نوای جانسوز : عزاداری و 70 نوحه سینه زنی

مشخصات کتاب

سرشناسه:مدرسی، سیدمحمدطاهر، 1337 -

عنوان و نام پدیدآور:نوای جانسوز: عزاداری و 70 نوحه سینه زنی/ سیدمحمدطاهر مدرسی حجازی.

مشخصات نشر:مشهد : انتشارات ولایت، 1397.

مشخصات ظاهری:223 ص.؛ 14/5×21/5 س م.

فروست:مجموعه شعر؛ 2.

شابک:156000 ریال: 978-600-96944-7-1

وضعیت فهرست نویسی:فاپا

یادداشت:کتابنامه: ص. 215 - 216.

عنوان دیگر:عزاداری و 70 نوحه سینه زنی: مجموعه شعر «2».

موضوع:سوگواری های اسلامی

موضوع:Islamic mourning customs

موضوع:سوگواری های اسلامی-- ایران

موضوع:Islamic mourning customs-- Iran

موضوع:چهارده معصوم -- سوگواری ها

موضوع:*Fourteen Innocents of Shiite -- Passion

موضوع:شعر مذهبی فارسی -- ایران -- قرن 14

موضوع:Religious poetry, Persian -- Iran -- 20th century

رده بندی کنگره:BP260/م35ن9 1397

رده بندی دیویی:297/74

شماره کتاب شناسی ملی:5113995

ص: 1

اشاره

ص: 2

ص: 3

ص: 4

سخن ناشر

توای جانسوز عزاداری و 70 نوحه سینه زنی)، دوّمین مجموعه شعر و نهمین اثر چاپ شده از 30 اثر گرانسنگ پژوهشی پژوهش گر مجاهد و گرانمایه حضرت حجت الاسلام والمسلمین سید محمد طاهر مدرسی حجازی» است. در این کتاب افزون بر اشعار و سروده ها مطالب مورد نیاز درباره عزاداری نیز ارائه شده است، که بدون تردید مفید و سودمند است؛ لذا دوستان را به مطالعه ی آثار ایشان تشویق و سفارش می کنیم.

لطفا فهرست کتاب های شان را یک بار مطالعه فرمایید)

التماس دعا

ص: 5

ص: 6

فهرست

سخن ناشر.....................................................5

یادداشت ........................................................13

پیشگفتار .......................................................15

بخش اول: فرهنگ عزاداری ...............................17

عزاداری؛ برنامه ی عبادی - سیاسی ..................17 عزاداری؛ پرتوی از مودّت به اهل بیت (علیهم السّلام) 18

عزاداری چیست؟ ..............................................19

اقسام عزاداری برای پیامبر و اهل بیت(علیهم السّلام) 20

نقش عزاداری در حفظ اسلام.................................20

عزاداری و انقلاب اسلامی.....................................21

عزاداری و زیارت.................................................22

عزاداری و نماز جمعه..........................................23

عزاداری و مناقب خوانی......................................24

ص: 7

عزاداری با حمله خوانی (حمله حیدری).................24

عزاداران عاشق...............................................25

عزاداری در ایینه ی فیلم و سریال.........................25

عزاداری و نمایش نامه.......................................25

عزاداری و هنر.................................................26

عزاداری و شعارهای ویژه.................................26

عزاداری و نمادهای ویژه...................................27

عزاداری و نمادی از گهواره................................28

عزاداری خانم ها............................................29

عزاداری در مراکز ویژه......................................30

عزاداری در سیره حضرت زهرا(علیهاالسّلام).......30

عزاداری و مناسبت ها ..................................32عزاداری با هدف امر به معروف و نهی از منکر......32

عزاداری و زنده کردن امر اهل بیت(علیهم السّلام)33

عزاداری و حفظ قداست ها..............................34

عزاداری و حفظ وحدت مسلمانان ....................34

اهل سنّت و عزاداری امام حسین(علیه السّلام)35 سخنران و مدّاح؛ سرباز امام حسین و امام زمان (علیهماالسّلام).............................................37

عزاداری و رسالت علماء سخنرانان، مداحان و.........37 عزاداری یا زبان حال با زبان مقال ؟!......................37

عزاداری نه دروغ پردازی.....................................38

آسیب خواندن روضه های دروغ و بی آساس.........39

عزاداری نوین..................................................39

عزاداری های سیاسی و رسانه ای......................40

عزاداری و بودجه آن..........................................40

عزاداری و موکب های خدماتی..........................41

عزاداری و موکب های درمانی............................42

عزاداری و نذر (اطعام)......................................43

عزاداری با بودجه ی حرام..................................43

عزاداری و راهپیمایی (تظاهرات) ........................44

ص: 8

عزاداری و عمل خطرناک....................................44

جزای ریاکار...................................................45

عزاداری و خرافات.............................................46

عزاداری و ترک واجبات.......................................46

عزاداری و نماز اول وقت....................................47

عزاداری و آرزوی شهادت..................................48

عزاداری و فتوای مراجع...................................48

فتوا دادن.....................................................49

عزاداری در خانه ها و دفاتر مراجع و....................49

عزاداری در حوزه های علمیه و دانشگاه ها..........50

عزاداری اجنّه برای امام حسین(علیه السّلام) .....50

عزاداری فرامرزی ویژه ی مناسبتی.....................51

عزاداری در کشورهای غیر اسلامی.....................52

قابل توجّه مؤمنین در کشورهای غیر اسلامی......53

عزاداری با پیام ها و تسلیت نامه های سیاسی.....54

عزاداری و بدعت..............................................54

بدعت چیست ؟ .............................................55

عزاداری و حفظ حرمت ها...................................56 عزاداری و موسیقی و غنا ..................................56

عزاداری و افراط و تفریط ....................................57

عزاداری و قمه زنی ........................................58

عزاداری و قدردانی از سخنران، قاری و مداح .......... 59 عزاداری و خلوتگاه..............................................59

عزاداری و نیایش ...............................................59

بخش دوم: نوحه های سینه زنی و سرود................61

نماز عشق( امام حسین و آخرین نماز)..................63

شهادت رسول خدا؛ سینه زنی...........................65

محراب خوئین؛ سینه زنی ..................................67یتیمی حضرت زینب(علیهاالسّلام) ؛ سینه زنی .......69

ص: 9

حرم امام رضا و سوگواری حضرت علی(علیه السّلام)72

ولادت حضرت زهرا با چند رباعی 1 .......................74

زهره زهرا سلام الله علیها؛ سینه زنی....................76

حسن سردار خویان؛ سینه زنی............................78

وداع امام حسین با فاطمه صغری.........................80

معراج حسینی(علیه السّلام) سینه زنی...............82

عزای کهکشان ها - سینه زنی.............................84

هیئت های سینه زنی........................................86

حسین وارث پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )سینه زنی..............................................................88

هر سرزمین کربلا؛ سینه زنی...............................91

وداع امام حسین با امام سجاد(علیه السّلام).........93

جلوه ی حسینی «زنجیر زنی».............................96

امام حسین جان پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) سینه زنی...............................................................98

حسین گل طاها سینه زنی.................................101

انقلاب و نقش خون؛ «سینه زنی ...........................103

ابوالفضل علی؛ سینه زنی..................................105

ابوالفضل دلداده جانان ؛ سینه زنی ................ ......107

راز فاطمه با علی اکبر (علیه السّلام) سینه زنی.......109 وداع علی اکیر؛ سینه زنی..................................111

سیمای علی اکبر؛ سینه زنی...............................113

اسماعیل کربلا؛ سینه زنی...................................115

گلواژه های اکبر (سینه زنی)................................117

اکبر خورشید بنی هاشم؛ سینه زنی و....................119

علی اکبر، گل پریر؛ سینه زنی..............................122

گل خندان رباب (سینه زنی) (زبان حال مادر علی اصغر)124

اصغر، لاله سرخ کفن...........................................126

علی اصغر غنچه خندان؛ زنجیرزنی........................128

علی اصغر کودک بی شیر؛ سینه زنی...................131

اصغر آخرین سرباز؛ سینه زنی.............................134

اصغر عطشان زنجیر زنی......................................136

ص: 10

قنداقه خونین؛ سینه زنی.....................................138

علی اصغر کودک جانباز؛ سینه زنی........................140

اصغر بلبل آرام؛ سینه زنی...................................142

اصغر کبوتر نالان؛ سینه زنی..................................144

زینب قهرمان؛ سینه زنی....................................146

دل بی قرار زینب؛ سینه زنی................................148

همت زینب« سینه زنی» و شعر.........................150

حبیب ابن مظاهر اسدی (سینه زنی )....................152

فداکاری وهب ؛ سینه زنی....................................154

راز دل رقیه؛ سینه زنی......................................157

حسین مهمان زینب(علیهاالسّلام) ، سینه زنی........159

بیت الاحزان شام؛ سینه زنی ................................161

حسین مهمان رقیه؛ سینه زنی .............................164

اربعین تجدید عاشورا؛ سینه زنی............................166

جهاد فرمان عاشورا؛ سرود و سینه زنی..................168

مهمان خدا؛ سینه زنی و سرود.............................171

معراج حق ؛ سینه زنی و سرود...........................173

قتلگاه خونبار؛ سینه زنی و سرود.........................175

وداع با شهید؛ سینه زنی...................................177

رمز شهادت؛ سینه زنی و سرود.........................179

میثاق خون؛ سینه زنی و سرود1........................182

معراج حیات؛ سینه زنی و سرود.......................185

شهادت نامه آزادی؛ سرود و سینه زنی2.............187

وحیدی، شهید دست روس ها در اربعین............191

فرمانده شهید ملا نعیم؛ سرود........................194

جوان وارث خون شهید؛ سرود............................197

راز مجاهد؛ سرود و سینه زنی...........................199

چهره ی گلگون؛ سینه زنی و سرود ....................201

روز شهیدان؛ سینه زنی و سرود........................203

شهید صبح روشن؛ سینه زنی و سرود................205

ص: 11

استغاثۀ از زندان؛ سینه زنی..............................208

اسرار شهید؛ سینه زنی و سرود.........................211

منابع عمده ی تحقیق:.....................................215

آثار چاپ شده مؤلف:..........................................217

آثار چاپ نشد مولف:.........................................218

موسسه قرآنی - پژوهشی پیامبر رحمت (صلّی الله علیه و آله وسلّم ).....................................................219

اسامی برخی از سربازان حسینی - نوحه خوانان......220

ص: 12

یادداشت

1- «نوای جانسوز...» دوّمین مجموعه ی شعری است که برخی از نوحه های سینه زنی و سرودهای انقلابی در آن ارائه شده است.

2- هر کدام از این اشعار با روش ها و لحن های متفاوت و گوناگون خوانده می شوند؛ لذا وزن و قافیه های آن ها متفاوت است و بایست فنی خوانده شوند.

3- اشعار کتاب حاضر در زمان جهاد سروده شده است که بیشتر حماسی، ساده و مطابق با شرایط حال و زمان جهاد بوده است.

4- حقیر شاعر نیستم و احساس و ذوق من، باورها و دردهایم را در این جلوه ها به تصویر کشیده است. (و تقاضاهای مکرّر سرودخوانان و نوحه خوان های عزیز و دوستان گرامی مشوّق من بوده اند تا در این وادی بیشتر قدم بزنم.)

5- اوّلین مجموعه شعری ام با نام «درفش آفتاب» در سال 1395 خورشیدی چاپ شد و کتاب حاضر «نوای جانسوز...» مجموعه شعری دوّم است که در سال 1396 به چاپ رسید؛ البته اشعار سابق با نام

ص: 13

«مدرّسی» و اشعار اخیر بیشتر با نام «حجازی» و برخی بدون ذکر نام سروده شده اند؛ نام خانوادگی کامل بنده «مدرّسی حجازی» است که روی ملحوظاتی انتخاب شده است. (روش خواندن این اشعار را از سی دی و... می توان آموخت.)

6- از هر نوع راهنمایی، پیشنهاد و انتقاد با کمال امتنان استقبال خواهیم نمود.

ص: 14

پیشگفتار

بسم اللّه الرحمن الرحیم

لِلّه الحَمدُ وَ لِرَسُولِهِ وَآلِهِ الصَّلاة وَ السَّلامُ لاسِیَّمَا الحُسَین أَلَّذِی قال الصادق(علیه السّلام) فِی عَزائِهِ: «... وَ مَن أنشَدَ فِی الحُسَینِ شِعراً فَتَباکَی فَلَهُ الجَنَّة.»(1)

امام صادق(علیه السّلام): «... و هر کسی که درباره ی امام حسین(علیه السّلام) شعری بگوید و شبیه گریه کننده شود، خداوند برای او بهشت عنایت خواهد فرمود.»

ذات احدیّت را سپاس گزارم که توفیق عنایت فرمود تا در راستای گسترش فرهنگ اسلام و مکتب اهل بیت(علیهم السّلام) گام کوچکی بردارم و گوشه ی ناچیزی از رسالت سنگینم را ایفا کنم، به ویژه برای تجلیل از انقلاب خونبار و سرنوشت ساز حضرت سیّدالشهدا و اهل بیت و یارانش(علیهم السّلام) که به حق از مصداق های برجسته و مهم تعظیم شعائر الهی است، و این بار در جلوه های شعر و سروده های ناقابل، تحت عنوان نوحه های سینه زنی که

ص: 15


1- امالی صدوق مجلس 29 ، 6 ؛ بحار الانوار ج44 ص 608،

شاید از ناتوان ترین خادمان شعرای عاشورایی به حساب بیایم و گرد و غبار این بشارت بهشتی بر گونه ی خاک آلود من هم بنشیند.

عن ابی عبدالله الصادق(علیه السّلام): «ما مِن اَحَدٍ قالَ فِی الحُسینِ شِعراً فَبَکی وَاَبکی بِهِ اِلاّ اَوجَبَ اللهُ لَهُ الجَنَّة وَ غَفَرَ لَهُ.»(1)

امام صادق(علیه السّلام): « هیچ کسی نیست که درباره امام حسین(علیه السّلام) شعری بسراید پس گریه کند و بگریاند به آن شعر، مگر آن که خداوند بهشت را برای او واجب گرداند و او را بیامرزد.»(2)

امیدوارم ذرّه ای از آن غبار بهشتی چراغ روشن راهم و نورافکن هدایتم گردد و با شفاعت خاندان رسالت در ردیف کسانی قرار گیرم که «...یَسعَی نُورُهُم بَینَ اَیدِی-هِم...» (3)و به واسطه ی سرور شهیدان التجا کنم:«... رَبَّنا أَتمِم لَنَا نُورَنا...»(4)

«خدایا نورمان را کامل فرما!»

یادآوری

کتاب حاضر دارای دو بخش می باشد:

در بخش اول مطالبی درباره فرهنگ عزاداری، اقسام عزاداری، ویژگی های عزاداری و... ارائه شده است.

در بخش دوم تعدادی از نوحه های سینه زنی، زنجیرزنی و سرود آمده است.

ص: 16


1- رجال شیخ طوسی ص 289، بحارالانوار ج44 ص 609.
2- به کتاب خورشید های ولایت ...ص195- 198 به قلم نویسنده مراجعه شود
3- الحدید، 12.
4- التحریم،آیه 8.

بخش اول: فرهنگ عزاداری

عزاداری؛ برنامه ی عبادی - سیاسی

عزاداری برای خاندان رسالت(علیهم السّلام) یک امر مقدس و عبادی - سیاسی است که تنها برای رضای خدا و خوشنودی آن خاندان باید انجام گیرد. برپایی این مراسم یا جشن و سرور برای آنان به مناسبت های خاص، یک فرهنگ کامل عیار می باشد که امروزه تمام عالم را در پرتو شعاع خویش قرار داده است و از دیدگاه مکتب وحی جایگاه ویژه و پاداش بزرگی دارد.

عن الامام الرضا(علیه السّلام):« إن سَرَّکَ اَن تَکُونَ مَعَنا فِی الدَّرَجَاتِ العُلی مِنَ الجِنانِ فَاحزَن لِحُزنِنَا وَ افرَح لِفَرَحِنا.»(1)

امام رضا (علیه السّلام) به ریّان بن شبیب فرمود: «... اگر تو را خوشحال می کند که در درجات والای بهشت با ما باشی پس در اندوه ما غمگین باش و در خوشحالی ما خوشحال...»

عزاداری و گریستن برای پیشوایان اسلام از نظر دین و خرد دارای

ص: 17


1- جامع احادیث شیعه ج12 ص 549.

ارزش و اهمیت ویژه ای است؛ آری باید برای کسی به سوگ نشست که زمین و آسمان، انس و جن و حتی پیامبران، امامان و فرشتگان الهی برای او سوگواری کردند.

از امام صادق (علیه السّلام) روایت شده است: «... چهار هزار فرشته نزد قبر امام حسین (علیه السّلام) ژولیده و غبارآلود تا روز قیامت بر امام حسین (علیه السّلام) می گریند و عزاداری می کنند...»(1)

و در روایت دیگری از آن حضرت آمده است:« برای مصائب امام حسین (علیه السّلام)فرزندش علی بن الحسین(علیهماالسّلام) بیست سال عزاداری و گریه و سوگواری فرمود.»(2)

در این جا با توجه به احساس مسئولیت، لازم دیده شد که برخی مسائل تحت عنوان فرهنگ عزاداری یادآوری و مطرح شود تا شاید مفید و سودمند باشد.

عزاداری؛ پرتوی ازمَوَدَّت به اهل بیت(علیهم السّلام)

از دیدگاه اسلام و قرآن عظیم الشأن، مودّت به اهل بیت پیامبرِ آخرالزمان(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) از لازمه ی ایمان و به عنوان یک امر واجب است. در این باره، آیات و روایاتی وجود دارد چنانچه خداوند می فرماید: «...قُل لَاأَسئَلُکُم عَلَیهِ اَجراً إِلَّا المَوَدَّة فِی القُربَی...»(3)

«...ای پیامبر! بگو: من از شما مزد رسالت نمی خواهم جز مودت

ص: 18


1- کامل الزیارات ص 119
2- بحار الانوار ج 46 ص 108
3- الشوری ، آیه 23.

و دوستی بستگانم.»

مفسرین، محدثین، مورخین و اندیشمندان می گویند: مصداق اَتَمّ ذوی القربای رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم )، حضرت امیرالمؤمنین، حضرت زهرا، امام حسن، امام حسین و ائمه ی معصومین(علیهم السّلام) هستند که باید به آنان مودّت و محبّت ورزید و از نشانه های مودّت به آنان، معرفت آنان، ایمان به آن ها، اطاعت از ایشان، زیارت و تشرف به حرم های شان ، خوشحالی در ایام سُرُور و سوگواری در ایام رنج و عزای شان است. بنابراین سزامند است که همه مسلمانان (اعم از شیعه و سنی) برای آنان عزاداری کنند تا ایمان، اخلاص و مودّت شان را به نمایش بگذارند؛ زیرا عشق ورزی به آنان به ویژه به امام حسین (علیه السّلام) از ایمان و عقیده سر چشمه می گیرد و از عمق دل مؤمن می جوشد چنانچه در روایت آمده است.

عن رسول الله(صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «اِنَّ لِقَتلِ الحُسَینِ(علیه السّلام) حَرارَة فِی قُلُوبِ المُؤمِنِینَ لا تَبرَدُ اَبَدًا.» (1)

پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «همانا برای شهادت حسین (علیه السّلام) حرارت و عشقی در دل های مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی شود».[با این محک هرکس می تواند کیفیت ایمانش را بداند]

عزاداری چیست؟

عزاداری عبارت است از ماتم داری، مصیبت داری، سوگواری، صبر، شکیبایی بر مصیبت و... . (2)

ص: 19


1- جامع احایث الشیعة،ج12،ص556.
2- فرهنگ الرائد ، حرف عین ص 1184وفرهنگ عمید حرف عین،ص863.

عزاداری برای مصائب و آلام پیشوایان دینی، (پیامبر اکرم، حضرت زهرا و ائمه ی معصومین (علیهم السّلام) )به عنوان پیوند هدف، برخاسته از ایمان و باور انسان است که در سوگواری ها، همدردی ها، گریستن ها، نوحه سرایی ها، سینه زنی ها و... متبلور می شود.

اقسام عزاداری برای پیامبر و اهل بیت(علیهم السّلام)

مصائب جانسوزی که در طول تاریخ بر خاندان وحی به ویژه بر حضرت زهرا و حسنین (علیهم السّلام) متراکم شده است، هر انسانِ بااحساسی را متأثرمی سازد و پیروان و شیفتگان آنان را به سوگ می نشاند.

بدون تردید آثار سوگواری در نماد های گوناگونی نمودار خواهند شد، همانند: فلسفه و تحلیل های تاریخی، اهداف و انگیزه های قیام، روضه خوانی، سینه زنی، برافراشتن پرچم عزا، تولید فیلم و سریال، ارائه ی هنرهای مشروع، راهپیمایی، نوشتن کتاب، برگزاری جلسات، نذر و اطعام و... که هر کدام از اهمیت و ارزش ویژه ای برخوردارند.

نقش عزاداری در حفظ اسلام

پیامبر خاتم (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) مکتب اسلام را که برترین ارمغان از جانب خدا بود برای بشریت آورد، آن حضرت، خاندان رسالت (علیهم السّلام) و اصحاب متدیّن آن سرور با تمام وجود برای ترویج و حفظ اسلام کوشیدند، امّا امام حسین(علیه السّلام) با قیام و انقلاب بی نظیرخویش اسلام را تا ابد بیمه کرد. او با ایمان به خدا همه ی هستی خود را فدای اسلام کرد؛ چنانچه زبان حال آن حضرت را شاعری این گونه بیان فرموده است: «...اِن کَانَ دِینُ

ص: 20

مُحَمَّدٍ لَم یَستَقِم اِلاَّ بِقَتلِی، یَا سُیُوفُ خُذِینِی...» «...اگر دین محمّد(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) پایدار نمی مانَد مگر به کشته شدن من، آی شمشیرها بیایید و مرا در بَر گیرید.»(1)

با فداکاری امام حسین(علیه السّلام) واقعاً اسلام عزیز «حسینیة البقاء» شد و تا رستاخیز موعود، مبارزات و قیام های حق طلبانه، ظلم ستیزی، عدالت پروری و...مرهون اوست، و نیز میلیاردها مجالس برای ترویج و حفظ اسلام و قرآن عظیم الشأن با نام امام حسین(علیه السّلام) و اقامه عزاداری آن پیشوای بزرگ دایر می شود.

آری رونق روز افزون اسلام و پیروزی های مسلمانان، مدیون امام حسین(علیه السّلام) است. چه زیبا فرمود امام خمینی(ره): «محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است.»(2)

عزاداری و انقلاب اسلامی

قیام و فدا کاری بی مانند امام حسین(علیه السّلام) الگوی حیات آفرینی است برای انقلاب های اسلامی و جهادهای آزادی بخش و... .

از آن حضرت نقل شده است: «وَلَکُم فِیَّ اُسوَة حَسَنة...»(3)

«برای شما در وجود من سرمشق نیکو و پسندیده است.»

به یقین می توان گفت پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی(ره) مرهون انقلاب امام حسین(علیه السّلام) بود که در شعاع عزاداری های حسینی به پیروزی و ثمر رسید. در جهاد مقدّس افغانستان علیه ارتش

ص: 21


1- این مصرع شعری از ابوالحب شیخ محسن حویزی حائری است.
2- امام خمینی(ره) صحیفه امام، ج 15، ص: 330.
3- بحار الانوار، ج44، ص 381.

سرخ شوروی و بلوک شرق، نقش مجالس دینی و مذهبی و عزاداری ها، حیاتی و غیر قابل انکار است. ونیز بیداری اسلامی در منطقه وجهان، الگو گرفته ازقیام امام حسین(علیه السّلام) وکربلا و الهام گرفته از انقلاب اسلامی ایران است؛ در هر کشوری که جلسات امر به معروف و نهی از منکر، شعائر الهی و عزاداری ها جدی وهدف مندانه وجود داشته باشد، پیروزی و بهروزی آن ملت دیر یا زود حتمی خواهد بود.

عزاداری و زیارت

جلوه دیگری از عزاداری ها درتشرف زائران و هیئت های عزاداری به حرم های مطهر به مناسبت های مخصوص مثل ایام عاشورا و اربعین و... نمودار می شود به ویژه پیاده روی در اربعین که راهپیمایی عبادی - سیاسی در سوگ امام حسین(علیه السّلام) است و در سطح جهانی، اثر و ثمر اعجاب انگیزی دارد.

با یاد حسین(علیه السّلام)، راز گفتن چه خوش است

در عشق حسین، دلْ سپردن چه خوش است

با شوق زیارت حسین(علیه السّلام) زهرا (علیهاالسّلام)

در اربعینش پیاده رفتن چه خوش است.

از حضرت امام صادق(علیه السّلام) روایت شده است:«هرکس که پیاده به زیارت مر قد امام حسین(علیه السّلام)مشرف شود به هر قدمی که برمی دارد و می گذارد، خداوند اجر وپاداش آزاد کردن یک بنده از فرزندان اسماعیل را به او عنایت می فرماید.»(1)

ص: 22


1- وسائل الشیعة، ج1، ص243 و خورشیدهای ولایت... ص165.

عزاداری و نماز جمعه

نماز جمعه یکی از نمازهای مهم و از برجسته ترین برنامه های عبادی - سیاسی اسلام است که به فتوای اکثر مراجع در زمان غیبت واجب تخییری می باشد.

تریبون نماز جمعه از مهمترین تریبون های جهان اسلام است که برای تحکیم حکومت اسلامی، عدالت اجتماعی، ترویج اسلام و برای خودسازی فردی و اجتماعی نقش بسزایی دارد.

از نظر فرهنگ اسلام شرکت کردن در نماز جمعه دارای اجر و پاداش فراوانی است.

از پیامبر گرامی اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) روایت شده است: «رفتن به نماز جمعه حج فقرای امت من است.»(1)

از آن حضرت روایت شده است: «در روز قیامت جایگاه مردم نزد خداوند به اندازه رفتن شان به نماز جمعه است.»(2)

ونیزاز نبی گرامی اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) روایت شده است: «کسی که در روز جمعه غسل کند و در نماز جمعه شرکت نماید به هر قدمی که برمی دارد ثواب یک سال روزه و نماز را دارد.»(3)

در نماز جمعه با آن جایگاه ویژه ای که دارد علما و خطبای شیعه افزون بر این که در آغازین خطبه بعد از حمد و ثنای الهی بر پیامبر

ص: 23


1- بحارالانوار ج86، ص197
2- مستدرک الوسائل ج6، ص38 و بحارالانوار ج86، ص212
3- بحارالانوار ج86، ص213 و مستدرک الوسائل ج6، ص 39

و اهل بیتش(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) درود و صلوات می فرستند، به مناسبت هایی از

عزاداری آن بزرگواران بویژه امام حسین(علیه السّلام) یاد می کنند تا جامعه را از این فیض بزرگ نیز بهره مند سازند.

عزاداری و مناقب خوانی

در برخی از کشورها مثل افغانستان جلسات بسیار جالب مذهبی - ادبی، تحت عنوان «مناقِب خوانی» در طول تاریخ وجود داشته است، به ویژه در کابل، مزار شریف، هرات، قندهار و... روضه خوانی، سینه زنی و عزاداری امام حسین(علیه السّلام) به عنوان یک فرهنگ روشن، محور آن برنامه ها بوده است؛ شاعران و مناقب خوانان با عشق ویژه آن رسالت را انجام می دادند، که بسیار قابل قدر است. اخیراً با هجرت آنان به کشورهای دیگر برنامه ی مناقب خوانی در آن سرزمین ها نیز رونق یافته است.

عزاداری با حَملَه خوانی(حمله حیدری)

در برخی مناطق مثل هزاره جات (مناطق مرکزی افغانستان) کتاب شعر «حمله حیدری» که درباره ی تاریخ جنگ های صدر اسلام و شجاعت ها و فداکاری های امیرمؤمنان(علیه السّلام) و... سروده شده است به روش خاصّی در مجالس خوانده می شود و اکثراً با سوگواری و عزاداری سرور شهیدان امام حسین و خاندان عصمت و طهارت(علیهم السّلام) همراه است؛ زیرا عزاداری سیدالشهدا(علیه السّلام) محوری بزرگ و نورافکن حق نمایی در مجالس مؤمنان و شیعیان است.

ص: 24

عزاداران عاشق

برای امام حسین(علیه السّلام) نه تنها شیعیان که سائر مسلمانان و حتی برخی از پیروان ادیان دیگر نیزعزاداری می کنند، اما شیعیان،

شیفته و عاشق حسین(علیه السّلام)، عاشق عزاداری و زیارت خاندان رسالت هستند. فدا کاری ها، پیاده روی ها و مصارف سنگین در این راستا و... شاهد ایمان واخلاص آن ها است.

من خود شاهد بودم که مؤمنین در مناطق مرکزی هزاره جات، زن و مرد با پای پیاده در برف و یخبندان دو یا سه ساعته راه را می رفتند تا به عزاداری سیّدالشّهدا(علیه السّلام) شرکت کنند، به آنان باید گفت عاشق و فداکار. [برای آن ها برنامه ریزی و فرهنگ سازی باید کرد تا اخلاص ها و قداست ها نهادینه شوند.]

عزاداری در آیینه ی فیلم و سریال

با توجّه به شرایط موجود و پیشرفت تکنیک و صنعت و گسترش کاربردی فضا های مجازی سالم و... مناسب و شایسته است که با تقویت عزاداری های موجود وسنتی، نوآوری های مؤثری برای عزاداری ها در قالب فیلم و سریال نیز ارائه شود. البته افراد متعهّد، متدیّن، ورزیده و متخصص، باید وارد این صحنه شوند و راز و رمزهای این فرهنگ بزرگ و عظمت پیامبر و اهل بیت(علیهم السّلام) را در نظر داشته آثارآموزنده و پُرمحتوا ارائه دهند.

عزاداری و نمایش نامه

گاهی می شود عزاداری را با هنر نمایش نامه (درام) ارائه داد چنان چه

ص: 25

در ایران وبرخی مناطق دیگر از سابقه ی طولانی بر خوردار بوده است. باتوجّه به این که نمایش یک زبان مشترک است و نیازی به ترجمان ندارد و نیز برای کودکان و نوجوانان اثر شگفت انگیزی دارد؛ شایسته است که روی آن برنامه ریزی و سرمایه گذاری مناسب صورت بگیرد.

کار گردانان باید متعهّد، ولایتمدار و اهل فن وکارشناس خوب باشند، تا با عنایت به ضوابط و معیارهای اسلامی آثار قوی و پر محتوا ارائه دهند و از هر گونه خرافات، کج اندیشی، التقاط گرایی، اهانت به مقدسات و... جلو گیری شود.

عزاداری و هنر

شعر، داستان، خطّاطی، نقّاشی، طرّاحی، معرّق کاری، تابلونویسی، و... بخشی از هنرهایی است که می توان از آن ها برای نمایش و پیاده کردن فرهنگ عزاداری به سطح وسیع و آموزنده استفاده کرد. اما باید توجّه داشت که از هنرهای ضدّ اسلامی و غیر اسلامی و نامشروع نباید استفاده کرد، مثل تقلید از نمادهای زننده و شبهه ناک و به تصویرکشیدن صحنه های اهانت آمیز و عکس برداری خیالی وتصویر سازی از چهره های خاندان رسالت(علیهم السّلام) و... که واقعا زیان آور است.

عزاداری و شعارهای ویژه

هر برنامه ی مهم و ارزشی دارای پیام هایی است که گاهی با شعارهایی منعکس می شوند، لذا هر شعاری متناسب با اهداف و ایده های اصولی آن باید انتخاب شود. در عزاداری خاندان رسالت(علیهم السّلام)

باید از شعارهای

ص: 26

اسلامی استفاده شود که زبان گویای آرمان و اهداف پیشوایان دین و نیاز و ضرورت امت است.

شعارهایی عمومی مانند «الله اکبر»، «لا اله الا الله»، «یا رسول الله!»، «یا محمّد!»، «یا علی!»، «یا زهراء!»، «یا حسن!»، «یا حسَین!»، «یا صاحب الزمان!» و... ایمان، اخلاص و پیوند ناگسستنی انسان را با خدا و رهبران دینی به نمایش می گذارند.

امّا شعار مهم «لبّیک یا حُسَین! و...» افزون بر این که اعلام بالاترین آمادگی و فداکاری در پیشگاه آن حضرت و پیاده کردن اهداف والای اوست حکایت از این دارد که امام حُسَین(علیه السّلام) در حسّاس ترین شرائط با صدایی بلند اعلام کرد و فرمود: «...هَلْ مِنْ ناصِرٍ یَنْصُرُنی ... هَلْ مِنْ ذابٍّ یَذُبُّ عَنْ حَرَمِ رَسولِ اللهِ(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) ... »(1) یعنی: «...آیا یاوری هست که مرا یاری کند؟... آیا دفاع کننده ای است که از حرم پیامبر خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) دفاع کند؟ ... .»

شعاردهندگان اعلام می دارند و می گویند: یاحسین! اگر در آن زمان نبودیم که یاری و جان فشانی می کردیم اینک در ادامه دادن راهت و رسیدن به اهداف بلندت آماده ایم «لبّیک یا حسین! ...» .

عزاداری و نمادهای ویژه

عزاداران امام حسین(علیه السّلام) در اکثر کشورهای اسلامی برای رونق بخشیدن سوگواری، گاهی از نمادهای مخصوصی استفاده می کنند، مثل عَلَم و پَرچَم که به عنوان نمادی از پرچم و عَلَم فرمانده کربلا حضرت ابی الفضل العباس(علیه السّلام) می باشد.

ص: 27


1- مقتل مقرم ص 246 به نقل از لهوف و مقتل خوارزمی ج2 ص32

برخی عزاداران در هفتم محرم و برخی در نهم محرم عَلَم را با نوحه خوانی و سینه زنی به حسینیه ها و مراکز عزاداری می آورند و گوسفندهای نذری را جلو عَلَم ذبح می کنند تا بعدا عزاداران را اطعام کنند که اظهار اخلاص و برنامه پسندیده است. [البته در علم های عزاداری مناسب نیست که مجسمه های فرشتگان و پرندگان و حیوانات باشند.]

عزاداری ونمادی از گهواره

در برخی مناطقِ ایران، افغانستان و... عزاداران در عاشورا گهواره خالی و خونینی را با نوحه خوانی و سینه زنی وارد مجلس می کنند به عنوان گهواره علی اصغر حسین(علیه السّلام) که حرمله ملعون او را با لب تشنه به شهادت رساند. این برنامه نمایش اثر گذار وعبرت آفرین است. زیرا شهادت علی اصغر بزرگ ترین سند از پستی و شقاوت لشکر یزید بن معاویه و لشکر ابن زیاد در برابر فرزند رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم )است.

اخیرا در دهه اول محرّم، روزی را به نام حضرت علی اصغر(علیه السّلام) نام گذاری کرده اند و کودکان شیرخوار در آغوش مادران شان به یاد یکی از جانسوزترین مصیبت های خاندان پیامبر اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) در صحنه ظاهر می شوند و جالب ترین و آموزنده ترین نماد سوگواری را به تصویر می کشند، بدون تردید این برنامه خیلی ارزشی وقابل قدر است و باید ازآن استقبال کرده آن را گسترش داد.

در برخی کشورها مثل افغانستان، پاکستان، هند و... اسب هایی را به عنوان ذوالجناح پرورش می دهند و روز عاشوری یا یازدهم محرم، با روش مخصوصی او را در بین عزاداران به عنوان یک نماد می آورند،

ص: 28

تا صحنه ی جگرخراش شهادت امام در روز عاشوری را به نمایش بگذارند.

غرض این که هر مردمی با فرهنگ و رسوم خودشان نمادهایی را ارائه می دهند تا بهتر بتوانند مصیبت داری کنند.

قابل توجّه این که تمام برنامه ها مطابق شریعت اسلام و فتوای مراجع باید باشد.

عزاداری خانم ها

برخی از مجالس مختصر عزاداری را بانوان، در خانه های شخصی شان دایر می کنند، آن مجالس، دارای ارزش و اهمّیّت ویژه ای می باشند که خوب است تقویت شوند امّا بسیار به جا و شایسته است که جلسات عمومی و باشکوه زنانه نیز برای برنامه های دینی و عزاداری ها دایر شوند.

اهمّیّت عزاداری زنان و نتایج پربار آن در روایات ذکر شده است به ویژه در عزاداری همه ساله محرم حسینی.

عن رسول الله (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فی حدیث، قال النبی(صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «یَا فَاطِمَة! إِنَّ نِساءَ اُمَّتِی یَبکُونَ علی نِساءِ اَهلِ بَیتِی... فِی کُلِّ سَنَة فَاِذا کانَ القِیامَة تَشفَعِینَ اَنتِ لِلنِّساءِ وَ أنَا اَشفَعُ لِلرِّجَالِ...»(1)

پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «ای فاطمه! همانا زن های امت من برای زنان اهل بیتِ من عزاداری و گریه می کنند و مردهای شان برای مردان اهل بیتِ من سال به سال عزاداری را تازه می کنند. (ای زهرا!) در روز قیامت شما از زنان آنان و من از مردهای شان شفاعت خواهیم کرد، و هر کسی از آنان که بر مصائب حسین من گریه کنند، از دست آنان گرفته به بهشت وارد می کنیم.»

ص: 29


1- بحار الانوار،ج44، ص615.

عزاداری در مراکز ویژه

در جامعه اسلامی توسّط عاشقان و پیروان مکتب اهل بیت(علیهم السّلام) ساختن حرم ها، زیارتگاه ها و مراکز عزاداری (حسینیه، بیت الاحزان، کانون فرهنگی و...) از رونق خاصّی برخوردار بوده اند که سوگواری ها از برنامه های اجتناب ناپذیر آن مراکز به حساب می آیند در این باره روایات فراوانی وجود دارد.(1)

در برخی کشورها عزاداری ها و مراسم در مساجد، حسینیه ها، مدارس و منازل شخصی برگزار می شوند، اما در برخی مناطق، حسینیه های زیادی توسّط مؤمنین ساخته شده اند که قابل تقدیرند امّا متأسفانه در ساختن مساجد کوتاهی صورت گرفته است که مناسب نیست و باید جبران شود.

ساختن مساجد یک سنّت الهی است و در اولویّت قرار دارد و باید توجّه داشت که مساجد از قداست، ویژه ای برخوردارند و با حفظ آن قداست ها و رعایت مقررات شرعی می شود عزاداری ها را در مساجد دایر کرد.(2)

عزاداری در سیره حضرت زهرا(علیهاالسّلام)

سیره و روش پیشوایان معصوم برای مسلمانان حجّت قاطع شرعی است (قول، فعل و تقریر معصوم، حجّت است) تمام آن چه که ذکر شد در سیره ی معصومین(علیهم السّلام) وجود دارد که نمونه ی کامل آن، عزاداری

ص: 30


1- به کتاب خورشیدهای ولایت.ص 52 به قلم نویسنده مراجعه شود.
2- به کتاب گلواژه های معارف چاپ ششم به قلم مؤلف مراجعه شود

یگانه یاد گار پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) حضرت فاطمه ی زهرا(علیهاالسّلام) است. آن حضرت بعد از شهادت پدر بزرگوارش چهار محل را برای سوگواری و مصیبت داری انتخاب کرده بود:

1. خانه شخصی خودش.

2. کنار مرقد مطهّر رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ).

3. کنار حرم سیّدشهداء حضرت حمزه(علیه السّلام) در اُحُد.

4. «بیت الاحزان»:

در بقیع یک درختی بود که دخت پیامبر اکرم زهرای مرضیّه(علیهماالسّلام) زیر سایه ی آن درخت عزاداری می کرد، وقتی که ظالمان شبانه آن درخت را قطع کردند حضرت در آفتاب به سوگواری ادامه می داد آنگاه امیرالمؤمنین(علیه السّلام) به این منظور سایه بان یا خیمه ای بر پا کرد سپس اتاقی کوچک در آنجا به نام بیت الأحزان ساخت که حضرت زهرا(علیهاالسّلام) در آن جا به عبادت و عزاداری می پرداخت. آن مکان مقدّس در تاریخ به نام های«مسجد فاطمه»، «قبة الحزن» و «بیت الأحزان» ثبت شده است.(1)(بیت الاحزان را ائمه(علیهم السّلام) همواره بازسازی می کردند.)

این مطلب را اکثر مورّخین فریقین بیان کرده اند و ابومحمد غزالی نماز خواندن در بیت الأحزان(مسجد فاطمه) را مستحب دانسته است.(2)(البتّه عزاداری برای حضرت زهرا(علیهاالسّلام) در ایام فاطمیّه و... یکی از مصادیق مهم سوگواری در فرهنگ اهل بیت(علیهم السّلام) است که باید پر رنگ و گسترده دایر شود.)

ص: 31


1- زمزم نور(دائرة المعارف مکه و مدینه) به قلم مؤلف ص 287 به نقل از آثار اسلامی مکه و مدینه ص349
2- احیاء علوم الدّین ج1 ص260

عزاداری و مناسبت ها

از بزرگترین روزهای عزاداری و سوگواری روز 28 ماه صفر است که سالروز شهادت پیامبر گرامی اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) و امام حسن مجتبی(علیه السّلام) می باشد. و روز 21 ماه مبارک رمضان روز شهادت امیرمؤمنان(علیه السّلام) و همچنان روزهای شهادت صدّیقه کبری حضرت فاطمه زهرا(علیهاالسّلام) و ایّام محرّم و عاشورا که سالروز شهادت سیّدالشهدا(علیه السّلام) و یارانش است و نیز ایّام شهادت هر یک از ائمه و افرادمهم اهل بیت(علیهم السّلام) می باشد.

شایسته است که در آن روز ها مراسم عزاداری دایر شود زیرا آن مجالس یکی از راه های زنده نگه داشتن اهداف و آرمان پیشوایان دین ماست.

در برخی کشورها مثل ایران اسلامی، عراق و... برنامه های تبلیغی در ماه رمضان وجود دارد که عزاداری خاندان عصمت و طهارت به ویژه امیرمؤمنان(علیه السّلام)، پرچم برافراشته آن مراسم است.

در برخی کشورها مثل افغانستان، پاکستان و... مجالس جمعه خوانی در تمام شهرها و روستاهای شیعه نشین مرسوم است. و به نام عزاداری امام حسین(علیه السّلام) و انجام فریضه ی امربه معروف و نهی ازمنکر، جلساتی با حضور خانم ها و آقایان دایر می شود و به تناسب مجلس علما و خطبا سخنرانی و روضه خوانی می کنند و گاهی نذر و اطعام هم صورت می گیرد.

عزاداری با هدف امر به معروف و نهی از منکر

یکی از بزرگترین اهداف قیام امام حسین(علیه السّلام) زنده کردن امربه معروف و نهی ازمنکر است که از فروع دین و از واجبات مهمّ اسلام می باشد و نباید

ص: 32

به بهانه ی مداحی، قرآن خوانی، سینه زنی، روضه خوانی و... این فریضه ی دینی را ترک کنند که سخت خطرناک و گاهی باعث نزول عذاب الهی خواهد شد.

سخنرانی امر ارزنده ی است که درباره ی عقائد، احکام، اخلاق اسلامی، معرّفی پیشوایان دین، بیان سیره و سنّت پیامبر و اهل بیت(علیهم السّلام) ، فلسفه ی صلح امام حسن و قیام امام حسین(علیهماالسّلام) و... صورت می گیرد، ومهم تر آن که امربه معروف و نهی ازمنکر که واجب مهم الهی است در شعاع آن مراسم انجام می شود.

عزاداری و زنده کردن امر اهل بیت(علیهم السّلام)

تمام برنامه های عزاداری، روضه خوانی، سینه زنی، زیارتی، راهپیمایی و... باید آگاهانه، هدف مندانه و با معرفت انجام شود و بر مبنای اسلام، قرآن، سنّت پیامبر و زنده کردن فرهنگ اهل بیت(علیهم السّلام) و احیای امر امامت باشد؛ چنان چه قرآن و روایات، ما را به آن اهداف بلند راهنمایی فرموده اند.

عن الصادق(علیه السّلام): «تَزَاوَرُوا وَ تَلَاقُوا وَ تَذَاکَرُوا وَ اَحیُوا اَمرَنا.»(1)

امام صادق(علیه السّلام): «به زیارت و دیدار یکدیگر بروید، با هم به سخن گفتن و مذاکره بنشینید و امر (حکومت و رهبری، سیره و روشِ) ما را زنده کنید.

در روایتی دیگر از آن حضرت(علیه السّلام) آمده است که می فرماید: «... فَرَحِمَ الله مَن اَحیَا اَمرَنَا».(2)

امام صادق (علیه السّلام): «... پس امر ما را زنده بدارید؛ خدا رحمت کند کسی

ص: 33


1- بحار الانورا ج 71 ص 352
2- وسائل الشیعه ج10 ص 392

را که امر و راه ما (امامت و ولایت) را احیا کند.»

عزاداری و حفظ قداست ها

کلّیّه برنامه های دینی و عزاداری، دارای ارزش و قداست ویژه هستند و باید قداست و معنویّت آن ها حفظ شود. از روحانیّون، مدّاحان و دست اندرکاران انتظار می رود که با تمام توان، ارزش ها، حرمت ها و قداست ها را حفظ کنند و مردم را از خرج کردن مال حرام در این امر مقدّس و نیز از ریا، دروغ پردازی، تهمت، اهانت، بدعت، نفاق انگیزی، استفاده از موسیقی و اشیاء زینتی، لهو و لعب و از برنامه های زننده و از خرافات و... جلوگیری فرمایند.

عزاداری و حفظ وحدت مسلمانان

نبی گرامی اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) و قرآن عظیم الشأن،

واهل بیت(علیهم السّلام) محور وحدت مسلمین جهان است، باید مجالس ما وحدت آفرین باشد زیرا امیرالمؤمنین (علیه السّلام) را همه مسلمانان عالم قبول دارند (شیعیان، آن حضرت را به عنوان خلیفه بلافصل پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) و امام اوّل معتقد هستند و برادران اهل سنت ایشان را خلیفه ی چهارم می دانند) و نیز همه ی مسلمانان جهان اعم از شیعه و سنی به امامت امام حسن (علیه السّلام) و امام حسین (علیه السّلام) و جایگاه والا و ویژه ی آنان عقیده دارند؛ چنانچه در کتاب بحارالانوار آمده است: وَ اِجتَمَعَ اَهلُ القِبلَة عَلی أنَّ النَّبِی(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) قال: «الحَسَنُ وَ الحُسَینُ اِمَامَانِ قَامَا اَو قَعَدَا.» وَ اِجتَمَعُوا ایضا اَنَّهُ(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) قال: «اَلحَسَنُ وَ الحُسَینُ سَیِّدَا شَبَابِ اَهلِ الجَنَّةِ.»

ص: 34

وَ ایضا اَنَّهُ(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) قال: «اِبنَایَ هَذَانِ سَیِّدَا شَبَابِ اَهلِ الجَنّةِ وَ اَبُوهُما خَیرٌ مِنهُما(1)»(2)

و تمام اهل قبله اجماع دارند بر این که پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمود: « امام حسن و امام حسین(علیه السّلام) دو امام برحق اند چه قیام و جنگ کنند یا صلح.» و نیز مسلمانان اجماع دارند که پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمودند: « امام حسن و امام حسین دو، سیّدِ (سرور و آقایانِ) جوانان اهل بهشت هستند.» و نیز آن حضرت (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمود: « این دو فرزند من (امام حسن و امام حسین) دو سید جوانان اهل بهشت هستند و پدرشان بهتر از آن دو می باشد.»(3)

پس روشن شد که آنان محور وحدت امّت اسلام هستند و باید در مجالس، عزاداری ها و... به وحدت توجّه شود و همه ی برنامه های ما به اساس وحدت واخوت اسلامی دایر شود و هیچ گونه مسائل تفرقه انگیز و نفاق آور بین شیعه و سنی مطرح نشود تا وحدت مسلمین در پرتو اسلام، قرآن و خاندان وحی حفظ گردد. تکیه کردن بر تعصّبات مذهبی، مسائل نژادی، منطقه ای و... زیان آور است و باید جلوگیری شود و این عزاداری ها باید مایه اتّحاد، اتّفاق و هم سویی در جامعه ی اسلامی باشد.

اهل سنّت و عزاداری امام حسین(علیه السّلام)

مفسّرین، محدّثین و مورّخین برادران اهل سنت درباره ی عظمت

ص: 35


1- بحارالأنوارج43 ص385
2- روایت مذکور در کتاب های مهم اهل سنت نقل شده است که به برخی اشاره می شود: سنن ابن ماجه، جامع ترمذی، فضائل و مسند احمد بن حنبل، تاریخ خطیب، مسند موصلی، فضائل سمعانی، حلیة الأولیاء ابونعیم و...
3- در سلسله راویان این حدیث افراد زیادی آمده اند همانند ابن مسعود، جابربن عبدالله انصاری، عمر بن الخطاب، عبدالله بن عمر، ابوهریره، حذیفه، خدری و...

اهل بیت نبی گرامی اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) به ویژه امام حسین(علیه السّلام) کتاب ها نوشته اند و فضائل آن ها را بیان کرده اند و درباره عزاداری اهل بیت مخصوصاً سیدالشهدا(علیهم السّلام) در صدها کتاب معتبر مطالب مهمّی ارائه داده اند؛ مثل تاریخ طبری، تاریخ ابن اثیر، تاریخ بیهقی و... در سنن بیهقی آمده است: «آن گاه که حسین بن علی(علیهماالسّلام) شهید شد، خورشید تاریک و گرفته شد و...»(1)[این مطلب دلیل اثبات ولایت تکوینی امام حسین(علیه السّلام) است و...] البتّه مطالب فراوان است اما این مختصر گنجایش آن را ندارد.

در برخی کشورها اهل سنت در عزاداری ها و جشن های مناسبتی شرکت کرده و نذر و اطعام می کنند. در مصر در زیارتگاه رأس الحسین(علیه السّلام) در قصر زمرّد، اهل سنت جلسات باشکوهی به مناسبت ولادت امام حسین(علیه السّلام) از اوّل تا 15 ماه شعبان همه ساله به عنوان جشن میلاد برگزار می نمایند.(2)

یعنی توجّه فوق العاده به آن حضرت دارند. در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برادران اهل سنت در عزاداری ها و مراسم حسینی شرکت می کنند. در افغانستان علما، رئیس جمهور، اعضای مجلس، وزرای دولت و... از اهل سنت در عزاداری امام حسین(علیه السّلام) شرکت می کنند و حتّی جلسات مستقل در روز عاشورا دایر می نمایند و اکثر خانواده ها نذر و خیرات می دهند؛ آری حسین بن علی(علیهماالسّلام) امام مسلمانان جهان و اُلگوی بشریّت است. اگر آن حضرت قیام نمی کرد، اسلام از بین می رفت؛ لذا مسلمانان عالم به تمام معنا مدیون امام حسین(علیه السّلام) می باشند.

ص: 36


1- سنن البیهقی ،ج3،ص337.
2- مراقد اهل البیت بالقاهره ص45و27، خوشه های خورشید ...ص 179.

سخنران و مدّاح؛ سرباز امام حسین و امام زمان(علیهماالسّلام)

عالم، سخنران، مدّاح و... اگر متدیّن باشند و به وظیفه ی خود عمل کنند، از ریاکاری از خواندن روضه های بی اساس بپرهیزند، اهل مطالعه وتحقیق باشند و برای رضای خدا تبلیغ و مدّاحی نمایند، سرباز امام حسین و سرباز امام زمان(علیهماالسّلام) خواهند بود. اما اگر متعهّد و وظیفه شناس نباشند، خطرناک است.

عزاداری و رسالت علما، سخنرانان، مدّاحان و...

عزاداری و سوگواری در عزای پیامبر اسلام، حضرت زهرا، امام حسین و سائراهل بیت(علیهم السّلام) با رعایت مقرّرات شرعی و دینی و مطابق فتوای مراجع عظام تقلید از مصادیق برجسته شعائر الهی و یک رسالت بزرگ و مسئولیّت مهم و موجب ترویج فرهنگ دینی و مذهبی است. و سزامند است که گسترش داده شود؛ کسانی که این رسالت مهم را به دوش دارند، باید متعهّد، متدیّن، آگاه و مجهّز به علم و دانش و اهل مطالعه باشند و نشود که نعوذ بالله باعث توهین اسلام و تحقیر خاندان رسالت گردند و یا برای گرفتن اشک به پناه دروغ و تهمت بروند.

عزاداری با زبان حال یا زبان مقال؟!

باید توجّه داشت که اشعار زبان حال است نه زبان مقال و می شود زبان حال را با رعایت احتیاط در قالب اشعار ارائه کرد اما نباید از شعر و زبان حال، نثر و زبان مقال ساخت که بدون تردید دروغ و خطرناک خواهد بود.

چه فاجعه بزرگی است که محراب و مسجد و منبر پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )،

ص: 37

میدان مسابقه دروغ پردازی گردد و نباید نعوذ بالله از زبان مبلّغ و مدّاح، روضه های بی سند، بی مدرک، دروغ و غلوآفرین یا توهین زا و تحقیرآمیز شنیده شود!!!.

عزاداری نه دروغ پردازی

دورغ گفتن سخت خطرناک و فاجعه آفرین است و خداوند سبحان در قرآن عظیم الشأن دروغ را از نشانه های مهم منافقین معرفی کرده است.

« ... وَ اللهُ یَشهَدُ اِنَّ المُنَافِقِینَ لَکَاذِبُونَ»(1)

« خداوند شهادت می دهد که حتماً منافقین دروغ گویانند»

از دیدگاه مکتب اسلام هر دروغی حرام و گناه کبیره است اما خطرناک ترین دروغ، دروغ بستن به خدا، پیامبر اسلام یا سایر پیامبران، حضرت زهرا و ائمه ی معصومین(علیهم السّلام) است که حتی باطل کننده ی روزه می باشد؛ چنان چه مراجع تقلید فرموده اند:

مسئله 1596. اگر روزه دار به گفتن یا به نوشتن و یا به اشاره و مانند این ها به خدا و پیامبر و جانشینان آن حضرت عمداً نسبتی دروغ بدهد اگر چه فوراً بگوید دروغ گفتم یا توبه کند، روزه ی او باطل است و احتیاط واجب آن است که حضرت زهرا(علیهاالسّلام) و سایر پیامبران و جانشینان آنان هم در این حکم فرقی ندارند.(2)

بنابراین هر آنچه روایت می شود باید دارای منبع و اساس باشد وگرنه دروغ و حرام خواهد بود.

ص: 38


1- سوره منافقین آیه 1
2- توضیح المسائل مراجع ج1 ص 900 م 1596

آسیبِ خواندنِ روضه های دروغ و بی اساس

خواندن روضه های بی مدرک، بی اساس و دروغ، حرام و گناه بزرگی است و موجب عذاب و عقاب و مجازات خواهد بود.

از امیرمؤمنان(علیه السّلام) روایت شده که فرمودند: « اگر از آسمان بیفتم دوست تر دارم از آن که بر رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) دروغ ببندم.»(1)

در برخی کتب روایت شده است که شخص ناشناسی خدمت حضرت آیة الله محمّدعلی بهبهانی فرزند آیت الله العظمی وحید بهبهانی (قدّس سرّهما) آمد و گفت: در خواب دیدم که گوشت بدن امام حسین(علیه السّلام) را با دندان و نیش خود می کشم!

مرحوم آیة الله محمّدعلی بهبهانی سربه زیر انداخت، آن گاه سر برداشت و فرمود: «شاید روضه خوان هستی؟!» آن شخص گفت: بله، روضه خوان هستم. آقا فرمود: «روضه خوانی را ترک کن یا به همان مطالبی که در کتب معتبره است اکتفا کن؛ زیرا این خواب نتیجه ی دروغ بستن به آن حضرت است.»(2)

عزاداری نوین

تا کنون عزاداری های عادی، معمولی، نوحه سرایی های سنّتی و... در بین مسلمانان با روش های گوناگونی وجود داشته است که خوب است توسعه پیدا کند و در منابر، مساجد، مدارس و حتّی در منازل شخصی

ص: 39


1- کبریت احمر،ص46،
2- وقایع الایام ص 37 و ترجمه ی دار الاسلام نور ج2 ص 231

به طور عمومی و خصوصی، بانوان و آقایان عزای خاندان رسول خدا : را هرچه باشکوه تر رونق داده اقامه کنند. و افزون بر آن به روش های نوین هم باید عزاداری ها رواج پیدا کنند مثل سمینارها، کنفرانس ها، راهپیمایی ها، مناظره ها و میزگردها که از دانشمندان دنیا دعوت به عمل بیاید تا درباره شخصیّت پیامبر اکرم و ائمّه ی طاهرین (علیهم السّلام) به ویژه امام حسین(علیه السّلام) مقاله ها بنویسند، سخنرانی ها ایراد کنند، به تحقیق وتدقیق بپردازند.

عزاداری های سیاسی و رسانه ای

شایسته و بجاست که در کشورهای اسلامی در ایام شهادت پیامبر اکرم و فرزندش امام حسین(علیه السّلام) رسماً تعطیل عمومی اعلام شود و تلویزیون ها، رادیوها، روزنامه ها و... مراسم عزاداری را هرچه قوی تر و پررنگ تر منتشر کنند و رئیس جمهور، وزرا و قوای سه گانه و نیز سایر مسئولان کشورهای اسلامی به عنوان یک وظیفه ی مقدّس به عزاداری بپردازند. از دیدگاه سیاسی مناسب است که دولت های اسلامی با اعلام عزای عمومی، همه ساله مراسم با شکوهی برپا کنند و در روز شهادت پیامبر عظیم الشأن اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) و امام حسین(علیه السّلام)، وسایل عمومی، بطور رایگان خدمات ارائه دهند.

عزاداری و بودجه ی آن

از دیدگاه اسلام و فرهنگ اهل بیت(علیهم السّلام) هزینه کردن برای عزاداری و نوحه سرایی از برنامه های مشروع و معقول است و پیشوایان ما برای شاعران و نوحه سرایان و مرثیه خوانان، تحفه و جایزه می دادند و در این باره

ص: 40

سفارش ها می فرمودند.

عَن الإمام الصّادق(علیه السّلام): «قَالَ لِی أبِی: یَاجَعفَرُ! اَوقِفْ لِی مِن مَالِی کَذا وَ کَذا النَّوَادِبَ تَندُبُنی عَشْرَ سِنِینَ بِمِنَی اَیَّامَ مِنی.»(1)

امام صادق(علیه السّلام): «پدرم (امام باقر(علیه السّلام)) برایم فرمود: ای جعفر! از مال خودم فلان مقدار وقف نوحه خوانان کن که به مدّت ده سال در «منا» در ایّام حج، بر من نوحه خوانی و سوگواری کنند.»

عزاداری و موکب های خدماتی

تأسیس موکب ها و انفاق ویژه برای زائران و عزاداران پیامبر و اهل بیت(علیهم السّلام) یک سنّت حسنه و امر شایسته است.

مؤمنین مخلص و شیعیان شیفته ی اهل بیت رسالت(علیهم السّلام) با ایجاد موکب ها، هیئت ها و ایستگاهای خدماتی و پزشکی و حتی در اختیار قرار دادن منازل شخصی، وسائل نقلیه رایگان و فراهم کردن امکانات و پذیرایی و ارائه خدمات بهداشتی و پزشکی یا وسائل رفاهی و تأمین امنیت در ایّام سوگواری اهل بیت(علیهم السّلام) به ویژه در زیارت اربعین حسینی(علیه السّلام) ایمان، اخلاص، سخاوت و شهامت شان را به تصویر کشیده افتخار آفریدند و به اجر وپاداش بزرگ دست یازیدند.

در فضل و پاداش این ایثار و سخاوت مندی، آیات و روایات فراوانی وجود دارد.

از امام محمّد باقر(علیه السّلام) روایت شده است که پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرموده است: « کسی که سه نفر از مسلمانان را طعام دهد خداوند او را از سه بهشت

ص: 41


1- بحار الانوار، ج46، ص220.

طعام می دهد: فردوس، جنّت عدن و طوبی که درختی است در بهشت.»(1)

از نبیّ خاتم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) روایت شده است: « کسی که برادر مسلمان خود را یک شربت آب بدهد خداوند او را از شراب بهشتی عطا فرماید.»(2)

عزاداری و موکب هایی درمانی

عده ای از پزشکان متدیّن و وظیفه شناس، یا مردمان خَیِّر که به طور فردی یا با ایجاد درمانگاه هایی برای مداوا و درمان زائران و عزاداران به طور رایگان اقدام می کنند، رسالت و مسؤلیت مهمی را ایفا می کنند که حکایت از معرفت و ایمان شان دارد، و حتّی در برخی موارد باعث حیات مؤمنان می شوند که به فرموده ی قرآن کریم زنده کردن یک نفر مثل زنده کردن تمام بشریت است.

چه منطق رسایی دارد قرآن عظیم الشأن: «... مَن قَتَلَ نَفسًا بِغَیرِ نَفسٍ اَو فَسَادٍ فِی الأَرضِ فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعاً وَ مَن أحیَاهَا فَکَأَنَّمَا أحیَا النَّاسَ جَمِیعًا»(3)

«کسی که انسانی را بدون حقّ قصاص یا بدون آن که در زمین فساد ایجاد کرده باشد، بکشد مثل آن است که تمام انسان های جهان را کشته باشد، و کسی که یک نفر را زنده کند [از مرگ نجات دهد]

مثل آن است که تمام انسان ها را زنده کرده باشد.»

[تروریست ها وآدم کشان باید به این آیه توجه کنند وپزشکان جایگاه زیبای شان را در نظر بگیرند.]

ص: 42


1- کبریت احمر، ص 83،
2- کبریت احمر،ص 83،
3- المائدة ، آیه 32،

عزاداری و نذر (اطعام)

نذر یک امر شایسته و خداپسندانه است و اگر کسی نذر را به عهده بگیرد، واجب می شود و باید انجام دهد و تخلّف از آن گناه و موجب کفّاره می گردد.(1)

بحمد الله مؤمنین و شیعیان و برخی برادران اهل سنت در روز عزای پیامبر خاتم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) و ائمه ی طاهرین(علیهم السّلام) به ویژه ایام سوگواری حضرت امام حسین(علیه السّلام) به طور گسترده نذر، خیرات و اطعام می کنند.

انتظار این است که حاکمان و مسئولان کشورهای اسلامی در این مناسبت ها در سطح وسیع نذر بدهند و جامعه را اطعام کنند و با این سنّت حسنه به فقرا و نیازمندان رسیدگی نمایند، و نیز شایسته است که در برنامه های اطعام مؤمنین در مساجد و حسینیه ها، کمک های قابل توجّهی از دارایی های شخصی و از بیت المال مسلمین به طور مشروع داشته باشند.

عزاداری با بودجه ی حرام

قبلاً گفته شد که عزاداری دارای قداست و در واقع معامله با خدای سبحان و اهل بیت رسالت(علیهم السّلام) است و باید مصارف آن حلال باشد؛ بنابراین برگزاری مجالس دینی و مراسم عزاداری با پول که وجوهات آن را نپرداخته اند یا با پول ربا و نزول، پول قمار، پول رشوه، پول دزدی و... حرام، خلاف شرع، گناه و موجب بدبختی و تیره روزی است.

ص: 43


1- بر گرفته از فتوای مراجع

عزاداری و راهپیمایی (تظاهرات)

عزاداری امام حسین(علیه السّلام) با روش راهپیمایی و تظاهرات منظم با پلاکارت هایی پرمحتوا به زبان مردم همان کشور بویژه در کشورهای غیراسلامی زنده کردن این فرهنگ است، و باید توجّه داشت که این گونه سوگواری با بیان فلسفه عاشورا و انگیزه و اهداف والای قیام امام حسین (علیه السّلام) با سینه زنیِ آرام و بیان حقایق تاریخی و معقول، برای معرّفی شخصیّت، موقعیّت و بیان مصائب و رنج های خاندان رسالت(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) یکی از برترین عزاداری هاست، به خصوص این که در معرض دید خبرنگاران و رسانه های جهان باشد؛ زیرا پیامبر اسلام و اهل بیت آن حضرت(علیهم السّلام) را به عنوان برترین الگو معرفی کرده و حقّانیّت، فداکاری و مظلومیّت آنان را اثبات می کند و نیز شکوه اسلام و عظمت مسلمانان را به نمایش گذاشته، تثبیت می نماید.

و چه آموزنده است که گاهی بزرگ ترین مراجع عالی قدر، مجت-هدین، علما و دانشمندان شخصاً در روزهای مهم عزاداری پیامبر ا کرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) و اهل بیت(علیهم السّلام) به خصوص ایّام محرّم در راهپیمایی و سوگواری شرکت می کنند (چه با سینه زنی، روضه خوانی و... یا بدون آن) که بسیار مؤثر، بیدارکننده و انسان ساز می باشد؛ آری فتوای مراجع تقلید، مهم ترین مستمسک و سند شرعی است.

عزاداری و عمل خطرناک ریا

عزاداری با ارزش و قداستی که دارد باید به تمام معنا پاک، قُربة إلی الله

ص: 44

و بی آلایش و دور از ریا اقامه شود زیرا یکی از خطرناک ترین آسیب های عزاداری و سایر کارهای شایسته، ریا است که نه تنها ارزش عمل را بلکه اصل عمل انسان را باطل می کند و نه تنها اجر و ثواب ندارد که به عنوان شرک خفیّ و گناه بزرگ در نامه ی عمل انسان ثبت می گردد و باعث روسیاهی در پیشگاه خداوند می شود.

عَن رَسُولِ الله (صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «اِنَّ اللهَ لَایَقبَلُ عَمَلاً فِیهِ مِثقَالُ ذَرَّةٍ مِن رِیَاءٍ»(1)

پیامبر خدا (صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «خداوند عملی را که به اندازه ی یک ذرّه ریا در آن باشد قبول نمی کند و نمی پذیرد.»

در فرهنگ اسلام، ریا شرک خفیّ خوانده شده است.

عَن امیرالمؤمنین عَلِی(علیه السّلام): «اِعلَمُوا اَنَّ یَسِیرَ الرِّیَاءِ شِرکٌ»(2)

امیرمومنان امام علی(علیه السّلام): «بدانید که اندکی ریا (کوچک ترین ریا) شرک است.»

جزای ریاکار

عَنِ النَّبِیِّ (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) : «اِنَّ اللهَ تَعَالَی حَرَّمَ الجَنَّةَ عَلَی کُلِّ مِرَاءٍ»(3)

پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «همانا خداوند بزرگ، بهشت را بر هر ریاکاری حرام کرده است.»

توجّه:

در سخنرانی، مدّاحی، سینه زنی، نذر، صدقه، پرداخت وجوهات

ص: 45


1- تنبیه الخواطر ج1، ص 187
2- تحف العقول ص 151
3- الجامع الصغیر ج1 ص 263ح 1725

و در ساختن مسجد، حسینیّه، مدرسه، درمانگاه، در نوشتن کتاب، در وقف کردن و در هر کاری نیک و ارزنده، نباید ریا کرد که ریا عمل را باطل و انسان را بدبخت می سازد.

عزاداری و خرافات

عزاداری مقدّس و سعادت آفرین است و نباید آن را به خرافات آلوده کرد.

«خُرافَه»: حدیث باطل، سخن بیهوده و یاوه،(1)سخن و داستان دروغین و خنده آور، قصه یا افسانه های اخلاقی و...(2)

گفتن سخنان کفرآمیزیا اشعار انحرافی والتقاطی یا غلو در وصف پردازی ها و خیالبافی ها و یا تشبیهات غیر منطقی و یا تقلید صدای های حیوانات، ایجاد آهنگ ها با حنجره یا آلات لهو و لعب و سخنان عاشقانه و مبتذل و اهانت آمیز که عظمت مجالس سوگواری را زیر سوال ببردو... از مصادیق خرافات می باشد که باید جلو گیری شود.

در احادیث و سیره اهل بیت(علیهم السّلام) یا از دیدگاه عقل سلیم، هیچ گونه مجوّز و دلیلی برای توجیه آن ها وجود ندارد، لذا انتظار این است که علما وبزرگان جلو این گونه خرافات را بگیرند.

عزاداری و ترک واجبات

اگر نعوذ بالله عزاداری باعث ترک واجب شود، حرام و سخت خطرناک است مثلاً سینه زنی باعث ترک نماز شود!!!.

ص: 46


1- فرهنگ فارسی عمید ص548
2- فرهنگ الرائد ج1 ص730

عَنِ النَّبِی(صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «بَینَ الایمَانِ وَ الکُفرِ تَرکُ الصَّلاةِ»(1)

پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «مرز میان ایمان و کفر ترک کردن نماز است».

از امام صادق(علیه السّلام) روایت شده است:« کسی که نماز را ترک کند بهره ای از اسلام ندارد.»(2)

یا به خاطر عزاداری روزه نگیرند یا وجوهات ندهند یا موجب ترک امربه معروف و نهی ازمنکر، یا موجب فساد شوند حرام است و قداست و ارزش عزاداری را از بین می برند.

عزاداری و نماز اول وقت

نماز از واجبات مهم و محبوب ترین کارها نزد خدای عزّوجلّ و آخرین سفارش پیامبران و ستون دین و باعث نزول رحمت الهی است.(3)

در تاریخ آمده است که در روز عاشورا در شدت جنگ، ابوثمامه صائدی عرض کرد یابن رسول الله وقت نماز است میخواهم یک نماز دیگر نیز به امامت شما به جا آورم حضرت فرمود:«ذَکَرتَ الصَّلَوةَ جَعَلَکَ اللهُ مِنَ المُصَلِّینَ الذَّاکِرِینَ...» = نماز را مطرح کردی خداوند تو را از نمازگزاران قرار دهد؛ از دشمن بخواهید موقتاً دست از جنگ بردارد تا ما نماز بخوانیم.»

یاران امام، به خاطر نماز به سپاه عمر سعد پیشنهاد آتش بس موقت کردند اما دشمنان نه تنها پیشنهاد را نپذیرفتند که با اهانت به فرزند پیامبر

ص: 47


1- میزان الحکمة، ج7، ص3132،
2- بحار الانوار، ج 82، ص 232، ح 57.
3- به کتاب میزان الحکمه، ج7، ص 3132 مراجعه شود.

جنگ را شدّت بخشیدند و امام ویارانش را در حال نماز با شدت هرچه تمام تر تیرباران کردند. حضرت امام حسین(علیه السّلام) در همان گیرودار جنگ، نماز اول وقت را با یاران خود در زیر باران تیرها اقامه فرمود. (1)

(این خود درسی است برای پیروان آن حضرت که در سخت ترین شرایط باید توجه به نماز اول وقت داشت.)

آیا جای تأسف و نگرانی نیست که برخی عزاداران به نماز بی توجّه و بی اعتنا باشند و آن امانت الهی را سبک بشمارند، که به فرموده ی امام صادق(علیه السّلام) از شفاعت این خاندان محروم خواهندبود.

عزاداری و آرزوی شهادت

آرزوی شهادت در پیشگاه فرزند رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) امری است پسندیده و دارای اجر و پاداش، چنان چه از امام رضا (علیه السّلام) روایت شده است که به ابن شبیب فرمود: «اگر میخواهی برای چیزی گریه کنی پس گریه کن برای حسین بن علی بن ابیطالب(علیهم السّلام) زیرا آن حضرت را همانند گوسفند سر بریدند، و اگر میخواهی به پاداش شهدای کربلا برسی هر وقت به یاد حسین افتادی بگو: «یَا لَیتَنِی کُنتُ مَعَهُم فَاَفُوزَ فَوزاً عَظِیماً» یعنی: ای کاش با ایشان می بودم تا به رستگاری بزرگ می رسیدم.»(2)

عزاداری و فتوای مراجع

بیان مسایل اعتقادی، دینی و مذهبی، تعظیم شعائر الهی، تجلیل

ص: 48


1- تاریخ طبری، ج7، ص 347 ، تاریخ کامل ابن اثیر، ج 3، ص 29.
2- امالی صدوق، مجلس 27، شماره 5، بحار الانوار، ج 44، ص 611.

از پیامبران به ویژه پیامبر اسلام و اهل بیت آن حضرت(علیهم السّلام) و اقامه عزاداری شان و... از عبادات است و باید مطابق فتوای مراجع عظام تقلید باشد. خودسر و خودرأی عمل کردن خطرآفرین و موجب بدبختی خواهد بود.

فتوا دادن

تنها مجت-هد و مرجع تقلید حق دارد که فتوا بدهد. هر عالم، مبلغ، روضه خوان، مدّاح، طلبه و... که اهلیّت فتوا دادن را ندارند، نباید در حلال و حرام الهی فتوا بدهند و نظر خود را بر مردم تحمیل کنند که حرام و خلاف شرع است.

بنده در کتاب هایی که نوشته ام از خود فتوی نداده ام چون اهل فتوی نیستم، همواره فتوای مراجع تقلید را نقل کرده ام یا بر داشت از آن را بیان داشته ام.

عزاداری در خانه ها و دفاتر مراجع و...

در طول تاریخ، روش مراجع عالیقدر و برخی شخصیت ها این بوده که در دفاتر و منازل شخصی شان جلسات عزاداری را دایر می کرده اند. در سیر تاریخی عزاداری بر سیدالشهداء (علیه السّلام) به عنوان سیره امامان معصوم(علیهم السّلام) به عنوان الگو ثبت شده است، و افزون بر آن بر پیروان شان دستور اقامه عزا را این گونه صادر کرده اند.

عن الباقر(علیه السّلام): «...ثُمَّ لِیَندُبِ الحُسَینَ وَ یَبکِیهِ وَ یَأمُرُ مَن فِی دَارِهِ بِالبُکآءِ عَلَیهِ و یُقِیمُ فِی دَارِهِ مُصیبَتَهُ بِإِظهارِ الجَزَعِ عَلَیهِ...»(1)

ص: 49


1- کامل الزیارات، ص175،

امام محمّد باقر(علیه السّلام) نسبت به کسی که نمی تواند در روز عاشورا به زیارت امام حسین(علیه السّلام) برود اینگونه دستور عزاداری داده اند و فرمودند: «سپس بر حسین(علیه السّلام) گریه و عزاداری کند و بر اهل خانه خود دستور دهد که بر او بگریند و در خانه اش با اظهار گریه و ناله بر حسین مظلوم، مراسم عزاداری و سوگواری برپا کند و یگدیگر را با گریه و تعزیت و تسلیت گویی در سوگ حسین(علیه السّلام) در خانه های شان ملاقات کنند.»

عزاداری در حوزه های علمیه و دانشگاه ها

سزا مند است که حوزه های علمیه، دانشگاه ها و مدارس به مناسبت های شهادت ها و وفات های خاندان رسالت(علیهم السّلام) مجالس سوگواری اگر چه مختصر برگزار کنند(درحدود20دقیقه) تا این فرهنگ بیشتر جا باز کند. البته این دلیل بر تعطیل درس ها نیست این برنامه ها قابل جمع با درس ها است.[می شود با یک آیه قرآن یا یک روایت و یک مطلب مختصر و مفید این جلسه را به انجام رساند.]

در برخی مدارسِ حوزه های علمیه در روزهای پنج شنبه برنامه های مخصوص تبلیغ و سوگواری، ویژه اساتید و شاگردان رسماً دایر می شود که واقعا مفید و ثمر بخش است، خوب است که این روش حسنه تقویت شده و فراگیر گردد.

عزاداری اَجِنّه برای امام حسین(علیه السّلام)

همچنان که انسان ها برای فرزند پیامبر اکرم، امام حسین(علیه السّلام) عزاداری می کنند، جنیان شیعه نیز برای آن حضرت سوگواری و مصیبت داری

ص: 50

می کنند.

اَجِنَّه همانند انسان ها هم مسلمان دارند هم یهودی، مسیحی و... .

موقعی که پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) به طرف طائف می رفت نمایندگان جنیان که قرائت قرآن را شنیدند خدمت آن حضرت رسیدند رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) شبی را وعده داد، آنان در شب موعود که به نام لیلة الجن مشهور است محضر حضرت مشرف شدند و در همان شب71000 نفر اجنه مسلمان شدند و از آن شب به بعد در بین قوم شان به تبلیغ اسلام پرداختند،(1)

سپس برخی از جنیان گروه گروه به فیض اسلام مشرف شدند.

آن ها بعد از پیامبر از امیرالمؤمنین و ائمه معصومین(علیهم السّلام) اطاعت و پیروی می کنند. از امام محمد باقر(علیه السّلام) روایت شده است:«ما پیروانی از جنیان داریم؛ چنانکه پیروانی از انسان ها داریم، وقتی که کاری داریم به سراغ شان می فرستیم.»(2)

جنیان شیعه برای حضرت ابی عبدالله الحسین(علیه السّلام) عزاداری و مرثیه خوانی می کنند آن چنان که از اُم سَلَمَه (همسرنبی مکرم اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم )) روایت شده است.(3)دراین باره روایات زیادی وارد شده است که این مختصر گنجایش آن را ندارد.

عزاداری فرامرزی ویژه ی مناسبتی

امیدواریم روزی برسد که مرزهای استعماری جغرافیایی از بین

ص: 51


1- بحار الانوار،ج60، ص 124.
2- کافی ج1، ص 369.
3- بحار الانوار،ج1،ص65.

کشورهای اسلامی برچیده شوند و مسلمانان همانند اهل یک دهکده در کنار هم قرار بگیرند.

در شرایط فعلی، انتظار این است که به مناسبت های زیارتی و عزاداری، برخی قیودات و دریافت پول های سنگین روادید و... لغو شود و نیز جلو سوء استفاده های مالی و سیاسی و... گرفته شود تا هیئت های عزاداری و شیفتگان بتوانند از این فیض، ثواب و بهره ی بیشتر ی بگیرند.

عزاداری در کشورهای غیراسلامی

با توجّه به حقّانیّت خاندان وحی و گسترش فرهنگ اسلام و عزاداری ها، در اکثر کشورهای اسلامی و غیراسلامی ، نیاز به برنامه ریزی های گسترده و منظّم، اجتناب ناپذیر است.

الحمد لله اکثرِ مسلمانان مهاجر از ایران، افغانستان، عراق،

پاکستان، ترکیه، هند، لبنان، سوریه، حجاز، بحرین و... به هر کشور غیراسلامی که هجرت کرده اند، با حفظ ارزش های دینی و با پرچم امام حسین(علیه السّلام) هجرت نموده اند.

مهاجرانی مایه ی افتخار هستند که در کشورهای غیراسلامی، هزاران مسجد، حسینیه، مراکز فرهنگی، مدارس و حوزه های علمیّه و خیریّه ها را تأسیس کرده اند، که هر کدام پرچم های برافراشته اسلام عزیز به حساب می آیند. قابل توجّه این است که مسلمانان شیعه در روزهای تاسوعا و عاشورا، عزاداری، راهپیمایی و سینه زنی را در خیابان ها و در منظر دید جهانیان و در چشم انداز رسانه های جهان، با شهامت و شجاعت برپا می کنند. انتظار ما این است که اگر در برخی شهرها تعداد محدودی

ص: 52

از این مؤمنان باشند (حتی یک خانه) شایسته است که مراسم عزاداری را برگزار کنند. [ما به این گونه مهاجران با ایمان و وظیفه شناس افتخار می کنیم و پشتیبان و دعاگوی آنان هستیم و نفرین می فرستیم به آن هایی که نعوذ بالله به بیراهه رفتند و همه چیزشان را فدای پول، هوسرانی، خوشگذرانی، فساد و... کرده اند.]

قابل توجّه مؤمنین در کشورهای غیراسلامی

با توجّه به موقعیّت مهاجران متعهّد و وظیفه شناس یادآوری می شود که در کارهای فرهنگی، عزاداری ها و اجرای مراسم در کشورهای دیگر رعایت چند نکته ی مهم، قابل توجّه و ضروری به نظر می رسد:

1- مسلمانان (در هر کشوری که باشند) باید فرهنگ اسلامی را رعایت کنند و تحت تأثیر فرهنگ بیگانه قرار نگیرند.

2- در کنار هر مسجد، حسینیّه، مراکز فرهنگی، خیریّه و... یک کتابخانه کوچک تأسیس نموده، به غنای فرهنگی مسلمانان بیافزایند. (برای اهدای کتاب های رایگان ما همکاری جدّی خواهیم کرد ان شاء الله.)

3- مراکز و هیئت های مذهبی باید دارای مدیریت و هیئت امنای قوی باشند و مردم نیز از آنان اطاعت کنند.

4- مقررات عمومی آن کشور را در نظر داشته باشند تا بهانه به دست دشمن ندهند و با شکست مواجه نشوند.

5- برای برگزاری مراسم عزاداری و نحوه و مسیر راهپیمایی و... باید مجوّز از مقامات دریافت کنند تا نظم مناسب برقرار و امنیّت تأمین گردد.

6- در نوشتن مطالب پلاکارت ها، اجرای شعارها، انجام برنامه ها،

ص: 53

تشریفات، رفت و آمدها، نظم داخلی و نظم کلی و... رعایت کنند و باید شرایط را در نظر گرفته، دقیق و مناسب و منطقی انتخاب و عمل نمایند.

7- مؤمنان هر کشور افزون بر داشتن مراسم شان در مراسم مؤمنان سایر کشورها نیز شرکت کنند و گاهی برخی مراسم را مشترک برگزار نمایند.

8- از برادران محترم اهل سنت در برپایی برنامه های اسلامی و عزاداری پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) و امام حسین(علیه السّلام) دعوت کنند و نیز هماهنگی و همکاری های مناسب و بدون تعصّب داشته باشند.

عزاداری با پیام ها و تسلیت نامه های سیاسی

اگر مراجع عالی قدر و سران کشورهای اسلامی افزون بر رونق بخشیدن به عزاداری های سنّتی و معمول، پیام های تسلیت از طریق رسانه ها به سایر بزرگان جهان اسلام أعم از شیعه و سنی به عنوان «عزای پیامبر اسلام (صلّی الله علیه و آله وسلّم )» و «عزای فرزندان رسول الله(صلّی الله علیه و آله وسلّم )» ارائه نمایند اثرو ثمر شگفت انگیز و مثبتی خواهدداشت.

امیدوارم روزی برسد که این مطالب در بین سران کشورهای اسلامی جهان و نیز در کنفرانس کشورهای اسلامی مورد توجّه ویژه قرار بگیرد.

عزاداری و بدعت

عزاداری برای پیشوایان دین یک سنّت حسنه و دارای پاداش فراوانی است و باید مطابق مقرّرات دینی انجام شود و هیچ گونه بدعتی در آن راه پیدا نکند و جلوی بدعت گذاران با قاطعیّت سد گردد.

ص: 54

بدعت چیست؟

بدعت عبارت است از چیزی که در دین و فرهنگ دینی نباشد و کسی آن را در دین وارد کند و با سلیقه خود چیزی را برخلاف مقرّرات اسلامی در بین مردم رواج دهد و... .

بدعت: چیزی نو پیدا، بی سابقه، آیینِ نو، رسمِ تازه و عقیده ی تازه، سنّتِ تازه که برخلاف دستور دین جعل شود.(1)

اسلام، بدعت گذار را خطرناک ترین عنصر معرفی کرده است.

عَن رَسُولِ اللهِ(صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «اَهلُ البِدَعِ شَرُّ الخَلقِ وَ الخَلِیقَةِ»(2)

پیامبر اعظم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «بدعت گذاران بدترین مردم و موجودات هستند.»

عَنهُ(صلّی الله علیه و آله وسلّم ): «اَهلُ البِدَعِ کِلاَبُ اَهلِ النَّارِ»(3)

پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمود: «بدعت گذاران سگ های اهل دوزخ هستند.»

عن علیٍ امیرالمؤمنین(علیه السّلام): «مَا هَدَمَ الدِّینَ مِثلُ البِدَعِ»(4)

امیرمؤمنان امام علی(علیه السّلام): «هیچ چیزی مانند بدعت ها دین را ویران و تباه نکرده است.»

پناه می بریم به خدا از کسانی که در کارهای دینی، مذهبی، اجتماعی و عادت ها و رسوم مردم، یا در عزاداری ها، دعوتی ها، مراسم عقد و عروسی، ایجاد زمینه های منفور طلاق و... پایه گزار بدعت ها باشند و چیز تازه ای ایجاد کنند که جامعه را به بدبختی بکشانند،

ص: 55


1- فرهنگ عمید، حرف با، ص250، فرهنگ معین حرف با، ص 198.
2- میزان الحکمة ،ج 1، ص452 ح1629 وکنز العمال: 1095، 1126
3- میزان الحکمة ، ج 1، صح 1631452کنز العمال :1125
4- میزان الحکمة، ج1،ص 452،ح1626،بحار الانوار ج 78 ص 92ح 98

عزاداری و حفظ حرمت ها

هر مسلمانی وظیفه دارد که حرمت دین، قرآن، شریعت خاندان پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله وسلّم )، عزاداری و ... را حفظ کند. هر عملی که موجب هتک حرمت شود، نباید انجام دهد و کسی حق ندارد که به مقدّسات اهانت کند. مسخره کردن عزاداری، سینه زنی، راهپیمایی، زیارت، دعا و... و نیز استهزا و اذیت مؤمنین، به فتوای صریح مراجع عالی قدر جایز نیست.

عزاداری و موسیقی و غنا

متأسفانه صحبت می شود که در برخی جاها و توسط عدّه ای نادان و یا مغرض، آلات موسیقی و غنا و نغمه های شیطانی مخصوص مجالس لهو و لعب، در سوگواری ها و مراسم عزای سیدالشهداء (علیه السّلام) راه پیدا کرده اند که به یقین حرام و زیان آفرین است.

چنان چه از امام محمد باقر(علیه السّلام) روایت شده است: «غنا از چیزهایی است که خداوند برای آن وعده ی آتش جهنم داده است.»(1)

لذا انتظار می رود که علما و مؤمنان جلوی این فاجعه را بگیرند و نگذارند که عزاداری ها با آلات لهو و موسیقی حرام، غنا، ساز و آواز، خرافات و... آلوده شوند و هر مکلّفی در تمام موارد باید مطابق فتوای مرجع تقلید خود عمل کند.

با توجه به فتوای مراجع عظام، موسیقی و آلات و اسباب آن دو قسم می باشند:

ص: 56


1- وسائل الشیعة ج12، ص227 و حدود الشریعة، المحرمات ج1. ص510

1. نوع حلال آن، همان هایی است که مناسب مجالس لهو نباشند مثل موسیقی ارتش (مارش نظامی) و طبل و سنج عزاداری که در عرف مناسب آن مجالس محسوب نمی شوند. پس انجام آن و گوش دادن به آن ها اشکالی نخواهد داشت.

2. نوع حرام آن، همان هایی است که مخصوص و مناسب مجالس لهو باشند مثل دایره (دف) و غناهای مخصوص و نواختن های ریتم دار و مطرِب و... که ساختن، اجاره کردن، استعمال کردن، و گوش دادن به آن ها حرام می باشد.(1)

برخی افراد یا گروه ها، مدّاحی، عزاداری، مولودی خوانی و... را با آلات لهو و یا با صدای غنا و... راه اندازی کرده اند که به صریح فتوای مراجع، خلاف شرع است. مراجع فرموده اند که قرآن، دعا، شعر، قصیده، غزل اسلامی، مدیحه، مرثیه و... اگر به سبک لهوی و غنایی یا با وسایل مخصوص لهو خوانده شوند، حرام است.(2)

عزاداری و افراط و تفریط

شایسته و سزامند است که عزاداری ها و جشن های مذهبی و میلاد پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) و ائمه ی اطهار(علیهم السّلام) به طور معقول و مشروع دایر شوند و از افراط و غلوّ و ذکر روایات ضعیف و قطعه های تاریخی غیرمعتبر خودداری گردد و از اعمال و برنامه های افراطی پرهیز شود و نیز از تفریطی

ص: 57


1- برگرفته ازتوضیح المسائل مراجع،ج1ص 962 تا969،وتوضیح المسائل جامع ج1 ص627،630
2- توضیح المسائل جامع ج1ص628م2226

عمل کردن باید جلوگیری گردد. بی اعتنایی و بی تفاوتی نسبت به امور دینی و مذهبی شایسته انسان مؤمن و مذهبی نیست. کسانی که در برابر مصائب اهل بیت(علیهم السّلام) بی تفاوت و بی توجّه هستند و اسیر تفریط یا افراط شده اند را باید بیدار و هوشیار نمود.

فشرده ی سخن این که در اکثر برنامه ها و این امر مهم و سرنوشت سازِ عزاداری باید از افراط و تفریط پرهیز کرد و راه مشروع، معقول و منطقیِ میانه روی را در پیش گرفت.

از پیامبر رحمت (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) روایت شده است: «خَیرُ الاُمُورِ اَوسَاطُهَا» «بهترین تمام کارها میانه رَوی آن هاست.»(1)

عزاداری و قمه زنی

امروزه برخی انسان ها، سوگواری، حرم سازی، تشرف به

زیارت ها، سینه زنی، زنجیر زنی و حتی گریستن برای امام حسین(علیه السّلام) را نفی می کنند، و یا به بی تفاوتی و یا به شک و تردید به آن ها می نگرند، حتی تعداد افراد بی منطق و نادان، این گونه برنامه های دینی ومذهبی را بدعت و شرک قلمداد میکنند و... بالمقابل برخی دیگر مشوق قمه زنی، تیغ زنی و شمشیر زنی هستند.

پیشنهاد ما این است که مسلمانان به عنوان پیروان برترین دین و آیین جامع وحیانی و امت پیامبر خاتم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) باید با دید معقول و منطقی جهانی مطابق دستور پیشوایان دین عمل نمایند، و در این گونه مسائل وکلیه ی مسائل مستحدثه و... به فتوای مراجع جامع الشرائط عظام تقلید عمل

ص: 58


1- نهج الفصاحه کلمه خیر،

کنند واز اِعمال سلیقه و نظرغیر متخصصانه و شخصی بپرهیزند.

عزاداری و قدردانی از سخنران، قاری و مداح

بسیار بجا و شایسته است که مؤمنین برای مجالس دینی و مذهبی هزینه کنند و برای سخنران، قاری قرآن و مدّاح بدون ریا و با حفظ احترام و آبرومندانه قدردانی نمایند؛ البته آنان هم خرج و مصرف لازم دارند و باید تأمین شوند و از نذری که برای مراسم انجام داده می شود، سهمی هم برای آنان در نظر گرفته شود و نباید آن را صدقه و یا وجوهات حساب کنند بلکه برای رضای خدا و نذر نیّت نمایند که برای ایشان اجر و پاداش خواهد داشت (البته این یک نوع ارج نهادن خواهد بود).

البته اجرت گرفتن برای امور واجب یا شرط قراردادن برای

انجام واجب دینی را مراجع حرام می دانند امّا برای امور مستحبّی دین اشکالی ندارد.

عزاداری و خلوتگاه

پژوهشگران، نویسندگان، شاعران عاشورایی و... که با اخلاص وارد این وادی می شوند و درباره ی سیّد مظلومان، امام حسین، اهل بیت و یارانش(علیهم السّلام) به تفکّر، اندیشه و تحقیق می پردازند و آثاری از خود بجا می گذارند، اکثراً همراه با اشک و آه و سوز و گداز است. این گونه عزاداری و سوگواری دارای امتیاز ویژه و ماندگاری است.

عزاداری و نیایش

دعا و نیایش، عبادت بزرگ و مایه ی ترقّی انسان مؤمن است و دعا مغز

ص: 59

عبادت و اسلحه ی مؤمن می باشد. عزاداری و نیایش با هم رابطه ی مستقیم و خلل ناپذیر دارند؛ بنابراین عزاداری ها نیازمند دعا و نیایش است و دعایی که با عزاداری و توسّل به پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )، حسین بن علی و سایر اهل بیت(علیهم السّلام) باشد، إن شاء الله به هدف اجابت خواهد رسید.

دعا و عزاداری، اعلام موضع در برابر طاغوت ها، ظالمان، دشمنان و قاتلان امام حسین و قاتلان اهل بیت(علیهم السّلام) است.

اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّل فَرَجَهُم وَ ارزُقنَا زِیَارَتَهُم وَ شَفَاعَتَهُم، وَ اجعَلنَا مِن شِیعَتِهِم وَ احشُرنَا مَعَهُم؛ اَللَّهُمَّ انصُرِ الاسلامَ وَ المُسلِمِینَ وَ اخذُلِ الکُفّارَ وَ المُنَافِقِینَ وَ المُشرِکِینَ.اَللّهُمَّ اُرْزُقنَا شَفَاعَتَ الحُسَینِ یَومَ الوُرُودِ.

ص: 60

بخش دوم: نوحه های سینه زنی و سرود

اشاره

در این بخش تعداد70 نوحه های سینه زنی و برخی سرودها ارائه شده است.

ص: 61

ص: 62

نماز عشق (امام حسین و آخرین نماز)

سجاده ای به سینه ی صحرا به خون نشست

با آخرین نماز به فردوس جا گرفت

خورشیدسربه سجده ی دریای عشق داشت

تا آخرین ستاره ی دل ها صفا گرفت

یک آسمان ستاره دعای عُرُوج خواند

دست دعا به شیوه خون مقتدا گرفت

موج عطش به سینه خورشید رخنه کرد

سقا به روی آب دو دست وفا گرفت

خم شد ستاره ای به رکوع نماز عشق

شد راست قامتش مدال رضا گرفت

ص: 63

پاشید بر فلک گل تکبیر سرخ را

بارید بر ستاره و قالوا بلی گرفت

در آن نماز آخرِ ماه ستارگان

با صد سلام آیینه ها را خدا گرفت

تا هر دو دیده آیینه حق را نگاه کنند

با آیینه ی «حجازی»، دمی التجا گرفت

ص: 64

شهادت رسول خدا؛ سینه زنی

اندر عزای مصطفی عالم به غم یار است.

زهرا عزادار است.

از کعبه تا عرش عُلا زین غم شرر بار است .

زهرا عزادار است.

آندم علی مرتضی در سوگ پیغمبر، شال عزا بر سر

قلبش ز داغ مصطفی از غُصَّه سرشار است .

زهرا عزادار است.

دیگر نیاید بر زمین آیات قرآنی،آن وحی رحمانی

چون خاتم پیغمبران در نزد دادار است .

زهرا عزادار است.

جن و ملک وحش و طیورزین غصه گریانند، زار و

پریشانند

خورشید و ماه و کهکشان قلب شرر بار است.

زهرا عزادار است.

ص: 65

لوح و قلم اندر عزای سید عالم، بگرفته اند ماتم

بیت و حرم، رکن و حطیم از دیده خونبار است .

زهرا عزادار است.

عرش الهی می زند بر سینه و بر سر، از داغ پیغمبر

روح الامین در این مصیبت قلب غمبار است .

زهرا عزادار است.

تا کهکشان ها می رود آوای وا ویلا، فریاد یا مولا

اندر کنار مادرش زینب دل افگار است .

زهرا عزادار است.

بر روی دوش مصطفی آمد حسن گریان، با سینه سوزان

زین غم حسین فاطمه نالان و غمبار است .

زهرا عزادار است.

آنک حجاز از داغ پیغمبر عزا دارد، محشر به پا دارد

شعر «حجازی» پیشوازی سوگ سردار است .

زهرا عزادار است.

24/ 6/ 1396 تهران

ص: 66

محراب خونین؛ سینه زنی

غرقه به خون ساقی کوثر شده، علی جان، علی جان

دامن محراب ز خون تر شده، علی جان، علی جان

واله و نالان شده اند عرشیان، زین عزا، با نوا

دختر زهرا شده است درفغان، زین عزا، با نوا

چهره تو چون گل پرپر شده، علی جان، علی جان

دامن محراب شده غرق خون، از ستم، با ألم

صورت زیبای توشد لاله گون، از ستم، با ألم

این شب تاریک مکرر شده، علی جان، علی جان

ناله ای از کروبیان شد عیان، زین عزا، ای خدا

صوت ملائک شده از آسمان، زین عزا، ای خدا

غرقه به خون فاتح خیبر شده، علی جان، علی جان

ص: 67

قلب زمین تا به سما در تکان، شد جهان، خون فشان

لوح و قلم، عرش و ملک در فغان، شد جهان، خون فشان

وحش و طیور، در غم حیدر شده، علی جان، علی جان

گشته حسن از ستم دون یتیم ، دل غمین، غم نشین

زینب محزون شده دل دو نیم، دل غمین، غم نشین

وای، یتیمان شده اند بی پدر، علی جان، علی جان

نوح نبی گشته عزادار تو، ای شهید ای غریب

عالم و آدم دل افگار تو، ای شهید ای غریب

ختم رسولان شده خونین جگر، علی جان، علی جان

جن و ملک از غم توسوگوار، دل فگار بی قرار

بیکس و بی یار شده ذوالفقار، دل فگار بی قرار

«مدرسی» در غم تو نوحه گر، علی جان علی جان

ص: 68

یتیمی حضرت زینب (علیهاالسّلام)؛ سینه زنی

سحرگاهی دل محراب، خون شد

رخ بابم به محراب لاله گون شد

فلک از این مصیبت سر نگون شد

یتیمم من یتیمم من یتیمم

خداوندا علی شد کشته این دم

به عالم موج خون گردیده زمزم

ز مسجد تا فلک شد شور و ماتم

یتیمم من یتیمم من یتیمم

ص: 69

حسن گردیده بی بابا خدایا

حسین از غصه شد شیدا خدایا

ببینم صورت بابا خدایا

یتیمم من یتیمم من یتیمم

علی گردیده غرق لجه خون

رخ و عمامه اش گردیده گلگون

ز چشمم سیل اشک و رود جیحون

یتیمم من یتیمم من یتیمم

تمام کهکشان ماتم گرفته

تمام نه فلک در غم نشسته

که قلب عالم امکان شکسته

یتیمم من یتیمم من یتیمم

همه محراب و منبر شد عزادار

تمام مسلمین شد بی کس و یار

یتیمان علی زین غم شرربار

یتیمم من یتیمم من یتیمم

کجائی جد پاک و نازنینم

کجائی مادر زار و حزینم

ببین از داغ بابا دل غمینم

یتیمم من یتیمم من یتیمم

ص: 70

به موج خون نشست ساقی کوثر

عزاداران زنند بر سینه و سر

«مدرسی حجازی» قلب مضطر

یتیمم من یتیمم من یتیمم

ص: 71

حرم امام رضا و سوگواری حضرت علی(علیه السّلام)

رضا بنگر حسن بابا ندارد

حسین بن علی مولا ندارد

شده محرابِ مسجد غرقه در خون

رخ مولا ز خون گردیده گلگون

فلک نوری ازین عالم گرفته

زمین و آسمان ماتم گرفته

رضا بنگر حسن بابا ندارد * حسین بن علی مولا ندارد

ببین زینب غریب و بی پدر شد

ز داغ باب خود خونین جگر شد

ابوالفضل علی در غم نشسته

یتیمان جمله در ماتم نشسته

رضا بنگر حسن بابا ندارد * حسین بن علی مولا ندارد

ص: 72

یتیمان را نمانده یار و غمخوار

امام هشتمین گشته عزادار

علی تنها گذاشته کودکانش

دگر ناید به گوش صوت اذانش

رضا بنگر حسن بابا ندارد * حسین بن علی مولا ندارد

بزن بر سینه و سر ای مجاهد

که رفته زین جهان حامی توحید

مهاجر زین عزا شور و فغان کرد

پیام هر شهید با خون بیان کرد

رضا بنگر حسن بابا ندارد * حسین بن علی مولا ندارد

رضا جان یاور و یار غریبان

ببین بر ملت مظلوم افغان

امام هشتمین مهر درخشان

ببین بر شیعیان، موج خرو شان

رضا بنگر حسن بابا ندارد * حسین بن علی مولا ندارد

شده افغانستان در خون شناور

شده محراب و منبر قلب سنگر

«مدرسی» عزادار شهیدان

نماید التجا بر تو رضا جان

رضا بنگر حسن بابا ندارد * حسین بن علی مولا ندارد

ص: 73

ولادت حضرت زهرا با چند رباعی1

گلریز شده خانه احمد امشب

از مقدم محبوبه سرمد امشب

چون زهره زهرا به زافق کرد طلوع

لبخند به لب داشت محمد(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) امشب

از مکه صدای گل رخان می آید2

بر رکن و مقام میهمان می آید

از بهر خد یجه و علی و احمد(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

از سوی خدای ارمغان می آید

ص: 74

امشب از شوق شقایق به چمن می خندد3

پروین از پرده برون گشته سمن می خندد

مشتری مشتریِّ آن رخ زیبا گردید

زهره از مقدم زهرا به زمن می خندد

بر گوهر دریای نبوت صلوات

بر صاحب آثار شفاعت صلوات

بر فاطمه همسر وصی احمد(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

بر محور گنجینه عترت صلوات

ص: 75

زهره زهرا سلام الله علیها؛ سینه زنی

به آسمان زهره زهرا رود

سوی جنان گلشن طاها رود

بانوی زنهای بهشت برین

به جانب حضرت حوا رود

حبیبه ذات خدای جلیل

به جلوه عرش معلا رود

به آسمان زهره زهرا رود * سوی جنان گلشن طاها رود

فاطمه طاهره از این جهان

به عشق معراج مصفا رود

آسیه آورده گلی از جنان

به مقدمش مریم عذرا رود

به آسمان زهره زهرا رود * سوی جنان گلشن طاها رود

ص: 76

باغ بهشت یکسره گلزار شد

عطر گل احمدی آنجا رود

صف زده اند حوری و غلمان همه

تا به جنان حضرت زهرا رود

به آسمان زهره زهرا رود * سوی جنان گلشن طاها رود

شاخه این گل شکسته از ستم

ناله ی او تا به ثریا رود

شهادتش محشری برپا کند

سوی پدر آن گل یکتا رود

به آسمان زهره زهرا رود * سوی جنان گلشن طاها رود

حضرت زهرا رود در جنان

قلب علی از پی زهرا رود

در دل شب از پی تابوت او

نهان نهان زینب کبری رود

به آسمان زهره زهرا رود * سوی جنان گلشن طاها رود

زینب او بی کس و مادر شده

به آغوش حضرت مولا رود

حجازی با یاد حجاز آمده

اشک روان راز معما رود

به آسمان زهره زهرا رود * سوی جنان گلشن طاها رود

ص: 77

حسن سردار خوبان؛ سینه زنی

حسن ای سرور و سردار زینب

حسن ای مونس و سالار زینب

تو فرزند رسول مصطفایی

گلی از گلستان مرتضایی

به این عالم امام و مقتدایی

امانت دار انوار خدایی

حسن ای سرور و سردار زینب * حسن ای مونس و...

تویی فرزند زهرای مطهر

به عالم جانشین و پورحیدر

تو از زهر جفایی زار و مضطر

یتیمانت شدند بی یار و یاور

حسن ای سرور و سردار زینب * حسن ای مونس و...

ص: 78

تو را دست ستم خونین جگر کرد

جهان شال عزایت را به سر کرد

برادر از غمت قلب حزینم

ببین بر سوز آه آتشینم

حسن ای سرور و سردار زینب * حسن ای مونس و...

ز داغت عون و جعفر بی قرارند

زمین و آسمان ها غم گسارند

زمین در سوگ تو ماتم گرفته

بقیع از داغ تو در غم نشسته

حسن ای سرور و سردار زینب * حسن ای مونس و...

ولی حق تویی سردار خوبان

امام مجتبی ماه درخشان

حسین در ماتم تو قلب سوزان

ابوالفضل علی گشته پریشان

حسن ای سرور و سردار زینب * حسن ای مونس و...

«مدرسی» پیام آور به منبر

برای مجتبی سبط پیمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

عزاداران زنند بر سینه و سر

شده صاحب عزا زهرای اطهر

حسن ای سرور و سردار زینب * حسن ای مونس و...

ص: 79

وداع امام حسین با فاطمه صغری

روم در کربلا ای نور چشمان

خداحافظ دمیده شام هجران

سفر دارم به شوق جانفشانی

روم با اشتیاق جاودانی

شده هنگام هجران و جدایی

تو صبرشام هجران را نمایی

روم در کربلا ای نور چشمان * خداحافظ دمیده شام هجران

پدر جان اکبرم باشد کنارم

که صبر دوری اورا ندارم

علی اصغرم همراز خواهر

بما ند در کنارم ماه انور

روم در کربلا ای نور چشمان * خداحافظ دمیده شام هجران

ص: 80

سفر دارد علی اکبر من

به همراه می برم این اصغر من

بیاید درسفر هم خواهر من

که زینب از دل و جان یاور من

روم در کربلا ای نور چشمان * خداحافظ دمیده شام هجران

علمدار رشیدم با من آید

که هر جا عقده ها را می گشاید

«مدرسی» پیام آور به منبر

حسین باشد شفیع روز محشر

روم در کربلا ای نور چشمان * خداحافظ دمیده شام هجران

ص: 81

معراج حسینی(علیه السّلام) سینه زنی

زمین کربلا معراج

فرزند پیمبر شد

تمام قاب و قوسین از گل یاسش معطرشد

حسین در کربلا آمد که بنیاد ستم سوزد

قیام و انقلاب او به عالم راه و رهبر شد

نوای عشق و آزادی پیام انقلاب او

به هرآزاده ی گیتی پیام اومصور شد

زمین کربلا معراج فرزند پیمبر شد* تمام قاب و قوسین...

فداکاری، وفاداری مرام جاودان او

وفای حضرت عباس به عالم رمز دیگر شد

خلیل الله، ذبیح الله به قربانگاه آزادی

همان رمزی به ثار الله که قربان جان اکبر شد

زمین کربلا معراج فرزند پیمبر شد* تمام قاب و قوسین...

ص: 82

حسین رفته به معراج شهادت از دل و جانش

ولی دوش حسین معراج جانبازی اصغر شد

پیمبر با براق خود به معراج عُلایش رفت

حسین با ذوالجناح آمد و معراجش مکرر شد

زمین کربلا معراج فرزند پیمبر شد* تمام قاب و قوسین...

عزاداران و مداحان زنند بر سینه و بر سر

«مدرسی»زجان و دل حسین را یار و نوکر شد

زمین کربلا معراج فرزند پیمبر شد* تمام قاب و قوسین...

ص: 83

عزای کهکشان ها - سینه زنی

ماتمت زد شرر بر دل و جان - یاحسین یاحسین یاحسین جان

ماه و خورشید عزایت گرفتند

عرش و کرسی برایت گریستند

کهکشان در عزای تو گریان

یاحسین یاحسین یاحسین جان

قلب عالم برای تو خون شد

دشت وصحرازخون لاله گون شد

تا فتادی تو در قلب میدان

یاحسین یاحسین یاحسین جان

ص: 84

آدم و نوح و موسی و عیسی

مریم و هاجر و هم صفورا

جمله در سوگ تو اشک ریزان

یاحسین یاحسین یاحسین جان

مصطفی صاحب این عزا شد

مرتضی قامت از غم دو تا شد

مادر از داغ تو قلب سوزان

یاحسین یاحسین یاحسین جان

اکبرت مانده در خون شناور

گشته رنگین کمان خون اصغر

قد سیان زین عزا قلب بریان

یاحسین یاحسین یاحسین جان

دست عبّاست از تن جدا شد

خون قاسم به دستش حنا شد

زینب آمد به میدان شتابان

یاحسین یاحسین یاحسین جان

نوحه خوان عاشق کربلایت

سینه زن شیفته نینوایت

از «مدرسی» تجدید پیمان

یاحسین یاحسین یاحسین جان

ص: 85

هیئت های سینه زنی

عاشق فرمان خدا السلام

السلام

جلوه ی از عشق و وفا السلام السلام

دسته جانباز حسین در جهان، عاشقان عاشقان

همسفر کرب وبلا السلام السلام

سینه زنان صف شکنان، یاعلی یاعلی

آمده از بهر دعا السلام السلام

عاشق فرمان خدا السلام السلام* جلوه ی از عشق و وفا ...

هیئت سرباز حسینی رسید، یا حسین یاحسین

تجدید پیمان به خدا السلام السلام

یاور و همراز رسید از سفر، با ظفر با ظفر

عشق و هنر مهر و صفا السلام السلام

عاشق فرمان خدا السلام السلام* جلوه ی از عشق و وفا ...

ص: 86

بیرق آزادی به کف اهتزاز، سرفراز سرفراز

شوق و شعف تیغ و لوا السلام السلام

یاد شهیدان شده در سنگرم، یاورم یاورم

رفته به معراج عُلا السلام السلام

عاشق فرمان خدا السلام السلام* جلوه ی از عشق و وفا ...

حجت حق حضرت صاحب زمان، العجل العجل

منتقم کرب و بلا السلام السلام

عهد (مدرسی) به خون شهید، عاشورا عاشورا

سینه زنان عاشق مو لای ما، السلام السلام

عاشق فرمان خدا السلام السلام* جلوه ی از عشق و وفا ...

ص: 87

حسین وارث پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) سینه زنی

حسین ای نور چشمانِ پیمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

حسین ای وارث زهرا و حیدر:

خدا خواهد برای حفظ قرآن

حسین گردد شهید قوم عدوان

قیام و انقلاب کربلا را

به خون امضا کند شاه شهیدان

حسین ای نور چشمانِ پیمبر* حسین ای وارث زهرا و حیدر

علمدار رشیدش جان سپارد

کنار علقمه آن ماه تابان

علی اکبرشود در خون شناور

قدِ قاسم شود پا مال اسپان

حسین ای نور چشمانِ پیمبر* حسین ای وارث زهرا و حیدر

ص: 88

بریزد قطره های خون اصغر

که دنیا را کند موج گلستان

پیام قطره های خون اصغر

به عالَم آورد موج خروشان

حسین ای نور چشمانِ پیمبر* حسین ای وارث زهرا و حیدر

خون پاک حسین سبط پیمبر

شود چون خون یحیا موج دوران

ز بنیان برکَند کاخ ستم را

به خاک وخون کشد طاغوت وطغیان

حسین ای نور چشمانِ پیمبر* حسین ای وارث زهرا و حیدر

به خون آغشته گردد جسم مسلم

شکوه هر شهیدی راه قرآن

به خاک وخون فتد هانی عروه

شود کوفه زخونش موج طوفان

حسین ای نور چشمانِ پیمبر* حسین ای وارث زهرا و حیدر

رقیه گنجی در ویرانه گردید

که سبط مصطفی وکُنج زندان

شود ویرانه هر بنیاد ظالم

ز سیل خون و فریاد اسیران

حسین ای نور چشمانِ پیمبر* حسین ای وارث زهرا و حیدر

ص: 89

شود هر سرزمینش کربلایی

که خون پیروز بر شمشیرعدوان

«مدرسی» پیام خون نوشته

که شاید موج خون گردد شتابان

حسین ای نور چشمانِ پیمبر* حسین ای وارث زهرا و حیدر

ص: 90

هر سرزمین کربلا؛ سینه زنی

حسینم من حسینم من حسینم

به عالم محوری از حُسنَ-یَ-ی-نَم

شدم راضی به خون گردم شناور

به راه حق دهم این جان واین سر

دهم در راه او عباس و اکبر

بماند در جهان این دین ودفتر

حسینم من حسینم من حسینم* به عالم محوری از...

علمدار رشیدم کشته گردد

به موج خاک و خون آغشته گردد

فدایِ دین شود این اکبر من

نشان تیرِدون، این اصغر من

حسینم من حسینم من حسینم* به عالم محوری از...

ص: 91

شدم راضی شوم پامال اسبان

سرم بر نیزه جسمم روی میدان

که تا رونق دهم اسلام و قرآن

عدالت را به پا سازم به دوران

حسینم من حسینم من حسینم* به عالم محوری از...

به بیداد و ستم هرگز نسازم

به ذات حق بود راز و نیازم

کنم زنده روش مصطفی را

کنم پاینده راه مرتضی را

حسینم من حسینم من حسینم* به عالم محوری از...

(مدرسی) فدای نام مولا

رساند این پیام بر اهل دنیا

نماید هر سرزمین را کربلایی

و هر دور زمان را عاشورایی

حسینم من حسینم من حسینم* به عالم محوری از...

ص: 92

وداع امام حسین با امام سجاد(علیه السّلام)

(سینه زنی - زنجیر زنی)

ای جان پدر خدا نگهدار

رفتم به سفر خدا نگهدار

ای عابد زار و دل شکسته

تبدار و علیل و زار و خسته

بر روح و روان تو سلامم

براهل زمان رسان پیامم

ای جان پدر خدا نگهدار* رفتم به سفر خدا نگهدار

بابا به کجاست یاورانت؟

مسلم وحبیب و همرهانت؟

ای سبط نبی! کجاست اکبر؟

عباس رشید وعون و جعفر؟

ای جان پدر خدا نگهدار* رفتم به سفر خدا نگهدار

ص: 93

شد کشته حبیب در ره یار

گردیده وهب قتیل اشرار

گردید شهید عون و جعفر

در خیمه نمانده یار و یاور

ای جان پدر خدا نگهدار* رفتم به سفر خدا نگهدار

قاسم به کجاست ای پدر جان؟

یاران رشید و نور چشمان؟

اینک که دیگر کسی ندارم

من بی کس و یا رو دل فگارم

ای جان پدر خدا نگهدار* رفتم به سفر خدا نگهدار

شمشیروعصا به دست لرزان

تا من بروم به سوی میدان

بر کشته شدن منم سزاوار

عابد تو شوی اسیر کفار

ای جان پدر خدا نگهدار* رفتم به سفر خدا نگهدار

زنجیر به پا و دست بسته

آن بازو ز چوب و نی شکسته

تو یاور کودکان زارم

تو مو نس خواهر فگارم

ای جان پدر خدا نگهدار* رفتم به سفر خدا نگهدار

ص: 94

توحجت حق به ما سوایی

پیغام رسانِ کربلایی

«مدرسی» اشک بار باشد

در سوک تو بی قرار باشد

ای جان پدر خدا نگهدار* رفتم به سفر خدا نگهدار

ص: 95

جلوه ی حسینی «زنجیر زنی»

ای حسین جان،ای حسین جان؛ جان فدای روی تو

غرقه شد در لجه ی خون، قامت دلجوی تو.

شد هلالِ ماه ماتم، چون خمِ ابروی تو.

تشنه جان دادی حسین جان، درلب شطِّ فرات.

از پیا مت محشر کبری شده الگوی تو.

ای حسین جان،ای حسین جان؛ جان فدای روی تو

در محاق مرگ رفتی اختر صبح امید

ای امید هر دو عالم چشم عالم سوی تو

از صفا و مروه و بیت و حرم تا نینوا

زمزم و شهدِ شهادت، از صفای کوی تو

ای حسین جان،ای حسین جان؛ جان فدای روی تو

ص: 96

زنجیری ظا لم شکستی، ای شکوهِ آفتاب

تا قیامت پایداراست، شوکتِ بازوی تو

کاخِ بی داد و ستم، با سیل خون کردی خراب

ای حسین جان خون پاکت جلوه نیروی تو

ای حسین جان،ای حسین جان؛ جان فدای روی تو

مهدی صاحب زمان ای، وارث کرببلا

عالَمی در انتظارند، تا ببینند روی تو

این «حجازی» منتظرِ مقدمت مولا بیا

(فاطمیون) جان فشانند بر گلِ ابروی تو

ای حسین جان،ای حسین جان؛ جان فدای روی تو

در نجف یا کربلا یا مکه یا بیت وبقیع.

بر مشام جان رساند شمه ی گلبوی تو

عاشق کرببلا یم عاشورا یا اربعین

میروم پای پیاده تا گل خوشبوی تو

ای حسین جان،ای حسین جان؛ جان فدای روی تو

ص: 97

امام حسین جانِ پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )؛ سینه زنی

قاَلَ رَسُولُ الامِّی: اِنَّ الحُسَینَ مِنِّی

در قتلگاه فتاده چون گل به خون شناور

سبط رسول و زهرا نور دو چشم حیدر

در شأن او بخوانید از گفته ی پیمبر:

قاَلَ رَسُولُ الاُمِّی: اِنَّ الحُسَینَ مِنِّی

رأس حسین به نیزه جسمش به خون تپیده

هم زینب حزینش در قتلگه رسیده

عابد به ناله و آه می گفت و این قصیده:

قاَلَ رَسُولُ الاُمِّی: اِنَّ الحُسَینَ مِنِّی

ص: 98

بر روی نعش پاکش طفلی به ناله گفتا

در خاک و خون فتادی ای نور چشم زهرا

بابا مگر نگفته جد ت برای دنیا:

قاَلَ رَسُولُ الا ُمِّی: اِنَّ الحُسَینَ مِنِّی

از حنجر بریده بشنو صدای قرآن

پیغام جاویدانی بر ملت مسلمان

شاید کسی بداند حرف رسول یزدان:

قاَلَ رَسُولُ الاُمِّی: اِنَّ الحُسَینَ مِنِّی

این سر به روی نیزه فرمان حق بیان داشت

گه در تنور خولی گاه چوب بر لبان داشت

فرموده ی پیمبر اعلان و یا نهان داشت:

قاَلَ رَسُولُ الاُمِّی: اِنَّ الحُسَینَ مِنِّی

از سنگر شهیدان یاد حسین زهراست

در هر دیار دنیا کرببلایی پیداست

از این چراغ روشن راه شرف هویداست

قاَلَ رَسُولُ الاُمِّی: اِنَّ الحُسَینَ مِنِّی

یاران به خون فتاده راه حسین بپویند

پرپر به روی میدان رمز شرف بجویند

آن گفته ی پیمبر با قطره خون بگویند:

قاَلَ رَسُولُ الاُمِّی: اِنَّ الحُسَینَ مِنِّی

ص: 99

بنویس تو (مدرسی)اینک پیام یاران

در دفتر جانبازی از صحنه ی این میدان

گردد به جهان جاری از خون شهید طوفان

قاَلَ رَسُولُ الاُمِّی: اِنَّ الحُسَینَ مِنِّی

ص: 100

حسین گل طاها سینه زنی

قتلگاه آمد دختر زهرا

شد به پا یاران محشر کبری

آه و واویلا - آه و واویلا

چون حسین افتاد در دل میدان

زینبش آمد دیده گریان

تا فلک می رفت ناله و افغان

ای حسین جانم ای مه یکتا

آه و واویلا - آه و واویلا

ای مه خواهر ای حسین من

بشنوای سردارشور و شین من

سوزد از داغت عالمین من

خواهرت مانده بی کس و تنها

آه و واویلا - آه و واویلا

بین حسینت را یا رسول الله

غرقه در خون شد در دل صحرا

چون شده پرپر این گل طاها

سوزد از این غم سینه ی

زهرا

آه و واویلا - آه و واویلا

ص: 101

قتلگه مانده پیکر خونین

از تنت بردند جامه پارین

نوحه گرخواهر با دل غمگین

بر (مدرسی) یک نظر بنما

آه و واویلا - آه و واویلا

ص: 102

انقلاب و نقش خون؛ «سینه زنی»

شد خون حسین پیروز بر طاغوت دوران ها

از کرببلا جوشید تا مسجد و میدان ها

در دفتر آزادی بنوشته بیانِ خون

با زمزمه ی جوشان از رمز نهان خون

از موج روان خون طوفان شده در عالم

امواج دیگر خیزد از موج روان خون

شد خون حسین پیروز بر طاغوت دوران ها* ازکرببلا...

گر قطره ی خون ریزد با تیر ستم کاران

تا اوج فلک جوشد زمزم به فغان خون

یک قطره ی خون دائم طوفان خطر گردد

از قله شود جاری تا دشت و دمان خون

شد خون حسین پیروز بر طاغوت دوران ها* ازکرببلا...

ص: 103

گلزار جهان گلگون از خون شهیدان شد

رنگین شده این تاریخ از قطره چکان خون

دانشگه ی خون تفسیر از کرببلا دارد

تا گوهر جان یابد در جوی روان خون

شد خون حسین پیروز بر طاغوت دوران ها* ازکرببلا...

طفلان بدر خیمه قاسم به روی میدان

بر اهل جهان می گفت از راز جوان خون

یک دست جدا عباس زان راز نهان می گفت

اسرار وفاداری با رمز و بیان خون

شد خون حسین پیروز بر طاغوت دوران ها* ازکرببلا...

می گفت (مدرسی) از اصغر و قربانگاه

آن کودک شش ماهه خندد به لبان خون

گر رأس حسین برنی یا چوب به لب دارد

قرآن خدا خواند با عشق و لسان خون

شد خون حسین پیروز بر طاغوت دوران ها* ازکرببلا...

عابد به روی منبر زنجیر جفا بر دوش

می گفت پیام حق با سبک و بیان خون

شد خون حسین پیروز بر طاغوت دوران ها* ازکرببلا...

ص: 104

ابوالفضل علی؛ سینه زنی

سر و بوستان علی

روح و ریحان علی

ماه جانان علی

گل پژمان علی

یا ابالفضل مدد یا ابالفضل مدد

عبد صالح خدا

مرد میدان وِلا

جلوه صدق و صفا

الگوی پاک وفا

یا ابالفضل مدد یا ابالفضل مدد

عاشق روح نبی

غیرت عشق ولی

عشق دلدار صَفِی

شوکت و شورعلی

یا ابالفضل مدد یا ابالفضل مدد

ص: 105

پرچم فتح و ظفر

الگوی عشق و هنر

مفخر جن و بشر

جلوه تیغ دو سر

یا ابالفضل مدد یا ابالفضل مدد

ای علمدار حسین

میر و سردار حسین

یاور و یار حسین

عشق سرشار حسین

یا ابالفضل مدد یا ابالفضل مدد

پدرت شیر خدا

مادرت رمزِ و فا

مکتبت عشق و صفا

پرچمت رازِ دعا

یا ابالفضل مدد یا ابالفضل مدد

عاشقم از د ل و جان

بر ابی الفضل زمان

این (حجازی) به جهان

از غمت اشکِ روان

یا ابالفضل مدد یا ابالفضل مدد

ای تو سقای حسین

عشق والای حسین

روح شیدای حسین

سود و سود ای حسین

یا ابالفضل مدد یا ابالفضل مدد

7/ 9/ 1393 تهران، مدرسی حجازی

ص: 106

ابوالفضل دلداده جانان ؛ سینه زنی

سینه زنان از دل و از جان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

عاشق و دلداده جانان عجب؛

اباالفضل ابالفضل

عَلَم به دوش جانب میدان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

جلوة خورشید شتابان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

مشک به دوش جانب شط فرات؛ الفتوح الفتوح

حمله ی چون شیر نیستان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

سینه زنان از دل و از جان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

دور او را لشکر شیطان گرفت؛ العجب العجب

تیر و سنان شعله و باران عجب؛ ابالفضل

ابالفضل

خشم ابی الفضل چو طوفان شود؛ الامان

الامان

لشکر دون جمله هراسان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

سینه زنان از دل و از جان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

ص: 107

مثل علی در صفِ میدان تویی؛ العزیز العزیز

کردی فراری بیابان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

ماهی تفتیده بدر یا رسید؛ الوصال الوصال

تشنه برون گشت شتابان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

سینه زنان از دل و ازجان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

مشک به دوش جانب اهل حرم؛ العجل العجل

تا ببری آب به طفلان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

دشمن دون جمله فراری شدند؛ الحذ ر الحذ ر

تیغ به کف اسب به جولان عجب؛ ابا لفضل ابا لفضل

سینه زنان از دل و از جان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

وای دو دستت شده از تن جدا؛ الفراق

الفراق

مشک گرفتی تو به دندان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

پیکرت از تیر خسان چون عقاب؛ الغریب الغریب

اهل حرم جمله پریشان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

سینه زنان از دل و از جان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

آه ازآن د م که حسینت رسید؛ الحزین

الحزین

دست و علم مانده به میدان عجب ابالفضل ابالفضل

«مدرسی» عاشق کرببلا؛ البشیر البشیر

سینه زنان صف زده گریان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

سینه زنان از دل و از جان عجب؛ ابالفضل ابالفضل

ص: 108

راز فاطمه باعلی اکبر(علیه السّلام)؛ سینه زنی

علی اکبر ای گل گل ستان

به سفرروی مه ی آسمان

به دلم رسیده غم جهان

اخی یا علی اخی یا علی

بنشین برادر گلعذار

شده ام زهجر تو بی قرار

ز فراق تو شده ام فگار

اخی یا علی اخی یا علی

به سفر روی تو برادرم

بنگر به این تن و پیکرم

چو سپندی مانده بمجمرم

اخی یا علی اخی یا علی

ص: 109

غم هجر تو شب تار من

بنشین دمی به کنار من

زچه شد خزانی بهار من

اخی یا علی اخی یا علی

تویی آن شعاعی زآفتاب

سوی نینوا روی با شتاب

جگرم ز هجر تو شد کباب

اخی یا علی اخی یا علی

تو روی علی ز چه از برم

من دل غمین به تو خواهرم

به مدینه بی کس و یاورم

اخی یا علی اخی یا علی

زغم حسین همه جاعزا

تو «مدرسی» روی کربلا

شده فاطمه به غم ونوا

اخی یا علی اخی یا علی

ص: 110

وداع علی اکبر؛ سینه زنی

شدی عازم به میدان ای علی جان

گذر از زیر قرآن ای علی جان

بیا ای نور چشمان پیمبر

به شوق و عشق یزدان ای علی جان

ز داغت قلب صغری گشته غمگین

دوای درد هجران ای علی جان

شدی عازم به میدان ای علی جان* گذر از زیر قرآن...

ببین عمه زداغت اشک و ریزم

چو پروانه شتابان ای علی جان

فراغ تو دلم را کرده محزون

سکینه چشم گریان ای علی جان

شدی عازم به میدان ای علی جان* گذر از زیر قرآن...

ص: 111

پدر از هجر تو قدش خمیده

شده مادر پریشان ای علی جان

به یاد همرهان مکتب عشق

بریزد اشک چشمان ای علی جان

شدی عازم به میدان ای علی جان* گذر از زیر قرآن...

ببین اصغر به گهواره فغان داشت

نه آبی بهر طفلان ای علی جان

صدای صوت قرآن جان فزا شد

بگوشم صوت آذان ای علی جان

شدی عازم به میدان ای علی جان* گذر از زیر قرآن...

ز سوز هجر تو قلبم کمان است

ندارد هجر تو پایان علی جان

«مدرسی» نوشت رمز شهادت

شود یار ضعیفان ای علی جان

شدی عازم به میدان ای علی جان* گذر از زیر قرآن...

ص: 112

سیمای علی اکبر؛ سینه زنی

به میدان می رود یا رب جوان گلعذار من

ببین بر اشک چشمان و به آه پر شرار من

جوان مه سیمای من رود بر جانب میدان

نظر برقد وبالایش دوچشم اشک بار من

به میدان می رود یا رب جوان گلعذار من* ببین بر اشک...

به دشت کربلا هردم به یاد حق نوا دارم

شبیه جان پیغمبر بود اکبر کنار من

شهید گردد علی اکبر ز دست قوم دون یا رب

به راه دین و قرآن، این شهادت افتخار من

به میدان می رود یا رب جوان گلعذار من* ببین بر اشک...

ص: 113

نگررعنا جوانی عازم میدان جانبازی است

خرامان میرود میدان جوان با وقار من

شده عمه پریشان از وداع آخرِ اکبر

تمام خواهرانش اشک و ریزان چون بهارمن

به میدان می رود یا رب جوان گلعذار من* ببین بر اشک...

همه اهل حرم از داغ اکبرناله ها دارند

شده یک محشری برپا درین دشت ودیارمن

«مدرسی» نویس از انقلابِ کربلا دفتر

به خون امضا همی سازد جوانان این شعار من

به میدان می رود یا رب جوان گلعذار من* ببین بر اشک...

ص: 114

اسماعیل کربلا؛ سینه زنی

قرآن بیاور زینبم نور دو چشمان میرود

روح و روانِ پیکرم، اکبر به میدان میرود

فصل خزانِ اکبرم وقت بهاران آمده

باد خزانی میوزد گل از گلستان میرود

قرآن بیاور زینبم نور دو چشمان میرود* روح و روانِ...

سعیِ صفا و مروه شد از خیمه گاه تا قتلگاه

با کربلا و عاشوری زمزم شتابان میرود

هاجر! بیا، آور، دمی عطر و گلاب و مِشک وعود

اسماعیلِ کرببلا با شوقِ قربان میرود

قرآن بیاور زینبم نور دو چشمان میرود* روح و روانِ...

ص: 115

بهر قتال ظالمان اکبر روان شد از حرم

این یوسف کرب و بلا چون ماه کنعان میرود

با آهِ جانسوز از جگر گفتا حسین تشنه لب

مانند روح از جان من این جان جانان میرود

قرآن بیاور زینبم نور دو چشمان میرود* روح و روانِ...

دارد سکینه ناله ها از داغ هجر اکبرش

زینب بیا ای خواهرم، از جسم من جان میرود

از ملت آزاده ام رعنا جوانان وطن

هر دم «مدرسی» ببین در راه قرآن می رود

قرآن بیاور زینبم نور دو چشمان میرود* روح و روانِ...

ص: 116

گلواژه های اکبر (سینه زنی)

علی،علی، علی جان، نور دو چشم زهرا

در خاک و خون فتاده قد رسای اکبر

چون برگ ارغوانی گلگون قبای اکبر

علی،علی،علی جان، نور دو چشم زهرا

فرق دریده افتاد شق القمر به میدان

تا آسمان بتابد نور و ضیای اکبر

بدر منیر زهرا از آسمان فتاده

ماهی موج دریا اختر لقای اکبر

علی،علی،علی جان، نور دو چشم زهرا

ص: 117

گرتشنه لب فتاده چون غنچه به میدان

آب حیاتی جوشید رمز بقای اکبر

آب بهشت رضوان جدم پیمبر آورد

نوشیده ام پدر جان آب رضای اکبر

علی،علی،علی جان، نور دو چشم زهرا

گر اتقلاب خونین از کربلا درخشید

اوج درخشش او از کربلای اکبر

پیمان نوجوانان با اکبر حسین است

دشمن به حیرت افتاد محو لقای اکبر

علی، علی، علی جان، نور دو چشم زهرا

فریاد دختران زهرا به کهکشان رفت

محشر به کربلا شد اندر عزای اکبر

قد حسین خمیده از غصه جوانش

چون دیده غرقه در خون قد رسای اکبر

علی، علی، علی جان، نور دوچشم زهرا

تکرار کربلا شد در کشور عزیزم

تکرارعاشورا شد از خون بهای اکبر

« مدرسی» رساند پیغام کربلا را

شد گلستان دنیا، گلواژه های اکبر

علی، علی، علی جان ، نور دو چشم زهرا

ص: 118

اکبرخورشید بنی هاشم ؛ سینه زنی و...

ای جان حسین اکبر! ای دلبر جانبازان

خورشید بنی هاشم ای سرور جانبازان

خورشید شرف تابید در سنگر جانبازان

زرّین و مصفّا شد هر دفتر جانبازان

پروانه به دور شمع از عشق و وفا آمد

اندر دل آتش رفت چون پیکر جانبازان

ای جان حسین اکبر! ای دلبر جانبازان* خورشید بنی هاشم...

پیشانی نور حق از سنگ ستم بشکست

چون موجی خروشان بود آن رهبر جانبازان

پیروزی دین حق ازبازوی حیدر شد

چون جان پیمبر بود آن سرور جانبازان

ای جان حسین اکبر! ای دلبر جانبازان* خورشید بنی هاشم...

ص: 119

هم آیه ی (من یّشری) در شأن علی آمد

باعشق خدا خوابید در بستر جانبازان

الگوی فدا کاری زهرا ی جوان گردید

دامان علی بگرفت آن یاور جانبازان

ای جان حسین اکبر! ای دلبر جانبازان* خورشید بنی هاشم...

یک محشری برپا شد اندم که حسن نوشید

زهری ز جفای دون آن مخفر جانبازان

چون قافله ی عشاق در کرببلا آمد

عرشی به زمین افتاد شد محورجانبازان

ای جان حسین اکبر! ای دلبر جانبازان* خورشید بنی هاشم...

اسرار فداکاری در جلوه ی قاسم بین

چون کرد کفن بر دوش آن دلبر جانبازان

معراج شهادت رفت آن کودک شش ماهه

پرواز علی اصغر با شهپر جانبازان

ای جان حسین اکبر! ای دلبر جانبازان* خورشید بنی هاشم...

بازوی حسین بشکست از داغ علمدارش

چون دست و علم افتاد زان صفدر جانبازان

هردم که «مدرسی» در کرببلا آید

پیمان وفاداری با سرور جانبا زان

ای جان حسین اکبر! ای دلبر جانبازان* خورشید بنی هاشم...

ص: 120

ای مهدی دین حق بنگر به عزاداران

یاران وفادارت هم یاور جانبازان

ای جان حسین اکبر! ای دلبر جانبازان* خورشید بنی هاشم...

ص: 121

علی اکبر، گل پرپر؛ سینه زنی

شده غرقه در خون مه انور من

شهید جفا شد علی اکبر من

دلم موج خون شد ز داغت علی جان

چو امواج خونین فراقت علی جان

رَوِی از کنارم تو ای یاور من

شده غرقه در خون مه انور من* شهید جفا شد علی اکبر من

گل وگل ستانم ز توفان خزان شد

که پژمرده گلگون ز تیرخسان شد

به میدان فتاده گل پرپر من

شده غرقه در خون مه انور من* شهید جفا شد علی اکبر من

ص: 122

ز هجر تو محزون شده خواهرانت

شده اشک و ریزان همه یا ورانت

چو پروانه سوزد دل و پیکر من

شده غرقه در خون مه انور من* شهید جفا شد علی اکبر من

ز برج شهامت چو خورشید تابان

طلوع کردی ناگه فتادی به میدان

شدی در محاق ای مه و اختر من

شده غرقه در خون مه انور من* شهید جفا شد علی اکبر من

جهان گشته تاریک دراین روزروشن

گل ارغوانی فتاده ز گلشن

نظر کن علی جان به چشم ترمن

شده غرقه در خون مه انور من* شهید جفا شد علی اکبر من

ز بعدت نخواهم دگر زندگانی

گل گل ستانم زچشمم نهانی

به دریای خون شد چسان گوهرمن

شده غرقه در خون مه انور من* شهید جفا شد علی اکبر من

«مدرسی» بنویس شعار شهادت

به این سینه زن ها پیام شهامت

جهان شد منور از این اختر من

شده غرقه در خون مه انور من* شهید جفا شد علی اکبر من

ص: 123

گل خندان رباب «سینه زنی» (زبان حال مادر علی اصغر)

اصغر زارم ، تشنه و نالان

روی دوش من سینه سوزان

ای خداوندا! اندر این صحرا

آل پیغمبر بی کس و تنها

العطش گویان کود کان ما

هم علی اصغر این گلِ خندان

اصغر زارم ، تشنه و نالان* روی دوش من سینه سوزان

کودک تشنه گریه ها دارد

روی آغوشم، ناله ها دارد

سبط پیغمبراین نوا دارد

بی رمق مانده این گلِ ریحان

اصغر زارم ، تشنه و نالان* روی دوش من سینه سوزان

ص: 124

نیست و در خیمه قطره ی آبی

کودکان دارند سوز و بی تابی

اصغر مادر، نیست و در خوابی

میزند پرپر بلبل بی جان

اصغر زارم ، تشنه و نالان* روی دوش من سینه سوزان

عابد بیمار مانده در بستر

هم علی اصغر تشنه ومضطر

العطش گویان کودکان یک سر

تا فلک می رفت ناله ی طفلان

اصغر زارم ، تشنه و نالان* روی دوش من سینه سوزان

میزند پرپر اصغر محزون

ازغمش گردید قلب من پرخون

ای پناه من خالق بیچون

آخرین سرباز می رود میدان

اصغر زارم ، تشنه و نالان* روی دوش من سینه سوزان

از غم اصغر اشک ریزانم

آتش افتاده بر دل وجانم

عازم میدان شد، پریشانم

از(مدرسی) ناله ی سوزان

اصغر زارم ، تشنه و نالان* روی دوش من سینه سوزان

ص: 125

اصغر، لاله سرخ کفن

گریه ها باید، ناله ها

باید برگل پرپر سبطِ پیغمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

وقت سحر نسیم چمن گریه میکند

برلاله هایِ سرخ کفن گریه میکند

عنقا زکوه و دشت و بیابان خون فشان

تا کربلای عشق و محن گریه میکند

گریه ها باید، ناله ها باید* برگل پرپر سبطِ پیغمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

در کربلا و قتلگه و خیمه گاه عشق

اصغر چو بلبلی به سخن گریه میکند

از خون اصغر است مصور جهان عشق

در کوه و دشت، مِشک ختن گریه میکند

گریه ها باید، ناله ها باید* برگل پرپر سبطِ پیغمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

ص: 126

دوش حسین بستر خونین اصغر است

دارد تبسمی به دهن گریه میکند

بهر عزای اصغر شش ماهه ی حسین

هم مرغ خوش خرام دَمن گریه میکند

گریه ها باید، ناله ها باید* برگل پرپر سبطِ پیغمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

بلبل ز غصه گوشه ویرانه جا گرفت

از هجر گلستان و چمن گریه میکند

گریه ها باید، ناله ها باید* برگل پرپر سبطِ پیغمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

از خطبه های زینب و عابد شد انقلاب

کشتی نوح به کوه و دمن گریه میکند

دور زمان و رمز زمین ثبت دفتر است

از غم «مدرسی» به وطن گریه میکند

گریه ها باید، ناله ها باید* برگل پرپر سبطِ پیغمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

ص: 127

علی اصغر غنچه خندان؛ زنجیر زنی

بیاور تشنه لب اصغر

ببوسم سبط پیغمبر

تا گرفت اصغر ز دست مادرش

دید خشکیده گلوی انورش

غنچه گل از عطش پژمرده بود

روی دوش مادرش افسرده بود

گرفت آن کودک لرزان

گرفت آن غنچه ی خندان

گشته لب هایش کبود ازتشنگی

سر به بازویش نهاد از خستگی

قلب اصغر از عطش گشته کباب

از غم او می تپد قلب رباب

ربا ب قلب پریشان است

سکینه اشک و ریزان است

ص: 128

بوسه زد مولا به لب های علی

ناله زد ازدل به آوای جلی

اصغرش را برد در میدان عشق

تا بگوید در جهان آذان عشق

گرفت آن کودک عطشان

روان شد جانب میدان

آب می خواهد از آن قوم عناد

تا که اصغر را کند سیراب و شاد

بُرد اصغر را به میدان باشتاب

روی دست خود بلند کرد آفتاب

خجل شد آسمان از غم

زمین شرمنده از ماتم

تیر دشمن جان اصغر را گرفت

سینه ی زهرا و حیدر را گرفت

این جهان در چشم مولا تار شد

این زمین تا آسمان خونبار شد

جهان و آسمان لرزید

زمین تا کهکشان لرزید

ص: 129

جسم اصغر از ستم در خون نشست

صورت ودست حسین گلگون نشست

این عزاداران همه نالان او

هم «مدرسی» شده گریان او

فضا ازخون گل افشان شد

فلک ازغصه ویران شد

ص: 130

علی اصغرکودک بی شیر؛ سینه زنی

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم

کودک بی شیرِ من با دل بریان رویم

بلبل باغ نبی اصغر نالان من

نوردو چشم علی کودک گریان من

ذبیح من در منا به عید قربان رویم

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم* کودک بی شیرِ من

به خیمه گاه نیست آب زغم دل افسرده ام

ز ناله ی العطش ببین که آزرده ام

چو خضر و اسکندریم به آب حیوان رویم

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم* کودک بی شیرِ من

ص: 131

شیر ندارد، علی! ما در محزون تو

غصه و افغان کند عمه ی دل خون تو

برای آب ای عزیز جانب عدوان رویم

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم* کودک بی شیرِ من

شده ز گهواره ات راز شهادت عیان

گشا دو لب را بگو به مردمان جهان

به عشق فردوس حق بیا شتابان رویم

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم* کودک بی شیرِ من

شود چو گهواره ات بستر خون ای علی

دو دست بابای تو مجمر خون ای علی

جانب شط فرات به شورو افغان رویم

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم* کودک بی شیرِ من

دهن گشا ای علی غنچه ی خندان من

گشادو چشمان خود طفل پریشان من

گذر ز جان ای عزیز به سوی جانان رویم

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم* کودک بی شیرِ من

ص: 132

کبود گشته لبت عزیز من تشنه ی

کودک بی شیر من زتشنگی خسته ی

تشنه آب حیات به شوق رضوان رویم

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم* کودک بی شیرِ من ...

(مدرسی) اشک ریز ز داغ اصغر شده

قتلگه و کربلا عجب مکرر شده

برای دین خدا طفل و جوانان رویم

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم* کودک بی شیرِ من

کشور افغان ستان سنگر خون بار ما

به باغ عشق شهید صد گل بی خار ما

بیا به گل چیدن باغ شهیدان رویم

اصغر لب تشنه ام بیا به میدان رویم* کودک بی شیرِ من

ص: 133

اصغر آخرین سرباز؛ سینه زنی

ای علی اصغر آخرین سرباز

جان فدا کردی ای مه همراز

مادر زارت خیمگاه نالان

انتظار تو عمه گریان

فاطمه سوزد ازفراق تو

هرزمان دارد اشتیاق تو

ای علی اصغر آخرین سرباز* جان فدا کردی ای مه همراز

خواهران تو اشک و ریزانند

بر در خیمه زار و گریانند

عابد دلخون بی برادر شد

کربلا زین غم روز محشر شد

ای علی اصغر آخرین سرباز* جان فدا کردی ای مه همراز

ص: 134

از تیرِ دشمن گشته ای سیراب

یا به دوش باب رفته ی درخواب

داغ تو سوزد جسم و جانم را

قلب خونین و استخوانم را

ای علی اصغر آخرین سرباز* جان فدا کردی ای

مه همراز

بر مسلمانان این سلام من

بر همه عالم این پیام من

ای علی اصغر آخرین سرباز* جان فدا کردی ای مه همراز

کودک بی شیر تیر باران شد

با لب خندان سوی رضوان شد

تا به رستاخیز این عزا برپاست

از «مدرسی» این پیام هر جاست

ای علی اصغر آخرین سرباز* جان فدا کردی ای مه همراز

ص: 135

اصغرعطشان؛ زنجیرزنی

(با روش سکوت و اجرا انجام شود)

پدر حیات من آخر شده ز تیر خسان

دمی به خیمه مرا نزد مادرم برسان

مادرم دلخون - عمّه ام محزون 2

ای پدرجانم - جان به قربانت2

که انتظار من است مادرم درِ خیمه

نظر کند به سوی قتلگه دل خسته

مادرم گریان - خواهران نالان.2

ای پدر جانم - جان به قربانت2

ص: 136

به عمه های من غرقه خون سلامم بر

ز خون من به جهان این چنین پیامم بر

تشنه جان دادم - روی دوش باب.2

ای پدر جانم -جان به قربانت2

پیام آخر اصغر به مادرم برسان

به سوی باغ جنان می روم لب خندان

مادرم سوزد - در فراق من2

ای پدر جانم - جان به قربانت2

شهید راه خدا گشته اصغر نالان

زتیر حرمله جان داده ام لب عطشان

آخرین سرباز- جان فشان تو.2

ای پدر جانم - جان به قربانت2

(مدرسی)دل افسرده زین عزا دارد

عزای اصغر نالان چنین به پا دارد

شد عزا داران - رهروان حق.2

ای حسین مولا- جان به قربانت.2

ص: 137

قنداقه خونین؛ سینه زنی

بیا ای مادر نالان اصغر

بگیر این غنچه خندان و پرپر

بیا بنگر که اصغر غرق خون شد

ز دست خصم دون او لاله گون شد

شده ازتیر کین درخون شناور2

بیا ای مادر نالان اصغر

بگیراین غنچه خندان و پرپر

بیا از خیمگاه ای مادرزار

که اصغر آمده ازرزم و پیکار

بگیر قنداقه خونین اصغر2

بیا ای مادر نالان اصغر

بگیراین غنچه خندان و پرپر

ص: 138

شهید راه حق شد طفل زارم

ز سوز داغ او من بیقرارم

گل گلزارمن گردیده پرپر2

بیا ای مادر نالان اصغر

بگیراین غنچه خندان و پرپر

برایش قطرۀ آبی ندادند

هزاران غصه در قلبم نهادند

تبسم برلبان بایاد مادر2

بیا ای مادر نالان اصغر

بگیراین غنچه خندان و پرپر

رباب قنداقۀ اصغر گرفته

همه اهل حرم محشر گرفته

پیام آرد (مدرسی) به منبر2

بیا ای مادر نالان اصغر

بگیراین غنچه خندان و پرپر

ص: 139

علی اصغر کودک جانباز ؛ سینه زنی

بیا ای مادر اصغر شتابان

بیاور اصغر نالان و عطشان

بیاور اصغر نالان مضطر

بیاور آن گل پژمان و پرپر

بیاور اصغر بی شیر نالان

بیاور کود ک زار و پریشان

بیا ای مادر اصغر شتابان* بیاور اصغرنالان و عطشان

بیاور بلبل بوستان زهرا

بیاور غنچه خندان زهرا

بیاور کودک جانباز بابا

بیاور آخرین سرباز بابا

بیا ای مادر اصغر شتابان* بیاور اصغرنالان و عطشان

ص: 140

بیاور کودک زار و حزین را

بیاور ناله های آتشین را

بگیرم کودک زارم در آغوش

که قلبم از فراقش میزند جوش

بیا ای مادر اصغر شتابان* بیاور اصغرنالان و عطشان

به نزد لشکر دشمن رسا نم

که شاید قطره ی آبی چشانم

علی اصغر به روی دوش مولا

نشان تیر دشمن شد، خدایا!

بیا ای مادر اصغر شتابان* بیاور اصغرنالان و عطشان

ز دست حرمله آن شومِ ابتر

علی اصغر شده در خون شناور

بیا ای مادر اصغر شتابان* بیاور اصغرنالان و عطشان

جهان در چشم مولا تار گردید

زمین تا آسمان خونبار گردید

«مدرسی » پیام اصغر آورد

شکوه عاشورا در منبر آورد

بیا ای مادر اصغر شتابان* بیاور اصغرنالان و عطشان

ص: 141

اصغر بلبل آرام؛ سینه زنی

زینب بیا از خیمگاه اصغر ز میدان آمده

این بلبل باغ نبی با باب نالان آمده

هر بلبلی در شاخ گل خواند سرود گلستان

این بلبل شیرین سخن آرام و بی جان آمده

چون مرغ بسمل غرق خون این نوگل زهراشده

گویا ز بحر احمری ماهی غلتان آمده

زینب بیا از خیمگاه اصغر ز میدان آمده* این بلبل باغ نبی...

ای عمه زار علی گهواره اصغر بیار

یکدم بیاید مادرش موسای عمران آمده

برروی دوش باب خود گردیده آرام از فغان

اینک به خواب آخرش این نور چشمان آمده

زینب بیا از خیمگاه اصغر ز میدان آمده* این بلبل باغ نبی...

ص: 142

قنداقه خونبار او شد پرچم آزادگی

با عشق سرشارحسین طفلی ز میدان آمده

اصغر کنار فاطمه رفته بهشت جاویدان

شوق شهادت رمز خون با عشق رضوان آمده

زینب بیا از خیمگاه اصغر ز میدان آمده* این بلبل باغ نبی...

شد محشرکبری به پا درخیمه های شاه دین

چون اصغرش در خون تپان از تیر عدوان آمده

با موج خون اصغر است شد هر زمینی کربلا

هم عاشورای خون تپان در ملک افغان آمده

زینب بیا از خیمگاه اصغر ز میدان آمده* این بلبل

باغ نبی...

گفتا «مدرسی» پیام بر کودکان شیروخوار

روز علی اصغرشده روز شهیدان آمده

ای حجت ابن الحسن بنگر به این سوز وگداز

این نوحه گر با سینه زن زار و پریشان آمده.

زینب بیا از خیمگاه اصغر ز میدان آمده* این بلبل باغ نبی...

ص: 143

اصغرکبوتر نالان؛ سینه زنی

فرزند مرتضی به بیابان کربلا

اصغر فدا نمود به میدان کربلا

گاهی به روی نعش علی اکبر جوان

گاهی کنار قاسم و پیمان کربلا

بین کودکان زینب و عشق شهادتش

عازم به قتلگاه شده طفلان کربلا

فرزند مرتضی به بیابان کربلا* اصغر فدا نمود به میدان کربلا

از مسلم و حبیب و وهب در دیار خون

با موج خون نموده چه توفان کربلا

حرّ ریاحی مرد شهادت به راه حق

فرق دریده گشته نگهبان کربلا

فرزند مرتضی به بیابان کربلا* اصغر فدا نمود به میدان کربلا

ص: 144

دارد کفن به دوش یتیم حسن عجب

راز شهادت است به دوران کربلا

در علقمه دو دست ابوالفضل غرق خون

بیرق به خون تپیده و غلطان کربلا

فرزند مرتضی به بیابان کربلا* اصغر فدا نمود به میدان کربلا

سوزان وداع آخر فرزند مصطفی

طفلان اشک ریز و پریشان کربلا

آورد اصغرش به منا تا فدا کند

زیر عبا کبوتر نالان کربلا

فرزند مرتضی به بیابان کربلا* اصغر فدا نمود به

میدان کربلا

تشنه به روی دوش پدربود منتظر

تیر جفا و اصغر نالان کربلا

هر جا شهید راه خدا یاور حسین

با جسم غرق خون شده مهمان کربلا

فرزند مرتضی به بیابان کربلا* اصغر فدا نمود به میدان کربلا

عالم به سوک اصغرتشنه به سوزوآه

دارد «مدرسی» همه پیمان کربلا

امروز روز اصغربی شیر درجهان

هر مادری به داغ یتیمان کربلا

ص: 145

زینب قهرمان؛ سینه زنی

یادگار علی زینب قهرمان

جان نثاران تو فاطمیون زجان

غیرت مرتضی عفت فاطمه

دخت شیر خدا شوکت آسمان

نسل پاک نبی زینب هاشمی

در شکوه و جلال جلوه کهکشان

یادگار علی زینب قهرمان* جان نثاران تو فاطمیون زجان

مریم و آسیه خادم راز تو

عشق حوا تو را مادر مهربان

خواهر مجتبی رازدار حسین

شد ابوالفضل تو یاور و جان فشان

یادگار علی زینب قهرمان* جان نثاران تو فاطمیون زجان

ص: 146

کوه صبر و صفا دختر مرتضی

جانشین حسین سرور کاروان

جان فدای حسین حامی عابدین

سرور انقلاب یاور کودکان

یادگار علی زینب قهرمان* جان نثاران تو فاطمیون زجان

کاخ بیداد را سرنگون کرده ای

خطبه آتشین کوه آتشفشان

این حریم و حرم کوکب شهر شام

می درخشد همه در زمین و زمان

یادگار علی زینب قهرمان* جان نثاران تو فاطمیون زجان

(فاطمیون) ما حامیان حرم

افتخار آفرین بهر افغانستان.

یادگار علی زینب قهرمان* جان نثاران تو فاطمیون زجان

18/ 7/ 1395 نجف آباد اصفهان

ص: 147

دل بی قرار زینب؛ سینه زنی

ز شرار خیمه می سوخت دل بی قرار زینب

فلک آتش غم افروخت به دل فکار زینب

زچه محشری نمودار به زمینِ کربلا شد

که ز صدر زین فتاده شه تاجدار زینب

ز شرارخیمه می سوخت دل بی قرار زینب* فلک آتش غم...

ز فراق نوجوانان ز غم حسین مظلوم

عجب این همه مصیبت دل داغ ُ دارزینب

گهی در غمِ یتیمان گهی فکر عابدین داشت

دل کهکشان بسوزد غم پر شرار زینب

ز شرارخیمه می سوخت دل بی قرار زینب* فلک آتش غم...

ص: 148

همه بلبلانِ محزون به جوار عابدین شد

که آیا عزیز زهرا تویی راهدار زینب

تو بگو چه چاره سازم به میان آتش وخون

که ز بعد باب زارت تویی یادگار زینب

ز شرارخیمه می سوخت دل بی قرار زینب* فلک آتش غم...

ز پیام عابدین شد همه جانب بیابان

به میان خیمه مانده همه افتخار زینب

چو خلیل به قلب آذر به کنار حجت حق

اوبه فکرعابدین است همه غم شعارزینب

ز شرارخیمه می سوخت دل بی قرار زینب* فلک آتش غم...

برون از شرار آتش بنموده عابدین را

عجب از شهامت و صبر، عجب از وقار زینب

تو (مدرسی) دعا کن به امام عصرِ غائب

که برون ز پرده آید مه غمگسار زینب

ز شرارخیمه می سوخت دل بی قرار زینب* فلک آتش غم...

تو مجاهد و مهاجر غم دل بگو به زهرا(علیهاالسّلام)

شده میهنت به آتش چو خیام و دار زینب

ز شرارخیمه می سوخت دل بی قرار زینب* فلک آتش غم...

ص: 149

همت زینب «سینه زنی» و شعر

درکرب و بلا زینب آن مفخر آزادی

شد نائب شاه دین آن خواهر آزادی

سر فصل شهامت را در دفتر زینب بین

در کرببلا رخشید چون گوهر آزادی

بانگ جرسی آید از قافله ی صحرا

تا شط فرات آمد آن سرور آزادی

درکرب و بلا زینب آن مفخر آزادی* شد نائب شاه دین...

آورد و دو قربانی زینب به منای حق

هم دختر زهرا شد چون محور آزادی

بر همت زینب بین الگوی جهان گردید

آن روح بلند عشق در پیکر آزادی

درکرب و بلا زینب آن مفخر آزادی* شد نائب شاه دین...

ص: 150

چون دید به موج خون دردانه ی زهرا را

برداشت و به کف بگرفت آن یاور آزادی

گاهی به غم عابد گاهی به غم طفلان

یا رب که هزاران غم یک دختر آزادی

درکرب و بلا زینب آن مفخر آزادی* شد نائب شاه

دین...

گه کوفه گهی در شام مانند علی جوشید

هر خطبه ی جانسوزش شد کوثر آزادی

در مجلس بیگانه آندم که سخن میگفت

شد کاخ ستم لرزان زان حنجر آزادی

درکرب و بلا زینب آن مفخر آزادی* شد نائب شاه دین...

از نور کلام او در قلب «مدرسی»

طوفانی به پا کرده در محضرآزادی

مهدی جهان آید شاید نظر اندازد

بر ملت آزاده آن رهبر آزادی

درکرب و بلا زینب آن مفخر آزادی* شد نائب شاه دین...

ص: 151

حبیب ابن مظاهر اسدی (سینه زنی)

به معراج شهیدان حبیب آمده مهمان

این کرببلا جلوه ای از صحنه ی نوراست، تکراری طور است

چون کرده تجلی نوری از خالق سبحان، حبیب آمده مهمان

به معراج شهیدان حبیب آمده مهمان

در کرببلا آمده جانباز پیمبر، همان عاشق داور

سرباز فداکارحسین سرور خوبان، حبیب آمده مهمان

به معراج شهیدان حبیب آمده مهمان

برگوی بشارت به ابی الفضل دلاور، به فرمانده لشکر

از راه رسید عاشق دلداده جانان، حبیب آمده مهمان

به معراج شهیدان حبیب آمده مهمان

ص: 152

بر اهل حرم این خبر با اثر آمد، بشارت ز در آمد

این یار سرافراز پیمبر ز دل و جان، حبیب آمده مهمان

به معراج شهیدان حبیب آمده مهمان

پیغامی که زینب به حبیب داد چه هاشد، بسی شور و نوا شد

زد برسر و از غصه نمود ناله سوزان، حبیب آمده مهمان

به معراج شهیدان حبیب آمده مهمان

مهمان ز سفر آمده با شور و وفایی، نه آب ونه غذایی

بنوشته«مدرسی» زاسرارشهیدان، حبیب آمده مهمان

به معراج شهیدان حبیب آمده مهمان

ص: 153

فداکاری وهب ؛ سینه زنی

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

بی کس و یار سبط پیمبر شده ای وهب ای وهب

بیا برو جانب میدان خون، ای جوان ای جوان

روز فداکاری اکبر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

صحنه ی این کرببلا شورو شین، شور و شین

شط فرات زمزم و کوثر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

دختر زهرا شده اندر فغان، زینبا زینبا

جسم شهیدان همه پرپر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

ص: 154

ناله ی طفلان به ثریا رسد، العطش العطش

غنچه ی خندان علی اصغر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

صف زده اند اردوی سلطان دین، با خروش با خروش

اردوی حق ضد ستمگر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

با عروس خویش نمایی وداع، ای جوان ای جوان

جسم جوانان همه بی سر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

خیز به یاری حسین علی، ای عزیز ای عزیز

رمز شهادت ره و رهبر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

نور دو چشمم تو برو قتلگاه، قتلگاه قتلگاه

غرقه به خون قد صنوبر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

ص: 155

برو تو پیمان شهادت بخوان ، از یقین از یقین

خط شهید محور مصدر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

جان بنما در ره قرآن فدا، از وفا از وفا

عاشق حق یاور دفتر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

رنگ قلم رمز شهیدان نویس ، هر زمان هر زمان

(مدرسی) عاشق سنگر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

کشور افغان شده است کربلا، کربلا کربلا

قتلگه عشق مکرر شده، ای وهب ای وهب

کرببلا صحنه ی محشر شده ای وهب ای وهب

ص: 156

راز دل رقیه؛ سینه زنی

از گوشه ی خرابه طفلی چسان فغان کرد

گویا که درد دل را با باب خود بیان کرد

رفتی کجا پدر جان؟ من بی کس و غریبم

غمهایی کوفه وشام با سوز دل بیان کرد

از گوشه ی خرابه طفلی چسان فغان کرد

گویا که درد دل را با باب خود بیان کرد

رفتی پدر ز هجرت در ناله و فغانیم

اسرار رفتنت را عمه ز من نهان کرد

بابا ز داغ هجرت زینب به سوز وآه است

از کربلا و کوفه تا شام غم فغان کرد

از گوشه ی خرابه طفلی چسان فغان کرد* گویا که درد دل...

ص: 157

در کوفه من چه دیدم با تو چسان بگویم

اسرار این اسیری فریاد ما عیان کرد

شام و سحر به یاد ت دارم عزا و ماتم

طفلان به این خرابه از سوز دل فغان کرد

از گوشه ی خرابه طفلی چسان فغان کرد* گویا که درد دل...

بابا مرو تو دیگرچون عابدین علیل است

بیمار زاروتبدار زندان غم مکان کرد

دارد رقیه فریاد با ظالمین ستیزید

این درس عاشورا را با اشک و غم بیان کرد

از گوشه ی خرابه طفلی چسان فغان کرد* گویا که درد دل...

طوفان شده به عالم از گوشه ی خرابه

تا کاخ ظلم و لرزان چون برگگ خزان کرد

(مدرسی) نوشته با اشک و خون به دفتر

سینه زنان افغان امضا به خون شان کرد

از گوشه ی خرابه طفلی چسان فغان کرد* گویا که درد دل...

ص: 158

حسین مهمان زینب(علیهاالسّلام)، سینه زنی

حسین، حسین جان، مهمانِ زینب

آمد خرابه در آن د لِ شب

اندر خرا به شور و نوا شد

گویا در آن شب محشربه پا شد

اشک روان بود از غم رقیه

چون مرغ بسمل اندر نوا شد

حسین، حسین جان، مهمانِ زینب* آم-دخرابه درآن د لِ شب

فرزند زهرا (علیهاالسّلام) آمد خرابه

بر آل طاها یک سر عزا شد

گفتا پدر جان از هجر و سوزم

چون رأس پاکت از تن جدا شد

حسین، حسین جان، مهمانِ زینب* آمدخرابه درآن د لِ شب

ص: 159

بابا ز داغ هجران بمیرم

کنج خرابه مأوایِ ما شد

برداشت ُسر را بوسید و بویید

عالم ازین غم ماتم سرا شد

حسین، حسین جان، مهمانِ زینب* آمدخرابه درآن د لِ شب

ناگه رقیه از ناله افتاد

گویا که در خواب از غم رها شد

دید ی چو زینب مظلوم رقیه

چشم از جهان بست سوی بقا شد

حسین، حسین جان، مهمانِ زینب* آمدخرابه درآن د لِ شب

عابد به بستر زنجیر به گردن

زینب اسیر و غم مبتلا شد

گفتا به عابد ای نور چشمان

کفن بیاور این ماجرا شد

حسین، حسین جان، مهمانِ زینب* آمدخرابه درآن د لِ شب

گنجی نهان شد درآن خرابه

زین رو خرابه زائر سرا شد

« مدرسی» بین قبر رقیه

بر اهل ایمان دارالشِفا شد

حسین، حسین جان، مهمانِ زینب* آمدخرابه درآن د لِ شب

ص: 160

بیت الاحزان شام؛ سینه زنی

(با دو صوت متفاوت یا سکوت و اجرا)

بزن بر سینه و بر سر، به یاد آل پیغمبر

درخرابه آمده سبط نبی

در کنار دخترش پور علی

سری پر خون نمایان شد - خرابه بیت الاحزان شد

بزن بر سینه و بر سر، به یاد آل پیغمبر

آمده اندر خرابه شاه دین

تا ببیند دختر زار حزین

بیا ای دختری زارم - ببینی چشم خونبارم

بزن بر سینه و بر سر، به یاد آل پیغمبر

ص: 161

ای رقیه باب زا رت آمده

لیک با سر در کنارت آمده

رقیه ای گلِ زهرا - شده مهمان تو بابا

بزن بر سینه وبر سر، به یاد آل پیغمبر

درخرابه تازه شد دیدار او

بوسه زد بر صورت خونبار او

مرا کی بی پدر کرده - زداغت خونجگر کرده

بزن بر سینه وبر سر، به یاد آل پیغمبر

شد خرابه مد فن طفل حسین

زین مصیبت عالمی درشوروشین

هر کسی سر روی خاک غم نهاد

این چنین ماتم ندارد کس به یاد

یتیمان اشک وریزانند - ازین غصه پریشانند

بزن بر سینه وبر سر، به یاد آل پیغمبر

سدرو کافوری بیاور عابدین

در عزای خواهر زارت نشین

به این کودک کفن آور - ندارد یاورِ دیگر

بزن بر سینه وبر سر، به یاد آل پیغمبر

ص: 162

ای (مدرسی) عزاداری نما

بر یتیم بی کس و بی اقربا

خرابه غمسرا گردید - رقیه جانفدا گردید

بزن بر سینه و بر سر- به یاد آل پیغمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

ص: 163

حسین مهمان رقیه؛ سینه زنی

حسین چون در خرابه میهمان شد

رُقیَّه از دل و جان میزبان شد

درخشید ماه نو اندر خرابه

نشسته روی دستانِ رقیّه

زحال ما پدر غافل چرائی؟

به این ماتمسرا از چه نیایی؟

حسین چون درخرابه میهمان شد*رُقیَّه ازدل وجان میزبان شد

دیگر من قاسم واکبر ندارم

ابو الفضل و علی اصغر ندارم

به این عالم دیگر مأ وا ندارم

خرابه مانده ام بابا ندارم

حسین چون درخرابه میهمان شد*رُق-یَّ-ه ازدل وجان میزبان شد

ص: 164

کی رگ های گلویت را بریده؟

جمالت را به خاک و خون کشیده

دیگر از زندگی سیرم پدرجان

منم از غصه می میرم پدر جان

حسین چون درخرابه میهمان شد*رُقیَّه ازدل وجان میزبان شد

دیگر با غصه و غم ها نسازم

مرا با خود ببر بابای نازم

رقیه جان سپرد در آن دل شب

کنار کودکان و عمه زینب

حسین چون درخرابه میهمان شد*رُقیَّه ازدل وجان میزبان شد

بیا ای عابدین ای نور عینم

کفن آور به دلدار حسینم

به ویرانه یکی گنجی نهان شد

درخشان از جمالش آسمان شد

حسین چون درخرابه میهمان شد*رُقیَّه ازدل وجان میزبان شد

(مدرسی) نوشته رمز دفتر

عزاداران زنند بر سینه وسر

تمام نوحه خوانان اشک ریزان

عزا دار رقیه از دل و جان

حسین چون درخرابه میهمان شد*رُقیَّه ازدل وجان میزبان شد

ص: 165

اربعین تجدید عاشورا؛ سینه زنی

اربعین در عالم

تجدید عاشورا شد

با زینب اسیران وارد به کربلا شد

یتیمان با فریاد به کربلا رسیدند

بی یاور بی بابا بار ستم کشیدند

اربعین در عالم تجدید عاشورا شد

اباالفضل ای مولا بنگر به حال خواهر

رسیده از کوفه با قلب زار و مضطر

اربعین در عالم تجدید عاشورا شد

ای عابد ای بیمار از شام غم رسیدی

در کوفه در زندان چه رنجها کشیدی

اربعین در عالم تجدید عاشورا شد

ص: 166

ای قاسم عبدالله مادر رسیده از شام

با ناله با فریاد به قتگاه خونفام

اربعین در عالم تجدید عاشورا شد

ای اکبر ای اصغر بین عمه های دلخون

هم مادر هم خواهر با قلبهای محزون

اربعین در عالم تجدید عاشورا شد

ای جابر به پا خیز عابد ز ره رسیده

با سجاد هم زینب با قامت خمیده

اربعین در عالم تجدید عاشورا شد

عطیه با جابر هم زائر حسین است

«حجازی» با یاران هردم به شوروشین است

اربعین در عالم تجدید عاشورا شد

ص: 167

جهاد فرمان عاشورا؛ سرود و سینه زنی

مولا حسین جان- جانم به قربان

ما ملت افغان مردان پیکاریم

عشق شهادت را در جان و دل داریم

در سنگر خونین امواج سرشاریم

عشق شهادت می تپد در سینه ی یاران

آزاد و سازیم با خون خود ملت قرآن

مولا حسین جان - جانم به قربان

تسلیم نخواهیم شد بر قدرت دشمن

چون یار ما باشد آن خالق ذوالمنّ

راه حسین باشد بر ما رهِ روشن

از عاشورا وکربلا عشق ونوای تو

تجدید پیمان کرده ام با کربلای تو

مولا حسین جان - جانم به قربان

ص: 168

آماده رزمیم تا آخرین دوران

خوانیم به این ملت فرموده قرآن

آزاد و خواهیم ساخت این میهن افغان

رزم و قتال است افتخار ملتم یاران

فرمان برد ازرهبرم این جمله سربازان

مولا حسین جان - جانم به قربان

راه حسین باشد الگوی سربازان

جان را فدا سازند اندر ره قرآن

با عاشورا دارند از جان و دل پیمان

ما عزت و آزادی را از کربلا داریم

میثاق عزت با حسین از عاشورا داریم

مولا حسین جان - جانم به قربان

برضد شرق و غرب اندر ستیزم من

در راه دین حق خون ها بریزم من

راه حسین جویم در جبهه و میهن

در کشور افغانستان برپا کنیم یاران

جمهوری اسلامی و حکومت قرآن

مولا حسین جان - جانم به قربان

ص: 169

(مدرسی) گفتا در جبهه و منبر

فرمان دین و حق آزادی کشور

راه حسین باشد بر شیعیان رهبر

شاه شهیدان الگویی بر مسلمین باشد

فرمان عاشورا به ما فتح مبین باشد

مولا حسین جان - جانم به قربان

ص: 170

مهمان خدا؛ سینه زنی و سرود

گردیده مهمان خدا، ای شهید ای شهید

زنده ی جاوید وِلا، ای شهید ای شهید

قد رسای تو به خون لاله گون، غرق خون غرق خون

مادر و بابت به عزا، ای شهید ای شهید

گردیده مهمان خدا، ای شهید ای شهید* زنده ی جاوید ولا...

نیست کفن بر تن خونین تو، ای جوان ای جوان

دستور و فرمان خدا، ای شهید ای شهید

مادرتو غصه و افغان کند ، روز و شب روز و شب

خواهرتو مانده به شور و نوا، ای شهید ای شهید

گردیده مهمان خدا، ای شهید ای شهید* زنده ی جاوید ولا...

ص: 171

همسر زار تو زغم در فغان ، بی امان بی امان

اشک روان باب توو ا قربا، ای شهید ای شهید

گر چه همه بهر تو گریان شده، الفراق الفراق

جشن شهادت شده است پر بها، ای شهید ای شهید

گردیده مهمان خدا، ای شهید ای شهید* زنده ی جاوید ولا...

با خون خود زنده نمودی جهان، باصفا باصفا

چون تویی سرمایه ی امیدها، ای شهید ای شهید

حرّیت و عشق ز تو ارمغان ، جاویدان جاویدان

لوح درخشان وفا، ای شهید ای شهید

گردیده مهمان خدا، ای شهید ای شهید* زنده ی جاوید ولا...

کردی تو امضا به خون دفترت، در جهان در جهان

درس شهامت به عزیزان ما، ای شهید ای شهید

کرببلا درس فداکاریت، بالعیان ، در زمان در زمان

مکتبِ خون مکتبِ عشق وصفا، ای شهید ای شهید

گردیده مهمان خدا، ای شهید ای شهید* زنده ی جاوید ولا...

حجت حق امت قرآن ببین، العجل العجل

یاور تو عشق جوانان ما، ای شهید ای شهید

سینه زنان صف زده اند، با امید با امید

«مدرسی» کرده دعا، ای شهید ای شهید

گردیده مهمان خدا، ای شهید ای شهید* زنده ی جاوید ولا...

ص: 172

معراج حق ؛ سینه زنی و سرود

غرقه خون لاله گون ای شهید ای جوان

سنگرت گل ستان ای شهید ای جوان

رفتی معراج حق زنده ی جاویدان

غرقه درخون شدی ای شهیدای جوان

افتخار آفرین سنگر خون شده

یار ابن الحسن ای شهید ای جوان

غرقه خون لاله گون ای شهید ای جوان* سنگرت گلسِتان...

تبریک و تسلیت بر رسول خدا

بر امام زمان ای شهید ای جوان

روز محشر شده بر همه یاوران

باب تو نا توان ای شهید ای جوان

غرقه خون لاله گون ای شهید ای جوان* سنگرت گلسِتان...

ص: 173

مادرو خواهران اشک وریزان همه

همسرت در فغان ای شهید ای جوان

حامی دین حق افسر با وفا

شافع رهروان ای شهید ای جوان

غرقه خون لاله گون ای شهید ای جوان* سنگرت گلسِتان...

رفتی از محفل همر هان ای عزیز!

رهبرِ رهروان ای شهید ای جوان

این (مدرسی) بین چون پیام آورد

یاد هر قهرمان ای شهید ای جوان

غرقه خون لاله گون ای شهید ای جوان* سنگرت گلسِتان...

میهن پاک ما گشته گلفام خون

ماهی خون طپان ای شهید ای جوان

سنگرت شد منا، کشورت کربلا

هر زمان عاشورا ای شهید ای جوان

غرقه خون لاله گون ای شهید ای جوان* سنگرت

گلسِتان...

ص: 174

قتلگاه خونبار؛ سینه زنی و سرود

به رهِ حسین زهرا شده عاشورا نمایان

شده قتلگاه خونبار همه کربلای افغان

زهجوم تیر دشمن همه گل ستانی پرپر

شده غرق خون جوانان زشرارتیرو خنجر

ز افق سنگر خون شده اختران فروزان

به رهِ حسین زهرا شده عاشورا نمایان* شده قتلگاه خونبار...

شده موج آتش خون به زمین کشور ما

فکند چو کشتی لنگر به نوار سنگر ما

به تمام کوی وبرزن همه موج خون خروشان

به رهِ حسین زهرا شده عاشورا نمایان* شده قتلگاه خونبار...

ص: 175

شده عده ی مهاجر به دیار غربت و غم

به میان آتش وخون، همه بلبلان به ماتم

شده عالمان آگاه به شرارو سوزِ زندان

به رهِ حسین زهرا شده عاشورا نمایان* شده قتلگاه خونبار...

زشرارظلم ظالم شده آتشی به گلشن

زفغان این یتیمان همه محشری به میهن

ز مجاهد و مهاجر همه با فغان و نالان

به رهِ حسین زهرا شده عاشورا نمایان* شده قتلگاه خونبار...

گهی اشک و شورو ناله شده درکنار سنگر

گهی در کنار قبر شهدا به پا ست و محشر

گهی در غم مهاجر گهی در شکنج زندان

به رهِ حسین زهرا شده عاشورا نمایان* شده قتلگاه خونبار...

ص: 176

وداع با شهید؛ سینه زنی

شهید راه آزادی خداحافظ خداحافظ

چراغ راه پیروزی خداحافظ خداحافظ

توی سرباز راه حق ز خون سرخ تو رونق

گرفته راه اسلامی خداحافظ خداحافظ

شهیدان ای امید ما به عالم ای نوید ما

فدای راه قرانی خداحافظ خداحافظ

شهید راه آزادی خداحافظ خداحافظ* چراغ راه پیروزی...

عزیزان اشک و ریزانند ز داغت جمله گریانند

کنار قبر تو زاری خداحافظ خداحافظ

الا قربان راه دین ز خون پاک تو رنگین

شده میدان آزادی خداحافظ خداحافظ

شهید راه آزادی خداحافظ خداحافظ* چراغ راه پیروزی...

ص: 177

ز خونت لاله ها رویند و مرغان نغمه ها گویند

به گلزار جهان داری خداحافظ خداحافظ

شده یاران ز غم نالان کنار قبر تو گریان

ز چشمان سیل خون جاری خداحافظ خداحافظ

شهید راه آزادی خداحافظ خداحافظ* چراغ راه پیروزی...

شکستی کاخ استبداد بریدی زنجیرِ بیدا

فدای عشق وآزادی خداحافظ خداحافظ

(مدرسی) پیام تو به اشک و خون سلام تو

رساند تا به هر وادی خداحافظ خداحافظ

شهید راه آزادی خداحافظ خداحافظ* چراغ راه پیروزی...

ص: 178

رمز شهادت؛ سینه زنی و سرود

من غرق خونم من غرق خونم من غرق خونم

یارب خداوندا شهید راه دینم

قربا نی در راه اسلام و یقینم

اندر منای میهنم در خون نشینم

چون ره رو راه حسین سالار دینم

گشتم شهید غرقه خون الله ، الله

شد چهره من لاله گون الله ، الله

من غرق خونم من غرق خونم من غرق خونم

فرمان عزت را به قرآن تو دیدم

رمز شهادت شد به این مکتب نویدم

تاریخ خونین حسین را من شنیدم

عاشق شدم درکوه او در خون تپیدم

فرما مرا در عالمین الله ، الله

از جمله یاران حسین الله، الله

من غرق خونم من غرق خونم من غرق خونم

ص: 179

با خون خود من پاسدار انقلابم

تا اوج عزّت با شهامت در شتابم

بر چهره ی آزادی ها همچون نقابم

من زنده ام آیات بَل اَحیَا خطابم

با خون نوشتم نامه ام الله ، الله

امضا شده برنا مه ام الله ، الله

من غرق خونم من غرق خونم من غرق خونم

دستور دین تو خداوندا قیام است

حفظ صراط المستقیم اصل مرام است

پیمان راست و چپ همه ضد انام است

آخر نماییم محوشان رمز پیام است

بنما قبول خون شهید الله ، الله

با عشق تودرخون تپید الله، الله

من غرق خونم من غرق خونم من غرق خونم

ای دسته ی اسلامیان یگدم به پا خیز

ای ملت افغان ستان یگدم به پا خیز

ای مردمان قهرمان یگدم به پا خیز

بر ضد شرق وغربیان یگدم به پا خیز

خون شهیدان در نظر الله ،الله

برشرقُ غرب زنگ خطرالله،الله

من غرق خونم من غرق خونم من غرق خونم

ص: 180

این عزّت و آزادی از خون شهید است

هم جمهوری اسلامی مرهون شهید است

در خاک وخون آن قد موزون شهید است

هر که مسلمان جمله مدیون شهید است

گفتا (مدرسی) پیام الله ، الله

بر پیرو قرآن سلام الله ، الله

من غرق خونم من غرق خونم من غرق خونم

یا رب ز خون این کشورم کرببلا شد

پشت ضعیفان چون خمید ازغم دوتا شد

راه حسین سرمشق مردان خدا شد

خونین بدن گل پیرهن هم طفل ها شد

یا رب رسان ابن الحسن الله ، الله

عالم همه رنج ومحن الله ، الله

من غرق خونم من غرق خونم من غرق خونم

ص: 181

میثاق خون؛ سینه زنی و سرود 1

مانده شهیدان - در خاک غلطان

پیغام آزادی از کربلا آید آلالة خونین از قتلگاه آید

ای لاله ی گلگون در باغ آزادی

ای جلوه خورشید در راه پیروزی

در راه دین حق میثاق خون سازی

گشتی شهید غرقه خون در مکتب اسلام

تو زنده ای در هر دو عالم ای نکو فرجام

پیغام آزادی از کربلا آید آلالة خونین از قتلگاه آید

مانده شهیدان- در خاک غلطان

ص: 182

گویم ز تو پیغام بر باب و مام تو

بر یاوران گویم اینک سلام تو

بر صفحه ی تاریخ از خون پیام تو

تا زنده باشد در جهان عشق و مرام تو

پیمانی از کرببلا باشد قیام تو

پیغام آزادی از کربلا آید آلالة خونین از قتلگاه آید

مانده شهیدان- درخاک غلطان

تو وارث خضری آب حیات از توست

چون با حسین باشی راه نجات از توست

ای تشنه ی عاشق رود فُرات از توست

با خون نوشتی بر در و دیوار این عالم

دلداده ی راه حسین ای عاشق وهمدم

پیغام آزادی از کربلا آید آلالة خونین از قتلگاه آید

مانده شهیدان- در خاک غلطان

پیمان عاشورا سرو چمن گردید

این خون رنگینت غسلِ بدن گردید

پیراهن خونین بر تو کفن گردید

هم سدر و کافور تو باشد گرد سنگرها

چون تو شهید ای عزیزم فی سبیل الله

پیغام آزادی از کربلا آید آلالۀ خونین از قتلگاه آید

مانده شهیدان- در خاک غلطان

ص: 183

دلداده ی طاها ای عاشق حیدر

تبریک و تسلیت گویم به پیغمبر

بر یازده کوکب، امامِ منتظر

بر یاور و هم سنگران و باب و مام تو

فریادی از دل آورم گویم پیام تو

پیغام آزادی از کربلا آید آلالة خونین از قتلگاه آید

مانده شهیدان- در خاک غلطان

راه حسین گردید سرمشق سربازان

داده به راه دین هم جان و طفلان

عشق حسین جوشد از سینۀ سوزان

ای رهروِ راه حسین ای زنده جاوید

با سرور آزادگان پیمان هر شاهد

پیغام آزادی ازکربلا آید آلالة خونین ازقتلگاه آید

مانده شهیدان- در خاک غلطان

آلاله ی خونین افتاده در سنگر

(مدرسی)گفتا در مسجد و منبر

باشد شهید شافع در صحنه ی محشر

باشی شفیع ما تو ای قربان راه دین

بودی به سنگرقهرمان وکوه فولادین

پیغام آزادی ازکربلاآید آلالۀ خونین از قتلگاه آید

مانده شهیدان- در خاک غلطان

ص: 184

معراج حیات؛ سینه زنی و سرود

شهید بی کفن راهت بپویم

پیام خون به ملت ها بگویم

به معراج حیاتت پا نهادی

برای حق سرو جانت بدادی

به خاک و خون برای دین فتادی

چو گل در گلستان هر دم ببویم

شهید بی کفن راهت بپویم* پیام خون به ملت ها بگویم

ز خونت رمز آزادی عیان شد

به عشقت راز پیروزی بیان شد

شهیدان شمع روشن در جهان شد

شعاع نور تو هر جا بجویم

شهید بی کفن راهت بپویم* پیام خون به ملت ها بگویم

ص: 185

نوشتی بر در و دیوار عالم

به خون امضا نمودی ای عزیزم

که با ظالم شب وروز در ستیزم

شهادت راه دین با خون بجویم

شهید بی کفن راهت بپویم* پیام خون به ملت ها بگویم

ز سیل خون تو دشمن هراسان

و کاخ ظلم ظالم گشته ویران

همه فرعونیان درکام طوفان

پیامت را به رمز خون بگویم

شهید بی کفن راهت بپویم* پیام خون به ملت ها بگویم

زداغت جمع یاران زارو نالان

یتیمان عزیزت سینه سوزان

و باب ومام تو با اشک ریزان

جراحاتت به اشک دیده شویم

شهید بی کفن راهت بپویم* پیام خون به ملت ها بگویم

(مدرسی)پیام خون بخواند

وخونت را زدشمن می ستاند

ز مسجد تا به سنگر جان فشاند

ز میدان و جهاد حق بگویم

شهید بی کفن راهت بپویم* پیام خون به ملت ها بگویم

ص: 186

شهادت نامه آزادی؛ سرود و سینه زنی 2

عشق و شهادت - پیمانِ عزت

هرسرزمین گردید میدان آزادی

با عاشورا داریم پیمان آزادی

ما ملت آزاد در جبهه و سنگر

در راه دین حق آزادی کشور

با عشق وخواهیم داد هم جان ومال و سر

با خون کنیم امضا شهادت نامه ی آزاد

چون از حسین و عاشورا آید چنین فریاد

هرسرزمین گردید میدان آزادی * با عاشورا داریم

عشق و شهادت -پیمانِ عزت

ص: 187

در قلب ما یاران چون عشق سربازیست

خون شهید ما سرمشق پیروزی است

اندربهارخون این فصل نوروزی است

ما را بشارت حُسنَیَین باشد کلام حق

پیروزی حق و شکست باطل است مطلق

هرسرزمین گردید میدان آزادی * با عاشورا داریم

عشق و شهادت - پیمان عزت

ای ملت اسلام بنگر به این میهن

افغان ستان ما از خون شده گلشن

جسم شهیدان شد پامال اهریمن

یگدم نمی سوزید چرا بر حال محرومان

باشند به سنگرهای خون و گوشه ی زندان

هرسرزمین گردید میدان آزادی * با عاشورا داریم

عشق و شهادت - پیمان عزت

درصوف و چارکنت یا بلخ و جوزجان

هرات و قندهار یا بهسود و بغلان

از دست روسیه خون ها شده ریزان

گه می کشند یاران ما درمسجد ومنبر

چون ابن ملجم آمده با دشنه وخنجر

هرسرزمین گردید میدان آزادی * با عاشورا داریم

عشق و شهادت - پیمان عزت

ص: 188

بینم سرپل را یا غزنی و پغمان

نیمروزو جاغوری تخار و ارزگان

شمال و مشرقی یا کابل بامیان

از خون سربازان ما این سرزمین رنگین

قلب مسلمانان عالم زین عزا خونین

هرسرزمین گردید میدان آزادی * با عاشورا داریم

عشق و شهادت - پیمان عزت

با این همه غم ها تسلیم نخواهیم بود

صد آتش نِمرود بر ما گلستان شد

با قدرت ایمان دشمن کنیم نابود

چون ما مجهز با سلاح دین و ایمانیم

عشق شهادت را همه در جان و دل داریم

هرسرزمین گردید میدان آزادی * با عاشورا داریم

عشق و شهادت - پیمان عزت

فرمان جاهدوا از مکتبم برخواست

محراب جانبازی در مسجدم بر پاست

از منبر و مسجد تا سنگر و صحراست

بر ضد شرق و غرب ستیزم ای مسلمانان

تا جمهوری اسلامی و حکومت قرآن

هرسرزمین گردید میدان آزادی * با عاشورا داریم

عشق و شهادت - پیمان عزت

ص: 189

(مدرسی) هستی سرباز اسلامی

بر مؤمنین خواندی آیات قرآنی

نور کلام حق باران نیسانی

هم حجت ابن الحسن بر تو بود رهبر

گفتی پیام انقلاب و قول پیغمبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )

هر سرزمین گردید میدان آزادی

با عاشورا داریم پیمان آزادی

عشق و شهادت - پیمان عزت

ص: 190

وحیدی، شهید دست روس ها در اربعین

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا

به اربعین حسین شدی ز یاران جدا

جسم تو در خون فتاد به سنگر انقلاب

حنا ز خون بسته ای عزیز من با شتاب

جانب لطف خدا رفتی به عشق و صفا

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا* به اربعین حسین شدی...

جوان همسنگرت ناله و فریاد داشت

که موج خونت عجب جوشش آزاد داشت

ز هجر تو اشک ریز گشته عزیزان ما

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا* به اربعین حسین شدی...

ص: 191

باب عزیزت زغم زار و پریشان شده

خواهر و هم مادرت ز غصه گریان شده

برادران از فراق گشته به افغان و آه

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا* به اربعین حسین شدی...

ز پایگاه میرسد طفل و جوانان ما

به ناله و اشک و آه جمع عزیزان ما

خون وحیدی شده تجدید پیمان ما

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا* به اربعین حسین

شدی...

بیا وحیدی دمی درس جوانان بگو

عزای روز شهید به شوروافغان بگو

دفتر و دیوان به دست آمده یاران ما

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا* به اربعین حسین شدی...

عزای تو شد به پا به اربعین حسین

ز مردمان شد بلند ناله و افغان و شین

که رفته از باغ دین این گل خندان ما

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا* به اربعین حسین شدی...

ص: 192

به سوی باغ بهشت عجب خرامان شدی

به چهره خون فشان عازم رضوان شدی

رسان سلام همه به آن شهیدان ما

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا* به اربعین حسین شدی...

تبریک و تسلیتی به ملت و رهبرم

به جمع یاران تو به دفتر و کشورم

نوشته سازم به غم به اشک چشمان ما

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا* به اربعین حسین شدی...

(مدرسی) بعد تو بی کس و یاور شده

جوشش خون شهید رونق دفتر شده

زخون هر نوجوان صبغه میدان ما

وحیدی غرقه خون شهید راه خدا* به اربعین حسین شدی...

ص: 193

فرمانده شهید ملا نعیم؛ سرود

نعیم غرق خون ای نور چشمان

ز داغت قلب یاران گشته بریان

تو بودی حامی دین ای برادر

مجاهد و مبارز ای دلاور

غمت آورده غم ها را سراسر

عزیزان از غمت قلب پریشان

نعیم غرق خون ای نور چشمان* ز داغت قلب یاران گشته...

به تاریخ جهاد و انقلابت

نظر سازم به آن عشق ورشادت

که بودی ای عزیزم با شهامت

امیدو مایه ی پیکار یاران

نعیم غرق خون ای نور چشمان* ز داغت قلب یاران گشته...

ص: 194

نخستین انقلاب خون فشان را

تو بودی یاوروهمدوش و همراه

بودی در صخره ودرکوه و صحرا

چو برق لامعی در راه قرآن

نعیم غرق خون ای نور چشمان* ز داغت قلب یاران گشته...

کجا شد پهلوان نازنینت

کجا شد ای عزیزم عابدینت

چه شد آن نوجوان سنگر نشینت

مگر گم کرده بودی آن جوانان

نعیم غرق خون ای نور چشمان* ز داغت قلب

یاران گشته...

تو را داغ برادر بر جگر بود

تو را شوق شهادت بیشتر بود

ولیکن نجم الدین سن صغر بود

گذاشتی بی پدر آن طفل بی جان

نعیم غرق خون ای نور چشمان* ز داغت قلب یاران گشته...

عجب باب ضعیفت بی پسر شد

همه یاران تو خونین جگر شد

عزیزم خواهرانت در به در شد

به هر منبرر دهم درس شهیدان

نعیم غرق خون ای نور چشمان* ز داغت قلب یاران گشته...

ص: 195

به هرمجلس به یادت اشک ریزیم

به ضد دشمنانت در ستیزیم

بکوشیم خون ظالم را بریزیم

کنیم با خون تو تجدید پیمان

نعیم غرق خون ای نور چشمان* ز داغت قلب یاران گشته...

(مدرسی) ز داغت در فغان شد

و دُرِّ اشک یارانت روان شد

اگر چه جشن بر آن دشمنان شد

بهشت جاودان بر تو نمایان

نعیم غرق خون ای نور چشمان* ز داغت قلب یاران گشته...

ندای باب زارت گشته بر پا

فغان خواهرانت گشته همراه

ز هر خانه فغان و شور و غوغا

سلام ما بگو بهر شهیدان

نعیم غرق خون ای نور چشمان* ز داغت قلب یاران گشته...

ص: 196

جوان وارث خون شهید؛ سرود

وارث خون شهدا ای جوان

امید این ملت ما ای جوان

خیز به پا میهنت آزاد کن

شعار تکبیر تو فریاد کن

قدرت روسیه تو بر باد کن

خرابه ی کشورت آباد کن

بیا به این سنگر ما ای جوان/ عاشق و جانباز خدا ای جوان

وارث خون شهدا ای جوان* امید این

ملت ما ای جوان

به دین تو قانون ذلت نبود

به مکتبت راه حقارت نبود

عزّت و مردی به اسارت نبود

سستی و بیکاری ز عزّت نبود

جوش و خروشی بنما ای جوان/ بیا به کوه شهدا ای جوان

وارث خون شهدا ای جوان* امید این ملت ما ای جوان

ص: 197

کشور ما منزل بیگانه شد

ز دست روسیه ی دیوانه شد

ز آتشش حریق این لانه شد

شهید افغانی چو پروانه شد

بیا مسیر شهدا ای جوان _ ببین به گلزار بقا ای جوان

وارث خون شهدا ای جوان* امید این ملت ما ای جوان

تو قدرت روسی بی دین شکن

صهیونیست و امریکه و چین شکن

وهابی و جند شیاطین شکن

پرچمی و خلق کرملین شکن

خیز به پا خیز به پا ای جوان _ بشکنی زنجیر جفا ای جوان

وارث خون شهدا ای جوان* امید این ملت ما ای جوان

بیا جوان ملت افغان ببین

به سنگرخون شهیدان ببین

به اشک چشمان یتیمان ببین

مجاهدان گوشه ی زندان ببین

(مدرسی) گفته به ما ای جوان - شکوه و قدر شهدا ای جوان

وارث خون شهدا ای جوان* امید این ملت ما ای جوان

ص: 198

راز مجاهد؛ سرود و سینه زنی

فدائی راه خدا مجاهد مجاهد

جلوه ی پرواز هما مجاهد مجاهد

رفتی تو در سنگر دین ای عزیز

به شوق الطاف خدا مجاهد مجاهد

در ره دین گذشتی از جان و مال

تو عاشق کوه وفا مجاهد مجاهد

فدائی راه خدا مجاهد مجاهد* جلوه ی پرواز هما مجاهد2

بریدی از مال و علائق همه

نمودی پیمان صفا مجاهد مجاهد

به سنگر عشق خدا آمدی

تکبیر تو روح بقا مجاهد مجاهد

فدائی راه خدا مجاهد مجاهد* جلوه ی پرواز هما مجاهد2

ص: 199

به مثل پروانه به دیدار شمع

هوای معشوق تو را مجاهد مجاهد

قلب تو سرشار ز عشق خدا

بلبل باغ شهدا مجاهد مجاهد

فدائی راه خدا مجاهد مجاهد* جلوه ی پرواز هما مجاهد2

رفتی عجب در ره پاک حسین

سنگر تو کرببلا مجاهد مجاهد

راز شهادت ز حسین در دلت

حامی راه شهدا مجاهد مجاهد

فدائی راه خدا مجاهد مجاهد* جلوه ی پرواز هما مجاهد2

پیام توشمع شبستان ما

«مدرسی»گفته به ما مجاهد مجاهد

رازو نیازت به خدای جهان

یک نظری جانب ما مجاهد مجاهد

فدائی راه خدا مجاهد مجاهد* جلوه ی پرواز هما مجاهد2

منتظر مهدی موعود دهر

مانده تمام ضعفا، مجاهد مجاهد

بازوی تو، لشکر دشمن شکست

پرچم و خلق رو به فنا، مجاهد مجاهد(1)

فدائی راه خدا مجاهد مجاهد* جلوه ی پرواز هما

مجاهد2

ص: 200


1- پرچمی وخلقی دوحزب چپی مزدور کرملین بودند که کودتاکرده بودند.

چهره ی گلگون؛ سینه زنی و سرود

این کشور افغانْسِتان از خون گلستان شد راز شهیدان شد

با اوج خون و انقلاب ملت خروشان شد راز شهیدان شد

در سنگر عزّ و شرف افتاده اند در خون، با چهره ی گلگون

هر جا جوان با صفا پرپر به میدان شد، راز شهیدان شد

از تیردشمن غرق خون شد سنگر یاران، گلها به خون غلطان

خون شهید راه حق سیل خروشان شد، راز شهیدان شد

نمرود دون آتش گشود بر جان محرومان، بر ملت افغان

آن آتش سوزان او بر ما گلستان شد، راز شهیدان شد

ص: 201

یاران ما زندان غم چون یوسف کنعان، باجلوه رحمان

باب شهیدان روز و شب از غصه گریان شد، راز شهیدان شد

گفتا «مدرسی» ز جان از آل پیغمبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) از اکبر و اصغر

چون با حسین و کربلا میثاق یاران شد، راز شهیدان شد

فرمان خون و انقلاب از کربلا داریم، عشق خدا داریم

فلسطین و لبنان و افغان است و ایران شد، راز شهیدان شد

ص: 202

روز شهیدان؛ سینه زنی و سرود

باجلوهای عاشورا ملت خروشان است، روز شهیدان است

صبح قریب انقلاب نورِ نمایان است، روز شهیدان است

آن ظلمت ودرماندگی دوران ذلّت بود، ایام غفلت بود

با انقلاب خونفشان ذلّت به پایان است، روز شهیدان است

گر خصم دون آتش زده بر جان محرومان، نمرود این دوران

در قلب آتش هر شهید در باغ و بوستان است، روز شهیدان است

فرعون بیداد جهان بر ملتم تازد، سحر دیگر سازد

موسی به موج رود نیل ناجی انسان است، روز شهیدان است

ای ملت افغان ستان یکدم به پا خیزید، بر دشمنان تازید

لا شرقیه لا غربیه فرمان قرآن است، روزشهیدان است

ص: 203

دیدم به چشم خویشتن، جسم شهیدان را، سرباز قرآن را

چون شاخه گل از جفا در خاک غلطان است، روز شهیدان است

آیید ببینید همرهان کوه شهیدان را، موج گلستان را

حُسنُ سُرُورُ و اَشکُ غم جَمعِ نَقِیضان است، روز شهیدان است

برگو «مدرسی» دمی رمز شهادت را، پیغام عزت را

افغانستان چون کربلا از خون یاران است، روز شهیدان است

ص: 204

شهید صبح روشن؛ سینه زنی و سرود

آه شهید، آه شهید، ای شهید!

چون گل پرپر شده در خون تپید!

وای به خون گشته شناور شهید

کشتی توفان زده لنگر شهید

آه شهید،آه شهید، ای شهید!* چون گل پرپرشده درخون تپید!

کوکب رخشنده ی اقبال حق

چون مه و خورشید منوّر شهید

ای گل زیبای گلستان عشق

از تیر دشمن شده پرپر شهید

آه شهید،آه شهید، ای شهید!* چون گل پرپرشده درخون تپید!

ص: 205

سَنبل و سیما و مه انقلاب

کرده جهان جمله منوّر شهید

هر شب تاریک ستم بشکنی

تو صبح صادق و مکرر شهید

آه شهید،آه شهید، ای شهید!* چون گل پرپرشده درخون تپید!

کاخ ستم گشته زتو واژگون

جلوه ی تو عدل مصوّر شهید

آتش نمرود گلستان توست

در دو جهان زنده و سرور شهید

آه شهید،آه شهید، ای شهید!* چون گل پرپرشده درخون تپید!

کفن به دوش عازم سنگر شدی

زمزم خون گشته به سنگر شهید

باب ضعیف تو شده اشک ریز

بشنوی از ناله ی مادر شهید

آه شهید،آه شهید، ای شهید!* چون گل پرپرشده درخون تپید!

پیام خون آمده از کربلا

قتلگه پیداست ز سنگر شهید

قاسم و عباس همه غرق خون

عون و علی اکبر و اصغر شهید

آه شهید،آه شهید، ای شهید!* چون گل پرپرشده درخون تپید!

ص: 206

پیام خون شهدای حرم

(مدرسی)گفته به منبر شهید

آه شهید،آه شهید، ای شهید!* چون گل پرپرشده

درخون تپید!

ص: 207

استغاثة از زندان؛ سینه زنی

زبان حال علما، دانشمندان، مجاهدان، دانشجویان مؤمن که به جرم مسلمان بودن در زمان رژیم دست نشانده کرملین در زندان های آن مزدوران زیر شکنجه بودند وگزارش های سوزناک در جبهات و سنگرها به ما می رسید.

ده ها هزار نفر به جرم مخالفت با رژیم دست نشانده زنده به گور شدند؛ درود و رحمت خداوند به ارواح پاک آن شهدا و زندگان جاوید.

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

بگوش جان رسد هر دم، ز زندان بلا ماتم

بگویند آن عزیزانم: 2

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

ص: 208

فتادم گوشه ی زندان، اسیرِ دست جلا دان

ندارد داغ من پایان: 2

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

اسیر کنج زندانم، نبینم روی طفلانم

نه باب و مام و یارانم: 2

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

ز داغم مادرم دلخون، شده بابای من محزون

سرشک کودکان جیحون: 2

برس مهدی به فریادم- به زندان غم افتادم

خدایا تا به کی غربت، به زندان بلا محنت

فراق یاوران حسرت: 2

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

امام عصرُ کی آئی، به عالم چهره بنمائی

امامُ نورُ مَولایِی: 2

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

تو یابن العسکری بنگر، به زندان مانده ام مضطر

گشایی عقده ها سرور2

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

ص: 209

منم از غصه دلگیرم، به غربت گر چه می میرم

دیگر از زندگی سیرم: 2

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

به یاد حضرت کاظم، به محبس ها نوا سازیم

شکستیم قدرت ظالم: 2

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

به یاد محبس بغداد، نمایم ناله و فریاد

«مدرسی» مبر از یاد:2

برس مهدی به فریادم - به زندان غم افتادم

14/ 6/ 1360 چهار کنت قهرمان

ص: 210

اسرار شهید؛ سینه زنی و سرود

نهان نهان ناله کند مادر غمخوار شهید

شور و فغان به پا کند کودک بی یار شهید

شبنم هنگام سحر لؤلؤ و مروارید عشق

ژاله صفت تیر ستم بر گل بی خار شهید

زمزمه ی بلبل عشق وصل خروشنده ی گل

یاس و سمن لاله و گل خیره ی گلزار شهید

نهان نهان ناله کند مادر غمخوار شهید* شوروفغان به ...

بلبل ویرانه نشین ناله کنان در دل شب

کبوتر نامه رسان پیام خونبار شهید

پیچیده و پر خطر است مسیر آب حیوان

چو اختران راهنما ثابت و سیار شهید

نهان نهان ناله کند مادر غمخوار شهید* شوروفغان به ...

ص: 211

وصال آب حیوان فانوس دریای دل است

در ظلمات گم نشود مسیر و دیدار شهید

سیر و سلوک وصل وصال پرده اسرارهنر

بی هنران بی خبر از پرده ی اسرار شهید

نهان نهان ناله کند مادر غمخوار شهید* شوروفغان به ...

پرتو انوار شهید فیلم هنرپیشه ی عشق

شد افق سنگر خون مطلع انوار شهید

گرچه که اختر شهید ز آسمان کرده افول

ستارگان خیره شوند از مه رخسار شهید

نهان نهان ناله کند مادر غمخوار شهید* شوروفغان به ...

بی کس و گمنام و غریب به سنگر میهن ما

چون گل پرپر شده است سینه ی تبدار شهید

نه مادر و باب شهید نه همسر و خواهر او

حوری و غلمان بهشت یاور و دلدار شهید

نهان نهان ناله کند مادر غمخوار شهید* شوروفغان به ...

«مدرسی » باز ببین شهید گمنام وطن

قطره چکان موج زنان لاله ی گلزار شهید

راه حسین بن علی ستاره ی روشن او

ص: 212

شهید کربلا بود، سرور وسردار شهید

نهان نهان ناله کند مادر غمخوار شهید* شوروفغان به ...

والسلام التماس دعا.

«سیدمحمدطاهر مدرسی حجازی»

«پژوهشگر جامعة المصطفی(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) العالمیة»

ص: 213

ص: 214

منابع عمده ی تحقیق

ذکر منبع دلیل برتأیید مطلب نخواهد بود.

1. قرآن عظیم الشأن

2. ابن شعبه حرانی ابو محمد حسن علی ،تحف العقول، تحقیق علی اکبرغفاری؛ مؤسسه نشر اسلامی، قم چاپ دوم،1404 ه- ق

3. ابوالحسین ورام بن ابی فراس، تنبیه الخواطر، ترجمه محمد رضا عطایی چاپ چهارم 1387 انتشارات قدس رضوی.

4. ابوالقاسم، پاینده، نهج الفصاحة، انتشارات جاویدان، چاپ بیست ویکم، 1367 ش.

5.ابوالقاسم جعفربن محمدبن جعفربن قولویه قمی،(ت 368 ه- ق) ،کامل الزیارات،چاپ نجف اشرف، سال1356 ه- ق.

6. امام خمینی(ره)، توضیح المسائل، باحاشیه مراجع تقلید، انتشارات اسلامی جامعه مدرسین قم چاپ یازد هم 1384ش.

7. امام خمینی (ره) سید روح الله، صحیفه نور (جلد15) (حجم : 418 Kb ). .

8. بروجردی طباطبایی آقاحسین، جامع احادیث الشیعة، چاپ قم.

9. بیهقی، احمدبن حسن بن علی، السنن الکبری، نشر ذار الفکر - بیروت .

10. جبران مسعود، الرائد، فرهنگ عربی - فارسی، مترجم رضا انزابی نژاد، چاپ اول،

ص: 215

1372.

11.سیوطی، جلال الدین عبد الرحمن ، الجامع الصغیر فی احادیث بشیر النذیر، نشر دار الفکر - بیروت، چاپ اول سال 1401 ه- ق.

12. شیخ ابو جعفر محمد بن حسن طوسی، رجال طوسی،مطبعة الحیدریه - نجف اشرف ، چاپ اول سال 1381 ه- ق.

13. شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه، امالی،چاپ پنجم؛ مؤسسة الاعلمی – بیروت

14. شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، نشر مؤسسة آل البیت(علیهم السّلام) ، قم، چاپ اول، 1409ق.

15. عمید حسن،فرهنگ عمید،چاپ دوم، مؤسسه انتشارات امیر کبیر، تهران 1371 ش.

16. متقی الهندی، علاء الدین، کنز العمال فی السنن و الافعال، هند، حیدر آباد، 1313ق.

17. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، چاپ تهران 1388ق و چاپ بیروت1412 ق (دار احیاء التراث العربی) .

18. محمدی ری شهری محمد، میزان الحکمة چاپ چهارم 1383نشر دارالحدیث ترجمه حمید رضا شیخی.

19. محمد زکی ابراهیم، مراقد اهل البیت(علیهم السّلام) بالقاهرة، مطبوعات العشیرة المحمدیة، مصر،چاپ چهارم،1406ه- ق.

20. مدرسی حجازی خورشید های ولایت (دائرة المعارف عتبات عالیات عراق)نشر ولایت چاپ اول،1396 مشهد مقدس.

21. مدرسی حجازی گلواژه های معارف(1) نشر ولایت چاپ ششم 1395 مشهد مقدس.

22. مدرسی حجازی، خوشه های خورشید (دائرة المعارف زیارات سوریه) نشر ولایت چاپ اول،1390 مشهد مقذس.

23. معین، محمد، فرهنگ فارسی، انتشارات فرهنگ نما، چاپ اول 1387.

24. نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ، مؤسسه ی اسماعلیان چاپ قم 1320 ه- ق.

ص: 216

آثار چاپ شده ی مؤلف

زمزم نور (دائرة المعارف حرمین مکه و مدینه (دائرة المعارف 1) چاپ دوم

خورشید های ولایت (دائرة المعارف عتبات عالیات عراق) (دائرة المعارف2)

خوشه های خورشید (دائرة المعارف زیارات سوریه (دائرة المعارف3)

ارمغان ازدواج (ارمغان1) چاپ سوم

ارمغان تربیت (ارمغان3)

گلواژه های معارف (1) چاپ هفتم

دستور و وصیّت نامه شرعی و قانونی چاپ چهارم. با اضافات مهم ومسائل ضروری ارث.

درفش آفتاب ؛ مجموعه شعر«1»

نوای جانسوز «عزاداری و 70 نوحه سینه زنی» مجموعه شعر«2» کتاب حاضر

نکاح نامه (عقدنامه شرعی)

ص: 217

آثار چاپ نشده ی مؤلف

ارمغان خانواده (ارمغان 2).

آبشارهای رحمت.

عقاید.

برگی از انقلاب اسلامی.

شکوفه های یاس (اَشعار مدرّسی حجازی).آماده ی چاپ.

صلوات (ارمغان محبوب).

درس هایی پیرامون وهّابیّت.

پاسخ به پرسش های دینی.

حدیث منزلت.

عالمان شهید شیعه افغانستان

مقالات.

تحقیقی درباره امامت.

مصاحبه ها وکارشناسی معارف در رادیوها.(پنج مجلد)

گلواژه های معارف(2).

همراز اول

از کوی دوست (خاطراتی از سفر حج.)

شفا و حاجت در پرتو کرامت

کتابی درباره ی انقلاب اسلامی چهارکنت و کتابی درباره ی شهدای روحانیت و دانشمندان تحت عنوان (علمای شهید شیعه افغانستان ) را زیر دست دارم. اگر گزارشهایی داشته باشید ارائه فرمایید تا ان شاءالله چاپ شود.

ص: 218

مؤسسۀ قرآنی - پژوهشی پیامبر رحمت (صلّی الله علیه و آله وسلّم )

در موارد زیر اعلام آمادگی می شود:

سخنرانی و بیان معارف قرآن عظیم الشأن و اهل البیت(علیهم السّلام)

اجرای برنامه های فکری, فرهنگی, تبلیغی و آموزشی

پاسخ به سؤالات شرعی، مشاوره در زمینه های مختلف

امور حج، عمره، عتبات وبرنامه های ویژه اربعین و ...

کتاب ها و سی دی های فرهنگی؛

کلاس های تجوید قرآن، احکام، عقاید، اخلاق و ...

ارائه کتاب های مؤلف با تخفیف ویژه

توزیع کتاب های رایگان برای شیفتگان و برای کتابخانه ها، مدارس، مساجد، حسینیه ها ، خیریه ها و...در داخل وخارج.

برای دریافت کتاب و نکاح نامه ( عقدنامه) با شماره های زیر تماس گرفته شود:

09153226324

تلگرام: http://t.me/modarresihejazi

09015531657

Instagram: modarresihejazi

09307690905

www.facebook.com/Modarresi.hejazi

فهرست کتاب ها را یک بار مطالعه فرمایید.

سیّدمحمّدطاهر مدرّسی حجازی

(پژوهشگر جامعة المصطفی(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) العالمیه)

التماس دعا.

ص: 219

اسامی برخی از سربازان حسینی - نوحه خوانان

مرحوم سید قاسم حسینی شهید سیدحسن رضا وحیدی

مرحوم غلام حسین ارزگانی شهیدقاری احد حیدری

مرحوم عبد الکریم واثق شهیدسیدآقاحسین حسینی

آقای شیرین آقا حسینی آقای سید عباس حسینی

آقای حاج سید حسن هاشمی آقای سید حمید حسینی

آقای سلیمان جعفری آقای سید محمد حسینی

سیدمحمد لیاقت مدرسی آقای قاری سید اکبرموسوی

کربلایی سید میرهاشم هاشمی آقای قاری بصیر محمدی

سیدمحمدجمال مدرسی حجازی جناب آقای شیخ محمدی

آقای سید نجیب فاطمی آقای علی کریمی

آقای علی محمدی اهوازی آقای رحمت کریمی

آقای سید محمد هاشمی سیدمحمدعلی مدرسی حجازی

آقای مهرداد توماری آقای محمد جعفر غلامی

آقای سید محمد جیّد سیدمحمدرضا مدرسی حجازی

ص: 220

آقای علی اصغر حکیمی آقای محمد زکی حیدری

آقای حاج محمد جواد حسنی آقای غلام رضا شجاعی

آقای سید محمد تقی حسینی آقای محسن شجاعی

آقای حاج محمد عظیمی آقای سید هاشم حسینی

آقای سید خادم حسین حسینی آقای علی عباسی

آقای حسین زاده آقای سید مهدی حمیدی

آقای سید حیدر حسینی بحر سید محمد مهدی مدرسی حجازی

آقای سید یحیی حسینی آقای ولی الله یوسفی

آقای رضا براتی آقای حمیدالله پیمان

آقای غلام علی فصیحی آقای مجتبی غلامی

آقای سید محمد علی حسینی آقای حاج اشرف پیوندی

آقای شفیق الله یوسفی آقای احسان یعقوبی

آقای محمداسحاق حسینی آقای علی علیزاده

آقای سید امیر حسین هاشمی آقای حسین داد درویشی

آقای قاری عبدالهادی یعقوبی آقای سیدهادی ناطقی

آقای سید علی اکبر حسنی آقای عبدالله نوروزی

آقای سیدحسن هاشمی جناب آقای حسینی

آقای سید عابدین حسینی آقای ظاهر پیوندی

آقای کربلایی نادرشریفی آقای رضا نبی زاده

آقای سید علیرضا علوی آقای حاج بصیر کریمی

آقای رضا براتی آقای جواد کربلایی

آقای قربان علی واثق آقای محمد نبی راشد

آقای سید روح الله حسینی آقای محمد علی واثق

آقای هادی پیوندی آقای سید جعفر موسوی

آقای کبیر حسینی آقای محمد عزیز فیاض

ص: 221

آقای سید امین حسینی آقای محمد رضا عزیزی

آقای مهدی پیوندی آقای غضنفر فیاض

آقای جلیل عظیمی آقای سید اصغر موسوی

آقای صابر شیر زاد آقای سید داوود حسینی

آقای جواد رسولی آقای جواد عزیزی

آقای سید محمد اسدی آقای محمدقنبر

آقای سعید سروری آقای حمید کریمی

آقای سیدداوودجعفری آقای سید حسن حسینی

آقای حمید رسولی آقای عبدالله مشفق

آقای سیدصمیم جعفری آقای سید عظیم حسینی

آقای محمد رفیعی آقای صالح حیدری

آقای فهیم آقای قنبری

آقای سید عالم حسینی آقای ذاکرحسین حیدری

آقای عبد الله صابری آقای سید هادی حسینی

آقای محمد عظیم محمدی آقای سید عزیز حسینی

قاری علی احمدمحبی آقای علی امیری

آقای علی صمدی آقای سید عباس حسینی

آقای سیدعلی آقاحسینی آقای سید سردار حسینی

جناب آقای سخنور آقای حاج غلام علی محمدی

آقای میرحسین فقیرزاده آقای علی حسین محمدی

آقای سید عارف حسینی آقای سید احمد حیدری

آقای سیدرحمان عادل زاده آقای سیدمجتبی شجاعی

آقای سیدرضا حسینی آقای مهدی احمدی

آقای سیدابوالفضل موسوی آقای سیدهادی حسینی

آقای سیدمحمدمهدی محمدی آقای سید جواد حسینی

ص: 222

آقای عباس فیروزی جناب آقای حسینی

آقای سیدعوض حسینی آقای میرزاحسین بحر

آقای اسحاق احدی آقای خداداد حیدری

آقای عباس اسماعیلی آقای علی عزیزی

جناب آقای راغب آقای حسن زاده

آقای محمد علیزاده آقای غلام سخی ربانی

کربلایی باقر آقای حسین یعقوبی

آقای محمدعلی حسنی جناب آقای محزون

آقای سید عبدالله وحیدی آقای محمد اصغری

آقای علی علیزاده آقای سید احمدموسوی مبارز

آقای اسدالله یعقوبی آقای حسن جوزجانی

آقای سیدعلی اوست موسوی استاد عبدالهی

آقای سید امین امیری آقای سید میرزا محمد موسوی

آقای سید عبدالله حسینی آقای محمد اسحاق جاوید

آقای سید رضی هاشمی آقای سید مهدی هاشمی

آقای غلام عباس نبوی آقای محمد شاه

جناب ملا دولت آقای جواد رضایی

آقای حسن علیپور کربلایی شیرعلی

باسلام به همه نوحه خوان های عزیز؛ سربازان امام حسین وامام زمان(علیه السّلام)، خواستم نام های شمارا در این کتاب بیاورم که ثبت تاریخ ودفتر شود وتا صدها سال در کتاب به عنوان یاد گار بماند و آیندگان دعا کنند. برای به دست آوردن اسامی خیلی زحمت کشیدم وبرخی دوستان همکاری کردند. شاید برخی عزیزان از قلم مانده باشند، لطف فرموده یادداشت بدهید، ان شاء الله درکتاب بعدی چاپ خواهم کرد.

ص: 223

تصویر سیذ محمّدطاهر مدّرسی حجازی

پژوهشگرجامعة المصطفی صلی الله علیه و آله العالمیه

ص: 224

درباره مركز

بسمه تعالی
جَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
با اموال و جان های خود، در راه خدا جهاد نمایید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.
(توبه : 41)
چند سالی است كه مركز تحقيقات رايانه‌ای قائمیه موفق به توليد نرم‌افزارهای تلفن همراه، كتاب‌خانه‌های ديجيتالی و عرضه آن به صورت رایگان شده است. اين مركز كاملا مردمی بوده و با هدايا و نذورات و موقوفات و تخصيص سهم مبارك امام عليه السلام پشتيباني مي‌شود. براي خدمت رسانی بيشتر شما هم می توانيد در هر كجا كه هستيد به جمع افراد خیرانديش مركز بپيونديد.
آیا می‌دانید هر پولی لایق خرج شدن در راه اهلبیت علیهم السلام نیست؟
و هر شخصی این توفیق را نخواهد داشت؟
به شما تبریک میگوییم.
شماره کارت :
6104-3388-0008-7732
شماره حساب بانک ملت :
9586839652
شماره حساب شبا :
IR390120020000009586839652
به نام : ( موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه)
مبالغ هدیه خود را واریز نمایید.
آدرس دفتر مرکزی:
اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109