جهاد خودکفایی

مشخصات کتاب

عنوان و نام پدیدآور:جهاد خودکفایی [کتاب]: ارتش جمهوری اسلامی ایران در بیانات حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (مدظله العالی) رهبر معظم انقلاب اسلامی؛[به سفارش] موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی. دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای"مد ظله العالی".

مشخصات نشر:تهران: انتشارات انقلاب اسلامی ‫، ‫1394.

مشخصات ظاهری: ‫261ص. ؛ ‫14/5×21/5 س م.

شابک: ‫120000ریال ‫: ‫ 978-964-2951-89-5

وضعیت فهرست نویسی:فاپا

یادداشت: ‫چاپ دوم.

یادداشت: ‫کتابنامه:ص.[260]-261؛ همچنین به صورت زیرنویس.

یادداشت:نمایه.

عنوان دیگر:ارتش جمهوری اسلامی ایران در بیانات حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (مدظله العالی) رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرماندهی کل قوا.

موضوع:خامنه ای، علی، رهبر جمهوری اسلامی ایران، ‫1318 - -- دیدگاه درباره خودکفایی

موضوع:خامنه ای، علی، رهبر جمهوری اسلامی ایران، ‫1318 - -- دیدگاه درباره ارتش

موضوع:خامنه ای، علی، رهبر جمهوری اسلامی ایران، ‫1318 - -- پیام ها و سخنرانی ها

موضوع:ایران. ارتش

موضوع:خودکفایی

شناسه افزوده:موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی. دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای"مد ظله العالی"

شناسه افزوده:موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی. دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای"مد ظله العالی". انتشارات انقلاب اسلامی

رده بندی کنگره:21391ی665الف/ ‫DSR 1692

رده بندی دیویی: ‫ 955/0844

شماره کتابشناسی ملی:2549206

ص:1

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

ص: 2

جهاد خودکفایی

ارتش جمهوری اسلامی ایران

در بیانات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدّ ظلّه العالی)

ص: 3

تصویر

ص: 4

مقدمه

برقراری نظام جمهوری اسلامی به تعبیر رسای بنیانگذار آن، حضرت امام خمینی(ره)، از نعمت های بزرگ الهی بر مردم این سرزمین و تمامی مستضعفین جهان بوده است. مروری بر تاریخ پرافتخار این نهضت و شکل گیری نظام مقدّس جمهوری اسلامی به روشنی نقش و تأثیر اصل مترقّی ولایت فقیه و رهبری حکیمانه ی حضرت امام(ره) و پس از آن حضرت آیت الله العظمی سیّدعلی خامنه ای، رهبر معظّم انقلاب اسلامی، را در هدایت انقلاب در کوران حوادث گوناگون روزگار نشان میدهد. مؤسسه ی پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی که وظیفه ی حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری را برعهده دارد، در انجام همین وظیفه به انتشار کتابهای موضوعی به منظور نشر بیانات، دیدگاه ها و رهنمودهای معظّمٌ له در مقاطع، مناسبتها و موضوعات مختلف می پردازد.

کتاب حاضر شامل بیانات مقام معظّم رهبری پیرامون جهاد خودکفایی ارتش است که به کوشش امیر سرتیپ دوّم محمدرضا کارشکی تهیّه شده و از سوی انتشارات انقلاب اسلامی عرضه می شود.

جهاد خودکفایی تبلور یکی از شعارهای اصلی انقلاب اسلامی یعنی شعار استقلال است. پیش از انقلاب اسلامی کشور در وابستگی کامل به بیگانگان به سر می برد و از جمله مهمترین سازمانهای وابسته و با عدم

ص: 5

روحیّه خود باوری ارتش بود که نه تنها قادر به ساخت تجهیزات مهم نظامی نبود بلکه حتی تعمیر قطعات آنها نیز از سوی بیگانگان و در خارج از کشور صورت می گرفت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و طی سالهای 58 و 59 و با بیرون رانده شدن مستشاران نظامی بیگانه از کشور و همچنین تاکید بر ایجاد و تقویت روحیه خود باوری تعدادی از جوانان نیروی هوایی با تکیه بر ظرفیتهای درونی خود به فکر راهکاری بودند تا بر کمبودهای فنی و تجهیزاتی نظامی فائق آیند. و پس از پیشنهاد به حضرت آیت الله خامنه ای (مدّظلّه العالی)، و موافقت معظّم ٌله معاونتی تحت عنوان جهاد خودکفایی در نیروهای سه گانه ی ارتش تأسیس شد.

کتاب پیش رو به منظور آشنایی با این تشکیلات انقلابی و تبیین چیستی، شکل گیری، اهداف، اهمیّت ها، ویژگی ها، پیشرفت های علمی، دستاوردهای فرهنگی و فناوریهای به دست آمده از نگاه مقام معظّم رهبری تنظیم شده و در هشت فصلِ "جهاد خودکفایی"، "استقلال و قطع وابستگی"، "تحقیقات و پژوهش، علم و دانش"، "نوآوری، ابتکار و خلاقیّت"، "ساخت و تولید، تعمیر و نگهداری"، "شرایط و الزامات راهبری جهاد خودکفایی"، "دستاوردها و نتایج" و "تدابیر راهبردی جهاد خود کفایی" در اختیار مخاطبان قرار می گیرد.

و من الله التوفیق

ص: 6

وَلَنِ یَجعَلَ اللهُ لِلکافِرینَ عَلَی اَلمُؤمِنینَ سَبیلاً

و خداوند هیچ گاه برای کافران نسبت به اهل ایمان راه تسلط باز نخواهد نمود.

نساء، 141

این که شما با ابتکارات خود و اعتماد به خداوند کارهای مهمی انجام داده اید و دستگاه های پیچیده ای را به کار انداخته اید. موجب تقدیر و تشکر است. اتّکال به نفس، بعد از اعتماد به خداوند منشاء خیرات است. و اگر کشورها ما را آرام بگذارند، مردم همه ی امور را اصلاح می کنند. مهم این است که شما خودتان را بیابید، زیرا در رژیم گذشته ما خودمان را گم کرده بودیم و آن ها هر کاری که می خواستند کردند و به ما تزریق کردند که شما توانایی انجام کارها را ندارید و دانشمندان ما از آن ها تو سری می خوردند و این بود که وضع ما و مردم ما هم می گفتند برای چه کسی کار بکنیم، چون همه چیز ما وابسته است و مصیبت بالاتر این بود که جوانان ما با دستور مستشاران خارجی عمل می کردند و منافعشان به جیب اجانب می رفت و قهراً هرکسی که می خواست در چنین محیطی انسان مستقلی باشد، توسری می خورد و از مسائل مأیوس و افسرده می شد، ولی اکنون که بحمدالله از شرّ آن ها پاک سازی شده است، می بینید که جوانان عزیز و مردم ما توانایی انجام کارها و برداشتن موانع را دارند و من امیدوارم که به زودی به حدّ خودکفایی برسیم. من دعا گوی همه ی شما هستم.

در جمع اعضای دفتر مشاورت امام و متخصصان نیروی هوایی(خودکفایی)،

26 مهر 1361، صحیفه امام، ج 17، ص62.

ص: 7

تصویر

ملت ایران راه های دشواری را طی کرده، از گردنه های سختی عبور کرده و بخش بسیار مهمی از راهِ رسیدن به قله را پیموده و به این قله خواهد رسید؛ این سرنوشت قطعی ملتی است که تلاش می کند و می داند چه کار می کند؛ می داند کجا می رود، و حرکت می کند. شما در این زمینه، سهم بسیار مهمی دارید.

در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، 19 بهمن 1383

ص: 8

فهرست مطالب

فصل اول: جهاد خودکفایی...1

چیستی جهاد، خودکفایی و جهاد خودکفایی...3

جهاد...3

1. لزوم جهاد در تمامی زمان ها...4

2. معنای جهاد فی سبیل الله...4

3. جهاد یعنی مبارزه...5

4. ابعاد مختلف جهاد...6

5. جهاد در مقابل دشمن...6

6. جهاد، احساس تکلیف...7

7. جهاد، دری از درهای بهشت...7

8. کار جهادی، اقدامی هوشمندانه و عاقلانه...8

9. جهاد، تلاش صادقانه...8

10. امتداد روحیه ی پیروزی آفرین...8

11. موانع بر سر راه جهاد...9

خودکفایی...9

جهاد خودکفایی...10

شکل گیری جهاد خودکفایی...10

1. گرایش به استقلال در ارتش...11

2. اعلام جهاد خودکفایی...11

3. کارهای با ارزشی انجام شد...11

4. ارزش آفریدند....12

5. بایستی در حد اعلا باشیم...12

6. خودکفایی در آموزش...13

7. برترین ارزش ها برای آنکه جهاد می کند...13

ص: 9

8. تلاش در راه خودکفایی...14

9. تشکیل معاونت جهاد خودکفایی...14

اهداف جهاد خودکفایی...15

1. بی نیازی از بیگانگان...15

2. ایستادگی در برابر منافع استکبار...16

3. استقلال واقعی کشور...16

4. ساخت ارتشی ماهر و خودکفا...17

5. خودکفایی برای «ماندن» و «بودن»...20

6. عدم اتکا به غیر....20

7. تقویت نیروهای مسلح....20

8. ارتقاء روحیه ی خودباوری و خودکفایی...21

اهمیّت خودکفایی...22

1. باید به خودکفایی برسیم...22

2. خودکفایی مهم ترین اصول ارتش...23

3. خودکفایی یک اصل پایه...24

4. خودکفایی وظیفه ی مسئولین...24

5. جهاد خودکفایی فعال، با ابتکار و خلاقیّت...25

6. خودکفایی ضامن بقای انقلاب...26

7. از هیچ به همه چیز، با جهاد خودکفایی...26

8. اقدامات خودکفایی قابل تصور نیست...27

9. ایمان و باور عمیق به جهاد خودکفایی...27

10. رشد خودکفایی در ارتش...28

11. به این ارتش کیفیت بدهید...29

12. قدرت سیاسی با خود اتّکایی...30

ویژگی های جهاد خودکفایی...30

1. ذهن ها و مغزهای پیچیده و خلاق...30

2. خودکفایی شعار جدی ارتش...31

3. ثمرات اعتماد به نفس...32

4. خودکفایی در روش ها و قالب ها...32

5. روح و معنا و تحرک...33

6. مصراع بلند و مایة افتخار..33

7. خودکفایی به عنوان یک «جهاد»...33

8. هماهنگی فعالیّت ها با ارزش های انقلابی و اسلامی...34

9. موانع جهاد خودکفایی...35

ص: 10

فصل دوم: استقلال و قطع وابستگی...37

ضرورت استقلال...39

نمونه ای از قطع وابستگی...39

1. تکلیف مهم...40

2. تکلیف امروز برای رسیدن به استقلال...40

3. ضرورت حفظ استقلال...41

4. منتظر سلاح های ابرقدرت ها نمی شویم...41

5. لبیک ارتشی ها به ندای امام...42

6. ایرانِ مستقل سر خم نمی کند...42

7. خفّتی بالاتر از وابستگی نیست...43

8. ضرورت قطع وابستگی...43

9. ارتش، حقیقت عبرت انگیز...44

10. چه افتخاراتی که بر باد می رود...45

11. سند شرف و افتخار کشور...46

12. اعتبار یک ارتش، به استقلال آن است...46

13. روحیه ی عزّت، استقلال...47

14. راه نجات، رسیدن به استقلال کامل...48

15. امتحان خوبِ نیروهای مسلح...49

16. استقلال ما قربانی استکبار نخواهد شد...50

17. نیروهای مسلح، مدافع مرزها و استقلال...50

18. استقلال در سایه ی کفایت و کاردانی...51

19. آمادگی برای صیانت و حراست...52

20. استقلال، مهم ترین بخشِ هویت انقلاب...52

21. شما مظهر این ایستادگی باشید...53

22. عزّت ملی، رسیدن به استقلال...53

آثار و برکات استقلال و قطع وابستگی...54

1. نوید آینده ای روشن...54

2. ثمرهای مهم انقلاب اسلامی...55

3. فرصتی برای ساخت ارتش...55

4. حفظ استقلال و روی پای خود ایستادن...56

5. نیروهای مسلح، آقای خودشان باشند...57

6. استقلال یا وابستگی...57

7. افتخار نیروی هوایی...59

8. «استقلال» اساس انقلاب...59

9. نجات از دوران تلخ اسارت...60

ص: 11

10. شما مایه ی افتخارید...60

11. ما را تحقیر می کردند...61

12. ملت شایسته ی تکریم...61

13. آن ها کجایند، شما کجایید...62

عناصر کلیدی استقلال...64

1. تکیه به خدا...64

2. اتکا به نفس...64

3. استقلال در گرو جهادی وسیع...65

4. اتکای به خود...65

5. قدرت دفاعی منهای دیگران...66

6. بهره گیری از همه استعدادها...67

فصل سوم: تحقیقات و پژوهش، علم و دانش... 69

تحقیقات و پژوهش...71

1. لازمه ی پیشرفت همه جانبه...71

2. پیشرفت ها، با ارزش و چشمگیر...71

3. توسعه دانش و تحقیقات نظامی...72

4. جبران عقب ماندگی با جهاد علمی و پژوهشی...72

5. پیشرفت های علمی با جوانان انقلابی...73

6. تأثیرگذاری تحقیقات بر رشد و توسعه...73

7. پژوهش و دانش و یادگیری را جدی بگیرید...74

8. به خود متکی باشید...75

9. لزوم تقویت دانشگاه ها...75

10. ضرورت هماهنگی بین مراکز علمی...75

علم و دانش...76

1. علم و تولید، دو پایه اصلی پیشرفت مادی کشور...76

2. دفاع از ارزش ها؛ با استفاده از علم...77

3. علم، مقدمه ی ثروت و اقتدار...77

4. علم عامل قدرت ملی...78

5. علم عامل امنیّت بلند مدت کشور...78

6. نتایج عقب ماندگی علمی...79

7. بر ثروت علمی بشر بیفزاییم...79

8. نمی خواهند ملتی الگو باشد...80

9. موقعیت برجسته ارتش...81

ص: 12

10. دین و تقوا در کنار دانش...81

11. سوءاستفاده ی قدرت ها از علم و صنعت...81

12. اتکا به علم و استعداد خودمان...82

13. علم و فناوری متعلق به همه بشریت...82

14. آمادگی علمی و تجهیزاتی...84

15. هوش بالای ایرانی...84

16. خودتان را با علم و عمل بسازید...85

17. مثل یک چشمه ی جوشان...85

18. از این هم پیش تر خواهیم رفت...86

19. خود را علماً و عملاً و اخلاقاً بسازید...87

20. ابتکار و روح آفرینندگی مایه ی سرافرازی...88

21. اتکا به اراده ها و ایمان ها...88

22. پیشرفت های علمی و فناوری با اعتماد به نفس...89

23. خودباوری و پیشرفت علمی؛ ثمرات انقلاب...89

24. ضرورت تقویت علم و ایمان...90

25. راه را بر سلطه دشمن ببندید...91

26. راه پیشرفت علمی را به جد دنبال کنید...91

27. میدان کسب علم، میدان اراده ها...92

28. ساختار جدید با نگاه علمی...93

29. ارتباط مثل ظروف مرتبطه...94

30. عزت شما را دشمنان هم تصدیق می کنند...95

31. علم، پاسخ گوی نیاز ملّت...96

فصل چهارم: نوآوری، ابتکار و خلاقیّت...97

ابتکار و خلاقیت با توکل به خداوند...99

ارتش باید از کارآیی بالایی برخوردار باشد..99

کشف راه های جدید با ابتکار و تلاش...100

تقویت روحیه ی خلاقیت و ابتکار...101

اهتمام به نوآوری...101

سرافرازی و بالندگی ثمره ی تلاش...101

لزوم استفاده بهینه از نخبگان...102

چشم به خود بدوزید، نه به بیگانه...102

قدرت دفاع و قدرت سازندگی...103

ابتکار و نوآوری با تلاش های صادقانه..104

هرچه تلاش کنید ، جا دارد...105

ص: 13

تلاش مؤمنانه به همراه ابتکار و نوآوری...105

ارزش های اسلامی با ابتکار و نوآوری...107

تیر دشمن به سنگ خورد...107

نوآوری و ابتکار در خدمت انقلاب...108

روحیه سازندگی، نوآوری، ابتکار...109

باور کنید که می توانید...109

راه های میانبر را پیدا کنید...110

پیشرفت در همه چیز...110

هر لحظه را قدر بدانید...110

نشاط و تحرّک...111

چشمه ی وجود شما تمام شدنی نیست...111

پیشرفت با نوآوری و ابتکار...112

عزت ملت در گرو افزایش قدرت دفاعی...113

عزت ملت با ابتکار و نوآوری...114

نوآوری در همه عرصه ها...115

خود را با نوآوری نیرومند کنید...115

عزّت جمهوری اسلامی در سایه ی اسلام...116

طرح های ابتکاری را جدی بگیرید...117

میل به تحرّک و ابتکار و نوآوری...118

فصل پنجم: ساخت و تولید، تعمیر و نگهداری...119

ساخت و تولید...121

1. بسازید، بپردازید و کیفیت بدهید...121

2. خودتان سازنده و تولید کننده باشید...122

3. آمریکایی ها باور نمی کنند...122

4. چشمداشتی به تجهیزات استکبار نداریم..122

5. پیشرفت چشمگیر با نگاه به کیفیت...123

6. اهتمام به خودکفایی و تولید، در حد عالی...123

7. بسازید، تولید کنید...125

8. سبب خیر...125

9. ما باید تانک بسازیم...126

10. نمایش قدرت در مرحله بازسازی...126

11. تکیه بر دستان پُر هنر و مغزهای فعال...126

12. به هیچ دولت و هیچ قدرتی متکی نیستیم...127

13. دوران بلوغ و سازندگی...128

14. عناصر صالح، رمز موفقیت...128

ص: 14

15. دفاع ملی در گرو سازندگی...129

16. به این مقدار نباید اکتفا کنید...131

17. ساخت جنگنده ی مجهّز و پیشرفته...132

18. جوان ایرانی قدرت نوآوری و ابتکار نداشت...133

19. حرکت به سمت هدف های والای ملت...133

20. عزت واقعی با اتکا به خویش...134

21. خودسازی و بازگشت به خود...135

22. افتخارات نیروی هوایی...135

23. آسیب ناپذیر و مقتدر...136

24. روند تحرک و تقویت ، توقف ناپذیر...136

25. سرنوشت قطعی ملت، رسیدن به قله ها...137

26. راه تکامل هرگز متوقف شدنی نیست...138

27. خلاءها را شناسایی و پر کند...139

28. نگذارید این حرکت علمی و صنعتی از دور بیفتد...140

29. مسئله ی قطعه سازی خیلی مهم است...140

30. تأکید بر روی شناورهای زیرسطحی...141

31. روی مسئله ی جنگ الکترونیک تأکید کنید...141

32. پیشی گرفتن در میدان ابزارهای مادی...141

33. هرچه جلو برویم، جا دارد...142

34. کشف ظرفیت های تازه..142

تعمیر و نگهداری...144

1. تعمیر و نگهداری اولویت امروز...144

2. عمر انقلابی پس از عمر قانونی...144

3. تعمیرات را جدی بگیرید...145

4. متمم تعمیر «نگهداری خوب» است...145

5. تکیه بر تعمیر و نگهداری...145

6. تعمیر و بازسازی با سرانگشت معجزه گر...146

7. به شدت به خارج وابسته بودیم...147

8. فرهنگ تعمیر و نگهداری...147

9. تعمیر و نگهداری وظیفه ی مهم و حتمی...148

10. شما توانستید...148

11. برخورداری از موهبت بزرگ...149

12. وابستگی با سیاست های استعماری...150

13. ساخت و تولید با توکل به خدا...151

ص: 15

فصل ششم: شرایط و الزامات راهبردی جهاد خودکفایی...153

حرکت به سمت اهداف انقلاب...155

خودکفایی در همه ی ابعاد...155

امور نگهداری، مهم ترین اصول در ارتش...156

استفاده به جا از تجهیزات و نیروی انسانی...156

جهاد اسلامی، با اخلاص و برادری...157

باور کنیم که می توانیم...157

کارهای نشدنی را شدنی کنید...157

دوباره نگاه کنید...158

پیمودن راه های میان بُر...159

سازندگی، متکی به عشق، ابتکار و خلاقیت...159

خود را بسازید و آماده نگه دارید...160

سراغ کارها و سازندگی های بزرگ بروید...160

راه های میانبر...161

برای کارایی سازمان، در حدِّ اعلی عمل کنید...161

روز به روز بر کیفیّت خودتان بیفزایید...162

مقابله با هر نوع وابستگی...163

همه باید تلاش مضاعف کنند...164

خودتان را قوی تر کنید...164

ضرورت جهت دهی و سازماندهی تحقیقات...165

برای آمادگی، هیچ فرصتی را از دست ندهید...165

مراکز تحقیقاتی را متمرکز کنید...166

تأثیر روحیه جهادی...166

اعتلا و عزّت با اعتماد به نفس...166

بسازید، نگه دارید، افزایش دهید...167

آنچه را که دارید، خوب نگه دارید...167

عزت ملی، مبارزه با تنبلی...167

جبران گذشته ها...168

شعار«نه شرقی، نه غربی»...168

اعتماد به نفس ملی و خودباوری...169

الزامات پیشرفت علمی...169

تحریم نعمتی بود...170

تحریم، عامل پیشرفت علمی کشور...171

پرهیز از موازی کاری..171

جبران عقب افتادگی ها با تلاش مضاعف...172

ص: 16

فصل هفتم: دستاوردها و نتایج جهاد خودکفایی...175

در عرصه سازندگی...177

1. عرصه ی سازندگی، مایه ی اعجاب...177

2. سازندگی انسان ها...177

3. تولید سلاح پیچیده به برکت تحریم...178

4. ما کجا و ساخت هواپیمای نظامی کجا!؟...179

5. از زمین به آسمان رفته ایم...179

6. پرواز جنگنده ی ایرانی در آسمان...180

7. اعتماد به نفس...182

8. مقایسه پیشرفت های علمی امروز با دیروز...183

9. به جاهای بسیار پیشرفته ای رسیدیم...184

10. با تهدیدها و تحریم ها به اینجا رسیدیم...186

11. توانایی های خود را قدر بدانید...187

پیشرفت های علمی...188

1. حرکت در جهت خودباوری و خودکفایی..188

2. پیشرفت های چشمگیر و خرسندکننده...189

3. حرکت های جبرانی...190

4. رشد علمی کشور...190

5. «اقتدار نظامی» از اهداف بزرگ کشور...191

6. جمهوری اسلامی در خط مقدم توانایی نظامی...192

7. پیشرفت های علمی به برکت خون شهدا...193

8. پیشرفت های علمی و فناوری، مرهون دفاع مقدس...193

9. ظرفیت حیرت آور علمی کشور...193

دستاوردهای فرهنگی...194

1. رایج ترین تبلیغات دوره ی پهلوی...194

2. «ما می توانیم» شعار انقلاب...194

3. احساس عزت و هویت جدید...195

4. عزت و استقلال جایگزین حقارت و وابستگی...196

5. نهادینه شدن شعار «ما می توانیم»...197

معجزه ی ایمان و همّت انسان...197

فصل هشتم: تدابیر راهبردی جهاد خودکفایی...201

اهداف خودکفایی...203

اهمیّت خودکفایی...206

ویژگی های خودکفایی...208

ص: 17

ضرورت استقلال و قطع وابستگی...211

آثار و برکات استقلال و قطع وابستگی...216

عناصر کلیدی استقلال...218

تحقیقات و پژوهش، علم و دانش...219

نوآوری، ابتکار و خلاقیّت....225

ساخت و تولید...229

تعمیر و نگهداری...234

پیوستها و ضمائم...239

زمینه ها و روند شکل گیری جهاد خودکفایی...248

عمر قانونی، عمر انقلابی...258

منابع و مآخذ...260

ص: 18

فصل اول:جهاد خودکفایی

اشاره

فصل اول

جهاد خودکفایی

ص: 1

ص: 2

چیستی جهاد، خودکفایی و جهاد خودکفایی

جهاد

اشاره

جهاد با جهد و تلاش از لحاظ ریشه یکی اند؛ یعنی در آن معنای جهد و کوشش وجود دارد؛ اما جهاد فقط این نیست؛ جهاد یعنی مبارزه؛ مبارزه ی در همین اصطلاح متعارف فارسیِ امروز ما. مبارزه انواع و اقسامی دارد: مبارزه ی علمی داریم، مبارزه ی مطبوعاتی داریم، مبارزه ی سیاسی داریم، مبارزه ی اقتصادی داریم، مبارزه ی نظامی داریم، مبارزه ی آشکار داریم، مبارزه ی پنهان داریم؛ اما یک نقطه ی مشترک در همه ی این ها وجود دارد و آن اینکه در مقابلِ یک خصم است؛ در مقابلِ یک مانع است. مبارزه با دوست معنی ندارد؛ مبارزه در مقابلِ یک دشمن است. فرض کنید در دوران اختناق، کسی هر هفته مثلاً پنج تا کتاب می خواند؛ خیلی کار بود؛ اما لزوماً مبارزه نبود؛ جهد بود، جهاد نبود. اگر می خواست جهاد باشد، باید کتابی را می خواند که در حرکت او در مواجهه ی با رژیم طاغوت و رژیم اختناق، تأثیر داشت؛ آن وقت می شد جهاد. خاصیت جهاد این است. دایره ی جهاد شما علم و فناوری است؛ یعنی شما اینجا از شمشیر و نیزه و ژ-3 نمی خواهید استفاده کنید؛ از مغز و امکانات اندیشمندیِ درون انسان و فکر و قلم و چشم و این ها می خواهید استفاده کنید. مجموعه، مجموعه ی علمی است؛ اما در چه

ص: 3

جهتی باشد تا جهاد باشد؟ این مهم است. نگاه کنید ببینید برای کشور شما، برای انقلاب شما، برای اهدافی که این انقلاب ترسیم کرده، کدام دشمن عنود در کمین نشسته و شما باید با آن دشمن عنود مبارزه کنید؟ کارتان در آن صراط که شد، می شود جهاد.(1)

1. لزوم جهاد در تمامی زمان ها

ملت ما، جوانان ما، زن و مرد ما نباید احساس کنند که دوران مجاهدت به پایان رسید، خطری ما را تهدید نمی کند. ممکن است خطر نظامی ما را تهدید نکند، همین جور هم هست. امروز ملت ایران به آن رتبه ای از اقتدار رسیده که خطرپذیری دشمنان خود را بسیار بالا برده، جرئت نمی کنند به این ملت تهاجم نظامی کنند؛ می دانند سرکوب خواهند شد؛ می دانند که این ملت مقاوم است. بنابراین خطر تهاجم نظامی بسیار پایین است؛ اما تهاجم فقط تهاجم نظامی نیست. دشمن به آن نقاطی متوجه می شود که پشتوانه ی استقامت ملی ماست. دشمن وحدت ملی و ایمان عمیق دینی را هدف قرار می دهد. دشمن روحیه ی صبر و استقامت مردان و زنان ما را هدف قرار می دهد؛ این تهاجم از تهاجم نظامی خطرناک تر است. در تهاجم نظامی شما طرفتان را می شناسید، دشمنتان را می بینید؛ اما در تهاجم معنوی، تهاجم فرهنگی، تهاجم نرم، شما دشمن را در مقابل چشمتان نمی بینید. هوشیاری لازم است..(2)

2. معنای جهاد فی سبیل الله

وقتی انسان برای اعلای کلمه ی حق، اعلای کلمه ی اسلام، عزت بخشیدن به امت اسلامی و ملت مؤمن و مسلمان ایران تلاش می کند، این

ص: 4


1- در بازدید از پژوهشکده ی رویان، 25/ 04/ 1386.
2- در دیدار خانواده های شهدا و ایثارگران کردستان، 22/ 02/ 1388

جهاد می شود جهاد فی سبیل اللَّه. آن وقت در این تلاش، برکات و عظمت و شأن جهاد فی سبیل اللَّه وجود دارد.(1)

3. جهاد یعنی مبارزه

جهاد یعنی مبارزه. در زبان فارسی، جنگ و ستیزه گری معنای مبارزه را نمی دهد. می گویی من دارم مبارزه می کنم: مبارزه ی علمی می کنم، مبارزه ی اجتماعی می کنم، مبارزه ی سیاسی می کنم، مبارزه ی مسلحانه می کنم؛ همه ی این ها مبارزه است و معنا دارد. مبارزه یعنی تلاش پُر نیرو در مقابل یک مانع یا یک دشمن. اگر هیچ مانعی در مقابل انسان نباشد، مبارزه وجود ندارد. در جاده ی آسفالته، انسان پایش را روی گاز بگذارد و با باک پُر از بنزین سفر کند؛ این را مبارزه نمی گویند.

مبارزه آنجایی است که انسان با مانعی برخورد کند، که این مانع در جبهه های انسانی، می شود دشمن؛ و در جبهه های طبیعی، می شود موانع طبیعی. اگر انسان با این موانع درگیر شود و سعی کند آن ها را از میان بردارد، این می شود مبارزه. جهاد در زبان عربی عیناً به همین معناست؛ یعنی مبارزه. جهادِ در قرآن و حدیث هم به همین معناست؛ همه جا به معنای جنگ مسلحانه نیست. البته یک جا با جنگ مسلحانه تطبیق می کند، یک جا هم با جنگ غیر مسلحانه تطبیق می کند.(2)

*

جهاد یک بارِ معنائی ویژه ای دارد. هر تلاشی را نمی شود گفت جهاد. در جهاد، حضور و رویاروئی با دشمن، مفروض است. انسان یک تلاشی می کند، دشمنی در مقابل او نیست؛ این جهاد نیست. اما یک وقت شما می خواهید یک تلاشی را انجام دهید، که بخصوص یک دشمنی سینه به

ص: 5


1- در جمع مردم و کارکنان صنعت نفت عسلویه در سفر یک روزه به این شهر، 08/ 01/ 1390.
2- در دیدار اعضای هیئت دولت، 20/ 08/ 1383.

سینه ی شما ایستاده است؛ این می شود جهاد. ممکن است یک وقت این جهاد به شکل قتال باشد، ممکن است جهاد مالی باشد، ممکن است جهاد علمی باشد، ممکن است جهاد فنی باشد؛ همه ی اینها جهاد است؛ انواع و اقسام جهاد و مبارزه است.(1)

4. ابعاد مختلف جهاد

یک جهاد بزرگ در مقابل ملت مسلمان است. این جهاد لزوماً جهاد نظامی نیست؛ جهاد سیاسی است، جهاد فکری است، جهاد علمی است، جهاد اجتماعی است، جهاد اخلاقی است. و امت بزرگ اسلام بتدریج با ابعاد گوناگون این جهاد آشنا شده است و آشنا می شود.(2)

*

مجاهدت فقط جنگیدن و به میدان جنگ رفتن نیست. کوشش در میدان علم، اخلاق، همکاری های سیاسی و تحقیق نیز برای مردم جهاد محسوب می شود. ایجاد فرهنگ و اندیشه ی صحیح در جامعه نیز جهاد است. این ها، همه جهاد در راه خدا و جهاد فی سبیل الله است. طرف این جهاد، مستکبران، دشمنان و کسانی هستند که با اسلام، ایران، هویّت، ملیّت، اسلامیّت و صفتهای اسلامی عناد و دشمنی دارند.(3)

5. جهاد در مقابل دشمن

جهاد یک معنای خاصی دارد. معنای جهاد فقط تلاش نیست. در مفهوم اسلامی، جهاد عبارت است از آن تلاشی که در مقابل یک دشمن است، در مقابل یک خصم است. هر تلاشی جهاد نیست. مجاهدت با نفس، مجاهدت در مقابل شیطان، جهاد در میدان نظامی، مواجهه ی با یک دشمن است؛ مواجهه ی با یک معارض است. امروز ما در زمینه ی علم

ص: 6


1- در جمع مردم و کارکنان صنعت نفت عسلویه، 08/01/1390
2- در دیدار مسئولان نظام به مناسبت عید فطر 11/ 07/ 1387
3- در دیدار جوانان استان سیستان و بلوچستان 06/ 12/ 1381

نیاز داریم که این جور تلاشی در کشور بکنیم؛ احساس کنیم موانعی وجود دارد، باید این موانع را برداریم؛ دارد معارضه هائی می شود، باید این معارضه ها را در هم بشکنیم؛ در زمینه ی عرضه ی امکانات علمی، خسته ائی از سوی کسانی که صاحبان آن هستند- که کشورهای پیشرفته ی علمی است- وجود دارد، باید در مقابل این خسّتها از خودمان عزت و جوشندگی و فورانِ از درون نشان بدهیم. (1)

6. جهاد، احساس تکلیف

یک ملت وقتی معتقد به جهاد شد، در همه ی میدان ها پیشرو است. جهاد فقط تفنگ به دست گرفتن نیست؛ جهاد این است که انسان خود را همیشه در میدان حرکت و مبارزه با مانع ها و مانع تراشها ببیند، احساس تکلیف کند، احساس تعهد کند؛ این می شود جهاد؛ جهاد اسلامی این است. جهاد گاهی با جان است، گاهی با مال است، گاهی با فکر است، گاهی با دادن شعار است، گاهی با حضور در خیابان است، گاهی با حضور در پای صندوق رأی است؛ این می شود جهاد فی سبیل اللَّه؛ و این است که یک ملت را رشد می دهد، طراوت می دهد، تازگی می دهد، امید می دهد و یک ملت پیش می رود.(2)

7. جهاد، دری از درهای بهشت

در نهج البلاغه می فرماید: «انّ الجهاد باب من ابواب الجنّهًْ فتحه اللَّه لخاصّهًْ اولیائه»(3)، این معنایش چیست؟ جهاد، مجاهدت در راه خدا و در راه حق دری از درهای بهشت است که خدای متعال این در را فقط برای خاصان اولیای خود گشوده است. یعنی جوانهای شما، شهیدان شما، عزیزان شما جزو خاصان اولیای الهی بودند که توانستند از این در عبور

ص: 7


1- در دیدار اساتید دانشگاه ها،14/ 06/ 1389.
2- در دیدار مردم اصفهان در سالروز 25 آبان 1361؛ تشییع پیکرهای مطهر 370 شهید استان اصفهان، 26/08/1389.
3- نهج البلاغه، خطبه ی 27

کنند. چرا خدای متعال این ها را خاصان اولیای خود می داند؟ زیرا اگر این مجاهدتها نباشد، یک ملت همیشه توسری خور، همیشه عقب مانده، همیشه ضعیف، همیشه زورشنو باقی خواهد ماند. ملت ما، ملت بزرگ ایران در مجموعه های گوناگون این عظمت را از خودشان نشان دادند و شما در اینجا امتحان خوبی دادید؛ شما در این امتحان بزرگ رتبه ی خوبی کسب کردید.(1)

8. کار جهادی، اقدامی هوشمندانه و عاقلانه

کار جهادی باید هدفمند، درست متوجه به آرمان ها و هوشمندانه و عاقلانه و دشمن شکن باشد. یعنی به همان معنائی که ما مبارزه را در اصطلاح معمولی به کار می بریم: «دارم مبارزه می کنم؛ این یک مبارزه است.»

این، یک تعبیر مصطلح است. در جهاد، این معنا هست. این، تعریف بخش جهاد. (2)

9. جهاد، تلاش صادقانه

مسئله ی شهادت و مسئله ی جهاد در اسلام این است: تلاشِ از همه سو سود، بدون زیان؛ تلاشِ صادقانه ای که به زندگی انسان معنا می دهد؛ جهت حرکت انسان را معین می کند؛ چشم انداز آینده ی زندگی را به عنوان یک ملت، چشم انداز روشن و تابناکی می کند و چشم انداز سرنوشت نهایی انسان را به عنوان یک فرد، رضوان الهی قرار می دهد؛ این جهاد و شهادت اسلام است؛ هیچ چیز جای این را نمی گیرد.(3)

10. امتداد روحیه ی پیروزی آفرین

این روحیات پیروزی آفرین و احساسات و تفکراتی را که توانست آن

ص: 8


1- در دیدار خانواده های شهدا و ایثارگران کردستان، 22/ 02/ 1388
2- در بازدید از پژوهشکده ی رویان، 25/ 04/ 1386
3- در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاههای استان سمنان، 18/ 08/ 1385.

امتحان را به آن شکل افتخارآمیز به پایان برساند، در خودمان حفظ کنیم و خود را رها نکنیم. کسی گمان نکند که وقتی گفته می شود دوران بازسازی است، یعنی دیگر دوران حماسه و شور و انقلابی گری تمام شد. هرگز چنین نیست. دشمن می خواهد این طور تبلیغ کند که دوران بعد از جنگ و دوران بازسازی، یعنی دورانی که دیگر شور و حماسه ی انقلاب در آن نیست. یعنی آن حماسه ها و ایمان جوشان و فداکاری ها و صلابت در مقابل دشمن، مخصوص دوران جنگ بود و حالا دیگر آن دوران تمام شد. حالا دیگر دوران این است که برگردیم به همان شکلی که مردم غافل بعضی از کشورها در آن شکل زندگی می کنند!(1)

11. موانع بر سر راه جهاد

سر راه انسان موانع وجود دارد. اساساً همین وجود مانع است که به تلاش انسان معنا و حقیقت معنوی می بخشد و اسمش می شود جهاد؛ و الّا اگر مانع نبود، جهاد معنی نداشت. جهاد یعنی جد و جهد همراه با زحمت و چالش با موانع. این موانع چه بودند؟ ما دو نوع موانع داشتیم: یکی موانع درونی، یکی موانع بیرونی. موانع درونی یعنی چه چیزهائی؟ یعنی آن چیزهائی که در درون خود ما انسان ها- چه تصمیم گیرانمان، چه آحاد مردممان، چه ناظرین بیرون از گود مبارزه و انقلاب- وجود دارد؛ این ها موانع درونی است. موانع درونی، ضعف هاست؛ ضعف های فکری است، ضعف های عقلانی است، راحت طلبی است، آسان گرائی است، آسان پنداری است؛ این گاهی اوقات خودش یکی از موانع تحقق آن چیز است.(2)

خودکفایی

اشاره

ما باید به خودکفایی برسیم. خودکفایی یک شعار نیست، یک دستور

ص: 9


1- در مراسم دیدار قشرهای مختلف مردم، 29/ 07/ 1371
2- در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه های شیراز، 14/ 02/ 1387

است. خودکفایی یک خط و مشی است. همه حرکات و تاکتیک ها باید ما را به خودکفایی نزدیک کند؛ هم خودکفایی انسانی و هم خودکفایی تجهیزاتی و ما وسایلش را در اختیار داریم.(1)

جهاد خودکفایی

جهاد خودکفایی تشکیلاتی است که در دل هر نیرویی از نیروهای سه گانه ارتش جمهوری اسلامی ایران حضور دارد ؛ از مقررات دست و پا گیر تا حدود زیادی رهاست و می تواند جذب کند و اگر به این تکیه شود، از آن کار خواسته شود و باری بر دوشش گذاشته شود ، توانایی کشیدن بارها را دارد و قوه جذبش هم خوب است. نیروهای مؤمن و فعال جهاد خودکفایی را بگذارید هرچه می خواهند ، تلاش کنند؛ تلاش خوب. البته برای جهاد خودکفایی ، یکی از خطرات بزرگ این است که سازمانی مانند سازمان های دیگر شود ، حال آنکه بیشتر جنبه شکلی اش مورد توجه است.(2)

شکل گیری جهاد خودکفایی
اشاره

من بارها این نکته را گفته ام که یک روز در این کشور اگر قطعه ای از جنگنده هایی که امروز شما دارید، خراب می شد، آن را داخل هواپیما می گذاشتند و برای تعمیر به امریکا می بردند و برمی گرداندند؛ یعنی اجازه نمی دادند این قطعه در ایران باز شود و مهندس و صنعتگر نظامیِ ایرانی اصلاً بداند درون این قطعه چیست! امروز خود شما هواپیما می سازید و آن را به پرواز درمی آورید. اوایل جنگ وقتی می گفتند فلان قطعه را نداریم، ما عزا می گرفتیم و می ماندیم آن را از کجا بیاوریم؛ اما امروز این قطعات را خودِ شما می سازید. اوّلین نقطه در ارتش که جهاد خودکفایی

ص: 10


1- در مراسم صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، 08/01/1362.
2- در دیدار فرماندهان و کارکنان نداجا به مناسبت سالروز نیروی دریایی 8/9/1365.

را به وجود آورد، نیروی هوایی بود. (1)حدود سال شصت این ها جهاد خودکفایی را به وجود آوردند، بعد خبرش را به ما دادند، ما هم این سازمان را در کلّ ارتش ایجاد کردیم.(2)

1. گرایش به استقلال در ارتش

یکی از چیزهایی که بر اثر انقلاب در کل کشور، از جمله در ارتش، گُل کرد، عبارت بود از گرایش به استقلال و تولید و خلّاقیّت در زمینه های مرتبط با علم و فنّاوری. سال 59 یا 58 در همان اوایل انقلاب بود که به پیشنهاد کسانی - اتفاقاً از نیروی هوایی - ما این جهاد خودکفایی را راه اندازی کردیم و جهاد خودکفایی مفهومی بود که در خود ارتش درست شد ، پیشنهادش از خود ارتش داده شد، این را ما به ارتش نگفتیم. جوانانی که از نیروی هوایی با بنده مرتبط بودند، بعضی هایشان پیش از انقلاب، آمدند مطرح کردند. من دیدم نقطه روشن امید بخشی است که آن را دنبال کردیم و پیش رفته است.(3)

2. اعلام جهاد خودکفایی

یکی از کارهای بسیار مهمی که هرگز از یاد نمی رود، تشکیل جهاد خودکفایی و احساس اعتماد به نفس در این نیرو است. این کار، اول در نیروی هوایی انجام گرفت و اصلاً جهاد خودکفایی را بنده اعلام کردم. پیشنهاد آن نیز از نیروی هوایی به من داده شد.(4)

3. کارهای با ارزشی انجام شد

در عرصه ی سازندگی هم اولین بخش از ارتش که جهاد خودکفایی

ص: 11


1- زمینه ها و روند شکل گیری جهاد خودکفایی، پیوست ها و ضمایم، ص 254.
2- در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، 19/11/1382.
3- در دیدار مقام معظم رهبری با نخبگان ارتش در دانشگاه شهید ستاری،02/08/1386.
4- در جمع فرماندهان نیروی هوایی در دانشگاه هوایی شهید ستاری، 4/10/1381.

را به معنای حقیقی کلمه در خود ایجاد کرد، نیروی هوایی بود. بنده از نزدیک در جریان فعّالیت های جهاد خودکفایی در نیروی هوایی و در سایر سازمان های ارتش بودم، که کارهای با ارزشی را انجام داده اند. میل به استقلال، میل به اینکه ارتشیِ ایرانی و مسلمان بتواند سر خود را بالا بگیرد و به نیروی ذاتی خود افتخار کند، اول در این نیرو بود که سر کشید و به کارهای بزرگ و با ارزشی منتهی شد و گره هایی را باز کرد.(1)

4. ارزش آفریدند

اولین مؤسسه ی جهاد خودکفائی نیروهای مسلح در نیروی هوائی به وجود آمد؛ کادرهای پروازی یک جور، کادرهای فنی یک جور؛ ارزش آفریدند. نظام جمهوری اسلامی این خدمات را هرگز فراموش نخواهد کرد. در این میدان ارتش به پاخاست، سپاه به پاخاست، مسئولان گوناگون نیروهای مسلح به پاخاستند، دانشگاه ها کمک کردند، دانشمندان کشور همکاری کردند. امروز ملت ایران علاوه ی بر نیروی ایمان و معنویت و ارزش های معنوی خود، متکی است به ابزارهای مادیِ فرآورده ی به دست خود و با ابتکار خود؛ این افتخار است. (2)

5. بایستی در حد اعلا باشیم

من می گویم در چارچوب امکانات و موجودی و ممکناتمان، بایستی در حد اعلی باشیم و تا جایی که ممکن است، باید تلاش کنیم. نباید کمبودها موجب و یا به تعبیر دیگری بهانه برای نقص ها و نارسایی ها بشود. باید ابزار را آماده نگه داریم. من، چند سال قبل از این، برای همین قضیه جهاد خودکفایی را تشکیل دادم.(3)

ص: 12


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی آستانه روز نیروی هوایی، 18/11/1384.
2- در مراسم فارغ التحصیلی دانش آموختگان نیروی هوایی ارتش، 19/8/1389.
3- در دیدار با فرماندهان یگان های عمده نزاجا و هوانیروز، 05/12/1368.
6. خودکفایی در آموزش

یکی از آرزوهای نیروی هوایی این بود، که در امر آموزش به مرحله ی خودکفایی برسد، و برادارن این همّت را داشتند که بحمدالله در این یکی دو سال اخیر توفیق پیدا کردند؛ دانشگاه هوایی را به وجود آورند، که دانشکده های متعددی دارد، و در همه ی رشته هایی که برای نیروی هوایی لازم است؛ بتوانند به خودکفایی برسند، و خودشان را از لحاظ آموزش اداره کنند.(1)

7. برترین ارزش ها برای آنکه جهاد می کند

انقلاب عظیم اسلامی گوهر گران بهایی است که ما برای حفظ آن، مسئولیت های بسیار سنگینی داریم و این مسئولیت را همه دارند. هرکس به نحوی، مسئولان دولتی نوعی مأموریت و مسئولیت دارند، ارتش جمهوری اسلامی ایران نوعی مأموریت و مسئولیت دارد، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران نوعی مأموریت دارد، نیروهای انتظامی هم همین طور. کسانی که در دستگاه های تولیدی این کشور تلاش و فعالیت می کنند، همین طور؛ کسانی که در مزارع و کشتزارها کار می کنند، همین طور و خلاصه، آحاد ملت و یکایک افراد ملت، در قبال این گوهر گران بهایی که با خون هزاران شهید به دست آمده است، مسئولیتی دارند و همه باید این مسئولیت را انجام دهند.

البته اگر کسی نخواهد به وظایف خود عمل کند، ما با او کاری نداریم، اما این اجتماع هم برای او ارزشی قائل نمی شود. ارزش ها در این جامعه تابع ایمان و عمل صالح است. آنکه ایمان دارد و عمل صالح می کند از بالاترین ارزش ها برخوردار است؛ آنکه جهاد می کند، از برترین ارزش ها برخوردار است و آنکه نمی کند خیر؛ اما آنکه معارضه می کند، از

ص: 13


1- در مراسم افتتاحیه دانشگاه شهید ستاری، دی ماه 1367، ماهنامه ی صف سال 1367 ص 5 و 6.

ارزش منفی برخوردار است. جمهوری اسلامی ایران هم در مقابل معارضه کنندگان وظایفی بر عهده دارد.(1)

8. تلاش در راه خودکفایی

به شما برادران عزیز نیروی دریایی و همچنین برادران عزیز نیروی هوایی توصیه یی می کنم؛ این توصیه شامل همه آحاد ارتش جمهوری اسلامی ایران است، اما بیشتر شامل نیروی هوایی و نیروی دریایی است و آن توصیه این است که شما باید همه تلاش خود را در راه خودکفایی انسانی و خودکفایی تجهیزاتی به کار ببرید. شما باید بدانید که ما مصممیم که دست به سوی دشمنان این ملت دراز نکنیم. دشمنان این ملت خیال کرده اند که خواهند توانست ما را به خاطر چند قطعه یدکی، یا چند ابزار جنگی، یا آموزش چند انسان، به زانو درآورند؛ حاشا وکلا.(2)

9. تشکیل معاونت جهاد خودکفایی

شما جوان ها، شما میانسال ها، شما افراد کارآمد. شما ذهن های خلاق، شما دل های علاقه مند ، شما دست های کارآمد، بکوشید و فعالیت کنید. ما می خواهیم در مقابل دشمنان این ملت که قصد بلعیدن ملت ما را دارند، دست دراز نکنیم. کشورهای صنعتی بزرگ دنیا فکر کرده اند که نقطه ضعف ها را یافته اند؛ با خود گفته اند که نقطه ضعف این ها ابزار یدکی، وسائل اضافی و ابزار جنگی است، و ما این ابزارها را به آن ها نمی فروشیم. فکر می کردند، که ما در اولین روزهای جنگ از پا در خواهیم آمد ، اما نمی دانستند که دل های مؤمن و دست های ماهر و ذهن های خلاق آنچه را که داریم برای ما نگه خواهند داشت.

امروز کامپیوترهای آمریکایی نمی دانند ما چه هواپیماهایی داریم؛

ص: 14


1- در مراسم صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، 08/01/1362.
2- همان.

چقدر داریم و چگونه داریم. آن ها حدس می زدند که هواپیماهای ما در همان روزهای اول، زمین گیر خواهند شد. نمی دانستند که مغز فعال و مؤمن جوان ایرانی، نظامی ایرانی، افسر و همافر و درجه دار فنی ایرانی، کار دست های مزد بگیر آن ها را خیلی بهتر از خود آن ها انجام خواهند داد. بسیاری از مسائل جنگی ما در واقع در فهرست ذهنی و حدسی دشمنان ما وجود ندارد؛ آن ها فکر می کنند که این ابزارها مدت هاست که از رده خارج شده و کنار رفته است و ما نتوانسته ایم آن ها را تعمیر کنیم.

اگر بدانند ما چه کرده ایم؛ اگر بدانند چه چیزهایی را تعمیر کرده ایم و چه چیزهایی را وارد کار کرده ایم، دق خواهند کرد. شما برادران عزیز در این راه پیش بروید و من با اجازه فرماندهی کل نیروهای مسلح، مقام معظم رهبری به ستاد مشترک جمهوری اسلامی ایران و به فرماندهان سه قوه پیشنهاد قطعی خواهم کرد که یک معاونت برای هر نیرویی، به عنوان معاونت جهاد خودکفایی به وجود آورند و همه نیروها دست هایی که می توانند ما و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را به خودکفایی برسانند، جمع کنند و از آن ها کمال استفاده را بکنند. در این مورد برادران نظامی و برادران غیر نظامی که در نیروهای مسلح به کار و فعالیت اشتغال دارند، باید همکاری کنند.(1)

اهداف جهاد خودکفایی
1. بی نیازی از بیگانگان

کار باید به صورت خوب و با ابتکار و با حداکثر تلاش همراه باشد و ما مصمم هستیم که خود را از بیگانگان بی نیاز نماییم و بر این اساس هم این جانب در نیروهای مسلح، معاونت جهاد خودکفایی را قرار داده ام که خوشبختانه مقدمات آن نیز آماده است و کارکنان سازمان صنایع دفاع

ص: 15


1- همان.

ملی باید کوشش کنند که مجموعه این سازمان در حقیقت تلاش بزرگ و عظیمی برای خودکفایی و مظهر جهاد خودکفایی باشد.(1)

2. ایستادگی در برابر منافع استکبار

شما جوانان و دانش آموزان که جگرگوشگان این ملت و مملکت هستید، باید با حداکثر توان سعی و تلاش کنید؛ همچنین شما مدیران و مسئولان و هیئت علمی این مرکز آموزش دانشگاهی باید با همه اخلاص و توانتان سعی کنید که این سکوی پرش به سمت خودکفایی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران را هر چه بیشتر مجهزتر و موفق تر کنید.

بحمدالله ارتش جمهوری اسلامی ایران امروز در صحنه فداکاری و مبارزه است. امروز ارتش ما فقط یک اسم نیست؛ حقیقتی است که توانسته است با شجاعت و ایمان خود و با کارآیی لازم، توجه همه مردمی را که به مسائل ایران توجه می کنند، به سمت خود جلب کند و این توفیق بزرگی است. نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، امروز درست آن حرکتی را انجام می دهد که صد در صد عکسِ خواست و امید استعمارگران و استکبار جهانی بوده است؛ از این رو، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران باید به کارایی خود هر چه بیشتر بیفزاید. (2)

3. استقلال واقعی کشور

·

ملت ما و کشور ما امروز به سمت خودکفایی می رود، سعی کنید این مسئله را با بهترین و دقیق ترین شکل تعقیب کنید. یکی از توصیه های من

ص: 16


1- در دیدار با اعضای سازمان سیاسی- ایدئولوژیک وزارت دفاع، 31/04/1362.
2- در مراسم جشن سردوشی مرکز آموزش عالی علوم دریایی پایگاه دریایی نوشهر، 17/02/1363.

تعمیر و نگهداری وسایل نظامی است. وسایل نظامی را باید تعمیر و نگهداری کنید. ما مصممیم ملتمان و کشورمان و انقلابمان را به درِ خانه ی کمپانی ها، دلال ها و دولت ها نبریم و به آن ها اظهار نیاز نکنیم. نیازمان را خودمان باید تأمین کنیم. هرچه درگذشته سعی کرده اند ما را وابسته کنند، اما امروز باید سعی کنیم خود را مستقل کنیم.(1)

·

امروز ارتش ما یک نیروی فعال، زنده، قابل اطمینان و منسجم است. امیدوارم با یاری برادران مؤمن ارتشی در تمامی رده ها، با رسیدن به خودکفایی در ارتش، گامی بسیار بزرگ در راه استقلال واقعی این نظام برداشته شود.(2)

4. ساخت ارتشی ماهر و خودکفا

·

در داخل نیرو انسجام لازم، احساس همکاری، دلسوزی عمیق و صمیمیت بوجود آورید. هر یک از شما باید احساس کند که ملت، نیرو و قدرت شما را از آن خود می داند. همه افراد در نیروی هوایی باید احساس کنند که یک وظیفه وجدانی و دینی بر عهده آن هاست و با توجه به قهرمانی های مردم در این برهه حساس زمانی باید گفت همه چیز ما فدای حرکت افتخارآفرین ملت است. همه کارها را نیکو و محکم انجام دهید. آتش مقدس خودکفایی را برافروزید. در بخش آموزش، یک حرکت عظیم آموزشی را شروع کنید و در میان ارتش های منطقه، جایگاه یک ارتش ماهر و متخصص را هم چنان حفظ کنید. نه بخاطر

ص: 17


1- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای نظامی و انتظامی، پایگاه دریایی بوشهر، 29/05/1362.
2- در سمینار جهاد خودکفایی ارتش، ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/10/1362.

تظاهر، بلکه برای انجام وظیفه حساسی که بر عهده شماست.(1)

·

معاونت جهاد خودکفایی هم که در نیروها به وجود آمده باید، فعالانه تر عمل کنند و با پشتکار به سمت استغنای علمی و ابزاری در نیروی دریایی به پیش بروید و باید بپذیرید که می توانید این مهم را انجام دهید. رعایت دقیق انضباط و آداب نظامی گری از سوی همه کسانی که در ارگان های نظامی مشغول خدمت هستند و هم چنین حداکثر استفاده از وسایل موجود و تعمیر و نگاهداری آن ها ضرورت دارد.(2)

·

امروز ارتش، ارتشی است که به سمت خودکفایی و استقلال می رود. ابزار پیچیده می سازد. به سمت ساختن ابزارهای پیچیده تر پیش می رود. دانش نظامی را بالاتر و بهتر از کسانی که آن روز می خواستند به ارتش درس بدهند، آموخته است. این خصوصیاتی است که در ارتش جمهوری اسلامی، امروز هست و ارتش را به سمت یک ارتشی ایده آل دارد پیش می برد. هم شما ملت ایران البته بیشتر بدانید که ارتش شما یک ارتش مردمی و اسلامی است و قدر آن را بدانید که البته می دانید. هم شما ارتشی ها بدانید که بحمدالله تحول پیدا کردید و بدانید که برای رسیدن به نقطه مطلوب و ایده آل هنوز راه طولانی ای در پیش دارید.(3)

·

این نکته استغناء و خودکفایی را هم فراموش نکنید. نیروی دریایی شدیداً نیازمند است که خود را به استغناء نزدیک کند. بگردید، راه های

ص: 18


1- در مراسم صبحگاه خلبانان و پرسنل پایگاه یکم شکاری و منطقة هوایی مهرآباد،10/08/1362.
2- در دیدار با فرماندهان و مسئولان عقیدتی- سیاسی نیروی دریایی (تهران) 18/04/1363.
3- خطبه های نماز جمعه، روز ارتش، 30/01/1364.

جدید را پیدا کنید و ببینید چه باید کرد. ما امروز با دشمن روبرو هستیم. دشمن اسلحه را برای تماشا آنجا نگذاشته است؛ برای دکور آنجا نگذاشته و پول بیهوده خرج نکرده است. منتظرند که این اسلحه را به کار ببرند. ما باید کاری کنیم که این ها نتوانند از کاربرد این اسلحه به زیان ما استفاده کنند. بگردید راه هایش را پیدا کنید؛ راه های تهاجمی و تدافعی و انواع و اقسام شیوه ها را بیابید و می شود یافت؛ مگر نمی شود؟ در بخش های دیگر ما توانستیم و در این بخش هم باید بتوانیم.(1)

·

نیروهای مسلح مثل کمیته و سپاه، این ها فرزندان انقلابند، ولی معجزه ای که رخ داده تحول در ارتش است؛ که با نیت آمریکایی و ضد انسانی درست شده بود، و امروز ارتش به معنای حقیقی کلمه، جزو لاینفک انقلاب شده است. شما برادران بدانید که باید روح انضباط اسلامی و سلسله مراتب را به منتهی درجه برسانید. همه دست اندرکاران گروه پدافند بدانند که امروز یکی از مهم ترین و با اهمیت ترین وظایفشان تجهیز پدافند کشور است.

نیروهای خلاق و زاینده، باید کار خودشان را هیچ وقت تمام شده ندانند. اعتقاد من بر این است که استعداد شما جوانان این مملکت می تواند جای خالی متخصصین خارجی پرخرج و پرمنت را پرکند و بر اساس مطالعاتی که افراد مطلع و صاحب نظر انجام داده اند؛ ما در بخش عمده ای از تجهیزات نظامی در ده سال آینده می توانیم خودکفا شویم که این خود، تلاش و کوشش شما را لازم دارد.(2)

·

امروز ارتش ما به خودکفایی نسبی رسیده است. درحالی که در کشورهای جهان سوم، ارتش خودکفا وجود ندارد. قدرت های بزرگ و

ص: 19


1- در دیدار با فرماندهان و مسئولان عقیدتی سیاسی نداجا، 18/04/1364.
2- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای مسلح، پادگان امام رضا(ع) مشهد، 10/06/.1364.

کمپانی های تسلیحاتی جهان هرگز اجازه نداده اند که ارتشی ها حتی امید و تصور استقلال در ابزارهای جنگی و دانش نظامی و سازماندهی را در دلشان داشته باشند. امروز ارتش ما با گستاخی کامل، با شجاعت، با اتکاء به نفس احساس می کند که می تواند سرپای خود بایستد. می تواند خودش را تأمین کند. امروز ارتش ما سلاح پیچیده می سازد. سلاح استراتژیک و تعیین کننده را آزمایش می کند. ما برای ارتش جمهوری اسلامی، آینده درخشان تری را در خدمت به انقلاب، اسلام و مردم پیش بینی می کنیم.(1)

5. خودکفایی برای «ماندن» و «بودن»

باید از شعار به درک عمیق رسید و با یک باور عمیق قبول کرد که باید برای «ماندن» و «بودن» خودکفا شد. اگر احساس خودکفایی در ما وجود نداشته باشد، پوسیده خواهیم شد.(2)

6. عدم اتکا به غیر

ارتش ما قبل از انقلاب مصرف کننده محض بود؛ اما امروز یک تولیدکننده دستگاه های پیچیده و مجهز است. جهاد خودکفایی در نیروهای سه گانه و صنایع دفاع ملی که اکنون مسئول تولید قطعات مجهز است متکی به غیر نیست، زیرا انقلاب ما بخاطر خصلت ضد استکباری خود، دشمن دارد و ملتی که دشمن دارد باید بتواند از خود دفاع کند.(3)

7. تقویت نیروهای مسلح

لازم است نیروهای مسلح را تقویت کنیم؛ تقویت با ابزار مدرن و پیشرفته، تقویت با نگهداری و خودکفایی، تقویت با سازندگی ها در

ص: 20


1- در مراسم روز ارتش، 29/01/1366.
2- در بازدید از واحدهای جهاد خودکفایی نیروی هوایی، 23/12/1364.
3- خطبه های نماز جمعه، روز ارتش، 29/01/1365.

درون نیروهای نظامی و سازمان صنایع دفاع، تقویت با دانش کاری که شما در اینجا می کنید تقویت با تجربه و آزمایش و تمرین دایمی و مستمر، تقویت با ایمان که پشتوانه ی همه ی آن هاست. ایمانتان را حفظ و تقویت کنید. تعهد و تعبد اسلامیتان را روز به روز بیشتر کنید. این، شما را پیروز خواهد کرد. این، برای شما وسیله ای خواهد شد که بر دشمن فایق خواهید بود.(1)

8. ارتقاء روحیه ی خودباوری و خودکفایی

·

بسیاری از این ابتکاراتی که امروز شما در داخل نیروی هوایی انجام می دهید، مرهون همان روحیه ی خودکفایی است که در دوران جنگ به وجود آمد؛ و الّا در روز اول جنگ که ما این طور نبودیم. روز اول جنگ، ما هواپیما بسیار داشتیم؛ قطعات یدکی خیلی داشتیم؛ هواپیمای آماده هم داشتیم؛ اما آنچه که نداشتیم، خودجوشی بود؛ که این خودجوشی به مرور به وجود آمد. من فراموش نمی کنم که چند روزی از شروع جنگ تحمیلی گذشته بود که مسئولان نیروی هوایی فهرستی برای من آوردند که نشان می داد که ما تا فلان مقطع زمانی که حداکثر حدود سی و چند روز می شد تمام هواپیماهای اف 4 و اف 5 و اف 14 ما زمین گیر خواهد شد! آخر لیست که طولانی ترین مدت را داشت، هواپیماهای ترابری ما بود. به این فهرست که نگاه می کردیم، معلوم می شد که ما حدود یک ماه و نیم دیگر هیچ هواپیمای قابل پروازی نخواهیم داشت! مصیبت برای یک ملت، این هاست. عده ای در آن روز خیال می کردند که ما از بین رفتنی هستیم؛ آمریکایی ها هم همین طور خیال می کردند؛ فکر می کردند که تمام شد؛ جنگی است و در ظرف یک ماه، دو ماه، شش ماه، تمام وسایل و تجهیزات هوایی و غیر هوایی جمهوری اسلامی را از بین خواهند برد؛ بعد این ملت مجبور است که دست هایش را بالا کند! آن

ص: 21


1- در مراسم فارغ التحصیلی و اخذ سردوشی، دانشگاه هوایی، 28/08/1369.

حقیقت روشن این است که این ملت در مقابل این توطئه ها به خودسازی و درون سازی و خودجوشی پرداخت. امروز شما چیزی دارید که یک ملت به این آسانی آن را به دست نمی آورد و آن، اتکاء به نفس و کشف قدرت درونی و نفسانی و ذاتی است. به این دلیل است که شما امروز از آن روزها و از همه ی گذشته ی نیروی هوایی و ارتش در دوران تاریخش بسیار قوی ترید.(1)

·

بحمدالله کار تحقیق در نیروی هوایی پایه ی استواری یافته است، و تحقیق خود پایه ی پیشرفت علم است. وقتی نیروهای مسلح از درون خود دانش و معرفت جوشیدند، باید یقین کرد که استقلال، نه فقط یک اسم و ادعا، که یک واقعیت و تبلور است. من این پدیده را در نهاجا به وضوح می بینم، و از همه ی دست اندرکاران، از فرمانده نهاجا که اهل علم و تحقیق است، از جهاد خودکفایی که نخستین پرچم خودباوری را بلند کرده است و از یکایک کسانی که در این پیشرفت مؤثر بوده اند، تشکر می کنم.

مهم این است که اولاً باور داشته باشید که حالا کار را آغاز کرده اید و نپندارید که کار را تمام کرده اید ثانیاً باور داشته باشید که تا همه جا می شود پیش رفت.(2)

اهمیّت خودکفایی
1. باید به خودکفایی برسیم

ما برآنیم که با آنچه داریم، زندگی کنیم و نیز برآنیم که آنچه را

ص: 22


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، روز نیروی هوایی، 19/ 11/ 1370.
2- متن دستخط مقام معظم رهبری، مراسم فارغ التّحصیلی دانشجویان دانشگاه نیروی هوایی، 01/03/1373.

داریم، به تدریج از بهترین و برترین کیفیت ها برخوردار سازیم؛ آنچه را داریم ، نگه داریم و ابزار و وسائل را با کیفیت های لازم حفظ کنیم. قطعات را خودتان تولید کنید. ماشین ها ، دستگاه های پیچیده، ابزار و آلات نظامی را باید چنان که هست و با کیفیت برتر و بالاتر ، نگه داریم و بسازیم.(1)

2. خودکفایی مهم ترین اصول ارتش

تلاش برای جهاد خودکفایی، گامی اساسی در جهت به کارگیری هزاران استعداد جوشنده و با ایمان در خدمت انقلاب اسلامی و امت مسلمان به شمار می آید. این کاری است حیاتی و فوری که باید در آن تمام خصوصیات یک جهاد اسلامی مورد ملاحظه قرار گیرد.

جهاد خودکفایی در ارتش چون اصل انقلاب، امری اجتناب ناپذیر و قطع ناشدنی است. این معنا ندارد که انقلاب اسلامی به وقوع بپیوندد، اما در روش ها و شیوه های ارتش تغییری حاصل نشود.(2)

·

شما افسران، درجه داران، همافران، سربازان، کارمندان و همه موظفان ارتش، باید بدانید که این ملت، ملتی شکرگزار و حق شناس است. خودکفایی و نگهداری و دقت در بکار بردن لوازم و اشیاء ایجاد روابط صمیمانه میان افراد، وجود یک نظم قوی و دقیق، پرهیز جدی از کم کاری و بی کاری و پرداختن به آموزش های دینی مهم ترین دستورالعمل امروزی ارتش جمهوری اسلامی است و شما می بایست این دستورالعمل ها را مورد مطالعه قرار دهید.(3)

ص: 23


1- در مراسم صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، 08/01/1362.
2- در سمینار جهاد خودکفایی ارتش، ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/10/1362.
3- در بازدید از ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران،18/05/1362.
3. خودکفایی یک اصل پایه

این رسالت بزرگی است، من اصرار دارم بر اینکه به همه بخش های نیروی هوایی و ارتش این معنا تفهیم شود که اصل خودکفایی باید به معنی یک اصل پایه مورد توجه قرار بگیرد. امکان دارد خودکفایی در خیلی از بخش ها با وضعی که دارند سازگار نباشد. ما باید چه کار کنیم؟ آیا این وضع را باید تحمل کرد و از مسئله خودکفایی باید گذشت و همواره محتاج بود؟ یا نه، در آن سازماندهی ها باید تجدید نظر کرد. یقیناً قسمت دوم به مانند. خودکفایی یک اصل است، هر بخش مسئولیت و کاری را دنبال می کند و در مجموعه جایگاهی دارد.

آن چیزی که در تمام مجموعه مثل یک روح، مثل یک هوای آزاد می ماند و اگر در این مجموعه نباشد، آن را دچار فساد و پوسیدگی خواهد کرد، خودکفایی است، یعنی احساس خودکفایی در تمام قسمت های ارتش باید وجود داشته باشد. آموزش هم باید بر مبنای بینش و روحیه ی خودکفایی باشد. البته من نمی گویم که ما چون می خواهیم به خودکفایی برسیم بایستی هر چه در دسترس داریم دور بریزیم. این یک تفکر انحرافی است. این مسئله را بنده هیچ تائید نمی کنم. برهم زدن همه چیز بدون اینکه جایگزینی داشته باشد صرفاً یک حرکت انحرافی است.(1)

4. خودکفایی وظیفه ی مسئولین

اولین پیام من (به پرسنل ارتش) پیام سپاس است. دومین پیام هم، مژده به پیروزی است و سومین پیام، توصیه به قدر دانستن موقعیتی است که نیروهای مسلح و به خصوص ارتش، در سایه جنگ در میان مردم و در دل های مردم کسب کرده اند. آن ها باید این را قدر بدانند و به هرچه عمیق تر نمودن آن بکوشند... تلاش هایی برای بدست آوردن رویه ای که ما را در ارتش به خودکفایی برساند، انجام گرفته است؛ و من از این

ص: 24


1- سمینار سراسری معاونت جهاد خود کفائی نیروی هوائی اردیبهشت سال1365.

تلاش ها تقدیر می کنم، و از کسانی که عامل این تلاش ها بوده اند. لکن انتظار ما این است که این تلاش ها مضاعف شود. تاکنون دستورالعمل ایجاد یک سازمانی که مخصوص اندیشیدن به خودکفایی در ارتش و محل در این راه باشد، مورد بررسی قرارگرفته و این سمینارهایی که بطورمتوالی تشکیل شده و آخرین آن سمینار ستاد مشترک بود، به همین منظور تشکیل گردیده است. این ها کارهای مقدماتی است که کار اصلی هنوز انجام نشده، اگرچه کارهای مقدماتی آن انجام شده.

اعتقاد ما بر این است، که همه کسانی که در ارتش احساس لزوم استقلال و حرکت ناوابسته را بصورت عمیق و جدی دارند، بایستی برای ایجاد خودکفایی در ارتش جدیت کنند. این مخصوص کسان خاصی نیست. البته برادرانی هستند که به مسئله خودکفایی عمیقاً می اندیشند. همه مسئولین ارتش بایستی این چنین بیاندیشند تا ما ان شاءالله به خودکفایی برسیم.(1)

5. جهاد خودکفایی فعال، با ابتکار و خلاقیّت

همان طور که گفتم، با ابتکار، با فعالیت، با خلاقیت، با فعال کردن جهاد خودکفایی، این کار ممکن خواهد شد. از جمله اولین کارهایی که باید در نیرو انجام بگیرد، همین مسئله جهاد خودکفایی است. خوشبختانه در نیروی هوایی ما یک جهاد خودکفایی فعال داریم و آثارش را داریم می بینیم. ثمرات جهاد خودکفایی، یعنی این حرکت در نیروی هوایی کاملاً مشهود و محسوس است.

در نیروی دریایی هم این حرکت باید انجام بگیرد و من تصور می کنم که حرکت و فعالیت نیروی دریایی و جهاد خودکفایی حتی بیش از نیروی هوایی امروز مورد احتیاج و لزوم است، چون از مدت ها پیش این کار به شکل لازم و مورد احتیاج انجام نگرفته است و این باید

ص: 25


1- مصاحبه با ماهنامه ی صف، 18/11/1362.

جبران شود.(1)

·

برادران ارتشی و سپاهی با همه امکانات موجودی که در دست دارند، در بهترین شکل باید بجنگند و آنچه را که دارند نگه دارند و به جهاد خودکفایی اهمیت بدهند و به آموزش های نظامی، فکری و سیاسی اهمیت دهند.(2)

6. خودکفایی ضامن بقای انقلاب

خودکفایی، تضمین حقیقی برای بقای انقلاب است. بدون آن انقلاب در کشاکش نیازها، روزی ناچار به تسلیم یا سازش خواهد بود، و آن دیگر انقلاب نیست. شما عزیزان جهاد خودکفایی نهاجا کارتان را از کم شروع کرده اید، و امروز به پیشرفت های چشمگیری نائل آمده اید، باز هم کار و تلاش، باز هم پیشرفت، پیشرفت شما پیشرفت نیرو است.(3)

7. از هیچ به همه چیز، با جهاد خودکفایی

ما امروز در این دنیائی که با این وضعیت عجیب، ما و تمام بشریت را احاطه کرده است؛ تنها ملتی هستیم که توانسته ایم در مقابل این موج وابستگی مقاومت کنیم و گذشت زمان نشان داد که این توانایی در ما وجود دارد و ما خود نیز به این باور رسیدهایم. امروز دیگر سخن رسانه های گروهی جهان نسبت به ارتش ایران و نیروهای رزمنده ی جمهوری اسلامی و آینده ی این جنگ با گذشته فرق دارد . چرا که ما نشان دادیم و رزمندگان ما نشان دادند که می توان، منهای کمک ها و حمایت های ابر قدرت ها، به قدرت باطنی و معنوی متکی بود و روی

ص: 26


1- در دیدار با فرماندهان نظامی، مراسم معارفه فرمانده نداجا، 08/04/1364.
2- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای مسلح استان زنجان، 29/08/1364.
3- متن دستخط در بازدید از مرکز تحقیقات و جهاد خودکفایی پایگاه سوم شکاری، 11/09/1364.

پای ایستاد، وقتی جامعه ای این چنین بدرخشد و این طور دنیا را تحت الشعاع خود قرار بدهد باید این راه نو را باز کند و قدم اولش هم همین کاری است که شما امروز دارید می کنید. در حقیقت از هیچ، همه چیز به وجود می آورید، قطعه می سازید، تعمیر و نگهداری و زنگ زدائی می کنید و کارهای زیاد دیگری که در جهاد خودکفائی انجام می گیرد و این کار باید ادامه پیدا کند، و در این حد به تصور اینکه کاری کرده اید نباید متوقف بمانید.(1)

8. اقدامات خودکفایی قابل تصور نیست

ارتش در طول این مدت سعی کرده خودش را به خودکفایی برساند. البته خودکفایی در کار تسلیحات یکی از مشکل ترین اقلام خودکفایی است. اما ارتش ما در این راه قدم گذاشته و ما امروز، به خصوص در نیروی هوایی و هم چنین در نیروهای دیگر البته کمتر از نیروی هوایی مشاهده می کنیم که کارهایی می کنند. چیزهایی می سازند. چیزهایی را تعمیر می کنند. قطعاتی را تولید می کنند که واقعاً برای هیچ بیننده با اطلاعی قابل تصور نیست و به وسیله همین کارایی های رزمی گوناگون، در عملیات نظامی هم وقتی ما می بینیم در همین عملیات افتخارآفرین، از قبیل همین عملیات «والفجر هشت» و تصرف «فاو» نقش بارز و برجسته ای است.(2)

9. ایمان و باور عمیق به جهاد خودکفایی

خدا را شکر می کنم که شما برادران عزیز در خط این حرکت بسیار اصولی و حیاتی برای کشورمان و برای انقلاب آنچنان تلاش کرده اید که می توان آن را به عنوان الگویی برای قسمت های دیگر چه در ارتش و چه در غیر ارتش ارائه نمود. بحمدالله در نیروی هوایی، خودکفایی و

ص: 27


1- سمینار سراسری معاونت جهاد خود کفائی نیروی هوائی اردیبهشت سال1365
2- در خطبه های نماز جمعه، روز ارتش، 29/01/1365.

پذیرفتن اینکه تلاش در راه رسیدن به آن یک جهاد است، به صورت یک ایمان و یک باور عمیق در آمده است، و امروز شما نتایج آن را از نزدیک ملاحظه می فرمایید، و برای کل نظام و مردم ما نتایج آن به خوبی ملموس است. زمانی که برای اولین بار پیام جهاد خودکفایی مطرح شد برادران نیروی هوایی و فرمانده نیرو با آغوش باز آن را پذیرفتند و این مسئله را با همه ی وجودشان درک کردند که این البته در سایر نیروهای دیگر به این خوبی نبوده و آن ها هم بایستی به همین کیفیت حرکت کنند. خودکفایی نباید به صورت یک شعار باقی بماند، بلکه باید به صورت یک ایمان و یک درک عمیق از آنچه که باید بشود، در بیاید. لزومی ندارد در مورد آنچه که شما به خوبی میدانید و خود می توانید پیام آور آن برای دیگران باشید، سخنی بگویم و تفسیری بکنم و بگویم که امروز تا چه اندازه تمام شخصیت ما به این احساس و به این درک و ایمان احتیاج دارد. سال های متوالی بلکه قرن های پیاپی ما را از این احساس دور نگه داشته اند و این قطعاً یک حرکت خصمانه است و نمی تواند طبیعی جلوه کند.(1)

10. رشد خودکفایی در ارتش

ملتی که نتواند از خود دفاع کند، مرده است و لایق ستایش نیست و ما باید بتوانیم از خود و مقدساتمان و از کشور و مردممان دفاع کنیم و برای این دفاع، نیازمند کار آیی ای هستیم که دیگران حاضر نیستند آن را در اختیار ما قرار دهند و می خواهند ما شرف و عزت خود را قربانی کنیم و آن ها به ما آموزش بدهند. اما مگر ملتی که این گونه در مقابل دشمن ایستاده و آن ها را وادار به شکست کرده است، حاضر به تحمل این زبونی می باشد؟ خیر. ما خودمان دانشجویان خود را آموزش می دهیم و در این چند سالی که ما این کلاس ها و دوره های پیچیده را

ص: 28


1- در سمینار سراسری معاونت جهاد خودکفائی نیروی هوائی، اردیبهشت ماه سال1365.

تشکیل داده و این مراسم، چندمین مراسم فارغ التحصیلی ما بوده است، خدا را شکر می کنیم که پیشرفت های ما در کلیة زمینه ها بسیار بوده است.

آن روز که جهاد خودکفایی را در ارتش ایجاد کردیم، هیچ کس باور نمی کرد که این شعار، جدی تلقی شود. اما جهاد خودکفایی بحمدالله رشدکرده و من یک بار دیگر در اینجا از جهاد خودکفایی نیروی هوایی تشکر می کنم. البته نیروهای دیگر هم، حرکت هایی را آغاز کرده اند و مبارک و بسیار خوب هم است، اما نیروی هوائی جلوتر است. متوقف هم نشوید از ابزاری که داریم باید استفاده کنیم با همین ابزار ما باید نشان بدهیم که همه کاره انسان است، انسان با اراده و مؤمن است که می تواند ابزار را هم بکار بگیرد.(1)

11. به این ارتش کیفیت بدهید

ارتش ما وقف برای حقیقت است: خدمت برای اهداف الهی؛ برای اهدافی که اگر آن ها را با هر انسان باانصافی در میان بگذارند، تأیید خواهد کرد. برای حفظ میهن و حفظ استقلال خودش. نیروی مسلّح ما می خواهد کشور، در اختیار دشمن قرار نگیرد و سلطه گران بر آن غلبه پیدا نکنند. این کم چیزی است!؟ این هدف کوچکی است!؟ هدف از این بالاتر و مقدّس تر!؟ این ارتش است. هرچه می توانید، به این ارتش، کیفیّت بدهید. شما که در دوره های مختلف تحصیل کردید و این ارتش به گردنتان حق تعلیم پیدا کرده است، تمام وجود و تلاشتان را در حدّ میسور، در راه ارتقای کیفیّت این ارتش صرف کنید. البته نقص دارد؛ اما این نقص ها باید برطرف شود. از ده ها سال پیش، تلاش بر این بوده است که نگذارند این ارتش، از لحاظ تجهیزات، روی پای خودش بایستد. امروز، بحمداللّه، جهادهای خودکفایی و دستگاه های فنّی،

ص: 29


1- در مراسم فارغ التحصیلی دانشجویان نیروی هوایی، 29/07/1365.

مشغول کارند. این را هرچه می توانید، ادامه دهید. سال ها کوشش کردند از لحاظ سازماندهی و معیارهای نظامی، ارتش را وابسته کنند. با این باید مقابله کنید. دانش نظامی را از همه باید فراگرفت. دانش را از هرکس و هر جا باید فراگرفت؛ اما وابستگی نظامی، نه!(1)

12. قدرت سیاسی با خود اتّکایی

ملت ما قبل از انقلاب، سال های متمادی اسیر تضعیف روحیه ی خودباوری در میان خود بوده است. از آن وقتی که اول مسئولان دولتی، بعد به تدریج آحاد مردم چشم باز کردند و در مقابل پیشرفت خیره کننده ی علمیِ غرب مبهوت شدند، به تدریج احساس کمبود، احساس حقارت، احساس خودکم بینی در این کشور و در میان ملت ما ترویج شد. خوشبختانه انقلاب همه چیز را دگرگون کرد؛ از جمله این حالت و این روحیه را دگرگون کرد. بنابراین بنیان گذاری کارهای اقتصادی بر پایه ی دانش، هم موجب تقویت روحیه و شخصیت و هویت ملی است، هم قدرت سیاسی. خود استقلال و خوداتکایی در یک کشور، قدرت سیاسی می دهد؛ علاوه بر قدرت اقتصادی که خب، طبیعی است و وجود دارد.(2)

ویژگی های جهاد خودکفایی
1. ذهن ها و مغزهای پیچیده و خلاق

امکانات خودکفایی در اختیار ماست. ذهن ها و مغزهای پیچیده و خلاق و ابتکار و نوآوری های برادران نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، مهم ترین وسیله و ابزار خودکفایی است که بحمدالله آن

ص: 30


1- در دیدار با فرماندهان و دانشجویان، نیروی زمینی ارتش، 28/ 07/ 1372.
2- در دیدار جمعی از پژوهشگران و مسئولان شرکت های دانش بنیان، 08/05/1391.

را هم داریم. از این رو از ظرفیّت دستگاه های صنعتی خودمان و همان تکنولوژی هایی که امروز در اختیارمان است، به همان اندازه که وجود دارد، باید استفاده کنیم و ظرفیت ها را بالا ببریم، کیفیت را برتری دهیم و راه های تازه و جدید را باز کنیم.(1)

2. خودکفایی شعار جدی ارتش

ما تصمیم داریم با آنچه که داریم بجنگیم که آن هم کم نیست. می خواهیم با آن وجود خود را اثبات کنیم. اگر نیازمان به قدرت های بزرگ آن چنان باشد که ما را ذلیل کنند، ما آن قدرت را نمی خواهیم. ما حاضر نیستیم ذلیلانه و حقیرانه با کشورهای دیگر معامله کنیم، که خیال کنند دست ما زیر سنگ آن هاست. دست ما زیرسنگ ملت ما، همت ما و قدرت انقلابی مردم ماست. تاکنون توانسته ایم کاری کنیم که دنیا در چهل سال پیش فکر و تصور آن را هم نمی کرد. در داخل و خارج به هم مژده می دادند که این انقلاب و نظام، رفتنی و زائل شدنی است. اما امروز مأیوس شده اند و این نظام، امروز توان خود را ثابت کرد. نه با پول و تحرک اقتصادی و صنعتی، چیزی که این نظام را توانسته تثبیت کند، مردمی بودن آن است، که مردم هم تمام شدنی و زایل شدنی نیستند. ما می خواهیم همین استقلال و بر روی پای خود ایستادن و به مردم و همت و ایمان متکی بودن را برای خود حفظ کنیم که هرکس وظیفه ای دارد و شما آموزشتان را تقویت کنید.

استاد، خلبانان و کسانی که توانایی دارید، تربیت کنید. فرماندهان نیرو، مسئولان نیرو کلاس های خلبانی راه بیاندازند و آن را عمق و توسعه دهند. از ابتکارات خود استفاده کنید. آنچه با هوش و استعداد و توانایی خود توانستید بفهمید، تثبیت کنید و به آموزش در نیروی هوایی خیلی اهمیت بدهید. همین طور تعمیرات و نگهداری؛ سعی

ص: 31


1- در مراسم صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، 08/01/1362.

کنید در قناعت و گسترش موجودی. این خودکفایی که به عنوان شعار جدی در ارتش و ازجمله نیروی هوایی تکرار می کنیم، به همین معناست که در همه جوانب، در زمینه های آموزشی، تعمیراتی، اختراع و سازندگی بر روی پای خود بایستیم و تحت تأثیر القائات دشمن قرار نگیریم.(1)

3. ثمرات اعتماد به نفس

اعتماد به نفس ملی که باید در نخبگان یک کشور بروز کند، مهم ترین تأثیرش این است که حالت انتظار کمک و دستگیری از دیگران را از انسان می گیرد. ملتی که به خودش اعتماد ندارد، همیشه منتظر است برای او چیزی فراهم کنند و به او بدهند. وقتی منتظر بودید برایتان غذای آماده بیاورند، دیگر غذا درست نمی کنید؛

غذا درست کردن هم بلد نمی شوید. این یکی از خطرات عمده است، خیلی هم واضح است؛ یعنی چیز فلسفیِ پیچیده ی مشکلی نیست. اما همین شی ء واضح و سازوکار واضح برای عقب ماندگی کشور، گاهی از نظر ماها مورد غفلت قرار می گیرد. (2)

4. خودکفایی در روش ها و قالب ها

اگر ما درمقابل تجاوز سستی و ضعف نشان داده بودیم، برخلاف اسلام و احکام قرآن و شرف اسلامی ملتمان بود و جنگ تحمیلی ملت قهرمان ایران را در مقابل یک آزمایش عظیم تاریخی قرارداد که با اتکاء به خداوند در مقابل نیروهای استکبار جهانی بایستد و ملت قهرمان ما پس از شش سال جنگ نشان داد که شش سال دفاع مقدس و افتخار داشته است و نیروهای مسلح ما طی این مدت روز به روز قدرتمندتر و احساس مسئولیتشان بیشتر شده است.

باید درمقابل استکبارجهانی آماده تر بود و ارتش جمهوری اسلامی

ص: 32


1- در اجتماع خلبانان نیروی هوایی در منطقه هوایی شیراز، 20/9/1362.
2- در دیدار دانشجویان دانشگاه های استان یزد، 13/ 10/ 1386

ایران که در راه خودکفایی، گام های بلندی برداشته است، باید بداند، راه ارتش، خودکفایی در روش ها و قالب هاست و امسال ارتش، خصوصاً نیروی هوایی، درخودکفایی گام های بلندی برداشته است. و مردم باید بدانند: جوانان آن ها در نیروهای مسلح به سمت آمادگی کامل خود حرکت می کنند.(1)

5. روح و معنا و تحرک

جهاد خودکفایی باید روح و معنا و تحرک داشته باشد و کمتر به شکل و بیشتر به معنا و محتوا بپردازد. استعدادهای انسانی در همه جا هست؛ البته جهاد خودکفایی یک نمونه است؛ در خود ستاد نیرو، در پایگاه های چندگانه نیرو، در داخل ناوها، روی دریا، در خشکی، در تهران، در مراکز دریایی و در مراکز آموزشی، همه جا باید انسان های متعهد و کارآمد و مؤمن را به یکایک کارها گماشت.(2)

6. مصراع بلند و مایة افتخار

شما در این چند سال از خود جوشیدید. شما در این چند سال خودتان را ساختید و خودتان را در خدمت انقلاب قراردادید. جهاد خودکفایی نیروی هوایی، یک مصراع بلند، یک مایة افتخار برای این نیرو و برای همه ارتش است که استعدادها را در خدمت انقلاب بسیج می کند. توصیه امام عزیزمان به شما، پیمودن صمیمانه و پرتلاش هرچه بیشتر این راه است.(3)

7. خودکفایی به عنوان یک «جهاد»

خدا را شکر که اندیشه ی خودکفایی و تلقی تلاشی که در راه آن

ص: 33


1- ششمین سالگرد جنگ تحمیلی، مراسم رژه نیروهای مسلح، میدان آزادی، 31/6/1365.
2- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نداجا، سالروز نیروی دریایی، 08/09/1365.
3- در مراسم تجدید بیعت پرسنل نیروی هوایی با امام امت، حسینیة جماران، 19/11/1365.

انجام می گیرد به عنوان یک «جهاد» اکنون به ثمر نشسته و نمونه های ستایش انگیز از کار و جهاد خالصانه ی برادران در همه جا به چشم می خورد. این اصل مطلب و جان کلام است که اگر ارتش جمهوری اسلامی ایران می باید در جایگاه شایسته ی خود قرار داشته باشد این، بی عنایتی خاص و اندیشه ی خودکفایی، ممکن نخواهد شد. خودکفایی در همه ی ابعاد و از همه سو مورد نظر است. ارتشی که از ملت و کشوری مستقل دفاع می کند نمی تواند متکی به غیر باشد، و ارتشی که بازوی مسلح اسلام و نوک پیکان بندگان جهادگر خدا است نمی تواند به غیر خدا امید ببندد. امید به خدا و ایمان به او، امید و ایمان به خویش را نیز در آدمی زنده می کند، و چنین است که همواره یک امت واقعاً مؤمن، به خود و هویت ذاتی خود متکی و از غیر مستغنی است. ارتش و به ویژه نیروی هوایی در این راه، در شمار پیشگامان است و این جای بسی خوشبختی است. باید بر روی برادران در این پایگاه که به گفته ی فرماندهی نیروی هوایی پیشروان راه خودکفایی اند تأکید ویژه شود و برای آنان ارزش ویژه ی انسان های پیشرو منظور گردد. شما برادران، خدا را در نظر داشته باشید، تقوا را دستورالعمل بدانید به خود متکی باشید و به خدا توکل کنید. این راه انقلاب ما و رهنمودهای امام ما است؛ و اینست راه خدا.(1)

8. هماهنگی فعالیّت ها با ارزش های انقلابی و اسلامی

من از پیشرفت های نیروی هوایی مطلعم و آن ها را بسیار پُرارج می دانم. شما کارهای خوبی کرده اید. آنچه که امروز در نیروی هوایی جریان دارد، حاکی از زنده بودن و زدن نبض سالم این نیروست.

این تپشی که امروز در نیروی هوایی هست، چیز خوبی است؛ این را حفظ کنید؛ آن حقیقت ارزشی را همواره به آن برسانید؛ مراقب باشید که

ص: 34


1- متن دستخط، پایگاه دوم شکاری تبریز، 29/04/1366.

این حرکات و این کاری که انجام می گیرد، با ارزش های انقلابی و اسلامی، هماهنگ و دوش به دوش پیش برود. مبادا طوری بشود که ارزش های انقلابی و اسلامی، در گوشه یی از گوشه های ارتش از جمله نیروی هوایی و سایر نیروهای مسلح، غریب و مهجور باشد. قوّت و ریشه داریِ این ملت و شما عزیزان، ناشی از همان انگیزه های معنوی و اسلامی و آن روح شجاعت و آن ایستادگی است.(1)

9. موانع جهاد خودکفایی

متأسفانه من احساس می کنم که در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران میدان لازم برای نوآوری ها و خلاقیت ها باز نشده است؛ چرا؟باید به همه نوآوری ها و خلاقیت هایی که برای

یک ارتش مستقل و یک ملت مستقل، مانند ارتش و ملت ما، لازم است، میدان داده شود. باید اجازه داد تا ذهن های فعّال کارکنند و امکانات داد تا دست های کارآمد بسازند.(2)

ص: 35


1- در دیدار با جمعی از پرسنل نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، روز نیروی هوایی، 19/ 11/ 1370.
2- در مراسم صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، 08/01/1362.

ص: 36

فصل دوم :استقلال و قطع وابستگی

اشاره

فصل دوم

استقلال و قطع وابستگی

ص: 37

ص: 38

ضرورت استقلال

نمونه ای از قطع وابستگی

اشاره

شما با خدمت به این مردم و انقلاب، شب و روز نمی شناسید. این همان معجزه و غلبه حق بر باطل است. دشمن با تمام سعی و کوششی که جهت نابودی این انقلاب می کند، لیکن آنچه واقع می شود برخلاف نظر اوست. در رژیم گذشته این خرج های گزاف برای تربیت خلبانان بدین خاطر انجام می گرفت که بتوانند یک انسان را از سابقه، ریشه، تاریخ و تفکر و اخلاق و ایدئولوژیش بیگانه کنند، تا بتوانند براحتی وی را در اختیار بگیرند، ولی انقلاب همه این افکار را از بین برد. کاری که شما در رابطه با تشکیل آموزشگاه خلبانی کردید، یک نمونه از این تلاش جهت قطع کامل وابستگی هاست. آموزشگاه خلبانی به معنی تربیت انسان های متخصص از فرزندان این کشور و عناصر جوان و مستعد این جامعه، با از دست ندادن آن همه ثروت مادی و معنوی برای کسب این تخصص است. شما با کسب تخصص در این آموزشگاه خلبانی و تقویت بنیه فکری و معنوی و اسلامی که از جانب مسئولان سیاسی- ایدئولوژیک انجام می گیرد، ما را در آینده دارای متخصصانی خواهید کرد که برای این ملت کار می کنند. فکر و ذهنشان از برای این ملت است و در خارج از محدوده آرمان ها و آینده فکری این ملت فکر نمی کنند و این ارزش والایی برای نیروی هوایی و در نهایت برای ملت و انقلاب

ص: 39

خواهد بود. در این کار شما سازندگی انسان ها و رفع نیازها و شکوفا کردن استعدادها نهفته است. شما باید با دلی گرم و روح مصمم و پرامید بسوی قطع وابستگی ها از جمله در این بخش که شما مسئول و متخصص آن هستید، بروید و من مطمئن هستم که خلبانانی که از کلاس شما فارغ التحصیل می شوند، کمتر از خلبانان آمریکایی و روسی نخواهند بود.(1)

1. تکلیف مهم

امروز فرصت بی سابقه و مناسبی برای شما ارتشیان کارآمد و میهن دوست و علاقمند به شرف این کشور است. شما در هر زمانی که قرار می گرفتید، امکان نداشت بتوانید آرزوی ایجاد یک ارتش مستقل، با شرف و سرافراز را مثل امروز در دل بپرورانید و به آن همت بگمارید. اگر شما امروز که انقلاب اسلامی ایران با این قدرت، حساسیّت و توان عظیم بی سابقه ای که چشم همه را در دنیا خیره کرده است، نتوانید ارتش کاملاً خودکفا و مستقلی بسازید، فردا نظامیان بعد از شما، شما را ملامت خواهند کرد.(2)

2. تکلیف امروز برای رسیدن به استقلال

نیروی هوایی و نیروهای مسلح، امروز در خدمت مردم، انقلاب و استقلال و سربلندی این میهن اسلامی هستند. هرچه تلاش بیشتر باشد، انسان سعادتمندتر است و هرکه بیشتر کارکند و خدمت کند و در بالابردن ارزش علمی نیروهای مسلح تلاش کند، در نزد خدا و بندگان او ارزشمندتر است. هرچه می توانید بایستی روح کار و ابتکار را درخود و همکارانتان زنده نمایید. (3)

ص: 40


1- در دیدار با معلمان خلبانان و صبحگاه پرسنل ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، بندرعباس، 20/06/1361.
2- در دیدار با فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/02/1362.
3- در مراسم فارغ التحصیلی دانشجویان نیروی هوایی، 10/7/1362.
3. ضرورت حفظ استقلال

ارتش ما امروز یک ارتش مستقل است؛ برخلاف بیشتر ارتش های دنیا، برخلاف آن چیزی که در گذشته ارتش ما را ساخته بودند و برخلاف آن چیزی که قدرت های بزرگ آن را همواره خواسته اند و برای آن کوشیده اند. امروز، بحمدالله، ارتش ما مستقل است و این یکی از نمودارهای استقلال ملت ماست؛ سعی کنید این استقلال را حفظ کنید.(1)

4. منتظر سلاح های ابرقدرت ها نمی شویم

انتظار تاریخ و ملتی را که پس از گذشت قرن ها استقلال خود را می خواهد بدست بیاورد و انتظار ملل دنیا را که انقلاب، امید استقلال را در دل آنان برافروخته است، باید تأمین کنیم و بر این اساس آمادگی خود را در زمینه های گوناگون توسعه دهیم. دنیا هواپیماهای پیشرفته و موشک های فوق مدرن و وسایل دفاعی پیشرفته در اختیار ما نمی گذارد و این وسایل در اختیار مخالفان ارزش های ماست. ارزش هایی که به مقابله با سلطه قدرتمندان پرداخته است. بنابراین بسیار طبیعی است که آمریکا، شوروی، فرانسه، انگلستان و سازندگان سلاح های مدرن به ما اسلحه ندهند. اما اگر بنا شود که ما به سلاح ابرقدرت ها محتاج باشیم، بدان معناست که ملتی در برابر قدرت ها مبارزه نکند و در نتیجه، انقلاب و ارزش های آن توسط قدرتمندان جهان مضمحل و نابود شود. روی این اصل ما منتظر سلاح های ابرقدرت ها نمی شویم و امروز انقلاب این افتخار را در جهان دارد که علی رغم میل ابرقدرت ها، خود بسیاری از سلاح ها را تهیه کند و از زیردست و چشم ابرقدرت ها به سلاح های مدرن مجهز شود.(2)

ص: 41


1- در مراسم دانشگاه افسری امام علی(ع)، 12/07/1362.
2- در اجتماع کارکنان پایگاه سوم شکاری، شهید نوژه، 11/09/1364.
5. لبیک ارتشی ها به ندای امام

ارتش ما در دوره ستم شاهی، رنج های عمومی مردم ما را داشت، با یک وجه مضاعف؛ بدبختی های ملت ما در دوران ستم شاهی از سلطه بیگانه بود که این سلطه در ارتش بیشتر به چشم می خورد. آمریکایی ها و دیگر بیگانگان در محیط ارتش و سازماندهی آن، صاحب همه گونه اختیار بودند و حقیقتاً برای یک ایرانی باشرف مصیبتی از این بالاتر نبود که ببیند بازوی توانایی که در همه جای دنیا وظیفه دفاع از میهن را برعهده دارد، این گونه مورد تحقیر بیگانه قرارگرفته است. شاید برخی از صاحب منصبان بالای ارتش نیز از این مسئله رنج می بردند ولی سیاست این بود. ارتشی ها به این ندای امام که گفتند: «مستقل باشید» پاسخ گفتند و در جنگ تحمیلی، ارتش جمهوری اسلامی، بالاخص نیروی هوایی، در صحنه های مختلف، امتحان های دشواری دادند و سربلند بیرون آمدند.(1)

6. ایرانِ مستقل سر خم نمی کند

امروز ایران، یک ایرانِ مستقلّ است. امروز ملت ایران، زیر بارِ تحمیلی هیچ زورگویی در دنیا، سر خم نمی کند. امروز ملت ایران، از امکانات مادّی و معنوی اش، برای کشور و امروز و آینده ی خود استفاده می کند. امروز نیروهای مسلّح کشور ایران می دانند برای چه و که مجهّز می شوند. می دانند که بارِ مقدّس و افتخارآفرینِ دفاع از ملت، کشور و مقدّسات ملی، بر دوش آن هاست؛ از آن لذت می برند و به آن افتخار می کنند. امروز نیروهای مسلّح مجبور نیستند زورگویان و عناصر خارجی را در میان، یا بالای سرِ خود ببینند. همین دوره هایی که امروز دانشجویان نظامی ما- چه در این دانشگاه که، بحمدالله سطح راقی ای دارد و چه در دانشگاه های دیگر نظامی- فرا می گیرند، پیش از این، مجبور بودند برای فراگرفتنش، به خارج از این مرزها بروند، تحمیل ها را تحمّل کنند و

ص: 42


1- در سالگرد بیعت تاریخی نیروی هوایی با امام خمینی(ره)، حسینیة جماران، 19/11/1366.

تحقیرها را بپذیرند، تا چیزی یاد بگیرند یا نگیرند. کسانی که برای خودشان حقّ تصمیم گیری برای ملت ها و کشورهای جهان قائلند، ملت ایران، نظامی ایران، عنصر ایرانی و همه ی ملت های غیر خودشان را، انسان های درجه ی دوم به حساب می آورند. متأسّفانه، امروز هم نسبت به کشورهایی که تحمیلات آن ها را پذیرفته اند، همین طورند. امروز، زورگویان عالم از ملت و حکومت ایران و نظام جمهوری اسلامی ناراضی اند و حق هم دارند که ناراضی باشند.(1)

7. خفّتی بالاتر از وابستگی نیست

خفّتی بالاتر از وابستگی نیست. در حقّ یک ملت از سوی مسئولان، جنایتی سنگین تر از وابسته کردن آن ملت نیست. در مقابل، برای مسئولان یک ملت، هیچ خدمت و وظیفه ای بزرگ تر از این نیست که استقلال او را حفظ کنند. البته استقلال هم مراتبی دارد که اوّلِ آن، استقلال سیاسی است. استقلال سیاسی آسان ترینش است. یعنی حکومتی به وجود آید که به قدرت ها، وابسته نباشد. انقلاب اسلامی، چنین است. حکومت ایران در زمان رژیم طاغوت منحوس، رژیم ذلیل، رژیم فاسد که تا گردن در لجن زار وابستگی گیر کرده بود، اصلاً وابسته زاییده شده بود. محمّدرضا که پدرش وابستگی داشت، از ابتدای تولّد در محیط وابستگی حرکت و تنفّس کرده بود و اصلاً غیر از این را تصوّر نمی کرد.(2)

8. ضرورت قطع وابستگی

یکی از بخش ها هم، شما ارتشیان عزیز هستید؛ که باید وابستگی تان را قطع کنید. ما اکنون ابزارهایی داریم که ساخت بیگانگان است. آن ها هم خیال می کردند چون این ابزارها مصنوع آن هاست، پس وابسته ی به

ص: 43


1- در مراسم صبحگاه «نیروی هوایی»، 26/ 09/ 1374.
2- در دیدار با فرماندهان و کارکنان ارتش، 28/ 01/ 1375.

آن هاست! بعد از انقلاب و در جنگ تحمیلی، دلشان به این خوش بود. شما رابطه ی این مولود را از آن جفت قطع کردید و وابستگی تمام شد، رفت. یعنی مستقل شدید. آری؛ روزی وسایل موجود در جمهوری اسلامی مثل جنین از آن جفت تغذیه می کرد. اما امروز چنین نیست و کشور مستقل است. این کار را شما کردید. این کار را مسئولان دلسوز و علاقه مند و عناصر مؤمن و حزب اللّهی انجام دادند.(1)

9. ارتش، حقیقت عبرت انگیز

ارتش، بدون آنکه بخواهیم به زبان مبالغه صحبت کنیم، یک حقیقت بسیار عبرت انگیز و تفکر طلب در دوران ماست. ارتش جمهوری اسلامی، در حقیقت یک پدیده ی جدید است. کسی گمان نکند که ارتش امروز، تداوم ارتش گذشته است. این مجموعه و این هویّت جمعی، یک ساختار جدید است که بر مبنای یک نوسازیِ به معنای درست کلمه بنا شده است. این نوسازی هم سه رکن دارد و تا هرجایی که شما همّت کنید و قدرت و ابتکار نشان دهید و بدرخشید و پیش بروید، جا دارد. این سه رکن و سه پایه، عبارت است از: اوّل، دین و اخلاق؛ دوم، استقلال؛ سوم، کارایی. ببینید، این سه عنصر برای ارتش جمهوری اسلامی، چقدر حیاتی و اصلی است و اگر کسی به این عناصر توجّه کند، خواهد دید که این ارتش، ارتش تازه ای است. اوّل، دین و اخلاق است. باید بنای این مجموعه ی انسانی و نیز سازماندهی و جهت گیری و تعامل درونش با بیرونش، بر اساس دین و اخلاق باشد. در مجموعه ی نظام جمهوری اسلامی، از دین و اخلاق تهی ماندن، یک علامت صد درصد منفی است. هرکس که دین و اخلاق را بیشتر دارد، به لبّ و حقیقت جمهوری اسلامی نزدیک تر است. ما امروز که به ارتش نگاه می کنیم، می بینیم که سهم وافری از دین و اخلاق، روابط و عملکرد و

ص: 44


1- همان.

ایمان دینی و احترام به مبانی اخلاقی را برده و یا در خود به وجود آورده و بر اساس آن، کار و تلاش کرده است. دوم، استقلال است؛ یعنی برای خود بودن، برای کشور و مردم خود بودن و حرکت و تلاش کردن. آیا این، خصوصیت جدیدی در ارتش عزیز ما نیست؟ کسی می تواند این را انکار کند؟ ارتشی که گوش به فرمان دیگران نیست، چشم به اشاره ی دیگران نیست، تحت فرمان دیگران نیست، برای مصالح دیگران حرکت نمی کند؛ هرچه هست، متعلّق به خودِ اوست، متعلّق به ملت اوست، متعلّق به آینده ی اوست، متعلّق به کشور اوست. ارتشِ مستقل، یعنی این. سوم، کارایی است. کارایی ارتش، نشان داده شد. ارتش در دوران هشت ساله ی جنگ تحمیلی نشان داد که رکن رکینی برای دفاع از مرزها و استقلال کشور است. شهدای ارتش، ماجراهای جنگ تحمیلی، حضور نیروهای مختلف ارتش در عرصه ی جنگ نیروی هوایی یک طور، نیروی زمینی یک طور، نیروی دریایی یک طور و نقش عظیم این ها در طول این مدت در دفاع از این مرزها، که نمی گویم هیچ انسان باانصاف؛ حتّی انسانی که چشم دارد و نگاه می کند، نمی تواند منکر این نقش عظیم شود، شاهد این نکته است. در این سه جهت، بازسازی و حرکت کنید. هر کاری می خواهید بکنید، این سه رکن اصلی را در حرکت خودتان در نظر داشته باشید.(1)

10. چه افتخاراتی که بر باد می رود

دنیا شاهد ملتها و کشورهایی بوده است که نیروهای علمی را پروریدند و آفریدند، ولی بهره برداری از آن را دشمنان اشغالگر کردند، نیروهای اقتصادی کارخانجات را به وجود آوردند، نظامهای اقتصادی را درست کردند، ولی چون از لحاظ قدرت دفاعی ضعیف بودند، دشمنانشان آمدند و از آن امکانات اقتصادی استفاده کردند! چه ملتها، چه

ص: 45


1- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش، آستانه ی روز ارتش جمهوری اسلامی ایران، 27/ 01/ 1376.

حیثیتها، چه افتخارات، چه شرفها و چه استقلالهایی در کشورهایی بر باد رفت، به خاطر اینکه نیروهای نظامی - سرپنجه های قدرتمند یک ملت - در آن کشورها ضعیف، مسؤولیت ناشناس و نابلد و ناماهر بودند!(1)

11. سند شرف و افتخار کشور

عزیزان من، بدانید که این مرزها سند شرف و افتخار و استقلال این کشور است و مرزهای نظامی و جغرافیایی آن وقتی می تواند مورد دفاع نیروهای مسلح و حراست هوشمندانه ی آنها قرار گیرد که آنها از لحاظ معنوی، علمی، اخلاقی، بیداری وجدان، احساس تکلیف، احساس مسؤولیت و پیوند با خدا، خود را آماده کرده باشند.

همه ی این تلاشی که انجام می گیرد، همه ی این همتی که برای تربیت شما جوانان پاک نهاد در ارتش جمهوری اسلامی و در دیگر نیروهای مسلح - سپاه پاسداران و نیروهای دیگر - انجام می گیرد، به خاطر این است که این پشتوانه های مستحکم و این انسانهای پولادین، با قوت ایمان بتوانند تکلیف خود را انجام بدهند. امروز شما به برکت اسلام و ایمان در این کشور، افق را آن چنان روشن و تابناک می بینید که یک جوان می تواند امیدوار و خرسند باشد که آینده ی او، آینده یی همراه با کار و ابتکار و افتخار و پیشرفت در همه ی زمینه ها از جمله در زمینه های نظامی خواهد بود.(2)

12. اعتبار یک ارتش، به استقلال آن است

عزیزان من! داشتن وسایل مدرن و پیشرفته ای که به وسیله ی دیگران به یک کشور و به یک ارتش داده می شود و در مقابل، منابع آن کشور و آن ملت غارت می شود و بر کسانی که صاحبان آن منابعند، تسلّط می یابند، ارزشی ندارد. ارزش یک ارتش و یک نیروی هوایی به این

ص: 46


1- در دیدار با فرماندهان و دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع)، 06/08/1377.
2- همان

نیست که مدرن ترین هواپیماها را، دیگرانی که ساخته اند، دیگرانی که آن را می شناسند، دیگرانی که آن را تعمیر می کنند و دیگرانی که خود را مالک آن می دانند، با بهای گزافی، به یک ارتش، یا به یک نیروی هوایی بدهند و در برابر آن، خود را آقابالاسر و همه کاره و صاحب اختیار و کلیددار آن ارتش و آن نیروی هوایی بدانند. این هیچ اعتباری برای یک ارتش و یک نیروی هوایی محسوب نمی شود. اعتبار یک ارتش، به استقلال آن است؛ به متّصل بودن به منافع ملت است؛ به ایستادن روی پای خود است؛ به داشتن قدرت اقدام در مقابل دشمن است؛ به سرافرازی و غرور و مناعت در مقابل بیگانگان است. ارتشی که در رأس آن کسانی قرار گیرند که مجبور باشند در مقابل بیگانه تعظیم کنند، ارتش غیور و با مناعت و بلندپروازی نیست. امروز خیلی از کشورها هستند که از لحاظ ارزیابی و تقویم موقعیت ارتششان، در آخرین ردیف های فهرستِ ارتش های دنیا قرار می گیرند؛ اما انبارهایشان هم پُر از وسایل مدرن فراوانی است! پول های ملتشان را گرفتند و به این ها دادند، چهار نفر هم ارباب بالای سرشان گذاشتند؛ این مایه ی افتخار نیست و هیچ ارزشی ندارد.(1)

13. روحیه ی عزّت، استقلال

ابتدا قدرتمندان سعی می کنند فشار بیاورند، تا ملتی که با زحمت و با دادن شهدای زیاد و مقاومت حیرت آور، استقلال را به دست آورده است، پشیمان شود. سختی هست، فشار هست؛ اما با همین نیروی ایمان، این سنگلاخ ها را خواهیم گذراند. شما عزیزان به فضل پروردگار خواهید توانست؛ این ملت بزرگ و شجاع خواهد توانست به قلّه های آرزوهای بزرگ برسد و علی رغم میل دشمن، آنچه را که دشمن نمی خواهد ملت ایران به آن دست پیدا کند، به آن دست پیدا کند. سفارش من به شما این

ص: 47


1- در دیدار جمعی از فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، 19/ 11/ 1377.

است که این روحیه را در خودتان حفظ کنید؛ روحیه ی عزّت، روحیه ی استقلال، روحیه ی تکیه به توانایی های خود، روحیه ی استغناء؛ استغناء از همه ی کسانی که می خواهند در مقابل آنچه از مادیّات می دهند، بخش عظیمی از معنویات و عزّت و ایمان و استقلال و شخصیت و هویت انسانی را از ما بگیرند. عزّت و استغناء در مقابل این ها، بزرگ ترین سرمایه است. این را باید حفظ کنیم و ملت ایران حفظ کرده است و ارتش عزیز ما حفظ کرده است. شما در نیروی هوایی، یکی از بهترین مظاهر حفظ این نیرو و این حالت و این روحیه بودید و هستید و باید باشید. سختی هایی هم وجود دارد که باید تحمّل کرد تا عبور کنید. این لحظه های تعیین کننده، در سرنوشت این ملت و این کشور و این تاریخ بسیار اثر دارد. البته کمک و تفضّل و رحمت الهی شامل حال شما بوده و هست. آن ها فکر نمی کردند ملتی که ارتشش تنهای تنهاست و نیروهای مسلّح و رزمندگانش اعم از ارتش و سپاه و بسیج و بقیه ی کسانی که در میدان نبرد و رزمِ دلاورانه ی این دوران حضور داشتند جز به قدرت خودشان و توکّل به خدا، به هیچ نیرویی اتکا ندارند، بتواند بر دشمنش که از همه جا کمک می گرفت، پیروز شود. آن ها فکر نمی کردند؛ ولی این به برکت ایمان انجام شد. این در تاریخ ملت ما خواهد ماند؛ این را قدر بدانید. خدای متعال این تفضّل را به همه ی ما فرمود. اگر این ایمان و این روحیه و این توکّل را حفظ کنیم، رحمت الهی هم برای ما ادامه خواهد داشت.(1)

14. راه نجات، رسیدن به استقلال کامل

تنها راه نجات ملت ها، اتّکای به خود، استقلال کامل و فراهم آوردن عناصر بقا و اقتدار در خود است؛ نه فقط اقتدار ظاهری و مادّی، بلکه اقتدار معنوی و روحی و فکری و ارادی. امروز شما جوانان عزیز یکی از

ص: 48


1- همان.

بهترین فرصت ها را برای این کار در اختیار دارید و آن، محیط آموزش نظامی است. عزیزان من! به شما توصیه می کنم که از این فرصت جوانی حدّاکثر استفاده را در این مراکز نظامی بکنید: آموزش، تقویت اراده، تقویت جسم، تقویت روح، تقویت فکر و اندیشه و آمادگی کامل برای انجام دادن وظایف بزرگی که با آن مواجه هستید. امروز خوشبختانه نیروهای مسلّح نظام جمهوری اسلامی ایران ارتش و سپاه در میان مردم محبوبند. نظامیان مردمی، نظامیان خدایی، نظامیان مدافع از اسلام، عنوان هایی است که بر شما اطلاق می شود. من از رفتار و روحیه و کار شما خرسندم؛ اما به شما عرض کنم، باید روز به روز خودتان را کامل تر کنید و گام های بلندتری بردارید. راه پیشرفت بشر، بن بست و مسدود و تمام شدنی نیست. باید سطح دانش و انضباط و تقوا و نظم را تا آخرین تلاش های خودتان بالا ببرید و آن ها را روز به روز بهتر کنید.(1)

15. امتحان خوبِ نیروهای مسلح

خدا را شکر می کنیم که ملت بزرگ و نیرومند ما توانسته است در همه ی بخش های دارای نشان حیات و زندگی، استقلال و اراده ی قوی خود را به همه نشان دهد؛ از جمله در بخش نیروهای مسلّح. نیروهای مسلّح ما امتحان خوبی دادند و دفاع خوبی کردند.

برای هر جوانی، حضور در صفوف نیروهای مسلّح جمهوری اسلامی چه ارتش، چه سپاه و چه بخش های دیگرِ نیروهای مسلّح یک افتخار است. امروز انگیزه های استقلال طلبی در میان ملت های دنیا بسیار شده است. یک بار دیگر این حقیقت خود را نشان می دهد که ملت ها نمی توانند برای همیشه تسلیم و مطیع قدرت های مداخله گر جهانی و بین المللی باشند. یقیناً ملت ایران و نیروهای مسلّح در دفاع جانانه ی

ص: 49


1- در مراسم اعطای سردوشی، دانشگاه دریایی امام خمینی (ره) و دانشگاه علوم و فنون دریایی نوشهر، 29/02/1378.

هشت ساله و نیز حضور این فکر شجاعانه در میان ملت ها، نقش بسیاری داشته اند.(1)

16. استقلال ما قربانی استکبار نخواهد شد

ملت ما امروز در دنیا به عنوان ملتی که استقلال و شرف ملی و آرمان ها و خواست های خود را قربانی خواست های قدرت های استکباری نخواهد کرد، شناخته شده است. از اوّلِ انقلاب اسلامی، آن چیزی که بیش از همه، قدرت های زیاده خواه و سلطه طلب دنیا را نسبت به این انقلاب و این نظام حسّاس کرد و به موضع گیری انداخت، همین روحیه بود. احساس کردند این نظام، این حکومت و این ملت، آن حکومت و ملتی نیست که با اشاره ی یک قدرت بزرگ- چه امریکا و چه شورویِ آن روز- حاضر باشد از حرف و راه و منافع و عزّت خود دست بکشد؛ چون این روحیه را اسلام به آن ها داده بود؛ چون ایمان آن ها پشتوانه ی آن بود.

آن قدرت ها، با اسلام و ایمان این مردم دشمنی کردند؛ و الّا اگر اسلامشان، اعتقاد خشک و بی روحی بود که در عمل و رفتار و انگیزه ها و هدف گیری ها و رفتار سیاسی و ملی این ها اثر نمی گذاشت، می توانستند از اسلام هم به راحتی اغماض کنند.(2)

17. نیروهای مسلح، مدافع مرزها و استقلال

من به شما جوانان عزیز و افسران و فرماندهان نیروی هوایی و به همه ی کسانی که در قبال ملت و کشور و تاریخ خود احساس مسئولیت می کنند، عرض می کنم: عزیزان من! بهوش باشید؛ این مقاطعِ حسّاس و تعیین کننده، از پیش خود را معرفی نمی کنند؛ غالباً بعد از گذر از پیچ های

ص: 50


1- در مراسم اعطای سردوشی، دانشگاه افسری امام علی(ع)، 06/09/1379.
2- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، آستانه ی روز نیروی هوایی، 18/11/1380.

خطرناک است که یک ملت می فهمد چه مسیری را طی کرده است. لازمه ی این حقیقت این است که همیشه هوش و دانش و عزم و ایمان و جدّیت را در همه ی بخش ها به کار گیریم. مجموعه ی نیروهای مسلّح در دل ملت جا دارند و مدافع مرزهای استقلال و آبرو و حیثیّت ملتند. همه باید به وظایف خود عمل کنند. مسئولان بخش های مختلف، هرکدام مسئولیتی دارند و باید این مسئولیت را به درستی بشناسند و به آن عمل کنند. نیروهای مسلّح از جمله ی حسّاس ترین بخش هایی هستند که باید مسئولیت های خود را به درستی بشناسند و به آن عمل کنند. همه ی این خصوصیّات مثبت- نظامی گری، دانش، فناوری، شجاعت، اخلاق و ایمان- را در خود تقویت کنید.(1)

18. استقلال در سایه ی کفایت و کاردانی

یک ملتِ مستقل، تنها در سایه ی نشان دادنِ کفایت و کاردانی و شجاعت است که می تواند خود را در برابر توفان های سهمگینِ زیاده خواهی و طغیان گریِ شروران عالم حفظ کند و زندگی، کشور، آینده و تاریخ خود را افتخار بخشد. این، مخصوص امروز هم نیست. در همیشه ی تاریخ، قدرتمندانِ شروری وجود داشته اند که با زیاده طلبی ها و شرارتِ ذاتی خود، موجبات مزاحمت و اذیّت را برای ملت های مستقل فراهم می کرده اند و ملت ها فقط یکی از دو راه را در پیش داشته اند: یا راه ایستادگی و تکیه ی به خود و استفاده از نیروهایی که خداوند متعال در درون یک ملت به ودیعه گذاشته و با ارزش ترین ذخایر آن ها را تشکیل داده و تحصیل کاردانی و نشان دادن غیرت و شجاعتِ لازم و یا تسلیم و ذلّت؛ آن چنان که سرنوشت بعضی از ملت ها بر اثر بی کفایتی یا طمع ورزی های مسئولان آن ها چنین رقم زده شد.(2)

ص: 51


1- در دیدار با فرماندهان و دانشجویان دانشگاه هوایی شهید ستاری نهاجا به مناسبت مراسم دانش آموختگی، 04/10/1381.
2- در مراسم صبحگاه نیروهای سه گانه ارتش جمهوری اسلامی، نوشهر، 29/06/1382.
19. آمادگی برای صیانت و حراست

ملت ها چه وظیفه ای دارند؟ ملت ها وظیفه دارند برای صیانت و حراست از خود و برای دفاع از کیان، عزت و هویت خود، خود را آماده نگه دارند. آن ملتی که در این راه غفلت کند، نابود شده است؛ آن ملتی که نتواند نیاز خود را به دفاع، به ایستادگی و به مقاومت، بهنگام بفهمد، پامال شده است.

ملت ما نشان داده است که دچار چنین غفلتی نشده و نخواهد شد؛ نیروهای مسلح ما نشان داده اند که در میدان دفاع از منافع ملت و کشورشان لحظه یی دچار سستی و درنگ نخواهند شد. عزیزان من! نیروهای مسلح با نامهای مختلف، همه یک خانواده اند؛ ارتش و سپاه و بسیج و نیروی انتظامی، همه اجزای مکمل یک مجموعه ی دفاع کننده ی از حیثیت و شرف این کشورند.(1)

20. استقلال، مهم ترین بخشِ هویت انقلاب

یکی از مهم ترین بخش های تشکیل دهنده ی هویت این انقلاب، استقلال و هویت ملت ایران بود؛ چیزی که در طول دوران پنجاه ساله ی حکومت پهلوی و در حدود پنجاه سال قبل از آن در حکومت قاجار، بکل لگدمال شده بود.

کشور به این بزرگی، ملت به این بااستعدادی، ثروت به این انبوهی، یکجا در اختیار سیاست های بیگانه بود؛ یک روز در رقابت روس و انگلیس، یک روز مستقلاً در اختیار انگلیس، در نهایت هم در اختیار دزدی قوی پنجه تر از این ها؛ یعنی امریکا. ملت ایران- چه فرزانگانشان که با علم و آگاهی از آن وضعیت رنج می بردند، و چه آحاد مردم که از آثار آن وضعیت دچار شکنجه و ستم بودند- یکی از بزرگ ترین هدف هایشان این بود که این هویت اسیر را بازیابی کنند؛ استقلال

ص: 52


1- در مراسم مشترک نیروهای مسلح، پایگاه هوایی شهید نوژه همدان، 18/ 04/1383.

خودشان را به دست بیاورند و تابع سیاست این کشور و آن کشور نباشند. امروز هم مهم ترین دشمنی هایی که با این انقلاب می شود، به خاطر همین است.(1)

21. شما مظهر این ایستادگی باشید

ملت ایران راه انقلاب را که راه آزادی، راه استقلال و راه دست یافتن به آرمان های والای اسلامی است ادامه خواهد داد. تاکنون این راه را ادامه داده، بعد از این هم به حول و قوه ی الهی ادامه خواهد داد. شما در نیروی هوایی و در مجموعه ی ارتش جمهوری اسلامی و در خانواده ی نیروهای مسلح می توانید مظهر این ایستادگی باشید. (2)

22. عزّت ملی، رسیدن به استقلال

ملت ما را در طول سال های متمادی به یک ملت وابسته تبدیل کرده بودند؛ ملت ما را با تبلیغات پیوسته، از فرهنگ خود، از اعتماد به خود تهی کرده بودند؛ ملت ما را به خود بی اعتماد و ناامید کرده بودند.

ملتی با این سابقه ی تاریخی، در این موقعیت حساس جغرافیایی، با این همه استعداد انسانی و طبیعیِ نهفته ی در این سرزمین، تبدیل شده بود به وسیله ای برای استفاده و بهره برداری قدرت های بیگانه؛ مدتی انگلیس، بعد هم امریکا؛ اما این انقلاب ما را بیدار کرد؛ ما را به خود آورد؛ این همان حرکت عاشورایی بود.

این اقدامِ بزرگ، سرنوشت و راه ما را عوض کرد. ما امروز در راه عزت، در راه استقلال، در راه استفاده از استعدادهای طبیعی و انسانی خودمان حرکت می کنیم و پیش رفته ایم و دنیا هم تا حدود زیادی به این اعتراف کرده و آن را قبول کرده است؛ چاره یی ندارد؛ اما ما باید این راه

ص: 53


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی، 19/ 11/ 1383.
2- همان.

را ادامه بدهیم.

هیچ ملتی با تنبلی و تن آسایی نخواهد توانست به عزت برسد. رسیدن به استقلال، رسیدن به عزت ملی، رسیدن به کرامت انسانی، برای یک ملت هزینه دارد، که باید این هزینه را متحمل شد و باید تلاش کرد؛ باید به عاقبت کار، امیدوارانه و واقع بینانه نگاه کرد، که یک نگاه واقع بینانه، امید به انسان خواهد بخشید. این دشمن است که می خواهد شما را مأیوس کند.

هر بخشی از بخش های کشور وظیفه ای دارند؛ نیروهای مسلح، ارتش جمهوری اسلامی، نیروی هوایی، وظایف ویژه ی خودشان را دارند؛ باید این وظایف را با دقت و با پیگیری و اهتمام انجام دهند.(1)

آثار و برکات استقلال و قطع وابستگی

نوید آینده ای روشن

من به شما برادران عزیزی که امروز به یادبود آن خاطره پرشکوه و افتخارآمیز(2)

در این جا جمع شده اید، مژده می دهم که آینده ارتش جمهوری اسلامی و آینده نیروی هوایی، آینده ای بسیار روشن و سرافراز است و شما برادران عزیز نظامی و مخصوصاً جوان هایی که با نشاط این راه را مشتاقانه طی می کنید، باید بدانید که آینده روشن و خوبی در ا نتظار شما، ارتش و انقلاب شماست.

شما دشمن را مأیوس کرده و دوستتان را امیدوار کردید و این بزرگ ترین افتخار در پیش خداست. ملت به شما علاقمند است و شما برای ملت فداکاری می کنید. امروز حتی دشمن برای شما احترام قائل

ص: 54


1- در دیدار با کارکنان نیروی هوایی، 18/ 11/ 1384.
2- روز تاریخی بیعت جمعی از کارکنان انقلابی نیروی هوایی با امام خمینی(ره) در 19 بهمن سال 1357.

است، زیرا ارتشی و ملتی است که بدون وابستگی و مستقل و برروی پای خود ایستاده است.(1)

2. ثمرهای مهم انقلاب اسلامی

ارتش ما از دیرباز یک ارتش متکی و نامستقلی بود که همه کشورهای قدرتمند خارجی روی آن کار می کردند و طبیعی است وقتی یک دستگاه خارجی در میان ارتش و کشوری که خودش امکانات ندارد، جایی را بازکند، این جای پا را به آسانی رها نمی کند و تا مدت ها دیدگاه های این کشورها در ارتش وجود خواهد داشت. حضور ابرقدرت ها در ارتش فقط به این معنا نیست که به ارتش سلاح، آموزش و روش بدهند و ارتش را بخود وابسته کنند، بلکه بهره برداری سیاسی هم به دنبال نفوذ سلطه بیگانگان در ارتش یک حقیقت اجتناب ناپذیر است.

ما این مسئله را از دیرباز تا قبل از انقلاب اسلامی داشته ایم و ثمرهای مهم انقلاب اسلامی این است که با ظهور خود، حضور قدرت های خارجی را به کلی در ارتش از بین برده است. ما بعد از انقلاب اسلامی پس از گذشت ده ها سال اولین فرصت را برای بدست آوردن یک ارتش مستقل پیداکرده ایم.(2)

3. فرصتی برای ساخت ارتش

ما بعد از انقلاب اسلامی، پس از گذشت ده ها سال اولین فرصت را برای بدست آوردن یک ارتش مستقل، پیدا کرده ایم. ما نسبت به سیستم ارتش در دوران حکومت گذشته اعتراض تلخی داریم، ولی نسبت به افراد ارتش مگر بجز سردمداران آن رژیم، هیچ گونه اعتراضی نداریم؛ انسان ها دریک جریان عمومی بدون این که خود بخواهند، قربانی

ص: 55


1- در دیدار با گروهی از کارکنان نیروی هوایی با امام خمینی (ره)، حسینیه جماران، 19/11/1360.
2- در دیدار با فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/02/1362.

می شوند. ما خویشاوندی خود را در دوران انقلاب، بلکه تا چندی پیش از انقلاب نسبت به ارتش احساس کردیم.(1)

4. حفظ استقلال و روی پای خود ایستادن

برای من مایه مسرت است که شما عزیزان را در خانه خودتان، در محوطه افتخارتان زیارت می کنم و به نمایندگی از طرف مردم، از همه شما و همه برادرانی که در این منطقه هوایی، تأثیری در پروازهای ترابری و شکاری داشته، اعم از خلبانان، همافران، درجه داران و کارمندان، صمیمانه تشکر می کنم، و حقیقت این است که امروز مردم ما از نیروهای مسلح راضی و متشکرند و این برای ما افتخار بزرگی است. در طول تاریخ، ارتشی ها در خدمت قدرتمندانی بودند که در مقابل مردم قرار داشتند؛ و امروز نیز در خیلی جاهای دنیا همین طور است، و این بدان معنا نیست که ارتش های آن جباران، از آدم های بد تشکیل شده، بلکه این ها از خوب ها و خوبی ها، بدها استفاده می کردند. مگر انرژی اتمی یا قدرت های شگفت آور عالم طبیعت بد است؟ این ها بد نیست. بد آن نامردمانی هستند که از خوبی ها بسود بدها و بدی ها استفاده می کنند. شما همت کردید، این بدها و بدی ها را دور ریختید و امروز روح پاک و مخلص شما در خدمت انسان ها، فضیلت ها و هدف های عالی است. آن که ارتش جمهوری اسلامی ایران را یک ارتش استثنایی در دنیا می داند راست می گوید. الآن در همین محوطه، هواپیماهای شما پرواز و مانور کرد و تیمسار ما با هیجان کامل گفت: «این ها فرزندان اسلام و سربازان خدا هستند». امروز شما سربازان اسلام و فرزندان دین خدا هستید و افتخار بزرگ شما آن وقت بزرگ تر خواهد شد که از چیزی که در اختیار شماست، حداکثر استفاده را بکنید و کاری کنید که این استقلال کوتاه مدتی که یافته ایم به درازمدت مبدل شود.(2)

ص: 56


1- همان.
2- در اجتماع خلبانان نیروی هوایی، منطقه هوایی شیراز، 20/09/1362.
5. نیروهای مسلح، آقای خودشان باشند

رژیم گذشته ایران بعنوان رژیم سلاح و مهمات معروف بود، اما مستقل نبود؛ لذا آن روز قدرت ها از ارتش و ملت ما احساس ترس و واهمه نمی کردند، اما امروز چنین نیست. امروز تمامی قدرت های بزرگ، از نیروهای بزرگ، از نیروهای ارتش و ملت ما هراس دارند، زیرا امروز ما احساس استقلال می کنیم و نیروهای مسلح و مردم ما می خواهند، در منطقه آقای خودشان باشند.(1)

6. استقلال یا وابستگی

وضع کشور ما اکنون یک وضع استثنایی و بی نظیر است؛ به طوری که در تاریخ گذشته هم ما چنین وضعی را کم داشته ایم. کشور ما الآن در دوران انتخاب استقلال یا وابستگی است؛ در دوران انتخاب افتخار یا سرشکستگی است؛ ما الآن چنین وضعی را می گذرانیم البته این مردم انگیزه اسلامی دارند. مردم ما مسلمانند و در واقع ایمان اسلامی و مذهبی شان دارد آن ها را به این میدان های خطرناک و بسیار دشوار می کشاند و این واقعیتی است. هیچ کس نمی تواند این واقعیت را ندیده بگیرد، اما آن چیزی که اسلام امروز آن ها را دعوت به آن می کند، چیست؟ به این نکته باید توجه شود. اسلام امروز مردم ما را دعوت می کند تا کشورشان را یک کشور مستقل، آزاد و سربلند در میان کشورهای دنیا قرار دهند و از ذلت بیرون بکشند و این هدفی است که حتی کسانی هم که اسلام را قبول ندارند، آن را قبول دارند.

خوشبختانه، با توجه به انگیزه ی ایمانی و اسلامی و مذهبی مردم، این هدف حتی برای زندگی مردم عادی که سطح سواد و معلوماتشان هم پایین است، یک هدف جدی شده است. شما ببینید که روشنفکران

ص: 57


1- در اجتماع کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان و نیروهای نظامی و انتظامی، استان هرمزگان، 08/03/1363.

یک کشور، چقدر باید کار کنند تا بتوانند یک مشت آدم را متوجه مفهوم استقلال و آزادی ملت و کشور کنند و تازه در دل ها و ذهن ها هم ریشه دار نخواهد بود. در کشور ما، به برکت ایمان مذهبی مردم و به برکت انگیزه های دینی، این احساس و این خواست در همه وجود دارد و یک حرکت عمومی عظیم و بی نظیر الآن دارد در این مملکت انجام می گیرد؛ برای این که مملکت بتواند روی پای خود زندگی کند؛ مردم وابسته نباشند؛ سرنوشت سیاسی و اقتصادی و نظامی کشور را قدرت ها و رژیم های دیگر و مصالح آن قدرت ها تعیین نکنند، بلکه مصالح خود این ملت تعیین کند. روزی در این مملکت، سیاست خارجی ما و تنظیمات داخلی کشورمان، تابع خواست سیاست گذارانِ جهانی بود و اگر آمریکایی ها لازم می دانستند و می خواستند، می بایست در این جا اصلاحات ارضی شود؛ اگر لازم می دانستند، فرض بفرمایید که با فلان کشور می بایست روابط می داشتیم یا روابط مان را قطع می کردیم؛ فلان صنعت را در کشور راه می انداختیم یا نه؛ فلان امکانات نظامی یا اقتصادی را برای خودمان به وجود می آوردیم یا نه. یعنی، چیزهایی که متعلق به مردم و متعلق به کشور است و می بایست تابع نیاز و خواست و اراده این ملت باشد، به هیچ وجه به این ملت ارتباطی نداشت! شما الآن نگاه کنید به امکانات ارتش خودمان؛ این را احساس می کنید.

خیلی چیزها در ارتش ما هست که ما به آن ها احتیاج نداشتیم و خیلی چیزها نیست که ما به آن ها احتیاج داشتیم. تعیین کننده چه کسانی بودند؟ تعیین کننده کسانی بودند که به مصالح کشور ما فکر نمی کردند یا اگر فکر می کردند، در جهت مصالح خودشان فکر می کردند، وقتی مصالح خودشان تأمین می شد، نیازهای این ملت را هم احیاناً در حاشیه مورد نظر قرار می دادند. اما این برای یک کشور مرگ است؛ برای یک ملت به معنای زوال و نابودی است.

انقلاب ما یک تکان بود، یک حرکت بود، برای این که کشور بتواند

ص: 58

از این وابستگی نجات یابد و پیام استقلال خود را به کشورها و ملت های دیگر برساند؛ آن انگیزه را در آن ها هم ایجاد کند و منافع ابر قدرت ها را مورد تردید و مورد سؤال و مورد انکار قرار دهد. این چیزی است که تا کنون برای ابر قدرت ها قابل تحمل نبوده است.(1)

7. افتخار نیروی هوایی

امروز نیروی هوایی افتخار می کند که به خود متکی است و این امید را بصورت منطقی و مستدل با خود دارد تا بتواند بدون هیچ گونه تکیه و نیازی به دیگران درآیندهای نه چندان دور به یکی از نیرومندترین نیروهای هوایی در منطقه تبدیل شود.(2)

8. «استقلال» اساس انقلاب

اساس قضیه در این انقلاب و این کشور، مسأله ی «استقلال» است. به دنبال استقلال از خیرات و برکات، همه چیز به یک کشور می رسد. چنان که همه ی ضعف ها از «وابستگی» یک کشور به خارج، واصل و عاید می شود. چون وابستگی، اوّلِ ندیده گرفتن موجودی ها و موهبات الهی در حق یک ملت است. وابسته شدن به یک مرکز قدرت- در هر حدّی که باشد- و دنباله رو آن بودن و حرکت کردن؛ ندیدن عقاید، ندیدن فرهنگ بومی، ملاحظه نکردن آمال مردم و حتّی ملاحظه نکردن مصلحت ملی، از نتایج وابستگی است. بدترینِ دولت ها و حکومت ها حکومتی است که وابستگی را بر ملت خود تحمیل کند. ملت ها نمی خواهند وابسته باشند. اهل یک روستا را شما نگاه کنید! اگر بتواند دلش می خواهد وابسته به مرکز روستا یا فرضاً مرکز شهر نباشد. اصلاً وابستگی، خلاف طبیعت انسان است. اما دولت ها آن را بر مردمشان

ص: 59


1- در دیدار با فرماندهان نظامی، مراسم معارفه فرمانده نداجا، 08/04/1364.
2- مراسم تجدید بیعت پرسنل نیروی هوایی با امام خمینی (ره)، تهران، 19/11/1367.

تحمیل می کنند و در راه این تحمیل، ملت را می کوبند. دیروز به نوعی و امروز به نوعی دیگر.(1)

9. نجات از دوران تلخ اسارت

هیچ کس منّتی بر سر ارتش جمهوری اسلامی ایران ندارد. هیچ کس دست ارتش را به سوی انقلاب و اسلام و نور هدایت نگرفته است و نکشیده است. همه ی ما منّت پذیرِ انقلاب و اسلامیم. اسلام به گردن همه ی ما حق دارد. انقلاب به گردن همه ی ما حق دارد که ما را از دوران تلخ اسارت و وابستگی و بی حالی و عدم امکان بروز استعدادها و قبول سلطه ی بیگانگان خارج نمود و به دورانی وارد کرد که اگر دشواری و سختی ای هم داشته باشد، در راه ایجاد یک دنیای بهتر و برای ایستادن روی پای خود است. ارتش از جمله ی اجزایی از این ملت بود که با شوق خود، با پای خود، به میل خود، با ابتکار خود، با قبول خطرها، به سمت انقلاب آمد، انقلاب را در آغوش گرفت و در انقلاب حل شد و مظهر آن، روز نوزدهم بهمن 1357 بود.(2)

10. شما مایه ی افتخارید

مایه ی افتخار را شما دارید؛ شما که روی پای خودتان ایستادید؛ شما که بیگانه ای را بر خود و در خود نمی پذیرید؛ شما که سعی می کنید با موجودیِ خودتان، بهترین خدمات را انجام دهید. هرکدام از شما اگر این روحیه ی اقتدار و مناعت و اتّکاءِ به نفس و عزّت در وجودتان بیشتر باشد، ارزشتان بالاتر و فایده تان برای ملت بیشتر است.(3)

ص: 60


1- در دیدار با کارکنان و فرماندهان ارتش، 28/ 01/ 1375.
2- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی رتش جمهوری اسلامی ایران، 19/ 11/ 1377.
3- همان.
11. ما را تحقیر می کردند

در همین پایگاه ها و مراکز تصمیم گیر و اثرگذار آن، امریکایی های درجه ی چندم و نه برجستگانشان، حضور داشتند و در حقیقت فرمانروایی می کردند. فرمانده ایرانی بود؛ اما فرمانروا، آن کسی که اراده ی او بر همه چیز غلبه پیدا می کرد، یک خارجی، بیگانه و بی علاقه ی به سرنوشت این کشور و این ملت بود. افسران و حتی اُمرا و جوان های ما را تحقیر می کردند و به آن ها نه در زمینه های فنی اجازه ی درست فهمیدن می دادند، و نه اجازه اقدام و تصمیم گیری. ببینید برای یک ملت چقدر تلخ است که افرادی از آن سوی مرزهایش بیایند و برای تأمین منافع خودشان در اینجا حضور نظامی، سیاسی و مدیریتی پیدا کنند؛ نظر آن ها ملاک عمل و خواست شان تأثیرگذار باشد. این، وضعیتی بود که در ایران وجود داشت. شما امروز خیلی به دشواری می توانید آن وضعیت را حتّی تصور کنید، اما جوان های آن روز نیروی هوایی که دل های پاک و روشنی داشتند، ندای امام(ره) را که شنیدند، آن را با منطق صحیح و حق و احساسات خود و خواست های حقیقی شان منطبق یافتند.

امام(ره) می فرمود من می خواهم شما را از زیر بار ذلّت امریکا و تحکُّم بیگانه خارج کنم. همان جوان ها این را حس می کردند و می فهمیدند به چه معناست. این بود که با شوق، علاقه و فداکاری به سمت امام(ره) جذب شدند و این افتخار بزرگ را به وجود آوردند. تأثیر این اقدام نوزده بهمن در مجموع حرکات انقلاب، تأثیر نمایانی بود و خیلی کارهای دشوار را آسان کرد. این است که این روز، روزِ فراموش نشدنی است و این کار، کار بزرگی است.(1)

12. ملت شایسته ی تکریم

یک ملت وقتی از شرف، استقلال، آزادی و هویت حقیقی خود دفاع

ص: 61


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی، 19/11/1381.

کرد و ایستاد، شایسته ی تکریم و اکرام است و این احساس و حالت و روحیه، هیچ وقت کهنه و نسخ نمی شود؛ برای ملت ها همیشه لازم است. چرا؟ چون قدرت های طمّاع و جهانگشا که همیشه در پی این اند که قدرت خود را توسعه دهند و منافع نامشروعشان را از دارایی های دیگران تأمین کنند، همیشه در دنیا هستند، امروز هم وجود دارند.

شما صحنه ی سیاسی دنیا را ببینید که جهانگشایی به شکل مدرن آن و به خاطر طمع ورزی قدرت های طمّاع، چقدر کار را برای ملت ها و انسان ها دشوار کرده است. در این شرایط اگر ملتی همت و انگیزه و ایمان و توان دفاع از خود را نداشته باشد، بیچاره است.(1)

13. آن ها کجایند، شما کجایید

نظام سلطه که به کمک زر و زور و به کمک سلاح و تهاجم نظامی تلاش کرده بود اختیار ملت ها را و کشورها را در سراسر دنیا در دست بگیرد و بباوراند که ملت ها بدون تکیه ی به ابرقدرت ها و صاحبان زر و زور - که پشت سرشان هم کمپانی های صهیونیستی و غیر صهیونیستی صف کشیده بودند - نمی توانند راهی به عظمت و شخصیت و هویت و استقلال پیدا کنند، شما این را در هم شکستید.

امروز شما ملاحظه کنید؛ ملت ایران را مقایسه کنید با ملت هایی که سی سال در سیطره ی قدرت آمریکا بودند؛ ببینید شما کجایید، آن ها کجایند. ملت ایران سی سال حرف مستقل خود را گفت؛ سخن حق خود را تکرار کرد؛ به سلطه گران «نه» گفت و اینجاست. دولت هایی، ملت هایی هستند و بودند که در این سی سال در سیطره ی آمریکا بودند دولت های سرسپرده ی آمریکا که ملت هاشان را زیر پای سلطه گران انداخته بودند - آن ها هم هستند؛ ببینید آن ها کجایند، شما کجایید.

ملت ایران با حرکت خود، با استقلال خود، با خودباوری خود، با

ص: 62


1- همان.

توکل به خدا، اثبات کرد که می توان و می باید در مقابل سلطه ی بیگانگان و سلطه جویان ایستاد و می توان ایستاد. این را ملت ایران اثبات کرده است.

سی سال پیش ملت ایران در قافله ی علم و تمدن و پیشرفت و فناوری و نفوذ سیاسی کجا بود؟ امروز کجاست؟ به برکت ایستادگی، به برکت توکل به خدا، به برکت به میدان آوردنِ همه ی استعدادهای خود؛ این یک تجربه است؛ هم برای خود ملت ایران و نسل های آینده تجربه است، هم برای ملت های دیگر تجربه است و نیروی هوایی جمهوری اسلامی یکی از نمونه هاست در این ایستادگی و حرکتی که متکی به خودباوری بود. این را باید ادامه بدهید.

ما ملت ایران باید این را ادامه بدهیم. این راه، راه پربرکتی است. دشمنان ملت ایران در این سی و چند سال هر چه در توان داشتند، علیه این ملت به کار گرفتند؛ چیزی در چنته ندارند که علیه ملت ایران به کار نگرفته باشند؛ تحریکات کردند، جنگ راه انداختند، از دشمن جمهوری اسلامی با همه ی توان حمایت کردند، معارضه ی سخت کردند، معارضه ی نرم کردند؛ هر چه در توان داشتند، با این ملت مبارزه کردند؛ اما ملت ایستاد، ایستادگی کرد؛ نه فقط نتوانستند او را به زانو در بیاورند و بشکنند، نتوانستند جلوی پیشرفت او را بگیرند - این ملت پیشرفت کرده است - از هر کاری که در اختیارشان بود و می توانستند، در این سی سال استفاده کردند؛ توطئه کردند، کودتا راه انداختند، تحریک نظامی کردند، حمله به هواپیما کردند، تحریم های سخت و شدید کردند؛ روز به روز تحریم ها را زیاد کردند، به امید اینکه بتوانند ملت را از صحنه خارج کنند؛ بتوانند ملت را نا امید کنند؛ بتوانند ملت را نسبت به اسلام و جمهوری اسلامی بدبین کنند؛ اما ناکام ماندند. این کارنامه ی جمهوری اسلامی است.(1)

ص: 63


1- در دیدار با فرماندهان و جمعی از کارکنان نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 19/11/1391.

عناصر کلیدی استقلال

تکیه به خدا

سلطه گران، چشم دیدن آزاد زیستن ملتی بدون وابستگی به یکی از سلطه های جهانی را ندارند و ملت ایران این سنت غلط را که سلطه گران بزرگ جهان دیکته کرده بودند، بر هم زد و نشان داد که با تکیه به خدا و نیروهای بی پایان انسانی و اتکال به نیروهای بی نهایت طبیعی خود می تواند آزاد، مستقل، سرافراز، و سربلند باقی بماند. ملتی که از رهبر تا تک تک آحادش، حاضر به فداکاری هستند، هرگز شکست نخواهد خورد.

دشمن، قدرت مبارزه با شما را ندارد؛ هرچند می کوشند زشتی های خود را نشان ندهند، ولی در برابر چشم های بیدار جهان محکوم است. همین دشمن بود که ملت مسلمان و مظلوم همسایه ی ما را که در زیر یوغ سلطه ی چند نفر جبار قرار دارد، علیه ما تحریک کرد و این جنگ تحمیلی، اگر چه در آغاز غیر منتظره بود، اما در نهایت، امید است برای دو ملت دارای خیر و برکت باشد.(1)

2. اتکا به نفس

جنگی هم که ابرقدرت ها بر ما تحمیل کرده اند و انگیزه اصلی آن بغض ابرقدرت ها نسبت به انقلاب ما بود، نیز برای ما موهبت و برکت شد. ما را گرد هم جمع کرد. به ما توکل داد. به ما احساس استقلال و اتکاء به نفس داد.

امروز ارتش ما احساس وابستگی نمی کند. امروز نیروی زمینی ما، نیروی هوایی ما، نیروی دریایی ما احساس می کنند که توانایی دارند خودشان را مستقل از ابرقدرت ها، به کارآیی لازم برسانند و بخش مهمی

ص: 64


1- در مراسم دانشگاه افسری امام علی (ع)، 27/01/1361.

از این کارآیی را هم نشان داده اند.(1)

3. استقلال در گرو جهادی وسیع

استقلال و نیل به استقلال سیاسی، اجتماعی و فرهنگی درگروی جهادی وسیع و بزرگ برای دستیابی به خودکفایی است. برادران نیروی هوایی و دیگر نیروهای مسلح این مسئله را با تمام وجود درک کرده اند که ما

به کار و تلاش احتیاج داریم. خودکفایی نباید در شعار خلاصه شود. خودکفایی باید بصورت یک ایمان از آنچه که می تواند و باید باشد، در بیاید. ما امروز برای قوام هرچه بیشتر شخصیت خودمان به غرور نیاز داریم و غرور ما در خودکفایی است.(2)

4. اتکای به خود

·

انسان وقتی این جوان های دانشجو، فارغ التحصیل و استادان مؤمن، صبور و کوشنده را مشاهده می کند، این امید و اعتماد که از اول انقلاب در ما بوجود آمد که می توانیم روی پای خود بایستیم، درخشنده تر از همیشه جلوه می کند. یک روز نمی شد حتی خیال کند که ملت ایران بتواند با اتکای به خدا روی پای خود بایستد. اما امروز باید بپذیریم که این امکان بوجود آمده است و برای یک ملت، آن روز که این باور بوجود آمد، روز ولادت جدید است.(3)

·

در چنین شرایطی، وقتی شما می بینید آن استقلال حقیقی و اتکا به نفس واقعی که ناشی از انقلاب و اسلام است این ملت و این کشور و

ص: 65


1- در مراسم صبحگاه وحدت نیروهای مسلح ارتش جمهوری اسلامی ایران، مرکز پیاده شیراز، 21/05/1362.
2- در بازدید از واحدهای جهاد خودکفایی نیروی هوایی،23/12/1364.
3- در مراسم فارغ التحصیلی دانشجویان نیروی هوایی، 29/07/1365.

این دولت را با ناصیه یی درخشان در دنیا معرفی می کند و قدر این استقلال را می دانید و می خواهید این استقلال را حفظ بکنید؛ وقتی تجربه ی آزاد زیستن در نظام الهی و اسلامی را تجربه ی شیرینی می دانید و می خواهید آن را روز به روز به سمت کمال پیش ببرید، پس باید خودتان را آماده ی دفاع بکنید.(1)

5. قدرت دفاعی منهای دیگران

باید با هدف های بلند و با همت عالی شروع کنیم اما با امکاناتمان پیش برویم و برون از امکانات، هر فکری و هرآرزویی، صورت خام خواهد داشت. امکانات را ببینیم. با امکانات به جلو برویم. یک بخش آن امکانات مربوط به وزارت دفاع و مسئولین بالای ارتش و مسئولین بالای فرماندهی است که خود باید این ها را تأمین کنند و تأمین هم می کنند. آن چیزهایی که از خارج باید تهیه شود. دو بخش دیگر باقی می ماند: یک بخش تولیدات داخلی است و ابتکار و خلاقیت و نوآوری در ساخت. که این مربوط می شود به جهادهای خودکفایی بخش های فنی با سازمان صنایع و وزارت دفاع و همة کسانی که به هنر اندیشیدن و هنر نوآموزی درآن ها وجود دارد و همت سازندگی درآن ها زنده است. این یک بخش است که باید حتماً دنبال این کار باشید. ما باید تولید داخلی داشته باشیم. باید بسازیم. حقیقت این است که بدون این ما نمی توانیم اطمینان پیدا کنیم به استقلال نظامی خودمان و به استقلال دفاعی خودمان. استقلال دفاعی منظورم قدرت دفاعی منهای دیگران. ما باید به این اطمینان برسیم. این یک بخش است که سازندگی و نوآوری است و یک بخش نگهداری و تعمیر؛ و این از کارهای بسیار مهم است.(2)

ص: 66


1- در دیدار با جمعی از کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، روز نیروی هوایی، 19/ 11/ 1369.
2- سمینار فرماندهان نزاجا، دافوس نزاجا، تهران، 25/07/1367.
6. بهره گیری از همه استعدادها

امروز جلوه ی دیگری از ایمان و کارائی و حسن اداره و دلسوزی و صمیمیت را در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران مشاهده کردیم. این در حقیقت نمایشگر آن است که نیروی هوایی و ارتش جداً مصمم است پایه های استقلال خود که لازمه ی اسلامی بودن آن است استوار و مستحکم کند. بهره گیری از همه ی استعدادها و ابتکارها امکان خواهد داد که این روند مبارک تداوم یابد. بی شک باور به توانائی خود و احساس مسئولیت در برابر آینده ی ارتش، همه ی دشواری ها را برطرف خواهد ساخت و مشاهده ی موفقیت های پیاپی، خستگی را از تن دست اندرکاران خواهد زدود... و اجر و ثواب الهی و سپاس نسل های آینده، پایدارتر است.(1)

ص: 67


1- متن دستخط در دفتر یادبود دانشگاه هوایی شهید ستاری، 15/08/1367؛ پیوست ها و ضمایم، ص243.

ص: 68

فصل سوم: تحقیقات و پژوهش، علم و دانش

اشاره

فصل سوم

تحقیقات و پژوهش، علم و دانش

ص: 69

ص: 70

تحقیقات و پژوهش

1. لازمه ی پیشرفت همه جانبه

اگر می خواهید کشور ایران آباد شود، رفاه و رونق اقتصادی، پیشرفت همه جانبه، عزّت سیاسی، امنیّت اجتماعی، امنیّت شغلی، دانش و پیشرفت تحقیقات از یک طرف، و معنویت از یک طرف این کشور را روشن و نورانی کند، دو چیز را باید در نظر بگیرید. این دو چیز، وظیفه ی همه ی قشرها، مخصوصاً قشرهای آگاه است... مبادا کسی خیال کند که مملکت بدون فعّالیت و تلاشِ سازندگی- فقط با ذکر خدا گفتن- آباد خواهد شد؛ ابداً. باید تلاش کرد، باید مجاهدت کرد؛ هم مجاهدت علمی، هم مجاهدت عملی.(1)

2. پیشرفت ها، با ارزش و چشمگیر

آمادگی، هم به معنای آمادگی علمی است که مبتنی بر آموزش و بازخوانی و تحقیق است و هم آمادگی تجهیزاتی که مبتنی بر نگهداری، ساخت، ابتکار و نوآوری است. امروز نیروهای مسلّحِ ما در سازمان های گوناگون، هم در زمینه ی ساخت بحمدالله پیشرفت های با ارزش و چشمگیری کرده اند و هم در زمینه ی آمادگی عملیاتی که سازماندهی و

ص: 71


1- در اولین روز ورود به ساری، 22/07/1374.

آموزش های مربوط به آن در این زمینه لازم است مورد توجّه دقیق قرار گیرد. آمادگی، مقوله ی وسیع و همه جانبه ای است. با این خصوصیات، نیروهای مسلّح، هم در دوران جنگ و هم در دورانی که تهدیدی کشور را متوجّه خود نمی کند، می توانند برای کشور و برای ملت مفید واقع شوند و برای مردم عزیزمان این احساس را به وجود آورند که سازمان های مسلّح در خدمت آنها در جهت رسیدن به آرمانهای الهی و ملی قرار دارند. تا امروز این گونه بوده است؛ در آینده هم باید ان شاءالله همین گونه باشد. (1)

3. توسعه دانش و تحقیقات نظامی

اما الآن به هر زحمتی هست، باید وارد این میدان شوید؛ آنگاه خواهید دید که می توانید. اینها وارد شدند و دیدند که می توانند؛ لذا هواپیما و تانک و سلاحهای پیشرفته و موشک ساخته شد. چه کسانی اینها را ساختند؟ همین شما جوانها و شما نظامیها؛ هم در ارتش و هم در سپاه. پس، از ابزارهای پیشرفته استفاده کنید و حتی المقدور آنها را بسازید. از دانش این رشته، حداکثر استفاده را بکنید. دانشکده ی شما حقیقتاً مرکز دانش و اطلاعات و تحقیقات باشد؛ جوانها یاد بگیرند، اساتید زحمت بکشند و محققان پژوهش کنند.(2)

4. جبران عقب ماندگی با جهاد علمی و پژوهشی

این کشور با این همه انسان با استعداد، با این همه زمینه ی رشد و پیشرفت علمی و فنی و صنعتی و بخشهای مختلف علمی و با این همه امکانات، امروز با یک فاصله ی بسیار ژرف و عمیقی عقب است. ما باید این فاصله را طی کنیم؛ همه ی کسانی که توانایی یی در خودشان سراغ

ص: 72


1- در جمع فرماندهان و کارکنان نیروهای مسلح مستقر، استان هرمزگان (بندرعباس)، 29/11/1376.
2- در دیدار با کارکنان حفاظت اطلاعات ارتش، 22/04/1379.

دارند – هر نوع توانایی در هر بخش که است؛ چه در بخش ساخت و ساز، چه در بخش صنعت، چه در بخش کشاورزی، چه در بخش علم و تحقیق و پژوهش و پرورش انسانهای دانشمند، چه در بخشهای گوناگون دیگر، حتی در ورزش و هنر و امثال اینها – باید به این لشکر افتخار بپیوندند و در این راه بیفتد؛ مشکلات این کشور را حل کنند و به فضل پروردگار حل خواهیم کرد. این مشکلات، بسیار کوچک تر از آن است که یک مجموعه ی مؤمن و متوکل به خدا و دارای اعتماد به نفس نتواند آنها را حل کند؛ حل می شود و حل خواهیم کرد؛ منتها هر چه که خیلِ پیوستگان به این مجموعه انبوه تر و با کیفیت تر و با نشاط تر و سر زنده تر باشند، این کار سریع تر انجام خواهد گرفت و به پایان خواهد رسید. ان شاءالله که همه ی شما این توفیق را پیدا کنید.(1)

5. پیشرفت های علمی با جوانان انقلابی

من به شما عرض کنم؛ ما پیشرفت های علمی و پژوهشیِ بسیار زیادی در بخش های مختلف داشته ایم که ستون اصلی این بخش ها را همین جوانان انقلابی و بچه های مؤمن تشکیل داده اند. آن ها بودند که وارد میدان شدند و بر اساس همان روحیه، بسیاری از گردنه ها و عقبه های تحقیقات و کار مهمّ علمی را پیش بردند. بله؛ معنویت، دنیای انسان را هم آبادتر می کند؛ منتها دنیای سالم.(2)

6. تأثیرگذاری تحقیقات بر رشد و توسعه

مسئله ی کاربردی کردن تحقیقات و اختراعات- که اتفاقاً بعضی از جوان ها گفتند- جزو چیزهائی است که من رویش تکیه دارم. ما ممکن است یک تحقیقاتی بکنیم، در یک پروژه ی تبلیغاتی به جاهای خوبی هم محققِ ما برسد؛ اما این در وضع کشور، در جهت رشد و توسعه ی کشور

ص: 73


1- در دیدار با نخبگان اراک، 26/08/1379.
2- در دیدار با جهادگران و کشاورزان، 14/10/1382.

نقشی نداشته باشد؛ یعنی نتواند به ثروت ملی تبدیل شود. ما باید علم مان را بتوانیم به ثروت ملی تبدیل کنیم. این، تلاش لازم دارد، برنامه ریزی لازم دارد. آن وقت یک نکته ای در کنار این هست- که باز در همان نقشه ی جامع علمی قرار می گیرد- که ما باید زنجیره ی علم و فناوری را تکمیل کنیم، که گاهی یک جاهائی از این زنجیره قطع شده است، تا یک خط تولید واقعی درست بشود و علم بتواند از همه ی جهات به اهداف خودش برسد.(1)

7. پژوهش و دانش و یادگیری را جدی بگیرید

شما در نیروهای مسلح و جوانان عزیز ما در بخش های مختلف این کشور، پیش گامان این حرکتید. جمهوری اسلامی ایران این پیام نو، این پیام روشن، این پیام صلح و سعادت را برای جهان امروز و فردا دارد. فردا مال شماست، تلاش کنید. با عزم راسخ، با نیت درست، با به میدان آوردن همه ی ظرفیت وجودی خود، آن هسته ی مستحکم را به وجود بیاورید، توسعه بدهید تا بتوانید به معنای واقعی کلمه سربازان و پیش گامان و پیشاهنگان این حرکت باشید.

امروز نیروهای مسلح به توفیق الهی در جمهوری اسلامی ایران امتیازات بزرگی دارند، امتیازات برجسته و کم نظیری دارند. این امتیازات را روز به روز در خودتان افزایش بدهید.

پژوهش و دانش و یادگیری را جدی بگیرید. دوران جوانی را برای بروز استعدادهای گوناگونی که خدای متعال در وجود شما نهاده است، مغتنم بشمرید. امکان خدمت را به این کشور، این ملت، با این هدف های والا و روشن، قدر بدانید. حضور در صف مقدم دفاع و خدمت به یک چنین کشوری، یک چنین ملتی، به یک چنین نظامی افتخار بزرگی است. این افتخار امروز در اختیار ما، نسل های پی درپیِ برخاسته و

ص: 74


1- در دیدار نخبگان جوان،12/ 06/ 1386

نشأت گرفته ی در انقلاب اسلامی قرار گرفته؛ این را مغتنم بشمرید.(1)

8. به خود متکی باشید

ما می خواهیم جوانان ما احساس کنند که می توانند به خودشان و به کمک خدای متعال متکی باشند؛ می توانند از مستکبران و متکبران عالم مستغنی باشند؛ می توانند نیروهای مسلحی مجهز به فرآورده ها و محصولات ذهن و ابتکار ایرانی به وجود بیاورند.

همه چیز را با این دید نگاه کنید، درس را با این دید بخوانید، تحقیق و پژوهش را با این سمت و سو ادامه دهید، به خود متکی باشید؛ این تجربه ی شماست، تجربه ی کشور شماست، تجربه ی پیشکسوتان شماست در ارتش جمهوری اسلامی و در کل نیروهای مسلح. به خود که متکی بودید، نیروهای شما، استعدادهای شما مثل چشمه ی لایزالی از درون می جوشد و فرآورده های آن را تقدیم شما و تقدیم سازمان شما و تقدیم ملت شما می کند.(2)

9. لزوم تقویت دانشگاه ها

دانشگاه، موتور پیشرفت کشور است؛ در این هیچ تردیدی نیست. اگر یک ملتی عزت می خواهد، اگر استقلال می خواهد، اگر اقتدار می خواهد، اگر ثروت می خواهد، باید دانشگاه خود را تقویت کند. خوشبختانه این نکته در ذهنیت مسئولین کشور جا افتاده است؛ همه این را درک کرده اند که باید به دانشگاه اهمیت بدهند. (3)

10. ضرورت هماهنگی بین مراکز علمی

یکی از ضعف ها ناهماهنگی هاست؛ در بخش های مرتبط با دانش و

ص: 75


1- در مراسم دانشکده علوم دریایی نوشهر، 14/ 07/ 1388.
2- در مراسم فارغ التحصیلی دانش آموختگان ارتش، دانشگاه شهید ستاری، 19/08/1389.
3- در دیدار اساتید دانشگاه ها، 14/ 06/ 1389

علم و فناوری، بایستی هماهنگی کامل بوجود بیاید. ما مسئله ی ارتباط صنعت و دانشگاه را مطرح کردیم- که خب، الحمد للَّه در این زمینه دارد کار می شود و بیشتر هم کار خواهد شد؛ حالا مسئولین مطالبی هم درباره ی ارتباط نخبگان با مراکز تحقیقاتی یا با صنایع و امثال این ها، با ما در میان گذاشتند که مژده بخش است و إن شاء اللَّه در وقت خودش به شما گفته خواهد شد و اطلاع خواهند داد- لیکن هماهنگی بین خود مراکز علمی خیلی لازم است.(1)

علم و دانش

1. علم و تولید، دو پایه اصلی پیشرفت مادی کشور

پیشرفت مادی کشور در درجه ی اول، متوقف بر دو عنصر است: یک عنصر، عنصر علم است؛ یک عنصر، عنصر تولید است. اگر علم نباشد، تولید هم صدمه می بیند؛ کشور با علم پیش می رود. اگر علم باشد، اما بر اساس این علم و بر بنیاد دانش، تولید تحول و تکامل و افزایش پیدا نکند، باز کشور درجا می زند. عیب کار ما در دوران حکومت طواغیت این بود که نه علم داشتیم، و چون علم نبود، نه تولید متکی بر پایه ی علم و پیش رونده و رشدیابنده داشتیم. لذا دنیا وقتی وارد میدان صنعت شد، پیش رفت؛ قاره ی آسیا که دیرتر از اروپا وارد میدان صنعت شده بود، پیش رفت؛ ولی ما بر اثر حکومت این طواغیت و شرائط گوناگون، عقب ماندیم.

اگر می خواهیم جبران کنیم- که می خواهیم، و ملتمان حرکت هم کرده است و به میزان زیادی پیش هم رفته است- باید به علم و تولید اهمیت بدهیم؛ باید در مراکز علم، در مراکز تحقیق، با شکل های نو و مدرن پیگیری شود. چند سال است که من روی مسئله ی علم تکیه

ص: 76


1- در دیدار نخبگان جوان دانشگاهی با رهبر انقلاب، 05/ 06/ 1387

می کنم و الحمد للَّه چرخ های پیشرفت علمی و تولید علم در کشور به حرکت درآمده است؛ البته باید باز هم سرعت بگیرد، هنوز اول راهیم. (1)

2. دفاع از ارزش ها؛ با استفاده از علم

علم مایه ی قدرت و ثروت است. اگر کشور شما و نظام جمهوری اسلامی باید به این قدرت و اقتدار دست پیدا کند تا بتواند از ملت خود، از کشور خود، از ارزشهای خود و از نظام خود پشتیبانی کند و مصونیت ببخشد- که قدرت فایده اش این است؛ اقتدار برای زورگوئی به دیگران نیست، برای جلوگیری از زورگوئی دیگران است- و اگر در کنار این به ثروت احتیاج دارد تا بتواند مشکلات گوناگونی را که میراث سالها حکومت استبدادی در این کشور است برطرف کند، باید علم را به دست بیاورد. برای یک ملت، علم وسیله ای است برای رسیدن به اقتدار ملی و ثروت ملی.

خوشبختانه ما در این زمینه امکانات زیادی داریم. اگر درست محاسبه بشود، شاید بتوان گفت واقعاً حدود صد و پنجاه سال ملت ایران را متوقف نگه داشتند. این استعداد جوشانی را که شما امروز می بینید، این مال امروز نیست؛ همیشه نسلهای ایرانی این استعداد را داشته اند.(2)

3. علم، مقدمه ی ثروت و اقتدار

رمز پیشرفت یک کشور، یعنی آن محور اصلی برای اقتدار یک کشور، پیشرفتِ همراه با اقتدار، علم است. آماج بسیاری از توطئه های امروزی که علیه جمهوری اسلامی هست، علم و اهل علم و دانشجویان علم و محیط علمی است؛ این را توجه داشته باشید. نگذارید این تیر طبق آن هدف گیری دشمن، به هدفی که آن ها گرفته اند، اصابت کند. کار علمی را نگذارید متوقف بشود. از همه ی این حرف هائی که گفته شد،

ص: 77


1- در دیدار کارگران نمونه سراسر کشور، 08/ 02/ 1389
2- در دیدار نخبگان جوان دانشگاهی با رهبر انقلاب، 05/ 06/ 1387

مهم تر، مسئله ی علم و تحقیق و پژوهش است. دنیای غرب ثروتش از ناحیه ی علم است، اقتدارش از ناحیه ی علم است، زورگوئی ای که امروز می کند، به خاطر علمی است که دارد. پول فی نفسه اقتدار نمی آورد. آنی که اقتدار می آورد، دانش است. امروز اگر آمریکا پیشرفتگیِ علمیِ خودش را نمی داشت، نمی توانست در دنیا این جور زورگوئی بکند و در همه ی مسائل عالم دخالت بکند.

ثروت هم اگر به دست می آید، از ناحیه ی علم به دست می آید. علم را اهمیت بدهید. اینی که من سال هاست روی مسئله ی علم، تحقیق، پژوهش، پیشرفت، نوآوری، شکستن مرزهای علمیِ موجود تکیه می کنم، به خاطر این است. بدون انواع دانش، اقتدار کشور امکان پذیر نیست. دانش اقتدار می آورد. (1)

4. علم عامل قدرت ملی

آنچه که در درجه ی اول در ایجاد قدرت ملی مهم است، به نظر من دو چیز است: یکی علم است، یکی ایمان. علم مایه ی قدرت است؛ هم امروز و هم در طول تاریخ؛ در آینده هم همین جور خواهد بود. این علم یک وقت منتهی به یک فناوری خواهد شد، یک وقت هم نخواهد شد. خود دانش مایه ی اقتدار است؛ ثروت آفرین است؛ قدرت نظامی آفرین است؛ قدرت سیاسی آفرین است.(2)

5. علم عامل امنیّت بلند مدت کشور

اینی که من توی این چند سال به دانشگاه ها مرتب راجع به مسائل علم و تحقیق و پژوهش و نوآوری و جنبش نرم افزاری و ارتباط صنعت و دانشگاه و این ها این همه تأکید کردم، برای خاطر این است که یک رکن امنیت بلندمدت کشور و ملتتان علم است. (3)

ص: 78


1- در دیدار جمعی از نخبگان علمی کشور، 06/ 08/ 1388
2- در دیدار وزیر علوم و استادان دانشگاه تهران، 13/ 11/ 1388
3- در دیدار دانشجویان و نخبگان علمی، 04/ 06/ 1388

6. نتایج عقب ماندگی علمی

در گذشته سرچشمه ی علم در این کشور خشک شده بود. از طرق مختلف این کار صورت می گرفت: یکی این بود که در مقابل هیمنه ی پیشرفت دانش غربی، این تصور در کشور ما غلیظ شد و مورد تأکید قرار گرفت که ایرانی قادر نیست، ایرانی نمی تواند، ایرانی استعداد لازم را برای پیشرفت علمی و صنعتی ندارد. امروز این حرف به گوش شما بیگانه و ناآشناست؛ اما بدانید که در یک دوره ی طولانی، این فکر در کشور تولید و ترویج شد؛ گفتند ایرانی به درد ادبیات می خورد- ادبیات بزم و گل و بلبل و این طور چیزها- آن هم ادبیات به معنای شعر؛ و الّا تحقیقات ادبی را هم باز باید اروپایی ها و مستشرقین اروپایی می آمدند می کردند.

ایرانی به درد کارهای جدی و اساسی نمی خورد. نتیجه ی فقر علمی، فقر صنعتی شد. نتیجه ی فقر صنعتی، خرج کردن همه ی سرمایه ها برای رسیدن به سطح زندگی معمولیِ متعارف دنیایی شد؛ یعنی وارد کردن، صنعت مونتاژ، دائم دنبال دیگران دویدن، نفت و همه ی سرمایه های داخلی را تقدیم کردن. نتیجه ی دیگرش این بود که خیلی از استعدادهای طبیعی- غیر از استعدادهای انسانی- در کشور ما متوقف ماند. وقتی مردمی دانشمند نبودند، اهل صنعت نبودند و فناوری و علم نداشتند، از بسیاری از ثروت های موجود طبیعی خودشان هم غافل می مانند. سال های متمادی می گذشت؛ نفت در این کشور بود، اما کسی نبود که بداند این نفت چیست و به چه درد می خورد! (1)

7. بر ثروت علمی بشر بیفزاییم

باید به سمت کارهای بزرگ برویم. ببینید! یک وقت هست شما می توانید هواپیمایی را که دیگران اختراع کرده اند و ساخته اند، خودتان

ص: 79


1- در دیدار دانشجویان در ماه مبارک رمضان، 10/ 08/ 1383.

بدون کمک دیگران در داخل کشور بسازید، این خیلی خوب است؛ این بهتر از خریدن هواپیمای ساخته شده است؛ اما یک وقت هست شما خودتان یک چیزی در سطح هواپیما در کشورتان تولید می کنید؛ این است آنچه که ما لازم داریم؛ ما باید بر ثروت علمی بشر بیفزاییم. نگویند نمی شود؛ می شود. یک روزی بشریت فناوری ریزترین ها- نانوتکنولوژی- را نمی شناخت، بعد شناخت. امروز صد تا میدان دیگر ممکن است وجود داشته باشد که بشر نمی شناسد؛ اما می توان آن ها را شناخت و می توان جلو رفت. (1)

8. نمی خواهند ملتی الگو باشد

امروز این ملت حرف خودش را به دنیا زده و دنیا به درستی شناخته که این ملت چه می خواهد بکند و چه می کند. قدرت های سلطه گر نمی خواهند ملتی را در میان ملت های دنیا بعنوان الگو ببینند که با سلطة سلطه گران نمی سازد و ابرقدرت ها را به ابرقدرتی قبول نمی کند. می خواهد روی پای خودش بایستد. برتری علمی را دلیل و موجب برتری سیاسی و سلطه سیاسی و اقتصادی و نظامی نمی داند. ملتی که نمی خواهد سرنوشت او را، آینده او را، سیاست او را، روش های او را، حتی فرهنگ و اعتقادات او را دیگران به او دیکته کنند. فقط به این جهت که برتری تکنولوژیک دارند. این چه دلیلی شد؟ مگر برتری تکنولوژیک در یک کشور و برای یک ملت موجب می شود که به دیگر ملت ها زور بگوید؟ این ملت می گوید: ما هم راه پیشرفت علمی را می رویم. راه خودجوشی استعدادها را. اما حاضر نیستیم از فرهنگمان، از اعتقاداتمان، از اسلاممان، از انسانیتمان، از استقلالمان، از هویت ملی و اسلامی خود، دست برداریم و زیرسلطه و قدرت شما برویم. امروز این حرف را ملت ما با همه وجود زده و در جبهه های نبرد نظامی و نیز در

ص: 80


1- در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی، 29/ 03/ 1385

جبهه های نبرد سیاسی و اقتصادی این را به اثبات رسانده و شما برادران عزیز، در این امر سهم مؤثر و بسزایی داشته اید.(1)

8. موقعیت برجسته ارتش

من بعنوان کسی که با زیبایی های ارتش آشنا است و از نقاط ضعف هم غافل نیست، باید بگویم ارتش جمهوری اسلامی ایران موقعیت برجسته ای را احرازکرده و این نظر منصفانه ای است که ارتش تلاش بسیار دارد و وظیفه بزرگی را بردوش گرفته است و آن وظیفه علاوه بر توانایی های علمی و فنی توأم با شوق و عشق و ایمان به کشور و به انقلاب است.(2)

9. دین و تقوا در کنار دانش

در ارتش جمهوری اسلامی ایران، در کنار دانش، به دین و تقوا اهمیت می دهیم. من، مخصوصاً به شما جوانان می گویم: ملتی که بر اساس اسلام و دین و قرآن حرکت کرده است، ارتشش باید متدین باشد. شما، جوان و پاک و خالص هستید. سعی کنید هرچه می توانید، روح و خلوص دینی و تقوا را در کار و عمل خودتان تقویت کنید و آن را با خود به داخل یگان ها یا قسمت ها و اداراتی که به آنجا مأمور خواهید شد، ببرید.(3)

10. سوءاستفاده ی قدرت ها از علم و صنعت

امروز در دنیا می بینید که بعضی از قدرت های جهانی، به برکت علم

ص: 81


1- در مراسم تجدید بیعت پرسنل نیروی هوایی با امام امت (حسینیة جماران)، 19/11/1365.
2- در جمع فرماندهان ارتش بمناسبت حلول سال نو، 01/01/1366.
3- در مراسم سردوشی فارغ التحصیلان دانشکده فرماندهی و ستاد و دانشجویان دانشگاه نیروی زمینی، 13/07/1368.

و صنعت پیشرفته ای که در اختیار دارند و با سوءاستفاده از آن، تمام مهارهای عالم و زمام های قدرت چه مهارهای اقتصادی و چه مهارهای سیاسی و چه تولید و تبلیغات و فرهنگ عمومی ملت ها در سرتاسر جهان را به دست خود گرفته اند و یا خواسته اند بگیرند؛ در حالی که این علم متعلق به آن ها نیست و متعلق به بشر است. علم را کسانی به وجود آوردند که متعلق به این قدرت ها نبودند؛ بلکه متعلق به جامعه ی بشری بودند و این ابتکارها و اختراع ها و پیشرفت های علمی را برای بشر فراهم و تقدیم کردند. البته، این سوءاستفاده از علم و صنعت، متعلق به امروز هم نیست؛ در گذشته هم همین طور بوده است.(1)

11. اتکا به علم و استعداد خودمان

جوانانِ بااستعداد هستند؛ نیروهای علمی در میان ما هستند؛ روح ابتکار در میان ملت ما فراوان است. این ملت می تواند روی پای خودش بایستد. دشمن به مؤمنین و به اسلام هیچ گونه کمکی نخواهد کرد. این ها با اسلام دشمنند. همه مسئولین در بخش های مختلف، باید به این نکته توجّه کنند. ما باید به خودمان متّکی باشیم؛ به سرمایه های خودمان، به علم خودمان، به استعداد خودمان، به توانایی های مادّی خودمان، به ذخایر زیرزمینی خودمان. نه اینکه راه دادوستد را ببندیم. اما نباید تسلیم و مقهور قدرت دشمن شویم.(2)

12. علم و فناوری متعلق به همه بشریت

جمهوری اسلامی ایران، آنچه را که امروز دارد، با همت فرزندان خود به دست آورده است. ما گردنمان زیر بار منت هیچ کس در دنیا خم نیست. البته از تجهیزات مدرن جهانی استفاده کرده ایم؛ اما با عزت. باز هم استفاده خواهیم کرد؛ اما با عزت. درعین حال، بیشترین امید، اعتماد و

ص: 82


1- در دیدار با فرمانده و جمع کثیری از کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 19/11/1368.
2- در دیدار با قشرهای مختلف مردم به مناسبت فرا رسیدن ماه محرم، 10/04/1371.

تکیه ی ما به نیروهای ذاتی و درونی ایران اسلامی عزیز است. جوانان ما و مغزهای متفکر و دست های ماهر و روح های بزرگ سازنده و مبتکر خود ما هستند که باید ما را مجهز کنند. من امروز به شما فرزندان شجاع این آب و خاک عرض می کنم: به خودتان متکی باشید. ما، در را و راه را به روی خودمان نمی بندیم که از امکانات جهان و فناوری جدید استفاده نکنیم. علم و فناوری متعلق به همه ی بشریت است و هیچ کس نمی تواند آن را منحصر به خود بداند و منت آن را بر سر کسی بگذارد. همه ی بشر در تکوین موجودی امروز مدنیت بشری، باهم سهیم بوده اند. ما راه را به روی خودمان نمی بندیم و این را حق خودمان می دانیم. اما دو نکته مسلم است: نکته ی اول اینکه، تکیه ی اصلی ما به نیروهای خودی است. شما باید همت کنید؛ شما باید بسازید؛ شما باید مهارت به دست بیاورید؛ همچنان که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گام های بسیار بلندی در این راه برداشتید. کسانی که اطلاعات و اخبار را دارند، می دانند که امروز، آشنایی، مهارت و تسلط جوانان ما در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی بر تجهیزات پیچیده و مدرن، ده ها برابر بیش از قبل از انقلاب است. امروز ما روی پای خودمان هستیم. نکته ی دوم اینکه، محصول این همه دستاورد، برای حفاظت از انقلاب است؛ حفاظت از این گوهر گران بهایی که ملت ما با خون خود آن را به دست آورده است. حفاظت از استقلال، آزادی ملی، سرسپرده نبودن و دنباله رو قدرت های بزرگ نبودن. این، همان نکته ای است که قدرت های بزرگ را از ملت ایران خشمگین می کند. ما برای استکبار، هیچ گونه ابهت و ارزشی قائل نیستیم. بگذار خشمگین باشند. امروز در سطح جهان، قدرت های استکباری می خواهند با استبداد و خودسری عمل کنند. این را اگر دولت های وابسته و سر سپرده پذیرفته اند، ما نمی پذیریم. ملت های آزاده، بخصوص ملت ما نمی پذیرند. ما ملت بزرگی با امکانات بی شمار و استعداد فراوان هستیم. این ها را زنده خواهیم کرد، تا روش ملت ایران، الگویی برای ملت های دربند باشد.(1)

ص: 83


1- در جمع کارکنان «پایگاه هوایی شهید بابایی» اصفهان، 18/ 07/ 1371.

13. آمادگی علمی و تجهیزاتی

امروز یکی از مناطقی که این دفاع مقدّس و بزرگ و منطقی، در آن زمینه پیدا می کند، منطقه ی دریاست و شما چه سپاهی و چه ارتشی هرکدام باید همه ی آمادگی های لازم آمادگی علمی، عملی، فرماندهی و مدیریّتی؛ آمادگی تجهیزاتی و پشتیبانی و آمادگی انضباطی را برای خودتان فراهم کنید.

هر جا هستید، انتظار ملت ایران و انتظار من به عنوان خدمت گزار شما و دیگران همین است. من به مراکز علمی، نظامی علاقه مندم، که ترکیبی است از دانش، که خود هنر بزرگ انسانی است و انضباط نظامی، که هنر بزرگ دیگری است. اینجا هم یکی از همان مراکز علمی، نظامی است. اما مرکز علمی، نظامی باید از همه جهت، درخشان و پاک باشد. من بار چندمی است که به این مرکز می آیم و مایلم این بار این مرکز را از همه ی جهات، بهتر از دفعات دیگر ببینم. البته گزارش ها این را نشان می دهد و قراین هم آن را تأیید می کند.

شما جوانانی که در این مرکز هستید چه خودتان، چه اساتیدتان و چه فرماندهانتان باید بدانید که این مرکز، یک ساحت پاکیزه است و باید آن را، چه به لحاظ اخلاقی و چه به لحاظ عملی و دینی، پاکیزه نگه دارید. شما که در این استان مبارزخیز، استان جهاد، استان شهادت، استان اخلاص و در این شهر زندگی می کنید، باید برای مردم این شهر و مردم این استان، نمونه های تقوا و پرهیزگاری باشید. هم ارتشی ها و هم سپاهی ها هر دو مشمول این سخنانند.(1)

14. هوش بالای ایرانی

یکی از نقاط قوت ملت ایران هوش بالای اوست. نه اینکه صرفاً ما مدعی برخورداری مردم ایران از این نقطه ی قوت باشیم؛ بلکه همه ی

ص: 84


1- در پایگاه دریایی نوشهر، 18/02/1372.

تحصیل کردگان یا مدرسین دانشگاههای دنیا که با چنین مباحثی آشنایی دارند، می دانند متوسط هوش ایرانی از متوسط هوش جهانی بالاتر است. در همه ی دنیا، متخصصینی که ضریب هوشی ملتها را برآورد می کنند و محققینی که کارشان سنجش هوش و استعداد است، بر این نقطه ی قوت ایرانیان اذعان دارند. بنابراین، ملت ایران، ملتی با هوش است و نتیجه ی بهره مندی از این نقطه ی قوت، آن است که پیشرفت علمی، پیشرفت صنعتی و پیشرفت سیاسی برای او میسر است.(1)

15. خودتان را با علم و عمل بسازید

ما یک ملت آزاد و مستقل هستیم. ما می اندیشیم و عمل می کنیم. ما نگاه نمی کنیم که این و آن چه می گویند، تا دستورالعمل خود را از گفته ی قدرت ها انتخاب کنیم. ما مصالح ملت و کشور و بینشِ درست و استدلالِ صحیح را چراغِ راهِ خودمان قرار می دهیم. اتّکای ما به خدا و به این ملت بزرگ است و شما نیروهای مسلّح، بازوان نیرومند و پنجه های قویِ این ملتِ بزرگ هستید. خودتان را بسازید. جوانان عزیز! فرزندانِ عزیزِ من! خودتان را با علم و عمل بسازید. دانشجویان! افسرانِ جوان! هرچه می توانید، ایمان و دانشِ نظامی و انضباط و اخلاص و شجاعت را در خودتان تقویت کنید. نقش شما، نقش شرافتمندانه و بزرگی است. افتخار شما، یک افتخار بی بدیل است.(2)

16. مثل یک چشمه ی جوشان

علاوه بر نظامی گری، باید دانش و پیشرفت های علمی و تحقیقی و صنعت و غیره، در حد مطلوب، در این نیرو (نیروی هوایی) وجود داشته

ص: 85


1- در دیدار با اعضای فرهنگستان علوم، 24/08/1372.
2- در دیدار با اعضای ارتش جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه افسری نیروی زمینی ارتش، 13/07/1373.

باشد.علاوه بر این، چون محیطی است که عناصر مختلفی را می طلبد، لذا احتیاج دارد به این که نظمِ لازم هم در آن استقرار داشته باشد. بنابراین، ملاحظه می کنید که باید پیشرفت نظامی، پیشرفت علمی و پیشرفت در زمینه نظم داشته باشد؛ و برای این که همه این ها بتواند آینده دار باشد و مثل دریاچه بزرگی نباشد که به هیچ جا وصل نیست و اگر آبش تبخیر شد یا حادثه دیگری برایش پیش آمد، دیگر هیچ فردایی برای آن متصور نیست، یعنی برای این که مثل یک چشمه جوشان باشد، باید دستگاه آموزشی فعال و سازنده و زنده و متکی به نفس هم، داشته باشد. البته روح همه این ها، تعبّد، دیانت، تدین، پافشاری و پایبندی بر مظاهر و ظواهر دین، ایمان دینی، و عمل دینی است.(1)

17. از این هم پیش تر خواهیم رفت

ملت ایران، در طول این هفده سال توانسته است ثابت کند که قدرتمند، رشید و صبور است. راه خود را با طمأنینه، آرامش و با اتّکای به نفس ادامه می دهد. هفده سال پیش، ملت ما، این ارتش، این نیروی هوایی، این نظم و سطح عالی دانش در نیروهای مسلّح و این دانشجو و استاد و چنین فرماندهان و مسئولان دانشگاهی را نداشت، و این، آسان به دست نیامده است. تلاش ها و کوشش ها شده است. انشاء اللّه، از این هم پیش تر خواهیم رفت. نیروهای مسلّح، روز به روز، به هدف های خود نزدیک تر خواهند شد، و روز به روز توانایی های بیشتری به دست خواهند آورد. این توانایی ها، فقط توانایی نظامی نیست. توانایی علمی، صنعتی و روحی هم هست. اتّکای به نفس هم هست. دشمن هرچه می تواند، تلاش کند.(2)

ص: 86


1- در جمع فرماندهان نیروی هوایی، 26/09/1374.
2- در مراسم صبحگاه «نیروی هوایی»، 26/ 09/ 1374.

18. خود را علماً و عملاً و اخلاقاً بسازید

اگر در مقام مقایسه، کسی بگوید که در کشور ما هرگز ارتشی با این خصوصیات، با این امتیازات که امروز بحمدالله ارتش جمهوری اسلامی ایران از آن برخوردار است، وجود نداشته است، بی شک سخنی صادقانه و دقیق و منطبق بر حقیقت بر زبان جاری کرده است. سه خصوصیت ممتاز را ما امروز در ارتش جمهوری اسلامی ایران مشاهده می کنیم: اول، پیشرفت های نظامی، چه در زمینه ی علمی، چه در زمینه های عملی و چه در زمینه ی تشکیلاتی. دوم پیشرفت های اخلاقی و معنوی؛ که امروز جوانان این ارتش، بسیاری از مسؤولان این سازمان رزمی، انسان های نورانی و متدین و گاهی مجسمه های اخلاق و معنویت و تقوا و دیانتند. این خصوصیت، نه فقط در کشور ما، در هیچ نقطه یی از عالم تا آنجایی _ که ما سراغ داریم _ در هیچ ارتشی سابقه ندارد، دیده نشده و در تاریخ نوشته نشده است. امروز شما در این جنبه، در قله ی ارتش های تاریخ خودمان و ارتش های جهان قرار دارید. بدانید که این خصوصیت تابناک و این ارزش حقیقی، مثل همه ی گوهرهای تابناک دیگر وجود انسانی و عالم آفرینش، نادیده و ناشناخته نخواهد ماند. همه آن را خواهند دید، همه از آن بهره خواهند گرفت، همه آن را خواهند ستود؛ و خصوصیت سوم، محبوبیت مردمی، پشتوانه ی عواطف و علایق ملت ایران و پیوند مستحکم با این ملت بزرگ است. جوانان عزیز، فرزندان من _ کسانی که بدنه ی این ارتش و رأس و ارکان این ارتش را در آینده تشکیل خواهید داد و مسئولیت های بزرگ را بر دوش خواهید گرفت _ از جوانی خودتان، از نیروی خودتان، از وضع مناسبی که امروز بحمدالله در سازمان ارتش از آن برخوردار هستید، و از فضای معنوی این کشور الهی و اسلامی، حداکثر استفاده را ببرید، خود را علماً و عملاً و اخلاقاً بسازید.(1)

ص: 87


1- در دیدار با فرماندهان و دانشجویان دانشگاه افسری امام علی (ع)، 06/08/1377.

19. ابتکار و روح آفرینندگی مایه ی سرافرازی

امروز بار دیگر نشانه های برجستگی و دانائی و هوشمندی را در این مرکز آموزشی مشاهده کردم. ابتکار و روح آفرینندگی و شجاعت اقدام همراه با ایمان و امید، سرمایه ئی است که نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران توانسته با آن برای خود و میهن و فرماندهان و کارکنانش سرافرازی بیافریند. همواره چنین باد.(1)

20. اتکا به اراده ها و ایمان ها

شما جوانان عزیزی که امروز در سازمان های گوناگون نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به خدمت مشغول هستید - چه ارتش، چه سپاه، چه بسیج، چه نیروی انتظامی - وظایف خود را به درستی انجام دهید. این وظایف بسیار سنگین است و اهتمام ویژه و جدی ای را می طلبد که از شما جوانان مؤمن این اهتمام هم برمی آید. ما متکی به جسم ها نیستیم؛ متکی به اراده ها، به ایمان ها، به دل های پُر از عشق و محبت، به ذهن ها و مغزهای فعال، به استفاده از علم و پیشرفت هایی که در اختیار ماست، هستیم؛ این ها باید دستورالعمل کاری نیروهای مسلح را تدوین کند. از علم استفاده کنید؛ از تجارب با ارزش دوران دفاع مقدس استفاده کنید؛ از هوش و ابتکار خدادادِ جوان ایرانی حداکثر استفاده را بکنید؛ از آنچه که در اختیار دارید، بجا و به هنگام استفاده کنید؛ نگذارید نیروی خداداده ای که در اختیار شماست، معطل بماند و در هنگام نیاز به کار نیاید.

این استان مانند سایر مناطق کشور پهناور و عزیز ایران اسلامی، مانند وجب به وجب این خاک معطر و عبیرآمیز، برای یکایک آحاد این ملت، عزیز و مغتنم است. مسؤولان گوناگون در بخش های مختلف نیروهای

ص: 88


1- یادداشت در دفتر یادبود دانشگاه هوایی شهید ستاری، 19/11/1378؛ پیوست ها و ضمایم، ص 246.

مسلح، باید کوشش کنند خود را به روز کنند. امکانات خوبی در اختیار هست و می توانید این امکانات را ارتقاء ببخشید.(1)

21. پیشرفت های علمی و فناوری با اعتماد به نفس

امروز بحمدالله این جرأت، این گستاخی، این دلیری و این اعتماد به نفس که می توانیم، می کنیم، پیش می رویم؛ چه در زمینه های علمی، چه در زمینه های فناوری و چه در زمینه های سیاسی در نسل جوان ما به وجود آمده است.

چالشهای مزورانه ی قدرتها اثری روی روحیه مردم و جوانهای ما نمی گذارد؛ این فرصت خیلی بزرگی است؛ این را به همین شکل پیش ببرید و مرعوب نشوید. نه در زمینه ی علمی مرعوب شوید، نه در زمینه ی فناوری مرعوب شوید، نه در زمینه ی سیاسی مرعوب شوید، نه در زمینه ی نوآوری مرعوب شوید.(2)

22. خودباوری و پیشرفت علمی؛ ثمرات انقلاب

این ملت بر اثر انقلاب اسلامی و نظام اسلامی به خودباوری دست یافت- یعنی باور کرد که می تواند- این را امام به ما درس داد و فضای عمومی نظام اسلامی این را برای ما به ارمغان آورد. امروز جوان ما، دانشجوی ما، استاد ما، پژوهشگر ما، صنعتگر و سازنده ی ما باور دارد که می تواند. این خودباوری در علم به ما کمک کرد. ما امروز در میدان علم پیشرفتهای زیادی کرده ایم؛ اما هنوز عقبیم. هیچ کس خیال نکند که چون در میدان علم پیشرفت کرده ایم، به مقصد رسیده ایم و دیگر بس است؛ نه، ما را خیلی عقب نگه داشته اند؛ ولی ما پیشرفت کرده ایم و در این بیست

ص: 89


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروهای مسلح مستقر، پایگاه دهم شکاری چابهار، 08/12/1381.
2- در دیدار با دانش آموزان نخبه ی قرآنی و المپیادی، 30/04/1383.

و پنج سال خیلی جلو آمده ایم. طبق آمار، در دوران انقلاب، نسبت پیشرفت علمی ما از همه ی دنیا بالاتر و بیشتر بوده است!(1)

23. ضرورت تقویت علم و ایمان

وقتی یک ملت مورد تهدید قرار می گیرد، عمل صالح این است که انسان هایی در مقابل تهدید دشمنانِ متجاوز سینه سپر کنند؛ امکانات خودشان را متمرکز کنند؛ از همه ی نیرو و استعدادِ خودشان بهره بگیرند؛ علم و عمل و ابتکار و شجاعت را باهم بیامیزند و در مقابل دشمن زورگو و متجاوز بایستند و مقاومت کنند. وقتی ایمان با عمل صالح همراه شد، انسان از خسران نجات پیدا می کند؛ آن وقت ملت ها پیروز می شوند. چیزی که ایران اسلامی کارخانه ی منحصر به فرد آن را در درون خود داشته است، ایمان است. دشمنان ما هم از این کارخانه می ترسند و از این تولید واهمه دارند؛ بقیه ی حرف ها دروغ و بهانه و تزویر است. شما جوانان مؤمن، روزی که دانش و ایمان و شجاعت و ابتکار و نواندیشی و اغتنام فرصت را باهم بیامیزید و در میدان علم و عمل آن را به کار بگیرید، برترین فرآورده های این کارخانه اید. اگر می بینید جمهوری اسلامی که حرکت نظامی سلطه را در همه ی مدارهای آن با مشکل مواجه کرده و نظام سلطه ی جهانی را به چالش طلبیده، بیست و پنج سال است که علی رغم همه دشمنی ها و کارشکنی ها، بیش از پیش زنده و سرپا و ریشه دار و مقتدرتر است، راز آن در همین تولید علم و ایمان است. علم و ایمان را در خودتان تقویت کنید. شما جوان های برگزیده ای هستید که در برهه ی حساسی از تاریخ این کشور واقع شده اید؛ این هم اقبال شماست. ممکن بود من و شما در دورانی زندگی کنیم که مجال هیچ کار و تلاشی در آن نبود.(2)

ص: 90


1- در خطبه های نماز جمعه تهران، 24/11/1382.
2- در مراسم مشترک دانش آموختگی دانشجویان دانشگاه های ارتش جمهوری اسلامی ایران، 22/07/1383.

24. راه را بر سلطه دشمن ببندید

نظامی گری در یک چنین نظامی، مایه ی افتخار است و به نظامی گریِ خود ببالید و افتخار کنید. به لفظ اکتفا نکنید؛ در عمل، نظامیِ مؤمن، یعنی مجاهد فی سبیل الله، باشید. شرط مجاهد، آماده بودن است. با دانش و فن و تجربه و پیشرفت هایی که ذهن بشر در همه ی اقطار عالم به آن دست یافته است، خود را آشنا و مجهز کنید و به دیگران نیز بیاموزید؛ ذهن هایتان را پیچیده کنید و از تجربه های دوران دفاع مقدس حداکثرِ استفاده را بکنید. در آن روز، همین نیروی هوایی و همین ارتش و سپاه و بسیج، با امکانات کم، با محاصره ی اقتصادی و با تحریم عمومی توانستند در مقابل جبهه ای بایستند که اگرچه صفوف مقدمش نظامیان بعثی صدام بودند؛ اما صفوف مؤخر آن، همه ی قدرت های نظامیِ شرق و غرب بودند و پشتیبانی فنی و علمی و اطلاعاتی و سازماندهی و مدیریتی از سوی آن ها انجام می گرفت. در مقابل چنین جبهه ی وسیعی، ما توانستیم به همت جوان هایمان، به همت بسیجمان، سپاهمان، ارتشمان، خلبانان و فنی های شجاعمان و عناصر کارآمد رسته های مختلف نیروهای مسلحمان بر دشمن پیروز شویم. از این تجربه درس بگیرید و با آن آشنا شوید. حضورِ در ارتش را مغتنم بشمارید.(1)

25. راه پیشرفت علمی را به جد دنبال کنید

راه پیشرفت علمی را به جد دنبال کنید، نکته ای که من در مجامع دانشگاهی و علمی، با دانشجو، با استاد و با محقق در مورد مسائل علم و تحقیق بارها تکرار کرده ام و این ناشی از یک نگاه بررسی شده، تحقیق شده غیرقابل تردید است، این که عزّت کشور، امنیت بلند مدت کشور از جاده علم عبور می کند و بدون علم نمی شود به این ها دست پیدا کرد. نقش ایمان به جای خود محفوظ، نقش فداکاری و ایثار و جهاد در راه

ص: 91


1- همان.

خدا همه به جای خود محفوظ، این ها لازم است، امّا کافی نیست. علم به تنهایی هم کافی نیست، علم بدون ایمان، علم مشوب به اغراض مادی و شهوات هم کافی نیست، آن هم مضر است، لکن بدون علم هم هر فعالیت مثبت، هر نقطه مثبت دیگری ناکارآمد است. علم را خدای متعال سازنده میسر و تعیین کننده مسیر زندگی انسان ها قرار داده است علم هم مال خداست «عَلّمَ الاِنسانَ مالَم یَعلَم». علم هم نعمت خداست و بزرگ ترین نعمت خداست. علم را خدای متعال به بشر داده است تا راه زندگی اش را ترسیم کند، پیدا کند، او را بشناسد. چطور می توان در دنیایی که آحاد بشر به شکل های گوناگون از علم استفاده می کنند بدون علم زندگی و پیشرفت کرد؟ درست فهمیدند کسانی که می خواستند بر دنیا تسلّط پیدا کنند و منافع متراکم و ذخایر فیاض این منطقه را بدست بگیرند که باید اولین قدمشان این باشد که ما را از علم مان دور کنند. از علم خودشان هم محروم نگهدارند و همین کار را کردند.(1)

26. میدان کسب علم، میدان اراده ها

ما امروز به علم احتیاج داریم، بدون علم نمی شود، میدان علم هم مثل همه مجاهدت های دیگر میدان اراده است، بدون اراده نمی شود علم را بدست آورد. ببینید عزیزان من اصلاً همه جنگ های دنیا در واقع جنگ اراده هاست. اراده ها هستند که باهم می جنگند، ابزارها در درجه دوم قرار می گیرند. اراده ها هستند که در مقابل هم صف آرایی می کنند، و هر اراده ای که قوی تر بود امید بقا برای او بیشتر است. در زمینه علم هم همین جور است با اراده می شود میدان های علم را کسب کرد، با اراده می شود در علم، پیشرفت به معنای حقیقی کلمه پیدا کرد.

خوشبختانه من می بینم این دوستان عزیزی که اینجا صحبت کردند، هر کدام بخشی از حقایق مربوط به پیشرفت علمی را در بیاناتشان به

ص: 92


1- در دیدار با نخبگان ارتش، دانشگاه شهید ستاری،02/08/1386.

صورت خوبی بیان کردند. حقیقت همین است. ما در زمینه نوآوری، در زمینه کشف حقایق بی پایان کشف نشده عالم، بایستی جلو برویم. این جور نیست که حتماً ما باید همان راهی را برویم که دنیایی که امروز برخوردار از علم است رفته است، هیچ لزومی ندارد. البته بدون داشتن علم نمی توان علم بیشتر بدست آورد. در این تردیدی نیست، امّا معنایش این نیست که همان راهی را که دانشوران امروز و برخورداران از دانش در زمینه فن آوری طی کردند، عیناً همان راه را، دنبال آن ها، طی کنیم. به این صورت همیشه عقب می مانیم. ما باید راه های میانبر را پیدا کنیم و راه های میانبر الی ماشاء الله است. باطن پیچیده و تو در توی این عالم همچنان قابل کشف است آن قدر ذخایر، حقایق و ارتباطات کشف نشده بین عناصر این عالم وجود دارد که هر جای این سرزمین را بکاوید به یک چیزی دست پیدا خواهید کرد. در این فکر نباشید که آن جایی که دیگران حفاری کردند حتماً همان جا برویم و از آنجا چیزی پیدا بکنیم. حفاری کنید، حقایق کشف نشده در این عالم بسیار است. دیگران هوشیاری به خرج دادند، بیداری به خرج دادند، کشف کردند، آن کشف را تبدیل به علم کردند، آن علم را تبدیل به فن آوری کردند، آن فن آوری را وسیله پیشرفت در زندگی قرار دادند. البته شهواتشان موجب شد که آن را وسیله غلبه و سیطره بر انسان ها هم قرار بدهند. ما هم باید همین تلاش را انجام بدهیم.(1)

27. ساختار جدید با نگاه علمی

همه جای دانش مرغوب و مطلوب است، در این هیچ تردیدی نیست. لکن در تحقیقات و کارهای علمی یک منطقه اختصاصی مربوط به ارتش جمهوری اسلامی ایران داریم. بنابراین باید نگاه ویژ ه ای بکنید به تحقیقات علمی مرتبط با مسائل ارتش جمهوری اسلامی ایران، مسائل فنی سلاح، مسائل تاکتیکی، مسائل سازمانی و مدیریتی، در همه این

ص: 93


1- همان.

زمینه ها نگاه علمی بکنید. هیچ حرفی نداریم که با یک نگاه علمی جدید ساختار ارتش را به شکل بهینه تغییر بدهیم، به شرطی که از درون خود ارتش بجوشد. ما ساختار نیروهای نظامی مان را در واقع به تقلید دیگران شکل دادیم به تقلید دیگران شکل گرفتیم، هیچ اشکالی ندارد که محققین ما حتی در این زمینه ها، زمینه های مدیریتی، سازمانی و تشکیلاتی کار تحقیقاتی کنند. همچنان که در زمینه مسائل مربوط به رزم نکته بسیار خوبی را گفتند، تاکتیک را تعریف کنیم و بر اساس آن تعریف، سلاح بسازیم. که نکته بسیار صحیح و دقیقی است. در همه مسائل مربوط به ارتش، مسئله بهداشت و درمان رزمی و نظامی که در بیانات این دوستان ذکر شد، مسائلی که در حوزه ارتش، سازمان ارتش، و در حوزه نیروهای مسلّح مورد ابتلاء است به این ها نگاه ویژه و اهتمام خاص بشود.(1)

28. ارتباط مثل ظروف مرتبطه

در بیرون ارتش، در نیروهای مسلّح مثل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، کارهای علمی پُر وزن و با ارزشی انجام می گیرد. تصور من این است که نه شما از کارهای آن ها درست خبر دارید، نه آن ها از کارهای شما خبر دارند. هم شما تولید و خلاقیت و فن آوری و پشت سر این ها عشق و اخلاص و کارآمدی و اراده و عزم دارید، هم آن ها. این خلاقیت و نوآوری و پیشرفت و تنوع در تولیدات و پشت سر آن عشق و ایمان و علاقه به این کار را دارند، باهم مثل بیگانه ها نباید برخورد کنید. فرماندهان ارتش و سپاه و ستاد کل در این زمینه ترتیبی بدهند تا بتوانند مثل ظروف مرتبطه این ها را باهم وصل کنند. آن ها از شما استفاده کنند شما از آن ها استفاده کنید و پیش ببرید کارهایتان را. عین همین قضیه در ارتباط با وزارت دفاع هست بخشی از کارها در وزارت دفاع به شکل خیلی خوب در قسمت های گوناگون انجام می گیرد، کارهای خوبی هم انجام گرفته است. آنجا هم تحقیقات هست، پیشرفت هست، شوق

ص: 94


1- همان.

هست، ایمان هست، ترسیم آرمان های زیبا و شیوا برای آینده هست. البته در مورد سازمان های ارتش و سپاه اعتقادم این است، قبلاً هم گفتم نباید خودشان را سرگرم به تولید انبوه و تولید صنعتی بکنند. این کار را باید محوّل کنند به صنعت و به وزارت دفاع، همین کاری که تا حالا انجام گرفته است، یعنی تحقیق را می کنید، نمونه را به وجود می آورید، کار با ارزش را خلق می کنید و بعد می دهید دستگاه های تولیدکننده و تکثیرکننده آن را تکثیر کنند. سازمان ارتش و دستگاه های گوناگون فعّال علمی و بازوهای تحقیقاتی را نباید سرگرم این کار کرد، باید داد به آن ها. یک چنین تقسیم کاری هم می تواند انجام بگیرد. بین سپاه و ارتش هم همین جور، بین این دو سازمان هم احتمالاً امکان این وجود دارد که بخشی از کارهای حساس و مهم بیشتر مورد تکیه بر این سازمان و بخشی بیشتر مورد تکیه بر آن سازمان باشد. این قابل تصور است. خوشبختانه فرماندهان ارتش و سپاه که واقعاً به نظر من جزو بندگان خوب خدا، و حقیقتاً جزو برگزیدگانند، جزو صالحانند، می توانند این کار را انجام بدهند.(1)

29. عزت شما را دشمنان هم تصدیق می کنند

شما عزیز و عزتمندید. عزت شما از دو جهت است: یکی از این جهت که در راه علم، در راه جهاد و با زلال معنویت و ایمان، جوانیِ ارجمند خودتان را می گذرانید؛ این عزت است. «وللَّه العزّهًْ و لرسوله و للمؤمنین»؛ عزت متعلق به خدا و پیامبر و مؤمنان است؛ و شما با این شیوه، در خیل مؤمنان داخلید. جهت دوم این است که شما مایه ی عزت کشور خود و ملت خود هستید. آن کشور و آن ملتی که بتواند ثابت کند که آماده است برای استقلال خود، برای حفظ هویت خود، برای آرمان های خود، برای موجودیت خود، ایستادگی کند و مردانه دفاع کند،

ص: 95


1- همان.

عزیز است. عزت آن ملت را حتّی دشمنان در اعماق وجود خودشان تصدیق می کنند؛ اگرچه از روی عناد حاضر نباشند بر زبان بیاورند. امروز عزت شما را - که نوک پیکان استوارِ دفاع ملی هستید - دشمنان شما هم تصدیق می کنند؛ بسیاری بر زبان هم می آورند.(1)

30. علم، پاسخ گوی نیاز ملّت

زنجیره ی علم، فناوری، تولید محصول و تجاری سازی- که این زنجیره ی بسیار مهمی است- در حال شکل گیری است؛ یعنی دانش را تولید می کنند، آن را تبدیل به فناوری می کنند، محصول را تولید می کنند، محصول را به بازار تجارت جهانی می آورند و برای کشور تولید ثروت می کنند. این دانش فقط دل خوشکنک نیست، که ما بدانیم حالا در این زمینه پیشرفت کردیم؛ نه، این دانش کشور را ثروتمند می کند، سودش به همه ی مردم می رسد. این، کشاندن مسیر تولید علم به ثروت ملی کشور است و پاسخگوئی به نیازهای ملت. (2)

ص: 96


1- در مراسم دانشگاه افسری امام علی (علیه السّلام)،19/08/1390.
2- در جمع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی، 01/ 01/ 1390

فصل چهارم: نوآوری، ابتکار و خلاقیّت

اشاره

فصل چهارم

نوآوری، ابتکار و خلاقیّت

ص: 97

ص: 98

ابتکار و خلاقیت با توکل به خداوند

این روح مسلمانانه جنگیدن را که خمیره بزرگ آن این است که نه ظلم می کنیم و نه زیر بار ظلم می رویم، نه تجاوز می کنیم و نه زیر بار تجاوز می رویم، در همه افراد زیر نظر خود تقویت کنید. شما باید روح ابتکار و خلاقیت و نوسازی را در کلیه افراد بیدار و زنده کنید. باید به خدمات پرسنل ارتش ارج نهاد. در مورد قصورها و کوتاهی ها و هم چنین حفظ و نگهداری کامل ابزار جنگی و سلاح های استراتژیک سخت گیری کنید. ما با آنچه که داریم تا آنجا که بتوانیم می جنگیم و با توکل به خدای متعال و به امید استعدادهای همین مردم، ان شاءالله آرزوی کمک خواهی ما از قدرت های سلطه گر را برای همیشه به دلشان خواهیم گذارد.(1)

ارتش باید از کارآیی بالایی برخوردار باشد

حرکت رو به کمال ارتش، یکی از اجزای مهم و اساسی نظام جمهوری اسلامی است. شاید در کمترجایی در دنیا بتوان یافت که ارتش، این چنین در دل و ذهن مردم جاگرفته باشد. مردم شما را هم چون عناصری مقدس دوست دارند و فرماندهان نظامی وقتی در میان مردم

ص: 99


1- در دیدار با فرمانده نیروی زمینی و فرماندهان لشکرها، 13/06/1361.

ظاهر می شوند، بمانند مقدسین از آنان استقبال می شود. ارزش هایی که مورد ملاحظه ماست، ارزش های اصیل اسلامی و منطقی است و یقیناً یکی از ارزش هایی هم که باید در حوزه مأموریت شما قرار بگیرد، ارزش کارآیی است. شما با تشویق دانایان، خبرگان و افراد ورزیده و زبردست در کار جنگ، بایستی این خبرگی را ترویج نمایید و جوشش و شکوفایی این ارزش ها را مدنظر قرار دهید. هنگامی که پرسنل نظامی احساس کنند، ابتکارها و هوشمندی های آنان و بها دادن به آن از نظر فرماندهان ارزشمند است، به این دانایی تشویق خواهند شد و به پیش خواهند رفت.

در دنیایی که کشورها از تهدید نظامی ابرقدرت ها لحظه ای آسایش ندارند، ارتش باید از کارآیی نظامی بالایی برخوردار باشد. شما امروز بهترین دانشگاه های نظامی را در جبهه ها و میدان های جنگ دارید. قبلاً دانش نظامی، تنها در کتاب ها، نوشته ها و کلاس ها خلاصه می شد و با واقعیت ها منطبق نمی گردید.

ولی اکنون ارتش جمهوری اسلامی ایران یک ارتش جنگ دیده است و ما هم اکنون جنگ چند ساله ای را پشت سر می گذاریم که برای ما از لحاظ کارآیی و بالا رفتن دانش نظامی، فوق العاده ارزشمند بوده است. در این رابطه کسانی هم که می توانند برای پیشبرد اندیشه نظامی در این کشور مؤثر باشند، باید تشویق گردند.(1)

کشف راه های جدید با ابتکار و تلاش

بنده روی نقش ابتکار خیلی تکیه می کنم و اعتقادم بر این است که در جاهایی که یک مسیر به نظر بن بست می رسد، در سایه ابتکار انسان، ده ها راه برای انسان کشف می شود؛ یعنی واقعاً وقتی آدمی چیزی را بخواهد و برای آن هدف و خواسته خود تلاش کند، هیچ بن بستی وجود ندارد. با ابتکار، با تلاش، با خرج کردن همه فکر و توان، انسان می تواند مشکلات زیادی را برطرف کند و بن بست هایی

ص: 100


1- در دیدار با فرمانده، جانشین، معاونین و فرماندهان نیروی زمینی، 29/09/1362.

را باز کند. انتظار ما از ارتش این بوده و هست که در این خط و جهتی که ملت ایران حرکت می کنند، هم چنان پیشاپیش صفوف حرکت کنند، دارای راه ها و شیوه های ابتکاری همیشگی باشند و این حرکتشان را هم چنان ادامه دهند.(1)

تقویت روحیه ی خلاقیت و ابتکار

تقویت روحیه ی خلاقیت و ابتکار عواملی هستند که باید در بین نیروهای مسلح گسترش و توسعه یابد. در طول این مدت ]8 سال دفاع مقدس[ اگرچه مشکلات زیادی را متحمل شدیم، اما ملت ما آبدیده تر شد و امروز مردم با تجربه و سنجیدگی و اتکای قوی در صحنه های مختلف انقلاب حضور دارند. ارتش و سپاه دو بازوی توانمند این ملتند و سال ها مقاومت کردند و در زمان صلح نیز در کنار هم باقی خواهند ماند. افتخارات و پیروزی های امروز ما ناشی از سال ها تلاش و دلاوری شما برادران رزمنده است.(2)

اهتمام به نوآوری

از جمله ی چیزهائی که باید مورد توجه قرار بگیرد، نوآوری کردن در همه ی تولیدات به صورت پی درپی و لحاظ حس، یعنی اشباع حس زیبائی شناسی در مصرف کننده است. این یکی از مسائل قابل توجه هست که بایستی به آن اهمیت بدهیم. (3)

سرافرازی و بالندگی ثمره ی تلاش

امروز نخستین ثمرات تلاش دلسوزانه و ابتکار آمیز شما مسئولان و

ص: 101


1- در دیدار با فرماندهان نظامی در مراسم معارفه فرمانده نداجا، 08/04/1364.
2- در اجتماع رزمندگان قرارگاه لشکر28 کردستان در جبهة مریوان (مریوان)، 04/08/1367.
3- در دیدار جمعی از کارآفرینان سراسر کشور، 16/ 06/ 1389

دست اندرکاران نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، در برابر چشم خودی و بیگانه، با سرافرازی و بالندگی، خود را نشان داد و در حقیقت مهارت و پشتکار و اعتماد بنفس شما را به نمایش گذاشت. خدا را سپاس که به شما توان و توفیق داد و راهها را به سمت هدف گشود. و شما را سپاس که نعمت خدا را قدر دانستید و راه او را پیمودید. اکنون سه چیز را به یاد داشته باشید: نخست تداوم حرکت را، هرگز متوقف نشوید و دائماً به پیش بروید دوم به کیفیت، بسیار اهمیت بدهید، حداقل باندازه کمیت سوم پرداختن به تقوای خود و دانشجویانتان، این پشتوانه ی حقیقیِ پیشرفت و راز پیروزی است. از خداوند متعال توفیقات روزافزون شما را مسئلت می کنم.(1)

لزوم استفاده بهینه از نخبگان

یکی از چیزهایی که در کار یک سازمان نظامی حایز اهمیت است، نشاط برای استفاده ی بهتر از استعدادها و قدرت ها و موجودی های مادّی و انسانی است. استعدادها را جستجو کنید و آن ها را به جوشش و درخشش در بیاورید. از دست های ماهر و مغزهای نافذ و خلاق و چشم های دقیق، در پیشرفت کار و مسئولیت بزرگ

خودتان بهره بگیرید. این ها، همان تصمیم گیری های بجا و شناختن تکلیف لحظه هاست.(2)

چشم به خود بدوزید، نه به بیگانه

چشم به خود بدوزید، نه به بیگانه. ما برای ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تجهیزات فراهم می کنیم. ما نیروهای مسلح خود را تا آنجا که در وسع و قدرت ماست، با تمام توان تجهیز می کنیم؛ اما

ص: 102


1- یادداشت در دفتر یادبود دانشگاه هوایی شهید ستاری، 28/08/1369؛ پیوست ها و ضمایم، ص 244.
2- در دیدار جمعی از کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، روز نیروی هوایی،19/ 11/ 1369.

توصیه ی دایمی ما این است که به ابتکار و به دست و بازو و توانایی های خود بیندیشید. نیروی زمینی، نیروی هوایی و نیروی دریایی، در درون خود استعدادهای فراوانی دارند که باید از این استعدادها حداکثر استفاده را بکنند، و بحمداللّه می بینیم که امروز استفاده می شود؛ اما روز به روز این را بیشتر کنید. ستاد مشترک هم نقش هدایت کننده و هماهنگ کننده و تکمیل کننده را نسبت به این تلاش ها در کلّ نیروهای مسلح خواهد داشت. امیدوارم که ان شاءالله موفق باشید و ارتش ما آن چنان ارتشی باشد که شایسته ی ملت بزرگ و قهرمان ماست.(1)

قدرت دفاع و قدرت سازندگی

برادران عزیز! عناصر رزمنده ی نیروهای مسلح! برحسب تجربه های تاریخی، آنچه بیش از همه برای ملت ها مایه ی افتخار است، عبارت است از قدرت دفاع و قدرت سازندگی؛ در معیار تقدیر و ارزش گذاری بر روی ملت ها، آنچه در بالای صفحه قرار می گیرد، این دو توانایی است. هرگز در تاریخ، کشوری را به خاطر مثلاً وسعت بازرگانیش یا تجملات زندگی یا مصرف زیاد و از این گونه چیزها ستایش نمی کنند؛ مگر زبان های سطحی جو و مغزهای سطحی نگر؛ اما ملت هایی را که توانسته اند در مواقع حساس از خود دفاع کنند، تاریخ ستایش می کند و قشرهای ژرف نگر به چشم تجلیل بر آن ها می نگرند. تاریخ همچنین ملت هایی را که توانسته اند پس از ضربه های هولناک و ویرانی های وسیع، با سازندگی و قدرت نوآوری، دوباره خود را به حال اول بلکه بهتر برگردانند، ستایش می کند.

شما نیروهای مسلح و همه ی ملت ایران، در یک مرحله امتحان خوبی دادید؛ در مرحله ی دوم هم - یعنی مرحله ی بازسازی - هم باید همان نمایش قدرت در همه ی سطوح کشور و در هر جایی که انسان سربلند و شایسته یی از مردم ایران در آن حضور دارد، وجود داشته باشد.

ص: 103


1- در ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 09/ 05/ 1370.

در دوران دفاع مقدس، همه ی ملت با یکدیگر تشریک مساعی کردند و پیشاپیش، نیروهای مسلح - ارتش و سپاه و اقیانوس پهناور بسیج مردمی - در میدانهای گوناگون آن چنان عظمتی آفریدند که چشم دنیا را به خود متوجه کردند. امروز مانند سالهای گذشته و بیشتر از آن، ما نشانه ی این التفات و اعجاب جهانی را مشاهده می کنیم.(1)

ابتکار و نوآوری با تلاش های صادقانه

وقتی مجاهدت نیروی هوایی را در طول این چهارده سال؛ بخصوص در دوران جنگ به یاد می آورم و وقتی اطلاعات گوناگونی را که از اوضاع و احوال این نیرو، از آغاز جنگ تا امروز داشتم، مرور می کنم، می بینم مجموعه ی عظیمی از فداکاری ها و تلاش های صادقانه و ابتکارها و نوآوری ها و به کمک اسلام شتافتن در لحظات دشوار روزهای غربت و چه بسیار کارهای عالمانه و دلسوزانه انجام گرفته است که همه ی این ها حاکی از علاقه مندی و توان فکری و علمی در زمینه های فنی و حرکت های عاشقانه ی خلبانان در رفتن

به سمت خطرهای حتمی است. وقتی این ها را در کنار هم می گذارم و چهره ی عزیز شهدای بزرگی چون شهید بابایی و دیگران را به یاد می آورم، می توانم در این روزهای ولادت، خطاب به ولیّ عصر، ولی اللّه الاعظم أرواحنا فداه، عرض کنم که: ای سید بزرگوار ما! ای مرکز عشق و محبت و سوز ما و ای نقطه ی اوج امید بشر! این نیروی هوایی که ما در طول این چهارده سال دیدیم، سپاهیان تو هستند؛ سربازان تو هستند؛ نیروی هوایی تو هستند؛ و این افتخار بسیار بزرگی است.(2)

ص: 104


1- در مراسم صبحگاه نظامی پایگاه منطقه ی دوم دریایی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، بوشهر، 12/ 10/ 1370.
2- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش، روز نیروی هوایی، 19/11/1371.

هرچه تلاش کنید ، جا دارد

باید عرض کنم که فعالیت های نیروی هوایی، بحمد اللّه به شکل صحیحی تقریباً در همه ی زمینه ها، بخصوص در بعضی از زمینه ها جریان داشته است. باید عرض کنم: آنچه که تاکنون شده است، هرچند خوب است و انسان نباید از سپاس نسبت به تلاش هایی که این بندگان خدا و مؤمنین و تلاشگران صادق انجام می دهند، لحظه ای غافل بماند، اما آنچه ظرفیت انسانی شما و اخلاص و ایمان آن و بحمد اللّه ظرفیت های بشری آن اقتضا می کند، بیش از این است. لذا، هرچه تلاش کنید، جا دارد. هرچه فعالیت کنید، مورد رضای الهی است. هرچه در این میدان های ابتکار و نوآوری چه بخش های عملیاتی، چه بخش های فنی، چه بخش های مدیریتی و سازماندهی و چه بخش های تحقیقاتی پیش بروید، مورد نیاز ملت و کشورتان است. مردم ما هم بحمد اللّه نیروی هوایی را دوست دارند. مردم نسبت به زحمات و تلاش های شما تا آن حدود که اطلاع می یابند، اظهار محبت می کنند. ما این را اطلاع داریم. هرچه تلاش کنید، مورد رضای الهی و محبت این ملت است. باز عرض می کنم: جا برای تلاش زیاد است. فعالیت کنید، تلاش کنید و عناصر جوان و مؤمن را تربیت نمایید. روحیه ی تدین را در نیرو گسترش دهید و کاری کنید که عناصر مؤمن در نیروی هوایی، احساس کنند که مجموعه ی نیرو به سوی آرمان های الهی حرکت می کند. إن شاء اللّه روز به روز بیشتر خواهید درخشید و بیشتر مورد رضای ولیّ عصر أرواحنا فداه قرار خواهید گرفت و روح مطهر امام عزیزمان از شما راضی خواهد بود.(1)

تلاش مؤمنانه به همراه ابتکار و نوآوری

حرکت صحیح نیرو، این است که عرض می کنم. این نیرو دانش و تخصّص را با روشن بینی و آگاهی و احساسِ تکلیف دینی و جرأتِ

ص: 105


1- همان.

اقدام همراه کرد. ما این را در طول جنگ دیدیم. قبل از شروع رسمی جنگ هم دیدیم. بعد از خاتمه جنگ هم، تا امروز مشاهده کردیم. در این نیرو علم هست؛ ابتکار و نوآوری هست؛ تلاش مؤمنانه و خالصانه هست؛ آگاهی و نگرش صحیح به زمان و شناخت جریان های زندگی و سیاست هم هست. این ها خصوصیات خوبی است. این ها خصوصیاتی است که یک موجود زنده، در حقیقت، شخصیت خود را در پناهشان مشخّص می کند و نشان می دهد. به گمان بسیار، حادثه ی روز نوزدهم بهمن در این شکل گیری ها و در ادامه ی راه به این شکل مؤثّر بوده است که خودِ آن هم البته معلول عواملی است که دست قدرت الهی در آن دخیل و سهیم است. بنده نیروی هوایی را که نیروی امتحان داده ای است، صادقانه دوست می دارم. خلبان های نیرو در طول جنگ، یکی از بهترین آزمایش ها را دادند و بعد از جنگ هم از آزمایش ها سربلند بیرون آمدند. فداکاری مفهومی است که تا وقتی در میدان عمل پیش نیامده است، هر کسی آن را بر زبان می آورد و مشت ها را گره و رگ های گردن را پر می کند. اما فاصله ی این زمان و این لحظه با لحظه ی تحقّق فداکاری، یک فاصله ی ژرف است. کسانی که پای حرفشان بایستند، کمند. این کم، در نیروی هوایی از لحاظ تعداد و کیفیّت زیاد بود. این ها مسائلی است که هیچ کس نباید فراموش کند. من به سهم خودم هرگز فراموش نکرده ام و نخواهم کرد. نظام هم نباید فراموش کند؛ مردم هم نباید فراموش کنند؛ بدنه ی ارتش جمهوری اسلامی و نیروهای مسلّح هم نباید فراموش کنند. البته نمی خواهیم این افتخارات را به نیروی هوایی منحصر کنیم؛ بلکه می خواهیم سهم درخشان نیروی هوایی را در این مورد مطرح نماییم و یک بار دیگر به مناسبت نوزدهم بهمن، بر روی آن تأکید ورزیم و بگوییم این افتخارات در تاریخ ما ثبت شده است.(1)

ص: 106


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش، روز نیروی هوایی، 19/11/1372.

ارزش های اسلامی با ابتکار و نوآوری

عزیزان من! سعی کنید ارزش های اسلام ناب و ارزش های انقلاب، همیشه زنده باشد. آن کس که به این ارزش ها بیشتر پایبند است، باید ارزشمندتر محسوب شود. آن کس هم که به این ارزش ها بی اعتناتر است، باید از ارزش کمتری برخوردار باشد. ارزش های اسلامی در ضمنِ کار، دانش، تخصّص، فن، ابتکار و نوآوری می تواند ظاهر شود. همه اش تظاهر به مقدّسی نیست. آن انسانی مؤمن است که با وجود خطر، خالصانه در میدان کار و ابتکار قدم بگذارد. این مؤمن است. آن خلبان که وقتی مأموریت دشواری را به او پیشنهاد می کنند، با سربلندی و سینه ی جلو داده، قبول خطر می کند، مظهر ایمان است. آن صنعتگر و افسر فنّی و عنصر فنّی که شبانه روز تلاش می کند تا بر دانشش بیفزاید و نوآوری کند، مظهر ارزش اسلامی است. کسی که در راه تعلیم تلاش می کند؛ کسی که در سازماندهی تلاش می کند؛ کسی که در تدوین مقرّرات لازم و گرداندن آن به سمت تصویب تلاش می کند؛ کسی که فرماندهی می کند - فرماندهی، قلّه ی همه ی این تلاش های برجسته است و فرماندهیِ خوب، در رأس همه ی تلاش ها و کارهاست - این ها همه مظهر ارزش های اسلامی اند. به این ها باید پایبند باشید. اخلاق اسلامی، عمل اسلامی، تعبّد اسلامی، رعایت حلال و حرام اسلامی، رعایت ارزش های انقلابی و جهت گیری های انقلابی، همه و همه مهمّ است. آن کس که به معنای واقعی کلمه، در سطح نیرو و در هرجا که هست، متدیّن و پایبند به دین است، باید مورد توجّه و ارزشمند محسوب شود.(1)

تیر دشمن به سنگ خورد

من خدا را شکر می کنم که بحمدالله نیروی هوایی، حرکت خوبی را شروع کرده و تا امروز ادامه داده است. من به شما عرض می کنم: از

ص: 107


1- همان.

مجموع تلاش هایی که در نیروی هوایی هست، خشنود و راضی ام. نه به این معنا که در هیچ گوشه ی نیرو، هیچ مسأله ای که موجب نارضایی شود وجود ندارد. اما وقتی جمع بندی و کسر و انکسار می کنیم، می بینیم که مجموعه ی نیرو مجموعه ای خوب و مطلوب است. با این همه، نیروی هوایی باید از این شیواتر و خوب تر و مطلوب تر شود.

این پایبندی ها و این ارزش ها و ارزش گذاری ها، باید در سطح نیرو گسترش پیدا کند. آن کسانی که تلاش و مجاهدت کردند، عزیزترند. آن کسانی که سوابق درخشانی دارند، عزیزترند. آن کسانی که کاری و خدمتی ارائه کردند، عزیزترند. نیروی هوایی را این طور باید پیش ببرید و ادامه دهید و اداره کنید. دشمن بر روی نیروی هوایی، هر چه توانست کار کرد و تیرش به سنگ خورد. این مسأله ی مهمی است. اینکه می گویم نیروی هوایی آگاه است و جریانات را می شناسد، به این دلیل است که عناصر نیروی هوایی، دشمن را ناکام

کردند. دشمن سرمایه گذاری کرد و موفّق نشد. باز هم باید دشمن را ناکام و ناموفّق بگذارید و تلاش او را نقش بر آب کنید. امیدواریم که خداوند متعال به همه ی شما توفیق دهد تا بتوانید آنچنان که وظیفه ی هر فرد مؤمن و انقلابی است، از لحاظ آموزش و تربیت و تجربه و نوآوری و دانش، سطح نیرو را بالاتر ببرید.(1)

نوآوری و ابتکار در خدمت انقلاب

من خواهش می کنم برادران عزیز دانشمند و دارای فکر و قدرت علمی در بخش دفاعی، هر چه می توانید، نوآوری و ابتکار خود را در خدمت این کشور و این انقلاب و این ملت قرار دهید. این ملت خیلی عقب نگه داشته شده؛ هرچه شما تلاش کنید، به جاست؛ زیادی نیست.(2)

ص: 108


1- همان.
2- در بازدید از کارخانه های صنایع مکانیک وزارت دفاع، 31/6/1373.

روحیه سازندگی، نوآوری، ابتکار

باید این راه ان شاءالله ادامه پیدا کند. هم روحیه ی سازندگی، نوآوری، ابتکار و غنی کردن نیرو از درون و غنی کردن ارتش و کشور به برکت غنای نیرو - یعنی کارهایی که شهید ستّاری روز به روز و قدم به قدم دنبالش بود - باید کاملاً ادامه پیدا کند و هم تقویت معنوی نیرو، از لحاظ آموزش، روحیه، دین، احساسات انقلابی، ارزش گذاری بر حوادث نیرو و پدیده های داخل نیرو که باز آن عزیزان - چه خود آن شهید، چه شهید اردستانی و دیگران - به شدّت پیگیر این قضایا بودند، ان شاءالله و به فضل پروردگار، به طور کامل دنبال شود.(1)

باور کنید که می توانید

شما عزیزان من بدانید که تا آنجا که همّت و تلاش داشته باشید، امکان پیش رفتن و رشد کردن و رشد دادن دارید. البته منظورم رشد شخصی نیست؛ منظور رشد این شجره ی طیّبه است.

در حال حاضر ارتش ما از بیشتر ارتش هایی که سراغ دارید و می شناسید، قوی تر و منسجم تر و به دردبخورتر و در روزهای سختی، کارآمدتر است؛ اما از این، ده برابر می توانید جلوتر بروید و باید بروید. هر کدامتان در هرجا که هستید، آنجا را سنگر حقّ و حقیقت و ارزش های معنوی بدانید. کار و تلاش کنید و یک لحظه را هدر ندهید. استحکام سازمانی بخش مربوطه و کلّ ارتش، کارهای آموزشی- که بسیار مهمّ است- کارهای سازندگی، نوآوری و مثل همین کارهایی را که می کنید، جدّی تر بگیرید. البته آن مقداری که جلوِ دوربین های تلویزیون می آید، کمتر از آن است که در واقعیت وجود دارد.(2)

ص: 109


1- در دیدار فرماندهان و کارکنان نهاجا، روز نیروی هوایی،19/11/1373.
2- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش جمهوری اسلامی، هفته ی دفاع مقدّس، 05/ 07/ 1374.

راه های میانبر را پیدا کنید

امروز خوشبختانه ارتش در زمینه ی ادوات زرهی و ضدّ زره، در زمینه ی انواع و اقسام وسایل دفاعی و خیلی کارهای دیگر، مشغول است؛ خوب هم مشغول است. هرچه می توانید ابتکار و نوآوری به خرج دهید و راه های میان بُر را انتخاب کنید. شما می توانید و باید باور کنید که می توانید؛ کما اینکه توانستید. یک روز همین مقدار را هم نه دشمن باور می کرد و نه خیلی از دوستان. عناصر مؤمن نشان دادند که می شود و

توانستند. از این جلوتر هم می توانید بروید.(1)

پیشرفت در همه چیز

از رأس نیرو که بحمدالله فرماندهی و مجموعه ی ستادی سطح بالای نیرو، عناصر مؤمن و مورد قبول و رضایت ما هستند، تا عناصر مختلف از فرماندهی ها و مدیریت ها در هر نقطه ای که هستند، باید نسبت به کار خودشان، احساس وظیفه ی عمیق کنند. همه باید احساس وظیفه کنند.

در همه ی بخش ها، در تربیت نیروی انسانی، در سرِپا نگه داشتن قدرت، به پرواز در آوردن ابزارها و وسایل پرنده و حفظ و حراست از آسمان کشور- که مهم ترین بخشِ کار این است- در دفاع، در کارهای فنّی، در سازندگی، در ابتکار و نوآوری، در کارهای سازماندهی، در آموزش و تربیت علمی، در انضباط نظامی و رعایت این جهات و کلاًّ در همه چیز باید احساس مسئولیت کنید و پیشرفت به وجود آورید.(2)

هر لحظه را قدر بدانید

در این لحظات سرنوشت ساز- یعنی در این سال های انقلاب تا امروز و تا سال ها بعد- اگر این ملت، با همّت و پشتکار و هوشمندی و ابتکار،

ص: 110


1- همان.
2- در دیدار با فرمانده و جمعی از کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، آستانه ی 19 بهمن، 18/ 11/ 1375.

احساس مسئولیت کند و به آن عمل نماید، سرنوشتش یک چیز خواهد بود و اگر خدای نکرده امروز هم مثل بعضی از گذشتگانِ ما در دوران قاجار و دوران پهلوی که کوتاهی کردند و سرنوشت این کشور را ده ها سال دچار بدبختی و رکود کردند، عمل کنیم، خدای نکرده سرنوشت چیز دیگری خواهد بود. این است که من عرض می کنم خسته نشوید و از تلاش کردن، ابتکار کردن، احساس مسئولیت کردن، هر لحظه را قدر دانستن؛ از همه ی توانایی خود برای پیشبرد کاری که به شما سپرده شده است، استفاده کردن، کوتاهی نکنید. هر کدامتان هرکجا هستید- از صدر تا ذیل، در بخش های مختلف- آنجا را یک سنگر انحصاری و اختصاصی و تعیین کننده به حساب آورید که همین طور هم هست.(1)

نشاط و تحرّک

توصیه ام به دوستان این است که در بخش های گوناگون مدیریتی خود در نیروی هوایی به این نکات توجه کنید . نیرو را با نشاط ، پرتحرک و پر ابتکار نگه دارید و کارهایی را که حس می کنید برای امروز شما لازم است ، بدون فوت وقت انجام دهید .(2)

چشمه ی وجود شما تمام شدنی نیست

بنده توصیه ی مؤکدم این است که مسؤولان ارتش در بخش های مختلف به سازماندهی، دانش، ساخت، نگهداری، ابتکار در زمینه های فرماندهی و مادر همه ی این ها، به ایمان؛ ایمان به کار و به ملت خود و ایمان به خداوند و آن چیزی که از آن دفاع می کنند؛ عزت اسلامی، بپردازند؛ این رئوس مطالبی است که از همه اهمیتش بیشتر است.

ساخت و تولید و ابتکار سلاح و امکانات و تجهیزات گوناگون از

ص: 111


1- همان.
2- دیدار با فرماندهان و مسئولین نیروی هوایی، دانشگاه هوایی شهید ستاری، 4/10/1381

این سرچشمه می گیرد و زاییده می شود.

هنگامی که ایمان، اطمینان به نفس، اعتماد به خدا و خود و باور به توانایی های خود بود، آن وقت از درون انسان آن چشمه یی که تمام نشدنی و لایزال است، می جوشد. چشمه یی در وجود شماست که اگر بتوانید آن را بکاوید، تمام شدنی نیست و آن، چشمه ی استعدادها و ظرفیت های عظیم انسانی است که باید آن را به طور دائم کشف کرد و به فعلیت رساند. توجه کنید که فلسفه ی وجود نیروهای مسلح، همان چیزی است که امیرالمؤمنین(ع) در فرمان معروف خود به مالک اشتر فرموده: «فَالجُنُودُ بِاِذنِ اللّهِ حُصُونُ الرَّعِیَّهِ»؛ حصار ملت و کشورند. نقش حصار چیست؟ ایجاد امنیت برای مردم. وقتی یک ارتش و سازمان مسلح این مسؤولیت را برای خود اساسی ترین محور تصمیم گیری و سازندگی بداند، آن گاه وضع خیلی فرق خواهد کرد.(1)

پیشرفت با نوآوری و ابتکار

نوآوری، ابتکار، استفاده از دل های پاک و نیروهای با استعداد عمیق، می تواند روز به روز ارتش را پیش ببرد. امروز، ملت و کشور شما به این فعالیت درونی و بیرونی (عزم و ایمان شما از طرفی و تلاش و کارتان از طرف دیگر) نیازمند است. دشمنان، استقلال ایران را نمی پسندند و مخالف آن هستند. آن کسانی که ده ها سال ظالمانه از سفره ی این ملت دزدیده و غارت کرده اند، قدرتمدارانی که به چپاولگریِ این مرز و بوم در طول حکومت فرمانروایانِ بی کفایت و خائن عادت کرده اند، در دوران جمهوری اسلامی که دست شان کوتاه شده است به فکر کارشکنی اند.

از روز اولِ انقلاب و تشکیل نظام اسلامی، این دشمنی ها شروع شده و فراز و نشیب داشته که به فضل پروردگار تا امروز شکست خورده و بعد از این هم شکست خواهند خورد. مهم این است که ملت ایران و

ص: 112


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان آجا، آستانه ی روز ارتش، 27/01/1382.

مأموران این ملت (مسؤولان) در بخش های مختلف به خود و خدای خود متکی باشند، که هستند؛ البته در تمام مدت انقلاب اسلامی و دورانِ شکوهمند نظام اسلامی همین طور بوده و بعد از این هم همین گونه خواهد بود.(1)

عزت ملت در گرو افزایش قدرت دفاعی

اگر ملتی قدرت دفاع از خود را نداشته باشد، عزت او هم هیچ گونه تضمینی ندارد. در دنیایی که هوس ها و انگیزه های مادی به جای ارزش های معنوی بر انسان های صاحب قدرت حکمرانی می کند، هیچ ملتی نمی تواند از هیچ مرکز دیگری جز قدرت درونی خود که خدای متعال به او بخشیده است، امید هیچ گونه کمکی و چشم داشتِ حمایتی را داشته باشد.

ملت ها باید به خودشان تکیه کنند تا بتوانند عزتی را که خود را شایسته ی آن می دانند، به دست بیاورند. این قدرت، قدرت علمی است؛ قدرت دفاع از خود است؛ تواناییِ بروز استعدادهای درونی است. یک ملت باید این توانایی ها را داشته باشد تا بتواند عزیز باشد.

مظهر قدرت دفاعی یک کشور شماها هستید؛ نیروهای مسلح. درست است که در هنگامه ی آزمایش های بزرگ، همه ی ملت پشت سر نیروهای مسلح قرار می گیرند و نیروهای مسلح را تنها نمی گذارند؛ کما اینکه در دوران دفاع هشت ساله ثابت شد، ولی با این حال، آن مجموعه یی که اوّلین مسئولیت و اصلی ترین مأموریت را در زمینه ی دفاع دارد، نیروهای مسلح کشورند و شما جوان های عزیز با این نیت، با این فکر، با این احساس وارد بخش ها و دستگاه ها و یگان ها و قسمت های مورد نیاز بشوید و مأموریت تان را آغاز کنید که می خواهید سازمان خودتان را به سطوح آرمانیِ آن برسانید تا بتوانید سهم خود را در قدرت دفاع این

ص: 113


1- در مراسم صبحگاه نیروهای سه گانه ارتش جمهوری اسلامی، نوشهر، 29/06/1382.

ملت بزرگ و عزیز ایفا کنید. ابتکار، نوآوری، انگیزه ی خالص خدمتی، حفظ پاک دامنی و صفایی که امروز در شما جوان ها بحمدالله هست، دقت در ضابطه های نیروهای مسلح و رعایت این ضوابط، توکل به خدا، اعتماد به خدا، توفیق خواستن از خداوند متعال و اعتماد به نیروی ذاتی خود؛ این ها رمزهای موفقیت شماست.

در این میدان گسترده یی که پیش روی شماست، استعدادهایی بروز خواهد کرد و شخصیت هایی رشد خواهند کرد. در میان شما بی گمان کسانی خواهند بود که تأثیرات بزرگی در ارتش جمهوری اسلامی ایران و در پیشرفت این سازمان خواهند داشت.(1)

عزت ملت با ابتکار و نوآوری

امروز شما کارکنان نیروی هوایی- نظامیانی که در این بخش مهم مشغول فعالیتید- جایگاه خودتان را درست بشناسید. نیروی هوایی بسیار مهم است؛ به یک معنا تعیین کننده است. امروز بخش پدافند شما جزو مؤثرترین بخش های همه ی دستگاه های نظامی کشور برای دفاع از عزت، استقلال و سربلندی ملت ایران است، که جز با همت و اراده و اعتماد به نفس و توکل شما به خدا و کار خستگی ناپذیرتان، این قله های بلند را نمی شود فتح کرد. یک روز نیروی هوایی با آن کار بزرگ خود در بیست و دو بهمن، تحول را در مجموعه ی کشور به وجود آورد.

شاید آن جوان هایی که آن روز آمدند، نمی دانستند که چه کار مهمی انجام می دهند- یک ایمان، یک عشق آن ها را به میدان کشانده بود- اما کار آن ها به شدت در کلّ حرکت انقلاب تأثیرگذار بود.

بنابراین، هر بخشی از بخش های نیروهای مسلح و بیرون از نیروهای مسلح، می توانند در مواقع خاصی به شدت اثرگذار باشند. به خود اعتماد

ص: 114


1- در مراسم دانش آموختگی دانشجویان دانشگاه های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران، 06/ 07/ 1384.

کنید، از نیروی درونی و ذاتی خود استفاده کنید و بدانید که شما می توانید بخش خودتان را با اراده و ابتکار و نوآوری و فعالیت خودتان، در سطح بالا، وسیله ی عزت ملت خودتان قرار بدهید؛ می شود؛ تا حالا هم امتحان کرده ایم و شده است. کارِ سازماندهی شده، منظم، با اعتماد به خود، و با حفظ آن انضباط دقیق و ظریف نظامی، و با اخلاص، و با توکل به خدا؛ در همه ی قسمت های شما یک چنین کاری با این روح و با این جوهر و حقیقت، می تواند تأثیرات بزرگی را بگذارد.(1)

نوآوری در همه عرصه ها

نوآوری مخصوص یک عرصه خاصی نیست؛ در آزمایشگاه و مرکز تحقیقات، در کلاس درس، در حوزه علمیه، در دانشگاه، در کارگاه صنعتی، در محیط اداری، در منطقه کشاورزی و باغی و در همه جا، ابتکارات انسان های مبتکر و نوآور می تواند هر کاری را یک گام پیش ببرد و در مجموع، کشور را از یک گذرگاه مهمی عبور بدهد.(2)

خود را با نوآوری نیرومند کنید

نیروهای مسلح - چه ارتش، چه سپاه، چه بسیج، چه نیروی انتظامی- روز به روز باید خود را نیرومندتر کنند؛ نوآوری یعنی این. نوآوری فقط در ساخت سلاح و تجهیزات نیست؛ اگرچه نوآوریِ در ساخت و ابتکار در به وجود آوردن روش های جدید تسلیحاتی یکی از نوآوری های مهم است، اما نوآوری در آموزش، نوآوری در سازماندهی و تشکیلات، نوآوری در شیوه های پشتیبانی، نوآوری در دستورالعمل های رزمی، همه ی این ها، لازم است.

گام های بلند بردارید، گام های محکم بردارید، به سمت هدف های

ص: 115


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی، 18/ 11/ 1384.
2- در دیدار با مردم شیراز، 11/02/1387.

روشن با قوّت و قدرت حرکت کنید، خودتان را نیرومند کنید. این دژ و این حصار را برای ملت بزرگ ایران اطمینان بخش تر کنید.(1)

عزّت جمهوری اسلامی در سایه ی اسلام

جمهوری اسلامی راه خودش را - راه عزّت در سایه ی اسلام، امنیت در سایه ی اسلام، عدالت در سایه ی اسلام، مردم سالاری در سایه ی اسلام و برخاسته ی از اندیشه ی اسلامی - ادامه خواهد داد و بدون هیچ تردیدی، بدون هیچ سستی ای پیش خواهد رفت و نسل های آینده قضاوت خواهند کرد. و بدانید؛ جوان های امروز ما و نسل های بعد از اینها خواهند آمد، با تجربه ی عظیم انباشته ی در دل این ملّت در مواجهه ی با استکبار، و راه قلّه ها را ادامه خواهند داد و به این قلّه ها هم خواهند رسید. ملّت ایران، شایسته ی رسیدن به قلّه هاست.

ملّتی که هوشمند است، دارای ابتکار است، دارای ایمان است، وقتی این ملّت آزادی ناشی از اسلام را که انقلاب به ما عطا کرده است، داشته باشد، اینچنین ملّتی در سیر خود، در حرکت خود، هیچ جا متوقف نخواهد شد. ان شاءاللَّه این روز را شما جوان ها خواهید دید. شما باید همّت کنید. شما در بخش خودتان، و همه در بخش های خودشان، تلاش کنند، همّت کنند.

نیروی هوایی - همان طور که فرمانده محترم نیرو گزارش دادند – پیشرفت های خوبی داشته است؛ ما هم از پیشرفت های خوب نیروی هوایی در بخش های مختلف مطلعیم؛ لیکن در عین حال هیچ توقفی جایز نیست. به وضع موجود قناعت نکنید. ابتکارها را به کار بیندازید. شما شایسته ی بیش از این هستید، و ملّت شما شایسته ی نیروی هواییِ حتّی مقتدرتر از این است.(2)

ص: 116


1- در مراسم نظامی مشترک یگان های نیروهای مسلح استان فارس، 12/ 02/ 1387.
2- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 19/11/ 1388.

طرح های ابتکاری را جدی بگیرید

به نظر من مسئله ی طرح های ابتکاری را هم خیلی باید جدی گرفت. خوشبختانه در نیروهای مسلح این هست. مثل یک توده ی استعداد، که یک بخشی از این استعداد، یک لایه ی روئین این استعداد در معرض استفاده قرار گرفته؛ اعماق این توده ی استعداد هنوز همچنان باز نشده؛ ملت ما این جوری بود. واقعاً آدم احساس می کند و می بیند که در اول انقلاب، در بخش های مختلف، از این توده ی ظرفیت فکری و استعداد فکری و کسب مهارت ها در بخش های گوناگون، یک مقدار کمی استفاده می شد. انقلاب موجب شد یک تحرکی به وجود بیاید؛ در بخش های علمی، در بخش های فناوری، در بخش های سازندگی، در بخش های فرهنگی، سیاسی و غیره؛ استعدادها شکوفا شد، گُل کرد.

یعنی از این مجموعه ی توده ی فشرده و متراکم به انبوه، لایه های دیگری هم همین طور هی باز شد. این تجربه به ما نشان می دهد که ظرفیت های ما خیلی بالاست. بروید دنبال کارهای ابتکاری، بروید دنبال کارهائی که دنیا آن ها را نیازموده و تجربه نکرده؛ در طراحی های عملیاتی، در طراحی های اطلاعاتی، در نوع برخورد با دشمن؛ فریب یک جور، تدبیر یک جور؛ این ها کارهای مهمی است. بخصوص من روی نوع سازماندهی

نیروهای مسلح تأکید می کنم. خوشبختانه هم سپاه و هم ارتش در این صراط قدم برداشته اند، دارند فکر می کنند و کار می کنند. نوآوری در سازماندهی سنتی تا حالا وجود داشته- در سپاه جوری، در ارتش جوری- بروید دنبال کارهای ابتکاری. البته هر کار جدیدی مطلوب نیست. کار جدیدی که با ملاحظه ی کامل، دقت و آزمون همراه باشد، مطلوب است. دنبال کارهای ابتکاری بروید؛ همچنان که تا حالا هم در بخش های مختلفِ نیروهای مسلح همین بوده؛ جهاد خودکفایی ارتش یک نمونه اش است، که از سی سال پیش چه کارهای بزرگی را انجام دادند. در سپاه، فعالیت های متعدد و فراوان در این زمینه ها وجود

ص: 117

داشته. الحمدالله دستمان از تجربه های امیدبخش و امیدآفرین خالی نیست. آدم می بیند کارهای بزرگی را می شود انجام داد.(1)

میل به تحرّک و ابتکار و نوآوری

ان شاءالله موفّق باشید و بتوانید هر گامی که جلو می گذارید، کشور را و ملّت عزیزی را که پشتیبان شما است یک گام به جلو ببرید. امروز عشق به پیشرفت، میل به تحرّک و ابتکار و نوآوری، در کشور ما موج میزند. در بخش های مختلف - در بخش های علمی، فنّی، ابتکارات، مسائل سیاسی، مسائل اجتماعی - همه در فکر ایجاد راه های ابتکاری و نو هستند، و برای شما هم - عزیزان دانشجو و افسران جوان در ارتش جمهوری اسلامی و در سراسر نیروهای مسلّح - این میدان باز است. هم جوانید و برخوردار از موهبت نشاط جوانی، هم در محیط علمی مشغول تلاشید، هم افتخار حضور در نیروهای مسلّح را دارید که به فرموده ی امیر مؤمنان حصونِ رعیتند، حصارهای مستحکم کشور و ملّتند - و مشغول انجام وظیفه اید. هرچه می گذرد، اهمّیّت و ارزش تلاش در بنای جمهوری اسلامی و استحکام بخشیدن به آن بیشتر آشکار می شود.(2)

ص: 118


1- در دیدار با فرماندهان ارشد نظامی و انتظامی، 22/ 01/ 1389.
2- در مراسم دانشگاه علوم دریایی نوشهر، 27/06/1391.

فصل پنجم: ساخت و تولید، تعمیر و نگهداری

اشاره

فصل پنجم

ساخت و تولید، تعمیر و نگهداری

ص: 119

ص: 120

ساخت و تولید

1. بسازید، بپردازید و کیفیت بدهید

نیروی ارتش از سه عنصر اصلی انسان ها، ابزارها و روش ها تشکیل شده است. شما بایستی انسان ها را تغییرکیفی بدهید. نمی خواهد مهره ها را عوض کنید. این هایی که هستند، این ها را بسازید. بپردازید. جا بیندازید. کیفیت بدهید. این دست شماست. دست فرماندهی نیرو و دست شما آقایان است. در مورد ابزارها عجله نکنید. این هایی که در اختیار دارید درست کنید، اگر انسان هایتان باکیفیت شدند، ابزارهایتان درست خواهند شد. بنابراین به خودتان برگردید. در خودتان بکاوید تا بتوانید جایگزین کنید. در مورد روش ها از همه حساس تر باشید. اگر روش ها را درست کردید، انسان ها هم درست می شوند. تکنولوژی بیگانه را با روش های بیگانه داشتن اشتباه بزرگی است. تکنولوژی یک عنصر بیجان است و به هر طریق که بخواهید دردست شما قرار خواهد گرفت و این شما هستید که به آن روش می دهید و آن را به هرکیفیتی که مصلحت باشد می چرخانید.(1)

ص: 121


1- در دیدار با فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/02/1362.

2. خودتان سازنده و تولید کننده باشید

من از اوایل انقلاب، نیروی هوایی را می شناختم و درجریان فعالیت ها و افتخارآفرینی های این نیرو تا به امروز بوده ام. من جریان مبارزه با شیوه های استعماری را که توسط فرماندهی نیرو عنوان شد تأیید می کنم. شما برادران نیروی هوایی به ابتکار و تکیه برنفس زیاد اهمیت دهید. بر همة کارهایی را که به رشد این نیرو کمک می کند، تأکید کنید. شما امروز زیربار هیچ کس نیستید و از تشکیلاتی که زیرنظر خود شما و ملت است استفاده می کنید. فقط باید ببینید مصلحت در چیست و کدام روش غلط و کدام صحیح است. در این زمینه می توانید از تجربیات دیگران هم استفاده کنید اما خودتان سازنده و تولیدکننده باشید.(1)

3. آمریکایی ها باور نمی کنند

اکنون دشمن از این دستاوردها (در زمینه طراحی، بدنه سازی و تولید تسلیحات و تجهیزات نظامی) به شدت بیمناک است و هنوز آمریکایی ها و استکبار جهانی نمی توانند باور کنند که ما به چه توفیقاتی دست یافته ایم و روز به روز نیز باید یک قدم جلوتر حرکت کنیم و با اختراع و ساخت جدید تجهیزات نظامی، فاصله عقب ماندگی تحمیلی 70-80 ساله را کمترکنیم. (2)

4. چشمداشتی به تجهیزات استکبار نداریم

ما موظف هستیم حرکت عظیم مردمی را برای دفاع آبرومندانه از میهن اسلامی با امکانات خود تجهیز کنیم. چشمداشتی هم به تجهیزات مدرنی که در اختیار استکبار جهانی است نداریم و معتقدیم با ایمان

ص: 122


1- در مراسم فارغ التحصیلی سومین دورة دانشجویان دانشکده فرماندهی و ستاد نیروی هوایی،03/07/1363.
2- در دیدار با رؤسای دوایر و شعب عقیدتی- سیاسی وزارت دفاع، تهران، 04/06/1364.

می توانیم خلاءها را پرکنیم، زیرا آن چیزی که باعث پیروزی است، تجهیزات نیست، بلکه وجود انسان های با ایمان است. هرسلاحی به یک به کارگیرنده ای احتیاج دارد و اگر بکارگیرنده آن سلاح ایمان نداشته باشد، آن سلاح، جز آهن پاره نخواهد بود. ما انگیزه، اراده و تصمیم برای استفاده از سلاح های موجود خود را داریم. با تجهیز امکاناتمان، با سلاح های خود، میدان های جنگ را اداره خواهیم کرد و معتقدیم پیروزی به مردم با ایمان و فداکار متعلق خواهد بود.(1)

5. پیشرفت چشمگیر با نگاه به کیفیت

امروز نقش کارشناسان بیگانه در ارتش دوران پادشاهی در ده ها کتاب و نوشته و مقاله که بعد از انقلاب توسط خود آن ها منتشرشده، آشکار است. آن ها همه کاره بودند، برادران ارتشی متعلق به این آب و خاک هیچ کاره بودند. معلوم است که بیگانه ها در خانه ما از ما دفاع نمی کنند، آنچه که از آن دفاع می کنند، منافع خودشان است. پس از انقلاب در ستاد مشترک عناصر مؤمن و مخلصی تلاش کردند ارتشی را که مورد تهاجم قرار داشت برای مردم و میهن اسلامی و مقابله با دشمنان حفظ کنند. امروز با نگاه به کیفیت ها، پیشرفت های چشمگیری کردیم که قابل مقایسه با آن روزها نیست. هرچه تاکنون پیش رفتیم، بخشی از راه را پیمودیم و هنوز راه طولانی در پیش داریم.(2)

6. اهتمام به خودکفایی و تولید، در حد عالی

باید در همت خود تسریع کنید، تا واحدهایی که در جبهه هستند، کیفیت عالی پیدا کنند. ارتش مناسب شأن جمهوری اسلامی، باید از نظر آمادگی و انضباط و روحیه، عالی باشد و به تجهیزات در حد توان دست

ص: 123


1- در مراسم روز ارتش و رژه نیروهای مسلح، تهران، میدان آزادی، 28/01/1365.
2- در مراسم صبحگاه کارکنان ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 22/02/1365.

یابد. تجهیزات را در حد عالی نگفتم؛ چون ممکن است کشور نتواند تجهیزاتی را که شما امروز لازم دارید، برایتان فراهم کند؛ اما آمادگی و پرداختن به تعمیر و نگهداری و پشتیبانی و اهتمام به خودکفایی و تولید و ابتکار، باید در حد عالی باشد. من به درجه ی خوب و بسیار خوب قانع نمی شوم؛ باید همت کنید و تا درجه ی عالی کارتان را به پیش ببرید، و اعتقاد دارم که به نتیجه هم می رسد. اینکه امام(ره) در وصیت نامه ی سیاسی، الهی خویش به خودکفایی ارتش اشاره کرده بودند و مرقوم فرموده بودند: «امروز چیزهایی را با قیمت ارزان تر می سازند»، در واقع همان گزارشی بود که در آن سال به ایشان دادم و گفتم در زمان طاغوت وقتی می خواستند قطعه یی از تجهیزات ارتش را تعمیر کنند، با هواپیما آن را به کشور سازنده می بردند و پس از تعمیر، به کشور برمی گرداندند؛ ولی امروز همین قطعات داخل ایران ساخته و تعمیر می شود. این گزارش، امام (ره) را تحت تأثیر قرار داد و ایشان این موضوع را در وصیت نامه ی سیاسی، الهی خود آوردند. گزارشی که من به امام دادم، بر اساس شایعات و گفته ها نبود؛ بلکه از روی اطلاع و بر اساس واقعیات ارتش بود که در جریان عمل، به آن رسیده بودم.

این روند را ادامه دهید و تلاش خود را بیشتر کنید. هرکس بگوید این کار شدنی نیست، او را به کوتاهی همت متهم می کنم. هیچ کاری نیست که از انسان ساخته نباشد. انسان نیرومندتر از این حرفهاست و می تواند کارهای نشدنی را شدنی کند. تا آنجا که می توانید، باید با قوّت اراده و تصمیم، نظم و انضباط و آموزش و پشتیبانی و کیفیت تجهیزات و ابزارتان را بالا ببرید؛ مخصوصاً واحدهای مناطق مرزی که باید مسئولان ارتش و نیروی زمینی، به صورت ویژه به آن ها بپردازند و هرگونه ساییدگی را از بین ببرند و آن ها را قابل عرضه کنند، تا هرکس آرایش واحد و کیفیت استقرار یگانها و افراد و ابزارها را دید، بفهمد که فرماندهی قوی و با کیفیت بالایی بر این واحد حکمفرماست. عین همین

ص: 124

مسئله، در تجهیزات هوایی و دریایی مطرح است و البته وزارت دفاع و سازمان صنایع، خوب می توانند در این زمینه مؤثر باشند.(1)

7. بسازید، تولید کنید

ما این فکر را که هر آنچه بدست می آوریم از درون امکانات خودمان بدست می آوریم، این فکر را باید جدی بگیریم. نیروی هوایی، نیروی دریایی، نیروی زمینی امکانات ساخت دارند، کشور هم امکانات ساخت زیادی دارد. از این امکانات بایستی استفاده بشود. البته نیروی هوایی من باید همین جا بگویم خوشبختانه در این بخش گام های بلندی برداشته و کارهای خوبی انجام داده و تلاش آقای سرتیپ ستاری و همکاران ایشان مورد تقدیر ماست، به خاطر این تلاش ها، اولاً خود نیروی هوایی هم با اینکه پیشرفت های خوبی داشته، در یک حد متوقف نباید بماند، ثانیاً نیروی دریایی و نیروی زمینی هم بایستی همین جور تلاش های نوآورانه و ابتکار آمیز را دنبال کنند. بروید بسازید باید تولید کنید و می شود.(2)

8. سبب خیر

سیم خاردار را به ما نفروختند، گلوله «کاتیوشا» به ما ندادند. وسط جنگ شاید آقای سرلشکر ظهیر نژاد یادش باشد بقیه برادرها شاید تا این حد وارد نبودند آن وقت، ما به کاتیوشا احتیاج پیدا کردیم. سال های 62-61 گلوله کاتیوشا به ما ندادند. که ما توی خودمان بعد تلاش کردیم؛ خودمان ساختیم، تولید کردیم.(3)

ص: 125


1- در مراسم بیعت نماینده ی امام در ارتش، وزیر دفاع، فرماندهان و کارکنان منتخب نیروهای سه گانه و وزارت دفاع، 18/03/1368.
2- در سالن شورای ستادی سماجا، 09/05/1370.
3- همان.

9. ما باید تانک بسازیم

ما نترسیدیم هرگز از دشمنی این ها، ایستادگی کردیم، باز هم ایستادگی می کنیم، ما نمی ترسیم. این منش منش درستی است، خوب با این منش البته دیگر تانک پیشرفته هم بما نمی دهند. توجه کردید سلاح پیشرفته هم دیگر بما نمی دهند. این ضرر را بایستی از قدیم جبران کنیم، باید بسازیم، تانک را باید بسازید، نفربَر را باید بسازید. وزارت دفاع، نیروها از امکانات خودشان استفاده کنند.(1)

10. نمایش قدرت در مرحله بازسازی

شما نیروهای مسلح و همه ی ملت ایران، در یک مرحله امتحان خوبی دادید؛ در مرحله ی دوم هم - یعنی مرحله ی بازسازیی - هم باید همان نمایش قدرت در همه ی سطوح کشور و در هر جایی که انسان سربلند و شایسته یی از مردم ایران در آن حضور دارد، وجود داشته باشد. در دوران دفاع مقدس، همه ی ملت با یکدیگر تشریک مساعی کردند و پیشاپیش، نیروهای مسلح - ارتش و سپاه و اقیانوس پهناور بسیج مردمی - در میدان های گوناگون آن چنان عظمتی آفریدند که چشم دنیا را به خود متوجه کردند. امروز مانند سال های گذشته و بیشتر از آن، ما نشانه ی این التفات و اعجاب جهانی را مشاهده می کنیم.(2)

11. تکیه بر دستان پُر هنر و مغزهای فعال

بحمدالله با موقعیتی که جمهوری اسلامی در جهان دارد، ما امروز قادریم امکانات خودمان را از اکثر بخش های عالم تأمین کنیم. در این زمینه، مشکلات سابق به آن شکل وجود ندارد، و در بعضی از بخش ها

ص: 126


1- همان.
2- در منطقه ی دوم دریایی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، بوشهر، 12/ 10/ 1370.

هیچ مشکلی وجود ندارد؛ اما با وجود این، تکیه ی بیشتر باید بر خود، بر ابتکار خود، بر ثروت خود، بر قدرت دستان پُرهنر خود و مغزهای فعال و پُرابتکار خود باشد. در همه ی بخش ها این را یک دستور کلی به حساب بیاورید و بر اساس آن برنامه ریزی کنید. در کنار آن، نگهداری و بازسازی نیروهای انسانی و استخراج سرچشمه های استعداد در آن ها در همه ی بخش ها، سرآمد همه ی کارهاست.(1)

12. به هیچ دولت و هیچ قدرتی متکی نیستیم

ما به هیچ دولت و هیچ قدرتی از قدرت های دنیا چه قدرت سیاسی، چه اقتصادی و چه نظامی متّکی نیستیم. این ملت خودش باید بسازد و با دستان خودش باید این بنا را بالا ببرد. طبعاً دورانِ دشواری است. همه چیز در این دورانِ دشوار، باید با تلاش بیشتر، با شوق بیشتر و با امید روشن تر انجام گیرد. سهم ارتش جمهوری اسلامی ایران از این تلاش، سهم بزرگی است. البته من اعتقادم این است که این سازندگی، در درجه ی اوّل در محدوده ی خود این سازمان باید انجام گیرد. هرکدام از سازمان های نظامی، سازندگی را باید از خودشان شروع کنند. البته، اگر توانستند در سازندگی های عمومی کشور هم شرکت کنند، مانعی ندارد. جوانانی که تازه وارد ارتش شده اند و فارغ التحصیل دوره های نظامی هستند و کسانی که سابقه ی کمتری دارند، باید این دورانی را که در مقابل خود دارند، از هم اکنون دوران افتخار دنیا و آخرت بشمارند. با این دید به دوران خدمتتان نگاه کنید. کار شما، کارِ نظامی است. لکن همین کارِ نظامی، وقتی با نیّت صحیح انجام گیرد، یک عبادت است. امیدواریم خداوند متعال شما را مشمول لطف و رحمت خود قرار دهد، و روز به روز توفیقات شما را بیشتر کند و ان شاء اللّه در آینده هم شاهد پیشرفت های علمی و فرهنگی و عملی و ابتکارات شما در میدان های

ص: 127


1- همان.

مختلف باشیم.(1)

13. دوران بلوغ و سازندگی

نگاه کنید ببینید طبیعت این سرزمین، طبیعت این ارتش، طبیعت کاری که بر دوش شماست و وظیفه ای که از شما منتظَر است، چیست؟ بر طبق آن، سازماندهی ها و کارهای خودتان را انجام دهید. بحمدالله همه ی این ها را ارتش ما انجام می دهد. مقرّرات نظامی را با اصول ارزشی خودتان منطبق کنید. هر کدام از مقرّراتی را که می بینید با ارزش های اسلامی ناسازگار است، تبدیل به مقرّراتی که با ارزش های اسلامی سازگار باشد، کنید. این شما را تقویت خواهد کرد و به پیش خواهد برد و عزّتتان را در چشم مردم بیشتر خواهد کرد. امروز کشور در یک دوران بلوغ سازندگی است. همیشه دوران های سازندگی، برای کشورها دوران دشواری است. آن هم سازندگی بعد از آن ویرانگری های طولانی. در گذشته ی نزدیک، ویرانگریِ جنگ بود. قبل از آن ویرانگری، سلطه ی بیگانگان و بیگانه پرستان بر این کشور بود. من گمان می کنم این ویرانگری، خطرناک تر و صعب العلاج تر از ویرانگری جنگ است. به هر حال، برای یک ملت که بخواهد ویرانی ها را بسازد و به عمارت و تجدید بنا تبدیل کند، کاری دشوار است.(2)

14. عناصر صالح، رمز موفقیت

در میدان سازندگی هم، در سراسر نیروهای مسلّح، کارهای زیادی انجام گرفت. فعلاً مورد بحث ما نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که همان عناصرِ آن روزِ اوّل در اینجا هم وجود داشت و پشتیبان حرکت شد و مضمون حفظ شد و در سازماندهی و تکیه بر

ص: 128


1- در دیدار با فرماندهان و دانشجویان نیروی زمینی ارتش، 28/ 07/ 1372.
2- همان.

نیروی انسانی هم همین گونه است. چون همه ی آنچه که گفته شد، به برکت خصالِ انسانی است که بروز می کند و امکان وجود می یابد. اگر یک عدّه آدم های بی ایمان، وابسته و فاسد، در رأس کار و تشکیلاتی باشند، آن تشکیلات نمی تواند حرکت لازم را بکند. این تأکیدی که چه در زمان حیات مبارک امام رضوان الله تعالی علیه و چه بعد از رحلت ایشان همواره بر روی صلاحیت اشخاص بوده است، معنایش این است. کسی خیال نکند بحثِ صلاحیت افراد که می شود، بحث تنگ نظری ها و کوته بینی ها و این قبیل مسائل است. نخیر؛ بحث موجودیّتِ یک تشکیلات است. تشکیلات نیروی هوایی، وقتی موجودیّت پیدا می کند و در جنگ، در سازندگی، در صلح و در سازماندهیِ همه ی اموری که برای یک سازمان و نیروی مسلّح لازم است، پیش می رود که عناصر صالحی رأس و نقاط حسّاس و مراکز مهمِّ آن را در اداره و قبضه ی مدیریّت خود داشته باشند. بدون این، اصل قضایا از بین می رفت. همین نیروی هوایی که در دوران فرماندهیِ صالح، پدافندش آن گونه عمل کرد که در والفجر هشت و کربلای پنج و بقیه ی حماسه های بزرگِ دوران دفاع مقدّس، آن شور و غوغا را در زمین و آسمان به وجود آورد؛ همین نیروی هوایی که آن همه پروازهای موفّق و شجاعت های بزرگ را ارائه کرد و نشان داد، در دوره ای در اوایل کار، در اختیار برخی از افراد بود که ایمان لازم را نداشتند. همین نیروی هوایی، آن روز پا در گل مانده بود و نمی توانست حرکت کند.(1)

15. دفاع ملی در گرو سازندگی

شما ملاحظه می کنید که نیروی هوایی در همه ی افتخارات جنگ، از اوّل تا به آخر سهیم است. کدام عملیات است که در آن، نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نقشی فعّال و مؤثّر ایفا نکرده باشد؟ در

ص: 129


1- در دیدار فرماندهان و کارکنان نهاجا، روز نیروی هوایی، 19/11/1374.

سخت ترین جاها، بی دفاع ترین مناطق و بن بست ترین گذرگاه ها، عناصر شجاع، خلبان های شجاع و پشتیبانی های فنّی و همه ی دستگاه عظیم نیروی هوایی که پشت سر آن نوک حمله قرار داشتند به کار می افتادند و مؤثّر و سهیم و دخیل بودند. چنانچه هر یک از این عواملِ ایمان، امید به آینده، شجاعت و تصمیم بر مبارزه نبود، نمی شد. اگر تنبلی و عادت به تکرار بود، نمی شد. سپس که نیروی هوایی در میدان سازندگی وارد شد، باز همین گونه بود. روزی اتّفاق افتاد که کوچک ترین ابزار یدکی تسلیحاتی را، دارندگان جهانی آن از ارتش و نیروهای مسلّح ما دریغ کردند. آن روز پروازها چگونه انجام گرفت؟ هواپیماهای جنگی چگونه به حرکت درآمد؟ اگر پشتیبانی نبود، اگر کار فنّی نبود، اگر کارگاه های سازندگی نبود، اگر حرکتِ حقیقتاً مجاهدت آمیز ساخت و ساز نبود، این همه پرواز، این همه کار، این همه حمله و این همه دفاع و حضور در جاهایی که لازم بود حضور انجام پذیرد، چگونه ممکن بود؟ آنجا هم، باز ایمان وجود داشت، شجاعت وجود داشت. شجاعت در آن میدان هم مهم است. نگویند ما که نمی توانیم. گاهی شجاعتِ ورود در میدان های سازندگی، از شجاعت در میدان جنگ هم بالاتر و سخت تر است. گاهی در این میدان کسانی درمی مانند. توجّه داشته باشید. تذکّرِ امروز به همه ی ما این است. امروز که روز ورود در میدان های سازندگی است؛ چون سازندگی فقط یک جبهه ندارد. ده ها جبهه ی سازندگی در کشور وجود دارد که یکی از مهم ترین آن ها سازندگی ای است که امکان و اقتدارِ دفاع ملی به آن احتیاج دارد؛ یعنی سازندگی در داخل نیروهای مسلّح - اگر کسانی دچار ضعف، تنبلی، بدبینی، ناامیدی و یا احساس عدم ایمان شوند، باز فاجعه به وجود خواهد آمد و باز پیشرفت متوقّف خواهد شد.(1)

ص: 130


1- همان.

16. به این مقدار نباید اکتفا کنید

امروز، شما که در نیروی هوایی هستید، برای اینکه ارزش و شخصیت خودتان را باور کنید، احتیاج ندارید که کسی به شما این را بگوید، یا کسی تعریف خلاف واقعی از شما بکند؛ در پرونده ی خودتان در نیروی هوایی، شما مجموعه ای از افتخارات، فداکاری های شکوهمند، پروازهای خوب، کارهای فنّی خوب، دفاع های بجا، حمله های بجا، کارایی های برجسته و نوسازی های خوب دارید. این ها، در سابقه و پرونده ی شماست و کسی هم نمی تواند انکارشان کند. این، اصالت و ارزش نیروی هوایی است. آنچه من به شما عرض می کنم و از شما می خواهم، این است که به این مقدار نباید اکتفا کنید. نیروی هوایی به احتمال قوی، نقش آینده اش از نقش گذشته اش هم اهمیت بیشتری خواهد داشت.

نیروی هوایی، وضع تعیین کننده ای در بسیاری از جاها دارد؛ هم نقش اصلی او که حراست از آسمان کشور و پشتیبانی است و هم نقش هایی که احیاناً در مواردی برای نیروی هوایی پیش می آید و آن، تهاجم و بر عهده گرفتن نقش اصلی در یک مبارزه و یک جنگ است؛ چه نقش هجومی و چه نقش دفاعی. بنابراین، در جهت پیشرفت نیروی هوایی، باید برای این نیرو به شکل بی نهایت برنامه ریزی کنید. هیچ وقت نگویید که ما این کارها را کردیم و این خوب است و احساس کنید که کافی است و شما را راضی کند. نخیر؛ اگر این طور می خواستیم حرکت کنیم، نیروی هواییِ ما به اینجا که شما هستید، نمی رسید.

ما در طول جنگ، تعداد زیادی از امکانات هوایی مان را از دست دادیم. البته مقداری هم جایگزین کردیم؛ ولی آن مقداری که از دست دادیم، شاید از لحاظ ارزش، از آنچه که جایگزین کردیم، بیشتر باشد. درعین حال، الآن نیروی هوایی ما، از ده سال پیش، از شانزده سال پیش، پیشرفته تر و بهتر و جلوتر است. امروز شما چیزهایی را می دانید، با

ص: 131

ابزارهایی آشنا هستید، در میدان هایی توانایی هایی دارید که ده سال پیش نداشتید. یعنی شما روز به روز جلو رفتید؛ در حالی که به قدر اقتضای این جلو رفتن، شما هواپیمای جدید و جنگنده ی جدید و ابزار جدید نداشتید.(1)

17. ساخت جنگنده ی مجهّز و پیشرفته

در رژیم گذشته ی کشور عزیز ما، پول های گزاف و بی حسابی به بیگانگان داده می شد که هنوز پرونده ی آن پول ها و آن معاملات، در دادگاه های جهانی گشوده است و جمهوری اسلامی ایران دنبال آن پرونده هاست؛ ما آن ها را رها هم نکرده ایم و ابزارهای نظامی در اختیار آن رژیم قرار می گرفت؛ اما کاملاً تحت اختیار و زیر کلید و در کنترل خودشان! هواپیمایی را که به ایران می فروختند، حتّی اجازه نمی دادند قطعات یدکی اش در اینجا ساخته شود؛ حتّی قطعات مرکّب آن در اینجا بازگردد و شناخته شود! آن قطعه را همین طور در بسته سوار هواپیما می کردند و به کشور سازنده می بردند؛ در آنجا یک قطعه ی دیگر با قیمت گزافی می فروختند و به ایران می فرستادند؛ در حالی که ایرانی می توانست آن را تعمیر کند! جوانان صنعتگر ایرانی که امروز در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به خود این گستاخی و جرأت را می دهند که به فکر ساختن یک هواپیمای شکاری بمب افکن بیفتند و یک جنگنده ی مجهّز و پیشرفته بسازند، در ارتش آن روزِ ایران و در سراسر کشور ما بودند؛ اما کارایی نداشتند. استعداد بود، امکان بود؛ اما قدرتِ به کار انداختن نبود و به آن ها فرصت داده نمی شد.(2)

ص: 132


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، آستانه ی 19 بهمن، 18/ 11/ 1375.
2- در مراسم مانور ذو الفقار، 05/ 07/ 1376.

18. جوان ایرانی قدرت نوآوری و ابتکار نداشت

امروز جوانان ما، صنعتگران ما، مهندسان ما و فن آوران ما، با ابتکاری که مخصوص ملت ماست به این معنا که ملت ما هم بحمدالله از آن به صورت ویژه ای برخوردار است در زمینه ی ساخت تجهیزات نظامی، توانسته اند به پیشرفت های زیادی نائل آیند. این هواپیمای آذرخش را با استفاده از تجربیّات خود ساختند؛ چون ما انواع هواپیماهای ساخت کشورهای مختلف را در اینجا داریم؛ هواپیماهای ساخت کشورهای غربی، ساخت کشورهای شرقی. آنچه را که در آموزش ها و تجربه های خودشان به دست آوردند، بر روی هم گذاشتند و این هواپیما امروز ساخته شده است و جمهوری اسلامی ایران به وسیله ی همین نیروهای مؤمن ما، در عداد سازندگان جنگنده های پیشرفته ی دنیا درآمده است؛ اما در گذشته چنین فرصت هایی داده نمی شد. عزیزان من! جوانان ایران! جوانان نظامی و ارتشی! رژیم های خائنی که بر این کشور و بر این آب و خاک مقدّس حکومت می کردند، سال های متمادی پدران شما را تحقیر کردند و اجازه دادند که بیگانگان مردم ایران را تحقیر کنند.

نه سیاستمدار ایرانی جرأت نفس کشیدن داشت، نه دانشمند و فن آور ایرانی قدرت کار کردن داشت، نه جوان ایرانی قدرت نوآوری و ابتکار داشت و نه نظامی ایرانی حتّی توان دفاع از مرزهای این کشور را داشت. آمریکایی ها، استعمارگران، امپراتوری استعمارگر پیر انگلیس، ملت ایران را این طور می طلبیدند و این گونه می پسندیدند؛ مثل جسم مرده ی بی جانی با جیب های پر از پول، که بیایند با او هرچه می خواهند بکنند و ثروت او را غارت کنند و ببرند.(1)

19. حرکت به سمت هدف های والای ملت

البته اگر شما بپرسید که آیا من به آنچه در نیروی هوایی، یا ارتش، یا هرجای دیگری از این کشور اتفاق افتاده، قانعم؟ می گویم نه؛ قناعت در

ص: 133


1- همان.

اینجا، جا ندارد، اینجا جای قناعت نیست، اینجا جای افزون طلبی است. آنجایی که پای پیشرفت ملی در کار است، آنجایی که پای رشد یک ملت در کار است و مسأله، مسأله ی حرکت به سمت هدف های والای یک ملت است، توقف، قناعت و به یک حد بسنده کردن، معنا ندارد؛ هر چه می توانید، بالا بروید. این کارها با دو رکن اساسی در نیروی هوایی شکل گرفته است؛ یعنی رکن کارهای فنی و ساخت و تولید و هر چه از این قبیل است، و رکن تربیت خلبان ها و انسان های فداکاری که بتوانند در هنگام لازم، بهترین کار را در بهترین جا، با بهترین روحیه انجام بدهند.

دانشکده ی خلبانی ما، امروز ما را از هر کس دیگری بی نیاز کرده است و بسیاری به ما نیازمندند. ما کمبودی نداریم. کار فنّی ما هم نمونه های فراوانی دارد؛ که نمونه ی نزدیک آن که همه می توانند ببینند کار ساخت و پرداخت و تولید آذرخش است. البته فقط هم آذرخش نیست؛ خیلی کارهای با ارزش در گوشه و کنار، و با امکانات خیلی کم، انجام گرفته است که خیلی ها قدر آن را هم نمی دانند! اهمیت آن در هنگام خودش معلوم خواهد شد. الآن نیروی هوایی دارد این کارها را انجام می دهد؛ این ها ارزش است، این ها برای یک ملت، آبروست؛ این ها برای یک مجموعه، مایه ی افتخار و مباهات است.(1)

20. عزت واقعی با اتکا به خویش

بیست سال قبل از این - قبل از پیروزی انقلاب - اگر کسی قسم می خورد که تا بیست سال دیگر نیروهای مسلح ایران، ممکن است خودشان ابزار درست کنند، هر کسی که مطلع بود، محال بود باور کند؛ باور نمی کرد. می گفتند: پول داریم، می رویم و می خریم! مثل این ارباب زاده های بی هنر؛ پول در جیبشان بریزند، بروند از این و آن بخرند، راه بروند و خیال کنند عزت دارند! عزت واقعی مال آن کسی است که

ص: 134


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی، 19/11/1376.

متکی به خویش است. امروز عزت واقعی را نیروهای مسلح ما دارند که می توانند ابزارشان را خودشان فراهم کنند.

جنگ برای ما بزرگ ترین تجربه بود - دوران دفاع هشت ساله - آنچه دارید، خوب حفظ کنید، خوب نگهداری کنید؛ و آنچه ندارید، به وجود بیاورید. مادیات یک جور، و معنویات، مهم تر از مادیات است. روحیه ی خوب، عمل خوب، توکل به خدا، ارتباط با خدا، ارتباط با یکدیگر و اهتمام به استحکام سازماندهی در نیروهای مسلح داشته باشید.(1)

21. خودسازی و بازگشت به خود

در طول جنگ، نیروی هوایی یکی از بهترین امتحان ها را داد. این پدیده ی بزرگ، نمی تواند از آن اقدام روز نوزدهم بهمن جدا باشد. این همان روحیه است؛ یکجا آن طور خودش را نشان می دهد؛ یکجا در طول جنگ این طور ظهور و بروز می کند؛ یک بار و یک جا هم در دوران سازندگی پس از جنگ و خودسازی و بازگشت به خود، باید طور دیگری خود را نشان دهد، که می دهد.(2)

22. افتخارات نیروی هوایی

ساخت وسایل زمینی رادارها و وسایل هدایت شونده ی زمینی و به کارگیری بسیار دشوار و پیچیده ی آن ها جزو افتخارات نیروی هوایی است، که شهید ستّاری قبل از آنکه فرمانده نیروی هوایی شود، یکی از قهرمان های این میدان بود. او و بسیاری دیگر که امروز در بین شما هستند و من آن ها را می شناسم، از همان زمان و بعد از آن زمان، در داخل جبهه ها لحظه به لحظه مشغول تحرّک و فعّالیت جان کاه، اما شیرین

ص: 135


1- در روز ارتش، 30 /01/1377.
2- در دیدار جمعی از فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، 19/ 11/ 1377.

برای یک انسان متعهّد بودند. این افتخارات هم در پرونده ی نیروی هوایی ما هست، اما آن کار نیروی هوایی در ابتدای انقلاب، افتخاری جداگانه است؛ افتخاری نه از شیوه ی معمول افتخارات نیروهای نظامی، بلکه افتخار به وسیله ی یک حرکت عظیم انقلابی.(1)

23. آسیب ناپذیر و مقتدر

در چنین شرایط بسیار حسّاسی، ملت ما بیش از همیشه احتیاج به این دارد که خود را از لحاظ معنوی و مادّی آسیب ناپذیر و مقتدر کند. بخشی از این اقتدار به مسائل اقتصادی و فرهنگی و سیاسی ارتباط پیدا می کند و بخش مهمّی از آن هم مرتبط با مجموعه های نظامی است که باید روز به روز تواناییهای خود را در درون از همه جهت افزایش دهند؛ استحکام سازماندهی، ارتقاءِ قدرت رزمی، توانایی لازم برای تولید، تهیه، تکمیل و نگهداری تجهیزات، بالا نگهداشتن روحیه ی مسئولیت نظامی و همه ی چیزهای دیگری که با ابتکار و مدیریّتِ مدیران خوب و مسئول امکان پذیر است. امروز خوشبختانه نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی از فرماندهی و مسئولان اداره کننده ی خوب و مؤمن برخوردار است؛ همچنان که از هزارها عنصر باشرف و مؤمن در سرتاسر کشور در یگانهای مختلف برخوردار است. خدا را بر این وضعیت، که رو به هرچه بهتر شدن است، سپاسگزاریم.(2)

24. روند تحرک و تقویت ، توقف ناپذیر

ما خواسته ایم و به حول و قوّه ی الهی توانسته ایم. بیست و پنج سال برای فشارهای بین المللی زمان کوتاهی نیست؛ اما نظام جمهوری اسلامی با ساخت مستحکمِ مردمی خود - که ملات این ساخت هم ایمان و

ص: 136


1- همان، 19/ 11/ 1379.
2- در مراسم صبحگاه نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 26/08/ 1381.

آمادگی برای مجاهدت بود- توانسته است تا امروز نه فقط در مقابل فشارها مقاومت کند، بلکه روز به روز خود را مستحکم تر نماید؛ بعد از این هم همین خواهد بود. ما خود را قوی کرده ایم. تا آن روزی این فشارها ادامه پیدا خواهد کرد که دشمنان مأیوس شوند. یأس آن ها به چیست؟ به این است که احساس کنند روند تحرّک و تقویت خویشتن در جمهوری اسلامی توقّف پذیر نیست. بخشی از این کار بزرگ به عهده ی شماست، بخشی به عهده ی دانشمندان غیر نظامی است، بخشی به عهده ی دانشگاه هاست، بخشی به عهده ی سیاستمداران است؛ آن ها هم می توانند در ایجاد این باور که فشارها را دور یا کم خواهد کرد، نقش ایفا کنند. به هرحال نقش عمده ای به عهده ی شماست.(1)

25. سرنوشت قطعی ملت، رسیدن به قله ها

بحمدالله تاکنون نیروی هوایی آزمایش های خوبی از خود نشان داده است. نیروی هوایی قبل از پیروزی انقلاب مجال بروز و ظهور نداشت؛ پرسنل نیرو، افسر نیرو، درجه دار نیرو، کارکنان گوناگون نیرو، در جمع نیرو گم بودند؛ فقط چند نفر فرمانده برای مسئولان عالی رتبه شناخته شده بودند. این ها دستشان روی هم بود و برای هم کار می کردند. امروز به برکت انقلاب اسلامی، در طول این سال های متمادی، بخصوص سال های دفاع مقدس، نیروی هوایی با همه ی اجزاء وجود خود، خودش را در مقابل چشم ملت ایران گذاشت. امروز قضاوت ملت ایران درباره ی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، بسیار ستایشگرانه است. فعالیت عظیمی را که شما در دوران جنگ، چه در بخش پرواز، چه در بخش پدافند، چه در بخش پشتیبانی ها، چه در بخش سازماندهی اداری، چه در بخش ساخت و تولید انجام دادید، مردم فراموش نمی کنند. نیروی هوایی کارهایی کرد که اثرش را مردم دیدند. امروز هم مردم با همان چشم به

ص: 137


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، 19/11/1382.

نیروی هوایی نگاه می کنند.

خودتان را هرچه بیشتر بسازید و پیش ببرید. مثل موجود زنده ای که تمام اجزاء آن در بخش های مختلف و با مسئولیت های مختلف، از جان و روح و تحرک واحدی برخوردار است، در همه ی بخش ها تولید کنید؛ تولید فکر، تولید محصول، تولید ابتکار، تولید ایمان؛ مثل موجودی که در همه ی بخش های بدن او نبض می زند و زندگی محسوس است.آینده متعلق به شماست. ملت ایران راه های دشواری را طی کرده، از گردنه های سختی عبور کرده و بخش بسیار مهمی از راهِ رسیدن به قله را پیموده و به این قله خواهد رسید؛ این سرنوشت قطعی ملتی است که تلاش می کند و می داند چه کار می کند؛ می داند کجا می رود، و حرکت می کند. شما در این زمینه، سهم بسیار مهمی دارید.(1)

26. راه تکامل هرگز متوقف شدنی نیست

امروز ملت ایران عزیز است؛ الهام بخش است؛ نظام جمهوری اسلامی یک نظام مقتدر شناخته شده است و کشورهای گوناگون، قدرت های مختلف- منطقه ای و فرامنطقه ای در مقابل عظمت ملت ایران ناچار به اعتراف هستند و عظمت این ملت را اعتراف می کنند. در همه ی زمینه ها ملت ایران توانائی خود را، قدرت خود را نشان داد. قدر این را باید دانست. و شما جوانان عزیزی که در نیروی هوائی جمهوری اسلامی به خدمت مشغول هستید، همین عناصر را در تداوم کارتان بایستی مورد ملاحظه قرار بدهید و همین ها را دنبال کنید.

نیروی هوایی باید رشد کند، باید پیشرفت کند، باید همین اقتدار و عزتی را که به دست آورده است، مضاعف کند. در دوران دفاع مقدس نیروی هوایی خوب آزمایشی داد؛ بعد از دوران دفاع مقدس هم کارهای

ص: 138


1- در دیدار جمعی از فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، 19/ 11/ 1383.

بزرگی در این نیرو انجام گرفته است. این راه را باید ادامه بدهید؛ راه تکامل هرگز متوقف شدنی نیست و این بسته به همت شما جوانان در رده های مختلف در نیروی هوایی است. آینده مال شماست؛ کشور متعلق به شماست؛ ارتش و نیروی هوایی متعلق به شما کارکنان ارتش جمهوری اسلامی و نیروی هوایی است؛ و شما پیشرفتتان پیشرفت ملت است، پیشرفت کشور است.

خودتان را نیرومند کنید؛ این نیرومندی فقط هم به ابزار مادی نیست؛ نیروی ایمان، نیروی اراده و عزم راسخ و تصمیم بر پیشرفت؛ این را در خودتان تقویت کنید؛ روز به روز پیش بروید.(1)

27. خلاءها را شناسایی و پر کند

شما در سهم خودتان، در مجموعه ی نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی، وظائف مشخص و تعریف شده ای دارید؛ هم در قسمت اصلی نیروی هوائی، هم در قسمت پدافند هوائی، وظائف مهمی دارید. مهم ترین وظیفه این است که انسان احساس کند باید خلأها را پُر کند. هرجا هستید، خلأهای تجهیزاتی، خلأهای سازمانی، خلأهای مدیریتی را پر کنید. وقتی یک مجموعه عزم پیشرفت دارد، منتظر نمی ماند که از جائی به جائی برود، یا کسی به او چیزی بگوید. در همان عرصه ای که او مشغول کار است، نیازسنجی می کند و سعی می کند که آن نیاز را برطرف کند و وظیفه ی خودش را به نحو کامل انجام بدهد. این به توفیق الهی، به فضل الهی تاکنون در نیروی هوائی ارتش وجود داشته است، بعد از این هم وجود خواهد داشت. من نگاهم به چهره های جوان و مؤمن و با عزم و اراده ی نیروی هوائی وقتی می افتد، این را احساس می کنم؛ از گزارش ها و از اطلاعاتی هم که انسان دارد، این را می تواند بفهمد.(2)

ص: 139


1- در دیدار با جمعی از کارکنان و فرماندهان نیروی هوائی ارتش، 19/ 11/ 1386.
2- همان، 19/ 11/ 1387.

28. نگذارید این حرکت علمی و صنعتی از دور بیفتد

من بارها این حدیث را از قول پیغمبر اکرم به مخاطبان گفته ام: «رحم اللَّه امرأ عمل عملا فأتقنه»؛ رحمت خدا بر کسی که کار را انجام دهد و آن را محکم انجام دهد، درست انجام دهد، با اتقان انجام دهد. کار را باید با اتقان انجام داد.

خوب، یک نکته این است که ساخت این ناوشکن، صرفاً ساخت یک ناوشکن نبود؛ این نهادینه سازی طراحی و ساخت رزم ناوهای بزرگ در کارخانجات کشور بود؛ دانشگاه های ما بهره بردند، دانشگاه امام خمینی بهره برد، صنایع نیروی دریائی بهره بردند، صنعت وزارت دفاع بهره برد؛ ذهن ها به کار افتاد و در بخش های گوناگون الکترونیک، دستگاه های مختلف به کار وادار شدند.

خود این تحرک ورزشیِ ذهنی و عملی، برای کشور یک دستاورد است؛ که این حالت تحرک، خودش کمتر از به دست آوردن و دارا شدن یک رزم ناو با این خصوصیات نیست؛ این خیلی با ارزش است؛ این را حفظ کنید؛ نگذارید این حرکت علمی و صنعتی از دور بیفتد؛ پی درپی کار، پی درپی ابتکار.(1)

29. مسئله ی قطعه سازی خیلی مهم است

من می خواهم یک سفارش عرض کنم: این ساخت بسیار با اهمیت را با تولید قطعه های لازم باید تکمیل کنید. حالا شاید در خلال گزارش های امروز به گوشم خورد که قطعه سازی شروع شده. به هر حال اگر این جور نیست، من تأکید می کنم. مسئله ی قطعه سازی، خیلی مهم است. نگذاریم هنگام نیاز یا نزدیک هنگام نیاز، به سراغ قطعه هائی که مورد نیاز است، برویم؛ نه، از همین اول، کار قطعه سازی را به عنوان یک کار مستقل دنبال کنید؛ خود این فوائد و برکاتی دارد.(2)

ص: 140


1- در دیدار با دست اندرکاران ساخت ناوشکن جماران، 30/ 11/ 1388.
2- همان.

30. تأکید بر روی شناورهای زیرسطحی

من می خواهم بر روی شناورهای زیرسطحی هم تأکید کنم. نیروی دریائی یکی از هدف ها و جهت گیری های کلی اش باید مسئله ی شناورهای زیرسطحی باشد. امروز اگر همان جور که قبلاً گفته ایم

نیروی دریائی یک نیروی راهبردی است- که همین هم هست- و در دفاع از کشور جزو خطوط مسلّم حتمی است، باید با زیرسطحی ها منطقه را در دست بگیرید.(1)

31. روی مسئله ی جنگ الکترونیک تأکید کنید

یک مسئله هم مسئله ی جنگ الکترونیک است. من بارها در طی سال ها، هم در دیدار با نیروی دریائی، هم در دیدار با نیروی هوائی، روی مسئله ی جنگ الکترونیک تأکید کرده ام، باز هم تأکید می کنم. دشمنان شما بر روی توانائی های الکترونیکی در زمینه ی سلاح های جنگی متمرکزند و سال ها هم هست که دارند کار می کنند. دفاع الکترونیکی برای ما خیلی مهم است. روی مسائل الکترونیک کار کنید. خوشبختانه ما زمینه داریم: صنایع الکترونیک ما خوب است، دانشمندان خوبی داریم، فعالان خوبی داریم و یک سرمایه ی عظیم تمام نشدنی داریم که آن، جوان های مایند. ان شاءاللَّه خداوند متعال همه ی شماها را حفظ کند. برای شما دعا می کنم و امیدوارم که شما جوانان نیروی دریائی بتوانید ان شاءاللَّه یک نیروی دریائی ای بسازید که در شأن ملت ایران باشد.(2)

32. پیشی گرفتن در میدان ابزارهای مادی

ایران اسلامی با اتکا به ایمان توانست در میدان ابزارهای مادی هم بر دیگران پیشی بگیرد. البته نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران و

ص: 141


1- همان.
2- همان.

شهدای عالیقدر آن، مثل شهید ستاری و شهید بابائی و شهید خضرائی و شهید دوران و دیگران و دیگران در این راه پیش قدم بودند.(1)

33. هرچه جلو برویم، جا دارد

گزارشی که از نیروی هوائی به من رسید و گزارش ها می رسد و امروز هم فرمانده محترم نیرو بخشی از آن ها را بیان کردند، گزارش های خوبی است؛ لیکن می خواهم بگویم به این ها اکتفا نکنید. مسئله ی قطعه سازی، مسئله ی شبیه سازی، مسئله ی تولید، آموزش های گوناگون، این ها چیزهای بسیار با ارزشی است؛ سازماندهی بسیار با ارزش است، چه در بخش نیروی هوائی، چه در بخش پدافند؛ لیکن اکتفا نکنید. ببینید نقص ها کجاست. اگر چنانچه ورزشکاری فقط به آن بخش هایی از ماهیچه های برآمده ی خود نگاه کند که با ورزش توانسته این ها را به دست بیاورد، بخش های مغفول مانده و ضعیف را نگاه نکند، در یک موقعیت حساس زمین خواهد خورد. ببینید ضعف ها کجاست، ببینید اشکالات در کجاست، آن ها را برطرف کنید؛ هر کس در بخش خود، در قسمت مربوط به خود. روز به روز تکمیل کنید؛ و تکمیل شدن نهایت ندارد. هرچه جلو برویم، جا دارد برای جلو رفتن و کامل تر شدن(2).

34. کشف ظرفیت های تازه

به دوستان عزیزِ فرماندهان نیرو و بقیه ی فرماندهان نیروهای مسلح هم من بارها می گویم؛ محدودیت ها در بخش های مختلف وجود دارند - تحریم هست، محدودیت های مالی هست، چیزهای گوناگونی وجود دارد از این ها باید عبور کنید. بهترین و زیرک ترین انسان ها کسانی هستند که شرائط موجود را می سنجند، بعد می بینند برای عمل در شرائط کنونی

ص: 142


1- در مراسم فارغ التحصیلی دانش آموختگان ارتش، دانشگاه شهید ستاری نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 19/08/1389.
2- در دیدار فرماندهان و خلبانان نیروی هوائی ارتش، 19/11/1389.

چه توانائی هائی دارند و از آن توانائی ها و ظرفیت ها استفاده می کنند؛ والّا انسان نگاه کند، بگوید خب، این که نشد، این را که نداریم، پس هیچی! این نمی شود. کمبودها نباید ما را متوقف کند.

کمبودها بایستی باعث شود که ما بیشتر به خودمان مراجعه کنیم، ظرفیت های تازه ی خودمان را کشف کنیم. مثلاً در دو دهه ی پیش، کی در نیروی هوائی حدس می زد که این نیرو بتواند این همه امکانات برای خودش به وجود بیاورد و تولید کند؟ در بخش های دیگر هم همین جور. در بخش های فضائی ما، در بخش های پزشکی ما، در بخش های داروئی ما، در بخش های گوناگون علمی و فنی ما، تا دو سه دهه ی پیش کی حدس می زد که می شود این کارها را کرد؟ اما رفتند، جوانان ما همت کردند و شد. کارهائی شده است که امروز دشمنان ما هم زبان به اعتراف می گشایند. البته دشمنی می کنند؛ این را وسیله ای قرار می دهند برای سیاست های ایران ستیزی و ایران هراسی و اسلام هراسی و اسلام ستیزی؛ لیکن اعتراف می کنند به اینکه این ها هست.

من می خواهم به شما بگویم؛ شما هم از اینکه کمبودهائی در بخش هایی وجود دارد، مطلقاً پا عقب نکشید؛ بروید سراغ اینکه از ظرفیت های تازه ای استفاده کنید در وجود خودتان، در استعداد خودتان، در ذهن و مغز خودتان، در توان سرپنجه های ماهر خودتان، و آن کمبودها را از طرق دیگری جبران کنید؛ این عملی است، این شدنی است.

ما در بخش هایی از بخش های صنعتی کشور مبتلا شدیم به تحریم. تحریم کنندگان خیال کردند حالا که تحریم کردند، این بخش ها خواهد خوابید؛ اما بعکس شد. تحریم موجب شد که جوانان ما به فکر بیفتند که خودشان آنچه را که دشمن نمی خواهد به ما برسد، تولید کنند. تولید کردند، در مواردی بهترش را تولید کردند؛ کم هزینه تر، سبک تر، کارآمدتر. در نیرو اینجوری حرکت کنید.(1)

ص: 143


1- همان.

تعمیر و نگهداری

1. تعمیر و نگهداری اولویت امروز

هر نوع حرکت آزمایشی و تمرینی که ما را در زمینه نگهداری از امکاناتمان قدری عقب براند، غلط و در مواردی خیانت آمیز است. پرسنل نیروی دریایی و هوایی بایستی به تعمیر، نوآوری و نگهداری وسایل پرداخته و در هر زمینه طرحی آماده کنند. نیروی هوایی امانتی در دست شما و مال ملت، انقلاب و کشور است که بایستی خود را بیاراید و از تمام امکانات و ارزش هایی که به دردش می خورد استفاده کند. سعی کند در داخل نیروی هوایی اخلاق، ایثار، عطوفت، مهربانی و چیزهایی که شرط یک مجموعه کامل است، جمع آوری و از قشرگرایی پرهیز شود.(1)

2. عمر انقلابی پس از عمر قانونی

فرزندان این ملت را که در اختیار شما قرارگرفته اند، به سلاح و صلاحیت های رزمی مجهز کنید و دیگر ابزار و تجهیزاتی را که دارید، حفظ کنید. امروز آن روزی نیست که ما حق داشته باشیم یک چیزی را بعد از عمر قانونی از رده خارج بدانیم. «عمر قانونی» دروغ است. بعد از پایان یافتن عمر قانونی، «عمر انقلابی(2)» این ابزار شروع می شود، به آن عمر انقلابی بدهید. آن را بسازید. آن را خوب نگه دارید. کسانی که ابزار و تجهیزات را خوب نگه ندارند، خیانت کرده اند. ابزار و تجهیزات را خوب نگه دارید. هرچه می توانید محکم کاری کنید که پیغمبر ما فرمود: «خدا رحمت کند آن مردمی را که کاری را انجام بدهند و از راه محکم و

ص: 144


1- در دیدار با فرمانده، روحانیون سیاسی-ایدئولوژیک، فرماندهان ستاد و پایگاه های نیروی هوایی سراسرکشور،10/02/1362.
2- توضیح عمر قانونی- عمر انقلابی، پیوست ها و ضمایم، ص 264.

کامل انجام بدهند.»(1)

3. تعمیرات را جدی بگیرید

آموزش باید در خود کشور ما باشد. نیروی هوایی برای جوانان که این نیرو را دوست دارند و می توانند اهداف مقدس اسلام را پیاده کنند، برای ارتشی های دنیا نمونه شود. کارایی شما از همه نیروهای منطقه بیشتر است و سطح کار و استعداد کار و ایمان و علاقمندی شما بی نظیر است. اما از این بهتر هم می توانید بشوید و بایستی تعمیرات را جدی بگیرید. ما تصمیم داریم با آنچه که داریم بجنگیم که آن هم کم نیست. می خواهیم با آن وجود خود را اثبات کنیم. اگر نیازمان به قدرت های بزرگ آن چنان باشد که ما را ذلیل کنند، ما آن قدرت را نمی خواهیم. ما حاضر نیستیم ذلیلانه و حقیرانه با کشورهای دیگر معامله کنیم، که خیال کنند دست ما زیر سنگ آن هاست. دست ما زیرسنگ ملت ما، همت ما و قدرت انقلابی مردم ماست.(2)

4. متمم تعمیر «نگهداری خوب» است

از دیگر کارهایی که خیلی باید بر آن تکیه کنید، مسئله تعمیر و نگهداری است. به تعمیر جداً بپردازید. از آنچه داریم، باید حداکثر استفاده بشود. متمم تعمیر هم «نگهداری خوب» است. هر چه هست، نگهداری بشود.(3)

5. تکیه بر تعمیر و نگهداری

بنده در دیدارهایی که با برادران نظامی داشتم، غالباً بر روی تعمیر و

ص: 145


1- در مراسم صبحگاه وحدت نیروهای مسلح ارتش جمهوری اسلامی ایران، مرکز پیاده شیراز،21/05/1362.
2- در اجتماع خلبانان نیروی هوایی در منطقه هوایی شیراز، 20/09/1362.
3- در دیدار با فرماندهان و مسئولان عقیدتی سیاسی نداجا، 18/04/1363.

نگهداری ابزارها و وسایل جنگی تکیه کردم؛ حالا هم می خواهم روی این مسئله تکیه کنم. نیروی دریایی، به خصوص در این مورد، احتیاج به فعالیت مضاعف و فوق برنامه دارد. ما البته هر چه توان و قدرتمان باشد، سعی خواهیم کرد که تجهیزات نیروی دریایی را تا حد ممکن به شکل مدرن و کارآمد و مورد نیاز نزدیک کنیم. اما فکر و نظر شما باید این باشد که با شرایط موجود و با وضع موجود، خودتان را بسازید و وظایفتان را انجام دهید و این امکان پذیر است.(1)

6. تعمیر و بازسازی با سرانگشت معجزه گر

به حمدالله روز به روز توانایی، تجربه و پختگی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران رو به افزایش بوده و هست و این امر اثر خود را چه در جنگ و عرصه زورآزمایی با دشمنان متجاوز و زورگو و چه در عرصه سیاسی، تا آنجا که ناظران و تحلیل گران جهانی حضور دارند گذاشته است و این به کوشش شما برادران عزیز و مسئولان و نیروهای مؤمن و فرماندهان و کسانی است که حقیقتاً برای ارتش جمهوری اسلامی ایران نقش شایسته آن را قائل هستند. درگذشته نیروهای متجاوز و مداخله گر نیروهای مسلح ما را با ارزیابی بسیار سبک و ناشایسته ای مورد بررسی قرار می دادند. حتی به سران رژیم ستم شاهی نیز به چشم تحقیر نگاه می کردند. اما امروز آن ها و دیگران به افراد سطح پایین و متوسط ما به چشم سردارانی نگاه می کنند که می بایستی از آنان در هراس و وحشت بود. آن روز با آن که تجهیزات نظامی را آمریکایی ها به ما فروخته بودند اما خود آنان از راه اندازی این تجهیزات عاجز بوده اند و افرادی را که به کشورمان می فرستادند از نظرکارشناسی در سطح پایینی بودند. اما امروز همافر و یا افسر فنی ما همان وسائل و تجهیزات را راه اندازی می کنند و برادران

ص: 146


1- در دیدار با فرماندهان نظامی در مراسم معارفه فرمانده نداجا، 08/04/1364.

ما با سرانگشتِ معجزه گر خود وسائل پیچیده نظامی را تعمیر و بازسازی می کنند. ما امروز از تجهیزاتی استفاده می کنیم که دنیا انتظار ندارد مورد استفاده قرار گیرد و این به برکت انقلاب اسلامی است.(1)

7. به شدت به خارج وابسته بودیم

ما از لحاظ ابزار، تعمیر و نگهداری وسایل مورد نیاز ارتش به شدت وابسته به خارج بودیم و این ایمان و شور و شوق پرسنل غیور و متعهد ارتش بود که توانست از این ابزارها به بهترین وجه استفاده کرده و کارایی آن ها را بالا ببرند. امروز ارتش ما به عنوان ارتش نمونه در دنیا مطرح است. دنیا می داند که ارتش ما چه معجزه هایی انجام می دهد. امروز به برکت اسلام و تلاش برخاسته از ایمان پرسنل ارتش، اولین هواپیمای 4 نفره جمهوری اسلامی ایران ان شاءالله تا 2 ماه آینده به پرواز در خواهد آمد.(2)

8. فرهنگ تعمیر و نگهداری

اسراف به هیچ وجه بخرج داده نشود. هم چنان که در همة امور، امروز کشور باید اجتناب کند که از اسراف در تجهیزات نظامی، از سلاح، خودرو، وسایل مهندسی و همه چیزهائی که دارد. حتی ساختمان ها و بنا و غیره. بایستی از اسراف پرهیز کند و اجتناب کند. بایستی بسازید. تعمیر کنید. نگهداری کنید. این بایستی بصورت فرهنگ در بیاید. برخلاف گذشته که یک چیزی را از سر سیری به مجرد این که احساس می کردند یک ذره گوشه اش سائیده است، می انداختند کنار. توی انبار متروکه یا احیاناً خارج از رده، بیرون از سازمان. البته

ص: 147


1- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای مسلح در پایگاه دوم شکاری تبریز، 29/04/1366.
2- در سالگرد بیعت تاریخی نیروی هوایی با امام خمینی(ره)، حسینیة جماران، 19/11/1366.

علتش معلوم بود؛ از بالا کسانی می خواستند معامله بکنند و این معامله برایشان مایة سود بود و آن معاملات برایشان ایجاب می کرد که زودتر از رده خارج شود.

خیلی از چیزها که شما دیدید از رده خارج های ما در جنگ چقدر بدرد ما خورد. ما سلاح هایی داشتیم که از رده خارج شده بود، برای ما در جنگ تعیین کننده شد و تجهیزات و امکانات فراوان امروز، روزی که از هر ذره و قطرة موجودی باید به حد اعلاء استفاده کرد. نگوییم حالا که جنگ تمام شد مسئلة تعمیر و نگهداری فراموش شود.(1)

9. تعمیر و نگهداری وظیفه ی مهم و حتمی

امیدوارم که روز به روز وضع شما بهتر و پیشرفتتان بیشتر و درخشان تر و چشمگیرتر شود. لازم است این را هم تأکید کنم که در نگهداری ابزار و وسایل در سطح نیرو و استفاده ی کامل و بهینه از آن ها، باید تلاش کنید. سازندگی و نوآوری و تعمیر و نگهداری، جزو وظایف حتمی و مهمِّ شماست. انشاء اللّه موفّق باشید. من باز هم، از خدای متعال، برای شما درخواست توفیق و کمک و هدایت و فضل و رحمتش را می کنم. انشاء اللّه مشمول تفضّلات ولیّ عصر أرواحنا له الفداء باشید و کاری کنید که دعای آن بزرگوار شامل حال شما شود.(2)

10. شما توانستید

در بخش سازندگی و نیز در بخش نگهداری، تلاش کنید. نگهداری خیلی مهمّ است. زورگوهای دنیا با شما لج افتادند کردند و خیال کردند می توانند شما را از پا بیندازند. روزی به ما سیم خاردار و گلوله ی آر. پی. جی هم نمی دادند؛ ولی شما توانستید از آن وضعیت خودتان را به اینجا

ص: 148


1- در سمینار فرماندهان نزاجا، دافوس نزاجا، تهران، 25/07/1367.
2- در پایگاه دریایی نوشهر، 18/02/ 1372.

برسانید. امروز هم بگذار ندهند؛ چه اهمیتی دارد؟ اما علی رغم وجود آن سیاست ها، کسانی که چشمشان دنبال پول و معامله است، در دنیا زیادند. آن ها خیال می کنند که تحریم تسلیحاتی و ... مؤثّر واقع می شود؛ خیر. ما در وسط جنگ و تحریم اقتصادی، چیزهای ممنوع و مُحرّم و آن میوه های- به خیال آن ها بهشتی را از جاهای فراوانی به دست می آوردیم و امروز هم به دست می آوریم. گیرم که نتوانیم به دست آوریم، آن ها را می سازیم؛ لیکن با توجّه به تضییقاتی که در این زمینه وجود دارد، آنچه را که داریم باید قدر بدانیم.

باید از تجهیزات و جنگنده ها و دیگر وسایل موجود- حتّی یک تفنگ معمولی نگهداری کنیم. تفریط و اسراف در سرمایه های ارتش، ممنوع و حرام شرعی است. هیچ کس حق ندارد این تفریط را بکند؛ همچنان که تفریط نیروهای انسانی نیز همین گونه است. شما حق ندارید عناصر کارآمد را معطّل بگذارید.

کار شایسته و خوب باید از انسان های کارآمد دریافت شود. باید این گردونه به طور دائم حرکت کند. این چیزها را در نظر داشته باشید و مهم تر اینکه به پشتیبان و تضمین کننده ی موفّقیت همه ی این ها که روح ایمان است، توجّه کنید.(1)

11. برخورداری از موهبت بزرگ

امروز نیروی هوایی احساس می کند که دارد برای خودش کار می کند، نه برای دیگران. خلبان را خودش آموزش می دهد، وسیله ی نظامی را خودش تعمیر یا نگهداری می کند و یا می سازد، و خودش برای هدف های مورد علاقه و مورد دلبستگی خودش، از آن استفاده می کند. این خوب است. این بهتر از آن شرایطی است که بیگانه دستور بدهد،

ص: 149


1- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش جمهوری اسلامی، هفته ی دفاع مقدّس، 05/ 07/ 1374.

فرمانده معین کند، راه و چاه نشان بدهد، و به میل خود آن مقداری که لازم می داند، معلومات بدهد! یک سر سوزن بالاتر از آن را اجازه ندهد که پیش برود؛ چون بالاخره بیگانه از آن استفاده می کند! انسان های جوانمرد و رادمرد، این را نمی پسندند.

وضع امروز، شرافتمندانه است. امروز افسر نیروی هوایی، با شرف است؛ برای خودش، برای کشور و برای اهداف مورد علاقه اش تلاش می کند. آن روز افسر باشرف نیروی هوایی، برای اینکه این گونه حرکت بکند، میدانی نداشت! یک عده انسان هایی هم که برخوردار از این موهبت بزرگ نبودند، در رأس کار قرار داشتند! لذا بحمدالله هر روز که می گذرد، ما می بینیم که نیروی هوایی کارهای برجسته یی انجام می دهد؛ که امروز آقای سرتیپ بقایی، مقداری از این ها را گفتند. البته من هم گزارش ها متعددی دارم و از آنچه اتفاق افتاده است، تقریباً به طور دقیق مطلعم.(1)

12. وابستگی با سیاست های استعماری

من این را شاید بار دیگری هم گفته باشم که این جت های جنگنده ای که در زمان رژیم گذشته از امریکا خریداری کرده بودند، اگر در قطعه ای از آن ها که هر قطعه، گاهی خودش متشکّل از ده ها قطعه است عیبی پیدا می شد؛ یعنی یک قطعه ی ریز در یک مجموعه قطعه، اشکال پیدا کرده بود، آمریکایی ها اصلاً اجازه نمی دادند که عناصر فنّی نیروی هوایی ما، این قطعه ی بزرگ را باز کنند و عیب آن را بیابند و آن قطعه ی ریز را عوض کنند! فقط قطعه ی کامل که گاهی متشکّل از ده ها و گاهی صدها قطعه بود سوار هواپیما می شد، به امریکا می رفت، عوض می شد و برمی گشت! این گونه رفتار می کردند. نه تعداد دانشجو، نه کیفیّت تحصیلی، نه میدان کار، نه روحیه ی پرورش و تحقیق و آموزش و

ص: 150


1- در دیدار جمعی از فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی، 19/11/1376.

پژوهش، در کشور وجود نداشت. در آن شرایط، شما توقّع دارید که ملت ایران پیشرفتی کرده باشد؟(1)

13. ساخت و تولید با توکل به خدا

نیروی هوایی، نیرویی است که دانش و صنعت و مهارت را با یکدیگر آمیخته است. سوابق درخشان سرداران و جان برکفان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، آن چنان روشن است که این نیرو را در چشم ملت ایران ارتقاء بخشیده است. مردم، نیروی هوایی و خدمات آن را می دانند؛ می شناسند و ارج می نهند. هرچه می توانید در ساخت، پردازش، ترمیم، تولید، مطرح کردن شیوه های جدید و به کار بردن روش های کارآمد کوشش کنید و بدانید خدا با شماست؛ دست قدرت الهی پشتیبان شماست، و توکل به خدا و اعتماد به عزم و اراده ی خویشتن، بزرگ ترین سرمایه ی یک ملت است.(2)

ص: 151


1- در جلسه ی پرسش و پاسخ دانشگاه تهران، 22/02/ 1377.
2- استان سیستان و بلوچستان، پایگاه دهم شکاری چابهار، 08/12/1381.

ص: 152

فصل ششم: شرایط و الزامات راهبردی جهاد خودکفایی

اشاره

فصل ششم

شرایط و الزامات راهبردی جهاد خودکفایی

ص: 153

ص: 154

حرکت به سمت اهداف انقلاب

بایستی از تخصص ها، معرفت ها، ایمان ها و انگیزه ها حداکثر استفاده بشود. ما امروز در شرایطی هستیم که هرگونه ارزشی برای ما مغتنم است. همه بایستی بدانند که در نظام انقلاب اسلامی و در دولت جمهوری اسلامی حرکت ها به سمت اهداف این انقلاب یعنی نیک بختی مردم، شرف ملی، استقلال، آزادی و زیر نفوذ بیگانگان نبودن است و بدین لحاظ، نیرو و قدرت همه انسان ها در این کشور بایستی به این سمت بسیج شود.(1)

خودکفایی در همه ی ابعاد

ما باید سعی کنیم تا حتی المقدور در راه رسیدن به خودکفایی گام برداریم و اسراف ننماییم. هنگامی که ما معاونت جهاد خودکفایی را برای نیروها مطرح کردیم، مورد استقبال عده ای قرار گرفت و من همان جا اعلام کردم که خودکفایی تنها در ابزار و وسیله نباید باشد، بلکه باید در دستورها نیز گنجانده شود.(2)

ص: 155


1- در دیدار با فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/02/1362.
2- در بازدید از ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 18/05/1362.

امور نگهداری، مهم ترین اصول در ارتش

امروزه نگهداری باید یکی از مهم ترین اصول در ارتش جمهوری اسلامی باشد و خودکفایی ما باید تا حد امکان نیازمان را به این قبیل چیزها از بین ببرد. ما با بد دل ها سخت برخورد می کنیم و با کج فهم ها موضع توجیهی داریم. با کسانی که از این خودکفایی استقبال می کنند و آن را در ارتش بکار می برند، همکاری خواهد شد و همه چیز در اختیارشان قرار خواهد گرفت.(1)

استفاده به جا از تجهیزات و نیروی انسانی

پرسنل نیروی هوایی ما توانستند حس افتخار ملت ایران را زنده کنند. هرچند دشمن در قبل و بعد از شروع جنگ تحمیلی تبلیغات سوء زیادی کرده است، اما علی رغم همه این جوسازی ها، ارتش و نیروی هوایی، سربلند ماند. شما امتحان خوبی در جبهه و در پشت جبهه داده اید. نیروی هوایی توانست علی رغم خواست قدرت هایی که همه چیز را از آن خود می دانستند، از تجهیزات استفاده و محبت مردم را به خود جلب کند. باید در تاریخ بماند که اولین گروه نظامی که انقلاب اسلامی را پذیرا شد، پرسنلی از نیروی هوایی

بودند و شما موظفید که این خط را ادامه دهید. نیروی هوایی را از نظر تجهیزات و نیروی انسانی به بهترین نحو بسازید. چون ما می خواهیم به عنوان یک ملت حرکت کنیم و آنچه در فرهنگ قدرت های بزرگ، جرم محسوب می شود، ایمان و اعتقاد به نیروی انسانی ایران است که در فرهنگ ما یک افتخار و فریضه ی بزرگ است و شما در نیروی هوایی مسئول انجام این فریضه هستید.(2)

ص: 156


1- همان.
2- در مراسم صبحگاه پایگاه یکم شکاری و منطقة هوایی مهرآباد،10/08/1362.

جهاد اسلامی، با اخلاص و برادری

سرعت، نظم، اخلاص و صمیمیت از جمله وسایل مورد نیاز در یک جهاد اسلامی است و باید در ارتش، همه با کمال صمیمیت و خلوص و با نهایت مهربانی طرحی نو را پایه گذاری کنند. این هدف فوق العاده مقدسی است که جز با برادری و اخلاص انجام نخواهد شد. در این راه هر فردی در ارتش بدون رعایت درجه و رسته، بیشتر و بهتر کمک کند و کار انجام بدهد، عزیزتر و با ارزش تر است.(1)

باور کنیم که می توانیم

امروز باید قبول و باور کنیم که می توانیم متکی به خودمان به استعدادمان، به توانائی هایمان باشیم و کار بیافرینیم. کاری که امروز ما درصدد انجام دادن آن هستیم یعنی (رساندن جامعه مان به مرز خودکفایی) گامی است برای بازگشت به یک جامعه اسلامی و انسانی که ما خودمان را از این و آن بی نیاز کنیم و دست نیاز به طرف دیگران دراز ننماییم.

بعد از آن نوبت این است که راه های تازه ای بر روی بشریت باز کنیم، بشریت مصرف گرا، بشریتی که تن به فضا و تکنولوژی داده است آیا احتیاج ندارد راهی در مقابلش گذاشته شود.(2)

کارهای نشدنی را شدنی کنید

این روند را ادامه دهید و تلاش خود را بیشتر کنید. هرکس بگوید این کار شدنی نیست، او را به کوتاهی همت متهم می کنم. هیچ کاری نیست که از انسان ساخته نباشد. انسان نیرومندتر از این حرف هاست و می تواند کارهای نشدنی را شدنی کند. تا آنجا که می توانید، باید با قوّت

ص: 157


1- در سمینار جهاد خودکفایی ارتش، ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/10/1362.
2- در سمینار سراسری معاونت جهاد خود کفائی نیروی هوائی، اردیبهشت سال 1365.

اراده و تصمیم، نظم و انضباط و آموزش و پشتیبانی و کیفیت تجهیزات و ابزارتان را بالا ببرید؛ مخصوصاً واحدهای مناطق مرزی که باید مسئولان ارتش و نیروی زمینی، به صورت ویژه به آن ها بپردازند و هرگونه ساییدگی را از بین ببرند و آن ها را قابل عرضه کنند، تا هرکس آرایش واحد و کیفیت استقرار یگان ها و افراد و ابزارها را دید، بفهمد که فرماندهی قوی و با کیفیت بالایی بر این واحد حکم فرماست. عین همین مسئله، در تجهیزات هوایی و دریایی مطرح است و البته وزارت دفاع و سازمان صنایع، خوب می توانند در این زمینه مؤثر باشند.(1)

دوباره نگاه کنید

ما در طول این هشت سالی که گذشت، باید تجربه های زیادی آموخته باشیم. باید چیزهایی که نداشتیم، فراهم کنیم و آن چیزهایی که داشتیم و خوب نگه نداشتیم، طرز نگهداری آن ها را یاد بگیریم. باید یاد بگیریم که از آن چیزهایی که داشتیم و خوب از آن ها استفاده نکردیم، خوب استفاده کنیم. آن چیزهایی که نفهمیدیم وجودش در هنگام ضرورت لازم است و خسارتی که از این ناحیه بر ما وارد شد، باید جلوی این کار و خسارت های مشابه را بگیریم. صفحه ی جنگ و صفحه ی هشت سال تجربه، در پیش روی ما گشوده شده است. این صفحه را ببینید و یک بازنگری بکنید: «ثم ارجع البصر کرّتین» دوباره نگاه کنید، ببینید چه خبر است. میدان جنگ چه خبر بود؟ چگونه می توانست باشد و چرا آن طور نشد؟ به خودمان برگردیم و درس بگیریم. باید از آنچه که گذشته و پشت سر ماست، درس بگیریم و می توانیم درس بگیریم.(2)

ص: 158


1- در مراسم بیعت نماینده ی امام در ارتش، وزیر دفاع، فرماندهان و کارکنان نیروهای سه گانه و وزارت دفاع، 18/03/1368.
2- در مراسم اعطای نشان فتح به فرماندهان و نیروهای نظامی ارتش و سپاه در عملیات کربلای 5 و 7، 15/11/1368.

پیمودن راه های میان بُر

روی تعمیر و نگهداری، سفارش مؤکد می کنم؛ امروز این وظیفه یی بسیار مهم برای شماست؛ فرصتی است برای بازسازی ابزار و تجهیزات و امکانات. این کار را با جدیت و با ابتکار دنبال کنید و آن چنان که از انسان های مصمم و با اراده و انقلابی یی مثل شما مورد انتظار است، راه های میان بُر را پیدا کنید و بپیمایید. همه ی نیروهای مسلح در همه جای کشور، باید بازسازی ابزار و تجهیزات و نیز تعمیر و نگهداری را درس فراموش نشدنی و بسیار لازم خود تلقی کنند. شما استعداد دارید؛ این استعدادها باید در باب نیروهای مسلح، از جمله در این بخش که نقطه ی مهم و حساسی است بُروز کند.(1)

سازندگی، متکی به عشق، ابتکار و خلاقیت

نیروهای مسلح باید در سازندگی شرکت کنند. اولاً در سازندگی درونی به شکل جهادی، به شکل بسیجی، به شکل انسان های انقلابی، بدون انتظارِ فراهم آمدن همه ی جزییاتی که برای آدم های معمولی لازم و مؤثر است، سر از پا نشناخته، عاشقانه، با جوشش ابتکار و استعداد، بدون اینکه گفته شود این را نداریم و آن را نداریم، حتّی با دست خالی شرکت کنند. سازندگی، آنجا که متکی به عشق و شوق و ابتکار و خلاقیت انسان ها باشد، با همه ی فَقدها و نداشتن ها هم میسر است. ما بحمدالله دچار نداشتن هم نیستیم.

ما می خواهیم بجوشیم. ما می خواهیم استعدادها بُروز کند. ثانیاً در بیرون نیروهای مسلح، ارتش و سپاه می توانند سهم خود را در بازسازی عمومی کشور هم ایفا کنند؛ همچنان که امروز هر دو سازمان و بخصوص سپاه طرح های بزرگی را از سازندگی عمومی کشور

ص: 159


1- درمراسم صبحگاه نظامی پایگاه منطقه ی دوم دریایی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، بوشهر، 12/ 10/ 1370

برعهده گرفته و شریک شده اند.ملت عزیز ما باید حس کند که نیروهای مسلح نه فقط در دوران جنگ، بلکه در دوران بازسازی هم می توانند پیشگام و پیش قدم باشند.

البته مسأله ی اول در نیروهای مسلح، حفظ آمادگی های رزمی و متراکم کردن هرچه بیشتر آموزش، انضباط، توانایی های گوناگون و نوسازی در درون سازمان نیروهای مسلح، و در درجه ی بعد در سطح کشور است.(1)

خود را بسازید و آماده نگه دارید

شما عزیزان نیروهای مسلح، در صفوف مقدم بوده اید و سعی کنید همواره باشید. خودتان را بسازید و

آماده نگه دارید. همچنان که در جنگ درخشیدید، این درخشش و این افتخار را، همیشه برای خودتان حفظ کنید. سطح آموزش ها و کیفیت آن ها باید بالاتر برود؛ اگرچه از گذشته بسیار بالاتر هست.

همکاری و همدلی سازمان های نیروهای مسلح، یعنی ارتش و سپاه، روز به روز باید بیشتر شود. نیروهای مردمی که همیشه به صورت یک ذخیره تمام نشدنی برای نیروهای مسلح و دفاع از کشورند، باید سازماندهی شان بهتر و با کیفیت تر شود. تجهیزات را نگهداری کنید و آن ها را بهتر و بیشتر بسازید. بر آنچه دارید، با نیرو و قدرت خلّاقه ی خود بیفزایید.(2)

سراغ کارها و سازندگی های بزرگ بروید

کاری کنید که در تهیه ی ابزارهایی که در درون نیروهای مسلّح به آن ها احتیاج دارید، در بیرونِ این مرزها به کسی محتاج نباشید. نیّتتان این

ص: 160


1- همان.
2- در جمع کارکنان «پایگاه هوایی شهید بابایی» اصفهان، 18/ 07/ 1371.

باشد. کما اینکه الآن، بحمدالله، خبرهایش داده شد. وسایل زرهی بسازید. کارهای مهم تری هم در نیروی هوایی انجام شده است که در وقتِ خود، رسماً گفته خواهد شد. بروید به سراغ کارها و سازندگی های بزرگ و بدانید که می توانید. مبادا خیال کنید که نمی توانید. شما می توانید همه ی ابزارهای لازم برای جنگ را داشته باشید. البته برخی وسائل و ابزار لوکس را، اگر هم نداشتید مهم نیست. واقعاً برخی ابزارهای نظامی، فقط جنبه ی زینتی دارند. مثلاً جواهرنشان کردن یک اسلحه ی کمری. بعضی از روش های فناوری و صنعت جدید و کارهای جدید، از این قبیل و در این ردیف است. آن ابزارهایی را که لازم است، سعی کنید خودتان فراهم کنید. از این فوری تر آن است که آنچه را که خودتان دارید، خوب حفظ کنید. این، سفارشِ همیشگیِ من به شما برادران عزیز است. مبادا بگذارید که ضایع شود و از بین برود.(1)

راه های میانبر

گذشت آن دورانی که آمریکایی ها خیال می کردند صاحب اختیار دنیا هستند؛ نسبت به کشورهای گوناگون عالم خطّ ونشان می کشیدند و تصمیم گیری می کردند. همه ی این ها به برکت این است که شما ملت، این دو کار را فراموش نکنید: یکی شرکت در سازندگی کشور؛ هم سازندگی علمی- یعنی درس بخوانید، درس بگویید، تحقیق، فکر و نوآوری کنید، ابتکار کنید و راه های میان بُر را پیدا کنید؛ بن بست ها را بشکافید و جلو بروید- هم کار عملی.(2)

برای کارایی سازمان، در حدِّ اعلی عمل کنید

عزیزان من؛ ارتشیان، سپاهیان و نیروهای انتظامی! به شرایط لازم

ص: 161


1- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش، در آستانه ی روز ارتش جمهوری اسلامی ایران، 30/ 01/ 1374.
2- در اولین روز ورورد به ساری، 22/07/1374.

برای کارایی یک سازمان مسلّح، در حدِّ اعلی عمل کنید و پایبند بمانید. این شرایط، شامل آموزش، انضباط، سازمان دهی مستحکم، نگهداری، تعمیر، سازندگی، تولید، هوشیاری، آمادگی به کار و برتر از همه تقوا و پرهیزگاری می شود. عمل به این شرایط از وظایف شماست. من این ویژگی ها را از شما می خواهم و ملت ایران هم این ویژگی ها را از شما می طلبد. تا به امروز در این راه بودید، باز هم باشید. روز به روز ارزش ها را در خود تقویت کنید. هنگامی که این ارزش های والا را در خود و در سازمان و افراد تحت فرماندهی تان به طور کامل به وجود آوردید، فروتنی و تواضع را در خود بیشتر و بیشتر کنید. در مقابل خدای متعال، خاضع و در مقابل بندگان خدا فروتن باشید.(1)

روز به روز بر کیفیّت خودتان بیفزایید

اگر این ملت می خواهد در مقابل تهدیدها با قدرت بایستد، باید بخش های مختلف، حرکت سازنده را ادامه دهند و نیروهای مسلّحِ ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران، در بخش های گوناگون، روز به روز خود را تقویت کنند. ملتی که نمی تواند از خودش دفاع کند، دشمن را نسبت به خود جری و گستاخ خواهد کرد. ما باید بتوانیم از خودمان دفاع کنیم؛ تا دشمن احساس کند که به این ملت نمی شود زور گفت و بر آن چیزی را تحمیل کرد. ملت ما از ملت های بی ریشه ی بی تاریخِ فاقدِ افتخارات نیست؛ که بتوانند هرچه می خواهند به آن بگویند. این ملت ریشه ای عمیق و کهن دارد و از درخشان ترین تاریخ ها و بزرگ ترین فرهنگ ها برخوردار است. از همه ی این ها بالاتر، ایمان دارد و متّکی و معتقد به خداست. ملت ما، در میدان جنگ و در عرصه ی صلح و در حال سازندگی و در کار سیاسی یا اقتصادی یا نظامی، از راهنمایی خدا

ص: 162


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروهای مسلح، استان مازندران، لشکر 30 – گرگان، 26/07/1374.

بهره می گیرد. عزیزانِ من! این نکات را به گوش بگیرید! کار را- به فضل پروردگار- با قدرت به پیش ببرید. روز به روز بر کیفیّت خودتان بیفزایید و بدانید: هرکس که برای کیفیّت ارتش یا سایر نیروهای مسلّح تلاش کند، حرکت انقلابی و حسنه انجام داده است. هرکس هم در جهت از دست رفتن کیفیّت در ارتش یا دیگر نیروهای مسلّح تلاش کند، به سود دشمن کار کرده و دل او را شاد نموده است.(1)

مقابله با هر نوع وابستگی

ارتش، بخشی از قطع وابستگی اقتصادی را در درون خود دارد و آن، وابستگی فنّی و علمی است. اینجا فقط وابستگی اقتصادی نیست؛ وابستگی فنّی هم هست؛ وابستگی علمی و فنّی و به اصطلاح تکنولوژیک. باید این وابستگیها قطع شود. البته در حال قطع شدن هست، اما بیشتر از این قطع کنید. باید بسازید! باید خودتان در درون ارتش بجوشید و بجوشانید! اینکه من بر روی نوسازی و بهسازی و نگهداری و تعمیر و ابتکار در ارتش تکیه می کنم، به خاطر این است. شما ظرفیت هم دارید. نیروی هوایی ظرفیت زیادی دارد. نیروی دریایی ظرفیت زیادی دارد.

نیروی زمینی ظرفیت زیادی دارد. شما در بخشهای مختلف، ظرفیت برای کار علمی، فنّی و نوآوری و ابتکار، زیاد دارید. هیچ وقت هم نگویید چون فلان چیز را نخریده ایم، نداریم. فلان ابزار را نخریدیم، بهتر! فلان وسایل جدید را وارد نکردیم، بهتر! اگر وارد می کردیم که شما برای کار کردن به صورت نوسازی، عرقتان در نمی آمد. اگر دروازه ها در جاهایی به رویمان بسته است، قدر بدانید. اگر دروازه ها باز باشد، روح سهل انگاری و تنبلیِ انسان نمی گذارد او به جایی برسد. انگیزه ی بزرگی لازم است که انسان را به تلاش در کارها وادار کند. آن ها که دائماً

ص: 163


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش، روز نیروی هوایی، 19/11/1374.

نوآوری می کنند، به این سبب است که روند علمی شان به این حرکت وادارشان کرده و بعد کار برایشان روان شده است. وانگهی، پول و استعمار دنیا را پشت سر خود دارند.

امروز غربی ها به وسیله ی علم، خودشان را بر دنیا مسلّط کرده اند. برای آن ها انگیزه وجود دارد. کشورهای از لحاظ علمی عقب نگه داشته شده هم برای پیشرفت و حرکت، باید در خود انگیزه ایجاد کنند. یکی از عوامل ایجاد انگیزه این است که راه ها بسته باشد. خدا را شکر می کنیم که راه ها کاملًا باز نیست و در جاهایی بسته است.

ولی از این بالاتر، «استقلال فرهنگی» است: فرهنگِ استقلال، اعتقاد به استقلال و ایمان. مهم این است که

با هر نوع وابستگی مقابله شود. یک ملت به این نقطه که رسید، دیگر هیچ مشکلی ندارد.(1)

همه باید تلاش مضاعف کنند

همه باید تلاش مضاعف کنند. امروز، دوران سازندگی است. سازندگیِ شما این است که نیروی هوایی را بسازید. باید این نیرو را بسازید. باید این روند مبارکی را که در ارتش، در نیروهای مسلّح و در نیروی هوایی به وجود آمده است، مضاعف کنید.(2)

خودتان را قوی تر کنید

هرچه خودتان را قوی تر کنید، برای حفظ استقلال حقیقی این کشور - که به برکت انقلاب اسلامی، به این ملت و این کشور داده شده است - مفیدتر و لازم تر است. برای تقویت معنوی خودتان، و برای تقویت ابزاری، فکری و سازماندهی، هیچ حدی را نشناسید؛ همان چیزهایی را که برای یک ارتش لازم است، فراهم کنید. هرچه می توانید، وحدت بین

ص: 164


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان ارتش، 28/ 01/ 1375.
2- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، آستانه ی 19 بهمن، 18/ 11/ 1375.

سازمان های نیروهای مسلح را - که در کشور ما سازمان های نظامی ارتش، سپاه پاسداران، نیروی انتظامی و در کنار آن ها هم بسیج عظیم مردمی هست - زیاد کنید؛ این مایه ی قدرت است. بزرگ ترین ابزار اقتدار نیروهای مسلح، همین وحدت است. سازمان ها با مرزهای مشخص - مرزهای بین سازمان ها، مرزهای ناشکستنی است - اما با پیوستگی مطلق به یکدیگر و با ارتباط معنوی و برادرانه باشند. مجموع نیروهای مسلح در کشور، هرچه بتواند روحیات و سازماندهی، ابزار و امکانات رزمی، تواناییهای گوناگون و تجارب خود را بیشتر کند، برای اینکه ملت، اقتدار حقیقی داشته باشد، بهتر و لازمتر است.(1)

ضرورت جهت دهی و سازماندهی تحقیقات

باید تحقیقات را جهت دهی کرد . مطلق تحقیقات به هر شکلی مطلوب نیست. تحقیقات باید بتواند در جهت مشخصی به کار افتد؛ یعنی آن مواردی مورد تحقیق قرار گیرد که چرخه ی تحقیقاتی و فنی و علمی کشور را کامل کند. پراکندگی در کار تحقیقات ، شاید موجب شود که برخی از این کارها ، بی فایده و یا حداقل کم فایده شود.(2)

برای آمادگی، هیچ فرصتی را از دست ندهید

توصیه ی من این است که برای آمادگی، هیچ فرصتی را از دست ندهید. آماده شدن لزوماً به معنای این نیست که این آمادگی در زمان کوتاهی به کار گرفته خواهد شد؛ اما آماده نبودن همواره خطر بزرگ و دهشتناکی را بر کشور و بر آبروی نیروهای مسلّح تحمیل می کند. همیشه باید آمادگی ها را حفظ کرد و افزایش داد؛ آمادگی های معنوی و مادّی.(3)

ص: 165


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان اجا، روز ارتش،30/01/1377.
2- در دیدار با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، 19/09/1380.
3- در مراسم صبحگاه نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 26/08/ 1381.

مراکز تحقیقاتی را متمرکز کنید

بیشتر تلاشتان را در زمینه ی تحقیقات، یعنی ابتکار، ابداع، ایجاد و نوآوری، که هنر بزرگ شماست بگذارید. وقتی کار را از مرحله ی تحقیقات و ساخت آزمایشگاهی گذراندید، تا آنجایی که ممکن است، کار را از سر خودتان باز کنید. مگر آن که ممکن نباشد. البته شنیده ام مراکز تحقیقات و خودکفایی در نهاجا پراکنده است. این را هم هر چه بتوانید متمرکز کنید، بهتر است. (1)

تأثیر روحیه جهادی

این روحیه ی حرکت عمومی، این دلسوزی، این ورود در صحنه ی کار و ابتکار، این کمک رسانیِ انبوه، مخصوص ملتی است که دل او از حرکت جهادی گرم است و جوشش جهادی در دل او وجود دارد. این همان روحیه ی بسیجِ دوران دفاع مقدّس است؛ این همان روحیه ی سنگرسازان بی سنگرِ جهاد سازندگی است که غسل شهادت می کردند، روی بولدوزر می نشستند تا خاکریز بزنند. ما این روحیه را باید حفظ کنیم. این روحیه با کار علمی و نظم تشکیلاتی هیچ منافاتی ندارد؛ بلکه اتفاقاً کار علمی را هم همین روحیه ی جهادی بهتر می کند.(2)

اعتلا و عزّت با اعتماد به نفس

جوانان ما، اعتماد به نفس خودشان را از دست ندهند. جوانان عزیز! جوانان عزیز ملت ایران! شما می توانید؛ می توانید کارهای بزرگ بکنید، می توانید کشور خود را به اوج اعتلاء و عزت برسانید. اعتماد به نفس، اعتماد به مسئولین کشور، اعتماد به دولت، همان چیزی است که دشمنان می خواهند نباشد.(3)

ص: 166


1- در جمع فرماندهان، در دانشگاه هوایی شهید ستاری، 04/10/1381.
2- در دیدار با جهادگران و کشاورزان، 14/10/1382.
3- در اجتماع بزرگ زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی، 01/01/1386.

بسازید، نگه دارید، افزایش دهید

باید بسازید، نگه دارید، افزایش دهید، نوآوری کنید، سازماندهی را تقویت نمایید و در کنارِ ساختن ابزارهای کارآمد، انسان های ماهر بسازید.(1)

آنچه را که دارید، خوب نگه دارید

از تجربه ی پیش کسوتان، از نیروی ابتکاری که در مردان و زنان و جوانان عزیز هست، از بخش دانشگاهی کشور و بیش از همه از توان ذاتی و درونیِ خود هرچه می توانید، استفاده کنید؛ آنچه را که دارید، خوب نگه دارید و از نقص ها و ضعف ها آن را بپیرایید و بر آن بیفزایید. شما می توانید این کارها را بکنید. بدانید که مایه ی اصلی برای این کار، ایمان و اعتماد است؛ ایمان و اعتماد به خدا و ایمان به خود. اسلام، ما را به این راه رهنمون می شود. بهترین وسیله برای انسان، ایمان است. ایمان، انسان را امیدوار می کند؛ او را تشویق می کند؛ او را پایدار و شکست ها را از نظر او کوچک می کند؛ به او امید می دهد تا دنبال توانایی هایی که خدا در وجود انسان به ودیعه گذاشته، برود.

برای همه ی شما دعا می کنم و از خدای متعال عاقبت بخیری مسئلت می نمایم. همه ی ما از داشتنِ شما عزیزان، شما جوانان و شما مردان و زنانِ خوب و مؤمن، به خود می بالیم و خدا را شکر می کنیم.(2)

عزت ملی، مبارزه با تنبلی

هیچ ملّتی با تنبلی و تن آسایی نخواهد توانست به عزّت برسد. رسیدن به استقلال، رسیدن به عزّت ملّی، رسیدن به کرامت انسانی، برای یک ملّت هزینه دارد که باید این هزینه را متحمّل شد و باید تلاش کرد؛

ص: 167


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، 19/11/1382.
2- همان.

باید به عاقبت کار، امیدوارانه و واقع بینانه نگاه کرد که یک نگاه واقع بینانه، امید به انسان خواهد بخشید. این دشمن است که می خواهد شما را مأیوس کند. هر بخشی از بخش های کشور وظیفه یی دارند؛ نیروهای مسلّح، ارتش جمهوری اسلامی، نیروی هوایی، وظایف ویژه ی خودشان را دارند؛ باید این وظایف را با دقت و با پیگیری و اهتمام انجام دهند. (1)

جبران گذشته ها

ما باید آنچه را که در گذشته- در دوران حکومت طاغوتها- از دست داده ایم و دچار عقب ماندگی شده ایم، جبران کنیم؛ این ایجاب می کند که ما تلاشمان را هرچه می توانیم بیشتر و بیشتر و جدی تر کنیم. در عرصه ی داخلی آنچه مورد نیاز است، پیدا کردن راههای میان بر همراه با تدبیر و درایت و حکمت است؛ ما نمی توانیم آرام و معمولی حرکت کنیم؛ باید با شتابی حساب شده و منظم و منضبط پیش برویم. (2)

شعار «نه شرقی، نه غربی»

خود را بشناسید، عظمت آن فکری که این انقلاب و این نظام مقدس را پی ریزی کرد، بدانید. شعار «نه شرقی، نه غربی»، شعار رد و نفی استکبار و مستکبران، شعار استقلال ملت ایران، شعار اعتماد به این جوان های مؤمن در هر نقطه ای از کشور، شعارهای زنده و جاوید ماست؛ هرکدام از دل پرحکمتی برخاسته است که با ارتباط با عالم غیب، با ارتباط با خدا، با بندگی خدا، آن مرد بزرگ، آن پیر فرزانه، آن حکیم دلاور آن ها را به ما ملت ایران آموخت. عزیزان من! شما جوانان صاحب نیروهای مسلحید؛ نیروهای مسلح مال شماست. کشور هم مال جوانان

ص: 168


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش، 18/11/1384.
2- در پیام نوروزی رهبر انقلاب به مناسبت حلول سال 1387، 01/ 01/ 1387.

این کشور است. هرچه می توانید جوانان نیروهای مسلح! خودتان را بیشتر با دانش، با عمل، با تقوا و پرهیزگاری و پاک دامنی مجهز کنید. بدانید خدا با شماست و إن شاء اللَّه دعای حضرت بقیه اللَّه (ارواحنا فداه) پشتیبان شماست.(1)

اعتماد به نفس ملی و خودباوری

یک توصیه این است که هم دستگاه های مدیریتی، هم اساتید، در داخل دانشگاه ها خودباوری را ترویج کنید. جوانی که تحت تربیت و تحت آموزش و تعلیم شماست، باید به خود اعتماد داشته باشد- آن اعتماد به نفس ملی که عرض کردیم. بحثِ این نیست که شخصی به خودش اعتماد دارد، بحثِ این است که ما به خصال ملی خودمان، به امکانات ملی خودمان، به ذخائر فرهنگی خودمان، یک اعتماد به نفس عمومی داشته باشیم که به آن گفتیم اعتماد به نفس ملی- این حالت بایست در یکایک جوانهای ما بروز پیدا کند؛ یعنی جوان ما وقتی که می ایستد اینجا حرف می زند، باید اعتماد به نفس ملی خود داشته باشد؛ چون جوان، مظهر امید است. (2)

الزامات پیشرفت علمی

پیشرفت علمی بایستی با خودباوری اولاً؛ امید به موفقیت ثانیاً؛ حرکت جهادگونه ثالثاً؛ همراه باشد. چون ما فرض را بر این گذاشتیم که پیشرفت علمی، بایستی با نگاه بومی و با تکیه ی به فرهنگ خودمان باشد- فرهنگ ما یعنی اسلام و مواریث ملیِ پسندیده ی ما- و نیز ناظر به نیازهای کشور. این، بایستی مجموعه ی حرکت علمی ما را تشکیل بدهد. ممکن است بعضی خدشه کنند که آقا مگر می شود؟ ما باید این

ص: 169


1- در مراسم نظامی مشترک یگان های نیروهای مسلح استان فارس، 12/ 02/ 1387.
2- در دیدار جمعی از برجستگان و نخبگان علمی و اساتید دانشگاه ها، 03/ 07/ 1387

باور را پیدا کنیم- همین طور که حالا بعضی از آقایان فرمودند- که می توانیم. بدانیم که وقتی حرکت انجام گرفت، امید رسیدن به موفقیت وجود دارد و چهارم اینکه در این حرکت، تنبلی و تن آسایی و محول کردن کار به یکدیگر جایز نیست؛ حرکتِ جهادگونه باید کرد. جهاد فقط در میدان جنگ نیست، در میدان علم هم مثل بقیه ی میادین زندگی، جهاد لازم است. جهاد یعنی تلاش بی وقفه، همراه با خطرپذیری- در حد معقول البته- و پیشرفت و امید به آینده.(1)

تحریم نعمتی بود

امروز عناصر ما، مردان ما این توانایی را دارند که خودشان بسازند. راست می گویند بعضی از مسئولین محترم که می گویند تحریم نعمتی بود برای ما. واقعاً همین جور بود، اگر از روز اول دروازه ها را باز می کردند و همه چیز به ما می دادند، ما امروز نه می توانستیم هواپیما بسازیم، نه می توانستیم کشتی بسازیم و نه بقیه چیزهایی که ساختیم را می توانستیم بسازیم؛ حتی نمی توانستیم تعمیر هم بکنیم. پول داشتیم، پول نفت بود می دادیم؛ بلد هم نبودیم؛ این حالت تنبلی در ما نهادینه شده بود، تحریم ما را به خود آورد؛ مثل آدم نیمه خوابی که وقتی سیلی ای به گوشش بنوازند به هوش می آید، به هوش آمدیم. فهمیدیم که می توانیم خودمان کار کنیم و کردیم؛ امروز دانشگاه های ما هم در خدمت پیشرفت علم و صنعت اند. امروز دانشوران بیگانه حتی از کشورهایی که دشمن خونی ما هستند و می خواهند سر به تن ما نباشد می آیند دانشگاه های صنعتی ما را بازدید می کنند و شگفت زده می شوند. این ها تحلیل نیست، این ها گزارش واقعیت است، اطلاع است. تحقیقات ما را می بینند و شگفت زده می شوند، سلول های بنیادی را می بینند، باور نمی کنند؛ عمل های جراحی دشوار و حساس را می بینند و می گویند اگر ندیده بودیم قبول

ص: 170


1- همان.

نمی کردیم، باور نمی کردیم. در همه جاها همین جور است، در ارتش هم همین جور است.(1)

تحریم، عامل پیشرفت علمی کشور

سی سال کشور ما را تحریم کردند، که البته این تحریم به سود ما تمام شد. ما باید از آمریکائی ها از این بخش تشکر کنیم. اگر ما را تحریم نمی کردند، ما امروز به این نقطه ای از علم و پیشرفت که رسیده ایم، نمی رسیدیم. تحریم همیشه ما را وادار کرده که به خود بیائیم، به خود فکر کنیم، از درون خود بجوشیم. ولی آن ها قصدشان این خدمت نبود، آن ها می خواستند دشمنی کنند. سی سال با ملت ایران این جوری رفتار کردند.(2)

پرهیز از موازی کاری

در دولت نباید کارهای موازی انجام بگیرد. کار موازی چند عیب دارد: اولًا هزینه ی انسانی زیادی بی جا مصرف می شود، ثانیاً هزینه ی مالی زیادی مصرف می شود، ثالثاً تناقض در تصمیم گیری ها به وجود می آید- وقتی دو دستگاه مسئول یک کاری هستند، این یک تصمیم می گیرد، آن هم یک تصمیم دیگر می گیرد- و رابعاً از همه بالاتر، مسئولیت لوث می شود.

فرض کنید توی فلان مسئله ی اقتصادی یا مسئله ی فرهنگی یا مسئله ی سیاست خارجی یا هرچه، اگر چنانچه یک مشکلی پیش بیاید، مسئولیت لوث می شود. بین دولت- یعنی قوه ی مجریه- و بعضی از دستگاه های بیرون از قوه ی مجریه، یک جاهائی بعضی موازی کاری ها هست. همه ی تلاشمان این است که بلکه این موازی کاری ها را یک جوری حل کنیم، اصلاح کنیم، علاج کنیم. (3)

ص: 171


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی دریایی ارتش، 07/09/1387.
2- در اجتماع بزرگ زائران و مجاوران حضرت علیّ بن موسی الرضا (ع)، 01/01/ 1388.
3- در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت، 08/ 06/ 1389.

جبران عقب افتادگی ها با تلاش مضاعف

خداوند متعال را سپاسگزارم که به من این توفیق را داد که برای تجدید عهد و تجدید دیدار و گفتن صمیمانه ی خسته نباشید به شما عزیزان، فرماندهان، کارکنان و جوانان عزیز، امروز در این میدان حضور پیدا کنم.

یقین بدانید امروز یکی از مؤثرترین کارها، کاری است که شما در نیروهای دریائی ارتش و سپاه به انجام دادن آن مشغولید: جبران عقب افتادگی های طولانی سالهای درازی که حکومتهای طاغوتی نگذاشتند و زمینه ی پیشرفت دریانوردی و حضور دریائی را برای ایران عزیز فراهم نکردند. تلاش مضاعف شما امروز باید آن عقب افتادگی های طولانی مدت را جبران کند.

همان طوری که همه ی ما میدانیم، دریا برای یک کشور، یک فرصت بزرگ برای پیشرفت و حفظ منافع ملی است. فوائد دریا برای یک کشور و یک ملت، فوائد راهبردی است؛ فوائد بزرگ و کلان است. کسانی با تسلط بر دریا و دریانوردی در طول قرنهای پی درپی- تقریباً در طول چهار قرن- توانستند قدرت بین المللی خودشان را تا سرزمینهای دوردست گسترش دهند. به ملتها ظلم شد، سرزمینها غصب شد، منابع ملتها تضییع شد؛ اما آن دولتها و کشورهای مسلط بر دریا توانستند از این طرقِ ظالمانه برای خود حیثیتهای مادی و قدرتهای بزرگ فراهم بیاورند. ملتهای منطقه ی ما، چه در خلیج فارس، چه در دریای عمان، سالهای متمادی- شاید ده ها سال- عادت کرده بودند که صدای قدرتمدارانه و زورگویانه ی کسانی را که سوار بر ناوهای جنگی میشدند و از دوردستها به این منطقه می آمدند، بشنوند و در مقابلِ آنها سکوت کنند و دم فرو بندند.

یک روزی در همین خلیج فارس، در این منطقه ی دریائیِ بسیار حساس، ناو انگلیسی می آمد، فرمانده انگلیسی ناو از داخل آن ناو فرمان

ص: 172

میداد، دستور میداد و کسانی خودشان را موظف میدانستند که این دستور را اجرا کنند. در این منطقه، سالهای متمادی بر این منوال گذشت.

امروز همه چیز عوض شده است. ساحل ممتد و طولانیِ متعلق به ایران عزیز، امروز در اختیار دولتی مستقل و ملتی سرافراز و بیدار است؛ ملتی که به خدای متعال متکی است؛ نیروی خود را میشناسد و به آن می بالد و اراده ی خود را بر اراده ی تحکم آمیز هر قدرت سیاسی و نظامی تحمیل میکند و کسانی را که میخواهند با تحکم بر ملتها حاکمیت کنند، مجبور به عقب نشینی میکند.(1)

ص: 173


1- در پایگاه نیروی دریائی ارتش، بندرعباس، 01/05/1390.

ص: 174

فصل هفتم: دستاوردها و نتایج جهاد خودکفایی

اشاره

فصل هفتم

دستاوردها و نتایج جهاد خودکفایی

ص: 175

ص: 176

در عرصه سازندگی

1. عرصه ی سازندگی، مایه ی اعجاب

در طول سال های بعد از جنگ تا امروز، جمهوری اسلامی در عرصه ی سازندگی کشور، امتحان هایی را پشت سر گذاشته است که برای بینندگان مایه ی اعجاب است. خدا را سپاسگزاریم که به فضل او، توانستیم با حجم عظیم و کیفیّت بالای سازندگی در این کشور- که به دست فرزندان این مرز و بوم انجام شد- دهانِ بدگویِ دشمنان را ببندیم، چشم دوستان را روشن کنیم و دل علاقه مندان را شادمان گردانیم.(1)

2. سازندگی انسان ها

از همه ی سازندگی ها بالاتر، سازندگی انسانی است؛ یعنی سازندگی انسان ها، سازمان های انسانی و تشکیلات بشری، مثل نیروهای مسلّح. ثانیاً، اگر کشوری نتواند اقتدار خود را در عرصه ی سازندگیِ نیروهای مسلّح نشان دهد، دیگر سازندگی های او زیر سؤال خواهد رفت و مورد تردید قرار خواهد گرفت. زیرا آنکه از موجودیّت، کیفیّت، پیشرفت و سازندگی دفاع می کند، نیروهای مسلّح است. جمهوری اسلامی، به فضل پروردگار در این عرصه هم بهترین و شایسته ترین امتحان ها را داده است.

ص: 177


1- در مانور بزرگ ولایت، 03/ 03/ 1375

از اوّلِ انقلاب- بخصوص در دوران دفاع مقدّس- بازسازی شگفت آور و پرشکوهِ ارتشِ جمهوریِ اسلامیِ ایران؛ ایجاد و تأسیس اعجاب انگیز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛ حرکت عظیمِ کم نظیر یا بی نظیرِ ایجاد بسیج عمومیِ مردمی و به کار گرفتن نیروهای مؤمن و بازوان توانا در بخش های مختلف، از معجزات نظام جمهوری اسلامی است و اقتدار نظام را نشان می دهد. امروز عرصه ی دیگری است تا ارتش جمهوری اسلامی ایران با حضور خود، با قدرت خود، با مهارت خود، با سازماندهی مستحکم خود، با همکاری نیروی زمینی و نیروی هوایی و با به کارگیری ابزارهای پیچیده و بسیار کارآمد و فرماندهی های مدبّرانه، بتواند سازندگی نظام جمهوری اسلامی ایران را در این بخش عظیم، یک بار دیگر نشان دهد و ثابت کند.(1)

3. تولید سلاح پیچیده به برکت تحریم

ما به کسی احتیاج نداریم. این ملت، ملتی با شصت میلیون نیروی انسانی و با ذخیره ی بسیار با ارزشی از تجربه ها و سرمایه ها- سرمایه های مادّی، سرمایه های انسانی، سرمایه های معنوی و دانش و تجربه است. این ملت، خیلی چیزها را در درون خود دارد. ما اگر همه ی دروازه هایمان را هم ببندیم، از پا نخواهیم افتاد. ما به خودکفایی نسبیِ کاملی در همه ی جوانب رسیده ایم. اگر این ملت، یک وقت مصلحتش ایجاب کند که همه ی درها را هم ببندد، می تواند. بدانید که اگر چنان روزی برای ملت ایران پیش آید، روز فَرَج است. چرا؟ برای اینکه ما همیشه آن وقتی که احساس کرده ایم باید از خودمان استفاده کنیم، درخشیده ایم. دیدید که در جنگ، به مجرّد اینکه درهای سلاح و تجهیزات جنگی بر روی ما بسته شد، ما به درون خودمان برگشتیم که خودمان را تأمین کنیم. این پیشرفت هایی که ما امروزه در صنایع نظامی

ص: 178


1- همان.

داریم، به همین خاطر پیش آمد، و الّا ایران نمی توانست سلاح سبک کوچک هم تولید کند. امروز ایران سلاح های پیچیده را هم تولید می کند و می تواند تولید کند. این، به برکت همین بستن درها و قطع رابطه ها پیش آمد. به برکت این پیش آمد که ملت ایران و نیروهای سازنده و کارآمد، احساس کردند که باید به خودشان مراجعه کنند. اگر یک روز این احساس در جوانب دیگر هم پیش آید، روز عید ماست. ما از این هیچ نگرانی نداریم.(1)

4. ما کجا و ساخت هواپیمای نظامی کجا!؟

در همین نیروی هوایی روزی بوده که همافر و افسر فنّی ما قدرت تعمیر هواپیمای اف- 4 و اف- 5 و اف- 14 را که با پول این ملّت، خیلی هم اعیانی خریده بودند، نداشت. این را من بارها گفته ام؛ حالا شما جوان ها هم بدانید. مجموعه ی قطعه ای که مثلاً بیست تا، سی تا پیچ و مهره و قطعه ی ریز در آن هست، سربسته داخل هواپیما می گذاشتند و به آمریکا می بردند و قطعه ی جدیدی می آوردند! یعنی به افسر فنّی ما اجازه داده نمی شود این قطعه را باز کند و ببیند درون آن چیست. ما از آنجا به این جا رسیده ایم که امروز این نشاط و امید و توان را در خود می بینیم که فلان موشک حسّاس را بسازیم؛ فلان موشک حسّاس را تبدیل کنیم و از فلان هواپیما استفاده ی بهینه کنیم. از این نمونه کارها که در چند سال اخیر صورت گرفته، فراوان است.(2)

5. از زمین به آسمان رفته ایم

از زمان شروع جنگ تا الآن- این بیست و چهار پنج سال- ما از زمین به آسمان رفته ایم. ما را تهدید می کنند به تحریم اقتصادی و

ص: 179


1- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش، آستانه ی روز ارتش جمهوری اسلامی ایران، 27/ 01/ 1376.
2- در بازدید از دانشگاه هوایی شهید ستاری به مناسبت روز ارتش، 28/01/1384.

محاصره ی اقتصادی! ما در همین دوره ی محاصره ی اقتصادی بوده که این همه امکانات را به دست آوردیم. در سخت ترین دوره های محاصره ی اقتصادی جوان های ما توانستند سلاح هایی را بسازند که در همه ی دنیا آن سلاح ها را غیر از امریکایی ها و یکی دو دولتِ عزیز کرده ی امریکا هیچ کس نداشت. همین موشک ضد تانک «تاو» را جوان های ما در چه شرایطی ساختند؟ همه ی درها رویشان بسته بود، اما ساختند. همین پیشرفت های علمی یی که امروز شما ملاحظه می کنید دارد بروز می کند، بنده از سال های متمادی می گفتم جوان های ما دارند کارهای بزرگی می کنند، که الآن یکی پس از دیگری در بخش های مختلف دارد بروز می کند. البته موضوع انرژی هسته یی اش به خاطر حساسیت دنیا روی آن، برجسته و شاخص شده؛ و الّا در ردیف این کار، کارهای دیگری که در بخش های گوناگون انجام گرفته، واقعاً اهمیتش کمتر از این کار نیست؛ منتها جنبه ی نظامی و دفاعی ندارد. این ها همه در شرایط محاصره ی اقتصادی بوده، در شرایط فشار سیاسی و اقتصادی بوده، در شرایط بدحسابی و سخت گیری دولت هایی که حتّی با ما رابطه ی اقتصادی هم داشتند، لیکن بدجنسی و ناخن خشکی و بدحسابی می کردند، بوده؛ ولی ما توانستیم. این، ظرفیت خیلی بزرگی برای یک ملت است که می تواند. این ظرفیت را جوان های ما باید بشناسند.(1)

6. پرواز جنگنده ی ایرانی در آسمان

این را بارها گفته ام، ما در این کشور در قبل از انقلاب، آن جنگنده هایی که عمدتاً از امریکا خریداری می شد، وقتی یک بخشی از آن ها خراب می شد و احتیاج به تعمیر داشت یا مدت آن قطعه تمام می شد- شاید هنوز هم امکان کار کردن داشت، منتها زمان معین

ص: 180


1- در دیدار جمعی از پیش کسوتان جهاد و شهادت و خاطره گویان دفتر ادبیات و هنر مقاومت،31/ 06/ 1384.

می کردند که باید تغییر کند- اجازه نمی دادند که این قطعه ی مرکب- قطعه ی مرکب خودش متشکل از بیست، سی یا پنجاه قطعه است- باز بشود و آن قطعات ریز دیده شود؛ یعنی صنعتگران و همافران و افسران فنی ما که در نیروی هوایی بودند، اجازه ی این کار را نداشتند. یکی، دو مرتبه این کار را کردند، آن همافر و افسر ذی ربط را از طرف دادگاه نظامی رژیم محاکمه کردند که شما به چه مجوّزی مثلاً این بخش از هواپیمای اف چهارده یا اف چهار را باز کردید؟ باید همان قطعه را سربسته و دربسته تحویل مستشار امریکایی می دادند، او این را سوار هواپیما می کرد و به امریکا می برد و قطعه ی جایگزینش را می آورد؛ یعنی اجازه ی اطلاع از این را هم که این قطعه از چند جزء تشکیل شده و کجایش خراب شده، نمی دادند. حالا ما از آنجا به اینجا رسیدیم که جنگنده ی ایرانی در آسمان پرواز کرد! همه تان این را در تلویزیون دیدید. البته این در واقع نسل چندم است. اولین هواپیمای جنگنده که ساخت ایرانی بود، در حدود هشت، نه سال قبل از این در یک مانور نظامی- به پرواز درآمد که بنده آنجا خودم شاهد و ناظر بودم- بعد این تقویت و تکمیل شد؛ حالا این درآمده است؛ یعنی می توانند این را به تولید انبوه برسانند؛ یعنی اگر برای کشور صرفه ی اقتصادی داشته باشد، قابل این هست که به تولید انبوه برسد. این فاصله ها، فاصله های دهشت آور است؛ یعنی فاصله ها بسیار فاصله های عمیقی است که در این مدت به برکت پیگیری و کوشش، طی شده است. بنابراین شتاب خوب است؛ منتها این شتاب بایستی حفظ شود. این چیزی که شما جوان های آگاه و هوشمند و مستعد باید بدانید، این است که این شتاب را بایستی همچنان حفظ کرد. مسئولان هم البته به این مسئله اهتمام دارند و بنا هم بر همین است که این چیزها دنبال شود.(1)

ص: 181


1- در دیدار نخبگان جوان، 25/ 06/ 1385.

7. اعتماد به نفس

امروز شما توانایی ساخت ناو دارید که هیچ وقت نداشتید. از کارخانجات بندرعباس بنده بارها و بارها بازدید کردم. یک روز بود که این کارخانجات فقط به درد این می خورد که بخشی از قطعات بعضی از ناوها را تعمیر و یا تولید کند. امروز شما سینه تان را سپر می کنید و می گویید ما ناو می سازیم، ناو جنگی می سازیم، واقعیت هم همین است؛ می سازیم و می توانیم، بهترش را هم می توانیم. آن چیزی که بیشتر من به آن تکیه می کنم و اهمیت می دهم، ناو، موشک سطح به سطح و این چیزها نیست، آن اعتماد به نفس است. یک روز بود که نیروی مسلّح ما، نه نیروی دریایی، نه نیروی هوایی و نه نیروی زمینی اعتماد به نفس نداشت؛ حتی اوایل جنگ هم با همه قدرت نمایی هایی که کردند، این عنصر هنوز در آن ها آنچنان زنده نبود ولی به تدریج هرچه گذشت عنصر اعتماد به نفس تقویت شد و دیدند می شود. یک روز که تصوّر می شد اگر فلان ناو فرانسوی المولِد را، فرانسوی الاصل را فرانسوی ها پشتیبانی نکنند، این ناو دیگر قابل تحرک نیست. امروز شما می بینید که اینجوری نیست. شما می بینید که اگر فرانسه و آمریکا و انگلیس و بقیه کسانی که یک وقتی دستگاه های ما و سلاح های ما را پشتیبانی می کردند، دیگر نکنند، شما نمی میرید می توانید تولید کنید، می توانید تهیه کنید. این اعتماد به نفس است. اعتماد به نفس خیلی خوب است، خیلی چیز بزرگی است. خیلی مهم است. اعتماد به نفس به معنای غرور نیست. غرور بد است. وقتی انسان مغرور شد با سر زمین می خورد. اعتماد به نفس این است که انسان به نیروی ذاتی خود که خدای متعال در او به ودیعه نهاده، واقف باشد و بداند که می شود این نیرو را بکار گرفت. آدم مغرور چشمش بسته است. آدمی که دارای اعتماد به نفس است، چشمش باز است. دائم کنکاش می کند که در درون خود این استعدادها و این امکانات را جست وجو کند، بازیابی و بازسازی کند و آن را به

ص: 182

میدان عمل بیاورد. البته آدم مؤمن، خوب می داند که این نیروها در قبضه ی قدرت الهی است؛ لذا اعتماد به نفس، اعتماد به خود است. اما با توکل به خدا یکی است. اعتماد به نفس با توکّل به خدا یکی است. این را شما امروز دارید؛ نیروهای مسلّح ما این را دارند این از همه چیز مهم تر است، فرق است بین آن مجموعه ای که از خودش ناامید است و خیال می کند که باید به او یک آمپولی تزریق کنند که بتوانند راه برود با آن مجموعه ای که معتقد است و همّت می کند و انجام می دهد و کار را ادامه می دهد. به کلّی در عمل با هم متفاوت هستند. شما امروز این را دارید این را نگه دارید و تقویت کنید. این را به زیر مجموعه منتقل کنید.(1)

8. مقایسه پیشرفت های علمی امروز با دیروز

امروز کشور ما مثل دهه ی اول یا دهه ی دوم انقلاب نیست که زیرساخت های علمی و مورد نیاز را در کشور فاقد باشد. امروز جوان های ما و متخصصین ما و دانشمندان در هر رشته ای که وارد می شوند، می توانند کارهای بزرگ انجام دهند؛ لذا امروز در کشور آن چیزهائی که برای یک پیشرفت وسیع در زمینه ی ارتباطات، در زمینه ی مواصلات، در زمینه ی تحقیقات علمی، در زمینه ی ساخت وساز مورد نیاز است، بحمدالله آماده است. ما از لحاظ راه های مهم و بین المللی، از لحاظ ساخت فرودگاه، از لحاظ ارتباطات بی سیم و باسیم، شبکه های ارتباطی، از لحاظ ساخت سدها، احتیاجی به دیگران نداریم. یک روزی بود که به خاطر کسی خطور هم نمی کرد که عناصر داخلی و متخصصین داخلی بتوانند سد بسازند، سیلو بسازند، بزرگ راه بسازند، فرودگاه بسازند، کارخانه ی فولاد بسازند؛ در همه ی این چیزها چشم ملت ما به بیگانگان بود. بعد هم که بیگانگان دستشان قطع شد، ما از این جهت در کشور

ص: 183


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی دریایی ارتش، روز نیروی دریایی، 07/09/1386.

فقیر بودیم؛ اما امروز از این جهت توانائی زیادی داریم. جوانان ما کارخانه های پیچیده را می سازند، کارهای پیچیده ی علمی و فناوری را انجام می دهند، نیاز کشور را برآورده می کنند، به کشورهای دیگر هم به عنوان مستشار و به عنوان کسانی که تجارت علم و فناوری می کنند، کمک می رسانند. در این جهت، کشور وضعیت شاخصی پیدا کرده است؛ این پیشرفت کمی نیست. یک روزی جوان های ما حتّی گلوله ی آر. پی. جی را نمی توانستند پرتاب کنند و نمی شناختند؛ امروز همان جوان ها موشک پرتابگر ماهواره می فرستند که چشم دانشمندان جهان را به خود جلب می کند، همه را متوجه می کند. یک روزی ما برای استفاده ی از نیروگاه هائی که در کشور داشتیم، احتیاج به متخصص داشتیم؛ امروز جوانان کشور ما خودشان آن چنان در صنعت پیشرفت کردند که پالایشگاه، نیروگاه و امکانات گوناگون را خودشان می سازند و تولید می کنند. یک روزی در زمینه ی مسائل زیست شناسی، کشور دچار فقر مطلق بود؛ امروز به پیشرفت در دانش های زیستی، از جمله همین مسئله ی سلول های بنیادی که بسیار در دنیا چیز مهمی است، دست پیدا کرده است. امروز این امکانات در کشور وجود دارد. این ها همه زیرساخت هایی است که پیشرفت های آینده بر اساس این زیرساخت ها آسان می شود.(1)

9. به جاهای بسیار پیشرفته ای رسیدیم

امروز اقتدار ایران اسلامی را حتّی دشمنان هم نمی توانند انکار کنند؛ آن ها هم اقرار می کنند. البته دشمن با نیّت پیشبرد پروژه ی ایران هراسی- با این نیت، با این موضع خصمانه- قدرت شما و قدرت ملی این کشور و این نظام را فریاد می کشد. بخشی از این کارِ او درست و بخش دیگری، غلط و دروغ است. آن بخش که نشان دهنده و گویای قدرت

ص: 184


1- در اجتماع بزرگ زائران و مجاوران حضرت علی بن موسی الرضا (ع)، 01/01/1388.

نظام جمهوری اسلامی است، راست است؛ درست است. ما در دوران سی ساله ی جمهوری اسلامی از صفر شروع کردیم و به جاهای بسیار پیشرفته ای رسیدیم، ولی قانع نیستیم به آنچه رسیدیم. اما آنچه رسیدیم، قابل مقایسه نیست با آن نقطه ای که در آن قرار داشتیم. من از روز اول در نیروهای مسلح حضور داشتم؛ ارتش را، وزارت دفاع را، امکانات را، سپاه را، نیروهای انتظامی را با همه ی محتواشان، با همه ی ظرفیتشان، از نزدیک لمس کرده ام. امروز شما جوانان عزیز در قله ای قرار دارید که آن روز حتّی با اشاره ی انگشت هم نمی شد آن را نشان داد و هیچ کس باور نمی کرد. اقتدار علمی، اقتدار تسلیحاتی، خودباوری، اعتماد به نفس، انسجام، پیشرفت، در بخش های مختلف. این قسمت از حرف دشمن راست است. اما قسمت دروغ این حرف، آن چیزی است که او برای پروژه ی ایران هراسی آن را مطرح می کند. این اقتدار ملی عظیم جمهوری اسلامی برای هیچ کس تهدید نیست. برای همسایگان تهدید نیست؛ این یک فرصت است. بله، برای زورگویان عالم تهدید است، برای سیطره جویان عالم و مداخله گران در کار ملت ها تهدید است، برای کسانی که یک روز از منابع عظیمِ طبیعی و انسانی این ملت بیشترین سوءاستفاده را کردند و لگد به حیثیت و شخصیت این ملت زدند و هنوز در آرزوی بازگشت آن روزهای بازنگشتنی هستند، تهدید است؛ اما برای ملت ها تهدید نیست. رزمایش های ما تهدید نیست، موشک های ما تهدید نیست. هواپیما می سازیم، ناو می سازیم، جوانان برومندی مثل شما را به میدان می آوریم؛ هیچ کدام از این ها تهدید نیست. این، نشان دهنده ی این است که یک ملت می تواند ببالد؛ آن وقتی که به خود اعتماد داشته باشد و به خدای خود توکل کند و دل را از ایمان سرشار کند. این، مشوق ملت های دیگر است. ملت های دیگر بدانند و ببینند که اگر عزت می خواهند، این عزت پیش آمریکا نیست، در وابستگی به قدرت ها نیست، در خرج کردن و پول دادن به کیسه ی سازندگان تسلیحاتی دنیا و

ص: 185

دریوزگی تسلیحات آن ها نیست، در جوشش از درون، در اعتماد به نفس ملی، در توکل به خدا و پیشرفت در این هاست.(1)

10. با تهدیدها و تحریم ها به اینجا رسیدیم

امروز نیروی هوائی شما با نیروی هوائی اول انقلاب قابل مقایسه نیست. مهارت های امروز شما، توانائی های امروز شما، تجهیزات امروز شما، پیشرفت های نیروی انسانی، ابتکارهای گوناگون، با اول انقلاب قابل مقایسه نیست؛ با بیست سال قبل هم قابل مقایسه نیست. ما روز به روز پیش رفتیم؛ همه بخش های کشور همین جور است. این کشوری که امروز آن توانائی های موشکی اش است، آن توانائی های زیست شناسی اش است، آن توانائی های هسته ای اش است، آن توانائی های لیزری اش است- که می دانید و شنیدید و اطلاع دارید و در بخش های گوناگون، توانائی هایش با این عظمت و با این درجه ی از اهمیت است، همان کشوری است که در اول انقلاب، ساده ترین تجهیزات را بایستی وارد می کرد؛ باید از این و آن وام می گرفت؛ باید ابتدائی ترین امکانات را از دیگران می خرید، و نمی فروختند؛ باید به چند برابر قیمت می خرید، و تهی دست بود. امروز این همان ارتش است، این همان نیروهای مسلح است، این همان مجموعه است، این همان نیروی هوائی است که امروز به این پیشرفت ها نائل شده است، و همان مجموعه های گوناگون دانشگاهی و علمی و پژوهشی و فناوری است که به اینجا رسیده است. زیر بمبارانِ همین دشمنی ها و تهدیدها و تحریم ها ما به اینجا رسیدیم. ملت ایران را از تهدید می ترسانید؟ از تحریم می ترسانید؟(2)

ص: 186


1- در مراسم دانشکاه علوم دریایی نوشهر، 14/ 07/ 1388.
2- در دیدار با فرمانده و کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 19/11/ 1388.

11. توانایی های خود را قدر بدانید

امروز برای من روز شیرین و دل پسندی بود؛ نه فقط به خاطر اینکه یک فروند رزم ناو به ناوگان دریائی ارتش جمهوری اسلامی ایران افزوده شد- که این البته دستاورد با ارزش و مهمی است- بلکه بیشتر از این جهت که جوانان ما، کارکنان هوشمند و دانشمند ما در این بخش از نیروهای مسلح، نتیجه ی امید و اعتماد و توکل خودشان را به چشم دیدند و این آن ها را بر برداشتن گام های بلند دیگر مصمم خواهد کرد؛ اساس کار این است. اساس کار این است که نیروی انسانی ما خود را و توانائی های خود را قدر بداند و آن ها را بشناسد؛ آنچه را که خداوند متعال از استعداد و نیرو در وجود او به ودیعت گذاشته، به عرصه ی عمل وارد کند و از عظمت و بزرگی کارها نهراسد. این طرح کلانی که الآن آقای دریادار سیاری بیان کردند، خوب، بلندپروازانه است؛ لیکن من داشتن چنین نظرها و ایده هائی را صددرصد تأیید می کنم. به دنبال این باشید که بتوانید حضور مقتدرانه و شجاعانه ی خودتان را برای دفاع از عزت کشور و ملتتان به همه نشان دهید. البته این مقدماتی دارد و کارهای لازمی را باید انجام داد. وقتی انسان نگاه می کند، با توجه به بعضی از واقعیت های موجود، ممکن است بعضی از این خواسته ها دور از دسترس به نظر بیاید؛ لیکن من می گویم وارد راه می شویم، قدم ها را یکی پس از دیگری برمی داریم و هرچه جلوتر برویم، رسیدن به نتیجه برایمان آسان تر خواهد شد. آن روزی که اینجا توی همین کارخانجات نیروی دریائی در بندرعباس، مسئله ی ساخت یک ناوشکن با ابعاد قابل قبول برای دریای عمان، برای اقیانوس هند، با تجهیزات مناسب مطرح شد، به نظرم می رسد که در همان دیدار، بعضی ها بودند که به نظرشان می رسید این کار شدنی نیست. نه فقط شدنی بود، بلکه نسبت به همتی که امروز شما برای کارهای بزرگ دارید، این یک کار چندان بزرگی هم به حساب نمی آید. یعنی امروز همت شما برای کارهای بزرگ تر، بمراتب

ص: 187

بیشتر از آن چیزی است که ناو جماران به ما دارد نشان می دهد و آن را در مقابل ما مجسم می کند. با اینکه برای این کار خیلی زحمت کشیده شده و این زحمات خیلی ارزش دارد- به کار بردن هوش و استعداد و توانائی و کار شبانه روزی و ... در عین حال این کار در مقابل آنچه که شما امروز همت بر آن می گمارید که انجام دهید، کار بزرگی نیست؛ کارهای آینده ی شما مهم تر است. یقیناً موج 2 از این برتر، و موج 3 و 4 از این ها بهتر خواهد شد؛ شاید با یک ابعاد کیفی بسیار با ارزش تری، که قطعاً همین جور خواهد بود. خوب، اولاً لازم است من تشکر کنم. امروز تجربه های شما انباشته است، متراکم است؛ می توانید از این تجربه ها استفاده کنید. به هر حال با اینکه زمان طولانی شده، اما همین طور که گفتم، امروز برای من یک روز بسیار خرسندکننده و روز مبارکی است که دارم نتیجه ی تلاش شما و زحمات شما را می بینم.(1)

پیشرفت های علمی

1. حرکت در جهت خودباوری و خودکفایی

با یک نگاه متعارف و معمولی به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در طول این سال های متمادی، انسان حقایق مهمی را درک می کند. یک روزی بود که شما حتی یک قطعه ی هواپیماهایی را که در اختیار داشتید، نمی توانستید و اجازه نداشتید تعمیر کنید و روی آن کار کنید. امروز شما هواپیمای آموزشی می سازید؛ جنگنده می سازید؛ شبیه ساز می سازید؛ کارهای مهمِ راداری انجام می دهید؛ قطعه های پیچیده را تولید می کنید. جریان عظیم استعداد و عشق و ابتکار و حرکتِ در جهتِ خودباوری و خودکفایی در نیروی هوایی، در کل ارتش، در نیروهای مسلح و در سراسر کشور، یک جریانی است که امروز حتی

ص: 188


1- [2] در دیدار با دست اندرکاران ساخت ناوشکن جماران، 30/ 11/ 1388.

مخالفین جمهوری اسلامی، دشمنان جمهوری اسلامی هم نمی توانند منکر آن بشوند.(1)

2. پیشرفت های چشمگیر و خرسندکننده

این را شما جوان های عزیز بدانید که پیشرفت های ما در زمینه های علمی، بسیار چشمگیر و خرسندکننده بوده است؛ یک نمونه اش در زمینه ی مسائل هسته یی بوده، که ببینید چه جنجالی در دنیا درست کرده اند. اعتقادم این است که این ها می دانند ما سلاح هسته یی نداریم و در راهبرد نظامی ما سلاح هسته یی وجود ندارد؛ در این زمینه دچار اشتباه نیستند؛ اما ادعا می کنند که ایران دنبال سلاح هسته یی است؛ خودشان می دانند که این ادعا دروغ است؛ این قضیه، آن ها را نگران نکرده است؛ آنچه آن ها را نگران کرده، وجود این قدرت علمی و توانایی فناوری در این کشور است. نظایر این پیشرفت، زیاد است؛ از همه اش هم ناراحتند. بنابراین وقتی نیروی مسلح یا ارتشی با مردمِ خودش خوب است، از یک نظام اخلاقیِ انسانیِ ارزشی دفاع می کند، به ایمان مجهز و مسلح است و انگیزه های او انسانی است، کسی که در چنین نیروی مسلحی هست، باید به خودش ببالد؛ و من به شما جوان ها عرض می کنم، به خوب راهی وارد شده اید و خوب کاری را انتخاب کرده اید؛ البته این کار را باید خوب انجام دهید.

اعتقادم این است که ظرفیت و قابلیت ارتش ما برای رشد و اعتلاء - همان اعتلایی که حاکی از قدرت بازدارندگی و دفاع باشد - از آنچه امروز داریم، به مراتب بیشتر است. شما می توانید این خلاءها را پُر کنید. هرکدام از شماها که در این دانشگاه مشغول تحصیل هستید، خود را برای مسؤولیت های بزرگ در مجموعه ی ارتش جمهوری اسلامی آماده

ص: 189


1- در دیدار با فرماندهان و جمعی از کارکنان نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 19/11/1391.

کنید. دفاع از میهن و مرزها و ملت و نظام اسلامی و اسلام، مأموریت بسیار بزرگ و شرافتمندانه یی است؛ چیز کمی نیست؛ و امروز شما این افتخار را دارید.(1)

3. حرکت های جبرانی

البته بعد از پیروزی انقلاب اسلامی حرکت صحیح و جبرانی آغاز شده؛ نشانه اش هم همین پیشرفت های علمی است که امروز خبر آن را می شنوید؛ همین فن آوری هایی است که امروز دارید می بینید. ما کجا و ساخت دستگاه های سانتریفیوژ برای غنی سازی اورانیوم کجا!؟ اصلاً ملّت و جامعه ی فنّی و علمی ایران به خواب شبش هم نمی دید. ما کجا و فن آوری بسیار حسّاس تکثیر سلول های بنیادی کجا!؟ بیایید به رتبه های پایین ترش؛ ما کجا و ساخت هواپیمای نظامی کجا!؟ ما کجا و ساخت دستگاه های حسّاس رایانه ای کجا!؟(2)

4. رشد علمی کشور

یک نکته ی دیگر مربوط به روند رشد علمی کشور است؛ که بعضی از دوستان گفتند این روند کُند است. من می خواهم بگویم نه، اتفاقاً روند رشد از جهت شتابان بودن، جزوِ شتابنده ترین روندهای رشد علمی در دنیاست. این با محاسبه ی علمی معلوم شده است؛ یعنی ما از لحاظ روند رشد علمی و فناوری در کشور، جزو شتابنده ترین ها در سطح دنیا هستیم. منتها چون فاصله خیلی زیاد بوده، این شتاب، الآن نتایجش را به روشنی نشان نمی دهد. چنانچه همین شتاب و آهنگ حرکت را بتوانیم به توفیق الهی ده، پانزده سال حفظ کنیم و پیش برویم، آن وقت کاملاً خودش را نشان خواهد داد.

ص: 190


1- در دیدار فرماندهان، اساتید و دانشجویان دانشگاه افسری امام علی (ع)30/01/1383.
2- در بازدید از دانشگاه هوایی شهید ستاری، روز ارتش، 28/01/1384.

من البته مثال های زیادی برای این دارم. بعضی از مثال ها ممکن است برای شما محسوس نباشد؛ چون آنچه را که ممکن است من به عنوان آمار ذکر کنم، شما از آن اطلاعی ندارید، لذا محسوس نیست. اما حالا همین چیزهایی که محسوس است و مشاهده می شود، مثل همین تحقیقات مربوط به انرژی هسته ای؛ این، به دست آمده از آن نقطه ای است که ما حرکتمان را از آن نقطه شروع کردیم. فاصله اش، یک فاصله ی دهشت آور است؛ ولی این کار انجام گرفت. در بحث مسایل زیست شناسی، همین مسئله ی سلول های بنیادی و در بحث تولیدات نظامی، تحقیقات گوناگونی که در این زمینه انجام گرفته، همین مسئله است که عرض کردم. چون شما از آنچه که اتفاق افتاده، اطلاعی ندارید، جزء معلومات عمومی و اطلاعات عمومی نیست، لذا بیان آن برای شما خیلی محسوس نخواهد بود.(1)

5. «اقتدار نظامی» از اهداف بزرگ کشور

ما همه ی هدف های خود را در تقویت نظامی منحصر نمی کنیم. هدف علمی، هدف معنوی، هدف های بزرگ اجتماعی و راهبردهای گره گشای اقتصادی و اعتلای فرهنگ و دیگر نیازهای انسانی، همه در مجموعه ی هدف های جمهوری اسلامی است؛ اما اگر اقتدار نظامی با این همه همراه نباشد، یقیناً ملّت ایران نخواهد توانست به این آرمان ها دست پیدا کند؛ بنابراین «اقتدار نظامی» هم برای ملّت ایران و کشور عزیز ما و نظام جمهوری اسلامی، یکی از اهداف بزرگ است.

تکیه ی به زر و زور و تکیه ی به علمی که در راه ساختن سلاح های بنیان بر کن و آدمی خوار به کار رفته است، امروز سنّت قدرت های بین المللی است. قدرت های بین المللی با تکیه ی بر همین سلاح ها و با تکیه ی بر زور و زر و دانشی که در راهی منحرفانه به کار رفته، به

ص: 191


1- در دیدار با نخبگان جوان، 25/ 06/ 1385.

ملّت ها و کشورها زور می گویند. در میان این توفان های سهمگین، یک ملّت صلح جو و معتقد به تکریم انسان، باید چه کار کند؟ آیا می توان اقتدار نظامی و توانایی دفاع از خود را برای یک ملّت نادیده گرفت؟ با این منطق و از این دیدگاه است که نیروهای مسلّح جمهوری اسلامی ایران - ارتش، سپاه، نیروهای بسیج و نیروی انتظامی - هر کدام در جای خود و در محدوده ی وظایف خود باید احساس کنند که به کار مقدّسی سرگرم اند. این یک وظیفه ی مقدس است. امروز اشتغال در نیروهای مسلّح، صرفاً یک راه برای کسب درآمد و زندگی کردن نیست؛ یک مشغولیت نیست؛ بلکه یک انجام تکلیف است؛ تکلیفی که خود انسانی و قضاوت انسان های با انصاف، حتمیت و الزام آور بودن آن را تصدیق می کند.(1)

6. جمهوری اسلامی در خط مقدم توانایی نظامی

اما جمهوری اسلامی روز به روز قوی تر شد. حالا می شنوید می گویند تحریم و محاصره و از این حرف ها. از این محاصره ها و تحریم ها بمراتب بدتر در دوره ی جنگ بود. ما در میان همان تحریم ها بوده است که نیروهای نظامیِ دست خالی خودمان را امروز به اینجا رساندیم و از لحاظ توانائی های نظامی، جمهوری اسلامی در خط مقدم توانائی نظامی در این منطقه است.

امکاناتی که جمهوری اسلامی توانسته است با قدرت، با ابتکار، با استفاده از خلاقیت خود و با جوشش درونی به وجود بیاورد، چشم ها را خیره کرده است. در زمینه های گوناگون علمی و فناوری و پیشرفت های گوناگون هم که جای خود دارد و روشن است، که یک نمونه اش این مسأله ی انرژی هسته ای است.(2)

ص: 192


1- در مراسم مشترک دانش آموختگی دانشگاه های افسری ارتش، 29/06/1385.
2- در خطبه های نماز جمعه ی تهران،23/ 06/ 1386.

7. پیشرفت های علمی به برکت خون شهدا

این پیشرفت علمی و فناوری، این افزایش تعداد عالم و دانشمند و دانشجو و محقق و پژوهشگر، این ها همه به برکت خون شهداست. این بیداری عمومی که امروز کشور و ملت ما دارد، به برکت خون شهداست. خون شهدای شما مثل کیمیا، مثل اکسیر توانست این ملت را، این کشور را متحول کند، رشد بدهد و افتخارش مال شهدای شما و مال خود شماست.(1)

8. پیشرفت های علمی و فناوری، مرهون دفاع مقدس

اگر شما می بینید امروز ملت ما و جوانان ما با ظرفیت عظیم استعداد خود در میدان های دانش و فناوری حضور دارند، بخش عمده ای از این مرهون دفاع مقدس است. آنجا بود که ملت ایران آگاه شدند، دانستند که چه ظرفیتی دارند، چه قدرتی دارند. آن هائی که به جمهوری اسلامی حمله کردند، به خودشان وعده دادند که سه روز دیگر، یک هفته ی دیگر، یک ماه دیگر، تهران را فتح خواهند کرد (!) امروز از آن روزها نزدیک به سی سال گذشته است؛ ملت ایران روز به روز مقتدرتر و قوی تر شده است؛ این درخت روز به روز تناورتر و ریشه دارتر شده است.(2)

9. ظرفیت حیرت آور علمی کشور

در زمینه ی علمی، ظرفیت کشور واقعاً حیرت آور است. یک مقدار که انسان حرکت را سریع تر میکند، جدی تر می کند ، فشاری وارد می آید و اصراری صورت می گیرد، انسان می بیند ناگهان همین طور گُل هایی است که در این باغ می شکفد؛ نهال هایی است که در این بوستان می بالد،

ص: 193


1- در دیدار روحانیون و طلاب تشیع و تسنن کردستان، 03/03/1388.
2- در خطبه های نماز عید سعید فطر، 29/06/1388.

که انسان هیچ تصورش را نمی کرد و گمانش را نداشت؛ امّا می بینیم شد و می شود.(1)

دستاوردهای فرهنگی

1. رایج ترین تبلیغات دوره ی پهلوی

شما می دانید در دوره ی پهلوی یکی از رایج ترین تبلیغات، «نمی توانیم» بود. همه ی ما از بچگی این طور بار آمده بودیم که جنس ایرانی مساوی است با بد بودن، پست بودن و نامرغوب بودن؛ ایرانی مساوی است با ناتوانی در تولید جنس خوب در همه ی زمینه ها. اصلاً این فرهنگ را در ذهن ملت ما نهادینه کرده بودند. این در حالی است که این موضوع 180 درجه با واقعیت فرق دارد. این ملت، ملتی است که از همه جهت می تواند؛ می تواند تولید کند، می تواند رشد بدهد، می تواند ابتکار کند، می تواند مرزهای علم و فناوری را بشکند و جلو برود. البته ما هنوز از دنیا خیلی عقبیم؛ چون مدت های مدیدی ما را عقب نگه داشته بودند این را خودمان به روشنی می دانیم- ولی ما داریم با سرعت این فاصله را طی می کنیم تا به جلو برسیم. این، مظهر کاملش در جنگ است؛ هم از جهت روحیات انسانی، و هم از جهت استعداد گرایش معنوی، صفا و معنویت و لطافت، که این همه جا بود.(2)

2. «ما می توانیم» شعار انقلاب

حقیقتاً فرهنگی که ترویج می شد، فرهنگ «نمی توانیم» بود؛ فرهنگ ترجیح مطلقِ هر چیز غربی بر هر چیز ایرانی بود؛ این طوری بود. در زمینه ی افتخارات ایرانی، دقیقاً بر روی چیزهایی تکیه می شد که غرب

ص: 194


1- در دیدار جمعی از مسئولان نظام جمهوری اسلامی، 16/01/1389.
2- در دیدار با جمعی از پیش کسوتان جهاد و شهادت و خاطره گویان دفتر ادبیات و هنر مقاومت،31/ 06/ 1384.

آن ها را به دلایلی می خواست- با دلایل استعماری و قدرت طلبانه- که طراحان سیاستمدار غرب، آن ها را طراحی کرده بودند؛ برخی نقاط را در کشور ما برجسته می کردند؛ همین نقاط مورد توجه دستگاه های اداره کننده ی کشور قرار می گرفت و لا غیر. سال های متمادی گذشته این طور بود. انقلاب، همه ی وجدان های این مردم را تکان داد، ماها را بیدار کرد، متوجه هویت خودمان کرد، توانایی های خودمان را به ما نشان داد و «ما می توانیم» را شعار ما قرار داد. ما هم وارد شدیم و تجربه کردیم؛ دیدیم بله، می توانیم؛ لذا امروز استقلال فرهنگی در این کشور، روز به روز در حال پیشرفت است و خودباوری فرهنگی بیشتر می شود. اصرار ما هم همین است که این کار بشود و شما جوان ها به این توجه کنید و هر حرکتی را که مشاهده می کنید با این روحیه ی استغنای فرهنگی و استقلال فرهنگی معارضه دارد، با چشم بدبینی به آن نگاه کنید و بدانید که هدایت شده است.(1)

3. احساس عزت و هویت جدید

ارتش هم هویت جدیدی پیدا کرد. امروز ارتش هویتش با هویت ارتشِ دوران طاغوت بکلی متفاوت است. امروز شما حافظ منافع مردمید؛ آن روز ارتش موظف بود که حافظ منافع سلطنت و رژیم طاغوت و عناصر وابسته و پلیدِ حاکم بر این کشور باشد. امروز شما در مقابل دشمن احساس عزت می کنید؛ خودتان می سازید، خودتان فرامی گیرید، خودتان تحقیق و پژوهش می کنید؛ آن روز مجبور بودید هرچه آن ها می دهند، چشم بسته قبول کنید.

این هاست که یک ملت را وقتی وارد این جاده شد، به اوج ترقی و عظمت می رساند؛ لذا ملت ایران راه پیشرفت را پیدا کرد و حرکت کرد. هزینه هایش را هم پرداختیم؛ این ملت در راه آرمان ها می دانست و

ص: 195


1- در دیدار با نخبگان جوان، 25/ 06/ 1385.

می داند که باید هزینه بپردازد؛ بدون پرداختن هزینه نمی شود به اوج رفت. این هزینه را پرداختیم، اما به توفیق الهی پیش رفتیم.(1)

4. عزت و استقلال جایگزین حقارت و وابستگی

ملت ایران در دوران طاغوت روزگار سختی را گذراند. این ملت با همه ی پیشینه های عزتمند تاریخی، به وسیله ی بیگانگان تحقیر می شد. ارتش تحقیر می شد، ملت تحقیر می شد، مسئولان کشور در همه ی رده ها تا بالاترین رده تحقیر می شدند، نخبگان جامعه تحقیر می شدند؛ به وسیله ی آن عناصری که خود را فراتر از این حرف ها می دانستند و به چشم یک مزرعه ای که باید اینجا را درو کنند و لگدمال کنند و بچرند و ببرند، به ایران نگاه می کردند.

ملت ایران در مقابل این ایستاد. انقلاب اسلامی عزت را جایگزین تحقیری کرد که بیگانگان بر این ملت روا می داشتند؛ استقلال را جایگزین آن وابستگی تلخ و ذلت بار می کرد؛ ایستادگی و اقتدار را جایگزین آن تسلیم محض در مقابل بیگانگان کرد. آن روز، مسئولین کشور بزرگِ ما در مقابل بیگانگان، در رده های مختلف و در اساسی ترین مسائل کشور تسلیم بودند؛ یعنی در هر مسئله ای که اراده بیگانگان- یک دوره انگلیس، در دوره ی چند ده ساله ی بعد هم امریکا- به آن تعلق می گرفت، در داخل تحقق پذیر بود؛ تا آنجایی که به دست مسئولان این کشور بود؛ و ملت مجبور بود تحمل کند؛ تسلیم پذیری مطلق. انقلاب این حالت تسلیم پذیری را به حالت اقتدار و ایستادگی تبدیل کرد؛ آن وابستگی را به استقلال تبدیل کرد؛ آن حقارت را به عزت تبدیل کرد؛ آن حکومت مطلقه ی موروثیِ غیر منطقیِ بی مبنا (سلطنت) را به حکومت مردم و مردم سالاری تبدیل کرد.

انقلاب بکل پایه های ویرانگر انسانی را که ارزش های انسانی را

ص: 196


1- در دیدار با جمعی از کارکنان و فرماندهان نیروی هوائی ارتش، 19/ 11/1386.

ویران می کرد و در داخل کشور به وسیله ی رژیم طاغوت در طول سال های متمادی بنا گذاشته شده بود، ویران کرد؛ پایه های جدیدی ساخت که هویت جدیدی برای کشور به وجود آورد.(1)

5. نهادینه شدن شعار «ما می توانیم»

امروز ما می بینیم که عنوان «ما می توانیم» در همه هست. واقعاً هم اگر بگویند آقا شما می توانید بزنید روی دست صنعتگران پیشروِ دقیق ترین و ظریف ترین صنایع دنیا، شما می گوئید بله؛ اگر همت کنیم، تلاش کنیم، می توانیم. واقعاً جوان دانشمندِ مسلمانِ در جمهوری اسلامی خودش را قادر بر هر کاری می داند؛ این در اول انقلاب این جور نبود. تربیت های قبلی درست عکس این بود. هر کاری که مطرح می شد، می گفتند آقا ما که نمی توانیم! آقا فلان چیز را بسازید، می گفتند ما که نمی توانیم! با فلان شعار غلط در دنیا مقابله کنیم، می گفتند آقا ما که زورمان نمی رسد، ما که نمی توانیم! «ما می توانیمِ» امروز، آن روز «ما نمی توانیم» بود. این، آن تربیت اخلاقی و تاریخیِ بازمانده ی از دوران گذشته است.(2)

6. معجزه ی ایمان و همّت انسان

من این خاطره را بارها نقل کرده ام: در روزهای سوم چهارم جنگ بود، توی اتاق جنگ ستاد مشترک، همه جمع بودیم؛ بنده هم بودم، مسئولین کشور؛ رئیس جمهور، نخست وزیر- آن وقت رئیس جمهور بنی صدر بود، نخست وزیر هم مرحوم رجائی بود- چند نفری از نمایندگان مجلس و غیره، همه آنجا جمع بودیم، داشتیم بحث می کردیم، مشورت می کردیم. نظامی ها هم بودند. بعد یکی از نظامی ها آمد کنار من، گفت: این دوستان توی اتاق دیگر، یک کار خصوصی با شما دارند. من

ص: 197


1- در دیدار با جمعی از کارکنان و فرماندهان نیروی هوائی ارتش، 19/ 11/ 1386.
2- در دیدار با اساتید و دانشجویان دانشگاه های شیراز، 14/02/1387.

پا شدم رفتم پیش آن ها. مرحوم فکوری بود، مرحوم فلاحی بود- این هائی که یادم است- دو سه نفر دیگر هم بودند. نشستیم، گفتیم: کارتان چیست؟ گفتند: ببینید آقا! - یک کاغذی در آوردند. این کاغذ را من عیناً الآن دارم توی یادداشت ها نگه داشته ام که خط آن برادران عزیز ما بود- هواپیماهای ما این هاست؛ مثلاً اف 5، اف 4، نمی دانم سی 130، چی، چی، انواع هواپیماهای نظامیِ ترابری و جنگی؛ هفت هشت ده نوع نوشته بودند. بعد نوشته بودند از این نوع هواپیما، مثلاً ما ده تا آماده ی به کار داریم که تا فلان روز آمادگی اش تمام می شود. این ها قطعه های زود تعویض دارند- در هواپیماها قطعه هائی هست که در هر بار پرواز یا دو بار پرواز باید عوض بشود- می گفتند ما این قطعه ها را نداریم. بنابراین مثلاً تا ظرف پنج روز یا ده روز این نوع هواپیما پایان می پذیرد؛ دیگر کأنه نداریم. تا دوازده روز این نوعِ دیگر تمام می شود؛ تا چهارده پانزده روز، این نوع دیگر تمام می شود. بیشترینش سی 130 بود. همین سی- صدوسی هائی که حالا هم هست که حدود سی روز یا سی و یک روز گفتند که برای این ها امکان پرواز وجود دارد.

یعنی جمهوری اسلامی بعد از سی و یک روز، مطلقاً وسیله ی پرنده ی هوائی نظامی- چه نظامی جنگی، چه نظامی پشتیبانی و ترابری- دیگر نخواهد داشت؛ خلاص! گفتند: آقا! وضع جنگ ما این است؛ شما بروید به امام بگویید. من هم از شما چه پنهان، توی دلم یک قدری حقیقتاً خالی شد! گفتیم عجب، واقعاً هواپیما نباشد، چه کار کنیم! او دارد با هواپیماهای روسی مرتباً می آید. حالا خلبان هایش عرضه ی خلبان های ما را نداشتند، اما حجم کار زیاد بود. همین طور پشت سر هم می آمدند؛ انواع کلاس های گوناگون می گذاشتن.گفتم خیلی خوب. کاغذ را گرفتم، بردم خدمت امام، جماران؛ گفتم: آقا! این آقایان فرماندهان ما هستند و ما داروندار نظامیمان دست این هاست. این ها این جوری می گویند؛ می گویند ما هواپیماهای جنگیمان تا حد اکثر مثلاً پانزده شانزده روز دیگر دوام

ص: 198

دارد و آخرین هواپیمایمان که هواپیمای سی 130 است و ترابری است، تا سی روز و سی و سه روز دیگر بیشتر دوام ندارد. بعدش، دیگر ما مطلقاً هواپیما نداریم. امام نگاهی کردند، گفتند- حالا نقل به مضمون می کنم، عین عبارت ایشان یادم نیست؛ احتمالاً جائی عین عبارات ایشان را نوشته باشم- این حرف ها چیست! شما بگویید بروند بجنگند، خدا می رساند، درست می کند، هیچ طور نمی شود.

منطقاً حرف امام برای من قانع کننده نبود؛ چون امام که متخصص هواپیما نبود؛ اما به حقانیت امام و روشنائی دل او و حمایت خدا از او اعتقاد داشتم، می دانستم که خدای متعال این مرد را برای یک کار بزرگ برانگیخته و او را وانخواهد گذاشت. این را عقیده داشتم؛ لذا دلم قرص شد، آمدم به این ها- حالا همان روز یا فردایش، یادم نیست- گفتم امام فرمودند که بروید همین ها را هرچی می توانید تعمیر کنید، درست کنید و اقدام کنید.

همان هواپیماهای اف 5 و اف 4 و اف 14 و این هائی که قرار بود بعد از پنج شش روز بکلی از کار بیفتد، هنوز دارد تو نیرو هوائی ما کار می کند! بیست و نُه سال از سال 59 می گذرد، هنوز دارند کار می کنند! البته تعدادی از آن ها توی جنگ آسیب دیدند، ساقط شدند، تیر خوردند، بعضیشان از رده خارج شدند، اما از این طرف هم در قبال این ریزش، رویشی وجود داشت؛ مهندسین ما در دستگاه های ذی ربط توانستند قطعات درست کنند، خلأها را پر کنند و بعضی از قطعات را علی رغم تحریم، به کوری چشم آن تحریم کننده ها، از راه هائی وارد کنند و هواپیماها را سرپا نگه دارند. علاوه بر این ها، از آن ها یاد بگیرند و دو نوع هواپیمای جنگی خودشان بسازند.

الآن شما می دانید که در نیروی هوائی ما، دو نوع هواپیمای جنگی- البته عین آن هواپیماهای قبلیِ خود ما نیست، اما بالاخره از آن ها استفاده کردند. مهندس است دیگر، نگاه می کند به کاری، تجربه می اندوزد،

ص: 199

خودش طراحی می کند- هواپیمای دو کابینه ی برای آموزش و یک کابینه ی برای تهاجم نظامی، ساخته شده است. علاوه بر اینکه همان هایی هم که داشتیم، هنوز داریم و توی دستگاه های ما هست.

این، توکل به خداست؛ این، صدق وعده ی خداست. وقتی خدای متعال با تأکید فراوان و چندجانبه می فرماید: «و لینصرنّ اللَّه من ینصره»؛ بی گمان، بی تردید، حتماً و یقیناً خدای متعال نصرت می کند، یاری می کند کسانی را که او را، یعنی دین او را یاری کنند- وقتی خدا این را می گوید- من و شما هم می دانیم که داریم از دین خدا حمایت می کنیم، یاریِ دین خدا می کنیم. بنابراین، خاطرجمع باشید که خدا نصرت خواهد کرد.(1)

ص: 200


1- در دیدار با اعضای دفتر رهبری و سپاه حفاظت ولی امر، 18/ 05/ 1388.

فصل هشتم: تدابیر راهبردی جهاد خودکفایی

اشاره

فصل هشتم

تدابیر راهبردی جهاد خودکفایی

ص: 201

ص: 202

اهداف خودکفایی

*

شما باید بدانید که ما مصممیم که دست به سوی دشمنان این ملت دراز نکنیم. دشمنان این ملت خیال کرده اند که خواهند توانست ما را به خاطر چند قطعه یدکی، یا چند ابزار جنگی، یا آموزش چند انسان، به زانو درآورند.(1)

*

ما مصمم هستیم که خود را از بیگانگان بی نیاز نماییم و بر این اساس هم این جانب در نیروهای مسلح، معاونت جهاد خودکفایی را قرار داده ام که خوشبختانه مقدمات آن نیز آماده است.(2)

*

ملت ما و کشور ما امروز به سمت خودکفایی می رود، سعی کنید این مسئله را با بهترین و دقیق ترین شکل تعقیب کنید.(3)

*

ما مصممیم ملتمان و کشورمان و انقلابمان را به در خانه کمپانی ها،

ص: 203


1- در مراسم صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، 08/01/1362.
2- در دیدار با اعضای سازمان سیاسی- ایدئولوژیک وزارت دفاع، 31/04/1362.
3- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای نظامی و انتظامی در پایگاه دریایی بوشهر، 29/05/1362.

دلال ها و دولت ها نبریم و به آن ها اظهار نیاز نکنیم.(1)

*

آتش مقدس خودکفایی را برافروزید. در بخش آموزش، یک حرکت عظیم آموزشی را شروع کنید و در میان ارتش های منطقه، جایگاه یک ارتش ماهر و متخصص را هم چنان حفظ کنید. نه بخاطر تظاهر، بلکه برای انجام وظیفه حساسی که بر عهده شماست.(2)

*

امیدوارم با یاری برادران مؤمن ارتشی در تمامی رده ها، با رسیدن به خودکفایی در ارتش، گامی بسیار بزرگ در راه استقلال واقعی این نظام برداشته شود.(3)

*

این نکته استغناء و خودکفایی را هم فراموش نکنید.(4)

*

امروز ارتش، ارتشی است که به سمت خودکفایی و استقلال می رود. ابزار پیچیده می سازد. به سمت ساختن ابزارهای پیچیده تر پیش می رود.(5)

*

این خصوصیاتی است که در ارتش جمهوری اسلامی، امروز هست و ارتش را به سمت یک ارتشی ایده آل دارد پیش می برد. هم شما ملت ایران البته بیشتر بدانید که ارتش شما یک ارتش مردمی و اسلامی است و قدر آن را بدانید که البته می دانید. هم شما ارتشی ها بدانید که بحمدالله تحول پیدا کردید و بدانید که برای رسیدن به نقطه مطلوب و ایده آل

ص: 204


1- در مراسم صبحگاه پایگاه یکم شکاری و منطقة هوایی مهرآباد،10/08/1362.
2- سمینار جهاد خودکفایی ارتش در محل ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/10/1362.
3- در دیدار با فرماندهان و مسئولان عقیدتی سیاسی نداجا، 18/04/1364.
4- خطبه های نماز جمعه تهران، روز ارتش، 30/01/1364.
5- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای مسلح، پادگان امام رضا(ع) مشهد، 10/06/1364.

هنوز راه طولانی ای در پیش دارید. (1)

*

اعتقاد من بر این است که استعداد شما جوانان این مملکت می تواند جای خالی متخصصین خارجی پرخرج و پرمنت را پرکند. (2)

*

باید از شعار به درک عمیق رسید و با یک باور عمیق قبول کرد که باید برای «ماندن» و «بودن» خودکفا شد. اگر احساس خودکفایی در ما وجود نداشته باشد، پوسیده خواهیم شد.(3)

*

جهاد خودکفایی در نیروهای سه گانه و صنایع دفاع ملی که اکنون مسئول تولید قطعات مجهز است متکی به غیر نیست، زیرا انقلاب ما بخاطر خصلت ضد استکباری خود، دشمن دارد و ملتی که دشمن دارد باید بتواند از خود دفاع کند.(4)

*

کاری که امروز ما درصدد انجام دادن آن هستیم یعنی (رساندن جامعه مان به مرز خودکفایی) گامی است برای بازگشت به یک جامعه اسلامی و انسانی که ما خودمان را از این و آن بی نیاز کنیم و دست نیاز به طرف دیگران دراز ننماییم.(5)

*

لازم است نیروهای مسلح را تقویت کنیم؛ تقویت با ابزار مدرن و پیشرفته، تقویت با نگهداری و خودکفایی، تقویت با سازندگی ها در درون نیروهای نظامی و سازمان صنایع دفاع، تقویت با دانش کاری که

ص: 205


1- خطبه های نماز جمعه تهران، روز ارتش، 30/01/1364.
2- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای مسلح، پادگان امام رضا(ع) مشهد، 10/06/1364.
3- در بازدید از واحدهای جهاد خودکفایی نیروی هوایی، 23/12/1364.
4- خطبه های نماز جمعه تهران، در روز ارتش، 29/01/1365.
5- در سمینار سراسری معاونت جهاد خود کفائی نیروی هوائی اردیبهشت سال1365

شما در اینجا می کنید تقویت با تجربه و آزمایش و تمرین دایمی و مستمر، تقویت با ایمان که پشتوانه ی همه ی آن هاست.(1)

اهمیّت خودکفایی

*

ما باید به خودکفایی برسیم.(2)

*

خودکفایی یک شعار نیست، یک دستور است. خودکفایی یک خط و مشی است.(3)

*

امروزه نگهداری باید یکی از مهم ترین اصول در ارتش جمهوری اسلامی باشد و خودکفایی ما باید تا حد امکان نیازمان را به این قبیل چیزها از بین ببرد.(4)

*

خودکفایی و نگهداری و دقت در بکار بردن لوازم و اشیاء ایجاد روابط صمیمانه میان افراد، وجود یک نظم قوی و دقیق، پرهیز جدی از کم کاری و بی کاری و پرداختن به آموزش های دینی مهم ترین دستورالعمل امروزی ارتش جمهوری اسلامی است و شما می بایست این دستورالعمل ها را مورد مطالعه قرار دهید. (5)

*

ص: 206


1- در مراسم فارغ التحصیلی و اخذ سردوشی در دانشگاه هوایی، 28/08/1369
2- در مراسم صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، 08/01/1362.
3- همان.
4- در بازدید از ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران،18/05/1362.
5- همان.

این (خودکفایی) کاری است حیاتی و فوری که باید در آن تمام خصوصیات یک جهاد اسلامی مورد ملاحظه قرار گیرد. .(1)

*

جهاد خودکفایی در ارتش چون اصل انقلاب، امری اجتناب ناپذیر و قطع ناشدنی است.(2)

*

خود استقلال و خوداتکایی در یک کشور، قدرت سیاسی می دهد.(3)

*

از جمله اولین کارهایی که باید در نیرو انجام بگیرد، همین مسئله جهاد خودکفایی است.(4)

*

برادران ارتشی و سپاهی با همه امکانات موجودی که در دست دارند، در بهترین شکل باید بجنگند و آنچه را که دارند نگه دارند و به جهاد خودکفایی اهمیت بدهند و به آموزش های نظامی، فکری و سیاسی اهمیت دهند.(5)

*

خودکفایی، تضمین حقیقی برای بقای انقلاب است. بدون آن انقلاب در کشاکش نیازها، روزی ناچار به تسلیم یا سازش خواهد بود، و آن دیگر انقلاب نیست.(6)

*

ص: 207


1- سمینار جهاد خودکفایی ارتش در محل ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/10/1362.
2- همان.
3- در دیدار جمعی از پژوهشگران و مسئولان شرکت های دانش بنیان، 08/05/1391.
4- در دیدار با فرماندهان نظامی در مراسم معارفه فرمانده نداجا، 08/04/1364.
5- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای مسلح استان زنجان، 29/08/1364.
6- متن دستخط در بازدید از مرکز تحقیقات و جهاد خودکفایی پایگاه سوم شکاری، 11/09/1364

خودکفایی نباید به صورت یک شعار باقی بماند بلکه باید به صورت یک ایمان و یک درک عمیق از آنچه که باید بشود، در بیاید. (1)

*

آموزش هم باید بر مبنای بینش و روحیه ی خودکفایی باشد. (2)

*

این رسالت بزرگی است، من اصرار دارم بر اینکه به همه بخش های نیروی هوایی و ارتش این معنا تفهیم شود که اصل خودکفایی باید به معنی یک اصل پایه مورد توجه قرار بگیرد. (3)

*

احساس خودکفایی در تمام قسمت های ارتش باید وجود داشته باشد.(4)

*

دانش را از هرکس و هر جا باید فراگرفت؛ اما وابستگی نظامی، نه!(5)

*

از ده ها سال پیش، تلاش بر این بوده است که نگذارند این ارتش، از لحاظ تجهیزات، روی پای خودش بایستد. امروز، بحمدالله، جهادهای خودکفایی و دستگاه های فنّی، مشغول کارند. این را هرچه می توانید، ادامه دهید. (6)

ویژگی های خودکفایی

*

امکانات خودکفایی در اختیار ماست. ذهن ها و مغزهای پیچیده و خلاق و ابتکار و نوآوری های برادران نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، مهم ترین وسیله و ابزار خودکفایی است. (7)

*

ص: 208


1- در سمینار سراسری معاونت جهاد خود کفائی نیروی هوائی اردیبهشت سال1365
2- همان.
3- همان.
4- همان.
5- در دیدار با فرماندهان و دانشجویان، نیروی زمینی ارتش، 28/ 07/ 1372.
6- همان.
7- در مراسم صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، 08/01/1362.

شما ذهن های خلاق، شما دل های علاقه مند ، شما دست های کارآمد، بکوشید و فعالیت کنید. ما می خواهیم در مقابل دشمنان این ملت که قصد بلعیدن ملت ما را دارند، دست دراز نکنیم. (1)

*

شما باید همه تلاش خود را در راه خودکفایی انسانی و خودکفایی تجهیزاتی بکار ببرید.(2)

*

خودکفایی تنها در ابزار و وسیله نباید باشد، بلکه باید در دستورها نیز گنجانده شود.(3)

*

نیروی هوایی را از نظر تجهیزات و نیروی انسانی به بهترین نحو بسازید.(4)

*

این خودکفایی که به عنوان شعار جدی در ارتش و ازجمله نیروی هوایی تکرار می کنیم، به همین معناست که در همه جوانب، در زمینه های آموزشی، تعمیراتی، اختراع و سازندگی بر روی پای خود بایستیم و تحت تأثیر القائات دشمن قرار نگیریم.(5)

*

سرعت، نظم، اخلاص و صمیمیت از جمله وسایل مورد نیاز در یک جهاد اسلامی است.(6)

*

ص: 209


1- در مراسم صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان، 08/01/1362.
2- همان.
3- در بازدید از ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران،18/05/1362.
4- در مراسم صبحگاه پایگاه یکم شکاری و منطقة هوایی مهرآباد،10/08/1362.
5- در اجتماع خلبانان نیروی هوایی در منطقه هوایی شیراز، 20/9/1362.
6- سمینار جهاد خودکفایی ارتش در محل ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 12/10/1362.

اعتقاد ما بر این است که همه کسانی که در ارتش احساس لزوم استقلال و حرکت ناوابسته را به صورت عمیق و جدی دارند، بایستی برای ایجاد خودکفایی در ارتش جدیت کنند. این مخصوص کسان خاصی نیست. البته برادرانی هستند که به مسئله خودکفایی عمیقاً می اندیشند. همه مسئولین ارتش بایستی این چنین بیاندیشند تا ما ان شاءالله به خودکفایی برسیم.(1)

*

این اصل مطلب و جان کلام است که اگر ارتش جمهوری اسلامی ایران می باید در جایگاه شایسته ی خود قرار داشته باشد این، بی عنایتی خاص به اندیشه ی خودکفایی، ممکن نخواهد شد.(2)

*

خودکفایی در همه ی ابعاد و از همه سو مورد نظر است. ارتشی که از ملت و کشوری مستقل دفاع می کند نمی تواند متکی به غیر باشد.(3)

*

ارتش جمهوری اسلامی ایران که در راه خودکفایی، گام های بلندی برداشته است، باید بداند، راه ارتش، خودکفایی در روش ها و قالب هاست.(4)

*

نیروهای مؤمن و فعال جهاد خودکفایی را بگذارید هرچه می خواهند، تلاش کنند؛ تلاش خوب.(5)

*

ص: 210


1- در مصاحبه با ماهنامه ی صف، 18/11/1362.
2- متن دستخط، پایگاه دوم شکاری تبریز، 29/04/1366
3- همان.
4- در مراسم رژه نیروهای مسلح، میدان آزادی، 31/6/1365
5- در دیدار فرماندهان و کارکنان نداجا به مناسبت سالروز نیروی دریایی 08/09/1365

جهاد خودکفایی باید روح و معنا و تحرک داشته باشد و کم تر به شکل و بیشتر به معنا و محتوا بپردازد. (1)

*

جهاد خودکفایی نیروی هوایی، یک مصراع بلند، یک مایة افتخار برای این نیرو و برای همه ارتش است.(2)

*

این تپشی که امروز در نیروی هوایی هست، چیز خوبی است؛ این را حفظ کنید.(3)

ضرورت استقلال و قطع وابستگی

*

کاری که شما در رابطه با تشکیل آموزشگاه خلبانی کردید، یک نمونه از این تلاش جهت قطع کامل وابستگی هاست.(4)

*

شما باید با دلی گرم و روح مصمم و پرامید بسوی قطع وابستگی ها از جمله در این بخش که شما مسئول و متخصص آن هستید، بروید و من مطمئن هستم که خلبانانی که از کلاس شما فارغ التحصیل می شوند، کمتر از خلبانان آمریکایی و روسی نخواهند بود. (5)

*

همه بایستی بدانند که در نظام انقلاب اسلامی و در دولت جمهوری اسلامی حرکت ها به سمت اهداف این انقلاب یعنی نیک بختی مردم، شرف ملی، استقلال، آزادی و زیر نفوذ بیگانگان نبودن است و بدین

ص: 211


1- در دیدار فرماندهان و کارکنان نداجا به مناسبت سالروز نیروی دریایی 08/09/1365
2- در مراسم تجدید بیعت کارکنان نیروی هوایی با امام امت، حسینیة جماران، 19/11/1365.
3- در دیدار با جمعی از کارکنان نیروی هوایی ارتش، روز نیروی هوایی، 19/ 11/ 1370.
4- در دیدار با معلمان خلبانان و صبحگاه کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان (بندرعباس)، 20/06/1361.
5- همان.

لحاظ، نیرو و قدرت همه انسان ها در این کشور بایستی به این سمت بسیج شود.(1)

*

اگر شما امروز که انقلاب اسلامی ایران با این قدرت، حساسیت و توان عظیم بی سابقه ای که چشم همه را در دنیا خیره کرده است، نتوانید ارتش کاملاً خودکفا و مستقلی بسازید، فردا نظامیان بعد از شما، شما را ملامت خواهند کرد. (2)

*

ارتش ما مستقل است و این یکی از نمودارهای استقلال ملت ماست؛ سعی کنید این استقلال را حفظ کنید.(3)

*

نیروی هوایی و نیروهای مسلح، امروز در خدمت مردم، انقلاب و استقلال و سربلندی این میهن اسلامی هستند. هرچه تلاش بیشتر باشد، انسان سعادتمندتر است و هر که بیشتر کار کند و خدمت کند و در بالا بردن ارزش علمی نیروهای مسلح تلاش کند، در نزد خدا و بندگان او ارزشمندتر است.(4)

*

ارتشی ها به این ندای امام که گفتند: «مستقل باشید» پاسخ گفتند و در جنگ تحمیلی، ارتش جمهوری اسلامی، بالاخص نیروی هوایی،در صحنه های مختلف، امتحان های دشواری دادند و سربلند بیرون آمدند.(5)

*

ص: 212


1- در دیدار با فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران 12/02/1362
2- همان.
3- در مراسم دانشگاه امام علی (ع) 12/07/1362.
4- در مراسم فارغ التحصیلی دانشجویان نیروی هوایی، 10/07/1362.
5- در سالگرد بیعت تاریخی نیروی هوایی با امام خمینی(ره)، حسینیة جماران، 19/11/1366.

امروز ایران، یک ایران مستقلّ است. امروز ملت ایران، زیر بارِ تحمیلی هیچ زورگویی در دنیا، سر خم نمی کند. امروز ملت ایران، از امکانات مادّی و معنوی اش، برای کشور و امروز و آینده ی خود استفاده می کند.(1)

*

خفّتی بالاتر از وابستگی نیست. در حقّ یک ملت از سوی مسئولان، جنایتی سنگین تر از وابسته کردن آن ملت نیست. در مقابل، برای مسئولان یک ملت، هیچ خدمت و وظیفه ای بزرگ تر از این نیست که استقلال او را حفظ کنند.(2)

*

یکی از بخش ها هم، شما ارتشیان عزیز هستید؛ که باید وابستگی تان را قطع کنید.(3)

*

باید این وابستگی ها قطع شود. البته در حال قطع شدن هست، اما بیشتر از این قطع کنید. باید بسازید! باید خودتان در درون ارتش بجوشید و بجوشانید!(4)

*

هرچه خودتان را قوی تر کنید، برای حفظ استقلال حقیقی این کشور که به برکت انقلاب اسلامی، به این ملت و این کشور داده شده است مفیدتر و لازم تر است.(5)

*

چه ملت ها، چه حیثیت ها، چه افتخارات، چه شرف ها و چه استقلال هایی در کشورهایی بر باد رفت، به خاطر اینکه نیروهای نظامی

ص: 213


1- در مراسم صبحگاه «نیروی هوایی»، 26/ 09/ 1374
2- در دیدار با فرماندهان و کارکنان ارتش، 28/ 01/ 1375
3- همان.
4- همان.
5- در دیدار با فرماندهان و کارکنان اجا، روز ارتش،30/01/1377.

سرپنجه های قدرتمند یک ملت در آن کشورها ضعیف، مسئولیت ناشناس و نابلد و ناماهر بودند!(1)

*

عزیزان من، بدانید که این مرزها سند شرف و افتخار و استقلال این کشور است و مرزهای نظامی و جغرافیایی آن وقتی می تواند مورد دفاع نیروهای مسلح و حراست هوشمندانه ی آنها قرار گیرد که آنها از لحاظ معنوی، علمی، اخلاقی، بیداری وجدان، احساس تکلیف، احساس مسؤولیت و پیوند با خدا، خود را آماده کرده باشند.(2)

*

اعتبار یک ارتش، به استقلال آن است؛ به متّصل بودن به منافع ملت است؛ به ایستادن روی پای خود است.(3)

*

سفارش من به شما این است که این روحیه را در خودتان حفظ کنید؛ روحیه ی عزّت، روحیه ی استقلال، روحیه ی تکیه به توانایی های خود، روحیه ی استغناء؛ استغناء از همه ی کسانی که می خواهند در مقابل آنچه از مادیّات می دهند، بخش عظیمی از معنویات و عزّت و ایمان و استقلال و شخصیت و هویت انسانی را از ما بگیرند. (4)

*

تنها راه نجات ملت ها، اتّکای به خود، استقلال کامل و فراهم آوردن عناصر بقا و اقتدار در خود است؛ نه فقط اقتدار ظاهری و مادّی، بلکه اقتدار معنوی و روحی و فکری و ارادی.(5)

*

ص: 214


1- در دیدار با فرماندهان و دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع)، 06/08/1377.
2- همان.
3- در دیدار جمعی از فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، 19/ 11/ 1377
4- همان.
5- در مراسم اعطای سردوشی در دانشگاه دریایی امام خمینی(ره) و دانشگاه علوم و فنون دریایی نوشهر، 29/02/1378.

ملت ما امروز در دنیا به عنوان ملتی که استقلال و شرف ملی و آرمان ها و خواست های خود را قربانی خواست های قدرت های استکباری نخواهد کرد، شناخته شده است.(1)

*

مجموعه ی نیروهای مسلّح در دل ملت جا دارند و مدافع مرزهای استقلال و آبرو و حیثیّت ملتند. همه باید به وظایف خود عمل کنند.(2)

*

یک ملتِ مستقل، تنها در سایه ی نشان دادنِ کفایت و کاردانی و شجاعت است که می تواند خود را در برابر توفان های سهمگینِ زیاده خواهی و طغیان گریِ شروران عالم حفظ کند و زندگی، کشور، آینده و تاریخ خود را افتخار بخشد.(3)

*

یکی از مهم ترین بخش های تشکیل دهنده ی هویت این انقلاب، استقلال و هویت ملت ایران بود.(4)

*

ملت ایران راه انقلاب را- که راه آزادی، راه استقلال و راه دست یافتن به آرمان های والای اسلامی است- ادامه خواهد داد. تاکنون این راه را ادامه داده، بعد از این هم به حول و قوه ی الهی ادامه خواهد داد. (5)

*

ما امروز در راه عزت، در راه استقلال، در راه استفاده از استعدادهای طبیعی و انسانی خودمان حرکت می کنیم و پیش رفته ایم.(6)

*

ص: 215


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، آستانه ی روز نیروی هوایی، 18/11/1380.
2- در دیدار با فرماندهان و مسئولین نیروی هوایی، دانشگاه هوایی شهید ستاری، 4/10/1381
3- در مراسم صبحگاه نیروهای سه گانه ارتش جمهوری اسلامی، نوشهر، 29/06/1382.
4- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی، 19/ 11/ 1383.
5- همان.
6- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی، 18/ 11/ 1384.

رسیدن به استقلال، رسیدن به عزت ملی، رسیدن به کرامت انسانی، برای یک ملت هزینه دارد، که باید این هزینه را متحمل شد و باید تلاش کرد. (1)

*

شعار «نه شرقی، نه غربی»، شعار رد و نفی استکبار و مستکبران، شعار استقلال ملت ایران، شعار اعتماد به این جوان های مؤمن در هر نقطه ای از کشور، شعارهای زنده و جاوید ماست.(2)

آثار و برکات استقلال و قطع وابستگی

*

امروز حتی دشمن برای شما احترام قائل است، زیرا ارتشی و ملتی است که بدون وابستگی و مستقل و برروی پای خود ایستاده است.(3)

*

کاری کنید که این استقلال کوتاه مدتی که یافته ایم به درازمدت مبدل شود.(4)

*

امروز ما احساس استقلال می کنیم و نیروهای مسلح و مردم ما می خواهند در منطقه آقای خودشان باشند.(5)

*

اسلام امروز مردم ما را دعوت می کند تا کشورشان را یک کشور مستقل، آزاد و سربلند در میان کشورهای دنیا قرار دهند و از ذلت بیرون

ص: 216


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی، 18/ 11/ 1384.
2- در مراسم نظامی مشترک یگان های نیروهای مسلح استان فارس، 12/ 02/ 1387.
3- در دیدار با گروهی از کارکنان نیروی هوایی با امام خمینی(ره)، حسینیه جماران، 19/11/1360.
4- در اجتماع خلبانان نیروی هوایی در منطقه هوایی شیراز، 20/9/1362.
5- در اجتماع کارکنان ناوگان خلیج فارس و دریای عمان و نیروهای نظامی و انتظامی، استان هرمزگان، 08/03/1363

بکشند و این هدفی است که حتی کسانی هم که اسلام را قبول ندارند، آن را قبول دارند. (1)

*

انقلاب ما یک تکان بود، یک حرکت بود، برای این که کشور بتواند از این وابستگی نجات یابد و پیام استقلال خود را به کشورها و ملت های دیگر برساند.(2)

*

اساس قضیه در این انقلاب و این کشور، مسأله ی «استقلال» است. به دنبال استقلال از خیرات و برکات، همه چیز به یک کشور می رسد.(3)

*

انقلاب به گردن همه ی ما حق دارد که ما را از دوران تلخ اسارت و وابستگی و بی حالی و عدم امکان بروز استعدادها و قبول سلطه ی بیگانگان خارج نمود و به دورانی وارد کرد که اگر دشواری و سختی ای هم داشته باشد، در راه ایجاد یک دنیای بهتر و برای ایستادن روی پای خود است. (4)

*

هرکدام از شما اگر این روحیه ی اقتدار و مناعت و اتّکاءِ به نفس و عزّت در وجودتان بیشتر باشد، ارزشتان بالاتر و فایده تان برای ملت بیشتر است.(5)

*

یک ملت وقتی از شرف، استقلال، آزادی و هویت حقیقی خود دفاع کرد و ایستاد، شایسته ی تکریم و اکرام است و این احساس و حالت و روحیه، هیچ وقت کهنه و نسخ نمی شود.(6)

ص: 217


1- در دیدار با فرماندهان نظامی در مراسم معارفه فرمانده نداجا، 08/04/1364.
2- همان.
3- در دیدار با فرماندهان و کارکنان ارتش، 28/ 01/ 1375
4- در دیدار جمعی از فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، 19/ 11/ 1377.
5- همان.
6- همان.

عناصر کلیدی استقلال

*

ملت ایران این سنت غلط را که سلطه گران بزرگ جهان دیکته کرده بودند، بر هم زد و نشان داد که با تکیه به خدا و نیروهای بی پایان انسانی و اتکال به نیروهای بی نهایت طبیعی خود می تواند آزاد، مستقل، سرافراز، و سربلند باقی بماند.(1)

*

استقلال و نیل به استقلال سیاسی، اجتماعی و فرهنگی درگروی جهادی وسیع و بزرگ برای دستیابی به خودکفایی است.(2)

*

یک روز نمی شد حتی خیال کند که ملت ایران بتواند با اتکای به خدا روی پای خود بایستد. اما امروز باید بپذیریم که این امکان بوجود آمده است.(3)

*

ما باید تولید داخلی داشته باشیم. باید بسازیم. حقیقت این است که بدون این ما نمی توانیم اطمینان پیدا کنیم به استقلال نظامی خودمان و به استقلال دفاعی خودمان. استقلال دفاعی منظورم قدرت دفاعی منهای دیگران. ما باید به این اطمینان برسیم. این یک بخش است که سازندگی و نوآوری است و یک بخش نگهداری و تعمیر؛ و این از کارهای بسیار مهم است. (4)

*

نیروی هوایی و ارتش جداً مصمم است پایه های استقلال خود که لازمه ی اسلامی بودن آن است استوار و مستحکم کند. بهره گیری از

ص: 218


1- در مراسم دانشگاه افسری امام علی (ع)، 27/01/1361.
2- در بازدید از واحدهای جهاد خودکفایی نیروی هوایی، 23/12/1364.
3- در مراسم فارغ التحصیلی دانشجویان نیروی هوایی، 29/07/1365.
4- در سمینار فرماندهان نزاجا، دافوس نزاجا، تهران، 25/07/1367.

همه ی استعدادها و ابتکارها امکان خواهد داد که این روند مبارک تداوم یابد.(1)

*

در چنین شرایطی، وقتی شما می بینید آن استقلال حقیقی و اتکا به نفس واقعی که ناشی از انقلاب و اسلام است این ملت و این کشور و این دولت را با ناصیه یی درخشان در دنیا معرفی می کند و قدر این استقلال را می دانید و می خواهید این استقلال را حفظ بکنید.(2)

تحقیقات و پژوهش، علم و دانش

*

هرچه در این میدان های ابتکار و نوآوری چه بخش های عملیاتی، چه بخش های فنی، چه بخش های مدیریتی و سازماندهی و چه بخش های تحقیقاتی پیش بروید، مورد نیاز ملت و کشورتان است.(3)

*

درس بخوانید، درس بگویید، تحقیق، فکر و نوآوری کنید، ابتکار کنید و راه های میان بُر را پیدا کنید؛ بن بست ها را بشکافید و جلو بروید- هم کار عملی.(4)

*

آمادگی، هم به معنای آمادگی علمی است که مبتنی بر آموزش و بازخوانی و تحقیق است و هم آمادگی تجهیزاتی که مبتنی بر نگهداری، ساخت، ابتکار و نوآوری است.(5)

*

ص: 219


1- متن دستخط در دفتر یادبود دانشگاه هوایی شهید ستاری، 15/08/1367.
2- در دیدار جمعی از کارکنان نیروی هوایی ارتش، روز نیروی هوایی، 19/ 11/ 1369.
3- در دیدار کارکنان و فرماندهان نیروی هوایی، به مناسبت روز نیروی هوایی، 19/ 11/ 1371.
4- در اولین روز ورورد به ساری، 22/07/1374.
5- در جمع فرماندهان و کارکنان نیروهای مسلح مستقر، استان هرمزگان،29/11/1376.

بیشتر تلاشتان را در زمینه ی تحقیقات، یعنی ابتکار، ابداع، ایجاد و نوآوری، که هنر بزرگ شماست بگذارید. وقتی کار را از مرحله ی تحقیقات و ساخت آزمایشگاهی گذراندید، تا آنجایی که ممکن است، کار را از سر خودتان باز کنید. مگر آن که ممکن نباشد.(1)

*

این ملت می گوید: ما هم راه پیشرفت علمی را می رویم. راه خودجوشی استعدادها را. اما حاضر نیستیم از فرهنگمان، از اعتقاداتمان، از اسلاممان، از انسانیتمان، از استقلالمان، از هویت ملی و اسلامی خود، دست برداریم و زیرسلطه و قدرت شما برویم.(2)

*

در ارتش جمهوری اسلامی ایران، در کنار دانش، به دین و تقوا اهمیت می دهیم.(3)

*

ما باید به خودمان متّکی باشیم؛ به سرمایه های خودمان، به علم خودمان، به استعداد خودمان، به توانایی های مادّی خودمان، به ذخایر زیرزمینی خودمان. نه اینکه راه دادوستد را ببندیم. اما نباید تسلیم و مقهور قدرت دشمن شویم.(4)

*

جوانان ما و مغزهای متفکر و دست های ماهر و روح های بزرگ سازنده و مبتکر خود ما هستند که باید ما را مجهز کنند.(5)

*

مرکز علمی، نظامی باید از همه جهت، درخشان و پاک باشد.(6)

*

ص: 220


1- در دیدار با فرماندهان و مسئولین نیروی هوایی، دانشگاه هوایی شهید ستاری، 4/10/1381
2- در مراسم تجدید بیعت کارکنان نیروی هوایی با امام امت، حسینیة جماران، 19/11/1365.
3- در مراسم سردوشی فارغ التحصیلان دانشکده فرماندهی و ستاد و دانشجویان دانشگاه علوم نظامی نیروی زمینی، 13/07/1368.
4- در دیدار با قشر های مختلف مردم به مناسبت فرا رسیدن ماه محرم، 10/04/1371
5- در جمع کارکنان «پایگاه هوایی شهید بابایی» اصفهان، 18/ 07/ 1371.
6- در مراسم پایگاه دریایی نوشهر، 18/02/1372

ملت ایران، ملتی با هوش است و نتیجه ی بهره مندی از این نقطه ی قوت، آن است که پیشرفت های علمی، پیشرفت صنعتی و پیشرفت سیاسی برای او میسر است.(1)

*

فرزندانِ عزیزِ من! خودتان را با علم و عمل بسازید.(2)

*

مبادا کسی خیال کند که مملکت بدون فعّالیت و تلاشِ سازندگی- فقط با ذکر خدا گفتن- آباد خواهد شد؛ ابداً. باید تلاش کرد، باید مجاهدت کرد؛ هم مجاهدت علمی، هم مجاهدت عملی.(3)

*

نیروهای مسلّح، روز به روز، به هدف های خود نزدیک تر خواهند شد، و روز به روز توانایی های بیشتری به دست خواهند آورد. این توانایی ها، فقط توانایی نظامی نیست. توانایی علمی، صنعتی و روحی هم هست. اتّکای به نفس هم هست. (4)

*

علاوه بر نظامی گری، باید دانش و پیشرفت های علمی و تحقیقی و صنعت و غیره، در حد مطلوب، در این نیرو (نیروی هوایی) وجود داشته باشد.(5)

*

از علم استفاده کنید؛ از تجارب با ارزش دوران دفاع مقدس استفاده کنید؛ از هوش و ابتکار خدادادِ جوان ایرانی حداکثر استفاده را بکنید؛ از آنچه که در اختیار دارید، بجا و به هنگام استفاده کنید؛ نگذارید نیروی خداداده ای که در اختیار شماست، معطل بماند و در هنگام نیاز به کار

ص: 221


1- در دیدار با اعضای فرهنگستان علوم، 24/08/1372.
2- در دیدار با اعضای ارتش، دانشگاه افسری نیروی زمینی ارتش، 13/07/1373.
3- در اولین روز ورورد به ساری، 22/07/1374.
4- در مراسم صبحگاه «نیروی هوایی»، 26/ 09/ 1374
5- همان.

نیاید.(1)

*

نه در زمینه ی علمی مرعوب شوید، نه در زمینه ی فناوری مرعوب شوید، نه در زمینه ی سیاسی مرعوب شوید، نه در زمینه ی نوآوری مرعوب شوید.(2)

*

علم و عمل و ابتکار و شجاعت را باهم بیامیزند و در مقابل دشمن زورگو و متجاوز بایستند و مقاومت کنند. وقتی ایمان با عمل صالح همراه شد، انسان از خسران نجات پیدا می کند؛ آن وقت ملت ها پیروز می شوند.(3)

*

با دانش و فن و تجربه و پیشرفت هایی که ذهن بشر در همه ی اقطار عالم به آن دست یافته است، خود را آشنا و مجهز کنید و به دیگران نیز بیاموزید؛ ذهن هایتان را پیچیده کنید و از تجربه های دوران دفاع مقدس حداکثرِ استفاده را بکنید. (4)

*

آن چیزی که من همیشه توقع دارم و میگویم (اختراعات) است، آن را من می خواهم به عنوان ایرانی انجام بدهیم و می توانیم بارها گفته ام راه های میانبر را پیدا کنید.(5)

*

به تحقیق هر چه می توانید باید اهمیت بدهید البته همه باید به تحقیق

ص: 222


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروهای مسلح، پایگاه دهم شکاری چابهار، 08/12/1381.
2- در دیدار با دانش آموزان نخبه ی قرآنی و المپیادی، 30/04/1383.
3- در مراسم مشترک دانش آموختگی دانشجویان دانشگاه های ارتش، 22/07/1383.
4- همان
5- در دیدار با مسئولین وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، 03/03/1386

اهمیت بدهند. (1)

*

در امر تحقیق و نو آوری به هیچ وجه انحصار طلبی نکنید یعنی به درون مجموعه اکتفا نکنید. بروید برون مجموعه، از بیرون مجموعه هر چه می توانید استفاده کنید.(2)

*

حقیقتاً از این ظرفیت موجود تحقیقات کشور استفاده کنید. به موازات این، استفاده از ظرفیت صنعت کشور است.(3)

*

استفاده از شرکت های مختلف، دستگاه های تحقیقاتی مختلف، بخش های مختلف این هم به نظر من یکی

از آن چیزهایی است که خیلی لازم و مهم است.(4)

*

سیاست گذاری صنعت و ساخت باید سیاست گذاری ماندگاری باشد نه اینکه ابدی، قابل انعطاف و ماندگار باشد.(5)

*

دانش مثل یک دریایی همین طور پیش رفته، شما آن را پیش تر ببرید.(6)

*

هیچ کشوری بدون تحقیقات به برتری نظامی و هیچ برتری دیگری

ص: 223


1- در دیدار با مسئولین وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، 03/03/1386
2- همان.
3- همان.
4- همان.
5- همان.
6- همان.

دست پیدا نمی کند. تحقیق ریشه است.(1)

*

بحث تحقیقات بحث بسیار مهمی است اگر به تحقیقات اهمیت بدهیم آن وقت، آن انشراح و گسترش درونی درون زا را پیدا می کنیم.(2)

*

راه پیشرفت علمی را به جد دنبال کنید.(3)

*

با اراده می شود میدان های علم را کسب کرد، با اراده می شود در علم، پیشرفت به معنای حقیقی کلمه پیدا کرد. (4)

*

در مورد سازمان های ارتش و سپاه اعتقادم این است، قبلاً هم گفتم نباید خودشان را سرگرم به تولید انبوه و تولید صنعتی بکنند. این کار را باید محوّل کنند به صنعت و به وزارت دفاع، همین کاری که تا حالا انجام گرفته است، یعنی تحقیق را می کنید، نمونه را به وجود می آورید، کار با ارزش را خلق می کنید و بعد می دهید دستگاه های تولیدکننده و تکثیرکننده آن را تکثیر کنند. (5)

*

پژوهش و دانش و یادگیری را جدی بگیرید. دوران جوانی را برای بروز استعدادهای گوناگونی که خدای متعال در وجود شما نهاده است، مغتنم بشمرید.(6)

*

ما می خواهیم جوانان ما احساس کنند که می توانند به خودشان و به کمک خدای متعال متکی باشند؛ می توانند از مستکبران و متکبران عالم

ص: 224


1- در دیدار با مسئولین وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، 03/03/1386
2- همان.
3- در دیدار با نخبگان ارتش در دانشگاه شهید ستاری، 02/08/1386.
4- همان.
5- همان.
6- در دانشکده علوم دریایی نوشهر، 14/ 07/ 1388.

مستغنی باشند؛ می توانند نیروهای مسلحی مجهز به فرآورده ها و محصولات ذهن و ابتکار ایرانی به وجود بیاورند. همه چیز را با این دید نگاه کنید، درس را با این دید بخوانید، تحقیق و پژوهش را با این سمت و سو ادامه دهید، به خود متکی باشید.(1)

نوآوری، ابتکار و خلاقیّت

*

شما باید روح ابتکار و خلاقیت و نوسازی را در کلیه افراد بیدار و زنده کنید. باید به خدمات پرسنل ارتش ارج نهاد.(2)

*

هنگامی که پرسنل نظامی احساس کنند، ابتکارها و هوشمندی های آنان و بها دادن به آن از نظر فرماندهان ارزشمند است، به این دانایی تشویق خواهند شد و به پیش خواهند رفت.(3)

*

بنده روی نقش ابتکار خیلی تکیه می کنم و اعتقادم بر این است که در جاهایی که یک مسیر به نظر بن بست می رسد، در سایه ابتکار انسان، ده ها راه برای انسان کشف می شود.(4)

*

با ابتکار، با تلاش، با خرج کردن همه فکر و توان، انسان می تواند مشکلات زیادی را برطرف کند و بن بست هایی را باز کند.(5)

*

تقویت روحیة خلاقیت و ابتکار عواملی هستند که باید در بین

ص: 225


1- در مراسم فارغ التحصیلی، دانشگاه شهید ستاری نیروی هوائی، 19/08/1389.
2- در دیدار با فرمانده نیروی زمینی و فرماندهان لشکرها، 13/06/1361.
3- در دیدار با فرمانده، جانشین، معاونین و فرماندهان نیروی زمینی، 29/09/1362.
4- در دیدار با فرماندهان نظامی در مراسم معارفه فرمانده نداجا، 08/04/1364.
5- همان.

نیروهای مسلح گسترش و توسعه یابد.(1)

*

توصیه ی دایمی ما این است که به ابتکار و به دست و بازو و توانایی های خود بیندیشید. نیروی زمینی، نیروی هوایی و نیروی دریایی، در درون خود استعدادهای فراوانی دارند که باید از این استعدادها حد اکثر استفاده را بکنند.(2)

*

برادران عزیز دانشمند و دارای فکر و قدرت علمی در بخش دفاعی، هر چه می توانید، نوآوری و ابتکار خود را در خدمت این کشور و این انقلاب و این ملت قرار دهید.(3)

*

باید این راه ان شاءالله ادامه پیدا کند. هم روحیه ی سازندگی، نوآوری، ابتکار و غنی کردن نیرو از درون و غنی کردن ارتش و کشور به برکت غنای نیرو.(4)

*

کار و تلاش کنید و یک لحظه را هدر ندهید. استحکام سازمانی بخش مربوطه و کلّ ارتش، کارهای آموزشی- که بسیار مهمّ است- کارهای سازندگی، نوآوری و مثل همین کارهایی را که می کنید، جدّی تر بگیرید.(5)

*

هرچه می توانید ابتکار و نوآوری به خرج دهید و راه های میان بُر را انتخاب کنید. شما می توانید و باید باور کنید که می توانید؛ کما اینکه توانستید. (6)

*

ص: 226


1- در اجتماع رزمندگان قرارگاه لشکر28 کردستان در جبهة مریوان (مریوان)، 04/08/1367.
2- در سالن شورای ستادی سماجا، 09/05/1370.
3- در بازدید از کارخانه های صنایع مکانیک وزارت دفاع،31/6/1373.
4- در دیدار فرماندهان و کارکنان نهاجا، روز نیروی هوایی،19/11/1373.
5- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش، هفته ی دفاع مقدّس، 05/ 07/ 1374.
6- همان.

همه باید احساس وظیفه کنند. در همه ی بخش ها، در تربیت نیروی انسانی، در سرِپا نگه داشتن قدرت، به پرواز در آوردن ابزارها و وسایل پرنده و حفظ و حراست از آسمان کشور- که مهم ترین بخشِ کار این است- در دفاع، در کارهای فنّی، در سازندگی، در ابتکار و نوآوری، در کارهای سازماندهی، در آموزش و تربیت علمی، در انضباط نظامی و رعایت این جهات و کلاًّ در همه چیز باید احساس مسئولیت کنید و پیشرفت به وجود آورید.(1)

*

خسته نشوید و از تلاش کردن، ابتکار کردن، احساس مسئولیت کردن، هر لحظه را قدر دانستن؛ از همه ی توانایی خود برای پیشبرد کاری که به شما سپرده شده است، استفاده کردن، کوتاهی نکنید. (2)

*

بنده توصیه ی مؤکدم این است که مسؤولان ارتش در بخش های مختلف به سازماندهی، دانش، ساخت، نگهداری، ابتکار در زمینه های فرماندهی و مادر همه ی این ها، به ایمان؛ ایمان به کار و به ملت خود و ایمان به خداوند و آن چیزی که از آن دفاع می کنند؛ عزت اسلامی، بپردازند.(3)

*

نوآوری، ابتکار، استفاده از دل های پاک و نیروهای با استعداد عمیق، می تواند روز به روز ارتش را پیش ببرد. امروز، ملت و کشور شما به این فعالیت درونی و بیرونی (عزم و ایمان شما از طرفی و تلاش و کارتان از طرف دیگر) نیازمند است.(4)

*

ص: 227


1- در دیدار با فرمانده و جمعی از کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، 18/ 11/ 1375.
2- همان.
3- در دیدار با فرماندهان و کارکنان آجا، آستانه ی روز ارتش، 27/01/1382.
4- در مراسم صبحگاه نیروهای سه گانه ارتش جمهوری اسلامی، نوشهر، 29/06/1382.

ابتکار، نوآوری، انگیزه ی خالص خدمتی، حفظ پاک دامنی و صفایی که امروز در شما جوان ها بحمدالله هست، دقت در ضابطه های نیروهای مسلح و رعایت این ضوابط، توکل به خدا، اعتماد به خدا، توفیق خواستن از خداوند متعال و اعتماد به نیروی ذاتی خود؛ این ها رمزهای موفقیت شماست.(1)

*

بدانید که شما می توانید بخش خودتان را با اراده و ابتکار و نوآوری و فعالیت خودتان، در سطح بالا، وسیله ی عزت ملت خودتان قرار بدهید؛ می شود؛ تا حالا هم امتحان کرده ایم و شده است.(2)

*

در همه جا، ابتکارات انسان های مبتکر و نوآور می تواند هر کاری را یک گام پیش ببرد و در مجموع، کشور را از یک گذرگاه مهمی عبور بدهد.(3)

*

نیروهای مسلح- چه ارتش، چه سپاه، چه بسیج، چه نیروی انتظامی- روز به روز باید خود را نیرومندتر کنند؛ نوآوری یعنی این. نوآوری فقط در ساخت سلاح و تجهیزات نیست؛ اگرچه نوآوریِ در ساخت و ابتکار در به وجود آوردن روش های جدید تسلیحاتی یکی از نوآوری های مهم است، اما نوآوری در آموزش، نوآوری در سازماندهی و تشکیلات، نوآوری در شیوه های پشتیبانی، نوآوری در دستورالعمل های رزمی، همه ی این ها، لازم است.(4)

*

ص: 228


1- در مراسم دانش آموختگی دانشجویان دانشگاه های افسری ارتش، 06/ 07/ 1384.
2- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی، روز نیروی هوایی، 18/ 11/ 1384.
3- در دیدار با مردم شیراز، 11/02/1387.
4- در مراسم نظامی مشترک یگان های نیروهای مسلح استان فارس، 12/ 02/ 1387.

ابتکارها را به کار بیندازید. شما شایسته ی بیش از این هستید، و ملت شما شایسته ی نیروی هوائیِ حتّی مقتدرتر از این است.(1)

*

به نظر من مسئله ی طرح های ابتکاری را هم خیلی باید جدی گرفت.(2)

*

بروید دنبال کارهای ابتکاری، بروید دنبال کارهائی که دنیا آن ها را نیازموده و تجربه نکرده؛ در طراحی های عملیاتی، در طراحی های اطلاعاتی، در نوع برخورد با دشمن.(3)

*

دنبال کارهای ابتکاری بروید؛ همچنان که تا حالا هم در بخش های مختلفِ نیروهای مسلح همین بوده؛ جهاد خودکفایی ارتش یک نمونه اش است، که از سی سال پیش چه کارهای بزرگی را انجام دادند.(4)

ساخت و تولید

*

از تجربیات دیگران هم استفاده کنید اما خودتان سازنده و تولیدکننده باشید.(5)

*

ما موظف هستیم حرکت عظیم مردمی را برای دفاع آبرومندانه از میهن اسلامی با امکانات خود تجهیز کنیم. چشمداشتی هم به تجهیزات مدرنی که در اختیار استکبار جهانی است نداریم و معتقدیم با ایمان می

ص: 229


1- در دیدار با فرمانده و کارکنان نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 19/11/ 1388.
2- در دیدار با فرماندهان ارشد نظامی و انتظامی، 22/ 01/ 1389.
3- همان.
4- در دیدار با فرماندهان ارشد نظامی و انتظامی، 22/ 01/ 1389.
5- در مراسم فارغ التحصیلی دانشجویان دانشکده فرماندهی و ستاد نیروی هوایی، 03/07/1363.

توانیم خلاءها را پرکنیم.(1)

*

امروز با نگاه به کیفیت ها، پیشرفت های چشمگیری کردیم که قابل مقایسه با آن روزها نیست. هرچه تاکنون پیش رفتیم، بخشی از راه را پیمودیم و هنوز راه طولانی در پیش داریم.(2)

*

این فکر را باید جدی بگیریم. نیروی هوایی، نیروی دریایی، نیروی زمینی امکانات ساخت دارند، کشور هم امکانات ساخت زیادی دارد. از این امکانات بایستی استفاده بشود.(3)

*

این ضرر را بایستی از قدیم جبران کنیم باید بسازیم تانک را باید بسازید، نفربَر را باید بسازید. وزارت دفاع، نیروها از امکانات خودشان استفاده کنند.(4)

*

نیروهای مسلح باید در سازندگی شرکت کنند.(5)

*

آن ابزارهایی را که لازم است، سعی کنید خودتان فراهم کنید. از این فوری تر آن است که آنچه را که خودتان دارید، خوب حفظ کنید. این، سفارشِ همیشگیِ من به شما برادران عزیز است. مبادا بگذارید که ضایع شود و از بین برود.(6)

*

ص: 230


1- در مراسم روز ارتش و رژه نیروهای مسلح،تهران،میدان آزادی، 28/01/1365.
2- در مراسم صبحگاه کارکنان ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، 22/02/1365.
3- در سالن شورای ستادی سماجا، 09/05/1370.
4- همان.
5- در منطقه ی دوم دریایی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، بوشهر، 12/ 10/ 1370.
6- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش، در آستانه ی روز ارتش، 30/ 01/ 1374.

در بخش سازندگی و نیز در بخش نگهداری، تلاش کنید. نگهداری خیلی مهمّ است.(1)

*

باید از تجهیزات و جنگنده ها و دیگر وسایل موجود- حتّی یک تفنگ معمولی- نگهداری کنیم. تفریط و اسراف در سرمایه های ارتش، ممنوع و حرام شرعی است. هیچ کس حق ندارد این تفریط را بکند؛ همچنان که تفریط نیروهای انسانی نیز همین گونه است. (2)

*

شما حق ندارید عناصر کارآمد را معطّل بگذارید. کار شایسته و خوب باید از انسان های کارآمد دریافت شود.(3)

*

ارتشیان، سپاهیان و نیروهای انتظامی! به شرایط لازم برای کارایی یک سازمان مسلّح، در حدِّ اعلی عمل کنید و پایبند بمانید. این شرایط، شامل آموزش، انضباط، سازمان دهی مستحکم، نگهداری، تعمیر، سازندگی، تولید، هوشیاری، آمادگی به کار و برتر از همه تقوا و پرهیزگاری می شود. عمل به این شرایط از وظایف شماست. من این ویژگی ها را از شما می خواهم و ملت ایران هم این ویژگی ها را از شما می طلبد.(4)

*

در جهت پیشرفت نیروی هوایی، باید برای این نیرو به شکل بی نهایت برنامه ریزی کنید. هیچ وقت نگویید که ما این کارها را کردیم و این خوب است و احساس کنید که کافی است و شما را راضی کند. نخیر؛ اگر این طور می خواستیم حرکت کنیم، نیروی هواییِ ما به اینجا که

ص: 231


1- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش، هفته ی دفاع مقدّس، 05/ 07/ 1374
2- همان.
3- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش، هفته ی دفاع مقدّس، 05/ 07/ 1374
4- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروهای مسلح، مازندران، لشکر 30 – گرگان، 26/07/1374.

شما هستید، نمی رسید.(1)

*

همه باید تلاش مضاعف کنند. امروز، دوران سازندگی است. سازندگیِ شما این است که نیروی هوایی را بسازید. باید این نیرو را بسازید. باید این روند مبارکی را که در ارتش، در نیروهای مسلّح و در نیروی هوایی به وجود آمده است، مضاعف کنید.(2)

*

باید بسازید، نگه دارید، افزایش دهید، نوآوری کنید، سازماندهی را تقویت نمایید و در کنارِ ساختن ابزارهای کارآمد، انسان های ماهر بسازید.(3)

*

خودتان را هرچه بیشتر بسازید و پیش ببرید. مثل موجود زنده ای که تمام اجزاء آن در بخش های مختلف و با مسئولیت های مختلف، از جان و روح و تحرک واحدی برخوردار است.(4)

*

در همه ی بخش ها تولید کنید؛ تولید فکر، تولید محصول، تولید ابتکار، تولید ایمان؛ مثل موجودی که در همه ی بخش های بدن او نبض می زند و زندگی محسوس است. (5)

*

نیروی هوائی باید رشد کند، باید پیشرفت کند، باید همین اقتدار و عزتی را که به دست آورده است، مضاعف کند.(6)

*

ص: 232


1- در دیدار با فرمانده و جمعی از کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، 18/ 11/ 1375.
2- همان.
3- همان، 19/11/1382.
4- همان، 19/ 11/ 1383.
5- همان.
6- همان، 19/ 11/ 1386.

در دوران دفاع مقدس نیروی هوائی خوب آزمایشی داد؛ بعد از دوران دفاع مقدس هم کارهای بزرگی در این نیرو انجام گرفته است. این راه را باید ادامه بدهید؛ راه تکامل هرگز متوقف شدنی نیست. (1)

*

من تأکید می کنم. مسئله ی قطعه سازی، خیلی مهم است. نگذاریم هنگام نیاز یا نزدیک هنگام نیاز، به سراغ قطعه هائی که مورد نیاز است، برویم؛ نه، از همین اول، کار قطعه سازی را به عنوان یک کار مستقل دنبال کنید؛ خود این فوائد و برکاتی دارد.(2)

*

یک مسئله هم مسئله ی جنگ الکترونیک است. من بارها در طی سال ها، هم در دیدار با نیروی دریائی، هم در دیدار با نیروی هوائی، روی مسئله ی جنگ الکترونیک تأکید کرده ام، با زهم تأکید می کنم. (3)

*

مسئله ی قطعه سازی، مسئله ی شبیه سازی، مسئله ی تولید، آموزش های گوناگون، این ها چیزهای بسیار با ارزشی است؛ سازماندهی بسیار با ارزش است، چه در بخش نیروی هوائی، چه در بخش پدافند؛ لیکن اکتفا

نکنید.(4)

*

کمبودها بایستی باعث شود که ما بیشتر به خودمان مراجعه کنیم، ظرفیت های تازه ی خودمان را کشف کنیم.(5)

*

امروز یکی از مؤثرترین کارها، کاری است که شما در نیروهای دریائی ارتش و سپاه به انجام دادن آن مشغولید: جبران عقب افتادگی های طولانی سال های درازی که حکومت های طاغوتی نگذاشتند و زمینه ی پیشرفت دریانوردی و حضور دریائی را برای ایران عزیز فراهم نکردند. تلاش مضاعف شما امروز باید آن عقب افتادگی های

ص: 233


1- همان.
2- در دیدار با دست اندرکاران ساخت ناوشکن جماران، 30/ 11/ 1388.
3- همان.
4- در دیدار فرماندهان و خلبانان نیروی هوائی ارتش، 19/11/1389.
5- همان.

طولانی مدت را جبران کند.(1)

تعمیر و نگهداری

*

پرسنل نیروی دریایی و هوایی بایستی به تعمیر، نوآوری و نگهداری وسایل پرداخته و در هر زمینه طرحی آماده کنند.(2)

*

امروز آن روزی نیست که ما حق داشته باشیم یک چیزی را بعد از عمر قانونی از رده خارج بدانیم. «عمر قانونی» دروغ است. بعد از پایان یافتن عمر قانونی، «عمر انقلابی» این ابزار شروع می شود، به آن عمر انقلابی بدهید. آن را بسازید. آن را خوب نگه دارید.(3)

*

یکی از توصیه های من تعمیر و نگهداری وسایل نظامی است. وسایل نظامی را باید تعمیر و نگهداری کنید.(4)

*

بایستی تعمیرات را جدی بگیرید.(5)

*

از دیگر کارهایی که خیلی باید بر آن تکیه کنید، مسئله تعمیر و نگهداری است. به تعمیر جداً بپردازید. از آنچه داریم، باید حداکثر

ص: 234


1- در پایگاه نیروی دریائی ارتش، بندرعباس، 01/05/1390.
2- در دیدار با فرمانده، روحانیون سیاسی-ایدئولوژیک و پایگاه های نیروی هوایی، 10/02/1362.
3- در مراسم صبحگاه وحدت نیروهای مسلح ارتش جمهوری اسلامی ایران،،21/05/1362.
4- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای نظامی و انتظامی در پایگاه دریایی بوشهر، 29/05/1362.
5- در اجتماع خلبانان نیروی هوایی در منطقه هوایی شیراز، 20/9/1362.

استفاده بشود. متمم تعمیر هم «نگهداری خوب» است. هر چه هست، نگهداری بشود.(1)

*

ما امروز از تجهیزاتی استفاده می کنیم که دنیا انتظار ندارد مورد استفاده قرار گیرد و این به برکت انقلاب اسلامی است.(2)

*

ما از لحاظ ابزار، تعمیر و نگهداری وسایل مورد نیاز ارتش به شدت وابسته به خارج بودیم و این ایمان و شور و شوق پرسنل غیور و متعهد ارتش بود که توانست از این ابزارها به بهترین وجه استفاده کرده و کارایی آن ها را بالا ببرند.(3)

*

بایستی بسازید. تعمیر کنید. نگهداری کنید. این بایستی بصورت فرهنگ در بیاید.(4)

*

آمادگی و پرداختن به تعمیر و نگهداری و پشتیبانی و اهتمام به خودکفایی و تولید و ابتکار، باید در حد عالی باشد. من به درجه ی خوب و بسیار خوب قانع نمی شوم؛ باید همت کنید و تا درجه ی عالی کارتان را به پیش ببرید، و اعتقاد دارم که به نتیجه هم می رسد.(5)

*

تا آنجا که می توانید، باید با قوّت اراده و تصمیم، نظم و انضباط و آموزش و پشتیبانی و کیفیت تجهیزات و ابزارتان را بالا ببرید.(6)

*

ص: 235


1- در دیدار با فرماندهان و مسئولان عقیدتی سیاسی نداجا، 18/04/1363.
2- در مراسم صبحگاه مشترک نیروهای مسلح در پایگاه دوم شکاری تبریز، 29/04/1366.
3- در سالگرد بیعت تاریخی نیروی هوایی با امام خمینی(ره)، حسینیة جماران، 19/11/1366.
4- در سمینار فرماندهان نزاجا، دافوس نزاجا، تهران، 25/07/1367.
5- در مراسم بیعت نماینده ی امام در ارتش، وزیر دفاع، فرماندهان و کارکنان نیروهای سه گانه و وزارت دفاع، 18/03/1368.
6- همان.

آن چیزهایی که داشتیم و خوب از آن ها استفاده نکردیم، خوب استفاده کنیم. آن چیزهایی که نفهمیدیم وجودش در هنگام ضرورت لازم است و خسارتی که از این ناحیه بر ما وارد شد، باید جلوی این کار و خسارت های مشابه را بگیریم.(1)

*

روی تعمیر و نگهداری، سفارش مؤکد می کنم؛ امروز این وظیفه یی بسیار مهم برای شماست؛ فرصتی است برای بازسازی ابزار و تجهیزات و امکانات. این کار را با جدیت و با ابتکار دنبال کنید و آن چنان که از انسان های مصمم و با اراده و انقلابی یی مثل شما مورد انتظار است، راه های میان بُر را پیدا کنید و بپیمایید.(2)

*

همه ی نیروهای مسلح در همه جای کشور، باید بازسازی ابزار و تجهیزات و نیز تعمیر و نگهداری را درس فراموش نشدنی و بسیار لازم خود تلقی کنند. شما استعداد دارید؛ این استعدادها باید در باب نیروهای مسلح، از جمله در این بخش که نقطه ی مهم و حساسی است بُروز کند.(3)

*

تجهیزات را نگهداری کنید و آن ها را بهتر و بیشتر بسازید. بر آنچه دارید، با نیرو و قدرت خلّاقه ی خود بیفزایید.(4)

*

باید تلاش کنید. سازندگی و نوآوری و تعمیر و نگهداری، جزو وظایف حتمی و مهم شماست.(5)

*

ص: 236


1- در مراسم اعطای نشان فتح به فرماندهان و نیروهای نظامی ارتش و سپاه، 15/11/1368.
2- در منطقه ی دوم دریایی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، بوشهر، 12/ 10/ 1370
3- همان.
4- در جمع کارکنان «پایگاه هوایی شهید بابایی» اصفهان، 18/ 07/ 1371.
5- در پایگاه دریایی نوشهر، 18/ 02/ 1372.

هرچه می توانید در ساخت، پردازش، ترمیم، تولید، مطرح کردن شیوه های جدید و به کار بردن روش های کارآمد کوشش کنید و بدانید خدا با شماست.(1)

*

از تجربه ی پیش کسوتان، از نیروی ابتکاری که در مردان و زنان و جوانان عزیز هست، از بخش دانشگاهی کشور و بیش از همه از توان ذاتی و درونیِ خود هرچه می توانید، استفاده کنید؛ آنچه را که دارید، خوب نگه دارید و از نقص ها و ضعف ها آن را بپیرایید و بر آن بیفزایید.(2)

ص: 237


1- در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروهای مسلح، پایگاه دهم شکاری چابهار، 08/12/1381.
2- در دیدار با جمعی از فرماندهان و کارکنان ارتش، در آستانه ی روز ارتش، 30/ 01/ 1374.

ص: 238

پیوستها و ضمائم

اشاره

ص: 239

ص: 240

متن دستخط مقام معظم رهبری پایگاه سوم شکاری، 11/09/1364

بسم الله الرحمن الرحیم

خودکفایی تضمین حقیقی برای بقای انقلاب است، بدون آن انقلاب در کشاکش نیازها، روزی ناچار به تسلیم یا سازش خواهد بود، و آن دیگر انقلاب نیست.

شما عزیزان جهاد خودکفایی نهاجا کارتان را از کم شروع کرده اید و امروز به پیشرفت های چشمگیری نائل آمده اید، بازهم کار و تلاش، باز هم پیشرفت، پیشرفت شما پیشرفت نیرو است.

موفق باشید سید علی خامنه ای

11/9/1364

ص: 241

متن دستخط، پایگاه دوم شکاری تبریز، 29/04/1366

ص: 242

خدا را شکر که اندیشه ی خودکفایی و تلقی تلاشی که در راه آن انجام میگردد به عنوان یک "جهاد" اکنون به ثمر نشسته و نمونه های ستایش انگیز از کار و جهاد خالصانه ی برادران در همه جا به چشم می خورد. این اصل مطلب و جان کلام است که اگر ارتش جمهوری اسلامی ایران می باید در جایگاه شایسته ی خود قرار داشته باشد این، بی عنایتی خاص به اندیشه ی خود کفایی، ممکن نخواهد شد.

خود کفایی در همه ی ابعاد و از همه سو مورد نظر است. ارتشی که از ملت و کشوری مستقل دفاع می کند نمی تواند متکی به غیر باشد، و ارتشی که بازوی مسلح اسلام و نوک پیکان بندگان جهادگر خدا است نمی تواند به غیر خدا امید ببندد . امید به خدا و ایمان به او، امید و ایمان به خویش را نیز در آدمی زنده می کند ، و چنین است که همواره یک امت واقعاً مؤمن، به خود و هویت ذاتی خود متکی و از غیر مستغنی است.

ارتش و بویژه نیروی هوایی در این راه، در شمار پیشگامان است و این جای بسی خوشبختی است. باید بر روی برادران در این پایگاه که به گفته ی فرمانده ی نیروی هوایی پیشروان راه خودکفایی اند تأکید ویژه شود و برای آنان ارزش ویژه ی انسان های پیشرو منظور گردد.

شما برادران، خدا را در نظر داشته باشید، تقوا را دستور العمل بدانید به خود متکی باشید و به خدا توکل کنید. این راه انقلاب ما و رهنمود امام ما است. و اینست راه خدا

برادر شما سید علی خامنه ای

29/4/66

ص: 243

متن دستخط مقام معظم رهبری، دانشگاه هوایی شهید ستاری، 15/08/1367

بسم الله الرحمن الرحیم

امروز جلوه ی دیگری از ایمان و کارائی و حسن اداره و دلسوزی و صمیمیت را در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران مشاهده کردیم. این در حقیقت نمایشگر آن است که نیروی هوایی و ارتش جدّاً مصمم است پایه های استقلال خود که لازمه ی اسلامی بودن آن است استوار و مستحکم کند. بهره گیری از همه ی استعدادها و ابتکارها امکان خواهد داد که این روند مبارک تداوم یابد. بیشک باور به توانائی خود و احساس مسئولیت در برابر آینده ی ارتش، همه ی دشواری ها را برطرف خواهد ساخت و مشاهده ی موفقیت های پیاپی، خستگی را از تن دستاندرکاران خواهد زدود .... و اجر و ثواب الهی و سپاس نسل های آینده، پایدارتر است.

سید علی خامنه ای

15/8/67

ص: 244

متن دستخط مقام معظم رهبری، دانشگاه هوایی شهید ستاری ، 28/08/1369

بسم الله الرحمن الرحیم

امروز نخستین ثمرات تلاش دلسوزانه و ابتکارآمیز شما مسئولان و دست اندرکاران نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در برابر چشم خودی و بیگانه، با سرافرازی و بالندگی خود را نشان داد و درحقیقت مهارت و پشتکار و اعتماد بنفس شما را به نمایش گذاشت. خدا را سپاس که به شما توان و توفیق داد و راهها را به سمت هدف گشود. و شما را سپاس که نعمت خدا را قدر دانستید و راه او را پیمودید. اکنون سه چیز را به یاد داشته باشید: نخست تداوم حرکت را، هرگز متوقف نشوید و دائماً به پیش بروید. دوم به کیفیت، بسیار اهمیت بدهید، حداقل به اندازه ی کمیت. سوم پرداختن به تقوای خود و دانشجویانتان، این پشتوانه ی حقیقیِ پیشرفت و راز پیروزی است. از خداوند متعال توفیقات روزافزون شما را مسئلت می کنم.

سید علی خامنه ای

28/8/69

ص: 245

متن دستخط مقام معظم رهبری،

مراسم فارغ التّحصیلی دانشجویان دانشگاه نیروی هوایی، 01/03/1373

بسم الله الرحمن الرحیم

بحمدالله کار تحقیق در نیروی هوایی پایه ی استواری یافته است، و تحقیق، خود پایه ی پیشرفت علم است. وقتی نیروهای مسلح از درون خود دانش و معرفت جوشیدند باید یقین کرد که استقلال، نه فقط یک اسم و ادعا، که یک واقعیت و تبلور است. من این پدیده را در نهاجا به وضوح می بینم، و از همه ی دست اندرکاران، از فرمانده نهاجا که اهل علم و تحقیق است، از جهاد خودکفایی که نخستین پرچم خودباوری را بلند کرده است و از یکایک کسانی که در این پیشرفت مؤثر بوده اند، تشکر می کنم. مهم این است که اولاً باور داشته باشید که حالا کار را آغاز کرده اید و نپندارید که کار را تمام کرده اید ثانیاًً باور داشته باشید که تا همه جا می شود پیش رفت.

سید علی خامنه ای

1/3/73

ص: 246

متن دستخط مقام معظم رهبری، دانشگاه هوایی شهید ستاری، 19/11/1378

بسم الله الرحمن الرحیم

امروز بار دیگر نشانه های برجستگی و دانائی و هوشمندی را در این مرکز آموزشی مشاهده کردم. ابتکار و روح آفرینندگی و شجاعتِ اقدام همراه با ایمان و امید، سرمایه ئی است که نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران توانسته با آن برای خود و میهن و فرماندهان و کارکنانش سرافرازی بیافریند. همواره چنین باد.

سید علی خامنه ای

ص: 247

زمینه ها و روند شکل گیری جهاد خودکفایی

خرید تجهیزات جنگی فراوان از آمریکا ، در برهه ای از تاریخ نیروی هوایی توسط شاه که در ظاهر با هدف مبارزه با کمونیسم و مقابله با توسعه طلبی شوروی در منطقه مطرح می گردید؛ در واقع ابزاری را جهت مقابله با کودتای احتمالی و سرکوب حرکت های مردمی و استحکام پایه های سلطنت خود فراهم می نمود. شاه در راستای توسعه ی همه جانبه ی ارتش، نیروی هوایی را بیش از سایر نیروها مورد توجه قرار می داد و همین امر موجب گردیده بود که مدرن ترین تجهیزات و هواپیماهای نظامی را برای ایران خریداری نماید.

گرچه تجهیزات خریداری شده، متناسب با نیازهای واقعی کشور و با انتخاب مسئولین ایرانی نبود و آمریکایی ها بودند که مشخص می کردند که ایران چه تجهیزاتی باید بخرد. شاه به خیال باطل خود فکر می کرد، اوست که توانایی انتخاب سلاح های مدرن را دارد؛ غافل از اینکه شرایط منطقه ای که براساس راهبردهای قدرت های بزرگ به خصوص آمریکا طراحی شده بود؛ به سمتی حرکت می کرد که شاه ناخودآگاه به دنبال خرید سلاح های مدّ نظر آمریکایی ها می رفت. شاه در واقع سلاح های انتخاب شده ی آمریکایی ها را انتخاب می کرد به طوری که «جورج بال»، معاون سابق وزارت امور خارجه ی آمریکا می گوید:

«این ما بودیم که می گفتیم که شما چه سلاحی احتیاج دارید و یا ندارید.»(1)و در همین رابطه، هویدا نخست وزیر و وزیر دربار دولت پهلوی با اشاره به افزایش خریدهای نظامی و تسلیحاتی ایران می گوید:

«من به شاه گفتم: چیزهایی که ارتش ما می خرد، آنقدر در انبارها می ماند که می پوسد چون سفارش دهنده ها نمی دانند چه می خرند. شاه گفت: می دانم ولی چاره ای

ص: 248


1- فرد هالیدی، دیکتاتوری و سرمایه داری در ایران، ترجمه ی فضل الله نیک، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1358، ص259.

نداریم؛ سعی کنید درباره ی استفاده ی آن ها چیز یاد بگیرید.»(1)

انقلاب شکوهمند اسلامی ایران در شرایطی به پیروزی رسید ، که انبارهای ارتش و به ویژه نیروی هوایی از تجهیزات و تسلیحات جنگی مدرن و بی شماری پر بود که آمریکایی ها بر اساس سیاست های استعماری و دیکته شده ی خود در منطقه و با مکیدن خون ملّت ایران و سرازیر نمودن بخش عظیمی از درآمدهای حاصل از فروش نفت به خزانه ی خود، در اختیار رژیم شاه قرار داده بودند. از طرفی ده ها هزار نیروی نظامی داخلی را به گونه ای آموزش داده بودند که حق وارد شدن در کارهای تخصصی را نداشته و به عنوان تعویض کننده ی قطعات از آن ها استفاده می شد و اداره ی امور تخصصی نیروی هوایی را ده ها هزار مستشار آمریکاییِ پُرمزد و پُر منّت به عهده داشتند. همان گونه که ذکر شد تجهیزات و تسلیحات جنگی و دفاعی مدرن و فراوان خریداری شده در رژیم شاه بر اساس نیازهای واقعی ایران انتخاب نمی شد و لذا اکثر آن ها فاقد کارائی لازم برای بهره برداری بودند.

مقام معظم رهبری در همین رابطه می فرمایند:

«خیلی چیزها در ارتش ما هست که ما به آن ها احتیاج نداشتیم و خیلی چیزها نیست که ما به آن ها احتیاج داشتیم. تعیین کننده چه کسانی بودند؟ تعیین کننده کسانی بودند که به مصالح کشور ما فکر نمی کردند یا اگر فکر می کرند، در جهت مصالح خودشان فکر می کردند، وقتی مصالح خودشان تأمین می شد، نیازهای این ملت را هم احیاناً در حاشیه مورد نظر قرار می دادند. اما این برای یک کشور مرگ است، برای یک ملت به معنای زوال و نابودی

ص: 249


1- اطلاعات 19/11/1358.

است.»(1)

ضمن اینکه مقداری از این تجهیزات به صورت ناقص به کشور وارد گردیده و بعضی از آن ها یا راه اندازی نشده بودند و یا فاقد مدارک و کتاب های فنی بودند و آموزش کافی نیز به کارکنان مربوطه داده نشده بود. یکی از عواقب این توسعه ی نامتوازن در نیروهای مسلح آن زمان، ورود ده ها هزار مستشار نظامی به کشور بود که مشکلات و معضلات عدیده ای را به ویژه برای ارتش در پی داشت. به صورت اجمال تعداد آمریکایی های مقیم در ایران، در آن زمان از نظر شخصیت های مختلف به شرح ذیل می باشد.

بر طبق آمارهای موجود بعد از دهه 50 شمسی بر تعداد مستشاران آمریکایی روز به روز افزوده می شد. به طوری که طبق آمارهای رسمی، تعداد افراد آمریکایی، اعم از مستشاران نظامی و هیأت هایی که از سوی پنتاگون و کارخانجات و شرکت های فروشنده جنگ افزار به ایران اعزام می شدند، دائماً رو به افزایش می رفت.

این تعداد در سال 1351 ه.ش، 1972.م، 16000 تن بود، در ژوئیه سال 1976.م به 24000 نفر رسید که همچنان در حال افزایش بود.(2)

این افزایش سریع، مشکلات زیادی در ایران به وجود آورد که از جمله مشکل اسکان آن ها بود. به طور مثال پایگاه هوایی اصفهان طرح هایی برای اسکان ده هزار مستشار آمریکایی و خانواده هایشان که قرار بود جهت تعمیر و نگهداری و آموزش استفاده از هواپیماهای اف-14 به ایران اعزام شوند، اجرا کرد.(3)

افزایش تعداد پرسنل آمریکایی در ایران باعث نارضایتی در بین مردم

ص: 250


1- دیدار فرماندهان نظامی در مراسم معارفه فرمانده نداجا، 8/4/1364.
2- نجاتی غلامرضا، تاریخ سیاسی بیست و پنج ساله ی ایران (از کودتا تا انقلاب) تهران، خدمات فرهنگی رسا-1384،چ هفتم، جلد دوم، ص534.
3- باری روبین، جنگ قدرت ها در ایران، ترجمه ی محمود مشرقی، بی جا، انتشارات آشتیانی، 1363، چ اول، ص 111.

ایران شده بود به طوری که در بسیاری از موارد، مردم با شیوه ها و روش های گوناگون نارضایتی خود را از آن ها اعلام می کردند.(1)مؤلف کتاب «ایران سراب قدرت» پیرامون حضور گسترده و رو به تصاعد مستشاران نظامی ایالات متحده آمریکا در دهه 1970.م می نویسد:

«با مجاز کردن فروش سلاح های پیچیده به مقادیر بی سابقه به ایران، آمریکا خود را متعهد کرد که این سلاح ها را مورد استفاده قرار دهد. این امر به معنای حضور کاملاً مشهود آمریکا در ایران به وسیله ی فرستادن تعداد بسیار زیاد افراد نظامی، غیرنظامی و مشاور برای جبران کمبود شدید نیروی انسانی ماهر، لازم برای کاربردی کردن این سلاح ها بود. در سال 1976.م معلوم بود اکثریت 24 هزار نفر آمریکایی که در ایران هستند، نظامی و یا وابسته به امور نظامی هستند. انتظار می رفت که به علت خرید اسلحه از آمریکا این تعداد تا سال 1980.م (1359 ه.ش) به 50 الی 60 هزار نفر برسد. بنابراین اعتبار نظامی ایران، صرفاً به قیمت از دست رفتن استقلال ایران تمام شد.»(2)

اختلاف ارقام درباره ی تعداد آمریکایی های مقیم ایران بین 35 تا 58 هزار نفر است که تعداد آن ها از نظر شخصیت های مختلف به شرح ذیل می باشد:

رابرت هایزر تعداد آمریکایی ها را در اوایل اکتبر 1978، 58 هزار نفر دانسته است.(3)

ص: 251


1- جیمز بیل، عقاب و شیر، استراتژی روابط ایران و آمریکا، ترجمه مهوش غلامی، تهران، موزه مهر1384، چ اول، ص325.
2- رابرت گراهام، ایران سراب قدرت، ترجمه فیروز فیروز نیا، بیجا کتاب، سحاب 1358، چ اول، ص225-224.
3- ماموریت مخفی هایزر در تهران، ترجمه ی محمدحسین عادلی، تهران، رسا، 1376، ص54.

· جان استمپل، تعداد آن ها را تا ژوئیه 1978، 54 هزار نفر آورده است.(1)

· جیمز بیل، تعداد آمریکایی ها را در پایان سال 1977 حدود 50 هزار نفر بیان کرده است.(2)

· تعداد پرسنل نظامی و غیر نظامی آمریکایی و خانواده های آن ها را در آستانه ی انقلاب، متجاوز از 45 هزار نفر شمرده اند.(3)

· سولیوان، تعداد آمریکایی ها را در سال 1978 نزدیک به 35 هزار نفر گفته است.(4)

· با این حال تحقیقات مجلس سنای آمریکا نشان داد که تعداد این افراد با احتساب خانواده هایشان در سال 1357 ه.ش بین 40 تا 50 هزار نفر بوده است.(5)

· کریستین دلانوآ، تعداد آمریکایی ها را در سال 1356 بالغ بر 55 هزار نفر ذکر کرده است.(6)

افزایش تعداد مستشاران آمریکایی در کشور، پرداخت حقوق های کلان و رفتارهای خودسرانه و آزادی عمل و ظلم و ستم آن ها و همچنین تحقیر نظامیان ایرانی توسط آن ها، بحران جدیدی را در ارتش به وجود آورده بود.

یکی از ارمغان های مهم انقلاب اسلامی ایران، بازگرداندن هویت و

ص: 252


1- درون انقلاب ایران، جان دی استمپل، ترجمه ی دکتر منوچهر شجاعی، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، 1378، ص209 و 202.
2- جیمز بیل، عقاب و شیر، ترجمه ی مهوش غلامی، تهران، نشر کوبه، 1371، چ اول، ص340.
3- مایکل له دین و ویلیام لوئیس، هزیمت یا شکست آمریکا، ترجمه احمد سمیعی گیلانی، تهران، نشر ناشر، 1362، ص248. (اعترافات شاه، ترجمه ی منوچهر مهرجو به نقل از سقوط ناگهانی، ص79.)
4- ویلیام سولیوان و آنتونی بار سونز، خاطرات دو سفیر، ترجمه ی محمود طلوعی، نشر علم، 1375، ص 191.
5- عبدالرضا هوشنگ مهدوی، سیاست خارجی ایران در دوره ی پهلوی، پیشین، ص406- جان استمپل، پیشین، ص209.
6- کریستین دلانوآ، ساواک، ترجمه ی عبدالحسین نیک گهر، تهران، طرح نو، 1371، ص220.

نقش واقعی نیروهای مسلح به آنان می باشد. با تشکیل جهاد سازندگی در سطح کشور و شکل گیری آن، که با دستور و ابتکار معمار کبیر انقلاب حضرت امام خمینی(ره)، در اردیبهشت سال 1358 آغاز شد، حرکت گسترده ای در جهت رفع مشکلات ناشی از نابسامانی های دوران ستم شاهی و آبادانی کشور در گوشه و کنار ایران اسلامی بوجود آمد. در نیروی هوایی هم عده ای از کارکنان به همراه تجهیزات و امکانات فراوان در پایگاه ها، مراکز جهاد سازندگی را تشکیل دادند و با شور و شعف انقلابی، منشأ خدمات ارزشمندی در آن برهه از زمان گردیدند که بخشی از آن خدمات عبارتند از:

خدمات فنی و صنعتی، خدمات کشاورزی و دام پروری، خدمات امداد و کمک رسانی، خدمات فرهنگی، خدمات بهداشتی و پزشکی و خدمات مردم یاری. این اقدامات مقدمه ای شد برای ورود به عرصه های جدیدی که شرایط انقلاب آن را فراهم نمود. در ارتش رژیم سابق به ویژه در نیروی هوایی و در بخش نگهداریِ تجهیزات، تهیه، تأمین و تعمیر قطعات تماماً به عهده ی مستشاران آمریکایی بود. کارکنان و متخصصان فنّی به ویژه در نیروی هوایی تحت هیچ شرایطی حق دست کاری قطعات و باز نمودن آن ها جهت تعمیر را نداشتند. کارکنان نیروی هوایی موظف بودند پس از پیاده کردن قطعات معیوب، آن ها را به شکل خاصی که در دستورالعمل ها مشخص شده بود؛ بسته بندی و به واحد مربوطه، تحویل داده تا برای سیر مراحل ارسال، تعمیر و برگشت، تحویل آمریکایی ها گردد. بدین شکل تأمین قطعات جدید و پرمصرف و قطعات تعمیری با ارتباط گسترده ای که بین نیروی هوایی و کارخانجات سازنده و سیستم تأمین قطعات آمریکایی ایجاد گردیده بود به صورت اتوماتیک و بدون دخالت نیروهای داخلی انجام می پذیرفت.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و خروج مستشاران آمریکایی و به ویژه پس از تحریم همه جانبه ی تسلیحاتی، و با قطع ارتباطِ نیروی هوایی

ص: 253

با سیستم های کلاسیک تحمیلی قدیم، در بین متخصصان فنی نیروی هوایی خلأ ناشی از قطع ارتباط و لزوم جایگزینی سازمانی که بتواند جایگزین روش های تحمیلی و استعماری گذشته شود به خوبی احساس شد.

شور و شوق کارکنان انقلابی، فرصت طلایی و مناسبی را برای نیروهای جوان، مستعد، متعهد و انقلابی نیروی هوایی فراهم نمود تا با بهره گیری از انگیزه های انقلابی و معنوی متراکم ناشی از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و هوش سرشار ایرانی، بخشی از مشکلات به وجود آمده را با حمایت و هدایت مسئولین انقلاب از سر راه برداشته و اجازه ندهند خللی در وضعیت آمادگی و قدرت و توان عملیاتی نیروی هوایی ایجاد گردد و به صورت خودجوش در دل گردان های نگهداری نیروی هوایی، هسته های اولیه ی صنعتی را به منظور انجام تعمیرات ضروری ایجاد نموده و به کار تعمیر قطعات در حدّ محدود و در شرایط اضطراری اقدام می نمودند.

در اولین سال تشکیل واحد تحقیقات صنعتی، اقدامات بسیار زیاد و ارزشمندی توسط کارکنان دلسوز و فداکار این مجموعه ی صنعتی انجام شد و کارکنان در آن بخش کارنامه ی درخشانی از خود به جای گذاشتند. با استمرار کار این کانون ها ، در جهت تأمین نیازهای خاص نیرو، در آن شرایط، کارایی و اثر بخشی مناسب اقدامات به خوبی آشکار گردید. با جدی تر شدن حوزه ی فعالیت ها، تعداد بیشتری از نخبگان و خبرگان متخصص به این کانون ها، جذب و مشغول انجام فعالیت شدند.

کشف استعدادها و توان بالقوه ی این کارکنان موجب گردید، پیشنهاداتی در مورد راه اندازی تجهیزات استفاده نشده و ارتقاء و بهینه سازی سامانه های جدید، بر روی هواپیماها و تجهیزات هوایی مطرح گردد. لیکن با توجه به مقررات حاکم بر قوانین پروازی که به صورت بسیار جدّی و سخت گیرانه در نیروی هوایی اعمال می شود، انجام

ص: 254

هرگونه تغییرات، حتی جزئی بر روی هواپیماها و تجهیزاتِ مرتبط، مستلزم اخذ مجوّزهای خاص بود؛ که در رژیم پهلوی، این گونه اقدامات توسط مستشاران آمریکایی انجام می پذیرفت و لذا انجام چنین فعالیت هایی عملاً میسّر نبود و این خود یکی از دلایل اصلی احساس نیاز به یک نهاد قانونیِ جدید برای پرکردن خلاءهای قانونی و انجام فعالیت های مرتبط بود.به مرور زمان و با گسترده تر شدن زمینه ی فعالیت ها و مشخص شدن شرایط و نیازهای جدید، دولت مردان که قلبشان برای خودکفایی و استقلال کشور در زمینه های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نظامی عاشقانه می تپید. چنین تشخیص دادند که لازم است این نهاد جوشیده از انقلاب برای فعالیت بهتر و مؤثرتر سازماندهی شده و تشکیلاتی کار کند. حمایت دلسوزان انقلاب و تأکید و اصرار بر قطع وابستگی و استقلال ارتش و آثار مثبت حرکت خودجوش و انقلابی کارکنان موجب گردید، طرح هایی در جهت ایجاد سازمانی رسمی و قانونی در ارتش برای پیگیری چنین اموری تهیه شود و با توجه به ارتباطاتی که با حضرت آیت الله خامنه ای وجود داشت ، موضوع از طریق معظمٌ له که حامی اصلی و محوری این حرکت بودند، پیگیری می گردید. ایشان در تاریخ 07/09/1387 در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی دریایی ارتش موضوع را به شرح ذیل بیان فرمودند:

«در ارتش هم خود جوان های ارتشی پیش قدم شدند؛ من آن وقت توی وزارت دفاع بودم، چند تا از همین جوان های ارتشی آمدند پیش من با همان سابقه ای که گفتم پیش از انقلاب با بعضی از این جوان ها داشتیم، آمدند گفتند ما می توانیم نوسازی کنیم، بازسازی کنیم، تعمیر کنیم و بسازیم؛ که جهاد خودکفایی را ما آنجا به وجود آوردیم.اعلام کردیم خودکفایی، جهاد کنید، مجاهدت کنید، جهاد همه اش شمشیر دست گرفتن و

ص: 255

تفنگ دست گرفتن نیست. جهاد یعنی در میدان مبارزه ی زندگی، حضور فعّال داشتن؛ آن هم نه همیشه در موضوع دفاعی، بلکه بیشتر در موضوع تهاجمی؛ این معنای جهاد است. آن وقت این جهاد را شما کانالیزه کنید به صنعت، به علم، به معرفت، به سیاست و به همه ی کارهای بزرگ؛ می بینید جواب می دهد و جواب داد. جهاد خودکفایی جان گرفت، سرپا ایستاد و آن کارهای بزرگ انجام شد.»

همزمان با تأسیس انجمن های اسلامی ارتش که در همان اوایل انقلاب و با توصیه نماینده امام(ره) در ارتش(1)شکل گرفت، معظمٌ له بر خود اتکایی و خودکفایی نیز تاکید بسیاری داشته و بر ایجاد بستر مناسب برای انجام کارها با تکیه بر استعداد های درون سازمان ارتش، در تولید و تعمیر تجهیزات ارتش سفارش می نمودند. طرح تشکیل نهادی که عهده دار امور خودکفایی ارتش باشد، در مراجعات مکرر با حضرت آیت الله خامنه ای، نهایتاً منجر به معرفی طرح همافر عطاء الله بازرگان به نیروی هوایی و انجام امور مقدماتی این اقدام انقلابی گردید که از زبان ایشان نقل می گردد:

«در دی ماه سال 1358 زمانی که حضرت آیت الله خامنه ای نماینده ی حضرت امام(ره) در ارتش و معاون در امور انقلابِ وزارت دفاع ملی بودند. ما چندین بار به دیدار ایشان رفتیم. با گرفتاری های زیادی که داشتند؛ ما را به حضور می پذیرفتند. آن روزها اصلاً نمی شد به راحتی کسی را پیدا کرد؛ ولی این کار آن قدر برای ایشان مهم بود که ما را می پذیرفتند. چندین بار این موضوع را به صورت مسئله تعریف کردیم. حضرت آیت الله خامنه ای، پس از

ص: 256


1- حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (مدظله العالی)

بررسی طرح، بلافاصله با ادبیات بسیار حکیمانه و زیبا، نامه ای به نیروی هوایی نوشتند.»(1)

متن نامه به شرح ذیل می باشد:

تیمسار ریاست ستاد نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران

با سلام برادر همافریکم عطاءالله بازرگان را بدین وسیله معرفی می کنم، طرح سازنده و انقلابی ایشان در مورد تعمیر و ساخت قطعه، از نظر شما جالب خواهد بود. بعداً در مورد این طرح مذاکرات را با سرکار تعقیب خواهیم کرد.

سید علی خامنه ای

23/10/58

شروع جنگ تحمیلی، تشدید تحریم ها و نقش ویژه ی نیروی هوایی در دفاع مقدس، زمینه ی بروز و ظهور خلاقیت و نوآوری در جهت رفع مشکلات و تأمین نیازمندی ها و استفاده از تجهیزات را فراهم نموده بود. با صدور فرمان تشکیل جهاد خودکفایی توسط

ص: 257


1- مصاحبه با سرتیپ 2 عطاءالله بازرگان، دفتر ارتباطات نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، 18/06/1387.

مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای (مدظله العالی) ، در ارتش و ابلاغ آن به نیروی هوایی، شور و شعف خاصی در نیروهای جوان و انقلابی بوجود آمد. چرا که به دنبال فرصتی برای بروز توانایی ها و قابلیت های فنی به بند کشیده ی خود توسط مستشاران آمریکایی بودند.

در چنین شرایطی، حمایت های حکیمانه و تشویق و ترغیب نیروها در حرکت به سمت خودکفایی، از طرف معظم له، در تسریع و تسهیل امور و فراهم نمودن زمینه های کمک و همکاری فرماندهان و مسئولان نظامی، بسیار مؤثر و کارساز شد؛ و اقدامات و فعالیت های بسیار ارزشمندی در آن شرایط بحرانیِ دفاع مقدس انجام پذیرفت که در سرنوشت جنگ تاثیر بسزایی داشت و کشور را در مسیر تحول عظیم علمی و فناوری قرار داد و زمینه ساز ارتقاء « اقتدار دفاعی » گردید. البته تغییر در نگرش ها و باورهای کارکنان نیروهای مسلح که دهها سال تحت تأثیر القائات فرهنگ استعماری غرب قرار داشتند، خود مهم ترین نتیجه ی تأسیس نهاد «جهاد خودکفایی» در ارتش است، که در راستای نیل به استقلال واقعی و رسیدن به محوری ترین شعارها و آرمان های انقلاب شکوهمند اسلامی ایران می باشد.

عمر قانونی، عمر انقلابی

منظور از «عمر قانونی» مدت زمان تعیین شده برای عمر مفید قطعات مشخص و معینی از هواپیماها و تجهیزات عمده ی نیروی هوایی است؛ که از طرف کارخانه ی سازنده در کتاب های فنی و تخصصی در نظر گرفته شده است. این قطعات باید در سررسیدِ زمان تعریف شده، تعویض و یا تحت بازدید و تعمیرات اساسی قرار گیرند.

با توجه به تحریم تسلیحاتی همه جانبه ی کشور، استفاده از قطعات مطابق کتاب های فنی کارخانه ی سازنده ، بخصوص در شروع جنگ تحمیلی میسّر نبود. طبق دستورالعمل کتاب های فنی مربوطه، مدت

ص: 258

زمان استفاده ی آن قطعات (عمرقانونی) به پایان می رسید و نتیجه ی آن زمین گیر شدن هواپیماها بود که در شرایط بحرانی تهاجم همه جانبه ی رژیم بعثی عراق و اوج نیاز به بهره گیری از هواپیماها، چنین وضعیتی به هیچ وجه توجیه پذیر نبود.

در چنین شرایطی، حضرت آیت الله العظمی خامنه ای با درایت، تیزبینی و آینده نگری، حساسیت و اهمیت اوضاع و شرایط بحرانی را به خوبی احساس کرده و با دستوری انقلابی، مبنی بر جایگزینی «عمر انقلابی» با «عمر قانونی» در مورد قطعات و تجهیزات، روح تازه ای در کالبد نیروی هوایی دمیدند.

با دستورِ «عمر انقلابی» که حاوی خودباوری، اعتماد به نیروهای داخلی و توکل به خداوند متعال بود، گام های اساسی جهت بازیابی، تعمیر و نگهداری و ساخت قطعات مورد نیاز و عملیاتی نگه داشتنِ هواپیماها و تجهیزات عمده ی نیروی هوایی توسط نیروهای داخلی برداشته شد.

با این اقدام، رعایت کلیه ی اصول ایمنی مندرج در کتاب های فنی هواپیماها و نظر متخصصان و کارشناسان نخبه و خبره، مورد تأکید بوده، و همه ی قطعات و تجهیزات مرتبط، جهت بازسازی و بازیابی برای دوره های مشخص با زمان بندی های مناسب و براساس دستورالعمل های فنی و مطالعات و یافته های جدید برنامه ریزی می گردید.

این مسئله به عنوان یک رویه ی جدید و اقدام پُربرکت در نیروی هوایی نهادینه گردید و با اصلاحاتی پی در پی جایگزین رویه قبلی شد و در دوران دفاع مقدس با اتکا به همین رهنمودها در حوزه ی تأمین قطعاتِ تجهیزات دفاعی، مشکلات اساسی در زمینه ی وابستگی و زمین گیر شدن هواپیماها به طور کلی بر طرف گردید.

ص: 259

منابع و مآخذ

1- حدیث ولایت، مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله خامنه­ای (مدظله العالی) ، مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، 1392.

2- پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری www.leader.ir

3- ارتش کلمه طیبه، تهران، سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران، چ اول، 1384، جلد 2، چ اول 1390.

4- روشنای علم، مروری بر بیانات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی) رهبر معظم انقلاب پیرامون دانش و تولید علم، به کوشش مؤسسه فرهنگی حدیث لوح و قلم، تهران، انتشارات انقلاب اسلامی، چ اول، 1390.

5- نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیروی راهبردی، تهران، دفتر پژوهش های نظری و مطالعات راهبردی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، دریادار حبیب الله سیاری، چ اول، پائیز1390.

6- دانشگاه افسری امام علی(ع) در پرتو ولایت، سرتیپ 2 ستاد فتح الله رشیدزاده- سرهنگ سیّد ذبیح الله موسوی زاده، تهران، دانشگاه افسری امام علی (ع)، چ اول، 1389.

7- حسین بهنام گهر، کتاب در دست چاپ، نیروی هوایی ارتش در پرتو ولایت، نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 1391.

8- غلامرضا نجاتی، تاریخ سیاسی 25 ساله ایران (از کودتا تا انقلاب)، تهران، خدمات فرهنگی رسا، چ هفتم، ج دوم،1384.

9- ماهنامه ارتش جمهوری اسلامی ایران، صف.

10- باری روبین، جنگ قدرت ها در ایران، ترجمه محمود مشربی، بیجا، انتشارات آشتیانی، 1363.

11- جیمز بیل، عقاب و شیر تراژدی روابط ایران و آمریکا، ترجمه مهوش غلامی، تهران، نشر کوبه، چ اول، 1371.

ص: 260

12- رابرت گراهام، ایران سراب قدرت، ترجمه فیروز فیروزنیا، بیجا کتاب، سحاب، چ اول، 1358.

13- روزنامه اطلاعات.

14- فرد هالیدی، دیکتاتوری و سرمایه داری در ایران، ترجمه ی فضل الله نیک، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1358.

15- کریستین دلانوآ، ساواک، ترجمه ی عبدالحسین نیک گهر، تهران، طرح نو، 1371

16- گفتگوهای من با شاه، خاطرات محرمانه امیر اسدالله علم، زیر نظر عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، طرح نو، 1371.

17- مأموریت مخفی هایزر در تهران، ترجمه ی محمد حسین عادلی، تهران، رسا، 1376.

18- مایکل له دین، ویلیام لوئیس، هزیمت یا شکست آمریکا، ترجمه احمد سمیعی گیلانی، تهران، نشر ناشر،1362.

19- ویلیام سولیوان و آنتونی بار سونز، خاطرات دو سفیر، ترجمه ی محمود طلوعی، نشر علم، 1375.

ص: 261

افتخار نیروی هوایی در دوران دفاع مقدّس و پس از آن تا امروز،بر بسیاری از ملت هاَی دیگر هم مخفی نماند. برای هر ملتی مقاطعی از تاریخ پیش می آید که برای او سرنوشت ساز است. در این مقاطع، بعضی از ملت ها با عزم و اراده ی راسخ، با آگاهی و هوشمندی لازم و با تحرّک بجا و به موقع، خود را به قلّه های شرف و افتخار می رسانند و با استفاده از این موقعیّت ها، دوران سخت و ضعف را پشت سر می گذارند.

در دیدار با فرماندهان و دانشجویان دانشجویان دانشگاه هوایی شهید ستاری، 1381/10/04

جوان های امروز ما و نسل های بعد از این ها خواهند آمدف با تجربه ی عظیم انباشته ی در دل این ملت در مواجهه ی با استکبار، و راه قله ها را ادامه خواهند داد و به این قله ها هم خواهند رسید. ملت ایران، شایسته ی رسیدن به قله هاست.

در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 1388/11/19

ص: 262

درباره مركز

بسمه تعالی
جَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
با اموال و جان های خود، در راه خدا جهاد نمایید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.
(توبه : 41)
چند سالی است كه مركز تحقيقات رايانه‌ای قائمیه موفق به توليد نرم‌افزارهای تلفن همراه، كتاب‌خانه‌های ديجيتالی و عرضه آن به صورت رایگان شده است. اين مركز كاملا مردمی بوده و با هدايا و نذورات و موقوفات و تخصيص سهم مبارك امام عليه السلام پشتيباني مي‌شود. براي خدمت رسانی بيشتر شما هم می توانيد در هر كجا كه هستيد به جمع افراد خیرانديش مركز بپيونديد.
آیا می‌دانید هر پولی لایق خرج شدن در راه اهلبیت علیهم السلام نیست؟
و هر شخصی این توفیق را نخواهد داشت؟
به شما تبریک میگوییم.
شماره کارت :
6104-3388-0008-7732
شماره حساب بانک ملت :
9586839652
شماره حساب شبا :
IR390120020000009586839652
به نام : ( موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه)
مبالغ هدیه خود را واریز نمایید.
آدرس دفتر مرکزی:
اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109