رهنما 23 ( احکام بانوان )

اشاره

تصویر

ص:2

درآمد

زیارت پیامبر اسلام  و امامان معصوم برقراری ارتباط روحی و بوجود آوردن پیوند قلبی با آن بزرگواران است.

یکی از راه های برقراری ارتباط، حضور در مرقد پاک و مقدس آنان بوده، و بی شک این حضور و میهمانی ارزشمند دارای آداب و شرایطی است که رعایت آن، آثار گرانبهایی در سازندگی و تربیت نفس و ارتقای روح و اکتساب والاترین ارزش های اخلاقی و معنوی خواهد داشت. از جمله این آداب مهم، طهارت روح و جسم است که شخص در این خصوص باید نسبت به یادگیری و عمل به احکام شرعی و وظایف دینی خود، اهتمام جدی ورزد.

ص:5

1- اصطلاح شناسی

اشاره

تصویر

ص:7

حیض وتعریف آن

حیض، در اصطلاح خونی است که به طور معمول، هر ماه به مدت چند روز از رحم زنان - به خاطر تأثیر هورمون های تخمدان - خارج می شود و به هنگام انعقادنطفه، غذای جنین قرار می گیرد. این خون ریزی، از سن بلوغ تا سن یائسگی زن انجام می گیرد. از حیض به قاعدگی، رگل، عادت ماهانه، پریود هم تعبیر می شود و زن را در این حالت، حائض می گویند. خداوند متعال در آیه 222 از سوره بقره به طور مختصر درباره آن سخن گفته است.

فقیهان برای خون حیض، نشانه ها و شرایطی بیان کرده اند. نشانه های آن به طور غالب، آن است که غلیظ، گرم، به رنگ تیره ( سیاهی مایل به سرخ) یا سرخ، همراه فشار و کمی سوزش می باشد و شرایط آن عبارتند از بلوغ، مشاهده پیش از سن یائسگی، کمتر از سه روز نبوده

ص:9

استحاضه وتعریف آن

استحاضه از ماده حیض گرفته شده است و در اصطلاح، یکی از خون هایی است که از رحم زن خارج می شود و زن را در این هنگام، مستحاضه می گویند. وهر خونی که غیر از حیض، نفاس، زخم، دمل و مانند آن باشد، خون استحاضه است.نشانه های آن به طور غالب این است که رقیق، سرد، زرد رنگ ،بدون فشار و سوزش است، البته گاهی ممکن است سیاه و سرخ و گرم و غلیظ و با فشار و سوزش بیرون آید. خون استحاضه هیچ شرطی ندارد و مانند خون حیض نیست.

ص:10

استحاضه قلیله وتعریف آن

استحاضه قلیله آن است که هرگاه زن، پنبه را داخل کند، خون، ظاهرش را آلوده کند؛ ولی در پنبه فرو نرود. مستحاضه قلیله، سه وظیفه دارد:

1.برای هرنماز (در صورت خون دیدن)، یک وضو بگیرد؛ به عنوان مثال، برای نماز ظهر، یک وضو وبرای نماز عصر، وضوی دیگری بگیرد.

2. برای هر نماز، بنابر احتیاط واجب، پنبه «نوار بهداشتی» را عوض کند.

3.ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده، تطهیرکند.

استحاضه کثیره وتعریف آن

استحاضه کثیره آن است که هرگاه زن، پنبه را داخل کند، خون، پنبه را فرا گرفته، به دستمال و مانند آن برسد. مستحاضه کثیره، چند وظیفه دارد:

1. برای هر نماز، پنبه (نوار بهداشتی) را عوض کند.

2. ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده، تطهیر کند.

3. برای هر نماز، یک وضو بگیرد؛ به عنوان مثال، برای نماز ظهر، یک وضو و برای نماز عصر، وضوی دیگری بگیرد.

4.انجام یک غسل پیش از نماز صبح و یکی پیش از نماز ظهر وعصر (اگر با هم بخواند) و یکی هم پیش از نماز مغرب و عشا «اگر با هم بخواند»

5.اگر میان نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشافاصله بیندازد، باید برای نماز عصر و نماز

ص:14

نفاس وتعریف آن

نفاس در اصطلاح، به خونی گفته می شود که پس از زایمان(اگرچه بچه سقط شده باشد)، از رحم زن خارج می شود و زن را در این هنگام، نفساء می گویند. آغاز خون نف--اس،از زمانی است که اولین جزء بچه از شکم بیرون می آید. بنابراین، خونی که پیش از آن دیده می شود، خون نفاس محسوب نمی شود و حداقل خون نفاس، یک لحظه و حداکثر آن ده روز است. زن پس از پاک شدن، باید غسل نفاس به جای آورد. در بین برخی عوام مشهور است که زنی که تازه زایمان کرده، باید روز چهلم، غسل (چله) انجام دهد که این سخن، هیچ ارزش و اعتباری ندارد.

ص:17

2. احکام حرم

اشاره

تصویر

ص:19

احکام جنب، حائض و نفساء درحرم

• اول: طبق نظر همه مراجع عظام تقلید، ایستادن، توقف و مکث نمودن شخص جنب، حائض و نفساء حتی برای زیارت، زیر گنبد طلا و اطراف ضریح مطهر جایز نیست(1).

• دوم: وارد شدن و تردد کردن در اطراف ضریح مقدس بدون توقف نیز به نظر بعضی از فقها (آیات عظام بهجت، صافی گلپایگانی) جایز نمی باشد.

• سوم: توقف و تردد در رواق ها به فتوای عده ای از فقها (مثل آیات عظام خامنه ای، خویی، سیستانی، صافی، فاضل، بهجت و مکارم شیرازی) جایز است.گرچه به فتوای بعضی

ص:20