ص:2

«گل واژه های هدایت باب امامت»

چاپ : دالاهو / چاپ اوّل : 1391 / شمارگان : 1000 نسخه

قیمت : ریال / کد کتاب: 163 / 201

ناش_ر : انتش_ارات نبأ / ته_ران، خیابان ش_ریعت_ی، روبه روی ملک، خی_ابان

شبستری، خیابان ادیبی، شماره 26 تلفکس : 77506602 _ 77504683

شابک: 0 _ 013 _ 264 _ 600 _ 978ISBN:978 - 600 - 264 - 013 - 0

ص:3

ص:4

2- مقدمه••• 32

3- متن پاسخ••• 32

سرگذشت خلافت حضرت هارون (ع)••• 34

سرگذشت رسولان انطاکیه••• 35

4- نتیجه••• 37

پرسش 2••• 39

امامت رکن دین و مسلمانان نخستین••• 39

پاسخ••• 39

1- چکیده••• 39

2- مقدمه••• 40

3- متن پاسخ:••• 41

4- نتیجه••• 44

پرسش 3••• 47

ولایت امیرالمؤمنین (ع) در حدیث غدیر••• 47

پاسخ••• 48

1- چکیده••• 48

2- مقدمه••• 48

3- متن پاسخ••• 48

مغلطه در فهم روایت••• 49

سخنان صادق ترین صحابی••• 55

نتیجه••• 57

ص:5

پرسش 4••• 59

محبت شیعیان نسبت به اهل بیت••• 59

پاسخ••• 60

1- چکیده••• 60

2- مقدمه••• 60

پاسخ••• 61

اهل بیت چه کسانی اند؟••• 61

اهل بیت در قرآن••• 62

اهل بیت در روایات••• 63

اهمیت نسب••• 64

نتیجه••• 67

پرسش 5••• 69

اهل بیت علیهم السلام و عصمت در حدیث کسا••• 69

پاسخ••• 69

1- چکیده••• 69

2- مقدمه••• 70

3- پاسخ••• 70

الف _ اهل بیت علیهم السلام از دیدگاه اهل سنت••• 70

ب _ تفسیر ائمه ی معصومین (ع) از اهل بیت علیهم السلام در حدیث ثقلین••• 74

ج _ عصمت اهل بیت (ائمه ی اثنی عشر)علیهم السلام در حدیث ثقلین••• 75

د _ بیان اسامی اهل بیت علیهم السلام در پاسخ به خلیفه ی دوم••• 76

ر_ اهل کساء علیهم السلام به نقل صحابه••• 79

ص:6

ز_ وعده ی الهی ظهور و عصمت موعودی از اهل بیت••• 80

نتیجه••• 82

پرسش 6••• 83

آیا هیچ سنی به اهل بیت ناسزا نمی گوید؟!••• 83

پاسخ••• 83

1- چکیده••• 83

2- مقدمه:••• 84

3- پاسخ••• 85

هتک حرمت امیرالمؤمنین (ع)••• 86

خصومت با اهل بیت••• 88

نتیجه••• 92

پرسش 7 ••• 93

امام حسن (ع) و محبت شیعیان••• 93

پاسخ••• 93

1- چکیده••• 93

2- مقدمه••• 94

3- پاسخ:••• 94

4- نتیجه••• 96

پیوست••• 98

ص:7

ص:8

دادن از عذاب دوزخ بیان کرده است(1) و ایشان را منذر نامیده است.(2) این نکته درباره ی خاتم رسولان صلی الله علیه و آله وسلم نیز صادق است. چنان که قرآن نه تنها به این شأن تصریح کرده است(3) و او را منذر خوانده است(4) ؛ بلکه خود قرآن را نیز وسیله ی انذار مردم توسط رسولش معرفی کرده است(5). بیان سرگذشت پیشینیان برای کسانی که از عذاب آخرت می ترسند، مایه ی عبرت است(6) . بهشت پاداش کسانی است که از مقام قهر خدا و از حضور در پیشگاه کبریایی خداوند می هراسند.(7) نزدیک به یک سوم آیات قرآن توصیف جهنم و عذاب های آن است تا مسلمانان را از نافرمانی خداوند برحذر دارد و به اطاعت و بندگی او وادار کند.

بنابراین، هر امر دینی که با ترک آن، انسان در قیامت گرفتار عذاب الهی شود، باید مورد توجه قرار گیرد، اگر چه جزء اصول دین محسوب نشود.

ص:9

اکنون به چند نمونه از امور دینی که جزء اصول دین نیستند، ولی ترک یا انکارشان به کفر و یا عذاب ابدی می انجامد، اشاره می کنیم:

الف) ترک حج، موجب عدم پذیرش ایمان فرد در لحظه ی مرگ می شود.

ب) ترک دوستی اهل بیت علیهم السلام موجب ورود در آتش خواهد بود.

ج) تصدیق گفتار کاهن، به منزله ی کفر به قرآن کریم است.

ص:10

جهانیان، بی نیاز است.»

آیه ی فوق بیان می کند که حج بر هر فرد مستطیع واجب است و ترک کننده ی آن را به کفر نسبت می دهد.

در روایات اهل بیت علیهم السلام نیز به نقل شیعه و سنی بیان شده است هر مسلمانی که توانایی انجام حج داشته باشد؛ ولی آن را به جا نیاورد، گرچه در دنیا مسلمان بوده است اما ایمانش در لحظه ی مرگ پذیرفته نخواهد شد و به آئینی غیر از اسلام از دنیا خواهد رفت. از امیرالمؤمنین علی علیه السلام نقل شده است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:

من ملک زاداً و راحلة فلم یحج مات یهودیاً أو نصرانیاً، وذلک أن الله یقول فی کتابه: ولله علی الناس حج البیت من استطاع إلیه سبیلاً (1)

«هر کس زاد و توشه ی سفر حج داشته باشد ولی به حج نرود، یهودی یا نصرانی خواهد مرد و این همان است که خداوند در کتابش می فرماید: و برای خدا بر مردم است که آهنگ خانه ی (او) کنند؛ آن ها که توانایی رفتن به سوی آن دارند.»

ص:11

واضح است گرچه حج از اصول دین نیست، ولی به این دلیل که ترک آن منجر به عدم پذیرش ایمان انسان در لحظه ی مرگ خواهد بود، بسیار حایز اهمیت است.

نکته ی دیگر آن است که به جا آوردن حج، تنها و تنها با همان روشی میسر است که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند و این جزییات در قرآن نیامده است، پس نمی توان ادعا کرد که امور مهم باید به صراحت در قرآن آمده باشد.

ترک دوستی اهل بیت علیهم السلام موجب ورود در آتش خواهد بود.

محبت و دوستی اهل بیت علیهم السلام نیز نزد تمامی مسلمانان جایگاهی والا و اهمیتی به سزا دارد؛ بدین جهت که ترک آن موجب ورود در آتش خواهد بود. شیعه و سنی روایت کرده اند که جایگاه دشمن اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم آتش است.

ابو سعید خدری نقل می کند که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:

والذی نفسی بیده لا یبغضنا أهل البیت أحد الا ادخله الله النار(1)

«قسم به خدایی که جانم در دست اوست، کسی با ما اهل بیت دشمنی نمی کند، مگر این که خداوند او را داخل در

ص:12

آتش می کند.»

پس هر چند محبت و دوستی اهل بیت علیهم السلام جز اصول دین نیست، اما اهمیت آن به حدی است که تعیین کننده ی سرنوشت انسان در آخرت است.

ص:13

در این جا با پذیرش گفتار کاهن، اصلی از اصول دین خدشه دار نشده است؛ ولی چون مسئله ی کفر به قرآن و زیر سؤال رفتن ایمان است، بی توجهی به آن، هم چون بی توجهی به اصلی از اصول دین، غیر قابل اغماض است.

در روایات فریقین افزون بر موارد فوق، منکر خروج حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه(1) و کسی که اعتقاد صحیح به قدر ندارد(2) نیز به کفر متهم شده است.

از آن چه ذکر شد معلوم می شود که لزوماً تمام امور مهم دینی با جزئیاتشان در قرآن نیامده است و تأکید برخی اهل تسنن بر این که باید امامت در قرآن باشد، مبنایی ندارد. البته ما در ادامه نشان می دهیم که در عین حال قرآن به امر امامت تذکر داده است.

ص:14

نجات می دهد، به همراه تمامی جزئیات در قرآن کریم بیان نشده است. مثلا تمام مسلمانان نماز را از واجبات و تارک آن را مستوجب عقاب می دانند، ولی کیفیت خواندن آن در قرآن به صورت کامل بیان نشده است. هر مسلمان برای اقامه ی صحیح نماز، خود را ملزم به تبعیت از سنت نبوی می داند. اگر کسی بدون مراجعه به سنت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و فقط با برداشت از ظواهر آیات قرآن، نماز بخواند، نماز او پذیرفته نیست. بنابراین، برای این که بدانیم در حوزه ی دین چه وظایفی بر عهده ی ما هست، باید به قرآن کریم و سنت نبوی همزمان مراجعه کنیم.

ص:15

اصول باشد یا غیر آن. به همین ترتیب اهمیت مسئله امامت نزد اهل تسن_ن به حدی است که در منابع ایشان، روایات فراوانی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده است. بر اساس این روایات اهل تسنن معتقدند: در هر زمانی امامی هست، باید او را شناخت و فرمانبرش بود. اگر فردی بدون شناخت و اطاعت امام زمان خود بمیرد، به مرگ جاهلیت مرده است.(1)

به اعتقاد اهل تسنن، اطاعت مطلق از امامی که با هر یک از روش های سه گانه ی انتخاب اهل حل و عقد، عهد و استخلاف یا قهر و غلبه انتخاب شود، واجب است و سرپیچی از دستوراتش و قیام علیه او حرام است؛ حتی اگر با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم مخالفت کند.(2)

در واقع، غالب اهل تسنن عزل امام فاسق و فاجر را قبول ندارند و خروج بر چنین امامی را تحریم می کنند. ایشان معتقداند از آن جا که هدف اصلی در امامت حفظ نظام امور و جلوگیری از هرج و مرج است؛ خروج بر امام جائر که چیزی جز شر و بدی به بار نمی آورد، جایز نیست و به وقایعی هم چون خروج بر عثمان اشاره می کنند. حد اکثر کاری را که جایز می شمارند، دعوت به صلاح و دعای خیر برای

ص:16

ائمه جور است!

تاریخ نیز به خوبی گواه این مطلب است که عامه ی مسلمانان امامت را امری واجب می دانستند. زیرا اگر در صدر اسلام وجوب امامت نزد عامه مسلمانان امری پذیرفته نبود، آنان به پیشوایی خلفای اولیه گردن نمی نهادند. به همین ترتیب پادشاهانی مانند بنی امیه و بنی عباس را که به اسم خلافت به تخت سلطنت تکیه زده بودند را نمی پذیرفتند و با آنان به مخالفت برمی خاستند. این امور اتفاق نیفتاد، زیرا مسلمانان آنان را در مقام خلفاء اولو الامری می دانستند که خداوند هم چنان که به اطاعت خود و رسولش امر کرده است ، به فرمان برداری از آنان نیز دستور داده است.

شیعه نیز امامت را یکی از اصول دین خود می شمارد و بر اساس روایات فراوان نقل شده از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم معتقد است: کسی که بمیرد و امام زمان خویش را نشناسد، به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است.(1) در روایات دیگر، منکر ائمه کافر خوانده شده است.(2)

ص:17

امامت و پیشوایی در مکتب شیعه، از نظر لزوم اعتقاد، در ردیف توحید و نبوت و معاد قرار دارد و منصب امامت امتداد وظایف رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم است. شیعه معتقد است که عدم اعتقاد به امامت، هم چون عدم اعتقاد به توحید و نبوت، انسان را در دنیا از دایره ی اسلام خارج نمی کند؛ ولی شخص غیر معتقد سرانجام به مرگ جاهلیت خواهد مرد و پس از مرگ، ایمان او پذیرفته نمی شود.

بنابراین واضح است که امامت در هر دو مکتب جایگاه اصیلی دارد و انکار یا عدم التزام عملی به آن موجب مردن به مرگ جاهلی است. بنابراین، چنان چه ادعای دروغین نبودِ امامت در قرآن درست هم بود، چیزی از اهمیت امامت نمی کاست.

ص:18

اعتقاد به خلفای اثنا عشر از مشترکات میان شیعه و اهل تسنن(1) است. ابن حجر در کتاب صواعق پس از ذکر حدیثی که بیان می کند امامان دوازده نفرند و همه از قریش می باشند، می گوید:

هذا الحدیث مجمع علی صحته(2)

در روایات اهل تسنن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم برای جانشینان خود، الفاظ مختلفی هم چون امام، خلیفه، امیر امت، ولی امر مردم و قیم امت به کار برده اند. ایشان تعداد امامان را به تعداد نقبای بنی اسرائیل و اصحاب حضرت موسی علیه السلام دوازده نفر دانسته اند. این روایات تنها در ملحقات احقاق الحق با بیش از چهل سند مختلف و بیش از یک صد مصدر حدیثی تاریخی و کلامی نقل شده است.(3)

در مناب_ع شیعه، ه_م از پیامب_ر صلی الله علیه و آله وسلم و هم از خود ائمه ی معصومین علیهم السلام روایاتی نقل شده است که جانشینان پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم را با الفاظی هم چون امامان هدایت، محدثین، اوصیا، امرا و خلفا، و به تعداد ماه های سال، ساعات شب، ساعات روز و نقبای حضرت موسی دوازده نفر معرفی کرده اند.(4)

ص:19

جالب توجه این است که این روایات در کتاب هایی که قبل از تکمیل عدد ائمه علیهم السلام تألیف شده است نیز آمده است؛ ولیکن در این که مصداق این دوازده نفر چه کسانی هستند میان شیعه و اهل تسنن اختلاف است. در ادامه به بررسی اعتقاد هر یک از دو مذهب در این باب خواهیم پرداخت.

ص:20

توضیح منطقی برای احادیث مورد بحث و مصداق قابل قبولی برای خلفای اثنا عشر ارائه دهند. این اختلاف نظر به اندازه ای است که یکی از دانشمندان ایشان، ابن حجر در شرح خود بر صحیح بخاری گفته است: لم یلق احدا یقطع فی هذا الحدیث یعنی بشئ معین «هیچ کس را ندیدم که در مورد این حدیث قطع به معنای مشخصی داشته باشد!»(1)

اکنون به برخی از آرا و نظریه های اهل تسنن در مورد مصادیق احادیث خلفای اثنا عشر اشاره می کنیم:

سیوطی معتقد است ده نفر آنان عبارتند از: خلفای اربعه، حسن علیه السلام ، معاویه، ابن زبیر، عمر بن عبد العزیز و احتمالا مهدی عباسی که در عباسی ها همانند عمر بن عبد العزیز در اموی ها بود، هم چنین ظاهر عباسی به خاطر عدلش. دو نفر منتظر نیز باقی می مانند که یکی از آن دو مهدی است.(2)

برخی هم چون ابن حجر عسقلانی معتقدند مراد از حدیث خلفای اثنا عشر، وجود دوازده خلیفه در سراسر دوران اسلام تا قیامت است، هر چند عصر و زمان آن به هم پیوسته نباشد.(3)

ابن حجر مکی معتقد است ائمه ی اثنا عشر هنوز خلق نشده اند و

ص:21

پس از ظهور مهدی منتظر علیه السلام و درگذشتش به وجود می آیند.(1)

شیخ سلیمان قندوزی حنفی، شرحی درباره ی مصادیق احادیث اثنا عشر دارد. او معتقد است مراد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم از این احادیث، امامان دوازده گانه از اهل بیت و عترت خود آن حضرت اند. به اعتقاد او امکان ندارد آن مصادیق را حمل بر خلفای از صحابه نمود؛ زیرا تعداد آنان از دوازده نفر کمتر است. هم چنین این مصادیق را به سه دلیل بر بنی امیه نیز نمی توان حمل کرد. اول این که تعدادشان از دوازده نفر بیشتر است. دوم این که ظلم فاحشی کرده اند . سوم این که از تیره بنی هاشم نیستند در حالی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: کلهم من بنی هاشم. این مصادیق را بر بنی عباس نیز به خاطر افزونی تعداد آنان از دوازده نفر، نمی توان حمل نمود. وی در ادامه بیان می کند: منظور، امامان دوازده گانه از خاندان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و عترت او است که همیشه داناترین و گرامی ترین و با تقواترین فرد اهل زمان خود بوده اند و علمشان به وراثت از جانب خداوند و از طریق جدشان و پدرانشان به ایشان رسیده است. وی گواه این نظریه را حدیث ثقلین و دیگر احادیث متواتر می داند. او سپس می گوید: شاید مراد از فرموده ی(2) پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم این است که هنگام ظهور قائمشان حضرت مهدی علیه السلام همه ی امت بر اقرار به مقام امامت آنان هماهنگ خواهند شد.(3)

ص:22

ابن جوزی نیز ابتدا احتمال می دهد منظور از خلفای اثنا عشر، دوازده خلیفه ی اموی باشد که اول آن ها یزید بن معاویه و آخر آن ها مروان حمار است. البته مروان حکم به دلیل اختلاف در صحابی بودنش یا به دلیل آن که بعد از تجمع مردم بر علیه عبید الله بن زیاد بر سر کار آمد، از این تعداد جدا می شود. عثمان و معاویه و ابن زبیر نیز به خاطر صحابی بودنشان در این عده جای نمی گیرند. سپس اقرار می کند هر چه پیرامون این حدیث بررسی کردم بالاخره به مقصود آن دست نیافتم.(1)

برخی هم چون قاضی عیاض معتقدند از این دوازده نفر چهار نفر خلفای اربعه بودند و تا قبل از قیامت تمام این عده بر سر کار می آیند.(2) او احتمال می دهد مراد از خلفای اثنا عشر، کسانی باشند که در ایام عزت خلافت و نیرومندی اسلام و استقامت امور آن، مسلمانان بر خلافتش گردهمایی کردند تا هنگامی که بنی امیه به اضطراب گرایید.(3) وی معتقد است نخستین امام از ائمه ی اثنی عشر امام حسین علیهم السلام بود؛ سپس زید بن حسن بن علی بن ابی طالب، سوم برادرش حسن بن حسن بن علی، چهارم امام زین العابدین علیه السلام تا آخر ائمه ی اثنا عشر شیعه علیهم السلام ؛ ولیکن معتقد است مقصود از مهدی آخر الزمان کسی غیر از حجة بن الحسن العسکری علیه السلام متولد سال

ص:23

255 هجری است.(1)

نووی در شرح خود بر کتاب صحیح مسلم، دومین کتاب مهم اهل تسنن، می نویسد: گروهی از مفسرین حدیث خلفای اثنا عشر گمان می برند پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در این حدیث از عجایبی فتنه انگیز بعد از خود خبر داده اند. به این صورت که مردم با گرایش به دوازده نفر خلیفه ی معاصر و هم زمان، به افتراق و جدایی می افتند. به طور مثال در قرن پنجم در آندلس به تنهایی شش نفر هم زمان به عنوان خلیفه خود نمایی کردند و با اضافه کردن زمام دار مصر و خلیفه ی عباسی در بغداد و دیگر کسانی که در اقطار زمین از علوی ها و خوارج مدعی خلافت بودند عدد دوازده هم زمان تحقق یافت.(2)

برخی هم چون ابن عربی معتقد اند که اگر این دوازده نفر را به حسب خلافت ظاهری شمارش کنند، به سلیمان منتهی می شود؛ و اگر با نظر به جهات معنوی، آنان را بر شمار اند، پنج نفر آنان خلفای اربعه و عمر بن عبد العزیز اند و دیگر معنایی برای این حدیث سراغ ندارند.(3)

بدین سان دانشمندان اهل تسنن در تفسیر روایات خلفای اثنا عشر اتفاق نظر حاصل نکرده اند. این در حالی است که خود ایشان روایات فراوانی را در ذکر برخی ویزگی های جانشینان دوازده گانه ی

ص:24

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل کرده اند که اینک به محتوای برخی از آن ها اشاره می کنیم:

_ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند: خلفای پس از من همگی از بنی هاشم خواهند بود.(1)

_ ابن ابی الحدید پیرامون این فراز از نهج البلاغه که حضرت علی علیه السلام می فرمایند:

«إِنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ قُرَیْشٍ غُرِسُوا فِی هَذَا الْبَطْنِ مِنْ هَاشِمٍ لَا تَصْلُحُ عَلَی سِوَاهُمْ وَ لَا تَصْلُحُ الْوُلَاةُ مِنْ غَیْرِهِم»(2)

یک سؤال فرضی را مطرح می کند. آن سؤال این است: ممکن است کسی به او بگوید تو که این کتاب را بر اساس قواعد و اصول معتزله شرح نموده ای، درباره ی این سخن امام نظرت چیست؟ این سؤال از آن جایی مطرح می شود که امام علیه السلام تصریح می کنند امامت جز در خصوص بنی هاشم از قریش نمی تواند تحقق یابد. این مطلب با اصول مذهب معتزله اعم از متقدمین یا متأخرین آنان سازگار نیست. ابن ابی الحدید چنین پاسخ می دهد که این موضوع مشکلی است که خود او در آن تأمل دارد. او می گوید: اگر چنین سخنی از علی به صحت پیوسته باشد، او نیز به آن قایل و معترف است؛ زیرا یقین دارد که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در باره علی علیه السلام فرموده اند: «انَّه معَ الحق و

ص:25

الحق یَدور مَعه حیث دار» یعنی علی با حق است و به هر سو بگردد، حق به همراه او می گردد.(1)

_ پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم تصریح کرده اند که نخستین خلفا و اوصیای ایشان، علی بن ابی طالب علیه السلام و آخرینشان مهدی علیه السلام است؛ همان کسی که دنیا را از عدل و داد پر می کند، هم چنان که از جور و ستم پر شده باشد و گم راه نشدن را در تمسک به ایشان دانسته اند.(2)

_ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم امامان پس از خود را دوازده نفر از اهل بیت و عترت و فرزندان خویش معرفی کرده اند. رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم هم چنین را رشته ی محکم و وسیله به سوی خدا و اطاعت ایشان را اطاعت خدا و نافرمانی ایشان را نافرمانی خدا بیان کرده اند.(3)

_ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم نام علی علیه السلام را ذکر کرده اند؛ و فرموده اند که هر کس دوست دارد زندگانیش با زندگانی من هم آهنگ و مردنش همانند من باشد، و در بهشت جاودانی مسکن گزیند، باید پس از من از علی علیه السلام پیروی کند؛ و به امامان پس از من که عترت من و آفریده شده از طینت من هستند اقتدا کند.(4)

ص:26

_ رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در روایات بسیاری تأکید کرده اند که یازده امام پس از علی بن ابی طالب علیه السلام از نسل او و از فرزندان اویند.(1)

به عنوان نمونه در روایتی آمده است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم از قول جبرییل به علی بن ابی طالب علیه السلام خبر دادند که خداوند امامان را از صلب وی قرار داده است؛ و او و ذریه اش و شیعیان و دوستدارانش را می آمرزد؛ و کسی که بر او طغیان و سرکشی کند و حقش را غصب نماید در آتش خواهد بود.(2)

_ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم خبر داده اند که خداوند حضرت فاطمه سلام الله علیها را مادر یازده نفر از خلفای او قرار داده است.(3)

ص:27

_ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند: پس از علی علیه السلام و دو فرزندش امام حسن و امام حسین علیهم السلام ائمه ی نه گانه از فرزندان حضرت سید الشهدا علیه السلام هستند.(1)

در روایات فوق پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم برخی از ویژگی های دوازده امام پس از خود را بیان کرده اند. علاوه بر این، در روایات دیگری نام ایشان را به ترتیب چنین ذکر کرده اند: علی بن ابی طالب، حسن بن علی، حسین بن علی، علی بن الحسین، محمد بن علی، جعفر بن محمد، موسی بن جعفر، علی بن موسی، محمد بن علی، علی بن محمد، حسن بن علی، مهدی علیهم السلام . سپس مقام هر یک را در رابطه با قیامت و سپس بهشت و رفتن شیعیان به آن جا را بیان کرده اند.(2)

به این ترتیب هر چند دانشمندان اهل سنت در مورد این حدیث به اتفاق نظر نرسیده اند، اما همان طور که ذکر شد خلفای دوازده گانه، با بیان مشخصات و حتی اسامی، در منابع روایی اهل سنت ذکر شده اند. اهدنا الصراط المستقیم!

ص:28

ص:29

علاوه بر این در کتب روایی شیعه، نصوصی بر امامت هر یک از ائمه علیهم السلام بصورت جداگانه آمده است.(1)

لذا شیعه مفتخر است پیرو امامانی است که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم خود، آنان را معرفی کرده اند و سعادت بشریت را در گرو اطاعت مطلق از آن بزرگواران بیان کرده اند.

ص:30

ص:31

ص:32

مردم و وقوع حکومت ظاهری یا عدم تحقق آن، در مقام امامت امام و شئونات الهی ایشان تأثیری ندارد. عدم پیروی مردم از حضرت هارون علیه السلام و نیز به زندان افکندن رسولان انطاکیه علیهم السلام دو مثال قرآنی است که روشن گر مطلب فوق است.

ص:33

امامت والاتر از آن است که مردم با عقل خود آن را درک کنند یا با آرای خودشان آن را بفهمند و با انتخاب خود امامی را برگزینند.(1) انتخاب امام از راه انتخاب اهل حل و عقد(2) یا استخلاف و عهد(3) و یا غلبه و قهر(4) نیست؛ بلکه امام انتخاب خداست و به بیان قرآن، خداوند آن چه را بخواهد می آفریند و بر می گزیند و هیچ کس حق انتخاب ندارد.(5) هر گاه خداوند بنده ای را برای اداره ی امور بندگانش برگزیند و او را حجت خود بر خلقش قراردهد، هیچ گاه کسی نمی تواند چنین مقامی را برای او نادیده بینگارد. خداوند امام را بر امر امامت توانا و قدرتمند کرده است . او به نحوه ی امور عالم آگاه است. اطاعتش واجب و به فرمان خدا مجری او امر الهی است. خداوند انبیا و ائمه علیهم السلام را توفیق می دهد و از علم و حکمت مخزون خود علومی به آنان می دهد که به دیگران نداده است. لذا علم آنان از تمامی علوم اهل زمان برتر و بالاتر است.(6) حال چنان چه مردم برخلاف حق و در گم راهی عمیق، انتخاب خدا و رسولش را کنار بگذارند و شخص دیگری را متابعت کنند، آیا امام از امامت خود عزل می شود؟ یا فضیلتی از فضایل او زایل می گردد؟ و یا از مقام خلیفة اللهی خلع می شود؟ هرگز چنین نیست. در شرائطی که مردم به امام الهی خود اقتدا نکنند و امام در جایگاه حاکم ظاهری حکومت

ص:34

قرار نگیرد و به نام پادشاه زمان بر تخت سلطنت ننشیند، باز امام، امام است و زمام دین و صلاح دنیا و عزت مؤمنین و نظم مسلمین در دست اوست. این فضل خدا است که به هر کس بخواهد می دهد.(1)

دومثال بارزقرآنی این مطلب، داستان خلافت حضرت هارون علیه السلام و دیگری دعوت رسولان حضرت عیسی علیه السلام است که در ادامه به ذکر آن ها می پردازیم:

ص:35

در این مثال به صراحت قرآن، به امر خداوند، حضرت هارون علیه السلام به مقام جانشینی حضرت موسی علیه السلام برگزیده شده است؛ اما قوم نادان، متابعت از سامری را ترجیح دادند. آنان به بیراهه ی مخالفت با خلیفه ی خدا رفتند و او را به عنوان حاکم خود نپذیرفتند. با این وجود حضرت هارون علیه السلام در دیدگاه همه ی ایمان آورندگان، جانشین حضرت موسی علیه السلام بوده است. در واقع علیرغم این که خلافت آن حضرت وقوع ظاهری پیدا نکرد، کوچک ترین خدشه ای درمقام الهی آن رسول برگزیده ی خداوند ایجاد نشده است.

ص:36

خدا و به قصد هدایت شما آمده ایم. مردم گفتند: شما جز انسانی مانند ما نیستید؛ پس به چه مزیتی شما به رسالت مخصوص شده اید؟ خدا هیچ چیز از وحی و رسالت نفرستاده است و شما در دعوی رسالت دروغ می گویید! رسولان در جواب قوم و بعد از اقامه ی حجت و معجزه ی ظاهری فرمودند: پروردگار ما می داند که ما محققاً فرستاده ی او به سوی شما هستیم. بر ما هیچ تکلیفی مگر رسانیدن آشکار پیغام خدا نیست. قوم گفتند که ما وجود شما را به فال بد می گیریم. اگر از این دعوی دست بر ندارید، البته سنگسارتان خواهیم کرد و از ما به شما رنج و شکنجه های سخت خواهد رسید.(1)

حال از خواننده پرسیده می شودبا این همه تکذیب و تهدید از سوی مردم، آیا می توان نبوت این پیامبران الهی را باطل شمرد؟ و یا می توان ادعا کرد که در دوران اسارت در زندان، بار سنگین رسالت از دوش آنان برداشته شد؟ قطعاً چنین نیست. مقام نبوت، گزینش خداوند است که در هر شرایطی مثل زمان غیبت ودر هر مکانی حتی زندان درجایگاه بلند خود استوار است.

ص:37

ص:38

ص:39

ص:40

دنبال آن رکن بودن امامت را زیر سؤال برده است.

در پاسخ چنین گفته شده است:

1_ خداوند متعال هرگز کسی را که در مقام بیان حقیقت قرار نگرفته باشد، مؤاخذه نمی کند.

2_ گر چه بعضی از واجبات از اصول دین نیستند؛ ولی به دلیل آن که ترک آن منجر به عدم پذیرش ایمان انسان در لحظه ی مرگ خواهد بود بسیار مهم اند.

3_ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم رسالت خود را مبتنی بر دستورات الاهی به انجام رساندند.

ص:41

ص:42

اولین چیزی است که به حساب آن می رسند(1) و ترک آن را فاصله ی میان بندگی و کفر بیان کرده اند.(2) از سوی دیگر همان طور که گفته شد، اقامه ی نماز مسلمانان قبل از هجرت، براساس آخرین دستورات پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نبوده است. حال آیا می توان اسلام آنان را ناقص دانست یا آنان را کافر خواند؟ قطعا "این طور نیست.

مثال دیگر آن است که در ابتدا همه ی آیات قرآن در دسترس نبوده است و مسلمانان در صدر اسلام تنها به چند آیه ی نازل شده ایمان آورده بودند، حال آیا می توان آنان را مسلمان نخواند و یا اعتقاد به قرآن را از پایه های اصلی اسلام خارج کرد؟! نه، چنین نیست.

و یا از پرسشگر پرسیده می شود، آیا تمامی مسایل مربوط به اصل توحید شامل اسماءو صفات خداوند، روءیت خدا، کلام خداوند و یا مسایل مربوط به اصل عدل از قبیل جبر و تفویض، وعد و وعید و تکلیف ما لا یطاق که همگی از مسایل مهم اعتقادی اند، برای همه ی ایمان آورندگان آن زمان روشن گردید؟ روشن است که جواب منفی است.

از جمله ی این واجبات، اعتقاد به مقام امامت ووصایت امیرالمؤمنین وفرزندان یازده گانه ی ایشان علیهم السلام است.

پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم این مسئله ی مهم را در همان اوایل دوران نبوت در یوم الانذار طبق آیه ی شریفه ی «وانذر عشیرتک الاقربین»(3) در جمع

ص:43

محدود فرزندان عبدالمطلب مطرح کردند.(1) بعدها نیز بارها در قالب حدیث منزلت،(2) حدیث خاصف النعل(3) و بسیاری روایات دیگر، وصایت امیرالمؤمنین علیه السلام را بیان کردند. به همین ترتیب ابلاغ عمومی آن به تمام قبایل و ملت ها، به دستور خداوند متعال، در روز عید غدیر صورت گرفت و به تأکید پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نقل آن مهم، از حاضران به غایبان و از اسلاف به اخلاف بر همگان واجب گردید.(4) در آن روز رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم از همه خواستند تا حضرت علی علیه السلام را با لقب امیرالمؤمنین(به معنای پذیرش امامت و امارت ایشان) بخوانند و به او سلام دهند، از جمله

ص:44

خلیفه ی اول و دوم جلو آمدند و خوشا باد گفتند.(1)

کلام آخر این که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم امر ابلاغ دین اسلام را با تمامی اصول و فروع، در مکان ها و زمان های مناسب، مطابق دستور خداوند متعال، به کرات و به طور کامل انجام داده اند. در این میان بر حسب فرمایش گران بار وجود مبارکشان یعنی روایت امرت ان اخاطب الناس علی قدر عقولهم، این ابلاغ را مبتنی بر قدر فهم افراد به انجام رسانده اند. لذا عدم بیان بعضی مطالب به بعضی افراد در زمان و مکانی خاص، هیچ گاه از اهمیت آن چیزی نمی کاهد.

ص:45

2_ گر چه بعضی از واجبات نام برده از اصول دین نیستند، ولی به دلیل آن که ترک آن منجر به عدم پذیرش ایمان انسان در لحظه ی مرگ خواهد بود بسیار مهم اند. مثلاً نتیجه ی ترک محبت و دوستی نسبت به اهل بیت علیهم السلام که نتیجه ی ترک آن ورود در آتش جهنم است.(1) امر مهم دیگر، اعتقاد به امامت است، زیرا مرگ شخص در صورت عدم شناخت و اطاعت امام زمانش، مرگ جاهلیت خواهد بود.(2)

3_ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم مأمور به انجام رسالت خود به صورتی بودند که نکته به نکته ی آن را خواست خداوند تعیین می کرد؛ لذا ایشان دعوت خود را نه بر مبنای نظر شخصی و یا ترتیب اهمیت مسایل دینی، بلکه تنها مبتنی بر دستورات الاهی به انجام رساندند.

ص:46

ص:47

ص:48

ص:49

ص:50

و به دست آوردن غنائم، خالد بن ولید فرمانده ی لشکر، از علی علیه السلام فرمانده ی لشکر دیگر، نامه ی شکایت آمیزی توسط من برای رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرستاد. به محض آن که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم از مضمون نامه اطلاع یافتند، آثار غضب بر چهره ی مبارکشان هویدا شد. سپس فرمودند: درباره علی علیه السلام سخن به گزاف نگویید و از وی نکوهش نکنید؛ چه آن که «فانه مِنی و اَنا مِنه و هوَ وَلیکُم بعدی» او از من است و من از اویم و او پس از من، ولی شما خواهد بود.(1)

مسلم است که لفظ «من بعدی» با معنای محب، یا صدیق یا ناصر نه تنها تناسبی ندارد بلکه منافات و نارسائی هم دارد؛ زیرا علاقه مندی حضرت علی علیه السلام به مسلمانان، یا رفیق بودن با آن ها و یا جانب داری از آنان، منحصر به زمان پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نیست. آن حضرت پیش از رحلت رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم نیز نسبت به مسلمانان علاقه مند بودند و با صداقت تمام با آنان رفتار می کردند و از هیچ گونه یاری به آن ها دریغ نمی ورزیند. بنا بر این مراد از لفظ «ولیّ» در حدیث شریف، معنای دیگری است که همان مالک امر، یا

ص:51

اولی به تصرف، یا متصرّف در امور و شئون مسلمانان است. انحصار لفظ «ولیّ» به معنای اخیر، بدان دلیل است که این معنی با کلمه «من بعدی» تناسب محکم و استواری دارد و این استحکام حاکی از آن است که معنای اخیر از میان معانی دیگر، متعیّن برای لفظ ولیّ خواهد بود که از آن تعبیر به امام و خلیفه می شود. این معنی از نظر هر انسان با انصافی، آشکار است.

ج _ "ولی" در گفت و گوی عمر با امیرالمؤمنین علیه السلام وعباس، به معنای خلیفه بوده است در حالی که پرسشگر همین کلمه را در روایات مربوط به امیرالمؤمنین علیه السلام و حدیث غدیر به معنای دوست به کار برده است!

به نمونه ی زیر توجه کنید:

بخاری و مسلم در کتب صحیح خود آورده اند: «عمر به عباس و علی علیه السلام گفت: چون پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در گذشت، ابو بکر گفت: من ولی رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم هستم... سپس ابوبکر از جهان رفت و من گفتم که ولی رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم و ابوبکر هستم ثُمَّ تُوُفِّیَ أَبُو بَکْرٍ فَقُلْتُ أَنَا وَلِیُّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ وَ وَلِیُّ أبو ]أَبِی [بَکْرٍ...»(1)

به پرسشگر گفته می شود چگونه لفظ «ولی» در نقل فوق (اهل سنت) به معنی خلیفه به کار رفته است اما در حدیث غدیر به معنای دوست؟! چگونه می توان این اختلاف در ترجمه را توضیح داد؟!

ص:52

اصحاب هم همان چیزی را فهمیدند که شیعه فهمید

نویسنده می گوید: آیا شما از اصحاب پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم که در آن وقت بودند و با گوش های خودشان حدیث غدیر را شنیدند عاقل تر هستید و بهت_ر می فهمید؟! یا ای_ن که شما زبان عربی را از آن ها بهت_ر می فهمید؟ بنابراین چیزی از حدیث فهمیده اند که آن ها آن را نفهمیده اند!

ما نشان خواهیم داد که اتفاقاً آن ها هم همین طور می فهمیدند ولی در عملکردشان اشتباه کردند؛ مثل مردمی که علیرغم توصیه ی حض_رت م_وسی علیه السلام ، از روی قبیله پرستی و انکار، با حض_رت هارون علیه السلام بد عمل کردند.

اینان مصداق آیه ی "وَ جَحَدوا بها استَیقَنَتها اَنفُسُهَم ظلماً و علّواً(1)" هستند و با این که جانشان به امر خداوند یقین داشت از روی ظلم و سرکشی انکار کردند.

به طور مثال از گفته های عمر با ابن عباس کاملاً مشخص است که در آن جا وی می دانسته است که حق با امیر المومنین علیه السلام است. به نمونه های زیر توجه کنید:

الف _ طبری از ابن عباس چنین نقل می کند:(2) ...عمر به من گفت: قوم تو(قریش) دوست نداشتند که نبوّت و خلافت در میان شما،

ص:53

جمع گردد تا بدین سبب بیشتر به ایشان فخر فروشید...! گفتم: امّا این که گفتی قریش خلافت را برای خود برگزید و نتیجه گرفت و موفق شد، اگر این کار با خواست خدا بوده است، پس راه آنان درست است و قابل بازگشت و مورد حسادت نیست؛ و امّا این که گفتی آنان خشنود نبودند که نبوّت و خلافت از آن ما باشد [ این نیز مهم نیست؛ زیرا ] خدای عزّ و جلّ برخی از بندگانش را چنین وصف می کند که از آن چه خدا فرستاده ناخشنود اند و لذا اعمالشان از بین می رود.(1)

در این گفت و گو روشن است که درک ابن عباس از خلافت همان چیزی است که شیعه از حدیث غدیر فهمیده است. یعنی او خلافت را گزینشی الهی می داند و معتقد است خلیفه باید فرستاده ی الهی باشد. در ادامه سخن فراتر نیز می رود: ...عمر گفت: شنیده ام تو گفته ای که خلافت را از روی حسادت و به ناروا از ما گرفتند. گفتم: ناروا بودن آن که برای آگاه و ناآگاه آشکار است.(2)

این سخن یعنی ناشایستگی خلافت برای خلفا از دیدگاه عموم، برای هر خواننده ی با انصافی روشن می کند که نه تنها ابن عباس بلکه همه ی مهاجرین و انصار همان چیزی را از سخن پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فهمیدند که شیعه فهمید و جای هیچ بهانه ای را برای انکار باز نمی گذارد.

ب _ در تاریخ آمده است: عمر گفت که من نگذاشتم پیغمبر( صلی الله علیه و آله وسلم ) بنویسد برای این که می دانستم که پیغمبر( صلی الله علیه و آله وسلم ) چه می خواسته است!

ص:54

مؤلف کتاب نهج الحق رحمه الله می نویسد: «...ابن عباس گفت: روزی در اوایل خلافت عمر نزد او رفتم، گفت: ...آیا در نفس او (حضرت علی علیه السلام ) چیزی از امر خلافت باقی مانده است؟ گفتم: بلی. گفت: آیا زعم او آن باشد که رسول اللَّه صلی الله علیه و آله وسلم خلافت را برای او وصیت فرموده است؟ گفتم: بلی؛ زیاده از تو؛ و من از پدر خود از آن چه او ادعا می کند پرسیدم. گفت: راست می گوید.

به راستی آیا وضوح این مطلب رامی توان انکارکرد که خلیفه خود، وصیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به جانشینی حضرت علی علیه السلام را می دانست؟! قطعاً انکار کردنی نیست. ادامه ی گفت و گو، این نکته را روشن تر می کند: عمر گفت: از رسول اللَّه صلی الله علیه و آله وسلم در امر او طرفی از قول بود که مثبت حجت نبود، و قطع عذر نمی نمود؛ و وقتی از اوقات در امر او میل می داشت؛ و در مرض خواست که تصریح به نام وی کند. من از جهت اشفاق و محافظت بر اسلام در کل آفاق، او را از این منع کردم. به خدای کعبه سوگند که قریش بر او اتفاق نمی نمودند؛ و اگر او والی این امر می شد تمام قریش در اقطار زمین متفرق می شدند؛ و رسول اللَّه صلی الله علیه و آله وسلم می دانست که من آن چه در نفس اوست را می دانم؛ پس امساک فرمود؛ و آن چه شدنی است حق تعالی به ظهور می آورد. مؤلف می فرماید که این اشارت به آن روزی است که رسول اللَّه صلی الله علیه و آله وسلم دوات و کاغذ طلب فرمود. عمر گفت که این مرد (نعوذ باللَّه) هذیان می گوید.(1)

در این جا خلیفه ی دوم خود، به تصریح جانشینی امیرالمؤمنین علیه السلام توسط پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم اعتراف می کند.

ص:55

این نقل تاریخی به روشنی بیان گر این است که بزرگان علمی مخالفان نیز به طور کامل و دقیق متوجه حق وصایت و خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام شده بودند؛ اما آن را از روی حسد و کراهت انکار می کردند. آری آنان همان چیزی را فهمیدند که شیعه فهمید.

ص:56

می کنم که از آن من است و شما بین من و آن حائل می شوید و رویم را از آن بر می گردانید." (1)

خدایا قریش را خوار گردان که ایشان مرا از دست یابی به حقم منع کردند؛ ایشان امر مرا غصب کردند." (2)

امامان از ما اهل بیت هستند و از شما نیستند.(3) "پیوسته دیگری را بر من برگزیدند و مرا از آن چه مستحق آن بودم منع کردند." (4)

...و اگر خدا آن کسی است که (امام) را اختیار می کند و اختیار هم تنها با او است، بی تردید مرا برای این امت انتخاب کرده است و مرا بر آن ها خلیفه قرار داده است.(5)

اکنون به پرسش گر می گوییم امیر المومنین علیه السلام چیزی را فهمیده بودند که غیر از مفهوم مورد ادعای شما و اصحابتان است. حضرت در مواقع و مکان های مختلف بیان داشتند که این امر مخصوص من است. پس چگونه می توان این گونه سخن اولین صحابی رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم را انکار کرد؟!

ص:57

امامت و ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام در حدیث غدیر از روشنایی خورشید در آسمان، درخشان تر است. بی گمان فرد حق جو و بیدار دل این خقیقت را علیرغم کتمان مخالفان در خواهد یافت.

ص:58

ص:59

ص:60

یحیی بن عمر و .... چنین عقیده ای دارند. پس کجا است ادعای محبت آل بیت؟! وسخن یکی از شیعیان گواهی بر این مطلب است که می گوید: «سایر فرزندان حسن بن علی علیه السلام کارهای زشتی می کردند که نمی توان کارهایشان را تقیه قرار داد»!

ص:61

بوده است. این اشتیاق که حاکی از محبت وافر مردم به خاندان پیامبر عظیم الشأن صلی الله علیه و آله وسلم است، واقعیتی انکار ناپذیر است. در دیدگاه مسلمانان این بزرگواران، علیرغم داشتن مقامی والا، از ذریه ی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به شمار می روند ولی در زمره ی اهل بیت ایشان علیهم السلام قرار ندارند. به نظر می رسد این نکته ی مهم، مورد غفلت پرسش گر قرار گرفته است.

ص:62

اکرم صلی الله علیه و آله وسلم تعریف شده اند. اکنون برای توضیح بیشتر به ذکر نمونه ای از آیات و روایات می پردازیم.

ص:63

پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم از اهل بیت علیهم السلام او نیستند. (1) چنان که ذکر شد رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم ام سلمه را از ورود به جمع اهل کساءصلوات الله علیهم اجمعین منع کردند.

تعریف عبارت اهل بیت علیهم السلام را در آیه ی «وأمر اهلک بالصلاة»(2) نیز می توان به راحتی یافت. رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در این آیه مأمور شدند که مدتی طولانی اهل خود، یعنی اهل بیت علیهم السلام را به نماز دعوت کنند. از این رو ایشان به مدت چند ماه (شش تا ده ماه به اقوال گوناگون) هر روز روزی پنج مرتبه، وقت هر نماز _ تنها به در یک خانه آن هم _ به در خانه ی علی و فاطمه علیهماالسلام می رفتند و می فرمودند: نماز! نماز! ای اهل بیت! بعد آیه ی تطهیر را تلاوت می کردند.(3) از این رو واضح است که واژه ی اهل بیت علیهم السلام شامل تمامی افراد خانواده ی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نبوده است و تنها مخصوص افرادی معین است.

ص:64

بیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آشکارا توصیف شده اند.(1) در این جا برای رعایت اختصار از توضیح آن خودداری شده است.

موارد فوق از مشترکات شیعه و سنی هستند و بر این نکته تأکید دارند که اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم همان پنج تن آل عبا هستند و خداوند برای آن ها منزلت خاصی قرار داده است. قابل تذکر است که بر مبنای روایات شیعه علاوه بر اهل کسا، نه تن امامان معصوم از فرزندان امام حسین علیه السلام نیز از اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم هستند.

ص:65

این است که مردی با مردی برخورد کند و از او خوشش آید و او را بپسندد و از نام نسب او نپرسد.(1)

علیرغم این باید توجه داشت که نسب، شرط لازم و کافی برای گرامی داشت افراد نیست؛ چرا که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در جای دیگر می فرمایند: نسب افتخارآمیز هر کس، دین اوست؛(2) پرهیزکاری و اخلاق نیکو و پسندیده، بهترین حسب و نسب است؛(3) هر کس را عمل به عقب براند، نسب او را جلو نمی برد.(4)

سپس می فرمایند:ای بنی عبدالمطلب! با اعمال و افعال خود به من نزدیک شوید نه به حسب و نسب! و حق تعالی فرمود:

«فَإِذا نُفِخَ فِی الصُّورِ فَلا أَنْسابَ بَیْنَهُمْ یَوْمَئِذٍ وَ لا یَتَساءَلُونَ فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازینُهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ وَ مَنْ خَفَّتْ مَوازینُهُ فَأُولئِکَ الَّذینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فی جَهَنَّمَ خالِدُونَ»(5)

پس هرگاه در صور دمیده شود، درآن روز نسب ها در میان نخواهند بود. یعنی هیچ کسی بر خویش خود رحم نخواهد کرد؛ به جهت این که همه به کار خود مشغول اند. ایشان حال خود را به جهت مشغول بودن هر یک به خود، از یک دیگر نمی پرسند. پس هر کس ترازوی کردارش به وسیله ی ایمان و اعمال صالحه سنگین باشد، آن گروه، رستگاران از درکات

ص:66

دوزخ و رسندگان به درجات بهشت خواهند بود. در مقابل، هر که ترازوی کردارش به جهت این که عمل صالح نکرده است، سبک باشد، آن گروه، به نفس های خود زیان کرده اند. چنین کسانی سرمایه ی عمر را به باد غفلت داده اند و تابع آرزوهای نفس شده اند و در دوزخ مخلد خواهند بود.(1)

بنابر این، منسوبین به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم که از دیانت و پرهیزکاری و اعمال نیک برخوردار بودند برای شیعیان محترم و گرامی اند. مسلم است به کسانی که با معصیت و گناه در مقابل خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ایستادند نمی توان محبت و دوستی ورزید.

گفت و گوی امام رضا علیه السلام با برادرشان زید، در این باره روشنگری قوی است: آن گاه که زید برادر حضرت در مدینه خروج کرد و خانه ها را سوزانید و مردم را کشت، آن حضرت به او فرمودند: «اگر تو این طور می بینی که خدا را معصیت کنی و داخل بهشت شوی و موسی بن جعفر علیه السلام اطاعت خدا کند و به بهشت داخل شود، پس تو در نزد خدا گرامی تر از موسی بن جعفر علیه السلام خواهی بود. یعنی او به سبب عبادت به آن مرتبه رسیده است و تو بدون سبب؛ پس تو گرامی تر خواهی بود. به خدا قسم که احدی به غیر از اطاعت، به پاداش نیکو که در نزد خدا است مفتخر نمی شود ولی تو می پنداری که به سبب معصیتی به اجر آخرت می رسی، پس گمان تو بد است. زید عرض کرد: من برادر تو و پسر پدر تو هستم. حضرت فرمودند: در وقتی که خدا را اطاعت می کنی برادر من خواهی بود. همانا نوح گفت:

ص:67

پروردگارا! پسر من کنعان از اهل من بود و تو فرموده بودی که اهل تو را نجات دهم و او هلاک شد و حال این که وعده ی تو راست است و تو بهترین حکم کنندگان هستی! حق تعالی فرمود: «ای نوح به درستی که از اهل تو نبود؛ بلکه او صاحب کرداری ناشایسته بود؛ پس خدای تعالی به سبب معصیت او را از اهل نوح بیرون کرد.»(1)

علاوه برفرزند حضرت نوح علیه السلام (2)، همسرحضرت لوط علیه السلام (3)، عموی حضرت ابراهیم علیه السلام (4) ، قابیل پسر حضرت آدم علیه السلام (5) و ابولهب عموی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم (6) نیز مثال های دیگری از نسب پیامبران هستند که خداوند آن ها را در قرآن مورد غضب قرار داده است.

بنابراین، اگر در بین خویشان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم افرادی هم چون ابولهب و ابوجهل هستند که از مسیر هدایت دور شده اند، شیعیان حساب آنان را از حساب خویشان مؤمن رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم جدا می کنند و با هر کس به فراخور عملش برخورد خواهند کرد.

ص:68

است. شیعیان، اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم یعنی پنج تن آل عبا علیهم السلام را بسیار گرامی می دارند و احترامی خاص برای آنان قایل اند. جدای از اهل بیت، خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم جز آنان که به سبب معصیت و نافرمانی خدا و رسولش، مورد خشم خداوند قرار گرفتند، نیز مورد دوستی و محبت شیعیان اند. البته شیعه، علیرغم این که نسبت به عاصیان خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم دوستی نمی ورزد، اما هرگز به آنان هتک حرمت نمی کند.

ص:69

ص:70

ص:71

مبرا دانسته اند. در حدیث کساء که گویای شأن نزول آیه ی فوق است، تنها نام چهار تن از اهل بیت علیهم السلام آمده است؛ اما علمای عامه درموارد بسیاری، ضمن ابراز علاقه ی وافربه تک تک ائمه علیهم السلام ، آنان را در زمره ی اهل بیت علیهم السلام بر شمرده اند. به نمونه های زیر توجه کنید:

مالک ابن انس می گوید: علی ابن الحسین علیه السلام در میان اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم بی نظیر بود.(1)

ابو سعید ابن قریب الاصمعی (214_122) از ادبای بزرگ عرب در باره ی آن جناب چنین گفته است: شبی در طواف خانه ی خدا... عرض کردم شما از اهل بیت نبوت علیهم السلام و معدن رسالت هستید! آیا خداوند در قرآن نفرموده است: خداوند می خواهد هر نوع رجس و آلایش را از خانواده ی نبوت بزداید و شما را از عیب پاک و منزه گرداند؟(2)...

محمد ابن سعد کاتب الواقدی(متوفی 206) صاحب الطبقات الکبیر می گوید: علی ابن الحسین زین العابدین علیه السلام موثق و امین بود و از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم حدیث بسیار روایت کرده است . عالم بود و در میان اهل بیت علیهم السلام نظیر نداشت.(3)

ص:72

کمال الدین محمد ابن طلحه ی شافعی(متوفی 625) از اکابر علمای شافعی در باره ی امام صادق علیه السلام می نویسد: "جعفر ابن محمد هو من علماء اهل البیت علیهم السلام ..." (1)

احمد ابن محمد ابن ابراهیم ابن خلکان (متوفی 681) از مشاهیر مورخین(2) و محمد ابن احمد ابن حبان شافعی (متوفی 354) و محمد ابن طاهر ابن علی المقدسی (متوفای 507)(3) و عبدالرحمن الشرقاوی(4) نیز می گویند: امام صادق علیه السلام از سادات اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم هستند.(5)

یوسف ابن اسماعیل النبهانی (1350_ 1265) چنین می گوید: موسی الکاظم احد اعیان اکابر الائمة من ساداتنا آل البیت الکرام هداة الاسلام(6) ... و امام رضا علیه السلام را این چنین خطاب می کند: علی الرضا ابن موسی الکاظم علیه السلام ... احد اکابر الائمة و مصابیح الامة من اهل بیت النبوة علیهم السلام و معادن العلم(7) ...

خیر الدین الزرکلی می گوید: علی ابن موسی الکاظم علیه السلام ... من اجلاء السادة اهل البیت علیه السلام و فضلائهم(8) ...

ابن روزبهان، امام رضا علیه السلام را از اهل بیت علیهم السلام بر شمرده است و به

ص:73

عدد علم خدای تعالی بر آن کس که آن حضرت را زهر داد و به آن راضی شد و در آن شریک شد و به آن امر کرد ، تا روز قیامت لعنت می فرستد.(1) وی در ستایش ایشان قصیده ای مشهور سرائیده است.(2) شمس الدی_ن محمد ابن طولون (متوفای953) اشعاری در وصف ائمه ی اثنی عشر علیهم السلام با این مضامین سروده است: بر دامان امامان دوازده گان_ه از اهل بیت محم_د مصطفی صلی الله علیه و آله وسلم چنگ بزن. آنان عبارت اند از: ابو تراب امیرالمؤمنین علیه السلام ، (امام) حسن علیه السلام و (امام)حسین علیه السلام ، (امام) زین العابدین علیه السلام که دشمنی او از پلیدترین صفات است، (امام) محمد باقر علیه السلام که کلیه ی علوم رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نزد اوست، (امام) صادق علیه السلام که در میان مردم او را جعفر می خوانند، (امام) موسی علیه السلام که فرو خورنده ی غیظ است، فرزندش (امام) علی ابن موسی علیه السلام ملقب به رضا، (امام) محمد تقی علیه السلام که قلب مبارکش با تقوا آباد است، (امام) علی النقی که سخنان گهربارش چون دُر های گران بها در سراسر جهان انتشار یافته است، (امام) حسن عسکری علیه السلام که مطهر است و فرزندش محمد ملقب به (حضرت) مهدی علیه السلام که به زودی ظاهر خواهد شد.(3)

نمونه هایی از این دست بسیاراند و همگی بر این دلالت دارند که حتی در منابع اهل سنت نیز اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم منحصر به چهار تن از معصومین مذکور در سؤال نیستند.بدین ترتیب مقام

ص:74

عصمتی که خداوند در آیه ی تطهیر برای اهل سنت بیان فرموده است، نه تنها بر اساس منابع شیعی بلکه بر مبنای آثار مکتوب بزرگان اهل سنت نیز شامل حال تمامی ائمه ی اثنی عشر علیهم السلام می شود.

ص:75

واپسین، لحظه ای از قرآن جدا نمی شوند.

ص:76

مؤیّد این قول است و به این صفت از بقیه ی علما ممتاز اند، زیرا که خدای تبارک و تعالی رجس و گناه از ایشان برداشته است و ایشان را پاکیزه ساخته است و به کرامات باهره و مزایای متکاثره تشریف داده است، چنان چه بعضی از آن ها مذکور شد.

دلالت این حدیث شریف بر عصمت أهل بیت علیهم السلام تا قیامت به حدّی واضح است که علمای عظام سنّیّه مضمون این حدیث شریف را موجّه به مفاد آیه تطهیر وا می نمایند و باب تبصیر و تذکیر بر عاقل خبیر می گشایند. پس چگونه بعد از این جائز خواهد ب_ود که کس_ی ائمه ی اثنی عشر علیهم السلام را از اهل بیت علیهم السلام نداند و راه جحود و إنکار پیماید؟!»(1)

در این جا پرسش گر متوجه می شود که عصمت ائمه اثنی عشر علیهم السلام ، قرن ها پیش نه تنها توسط علما ی شیعه، بلکه به وسیله ی عالمان سنی نیز اثبات و بیان شده است.

ص:77

ولایی است؟ فرمود:

ولایت او هم چون ولایت من است، پس هر که من از خودش به او برترم علیّ نیز از نفس او به خودش برتر است، پس خداوند آیه ی: الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ، وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی، وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً

را نازل فرمود، و رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم تکبیر فرستادند و گفتند: اللّه اکبر بر کمال نبوّت و دین خدا: ولایت علی علیه السلام پس از من.

پس أبو بکر و عمر برخاستند و گفتند: ای رسول خدا! این آیات فقط مخصوص علی علیه السلام نازل شده است؟ پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: آری درباره ی او و اوصیای من تا روز قیامت نازل شده است.

آن دو گفتند: ای رسول خدا! برای ما آنان را بیان بفرما.

فرمود: علیّ برادر و وزیر و وارث و وصیّ و جانشین من در امّتم است، او مولی و سرپرست هر مرد و زن مؤمن پس از من است، سپس فرزندش حسن، بعد حسین، سپس نه نفر از فرزندان حسین، یکی پس از دیگری؛ قرآن با ایشان است و ایشان با قرآن اند، نه ایشان از قرآن جدا می شوند و نه قرآن از آنان فارق می گردد تا بر حوض، نزد من می آیند.

اهل مجلس همگی گفتند: همین طور است، همه ی این ها را ما شنیده ایم و بر آن شاهد بودیم. برخی گفتند: به طور کلّی این مطالب به خاطر ما هست ولی همه اش را به خاطر نداریم، و این گروه که به خاطر دارند از افراد صالح و فاضل ما می باشند.

ص:78

پس أمیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: راست گفتید، همه ی مردم در حفظ مطالب یکسان نیستند.

شما را به خدا سوگند! هر که این سخنان را از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به خاطر دارد برخیزد و به آن خبر دهد!

پس زید بن ارقم، براء بن عازب، أبوذر، مقداد و عمّار برخاستند و گفتند: شهادت می دهیم که این سخنان را از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در حالی که بر منبر بود و تو در کنار او بودی این گونه فرمود: «ای مردم خداوند مرا مأمور فرموده است که امام شما و وصیّ و جانشین خود را برایتان معیّن کنم؛ همو که خداوند طاعت او را در کتابش بر أهل ایمان واجب فرموده است؛ و آن را قرین طاعت خود و من کرده است؛ و شما را امر به ولایت او نموده است؛ و من از ترس طعن اهل نفاق و تکذیب ایشان، ابتدا مراجعت نمودم ولی خدا مرا امر فرمود: یا ابلاغ کن یا عذابت می کنم.»(1)

به نظر می رسد پرسش گر از اعتراف عمومی بزرگان اهل سنت به جدا ناپذیری ائمه ی معصومین علیه السلام از قرآن و هدایت گری آنان تا روز قیامت _ یعنی همان ویژگی اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در روایت ثقلین _ بی اطلاع بوده است! هم چنان که مشخص است در این گفت و گو،دلیل روشن عصمت امامان علیهم السلام بیان شده است.

ص:79

ص:80

بنابر این مشمولیت و انحصار ائمه ی معصومین در زمره ی اهل بیت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم مسئله ی روشنی است که در منابع اهل سنت نیز وجود دارد.

آری، حق بر همه آشکار بوده است و هست. آن چه نیاز است، دلی حق جو است و حق پذیر. و جحدوا بها واستیقنتها انفسهم ظلماً و علواً (1)

ص:81

جلال الدین سیوطی شافعی(749_911) در بخش «العرف الوردی فی اخبار المهدی» کتابش آورده است(1):

ابو داود و طبرانی از ابن مسعود نقل کرده اند که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: اگر از عمر دنیا جز یک روز بیشتر نمانده باشد، خداوند آن روز را چنان طولانی می کند که در آن مردی از اهل بیت علیهم السلام مرا برمی انگیزد که اسم او با اسم من و نام پدرش با نام پدر من یکی است، او زمین را از عدل و داد پر می کند هم چنان که از ظلم و جور شده باشد.

بسیاری از علمای عامه مضمون این روایت را همراه با واژه ی عترت یا اهل بیت علیهم السلام آورده اند؛ از قبیل: علی ابن محمد المالکی (ابن الصباغ) (متوفی 855)(2)، سبط ابن جوزی (متوفی 654)(3)، محی الدین عربی (560 _638)(4)، ابن روزبهان (متوفی927)(5)، محمد ابن عبد الرسول الحسنی الشافعی البرزنجی (1040_1103)(6)، احمد ابن محمد ابن الصدیق الحضرمی (متوفی

ص:82

1380)(1)، شیخ محمد ابن احمد السفارینی النابلسی (1114_1188)(2)، شیخ منصور علی ناصف (معاصر).(3)

این روایات آشکارا نشان می دهند که دوازدهمین امام از ائمه ی اثنی عشر علیهم السلام نیز از اهل بیت علیهم السلام و مشمول آیه ی تطهیر و در نتیجه دارای کمال عصمت هستند.

ص:83

ص:84

پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم و به شهادت رساندن ایشان. این شواهد ونمونه های بسیار دیگر ادعای پرسشگر را نقض می کند و خلاف آن را به اثبات می رساند.

ص:85

فجایع ضد شیعی وجودی انکار ناپذیر دارد و ادعای پرسشگر را رد می کند.

ص:86

امیرالمؤمنین علیه السلام و دلیلی بزرگ بر رد ادعای پرسشگر است.

در مراجعه به منابع تاریخی موارد فراوانی از ناسزا گویی ها و هتک حرمت ها نسبت به ساحت مقدس اهل بیت علیهم السلام به چشم می خورد. به نمونه های زیر توجه کنید:

ص:87

گفت: معاویه به مردم عراق و شام و دیگر بلاد فرمان داد تا علی علیه السلام را سب و دشنام گویند؛ و از او برائت و بیزاری بجویند؛ و این جزیی از خطبه های منابر اسلام شد؛ و سنت دوران بنی امیه گردید؛ تا آن گاه که عمر بن عبدالعزیز به پا خاست؛ و آن را برانداخت.(1)

او به همه ی فرماندارانش بخش نامه کرد که « من امان و حمایت خود را از کسی که چیزی در فضل ابو تراب و اهل بیتش علیهم السلام روایت کند برداشتم.»(2)

با این وصف پرسشگر چگونه ادعا می کند، هیچ کس از اهل سنت ناسزا به اهل بیت علیهم السلام نمی گوید؟!

طبری و یعقوبی از دشنام گویی مغیرة بن شعبه حاکم کوفه نسبت به علی علیه السلام روایت می کنند.(3) مسعودی و ابن عساکر از تهدید و اجبار ابن زیاد به برائت و بیزاری از علی علیه السلام در کوفه می نویسند.(4)

عبدالله بن زبیر نیز در دوران خلافتش در چهل نماز جمعه از صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم خودداری کرد و گفت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم اهل بیت بدی دارد که با یادش، گردن فراز می شوند و با نامش سر بلند

ص:88

می گردند.(1)

آیا مغیرة بن شعبه، ابن زیاد و عبدالله بن زبیر، با این همه دشمنی، از اهل سنت خارج اند؟ آیا ادعای پرسشگر، کتمان حقایقی به این روشنی نیست؟

ص:89

در مورد مظلومیت امیرالمؤمنین علیه السلام می بینیم که بعد از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم ، حضرت را از حقی که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم از یوم الدار(1) تا روز غدیر(2) به دستور الهی برای او تعیین کرده بودند، راندند. در واقع خداوند متعال حضرت علی علیه السلام را وصی و خلیفه ی رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم قرار داد(3) و پذیرش ولایت ایشان را به منزله ی پذیرش ایمان به خداو پیامبرش صلی الله علیه و آله وسلم برشمرد.(4) در همین رابطه خلیفه ی دوم گفته است: علی علیه السلام مولای هر مرد و زن مؤمن است و هر کس که به ولایتش معتقد نباشد مؤمن نیست.(5) در مقابل، آنان با ظلم و زور و پرده دری از او برای دیگری بیعت گرفتند.(6) قلم از نوشتن این دشمنی عاجز است!

ص:90

آنان حتی از پذیرش قرآنی که امیرالمؤمنین علیه السلام به دستور پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم گرد آورده بودند، سرباز زدند. در حالی که حضرت می فرمودند: علی علیه السلام اعلم مردم است(1) و علم الکتاب تمامأ نزد علی (2)است.

چگونه پرسشگر این دشمنی آشکار را می تواند نادیده بگیرد؟!

در طول بیست و پنج سال حکومت خلفا، پرده پوشی از فضایل امام علیه السلام و نمایش چهره ای دروغین از شخصیت ایشان کار را به جایی رسانده بود که خبر نماز بر پا داشتن حضرت در سحرگاه نوزدهم ماه رمضان، برای برخی تعجب آور می نمود! این در حالی است که خلیفه ی دوم از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم روایت کرده است : اگر هفت آسمان و زمین را در یک کفه و ایمان علی علیه السلام را در کفه ی دیگر قرار دهیم، ایمان علی علیه السلام برتری می یابد.(3)

طلحه و زبیر، دو نفر از بزرگان مورد احترام اهل تسنن، بر روی امیرالمؤمنین علی علیه السلام شمشیر کشیدند.(4) آیا آنان از اهل سنت نبودند؟ کدامین دلیل توان توجیه چنین خصومتی را دارد؛ آن هم

ص:91

عداوت با کسی که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم درباره ی او می فرمایند: خصومت با تو، خصومت بامن است و مسالمت باتو، مسالمت با من(1) ...جایگاه دوستدارانش بهشت و دشمنانش جهنم است.(2) و... کیفری سخت در انتظار کسی است که پس از من، با تو کینه و دشمنی ورزد...(3)

واقعیت آن است که کینه و دشمنی نه تنها حضرت علی علیه السلام را نشانه گرفت؛ بلکه خانه ی پاره ی تن پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم (4) که آل عبا در آن بودند را نیز به آتش کشاند.(5)

آیا آتش افروز آن شعله های بر انگیخته از حسد وکینه، از اهل سنت نبود؟!

این در حالی است که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: ای فاطمه «سلام الله علیها»! به درستی که خداوند با غضب تو غضب می کند و با

ص:92

خشنودی تو خشنود می گردد.(1)

آیا باز هم می توان گفت که هیچ اهل تسننی به اهل بیت علیهم السلام ناسزا نمی گوید؟! نه هرگز چنین نیست. واقیعت، همان شکایات امیرالمؤمنین علیه السلام در جای جای نهج البلاغه(2) است که طنین کوچکی از ظلم های آن روزگار را به گوش جهانیان می رساند.

ص:93

ص:94

در هیچ جای فرمایش امام باقر علیه السلام نیامده است که این شیعیان بودند که حضرت را آزردند.

لذا این ادعای کاملا بی اساس و فاقد اعتبار علمی است.

ص:95

«ما اهل بیت چقدر از ظلم قریش و متحدین شان بر علیه ما و کشتن آن ها ما را دیده ایم و چه ها که شیعیان و محبین ما از این مردم دیده اند.«

این قسمت از فرمایش امام علیه السلام به طور کاملاً صریح از ظلم قریش و مشکلاتی که برای اهل بیت علیهم السلام و پیروان آنان ایجاد کردند حکایت می کند. در حقیقت بر خلاف ادعای پرسشگر فرمایش آن امام همام گلایه از قریش و دفاع از شیعیان است.

بنابراین بیان امام علیه السلام این نیست که شیعیان بر ما ستم روا داشتند، بلکه می گویند: قریش این سختی ها را برای ما و شیعیان ما بوجود آوردند .

اکنون از مخالف پرسیده می شود چرا و چگونه کلام امام علیه السلام را که به این روشنی از قریش به عنوان دشمنان و آزار دهندگان نام می برند، چنین وارونه کرده است و شیعیان را دشمنان امام علیه السلام جلوه داده است؟!

در ادامه ی حدیث، امام باقر علیه السلام با اشاره به دوران امامت امام

ص:96

حسن علیه السلام در مورد اعمال سوء قریش می فرمایند:

ثُمَّ بَایَعُوا الْحَسَنَ بْنَ عَلِیٍّ ع بَعْدَ أَبِیهِ وَ عَاهَدُوهُ ثُمَّ غَدَرُوا بِهِ وَ أَسْلَمُوهُ وَ وَثَبُوا بِهِ حَتَّی طَعَنُوهُ بِخَنْجَرٍ فِی فَخِذِهِ وَ انْتَهَبُوا عَسْکَرَهُ وَ عَالَجُوا خَلَاخِیلَ أُمَّهَاتِ الْأَوْلَادِ فَصَالَحَ مُعَاوِیَةَ وَ حَقَنَ دَمَهُ وَ دَمَ أَهْلِ بَیْتِهِ وَ شِیعَتِهِ وَ هُمْ قَلِیلٌ حَقَّ قَلِیلٍ

«سپس با امام حسن علیه السلام بعد از پدرش بیعت کردند و پیمان بستند؛ سپس مکر و حیله کردند، و با او عهدشکنی کردند و او را تنها گذاشتند و بر ضد او شورش نمودند؛ تا آن جا که با خنجری بر ران آن حضرت ضربت زدند و خیمه گاه او را به غارت بردند و خلخال های همسران امام علیه السلام را دستبرد زدند؛ آن حضرت هم که یارانی نیافتند با معاویه صلح کردند و خون خود و شیعیان شان را حفظ نمودند؛ که آنان به حقیقت کم بودند.»

همان طور که امام باقر علیه السلام می فرمایند، این جا صحبت از مکر، پیمان شکنی، شورش، غارت گری و دزدی قریش است نه شیعه. بر خلاف ادعای پرسش گر، امام حسن علیه السلام با صلح شجاعانه ی خود جان خود و شیعیانشان را حفظ کردند.

ص:97

از متن روایت و جابجایی دو واژه ی شیعیان و قریش، شیعیان را دشمنان حضرت قلمداد کرده است و انگشت اتهام را به سوی آنان نشانه رفته است. لذا ادعای شبهه کننده کاملا متناقض با فرمایش امام علیه السلام در منابع شیعه و باطل است.

ص:98

ص:99

عَلَی عَلِیٍّ ع وَ احْتَجَّ عَلَیْهِمْ بِمَا قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص فِیهِ وَ مَا سَمِعَتِ الْعَامَّةُ فَقَالُوا صَدَقْتَ قَدْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ لَکِنْ قَدْ نَسَخَهُ فَقَالَ إِنَّا أَهْلُ بَیْتٍ أَکْرَمَنَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ اصْطَفَانَا وَ لَمْ یَرْضَ لَنَا بِالدُّنْیَا وَ إِنَّ اللَّهَ لَا یَجْمَعْ لَنَا النُّبُوَّةَ وَ الْخِلَافَةَ فَشَهِدَ لَهُ بِذَلِکَ أَرْبَعَةُ نَفَرٍ عُمَرُ وَ أَبُو عُبَیْدَةَ وَ مُعَاذُ بْنُ جَبَلٍ وَ سَالِمٌ مَوْلَی أَبِی حُذَیْفَةَ فَشَبَّهُوا عَلَی الْعَامَّةِ وَ صَدَّقُوهُمْ وَ رَدُّوهُمْ عَلَی أَدْبَارِهِمْ وَ أَخْرَجُوهَا مِنْ مَعْدِنِهَا حَیْثُ جَعَلَهَا اللَّهُ وَ احْتَجُّوا عَلَی الْأَنْصَارِ بِحَقِّنَا فَعَقَدُوهَا لِأَبِی بَکْرٍ ثُمَّ رَدَّهَا أَبُو بَکْرٍ عَلَی عُمَرَ یُکَافِیهِ بِهَا ثُمَّ جَعَلَهَا عُمَرُ شُورَی بَیْنَ سِتَّةٍ ثُمَّ جَعَلَهَا ابْنُ عَوْفٍ لِعُثْمَانَ عَلَی أَنْ یَرُدَّهَا عَلَیْهِ فَغَدَرَ بِهِ عُثْمَانُ وَ أَظْهَرَ ابْنُ عَوْفٍ کُفْرَهُ وَ طُعِنَ فِی حَیَاتِهِ وَ زَعَمَ أَنَّ عُثْمَانَ سَمَّهُ فَمَاتَ ثُمَّ قَامَ طَلْحَةُ وَ الزُّبَیْرُ فَبَایَعَا عَلِیّاً ع طَائِعَیْنِ غَیْرَ مُکْرَهَیْنِ ثُمَّ نَکَثَا وَ غَدَرَا وَ ذَهَبَا بِعَائِشَةَ مَعَهُمَا إِلَی الْبَصْرَةِ ثُمَّ دَعَا مُعَاوِیَةُ طُغَاةَ أَهْلِ الشَّامِ إِلَی الطَّلَبِ بِدَمِ عُثْمَانَ وَ نَصَبَ لَنَا الْحَرْبَ ثُمَّ خَالَفَهُ أَهْلُ حَرُورَاءَ عَلَی أَنَّ الْحُکْمَ بِکِتَابِ اللَّهِ وَ سُنَّةِ نَبِیِّهِ فَلَوْ کَانَا حَکَمَا بِمَا اشْتُرِطَ عَلَیْهِمَا لَحَکَمَا أَنَّ عَلِیّاً أَمِیرُ الْمُوءْمِنِینَ فِی کِتَابِ اللَّهِ وَ عَلَی لِسَانِ نَبِیِّهِ ص وَ فِی سُنَّتِهِ فَخَالَفَهُ أَهْلُ النَّهْرَوَانِ وَ قَاتَلُوهُ ثُمَّ بَایَعُوا الْحَسَنَ بْنَ عَلِیٍّ ع بَعْدَ أَبِیهِ وَ عَاهَدُوهُ ثُمَّ غَدَرُوا بِهِ وَ أَسْلَمُوهُ وَ وَثَبُوا بِهِ حَتَّی طَعَنُوهُ بِخَنْجَرٍ فِی فَخِذِهِ وَ انْتَهَبُوا عَسْکَرَهُ وَ عَالَجُوا خَلَاخِیلَ أُمَّهَاتِ الْأَوْلَادِ فَصَالَحَ مُعَاوِیَةَ وَ حَقَنَ دَمَهُ وَ دَمَ أَهْلِ بَیْتِهِ وَ شِیعَتِهِ وَ هُمْ قَلِیلٌ حَقَّ قَلِیلٍ حَتَّی لَمْ یَجِدْ أَعْوَاناً ثُمَّ بَایَعَ الْحُسَیْنَ ع مِنْ أَهْلِ الْکُوفَةِ ثَمَانِیَةَ عَشَرَ أَلْفاً ثُمَّ غَدَرُوا بِهِ فَخَرَجُوا إِلَیْهِ فَقَاتَلُوهُ حَتَّی قُتِلَ ع ثُمَّ لَمْ نَزَلْ أَهْلَ الْبَیْتِ مُذْ قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ ص نُذَلُّ وَ نُقْصَی وَ نُحْرَمُ وَ نُقْتَلُ وَ نُطْرَدُ وَ نَخَافُ عَلَی دِمَائِنَا وَ کُلِّ مَنْ یُحِبُّنَا وَ وَجَدَ الْکَذَّابُونَ لِکَذِبِهِمْ مَوْضِعاً یَتَقَرَّبُونَ إِلَی أَوْلِیَائِهِمْ وَ قُضَاتِهِمْ وَ عُمَّالِهِمْ فِی کُلِّ بَلْدَةٍ یُحَدِّثُونَ عَدُوَّنَا وَ

ص:100

وُلَاتَهُمْ الْمَاضِینَ بِالْأَحَادِیثِ الْکَاذِبَةِ الْبَاطِلَةِ وَ یُحَدِّثُونَ وَ یَرْوُونَ عَنَّا مَا لَمْ نَقُلْ تَهْجِیناً مِنْهُمْ لَنَا وَ کَذِباً مِنْهُمْ عَلَیْنَا وَ تَقَرُّباً إِلَی وُلَاتِهِمْ وَ قُضَاتِهِمْ بِالزُّورِ وَ الْکَذِبِ وَ کَانَ عِظَمُ ذَلِکَ وَ کَثْرَتُهُ فِی زَمَنِ مُعَاوِیَةَ بَعْدَ مَوْتِ الْحَسَنِ ع فَقُتِلَتِ الشِّیعَةُ فِی کُلِّ بَلْدَةٍ وَ قُطِعَتْ أَیْدِیهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ وَ صَلَبُوهُمْ عَلَی التُّهَمَةِ وَ الظِّنَّةِ مِنْ ذِکْرِ حُبِّنَا وَ الِانْقِطَاعِ إِلَیْنَا ثُمَّ لَمْ یَزَلِ الْبَلَاءُ الشَّدِیدُ یَزْدَادُ مِنْ زَمَنِ ابْنِ زِیَادٍ بَعْدَ قَتْلِ الْحُسَیْنِ ع ثُمَّ جَاءَ الْحَجَّاجُ فَقَتَلَهُمْ بِکُلِّ قِتْلَةٍ وَ بِکُلِّ ظِنَّةٍ وَ بِکُلِّ تُهَمَةٍ حَتَّی إِنَّ الرَّجُلَ لَیُقَالُ لَهُ زِنْدِیقٌ أَوْ مَجُوسِیٌّ کَانَ ذَلِکَ أَحَبَّ إِلَیْهِ مِنْ أَنْ یُشَارَ إِلَیْهِ بِأَنَّهُ مِنْ شِیعَةِ الْحُسَیْنِ ع وَ رُبَّمَا رَأَیْتَ الرَّجُلَ یُذْکَرُ بِالْخَیْرِ وَ لَعَلَّهُ أَنْ یَکُونَ وَرِعاً صَدُوقاً یُحَدِّثُ بِأَحَادِیثَ عَظِیمَةٍ عَجِیبَةٍ مِنْ تَفْضِیلِ بَعْضِ مَنْ قَدْ مَضَی مِنَ الْوُلَاةِ لَمْ یَخْلُقِ اللَّهُ مِنْهَا شَیْئاً قَطُّ وَ هُوَ یَحْسَبُ أَنَّهَا حَقٌّ لِکَثْرَةِ مَنْ سَمِعَهَا مِنْهُ مِمَّنْ لَا یُعْرَفُ بِکَذِبٍ وَ لَا بِقِلَّةِ وَرَعٍ وَ یَرْوُونَ عَنْ عَلِیٍّ ع أَشْیَاءَ قَبِیحَةً وَ عَنِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ ع مَا یَعْلَمُ اللَّهُ أَنَّهُمْ رَوَوْا فِی ذَلِکَ الْبَاطِلَ وَ الْکَذِبَ وَ الزُّورَ قُلْتُ لَهُ أَصْلَحَکَ اللَّهُ سَمِّ لِی مِنْ ذَلِکَ شَیْئاً قَالَ رِوَایَتُهُمْ عُمَرُ سَیِّدُ کُهُولِ الْجَنَّةِ وَ إِنَّ عُمَرَ مُحَدَّثٌ وَ إِنَّ الْمَلَکَ یُلَقِّنُهُ وَ إِنَّ السَّکِینَةَ تَنْطِقُ عَلَی لِسَانِهِ