فصلنامه اشارات - شماره 80

مهربان یگانه/محمد علی روزبهانی

مهربان یگانه(1)

محمد علی روزبهانی

ستایش می کنم تو را ای پروردگار من، ستایشی باشکوه و برتر از تمام کرنش آفریده های تو، به همان برتری تو بر تمام خلق.

حمد و ثنا تنها تو را سزاست که نعمت های بی شمار و احسان های بی دریغت را بر ما و بر گذشتگان از بندگانت و بازماندگان آنها عطا فرمودی؛ حمد و ثنایی فزون تر از تمام اشیا که آفریدی و بیشتر از تمام موجوداتی که علم لایزال تو بر آنها احاطه دارد؛ آن چنان که پیوسته تا ابد و تا روز رستاخیز در جهان نغمه ساز شود.

حمدی بی کران که در شمار نیاید و در زمان نگنجد. ستایشی که ما را به مقام بخشایش و رحمت و عفو تو رهنمون کند و بر طاعت و عبودیت تو استوار سازد. موجب خشنودی تو گردد و مرکبی باشد راهوار به سوی بهشت قرب تو.

ثنایی که ما را از عذاب تو محفوظ دارد و از غضب و خشم تو ایمن کند و یاریگرمان باشد در بندگی تو؛ بازداردمان از نافرمانی تو و کمک کند ما را بر ادای حقوقی که بر عهده مان است و بر وظایفی که باید به جا آوریم.

ص:2

فصل ترنم/ابراهیم قبله آرباطان

ابراهیم قبله آرباطان

به آغاز فصل ترنم آمده ام!

به جشنواره زمزمه های آسمانی!

بر چهره گرفته آسمان، چنگ می اندازم. مجالی برای ماندن نیست. دست هایم به سمت حضور و نور اشاره می شود. آسمان، مهیای در آغوش کشیدنم می شود. گناهان، ریسمانی می شوند تا بر پاهایم بپیچند و زمینگیرم کنند. خاک ها قفس می شوند، برای نگه داشتنم از پرواز.

انسان، متولد لحظه های محدود زندگی است که برای رهسپار شدن به بی نهایت، باید خود را ورق بزند که برای چشم شدن نباید خود را حقیر بیند و دست هایش را برای آسمان شدن کوتاه بیند و پاهایش را برای رسیدن، لرزان!

انسان باید که دوباره متولد شود و از نور سیراب باشد.

برای ملاقات با پروردگار، حلقه اتصال، عشق است. الهی! تمام هستی ام، به سمت تقدیری بزرگ و رسیدنی شیرین، رهسپار است.

پروردگارا! بنده ای ناتوانم؛ با کوله باری از خواستن ها و نتوانستن ها. کمرم را گناهان خمیده است و توان را از زانوان من گرفته است.

تشنه تر از همیشه، محتاج جرعه ای از لطف تو هستم. باید که دست هایم را بالا ببرم و از کاسه آفتاب، نور بنوشم ای خداوند مهربانی ها!

کاش پرچین نشود فاصله های من و تو

نیمه ام این طرف و نیمه ام آنسو مانده!

غمِ دریاست که بر شانه شن می ریزد

حس درد است که بر سینه جاشو مانده

ص:3

الهی ای نور!/ابراهیم قبله آرباطان

ابراهیم قبله آرباطان

بسم اللّه النور

بسم اللّه النور النور

الهی ای زیباترین سرود!

ای آسمانت، دروازه اجابت!

تو را می ستایم که تنها تو شایسته ستایشی.

تو را می خوانم که «مجیب الدعوات» هستی.

دست هایم را به آسمان تو گره می زنم که زیر چتر مهربانی های تو، زندگی زیباست.

ای یگانه معبود!

خوشا زبانی که از عطر نام تو سرشار باشد!

خوشا دهانی که شکوفه های تلاوت نام تو در آن جاری ست!

خوشا دستی که تا حریم ملکوت تو بلند می شود!

خوشا چشمی که از روزنه های سبز دعا، تو را جست وجو کند!

«یا فارج الهمّ و الغم»

ای عشق!

ای مهربان بی همتا!

مباد که حادثه ها از تو دورم کند!

مباد که شانه هایم را به آسمان پاکت راهی نباشد!

مباد که تاریکی ها، چنگال بر قلبم بکشند و روشنایی را از قلبم بگیرند!

مباد که گناهان، دهان باز کنند و مرا در خود فرو برند!

خدایا!

به حرمت دست هایی که تا دروازه های استغنای تو باز است،

ص:4

تلألو یاد تو/محمد علی روزبهانی

محمد علی روزبهانی

این موج های بی تاب ساحل، این کویر رها شده در سکوت، این ابرهای سرگردان و غریب و این زمین که روز و شب، در محفل هزار سیاره دوردست سماع می کند، مجنون کدام لیلی اند؟! کدام آغوش را بی قراری می کنند؟

این نام توست که جامی از شراب ناب به دست جهانیان داده است و این یاد توست که بیدهای مجنون زمین را پریشان کرده است.

باران نور است که از ستارگان بی قرار، به سویت قیام و قعود می کند و تلألو یاد توست که در صومعه زمین، غوغا به پا کرده است. قلب ها در مسجد دل به سوی تو سجده می روند و سروش یاد تو به نبض ها تپش می دهد.

شعله ها از هرم یاد تو بی قراری می کنند و سایه های هفت اقلیم، به جست وجوی تو در چرخشند.

نیست ممکن جان روشن را زحق غافل شدن

قطره روشن محیط بی کران بیند به خواب

عشق جای عقل شد فرمانروای کائنات

بعد از این آسودگی را آسمان بیند به خواب

ص:5

رهپوی تو/باران رضایی

باران رضایی

کی رفته ای ز دل که تمنا کنم تو را

کی بوده ای نهفته که پیدا کنم تو را

غیبت نکرده ای که شوم طالب حضور

پنهان نگشته ای که هویدا کنم تو را

با صد هزار جلوه برون آمدی که من

با صد هزار دیده تماشا کنم تو را

بار خدایا!

تویی یگانه آفریدگارم و یقین دارم که هرگز از من دور نگشته ای و تنهایم نگذاشته ای. در هر نفسی با من بودی؛ اما گاه چنان از یادت برده ام که گویی هرگز میانمان هیچ نبوده است. نزدیک بوده ای به من و چنان دور می پنداشتمت که روحِ خسته و بهانه جویم از آمدن به سمت تو سر باز می زند.

بار الها!

چگونه نمی بینمت که در بند بند وجودم نشان از توست، در خطوط مبهم میان انگشتانم، در هر تار از موهایم، در سیاهی مردمک چشمانم و در دهلیز به دهلیز قلبم.

معبودا!

شنیده ام که: «وَ أَنَّ الرّاحِلَ إِلَیکَ قَریبُ المَسافَةِ»

«: رهپوی به سوی تو، راهش نزدیک است.»

نزدیکی به من، و اگر که به جست وجویت برخیزم، خواهم یافت.

پس یاری ام کن تا به پا خیزم، اگرچه این همه که از عمر رفت، به بی حاصلی و غفلت از تو گذشت و اگرچه هزار هزار مرتبه خواندی ام و گوش نسپردم ندای آسمانی تو را، اما عهدی می بندم با تو که بعد از این، لحظه لحظه ام با یادِ تو باشد، برای تو، در راه تو.

ص:6

یاد تو/عطیه خوش زبان

عطیه خوش زبان

این منم که سحرگاه با تو درددل می گویم با دیدگانی تر. تمام حجم دلم زخم دیده است،

پروردگارا! سنگ صبورم باش.

کبوتران امید را به سوی دلم پرواز ده. دست دعایم به سویت بلند است تا مرا پاکیزه گردانی از هر گونه زشتی و پلیدی؛ آن چنان که به افلاک راه دهندم، آنجا که غیر از خدا نیست. کویر تشنه جانم باران رحمتت را فراموش کرده؛ بگذار ابر شفقت، این طلسم را بشکند.

خداوندا! وقتی دورم از تو، شب می شود، حقیر می شوم؛ همچون خاکی که بر آن نسیمی نمی وزد و بارانی نمی بارد و در آن گلی نمی روید و بر سرش ستاره ای نمی درخشد.

از تو دورم. از تو دورم و در غم خود خاک می شوم و کابوس گناهان کرده و ناکرده، چون سیاهی عمیقی در جانم رخنه می کند. هیچ چیز آرامم نمی کند؛ جز نام تو و یاد تو ای پروردگار جهانیان؛ «أَلا بِذِکْرِ اللّه ِ تَطْمَئِنُّ القُلُوبُ».

به دست هایم می نگرم که محتاجانه و دردمندانه به سوی سخاوتت بلند است.

اینک اینجا، در این جهان سراسر عشق و هستی، با روحی رنجور، برای تمام زندگانی که رنگ مردگی دارند و برای تمام بندگان از والاترین آنان تا حقیرترینشان و برای خودم در حقارت ناتمام خویش، به فغان و درد می گریم؛ باران رحمتت را به جان دردمندم بباران؛ باران رحمت تو مقدس است. ای مهربان! ما را در راه حق و نیکی ثابت قدم بگردان.

در سایه سار رحمت!/ابراهیم قبله آرباطان

ابراهیم قبله آرباطان

ای لایزالِ لایتناهی!

بخواه تا خاکستر شود، اندوه همیشگی ام.

بخواه تا دست هایم تا آسمان اجابتت بالا رود و تاریکی های وجودم را بشکافد.

بخواه تا شانه های خاک گرفته ام، زیر غسل باران شبانگاهی، پاک گردد.

آه! چه می گویم؟ تو می خواهی؛ یاری ام کن تا من بخواهم.

الهی! یاد تو حبل المتین رسیدنم به توست. یاری ام کن تا یادت، مرا تا پله های نور بالا ببرد و از جام آبی آسمان، سیرابم کند.

ایستاده ام بر دروازه های گشوده دعا و نیایش!

ایستاده ام تا فریادم را بر تن شب های راکد بپیچانم!

ایستاده ام تا مثل رودهای جاری، زلال باشم و آسمانی را زیر بال هایم داشته باشم.

الهی! کوله بارم خالی است. دوباره عزم جزم کرده ام تا کوله بارم را از خنده های آفتاب و جرعه جرعه نور پر کنم.

کوله بارم را از زمین برداشته ام تا تمام آسمان را در آن، جا دهم، با تمام وسعت آبی اش!

می خواهم آن قدر خوب باشم که رضایت در تنم جاری شود و همیشه ورد زبانم باشد که:

ص:9

سر از خاک برنمی دارم/طیبه تقی زاده

طیبه تقی زاده

باید از بند بند وجود خویش بگسلم. تنی رها شوم در ابدیت محض. که هیچ چیز نیست جز مطلق ذات تو.

الهی، سر از خاک برنمی دارم تا دل از خاک بکنم. چشم از آسمان جلالت برنمی دارم تا مرا در برگیری. نورانیت محض خویش را بر من بتابان، ای کریم مهربان.

درهای رحمت واسعه ات را به رویم بگشا که جز حریم امن تو مرا مأوایی نیست. رو به کدام درگاه آورم که جز تو کسی را نمی شناسم؟ چه کسی را پرستش کنم که تنها تو مطلوب همه ای؛ که را به غیر از تو طلب کنم؟!

پروردگارا! سرچشمه های نیایش را در درونم به جوشش آور که تشنه لحظه های دیدارم.

ای که از هر نزدیک به من نزدیک تری، مرا به خویش بازمگردان که این مَنِ آلوده را تاب نمی آورم.

خدایا، خیال آشفته درونم را به آیه های توبه پذیر عفوت آرام گردان.

هر روز که چشم می گشایم و به آسمان مهرت نگاه می کنم، می بینم هیچ چیز ندارم جز دست های خالی و محتاج که به درگاه تو بلند شود.

الهی، شرمنده از آنم که در بند جانم.

گرداب های غفلت و نیستی مرا در کام خویش می برد و تنها دست های نجات گر توست که می تواند این غرق گشته در کام هوس ها را رهایی دهد. در قفسی به نام تن به سر می برم و پرنده سان در آرزوی پرواز نشسته ام و زمزمه می کنم.

ص:10

ای بی کران نیایش/مهناز نظری

مهناز نظری

الهی! کلماتم گرچه ناتوان و ضعیفند، اما شاید به دلت بنشیند. آن قدر به تو نزدیکم که انگار تمام قلبم را احاطه کرده ای.

وقتی ذهنم تکثیر می شود و هزار ورق می خورد، باز مُهر مِهر تو را در همه ورق هایش حس می کنم.

ما وقتی از خود دور می شویم و خود را گم می کنیم، وقتی احساس می کنیم در حریمی خالی از رحمت اسیریم، وقتی احساس می کنیم که چنگال تاریکی، گلوی روشنایی را می فشارد؛ زوایای گستره زمین و آسمان، تنگ و تنگ تر می شود و همه چیز سقوط می کند.

احساس اینکه تو از ما دوری، هر روز ما را به خاکسترنشینی وادار می کند، ما را از تو غریب و دورتر می کند؛ اما وقتی باران آیات فصیح و زلالت، خیسمان کرد و عطر نعمت های تو در پیرامونمان پیچید و آن را استشمام کردیم، همه باورهای غلطمان می میرند و به آسمان معرفت می رسیم. تو هستی که در تمام لحظاتمان جریان داری.

ای بی کران نیایش! ما نادانیم، ما بی مقصودیم، ما متروک زمانیم، ما بدپیمانیم؛ با کرم بی بدیلت، ببخشای قصورهای ما را!

به امید کورسو/مهناز نظری

مهناز نظری

خدایا! بیمناک بودم از اینکه روزی تو را نبینم، روزی تو را احساس نکنم.

تار عنکبوت تاریکی، شتابان، در ذره ذره وجودم تنیده بود و من در آسمان اندوه، بی ستاره معلق بودم و به امید کورسویی، دنبال خدا می گشتم.

ص:12

حرفم حرفه/امیر اکبرزاده

امیر اکبرزاده

خلوتت جای منم هست؟ تو خودت گفتی بیام! نه؟

جام می دی کنار خوبات مث قبلاً آشنام... نه؟

تو می خوای که دوس بمونیم هوامو همیشه داری

همیشه... هر جا باهامی منو تنها نمی ذاری

از تو پنهون که نمی شه من ولی یه نارفیقم

با خودم روراست نبودم چی بگم که با رفیقم

اما بسه نارفیقی نوبت آشتی کنونه

همه می گن و می دونم که رفیقمَم می دونه

تقصیر منه همیشه دلشُ همش شکوندم

سر هر قولی که دادم بیشتر از یه روز نموندم

اما بسه نارفیقی خودمم خسته خستَم

حرفم این بار دیگه حرفه حالا که پیشت نشستم

ص:13

سوار بال مناجات/غلامرضا جوانی رحمانی

سوار بال مناجات بوده ام دیشب

پی گرفتن حاجات بوده ام دیشب

که ای خدای یگانه، خدای جاویدان

خدای مشرق و مغرب، عصاره ایمان

خدای عشق و پرستش، جواب بی پرسش

خدای لم یزل و ای کریم بی خواهش

خدای مهر و وفا و خدای لطف و صفا

خدای کوه منا و خدای غار حرا

خدای خضر نبی و خدای پیغمبر

خدای دیر و کلیسا و مسجد و منبر

کنون که جمله جهان در ید نظارت توست

حدیث «کُن فیکون» هم به یک اشارت توست

کنون که جمعه می آید بیا خدایی کن

به یک اشارت خود ختم این جدایی کن

بیا و عدل علی علیه السلام را دوباره بر پا کن

ستاره سحری را، خدا، هویدا کن

ص:14

معراج سبز

در خُنکای نسیم نماز

ابراهیم قبله آرباطان

ایستاده ام!

در بلندای دعا و انابه.

در وسعت لایتناهی نماز و نیاز.

در حریم دست های به آسمان گشوده شده.

در جشنواره بی دریغ خواستن ها و رسیدن ها.

ایستاده ام!

روبه روی گلدسته های سبز اجابت.

روبه روی پنجره های به آسمان گشوده شده.

با تمام حضور وضو می گیرم و سجاده مالامال از گل و ریحان را می گسترم، به سمت قبله عشق.

ص:16

بر شاخه های نور

شهد وصال

لبریزی از کوچ/حمیده رضایی

از آبی ها سرشار؛ آسمان، تکیه گاه توست.

خاک، زنجیره گام های بلندت به سوی خورشید است.

هوایت، آغشته از پرواز، نفست گرم، کوله پشتی ات مهیا؛ بند پوتینت را محکم بسته ای؛ چفیه ات، قمقمه ات، پلاکت؛ آخرین خاکریزها زیر پایت می لرزد.

چشم هایت سنگین شده اند. جز فرادست را نمی بینی؛ فرودست، رهایت کرده است.

دل بریده از فشردگی خاک، در گستره ای لبریز، آسمانی بال می زنی.

رشته شوقِ ملاقاتِ دوست بر گردن؛ پیشانی بندت بوی خون و خاکستر می دهد. در خود پیچیده ای و جهان مقابلت برای عبور، شدّت گرفته است. بوی بهار را نزدیک تر از همه حس می کنی. اعتقادت را فریاد می زنی؛ صدایت شکوفه می دهد.

نسیم یادِ دوست، دریای جانت را خروشان کرده است. دستت به طاقچه های آسمان می رسد. به جبروت خداوندی خیره شده ای.

شب، ویران تر از همیشه است. باد، بر معابر می کوبد. هیچ چراغی روشن نیست، هیچ پنجره ای بر هیچ دیواری نیست. شهر، چشم به راه توست و تو چشم به راه شهادت.

صدا، صدای گلوله و رگبار تند مناجات توست. قرآن جیبی ات را بر سینه فشرده ای تا آرام تر شوی.

بلم های سوخته، کبوتران بی بال و پر آورده اند. دلت را موج موج هوای عبور متلاطم ساخته است. تمام شقایق های سوخته در چشم هایت قد کشیده اند و به خورشید رسیده اند. تمام پروانه ها، به شیشه مه گرفته چشمانت می کوبند و تو چشم بسته ای از خاک.

نفس هایت به شماره افتاده است. چشم هایت سنگین شده اند؛ نشانه رفته ای آخرین منزل های تاریکی را. بوی باروت، نفست را بند آورده است؛ آماده عبور شده ای، کارون؛ خون موج می زند و تو آرام آرام پارو می زنی در بوی شب بوها و صدای گلوله ها و نور منورها.

ص:20

بوی بهار/فاطمه سلیمان پور

بوی بهار می داد؛ بوی سال های رشادت. وقتی که پاره های پیکرش را آوردند، مهربانی در کوچه های شهر پیچیده بود. او آشنا بود؛ از حماسه ای دور می آمد. لبریز از مردانگی. چفیه اش بوی عشق می داد؛ بوی ایثار، جهاد، شجاعت. خورشید، دست بر گردنش انداخته بود. پیکرش، شقایقی سوخته در دست بادها و انگشترش، حلقه پیروزی این خاک بود.

سال ها بود که می خواست آزاد شود؛ مثل پرندگان، آسمان را دوست داشت در آغوش بکشد و زمین، مانع آزادی اش بود. حتی خودش هم فکر نمی کرد که روزی از خاک، به افلاک برسد و شهادت، او را به آرزویش برساند؛ بالاتر از آنچه دوست داشت، «فَاستَجابَ لَهُم رَبِّهِم» پس خدا دعاهای ایشان را اجابت کرد...». و خدا بهشت را به آنها وعده داده که در راه او جهاد می کنند.

نمی دانم کدام ستاره، زخم های تَنَش را نور پاشید و کدام چلچله آواز رفتنش را سرود که آرام و سبک بال، اوج گرفت در بی نهایتی که جز خدا هیچ کس نیست.

همان جایی که نسیم در پیچ و خم درختانش می رقصد و بهار قدم زنان لایِ شب بوهای عاشق، ماندگاری اش را جشن می گیرد.

زمین، استخوان هایش را در آغوش کشید و آسمان، بال هایش را.

خاکریز پشت سرش نجوای الله اکبر می کرد و باد، لا اله اِلاّ اللّه را همراه با تکه های تنش بر روی دوش می بُرد.

دست های زمین هنوز بوی خون می دهد.

اینجا سرزمین از خود بریدن است و داغ آن حماسه بر جگر خورشید مانده که غروب ها رنگ خون می گیرد. چقدر مشتاقانه بهار را در انتظار بود، حال آنکه خودش بوی بهار می داد!

ص:21

چند رباعی/محمد کاظم بدرالدّین

حسرت سبز(1)

چه لطفی دارد اینجا غرقِ بودن

ندیدن عشق را اما سرودن

کجایی آسمانِ سرخِ جبهه؟

دلم لک زد برای پر گشودن

حسرت سبز(2)

زمستان در زمستان سردی ای دل

اسیر اضطراب و دردی ای دل

خودت را سرزنش کن، واقعاً دیر

کبوتر را به جا آوردی ای دل

دعای سرخ

شنیده می شد از هر جا پرنده

گرفتی اوج بی سر تا پرنده

دعا کن دل! که ما باشیم یک بار

فقط یک بارِ دیگر با پرنده

برای شهیدانِ زنده

در این عرصه، دلاورْ مردِ عشقی

گرفتارِ همیشهْ دردِ عشقی

عروجِ روشنت قطعی ست آری

تو حکم بی برو برگردِ عشقی!

ص:22

زخم زیتون

شاخه های خشک زیتون/حمیده رضایی

نشسته ای بر توسن دقایق، همچنان می تازی تا گردنه های ستبر عمر را به زانو درآوری. همچنان می تازی و لحظات می گذرند.

سال های درازی ست که می روی و سنگ در مشت هایت خرد می شود. سال های درازی ست که می گذری، می ایستی و فریاد می زنی و خشمت را به سوی تاریکی پرتاب می کنی.

سال هاست آوارگی ات را در کوچه های خاک آلود می دوی و چشم هایت را در بیت المقدس جا می گذاری و دهانت را لابه لای تانک ها و دست هایت را آویخته بر شاخه های خشک زیتون.

سال هاست که ثانیه های دیرگذر، برایت کبوتران پرپر می آورند و تو تنها عذاب می کشی.

روبه روی دیدگانت، زمان از هزار سو می گریزد.

سالهاست که ابلیس، چشم می چرخاند مرزهای درهم ریخته سرزمینت را و چنگ می اندازد خاک وطنت را.

سال هاست که بیت المقدس، سر بر گریبانِ اندوه فرو برده است و خاطرات سپری شده اش را مرور می کند.

مات نگاه می کنی، بغضی در حنجره ات نطفه بسته است.

غروبِ تلخِ مقابل در چشم هایت می دود، شهر ویران شده است، نگاهت را پرتاب می کنی به سوی تاریکی. بر دریچه های بسته می کوبی، در چشم هایت پرده باران دریده است، در خود

ص:25

سنگ های پرنده/زهرا یعقوبی

رنج چند ساله ات را بر دوش می کشی، انعکاس دردهای ناگزیرت را جهان در درازای زمانش نگاشته. شوکران درد را نوشیده اید و در جریان زندگی، غم را برای کودکان زخم خورده تان لالایی کردید؛ لالایی سنگ، زیتون، نخل... .

جهان، صدای ضجه ات را سال هاست می شنود. آرام گریه کن. میوه های نارسیده ات را با دستانی از ظلم می چینند و ستارگان روشن آسمانت را به یغما می برند. تو را در کدام صفحه تاریخ بنویسم؟

تاریخ، مدت هاست زخمت را به شانه می کشد. بذرهای آزادی را در سنگ ها می پاشید و سنگ ها را کبوترانه به اوج می رسانید. تو را و زخم

تو را چه التیامی ست، جز آزادی؟!

ای بیت المقدس حُزن آلود! آزاد باش چون کبوتران سفید و پرواز کن هوای آزادگی ات را. دردهایت را کجا تمام کنم، ای تمام نشدنی - هزار سال تو را گریه باید کرد. اندوهت را به کجا

ص:26

پرواز در هوای تو/ زهرا یعقوبی

صدای آواز گریه هایت را از نیزار اندوهت می شنوم، کلماتم را چگونه کنار هم بگذارم تا غمنامه کهنه سالت را تکرار کند؟ تو را چون پرنده ای که بال هایش را بسته اند بنویسم، یا چون پرنده ای که پرواز می کند، اما در هوای قفسش؟

ناباورانه تو را پرواز می دهم، در مصیبتِ خانه به دوشی ات.

ردپای استواری ات را بر گوشه گوشه دنیا کشیده اند.

کجاست او که می آید و حصاری در جهان به جا نمی گذارد؟

خواب های طلائی ات را به یاد بیاور تا «امید» تعبیرش کند.

این ثانیه های دست و پا بسته ملال آورند که می گذرند از لحظه لحظه بی خانه شدنت.

چین و چروک های فلسطینت را می بینم که بر پیشانی جهان نقش بسته است. دستان شب زده ای را می بینم که بر پهنه مظلومیت سایه ای سیاه افکنده؟

برایت فال نمی گیرم؛ چرا که غمت را نیز به فال نیک می گیرم که بعد از هر سیاهی، سپیدی هست.

شب را حوصله کن و شمع های بی کبریتت را روشن بگذار تا صبح، از راه برسد.

ستارگان را بشمار و دستچین کن از آسمان شهرت، ستارگان چشمک زن را.

تبسم کن به روزهای نیامده که سبز و آبی در حوالی تقویمت پرسه می زند.

قصه سنگ و زیتون را می نویسم و تو را که هر شب، نگاهت را می چرخانی در جست وجوی سرنوشتی که شاید دستی ورق بزند غم هایت را.

ص:27

نخل اصیل عرب/صدیقه سلیمانی

نقشه را بردار و کشورت را آن گونه که می خواهی، هر جا که می خواهی، هر چقدر وسیع که می خواهی ترسیم کن.

نقشه را بردار! جغرافیای کشورت را پیدا کن.

همه جنگل ها، با خون برادران تو سبز شد. همه نخل ها با اشک چشم مادران تو خرما داد و زیتون از نجابت چشمان خواهران تو بار گرفت. امشب هم آرام نخواهی خفت.

باز هم صدای سهمگین چکمه دژخیم خواب چشمان تو را می آشوبد؛ خواب پرنده های نازنینت را نیز.

نقشه ات را بردار و کلید خانه ات را بر گردنت بیاویز. حافظه تو از هجرت و خیمه و سنگ پر شده است. به راهت ادامه بده؛ رفتنت ممنوع نیست، فقط نشانی هایت گم شده است؛ آنها را پیدا می کنی.

به دیدارت که بیایم، دردهایت را از شانه هایت می تکانم.

نخلِ اصیلِ عرب! مطمئن باش روزی تهنیت گویان به شادباش پیروزی ات خواهم آمد.

ص:28

از دریچه زمان

مسیح آمده است/حمیده رضایی

گریخته از شامگاهان، تمام روز را کاویده است. از پشتِ پرده های آویخته آسمان، صدایی او را به سکوت و صبر فرامی خواند، راهیِ بیابان های پیش رو، گذشته از برزخی که همه دوزخیان، با چشم های بسته رو به حقیقت، به انگشتِ اتهام، او را نشانه رفته اند.

شب در تمام کوچه ها گذران و از خود فراتر رفته است؛ با دست هایی برآمده از نور.

دردی او را در خویش فرو می گیرد. کودکی او را دلداری می دهد؛ کودکی که غروبِ تلخِ پشتِ سر را به روزی روشن نوید داده است.

مریم! از کنارِ جوی ها و جاری ها، نامت زمزمه رودهاست.

مریم! کودکت را به جان می فشری، هوایت بارانی، نگاهت آفتابی و گلویت سخت گداخته است. جبروت، روبه رویت رنگ دیگری گرفته است.

مسیح آمده است و نویدِ آمدنش را چه زود، چه شیرین چه یکباره به قدرت پروردگار، دریاخته هایت حس کردی!

مسیح آمده است و تو را به روزه سکوت می خواند تا خود، گواه آسمانی بودن خویش باشد.

مسیح آمده است و تمام صلیب های جهان، روبه روی نگاه زلالش قیام کرده اند.

ص:30

ای خورشید اولوالعزم!/روزبه فروتن پی

در برفی ترین شب ها آمدی تا پرشکوفه ترین روزها را به جهانِ بی بهار هدیه کنی.

زمین، کوچک تر از آن است که وسعتِ مهربانی ات را درک کند.

اینک، نخلِ عشق است که در ناگهانی از شکفتن، سبز می شود و برگ و بار می دهد.

اینک، خورشید است که با آبیِ آسمان، غسلِ تعمید داده می شود.

اینک، مریمِ عذرا علیهاالسلام است که «روحِ خدا» را برای کالبدِ نیمه جانِ عالَم هدیه می آورد.

این نوزادِ مبارک، مسیح علیه السلام است که لب به سخن می گشاید و از زبانِ خدا، پیامبری اش را بشارت می دهد.

اینک، انجیلِ مقدس است که از دهانِ هستی، می تراود.

ص:31

حیاتی دوباره از زمین/محمد کاظم بدرالدین

کنار زیباییِ زنی، نسیمِ لطافتی از فرشته می وزد: من از سوی خداوند مأموریت دارم که فرزندی پاکیزه به تو ببخشم.

- چگونه؟ در حالی که دستِ هیچ بشری به من نرسیده.

علف های هرز جهالت، روبه رویِ پاکدامنیِ مریم روئید: رسم تازه زشتی پیش گرفتی؟ پدرت مرد بدی نبود. مادرت هم بی عفّت نبود؟!

مریم فهماند که روزه سکوت دارد. به درخشندگیِ طفل اشاره کرد که یعنی از او بپرسید. دیگر بار آن اجسامِ تاریک، خاطرِ دقیقه ها را مکدر کردند: از خودِ او بپرسیم؟

و ناگاه «عیسی بن مریمِ ناصری» نقطه پایانی بر گستاخی آنان نهاد: من بنده خدایم... .

ص:32

مسیحا دم/خدیجه پنجی

شاخه های خرما سخاوت خویش را به مریم ارزانی می دارد. خاک، بوی باران می دهد. هوا معطر می شود، عطر نفس های کسی می آید.

ص:33

با جامی از شراب طهور.../ابراهیم قبله آرباطان

سال هزار و عشق، کلمه خدا شدی و بر زمین جاری.

دقیقاً 2005 سال از آن اتفاق می گذرد.

چقدر فصیح و رسا پاسخ دادی. تمام چشم های بی پاسخ را!

«منم عبداللّه؛ منم معجزه بزرگ الهی، منم بنده کسی که روحش را در من دمید.»

منم زبان گویای عدالت و شانه های آرامش مهربانی ها!

من «قدیس»ام که با دست هایی پر از عشق و آرامش، به مهمانی خانه های شما آمده ام.

من «روح القدس»ام که آمده ام تا به زمین های سوخته، «روح» بدمم و به دست های تَرَک خورده، زندگی ببخشم.

من فریاد نوشته های «انجیل»ام که فریاد می زنم: زندگی در زیر سایه مهربانی، حق همه است.

من فریاد مظلومانم که کسی حق استثمار هیچ مظلومی را ندارد.

آمده ام تا بر لب های خشک، گل خنده بکارم.

آمده ام تا پنجره های بسته را بگشایم.

آمده ام تا گوارایی کلام و لغات وحی را جرعه جرعه در کام ها بریزم و «ناقوس»های دعا را محکم تر به صدا درآورم.

آمده ام تا «صلیب های سوخته» را از شانه های خسته بی گناهان پایین آورم و به آنها زندگی عطا کنم.

از راه رسیدی؛ با دسته های «گل مریم» در دست، با جامی از «شراب طهور» در چشم،

با وسعتی نامحدود از مهربانی ها در سر!

از راه رسیدی و رسالتی سنگین، در شانه هایت به اهتزاز درآمد.

آمدی تا «کنیسه های» شهر، از آمدنت لبریز شود و «تقدس»، در کلیساها معنا بگیرد.

آمدی و طلسم شب را شکستی و به همه مظلومان عالم، نوید روز روشن دادی.

آمدی تا به تمام ناباوری ها و نامهربانی ها، «غسل تعمید» بدهی.

آمدی تا پیغمبرانه در گهواره سخن بگویی و به وحدانیت الهی گواهی دهی.

ص:35

دستی بر ناقوس های خاموش!/ابراهیم قبله آباطان

مریم که بر تنه خشکیده نخل تکیه داد، سایه های نخل، از عطر «گل مریم» جان گرفت.

«روح زندگی»، نسیمی شد که بر شاخه های نخل دست می کشید.

برگ های زرد، به سبزینگی گرایید و سایه ساری مملو از عطر گل های بهشتی، بر سر «مریم» سایه انداخت.

مهمان خسته و نگران، دلش آرام نمی گرفت.

نخل، برای مهمان خسته، «خرما» تعارف کرد.

مهمان، خسته تر از آن بود که به پا خیزد و از دامن نخل، خرما بچیند؛ نخل را تکاند و درخت، خرما به او بخشید.

پاهایش را بر زمین کوبید و چشمه با تمام وجود، خودش را بالا کشید تا شانه در شانه خاک، دست های غبارگرفته مهمان عزیز بوسه باران کند.

* * *

معجزه خدا را سخت در آغوش کشیده بود و کوچه های تهمت را یکی پس از دیگری پشت سر می گذاشت.

خیابان های شهر، سر بلند کرده بودند و زبان طعنه، لحظه ای رهایش نمی کرد.

همچنان بر زبانش، روزه سکوت جاری بود. نسیم بال های جبرئیل، گهواره کودک را به آرامی تکان می داد و طعنه ها و چشم های تعجب، همچنان «مریم» را رها نمی کرد.

ناگهان، خنده ملیح کودک، فضای خاموش و سنگین شهر را شکست و زبان گویا و نطق فصیح کودک، چشم ها را میخکوب خودش کرد:

«اِنّی عبداللّه اتِنیَ الکِتابَ وَ جَعَلَنِی نَبِیَّاً»

ص:36

روح حیات/علی خالقی

بیت اللحم را تاریخ از یاد نخواهد برد؛ وقتی طنین صدای تو، بشارت موعود موسی علیه السلام را بر جان های خسته و دل های شکسته نوید داد و خانه های ظلمت و تاریکی را به روزهای انحطاط و نابودی نزدیک کرد. آغوش مریم، عرش بود و تو در آن آغوش، پیکرت، عطر زلال فرشتگان را می پراکند و دست هایت، حرمتِ حریمِ عشق را بر پهنه پهناور گیتی گسترش می داد.

دهان ها از تکرار نام تو پرخنده می شد و سینه ها از مهرت لبریز.

کلمات، از دهان مقدس تو می تراود و فضا را رایحه آمدنت زینت می دهد. تو می آیی و چشم های زمین، در فراسوی گام های مریم گسترده می شود. چشمه چشمه آب، زلال حضورت را جاری می شوند و غنچه غنچه گل، لطافت نفست را عطرآگین می کند.

تن ناآرام هستی را با کلام اهورائی ات آرام می کنی و دستی از سر محبت بر پیکر تکیده کائنات می کشی.

جهان، بی صبرانه آهنگ تلاوت انجیل ات را لحظه می شمارد و تو آیات مقدس را بر فضای تیره هستی رها می کنی.

برادر آفتاب!

آخر الزمان هم هنوز تو را انتظار می کشد که دست در دست موعود آخر الزمان، به حکومت شب پایان دهی.

ص:37

مسیح آسمانی/سید محمود طاهری

مسیح برای چشمان ما می دید و برای گوش های ما می شنید. او گفته های خاموشِ ما را به زبان می آورد.

با گام های رو به آسمانش که بر تپه ها گام برمی داشت، گُل های لطیف، پاهایش را دربر می گرفتند. در آوایش خنده تندر و اشک باران و پایکوبی درختان و باد، گرد هم آمده بودند.

بر زمین بود؛ اما از آسمان. همو بود که می گفت:

«خوشا مهربانان که به زودی از لطف و مهر خویش آرام یابند! خوشا پاک دلان که با خداوند یکی خواهند شد! خوشا بخشندگان که بر آنها رحمت آورده خواهد شد.»(1)

سلام بر تو ای مسیح!

پروردگارت، چنان مقدس و آسمانی ات می خواست که بی واسطه پدر، و با دست خود، نقش زیبای تو را کشید و چنان با خویش یگانه ات دید که «کلمةُ اللّه»ات نامید.(2)

ای مسیح آسمانی!

به راستی - جز تو - کدام کودک گهواره نشین، تاج نبوت بر سر گرفت؟!

«طفل را در مَهد پیغمبر کند

وز همه پیرانْش بالغ تر کند»

و غیر از تو، کدامین طفل شیرخواره در گهواره لب به سخن گشود و از همان آغاز، جهانیان را به ضیافت مائده های آسمانی خویش فراخواند و این گونه صَلا در داد که:

«اِنّی عَبْدُ اللّه ِ ءآتانِیَ الْکِتَابَ وَ جَعَلَنی نَبِیّاً؛ به درستی که من بنده خدایم؛ او مرا کتاب آسمانی داده است و مرا مقام پیامبری بخشیده است».(3)

در همان زمان، از نماز برایمان سخن گفته بودی؛

ص:38

هوای پاک ظهور/امیر اکبرزاده

نوری در زهدان خاک به تلاطم درمی آید. زمین در پوست خویش نمی گنجد و آسمان لبریز نغمه های مملو از سرور است. خاک به پاکی وضو می گیرد و افق در روشن ترینِ لحظاتِ خویش طلوع را به نظاره می نشیند. جبرئیل در گوش آسمان ها زمزمه می کند بشارتی را که از زبان وحی شنیده است.

نفس ها در سینه ها حبس می شوند و شوق «آمدن» از چشم ها لبریز می شود. لبخند هدیه ای است آسمانی که بی مضایقه بین زمین و آسمان در میان زمینیان و آسمانیان تقسیم می شود. آینه ها حیران تر از همیشه، چشم دوخته اند جاده هایی را که به بیت وحی ختم می شود. این خانه مقدس ترینِ مکان هاست. اینجا بیت المقدس است. قدس، گهواره آفرینش خاک است.

قدس، سرزمین مادری است که تبسمش را در هاله ای از عطر مریم، به آسمان ها می برند ملائک؛ مادری که از نفس فرزندش جان تازه می گیرد، مادری که مریم است، مادر عیسی مسیح علیه السلام نفس مطهر آفرینش، دَم پاک هستی در نای زمان و بازدم منزه ملکوت در اقلیم آسمان ها، مسیح مأمومی که انتظار می کشد امامت منجی آخرالزمان را، پیامبری که شهادت می دهد ولایت امام خویش را تا در رکابش ، پیشاپیش دیگر منتظران، کعبه را غرق در نور کنند. مسیحِ منتظر، مسیحایی که منتظر است تا استشمام کند هوای پاک ظهور را.

ص:39

روز دحو الأرض

ولادت آسمانی زمین/محمد جواد دژم

چشمانم را می بندم. سبک، آهسته، آرام. دارم خودم را از پشت پلک های روی هم افتاده ام می بینم؛ خودم را که جزئی کوچک از خاک هستم. نگاهم از خودم سُر می خورد. حالا تجسمِ پلک های بسته ام، معطوف به زمین است.

چشمانم هنوز بسته است و دارم می بینم؛ اما ولادتِ آسمانیِ زمین را. آری، زمین؛ همان وسیعِ بی انتها. آهسته آهسته، دارم لمس می کنم کشیده شُدَنَش را به وسعتِ بودن. دارم باور می کنم، آرام آرام، بسطِ حرارتِ حیاتش را. دارم می بینم دست هایش را که در تکاپویِ هستی، مواج است. ستاره بارانِ سینه فراخش را دارم می بینم که در جریانِ باد، بی قرار شده است.

دارم می بینم که هسته اش کنده می شود و گسترده می شود سفره نفسش بر پهنه پرالتهاب و همیشگیِ دریا.

غرور دریا را می شود احساس کرد در یک جا نشینی اش با زمین مقدس و غرور آسمان را نیز که سینه به سینه، گویی یکی شده است با خاک!

نگاه خورشید را می شود دید؛ می توان دید که داغ شده است گونه های طلایی اش از بازتابِ پرحرارتِ انوار خود بر سطح نوزاد خلقت.

زمین زاده شده است، از مرکز حیات و عرفان. حالا پلک هایم آرام از هم کنده می شوند و چشم هایم فضا را می کاود.

بر زمین خیره می شوم؛ زمینی که جانش، عصاره قدمت را با خود دارد.

تسبیح می کنم خالقش را، مشتی از سطحِ لطیف دانه هایش برمی دارم و رقصِ ریزشِ آرامش را نظاره گر می شود.

دستم را بو می کشم، عطر خاک را می بلعم و سپس زایشِ بستر آسودن را شکر می گویم.

ص:42

سالروز تشکیل نهضت سوادآموزی

موسیقی روشن قلم/محمد کاظم بدرالدین

به رؤیاهایی که از کوچه تنگ ملامت بر تو می پاشند، نقطه پایان بگذار. در پذیراییِ دلاویزترین رنگ های دانایی، سهیم باش و از این شادی لذت ببر. بر فرآورده های روشن از پنجره های معرفت برس.

نگاه های هرز را که سمت جهل روئیده شده، ریشه کن کُن.

با قوتی که از سرسبزی قلم تراوش می کند، از جوانیِ خود شاداب تر هم می شوی و این همان پله آغازین رسیدن است که:

«توانا بود هر که دانا بود

ز دانش دل پیر برنا بود»

دنیا چقدر بزرگ تر خواهد شد، اگر شیفته نقوش مانای فهمیدن شوی و روزها چه پرحرارت و پرطراوت می گردند، اگر مشتاق اصالتِ پویایِ ادراک گردی.

خورشیدِ پس از تابشِ الفبایِ آگاهی، گرم تر است.

برای رسیدن به دیار واژگان، هیچ گاه دیر نیست. مگر بر دستانِ تو چه عیبی رفته است که برای نوشتنِ نامت - حتی - از دیگران مدد می جویی؟ بگذار استعداد چشمانت برای دریافت، شکوفا شوند! بیا و در همسایگیِ کتاب ها خیمه بزن تا عطر شیرین ترین آرامش را استشمام کنی.

ص:44

«الف، ب، پ و...»/روزبه فروتن پی

بیاموز و آن قدر از پلّه کانِ کلمات بالا برو تا به ملکوتِ اندیشمندی برسی!

بیاموز، درخت از بهار سبز می شود و انسان از آموختن.

بیاموز، ماه، شب را روشن می کند و اندیشه، جهان را.

بیاموز، الفبای بودن را تا رازِ هستی را دریابی!

کلمات را بیاموز که خداوند، کلامش را در نورانی ترین کلمات به انسان هدیه کرد.

قدم بگذار در راهی که به باغِ دانایی می رسد.

بخوان، که علم، خلاصه رسالتِ پیامبرانِ خداست.

بیاموز «الف، ب، پ و...» این الفبای نور است که شبِ وجود را به سپیده شهود، پیوند می دهد. بیاموز که هیچ گیاهی در کویرِ جهل، رشد نمی تواند کرد.

ص:45

علم، نور است/علی خالقی

گام هایت از حرکت ایستاده اند، دیگر نمی خواهی با چشم های بسته قدم برداری. دیگر نمی خواهی بر جداره های این شب نفرت انگیز، دست بیاویزی. مفری می جویی. خود را به هر دریچه ای نزدیک می کنی تا مگر جز تاریکی ببینی. خویش را تنهای تنها می یابی. چون درختی بی اراده پای در بند زمین و محکوم به تحمل سیلی باد، خو کرده با تاریکی و ظلمت. خاک زیر پایت می جنبد. احساس می کنی حتی خاک هم سکون تو را تحمل نمی کند. بر پنجره ای آن سوی تاریکی زُل می زنی که بر روی لب هایش آوای خوش آزادی جاری است. باید خود را از تراکم این حجم سنگین تاریکی برهانی!

به سوی پنجره می روی، دست دراز می کنی و صفحه تقدیرش را ورق می زنی.

سرنوشت ات دگرگون می شود. چشم هایت گویا تازه متولد شده اند!

جهان پیرامونت رنگ معنا گرفته است. خود را درمی یابی.

با تمام وجود، خود را احساس می کنی. انگار بر صحیفه رنگارنگ هستی، وجودت اضافه شده. انگار حضور تو بر گرده پیر زمین سنگینی می کند!

چشم هایت می بیند، اما نه چون گذشته. می بیند، اما نه در تاریکی. واژه واژه کائنات برایت معنی می شود و حرف به حرف، اجزای عالم با تو زبان می گیرند. «علم، نور است و جهل، ظلمت.» دردهایت، درمان شده است.

به مطلوب خویش رسیده ای؛ اما آرام نداری.

ص:46

شهادت آیت الله غفاری رحمه الله

آزاد مرد/حورا طوسی

ایستاده بودی؛ به صلابت و استواریِ مردان حق، با عزمی که کوه را به زانو درمی آورد. کهکشان نگاهت، گسیل نور بود در ظلمت ستم شاهی و ردیابی صداقتت، افشاگر سالوس شیادان حاکم.

زنجیرها و سیاه چال های شکنجه شب پرستان را می دیدی و به اقتدای ولایت، رایت حق را برافراشته بودی؛ بی هیچ هراس و درنگی. به بی پروایی نور می تاختی تا دیوار شب را بشکنی.

ندای مظلومان، پژواک کلام رسایت بود که به ذائقه آلوده رژیم ستم شاهی خوش نمی آمد و تو اما از منبر تعهد، به هراس تهدیدهای هولناک، پایین نمی آمدی.

«چون مرا عشق تو از هر چه جهان باز استد

چه غم از سرزنش هر که جهانم باشد»

تو، دل به آسمان بسته بودی و تن به تقوا و تعهد و تدین تکیه داده. تو سروتر از همه درختان، بلندای بهار را می دیدی و کوتاهی زمستان را و جور سرما، قامتت را خمیده نمی کرد.

حالا شلاق هاست که حریر بال های پروازت را رشته رشته خونین کرده و این کابل های سنگین که قامت استوارت را زخمی کرده و این قفس های بی روزنه که دیدگان خورشیدی ات را به تاریکی نشانده.

ص:49

آغوش منتظر/حمیده رضایی

فردای گُر گرفته در انتظار، شبِ تاریخ مقابل، میله های قفس، میله های زندان. نه! هیچ کدام، پرندگی ات را به تاراج نخواهد برد. صدایت می شکوفد بر شاخه های بهار. فردایِ فراگیر تو را فریاد می زنیم. آخرین تصویر از تو گشودگی آسمان است با آغوشی منتظر پرندگی ات.

هنوز صدایت را می شنویم که علیه ظلم، فریاد می زنی عدالت را؛ فریاد می زنی اعتقادت را. فریاد می زنی که نمی هراسی، که سکوت نمی کنی؛ حتی به قیمت جان، حتی پشت میله های تا همیشه.

شب های بی ستاره زندان، چشم های ستاره ریزه تو را هنگام گفت وگو با معبود، از یاد نخواهد برد. از ضیافت بهار آمده ای که این گونه بوی شکفتن می دهی. ایمانت را از شاخه های آسمان چیده ای. کلماتت، واژه واژه هیاهوی حیات است؛ اما نه زیر بار ظلم.

در این هجوم نفس گیر، اگر چه دریچه دهانت را بسته اند؛ اما صدایت آن چنان رساست که تاریخ، فراموشت نخواهد کرد - آتشفشانی که سردی و سکوت نخواهد داشت - .

ص:50

شهادت حضرت امام محمد تقی علیه السلام جواد الائمه

میهمان کاظمین/سید علی اصغر موسوی

شهر، در عمق سکوت، لحظات اندوهباری را پشت سر می گذارد! گویی به دنبال تکرار خاطره ای است که تلخی آن را پیش تر تجربه کرده است.

آن روز، تابوت مظلومانه امامی بود و شانه چند مرد ناآگاه؛ و امروز شانه تنگ مردمانی ست و عطر تابوت امامی در نهایت مظلومیت؛ امامی که در نهایت جوانی و بهار زندگانی، تأثیر زهرآگین خزان را بر جای خویش به تماشا بنشیند.

گویی تمام آسمانیان، میهمان بغدادند؛ میهمان سوگی غریبانه؛ غریبانه، مثل تمام داغ های نینوایی!

کجایید، شانه های سبز مدینه؟

این شانه های نامحرم، بسی نامهربانند!

ص:53

غم سرشار/حمیده رضایی

لوح مقدرات به هم خورده خاک است؛ آسمان در هم پیچیده است؛ ستاره ای روشن نیست؛ ماه، در سوی دیگر آسمان فرو ریخته است؛ شیطان، پشت درهای بسته نامردی، زهر در کاسه می ریزد. آسمان در خویش مچاله می شود از اندوه؛ خاک، تاب نمی آورد؛ واپسین لحظاتِ نفس کشیدنِ بغداد است در هوایی که مولا در آن نفس می کشد.

جوانی اش را ملائک به نوحه نشسته اند.

طنین توطئه، خواب تاریخ را می آشوبد، حقیقتی ویرانه بر دیوارها سرگذاشته، های های می گرید.

رنجی نزدیک - کاظمین منتظر است با آغوشی گشوده تا جوان ترین ستاره دنبال دار امامت را از خاک تا افلاک دنبال کند - حالتِ محزون خاک، ملائک را به زاری نشانده است. ثانیه ها، پُرشتاب می گذرند، پاییز بر پنجره ها پنجه می کشد، چشم های شیطان، نزدیک و نزدیک تر می شود - دست ها و کاسه زهر -

تو را با زهر سیراب کرده اند. صدای رفتنت را ملکوتیان نزدیک حس می کنند. رفته ای و آفتابی از خاک رو گرفته است، غمی سرشار در رگ های زمین می جوشد.

نبودنت را بر سر می کوبیم. سال های سال می گذرد؛ اما هنوز صدای گام هایت را می شنویم که در کوچه های آسمان قدم می زنی جوانی ات را، بیست و پنج سالگی ات را.

کبوترانه بال گرفته ایم بر گنبد و گلدسته هایت.

گذشته ای و زمان، شرمگین به دور دستِ نگاهت چشم دوخته است.

ص:55

ای خورشیدِ شهید!/روزبه فروتن پی

بوی کلماتِ سوخته می آید از دهانِ آسمان.

عطر شهادتِ تو در هفت آسمان می پیچد.

هان، ای «معتصم»! باز در تاریکیِ کدام کوچه جنایت قدم می زنی که کاسه چشمانت را به دست گرفته ای و به خفاشان، خون تعارف می کنی؟

هان، ای «امُّ الفضل»!

دلت خانه شیطان!

دست هایت مارهایی نابکار!

چشم هایت لانه زنبورها!

ای از نسلِ خودکامگیِ عباسیان! ای دُختِ شیطان!

به کدامین جُرمِ ناکرده، قلبِ سخاوتِ زمین و آسمان ها را با انگورِ زهرآلود، خاموش کردی؟!

«معتصم» - شیطان مجسم - تو را مسحور کدام وعده دست نیافتنی کرده است؟!

«ام الفضل»، ای دُخت شیطان!

شیطان شدن، عاقبتِ نحس توست. اگرچه در خانه نورانی ترین بنده خدا و در سرایِ باب الحوائجِ دل ها باشی.

ص:56

امام جوان/خدیجه پنجی

باد، هوهوکنان، خاکستر یتیمی پاشید بر تمام خانه های بغداد و خبر، زلزله خیز، تکان داد روزگار در خود فروپیچیده را.

اتفاقی شوم، سایه گسترانیده بر آسمان ها.

نمی دانم، شاید خورشید در پرده کسوف افتاده است!

گویا زمین، 25 سال بزرگواری را محروم شد!

گویا زمان، باید از این پس، حسرت به دل کرامت جاری جواد بماند!

انگار همین دیروز بود که خاک، عطر حضورش را نفس کشید و عالم، در سایه مهربانیِ «جواد الائمه» میهمان شد!

انگار همین دیروز بود که حضورش مایه آرامش زمین شد و وجودش، باعث دلگرمی «رضا»!

ص:57

سالروز ازدواج حضرت علی علیه السلام و حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام

ما به نامِ هم بودیم/نزهت بادی

ما به نام هم بودیم؛

از همان روز نخست که خداوند

نام هر جفت عاشقی را

بر گلبرگ نگاه فرشته نگهبان عشق،

کنار هم نوشت

ما به نام هم بودیم

این راز را خدا می دانست

و مردی زلال تر از آیینه که در انتهای شب فاصله

محرم دلتنگی های مشترکمان بود.

ما به نام هم بودیم؛

مثل عطر پراکنده در هوای غروب که

هر عابری را به پای بوته یاس، کنار کوچه می کشاند

مثل روشنای مهتاب پشت پنجره

که در چشم های بیدار از شوق گریه، نقاب از چهره برمی اندازد.

ما به نام هم بودیم؛

ص:60

دو گوهر هستی/خدیجه پنجی

بهشت از رایحه ای دلنوار، سرمست می شود.

جشنی برپاست از انبوه فرشتگان و کائنات.

بر منبری از نور و روشنایی، جبرئیل خطبه می خواند برای علی علیه السلام و فاطمه علیهاالسلام و زندگی آغاز می شود.

طوبی، دل انگیزترین نغمه اش را شاباش می فرستد.

صدایی می شکوفاند جان ها را و شاید خداست که برای این عروس و داماد پیام تبریک و تهنیت می فرستد.

زمین:

خانه وحی، مهبط فرشتگان است.

مدینه، شادیِ این دقایق مقدس را پشت در خانه، به وجد آمده است.

ص:61

لباس جشن/محمد کاظم بدرالدین

شادی کم سابقه بین فرشتگان برای چیست؟ مژده و بشارتی داده اند آیا؟

شکوفا شدنِ گل های لبخند در جایْ جایِ زمین از چه روست؟ بهار آمده است آیا؟

شهر لبریز از نایابیِ این چنین محبتی است و کوچه ها سرشار از حروفِ قشنگِ دوستی است.

سادگی در این وَصلتِ آسمانی، چشم های بی وضو را خیره کرده است. همیشه این گونه بوده که پاره ای با دیدن آیه های قرآن در حسادت خویش می سوخته اند.

درختان خم می شوند به احترام دستانی که به هم رسیده اند.

فصل باران رحمت های الهی در لحظاتِ اردیبهشتیِ زمین است.

چشمانِ آهو صفتِ عشق را این پیوند ملکوتی پُر کرده است.

آفرین بر این نهضتِ جدیدِ عشق!

ص:62

دو گوهر دریا/امیر اکبرزاده

پیامبر به صورتت لبخند می زند و دستان فاطمه اش را - میوه دلش - را به دستانت می سپارد و باز با تبسمش اولین هدیه پیوندتان را تقدیم می کند.

دستان فاطمه در دستانت قرار می گیرد و دعای پیامبر است که همراهی ات می کند. پا به پای همسرت به سمت خانه ات گام برمی داری و پیامبر همچنان با نگاه، بدرقه ات می کند... .

بر لبت تبسم رضایت است و در چشمانت برق امید.

به فاطمه نگاه می کنی، دلت گواهی می دهد که نیمه دیگرت را پیامبر به تو سپرده است.

به فاطمه نگاه می کنی و خود را خوش بخت ترین مرد عالم می بینی، «چه زوج خوبی! چقدر مکمل یک دیگرند این دو گوهر دریای کرامت، رأفت، لطف و سخاوت و عشق و...!»

در چشمان فاطمه ات می بینی زنی را که تکیه گاه دلتنگی های توست. در چشمان فاطمه ات می بینی امیدی را که... .

اما ناگهان اشک در چشمانت حلقه می زند؛ در چشمان فاطمه ات چه دیده ای که این گونه دریای دلت به تلاطم افتاده است؟

ص:63

عروسی خوبان/قنبر علی تابش

امروز روز پیوند زهرا و علی است.

عاشقانه ترین روز تاریخ.

عاشقانه ترین فصل زندگی بشر.

فصل بهار عشق، فصل بهار عاشقان.

فصل ماه و آفتاب.

فصل آینه و آب.

امروز در سرزمین رسالت، بهار می شود.

امروز درخت «عصمت» در خانه وحی شکوفه می کند و به بار می نشیند.

امروز باغ ملکوت سبزترین بهارش را تجربه می کند.

امروز ملایک، خرمن خرمن گل به دامن می کنند.

امروز، «سخن از نسل گل ها در میان است».

امروز آینه عرش، روشن ترین است.

امروز فصل فروردینِ دین است.

امروز باغ ولادت خرم ترین است.

خرم تر از اردیبهشت، خرم تر از بهشت.

بهشت امروز آرزو می کند کاش به جای مدینه باشد، تا قدم گاه استوارترین گام های عشق قرار گیرد.

عشق علی امروز چه منجلی است. امروز زهرا مهمان دل علی است. دل علی، امروز عرشی تر از همیشه است. امروز علی عاشق تر از همیشه است. شیداتر از همیشه است. امروز علی لب به شعر می گشاید. امروز حماسی ترین مرد تاریخ زبان به تغزل می گشاید:

«ولی الفخر بفاطم و ابیها

ثم فخری برسول اللّه اذ زوجنیها؛(1)

ص:64

پیراهن عروسی/علی خالقی

آن روز، تمام بازار شهر در التهاب بود. اهل بازار را ولوله ای بود وصف نشدنی. می گفتند که علی علیه السلام - شجاع ترین مرد عرب - زره خود را برای فروش آورده است تا هزینه ازدواج خویش را فراهم کند. نمی دانم چرا دلشوره ای عجیب مرا فرا گرفته بود. مدتی دکان خیاط را برانداز کردم تا اینکه کسی برای خرید من مراجعه کرد. دلشوره ام بیشتر شد. احساس اضطراب داشتم. به راستی به کدام خانه دعوت شده بودم؟

و تازه فهمیدم که مجلس عروسی علی علیه السلام است و من قرار است تن پوش عروس او باشم. چه عروسی؛ دختر بهترین خلق خدا، دختر رسول اکرم.

من پیراهن عروسی زهرا علیهاالسلام شده بودم.

چنان سرمست شادی بودم که احساس کردم عالمی مرا به چشم حسرت می نگرد. من تن پوش قامتی بودم که خداوند بر او فخر می کرد و رسولش از آن بوی بهشت می جست. صدای نفس های قدسی او را می شنیدم که با هر نفس، ذکری می گفت و کائنات با او تکرار می کردند. من بر تن کسی بودم که وقتی به نماز می ایستاد، نمازش در پس پرچین حضور ملائک، غرق می شد که گویی او را به عرش می بردند و رو در رو با معبود خویش سخن می گفت.

لطفی عظیم، شامل حالم شده بود؛ بی آنکه شایسته آن باشم. چه نیکو مجلسی است این جشن؛ گویی تمام انبیا، به تهنیت گویی رسول خدا آمده اند و خلق، در شور و شعف، علی علیه السلام را شادباش گویند.

آن قدر در این سرور غرقم که در خویش نمی گُنجم.

جماعت، برای همراهی عروس، به سمت علی علیه السلام راه افتادند، کوچه ها را طی می کردند و من در شادی خویش، جماعت را می نگریستم. ناگاه، صدایی جماعت را از راه رفتن باز داشت؛

ص:65

ابلاغ پیام تاریخی حضرت امام خمینی رحمه الله به گورباچف

اعجاز قرن/عاطفه خرمی

پیرمردی صدای شکستن استخوان های توخالی «کمونیسم» را در قرن آهن و دود و سیمان می شنود؛ بزرگ مردی که نه اعجاز می کند؛ که خود اعجاز قرن است. چشم های نافذش، تا عمق حادثه ای را می بیند که نبرد وی قطب بزرگ بلوک شرق را درهم می شکند.

پیرمردی که نه از دریچه مصنوعی ارتباطات که از گستره دنیایی ماورایی، حوادث را می بیند و می خواند و می شنود. چه کسی باور می کند ذهن تیزبین او از اینجا - از این خانه محقر - عمق واقعه ای را برانداز کند که ذهن جهانیان از تصور آن عاجز است؟! آنان که باید پیام او را درک می کردند و

هشدار خردمندانه او را باور؛ تنها مات و مبهوت به عمق سادگی چشمانش خیره شدند و سکوت کردند؛ سکوتی که پایه های استوار حکومتشان را شکست. آنها هیچ گاه هوشیاری مردی را که از قله رفیع جمارانش، حوادث عالم را به روشنی می دید و تفسیر می کرد، باور نکردند. تا آن گاه که دست تقدیر، قضای مقدری را برای قطب کمونیست عالم رقم زد و صدق هشدارهای آن پیر خردمند، بر همگان آشکار شد.

ص:68

پیامی از ملکوت/علی خالقی

می توانی تمام انگشتانت را در گوشَت فرو ببری. می توانی سرت را تا گریبان، در برف فرو کنی تا هیچ نبینی. اما نمی توانی طنین آوای بیدارگرانه او را احساس نکنی. نمی توانی تأثیر کلامش را بر چهارچوب عالم نادیده بگیری. نمی توانی بر جای خود بایستی و لرزش زمین را که در حال دگرگونی است، نادیده بگیری. نمی توانی خشت خشتِ دیوارها را دهان ببندی تا از شنیدن حقیقت نجات پیدا کنی.

تو می توانی در این شب سیاه، از تمام چراغ ها رو برگردانی، اما نخواهی توانست طلوع خورشید حقیقت را انکار کنی.

کلمات، در گوشَت طنین می اندازد. پژواک هشدارها را می شنوی. خود را به بی خیالی می زنی؛ اما ترس و واهمه، گریبانت را می فشارد. شاید بهتر است میز کارت را از جلوی پنجره های کاخ ریاست جمهوری این ابرقدرت پیر، دور کنی! شاید بهتر است از کاخ کرملین بیرون نروی! اصلاً موقع عبور از خیابان ها، شیشه های تیره رنگ اتومبیلت را نگاه نکن! اصلاً به نگاه های پرمعنای مردم چشم ندوز! اصلاً بهتر است منشی ات هر روز، روزنامه های روی میز را در سطل آشغال بیاندازد تا هیچ وقت نگاهت به تیتر درشت حقیقت نیافتد.

شاید بهتر باشد خودت و این ابرقدرت در حال زوال را دلداری دهی که کمونیسم، هنوز حرفی برای گفتن دارد. شاید بهتر باشد نامه ای که تمام دنیایت را دگرگون کرده، در کشوی میزت بگذاری تا هیچگاه نگاهش نکنی! گوش کن؛ صدای آژیر خطر است؛ چند روز بیشتر به نابودی کاخ آمال «استالین» نمانده است!

پنجره ها هم از این حجم سنگین تاریکی خسته اند. این پیرمرد عاشق، پیامی از ملکوت فرستاده است؛ ملکوتی که همیشه انکارش کردی، چون خورشیدی که در زیر پرتوی پرنورش، قدم زدید، ولی

خود را در تاریکی دیدی. لازم نیست به دوردست بنگری؛ لازم نیست بر سرانگشتان پایت بایستی، لازم نیست از ماشین سیاه رنگت پیاده شوی. پایان عمر شب آن قدر

ص:69

روز جهاد کشاورزی

حسرت رویش/علی خالقی

این خاک به ظاهر مرده، تنها بخش کوچکی از قدرت لایتناهی پروردگار بی همتاست تا چشم های در غفلت مانده آدمی را به حقایق روشن نماید.

اراده خداوند در تن تکیده خاک جاری شده تا دست های توانمندی این وجود ترک خورده خو کرده به پاییز را با همت خود احیا کنند.

آدمی به طبیعت اطراف خود چنان محتاج است که بقای خود را منوط به پیدایش معجزه آسای طراوت و سرسبزی محیط می داند.

زمین، بی تابانه ترین درودهایش را بدرقه کشاورزان می کند و آسمان، آبی ترین نگاهش را نثار سخاوت دستانشان؛ آنان که خاک تیره، بی صبرانه انتظار دم مسیحائیشان را می کشد، تن برهنه دشت را پیراهن بلند سرسبزی می پوشانند و آب سرگردان را به میهمانی طراوت و زیبایی دعوت می کنند.

شمیم تازه رویش را بر گرده بادهای دوره گرد، سوار می کنند تا تمام زمین را حسرت رویش فرا گیرد.

ص:72

پاسدار برکت های جهان/روزبه فروتن پی

صبح

به مزرعه می رود

با یک بغل گلِ ایمان

ص:73

درگذشت نیما یوشیج، پدر شعر نو

رواج قبیله نور/محمد کاظم بدرالدین

بر دیوار تنهایی، قابی از شعرهای غروبیِ نیما را می آویزم:

«من دلم سخت گرفته است از این

میهمانخانه مهمان کش روزش تاریک»

نیما، چقدر پیاله هایی از رؤیای خالص را در ذهن شعر می ریخت!

نیما، خاکِ انزوا را از روی واژه های بومی زدود و جلایی دوباره به چشم ها داد. آینه ها با نوگراییِ دهانش، آوازه اش را به تکثیر نشستند. نیما با چهره های متفاوتی که از کلمات عیان کرد، جهانِ ادب را برایِ ورود به جاودانگی، توشه داد.

اینک اندیشه های باران زا، کوچ او را در اندوه یادها، به سوگ نشسته اند و همایشِ پاسداشت، در جنگلِ تغزل - زادگاه نیما - برپا کرده اند. نیما، طرب انگیزیِ، صبح، از آسمان شعرش سرریز می شد.

«یادِ نوایِ صبحش بر جای»

او «در دِنْج جایِ جنگل» به خلوت خود رنگ شعر می زد.

ص:77

نیما، قصه خوان باران/قنبر علی تابش

او چشم هایش را در باران شسته بود. او با «نگاه تازه»اش طرح نو در ذهن کهنه زمانه اش ریخت. در شعر او تراوش مهتاب، «غایت شعر» نبود؛ تراوش مهتاب در شعر او برای آن بود که «غم این خفته چند» را آفتابی کند.

در شعر او درخشش شبتاب، کشف تازه ای نبود که ذهن جست وجوگرش را اشباع کند. در شعر او درخشش شبتاب، تازیانه ای بود بر هر چه رخوت و خواب، در شعر او درخشش شبتاب، صلای بیداری بود، صلای زندگی.

او شعر را در «بحر» نمی جست، بحر را در شعر می جست. او در شعر، در جست وجوی موج بود. او خود سرکش ترین موج بود که خواب ساحل نشینان را آشفته می کرد:

ص:78

هم صدا با صبح/علی خالقی

تو از تبار درختان سبز بودی که قلم را قدرت رویش دادی و به کلمات آموختی که اگر ماندگاری را می جویند، باید بارور شوند و در تمامی صفحات، ریشه بدوانند.

چگونه هوای نمناک زادگاهت - یوش - تو را فراموش کند که تا وقتی اشعار تو زنده است، بوی دیوارهای شهرت، فضا را مطبوع می کند؟!

جنگل به یاد تو نفس می کشد و باران، صدای تو را در لابه لای برگ های سرسبز شمال، جست وجو می کند. رودخانه ها، ترانه «داروگ» را فراموش نمی کنند و آینه زلال اشعارت را فریاد می زنند. با کدام نسیم هم آغوش بودی که لطافت از بغض کلماتت می تراود؟ در خنکای کدام رود تنت را جاری کردی که تمام سینه ها را به طنین اشعارت آرامش دادی؟

صدای پرمهرت، پژواک همدلی و عشق بود و صلابت نگاهت، تجلی روشنی.

دست نوازشگرت، واژه واژه در پهنه پهناور معانی تاخت تا کلمات را به اوج بودنشان سوق دهد.

آه، ای شاعر! شعر را بهانه کردی؛ تا دردهای ناگفته سرزمینت را فریاد زنی. شعر را بهانه کردی تا شاید خواب را بر چشم های خاموش، حرام کنی، یا غم خفتگان را بر خاطر همیشه نگرانت هموار نمایی. تو را باید از پرنده «خوش خوان» اشعارت پرسید؛ از همان «آواره مانده از وزش بادهای سرد»، از ققنوس - پرنده ای که بال و پر سوخته اش در تمام کلماتت آشکار است.

ای بلندای معرفت را دیده! حقیقت را واژه به واژه سرودی و آن را افسانه خواندی. با صبح، هم صدا شدی تا از مبارک نسیم صبحگاهی، جان خفته قومت را خبر دهی و خار از جگر برداری. تو را با صداقت، نسبتی دیرینه بود؛ ولی با سکوت میانه ای نداشتی. مگر می توانستی سوز دل مردمت را ببینی و سکوت کنی؟!

طبع بلندت، دغدغه شاعران است.

نام تو را باید از اهل قلم پرسید؛ از آنان که شعرهایت را خوانده اند و از قدرت قلم به وجد آمده اند، آنان که تو را در چکادهای بلند ادب می جویند، ای پدر یوش!

ص:80

در حوالی یوش/حسین امیری

سربازی پوتین های زخمی اش را به کودکی بخشید

و به آب زد.

و سواری از اسب پیاده شد تا

مثل پابرهنگان راه برود

امشب، صدای مشاعره بیدمجنون و آب می آید که به اثبات اجداد شاعرشان قیام کرده اند،

و ققنوسی، دنبال گمشده تاریخ تکاملش آمده

و دیوانی یتیم، که دنبال پروردگار خویش هروله می کند.

مرد با ابروهای سپید و چروک های آشفته صورتش با قدی کمانگیر

آخرین شعرش را می خواند:

«شعر رحیل»

و پسرکی که روزنامه ای در دستانش گرفته

و برای درختان سپیدار تبلیغ می کند:

خبر جدید! ققنوس رفت.

ص:81

شهادت زائران خانه خدا در مکه، به دستور امریکا

طواف خون/طیبه تقی زاده

آمده بودند تا گرد کعبه عشقت طواف کنند. آمده بودند که جان بشویند در چشمه های روشن زمزم. آمده بودند زلال شوند. گرداگرد حرم، تو را فریاد بزنند و به ربوبیت تو بار دیگر اعتراف کنند و جان خسته خویش را در نورانیت محض تو غسل دهند.

چه عاشقانه غرق در ستایش تو بودند؛ از خویش رها و به تو پیوسته. می دانستند پس از سرگردانی هایشان، امواج بی کران عنایتت، آنها را در برمی گیرد. آمده بودند از خویشتن رها، تا به وسعت تو بپیوندند، تا از زمزم مهر تو بنوشند؛ در مقام ابراهیم بایستند و دو رکعت نماز شکر بگذارند.

آمده بودند بر هر چه شیطان وسوسه است، سنگ بیاندازند و هفت مرحله در سماع درآیند.

آمدند و فریاد برآوردند بر سر هر چه شرک و برائت خویش را از تمام مشرکان اعلان کردند. هفت شهر عشق را در لحظه های طواف عارفانه، پشت سر گذاشتند؛ گویی در نور بی کرانت حل شده باشند! چون پرندگان از قفس رها، از تن رها شدند. ذرات وجودشان پرنده سان به تو پیوست و در خون عشق غلطیدند و بهای عشق را پرداختند.

زائران خانه حق، به حق پیوستند. پروانه سان به گرد شمع حق سوختند و آتش گرفتند و شعله شعله از روشنان حق، نور گرفتند.

ص:83

درگذشت جهان پهلوان تختی

در سایه اقتدار بازوانش/محمد کاظم بدرالدین

در سوگِ بازوانِ «تختی» نشسته ایم؛ بازوانی که قدرتشان از منتهی الیهِ جوان مردی می آید.

آنچه از باشگاهِ «پولاد» تا آرامگاهِ «ابن بابویه» گذشت، تنها گذشت بود.

در سایه اقتدار بازوانش، تهی دستان و بی سرپناهان مأوا گرفته بودند. شهریور 1341، بوئین زهرا و غلامرضا تختی تکان خوردند. او در آن شهر نبود؛ اما چندین بار فرو ریخت و همدردی خود را برای زلزله زدگان ارسال کرد.

گفت: «حاضرم در کوچه و خیابان به راه بیفتم و دستِ نیاز به سوی هموطنان دراز کنم». و حاصل دو روز پیاده رویِ تختی در خیابان ها، استقبال بود و مساعدت های مردمی.

این حادثه ها چیده می شد تا مردان میدان حرف و عمل، تفکیک شوند. تختی با دستانِ توانای خود، فروتنانه پُلی می زد بین متمولین و محرومین. او از میان مردم برخاست و رقیبان و حریفان حتی او را خواستند. تختی، اسوه ای جهانی بود که به برگ های زرین افتخاراتش، آفتِ غرور نیفتاد.

بزرگ ترین مبارزه های تختی شاید بیرون از تشک بود.

پیشتازیِ او در میدان جهاد اکبر، ایران را به حرکتی از رادمنشی وامی داشت.

ص:85

تکیه گاه قهرمانی/حمیده رضایی

همچنان تاریخ، نامت را به سرافرازی بر تمام گودها و گذرها فریاد می زند. همچنان شکوه نامت، ایران را یک پارچه شور و هیاهو می کند. تکیه گاه این خاک، بازوان تناور توست.

مردانه، میادین را به زانو درآورده ای. بر اریکه جهان، شکوهت چشم گیر است.

نبند! پلک نبند این دریچه های روشن تا همیشه را.

شانه های استوارت، تکیه گاه قهرمانی این ملت - یادگاری همیشه جاوید - است.

نبند؛ این پنجره های تازه را رو به هوای این دیار نبند. میادین، منتظرند.

چنگ بر گرده خاک برده ای و مرگ، چنگ بر تمام تنت.

تو را تاب نیاورده اند خورشیدستیزان. هنوز لبخند آرامت، آرامش این دیار است - بزرگی این خاک - .

خورشید، از پس مدال سرافرازی ات می درخشد؛ اما نیستی.

پلک هایت را بر هم نگذار که باران، پشتِ شیشه ها شدت می گیرد. همچنان دستان مهربانت، خاطره این خاک است.

اگرچه سربلند از میدان بازگشته ای؛ اما سرت را بالا نگرفته ای به غرور. خورشید، بر شانه هایت سنگینی می کند. نبند؛ چشم های آفتابی ات را نبند!

حریف می طلبی؛ زمان در خود نمی گنجد؛ اما کسی هیاهوی پیش آمدن روبه رویت را جرئت نمی کند.

خاک، زیر گام های پهلوانی ات سر خم کرده است.

ص:86

رستم وار/خدیجه پنجی

داغت را شعله شعله بر دل سوخته دنیا گذاشتند تا بازوان تناورت را حسرت به دل شود.

اما بادها، آوازه شکوهت را وزیدند بر تمام گودها و گذرها و معبرها.

جهان پهلوان! غرور ترک خورده این خاک، به بازوان تناورت بارور شد و گودی زورخانه ها، خاطره ات را چرخیدند و پهلوانان در خیال بزرگی ات بالیدند.

دلاور! غرور دیرسال این سرزمین، بر شانه های کوهوارت جریان داشت و در بازوان تناورت می وزید؛ آن گاه که پشت حریفان را با خاک آشنا می کردی.

ای آشنای خاک که پیشانی ات بارها، به سجده درآمده بود خشوع و فروتنی ات را!

روشنان شکوهت، تکرار هزار باره پهلوانی بود در گوش پیر و جوان و افسانه ماندگارت، نقل محافل. این بار، شاهنامه حماسه تو، نجوای بادها و رودهاست که رستم وار، بوی پهلوانی و مردی را می پراکندی در شامه خاک!

میدان، عرصه کوچکی است برای بزرگیِ اقتدار تو که خاک؛ نه جای عقاب است!

سکو چقدر حقیر و پست است برای بلندای عظمت و شوکتت!

تو که هیچ گاه روشنای مدال های کوچک و بزرگ، اسیرت نکرد.

حماسه، مدال نمی خواهد و تو حماسه ای بودی برای یک ملت؛ حماسه ای شگرف که «شغاد»های زمانه، تاب نیاوردند پهلوانی ات را، اقتدار و عظمتت را، محبوبیت و عزتت را.

داغت را به دل ایران گذاشتند تا ماجرایت، شاهنامه ای شود برای وطن و شگفتا تو که خوب می دانستی اصالت، کجا خانه دارد که یک آن، زانوانت نلرزید!

ص:87

از یاد نمی روی/ابراهیم قبله آرباطان

ضرب آهنگ قدم هایت، تاریخ را به شور می کشاند.

گودهای افتخار برایت کِل می کشند.

«کباده ها» و «میل ها» به بلندای بازوان تو در آسمان می چرخند و دور می گیرند.

صدای ضرب مرشد، هنوز هم برای تو بلند می شود.

از گودها و گذرها، تا میادین و مضامین، تو را به نام پهلوانی فریاد می زنند.

تو هنوز همان جهان پهلوانی که کمربند همت و غیرت بر کمر می بندی و تمام ایران، تو را چشم می شوند.

تا به خاکْ افکندن رقیب را فریاد بزنند و صلوات بفرستند.

شانه هایت برای همیشه، سایبان یک ملت بزرگ است و بازوانت، امید غیوران.

هنوز هم که هنوز است، نامت طلاکوب پیشانی تاریخ است.

زنده هستی؛ تا زمانی که غیرت زنده است.

زنده هستی؛ تا زمانی که مردانگی در گودها و میادین معنا دارد.

جهان پهلوان!

آن گاه که از دهانت، عطر «یاعلی» می تراوید و ضرب ها برایت می نواختند، گودها برایت کمر خم می کردند و هراس افتادنت نبود.

چرخ می زدی و رقیبان، برابرت زانو می زدند.

چرخ می زدی و افتخار، مدالی طلایی می شد که خودش را به گردنت می آویخت.

قهرمانی، لباسی بود که برای تن تو دوخته شده بود.

ص:88

جهان پهلوان/علی خالقی

هنوز به یادت دارند، آنان که با دیدن تو، فریاد در گلویشان می شکفت. هنوز تشک های کشتی، حماسه آفرینی هایت را فراموش نکرده اند.

هنوز در و دیوار ورزشگاه، فریاد «تختی، تختی» را از یاد نبرده است.

جهان پهلوان! نامت، شهر را لبریز هیجان می کرد و پرنده ها، سرود شادی را بر شانه های تو می آویختند؛

وقتی که با غیرت بیدارت، سکوهای فشرده را از شادی به انفجار می رساندی، تشک های کشتی، جای بازی بود؛ اما تو عشق را تدریس می کردی. انگار تمام سالن کشتی در مشت تو بود! اشاره می کردی، فریاد می رویید و نامت دهان به دهان می چرخید و حماسه هایت، شهر به شهر، شور می آفرید.

جهان پهلوان! سرمست کدام باده بودی که میخانه ها را به میخواران سپردی و شُهرت و افتخار دنیا را ارزانی اهلش نمودی و خود، در یادها و خاطره ها ساکن شدی؟!

وجودت، عاری از آلایش های دروغین بود و مردانه مرگ را بر تحملِ ذلت ترجیح می دادی.

به کدام دوردست می نگریستی که آسیمه سر و هراسان، به سویش دویدی؛ آن چنان که خود را در قلب ها جا گذاشتی؟

بازوبند پهلوانی ات را کدام سو انداختی تا یَلان و قلندران در حریم مقدس زورخانه ها، درس فروتنی را یاد بگیرند؟

خاطرات غرورآمیز جوان مردی ات، هنوز نُقل محافل ره پویان مردی و مردانگی است؛ چنان که آسمان در برابرت سر تعظیم خم کرد و تو مشتاقانه پیشانی اش را بوسه دادی تا بر تارک جهان، نام تو بماند.

ص:89

مرد ناتمام/حسین امیری

درویش موسپید خواند و گذشت و جوانکی آمد که تازه پشت لبش سبز شده بود.

جوانه گلی را روی قبر انداخت و فاتحه اش را ناتمام گذاشت و رفت.

سر مزار تختی، همه حرف ها ناتمام می ماند. او شعر ناتمام افسانه های سرزمین پدری ام بود که مردی و مردانگی را تمام کرد و مانا.

تختی بزرگ! در ناتمام ترین شهرهای ما، ناتمام ترین خیابان ها به نام تواَند. راستی، چرا آنها که ناتمام می میرند، هیچ وقت تمام نمی شوند؟ رابطه بین جوان مرگی و همیشه بهار شدن چیست؟ نمی دانم! شاید برای اینکه دیگر پیر نمی شوند.

کاش، پیر می شدی، تختی! ورزش ما احتیاج به پیر دارد!

ص:90

اجرای طرح استعماری کشف حجاب، توسط رضاخان

عفت ما، غیرت ماست/علی خالقی

تاریخ را ورق بزن و برگ برگ آن را بخوان! ورق بزن و واژه واژه مرور کن ناله های تکیده زمان را!

کاش زمان، ثانیه های گذشته را چون پاره ای که از تن خود جدا می کند، به دور بیاندازد؛ شاید خاطر پریشان تقدیر آرام گیرد!

برهنگی را تمدن خواندی و نیاندیشیدی که حیوانات، برهنه ترین هستند!

برخیز! مگر نگفتی که حجاب ممنوع! مگر نگفتی هر کس از فرمانت تعدی کند، به آتش خشمت گرفتار می شود.

برخیز و حجاب را از تمامی غنچه های عالم بگیر!

برخیز، تمام گوهرها را به خاطر حجاب قرار دادن صدف مجازات کن!

برخیز و برهنگی را رواج بده - اگر می توانی! - تا شاید عقده حقارتت را مقابل غرب، به نوعی جبران کنی؛ مقابل کسانی که سال ها به تمدن میهن من، به حسرت می نگریستند.

فریاد بزن که هر دهانی به مخالفت باز شود، با چکمه سیاه قزاق ها بسته خواهد شد!

فرمان بده تا هر که خویش را تقدیم چشم های بیمار و هرزه شهر نکند، با چوب و چماق، به جانش بیافتند، یا سگ های دورگردت آن قدر در کوچه های خاکی شهر دنبالش کنند تا نفس های مداومش در گلو حبس نشود!

بگو قزاق ها افتخار چادر از سر کشیدن زنان را به یکدیگر تعارف کنند تا همه در این اتفاق بزرگ سهیم باشند!

کاش می فهمیدی چه می کنی!

این چادر سیاهی که بر زمین می افتد، نشان پاکی این سرزمین است و این سیاه پرده بر خاک افتاده، نشان سپیدرویی زنان پاک سیرت ما.

ص:93

شهادت حضرت امام محمد باقر علیه السلام

آیینه غربت/سید علی اصغر موسوی

مدینه!

بسوزان مجمری از داغ دل ها.

بسوزان زین مصیبت اختر چرخ!

غمی سنگین نشسته بر دل اشک

بسوزان هستی این اشک ها را!

غمی سنگین نشسته بر دل امروز؛ غمی همچون غروب ظهر عاشورا؛

مدینه!

آی کانون غم خوبان!

بگو امروز هم تکرار روز دیگری از داغ فرزندان طاهاست؟!

بگو امروز هم باید بساید سر به خاک غم نشان، خورشید؟!

ص:96

میهمان اندوه/خدیجه پنجی

از همان لحظه شروع شد روزگار توأم با اندوه و رنج تو؛ از همان لحظه که کودکی ات را با هفتاد و دو پروانه سرخ، بدرقه کردی، از همان لحظه که مصیبت را - در بالاترین درجه - در پنج سالگی، به نظاره ایستادی، از همان لحظه که پا به پای غل و زنجیرهای بسته بر دست و پای پدر، خون گریستی.

از همان لحظه، تو در مصیبت کربلا بزرگ شدی و رنج هایت همیشگی شد تا راوی دردهای بهترین بندگان خدا باشی. تا قصه عشق، فراموش نشود. تو را که «محمد» نام داشتی و شکافنده علوم نبوی بودی، تمام خانه های مدینه خشت خشت و کوچه به کوچه می شناسند!

تو را می شناسند؛ از عطر قدم هایت که نسیم وار از کوچه ها می گذرد و بوی عرش را می پراکند در رگه های شهر؛ از طنین صدایت که به گفت وگوی فرشته ها می ماند؛

از عطر شناورت که بی دریغ می پراکنی در شریان های زمین، تا خاک، اجازه یابد که یک بار دیگر نفس بکشد رایحه بهشت را؛

از چشم هایت که عاشقانه ترین واگویه کربلا بود.

شهر تو را خوب می شناسد؛

تو را که معرفت، گوشه نشین درگاهت بود و علم، خوشه چین علم «لدنی»ات.

من جامه سیاه خود را هرگز از تن بیرون نخواهم آورد؛ که بعد از غروب غم انگیز ستاره روشن چشمانت، تا همیشه، سرزمین دلم، میهمان اندوه و درد است.

ص:98

محل تلاقی توفان های اشک/قنبر علی تابش

ای وارث لوح، وارث قلم، ای علم!

ای شکافنده علوم و فروزان تر از نجوم!

مساجد شیعیان امروز در غم فراقت کربلاست و دل های پیروانت محرم محرم عزا.

چه کنیم با این همه غم، این همه عزا، این همه بغض؟

امروز، دیدگان عالمان علوم محمدی، محل تلاقی توفان های اشکند.

اشک ها گروه گروه، چون دسته های عزادار از دیدگان شیعیانت به جنبش می آیند و مانند کبوتران بی آشیانه، سراغ حرم تو را می گیرند.

ص:99

شهادت امیر کبیر

هوای حادثه/حمیده رضایی

کوه ها بر شانه های کاشان می لرزند؛ اما او جانش را از جهنمی که در مقابلش به دشمنی افروخته اند، تکانده است و نفس در هوای رقیق جاودانگی کشیده است.

ملتهب تر از همیشه، خورشید باغ را فراچنگ گرفته است. چراغ ها خاموش و شهر، در اضطراب سر درگم. چراغ ها خاموش و خانه ها تاریک، چراغ ها خاموش و ستون آسمانِ «فین» فرو ریخته، چراغ ها خاموش و روز تاریک تر از شب های بی ستاره. چراغ ها خاموش و رگان ملتهب اتفاق سرشار خونی است که تا همیشه، صفحات دشمنی را لکه دار می کند.

هوایی شفاف از پیشانی شهر فرو می ریزد و دیوارهای تاریک «فین» بوی عصیان می گیرد و اندوه در درختان و جوی های باغ می پیچد و شهر، گلوی گداخته اش را به خاطرات «دارالفنون» می چسباند و در هوایی مه گرفته فریاد می زند و بر اولین ساعات حادثه چشم دوخته است و همچنان خون تازه امیر بر جداره های خروش تکیه می دهد و ویران می کند.

قمه تبر خورده درخت تناوری در باغ دقیقه های شناور در خون را با چشم هایی بسته دنبال می کند. آن سوتر، دست ها و چشم هایی دژخیم، قدم به قدم به هدف شوم خویش نزدیک تر می شوند و هوای حادثه را با ولعی سرشار می بلعند.

عطری غریب، باغ کاشان را پر می کند و در تمام زوایای متروک شهر می پیچد.

چشم های نامردی، گسترده تر می خندند و امیر، با تمام تنش بر حنجره مرگ بوسه می زند و بر آخرین پله های خورشید می ایستد و نظاره می کند تاریخ را.

ورق به ورق، مرور می کند دستانش، کتاب کهنه دشمنی را و سکوت می کند تا آخرین قطرات خونش، سرشار از بوی بابونه ها، خاطره غم انگیز دقیقه های وهم آلود کاشان شود - نامش لبریز از رد بهار! -

ص:102

شعله های توطئه/خدیجه پنجی

و این بار، کاشان در شعله های توطئه می سوزد.

در ازدحام غم انگیز دقایق، «فین»، شوکران مرگ را سر می کشد و کاشان، بر سر پیکر فرزند خویش، سوگوارانه می گرید.

خشت خشت «دارالفنون»، از اندیشه این جنایت بزرگ، ضجه می زند.

دارد نفسی در سینه حبس می شود که بوی آزادی وطن می داد. دارد قلبی می ایستد که نبض تپنده آزادگی بود.

این خون سرخ ایران است که از شاهرگِ «امیر» می تراود.

روباه های پیر، هماره در اندیشه توطئه و خیانت هستند.

موریانه ها، هماره به فکر جویدن!

و این بار، دربار شاهی، میهمان موریانه هاست و افکار پوسیده چاپلوسان درباری، در حال جویدن.

در اندیشه خیانتی بزرگ، زلالی اندیشه هایش را تاب نیاورند. اذهان در فراموشی فرو رفته و روح بزرگش را چشم دیدن نداشتند، مریدان توطئه و خیانت.

صدایش، هر لحظه بلند و بلندتر می شد و وجدان های خواب آلود، هر آن، بیدار و بیدارتر.

خنکای نسیم وجودش به بیداری می کشاند خواب زمستانی جوانه های در خود فرو خفته را.

دیدند می رود تا بر سر این مرز و بوم، سایه عشق بگستراند.

دیدند فریاد رسای «امیر»، می آشوبد خواب مردابی اهالی را.

اگر خواب ها، رؤیای بیداری نبینند، آرزویشان، به باد می رود. اگر جوانه ها قیام کنند، علف های هرزه می میرند.

دیدند، «امیر» به گوش این خاک بی استعداد، ترانه رویش و غیرت می خواند.

ص:103

چشم هایت را ببند میرزا!/امیر اکبرزاده

دستت را دراز کن، میرزا تقی خان!

این حکم را هم تو باید امضا کنی؛ مثل خیلی از حکم هایی که امضای تو پایشان است. این حکم هم با امضای تو اعتبار پیدا می کند. دستت را دراز کن میرزا... .

آب از همیشه جاری تر طی می کند مسیرهای زلالش را در باغ فین.

این باغ از این پس، تو را به خاطر می سپارد، برای همیشه.

این باغ، همراه تمام درخت هایش از تو یاد می کنند، هرگاه میوه ای بر شاخه ای باشد هرگاه نسیم، تکان بدهد سر شاخه های لطیف سروها را، هرگاه آب از چشمه ها فوران کند.

این باغ، روزی از رگان تو آب خورده است. ریشه های هر درخت، به دستان تو پیوند خورده اند. خون تو، همیشه در رگ درختان جاری ست. هر میوه ای که از شاخه عدم سر می کشد، سرخ از رنگ خون توست.

دستت را دراز کن! این حکم، امضای تو را منتظر شده است.

ص:104

قیام خونین مردم قم

تا اسمان آزادی/حمیده رضایی

این جاده های عطشناک، به کجا می کشانندتان؟ نعره هایتان، خاک را در هم ریخته است. لب های تاول زده تاریخ، به حیرت باز مانده است؛ می خروشید و پیش می روید.

نه! هیچ صدایی شما را نمی هراساند - حتی رگبار گلوله -. خونِ تازه ای که در رگ های تاریخ می جوشد، خون پاک شماست. فریاد می زنید برای داشتن روشنایی، برای داشتن هوایی سرشار، بر شانه هایِ پنهانِ خاک قدم گذاشته اید تا آسمان آزادی را بال بگسترید. کدام برکه نور، پاسخ تشنگی شماست؟ زمان، گوش به زنگ صاعقه ای دیگر است.

از دیروز تا امروز، از امروز تا همیشه، آسمان همراه مشت های گره کرده تان می بارد، خشم کهن سال این دیار را.

در فقدان ثانیه های پیش از این فریاد می زنید، چرخشی بر مدار اعتراض.

ص:106

بوی شهادت/خدیجه پنجی

قلمی می لرزد و کلمات، دیوانه وار بر کاغذ می رقصند و اندیشه های بیمار را فریاد می کشند.

این بار، دشمن در قالب کلمات، شبیخون می زنند، سیاهی استعمار از دهان قلم بیرون می تراود تا حرمت مردی را زیر پا بگذارد.

بوی تعفن اهانت، هوا را مسموم کرده، قلمی می لرزد و آتش کلمات، جان های شیفته را می سوزاند و دو روز بعد... .

ص:107

زهی خیال باطل!/محمد جواد دژم

نور، چشم خفاش ها را آزار می داد، ناچار، تن دودآلودشان را به تاریکی می کشاندند. جراید را سیاه می کردند و پلیدی را جار می زدند.

عنوان: «ایران و استعمار سرخ و سیاه»؛ عنوانی پوچ که بی خبرانه جار زده شد، پیچید در گوش ها و غوغا به پا کرد؛ عنوانی که بی بنیادی اش، بنیانِ تاریکی را از جا کند و 19 دی ماه را بر صفحه تاریخ، ماندگار کرد. نوزدهم دی ماه را از بطن خشم ملت بیرون کشید و انقلابی بزرگ را منجر شد. همه یک دست مشت ها را بالا می بردند و فریاد می زدند.

ترس به دل ها راهی نداشت. عزم ها، جزمِ پیش رفتن شده بود. نفس ها خواهش بازگشتی دوباره را زمزمه می کرد.

همه به یک سو قدم می زدند و دل ها همه یکی شده بود.

همه نگاه ها، دیدار یک آشنای دور را محتاج بود؛ آشنایی که دستی سیاه در اهانت به او قلم زد و جراید را پر کرده بود از خیالی باطل.

همه می خواستند امامشان بازگردد.

همه می خواستند دیگر سلطه، مرحله خودنمایی اش به پایان رسد.

همه می خواستند آزادی حاکم شود و آزادگی، سر در کوچه ها و خیابان ها آذین بسته شود.

به خیابان ها ریختند، زندگی تعطیل شد، کرکره مغازه ها، یک به یک پایین آمد.

پیر و جوان، مرد و زن، خیابان ها را با خود هم پیمان کردند و به راه افتادند.

شعار می دادند و قلم پلید اهانت بار را محکوم می کردند. فرصت بزرگی بود. غلغله ای که بین مردم افتاده بود، باید غنیمت شمرده می شد، باید پیوند می خورد به اصل رهایی. جریان پرشور دی ماه 56، قطره قطره از خون شهیدان بار گرفت و آرام آرام از قدم ها جهت دار شد تا به بهمن 57 رسید و به ثمر نشست.

ص:109

حرکت امام حسین علیه السلام از مکه به کربلا

درنگ کن/صدیقه سلیمانی

شعری برایت خواهم گفت، امیر قافله نور!

درنگ کن.

از این شهر که بگذری، بی زخم نخواهی ماند. فدای دل شکستگی هایت شعری برای دل شکسته ات خواهم گفت.

زخم های توست که آیینه روشن فردا می شود.

حاجی حج تمام نکرده! «لبیک، لبیکِ» تو باشد برای سرزمین کربلا.

طواف تو باشد آنجا که به گِرد خیمه طفلان می چرخی و خار از سر راهشان برمی داری.

از سخاوت زمزم سیراب شو؛ فرات، برایت زمزم نمی شود.

ص:111

عرفه روز نیایش

بوی حضور/حمیده رضایی

خداوندا! در ظلمات عمیق درون خویش، به دنبال مصادر خورشید می گردم. با کدام لحن تو را بخوانم؟ انتهای جاده کجاست؟ کجای غربت خویش ایستاده ام؟ کجای این انبوهِ جنون زده؟

خدایا! صدای نیایشم را بر جای جای خاک گسترده ام چون سجاده ای گشوده، تا در جذبه نورانیتت حل شوم؛ تا جاده های رحمتت را با گام های بندگی ام بپیمایم. من که حتی بر جان خویش ستم کرده ام، من که در تاریکی درون خویش فرسوده ام، ویرانم کن از درون و بپرورانم در نور، یا نور!

زمان، زمانِ از خویش بریدن است؛ زمان نیایش، زمان قدم گذاشتن در ملکوت حضور. سبک بال، اوج گرفته ام از هر چه تاریکی، سرشار از یادِ بزرگ مرد کربلا.

می بارم و می نالم تا بر هر نشانه ای از دوست، بوی حضور را نزدیک تر حس کنم.

ص:113

روز رسیدن به آرزو/سید علی اصغر موسوی

زبان به ثنای الهی گشوده است؛ ایستاده با دست هایی شکوهمندتر از دعا: اَلْحَمْدُللّه ِ الّذی لَیْسَ لِقَضائِهِ دافِعٌ وَ لِالَعطائِهِ مانِعٌ وَ لا کَصُنْعِهِ صُنْعُ صانِعٍ وَ هُوَ الْجَوادُ الْواسِعَ... .

صحرای عرفات است و فوج فرشتگان که نوای امام حسین علیه السلام را همراهی می کنند.

چه باشکوه است این نیایش عارفانه! شکوه اشک است و صدایی که تا عمق آسمان پیش می رود. پروردگارا! من با تمام رغبت، تو را می خوانم و شهادت می دهم به آفریدگاری ات، که تو آفریدگار منی... .

عرفات است و دعا؛ عرفات است و حسین؛ عاشقی که جان مشتاقش، چنین به گفت وگوی خدا نشسته است: «اَلَّهُمَّ اجْعَلْنی اَخْشاکَ کَاَنّی اَراکَ...»

ص:114

عید بخشایش/امیر اکبرزاده

زانو بزن! اینجا آستان خاکساری ست، اینجا بلندمرتبه ترین نقطه تعالی انسان است. این سجده گاه، این خاک، این صحرا... .

این صحرا، صحرای عرفات است و تو حاجی کعبه شوق.

عاشق تر از همیشه آمده ای به عرفات شوق، به عرفات عشق، به عرفات بندگی؛ در صحرایی که مجنون ترین مجنون ها لیلای نفس را وارهانیده اند و در پی جنون خویش لیلای بندگی را وادی به وادی، واحه به واحه جست وجو می کنند.

این صحرا صحرای عرفات است که صحرای محشر است و تو در میان عاشقان، به پایکوبی و دست افشانی پرداخته ای در سجده های شوق در سجده های بندگی و دلدادگی؛ عیدتان مبارک!

عرفه، عید بخشایش است، روز کشیدن خط بطلان بر هر آنچه سیاهی ست در درون انسان در قلب انسان. روز بستن هر چه دریچه رو به ویرانی ست؛ ویرانی روح، ویرانی نفس. روز بازکردن هر چه پنجره ست؛ پنجره هایی که جز به نور باز نمی شوند.

این صحرا نقطه آغاز است برای روح و دلی که به جز خدا، هیچ معبودی را برنمی تابد و سر بر آستان بندگی هیچ ناخدایی نمی ساید و تنها خداوند را به پرستش لب می گشاید.

این صحرا، صحرای شوق است و این روز، روز تحولی در زندگی، روز اول آفرینش عشق.

عرفات را می شناسی؛ از همان دقیقه ای که مُحرم دیدار معشوق شدی، از همان سپیده ای که خویشتن را در حوله سپید احرام پیچیده ای تا در تلألو نور محض، به درگاه خدایت اظهار بندگی کنی و حالا که در عرفات، در روز عرفه، سر بر آستان نیایش گذاشته ای، می فهمی بندگی یعنی:

«لا اله الاّ اللّه»

ص:116

شبستان اشک و استغفار/ قنبر علی تابش

عرفه، روز نیایش است؛ روزی که قطرات اشک، چون کودکان مادر از دست داده، دامن عرش را محکم می گیرند و بنیاد هستی را به لرزه درمی آورند.

روز عرفه، روز «خدایا خدایا!» است؛ روزی که کبوتران دعا از گنبد آبی «ربنا» پرواز می کنند و فوج فوج به ایوان کبریا فرود می آیند و تا برگ استجابت را از دستان سخاوتمند «یا غفار» نگرفته اند، بازنمی گردند.

عرفه، روز اعتراف است؛ اعتراف بندگان گناه کار در شبستان نیلگون اشک استغفار، در محضر بلند پروردگار.

عرفه، روز استغفار است؛ استغفار از رجس و پلیدی، استغفار از هر آنچه زشتی و بدسرشتی است. عرفه روز بازگشت است؛ «بازگشت به خویشتن»، بازگشت به دامن پرمهر یار، به آغوش نگار، بازگشت به آرامش و قرار.

عرفه، صمیمانه ترین روز بنده و مولاست. بندگان، امروز صمیمانه و صادقانه در حضور مولا به تقصیر گناه خویش اعتراف می کنند و مولای مهربان و عطوف، دست نوازش بر سر و رویش می کشد و آسمان آسمان آسایش و آرامش به او هدیه می کند.

امروز روز سبز دعاست؛ روز عبودیت، روز بزرگ پرستش.

امروز بندگان، صادقانه بندگی می کنند و خواجه، سخاوتمندانه خواجگی.

امروز روز نیایش است؛ روز «یارب، یارب!»

امروز، عرفات، بارگاه حسین است. حسین آمده است که آخرین زمزمه های فراق را شکوه و نامه وصال را توسط یار، امضا کند.

امروز، عارفانه ترین زمزمه های هستی از تارهای حنجره حسینی به سمت آسمان می رود و راه های آسمان را کهکشان کهکشان روشن می کند. امروز، زمزمه های حسین، هستی را به وجد می آورد. سلام بر حسین! سلام بر اصحاب حسین!

ص:117

صلای عشق/ علی خالقی

دستان لرزانم را به آسمان بلند می کنم. سرم را در آسمان می چرخانم. جز نور نمی بینم.

فریاد می زنم و پژواک صدایم را نمی شنوم. چشمه چشمه اشتیاق از چشمانم جاری می شود. زمین می چرخد، آسمان می چرخد و من... من که تو را سال هاست در طوافم و تو ای قبله گاه راستین من که «یا مَن هو اَقربُ إِلیّ من حَبلِ الوَرید»ی، چگونه خویش را از تو دور ببینم؟!

خود را از بیابان های غفلت، به سوی سرزمین نور می کشم؛ به مکانی که بهترین بندگان، در این روز پرالتهاب، تو را می خوانند. صدای عشق می آید.

صدا، صدای حسین علیه السلام است و من که چون سنگ ریزه ای ناچیز، دل به اوج کلمات او بسته ام، آسمان و زمین، با حسین علیه السلاممی خوانند و تمام صحرا تکرار می کند. فوج فوج فرشتگان، صحرای لم یزرع عرفات را پوشانده است.

بی سپاس، چگونه لب به سخن بگشاید، وقتی حسین علیه السلام، نعمت های تو را می شمارد و سپاس می گوید؟!

الهی!

چگونه به درگاه تو روی آورم، وقتی خویش را آلوده پست ترین عصیان ها می بینم و در توشه عملم جز زشتی و سیاهی نیاندوخته ام؟دعای امام را شامل این ذرات ناچیز و بی ارزش عرفات کن که بر زمین، به امید عنایت تو نشستیم و حسین علیه السلامرا شفیع قرار دادیم. تمام اجزای این خاک اشک می ریزند و تمام ذرات این صحرا فریاد می زنند: «اللهم انی ارغب الیک و اشهدُ بالرّبوبیّة لکَ مُقراً بِانکَ رَبّی و الیک مَرَدّی».

شهادت حضرت مسلم بن عقیل علیه السلام

خداحافظ کوفه!/حمیده رضایی

خداحافظ کوفه! پیمان شکنی ات را فراموش نخواهم کرد. با جانی خسته و قلبی شکسته، بر دروازه های شهر، هنوز صدایم را می شنوید و گوش هایتان را می گیرید. فردا که خورشید را بر نیزه ها خواهید دید، پشت کدام در، پشت کدام پنجره بسته پنهان می شوید؟!

خداحافظ! چشم های بی پناهم را با خود نخواهم برد تا عاقبت ننگینتان را بنگرم و دهان های گریخته تان را در پیوستگی دروغ و چشم های تاریکتان را در هم پیچیدگی نیرنگ - پشت شمشیرهای آخته تان هیچ سینه ای مردانه نمی تپد.

شما را چه شده است؟ کدام حادثه شوم را انتظار می کشید؟

میهمان نوازی تان را آن گاه که بر دروازه های شهر، آویخته ام می خواهید، فریاد خواهم زد. رنج پیمان شکنی تان، پشت تاریخ را خواهد شکست.

کدام گوشه ویرانِ جهان را انتخاب کرده اید تا با عذابِ از این پس، عمر خویش را سپری کنید؟

صدایم را نمی شنوید؟ فریادهایم را نمی شنوید؟ صدا بر جداره های دهانم خشک می شود. فردا شمائید و تاریخ که در معرض انگشت های اتهام، نشانه می روید. خداحافظ، کوفه، شهر ناسپاسی! صدای گام هایم را خاموش کرده ای. آن سوی دروازه های نامردی این شهر، مردی ست منتظر و امیدوار، خورشیدی که غروبش را با سکوت خویش انتظار می کشید. غمی در شریان هایم می دود... رنجی سرشار... .

کوفه! خشمِ فشرده تاریخ را تاب نخواهی آورد.

صدایم را پاسخی نیست؟ طنین توطئه را از پشت پرده های آویخته شهر می شنوم. پنجه های چیره باد است و دریچه های خفه حنجره تان.

ص:121

صدای مرا از کوفه می شنوید!/خدیجه پنجی

اینک که با تو سخن می گویم، بر فراز دارالاماره کوفه، به استقبال مرگ می روم. ای کاش بادها صدایم را به آستان مقدست برسانند تا حکایت تنهایی و آوارگیِ فرستاده ات را برایت واگویه کنند!

این صدای تنهایی سفیر توست که بر بام های جهان می وزد.

منم؛ مسلم، پسر عقیل، ابن عم تو. من کوفه را چنین دیدم: شهری هزار چهره، فرو رفته در هوایی مسموم، گرفتار خدعه و نیرنگ. کوفه هنوز هم همان کوفه است که روزگار تنهاییِ علی را نفهمید.

این قوم، به بی وفایی شهره اند و در دروغ و ریا استاد.

نخست، برای ورودت کل می کشند و گل نثارت می کنند. در هجوم بیعت، دست ها احاطه ات می کنند و با وعده هایی دروغین، پیمان می بندند و آن گاه، در خم کوچه ها، چون شبحی محو می شوند.

نامه هایشان، سطر به سطر و کلمه به کلمه، دروغ و ریایی بیش نیست. عطش باغ های خرم کوفه، سرخی خون تو را می طلبد. میوه های اینجا طعم خون می دهد.

چشم های شب پرست این قوم، به تاریکی عادت کرده است.

آنها را چه به روشنایی نور خدا؟! آن چنان در ظلماتِ نادانیِ خویش محوند که هیچ نوری را چشم دیدنشان نیست.

صدای مرا از دارالاماره کوفه می شنوی! مرا که فرستاده آفتابم، در کوچه های کوفه، تنهایی ام را حصار کشیدند و دستانی که هنوز بوی بیعت می دادند، برای کشتنم از هم سبقت می گیرند.

کوفه، مادر خیانت و توطئه است.

اینجا مردانگی خریدار ندارد، گوش های کوفی جماعت صدای فرستاده ات را نشنیده گرفتند.

ص:122

به دستِ لحظه های نامردی/محمد کاظم بدرالدین

واژه ای از غربت، با فاصله از حماسه عاشورا در کوفه افتاده است. حالا که میدان نبرد کربلا برای مسلم رقم نخورد، حاشا که این کوچه هایِ تنگ، حمایت و استقامت را از او بگیرند!

مورخان را بیاورید تا بنگارند یک تنه در مقابل بی وفایی و مهمان کُشیِ کوفیان ایستاد و یکه تازی و ثابت قدمی اش، تکذیب صادقانه ای بود بر هزاران نامه ای که برای حسین بن علی علیه السلامنوشتند!

مورخان را بگویید از تمامِ شهر، «طوعه» را زن بنویسند و آیندگان او را مردترین بخوانند که به رویِ تنهایی مسلم، دربِ میزبانی گشود. بیعتگریِ ابتدایِ کوفیان چقدر به لطیفه می ماند که می خواستند هویتِ اصلیِ خویش را به پشت پرده بکشانند!

ص:123

سفیر شهادت/عاطفه خرمی

مسلم! گرگ های گرسنه زوزه می کشند و شهر را پر از عفونت نیرنگ کرده اند.

تاریخ، در انتظار حادثه ای است که تو سفیر نخستین فاجعه سرخ آن شوی. سرنوشت تو را خونین نوشته اند؛ همچنان که سرنوشت کوفه را سیاه.

اسلام، وامدار واقعه ای است که این سفر، آغاز خط سرخ آن می شود.

شهر، در هوای خیانت نفس می کشد. پست ترین قوم تاریخ، پشت دروازه ها به انتظار گام های استوار تو نشسته اند؛ با صد پیام و سلام و ارادت توخالی و با نامه هایی که جوهر دروغ از سطرسطرشان می بارد.

ص:124

سبزترین سپیدار در کوچه های کوفه/قنبرعلی تابش

مسلم ابن عقیل، سبزترین قاصد بهار است در سردترین خزان کوفه.

او با شکوفه هایی از گلستان فضیلت و کرامت آمده بود که کوفه را گلستان کند.

کوفه اما اسیر زمستان بود.

کوفه از بهار بویی نبرده بود. کوفه در به روی بهار بست و به سرخ ترین شقایق علوی، «نه» گفت.

کوفیان، صدای پای سبزترین سپیدار را در کوچه های خویش نشنیدند؛ سپیداری که پنجره در پنجره، آنان را به مهمانی سرخ ترین آفتاب فرا می خواند، سپیداری که کوچه به کوچه از طراوت و بهار حکایت می کرد.

مسلم، مرغ باغ ملکوت بود؛ اما کوفه، خیابان در خیابان، عالم خاک.

مسلم آمده بود که به کوفه فرصت برخاستن از خاک را بدهد.

مسلم آمده بود که کوچه های کوفه را با دریچه های افلاک پیوند دهد.

کوفه، اما این روشن ترین فرصت را هم سوزاند.

ص:125

از پشت سایه ها/طیبه تقی زاده

از پشت سایه های شهر رد می شوی. گام هایت مطمئن، اما غریبانه است. آجر به آجر این خانه ها، آواری از غربت می شوند بر سرت.

باری از اندوه و درد را به دوش گرفته ای. کجاست تکیه گاهی که دمی بیاسایی؟

کجاست مردی که دست های یاری اش را از تو دریغ نورزد؟ خسته و سرگردان، در کوی و برزنِ بی مهران شهر پرسه می زنی.

دشمنی و ترس، عجیب خودش را روی شهر انداخته. سینه ات مالامالِ خشم و درد است.

تو برای رسیدن، روزنه های امید انتظار می کشی.

فرو ریخته ای در خویش و هیچ نگاه مهربانی نیست که تو را در بر بگیرد.

چون شمعی، آخرین لحظات عمرت را سوسو می زنی. هنوز یادت نرفته، فوج فوج آفتاب پرستان شهر را که سراسیمه به استقبالت آمده بودند. چشم های بی بصیرتی که هرگز تو را نفهمیدند. جان از تن گسیخته ای و ذره ذره وجودت را حاضری در راه مولایت بدهی. غم تنهایی مولایت، بیشتر تو را می شکند. چگونه بازگردی؟

بغضی کشنده گلویت را می فشارد و اشک در چشمان زلالت حلقه می زند.

ص:126

هزار حنجره سوخته/نسرین رامادان

حالا دیگر تنها مانده ای؛ بی هیچ راه نجاتی، بی هیچ روزنه امیدی.

کوچه های سیاه و تاریک کوفه، چون تارهایی در هم تنیده، تو را در برگرفته اند.

برق شمشیرهای توطئه، از چارسویت می درخشد.

دلت در اضطرابی ناگزیر، فرو رفته است.

ص:127

عید سعید قربان

از جنس ایمان .../روزبه فروتن پی

نگاه اول:

امتحانِ الهی آغاز می شود.

اسماعیل علیه السلام - شولای ایمان بر دوش - به قربانگاه می رود.

دیگر بار، انگار این چشمه زمزم است که در رد پاهایش جاری ست.

نوری از جنسِ ایمان، دستِ دلش را می گیرد و او را به سمت ناکجاآباد عشق، هدایت می کند.

«پدر! مأموریتت را انجام بده! به خواستِ خداوند مرا از صابران خواهی یافت».

اینک، ابراهیم علیه السلام است در قربانگاهِ عشق!

اینک، اسماعیل علیه السلام است، دل داده به خواسته دلدار.

اینک، عطر دعای فرشتگان است که در زمین و آسمان و کوه و صحرا پراکنده است.

اینک، زمین بر آسمان فخر می کند که «خاک من قدمگاه بهترین بندگان خداست».

ص:130

مسلخی که بندگی می سازد/محمدکاظم بدرالدین

حالا وقتش است. چه کاری از فدا کردنِ خواسته های خویش بهتر؟!

اینکه همه چیز را از دست بدهی و از سویی همه چیز را به دست آوری.

امروز ابراهیم، ترجمانی از تصمیم و تسلیم است و اسماعیل، یعنی اشتیاقِ بندگی تام و اطاعت خالص.

ص:131

حجاب راه/خدیجه پنجی

صدایی در من می پیچد. آیا این صدای توست که از ماورای وجودم، مرا می خوانی؟ شاید جبرئیل وحی است که در من فرود آمده به آواز توحید و ذره ذره ام را به سوی تو فرامی خواند، تا از دوردست فاصله ها، ابراهیم وار برخیزم و رستاخیزی بیافرینم!

صدایی در من می پیچد.

آیا تویی که مرا به آزمون بزرگ خویش فرامی خوانی تا خنجر به دست بگیرم و در «منا»ی تقرب، آرزوهایم را یک یک سر ببرم؟

ص:132

عید قربان، تقدیسی خونین/قنبر علی تابش

امروز عید قربان است. امروز ابراهیم، دستان جوان اسماعیل را در دست گرفته و با گام های استوار، به سمت قربانگاه پیش می رود. گام های ابراهیم، سرعت می گیرد و قلب سپید فرشتگان در سینه می لرزد. ابراهیم امروز بر تمام محبت و عاطفه پدری خنجر کشیده است، تا توحید را با ریختن خون گلوی اسماعیل، تقدیس کند. فرشتگان، حیران مانده اند و از هم دیگر می پرسند: خدایا! این چگونه تقدیسی است؟! فرشتگان نمی دانند که:

ص:133

ذبیح الله/علی خالقی

قلبت، از ایمان سرشار است و از مهر فرزندت. می ایستی؛ نفسی عمیق می کشی. زیر لب می گویی «ایاک نعبد».

ص:134

فصل اسماعیل شدن/حسین امیری

بوی اسماعیل می آید؛ نیت بندگی محض کنید! دل را به پیر عشق دهید، سر به تیغ او بسپارید، عید قربان است؛ عید بندگی.

کشتگان عشق را آوازی است؛ شادتر از گنجشگکان بهار.

بوی اسماعیل می آید. سرسپرده باید بود؛ دلسپردگی کافی نیست.

بندگی یعنی محو شدن در تشعشع نگاه یار.

بندگی یعنی خندیدن به صدای تازیانه های خواجه، بوی اسماعیل می آید. باید بروم؛ بال می خواهم، پر می خواهم، در دلم کربلایی که همه ابراهیم، با میوه دلشان آمده اند و من هوای قربانی کردن دارم؛ هوای سعی بین صفا و مروه.

حرف، حرف گذشتن از مال دنیا نیست، حرف ریختن خونی برای صدقه سری نیست، حرف گذشتن از عزیزترین ها نیست؛ حرف بندگی است. بندگی یعنی گذشتن از مرز خویش و رسیدن به آبادی فنا؛ آبادی دوست.

بوی اسماعیل می آید. من از عرفه پشیمانی آمده ام. به نَفْسم سنگ زده ام. بت های باور را شکسته ام. تبر به دوش بت بزرگ بیندازید؛ من ها را باید شکست.

صدای شرشر آب می آید؛ همه دنیا آبشار شده، همه جا لاله روییده، عید است؛ عید بندگی، عید عاشقی.

چون ابراهیم علیه السلام/روزبه فروتن پی

هرگز دلِ من پشت به خورشید نکرد

یک لحظه مرا از عشق نومید نکرد

من بنده آن دلم که چون ابراهیم علیه السلام

در آتشِ عشق رفت و تردید نکرد

ص:137

ولادت حضرت امام علی نقی، امام هادی علیه السلام

دنیای گل نرگس/ روزبه فروتن پی

از فرش تا عرش، امتدادِ فرشته است و نور... .

...و مدینه، چشم به راهِ طلوعِ دهمین خورشید، لحظه ها را می شمارد.

امشب، دلِ شب، چلچراغی درخشان در آسمانِ مدینه است. امشب، حرم آسمان، چراغانی ست.

ستاره ها، فانوس هایی روشن در دستِ فرشتگان، و ماه، روشن ترین آیینه بر طاقچه آسمان است امشب.

امشب، فرشتگان بر خانه خورشید نُهُم، سبد سبد گلِ بهشتی می پاشند.

امشب، نوزادِ مبارکی به دنیا می آید تا خورشیدِ هدایتِ انسان به ملکوت شود.

او می آید تا پرچمدار علم مکتب جعفری باشد.

او می آید تا با نورِ دانش، ظُلمت «متوکل عباسی» را بشکافد.

او می آید تا خون خدا را در شریان جهان مرده جاری کند. او می آید تا آسمان را چون کوله باری سبز بر دوش گیرد و رسالت هزاران ساله دین را به مقصد برساند.

خورشید دهم، می آید تا پدر خورشید یازدهم و نیای گل نرگس باشد.

امشب، مدینه در باغی از عطر گُل محمدی جاری ست.

شانه های شهر، خیس باران گُل و ستاره است.

از هفت آسمان، صدای دَف می بارد.

و آوای تهنیت فرشتگان در ملکوت شب شنیدنی ست.

خورشیدِ دهم.../روزبه فروتن پی

خورشید دهم، افق، مدینه، نور

آوای فرشتگان، دف و تنبور

امشب، دف ماه؛ در دو دست عشق

امشب، هستی؛ سیاهْ مستِ عشق

امشب، هستی؛ رکوع خواهد کرد

خورشید دهم طلوع خواهد کرد

ص:141

فرار شاه معدوم

او می گریزد.../روزبه فروتن پی

این بار، گردونه فصل ها، علیه زمستان چرخیده و بهار،

از تار و پود خاک های یخ زده سر برمی آوَرَد.

اینک، وارث دو هزار و پانصد ساله سرما، از لاله های

روییده در تار و پودِ زمستان می گریزد و اشکِ تمساح می ریزد.

او می گریزد و جسدِ تاج و تخت، بر دستش مانده است.

او می گریزد از حنجره هایی که هر دقیقه، در دشتِ سکوت، فریادِ آزادی می پراکنند.

او می گریزد از کبوترانی که در حرمِ ملکوت، گرد آمده اند.

او می گریزد از فریادهایی که پیروانِ پروازند!

او می گریزد از ملتی که سلاحشان ایمان است و پشتیبانشان خداست.

او می گریزد از عَلَم هایی که مویه های عاشورایی را پژواک می کنند.

او می گریزد از دست هایی که مُزدورانش قلم کرده اند.

می گریزد از چشم هایی که بر نگاهشان، میلِ داغ کشیده است.

می گریزد از سرهایی که با امضایش بر دار رفته، از سرانگشتانی که ناخن هایش را کشیده، از خانه هایی که بر سر صاحبانش آوار کرده است.

ص:145

گلوی دژخیم/حمیده رضایی

جهنم را به دوش می کشی و می روی. دوزخ از شانه هایت بالا رفته است. قدم در برهوتی گذاشته ای که جز هراس و تاریکی در آن نیست. پیاله های پی در پی عصیان را سر کشیده ای و از پیشانی ات شب آویخته است. فرو پاشیده ای و تکه هایت را باد، به دست فراموشی سپرده است.

عطش نابودی ات را سیراب شدنی در پی نیست، تو را راهی نیست؛ جز به تباهی. گام هایت را فرو کشیده است در خود تالاب های گناه، دقیقه هایت بوی مرگ می دهند.

فرو ریخته ای و این خاک، تو را نمی پذیرد. فرو ریخته ای و هیچ ستاره ای راهت را روشن نمی کند.

فرو ریخته ای با ولعی برای ماندن؛ اما هزار دست تو را به سوی ناکجا از میهن می راند.

خونی که از رگان میهن به نامردی نوشیده ای، تمام تنت را آغشته از زخم های ناسور فراموشی می کند - نامت به سیاهی همیشه باقی - خواب دو هزار ساله ات را چه سخت شکسته است خورشید.

ص:146

شاه گریخت/خدیجه پنجی

هیجانی تازه، زیر پوست شهر می دود.

شور حادثه ای بزرگ، چشم های خواب آلود شهر را به بیداری و هوشیاری فرا می خواند.

دستی طلسم خواب را شکسته است.

جادوی سیاه، از هوای شهر رخت بربسته است.

کدام معجزه، غبار رخوتی دو هزار و پانصدساله را، از گرده این شهر پیر تکانده؟ به سر انگشت اشاره کدام سپیده، شب های بی ستاره گی، پاورچین پاورچین، از آسمان تیره و تار گریخته است؟

هیجانی تازه در رگه های شهر می جوشد؛ پنجره ها را باز کنید! بی شک آن سویِ پنجره ها، بهار امتداد دارد.

بی شک، آن سوی این بسته های خاموش، نور می وزد.

ص:147

فرجام خیانت/عاطفه خرمی

کوله بار 2500 سال خیانت را به دوش گرفت و رفت برای همیشه؛

رفت و برای همیشه، نام پلیدش به تاریخ پیوست؛ به تاریخی که سند روشن پایمردی مردان مرد است.

می خواست مملکت را به قبضه اجانب درآورد و خون ملت را در شیشه خودخواهی خود کند. می خواست بر عزت و شرف ایرانی، چوب حراج بزند؛ آن سان که همه، بنده سراپا مطیع شیطان شوند.

رفت و قصه منحوس خاندان پهلوی، به فرجام تلخ سقوط دچار شد.

به ذلت، حقارت و پستی رفت؛ فرمانروایی که خود، فرمانبر سینه چاک اربابان شیطان پرست بود، فرمانروایی که حکم از کاخ سفید می گرفت و روزگار مردمان را سیاه می کرد، فرمانروایی که ظلم را عین عدالت می دید و فاصله کاخ هایش با کلبه ساده کوخ نشینان، به افلاک رسیده بود.

نمی دانست روزی تقدیر، به دست غیور آزادمردان این سرزمین بساط پوشالی ستمگری را آن چنان برمی افکند که رؤیای تنفس در هوای پاک ایران، آرزوی همیشگی خاندان سلطنتی اش می شود.

بگذار و برو/حسین امیری

آنها که به بادی آمده اند با بادی باید بروند. قدرت از آنِ خالق است و حکومت، شایسته ایزدپرستان. شیطان پرستان، همزاد شکستند و فرار، تنها سرنوشت زندانیان خویشتن استبداد و چه استبداد مضحکی است، وقتی اینجا شاه باشی و آنجا رعیت!

بر مردم خود زور بگویی و بر مردم فرنگ، «چشم قربان»! اینجا دستت را ببوسند و آنجا دستشان را ببوسی!

آنها که جانشین سلسله فراریان و دست نشاندگان بودند، برای ماندن نیامده بودند؛ ماندن را دلیلی محکم باید. آنها ساکنان وادی پوچی اند؛ باید بگذارند و بروند.

جواب خون به ناحق کشته شدگان چیست؟ آیا می شود بر میدان های خونین و به شهرهای عزادار حکومت کرد؟! باید کاخی را که زندانش بود، بگذارد و برود و بار گناه خویش را به دوش بکشد!

شاهان دروغ، باید بگریزند به دامن بیگانگان؛ به دامن غربت.

ص:151

شهادت نواب صفوی و یارانش

برخاسته از خون/سید محمود طاهری

گام هایت رو به آسمان، فریادت رو به موج و خونت رو به سوی خدایت داشت.

صلابت گام هایت، سیمای مصممت، نجابت قلبت، هنوز هم با جان هایمان آشناست.

ص:153

گلوی گداخته/حمیده رضایی

ایستاده ام بر پلک های بارانی خویش. صدای گلوله، خواب تاریخ را می شکند. زل زده ام به رد عبورِ شهاب های سرگردان.

ص:154

مردانِ اهلِ ملکوت/روزبه فروتن پی

«مردانِ خدا پرده پندار دریدند

یعنی: همه جا غیر خدا یار ندیدند»

کاشانه خورشید، آسمان است و خانه مردانِ خدا، ملکوت.

خداباوران، در مخیله خاک نمی گنجند و پرواز تا معبود، جوهر ازلیِ مردانِ حق است.

ص:155

اذان آزادی/خدیجه پنجی

چشم هایت را بسته اند تا نگاهت را نبینند.

می هراسند از چشم های تو که عاشقانه ترین تغزل ها را واگویه می کند.

جوخه مرگ، قد کشیده در مقابلت و تو چقدر مطمئن و جسور ایستاده ای در ازدحام آرامشی الهی از پشت چشم بندهای تیره، روشنان آینده را می بینی!

جوخه های مرگ می خواهند پرواز را بگیرند از بال های اندیشه ات، تا شاید به آتش گلوله بسوزانند ریشه اعتقادات اصیلت را.

برف، برف، برف می بارید و بی گمان، روسپیدها پنهان می شدند و کلاغان روسیاه پیدا.

در هجوم سرمای بی مهابای زمستان، تو در حراست عشقی تپنده می سوزی.

این سرنوشت هماره مردان بزرگ است؛ سروها همیشه ایستاده می میرند.

هماره از عشق گفتی و از عشق خواندی؛ از همان روزی که «نواب صفوی» شدی و فریادت طنین افکند در گستره روزگار.

شانه های کوهوارت، پشتوانه استواری است برای دین، در ازدحام بی دینان سیاه دل و صدایت، اذان آزادی است از مأذنه وحدت.

تو از آن لحظه که جوشن جهاد بر تن کردی و فدایی اسلام شدی، نامت ماندگار شد.

خطابه هایت، صاعقه وار فرود آمد بر سر علف های هرزه و زلال کلماتت، پژواک آزادی بود در شبیخون اسارت.

خطیب جوان که دهانت بوی عشق می داد، فریادِ چراغ روشن معجزات، چه زود روشن شد بر بام های در تاریکی فرو رفته!

حرف هایت ابوذرانه، بارید بر سر طاغوت زمانه و پتکی شد بر فرق بی قید و بند بی خیالی شان. جوانه ها، هشدارهایت را شنیدند. درختان، آرام آرام قد برافراشتند. باد، حرف هایت را وزیدن گرفت؛ از تمام مناره ها و تو را جار زد به گوش سرزمین.

ص:157

افسانه غیرت محمدی صلی الله علیه و آله/حسین امیری

ای کوه ها که در سرزمین دل من، محکم ایستاده اید، ای بادها که موهای وطنم را شانه می زنید و ای آب ها که بر گونه های احساسم جاری می شوید! دیشب، کوه را دشنه باران کردند.

دیشب، گلوله ها برای سروی، اشک سرخ ریختند.

دیشب، ماه را کشتند.

دیشب، در طنین صدای اللّه اکبر، مردی با سینه خونین و یاران پرپر شده، آواز آزادی سر داد و راز شکست قدرت های بی دین را افشا کرد. ستاره را دیدم که سجده می کرد و ماه را دیدم که خیالاتی شده بود و ابرها که به سرشان زده بود و قاتلان که لرزه بر اندامشان افتاده بود و مجتبی را که رجز می خواند.

دیشب که چارستون عرش می لرزید؛ مردی را دیدم که با گلوی خونین، چار تکبیر به مرگ زد و کلمه ای گفت. یک نه! به همه طاغوت ها، ستم ها، ضعف ها و یوغ ها. دیشب، شهیدی را دیدیم که بر سر دار، نامه می نوشت، برای پسرش و تمام کودکان اندیشه که کفش های صدادار آرمانگرایی می پوشند و برای کودکان آبادی مدینة النبی:

«فرزندم! مهدی عزیز!

صفحه دلت، باید آئینه ای باشد که حقایق قرآنی در آن منعکس گردیده و از آن به قلوب دیگران رسیده، محیط شما و اجتماع دور و نزدیک شما را منور کند این قرآن و آن صفحه دل پاک شما.

سلامی برای همیشه از دلم برایت، و محبت خدا و محمد و آلش همیشه در دلت!»

ص:158

تبلور اللّه اکبر/حسین امیری

در خانه با زمزمه های قرآن متولد شد، قد کشید و به خورشید معرفت دست یازید. موسیِ جوان، وقتی توهین مهندس اجنبی به مسلمانی را دید، طاقت نیاورد و غیرتش را ندا داد و غیرت مسلمین را و این اولین صدای اذان قیام نواب بود.

آن گاه، هجرت موسایی اش شروع شد و راهی نجف شد تا در دامن مهر صاحب ذوالفقار، کسب علم کند و مشق شجاعت؛ و علمای نجف، او را به همت بلند شناختند و ظرف بی نهایت معارف الهی.

و آن گاه که شروع شد انقلاب، نگاه هاشمی اش، از کسروی ابلیسِ علم تا هویدای خائن سیاست، در پای عظمت پیامش هلاک آمدند.

او ذوالفقار زنده بود. او اعلامیه جهانی حقانیت شیعه و اندیشه اسلامی بود. او اذان زنده بود.

با اذان به دنیا آمد. با اذان نامش نهادند. با اذان قیام کرد. با اذان زندانی شد. وقتی کشتندش، اذان می گفت.

ص:159

عید سعید غدیر خم

اقیانوسی به وسعت ازل و ابد/روزبه فروتن پی

یک روز دلم به جشنِ مولا علیه السلام می رفت

در عیدِ غدیرِ خُم به صحرا می رفت

هر کوه که در برابر می دیدم

چون دستِ علی علیه السلام بود که بالا می رفت

غدیر، برکه نیست؛ دریایی است که از دلش، اقیانوسی به وسعتِ ازل و ابد وَ به عمقِ تاریخِ درد، سر برآورده است.

غدیر، سر آغاز رسالتِ آسمانی تمام پیامبران خداست.

درختِ دین، در غدیر است که سر به ملکوت می ساید.

امامتِ دوازده خورشید، در روشنِ چشم های غدیر، طلوع کرده است.

ص:161

فصل تازه ولایت/سید علی اصغر موسوی

چیست این بهار خجسته؟ چیست این لحظه شگفت زیبا، زیبای شگفت؟

انگار این شگفتی تنها در آسمان نیست؛ گویی کره زمین را هاله ای از انوار سبز، احاطه کرده است! گویی تکامل واپسین زمین، در حال شکل گیری است! این تنها معجزه نوروز نیست. این تنها شکوه آغازین بهار نیست. این نور، برای آسمانیان، آشناتر از زمینیان است. امروز، روز تمام زیبایی هاست؛ روز تبلور عشق در تمام آینه هاست؛ روز زیبای «ولایت» است؛ روز تکامل مادی و معنوی آفرینش. امروز، روز شکوفایی ولایت در قاموس خلقت است؛ یک روز «توحیدی»

ص:162

سکوی جاودانگی/محمد کاظم بدر الدین

غدیر، دورنمایی از حقایق امامت بود در دقایق آن صحرا.

کاروانیان از حج بازگشته اند و سوغاتی از «توحید» به همراه دارند. با استماعِ بیاناتِ رسولِ مهربانی، رو به «نبوت» آورده اند و اینک «امامت».

کدامین طنین، با آهنگی از دیار آینه، می تواند گل و گلشن را به سینه ها مهمان کند؟ مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِیٌّ مَولاه.

کنارِ برکه، سکوی جاودانگی بود که از یک سو اتمام دین را دید و از دیگر سو، آغاز معرفیِ همگانیِ علی را.

غدیر نشان داد خدا عادل است و ولایت را در وجود سزاوارترین، مستقرّ می سازد. دستی، جانشینِ دستی شد و از این گل تازه، افسردگیِ آن صحرا زدوده شد.

غدیر، برکه ای از تدبیر بود برای رسیدن به رستگاری های پیاپی، رسیدن به هم صدایی و همسویی.

غدیر می خواست تمامیِ فاصله ها را به صفر برساند و به مارهای خفته و مترصد، طعم گس هلاکت بچشاند.

می خواست تحریف، در جامعه نیفتد.

کدام زخم، با فراموشیِ این میثاق برابری می کند آیا؟!

ص:164

غدیر، عید می شود؟/حمیده رضایی

این آخرین نظاره های خورشید است. شلاق شن های روان و صدای زنگ بی گاه شتران؛ آخرین تصویر دست ها و چشم های داغدار.

کویر، دو زانو نشسته است، سنگ ریزه ها و شن های داغ - حجة الوداع - نفس های گلوگیر. صدایی نیست؛ سکوت، هیاهوی حوالی را می شکند.

سرهای آوار بر زانون، محزون و ماتم زده؛ «خداحافظ مکه، مدینه، شعب...»

این آخرین کلماتی ست که از گلوی خورشید شنیده می شود.

گرمای تابستان بر تن دقایق، عرق کرده است. خداحافظ، هوای نفس گیر مکه، خداحافظ مدینه!

چشم می چرخاند از زاویه وداع، دست بالا برده است و چشم های نظاره گر را شاهد می گیرد به پیمانی که دست هایش را در دست های علی گره می زند.

آرام آرام هیاهو رنگ می گیرد - لبخندها و کینه ها - . دست های بیعت و خنجرهای گره شده در مشت. سر بر گریبان،های های اشک می ریزند وداع با رسول را و رسول که صدایش در بیابان های تفتیده، خواب خاک را می شکافد که:

افراشتم دو دست که می خواهمت علی

این برکه شاهد است که می خواهمت علی

وقتی رسول دست علی را گرفته بود

لبخند می زد و دلش اما گرفته بود

بغض هایی تنومند، زائرانی خسته، چشم هایی بارانی، سر بر گریبان اندوه، آخرین نظاره های خورشید.

ص:165

دست بیعت/خدیجه پنجی

از دوردست، صدایی، سکوت صدا را می آشوبد. به گمانم صدای زنگ کاروان است که در همهمه وحشت افزای تنهایی برکه می پیچد.

ای کاش لحظه ای کنار من درنگ کنند تا تنهاییِ خود را با حضورشان قسمت کنم.

ای کاش آبی داشتم تا عطش و خستگی راه را با خنکای وجودم فرو می نشاندند! غدیر، خسته و تنها، سر در گریبان فرو برده و رؤیاهایش را آه می کشد.

کاروان نزدیک و نزدیک تر می شود. ناگاه، صدایی، در سکوت کاروان پیچید. صدایی، حجاز را به لرزه افکند.

«بایستید! دهان های باز برگشتند

تمام گردنه های حجاز برگشتند

همین که پرده خاموش کاروان افتاد

صدا دوید و در آغوش کاروان افتاد»(1)

رفتگان را فرا خوانید و جاماندگان را دریابید که پیامی مهم دارم.

سکوت، به زمزمه نشست. زمزمه ها بلند و بلندتر و موجی از همهمه در کاروان افتاد. دستان خدا در دست رسول اللّه صلی الله علیه و آله، بالا رفت.

«مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِیٌّ مَولاه». تاریخ سال خورده حجاز، هنوز هم هجوم بی دریغ دستانی را که برای بیعت پیش می آمدند، به خاطر دارد.

ص:166

همین دست ها.../امیر اکبرزاده

... و صدا در گوش ها به نجوا درآمد.

«هر کس من مولا و سرورش هستم، پس از من پسر عمو و جانشینم وصی و ولی الامر مسلمین علی ابن ابی طالب مولا و سرورش است.»

ص:167

پیراهنی از غدیر مبارکت باد!/قنبر علی تابش

غدیر، نام اقیانوس بی کرانی است که افق در افق، با آسمان نسبت دارد و موج در موج، هم آغوش عرش است. عرش، از آخرین موج های غدیر آغاز می شود.

خوش به حال فرشتگان که هر شامگاه، با سرخی شفق، فوج فوج در زلال بی کران غدیر بال می شویند و در ساحل سبز غدیر به نماز می ایستند!

آدم از بهشت شروع شد و به زمین پیوست و سال ها در زمین گشت و گشت؛ با شیون و اندوه. سرانجام، غدیر خم را یافت و از معبر غدیر، دوباره به بهشت بازگشت. در جاذبه این خاکدان سخت، غدیر تنها بال پرواز به سمت بهشت است. دیگر هر چه هست، خاک است، خون است، خاکستر است.

یکصد و بیست و چهار هزار چشمه از ازل تا به ابد جاری گشت و به غدیر پیوست.

اینک غدیر، حاصل یکصد و بیست و چهار هزار چشمه زلال رسالت است که موج در موج، عرفان و معرفت را فراراه انسان قرار داده است.

ص:168

... برکه ای پر از پر پروانه/ابراهیم قبله آرباطان

ظهر بود؛

گرم و تن سوز؛ خاک ها، از شلاق شعله های خورشید، زخمی.

ظهر بود که صدای صاعقه زمان، حادثه ای را رقم می زد.

صدا، پروانه ای می شد که روی هزاران شانه خسته و خاک گرفته می نشست.

برکه، خودش را تا مرز دریا شدن باور کرده بود.

برکه، روی پاهایش ایستاد و موج موج خنده بر چهره میهمان ها پاشید.

برکه، ایستاده بود و بهار را در آغوش می کشید.

برکه، تمام پروانه های تنش را در آسمان آبی صحرا رها کرده بود و در خودش نمی گنجید.

غدیر دیگر برکه نبود.

«غدیر ای باده گردان ولایت

رسولان الهی مبتلایت

ندا آمد ز محراب سماوات

به گوش گوشه گیران خرابات

رسولی کز غدیر خم ننوشد

ردای سبز بعثت را نپوشد»

ص:169

مادرِ دریاها/حسین امیری

رفتگان برگردند و نیامدگان شتاب کنند! در این نقطه تاریخ و در آبگیر آرزوی رسول اللّه صلی الله علیه و آله، آینده اسلام رقم می خورد. این آبگیر خشک، مادر دریاهاست و استسقای عشق را چاره ای جز غدیر نیست.

اینجا بایستید و آه بکشید و بخندید و پای بکوبید و گریه کنید؛ زندگی فاصله گریه و خنده است و اینجا خنده ها و گریه های تاریخ رقم می خورد.

شادی امروز، آیه ای برای فرداست. جشن غدیر، فریاد غربت علی است؛ فریاد حقانیت فاطمه.

اینجا آینده اسلام رقم زده می شود.

بشتابید! زود، دیر می شود، اگر نفروشید دل را و نخرید ولای علی را، دچار سقیفه می شوید.

بشتابید! دروازه بهشت اینجا باز می شود. بشتابید تا غدیر تمام نشده.

ص:170

در غدیر بود که.../حمزه کریم خانی

غدیر، سفره ای است که برای تمامی گل ها پهن کرده اند.

غدیر، گلبانگ عاشقانه و جاودانه هستی است.

غدیر، یک اتفاق ساده نیست؛ یک گزینش رحمانی است.

غدیر، یک کلمه نیست، یک برکه نیست؛ یک دریاست؛ رمزی است بین خدا و انسان.

غدیر، گل همیشه بهار زندگی است. دریایی بی کرانه است؛ جاری بر جان های پاک و اندیشه های تابناک.

غدیر، تجلی خواست خالق، روح آفرینش، برانگیزاننده ستایش و دست های بلندی است که انسان خاکی را به افلاک می کشاند.

غدیر، ریزش باران الطاف رحمانی بر گلزار جان های تشنه است.

غدیر، برکت همه احساس های معنوی و دریای جاری خیرات نبوی است.

در غدیر بود که تیرگی ها فراری شدند و نورانیت محض، خودنمایی کرد.

در غدیر بود که قیافه ایمان، تماشایی شد و شاخه های عشق، بر تن ایمان رویید.

در غدیر بود که درخت هستی، به کمال رسید.

در غدیر بود که قرابت انسان با خدا آشکار شد.

در غدیر بود که نیلوفر عشق، بر گرد محور زمین پیچید.

در غدیر بود که جوانه جاودانه ولایت عاشقانه، سر برکشید.

غدیریه/محمد کاظم بدرالدین

اُنس

خلوصی دارد آبی رنگ و یکتا

زبانزد گشته از یک اُنسِ زیبا

ص:172

ولادت آیت الله شیخ مرتضی انصاری رحمه الله

تو را من چشم در راهم

از جمعه تا جمعه دیگر/روزبه فروتن پی

منتظرترین کلماتم را در گوشِ آسمان نجوا می کنم.

دلم را چون گُلِ آفتاب گردان، به دست می گیرم و روی طاقچه آسمانِ بی تو بودن می گذارم.

دلم روشن است که می آیی؛ از کوچه باغِ ملکوت، از سمتِ رنگین کمانیِ لحظه ها، از تمام جاده های نور که به کهکشانِ عشقِ تو ختم می شوند.

در انتظارت جمعه ها را می شمارم.

عطرِ آمدنت را از جمعه های بی تو و از جمعه های در راه می شنوم.

در آرزوی دیدارت از جمعه تا جمعه دیگر، هزار بار می میرم و زنده می شوم.

هزار بار، خورشید را می بینم و فکر می کنم تویی که طلوع کرده ای.

هزار بار، ماه را می بینم و انگار تو را دیده ام.

هزار بار، فکر می کنم از کوچه، صدای گام های تو را شنیده ام.

هزار بار، دَرِ کلبه ام را باز می کنم و می بینم نیامده ای!

هزار بار، حصیرِ نگاهم را فرشِ راهت می کنم.

از جمعه تا جمعه دیگر، به

امید آمدنت، گلدانِ دلم را

ص:177

پنجره انتظار/نسرین رامادان

آدینه ها را چگونه می توان سپری کرد، وقتی که اندوه فراقت چونان کوه، بر جان خسته ما می خَلد؟!

ندبه ها را چگونه می توان سر داد، وقتی که چشمه های فوران زده از اشک، مجال نفس کشیدن نمی دهد.

در کوچه پس کوچه های دلتنگی، چگونه می توان تاب آورد، وقتی که رهگذری نیست تا خانه دوست را نشانت دهد؟!

آقا!

کجاست نظر لطف و عنایتت، تا اندکی در سایه اش بیارامم و این بغض های فرو خورده را بشکفانم؟

کجاست خیمه و بارگاه بی نشانت که در این کویر وحشت، پناهگاه امن من باشد؟

کجاست آن دستان محبتی که نوازشگر احساس دلتنگی من باشد؟

می گریم و فریاد می زنم!

پشت این پنجره انتظار، چشم به جاده های فراسو می دوزم و نامت را زمزمه وار، بر لبانم جاری می کنم.

آه، این آدینه هم از پس آدینه های دیگر می گذرد.

این ندبه هم چونان ندبه های دیگر خوانده می شود. این پنجره دلتنگی نیز همچون پنجره های دیگر، آغوش به سمت آسمان دلت می گشاید؛ با این امید که تو روزی بیایی و خط بکشی بر روی تمام آیه های یأس.

به این امید که روزی نگاهت، گره از پنجره ها بگشاید و دست هایت، نوازشگر تمام شاخه های احساس شود.

ص:178

آسمان غبطه می خورد/نسرین رامادان

صبح نزدیک است.

زمان در چرخش آسمانی خویش، به لحظه موعود نزدیک می شود.

تو می آیی، ای تک سوار حجاز؛ در روشن ترین سپیده فجر، در زیباترین آدینه روزگار، در سرسبزترین بهار زندگی.

آری! تو می آیی و تاریکستان دین، با انوار ملکوتی نگاهت روشن می شود. تو می آیی و دست هایت جوانه های عدالت را در سینه زمین سبز می کند.

خاک، با موسیقی احساس تو جان می گیرد و زمین، تمام ثروت های پنهانش را نثار قدم هایت می کند. تمام پنجره ها، برایت آغوش مهر می گشایند.

تو می آیی و عشق، جای گزین نفرت می شود، اندوه و غم از دل ها رخت برمی بندد و آسمان به حال زمین غبطه می خورد.

کجایی، بهارآور؟/شکیبا سادات جوهری

واژه واژه از دهانم نام تو می تراود.

این دل است که به زیارتت می آید.

تقویم ها، روی جمعه ورق می خورد

آدینه ها گل می کنند

تسبیح ها ذکر تو را بر لب دارند

دل ها به شوق تو در سینه می تپد

آسمان چشمان منتظران، برای توست که بارانی است.

جان و دل را تطهیر می کنم؛ آن گاه در سکوت دلم داد می زنم

ای جاری تر از باران،

روشن تر از آفتاب،

خلاصه همه خوبی ها،

طبیب روان های بی قرار،

تو اگر بر ما نتابی، اسیر زمستان سرد و تاریک زمان خواهیم ماند.

کجایی، ای بهار دل های خزان زده.

ای وسیله پیوند زمینیان و عرشیان!

ص:180

جهنم/خدیجه پنجی

هر جا که نیست، جای تو، آنجا جهنم است

با این حساب، وسعت دنیا جهنم است

با اینکه قلب و روح زمین منجمد شده است

هر جا نگاه می کنم، اما جهنم است

دنیا به رنگ بال سیاه کلاغ هاست

این سرزمین غم زده گویا جهنم است

وقتی بهشت نیست که ایمان بیاوریم

وقتی زبان معجزه، تنها جهنم است

بی فایده است حرف و سخن گفتن از بهشت

دیگر چه جای بحث، که حق با جهنم است

طاووس مست من، پر و بالی به هم بزن

هر گوشه در تمام زوایا جهنم است

سخت است درک اینکه تو از راه می رسی

در چارسوی باور من تا جهنم است

ص:181

اگرچه صبح.../امیر اکبرزاده

برای از تو سرودن بهانه هست؛ ولی...

دلیل های فقط عاشقانه هست؛ ولی...

پرنده ای که اسیر تلاطم کوچ است

به فکر ساختن آشیانه هست؛ ولی...

چگونه پرده ای از ابر، حایل نور است

که روشن است کسی توی خانه هست؛ ولی...

اگرچه باد کشانده ست رو به پائیزش

خیال رویش در ذهن دانه هست؛ ولی...

چگونه قد بکشد سمت نور آن دانه

که در خمیرش شوق جوانه هست؛ ولی...

ستاره ها همگی پیش فرض خورشیدند

برای رفتن شب این نشانه ها هست؛ ولی...

دچار شک و یقینم برای آمدنت

در انتظار تمام زمانه هست؛ ولی...

در آستانه تاریکی است این دنیا

اگرچه صبح در این آستانه هست؛ ولی...

کبوتر زخمی/نسرین رامادان

من آن کبوتر زخمی ز طعنه تیرم

که از تمام افق های باز، دلگیرم

همیشه قسمت من سینه ای پر از درد است

به اشک دیده رقم خورده است تقدیرم

رها نمی شوم از قید و بند این دنیا

که یک گره؛ گرهی کور خورده زنجیرم

گناه من فقط این است: عاشقت هستم!

بلی! بزرگ و نبخشودنی است تقصیرم!

چه کرده است دلت با دلم، نمی دانم

ولی چه زود و چه آسان نموده ای پیرم!