توفیق یارمان بود که اسفند امسال هم رنگ و بوی «اشارات» را محرّمی کنیم و چشمان خیسمان را به ضیافت دل نوشته های عاشورایی ببریم. «زخم نامه کربلایی» مان را به صورت

ویژه نامه، پس از ستون «تو را من چشم در راهم» آورده ایم؛ از همه شما ارجمندان دعوت می کنیم به حسینیّه ای که از واژه های داغدار بنا کرده ایم، سری بزنید و پا به پای عزاداران، اشک بریزید.

خدا یارتان!

سردبیر

ص:2

از بند این بی مقداریِ «وجود» و حقارتِ «فنا» نمی توان گریخت، مگر آن که مهربانی دستانت پلی شود تا قطره ناچیز را به بی کرانگی دریا، ستاره تاریک را. به روشنایی خورشید، لحظه فانی را به ناتمامیِ ابد و خشکیدگیِ درخت را به سبزِی جنگل پیوند زند.

پس، ای آن که نه خورشیدی و نه جنگلی و نه دریا!

ای که در حضورت، خورشید، ستاره ای است شب زده؛ جنگل، درختی خشکیده؛ و دریا قطره ای ناچیز!

ای که همه چیز را «خدا»یی و من را «همه چیز»!

اگرچه حنجره ام را حسرتِ از خود با تو گفتن، به حجمی متراکم از بغض بدل می کند، در حضور چون «تو»یی چگونه از «من» بگویم؛ که بی تو و بی مهربانی ات، سرنوشتم را جز تاریکی و نیستی در انتظار نیست ...؟!

می درخشند. امید به تو، زنده ام می کند، امید به تو، دریچه های زیستن را روبه رویم می گشاید. پروردگارا، یاد توست که ارکان تنهایی ام را می نوازد.

یاد توست که دیوارهای ناامیدی را در برابرم آوار می کند. یاد توست که بهار را به دست هایِ خشکِ احساسم پیوند می زند. یاد توست که لحظه هایم را سرشار می کند.

معبودا! تو را در دورها جست وجو می کردم، در خویش یافتم؛ اینک راهی جز در خود فرو شکستن برای به تو رسیدن نمی بینم. پروردگارا، کمک کن تا از خویش ببرم تا به تو برسم، از خویش بگریزم و به تو بپیوندم. دست هایم را بلند کرده ام، خورشید در گودی دست هایم قطره

قطره فرو می چکد، آسمان را در مشت می فشارم، هوا بوی رسیدن می دهد، بوی مناجات می دهد، خدا نزدیک است، خدا در همه دقایق جاری است، جریانی که تنم را در موج موجش به

لرزه وا می دارد.

خدایا! به من شایستگی از خویش بریدن ببخش.

روزهایم را پر کرده ای از سرگردانی های هر روزه و شب هایم همه از جنونی مقدس آکنده اند. دیوانه ام کرده ای!؟ زندگی ام سوختن است، من لهیب آتشی هستم که تو در من انداخته ای.

بارانی بر من ببار که شعله هایم را نمیراند. چنان سیرابم کن که به خاموشی و فراموشی نیفتم. در من آتشی روشن کن که در شعله هایش، درختان بهشت به شکوفه بنشینند، ای مهربان ترین

مهربانان!

اگر می جستمت، از آن بود که خود محدود به مکان بودم و از درکِ لامکان عاجز.

اگر به خود امید داشتم، از آن بود که «وهم» را «حقیقت» می پنداشتم و «سراب» را «آب».

حال که از تو می گویم به «می گویمِ» خود شک می کنم؛ که یقین دارم جز تو گوینده ای نیست و به این باور رسیده ام که جز تو شنوایی نیست.

در من هزار چشمِ منتظر، گم شده ای را انتظار می کشیدند و هزار دستِ ملتمس، بودنش را می جستند؛ و نیافتندش مگر آن گاه که دریافتند آن که را می جویند، منتظر آن هاست؛ و آنان که می جسته اند، گم شده ای بیش نبوده اند.

الهی! مرا بیاموز، آن چه را که صلاح من در آن است، و آن چه را که مرا از تنزّل و سقوط از «مقام

انسانی» می رهاند!

الهی! دستم بگیر که سخت تنهایم! تنها؛ مثل وامانده از کاروانی که واپسین لحظه های ارغوانی خورشید را با حسرت می نگرد!

الهی! دستم بگیر، در جهانی که دست ها گرمای خویش، از یاد برده اند و نگاه ها جز به بهانه «داد و ستد» به روی کسی وا نمی شوند!

الهی! دستم بگیر که نواختن افتادگان، شیوه کریمانه توست!

خدایا! تلاشم را در راهی قرار ده که به رضای تو می رسد؛ نگاهم را در جاده ای جاری ساز که مقصدش تویی!

الهی! همّتم را در مسیر اراده ات قرار ده، مسیری که به جوار قرب تو راه برد!

الهی! آغاز و انجام هر کارم تویی؛

تو نیز مرا به فرجامی بهتر و زیباتر، برسان.

بار خدایا! کدام تهی دستی از سوی تو تهی دستْ بازگشته؟ و کدام ناله امیدواری در درگاه تو بی پاسخ مانده؟!

بار خدایا! قسم به مردان راهت، قسم به پیران خمیده پشت از عبادتت، قسم به سجاده های خیس از اشک عاشقانت، قسم به های های طالبان لطفت، قسم به قطره قطره خون شهیدان درگاهت، قسم به پیامبران بارگاهت و قسم به نور دیدگان معتکفان حرمت و قسم به پروردگاری ات، ای جبار، و ای قهار، و ای ستار! در آن آخرین نفس، در آن لحظه پایانِ ماندن و آغازِ بال گشودن، به فریادم رس و زبانم را از هر چه غیر خود بیالای.

خدایا به عزت که خوارم مکن

به ذلّ گنه سرشارم مکن

خدایا! دیدگانم را از نادیدنی بپوشان و دستانم را از ناکردنی ها کوتاه کن.

خدایا! «أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَقیرَ إِلاّ الْغَنِیُّ؛ بارالها! تویی غنی و من فقیر، و چه کس جز غنی بر فقیران رحم می آورد؟»

بار پروردگارا! اگر از روی نادانی چند صباحی سر از فرمانت پیچیدم، اکنون که آمده ام، در به رویم مبند و مرا بپذیر.

ای خدایی که از خورشید لطف تو تنها شعاعی مرا بس است، ای معبودی که جز در شعاع تو نخواهم پرورد، ای نور! اگر سایه ای از تو بر سرم افتد، آسمان و هر چه در اوست، از چشمم برافتد.

الها! چگونه غمگینی باشم و از ضعف حالم بگریم، چون پناهم پروردگاری توست؟!

الها! چشمانم را بر روی سعادت و زبانم را به وقت شهادت مبند.

خدایا «چراغ یقینم فرا راه دار

ز بد کردنم، راه کوتاه دار»

پروردگارا! تو خود در زمین وجود من بذر نیاز افشاندی، اینک آفتاب محبتت را آن چنان بر من بتابان که خوشه خوشه اشک های مرا سرشار از تماشایِ گستردگی حضور تو کند.

آفتاب آفرینا! ایمان غبار گرفته مرا در باران رحمت خویش شستشو ده، تا در هوای بارانی معرفت افزای تو چهره ای تازه کنم و در کنار شفافیت و روشنایی حضورت بی پرده از تو بگویم و همه تن تو را بینم.

ای قادر متعال! نه قادرم که از تو بگویم و نه توان آن دارم که در برابر این همه مهربانی تو، زبان به ثنای تو نگشایم، آن چه در دل دارم، بر زبانم جاری کن که آن چه بر زبان می رانم، حاصل عمری دل دادگی و دل سوختگی است.

الهی! از تو می خواهم مرا از خویش نرانی؛ که من رانده از خویشم و مانده در کار خویش.

الهی! از تو نیرو می خواهم تا از آتش نفس رهایی یابم و دل به موسیقی آرام مهربانی تو بسپارم که دیر زمانی است گُر گرفته از لهیب نفس حیوانی خویشم.

الهی! لهجه اشک هایم محلی است و در طرز نگاهم، ناب ترین نگرانی، موج می زند مرا در سایه آرامش عمیق خویش، به خواب یاس ها و پونه ها ببر که دیری است لحظه هایم، آلوده اضطراب کلاغ های سیاهی و تباهی است. خدایا! ناسپاسی فراگیر ما را به لطف فراگیرت عفو کن.

الهی! تو را سوگند می دهم، به آن چه دوست داری و آن چه رضایتت در آن است، مرا دوستدارِ مهربانی کن. الهی! هر بار که مرا به خویش می خوانی و به مهر می نوازی، شوقی مضاعف در

نگاهم غوطه ور می شود؛ و آن گاه که بی اختیار تو را می خوانم، سرشار از شکفتن شگفتی آور

شعور می شوم و لبریزِ آمیزه ای از بهار می گردم.

الهی! پای لغزش مرا لنگ کن و آیینه زنگار خورده دلم را به زلال یادت، روشنی بخش.

خدایا می دانم که شانه های زمین از سنگینی تنم مجروح است، تو خود، سبکبارم کن. می دانم که چهره عبوسم پرندگانت را آزار می دهد و درختانت را می رنجاند، تو خود از پرتو بی انتهای

رحمتت، چهره جانم را فروغی بخش.

حبیب مقیمی

آیینه ادراکم بزدای؛ و زنگار خودبینی را از چهره جانم برگیر تا تجلّی جمال تو را در بلورینه های ذهنم به تماشا بنشینم.

خدایا! تو را خدایی سزاوار است و مرا بندگی؛ به خدایی ات که مرا به بندگی خاص خود برسان.

الهی، در کمال تو سیر کردن، راه تکامل است، و در جمال تو حیران ماندن توتیای زیبایی روح.

الهی؛ بی اراده تو، نه هلالی کامل می شود و نه چشمی به جمالی واصل.

الهی؛ از نور خویش بر دلم بتابان تا زمزمه های مشرقی ام به سوی تو بال بگشاید.

تاریکی نمی رفت تا چهره های آشفته از گناهانمان را کسی نمی دید، و آغوش شیطان هماره بسته می ماند. ای کاش شب می ماند و یاد تو همیشگی می شد!

ای صدای نشسته در دل های شکسته به شب را دوست دارم که انعکاس نجوای علی علیه السلام را با خود دارد. شب را دوست دارم که خاطره های مادر پهلو شکسته را در خود دفن کرده است. شب

را دوست دارم که آخرین مناجات حسین را با تو، زمزمه می کند.

خدایا! امشب دلی می خواهم شکسته، و چشم هایی به اشک های بندگی ات شسته، و حالی لبریز از مستانگی شبانه.

خداوندا! به من بچشان لذت شوق دیدارت را و قلبم را آن چنان جلا ده تا تنها پذیرای عشق تو باشد و زبانم را چنان گویا ساز که تنها ذکر تو را زمزمه کند و قدم هایم را توانی ده که تنها در راه تو گام بردارد. ای خدا! «برسان مرا به جایی که به جز تو را نبینم».

- همه می گفتند: «... تا شقایق هست، زندگی باید کرد» و شقایق می گفت: «تا خورشید هست، می باید بود! تا سپیده ای در افق های فردا خواهد دمید؛ تا پلکی به غروب واپسین مانده؛ تا شمارش معکوسِ رستاخیز؛ می باید بود!

- همه می گفتند: باید «آب ها را گِل نکنیم» امّا، آب می گفت: وقتی خورشید هست، هیچ آبی گِل نخواهد شد! حتی در تصاویر غبار گرفته ترین نقاشی ها!

همیشه تمام سخنان ابری، با حضور واژه «خورشید» به پایان رسیده اند! و کاروانی، راه را بهتر دریافته است که به سمتِ «خورشید» حرکت کرده؛ به سمت «حقیقت»!

- به کدامین پاسخ بیندیشم! که آیا: تبسّم گل نمی تواند انعکاسِ حقیقتِ خورشید در آینه شبنم باشد؟!

یا، رقص آبشار نمی تواند انعکاس گرمای حقیقت، در تن سرد رود، باشد؟!

و یا پرواز کبوتر نمی تواند شعور جاذبه در لحظه های سرشار از حقیقتِ خورشید باشد؟!

- کدامین تجلّی می تواند به «حقیقت خورشید» برسد؛ هنگامی که در دل آسمان، برای تسبیح ذات الهی، «قد قامت» نور می بندد؟! خوشا کاروانی که مسیرش را با خورشید تعیین می کند و مثل «شبنم» تنها به وصال خورشید می اندیشد و بس!

آسمان بود، ستارگان بودند؛ ولی تمام نقاشی ها در دل کودکان یخ زده بود! دست هیچ نو عروسی به سمت پنجره نمی رفت! و هیچ شاعری سحرگهان به آسمان سلام نمی کرد! خداوند برای گرمای دل «ماهی ها» و رویشِ عشق در دلِ «من و تو» خورشید را آفرید!

آن چه ما به آن انرژی می گوییم، در حقیقت، روح عشقی است که تو در دل هامان می تابانی. گیاهان در سایه پرتوافشانی تو قد می کشند. دریاها خیال انگیزترین افکار خود را به حرارت

لطف تو تا اوج آسمان می رسانند؛ و وقتی بادها صورتت را به ملایمت می نوازند، ابرها گریه

شوق سر می دهند، و قطرات باران از آسمان به زمین فرو می چکند.

ای ستاره بزرگ اسرارآمیز!

دستان قدرتی که تو را به افق پرچ کرد، از دست های ما بیعت گرفت تا هماره در چهره تو، جمال او را حیران باشیم.

شب ها که از ما رخ برمی تابی، چشم هامان را به آسمان می دوزیم و جای خالی تو را تا طلوع سحرگاه فردا با لبان نگاه بوسه می زنیم؛

همه ستاره ها و خویشاوندان تو شاهد هستند که ما در غمت چگونه ایم؟! ما تو را از کتاب دوست برگرفته ایم؛ ای واژه متعالی؛ ای ستاره اسرارآمیز؛ ای خورشید ... .

در لحظات ناپاکی زمینیان، آن گاه که او دیگر تاب دیدن گناه بندگان به درگاه آفریدگارش را ندارد، با تکه ای ابر، چشمان خود را می پوشاند؛ و باران، شاید اشک دیدگان خورشید است که از شدت غم فرو می بارد.

ستارگان، هر سحر، هراسان از آمدن عروس سرخ صبح، دزدانه می گریزند تا در پس درنگی شبانه باز ملکه آسمان، خورشید، بر فراز زمین پرواز کند، و با دست نوازشگرش، زمین را از مهر خویش بارور سازد و زمین از شوق دیدار خورشید، سبزترین چهره اش را بیاراید.

پس چیست این گوی غلتان ناتمام جز نشانه ای از قدرت ناتمام پروردگار تو که قرن هاست زمین و زمان را مرور می کند؟!

ص:18

تو کیستی که نامت این گونه معجزه می کند؟!

تو کیستی که «هیچ» با تو «همه چیز» است و «همه چیز» بی تو «هیچ»؟!

تو کیستی که دنیای با تو، هیچ شباهتی به دنیای بی تو ندارد؟!

من هیچم؛ هیچِ هیچِ هیچِ؛ هیچی که هیچ وقت، هیچ نبوده است و حال که از تو می نویسد و از تو می گوید، دیگر همان «هیچ» هم نیست، که با وجود چون تویی، همه چیز، هیچ نیست.

این نوشته، واگویه های شیفته ای از انبوه بی نهایت شیفتگان تو نیست؛ اعتراف تاریخ است، تاریخی که بودنت را و نبودنت را با تمام وجود درک کرده است، تاریخی که شنیدن صدایت را و نشنیدنش را تجربه کرده است، تاریخی که طنین استوار گام هایت را بر پیکره زمین به خاطر دارد و قرن هاست که سکوتش را به سوگ نشسته است، تاریخی که می داند بودنت مساوی نبودنت نیست.

تویی که در عصر همه بدی ها و زشتی ها، عصاره همه خوبی ها و زیبایی ها بودی و در خفقان آورترین برهه تاریخ، یگانه بشارت دهنده گل و لبخند ...

این نوشته، واگویه های شیفته ای از انبوه بی نهایت شیفتگانت نیست؛ اعتراف تاریخ است؛ اعتراف تاریخ است به این که دنیا بدون «علی علیه السلام» ظلمتی است ابدی و با «علی علیه السلام» رحمتی ازلی.

این نوشته، اعتراف تاریخ است به این که «علی علیه السلام» هدیه خدا به زمین بود و هدیه زمین به آسمان.

ص:20

امیر مؤمنان در فرازی دیگر می فرماید:

«... و کسی که خدا را نمی شناسد، به سوی او اشاره می کند و هرکس چنین کند، او را محدود کرده و (در قالب تنگ) شمارش درآورده است. آن کس که بگوید «خدا در چیست؟» او را در چیز

دیگری پنداشته، و کسی که بپرسد «خدا بر روی چه چیزی قرار دارد؟» به تحقیق جایی را خالی از او در نظر گرفته است، در صورتی که خدا همواره بوده، و از چیزی به وجود نیامده است. با همه چیز هست، نه این که همنشین آنان باشد؛ و با همه چیز فرق دارد، نه این که از آنان جدا و بیگانه باشد.

انجام دهنده همه کارهاست، بدون حرکت و ابزار و وسیله؛ بیناست حتّی در آن هنگام که پدیده ای وجود نداشت، یگانه و تنهاست، زیرا کسی نبوده تا با او انس بگیرد، یا از فقدانش

وحشت کند».(1)

از تعمّق در مفاهیم آسمانی کلام آن بزرگوار، چنین برمی آید که هر جوینده حقیقتی و هر سالک طریقتی که ذات بی همتای الهی را وصف نانشدنی تر بداند، او را بهتر وصف کرده و هر خام ناآزموده ای که ذات اقدسش را وصف پذیر پندارد، بیش از همگان سرگردانِ ناکجاآباد حیرت

گردیده است.

ص:22

حبیب مقیمی

پیشانی بندت را جا گذاشته ای، جبهه بوی نفس های تو را می دهد، آسمان در پیشانی ات خلاصه می شود، بال های عروجت بوی بهار می دهد.

هنوز پلاکت روی خاک افتاده، هنوز قمقمه ات تشنگی خاک را سیراب می کند، و هنوز پاره هایی از استخوانت ...

و خون توست که بر خاک شقایق های سوخته جاری است. هنوز در برابر چشم سنگرهای مبهوت، صدای رگبار گلوله، خواب خاک را می شکند و سنگر به اتفاق های افتاده، فکر می کند و به بال هایی که سال هاست سایه گستر خاک شده اند.

گذشت، باران باریدن گرفت، ما نیز چنان باران باریدیم. در لحظه آخر، نگاهمان کرد و باز همان آرامش همیشگی تمام وجودمان را در خود گرفت.

دوباره در آغوشش کشیدیم، بوی خوب یک حادثه ریه هامان را پر کرد و دوباره دو بال پروازش را حس کردیم که شوق پریدن داشت. او رفت تا ما را پشت سر بگذارد. او رفت تا با یک بغل ستاره بازگردد و روزی، شهر را با آمدنش ستاره باران کند؛ رفت تا جای دیگر، شهر دیگر، خالی از عاشق نماند. او رفت تا آسمانی بودن را برای جسم خاکی معنا کند، تا بخواند در گوش زمان معنای

جاودانگی را. او رفت تا شلمچه بیافریند، تا مسیر سرخ کربلا را قطره قطره تا هویزه ادامه دهد ...

این را خودش برایمان گفت وقتی نامه اش را که بر پای کبوتری سفید بسته بود، گشودیم چنین نوشته بود: «این جا پر از عاشق است؛ عاشقانی که پیش از من، رمز عبور آسمان را از بر کرده اند، عاشقانی که بال پروازشان را سال های سال است که گشوده اند، عاشقانی که در زیر نور منور با خدایشان سخن می گویند و در شهرهایشان هر روز باران می بارد».

اکنون او بازگشته است، با بغل ها ستاره و شهر ما سال هاست که ستاره باران شده است. اینک هر روز بر مزارش بوی خوب یک حادثه را مرور می کنیم و در جست وجویش صفحات آبی آسمان را ورق می زنیم. اینک او رفته است و شهر که روزگاری خالی از عشاق بود، مردانی دارد که صدای او را پس از سال های سال می شنوند؛ مردی عاشق با همان چفیه های لحظه وداع با

مردانی که همواره می آیند و با آمدنشان شهر دیوانه می شود، زمین دیوانه می شود، زمان دیوانه می شود.

بود؛ جسور و دلیر، با کلاشینکفی که بیش تر به عصای موسی می مانست، اسلحه ای که چونان اژدها، ازکام، آتش برمی آورد و گلوله های سربی را به قلب سامریان شلیک می کرد.

جوان بزرگ، بزرگ جوان، هراس مردان را در چشم های شیطان دمیده بود؛ و وقتی مانند آسمان، خود را ستاره باران نارنجک کرد، بر بال های جبرئیل سوار شد، و رهسپار عالم بالا شد.

به سمت اهریمن هجوم برد.

چونان گردبادی، گرد و غبار تعلق را به هوا سپرد و خویش را در هیأت شهید در زیر تانک متلاشی، به تماشا نشست.

اسم او مانند مولایش حسین بود و فهمیده بود که «فهمیده» بودن، تنها شهرتی نیست که بی سببی، به او سپرده باشند.

پرستوهای مهاجر، شانه های بلندش را تا عرش خداوند بال گشودند.

به تو گفتم: دستت را به من بده، زمین شده مثل آیینه، کفش هایت هم که عاجشان خورده شده است. دستکش هایت هم که انگار هیچ وقت انگشت نداشتند، هرچند دستکش بی انگشت سنگ را بهتر پرتاب می کند؛ خندیدی و گفتی: در تمام این دنیا، تنها زمین این جا آینه مانده است و چشم های تو؛ و من از شرم، روی یخ ها، آب شد. برادرم! آن سوی برف ها - همان ها که آدم برفی های ما را دزدیدند و از آن ها مترسک ساختند - دارند سرسره بازی می کنند؛ اسکی روی یخ قرمز! آن جا هم زمین آینه است، یک آینه سرخ سرخ که در ذره ذره آن نام برادران تو نوشته شده است، هر کدام با خون خودش.

برادرم! مرا سرزنش نکن. من شسته شده ام، و رفته ام. مرا با باران های اسیدی شستند؛ مثل لکه ای که از پیراهن می شویند. به من گفتند - همان هم بازی های دیروز تو که چندتاشان از میان برف ها تونل زدند و از آن سوی برف ها (که چراغ هایش رنگ وسوسه است) سر درآوردند - همان ها به من گفتند که مادرت و برادرها و هملکلاسی هایت خسته شده اند و دیگر کسی توی

برف ها به دنبال سنگ و خشم نمی گردد.

برادر جان! آدم برفی ها مرا شستند؛ مثل لکه خون برادرهایت، قاسم، حسن، صدیق؛ مثل سنگ ها که حالا از تمام کوچه های شهر جمع شان کرده اند. بر من خرده نگیرد برادر که سنگ هایم

گم شده اند. که دیگر...

می خواستم بمانم، پیش دست های یخ زده ات. می خواستم با تو باشم و با خاطراتت سنگ بسازم، نارنجک بسازم و حتی بمب؛ و به خود ببندم و شعله ور شوم.

می خواستم با تو باشم، اما نگذاشتند. آن ها تو را تکه تکه کرده اند و هر تکه را برای خاموش کردن صدای سگی ترسو که تنها از روی ترس پارس می کرد، قربانی کرده اند.

برادر جان، دست هایت یخ می زنند ...

دیشب خواب دیدم که دیگر هراسی نیست و نه سگی که شب را پارس کند و صبح به بوی خون شامه اش تیز شود. خواب دیدم که یک نفر - یکی از همان آدم برفی ها - پیدا شده و پا پیش گذاشته و تکه های تن تو را از پیش پوزه سگ ها برمی دارد، می بوسد و خاک می کند.

... و دست هایت به سنگ می رسند، می خندی و فریاد می زنی که «من زنده ام، حتی اگر همه مردمان دنیا نخواهد».

ص:29

دست های کودکی ات را برای مشت شدن آماده کن، خواب شیاطین را با فریادهای خویش بشکن، خون در شریان هایت می جوشد و خاک کشورت یکپارچه فریاد می شود.

فردا که بزرگ تر شدی، راه پدرانت را ادامه می دهی، امّا نه در آغوش مادرت که در آغوش سرزمینت - سرزمین زیتون های خونین - سرزمین درختانِ بالغِ گیسو رها در بال، سرزمین سنگ

و خون و فریاد.

فردا که بیاید، بیت المقدس بهار را مشتاقانه در آغوش خواهد فشرد.

من ایستاده ام بر درگاه تو با سنگ، و مشتی که سنگ می شود، من ایستاده ام تا بار دیگر صدای نفس آزادی به گوش رسد و سال های سنگسار شیطان پایان پذیرد، من ایستاده ام تا سوار بر

خورشید اولین روز آزادی ات، از شرق برآیم و همراه با اشعه های خورشید در آغوشت گیرم، من ایستاده ام و هم چنان می مانم تا رقص درختان زیتون را در جشن تولد دوباره ات ببینم. می خواهم بمانم و بشنوم فریادهای پر از اشک را، و آغوش های با بوی تند باروت را نفس بکشم. می خواهم

یک بار، لبخند تو را در لحظه آزادی ات نقش همیشگی قاب ذهنم سازم. ای قدس؛ سرزمین پاک

من!

من ایستاده ام ...

فاصله ای نیست، قطره های خون آخرین پرنده، تنها یک کوچه آن طرف تر بر خاک نشسته و هزاران تن از فرزندانت، ردّ خون او را تا رسیدن به تو دنبال می کنند و پرواز سرخشان را تا گسستن زنجیر ادامه خواهند داد. ای قدس، بمان، استوار، و دیگر اشک مریز و با دستان مهربانت

اشک از گونه های دیر یاسین و غزه و... پاک کن؛ بمان و مرهم باش بر زخم های زیتون؛ بمان و با قاصدکان، بشارت پیروزی را به سراسر فلسطین منتشر کن؛ من ایستاده ام و پرواز هم چنان

ادامه دارد.

محکم بایست! که قدس درست، بر شانه های ستبر تو ایستاده است! محکم بایست! تا زانوان مسجدالاقصی بر شانه های صبوری ات، نلرزد، هرچند می دانم داغ کوچه هایت را بر سینه داری،

کوچه هایی که از پژواک قدم های اشباح نفرت انگیز می لرزند؛ کوچه هایی که نفسشان، از دلهره و ترس به تنگ آمده است؛ کوچه هایی که مدّت هاست رویاهایشان به بن بست می رسد؛ کوچه هایی که دل نگران، نوجوانان و جوانان مبارزت را بدرقه می کنند؛ کوچه هایی که منتظر یک صدای آشنا هستند...

اما، غم مخور... که یک روز - شاید در همین روزها - تمام کوچه هایت پر خواهد شد از آهنگ رهایی. تو که بایستی، تو که باشی، کوچه هایت هم هستند، می ایستند و امیدوار، آزادی را به انتظار می نشینند. من تو را درک می کنم، یک جنگ نابرابر چندین ساله، حتما خسته ات کرده

است! من با اندوه تو بزرگ شده ام، هر روز، اخبار غم انگیزت را شنیده و بر خود لرزیده ام، قلبم با قلب تو تپیده است، با ویرانی هر خشت از خانه هایت، دلم خراب شده و اشک بر گونه هایم آوار. با صدای هر گلوله که در فضای تو پیچید من لرزیده ام، مثل گنجشک های کوچکت، کودکان معصومت. من با تو بزرگ شده ام، من با اندوه تو پیوند خورده ام، تو را دیر سالی است که

می شناسم، نامه نوجوان فلسطینی ات را بارها در کتاب فارسی خوانده ام و حسّ آوارگی را، به تجربه نشسته ام. گاهی همراه مادران صبورت، یک شبانه روز، به در خیره شده ام و انتظار برگشت فرزند را کشیده ام؛ گاهی شبیه پدران نجیب ات، آزادی از دست رفته ام را شبیه یک بغض کهنه، در گلو به زنجیر کشیده ام، گاهی مثل پدربزرگ ها و مادر بزرگ هایت، حسرت رهایی ات را به گور برده ام... گاهی...

تو باید بایستی، تا من... ، او، ما، همه بایستیم.

می فرستی که مأموریت انجام شده است. ساعتی بعد، در فرودگاه نظامی بیت المقدس، تل آویو، حیفا، الخلیل یا... فرود می آیی. به خانه می روی و خستگی یک روز کار و تلاش را با یک حمام از تن بیرون می کنی.

بعد به کنار بچه هایت می روی، روی مبلی می نشینی و با آن ها اخبار را تماشا می کنی. مجری با لحنی شاد از پاسخ شدید به حملات فلسطینی ها سخن می گوید و تصاویری از شاهکار امروز تو

را نشان می دهد. دیگر خوابت می آید. تلویزیون را خفه می کنی و می خوابی.

اما وقتی که تو خوابیده ای، من و هم خانه هایم که امروز صبح در زیر پای تو بوده ایم و تو بی هیچ احساسی بمب هایت را بر سرمان ریخته ای، بیداریم.

حنظله گریه می کند. از صبح تا حالا گریه کرده است؛ اما هنوز اشک هایی برای ریختن دارد. او امروز دو فرزندش را در اثر انفجار یکی از بمب های تو از دست داده است. حتی عروسکی که

برای کودکش خریده بود تا با آن بازی کند هم تکه تکه شده است.

احمد مدت هاست که گریه نمی کند؛ از زمانی که تو یا یکی از هم قطارانت - چه فرقی می کند؟ - خانه اش را ویران کردید و حتی اجازه ندادید مادر پیرش از خانه خارج شود، دیگر قطره اشکی هم نریخته است. او اشک هایش را دو ماه قبل که برادر کوچکش را با گلوله کشتید، ریخته بود.

صالح قرآن می خواند. نذر کرده است که برای شادی روح پدرش که حاضر نشد از مقابل شنی تانک های تو و دوستانت کنار برود، یک ختم قرآن بگیرد.

و من، تنها به این فکر می کنم که تو چطور می توانی بخوابی؟

در کتاب هایی که از تنها کتابخانه محله مان - آن هم قبل از اینکه بمب های تو خرابش کند - می گرفتم، نوشته بود که حتی خلبانی که بمب های اتمی را بر روی شهرهای ژاپن انداخت نیز

وجدان داشت و اکنون در یک آسایشگاه روانی زندگی می کند. اما تو اکنون با خیال راحت خوابیده ای و خواب سرزمین موعود را می بینی.

تو را حتی نمی شناسم. همه تان یک شکل هستید. با اونیفرم های زیتونی و جلیقه های ضد گلوله. پلاک اسم هایتان را از روی سینه کنده اید تا یک وقت شما را شناسایی نکنم.

اما من برای تو و دوستانت، برای هر کدامتان، یک شماره گذاشته ام. هر شب با تمام چهارده سالگی ام در کنار کپه ای از سنگ - که در گوشه اتاق خانه دسته جمعی مان انبار می کنم - می نشینم و

ص:34

به هر سنگ شماره ای می دهم و همیشه به یادم می ماند که یکی را برای تو، یکی را برای هم قطار تانک سوارت و یکی دیگر را برای سیاستمداران کشورِ به زور تشکیل شده ات، کنار بگذارم.

تو خودت را در میان سیم خاردارها، سگ های نگهبان و دیوارهای بتونی زندانی کرده ای تا بتوانی هر شب راحت بخوابی؛ اما مطمئن باش که خواب آرام تو چندان طول نخواهد کشید. سنگ های من روزی از لابلای تمام موانع خواهد گذشت و تو و بچه هایت را بیدار خواهد کرد.

و من به انتظار آن روز، تمام سنگ هایم را ذخیره می کنم.

شهامت و شهادت، در خون تو سرشته شده است که از حالت لاله می دهد و لحظه هایت این چنین جسورانه پیش می رود.

برادرم؛ دستانت را از دور می بوسم و عرق شرم می بارم که در کنارت نیستم. نیستم، تا دلتنگی هایت را همد می باشم، و زخم هایت را مرهمی.

ای مسجدالاقصی، من رؤیاهای سبزی در سر دارم که دشوار، اما ناممکن نیست! روزی بلال از مأذنه، اذان خواهد گفت، مسیح بر محمد اقتدا خواهد کرد، و صبح آن روز همگان با تو نماز خواهند خواند، نبض حیات معنویت با تو خواهد تپید، و تو منبع بزرگ نور خواهی شد. از تو

نیرو خواهیم گرفت و در راه تو، بی هیچ چشمداشتی به انسان حرکت خواهیم بخشید: آن روز

نزدیک است.

صبا به تهنیت پیر می فروش آمد

که موسم طرب و عیش و ناز و نوش آمد

ز فکر تفرقه باز آی تا شوی مجموع

به حکم آن که چو شد اهرمن، سروش آمد

همچنان قامتِ افراشته خویش را خم نکرده، ستیز نابرابر سنگ و گلوله ادامه خواهد یافت.

روز موعود نزدیک است؛ روزی که کوه صهیون، در مقابل عظمت آن، سر تسلیم فرود آورد.

سنگ ها، راه ها را نزدیک کرده اند. تا قدس فقط یک تکبیر، فاصله است. یک «یا حسین» کافی است.

باطل شده است برگه رسمیت شما

ما صورت شما را عفریت می کشیم

بر پرچم شماها کبریت می کشیم

در خاک ما به جز علف هرزه نیستید

آیا در انتظار زمین لرزه نیستید؟

قطع گیاه های یهودی شروع شد

احداث قبرهای عمودی شروع شد

با جرم آن چه رفت، به آتش کشیمتان

با بشکه های نفت به آتش کشیمتان

چندی است گرچه جای شما مبل راحتی است

امروز در شقیقه ما بمب ساعتی است

یک روز صبح، موقع از خواب پا شدن

آماده نشستن و صرف غذا شدن

کبریت های تان همه تابوت می شود

سیگارهای تان پُر باروت می شود

یاران اگر دو روز مدارا کنندتان

فردا ولی زباله دریا کنندتان

مانند یک مجسمه کج می شوید باز

در گردباد سنگ، فلج می شوید باز

آن زخم کهنه چرک شده است و دمل شده است

امروز، هر ستاره به سنگی بدل شده است

امروز، هر درخت، چریکی است خشمناک

که گرچه تیر خورده، نیفتاده روی خاک

در خاک ما تمام درختان نظامی اند

ص:39

نارنجک است میوه شان، انهدامی اند

نارنجک است میوه دست درخت ها

این خاک نیست جای شما، تیره بخت ها!

در خاک ما ترانه باران سیاسی است

خورشید هم به چشم درختان سیاسی است

آتش به پا کنم

شعر بگویم

شعری که بوی عود، شعری که بوی عنبر و زیتون،

شعری که بوی عشق می دهد

و در ضیافتی که به پا می کنم

مهتاب را دعوت کنم

گل های سرخ را به یاد شهیدان دعوت کنم

باران و آب و نور و شقایق را

با غنچه های نقره ای میخک

با پونه های وحشی صحرا دعوت کنم

و قاصدک ها را

از دست باد بگیرم

و عطر یاس را که نسیم

با خود به جشن آورده پذیرا شوم

در شادی بزرگ آینه ها

ابدیت پیروزی را بنگرم

و پیروزی ابدی را باور کنم

ص:41

است. فرصتی است برای عشق ورزیدن. بلا، پیش از آن که سنگ مَحَکی برای معشوق باشد، شیوه زیبایی برای خودنمایی عشق است. پس اینک ای مرد! این، بلای بزرگ تو و قوم توست که

چنین بر شما فرود آمده است. چنین مجالی بر شما غنیمت باد!

تو را و قوم تو را چه باک از گرسنگی؟! چه باک از آتشی که آسمان به صحرا فرو می بارد؟! اینک اگرچه بر آذوقه ای اندک، بسنده می کنید؛ امّا دور نیست آن گاه که روشنای ظفر بر چشمان شما بتابد. بگذارید این رنج ها چونان آتشی، پولاد دل های شما را آبدیده کند؛ دور نیست زمانی که دروازه های مکّه را بر شما بگشایند، از هراس تیغ هایتان که به شجاعت آب داده اید، و دور نیست که بتخانه بزرگ حجاز، معبد یگانه پرستان مؤمن شود. دور نیست زمانی که میراث شکوهمند ابراهیم علیه السلام، بار دیگر عظمت خفته خویش را باز یابد. دور نیست که کعبه رفیع، تا قرن های بی پایان نگین ارجمندی شود در حلقه عاشقان زایر.

تنها به چنین مژده ای وامیدی است که می شود نه تنها سه سال، بلکه تا هر زمان که لازم باشد، در صحرای خشک، تاب آورد بی آن که لحظه ای پای ایمانی بلغزد، و کلامی به گلایه، در گوش

خاک مسجد ...

حجم صحرا سراسر سرشار از ایمان است و عشق. حتی غلیظ ترین شنبادی که از این صحرا بگذرد، زلال خواهد شد. نسیمان صبحگاه، هر سحر که تاختن می آغازند، ابتدا سری به شعب

ابی طالب می زنند.

تا از موج بازدم ایمان آورندگان نفسی برگیرند و از این نصیب، فضای حجاز را عطرآگین کنند.

درود به قومی که عاشقانه ایستاد و به زانو ننشست! آری، وقتی که زانو را به قدرت ایمان محکم کنی، وقتی که عشق را نفس بکشی، داغ ترین صحراها به بازدمی گلستان خواهد شد.

و... از عهدنامه ها چه باک، آن جا که موریانه ها نیز تسبیح می گویند؟!

ص:43

و این گونه بود که عاقبت، ای ابر سپید! بادهای موافق، هجر تو را تاب نیاوردند و از پشتِ افق، از زنجیرِ توان ها و صاعقه های افسارگسیخته رهایت کردند. اینک حضورت آذین آسمان این

سرزمین است. آخر مگر می شود که نوشت و از تو ننوشت؟ مگر می شود که خاطراتی که در حافظه جمعی این قوم است، با یاد تو به هم تنیده نشده باشد؟ نمی دانم، شاید هم بشود؛ امّا این را خوب می دانم که قلم من، زبان من، حافظه من و هزاران چون من هرگز بی تو کامل نخواهند شد.

حقّ تو دیر سالی است که بر گرده این قوم، سنگینی می کند. باید دانست که ورای همه بودن ها و نبودن ها، ماندن ها و رفتن ها، و همه لحظه ها و سال هایی که می گذرند، در فراسوی همه آن چه گذشتنی است، تنها ایثار است و حماسه و ایمان که جاودانه خواهد ماند، بی آن که هیچ توفانی و صاعقه ای هر چه هم افسارگسیخته باشد، توده این ابرهای پاک را از آسمانِ این کهکشان برباید.

زمان فرمانروای مطلق همه چیزهای ناپایدار است؛ امّا کسانی هستند که هرگز زیر فرمان حکومت زمان نمی روند. قفس ثانیه ها، تنها بال های شکسته را می تواند در خود نگاه دارد؛ امّا عقابان آسمان خواه، بر مدار قانون دیگری بال می زنند. پس، پر شکسته، پشت میله های زمان، و در بند ساعتم که چونان زنجیری دورِ دست هایم تنیده شده اند، می نشینم و تا آن گاه که باشم، به حسرت و تحسین، تو را ای عقاب بال گسترده! تماشا می کنم و رویا می پردازم.

ص:45

فانوسش را بر مناره های تنهای امیر علیه السلام می آویزد.

جادوی عشق استخوان هایش را به درد آورده است. یاد استادش، «شیخ مفید» را تنگ در بغل می فشارد. در رگ هایش خون هزاره ها جاری است. رویای باستانی هزاران قبیله خاموش بر گونه هایش برق می زند، چشم هایش بر ردیف کبوترهایب حرم خیره مانده است. خیابان های خیالش چراغانی است. او سلسله جبال عشق است، و «تهذیب» و «تمهید» و «استبصار»، قلّه های

بلندش. هیچ کس را یارای رسیدن به آن فرازها نیست. تا هنوز بوی بی حدّش مشام مقرنس ها و کاشی ها را می نوازد.

ص:47

نگذار فاجعه بر دیوارها تار نبند. کنجی برای گریستن نیست؛ آسمانی برای بال گشودن، و افقی برای طلوع. چشم هایت را بسته ای، هیچ پروانه ای از این پس، چون مدار چشم هایت

نمی چرخد. پروانه های خشک، بر خاک فرو ریخته اند، آن چنان که ستارگان از آسمان.

به دست باد نیفتدِ چراغِ بعد از تو

به دست حادثه نهج البلاغه بعد از تو

و تو ایستاده ای اگرچه قامتت، در خاک خمیده نگاه می کنی، اگر چه چشم هایت در خاک خاموش شده. تاریخ، وامدار توست، مدیون چشم های تا سحر نخفته. تاریخ وامدار توست، آن چه در تو بود، آن چه در تو هست، اگرچه در خاک باشی.

اوراق پراکنده سال ها سکوت علی علیه السلام؛ اوراق پراکنده سال ها استقامت و ایستادگی؛ سال ها موج موج، خون دل خوردن؛ و در چاه، اشک ریختن؛ سال ها بزرگواری مولی در دست های تو گرد آمده است، نگذار خاک، چشم هایت را در چنگ بفشارد. پلک بر هم نگذار، هنوز چاه دردهای ناگفته اش را برایت موج نزده، هنوز راه های زیادی پای عبورت را صدا می زنند.

ص:49

صبح روز هشت سالگی ام چیزهای دیگری هم یاد گرفتم. یاد گرفتم که تو حق داری هر کاری را انجام بدهی و من باید به دست های تو نگاه کنم تا لقمه ای برایم پرت کنی. لقمه ای از غذای خودم که به زور از دستم گرفته ای. تو سفید بودی. همیشه حق با تو بود.

و بعد تو هشت سال، ارباب من شدی. تقصیر تو نبود. همه می گفتند که تو ارباب هستی. وقتی از مقابل خانه ما رد می شدی، مادرم فریاد می زد:

- جان! ارباب کوچک رد می شود، به او سلام کن.

یا وقتی یکشنبه ها از آن سوی خیابان با پدر و مادرت به کلیسا می رفتید، پدرم دستور می داد:

- جان! کلاهت را برای ارباب و پسرش بردار.

شاید پدر و مادر تو هم می گفتند که تو ارباب هستی. تو سفید بودی.

اما صبح اولین روز شانزده سالگی ام چیزهای دیگری آموختم. وقتی که شره های خون، روی صورت تو به راه افتاد، فهمیدم که خون تو مثل خون من قرمز است، نه بیشتر و نه کمتر.

یاد گرفتم که سر ارباب های سفید هم با سنگ می شکند و اصلا سنگ برای شکستن سر ارباب ها ساخته شده است. صبح اولین روز شانزده سالگی ام، وقتی تو سگت را به سوی من رها

کردی، باز هم فهمیدم که سگ تو هم از سنگ من می ترسد.

از صبح اولین روز شانزده سالگی ام، دیگر سنگ را رها نکردم. تو از سنگ می ترسیدی، و عجیب این که سنگ سفید در دست های سیاه من، ارباب سفید را می ترساند.

هشت سال گذشت و من یاد گرفتم که صبور باشم. صبح اولین روز بیست و چهار سالگی ام، دیگر یاد گرفته بودم که سنگ را به زمین بیندازم و به فکر ارباب بودن تو در دلم پوزخند بزنم.

صبح این روز را با این فکر شروع کردم که من و تو باهم برابریم. نه تو ارباب هستی و نه من برده. کسی روز قبل در گوشم خوانده بود: «آن که باتقواتر است، برتر است».

صبح اولین روز بیست و چهار سالگی ام، بار دیگر متولد شدم. این بار با این آگاهی پا به جهان گذاشتم که کسی بر دیگری برتری ندارد.

ص:51

امواج ویرانگر بمب حقیرشان، ده ها فرزند را یتیم کرده است، و می خندند اگر تصویر خون های کوبیده شده بر دیوارهای حرم را نشانشان بدهی؛ و می خندند اگر بدانند که ماه عسلِ زوجی

عاشق را به فصلِ سوگواریِ خانواده هایی مبدل کرده اند. زوج عاشقی که تنها جرمشان این بود که می خواستند زندگی را از کنار ضریح، با راز و نیاز و زیارت آغاز کنند. آری، به همه این ها

می خندند. و لذّت می برند آن گاه که تصویر فرو ریختن و شکستن آینه کاری های حرم را در ذهن پلید خود یادآوری می کنند. لذّت می برند از به خون نشستن انسانی عاشق که چهره اش را برای دعا به سمت بالا گرفته بود و هر دو دستش به نشانه نیاز و خواهش، شعله وار به آسمان قد کشیده بود.

ای دژخیمان منافق! اینک از شرم بمیرید و از هراس کابوس های شبانه تان؛ چرا که آن دستان بریده از آرنج که هنوز انگشتر به دست داشتند و تسبیح هنوز از انگشت هایش آویزان بود و انگشت ها هنوز از ضریح، همان دستانی که عاشقانه پنجه در ضریح افکنده بود، آن چنان که

انفجاری آن گونه هم نتوانست از ساحت معشوق جدایشان کند، آری، همان دستان که خلاصه شده میلیون ها دست در این سرزمین وسیع اند، یک شب در اوج کابوس های مخوفتان، حنجره تک تک شما را در یک لحظه خواهد فشرد و بلیط یکطرفه قطار دوزخ را برای همه شما یکجا رزرو خواهد کرد.

تندتر از همیشه می زند. خورشید مضطرب می تابد. هوا بوی اتّفاقی تلخ می دهد. این اتّفاق،

ارکان استوار خاک را در هم خواهد ریخت. ستون کائنات آن چنان خواهد لرزید که ثانیه ها را از حرکت باز خواهد ایستاد.

هوا بوی فاجعه می دهد. مشام تاریخ لبریز می شود. نفس خاک بند می آید و هم چنان کبوترانِ زایر، صحن را میان دود و خون و غبار، طواف می کنند.

صدای سکوت، عمق فاجعه را خاکستر می کند. دستان شیطان، چنگ در هوا می برد، و قهقهه ابلیس، خواب شب های ستاره باران حرم را در هم می شکند. این بار، توس، شوکرانی شگفت

جرعه جرعه در کام، فرو می کشد. این بار، هزار کبوتر، بال هایشان را به ضریح گره می زنند و در فرو ریختگی اش بال می گشایند.

چهره شهر در هم کشیده می شود. نقاب از چهره ابلیس فرو می افتد و هوا در بغضی عمیق، در لحظه های صبر و سکوت، در هرم نفس های داغِ اتفاق در هم می پیچد. تاریخ، سوگوار اتّفاق

است، و خورشید، تاریک تر از همیشه می تابد و هزاران کبوتر از ضریح، پر می کشند.

ص:54

به لب ها بنشانی، به شکرانه داشتن؟! به شکرانه دست های سخاوتْ دوست و بازوان توانمندت؛

به شکرانه گرمای زندگی. آی شادمان از آمدن بهار! در خزانستانِ دل ها، بهاری بیافرین! که سزاوار آنی! با دست های خویش بپوشان، بر قامتِ «یتیمان»، لباس دلنوازی را! با دست های گرم، بپوشان بر پای «سرما زدگان»، پای افزار مهربانی را!

با دست های سبز، بپوشان پیراهن آبی آرزو را بر تن نیلیِ آوارگان!

«بیا تا برآریم، دستی ز دل

که نتوان برآورد فردا ز گِل»

بیا تا به شکرانه بهاران لبریز شادی - بهارانی که همیشه خاطرات خوشی به همراه داشت - قسمتی از صداقتمان را، قسمتی از تبسّم های سبزمان را، قسمتی از اندوخته های «این جهانی»مان

را، به حساب محرومان از شادمانی، واریز کنیم!

بیا به خاطر آنانی که زمانه، هیچ گاه فرصتِ شکوفایی به آنان نداده، بهار را تنها برای خودمان نخواهیم! همان گونه که بهار، خود را از آنِ همه می داند و دوست دارد که عطر فروردین را به تک تک خانه ها ببرد.

بیا در آستانه «نوروز»، سفیر شادمانی کودکانِ آن سوی دیوار باشیم! کودکانی که سال هاست، آه دلشان را دود مطبخ انگاشته ایم.

بیا تا در آستانه بهار، سفیر لحظه های رنگین کمانیِ آرزوها باشیم! آرزوهایی که در دل «بچه های یتیم»، شکوفا نشده، پژمرده اند.

بیا تا در آستانه فروردین، اقتدا به سرسبزترین سَروْ آزادگی، سرور سخاوت پیشگان جهان، مولا امیرمؤمنان، علی علیه السلام نماییم که می فرمایند:

برآوردن نیازهای مردم پایدار نیست مگر به سه شیوه: نخست، کوچک شمردن آن تا خود بزرگی اش معلوم شود؛ سپس، پنهان داشتن آن تا خود آشکار شود؛ و آن گاه، شتاب در برآوردن آن تا به کامت گوارا آید.»(1)

بیا تا «گل برافشانیم» و به تماشای صفای «انفاق» بنشینیم! صفای زیباترین عمل، نزدِ خداوندی که می بخشد، همیشه تمام مهربانی اش را به دشمن و دوست، به فقیر و ثروتمند، به زن و مرد، به کودک و جوان و پیر، و به دست اوست کلید هر گنجی.

ص:56

اینک، زمان امتحان سرافرازی من و توست. امتحانی در آغازین روزهای زیبای بهار، در

آغازین بامدادان عطرآگین «عید»، عیدی که از «عطر سیب»، «عطر کربلا»، و عطر کاروان «زینب» کبری علیهاالسلام، سرشار است. عیدی که «اندوه» و «شادی» را در قاب رنگارنگ زندگی معنا بخشیده است و باید «همه» را به تماشای لحظاتش فراخواند.

بیا تا با کاروان دل همراه شویم و تمام صداقتمان را، میان درماندگان تقسیم کنیم! درماندگانی که همیشه «صورت»، از سیلیِ عزت، سرخ داشته اند و در انتظار «منّتِ» دو نان نمانده اند.

ص:57

درخت! وقتی بهار میهمان پنجره های تو می شود و آفتاب از روزنه نگاه به کوچه های خلوت تو راه می پوید، کدامین دست به خود اجازه می دهد که این همه احساس مالامال را سرنگون

کند؟!

درخت! نگاه ساقه هایت را به سمت آواز پرندگان بگردان که دیر زمانی است هیچ چشمه ای در ذهن زمین نروییده است و هر آن چه پرواز است، بی تو کوچیده است!

درخت! رایحه جوانه هایت را به من ببخش و دست هایم را شکوفا کن تا در یک تولّد بارانی، تو را در باغچه شکوفایی، میهمان لحظه های بهاری کنم.

درخت! تو را در زمین می کارم و مهرت را در ضمیر وجودم، تا نشانه سرسبزی تو را همیشه با خود داشته باشم.

ص:59

هوای بی رنگ در دلم تکان می خورد. بزرگ می شوم، بزرگ تر می شوم و صاف در چشمان بی وصف خداوند، خیره می مانم. حسّ می کنم تابوت تفکّر است که بر شانه های خمیده شهر

می گذرد. هوا سخت در هم افتاده است. هیچ نسیمی را یارای یال افشاندن نیست. چشم هایت در آغوش شهر و دست هایت در بی کرانه ها است. تو هیچ گاه بر بام های بی پرواز نخواهی گنجید.

دست افشان و پای کوبان در ماورا می چرخی. شاهدان آسمان با زمزمه های سوزناکت آرام می گیرند. هیچ کس را یارای پیمودن راه درازت نیست. پرنده وار با بال های سترگ عقل و نقل، آسمان پهناور «کلام» را در می نوردی. و آیینه های زلال، بر سنّت همیشگی طاقچه هایت آرام

می گیرند.

ص:61

بر بام دل ها سایه غم گسترده می شود. کلمات را یارای سرودن این فاجعه نیست، سرمای اندوه در استخوان جماعت چنگ انداخته است.

جایی میان حادثه و عشق، دست و پایت را گم می کنی. فوران اندوه خویش را در گریبان خواهی ریخت. حیرانی ات را با تمام دهان فریاد می کشی. هیچ کس جلودارت نیست. گونه های

اندوه را در دست های سرد و فرو ریخته ات پنهان می کنی. در شریانت رودی از گدازه های غصه و استیصال می دود. در شریان خویش شناور می شوی، و آرام آرام بر دامان شب گرفته ات فرو

می چکی.

زمستان، بی رحمانه آغاز شده است؛ چکمه هایش را بر گلوی فروردین می فشارد، و تو با دستانی از حسرت، بر سر تمام کوچه های خاک، آوار می شوی. سرت را بر دامان امام رحمه الله می گذاری و زار زار از هم فرو می پاشی. پنجه در نرده های حسینیه انداخته ای و کلمه کلمه شعر می شوی امّا... جهان در تو سنگین و سرد می گذرد. بزرگ مردی دیگر کبوتروار از آسمان شهرت

پریده است. خورشید چون کودکی یتیم در کوچه های آسمان می نالد، و تو طعم سرد خاک را بر

شانه های لرزانت می چشی. با دست هایت که از نرده های جماران فرو ریخته است، در خویش

گره می خوری. این هراسِ نورس، با تو آشناست. این وحشتِ نفس گیر را یکبار دیگر بر دیوارهای بهشت زهرا علیهاالسلام گریسته ای.

«غم فراق تو در باورم نمی گنجد». آخرین نفس هایت را بر شیشه های شهر حس می کنی؟ جماعت بر مدارِ بی طاقتی خویش می چرخند. چهره ات خاموش است. حس می کنم تمام وجودت به نماز ایستاده اند.

حاج سیداحمد! رنج ناتمام قبیله، بی نام بلندت بر آخرین پرده های آه تبخیر خواهد شد.

ص:63

چرا ماهی ها تاول زده اند؟

کجاست هوای پریدن؟

چه آمده بر سر شهر؟

زخم، بر گونه ها گر گرفته است

گلوی کوچه ها را جرقه مرگ روشن کرده است

دیوارها در آغوش ویرانی فرو ریخته اند

بوی تند باران می آید

بارانی سمّی و کشنده

... بوی مرگ می پراکند در حوالی خیابان ها

پشت پنجره های شهر، زیر تیرهای چراغ برق،

حلبچه

شهری افتاده بر خاک

شهری در هم پیچیده از مرگ

با دهانی کف آلود

لب هایی تاول زده

چشمانی متورم

شهری در پناه ابرهای متراکم مسموم

زیر باران های یکریز خردل

زنی بی پناه در آغوش مرگ

کودکی در خواب شیرین زنده ماندن

مردی مچاله شده در خاک

حلبچه

ص:65

قصه ای تلخ و همواره خاکستری

هوای مجروح و اشکبار از خردل

تاریخ سرنگون شدن انسان

داغ مجسّم و دامن گیر

... صدایی در شهر نمی وزد

آفتاب یخ زده است

زمین در خویش مدفون است

کفتار مرگ به جان شهر افتاده است

دیوارها خراش زخم است

چراغ ها خفه اند

بادی نمی وزد

مرگ روی زمین های بایر ما سیده است

درختان پف کرده اند

آب ها جگر سوزند

کسی در کوچه ها قدم نمی زند

هیچ کس سراغ از زندگی نمی گیرد

زندگی از شهر کوچیده است

از چشم ها خبری نیست

لبخندی جوانه نمی زند

مرگ، شیون زنان سر بر آسفالت خیابان ها گذاشته است

مرگ، پنجره ها را بسته است

مرگ، خانه ها را یتیم کرده است

مرگ، در تمام پیاده روها پرسه می زند.

کودکان شهر چشم هاشان را بسته اند

ص:67

زنان، مهر مادری شان را فراموش کرده اند

مردان در جست وجوی نان و زندگی نیستند

کسی در شهر نیست؛

... نبض شهر نمی زند

کوچه ها در هم می لولند

شهر مرده است

شهر؛ این شهر شیمیایی و مسموم

این شهر بی تحرک و رنج افروز

...

بکش. مثل پناهگاهی ویران شده بر سر بوته ها و شِن ها. چون جنازه ای در کوچه ها، دنبال

آرزوهایت می گردی. بی چتر و بی نفس در باران باروت قدم می زنی. سنگین و تلخ بر خاک می افتی. آرام آرام تمام می شوی. هنوز آخرین رمق ها در تنت باقی است که کفتارها با دندان هایی

وحشی و با چشم هایی حریص و گرسنه نشانه ات می روند. این خاک سمّی، ما در آلاله های دنیاست. لاشخورها بر پیکرت می رقصند و تو ققنوس وار بر خاکسترت تکثیر می شوی. چشم هایت بر افق های دور خشکیده است. آن قدر بلند ایستاده ای که عطرهای پنهان بر پیشانی ات می لولند. طعمه خاک ها شده ای و در آخرین پرده ها چنگ در زلف خونین خویش می زنی. بلند بایست! لاشخورها می میرند و تو زنده می شوی. مثل همه کسانت که زنده خواهند

شد.

شهر. صدایی نیست جز ضرب گام های مرگ بر خرابه های شهر، بر خاک می غلتد صدایی که تا ساعتی پیش در گوش شهر می پیچید، هوا در سموم شیمیایی می لولد، رودها می خشکند، درختان می پوسند.

دیوارها، خانه ها، آسمان، زمین، انسان ها، همه و همه نابود می شوند... دیگر سراغی از حیات نیست، عنکبوت ها زوایای شهر را خط می زنند.

صدای خنده شوم شیطان، خواب خاک را در هم می شکند. صدای قهقهه شیطان بر خرابه های شهر؛ ردّ گام های شیطان بر سکوت شهر؛ خراش چنگ های شیطان بر چهره شهر... و بوی مرگ فضا را پر می کند.

هیچ دستی بلند نمی شود؛ هیچ صدایی نیست؛ هیچ چراغی سو سو نمی زند؛ هیچ پنجره ای از این پس، باز شدن را در ذهن خود تصویر نمی کند؛ هوا، بوی فاجعه می دهد؛ هیچ کس هوای این

حوالی را نفس نمی کشد.

هنوز صدای بال جغدها بر خرابه ها، هنوز صدای زوزه کفتارها؛ هنوز خنده شیطان در هر گوشه از شهر؛ و هنوز سموم شیمیایی بمباران حلبچه، بر صفحات تاریخ پژواک می شود.

ص:70

فرزندان کارگران زحمت کش آبادان و خرمشهر که آن روز نمایندگان دولت را بر دوش خود

سوار کردند و ملی شدن نفت را جشن گرفتند، بعدها جوانانی برومند شدند و ادامه راه پدران را آن چنان پیش بردند که هم اکنون ثمره دسترنجشان به بار نشسته است.

در آن زمان گفته بودند که ملی شدن صنعت نفت، بدون ما ممکن نیست؛ اما این پنج کلمه در دل تاریخ ثبت کرد که بی وجود آنان نیز چرخ های صنعت نفت ایران می چرخد.

قرمزی 29 اسفند تو را به یاد خون های ریخته شده می اندازد. اشک های سیاه و سنگین زمین که در سوگ از دست دادن جوانان برومند به گریه نشسته است، هنوز هم از دل چاه های عمیق

جنوب می جوشد.

آخرین برگ تقویم را مثل هر سال ورق می زنی و از گذر یک پایان، سالی جدید را آغاز می کنی و همراه با تو عطر هزاران یاد و خاطره در دل سال جدید جاری می شود.

در خود می رقصند.

پنجره ها باز می شوند، فریادها رنگ می گیرند، در دود و آتش چاه ها می پیچند نفت کش های بیگانه ...

می نوشند به سلامتی کشورهایشان عصاره شریان های کشور!

صدای فریاد، چکیده درد سال ها سکوت، در فضا منتشر می شود. ابلیس نگاه می کند، و زجر می کشد از صدایی که روز به روز بلندتر می شود.

خورشید می تابد؛ امّا نه آن چنان که خاک را ذوب کند. خورشید می تابد بر امواج خلیج، بر ترانه های سوخته جاری از دهان دریا.

از این پس هیچ دستی قادر نخواهد بود گلوی خاک را آن چنان بفشارد که چاه های نفت سر باز کنند. هیچ دستی قادر نخواهد بود میراث باستانی خاک را تصاحب کند. آرام موج می زند دریا خوابِ سنگینِ خاک را.

این بار هیچ صدایی نیست جز آرامش دکل های نفت، بندر، طلای سیاه، آفتاب و دست هایی که به نشانه اعتراض بلند نمی شوند بلکه حصاری می شوند حصین، و نفت از این پس ...

مرزها در آرامش، نفس می کشند. بوی نفت مشام خلیج را سرشار می کند و آفتاب هم چنان می درخشد.

ص:74

اگر از اتاقم ببپرسی، سال هاست که پنجره ها حال و روز خوشی ندارند، ساعت، مدّت هاست که در مداری از سرگردانی، نبودنت را، ضجّه ضجّه، تیک تاک می کند.

راستی واقعاً جایت خالی بود هنگامی که در عید امسال، هفت سین سفره اتاقم را به رسم باستانی نبودنت چیدم:

«سرمای لحظه ها»، «سوز دقیقه ها»، «سنگینی روزها»، «سیاهی ماه ها»، «سکوت سال ها»، «سماجت ضجّه ها» و بالاخره هفتمین سین سفره، یعنی همین «سفره دلم» که جز خودت برای هیچ کس بازش نکرده ام. حالا که این نامه را برایت می نویسم، ساعت حدوداً چند دقیقه ای از نیمه های درد گذشته است و چیزی تا طلوع شکستن بغض هایم نمانده؛

این را گفتم تا اگر روزی پاکت بی نشانیِ نامه ام به دستت رسید و نیمه کاره اش دیدی، بدانی که حتماً گریه امانم نداده تا...

او می آید و سپاهی عدل گستر که در سایه تیغ ادراک او قد می کشد، جهان را به نور و روشنایی بشارت می دهد، مردی سبز که در دستی قرآن و در دست دیگر زندگانی را به ارمغان می آورد، او می آید و مسیح، او را به نماز می ایستد، او می آید و تمام جهان، عطرآگین به سمت بهشت عدن پیش می رود.

سیّاره را دورانی دیگرگون ایجاد می گردد، زمین را سماعی در ذهن جولان می افتد که در حلقه چرخشش، تمامی جنبندگان، رایحه عشق را با تمام وجود حس می کنند، او می آید و طلوع

می کند، آن چنان که خورشید از میان سیاهی شب می دهد و جهان را غرق نور می سازد، او می آید...، او می آید... .

می کند.

از غدیر تا سقیفه بنی ساعده، از تیرباران جسد امام حسن علیه السلام تا ورود کاروان اسیران به شام؛ مهدی (عج) حاضر و ناظر بود. مصیبت های شیعیان را در دل خویش نگاه داشت تا روزی با اذن

خداوند متعال برای تسکین آلام دل ایشان، در یک دست شمشیر و در دست دیگر قرآن، به پا

خیزد و با سینه ای لبالب از محبت و چشمانی سرشار از عاطفه، همه را میهمان مهر کند.

آن روز، چشم ها به دیدن روی نورانی او روشن می گردد، همچون چشم هایی که به دیدن پیراهن یوسف بینا شدند و دل ها با ندای حق طلبی او محکم می گردد، همچون موسی که به یاری

هارون مطمئن شد و قلب ها از سخن گفتن او آرام می گیرد، همچون عیسی که در گهواره سخن

گفت و مریم علیه السلام را آرامش بخشید.

او جامع امت ها و ختم کلام هاست!

مهدی (عج)، مظهر اسمای حسنای الهی و رحمت بی منتهای الهی است.

در وسعت سینه او، دریاها هم به چشم نمی آید. کران تا به کران، عشق به همه انسان ها موج می زند.

اللّهُمَّ هَبْ لَنا رَأفَتَهُ وَ رَحْمَتَهُ وَ دَعاءَهُ وَ خَیْرَهُ.(1)

این جا دنیای تمام چیزهای ناتمام است: کوچه ها، شهرها، ابرها، انسان ها و سلام ها...

این جا سرزمین انسان های شهریِ دهکده جهانی است؛ سرزمین کهن سالان نابالغ؛

سرزمینی به نام زمین، که دیری است در انبوهی از خاطرات متشنّج، حتّی آخرین ملاقاتش را نیز با آسمان، از یاد برده است.

این جا چیزی کم است؛ این جا نفس کشیدن سخت است؛ خلأ همه جا را فرا گرفته است؛

کوله باری از نبودن چشمانت، بر شانه های زمین سنگینی می کند.

این جا هیچ چیز به انتهای خود نمی رسد، بی آن که آغازش را چشمانت نظاره گر بوده باشند.

جاده ها برای رسیدن و ابرها برای بارش و لب ها برای لبخند، گم شده ای دارند؛ گم شده ای شبیه چشمانت.

این جا بدون چشم های تو هیچ ناتمامی تمام نمی شود؛ چشم هایت یعنی: رساندن همه نرسیده ها به تمام نرسیدنی ها!

با خدا خواهم گفت:

که چه اندازه اشتیاق تبسم مهربانت که گل های شوق از آن می تراود، بر دلم مانده است؟

با خدا خواهم گفت:

که چگونه شب های جمعه را، آماده سر بر بالین خواب می گذارم تا شاید سپیده دم، با آن ندای آسمانی موعود، به پا خیزم تا بشارت آمدن تو را بشنوم؟

دیگر قفل از زبان می شکنم؛

و از همه رنج های منتظران، شکوه به خدا می برم؛

از نامردی ها و نامردی ها؛

از طعنه های گزنده؛

از درد دینداری عاشقانی خار در چشم و استخوان در گلو؛

از غربت غریب و انجماد فریادهای مأیوس؛

از این همه عصیان و ناپاکی.

با خدا خواهم گفت:

که بغض، حنجره های زخمی را می فشرد؛

و در این گرداب بی رحم دنیاخواهی، جز صبر و شکیب و انتظار چه می توان کرد؟

با خدا خواهم گفت:

که دیگر نماز ما، گریه انتظار است، قیاممان، سر کشیدن به انتهای آسمان، آن جا که خورشید سر بر شانه کوه ها می گذارد، رکوعمان، رکوع اشتیاق دیدارت و سجده مان سجده بلند نیاز، و دعایمان، دعای مسئلت حضور؛

که تو بیایی!

و فریادهای متراکم ما را از سینه ها رها کنی.

بیایی تا بغض فرو خورده ما، در اشک شوقمان شکوفه کند.

بیایی و امواج خسته نگاهمان را در ساحل حضورت بشکنی و ما را به جنگل سبز ایمان فراخوانی.

ص:80

از خدا خواهم خواست:

که زنگ قافله ایمان در گوش دلم طنین انداز شود و این من باشم که در سیمای دل انگیز آسمانی ات محو می شوم.

یا ابا صالح!

زخم نامه کربلایی (ویژه محرم )

ص:85

ص:86

تصویر گهواره هایی که با تمام سرسبزی شان، قنداقه های سفید را مهمان لحظات خونین «علیِّ اصغر علیه السلام» خواهند کرد، لحظاتی سرشار از تبسّم و اشک و حسرت. تصویر شمع هایی که عطرآگین از اشک های همزمانِ «شام غریبان» خواهد شد تا تلخ ترین خاطرات ناگفته «رقیّه علیهاالسلام» را بازگوید.

تصویر نادیدنی های پنهان در دل اشک ها که تنها با یاد «زینب علیهاالسلام» تدوین می شوند.

.... آغاز می شود سالی که دل های همیشه عاشق را، دوباره متوجه «مکتب سرخ شهادت» خواهد کرد، مکتبی که از «فلسطین و لبنان» تا «عراق و افغانستان»، نشان از پویایی و جاودانگی

شهادت دارد؛ شهادت: میوه همان درختی که ریشه در «هَیهات مِنّ الذلّة» دارد و ارمغان ماه محرم به تمام آزادگان جهان است.

آری! «هَیهات منّ الذّله» کلید اسرار و رموز ماه محرم است. ماهی که چلچراغ آویخته فرا راهِ گم کردگان راه است.

ماهی که آرمان انسان های آزاده در گذشته و حال و آینده، بوده و هست و خواهد بود.

ماهی که هر بار با حضور دوباره اش به تفسیر شرافت و عزّت انسانی می پردازد و دلِ انسان های آزاده را به دقایق عارفانه عاشورا می سپارد.

آغاز می شود، سالی که با یاد و نام امام حسین علیه السلام، آغاز و با یاد و نام ایشان، پایان خواهد پذیرفت.

آغاز می شود سالی که باز هم تجربه ای تازه برای درک «انتظار» خواهد بود. انتظارِ ظهور آخرین یادگار از مکتب آسمانیِ عاشورا.

می گشایم؛ اما هلهله زار شبکه «الجزیره»، ضجه های عطشناکِ کاروان سرخ کربلا را در گوش من کمرنگ نخواهد کرد.

دروازه سال جدید را می گشایم. خواننده عرب، آهنگ جدیدش را به مناسبت عید با آرایش غلیظ تری در چشم هایت فرو می کند و سیاستمدار چاق، با عینک دودی اش پیام تبریک می فرستد. مجری های رنگارنگ و خیابان های روشن از لامپ های کم مصرف که تجّار خیرخواهِ

مردم دوست، به تازگی وارد کشور کرده اند. امّا ... امّا...

امّا در ازدحام بازارها و خریدها، پشت آهنگ های جدید و لبخند مجری ها، پشت نوار کاذب لامپ های کم مصرف، پشتِ نیّت تجّار خیرخواه، ... نیک اگر گوش بسپاری، صدای پای شتران

قافله ای را می شنوی که آرام، به سمت فرات گام می گذارد.

نیک اگر گوش بسپاری صدای پای صدها اسب را می شنوی، کوبنده و کینه توز که به سمت فرات پیش می تازند.

نیک اگر نگاه کنی، نیزه های افراشته ای می بینی، پیشاپیش کاروانی و در پس لشگری آری دروازه سال جدید را می گشایم ... ای کاش می شد این دروازه تا ابد بسته بماند! ای کاش هیچ سالِ جدید آغاز نمی شد! ای کاش سال ها از نیمه آغاز می شدند! آخر چه شادی ای، از آغاز سالی که با محرّم آغاز می شود؟ چه شادی ای، وقتی که در آغاز سال، وزش تیر «حرمله» از حنجره علی اصغر، حلقه حلقه در هوا موج می پراکَنَد؟! آخر چه شادی ای، وقتی که سال ها از ابتدای

خویش، یادآورِ تلخ مصیبت های بزرگند؟

بگذار شبکه ها هرچه می خواهند همهمه کنند و مانیتورهای پیشرفته، هر روز تصویر خواننده های عرب را با کیفیّت بهتری منعکس کنند؛ امّا من آخرین برگ تقویمِ کهنه را اوّلین برگِ سال تازه نفس از دیوار جدا می کنم و به این می اندیشم که این دیوارِ نیمه بر پای تا کی خواهد توانست تقویم ها را ورق ورق، از پای درآورد؟

ص:89

کربلا کاروانی است از گل و بهار. کربلا تاریخی است ماندگار و فریادی است برقرار.

حسین می آید و گام در سرزمینی می نهد، جلوتر از تاریخ و خیمه هایی برپا می کند، افراشته تر از آسمان.

گل های صد چاک شده، مشام عرش را با خاک کربلا آشنا خواهد کرد. این جا همان جاست که ظهر عاشورایش، زیباییِ رکوع و سجود یک عاشق واقعی را به نمایش خواهد گذاشت. این جا، همان

جاست! همان جایی که تک تک سنگ هایش فریاد خواهند زد:

اَمان از دل زینب علیهاالسلام!

چه نجوای غریبی!

چه اندوه جانکاهی!

گویی زخمه به تار دل آسمان زده اند!

نجوایی که تاب و طاقت از دل زینب علیهاالسلام می رباید:

یَا دَهرُ أُفٍّ لَکَ مِن خَلیل

کَم لَکَ بِالإِشراقِ وَ الأصیلِ

مِن طالبٍ وَ صَاحِبٍ قَتیل

وَ الدَّهرُ مَا لا یَقْنَع بِالْبَدیلِ

وَ کُلُّ حَیٍّ سالِکُ سَبیلِ

ما أَقْرَبَ الْوَعْدَ مِنَ الرَّحیلِ

وَ إنَّما الْأَمْرُ اِلی الجَلیلِ(1)

مگر چه دیده ای؟! مگر چه شنیده ای؟! مولا جان! ابا عبدالله علیه السلام!

آسمان صدایت ابری، و دلت پژواک فرو خورده فریاد است!

دور باد تماشای غم، از نگاهت!

دور باد پلک خونین زمین، از تماشای قامتت! ای آفتاب لحظه های سبز! ای جاودانه ترین افق سبز حاجات!

درانتظار حضور توست. می خواهد درعطر نفس هایت مُتبرک شود. این خاک مهر سجود عالمی خواهد شد.

از مرکبت پایین بیا! رحل اقامت بیفکن! خیمه های بی کسی ات را برپا کن! به کودکانت مشق عطش بیاموز! این خاک از خون تو آبرو خواهد گرفت. خون سرخت در شریان عزّت و آزادگی انسان تا ابد جاری خواهد ماند.

سینه ات را به پهنای تمام دردهای عالم وسعت داده اند. تو امروز حماسی ترین مثنوی تاریخ را با تکه های پیکرت خواهی سرود. در بیت بیت شعر تو حقیقتی جاری است که راز ماندگاری

مثنوی ات خواهد شد. قافیه های شعرت چشم های عبّاس است، قامت رعنای اکبر، حنجر نازک اصغر. قافیه های شعرت، تمام وزن سیاه دشمن را به هم می ریزد. «هل من ناصر» غریبانه ات تمام دشت را به آتش می کشد. ذوالجناح از درد به خود می پیچد. حجم هوا سنگین است هر چه قدر

چشم می دود سیاهی است، نیزه های آخته، شمشیرهای برهنه، روبهان پلید، گرگ های درنده، و مردی که سینه اش به اندازه تمام زخم های نامردی بی انتهاست. سینه صدچاک او تمام تیرهایتان را برخواهد تافت، با تمام سپاه نیرنگ خود به پیش بیایید! به نام دین و به نام آیین محمّد صلی الله علیه و آله! کلام رسول خدا صلی الله علیه و آلههنوز در حافظه تاریخ مانده است: «احبّ اللّه من احب حُسینا» «هرکس حسین علیه السلام را دوست بدارد خداوند دوستش دارد».

مناسک، جوی شیر و عسل بهشت، و باغ های پر طراوت و زیبای آن را چشم دارید! حجّ در زمانه حکومت زور و جهل و خدعه و فریب اموی، جز در موازات گام های حسین نیست.

حسین - این نماد آزادگی و حریّت - حجّ را نیمه تمام رها می کند، تا حج اعلا را در سرزمین تفتیده کربلا به جای آورد.

حسین و تسلیم؟! حتی تصوّر زیستن در زیر یوغِ اسارت حکومت یزید، حکومت ظلم و جور، حکومت فریب و چپاول، برای او غیر قابل تحمّل است، حتی تصور آن برایش دردآور است. لحظه ای درنگ را بر خود جایز نمی بیند، اکنون که به مدارا حجّت را بر خلق تمام کرده است، به سوی نینوا گام برمی دارد، به سوی عطش کودکان، به سوی خیمه های سوخته، دل های

دردمند، و روح های عاشقی که به عشق حق، جان را در طَبَق اخلاص می نهند و به روشنایی و درخشش خون خود، شب سیاه ظلم را از هم می درند.

تاریخ به شگفتی، در گام های حسین علیه السلام، می نگرد، دباره مردی از خانه فاطمه بیرون آمده است و جهان منتظر حماسه اوست ... کاروان در کربلا فرود می آید و جان ها در اشتیاق وصل،

لحظه شماری می کنند، فرود آمدن در کربلا فرا رفتن تا اوج آسمان هاست.

ص:94

مردم بوقلمون صفت دو رو، در چشم علی علیه السلام نگاه کردند و دروغ گفند و او را به ستوه آوردند؛ به حسین علیه السلام از پشت، خنجر زدند و حالا برای فرزندان او فریاد شادی سر داده اند.

همان بهتر که این کاروان در نیمه های شب، کوفه را ترک کند. همان بهتر که چشم زینب علیهاالسلام در چشمان همسایه های جفاکار سابقش نیفتد. منافقانی که نمک خوردند و نمکدان را شکستند!

چند رو بعد که این کاروان از کوفه می رود، تنها یک چیز برای کوفه خواهد ماند: داغ ننگ ابدی؛ نفرین علی علیه السلام چیزی نیست که از بین برود!

زینب اندوه فراوان خویش را با شکسته های دلش اشک می بارید! «مِنْ اَیِّ الاْساری اَنْتُنَّ؛ شما از اسیران کدام مملکت و قبیله اید؟» سنگینی زخم زبان، تمامی وجودش را گرفت. هیچ چیز جز اشک، جلودار زینب نبود. زینب می دانست که کوفه نه جای ماندن است و نه جای دل سپردن، که اشک های رقیه تا شام باید جاری شود. زینب می دانست که کوفه غرق در کفر و نفرت است؛ نفرتی که باید آن را به آتش بکشد، کفری که باید آن را بسوزاند.

تیغ زبان خویش را از غلاف سکوت بیرون کشید تا نفس های منفور کوفیان را در سینه سیاهشان حبس کند. زینب کوفه را به آشوب کشید و فتنه کوفیان را به خویش برگرداند، زینب،

کوفه غرق در نشاط و لبخند را عزادار خویش کرد، زینب کوفه را به آتش کشید و اینک این اشک بود که به روی هر گونه ای می دوید و از هر چشمی می چکید.

سراسیمگی و آشفتگی، لشگریان شام را فرا گرفته بود. صلابت و صبرِ زینب، تمام لحظه ها را به زانو زدن در برابر اشک، واداشته بود امّا زینب هنوز بی تاب بود و خوب می دانست که

می بایست اشک های رقیه تا شام ادامه یابد.

ص:97

یک اشاره بازمی گشود، و همه این ها به برکت این خون مقدس بود - خونی که بر خاکی غریب، ریخته شده بود ...

آن می تواند باشد، و دستانت سرچشمه شفاف ترین برکه هایی است که زایران تشنه مقصد دریا، از آن سیراب می شوند. آنان که می اندیشند با بستن فرات تشنه خواهی ماند، خود، از همه آب های جهان، تنها به قدر کف دستی بضاعت دارند و هرگز نمی توانند راز دریا بودن تو را دریابند.

تو را چه حاجت است به فرات و غیر فرات؟ بگذار فرات را از ریشه بخشکانند، دشتی که تو را در خویش داشته باشد، برایش چه فرقی می کند که قطره ای چون فرات از آن بگذرد یا نه؟

تو را چه حاجت است به فرات و غیر فرات؟ تو را که هرگاه تشنه بوده ای، جز به گشایش چشمه معرفتی آسمانی سیراب نگشته ای. آبی که از خاک بگذرد، بی شک در پیکر آسمانی تو راهی نخواهد داشت. وجود تو، خود، معجون شراب های مطهّر بهشتی است، آخر آبِ خاک خورده فرات را چه به لب های آسمان چشیده تو؟

تو را چه حاجت است به فرات و غیر فرات؟ که کاروان کوچک تو، خود، رودی است سرشار از سرکشیده ترین موج ها که چون می گذرند، همه فرات در تلاطم همهمه ملایم کاروان تو محو

می شود. رودی چندان جانبخش که چون پا به این صحرا گذاشت، این بیابان تا ابد به رفیع ترین

خاک های مقدّس و آباد زمین مبدّل شد.

حالا بگذار هرچه می خواهند فرات را از تو دور کنند. ایشان هرگز نخواهند دانست که آن چه تو را و کاروان تو را سیراب خواهد کرد، جز رسیدن به سرچشمه آفرینش چشمه ها نخواهد بود.

پس به زودی سیراب خواهید شد. شمشیرهای جهل عرب به زودی قفسِ خاکی پیکرهای شما را خواهد دَرید. پس آن گاه آزاد و سیراب، بال های پنهان بسته خویش را خواهید گشود.

شما بلند پروازان آسمان، می روید و آن چه که می مانَد، حدیث ناجوانمردی جماعت کوفی و بی مروّتی شمشیر کشانی است که آب، این مَهر مادر را بر فرزند روا نداشتند. آن چه می ماند،

داستان ناسپاسی قومی است که در پناه تدبیر و شمشیر علی علیه السلام زیستند و زیستن را به شمشیر خویش بر فرزند علی علیه السلام حرام کردند.

و نیز آن چه می مانَد، قصّه حماسه ای است حک شده بر پیشانی این دشت که جاودان بر چهره این خاک خواهد درخشید؛ قصّه ای در نهایت ایجاز، حادثه ای در چند روز، امّا جاری در وسعت

بی کرانگی، حماسه ای که در گوش نسل ها و عصرها می پیچد و بر دوش بادها به دیاران می وزد و در «خش خش» بلندترین درختان نجوا می شود.

ص:100

تو خدا را آن گونه که سزاوار است به تماشا ایستادی

مرگ را آن گونه که سزاوار است در آغوش گرفتی

زندگی را آن گونه که سزاوار است تجربه کردی

صحرا از آن روز جانی تازه گرفت

خون به ارزش واقعی اش رسید

و تو بلندتر از آفتاب ایستادی بر قله های سرخ مردانگی

امام سجاد علیه السلام

چگونه می توانم نگاهم را از قنداقه خونینی بازگیرم که گناهش حضور در معرکه عشق بود و صداقت کودکانه ای که بر تبسّمش نقش بسته بود؟!

چگونه می توانم به قامت دلارای «علی اکبر علیه السلام» دل نبندم، هنگامی که هنگامه ای شگفت انگیخته بود؟!

چگونه می توانم فریاد «قاسم علیه السلام» را که هنوز در گوش تاریخ طنین انداز است؛ فراموش کنم؟

چگونه می توانم به وداع واپسین «امام علیه السلام» در لحظه های سراسر خونین گودال قتلگاه؛ در فریاد جگرسوز خیمه ها و در لحظه های ارغوانی وحشت و آتش، نیندیشم؟! چگونه می توانم،

شام غریبان را پایان یافته بدانم؟! چگونه؟!

این تو بودی، که، لحظه لحظه، در گوشه گوشه کربلا جاری بودی و تلخ ترین روز زندگی ات را نظاره می کردی.

مولا جان! کربلا یعنی، تفسیر «صحیفه» دلت. صحیفه ای که آیه آیه اش، آکنده از عطر دست های توست. دست هایی که جسم گل گون «پدر» را به آغوش کربلا سپردند. صحیفه یعنی: ستاره ریز بی شمار اشک هایت؛ یعنی، آسمان همیشه ابری مدینه؛ یعنی، تحمّل نامردمانِ ناچیزی

چون، یزید و مروان و هشام. صحیفه یعنی، آرزوهای سبز پیامبر صلی الله علیه و آله که عَلَمِ علم و اندیشه را بر قلّه های تیره جهل افراشت؛ یعنی، سایه سار سبز ولایت؛ یعنی، چلچراغ توانمند و نورانیِ

هدایت. مولا جان! هنوز دل هامان آکنده از عطر اندوه کربلاست و سینه هامان سرشار از داغِ

شهادت تو. شهادتی که تقارن با مویه های نینوایی دارد و یاد عاشورا را در اذهان زنده می کند.

مولا جان؛ یا علی بن الحسین علیه السلام! اگر نبود حضور «حیدری ات»، غرور و تکبّر خیبریِ امویان شکسته نمی شد و آرمان عاشورا در سیاه چادرهای جهل و گمراهی، تنها به افسانه ای بدوی

تبدیل می شد؛ هرچند خدای عاشورا، صداقت ولایت را در ادامه عاشورا و حماسه کربلا قرار

داده است.

مولا جان! این تو بودی که فانوس های معرفت را در کوچه های تنگ و تاریک اعقادات آویختی و دین حقیقی خداوند و سنت واقعی حضرت رسول صلی الله علیه و آله را جار زدی و در مسیر درست خویش جریان دادی.

ص:103

مولا جان؛ ای تفسیر عاشورا؛ ای حقیقت پایدار ولایت؛ ای صحیفه داغ های نینوایی! تو را به غریبانه های شام غریبان قسم می دهیم که در قیامت و یوم الحساب، ما را از عنایتِ شفاعت

محروم نگردانی.

خارهای بیابان را می دیدی، زخم هایت تازه می شد. خارهای بیابان تو را به یاد آتش و خیمه می انداخت؛ به یاد فرار دخترکان خردسال، در لابه لای خارهای مغیلان.

مشک که می دیدی، یاد عمو می افتادی، یاد سقای مهربان گل های محمّد! یاد دست های بریده در کنار علقمه!

آه! زینت بخش عبادت کنندگان!

مدینه، داغ هجران تو را بر سینه دارد. مدینه، فراق تو را آه می کشد! دیگر صدای گریه اش نمی آید. کوچه ها دلتنگ قدم های توأند؛ می روی با اندوهی بزرگ تر از تمام عالم!

آقای من! سجادّه ات، هنوز طعم اشک هایت را می دهد. باد هنوز، معطر از مناجات توست. تو می روی و دنیا، فرزدق وار، به ستایش نشسته است آن همه عظمت را.

تو می روی و چشم ها، به سوگ می نشیند رنج سی ساله ات را،

که همیشه می گریستی و می گریاندی... تا عاشورا... فراموش نشود!

حضرت ابالفضل علیه السلام

آسمان می لرزد و چه چاره که باری ندارد برای باریدن! هفتمین روز، اشک، غلتان غلتان خود را بر لبان خشکیده یاران حسین می رساند، اما اشک چه کند جز شکوه از شوری خویش؟! هفتمین روز، آغاز اسارت فرات است و قحطی مردانگی. هفتمین روز، آغاز عطش زمان است و درماندگی زمین. هفتمین روز، سراب آب است در چشمِ در راه مانده کاروانیان کربلا؛ روز فریاد فرات.

بگذارید لبان خشکیده را به قطره ای از خویش سیراب کنم. بگذارید بار دیگر به دستان مقدس عباس متبرک شوم. بگذارید از آب روی آل علی آبرو گیرم.

او می نالد چرا که می داند به زودی علی اکبر سراغش را از پدر خواهد گرفت: «ای پدر! تشنگی مرا کشت؛ آیا قطره ای آب پیدا می شود، تا رفع عطش کنم و باز گردم؟».(1)

او می نالد چرا که می داند فرات، به زودی از قطره ای خون عباس رنگین خواهد شد. و اکنون هر غروب، فرات، خون شهدای نینوا را به خورشید هدیه می کند. اکنون هر محرم، فرات، هفت

روز می گرید و در هفتمین روز، آبی در چشم هایش باقی نمی ماند.

و چه قدر زیباست عروج 72 عطشان از زمین خشک به سوی دریای آسمان!

عشق و غیرت در بازوان مردانه اش گره می خورند و شمشیر و مشک و عطش توشه راهش می شوند.

به حقیقت راهش ایمان دارد و به حقّانیت مردی که غریب و تنها از بیابان ماتم زده کربلا فریاد مظلومیت آیین محمّد صلی الله علیه و آله را در سراسر عالم منتشر می کند.

با کوله باری از یقین به پیش می تازد. تاریخ، هیبت مردانه اش را به نظاره نشسته است، تاریخ بر رشادت جانانه اش گواه خواهد بود: «گواهی می دهم که تو سستی نکردی و رو برنتافتی و با آگاهی و بصیرت در کار خود درگذشتی».

احساس می کنی، علی علیه السلام است که خاطره بدر و اُحد را در هیئت عباس علیه السلام تکرار می کند.

«خدا را گواه می گیرم که تو به همان روشی درگذشتی که پیکارگران بدر و مجاهدان راه خدا درگذشتند. چون آنانی که با خیراندیشی در راه خدا با دشمنان خدا مبارزه کردند و در یاری

اولیای الهی کوشا بودند و از دوستان خدا دفاع کردند...» شمشیرت را با آب ایمان و اعتقاد سیراب کردی، شمشیرت مرز حدود خدا شد. شمشیرت سرنوشت تو را به شهادت پیوند می زند، شهیدان به سرنوشت سرخ تو غبطه خواهند خورد که: «همانا برای حضرت عبّاس علیهاالسلام نزد خداوند تبارک و تعالی مقامی است که همه شهدا روز قیامت بر مقام او غبطه خواهند خورد. «امام سجاد علیه السلام».(1)

کودکان زانوی مصیبت در بغل گرفته بودند

روز سیاهی بود

روز وحشتناک زخم و نیزه بود

زمین رنگ عصیان و سرکشی گرفته بود

نخل ها گواهی می دادند که تو عاشقانه با فرات زمزمه کردی

نخل ها گواهی می دادند که مردان قسیّ القلب، مشک هایت را نشانه رفتند

نخل ها گواهی می دادند که چشمان مهربانت را تیغ ها سوزاندند

نخل ها گواهی می دادند که دستانت را شمشیرها دریدند

روز سیاهی بود

شام غریبی بود

خاکستر مرگ بر سر صحرا باریدن گرفت

تو به تماشای داغ های بزرگی رفتی

زیر تاخت و تاز وحشیانه گرگ ها

زیر تابش صورت های نیم سوخته کودکان خیمه ها

ترس بر اندام ها افتاد

دیوارهای شرم فرو ریخت

تو سیراب شدی، از جاودانه ترین اندوه

ماهِ پیشانی ات زیر آوار تیغ ها ماند

با جنازه های بریده، حرف زدی

با چشم های زخمی، قرآن خواندی

زمین، تاول زخم های تو را دانه دانه شمرد

آب، فریاد روشن تو را قطره قطره سوخت

هیچ روزی، روشن تر از آن روز، ویران نبود

هیچ چشمی، سوخته تر از آن چشم ها، خداوند را ندید

ص:108

و تو بر زمین افتادی

نه ... زمین تو را بر شانه های زخمی خویش گرفت

مشکی خالی ات، هوا را پر کرد، از نسیمی که بوی خون گرفته بود ...

... ماه دیگر از آن روز، روشن نتابید ...

... ماه دیگر از آن روز، در مُحاق خون افتاد، تشنه و زخمی.

حضرت زینب علیهاالسلام

چشم به کدام سو دوخته ای؟

داغ کدام لحظه را بر سینه می زنی؟

بالای گودال ایستاده ای

صدای ضجه کاروان را می شنوی

صدای ضربه خیزران را می شنوی

صدای قطعه قطعه شدن دست ها را می شنوی

صدای تشنگی مشک ها را

صدای شعله و تنو خولی را

صدای داغدار خرابه های شام را می شنوی

صدای هلهله زنان دمشق می آید

چشم هایی در کاخ یزید تو را صدا می زنند

تازیانه ها در جست وجوی بازوان تواند

تیرها سراغ شش ماهه را از تو می گیرند

مردان جام های شراب؛ لبخند زنان، زخمت می زنند

نیش خنده های شکنجه سر باز کرده است

بالای گودال ایستاده ای

ذوالجناح در خویش می پیچد

ذوالجناح برهنه و زخمی برمی گردد

زخم هایت سر باز کرده اند

بیابان، بی رحمانه زیر شلاق سوزان عطش است

صحرا زیر بار سنگین خنجرهاست

تن های عزیزانت در عطش می سوزند

فرشتگان، چهره می خراشند

بیرق ها، سرنگون، بر تن بیابان افتاده اند

ص:110

صحرا، تلّی از دست ها و چشم هاست

صحرا از تپش افتاده است

بالای گودال ایستاده ای

بوی عمامه برادرت می آید

بوی انگشت می دهد خاک

بوی باران اندوه می پیچد در چشم هایت

و تو فقط زیبا می بینی

و زیبا، تمام خاطره های تلخ را می چشی

ملایک به گرفتن رخصت نبرد، به عرش رفته

بودند. زمین از فرشته خالی بود و تو بودی: انسان! ایستاده در برهوت زمین، بر شانه های برهنه

زمان، و نگاه می کردی: ... صحرا نقاشی بزرگ خدا بود - که ستاره ستاره می افتاد و فرشته فرشته برمی خاست - و خورشید روبه روی تو بود - که می سوخت و می رقصید و آتش می انداخت به جان تشنه صحرا و چه می کرد خورشید! ...

و خون بود که قطره قطره می چکید و دانه دانه بلند می شد در دل زمین، و جوانه می زد، و می بالید و برگ می داد ... و خون بود که درخت درخت، جنگل می شد و جنگ جنگل، زمین سرخ

را سبز می کرد، و سبز می شد ... و خورشید بود که می گداخت و ذوب می شد و می چکید در دهان تشنه خاک و خاک بود که می نوشید و روشن می شد ...

... و تو ایستاده بودی که خورشید افتاد، و خوشید افتاده بود که فرشته ها به زمین برگشتند، با

رخصت جنگیدن در نبردی که به پایان رسیده بود؛ با رخصت دویدن در رکاب سواری که دیگر سوار نبود ... با رخصت یاری کردن سپاهی که دیگر سپاه نبود؛ تکه تکه پیکرهای سرخ بود، در زیر پایِ اسب های کهر؛ و خورشید خورشید، فانوس سبز بود، بر فراز نیزه های شب.

... و سپاه دیگر سپاه نبود. سپاه یک تن بود؛ یک زن! و آن زن تو بودی؛ ایستاده بر گُرده صحرا؛ خیره در تقاشیِ بزرگ خدا؛ چشم در چشم خورشید ...

و تو ایستاده بودی به تماشای دشت؛ و خدا ایستاده بود به تماشای تو؛ و فرشته ها به تماشای آن چه نمی دیدند ...

صبح شد، و تو لب گشودی، و شیهه اسب های پریشان و شیون دشت فروکش کرد. و تو لب گشودی: «مَا رَأَیْتُ إِلاَّ جَمیلاً» و خدا لب گشود: «فتبارک الله أحسن الخالقین ...» و فرشته ها به سجده فرود آمدند و هیچ نگفتند ...: «سبحانک ما علم لَنا إلاّ ما علَّمتَنا» و ابلیس هم هیچ نپرسید! ...

طنین فریاد نخل های سوخته از شقاوت، و آفتابِ سر بریده از عداوت، به گوش می رسد:

بانوی غیرت، خواهر خورشید، زینب

مجموعه مردانگی در هیأتِ زن

باید خلاصه در سه معنا کرد و صفت

ماتم کشیدن، زخم دیدن، صبر کردن

بغض های در گلویش را جرعه جرعه فرو کشید، و قطره قطره خویش را بر اندوه سوزانِ

کربلا بارید. داغ برادر، سنگ صبورش را ذوب کرد، آتشفشان شد و گدازه گدازه از سینه اش

جوشید و بر زبانش جاری شد و بر دارالاماره فرو ریخت. از ورایِ خاکستر خیمه ها و جنون

نیزه ها، فریاد شِکوه بر لبان دردناکش جاری ساخت: «لَیْتَ السَّماءُ تطابَقَتْ علی الارض ...». فریادهای عطشناک کربلا را می شنید، که:

من گفته نمی توانم اندوهم را

یک بار دگر به خطبه بنشین زینب

از پسِ پرده حجاب، منطق آسمانی اش را در نطقی کوبنده سرود و زمزم ایمان از سنگ صبورش جوشید؛ معصومیت نگاهش، یزید را به مسخره گرفت و یزیدیان را محکوم کرد.

زینب! خیمه پایداری ات هنوز پابرجاست و جامه صبوری ات هنوز بر تن، در آن هنگام که تو بودی و کربلایی ماتم و دریایی غم؛ در آن هنگام که تو ماندی و فریادهای نینوا و خاکستر

خیمه ها؛ قلبت شکسته بود مانند پهلوی مادر، زهرا علیهاالسلام؛ و تو مانند مرغکی در ساحلِ آرام و خونین کربلا، بی تاب از سکوت سرخِ صحرا، میان موج های خون و جنون، بی پروا، تمام آسمان

را گریستی؛ فریاد خشم از گلوی حق برآوردی و بلندای حقیقت را بر ارتفاع زخم خورده زمین، - کربلا گنجاندی؛ بار غصه پشتت را رخم کرد و تو نشسته به نماز ایستادی ...

تو شیر زنِ دیار عاشورا و اندوه همیشه جاری کربلایی که «از عصر عاشورا تجلی کردی» تویی که با حدیث توفان، قلب یزیدیان را شوراندی و حادثه آفریدی، چونان کربلا.

یک روز تمام کوفیان می فهمند

روح تو و بوتراب همزاد همند

چشمانمان را از پس غبار قرون می گشاییم و هزاره رنج هایت را به سوگ می نشینیم و

ناباورانه، تو را می ستاییم و رنج هایت را می سُراییم:

کجاست آن که بفهمد غم نگاهت را

دلم گرفته به یاد غریبی ات امشب

هزار قافله دردم، بیا مرا دریاب

فدای صبر و شکیبایی تو ای زینب

ص:113

حضرت علی اصغر علیه السلام

عمّه، این خانه، آسمان دارد؟!

آسمان را گرفت در آغوش

مثل یک عقده در گلو، افسرد!

آرزوی قشنگِ «بابا» هم!

در همان آخرین نگاهش، مُرد

حضرت قاسم علیه السلام

ناله هایش، اگرچه می گفتند:

«غربت خانه کرده بی تابش»

دور می زد درون تاریکی

لحظه لحظه، نگاه بی خوابش

جست وجوهای او، نشان می داد

انتظار کسی، به جان دارد!

سر به بالا گرفته، می پرسید:

نگاه حسین علیه السلام بر قامت بالای قاسم دیری نپایید و چونان ابری بارور و بهاری، در ناگهانی از بغض شکفت و بارید. نگاه قاسم یادآور مدینه است و غربت اندوه بار کوچه های آن. نگاه قاسم

موج خیز است و با سیاهی در ستیز. نگاهی است ژرف تر از زخم های عمیق تنهایی و غربت.

قاسم همچنان سر به زیر انداخته است و چشم انتظار لحظه تلاقی تبسّم و اشک است.

«از پشت آسمانتْ فلک می کند خطاب

کای به ز روی مَه، مَه روی زمین تویی

اینک این حسین علیه السلام است که غرق در این همه زلالی و زیبایی، دست در آغوش تماشای قاسم می کند و زیبایی زیبنده او را مرور می کند.

زیبایی زیبنده قاسم را مرور می کند و با یک پلک زدن، به پس کوچه های مدینه می رسد، به لحظه های تنهایی برادر. نگاه حسین از بقیع می گذرد و در جوار روضه پیامبر صلی الله علیه و آله، خیمه می زند. به یاد می آورد زمانی را که بر شانه های پیامبر می نشست و غرق در لبخندهای معطر پیامبر می شد. حسین علیه السلام، چشم های خیس خود را که گشود، بی تابی قاسم را در آغوش خود یافت. کدامین اجازه می تواند رنگ شیرین چشم های قاسم را از حسین علیه السلام بگیرد؟

کدامین اجازه است که باید از دل حسین علیه السلام بر زبانش جاری شود؟! که عشق، گذشتن از وابستگی ها است، و سلوکی است بی توقف. و حسین علیه السلام سکوت کرد و سکوت، سکوتی که علامت رضایت است و نشانه دلتنگی های ناگزیر.

سکوت، علامت رضایت است و رضایت حسین علیه السلام سرمایه سعادت ابدی. قاسم که پاسخ را در سکوت عمو یافته بود، آسیمه سر، در آغوش حسین علیه السلام شناور شد. چشم در چشم حسین علیه السلام دوخت و با زبان بی زبانی، ایثار ماندگار عمو را ستود.

قاسم، این یادگار بهار زخمی برادر، لباس رزم به تن می کند. تا به بزم شوریدگان درآید. قاسم می رود، و با او رودی از نگاه حسین علیه السلام جاری می شود. قاسم می رود، گویی دل و جان حسین علیه السلام

می رود.

ای منظری که می روی از چشم تر بمان

در قاب چشم منتظرم یک نظر بمان

آفتاب روز عاشورا به سرخی کامل خود نزدیک می شود و آسمان با غزل بارانی خویش به

بدرقه قاسم

ص:118

می شتابد. زخم ها، آغوش خود را به پیشوازش می گشایند. تا چند لحظه بعد، قاسم

مهمان تبسّم عمو خواهد شد. حسین در آن سوی واقعه، لحظه های تماشایی و سرشار از تمنای

قاسم را مرور می کند، تمنایی که آتش بر دل حسین علیه السلام می زند، تمنایی که:

«عمو جان تشنه خوناب تیغم

مکن از باده عشقت دریغم

سرم دارد هوای نی سواری

سرم را بر سر نی می گذاری

عمو جان گر به صف افتاده ام من

چرا پس از قلم افتاده ام من

بده جامی که دست افشان شوم من

به جشن تیغ ها مهمان شوم من

و حسین علیه السلام برخاست و دید که انتظار، در چشم منتظر قاسم موج می زند. و زمان آن رسیده بود که شربت شهادت را بر کام قاسم ریزد.

حر هنوز باور نکرده بود که سرافراز شده است!

حر هنوز باور نکرده بود که غرق در آغوش مواج حسین علیه السلام شده است!

آفتاب روز عاشورا در امواج حرارت جنون بود، و شمشیر برهنه حرّ، چونان آینه ای زلال و صیقل خورده، غیرت خروشان حرّ را به سماع برخاسته بود.

آفتاب روز عاشورا در اوج حرارت جنون بود و فرات، سرشار از نگاه سرشار حرّ.

مزمه ای زلال تر از فرات بر لبانش جاری شد که:

«یک رکعت دل پای خم باده نشستن

بهتر که همه عمر به سجاده نشستن!

چرخی بزن ای مست که این جرم بزرگی است

در مجلس شور و طب و باده نشستن

فصل سفر سرخ که گویند رسیده است

تا کی دو دل و خسته لب جاده نشستن

از خویشتن خویش طلوعی کن و برخیز

ننگ است برای چو تو آزاده نشستن

یک یا علی علیه السلام ای مرد فقط فاصله دارند

آماده به پا بودن و آماده نشستن»

برآمده بود. بر خود نهیب زد: «حُرّ! تو اکنون به حَرَم قدس حسین وارد شدی؛ از آن چه رنگ تعلق پذیرد، خویشتن را آزاد کن».

و چه بدبخت بود «هرثمه فرزند سلیم» که عُذر آورد: «ای حسین! من زن و فرزند خویش باز

نهاده ام و بر آنان از گزند پسر زیاد، بیمناکم.»

- «با مایی یا بر ما؟»

و هرثمه عافیت طلبانه گفت: «نه با توام و نه بر تو». و چه بزرگ بود حسین علیه السلام که فرمود: «اکنون از این میدان شتابان بگریز که سوگند به او که جان حسین علیه السلام در دست اوست، هیچ کس نیست که امروز تماشاگر کشته شدن ما باشد و به یاریمان نشتابد، مگر این که خدا او را در دوزخ افکند». و او به سوی چند صباح، سر در سایه شوم اموی بردن، گریخت.

حُرّ به دیدار مولا واصل می شد؛ امّا دیده بر زمین دوخته بود و سر به زیر انداخته: «من ... من حُر، پسر یزید ریاحی هستم؛ همو که ... اول بار راه بر تو بست و دل کودکانت را شکست، اکنون به پوزش خواستن آمده ام، آیا ... مرا بازگشتی هست؟»

یک آن نگاهش با نگاه امام علیه السلام تلاقی کرد. چشم های مولا نجیب بود و مهربان. گویی حسین علیه السلام به انتظار او بوده است. لب های خشک امام علیه السلام به سخن باز شد و جان تشنه حُر را سیراب از زلالِ رحمت الهی کرد: «آری، پروردگار آنان را که به سوی او بازگردند، می پذیرد».

چه شیرین و سبک بود آن احساس که با ترنّم این کلامِ روح فزا در رگ های ملتهب حرّ دوید و او را به وجد آورد! بگذار تیغ ها او را در برگیرند و تکّه تکّه اش کنند. بگذار سینه مالامال از محبت حسینی اش را دشنه های کینه اموی بدرند. چه باک! این جان و هزاران چون این جان، فدای

حسین علیه السلام.

- «ای فرزند رسول خدا! رخصتم ده تا اولین کسی باشم که از حَرم خدایی ات دفاع می کنم و به پای تو جان می بازم».

و مولایش رخصت رفتن داد. چنان بر مرکب تاخت زد که گویی به دروازه بهشت می تازد و خوف آن دارد که راه آسمان را به رویش ببندند. لختی در برابر سپاه تبهکاران ایستاد:

ص:122

«ای کوفیانِ مادر به عزا نشسته! ای خیانت پیشگان رسوا! حسین را به خود خواندید و به یارای اش امید دارید و اکنون دست از او کشیده و به رویش درآمده اید؟! بر او چون ددان حلقه زده اید و آب فرات را که یهود و نصارا و مجوس از آن می نوشند و سگان و خوکان در آن

می غلطند، بر او و خاندان پاکش حرام کرده اید؟! چه بد، حق محمد صلی الله علیه و آله را درباره فرزندان او به جای آوردید! خدای، در روز عطشناکی، سیرابتان نکناد!»

امّا باران تیرهاشان بر سرش فرود آمد. اندکی به سوی خیام حَرم عقب نشست و بار دیگر رجز خوان به سویشان حمله بُرد:

منم حُر جنگ آور صف شکن

که راهست یارای بازوی من؟

به یاری فرزند خیر النّسا

زنم تیغ بر گردن اشقیا

و چنان بر فوج دشمن می زد که شهابی به سینه شب. چندی کارزار کرد و چندی از تیره روزان به خاک افکنده از نَفَس افتاده بود که گروه نامردان در میانش گرفت و آماج تیر و نیزه و سنانش ساخت. خشنود، با خود می اندیشید که «تمام دردها و زخم ها را به تن خریدارم تا مولایم حسین را شرط جانبازی به جای آرم.

گرگ ها، نیمه جان رهایش کردند، نفس هایش به شماره افتاده بود. می دانست تا دمی دیگر روحش قالب تهی خواهد کرد. از هر جای تنش زخمی دهان باز کرده بود و به مرگ می خندید.

سعادتمندم اگر باری دیگر چشمان مهربانش را ببینم». ضرب آهنگِ با وقارِ گام هایی را شنید که به سویش می آمد. چشم باز کرد حسین علیه السلام را دید که بر بالینش نشسته و سرش را به دامن گرفته تا زخمش را با پارچه ای ببندد. امام، حرّ را از کوثر تولاّی خویش چنین لبریز کرد:

«خدایت رحمت کناد ای حرّ! تو آزاده ای چونان که مادرت نامید. گوارایت باد شربت شهادت در برابر خاندان پاک رسول خدا صلی الله علیه و آله».

نگاه شکرگزارش را به چشمان آقایش دوخت؛ گو این که می گوید: «آقای من! رسم آقای تمام کردی که بر بالینم آمدی». می خواست، امّا نفسش برنیامد که بگوید «جانم هزار بار فدای تو، یا اباعبداللّه».

ص:123

فارغ از دغدغه کودکی اش، مردی شد

رفت تا مثل پدر او به سعادت برسد

عشق مادر، سببِ عشق خداوندی شد

رفت تا تشنه به دریای شهادت برسد

صحنه اوج پسر، آه، عجب زیبا بود!

موج زد در دل مادر، غم و شادی باهم

گفت: مادر به فدای تو، عزیزم، ای کاش!

وقت جان کندن تو، من به کنارت بودم!

عمرو؛ ای تکامل عشق الهی در نگاه مادر، ای دل انگیزترین تصویر عاشورایی!

گوارایت باد! شربت شهادتی که در جوار سقای کربلا و خورشید حقیقت فروز دریای هستی - حضرت سیّدالشهداء علیه السلام - نوشیدی!

شفاعت دستان آسمانی و دیدگان آفتابی ات را در قیامت از ما دریغ مدار!

می بری زَهره دل های پریشان، هر دم

می شوی زخمه ترین، نغمه هر دلداده

... آه از آن لحظه، که در آینه شب دیدم

تاری از حلقه آن، دست کسی، افتاده

نعره پرداز لحظه های سترگ عشق، آتشفشانی از غیرت می شود و میدان را عرصه گاهِ بروز

«مردانگی» می کند.

جذبه عشق، هنگامه ای دیگر برافروخته است. شعله عشق به ولایت، عشق به آرمان های

آسمانی علی علیه السلام و زهرا علیهاالسلام، و عشق به صداقت آموزگار مکتب عاشورا، در دلش زبانه می کشد و گام هایش را برای جانفشانی محکم می کند.

مصاف، مصافِ مردانه «عابس» با اهریمنان کوفی و شامی است؛ یک تن در مقابل بی شمار

مردمانِ دون و پست و نژند که مثل اشباح و ارواح خبیثه شیاطین، در هم می لولند. مصاف، مصافِ

صاعقه ای از ایمان با ابرهای تیره جهل است؛ مصاف کسی که برای گذشتن از مرز تعلّق، ثانیه

شماری می کند و «سعادت» خود را در صفای «شهادت» می بیند. صفای رفتن به میخانه که یک

جرعه از شربت لایزالی اش، تمام عیش های دنیا و آخرت را کفایت می کند.

گلچرخ زنان به سماع عاشقانه اش می پردازد؛ می چرخد و می چرخد ... و آخرین غزل های وداع از زندگی را با پیکری خونین، می سراید. اینک در آغاز تولّدی دیگر، پایان زخم ها فرا رسیده است. خنجر اهریمن به زیر گلویش بوسه می زند و آخرین تبسّم عاشقانگی، بر لبانش نقش می بندد.

... نسیم آرامی وزیدن می گیرد و تارهای خونین گیسوانش، آرام آرام به «سماع روحانی»

ادامه می دهند:

وقت آن آمد، که من عریان شوم

جسم بگذارم، سراسر، جان شوم

«وهب»؛ و عشقی فراتر از تمام محبت ها، به شهادت! به تنها آرزویی که مردان خدا، همیشه انتظارش را می کشیدند. او عاشق شهادت بود تا از کوفه و مردمان بی وفایش، به کانون مهر و وفاداری پرواز کند و همجواری فرزند پیامبر صلی الله علیه و آله را برگزیند.

نگاهش معطوف میدان، و دلش معطوف عشق یزدان بود. وهب را می دید که عاشقانه بال و پر از شعله عشق افروخته است و لحظه به لحظه به محراب وصال نزدیک می شود.

آشوب دل، قرار از او گرفته بود، دیگر مجالی برای ماندن نمی دید، آسیمه سر خود را به بالین پروانه نیم جانِ شمع وجود حسین رسانید و تمام محبتش را در نگاه عاشقانه اش ریخت و با

همراهی اشک، نجوایی آرام آغاز کرد:

چگونه زین گل رعنا، دو چشم برادرم

که هم بهار نگاه است و هم خزانِ نگاه؟!

موسیقی مهر، آهنگ دلنواز عشق می نواخت و آسمان به آرامش واپسین «وهب و همسر مهربانش» می اندیشید. اهریمنان تیره روز با آن چشم های آتشین، تاب تماشای عشق را و زیبایی را نداشتند. دست پلید اهریمن بالا رفت و... پروانگان چلچراغ حقیقت، آغوش نیاز به ناز شهادت گشودند!

رفت و آغوش، به آغوش تماشا وا کرد

در دل حادثه فریاد زنان، غوغا کرد

پیکر زخمی خود را به تماشا سوزاند

مثل ققنوس، که آغوش به آتش واکرد

سخن از وحدت محضی است، که در یک توفان

قطره کوچید و شتابان سفر دریا کرد

صحبت از یک زنِ دریا دل دریا روح است

که به همراهی همسر، گذر از صحرا کرد

قدرت عشق، چنان مرحله ای ساخته بود

لیلی غرق جنون، فرصت حق، پیدا کرد

همسر خوب وهب، طاقت پاییز نداشت

سهم آیینه خود، وسعت عاشورا کرد

سلام بر تو، ای بانوی شهید! سلام بر تو و صداقت خونین نگاهت!

سلام بر تو و عظمتِ شهادتت که سرشار از عظمت آسمانی «عاشورا» بود!

سلام بر تو و لحظه ای که در جوار میوه دل طه، زهره زهرا علیهاالسلام و زینب کبری علیهاالسلام، رهسپار بهشت رضوان خواهی شد!

گوارای لحظه های عاشورایی ات «کوثر» عشق؛ ای خاتونِ عشق و شهادت!

ص:127

با تأخیر نوشته ام. حالا تنها چیزی که باقی است، یک دشت سرخ، هفتاد و دو پیکر بخشنده که حتی سرهای خویش را به نیزه ها هبه کرده اند و یک کاروان اسیر است که حالا دیگر زنگ شترانش را هم نمی توان شنید.

در ورای همه این تصویرهای هولناک، تنها یک خاطره، آری، یک خاطره سرخ، روشنی یک جاده را از دور پیش چشمانمان می نشاند. جاده ای که برای آشکار شدنش، باید این خاطره سرخ، رقم می خورد.

اینک کفش های تخیّل را از پاها بیرون کنید تا دیگر نه بر دوش کلمات من، بلکه سوار بر بال های عشق و ایمان، همراه هم بال گشاییم به سمت آن جاده روشن. بی شک این تنها چیزی

است که اسطوره های این صحرا از ما می خواهند.

پَر که می کشیم، لحظه ای سر برمی گردانم. در آن دشتِ ساکت و ماتم گرفته، اینک مردانی را می بینم که آرامگاهانی را مهیّا می کنند. در میانه ایشان مردی روشن - آخرین بازمانده عاشورا - بر پیکر شهید بزرگ نماز می گذارد.

دوباره کلماتم را می فرستم تا سطر سطر، زانو بزنند کنار آرامگاه های بزرگ و به زیارتِ حرف به حرف، آن قدر بگریند تا کاغذم دوباره کاملاً سفید شود.

در خود ز گریه چاه جهنّم خراب شد

آیینه بهشت، ترک خورد و تار شد

آن سر، که بود مرکز منظومه جهان

آن سر، که اختران فلک را مدار شد

دیروز، روی دامن زهرا به خواب رفت

فردا به چوب نیزه شکفت و انار شد

خورشید، در قیاس چنان غرق خون سری

فانوس گل در آینه زار بهار شد ...

«از آسمان کربلا، ای کاش خون می ریخت»

تا گریه می کرد از دو چشم اش سیل جاری بود

وقتی که می خندید، از لب هاش خون می ریخت

کاخ هایتان را نفرین ها ویران کرد

پادشاهی تان را مرگ درهم پیچید

تاج هایتان را توفان انتقام درهم شکست

بوی مردار گرفت قصرهاتان که آوار شدند

ستون های مرمری و تالارهای آینه تان تلّی از خاک شد

خبری از بنی امیه نیست

خبری از یزید نیست

خبری از خولی و شمر نیست

زمین، نام و یاد کاروان حسین علیه السلام را زنده کرد

زمین، سربلند، خاطره فرات را جاودانه کرد

زمین تولد آفتاب عاشورای حسینی را به قنوت ایستاد

زمین گلدسته های کربلا و شام را در آغوش گرفت

اندوهتان باد!

ای چشم های حریص خلافت

ای مردان کوردل شکنجه

ای زبان های طعنه و تهمت

است و چشمش به سرخی شعله های شرربار. حسین را می شناسد و با علی آشناست؛ امّا نه حسین را می فهمد و نه علی را.

چشمش همیشه دوخته به خون های ریخته است و دستش همواره در چاک زخم های شکافته. در هیچ درختی ریشه نکرده است و در هیچ لحظه ای جز لحظه خیانت نشکفته است. نه

خود را می شناسد و نه خدای خود را. در هفت آسمان هیچ ستاره ای به چشم هایِ خاموش و عصیان گرش رو نمی کند و هیچ کبوتری در حوالی اش پرواز نمی کند.

گل ها از نگاهش پژمرده می شوند و لحظه ها در حضورش افسرده، هیچ حُسنی در او جوانه نزده است و هیچ باوری به جز خون در رگانش ندویده است. شمر، وسوسه سرخ خنجر است و انگیزه و جرأت خیانت.

شمر، حقارت در هم ریخته ای است که تنها دل خوشی اش خم شدن و خموشی در برابر شمشیر یزید است. شمر، تنگ ترین نگاه نفرت است و حریص ترین حوصله سر رفته فتنه ها.

شمر، غایت سیاهی است و آخر پلیدی. شمر عین حقارت است، حقارت در برابر حقیقت دامنه دار حسین. شمر، لحظه ای است که باید آن را با تمام خنجرها، در آتش شیون آب کرد. شمر، سیاه ترین وسوسه انسان ست.

که با درختان بی ثمر می کنند!

نگاه کن

دست هایت را می گویم

ببین که چه قدر بی ریشه اند!

بیهوده صورت خاک را با ناخن هایت چنگ مزن

خاک، دست هایت را نخواهد پذیرفت!

شکایت نمی کنم

اما آیا کسی نیست که به من بگوید

چرا تقدیر من باید در دستان تو باشد؟

چه بی چراغ و به ناروا

راه بر عبور آواز حنجره خورشید بستی،

با من!!

به که بگویم که من غلاف نشین کمر تو بودم،

دست و پای بسته،

بی آن که بتوان راه گریزی یافت.

آه! چرا من - اولاد آب و آتش -

باید در ملازمت مردی باشم که از خاک هم پست تر است؟

جه می شد

که سرنوشت مرا با دستان حضرت ثاراللّه علیه السلام گره می زد!

شنیدی چه گفتم؟

خون خدا!... خون خدا که به تیغ من بر زمین ریخته شد.

وای بر من!

که افسار سرنوشتم در دستان تو به بازی گرفته شد، و من در ناخواسته ترین انتخابم، آلوده

ص:137

اندیشه پلید تو گشتم.

یادت می آید

آخرین نگاه مظلومانه اش را

که آهن دلم را آب کرد

اما دست تو را نلرزاند

و تو،

با من

عشق را سر بُریدی!

اینک

با پای خویش

به سوی آتش خواهم رفت!

تا ننگ دستان جهنمی تو

از تقدیر من پاک شود.

تو باور نکن

اما من عاشقم!

و پسر فاطمه علیهاالسلام گناه عاشقان را می بخشد!

دست هایت را زنده به گور کن

اما بدان

که چیزی از خاک گور تو نخواهد رسید.

که چگونه برکت از خوشه های آن پر کشیده است!

من نفرین شده یک معامله شومم!

نگاه کن

پیش رویت، رقص خوشه های طلایی من است،

که دل تو را به دست افشانی و پایکوبی کشانده

و پشت سرت، خورشیدِ به کسوف نشسته ای که، در هجوم ابرهای سیاه لشکرت تنها مانده.

و خورشید را پشت سر نهادی!

آب را می بندی

به روی زرد و عطشناک کودکان آفتاب!

رضایت می دهی

«که خدا نسل تو را قطع کند و هیچ کاری را بر تو مبارک نگرداند

که قرابت حسین علیه السلام را با رسول خدا صلی الله علیه و آله نادیده گرفتی»

و داغ علی اکبر را بر دلش نشاندی!

تیر سه شعبه در کمان حرمله می نهی

و می بینی

که هیچ قطره خونی به زمین باز نمی گردد!

لشکرت را در هجوم به خیمه های داغدیده

نوید بهشت می دهی!

با نگاهت،

شمر را تا مقتل حسین علیه السلام بدرقه می کنی

و به استقبال سر بریده بر بالای نی می روی!

اسبان تازه نفس را

در گناه خویش،

جرمی دیگر می بخشی!

در مقابل تیر خشم نگاه دختر شیر خدا

ص:139

از پا می افتی و گریه می کنی!

می بینی که حصیر کهنه، از زیر تن تب دار حجت خدا می کشند،

و گوشواره از گوش پاره

و خلخال از پای سوخته

به غنیمت می برند،

و گهواره به آتش می کشند،

و دست و پای تازیانه خورده، به زنجیر می بندند،

و هلهله می کشند و می خندند و می رقصند و...

و تو را امیر گناهان خویش می نامند.

و تو سکوت می کنی

فقط به خاطر گشت و گذار در گندمزاری!

ولی بدان

که تو را از من خیری نخواهد رسید.

من آغشته ام به خون و اشک!

عمر سعد!

نگاه کن

به پیش رویت،

گندمزارهای رؤیای شوم تو آتش گرفته اند

و آن سری که بر نیزه

در کوچه های کوفه

هدف سنگ کودکان شده است،

سر مردی است که می خواست دروازه های شهر ری را به نام خود فتح کند

اما در کوچه بن بست آرزویش گم شد.

چیزی نخواهد گذشت

که مختار، نفرین امام را

برای تو به تعبیر خواهد نشاند.

ص:140

دیگر ذوق هیچ شاعر دلسوخته ای را نخواهد انگیخت!

دیگر هیچ تصویرگری را مجذوب لحظه های لاجوردی خویش نخواهد کرد!

دیگر هیچ تشنه ای سیراب از زلال گوارایش نخواهد شد!

آی آسمان! این رود، دیگر به زلال ابدیّت نخواهد پیوست؛ همان بهتر که بخشکد؛ رودی که عظمت خویش را، بقای ناچیز خویش را، در فنای فرزندان «کوثر» بداند، و خنکای نینوایی خویش را از کام برترین های زمین، دریغ نماید!

بگذار بگذرد، به شتاب از کنار دشت!

بگذار بسته بماند، به سمت گُل ها، نگاه آب! گل زخم سینه ها که از فضای عطش، جلوه می کند. بگذار بسته بمانند، تمام جاده ها، تمام رودها، تمام راه های منتهی به دنیا: وقتی که قاسم علیه السلام فرصتی برای بستن بندهای نعلینش نمی یابد! وقتی که علی اصغر علیه السلام، تبسّم خونینش را هدیه به آسمان می کند! وقتی که عرش، به بال های سپید حضرت عباس علیه السلام، رشک می برد! وقتی که واژه آب، برای رباب علیهاالسلام، غمبارترین سخن دنیاست! وقتی که آخرین بدرود در کام خشکیده امام علیه السلام، فراموشِ زینب علیهاالسلام نخواهد شد! بگذار ببندند راه فرات را! وقتی که آب هم، سلاح ناجوانمردانه این قومِ بُت گر است!

چه زیباست، تشنه رفتن تا جوار دوست! که هیچ گاه عرقِ شرم، نخواهد داشت بر جبین.

بایستید! این جا ابتدای راه است، عشق را با عطش بیامیزید!

آب بر هرکس که از جرعه های عشق مست است حرام می شود! آب را بر اهل بیت باران می بندند!

آب را از نسل کوثر دریغ می کنند، حنجره ها می خشکند، زبان ها از عطش بر کام می چسبند، لبان سرخ، داغ می زنند، سینه ها در دریای اشتیاق، موج می زنند و کودکان با همه سلول های

احساسشان، درد را لمس می کنند. غمناک ترین تراژدی تاریخ شکل می گیرد، با اسطوره هایی که عین حقیقت می شوند، با بغض هایی که در گلو می خشکند، با مردانی که مرگ را زیر گام هایشان له می کنند، با مادرانی که قامت فرزندانش را، برای آخرین بار طواف می کنند، با فرزندانی که آئینه نسل خورشیدند ...

... این جا ابتدای راه است، آب را از کودکان بی گناه مضایقه می کنند. آب بر اهالی معصوم این کاروان حرام می شود. آب را بر اهل بیت باران می بندند!

ص:143

حرارتش می جوشد. پیش تر می روم. مشکی سوراخ شده به جورِ تیرهای به کینه رها شده. سر بالا می آورم، مردی - پهلوانی - با رخی رنگین از سرخ ترین خون ها که از شریانش هنوز می جهد. شیری شرزه که همچنان می غرّد امّا بی دست، بی مشک، بی شمشیر؛ و کفتارانی که هر لحظه هنوز می گریزند و در هر فرصتی از پُشت، ناجوانمردانه زخمی و ضربتی فرو می آورند و در انتظار

فروپاشیِ علمدار، لحظه می شمارند. دستان اشک، گریبانم را به سختی می فشارند. می گذرم...

آن سوتر، دودی غلیظ فریاد می کشد و بالا می رود و سر به باد می کوبد. و هم چنان که می چرخد و می تابد، اشاره می کند به خیمه هایی که هر لحظه شعله ور می شوند. دخترکان محجّبه فریادکشان پناه می آورند به تنها مردی که مانده است. آخرین مرد، قفل زره به تن محکم می کند. ذوالجناح سُم می کوبد و زمین می ساید. آخرین مرد پا در رکاب می کند و به نگاهی، آخرین وداع را به چشمان عزیزانش می ریزد.

روبه رو: اندیشه پلید نیزه ها و شمشیرها؛ خیمه های رنگی بزرگ و سردارانِ به خود غرّه و سربازان جاهلِ رجزخوان.

پس به لحظه ای، ذوالجناح به هیئت صاعقه ای می تابد و می شکافد، در وسعتِ مه گرفته مقابل که اینک انتظارش را می کشند فرو می رود... .

با من بگو، از کدامین سمت تابیده ای، ای شب؟! ای آرمیده در شکیبِ فراموشی!

چگونه می توانی فقدان خورشید را، به نظاره بنشینی؟!

چگونه می توانی حرمت حرم های سبز آسمانی را نادیده انگاری؟!

چگونه می توانی جاهلانه ازکنار کاروانِ «یس و فجر، و طه» بگذری، با این که بر هفت آسمان تابیده اند؟!

آه، ای شب! با من بگو از گریه های گهواره خالی؛ با من بگو از رویای شیرین کودکان!

با من بگو از نغمه «لالاییِ» مادر!

بانوی تنهایی که خود آسیمه سر، دنبال اشک کودک خویش است!

با من بگو از او!

از مادری که داغ فرزندان خود را در نگاه خسته شب می کند پنهان!

با من بگو؛

از طاقتِ ایوب وارِ آن که دیگر نه برادر، نه پدر، نه همسفر دارد، برای رفتن!

رفتن به سمت رسالت سبز ولایت که کوله بار «صحیفه»اش، تربت خونین پدر است!

با من بگو از وحشت تاراج آتش!

با من بگو از ناله تلخِ رسیده تا به عرش؛ از روح زهرا علیهاالسلام

به کدام غم بسوزد، دل پر شرار زهرا علیهاالسلام

که بهانه کم ندارد، غم بی شمار زهرا علیهاالسلام

... امشب به نام تو روشن می کنم اولین «شمع شام غریبان» را! به نام تو؛ تویی که بیت الاحزان غمت به وسعت تمام غریبانه های «کربلا و مدینه» است.

تویی که اولین شمع شام غریبان را به نامِ «حسینت» علیه السلام در کنار گودال قتلگاه روشن کردی، آن هم کنار پیکری که هیچ شباهتی به میوه دلت نداشت!

و شمعی به یاد «زینب» علیهاالسلام! آه! امان از دل زینب علیهاالسلام! و شمعی به یاد «سکینه» علیهاالسلام! و شمعی به یاد آن که با تکرار نامش، همیشه تمام حاجت هایم، روا شده اند!

آه؛ به نام تو روشن می کنم شمع نیم سوخته دلم را! ای دختر سه ساله خورشید!

ص:146

نغمه های غریب نینوا، کاری نداشت؟ مولا جان، ما را از ازل شیداییِ عشق تو آفریده اند.

فصل فراوانی یادت از راه رسیده است و من نوبرانه های اشک را از نگاهم چیده ام. آه که چه قدر سنگینی اندوهت می آزاردم! غمی سترگ بر دلم چنگ انداخته است؛ غمی به وسعت غروب عاشورا؛ غمی به اندازه پریشانی «زینب» علیهاالسلام هنگام وداع؛ غمی به بلندای فریاد «قاسم علیه السلام» از دل میدان، غمی به وسعت زیباییِ علی اکبر علیه السلام آن گاه که تصویر دل انگیزش در نگاهِ نامحرم تیرها و نیزه ها تکثیر شد و من در لغت نامه ها به دنبال معنایی درست برای واژه «اِرْبا اِرْبا» می گشتم!

غمی به نازُکای حنجره «علی اصغر»، آن گاه که حتی، تاب نوازش خنکای نسیم را نداشت چه رسد به شرنگ تیر سه شعبه.

غمی به وسعت «شام غریبان»؛ همان شامگاهی که فریاد مظلومیت خیمه ها، از گلوی زخمی تاریخ برخاست و بر تیرگیِ دل دشمنان، صحه گذاشت. غمی به دردناکیِ دل «یتیمان»، غمی که از مرور خاطره هایش، سرشک دیدگان آسمان جاری می شود و باز مرثیه از سر می گیرد.

غمی به ارتفاع «تلِّ زینبیه»؛ هنگامی که زینب علیهاالسلام دیگر صدای «لا حول و لا قوة إلاّ باللهِ را از حنجر امام علیه السلام نمی شنید و آخرین تبسّم «برادر» را در ذهن خسته اش، تجسّم می کرد. آه! که این داغ، این بی نهایت اندوه، چه قدر در نوع خود زیباست! وقتی که با گفتنِ «یا حسین علیه السلام» آغاز می شود و همراه با فرود قطره های اشک، اوج می گیرد! می گویم «یا حسین» و روح بلورینه اشک، دلم را تا آن سوی لحظه های آکنده از حضورت همراهی می کند! گویی شمعی کم سو در محفل تابناک و نورانیِ تو هستم؛ سوخته در حسرت جانفشانی، از «شب عاشورا تا وداع»!

از «وداع تا شهادت»، تمام مرثیه ها را مرور می کنم و به دنبال واژه ای در خور نامت می گردم؛ امّا هیهات که جز «یا حسین» از کودکی نیاموخته ام! چرا دریغ این جا محل دریغ و افسوس نیست یا حسین بالاترین الفاظ هستی است بعد از کلمه توحید

غزل غزل غزل از نامت کنار قافیه می چینم

و عطر یاد تو می سازد، لبالب از گل نسرینم

به رغم داغِ فراوانم، قسم به غم، که نمی خواهم

کنار نام دل انگیزت، بدون زمزمه بنشینم

به نام نامی تو سوگند، که جان به راه تو خواهم داد

اگر بهانه شود این عشق، به جان فشانیِ چندینم

شهود عشق تو می گوید: بخوان زیارت عاشورا

و من، حضور تو را در دل، بدون فاصله می بینم

ص:148

باز هم از راه می رسد، فصل فراوانی یادت؛ مولاجان! دل های شکسته ما را برای همیشه با داغ مرثیه هایت پیوند بزن، تا به مفهوم واقعی «عشق» برسیم.

می کند، به دستانی که شاید فردا بر این پیکر نمانده و به مشکی خیره می ماند که مدتی است شرمنده لبان عطشناک خیمه گاه است؛ هر چند، سقّا شرمگین تر از اوست.

مادری اشک بار به دو کودک در خواب خود که فردا تکه تکه خواهند شد، می نگرد و به زنجیرهایی می اندیشد که فردا دستان دخترکان را به هم پیوند خواهد زد. جوانی به تنهایی و غربت پدر می اندیشد و تیغ خویش را محکم تر صیقل می دهد. تازه دامادی، بیش از آن که نگران

عروسش باشد، می اندیشد که فردا چه پُر افتخار سینه سپر خواهد کرد در برابر دشنه ها و

شمشیرهای برهنه ای که پیکر عمویش را - امامش را - نشانه گرفته اند.

و در این میان، امّا، مردی هم هست که چونان خورشیدی می درخشد. نه اندیشه خنجری که فردا بر گلویش خواهد نشست، دارد و نه اندیشه تیرهای زهرآگین که انتظارش را می کشند.

مردی که اگرچه دغدغه دستان بریده برادر و کاروان اسیران و لبان عطشناک و پیکر تکه تکه

یارانش، آزارش می دهد؛ امّا به این می اندیشد که رسالت بزرگش را چگونه به انجام خواهد

رساند؟ مردی که تصویر کودک شش ماهه که در آغوشش، خونین بال، پَر خواهد گشود، گرچه بر

او مصیبت گرانی است؛ امّا هر لحظه دلواپس این است که دین و سنّت جدّش، از میان این همه

کفتار و گرگ درنده چگونه به دست قرن های بعد از او خواهد رسید؟

نگران است. نگرانِ حتّی همه آن دژخیمانی که در برابر او صف آراسته اند؛ در روزی که دور نیست، چه پاسخی خواهند داشت برای فاجعه ای که به دست نامروّت خویش آفریده اند.

به این می اندیشند که مردمان پس از او آیا حقیقت رسالت او را در خواهند یافت؟ و آیا هرگز به اندیشه امروز او خواهند اندیشید؟ و راه و رسم تازگی را خواهند دانست.

عاشورا، گلستانی است با سَروْهای سرخ شهادت و نخل های ارغوانی ایثار و خون، و دانشگاهی است که هر سالک الی اللّه باید آن را ببیند.

عاشورا، طراوت جاودانه روح انسان، تجلّی یاد خدا، و جدا کننده نور و ظلمت از هم است.

آری! از آن زمان که فریاد سرخ خون از گلوی عاشورا برخاست، پژواکی در قله های بلند اعصار و قرون در افتاد که تا آن سوی مرز ابدیّت طنین افکند و در سینه سوزان عاشقان ایثار و شهادت جاودانه شد.

نشانه آرامش در توفان بلاهاست.

عاشورا، تجلی گاه آرامش و اطمینان نفوس مطمئنه است، مشعل فروزانِ معرفت، فرا روی انسان ها است.

عاشورا، آینه ای است که تمامی مفاهیم انسانی را با ابعاد حقیقی اش در خود متجلّی ساخته است.

عاشورا، رستاخیزی است که پرده از چهره همه زشتی ها می کشد و پلیدان را رسوا می سازد.

ابرهای نفاق آبستن باران شده اند

بارانِ تیر، زمین را می پوشاند

مرگ در قبضه خنجرهای گرسنه است

خیمه ها در کام تشنگی اند

دیوار سرکشی فرو می شکند

زمین گیج و سرگردان

در خویش

کودکان به استقبال مرگ آمده اند

زنان نماز واقعه می خوانند

چشم ها زیر نیزه ها پلک می گشایند

فرات

خاک عزا بر سر می ریزد

گهواره ها با وزش شمشیرها می رقصند

بیابان تشنه و سوزناک

طعم بوسه های زخمی باران می دهد

تنها، در وسط میدان می ایستد

زیر سنگینی این آشفته بازار

سهم غربت خویش را بر می دارد

پاره های تنش را زمین در آغوش می فشرد

صدای سم اسب سواران

گوش جانش را می نوازد

مردی قطیفه اش را بر می دارد

دیگری کلاهش را به خانه می برد

و آن دیگر کفش هایش را می دزدد

مردی دیگر انگشترش را

ص:152

و آن یکی شمشیرش را

سرش را به تاراج می برند

چونان تاراج درختان در پاییز

سر، بلندتر از آسمان؛ زیر لب می خواند

سر، شیفته تر از آفتاب می تابد

ناگاه

... آتش، خیمه ها را فرا گرفت

اسبان رم کرده، بر بدن ها تاختند

زنان سراسیمه، آواز گریه سر دادند

سرهای مبارک

در کوچه های کوفه

در میان قبایل بی شرم

گردانده شدند

مردان مژدگانی گرفتند

خانه های بنی هاشم، غرق در شیونِ زنان عزادار شد

زنان

ام هانی

اسماء

رمله

زینب

سر بر زانوان نهاده، داغدار گریستند

خورشید بر تپه های «جیرون» زانو زد

سرها؛ در میان هلهله، وارد دمشق شدند

ص:153

خورشید گریبان چاک

در خویش غلتید

دود از کاخ های بلند بنی امیه برخاست

رشته های صبر از هم گسیخت

آسمان به عزا نشست

باران مرگ بر سر شهر بارید

شهر، یکپارچه رنگ شوم گرفت

شهر، جهنمی از طاعون مرگ شد

شهر، زیر غرش خنده های قصر بنی امیه، ویران گشت.

... و خورشید آرام آرام از باتلاق خون طلوع کرد...

شب شام در بدری هاست

شب شام رنج است

شب شام زنجیر است

شب شام رمل های داغ و خارهای برّنده است

شب شام تازیانه و شمشیر است

صدای شیون ستاره ها را نمی شنوید؟

صدای جرس شترها را نمی شنوید؟

صدای شیهه اسب ها را نمی شنوید؟

کاروان اسیران به شام می روند

تازیانه غم بر دوش قافله فرو می آید

پیشانیِ بیابان ها گداخته از غم است

زخم، تن کاروان را پوشانده است

شام، در بُهت فرو رفته است

صدای همهمه و زنجیر، غرور کوچه ها را شکسته است

دیوارها نای ایستادن ندارند

پنجره های پلید، چنگ انداخته بر دامان کودکان

چنگ انداخته بر چشمان خون بار زینب

چنگ انداخته بر چهره زخمی قافله

چنگ انداخته بر بازوان کبود کاروان

فانوس روشن کنید

شمع بگذارید!!

امشب شب یتیمی کوچه های دمشق است

شب یتیمی کاروان کربلاست.

ص:155

زاویه دید زمین می چرخید و می چرخید تا زمزمه های تب دار زین العابدین را بیابد.

زمزمه های تب داری که می بایست غل و زنجیرها را آب کند و به شانه های پوشالی شامیان بریزد. غروب بود و کربلا سهمگین ترین لحظه تاریخ را در آغوش گرفته بود.

غروب بود و از گلویِ سپیده های سرخ رنگ، سرودِ سبز رهایی به گوش می رسید

غروب بود و خیمه ها، خالی از خویش بودند و سرشار از آتش

غروب بود و نگاه تمام نیزه ها به آفتاب ختم می شد، آفتابی که می بایست در ناگهانی از زخم و لبخند، گل کند؛ آفتابی که می بایست طلوع کند و شب های تاریک رقیه را با نگاه خود منوّر کند.

(و من چه شادم که از کوفیان نیستم و می توانم این گونه، این سوی خط زمان بایستم و داوری کنم...

نفرین کنم و آرزو کنم «کاش در کربلا بودم یا در کوفه و با فریاد هل من ناصر تو یاری ات دهم)

فریاد می زنم، فریادم از تونل زمان می گذرد و در گوش تاریخ می نشیند - که زمان حال ساکن است - «با دست خود شما کوفیان. چگونه به هلاک جانتان بر آمدید. با دست خود چگونه روحتان را در آتش نفرین ابدی سوزانیده اید. مگر نه شما بودید که عهد بستید و نامه نوشتید و دعوت کردید. دعوت کردید و وعده یاری دادید و بعد شمشیر انکار به کمربستید...»

فریادی بر می خیزد، کمانه می کند و در من فرود می آید (گویی فریاد خود من است که جوابم را می دهد) به عمل کار برآید... به سخن دانی نیست... و من انگار که صدا را اصلاً نشنیده ام به انکار بر می خیزم که اگر من بودم چنین می کردم و چنان می شد. خورشید را آدمی ببیند و در تاریکی گم شود. قرآن سخن گو در میانه باشد و به تردید دچار شود.

... در کوفه هستم. بی قرارم و سرگردان و تردیدی که جانم را به آشوب کشانده است... من باید چه کنم، رفتن یا ماندن؟ رفتن به حقیقتی که گران است؛ جان می خواهد از آدمی و اسارت زن و فرزند و بی خانمانی می آورد و اکثریت ریش سپیدی که تو را مصلحت طلبی می خوانند و خورشید را به انکار بر خاسته اند... «خورشید هم اگر منفعت نداشته باشد خورشید نیست. اصلاً خورشید تا زمانی منزلت دارد که با آدمی باشد نه بر آدمی».

کرخت می شوم. بهت زده و دودل معلق در ازدحام پیام ها و وسوسه ها و... نوری که در همین نزدیکی است مرا به خود می خواند... وای خدایا چه گزینش سختی. چه امتحان گرانی - و من در کوفه ام؛ چرا که زمان حال ساکن است و از امروز تا دیروز تنها یک فراموشی فاصله است یک

گریز؛ فقط همین!

به فراموشی پناه می آورم و دست التمام می برم به سوی چرخ زمان که «حال، این گوشه، این تکّه از تاریخ... نه! از آن من نیست. من ساکن آن سوهایم و در لحظه ای دیگر باید داوری شوم... .

به خود می آیم... عرق، تن ام را شسته است. هنوز از انعکاس فریادم در منحنی زمان می ترسم

ص:158

و از این که آرزو کنم «کاش با تو بودم... با تو در کربلا، با تو در کوفه. با تو در حجاز و اسب

اراده را به سمت سرخ شهادت می کردم»(1) با خود می گویم «کار ما نیست شناسایی راز گل سرخ / کارما شاید این است که در افسون گل سرخ شناور باشیم»(2)

و به خودم می خندم و به ادعاهای پوشالی ام که وای اگر روز امتحان فرا برسد... چه می ماند از من؟ چه می ماند از آرزوهایی که هیچ وقت به برآورده شدن شان در کربلایی دیگر فکر نکردم و دل خوش و مطمئن از این که زمان گذشت و تنها حسّی از واقعه ماند» خودم را فریب می دهم و طوطی وار با خود زمزمه می کنم.

«ای کاش با تو بودم در کربلا، در کوفه و ای کاش با تو بودم».

به خودم نهیب می زنم - خودی که پیش روی داوری ساده وجدان مچاله شده است -

که تا کی، تا کی باید این گونه بود... این گونه ناخالص و کوچک. خود فریبی تاکی؟!

باید برخاست. تیشه ای برداشت و این ویرانه کژ پایه را ویران کرد و بنایی دیگر گونه ساخت دلی که شایسته نام او باشد. روحی که تنها به حسّی زودگذر بسنده نکند و جانی که هر لحظه آماده کربلایی شدن باشد.

و با این انسان است که حسین زنده می ماند. حسین حقیقی. حسین کربلا.

نه با آرزوهای مطمئن از برآورده نشدن!

و او حسین است، و واقعه، واقعه کربلاست، و روز، روز عاشورا، و مسیح، میعاد دوباره ای

دارد بر فراز صلیب.

زمین بادیه آستان داغ که اسبان را بی قرار می کند و آب در حنجره کبوتر تبخیر می شود، خیمه ها در حرارت تب گداخته و چشمه ها مه آلوده تب بی امان، کودکان تشنه، بانوی بزرگ

نگران، علمدار بی تاب و خداوندگار عشق در آغوش نیایش. صدای العطش کودک، علمدار را تا

پای شط می برد و آب بی قرار در مشک بیتوته می کند، و پایان ماجرا، در آغاز اتفّاق می افتد. تیری بر مشکی، خنجری بر گلویی، نیزه ای در سینه ای و دست هایی که به خاک می افتند تا مرد

آسمانی تر باشد.

تلخی حادثه، گلوی کودک شش ماهه سردار را می شکافد، خون بر آسمان، شتک می زند و اشک امام بر زمین می بارد.

هول روز قیامت در صحرا دویده است، جنبندگان بی قرار، ستاره بزرگ بر پهنای آسمان بی قرار. آب در گرو اهریمن، نبرد سپیدی و سیاهی، جدال نور و تباهی، هنگامه، هنگامه سرنوشت.

نیلوفرانی که بر نیزه طلوع می کنند، سرهایی که از جسم، فراق می طلبند، انسان هایی لایتناهی و قیامی که به افلاک سر می کشد و گذشت زمان، او را هماره عظیم و عظیم تر می سازد، و

سرنوشت بشریّت این چنین رقم می خورد، خون پیروز بر شمشیر، و این فتح، فتح حق بر باطل

است... .

تو دیدی چگونه آب نافرمانی کرد

تو دیدی چگونه جهان درهم کوبیده شد

تو دیدی؛ با چشم های خودت دیدی خون خدا در شریان زمان دوید.

تو دیدی چگونه مرگ به زانو در آمد

بوی معطر خون خدا پیچید

تو دیدی سرها، سربلند، قامت افراشتند

تو زیر باران خون و نیزه رفتی

خیس شدی از خون گریه های علقمه

خیس شدی از گریه های گودال

غریب برگشتی

زیر باران تندِ کمان های بی رحم

غبار غروب فرو نشست

و تو سرگردان ایستادی در بیابانی که

یک سو گودال مقابلت بود

یک سو کاروان در زنجیر

یک سو بدن های پاره پاره

یک سو فرات

یک سو خیمه گاهی که خاکستر شده بود

نگاهش راوی نامه ای است شورانگیز و بی قراری اش حکایتی است جان سوز. نه توان گام برداشتن دارد و نه جرأت سر برافراشتن. با اشک های ناشکیبش می خواهد آتش دل رقیه را مهار

کند، امّا خون، پرده به روی باور بارانی اش می کشد. می خواهد سر به زمین بکوبد تا بی تابیِ

چشم هایش فروکش کند و از شرم، چون عرقی سرد، بر پیشانی ترک خورده زمین نقش بندد.

به ناگه رفرف معراج آن شاه

که بازین نگون شد سوی خرگاه

پر و بالش پر از خون دید، گریان

تن عاشق کشش، آماج پیکان

به رویش صیحه زد دخت پیمبر

که چون شد شهسوار روز محشر

کجا افکندی اش، چون است حالش؟

چه با او کرد خصم بدسگالش

هنوز زینب زبان به سخن نگشوده بود که ذوالجناح، سنگینی تاریکی را در چشم های خسته

و خنکای خون را در یال پریشانش احساس کرد.

هنوز کودکان حرم، چشم به چشمان ذوالجناح دوخته بودند که ذوالجناح با یال به خون

نشسته و چشم هایی خیس به زمین افتاد و فریاد «وامحمدا» به آسمان برخاست.

می گداخت. اینک نوبت خیمه ها بود که سرافرازی حسین علیه السلام را شعله شعله در نگاه فرات بنشانند. کوفیان آهنگ خیام حسین کردند و چونان راهزنان، شیهه آتشین خویش را شلاق وار بر لطافت خشکیده خیمه ریختند. که غارت و عصیان و طغیان، اولین شرط نامردی است و آخرین منزل شرارت.

«به دست آن گروه نامروت

به یغما رفت میراث نبوت

هر آن چیزی که بد در خرگه شاه

فتاد اندر کف آن قوم گمراه

زدند آتش همه آن خیمه گه را

که سوزانید دودش مهر و مَه را

من از تحریر این هم ناتوانم

که تصویرش زده آتش به جانم»

غروب بود و آسمان، نیزه نیزه خون می گریست. غروب بود و خیمه ها... آری! غروب بود و خاکستر خیمه ها بر باد رفته بود و آخرین قطره اشک از گوشه چشم حسین علیه السلام، در گودی قتله گاه به خون می غلتید.

غروب بود و شوری چشمان شمر، به آخرین حدّ حود رسیده بود و زلالی نگاه کودکان به

بالاترین مدّ مواج فرات.

غروب بود و هیچ اثری از خیمه ها به جا نمانده بود، جز آهی برخاسته از عمق لحظه های

سوخته. غروب بود و زمزمه زلال فرات، سر بر دامن اشک های شورانگیز و متلاطم رقیه نهاده

بود، و زینب در جستجوی پاره های دلِ سر به بیابان نهاده خویش، بی تاب و بی قرار به تمام

ستاره ها سر می زد و ناله سر می داد.

قتله گاه در تکاپوی تازه ای از خون، تلاطم داشت و سر به اوج می زد. آخرین خواسته حسین، پیرهنی کهنه بود، پیرهنی که یادگار سال های غربت و تنهایی بود، یادگار سال های کودکی و شیدایی. جامه ای کوچک و کهنه، امّا سرشار از لطافت شفاف

جامه ای که بوی دست های مجروح فاطمه را می داد؛

جامه ای که بوی گل یاس را می داد

جامه ای که ناگهانی ترین نبض بارانی حسین علیه السلامرا شکفت. قتله گاه لبریز از بوی گل یاس شد و سرشار از خون حسین.

قتله گاه، سرخ ترین راوی حماسه بود که غرق در شکوفایی شگرف حسین علیه السلام شده بود.

لباس کهنه بپوشید زیر پیرهنش

که تا برون نکند خصم بد منش ز تنش

لباس کهنه چه حاجت که زیر سمّ ستور

تنی نماند که پوشند جامه یا کفش.

حسین همچنان می جنگید و می خروشید و زمزمه می کرد. بسم اللّه و باللّه و علی ملة رسول اللّه صلی الله علیه و آله

و قتله گاه چشم به راه لحظه پایانی منتهی به حسین علیه السلام بود.

قتله گاه چشم به راه شیدایی سرشار حسین بود تا جان بی قرار حسین علیه السلام را در آغوش خویش جای دهد. و حسین همچنان می جنگید و می خروشید و زمزمه می کرد: «اللهُم اَمْسِک عَنهُم قِطرَ السَّماءِ و اَمْنِعْهُمْ بَرَکات الأرض».

از هر طرف حادثه، شمشیر به حسین می بارید، از زخم های حسین علیه السلام اشک شوق به سمت قتلگاه جریان می یافت.

قتلگاه، تبلور نگرانی زینب بود، قتلگاه تجسم بغض زینب بود که در خویش فرو رفته بود. قتلگاه منطقه اوج حادثه بود، نقطه ای که بال های هیچ پرنده ای به آن نمی رسد. قتلگاه لحظه نیست، تاریخی است که لحظه به لحظه تکرار می شود، آشوبی است که موج به موج در جریان است.

قتلگاه محل شکفتن است و روییدن. قتلگاه، بهاری ترین نقطه هستی است.

قتلگاه رفتن تا آخرِ راه است.

قتلگاه قرارگاه حسین است و میعادگاه روشنی و تاریکی. قتلگاه...

ص:166

ص:168

ص:170