِي قَبْرِهِ حَتَّى يُبْعَثَ وَ يَثْقُلُ مِيزَانُهُ وَ يُجَاوَزُ بِهِ عَلَى الصِّرَاطِ كَالْبَرْقِ الْخَاطِفِ وَ لَمْ يُفَارِقْهُ الْقُرْآنُ حَتَّى يَنْزِلَ بِهِ مِنَ الْكَرَامَةِ أَفْضَلَ مَا يَتَمَنَّى.(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: کسی که به فرزندش قرآن یاد دهد مثل آن است ده هزار مرتبه حج و ده هزار مرتبه عمره به جا آورده و ده هزار بنده از فرزندان حضرت اسماعیل را آزاد کرده و ده هزار مسلمان فقیر و گرسنه را غذا داده و ده هزار مسلمان بی لباس را لباس دار کرده است و برای او به اندازه هر حرف قرآن ده حسنه نوشته شده و ده گناه از او محو گردد و قرآن همراه او در قبر بوده تا اینکه مبعوث شود و ترازوی عمل او را سنگین کرده و و او را همچون

ص: 297

برق کور کننده آسمان از پل صراط عبور داده و قرآن از او جدا نشده تا اینکه بیشتر از آنچه آرزو دارد از کرامت برای او نازل می کند .

اقْرَأْ وَ اصْعَدْ دَرَجَةً ثُمَّ يُقَالُ لَهُ هَلْ بَلَّغْنَا بِهِ وَ أَرْضَيْنَاكَ فَيَقُولُ نَعَمْ قَالَ وَ مَنْ قَرَأَهُ كَثِيراً وَ تَعَاهَدَهُ بِمَشَقَّةٍ مِنْ شِدَّةِ حِفْظِهِ أَعْطَاهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَجْرَ هَذَا مَرَّتَيْنِ.(1)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: جوان مومنی که قرآن می خواند، قرآن با گوشت و خونش مخلوط شده و خداوند او را همراه با ملائکه با کرامت و مطهر که واسطه میان خداوند و انبیاء هستند قرار داده و قرآن حافظ او در قیامت است و در آن روز قرآن گوید: پروردگارا هر عمل کننده ای پاداش عمل خود را دریافت کرده است جز عمل کننده به من پس ارزشمند ترین عطایای خود را به او برسان، پس خداوند عزیز جبار با دو حله از حله های بهشتی او را پوشانده و بر سر او تاج کرامت نهاده سپس خداوند به قرآن فرماید : آیا تو را راضی کردیم؟ قرآن گوید: پروردگارا من مشتاق بهتر از آن بودم پس خداوند امنیت را در دست راست و جاودانگی را در دست چپش قرار دهد و او داخل بهشت گردد و به او گفته می شود قرآن بخوان و یک درجه بالا برو، سپس به قرآن گفته شود آیا عطای خود را به او رساندیم و تو را راضی کردیم؟ گوید: بله، حضرت فرمودند: کسی که قرآن زیاد بخواند و با سختی عامل و متعهد به قرآن باشد، خداوند پاداش او را دو برابر می دهد.

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: حق دختر بر پدر این است که سریع او را به خانه شوهر بفرستد.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): مِنْ سَعَادَةِ الرَّجُلِ أَنْ لَا تَحِيضَ ابْنَتُهُ فِي بَيْتِه. (1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: از سعادت مرد آن است که دخترش در خانه او حیض نشود.

عَنْ أَبِي حَيُّونٍ مَوْلَى الرِّضَا(علیه السلام) قَالَ: نَزَلَ جَبْرَئِيلُ عَلَى النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ إِنَّ رَبَّكَ يُقْرِئُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ إِنَّ الْأَبْكَارَ مِنَ النِّسَاءِ بِمَنْزِلَةِ الثَّمَرِ عَلَى الشَّجَرِ فَإِذَا أَيْنَعَ الثَّمَرُ فَلَا دَوَاءَ لَهُ إِلَّا اجْتِنَاؤُهُ وَ إِلَّا أَفْسَدَتْهُ الشَّمْسُ وَ غَيَّرَتْهُ الرِّيحُ وَ إِنَّ الْأَبْكَارَ إِذَا أَدْرَكْنَ مَا يُدْرِكْنَ النِّسَاءُ فَلَا دَوَاءَ لَهُنَّ إِلَّا الْبُعُولُ وَ إِلَّا لَمْ يُؤْمَنْ عَلَيْهِنَّ الْفِتْنَةُ فَصَعِدَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) الْمِنْبَرَ فَخَطَبَ النَّاسَ ثُمَّ أَعْلَمَهُمْ مَا أَمَرَهُمُ اللَّهُ بِهِ فَقَالُوا مِمَّنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ مِنَ الْأَكْفَاءِ فَقَالُوا وَ مَنِ الْأَكْفَاءُ فَقَالَ الْمُؤْمِنُونَ بَعْضُهُمْ أَكْفَاءُ بَعْض .(2)

خادم امام رضا(علیه السلام) گوید: جبرئیل بر پیامبر(صلی الله علیه و اله) نازل گشت و گفت: ای محمد پروردگارت به تو سلام می رساند و می گوید: زنان باکره همچون میوه بر درختان هستند که رسیده اند و دوایی جز چیده شدن ندارند و گرنه آفتاب او را فاسد کرده و باد او را تغییر می دهد و دختران باکره اگر به بلوغ زنان رسیدند، دوایی جز شوهر کردن ندارند و گرنه ایمن از فتنه نیستند، پس پیامبر(صلی الله علیه و اله) بالای منبر رفته و برای مردم خطبه خواندند و آنان را به آن چه خداوند امر کرده آگاهشان کردند، مردم گفتند: ای رسول خدا دخترانمان را

ص: 300

به ازدواج چه کسی در آوریم؟ فرمودند : به مومنانی که همسان و مانند شما هستند.

عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ قَالَ كَتَبَ عَلِيُّ بْنُ أَسْبَاطٍ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِي أَمْرِ بَنَاتِهِ وَ أَنَّهُ لَا يَجِدُ أَحَداً مِثْلَهُ فَكَتَبَ إِلَيْهِ أَبُو جَعْفَرٍ (علیه السلام) فَهِمْتُ مَا ذَكَرْتَ مِنْ أَمْرِ بَنَاتِكَ وَ أَنَّكَ لَا تَجِدُ أَحَداً مِثْلَكَ فَلَا تَنْظُرْ فِي ذَلِكَ رَحِمَكَ اللَّهُ فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ إِذَا جَاءَكُمْ مَنْ تَرْضَوْنَ خُلُقَهُ وَ دِينَهُ فَزَوِّجُوهُ إِلَّا تَفْعَلُوهُ تَكُنْ فِتْنَةٌ فِي الْأَرْضِ وَ فَسادٌ كَبِيرٌ.(1)

راوی گوید علی بن اسباط به امام جواد (علیه السلام) در مورد دخترانش و اینکه کسی همسان او پیدا نمی شود نامه نوشت، پس حضرت برای او نوشتند: آن چه از دخترانت گفتی فهمیدم در این که کسی را مانند خود نیافتی، پس در این قضیه درنگ نکن خدا تو را رحمت کند، چرا که رسول خدا(صلی الله علیه و اله) فرمودند: وقتی کسی که از اخلاق و دین او راضی هستید نزد شما آمد، به دامادی قبولش کنید که اگر این کار را نکنید موجب فتنه و فساد بزرگ در زمین می شود .

بیان: طبق این دو روایت می شود گفت در ازدواج ملاک، همسان بودن دو خانواده است اما اگر نبود، با آن کسی که از جهت دینی و اخلاقی مورد رضایت است ازدواج رخ دهد نظیر ازدواج پیامبر(صلی الله علیه و اله) با حضرت خدیجه (علیها السلام) .

ص: 301

فَضَائِلِ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ كَانَ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) يُقَبِّلُ الْحَسَنَ فَقَالَ الْأَقْرَعُ بْنُ حَابِسٍ إِنَّ لِي عَشَرَةً مِنَ الْوَلَدِ مَا قَبَّلْتُ أَحَداً مِنْهُمْ فَقَالَ (صلی الله علیه و اله) مَنْ لَا يَرْحَمْ لَا يُرْحَم. (1)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) در حال بوسیدن حسن(علیه السلام) بودند که اقرع بن حابس گفت: من ده پسر دارم و هیچ کدام را نبوسیدم پس حضرت فرمودند: کسی که رحم نکند رحم نمی شود .

وَ فِي رِوَايَةِ حَفْصٌ الْفَرَّاءُ فَغَضِبَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) حَتَّى الْتَمَعَ لَوْنُهُ وَ قَالَ لِلرَّجُلِ إِنْ كَانَ قَدْ نُزِعَ الرَّحْمَةُ مِنْ قَلْبِكَ فَمَا أَصْنَعُ بِكَ مَنْ لَمْ يَرْحَمْ صَغِيرَنَا وَ يُعَزِّزْ كَبِيرَنَا فَلَيْسَ مِنَّا.(2)

و در روایت حفص آمده پیامبر (صلی الله علیه و اله) غضبناک شدند به حدی که رنگ از چهره ایشان پرید و به شخص فرمودند : اگر رحمت از قلب تو گرفته شده باشد با تو چکار کنم؟ کسی که به کوچک ما مهربانی نکند و به بزرگ ما احترام نگذارد از ما نیست .عَن عَمرو بنِ سَعید عَن أنَس : مَا رَأیتُ أحَداً کانَ أرحَمُ بِالعِیالِ مِن رَسُولِ اللهِ (صلی الله علیه و اله) قَالَ: کانَ إبراهِیمُ مُستَرضِعاً لَه فِی عَوَالِی المَدینَةِ فَکانَ یَنطَلِقُ وَ نَحنُ مَعَهُ فَیدخُلُ البَیتَ وَ إنَّه لَیُدَّخَنُ وَ کانَ ظِئرُهُ قَیناً فَیَأخُذُه فَیُقَبِّلُهُ ثُمَّ یَرجِعُ .(3)

راوی گوید: من کسی را مهربان تر از پیامبر(صلی الله علیه و اله) نسبت به خانواده ندیدم، گوید: شیرخوارگی ابراهیم [فرزند پیامبر(صلی الله علیه و اله)] در روستایی نزدیک مدینه بود، پس

ص: 303

پیامبر(صلی الله علیه و اله) می آمدند و ما همراه ایشان و وارد خانه شیردهنده می شدند و آتش خانه دود می کرد و شیردهنده کنیز بود، پس ابراهیم را گرفته می بوسیدند و سپس برمی گشتند.

عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ سَلْمَانُ الْفَارِسِيُّ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَيْهِ رَأَيْتُ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ (علیهما السلام) فِي حَجْرِ النَّبِيِّ (صلی الله علیه و اله) وَ هُوَ يُقَبِّلُ عَيْنَيْهِ وَ يَلْثِمُ شَفَتَيْهِ وَ يَقُولُ أَنْتَ سَيِّدٌ ابْنُ سَيِّدٍ أَبُو سَادَةٍ أَنْتَ حُجَّةٌ ابْنُ حُجَّةٍ أَبُو حُجَجٍ أَنْتَ الْإِمَامُ ابْنُ الْإِمَامِ أَبُو الْأَئِمَّةِ التِّسْعَةِ مِنْ صُلْبِكَ تَاسِعُهُمْ قَائِمُهُم .(1)

سلمان فارسی گوید: حسین بن علی(علیهما السلام) در دامان پیامبر(صلی الله علیه و اله) دیدم که ایشان دو چشم و لب های او را می بوسید و می فرمود: تو بزرگ پسر بزرگ پدر بزرگان هستی، تو حجت خدا پسر حجت خدا و پدر حجت های خدا هستی، تو امام پسر امام پدر امامان نُه گانه از نسل خود هستی که نهمین آنان قیام کننده است.قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام): قُبْلَةُ الْوَلَدِ رَحْمَةٌ وَ قُبْلَةُ الْمَرْأَةِ شَهْوَةٌ وَ قُبْلَةُ الْوَالِدَيْنِ عِبَادَةٌ وَ قُبْلَةُ الرَّجُلِ أَخَاهُ دِينٌ وَ زَادَ عَنْهُ الْحَسَنُ الْبَصْرِيُّ وَ قُبْلَةُ الْإِمَامِ الْعَادِلِ طَاعَةٌ.(2)

امیرالمومنین(علیه السلام) فرمودند: بوسه کردن به فرزند رحمت و به زن شهوت و به پدر و مادر عبادت و به برادر مومن دین است و حسن بصری اضافه کرده است و بوسیدن امام معصوم طاعت است .

ص: 304

سَأَلْتُهُ عَنِ الرَّجُلِ أَ يَصْلُحُ لَهُ أَنْ يُقَبِّلَ الرَّجُلَ أَوِ الْمَرْأَةِ تُقَبِّلُ الْمَرْأَةَ قَالَ الْأَخُ وَ الِابْنُ وَ الْأُخْتُ وَ الِابْنَةُ وَ نَحْوُ ذَلِكَ فَلَا بَأْس .(1)

علی بن جعفر گوید: از امام کاظم(علیه السلام) سوال کردم آیا مرد می تواند مرد و زن می تواند زن را ببوسد؟ حضرت فرمودند: برادر و پسر و خواهر و دختر و مثل آن اشکالی ندارد.

عَنْ أَبِي قَتَادَةَ أَنَّ النَّبِيَّ (صلی الله علیه و اله) قَبَّلَ الْحَسَنَ وَ هُوَ يُصَلِّي .(2)

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) حسن(علیه السلام) را بوسید در حالی که نماز می خواند .

عَنْ مُوسَى بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ (علیهم السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله): إِذَا نَظَرَ الْوَالِدُ إِلَى وَلَدِهِ فَسَرَّهُ كَانَ لِلْوَالِدِ عِتْقُ نَسَمَةٍ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ إِنْ نَظَرَ سِتِّينَ وَ ثَلَاثَمِائَةِ نَظْرَةٍ قَالَ اللَّهُ أَكْبَرُ.(3)رسول الله(صلی الله علیه و اله) فرمودند: هنگامی که پدر به فرزند نگاه کرده او را خوشحال کند، برایش پاداش آزاد کردن یک برده است، سوال شد ای رسول خدا اگر به او 360 مرتبه نگاه کند چی؟ فرمودند: خداوند بزرگ است .

عَنْ يَعْلَى الْعَامِرِيِ أَنَّهُ خَرَجَ مِنْ عِنْدِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) إِلَى طَعَامٍ دُعِيَ إِلَيْهِ فَإِذَا هُوَ بِحُسَيْنٍ (علیه السلام) يَلْعَبُ مَعَ الصِّبْيَانِ فَاسْتَقْبَلَهُ النَّبِيُّ (صلی الله علیه و اله) أَمَامَ الْقَوْمِ ثُمَّ بَسَطَ يَدَيْهِ فَطَفَرَ الصَّبِيُّ هَاهُنَا مَرَّةً وَ هَاهُنَا مَرَّةً وَ جَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله) يُضَاحِكُهُ حَتَّى أَخَذَهُ فَجَعَلَ إِحْدَى يَدَيْهِ تَحْتَ

ص: 305

ذَقَنِهِ وَ الْأُخْرَى تَحْتَ قَفَائِهِ وَ وَضَعَ فَاهُ عَلَى فِيهِ وَ قَبَّلَهُ ثُمَّ قَالَ حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَيْناً حُسَيْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْأَسْبَاطِ.(1)

راوی گوید: همراه با رسول خدا(صلی الله علیه و اله) به قصد غذای دعوت شده رفتیم و حسین (علیه السلام) همراه با کودکان بازی می کرد، پیامبر(صلی الله علیه و اله) به استقبال او جلوی جمعیت رفته و دستانشان را باز کردند و حسین(علیه السلام) جست و خیز می کردند و حضرت ایشان را می خنداند تا اینکه حسین(علیه السلام) را گرفته و یک دست را زیر چانه و دیگری را پشت گردن او قرار داده و لبانشان را بر لبان حسین(علیه السلام) نهادند و بوسیدند و فرمودند: حسین(علیه السلام) از من است و من از حسین(علیه السلام)، خدا دوست دارد کسی را که حسین(علیه السلام) را دوست دارد، حسین(علیه السلام) فرزندی از فرزندان پیامبران است.قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و اله) مَن بَکَی صَبِیٌّ لَه فَأرضَاهُ حَتَّی یُسکِنَهُ أعطَاهُ اللهُ مِنَ الجَنَّة حَتَّی یَرضَی .(2)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: اگر کسی کودک گریانش را خشنود کند تا آرام گیرد، خداوند آن قدر از نعمت های بهشت به او عطا می کند تا خشنود شود.

عَن وَاثلةِ بنِ الأسقع : أنَّ رَسُولَ اللهِ (صلی الله علیه و اله) خَرَجَ عَلَی عُثمَانَ بنِ مَظعُون وَ مَعَهُ صَبِیٌّ لَه صَغِیرٌ یَلثِمُهُ فَقَالَ : أتُحِبُّهُ یَا عُثمَان قَالَ : إی وَاللهِ یا رَسُولُ اللهِ إنِّی لَأحِبُّهُ قَالَ : أفَلا یَزِیدُکَ لَه حُبّاً قَالَ بَلَی فِدَاکَ أبِی وَ أمِّی قَالَ : إنَّهُ مَن تَرَضَّی لَه صَغِیراً مِن نَسلِهِ حَتَّی یَرضَی تَرَضَّاهُ اللهُ یَومَ القِیامَة حَتَّی یَرضَی .(3)

ص: 306

راوی گوید: پیامبر(صلی الله علیه و اله) نزد عثمان بن مظعون رفت در حالی که او کودکی را که همراهش بود می بوسید. به وی فرمودند: آیا او را دوست داری ای عثمان؟ گفت: آری به خدا سوگند ای رسول خدا من او را وست دارم. فرمودند: آیا محبتت را نسبت به او زیاد کنم؟ گفت: آری پدرم و مادرم فدای شما باد، فرمودند: کسی که کودکی از فرزندش را خشنود سازد تا این که او خرسند گردد، خداوند او را در روز قیامت خشنود می سازد تا آن جا که او خرسند گردد .قَالَ رَسُولُ اللهِ(صلی الله علیه و اله): إنَّ فِی الجَنَّةِ دَاراً یُقَالُ لَها الفَرَحُ لا یَدخُلُها إلّا مَن فَرَّحَ الصِّبیَانَ.(1)

پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: در بهشت خانه ای است که به آن شادمانی گویند، که در آن داخل نمی شود جز کسی که کودکان را شاد کرده است.

رُوِيَ أَنَّ علیا (علیه السلام) اجْتَازَ لَيْلَةً عَلَى امْرَأَةٍ مِسْكِينَةٍ لَهَا أَطْفَالٌ صِغَارٌ يَبْكُونَ مِنَ الْجُوعِ وَ هِيَ تُشَاغِلُهُمْ وَ تُلْهِيهِمْ حَتَّى يَنَامُوا وَ كَانَتْ قَدْ أَشْعَلَتْ نَاراً تَحْتَ قِدْرٍ فِيهَا مَاءٌ لَا غَيْرُ وَ أَوْهَمَتْهُمْ أَنَّ فِيهَا طَعَاماً تَطْبُخُهُ لَهُمْ فَعَرَفَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) حَالَهَا فَمَشَى وَ مَعَهُ قَنْبَرٌ إِلَى مَنْزِلِهِ فَأَخْرَجَ قَوْصَرَةَ تَمْرٍ وَ جِرَابَ دَقِيقٍ وَ شَيْئاً مِنَ الشَّحْمِ وَ الْأَرُزِّ وَ الْخُبْزِ وَ حَمَلَهُ عَلَى كَتِفِهِ الشَّرِيفِ فَطَلَبَ قَنْبَرٌ حَمْلَهُ فَلَمْ يَفْعَلْ فَلَمَّا وَصَلَ إِلَى بَابِ الْمَرْأَةِ اسْتَأْذَنَ عَلَيْهَا فَأَذِنَتْ لَهُ فِي الدُّخُولِ فَرَمَى شَيْئاً مِنَ الْأَرُزِّ فِي الْقِدْرِ وَ مَعَهُ شَيْ ءٌ مِنَ الشَّحْمِ فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ نَضْجِهِ قَرَّبَهُ لِلصِّغَارِ وَ أَمَرَهُمْ بِأَكْلِهِ فَلَمَّا شَبِعُوا أَخَذَ يَطُوفُ فِي الْبَيْتِ وَ يُبَعْبِعُ لَهُمْ فَأَخَذُوا فِي الضَّحِكِ فَلَمَّا خَرَجَ (علیه السلام) قَالَ لَهُ قَنْبَرٌ يَا مَوْلَايَ رَأَيْتُ اللَّيْلَةَ شَيْئاً عَجِيباً

ص: 307

قَدْ عَلِمْتُ سَبَبَ بَعْضِهِ وَ هُوَ حَمْلُكَ للزَّادَ طَلَباً لِلثَّوَابِ أَمَّا طَوَافُكَ فِي الْبَيْتِ عَلَى يَدَيْكَ وَ رِجْلَيْكَ وَ الْبَعْبَعَةُ فَمَا أَدْرِي سَبَبَ ذَلِكَ فَقَالَ (علیه السلام) يَا قَنْبَرُ إِنِّي دَخَلْتُ عَلَى هَؤُلَاءِ الْأَطْفَالِ وَ هُمْ يَبْكُونَ مِنْ شِدَّةِ الْجُوعِ فَأَحْبَبْتُ أَنْ أَخْرُجَ عَنْهُمْ وَ هُمْ يَضْحَكُونَ مَعَ الشِّبَعِ فَلَمْ أَجِدْ سَبَباً سِوَى مَا فَعَلْتُ .(1)روایت شده که امیرالمؤمنین(علیه السلام) شبی به زنی تهی دست برخوردند که کودکانی خردسال داشت و از گرسنگی گریه می کردند. آن زن کودکان را مشغول و سرگرم می کرد تا بخوابند و آتشی زیر دیگی که فقط آب داشت، برافروخته بود تا کودکان گمان برند که در دیگ غذایی است که برایشان می پزد. امیرالمؤمنین(علیه السلام) از حال زن آگاه شدند، به سوی خانه راه افتادند در حالی که قنبر نیز با ایشان بود سپس زنبیلی خرما و کیسه ای آرد و مقداری پیه، برنج و نان برداشت و بر دوش خود نهاد. قنبر خواست آن را بر دوش کشد که ایشان نگذاشت. وقتی به خانه زن رسیدند اجازه ورود خواستند. زن اجازه ورود داد. سپس مقداری برنج با مقداری پیه در دیگ ریختند. وقتی که از پختن آن فارغ شدند، آن را در اختیار کودکان گذاشتند و از آن ها خواستند که بخورند. وقتی سیر شدند امیرالمؤمنین(علیه السلام) شروع کردند به چرخیدن دور اتاق و صدای بَع بَع در آوردن و آن ها می خندیدند. وقتی از خانه بیرون آمدند، قنبر به ایشان گفت: سرورم امشب چیزهای شگفت دیدم. علت برخی را دانستم که بر دوش کشیدن توشه برای کسب ثواب باشد اما علت دور خانه بردست و پا چرخیدن و صدای بع بع درآوردن را ندانستم. فرمودند: ای قنبر من در حالی نزد این کودکان رفتم که از شدت گرسنگی گریه می کردند.

ص: 308

دوست داشتم از نزد آنان خارج شوم در حالی که با شکم سیر می خندیدند و راهی جز آنچه انجام دادم نیافتم.

لَوْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ لَرَحِمْتُمُ الصِّبْيَانَ قَالَ فَإِنِّي أُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ فَأَسْلَمَ لَمَّا رَأَى كَرَمَهُ مِنْ عِظَمِ قَدْرِهِ.(1)

در روایت است: پیامبر(صلی الله علیه و اله) در روزی با گروهی نماز می گذارد و حسین(علیه السلام) کوچک بوده و نزدیک ایشان بود و پیامبر(صلی الله علیه و اله) هر زمان سجده می کردند، حسین(علیه السلام) آمده و پشت حضرت می نشست سپس دو پای خود را حرکت داده و می گفت: حرکت کن حرکت کن و حضرت هنگامی که می خواستند سر از سجده بردارند او را گرفته و در کنار خود قرار می دادند و هنگامی که به سجده می رفتند دوباره بر پشت حضرت آمده و می گفت : حرکت کن حرکت کن و پیوسته در نماز این کار را انجام می داد تا اینکه پیامبر(صلی الله علیه و اله) از نماز فارغ شدند، بعد از آن یک یهودی گفت: ای محمد شما برخوردی با کودکان دارید که ما نداریم، پس پیامبر(صلی الله علیه و اله) فرمودند: به خدا و رسول او ایمان آورید تا به کودکان رحم و مهربانی کنید، یهودی گفت: به خدا و پیامبر او ایمان می آورم و اسلام آورد به خاطر دیدن کرامتی بزرگ از ایشان.