ص: 2

ص: 3

ص: 4

درس چهارم: صاحب الزمان ................................ 57

بهانه ارتباط .................................................... 57

تبیین متن و محتوا ...............................................58

پیامهای کاربردی تربیتی .................................... 65

دعا و نیایش.................................................... 67

متن مطالعاتی ...................................................68

درس پنجم: یار و بار........................................... 71

بهانه ارتباط .................................................... 71

تبیین متن و محتوا .............................................. 73

پیامهای کاربردی تربیتی ......................................77

دعا و نیایش......................................................78

متن مطالعاتی ................................................ 79

درس ششم: آینه ...........................................83

بهانه ارتباط ................................................. 83

تبیین متن و محتوا .......................................... 85

پیامهای کاربردی تربیتی ................................ 86

دعا و نیایش....................................................91

متن مطالعاتی ............................................... 92

درس هفتم: فیض حضور...................................... 97

بهانه ارتباط .................................................... 97

تبیین متن و محتوا .............................................. 98

آداب زیارت...................................................... 100

پیام های کاربردی تربیتی..................................... 105

دعا و نیایش.................................................. 110

ص: 6

درس هشتم: آزادی و آزادگی ........................ 111

بهانه ارتباط ................................................ 111

تبیین متن و محتوا ............................................ 112

پیام های کاربردی تربیتی.................................... 114

دعا و نیایش..................................................... 118

درس نهم: دومینو........................................... 121

بهانه ارتباط ................................................... 121

تبیین متن و محتوا ............................................. 122

چند داستان ...................................................124

پیامهای کاربردی تربیتی .................................... 127

دعا و نیایش......................................................129

متن مطالعاتی ................................................. 130

درس دهم: لطیفه ها ....................................... 135

بهانه ارتباط ....................................................135

تبیین متن و محتوا ............................................ 137

پیامهای کاربردی تربیتی ................................... 140

دعا و نیایش.................................................... 144

متن مطالعاتی ............................................... 145

درس یازدهم: حریم......................................... 149

بهانه ارتباط .................................................... 149

تبیین متن و محتوا ............................................... 150

پیامهای کاربردی تربیتی ...................................... 155

دعا و نیایش...................................................... 159

متن مطالعاتی ................................................. 160

ص: 7

درس دوازدهم: شهر فرنگ ............................... 171

بهانه ارتباط .................................................. 171

تبیین متن و محتوا ........................................... 172

پیامهای کاربردی تربیتی ................................... 174

دعا و نیایش................................................... 177

متن مطالعاتی ............................................. 178

درس سیزدهم: پازل دینداری........................... 185

بهانه ارتباط ................................................ 185

تبیین متن و محتوا ......................................... 185

پیامهای کاربردی تربیتی ................................ 190

دعا و نیایش.............................................. 192

متن مطالعاتی ........................................... 193

درس چهاردهم: نیرو..................................... 197

بهانه ارتباط ............................................... 197

تبیین متن و محتوا .......................................... 199

پیام های کاربردی تربیتی................................... 204

دعا و نیایش .................................................. 206

متن مطالعاتی ............................................... 207

درس پانزدهم: گنج همراه ................................ 213

بهانه ارتباط ................................................... 213

تبیین متن و محتوا ............................................. 214

پیامهای کاربردی تربیتی .................................... 221

دعا و نیایش.................................................... 223

متن مطالعاتی .............................................. 224

ص: 8

درس شانزدهم: حجاب ...................................... 229

بهانه ارتباط ....................................................... 229

تبیین متن و محتوا ............................................... 230

پیامهای کاربردی تربیتی ....................................... 233

دعا و نیایش........................................................235

متن مطالعاتی ............................................... 237

درس هفدهم: حرکت آهسته ............................. 241

بهانه ارتباط .................................................... 241

تبیین متن و محتوا ............................................ 242

پیامهای کاربردی ........................................... 247

دعا و نیایش.................................................... 249

متن مطالعاتی ................................................ 250

درس هجدهم: درب همیشه باز. ........................ 253

بهانه ارتباط .................................................... 253

تبیین متن و محتوا ..............................................254

پیام های کاربردی ............................................. 259

دعا و نیایش..................................................... 260

متن مطالعاتی ................................................. 262

درس نوزدهم: عیب جویی ................................ 267

بهانه ارتباط .................................................. 267

تبیین متن و محتوا ........................................... 269

پیام های کاربردی .......................................... 273

دعا و نیایش ................................................ 276

متن مطالعاتی .............................................. 277

ص: 9

درس بیستم: قهرمانان واقعی ............................. 283

بهانه ارتباط ......................................................283

تبیین متن و محتوا .............................................. 284

پیام های کاربردی .............................................. 286

دعا و نیایش..................................................... 292

متن مطالعاتی ................................................. 293

درس بیست و یکم: دید و بازدید ........................... 295

بهانه ارتباط .................................................... 295

تبیین متن و محتوا ............................................ 297

پیام های کاربردی ......................................... 300

دعا و نیایش................................................. 302

متن مطالعاتی ......................................... 303

درس بیست و دوم: آسانسور ........................... 307

بهانه ارتباط .................................................. 307

تبیین متن و محتوا ............................................ 308

پیام های کاربردی ............................................ 310

دعا و نیایش................................................... 312

درس بیست و سوم: سه انقلاب ........................ 313

بهانه ارتباط .................................................... 313

تبیین متن و محتوا ............................................ 314

پیام های کاربردی تربیتی................................... 316

دعا و نیایش.................................................. 320

ص: 10

درس بیست و چهارم: نائب.................................. 321

بهانه ارتباط ....................................................321

تبیین متن و محتوا .............................................. 322

پیام های کاربردی .............................................. 329

دعا و نیایش.................................................... 330

متن مطالعاتی ................................................ 331

درس بیست و پنجم: شتر دیدی ندیدی ................ 335

بهانه ارتباط .................................................... 335

تبیین متن و محتوا ............................................. 336

پیام های کاربردی .......................................... 340

دعا و نیایش.................................................. 341

متن مطالعاتی ..............................................342

درس بیست و ششم: زیارت ............................... 349

بهانه ارتباط ..................................................... 349

جدول قرآنی................................................... 350

تبیین متن و محتوا .......................................... 352

پیام های کاربردی .......................................... 355

دعا و نیایش.................................................. 359

متن مطالعاتی ............................................ 360

درس بیست و هفتم: تقلید................................ 363

بهانه ارتباط ................................................... 363

تبیین متن و محتوا .............................................365

پیام های کاربردی ............................................ 367

دعا و نیایش..................................................... 368

متن مطالعاتی .................................................370

ص: 11

درس بیست و هشتم: پیشوای صادق ................. 373

بهانه ارتباط .................................................... 373

تبیین متن و محتوا ............................................. 375

پیامهای کاربردی ............................................. 379

دعا و نیایش................................................... 380

متن مطالعاتی ............................................... 381

درس بیست و نهم: پشتوانه بی نظیر.................... 387

بهانه ارتباط .................................................... 387

تبیین متن و محتوا ............................................. 388

پیام های کاربردی ........................................... 395

دعا و نیایش................................................... 397

درس سی ام: امام رئوف .................................. 399

بهانه ارتباط .................................................... 399

تبیین متن و محتوا .............................................. 400

پیام های کاربردی ............................................ 401

دعا و نیایش................................................... 409

متن مطالعاتی ................................................ 410

ص: 12

می کنم که به نوجوانان و جوانان نیکی کنید، زیرا آنان دلی رقیق تر و قلبی فضیلت پذیرتر دارند».(1)

امام علی (علیه السّلام)نیز می فرمود:«إنَّما قَلبُ الحَدَثِ کَالأرضِ الخالِیَةِ مَهما أُلقِیَ فیها مِن کُلِّ شَیءٍ قَبِلَتهُ ؛

همانا دل جوان، مانند زمین آماده ای است که هر آنچه در آن کاشته شود، می پذیرد». (2)

بنابراین، آنچه اهمیت و ضرورت دارد، استحکام پایه های ایمان و دینداری در این قشر از طریق برخورد و بیان صحیح و همراه با چاشنی منطق و عاطفه است تا بتوان آنها را با زیبایی های آموزه های دینی آشنا نمود و زمینه زندگی به سبک اسلامی و معنوی را بنیان نهاد.

بر این باور، بنیان و خط فکری اصلی درسنامه های نوجوان، تولید ایمان، تعمیق و تقویت باورها، اصلاح نگرش ها و رفتارها، زدودن شبهات و غبارهای ذهنی، واقع گرایی در محتوا، توجه به دوستان و همسالان به عنوان ایفاگران نقش های مهم، و نیز توجه به نیازمندیهایی نظیر مباحث تقلید، دوستی با جنس مخالف، توجه به پاکی و عفیف بودن، شادابی و نشاط، کنترل و مدیریت نگاه، نماز و عبادت، انقلابی گری و دفاع از انقلاب اسلامی، ورزش و تفریح، زیارت و ایجاد علقه های معنوی، معرفی

الگوهای مناسب و... در راستای ارتقای سبک زندگی، تعریف شده است.

سه: تلاش شده است مناسبت های دینی در تدوین درسنامه ها لحاظ گردد، از این رو شایسته است مبلغ گرامی متن درسنامه ها را تا انتها مطالعه و موضوع مورد نظر را متناسب با جلسه مناسبتی، انتخاب نماید.

چهار: در پایان بسیاری از درسنامه ها، متن مطالعاتی که در واقع پشتیبان علمی مبلغان گرامی برای افزایش اطلاعات درباره موضوع جلسه است، تدوین شده است. ضمن اینکه همین اطلاعات فراتر از متن اصلی، می تواند دستمایه منبر و سخنرانی مبلغان گرانقدر گردد.

پنج: در بسیاری از درسنامه ها قابلیت امتیازدهی و گروه بندی لحاظ شده است تا در صورت وجود مخاطبان ثابت و همیشگی، از این طریق بتوان آنان را در ادامه مسیر، با برنامه های طرح، همراه و همگام نمود.

شش: نکته ای که نباید از آن غفلت کرد اینکه، مصالح یک ساختمان اگر بالاترین کیفیت و زیباترین ظاهر را داشته باشند، باز این معمار و بنای کاربلد و خلاق است که با چینش درست و استفاده درست از آن، بنای زیبایی خواهد ساخت؛ همانگونه که توپ زیبا و زمین با کیفیت ورزش را

توانایی ها و خلاقیت های بازیکنان است که زیبا و همراه با موفقیت و سربلندی می سازد.

به عبارت دیگر، نقش اساسی مبلغان گرامی در ارائه بهینه محتواها و جذاب سازی متن کلاس، غیرقابل انکار و بی بدیل است. این مبلغ محترم است که با توانایی و اخلاص مثال زدنی خود، نوشتار را به نطق وامی دارد و برکارآیی و تأثیرگذاری آن، مُهر تأیید می زند.

بر خود لازم می دانم از نویسندگان ارجمندی که در این مسیر یاریگر ما بودند، به ویژه حجج اسلام والمسلمین آقایان سیدمحمدباقر ابطحی، علیرضا نجفی، حامد تقی راد، مهدی حقگو، حامد حبیبی، و نیز خانم ها قضایی و صادق پور، تشکر و قدردانی نمایم.

با احترام؛ رضا اخوی

ص: 15

ص: 16

حالا کدام یک از شما می تواند با دو خط راست، ساعت را به گونه ای به سه قسمت مساوی تقسیم کند که مجموع عددهای هر سه قسمت با هم برابر باشند.

پاسخ: اگر مابین اعداد 10 و 11 و 2 و3 و نیز بین اعداد 9 و 8 و 4 و 5 خط راست کشیده شود، مجموع عددهای سه قسمت، 26 می شود.

تصویر ساعت

الهدایه، القولنج و رساله حی بن یقظان را، در مدت چهار ماهی که در زندان بود، نوشته است.(1)

«دکتر بورنی»(2)، زبان فرانسوی و ایتالیایی را در طی رفتن به اداره و بازگشت از آن یاد گرفت.

«الیاهو بوربت»، که به آهنگر دانشمند معروف است، هجده زبان قدیم و جدید و بیست لهجه مختلف اروپایی را در ضمن آهنگری که وسیله ی معیشت او بود، فرا گرفت.(3)

«ادیسون» مخترع رادیو، روزی شانزده ساعت کار می کرد و غالباً در محل کارش روی صندلی می خوابید.

او شب در حالی که همه اهل خانه خواب بودند، تا نزدیکی های سحر کار می کرد و گاهی ازفرط خستگی به خواب می رفت، ولی دوباره با نیروی اراده ی خویش بر می خاست و تا صبح کار می کرد.

درباره ی «علامه حلّی» که یکی از پرکارترین و پر اثرترین فقهای شیعه است، طبق محاسبه ای که از تعداد تألیفات و مدت عمر او کردند، می توان گفت که به طور نسبی ایشان روزی هزار سطر می نوشت. (4)

«آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی(رحمه الله)«(5) می گوید: «در وقت خوردن غذا، در دست چپم کتاب بود و با دست راست لقمه ای بر می داشتم و تا این یک لقمه غذا را می خوردم، دو سطر

از کتاب را مطالعه می کردم و تا غذا را به پایان می بردم، دو صفحه از کتاب را مطالعه کرده بودم.

من در تمام عمرم یک دقیقه را به بطالت صرف نکردم».»(6)

«علّامه میرزا محمدعلی مدرّس تبریزی»، مؤلف «ریحانة الأدب و دیوان المعصومین» و...

از چهره های درخشنده ی علم و ادب معاصر، یکی از آثار گران بهای خود را درباره ی مترادفات

ص: 20

زبان فارسی، هنگام صرف صبحانه نوشت.(1)

یاقوت حَمَوی (متوفای 626ق) صاحب کتاب «معجم البلدان»، بَرده ای بیش نبود. ارباب او عسکر حموی، وی را برای تجارت به شهرهای مختلف می فرستاد.

یاقوت، چون مردی فعّال و باهوش بود، فرصت را غنیمت شمرده، وضعیت شهرهایی را که می دید، به دقّت مطالعه می کرد و یادداشت بر می داشت و آن یادداشت ها را به صورت کتابی درآورد و تحت عنوان «معجم البلدان»، منتشر ساخت و بدین وسیله، نام خود را در ردیف مشاهیر جهان ثبت کرد. (2)

تنها یکی از آثار علامه مجلسی، به نام بحار الانوار، صد و ده جلد شده است، آن هم با امکانات حدود 350 سال قبل که خبری از این همه امکانات نشر کتاب نبود! (3)

یادآوری: مبلغ گرامی به تناسب مخاطب و زمان جلسه، تعدادی از این افراد را نام می برد.

کند. امام علی(علیه السّلام) فرمودند: «لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ یُنَاجِی فِیهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ یَرُمُّ مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ یُخَلِّی بَیْنَ نَفْسِهِ وَ بَیْنَ لَذَّتِهَا فِیمَا یَحِلُّ وَ یَجْمُلُ ».(1)

پاسخ را می توانید از این جدول بیابید. آماده اید؟

ع د ل

ت ی ب

ت ا ف

ح ا ت

ش ر

حضرت فرمودند: مؤمن باید شبانه روز خود را به سه قسمت تقسیم نماید، زمانی برای نیایش و عبادت پروردگار مثل: نماز و عبادات، احسان ونیکی به دیگران، خوشرفتاری با پدر و مادر و هر کاری که رضایت الهی را در پی دارد.

زمانی هم برای کار و تلاش و تأمین لوازم زندگی مثل درس خواندن برای شما که آینده را روشن و افق های پیشرفت و خوشبختی و سعادت را نمایان می سازد. و نیز مانند کمک به والدین در کارهای منزل و ....

قسمت سوم زمان زندگی هم برای خوشی ها و تفریحات سالم و حلال است.

چیزی حقیقی به دست نخواهید آورد، جز اینکه فکر و ذهن خود را خسته کرده و البته لحظاتی هم خوشحالی و هیجان را تجربه کرده اید. در حالی که اگر همین وقت را صرف مطالعه مفید، ورزش، کلاسهای علمی و فرهنگی و مانند آن می کردید، بعد از مدتی هم نتیجه اش شما را شاد و خوشحال می کرد و هم از زندگی، لذت واقعی می بردید.

ناگفته نماند که کسی با هیجان و شادی و نشاط نوجوان مخالف نیست، تمام دغدغه و درد این است که چرا باید وقت نوجوان ایرانی صرف چیزهای کم ارزشی شود که او را از چیزهای مهم تر باز می دارد.

اگر دنبال هیجان و شادی هستید، به جای بازی با موبایل و اینترنت و مانند آن، خود آن بازی و ورزش را انجام دهید و به جای اینکه از بازی دیگران لذت ببرید، خودتان در میدان ورزش حضور پیدا کنید و به ورزش بپردازید.

خوشبختی توست، به شرط آنکه در طاعت و بندگی پروردگارت صرف کنی.»(1)

همچنین می فرماید: «اِحفَظْ عُمرَکَ مِنَ التَّضییعِ لَهُ فی غَیرِ العِبادَةِ و الطّاعاتِ ؛عمرت را از ضایع کردن در غیر عبادت و طاعتها حفظ کن.»(2)

یعنی همین خوشیها و تفریحات به شرط حلال بودن و دوری از گناه، می توانند کار نیک و پسندیده به شمار آیند و باعث خوشحالی و رضایت خداوند و بستری برای کسب موفقیت و سعادت در زندگی حال و آینده.

به قول حافظ:

اوقات خوش آن بود که با دوست به سر رفت

باقی همه بی حاصلی و بی خبری بود

خوش بود لب آب و گل و سبزه و نسرین

افسوس که آن گنج روان رهگذری بود

خود را بکش ای بلبل از این رشک که گل

با باد صبا وقت سحر جلوه گری بود

هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ

از یمن دعای شب و ورد سحری بود(3)

بالخُسرانُ ؛ از کم کاری هنگام [به دست آمدن] فرصت بپرهیزید! به راستی که فرصت عرصه ای است که برای اهلش (فرد کم کار) زیان بار خواهد بود.» (1)

امام صادق(علیه السّلام) نیز در این زمینه می فرمود: «الْأَیَّامُ ثَلَاثَةٌ فَیَوْمٌ مَضَی لَا یُدْرَکُ وَ یَوْمٌ النَّاسُ فِیهِ فَیَنْبَغِی أَنْ یَغْتَنِمُوهُ وَ غَداً إِنَّمَا فِی أَیْدِیهِمْ أَمَلُه ؛ روزها سه گونه اند: یا روزی است که گذشته و دیگر به دست نمی آید و یا روزی است که مردم در آن به سر می برند و شایسته است که آن را غنیمت شمارند و یا آینده ای است که آرزوی رسیدن امام صادق(علیه السّلام) نیز در سخن زیبای دیگری فرمودند: «مَنِ انتَظَرَ بمُعاجَلَةِ الفُرصَةِ مُؤاجَلةَ الاستِقصاءِ سَلَبَتهُ الأیّامُ فُرصَتَهُ ؛ هرکس که فرصت را به امید فردایی بهتر از دست بدهد، زمانه فرصت را از او برباید». (2)

خود را تنظیم می کردند.(1)

همچنین، امانوئل ْ کانت، فیلسوف آلمانی قرن هجدهم، نمونه کامل نظم و ترتیب و وقت شناسی بود. بیدار شدن، صبحانه خوردن، درس دادن و قدم زدن او، وقت معینی داشت.

هنگامی که او دست به عصا به سوی پارک، قدم می زد و از خانه خارج می شد، همسایگان می دانستند که ساعت، درست سه و نیم است.(2)

امام علی(علیه السّلام) نیز در آخرین لحظه های زندگی خویش، نظم را در کنار یکی از والاترین ارزش های الهی، یعنی تقوا نشانده و فرمودند :«أُوصِیکُمَ بِتَقْوَی اللَّهِ وَ نَظْمِ أَمْرِکُمْ؛ ِشما را به خود نگهداری و تقوای الهی، و نظم داشتن در کارهایتان سفارش می کنم. (3)

یا بهر معاش خود و یا زاد معاد

یا لذت خالی از حرام مأجور

سعدی در این زمینه می گوید:

تا دگر باد صبائی به چمن باز آید

عمر می بینم چون برق یمان می گذرد

ناصر خسرو شب و روز و سال و ماه را نابود کننده عمر می داند و عمر را به راه کوتاهی تشبیه می کند:

عمر مرا بخورد شب و روز و سال و ماه

پنهان و نرم چون موشان و راسوان

بنگر که عمر تو به رهی ماند

کوتاه، اگر تو اهل هُش و رأیی

ص: 30

واکنش ها و استفاده از موقعیت ها و فرصت های ایجاد شده، هر تیمی می تواند پیروز این میدان باشد.

ابتدا من تیم ها و نام بازیکنان و دیگر مشخصات را برای شما معرفی می کنم. البته بازیکنان این تیم متناسب با شرایط مختلف تغییر می کنند، ولی حریفی که ما امروز به تصویر می کشیم، با این ترکیب پا به میدان مسابقه گذاشته است:

یادآوری: مبلغ گرامی برای پویایی بیشتر کلاس، از دانش آموزان نظرخواهی کرده و آنان را در بحث مشارکت می دهد.

بازیکنان اصلی: بندگی، توکل، عبادت، نماز، روزه، ولایت، احسان به نیازمندان، دیدار با خویشاوندان، تلاوت قرآن، مهربانی با والدین، ذکر.

بازیکنان ذخیره: اخلاق پسندیده، توسل، عدالت و مهرورزی، حق الناس، شجاعت، حج، معرفت و شناخت، قلب سلیم، و...

سرمربی و مربی تیم همواره در رختکن و قبل از مسابقه، آنان را تشویق و تمجید می کنند تا با آمادگی بالاتری وارد مسابقه شوند. خداوند متعال نیز در قرآن کریم، انسان را برای این مسابقه مهم آماده کرده است و ویژگی ها و امتیازات او را ذکر کرده است، تا با روحیه ای قوی، به مصاف شیطان برود که به پنج مورد آن اشاره می کنیم:

ارزش و جایگاه خودتان را بدانید؛ شما نماینده ی خدا هستید: «ثُمَّ جَعَلْنَاکُمْ خَلَائِفَ فِی الْأَرْضِ ؛ خداوند شما را خلیفه و جانشین خود در روی زمین قرار داده است».(1)

شما بهترین و با کیفیت ترین مخلوق خدا هستید: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِی أَحْسَنِ تَقْوِیمٍ ؛ خداوند انسان را در مقام احسن تقویم و نیکوترین مراتب صورت وجود آفریده است». (2)

مطمئنا شما برتر از دیگران هستید:«وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ ؛

خداوند انسان را بر بسیاری از مخلوقات خود برتری بخشیده و گرامی داشته است».(3)

عجله نکنید:«وَکَانَ الْإِنْسَانُ عَجُولًا ؛ انسان موجودی عجول و شتابگر است».(4)

مراقب جوسازی شیطان باشید: «الشَّیْطَانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ وَیَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشَاءِ ؛ شیطان به شما وعده ی فقر می دهد و شما را به فحشاء و زشتی ها امر می کند».(5) «یَعِدُهُمْ وَیُمَنِّیهِمْ وَمَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلَّا غُرُورًا ؛ به آن ها وعده ی می دهد و آنها را به آرزو وادار می کند و شیطان به آنها جز غرور و فریب وعده نمی دهد». (6)

شیطان در حال رجزخوانی بود، شیوه های حمله و راه های نفوذ خودش را اعلام کرده و گفته که در میدان مسابقه دنیا، از چهار جهت به انسان حمله ور می شود.(1)

خواهی نخوری ز «تیم» ابلیس شکست

باید به «دفاع» از دل و دیده نشست

چون «شوت» شود به سوی دل «توپ»

«دروازه» دل به روی آن باید بست

سؤال: در این شعر چند نکته فوتبالی ذکر شده بود؟

جواب صحیح: 5 مورد (تیم، دفاع، شوت، توپ، دروازه).

نادان: « کَانَ ظَلُومًا جَهُولًا ؛ انسان موجودی ستمگر و بسیار نادان است».(1)

ناسپاس :« إِنَّ الْإِنْسَانَ لَکَفُورٌ ؛انسان موجودی بسیار ناسپاس و کافر کیش است».(2) «إِنَّ الْإِنْسَانَ لِرَبِّهِ لَکَنُودٌ؛انسان نسبت به پروردگارش ناسپاس است».(3)

کم صبر(هلوع): «إِنَّ الْإِنْسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا ؛ انسان حریص وناشکیبا آفریده شده است».(4)

تنگ نظر:« وَکَانَ الْإِنْسَانُ قَتُورًا ؛ انسان موجودی ممسک و تنگ نظر است». (5)

کم طاقت: «إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا ؛ اگر شر و زیانی به انسان رسد، جزع و بی قراری می کند».(6)

ص: 44

خوشگلی ظاهر داریم و یک نورانیت معنوی.

خیلی ها ممکن است زیبا باشند و دارای چهره ای مانکن و دلنشین، ولی اگر نور معنویت و نور ایمان نداشته باشند، ارزشمند و گرانقیمت نیستند، چهره شان غبارگرفته و تاریک است. اما وقتی نور ایمان در آنها به وجود بیاید و روشن شود، زیبا می شوند، مثل لامپی که به منبع انرژی

متصل می شود و نورانی و زیباتر می گردد.

عروسک و مانکن هم شاید خیلی زیبا باشند، ولی چون روح در آنها وجود ندارد، ارزش ندارند، چون روح از طرف خداست و اگر کسی این روح ارزشمند و معنوی را بپذیرد، محترم و گرانقدر می گردد.

منطق خدا در قرآن این است که می فرماید: « وَلَأَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکَةٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْکُمْ؛ و یک کنیز با ایمان، بهتر است از یک زن مشرک، اگرچه زیبایی او شما را به شگفتی وادار کند».(1)

یعنی هر چقدر هم کسی زیبا باشد، ولی اگر نور ایمان در دلش نیابیده باشد، او از نگاه دین زیبا و ارزشمند نیست.

ولی گاهی یک سیاه پوست یا حتی یک چهره نازیبا و معمولی از چنان نورانیت و ارزشی برخوردار می شود که در آغوش سیدالشهدا(علیه السّلام) قرار می گیرد.

شخصی به نام «جون» که در گذشته غلام اباذر بود، همراه امام حسین(علیه السّلام) به کربلا آمد.

لحظه ای که آمد از امام حسین(علیه السّلام) اجازه میدان بگیرد، حضرت به او فرمود: «ای جون! من بیعت را از تو برداشتم؛ زیرا تو به امید عافیت و آسایش تا اینجا به همراه ما آمده ای، در راه ما خود را به مصیبت مبتلا مگردان!» (2)

جون در جواب امام گفت: نه هرگز، من در سلامت و امنیت با شما بودم، و از سفره شما بهره

ص: 46

مند شدم. حال که لحظه های خطر است، شما را رها کنم! هرگز دست از شما برنمی دارم. اگر چه رنگ پوست من سیاه است، عرقم بدبو، و نسبم غیر معروف، اما شما را رها نمی کنم تا خون ما با خون شما به هم آمیزد. بنابراین، حضرت اجازه داد و بعد از شهادت او، در کنار جنازه اش چنین دعا فرمود:«أَللّهُمَّ بَیِّضْ وَجْهَهُ، وطَیِّبْ ریحَهُ، وَاحْشُرْهُ مَعَ الاْبْرارِ، وَعَرِّفْ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد(صلّی الله علیه و آله وسلّم )؛خدایا! چهره اش را سفید، و بدنش را خوشبو کن و با نیکان محشورش گردان! و میان او و محمد و آلش آشنایی برقرار فرما!» (1)

در نمونه ای دیگر، انس بن مالک می گوید: شخصی بابیان نشین(و روستایی) به نام «زاهر بن حرام» گاهی نزد رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) می آمد و حضرت نسبت به او احترام فراوانی می کردند و به او علاقه مند بودند. روزی رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) زاهر بن حرام را در بازار مدینه دیدند که مشغول فروش

کالای خود است، حضرت جهت مزاح چشمان او را از پشت سر گرفتند.

زاهرگفت: رهایم کن! این دیگر کیست که مرا از پشت گرفته است؟!

در همین حالت رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمودند: «چه کسی این عبد را می خرد؟»

زاهر وقتی متوجه شد که رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) چشمان او را گرفته و در واقع او در آغوش پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) قرار گرفته است، دیگر دوست نداشت از آن حال بیرون بیاید.

بعد خطاب به رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) گفت: ای رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) من شخص بی ارزشی هستم که مشتری و رونقی ندارد. پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) به او فرمود: «ولی تو در نزد خدا بی مشتری و ارزان نیستی، بلکه به عکس، ارجمند و گرانقیمت هستی». (2)

یعنی در پیشگاه الهی، یک فرد ساده و روستایی نیز وقتی نور ایمان معنویت در وجودش باشد، از هزاران فرد به ظاهر با کلاس ثروتمند، ولی بی ایمان، ارزشمندتر است.

ص: 47

وقتی روزنامه یا کتابی را مقابل او می گشودند، او که کلمات را تشخیص نمی داد و درکی از آنها نداشت، فوراً دست روی آیۀ قرآن می نهاد و می گفت: آیات قرآن نور دارند و من از نوری که از آن ها ساطع می شود، آن ها را تشخیص می دهم. (1)

این همان نور است که گفتیم اگر انسان پاک باشد، نورانیت را تشخیص می دهد. قرآن هم نور است، لذا این پیرمرد ساده و بی آلایش، آن نور را دید، بلکه مهم تر از آن، این نور در قلبش تابیدن گرفت و همه وجودش را نورانی کرد.

امام صادق(علیه السّلام) این آیه را این گونه معنا فرمودند: «اَمَا تَرَی الْبَیتَ إِذَا کانَ اللَیلَ کانَ أَشَدَّ سَواداً فکذلِک هُمْ یزْدادُون سَوَداً؛ آیا خانه را دیده اید وقتی شب هنگام شود [و چراغی روشن نباشد ] به شدّت سیاه است. پس این گناهکاران نیز این گونه بر سیاهی [چهره های] شان افزوده می شود.» (1)

اکرم (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمود: «الصَّلَاةُ نُورُ الْمُؤْمِنِ وَ الصَلَاةُ نُورٌ مِنَ اللهِ ؛ نماز نور مؤمن است و نماز نوری است از جانب خدا.»(1) مخصوصاً نمازهایی چون عشا، صبح، نافلۀ شب که در تاریکی اقامه می شوند، در قیامت و مراحل مختلف آن و حتی در همین دنیا ایجاد نورانیت می کند.

از امام سجاد (علیه السّلام) سؤال شد: چرا چهرۀ کسانی که تهجد و شب بیداری (با حال عبادت) دارند، نیکو و نورانی است؟ حضرت فرمود:«لِأَنَّهُمْ خَلَوْا بِاللَّهِ فَکَسَاهُمُ اَللَّهُ مِنْ نُورِهِ؛ زیرا آنها با خدا خلوت کرده اند و خدا نیز با نور خود آنها را پوشانده است.» (2)

چشم ما را به دیدن نور جمال امام زمان(علیه السّلام) روشن و منور بفرما!

لذت نورانیت و عبادت خودت را به ما بچشان!

ما را در دنیا و آخرت از روسیاهی نجات بده.

آمین

ص: 53

همان سفر معنوی، به محضر امام صادق(علیه السّلام) شرفیاب گشتم.

به آن پیشوای بزرگ عرض کردم: «آقا! من مسیحی بودم و الآن به دین شما گرویده ام. » امام صادق(علیه السّلام) پرسید: «در اسلام چه امتیازی احساس کردی که آن را داوطلبانه پذیرفتی؟ » گفتم: «این آیه از قرآن به دلم نشست: « مَا کُنْتَ تَدْرِی مَا الْکِتَابُ وَلَا الْإِیمَانُ وَلَکِنْ جَعَلْنَاهُ نُورًا نَهْدِی بِهِ مَنْ نَشَاءُ ؛ تو نمی دانستی کتاب و ایمان یعنی چه؛ ولی ما آنرا نوری قرار دادیم که هر کسی را

که بخواهیم بدان هدایت کنیم.» (1)

امام(علیه السّلام) فرمود: «خداوند تو را به اسلام هدایت فرموده و قلبت را به نورانیت آن روشن ساخته است. » آنگاه برایم دعا کرد و هدایت بیشتری را از خداوند برایم مسئلت نمود. در ادامه گفتم:

«پدر و مادرم و سایر بستگانم همچنان به آئین مسیحیت باقی مانده اند و مادرم هم نابینا است. آیا با این حال بر من جایز است که با آنها زندگی کنم و ارتباط نزدیک خانوادگی داشته باشم؟»

امام صادق(علیه السّلام) پرسید: «آیا آنها گوشت خوک می خورند؟»

گفتم: «نه!»

فرمود: «معاشرت تو با آنان مانعی ندارد. » پس سفارش کرد که: «درباره مادرت بیشتر مراقبت کن! به او نیکی و احسان نما! و هرگاه زندگی اش به پایان رسید و از دنیا رفت، خودت عهده دار کفن و دفنش باش!»

چون از سفر مکّه و مدینه به زادگاهم کوفه برگشتم، طبق فرمان امام ششم(علیه السّلام) به مادرم بیش از

گذشته و زیادتر از دیگران رسیدگی و مهربانی نمودم. خودم به او غذا می دادم، لباسش را مرتب می کردم، سرش را شانه می زدم و عهده دار تمامی خدمات لازم برای مادرم بودم. زمانی که مادرم این تغییرات را در روش من احساس کرد، به من گفت: «زکریا! تو در آن روزگاری که به دین ما بودی، چنین به من خدمت نمی کردی! چه دلیلی موجب شده که بعد از مسلمان شدن این قدر به

من محبت می کنی؟»

ص: 55

گفتم: «یکی از فرزندان پیامبر اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) به من دستور داده که اینگ ونه رفتار کنم. » گفت: «آیا او همان پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) شما است؟ » گفتم: «نه؛ بعد از پیامبر ما دیگر پیامبری مبعوث نخواهد شد. او فرزند پیغمبر ما است. » گفت: «این دستورات از آموزه های پیامبران است و دین تو از دین من

بهتر است؛ مرا راهنمایی کن تا مسلمان شوم. » من طریقه اسلام را به او آموختم و او مسلمان شد.

نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء را خواند و در نیمه شب حالش منقلب شد. من در کنار بسترش ایستاده و به پرستاری او مشغول بودم. به من گفت: «پسر جان! اعتقادات اسلام را دوباره برایم تکرار کن. » من آنها را برای او بازگو کردم و او به همه آنها اقرار کرد و در همان شب چشم از جهان فرو بست. بامداد روز بعد جنازه اش به وسیله گروهی از مسلمانان و طبق مراسم اسلامی

تشییع شد و من بر جنازه مادرم نماز خواندم و با دست خود او را به خاک سپردم.» (1)

پایان

ص: 56

جمله مورد نظر به دست بیاید. شروع شد.....

جمله مورد نظر: مهدی صاحب الزمان

آفرین به دوستان زیرکی که قبل از دیگران، جمله را تکمیل کردند. حضرت مهدی(علیه السّلام)، آخرین یادگار خاندان عترت که همه منتظر ظهور ایشان هستند تا همگان، آرامش و خوشی و عدالت و مهرورزی را تجربه کنند و غمها و ظلمها، تبعیضها و بی عدالتی ها پایان یابد و مردم جهان،

شیرینی دینداری و لذت با خدابودن را بچشند. از این رو در وصف حضرت گفته اند:

مثل آبی، نه مثل خورشیدی

نه،از آن بهتری، تو امیدی

آب هستی برای تشنه لبان

نور هستی برای شب زدگان

نور امید خسته ها هستی

داروی دل شکسته ها هستی

روزی از راه کعبه می آیی

تا که درهای بسته بگشایی

بهتر از حرف این و آن هستی

مهدی صاحب الزمان هستی(1)

بود. همه جای آن را آب و جارو زده بودند. قسمتی از حیات، با بوریا و حصیر فرش شده بود.

جمع زیادی، لباس سفید به تن داشتند. آنها رو به قبله ایستاده بودند و دسته جمعی به دعا گوش می دادند.

دعای سمات عصر جمعه تمام شد. شیخ علی کتابش را بست و به سوی حوض آب راه افتاد.

همه نگاهها به یکدیگر بود. تا غروب زمان زیادی نمانده بود، اما هنوز خبری نبود. شخصی به بغل دستی اش تلنگری زد و ابرو بالا انداخت و چشمش را به سوی شیخ علی چرخاند. شیخ علی را به او نشان داد و گفت: «حتماً شیخ خیالاتی شده است، آن طور که او می گوید باید تا

حالا پیدایش می شد. » بلند شد و رو به شیخ ایستاد. صدایش را بلند کرد و گفت: «پس چرا نیامد؟ دیر زمانی است که چشم به راه هستم و خبری نیست؟ باید به خانه هایمان باز گردیم».

شیخ علی دانه های تسبیحش را آرام می چرخاند و لبانش پیوسته به هم می خورد. او در جواب

مرد گفت: «دیر نشده، کو تا غروب؟»

شیخ علی آبی به صورتش زد. چشمان روشن و نافذی داشت. شانه چوبی کوچکی را از جیب جلیقه اش درآورد. ریش جو گندمی اش را مرتب کرد. صورتش خنک شد. سرش را بالا گرفت. نگاهش در راه پله ای که به پشت بام می رفت، ایستاد. کسی را دید. او را شناخت. قلبش

هری ریخت. اشکهایش جاری شد. در همان حال که اشک می ریخت، لبخندی روی لبش بود.

رو به جمعیت کرد و گفت: «آقا آمد. » و با دست پشت بام را نشان داد. سرها بالا رفت. سر و صدا شد. میان جمعیت رفت. از آنان خواست آرام باشند.

مرد قصاب کنار شیخ بود و اشک می ریخت. سر و صدای جمعیت کم شد. صدایی از پشت بام آمد. همه ساکت شدند. صدا را همه شنیدند. مرد قصاب را به اسم خواند و از او خواست، به پشت بام برود. مرد قصاب حرکت کرد و رفت. طولی نکشید خون از ناودان بام جاری شد.

نگاهها در هم گره خورد. نفسها در سینه حبس شد. همه هاج و واج به هم نگاه می کردند. ترس در چشم همه خانه کرده بود.

دوباره همان صدا آمد. هنوز خون از ناودان می چکید. این بار شیخ را خواست. نوبت شیخ

ص: 59

علی بود. چشمان شیخ علی درخشید. دستش را روی سرش گذاشت. دندانهایش آشکار شد. از میان جمعیت گذشت. در چند لحظه خودش را به پشت بام خانه رساند.

گویا زمان ایستاده بود. چشمها دوباره به سوی ناودان رفت. این بار نیز در برابر نگاه ناباورانه آنان، ناودان پر از خون شد. خون گرم از ناودان خانه می آمد. سنگفرش حیاط رنگین شده بود.

هول و هراس به تن همه راه یافته بود.

آیا شیخ علی به دست امام زمان(علیه السّلام) کشته شد؟ هیچکس از جمعیت نمی دانست روی پشت

بام چه خبر است. هر کس فکر می کرد الان است که اسم او خوانده شود. شخصی که رنگش پریده بود، خودش را جابه جا کرد و بلند گفت: «نکند او امام نباشد. » و به سوی در حیاط دوید.

قیل و قال جمعیت فضا را پر کرد. همه به سوی در حیاط هجوم بردند. همه زور می زدند و تقلا می کردند تا از در و دیوار بالا روند و فرار کنند.

شیخ علی تا نزدیک امام شد، خودش را روی پاهای امام انداخت. با اشاره امام بلند شد. ابوصالح قصاب لاشه گوسفندی را که سر بریده بود، از کنار ناودان می

کشید. شیخ علی به کمک او رفت. لاشه را پیش لاشه گوسفند اول گذاشتند. امام به شیخ علی گفت: «برو نزد مهمانهایت و از آنان بخواه تا نزد من آیند».

شیخ علی خوشحال شد. به حیاط برگشت. هنوز به حیاط خانه نرسیده بود که بلند بلند گفت: «بشارت. » و سرش را بالا گرفت. حرفش ناتمام ماند. چشمان او گشاد و پاهایش سست شد. چه می دید؟ حیاط خانه خالی و ساکت بود. هیچکس را ندید.

در حیاط باز بود. گرد و خاک زیادی در حیاط و کوچه به هوا برخاسته بود. باورش نمی شد.

صورتش گر گرفت. به یاد آن روز و حرفهایش افتاد. در آن روز امام به شکل عربی رهگذر از او پرسیده بود: شیخ علی! چرا این قدر ناراحتی؟ می بینم مدتهاست به اینجا می ایی و در این گوشه خلوت می کنی و ناله و گریه سر می دهی.

مشکلت چیست؟

شیخ علی در جواب امام که فکر کرده بود از عربهای چادرنشین اطراف است، گفته بود: گناه

ص: 60

همه جا را گرفته است، ظلم بیداد می کند، چرا امام زمان(علیه السّلام) ظهور نمی کند؟ در حدیث خوانده ام

وقتی یاران واقعی امام به تعداد جنگجویان و یاران رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) در جنگ بدر برسد، امام

زمان(علیه السّلام) ظهور خواهد کرد. در صورتی که فقط در شهر حله، امام زمان(علیه السّلام) بیش از هزار نفر

جنگجو دارد. آنان همه پا به رکاب و آماده جانفشانی اند!

آن گاه امام خودش را معرفی کرده و به او گفته بود من امام زمان(علیه السّلام) تو هستم. در شهر حله،

من دو یار واقعی بیشتر ندارم که یکی تو و دیگری ابوصالح قصاب است و امام از شیخ علی خواسته بود برای آنکه حقیقت برایش آشکار شود، به شهر حله برود و با مشورت و کمک ابوصالح قصاب از میان آن هزار نفر، چهل نفر که فکر می کنند از بهترینها هستند، برگزینند و از آنها دعوت کنند تا عصر جمعه در منزل او جمع شوند تا با آنان ملاقات کند.

امام دستور داده بود قبل از آمدنش دو گوسفند به دور از چشم دیگران به پشت بام خانه اش ببرد و آنها را آنجا ببندد. ،شیخ علی حالا به حقیقت حرف های امام پی

برده بود. از آن چهل نفر حتی یک نفر نمانده بود. (1)

داشته باشد.

در این جلسه، با چند دلیل واضح و روشن، خواهیم فهمید که داشتن چنین طول عمری نه تنها عجیب نیست، بلکه به راحتی امکان پذیر است.

تذکر: در این مرحله، مبلغ محترم با استفاده از کارت هایی که از قبل آماده کرده است، پاسخها را برای دانش آموزان تبیین می کند.

شما به این چند کارتی که در دست من است با دقت توجه کنید تا پاسخها را با هم مرور کنیم.

زنده هستند. (1)

امام صادق(علیه السّلام) درباره دلیل و فلسفه زنده بودن حضرت خضر(علیه السّلام) می فرماید: «چون خداوند

می خواست به قائم ما(حضرت مهدی - عج-) عمر طولانی بدهد و می دانست که بندگانش بر طول عمر او اشکال خواهند کرد، به همین دلیل عمر حضرت خضر را طولانی نمود، تا عمر امام زمان(علیه السّلام) به او تشبیه شود».(2)

در واقع، خداوند یک نمونه عینی آفرید تا کسی نتواند به عمر امام زمان(علیه السّلام) اشکال بگیرد و شک و شبهه ای به دل خود راه دهد.

حضرت آدم و حضرت سلیمان(علیه السّلام): 930سال

عزیز مصر که در سوره یوسف از او نام برده شده است: 700 سال(1)

عمرمعمولی مردم زمان نوح(علیه السّلام): 300 سال

شیث پسر آدم: 912 سال

انوش پسر شیث: 905سال(2)

دارد. پس اگر کسی در طول عمر امام شک کرد، یعنی قدرت خداوند را نشناخته است؛ زیرا خداوند بر همه قادر و تواناست و هر کاری که بخواهد، می تواند انجام دهد.

باید باور کنیم که خداوندی که این جهان را از کران تا کران با قدرت بی کرانش آفریده و بیش از 200 میلیارد کهکشان را با دست توانایش از میلیونها سال پیش نگه داشته است، هرگز از نگهداری ولی و حجت خود ناتوان نخواهد بود.

خدایی کاین جهان پاینده دارد

تواند حجتی را زنده دارد

بعد از هر نماز رو به قبله بایستید و با گفتن «السلام علیک یا بقیة الله» به او سلام کنید. بهتر است در این حالت دست را بر سر بگذارید.

برای شناساندن حضرت به دیگران از طریق سایت، شبکه های اجتماعی و ... تلاش کنید.

در مکانهای منسوب به حضرت مانند جمکران حضور یابید.

در حد امکان برخی دعاهای مربوط به ایشان مانند دعای فرج، دعای ندبه، دعای آل یس و...را بخوانید و برای سلامتی حضرت، صدقه بدهید.

دوستان من! آخرین نکته اینکه، با توجه مهیا بودن گناهان رنگارنگ و متنوع و آلودگی محیطهای مختلف مجازی و حقیقی، برای ثابت ماندن در دین و منحرف نشدن از مسیر امام زمان(علیه السّلام) ، دعای غریق را زیاد بخوانید. (1)

«عبدالله بن سنان» یکی از یاران امام صادق(علیه السّلام) نقل می کند که روزی آن حضرت خطاب به ما فرمود:سُتصِیبَکُمْ شُبْهَةٌ فَتَبْقُونَ بِلاَ عَلَمٍ یُرَی وَلا اِمَامٍ هُدَی، لایَنْجُو مِنْها اِلَّا مَنْ دَعا بدُعاءَالْغَریقِ؛ ؛ به زودی شبهه ای به شما روی خواهد آورد و شما نه پرچمی خواهید داشت که دیده شود و نه امامی که هدایت کند. تنها کسانی از این شبهه نجات خواهند یافت که «دعای غریق» را

بخوانند.

گفتم: دعای غریق چگونه است؟

حضرت فرمود: می گویی:«یا اَللَّهُ یا رَحْمنُ یا رَحِیمُ یا مُقَلِّبَ القُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِی عَلی دِینِکَ!؛ ِ ای خدا، ای بخشنده، ای بخشایشگر، ای کسی که قلبها را دگرگون می سازی! قلب مرا بر دینت پایدار فرما». (2)

ص: 66

سی نفری است که همواره در محضر حضرت بقیة الله(علیه السّلام) هستند و رتق وفتق امور به فرمان آن

حضرت در دست آنهاست.(1)

و از همه مهمتر آن است که خداوند به وسیله خضر، امام زمان را در ایام غیبت از تنهایی بیرون آورده، مونس آن حضرت خواهد بود. امام رضا می فرماید: «وَ سَیُونِسُ اَللَّهُ بِهِ وَحْشَةَ قَائِمِنَا فِی غَیْبَتِهِ وَ یَصِلُ بِهِ وَحْدَتَهُ؛ و در آینده خداوند به وسیله او وحشت قائم ما را در ایام غیبتش به انس مبدل خواهد کرد و یار آن حضرت در تنهایی خواهد بود».(2)

ص: 70

بتواند در ادامه مسابقه او را یاری دهد و با مشورت، راهنمایی و همکاری یکدیگر، برنده باشند.

بدتر آنکه برخی مانند زغال، روی انسان را سیاه و زشت می کنند و...

برود. به همین سبب، شهادتین را گفتم. او نیز غذا خورد.

أبی بن خلف گفت: من هرگز از تو راضی نمی شوم، مگر اینکه نزد او بروی و [نعوذ بالله] بر صورت او آب دهان بی فکنی. عقبه نیز چنین کرد و با تحریک دوست و رفیق بی ایمان خود، مرتد گردید و از اسلام خارج شد. او علاوه بر این کار زشت خود، زِهدان چهار پایی را گرفت و بر

کتف آن حضرت افکند.

البته هنگامی که عقبه به صورت پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) آب دهان انداخت، آب دهان او [به اعجاز

الهی] بر چهره خودش برگشت و گونه هایش را سوزانید؛ به گونه ای که جای سوختگی گونه هایش تا هنگام مرگ بر صورت او بود.»

پس از این ماجرا، آیات 27و 28 و 29 سوره فرقان نازل شد: «وَیَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَی یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا » ،«یَا وَیْلَتَی لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا »

،«لَقَدْ أَضَلَّنِی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِی وَکَانَ الشَّیْطَانُ لِلْإِنْسَانِ خَذُولًا ؛ روزی که ستمکار دو دست خود را [از

روی حسرت] به دندان می گزد و می گوید: ای کاش با رسول [خدا]، راهی پیش می گرفتم (با پیامبر همراه می شدم)»، «ای وای بر من، کاش فلانی را دوست خود نمی گرفتم»، «به راستی او مرا از یاد خدا گمراه ساخت، بعد از آنکه برای من آمده بود و شیطان همیشه باعث سر افکندگی انسان است». (1)

یادآوری: بهتر است این آیات را یکی از دانش آموزان به همراه ترجمه آن قرائت کند.

ص: 75

تصویر

«یَا وَیْلَتَی لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا [فرقان 28]

(ای وای ! کاش فلانی رابه دوستی نمی گرفتم)

گناهان: دوست بد رااز زندگیت حذف کن

بنابراین باید خیلی مراقب دوست و رفیق خود بود؛ چون اگر معتقد به دین و اهل نماز و دوری از گناه نباشند، همان پیشنهادهایی را می دهد که شیطان می خواهد؛ (1)

او را به گناه دعوت می کند؛

با چرب زبانی و تحریک حس غرور، او را به کشیدن سیگار؛

دیدن فیلمها و تصاویر آلوده یا شرکت در مهمانی ها و جشن های مختلط و مانند آن دعوت و وسوسه می کند تا سرانجام او را فریب داده، شبیه خودشان می کنند.

بارزترین جلوه این گونه بارها این است که جلوی دید انسان، جلوی فهم و درک انسان و جلوی گرایش های معنوی انسان را می گیرند. و دید او را...

اثر تارهای زیادی که دور او را فراگرفته، به سقوط و نابودی، شرمندگی و بی آبرویی و در نتیجه به سوی سقوط در...

بَذَّ الْقَائِلِینَ وَنَقَعَ غَلِیلَ السَّائِلِینَ وَکَانَ ضَعِیفاً مُسْتَضْعَفاً فَإِنْ جَاءَ الْجِدُّ فَهُوَ لَیْثُ غَابٍ وَصِلُّ وَادٍ لا یُدْلِی بِحُجَّةٍ حَتَّی یَأْتِیَ قَاضِیاً وَکَانَ لا یَلُومُ أَحَداً عَلَی مَا یَجِدُ الْعُذْرَ فِی مِثْلِهِ حَتَّی یَسْمَعَ اعْتِذَارَهُ وَکَانَ لا یَشْکُو وَجَعاً إِلاَّ عِنْدَ بُرْئِهِ وَکَانَ یَقُولُ مَا یَفْعَلُ وَلا یَقُولُ مَا لا یَفْعَلُ وَکَانَ إِذَا غُلِبَ عَلَی الْکَلامِ لَمْ یُغْلَبْ عَلَی السُّکُوتِ وَکَانَ عَلَی مَا یَسْمَعُ أَحْرَصَ مِنْهُ عَلَی أَنْ یَتَکَلَّمَ وَکَانَ إِذَا بَدَهَهُ أَمْرَانِ یَنْظُرُ أَیُّهُمَا أَقْرَبُ إِلَی الْهَوَی فَیُخَالِفُهُ فَعَلَیْکُمْ بِهَذِهِ الْخَلائِقِ فَالْزَمُوهَا وَتَنَافَسُوا فِیهَا فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِیعُوهَا فَاعْلَمُوا أَنَّ أَخْذَ الْقَلِیلِ خَیْرٌ مِنْ تَرْکِ الْکَثِیرِ؛ در گذشته برادری الهی ودینی داشتم (که وصفش چنین بود): آنچه او را در نظرم بزرگ جلوه می داد کوچکی دنیا در نظر او بود. او از تحت حکومت شکم خارج بود، ازاینرو آنچه نمی یافت اشتهایش را نداشت (و به دنبال آن نمی رفت) و آنچه را می یافت زیاد مصرف نمی کرد. بیشتر اوقات زندگانی اش ساکت بود و (در عین حال) اگر سخنی می گفت بر گویندگان چیره می شد و عطش سؤال کنندگان را فرو می نشاند. (به دلیل نهایت تواضع بر حسب ظاهر) انسان ضعیفی بود و مردم نیز او را ضعیف می شمردند؛ ولی هرگاه کار مهم و جدی به میان می آمد همچون شیر بیشه می خروشید و مانند

مار بیابانی به حرکت درمی آمد. پیش از حضور در مجلس داوری، دلیلی اقامه نمی کرد.

هیچکس را نسبت به کاری که انجام داده، در آنجا که امکان داشت عذری داشته باشد ملامت نمی کرد تا عذر او را بشنود. او هرگز از درد خود جز هنگام بهبودی شکایت نمی کرد.

همواره سخنی می گفت که خود انجام می داد و چیزی را که انجام نمی داد نمی گفت.

اگر در سخن گفتن مغلوب می شد، هرگز در سکوت، کسی بر او غلبه نمی یافت. او بر شنیدن حریص تر بود تا گفتن. او چنان بود که هرگاه دو کار برایش پیش می آمد اندیشه می کرد که کدام به هوا و هوس نزدیکتر است، با آن مخالفت می ورزید. (و آن را که خلاف هوای نفس

بود مقدم می شمرد، اگر می خواهید راه سعادت و نجات را پیدا کنید:)

بر شما باد که این صفات را تحصیل کنید، پیوسته با آن باشید و از یکدیگر در داشتن آنها سبقت بگیرید واگر نمی توانید همه آنها را انجام دهید (به مقدار توان انجام دهید) و بدانید انجام

ص: 80

دادن مقدار کم بهتر از ترک بسیار است».(1)

ص: 82

کرم می دوه؟

آیا روز روشنه؟

وزن خرس همون مورچه گندس؟

موش گوش داره؟

خودکار همون مداده؟

مداد از وسایل نقاشیه؟

انار خوردنیه؟

خر شاخ داره؟

تابستون هوا گرمه؟

پدر «ر» داره؟

پارک تاب داره؟

الان لباس عروس تنته؟

شما با ادبی؟

نمک همون قنده؟

چایی رو با مسواک هم میزنن؟

مریم اسم گُله؟

گاو نیش می زنه؟

دروغ گفتن گناهه؟

تابستون برف میاد؟

موبایل پوشیدنیه؟

هر کس چشم داره آدمه؟

دروازه بان همون گلره؟

پشه به بچه ش شیر میده؟

ص: 84

یادآوری: مبلغ محترم به نفرات برگزیده جوایزی اهدا می کند.

می کند.

نماز بخوان - ترک یا بی اعتنایی می کنند

گناه نکن- توجهی ندارند و گناه می کنند

دروغ نگو- به راحتی دروغ می گویند

صبور باش- همیشه عجول و عصبی هستند

با ادب باش- اهل فحش و بدزبانی و بی احترامی هستند

و .....

نتیجه چنین جوابهایی این می شود که آینه دل مکدر و تاریک شده، نور خدا و نور معنویت در آن منعکس نمی شود. وقتی نور خدا در آن نتابید، کم کم مثل آینه شکسته و تاریک شده از غبار، خاصیت و فایده خود را از دست می دهد و به پالس های معنوی، پاسخی نمی دهد.

خداوند در مورد این گونه قلبها تعبیری جالب و البته هشدار دهنده دارد که شما باید در این جدول، آن پیام را در مدت زمان 4 دقیقه کشف کنید و به نفرات برتری که بتوانند صحیح و کامل پاسخ دهند، جوایزی اهدا خواهد شد.

تذکر: در این قسمت مبلغ محترم جدول را ترسیم و توضیحات لازم برای چگونگی تکمیل و یافتن پیام جدول را برای دانش اموزان تبیین می کند.

جدول

ص: 87

شوخی گرفتن همه چیز؛

بی ادبی نسبت به پدر و مادر؛

بی حیایی و بدحجابی؛

تلف کردن بیش از اندازه و افراطی وقت با بازیهای بیهوده و نامفید؛

و ..... از نشانه های این وضعیت خطرناک است که باید خیلی زود دست به کار شد و با زدودن غبارها از آینه جان، آن را به حالت اولیه و اصلی خود برگرداند.

چگونه؟

تذکر: مبلغ محترم این فرمولها را روی تابلو نوشته و از دانش آموزان بخواهد در دفتر خود یادداشت کنند.

پاک کردن آینه دل از گناهان با استغفار و توبه

اهمیت دادن به عبادت به ویژه نماز و علی الخصوص نماز جماعت (1)

انس با قرآن (2)

همنشینی با دوستان خوب و اهل معنویت

همراهی با دوستان معنوی و شرکت در هیئت، مسجد، بارگاه امامزادگان، اردوهای زیارتی، کلاسهای مفید و ....

ص: 89

خراب و ویران است...صحابه تعجّب کردند و گفتند: ای رسول خدا صلی الله علیه و آله! آیا آنان بتها را می پرستند فرمود: آری، هر درهمی نزد آنان بتی است». (1)

اشتباهات عجیبی می شود که همه را حیران می کند؛ یعنی با دست خود تیشه به ریشه سعادت خویش می زند و سرمایه خوشبختی خویش را به باد فنا می دهد.

رسول خدا (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) نیز درباره گناه و گسترش و فراگیری آن در وجود انسان می فرمایند: «إِنَّ اَلْمُؤْمِنَ إِذَا أَذْنَبَ کَانَتْ نُکْتَةٌ سَوْدَاءُ فِی قَلْبِهِ فَإِنْ تَابَ وَ نَزَعَ وَ اِسْتَغْفَرَ صُقِلَ قَلْبُهُ مِنْهُ وَ إِنْ زَادَ زَادَتْ فَذَلِکَ اَلرَّیْنُ اَلَّذِی ذَکَرَهُ اَللَّهُ فِی کِتَابِهِ «کَلاّٰ بَلْ رٰانَ عَلیٰ قُلُوبِهِمْ مٰا کٰانُوا یَکْسِبُونَ ؛ هنگامی که بنده گناه کند، نقطه سیاهی در قلب او پیدا می شود، اگر توبه کند و از گناه دست بردارد و استغفار کند، قلبش را از گناه صیقل داده است و اگر گناه را زیاد کند، سیاهی افزون می شود [تا تمام قلبش را فرا

می گیرد.] این، همان زنگاری است که خداوند در قرآن ذکر کرده است: «چنین نیست که آنها می پندارند؛ بلکه اعمالشان چون زنگاری بر دلهایشان نشسته است.»(1)

نمی دانی.

مولوی به همین داستان اشاره دارد، آنجا که می گوید:

آن یکی می گفت در عهد شعیب

که خدا از من بسی دیده است عیب

چند دید از من گناه و جرمها

وز کرم یزدان نمی گیرد مرا

حق تعالی گفت در گوش شعیب

در جواب او فصیح از راه غیب

که بگفتی چند کردم من گناه

وز کرم نگرفت در جرمم اله

عکس می گویی و مقلوب ای سفیه

ای رها کرده ره و بگرفته تیه

چند چندت گیرم و تو بی خبر

در سلاسل مانده ای پا تا بسر

زنگ تو بر توست ای دیگ سیاه

کرد سیمای درونت را تباه

بر دلت زنگار بر زنگارها

جمع شد تا کور شد ز اسرارها (1)

ص: 95

ص: 96

دیدار مریض عیادت

افزونی زیادت

دیدار با ائمه (علیهم السّلام) زیارت

احسنت! بحث امروز ما چیست؟ زیارت

همان طور که می دانید، به دیدار ائمه(علیهم السّلام) رفتن را زیارت می گویند. مگر آنها زنده اند که ما به

دیدار آنها برویم؟

امامان زنده و مرده ندارند. روحشان بر تمام احوال و کارهای ما نظارت دارد. تمام برکات عالم از وجود آنها سرچشمه می گیرد. همانطور که در زیارت نامه آنان می خوانیم: «أشْهَدُ اَنَّکَ تَشْهَدُ مَقامی وَ تَسْمَعُ کَلامی وَترُدُّ سَلامی وَاَنْتَ حَی عِنْدَ رَبِّکَ مَرْزوْقٌ ؛ شهادت می دهم که تو جایگاه مرا می دانی، کلام مرا می شنوی و جواب سلام مرا می دهی و تو زنده ای و نزد پروردگارت روزی

می خوری».

به خاطر همین ما در حضور آنان دعا می کنیم و خواسته هایمان را از آنها می خواهیم؛ برای اینکه آنها واسطه بین ما و خدا هستند و می توانند دعاهای ما را به اجابت برسانند و ما را به سمت سعادت و کمال رهنمون گردند.

زیارت خواهیم کرد و پس از وحشت و اضطراب، نجاتش می دهم».(1)

خوب حالا کسی که به زیارت امامان می رود باید بداند که چگونه حرم امامان را باید زیارت کرد؛ یعنی آداب زیارت را بلد باشد.

چون مراعات این آداب هم ثواب بیشتر دارد، هم زائر را در دستاوردهای معنوی زیارت موفق تر می سازد.

بچه ها! اگر می خواهید با آداب زیارت آشنا شوید به جدول زیر توجه کنید و آنها را پیدا کنید:

خ م ا ذ ن د خ و ل ا

ض ق ج ت ف غ س ل ه

و ل ب ا س ت م ی ز

ع ز و ق ا ر ب ذ ا

ک م ع ط ک ر ع ل س ک د

ح ص ل ر غ گ ب ر ب

تذکر: مبلغ گرامی می تواند قبل از برنامه، جدول را بر روی کاغذ بزرگ و یا روی تخته آماده کند و سپس با پرسش از بچه ها و مشخص شدن هر کدام، دور آن حروف را خط بکشد و به آن دانش آموز امتیاز بدهد.

ص: 99

خوب دوستان من! کلماتی که مشخص شده را می نویسم و توضیح می دهم: «غسل، لباس تمیز، معطر، وقار، خضوع ، ذکر، اذن دخول، ادب».

شرفیاب شدند.(1)

همچنین وقتی از امام صادق(علیه السّلام) درباره معنای آیه « خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ ؛ پرسیدند، آن حضرت غسل هنگام دیدار هر امام را مصداقی از آراستگی هنگام عبادت یا حضور در عبادتگاه به شمار می آورده است و این برای زائران درس تمیزی و خوش بویی و ادب ظاهری

است. (2)

بچه ها! اینکه بعضی هنگام خروج از حرم، عقب عقب می روند و حاضر نیستند پشت به ضریح کنند و بیرون روند، نشانه خضوع و ادب ظاهری است.

در زیارتگاه ها تنها با جسم و بدن به یک امام معصوم نزدیک نمی شویم، بلکه نزدیکی روحی هم باید پیدا کنیم. زائر باید خود را در محضر امام حس کند و امام را ناظر و مراقب رفتارش ببیند و چنین تصور کند که از راه دور آمده و اجازه یافته به حضور معصوم برسد. در این حال، چه

حالتی خواهد داشت؟

خداوند به حضرت موسی فرمان می دهد که: «ای موسی! تو در وادی مقدس طور، کفشهایت را درآور».(1) همین نکته سبب شده که بزرگان در توصیه های خود بر بیرون آوردن کفش در حریم قدسی زیارت گاه ها، تأکید کنند و خودشان هم در عمل، پابرهنه به حرمها مشرّف شوند.

و نکته دیگر، توجه به اینکه با کوله باری از اشتباهات و گناهان و با حالتی بیمارگونه برای شفا و درمان خدمت این بزرگواران آمده ایم.

تسبیح -سبحان الله

تحمید -الحمدلله

تھلیل- الاله االالله

تکبیر - الله اکبر

اما بچه ها! اسم دیگر این چهار ذکر چیست؟ بله! تسبیحات اربعه. ذکر دیگری که فبل از زیارت مستحب است، ذکر صلوات است.

معرفت و توجّه زائر به موقعیتی که در آن قرار دارد و کسی که به زیارتش آمده، مؤثر است.

ادص املک افسرمھن

امخدان ازمنانیدن ازارین

یادآوری: کلمات به ترتیب:

ردیف اول: صدا، کلام، همسفران

ردیف دوم: خادمان، نیازمندان، زایرین

همه کمک می کرد، حتی در جمع کردن هیزم، تهیه غذا، کمک به بستن بار شتران و...

آدم های کاروان هم که می دیدند او مردی مهربان و پر تلاش است، کارهای خودشان را به او می گفتند. یک روز که در راه بودند، مردی اسب سوار به کاروان نزدیک شد و از آنها خواست تا رسیدن به شهر مکه با آنها همسفر شود. آنها هم قبول کردند.

هنوز کمی راه نرفته بودند که مرد اسب سوار آن مرد مهربان را شناخت و خودش را به او رساند و سلام کرد و به احترام او از اسبش پیاده شد. مردم تا این کار او را دیدند، پرسیدند: مگر او کیست که این چنین رفتار می کنی؟

مرد اسب سوار گفت: او امام چهارم ما شیعیان امام سجاد(علیه السّلام) است. بعد با ناراحتی گفت:

شما چرا کارهای خودتان را به ایشان می دادید؟

مردم تا این ماجرا را فهمیدند، پیش امام رفتند و از ایشان عذرخواهی کردند و گفتند: شما تا شهر مکه مهمان ما باشید و اجازه دهید ما کارهای شما را انجام دهیم.

امام سجاد(علیه السّلام) با مهربانی فرمود: «من یک بار با گروهی که مرا می شناختند، مسافرت کردم و

آنان مدام مرا از انجام هر کاری به دلیل انتسابم به رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) باز می داشتند. حال تصمیم گرفتم به گونه ناشناس سفر کنم؛ چرا که این برای من پسندیده تر و محبوب تر است». (1)

در عین حال اذیت کردن زائران باعث دوری از مرام امامان است. اموری همچون اذیت و فشارآوردن برای رسیدن به ضریح و یا بوسیدن ضریح، سوار کردن کودکان بر دوش دیگران برای بوسیدن ضریح، تنه زدن، مزاحمت و...

دلها همه زیر بارش اشک

مانند کبوتری رها بود

عطر گل یاس در دل من

عطر صلوات در فضا بود. (1)

اگر حرف اول و آخر کلمات را به صورت ضربدر جمع کنیم، رمز جواب های ما مشخص می شود؟

آفرین بر شما! آزادی

دو تا برادر با هم زندگی می کردند. برادر کوچک یک طوطی داشت که علاقه زیادی به او داشت و هنگام غذا اول به او غذا می داد و همیشه با طوطی صحبت می کرد، اما برادر بزرگتر از علاقه برادرش به طوطی سوء استفاده می کرد و به او می گفت: برو نان بخر!

- داداش کوچیک می گفت: الان نمی توانم

- نمیری؟ الان طوطی رو آزاد می کنم

- خب باشه، الان میرم

و به این بهانه مرتب اذیتش می کرد. گاهی نیمه شب از خواب بیدارش می کرد و می گفت:

برایم آب بیار

-گفت الان تو رختخوابم نمی تونم!

- نمیری؟ الان طوطی رو آزاد می کنم!

و همیشه این کار رو دنبال می کرد تا اینکه یه روز به برادرش گفت: برو وسایل مرا جمع کن.

- گفت: نمی توانم

- نمیری؟ باشه، الان میرم طوطی رو آزاد می کنم!

- زحمت نکش صبح خودم رفتم آزادش کردم!

- آخه چرا؟

- آزادش کردم تا خودم آزاد شوم؛ چون تا حالا من زندانی تو بودم و همیشه علاقه من به طوطی باعث می شد تو مرا اذیت کنی.

و زمانی که حرف شیطان را گوش کنیم، به گناه علاقه مند و اسیر شیطان می شویم.

قرار می دهیم و به همین صورت با رمز 4 ادامه می دهیم تا 19 حرف کامل شود.

در این هنگام دانش آموزان باید با این حروف، سه کلمه مورد نظر را تکمیل نموده و در اختیار مبلغ گرامی قرار دهند.

توجه: خانه ی آخر که به رنگ سیاه مشخص شده است، در شمارش محاسبه نمی شود.

پاسخ جدول: چشم، دلبستگی، بی احترامی

ارجمند، عزیز و محبوب می شود.

رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) می فرمایند: «هر مسلمانی که نگاهش به زیبایی های زنی بیفتد و چشمان خود را از نگاه فرو بندد، خداوند حلاوت و شیرینی عبادت را به او می چشاند». (1)

دستور خداوند در قرآن کریم هم این است که: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ؛ به مؤمنان بگو چشم های خود را از نگاه (به نامحرم) فرو گیرند و عفت و پاکدامنی خود را حفظ نمایند». (2)

قاب زربافتی نگاهداری می کردم.

در حال جان کندن دیدم شیطان همین ساعت را به یک دست گرفته و در دست دیگرش چکشی را روی ساعت نگاه داشته و به من می گوید: اگر «لا اله الا الله یا سبحان الله» را بگویی، ساعتت را می شکنم.

من هم چون بسیار علاقمند به آن ساعت بودم، راضی به شکستن نمی شدم، از این رو می گفتم: «نشکن نمی گویم». (1)

این دشمن سرسخت و نقشه کش همیشه انسان را تحت نظر و مراقبت دارد و هیچ وقت دست از او بر نمی دارد تا اینکه به هدف پلید خود برسد و آدمی را روسیاه بگرداند، اگر پیش از جان کندن توانست او را فریب دهد و ایمانش را از دستش بگیرد، همین کار را انجام می دهد.

پس مراقب دلبستگی ها و علاقه های خودمان باشیم، وگرنه شیطان ما را اسیر و گرفتار خواهد کرد.

خودکاری برداشت و پشت برگه ی صورتحساب نوشت:

بابت 9 ماه بارداری که در وجودم رشد کردی: هیچ.

بابت تمام شب هایی که به پایت نشستم و برایت دعا کردم: هیچ.

بابت تمام زحماتی که در این چند سال کشیدم تا تو بزرگ شوی: هیچ.

بابت غذا، نظافت تو و خرید اسباب بازی هایت: هیچ.

پسرم! اگر اینها را جمع بزنی خواهی دید که: هزینه ی محبت واقعی من به تو هیچ است.

وقتی پسر نوشته ی مادرش را خواند، چشمانش پر از اشک شد و در حالی که به چشمان مادرش نگاه می کرد، گفت: مامان... دوستت دارم. آنگاه خودکاری برداشت و زیر صورتحساب نوشت: قبلاً به طور کامل پرداخت شده است.

یادآوری: دانش آموزان با شنیدن این داستان که با چاشنی عاطفه همراه است، به یاد فداکاری های مادر می افتند. در این هنگام مبلّغ محترم می پرسد: یک نکته ی انحرافی در این داستان وجود داشت، مثل اینکه کسی متوجه آن نشد؟

نکته ی انحرافی: مادر متوجه نشد که پسرش سرش کلاه گذاشته، چون جمع بدهی می شود

11000 تومان، نه 12000تومان که پسر از مادرش درخواست کرده بود!

بله دوستان نوجوان من!

یکی دیگر از دامهای شیطان برای اسارت انسان، ترغیب و تشویق انسان به بی احترامی نسبت به بزرگترها و به ویژه پدر و مادر است. خدا در قرآن می فرماید:«فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا ؛ به پدر و مادر حتی اف نگویید. یعنی حق کوچکترین بی احترامی به آنها را ندارید، چه برسد به اینکه بخواهد صدای خود را برای آن دو بالا ببرد یا خدای نکرده توهین کند.

شیطانی را از دست و دل خودمان باز کنیم و خودمان را آزاد و رها از هر قید و بند شیطانی کنیم.

مثل جناب حر در حادثه عاشورا.

وقتی حُرّ مقابل امام حسین(علیه السّلام) ایستاد و به امام گفت حق ندارید از این جلوتر حرکت کنید و باید همین جا توقف کنید، در اینجا حُر اسیر شیطان شد و مقابل امام ایستاد، اما روز عاشورا امام دید کسی به سمت خیمه ها می آید که شبیه دشمن نیست، چون سپرش را برعکس کرده و چکمه ها را هم دور گردنش آویزان کرده است، یعنی علامت جنگیدن ندارد.

امام نگاه کردند، دیدند حُر آمده است.

حر با کلی خجالت و شرمندگی، در حالی که بدنش می لرزید آمد خدمت حضرت عرضه داشت: َ «فَهَل تَری لی مِن توَبةٍ ؛ آیا راه بازگشتی برای منم هست؟

حضرت فرمود: قال: نعم، یتوب الله علیک و یغفر لک، ما اسمک؛ بله! خدا تو را ببخشد، اسمت چیست؟

قال: أنا الحرّ.

انزل». ّقال: أنت الحرّ کما سمّتک امّک إن شاء الله فی الدنیا و الآخرة، انزل».(1)

حضرت فرمود: مادرت خوب نامی برایت انتخاب کرده؛ تو آزاده برگشتی، چون حر هم به معنی آزادگی است.

بنابراین، انسان زمانی آزاد خواهد شد که از پیروی و تبعیت شیطان دست بکشد و از گناهانش توبه کند. تفاوت حُرّ روز تاسوعا و حُرّ روز عاشورا این بود که حُرّ روز تاسوعا، زندانی شیطان بود، اما حُرّ روز عاشورا آزاد بود و به واسطه آزادی، تا مرز شهادت پرواز کرد.

ما را اسارت شیطان رها کن!

ما را گرفتار دامها و فریبهای شیطان قرار نده!

به ما عزم و اراده دوری از وسوسه های شیطانی عنایت بفرما!

دلهای ما را از دلبستگی های شیطانی، آزاد بگردان!

فرج امام زمان(علیه السّلام) را نزدیک تر بگردان!

پرچم اسلام و مسلمین را از با دستان رهبر عزیزمان، به دستان آقا امام زمان(علیه السّلام) برسان.

آمین یا رب العالمین

ص: 119

ص: 120

حیوان دریایی بزرگ؟ وال

ورزش دویدنی؟ دو

احسنت به دوستانی که سریع تر از دیگران موفق به حدس کلمه «دومینو» شدند.

دومینو چیست؟

دومینو، ورزش و سرگرمی فکری و جذابی است که با چیدن مهره هایی مستطیلی، اشکال و تصاویر دلخواه و زیبایی از آن ساخته می شود.

کارت یا نوشتن روی تابلو، تعدادی از این محتواها را ارائه و توضیح کوتاهی پیرامون آن ارائه کند.

شدیدی داشتند و سنسور گناه آنان فعال بود و به محض احساس خطر، فریاد خداخواهی و خدادوستی دلشان بلند می شد و بلافاصله از گناه فاصله می گرفتند.

ناراضی و شیطان شاد گردد. به همین دلیل او وقتی حتی در آمریکا هم بود، از گناه دوری می کرد.

تذکر: مبلغ محترم به تناسب بحث و ظرفیت مخاطبان می تواند از داستان ترک گناه «امیر» که در متن مطالعاتی ذکر شده هم استفاده کنند.

یکی از هم دوره های شهید بابایی در امریکا، می گوید:

روزهایی در امریکا دوره آموزش خلبانی می دیدیم، یک روز دیدم در بولتن خبری پایگاه «ریس»، مطلبی نوشته شده که نظر همه را جلب کرده بود. مطلب به این مضمون بود: «دانشجو بابایی، ساعت دو بعد از نصف شب می دود تا شیطان را از خود دور کند. » تا این مطلب را خواندم، رفتم سراغ عباس و گفتم: «عباس، قضیه چیست؟ » گفت: «چند شب پیش، بدخواب شدم. رفتم میدان چمن تا کمی بدوم. کلنل باکستر و زنش مرا دیدند. از شب نشینی می آمدند، کلنل به من گفت: «این وقت شب برای چی می دوی؟ » گفتم: «دارم ورزش می کنم. » گفت:

دروغ می گویی.» گفتم: «راستش محیط اینجا خیلی آلوده است. برای من «راستش را بگو، داری من

وسوسه انگیز است. شیطان بدجوری اذیتم می کند و می خواهد من را به گناه بیندازد. دین ما توصیه کرده اینطور موقع ها، عمل سخت انجام بدهید. کل داستان همین بود.(1)

یک روز هم برای درس خواندن رفتم به اتاق عباس. دیدم یک نخ وسط اتاق نصب کرده.

گفتم: «این نخ دیگر چیست؟ چرا اتاق را نصف کردید؟ » گفت: «ولش کن بیا این طرف تا به درسمان برسیم. » بعداً، متوجه شدم که هم اتاقی عباس مشروب می خورده و عکس زنان را به دیوار می زده و عباس هم چون نمی توانست اتاقش را عوض کند، آن را نصف کرده بود. با آن

دانشجوی خارجی هم توافق کرده بود که هیچکس طرف دیگری نرود. هر چند وقت که می رفتم به اتاقش، می دیدم نخ را برده بالاتر نصب کرده.(2)

ص: 125

یا مثل اولین بله که قابیل به شیطان گفت و با حسادت نسبت به برادرش، در نهایت او را به قتل رساند و بعد از آن هم پشیمان شد،(1) ولی چه سود!

یادآوری: خوب است که در صورت صلاحدید مبلغ محترم، آیات مرتبط از روی قرآن قرائت شود.

شده است؛ چون نماز خواندن، از شکل گیری دومینوی گناه در وجود انسان جلوگیری می کند؛(1)

چگونه؟

کسی که می خواهد نماز بخواند باید با طهارت باشد، لباس و بدنش پاک باشد، از مال حرام نباشد، در جای غصبی نباشد، و... ضمن اینکه بهتر است حضور قلب داشته باشد، با تمرکز و حواس جمع نماز بخواند، در جماعت و فضای عمومی حضور داشته باشد و...

همه اینها، چیزهایی است که نمازگزار را به خدا نزدیک و از شیطان دور می کند.

پس فراموش نکنیم که برخی گناهان مثل ترک نماز، مانند افتادن اولین قطعه دومینو می ماند که با افتادن آن، بقیه هم سقوط خواهد کرد.

از پروردگار متعال است. خشیت یعنی وقتی عظمت و بزرگی یک وجود را چنان درک کنیم که احساس حقارت و ناچیزی خود را در جنب آن ببینیم، این حالت درک عجز و ناچیزی خود در برابر عظمت و بلندی یک حقیقت را خشیت می گویند. به تعبیر شهید مطهری(رحمه الله): خشیة الله

یعنی آن چنان هیبت و عظمت الهی در قلبش ورود دارد [و نفوذ کرده است] که تا تصور یک گناه در قلبش پیدا می شود، این خشیت، گناه را عقب می زند. (1)

به بیان دیگر: خشیت، ترسی است که با تعظیم و بزرگداشت چیزی همراه است و بیشتر این حالت از راه علم و آگاهی نسبت به چیزی که از آن خشیت و بیم هست، حاصل می شود؛(2) از این رو در حالات امام کاظم

(علیه السّلام) آمده است: «کَانَ یَبْکِی مِنْ خَشْیَةِ اَللَّهِ حَتَّی تَخْضَلَّ لِحْیَتُهُ بِدُّمُوعِ ؛ همیشه از خشیت خداوند گریه می کرد تا ریش آن حضرت از اشکش تر شود.» (3)

بنابراین، «خشیت» آن حالتی است که از «درک عظمت الهی» و حقارت خویش برای انسان پیدا میشود و با ترس از عقاب و عذاب فرق می کند. چنین خشیتی باعث سعادت ابدی انسان، تأثیرپذیری از انذارهای آسمانی، و عبرت آموزی از حوادث می گردد و انسان را در مسیر رشد و کمال معنوی یاری می رساند.

می دهند و واجبات الهی را نادیده می انگارند.

بی شک، یکی از دلایل اصلی و بنیادین این روحیه سرکش، نداشتن خوف و خشیت الهی در دل است که به او جرأت و جسارت زیرپانهادن دستورات الهی را می دهد و شیطان وار، در مقابل فرامین الهی، تکبر می ورزد؛ همانند کسانی که در مقابل نماز کاهلی و بی اعتنایی می نمایند، و یا زنان و دخترانی که پوشش و حجاب را مراعات نمی نمایند. چنین افرادی چون عظمت مقام الهی

را درک نکرده اند، از این رو بی حیایی در مقابل مردم نیز برایشان عادی می گردد؛ این جاست که که در امام حسن عسکری(علیه السّلام) به زیبایی می فرماید: «مَن لَم یَتَّقِ وُجُوهَ النّاسِ لَم یَتَّقِ اللّه َ؛ کسی که درمقابل مردم بی باک باشد و رعایت مسائل اخلاقی و حقوق مردم را نکند، تقوای الهی را نیز رعایت نمی کند». (1)

و امام باقر (علیه السّلام) فرمود: «فَإِذَا دَعَتْکَ نَفْسُکَ إِلَی کَبِیرَةٍ مِنَ اَلْأَمْرِ فَارْمِ بِبَصَرِکَ إِلَی اَلسَّمَاءِ فَإِنْ لَمْ تَخَفْ مَنْ فِیهَا فَانْظُرْ إِلَی مَنْ فِی اَلْأَرْضِ لَعَلَّکَ أَنْ تَسْتَحْیِیَ مِمَّنْ فِیهَا فَإِنْ کُنْتَ لاَ مِمَّنْ فِی اَلسَّمَاءِ تَخَافُ وَ لاَ مِمَّنْ فِی اَلْأَرْضِ تَسْتَحِی فَعُدَّ نَفْسَکَ فِی اَلْبَهَائِمِ.؛ زمانی که نفس تو به گناه کبیره ای دعوتت کرد، به آسمان نگاه کن! پس اگر از کسی که در آسمان است، نترسیدی، به کسی که در زمین است، نگاه کن! شاید از کسانی که در زمین هستند، شرم کنی. پس اگر کسی هستی که از خدا و مردم حیا نمی کنی، خودت را در شمار چهارپایان به حساب آور!» (2)

لذا در روایات اهل بیت(علیهم السّلام) به توبه و استغفار فوری سفارش شده است و اینکه انسان مؤمن نباید

هیچ لغزش و گناهی را کوچک بشمارد و اگر مرتکب لغزش و گناهی شد، فوراً استغفار نماید و با عزم و اراده ای قوی، از مسیر گناه آلود جدا و به جاده دینداری و تقوا بازگردد. امام باقر(علیه السّلام) در شرح آیه فوق فرمود: «اصرار، عبارت از این است که کسی گناهی کند و از خدا آمرزش نخواهد و در فکر توبه نباشد.» (1)

امیرمؤمنان علی (علیه السّلام)نیز می فرمود: «إِیاک وَ الْإِصْرَارَ فَإِنَّهُ مِنْ أَکبَرِ الْکبَائِرِ وَ أَعْظَمِ الْجَرَائِم؛ از اصرار بر گناه بپرهیز، چرا که از بزرگترین جرایم است».(2)

رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمود: «مَن أذنَبَ ذَنباً و هُوَ ضاحِکٌ دَخَلَ النّارَ وهُوَ باکٍ؛کسی که گناه کند و در آن حال خندان باشد وارد آتش دوزخ می شود در حالی که گریان است». (3)

امام حسن عسکری(علیه السّلام) می فرمایند: «مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِی لَا یغْفَرُ لَیْتَنِی لَا أُؤَاخَذُ إِلَّا بِهَذَا؛ ازگناهان نابخشودنی این است که انسان بگوید: کاش مرا به غیر از این گناه مجازات نکنند. (یعنی آن گناه مورد اشاره را کوچک بشمارد». (4)

و جد بزرگوارشان امیرمؤمنان علی (علیه السّلام)می فرماید: «أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ؛ بدترین گناهان، آن است که صاحبش آن را کوچک بشمرد». (5)

راوی می گوید: وقتی امام صادق(علیه السّلام) فرمود: از گناه حقیر و ریز، بپرهیز (سبک مشمار) که آمرزیده نشود»، عرض کردم: گناهان حقیر چیست!؟ فرمود آن است که: « «اَلرَّجُلُ یُذْنِبُ اَلذَّنْبَ فَیَقُولُ طُوبَی لِی إِنْ لَمْ یَکُنْ لِی غَیْرُ ذَلِکَ .؛ کسی گناه کند و بگوید خوشا به حال من اگر غیر از این گناه نداشتم». (6)

ص: 133

بنابراین باید به خدا پناه برد و همانند سید ساجدان

(علیه السّلام) چنین عرضه داشت: اَللَّهُمَّ إِنیِّ أَعُوذُ بِکَ مِنْ...اَلْإِصْرَارِ عَلَی اَلْمَأْثَمِ ، وَ اِسْتِصْغَارِ اَلْمَعْصِیَةِ؛ پروردگارا ! به تو پناه می برم از اصرار بر گناهان، و کوچک شمردن گناه». (1)

ص: 134

پس خوب و با دقت گوش کنید.

جمع شده اند. حضرت از آنها پرسید: ِ بر گِرد چه جمع شده اید؟

عرض کردند: دیوانه ای است که اعمال جنون آمیز و خنده آورش مردم را متوجه خود ساخته است.

پیامبر آنها را به سوی خود فراخواند و فرمود: «او مریض است و دیوانه نیست. اما می خواهید دیوانه واقعی را به شما معرفی کنم؟»

همه خاموش بودند و با تمام وجودشان گوش می دادند. عرض کردند: بفرمایید، ای رسول خدا! حضرت فرمود:

« إِنَّ اَلْمَجْنُونَ حَقَّ اَلْمَجْنُونِ اَلْمُتَبَخْتِرُ فِی مِشْیَتِهِ اَلنَّاظِرُ فِی عِطْفَیْهِ اَلْمُحَرِّکُ جَنْبَیْهِ بِمَنْکِبَیْهِ ، یَتَمَنّی علَی اللهِ جَنَتَهُ وَهُو یَعصیهِ ، الذی لایُؤمَنُ شَرُّهُ ولا یُرجی خَیرُهُ فَذَلکَ اَلْمَجْنُونُ وَ هَذَا اَلْمُبْتَلَی؛ دیوانه حقیقی کسی است که با تکبر و غرور راه می رود،متکّبرانه به دو طرف خود نگاه می کند و پهلوهایش را با شانه هایش حرکت می دهد.(1) نافرمانی خدا می کند و با این حال بهشت او را آرزو می کند. کسی از شرّ او ایمن نیست و به خیرش امیدی نمی

رود. پس دیوانه واقعی او است و این را که دیدید، تنها یک بیمار است». (2)

پس پیام این لطیفه چی شد: دیوانه واقعی کسی است که می داند خدا و آخرتی هست، ولی باز گناه می کند.

خب بچه ها! حالا نوبت لطیفه های شماست.

تذکر: مبلغ به تناسب زمان جلسه، به چند لطیفه همراه با پیام آنها فرصت ارائه می دهد.

چماقی برداشت و افتاد به جان آن بیچاره... بعد دوید سمت اقوام و گفت: نترسید...برگردید..او را کشتم.....

پیام: دشمن می خواهد ما زنده نباشیم، فکر و روحمان، مذهب و ایمانمان، تقوا و مدیریت خواسته هایمان....او هم چماقی از جنس شهوت و لذتهای جسمی و جنسی، با افکاری سراسر انحراف برداشته و دینمان را بر سنگ و تخت ماهواره و شبکه های اجتماعی و فضاهای مجازی

خوابانده و به جان ایمان ما افتاده است...این چماق چون با ذائقه خواهش های غریزی انسان هماهنگ است، درد جسمی ندارد تا انسان فوراً متنبه و متوجه گردد، از این رو فهمیدن و احساس کردن آن، کمی دشوار و باورناپذیر است؛ لذا وقتی به نوجوان و جوان گفته می شود، فورا گارد مبارزه گرفته، با سر و صدا و جیغ و فریاد و گاه و توهین و بی احترامی، آن را انکار می کند.

او فکر می کند پدر و مادر، معلم و مربی و روحانی او را درک نمی کنند و به احساسات و خوشی هایش احترام نمی گذارد، در حالی که آنها چیزهایی می دانند که او از آنها بی خبر است و شاید زمانی متوجه شود، که دیگر دیر شده است.

دیگر هم از روی نادانی یا غرض ورزی، به نوجوان و جوانی که با غول شهوت در حال دست و پنجه نرم کردن و مبارزه هستند، به جای آنکه او را به کنترل غریزه و دوری از گناه دعوت کنند، با معرفی سایتها یا کانالهای نامناسب، هدیه دادن فیلترشکن، سی دی های نامناسب، شوخی های

زننده، و ... او را بیشتر به گناه دعوت می کنند و گاه توصیه می کنند که برای فروخواباندن شعله های شهوت، به خودارضایی دست بزنند تا به آرامش و سکون برسند!

پیچیدن چنین نسخه ای مانند آن است که به جای خاموش کردن آتش با آب و دیگر روش های علمی، بنزین روی آتش ریخته و خود گوشه ای بایستند و سوختن دیگران را به تماشا بنشینند.

شاید بپرسید پس چه باید بکنیم؟

جواب این است که اگر کسی واقعا به دنبال درمان باشد، راهکار دین، مدیریت کانال های ورود مواد شهوانی یعنی «چشم، گوش، شکم، فکر و خیال» است.

یادآوری: مبلغ محترم می تواند موارد فوق را در قالب کارت ارائه و توضیح کوتاهی ارائه کند.

کردنش بیشتر از درست کردن اوست».(1)

بنابراین، پیام این لطیفه این است: نباید به حرف افراد ناآگاه در مورد مسائل مهم زندگی اعتنا کرد، وگرنه آفتهای بزرگی دامنگیر نوجوان خواهد شد.

من شبیه می باشد.»(1)

هسته ها جلوی حضرت علی(علیه السّلام) بود.

پیامبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمودند: «یا عَلِیُّ اِنَّکَ لَاَکُولٌ ؛ ای علی! تو خیلی پرخور (خوش خوراک) هستی!»

حضرت علی (علیه السّلام) نیز در پاسخ مزاح پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمود: «ااَلْاَکُولُ مَن یَأْکُلُ الرُّطَبَ وَالنَّوا؛ پرخور کسی است که خرما را با هسته اش خورده است!»

در این هنگام پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) نیز تبسمی کردند و دستور دادند تا به حضرت هدیه ای بدهند.(1)

روشن است که در تمام این بذله گویی و شوخی، هیچ گونه تحقیر و توهین یا کار گناه و ناپسندی صورت نمی گرفت، بلکه حتی در بسیاری از آنها، پیامها و درسهای زیادی برای آموختن و به کار بستن در زندگی وجود دارد.

دیگر قرار می دهیم و به همین صورت با رمز 3 ادامه می دهیم تا 17 حرف کامل شود.

در این هنگام دانش آموزان باید با این حروف، جمله مورد نظر را در مدت زمان مشخص - مثلاً سه دقیقه- تکمیل نموده و در اختیار مبلغ محترم قرار دهند.

توجه: خانه ی آخر که به رنگ سیاه مشخص شده است، در شمارش محاسبه نمی شود.

رمز جدول: عدد 3 پاسخ جدول: «شوخی با مقدسات ممنوع».

یعنی جوک گفتن و شوخی با مقدسات ممنوع است؛ خواه متنی باشد یا فیلم و کلیپ یا حتی دابسمش و ترول و مانند آن.

تذکر: مبلغ محترم در قسمت پایانی جلسه، خود یا توسط دانش آموزان، آیات مربوطه را از روی قرآن قرائت کرده و ترجمه آن را بیان می کند تا ماندگاری و اثربخشی آن افزونتر شود. ان شاءالله.

بله دوستان من! خداوند با تخطئه و زشت شمردن چنین رفتاری، چنین هشدار می دهد: «وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَیَقُولُنَّ إِنَّمَا کُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللَّهِ وَآیَاتِهِ وَرَسُولِهِ کُنْتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ ؛ اگر از آنها بپرسی [چرا این اعمال خلاف را انجام دادید؟!]، می گویند: ما بازی و شوخی می کردیم!.

بگو: آیا خدا و آیات او و پیامبرش را مسخره می کردید؟!»(1)

همچنین خداوند متعال در آیه دیگری می فرماید:

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَکُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَالْکُفَّارَ أَوْلِیَاءَ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! کسانی را که دین شما را به بازیچه گرفته اند- چه از کسانی که پیش از شما کتاب داده شده اند و چه از کافران- دوستان خود مگیرید- و از خدا بترسید اگر واقعاً مؤمن هستید».(2)

و در آیه دیگر می فرماید: «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ

ص: 143

عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ ؛و برخی از مردم کسانی اند که سخن بیهوده را می خرند تا [مردم را] بی هیچ دانشی از راه خدا گمراه کنند و آیات الهی را به ریشخند گیرند، برای آنان عذابی خوار کننده خواهد بود». (1)

حضرت هدیه ای می آورد، ولی به محض آنکه هدیه را می داد، می گفت: پولش را بده!

این جریان موجب خنده پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) می شد؛ لذا هر وقت آن حضرت محزون می شد می فرمود: ما فَعَلَ الأعرابِی لَیتَهُ اتانا.؛ آن مرد بادیه نشین کجاست، کاش نزد ما می آمد و ما را شاد می ساخت».(1)

متبسّم داشته باشد، ولی این شوخی و مزاح باید بدور از هرگونه جنبه های ضد اخلاقی و شرعی باشد؛ همچنانکه فرمود:وَیلٌ للذی یُحَدِّثُ فَیکذِبُ لیُضحِکَ ِ القَومَ ! وَیلٌ لَهُ ، وَیلٌ لَهُ ؛ وای بر آنکس که دروغ می گوید تا دیگران را بخنداند. وای بر او، وای بر او، وای بر او».(1) اینک دو نمونه از این نوع شوخی های ناپسند:

ردای حضرت را از روی شوخی از دوشش کشید و فرار کرد.

امام(علیه السّلام) به او توجهی نکردند. مردم رفتند و ردای آن حضرت را از آن مرد گرفتند و آوردند و بر دوش مبارکش انداختند.

امام پرسید: این مرد که بود؟

گفتند: مرد هرزه گو و خوشمزه ای است که مردم مدینه را می خنداند.

حض رت فرمود: به او بگویید:« ِإِنَّ لِلَّهِ یَوْماً یَخْسَرُ فِیهِ اَلْمُبْطِلُونَ . ؛ برای خداوند روزی است که بیهوده گویان و یاوه سرایان، در آن روز زیان می کنند».(1)

پایان

ص: 148

عبارت دیگر، ر ی ح م را شکسته و به منطقه ممنوعه و محدوده حفاظت شده قانون وارد شده است؛ لذا حکم به مجرم بودن او می شود و تنبیه و مجازات در انتظار او خواهد بود؛ همانگونه که اگر کسی بدون پاسپورت و ویزا وارد کشوری شود، او را دستگیر و روانه زندان می کنند.

من که عصبانی بودم و او را سدّ ی در برابر خواسته های خودم می دیدم، به جای گوش دادن به نصیحت های خیرخواهانه ی او، دست روی او دراز کردم و با جسارت و بی ادبی گفتم: چرا در کارهای من دخالت می کنی؟

در این هنگام او مرا نفرین کرد و همه ی بدبختی های من از همان وقت شروع شد.

شبی در خواب دیدم که تمام بدنم را شپش فرا گرفته، با وحشت از خواب پریدم.

فردا صبح تلفن زنگ زد. گوشی را برداشتم. خبر دادند که آن کشتی ای که از خارج به طرف ایران می آمد، تمام اموالش و از جمله اموال من که در واقع تمام دارایی ام بود، غرق شده است.

خیلی زود خبر ورشکستگی ام همه جا پخش شد و طلبکارها به سوی من هجوم آوردند و همه ی دار و ندارم را بردند، به گونه ای که به نان شبم محتاج شدم.

بعد از آن با زحمت و قرض، یک ماشین سواری قدیمی خریدم تا به اصطلاح اموراتم را با آن بگذرانم.

اما نفرین مادر هم چنان رهایم نمی کرد.

یک روز ماشینم پنچر شد. کنار خیابان پارک کردم و رفتم داخل مغازه آپاراتی. ناگهان تانکر بزرگی آمد و ماشینم را له کرد و کمی جلوتر توقف نمود.

بعد معلوم شد که راننده ی تانکر قبل از رسیدن به ماشین من، سکته ی قلبی کرده و پشت فرمان بیهوش بوده و پس از له کردن ماشین من، بر اثر ضربه ی فرمان به هوش می آید.

گویا او فقط مأموریت داشته که به من ضرر برساند». (1)

بدون شک، رعایت حریم و حُرمت پدر و مادر از واجباتی است که رعایت آنها باعث خوشبختی و سعادت انسان می گردد. شما هیچ کس را نمی توانید پیدا کنید که نفرین والدین پشت سرش باشد و با اینم حال رنگ خوشبختی و سعادت دیده باشد.

از آن طرف، راز پیشرفت و موفقیت در احترام به پدر و مادر و خشنودی و رضایت آنان است.

این هم کار سختی نیست، چون والدین انتظار زیادی از فرزند خود ندارند؛ آنها فقط احترام،

ص: 151

رعایت ادب، حرف شنوی و حفظ و مراعات جایگاه خود و قدردانی از زحماتشان را می خواهند که همه اینها، با کمی دقت و حوصله قابل اجراست.

می تواند به اوج برسد و آن مقام شایسته انسانی خود را به دست بیاورد؟!(1)

اللَّهِ فَلَا تَقْرَبُوهَا ؛ این است حدود احکام الهی، پس [به قصد گناه] بدان نزدیک نشوید».

چون وقتی انسان به گناه نزدیک شد، مثلا فیلترشکن تهیه کرد، یا وارد سایتها و کانالهای مستهجن و غیراخلاقی شد، آن وقت است که کنترل کار مشکلی خواهد شد؛ لذا خدا می فرماید از ابتدا جلوی این آلودگی را بگیرید و وارد این فضاها نشوید.

در این هنگام دانش آموزان باید با این حروف، جمله مورد نظر را تکمیل نموده و در اختیار مبلغ قرار دهند.

توجه: خانه ی آخر که به رنگ سیاه مشخص شده است، در شمارش محاسبه نمی شود.

رمز جدول: عدد 3 پاسخ جدول: هر کجا باشید خدا با شماست.

این آیه قرآن است که می فرماید: «وَهُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ مَا کُنْتُمْ ».

یعنی برای خدا پیدا و پنهان، ظاهر و باطن، خلوت و جلوت، آشکار و مخفی وجود ندارد؛ او بر همه چیز احاطه دارد و همواره انسان را می بیند. برای خدا دنیای حقیقی و مجازی تفاوتی ندارد؛ خدای دنیای واقعی، خدای دنیای مجازی هم هست!

تصویر

اگر ما این فرمول قرآنی را مدنظر داشته و باور کنیم که خدا ما را می بیند، راحت تر می توانیم از دامهای شیطان فرار کنیم و حرمت و احترام پروردگار متعال را نگه داریم. چون مطمئناً هیچ کس دوست ندارد موقع خطا و گناه، کسی او را ببیند، حتی یک کودک و بچه خردسال!

در مقامی که کنی قصد گناه

گر کند کودکی از دور نگاه

شرم داری ز گنه در گذری

پرده عصمت خود را نَدَری

شرم بادت که خداوند جهان

که بُود واقف اسرار نهان

ص: 158

بر تو باشد نظرش بیگه و گاه

تو کنی در نظرش کار گناه (1)

می فرماید: « إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلَیْکُمْ رَقِیبًا ؛همانا خداوند مراقب شماست». (1)

و نیز می فرماید: «أَلَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَرَی ؛ آیا انسان نمی داند که خداوند او را می بیند؟» ِ(2)

در آیه ای دیگر می فرماید: َ«وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ ؛ بگو: عمل کنید(هر کاری انجام می دهید)؛ خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را می بینند».(3)

در برخی آیات تصریح می کند که حتی کوچکترین حرکت و عملی از خداوند مخفی نمی ماند:«إِنَّ اللَّهَ لَا یَخْفَی عَلَیْهِ شَیْءٌ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ ».(4)

در جایی دیگر انسان را توبیخ می کند که انجام گناهان توسط شما به این دلیل که گمان کرده اید خداوند خیلی از اعمال شما را نمی بیند: «وَمَا کُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ یَشْهَدَ عَلَیْکُمْ سَمْعُکُمْ وَلَا أَبْصَارُکُمْ وَلَا جُلُودُکُمْ وَلَکِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا یَعْلَمُ کَثِیرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ ؛ اگر شما گناهانتان رامخفی می کردید به خاطر این نبود که از شهادت گوش و چشم و پوست های تنتان بیم داشتید، بلکه گمان می کردید خداوند بسیاری از اعمالی را که انجام می دهید، نمی داند». (5)

در آیه شصت و یکم سوره یونس نیز می خوانیم:

«وَمَا تَکُونُ فِی شَأْنٍ وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا کُنَّا عَلَیْکُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِیضُونَ فِیهِ وَمَا یَعْزُبُ عَنْ رَبِّکَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَلِکَ وَلَا أَکْبَرَ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ؛ در هیچ حال و َ اندیشه ای نیستید و هیچ قسمتی از قرآن را تلاوت نمی کنید و هیچ عملی را انجام نمی دهید، مگر اینکه ما گواه بر شما هستیم، آن هنگام که وارد آن (عمل گناه یا عبادت) می شوید و هیچ چیز در زمین و آسمان از پروردگار تو مخفی نمی ماند، حتّی به اندازه سنگینی ذره ای و نه کوچکتر از آن و نه بزرگتر از آن؛ مگر این که همه آنها در کتاب آشکار (و لوح محفوظ علم

ص: 161

خداوند) ثبت است».

افزون بر آیات نورانی قرآن کریم، روایات نیز لحن هشدارگونه و تحذیر دهنده ای داشته، انسان را نسبت به وجود گواهان و شاهدان اعمال- اعم از اعضای بدن و نیز شاهدانی بیرونی همانند زمان، مکان، فضا و اشیا و جمادات، آگاهی و توجه می دهند. در روایتی هشدار دهنده از امیر سخن حضرت علی(علیه السّلام)

چنین می خوانیم: «اِعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ عَلَیْکُمْ رَصَداً مِنْ أَنْفُسِکُمْ وَ عُیُوناً مِنْ جَوَارِحِکُمْ، وَ حُفَّاظَ صِدْقٍ یَحْفَظُونَ أَعْمَالَکُمْ وَ عَدَدَ أَنْفَاسِکُمْ، لَا تَسْتُرُکُمْ مِنْهُمْ ظُلْمَةُ لَیْلٍ دَاجٍ، وَ لَا یُکِنُّکُمْ مِنْهُمْ بَابٌ ذُو رِتَاجٍ؛ای بندگان خدا ! بدانید که مراقبانی از خود شما بر شما گماشته اند و دیده بان هایی از اعضای پیکر خودتان ناظر شمایند و بدانید که حافظان راستگو، اعمال شما و حتی شماره نفس های شما را ثبت می کنند. نه تاریکی شب، شما را از آنها می پوشاند و نه دری محکم (اتاق خلوت با دری بسته) شما را از آنان پنهان می سازد».(1)

همچنین فرمودند: « إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَی لَا یَخْفَی عَلَیْهِ مَا الْعِبَادُ مُقْتَرِفُونَ فِی لَیْلِهِمْ وَ نَهَارِهِمْ، لَطُفَ بِهِ خُبْراً وَ أَحَاطَ بِهِ عِلْماً؛ أَعْضَاؤُکُمْ شُهُودُهُ وَ جَوَارِحُکُمْ جُنُودُهُ وَ ضَمَائِرُکُمْ عُیُونُهُ وَ خَلَوَاتُکُمْ عِیَانُه؛ همانا آنچه بندگان در شب و روز انجام می دهند بر خداوند پنهان نیست؛ بلکه

با علم دقیق خود از اعمال آنها آگاه است و با علم خویش بر آنها احاطه دارد. اعضای شما گواهان او، اندام شما سپاهیان او و روان و وجدانتان، جاسوسان او هستند و خلوتهای شما بر خداوند آشکار است». (2)

به همین دلیل می بینیم مولای متقیان به همه سفارش می کند که از گناهان پرهیز کنند چه آن وقت که کسی آنها را می بیند و چه در خلوت ها و نهان های خود، چون شاهد و حاکم یکی است.

آن جا که می فرماید: «اتَّقُوا مَعَاصِیَ اللهِ فِی الْخَلَوَاتِ، فَإِنَّ الشَّاهِدَ هُوَ الْحَاکِمُ. ؛(3) از نافرمانی و

عصیان خدا در پنهانی ها هم بپرهیزید؛ زیرا کسی شاهد و ناظر بر جرم و گناه شما است که در

ص: 162

روز قیامت خود ،حاکم و قاضی است»؛ یعنی اگرچه گناه در خلوت و پنهانی انجام گیرد و شاهدی هم در میان نباشد، ولی خود خداوند هم شاهد است و هم حاکم و گواه که حاکم باشد، از گواهی دیگران بی نیاز است. (1)

امام صادق(علیه السّلام) پیرامون لزوم حفظ حریم پروردگار فرمودند: «خَفِ اَللَّهَ کَأَنَّکَ تَرَاهُ وَ إِنْ کُنْتَ لاَ تَرَاهُ فَإِنَّهُ یَرَاکَ فَإِنْ کُنْتَ تَرَی أَنَّهُ لاَ یَرَاکَ فَقَدْ کَفَرْتَ وَ إِنْ کُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّهُ یَرَاکَ ثُمَّ بَرَزْتَ لَهُ بِالْمَعْصِیَةِ فَقَدْ جَعَلْتَهُ مِنْ أَهْوَنِ اَلنَّاظِرِینَ عَلَیْکَ؛

از خدا چنان پروا کن که گویا او را می بینی و اگر به این

درجه ازیقین و معرفت نرسیده ای، بدان که او تو را در هر حالی که باشی می بیند؛ چون اگر اعتقاد داشته باشی که خداوند تو را نمی بیند، از مسلمانی فاصله گرفته ای و اگر بدانی که خداوند تو را می بیند ولی با این حال مرتکب گناه شوی، در این صورت برای خدا حتی به اندازه کمترین بیننده هم ارزش قائل نشده ای». (2)

عَلَی لِسَانِه»؛ شیطان اینها را شریک خود قرار داده است و به زبان آنها، سخنان باطل را جاری می سازد.(1)

نیاز دارند از تو بخواهند». (1)

در حدیث دیگری آمده است که مردی، مادر پیر و ناتوان خود را بر دوش گرفته بود و به طواف خانه ی خدا مشغول بود. در همین هنگام خدمت پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) رسید و عرض کرد: « هَل اَدَّیتُ حَقَّهَا؛

آیا با این عملم، حق مادرم را ادا کرده ام؟»

َ پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) در جواب فرمود: «نه! حتی یک نفس او را جبران نکرده ای».(2)

نیز نقل شده که «ابراهیم بن شعیب» به امام صادق(علیه السّلام) گفت: « پدری بسیار پیر و ناتوان دارم.

او را به دوش می کشم و برای قضای حاجت بیرون می برم».

امام فرمود: «هر چه می توانی به پدرت خدمت کن و حتی خودت با دستت لقمه در دهان او بگذار که این کار، وسیله ی نجات تو از آتش دوزخ خواهد بود».

بردن از زندگی، عمر طولانی داشتن، افزایش روزی(1) ، قبولی اعمال و عبادات(2) ، محبوبیت و احترام در میان خویشاوندان،(3) و... آگاهی یابند و خود را از پیامدهای بی احترامی و بی توجهی نسبت به آنان همانند خشم الهی،(4) کوتاه شدن عمر،(5) فقر و تنگدستی،(6) و مانند آن برهانند.

روشن است که اطاعت از پدر و مادر تا بدان جاست که به نافرمانی خداوند نکشد؛ از این رو هرگاه تعارض بین امر پدر و مادر با امر خداوند باشد، بدون شک، امر الهی مقدم است و در اینجا عاق شدن و نارضایتی آنان معنا و مفهوم ندارد. همانگونه که در نوشته ی حضرت رضا(علیه السّلام)، خطاب به مأمون آمده که: «نیکی به پدر و مادر واجب و لازم است، اگرچه مشرک و کافر باشند، ولی در معصیت خدا نباید اطاعتشان کرد». (7)

خداوند متعال نیز در قرآن کریم این مطلب را چنین گوشزد می فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا آبَاءَکُمْ وَإِخْوَانَکُمْ أَوْلِیَاءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْکُفْرَ عَلَی الْإِیمَانِ وَمَنْ یَتَوَلَّهُمْ مِنْکُمْ فَأُولَئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ ؛ ای اهل ایمان! شما پدران و برادران خود را نباید دوست بدارید، اگر آنها کفر را بر

ص: 167

ایمان ترجیح دهند و هر کس از شما آنان را دوست بدارد، بی شک، ست مکار است».(1)

و در سوره ی لقمان می فرماید:«وَإِنْ جَاهَدَاکَ عَلَی أَنْ تُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِی الدُّنْیَا مَعْرُوفًا ؛ اگر آنها [پدر و مادر] به تو اصرار دارند که چیزی را که شریک خدا نمی دانی، برای او شریک قرار دهی، هرگز از آنها اطاعت مکن؛ ولی در زندگی دنیا

با آنها به نیکی رفتار کن». (2)

رسول خدا (صلّی الله علیه و آله وسلّم )إِنَّ حِمَی اَللَّهِ مَحَارِمُهُ فمن یَرْتَعَ حَوْلَ اَلْحِمَی یُوشِکُ أَنْ یَقَعَ فِیِه؛

؛ محرمات الهی، قرقگاه های اویند. هرکس گوسفند خود را در کنار قرقگاه ببرد، بیم آن می رود که وارد منطقه ی ممنوعه شود». (1)

یعنی هرکس گوسفندان هوا و هوس خود را در کنار قرقگاه های الهی بچراند، دانسته یا نادانسته، وارد حریم الهی شده و احکام و دستورات الهی را زیرپا خواهد گذارد.

امیرمؤمنان (علیه السّلام)؛«لا یَسعَدُ أحَدٌ إلاّ بِإقامَةِ حُدودِ اللّه ِ وَ لا یَشقی أحَدٌ إلاّ بِإِضاعَتِها؛ هیچ کس جز با برپایی حدود الهی به سعادت نمی رسد و هیچ کس جز با ضایع کردن قوانین او، بدبخت نمی شود.» (2)

و می فرمود: «أُحَاجُّ اَلنَّاسَ یَوْمَ اَلْقِیَامَةِ بِسَبْعٍ إِقَامِ اَلصَّلاَةِ وَ إِیتَاءِ اَلزَّکَاةِ وَ اَلْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ اَلنَّهْیِ عَنِ اَلْمُنْکَرِ وَ اَلْقَسْمِ بِالسَّوِیَّةِ وَ اَلْعَدْلِ فِی اَلرَّعِیَّةِ وَ إِقَامِ اَلْحُدُودِ .؛ من روز قیامت با هفت اقدام خویش در برابر خداوند پاسخگوی مردم هستم: اقامۀ نماز، پرداخت زکات، امر به معروف، نهی از منکر، تقسیم عادلانۀ ثروت، داوری عادلانه در میان رعیت و اقامۀ حدود الهی.»(3) پایان.

ص: 169

ص: 170

بچه گوسفند؟

بنده بی انتها؟ (1)

راز نگفتنی؟

خیلی چیزها می شد، اما با گذر دقایق و ثانیه ها، تصاویر نیز به پایان می رسید و همه چیز به حالت اولیه باز می گشت.

دوستان من! به نظر شما شهرفرنگای امروزی چیست؟

پاسخ دانش آموزان و شنیدن چند نمونه از جوابهای آنان....

بله! همانطور که اشاره کردند، شهرفرنگای امروزی بسیار فراتر، جذاب تر، متنوع تر و غیر قابل قیاس با قدیم هستند؛ بازی های متنوع رایانه ای، سینما و تلویزیون، فیلم ها و برنامه های جذاب، برنامه های ورزشی، اینترنت و ماهواره، شبکه های اجتماعی و فضاهای مجازی، موبایل و تبلت و

لپ تاپ و ده ها جذابیت دیگر، همراه و کنار ما هستند و ساعت ها ما را مجذوب و فریفتۀ خود می سازند و گاه چنان غفلت زده می شویم که ساعت ها از هیچ چیز خبردار نمی گردیم.

می دانید رکورد صرف وقت در بازی های کامپیوتری و موبایلی چقدر است؟ رکود خود شما چقدر است؟ روزی چند ساعت وقت برای بازی های رایانه ای، موبایلی و مانند آن می گذارید؟

پاسخ دانش آموزان....

بچه ها به نظر شما این چه کلمه ای است:

ی ر پ ن ش و م

احسنت! پنیر و موش

مبلغ محترم بعد از تشخیص دادن دانش آموزان، از آنها می خواهد که درباره آن یک ضرب المثل بگویند، مثل:

دیوار موش دارد، موش گوش دارد.

موش تو سوراخ نمی رفت، جارو به دمش می بست.(1)

دُم به تله ندادن

ص: 173

مشغول شدن به چیزهای بی ارزش و غیر مفید، خستگی ذهنی و فکری، آلودگی به گناه و در نهایت دوری از هویت حقیقی و کمرنگ شدن ایمان و رفتارهای دینی بکشانند.

یادآوری مهم: مبلغ محترم نباید به گونه ای محتوا را تحلیل کند که مخالفت مطلق یا ناآگاهی از آن احساس شود، بلکه مخاطب باید احساس کند که مبلغ از سر دلسوزی همراه با آگاهی، آنان را از خطرات و آسیب ها آگاه می سازد و صد البته نسبت به فرصت ها و محاسن این موارد، مطلع و معترف است.

دوستان من! قطعاً هیچ آدم عاقلی با پیشرفت و استفاده از تکنولوژی و امکانات مخالف نیست، بلکه هرچه این موارد زیادتر می شود، گفتارهای معصومین و پیشوایان ما در 1400 سال قبل گفته اند، بیشتر آشکار می شود و قدرت خداوند در آفرینش موجودی به نام انسان، با این همه

خلاقیت و ابتکار، بیش از پیش آشکار می گردد و ائمه بزرگوار ما(علیهم السّلام) با اینکه در زمانی زندگی

می کردند که نقل و بیان این موارد با عقل و فهم مردم آن زمان هماهنگی نداشت و چه بسا منجر به انکار و توهین می شد با این همه برخی از این موارد را بیان کرده اند؛ فرموده اند،مثل اینکه زمانی فرا می رسد که:

شخصی در مشرق، برادرش را در مغرب می بیند؛

حضرت مهدی(علیه السّلام) را به هنگام سخنرانی، همه جهانیان می بینند؛

یاران حضرت از فاصله دور با هم سخن می گویند و سخن یکدیگر را می شنوند؛

اشیای درون خانه و دیوارهای خانه به انسان گزارش می دهند؛

برای مسافرت، در یک چشم به هم زدن به مقصد خود می رسند؛ (1)

عزیزان من! امروزه هرچه علم و تکنولوژی رو به جلو می رود، حقانیت، صحت گفتار و وسعت علم و دانش خدایی آنان، بیش از پیش آشکار می شود تا روزی که به دست آخرین منجی

ص: 175

و امام دوازدهم یعنی مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف برسد. به همین دلیل است که امام صادق(علیه السّلام) فرمودند:

تذکر: مبلغ محترم برای پرهیز از متکلم وحده شدن، اعداد زیر را در تابلو می نویسد و درباره آن از دانش آموزان سؤال می کند.

25 12 27 2

پس از شنیدن تعدادی از پاسخ ها، چنین تکمیل می کند: (1)

امام صادق(علیه السّلام) فرمودند: «علم و دانش، بیست و هفت حرف است و همه آنچه پیامبران آورده اند، تنها دو حرف آن است و مردم تاکنون جز با آندو حرف [با حرف های دیگر] آشنایی ندارند و هنگامی که قائم ما قیام کند،بیست و پنج حرف دیگر را بیرون آورده، آن را بین مردم نشر و

گسترش می دهد و آن دو حرف را نیز ضمیمه می کند و مجموع بیست و هفت حرف را در میان مردم منتشر می سازد». (2)

کارهای بیهوده، در قیامت زیانکارند».(1)

نکته مهم دیگر آنکه، باید هوشیار بود و دُم به تله نداد و باور کنیم که دسترسی آسان به این حجم گسترده از تصاویر و فیلم ها در سایت ها و شبکه های اجتماعی و مانند آن، ابتکار و تنوع در تله های شیطان و یاران اسنان نمای اوست برای به دام انداختن نوجوانها و جوانهای ایران عزیز! همانگونه که امام علی(علیه السّلام) به زیبایی می فرمود: الشّهواتُ مصائدُ الشَّیطانِ ؛ جذابیتها و تمایلات،

دامها و تله های شیطان است».(2)

این روایت با توجه به اختراع تلفن های تصویری، بیش تر قابل درک است؛ روشن نیست که آیا همین ارتباطی به گونه ای گسترش می یابد که در همه ی جهان، مردم بتوانند از آن استفاده کنند یا این که سیستم پیشرفته تری جای آن را می گیرد و یا این که مطلب دیگری فوق همه

اینهاست. نیز آن حضرت در روایتی دیگر می فرماید: « هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند، قدرت شنوایی و بینایی شیعیان ما را افزایش می دهد؛ به گونه ای که از فاصله یک برید (چهار فرسنگ) حضرت با شیعیانش سخن می گوید و آنان سخنش را می شنوند و حضرت را می بینند؛ در حالی که حضرت در جایگاه خودش مستقر است». (1)

مفضل بن عمر از امام صادق(علیه السّلام) پرسید: در چه بقعه و مکانی حضرت مهدی ظاهر می شود؟

حضرت پاسخ داد: « هیچ بیننده ای نیست که به هنگام ظهور، حضرت را ببیند و دیگران او را نبینند (یعنی به هنگام ظهور همه او را می بینند) و اگر کسی جز این مطلب را ادعا کند، تکذیبش کنید».(2)

امام صادق(علیه السّلام) می فرماید: «گویا حضرت قائم(علیه السّلام) را می بینم، در حالی که زره پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) را بر تن دارد... و اهل سرزمینی نماند، مگر این که حضرت را ببینند؛ به گونه ای که گویی حضرتش با آنان در کشورشان است». (3)

رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) درباره چگونگی حمل و نقل در آن روزگار می فرماید: «پس از شما اقوامی

خواهند آمد که زمین زیر پایشان طی و پیموده می شود و درهای جهان به روی شان باز می گردد.

زمین در کمتر از یک چشم برهم زدن پیموده می گردد؛ به گونه ای که اگر کسی از آنان بخواهد

ص: 179

شرق تا غرب زمین را در ساعتی بپیمایند، این کار را انجام می دهند».(1)

درباره پیشرفت وسایل اطلاعاتی به هنگام ظهور حضرت و در حکومت امام زمان(علیه السّلام) روایاتی آمده است که به ذکر یک روایت بسنده می کنیم:

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمود: «سوگند به آن که جانم در دست اوست، قیامت برپا نمی شود تا این که کفش یا تازیانه یا عصای شخصی به او خبر دهد که خانواده او پس از خارج شدنش از خانه، چه کاری انجام داده است».(2)

رفتار ملّت ما -جوان، نوجوان، حتی کودک- اثرگذاری کنند. این بازی های اینترنتی از جمله همین است؛ این اسباب بازی هایی که وارد کشور می شود، از جمله همین است که من چقدر سر قضیه تولید اسباب بازی داخلی معنی دار و جذاب حرص خوردم با بعضی از مسؤولین این کار که این کار را دنبال بکنند؛ البته بحمدالله ظاهراً اینجا یک تصمیمی در این زمینه گرفته شد.

.(19/ 09/ 1392).

بر من از افراط کاری و کوتاهی هایی که در راه اطاعت خدا نمودم.»(1)

همچنین، عقب ماندگی درسی؛ بازماندن از قافله پیشرفت علم و ابتکار؛ ناراحتی و نگرانی پدر و مادر؛ تغییر ذائقه فکری و روانی با غوطه ور شدن در افکار و سلایق دیگران و عدم توانایی تشخیص صحیح؛ بی احترامی به والدین و نگاه نامناسب به آنها(به عنوان مزاحم و بی اطلاع)؛

گوشه گیری و انزوای خانوادگی و اجتماعی و... از دیگر آسیبهای این مسئله است.

پایان.

ص: 183

ص: 184

و بعد از مدتی آن را بنوشیم حرام می شود؟

بهلول گفت: نگاه کن! من مقداری آب به صورت تو می پاشم. آیا دردت می آید؟ گفت: نه!

بهلول گفت: حال مقداری خاک نرم بر گونه ات می پاشم. آیا دردت می آید؟ گفت: نه! سپس بهلول خاک و آب را با هم مخلوط کرد و گلوله ای گلی ساخت و آن را محکم بر پیشانی مرد زد!

مرد فریادی کشید و گفت: سرم شکست! بهلول با تعجب گفت: چرا؟ من که کاری نکردم!

این گلوله همان مخلوط آب و خاک است و تو نباید احساس درد کنی، اما من سرت را شکستم تا تو دیگر جرات نکنی احکام خدا را بشکنی!!

سی پی یو، صفحه کلید، موس و دیگر قسمت های کامپیوتر، به تنهایی رایانه گفته نمی شود؛

همانطور که به آستین یا دکمه و یقه لباس هم پیراهن گفته نمی شود. یا به در و پنجره یا آهن و میله

گرد، گچ و سیمان و دیگر تجهیزات مورد نیاز برای ساخت خانه نیز، خانه گفته نمی شود. از آن طرف، تا اینها کنار هم نباشند نیز، رایانه و لباس و خانه و مانند آن مفهوم پیدا نمی کند.

همه می دانیم که 1 یا 2 و ... به تنهایی ریاضی نیستند، وقتی کنار هم قرار می گیرند و ترکیب می شوند، مفهوم و ارزش بیشتری پیدا می کنند.

آشپز ماهر کسی است که مجموعه مواد را با هم ترکیب و غذایی لذیذ تهیه کند؛ وگرنه به تک تک آنها نمی توان غذا اطلاق کرد.

هیچ وقت کسی با دیدن یک پا، یا یک دست، یا یک چشم و گوش و یا یک ابروی انسان، او را انسان نمیداند. وقتی تمامی اعضای کنار هم قرار گرفتند، آن وقت است که به او آدم گفته می شود.

اینها را برای چه گفتیم؟ منظور ما از این حرفها چیست؟

شنیدن نظرات تعدادی از دانش آموزان....

تذکر: مبلغ محترم در این قسمت نیز همچنان موضوع و محتوا را مبهم گذارده، بحث را با داستان زیر ادامه میدهد.

دوستان من! اجازه دهید یک داستان دیگر برای شما نقل کنم تا بیشتر با منظور من آشنا شوید.

نمیتوانستند چیزی مشاهده کنند.

از برای دیدنش مردم بسی

اندر آن ظلمت همی شد هرکسی

دیدنش با چشم چون ممکن نبود

از برای دیدنش کف می بسود

چون موفق به مشاهده فیل در آن تاریکی نمی شدند، برای درک کردن و دانستن چگونگی فیل، دست بر آن می کشیدند، ولی از قضا هرکدام دست شان را بر عضوی کشیدند که دیگری از آن غافل بود.

یکی بر گوش و دیگری بر پشت و یکی بر خرطوم و آن یکی بر پا و یکی دیگر بر دُ م. هر یک هم خیال و تصویری از فیل در ذهن کشید.

چون بیرون رفتند، مردم جمع شدند تا وصف فیل را از زبان آنها بشنوند. ولی در کمال تعجب دیدند که هر یک آن را به نوعی توصیف می کند.

آن که دست بر پشت فیل کشیده بود، فیل را به تخت بلندی تشبیه کرد و آن کس که دم فیل را لمس کرده بود، گفت: چون شاخه ی درخت است.

کسی که دستش را به گوش فیل کشیده بود، آن را بادبزنی پهن توصیف کرد و شبیه برگ های بزرگ!

دیگری که دستش به خرطوم رسیده بود ، به مردم گفت: شبیه ناودان است و در آخر، کسی که پای او را لمس کرده بود، او را چون ستونی از گوشت وصف کرد.

به همین دلیل بین همه و آن شاهدان جنگ و نزاع رخ داد و هر کسی آن دیگری را دروغگو دانست.

از نظر چون گفت شان شد

آن یکی دالش لقب داد این

در کف هر یک اگر شمعی بدی

اختلاف از گفت شان بیرون

چون جنگ و بحث بالا گرفت، فرد دانایی نزدیک آمد و گفت: گفتار همه ی آنها درست و صحیح است و این اختلاف، به دلیل این است که هر کدام همان عضوی را که لمس کرده اند،

ص: 188

توصیف می کنند.

در حالی که اگر به قول مولانا، در دست هر کدام، شمع و روشنایی ای وجود داشت، این اختلاف حل می شد؛ چرا که فیل تمام آن خصوصیات را با هم دارد.

اگر این طور باشد، کجای دین سالم باقی می ماند؟

بدون شک، رمز سعادت و موفقیت، به کار بستن تمام قوانین الهی است، نه این که هرکس هرچه خواست قبول کند و هرچه به مذاقش خوش نی امد و با هوا و هوس ها و تمایلاتش هماهنگ نبود، آن را نپذیرد؟

به همین دلیل، خود معصومین(علیه السّلام)، از همه بیشتر اهل عبادت، دوری از گناه و رعایت مسائل

شرعی بودند.

ببینیم خداوند چه قضاوتی درباره این گونه افراد دمدمی مزاج و ضعیف الایمان دارد.

یادآوری: بهتر است خود مبلغ محترم یا یکی از دانش آموزان، آیه را از روی قرآن بخواند و ترجمه نماید.

خداوند در قرآن کریم می فرماید:«إِنَّ الَّذِینَ یَکْفُرُونَ بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَیُرِیدُونَ أَنْ یُفَرِّقُوا بَیْنَ اللَّهِ وَرُسُلِهِ وَیَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَنَکْفُرُ بِبَعْضٍ وَیُرِیدُونَ أَنْ یَتَّخِذُوا بَیْنَ ذَلِکَ سَبِیلًا ؛

کسانی هستند که به خدا و پیامبرانش کافر می شوند و می خواهند میان خدا و پیامبرانش جدایی افکنند و

می گویند که بعضی را می پذیریم و بعضی را نمی پذیریم و می خواهند در این میانه راهی برگزینند». (1)

یعنی دستور و حکم پیامبر و همین طور احکامی که توسط امامان و جانشینان پیامبر بیان می شود، در واقع همان حکم خدا است که از زبان مبارک ایشان، برای مردم نقل می شود. معنای این سخن آن است که همانطور که همه وظیفه دارند از حکم خدا اطاعت کنند، از حکم پیامبر و

امام نیز باید اطاعت کنند و به تمامی واجبات الهی عمل نمایند و از حرامها دوری کنند.

نمی شدند، جمله ای قابل تأمل و دقیق است. یعنی انسان برای یافتن حقیقت و مسیر درست زندگی، نیازمند چراغی و شمعی است که او را از تاریکی های نادانی بیرون بیاورد. چون انسان که نسبت به همه چیز آگاهی ندارد، به قول معروف: همه چیز را همگان دانند. خداوند هم

می فرماید:«فَاسْئلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ؛ اگر نمی دانید، از آگاهان بپرسید!»(1)

اگر انسانها همواره به دنبال نور هدایت بگردند و وقتی آن را به دست آوردند، دنباله رو او باشند، حتما به روشنایی و سعادت می رسند. این نور متعلق به کیست؟

آفرین! امام هر عصر و زمان، روشن کننده آن شمع و نورانیتی است که باعث یافتن راه صحیح و دور ماندن از اختلاف و فتنه می گردد.(2) و همگان باید زیر پرچم ایشان قرار بگیرند تا به سمت

روشنایی هدایت حرکت نمایند؛ همچنانکه امامزادگان نیز جلوه ای دیگر از این نورانیت و هدایت هستند و به همین دلیل است که به زیارت آنها می آییم تا ما نیز نورانی و اهل هدایت گردیم.

فرمایشات و دستورهای او باشند.

اِسْمُکَ بِالْکُوفَةِ فَإِنَّهُ یَقُولُ فُلاَنٌ فَقُلْ لَهُ مَا اِسْمُکَ بِالْبَصْرَةِ فَإِنَّهُ یَقُولُ فُلاَنٌ فَقُلْ کَذَلِکَ اَللَّهُ رَبُّنَا «فِی اَلسَّمٰاءِ إِلٰهٌ وَ فِی اَلْأَرْضِ إِلٰهٌ» وَ فِی اَلْبِحَارِ إِلَهٌ وَ فِی اَلْقِفَارِ إِلَهٌ وَ فِی کُلِّ مَکَانٍ إِلَهٌ ؛ این سخن تنها از یک انسان بی دین و پلید برمی آید. هنگامی که به کوفه بازگشتی، از او بپرس تو را در کوفه

به چه نام می خوانند؟ پاسخ خواهد داد: فلان نام. [دوباره] از او بپرس: تو را در بصره به چه نام می خوانند؟ پاسخ خواهد داد: فلان نام. سپس به او بگو: پروردگار ما نیز چنین است. نام او در آسمان «اله» و در زمین نیز «اله» و در دریا «اله» و در بیابان «اله» است و در هر مکان او اله است» . هشام خرسند از اینکه پاسخ مناسبی به دست آورده است، پس از اندکی درنگ در مدینه، راه شهر خود را در پیش گرفت. هنگامی که به کوفه رسید، نزد ابو شاکر رفت و پاسخ را با او در میان گذاشت و او را قانع کرد. ابو شاکر به او گفت: من مطمئن هستم که این پاسخ از خودت

نبود و آن را از حجاز برای من آورده ای.»(1)

دوم: می گوید خدا دیده نمی شود،(1) با این که هر موجودی به ناچار قابل دیدن است.

سوم: او گفته کارهایی که بندگان انجام می دهند، با اختیار خود، انجام می دهند؛ یعنی انسان را مختار می داند، در حالی که ما در کارها مجبوریم.

هنگامی که سخن به اینجا رسید، بهلول کلوخی از زمین برداشت و به سوی او پرتاب کرد.

کلوخ به پیشانی ابوحنیفه اصابت کرد و خون جاری شد. شاگردان ابوحنیفه بهلول را گرفتند. چون او را شناختند، به سبب خویشاوندی اش با خلیفه،(2) جرأت نکردند به او جسارتی کنند و از این واقعه، نزد خلیفه شکایت کردند.

خلیفه بهلول را طلبید. چون حاضرشد، خلیفه او را سرزنش نمود و گفت: چرا سر ابوحنیفه را شکستی و به او تعدی کردی؟

بهلول گفت: من نشکسته ام.

خلیفه دستور داد تاابوحنیفه را حاضر کنند. ابوحنیفه با پیشانی بسته وارد شد.

ّبهلول رو به او نموده و گفت: از من چه تعدّ ی و ستمی به تو شده است؟

ابوحنیفه گفت: کدام تعدّ ی از این بیشتر که سر مرا شکستی و تمام شب به خاطر سردرد، آرام و قرار نداشتم!

بهلول گفت: کجاست درد؟

ابوحنیفه گفت: درد دیده نمی شود!

بهلول گفت: پس درد وجود ندارد، دروغ می گویی، چون خودت می گفتی ممکن نیست شیئ موجود، دیده نشود.

دیگر آنکه کلوخ ممکن نیست به تو صدمه بزند، چراکه تو از خاکی و کلوخ نیز از خاک!

همچنان که آتش، آتش را نمی سوزاند، خاک هم در خاک اثر نمی کند. از اینها مهمتر من نبودم که

ص: 195

زدم!

ابوحنیفه گفت: پس چه کسی بود؟

گفت: همان خدایی که همه کارها را از او می دانی و بنده را نیز مجبور!!

هارون جواب او را پذیرفت و ابوحنیفه،شرمنده از آن مجلس بیرون رفت. (1)

ص: 196

این دَر چند تا خصوصیت دارد:

اول: طاقش کوتاه است به جهت احترام مکان داخلش.

دوم: آدمهای خاص از آن در رد می شوند که پیش مردم از عزت و احترام ویژه ای برخورد دارند.

سوم: افرادی که وارد آنجا می شوند باید غرور خودشان را بشکنند، وگرنه سرشون محکم به بالای در می خورد.(1)

کدام دری چنین خصوصیاتی دارد؟ بله، آفرین! درب زورخانه(2)

خب بچه ها! عجله نکنید من هنوز موضوع بحث امروزمان را به شما نگفته ام.

حالا ما باید جواب سؤالهای روی این درب را پاسخ دهیم تا بعد وارد زورخانه شویم.

تا شاید آنجا به موضوع بحث امروزمان برسیم.

سؤال اول: کدام پیامبر 950 سال بین قومش پیامبری کرد؟ نوح

سؤال دوم: کدام پیامبر می توانست مرده را به إذن خداوند زنده کند؟ عیسی

سؤال سوم: درسی که به گفته خیلی از بچه ها، خیلی شیرین و خیلی سخت است؟ ریاضی

سؤال چهارم: میوه ملس و مخصوص فصل تابستان؟ آلبالو

دوستان! حالا به صورت زیگزاک، حرف و آخر کلمات را کنار هم بگذارید و جواب را با ن ی ر و صدای بلند بگویید؟

احسنت! «نیرو»

ز نیرو بود مرد را راستی

ز سستی کژی زاید و کاستی

ص: 198

دهم.

بالاخره تا سه گوسفند شد و او هر بار شکست خورد و پیامبر پیروز مبارزه.

در پایان چوپان گفت: یا رسول الله! اسلام را قبول کردم. اینجا بود که پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم )، سه گوسفند را به چوپان بخشید.(1)

بله دوستان، پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ مردانگی و فتوت، قوی بودند.

اگر قرار باشد ما فلان ورزش را یاد بگیریم تا حال مخالفان خودمان را بگیریم و به ضعیف ترها ستم کنیم و دیگران از دست ما دلخور شوند، این دیگر نیرومندی نیست؛ زورگویی و قلدری است.

به همین خاطر در دعای کمیل می گوییم: قوّ علی خدمتک جوارحی؛ یعنی خدایا ! اعضایم را برای خدمت به خودت، قوت و توانایی بده».

است و تمام مردم ایران به خصوص ورزشکاران او را مظهر مردانگی و جوانمردی می دانند.

سالی به یکی از کشورها سفر کرد تا با پهلوانان درجه یک آن کشور مسابقه کشتی بدهد. در شب جمعه به پیرزنی برخورد کرد که حلوا پخش می کرد و از مردم التماس دعا داشت. پیرزن حلوا را به پوریای ولی تعارف کرد و گفت: حاجتی دارم برایم دعا کن.

از طرفی پیرزن این پهلوان نامی را نمی شناخت. از این رو گفت: پسر من قهرمان کشور است و قهرمانان دیگری از خارج آمده و قرار است همین روزها با پسرم مسابقه بدهد. تمام زندگی ما با همین حقوق قهرمانی پسرم اداره می شود، اگر پسرم در این مسابقه شکست بخورد، نه تنها آبروی ما می رود، بلکه تمام زندگی ما نیز تباه می شود.

پوریای ولی گفت: مطمئن باش من دعا می کنم که پسرت پیروز شود. بعد با خود فکر کرد که فردا چه کنم؟ اگر زور من بیشتر بود او را زمین بزنم یا نه؟ بعد یاد حرفی افتاد که مدتی قبل شنیده بود: «قهرمان کسی است که با هوای نفس خود مبارزه کند».

بالاخره روز مسابقه که با حریف خودش کشتی گرفت، خود را قویتر از او احساس کرد، به طوری که خیلی راحت می توانست پشت او را به خاک بزند. ولی برای اینکه کسی متوجه نشود، مدتی با او دست و پنجه نرم کرد و بعد هم طوری خود را سست کرد که حریف او را زمین زد و

روی سینه اش نشست.

نوشته اند: پوریای ولی در همان لحظه احساس کرد که خدای متعال یک باره نوری بر قلب او تابانده است که گویی ملکوت را با آن نور مشاهده می کند. چرا؟ برای اینکه یک لحظه جهاد با نفس کرد، بعد این مرد از أولیای خدا شد. (1)

اگرچه پوریای ولی به ظاهر شکست خورد، ولی در باطن قهرمان حقیقی و پهلوان تاریخی ملت ما گردید.

ورزشهای مفید

ص: 202

یکی دیگر از شرایط ورزش این است که ورزش باید برای ما سودمند باشد، یعنی اگر قرار باشد که ورزش کردن برای بدنمان ضرر ایجاد کند، دیگر این ورزش نیست؛ ضرر و زیان و

ضعف هم است.

پس بچه ها! ورزش باید مفید و سالم و در مسیر صحیح و در جهت خدمت به خدا و خلق او باشد.

و سالار شهیدان امام حسین(علیه السّلام)

می فرماید: «فَبَادِرُوا بِصِحَّةِ الأجْسَامِ فِی مُدَّةِ الأعْمَارِ؛ در ِ

تمام عمر، برای سلامتی و حفظ تندرستی خود بکوشید».(1)

فشارهای عصبی، افسردگی و اضطراب را کاهش می دهد؛

تحقیقات نشان داده است که از ورزش کردن می توان به عنوان درمانی برای افسردگی نام برد.

احتمال ابتلاء به بسیاری از بیماریها را کاهش می دهد؛

بهترین نتیجه ای که از تمرینات ورزش گرفته می شود این است که احتمال ابتلای شما را به بسیاری از بیماری های جدی و کشنده مثل بیماری های قلبی، فشار خون بالا، دیابت، چاقی، کلسترول بالا و ... را کاهش می دهد. (1)

این بازی است.

به دلیل جاذبه مسحور کننده این بازی ها، نوجوانان وقت بسیاری را صرف آن می کنند و در واقع با مصرف انرژی عصبی و روانی خویش و با چشمان و ذهنی خسته به بستر می روند و گاه صبح زودتر از وقت معمولی بیدار می شوند تا پیش از مدرسه نیز اندکی بازی کنند. بی تردید،

این علاقه، سبب افت تحصیلی خواهد شد.

6- زمینه ساز از خودبیگانگی

دنیای مجازی ولی نزدیک به واقعیتی که در بازی های رایانه ای به تصویر کشیده می شود، آن قدر مسحور کننده و جذاب است که مخاطب کودکان و نوجوان، در معرض تاثیر تمام باورهایی قرار می گیرند که از سوی طراحان این بازی ها به او القا می شود. مثلا در یک بازی به نام

پنج کشور مسلمان که در میان آنها نام ایران هم دیده می شود، به عنوان کشورهای حامی تروریست معرفی می شوند، سپس بچه ها در قالب خلبان هواپیمای جنگنده ماموریت می یابند تا نقاط حساس این کشورها هم چون مراکز اعتقادی و نظامی را بمباران کنند. (1)

ص: 211

ص: 212

هاتف گفت: من از طرف خدا مأمورم گنج را به تو نشان دهم، من نشانی هایی به تو می دهم و از روی آن نشانی ها، سرفلان تپه می روی و تیر و کمانی با خودت بر می داری، روی فلان نقطه می ایستی و تیر را به کمان می کنی. این تیر هر جا که افتاد، گنج همانجاست.

آن مرد از خواب بیدار شد، دید عجب خواب خوب و روشنی دیده است. پیش خود گفت:

اگر نشانی ها درست بود، یعنی چنین جایی با آن نشانه ها وجود داشت، حتماً می توانم گنج را پیدا

کنم.

وقتی رفت، متوجه شد همه نشانه ها درست است. روی آن نقطه ایستاد. حالا فقط باید تیر را پرتاب کند، تیر به هر جا که افتاد، آنجا گنج است.

ولی یادش آمد که هاتف به او نگفت تیر را به کدام طرف پرتاب کن.

گفت: اول به یک طرف مثلاً رو به قبله پرتاب می کنم، انشاءالله که همان طرف است.

تیر را برداشت به کمان کرد و با تمام قوت کشید و آن را رو به قبله پرتاب کرد. تیر در جایی افتاد. بیل و کلنگ را برداشت و رفت آن َجا را کند، ولی هرچه کند به گنجی نرسید.

گفت: حتماً جهت را اشتباه کرده ام. تیر را به طرف دیگری پرتاب کرد، ولی باز به نتیجه نرسید. به هر طرفی که پرتاب کرد، گنجی پیدا نکرد.

مدتی کارش این بود و این زمین را سوراخ سوراخ کرد، ولی به چیزی دست نیافت. ناراحت شد.

باز به گوشه ی مسجد آمد و شروع به گله کردن کرد: خدایا! این چه راهنمایی ای بود که به من کردی! پدر من درآمد و به نتیجه نرسیدم.

مدت ها زاری می کرد، تا بالاخره آن هاتف دوباره به خوابش آمد، یقه اش را گرفت و گفت:

این چه معرفی ای بود که به من کردی؟ ! حرف تو غلط از آب درآمد.

هاتف گفت: مگر تو چه کردی؟

گفت: به همان جا رفتم، نشانی ها درست بود و من نقطه ی مورد نظر را پیدا کردم. تیر را به کمان کردم و اول به طرف قبله پرتاب کردم.

ص: 215

هاتف گفت: من کی چنین چیزی به تو گفتم؟ تو از دستور من تخلف کردی، من گفتم تیر را ِ به کمان بگذار، هر جا افتاد همانجا گنج است، نگفتم به قوّت بِکش.

گفت: راست می گویی. فردا با بیل و کلنگ و تیر و کمان رفت، تیر را به کمان گذاشت. تا تیر َرا رها کرد، پیش پای خودش افتاد. زیر پایش را کند، دید گنج همانجاست.

یعنی خداوند متعال استعدادهای سرشار مادی و معنوی به انسان عطا کرده است و او می تواند با استفاده صحیح از آنها، سعادت دنیا و آخرتش را تأمین کند؛ همانطور که امروزه، بشر با استفاده از همین استعدادها، بسیاری از علوم و تکنولوژی ها را به کار بسته و امکانات رفاهی،

پیشرفت های فناوری، پزشکی، علمی، ورزشی و مانند آن را به دست آورده است.

گناه و اطاعت از خدا، خود به خود روحشان چنین قدرتی پیدا کرده بود.

دوستان من! حتما شما هم دوست دارید که برای کنجکاوی هم که شده، از ذهن و فکر و خیال دیگران با خبر شوید و بدانید که مثلا او الان در چه فکر و خیالی است.

کنم؛ پس به میدان الاغ فروش ها رفتید و خری را انتخاب کردید. در رکعت دوم در خیال تدارک خوراک الاغ و تعیین جای او بودید که من عاجز شدم و دیدم بیش از این سزاوار نیست و نمی توانم با شما باشم. برای همین نمازم را تمام کردم.

پیرمرد این را گفت و سفره اش را جمع کرد و حرکت نمود.

امام جماعت که معنویت و مقام بلند آن مرد به ظاهر ساده را مشاهده کرد، خیلی غبطه خورد و از افکار و نداشتن حضور قلب ناراحت شد و گفت: او مرد بزرگی است؛ او را نزد من بیاورید.

ولی وقتی مردم به دنبال او رفتند، ناپدید شده بود و دیگر کسی او را ندید. (1)

شهید بهشتی می فرمود: شخصی شهردار مشهد شده بود که از نظر دینی وضع خوبی نداشت

و متعبّد به آداب اسلامی نبود. پس از مدتی او را دیدم که متعبّد به آداب اسلامی شده است.

از او پرسیدم: چطور تغییر کردی؟

گفت: واقع مطلب این است که در سالن بیمارستان رضاشاه، موریانه پیدا شد و من نیز با جدّیت تمام به مبارزه با آنها پرداختم. انواع دواهای موریانه کش به کار گرفته شد، ولی نتیجه ای نداشت.

روزی در دفتر کار خودم نشسته بودم که یکی از کارمندان، با اجازه به داخل اتاقم آمد. به او گفتم: چه کار داری؟

گفت: می خواهم ببینم ناراحتی شما برای چیست؟

من با عصبانیت گفتم: به تو مربوط نیست.

وی از دفتر بیرون رفت، با خودم گفتم: این چه کاری بود مرتکب شدم؛ شاید او بتواند راهی را به من نشان دهد. دوباره او را خواستم و مشکل موریانه را به او گفتم و اضافه کردم که اگر سالن خراب شود، جواب رضاشاه را چه بدهم؟

گفت: راه حل این است که پیش آقای شیخ حسنعلی اصفهانی بروید و از ایشان کمک بگیرید.

گفتم: تو برو و بگو.

گفت: نمی شود، شما خودتان باید نزد ایشان بروید و مشکل را مطرح کنید. گفتم: پس بیا با هم برویم. او نیز قبول کرد.

تا آنکه روزی خدمت آن بزرگوار رسیدیم. ایشان در اتاق بدون فرشی روی حصیر نشسته بود.

وقتی ما را دید، سر خود را بالا کرد و فرمود: چه می خواهید؟

مشکل را گفتم. آن بزرگوار کاغذی برداشت و روی آن نوشت: موریانه ها بروید.

آن را به من داده و فرمود: این کاغذ را وسط سالن به سقف آویزان کنید. من از حرف ایشان نزدیک بود بخندم؛ ولی به هر زحمتی بود، خود را کنترل کردم. آنگاه با هم برگشتیم.

ص: 220

در راه به آن فرد گفتم: اگر من چنین کاری بکنم، همه جا پخش می شود و مورد تمسخر قرار می گیریم.

کارمند مذکور گفت: من آن را آویزان می کنم. فردا که به سالن آمدم، آن را به سقف آویزان دیدم. ناگهان مشاهده کردم که تمام موریانه ها به صف شده و از سقف به پایین آمده و در همان جا می میرند. چیزی نگذشت که همۀ آنها از بین رفته و لاشه های آنها روی هم انباشته گردید.(1)

کنیم.

کدام جمله؟

شما باید با رمز 5 این فرمول را به دست بیاورید. دوستانی که آماده هستند، یک صلوات بلند بفرستند.

م ی 1

ش د ن

ل ر م

م خ ی

ز ن

می گوییم: السلام علینا و علی عبادالله الصالحین.

یعنی ما در صف و رتبه خوبان خداییم و نباید به کمتر از آن قناعت کنیم؛ همانگونه که حضرت علی (علیه السّلام)

می فرمود: «إنَّهُ لیسَ لأنْفُسِکُم ثَمَنٌ إلّا الجَنّةُ، فلا تَبیعوها إلّا بِها»؛ بهای وجود شما جز بهشت نیست؛ پس خود را جز در إزای آن نفروشید».(1)

این است که اگر بزرگان و علمای ما بدان درجات رسیده اند، برای این نبود که از ابتدا به چنین نیتّی گام در این مسیر نهاده اند، بلکه طبیعت عبودیت و بندگی، رسیدن به این مقامات است و تصرف در امور، لازمه و جزء لاینفک انجام عبادت و بندگی حق تعالی است؛ یعنی همان رسیدن از مسیر عبودیت و بندگی خداوند، به خداوندگاری و قدرت تصرف در امور.

اما نباید فراموش کنیم که خداوندی که این اندام و جسم را برای انسان آراسته است، به او اجازۀ آزار و اذیت و آسیب رساندن به جسم را هم نمی دهد، چه رسد به روح؛ در نتیجه، امثال ریاضت های مرتاضان هندی یا اعمال جادوگران و احضارکنندگان جن، یوگا، هیپنوتیزم و مانند

آن، کاری مورد تأیید عقل و شرع نیست و دین هیچگاه چنین اموری را توصیه نمی کند.

ضمن اینکه تفاوت های جدی بین کارهای عرفا و مرتاضان و افرادی مانند آنان وجود دارد که به چند مورد اشاره می کنیم.

1. تمام کارهای عارفان با توجه به اجازه و رضایت الهی و بر اساس شرع و فضایل اخلاقی است؛ آنان در بروز کرامت، پا را از محدودۀ شرع فراتر نمی گذارند و بدون مجوز شرعی، به هیچ کاری دست نمی یازند و در همه حال، بندۀ اویند؛ بر خلاف مرتاضان که بر اساس خواهش نفس

کار می کنند و چه بسا با تمرین های خلاف شرع، نفس خود را تقویت می کنند، یا کارهای خلاف اخلاق نیز انجام می دهند.

2 . هدف عرفا، بروز کرامت نیست. هدف آنها بندگی خدا و دعوت مردم به توحید و بندگی خداوند متعال است و کراماتشان، برای دعوت مردم به ماورای طبیعت و حقایق معنوی، یا کمک به رفع مشکلات مردم تحقق می یابد. در حالی که هدف مرتاضان، رسیدن به شهرت، یا تقویت

نفس است.

3. عرفا بسته به درجۀ بندگی و قربشان به حق تعالی، دارای قدرت تصرف و کارهای خارق العاده می شوند. آنها خدایی شده اند و خدای عالم هم نامحدود است؛ پس هر چه بهرۀ آنها از فیض الهی بیشتر باشد، قدرت تصرف و نفوذ بیشتری می یابند. در حالی که مرتاضان از قدرت محدود و کارهایی با تنوع اندک بهره می برند؛ مثلاً آنها نمی توانند مرده زنده کنند، ولی

ص: 225

عارف بالله با اجازۀ الهی می تواند مرده را زنده کند.

4 . کارهای مرتاضان بر آموزش و تمرین استوار است و انجام هر کاری با آموزش و تمرین و پشتکار فرد میسر می شود؛ اما عارف، تنها بر اساس بندگی و مقام قرب، دارای قدرت تصرف می شود. (1)

آقا گفت: شما چه طور تعهّد خود را نادیده می گیرید؟

ظل السلطان گفت: من این حرف را نمی فهمم؛ من دزد را می خواهم.

آقا گفت: من اول شرط کردم و شما هم قبول کردید و کاری از من ساخته نیست.

ظل السلطان گفت: من دستور می دهم که تو را فلک نمایند تا اقرار کنی.

کار که به اینجا رسید، شیخ حسنعلی گفت: اگر قرار است من مضروب شوم، تو برای این موکّلین و نیروهای نامریی که در اختیارش بود، امر کرد تا او را به امر، بهتر هستی. بنابراین، به حیاط باغ حکومتی برده، بر پایه بستند و شروع به چوب زدن کردند و وقتی خدمتکاران هم جلو

می رفتند، خود مضروب می شدند و فرار می کردند. او نیم ساعت چوب خورد.

بعد از این واقعه، شیخ حسنعلی از اصفهان خارج شد و به مشهد مقدس سفر کرد. وی در مشهد، علاوه بر درس و تحصیل، به تزکیه نفس و ادامه ی ریاضت های شرعی خود پرداخت. (1)

حکایت سوم: «علامه طباطبایی» به مقامات معنوی زیادی رسیده بود. از جمله اینکه خودشان می فرماید: روزی در مسجد کوفه نشسته و مشغول ذکر بودم، در آن بین یک حوریه ی بهشتی از طرف راست من آمد که یک جام شراب بهشتی در دست داشت و آن را برای من آورده

بود. او خود را به من ارائه می نمود. همین که خواستم به او توجهی کنم، ناگهان یاد حرف استادم، مرحوم قاضی افتادم، که فرموده بود: چنانچه در بین نماز و یا قرائت قرآن و یا در حال ذکر و فکر، برای شما پیش آمدی کرد و صورت زیبایی را دیدید، توجه ننمایید و دنبال عمل خود باشید. به

همین دلیل من نیز توجهی نکردم.

آن حوریه برخاست و از طرف چپم آمد و بار دیگر آن جام را به من تعارف کرد، باز توجهی نکردم، آن حوریه رنجید و از من دور شد. از آن زمان، هر وقت چنین منظره ای را به یاد می آورم از آزردگی وی متأثر می شوم. (2)

ص: 227

ص: 228

متن نفر سوم : دختری در حال ساختن دومینو و خراب شدن آن: دختری که چند بار قطعات دومینو را کنار هم می چیند و هر بار با کمی بی دقتی، قطعات فرو می ریزد و باید دوباره از نو شروع کند.

تصویر

شاید اگر کسی بی تفاوت باشد یا با واقعیت آشنا نباشد، بگوید حالا یک قطعه مثلا یک سانت جلو یا عقب مانده، یا یک لحظه دست به آن خورده و باعث خرابی و ریزش دومینو و سازه ها شده، این که اشکالی ندارد، مگر چی شده حالا؟ !

انصافا این بی تفاوتی و این جور صحبت کردن، باعث تورم رگهای گردن و عصبانیت شدید در حد خفه کردن طرف مقابل می شود.....

در حالی که هر عاقلی می داند که یک جابجایی کوچک یا یک اشکال به ظاهر ساده می تواند تغییرات زیاد و مشکلات متعددی ایجاد کند.

تذکر: در این قسمت مبلغ گرامی جملات زیر را به ترتیب روی تابلو می نویسد و با اندکی مکث، اجازه می دهد تا دانش آموزان نیز در حدس کلمه و تغییر کلمات با جابجایی حروف، مشارکت داشته باشند. ضمن آنکه این بازی با کلمات می تواند با پیام های کاربردی و کوتاه و تلنگرهای تربیتی همراه شود.

وقتی یک کرَم با کمی تغییر می شود کِرم

یا کتک می شود کپک

کتاب میشود کباب

روز می شود زور

ص: 231

چشم می شود خشم

رحمت می شود زحمت

ژست می شود زشت

قصه می شود غصه

زبان می شود زیان

نور می شود تور

مَحرم می شود مجرم

خدا می شود جدا

و....

خواهران من!

وقتی یک قطعه کوچک دومینو یا سازه هایی که از ماکارونی و مانند آن درست می کنند، با یک حرکت نابجا و یک بی دقتی خیلی ساده، همه زحمت ها را بر باد می دهد، یا وقتی یک حرف یا یک تغییر و جابجایی کوچک می تواند معنا را تغییر دهد، حتما یک یا چند تار مو هم شاید بتواند زندگی یک نفر را تغییر دهد، یا حداقل زندگی خودش را و با این کار از نعمت های الهی محروم

شود و آینده اش دچار مشکل شود.

پس چه کسی گفته یک کم اهمیت ندارد؟ واقعیت این است که یک ذره بیرون بودن مو هم می تواند خیلی تأثیرات داشته باشد. بیرون بودن چند تار مو، آن قدر قدرت دارد که چه بسا می تواند دومینوی سقوط معنوی یک دختر را رقم بزند و آغازی برای ریزش دیگر باورها و

اعتقادات که با بی اعتنایی و کم انگاری نسبت به این واجب است، برایش اتفاق بیافتد؛ لذا پیامبر اعظم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمود: «به کوچکی گناه نگاه نکن، ببین چه کسی را نافرمانی کرده ای؟!».(1)

و امام کاظم (علیه السّلام)فرمودند: «لَا تَسْتَقِلُّوا قَلِیلَ الذُنُوبِ فَاِنَّ قَلِیلَ الذُّنُوبِ یَجْتَمِعُ حَتَّی یَکُونَ

ص: 232

کَثِیراً ؛ گناهان کوچک را کم نشمارید که همان معصیت های به ظاهر کوچک وقتی جمع شود، خیلی خواهد شد». (1)

بنابراین، اینکه می پرسند حالا اگر چند تار مو پیدا شد، چه اثر بدی دارد یا چه اتفاق خاصی می افتد؟ جوابش این است که:

تذکر: مبلغ محترم همزمان با تبیین محتوا، فلش ها را روی تابلو می نویسد تا توجه و همراهی مخاطبان را جلب نماید.

اگر شما نقشه ای برای رسیدن به گنجی داشته باشید، فرضا باید 4 متر به طرف راست َبعد 5 متر به بالا بروید و بعد زمین را بکنید. اگر به جای 4 متر، 6 متر بروید، به گنج مورد نظر نخواهید رسید.

در مورد احکام دین و ضوابط شرعی هم باید طبق نقشه و طرح الهی و مطابق با خواست خداوند انجام دهیم، وگرنه به گنج ایمان و سعادت نخواهیم رسید.

گ ن ر

ح ب ش

و خ .

ایمان واقعی و راستین به ما عنایت کن!

ما را در عمل به دستورات و احکام دینی موفق بدار!

توفیق دوری از گناهان کوچک و بزرگ به ما عنایت بفرما!

سعادت و خوشبختی در دنیا و آخرت را نصیب ما بگردان.

آمین

ص: 236

خواهند پوشاند، لذا قرآن کریم، هنگام خروج از خانه، استفاده از مقنعه و چادر را برای زنان مسلمان لازم می شمارد؛ بدین روی، از شبهه افکنان باید پرسید: آیا روسری و چادر، جز آنچه بر سر می افکنند و موها را بدان می پوشانند، معنایی دارد؟

ضمن اینکه نگاهی به سیره و روایات، زوایای مختلف این بحث را روشن تر خواهد نمود. به عنوان نمونه، ابن عباس در تفسیر جملۀ « وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَی جُیُوبِهِنَّ؛ گفته است: « تُغَطِّی شَعْرَ هَا وَ صَدرهَا وَتَرَائِبَهَا وَ سَوَالفها؛

یعنی زن مو و سینه و دور گردن و زیر گلوی خود را بپوشاند»(1)

همسر پیامبر نیز می گوید: وقتی این آیه نازل شد، هر یک از زنان به سمت لباس های مخصوص خود رفتند و از آن تکه ای جدا کردند و مقنعه ای مشکی پوشیدند. (2)

ضمن اینکه دقت در حکمت پوشش نیز گویای لزوم پوشش مو خواهد بود؛ زیرا مهمترین فلسفۀ پوشش زن در ارتباط با دیگران، مسأله زیبایی و جذابیت اوست و معمولاً موی دختران و زنان، جذاب و دلرباست؛ قرآن کریم نیز تأکید دارد که زنان زینت های خویش را از نامحرمان بپوشانند(3) و بی گمان، موهای زنان، یکی از دو عنصر اصلی زیبایی به شمار می رود که باید از نامحرمان پوشانده شود. در روایتی از رسول اعظم(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) وارد شده است که هنگام خواستگاری، از موهای عروس نیز بپرسید؛ زیرا موها یکی از دو زیبایی مهم زن است. (4)

از توان انسان خارج است و نمی توان با معادلات ساده به پاسخ رسید. مثل اینکه گاهی تَه ماندۀ یک سیگار، پمپ بنزینی را به آتش می کشد و خسارات جانی و مالی فراوانی به بار می آورد؛ یا نوک یک سوزن کوچک -که دیدن آن هم نیازمند دقت است-، چشمی را کور می کند و ...

دانش آموزی را در نظر بگیرید که چند سال دبیرستان را با زحمت و تلاش زیاد و با نمرات عالی به پایان ببرد، بعد در کلاس کنکور شرکت کند و این ظرفیت و استعداد را هم دارد که رتبۀ تک رقمی بیاورد. از بسیاری تفریحات، مسافرت ها و خوشی ها بگذرد. با تمام این اوصاف، اگر صبح روز کنکور کسی که بناست او را به سر جلسۀ امتحان برساند، دیر برسد و باعث شود که او بعد از شروع امتحان برسد و تمام تلاش های چهار سالۀ او از بین برود و مجبور شود یک سال دیگر منتظر بماند و چه بسا

دچار مشکلات روحی شده، حتی مسیر زندگی او عوض شود، در چنین موقعیتی، چه حالی به او دست خواهد داد؟ ! خصوصاً اگر راننده با خونسردی بگوید: من فقط پنج دقیقه دیر رسیدم!!

البته او راست می گوید، شاید به ظاهر، پنج دقیقه زمان زیادی نباشد، ولی همین زمان ساده و به ظاهر کم ارزش، باعث اتفاقی ناگوار شده است.

یا اگر کسی سر جلسه کنکور، حواس دیگری را پرت کند و باعث شود تمرکز و روحیۀ او به هم بریزد و نتواند از پس امتحان بر بیاید و بدین ترتیب، آیندۀ او دستخوش تغییر شود؛ یا مثلاً بیمار اورژانسی که باید در مدت کوتاهی به بیمارستان برسد، ولی یک راننده به آمبولانس راه

ندهد و باعث از بین رفتن جان انسانی شود؛ آیا نسبت به این گونه موارد به ظاهر ساده و کوچک، می توان به سادگی عبور کرد و بی تفاوت بود؟ !

حتماً شما هم مثل همۀ انسانهای عاقل و با ذکاوت، جواب منفی خواهید داد؛ زیرا کوچکی کار،دلیل بی ارزشی آن نیست. به قول معروف: میخی از نعلی کنده شد و نعلی از پای اسبی کنده شد و اسب پایش پیچ خورد، اسب زمین خورد، سرداری بر زمین افتاد، جنگی مغلوبه شد،

مردانی کشته شدند و کشوری تاراج شد.

اگر نعلبند میخ را محکم می زد، هیچکدام از این اتفاقات نمی افتاد؛ البته نعلبند بیچاره هیچ وقت فکر نمی کرد یک سهل انگاری کوچک، چنین اتفاقات تلخ و شومی در پی داشته باشد.

ص: 239

ص: 240

گفتن نیست؛ به ویژه وقتی که خلوتها مورد بررسی قرار بگیرند و لحظه های تنهایی او مورد بازبینی قرار بگیرند.

برخی نوجوانها مبتلا به عادتهای آلوده و گناهانی مانند خودارضایی و چشم چرانی، گوش دادن به موسیقی حرام و مانند آن هستند که هم باعث ناراحتی های جسمی و روحی برای آنان می شود و هم باعث ناراحتی و کارت زرد خدا می شود و در صورت تکرار آن، چه بسا کارت قرمز

هم دریافت نماید. باید باور کنیم که دوری از خدا و انجام گناه، آرامش انسان را بر هم می ریزد و ریتم زندگی را با مشکل مواجه می کند؛ به گونه ای که دیگر حال و حوصله خودش را هم ندارد، چه برسد به دیگران!

فرمود: «پس معلوم می شود به اراده و اختیار خود او است». یعنی اگر خودش بخواهد، این اراده را دارد که ترک نماید. (1)

نارضایتی پدر و مادر است.

فرزندی که باعث ناراحتی پدر و مادرش شده است، نباید هم درس را خوب بفهمد، نباید همه چیز بر طبق روال عادی پیش برود، که اگر این گونه باشد، جای شک و پرسش خواهد داشت.

در طرف مقابل، کسی که رضایت پدر و مادر را همراه خود دارد، در کارها سربلند و موفق خواهد شد.

بی تردید یکی از عوامل معنوی موفقیت انسان، همین رضایت و خرسندی پدر و مادر است که با جلب رضایت آنان، دعای خیرشان بدرقه راه انسان و عاملی مهم و کلیدی در موفقیت خواهد بود. در نقطه مقابل نیز فرزندی که نارضایتی پدر و مادر را با خود به همراه داشته باشد،

زندگی او به سختی خواهد گذشت و چه بسا در کسب موفقیت ها ناکام بماند، که یکی از دلایل آن این است که پدر و مادری که از فرزند خود آزار ببینند و از او ناراضی باشند، خواه ناخواه او را نفرین خواهند کرد - اگر چه با زبان دل باشد - و نفرین والدین هم قطعاً مستجاب خواهد شد،

همانگونه که رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله وسلّم ) فرمودند:

«از نفرین پدر (و مادر) دوری کنید؛ زیرا به طور حتم به هدف اجابت خواهد نشست و تأثیر نفرین آنها، از شمشیر برنده تر است». (1)

مردی در خراسان به شغل رانندگی مشغول بود و از این راه، گذران عمر می کرد. او از جهت مالی در مضیقه ی شدیدی قرار داشت. روزی در تصادفی ناخواسته، ماشین او کاملاً از بین رفت.

از او پرسیدند: «علت این همه اتفاق های بد برای تو چیست»؟

گفت: «از نفرین مادر است».

او ادامه داد: من یکی از ثروتمندترین افراد مشهد بودم، اما ثروتم مرا مغرور کرده بود، به گونه ای که با چند دختر ازدواج می کردم و پس از مدتی آنها را طلاق می دادم. مادرم مرا از این کار نهی می کرد اما من توجهی نمی کردم.

ص: 245

تا اینکه مرتبه ی آخر، با دختری ازدواج کردم و همانند موارد قبلی تصمیم گرفتم که او را طلاق دهم، اما مادرم به شدت مخالفت کرد و مرا سرزنش نمود.

من که عصبانی بودم و او را سدّ ی در برابر خواهش های خودم می دیدم، به جای گوش دادن به نصیحت های خیرخواهانه ی او، او را به باد کتک گرفتم و گفتم: چرا در کارهای من دخالت می کنی؟

در این هنگام او مرا نفرین کرد و همه ی بدبختی های من از همان وقت شروع شد.

شبی در خواب دیدم که تمام بدنم را شپش فرا گرفته، با وحشت از خواب پریدم.

فردا صبح تلفن زنگ زد. گوشی را برداشتم. خبر دادند که آن کشتی ای که از خارج به طرف ایران می آمد، تمام اموالش و از جمله اموال من که در واقع تمام دارایی ام بود، غرق شده است.

خیلی زود خبر ورشکستگی ام همه جا پخش شد و طلبکارها به سوی من هجوم آوردند وهمه ی دار و ندارم را بردند، که به گونه ای به نان شبم محتاج شدم.

بعد از آن با زحمت و قرض، یک ماشین سواری قدیمی خریدم تا به اصطلاح اموراتم را با آن بگذرانم. اما نفرین مادر همچنان رهایم نمی کرد.

یک روز ماشینم پنچر شد. کنار خیابان پارک کردم و رفتم داخل مغازه آپاراتی. ناگهان تانکر بزرگی آمد و ماشینم را له کرد و کمی جلوتر توقف نمود.

بعد معلوم شد که راننده ی تانکر قبل از رسیدن به ماشین من، سکته ی قلبی کرده و پشت فرمان بیهوش بوده و پس از له کردن ماشین من، بر اثر ضربه ی فرمان به هوش می آید. گویا او فقط مأموریت داشته که به من ضرر برساند». (1)

کارهای مهم تر بازمی دارد.

شما باید در این جدول، آن پیام را در مدت زمان 5 دقیقه کشف کنید و به نفرات برتری که بتوانند صحیح و کامل پاسخ دهند، جوایزی اهدا خواهد شد.

تذکر: در این قسمت مبلغ محترم جدول را ترسیم و توضیحات لازم برای چگونگی تکمیل و یافتن پیام جدول را برای دانش آموزان تبیین می کند.

خوشی های خود دست برداشته است».(1)

فرماید:« إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلَیْکُمْ رَقِیبًا ؛همانا خداوند مراقب شماست».(1) و نیز می فرماید:««أَلَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَرَی ؛آیا انسان نمی داند که خداوند او را می بیند؟» ِ (2) در آیه ای دیگر می فرماید:«وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ ؛ بگو: عمل کنید( هر کاری انجام می دهید)؛ خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را می بینند».(3)

در برخی آیات تصریح می کند که حتی کوچکترین حرکت و عملی از خداوند مخفی نمی ماند:«إِنَّ اللَّهَ لَا یَخْفَی عَلَیْهِ شَیْءٌ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ )».(4)

در جایی دیگر انسان را توبیخ می کند که انجام گناهان توسط شما به این دلیل است که گمان کرده اید خداوند خیلی از اعمال شما را نمی بیند: «وَمَا کُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ یَشْهَدَ عَلَیْکُمْ سَمْعُکُمْ وَلَا أَبْصَارُکُمْ وَلَا جُلُودُکُمْ وَلَکِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا یَعْلَمُ کَثِیرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ ؛ اگر شما گناهانتان را ِ

مخفی می کردید بخاطر این نبود که از شهادت گوش و چشم و پوست های تنتان بیم داشتید، بلکه گمان می کردید خداوند بسیاری از اعمالی را که انجام می دهید نمی داند». (5)

در آیه شصت و یکم سوره یونس که شاید صریح ترین آیه مرتبط با بحث ما باشد، می فرماید:«وَمَا تَکُونُ فِی شَأْنٍ وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا کُنَّا عَلَیْکُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِیضُونَ فِیهِ وَمَا یَعْزُبُ عَنْ رَبِّکَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَلِکَ وَلَا أَکْبَرَ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ ؛در هیچ حال و اندیشه ای نیستید و هیچ قسمتی از قرآن را تلاوت نمی کنید و هیچ عملی را انجام نمی دهید، مگر این که ما گواه بر شما هستیم آن هنگام

که وارد آن (عمل گناه یا عبادت) می شوید و هیچ چیز در زمین و آسمان از پروردگار تو مخفی نمی ماند ،حتی به اندازه سنگینی ذره ای و نه کوچک تر از آن و نه بزرگ تر از آن؛ مگر این که همه

ص: 251

ِآنها در کتاب آشکار (و لوح محفوظ علم خداوند) ثبت است».

در روایات نیز به این حقیقت اشاره شده است. حضرت علی (علیه السّلام) میفرماید: « اِعْلَمُوا عِبَادَ اَللَّهِ أَنَّ عَلَیْکُمْ رَصَداً مِنْ أَنْفُسِکُمْ وَ عُیُوناً مِنْ جَوَارِحِکُمْ وَ حُفَّاظَ صِدْقٍ یَحْفَظُونَ أَعْمَالَکُمْ وَ عَدَدَ أَنْفَاسِکُمْ - لاَ تَسْتُرُکُمْ مِنْهُ ظُلْمَةُ لَیْلٍ دَاجٍ وَ لاَ یُکِنُّکُمْ مِنْهُ بَابٌ ذُو رِتَاجٍ؛ ای بندگان خدا ! بدانید که مراقبانی از خود شما بر شما گماشته اند و دیده بان هایی از اعضای پیکر خودتان ناظر شمایند و بدانید که حافظان راستگو،اعمال شما و حتی شماره نَفسَ های شما را ثبت می کنند. نه تاریکی شب، شما را از آنها می پوشاند و نه دری محکم (اتاق خلوت با دری بسته) شما را از آنان پنهان می سازد». (1)

همچنین فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَی لَا یَخْفَی عَلَیْهِ مَا الْعِبَادُ مُقْتَرِفُونَ فِی لَیْلِهِمْ وَ نَهَارِهِمْ، لَطُفَ بِهِ خُبْراً وَ أَحَاطَ بِهِ عِلْماً؛ أَعْضَاؤُکُمْ شُهُودُهُ وَ جَوَارِحُکُمْ جُنُودُهُ وَ ضَمَائِرُکُمْ عُیُونُهُ وَ خَلَوَاتُکُمْ عِیَانُه؛همانا آنچه بندگان در شب و روز انجام می دهند بر خداوند پنهان نیست؛ بلکه با علم دقیق خود از اعمال آنها آگاه است و با علم خویش بر آنها احاطه دارد. اعضای شما گواهان او، اندام شما سپاهیان او و روان و وجدانتان، جاسوسان او هستند و خلوت های شما بر خداوند آشکار است». (2)

مولای متقیان همچنین می فرماید:«اتَّقُوا مَعَاصِیَ اللَّهِ فِی الْخَلَوَاتِ فَإِنَّ الشَّاهِدَ هُوَ الْحَاکِمُ؛از نافرمانی و عصیان خدا در پنهانی ها هم بپرهیزید؛ زیرا کسی شاهد و ناظر بر جرم و گناه شما است که در روز قیامت خود ،حاکم و قاضی است». (3)

پایان

ص: 252

جدول

رمز جدول کلمه «توبه» به شکل اریب از سمت راست به چپ و از بالا به پایین می باشد.

فرزند خود را بزرگ کرد، ولی بازیهای روزگار از رسول، جوانی خلافکار و لاابالی بارآورد. بعد از سنین بیست و چهار پنج سالگی، رسول شهر و دیار خود را رها کرد و به تهران آمد. از آنجایی که رسول آذری زبان بود، در تهران به رسول ترک شهرت یافت.

یکی از شبهای دهه اول محرم بود و رسول ترک دهانش را از نجاستی که خورده بود، با آب کشیدن به خیال خود پاک کرد، چرا که باز می خواست به همان هیأتی برود که شبهای گذشته نیز در آن شرکت داشت. ولی این بار گویا فرق می کرد. پچ پچ مسئولان هیأت که با نیم نگاهی او را

زیر نظر داشتند، برایش ناخوشایند بود.

رسول یکی از قلدرهای شروری بود که حتی مأموران کلانتریهای تهران از اینکه بخواهند با او برخورد جدی داشته باشند، بیم و هراس داشتند.

رسول از انجام هیچ گناهی مضایقه نکرده بود و این به زعم هیأتیها که او در مجلس روضه شان بود، گران تمام می شد. بالاخره یکی از میان آنها برخواست و در مقابل رسول قد راست کرد و در برابر لبخند رسول، از او با لحنی تند خواست که از مجلس بیرون رود.

رسول ساکت بود و فقط با ناراحتی به حرفهای او گوش می داد. خیلی ناراحت و عصبانی شد، ولی چیزی نمی گفت. همه جا را سکوت فراگرفته بود. به گمان بعضی ها و طبق عادت، رسول می بایست دعوایی راه می افتاد، اما او بدون هیچ شکایتی و با دلی شکسته آنجا را ترک کرد

و رو به سوی خانه حرکت کرد.

هرچند رسول آدمی بسیار قلدر و شرور بود، ولی اعتقادش به آقا امام حسین(علیه السّلام) به اندازه ای

بود که به او اجازه نمی داد تا از خادمان حسینی(علیه السّلام) کینه و عقده ای به دل بگیرد و دعوا کند. آن

شب نیز مثل شبهای دیگر گذشت. صبح خیلی زود بود و هنوز شهر هیاهوی روزانه خود را شروع نکرده بود که در یکی از خانه ها باز شد و مردی بیرون آمد. از حالتش پیدا بود که برای انجام امری عادی و روزمره نمی رود. او به سوی خانه رسول ترک می رفت. به جلوی در خانه رسید و

شروع به در زدن کرد.

رسول با شنیدن صدای در، خود را به پشت در رساند و در را باز کرد. پشت در کسی را می دید

ص: 255

که به طور ناخودآگاه نمی توانست از او راضی باشد، بله، حاج اکبر ناظم، مسئول هیأت دیشبی بود. همان هیأتی که رسول دیگر حق نداشت به آنجا برود. اما برخورد گرم و صمیمی حاج اکبر حکایت از چیز دیگری داشت. بعد از کلی معذرت خواهی، از رسول خواست تا در شبهای آینده

در جلسات آنها شرکت کند.

اما چرا؟ مگر چه شده؟

ناظم دیگر بیش از این نمی خواست توضیح دهد، ولی اصرار رسول پرده از رازی عجیب برداشت.

مرحوم حاج اکبر ناظم در شب گذشته در عالم خواب دیده بود که در شبی تاریک در صحرای کربلاست. او تصمیم می گیرد که به طرف خیمه های امام حسین(علیه السّلام) برود، ولی متوجه می شود که سگی در حال پاسبانی از آنجاست و به هیچ کس اجازه نزدیک شدن به آن خیمه ها را نمی دهد.

ناظم زمانی که می خواهد به آنجا نزدیکتر شود، سگ به او حمله می کند. وقتی که می خواهد خود را از چنگال آن سگ رها کند، متوجه منظره ای عجیب می شود، بله، چهره آن سگ همان چهره رسول ترک بود. مسئول پاسبانی از خیمه های امام حسین(علیه السّلام) را رسول ترک برعهده داشت.

این همان چیزی بود که در رسول انقلابی عظیم ایجاد کرد و به یکباره از رسول ترک، حر بن یزید ریاحی دیگری ساخت.

بله، رسول به یک باره اسیر زلف یار شده بود و دیگر هر چه بر زبان می آورد، شهد و شکری سوزان بود؛

دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند

واندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند

او از آن روز به بعد یکی از شیداترین و دلسوخته ترین دلداده ها و ارادتمندان به امام حسین(علیه السّلام)

می شود، به گونه ای که هر سخنی که از او درباره آقا بیرون می آمد، هر شنونده ای را گریان و منقلب می ساخت.

سرانجام در شب نهم دی ماه سال 1339 شمسی مصادف با پانزدهم رجب سال 1380قمری درحالی که او حاج اکبر ناظم را بر بالین خود می بیند، با گفتن مکرر «آقام گلدی، آقام

ص: 256

گلدی»، روح بزرگش از بدنش خارج و به دیار باقی می شتابد. جنازه مطهرش را در قم، در قبرستان حاج آقای حائری (قبرستان نو) به خاک می سپارند. (1)

شکل مکعب ها

مبلغ گرامی، در یک زمان محدود، (تقریبا یک دقیقه) از هر دو گروه می خواهد مکعب ها را روی هم بچینند. البته این چینش باید این گونه باشد که کوچکترین مکعب در زیر قرار بگیرد و همین طور به ترتیب ادامه پیدا کند و بزرگ ترین مکعب باید در رأس قرار بگیرد.

گروهی که بتواند مکعب ها را به گونه ای بچیند که نریزند، باید سریع وارد مرحله بعد شود و در کوتاه ترین زمان آن را انجام دهند.

مبلغ گرامی، دو عبارت «الهی عفوک أفضل من عملی»(1) و « إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ »(2) را در کاغذهای رنگی متفاوت مانند شکل زیر در پنج قطعه طراحی کرده و هر

جمله را به صورت جداگانه و بهم ریخته در اختیار هر گروه قرار می دهد.

افضل- الهی - عفوک- عملی- من

إِنَّ اللَّهَ-الْمُتَطَهِّرِینَ-وَیُحِبُّ-التَّوَّابِینَ-یُحِبُّ

مبلغ محترم، از شرکت کنندگان می خواهد این کلمات را به شکل صحیح در کنار هم قرار دهند. تذکر:

ص: 258

مبلغ گرامی می تواند با چسباندن یک آهن ربای کوچک در پشت هر قطعه، از دانش آموزان بخواهد آنها را در کنار هم بر روی تخته وایت برد بچسبانند، تا دیگر دانش آموزان نیز جملات را ببینند.

بعد از کامل شدن و تصحیح کردن چینش آنها، معنای جمله را از هر دو گروه بپرسد و آن گروهی که در زمان کمتری مراحل مسابقه را انجام دادند و معنای دقیق تری را بیان کردند، امتیاز بیشتری را کسب خواهند کرد.

خداوند در قرآن می فرماید:«قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَی أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا »؛ ای پیامبر! به بندگان گنهکار من بگو: ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت و بخشایش خداوند ناامید نشوید، خداوند همه ی گناهان شما را می آمرزد». (1)

نه تنها انسان حق یأس و نامیدی ندارد، بلکه باید بداند که خداوند منتظر بازگشت اوست و از توبه او بسیار خوشحال می شود. در حدیثی از امام باقر (علیه السّلام)می خوانیم: «إِنَّ اَللَّهَ تَعَالَی أَشَدُّ فَرَحاً بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ مِنْ رَجُلٍ أَضَلَّ رَاحِلَتَهُ وَ زَادَهُ فِی لَیْلَةٍ ظَلْمَاءَ فَوَجَدَهَا؛ خداوند از توبه ی بنده اش از کسی که مرکب و توشه ی خود را در بیابان در یک شب تاریک گم کرده و سپس آن را بیابد، بیشتر شاد می گردد». (2)

َّ َ

و در روایت «ابوبصیر» از حضرت امام صادق(علیه السّلام) نقل شده که آن حضرت فرمود: «إِنَّ اَللَّهَ یُحِبُّ مِنْ عِبَادِهِ اَلْمُفَتَّنَ اَلتَّوَّابَ ؛ خداوند از میان بندگانش آنان را که ابتدا فریب خورده ولی سپس توبه می کنند، دوست می دارد». (3)

خدایا!

به ما توفیق آن ده، همانطور که تو ما را دوست داری و هیچ وقت دست از محبت و مهربانی بر ما برنداشتی، ما نیز معرفت و عشق خودمان را به تو با افکار و اعمال صالحمان نشان دهیم.

خدایا!

توفیق زیارت عاشق ترین و امیدوارترین انسانت یعنی امام زمان را به ما عنایت بفرما.

خدایا!

وسوسه های شیطان و بزرگ ترین گناه یعنی گناه ناامیدی از رحمت و عفو بخششت را از ما دور بگردان. آمین

ص: 261

خداوند متعال همیشه، همه بندگانش را دوست داشته و دارد و هیچ زمان دست از محبت به آنان بر نخواهد داشت:

«و إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوفٌ رَحِیمٌ ؛ خداوند نسبت به مردم رحیم و مهربان است!»(1) متأسفانه این ما هستیم که بعضا با گناهان خود، دست و روی خود را از محبت و رحمتش برمی گردانیم و خود را از بی نهایت امید و زندگی، محروم می کنیم.

زمانی که هر انسانی، مرتکب هر گناهی، به هر بزرگی شود، خدای متعال دوست دارد آن انسان، هیچ وقت از عفو و بخشش او ناامید نشود؛ زیرا این ناامیدی، یک وسوسه بزرگ شیطانی است تا دوباره زمینه تکرار آن گناه و گناهان دیگر را فراهم کند. از همین باب خداوند متعال

فرمود: «بگو: ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.» (2)

پس هیچ وقت و در هیچ شرایطی جای هیچ ناامیدی وجود نداشته و نخواهد داشت. ما چه در دنیا و چه در آخرت با خدای أرحم الراحمین سر و کار داریم: «رَحْمانَ الدُّنیا وَ الْآخِرةِ وَ رَحیمَهُما؛ ای کسی که هم در دنیا و هم در آخرت، هم رحمان هستی و هم رحیم».(3) و به فرمایش امیرالمؤمنین (علیه السّلام)

، با خدایی روبرو هستیم که «سَبَقَتْ رَحْمَتُهُ غَضَبَه؛ رحمتش بر غضبش پیشی گرفته است».(4)

جالب است بدانیم خداوند متعال آن قدر بخشنده است که هنگام توبه انسان گنه کار، نه تنها گناهان گذشته او را می بخشد، بلکه با ادامه دادن مسیر درست و صحیح در زندگی خود، گناهان او را تبدیل به خوبی ها و نیکی ها می کند:« یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ ؛ خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدل می کند». (5)

ص: 263

بنابراین، آن چه ما باید از آن خوف داشته باشیم خدا و قیامت و رفتار خداوند متعال با ما نیست، بلکه باید از رفتارها و اعمال خودمان بترسیم که دوباره ما را به ناامیدی و تاریکی نکشانند.

سوگند یاد کردم که آری.

گفت: همین مرا بس است و از منزل خارج شد. پس از چند روز، دنبال من فرستاد، وقتی پیش او رفتم دیدم پشت درب ایستاده و برهنه است.

گفت: هرچه در خانه مال داشتم، در محلش صرف کردم و چیزی باقی نگذاشتم، اینک می بینی از برهنگی پشت درب ایستاده ام.

ابوبصیر می گوید: من به دوستان خود مراجعه کردم و مقداری لباس تهیه کرده و برایش آوردم.

باز پس از چند روز دیگر پیغام داد که مریض شده ام، بیا تو را ببینم.

در مدت مریضی اش مرتب از او خبر می گرفتم و به معالجه او مشغول بودم. بالاخره به حال احتضار رسید، در کنار بسترش نشسته بودم و او در حال مرگ بود. در این هنگام بیهوش شد، وقتی به هوش آمد (در حالی که لبخندی بر لبانش آشکار بود) گفت: ابابصیر! مولایت حضرت

صادق(علیه السّلام) به وعده خود وفا کرد، این بگفت و دیده از جهان فروبست.

در همان سال وقتی به حج رفتم، در مدینه خدمت حضرت صادق(علیه السّلام) رسیدم. همین که وارد شدم، هنوز یک پایم در خارج و یکی داخل منزل بود که حضرت فرمود: ابابصیر! ما به وعده خود نسبت به همسایه ات وفا کردیم». (1)

همین است که گفته می شود خداوند منتظر و مشتاق بازگشت انسان است، همانگونه که در حدیث قدسی فرمود:« لَو یَعلَمُ المُدبِرونَ عَنّی کَیفَ انتِظاری لَهُم ، و رِفقی بِهِم ، و شَوقی إلی تَرکِ مَعاصیهِم ، لَماتُوا شَوقا إلَیَّ ؛ اگر کسانی که از من روی گردانده اند [و با من قهرهستند ] می دانستند که من چه قدر منتظر بازگشت آنها هستم و چه اندازه با آنها مدارا می کنم و چه قدر دوست دارم

که ایشان دنبال گناه و معصیت نروند، از شدت خوشحالی و محبت نسبت به من می مُردند». (2)

ص: 265

ص: 266

آفرین دوستان باهوش من.

همان طور که حدس زدید... این تصویر یک کادو و هدیه است. خب حالا موافقید که کادو را باز کنیم و ببینیم که داخلش چیست؟ ! شاید به موضوع امروز ما برسیم!

٣ ٢ ١

ی ی    ج و

خب دوستان! این که حروفهایش به هم ریخته شد، حالا ما سعی می کنیم با پاسخ به سؤالها و جاگذاری در کاورهای خالی، به رمز کادوی امروزمان برسیم و ببینیم که چه هدیه ای برایمان فرستاده شده است.

فقط توجه کنید که حرف اول جواب سؤالات را در جای خالی مربوط به آن سؤال قرار دهید.

سؤال اول: نام اولین مؤذن اسلام؟ بلال حبشی

سؤال دوم : کدام پیامبر درون شکم ماهی به سر برد؟ یونس

سؤال سوم : نام یکی از کشورهای همسایه غربی خودمان؟ عراق

٣ ٢ ١

(1)

ی ی ع ی ب ج و

حالا باید این حروف به هم ریخته را با هم مرتب کنیم.

(2)

ص: 268

رمز کادو - عیب جو یی

َامام صادق(علیه السّلام) می فرمایند: «أَحَبُّ إِخْوَانِی إِلَیَّ مَنْ أَهْدَی إِلَیَّ عُیُوبِی؛»

محبوبترین برادرانم نزد من کسی است که عیب هایم را به من هدیه کند. (1)

قراری گذاشتند و نزد پیرمرد رفتند و گفتند: «ای پیرمرد، نگاه کن و بگو وضوی کدام یک از ما درست است».

پیرمرد پس از آنکه وضو گرفتن آن دو را دید، گفت: «وضوی هر دوی شما درست است، وضوی من اشتباه بوده است.» (1)

دوستان خوبم! همین جا لازم است که این روایت دلنشین امام حسن عسکری(علیه السّلام) را برایتان ذکر کنم. پیشوای یازدهم ما امام حسن عسکری(علیه السّلام) فرمودند: «کسی که برادر دینی خود را در پنهان پند دهد، زینت بخش او شده است، اما اگر در برابر دیگران نصیحتش کند، موجب سرشکستگی او می شود». (2)

نصیحت در نهانی بهتر است

گره از جان و بند از دل گشاید

به خاطر همین وقتی که امام حسن و امام حسین(علیهماالسّلام) به پیرمرد تذکر دادند و عیب او را گفتند، نه تنها ناراحت نشد، بلکه بلافاصله متوجه اشتباهش هم شد و از آنها تشکر کرد. خود ما هم اگر

مثلا روزی خدای نکرده مریض شویم و یا گذرمان به درمانگاه و بیمارستان بیفتد، وقتی پزشک ناراحتی و بیماری ما را تشخیص دهد، هیچ وقت از دست پزشک ناراحت نمی شویم؛ چون اولا خودمان متوجه بیماری خود شدیم، ثانیا پزشک را یک انسان دلسوز می دانیم که قصدش مداوای ما است.

پس دوستان چقدر خوب است که قدر تذکرات دلسوزانه افراد دلسوز مثل پدر و مادر، مربی و دوست خوب و .... را بدانیم و اگر روزی هم خودمان قصد کمک به کسی را داشتیم، دلسوزانه او را با عیبش آشنا کنیم، نه اینکه با جار و جنجال او را ضایع کنیم و بعد خدای نکرده او را بی آبرو و مفتضح کنیم.

ص: 270

حضرت آوردم و گفتم: من این غلام را دیدم که این خوشه ها را برداشته و پشت دیوار پنهان کرد.

حضرت به او فرمود: آیا گرسنه مانده بودی؟

غلام گفت: نه آقای من!

فرمود: پس چرا این خوشه ها را برداشتی؟

گفت: چون اینها را دوست داشتم و دلم می خواست برداشتم، اما بد کردم و پشیمانم، مرا ببخشید. حضرت فرمودند: راه صحیح و درستش این بود که به من می گفتی. حالا برو و همه این خوشه های خرما مال خودت. ولی دیگر چنین کاری نکن.

سپس امام فرمود: او را رها کنید. رازش نزد ما پنهان می ماند کارش را فاش نکنید». (1)

اکنون که در شیوه و راه و روش ائمه معصومین(علیهم السّلام) ما این چنین آمده است، ما که خود را شیعه

و پیرو آنها می دانیم؛ آیا نباید راه و روش ایشان را در پیش گرفته و به جای اینکه عیوب و زشتی های مردم را فاش کنیم و متعرض آبروی آنها شو یم، رازدار عیوب و زشتیهای مردم و حافظ آبروی ایشان گردیم؟

دوست نداری و مایل نیستی عیب های امتت نزد غیر تو آشکار شود، من هم دوست ندارم و روا نمی دارم که عیوب آنها حتی برای تو نیز آشکار گردد. به همین دلیل من خود به تنهایی آنان را محاسبه کرده و به حسابشان رسیدگی می کنم به طوری که جز من کسی بر عیوب و لغزشهای ایشان آگاه نشود». (1)

خودش هم نظرات را جمع بندی می کند و راهکارها را بیان می کند.

1- کمترین کارهای ممکن این است که ما در نشر و توزیع این گونه کارها فعالیت نکنیم.

2- در صورتی که که مطلب بی پایه و اساس باشد، در دفاع از آن برآییم و آن را تکذیب نماییم. می گویند: مردی در حضور رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) از کسی بدگویی کرد، در همان جا فرد دیگری از او دفاع کرد. حضرت فرمودند: «کسی که جلوی ریختن آبروی برادر مؤمنش را بگیرد، از آتش دوزخ در امان است».

در روایت دیگر است که فرمودند: «کسی که در غیاب برادر مسلمان خود از او دفاع کند، بر خداوند لازم است که او را از آتش جهنم محافظت کند».

3- قطع رابطه با این افراد. چنانچه امیرالمومنین علی(علیه السّلام) می فرمایند: «از معاشرت با عیب جویان بپرهیزید، زیرا هیچکس از ضرر آنها در امان نمی ماند».(1) اگر مردم از معاشرت با افراد عیبجو دوری کنند، در نتیجه مشتری این گونه کارها کم می شود و آنها متوجه اشتباه خود خواهند شد و از این کارهای زشت دست برمی دارند.

4- راه اندازی کمپین هایی در جهت منفور جلوه دادن این دست کارها که خود یک حرکت رو به جلو است که می توان نتیجه ای مطلوب را در دراز مدت برای جامعه حاصل نماید.

5- تولید و پخش آیات و روایات مربوط به این موضوع با عکس نوشته و....

دوستان! فراموش نکنیم که فرهنگ یک جامعه نشانگر تک تک افراد آن جامعه می باشد، پس بیاییم و نگذاریم که فرهنگ جامعه ما که یک جامعه اسلامی و دینی است و تمدن و فرهنگی کهن دارد و انسان هایی با اراده پولادین در آن ساخته و به دنیا معرفی شده اند را یک عده کسانی

که دنباله رو تفکرات شیطانی هستند، مدیریت کنند.

ص: 274

خب دوستان! یک سؤال در پایان جلسه امروز:

به نظر شما اگر کسی خانه خدا را خراب کند یا به آن بی حرمتی کند، چه مجازاتی در انتظارش است؟

وضعش پیش خداوند چگونه است؟

ما باید با او چگونه برخورد کنیم؟

ولی دوستان! حرمت مؤمن و آبروی آن از خانه خدا هم بالاتر است و کسی که آبرویش را ببرد، انگار خانه خدا را خراب نموده است. پس مراقب ایمان خود و آبروی دیگران باشیم.

به همین دلیل است که بزرگان و خوبان تمام تلاش خود را می کردند تا کسی از دست آنها رنجیده خاطر نشود و حق الناسی بر گردن آنها نیاید، زیرا خوب می دانستند که بی احترامی یا آبروی دیگران را بردن، چه عواقب بدی به دنبال خواهد داشت.

همراه ایشان به منزل آن طلبه رفتیم، وقتی که ایشان آن طلبه را دیدند می خواستند دست او را ببوسند ولی آن طلبه نگذاشتند، آقا فرمودند: از من بگذرید، از حالت طبیعی خارج شدم و بر شما پرخاش کردم..... مرا عفو کنید، همین کار ایشان باعث شد تا آخر عمر این طلبه مورد عنایت آیت الله بروجردی قرار گرفتند. (1)

سرگذشت این افراد مراجعه شود.

امام صادق(علیه السّلام) فرمود: «برادر خود را شماتت مکن؛ اگر چنین کنی خدا به او رحم می کند و این بلا را بر تو نازل می نماید».(1)

و فرمود: «هر کس برادر[ دینی] خود را به خاطر مصیبتی که به او رسیده، شماتت کند، از دنیا نمی رود مگر اینکه به آن مصیبت دچار خواهد شد». (2)

همچنین در روایتی چنین نقل شده است: «مَن عَیَّرَ أخاهُ بِذَنبٍ قَد تابَ مِنهُ لَم یَمُتْ حَتّی یَعمَلَهُ؛ هر کس برادر خود را برای گناهی که از آن توبه کرده است سرزنش کند، نمیرد تا خود آن گناه را مرتکب شود» . (3)

و حضرت رسول(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) در بیان پیامدهای مطلق گناه، که عیب جویی و تمسخر نیز از آنها

می باشد، فرمود: «اَلذَّنْبُ شومٌ عَلی غَیْرِ فاعِلِهِ اِنْ عَیَّرَهُ ابْتُلِیَ بِهِ وَ اِنْ اَغْتابَهُ أَثِمَ وَ اِنْرَضیَ بِهِ شارَکَهُ؛؛ گناه برای غیر گنه کار هم شوم است؛ اگر بر او عیب گیرد خودش مبتلا می گردد، اگر او را غیبت کند گناه کرده و اگر هم به آن رضایت دهد، در آن شریک شده است». (4)

جویی کنند.

پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) چنین به خداوند عرضه می دارد: «اَللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ ... مِنْ خَلِیلٍ مَاکِرٍ عَیْنَاهُ تَرَانِی وَ قَلْبُهُ یَرْعَانِی إِنْ رَأَی خَیْراً دَفَنَهُ وَ إِنْ رَأَی شَرّاً أَذَاعَهُ؛

خدایا! پناه می برم به تو از دوست حیله گری که چشم های او همیشه دنبال من است و قلب و دلش همیشه مرا می چرخاند؛ اگر از من خوبی ببیند پنهان می کند، اما اگر از من بدی بنگرد، در میان مردم پخش می کند». (1)

این گونه افراد رفتارهایشان ناشی از عداوت و حسادت است و چون بعضا کینه و دشمنی با افراد را در دل می پرورانند و یا خود دچار کمبودهایی هستند که قصد جلب توجه دارند و انگیزه هایی مثل نگاه مادی، مشهور شدن در بین دوستان و فامیل و یا ..... را دارند، با عیب جوبی و به قیمت ریختن آبروی دیگران، علاوه بر تهییج کینه های خود را از بین رفتن رایحه محبت در جامعه، موجب از هم گسیختگی نظام و شیرازه اجتماع می شوند و قطعا گناه نابخشودنی را مرتکب می شوند.

این افراد برای سرپوش گذاشتن بر عیوب خود، خودشان را با افرادی که دارای عیوب بدتری هستند مقایسه می کنند و قصد دارند با جلوه دادن خود به عنوان انسان هایی که عاری از هرگونه عیب و خط و خش در زندگی هستند، عقده های شخصی خود را جبران نمایند.

امیرمؤمنان(علیه السّلام) فرمودند: « أَکبَرُ العَیبِ أن تَعیبَ غَیرَکَ بِما هُوَ فیکَ ؛ بزرگترین عیب این است که دیگران را به سبب عیبی سرزنش کنی که همانندآن عیب در خود تو نیز وجود داشته باشد» . (2)

همچنین فرمودند:ِ«شَرُّ النّاسِ مَنْ کانَ مُتَتَبِّعا لِعُیوبِ النّاسِ عَمِیّا مَعایِبِهِ؛ ؛ بدترین مردم کسی است که دنبال عیوب مردم باشد؛ ولی معایب خود را نبیند». (3)

همه عیب خلق دیدن، نه مروت است و مردی

نگهی به خویشتن کن که همه گناه داری

ره طالبان عقبا، کرم است و فضل و احسان

تو چه از نشان مردی به جز از این کلاه داری

ص: 279

تو حساب خویشتن کن نه حساب خلق

که بضاعت قیامت، عمل تباه داری

و دیگری گفته:

چشم فرو بسته ای از عیب خویش

عیب کسانت شده آیینه پیش

دیده ز عیب دگران کن فراز

صورت خود بین و در آن عیب ساز

در همه چیزی هنر و عیب هست

عیب مبین تا هنر آری به دست

عیب کسان منگر و احسان خویش

دیده فرو کن به گریبان خویش

کنید: یک قسمت را برای عبادت و خلوت با خدا، یک قسمت را برای تامین معاش و تحصیل و به دست آوردن هزینه زندگی و قسمتی را برای رفت و آمد و معاشرت با برادران مورد اعتمادی که شما را عیوبتان آگاه می سازند و قلبا نسبت به شما خلوص و صفا دارند. ساعتی را هم برای تفریح و لذایذ مشروع خود اختصاص دهید».(1)