ص:2

ص:3

ص:4

ص:6

فرصت دریافت جرعه هایی از این آبشار نور، فرصتی است غنیمت؛ به ویژه که در لحظات بار یافتن به آستان جانان باشد.

در این مجال، به میمنت 63 سال عمر سراسر برکت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله وسلم ، 63 کلام نورانی از لسان مبارک هشتمین امام معصوم؛ علیّ بن موسَی الرِِضَا علیه السلام در 8 فصل تقدیم می گردد؛ باشد تا بضاعت اندکمان مورد عنایت حضرات معصومین علیهم السلام و استفاده ی شما گرامیان واقع گردد!

اداره ی امور فرهنگی آستان قدس رضوی

ص:8

(1)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ:

عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله وسلم عَنْ جَبْرَئِیلَ علیه السلام عَنْ مِیکَائِیلَ علیه السلام عَنْ إِسْرَافِیلَ علیه السلام عَنِ اللهِ جَلَّ جَلَالُهُ أَنَّهُ قَالَ: أَنَا اللهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا خَلَقْتُ الْخَلْقَ بِقُدْرَتِی- فَاخْتَرْتُ مِنْهُمْ مَنْ شِئْتُ مِنْ أَنْبِیَائِی وَ اخْتَرْتُ مِنْ جَمِیعِهِمْ مُحَمَّداً فَبَعَثْتُهُ رَسُولاً إِلَی خَلْقِی وَ اخْتَرْتُ لَهُ عَلِیّاً فَجَعَلْتُهُ لَهُ أَخاً وَ وَزِیراً وَ مُؤَدِّیاً عَنْهُ مِنْ بَعْدِهِ إِلَی خَلْقِی وَ خَلِیفَتِی عَلَی عِبَادِی لِیُبَیِّنَ لَهُمْ کِتَابِی وَ یَسِیرَ فِیهِمْ بِحُکْمِی.

وسائل الشیعة، ج 27، ص 187

امام رضا علیه السلام از قول پدران خود علیهم السلام می فرماید:

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم از جبرئیل علیه السلام و او از میکائیل علیه السلام و او از اسرافیل علیه السلام نقل می کند که خداوند متعال فرمود: «من، الله هستم که معبودی جز من نیست؛ همه ی مخلوقات را با قدرتم آفریدم و از میان آفریدگان، انبیای خود را برگزیدم و از تمامی انبیا، "محمد" را برگزیده و او را به عنوان رسول به سوی خلقم مبعوث نمودم و برای او علی را به عنوان برادر و وزیر برگزیدم تا بعد از او ادا کننده ی رسالتم به سوی خلقم و جانشین من در میان بندگانم باشد و برای آن ها قرآن را تبیین کند و در میان آن ها با حکم من رفتار نماید».

(2)

قَالَ الرّضَا علیه السلام :

...إِنَّ آدَمَ علیه السلام لَمَّا أَکْرَمَهُ اللهُ تَعَالَی ذِکْرُهُ بِإِسْجَادِ مَلَائِکَتِهِ لَهُ وَ بِإِدْخَالِهِ الْجَنَّةَ قَالَ فِی نَفْسِهِ هَلْ خَلَقَ اللهُ بَشَراً أَفْضَلَ مِنِّی فَعَلِمَ اللهُ

ص:10

عَزَّوَجَلَّ مَا وَقَعَ فِی نَفْسِهِ فَنَادَاهُ ارْفَعْ رَأْسَکَ یَا آدَمُ فَانْظُرْ إِلَی سَاقِ عَرْشِی فَرَفَعَ آدَمُ رَأْسَهُ فَنَظَرَ إِلَی سَاقِ الْعَرْشِ فَوَجَدَ عَلَیْهِ مَکْتُوباً لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ- مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ زَوجُهُ [زَوْجَتُهُ] فَاطِمَةُ سَیِّدَةُ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ سَیِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ فَقَالَ آدَمُ یَا رَبِّ مَنْ هَؤُلَاءِ فَقَالَ عَزَّوَجَلَّ مِن ذُرِّیَّتِکَ وَ هُمْ خَیْرٌ مِنْکَ وَ مِنْ جَمِیعِ خَلْقِی وَ لَوْلَاهُمْ مَا خَلَقْتُکَ وَ لَا خَلَقْتُ الْجَنَّةَ وَ النَّارَ وَ لَا السَّمَاءَ وَ الْأَرْضَ...

عیون أخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 306

امام رضا علیه السلام می فرماید:

... وقتی که خداوند، آدم علیه السلام را به سجده ی ملائکه و ورود در بهشت اکرام نمود، آدم با خود گفت: «آیا خداوند بشری از من بهتر، آفریده است؟» خداوند از آنچه در نفس آدم گذشت آگاه شد، پس به او ندا داد که: «ای آدم! سرت را بلند کن و به ساق عرش بنگر!» آدم سرش را بلند کرد و به ساق عرش نگریست و این نوشته را دید: «معبودی جز الله نیست، محمد؛ رسول خداست، علی بن ابیطالب؛ امیرمؤمنان است، همسر او فاطمه سرور زنان جهانیان است و حسن و حسین؛ سرور جوانان بهشتند». آدم گفت: «خدایا! اینان کیستند؟» خداوند متعال فرمود: «آنان از نسل تو هستند و از تو و تمامی آفریده هایم برترند؛ اگر آن ها نبودند، تو را و بهشت و جهنم و آسمان و زمین را نمی آفریدم!...»

(3)

فَقَالَ [الرِّضَا] علیه السلام :

... یَا أَبَا الصَّلْتِ إِنَّ اللهَ فَضَّلَ نَبِیَّهُ مُحَمَّداً صلی الله علیه و آله وسلم عَلَی جَمِیعِ خَلْقِهِ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الْمَلَائِکَةِ وَ جَعَلَ طَاعَتَهُ طَاعَتَهُ وَ مُتَابَعَتَهُ مُتَابَعَتَهُ

ص:11

وَ زِیَارَتَهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ زِیَارَتَهُ فَقَالَ مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَد أطَاعَ اللهَ وَ قَالَ إِنَّ الَّذِینَ یُبَایِعُونَکَ إِنَّمَا یُبَایِعُونَ اللهَ...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 115

امام رضا علیه السلام می فرماید:

«ای اباصلت! همانا خداوند متعال پیامبرش محمد صلی الله علیه و آله وسلم را بر تمامی انبیا، ملائک و آفریدگان فضیلت داد و اطاعت از او را اطاعت از خودش، پیروی از او را پیروی از خودش و زیارت او را در دنیا و آخرت زیارت خودش قرار داده است؛ در قرآن هم فرموده است: "کسی که رسول را اطاعت کند، حقیقتاً خدا را اطاعت نموده است" و نیز فرموده: "کسانی که با تو- ای پیغمبر! - بیعت می کنند؛ همانا با خدا بیعت نموده اند"».

(4)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ:

قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله وسلم خَلَقَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ مِأَةَ ألفِ نَبِیٍّ وَ أربَعَةً وَ عِشرِینَ ألفَ نَبِیٍّ أَنَا أکرَمُهُم عَلَی اللهِ وَ لَا فَخرَ وَ خَلَقَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ مِأَةَ ألفِ وَصِیٍّ وَ أربَعَةً وَ عِشرِینَ ألفَ وَصِیٍّ فَعَلِیٌّ علیه السلام أکرَمُهُم عَلَی اللهِ وَ أفضَلُهُم.

بحارالانوار، ج 11، ص 30

امام رضا علیه السلام به نقل از اجدادشان علیهم السلام می فرماید:

پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «خداوند متعال یکصد و بیست و چهار هزار نبی خلق نمود؛ من گرامی ترین و با افتخارترین آن ها نزد خدایم. همچنین یکصد و بیست و چهار هزار وصی آفرید که علی علیه السلام گرامی ترین و با فضیلت ترین آن ها نزد خداوند متعال است».

ص:12

(5)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ:

... قَالَ رَسُولُ الله صلی الله علیه و آله وسلم : یَا عَلِیُّ إِنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی فَضَّلَ أَنْبِیَاءَهُ الْمُرْسَلِینَ عَلَی مَلَائِکَتِهِ الْمُقَرَّبِینَ وَ فَضَّلَنِی عَلَی جَمِیعِ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ وَ الْفَضْلُ بَعْدِی لَکَ یَا عَلِیُّ وَ لِلْأَئِمَّةِ مِنْ بَعْدِکَ وَ إِنَّ الْمَلَائِکَةَ لَخُدَّامُنَا وَ خُدَّامُ مُحِبِّینَا یَا عَلِیُّ الَّذِینَ یَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَ مَنْ حَوْلَهُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ... وَ یَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِینَ آمَنُوا بِوَلَایَتِنَا یَا عَلِیُّ لَوْ لَا نَحْنُ مَا خَلَقَ اللهُ آدَمَ وَ لَا حَوَّاءَ وَ لَا الْجَنَّةَ وَ لَا النَّارَ وَ لَا السَّمَاءَ وَ لَا الْأَرْضَ...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 262

امام رضا علیه السلام به نقل از اجدادشان علیهم السلام می فرماید:

... پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «ای علی! خداوند تبارک و تعالی پیامبران مرسل را بر همه ی ملائک مقرب برتری داده و من را بر تمامی پیامبران و رسولان برتری بخشیده؛ فضیلت و بزرگی، بعد از من از آنِ تو و امامان پس از توست و همانا ملائکه، خادمان ما و محبین ما هستند.

ای علی! آنان که حاملان عرش الهی اند و آنان که در اطراف آن مشغول ستایش و تسبیح خداوند متعال هستند؛ برای کسی که ایمان به ولایت ما آورده اند، استغفار می کنند. ای علی! اگر ما نبودیم، خداوند متعال آدم و حوا و بهشت و جهنم و آسمان و زمین را خَلق نمی کرد».

(6)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام قَالَ:

کَانَ نَقْشُ خَاتَمِ آدَمَ علیه السلام لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ هَبَطَ

ص:13

بِهِ مَعَه... وَ إنَّ إبرَاهِیمَ لَمَّا وُضِعَ فِی المَنجَنِیقِ غَضِبَ جَبرَئِیلُ... فَالتَفَتَ إلَی إبرَاهِیمَ فَقَالَ هَل لَکَ مِن حَاجَةٍ فَقَالَ أمَّا إلَیکَ فَلَا فَأهبَطَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ عِندَهَا خَاتَماً فِیهِ سِتَّةُ أحرُفٍ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ لَا حَولَ وَ لَا قُوَّةَ إلَّا بِاللهِ فَوَّضتُ أمرِی إلَی اللهِ اشتَدتُ ظَهرِی إلَی اللهِ حَسبِیَ اللهُ قَالَ فَأَوحَی اللهُ عَزَّوَجَلَّ إلَیهِ تَخَتَّم بِهَذَا الخَاتَمِ فَإنِّی أجعَلُ النَّارَ عَلَیکَ بَرداً وَ سَلَاماً...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 54

امام رضا علیه السلام می فرماید:

«نقش انگشتر حضرت آدم علیه السلام ، " لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ الله" بود و با همین انگشتر به زمین هبوط نمود. و چون ابراهیم علیه السلام در منجنیق گذاشته شد جبرئیل علیه السلام [از رفتار نمرودیان] غضبناک شد؛ به ابراهیم علیه السلام رو کرد و گفت: " آیا تو را حاجتی هست؟" گفت: "به تو، حاجتی ندارم!" خداوند هم برای او انگشتری فرستاد که در آن شش جمله بود: " لَا اِلَهَ اِلَّا اللهُ، محمدٌ رَسُولُ اللهِ، لَا حَولَ وَ لَا قُوَّةَ اِلَّا بِاللهِ، فَوَّضتُ اَمرِی اِلَی اللهِ، اشتَدتُ ظَهرِی اِلَی اللهِ، حَسبِیَ الله" پس وحی فرمود که: «این انگشتر را در دست نما؛ من هم آتش را بر تو سرد و ایمن می سازم!»

ص:14

(7)

قَالَ الرِّضَا علیه السلام:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم أَحْسَنُ النَّاسِ إِیمَاناً أَحْسَنُهُمْ خُلُقاً وَ أَلْطَفُهُمْ بِأَهْلِهِ وَ أَنَا أَلْطَفُکُمْ بِأَهْلِی.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 38

امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «مؤمن ترین مردم، خوش خُلق ترین آن ها و مهربان ترین آن ها نسبت به خانواده اش است و من؛ مهربان ترین شما نسبت به خانواده ام هستم».

(8)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ:

... فَقَالَ کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم فَخْماً مُفَخَّماً یَتَلَأْلَأُ وَجْهُهُ تَلَأْلُؤَ الْقَمَرِ لَیْلَةَ الْبَدْرِ... یَخْطُو تَکَفُّؤاً وَ یَمْشِی هَوْناً ذَرِیعَ الْمِشْیَةِ إِذَا مَشَی کَأَنَّمَا یَنْحَطُّ فِی صَبَبٍ وَ إِذَا الْتَفَتَ الْتَفَتَ جَمِیعاً خَافِضَ الطَّرْفِ نَظَرُهُ إِلَی الْأَرْضِ أَطْوَلُ مِنْ نَظَرِهِ إِلَی السَّمَاءِ... یَبْدُرُ مَنْ لَقِیَهُ بِالسَّلَامِ... فَقَالَ کَانَ[رسُولُ اللهِ] صلی الله علیه و آله وسلم ... طَوِیلَ السَّکْتِ [السُّکُوتِ] لَا یَتَکَلَّمُ فِی غَیْرِ حَاجَةٍ یَفْتِحُ الْکَلَامَ وَ یَخْتِمُهُ بِأَشْدَاقِهِ یَتَکَلَّمُ بِجَوَامِعِ الْکَلِمِ فَصْلًا لَا فُضُولَ فِیهِ وَ لَا تَقْصِیرَ... قَدْ تَرَکَ نَفْسَهُ مِنْ ثَلَاثٍ الْمِرَاءِ وَ الْإِکْثَارِ وَ مَا لَا یَعْنِیهِ... إِذَا تَکَلَّمَ أَطْرَقَ جُلَسَاؤُهُ.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 315

امام رضا علیه السلام به نقل از اجدادشان علیهم السلام می فرماید:

ص:16

«رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم با وقار و با عظمت بود، صورتش مانند ماه شب چهارده نورانی و درخشنده بود، هنگام راه رفتن پاهایش را از روی زمین بلند می کرد و با وقار و کمی تند قدم بر می داشت؛ گویا روی زمین شیب دار حرکت می کند. وقتی به سمتی نگاه می کرد؛ با تمام بدن بر می گشت، چشم های ایشان افتاده بود و بیشتر به زمین نگاه می کرد تا آسمان. با هر که روبرو می شد، اول او بود که سلام می کرد، بزرگ هر قومی را اکرام می نمود و بزرگ ترین مردم نزد او کسی بود که بیشتر در حق مردم مواسات و همراهی داشت... بیشتر اوقات خاموش بود و تنها موقع ضرورت و نیاز سخن می گفت. هنگام سخن گفتن از ابتدا تا پایان، آرام و شمرده سخن می گفت؛ سخنش جامع و بدون هرگونه تفصیل بی جا بود و همه ی مقصودش را می رساند. نفس خود را از سه چیز نگه می داشت؛ جدال [در کلام]، پُر حرفی و سخن بی فایده… وقتی حضرت سخن می گفت، همه مجذوب شده و لب فرو می بستند».

(9)

عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ خَلَّادٍ قَالَ:

هَلَکَ مَوْلًی لِأَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا علیه السلام یُقَالُ لَهُ سَعْدٌ فَقَالَ أَشِرْ عَلَیَّ بِرَجُلٍ لَهُ فَضْلٌ وَ أَمَانَةٌ فَقُلْتُ أَنَا أُشِیرُ عَلَیْکَ فَقَالَ شِبْهَ الْمُغْضَبِ إِنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم کَانَ یَسْتَشِیرُ أَصْحَابَهُ ثُمَّ یَعْزِمُ عَلَی مَا یُرِیدُ.

وسائل الشیعة، ج 12، ص 44

معمر بن خلّاد می گوید:

خادمی از خدّام امام رضا علیه السلام به نام سعد از دنیا رفت. حضرت علیه السلام به من فرمود: «اگر خادمی با فضل و امانتدار می شناسی به من معرفی کن!» به حضرت علیه السلام گفتم: «من به

ص:17

شما معرفی کنم؟ (در حالی که شما به همه چیز علم و احاطه دارید!)» حضرت علیه السلام با حالتی شبیه عصبانیت فرمودند: «رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم هم با اصحابش مشورت می فرمود؛ آن گاه تصمیم می گرفت!»

(10)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ:

... فَقَالَ کَانَ دُخُولُهُ لِنَفْسِهِ مَأْذُوناً لَهُ فِی ذَلِکَ فَإِذَا أَوَی إِلَی مَنْزِلِهِ جَزَّأَ دُخُولَهُ ثَلَاثَةَ أَجْزَاءٍ جُزءً للهِ وَ جُزْءً لِأَهْلِهِ وَ جُزْءً لِنَفْسِهِ ثُمَّ جَزَّأَ جُزْأَهُ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ النَّاسِ... وَ قَسْمُهُ عَلَی قَدْرِ فَضْلِهِمْ فِی الدِّینِ.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 315

امام رضا علیه السلام به نقل از اجدادشان علیهم السلام می فرماید:

«رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم با اشتیاق به منزل می رفت و در منزل، وقت خود را به سه بخش تقسیم می نمود؛ بخشی برای خدا، بخشی برای خانواده و بخشی برای خود؛ وقت ویژه ی خودشان را نیز بین خود و مردم تقسیم می نمود و وقت مربوط به عموم مردم را، به نسبت فضیلت در دین و تقوای آن ها در بینشان تقسیم می نمود».

(11)

عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ خَلَّادٍ قَالَ:

سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ علیه السلام فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ الرَّجُلُ یَکُونُ مَعَ الْقَوْمِ فَیَجْرِی بَیْنَهُمْ کَلَامٌ یَمْزَحُونَ وَ یَضْحَکُونَ فَقَالَ لَا بَأْسَ مَا لَمْ یَکُنْ فَظَنَنْتُ أَنَّهُ عَنَی الْفُحْشَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم کَانَ یَأْتِیهِ الْأَعْرَابِیُّ فَیُهْدِی لَهُ الْهَدِیَّةَ ثُمَّ یَقُولُ مَکَانَهُ أَعْطِنَا ثَمَنَ هَدِیَّتِنَا

ص:18

فَیَضْحَکُ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم وَ کَانَ إِذَا اغْتَمَّ یَقُولُ مَا فَعَلَ الْأَعْرَابِیُّ لَیْتَهُ أَتَانَا.

الکافی، ج 2، ص 663

معمر بن خلّاد می گوید:

از امام رضا علیه السلام سوال کردم: «فدایت شوم مردی با عده ای همصحبت می شود و در بین کلام، شوخی می کنند و می خندند!» فرمود: «اشکالی ندارد…» سپس فرمود: «بادیه نشینی خدمت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم می رسید، هدیه می آورد و می گفت:"حالا در مقابل، پولِ هدیه ی ما را بدهید!!" رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم می خندید و هرگاه دلگیر می شد، می فرمود: "مرد اعرابی کجاست؟ کاش به ما سری بزند!"»

(12)

الرَّیَّانُ قَالَ:

سَمِعْتُ الرِّضَا علیه السلام یَقُولُ کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم إِذَا وَجَّهَ جَیْشاً فَأَمَّهُمْ أَمِیرٌ بَعَثَ مَعَهُمْ مِنْ ثِقَاتِهِ مَنْ یَتَجَسَّسُ لَهُ خَبَرَهُ.

بحار الأنوار، ج 97، ص 61

ریان می گوید:

از امام رضا علیه السلام شنیدم که می فرمود: «رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم هرگاه لشکری آماده می کرد، برای آن فرماندهی قرار می داد و نیز از بین افراد مورد اعتماد، کسی را می گماشت که عملکرد را مخفیانه به ایشان گزارش کند».

(13)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ:

... یُعْطِی کُلَّ جُلَسَائِهِ نَصِیبَهُ وَ لَا یَحْسَبُ اَحَدٌ مِنْ جُلَسَائِهِ أَنَّ أَحَداً

ص:19

أَکْرَمُ عَلَیْهِ مِنْهُ مَنْ جَالَسَهُ صَابَرَهُ حَتَّی یَکُونَ هُوَ الْمُنْصَرِفَ عَنْهُ مَنْ سَأَلَهُ حَاجَةً لَمْ یَرْجِعْ إِلَّا بِهَا أَوْ بِمَیْسُورٍ مِنَ الْقَوْلِ... مَجْلِسُهُ مَجْلِسُ حِلْمٍ وَ حَیَاءٍ وَ صِدْقٍ وَ أَمَانَةٍ وَ لَا تَرفَعُ فِیهِ الْأَصْوَاتُ وَ لَا تُؤْبَنُ فِیهِ الْحُرَمُ وَ لَا تُنْثَی فَلَتَاتُهُ مُتَعَادِلِینَ مُتَوَاصِلِینَ فِیهِ بِالتَّقْوَی مُتَوَاضِعِینَ یُوَقِّرُونَ الْکَبِیرَ وَ یَرْحَمُونَ الصَّغِیرَ وَ یُؤْثِرُونَ ذَا الْحَاجَةِ وَ یَحْفَظُونَ الْغَرِیبَ.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 315

امام رضا علیه السلام از قول پدرانشان علیهم السلام می فرماید:

«حضرت [رسول صلی الله علیه و آله وسلم ] با همنشینان بهگونه ای رفتار می نمود که هیچکس گمان نمی برد که دیگری نزد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم گرامی تر از اوست. وقتی کسی همنشین ایشان بود، آنقدر صبر می کرد تا او بلند شود. هر کس از او حاجتی می خواست؛ یا حاجتش را بر می آورد یا با کلام دلنشین پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم قانع می شد. مجلس پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ؛ مجلس بردباری، حیا، صداقت و امانت بود؛ در این مجلس کسی صدایش را بلند نمی نمود، حریم کسی شکسته نمی شد، خطای کسی نزد دیگران بازگو نمی شد، بین آن ها به عدالت رفتار می شد، ارتباطات آن حضرت صلی الله علیه و آله وسلم با محوریت تقوی بود، همگی متواضع بودند، به بزرگ ترها احترام می شد، با کوچک ترها مهربان بودند، نیازمندان را بر خود مقدم، و رعایت حال غریب را می نمودند».

ص:20

ص:22

(14)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام :

... فَقَالَ هُوَ (القرآنُ)حَبْلُ اللهِ الْمَتِینُ وَ... الْمُؤَدِّی إِلَی الْجَنَّةِ وَ الْمُنْجِی مِنَ النَّارِ لَا یَخْلُقُ مِنَ الْأَزْمِنَةِ وَ لَا یَغِثُّ عَلَی الْأَلْسِنَةِ لِأَنَّهُ لَمْ یُجْعَلْ لِزَمَانٍ دُونَ زَمَانٍ بَلْ جُعِلَ دَلِیلَ الْبُرْهَانِ وَ حُجَّةً عَلَی کُلِّ إِنْسَانٍ لَا یَأْتِیهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لَا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ...

بحار الأنوار، ج 89، ص 14

امام رضا علیه السلام می فرماید:

«... قرآن کریم ریسمان محکم الهی و راهنمای بهشت و نجات دهنده از آتش است، در گذر زمان کهنه نشده و در زبان ها، به یاوه و سخن بیهوده تبدیل نمی شود؛ چون برای زمان خاصی قرار داده نشده، بلکه حجت و دلیلی قاطع است بر همه ی انسان ها که هیچ گاه باطل در او راه ندارد؛ نازل شده ای است از سوی خداوند حکیم...».

(15)

فَقَالَ لَهُ أَبُو الْحَسَنِ علیه السلام :

إِنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَمَّا بَعَثَ مُوسَی علیه السلام کَانَ الأغلَبُ عَلَی أَهْلِ عَصْرِهِ السِّحْرَ فَأَتَاهُمْ مِنْ عِنْدِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ بِمَا لَمْ یَکُنْ فِی وُسْعِ الْقَوْمِ مِثْلُهُ وَ بِمَا أَبْطَلَ بِهِ سِحْرَهُمْ وَ أَثْبَتَ بِهِ الْحُجَّةَ عَلَیْهِمْ وَ إِنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی بَعَثَ عِیسَی علیه السلام فِی وَقْتٍ ظَهَرَتْ فِیهِ الزَّمَانَاتُ وَ احْتَاجَ النَّاسُ إِلَی الطِّبِّ فَأَتَاهُمْ مِنْ عِنْدِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ بِمَا لَمْ یَکُنْ عِنْدَهُمْ مِثْلُهُ وَ بِمَا أَحْیَا لَهُمُ الْمَوْتَی وَ أَبْرَأَ الْأَکْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ بِإِذْنِ اللهِ وَ أَثْبَتَ بِهِ الْحُجَّةَ عَلَیْهِمْ وَ إِنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ

ص:24

تَعَالَی بَعَثَ مُحَمَّداً صلی الله علیه و آله وسلم فِی وَقْتٍ کَانَ الْأَغْلَبُ عَلَی أَهْلِ عَصْرِهِ الْخُطَبَ وَ الْکَلَامَ... فَأَتَاهُمْ مِنْ کِتَابِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ وَ مَوَاعِظِهِ وَ أَحْکَامِهِ مَا أَبْطَلَ بِهِ قَوْلَهُمْ وَ أَثْبَتَ بِهِ الْحُجَّةَ عَلَیْهِمْ.

بحار الأنوار، ج 11، ص 70

امام رضا علیه السلام می فرماید:

«خداوند تبارک و تعالی در شرایطی حضرت موسی علیه السلام را به پیامبری برگزید که در میان مردم آن روزگار سحر و جادوگری رایج بود؛ پس معجزه ای از سوی خدا برای آن ها رسید که شبیه آن برایشان ممکن نبود و به واسطه ی آن معجزه، سحر آنان باطل شد و حجت بر آنها تمام گشت. همین طور خداوند متعال حضرت عیسی علیه السلام را در زمانی به پیامبری مبعوث کرد که در آن زمان بیماری های مزمن رواج یافته بود و مردم به طب نیازمند بودند؛ پس حضرت عیسی علیه السلام به اذن الهی با معجزاتی مثل زنده کردن مردگان و شفا دادن نابینایان و مبتلایان به پیسی به سوی مردم آن روزگار آمد تا حجت آنان تمام شود. و خداوند تبارک و تعالی محمد صلی الله علیه و آله وسلم را در وقتی مبعوث کرد که روزگار رواج خطابه و سخنوری بود...؛ پس او با کتاب خدای عزّوجل و مواعظ و احکامش مبعوث شد؛ کتابی که با آن، گفتار آن ها را باطل و حجت الهی را بر آنان تمام کرد».

(16)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَنْ أَبِیهِ علیه السلام قَالَ:

أَنَّ رَجُلًا سَأَلَ أَبَا عَبْدِ اللهِ علیه السلام مَا بَالُ الْقُرْآنِ لَا یَزْدَادُ عَلَی النَّشْرِ وَ الدَّرْسِ إِلَّا غَضَاضَةً فَقَالَ لِأَنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَمْ یَجْعَلْهُ لِزَمَانٍ دُونَ زَمَانٍ وَ لَا لِنَاسٍ دُونَ نَاسٍ فَهُوَ فِی کُلِّ زَمَانٍ جَدِیدٌ وَ عِنْدَ کُلِّ قَوْمٍ غَضٌّ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ.

عیون الاخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 87

ص:25

امام رضا علیه السلام به نقل از پدر خود علیه السلام میفرماید:

مردی از امام صادق علیه السلام پرسید که: «چرا هر چقدر نشر و تعلیم در قرآن کریم زیاد شود، [باز هم] تازه تر می شود؟ (و تکراری و کهنه نمیگردد؟)» [امام صادق علیه السلام ] فرمود: «چون خداوند متعال آن را برای زمان و افراد خاصی قرار نداده (تا در زمانی دیگر کهنه و قدیمی به نظر آید)؛ پس در هر زمانی جدید و نزد تمامی افراد، تازه است تا روز قیامت».

ص:26

(17)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام قَالَ:

مَن کَذَّبَ بِالمِعرَاجِ فَقَد کَذَّبَ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم

صفات الشّیعه، ص 50

امام رضا علیه السلام می فرماید:

«هر که معراج را تکذیب کند، رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم را تکذیب نموده است».

(18)

بِإِسْنَادِهِ قَالَ [الرِّضَا علیه السلام]:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم إِنَّ اللهَ تَعَالَی سَخَّرَ لِیَ الْبُرَاقَ وَ هِیَ دَابَّةٌ مِنْ دَوَابِّ الْجَنَّةِ لَیْسَتْ بِالْقَصِیرِ وَ لَا بِالطَّوِیلِ فَلَوْ أَنَّ اللهَ تَعَالَی أَذِنَ لَهَا لَجَالَتِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةَ فِی جَرْیَةٍ وَاحِدَةٍ وَ هِیَ أَحْسَنُ الدَّوَابِّ لَوْناً.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 32

به اسناد نقل شده، امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «خداوند (در شب معراج) بُراق را برای من مسخّر نمود که از مَرکب های بهشتی است؛… اگر خداوند به او اذن دهد با یک حرکت دنیا و آخرت را طی می کند…».

(19)

عَنِ الرّضَا علیه السلام عَنْ آبَائِهِ عَن أمِیرِ المُؤمِنِینَ صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیهِم أجمَعِینَ قَالَ:

دَخَلْتُ أَنَا وَ فَاطِمَةُB عَلَی رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم فَوَجَدْتُهُ یَبْکِی بُکَاءً

ص:28

شَدِیداً فَقُلْتُ فِدَاکَ أَبِی وَ أُمِّی یَا رَسُولَ اللهِ مَا الَّذِی أَبْکَاکَ؟ فَقَالَ یَا عَلِیُّ لَیْلَةَ أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ رَأَیْتُ نِسَاءً مِنْ أُمَّتِی فِی عَذَابٍ شَدِیدٍ فَأَنْکَرْتُ شَأْنَهُنَّ فَبَکَیْتُ لِمَا رَأَیْتُ مِنْ شِدَّةِ عَذَابِهِنَّ وَ رَأَیْتُ امْرَأَةً مُعَلَّقَةً بِشَعْرِهَا یَغْلِی دِمَاغُ رَأْسِهَا وَ رَأَیْتُ امْرَأَةً مُعَلَّقَةً بِلِسَانِهَا وَ الْحَمِیمُ یُصَبُّ فِی حَلْقِهَا... وَ رَأَیْتُ امْرَأَةً تَأْکُلُ لَحْمَ جَسَدِهَا وَ النَّارُ تُوقَدُ مِنْ تَحْتِهَا... فَقَالَ یَا بُنَیَّتِی أَمَّا الْمُعَلَّقَةُ بِشَعْرِهَا فَإِنَّهَا کَانَتْ لَا تُغَطِّی شَعْرَهَا مِنَ الرِّجَالِ وَ أَمَّا الْمُعَلَّقَةُ بِلِسَانِهَا فَإِنَّهَا کَانَتْ تُؤْذِی زَوْجَهَا... وَ أَمَّا الَّتِی کَانَتْ تَأْکُلُ لَحْمَ جَسَدِهَا فَإِنَّهَا کَانَتْ تُزَیِّنُ بَدَنَهَا لِلنَّاسِ... ثُمَّ قَالَ وَیْلٌ لِامْرَأَةٍ أَغْضَبَتْ زَوْجَهَا وَ طُوبَی لِامْرَأَةٍ رَضِیَ عَنْهَا زَوْجُهَا.

عیون الاخبار الرّضا علیه السلام ، ج 2، ص 10

امام رضا علیه السلام از پدران گرامی شان علیهم السلام ، از امیرمؤمنان علیه السلام نقل کرد که فرمود:

روزی من و فاطمهB به نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم رفتیم، ایشان را در حالی یافتم که سخت می گریست. من عرض کردم: «پدر و مادرم فدایت یا رسول الله! چه باعث شده که شما این چنین گریه کنید؟» در پاسخم فرمودند: «ای علی! شبی که مرا به آسمان بردند (شب معراج) زنانی از امّتم را در عذابی شدید دیدم و آن وضع برای من بسیار سخت بود؛ گریه ام از سختی عذاب آنان است که به چشم خویش دیدم؛ زنی را دیدم که به مویش در دوزخ آویخته بود و مغز سر او می جوشید، زن دیگری را دیدم که به زبانش در جهنم آویزان بود و آتش در حلقوم او می ریختند...، دیگری را دیدم که گوشت بدن خویش را می خورد و آتش در زیر او شعله می کشید!»... رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:

ص:29

«ای دختر عزیزم! اما آن زنی که به موی سرش در آتش آویزان بود؛ فردی بود که موی سر خویش را از نامحرمان نمی پوشانید. آن زنی که به زبانش آویخته بود؛ کسی بود که با زبانش، شوهر خویش را آزار می داد... آن زنی که گوشت بدن خویش را می خورد؛ کسی بود که خود را برای نامحرمان زینت می کرد». آن گاه فرمود: «وای بر زنی که شوهر خویش را غضبناک کند و خوشا به حال بانویی که شوهرش از او راضی باشد!»

ص:30

(20)

ثمَُّ قَالَ أبو الحَسَنِ علیه السلام حَدَّثَنِی أبِی عَن جَدِّی عَن آبَائهِ علیهم السلام عَنِ الحُسَین بن عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ:

...قَالَ اجتَمَعَ المُهَاجِرُونَ وَ الأنصَارُ إلَی رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم فَقَالُوا: إنَّ لَکَ یَا رَسُولَ اللهِ مَئُونَةً فِی نَفَقَتِکَ وَ فِیمَن یَأتِیکَ مِنَ الوُفُودِ وَ هَذِهِ أموَالُنَا مَعَ دِمَائِنَا فَاحکُم فِیهَا بَارّاً مَأجُوراً أعطِ مَا شِئتَ وَ أمسِک مَا شِئتَ مِن غَیرِ حَرَجٍ. قَالَ فَأنزَلَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ عَلَیهِ الرُّوحَ الأَمِینَ علیه السلام فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ قُلْ لَا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی یَعنِی أن تُؤَدُّوا قَرَابَتِی مِن بَعدِی...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 235

امام رضا علیه السلام به نقل از پدران گرامی شان علیهم السلام ، از امام حسین علیه السلام نقل کرد که فرمود:

مهاجرین و انصار نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم جمع شدند و گفتند: «ای رسول خدا! شما مخارجی دارید؛ برای نفقه و کسانی که به شما مراجعه می کنند؛ این جان و مال ما در اختیار شماست؛ آنچه می خواهید نگه دارید و آنچه می خواهید عطا کنید؛ بدون هیچ منع و محدودیتی!» پس

خداوند متعال جبرئیل علیه السلام را نازل کرد و به پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم گفت: « بگو: من در مقابل رسالتم از شما پاداشی نمی خواهم؛ مگر دوستی نزدیکانم(اهل بیتم)!»(1) یعنی دوستی بستگانم بعد از من.

(21)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام قَالَ:

جَاءَ أَعْرَابِیٌّ إِلَی النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله وسلم ... فَقَالَ یَا رَسُولَ اللهِ هَلْ لِلْجَنَّةِ مِن

ص:32

ْ ثَمَنٍ قَالَ نَعَمْ قَالَ مَا ثَمَنُهَا قَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ یَقُولُهَا الْعَبْدُ مُخْلِصاً بِهَا قَالَ وَ مَا إِخْلَاصُهَا قَالَ الْعَمَلُ بِمَا بُعِثْتُ بِهِ فِی حَقِّهِ وَ حُبُّ أَهْلِ بَیْتِی قَالَ فَدَاکَ أَبِی وَ أُمِّی وَ إِنَّ حُبَّ أَهْلِ الْبَیْتِ لَمِنْ حَقِّهَا قَالَ إِنَّ حُبَّهُمْ لَأَعْظَمُ حَقِّهَا

مستدرک الوسائل، ج 5، ص 359

امام رضا علیه السلام می فرماید:

یکی از اعراب بادیه نشین از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم سوال کرد که: «آیا برای رفتن به بهشت بهایی باید پرداخت؟» حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «بله، بهایش گفتن «لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ است؛ با اخلاص!» عرض کرد: «اخلاصش در چیست؟» فرمود: «در عمل به آنچه مبعوث شدم به آن، آن گونه که حق آن است و محبت اهل بیتم». گفت: «پدر و مادرم به فدایت! حب اهل بیت از حقوق لا اله الا الله است؟» فرمود: «دوستی با اهل بیت علیهم السلام ، بزرگ ترین حق آن است».

(22)

وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ، عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله وسلم :

أَنَّهُ تَلَا هَذِهِ الْآیَةَ «فَأُولَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ» قِیلَ: یَا رَسُولَ اللهِ مَنْ أَصْحَابُ النَّارِ قَالَ: مَنْ قَاتَلَ عَلِیّاً بَعْدِی، فَأُولَئِکَ [هُمْ] أَصْحَابُ النَّارِ مَعَ الْکُفَّارِ فَقَدْ کَفَرُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ، أَلَا وَ إِنَّ عَلِیّاً بَضعَةً مِنِّی فَمَنْ حَارَبَهُ فَقَدْ حَارَبَنِی وَ أَسْخَطَ رَبِّی...

بحار الأنوار، ج 27، ص 203

امام رضا علیه السلام به نقل از امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:

پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله وسلم آیهی "فَأُولَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ" را قرائت نمودند. از ایشان پرسیده شد: «ای رسول خدا! چه کسانی اصحاب آتش هستند؟» حضرت صلی الله علیه و آله وسلم

ص:33

فرمود: «کسانی که بعد از من با علی علیه السلام بجنگند، همراه کفار در زمرهی اصحاب آتش هستند؛ چرا که آنان حق را با آن که واضح بود پوشاندند! بدانید که علی علیه السلام پارهی تن من است؛ هر که با او به جنگ برخیزد با من جنگیده و خداوند را خشمناک نموده است!»

(23)

قَالَ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام :

قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله وسلم : مَنْ أَبْغَضَ أَهْلَ بَیْتِی وَ عِتْرَتِی لَمْ یَرَنِی وَ لَمْ أَرَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ قَالَ صلی الله علیه و آله وسلم إِنَّ فِیکُمْ مَنْ لَا یَرَانِی بَعْدَ أَنْ یُفَارِقَنِی...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 115

امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «کسی که به

ص:34

اهل بیت و خانواده ی من ظلم کند؛ در قیامت مرا نخواهد دید و من هم او را نخواهم دید. همانا در بین شما کسانی هستند که بعد از مرگ، مرا نخواهند دید!»

(24)

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : حُرِّمَتِ الْجَنَّةُ عَلَی مَنْ ظَلَمَ أَهْلَ بَیْتِی- وَ عَلَی مَن قَاتَلَهُمْ وَ عَلَی الْمُعِینِ عَلَیْهِمْ وَ عَلَی مَنْ سَبَّهُمْ- أُولَئِکَ لَا خَلَاقَ لَهُمْ فِی الْآخِرَةِ وَ لَا یُکَلِّمُهُمُ اللهُ وَ لَا یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ لَا یُزَکِّیهِمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ.

صحیفة الرّضا، ص 49

به اسناد نقل شده، امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «بهشت بر کسی که به اهل بیت من علیهم السلام ظلم کند و با آن ها به جنگ برخیزد و به دشمنان آن ها یاری رسانده و یا آن ها را دشنام دهد، حرام شده است. این است تفسیر آیه[ای که می فرماید]: " آن ها بهره ای در آخرت نخواهند داشت؛ و خداوند با آن ها سخن نمی گوید و به آنان در قیامت نمی نگرد و آن ها را (از گناه) پاک نمی سازد؛ و عذاب دردناکی برای آن هاست"».(1)

(25)

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِیدِ رَضِیَ اللهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام قَالَ:

النَّظَرُ إِلَی ذُرِّیَّتِنَا عِبَادَةٌ قُلْتُ النَّظَرُ إِلَی الْأَئِمَّةِ مِنْکُمْ أَوِ النَّظَرُ إِلَی ذُرِّیَّةِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله وسلم فَقَالَ: بَلِ النَّظَرُ إِلَی جَمِیعِ ذُرِّیَّةِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله وسلم عِبَادَةٌ مَا لَمْ یُفَارِقُوا مِنْهَاجَهُ وَ لَمْ یَتَلَوَّثُوا بِالْمَعَاصِی.

وسائل الشیعة، ج 12، ص 311

از امام رضا علیه السلام منقول است که می فرماید:

«نگاه کردن به ذریه ی (فرزندان) ما عبادت است». راوی گفت: «نگاه کردن به امامان یا (همه ی) ذریه ی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ؟» حضرت علیه السلام فرمود: «نگاه کردن به تمامی ذریه ی (نسل) پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم عبادت است؛ تا آن که از راه پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم خارج نشده و به معاصی آلوده نگردند!»

(27)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَنْ أَبِیهِ علیه السلام عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام

ص:35

عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم أَرْبَعَةٌ أَنَا الشَّفِیعُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ... مُعِینُ أَهْلِ بَیْتِی وَ الْقَاضِی لَهُمْ حَوَائِجَهُمْ عِنْدَ مَا اضْطُرُّوا إِلَیْهِ وَ الْمُحِبُّ لَهُمْ بِقَلْبِهِ وَ لِسَانِهِ وَ الدَّافِعُ عَنْهُمْ بِیَدِهِ.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 259

امام رضا علیه السلام به نقل از اجداد طاهرینشان علیهم السلام از امیرالمؤمنین؛ علی علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «روز قیامت، من شفیع چهار گروه هستم: کمک کننده به اهل بیتم، برآورندهی حاجت های ایشان آن گاه که نیاز به آن پیدا کنند، آن که به قلب و زبان، آنان را دوست بدارد و کسیکه با توان خود از آن ها دفاع کند».

(27)

قَالَ الرِّضَا علیه السلام:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم تُحْشَرُ ابْنَتِی فَاطِمَةُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ مَعَهَا ثِیَابٌ مَصْبُوغَةٌ بِالدِّمَاءِ تَتَعَلَّقُ بِقَائِمَةٍ مِنْ قَوَائِمِ الْعَرْشِ تَقُولُ یَا أحکَمَ الحَاکِمِینَ احْکُمْ بَیْنِی وَ بَیْنَ قَاتِلِ وُلْدِی قَالَ عَلِیُّ بنُ أبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم وَ یَحْکُمُ اللهُ لِابْنَتِی وَ رَبِّ الْکَعْبَةِ.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 9

امام رضا علیه السلام می فرماید:

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «روز قیامت دخترم فاطمهB محشور می شود و همراه او لباس هایی آغشته به خون است؛ می گوید ای احکم الحاکمین! بین من و قاتل فرزندانم حکم فرما!» رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: «قسم به

ص:36

خدای کعبه! به نفع دخترم حکم می شود! (و ظالمین به دخترم و فرزندانش محکوم و مجازات می شوند)».

(28)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام :

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : قَالَ وَ عَزَّةِ رَبِّی إِنَّ جَمِیعَ أُمَّتِی لَمَوْقُوفُونَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ مَسْئُولُونَ عَنْ وَلَایَتِهِ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللهِ عَزَّوَجَلَّ وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْئولُونَ…

مسند الامام الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 353

امام رضا علیه السلام می فرماید:

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «قسم به عزت خداوند! روز قیامت همهی امّتم نگه داشته شده و از آن ها در مورد "ولایت علی علیه السلام " سوال می شود و[این] همان قول خداوند است که فرمود: « آنان را نگه دارید! آن ها مسئولند(آن ها را نگه دارید، که باید بازپرسی شوند)».(1)

(29)

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : الْوَیْلُ لِظَالِمِی أَهْلِ بَیْتِی عَذَابُهُمْ مَعَ الْمُنَافِقِینَ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ.

صحیفة الرّضا، ص 58

به اسناد نقل شده، امام رضا علیه السلام می فرماید:

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «وای بر ظالمین اهل بیت من! عذاب آن ها با منافقین و در درک اسفل جهنم است!»

ص:37

(30)

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ:

قَالَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : مَنِ اصْطَنَعَ صَنِیعَةً إِلَی وَاحِدٍ مِنْ وُلْدِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَ لَمْ یُجَازِهِ عَلَیْهَا فَأَنَا أُجَازِیهِ غَداً إِذَا لَقِیَنِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ.

صحیفة الرّضا، ص 86

به اسناد نقل شده، امام رضا علیه السلام می فرماید:

امام علی علیه السلام از قول رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «هر کس برای فردی از فرزندان عبدالمطلب کاری انجام دهد و برای آن مزدی دریافت نکند؛ فردای قیامت، هنگام ملاقات با من، من مزد او را می دهم!»

(31)

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم اشْتَدَّ غَضَبُ اللهِ وَ غَضَبُ رَسُولِهِ عَلَی مَنْ أَهْرَقَ دَمَ ذُرِّیَّتِی- أَوْ آذَانِی فِی عِتْرَتِی.

صحیفة الرّضا، ص 62

به اسناد نقل شده، امام رضا علیه السلام می فرماید:

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «غضب خداوند و رسول او بر کسی که خون ذریهی مرا بریزد یا عترتم را آزار دهد، شدت می گیرد!»

(32)

... عَنْ جَابِرِ بْنِ یَزِیدَ الْجُعْفِیِّ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللهِ الْأَنْصَارِیَّ یَقُولُ:

ص:38

لَمَّا أَنْزَلَ اللهُ تَعَالَی عَلَی نَبِیِّهِ صلی الله علیه و آله وسلم یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ قُلْتُ یَا رَسُولَ اللهِ قَدْ عَرَفْنَا اللهَ وَ رَسُولَهُ فَمَنْ أُولِی الْأَمْرِ الَّذِینَ قَرَنَ اللهُ طَاعَتَهُمْ بِطَاعَتِهِ فَقَالَ هُمْ خُلَفَائِی یَا جَابِرُ وَ أَئِمَّةُ الْمُسْلِمِینَ بَعْدِی أَوَّلُهُمْ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام ثُمَّ الْحَسَنُ ثُمَّ الْحُسَیْنُ ثُمَّ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ثُمَّ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ الْمَعْرُوفُ فِی التَّوْرَاةِ بِالْبَاقِرِ علیهم السلام وَ سَتُدْرِکُهُ یَا جَابِرُ فَإِذَا لَقِیتَهُ فَأَقْرِئْهُ مِنِّی السَّلَامَ ثُمَّ الصَّادِقُ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ثُمَّ مُوسَی بْنُ جَعْفَرٍ ثُمَّ عَلِیُّ بْنُ مُوسَی ثُمَّ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ ثُمَّ عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ ثُمَّ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ ثُمَّ سَمِیِّی وَ ذُو کُنْیَتِی حُجَّةُ اللهِ فِی أَرْضِهِ وَ بَقِیَّتُهُ فِی عِبَادِهِ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ علیهم السلام ذَلِکَ الَّذِی یَغِیبُ عَنْ شِیعَتِهِ وَ أَوْلِیَائِهِ غَیْبَةً لَا یَثْبُتُ فِیهَا عَلَی الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ إِلَّا مَنِ امْتَحَنَ اللهُ قَلْبَهُ لِلْإِیمَان.

أعلام الوری، ص 397

... جابر انصاری می گوید:

چون خداوند متعال بر پیامبرش آیه ی «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُواللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ اولِی الأمرِ مِنکُم» را نازل نمود، گفتم: «ای رسول خدا! ما خدا و رسولش را می شناسیم؛ اولی الامر چه کسانی هستند که خدا اطاعت آن ها را قرین اطاعت خود نموده است؟» رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «ای جابر! آن ها جانشینان من و امامان مسلمین بعد از من هستند؛ اولین ایشان علی بن ابیطالب علیه السلام است، سپس حسن، سپس حسین، سپس علی پسر حسین، سپس محمد پسر علی علیهم السلام که در تورات به باقر معروف است؛ و تو ای جابر! او را خواهی دید؛ وقتی با او ملاقات نمودی سلام مرا به او برسان! - سپس صادق؛ جعفر پسر محمد، سپس محمد پسر جعفر، سپس علی پسر موسی و سپس

ص:39

محمد پسر علی علیهم السلام ، سپس همنام من که دو کنیه ی من را دارد؛ حجة الله فی ارضه (حجت خدا در روی زمین) و بقیة الله فی عباده (ذخیره ی خدا در بین بندگانش)، فرزند حسن بن علی علیه السلام . او کسی است که… از شیعیان و مؤمنین به ولایتش غایب می شود، غیبتی که کسی بر ایمان به ولایت و امامتش پایدار نخواهد ماند؛ مگر کسی که خداوند دلش را برای ایمان آزموده باشد».

(33)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام عَن أمِیرِ المُؤمِنِینَ علیه السلام

قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : یَا عَلِیُّ، خَلَقَ النَّاسَ مِنْ شجَرٍ شَتَّی وَ خُلِقتُ أنَا وَ أَنْتَ مِنْ شَجَرَةٍ وَاحِدَةٍ، أَنَا أَصْلُهَا وَ أَنْتَ فَرْعُهَا وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ أَغْصَانُهَا وَ شِیعَتُنَا وَرَقُهَا فَمَنْ تَعَلَّقَ بِغُصْنٍ مِنْ أَغْصَانِهَا أَدْخَلَهُ اللهُ الْجَنَّةَ.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 73

امام رضا علیه السلام به نقل از پدران خود علیهم السلام می فرماید: از امیرالمؤمنین علیه السلام ؛ علی علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به من فرمود: «ای علی! مردم از درختان مختلف آفریده شدند و من و تو از درختی واحد آفریده شدیم که من اصل آن، تو فرع آن، حسن و حسین شاخه های آن و شعیان ما برگ های آن هستند. خداوند کسی را که به شاخه ای از شاخه های آن چنگ زند، وارد بهشت خواهد نمود».

(34)

رَوَوا عَنْ أَبِی عَبَّاسٍ قَالَ:

ص:40

...قَدِمَ یَهُودِیٌّ عَلَی رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم ... الی ان قال... یَا مُحَمَّدُ فَأَخْبِرْنِی عَنْ وَصِیِّکَ مَنْ هُوَ فَمَا مِنْ نَبِیٍّ إِلَّا وَ لَهَ وَصِیٌّ وَ إِنَّ نَبِیَّنَا مُوسَی بْنَ عِمْرَانَ علیه السلام أَوْصَی إِلَی یُوشَعَ بْنِ نُونٍ فَقَالَ نَعَمْ إِنَّ وَصِیِّی وَ الْخَلِیفَةَ مِنْ بَعْدِی عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ وَ بَعْدَهُ سِبْطَایَ الْحَسَنُ ثُمَّ الْحُسَیْنُ تَتْلُوهُ تِسْعَةٌ مِنْ صُلْبِ

الْحُسَیْنِ أَئِمَّةٌ أَبْرَارٌ قَالَ یَا مُحَمَّدُ فَسَمِّهِمْ لِی قَالَ نَعَمْ إِذَا مَضَی الْحُسَیْنُ فَابْنُهُ عَلِیٌّ فَإِذَا مَضَی عَلِیٌّ فَابْنُهُ مُحَمَّدٌ فَإِذَا مَضَی مُحَمَّدٌ فَابْنُهُ جَعْفَرٌ فَإِذَا مَضَی جَعْفَرٌ فَابْنُهُ مُوسَی فَإِذَا مَضَی مُوسَی فَابْنُهُ عَلِیٌّ فَإِذَا مَضَی عَلِیٌّ فَابْنُهُ مُحَمَّدٌ فَإِذَا مَضَی مُحَمَّدٌ فَابْنُهُ عَلِیٌّ فَإِذَا مَضَی عَلِیٌّ فَابْنُهُ الْحَسَنُ فَإِذَا مَضَی الْحَسَنُ فَبَعْدَهُ ابْنُهُ الْحُجَّةُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ فَهَذِهِ اثْنَا عَشَرَ إمَاماً عَلَی عَدَدِ نُقَبَاءِ بَنِی إِسْرَائِیلَ قَالَ فَأَیْنَ مَکَانُهُمْ فِی الْجَنَّةِ قَالَ مَعِی فِی دَرَجَتِی قَالَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَ أَنَّکَ رَسُولُ اللهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّهُمْ الْأَوْصِیَاءُ بَعْدَکَ...

بحار الأنوار، ج 36، ص 283

از ابی عباس روایت شده است:

فردی یهودی خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم رسید و گفت: «ای محمد! مرا خبر ده که وصی تو کیست؟ هیچ پیامبری بدون وصی نیست؛ حضرت موسی علیه السلام ، پیامبر ما یوشع بن نون علیه السلام را وصی قرار داد». حضرت فرمودند: «بله! وصی و جانشین من علی بن ابیطالب علیه السلام است و بعد از او فرزندانم حسن علیه السلام و حسین علیه السلام و پس از او، نُه تَن از صُلب حسین علیه السلام خواهند بود؛ که امامانی نیکوکارند!»

یهودی گفت: «ای محمد! آنان را برایم نام ببر!» فرمود: «پس از حسین، پسرش علی و پس از علی، پسرش محمد و پس از محمد، پسرش جعفر و پس از جعفر، پسرش

ص:41

موسی و پس از موسی، پسرش علی و پس از علی، پسرش محمد و پس از محمد، پسرش علی و پس از علی، پسرش حسن و بعد از او، حجة بن الحسن علیهم السلام ؛ ایشان دوازده امام به عدد نقباء بنی اسراییل اند». یهودی گفت: «موقعیتشان در بهشت چگونه است؟» حضرت صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «با من و در درجهی من هستند». مرد یهودی گفت: «شهادت می دهم که معبودی جز خدای یگانه نیست و تو فرستادهی خدایی و شهادت می دهم که ایشان اوصیای بعد از تو هستند!»

(35)

حَدَّثَنَا أَبِی رَضِیَ اللهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ بْنُ أَحْمَدَ الْمَالِکِیُّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ أَبِی مَحْمُودٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا عَنْ أَبِیهِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ أَبِیهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ علیهم السلام قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : یَا عَلِیُّ أَنْتَ الْمَظْلُومُ مِنْ بَعْدِی فَوَیْلٌ لِمَنْ ظَلَمَکَ وَ اعْتَدَی عَلَیْکَ وَ طُوبَی لِمَنْ تَبِعَک... یَا عَلِیُّ أَنْتَ سَیِّدُ هَذِهِ الْأُمَّةِ بَعْدِی وَ أَنْتَ إِمَامُهَا وَ خَلِیفَتِی عَلَیْهَا مَنْ فَارَقَکَ فَارَقَنِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ مَنْ کَانَ مَعَکَ کَانَ مَعِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ یَا عَلِیُّ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِی وَ صَدَّقَنِی وَ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ أَعَانَنِی عَلَی أَمْرِی وَ جَاهَدَ مَعِی عَدُوِّی وَ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ صَلَّی مَعِی وَ النَّاسُ یَوْمَئِذٍ فِی غَفْلَةِ الْجَهَالَة... وَ إِنَّ رَبِّی عَزَّوَجَلَّ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنَّهُ لَا یَجُوزُ عَقَبَةَ الصِّرَاطِ إِلَّا مَنْ مَعَهُ بَرَاءَةٌ بِوَلَایَتِکَ وَ وَلَایَةِ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِکَ وَ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ یَرِدُ حَوْضِی تَسْقِی مِنْهُ أَوْلِیَاءَکَ وَ تَذُودُ عَنْهُ أَعْدَاءَکَ وَ أَنْتَ صَاحِبِی إِذَا قُمْتُ الْمَقَامَ الْمَحْمُودَ تُشَفِّعُ لِمُحِبِّینَا فَتُشَفَّعُ فِیهِمْ وَ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ یَدْخُلُ الْجَنَّة

ص:42

َ وَ بِیَدِکَ لِوَائِی...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 303

امام رضا علیه السلام به نقل از امام حسین علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به امیرالمؤمنین؛ علی علیه السلام فرمود: «ای علی! بعد از من به تو ستم خواهد شد؛ وای بر کسی که به تو ظلم کند و به حق تو تجاوز نماید و خوشا به حال کسی که از تو تبعیت کند! ای علی! تو آقای این امّت و امام و جانشین بعد از من هستی؛ هر که از تو جدا شود، روز قیامت از من جدا خواهد بود و کسی که با تو باشد، روز قیامت با من خواهد بود. ای علی! تو اولین کسی هستی که به من ایمان آورد؛ مرا تصدیق نمود؛ کمک کارم بود و با من جهاد نمود. تو اولین کسی هستی که با من نماز خواند؛ در زمانی که مردم در نادانی و جهالت به سر می بردند. قسم به عزت خداوند! که هیچ کس از صراط نخواهد گذشت مگر این که همراه او سند ایمان به ولایت تو و امامان از اولاد تو

باشد. تو اول کسی هستی که بر حوض من وارد می شوی و از آن، مؤمنین به ولایت خود را سیراب می کنی و دشمنانت را محروم می سازی. تو همراهم خواهی بود وقتی که در مقام محمود می ایستم و شفاعت می کنی برای دوستانمان و از آن ها دستگیری می شود، تو اولین کسی هستی که وارد بهشت می شوی و پرچم من به دست تو خواهد بود».

(36)

حَدَّثَنَا أَبُو الْحَسَنِ عَلِیُّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا، عَنْ أَبِیهِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ، عَنْ أَبِیهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ أَبِیهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ، عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ، عَنْ أَبِیهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ، عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهم السلام ، قَالَ:

ص:43

قَالَ لِیَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله وسلم : أَنَا مَدِینَةُ الْعِلْمِ وَ أَنْتَ الْبَابُ، وَ کَذَبَ مَنْ زَعَمَ أَنَّهُ یَصِلُ إِلَی الْمَدِینَةِ لَا مِنْ قِبَلِ الْبَاب.

بحار الأنوار، ج 40، ص 207

امام رضا علیه السلام از پدران خود علیهم السلام نقل می کند که امیرالمومنین علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به من فرمود: «من شهر علم هستم و تو دروازه ی آن؛ دروغ پنداشته کسی که گمان کند به شهر می رسد جز از دروازه ی آن».

(37)

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ:

قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله وسلم : لَا تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّی یَقُومَ قَائِمٌ لِلْحَقِ مِنَّا وَ ذَلِکَ حِینَ یَأْذَنُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ وَ مَنْ تَبِعَهُ نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهُ هَلَکَ اللهَ اللهَ عِبَادَ اللهِ فَأْتُوهُ وَ لَوْ عَلَی الثَّلْجِ فَإِنَّهُ خَلِیفَةُ اللهِ عَزَّوَجَلَّ وَ خَلِیفَتِی.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 59

به اسناد نقل شده، امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: «قیامت بر پا نمی شود؛ جز این که برپا دارنده ی حق (مهدی علیه السلام ) که از ما است قیام کند و ظهورش زمانی است که خدا اجازه دهد. پیروان او نجات یافته و مخالفینش هلاک خواهند شد. خدا را! خدا را! بندگان خدا! به او بپیوندید؛ گرچه بر روی برف باشد! همانا او خلیفه ی خدا و جانشین من است»

(38)

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ:

ص:44

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم فِی قَوْلِ اللهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی «یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ اُنَاسٍ بِإمَامِهِمْ» قَالَ یُدْعَی کُلُّ قَوْمٍ بِإِمَامِ زَمَانِهِمْ وَ کِتَابِ اللهِ وَ سُنَّةِ نَبِیِّهِمْ.

صحیفة الرّضا، ص 49

به اسناد نقل شده، امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در توضیح قول خدای تعالی که می فرماید: «(به یاد آورید) روزی را که هر گروهی را به پیشوایان می خوانیم»(1) فرمود: «هر قومی به امام زمان خود و کتاب خداوند و سنّت پیامبر خود فرا خوانده می شوند».

(39)

قَالَ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام :

قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله وسلم : النُّجُومُ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ وَ أَهْلُ بَیْتِی علیهم السلام أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ...

مسند الامام الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 106

امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «ستارگان، مایه ی امنیت اهل آسمانند و اهل بیت علیهم السلام من، مایه ی امنیت امّت من!»

ص:45

ص:46

(40)

قَالَ الرّضَا علیه السلام :

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : تُوضَعُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَنَابِرُ حَوْلَ الْعَرْشِ لِشِیعَتِی وَ شِیعَةِ أَهْلِ بَیْتِی الْمُخْلَصِینَ فِی وِلَایَتِنَا وَ یَقُولُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ هَلُمُّوا یَا عِبَادِی إِلَیَّ لِأَنْشُرَ عَلَیْکُمْ کَرَامَتِی فَقَدْ أُوذِیتُمْ فِی الدُّنْیَا.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 60

امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «روز قیامت منبرهایی پیرامون عرش برای شیعیان من و شیعیان اهل بیتم که در ولایت ما اخلاص دارند، نهاده می شود و خداوند عزّوجل می فرماید: "ای بندگانم! بیایید تا کرامتم را بر شما بگسترانم؛ که شما در دنیا اذیت شده اید!"»

(41)

عن عَلِیُّ بْنُ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام عَن آبَائِهِ علیهم السلام :

عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله وسلم عَنْ جَبْرَئِیلَ عَنْ مِیکَائِیلَ عَنْ إِسْرَافِیلَ عَنِ اللهِ تَعَالَی جَلَّ جَلَالُهُ أَنَّهُ قَالَ أَنَا اللهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا خَلَقْتُ الْخَلْقَ بِقُدْرَتِی... لَا أَقْبَلُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْهُمْ إِلَّا بِالْإِقْرَارِ بِوَلَایَتِهِ مَعَ نُبُوَّةِ مُحَمَّدٍ رَسُولِی وَ هُوَ یَدِیَ الْمَبْسُوطَةُ عَلَی عِبَادِی وَ هُوَ النِّعْمَةُ الَّتِی أَنْعَمْتُ بِهَا عَلَی مَنْ أَحْبَبْتُهُ مِنْ عِبَادِی فَمَنْ أَحْبَبْتُهُ مِنْ عِبَادِی وَ تَوَلَّیْتُهُ عَرَّفْتُهُ وَلَایَتَهُ وَ مَعْرِفَتَهُ وَ مَنْ أَبْغَضْتُهُ مِنْ عِبَادِی أَبْغَضْتُهُ لِعُدُولِهِ عَنْ مَعْرِفَتِهِ وَ وَلَایَتِهِ فَبِعِزَّتِی حَلَفْتُ وَ بِجَلَالِی قَسَمْتُ إِنَّهُ لَا یَتَوَلَّی عَلِیّاً عَبْدٌ مِنْ عِبَادِی إِلَّا زَحْزَحْتُهُ عَنِ النَّارِ وَ أَدْخَلْتُهُ الْجَنَّةَ وَ لَا یُبْغِضُهُ عَبْدٌ مِنْ عِبَادِی وَ یَعْدِلُ عَنْ وَلَایَتِهِ إِلَّا أَبْغَضْتُهُ وَ أَدْخَلْتُهُ النَّارَ وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 49

ص:48

امام رضا علیه السلام از قول پدران خود علیهم السلام می فرماید:

رسولخدا صلی الله علیه و آله وسلم از قول جبرئیل علیه السلام و او از قول میکائیل علیه السلام و او از قول اسرافیل علیه السلام فرمود که خداوند متعال می فرماید: «من، الله هستم که معبودی جز من نیست؛ آفریدگان را با قدرتم آفریدم... من عمل کسی را نمی پذیرم مگر به اقرار به ولایت علی همراه با نبوت رسولم؛ محمد. او (علی علیه السلام) دست من است که به سوی بندگانم دراز شده است و نعمتی است که هر کس از بندگانم را که بخواهم از آن بهره مند می کنم. پس هر کدام از بندگانم را که دوست داشته باشم؛ ولایت و معرفت او را به او می شناسانم و بر هر کدام از بندگانم که غضب نمایم؛ به خاطر رویگردانی آن بنده از معرفت و ولایت او (علی علیه السلام) است. پس قسم یاد می کنم به عزت و جلالم! که هیچ کدام از بندگانم ولایت علی را نمی پذیرد؛ مگر این که او را از آتش ایمن می گردانم و وارد بهشت می سازم. و بنده ای از بندگانم او را دشمن نداشته و از پذیرش ولایتش رویگردان نمی شود؛ مگر اینکه بر او غضبناک شده و او را وارد جهنم می سازم؛ و جهنم چه بد جایگاهی است!»

(42)

حَدَثَنَا الْإِمَامُ أَبُو الْحَسَنِ عَلِیُّ بْنُ مُوسَی الرِّضَا قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی مُوسَی بْنُ جَعْفَرٍ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهم السلام قَالَ:

إِنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم تَلَا هَذِهِ الْآیَةَ لا یَسْتَوِی أَصْحابُ النَّارِ وَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ أَصْحابُ الْجَنَّةِ هُمُ الْفائِزُونَ فَقَالَ صلی الله علیه و آله وسلم أَصْحَابُ الْجَنَّةِ مَنْ أَطَاعَنِی وَ سَلَّمَ لِعَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام بَعْدِی وَ أَقَرَّ بِوَلَایَتِهِ وَ

ص:49

أَصْحَابُ النَّارِ مَنْ سَخِطَ الْوَلَایَةَ وَ نَقَضَ الْعَهْدَ وَ قَاتَلَهُ بَعْدِی.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 280

امام رضا علیه السلام به نقل از پدران خود علیهم السلام ، از امیرالمؤمنین؛ علی علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم آیه ی "هرگز دوزخیان و بهشتیان یکسان نیستند؛ اصحاب بهشت رستگار و پیروزند!" را تلاوت کرده، سپس فرمودند: «هر کس مرا اطاعت کرده و بعد از من تسلیم علی بن ابیطالب علیه السلام بوده و به ولایت او اقرار نماید؛ جزوِ بهشتیان است و هر کس از ولایت علی علیه السلام ناراضی بوده و پیمان او را نقض کند و با او به جنگ برخیزد؛ جزوِ دوزخیان است».(1)

(43)

قَالَ الرِّضَا علیه السلام:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : أَتَانِی جَبْرَئِیلُ عَنْ رَبِّی تَبَارَکَ وَ تَعَالَی وَ هُوَ یَقُولُ رَبِّی یُقْرِئُکَ السَّلَامَ وَ یَقُولُ یَا مُحَمَّدُ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ الَّذِینَ یَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ وَ یُؤْمِنُونَ بِکَ وَ بِأَهْلِ بَیْتِکَ بِالْجَنَّةِ فَلَهُمْ عِنْدِی جَزَاءً الْحُسْنَی وَ سَیَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ.

بحار الأنوار، ج 65، ص 19

امام رضا علیه السلام می فرماید:

جبرئیل علیه السلام به رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم گفت: «خدایم به تو سلام می رساند و می فرماید: "ای محمد! مؤمنینی را که اعمال صالح انجام داده و به تو و اهل بیت تو ایمان دارند، به بهشت بشارت ده که برایشان نزد من جزای نیکوست و به زودی وارد بهشت خواهند شد!"».

ص:50

(44)

حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ مُوسَی الرِّضَا قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی مُوسَی بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : یَا عَلِیُّ طُوبَی لِمَنْ أَحَبَّکَ وَ صَدَّقَ بِکَ وَ وَیْلٌ لِمَنْ أَبْغَضَکَ وَ کَذَّبَ بِکَ مُحِبُّوکَ مَعْرُوفُونَ فِی السَّمَاءِ السَّابِعَةِ وَ الْأَرْضِ السَّابِعَةِ السُّفْلَی وَ مَا بَیْنَ ذَلِکَ هُمْ أَهْلُ الدِّینِ وَ الْوَرَعِ وَ السَّمْتِ الْحَسَنِ وَ التَّوَاضُعِ للهِ عَزَّوَجَلَّ خَاشِعَةٌ أَبْصَارُهُمْ وَجِلَةٌ قُلُوبُهُمْ لِذِکْرِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ وَ قَدْ

عَرَفُوا حَقَّ وَلَایَتِکَ وَ أَلْسِنَتُهُمْ نَاطِقَةٌ بِفَضْلِکَ وَ أَعْیُنُهُمْ سَاکِبَةٌ تَحَنُّناً عَلَیْکَ وَ عَلَی الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِکَ... إِنَّ الْمَلَائِکَةَ لَتُصَلِّی عَلَیْهِمْ وَ تُؤَمِّنُ عَلَی دُعَائِهِمْ وَ تَسْتَغْفِرُ لِلْمُذْنِبِ مِنْهُمْ...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 261

امام رضا علیه السلام به نقل از پدران خود علیهم السلام ، از امیرالمؤمنین؛ علی علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «ای علی! خوشا به سعادت کسانی که تو را دوست داشته و تصدیق کنند! وای بر کسی که بغض تو را داشته و تکذیب کند! دوستان تو در آسمان هفتم و طبقهی هفتم زمین و بین آن دو شناخته شده اند! آن ها اهل دین، پرهیزکاری، نیکوکاری و تواضع برای خداوند متعال اند، چشم های آن ها از خوف خدا فرو افتاده و قلب های آن ها از یاد خدا هراسان است، حق ولایت تو را شناخته و به آن معتقدند، زبان هایشان به ذکر فضایل تو گویا و چشم هایشان بر تو و امامان بعد از تو علیهم السلام گریان است، فرشتگان الهی بر آن ها درود فرستاده، دعای آن ها را

ص:51

بالا برده و برای گنهکار ایشان، استغفار می نمایند!»

(45)

حدّثنی علیّ بن موسی عن أبیهِ موسی بن جعفر عن أبیه جعفر ابن محمّد عن أبیه محمّد بن علیّ عن أبیه علیّ بن الحسین عن أبیه الحسین بن علیّ بن أبی طالب صلوات اللّه علیهم أجمعین قال: قال علیّ علیه السلام :

قَالَ لِی رَسُولُ اللهُ صلی الله علیه و آله وسلم : مَن سَرَّهُ أن یَلقَی اللهَ عَزَّوَجَلَّ آمِناً مُطَهَّراً لَا یَحزُنُهُ الفَزَعُ الأکبَرُ فَلیَتَوَلَّکَ وَ لیَتَوَلَّ ابنَیکَ الحَسَنَ وَ الحُسَینَ وَ عَلِیَّ بنَ الحُسَینُ وَ مُحَمَّدَ بنَ عَلِیٍّ وَ جَعفَرَ بنَ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَی بنَ جَعفَرٍ وَ عَلِیَّ بنَ مُوسَی وَ مُحَمَّداً وَ عَلِیّاً وَ الحَسَنَ ثُمَّ المَهدِیَّ وَ هُوَ خَاتَمُهُم.

بحار الأنوار، ج 36، ص 258

امام رضا علیه السلام به نقل از پدران خود علیهم السلام ، از امیرالمومنین علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «هر که دوست دارد خداوند متعال را ملاقات کند در حالی که در امان و پاکیزه است و رسوایی بزرگ روز قیامت او را غمگین نسازد؛ باید ولایت تو و پسرانت، حسن و حسین، علی پسر حسین، محمد پسر علی، جعفر پسر محمد، علی پسر موسی، محمد پسر علی، علی پسر محمد و حسن علیهم السلام ، سپس مهدی علیه السلام که خاتم آن هاست، را بپذیرد!»

(46)

کَتَبَ أبُوالحَسَنِ الرِّضَا علیه السلام:

... إنَّ مُحَمَّداً کَانَ أمِینَ اللهِ فِی أَرضِهِ فَلَمَّا قُبِضَ مُحَمَّدٌ کُنَّا

ص:52

أَهلَ البَیتِ وَرَثَتَهُ وَ إِنَّا لَنَعرِفُ الرَّجُلَ إِذَا رَأَینَاهُ بِحَقِیقَةِ الإِیمَانِ وَ حَقِیقَةِ النِّفَاقِ وَ إِنَّ شِیعَتَنَا لَمَکتُوبُونَ بِأَسمَائِهِم وَ أسمَاءِ آبَائِهِم أَخَذَاللهُ عَلَینَا وَ عَلَیهِمُ المِیثَاقَ یَرِدُونَ مَورِدَنَا...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 26، ص 142

امام رضا علیه السلام می فرماید:

"...محمد صلی الله علیه و آله وسلم ؛ امین خدا در روی زمین بود. پس از رحلت ایشان ما اهلبیت، ورثهی او و امین های الهی در زمین هستیم. هرگاه به شخصی بنگریم، ایمان یا نفاق باطنی او را می شناسیم. نام شیعیان ما و پدرانشان نزد ماست و خداوند از ما و آن ها پیمان گرفته است؛ هرجا که ما وارد شویم، آن ها نیز وارد می شوند".

ص:53

ص:54

(47)

قَالَ [الرِّضَا علیه السلام]:

... قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله وسلم : مَنْ زَارَنِی فِی حَیَاتِی أَوْ بَعْدَ مَوْتِی فَقَدْ زَارَ اللهَ تَعَالَی وَ دَرَجَةُ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله وسلم فِی الْجَنَّةِ أَرْفَعُ الدَّرَجَاتِ فَمَنْ زَارَهُ فِی دَرَجَتِهِ فِی الْجَنَّةِ مِنْ مَنْزِلِهِ فَقَدْ زَارَ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 115

امام رضا علیه السلام می فرماید:

... رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: «کسی که مرا در زمان حیات یا بعد از مرگم زیارت کند، در واقع، حقیقت خداوند متعال را زیارت کرده است.» [در ادامه امام رضا علیه السلام فرمودند:] «و درجهی پیامبر بالاترین درجات در بهشت است؛ هر که او را در درجه و موقعیتش در بهشت، زیارت کند؛ همانا خداوند تبارک و تعالی را زیارت نموده است».

(48)

حَدَّثَنَا أَبِی رَضِیَ اللهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی الْعَطَّارُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَیْنِ بْنِ أَبِی الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ بْنِ بَزِیعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ زَیْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ:

... قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللهِ علیه السلام مَا لِمَنْ زَارَ وَاحِداًً مِنْکُمْ قَالَ کَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم .

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 262

[از امام رضا علیه السلام نقل است که:]

... از امام صادق علیه السلام سوال شد: «برای کسی که یکی از شما ائمه علیهم السلام را زیارت کند چه چیزی است؟» حضرت علیه السلام فرمود: «مانند این است که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم را زیارت کرده است».

ص:56

(49)

عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ حَفْصٍ الْمَرْوَزِیِّ قَالَ:

سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ مُوسَی بْنَ جَعْفَرٍ علیه السلام : إِنَّ ابْنِی عَلِی[عَلِیّاً] مَقْتُولٌ بِالسَّمِّ ظُلْماً وَ مَدْفُونٌ إِلَی جَنْبِ هَارُونَ بِطُوسَ مَنْ زَارَهُ کَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم .

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 260

سلیمان مروزی گوید:

از امام کاظم علیه السلام شنیدم که فرمود: «همانا پسرم علی (امام رضا علیه السلام)، مظلومانه به وسیلهی سم کشته و در کنار قبر هارون در سرزمین توس مدفون خواهد شد؛ کسی که او را زیارت کند مانند کسی است که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم را زیارت نموده است».

(50)

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ زِیَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَدَانِیُّ رَضِیَ اللهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ بْنِ هَاشِمٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عِیسَی بْنِ عُبَیْدٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سُلَیْمَانَ الْمِصْرِیُّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ أَبِی حُجْرٍ الْأَسْلَمِیِّ قَالَ حَدَّثَنَا قَبِیصَةُ بْنُ جَابِرِ بْنِ یَزِیدٍ الْجُعْفِیُّ قَالَ سَمِعْتُ وَصِیَّ الْأَوْصِیَاءِ وَ وَارِثَ عِلْمِ الْأَنْبِیَاءِ أَبَا جَعْفَرٍ

مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهم السلام یَقُولُ حَدَّثَنِی سَیِّدُ الْعَابِدِینَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ عَنْ سَیِّدِ الشُّهَدَاءِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ سَیِّدِ الْأَوْصِیَاءِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهم السلام قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : سَتُدْفَنُ بَضْعَةٌ مِنِّی بِأَرْضِ خُرَاسَانَ مَا زَارَهَا مَکْرُوبٌ إِلَّا نَفَّسَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ کُرْبَتَهُ وَ لَا مُذْنِبٌ إِلَّا غَفَرَ اللهُ ذُنُوبَه.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 257

ص:57

امام رضا علیه السلام به نقل از پدران خود علیهم السلام نقل می فرماید که:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «به زودی پارهی تن من در سرزمین خراسان مدفون خواهد شد؛ هیچ سختی دیده ای او زیارت نمی کند، مگر اینکه خداوند سختی او را آسان می سازد (گشایش در کارش ایجاد می نماید) و هیچ گنهکاری او را زیارت نمی کند، مگر اینکه خداوند گناهانش را می بخشد».

ص:58

(51)

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ:

إِنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم قَالَ ... مَنْ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِ نِعْمَةً فَلْیَحْمَدِ اللهَ وَ مَنِ اسْتَبْطَأَ الرِّزْقَ فَلْیَسْتَغْفِرِ اللهَ وَ مَنْ حَزَنَهُ أَمْرٌ فَلْیَقُلْ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّه.

صحیفة الرّضا علیه السلام، ص 84

با اسناد نقل شده، امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: «هر کس که خدا به او نعمتی داد؛ باید خدا را شکر کند، کسیکه در روزی اش تأخیر شد؛ باید استغفار نماید و کسیکه امری او را غمگین کرد بگوید: "لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا باللهِ"».

(52)

حَدَّثَنَا تَمِیمُ بْنُ عَبْدِ اللهِ بْنِ تَمِیمٍ الْقُرَشِیُّ رَضِیَ اللهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا أَبِی عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَلِیٍّ الْأَنْصَارِیِّ عَنْ عَبْدِ السَّلَامِ بْنِ صَالِحٍ الْهَرَوِیِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ عَلِیَّ بْنَ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام یَقُولُ ... حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهم السلام قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم لَا تَلْبَسُوا لِبَاسَ أَعْدَائِی وَ لَا تَطْعَمُوا مَطَاعِمَ أَعْدَائِی وَ لَا تَسْلُکُوا مَسَالِکَ أَعْدَائِی فَتَکُونُوا أَعْدَائِی کَمَا هُمْ أَعْدَائِی.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 23

امام رضا علیه السلام به نقل از پدران خود علیهم السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم می فرمود: «لباس دشمنان مرا به تن نکنید، طعام دشمنان مرا نخورید و راه دشمنان مرا مپیمایید؛ زیرا در این صورت، جزوِ دشمنان من می شوید؛ همان طور که آنان دشمن من هستند!»

ص:60

(53)

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم مَنْ عَامَلَ النَّاسَ فَلَمْ یَظْلِمْهُمْ وَ حَدَّثَهُمْ فَلَمْ یَکْذِبْهُمْ وَ وَعَدَهُمْ فَلَمْ یُخْلِفْهُمْ فَهُوَ مُؤْمِنٌ کَمَلَتْ مُرُوَّتُهُ وَ ظَهَرَتْ عَدَالَتُهُ وَ وَجَبَتْ أُخُوَّتُهُ وَ حَرُمَتْ غِیبَتُهُ.

صحیفة الرّضا علیه السلام، ص 48

با اسناد نقل شده، امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «کسی که در معاشرت با مردم ستم نکند، در گفتار با آنان دروغ نگوید و در وعده اش تخلف نورزد؛ مؤمنی است که جوانمردی اش کامل، عدالتش آشکار، برادری او لازم و غیبتش حرام است».

(54)

حَدَّثَنَا أَبِی رَضِیَ اللهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ بْنُ أَحْمَدَ الْمَالِکِیُّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ أَبِی مَحْمُودٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا عَنْ أَبِیهِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ أَبِیهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ علیهم السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم :

أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم قَالَ: ...مَنْ أَصْغَی إِلَی نَاطِقٍ فَقَدْ عَبَدَهُ فَإِنْ کَانَ النَّاطِقُ عَنِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ فَقَدْ عَبَدَ اللهَ وَ إِنْ کَانَ النَّاطِقُ عَنْ إِبْلِیسَ فَقَدْ عَبَدَ إِبْلِیسَ ثُمَّ قَالَ الرِّضَا علیه السلام یَا ابْنَ أَبِی مَحْمُودٍ إِنَّ مُخَالِفِینَا وَضَعُوا أَخْبَاراً فِی فَضَائِلِنَا وَ جَعَلُوهَا عَلَی ثَلَاثَةِ أَقْسَامٍ أَحَدُهَا الْغُلُوُّ وَ ثَانِیهَا التَّقْصِیرُ فِی أَمْرِنَا وَ ثَالِثُهَا التَّصْرِیحُ بِمَثَالِبِ أَعْدَائِنَا فَإِذَا سَمِعَ النَّاسُ الْغُلُوَّ فِینَا کَفَّرُوا شِیعَتَنَا وَ نَسَبُوهُمْ إِلَی

ص:61

الْقَوْلِ بِرُبُوبِیَّتِنَا وَ إِذَا سَمِعُوا التَّقْصِیرَ اعْتَقَدُوهُ فِینَا وَ إِذَا سَمِعُوا مَثَالِبَ أَعْدَائِنَا بِأَسْمَائِهِمْ ثَلَبُونَا بِأَسْمَائِنَا.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 304

... امام رضا علیه السلام می فرماید:

پدرم به نقل از اجدادشان علیهم السلام به من خبر دادند که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «هرکس به گوینده ای گوش سپارد، بی گمان او را عبادت کرده است. پس اگر آن گوینده، از خدای عزّوجل بگوید؛ شنونده، خدا را عبادت کرده است و اگر از شیطان بگوید؛ شنونده، شیطان را عبادت کرده است».

سپس حضرت رضا علیه السلام فرمود: «مخالفان ما اخباری در فضایل ما ساخته اند که به سه دسته تقسیم می شوند: یک قسم اخبار غُلُوآمیز است، دیگری اخباری که در حق ما کوتاهی کرده اند و سوم، اخباری که از دشمنان ما به صراحت اسم می برند و عیب هایشان را بازگو می کنند. مردم وقتی اخبار غلو آمیز را بشنوند، شیعیان ما را تکفیر می کنند و اعتقاد به خدا بودن ما را، به آن ها نسبت می دهند. وقتی اخباری را که در حق ما تفریط و کوتاهی نموده اند می شنوند، آن ها را باور می کنند و هرگاه اخباری را که از دشمنان ما به صراحت نام برده و بدگویی می کنند بشنوند، به ما بی حرمتی می کنند!»

(55)

وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ:

حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ قَالَ أَبُو جُحَیْفَةَ أَتَیْتُ النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله وسلم وَ أَنَا أَتَجَشَّأُ فَقَالَ لِی یَا أَبَا جُحَیْفَةَ اکْفُفْ جُشَاکَ

فَإِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ شِبَعاً فِی الدُّنْیَا أَطْوَلُهُمْ جُوعاً یَوْمَ الْقِیَامَةِ...

صحیفة الرّضا علیه السلام، ص 69

ص:62

امام رضا علیه السلام به نقل از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم میفرماید:

«... گرسنه ترین افراد در قیامت، سیرترین مردم در دنیا هستند».

(56)

عَنِ الرِّضَا قَالَ:

قَالَ رَسُول اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : لَا تُضَیِّعُوا صَلَوَاتِکُم فَإِنَّ مَن ضَیَّعَ صَلَاتَهُ حُشِرَ مَعَ قَارُونَ وَ هَامَانَ، وَ کَانَ حَقّاً عَلَی اللهِ أن یُدخِلَهُ النَّارَ مَعَ المُنَافِقِینَ فَالوَیلُ لِمَن لَم یُحَافِظ عَلَی صَلَاتِهِ...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 31

امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:«نمازتان را ضایع نسازید؛ کسی که نمازش را ضایع کند، با قارون و هامان محشور خواهد شد و خداوند را حق و سزاوار است که او را با منافقین وارد جهنم سازد. پس وای بر کسی که نمازش را محافظت نکند!»

(57)

وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ قَالَ [الرِّضَا علیه السلام]:

قَالَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام : ... سُئِلَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم عَنْ أَکْثَرِ مَا یُدْخَلُ بِهِ الْجَنَّةُ

قَالَ تَقْوَی اللهِ وَ حُسْنُ الْخُلُقِ وَ سُئِلَ عَنْ أَکْثَرِ مَا یُدْخَلُ بِهِ النَّارُ قَالَ الْأَجْوَفَانِ الْبَطْنُ وَ الْفَرَجُ.

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 38

امام رضا علیه السلام از قول امیرالمؤمنین؛ علی علیه السلام می فرماید:

از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در مورد آنچه بیشتر سبب بهشت رفتن

ص:63

است پرسیدند، حضرت فرمود: «پرهیزکاری و خوش اخلاقی». از ایشان در مورد آنچه بیشتر سبب جهنم رفتن است سوال شد، فرمود: «شکم و شهوت».

(58)

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْقَاسِمِ الْمَعْرُوفُ بِأَبِی الْحَسَنِ الْمُفَسِّرِ الْجُرْجَانِیِّ رَضِیَ اللهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا یُوسُفُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ زِیَادٍ وَ عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَیَّارٍ عَنْ أَبَوَیْهِمَا عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم ... أَحْبِبْ فِی اللهِ وَ أَبْغِضْ فِی اللهِِ وَ وَالِ فِی اللهِ وَ عَادِ فِی اللهِ فَإِنَّهُ لَا تُنَالُ وَلَایَةُ اللهِ إِلَّا بِذَلِکَ وَ لَا یَجِدُ رَجُلٌ طَعْمَ الْإِیمَانِ وَ إِنْ کَثُرَتْ صَلَاتُهُ وَ صِیَامُهُ حَتَّی یَکُونَ کَذَلِک...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 291

امام رضا علیه السلام به نقل از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله وسلم میفرماید:

«فقط برای خدا دوست بدار و برای خدا متنفر باش! برای خدا دوستی کن و برای خدا دشمنی کن! که به ولایت خدا نمی رسی، مگر با این روش. هیچ کس طعم ایمان را نمی چشد، مگر این که این چنین باشد؛ هر چقدر هم نماز و روزه اش زیاد باشد».

(59)

وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ:

سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم یَقُول: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم یَقُول:ُ إِنِّی أَخَافُ عَلَیْکُمُ اسْتِخْفَافاً بِالدِّینِ وَ بَیْعَ الْحُکْمِ وَ قَطِیعَةَ الرَّحِمِ وَ أَنْ

ص:64

تَتَّخِذُوا الْقُرْآنَ مَزَامِیرَ وَ تُقَدِّمُونَ أَحَدَکُمْ وَ لَیْسَ بِأَفْضَلِکُمْ فِی الدِّینِ...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 42

امام رضا علیه السلام از قول امیرالمؤمنین؛ علی علیه السلام می فرماید:

شنیدم که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «می ترسم بر شما؛ از کوچک شمردن دین، خرید و فروش حکم قاضی و قطع رحم؛ و نیز این که قرآن را آلت لهو قرار داده و کسی را که در دین بر شما برتری ندارد، بر خود مقدم نمایید!»

(60)

عَنِ الرِّضَا علیه السلام:یَرْفَعُهُ إِلَی النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله وسلم قَالَ:

اجْعَلُوا لِبُیُوتِکُمْ نَصِیباً مِنَ الْقُرْآنِ فَإِنَّ الْبَیْتَ إِذَا قُرِئَ فِیهِ الْقُرْآنُ یُسِّرَ عَلَی أَهْلِهِ وَ کَثُرَ خَیْرُهُ وَ کَانَ سُکَّانُهُ فِی زِیَادَةٍ وَ إِذَا لَمْ یُقْرَأْ فِیهِ الْقُرْآنُ ضُیِّقَ عَلَی أَهْلِهِ وَ قَلَّ خَیْرُهُ وَ کَانَ سُکَّانُهُ فِی نُقْصَانٍ.

وسائل الشیعة، ج 6، ص 200

امام رضا علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «خانه هایتان را از قرآن بهره مند سازید! همانا وقتی که قرآن در خانه ای قرائت می شود؛ آن خانه برای اهلش دلنشین شده و خیر و برکت و اولاد در آن زیاد می شود و زمانی که در آن، قرآن خوانده نشود؛ آن خانه بر اهلش تنگ و دلگیر شده، خیر و برکت در آن کم و مرگ و میر در آن زیاد می شود».

(61)

عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ:

ص:65

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم إِیَّاکُمْ وَ الظُّلْمَ فَإِنَّهُ یُخَرِّبُ قُلُوبَکُمْ.

صحیفة الرّضا علیه السلام، ص 48

امام رضا علیه السلام از قول پدرانشان علیهم السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «بترسید از ظلم؛ چرا که قلب های شما را تخریب می کند».

(62)

عَنِ الرِّضَا عَن آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم : یَقُولُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ یَا ابْنَ آدَمَ أَ مَا تُنْصِفُنِی أَتَحَبَّبُ إِلَیْکَ بِالنِّعْمَةِ وَ تَتَمَقَّتُ إِلَیَّ بِالْمَعَاصِی خَیْرِی إِلَیْکَ مُنْزَلٌ وَ شَرُّکَ إِلَیَّ صَاعِدٌ وَ لَا یَزَالُ مَلَکٌ کَرِیمٌ (یَأْتِینِی عَنْکَ) فِی کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ بِعَمَلٍ قَبِیحٍ یَا ابْنَ آدَمَ لَوْ سَمِعْتَ وَصْفَکَ مِنْ غَیْرِکَ وَ أَنْتَ لَا تَعْلَمُ مَنِ الْمَوْصُوفُ لَسَارَعْتَ إِلَی مَقْتِهِ.

مستدرک الوسائل، ج 11، ص 335

امام رضا علیه السلام از قول رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم می فرماید: خداوند متعال می فرماید: «ای پسر آدم! آیا این انصاف است که من تو را با نعمت ها گرامی بدارم و تو با گناهانت با من به ستیز برخیزی؟! خیر و خوبی من به سوی تو نازل شود و شر و بدی تو به سمت من بالا بیاید و دائما فرشتگان در هر شب و روز کار زشتی را از تو به سوی من بیاورند؟!»

(63)

قَالَ الرِّضَا علیه السلام:

... قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله وسلم یَا عَلِیُّ إِنَّ اللهَ تَعَالَی قَدْ غَفَرَ لَکَ وَ لِأَهْلِکَ وَ لِشِیعَتِکَ وَ مُحِبِّی شِیعَتِکَ وَ مُحِبِّی مُحِبِّی شِیعَتِکَ فَأَبْشِر...

عیون اخبار الرّضا علیه السلام، ج 2، ص 47

ص:66

امام رضا علیه السلام از قول امیرالمؤمنین؛ علی علیه السلام می فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «ای علی! خدای تعالی؛ تو، خانواده ات، شیعیانت، دوستان شیعیانت و کسانی که دوستان شیعیانت را دوست بدارند بخشیده است، پس تو را بشارت باد!»

ص:67

ص:68

مسابقه

گوهر کلام شمارهی 27

از سری مسابقات کتابخوانی

بر رانهی مهر رضوی

ص:69

ص:70

ص:71

ص:72

ص:73

ص:74

ص:75

ص:76