استفتاءات آيت الله علي حسيني سيستاني

مشخصات كتاب

نويسنده : علي حسيني سيستاني

ناشر : مشهد: عليرضا نيشابوري محمدي

برگرفته از

http://sistani.org/index.php?p=827020

الف

آب كر

سؤال :

مقدار آب كر را بيان فرمائيد ؟ ...

جواب :

آب كر مقدار آبى است كه مساحت ظرف آن سى و شش وجب باشد و اين تقريباً معادل 384 ليتر است . ...1

سؤال :

ترشحات آب كر بعد از برخورد به كاسه دستشوئى پاك است يا نجس ؟

جواب :

پاك است .2

سؤال :

آيا آب شير حكم آب كر را دارد؟

جواب :

بله.3

آرايش ( تعداد : 6 )

برخي آرايشگاههاي زنانه به كارگر زن، احتياج دارند آيا يك زن مسلمان مي تواند در چنين آرايشگاهي مشغول كار شود و زنان بي حجاب را اعم از مسلمان و غير مسلمان كه در برابر مردان نامحرم، آرايش كرده ظاهر مي شوند، آرايش كند؟

جواب :

اگر آرايش كردن آنان، نوعي ترويج فساد و اشاعه گناه، محسوب گردد او چنان حقي را ندارد امّا تحقّق اين عنوان، بعيد به نظر مي رسد.

1

سؤال :

زني كه روي خود را نمي گيرد مي تواند موهاي صورت و ابروان را بردارد و پودر طبيعي و سبك بر صورت بزند؟

جواب :

برداشتن موي صورت، و باريك كردن ابروان، مانع از بازگذاشتن رو نمي شود به شرط آنكه از وقوع در حرام، ايمن باشد و بازگذاشتن صورت به انگيزه نگاه نامحرمان، نباشد امّا پس از به كار بردن پودر و وسايل آرايشي، پوشاندن صورت واجب است.2

سؤال :

رنگ كردن همه و يا قسمتي از مو به نيّت جلب توجه در مجالس بانوان براي ازدواج، جايز است؟

جواب :

اگر، تنها براي آرايش باشد و جنبه فريبكاري و عيب پوشي و يا كم نشان دادن سنّ نباشد، مانعي ندارد.

3

سؤال :

در كشورهاى غربى متدوال شده كه لنزهاى رنگى بر چشم مى چسبانند آيا چنين كارى به قصد آرايش و آشكار شدن

در برابر انظار مردان نامحرم، جايز است؟

جواب :

اگر زينت حساب شود جايز نيست.4

سؤال :

بر سر گذاشتن كلاه گيس به نيت خوشگل تر شدن ومورد توجه بانوان قرار گرفتن در مجالس ويژه خانمها جهت پيدا شدن خواستگار، جايز است؟ و آيا چنين كارى عيب پوشى به حساب مى آيد؟

جواب :

اگر تنها به نيت آرايش باشد و نه فريبكارى و عيب پوشى از چشم خواستگاران، چنان كارى اشكال ندارد.5

سؤال :

آيا پوشاندن صورت آرايش كرده در صورتي كه آرايش صورت مشخص نبوده و حالت طبيعي صورت را داشته باشد لازم است؟

جواب :

اگر زينت شمرده نشود پوشاندن آن لازم نيست.6

الكل ( تعداد : 11 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 2 بعد » نمايش همه

سؤال :

آيا همه انواع الكل پاك است؟

جواب :

به نظر آيت الله سيستانى (دام ظله) همه انواع الكل پاك اند، اما خوردن آنها جايز نمي باشد.1

سؤال :

حكم الكل سفيد و الكل صنعتى مثلاً در تركيبات بعضى از عطرها چنانچه بر بدن ماليده شود آيا بدن نجس مي شود؟

جواب :

پاك است .2

سؤال :

استفاده از ژل مو كه داراي تركيب الكل مي باشد، در نماز اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.3

سؤال :

استفاده كردن از ادكلن كه تركيب الكل دارد چه حكمى دارد؟

جواب :

جايز است.4

سؤال :

آيا مي توانيم با لباس آغشته به عطر و يا ادكلن نماز بخوانيم ؟

جواب :

مي توانيد .5

سؤال :

عطر هايي كه داراي الكل اتيليك هستند پاك هستند ياخير ؟

جواب :

پاك است .6

سؤال :

آيا مصرف لوازم آرايشي كه الكل دارند اشكال دارد؟ مصرف محلولهاي موضعي كه براي پوست تجويز مي شود و الكل دارد چطور ؟

جواب :

اشكال ندارد.7

سؤال :

آيا خوردن الكل حرام است؟ حتي اگر مصرف دارويي نداشته باشد

ولي انسان مست نشود؟

جواب :

حرام است، اگر نوشيدن مقدار زياد آن موجب مستي بشود خوردن اندك آن هم جايز نيست.8

سؤال :

استفاده از داروهايي كه در آنها مقداري الكل مخلوط شده است (مثلاً 1٠%) جايز است ؟

جواب :

جايز نيست، مگر در صورت اضطرار.9

سؤال :

آيا الكل طبي نجس است؟

جواب :

نجس نيست.1٠

سؤال :

آيا الكل سفيدي كه از داروخانه ها جهت ضد عفوني و پاك كنندگي تهيه مي شود نجس مي باشد؟ جواب :

پاك است.11

امر به معروف و نهى از منكر ( تعداد : 2 )

آيا مرد اجازه دارد كه حجاب را به همسر و فرزندان خود تحميل كند؟

جواب :

مرد نمى تواند همسر خود را مجبور كند به رعايت كردن حجاب ولى مى تواند او را از بيرون رفتن منع كند حتى با حجاب. پس مى تواند شرط كند كه اگر حجاب كامل پوشيد حق دارد خارج شود. و اما در مورد فرزندان بالغ نمى تواند آنها را مجبور كند و تنها از راه تبليغ صحيح و ارشاد و امر به معروف بايد آنها را وادار نمايد.1

سؤال :

آيا امر به معروف و نهى از منكر با وجود احتمال تأثير و ايمنى از ضرر در مورد كسى كه از دوستدران اهل بيت نيست و يا كافر است، واجب است؟

جواب :

بلى، اگر همه شرايط فراهم باشد واجب است.

و از جمله شرايط آن است كه شخص در ارتكاب منكر و يا ترك واجب، معذور نبوده باشد و جاهل مقصر و معذور نيست پس او را نخست بايد ارشاد و راهنمايى كرد سپس اگر مخالفت ورزيد مورد امر و نهى قرار داد.

و اين، در صورتى است كه منكر از چيزهايى نباشد كه شارع مقدّس به هيچ وجه راضى به وقوع آن

نيست مثل فساد در روى زمين و آدم كشى وخونريزى و امثال آن وگرنه جلو اينگونه كارها بايد گرفته شود هرچند كه كننده، جاهل قاصر بوده باشد.2

ازدواج دائم ( تعداد : 61 )

آيا زن و مرد مى توانند از راه دور از پشت تلفن صيغه عقد را خوانده و به عقد دائم هم در آيند؟

جواب :

مانعى ندارد.1

سؤال :

با توجه به اينكه نكاح با دو خواهر به صورت جمعاً ممنوع است، حكم ازدواج دو قلوهاى به هم چسبيده چگونه است؟

جواب :

نمى توانند با هيچ كس ازدواج نمايند.2

سؤال :

ضمن عقد شرطى با اين مضمون وجود دارد كه، هر گاه زن ومرد بخواهند از هم جدا شوند مرد متعهّد است كه نصف دارايى حاصله در دوران زندگى مشترك را بلا عوض به زن انتقال دهد حكم شرعى قرار دادن اين شرط چيست؟

جواب :

مانعى ندارد .3

سؤال :

اگر پدر دختر وجد پدرى او مرده باشند اجازه گرفتن از عمو براى ازدواج لازم است ؟

جواب :

اجازه عمو لازم نيست .4

سؤال :

حكم ازدواج اينجانب با دخترى نجيب و پاكدامن كه هر دو همديگر را مى خواهيم با علم به اينكه او مى داند همسرى با سه فرزند دارم و او راضى به ازدواج با من مى باشد در ضمن با همسرم موضوع را در ميان گذاشته ام اما او راضى به اين ازدواج نيست با اينكه در زندگى هيچ كم و كسرى در حق او نكرده ام و او اين موضوع را خوب مى داند چيست؟

جواب :

ازدواج شما اشكال ندارد و رضايت همسر شرط نيست مگر در ضمن عقد ازدواج شرط كرده باشيد ازدواج مجدّد نكنيد كه بايد به شرط وفا نمائيد ولى به هر حال

ازدواج شما صحيح است و در صورتيكه دختر باكره باشد (يعنى اولين ازدواج او است) رضايت پدر يا جد پدرى شرط است.5

سؤال :

شخصى با خانمى ازدواج كرده است كه قبلاً آن خانم مرتكب زنا شده مرد قبل از ازدواج از ارتكاب زنا توسط آن خانم مطلع بوده عليرغم آن با او ازدواج كرده زن به شدّت پشيمان است در اين صورت تكليف شوهر نسبت به مردى كه با زنش مرتكب زنا شده است چيست ؟

جواب :

تكليفى بر ايشان نيست.6

سؤال :

در صورتى كه ميّت به طور طبيعى زنده شود (مثلاً با دعا يا تصرف ولايى يا رجعت) يا در مواردى كه زن بايد در عده وفات باشد مانند مرتد شدن زوج يا طلاق حاكم در زوج مفقود الاثر بعد از رفع مانع (توبه، رجوع از ارتداد، عودت زوج مفقود الاثر) حكم رجوع زوج به زوجه را شرعاً بيان نماييد ؟

جواب :

رجوع جايز نيست بجز در مورد مفقود الاثرى كه در ايام عده پيدا شود و مرتد ملى اگر قبل از انقضاء عده توبه كند زوجيّت بحالِ خود باقى است و در فطرى اگر مرتدّ در اثناء عده توبه كرد و رجوع كرد احتياط ترك نشود .7

سؤال :

مقصود از باكره چيست؟

جواب :

مقصود از باكره كسى است كه از روى عقد شرعى دخول به او قبُلاً يا دُبُراً نشده باشد .8

سؤال :

مى دانيم كه نكاح خواهر زن در صورتى كه خود زن در عده طلاق باشد باطل است و بعد از پايان عدّه عقد با خواهر زن جايز است. حال مى خواهم بپرسم در صورتيكه دو خواهر از دو مادر باشد يعنى مادر هر كدام غير از مادر

ديگرى باشد در اينصورت چه حكمى دارد؟

جواب :

فرقى نمى كند وحكم به بطلان ازدواج با خواهر زن در عده طلاق رجعى ونيز در عده متعه از باب احتياط واجب مى باشد.9

سؤال :

آيا ازدواج در اسلام يك امر لازم و واجب است؟ آيا يك مسلمان مى تواند تجرّد را انتخاب كند وازدواج نكند (بشرط اينكه مرتكب گناه نشود)؟

جواب :

واجب نيست مگر اين كه انسان بداند بدون آن در گناه مى افتد .1٠

سؤال :

در صورتى كه مطابق نظر شريف حضرتعالى عدم بكارت (ثي_بوبت) عيب محسوب مى شود بفرمائيد: آيا صرف عدم بكارت (ولو بكارت به صورت شرط يا وصف در نكاح نيامده باشد) موجب حق فسخ يا تقليل مهرّيه به نفع زوج مى شود؟

جواب :

صرف عدم بكارت (كه عقد مبنىّ بر آن واقع نشده است) موجب حق فسخ نمى شود و شوهر مى تواند تفاوت بين مهر باكره و ثيّب را بالنسبه كم كند .11

سؤال :

آيا زن در حال عادت ماهانه (حيض) مى تواند نكاح يا عقد كند ؟

جواب :

اشكال ندارد .12

سؤال :

1_ مرد صيغه عقد را به چه صورتى مى تواند بخواند؟

2_ آيا حتما بايد عربى خوانده شود؟

3_ آيا حتما بايد بدانيم كه عدّه گرفته است؟

4_ اگر مشهور به زنا باشد مى توان با او ازدواج كرد؟

جواب :

1_ زن مي تواند (بعد از تعيين مدّت ومَهر) بگويد: (مَتعتك نفسي في المدة المعلومة على المهر المعلوم) و مرد هم بگويد : (قبلتُ).

2_ بنابر احتياط واجب با فرض تمكن از عقد عربى عقد فارسى خوانده نشود.

3_ لازم نيست مگر اينكه سابقاً در عده بوده و احتمال بدهد هنوز عده اش ادامه دارد كه در اين صورت اگر زن

متهم باشد به احتياط واجب تحقيق نمايد .

4_ به احتياط واجب جايز نيست مگر اينكه توبه كند .13

سؤال :

من جوانى هستم 24 ساله وقصد دارم با دخترى ازدواج نمايم كه در اروپا زندگى مى نمايد واز نظر حجاب كمى سهل انگار است ، مثلا با موى برهنه رفت وآمد مى كند. حال اگر بخواهم با اين قبيل اشخاص ازدواج نمايم ، آيا از نظر احكام خداوند در اين دنيا ودر دنياى آخرت مسئوليت وبازخواستى براى من وجود دارد؟

جواب :

قبل از ازدواج مسئوليتى نداريد ولى بعد از آن مسؤول حفظ حجاب او هستيد وبايد اورا از بيرون رفتن بدون حجاب منع كنيد پس بايد از هم اكنون محاسبه كنيد كه آيا مى توانيد با چنين زنى اينطور برخورد نماييد و وظيفه تان را انجام دهيد.14

سؤال :

خواهرزنم زنى مطلقه بوده وداراى دو فرزند مى باشد ومجبور به زندگى با ما مى باشد ، به علت اين كه هر دو جوان هستيم براى اجتناب از گناه آيا مى توانم ايشان را صيغه نموده به شرطى كه فقط با هم محرم شويم ودر نهايت در حد لمس كردن دست ويا كارهايى از اين قبيل كه بعضى اوقات اتفاق مى افتد حرام نباشد؟ در ضمن ايشان راضى به ازدواج با كسى نيست ، در صورت منفى بودن مرا راهنمايى فرماييد؟

جواب :

هر عقدى كه ميان شماصورت بگيرد باطل است و بهتر است او را به ازدواج با شخصى مناسب راضى نماييد واين، راه حل مشكل شما است.15

سؤال :

اگر يك مرد متأهل بنا به مسائل پزشكى با زن خود كه حامله است. بمدت يكسال نزديكى نكند آيا بعد از زايمان زنش مى بايست

صيغه را مجدد بخوانند؟ يا خير و در طول مدت يكسال خواهر همين زن را كه خود مطلقه مى باشند را مى توان صيغه كرد؟

جواب :

احتياجى به تجديد عقد نكاح نيست، و در مدت مزبور نمى تواند خواهر وى را صيغه كند.16

سؤال :

آيا خواندن صيغه محرميت در موقع خواستگارى لازم است يا اختيارى؟

جواب :

اختيارى است البته با رعايت بقيه شرائط .17

سؤال :

عقد سيد با غير سيد چه حكم دارد؟ بعضى ها مى گويند اين عقد حرام است؟ چون موجب اهانت سادات مى باشد، آيا اين گفتار با موازين شرعى تطبيق مى كند؟

جواب :

اشكال ندارد.18

سؤال :

مردى با خانمى ازدواج كرده است كه از شوهر قبلى خود دخترى دارد بعد از مدتى شوهر دوم با دختر همسر خود زنا مى كند آيا با اين زنا به همسر خود كه مادر اين دختر هست حرام مى شود يا خير؟

جواب :

حرام نمى شود.19

سؤال :

پس از ازدواج دائم با دختر سيده آيا ازدواج با ديگرى جايز است يا خير؟

جواب :

مانعى ندارد.2٠

سؤال :

اگر دختر و پسرى بخواهند با هم ازدواج كنند ولى براى شناخت و آشنايي بخواهند قبل از ازدواج دائم ازدواج موقتى داشته باشند ولى پدر دختر اجازه ندهد آيا دختر و پسر مى توانند بدون اذن پدر دختر به عقد موقت يكديگر درآيند؟

جواب :

جايز نيست و عقد باطل است .21

سؤال :

عاشق دخترى شده ام كه به هيچ عنوان نمى توانم دست از او بكشم ولى او سنى است در صورتى كه از ازدواج با سنى بدم مى آيد چه كنم؟

جواب :

ازدواج با وى مانعى ندارد و انشاء الله بعد از ازدواج هدايت مى شود .22

سؤال :

آيا به حرف يك

مرد كه صادقانه با ما صحبت مى كند و مى خواهد با ما ازدواج كند باور كنيم يا نه؟

جواب :

بايد خيلى مراقب باشيد .23

سؤال :

آيا ازدواج با خواهر زن به اجازه زن احتياج دارد؟ اصولا مى توان با خواهر زن ازدواج كرد يا نه؟

جواب :

جمع بين دو خواهر در ازدواج جايز نيست ولى پس از فوت زن اول يا طلاق دادن و انقضاء عده رجعيه مى تواند با خواهر او ازدواج كند .24

سؤال :

اگر دخترى را فقط براى محرميت و بدون ازاله بكارت صيغه كنند در فرض آنكه دختر به سنى رسيده باشد كه صلاح و مصلحت خويش را تشخيص بدهد و آيا باز هم اجازه پدر او لازم است؟ اگر ترس وقوع در حرام باشد چطور؟

جواب :

اجازه پدر يا جد پدري در اين صورت هم شرط است البته اگر دختر در شئون زندگي خود مستقل است - به احتياط واجب - اجازه لازم است.25

سؤال :

شوهر من موقع عقد با كارم كه معلمى است موافق بود ولى الان مى گويد راضى نيستم كه سر كار بروى تكليف من چيست؟

جواب :

در اين فرض نمى تواند شما را منع كند .26

سؤال :

آيا براى ازدواج دختر رضايت پدر شرط است؟

جواب :

اذن پدر يا جدَ پدري شرط است و همچنين است به احتياط واجب اگر دختر در شئون زندگي خود مستقل باشد .27

سؤال :

آيا مطلقه ثلاثه به وسيله وطى محرم محلل (مانند وطى در حال احرام يا روزه واجب يا حيض و نفاس يا تنگى وقت نماز واجب يا بالغ نبودن زوجه يا وطى منتهى به افضاى غير بالغه يا …)، بر زوج اول حلال مى شود؟

جواب :

حلال مي

شود .28

سؤال :

بهترين سن براى ازدواج چه سنى است؟

جواب :

سنى كه بتواند زندگى را اداره كند .29

سؤال :

شرايط ازدواج دايم با اهل كتاب چيست؟

جواب :

ازدواج دائم با اهل كتاب به احتياط واجب جايز نيست .3٠

سؤال :

چرا يك زن مسلمان نمى تواند با مردى غير مسلمان ازدواج نمايد؟

جواب :

طبق روايات معتبره ازدواج زن مسلمان با مرد غير مسلمان صحيح نيست .31

سؤال :

چرا مرد نمى تواند دو خواهر را بطور همزمان به نكاح خويش درآورد؟

جواب :

خداوند در قرآن مجيد نسبت به حرمت جمع بين دو خواهر مى فرمايد (حرمت عليكم امهاتكم … و ان تجمعوا بين الاختين الا ما قد سلف) سوره نساء آيه 23 .32

سؤال :

اگر دخترى كه شاغل و استقلال مالى دارد و فقط در منزل پدرى زندگى مى كند و عاقل و بالغ مى باشد (34 ساله) نياز به اذن پدر دارد؟

جواب :

بله به احتياط واجب اذن لازم است .33

سؤال :

چنانچه زنى در كودكى (5 سالگى) مورد آزار قرار گيرد و بكارتش را از دست بدهد؛

1 _ آيا كليه مسائلى كه در باب دختر باكره وجود دارد را از دست مى دهد و به جرم گناه نكرده غير باكره فرض مى گردد؟

2 _ اجازه پدر را در موقع ازدواج نياز دارد يا خير؟

3 _ چنانچه خودش به اين مطلب تا زمان ازدواج مطلع نباشد حكمش چيست؟

جواب :

1 _ اگر منظور كم شدن مهر در صورت معلوم شدن پس از ازدواج است بدون شك اين حكم جارى است و اگر حكمى ديگر است بيان كنيد.

2 _ نياز دارد.

3 _ فرقى نمى كند.34

سؤال :

اگر مسلمانى زن مسيحى را به همسرى انتخاب كند و او اسلام را

قبول دارد ولى چون خارجى است نمى تواند شهادتين را بگويد آيا مى شود با او ازدواج كرد ؟

جواب :

كافى است كه ترجمه شهادتين را به زبان خود بگويد ولى تا آن را نگفته است ازدواج دائم با او اشكال دارد .35

سؤال :

رابطه با يك دختر نامحرم اگر يك رابطه سالم و بدون سوء ظن باشد و تصميم به ازدواج داشته باشند آيا اذن پدر لازم است؟

جواب :

چنانچه بيم وقوع در حرام باشد جايز نيست و براي ازدواج اذن پدر يا جد پدري دختر لازم است .36

سؤال :

متن خطبه چيست و به چه نحو بايد خوانده شود؟

جواب :

اگر عقد منقطع باشد كافى است با تعيين مهر و مدت به وكالت از زن بگوئيد (انكحت موكلتى نفسى فى المدة المعلومة على الصداق المعلوم) سپس از طرف خود بگوييد (قبلت النكاح لنفسى فى المدة المعلومة على الصداق المعلوم) البته در هر دو طرف بايد با قصد انشاء عقد موقت باشد و قصد قبول آن.و اگر عقد دائم باشد كافى است به وكالت از زن بگوئيد (انكحت موكلتى نفسى على الصداق المعلوم) سپس از طرف خود بگوئيد (قبلت النكاح لنفسى على الصداق المعلوم) البته در هر دو مورد بعد از گفتن موكلتى اسم خانم را ذكر كنيد.37

سؤال :

در همه خانواده ها رسم بر اين است كه در دوران عقد هيچگونه دخولى به منظور جلوگيرى از حاملگى انجام نشود. سؤال اين است كه در اين دوران زوجين چگونه بايد با هم روابط جنسى داشته باشند كه هم مسائل شرعى رعايت شود و هم مشكلى از لحاظ مسائل عرفى پيش نيايد؟

جواب :

دختر و پسر در دوران عقد زن و شوهر

هستند و در رابطه بين خودشان با ساير زن و شوهرها فرقى ندارند البته در محيط ما به حسب متعارف شرط ضمنى اين است كه بر زن لازم نيست خواسته شوهرش در رابطه با دخول را قبول كند.38

سؤال :

در اسلام مدت صيغه چگونه است؟

جواب :

به هر مقدار كه توافق طرفين است ولى نبايد از محتمل عمر يكى از زوجين بيشتر باشد.39

سؤال :

براى عقد دائم آيا لازم است صيغه محرميت خوانده شود ؟

جواب :

مى توانند ابتدا عقد موقت بخوانند و اگر مدت آن نگذرد و يا شوهر آن را نبخشد عقد دوم صحيح نخواهد بود .4٠

سؤال :

ازدواج مرد غير سيد با زن سيد اشكال دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد .41

سؤال :

ازدواج با زن فاحشه چه حكمى دارد ؟

جواب :

بنابر احتياط واجب قبل از توبه با وى ازدواج نكند .42

سؤال :

بين زن و مردى عقد واقع شده كه زن ادعا دارد دائمى است و مرد ادعا دارد موقت است با توجه به اينكه شاهد و سندى نيست قول كداميك مقبول است ؟

جواب :

اگر ظاهر حال در كار نباشد در بعضى فروض مرد مدعى است و در بعضى فروض زن و احياناً هر دو مدعى مى باشند خصوصيات مورد را ذكر نمائيد تا جواب مناسب داده شود .43

سؤال :

آيا دو نفر مى توانند خودشان صيغه عقد را بدون شاهد بخوانند ؟

جواب :

در عقد نكاح حضور شاهد شرط نيست .44

سؤال :

در صورت ثبوت مهر آيا مهر المثل نكاح دائم را ضامن است يا منقطع ؟

جواب :

نكاح دائم .45

سؤال :

آيا اذن پدر در ازدواج دختر شرط است يا خير ؟

جواب :

اگر باكره باشد و در شؤون زندگى مستقل نباشد اجازه شرط

است، و اگر مستقل باشد نيز بنابر احتياط واجب شرط است .46

سؤال :

آيا كسى مى تواند با خواهر زن خود به صورت موقت يا دائم ازدواج كند ؟

جواب :

بعد از طلاق همسر خود و گذشت عدّه وى در طلاق رجعى مى تواند با خواهر او ازدواج دائم يا موقت بكند و قبل از آن جايز نيست و عقد باطل است .47

سؤال :

آيا بيمارى ايدز باعث فسخ عقد نكاح مى شود؟

جواب :

باعث فسخ نيست ولى اگر مرد مبتلا باشد و به اين دليل ناچار به ترك مقاربت با زوجه اش باشد به احتياط واجب بايد او را در صورت درخواست طلاق دهد و اگر زنش را بطور كلى رها كند و او را بلا تكليف بگذارد مى تواند به حاكم شرع شكايت ببرد و حاكم شرع مرد را ملزم به ترك هجر يا طلاق مى كند و اگر امتناع ورزيد طلاق مى دهد.48

سؤال :

خواهرى به برادر كوچك خودش شير پستان داده آيا پسر خواهر با دختر برادر مى توانند با هم ازدواج كنند؟

جواب :

نمى توانند با هم ازدواج كنند.49

سؤال :

دختري كه از طريق زنا بكارت او زايل شده است آيا مي تواند بدون اذن ولي ازدواج كند ؟

جواب :

نمي تواند .5٠

سؤال :

شخصي با كسي لواط نموده آيا مي تواند با خواهر او ازدواج كند ؟

جواب :

اگر دخول صورت گرفته باشد و هنگام دخول فرد بالغ و ملوط غير بالغ باشد در اين صورت خواهر ملوط بر او حرام است و اگر فاعل نابالغ باشد حكم ياد شده مبني بر احتياط وجوبي است .51

سؤال :

ازدواج با زنان اهل كتاب چه حكمي دارد؟

جواب :

عقد دائم به احتياط واجب

جايز نيست وعقد موقت اشكال ندارد.52

سؤال :

اگر مردى با زنى صيغه عقد موقت جارى ساخته باشند و مجامعت نيز واقع شده باشد چنانچه به منظور تبديل عقد مؤقت به دائم (ميان همان مرد و زن) صيغه موقت را فسخ نمايند آيا قبل از جارى ساختن عقد دائم زن مى بايستى عده نگه دارد؟ به بيان ديگر آيا براى تبديل عقد موقت به دائم ميان يك زن و مرد واحد نيز مى بايستى توسط زن مدت عده رعايت شود؟

جواب :

عده لازم نيست ولى عقد را نمى توان فسخ كرد بلكه اگر وقت باقى است بايد مرد باقيمانده را ببخشد.53

سؤال :

زني با مردي ازدواج مي كند و در ضمن عقد، شرط مي گذارد كه مرد حق ازدواج مجدد را نخواهد داشت. آيا اين شرط مشروع و لازم الاجرا است؟

جواب :

چنانچه شرط شود كه ازدواج مجدد نكند بر زوج لازم است كه به اين شرط عمل كند.54

سؤال :

من برادري دارم كه الان 26 ساله هست او با فرزند خاله ام يك هفته در كودكي بصورت دائم از مادر من شير خورده است، حالا مي خواهم بدانم فرزند خاله من به چه كساني محرم است؟ آيا اگر بخواهد با فرزند خواهر من ازدواج كند آيا مي تواند يا خير؟

جواب :

فرزند خاله شما به همه فرزندان مادر شما محرم است و ازدواج او با فرزند خواهر شما حرام است چون دائي رضاعي او مي شود.55

سؤال :

دختر از چه سني مي تواند بدون رضايت پدر ازدواج كند و چگونه و تحت چه شرايطي ؟

جواب :

در هيچ سن و در هيچ شرائطي كه حتي اگر مستقل در شؤون زندگي باشد به احتياط

واجب ازدواجش بايد با إذن پدر يا جدّ پدري باشد .56

سؤال :

آيا اگر در عده طلاق بائن زن رجوع در مهرش نكند زوج مي تواند با دادن يك مهري كه رضايت زوجه را جلب كند اورا به عقد موقت يا دائم خود در آورد ؟

جواب :

مي تواند .57

سؤال :

با زني كه در ازدواج موقت ديگري بوده ازدواج كردم ودخول صورت گرفته بدون آنكه از همسر داشتن او خبر داشته باشم آيا بعداً مي توانم با او ازدواج كنم؟

جواب :

بنابر احتياط واجب بر شما حرام ابدي شده است.58

سؤال :

من قصد ازدواج با مردي را دارم كه مسلمان است ولي نماز نمي خواند . از نظر شرعي اشكال ندارد ؟

جواب :

اگر ترس انحراف و گمراهي باشد جايز نيست .59

سؤال :

آيا خواندن صيغه ازدواج با زبان عربى توسط غير عرب كافى است؟ بدون آن كه معانى آن كلمات را بداند باعلم به اين كه در حقيقت، مقصود اجراى عقد ازدواج است؟ وآنگهى صيغه ازدواج را با لغت و زبان غيرعربى نمى توان خواند؟

جواب :

توجه اجمالى به مفاد معناى صيغه، كافى است و بنابر احتياط، اجراى آن با لغت و زبان ديگرجايز نمى باشد.6٠

سؤال :

آيا ازدواج زن در دوران عدّه درست است؟

جواب :

ازدواج در دوران عدّه باطل است.

استخاره ( تعداد : 2 )

آيا براي ازدواج نيازي به استخاره مي باشد ؟

جواب :

قدر متيقن ازموارد استخاره مورد تحير و تردد و نرسيدن به نتيجه عليرغم مشورت است.1

سؤال :

آيا استخاره به طريقي كه امروزه در ميان ما متداول است، شرعاً وارد و پسنديده است؟ و آيا تكرار آن ضرري دارد اگر با تصدّق همراه شود تا با خواسته استخاره كننده، برابر گردد؟

جواب :

استخاره به هنگام

حيرت و تساوي احتمالات و رجحان نداشتن يك احتمال، به قصد رجاء انجام مي شود آن هم پس از فكر و مشورت، اما تكرار آن به سبب حيرت، صحيح نيست مگر در صورت تغيير موضوع و دادن صدقه به مقدار از مال.2

استطاعت (حج) ( تعداد : 3٠ )

شخصى به عنوان كارمند در مدينه منوره به كارهاى ادارى و ارائه خدمات به حُجاج مشغول است و مقررات سازمان هاى دولتى اقتضا مى كند كه پيش از آغاز موسم حج به شهرش بازگردد. ليكن مى تواند با نگرفتن دستمزدش در قبال خدماتى كه ارائه مى دهد اجازه ماندن را به دست آورد. حال آيا بر او واجب است كه چنين كند؟ و آيا حجش، حجة الاسلام (حج واجب) به شمار مى رود؟

جواب :

اگر نگرفتن دستمزدى كه استحقاقش را دارد برايش سنگين نيست و با اين حال شروط ديگر وجوب حج مانند استطاعت مالى و رجوع به كفايت را دارد، حج بر او واجب است و حجش، حجة الاسلام به شمار مى رود.1

سؤال :

زنى براى حج مستطيع مى شود و شوهرش در ماه هاى حج فوت مى كند. حال آيا بر او واجب است كه در حال عده براى حج حركت كند، يا نه؟

جواب :

آرى، و بايد آداب دوران عده وفات را در سفرش مراعات كند.2

سؤال :

شخصى كفاره افطار عمدى روزه ماه رمضان براى روزهاى بسيارى بر ذمه اش است و نمى تواند براى هر روز دو ماه پيوسته روزه بگيرد و اينك مبلغى نزدش فراهم شده است كه نمى تواند هم شصت مسكين را به ازاى هر روز، اطعام كند و هم حج بگزارد، حال آيا مستطيع به شمار مى رود

و حج بر او واجب است، يا آن كه مبالغ موجود را براى اداى كفاره اى كه بر گردن دارد خرج كند؟

جواب :

شرعاً مستطيع به شمار مى رود، پس اداى حج بر او واجب است.3

سؤال :

شخصى هزينه حج را دارد، ليكن به ديگرى بدهكار است و طلبكارش به او اجازه داده است كه بدهى اش را پنج سال عقب اندازد، تا بتواند حج كند. حال آيا مستطيع به شمار مى رود و حج بر او واجب است، يا نه؟

جواب :

بنابر اظهر مستطيع به شمار نمى رود.4

سؤال :

اگر شخصى در سال جارى خود را براى حج نيابتى از ديگرى اجير كند. سپس بر اثر ارث يا بخشش و يا مانند آن خودش مستطيع گردد، در اين صورت آيا بايد حج را براى خودش انجام دهد، يا آن كه طبق اجاره قبل از حصول استطاعت عمل كند؟

جواب :

اگر اطمينان داشته باشد كه در سال بعد مى تواند براى خودش حج بگزارد، اجاره صحيح است و به مقتضاى آن عمل كند وگرنه باطل است و بر او واجب است كه براى خودش حج كند.5

سؤال :

اگر شخص متمتع پيش از آغاز حج بر اثر مانعى ناگزير به شهرش بازگردد، آيا در اين صورت حج بر او مستقر شده است و اداى آن بر او واجب مى شود، گرچه استطاعت مجددى برايش حاصل نشود؟

جواب :

حج بر او مستقر نمى شود.6

سؤال :

اگر زنى توانايى پرداخت هزينه حج را داشته باشد و شوهرش مبلغ بسيارى بدهكار باشد، در اين صورت آيا مى تواند حج را ترك كند و به شوهرش براى پرداخت بدهكارى اش كمك نمايد، يا آن كه ناچار است به

حج رود؟

جواب :

اداى حج بر او واجب است.7

سؤال :

آيا نداشتن بهاى كفاره با علم به حصول موجب آن، مانع از حصول استطاعت است؟

جواب :

مانع از آن نيست.8

سؤال :

آيا نداشتن بهاى قربانى، مانع از تحقق استطاعت است؟

جواب :

مانع از آن نيست، و مكلَّف مى تواند به جاى قربانى روزه بگيرد.9

سؤال :

شخصى بى آن كه مستطيع باشد از شهر خود راه مى افتد. سپس چون به ميقات مى رسد، در آن جا مستطيع مى گردد. آيا اين حجش برايش از حجة الاسلام (حج واجب) مُجزى است؟

جواب :

آرى.1٠

سؤال :

اگر مكلَّف در وقت موسم حج استطاعت اداى آن را داشته باشد، آيا پيش از آغاز ماه هاى حج، به جا آوردن عمره مفرد برايش صحيح است؟

جواب :

صحيح است، اما اگر اين كارش بعداً به ناتوانى او براى اداى حج بينجامد، برايش جايز نيست.11

سؤال :

اگر شخصى به اندازه مخارج حج اموالى داشته باشد، ليكن پسرش نيازمند ازدواج باشد، آيا در اين حال مستطيع به شمار مى رود و حج بر او واجب مى گردد يا آن كه برايش جايز است كه اموالش را براى ازدواج پسرش خرج كند؟

جواب :

اگر صَرف مال براى حج به دليل زن ندادن پسرش او را دچار حرج و سختى كند، حج بر او واجب نيست وگرنه واجب است.12

سؤال :

اگر مكلّف استطاعت مالى و جسمى براى اداى حج داشته باشد، اما سازمان حج و زيارت به دليل آن كه نوبتش هنوز نرسيده است، به او اجازه رفتن ندهد، در اين صورت آيا براى او جايز و يا بر او واجب است كه براى اداى حج در همان سال يكى از راه هاى زير را دنبال كند

: الف : از كسى كه آن سال نوبتش فرا رسيده است بخواهد تا با دريافت مبلغى _ گرچه سنگين _ نوبتش را به او واگذارد و به نفع او كنار رود؟

ب : به دروغ يا توريه مدعى داشتن پاره اى شروط شود كه به دارنده آن ها بيرون از ضوابط عمومى، به طور استثنايى اجازه خروج براى حج داده مى شود ؟

ج : به دنبال شخصى كه نوبتش در اين سال رسيده است و خود فوت كرده و يا شخصاً از رفتن ناتوان شده است بگردد و به طور صورى نيابت از او را بپذيرد، اما در حقيقت براى خود حج بگزارد ؟

جواب :

الف : اگر پرداخت مبلغ خواسته شده برايش سنگين باشد، بر او واجب نيست كه آن را بدهد وگرنه واجب است.

ب : اگر سازمان مربوطه عدالت را در فرستادن حُجاج رعايت و اجرا مى كند، تخلّف از قوانين آن به شكل مذكور يا مانند آن جايز نيست.

ج : جايز نيست كه به اين شيوه شخص ناتوان يا ولى مرده را بفريبد.13

سؤال :

شخص مكلَّفى هزينه حج را به سازمان حج و زيارت پرداخت مى كند و سال ها منتظر نوبت خود مى ماند و چون نوبتش رسيد، بيمار مى شود و بر اثر آن مى ميرد. در حال بيمارى به يكى از پسرانش وصيت مى كند تا به نيابت از او حج كند. اما اين پسر خودش استطاعت مالى دارد، ليكن چون هنوز نوبتش نرسيده است، به او اجازه رفتن به حج داده نمى شود. حال تكليف او چيست؟ آيا به وصيت پدر عمل نمايد و به نيابت از او حج كند،

يا آن كه از حق پدرش استفاده نموده براى خودش حج كند؟

جواب :

وصيت پدرش را اجرا نمايد و به نيابت از او حج كند، چون راه بر او بسته است و از اين نظر استطاعت رفتن ندارد، تا براى خودش حج كند.14

سؤال :

شخصى هزينه حج دارد و به مقدار ما يملك خود بدهى دارد. اما اين بدى به صورت وام بلندمدت مثلاً چهل ساله است كه طى اين مدت اقساطش را مى پردازد. آيا چنين كسى مستطيع به شمار مى رود و حج بر او واجب است؟

جواب :

نه، مگر آن كه اقساط سى ساله اول، كم و غيرقابل توجه باشد.15

سؤال :

اگر شخصى مبلغى قرض كند و يا آن چه را كه بدان نيازمند است بفروشد و با آن حج كند، آيا اين حج از حجة الاسلام (حج واجب) مُجزى است ؟

جواب :

در صورت قرض كردن هزينه حج، مُجزى نيست. اما اگر هزينه آن با فروش لوازم مورد نيازش كه از ضروريات معاشش نبوده باشد، به دست آمده باشد، مُجزى است.16

سؤال :

اگر شخصى مالى كه براى حجّش كافى باشد، به دست آورد، ليكن بيمار باشد، آيا بر او واجب است كه خود را درمان كند تا بتواند خودش حج را به جاى آورد؟

جواب :

اگر در عرف اكنون مستطيع شمرده نشود، بر او واجب نيست كه با درمان خود را مستطيع كند.17

سؤال :

شخصى در سازمان حج و زيارت ثبت نام مى كند و مبلغى را به حساب آن واريز مى كند. سپس به دليل نيازى كه به آن مبلغ پيدا مى كند، آن را بازپس مى گيرد. آيا با اين كار حج بر او مستقر شده است؟

جواب

:

اگر به آن مبلغ براى هزينه هاى لازم خودش احتياج داشته باشد و جز آن اموال نقدى و يا غير آن كه موجب استطاعت مالى اش شود نداشته باشد، حج بر ذمه اش مستقر نمى شود.18

سؤال :

شخصى با تقليد از مجتهدى كه «ضرورت رجوع به كفايت» را از شرط هاى تحقق استطاعت نمى داند، به حج رفت و اينك به شما رجوع كرده است. فتواى حضرت عالى درباره اين حج چيست؟

جواب :

مُجزى از حجة الاسلام است.19

سؤال :

آيا براى شوهر جايز است كه به زن هاشمى (سيد) خود هزينه حج را از سهم سادات بپردازد؟ آيا براى ديگرى نيز اين كار جايز است؟

جواب :

نمى تواند چنين كند، مگر آن كه انجام حج از مؤونه آن زن باشد، مانند آن كه حج بر ذمه اش آمده باشد و هزينه انجامش را نداشته باشد. در اين صورت شوهر مى تواند هزينه اش را از سهم سادات بپردازد، همچنان كه براى ديگرى نيز اين كار جايز است.2٠

سؤال :

شخصى براى حج مستطيع مى شود. اما موسم حج با امتحانات دانشگاهى او برخورد مى كند، به گونه اى كه رفتنش به حج موجب از دست دادن امتحانات و عقب افتادن يك سال تحصيلى مى شود. در اين حال آيا حج بر او واجب است؟

جواب :

اگر از دست دادن امتحانات و عقب افتادن يك سال براى او چنان سخت است كه دچار حرج شديد مى شود، حج بر او واجب نيست.21

سؤال :

اگر مستطيع در سالى كه استطاعت مالى دارد، اجازه سفر به سرزمين مقدس براى انجام حج نيابد، آيا بر او لازم است كه استطاعت مالى خود را به مقدار توانش حفظ

كند تا آن كه در سال آينده حج را به جا آورد؟

جواب :

اگر اين نكته را احراز كند كه ديگر شرط هاى استطاعت در سال آينده فراهم خواهد بود، بر او لازم است استطاعت مالى خود را حفظ كند وگرنه بنابر اظهر واجب نيست.22

سؤال :

هرگاه مكلَّف عمره تمتع را به نيابت از ديگرى انجام دهد، وپيش از انجام حج متوجه شود كه هنگام بيرون آمدن از شهرش مستطيع بوده است، آيا بر او واجب است كه حج نيابتى را به پايان برساند و يا آن كه براى خود حج به جا آورد؟ و اگر واجب است كه براى خود حج به جا آورد، براى عمره تمتع از كجا مُحرم شود؟ و اگر پس از انجام دادن عمره نيابتى و پيش از حج مستطيع شود، چه حكمى دارد؟

جواب :

در صورت اول، اگر به خود مطمئن باشد كه سال آينده مى تواند براى خود حج به جا آورد، حج نيابتى را به پايان برساند وگرنه آن را رها كند و به يكى از ميقات ها برود و براى خودش جهت حج مُحرم شود. ودر صورت دوم با استطاعتى كه تازه به دست آورده حج بر او واجب نمى شود گرچه با غير مال الاجاره باشد .23

سؤال :

آيا پولي كه دولت در پايان خدمت به عنوان پايان كار به كارمندان پرداخت مي كند موجب استطاعت مالي براي حج تمتع مي گردد ؟

جواب :

اگر به مقدار كافي باشد و بدهكاري نداشته باشد يا پول زائد بر نياز به مقدار آن داشته باشد حج واجب است.24

سؤال :

اگر شخصي استطاعت مالي وجاني براي انجام حج واجب داشته باشد اما به خاطر

شركت در يك آزمون بسيار مهم ( مثلا دكترا ) مي تواند حج رفتن خود را يك سال به تعويق اندازد ؟

جواب :

اگر عدم شركت در آزمون موجب مشقت وحرج است حج در آن سال بر وي واجب نيست .25

سؤال :

پولى كه بانك در مقابل پولى كه حجاج براى حج ريخته اند مى دهد آيا با آن به مكه مى شود رفت يا نه؟

جواب :

اگر به صورت قرارداد شرعى باشد جايز است.26

سؤال :

آيا عمره مفرده برفرض استطاعت واجب است؟

جواب :

بر كساني كه وظيفه ايشان حج تمتع است عمره مفرده واجب نيست.27

سؤال :

آيا هزينه ثبت نام حج تمتع كه سال از آن گذشته باشد خمس دارد ؟

جواب :

اگر حج بر اومستقر نبوده خمس دارد .28

سؤال :

اگر دانشجويي در موسم حج ، امتحان دانشگاهي دارد آيا مي تواند حج واجب را به سال آينده بگذارد خصوصاً اگر امتحان درسي براي او جنبه حياتي داشته باشد و بسيار مهم است ؟

جواب :

اگر اطمينان داشته باشد كه در سال آينده مي تواند حج بگذارد چنان كاري جائز است و گرنه حج را نمي تواند تأخير بيندازد و اگر تأخير امتحان درسي براي او حرجي باشد و دشوار باشد طوري كه عادتاً چنان خسارت و زحمت را نمي توان تحمل كرد در اين صورت در سال جاري حج براو واجب نمي شود و مستطيع به حساب نمي آيد .29

سؤال :

جوان مجردي است كه اخيراً مستطيع شده است و اما به فكر ازدواج مي باشد و اگر حج برود ازدواج او عقب مي افتد، كداميك را مقدم بدارد؟

جواب :

حج برود و ازدواج را تأخير بيندازد مگر آنكه تأخير ازدواج براي او

دشوار بوده و زحمت فوق العاده داشته باشد كه عادتاً تحمل ناپذير است، در اين صورت ازدواج را مقدم بدارد .

آيات سجده ( تعداد : 1 )

خانمهايي كه عذر شرعي دارند به هنگام خواندن قرآن در برخورد با آيات سجده چگونه بايد عمل نمايند؟ آيا آيه را نخواند؟ يا سوره اي كه در آن آيه سجده است را نبايد بخواند؟

جواب :

فقط همان چهار آيه اي كه سجده واجب دارد نخواند و خواندن آيات ديگر آن سوره ها اشكال ندارد.1

آلات قمار ( تعداد : 8 )

آيا از نظر شما اگر بازى با پاسور فقط و فقط براى سرگرمى و تفريح باشد و هيچ شرط بندى نباشد باز هم اشكال دارد؟

جواب :

اگر پاسور در شهر شما وسيله قمار باشد ولى شما بدون برد و باخت بازى كنيد بنابر احتياط واجب جائز نيست.1

سؤال :

آيا بازى كردن با شطرنج بدون برد و باخت با توجه به اينكه در عرف به عنوان آلت قمار استفاده نمى شود؛ جايز است؟ در رابطه با تخته نرد چطور؟

جواب :

شطرنج هنوز هم در دنيا به عنوان قمار مطرح است و بازى با آن حرام است و همچنين تخته نرد و و اما پاسور اگر در شهر شما معمولاً وسيله قمار باشد به احتياط واجب جايز نيست.2

سؤال :

مى خواستم نظر جنابعالى را در مورد بازيهايى كه بايد با شك و ترديد سراغ آنها رفت بدانم، مثل (بيليارد) زيرا اين بازى در زمان حضرت رسول (ص) وجود نداشته و بعضى بر اين عقيده اند كه حرام است؟

جواب :

اگر در عرف منطقه اى كه زندگى مى كنيد از وسايل برد و باخت نباشد اشكال ندارد.3

سؤال :

ملاك اطلاق (آلات قمار) چه مى باشد؟

جواب :

وسائلى كه در عرف بلد (شهر يا كشور) براى برد و باخت با آن بازى مى شود.4

سؤال :

آيا بازي (اونو) حرام است يا خير ؟

جواب

:

اگر در عرف محل به عنوان آلت قمار شناخته شود به احتياط واجب بدون برد و باخت هم بازي نشود.

5

سؤال :

آيا بازي كردن با آلات قمار بدون قمار و شرط بندي اشكال دارد؟

جواب :

اگر وسيله ياد شده شطرنج يا نرد باشد حرام است، و در غير از آن دو آلات قمار به احتياط واجب جايز نيست.6

سؤال :

آيا بازي با آلات قمار همراه با جايزه يا پول مانند فوتبال و غيره اشكال دارد ؟

جواب :

اگر در آن برد و باخت مالي باشد حرام است و اگر جايزه اي براي طرف برنده از شخص سومي غير از طرفين بازي باشد اشكال ندارد.7

سؤال :

ورق بازي با كامپيوتر چه حكمي دارد ؟

جواب :

حرام است .8

آميزش ( تعداد : 5 )

آميزش با همسر خود در شبهاى قدر، شب و روز تاسوعا و عاشورا چه حكمى دارد؟

جواب :

فى نفسه مانعى ندارد .1

سؤال :

ارتباط زن و شوهر تا چه حدى است يعنى تا چه اندازه اى به هم محرمند؟

جواب :

كاملاً محرم يكديگرند و هر گونه لذت جنسى از يكديگر بردن با رضايت طرفين جايز است .2

سؤال :

نظر اسلام در رابطه با روابط زناشويى زن و شوهر چيست؟ حدود روابط چيست؟ چه كارهايى مجاز و چه كارهايى غير مجاز است؟

جواب :

زن و شوهر به هر كيفيتى كه مورد رضايت طرفين باشد مى توانند از يكديگر التذاذ و استمتاع ببرند و مرد بايد در حالت عادت ماهيانه زن از نزديكى كردن با او در قبل خوددارى كند .3

سؤال :

آيا زفاف در شب يا روز عيد قربان جايز است؟

جواب :

مانعى ندارد .4

سؤال :

آيا استفاده از ابزارهاي مصنوعي براي ايجاد تحريك اعضاي جنسي زن و شوهر جايز است ؟

جواب

:

جايز نيست .5

آب جارى ( تعداد : 1 )

آب جاري ترشح شده از غير نجس العين چه حكمي دارد ؟

جواب :

پاك است .1

أماكن عمومى ( تعداد : 1 )

آيا وضو گرفتن با آب هاى موجود در ساختمان ها و مؤسسات دولتى دولت هاى اسلامى، جايز است؟

جواب :

آرى، مادام كه غصبى بودن آن معلوم نشود، جايز است.1

افطار عمد (روزه) ( تعداد : 1 )

حكم باطل كردن روزه با خوردن يا آشاميدن يا جماع يا استمناء يا باقى ماندن بر جنابت در ماه رمضان چيست؟

جواب :

اگر كسى روزه ماه رمضان را به خوردن يا آشاميدن يا جماع يا استمناء يا باقى ماندن بر جنابت باطل كند ، در صورتى كه از روى عمد و اختيار باشد و از روى ناچارى و جبر نباشد ، اضافه بر قضا ، كفاره هم بر او واجب مى شود . و احتياط مستحب آن است كه كسى كه روزه را به غير آنچه گفته شد باطل كند ، اضافه بر قضا ، كفاره هم بدهد . و اگر كسى چيزى از آنچه را كه گذشت انجام دهد ، در حالى كه عقيده قطعى داشته كه روزه را باطل نمى كند ، كفاره بر او واجب نيست . وهمچنين است كسى كه نمى دانسته روزه بر او واجب است ، مانند كودكان در اوائل بلوغ . و در كفاره افطار روزه ماه رمضان ، كافي است شصت فقير را سير كند يا به هر كدام يك مُد كه تقريباً «75٠» گرم است ، طعام _ يعنى گندم يا جو يا نان و مانند اينها _ بدهد .1

اينترنت ( تعداد : 25 )

آيا ارتباط نوشتاري ونامه نگاري دختر وپسر نامحرم از طريق كامپيوتر وشبكه اينترنت جايز است؟

جواب :

جايز نيست.1

سؤال :

حكم استفاده از اتاق گفتگو (چت كردن) در اينترنت با جنس مخالف چگونه است؟

جواب :

اگر خوف وقوع در حرام باشد جايز نيست.2

سؤال :

هنگام نگاه كردن به صفحه اينترنت در زمانى كه انسان روزه مى باشد و يك تصوير غير اخلاقي ظاهر مى شود چه حكمى دارد؟

جواب :

روزه را باطل نمى كند اگرچه

شرعاً در مواردى نبايد نگاه كرد.3

سؤال :

موقع كار با اينترنت با تصاوير غير شرعى برخورد مى كنيم تكليف چيست؟

جواب :

به تصاوير مبتذل نبايد با شهوت نگاه كند بلكه بدون شهوت هم بنابر احتياط واجب جايز نيست.4

سؤال :

لطفاً حكم چت كردن با شخصى كه از جنسيت او بى اطلاع هستيم را بفرمائيد. در صورت اطمينان از جنسيت چطور؟

جواب :

در هر دو صورت اگر خوف وقوع حرام است جايز نيست .5

سؤال :

گفتگوهاى اينترنتى (چت) بين زنان و مردان يا دختران و پسران نامحرم _ چنانچه طرف مقابل نه ديده شود و نه صدايش شنيده شود و مكالمات تنها توسط نوشته تبادل گردد _ را بدانم . در صورت وجود اشكال لطفا بفرمائيد اگر اين گفتگو بدون قصد ريبه و تنها با هدف اشنا نمودن طرف مقابل با اسلام و قرآن يا براى رفع شبهات باشد چگونه است؟

جواب :

اگر ترس وقوع در حرام نباشد جائز است .6

سؤال :

در مراجعه به سايتهاى اينترنتى خارجى زياد با موارد خلاف شرع مواجه مى شويم . با توجه به اينكه در مسير تحقيقات و ارتباط با تكنولوژى روز ناچار به استفاده از امكانات اينترنتى مستقيم و با توجه به اينكه اينگونه سايتها نهايتا اثر سوء خود را بر روان انسان مى گذارد؟

جواب :

به عكس هاى مبتذل و موجب مفسده نگاه كردن جايز نيست .7

سؤال :

بنده داراى كافى نت (خدمات اينترنت) هستم . سوال اينست كه درآمد آن از لحاظ شرعى درست است يا خير؟? اين در صورتيكه على رغم كنترل عده اى سوء استفاده كرده و مخفيانه بر روى برخى سايتهاى غير مجاز ميروند در مورد چت كردن چطور؟

جواب :

اگر شما دستگاه

را براى ديدن سايتهاى غير مجاز اجازه ندهيد اشكالى بر شما نيست ولى سعى كنيد تا جايى كه مقدور است كنترل نماييد و همچنين در مورد چت.8

سؤال :

چت كردن با زنان غير مسلمان و انجام صحبتهاى تحريك آميز با ايشان چه حكمى دارد آيا مى شود از طريق اينترنت ايشان را به صرف اينكه غير مسلمان هستند مورد سوء استفاده قرار داد؟

جواب :

حرام است.9

سؤال :

نگاه كردن سايتهاى مبتذل چه حكمى دارد؟ چه مرد و چه زن در حالى كه تصاوير مرد و زن در آن مى باشد؟

جواب :

نگاه با شهوت جايز نيست و بدون شهوت هم بنابر احتياط واجب جايز نيست.1٠

سؤال :

خريد و فروش اينترنتى جايز است يا خير؟

جواب :

اگر منظور شما اين است كه دو نفر از طريق اينترنت مباشرتاً خريد و فروش را انجام دهند، اينگونه معامله صحيح است و اشكالى ندارد.11

سؤال :

آيا نگاه كردن به عكسهاى مبتذل و چت كردن در باره موضوعات مستهجن روزه را باطل مى كنند؟

جواب :

باطل نمى كند.12

سؤال :

آيا تجارت الكترونيك از نوع بازاريابي اينگونه معاملات درست است ؟

جواب :

حضرت آيت الله اينگونه معاملات را اجازه و تصحيح نمي فرمايند .13

سؤال :

آيا مى توانم درسهاى حوزوى را از طريق اينترنت فرا گيرم ؟

جواب :

اگر از حوزه باشد مانعى ندارد.14

سؤال :

حكم مكالمات اينترنتى و مكاتبه اينترنتى چيست ؟

جواب :

فى نفسه مانعى ندارد.15

سؤال :

حكم نگاه به عكس زنان عريان در اينترنت براى ارضاى جنسى چيست ؟

جواب :

حرام است .16

سؤال :

چت كردن با دختر اشكالى دارد و آيا احساس دوست داشتن آن دختر حرام است ؟

جواب :

چون ترس افتادن به گناه هست جايز نيست .17

سؤال :

آيا ارتباط تلفنى و ايميل به

صورت پيوسته با يك خانم چه حكمى دارد ؟

جواب :

حرام است .18

سؤال :

نظر شما در مورد معاملات اينترنتى چيست ؟

جواب :

اگر مقصود معاملات الماس و مانند آن باشد كه حضرت آيت الله آن را باطل مى دانند و جايز نمى دادند كه مؤمنين در چنين معاملاتى وارد شود .19

سؤال :

شركتهاى اينترنتى كه اينترنت مى فروشند آيا بخاطر رفتن مشتركين به (سايتهاى غير اخلاقى) مسئول هستند؟

آيا در اينگونه شركتها كنترل كردن مشتركين دخالت در مسائل شخصى نيست؟

جواب :

چون خود اينترنت از آلات مشتركه است لذا فروش آن جايز است مگر طورى باشد كه اشاعه منكرات و فحشاء صدق كند كه حرام مى شود.2٠

سؤال :

آيا باز كردن كافه نت شرعاً اشكال دارد؟

جواب :

مانعى ندارد ولى به طورى نباشد كه وسيله شيوع و انتشار فساد باشد .21

سؤال :

آيا در مورد هك سايت ها و يا استفاده از اشتراك اينترنت (رايگان) كه از مورد اين طريق بدست مى آيد مانعى به هر عنوان از نظر شرع يا قانون وجود دارد؟

جواب :

اگر قانون كشور اسلامى آن را منع كند مجاز نيست.22

سؤال :

مى خواستم بدانم كه شغل كافى نت دارى با توجه به اينكه اينترنت كاربردهاى مختلف (اعم از حلال و حرام) دارد _ داراى چه حكمى است؟

جواب :

اگر بتوانيد كنترل كنيد كه استفاده نامشروع نشود اشكال ندارد.23

سؤال :

آيا پولي كه از طريق بازاريابي اينترنتي و خريد و فروش طلا از كشور خارجي به طوري كه الان معمول مي باشد حلال است؟

جواب :

حضرت آيه الله اجازه اين گونه معاملات را نمي دهند وگرفتن پول آن مال كافر غير محترم المال باشد به عنوان استنفاذ مانعي ندارد.24

سؤال :

من در برنامه اي

چت با يك دختر دوست هتسم و با هم چت مي كنيم واصلا حرف بد يا زشتي نميزنيم آيا اين دوستي و چت كردن اشكال شرعي دارد؟

جواب :

چون خوف وقوع در حرام هست جايزنيست.

اوقات نماز ( تعداد : 15 )

چگونه نيمه شب را بشناسيم آيا ساعت دوازده و نيم چنانكه در ميان مردم شايع است مي تواند علامتي باشد؟

جواب :

نصف شب همان نيمه ساعات ما بين غروب تا طلوع فجر است پس اگر آفتاب مثلاً در ساعت هفت عصر غروب كند و طلوع فجر در رأس ساعت چهار باشد ساعت يازده و نيم شب، نصف شب خواهد بود و اين قاعده كلي است هر چند كه با اختلاف زمان و مكان فرق مي كند.

1

سؤال :

آيا براي انجام نمازهاي واجب به مجرد شروع اذان از صدا وسيما مي شود اقامه نماز كرد يا بايد مقداري صبر كرد؟

جواب :

بايد اطمينان به وقت باشد.2

سؤال :

نماز مغرب و عشا چه موقع قضا ميشود؟

جواب :

وقت ان دو تا نصفه شب است و در فرد مضطر مثل شخصي كه فراموش كرده است نماز بخواند يا حائض بوده است تا طلوع فجر ادامه دارد.3

سؤال :

تا چه ساعتي مي توان نماز عشاء را به جا آورد ؟

جواب :

تا نصف شب ادامه دارد در صورت اضطرار تا اذان صبح ادامه دارد.4

سؤال :

وقت فضيلت نماز عصر و نماز عشاء را بيان فرمائيد؟

جواب :

وقت فضيلت نماز عصر از هنگامي است كه سايه شاخص برسد و تا رسيدن به شش هفتم ادامه دارد و وقت فضيلت نماز عشاء با رفتن شفق شروع مي شود و تا شب به يك سوم برسد ادامه دارد .5

سؤال :

حد زمان شرعي نماز عصر غروب آفتاب است

يا اذان مغرب ؟

جواب :

به احتياط واجب نبايد نماز ظهر و عصر را تا غروب آفتاب به تاخير انداخت بلي در صورت شك در سقوط قرص آفتاب و احتمال اختفاي آن پشت ساختمان ها و مانند آن جايز است نماز را قبل از زوال حمر مشرقيه به تاخير انداخت .6

سؤال :

تعيين وقت نماز در قطب شمال يا قطب جنوب چگونه است ؟

جواب :

اگر شخص در مكاني باشد كه مدت شبانه روز انجا بيشتر از 24 ساعت باشد به احتياط واجب نماز هاي خود را طبق اقرب مكاني كه شبانه روز انجا 24 ساعت است بجا مي اورد.7

سؤال :

اگر نماز مغرب وعشا از نيمه شب بگذرد بخوانيم چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر مضطر نباشد از نصف شب بياورد و در صورت اضطرار تا اذان صبح وقت دارد.8

سؤال :

وقت شرعي نماز صبح را بيان كنيد ؟ جواب :

از طلوع فجر صادق تا طلوع خورشيد .9

سؤال :

آيا با پنهان شدن قرص خورشيد مي توان افطار نمود و نماز مغرب را خواند؟ جواب :

به احتياط واجب تا ذهاب حمره مشرقيه صبر كند .1٠

سؤال :

ميتوان به خاطر عزاداري امام حسين (ع) نماز اول وقت را به تأخير انداخت؟

جواب :

بهتر است كه نماز را در اول وقت آن انجام داد. 11

سؤال :

مى خواستم وقت قضا شدن نماز مغرب و عشا را بدانم؟

جواب :

وقت آن در صورت اختيار تا نيمه شب و در حالت اضطرار تا اذان صبح ادامه دارد.12

سؤال :

اگر نماز مغرب و عشا از نيمه شب بگذرد چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر مضطر نباشد از نصف شب بياورد و در صورت اضطرار تا اذان صبح وقت دارد.13

سؤال :

نظر حضرتعالي درباره اينكه نماز

در وقت مخصوص به خود بخوانند ثواب بيشتري دارد چيست ؟ لطفا وقت مخصوص نماز عصر وعشا را بيان كنيد ؟

جواب :

خواندن فريضه در وقت فضيلت آن بلكه در اول وقت فضيلت بهتر است . 14

سؤال :

چگونه نيمه شب را بشناسيم آيا ساعت دوازده و نيم چنانكه در ميان مردم شايع است مي تواند علامتي باشد؟

جواب :

نصف شب همان نيمه ساعات ما بين غروب تا طلوع فجر است پس اگر آفتاب مثلاً در ساعت هفت عصر غروب كند و طلوع فجر در رأس ساعت چهار باشد ساعت يازده و نيم شب، نصف شب خواهد بود و اين قاعده كلي است هر چند كه با اختلاف زمان و مكان فرق مي كند.

اوراق مشاركت ( تعداد : 1 )

آيا سود اوراق مشاركت حرام مي با شد؟ جواب :

مشاركت مذكور وجه شرعي ندارد .1

اقرار ( تعداد : 1 )

چنانچه همه يا برخى از وراث ميت اقرار به مديون بودن او نمايند آيا اين اقرار نافذ است؟ در صورت نافذ بودن در حق تمام وارثان نافذ است يا تنها در حق اقرار كنندگان؟

جواب :

اگر در بين اقرار كنندگان دو نفر عادل باشد دين ميت ثابت مى شود و در غير اينصورت اقرار مقر فقط در حصه خودش آن هم بالنسبه نافذ است.1

اهل كتاب ( تعداد : 15 )

ايا سيكها هم همانند يهود و نصاري، اهل اديان آسماني اند؟ جواب :

سيكها از اهل كتاب نيستند.1

سؤال :

حكم اهل كتاب و زرتشتيان چيست؟

جواب :

پاك هستند.2

سؤال :

حكم رفت و آمد با يك فرد مسلمان با يك فرد ارمنى چيست؟آيا پاك هستند؟

جواب :

اشكال ندارد و پاك هستند.3

سؤال :

مسيحيان و يا يهوديان كه در خارج هستند پاك هستند يا نجس و آيا در معاشرت با آنها مشكلى هست يا خير؟ اگر غذايى را درست كنند كه فرضا از غذاهاى حلال باشد ولى به دست يك مسيحى طبخ شده باشد چگونه است؟

جواب :

مسيحى و يهودى و زرتشتى پاك هستند و خوردن غذاى آنها اگر دران گوشت نباشد اشكال ندارد و اگر بدانيد گوشت مذكى است خوردن آن هم جايز است .4

سؤال :

احتراما اينجانب قصد عزيمت به كشور هند را دارم . سوال بنده اين است كه آنها پيروان مذهب هند و مسيحيت و زرتشت نجس هستند و احكام معاشرت با ايشان چگونه است؟ آيا صرف غذا در خانه آنها جايز است؟

جواب :

مسيحى وزرتشتى محكون به طهارت است و معاشرت با ايشان و كفار غير اهل كتاب فى نفسه مانعى ندارد.5

سؤال :

اهل كتاب كه در ايران زندگى مى كنند چه حكمى دارند و آيا استفاده از

محصولات آنها مانند سوسيس و كالباس جايز است يا خير؟

جواب :

محكوم به طهارت اند و اگر محصولات مزبور از بازار مسلمانان تهيه شود استفاده ار آن مانعى ندارد .6

سؤال :

آيا با زنان غير اهل كتاب بدون هرگونه متعه مى توان نزديكى كرد؟

جواب :

جايز نيست.7

سؤال :

ازدواج دائم يا موقت با اهل كتاب (مسيحى، يهودى)چگونه است؟

جواب :

ازدواج دائم مرد مسلمان با اهل كتاب بنابر احتياط واجب جايز نيست ولى ازدواج موقت جايز است مشروط بر اينكه همسر مسلمان نداشته باشد و گرنه بدون رضايت او صحيح نيست بلكه با رضايت هم بنابر احتياط واجب جايز نيست.8

سؤال :

حكم معامله با يهوديان و مسيحيان و كلا كفار اهل كتاب و غير كتابى را وضعا و تكليفا بيان نماييد؟

جواب :

اشكال ندارد.9

سؤال :

اگر يك مسيحى يا يهودى به چيزى كه خيس است دست بزنند آيا آن چيز نجس است؟

جواب :

كافر كتابى به نظر آيت الله پاك است.1٠

سؤال :

اگر مسيحيان معتقد باشند كه حضرت عيسى (ع) فرزند خدااست در اين صورت ايشان پاكند يا نجس؟ در مورد يهوديان نيز همين سوال مطرح مى شود؟

جواب :

پاك هستند.11

سؤال :

آيا دستهاى يهود و نصارى پاك است؟

جواب :

پاك است مگر اينكه با چيز نجس تماس پيدا كرده و نجس شده است.12

سؤال :

آيا كفار نجس العين هستند ؟

جواب :

همه كفار غير از كافر اهل كتاب نجس العين اند .13

سؤال :

اگر آرايشگر كافر غير اهل كتاب باشد آيا مى شود نزد او اصلاح سر و گردن را انجام داد؟

جواب :

اگر دست او با رطوبت تماس داشته است براى نماز تطهير كنيد .14

سؤال :

آيا جايز است كسي از ظرفي استفاده كند كه قبلا از آن ظرف يك كافر اهل

كتاب مثلا مسيحي استفاده كرده باشد ؟و خلاصه اينكه آيا كفار اهل كتاب نيز مانند كفار بدون كتاب نجس هستند يا نه؟

جواب :

كافر كتابي پاك است .

امانت ( تعداد : 5 )

زن و شوهرى كه در نزد يكديگر هدايا و امانتى گذارده اند، پس از طلاق تكليف اين هدايا به چه صورتى است؟

جواب :

هدايائى كه زن و شوهر به يكديگر مى دهند چنانچه باقى باشد مى توانند پس بگيرند مگر اينكه از ارحام يكديگر باشند .1

سؤال :

آيا مى توان در امانت تصرف نمود و بعد مثل آنرا بجاى آن گذاشت يا خير ؟

جواب :

بدون اجازه صاحب مال تصرف در آن جايز نيست .2

سؤال :

وديعه و امانت از عقود است يا ايقاعات ؟ و آيا شرط ضمانت در ان مى شود نمود ؟

جواب :

امانت عقد است و نمى توان در آن شرط ضمانت كرد . و اميت در صورت تعدى يا تفريط ضامن است .3

سؤال :

اگر فردى در حالت خواب به امانت ديگران ضرر وارد كند و سپس آنرا به صاحبش برگرداند و او ملتفت نشود آيا ضامن ضرر هست يا خير ؟

جواب :

بايد جبران كند يا حلالى بخواهد .4

سؤال :

سئوالم در مورد طلاهايي است كه مدتي است نزد فردي امانت گذاشتم آيا ميشود ان فرد به نيابت از من استفاده كند ؟

جواب :

آن فرد با رضايت شما ميتواند استفاده كند .5

اجاره ( تعداد : 9 )

آيا اجير با وسعت وقت مي تواند در مدت اجاره بدون اذن مستأجر نماز واجب را بجا آورد؟

جواب :

اگر متعارف نباشد نمي تواند.1

سؤال :

اگر در اجاره شرط دوام بشود يا اجرت مجهول باشد يا مدت مجهول باشد حكم چيست ؟

جواب :

در تمام فروض مذكوره اجاره باطل است ، بلكه هم بايد مدت اجاره را تعيين كنند و هم اجرت را بايد معلوم كنند .2

سؤال :

اجاره مشروط به قرض، قرض ربوى است يا خير؟

جواب :

اجاره

به شرط قرض بنابر احتياط واجب جايز نيست .3

سؤال :

آيا دادن منزل به رهن بدون اجاره صحيح است يا خير ؟

جواب :

صحيح نيست و اين در واقع قرض گرفتن و دادن سود است كه همان استفاده از منزل باشد ، و مى شود به جاى آن بيع به شرط نمود .4

سؤال :

اجاره اى بر منزلى صورت گرفت يكساله، و بعد از مدتى توافق بر 1٠ ماه شد با شروطى و در نتيجه گفته شد چنانچه بعد از 1٠ ماه تخليه صورت نگيرد و 2 هفته طول كشيد براى هر ماه بايد اين مبلغ اجاره پرداخت شود، و چنانچه اين مدت سپرى شود آيا دريافت آن مبلغ را براى هر ماه دارم؟

جواب :

توافق بعد به معناى فسخ اجاره اول با رضايت طرفين است، و مستاجر بايد طبق توافق بعد عمل نمايد.5

سؤال :

اگر مستاجر خانه، منزل را به كسى ديگر اجاره دهد و خود زندان رود و مالك از مستاجر دوم طلب اجاره كند و رضايت ندهد حكم چيست؟

جواب :

اگر مالك با مستاجر اول شرط انتفاع شخصى نكرده باشد و مالك حق اجاره دادن خانه را داشته باشد و چنانچه مدت اجاره باقى است كسى حق رجوع به مستاجر را ندارد ، و در اين مدت مستأجر دوم حق انتفاع از منزل مزبور را دارد ولى به هر حال طرف مالك مستاجر اول است و اما بايد مبلغ اجاره را بدهد .6

سؤال :

هر گاه عقد اجاره اى صورت بگيرد به شرط اينكه گرم كردن ساختمان به عهده مؤجر باشد و بعد از مدتى هزينه گرم كردن بيش از اجرت آن بشود، آيا بايد مؤجر بر تعهد باقى

باشد و لو اينكه در قرارداد تعديلى بيش بينى نشده باشد و اگر عقد به غير اجاره باشد تكليف چيست ؟

جواب :

بايد به تعهد خود عمل كند و فرقى بين اجاره و غيره نيست و تكليف همان است .7

سؤال :

گرفتن اجاره و رهن براى منازل آيا شرعاً جايز است؟

جواب :

اجاره و رهن كه مرسوم است كه به معناى اجاره و قرض است جايز نيست حتى اگر به نحو اجاره به شرط قرض باشد بنابر احتياط واجب در اين صورت جايز نيست .

8

سؤال :

آيا مرتهن مى تواند عين مرهونه را به راهن اجاره دهد ؟

جواب :

مرتهن مالك نيست كه اجاره دهد بلكه عين مالك راهن است و منافعش در اختيار او است و مى تواند در آن تصرف كند به نحوى كه با حق رهانت منافات نداشته باشد .9

اجرت ( تعداد : 3 )

دريافت مزد در مقابل خواندن عقد ازدواج جائز است؟

جواب :

گرفتن پول براي خواندن عقد ازدواج اشكال ندارد.1

سؤال :

كارمند بانكى يا مؤسسه اى، بخشى از كار روزانه اش مربوط به امور قرض ربوى يا فعل حرام ديگر است. اصل عمل و اخذ اجرت در برابر آن چه حكمى دارد؟ جواب :

كار مربوط به معاملات ربوى حرام و اجرت در مقابل آن نيز حرام است و مالك نمي شود. 2

سؤال :

دريافت مزد در مقابل خواندن نماز ميت جائز است؟

جواب :

دريافت مزد، براي نماز ميت _ به احتياط واجب _ جايز نيست.3

احكام مسجد ( تعداد : 1 )

اگر مسجد 2 طبقه باشد ولي زمان خواندن صيغه مسجد يك طبقه بود و طبقه 2 بعدا اضافه شده آيا طبقه 2 هم حكم مسجد را دارد (براي خانمها)؟

جواب :

بله مسجد شمرده مي شود.1

احترام به پدر و مادر ( تعداد : 4 )

پسرى كه به پدر خود سلام نمى كند چه حكمى دارد اگر پسر به پدر سلام كند و پدر جواب ندهد چطور؟

جواب :

احترام و احسان به پدر و مادر واجب است حتى اگر او جواب ندهد باز هم شما سلام كنيد.1

سؤال :

اگر روى ازدواج با دختر سنّى پافشارى كنم مطمئنم كه پدر و مادرم ناراحت خواهند شد. در صورت عدم رضايت پدر و مادر آيا ازدواج با اين دختر جائز است ؟

جواب :

جايز است مگر اينكه ناراحتى آنها ناشى از شفقت و دلسوزى بر شما باشد ولى صلاح اين است كه اين كار را نكنيد زيرا علاوه بر نارضايتى پدر و مادر، آثار سوئى ممكن است داشته باشد، اين ازدواج ممكن است اثر منفى از نظر مذهبى بر تربيت اولاد داشته باشد.2

سؤال :

آيا بوسيدن كف پاى پدر يا مادر ثوابى دارد ؟

جواب :

چنانكه به قصد احترام و تكريم باشد احسان به ايشان محسوب مى شود .3

سؤال :

آيا پدر و مادر اجازه دارند فرزند و نوجوان خود را از شركت در مجالس اهل بيت منع نمايند اگر منع نمودند آيا اطاعت از آنها واجب است ؟

جواب :

اگر مخالفت آنها موجب اذيت ناشي از شفقت و دلسوزي آنها به فرزند باشد در اين فرض اذيت آنها جايز نيست.4

احرام (حج) ( تعداد : 22 )

اگر مكلف فراموش كرد كه براى حج تمتع مُحرم شود و يا به حكم وجوب آن جاهل بود و تنها پس از وقوف در عرفات يا مزدلفه، متوجه خطاى خود گشت، در اين حال تكليفش چيست؟

جواب :

اگر در عرفات يادش آمد كه مُحرم نشده است و يا حكم مسأله را دانست و توانست به مكه بازگردد و از

آن جا مُحرم شود، واجب است كه چنين كند و اگر به دليل تنگى وقت يا عذرى ديگر نتوانست به مكه بازگردد، از همان جا كه هست مُحرم شود و حجش صحيح است. همچنين اگر هنگام وقوف در مزدلفه به ياد آورد و يا حكم مسأله را دانست، از همان جا مُحرم شود، گرچه بتواند به مكه بازگردد و از آن جا مُحرم شود.1

سؤال :

اگر شخصى براى عمره تمتع از جايى كه مى پندارد ميقات است، مُحرم شود و پس از انجام پاره اى از مناسك، متوجه شود كه آن جا ميقات نبوده است، چه كند؟

جواب :

بدان چه انجام داده است، اعتنا نكند و حكم آن كه بر اثر جهل از ميقات مُحرم نشده است بر او جارى مى شود كه ما در مسأله 169 رساله مناسك ذكر كرده ايم.2

سؤال :

اگر زن لبيك و يا قرائت نماز طوافش را بلند بگويد، به گونه اى كه نامحرم صدايش را بشنود، آيا عملش باطل مى شود؟

جواب :

باطل نمى شود.3

سؤال :

زنى كه عادتش مضطر به است اگر پيش از آن كه مُحرم شود خون ببيند و نداند كه آيا تا روز عرفه بند مى آيد تا او بتواند عمره تمتع را به جاى آورد و در نتيجه بر او لازم شود براى آن مُحرم شود و يا آن كه خون بند نمى آيد و او بايد براى حج اِفراد مُحرم شود، تكليفش چيست؟

جواب :

مُحرم شدن براى آن چه در علم خدا بر او واجب است، مُجزى است و برايش كفايت مى كند.4

سؤال :

آيا جايز است كسى كه براى عمره يا حج مُحرم شده است، از احرامش عدول كند

و مناسك را به جاى نياورد؟

جواب :

جايز نيست چنين كند و اگر عدول كرد، در صورتى كه در عمره تمتع يا حج باشد و مناسك را به جاى نياورد تا آن كه زمان معين آن دو گذشت، احرامش باطل است. اما اگر در عمره مفرده باشد، جز با اداى مناسك از احرامش بيرون نمى آيد.5

سؤال :

اگر زن بخواهد قبل از ميقات با نذر مُحرم شود، آيا بدون اجازه شوهرش اين نذر صحيح است؟

جواب :

در صورتى كه اين نذر با حق تمتع شوهر از او منافاتى نداشته باشد _ مانند آن كه در اين مدت از او دور باشد _ يا آن كه اين حج بر او واجب بوده باشد، مانند حجة الاسلام و يا حجى كه پيش از ازدواج بر اثر نذر بر او واجب شده باشد و راه مُحرم شدن منحصر به نذر قبل از ميقات باشد، نذرش صحيح است. در غير اين چند صورت، صحت نذرش منوط به اجازه شوهر است.6

سؤال :

آيا مُحرم شدن از ميقات افضل است، يا قبل از آن با نذر؟

جواب :

مُحرم شدن از ميقات افضل است.7

سؤال :

اگر مكلَّف نيت انجام حج مستحبى را داشته باشد، اما به هنگام احرام خطا كرد و نيت اداى حجة الاسلام را نمود، چه كند؟

جواب :

اگر شروط حجة الاسلام در او جمع نشده باشد، در هر صورت حجش مستحبى است.8

سؤال :

آيا راهنماى حجاج كه كارش ايجاب مى كند مدت بسيارى در كشتارگاه بماند، لازم است لباس احرام خود را در صورتى كه با خون يا چيز ديگر نجس شده فوراً عوض يا تطهير كند؟

جواب :

آرى، بنابر احتياط بر او لازم است كه آن را

عوض يا تطهير كند.9

سؤال :

آيا براى شخص مُحرم جايز است كه پس از پايان احرام، «ردا» را از دوش خود بيندازد و تنها با «ازار» بماند و با اين حالت اعمال را به جاى آورد؟

جواب :

جايز است.1٠

سؤال :

آيا بر زن واجب است كه در حال احرام از لباس هاى دوخته بپرهيزد، يا آن كه جايز است در لباس هاى عادى خود مُحرم شود؟

جواب :

جايز است كه در لباس هاى عادى خود مُحرم شود.11

سؤال :

اگر حاجى پس از دو وقوف متوجه شد كه تلبيه اش به صورت صحيحى نبوده است، تكليفش چيست؟

جواب :

اگر در آن هنگام به همان صورت ممكن لبيك گفته باشد و غلط در تلفظ در حدى نبوده باشد كه مانع صدق عرفى لبيك بر آن شود، تكليفى ندارد وگرنه بايد در همان جا كه هست دوباره لبيك بگويد و حجش نيز صحيح است.12

سؤال :

كسى كه حج واجب خود را به جاى آورده است و بار ديگر امكان رفتن به حج برايش فراهم شده است، نيت اين حجش چگونه باشد تا اگر حج اولى او دچار خللى شده باشد، بديل آن گردد و اگر درست بوده باشد مستحبى گردد؟

جواب :

نيت امتثال فرمانى كه بالفعل متوجه او شده است، كند، گرچه نداند كه واجب است يا مستحب.13

سؤال :

كسى كه براى عمره يا حج نايب ديگرى است، آيا جايز است كه با نذر قبل از ميقات مُحرم شود، يا آن كه لازم است از خود ميقات مُحرم شود؟

جواب :

جايز است كه قبل از ميقات با نذر مُحرم شود.14

سؤال :

شخصى در ميقات تلبيه را فراموش مى كند و تا رسيدن به مكه به يادش نمى آيد كه

لبيك بگويد. تكليف او چيست؟

جواب :

اگر بتواند به ميقات بازگردد و از آن جا مُحرم شود، بر او واجب است كه برگردد وگرنه اين مسأله چند صورت دارد كه در مسأله 169 رساله مناسك ذكر كرده ايم. بدان جا رجوع شود.15

سؤال :

آيا احتياط در مورد ترك وقف به حركت و وصل به سكون در نماز، در لبيك گويى نيز جارى است؟

جواب :

آرى در آن نيز جارى است، ليكن از نظر ما اين احتياط مستحب است.16

سؤال :

آيا استفاده از كمربندهاى شلوار بر روى لباس احرام در صورتى كه رنگ كمربند مشكي و يا... باشد اشكال دارد؟

جواب :

مانعى ندارد .17

سؤال :

احرام به نذر يعنى چه؟

جواب :

احرام براى حج جز از ميقات و يا محاذى آن، جايز نيست و اگر شخصى بخواهد قبل از رسيدن به ميقات، احرام ببندد، مى تواند با خواندن صيغه نذر شرعى كند مثلاَ بگويد: براى خدا بر عهده من است كه در فلان جا محرم شوم.

بدين ترتيب محرم شدن از چنان جايى جايز مى شود اگرچه آنجا، ميقات و يا محاذى آن نباشد.18

سؤال :

آيا فرد محرم چه مرد و چه زن مى تواند از ماسك هايى كه بينى و دهان را مى پوشاند استفاده كنند؟ در صورتيكه مى توان از اين ماسكها استفاده كرد در مورد ماسك هايى كه بصورت پارچه اى بوده و دوخته شده مى باشد حكم چه مى باشد؟

جواب :

خانم ها در حال احرام به احتياط واجب از ماسك استفاده نكنند و نسبت به آقايان اگر مانع از استشمام بوهاى بد نباشد مانعى ندارد.19

سؤال :

آيا آويختن تسبيح و نظائر آن به گردن به هنگام وضو (در حال احرام) و يا

دو لايه كردن آن در بازو در حال احرام اشكال دارد؟

جواب :

خير اشكال ندارد.2٠

سؤال :

هنگام محرم بودن اگر در خواب انسان محتلم شود آيا از محرم بودن خارج مي شود ؟ اگر بدين گونه است بايد چه كار كرد ؟

جواب :

احتلام به احرام او ضرري ندارد .21

سؤال :

فرودگاه زايران حج ، شهر جدٌه مي باشد آيا حاجي مي تواند از جدٌه محرم شود؟

جواب :

شهر جدٌه ميقات نيست و محاذي يكي از ميقات ها هم نمي باشد پس از احرام از آنجا براي حج و يا عمره صحيح نيست اما اگر حاجي بداند كه ميان شهر جدٌه و حرم، جايي است كه با يكي از ميقات ها، محاذي مي باشد بعيد نيست كه احرام از آنجا صحيح باشد همچنانكه احتمال دارد حاجي از محاذات جحفه كه يكي از ميقات هاست بگذرد چنان كه او مي تواند از جده با نذر محرم شود.

احضار ارواح ( تعداد : 1 )

حكم شرعي احضار روح چيست ؟

جواب :

اگر احضار روح موجب ايذاء روح شخص كه ايذائش حرام است بشود جايز نيست.1

اخوت ( تعداد : 1 )

آيا مي توان با كسى عقد اخوت بست؟

جواب :

آثار برادرى حقيقى بر آن جاري نمي شود.

اختلاط ( تعداد : 1 )

صحبت كردن دختر و پسرى كه واقعاً قصد ازدواج دارند؟

جواب :

جايز است اگر حدود ادب و حشمت را رعايت كنند و در گفته هاي نا اخلاقي وارد نشوند .1

اذان ( تعداد : 2 )

اگر جز (اشهد ان على ولى الله) در اذان چيزى اضافه كنيم مثل (اشهد ان عليا و ابناءه المعصومين حجج الله) يا (اشهد ان عليا حجة الله) حرام است؟ يا چه حكمى دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.1

سؤال :

اگر شخصي جمله، (اشهد ان على ولى الله) را به قصد اذان گفت، حرام است؟ و يا اذان صحيح نيست؟

جواب :

اگر قصد به تشريع و خصوصيت بگويد جايز نيست ولى اذان صحيح است.2

اذان و اقامه ( تعداد : 5 )

آيا اذانى كه از صدا وسيما پخش مى شود براى ما كافى است در علم به دخول وقت يا نه؟

جواب :

بايد اطمينان به دخول وقت پيدا كنيد.1

سؤال :

آيا در روز جمعه ممكن است اذان ظهر 15 دقيقه قبل از دخول وقت شروع شود؟ بخاطر اينكه در خطبه جمعه زياد وقت حاصل شود؟

جواب :

اذان بايد در اول وقت گفته شود نه قبل از دخول وقت.2

سؤال :

حكم اذان و اقامه چيست؟ كدام يك واجب است؟

جواب :

هر دوي آنها مستحب مؤكد است.3

سؤال :

اگر بين دو نماز به اندازه ده دقيقه (دعا خواندن) فاصله بيفتد، آيا اذان نماز دوم باز هم ساقط است؟ و اگر كسى اذان دوم را در اين شرايط مى گويد حكم نماز او چيست؟

جواب :

ساقط است، به هر حال به نمازش ضررى نمى زند.4

سؤال :

خواندن اذان و اقامه در مسجد وقتي نماز جماعت برقرار است براي ماموم يا كسي كه مي خواهد نماز خود را فرادي بخواند به عنوان يك عمل مستحبي لازم است ؟

جواب :

اذان و اقامه در چنين مواردي ساقط است .5

ارتداد ( تعداد : 4 )

كسى كه مرتد مى شود نجس است ؟

جواب :

اگر كافر كتابى شود پاك است و اگر مشرك يا ملحد شود نجس است .

1

سؤال :

كسى كه مرتد است (خدا نشناس و منكر خداوند) باشد آيا نجس است؟

جواب :

نجس است و نجس مى كند هر چه كه با رطوبت با او ملاقات كند.2

سؤال :

آيا كسي كه مرتد مي شود حكمش مرگ است و هر كسي مي تواند اين حكم را اجرا كند يا نه ؟

جواب :

بايد ارتداد ثابت شود و اين چنين نيست كه هر كس بتواند ديگران را به عنوان

مرتد به قتل برساند.3

سؤال :

مرتد چيست؟

آيا اعتقاد به واجب كفايي بودن نماز صبح انكار يكي از ضروريات اسلام محسوب مي شود؟

جواب :

1.مرتد كسي است كه دين خودش را تغيير دهد.

2.انكار ضروري دين است و اگر به تكذيب نبي و نفي رسالت برگردد ارتداد محقق مي شود.

استمناء (خود ارضايى) ( تعداد : 9 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

سؤال :

حكم شرعى استمناء چيست ؟ آيا كفاره دارد؟

جواب :

حرام و گناه كبيره است،ولى كفاره ندارد وحكم آن اين است كه بايد براى نماز ومانند آن غسل نمايد وواجب است كه توبه نمايد واز اين كار دست بردارد.1

سؤال :

گناه استمنا چگونه بخشيده مى شود ؟ و چگونه مى توان از آن خوددارى كرد ؟

جواب :

با توبه بخشيده مى شود و با اراده و همت مى توان از آن جلوگيرى كرد .2

سؤال :

آيا عمل استمنا در ماه مبارك رمضان حرام است (خود ارضائى) ؟

جواب :

حرام است و يكى از مبطلات است .3

سؤال :

در مورد اينكه يك پسر در مواقع صحبت و با يك برخورد با جنس مخالف بدون قصد لذت دچار خروج منى به مقدار كم مى شود، آيا در حكم استمناء و يا جنب است و تكليف در برپايى نماز چيست؟ آيا بايد غسل كرد؟

جواب :

اگر بر اثر ملاعبه نباشد استمناء نيست ولى غسل واجب است.4

سؤال :

اگر كسى در ماه رمضان عمداً كارى كند كه از او منى بيرون آيد آيا بايد 6٠ روز روزه بگيرد يا خير؟

جواب :

اگر عالم به اين بود كه اين كار روزه را باطل مى كند بايد كفاره بدهد و نيز بنابر احتياط واجب اگر جاهل مقصر متردد باشد. و كفاره آن اين است كه 6٠ روز روزه بگيرد

يا 6٠ فقير را سير كند ولو به اينكه به هركدام يك مد (75٠ گرم) طعام بدهد.5

سؤال :

اگر شخصى استمناء در ماه رمضان انجام دهد البته به نيت آمدن منى نباشد ولى از او منى خارج شود چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر از خود وثوق نداشت روزه او باطل است و اگر با علم به مسأله باشد كفاره هم به علاوه قضاء واجب است و همچنين بنابر احتياط واجب اگر جاهل مقصر مردد باشيد.6

سؤال :

با توجه به اينكه حكم استمناء در اسلام مجاز نيست، آيا موارد استثناء هم دارد ؟

جواب :

موارد ضرورت مانند مقام معالجه ، با انحصار آن به استمناى محرم .7

سؤال :

كسانى كه قادر به ازدواج دائم و موقت نيستند آيا مى توانند به استمناء ارضاء كنند ؟

جواب :

استمناء حرام و گناه است . و تنها راه مشروع براى ارضاى غريزه ازدواج است .8

سؤال :

كسي كه با خود عمل شهوت انگيز انجام مي دهد (مثل ديدن فيلم) آيا گناهي در اين زمينه به پاي او نوشته مي شود؟ توضيح دهيد.

جواب :

عمل ياد شده گناه است و بايد اجتناب شود.9

استبراء ( تعداد : 3 )

اگر بعد از انجام عمل استبراء مايع چسبناك و كشدارى از آلت خارج شود حكم منى دارد يا خير؟

جواب :

خير.1

سؤال :

استبرا چيست وطرزهاي درست استبراء چگونه اند؟

جواب :

استبرا عمل مستحبي است كه مردها بعد از بيرون آمدن بول انجام ميدهند براي آنكه اطمينان كنند بول در مجري نمانده است وان به گونه هايي انجام ميشود يكي از انها اين است كه بعد از قطع شدن بول اگر مخرج غائط نجس شده اول ان را تطهير كنند بعد سه دفعه با انگشت ميانه دست چپ

از مخرج غائط تا بيخ آلت بكشند و بعد انگشت شست را روي الت و انگشت پهلوي شست را زير ان بگذارند و سه مرتبه تا ختنه گاه بكشند و پس از ان سه مرتبه سر آلت را فشار دهند.2

سؤال :

بعد از تطهير وانجام غسل جنابت آبي كه از انسان خارج ميشود نجس است يا خير؟

جواب :

اگر قبل از غسل ادرار كرده وبعد از هم ادرار هم استبراء انجام داده است آن آب پاك است.3

استحاله ( تعداد : 4 )

استحاله چيست؟

جواب :

تغيير شكل نوعى يك چيز و دگرگونى آن، طورى كه عرفاَ، چيز اول نباشد. مانند تبديل گوشت به خاكستر .1

سؤال :

اگر خون را تجزبه كنيم آيا اجزاي آن محكوم به نجاست است ومصداق استحاله محسوب مي شود يا نه ساير نجاسات چطور؟

جواب :

اگر حقيقت خون وخواص آن باقي نمي ماند طاهر مي شود.2

سؤال :

بر روي برخي صابونها نوشته مي شود كه در آن پي و چربي خوك و يا حيوان تذكيه نشده، به كار رفته است و ما نمي دانيم آيا آن پي و چربي به شئ ديگر استحاله پيدا كرده است يا نه؟ آيا چنين صابوني پاك است؟ جواب :

اگر بدانيم كه در ساختن صابوني پي و يا چربي خوك و يا حيوان مردار و غير مذكي به كار رفته است چنان صابوني نجس است مگر آن كه استحاله آن، مسلم و قطعي باشد و استحاله پي و چربي در چنين صابوني، معلوم و مسلم نيست.3

سؤال :

آيا ژلاتين، پاك است؟ و اگر شك كنيم كه استحاله و دگرگونى تحقق يافته است يا نه بدين جهت كه درگستردگى وضيقى مفهوم آن، ترديد داريم (شبهه مفهومى )آيا استصحاب

نجاست ثابق ، جارى مى شود؟

جواب :

ژلاتين حيوانى اگر نجاست اصل آن ، محرز نباشد مثل آنكه احتمال بدهيم از حيوان تذكيه شده فراهم شده است، محكوم به طهارت و پاكى است اما آن را نمى توان به خوراكى ها زد مگر به اندازه اى كم باشد كه در آن مستهلك شود و يا معلوم باشد كه از حيوان حلال گوشت و تذكيه شده گرفته شده و يا استحاله آن محرز باشد و رد اينجا فرق نمى كند كه ژلاتين از اعضايى گرفته شده باشد كه حيات درانها حلول مى كند مصل غضروف و يا از اعضاى فاقد حيات مثل استخوان بنابر احتياط درآخرى، و اگر نجاست اصل ژلاتين محرز ومعلوم باشد كما اينكه بدانيم آن ، از حيوان نجس العين و يا از غضروف حيوان تذكيه نشده و يا از استخوان آن حيوان ،قبل از شستشو ،به دست آمده است در اين صورت ها ژلاتين فراهم شده به سبب ملاقات با نجس مرطوب ،نجس است و جواز استفاده از آن در خوراكيها منوط به احراز استحاله است و اين ،به عرف برمى گردد و ضابطه آن قبلاً ياد آورى شد. مى ماند استصحاب، و آن هر چند كه در مورد شبهات مفهومى جارى نمى شود نه در ذرات خود موضوع و نه در وصف موضوع حكم و نه در خود حكم _ چنانكه درعلم اصول تحقيق شده است _ ولى از آنجا كه موضوع براى نجاست ،صورت هاى نوعى عرفى است و بقاى آنها به نظر عقلا، باقى خواص مهم آنجاست پس شك در تحقيق استحاله از جهت شك در مفهوم آن از حيث

وسعت وضيق آن، بر مى گردد به بقاى صورت نوعى به بقاى خواص مقوم آن ،و چنان چيزى از امور خارجى است و از اجراى استصحاب در مورد آن مانعى وجود دارند و خدا عالم است.4

استحاضه ( تعداد : 3 )

در استحاضه كثيره آمده كه اول وضو بگيريم بعد غسل كنيم حال اگر كسي ندانسته اول غسل بعد وضو بگيرد چه حكمي دارد؟

جواب :

وضو در استحاضه كثيره با انجام غسل لازم نيست.1

سؤال :

اگرزني پس از سن يائسگى باز هم خون ببيند چه حكمى دارد ؟

جواب :

خونى كه خانمها بعد از شصت سال قمرى مى بينند استحاضه است .2

سؤال :

زني كه در ماه مبارك رمضان استحاضه ميشود ايا در ان ايام بايد روزه بگيرد يا خير ؟

جواب :

بايد روزه بگيرد.3

اعتكاف ( تعداد : 7 )

اگر روزه براي كسي ضرر داشته باشد اعتكاف او چه حكمي دارد؟

جواب :

نمي تواند معتكف شود.1

سؤال :

اگر زني روز آخر اعتكاف دچار عذر شرعي شود آيا اعتكاف در سال بعد بر او واجب است؟

جواب :

واجب نيست.2

سؤال :

ملاقات وگفتگوي اعتكاف كننده با اعضاي خانواده اش، همسر، خواهر، مادر در طول اعتكاف چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.3

سؤال :

در ايام اعتكاف در مسجد دانشگاه، رفتن به كلاس و شركت در درس جايز است ؟

جواب :

موجب بطلان اعتكاف است .4

سؤال :

گفتگو با تلفن همراه در مسجد در ايام اعتكاف جايز است ؟

جواب :

مانعى ندارد .5

سؤال :

آيا مي توان در ايام البيض ( اعتكاف ) نيت به روزه قضاء عن ماء في الذمه گرفت؟

جواب :

اشكال ندارد .6

سؤال :

آيا ميتوان براي غسل ام داوود از محل اعتكاف خارج شد ؟ بر فرض خروج باعث بطلان اعتكاف ميشود ؟ و چه احكامي از قبيل قضا و كفاره بر مكلف واجب ميشود ؟

جواب :

جايز نيست خارج شود زيرا استحباب ان ثابت نيست و اگر خارج شد كفاره ندارد ولي اگر نذر كرده باشد بايد دوباره انجام دهد و اگر نذر معين بوده يا

در روز سوم بوده احتياطا بايد قضا كند.7

اصول دين ( تعداد : 1 )

دلايل عقلي براي اصول دين؟

جواب :

بايد به كتابهاي مفصل مراجعه كرد وبراي نمونه يكي از ادله عقليه بر وجود خداوند متعال برهان نظم است كه در حقيقت از معلول پي به كيفيت علت مي بريم ما درجهان نظم وترتيب وقئانين متقن طبيعي مشاهده مي كنيم وحتي كوچكترين ذرات اين عالم (اتم) داراي نظام دقيق خاصي است واين نظم وترتيب محال است به نحواتفاقي پديد آمده باشد پس بايد خالق مدبر حكيم عاقل داناي قادري باشد.1

ب

بيمه ( تعداد : 5 )

آيا بيمه نمودن ماشين به صورت اقساطي در ازاي دادن پول بيشتر امري ربوي محسوب ميشود؟ جواب :

ربا نيست و اشكال ندارد.1

سؤال :

از طرف دولت مقداري پول به عنوان بيمه عمر ميت به ورثه داه شده آيا اين پول خمس دارد؟ جواب :

خمس دارد.2

سؤال :

مسلماني در يك كشور غير اسلامي مدعي مي شود كه او در ميهن خود سالها سابقه رانندگي داشته است او سخن خويش را با نامه و استشهاديه اي توأم مي كند تا موقعيتش را در خصوص بيمه، بالا ببرد و فايده بيشتري عايدش گردد آيا خلاف حقيقت گفتن در اين خصوص هر چند به صورت توريه جايز است و ياري كردن به چنين شخصي روا مي باشد؟

جواب :

دروغ گفتن به آن نيت جايز نيست هم چنانكه پول به دست آوردن به آن طريق و ياري كردن به چنان كسي جايز نمي باشد و از موارد اعانت بر اثم و گناه محسوب مي گردد.3

سؤال :

مسلماني در اثر سهل انگار، نوعي آتش سوزي عمدي به وجود مي آورد تا از شركت بيمه در كشور غير اسلامي، مبالغي دريافت كند آيا چنين كاري جايز است و آيا او

چنان پولي را مالك مي شود؟

جواب :

تلف كردن و هدر دادن مال، جايز نيست و دروغ گفتن و خلاف حقيقت وانمود كردن هم جايز نمي باشد و گرفتن چنان مال و پولي حلال نمي باشد.4

سؤال :

آيا پولي كه از بيمه مي رسد و نيز حقوق بازنشستگي و يا ديه اي كه در وسط سال دريافت مي شود متعلق خمس است؟ جواب :

به پول بيمه و حقوق بازنشستگي خمس تعلق مي گيرد اگر تا سر سال صرف در مؤونه نشود خمس آن واجب است و به ديه تعلق نمي گيرد.5

بيت المال ( تعداد : 3 )

كسى كه مي تواند بدون گرفتن شهريه زندگى كند آيا جايز است شهريه بگيرد؟

جواب :

اگر مقررات دفتر شهريه شامل او است جايز است.1

سؤال :

لطفا بفرماييد مصرف بيت المال در امورى كه اولويت با كارهاى ديگر است چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر منظور از بيت المال اموال دولت در كشورهاى اسلامى است حضرت آيت الله معتقدند طبق قانون كشور مادامى كه مخالف با شرع نيست بايد عمل شود.2

سؤال :

آيا استفاده از امكانات و اموال بيت المال مانند تلفن يا اتومبيل در جهت استفاده شخصى جايز مى باشد؟ جواب :

استفاده از اموال دولتى فقط در چارچوب قانون جايز است اگر قانون به او اجازه اين كار را مى دهد اشكال ندارد.3

بورس ( تعداد : 2 )

عده اى هستند كه بورس شغل آنها مى باشد . آنها به مطالعه وضعيت شركتها به اين نتيجه مى رسند كه ارزش سهام شركتى بالا خواهد رفت و لذا اقدام به خريد سهام آن شركت مى كنند و بعد از گران شدن سهام آن شركت با فروش سهام سود مى كنند . با توجه به نوسانات بازار گاهى سودهاى كلانى مى كنند البته گاهى نيز ضررهاى كلانى مى كنند . اگر ما سرمايه مان را دراختيار اين اشخاص قرار دهيم پولى كه از اين راه به دست مى ايد چه حكمى دارد ? جواب :

اشكال ندارد مگر اينكه سهام شركتهاى معامله با محرمات يا بانكهاى ربوى باشد .1

سؤال :

به طور كلى شركت در معاملات بورس چه حكمى دارد ؟

جواب :

فى حد ذاته اشكال ندارد .2

بليط بخت آزمايى ( تعداد : 5 )

فرموديد خريد بليط بخت آزمايي به قصد كمك به يك موسسه خيريه و بدون نيت برنده شدن و دستيابي به جايزه، اشكال ندارد اگر يك مسلمان با قسمتي از بهاي بليط چنين نيتي كند و با قسمتي ديگر قصد برنده شدن نمايد آيا خريد بليط بخت آزمايي به اين شكل چطور است؟ جواب :

جايز نيست.1

سؤال :

آيا يك مسلمان بالغ مي تواند بچه اي را وادارد كه بليط بخت آزمايي بخرد و به او بدهد؟ و يا يك شخص كتابي (يهود، نصاري و غيره) را به چنين كاري وادار كند و قصدش آن باشد كه برنده شود؟ جواب :

حرمت خريد بليط بخت آزمايي با اين كارها بر طرف نمي شود و وكيل كردن همانند خريد و اقدام مستقيم است.2

سؤال :

آيا مي توان عسلي را خريد كه روي آن برگ بخت

ازمايي چسبانده اند و احتمال دارد كه در صرت خريد، برنده شويم؟ جواب :

اگر تمام بها را در مقابل عسل بپردازد نه به قصد عوض جايزه احتمالي چنان كاري حلال است.3

سؤال :

يكي از مسلمانان بليط بخت آزمايي خريده و برنده شده است و قرار گذاشته است كه قسمتي از آن را اگر به دستش رسيده در راه خير به مصرف برساند ايا آن خيريه چنان مالي را مي تواند بگيرد و آن را در مصالح مسلمين خرج كند؟ و اگر چنين تصميمي را پيش از خريد بليط داشته باشد، مسئله فرق مي كند؟ جواب :

اگر آن مال و پول به اشخاصي بر مي گردد كه اموالش محترم نيست تصرف در چنان مال و پولي جايز مي باشد.4

سؤال :

نظر حضرتعالي در مورد اوراق ارمغان بهزيستي و خريد آنان و اينكه آيا شخصي كه از اين طريق برنده جايزه شده آيا مي تواند متصرف آن بشود؟

جواب :

خريد و فروش آن جايز نيست ولي مي تواند پول را براي شركت در طرحهاي گفته شده بدهد و اگر جايزه ياد شده از طرف دولت باشد بعد از صدقه دادن نصف آن، مابقي را براي خود بردارد.5

بلوغ ( تعداد : 9 )

لطفا شرائط بلوغ دختر را بفرمائيد؟

جواب :

بلوغ دختر اين است كه 9 سال قمرى وى كامل شود.1

سؤال :

نشانه هاى بلوغ در پسران چيست؟

جواب :

اول: موى زب_ر در صورت يا اطراف آلت. دوم: خروج منى. سوم: پانزده سال قمرى.2

سؤال :

آيا دختران در سن نُه سالگى به سن تكليف ميرسند يا بستگى به درك و توانايى جسمى آنها دارد؟ جواب :

بلوغ در دختران اتمام نُه سال قمرى است.3

سؤال :

1_ آيا بر من كه اكنون

14 سال تمام دارم تكاليف شرعى واجب مى باشد؟ 2 _ آيا اين موضوع كه قبل از رسيدن به سن تكليف گناه هاى انسان بخشيده مى شود درست است؟

جواب :

1 _ اگر موى زبر بر زهار يا صورت برويد يا منى خارج شود پسر بالغ مى شود و اگر اين دو نشود با تمام كردن 15 سال قمرى بالغ مى شود. 2 _ صحيح است ولى بعض از گناهها ضمان مالى دارد و آن ساقط نمى شود و بعضى از گناه ها آثار ديگرى مانند حرمت ازدواج با بعضى افراد در پى دارد آنها هم ساقط نمى شود.4

سؤال :

شرايط سنى براى روزه دارى چيست ؟

جواب :

بلوغ است كه در دخترها نشانه آن تمام شدن نه سال قمرى است و در پسرها يكى از سه چيز اول : روئيدن موى درشت در زير شكم بالاى عورت و همچنين در صورت و پشت لب .دوم: بيرون امدن منى . سوم : تمام شدن پانزده سال قمرى .5

سؤال :

در مورد سن تكليف دختران (شمسي)بيان بفرمائيد ؟

جواب :

از نه سال شمسى 5/97 روز كم كنيد .6

سؤال :

آيا سن تكليف فقط به رسيدن به پانزده سالگى است ؟

جواب :

يكى از علائم بلوغ اين است كه پس پانزده سالش (به سال قمري) كامل شود و يكى ديگر از علائم آن خروج منى يا روئيدن موى زبر در اطراف عورت است .7

سؤال :

مراد از سن تمييز چه سنى است ؟ جواب :

سنى است كه بچه خوب و بد را بداند وا حتمال برود كه نگاهش به بدن زن موجب تحريك شهوتش شود .8

سؤال :

خداوند در قرآن در جزء 26 سوره الاحقاف آيه

15 مي فرمايد : شما در چهل سالگي به بلوغ ميرسيد . آيا در اينجا بلوغ معناي ديگري مي دهد؟

جواب :

مقصود از « بلغ » در آيه مزبور بمعناي بلوغ تكليفي نيست بلكه رسيدن به سن چهل است .9

بن كتاب ( تعداد : 1 )

آيا خريدن بن كتاب به قيمت كمتر صحيح است ؟

جواب :

اگر مخالف شرط در ضمن عقد هبه نباشد صاحب بن نبايد بفروشد ولى اگر فروخت معامله صحيح است .

بانك ( تعداد : 24 )

حسابهاي سپرده كوتاه مدت وبلند مدت بانكها كه ماهيانه درصدي مشخص واز قبل تعيين شدن به سپرده گذار مي دهند چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر براساس معامله اي باشد وآن معامله بر حسب موازين فقهي صحيح باشد – مضاربه يا جعاله واحتمال به آن در حق بانكها داده شود سپرده گذاري مذكور صحيح است وتصرف در كل ارباح حاصله مجاز است.1

سؤال :

حسابهاي كوتاه مدت ودرازمدت كه سود علي الحساب پرداخت ومدعي هستند در قالب يكي از عقود اسلامي عمليات بانكي انجام مي شود چه صورتي دارد؟

جواب :

مي توانيد با بانك معامله كنيد كه در صورتي كه معاملات بانك به حسب موازين فقهي صحيح باشد – مضاربه يا جعاله – واحتمال عمل به آن معاملات در حق بانكها داده مي شود اشكال ندارد وتصرف در كل ارباح حاصله مجاز است مثل سائر معاملات مشروعي كه با اموال دولتي صورت مي گيرد.2

سؤال :

اشتغال در بانك (در كشور مثل پاكستان كه بانكها ربوي مي باشند) چيست؟

جواب :

اگر در ارتباط با قرض ربوي نباشد اشكال ندارد. 3

سؤال :

حكم وام گرفتن از بانكها چيست ؟ جواب :

اگر پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي صحيح باشد بايد به مقتضاي آن ملتزم شد و الا ماذون در تصرف در مال نمي باشيد. و اگر بر اساس معامله اي نباشد مي توانيد مبلغ را به عنوان مجهول المالك برداريد و آن را از سوي معظم له قرض حساب كنيد.4

سؤال

:

وام بانكى كه بايستى با بهره پرداخت شود چه حكمى دارد ؟

جواب :

گرفتن وام با بهره حرام است و فرقى بين وام بانكى و غير بانكى نيست، بله در خصوص بانك هاي حكومتي يا مشترك، اگر پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي صحيح باشد بايد به مقتضاي آن ملتزم شد و الا ماذون در تصرف در مال نمي باشيد. و اگر بر اساس معامله اي نباشد مي توانيد مبلغ را به عنوان مجهول المالك برداريد و آن را از سوي معظم له قرض حساب كنيد. 5

سؤال :

لطفاً در مورد وام هاى مسكن و مسأله سود آنها نظرتان را بفرمائيد ؟ جواب :

اگر پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي صحيح باشد بايد به مقتضاي آن ملتزم شد و الا ماذون در تصرف در مال نمي باشيد.

و اگر بر اساس معامله اي نباشد مي توانيد مبلغ را به عنوان مجهول المالك برداريد و آن را از سوي معظم له قرض حساب كنيد.6

سؤال :

اگر انسان به قصد و نيت گرفتن سود از بابت پولى كه در بانك ميگذارد و با توجه به اينكه همه شرايط را هم خود بانك تعيين مى كند و از همان اول نرخ سود و مدت را تعيين مى كند اما انسان با رضايت اين كار را انجام دهد و شرايط را قبول كند آيا جايز است از اين سود استفاده كند يا حكم ربا دارد؟

جواب :

اگر بانك دولتى يا مشترك بين مردم و دولت باشد، در صورتي كه پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي

صحيح باشد واحتمال عمل به آن در حق بانكها داده شود اشكال ندارد و تصرف در كل ارباح حاصله مجاز است مثل سائر معاملات مشروعي كه با اموال دولتي صورت مي گيرد.7

سؤال :

در مورد خورد كردن چك به طور كامل توضيح بفرماييد كه در چه صورتي جايز و در چه صورتي جايز نيست ؟

جواب :

اگر چك در مقابل يك بدهكاري واقع مي شود اشكال ندارد در غير اين صورت جايز نيست .8

سؤال :

1_ حكم گرفتن وام از بانكهاي خصوصي چيست؟ 2_ سپرده گذاري در بانك مسكن به صورتي كه ماهيانه مبلغي سود به صورت علي الحساب پرداخت شود و در انتهاي سال مبلغي ديگر كه مقدار آن مشخص نشده باشد چه حكمي دارد ؟

جواب :

1_ بدون شرط زيادي اشكال ندارد. 2_ اگر پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي صحيح باشد بايد به مقتضاي آن ملتزم شد و الا ماذون در تصرف در مال نمي باشيد. و اگر بر اساس معامله اي نباشد مي توانيد مبلغ را به عنوان مجهول المالك برداريد و آن را از سوي معظم له قرض حساب كنيد.9

سؤال :

آيا با توجه به بهره هاي بسيار بالا بانكها براي ساختن منزل مسكوني آيا خودروهايي كه شركت هاي خودرو سازي بصورت نقدي – اقصاطي ميدهند و بهره 24 درصدي هم ميگيرند ما مجاز به خريدن هستيم يا خير در مجموع ميتوانيم از سيستم بانكي كشور كه بهره هاي بالايي از مردم ميگيرند استفاده كنيم يا خير و اگر حكم ربا دارد بفرماييد؟

جواب :

اگر پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي صحيح باشد

بايد به مقتضاي آن ملتزم شد و الا ماذون در تصرف در مال نمي باشيد. و اگر بر اساس معامله اي نباشد مي توانيد مبلغ را به عنوان مجهول المالك برداريد و آن را از سوي معظم له قرض حساب كنيد.1٠

سؤال :

آيا پولي راكه در بانك مي گذارندو ماهيانه مقداري پول به عنوان پول سود در يافت مي كند حلال است ؟

جواب :

در صورتي كه پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي صحيح باشد واحتمال عمل به آن در حق بانكها داده شود اشكال ندارد و تصرف در كل ارباح حاصله مجاز است مثل سائر معاملات مشروعي كه با اموال دولتي صورت مي گيرد.11

سؤال :

آيا از پولي كه به حساب سپرده كوتاه مدت گذاشته مي شود و سود به آن تعلق مي گيرد ؟ ميتواند به زيارت خانه خدا رفت ؟ جواب :

در صورتي كه پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي صحيح باشد واحتمال عمل به آن در حق بانكها داده شود اشكال ندارد و تصرف در كل ارباح حاصله مجاز است مثل سائر معاملات مشروعي كه با اموال دولتي صورت مي گيرد.12

سؤال :

آيا سودبانكي در صورتي كه شخص به قصد سود براي پول در بانك بگذارد يا به اين قصد نباشد در هر دو صورت حكمش چيست ؟

جواب :

در صورتي كه پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي صحيح باشد واحتمال عمل به آن در حق بانكها داده شود اشكال ندارد و تصرف در كل ارباح حاصله مجاز است مثل سائر معاملات مشروعي كه با اموال دولتي صورت

مي گيرد.13

سؤال :

سود بانك كه پول ما براي مدت طولاني( 5سال )در اختيار بانك باشد اشكال دارد ؟

جواب :

اگر سپرده گذاربر اساس معاملاتي كه بر حسب موازين فقهي صحيح باشد و احتمال عمل به آن معاملات در حق بانكها داده شود اشكال ندارد و تصرف در كل ارباح حاصله مجاز است مثل ساثر معاملات مشروعي كه با اموال دولتي صورت مي گيرد .14

سؤال :

آيا كارمزد حواله جات بانكي مصداق ربا مي باشد ؟ جواب :

خير بلكه جعل است .15

سؤال :

آيا پولي كه در بانكها يا تعاونيها ميگذاريم بهره ان حرام است يا حلال؟

جواب :

اگر سپرده گذاربر اساس معاملاتي كه بر حسب موازين فقهي صحيح باشد و احتمال عمل به آن معاملات در حق بانكها داده شود اشكال ندارد و تصرف در كل ارباح حاصله مجاز است مثل ساثر معاملات مشروعي كه با اموال دولتي صورت مي گيرد .16

سؤال :

گذاشتن پول در بانك براي جايزه چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر هنگام گذاشتن پول شرط سود يا شركت در قرعه كشي نشود اشكال ندارد.ولي در صورتي كه بانك دولتي يا مشترك باشد مأذون در گرفتن جايزه به عنوان مجهول المالك و تصرف در نصف آن هستيد و نصف ديگر آن را به فقير متدين بدهيد.17

سؤال :

سپرده گذاري با سود در نزد بانك بخصوص براي باز نشستگان چه حكمي دارد؟

جواب :

جايز نيست ولي ميتوانيد هنگام سپرده گذاري شرط سود نكنيد وبعد از دريافت سود براي اصلاح آن به حاكم شرعي رجوع كنيد.18

سؤال :

چنانچه از بانك وام قالي بافي دريافت ولي وجه ان در محل ديگري مصرف شود چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر پرداخت مبلغ بر اساس معامله اي باشد كه

به حسب موازين فقهي صحيح باشد بايد به مقتضاي آن ملتزم شد و الا ماذون در تصرف در مال نمي باشيد. و اگر بر اساس معامله اي نباشد مي توانيد مبلغ را به عنوان مجهول المالك برداريد و آن را از سوي معظم له قرض حساب كنيد.19

سؤال :

بانك ها مبلغي را بعنوان مضاربه در اختيار افراد قرار ميدهند و پس از مدت معيني مبلغ پرداختي را بعلاوه مبلغي ( معين شده از قبل) پس ميگيرند ايا استفاده از اين مبلغ براي ما صحيح است؟

جواب :

مضاربه اين است كه كسي پول در اختيار ديگري قرار ميدهد كه با ان خريد و فروش كند و سود را طبق قرار داد و تعيين سهم هر كدام مثلا نصف يا ثلث تقسيم كنند اگر بانك چنين معامله اي انجام دهد اشكال ندارد و مأذون در صرف پول در مورد ديگر نيستيد.2٠

سؤال :

شخصي در قرعه كشي حسابهاي قرض الحسنه بانك برنده كمك هزينه سفر عمره شده است ايا دريافت اين پول حلال است؟ ايا بايد حتما براي سفر حج خرج شود؟

جواب :

بعد از صدقه دادن نصف ان به فقير متدين ميتواند نصف ديگر انرا در سفر عمره يا غير ان خرج كنيد.21

سؤال :

1_ با توجه به اين كه مضاربه از عقود جايز است آيا مي توان به وسيله شرط ضمن عقد براي مضاربه ، مدت زمان تعيين نمود؟

2_ آيا مي توان به طريقي كليه هزينه هاي مضاربه يا بخشي از آن را به عهده عامل قرار داد؟ 3_ آيا مي توان عامل را عهده دار تامين خسارت نمود؟ 4_ آيا بانك مجاز است عامل را مكلف به پرداخت سود

مشخص نمايد ويا اينكه به اوبگويد حداقل ازاين مقدار نبايد كمتر باشد؟ 5_ آيا بانك مجاز است در صورتي كه مضاربه سود نداشته به اندازه اي كه براي سود قبلا مشخص شده بود از وثايقي كه قبلا عامل در اختيار بانك در قرار داده بود برداشت كند؟

جواب :

1_ ممكن است زماني تعيين شود وشرط شود كه تا آن زمان هيچكدام فسخ نكنند ولي اين امر فقط حكم تكليفي به حرمت فسخ را در پي دارد واگر فسخ كنند فسخ مي شود ولي مي توانند شرط كنند كه هر كدام اگر فسخ كردند فلان مقدار پول به ديگري بپردازد. 2_ اشكال ندارد. 3_ مالك مي تواند شرط كند كه اگر خسارت شد يا سرمايه تلف شد عامل به مقدار آن از مال خود جبران كند واين صيغه با صيغه ضمان خسارت فرق مي كند.

4_ مالك كه در اين فرض بانك است مي تواند شرط كند كه اگر سود به اين مقدار نرسيد عامل بايد تا سقف اين مقدار از مال خود بپردازد. 5_ مالك مي تواند شرط كند كه اگر سود نداشت حق داشته باشد به مقدار مال ياد شده از اموال اوبردارد.22

سؤال :

تصرف در جايزه اي كه از حساب قرض الحسنه بانكها برده ميشود چگونه است؟

جواب :

بعد از اينكه نصف جايزه را به فقير متدين صدقه داديد از نصف ديگر آن مي توانيد استفاده كنيد.23

سؤال :

اگر مسلمانى بخواهد از ماشين حساب بانكى خود مبلغى از موجودى اش را بكشد اتفاقاً پولى بيشتر در آيد و بانك ،آن را نداند آيا گرفتن چنين پولى جايز است؟ جواب :

جايزنيست.

بازيگرى ( تعداد : 9 )

آيا از نظر شرعي فرا گرفتن هنر

تئاتر براي دانشجويان پسر و دختر به صورت مختلط جايز است يا خير ؟ آيا تمرين تئاتر در سالن دربسته بين 6 يا 12 نفر پسر و دختر دانشجو مجاز است يا خير ؟ آيا به نمايش گذاشتن تئاتر با بازيگر و بينندگان مختلط جايز است يا خير ؟

جواب :

با رعايت حدود و موازين شرعي اشكال ندارد .1

سؤال :

ايا بازيگري با توجه به اينكه ممكن است با مرد نا محرم ارتباط داشت و بايد گريم داشت اشكال شرعي دارد؟

جواب :

بايد حدود شرعي را رعايت كرده و بازيگري مجوز عدم رعايت ان نميشود.2

سؤال :

استفاده از موى مصنوعى توسط زنان در هنرپيشگى چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر زينت بحساب آيد بايد آنرا بپوشاند .3

سؤال :

آرايش زنان در فيلم وتئاتر چه حكمى دارد ؟ جواب :

چهره آرايش كرده زنان بايد از نامحرم پوشانده شود .4

سؤال :

استفاده از زنان و مردان غير مسلمان در نقشهايى كه براى مسلمين جائز نيست ، چه حكمى دارد ؟ و آيا بين كشورهاى اسلامى و غيره فرقى است ؟

جواب :

فى حد ذاته اشكال ندارد مگر اينكه مستلزم مفسده باشد و فرقى بين كشور مسلمان و غير مسلمان نيست .5

سؤال :

در آغوش گرفتن دختر يا پسر مميز توسط نامحرم در صورتيكه نقش محارم مثل پدر يا مادر را ايفاء مى كند چه حكمى دارد ؟

جواب :

جائز نيست .6

سؤال :

آيا بازيگران مى توانند در نمايش در نقش شخصيتهاى مقدسى همچون حضرت زينب (س) و حضرت عباس (ع) بازى كنند ؟

جواب :

اگر مشتمل بر هتك يا محرّمى ديگر باشد جائز نيست .7

سؤال :

آيا بازيگري در سينما جايز است ؟

جواب :

في حد ذاته مانعي ندارد مگر اين

كه مستلزم حرام باشد .8

سؤال :

صورتگري و يا صحنه سازي از زندگاني محمد (صلي الله عليه و آله) و يا ديگر پيامبران گذشته و يا معصومين (عليهم السلام) و يا هر راز و رمز مقدس تاريخي و نشان دادن آنها بر پرده سينما و يا صفحه تلويزيون و يا تئاتر و غيره جايز است؟

جواب :

اگر اصل حرمت و بزرگداشت آنان رعايت شود و شخصيت مقدّس آنان را در اذهان مردم خدشه دار نكند مانعي ندارد.9

بازيهاى كامپيوترى ( تعداد : 3 )

آيا بازي فوتبال كامپيوتري كه در ان يكي پيروزميشود يا بازنده و يا مساوي بين طرف و كامپيوتر از نظر شرعي اشكال دارد ؟ جواب :

اشكال ندارد .1

سؤال :

درآمد مغازه هاي ( بازيهاي رايانه اي) از نظرشرعي چه حكمي دارد در صورتيكه در بازي دو نفره پول را پرداخت نمايد؟

جواب :

پول بدست امده از قمار حرام است.2

سؤال :

ورق بازي با كامپيوتر چه حكمي دارد ؟

جواب :

حرام است .3

بازاريابى ( تعداد : 1 )

آيا پورسانت حلال است ؟ جواب :

فى نفسه اشكال ندارد ولى اگر كارمند دولت باشد و قانون أن را منع كندجايز نيست .1

پ

پرستارى ( تعداد : 1 )

پرستاري مسلمان، در يك كلينيك كار مي كند و به مقتضاي شغلش به اندام مردان اعم از مسلمان و غير مسلمان دست مي زند آيا چنين عملي جايز است؟ با علم به اينكه او ناگزير است كار كند و كار، كمتر پيدا مي شود وانگهي آيا فرقي ميان لمس اندام مسلمان و غير مسلمان، هست؟

جواب :

جايز نيست زن به اندام مرد نامحرم دست بزند اعم از مسلمان و غير مسلمان مگر آنكه ضرورتي پيش آيد كه برطرف كننده حرمت باشد.1

پزشكى ( تعداد : 1٠ )

به منظور مرتفع نمودن بوى بد دهان و نيز كشتن ميكروب هاى دهان و لثه ها آيا استفاده از دهان شوهاى محتوى الكل بلا اشكال است يا خير ؟ دهان شوهاى مذكور از نظر پزشكى براى غرغره در دهان است و فرو بردن آنها مضر است ؟

جواب :

به نحو مذكور مانعى ندارد .1

سؤال :

حكم طبابت براى شخص بهائى را از نظر فقهى ذكر كنيد؟

جواب :

اشكال ندارد.2

سؤال :

آيا الكل طبى (نه الكل صنعتى) كه براى تزريقات استفاده مى شود پاك است؟

جواب :

پاك است.3

سؤال :

آيا رفتن مرد به دكتر زن و يا مراجعه مرد به امپول زن خانم اشكال شرعى دارد يا نه اين سوال را يكبار در صورتى در نظر بگيريد كه دكتر و امپول زن مرد در دسترس نباشد و يكبار در دسترس باشد ؟

جواب :

اگر دكتر مرد در دسترس نباشد مانعى ندارد و همچنين اگر با مراجعه به خانم حدود شرعيه مراعات شود .4

سؤال :

با توجه به اينكه اغلب پزشكان مرد حاذق تر از پزشكان زن مىباشند بطور كلى استفاده مرد از پزشك زن و استفاده زن از پزشك مرد حتى براى بيماريهاى

تناسلى چه حكمى دا رد؟

جواب :

جايز نيست مگر در حال اضطرار به معالجه و پزشك مرد _ مثلاً _ حاذق تر باشد. 5

سؤال :

در رشته دندانپزشكي مشغول تحصيل هستم و در كلاس درس مجبوريم به جسد يا اجزاي آن به طور جداگانه دست بزنيم تكليف چيست ؟

جواب :

اگر دستكش بين جسد ميت و دست حائل باشد اين تماس موجب غسل نمي شود و در صورتي كه جسد ميت متفرق الاجزاء باشد مس بعضي از آن _ اگر به حد معظم الاجزاء نرسد _ موجب غسل نمي شود . 6

سؤال :

كادر پزشكي در بيمارستان چه موقعي بايد بعد از مس فردى كه در حالت مرگ است غسل نمايد ؟

جواب :

خير غسل نمي خواهد مگر اينكه سرد شده باشد .7

سؤال :

مراجعه يك خانم به دكتر مرد در صورتى كه دكتر زن حاذق تر از وى را سراغ نداشته باشد چه حكمى دارد ؟ و همچنين جهت انجام عمل پزشكى مثل سونوگرافى و راديولوژى رجوع يك خانم به پزشك مرد چه حكمى دارد ؟

جواب :

در فرض مسئله اشكالى ندارد .8

سؤال :

بستن لوله هاى زن و مرد كه مستلزم عقيم شدن است چه حكمى دارد و آيا رضايت طرف شرط است و اگر پزشك انجام دهد مستلزم ديد مى باشد ؟

جواب :

اگر مستلزم ضرر كلى نباشد مانعى ندارد و اگر عمل مذكور موجب ضرر كلى شود مانند اينكه مستلزم قطع يكى از اعضاء رئيسى بدن باشد پس عمل مذكور جائز نمى باشد و رضايت مراجعين مرجب رفع حرمت شرعى نمى شود . و اگر موجب قطع يكى از اعضاء رئيسى بدن مانند تخمدان در زن شود پس فعل حرام

مى شود و بر ذمه پزشك مباشر عمل ديه ثابت مى شود .9

سؤال :

بيمار بعلت بيمارى ديگرى تحت عمل جراحى قرار مى گيرد و آيا در اينجا مى توان بيمار را وازكتومى كرد؟ در مقام اضطرار چطور ؟ جواب :

اگر لمس و نظر زائدى لازم نيايد اشكال ندارد ولى در مقام ضرورت اشكال ندارد .1٠

ت

تهمت ( تعداد : 1 )

تهمت را برايم تعريف كنيد؟

جواب :

تهمت يعني نسبت ناروا وخلاف واقع به كسي زدن.

تدليس ( تعداد : 1 )

تدليس را توضيح دهيد؟

جواب :

ارائه شخص ويا چيزي غيرآن وضع وصفتي كه در واقع هست به قصد ترغيب مشتري ويا برانگيختن شخصي براي ازدواج با وي.1

تيمم ( تعداد : 6 )

اگر انسان به خاطر ترس از ابرو به جاى غسل تيمم كند تيمم او صحيح است ؟

جواب :

چنانچه غسل كردن براى او حرجى باشد ، تيمم وى صحيح است .1

سؤال :

آيا در مرحله اول مى توان بر سنگ تيمم كرد يا حتماً بايد خاك باشد ؟ جواب :

با وجود خاك مى توانيد بر سنگ هم تيمم كنيد ولكن بنابر احتياط واجب بايد مقدارى هرچند كمى خاك روى آن باشد .2

سؤال :

اگر شخص جنب بدليل تنبلي غسل نكند و بجاي آن تيمم كند اما بعد غسلش را انجام دهد اين كار گناه دارد ؟

جواب :

اگر با ان تيمم نماز خوانده نمازش باطل است .3

سؤال :

آيا تيمم بدل از غسل جنايت كفايت از وضو هم ميكند ؟

جواب :

كفايت ميكند .4

سؤال :

آيا مى توان با تيمم در وقت موقع نماز را در اول وقت خواند؟

جواب :

اگر بداند كه عذر او تا پايان وقت باقى مى ماند جايز است وگرنه بايد صبر كند.5

سؤال :

آيا مى توان با تيمم امام جماعت شد؟

جواب :

اگر امام جماعت بواسطه عذرى با تيمم نماز بخواند مى شود به او اقتداء كرد.6

تكبيرة الاحرام ( تعداد : 3 )

در نمازهاى پنج گانه چند بار الله اكبر ميگوئيم؟

جواب :

تكبير واجب همان تكبيرة الاحرام است كه دراول نمازگفته ميشود و تكبيرهاى ديگر مستحب است.1

سؤال :

درچه صورت بالا بردن دست موقع تكبير الاحرام نماز را باطل ميكند؟

جواب :

در هيچ مورد نماز باطل نميشود.2

سؤال :

هنگام قرائت نماز آيا نازك تلفظ كردن كلمه الله اگر پيش از آن لام مكسور آمده باشد مانند الحمد لله واجب است؟ درشت تلفظ كردن الله در تكبيرة الاحرام ابتداى نماز چطور؟

جواب :

هر دو جايز است.3

توبه ( تعداد : 1 )

اگر كسى در ابتداى دوران بلوغ مرتكب عمل لواط شده باشد وبعد توبه نمايد آيا توبه اش پذيرفته است يانه از كجا اين موضوع را درك نمايد ؟

جواب :

خداوند متعال در قرآن مجيد وعده داده است كه توبه را مى پذيرد حاشا و كلا كه او به وعده خود وفا نكند.1

تقيه ( تعداد : 1 )

تقيه يعنى چه ؟

جواب :

تقيه يعنى حفظ كردن ، و غالبا به معناى پنهان كردن عقيده به جهت حفظ خود از خطر است .1

تقليد ( تعداد : 27 )

آيا مى شود كه انسان بعد از تحقيق مرجع تقليد خود را عوض كند زيرا او زمانى كه مكلف شده ممكن است تحقيق كاملى نكرده باشد؟

جواب :

بايد براى تشخيص مرجع تقليد اعلم به اهل خبره مراجعه نمائيد وعدول از تقليد اعلم به غير اعلم جائز نيست.1

سؤال :

آيا شنيدن مساله از طريق تلفنى كه منسوب به مرجع تقليد است براى مكلف حجيت دارد؟ و آيا مى تواند آن مساله اى را كه شنيده براى مردم به عنوان حكم شرعى و نظر مجتهد بيان كند؟

جواب :

اگر اطمينان به درستى آن پيدا نمايد مى تواند براى مردم بيان كند.2

سؤال :

عدول از مجتهد مساوى به مساوى چه حكمى دارد؟

جواب :

چنانچه هردو مساوى باشند ويكى از ديگرى اَورع در مقام فتوا نباشد مى تواند عملش را با فتواى هر كدام تطبيق دهد مگر در مساله اى كه درخصوص علم اجمالى به تكليف دارد مثل مواردقصر و تمام كه احتياط واجب در اين صورت اين است كه به هر دو فتوا عمل كند.3

سؤال :

كسى از بنده سوال كرد كه مى توان مرجع خود را تغيير داد جواب چيست ؟

جواب :

نمى توان تغيير داد مگر اينكه بقاء بر تقليد مرجع سابق جايز نباشد مثل اينكه مجتهدى از او اعلم باشد.4

سؤال :

آيا مى توان در مسايل شرعى به آسانترين فتوا عمل كرد، يعنى درست بر خلاف احتياط ؟

جواب :

خير.5

سؤال :

آيا در يك مورد خاص مى توان از يك مرجع تقليد ، غير از مرجع تقليد خود تقليد

كرد؟

جواب :

خير.6

سؤال :

آيا من كه قبلاً از مرجعى تقليد مى كردم و بعد رحلت آن مرجع در باب نماز و روزه از مرجعى ديگر تقليد كردم، حال در مورد هديه كه مرجع اول مى گفتند هديه خمس ندارد چكار بايد بكنم؟ آيا بر طبق نظر مرجع اول مىتوانم باقى بمانم؟

جواب :

بستگى به تقليد فعلى شما دارد.7

سؤال :

دخترى در سن 9 سالگى بدون تحقيق از مرجع پدر و مادرش تقليد مى كرده است بعد از مدتى احساس مى كند كه مرجع ديگرى اعلم هستند آيا مى تواند به ايشان برگردد ؟

جواب :

اگر از گفته پدر و مادر به اعلميت مرجع خود وثوق پيدا كرده بود با فرض اينكه آنها از اهل خبره تحقيق كرده اند و به اعلميت آن مرجع رسيده اند جايز نيست از تقليد خود عدول كنيد تا اعلميت مرجع ديگر ثابت شود و اگر اين طور نبود لازم است از اعلم تفحص كنيد و آن مرجع را تقليد كنيد .8

سؤال :

چنانچه فردى مقلد مرحوم آيت الله خوئى بوده سپس مقلد حضرتعالى گرديده و در بقا به ميت باقى مانده بر اساس فتواى آن مرحوم چنانچه در نيمكره رويت حلال ماه در شهرى مشخص شود مثلا در عربستان هلال رويت شود براى مومنين مقلد ايشان در شهر شيراز كفايت مى كند اما در شهر شيراز از عموم مردم بر اساس فتواى بقيه مجتهدين روزه بوده تقاضا مى شود مشخص فرمائيد اگر فردى در روز پنج شنبه با تشخيص پيش گفت عيد گرفته چه حكمى دارد ؟

جواب :

بنابر فتواى مرحوم آيت الله خوئى اگر هلال ماه در عربستان رويت شود براى شيراز كافى است و

چنانچه رويت ماه در عربستان براى شما ثابت است قضاى آن روز لازم نيست .9

سؤال :

اينجانب مقلد مرجعى بوده ام و از ايشان تقليد مى كردم ولى بعد از فوت آن مرجع اكنون هيچ مرجعى براى خود انتخاب ننموده ام؟

جواب :

از اهل خبره بپرسيد و از اعلم تقليد كنيد كه معذّر روز قيامت عملى كه مستند باشد به فتواى اعلم سپس نظر ايشان نسبت به بقاء در تقليد و حكم اعلم گذشته خود جويا شويد .1٠

سؤال :

آيا مى شود مقلد مرجعى باشيم ولى در يك مسئله از مرجع ديگرى تقليد كنيم ؟

جواب :

تقليد يعنى عمل به قول اعلم است و با فرض اعلميت ديگر راى غير اعلم معذر نخواهد شد البته اگر با شهادت اهل خبره ثابت شود كه ديگرى در يك يا دو باب از ابواب فقه اعلم است لازم است در آن مورد از ديگرى تقليد كند زيرا كه تقليد اعلم واجب است .11

سؤال :

اگر بعد از انتخاب مرجع تصميم به تغيير مرجع اعلم تر يا مساوى ديگرى گرفته شود چه حكمى دارد ؟ آيا جايز است ؟

جواب :

اگر اعلم باشد عدول واجب است و اگر مساوى باشند حتى در ورع مكلف مخير است عمل خود را طبق فتواى يكى از آنها انجام دهد .12

سؤال :

با تحقيقاتى كه انجام داده ام ولى هنوز نتوانسته ام مرجع اعلم را تشخيص دهم لطفا مرا راهنمائى بفرمائيد ؟

جواب :

مى توانيد در مسائل اختلافى بين فتاواى مراجعى كه يقينا اعلم يكى از آنها است احتياط كنيد و با فرض عدم امكان تشخيص اعلم ميتوانيد از يكى از آنها تقليد كنيد البته در مواردى كه در خصوص مسئله

علم اجمالى به تكليف است مثل قصر و تمام در سفرهائى كه وظيفه تان را نمى دانيد ، احتياط واجب جمع است .13

سؤال :

آيا مقلدين در مورد تعيين روز عيد فطر بايد به مراجع خود رجوع كنند يا همان روزى كه در كشور عيد فطر اعلام مى شود بايد مدنظر همه باشد ؟

جواب :

اين امر تقليدى نيست و شخص بايد اطمينان پيدا بكند .14

سؤال :

آيا مي توان مرجع را بعد از سن تكليف عوض كرد؟ اگر امكان دارد در چه صورت؟

جواب :

چنانچه حجت شرعى داريد كه مرجع شما اعلم از ديگران است نمىتوان از تقليد او عدول كرد و به هر حال فرقى بين تقليد قبل از تكليف و بعد از آن نيست.15

سؤال :

اگر طبق نظر اهل خبره بر تقليد از يكى از مراجع فوت شده باقى بمانيم در مسائلى كه در رساله وجود ندارد از چه كسى استفتاء كنيم ؟

جواب :

در مسائلى كه مرجع اعلم ميت فتوا ندارد يا فتواى وى معلوم نيست به مرجع زنده اى كه اعلم احيا است رجوع مي شود.16

سؤال :

مرجع تقليد را چگونه انتخاب كنم؟ آيا حتماً بايد مرجع خاصى داشت يا چند تايى هم مي شود؟

جواب :

معذر روز قيامت تنها فتواى اعلم است و اعلم را مى توان با شهادت اهل خبره شناخت.17

سؤال :

هر فرد در چه سنى مي تواند دين خود را تعيين كند و آيا در اين كار مختار است يا نه؟

جواب :

براى بچه مسلمان كه در سن تمييز اسلام را اظهار داشته است راهى جز عمل كردن به دستورات اسلام نيست، و انكار آن عين گمراهى و ضلالت و موجب زيان است. و احكام مرتد

كه من جمله قتل است بر او بار مي شود.18

سؤال :

شخصي كه مسئله اي برايش پيش مي آيد و در توضيح المسائل هم چيزي در آن مورد ذكر نشده باشد آيا بر او واجب است كه استفتاء كند ؟

جواب :

لازم است فتواي مرجع خود را در مسأله بپرسد و اگر راه رسيدن نباشد مي تواند به فتواي مرجع ديگري كه اعلم است عمل كند.19

سؤال :

آيا در موارد احتياط واجب و يا مستحب مى توانيم به مرجع ديگرى مراجعه نمود ؟ جواب :

در موارد احتياط واجب مى توان به مرجع ديگر مراجعه كرد با رعايت اعلم فالاعلم و در موارد احتياط مستحب نيازى به رجوع نيست .2٠

سؤال :

آيا عمل به احتياط كار ساده اى است و براى ما قابل توصيه است ؟ جواب :

عمل به احتياط كار مشكلى است و اگر تشخيص اعلم براى شما ميسر نيست از يكى از كسانى كه احتمال مى دهيد اعلم يا مساوى باشند تقليد كنيد .21

سؤال :

آيا مى توانم مرجع تقليدم را تغيير دهم ؟ جواب :

اگر مرجع شما اعلم از ديگران است نمى توانيد آنرا تغيير دهيد و اگر ديگرى اعلم است لازم كه از او تقليد كنيد و ملاك در هر دو شهادت اهل خبره در مسأله اعلميت است .22

سؤال :

در يك كاروان كه به قصد زيارت بيت الله الحرام مى رود يك روحانى هست كه مسائل شرعى را بيان مى كند، اگر در كاروان مقلدين هر يكى از مراجع تقليد باشد وظيفه روحانى كاروان چيست؟ او كه نمى تواند رساله توضيح المسائل همه مراجع تقليد را همراه خود به حج ببرد، حكم مقلدين چه مى شود؟

جواب :

اگر

فتواى مرجع شخص را نمى داند نبايد به او مسأله را طبق فتواى ديگران بگويد بلكه او را به كسى كه مسأله را مى داند راهنمايى كند.23

سؤال :

آيا در مسأله اي كه معظم له حكم احتياط واجب داده اند مي توان از آيت الله خوئي تقليد نمود؟

جواب :

در احتياط واجب نمي توان به مرجع ميت رجوع كرد وفقط مي توان به مرجع حي رجوع كرد.24

سؤال :

اگر احتمال دهيم كه فتوى عوض شده آيا بايد به احتمال عمل كنيم يا به رساله؟

جواب :

بايد به رساله عمل كرد.25

سؤال :

اينجانب مقلد شما هستم. آيا همسرم بايد به تبعيت از من از مقلدى كه من از او تقليد مى نمايم تقليد نمايد؟ جواب :

تبعيت از شوهر در مرجع تقليد لازم نيست.26

سؤال :

نظر معظم له در مورد بقا بر ميت چيست ؟ (تقليد كردن)

جواب :

اگر ميت اعلم باشد بايد بر تقليد اوباقي باشد واگر حي أعلم باشد بايد به اوعدول كند .

تقلب ( تعداد : 3 )

آيا تقلب در امتحانات جائز است ؟

جواب :

تقلب در امتحان جايز نيست .1

سؤال :

اگر مرتكب تقلب شويم وبه واسطه آن داراي مدركي شويم كه در شؤون زندگي ما تاثير دارد تكليف چيست؟

جواب :

استفاده از مدرك مذكور اشكال ندارد ولي اگر تخصص لازم را در رابطه با كاري كه به شما واگذار مي شود نداشته باشيد پذيرفتن آن كار جايز نيست.2

سؤال :

آيا در مدارس دولتي در اروپا و يا آمريكا، مي توان تقلب كرد؟ در مدارس غير دولتي چطور؟ اعم از اسلامي و غير اسلامي؟

جواب :

به طور كلي، تقلب در هيچ جا و در هيچ موردي، صحيح و جايز نمي باشد.3

تلويزيون ( تعداد : 4 )

استفاده از تلويزيون در كشورهاى اسلامى كه آهنگهاى مختلف و فيلمهاى خارجى در آن وجود دارد حكم آن چيست ؟

جواب :

استفاده از آن مانعى ندارد و گوش داده به موسيقى مناسب مجالس لهو و لعب و گوش دادن به غنا يعنى آوازى كه مناسب مجالس لهو و لعب باشد چنانچه مضمون آن باطل باشد و يا قرآن و ذكر و دعا باشد حرام است و در غير آنها بنابر احتياط واجب جايز نيست و نگاه كردن به فيلمهاى خارجى بدون شهوت جايز است .1

سؤال :

حرمت فيلمها و نمايشها و سريالهائى كه در تلوزيون و سينما بنمايش در مى آيد چه معيارى دارد ؟

جواب :

ديدن فيلمهاى مبتذل و فيلمهايى كه گمراه كننده و سوق دهنده به گناه و تبهكارى است مطلقا جائز نيست و در غير آنها نگاه باشهوت يا با خوف وقوع در حرام جائز نيست و همچنين به احتياط واجب نگاه زن به فيلم برهنه مرد بيش از مقدار معمول و نگاه كردن

مرد به فيلم برهنه زن بيش از مقدار معمول نزد بى حجابان حتى اگر باشهوت نباشد جائز نيست .2

سؤال :

آيا ديدن تلويزيون كه زنان ومردان را با هم نشان ميدهد گناه است؟

جواب :

نگاه غير التذاذي اشكال ندارد.3

سؤال :

آيا نگاه به تصوير تلويزيوني و غير تلويزيوني زنان غير مسلماني كه پوشش ندارد و برهنه و يا شبه برهنه هستند جايز است؟ آن هم به قصد كنجكاوي و امثال آن، با اين كه اطمينان نداريم لذّت جنسي حاصل شود. و در خيابان ها نگاه به زنان نه به آن قصد كه گذشت بلكه به نيّت تحريك شدن مرد نسبت به همسر خود، چطور است؟

جواب :

نگاه كردن به صحنه هاي برهنه، به طور مستقيم و يا در صفحه تلويزيون و امثال آن جايز نيست بلكه احتياط واجب آن است به طور مطلق به آن مناظر نگاه نكند.4

تارك الصلاة ( تعداد : 4 )

آيا رفت و آمد با افرادى كه مى دانيم اهل نماز نيستند جايز است؟

جواب :

مانعى ندارد ولى با احتمال تأثير نهى از منكر لازم است بلكه بنابر احتياط واجب با عدم احتمال تأثير اظهار كراهت كنيد.1

سؤال :

تارك الصلوة در چه صورت كافر است و آيا نجس هم مى باشد ؟

جواب :

مجرد ترك نماز موجب كفر نمى شود اگر چه ترك آن از گناهان بزرگ است .2

سؤال :

آيا نماز خواندن و غذا خوردن در منزل كسى كه تارك الصلاة باشد جايز است ؟

جواب :

اشكالى ندارد .3

سؤال :

من قصد ازدواج با مردي را دارم كه مسلمان است ولي نماز نمي خواند . از نظر شرعي اشكال ندارد ؟

جواب :

اگر ترس انحراف و گمراهي باشد جايز نيست .4

تجويد ( تعداد : 4 )

در مسابقات بين المللي قرائت قرآن يكي از قاريان خانم بود حكم معظم له در مورد قرائت قرآن توسط خانم چيست؟

جواب :

اگر مهيج نباشد و مستلزم مفسده نباشد حرام نيست.1

سؤال :

آيا به قرائت قاريي كه صدايش را ترجيع مي دهد و مي لرزاند، بدون قصد لذّت مي توان گوش داد؟

جواب :

اگر آهنگي كه در قرائت، از آن آهنگ استفاده مي شود از نوع غناي حرام نباشد شنيدن آن، مانعي ندارد.2

سؤال :

در خواندن نمازها اعم از مستحب و واجب رعايت قواعد تجويدي تا چه ميزان واجب است؟

جواب :

رعايت قواعد تجويدي لازم نيست كافي است كه قرائت صحيح باشد.3

سؤال :

آيا در قرائت نماز توقف در جايي كه توقف جايز نيست اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.4

تخلى ( تعداد : 1 )

آيا ايستاده بول كردن حرام است؟

جواب :

مكروه است.1

تذكيه حيوان ( تعداد : 3 )

تذكيه را توضيح دهيد؟

جواب :

راه حلال وپاك گشتن گوشت وپوست حيوان است با شرايط معين. مثلاً تذكيه ماهي ، زنده بيرون آورده شدن آن است از دريا وآب ويا لااقل در داخل تور وابزار صيد مرده باشد نه در بيرون آن ودر آب. وهمينطور اگر چهار رگ گاو، گوسفند ومرغي را كه قابل تذكيه هستند ببرند گوشت وپوست آنها پاك وحلال مي شود وحتي اگر حيوان حرام گوشت قابل تذكيه باشد وچهار رگ اوقطع شود پاك مي گردد هر چند گه خوردن گوشت آن حرام است پس تذكيه ماهي ، زنده از آب بيرون آوردن آن است ودر جز ماهي با بريدن چهار رگ .1

سؤال :

بر روي برخي صابونها نوشته مي شود كه در آن پي و چربي خوك و يا حيوان تذكيه نشده، به كار رفته است و ما نمي دانيم آيا آن پي و چربي به شئ ديگر استحاله پيدا كرده است يا نه؟ آيا چنين صابوني پاك است؟

جواب :

اگر بدانيم كه در ساختن صابوني پي و يا چربي خوك و يا حيوان مردار و غير مذكي به كار رفته است چنان صابوني نجس است مگر آن كه استحاله آن، مسلم و قطعي باشد و استحاله پي و چربي در چنين صابوني، معلوم و مسلم نيست.2

سؤال :

آيا مي توان گوشتي را از سوپر ماركتي خريد كه صاحب آن مسلمان است و به عنوان گوشت تذكيه شده مي فروشد با علم به اينكه او شراب هم مي فروشد؟

جواب :

بلي، جايز است و خوردن آن گوشت حلال مي باشد هر چند كه قبلا به دست غير

مسلمان بوده، به شرط آنكه احتمال بدهيم كه فروشنده مسلمان تذكيه شرعي آن را احراز كرده است اما بدون چنين احتمالي، حلال نيست.3

تربيت فرزندان ( تعداد : 2 )

تا چه حد مى توان به فرزندان در مورد نماز و حجاب اجبار كرد ؟

جواب :

نسبت به بالغين بايد امر به معروف و نهى از منكر كند و بدون اجازه حاكم شرع بنابر احتياط واجب زدن و مانند آن جايز نيست ولى مى تواند از روشهايى مانند منع بعضى كمكها استفاده نمايد .1

سؤال :

اگر پدرى جهت انجام فريضه نماز صبح فرزند بالغ خود را از خواب بيدار كند و اين نوع بيدار كردن نوع بدى باشد كه باعث ناراحت شدن فرزند شود آيا فرد بيدار كننده معصيت كرده است يا خير؟

جواب :

اگر مقتضاى تربيت دينى باشد و بيدار نشدن فرزند بر اثر اهمال باشد بيدار كردن ضرورى مى شود.2

تسليم ( تعداد : 1 )

پس از گفتن دو سلام آخر هر نماز ، سلام سوم كه السلام عليكم ورحمته الله وبركاته را در حال چرخاندن سر بطرف راست وچپ صحيح گفته شود نماز صحيح است يا خير؟

جواب :

اگر التفات به سمت راست وچپ زياد نبوده كه موجب كج شدن گردن وديدن جهت پشت هر چند مافي الجمله باشد نماز صحيح است.1

تسبيحات اربعه ( تعداد : 3 )

در صورت شك در تعداد تسبيحات اربعه چه كارى بايد انجام داد ؟

جواب :

يك بار واجب است .1

سؤال :

آيا يك بار خواندن تسبيحات اربعه جايز است ؟

جواب :

جايزاست.2

سؤال :

آياتسبيحات اربعه حتما بايد سه بار گفته شود يا يك بار كافي است ؟ جواب :

يك بار كفايت مي كند .3

تشهد ( تعداد : 1٠ )

خواندن شهادت ثالثه (اشهد ان علياً ولى الله) در تشهد نماز چه حكم دارد؟ جواب :

به احتياط واجب جايز نيست.1

سؤال :

اگر در حالت نيم خيز يادمان بيايد كه تشهد نگفته ايم بايد چه كنيم ؟

جواب :

بر مى گرديد و آنرا بجا مى آوريد .2

سؤال :

اگر تشهد را در نماز فراموش كنم آيا اول بايد قضاى آن را بجا بياورم يا اينكه دو سجده سهو يا اينكه قضا اصلا واجب نيست؟

جواب :

قضاى تشهد واجب نيست.3

سؤال :

حكم نمازكسانى كه در تشهد اين عبارت (و اشهد ان اميرالمؤمنين و امام المتقين عليا ولى الله و اولاده المعصومين حجة الله) را مى خوانند چست؟

جواب :

احتياط واجب آنستكه در تشهد ترك شود.4

سؤال :

فراموش كردن قنوت يا تشهد در ركعت دوم بايد نماز را دوباره تكرار كنيم يا خير ؟

جواب :

قنوت مستحب است و براى تشهد فراموش شده دو سجده سهو به جا آوريد .5

سؤال :

اگر كسي پس از خواندن تشهد و بعد از صلوات آن و عجل فرجهم را هم بگويد نمازش صحيح است يا خير ؟

جواب :

مانعي ندارد ولي مستحب است بعد از صلوات بگويد : و تقبّل شفاعه و ارفع درجته.6

سؤال :

آيا ذكر تشهد در نماز جماعت وقت تجافي واجب است؟

جواب :

واجب نيست.7

سؤال :

آيا بعد از صلوات در تشهد نماز(وعجل فرجهم) را مي توان گفت؟

جواب :

مي توان گفت.8

سؤال

:

ايا ذكر تشهد در نماز جماعت وقت تجافي واجب است؟

جواب :

واجب نيست.9

سؤال :

اگر كسي پس از خواندن تشهد وبعد از صلوات آن وعجل فرجهم را هم بگويد نمازش صحيح است يا خير ؟

جواب :

مانعي ندارد ولي مستحب است بعد از صلوات بگويد : وتقبّل شفاعته وارفع درجته .1٠

تشريح ( تعداد : 2 )

1- دردانشگاه هاي علوم پزشكي ايران براي آموزش دانشجويان اقدام به تشريح جسد مي كنند آيا اين كار جايز است ؟

در غير اين صورت وظيفه دانشجو چيست وباتوجه به اينكه حضور دراين كلاس ها لازم است ؟

2- درصورت جواز اگر گفته شود كه آنها را غسل داده اند آيا مس آنها غسل لازم دارد ؟

جواب :

1- تشريح بدن مسلمان براي آموزش جايز نيست مگر اين كه حفظ حيات مسلماني هرچند درآينده متوقف بر آن باشد وبه هرحال حضور دركلاس بدون مباشرت تشريح اشكال ندارد البته نگاه به عورت وهمچنين بدن زن جايز نيست مگر درمورد ياد شده .

2- گفتن آنها كافي است وغسل ندارد البته غسل جسد كافر اثري ندارد ومس آن موجب غسل است . 1

سؤال :

برخى اداره ها (پزشكى قانونى) در مواردى مى خواهند جنازه اى را براى فهم علت مرگ و يا قتل، تشريح كنند آيا چنين اجازه اى هست يانه و چه موقعي جايز نمى باشد؟

جواب :

ولىّ ميّت، نمى تواند به تشريح جنازه مرده اى براى مقصد ياد شده، اجازه دهد. ودر صورت امكان، بايد از آن جلو گيرى به عمل آورد.2

تظليل (حج) ( تعداد : 2 )

ايا استظلال در شب صدق ميكند ؟

جواب :

استظلال در شب صدق نميكند ولي در شب باراني بنابر احتياط واجب محرم سوار ماشين سقف دار نشود .1

سؤال :

ايا در شب ميتوان از ميقات تا مكه مكرمه را با وسيله مسقف طي طريق كرد؟

جواب :

جايز است.2

تعقيبات نماز ( تعداد : 3 )

آيا تعقيبات مشترك نمازهاى روزانه سه بار بايست به جا آورد يا پنج بار ؟ جواب :

تعقيبات نمازهاى يوميّه بعد از هر نمازى خوانده مى شود .1

سؤال :

آيا مى شود بعد از نماز صبح در روز جمعه به جاى تعقيبات نماز صبح اعمال روز جمعه را انجام داد ؟

جواب :

مانعى ندارد .2

سؤال :

آيا تعقيبات مشترك نمازهاى روزانه سه بار بايست به جا آورد يا پنج بار ؟

جواب :

تعقيبات نمازهاى يوميّه بعد از هر نمازى خوانده مى شود .3

تعرب پس از هجرت ( تعداد : 4 )

آيا مسافرت به كشورى كه شك برود ايمان در آن تضعيف شود جايز است؟

جواب :

اگر احتمال عقلائى بدهد نبايد به آنجا مسافرت كند.1

سؤال :

آيا ميتوانيم به خارج از كشور به كشورهايي كه دينشان اسلام نيست برويم چون در انجا بي حجاب هستند؟

جواب :

اگر خوف وقوع در حرام و عدم رعايت شؤونات اسلامى باشد جايز نيست .2

سؤال :

معناى تعرّب پس از هجرت كه از گناهان كبيره است، چيست؟

جواب :

برخى فقها فرموده اند در اين زمان معناى جمله آن است كه انسان در سرزمينى اقامت كند كه دين و ايمانش كاستى پذيرد. و منظور آن است كه او سرزمين اسلامى را كه مى توانست معارف دينى و احكام شرعى را بياموزد و واجبات تكاليف خود را انجام دهد و محرمات را ترك نمايد رها و به كشورى برود كه همه و يا بعضى آنها را نتواند به جا آورد.3

سؤال :

مسلمانى كه از نقصان دين و ايمان فرزندانش بيمناك است اقامت در كشورهاى غربى بر او محرام مى شود؟

جواب :

بلى، همانند بيم از نقصان دين و ايمان خود او.4

تغيير جنسيت ( تعداد : 2 )

منقلب كردن زن به مرد و بالعكس چه حكمى دارد و در صورت انقلاب مرد حكم زن را مى گيرد يا خير ؟

جواب :

بر فرض امكان اشكال ندارد اگر مستلزم كار حرامى نباشد و بر فرض تحقق احكام جنسى جديد را دارد .1

سؤال :

آيا تغيير جنسيت اشكال دارد ؟

جواب :

چون مستلزم نگاه به عورت است بدون ضرورت جايز نيست.2

تصوير ( تعداد : 11 )

نگاه كردن به تصوير سكس چه حكمى دارد با توجه به اينكه انسان به حرام نمى افتد؟

جواب :

بنابر احتياط جايز نيست.1

سؤال :

موقع كار با اينترنت با تصاوير غير شرعى برخورد مي كنيم تكليف چيست؟

جواب :

به تصاوير مبتذل نبايد با شهوت نگاه كنيد بلكه بدون شهوت هم بنابر احتياط واجب جايز نيست.2

سؤال :

نگاه كردن به تصوير عورت مرد و زن نامحرم غير مسلمان چه حكمى دارد اگر احتمال مفسده نرود؟

جواب :

با شهوت جايز نيست بلكه بدون شهوت هم بنابر احتياط واجب جايز نيست.3

سؤال :

آيا نگاه كردن به نقاشى هاى مبتذل منظور يادگيرى نحوه جماع با همسر و تنوعات در مقاربتهاى جنسى براى مردى كه ازدواج كرده است و مى خواهد تنوعى در جماع با همسرش در زمينه مقاربت جنسى داشته باشد ايراد دارد ؟ جواب :

اگر بدون شهوت باشد بنابر احتياط واجب جايز نيست .4

سؤال :

ديدن ترانه هاى تصويرى (شو) زن يا مرد چه حكمى دارد؟ و اگر حرام است ما اين سؤال را از معلم دينى پرسيديم و گفتند اگر بر روى انسان تأثيرى نداشته باشد مسأله ندارد. آيا اين حرف درست مى باشد يا نه؟

جواب :

ملاك حرام بودن اين است كه نواختن آلات مخصوص موزيك به نحوى باشد كه مناسب مجالس لهو و لعب

و عياشى ها باشد. چه تأثير بگذارد و چه نگذارد.5

سؤال :

آيا نگاه كردن به تصوير مبتذل حرام است؟

جواب :

با شهوت و ترس وقوع در حرام، حرام است و بدون آن هم _ بنابر احتياط واجب جايز نيست.6

سؤال :

آيا نگاه كردن به عكس زنهاى مبتذل كه خودشان راضى هستند ديگران عكسهاى آنها را ببينند و در صورتيكه فرد از خودش مطمئن باشد كه در حرام نمى افتد اشكال دارد ? گناه كبيره است يا صغيره يا مكروه است يا هيچكدام ؟ لطفا اگر حديث يا آيه اى در اين خصوص داريم ذكر بفرمائيد ؟

جواب :

نگاه التذاذى به آن جايز نيست و همچنين است بنابر احتياط واجب اگر نگاه غير التذاذى مى باشد .7

سؤال :

مشاهده تصاوير ورزشى زنان كه قسمتى از بدن آنان عريان است بطور مستقيم و يا غير مستقيم از تلويزيون براى مردان چه حكمى دارد ؟ آيا متاهل يا مجرد بودن مرد تفاوتى در حكم مسئله مى كند ؟ جواب :

نگاه كردن به شهوت و خوف وقوع در حرام ، حرام است و همچنين بنابر احتياط واجب اگر بدون شهوت و خوف وقوع در حرام باشد و فرقى ميان متاهل و غيره در حكم مذكور نيست .8

سؤال :

حكم ديدن عكس زن خارجى نيمه عريان را بفرمائيد ؟ جواب :

نگاه التذاذى جايز نيست و بدون التذاذ هم بنابر احتياط جايز نيست .9

سؤال :

نشانه ريبه در ديدن عكس زنان چيست ؟

جواب :

ريبه يعنى خوف وقوع در عمل حرام مثل استمناء و زنا و ديدن عكس هائى كه انسان با نگاه به آن مأمون از اين افعال حرام نيست جايز نيست و براى شكستن شهوت كه انسان

دچار لغزش و انحراف نشود ، اشتغال به كارهاى مفيد مثل تفريحات سالم ، ورزش و مطالعه و امثال آن مفيد مى باشد.1٠

سؤال :

نگاه كردن به تصاوير انسانها (اعم از عكس، نقاشي، نقاشى متحرك و فيلم) در چه صورت اشكال دارد؟

اگر عدم لذت شرط است آيا نگريستن به هر چهره اى (خود چهره يا تصاوير آن) كه انسان از آن خوشش مى آيد حرام است؟ چون ظاهراً انسان از هر چه خوشش بيايد لذت مى برد؟

جواب :

اگر بدون لذت جنسى باشد و نترسد كه به حرام مى افتد جائز است تنها خوش آمدن ملاك حرمت نيست بايد لذت جنسى باشد.

ج

جواب سلام ( تعداد : 3 )

كسى كه فقط مى گويد سلام در جوابش گفتن چه چيزى واجب است؟

جواب :

كافى است بگويد سلام عليكم.1

سؤال :

پسرى كه به پدر خود سلام نمى كند چه حكمى دارد اگر پسر به پدر سلام كند وپدر جواب ندهد چطور؟

جواب :

احترام واحسان به پدر ومادر واجب است حتى اگر او جواب ندهد بازهم شما سلام كنيد.2

سؤال :

آيا جواب دادن به مجريان تلويزيون و گويندگان راديو مى دهند واجب است ؟

جواب :

واجب نيست .3

جنابت ( تعداد : 7 )

آيا عرق شخصي كه از طريق نا مشروع جنب شده است نجس است ياخير؟

جواب :

پاك است.1

سؤال :

حكم عرق حاصل از خود ارضائي چيست ،آيا عرقش نجس است و اگر دستش خيس باشد چطور؟

جواب :

پاك است ونجس نيست وفقط آنچه با آن رطوبت (مني) ملاقات كند نجس است .2

سؤال :

براى آقايان حالت جنب مشخص است ولى براى خانمها چه زمانى اتفاق مى افتد؟ آيا زمانى كه بدن بى حس مى شود؟

جواب :

اگر آبى خارج شود به شهوت و بدن سست شود جنابت حاصل شده و اين آب نجس است ولى اگر اين سستى حاصل نشود در صورتى كه آب زياد باشد و با شهوت خارج شود بنابر احتياط واجب همان حكم را دارد.3

سؤال :

اگر بر من دو غسل واجب باشد (غسل حيض و جنابت) آيا مى توانم در يك غسل بگويم نيت مى كنم غسل حيض و جنابت انجام دهم و با دو نيت يك غسل انجام دهم؟

جواب :

اشكال ندارد بلكه اگر يكى از آنها را هم انجام دهيد و ديگرى را اصلاً نيت نكنيد هم كافى است.4

سؤال :

آيا هر مايعى كه بدون اراده از بدن دفع شود حكم جنابت را دارد ؟

جواب

:

رطوبتى كه بر اثر شدّت تهييج جنسى خارج مى شود اگر زياد باشد نجس است و موجب غسل است .5

سؤال :

اگر شخصي جنب باشد و نماز و روزه گيرد ولي نداند كه جنب است وبعد از چند مدت متوجه شود و بداند كه جنب بوده تكليف چه ميباشد؟

جواب :

روزه هاي وي صحيح است و نمازهايي كه قبل بجا اورده است قضا كند.6

سؤال :

اگر انسان نداند كه جنب است و با همين حالت به مسجد برود آيا مرتكب حرام شده است ؟

جواب :

چون نميدانسته گناهي صورت نگرفته است .7

جلوگيرى ( تعداد : 2 )

آيا استفاده از كاندوم براي جلوگيري از بار دار شدن اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.1

سؤال :

زنى كه نمى خواهد فرزند دار بشود به پزشك مراجعه كرده و از او مى خواهد تا لوله هاى رحم اورا ببندد اعم از آن كه باز كردن آن لوله ها بعداً ممكن باشد و يانه و اعم از آنكه شوهر راضى باشد ويا نه، آيا چنين كارى جايز است؟

جواب :

چنان عملى براى زن جايز است به شرط آن كه اگر به دست زدن و نگاه نامحرم نكشد اعم از ان كه باز كردن لوله ها بعدا امكان داشته باشد يانه. و اجازه شوهر از اين جهت كه بستن لوله هاى رحم، از فرزنددارى، مانع مى شود، لازم نيست بلى گاهى اجازه شوهر لازم مى شود و آن، جهت خروج از خانه براى مراجعه به پزشك مى باشد زيرا خروج از خانه بدون اجازه شوهر جايز نيست.2

جهر و اخفات در نماز ( تعداد : 6 )

جهر به قرائت در ركعات اول و دوم نمازهاى مغرب و عشاء براى زنان چه حكمى دارد؟

جواب :

جايز است.1

سؤال :

جهر در نمازهاى غير از ظهر و عصر تا چقدر بايد بلند خواند ؟

جواب :

بايد عرفاً جهر صدق كند و بگويند بلند مى خواند .2

سؤال :

بنده خواهري دارم كه نمازشان را با صداي بلند ميخوانند و به طوري كه صدايش از اتاقي ديگر نيز شنيده مي شود و نيز كليه متن نماز را چندين بار تكرار مي كنند و هر با نمازشا ن مدتي بسيار طولاني ميشود آيا نماز خواندن بدينگونه براي بانوان صحيح است يا خير؟

جواب :

بانوان نماز ظهر و عصر را به احتياط واجب بايد آهسته بخوانند و در بقيه مخيرند و

مي توانند بلند بخوانند.3

سؤال :

چه قسمتهاي از نماز ظهر را بايد با صداي بلند خواند ؟

جواب :

مي توانيد تكبيرات و سبحانيات را با صدا خواند .4

سؤال :

مرد كدام نمازها را بايد با صداي بلند و كدام را آهسته بخواند و ايا اين حكم فقط براي قرائت حمد و سوره است يا ديگر واجبات نماز را هم شامل ميشود ؟ در مورد الله اكبر – تكبير- بسم الله اول حمد و سوره و تسبيحات اربعه چطور؟

جواب :

بر مرد به احتياط واجب لازم است كه حمد وسوره و همچنين بسم الله آنرا در نماز صبح و مغرب و عشاء بلند بخواند و بقيه لازم نيست.5

سؤال :

چه قسمتهاي از نماز ظهر را بايد با صداي بلند و چه قسمتهاي را بدون جهر صدا زد ؟

جواب :

مي توانيد تكبيرات و سبحانيات را با صدا خواند .6

جمع بين صلاتين ( تعداد : 1 )

ايا فاصله انداختن بين دونماز واجب مثلا بين ظهر و عصر يا بين نماز مغرب و عشاء مستحب است؟

جواب :

مستحب است.1

جبيره ( تعداد : 3 )

از نظر معظم له ((جبيره)) به چه چيزي گفته مي شود؟

جواب :

چ_ي_زى ك_ه ب_ا آن زخم و شكستگى را مى بندند و دوائى كه روى زخم و مانند آن مى گذارند ((جبيره)) ناميده مى شود.1

سؤال :

آيا با وضوى جبيره اى (مسح پا جبيره اى) مى توان به عنوان امام جماعت اقامه نماز جماعت كرد؟

جواب :

بلى مي شود و اشكالى ندارد.2

سؤال :

اگر دست تا آرنج در گچ باشد جهت وضو حكم آن چيست ؟ و اگر شخص غسل جنابت بر او واجب شود حكم آن چيست ؟

جواب :

وضو و غسل جبيره اي واجب است .3

چ

چك ( تعداد : 2 )

در مورد خورد كردن چك به طور كامل توضيح بفرماييد كه در چه صورتي جايز ودر چه صورتي جايز نيست ؟

جواب :

اگر چك در مقابل يك بدهكاري واقع مي شود اشكال ندارد در غير اين صورت جايز نيست .1

سؤال :

بنده در ارتباط با يك معامله ملك چكي را از شخص سومي در ارتباط با اين معامله گرفته ام كه البته اين چك هم متعلق به فرد ديگري بوده است. چك مدت دار بوده است و به دلايلي از زمان چك وصول نشده است. لطفا بفرماييد ضامن اين چك چه كسي است؟

جواب :

خريدار ملك ضامن ثمن آن مي باشد نه صاحب چك يا ديگري.2

چرم ( تعداد : 1 )

در خارج كشور غيراسلامي در منزل استيجاري مبلي داريم كه مطمئن نيستيم كه چرم آن از كشور اسلامي است يا نه بفرماييد حكم آن چيست نجس است يا پاك است اگر دست خيس به آن بخورد حكمش چيست؟

جواب :

اگر معلوم باشد كه چرم حيواني باشد يا طبيعي يا اينكه بدانيد حيواني است ولي احتمال مي دهيد كه از حيواني گرفته شده كه ذبح شرعي شده است پاك است.1

ح

حدود حرمين شريفين ( تعداد : 1 )

لطفا حد مسجد النبي وبيت الله الحرام كجاست ؟

جواب :

تمام ساختمان جديد مسجد الحرام ومسجد النبي محسوب مي شود.1

حريم ( تعداد : 8 )

درباره اموال واشيايى كه در سطح زمين قرار ندارند بلكه در اعماق زمين يا درهوا و فضا قرار دارند آيا مى توان حريمى در نظر گرفت ؟( مانند حريم براى ماهواره ها، ايستگاه هاى فضايى، پل هاى هوايىِ، مترو و راه هاى زير زمينى و…)

جواب :

هر شىءاى كه استفاده از آن متوقف بر مقدارى از فضا و مكان اطراف آن است آن فضا حريم آن شىء به حساب مى آيد.1

سؤال :

براى تعيين حدود حريم آيا صرفاً كمال انتفاع مالك از ملك بايد مورد نظر قرار گيرد (پس هر مقدار از اطراف ملك كه براى كمال انتفاع لازم است جزء حريم است ولو اين كه به ضرر مالكين مجاور باشد) يا عدم اضرار به مالكين مجاور نياز بايد در نظر گرفته شود؟

جواب :

در مواردى كه كمال انتفاع جامعه اقتضا مىكند كه حريمى به ضرر مالكان بر برخى املاك تحميل شود آيا مىتوان اين كمال انتفاع را مجوز در نظر گرفتن حريم دانست؟ (مانند حريم مقرر براى جاده ها جهت كاربرى فضاى سبز و...).2

سؤال :

شخصى درختى در بالاى زمين خودش مى نشاند و ريشه آن به زمين كسى ديگر مى رسد و از آن نهال مى رويد آن نهال از آن كيست ؟

جواب :

از آن صاحب درخت است .3

سؤال :

شخصى در حريم زمين ديگران عمارت مى سازد و در ابتدا كسى متعرض نمى شود ولى بعد از تكميل مانع مى شوند حكم چيست ؟

جواب :

تصرف كه مزاحم حق او شود در حريم شرعى ملك ديگران بدون اجازه

ذيحق جايز نيست .4

سؤال :

آيا حريم ملك صاحب حريم است يا حق وى است يا متعلق حق است يا صورت ديگران؟

جواب :

متعلق حق است.5

سؤال :

در صورتى كه حريم مانع از تملك يا تصرفات ديگران شود تكليف چيست؟

جواب :

تكليف اين است كه تصرف و تملك نكنند.6

سؤال :

آيا در حريم در فروض 1 و 2 ميان حريم نهر آب، خانه، قنات، چاه، روستا تفاوتى هست؟

جواب :

تفاوتى ندارد.7

سؤال :

استفاده از بعضي ميوه درختاني كه در كوچه وخيابان ويا از خانه مردم به داخل كوچه آمده چگونه است؟

جواب :

استفاده خوردن از ميوه درختان داخل كوچه يا خيابان اشكال ندارد ولي استفاده از درختاني كه شاخه آنها به بيرون آمده است به احتياط واجب جايز نيست.8

حيوانات ( تعداد : 18 )

فضله كلاغ پاك است ؟

جواب :

فضله كلاغ پاك است .1

سؤال :

آيا مدفوع طوطي نجس است؟

جواب :

پاك است.2

سؤال :

آيا پرورش قورباغه به منظور صادرات به ممالك ديگر جايز است؟

جواب :

صادر كردن آن به ممالك كافره مانعى ندارد.3

سؤال :

آيا سگهاى شكارى كه براى گرفتن حيوانات يا آوردن آنها استفاده مى شوند ، نجس هستند؟ آيا دست زدن به سگ باعث نجس شدن مى شود ؟

جواب :

بله نجس است و دست زدن به آنها با رطوبت مسرى موجب تنجس دست است .4

سؤال :

آيا راه رفتن سگ بر روى برف موجب نجس شدن آن مى شود؟

جواب :

همان مقداريكه با رطوبت مسريه با پاى سگ ملاقات كرده نجس مى شود.5

سؤال :

آيا نجاست سگ خشك با نجاست سگ خيس برابر است؟

جواب :

اگر خشك باشد منجس نيست مگر اينكه ملا قى آن خيس باشد.6

سؤال :

آيا براي تشخيص پرنده حرام گوشت بايد همه علائم را دارا باشد ؟

جواب :

اگر يكي از

علامتها باشد كافي است .7

سؤال :

آيا فضله طوطى و خرگوش و سنجاب پاك است ؟

جواب :

فضله طوطى پاك است و مدفوع خرگوش و سنجاب نجس است .8

سؤال :

پرنده اى پيدا كردم در محل كارم كه بسيار قيمتى است و از خانواده طوطيان است و سخنگو است با توجه به نامعلوم بودن صاحب پرنده حكم چيست و مى توانم در آن تصرف بكنم؟

جواب :

اگر مى تواند پرواز كند حق داريد آن را تملك كنيد و اگر نتواند چنانچه بدانيد صاحب دارد و گم شده است بايد يكسال اعلام كنيد اگر صاحب آن پيدا نشد مى توانيد قيمت آن را به فقير صدقه بدهيد و تملك كنيد .9

سؤال :

شرايط نگهدارى سگ در منزل و باغ جهت نگهبانى چگونه مى باشد ؟

جواب :

مانعى ندارد و شرط خاص براى آن نيست .1٠

سؤال :

تربيت ونگهداري گربه وخرگوش در منزل چه حكمي دارد؟ آيا موي آنها نماز را باطل مي كند؟

جواب :

مانعي ندارد نماز را باطل نمي كند.11

سؤال :

آيا گوشت لك لك حرام است؟

جواب :

حلال است.12

سؤال :

ايا خوردن خرچنگ حلال است؟

جواب :

حرام است.13

سؤال :

ايا روغن حيوانات غير از حلال گوشت مانند مار يا ببر و غيره نجس است ؟

جواب :

اگر حيوان خون جهنده نداشته باشد يا تذكيه شده باشد روغن ان هم پاك است و استفاده غير خوراكي از ان مانعي ندارد.14

سؤال :

فضولات پرندگان ( حرام گوشت – يا حلال گوشت – گوشت خوار يا غير گوشت خوار – داراي چنگال يا بدون چنگال ) پاك است يا نجس؟

جواب :

فضولات همه انها پاك است.15

سؤال :

ايا گوشت ملخ و خرگوش حلال است؟

جواب :

گوشت ملخ حلال است. گوشت خرگوش و تمام انواع ان

حرام است.16

سؤال :

آيا فضله ي كلاغ نجس است؟

جواب :

پاك است.17

سؤال :

لطفا بفرمائيد ايا فروش گوشت گراز به كشورهاي غير مسلمان جايز است يا خير؟

جواب :

فروش آن جايز نيست ولي گرفتن پول از كافر به عنوان استنقاذ اشكال ندارد البته اگر اين مستلزم تقديم گوشت گراز باشد به احتياط واجب جايز نيست.

حيض ( تعداد : 31 )

عادت ماهيانه من هشت روزه است. در روز نهم لك زرد رنگي ديدم و دوباره غسل كردم و نماز خواندم. براي نماز شب روي لباس زيرم لك زردي بود نماز نخواندم و شب نزديكي داشتم به اميدي كه پاك شده ام اگر دوباره لك ديدم حكمش چيست؟ و اگر حامله شوم؟

جواب :

آبهايي كه قبل از عادت ماهيانه خارج مي شود تا وقتي كه صدق خون نكند حكمي ندارد و اگر به هنگام وارسي خود در اواخر عادت ماهيانه بر روي پنبه زردي ببيند، به معناي استمرار عادت ماهيانه محسوب مي شود، مادامي كه از ده روز تجاوز نشده باشد _ و اگر ترشحات ديگري غير از خون ببيند ربطي به عادت ماهيانه ندارد و محكوم به طهارت است هرچند رنگش رو به زردي باشد.1

سؤال :

خانمهاي غير سيد كه بعد از 5٠ سالگي قمري وخانمهاي سيد كه بعد از 6٠ سالگي خون را با او صاف ايام پريودي مشاهده مي كنند ان خون حيض به حساب بياورند يا خون استحاضه؟

جواب :

خوني كه بعد از 6٠سالگي ديده مي شود استحاضه است وفرقي بين سيد وغير سيد نيست وقبل از شصت سالگي اگر با شرائط باشد حيض است چه سيد باشد چه نباشد.2

سؤال :

زنى هستم 28 ساله كه به مدت 15 روز مشكل پريودى داشتم . بعد

از دو هفته از پاك شدن پريد قبلى به مدت 5 روز لك بينى داشته كه يكى دو بار از اين 5 روز مقدار خون بيشتر و سياهتر بود . روزه ها را كامل گرفته و براى هر نماز نيز وضو گرفتم (بعضى وقتها كه بيشتر بود تيمم بدل از غسل هم مى كردم . از روز ششم تا پانزدهم خون به صورت غليظ و روشن جارى شد (احتمالا پريد اصلى ) حال 5 روز اول استحاضه است يا حيظ ؟ و اعمال (نماز وروزه ) در اين شرايط چه خواهد بود ؟ مخصوصا 5 روز اول ؟

جواب :

آن 5 روز كه بصورت لكه بينى بوده است استحاضه است و بايد نماز را با شرايطى كه در سال امده است و همچنين روزه را بايد گرفت .3

سؤال :

اگر زنى در هنگام عادت ماهيانه يا دانسته و يا ندانسته با شوهر خود جماع كند حكم شرعى انرا بيان فرمائيد؟

جواب :

حكم خاصى ندارد فقط اگر از روى علم و اختيار بوده بايد توبه كند .4

سؤال :

برخى خانمها در اثر بستن لوله رحم ديگر خون حيض نمى بينند ، مساله طهر غير مواقعه و عده چنين زنهايى را بيان بفرمائيد ؟

جواب :

حكم خانمهاى را دارد كه به صورت طبيعى حيض نمى شوند .5

سؤال :

خواندن قرآن ، تفسير قرآن و حفظ قرآن در ايام حيض چه حكمى دارد؟ در رساله نوشته شده است كه خواندن بيش از هفت آيه كراهت دارد آيا به اين معنى است كه نبايد خوانده شود ؟

جواب :

مانعى ندارد .6

سؤال :

چه حكمى دارد اگر زن حائض پس از 7 روز آب زردى مى بيند آيا

اگر غسل كند مى تواند با آن نماز بخواند و روزه بگيرد اگر مقاربتى انجام دهد و سپس آن اب زرد را ببيند چه حكمى دارد ؟

جواب :

اب زرد اگر خون نباشد پاك شده است و اگر خون باشد تا دوازدهم اگر قطع شود حيض است و الا استحاضه حساب مى شود .7

سؤال :

دخترى دارم 11 ساله كه مشكل ذهنى دارد او در اوايل آبانماه تكليف شده و دوران پريود او را شروع گرديد. سؤال من اين است كه پس از اتمام هر دوره پريود با توجه به اينكه او مشكل ذهنى دارد آيا من مىتوانم هنگام استحمام ايشان نيت غسل نمايم و ايشان را غسل بدهم يا خير و يا اگر راه ديگرى وجود دارد لطفاً بفرمائيد؟

جواب :

اگر مسائل را درك نمى كند تكليفى بر او نيست و لازم نيست غسل كند و اگر متوجه مى شود بايد به او بگويد كه بايد غسل حيض كند و همين كافى است و نيت چيزى نيست كه به زبان بياورد و يا از قلب بگذراند.8

سؤال :

تا به حال سابقه نداشته كه من لك بينى داشته باشم و عادت ماهانه ام مرتب بوده، الان كه در ماه مبارك رمضان هستيم طبق هر ماه سر موقع اتفاق افتاده ولى بصورت لك بينى مختصر كه به شكل حيض نيست ولى زمان حيض است، مى باشد كه من هر روز قبل از اذان غسل مى كنم و روزه مى گيرم ولى در حين روز به طور مختصر لك قهوه اى رنگ مى بينم، نمى دانم روزه هاى اين روزها به چه صورت است؟ آيا بايد قضاى آن را بگيرم؟

جواب :

اگر

زمان حيض باشد و خون سه روز مستمر باشد هرچند اولش بيرون بيايد و پس از آن بيرو نيايد ولى طور است كه اگر پنبه اى را داخل كنيد آلوده مى شود حيض به حساب مى آيد ولى اگر منقطع شود حيض نيست بلكه استحاضه است.9

سؤال :

آيا زن در حال عادت ماهانه (حيض) مى تواند نكاح يا عقد كند ؟

جواب :

اشكال ندارد .1٠

سؤال :

در حيض منظور از پاك شدن چيست ؟

جواب :

منظور اين است كه در باطن هم خون نباشد .11

سؤال :

تعداد روزهاى حيض را چگونه بايد حساب كرد ؟

جواب :

تا پايان آلودگى.12

سؤال :

اگر تا ده روز در باطن خون بود ده روز تعدادش شود و سر ده روز غسل شود ؟

جواب :

اگر از ده روز تجاوز نكرد همه آن حيض است و پس از پاك شدن كامل بايد غسل كند و اگر از ده روز تجاوز كرد اگر عادت عددى نداشته باشد روزهايى كه خون صفات حيض داشته باشد حيض است و غير آن استحاضه است و اگر همه آن يك نواخت باشد و عدد مشخص در زنان فاميل نباشد مى تواند عددى را كه مناسب او از 3 تا 1٠ حيض قرار دهد و بهتر است هفت را انتخاب كند و مابقى را استحاضه قرار مى دهد .13

سؤال :

آيا شنيدن تمام آيات سوره هايى كه در آن سجده واجب دارد به صورت مستقيم براى خانم حائض اشكال دارد ؟

جواب :

شنيدن حرام نيست .14

سؤال :

اگر بعد از اذان ظهر عادت شوم و نماز خوانده باشيم آيا بايد قضاى آن را بجا بياوريم؟

جواب :

اگر بمقدارى بوده كه فرصت براى نماز بوده بايد آنرا هم قضا

كنيد.15

سؤال :

اگر زن وشوهر بعد از نزديكي بفهمند زن حائض است تكليف چيست ؟

جواب :

چون نميدانسته اند گناهي مرتكب نشده اند و زن بعد از پاك شدن براي حيض و جنابت يك غسل انجام ميدهند.16

سؤال :

خانم هايي كه عذر شرعي دارند به هنگام خواندن قران در برخورد با آيات سجده چگونه بايد عمل نمايند؟آيا ايه را نخواند؟ يا سوره اي كه در ان ايه سجده است را نبايد بخواند؟

جواب :

فقط همان چهار ايه اي كه سجده واجب دارد نخواند و خواندن آيات ديگر ان سوره ها اشكال ندارد.17

سؤال :

نزديكي با زن در هنگام حيض چه حكمي دارد؟

جواب :

حرام است .18

سؤال :

براي خانمها در عادت ماهيانه مربوط به سوره هاي سجده دار بايد كل سوره را سجده كند؟

جواب :

فقط براي آيه سجده دار سجده لازم است ، البته خواندن آيات سجده در هنگام عادت ماهانه جايز نيست.19

سؤال :

دوره عادت ماهيانه ام منظم نيست اكثرا جلووكاهي عقب مي افتد چندين بارهم حدود يك هفته قبل از شروعش لك مي بينم وبعد از ان به تدريج خون بيشتر ميشود وجمعا ازده روز تجاوز ميكند در اين حال تكليف را بفرمايد؟

جواب :

از اولي كه خون مستمر است حيض به حساب مي ايد پس اگر از ده روز تجاوز كرد وهمه قرمز يا سياه بود اگر در زنان فاميل عادت مشخصي نباشد ميتوانيد هفت روز را حيض وما بقي را استحاضه قرار دهيد.2٠

سؤال :

خانم هايي كه عذر شرعي دارند به هنگام خواندن قران در برخورد با ايات سجده چگونه بايد عمل نمايند؟آيا آيه را نخواند؟ يا سوره اي كه در ان آيه سجده است را نبايد بخواند؟

جواب :

فقط همان چهار

آيه اي كه سجده واجب دارد نخواند و خواندن آيات ديگر ان سوره ها اشكال ندارد.21

سؤال :

حوله يا لباسي كه قبل از غسل در موقع حيض استفاده شد بعد از غسل پاكي ايا براي استفاده نجس است؟

جواب :

پاك است و ميتواننداستفاده كنند.22

سؤال :

آيا زردي بجا مانده از لكه بيني خانمها بر روي لباسها كه بعد از شستشو باقي مانده است نجس است يا خير لكه هاي بعد از حيض كه بعد از شستشو بر روي لباس مي ماند چطور ؟

جواب :

در صورتيكه فقط رنگ باشد و جرميت نداشته باشد آن لكه خون نيست و لباس طاهر ميشود .23

سؤال :

اگر روزي 7 حيض غسل كنم و به خيال اين كه پاك شده ام حنا به دست و پا بندم و بعد متوجه شوم كه پاك نشده ام و حنا هم رنگ انداخته تكليف چيست ؟

جواب :

گذاشتن حنا در ايام حيض مانعي ندارد .24

سؤال :

آيا ميشود در ايام حيض به حمام رفت ؟

جواب :

مانعي ندارد.25

سؤال :

براي خانمهايي كه عذر شرعي دارند تا چه حدي مي توانند به ضريح ائمه (عليهم السلام)نزديك شوند ؟

جواب :

رفتن به رواقها مانعي ندارد و فقط از همان قسمتي كه ضريح در آنجاقرار دارد به احتياط واجب دوري كنند .26

سؤال :

دختر من دوازده ساله است وتازه عادت ماهانه شده است ولي مرتب خونريزي دارد وبه علت اينكه مدرسه مي رود وسن اوكم است نميتواند براي هر نماز غسل كند دكتر هم مي گويد اين امر در شروع عادت ماهانه دختران طبيعي است . تكليف نمازهاي اوچيست ؟

جواب :

اگر از ده روز تجاوز نكرد حيض است واگر تجاوز كرد وهمه آن يك نواخت بود

به مقدار ايام عادت دختران فاميل هم سن وسال اوحيض وما بقي استحاضه است واگر يك نواخت نبود . آن چه به صفات حيض است حيض وما بقي استحاضه است واگر عادت دختران فاميل مختلف است مي تواند 7 روز حيض حساب كند ودر استحاضه اگر خون كم باشد كه پنبه را فرا نمي گيرد غسل لازم نيست ووضوكفايت مي كند ولي بايد براي هر نماز وضوبگيرد واگر پنبه را فرا مي گيرد اگر از آن تجاوز نمي كند يك غسل در شبانه روز كافي است وبه احتياط واجب لازم است براي نمازهايي كه استحاضه متوسط قبل از آن شد غسل كند وبراي هر نماز وضوبگيرد واگر تجاوز مي كند بايد براي نماز صبح يك غسل وبراي ظهر وعصر يك غسل وهمچنين مغرب وعشاء يك غسل انجام دهد .27

سؤال :

قرائت سوره فصلت وسجده آن براي زن حائض چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد وفقط آياتي كه سجده واجب دارد نبايد خوانده شود.28

سؤال :

در موسم حج، برخي بانوان، داروهاي طبّي مي خورند تا عادت ماهانه را با تأخير اندازد امّا در همان روز هاي عادت، به طور منقطع خون مي بينند آيا چنان خوني، حيض است؟

جواب :

اگر سه روز پي در پي خون ببيند اگر چه در درون رحم باشد حيض است وگرنه احكام حيض را ندارد.29

سؤال :

آيا بانوان حائض مى توانند بيشتر از هفت آيه از قرآن بخوانند به جز آيات سجده و اگرچنان كارى جايز و مكروه باشد معنى كراهت آن چيست؟

جواب :

تلاوت بيش از هفت آيه به جز آيات سجده كه به كلى نيست كراهت دارد ومعناى كراهت دراينجا كمتر بودن ثواب مى باشد.3٠

سؤال

:

سن واقعى يائسگى بانوان چند است ؟

جواب :

در باب حيض شصت سالگى و در باب عدّه پنجاه سالگى، با فرض انقطاع خون .31

حواله ( تعداد : 1 )

آيا كارمزد حواله جات بانكي مصداق ربا مي باشد ؟

جواب :

خير بلكه جعل است .1

حق والدين ( تعداد : 5 )

آيا رضايت والدين در انجام مستحبات و شركت در مراسم و شعائر اسلامى نسبت به فرزندان شرط است ؟

جواب :

خير شرط نيست ولى اگر انجام اعمال مستحبى باعث اذيت آنها بعلت شفقت بر او شود جائز نيست.1

سؤال :

آيا والدين حق دارند كه حجاب را به فرزندان بالغ تحميل نمايند؟

جواب :

حق دارند ولي نه با كتك ومانند آن.2

سؤال :

آيا والدين مي توانند فرزندان خود را از گوش دادن به موسيقي روز ويا تراشيدن ريش منع كنند؟

جواب :

حق دارند.3

سؤال :

آيا والدين مي توانند فرزندان را از پوشش لباسهاي مد روز منع كنند ؟

جواب :

پدر ومادر ميتوانند از بعضي كمكها امتناع كنند مگر اينكه فرزند چنين باشد وچنان نباشد وفرزند هم ناچار است براي رسيدن به مقاصد خود آنها را اطاعت كند.4

سؤال :

حدود اطاعت از پدر و مادر چيست؟

جواب :

فرزند در برابر پدر و مادر دو نوع واجب دارد: اول: نكويى و انفاق به ايشان اگر بينوا وتهيدست اند و تأمين نيازمندى هاى زندگيشان و برآوردن خواسته هاى مشروعان در حدود شئون عادى زندگانى آنگونه كه فطرت سالم ايجاب مى كند. و ترك اين وظيفه نوعى انكار نكويى هاى ايشان است. و اين نكويى بر حسب اختلاف حال پدر و مادر از حيث تنگنايى و گشايش و نيرو و ضعف فرق مى كند. دوم: نيك رفتارى وخود دارى از بد رفتارى در سخن و عمل اگر چه به او ستم كرده باشد و در روايت آمده است كه اگر پدر و مادرت تو را زدند نبايد به آنان تندى كنى بلكه بايد

بگويى خدا شما را بيامرزد. اين دو وظيفه نسبت به شئون پدر مادر است و اما در شئون فرزند نيز امر دو نوع است : اول: اذيت شدن پدر و مادر از اين ناحيه باشد كه دلسوز فرزندشان هستند و از كارى كه او انجام مى دهد هر چند در ارتباط با ايشان نباشد، رنج مى كشند، فرزند، چنين كارى را نبايد بكند اعم از اينكه او را نهى كنند و يا نه.

دوم: اذيت شدن پدر و مادر از اين جهت باشد كه آنان برخى خصلت هاى نكوهيده دارند مثلاًدوست نمى دارند فرزندانشان به دنبال خير دنيا باشد چنين اذيت شدنى اثرى براى فرزند ندارد و واجب نيست فرزند در مقابل اين نوع توقعات تسليم آنان باشد. و از همين مطلب معلوم مى شود كه اطاعت از پدر و مادر در خصوص او امر ونواهى شخصى شان در حد ذات خود واجب نيست.و خدا عالم و داناست.5

حق چاپ ( تعداد : 6 )

اگر كپي يك كتاب را خريداري كنيم وبعد از آن متوجه شديم كه كپي از آن كتاب توسط ناشر منع شده استفاده از آن چه حكمي دارد؟ آيا كپي مجدد از آن جايز است؟

جواب :

اگر از نظر قانوني ممنوع باشد حضرت آية الله اجازه مخالفت چنين قانوني را نمي دهند.1

سؤال :

تكثير cd در صورت راضي نبودن صاحب امتياز جايز است ؟

جواب :

اگر از نظر قانون ممنوع باشد جايز نيست .2

سؤال :

به تازگي براي كامپيوتر رايتر خريدام ، استفاه از اين رايتر براي رايت سي دي هاي غير مجاز براي دوستان و آشنايان ديگران با گرفتن حق رايت چه حكمي دارد ؟ توضيح دهيد .

جواب :

رايت كردن

سي دي هاي غير اخلاقي جايز نيست .3

سؤال :

آيا استفاده از كتاب هاي خارجي كه بدون اجازه ناشرچاپ مجدد شده است جايزاست؟ جواب :

اگر مخالف قانون نباشد جايز است .4

سؤال :

آيا خريدن كتابي كه بدون اجازه مؤلف آن تكثير شده براي مطالعه درسي اشكال دارد؟

جواب :

خريد آن اشكال ندارد.5

سؤال :

لطفاً حكم خريد سى دى هاى قفل شكسته اى كه در بازار به فروش مى رسد و قطعاً پايين تر از قيمت سى دى اصلى (قفل نشكسته) است، در دو صورت ايرانى بودن و خارجى بودن آن بيان فرماييد؟

جواب :

اگر مخالف قانون آن شركتها باشد جايز نيست.6

حق الناس ( تعداد : 2 )

حكم كسى كه حق الناس (اعم از مالى يا غير مالى) بر گردنش هست چيست؟

جواب :

اگر صاحبان آنها را مى شناسيد بايد مال يا بدهى خود را به آنها اداء كنيد و اگر نمى شناسيد يا دسترسى نداريد از طرف آنها صدقه بدهيد .1

سؤال :

اگر شاخه هاي درخت ميوه ي همسايه از روي دوار داخل حياط خانه ي ما شده باشد آيا خوردن ميوه هاي آن حلال است يا خير ؟

جواب :

بايد با اجازه مالك باشد .2

حقوق همسر ( تعداد : 11 )

حلق و تقصير (حج) ( تعداد : 17 )

حملدار حج ( تعداد : 1 )

مسؤولان كاروان هاى حج و راهنماى حُجاج كه هر ساله كارشان اين است، آيا نمازشان شكسته است، يا تمام؟

جواب :

اگر كارشان كوتاه مدت باشد، مانند سه هفته، وظيفه شان نماز قصر است و اگر بلندمدت مثلاً سه ماهه باشد، وظيفه شان نماز تمام است و در موارد اشتباه و شك در اين كه كثيرالسفر هستند يا نه، احتياط آن است كه ميان قصر و تمام جمع كنند و نمازشان را هم شكسته بخوانند و هم تمام.1

حج ( تعداد : 27 )

كسى كه پاره اى از پوشش كعبه مشرفه را برداشته است، آيا بر او لازم است كه آن را برگرداند؟ آن را به چه كسى برگرداند؟

جواب :

اگر مسؤولين امور كعبه معظمه آن را به او داده باشند، برايش كه از آن استفاده كند، به اين كه آن بفروشد، هديه دهد، جانمازش كند و يا جلد قرآنش قرار دهد و مانند آن. اما اگر مخفيانه آن را برداشته باشد، احتياط واجب آن است كه مسؤولين آن جا را از اين مسأله باخبر كند.1

سؤال :

آيا مقصود از «احتياط اولى» هر جا در مناسك آمده باشد، احتياط مستحب است؟

جواب :

آرى.2

سؤال :

اگر بعد از حج عمره انسان بفهمد سعى او باطل بوده تكليف چيست؟ آيا در احرام است ونمى تواند همسر بگيرد؟

جواب :

دراحرام خود باقيست وبايد آن را تدارك كند وبنابر احتياط واجب بايد شخصا آن را انجام دهد.3

سؤال :

كسى كه به عمره مفرده مى رود از كدام ميقات احرام ببندد چون از طريق هواپيما سفر مى كند آيا براى او جائز است كه از جده احرام ببندد يا نه؟

جواب :

ميقات او جحفه است.4

سؤال :

كسى كه تا بحال خمس نداده است واولين

بار به عمره مفرده مى رود مى تواند از مصارف عمره خمس بدهد وبعداً حساب كامل را بكند يا نه؟

جواب :

مى تواند گرچه تأخير خمس گناه است.5

سؤال :

خانه پدرى خود را فروختم به خاطر قرض پسرم وخانه اى ديگر را خريدم مقدارى براى دخترم گذاشتم كه رهن خانه را بدهد وجاى اجاره بگيرد واز اين پول خانه مثلا 4 ميليون باقى مى ماند آيا مى توانم به بقيه بچه هايم كمك كنم چون خيلى محتاج هستند؟ وآيا من واجب الحج شدم ؟ در حالى كه وضع مالى بچه هايم خوب نيست ومى خواهم به آنها از پول باقى مانده كمك كنم ؟

جواب :

اگر از صرف آن مال در حج در حرج وسختى واقع مى شويد هر چند به خاطر وضعيت فرزندان حج واجب نيست .6

سؤال :

اگر كسى طلاهايش را براى رفتن به حج بفروشد آيا بايد خمس انرا بدهد ؟

جواب :

مابه التفاوت بين خريد وفروش از ربح سال فروش حساب مى شود وچنانچه تا سر سال خمسى در زندگى مصرف نشود بايد خمس انرا داد .7

سؤال :

خانمى كه 68 سال دارد خانه پدرش را فروخت تا براى اينكه قرض پسرش را بدهد ويك خانه كوچكتر براى خودش خريد مابقى از پول خودش را مى خواهد به بچه هاى ديگرش بدهد چون قرض دارند الان مى خواهد بداند كه آيا با اين شرط واجب الحج شده است يا نه ؟

جواب :

چنانچه مبلغ باقيمانده بعد از خريد خانه به مقدار هزينه هاى سفر حج هست ايشان مستطيع مى باشد .8

سؤال :

آيا معنى مسئله 242 كتاب مناسك حضرتعالى در مورد استفاده از فتق بند قابل تعميم به كمربند

طبى جهت فتق ديسك مهره هاى كمر بمنظور جلوگيرى از تشديد بيمارى در زمان مناسك حج تمتع نيز مى شود واستفاده از آن نيز جايز است ؟

جواب :

استفاده از كمربند طبى جهت ديسك مانعى ندارد .9

سؤال :

مادر من در مدت 5 سال است كه واجب الحج شده است ولى به علت خوف از تنهايش وبه اميد اينكه سال بعد پدرم با ايشان بتوانند به سفر حج بروند اقدام به رفتن به سفر حج را به تاخير انداخته اند . حال با توجه به اينكه پدرم هم به علت داشتن مشكلاتش نمى تواند فعلا با ايشان به اين سفر مبارك بروند . آيا مادرم بايد براى رفتن به حج اقدام كنند يا خير ؟

جواب :

حضور همسر در حج زن شرط نيست واگر استطاعت دارد بايد حج را بجا آورد .1٠

سؤال :

اگر كسى طواف ياسعى را رها كند و بدون فوت موالات از اول انجام دهد حكم چيست فرموديد اگر جاهل قاصر باشد اشكال ندارد و منظور از جاهل قاصر و جاهل غير قاصر چيست ؟

جواب :

جاهل مقصر كسى است كه در تعلم احكام شرعى كوتاهى كرده باشد والا جاهل قاصر است .11

سؤال :

اگر كسى از جده مُحرم شد ورفت مكه، بعد معلوم شد كه اشتباه كرده وموقف نرفته حالا چكار بايد كند؟ آيا كفاره دارد يا به جحفه رود ودوباره احرام ببندد؟

جواب :

بايد به ميقات برود واحرام ببندد واگر نتواند از حرم خارج شود واحرام ببندد واگر اين هم ممكن نيست همانجا كه هست دوباره احرام ببندد.12

سؤال :

آيا به نظر آيت الله جده محاذى ميقات است؟ و آيا مى شود از آنجا مُحرم شد؟

جواب :

حضرت آيت

الله فرموده اند: جده قبل از محاذات ميقات است و مى توان با نذر صحيح از آنجامحرم شد .13

سؤال :

همسر اينجانب امسال مستطيع حج شد وهمه چيز براى سفر حج واجب ايشان مهيا مى باشد ولى ايشان باردار هستند وزمان تشرف حدود 4 ماه دارند وچون ايشان با كاروان وبدون ما هستند نمى دانم كه آيا سفر براى ايشان و حمل مضر است و احتمال سقط هم مى رود يا خير، حال تكليف چيست؟

جواب :

اگر خوف سقط يا ضرر ديگر باشد ساقط است ولازم نيست حج برود.14

سؤال :

آيا كسى كه يك تعهد اخلاقى براى بازگرداندن سهامى داشته وعازم تشرف به مكه جهت حج واجب بوده اگر اين تعهد اخلاقى را اجرا نمايد موجب تعهد مالى گشته آيا اين امر موجب برهم زدن استطاعت مالى او براى حج واجب مي شود؟

جواب :

موجب نمي شود.15

سؤال :

من ماه پيش به حج عمره رفتم، كه هزينه سفرم را خودم پرداختم اينجانب كارمند هستم. آيا براى لباس و... بايد خمس مى دادم؟

جواب :

اگر آنچه صرف كرده ايد از منافع امسال بوده خمس ندارد وسال از روز ابتداى به اشتغال شروع مي شود.16

سؤال :

آيا يك زن با مهريه خود مى تواند به حج واجب مشرف شود ؟

جواب :

بله .17

سؤال :

اينجانب مبتلا به قند خون هستم وبايد انسولين تزريق نمايم در هنگام احرام تكليف چيست ؟

جواب :

مانعي ندارد .18

سؤال :

در عمره مفرده براي تقصير فقط ناخن خود را كوتاه كرده ام ودر ايران متوجه شده ام كه بايد طبق نظرمعظم له آيت الله موي خود را هم كوتاه مي كرده ام حال وظيفه من چيست ؟

جواب :

هر جا هستيد احتياطا موي خود

را به قصد تقصير كوتاه كنيد وچيزي بر شما نيست .19

سؤال :

آيا مردي كه به حج واجب ميرود بايد رضايت همسر خود جلب نمايد ؟

جواب :

لازم نيست .2٠

سؤال :

آيا خانمهايي كه داراي تاتو بر روي ابروهاي خود مي باشند مي توانند به حج بروند؟

جواب :

اشكال ندارد وبه حج ضرري نميرساند.21

سؤال :

با توجه به اينكه پس از محرم شدن در مسجد شجره وحركت بطرف مكه بعد از نماز شب بوسيله اتوبوس هاي سقف دار ايا براي مرد ان خطا وتقصير محاسبه ميشود؟

جواب :

اگر باران نبارد اشكال ندارد وكفاره لازم نيست.22

سؤال :

ايا استظلال در شب صدق ميكند ؟

جواب :

استظلال در شب صدق نميكند ولي در شب باراني بنابر احتياط واجب محرم سوار ماشين سقف دار نشود.23

سؤال :

آيا در شب ميتوان از ميقات تا مكه مكرمه را با وسيله مسقف طي كرد؟

جواب :

جايز است.24

سؤال :

آيا عمره مفرده بر فرض استطاعت واجب است؟

جواب :

بر كساني كه وظيفه ايشان حج تمتع است عمره مفرده واجب نيست.25

سؤال :

زمانيكه با پول ومالي حرام ويا غصبي به حج مشرف مي شوند چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر عين لباس طواف وهدي غصبي نباشد حج وعمره صحيح است هر چند ضامن پول غصبي است.26

سؤال :

زمانيكه حقي (مال) از همسر وفرزندان بر عهده زائر بيت الله الحرام ميباشد چطور؟

جواب :

اين امر موجب بطلان حج ياعمره نيست.27

حج نيابت ( تعداد : 32 )

اگر شخصى ناقص العضو باشد، آيا مى توان او را براى حجة الاسلام و جز آن نايب گرفت؟

جواب :

اگر نقص عضو او موجب خلل در انجام عمل اختيارى نشود، نيابتش جايز است وگرنه مشمول پاسخ پرسش هاى 58 و 59 مى شود.1

سؤال :

اگر كسى خودش را براى حج نيابتى اجير

كرد و چون مُحرم شد دريافت كه بنابر فتوا يا احتياط، عملش مُجزى نيست، حال چه كند؟

جواب :

اگر بنابر فتوا، عملش مُجزى نباشد، احرامش باطل است و اگر بنابر احوط مُجزى نباشد، احتياط كند و حجش را به نيابت از منوب عنه رجاءً به پايان برساند.2

سؤال :

اگر كسى را كه قادر به اداى عمل اختيارى در جايى كه بنا به فتوا يا احتياط نايب گرفتن در آن جايز نيست، به سبب جهل به حكم يا موضوع نايب بگيرد وبعد از گذشت وقت علم پيداكند، آيا جهل او باعث معذوريتش مى گردد و مى تواند به عمل نايب اكتفا كند؟

جواب :

خير.3

سؤال :

اگر حج در فرض هاى سؤال قبل، حج مستحبى باشد، آيا اجير گرفتن برايش صحيح است؟

جواب :

اگر عمل اجير درباره خودش صحيح باشد، صحيح است. ليكن بر او لازم است كه اجيركننده را از وضع خود باخبر سازد.4

سؤال :

آيا جايز است كسى را براى اداى حجة الاسلام اجير كنند، در صورتى كه از پيش معلوم باشد كه به يكى از طرق زير از اداى عمل اختيارى ناتوان است : 1. اگر از وقوف اختيارى در عرفه يا مزدلفه معذور باشد و وقوف اضطرارى را انجام دهد ؟

2. اگر از ادراك وقوف اختيارى براى همه وقت معذور باشد و تنها به مقدار ركن توقف كند ؟

3. اگر شخصاً از انجام طواف عمره تمتع يا حج و يا سعى آن دو معذور باشد و ناچار براى آن ها نايب بگيرد ؟

4. اگر لبيك گويى اش غلط باشد و حتى با تلقين نتواند جملات را درست ادا كند، لذا خود لبيك بگويد و ديگرى را هم نايب بگيرد

تا لبيك بگويد ؟

5. اگر در قرائتش غلطى باشد كه با آن نتواند نماز طواف را طبق روش معتبر شرعى به جاى آورد، لذا خود نماز بخواند و ديگرى را هم براى اداى آن نايب بگيرد ؟

6. اگر شخصاً از رمى جمره عقبه در روز عيد معذور باشد، لذا ديگرى را براى آن نايب بگيرد ؟

7. اگر از مبيت در منى معذور باشد ؟

8. اگر شخصاً از رمى جمرات در روز يازدهم و دوازدهم معذور باشد، لذا ديگرى را نايب بگيرد ؟

9. اگر نسبت به ارتكاب پاره اى محرمات احرام، چون در سايه قرار گرفتن و پوشاندن سر و مانند آن ها معذور باشد ؟

جواب :

1- بنابر احوط نيابت او مُجزى نيست.

2- بعيد نيست كه نيابتش جايز باشد.

3- بنابر احوط نيابتش مجزى نيست.

4- احوط مُجزى نبودن نيابتش است.

5- احوط مُجزى نبودن نيابتش است.

6- احوط مُجزى نبودن نيابتش است.

7- بنابر اظهر نيابتش جايز است.

8- بعيد نيست كه نيابتش صحيح باشد.

9- نيابتش جايز است.5

سؤال :

آيا به جاى آوردن حج يا عمره به نيابت از حضرت ولى عصر _ ارواحنا له الفدا _ جايز است؟

جواب :

آرى، جايز است.6

سؤال :

اگر شخصى براى اداى حج بلدى اجير شد و چون به مدينه منوره رسيد، از مسجد شجره جهت عمره مفرده براى خودش مُحرم شد و پس از انجام آن به مدينه بازگشت و دوباره براى حج نيابتى مُحرم شد. حال آيا با اين كار وظيفه اش را درباره حج بلدى انجام داده است؟

جواب :

مانعى ندارد و به حج نيابتى لطمه نخورده است.7

سؤال :

كسى براى اداى عمره تمتع خودش وارد مكه شد و حجش مستحبى بود، آيا مى تواند از اداى

حج تمتع اعراض كند و در آن جا براى اداى حج نيابتى اجير شود و به يكى از ميقات ها برود تا به نيابت از منوب عنه، براى عمره تمتع محرم شود؟

جواب :

بايد حج خود را همان طور كه آغاز كرده است به پايان برساند و با اعراض از آن، عمره اش باطل نمى شود. البته اگر عمره اش قبل از ماه ذى حجه باشد و او پس از فراغت از اعمال عمره از مكه بيرون رود و تا پايان ماهى كه در آن براى عمره مُحرم شده است بدان بازنگردد، عمره اش باطل مى شود و او در اين حال مى تواند از يكى از ميقات ها به نيابت از آن كه مى خواهد، براى عمره تمتع مُحرم شود. در اين صورت حجش صحيح است. اگرچه به سبب باطل كردن عمره اش گناهكار است.8

سؤال :

اگر شخصى براى حج نيابتى اجير شد و پاره اى از مقدمات كار را انجام داد و در اين راه مبلغى صرف كرد، آن گاه دولت مانع از سفرش به سرزمين مقدس شد. حال آيا مى تواند مبلغى را كه صرف تهيه مقدمات كرده است، از اجيركننده خود مطالبه كند يا نه؟

جواب :

اگر براى حج و مقدمات آن اجير شده باشد و اجرت در قبال همه آن ها باشد، در اين صورت مى تواند مبلغى را كه خرج كرده است مطالبه كند و اگر تنها براى حج اجير شده باشد و مقدمات با آن لحاظ نشده باشد، استحقاق دريافت چيزى ندارد.9

سؤال :

اگر شخصى براى حج نيابتى اجير شد، آيا مى تواند ديگرى را براى اداى آن اجير كند؟

جواب :

اگر اجيركننده

به صراحت و يا به انصراف با او شرط نكرده باشد كه خودش حج را به جاى آورد، جايز است. ليكن جايز نيست كه قيمت اجرت اجير دوم كمتر از اجرت خودش باشد.1٠

سؤال :

اگر شخصى به نيابت از ديگرى براى عمره مفرده مُحرم شد، ليكن فراموش كرد و براى خودش طواف نمود، در اين صورت آيا بايد طواف را براى منوب عنه اعاده كند و عملش صحيح است؟

جواب :

آرى، بايد طواف را به نيابت از منوب عنه، اعاده كند .11

سؤال :

ورثه، شخصى را اجير مى كنند تا در قبال مبلغى معين و در سالى معين، به نيابت از ميت شان حج كند. اما پيش از موسم حج به دلائلى هزينه حج افزايش مى يابد. در اين صورت آيا اجير ملزم به اداى حجى كه بابتش اجير شده و به همان مبلغ تعيين شده است، يا آن كه مى تواند اجاره را فسخ كند و يا از ورثه بخواهد آن كاستى را جبران كنند؟

جواب :

در صورتى كه در قرارداد شرط معاملى كه استحقاق يكى از اين دو حالت را نشان دهد، نباشد، اجير حق فسخ يا مطالبه مبلغ بيشتر را ندارد.12

سؤال :

آيا نايب براى حج، مى تواند جهت اداى برخى اعمال كه نايب گرفتن در آن ها جايز است، ديگرى را نايب كند؟

جواب :

اگر عذرى كه مجوز نايب گرفتن است، برايش پيش آيد، جايز است و در مورد ذبح مطلقاً جايز است.13

سؤال :

آيا افضل آن است كه انسان براى خودش حج مستحبى به جاى آورد، يا آن كه هزينه حج را به مؤمنان فاقد استطاعت ببخشد تا حج واجب به جاى آورند و يا آن كه

خودش به نيابت از ديگرى حج به جاى آورد ؟

جواب :

صورت اول افضل است.14

سؤال :

شخصى به قصد اداى حجة الاسلام، به مدينه مى رسد و پيش از انجام اعمال فوت مى كند. حال آيا براى متوليان كارش جايز است كه كسى را از اموال به جا گذاشته اش اجير كنند تا به نيابت از او حج كند؟ و آيا با علم به اين كه حج بر او مستقر شده است، نايب گرفتن نيازمند كسب اجازه از ورثه اش است يا آن كه اجازه حاكم شرعى كفايت مى كند؟

جواب :

واجب است كه از ورثه اش اجازه بگيرند و اجازه حاكم شرعى كافى نيست و اين كه زاد و راحله اش را بايد _ طبق روايت _ براى حج معين كنند به اين معنى نيست كه بر اين امر غير از ورثه ولايت دارند.15

سؤال :

شخصى نايب مى شود كه به نيابت از ديگرى حج كند و از شهر خودش براى همين غرض راه مى افتد و چون به ميقات مى رسد و براى عمره تمتع مُحرم مى شود، آن را فراموش مى كند، به گونه اى كه اگر از او بپرسند : «چه مى كنى؟» خواهد گفت : «براى خودم مُحرم مى شوم» و نمى گويد كه به نيابت از فلانى مُحرم مى شوم و متوجه خطاى خود نمى شود، مگر پس از آن كه خود را در مكه مى يابد. حال چه كند؟ آيا مى تواند از احرام خود اعراض كند و براى منوب عنه دوباره مُحرم شود، يا آن كه بر او واجب است كه حج خودش را به پايان برساند؟

جواب :

جايز نيست از احرام

خودش اعراض كند. ليكن اگر اعمال عمره تمتع را به جا آورد و آن گاه از مكه بيرون رفت و در ماهى كه عمره را در آن به جا آورده بود، بدان بازنگشت _ مانند آن كه عمره را در ماه ذى قعده به جاى آورد و از شهر بيرون رفت و تا پايان آن برنگشت _ و در نتيجه عمره اش باطل شد، در اين صورت اگرچه به سبب باطل كردن عمره اش گناهكار است، مى تواند به نيابت از منوب عنه براى عمره تمتع از يكى از ميقات ها مُحرم شود.16

سؤال :

آيا همان طور كه ايمان نايب در انجام حج شرط است، براى اداى پاره اى از اعمال حج نيز شرط است؟

جواب :

آرى. بنابر احوط _ جز در مورد ذبح و نحر _ شرط است.17

سؤال :

اگر شخصى براى نيابت از ديگرى خود را اجير كرد يا قصد نيابت تبرعى از او را داشت، در حالى كه براى عمره يا حج مُحرم شده بود، اينك شك دارد كه آيا به هنگام احرامش قصد نيابت داشته است يا آن كه براى خود مُحرم شده است. در اين صورت تكليفش چيست؟

جواب :

اگر انگيزه و محركش به سوى عملْ نيابت از آن غير باشد، به گونه اى كه اگر او نبود، اقدام نمى كرد، همين براى انجام آن كفايت مى كند.18

سؤال :

شخصى براى خودش به عنوان عمره مستحبى مُحرم مى شود، حال آيا برايش جايز است كه از آن به حج به نيابت از پدرش عدول كند؟

جواب :

عدول جايز نيست.19

سؤال :

آيا واجب است كه اعمال نايب در حج بر طبق تقليدش باشد يا ناچار بايد مطابق تقليد

منوب عنه باشد؟

جواب :

طبق تقليد خودش عمل كند، البته اگر فرض شود كه مورد اجاره صريحاً _ يا بر اثر انصراف اطلاقش _ مقيد به عمل صحيح در نظر منوب عنه يا اجيركننده باشد، در آن صورت وظيفه اش عمل به مقتضاى آن است مادام كه به فساد عبادت يقين حاصل نشود.2٠

سؤال :

اگر شخصى براى حج بلدى اجير شد، ليكن در ساعت حركت غفلت كرد كه آن را نيت كند، آيا نيت سابقش كافى است؟

جواب :

اگر حج نيابتى محرك او به سوى عمل باشد، كافى است.21

سؤال :

اگر شخصى براى حج بلدى اجير شد و مثلاً يك ماه پيش از موسم حج به شهر ميت رفت. و به عنوان نيابت حج حركت نمود و به شهر خود رفت و از آن جا راهى مكه مكرمه شد، آيا عملش مُجزى است و حجش، بلدى خواهد بود؟

جواب :

آرى.22

سؤال :

شخصى همه كارهايش را به پسرش مى سپارد و او به دليل ناتوانى پدر از اداى حج، برايش كسى را اجير مى كند تا به نيابت از او حج بگزارد. حال آيا اگر پدر از مسأله نيابت يكسره بى خبر باشد، عمل نايب برايش مُجزى است؟

و اگر پيش از آن كه نايب در ميقات مُحرم شود، از مسأله خبردار شد و با آن موافقت كرد، چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر وكالت پسر عام و شامل نايب گرفتن براى پدر باشد _ گرچه پدر نداند كه در چه سالى اين نيابت صورت خواهد گرفت _ عمل نايب برايش مُجزى است وگرنه مُجزى نخواهد بود، مگر آن كه با اطلاع و موافقتش باشد، گرچه اين اطلاع و موافقت پيش از مُحرم شدن حاصل

شود.23

سؤال :

كسى كه به دليل پيرى يا ضعف و مانند آن جايز است كه براى حجة الاسلام نايب بگيرد، آيا شرعاً برايش بهتر است كه تا جايى كه مى تواند خود با تحمل سختى و مشقت مناسك حج را به جاى آورد و آن چه را كه نمى تواند خودش به جاى آورد مانند سعى و رمى و جز آن به نايب واگذارد و يا آن كه برايش ارجح آن است كه براى همه مناسك حج نايب بگيرد؟

جواب :

ظاهراً صورت اول ارجح است.24

سؤال :

كسى كه به اندازه هزينه حجش بدهى دارد، از نظر حضرت عالى مستطيع به شمار نمى رود. حال آيا برايش جايز است كه از طرف خود و يا ديگرى حج مستحبى به جاى آورد؟

جواب :

جايز است. البته اگر آن بدهى حالّ (مهلت آن سررسيده) و طلبكار خواستار آن باشد و هزينه كردن اموالش براى اداى حج مستحبى موجب ناتوان شدنش از اداى آن گردد، اين كار برايش جايز نيست و اگر مخالفت كرد، معصيت كرده است، اما حجش صحيح است.25

سؤال :

كسى كه در انجام طواف عمره تمتع و حجش و نمازهاى دو طواف نايب شده است لازم است در حين اداى آنها مُحرم باشد؟

جواب :

لازم نيست.26

سؤال :

آيا گرفتن اُجرت براى انجام عمره مفرده نيابتى كه آن را رجاءً به جاى مى آورند، جايز است؟

جواب :

مانعى ندارد.27

سؤال :

آيا نايب شدن زن براى مرد در حج تمتع جايى كه احتمال مى رود به سبب حيض شدن و تبديل حجش به حج اِفراد نتواند عمره تمتع را به جا آورد، صحيح است؟ و اگر نايب شد و حيض گشت، آيا عمل نيابتى او مُجزى است؟

جواب

:

اگر به ناتوانى او در حج تمتع اطمينان حاصل نشود، اقرب آن است كه نايب شدنش جايز و عملش مُجزى است، حتى در صورت تبديل حج.28

سؤال :

آيا انجام حج نيابتى از سوى چند تن جايز است و آيا اگر برخى يا همه آنان مرده باشند، تفاوت مى كند؟

جواب :

در حج مستحبى، مطلقاً اشكالى ندارد، اما در حج واجب جز در يك مورد كه در مسأله 126 مناسك آمده است، جايز نيست.29

سؤال :

آيا نيابت تبرّعى از سوى كسى كه از انجام پاره اى مناسك حج ناتوان است، صحيح است؟ مثلاً اگر حاجى روز عيد قربان و پيش از انجام اعمالش بازداشت شود، آيا كفايت مى كند كه يكى از دوستانش به جايش بى آن كه او خبر داشته باشد رمى جمره و قربانى كند؟

جواب :

اين كار كافى نيست، بلكه نيابت بايد به درخواست او بوده باشد.3٠

سؤال :

آيا زن مى تواند براى مرد ويا زن نيابت حج انجام دهد؟

جواب :

مى تواند.31

سؤال :

در حج نيابت طواف نساء چه ثمره اي دارد ، در حالي كه زن و شوهر مرده اند ؟

جواب :

در حج نيابي اثر طواف نساء نسبت به شخص نايب است .32

حج افراد ( تعداد : 3 )

كسى كه وظيفه اش حج تمتع است، آن را به جاى مى آورد و سال بعد با احرام عمره مفرده وارد مكه مى شود. سپس مى خواهد حج اِفراد به جاى آورد. آيا حق اين كار را دارد؟ و اگر دارد از كجا مُحرم شود؟ از مكه يا جاى ديگر؟

جواب :

اگر پيش از ماه هاى حج عمره را به جاى آورده باشد، مى تواند حج اِفراد به جاى آورد و اگر در مكه باشد

مى تواند از همان جا مُحرم شود. اما اگر عمره مفرده را در ماه هاى حج به جا آورد و سپس بخواهد حج به جاى آورد و تا يوم الترويه در مكه بماند، عمره اش عمره تمتع خواهد بود و بايد حج تمتع به جاى آورد و نمى تواند حج اِفراد به جاى آورد. البته اگر پيش از روزهاى حج از مكه خارج شود، مى تواند براى حج افراد از يكى از ميقات ها مُحرم شود.1

سؤال :

آن كه در مكه مكرمه است، اگر بخواهد حج اِفراد به جاى آورد، از كجا مُحرم شود؟

جواب :

برايش جايز است كه از خود مكه مُحرم شود.2

سؤال :

آيا لازم است كه عمره مفرده را بلافاصله پس از حج اِفراد به جاى آورند، يا آن كه جايز است اداى آن را به تأخير اندازند؟

جواب :

وجوب عمره مفرده مانند وجوب حج، فورى است.3

حج تمتع ( تعداد : 5 )

كسى كه در حال حج تمتع است اگر از منى به مكه بازگردد، آيا جايز است پيش از طواف حج و نمازش از آن جا خارج شود؟

جواب :

ظاهراً جايز است.1

سؤال :

شخصى پس از فراغت از اعمال عمره تمتع، دچار حادثه اى مى شود كه به سبب آن به بيمارستانى بيرون از مكه منتقل مى گردد و پزشك عملاً او را از بازگشت به مكه جهت مُحرم شدن براى حج بازمى دارد. در صورتى كه توانايى وقوف در عرفات و مشعر را داشته باشد، تكليفش چيست؟

جواب :

از هرجايى كه بتواند، مُحرم شود و راهى عرفات گردد.2

سؤال :

در مناسك فرموده ايد كسى كه عمره تمتع را به جاى مى آورد، جايز نيست به اختيار خود حج را ترك كند، اگرچه

اصل حج مستحبى باشد. حال آيا مى تواند از حج تمتع به حج اِفراد عدول كند؟

جواب :

عدول جايز نيست.3

سؤال :

اگر مكلَّف عمره تمتع را انجام داد سپس مسأله اى برايش پيش آمد كه از انجام حج بر جانش ترسيد و يا از اين كه دچار ضرر مهمى شود هراسان شد، آيا مى تواند از حج تمتع اعراض كند؟

جواب :

اگر ترسش عقلايى باشد، واجب نيست حج را كامل كند، در اين صورت احتياط آن است كه آن را به عمره مفرده تبديل نمايد و طواف النساء به جاى آورد.4

سؤال :

اگر ولىّ كودك، او را به عمره تمتع وادارد، آيا بر او واجب است كه به حج تمتع نيز وادارش كند و اگر واجب نيست، آيا بر او متعيّن است كه او را طواف نسا دهد؟

جواب :

اگر آن كودك غيرمميز باشد، هيچ بر او واجب نيست و اگر مميز باشد انجام طواف النساء و نمازش كفايت مى كند.5

حجاب ( تعداد : 54 )

آيا بيرون گذاشتن قسمتى از روسرى از زير چادر براى زنان اشكال دارد؟

جواب :

مانعى ندارد ولى موهايش را بايد بپوشاند.1

سؤال :

شغل اينجانب پرستارى است و در بيمارستان كار مى كنم آيا معاينه و لمس بدن نامحرم اشكال شرعى دارد؟

جواب :

بدون پوشش مانند دستكش جايز نيست مگر اين كه نشود كار را انجام داد و بيمار مضطر به معالجه متوقف بر لمس باشد و مردى كه اين كار را بتواند انجام دهد نباشد.2

سؤال :

من دخترى 17 ساله هستم كه مادرم با مردى داراى يك پسر 1 ساله ازدواج كرده. خواهشمند است حكم حجاب مرا در برابر اين پدر و پسر بيان فرمائي؟

جواب :

پدر بر شما محرم است ولى پسر

نامحرم است.3

سؤال :

آيا پوشاندن روى پا براى زن در نماز واجب است ؟

جواب :

واجب نيست ولى از نامحرم بايد پوشاند .4

سؤال :

آيا منظور از حجاب پاكى و عفت زن و جلوگيرى از انحراف جامعه و عدم نگاه آميخته با گناه به زن نيست ؟ در اين صورت اگر زنى بتواند با پوشيدن لباسهاى ساده اى كه ابدا جلب توجه نمى كند عفت را رعايت و از نگاه شهوت آميز مردان جلوگيرى كند آيا لازم است رورى سر كند و اگر بله چرا ؟

جواب :

حجاب يعنى مستور كردن تمام بدن و زينتها و مواضع فتنه انگيز زن با پوششى كه خود زينت يا موجب تحقير و استهجان نباشد واجب است و علل احكام از راه شرع معلوم مى شود و علتى براى اين حكم بيان نشده است .5

سؤال :

چرا حجاب زن غير مسلمان در يك كشور اسلامى واجب است ولى كشف حجاب زن مسلمان در يك كشور غير اسلامى ممنوع مى باشد؟

جواب :

بر زن حجاب واجب است مسلمان باشد يا غير مسلمان، در كشور اسلامى باشد يا غير اسلامى.6

سؤال :

آيا مرد اجازه دارد كه حجاب را به همسر خود تحميل كند؟

جواب :

مرد نمي تواند همسر خود را مجبور كند به رعايت كردن حجاب ولى مي تواند او را از بيرون رفتن منع كند حتى با حجاب. پس مي تواند شرط كند كه اگر حجاب كامل پوشيد حق دارد خارج شود.7

سؤال :

من جوانى هستم 24ساله وقصد دارم با دخترى ازدواج نمايم كه در اروپا زندگى مىنمايد واز نظر حجاب كمى سهل انگار است ، مثلا با موى برهنه رفت وآمد مى كند. حال اگر بخواهم با اين قبيل

اشخاص ازدواج نمايم ، آيا از نظر احكام خداوند در اين دنيا ودر دنياى آخرت مسئوليت وبازخواستى براى من وجود دارد؟

جواب :

قبل از ازدواج مسئوليتى نداريد ولى بعد از آن مسؤول حفظ حجاب او هستيد وبايد اورا از بيرون رفتن بدون حجاب منع كنيد پس بايد از هم اكنون محاسبه كنيد كه آيا مى توانيد با چنين زنى اينطور برخورد نماييد ووظيفه تان انجام دهيد.8

سؤال :

نقاب براى زن جوان چه حكمى دارد ؟

جواب :

واجب نيست .9

سؤال :

نحوه پوشش با چادر و يا مانتو چگونه بايد باشد؟

جواب :

زن بايد لباسى بپوشد كه زينت نباشد و گرنه مانند هر زينتى ديگر بايد پوشانده شود و همچنين لباس نبايد موجب فريفته شدن مردان و جلب توجه آنان شود .1٠

سؤال :

آيا پوشيدن حجاب براى زن دراسلام فرض است ؟ حتى دركشورهاى خارجى ؟ ومقصودم از حجاب روسرى است ؟

جواب :

واجب است كه زن تمام بدن خود را به استثناء صورت ودستهاى تا مچ از چشم نامحرم با حجابهاى كه خود زينت نباشد مستور كند .11

سؤال :

پوشاندن پا براى خانمها با جوراب تا چه حدى بايد باشد ؟

جواب :

اگر پا و ظاهر آن مرئى نباشد اشكال ندارد و لو اينكه حجم آن را نشان بدهد .12

سؤال :

تا چه حد مى توان به فرزندان در مورد نماز و حجاب اجبار كرد ؟

جواب :

نسبت به بالغين بايد امر به معروف و نهى از منكر كند و بدون اجازه حاكم شرع بنابر احتياط واجب زدن و مانند آن جايز نيست ولى مى تواند از روشهايى مانند منع بعضى كمكها استفاده نمايد .13

سؤال :

آيا پوشيدن پوشيه بر خانمها واجب است؟

جواب :

پوشاندن صورت بر خانمها

واجب نيست.14

سؤال :

آيا در جايى كه نداشتن حجاب مستوجب به گناه انداختن كسى نميشود پوشاندن سر براى خانمها واجب هست (مشروط بر اينكه بقيه نقاط بدن كاملا پوشيده باشد). مثلا در اروپا كه مردم اهميتى براى حجاب قائل نيستند ديده شدن موى سر يك خانم چه مشكلى مى تواند ايجاد كند. كما اينكه در قرآن آمده است خودتان را بپوشانيد تا مانع از تحريك مردان نشويد. البته همينطور گفته شده است كه با حجاب شما از غير مسلمان ميشويد. يعنى ارزش براى زن مسلمان قائل شده است.

جواب :

حجاب بر بانوان واجب است ولو اينكه بى حجابى وى موجب به گناه افتادن ديگرى نشود.15

سؤال :

آيا ابروى اصلاح شده براى زن حكم زينت را دارد؟ تا چه حد بايد پوشانده شود؟ آيا ابرو به طور كامل بايد پوشانده شود؟

جواب :

پوشاندن ابروى اصلاح شده لازم نيست.16

سؤال :

نپوشانيدن وجه و كفين و كعبين چه حكمي دارد ؟

جواب :

پوشاندن كعبين در خانم ها از نامحرم لازم است.17

سؤال :

حكم نگاه كردن و صحبت كردن با زن مسلمان كه حجاب خود را به طور كامل رعايت نمي كند چيست ؟

جواب :

اگر نگاه شهوي ، يا خوف وقوع در حرام باشد جايز نيست .18

سؤال :

آيا ديدن موي زن كافر حرام است؟

جواب :

بدون شهوت اشكال ندارد.19

سؤال :

آيا براي حجاب مي توان از مانتو و روسري استفاده كرد؟

جواب :

مانعي ندارد.2٠

سؤال :

آيا زينت كردن (در حد معمول) دستها تا مچ و يا آرايش ساده صورت محل اشكال است؟(براي غير همسر در جامعه)؟

جواب :

چهره آرايش كرده لازم است پوشانده شود.21

سؤال :

آيا حجاب اسلامي براي خانواده هاي مذهبي و روحاني متفاوت از ديگران مي باشد ؟

جواب :

شرعا تفاوت

نمي كند ولي بايد شؤونات خانواده حفظ شود .22

سؤال :

آيا پدر ومادر شوهر اجازه اجباري نمودن چادر را براي عروس بعد يا قبل از ازدواج دارند ؟

جواب :

نميتوانند اجبار كند ولي شوهر ميتواند اجازه ي خارج شدن از منزل را بدون چادر به همسر خود ندهد.23

سؤال :

آيا رعايت حجاب كامل در مقابل پسر مميزي كه هنوز به سن تكليف نرسيده واجب است يا خير ؟

جواب :

واجب است .24

سؤال :

آيا رانندگي براي خانم ها جايز است ؟ با چه شرايطي؟

جواب :

رانندگي براي زن با حفظ حجاب اسلامي و ساير شئون جايز است.25

سؤال :

ايا من بايد خودم را از پسرهاي 13 –14 ساله فاميل بپوشانم؟

جواب :

زن بايد موي سر و بدن غير از صورت و دستهاي خود را از مرد نا محرم بپوشاند و احتياط لازم ان است كه بدن و موي خود را از پسري هم كه بالغ نشده ولي خوب و بد را ميفهمد و احتمال ميرود كه نگاهش به بدن زن موجب تحريك شهوتش شود بپوشاند ولي زن ميتواند صورت و دستهايش را تا مچ از مرد نا محرم نپوشاند مگر در صورتي كه بترسد به حرام بيفتد يا به قصد مبتلا كردن مرد به نگاه حرام كه پوشانيدن در اين صورت واجب است.26

سؤال :

ايا نشستن يك دختر در كنار يك پسر در يك كلاس دانشگاه چه حكمي دارد؟

جواب :

با رعايت حدود شرعي اشكال ندارد.27

سؤال :

آيا يك زن مسلمان دارو ساز ميتواند در داروخانه كار كند ؟

جواب :

با رعايت حجاب و حدود شرعي اشكال ندارد.28

سؤال :

زن از چه سن مي تواند حجاب نداشته باشد ؟

جواب :

قبل از سن بلوغ كه نه سال قمري كامل

.29

سؤال :

آيا مي توانيم عكس خودمان را( بدون حجاب ) به دوستان بديم ؟

جواب :

جايز نيست .3٠

سؤال :

1- آيا عكس انداختن بدون روسري و حجاب كامل حرام است يا نه ؟

2- و براي ظاهر كننده نگاتيو چه حكمي دارد ؟

جواب :

1- في نفسه مانعي ندارد . 2- اگر صاحب عكس را نشناسد و نگاه با شهوت نداشته باشد اشكال ندارد .31

سؤال :

اگر چادر نماز از پشت آن سايه بدن پيدا باشد اشكال دارد يا نه؟ ميزان ضخامت چادرهاي معمولي به گونه اي است كه كمي سايه مي اندازد؟

جواب :

اشكال دارد.32

سؤال :

ايا زن ميتواند موهاي مصنوعي خود را ( چه پوستيك و چه چسبيده) به نا محرم نشان دهد؟

جواب :

اگرزينت باشد بايد پوشانده شود.33

سؤال :

در صورتي كه زن در محيطي امن و مطمئن بخواهد نماز بخواند كه هيچ نا محرمي وجود ندارد ايا براي نماز نياز به حجاب دارد؟

جواب :

پوشش در هنگام نماز –ولو نامحرمي نباشد- لازم است.34

سؤال :

گردي صورت تا چه حد جايز است ؟ اگر ابروها برداشته شده باشد حكم چيست ؟ايا با مقنعه مشكي كه زير چانه را بپوشاند و كنار صورت وتا بالاي ابروان بيايد و مانتو كاملا گشاد مشكي بلند وشلوار، حجاب رعايت شده يا نه ؟ اگر مقنعه يا مانتو رنگي باشد اشكال دارد؟

جواب :

حجاب كافي ان است كه موها و بدن را بپوشانده و خود زينت شمرده نشود و برجستگيهاي زن را نمايان نسازد و صورت و دستها تا مچ لازم نيست پوشانده شود و چانه و مقداري از زير چانه كه معمولا مقنعه ان را نميپوشاند لازم نيست پوشانده شود و چهره پيرايش كرده از قبيل ابرو

برداشتن لازم نيست پوشانده شود ولي بايد كه با ارايش زينت نشده باشد .35

سؤال :

ايا يك زن مسلمان دارو ساز ميتواند در داروخانه كار كند ؟

جواب :

با رعايت حجاب و حدود شرعي اشكال ندارد.36

سؤال :

نپوشانيدن وجه وكفين وكعبين چه حكمي دارد ؟

جواب :

پوشاندن كعبين در خانم ها از نامحرم لازم است .37

سؤال :

اگر زني چادر نمي پوشيده وقبل از عقد هم شرط كرده كه نمي تواند چادر سر كند ، در صورتي كه از حد شرعي حجاب تخطي نمي كند آيا مرد مأذون است اورا به چادر مجبور نمايد ؟

جواب :

چنين حقي براي اونيست .38

سؤال :

اگر زن به رعايت حجاب مصمم است ولي در اثر بي احتياطي وحواس پرتي گاهي اوقات موي از پوشش بيرون مي زند ، آيا شوهر وظيفه تذكر دارد ؟ اگر آري آيا حق دارد در صورت تكرار همراه تذكر دادن با عصبانيت برخورد كند ؟

جواب :

مي تواند تذكر بدهد وموردي براي عصبانيت نيست .39

سؤال :

حكم نگاه كردن وصحبت كردن با زن مسلمان كه حجاب خود را به طور كامل رعايت نمي كند چيست ؟

جواب :

اگر نگاه شهوي ، يا خوف وقوع در حرام باشد جايز نيست .4٠

سؤال :

درس دادن يا سخنراني كردن يك مرد در مقابل زنهائي كه حجاب اسلامي دارند چه حكمي دارد ؟

جواب :

مانعي ندارد .41

سؤال :

آيا والدين حق دارند كه حجاب را به فرزندان بالغ تحميل نمايند؟

جواب :

حق دارند ولي نه با كتك ومانند آن.42

سؤال :

به نظر شما دركشور ما به دبستان ودانشگاهها به خانمهاي با حجاب اجازه نميدهند كه بروند ميشود كه از روي روسري موي مصنوعي پوشيد؟

جواب :

استفاده از روسري براي حجاب كا في است

.43

سؤال :

آيا گرفتن صورت براي حفظ حجاب واجب است ؟

جواب :

پوشاندن صورت لازم نيست .44

سؤال :

آيا عكس گرفتن بي حجاب و بدون روسري در مجلس دوستانه اشكال دارد و اگر دوستان قول بدهند كه عكس فرد را به نامحرم نشان ندهند اما بعداً نشان دهند گناه آن به عهده كيست با توجه به اين كه شخص به گفته دوستان خود اعتماد كند تكليف اين شخص چيست ؟

جواب :

گرفتن عكس در چنين مواردي في حد نفسه اشكال ندارد . مسؤوليت به عهده كسي است كه عكس را نشان داده است .45

سؤال :

عده اي از زنان با حجاب مسلمان، عادت كرده اند كه چانه و قسمتي از زير چانه را باز مي گذارند امّا گردن را مي پوشانند. آيا چنين كاري جايز است؟ و چه اندازه اي از صورت را مي توان باز گذاشت و آيا گوشها را هم مي توان بيرون گذاشت؟

جواب :

صورت شامل دو گوش نمي شود، پس پوشاندن آنها واجب است امّا چانه و مقدار اندكي از زير چانه، در حكم صورت مي باشد.46

سؤال :

اگر پوشيه و نقاب زدن بر چهره در يك شهري مايه شگفتي و پرس و جو شود و لباس شهرت تلقي گردد واجب است آن را كنار گذاشت؟

جواب :

واجب نمي شود مگر زماني كه پوشيه زدن بر صورت توجّه بيشتري را جلب كند و يا مردم شهر آن را زشت و غير عادي بشمارند و لباس شهرت به حساب آيد كه كنار گذاشتن آن واجب است.47

سؤال :

آيا زن با حجاب تنها مي تواند از مرد نامحرم رانندگي ياد بگيرد در صورتي كه هنگام آموزش، بيم وقوع در حرام هم نباشد؟

جواب

:

با وجود ايمني از فساد، جايز است.48

سؤال :

برخي آرايشگاههاي زنانه به كارگر زن، احتياج دارند آيا يك زن مسلمان مي تواند در چنين آرايشگاهي مشغول كار شود و زنان بي حجاب را اعم از مسلمان و غير مسلمان كه در برابر مردان نامحرم، آرايش كرده ظاهر مي شوند، آرايش كند؟

جواب :

اگر آرايش كردن آنان، نوعي ترويج فساد و اشاعه گناه، محسوب گردد او چنان حقي را ندارد امّا تحقّق اين عنوان، بعيد به نظر مي رسد.49

سؤال :

زني كه روي خود را نمي گيرد مي تواند موهاي صورت و ابروان را بردارد و پودر طبيعي و سبك بر صورت بزند؟

جواب :

برداشتن موي صورت، و باريك كردن ابروان، مانع از بازگذاشتن رو نمي شود به شرط آنكه از وقوع در حرام، ايمن باشد و بازگذاشتن صورت به انگيزه نگاه نامحرمان، نباشد امّا پس از به كار بردن پودر و وسايل آرايشي، پوشاندن صورت واجب است.5٠

سؤال :

آيا يك زن جوان مي تواند جوراب به رنگ پا كه ساق پا را زيباتر نشان مي دهد به عنوان حجاب بپوشد؟

جواب :

پوشيدن چنان جورابي اشكالي ندارد امّا اگر آن، زينت به حساب آيد بايد آن را از ديد نامحرمان بپوشاند.51

سؤال :

آيا پوشيدن جورابي كه ساتر است امّا پا را مجسّم مي كند، جايز است؟

جواب :

پوشيدن چنان جورابي في حد ذاته جايز است.52

سؤال :

بر سر گذاشتن كلاه گيس به نيت خوشگل تر شدن ومورد توجه بانوان قرار گرفتن در مجالس ويژه خانمها جهت پيدا شدن خواستگار، جايز است؟ و آيا چنان كارى عيب پوشى به حساب مى آيد؟

جواب :

اگر تنها به نيت آرايش باشد و نه فريبكارى و عيب پوشى از چشم

خواستگاران، چنان كارى اشكال ندارد.53

سؤال :

آيا زن مؤمنه مي تواند از روي باز و مستقيم و با خنده با نامحرم حرف بزند؟

جواب :

چنانچه مهيج نباشد اشكال ندارد.54

حدود و تعزيرات ( تعداد : 3 )

آيا بيمارى هاى روانى كه موجب نقص يا زوال عقل يا اراده گردد از نظر رافع بودن حدود و تعزيرات در حكم جنون است؟

جواب :

اگر عرفا جنون نباشد حكم آن را ندارد و اگر به حدى باشد كه واقعا اراده و اختيار از فرد زايل شود حد و تعزير ساقط مى شود.1

سؤال :

آيا رجم مجازات جايگزين ندارد ؟

جواب :

ندارد .2

سؤال :

اگر به شخصى ولد الزنا گفته شود با درخواست پدر وى حد قدف جارى مى شود يا مادر وى يا هر دو ؟

جواب :

اگر لفظ مزبور دشنام بوده نه نسبت ناروا حق قذف براى كسى ثابت نيست .3

حرمين شريفين ( تعداد : 12 )

در نمازهايى كه در مكه مكرمه و مدينه منوره برپا مى شود رسم است كه امام جماعت پس از ركعت دوم در نماز صبح و پس از ركعت سوم در نماز مغرب قنوت مى خواند و بعد از هر فقره از دعايى كه در قنوتش مى خواند مأمومين آمين مى گويند. آيا براى مؤمنانى كه در اين نماز جماعت ها شركت مى كنند جايز است همراه ديگر مأمومين آمين بگويند؟

جواب :

آمين گفتن مبطل نماز _ به شرحى كه در رساله آمده است _ آن است كه پس از قرائت سوره حمد باشد، اما در جاهاى ديگر نماز اگر بدان قصد دعا داشته باشند اشكالى ندارد. البته، اگر مأموم به تبعيت از ديگرى آمين گفت و به معناى آن جاهل بود، از آمين هاى باطل كننده نمازش خواهد بود.1

سؤال :

در نمازهاى جماعتى كه در مسجدالحرام و مسجد نبوى برگزار مى شود، برخى از مردم به طبقه بالا مى روند و از آن جا به امام جماعت اقتدا

مى كنند، با اين كه به دليل بلندى ديوارها نه امام را مى بينند و نه چيزى از صف هاى جماعت را. آيا براى شخص امامى جايز است كه به اين گروه در طبقه دوم بپيوندند؟

جواب :

جايز است، ليكن در نمازش آن چه را در باب نماز پشت سر غيرامامى مراعاتش لازم است، رعايت كند.2

سؤال :

آيا سجده بر سنگ هاى كف مسجدالحرام جايز است نظر به اين كه به دليل برگرداندن حرارت و اثر نگرفتن از خورشيد، با سنگ هاى ديگر متفاوت است و مى گويند كه سنگ مصنوعى است و طبيعى نيست؟

جواب :

مصنوعى بودن اين سنگ _ در صورتى كه مواد تشكيل دهنده اش از آنجه كه سجده بر آن صحيح است باشد و يا آن مواد ديگر در آن مستهلك شده باشد _ مانع از سجده بر آن نيست. اين در مورد حالت غير تقيه است ولى در حالت تقيه سجده بر آن جايز است اگرچه از چيزى ساخته شده باشد كه سجده بر آن جايز نيست.3

سؤال :

آيا سجده بر فرش هاى مسجد نبوى جايز است، يا نه؟

جواب :

اگر تقيه اقتضاى آن را داشته باشد، جايز است و واجب نيست براى رهايى از سجده بر فرش، به جاى ديگرى بروند، همچنين تأخير انداختن نماز تا زوال به سبب تقيه واجب نيست.4

سؤال :

آيا احتياط حضرت عالى در مورد صحيح نبودن نماز زن و مردى كه در حال نماز محاذى يكديگر بوده باشند يا زن جلوتر از مرد باشد، در مسجدالحرام نيز جارى است؟

جواب :

در مكه مكرمه به هنگام ازدحام جارى نيست و بنابر اظهر در آن جا تقدم و تأخر جايز است.5

سؤال :

اگر مردى

به نماز ايستاد و بعد زنى آمد و محاذى او و يا جلوتر از او به نماز مشغول شد، آيا با اين كار تنها نماز زن باطل مى شود، يا نماز مردم هم باطل مى گردد؟ اگر حكم عكس اين مسأله چيست؟

جواب :

بنابر احتياط هر دو نماز با هم باطل مى شوند. زيرا به نظر ما مانعيت محاذات يا جلوتر ايستادن زن، اختصاص به آن كه نماز را بعداً شروع كرده است ندارد و هر دو را شامل مى شود.6

سؤال :

آيا نماز جماعت با دايره زن پيرامون كعبه مشرفه صحيح است؟

جواب :

نماز كسى كه در موقفش بر امام مقدم شده باشد، اشكال پيدا مى كند، ليكن براى مؤمنان شركت در اين نمازهاى جماعت دايره اى كه امروزه در مسجدالحرام برپا مى شود، با رعايت شروط معتبر در مورد نماز پشت سر شخص غيرامامى جايز است.7

سؤال :

اين كه مى گويند نماز در حجر اسماعيل جايز نيست، صحيح است؟

جواب :

اين گفته اساسى ندارد.8

سؤال :

اخبارى كه در فضيلت نماز در مسجدالحرام و مسجد نبوى رسيده است، آيا شامل گسترش ها و افزايش هاى جديد اين دو مسجد نيز مى شود؟ همچنين ساير احكام مترتب بر آن ها را دربر مى گيرد؟

جواب :

آرى، اگر اين افزايش ها، گسترش ها مسجد _ نه اضافه يا پيوست آن ها _ به شمار آيد.9

سؤال :

حكم كسى كه قبلاً بر اثر جهل به حكم با آن وضو گرفته است، چيست؟

جواب :

بنابر اظهر وضويش صحيح است.1٠

سؤال :

آيا وضو گرفتن با آبى كه به وسيله آب سردكن در مكه و مدينه براى نوشيدن اختصاص داده شده است، جايز است؟

جواب :

اگر مختص نوشيدن باشد، وضو گرفتن

با آن جايز نيست.11

سؤال :

هرگاه قسمتى از مسجدالحرام نجس شود، مسؤولين عين نجاست را برطرف مى كنند و سپس با پارچه هاى آغشته به آب و مواد پاك كننده، محل آن را پاك مى كنند و معلوم است كه اين كار براى طاهر كردن محل كفايت نمى كند. سپس رطوبت باقى مانده بر اثر رفت و آمد مردم و پا گذاشتن بر آن به جاهاى ديگر مسجد سرايت مى كند و در نتيجه علم عادى به نجس شدن بيشتر جاهاى مسجد حاصل مى شود، آيا در اين حال سجده بر كف مسجدالحرام در حال اختيار جايز است، يا فقط در حال تقيه جايز است؟ همچنين حكم طواف كننده اگر به بدنش در مطاف رطوبتى مسرى اصابت كرد، آيا طوافش صحيح است، يا آن كه لازم است آن را اعاده كند؟

جواب :

حصول علم به نجس شدن بيشتر قسمت هاى مسجد _ كه در سؤال آمده است _ نادر است و سزاوار نيست كه به ظن به نجاست _ چه برسد به احتمال آن _ اعتناد شود.12

حضانت ( تعداد : 3 )

مساله حضانت فرزندان را با مراعات مسائل روز بيان بفرمائيد ؟

جواب :

حق حضانت تا دو سالگى كودك چه پسر باشد چه دختر متعلق به پدر و مادر به تساوى است و بايد در صورت جدائى به نحوى توافق كنند و احتياط مستحب اين است كه پدر كودك را قبل از هفت سالگى ازمادر جدا نكند هر چند پسر باشد .1

سؤال :

بچه اى كه نه پدر و نه جد پدرى ندارد حق حضانت او با طائفه مادر مثل دائى و جد مادرى است يا حق عمو مى باشد ؟

جواب :

هيچكدام حق

ولايت ندارند و بايد به حاكم شرع مراجعه شود و اگر دست رسمى نبود عدول مؤمنين مى توانند در حدود مصلحت يتيم دخالت كنند .2

سؤال :

حق حضانت طفل سالم براي مادر مبتلا به ايدز و دادن شير آغوز و يا جز آن چيست؟

جواب :

حق حضانت و سرپرستى مادر نسبت به فرزندش، ساقط نمى شود ليكن لازم است، مراقبت به عمل آيد تا از سرايت بيمارى پيشگيرى شود واگر احتمال سرايت ويروس، احتمالى معقول باشد و شير خوردن مستقيم از پستان مادر براى طفل خطرناك باشد، اجتناب لازم است.3

حقوق همسر ( تعداد : 11 )

زني كه خودش مال دارد آيا براي خرج كردن آن مال بايد از شوهرش اجازه بگيرد؟

جواب :

لازم نيست.1

سؤال :

آيا مرد مى تواند بدون داشتن دليل مانع از اشتغال همسر خويش گردد؟

جواب :

اگر قبل از ازدواج زن طبق قرارداد شرعى استخدام شده ويا در هنگام ازدواج شرط كرده دراين جهت آزاد باشد شوهر نمى تواند اورا منع نمايد ، در غير اينصورت مي تواند.2

سؤال :

در يك زندگى مشترك چه چيزهايى مهم است ؟

جواب :

رعايت حقوق شرعى يكديگر و گذشت از اشتباهات طرف و سعى در اين كه كانون خانواده پر از محبت و گذشت باشد .3

سؤال :

آيا زن ميتواند براي كسب علم بدون اجازه شوهر از خانه خارج شود ؟

جواب :

براي كسب علم اجازه شوهر لازم نيست ولي بيرون رفتن از خانه رضايت او لازم است و در منزل هم ميشود تحصيل علم كرد.4

سؤال :

آيا زن مي تواند بدون اجازه شوهر به خانه والدين براي ديدار برود ؟

جواب :

جائز نيست مگر در حد صله رحم واجب .5

سؤال :

اطاعت امر شوهر تا چه اندازه اي است ؟حد آن

ذكر شود ؟

جواب :

اطاعت شوهر فقط در استمتاعات و در بيرون رفتن از خانه واجب است .6

سؤال :

اطاعت زن از شوهر در چه مواردي واجب است؟

جواب :

تمكين خود براي شوهر واجب است وخارج شدن زن از منزل با اجازه شوهر باشد.7

سؤال :

آيا زن مي تواند در قبال كار در منزل پول دريافت كند؟

جواب :

مي تواند.8

سؤال :

خواهشمند است توضيح دهيد كه آيا اجازه شوهر براي كار كردن زن لازم است يا خير ؟

جواب :

اگر قبل از ازدواج قرار داد كارمندي بسته باشد يا با شوهر شرط كرده باشد كه كار كردن مجاز باشد شوهر نمي تواند مانع شود در غير اينصورت براي بيرون رفتن از خانه نياز به اجازه شوهر دارد واما اگر كار در خانه انجام دهد وبا حقوق شوهر منافات نداشته باشد نمي تواند مانع شود .9

سؤال :

اگر زن به رعايت حجاب مصمم است ولي در اثر بي احتياطي وحواس پرتي گاهي اوقات موي از پوشش بيرون مي زند ، آيا شوهر وظيفه تذكر دارد ؟ اگر آري آيا حق دارد در صورت تكرار همراه تذكر دادن با عصبانيت برخورد كند ؟

جواب :

مي تواتند تذكر بدهد وموردي براي عصبانيت نيست .1٠

سؤال :

هر زنى برعهده شوهرش حقوقى دارد كه بايد آنها را ادا كند پس اگر شوهرى از انجام آنها سر باز زد آيا زن مى تواند مانع همبستر شدن وى شود؟

جواب :

زن چنان حقى را ندارد اما اگر پند و هشدار براى مرد مفيد واقع نشود زن به حكم حاكم شرع رجوع مى كند و از او تعيين و تكليف مى خواهد.11

حلق و تقصير (حج) ( تعداد : 17 )

كسى كه عذرى دارد و به سبب آن مى تواند طواف

و سعى را بر دو وقوف مقدم دارد، اگر بر اثر جهل به حكم پس از سعى تقصير كرد، چه حكمى دارد؟

جواب :

بر او چيزى نيست و تقصيرش بى اثر است.1

سؤال :

اگر شخصى بر اثر جهل يا فراموشى دو بار تقصير كند : يك بار پس از نماز طواف و ديگرى پس از سعى، چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر اين مسأله در عمره تمتع باشد و او پس از نماز طواف بر اثر فراموش كردن سعىْ تقصير كرده باشد، بنابر احتياط بر او لازم است كه يك گاو كفاره دهد و در غير آن چيزى بر او نيست.2

سؤال :

اگر شخصى ريش يا سبيل خود را تراشيد با اين اعتقاد كه اين كار براى تقصير كافى است و از آن جا براى حج تمتع مُحرم شد، چه حكمى دارد؟

جواب :

ظاهراً حجش به حج اِفراد تغيير مى يابد و بايد پس از آن اگر توانست عمره مفرده به جاى آورد و احتياط اولى آن است كه در سال بعد نيز حج خود را اعاده كند.3

سؤال :

آيا براى شخص متمتع جايز است كه پس از بيرون آمدن از احرام عمره تمتع و پيش از مُحرم شدن براى حج، سرش را بتراشد؟

جواب :

جايز است، گرچه احوط ترك آن پس از گذشتن سى روز از عيد فطر است و اگر چنين كند، بنابر احتياط اولى بايد گوسفندى كفاره دهد.4

سؤال :

آيا براى تقصيركننده جايز است كه خارج از مكه تقصير كند، يا آن كه ناگزير از تقصير در آن است؟

جواب :

تقصير خارج از مكه نيز جايز است، گرچه اولى رعايت احتياط در اين باب است.5

سؤال :

آيا بر كسى كه اولين بار حج

مى كند متعيّن است كه حلق كند (سرش را بتراشد) يا آن كه ميان حلق و تقصير (كوتاه كردن موى سر) مخيّر است؟

جواب :

بنابر احتياط واجب، بايد حلق كند.6

سؤال :

اگر كودكى حج كند، از عنوان «صروره» (كسى كه اولين بار حج مى كند) خارج مى شود، همچنين كسى كه به نيابت از ديگرى حج مى كند؟

جواب :

ظاهراً از اين عنوان خارج مى شوند، زيرا صروره كسى است كه اولين بار است كه حج مى كند و پيشتر حج نكرده است.7

سؤال :

اگر حاجى شب يازدهم ذى حجه حلق يا تقصير كند، مُجزى از او است؟

جواب :

بعيد نيست كه مُجزى باشد.8

سؤال :

اگر حاجى در كشتارگاه جديد واقع شده در خارج از حدود منى پس از ذبح با علم به اين كه تقصير بايد در منى باشد و يا بر اثر جهل به مسأله، تقصير كرد، حكمش چيست؟

جواب :

بعيد نيست كه تقصيرش مُجزى باشد اگرچه متعمّد باشد، ليكن در صورت امكان بايد موى چيده شده را به منى منتقل كند.9

سؤال :

اگر حاجى خودش آرايشگر باشد، آيا برايش جايز است پيش از آن كه خودش حلق يا تقصير كند، سر ديگرى را بتراشد؟ و اگر چنين كرد، آيا بايد كفاره بدهد؟

جواب :

جايز نيست چنين كند، ولى اگر چنين كرد، كفاره ندارد.1٠

سؤال :

آيا مى توان براى حلق به جاى تيغ از ماشين نرم (درجه صفر) استفاده كرد؟

جواب :

جايز است، ليكن احتياط مستحب انتخاب حلق به وسيله تيغ است.11

سؤال :

در رساله مناسك فرموده ايد : «احتياط در تأخير انداختن حلق و تقصير تا به دست آوردن قربانى در منى است.» حال آيا براى تحقق به دست آوردن، كافى است كه وكيل

گروهى به تعداد موكلين خود قربانى بخرد، بى آن كه معين سازد كه اين قربانى براى فلان شخص است، تا حلق يا نقصير براى موكلين او جايز باشد؟

جواب :

اين كار كافى نيست، بلكه بايد قربانى براى يكايك افراد معين شده باشد. گرچه تنها تعيين آن نزد وكيل حاصل شده باشد.12

سؤال :

اگر شخص صروره (كه اولين بار حج مى كند) سرش زخمى باشد و نتواند حلق كند، آيا تقصير از او مُجزى است؟

جواب :

اگر بتواند با ماشين نرم (درجه صفر) سرش را بتراشد، بنابر احتياط تقصير از او مُجزى نيست، حتى مُجزى بودن تقصير در صورتى كه حلق حرجى باشد نيز خالى از اشكال نيست، گرچه اقرب مُجزى بودن است.13

سؤال :

اگر حاجى به عمد ذبح را به تأخير اندازد، آيا برايش جايز است كه پيش از آن حلق كند؟

جواب :

اگر پس از به دست آوردن قربانى در منى باشد، حلق كردن برايش جايز است اما پيش از آن بنابر احتياط جايز نيست.14

سؤال :

اگر حاجى بر اثر جهل يا فراموشى خارج از منى حلق كرد و تنها پس از بازگشت به وطنش حكم مسأله را دانست يا به ياد آورد، تكليفش چيست؟

جواب :

اگر برايش ممكن باشد كه موى چيده اش را به منى بفرستد، لازم است كه چنين كند وگرنه بر او چيزى نيست.15

سؤال :

كسيكه در سرش مو كاشته و سفر اول حج تمتع اوست سر تراشيدن براى او واجب است ؟

جواب :

سر تراشيدن در سفر اول حج مبنى بر احتياط است ومى تواند رجوع به غير كند با رعايت الأ علم فا لأ علم ولى كسى كه مو كاشته اگر موها رشد نكند غسل اوباطل است

و همچنين مسح او در وضو اگر نتواند بر قسمتى از پوست پا ك موهاى طبيعى جلوى سر مسح كند.16

سؤال :

اگر سر حاجي به هنگام تراشيدن آن ، زخمي شود و خون آيد ،او چه بايد بايد بكند؟

جواب :

هر گاه او در اين زخمي كردن و خون در آوردن متعمٌد نبوده است چيزي بر او نيست .17

خ

خمس ( تعداد : 87 )

من در دبي تجارت ميكنم من خمس از درامد خالص و بعضي از اقلام در انبار به فروش نميرسد و سال بعد با كالاهاي جديد قاطي ميشود وسال دوباره به اخر ميرسد و دوباره خمس بايد پرداخت كنم؟ لطفا توضيح دهيد؟

جواب :

در اخر سال خمسي موجودي را حساب كنيد و خمس انرا بدهيد و در سال بعد همين كار را انجام دهيد و فقط مقدار خمس سال گذشته را كم كنيد .1

سؤال :

1- پولي را كه انسان بابت خريد خانه جمع آوري مي كند خمس دارد؟

2- پولي را كه فرد در قرارداد به رهن واجاره بعنوان قرض الحسنه به موجر مي پرداخت خمس دارد؟

3- پولي را كه فرد به فرد ديگر قرض مي دهد خمس دارد؟

جواب :

هر سه مورد خمس دارد.2

سؤال :

آيا استفاده از كتب وجزواتي كه سال گذشته به آنها نياز داشته ام واكنون يك سال از آخرين مورد استفادۀ آنها گذشته است جايز است يا بايد خمس آنها را بدهم؟

جواب :

خمس ندارد.3

سؤال :

مهريه من شامل سكه طلا مي باشد. من چند عدد از آنها را دريافت نموده ام، اگر يك سال خمسي از آن بگذرد در حالي كه مهريه مي باشد آيا به آن خمس تعلق مي گيرد يا نه؟

جواب :

مهري را كه زن مي

گيرد، و مالي را كه مرد عوض طلاق خلع مي گيرد، و همچنين ديه اي كه دريافت مي شود، خمس ندارد. و همچنين است ارثي كه بر اساس قواعد معتبر در باب ارث به انسان مي رسد.4

سؤال :

1- آيا مى شود از خمس امسال مال پارسال را داد؟ 2- پيش پول خانه كه مستأجرها بعد از مدتى آن را از صاحبخانه مى گيرند و قصد خريد خانه دارند تا چه موقع مي تواند بدون دادن خمس آن را نگهدارند تا به مقصد برسند؟ 3- سيد فقيري كه فوت كرده و يك فرزند و نوادگانش به فكر دادن دين و نمازش نيستند آيا مى توان از سهم امام (ع) آن را ادا كرد؟ جواب :

1- مانعى ندارد و اگر مالى كه مى خواهيد خمس آن را بدهيد موجود است بايد ربع آن را به عنوان خمس بدهيد. 2- سر سال بايد خمس آنرا بدهند و در صورت زحمت دستگردان كنند. 3- اگر مورد استفاده بوده يا هست خمس ندارد. 5

سؤال :

مقدارى ديسك هاى مذهبى براى فروش تهيه كرده ام. چند روزى است كه به سال خمسى رسيده ام با توجه به اينكه هيچ يك از اين ديسك ها را نتوانسته ام بفروشم و سودى بدست نياورده ام آيا بايد خمس اين ديسك ها را پرداخت كنم؟

جواب :

بايد خمس آنها را پرداخت كنيد.6

سؤال :

آيا هزينه ثبت نام حج تمتع كه سال از آن گذشته باشد خمس دارد ؟

جواب :

اگر حج بر او مستقر نبوده خمس دارد .7

سؤال :

من سال گذشته مقداري طلا خريدم و آن را براي پوشيدن در اختيار مادرم گذاشتم و قرار شد در هنگام

نياز آنها را به من پس بدهد . با توجه به اينكه بنده هنوز تحت تكفل پدرم مي باشم و اين اموال هديه بوده اند آيا بر آنها خمس تعلق مي گيرد ؟

جواب :

خمس دارد .8

سؤال :

به جهاز دختر خمس تعلق مي گيرد ؟

جواب :

اگر به مقدار متعارف باشد تخميس آن لازم نيست .9

سؤال :

زني هستم با سه فرزند از همسرم طلاق گرفتم براي امرار معاش فرزندانم خانه ام را فروختم و با آن يك ماشين تهيه كردم و خانه اجاره نمودم آيا به اين مال خمس تعلق ميگيرد؟ جواب :

خمس ندارد.1٠

سؤال :

آيا خريد ماشين و موبايل ميتواند جزو مخارج ساليانه به حساب بيايد يا نه ؟

جواب :

در صورت نياز جزء هزينه ها ي سال به حساب مي آيد در صورتي كه قبل از گذشت سال خريداري شود.11

سؤال :

اگر وسيله اي هم براي كار و هم براي استفاده شخصي تهيه نمايد مانند موبايل يا ماشين آيا به آن خمس تعلق مي گيرد اگر وسيله را جهت شغل خود تهيه نمود ليكن استفاده شخصي نيز از آن نمود حكم خمس چيست؟

جواب :

در فرض اول خمس واجب نيست و در فرض دوم واجب است . 12

سؤال :

آيا خمس را مي توان به غير مرجع تقليد داد؟

جواب :

بااجازه از ايشان اشكال ندارد.13

سؤال :

1_ آيا خمس در هنگام حج فقط بر لباس احرام واجب است يا اگر لباس يا وسيله اي كه در حج استفاده شود شامل خمس مي شود؟ 2_ مادر بنده مقداري از خمس را به يك سيد داده است . اما اگر ما مطمئن نباشيم كه آيا سيد مستحق است يا خير (درامد سيد از راه

خياطي باشد) مي توانيم به كار مادر اطمينان كرد يا ما جدا گانه خمس بدهيم ؟

جواب :

1_ اگر بر لباس احرام سال گذشته باشد و از آن استفاده نكرده است بايد خمس آنرا بدهد و همچنين ساير وسايل ديگر.

2_ برشما لازم نيست كه خمس آنرا بپردازيد.14

سؤال :

من دوسال پيش مقداري طلا خريدم وبراي استفاده آنها را درا ختيار مادرم گذاشتم آيا بايد خمس آنها را پرداخت كنم؟

جواب :

برشما نيست.15

سؤال :

افرادي كه مستطيع حج شده اند فقط آن مقدار پوليكه آنها را تا مكه ميرساند پرداخت نموده اند . آيا به پول و مخارجي كه در حين انجام كل اعمال حج مثلا براي خريد گوسفند قرباني و غيرهم كه به مصرف خواهد رسيد خمس تعلق ميگيرد يا نه؟

جواب :

اگر پول در عرض سال باشد خمس ندارد و اگر سال خمسي بر آن گذشته بايد خمس آنرا بدهند چه براي مصرف حج باشد چه مصارف ديگر.16

سؤال :

من حدود يك سال پيش تعدادي كتاب خريدم ولي از آنها استفاده نكردم آيا بايد خمس آنها را بپردازم؟

جواب :

خمس قيمت فعلي آنها لازم است بپردازيد.17

سؤال :

يك سي دي برنامه خارجي از طرف دوستم براي من آورده شد بعد از نصب فهميدم كه اين سي دي از مالي بوده كه خمس آن را نداده اند آيا استفاده از اين سي دي درست است؟

جواب :

استفاده از آن جايز است .18

سؤال :

آيا هديه و كادوهايي را براي عروس مي خرند و از يكسال رد شود خمس به آن تعلق مي گيرد ؟

جواب :

اگر در سال اول ار آن استفاده نشود خمس دارد.19

سؤال :

آيا مواد غذايي كه خانواده عروس در جهاز ميگذارند و

از يكسال بگذرد به آن خمس تعلق ميگيرد ؟

جواب :

خمس دارد.2٠

سؤال :

به مبلغي كه به عنوان رهن كه در اجاره مغازه و يا منزل سپرده مي شود خمس تعلق مي گيرد؟

جواب :

هر گاه آن مبلغ را پس بگيرد، خمس دارد .21

سؤال :

آيا ماهيانه كارمندان دولت كه از حقوق آنها كسر مي شود كفايت از خمس و زكات مي كند ؟

جواب :

كفايت نمي كند .22

سؤال :

آيا وامهايي كه مثلا براي خانه پرداخت مي شود و در آن فاصله زماني بين اولين قسط و دريافت وام 4 سال باشد خمس تعلق مي گيرد ؟

جواب :

آن مقدار از وام را كه پرداخت كرده ودر سر سال خمسي بايد خمس آنرا بدهد و در صورتي كه وام را در زندگي صرف كرده خمس آن لازم نيست .23

سؤال :

آيا به اجناس كه براي زندگي روزمره خريداري ميشوند و ساليان سال قابل استفاده اند خمس تعلق مي گيرد ؟

جواب :

آن مقداري كه تا آخر سال مصرف نشده است بايد تخميس شود .24

سؤال :

اينجانب چند سال است بدهي هايم از داراييهايم بيشتر است آيا پرداخت خمس و زكات به من تعلق ميگيرد ؟

جواب :

اگر بدهي براي موونه همان يا موونه هاي دائمي مانند خانه باشد خمس واجب نيست ولي بدهي كه در مقابل ان جنس داريد مانع ثبوت خمس نميشود.25

سؤال :

آيا به زميني كه شخص خريداري مي كند تا قيمت ان بالا رفته و آنرا بفروشد و در آمد كسب كند خمس تعلق ميگيرد؟

جواب :

خمس تعلق ميگيرد.26

سؤال :

آيا خمس فرزندان خود را كه هنوز مكلّف نيستند از اموال آنها پرداخت كنند ؟

جواب :

بر پدر واجب است كه خمس متعلق به اموال فرزند

نابالغ را بپردازد و مي تواند از مال خود آنها بدهد .27

سؤال :

پولي كه براي ازدواج و خريد مسكن مورد نياز كنار گذاشته ميشود ايا خمس دارد؟

جواب :

بله خمس دارد.28

سؤال :

اگر بدانيم كه شخصي خمس و زكات خود را نميدهد استفاده از اموال چذين شخصي چه حكمي دارد ؟

جواب :

جايز است .29

سؤال :

زوجي از جهيزيه استفاده نكرد و مبلغي بدهكار هستند آيا خمس جهيزيه را بايد بدهند ؟

جواب :

اگر وسائل مورد استفاده قرار نگرفته، از وسائلي باشد كه عادتا بايد در خانه باشد مثل اشيائي كه براي پذيرايي از مهمان لازم است خمس ندارد .3٠

سؤال :

من دانشجو هستم و خرج من را پدرم ميدهد به تازگي درآمدي پيدا كرده ام از طرفي پدرم به شدت زير قرض است و خرج ما را به سختي ميدهد با اين وجود آيا به اين در آمد من خمس تعلق مي گيرد ؟

جواب :

اگر مبلغي از آن اضافه بر مخارج سالانه بود بايد خمس آنرا بدهيد در ضمن كمك به پدر جزو مخارج شما محسوب مي شود .31

سؤال :

آيا به سوغات خمس تعلق ميگيرد ؟

جواب :

تعلق ميگيرد .32

سؤال :

من از در آمد همان سال تعداد 7عدد تلفن موبايل ثبت نام كرده ام ولي تلفن هارا سال بعد مي دهند مي خواهم تلفن ها را سال بعد بفروشم و شود ببرم آيا از نظر خمس مشكلي وجود دارد ؟ چون همه ي پولهايم را آخر سال براي خريد تلفن داده ام ؟

جواب :

پولهايي را كه بابت ثبت نام تلغن داده ايد بايد تخميس كنيد .33

سؤال :

نظر به اينكه بنده سال خمس دارم اگر قبل از فرا رسيدن سال خمسي ام

مقداري سهام را كه براي خريد خانه سر مايه گذاري كرده بودم بفروشم و بلافاصله خانه بخرم اولا بايد خمس اين مال را بپردازم ( با توجه به اينكه بدون سر مايه گذاري در اين راه قادر به خريد ملك نبودم ) ؟

جواب :

اگر سال آن سهام رسيده است بايد خمس آنرا بدهيد ولو آن را نفروشيده و اگر نرسيده است مي توانيد در اثناء سال آن را به خانه تبديل كنيد و خمسي بر شما نيست . - دين شما در اين صورت از مؤونه حساب مي شود و مي توانيد آن را از ربح همان سال كم بكنيد .34

سؤال :

شخصي منزلي را بمبلغ 1٠ ميليون خريد پس از استفاده 3 سال بعد به چند برابر آن مبلغ فروخت و اكنون دنبال منزل ديگري است اگر چنانچه سال خمس سر رسيد و هنوز منزلي پيدا نكرده است در مورد خمس اصل پول و افزايش ان چه تكليفي دارد؟

جواب :

فقط خمس افزايش را بايد بدهد.35

سؤال :

زرگري كه تعداد قابل ملاحظه اي طلاي مسكوك دارد به لحاظ زكات وظيفه اش چيست؟

جواب :

زكات ندارد ولي تخميس ان واجب است.36

سؤال :

خمس از چه سني واجب است؟

جواب :

به اموال بچه ها هم خمس تعلق ميگيرد.37

سؤال :

آيا ديه خمس دارد يا خير؟

جواب :

خمس ندارد.38

سؤال :

خرجهاي حج عمره از ثبت نام و خريد وسايل ضروري سفر آيا جزء خرج سال محاسبه ميشود يا خمس تعلق ميگيرد؟

جواب :

اگر همان سال مشرف شود خمس ندارد.39

سؤال :

1سال خمسي پدر من اول فروردين است خريد لباس من در اواخر اسفند ماه است در حاليكه به آن نياز داريم به سال خمسي پدر من برخورد مي

كند در ضمن من شاغل نيستم آيا به اين لباس خمس تعلق مي گيرد ؟ 2 _ در پانزده سال پيش پدرم منزلي خريد كه به يك ميليون و دويست هزار تومان آن خمس تعلق گرفته بود الآن پول خمس را چگونه بدهيم به قيمت فعلي كه ترقي كرده يا قيمت سابق ؟ نمازهايي كه در اين منزله خوانده ايم چگونه است ؟

3 _ اگر بخواهيم روز سال خمسي را عوض كنيم چگونه است ؟ 4 _ آيا به هديه خمس مي گيرد ؟ 5 _ نماز خواندن با لباسهايي كه به آن خمس گرفته بود و ما نمي دانستيم به آن خمس گرفته آيا بايد قضا كنيم ؟

جواب :

1_ اگر پدر لباس را به شما تمليك مي كند خمس ندارد . 2 _ اگر خمس به قيمت آن تعلق گرفته همان مقدار پول را بايد بپردازيد و نمازها اشكالي ندارد . 3 _ مي توانيد سال را جلو بياندازيد به اين ترتيب كه در يكي از روزهاي سال قبل از روز خمس ، خمس موجودي خود را بپردازيد سپس اولين روز بعد از آن كه كار بيا كاسبي انجام مي دهيد سر سال خواهد بود . 4 _ اگر در مؤونه مصرف نشود خمس دارد . 5 _ در اين صورت نماز صحيح است .4٠

سؤال :

_ آيا به اجناس مصرفي يا سرمايه اي كه قسطي هستند خمس تعلق مي گيرد ؟ 2 _ آيا به هداياي ازدواج دانشجويي كه از طرف نهاد در دانشگاه به دانشجويان داده مي شود خمس تعلق مي گيرد با توجه به اينكه وجهي به عنوان ثبت نام در

ابتدا از دانشجويان گرفته مي شود ؟ 3 _ آيا اگر شخصي كه هداياي ازدواج دانشجويي را دريافت مي كند مقلد مرجعي باشد كه قائل بر تعلق خمس بر هديه است قبل از اينكه به آن هدايا كه نقدي يا جنسي و يا بن است سال بگذرد به مرجع ديگري كه قائل بر تعلق خمس بر هديه نيست رجوع كند بايد طبق فتواي مرجع اول عمل كند يا دوم (خمس بدهد يا نه) ؟

جواب :

1 _ ماداميكه اقيساط آنرا نداده خمس ندارد اما بعد از دادن هر قسطي خمس آنرا بدهد . 2 _ اگر بر آن سال نگذرد خمس ندارد و اگر بعد از گرفتن هديه آنرا در مؤونه صرف نكرد بعد از گذشت يكسال بر آن خمس آنرا بايد بدهد و وجهي را كه در ابتدا بعنوان ثبت نام از او گرفته اند اگر دوبار به او بر مي گردانند و يكسال از دادن آن گذشته باشد بايد خمس آنرا هم بدهد . 3 _ در صورتيكه ثابت نشود مرجع دوم از متوفي اعلم است بايد به فتواي اولي اگر چه فوت كرده باشدعمل كند و بهرحال اگر هدايا را در اثناي سال مصرف كند خمس ندارد .41

سؤال :

اگر پدر شخصي به اوسرمايه اي به عنوان هديه يا غير آن بدهد سر سال براصل سرمايه خمس تعلق مي گيرد؟ بر سود آن؟

جواب :

به هر دو(سرمايه وسود) خمس تعلق مي گيرد البته اگر سود صرف در موونه بشود خمس آن واجب نيست.42

سؤال :

اگر وام قرض الحسنه براي مسكن دريافت كرده باشيم كه بعد از گذشت يك سال بايد برگردانيم واين پول سودي داشته باشد

آيا به اصل وام هم خمس تعلق مي گيرد يا فقط به سود وام؟

جواب :

خمس فقط به سود تعلق مي گيرد.43

سؤال :

اگر انسان با دوستي كه مي دانيم خمس نمي دهد شراكت كند چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.44

سؤال :

اگر پدر شوهر انسان خمس ندهد حكم مالي كه براي خانواده پسرش مي خرد چگونه است؟

جواب :

حلال است.45

سؤال :

دخترم فوت نموده وچون فرزندي نداشته از اوبه من ارث رسيده آيا ارث اوخمس دارد؟

جواب :

خمس ندارد.46

سؤال :

از طرف دولت مقداري پول به عنوان بيمه عمر ميت به ورثه داه شدهط آيا اين پول خمس دارد؟

جواب :

خمس دارد.47

سؤال :

دومنزل دارم كه در يكي زندگي مي كنيم وديگري در رهن است ويكي به نام خودم وديگري به نام همسرم مي باشد آيا به خانه اي كه در رهن است خمس تعلق مي گيرد يا نه؟

جواب :

خمس دارد.48

سؤال :

اين جناب سه سال پيش دوميليون تومان پدرم به من بخشيد وآن پول در بانك به صورت سپرده گذاري كوتاه مدت بود ، من ساله خمسي دارم چطور بايد خمس اين پول وسود آن را حساب كنم؟

جواب :

خمس در اصل پول واجب است وهمچنين بر سود آن اگر سپرده گذاري بر اساس معامله شرعي صحيح بوده واحتمال مي دهد كه بانك به مفاد آن عمل مي كند.49

سؤال :

يك مشكل مالي داشتم لذا به همين جهت درخواست وام كردم، بعد از مدتي بانك به من مبلغي وام داد در همين روزها موقع خمس من بود، آيا بايد خمس وام را بدهم؟

جواب :

خمس ندارد.5٠

سؤال :

كسي كه در بلاد غير مسلم زندگي ميكند چگونه بايد خمس خود را بپردازد؟

جواب :

اگر موارد صرف خمس در آنجا وجود

ندارد به كشورهائي مي فرستد كه وجود دارد.51

سؤال :

اقلامي مانند خانه ، زمين زراعتي ، قطعه زميني براي خانه، ساختمان ماشين وحيوانات آيا خمس دارند؟

جواب :

هر در آمدي كه در هزينه سالانه زندگي صرف نشود خمس دارد.52

سؤال :

آيا به سيسموني بچه كه خانواده همسر مي دهند خمس تعلق ميگيرد يا خير اگر توان تهيه ان را در اينده نداشت چطور؟

جواب :

اگر قبل از گذشت يكسال از آنها استفاده بشود خمس ندارد.53

سؤال :

اگر تقريباً اطمينان داشته باشيم كسى خمس نمى دهد آيا غذا خوردن در منزلش ايراد دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.54

سؤال :

اگر بدانيم كه شخصي خمس و زكات خود را نميدهد استفاده از اموال چنين شخصي چه حكمي دارد ؟

جواب :

جايز است .55

سؤال :

ايا كسي را كه سودي از پول خود در كاسبي داشته است و نيازمنديهايي مثل خانه و ماشين دارد خمس تعلق ميگيرد و در چه صورت به پول كاسبي خمس تعلق ميگيرد؟

جواب :

خمس دارد ولي اگر بدهكار باشد و بدهي را صرف در موونه زندگي همان سال يا مخارج دائمي مانند خانه و ماشين كرده باشد مقدار بدهي را ميتواند از درامد كسر كند.56

سؤال :

آيا به اجناس مصرفي يا سرمايه اي كه قسطي هستند خمس تعلق مي گيرد ؟

جواب :

ماداميكه اقساط آنرا نداده خمس ندارد اما بعد از دادن هر قسطي خمس آنرا بدهد .57

سؤال :

آيا شهريه مراجع تقليد خمس دارد ؟

جواب :

شهريه حضرت آيت الله به طلبه ها تمليك مي شود اگر يك سال بماند خمس دارد .58

سؤال :

من سال گذشته مقداري طلا خريدم وآن را براي پوشيدن در اختيار مادرم گذاشتم وقرار شد در هنگام نياز آنها را به من پس بدهد

. با توجه به اينكه بنده هنوز تحت تكفل پدرم مي باشم واين اموال هديه بوده اند آيا بر آنها خمس تعلق مي گيرد ؟

جواب :

خمس دارد .59

سؤال :

نظر معظم له در مورد ارتباط ونشست وبرخاست با اقوامي كه خمس نمي دهند چيست ؟

جواب :

اشكال ندارد6٠

سؤال :

اينجانب مبلغ 386 هزار تومان جهت خوابگاه ووامهاي دانشجويي به صندوق رفاه دانشجويان بدهكار ميباشم وقرض خود را بايد از سال 84 به بعد بپردازم اكنون كه در سربازي هستم برجي حدوداً 2٠ هزار تومان حقوق ميگيرم آيا با كامل شدن يك سال از دريافت اولين حقوق اگر چيزي از اين پول باقي مانده بود به آن خمس تعلق مي گيرد يا نه ؟

جواب :

خمس بر شما واجب نيست .61

سؤال :

بانك مبلغ 5 ميليون تومان براي تهيه مسكن در صورت سپرده گذاري در آن بانك به سپرده گذار وام مي دهد : 1 _ بانك فقط در صورت سپرده گذاري وام مي دهد . حال اينجانب مبلغ دوونيم ميليون تومان در آن بانك سپرده گذاشته ام تا به اينجانب وام دهد تا با آن خانه اي بخرم . سؤال اينجانب اين است كه آيا با گذشت سال به پول سپرده اينجانب يعني دوونيم ميليون تومان خمس تعلق ميگيرد يا نه ؟ (مبلغ دوونيم ميليون تومان براي تهيه مسكن لازم است .)

جواب :

خمس دارد .62

سؤال :

آيا خريد ماشين وموبايل ميتواند جزومخارج ساليانه به حساب بيايد يا نه ؟

جواب :

در صورت نياز جزء هزينه هاي سال به حساب مي آيد در صورتي كه قبل از گذشت سال خريداري شود.63

سؤال :

آيا به هداياي ازدواج (طلا هاي زينتي ) كه به زن مي

دهند اگر يك سال از آن بگذرد واز آنها به عنوان زينت استفاده شود خمس تعلق مي گيرد؟

جواب :

خمس ندارد.64

سؤال :

آيا كسي كه خرجي خود را از كسي ديگر مي گيرد اگر بداند يا شك داشته باشد كه آن شخص خمس مي دهد بايد خمس پولي را كه اوميگيرد به او بپردازد؟

جواب :

لازم نيست.65

سؤال :

دانشجوي كه مخارجش را ديگري مي دهد ودر آمد ثابتي ندارد وگاهي اوقات از طريق اموري مانند تدريس خصوصي واز اين قبيل در آمدي كسب مي كند آيا سال خمسي براي اين درآمد بايد در نظر بگيريد ودر اين صورت آيا بايد اولين روزي كه در آمدي كسب كرد را سال خمسي خود محسوب كند؟

جواب :

هر پولي كه بدست مي آوريد اگر تا يك سال بماند خمس دارد.66

سؤال :

اگر انسان به عنوان ميهمان به منزل شخصي برود كه مي داند يا گمان مي كند كه اوخمس نمي دهد , آيا خوردن غذا يا وضوء گرفتن يا استفاده از وسايل ديگر در اين خانه اشكال دارد؟ آيا لازم است خمس آنچه را كه خورده است بپردازد؟

جواب :

اشكال ندارد وبراوچيزي نيست.67

سؤال :

كسيكه مهر به همسرش بدهكار است وقصد پرداخت آن را هم دارد آيا تاميزان مهر به وي خمس تعلق مي گيرد اگر عملا مهر را به همسرش نپردازد حكمش چيست؟

جواب :

درسال اول ازدواج مي تواند مقدار مهر را از در آمدن آن سال استثنا ء كند هر چند نپردازد.68

سؤال :

اگر وسيله اي هم براي كا ر وهم براي استفاده شخصي تهيه نمايد مانند موبايل يا ماشين آيا به آن خمس تعلق مي گيرد اگر وسيله را جهت شغل خود تهيه نمود ليكن

استفاده شخصي نيز از آن نمود حكم خمس چيست؟

جواب :

اگر فقط براي شغل مورد نياز است خمس دارد هر چند استفاده شخصي هم داشته باشد واگر براي استفاده شخصي مورد نياز است خمس ندارد واگر براي هر دومورد نياز است باز هم خمس ندارد.69

سؤال :

آيا خمس در هنگام حج فقط بر لباس احرام واجب است يا اگر لباس يا وسيله اي كه در حج استفاده شود شامل خمس مي شود؟

جواب :

اگر بر لباس احرام سال گذشته باشد واز آن استفاده نكرده است بايد خمس آنرا بدهد وهمچنين ساير وسايل ديگر.7٠

سؤال :

سكه طلايي را به قيمت 1٠٠٠ تومان خريداري مي شود قبل از آن كه يك سال شود قيمت سكه بالارود شخص آن را مي فروشد آيا به آن خمس تعلق ميگيرد؟ اگر سكه نفروشد چه ؟

جواب :

اگر با پول خمس نداده خريده است وبراي فروش نگه داشته است همه آن خمس دارد وا گر با پول خمس داده شده خريده ارتقاع قيمت آن سرسال خمس دارد هر چند نفروشد واگر فروخت سود آن كه باقي مانده خمس دارد.71

سؤال :

اگر چند نفر به صورت مشاركتي خانه اي را خريداري نمايند و آنرا اجاره دهند و راه ديگري براي خريد خانه نداشته باشند آيامبلغي كه هر يك جهت خريد خانه هزينه كرده اند شامل خمس مي شود ؟

جواب :

هر كدام بايد خمس سهم خود را بدهند بلي اگر يكي از آنها در نظر دارد به تدريج سهم بقيه را بخرد و يا اجاره كند و در آن سكونت كند و ترك آن عرفا كوتاهي در حق خانواده شمرده شود تخميس آن بر او واجب نيست .72

سؤال :

من

قبلاً يك مقدار پول داشتم ولي الآن شك دارم كه به آن پول خمس تعلق مي گرفته يا نه ؟ الآن براي كار كردن از كسي پول قرض گرفته ام ، مي خواستم بدانم كه آيابايد از اين پول خمس پول قبلي را بدهم يا انيكه به شك اعتنا نكنم ؟

جواب :

به احتياط واجب بايد با حاكم شرع يا وكيل او مصالحه كنيد و به نسبت احتمال خمس بپردازيد مثلا اگر احتمال تعلق خمس %5٠ باشد نصف آن را خمس بدهيد .73

سؤال :

زني هستم كه از خود درآمدي ندارم مقدار 2٠٠٠٠٠٠به من ارث رسيده كه من آن را به كار بستم ايا به اين پول خمس تعلق ميگيرد ؟

جواب :

خمس ندارد.74

سؤال :

شخصي مقداري پول جهت خرج سفر، خريد قرباني، سوغات و ديگر مخارج حج همراه خود برده است و در اثناي سفر موعد سال خمسي وي فرا مي رسد، آيا پرداخت خمس اين پول لازم است يا اينكه جزء مؤونه سال قبل محسوب مي گردد؟

جواب :

خمس دارد.75

سؤال :

كسي كه براي عمره يا حج مستحبي مبلغي براي ثبت نام پرداخت كرده و پس از يك سال يا بيشتر از دنيا رفته است آيا پرداخت خمس بر ورثه واجب است؟

جواب :

اگر متوفي اهل خمس بوده است تخميس آن مبلغ لازم است.76

سؤال :

آيا سرقفلي مغازه خمس دارد؟

جواب :

خمس دارد.77

سؤال :

در صورتي كه سرقفلي مغازه مشمول خمس است، خمس سرقفلي را به قيمت زمان خريد آن بايد پرداخت با قيمت فعلي (موعد محاسبه خمس)؟

جواب :

به قيمت فعلي مگر اينكه با پولي خريداري شده باشد كه سال بر آن گذشته است كه در اينصورت همان قيمت خريد ملاك است.78

سؤال :

آيا

افزايش ارزش سرقفلي مشمول خمس است وآيا افزايش قيمت هر سال بايد محاسبه گردد يا هنگام فروش؟

جواب :

افزايش قيمت آن خمس ندارد مگر هنگام فروش كه جزو درآمد همان سال حساب مي شود.79

سؤال :

مبلغي را كه به عنوان وديعه به مؤجر مي دهيم، خمس دارد؟ مبلغي را كه به عنوان وديعه از مستأجر مي گيريم، خمس دارد؟

جواب :

اولي خمس دارد و دومي ندارد.8٠

سؤال :

تعيين قيمت كالاهاي موجود مغازه هنگام موعد سال خمس مشكل است، آيا تخميناً محاسبه شود يا احتياج به مصالحه دارد؟

جواب :

تخمين كافي است.81

سؤال :

آيا سكه هاي بهار آزادي جزو طلاي مسكوك محسوب مي شود تا مشمول زكات گردد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، آيا پس از پرداخت زكات، پرداخت خمس نيز واجب است؟

جواب :

زكات ندارد.82

سؤال :

اگر شخصي از برخي اقلام مورد نياز مثل لباس و زينب الات بي نياز شود آيا خمس آنها واجب است؟

جواب :

خمس آن لازم نيست.83

سؤال :

آيا در منافع اموال صغير و سفيه خمس واجب است؟

جواب :

خمس دارد.84

سؤال :

آيا پولي كه از بيمه مي رسد و نيز حقوق بازنشستگي و يا ديه اي كه در وسط سال دريافت مي شود متعلق خمس است؟

جواب :

به پول بيمه و حقوق بازنشستگي خمس تعلق مي گيرد اگر تا سر سال صرف در مؤونه نشود خمس آن واجب است و به ديه تعلق نمي گيرد.85

سؤال :

چگونه مي شود به رهن خانه خمس تعلق نگيرد؟

جواب :

اگر رهن خانه از پولي باشد كه اگر صرف در مؤونه نشود بايد خمس آن را داد راه فرار و چاره اي كه خمس ندهيد وجود ندارد.86

سؤال :

بنده مقلد جناب آقاى سيستانى مى باشم، آيا مى توانم از سهم

امام (عليه السلام) براى شخصى كه قصد ازدواج دارد وتوانايي مالي ندارد ومستحق مي باشد بدهم؟

جواب :

از موارد صرف سهم امام ضرورات مؤمنين است و لازم است با اجازه مرجع تقليد باشد.

خواندن كتاب ( تعداد : 1 )

حكم خواندن كتابهايي كه در آن داستانهاي غير اخلاقي نوشته شده است چيست؟

جواب :

جايز نيست.1

خواستگاري ( تعداد : 1 )

وقتي شخصي ميخواهد با يك دختر ازدواج كند چه مواردي را بايد در مورد دخترتوجه داشته باشد؟ مثلا دختر بايد چه نوع شخصيتي داشته باشد؟

جواب :

بر حسب مورد فرق ميكند در هر صورت خانواده مهم است اخلاق و فهميده بودن و عفيف بودن مهم است.1

خودكشى ( تعداد : 2 )

ميخواهم نظر اسلام و ساير اديان الهى را راجع به خودكشى بدانم ؟

جواب :

حرام است.1

سؤال :

آيا براي جلوگيري از گناه ميتوان خود كشي كرد؟

جواب :

خود كشي حرام است و از گناهان كبيره است2

خوردن و آشاميدن ( تعداد : 118 )

حكم خوردن گوشت كوسه ماهي چيست؟ ودر صورت تجويز آن از سوي پزشك معالج نظر خويش را مرقوم فرماييد ؟

جواب :

جايز نيست ودر مقام معالجه وضرورت مانعي ندارد.1

سؤال :

آيا گوشت خرگوش حرام است ؟

جواب :

حرام است .2

سؤال :

آيا مي توانيم در رستوراني غذا بخوريم كه مالك آن هندو باشد؟

جواب :

از غذاهاي غير گوشتي آنجا مي توانيم استفاده كنيد.3

سؤال :

خوردن گوشت شاهين حرام است؟

جواب :

حرام است.4

سؤال :

آيا استفاده كردن موادهاي غذايي خارجي كه داراي شماره هاي E است حرام است يا خير؟

جواب :

اگر حاوي گوشت نباشد استفاده از آنها مانعي ندارد.5

سؤال :

ما از سفر خارج مقدار زيادى پاستيل آورده ايم كه نمى دانيم از ژله خوك است يا نه اكنون خوردن آن چه حكمى دارد؟

جواب :

چنانچه معلوم نباشد كه ازژله حيوانى است مانعى ندارد.6

سؤال :

من در كشور كانادا زندگى مى كنم و مى خواستم بپرسم : مطمئن هستم در اين شهر مسلمانان زيادى زندگى مى كنند و مشغول به كار هستند آيا در اين صورت حتما بايد مطمئن شوم بخاطر گوشتى كه مى خورم كه آيا صد درصد ذبح اسلامى شده يا نه؟

جواب :

مى توان در آن بلاد از مسلمانى كه گوشت را براى خوردن عرضه مى كند يا مى فروشد گوشت خريدارى نمود.7

سؤال :

آيا خوردن غذاهاى اصلاح شده ژنتيكى جايز است؟

جواب :

اشكال ندارد.8

سؤال :

امروزه بسيارند كسانى كه خمس نمى دهند وقتى ايشان ما را براى صرف نهار يا شام دعوت مى

كنندآيا بايد قطع صله رحم كنيم ؟

جواب :

رفتن به منزل افرادى كه خمس نمى دهند و استفاده از خوراك آنها مانعى ندارد و وظيفه شما نسبت به ايشان امر به معروف است.9

سؤال :

حكم مصرف خوراكى قورباغه در شرع مقدّس چگونه است؟

جواب :

جايز نيست.1٠

سؤال :

من در خارج از كشور زندگى مى كنم ونمي دانم دقيقا كه مواد غذايى كه استفاده مي كنم حلال است يا خير چون نمي دانم كه استحاله مي شود يا خير ؟مانند پنير، در اين صورت چه بايد بكنم؟

جواب :

پنيرى كه با پنيرمايه حيوانى ساخته اند ، اگر بدانيد پنير مايه را از پوسته داخلى معده چهارم گرفته اند وحيوان ذبح شرعى نشده حرام ونجس است ، واما اگر پنيرمايه حيوانى نباشد اشكال ندارد.11

سؤال :

در كشور نروژ زندگى مي كنم ودر ميهمانى ها از گوشت غير ذبح اسلامى پخت مي كنند، درصورت خوردن از آن گوشت چه حكمى دارد؟

جواب :

نجس و خوردنش حرام است.12

سؤال :

آيا براى خريد گوشت مصرفى مى توان به مغازه هايى كه درپشت شيشه هايشان كلمه (حلال) نوشته شده مراجعه كرد يا بايد تحقيق نمود؟

جواب :

كافى نيست مگر فروشنده مسلمان باشد ويا يقين حاصل نماييد حتما آن گوشت تذكيه شده است.13

سؤال :

من در جايى زندگى مى كنم كه امكان خريد گوشت اسلامى وجود ندارد، لطفاً مرا راهنمايى كنيد كه چه كار بكنم؟

جواب :

مي توانيد از گوشت ماهى و تخم مرغ و غيره استفاده كنيد. البته ماهى فلس دار باشد.14

سؤال :

غذايى كه اشخاص مختلف به ما مى دهند آيا خوردن آن ايرادى دارد در صورتيكه حلال و حرام بودن آن براى ما مشخص نيست و آيا روى باطن ما اثر خواهد گذاشت؟

جواب :

خوردن آن مانعى

ندارد.15

سؤال :

آيا خوردن كشمش در غذا حلال است و آيا هنگامى كه باد مي كند مي شود آنرا خورد؟ جواب :

مانعى ندارد.16

سؤال :

1 _ در شهر ما (ناروى) فقط دو مغازه مرغ مى فروشند كه در پشت پاكت نوشته شده (حلال) و مالك هر دو غير مسلمانند آيا مى توانيم از اين گوشت استفاده كنيم؟ 2 _ آيا خوردن مربا و امثال اينها هم اشكال دارد؟ 3 _ منزل بعضى دوستان برايمان غذايى از گوشت ذبح غير اسلامى درست كرده اند، آيا خوردنش اشكال دارد؟

جواب :

1 _ اگر توليد كننده مسلمان باشد و احتمال احراز تذكيه بدهيد كافى است.

2 _ اشكال ندارد. 3 _ جايز نيست.17

سؤال :

خوردن گوشت خرچنگ ، لابستر و شاه ميگو و خرگوش چه حكمى دارد ؟ آيا نوع خاصى از انان قابل خوردن مى باشد ؟

جواب :

جايز نيست .18

سؤال :

آيا خوردن خاويار حلال است؟

جواب :

خوردن تخم ماهى كه فلس ندارد جايز نيست .19

سؤال :

آيا خوردن گوشت ماهى اوزونبرون و خاويار آن جايز مى باشد ؟

جواب :

اگر در اصل خلقتش فلس دار باشد هرچند از چهت عارضى فلس از او جدا شده باشد حلال است .2٠

سؤال :

اخيرا اعلام شده است كه كوسه فلس دارد . اينجانب تمايلى به تناول كوسه ندارم ليكن به جهت دانستن ميخواهم بدانم كه حكم كوسه چيست ؟ حرام است يا حلال با توجه به اينكه هيچگونه دسترسى براى مشاهده فلس كوسه ندارم . در ضمن بفرمائيد كه حكم در تناول و صيد هشت پا و خرچنگ چگونه است ؟

جواب :

كوسه فلس ندارد و خوردن آن حرام است و نيز هشت پا و خرچنگ حرام است .21

سؤال

:

آيا خوردن ران مرغ مكروه است ؟

جواب :

كراهت آن ثابت نيست .22

سؤال :

آيا خوردن گوشت ميگو حرام است يا حلال ؟

جواب :

ميگو حلال است .23

سؤال :

1- يهوديها مثل ما مسلمانها گوشت حيوانات را ذبح مى كنند . آيا مى توانيم از آن تناول كنيم ؟ 2 - اگر بچه 11 ساله بعضى وقتها كه مجبور بود تناول كند چطور ؟

جواب :

1- جايز نيست . 2- بحد تكليفى ندارد . 24

سؤال :

آيا در كشور غير مسلمان خوردن ماهى كه توسط غير مسلمان صيد گرديده حرام است يا حلال ؟

جواب :

مانعى ندارد بشرط اينكه بدانيد كه در بيرون اب يا داخل تور مرده است .25

سؤال :

آيا مدفوع يا مردمك سياه چشم ماهى حرام است ؟

جواب :

مدفوع ماهى بنا بر احتياط واجب حرام است و مردمك چشم ماهى حرام نيست .26

سؤال :

آيا استعمال داروهايى كه در آنها ژلاتين و انواع امولاتورها بكار رفته جايز است؟ (ژلاتين و انواع امولاتورها از استخوان و چربى و بافتهاى پيوندى حيوانات حلال گوشت و حرام گوشت تهيه مى شود ودر اينجا (آلمان)از حيوانات شرعى ذبح شده در صنعت دارو سازى استفاده نمى شود)

جواب :

خوردن آنها جائز نيست حتى اگر از استخوان حيوان حلال گوشت باشد بنابر احتياط در اين صورت ولى اگر ضرورت دارد با آن معالجه كند مانعى ندارد .27

سؤال :

در غذاهائى كه ژله بكار رفته باشد از جمله مربا خوردنش اشكال دارد يا نه ؟

جواب :

اگر معلوم نباشد كه در آن از موارد حيوانى استفاده شده است استفاده از آن مانعى ندارد .28

سؤال :

من در امريكا در رستورانى كار مى كنم . و غذاهايى كه در اين رستوران است حلال

نيستند . بعضى وقتها كسانى كه به اين رستوران مى آيند و غذا مى گيرند مسلمان هستند . در حاليكه مى دانند اين غذا حلال نيست . آيا در اين حال غذا به دست آنها دادن حرام است يا حلال ؟

جواب :

مانعى ندارد و اگر ميداند كه آنها علم دارند كه گوشت حرام است اعلام هم واجب نيست ولى تقديم گوشت خوك بنا بر احتياط واجب جايز نيست حتى به اشخاصى كه اعتقاد به حلال بودن آن هم داشته باشند .29

سؤال :

خواهشمند است بفرماييد منظور از (دشول) كه در قسمت (خوردن و آشاميدن) رساله نوشته شده چه غددى مي باشد؟

جواب :

مقصود غده هاى كوچك گرد به اندازه فندق است.3٠

سؤال :

در اين كشور بعضى از تنقلات كه مورد علاقه بچه ها است مثل پاستيل (مانند ژله ايرانى) در ساخت آن از ژلاتين استفاده شده كه مى گويند در ساخت ژلاتين از پودر پاى مرغ استفاده شده كه مرغ در اينجا ذبح اسلامى نيست. حال استفاده آن چه حكمى دارد؟ همچنين ژله هايى كه در فروشگاه ها هست پودر پاى مرغ غير ذبح اسلامى در آن بكار رفته است؟

جواب :

اگر معلوم باشد كه از حيوان گرفته شده است جايز نيست مگر اينكه معلوم باشد كه حيوان تذكيه (ذبح شرعى) شده است حتى اگر از استخوان آن گرفته شده است بنابر احتياط واجب.31

سؤال :

گوشت مرغ كه الان در بازار هست آيا حلال است يا نه چون ما پرسيديم و فهميديم كه فقط در ذبح اولين مرغ بسم الله الرحمن الرحيم ميگويند و بقيه بدون بسم الله ذبح مى شود همچنين گوشت گوسفند را . و اصلا براى ما

مقدور نيست كه برويم گوسفند يا مرغ زنده بگيريم و خودمان ذبح كنيم چه راه حلى براى ما داريد ؟

جواب :

مى توانيد آنها را از بازار خريدارى كنيد .32

سؤال :

اگر در ظرف غذايى بعد از پخت شدن متوجه فضله موش گرديم آيا پارچه اى كه براى دم كردن روى ظرف استفاده شده است نجس است؟

جواب :

نجس نيست.33

سؤال :

صاحب خانه ما مسلمان و نماز خوان است ولى متأسفانه شراب نيز مى خورد. با او ارتباط نزديك دارم. گاهى اوقات مرا سر سفره خود دعوت مى كند و گاهى نيز غذايى به خانه ما مى دهد. آيا اين غذاها كه همه آنها از نظر اسلام حلال و طيب است، تنها به صرف اينكه متعلق به چنين فردى است پاك و خوردن آن بلا اشكال است؟ و آيا از چنين شخصى در خصوص مسايل نجاست و طهارت بايد احتياط كرد؟ يعنى لوازم و وسايلى كه در خانه اين شخص و يا در اختيار او بوده پاك است؟ جواب :

استفاده از آن غذا مانعى ندارد و احتياط از وسايل شخص وى لازم نيست.

34

سؤال :

آيا نماز خواندن و غذا خوردن در منزل كسى كه تارك الصلاة باشد جايز است ؟

جواب :

اشكالى ندارد .35

سؤال :

آيا براي تشخيص پرنده حرام گوشت بايد همه علائم را دارا باشد ؟

جواب :

اگر يكي از علامتها باشد كافي است .36

سؤال :

آيا ماء الشعير كه در بازار موجود است حلال است ؟

جواب :

حلال است .37

سؤال :

آيا خوردن (شاه ميگو) جايز است ؟

جواب :

جايز نيست .38

سؤال :

حكم سركه جوشانده شده جهت تهيه ترشي چيست ؟

جواب :

اگر سركه آب غوره يا خرما باشد حلال است .39

سؤال :

در

مورد صرف غذا در اماكن و رستورانهايى كه در آن مشروبات الكلى مى باشد حكم چيست؟

جواب :

مانعى ندارد ولى نشستن بر سر سفره اى كه در آن شراب مى خورند بنابر احتياط واجب جايز نيست و چيز خوردن از آن حرام است.4٠

سؤال :

در كشورهاى خارجى گوشت مرغ با برچسب حلال به صورت يخ زده عرضه مى شود آيا مصرف اين گوشتها جايز است ؟

جواب :

اگر فروشنده يا وارد كننده مسلمان باشد و احتمال داده شود كه او احراز حلال بودن كرده كافى است .41

سؤال :

مرغهايى كه در كشتارگاه هاى صنعتى ذبح مى شوند حلال است يا حرام؟

جواب :

اگر با رعايت شرايط باشد و كسى كه دستگاه را به كار مى اندازد مسلمان باشد و خود او مرتب بر مرغها نام خدا را بگويد هر چند با يك بسم الله دهها مرغ ذبح شود و ساير شرايط هم باشد اشكال ندارد .42

سؤال :

تا چه حد لازم است در خوردن غذا احتياط كرد و از غذاهاى كشورى كه به دين معتقد هستند احتياط كرد ؟

جواب :

از گوشت اجتناب كنيد مگر اينكه از مسلمان بخريد و احتمال بدهيد كه حلال بودن آن را او احراز كرده است و همچنين از خوردن ماهى مگر اين كه بدانيد پولك دارد و صيد آن به وسيله تور و امثال آن است ، و همچنين از غذاهائى كه بدانيد كافر غير اهل كتاب با آن تماس داشته يا به دليل ديگرى نجس شده يا در آن اجزائى كه حرام است وجود دارد در غير اين موارد خوردن اشكالى ندارد .43

سؤال :

خوردن شير و ميوه در كشور غير اسلامى چه حكمى دارد ؟

جواب

:

اگر علم به نجاست نباشد اشكال ندارد .44

سؤال :

خوردن صدف دريايى حلال است ؟

جواب :

جايز نيست .45

سؤال :

اگر در خانه مسلمانى در خارج از كشور ميهمان باشيم بايد حتماً براى مطمئن شدن از ذبح شرعى گوشت سؤال شود يا اصل بر برائت است ؟

جواب :

سؤال و فحص لازم نيست و مى توانيد از غذاى آنها استفاده كنيد.46

سؤال :

من در يك جايى كار مى كنم كه گاهى اوقات مجبور به سرو مشروبات الكلى مى باشم حكم آن چيست ؟

جواب :

جايز نيست .47

سؤال :

خوردن گوشت گراز جايز است ؟

جواب :

جايز نيست .48

سؤال :

مرغهائى كه از ممالك نصارى مى آيد و بر آنها نوشته شده (هذا مذبوح بطريقة إسلامية) خوردن آنها جائز است ؟

جواب :

ملاك حصول اطمينان بتحقق تذكيه شرعى است و صرف نوشتن عبارت اعتبار ندارد .49

سؤال :

استفاده از ماهى دريائى بنام سقنقور براى خوردن و مداوا چه حكمى دارد ؟

جواب :

سقنقور حيوانى است از جنس خزندگان ، و ماهى نيست ، و بهر حال استفاده از آن اگر براى خوردن نباشد اشكال ندارد و اگر براى خوردن باشد در غير مورد ضرورت جايز نيست .5٠

سؤال :

خوراكى هايى كه از بلادى مثل چين ، فرانسه و هلند وارد مى شود چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر مشتمل بر گوشت و پوست و مانند آن نباشد ، و علم به نجامت يا حرمت آن نداشته باشيد حلال است .51

سؤال :

آيا طاووس حلال گوشت است ؟

جواب :

حلال است .52

سؤال :

حكم سوسيس و كالباس متعارف در بازار چيست و آيا تحقيق لازم است ؟

جواب :

آنچه در بازار مسلمانان است حلال است و تحقيق لازم نيست . و همچنين اگر در كشورهاى

خارجه ساخته شود و احتمال برود كه وارد كننده آن مسأله تذكيهً گوشتيكه با او مخلوط مى شود احراز نموده است .53

سؤال :

خريد آرد از نانوايى براى پختن نان در منزل چه حكمى دارد و حال آنكه نانوايى حق دادن آرد را ندارد ؟

جواب :

اگر بيش از مقدار متعارف كه دولت اجازه مى دهد باشد جايز نيست .54

سؤال :

نوشيدن نوشابه هاى خارجى و آب جو چگونه است ؟

جواب :

استفاده از نوشابه مانعى ندارد مگر اينكه معلوم شود يك چيز نجس با آن مخلوط شده است و خوردن آب جو حرام است ·55

سؤال :

آيا خوردن خرما و كشمش كه در آب بجوشد و پخته شود اشكال دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد ·56

سؤال :

خوردن استخوانهاى حيوانات حلال گوشت جايز است ؟

جواب :

اشكال ندارد ·57

سؤال :

اعضاى حرام حيوانات مثل طحال و حدقه چشم را بايد در پختن جدا نمود يا مى شود آنها را پخته بعد آنها را دور ريخت ؟

جواب :

اشكال ندارد .58

سؤال :

حكم شركت در مهمانى هايى كه در مجلس آن مشروب صرف مى شود؟

جواب :

بر سر ميزى كه بر آن شراب نوشيده مى شود خوردن و نوشيدن حرام است بلكه نشستن نيز به احتياط واجب جايز نيست.59

سؤال :

آيا خوردن گوشتى كه از گاو تهيه شده با پودر گوشت صحيح است؟

جواب :

مانعى ندارد.6٠

سؤال :

حكم خوردن ميگو چيست؟

جواب :

حلال است.61

سؤال :

حكم كشمش مانده در غذا كه باده كرده باشد چيست؟

جواب :

پاك است.62

سؤال :

اگر از خارج از كشور برايمان آدامسي آورده شود كه در آن به ميزان اندكي شكر الكلي وجود داشته باشد خوردن آن چه حكمي دارد ؟( ميزان اين شكر فقط يك گرم است )؟

جواب :

اشكال ندارد

.63

سؤال :

در مدارس فلاندي گوشت ماهي مي آورند كه به دست خود فنلاندي ها گرفته شده است و از طرف ديگر معلوم نيست فلس داشته باشد يانه ؟ خوردن اين ماهي چه حكمي دا رد ؟ آيا خورده شوند يا نه ؟

جواب :

خوردن ماهي كه ازدست كافرگرفته ميشودونحوه ي صيدماهي وفلس واشتن آن مشكوك است جائز نيست .64

سؤال :

آيا خوردن خرچنگ حرام است؟

جواب :

حرام است .65

سؤال :

من در اروپا زندگي مي كنم . جديدا يك سازمان اروپايي جزوه اي منتشر كرده كه در آن تعدادي شماره آمده و نوشته شده اگر اين شماره ها برروي ماده اي غذايي نوش ته شده باشد علامت اين است كه احتمالا از اجزاي حيوانات در آن ماده غذايي بكار رفته ولي من به اين مساله يقين ندارم تكليف چيست ؟ آيا مي توان از آن غذا استفاده كرد در صورتي كه خانه يك مسلمان برويم و فرد مذكور به اين مسائل بي توجه باشد آيا مي توان غذاي او را خورد ؟

جواب :

نميتوانيد از ان غذا استفاده كنيد .66

سؤال :

خريد ماهي از بازار مسيحي ها چه حكمي دارد؟ با وجودي كه نميدانم اين ماهي آيا بيرون از آب مرده يا داخل آب ولي عقل مي گويد بايد بيرون از آب مرده باشد و احتمال اين كه داخل آب مرد ه باشد خيلي كم است ؟

جواب :

در اين صورت مي توانيد استفاده كنيد .67

سؤال :

در بيشتر كپسولهاي دارويي و غير دارويي نوشته شده كه حاوي ژلاتين است كه در واقع روكش جلد كپسول است حكم خوردن ان چيست با توجه به اينكه اين داروها خارج تهيه ميشود ؟

جواب :

اگر علم

به نجاست نداريد اشكال ندارد .68

سؤال :

خوردن ماهي يا سيب زميني در رستوران هاي خارجي چه حكمي دارد در حالي كه احتمال داده ميشود كه گوشت و مرغ را هم در ان سرخ ميكنند ايا حرف انها مبني بر اينكه در غذا شراب نيست با مثلا مورد فوق اي سخنشان حجيت دارد ؟

جواب :

خوردن سيب زميني – با عدم علم به نجاست – اشكال ندارد و همچنين نسبت به ماهي اگر مطمئن هستيد كه زنده از اب گرفته شده است .69

سؤال :

اگر مسلماني كه مشكوك به اين است كه گوشت ذبيحه تهيه نميكند آيا خوردن غذا در منزل آنها جايز است ؟

جواب :

خوردن گوشت در منزل فرد ياد شده اشكال ندارد .7٠

سؤال :

ضربه زدن به سر ماهي چند دقيقه پس از صيد ان اشكال داردوآيا خوردن ان اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد و خوردن ان جايز است71

سؤال :

آيا خوردن ژله خارجي با توجه به اينكه براي درست كردن ژلاتين از استخوان گاو هم استفاده ميشود حلال است يانه؟

جواب :

خريد ان در كشور هاي اسلامي و استفاده از ان اشكال ندارد در صورتي كه احتمال بدهيد وارد كننده ان در اين زمينه تحقيق كرده است.72

سؤال :

آيا روغن حيوانات غير از حلال گوشت مانند مار يا ببر و غيره نجس است ؟ حكم استفاده از انها به عنوان دارو يا تقويت كننده چيست؟

جواب :

اگر حيوان خون جهنده نداشته باشد يا تذكيه شده باشد روغن ان هم پاك است و استفاده غير خوراكي از ان مانعي ندارد.73

سؤال :

آيا خوردن الكل طبي حرام است ؟ حتي اگر مصرف دارويي نداشته باشد ولي انسان مست نشود؟

جواب :

اگر نوشيدن مقدار زياد ان

موجب مستي بشود خوردن اندك ان هم جايز نيست.74

سؤال :

خوردن كشمش سرخ كرده جايز است يا كراهت دارد؟

جواب :

جايز است.75

سؤال :

اينجانب در منطقه اي در انگليس تحصيل مي نمايم و متاسفانه در اين منطقه به هيچگونه دسترسي به گوشت حلال و قصابي مسلمان نيست طبق نظر جناب عالي آيا بنده مي توانم از گوشت مرغ يا گاوكه در رستوران دانشگا ه طبخ مي گردد استفاده نمايم ؟

جواب :

جايز نيست و مي تواند از گوشت ماهيهاي پولك دار استفاده بكنيد .76

سؤال :

آيا خريدن غذا ( سيبزميني يا برنج پخت شده ) از يك فرده مسيحي حلال است يا حرام ؟

جواب :

حلال است .77

سؤال :

آيا در زماني كه در غذا انگور يا كشمش هم مخلوت باشد آن غذا نجس است ؟

جواب :

خير پاك است .78

سؤال :

در بعضي از مواد غذايي مثل شيريني و مقدار كمي الكل بكار رفته كه نقش فراوري دارد و سكر آور نيست آيا مي توان استفاده كرد ؟

جواب :

جايز است .79

سؤال :

شيريني هايي كه در عمل پختن انها از مشروبات الكلي استفاده مي شود آيا حكم استحاله در ان مورد صدق مي كند يا خير ؟ ودر مورد غذاهاي سرخ كردني كه هنگام سرخ شدن به آن مشروب ميزنند چطور ؟

جواب :

استفاده از شيريني و غذاي ياد شده جايز نيست .8٠

سؤال :

آيا خورن صدف هايي كه گوشت خوار نيستند حلال است يا خير ؟

جواب :

جايز نيست .81

سؤال :

اينجا در خيلي از مواد غذايي از ( ژلاتين ) حيواني استفاده ميشود كه از استخوان حيوانات ذبح اسلامي نشده گرفته مي شود . آيا خوردن اين مواد غذايي حرام است ؟

جواب :

اگر مطمئن هستيد كه

در آن از اجزاي حيوان استفاده شده است خوردن آن جايز نيست .82

سؤال :

آيا استفاده از ماءالشعيره از نظر شرع جايز است ؟ با توجه به اينكه اين نوع ماءالعشيره توسط كارخانه هاي ايراني ارائه مي گردد ؟

جواب :

مانعي ندارد .83

سؤال :

خوردن غذا در ظروف نقره چه حكمي دارد ؟ اگر ميوه يا شيريني در اين ظزوف تعارف شود چطور ؟

جواب :

جايز است. جايز است.84

سؤال :

ميخواستم بدانم خوردن شكلات و امثال آن كه در كشورهايي غير مسلمان چه حكمي دارد؟

جواب :

مانعي ندارد.85

سؤال :

آيا گوشت ملخ و خرگوش حلال است؟

جواب :

گوشت ملخ حلال است. گوشت خرگوش و تمام انواع آن حرام است.86

سؤال :

من در دانمارك زندگي ميكنم من دكان پيتزا دارم گوشت خوك ميپزم براي خود دانماركي ها از نظر شرعي چه حكمي دارد؟

جواب :

فروش گوشت خوك حرام است و تقديم گوشت خوك براي خوردن به احتياط واجب جايز نيست هر چند براي مستهل ان.87

سؤال :

حكم غذا خوردن براي دانشجويان مسلمان كه در كشورهايي درس ميخوانند كه گوشت ذبح اسلامي در دانشگاه عرضه نميشود و در شهر نيز نايآب و اگر هم باشد گران و كميآب است چيست؟

جواب :

نميتوانند از گوشتهايي كه تذكيه نشده است استفاده بكنند.88

سؤال :

به خاطر ماموريت شوهرم درآمريكا در محله يهودي نشين زندگي ميكنيم و همه يهودي هستند آيا براي ما اشكال ندارد از اين مغازه ها خريد مي كنيم و ديگر اينكه در فروشگاه ها مواد گوشتي با مارك حلال موجود ميباشد ايا صرف نوشته ما مي توانيم از آنها مصرف كنيم يانه ؟

جواب :

اگر به دولت صهيونيزم كمك نميكنند اشكال ندارد،مجرد نوشته كافي نيست بايد اطمينان به صحت آن پيدا

كنيد .89

سؤال :

من دانشجوئي در يك كشور غير اسلامي هستم ومي خواستم بدانم كه آيا مي توان گوشت هاي ذبح شده در اينجا را كه در فروشگاههاي غير اسلامي به فروش مي رسد را خورد يا نه؟ وآيا حكم اين گوشتها حلال است يا نه؟ در ضمن اين كه بعضي از افراد مي گويند غذاي اهل كتاب حلال است صحيح است يا نه؟

جواب :

اگر گوشت را از فروشنده مسلمان واحراز تذكيه مي كند جايز است واگر ذبح اسلامي نباشد خوردن آن گوشت حرام است.9٠

سؤال :

خوردن گوشت كوسه ماهي چه حكمي دارد؟

جواب :

جايز نيست.91

سؤال :

تخم مرغي كه لكه خون در آن باشد نجس است يا خير؟ واگر در غذايي بريزيم اگر همان قسمت را برداريم مابقي پاك است يا خير؟

جواب :

اگر خون داخل زرده باشد وآن را هم بزنند خوردن ان اشكال ندارد.92

سؤال :

آيا خوردن سوسيس وكالباس ايراد شرعي دارد؟

جواب :

اگر از گوشت حلال باشد جايز است.93

سؤال :

گوشت ومحصولات گوشت كه از كشورهاي خارجي وارد مي شود وروي آنها كلمه حلال نوشته شده استفاده كردن چه حكمي دارد؟ آيا حلال است؟

جواب :

اگر احتمال بدهيد كه وارد كننده تحقيق كرده است در ذبح آن گوشت استفاده از آنها اشكال ندارد.94

سؤال :

هم غذا شدن با كفار چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر كافر بت پرست ومشرك باشد وبا رطوبت دستش يا بدنش با غذا تماس بگيرد نجس است وغذا خوردن حرام است ودر غير اين صورت نجس نيست پس اگر شك بكنيم در تماس با رطوبت پاك است وهمچنان اگر كافر كتابي (يهودي يا نصراني باشد) طاهر است.95

سؤال :

مصرف گوشت وساير اقلام خوراكي در كشورهاي مسيحي چه حكمي دارد؟

جواب :

نسبت

به گوشت ها بايد احراز تذكيه بشود .96

سؤال :

چگونه تشخيص دهيم كه ماهي حلال گوشت است؟

جواب :

ماهي اگر فلس دار باشد.97

سؤال :

حكم پنير با توجه به استفاده از مايه پنير در آن چيست؟

جواب :

استفاده از پنير اشكالي ندارد.98

سؤال :

حكم سركه اي كه از شراب تهيه شده ونوشته شده سركه شراب چيست؟ حكم ساير سركه ها چيست؟ با توجه به اجتناب اهل سنت با عنوان اينكه در صد الكل آن بالاست ؟

جواب :

استفاده از سركه اشكال ندارد.99

سؤال :

آيا مي توان با غير مسلمانان اهل شراب همنشين بود زيرا محل كارم نزديك آنها است؟

جواب :

هم نشيني حرمت ندارد ولكن غذا خوردن بر سر ميز غذا اگر شراب گذاشته باشند جايز نيست.1٠٠

سؤال :

آيا گوشت لك لك حرام است؟

جواب :

حلال است.1٠1

سؤال :

آيا خوردن مرباى انگور حرام است يا ايراد دارد؟

جواب :

حلال است.1٠2

سؤال :

خام خوردن تخم مرغ چه حكمى دارد؟

جواب :

جايز است.1٠3

سؤال :

بعضى مرغداران پرورش دهنده مرغ تخم گذار تخم مرغ هاى شكسته و لمبه و ... را كه از لحاظ بهداشتى در پايين ترين حد سلامتى و بهداشتى هستند را به شيرينى فروشها مى فروشند تا جهت مصرف در تهيه شيرينى استفاده گردد. خريداران نيز با اذعان به اين مهم اقدام به خريد مى كنند. آيا عملكرد آنها درست است و چه حكمى دارد؟

جواب :

چنانچه خلاف مقررات نباشد اشكال ندارد.1٠4

سؤال :

خوردن گوشت شتر مرغ چه حكمى دارد؟

جواب :

حلال است.1٠5

سؤال :

خوردن تخم شتر مرغ چه حكمى دارد؟

جواب :

جايز است.1٠6

سؤال :

در فرانسه زندگى مى كنم و پسر دو ساله اى دارم كه به مهد كودك مى رود و ظهرها براى نهار در مهد كودك مى ماند. از ابتدا درخواست كردم كه

به او گوشت ندهند چون ذبح شرعى نيست و تا به حال مشكلى نبود ولى جديداً پسرم موقع نهار كه مى بيند بقيه گوشت مى خورند او هم درخواست مى كند كه به او بدهند. لطفاً بفرماييد آيا مى شود در صورتى كه در مهد كودك تقاضا كرد به او گوشت غير ذبح شرعى داد يا خير؟

جواب :

مانعى ندارد مگر گوشت خوك باشد.1٠7

سؤال :

روى شيشه خيار شور كه از مغازه تهيه مى كنيم نوشته است كه از سركه الكل تهيه شده، آيا مى توانيم از اين خيارشور استفاده كنيم يا خير؟

جواب :

اشكال ندارد.1٠8

سؤال :

در بعضى فروشگاه هاى بزرگ فرانسويان قسمتى مخصوص گوشت حلال است و گوشتهاى بسته بندى با مهر تاييد مسجد بزرگ پاريس وجود دارد آيا مى توان از اين گوشتها استفاده كرد و يا بايد حتماً از مسلمان خريد كنيم؟

جواب :

بايد به صحت نوشته اطمينان داشته باشيد مگر اينكه فروشنده مسلمان باشد و احتمال بدهيد كه او تذكيه آن را احراز كرده است.1٠9

سؤال :

قهوه حرام است؟

جواب :

حرام نيست.11٠

سؤال :

نظر اسلام در مورد خوردن صدف ، خرچنگ و حيوانات ديگر دريايي چيست ؟ آياحكمي كلي در مورد حلال يا حرام بودن موجودات دريايي وجود دارد ؟

جواب :

خوردن حيوانات دريائي غير از ماهيهائي كه پولك دارند و يا ميگو حرام است .111

سؤال :

تخم مرغ كه لكه خون دارد حكمش چيست؟

جواب :

اگر لكه خون در داخل زردي باشد ميتوانيد بعد از به هم زدن ان استفاده كنيد و اگر درپ سفيده است بنابر احتياط واجب اجتناب شود.112

سؤال :

آيا خون موجود در زرده و يا سفيده تخم مرغ، آن را نجس مي كند؟ خوردن آن چطور است

و راه حل، كدام است؟

جواب :

خون موجود در درون تخم مرغ، پاك است و اما خوردن آن حرام مي باشد پس مي توان خون را جدا كرد و از بقيه تخم مرغ استفاده نمود مگر آن كه به اندازه اي كم باشد كه در كل، مستهلك شده كه در اين صورت تمام تخم مرغ پاك و حلال است.113

سؤال :

آداب خوردن و آشاميدن را ذكر كنيد ؟

جواب :

به هنگام خوردن و شروع به آن ، نام خدا بر زبان آوردن. با دست راست خوردن. لقمه ها را كوچك گرفتن . نشستن طولانى بر سر سفره. خوب جويدن طعام. بعد از خوردن حمد و ثناى خدا گفتن. خودارى از خوردن باوجود سيرى .

قبل از سير شدن دست از طعام كشيدن و شكم رااز طعام پر نكردن به هنگام خوردن، به روى مردمان نگاه نكردن . از جلوى ديگران غذا نكشيدن آنگاه كه بر سر سفره ، جمعى نشسته اند . شروع با نمك و ختم با نمك.114

سؤال :

گاهي روي قوطي هاي كنسرو ماهي نام و يا عكس آن چاپ شده است و از همين راه مي فهميم كه ماهي درون قوطي ماهي پولك دار است آيا شايسته است كه ما به نام و عكس روي قوطي اعتماد كنيم با علم به اينكه دروغ در اينگونه امور شركت ها را با ضرر و خسارت بزرگ و شايد خيلي سخت تر، روبرو مي سازد؟

جواب :

اگر به صدق و راستي آنچه در روي قوطي ها نوشته شده است، اعتماد داشته باشيم مطابق آن مي توانيم عمل كنيم .115

سؤال :

آيا ماهي را مي توان از يك مسلمان سنّي خريد در

حالي كه نمي دانيم آن پولك دارد يا نه؟

جواب :

خريداري، جايز است ليكن اگر پولك دار بودن آن احراز نشود خوردن آن جايز نيست.116

سؤال :

خوردن طعام حلالي كه بخار گوشت تذكيه نشده پخته شده است، جايز است؟

جواب :

جايز نيست و آن طعام، نجس است زيرا با آب و بخار گوشت نجس در آميخته و نجس شده است.117

سؤال :

آيا از روغن ماهيى كه از ماهى هاى حرام گوشت تهيه ميشود و (قواقع) مرغان دريايى در خوراكيها و جز آنها مى توان استفاده كرد؟

جواب :

خوردن آنها جايز نيست ليكن در غير موارد خوردن مى توان از آنها استفاده كرد و خدا داناست.118

ختنه ( تعداد : 2 )

حد واجب در ختنه چيست ؟

جواب :

حد واجب در ختنه بريدن پوستي كه حشفه را ستر مي كند كه به نام ( غلفه ) ذكر شده است حدي كه سوراخ حشفه و مقداري از بشره آن ظاهر شود هر چند تمام آن پوست بريده نشود و تمام حشفه ظاهر نشود . و به هر حال لازم است پوست حشفه به مقداري بريده شود كه صدق اغلف ( و ختنه نكرده ) و بريدن بيشتر از آن واجب نيست .1

سؤال :

آيا ختنه اولاد بر والدين واجب است ؟

جواب :

ختنه كردن اولاد بر ولى آنها مستحب است .2

خريد و فروش ( تعداد : 99 )

خريد و فروش و يا استعمال فرچه مسواكي كه از موي خوك فراهم شده است جايز است؟

جواب :

خريد و فروش و حتي استعمال آن جايز است اما دهان بدان وسيله آلوده و نجس مي شود و با بيرون آوردن و بر طرف كردن بقاياي آن فرچه، دهان نيز پاك مي شود.

1

سؤال :

در مورد خريد و فروش ماهواره كمي توضيح دهيد؟

جواب :

معظم له نگهداري آن را به كسي كه برخودش و يا برخي اعضاء خانواده اش مطمئن نيست كه استفاده حرام از آن نبرد اجازه نمي دهد.2

سؤال :

من در كشور كانادا زندگى مى كنم و مى خواستم بپرسم : مطمئن هستم در اين شهر مسلمانان زيادى زندگى مى كنند و مشغول به كار هستند آيا در اين صورت حتما بايد مطمئن شوم بخاطر گوشتى كه مى خورم كه آيا صد درصد ذبح اسلامى شده يا نه؟

جواب :

مى توان در آن بلاد از مسلمانى كه گوشت را براى خوردن عرضه مى كند يا مى فروشد گوشت خريدارى نمود.3

سؤال :

آيا فروشنده

بايد عيب موجود در كالا را به خريدار بگويد؟ در صورتى كه نگويد حكم عمل وى و معامله چه خواهد بود؟

جواب :

اگر چه اخفاء عيب جايز نيست ولى اظهار آن لازم نيست و بعد از ظهور عيب خريدار حق فسخ معامله را دارد.4

سؤال :

آيا خريد وفروش ارزاق دانشگاهى كه توسط دانشگاه عرضه مى شود اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.5

سؤال :

آيا كشيدن سود بر روى قيمت جنسى كه به صورت اقساط به فروش مى رسد حلال است ؟

جواب :

اگر با ملاحظه سود، قيمت فروش معين شود و با قيمت تعيين شده فروخته شود مانعى ندارد.6

سؤال :

آيا فروش چك با مبلغ پايين تر از بهاى آن مثلا ً چند ماه آينده آن اشكال شرعى ندارد و آياحلال است يا حرام؟

جواب :

اگر چك به اِِِِِِِِِِِزاء طلبى باشد كه صاحب چك از ديگران دارد فروش آن به نقد اشكال ندارد.7

سؤال :

اينكه يك فرد شغلش فقط اين باشد كه جنسش را اَقساطى بفروشد و از سودى كه در مدت چكها مى برد ارتزاق كند آيا اين شغل اشكال شرعى ندارد؟

جواب :

مانعى ندارد.8

سؤال :

آيا فروش نقدى يك جنس به يك فرد و بلا فاصله خريد اقساطى همان جنس از همان شخص و پرداخت سود بر روى اقساط آن جنس اشكال شرعى دارد يا خير؟

جواب :

اگر بيع جدى باشد و در ضمن ِ بيع ِ اول بيع ِ دوم شرط نشود اشكال ندارد.9

سؤال :

آيا پرورش قورباغه به منظور صادرات به ممالك ديگر جايز است؟

جواب :

صادر كردن آن به ممالك كافره مانعى ندارد.1٠

سؤال :

در معامله نسيه اگر مشترى ثمن را نپردازد آيا فروشنده امكان فسخ معامله را دارد ؟ جواب را در دو فرض

وجود شرط ضمن عقد ( مثلا ضمن عقد بگويد اگر ثمن را تا فلان زمان ندهى موجب خيار است) و عدم آن بفرماييد؟

جواب :

فروشنده در هر دو فرض مى تواند عقد بيع را فسخ كند.11

سؤال :

حكم معامله با يهوديان و مسيحيان و كلا كفار اهل كتاب و غير كتابى را وضعا و تكليفا بيان نماييد؟

جواب :

اشكال ندارد.12

سؤال :

در مورد فروختن گوشت حرام آيا كار كردن در مكانى مثل ( مكدونالد ) كه يك رستوران آمريكايى است و گوشت حرام مى فروشد جايز است ؟

جواب :

كار كردن در آنجا اشكال ندارد ولى بنابر احتياط واجب تقديم گوشت خوك به كسانى كه آن را مى خورند جايز نيست و به هر حال بيع او جايز نيست و بنابر احتياط واجب فروش گوشت غير مذكى هم جايز نيست .13

سؤال :

حكم خريد اوراق مشاركت چيست ؟ آيا سودى كه دولت پرداخت مي كند حلال است وگيرنده آن مالكش مي شود؟

جواب :

اگر شركت در طرح هاى سودآور باشد، حلال است.14

سؤال :

نظر حضرتعالى درباره مغازه هايى كه به فروش مى رسد و مالك هنگام فروش طبقه فوقانى را براى خود شرط مى كند اما در رابطه با طبقه تحتانى صحبتى نمى شود اگر خريدار بعداً خواسته باشد زيرزمين بسازد حق با مالك قبلى است يا مالك فعلى؟

جواب :

اگر زمين را فروخته باشد حق تصرف ندارد و اما اگر فقط سرقفلى مغازه را فروخته باشد كه اين در واقع فروش نيست مىتواند طبقه تحتانى را بسازد ولى بايد تصرف در طبقه همكف با رضايت مستأجر باشد.15

سؤال :

آيا خريدن سنتور اشكال دارد؟

جواب :

اگر از آلات مختصه آهنگ حرام باشد حرام است.16

سؤال :

حكم خريد كالا

از كشورهايى كه بصورت مستقيم و يا غير مستقيم از اسرائيل حمايت مى كنند چيست؟

جواب :

اگر شركت سازنده كالا به اسرائيل كمك نكند اشكال ندارد.17

سؤال :

در رساله توضيح المسائل آمده است ( اگر چيزى را كه مى شود استفاده حلال از آن ببرند به قصد اين بفروش كه انرا در حرام مصرف كنند مثلا انگور را به اين قصد بفروشد كه از آن شراب تهيه نمايند معامله آن حرام بلكه بنابر احتياط باطل است ). حال سوال بنده اينست اگر شخصى چيزى را مثل ضبط صوت تلويزيون و خدمات اينترنتى تهيه نمود و در هنگام خريد استفاده حرام از آن هم مدنظرش بوده ولى پس از مدتى پس از اين خريد (پرداخت وجه كالا تحويل كالا و مدتى مصرف ) توبه نمود و تصميم گرفت كه ديگر استفاده حرام از آن نكند كعامله صورت گرفته چگونه است آيا اين مال و يا وسيله و يا اشتراك خدمات مال او مى باشد و مى تواند در او تصرف كند ؟

جواب :

معامله صحيح است .18

سؤال :

از كسى مبلغ زيادى قرض الحسنه گرفته ام بمدت يك ماه كه جنسى را خريد و فروش كنم . آن شخص به هيچ عنوان سود و يا بهره از من نخواسته است . در صورتيكه من با خريد و فروش آن جنس (خودرو) نه سود كنم و نه ضرر آيا مى توانم بدون خبر او هديه يا مبلغى تشكر بپردازم ؟ آيا راه تشكر ديگر شرعى كه در آن هديه اى باشد وجود دارد ؟

جواب :

جايز بلكه مستحب است .19

سؤال :

سود متعارفى كه از فروختن قطعه اى جايز و حلال مى باشد

چند درصد است ؟

جواب :

در شرع درصد خاصى معين نشده است و مربوط به توافق طرفين است .2٠

سؤال :

آيا خريدن بن كتاب به قيمت كمتر صحيح است ؟

جواب :

اگر مخالف شرط در ضمن عقد هبه نباشد مانعى ندارد .21

سؤال :

گوشت مرغ كه الان در بازار هست آيا حلال است يا نه چون ما پرسيديم و فهميديم كه فقط در ذبح اولين مرغ بسم الله الرحمن الرحيم ميگويند و بقيه بدون بسم الله ذبح مى شود همچنين گوشت گوسفند را . و اصلا براى ما مقدور نيست كه برويم گوسفند يا مرغ زنده بگيريم و خودمان ذبح كنيم چه راه حلى براى ما داريد ؟

جواب :

مى توانيد آنها را از بازار خريدارى كنيد .22

سؤال :

به طور كلى شركت در معاملات بورس چه حكمى دارد ؟

جواب :

فى حد ذاته اشكال ندارد .23

سؤال :

عده اى هستند كه بورس شغل آنها مى باشد . آنها به مطالعه وضعيت شركتها به اين نتيجه مى رسند كه ارزش سهام شركتى بالا خواهد رفت و لذا اقدام به خريد سهام آن شركت مى كنند و بعد از گران شدن سهام آن شركت با فروش سهام سود مى كنند . با توجه به نوسانات بازار گاهى سودهاى كلانى مى كنند البته گاهى نيز ضررهاى كلانى مى كنند . اگر ما سرمايه مان را دراختيار اين اشخاص قرار دهيم پولى كه از اين راه به دست مى ايد چه حكمى دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد مگر اينكه سهام شركتهاى معامله با محرمات يا بانكهاى ربوى باشد .24

سؤال :

آيا خريد و فروش وام مسكن حلال است ؟

جواب :

تابع شرايط بانك .25

سؤال :

مى تواند در حضور اشخاص

مورد وثوق خود بدون اينكه به مشترى اطلاع دهد معامله را فسخ كند؟

جواب :

مي تواند.26

سؤال :

اعمال خيار مشروط به رد ثمن است؟

جواب :

مشروط نيست.27

سؤال :

اگر قدرت بر رد ثمن نداشته باشد مى تواند عين مبيع را قهراً از مشترى مسترد و عند الاستطاعة ثمن آن را بپردازد؟

جواب :

مي تواند.28

سؤال :

اگر پس از اعلام فسخ جهت رد ثمن و استرداد مبيع به مشترى مراجعه نكند حق استرداد مبيع تا چه زمانى براى او باقى است؟

جواب :

حق او از بين نمي رود.29

سؤال :

برادر من چندى پيش يك سكه قديمى را پيدا كرده است حالا مى تواند اين سكه را بفروشد؟

جواب :

اگر در جايى پيدا كرده كه احتمال اينكه ملك يك مسلمان باشد احتمال قوى نيست مي تواند بفروشد.3٠

سؤال :

خريد و فروش اينترنتى جايز است يا خير؟

جواب :

اگر منظور شما اين است كه دو نفر از طريق اينترنت مستقيماً خريد و فروش را انجام دهند، اينگونه معامله صحيح است و اشكالى ندارد.31

سؤال :

ما در دانمارك زندگى مى كنيم. مىخواهيم يك رستوران بخريم كه در آن بايد غذاهاى غير اسلامى تهيه شود. آيا به نظر شما اشكال دارد يا خير؟

جواب :

خريد رستوران مزبور فى حد نفسه مانعى ندارد.32

سؤال :

من در آمريكا زندگى مى كنم و طبق قانون آمريكا اگر يك رستوران مشروبات الكلى نفروشد مردم مى توانند مشروب خود را با خود به رستوران ببرند. سؤال اين است كه آيا شرعاً اجازه داريم كه يك رستوران با اين اوصاف تأسيس كنيم، در ضمن مصرفى گوشت ذبح اسلامى خواهد بود؟

جواب :

مانعى ندارد.33

سؤال :

در مورد خريد و فروش پول (صرفى) نظر خود را اعلام فرماييد. حكم كسى كه نزد آنان كار

مى كند چيست؟ آيا تلاش براى درآمد بيشتر صاحبكار جايز است؟

جواب :

صرافى نقدى مانعى ندارد و همچنين نسيه اى با اختلاف پول.34

سؤال :

آيا خريد و فروش عروسك جايز است؟

جواب :

بنابر احتياط واجب جايز نيست.35

سؤال :

فروش نسيه مى تواند فروشنده صريح به مشترى بگويد نقد فلان مبلغ اما غير نقد با تأخير مثلاً دو ماه مى شود فلان مبلغ؟

جواب :

با اين كيفيت صحيح است.36

سؤال :

منظور از عقود شرعى چه عقودى است؟

جواب :

مراد همان معاملاتى است كه معمولاً بين مردم رائج است. (مثل خريد و فروش، اجاره، مضاربه، قرض، ضمان و غيره) كه شرايطى را كه شرع معين نموده است دارا باشد.37

سؤال :

در باب احكام معاملات آيا خود چكهاى بانكى (دسته چكها) قابل خريد و فروش كردن هستند . مثلا آيا مى توان 12 چك تاريخ دار صد هزار تومانى رابه مبلغ يك ميليون تومان خريدارى كرد ؟

جواب :

فروختن مالى كه در ذمه ديگران است چه بانك باشد و چه اشخاص حقيقى به قيمت كمتر و نقدى مانعى ندارد . 38

سؤال :

آيا فروش لوازم آرايش زنانه توسط مرد جايز است ؟

جواب :

فى حد ذاته مانعي ندارد مگر ترس وقوع در حرام باشد كه حرام است .39

سؤال :

حكم معاملات كالي به كالي چيست ؟

جواب :

اگر مقصود بيع (معامله) دين به دين باشد باطل است .4٠

سؤال :

نظر حضرت عالى در باره كسى كه در كشور كفر شراب مى فروشد چيست ؟

جواب :

فروختن مشروب مطلقاً حرام است.41

سؤال :

در كشورى اشخاصى وسائلى مى فروشند كه معلوم نيست مسروقه است يا نه، آيا خريد از آنها جائز است ؟

جواب :

اگر مسروق مِنهُ و سارق كافر باشند اشكال ندارد .42

سؤال :

دروغ گفتن در

كار و در معاملات چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر براى دفع ضرر باشد اشكال ندارد نه براى جلب منفعت.43

سؤال :

آيا معاملات با هر گونه شركت هرمي مانند «پرايم بانك» و «دياموند» و «گولد كويست» «گلد ماين» «وست ويژن» و غيره صحيح است ؟

جواب :

حضرت ايت الله اجازه ورود در اين گونه معاملات را نمى دهد.44

سؤال :

حكم خريدن سكه هاى تلفن چيست ؟

جواب :

اشكال ندارد.45

سؤال :

آيا خريد پول و نگهدارى آن براى افزايش سود (ارزش) پول محل اشكال است يا خير ؟

جواب :

اشكال ندارد .46

سؤال :

آيا خريد پيانو جهت استفاده شخصى و بدون لهو و لعب جايز است ؟

جواب :

جايز نيست .47

سؤال :

آيا كسب طلا فروشى بيع است ؟

جواب :

بيع است و به هر قيمت بخواهند مى توانند بفروشند .48

سؤال :

حكم خريد و فروش و ساخت و استماع به نى چيست ؟

جواب :

اگر از آلات موسيقى حرام باشد ساخت و استفاده و آموزش و معامله با آن حرام است و اگر مشترك باشد ساخت و معامله با آن اشكال ندارد و استفاده و آموزش روش غير محرم آن جائز نيست .49

سؤال :

اگر براى حلوا درست كردن مثلا از نانوائى 3 كيلو آرد بخريم آيا اشكال دارد ؟

جواب :

اگر خلاف مقررات نباشد اشكال ندارد .5٠

سؤال :

اگر جنسى را بخرد كه به آن خمس يا زكات تعلق گرفته باشد در اين صورت بايد به مقدارى بخرد كه بمقدار آن حقوق نزد بايع بماند يا اگر تمام را خريد با احتمال اينكه او حقوق را مى دهد كفايت مى كند يا اگر تمام را خريد و احتمال دادن آن بعد از بيع بدهد كافى است و يا اگر تمام

را خريد و علم داشت اورا پرداخته نكرده و نمى كند ، حكم او در اين صورت چيست ؟

جواب :

در همه صور بيع صحيح است و بر مالك است كه خمس و زكات آن را از مال ديگر خود بپردازد . ولى در مورد زكات اگر مشترى يقين داشته باشد كه بايع زكات را نمى پردازد بايد خود زكات سال را بپردازد ، و اگر از طرف بايع فريب خورده باشد مى تواند از او مطالبه كند .51

سؤال :

زمينى كه داراى درخت بوده فروش رفته و درختها قيد نشده است ، و بايع منكر فروش درختهاست و مشترى عدوانا متصرف شده است و در قولنامه قيدى نسبت به درختها وجود ندارد آيا درختان جزء مبيع است يا خير و در صورت تصرف ضمان دارد يا خير ؟

جواب :

اگر درختها را جزء مبيع قرار نداده اند و متعارف در آنجا هم چنين نبوده است كه هر كس زمين را بفروشد درخت هم جزء آن است در اين صورت درخت جزء مبيع شمرده نمى شود . و در ضمن عدم متمول بيع ضامن است .52

سؤال :

اگر اهل قريه زمينهاى موات را بين خود تقسيم كند آيا اين زمينها را حق فروش دارند در حاليكه احياء نشده است و بيع آنان چگونه است ؟

جواب :

با تقسيم مالك نمى شود و بيع صحيح نيست .53

سؤال :

فروش كاه بدون وزن آيا صحيح است يا خير ؟

جواب :

اگر متعارف در خريد و فروش آن تعيين مقدار با مشاهده است كافى است . و بهر حال اگر مصالحه كنند اشكالى ندارد .54

سؤال :

اگر عوض در بيع كاملا بدست بايع نرسد آيا خيار

دارد يا خير ؟

جواب :

خيار دارد .55

سؤال :

اگر زمينى را با دو قسط بفروشد و قسط دومى آن يكسال بعد از فروش باشد و مشترى تخلف كند حكم چيست ؟

جواب :

بيع صحيح است ولى خيار فسخ معامله دارد .56

سؤال :

اگر جنسى را بفروشد با تاخير ثمن بمدت معين ، اگر بعد از آن تاخير شود آيا آن جنس ملك مشترى است يا بايع ؟

جواب :

مال مشترى است . اما بايع حق خيار تخلف شرط دارد .57

سؤال :

اگر ساختمان در حال احداث را بفروش برسانيم و پول آنرا مقدارى چك و بقيه را در مدت معين بنحو قسط پرداخت نمايد صحت آن چگونه است ؟

جواب :

معامله مذكور از اصل باطل است زيرا مبيع در خارج وجود نداشته بلكه بصورت كلى در ذمه بوده است و شرط صحت بيع كلى در ذمه اين است كه ثمن آن فى المجلس قبض و اقباض شود . و اگر بعض آن قبض شود نسبت به همان مقدار صحيح است در حاليكه در مورد سوال مقدارى كه قبض شده است نيز به صورت چك بوده و اين بيع دين به دين است و صحيح نيست .58

سؤال :

اگر افرادى جنسى را مى آورند كه من بفروشم ولى از قيمت آنان مشكوك مى شوم تحقيق لازم است يا خير ؟

جواب :

لازم نيست .59

سؤال :

قصد خريد جنسى را براى يكى از دوستانم را دارم و قرار است كه ايشان كه مبلغ را در يك چك براى پنج ماه بعد بدهد آيا جايز است كه ماهى سه درصد ازايشان سود دريافت كنم _ در صورت وجود اشكال لطفاً بفرماييد چگونه مى توان سود پول خويش

را نيز محاسبه كنم؟

جواب :

مى توانيد آن جنس را براى خود بخريد و به طرف با سود مورد نظر بصورت قسطى بفروشيد.6٠

سؤال :

اگر در كشورى كفر كالائى خريده باشم و بدليل بى توجهى اشكالى براى آن ايجاد كرده باشم در صورتى كه اولا كالا گارانتى دارد و دوما اشكال ايجاد شده از طرف خودم بوده چه بايد بكنم؟

آيا پس بدهم و از گارانتى كه مربوط به اشكالات احتمالى خود كالاست استفاده كنم يا خير؟

جواب :

در اين صورت نمى توانيد كالاى ياد شده را برگردانيد.61

سؤال :

خريد محصولات برخي از كارخانجات كه خود كارخانه يا زمين آن غصبي باشد جايز است؟

جواب :

جايز است.62

سؤال :

اشتغال به توليد يا خريد و فروش ماهيان آكواريومي چه حكمي دارد؟

جواب :

مانعي ندارد .63

سؤال :

خريد مواد از شخصي كه از درآمد حاصل ماليات به دولت مسيحي نمي دهد چه حكمي دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد .64

سؤال :

ايا خريدن صد هزار تومان به صدو ده تومان درست است ؟

جواب :

نقدا مانعي ندارد و به احتياط واجب از فروش با اجل اجتناب شود؟65

سؤال :

به خاطر ماموريت شوهرم درآمريكا در محله يهودي نشين زندگي ميكنيم و همه يهودي هستند آيا براي ما اشكال ندارد از اين مغازه ها خريد مي كنيم و ديگر اينكه در فروشگاه ها مواد گوشتي با مارك حلال موجود ميباشد ايا صرف نوشته ما مي توانيم از آنها مصرف كنيم يانه ؟

جواب :

اگر به دولت صهيونيزم كمك نميكنند اشكال ندارد . مجرد نوشته كافي نيست بايد اطمينان به صحت آن پيدا كنيد .66

سؤال :

با توجه به اينكه چرم وارداتي از خارج كشور حكم نجاست را دارد آيا فروش كفش چرم وارداتي از

خارج كشور اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد در صورتيكه احتمال قابل توجهي بدهيد كه ذبح كرده اند ان پوستها محكوم به طهارت است.67

سؤال :

آيا به دام انداختن پرندگان از روي پشت بام و فروش آنها اشكال دارد ؟

جواب :

اگر ملك كسي نباشد اشكال ندارد .68

سؤال :

با توجه به اين كه از كامپيوتر ميتوان هم در مورد ديني و علمي و هم ميتوان درزمينه گناه از آن استفاده كرد ،كسب ودر آمد در زمينه فروش اين محصول(كامپيوتر) چه حكمي دارد ؟

جواب :

فروش آن محصول جايز است .69

سؤال :

عده اي براي محاسبه قيمت فروش اجناس بصورت قسطي به مشتري از فرمولهاي خاصي استفاده مي كنند.آيا اين نوع فروش صحيح است؟

جواب :

اگر قبل از فروش قيمت كالا ولوبه صورت قسطي معين شود اشكال ندارد.7٠

سؤال :

بعضيها براي فروش كالاهاي خود بصورت اقساطي از فرمول 24٠٠/ درصد*(1+ مدت)* وام= سود استفاده مي كنند ايا اين فرمول شرعي است؟

جواب :

فروش كالا به صورت قسطي بيشتر(كه اضافه به صورت قطعي معلوم شده است) اشكال ندارد.71

سؤال :

خريد وفروش جنس حلال با كفار چه حكمي دارد؟

جواب :

جايز است.72

سؤال :

آيا خريدن كتابي كه بدون اجازه مؤلف آن تكثير شده براي مطالعه درسي اشكال دارد؟

جواب :

خريد آن اشكال ندارد.73

سؤال :

آيا خريد فروش مواد آتش بازي همچون سيگارت وفشفشه كه در مغازه ها نيز خريد وفروش مي شود حلال است ؟ جواب :

خريد وفروش آن اگر بر خلاف قانون باشد جايز نيست.74

سؤال :

آيا هنگام نماز جمعه خريد وفروش ايراد دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.75

سؤال :

آيا خريدن عروسك يا بازى كردن بچه ها با آن اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.76

سؤال :

بعضى مرغداران پرورش دهنده مرغ تخم گذار تخم مرغ هاى شكسته و

لمبه و ... را كه از لحاظ بهداشتى در پايين ترين حد سلامتى و بهداشتى هستند را به شيرينى فروشها مى فروشند تا جهت مصرف در تهيه شيرينى استفاده گردد. خريداران نيز با اذعان به اين مهم اقدام به خريد مى كنند. آيا عملكرد آنها درست است و چه حكمى دارد؟

جواب :

چنانچه خلاف مقررات نباشد اشكال ندارد. 77

سؤال :

گران فروختن تخم مرغ با توجيهات مختلف چه حكمى دارد؟

جواب :

جايز است ولى كار شايسته اى نيست.78

سؤال :

آيا قرار دادن جايزه مانند اسباب بازى _ جاكليدى و كارت اينترنت و... در بسته هاى تخم مرغ جهت فروش جايز است؟

جواب :

اشكال ندارد.79

سؤال :

تبليغات براى فروش مواد غذايى به مردم تا چه حد جايز است؟

جواب :

تا حدى كه دروغ و غش در معامله نباشد.8٠

سؤال :

بعضى توليد كنندگان جوجه يكروزه به علت قيمت كم جوجه در بازار و عدم تأمين هزينه هاى توليد در برخى فصول اقدام به معدوم كردن جوجه ها مى كنند. آيا اين عمل آنها مجاز است و چه حكمى دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.81

سؤال :

با توجه به اين كه از كامپيوتر ميتوان هم در مورد ديني و علمي و هم ميتوان در زمينه گناه از آن استفاده كرد كسب و در آمد در زمينه فروش اين محصول ( كامپيوتر ) چه حكمي دارد ؟

جواب :

فروش آن محصول جايز است .82

سؤال :

اينجانب در منطقه اي در انگليس تحصيل مي نمايم و متاسفانه در اين منطقه به هيچ وجه دسترسي به گوشت حلال و قصابي مسلمان نيست طبق نظر جناب عالي آيا بنده مي توانم از گوشت مرغ يا گاوكه در رستوران دانشگاه طبخ مي گردد استفاده نمايم ؟

جواب :

جايز

نيست و مي تواند از گوشت ماهيهاي پولك دار استفاده بكنيد .83

سؤال :

آيا خريدن غذا ( سيب زميني يا برنج پخت شده ) از يك فرد مسيحي حلال است يا حرام ؟

جواب :

حلال است .84

سؤال :

خريد ونواختن آلت موسيقي گيتار كه به استفاده در مجالس عياشي نباشد چگونه است ؟

جواب :

خريد آلات مختص به موسيقي لهوي جايز نيست وهمچنين نواختن آن هم به كيفيت لهوي جايز نيست .85

سؤال :

نظر شما در مورد خريد وفروش مواد مخدّر چيست ؟

جواب :

جايز نيست .86

سؤال :

آيا ساخت مجسمه دلفين با سنگ براي فروش جايز است ؟

جواب :

به احتياط واجب جايز نيست .87

سؤال :

اگر در مراسماتي چون ازدواج كه براي مرد انگشتر طلا خريداري ميشود مرد طلاي خريداري شده را بپذيرد وبعد آنرا بفروشد پولي كه از فروش انگشتر بدست مي آورد آيا حلال است يا حرام؟ ضمنا بدست كردن حلقه طلا براي امتحان اندازه بودن يا نبودن ايراد شرعي دارد يا ندارد؟

جواب :

مي توانيد پول را در مقابل نگين آن بگيرد ومجرد اندازه گرفتن پوشيدن شمرده نمي شود.88

سؤال :

لطفا بفرمائيد ايا فروش گوشت گراز به كشورهاي غير مسلمان جايز است يا خير؟

جواب :

فروش آن جايز نيست ولي گرفتن پول از كافر به عنوان استنقاذ اشكال ندارد البته اگر اين مستلزم تقديم گوشت گراز باشد به احتياط واجب جايز نيست.89

سؤال :

فروش غذا با گوشت ذبح غير اسلامي به آنها در رستوران چه حكمي دارد؟

جواب :

فروش بنابر احتياط واجب جايز نيست وگرفتن پول جايز است.9٠

سؤال :

ارايه مشروبات الكلي وفروش آن در رستوران چه حكمي دارد؟

جواب :

حرام است.91

سؤال :

خريد محصولات برخي از كارخانجات كه خود كارخانه يا زمين آن غصبي باشد جايز

است؟

جواب :

جايز است.92

سؤال :

آياكفش ساخت ايتاليا نجس است ؟ و آياخريد و فروش آن بلا مانع است ؟

جواب :

استفاده و خريد و فروش آن اشكال ندارد .93

سؤال :

خريد و فروش و يا استعمال فرچه مسواكي كه از موي خوك فراهم شده است جايز است؟

جواب :

خريد و فروش و حتي استعمال آن جايز است اما دهان بدان وسيله آلوده و نجس مي شود و با بيرون آوردن و بر طرف كردن بقاياي آن فرچه، دهان نيز پاك مي شود.94

سؤال :

آيا جايز است از مغازه هايي خريد كرد كه آنها قسمتي از سود كار خود را براي كمك به اسراييل اختصاص داده اند؟

جواب :

جايز نيست.95

سؤال :

در كشورهاى غربى خريد وفروش سگ ،بازارويژه اى وجود دارد آيا خريد و فروش سگ فقط براى مأنوس شدن و زندگى همراه آن، جايز است؟

جواب :

جايز نيست.96

سؤال :

آيا فروش گوشت خوك براي يهود و نصاري و به طور كلي اهل كتاب كه آن را حلال مي پندارند، جايز است؟ جواب :

كسب و كار با گوشت خوك به طور كلي جايز نمي باشد.97

سؤال :

آيا جايز است در يك مغازه قصّابي كه گوشت خوك مي فروشد كار كرد؟ حتي در اين حد كه مسلماني به يكي از كارگرانش دستور بدهد كه به فلان مشتري گوشت خوك بده؟

جواب :

فروش گوشت خوك حتي براي كساني كه آن را حلال مي انگارند جايز نيست و فرق نمي كند با واسطه و يا بي واسطه باشد و اما بدون فروش و فقط در اختيار گذاشتن گوشت خوك براي كسي كه آن را حلال مي داند آن هم اشكال دارد و احتياط واجب ترك آن است.98

سؤال :

آيا خريد مجسمه

آدمي و برهنه اعم از مجسمه زن و يا مرد جايز است ؟ و خريد مجسمه و تنديس حيوانات كه براي زينت مي تراشند چه طور است ؟

جواب :

دومي بي اشكال است اما اولي اگر ترويج فساد باشد ، جايز نيست .

خطاطى ( تعداد : 1 )

خطاط و هنرمند مسلمان مي تواند تابلويي بنويسد و يا رسم كند كه در آن، نوعي شراب و يا مجلس رقص و يا گوشت خوك اعلان و آگهي مي شود؟

جواب :

چنين كاري براي او جايز نيست چون آن، اشاعه گناه و ترويج فساد و تباهى است.1

د

ديه ( تعداد : 14 )

آيا به ديه خمس و يا زكات تعلق مي گيرد؟

جواب :

به ديه نه خمس ونه زكات تعلق مي گيرد.1

سؤال :

در جايى كه اسقاط حمل جايز است ديه ثابت است ؟

جواب :

بر كسى كه مباشرت به اسقاط كرده ثابت است . 2

سؤال :

ديه يعنى چه؟

جواب :

مالى است كه بايد به فرد جنايت شده پرداخت شود .3

سؤال :

اگر در حوادث ورزشى در مسابقه اى از سوى يكى از ورزشكاران به ديگرى صدمه اى من غير قصد وارد شود از لحاظ كيفرى جرمى ندارد لكن آيا به خاطر جرح و كسرى كه وارد كرده است ضمان دارد و ديه اى بايد پرداخت بكند ؟

جواب :

ديه واجب است مگر اينكه شخص مجروح مقصّر باشد ·4

سؤال :

اولادى كه توسط والدين مضروب مى شوند و سيلى مى خورند و همچنين دانش آموزان كه از معلمان خود كتك مى خورند اگر ضرب بحد ديه برسد آيا اولياء و مربيان مديون اين بچه ها هستند و چگونه بايد آنها را راضى كنند و بعد سالها از يكديگر جدا شوند و شايد هم ديگر تا آخر عمر نبينند ؟

جواب :

ديه واجب است · در مورد پدر مى تواند بعضى از مصارف غير نفقه از آنها بحساب آورد و در مورد معلم اگر مى تواند بايد آنها را پيدا كند و راضى نمايد و اگر از يافتن آنها

مأيوس شد بايد رد مظالم بدهد ·5

سؤال :

اگر كسى عمدا يا سهوا به پاى فردى چاقو بزند چه حكمى دارد ؟

جواب :

حرام است و ديه دارد و گاهى هم حكم قصاص·6

سؤال :

تنبيه دانش آموزان از لحاظ شرعى جايز است يا خير ؟

جواب :

اگر منع آنها از كارى كه نبايد انجام بگيرد بدون تنبيه بدنى ممكن نباشد زدن به آرامى و بمقدار سه ضربه نه بيشتر با اجازه ولى آنها جايز است و اگر بدن آنها قرمز يا كبود شود ديه واجب است ·7

سؤال :

ديه سقط جنين بر مادر واجب است يا بر پزشك معالج كه آن عمل را انجام مى دهد ؟

جواب :

بر پزشك واجب است · و پدر و مادر كه وارث هستند مى توانند ببخشند ·8

سؤال :

فردى زن خود را به شدت كتك زده و ديه لازم شده است ولى قدرت پرداخت ندارد چه كند ؟

جواب :

اگر زن او را نبخشد بايد هر وقت متمكن بود بپردازد ·9

سؤال :

اگر فردى كشته شود و پزشك قانونى براى كشف حقايق كالبد شكافى كنند ديه لازم است يا خير ؟ و مصرف آن چيست ؟

جواب :

ديه بر كسى كه مباشرت قطع كرده واجب است · و بايد در راه خود ميت مصرف شود ·1٠

سؤال :

چنانچه فرد محكوم به پرداخت ديه ، فوت كند و ورثه او قادر به پرداخت به پرداخت ديه مذكور نباشند ، آيا مى توان آن را از بيت المال پرداخت نمود ؟

جواب :

در بعضى از موارد اينچنين است مانند ديه قتل شبيه به عمد كه با مرگ قاتل و نداشتن تركه بمقدار كافى از نزديكانش (الاقرب فالاقرب) استيفاء مى شود و چنانچه

ممكن نباشد از بيت المال اداء مى گردد و همچنين در ديه قتل خطأ محض كه با عجز عاقله و عدم كفايت تركه قاتل از بيت المال اداء مى شود .11

سؤال :

اگر خانمي از شوهرش اصلا اطاعت نكند و در موردي بين انها مشاجره اي رخ دهد و منجر به اين شود كه بدن خانم كبود شود و همچنين خانم جراحاتي را به بدن مرد ايجاد كند ايا به اين امر ديه تعلق ميگيرد ؟ اگربله چقدر ؟ و اگر طرفين يكديگر را حلال كنند ايا از گردن مرد پرداخت ديه ساقط ميشود يا خير ؟

جواب :

ديه تعلق ميگيرد و هر كدام از ان دو ميتوانند ديه اي را كه مستحقند ببخشند واگر صورت سياه شود 6 مثقال شرعي طلا است و اگر سرخ شود 5/1 مثقال شرعي و اگر در غير صورت باشد نصف ان است.12

سؤال :

آيا پولي كه از بيمه مي رسد و نيز حقوق بازنشستگي و يا ديه اي كه در وسط سال دريافت مي شود متعلق خمس است؟

جواب :

به پول بيمه و حقوق بازنشستگي خمس تعلق مي گيرد اگر تا سر سال صرف در مؤونه نشود خمس آن واجب است و به ديه تعلق نمي گيرد.13

سؤال :

هرگاه مجموع صدمات وارده بدني به زن موجب شود ديات متعلقه بيشتر از ثلث ديه كامل مرد باشد آيا زن براي جلوگيري از تنصيف ديات متعلقه مي تواند نسبت به بعضي از صدمه يا صدمات وديات متعلقه اعلام گذشت نموده و بقيه را مطالبه نمايد؟

جواب :

اگر جنايتي كه موجب صدمات وارد شده يكي باشد ديه آن صدمات علي كل حال تنصيف مي شود وگذشت از

بعضي تأثيري در زيان مقدار ديه ندارد، واگر جنايت متعدد باشد ديات ثابته در اين صورت تنصيف نمي شود.

ديدن فيلم ( تعداد : 2 )

آيا نگاه كردن به سايتهاي آموزش سكس جهت لذت بردن در عمل زنا شوي براي متاهلين اشكال دارد ؟

جواب :

جايز نيست وحرام است متاهل يا مجرد بودن ملاك نيست.1

سؤال :

آيا به فيلم هاي جنسي بدون لذت جنسي مي توان نگريست؟

جواب :

به طور مطلق جايز نيست.2

دفن ( تعداد : 6 )

لطفا بيان بفرماييد اگر ميتي داراي دوسر باشد وهمچنين هر سري داراي مغز مجزا وبا توجه به اينكه روي ميت بايد به سمت قبله باشد چه بايد كرد وهمچنين هر كدام از سرها را كه روقبله قرار دهيم سر ديگر پشت به قبله قرار مي گيرد؟

جواب :

آن سري را روبه قبله بگذاريد كه وقتي صورت آن روبه قبله باشد جلوي بدن هم روبه قبله خواهد شد.1

سؤال :

ميتي كه جنازه اش بعد از آنكه مدتي در بيابان افتاده بوده و شديدا بو گرفته ومتلاشي شده بدست آمده و قابليت غسل و تيمم ندارد چه بايد كرد و ثانيا كفن كامل براي او لازم است ؟

جواب :

يك بار آن تيمم دهند و بر او نماز خوانده شود و مثل ديگران كفن گردد .2

سؤال :

در برخي كشورهاي غربي و غير اسلامي متداول است كه مرده را در صندوقي مي نهند و همانطور دفن مي كنند، چه بايد كرد؟

جواب :

نهادن مرده در صندوق چوبي به هنگام دفن اشكالي ندارد به شرط آنكه آداب شرعي دفن مراعات شود از جمله آن است كه او را بر طرف راست رو به قبله بخوابانند.3

سؤال :

اگر مسلماني در كشور غير اسلامي بميرد و در آنجا گورستان ويژه مسلمين وجود نداشته باشد و از سويي، انتقال او به يك كشور اسلامي مستلزم زحمت فوق العاده و هزينه سنگيني

باشد آيا همين معني، مجوز آن مي شود كه ميت را در گورستان كفار دفن كنند؟

جواب :

كفايت نمي كند.4

سؤال :

كدام بهتر است، دفن مسلمان در يك گورستان اسلامي واقع در يك كشور غير اسلامي كه در آنجا، مرده است و يا نقل جنازه او به يك كشور اسلامي كه هزينه سنگيني را لازم دارد؟

جواب :

اگر كسي هزينه انتقال جنازه را احسان كند و بپردازد اعم از ورثه و يا ديگران و يا اگر ثلث مال و دارايي ميت براي اين كار كفايت كند به ويژه اگر وصيّت براي احسان و نيكوكاري كرده باشد، با فضيلت تر آن است كه او را به يكي از مشاهد مشرّفه و اماكن مستحبي ببرند و خدا داناست.5

سؤال :

هر گاه نقل جنازه مسلمان به يك كشور اسلاميهزينه زياديلازم داشته باشد آيا ميتوان او را در گورستان غير مسلمان از پيروان اديان آسماني به خاك سپرد؟

جواب :

دفن كردن مسلمان در گورستان كافران، جايز نيست مگر آن كه گورستان منحصر به آن باشد و ضرورتيكه تكليف را بر طرف كند پيش بيايد.6

دوچرخه سوارى ( تعداد : 1 )

آيا دوچرخه سواري براي دخترام درمكاني مانند پارك مانعي دارد اسكيت چطور؟

جواب :

اگر در معرض ديد نامحرم باشد ووضع اوتحريك كننده باشد جايز نسيت.1

دادن خمس مالي كه با آن حج مي كنند ( تعداد : 3 )

آيا اداى حج مستحبى از مؤونه استثنا شده از خمس به شمار مى رود؟ يا آن كه ناچار بايد خمس هزينه آن را در صورتى كه از سودهايى باشد كه خمس بدان تعلق مى گيرد پرداخت كرد؟

جواب :

پرداخت خمس آن، واجب نيست.1

سؤال :

اگر مكلَّف نداند كه لباس احرام خود را از سودى كه بدان خمس تعلق گرفته، خريده است و يا از سود همان سال و يا از آن چه اصلاً خمس بدان تعلق نگرفته است، تكليفش چيست؟

جواب :

مُحرم شدن در لباس مذكور مانعى ندارد و احوط آن است كه به حاكم شرعى مراجعه و با او به نسبت احتمال وجوب خمس، مصالحه كند.2

سؤال :

اگر اموال شخصى مشمول خمس باشد، آيا تنها پرداخت خمس مالى كه مى خواهد با آن حج كند با اين شرط كه خمس باقى اموالش را پس از حج بپردازد، براى صحت حج او مُجزى است؟

جواب :

تأخير در جدا كردن خمس و نپرداختن آن جايز نيست بلكه غصب و حرام است و اگر خمس پاره اى از اموال خود را بپردازد و با آن حج كند، حجش صحيح است. ليكن به دليل تأخير در پرداختن خمس بقيه اموال خود، گناهكار است.3

دروغ ( تعداد : 3 )

مي گويند از موارد دروغ مصلحتي اين است كه مرد به زن خود وعده اي بدهد كه قصد انجام آنرا ندارد چون زن اصرار بر آن خواسته دارد. آيا اين حرف صحيح است؟

جواب :

خلف وعده با اهل وعيال به احتياط واجب جايز نيست.1

سؤال :

آيا دروغ مصلحت آميز ايراد دارد؟

جواب :

دروغ حرام است وتوريه جايز است.2

سؤال :

آيا دروغ گفتن براى به راه آوردن يك نفر جايز است؟ مثلا به كسى

كه كارهاى زشتى انجام مى دهد به دروغ بگوييم كه تو را ديشب در خواب ديدم كه در جهنم بودى تا به وسيله ترس از كارهاى زشت خود دست بكشد. و يا آشتى دادن بين دو نفر به وسيله دروغ و از اين گونه. و لطفا بفرماييد آيا گفتن دروغ مصلحتى جايز است يا خير؟

جواب :

دروغ گفتن در دو مورد جايز است: 1_ دفع ضرر از خود يا مؤمنى ديگر. 2_ اصلاح بين دو نفر به جايز دروغ براى هدايت ديگرى مى تواند توريه كند. و دروغ براى جلب مصلحت جايز نيست.3

درختكارى ( تعداد : 2 )

اگر زمين را بفردى واگذار كند كه در آن درختكارى كند بشرط آنكه محصول آن ميان هر دو باشد صحيح است يا خير و اگرراه ديگرى وجود دارد بيان بفرمائيد ؟

جواب :

اين معامله مغارسه مى گويند و جايز است . و بهتراست به صورت صلح معامله رابرقرار كند به اين صورت كه صاحب زمين بگويد با تو صلح مى كنم كه در مقابل كار ، اين مقدار از حاصل از آن تو باشد .1

سؤال :

اگر يكى از شركاء در زمين مشترك درختكارى كند اين درختها مشترك مى شود يا حق كسى است كه مالك آنها است ؟

جواب :

درختها ملك مالك است ولى اكر او اجازه ندهد بايد درختها را از ريشع بكند ، و مى تواند مطالبه اجرت باقيماندن آنها را بكند .2

دست دادن ( تعداد : 6 )

آيا دست دادن از روى اجبار با زن غير مسلمان خارجى و بدون قصد لذت ايراد دارد يا خير در حالى كه هيچ لذتى به وجود نيايد ؟

جواب :

با وجود حاجب مثل دستكش مانعى ندارد .1

سؤال :

چنانچه دست مرطوب باشد مى توان با كافر يا اهل كتاب دست داد ؟

جواب :

اگر يقين كرديد نجس است يا آن شخص كافر غير كتابى است براى نماز دست خود را بشوييد .2

سؤال :

حكم دست دادن با زن نامحرم در صورتيكه امتناع كردن موجب بروز ناراحتي و يا قطع رابطه فاميلي گردد و يا اعتراض والدين را به همراه داشته باشد ؟

جواب :

دست دادن با نامحرم جايز نيست و اگر حائلي باشد مانعي ندارد .3

سؤال :

دخترم براي رشته پزشكي مجبور به دست دادن به مرد نا محرم است آيا اشكال دارد؟

جواب :

جايز نيست مگر به

حد ضرورت برسد.4

سؤال :

آيا دست دادن با زنان كافر فى ذاته حرام است؟

جواب :

حرام است.5

سؤال :

در كشورهاي اروپايي دست دادن به عنوان سلام و درود مطرح است گاهي ترك آن كار به محروميت و اخراج از كارخانه و مدرسه و امثال آن مي كشد، آيا يك مرد و يا يك زن مسلمان مي تواند در چنين حالات استثنايي دست بدهد؟

جواب :

اگر با پوشيدن دستكش و امثال آن نمي شود از آن مشكل رهايي يافت جايز است مرد و يا زن مسلمان با ديگري مصافحه كند آنجا كه ترك چنان كاري موجب ضرر و زيان طاقت رسا مي شود.6

دعا ( تعداد : 3 )

شرايط استجابت دعا و ارتباط آن با سعي انسان ؟

جواب :

استجابي كه خدا وعده داده است شرايطي ندارد هر كس خدا را بخواند خوداوند پاسخ مي گويد و اهل معرفت را همين كافي است و اگر انسان لذت آن را درك كند حاجتي ديگر نمي خواهد و اما خواستني حاجت از خدا شرايطي براي تحقق دارد از جمله شرايطي است كه از اختيار انسان خارج است . چه بسا انسان حاجتي مي خواهد كه به مصلحت او نيست و ممكن است تا آخر هم متوجه نشود كه به مصلحت او نيست و مكن است حاجت او با توجه به شرايط خارجي غير ممكن باشد يا با نظام تكويني جهان منافات داشته باشد ولي انسان نمي داند .1

سؤال :

آيا دعاي عشرات بعد از نماز صبح و عصر مستحب است فقط؟ بعد از نماز عشا چطور؟

جواب :

دعاي عشرات از دعاهاي معتبر كه در هر روز صبح وشام خوانده مي شود و بهترين وقت آن بعد از عصر روز

جمعه.2

سؤال :

آيا خواندن دعا به فارسي در حالت سجده در نماز واجب ومستحبي اشكال ندارد؟

جواب :

اشكال ندارد.3

دعا نويسى ( تعداد : 1 )

ايا مراجعه به دعا نويس اشكال دارد؟ نظر شما در مورد سحر و جادو چيست؟

جواب :

مراجعه به دعا نويس اشكال ندارد ولي سحر وجادو جايز نيست.1

ذ

ذبح ( تعداد : 45 )

آيا ذبح كردن با كارد استيل جايز است، يا نه؟

جواب :

جواز ذبح با آن خالى از شائبه اشكال نيست و جاى احتياط دارد.1

سؤال :

حكم كفش چرم كه روى آن نوشته (ساخت ايتاليا ) و آن را از كشور اسلامى شهر مدينه خريده ايم حكم آن چيست؟ آيا نجس است؟

جواب :

در صورت احتمال تذكيه ( ذبح شرعى ) حكم به طهارت آن مى شود.2

سؤال :

گوشت مرغ كه الان در بازار هست آيا حلال است يا نه چون ما پرسيديم و فهميديم كه فقط در ذبح اولين مرغ بسم الله الرحمن الرحيم ميگويند و بقيه بدون بسم الله ذبح مى شود همچنين گوشت گوسفند را . و اصلا براى ما مقدور نيست كه برويم گوسفند يا مرغ زنده بگيريم و خودمان ذبح كنيم چه راه حلى براى ما داريد ؟

جواب :

مى توانيد آنها را از بازار خريدارى كنيد .3

سؤال :

من در كشور كانادا زندگى مى كنم و مى خواستم بپرسم : مطمئن هستم در اين شهر مسلمانان زيادى زندگى مى كنند و مشغول به كار هستند آيا در اين صورت حتما بايد مطمئن شوم بخاطر گوشتى كه مى خورم كه آيا صد درصد ذبح اسلامى شده يا نه؟

جواب :

مى توان در آن بلاد از مسلمانى كه گوشت را براى خوردن عرضه مى كند يا مى فروشد گوشت خريدارى نمود.4

سؤال :

آيا ذبح گوشت توسط اهل سنت انجام شود خوردن آن گوشت حلال است ؟

جواب :

اگر يقين نداريد اهل كتاب ذبح كرده

است حلال مى باشد .5

سؤال :

آيا سر بريدن حيوان توسط سنى اشكال دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد .6

سؤال :

خونى كه بعد از ذبح كردن جانور در گوشت موجود است آيا آن خون پاك است يا نجس ؟

جواب :

خونى كه بعد از تمام شدن تذكيه شرعى در حيوان باقى مى ماند پاك است .7

سؤال :

چند گوسفند ذبح شده است. پس از تميز كردن و پاك كردن لاشه آنها متوجه شديم كه يكى از آنها به طور صحيح ذبح نگرديده است با توجه به اينكه گوشت آنها با هم مخلوط شده است تكليف چيست ؟

جواب :

همه آنها حرام است .8

سؤال :

آيا استفاده از حيواناتى كه ذبح شرعى نشده است استفاده از چرم آن اشكال دارد ؟

جواب :

چرم آنها نجس است .9

سؤال :

افرادى كه نسبت به اهل بيت (ع) منافق هستند و نزد ما معلوم هستند ذبيحه آنها حلال است ؟

جواب :

اگر شخص اعلان عداوت به اهل بيت (ع) نكند محكوم به كفر نيست ولى اگر اعلان كرد كافر و نجس است و ذبيحه او حرام است .1٠

سؤال :

مرغيكه معلوم نيست ذبح شرعى شده يا نه اگر از دست مسلمانى بخرد يا بگيرد خوردن آن حلال است ؟

جواب :

مرغيكه از دست مسلمان مى گيرد يقين به حرام بودن آن ندارد حلال است .11

سؤال :

با توجه به اينكه چاقوهاى آهنى فعلا كاربرد خوبى در كشتارگاهها ندارد چون هم زنگ مى زند و هم زود كند مى شود آيا ذبح كردن با چاقوى فولادى كه همان استيل است جائز است ؟

جواب :

ذبح با چاقوهاى فولادى اشكال ندارد ولى چاقوى استيل خالى از اشكال نيست به ديگرى رجوع شود .12

سؤال :

ذبح معمول

كه با دستگاه برقى انجام مى شود چه حكمى دارد ؟

جواب :

با تحقق شرائط ذبح شرعى حلال است .13

سؤال :

آيا ذبيحه اهل كتاب با تمام شرايط ديگر حلال است ؟

جواب :

به احتياط واجب حرام است .14

سؤال :

ذبح كسانى كه به على اللهى معروفند چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر معتقد به الوهيت آن حضرت باشند يا منكر ضرورى دين باشند بنحوى كه مستلزم تكذيب رسالت باشد كافر ونجس اند و ذبح آنها حرام است .15

سؤال :

آيا ذبيحه ناصبى حلال است ؟

جواب :

حرام است .16

سؤال :

آيا ذبيحه خوارج حلال است ؟

جواب :

اگر دشمنى با اهل بيت (ع) را ابراز كنند ذبيحه آنها حرام است .17

سؤال :

آيا در ذابح مرد بودن شرط است ؟

جواب :

شرط نيست .18

سؤال :

آيا در ذابح بلوغ شرط است ؟

جواب :

شرط نيست .19

سؤال :

آيا در ذابح عقل شرط است ؟

جواب :

شرط نيست .2٠

سؤال :

آيا ذبيحه اى كه از روى اجبار ذبح شود حلال است ؟

جواب :

حلال است .21

سؤال :

اگر كاردى كه دو دسته دارد و دو نفر آنرا بگيرند و ذبح كنند آيا تسميه احدهما يا نصفى اين و نصف ديگر را دومى بگويد كافى است يا خير؟

جواب :

مانعى ندارد ولى بايد هر دو تسميه بگويند .22

سؤال :

در ذبح شرعى آيا قطع رگهاى چهارگانه لازم است و يا تنها قطع حلقوم كافى است ؟

جواب :

قطع آنها لازم است و بنا بر احتياط واجب قطع حلقوم به تنهائى كافى نيست .23

سؤال :

اگر بعد از ذبح با تفنگ مغز حيوان را داغون كنند حلال است يا خير؟

جواب :

حلال است.24

سؤال :

آيا تسميه به زبان غير عربى كفايت مى كند ؟

جواب :

كافى است .25

سؤال :

آيا در تسميه با

گفتن نام الله كافى است ؟

جواب :

كافى است .26

سؤال :

در ذبح با دستگاههاتى جديد كه يك نفر كليد برق را مى زند و مى رود ، اگر به سبب قطع برق دستگاه به كار نيفتد و پس از مدتى با آمدن برق دستگاه روشن شود و حيوانت آماده را ذبح كند ، آيا ذبح صحيح است ؟

جواب :

صحيح نيست .27

سؤال :

ذبح با دستگاههاى تمام اتوماتيك صنعتى چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر كارد آن آهن باشد و كسى كه آن را روشن مى كند مسلمان باشد و ذبيحه رو به قبله باشد و همراه با ذبح تسميه بگويد هرچند با يك تسميه چندين جيوان ذبح شود ولى او مرتب تسميه بگويد اشكال ندارد .28

سؤال :

شرايط حليت جنين در شكم حيوان مذبوح كدام است ؟

جواب :

1 – تام الخلقه باشد و مو يا كرك يا پشم داشته باشد هرچند روح نداشته باشد . 2 – قبل از ذبح مادرش نمرده باشد . 3 – پس از ذبح در شكافتن شكم و خارج ساختن آن سستى نشده باشد ، سپس اگر سستى شود و به اين دليل جنين بميرد حرام است .29

سؤال :

تسميه با ضبط صوت چه حكمى دارد ؟

جواب :

كافى نيست .3٠

سؤال :

آيا با يك تسميه مى توان حيوانات زيادى را ذبح كرد ؟ در اين مساله طولى بودن و يا عرضى بودن ذبح ها فرقى مى كند يا نه ؟

جواب :

مانعى ندارد ولى بايد همراه با همان تسميه باشد مانند ذبح با ماشين . و اما اگر پس از ذبح يك حيوان و پايان يافتن تسميه حيوان ديگرى را ذبح كند تسميه ديگرى لازم است .31

سؤال

:

آيا تسميه و ذبح را دو شخص مى توانند عهده دار شوند بطوريكه يكى تسميه بگويد و ديگرى حيوان را ذبح كند ؟

جواب :

كافى نيست .32

سؤال :

در هنگام ذبح ذابح هم لازم است رو به قبله باشد ؟

جواب :

لازم نيست .33

سؤال :

آيا آلت ذبح حتماَ بايد از جنس آهن باشد يا هر چيز تيز كافى است ؟

جواب :

بايد آهن باشد در صورت امكان .34

سؤال :

شك در مورد ذبح حيوانات مانند مرغ گاو و گوسفنند كه در موقع ذبح بسم ال.... گفته ميشود يا نه و اصلا با يك بسم ال... براي كل انها كافي است شرعي هست يا نه در كشتارگاه ايا تحقيق لازم است ؟

جواب :

اگر ان را از مسلمان ميخريد و احتمال ميدهيد كه تذكيه را احراز كرده است جايز است ان را بخريد.35

سؤال :

با توجه به اينكه دولت عربستان محل قرباني را از مني خارج كرده وبه سمت مشعر برده نظر آقا چيست وآيا اجازه مي دهند كه حاجي در همان روز ( روز عيد قربان) در شهر وخانه خود به نيت قرباني حجة الاسلام علاوه بر آن قرباني كه در عربستان ذبح مي كند، ذبح نمايد؟

جواب :

ذبح در همان مكان فعلي كفايت ميكند.36

سؤال :

در فرانسه زندگى مى كنم و پسر دو ساله اى دارم كه به مهد كودك مى رود و ظهرها براى نهار در مهد كودك مى ماند. از ابتدا درخواست كردم كه به او گوشت ندهند چون ذبح شرعى نيست و تا به حال مشكلى نبود ولى جديداً پسرم موقع نهار كه مى بيند بقيه گوشت مى خورند او هم درخواست مى كند كه به او بدهند. لطفاً بفرماييد

آيا مى شود در صورتى كه در مهد كودك تقاضا كرد به او گوشت غير ذبح شرعى داد يا خير؟

جواب :

مانعى ندارد مگر گوشت خوك باشد.37

سؤال :

در بعضى فروشگاه هاى بزرگ فرانسويان قسمتى مخصوص گوشت حلال است و گوشتهاى بسته بندى با مهر تاييد مسجد بزرگ پاريس وجود دارد آيا مى توان از اين گوشتها استفاده كرد و يا بايد حتماً از مسلمان خريد كنيم؟

جواب :

بايد به صحت نوشته اطمينان داشته باشيد مگر اينكه فروشنده مسلمان باشد و احتمال بدهيد كه او تذكيه آن را احراز كرده است.38

سؤال :

مرغ رابدون بسمله وبه طرف قبله نگرفته ميشود بريد؟

جواب :

بايد روبه قبله وبه اسم الله باشد.39

سؤال :

فروش غذا با گوشت ذبح غير اسلامي به آنها در رستوران چه حكمي دارد؟

جواب :

فروش بنابر احتياط واجب جايز نيست وگرفتن پول جايز است.4٠

سؤال :

در ايران كه ذبح مرغ به صورت كاملا ماشيني در آمده است تكليف چيست ؟ آياصرف اينكه انشاء الله ذبح شرعي است كفايت مي كند ؟

جواب :

محكوم به تذكيه است .41

سؤال :

برخى شركت ها مقدار زيادى مرغ يكجا مى كشند اگر بر سر ماشين ذبح ، مسلمانى بايستد و هنگام ذبح براى همه شان يكبار و يكجا نام خدا را برزبان آورد آيا خوردن آنها حلال مى شود و اگر در حليت آنها شك كنيم مى توانيم آنها را پاك بدانيم و بخوريم؟

جواب :

اگر مسئول ماشين مادام كه ماشين كار مى كند به طور مكرر نام خدا را بر زبان آورد كافى است و در صورت شك درحليت از ناحيه اين كه آيا بسم الله گفته شده است يا نه آنها پاكند و خوردنشان هم حلال مى

باشد.42

سؤال :

آيا مي توان گوشتي را از سوپر ماركتي خريد كه صاحب آن مسلمان است و به عنوان گوشت تذكيه شده مي فروشد با علم به اينكه او شراب هم مي فروشد؟

جواب :

بلي، جايز است و خوردن آن گوشت حلال مي باشد هر چند كه قبلا به دست غير مسلمان بوده، به شرط آنكه احتمال بدهيم كه فروشنده مسلمان تذكيه شرعي آن را احراز كرده است اما بدون چنين احتمالي، حلال نيست.43

سؤال :

آيا براي ذبح تعدادي از طيور يك بار تسميه كافي است يا بايد براي ذبح هر يك از آنها يك بسمله گفته شود؟

جواب :

براي هر يك بايد بسم الله گفته شود و اگر چند عدد آنها را همزمان ذبح كند يك بار بسم الله كافي است.44

سؤال :

در اينجاب اول گلوله اي به سر حيوان شليك مي كند و بعد آن را ذبح مي نمايند. اگر قبل از جان دادن حيوان مسلماني حيوان حلال گوشت را ذبح كند گوشت آن حلال است؟

جواب :

حلال است.45

ر

ركوع ( تعداد : 2 )

آيا گفتن يك (سبحان الله) در ركوع و سجود در نماز واجب كفايت مى كند ؟

جواب :

به احتياط واجب به يك (سبحان الله) اكتفا نشود .1

سؤال :

ايا در ركوع و سجده هاي نماز غير از اذكار واجب ميتوان ايات قران مجيد خوانده شود؟

جواب :

مانعي ندارد.2

روزه ( تعداد : 57 )

اگر اخلاط سينه از حلق پايين برود روزه را باطل مي كند؟

جواب :

فرو بردن اخلاط سر و سينه، تا به فضاى دهان نرسيده اشكال ندارد، ولى اگر داخل فضاى دهان شود، احتياط مستحب آن است كه آن را فرو نبرند.1

سؤال :

آيا تزريق خون به بدن موجب ابطال روزه مي شود؟

جواب :

مبطل نيست.2

سؤال :

لطفا بفرماييد اينكه فرد در 4 جا ميتواند نمازش را تمام بخواند ايا مثالا اگر هتلي در كربلا و يا مكه و يا مدينه و يا كوفه باشد نيز ميتواند نمازش را تمام بخواند و روزه اش را بگيرد يا تنها اختصاص حائر دارد اگر صحن و سراي جديد اضافه شود چطور؟ جواب :

درمكه و مدينه جايز است ولي در شهر كربلا و كوفه جايز نيست بلكه تنها در حرم يا مسجد كوفه جايز است .3

سؤال :

اگر بر اثر فراموشى مسئله كارى انجام دهيم كه باعث باطل شدن روزه مى شود ، آيا روزه باطل است يا نه ؟

جواب :

باطل نمى شود.4

سؤال :

من از بدو تولد در شيراز زندگى كرده و آنجا وطن من بود. حدود هفت سال پيش براى تحصيل به تهران رفته و در آنجا ساكن شدم. البته از وطن اصليم نيز عدول نكردم پس از شش سال زندگى در تهران، حدود يك سال پيش به شيراز برگشتم. در حال حاضر در شيراز زندگى مى

كنم و در همانجا هم كار مى كنم، اما شغلى نيز در تهران دارم. به همين دليل قبلاً هفته اى دو روز و در حال حاضر يك هفته در ميان، سه روز در تهران هستم. لازم به ذكر است كه احتمال زياد دارد دوباره به تهران برگردم و در آنجا زندگى كنم. به همين دليل از تهران نيز عدول نكردم و در اين يك سال در تهران نمازم را تمام مىخواندم. مى خواستم بپرسم آيا اين عمل صحيح بوده يا خير و تكليف من چيست؟ ضمناً اگر مى بايست نمازم را شكسته مى خواندم تكليف نماز و روزه اين مدت چيست؟

جواب :

كارى كه مى كنيد صحيح است و هر دو شهر براى شما حكم وطن را دارد.5

سؤال :

من در خانواده اى بدنيا آمده ام كه هيچ آشنايى با مسايل مذهبى نداشتم و حتى پدرم مخالف مذهب است ولى به لطف خدا به مرور زمان با مسايل مذهبى آشنا شدم و پله پله معارف دينى را آموختم ولى اين مسير طولانى بود و مسايلى چون ولايت امامان، نياز به مرجع و... را تا مدتى خيلى توجه نمى كردم.

من نمازهايى را كه در آن زمان خوانده ام بدليل اينكه مثلاً مقيد به قرائت از مخارج درست نبوده ام و... را كه چند سال مى شود دوباره بخوانم آيا واجب است؟ در مورد روزه هايم با توجه به درست نبودن غسلهايم در اوايل و روزه هايى كه اجازه روزه به من نمى دادند چه؟

جواب :

اگر مطمئن بوديد كه قرائت به آن نحو صحيح است قضا لازم نيست و اگر غسل صحيح نبوده نماز باطل است ولى روزه صحيح

است البته بهتر است وجه بطلان غسل را بنويسيد و روزه هايى كه با اجبار خورده ايد قضاء لازم است و كفاره ندارد.6

سؤال :

من اولين سالى هست كه روزه بر من واجب شده و امروز كه روز اول هست را روزه گرفته ام. مى خواستم بپرسم من كه نمى دانستم اگر اخلاط سينه به دهان برسد نبايد فرو برد و من كه فرو بردم، روزه من باطل است يا نه؟

جواب :

باطل نيست.7

سؤال :

در سوئد فعلاً روزها كوتاه است اما بعد ممكن است اينطور نباشد و اگر ماه مبارك رمضان در تابستان بيفتد ممكن است طول روز از 2٠ ساعت هم تجاوز كند. در اين مورد نظر معظم له چيست؟

جواب :

در فرض تمكن بايد روزه گرفت.8

سؤال :

نگاه كردن به صفحه اينترنت در زمانى كه انسان روزه مى باشد و يك تصوير غير عادى ظاهر مى شود چه حكمى دارد؟

جواب :

روزه را باطل نمي كند اگرچه شرعاً در مواردى نبايد نگاه كرد.9

سؤال :

من سه روز در هفته از حد ترخص مى گذرم تكليف نماز و روزه من چيست؟

جواب :

تمام است.1٠

سؤال :

آيا خوردن يا نخوردن سحرى در ماه رمضان اشكالى در روزه گرفتن دارد يا خير؟

جواب :

اشكال ندارد.11

سؤال :

با توجه به يكسان نبود تاريخ شبهاى قدر در ايران و كشورهاى ديگر آيا شب واقعى در ايران است يا در آن كشورها؟ و آيا براى هر سرزمين يك شب قدر جداگانه وجود دارد يا خير؟

جواب :

هر يك عمل به تكليف خود مي كند.12

سؤال :

آيا بخارات آب داخل حمام اگر استشمام شود مبطل روزه مى باشد يا خير؟ در صورتى كه مبطل روزه باشد براى استحمام چه بايد كرد در

مورد مه غليظ حكم چگونه است؟

جواب :

استنشاق آن مبطل روزه نيست بله در صورتيكه بخار غليظ يا مه به آب تبديل شود و وارد جوف گردد مبطل روزه است.13

سؤال :

مدت يكسال و نه ماه است كه به فرزندم شير مى دهم. در 23 دى ماه امسال دو سال شيردهى تمام مى شود. در طول روز فرزندم به تناوب شير مى خورد. مىخواستم بپرسم كه آيا در ماه رمضان امسال بايد روزه بگيرم يا نه؟

جواب :

روزه بگيريد.14

سؤال :

مسواك زدن بعد از اذان صبح با خمير داندانهاى موجود چه حكمى دارد؟

جواب :

مانعى ندارد ولى رطوبت آن را نبلعد.15

سؤال :

استفاده از عطر و ادكلن براى روزه دار چه حكمى دارد؟

جواب :

مانعى ندارد.16

سؤال :

در چه صورتى باطل كردن روزه مستحب است؟

جواب :

مستحب است براى كسى كه صوم مستحب گرفته روزه خود را قطع كند اگر برادر مؤمنى او را به طعامى دعوت كند.17

سؤال :

با توجه به اينكه مسافر مى تواند در چهار مكان مقدس كه در رساله عمليه ذكر گرديده نماز را تمام بخواند آيا شامل روزه هم مى شود؟ به عبارتى مسافر مى تواند در مكه مكرمه و يا مدينه منوره بدون قصد ده روز، روزه بگيرد؟

جواب :

شامل روزه نمي شود.18

سؤال :

من متولد شهرستان اروميه هستم بيش از 2٠ سال است كه در تهران ساكن و شاغل هستم در حال حاضر در كرج ساكن شده ام و براى كار هر روز به تهران مي آيم و برمى گردم آيا روزه بر من صحيح مي باشد يا خير؟

جواب :

چنانچه پس از يك ماه از سكونت در كرج و رفت و آمد هر روزه به تهران باشد روزه شما اشكال

ندارد حتى اگر در كرج و يا در بين راه باشيد.19

سؤال :

آيا شخصى كه محل شغل دائم او در شهرى ديگر در فاصله بيش از 3٠ كيلومتر قرار دارد و هر روز در رفت و برگشت مى باشد. حكم روزه داشتن او چگونه است؟

جواب :

كثير السفر هستيد و روزه شما در تمام سفرها صحيح است.2٠

سؤال :

حكم مهاجرين در چگونگى روزه گرفتن (بيشتر از 2 سال در بلاد غرب) چيست؟

جواب :

نماز را تمام بخوانند و روزه را كامل بگيرند.21

سؤال :

در ايام ماه مبارك اگر شخصى بعد از اذان صبح بيدار شود در حالى كه احتياج به غسل جنابت داشته باشد تكليف چيست؟ آيا آن روز را نمى شود روزه گرفت؟

جواب :

روزه درست است و براى نماز غسل كنيد.22

سؤال :

كسانى كه در نزديكى قطب شمال زندگى مى كنند در روزهايى كه طولش 2٠ ساعت تا 22 ساعت است چه تكليفى براى روزه دارند؟

جواب :

چنانچه تمكن دارد روزه بگيرد و اگر تمكن ندارد بعداً قضاء كند و اگر از آنهم متمكن نيست فقط فديه بدهد.23

سؤال :

زدن آمپول تقويتى براى فرد روزه دار حكمش چيست؟

جواب :

مانعى ندارد و مضر به روزه نيست.24

سؤال :

كسى كه در قطبين (شش ماه شب و شش ماه روز ) زندگى مى كند حكم نماز و روزه آن چطور است ؟

جواب :

در مورد نماز به احتياط واجب بايد ملاحظه نزديكترين مكانى كند كه هر 24 ساعت يك شبانه و روز دارد و به نيت قربت مطلق نمازهاى پنجگانه را طبق اوقات آنجا بجاى آورد و در مورد روزه نيز واجب است كه در ماه رمضان به شهرى برود كه بتواند در آن روزه بگيرد يا

بعد از آن برود و قضا كند و اگر نمى تواند به جاى روزه بايد فديه بدهد .25

سؤال :

همسر اينجانب براى اينكه بتواند تمام ماه مبارك رمضان را روزه بگيرد از قرص ضد باردارى استفاده مى كند . اما متاسفانه در يك شب كه نتوانسته بوديم سحر بيدار شويم و نتواتنسته بود از قرص استفاده كند در اثر غفلت و عدم اشنائى با مساله شرعى (بخاطر اينكه دوره ماهانه اش اغاز نشود و حداقل 1 هفته از ماه مبارك را از دست ندهد ) صبح بعد از اذان از قرص استفاده كرده و بعد براى رفع ناراحتى معده كه در اثر استفاده از قرص بوجود امده اندكى غذا نيز مصرف نموده است .

حال سوال اين است كه آيا به خاطر اين اشتباه بايد كفاره هم بدهد ؟

با توجه به اينكه بعد از وقوف به مساله تا افطار امساك كرده است . در ضمن در صورتى كه كفاره واجب گردد آيا بعد از اداى آن از گناه مبرا هست يا خير ؟

جواب :

اگر اطمينان داشت كه خوردن آن جايز است فقط آن روز را قضا كند .26

سؤال :

روزه شخص جنبى كه بعد از اذان صبح از خواب بيدار شده است و بعد از اذان صبح غسل جنابت كرده چه حكمى دارد ؟

جواب :

روزه صحيح است .27

سؤال :

شرايط سنى براى روزه دارى چيست ؟

جواب :

بلوغ است كه در دخترها نشانه آن تمام شدن نه سال قمرى است و در پسرها يكى از سه چيز اول : روئيدن موى درشت در زير شكم بالاى عورت و همچنين در صورت و پشت لب .دوم: بيرون امدن منى . سوم

: تمام شدن پانزده سال قمرى .28

سؤال :

در اوايل سن تكليف 6 روز ماه رمضان را به حرام شكستم ولى با توجه به اين موضوع كه بعدا كفاره آن را مى دهم روزه مستحبى زيادى گرفتم حكم چيست ؟ آيا باز هم مى توانم بگيرم ؟مبلغ ريالى آن چقدر مى شود و چگونه قابل پرداخت است ؟

جواب :

تا قبل از قضاء آن روزه ها نمى توانيد روزه مستحبى بگيريد و كفاره براى هر يك روز اطعام 6٠ فقير است كه مى توانيد به هر يك 75٠ گرم كندم بدهيد .29

سؤال :

در روزه غير ماه رمضان در حاليكه نماز صبح خوانده و مى خوابد و در خواب محتلم مى شود روزه اش درست است يا نه ؟

جواب :

روزه صحيح است .3٠

سؤال :

اگر در زمان روزه بودن منى بدون دخالت از مجرى بيرون ايد آيا روزه باطل مى شود يا نه ؟ بطوريكه در روز دو دفعه يسا بيشتر اين اتفاق بيفتد ؟ و آيا غسل بايد انجام شود يا نه ؟ هر بار ؟

جواب :

روزه باطل نمى شود و غسل لازم است .31

سؤال :

آيا دخول در ماه رمضان بدون انزال روزه را باطل مى كند ؟

جواب :

مبطل روزه است .32

سؤال :

در ماه مبارك رمضان قبل از اذان صبح به منظور انجام غسل جنابت به حمام رفتم . كمى بعد از شروع غسل اب بطور غير معمول سرد شد طوريكه از ادامه غسل باز ماندم و اذان گفته شد . بعد از آن با تهيه شدن مقدارى اب گرم غسل را ادامه دادم و بعد اب حمام هم گرم شد و غسل را به پآيان رساندم ولى

هوا روشن شده بود . خواهشمندم بفرمائيد :

1 _ آيا گناهى مرتكب شده ام ؟

2 _ روزه اين روز چه حالتى پيدا مى كند ؟

جواب :

روزه مزبور صحيح است و در چنين حالتى وظيفه تيمم است و بعد غسل انجام مى دهد و نماز را بعد از غسل مى خواند .33

سؤال :

براى گرفتن روزه و نماز قضا براى ميت (مثلا ده سال) آيا چند نفر در يك زمان مى توانند اين تكليف را انجام دهند . ( براى مثال 5 نفر و هركدام دو سال نماز و روزه بگيرند ) ؟

جواب :

مى توانند و ترتيب معتبر نيست .34

سؤال :

اگر روزه باشيم و در هنگام خواب منى از بدن خارج شود و متوجه شويم، روزه باطل است يا نه؟

جواب :

روزه باطل نمى شود.35

سؤال :

جوانى هستم 17 ساله كه درجه چشمانم روى هم بالاى 11 است. آيا روزه گرفتن بر من واجب است؟

جواب :

اگر ترس ضرر يا شدت مرض باشد واجب نيست.36

سؤال :

آيا سيگار كشيدن در هنگام روزه را باطل مي كند يا نه؟

جواب :

بنابر احتياط واجب باطل مى كند.37

سؤال :

پايين بردن آب دهان در ماه رمضان به صورت عمدى چه حكمى دارد؟

جواب :

مبطل روزه نيست.38

سؤال :

ما زنان مسلمان شيعى كه در اروپا هستيم براى متحد الشكل بودن و جلوگيرى از بعضى توهين هاى از روسرى استفاده نمى كنيم ولى روزه را مي گيريم آيا شرعاً مورد قبول هست يا خير؟ اگر نه چه بايد كرد؟

جواب :

روزه صحيح است.39

سؤال :

بنده دانشجو در يكى از ايالتهاى امريكا مشغول به تحصيل هستم. در حال حاضر كه ماه مبارك رمضان مي باشد، يك سؤالى برايم پيش آمد كه من بخاطر

نبودن امكانات لازم و كمبود وقت بيشتر اوقات مجبورم بيرون از محل سكونتم افطار كنم و در عين حال غذاهايى كه در آنها گوشت مصرف شده مانند مرغ و گوشت سفارش دهم كه در اين صورت آنها به طريق اسلامى ذبح نشده اند. در اين حال خواستم نظر علماء را در اين باره سؤال كنم و راه حلى را براى من جويا باشند؟

جواب :

روزه باطل نمي شود ولى خوردن آنها حرام است و دهان شما و آنچه با آن اصابت كند نجس مي شود.4٠

سؤال :

آيا نگاه كردن به عكسهاى مبتذل و چت كردن در باره موضوعات مستهجن روزه را باطل مي كنند؟

جواب :

باطل نمي كند.41

سؤال :

آيا ريختن قطره در چشم با توجه به اينكه مقدارى از آن از راه مجراى اشكى وارد دهان مي شود روزه را باطل مي كند؟ استفاده از اسپرى ريه براى آسم چطور؟ جواب :

در هر دو مورد روزه صحيح است مگر در اينكه در اسپرى علم پيدا كند كه آن ماده كه اسپرى مذكور مشتمل بر آن است وارد دستگاه هاضمه مي شود.42

سؤال :

من شخصى دانشجو هستم كه در شهرى ديگر تحصيل مى كنم. شهر من قزوين و محل تحصيلم تهران مى باشد من ممكن است هر هفته يا هر دو هفته يك بار به وطنم برگردم (پنج شنبه ها و جمعه ها در شهر خود مىباشم) و دوباره به محل تحصيلم تهران برمىگردم حال سؤالم اين است كه آيا نمازم در محل تحصيلم تهران تمام است يا شكسته و اينكه روزه ام شكسته است يا تمام و سؤال ديگرم ايكه آيا حضرت آيت الله محل تحصيل را وطن مىدانند

يا خير؟

جواب :

اگر مدت تحصيل به دو سال يا بيشتر طول مى كشد تهران در حكم وطن خواهد بود.43

سؤال :

حكم نماز و روزه دانشجويان و طلاب در سفر براى تحصيل و در محل تحصيل چيست؟

جواب :

اگر در ماه به طور متوسط ده روز سفر كند بايد نماز را در همه سفرها تمام بجا آورد و روزه را بگيرد و اگر قصد داشته باشد در محل تحصيل دو سال بماند آنجا مقرّ وى است و نماز را بجا آورد و روزه بگيرد.44

سؤال :

اگر زن و شوهر جوانى در ماه رمضان در زمانى كه روزه هستند ناخاسته و بدون كنترل خود با هم نزديكى كنند و روزه شان باطل شود چه بايد بكنند؟

جواب :

قضا و كفاره واجب است و كافى است اطعام شصت مسكين هر مسكينى 75٠ گرم گندم يا آرد براى هر يك از زن و شوهر.45

سؤال :

در ماه مبارك رمضان امتناع از خوردن سحرى چه حكمى دارد؟ و آيا خوردن سحرى مستحب است؟

جواب :

ممكن است موجب شدت ضعف شود، لذا خوب است كه انسان سحرى بخورد.46

سؤال :

ماليدن روژ به لب در ماه مبارك رمضان براى خانمها چه حكمى دارد؟

جواب :

مانعى ندارد.47

سؤال :

در روزه قضاى ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر _ بعد از ظهر) چيزى خورده شود و زمان كافى براى گرفتن روزه قضا باشد حكم روزه چيست؟

جواب :

اگر از روى سهو باشد روزه را باطل نمي كند.48

سؤال :

با توجه به اولين مسأله در رساله در مورد روزه كه بايد مقدارى قبل و مقدارى قبل از اذان صبح و مغرب نبايد كار مبطل روزه كرد تا يقين حاصل شود كه تمام را روزه بوده

ايم، اين مقدار زمانى چقدر است؟ و با توجه به معين كردن وقت اذان بطور دقيق در ايران آيا لزومى دارد؟ و اگر شخصى ندانسته اين زمان را رعايت نكند ولى يقين حاصل كرده باشد، حكم چيست؟

جواب :

لازم نيست قبل از طلوع فجر امساك كند مگر اينكه يقين كه اگر احتياط نكند بعضى از روزها خوردن او بعد از فجر خواهد بود در اين صورت از باب احتياط لازم است قبل از فجر امساك كند و به هر حال در طرف فجر تا يقين به طلوع فجر حاصل نشده است امساك لازم نيست ولى در طرف مغرب تا يقين به دخول وقت حاصل نشده خوردن جايز نيست و معيار اذان يا تعيين وقت توسط تقويم نيست بلكه معيار در طرف مغرب از بين رفتن سرخى طرف مشرق است و اين حكم در صورتى كه علم به سقوط قرص باشد مبنى بر احتياط است و نسبت به گذشته اگر يقين به خوردن در روز حاصل نشود حكم به صحت مي شود.49

سؤال :

اگر كسى در شب ماه رمضان در خواب محتلم شود و بعد بيدار شود و دوباره بخوابد بدون اينكه بداند آيا صبح شده يا حكم آن چه مي باشد؟

جواب :

اگر يقين و يا اطمينان داشته باشد كه اگر دوباره بخوابد پيش از اذان صبح بيدار مي شود، و تصميم هم داشته باشد كه بعد از بيدار شدن غسل كند چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بيدار نشود روزه او صحيح است و اگر اطمينان نداشته باشد بنابر احتياط واجب قضا بر او واجب مي شود.5٠

سؤال :

آيا زنان مى توانند براى گرفتن همه روزه هاى ماه

رمضان از قرص ضد باردارى استفاده كنند تا حيض نشوند؟

جواب :

مانعى ندارد.51

سؤال :

شستن دهان براى شخص روزه دار چه حكمى دارد؟

جواب :

مانعى ندارد.52

سؤال :

اگر كسى در ماه رمضان عمداً كارى كند كه از او منى بيرون آيد آيا بايد 6٠ روز روزه بگيرد يا خير؟

جواب :

اگر عالم به اين بود كه اين كار روزه را باطل مىكند بايد كفاره بدهد و نيز بنابر احتياط واجب اگر جاهل مقصر متردد باشد. و كفاره آن اين است كه 6٠ روز روزه بگيرد يا 6٠ فقير را سير كند ولو به اينكه به هركدام يك مد (75٠ گرم) طعام بدهد.53

سؤال :

اگر شخصى استمناء در ماه رمضان انجام دهد البته به نيت آمدن منى نباشد ولى از او منى خارج شود چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر از خود وثوق نداشت روزه او باطل است و اگر با علم به مسأله باشد كفاره هم به علاوه قضاء واجب است و همچنين بنابر احتياط واجب اگر جاهل مقصر مردد باشيد.54

سؤال :

آيا عمل استمنا در ماه مبارك رمضان حرام است (خود ارضائى) ؟

جواب :

حرام است و يكى از مبطلات است .55

سؤال :

حكم كسي كه ماه رمضان بر اساس شهادت دو نفر 29 روز روزه گرفته اند چيست ؟

جواب :

قضا لازم نيست .56

سؤال :

در برخى كشورها چندين روز آفتاب طلوع و يا غروب نمى كند نماز و روزه در اين كشورها چگونه است؟

جواب :

احتياط واجب آن است كه نماز را با اوقات نزديكترين كشور و يا شهرى كه در بيست چهار ساعت داراى شب و روز مى باشد تطبيق دهد و نمارهاى پنجگانه را برابر اوقات شرعى آنجا بخواند هر چند با قصد قربت

مطلقه.

و اما روزه را بايد به كشوري برود كه بتواند روزه ماه رمضان را بگيرد كه فضيلت بسيار دارد و اگر ممكن نشد در غير ماه رمضان چنان كند و قضا به جا آورد.57

روزه مريض ( تعداد : 11 )

آيا انجام سونوگرافي در ماه مبارك رمضان روزه را باطل مي كند؟

جواب :

موجب باطل شدن روزه نمي شود مگر اينكه همراه با موادي باشد كه فرو بردن دستگاه را آسان مي كند كه بدين جهت روزه باطل مي شود.1

سؤال :

بيماري كه مبتلا به مرض چشم است روزه اش چه حكمي دارد؟ آيا مريض مي تواند روزه بگيرد؟

جواب :

روزه بيمار هرچند بيمارى چشم باشد در صورتى كه ضرر داشته باشد صحيح نيست، چه به اين دليل كه بيمارى را زياد كند يا علاج را طولانى كند يا درد را تشديد نمايد. البته در همه آنها بايد ضرر به مقدار معتنابهى باشد كه معمولاً تحمل نمى شود. و فرقى نيست بين اينكه يقين به ضرر داشته باشد يا گمان بلكه حتى اگر احتمال بدهد ولى به نحوى باشد كه موجب خوف بشود و اين خوف مستند به موجبات عقلايى باشد. و همچنين صحيح نيست روزه از انسان سالمى كه خوف بروز بيمارى از آن داشته باشد چه رسد به اينكه بيمارى قطعى باشد. و اما بيمارى كه روزه براى او ضرر ندارد بايد روزه بگيرد و روزه اش صحيح است. و اگر بيمارى تا رمضان سال بعد ادامه داشت قضا از او ساقط است و بايد براى هر روز 75٠ گرم گندم يا نان و امثال آن به يك فقير فديه بدهد.2

سؤال :

جوانى هستم 17 ساله كه درجه چشمانم روى هم بالاى

11 است. آيا روزه گرفتن بر من واجب است؟

جواب :

اگر ترس ضرر يا شدت مرض باشد واجب نيست.3

سؤال :

كسى كه بيمار است و بيمارى او دايمى است و هرگز نميتواند روزه بگيرد آيا كفاره بر او تعلق مى گيرد ؟

جواب :

بايد براى هر روز يك مد (75٠ گرم تقريبا) طعام يعنى گندم يا جو يا نان و مانند اينها به فقير بدهد .4

سؤال :

براى معالجه به دكتر مراجعه كردم، قرص تجويز كرد. حالا اين قرص ها را بايد موقع افطار بخورم؟ يا مى توانم در وقتش (وقتى كه روزه ام) بخورم و ديگر چيزى نخورم؟

جواب :

اگر ضررى مترتب نمى شود وقت افطار بخوريد و اگر در روز خورديد روزه شما باطل مى شود.5

سؤال :

احتراماً پدرى دارم كه حدود چهار سال است كه در اثر سكته مغزى يك سمت ايشان فلج شده و بر روى صندلى چرخدار نشسته است و همچنين نمىتواند روزه بگيرد، تكليف ايشان چيست؟ آيا بايد در ماه رمضان طعام داد يا خير؟

جواب :

بايد براى هر يك روز 75٠ گرم گندم يا آرد به عنوان فديه به فقير بدهد.6

سؤال :

حكم استفاده از اسپرى آسم براى فرد روزه دار چيست؟ (استفاده طبق دستور پزشك است)

جواب :

اگر گازى باشد كه وارد ريه مى شود مبطل نيست واگر موادى از آن وارد معده مى شود مبطل است. 7

سؤال :

در ماه رمضان پس از يك روز روزه گرفتن خون ريزى لثه به وجود آمد حكم آن چيست و آيا كفاره دارد و مقدار آن چقدر است ؟

جواب :

اگر خون در حال خواب و مانند آن بى اختيار داخل در حلق او مى شود و نمى تواند

جلوى آن را بگيرد اشكال ندارد و اگر جلوگيرى از آن براى او حرج شديد دارد روزه اش باطل مى شود ولى گناه نكرده و بعداً قضا مى كند اگر تا سال ديگر خوب شود و الا براى هر روز 75٠ گرم گندم به فقير بدهد و اگر مى تواند بدون حرج از آن جلوگيرى كند ولى به علت جهل به مسأله اين كار را نكند روزه اش باطل است ولى گناه ندارد مگر جاهل مقصر ملتفت باشد كه احوط اداء كفاره است .8

سؤال :

اگر زني بيمار باشد و نتواند روزه بگيرد ايا كفاره روزه بر او واجب است؟

جواب :

كفاره ندارد واگرمرض او تا سال بعد ادامه داشت به احتياط واجب براي هر روز 75٠ گرم گندم به فقير بدهد.9

سؤال :

هر كسي كه مريض باشد وچند سال پي درپي نتواند روزه را بگيرد در صورتي كه خوب شود چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر تا ماه رمضان بعدي خوب نشده باشد قضا ندارد وفقط براي هر يك روز 75٠گرم گندم به فقير صدقه بدهد.1٠

سؤال :

من 2 سال است كه بدليل زايمان و شير دادن طفل روزه نگرفتم سال گذشته كه بچه هنوز 1 ساله نشده بود سؤال كردم در مورد روزه گفتند بايد خودت بفهمي مي تواني يا نه حالا من سؤال دارم كه بچه ام هنوز شير مي خورد و 2 سالش نشده وبعد از رمضان 2 ساله مي شود حكم روزه من چيست و سالهاي گذشته چطور وبچه از سن 6 ماهگي غذاي كمكي مي خورد ؟

جواب :

روزهائي كه روزه نگرفته ايد قضا كنيد و علاوه بر قضا ، براي هر يك روز كه تا

ماه رمضان بعدي قضا نكرده ايد 75٠ گرم طعام به فقير صدقه بدهيد .11

رهن ( تعداد : 9 )

گرفتن اجاره و رهن براى منازل آيا شرعا جايز است ؟

جواب :

جايز است و تصرف در عين مرهونه بدون اذن رهن جايز نيست .1

سؤال :

اگر منزلى را رهن كنيم و در آن ساكن شويم چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر رهن قرض بدون اجاره باشد سكناى آن خانه ربا و حرام است . و همچنين اگر قرض بشرط باشد و اگر اجاره بشرط قرض باشد باحتياط واجب جايز نيست .2

سؤال :

اگر مغازه مرهونه در قبال پولى كه به او داده شده بخود صاحب مغازه يعنى راهن اجاره داده شود صحيح است يا خير ؟

جواب :

منافع مغازه ملك او است و او مى تواند بدون اجرت از آن استفاده كند ، و اجاره دادن آن باطل است چون مالك نيست .3

سؤال :

اگر ملكى رهن واقع شود و شرط شود كه راهن در اين مدت هيچگونه حق تصرف در آنرا ندارد چنانچه آنرا معامله كند عقد صحيح است يا خير ؟

جواب :

اگر مرتهن آن وارد كند باطل است و اگر اجازه دهد صحيح است .4

سؤال :

آيا مرتهن مى تواند عين مرهونه را به راهن اجاره دهد ؟

جواب :

مرتهن مالك نيست كه اجاره دهد بلكه عين مالك راهن است و منافعش در اختيار او است و مى تواند در آن تصرف كند به نحوى كه با حق رهانت منافات نداشته باشد .5

سؤال :

آيا آنچه كه بين مردم متداول است كه بعنوان رهن منزل مبلغ كلاني پيش پرداخت مي كنند وديگر از اجاره ماهانه معاف هستند ودر پايان انقضاء اجاره مبلغ را پس ميگيرند آيا

شرعيت دارد ؟

جواب :

اين كار حرام است وسكناي در آن منزل سود پول است وجايز نيست .6

سؤال :

رهن كامل دادن منزل بدون اخذ اجاره فقط در مقابل وجه نقد پيش؟

جواب :

اگر قرض به شرط سكني باشد حرام است.7

سؤال :

چگونه مي شود به رهن خانه خمس تعلق نگيرد؟

جواب :

اگر رهن خانه از پولي باشد كه اگر صرف در مؤونه نشود بايد خمس آن را داد راه فرار و چاره اي كه خمس ندهيد وجود ندارد.8

سؤال :

آيا خانه رهن تنها دادن يعني بدون دريافت هيچگونه اجاره ايراد دارد؟

جواب :

اگر حقيقت رهن باشد اشكال ندارد يعني مبلغي را به شخصي قرض بدهد و طرف هم خانه خود را به عنوان رهن در اختيار او بگذارد و به او اجازه استفاده از خانه را بدهد.9

رايانه ( تعداد : 14 )

آيا كپى كردن سى دى براى استفاده شخصى اشكال دارد؟

جواب :

اگر مخالف قانون باشد جايز نيست.1

سؤال :

رايت كردن سى دى چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر نسخه اصلى باشد و شركت سازنده اجازه ندهد وقانون دولت هم حمايت كند ودر كشور مسلمان باشد حضرت آية الله اجازه مخالفت اين قانون را نمى دهند.2

سؤال :

استفاده از CD هاى كپى شده در جهت امور علمى دينى و تحقيقاتى چه حكمى دارد؟

جواب :

مانعى ندارد مگر اينكه از نظر قانون ممنوع باشد.3

سؤال :

آيا رايانه براى كودكان مضر است ؟ تماشا كردن فيلمهاى خارجى از رآيانه چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر خوف كشيده شدن به گناه باشد و اگر ترس تاثير در تربيت دينى كودكان باشد حرام است .4

سؤال :

بازى كردن پاستور با كامپيوتر به صورت تك نفره چه حكمى دارد؟

جواب :

بنا بر احتياط واجب جايز نيست .5

سؤال :

آيا خريدن

يا كپى سى دى هاى مذهبى كه روى آن نوشته شده هر گونه تكثير شرعا حرام و پيگرد قانونى دارد اشكال دارد يا نه ؟

جواب :

تكثير جايز نيست و خريد كپى مانعى ندارد .6

سؤال :

آيا با توجه به اينكه سى دى هاى مذهبى اورجينال با قيمتهاى گزافى در بازار به فروش مى رسد و رايت شده آنها با قيمت بسيار كمترى در بازار به فروش مى رسند رايت اين سى ديها و خريد و فروش آن براى فروشنده و خريدار چه حكمى دارد ؟ لازم به ذكر است كه قيمت سى دى هاى لهو ولعب و امكان دسترسى به آنها بيشتر از سى دى هاى مذهبى است . و اين باعث شده كه رواج سى دى هاى لهو و لعب در بين خانواده ها بيشتر از سى دى هاى مفيد مذهبى است ؟

جواب :

اگر از نظر قانونى ممنوع باشد حضرت آبت الله مخالف با اين قانون را جايز نمى داند .7

سؤال :

آيا مى توان سى دى هايى مبتذل را بشكنيم يا بوسيله اى از خوانده شدن آن جلوگيرى كنيم ؟ در صورتى كه صاحب آن راضى نيست ؟ همانطور كه مى دانيد يك بار رايت هستند و نمى توان مطالب آن را عوض كرد ؟

جواب :

اگر نهى از منكر مستلزم اتلاف مال غير يا ايراد ضرب باشد بايد با اذن حاكم شرع باشد بنابر احتياط واجب .8

سؤال :

آيا استفاده از سى دى نور الانوار براى زيارت عتبات عاليت و ترجمه قرآن آن اشكال شرعى دارد در حاليكه روى سى دى نوشته تكثير ممنوع است؟

جواب :

استفاده شخصى مانعى ندارد مگر اين از نظر قانونى ممنوع باشد.9

سؤال

:

اگر بر روى يك سى دى نوشته باشد: (كليه اين حقوق متعلق به ... و هرگونه كپى بردارى از اين مجموعه پيگرد قانونى دارد) آيا مي توان از روى آن رايت كرد؟ (سى دى براى كسى كه راضى از رايت آن است) اگر رايت شد و فهميديم كه رايت از روى آن حرام بوده بايد چه كار كرد؟

جواب :

فعلاً چيزى بر شما نيست.1٠

سؤال :

آيا رايانه براى كودكان مضر است ؟

جواب :

اگر ترس و تأثير در تربيت دينى كودكان باشد حرام است.11

سؤال :

آيا از لحاظ شرعى بازيهايى كه مانند شطرنج ، پاسور و بازى هاى مشابه كه برد و باخت در آن مى باشد در كامپيوتر مى باشد ؟

جواب :

بازى شطرنج با كامپيوتر و پاسور و بازى هاى مشابه _ به احتياط واجب _ جايز نيست .12

سؤال :

با توجه به اين كه از كامپيوتر ميتوان هم در مورد ديني و علمي و هم ميتوان درزمينه گناه از آن استفاده كرد ،كسب ودر آمد در زمينه فروش اين محصول(كامپيوتر) چه حكمي دارد ؟

جواب :

فروش آن محصول جايز است .13

سؤال :

آيادر اختيار قرار دادن كامپيوتر براي نوجوانان در صورتي كه احتمال مفسده توسط سايت هاي خلاف اخلاقي برود جايز است يا خير ؟ ( اين احتمال اكنون به يقين تبديل شده است )

جواب :

اگر ترس آن باشد كه به فساد كشيده شوند جايز نيست .14

ريش تراشى ( تعداد : 15 )

تراشيدن ريش با تيغ يا با ماشين صفر آيا اشكال دارد؟ براى كسى كه صدق ريش نكرده چطور؟

جواب :

بنابر احتياط واجب جايز نيست. و تراشيدن موهاى نازكى كه از كودكى مى رويد اشكال ندارد.1

سؤال :

چرا تراشيدن ريش حرام است؟ منبع آن را

لطفاً اعلام نمائيد؟

جواب :

بنابر احتياط واجب جايز نيست و دليل احتياط ممكن است وجود بعضى روايات غير معتبر و اجتناب از مخالفت مشهور و احتياط در دين.2

سؤال :

تراشيدن ريش با ماشين فيليپس چه حكمى دارد؟

جواب :

بنابر احتياط واجب جايز نيست.3

سؤال :

در صورت حرمت تراشيدن ريش حدود آن كدام است؟

جواب :

بنابر احتياط واجب نبايد تراشيده شود و در حدى ريش بگذارد كه در عرف گفته شود ريش دارد.4

سؤال :

زدن ريش بطوريكه بر روى چانه باقى باشد چه حكمى دارد ؟

جواب :

بنا بر احتياط واجب جايز نيست .5

سؤال :

تراشيدن ريش به اندازه اى كه صورت سفيد شود حكمش چيست؟

جواب :

بنابر احتياط واجب جايز نيست.6

سؤال :

آيا درآوردن توى ريش يعنى زدن تيغ در قسمت بالايى ريش و روى لپ ها حرام است يا خير؟

جواب :

حرام نيست.7

سؤال :

يك ملاك براى ريش بگوييد. آيا ريش مدل دار مجاز است؟

جواب :

آنچه بنابر احتياط لازم است اين است كه مقدارى ريش بگذارد كه گفته شود ريش دارد.8

سؤال :

اقتداء كردن به كسى كه موى صورتش را با ماشين شماره صفر مى تراشد چه حكمى دارد؟

جواب :

در جماعت بايد عدالت امام را احراز نمود.9

سؤال :

آيا گذاشتن ريش كه مستلزم حرج باشد جايز است ؟

جواب :

اگر گذاشتن ريش مستلزم حرج باشد تراشيدن جايز است .1٠

سؤال :

زدن ريش با تيغ چه مساله دارد و در اين موضوع ميشه عدول كرد به مرجع ديگرى؟

جواب :

بنا به احتياط واجب جايز نيست و نيست مجتهدى كه فتواى به حليّت داده باشد.11

سؤال :

من جوان هستم و بخشي از موي صورتم روييده آيا كوتاه كردن آن با پايينترين شماره ماشين اصلاح اشكال دارد؟

جواب :

كوتاه كردن آن به مقداري كه عرفا صدق

ريش كند مانعي ندارد.12

سؤال :

زدن ريش با ماشين كه از ته نميزند و چانه را با شماره كمتر چه حكمي دارد ؟

جواب :

اگر به مقداري بماند كه عنوان ريش صدق كند مانعي ندارد.13

سؤال :

آيا والدين مي توانند فرزندان خود را از گوش دادن به موسيقي روز ويا تراشيدن ريش منع كنند؟

جواب :

حق دارند.14

سؤال :

گاهي برخي شركت هاي اروپايي براي استخدام در شركت خود امتيازي براي افراد ريش تراشيده قايل مي شوند آيا جايز است براي استخدام در آن شركت، ريش را تراشيد؟

جواب :

بنابر حرمت ريش تراشي، چنانكه مقتضاي احتياط است مطلب فرضي سؤال، جايز نمي شود.15

روزه كثير السفر ( تعداد : 1 )

روزه كسي كه هميشه در سفر است، مثل راننده چيست؟ و به چه كسي «كثير السفر» مي گويند؟

جواب :

در صدق عنوان راننده و مانند آن، معتبر است كه تصميم بر ادامه رانندگى داشته باشد، و زمان استراحتش بيش از مقدار معمول رانندگان طولانى نباشد، پس كسى كه مثلاً در هفته يك روز سفر مى رود، راننده بر او صدق نمى كند، و اما عنوان «كثير السفر» بر كسى صدق مى كند كه حداقل ده بار در ماه، و در ده روز آن سفر برود، يا ده روز در حال سفر باشد هر چند در ضمن دو يا سه سفر، با اين شرط كه تصميم بر ادامه داشته باشد به مدت شش ماه در يك سال، و يا سه ماه در چند سال را داشته باشد، و در اين صورت نماز او در همه مسافرتها هر چند غير سفرهاى متكرر او باشد تمام است. البته در دو هفته اول بين نماز شكسته و تمام احتياطاً جمع نمايد. و اگر عدد و يا روزهاى

مسافرت او در ماه هشت يا نه باشد _ بنابر احتياط واجب _ در همه سفرها بايد هم شكسته بخواند و هم تمام، و اگر كمتر از اين باشد نماز شكسته است.1

روزه و مسواك زدن ( تعداد : 1 )

ايا شستن دهان و دندان با فرچه و خمير،روزه باطل مى شود ؟

جواب :

شستن دهان و دندان با فرچه و خمير،روزه باطل نمىكند مادام كه آنچه در اثناى شستشو با آب دهان در آميخته ،وارد معده نشود اما چيزى اندكى كه با آب دهان درمى آميزد ،مانعى ندارد.1

روزه و اماله و قي كردن ( تعداد : 4 )

اگر آروغ بزند و چيزى در گلو يا دهانش بيايد روزه باطل است ؟

جواب :

اگر آروغ بزند و چيزى در گلو يا دهانش بيايد , بايد آن را بيرون بريزد , واگر بى اختيار فرو رود , روزه اش صحيح است .1

سؤال :

اگر روزه دار بتواند از قى كردن خود دارى كند حكمش چيست ؟

جواب :

اگر روزه دار بتواند از قى كردن خود دارى كند , اگر به طبع خود حادث شده است لازم نيست از آن جلوگيرى كند.2

سؤال :

هرگاه روزه دار عمدا قى كند روزه اش باطل است ؟

جواب :

هرگاه روزه دار عمدا قى كند اگرچه بواسطه مرض و مانند آن ناچار باشد , روزه اش باطل مى شود, ولى اگر سهوا يا بى اختيار قى كند اشكال ندارد.3

سؤال :

ايا اماله كردن روزه را باطل مى كند ؟

جواب :

اماله كردن با چيز روان اگرچه از روى ناچارى وبراى معالجه باشد , روزه را باطل مى كند.4

روزه و استمناء ( تعداد : 1 )

آيا استمناء در روز ماه رمضان روزه را باطل مي كند؟ اعم از آنكه مني بيرون بيايد يا نه و كفاره آن چيست؟ وانگهي اگر چنان كاري را زنان انجام دهند حكم آن چيست؟

جواب :

اگر به قصد انزال، استمنا كند و انزال هم بشود روزه باطل مي شود و بر او قضا و كفاره واجب است (روزه دو ماه پي در پي و يا اطعام شصت فقير) اما اگر استمناء كند و قصد انزال هم داشته باشد ليكن مني خارج نشود او بايد روزه آن روز را به قصد قربت مطلقه بگيرد آنگاه قضا هم بكند.

و اگر استمناء كند و قصد انزال نداشته باشد و عادت او

هم چنان نبوده است كه انزال بشود ولي احتمال انزال مي داده و اتفاقاً مني هم خارج شود بر او واجب است قضا كند و كفاره واجب نمي شود.

و اما اگر بر خودش مطمئن بوده كه مني خارج نخواهد شد از قضا مني بيرون آيد نه قضا واجب مي شود و نه كفاره و در اين مسائل فرقي ميان زن و مرد نيست.1

روزه و بقاء بر جنابت ( تعداد : 8 )

ك_س_ى كه در شب ماه رمضان جنب است و مى داند كه اگر بخوابد تا صبح بيدار نمى شود تكليف چيست ؟

جواب :

ك_س_ى كه در شب ماه رمضان جنب است و مى داند كه اگر بخوابد تا صبح بيدار نمى شود بنابر احتياط واجب , نبايد غسل نكرده بخوابد , وچنانچه پيش از غسل اختيارا بخوابد و تا صبح بيدار نشود , بايد روزه آن روز را تمام كند و قضا و كفاره بر او واجب مى شود.1

سؤال :

اگر بداند وقت براى غسل ندارد وخود را جنب كند وتيمم كند چه حكمي دارد ؟

جواب :

اگر بداند وقت براى غسل ندارد وخود را جنب كند وتيمم كند يا با اين كه وقت دارد عمدا غسل را تاخير بياندازد تاوقت تنگ شود وتيمم كند روزه اش صحيح است هر چند گناهكار است .2

سؤال :

كسى كه در شب ماه رمضان براى هيچ كدام از غسل و تيمم وقت ندارد حكمش چيست ؟

جواب :

كسى كه در شب ماه رمضان براى هيچ كدام از غسل و تيمم وقت ندارد , اگر خود را جنب كند , روزه اش باطل است وقضا و كفاره بر او واجب مى شود.3

سؤال :

كسى كه در شب ماه رمضان جنب است

, چنانچه عمدا غسل نكند تا وقت تنگ شود حكمش چيست ؟

جواب :

كسى كه در شب ماه رمضان جنب است , چنانچه عمدا غسل نكند تا وقت تنگ شود , بايد تيمم كند وروزه بگيرد و روزه اش صحيح است .4

سؤال :

در غ_ير روزه ماه رمضان و قضاى آن _ از اقسام روزه هاى واجب و مستحب _ اگر جنب عمدا تا اذان صبح بر حال جنابت باقى بماند , ايا مى تواند آن روز را روزه بگيرد ؟

جواب :

در غ_ير روزه ماه رمضان و قضاى آن _ از اقسام روزه هاى واجب و مستحب _ اگر جنب عمدا تا اذان صبح بر حال جنابت باقى بماند , مى تواند آن روز را روزه بگيرد.5

سؤال :

كسى كه مى خواهد قضاى روزه ماه رمضان را بگيرد , هرگاه تا اذان صبح عمدا جنب ب_ماند حكمش چيست ؟

جواب :

كسى كه مى خواهد قضاى روزه ماه رمضان را بگيرد , هرگاه تا اذان صبح عمدا جنب ب_ماند , نمى تواند آن روز را روزه بگيرد , واگر از روى عمد نباشد , مى تواند ,اگر چه احتياط در ترك آن است .6

سؤال :

ايا باقى ماندن برجنابت درماه رمضان تاطلوع فجر ،روزه را باطل مىكند ؟

جواب :

باقى ماندن برجنابت درماه رمضان تاطلوع فجر ،روزه را باطل مىكند پس كسى كه درماه رمضان عمداً بدون غسل مانده و فجر طلوع كرده است،آن روز از به قصد مافى الذمه،واجب است امساك كند ولى بعداً بايد روزه آن روزرا باز به قصد مافى الذمه قضا نمايد .اما مريضى كه نتواند غسل كند تيمم مى كند و روزه اش صحيح مىباشد.7

سؤال :

شخصي بدون

آنكه بداند بقاء بر جنابت روزه را باطل مي كند، روزه گرفته است روزه او چطور است؟

جواب :

اگر نمي دانسته است كه بقاء بر جنابت روزه را باطل مي كند و يا اصلا به اين معاني توجّه نداشته است روزه او صحيح است و قضا و كفاره ندارد.8

روزه و تنفس مصنوعى (اسپري) ( تعداد : 2 )

حكم استفاده كردن از اسپري براي تنگي نفس در ماه رمضان چيست؟

جواب :

اسپرى كه براى تنگى نفس استعمال مى شود اگر دارو را فقط وارد ريه كند روزه را باطل نمى كند، و همچنين دارو در چشم و گوش ريختن، روزه را باطل نمى كند، اگر چه مزه آن به گلو برسد. و اگر در بينى بريزد اگر به حلق نيز نرسد روزه را باطل نمى كند.1

سؤال :

آيا تنفّس مصنوعي روزه را باطل مي كند؟

جواب :

اگر ماده اي كه در تنفّس مصنوعي وارد بدن انسان مي شود فقط از مجراي تنفّس باشد نه از راه معده، اشكال ندارد و روزه را باطل نمي كند.2

روزه و تزريق آمپول و سرم ( تعداد : 1 )

سرم و يا آمپول خوراكي كه از رگ تزريق مي شود روزه را باطل مي كند اعم از اين كه مريض ناچار باشد و يا نباشد؟

جواب :

در هر دو صورت باطل نمي كند.1

روزه و شير دادن ( تعداد : 1 )

حكم زن شيرده در ماه رمضان چيست؟

جواب :

زن_ى ك_ه ب_چه شير مى دهد و شير او كم است چه مادر بچه يا دايه او باشد , يا بى اجرت شير دهد , اگ_ر روزه ب_راى خودش يا بچه اى كه شير مى دهد ضرر دارد , روزه بر او واجب نيست , و بايد براى هر روز ي_ك م_د طعام به فقير بدهد , و در هر دو صورت روزه هايى را كه نگرفته بايد قضا نمايد , ولى بنابر احتياط واج_ب اي_ن ح_ك_م اخ_تصاص به موردى دارد كه شير دادن بچه منحصر به همين راه باشد , و اما اگر راه دي_گ_رى ب_راى ش_ير دادن بچه باشد - مثلا اين كه چند زن در شير دادن او شركت كنند - ثبوت اين حكم محل اشكال است .1

روزه و ضعف ( تعداد : 1 )

كسي در ماه رمضان توانايي روزه ندارد و ضعف بر او غالب مي شود آيا مي تواند روزه نگيرد؟

جواب :

ضعف به تنهايى مجوز روزه خوارى نيست هرچند شديد باشد مگر اين كه موجب حرج باشد كه در اين صورت خوردن جايز است وبايد بعد از آن قضا نمايد. وهمچنين اگر ضعف موجب عجز از كار لازم براى كسب روزى باشد با فرض اين كه متمكن از كار ديگرى نيست وهمچنين اگر كارگر به دليل تشنگى شديد نتواند روزه را ادامه دهد ودر اين دو صورت به احتياط واجب بايد در خوردن وآشاميدن به مقدار ضرورت اكتفا كند واز زائد بر آن اجتناب نمايد.1

روزه و غبار رساندن به حلق ( تعداد : 3 )

فرو بردن تمام سر در آب روزه را باطل است ؟

جواب :

فرو بردن تمام سر در آب روزه را باطل نمى كند ولى كراهت شديد دارد.1

سؤال :

سيگار كشيدن در حال روزه روزه باطل است ؟

جواب :

احتياط واجب آن است كه روزه دار دود سيگار و تنباكو و مانند اينها را هم به حلق نرساند.2

سؤال :

رساندن غبار به حلق در حال روزه حكمش چيست ؟

جواب :

بنابر احتياط واجب رساندن غبار غليظ به حلق روزه را باطل مى كند , چه غبار از چيزى باشد كه خوردن آن حلال است مثل آرد ,يا غبار چيزى باشد كه خوردن آن حرام است مثل خاك .3

روزه قضا ( تعداد : 1٠ )

حكم قضاي روزه چيست؟

جواب :

بايد روزه هايي را كه نگرفتيد قضا كنيد و اگر كسى روزه ماه رمضان را به خوردن يا آشاميدن يا جماع يا استمناء يا باقى ماندن بر جنابت باطل كند ، در صورتى كه بداند آن كار روزه را باطل مى كند، اضافه بر قضا ، كفاره هم بر او واجب مى شود . و همچنين - بنا بر احتياط واجب- نسبت به كسى كه جاهل به حكم است ولى در جهل خود معذور نيست و مطمئن هم نيست يعنى احتمال مى دهد كه مبطل باشد.

و اما كسى كه مساله را نمى داند و در جهل خود معذور است يا مطمئن است كه آن كار روزه را باطل نمى كند كفاره بر او نيست ولى اگر مى داند مبطل است و نمى داند كفاره دارد بايد كفاره بدهد.

و در كفاره افطار روزه ماه رمضان، كافي است به شصت فقير غذا بدهد به هر كدام 750 گرم گندم يا آرد

يا نان و مانند آنها. و اگر مي دانست كه بايد قضا كند و قضاي آن را يك سال به تأخير انداخت تا ماه رمضان بعد برسد بايد بابت هر روزعلاوه بر قضا 750 گرم گندم، آرد يا نان را به يك فقير بدهد و اگر بيش از يك سال تأخير بياندازد كفاره تكرار نمى شود. و نسبت به قضا اگر در مقدار فوت شده شك داريد مقدار متيقن يعني كمتر كافي است.

1

سؤال :

در روزه قضاى ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر _ بعد از ظهر) چيزى خورده شود و زمان كافى براى گرفتن روزه قضا باشد حكم روزه چيست؟

جواب :

اگر از روى سهو باشد روزه را باطل نمى كند.2

سؤال :

اگر زن و شوهر جوانى در ماه رمضان در زمانى كه روزه هستند ناخاسته و بدون كنترل خود با هم نزديكى كنند و روزه شان باطل شود چه بايد بكنند؟

جواب :

قضا و كفاره واجب است و كافى است اطعام شصت مسكين هر مسكينى 75٠ گرم گندم يا آرد براى هر يك از زن و شوهر.3

سؤال :

براى گرفتن روزه و نماز قضا براى ميت (مثلا ده سال) آيا چند نفر در يك زمان مى توانند اين تكليف را انجام دهند . ( براى مثال 5 نفر و هركدام دو سال نماز و روزه بگيرند ) ؟

جواب :

مى توانند و ترتيب معتبر نيست .4

سؤال :

آيا كسى كه روزه اى بر گردنش باشد از سال گذشته و تا بحال نتوانسته آن را بگيرد مى تواند معادل آن بجاى 6٠ روز كار ديگرى انجام دهد؟

جواب :

مى تواند براى هر روز كه عمداً نگرفته است 6٠ فقير را اطعام

كند يا به هر يك 75٠ گرم گندم يا نان و امثال آن بدهد.5

سؤال :

در مسافرت مى توانيم روزه قضا بگيريم (مسافرت كمتر از يك هفته مى باشد) ؟

جواب :

روزه قضا را نمى توان در سفر گرفت .6

سؤال :

كسى كه روزه قضا بر مستحب بگيرد آيا ميتواند جايگزين كند؟

جواب :

جايگزين نميشود و كسى كه روزه ماه رمضان به ذمه او باشد صحيح نيست روزه مستحبى بگيرد و روزه باطل است.7

سؤال :

حكم كسي كه ماه رمضان بر اساس شهادت دو نفر 29 روز روزه گرفته اند چيست ؟

جواب :

قضا لازم نيست .8

سؤال :

مادرم تعدادي روزه قرضي دارد. با هر زحمتي كه هست روزهاي ماه مبارك رمضان را روزه مي گيرد ولي توانايي اداي روزه هاي قرضي خود را (به دليل كهولت سن وبيماري) در خود نمي بيند. حال آيا من به عنوان فرزند اومي توانم (در حالي كه در قيد حيات است) روزه هاي قرضي را ادا كنم؟

جواب :

قبل از فوت ايشان جايز نيست.9

سؤال :

اگر شخصي جنب باشد و نماز و روزه بگيرد ولي نداند كه جنب است وبعد از چند مدت متوجه شود و بداند كه جنب بوده تكليف چه ميباشد؟

جواب :

روزه هاي وي صحيح است و نمازهايي كه قبل بجا آورده است قضا كند.1٠

روزه نيابت ( تعداد : 1 )

مى شود روزه را فروخت؟ جواب :

مى توان براى ميتى اجير شد.1

روزه مسافر ( تعداد : 32 )

من در يكي از روستاهاي اطراف قزوين بدنيا آمده ام كه با قزوين 1٠٠ كيلومتر فاصله دارد تا سن 15 سالگي در آنجا بوده و سپس به تهران رفته و تا سن 29 سالگي در تهران به تحصيل و كار مشغول بوده درسن 29 سالگي ازدواج نموده و بخاطر كار به قزوين مسافرت نموده ام ولي همچنان به تهران تردد مينمايم بطوريكه شايد هفته اي يكبار و بعضي مواقع دوهفته يكبار به تهران ميروم و جهت تدريس نيز هفته اي دو بار به يكي از شهرستانها كه با قزوين 5٠ كيلومتر فاصله دارد ميروم تكليف نماز و روزه اينجانب چيست؟

جواب :

اگر از وطن اصلي اعراض نكرده باشيد به اين معني كه احتمال مي دهيد در آينده به آنجا باز خواهيد گشت نماز در آنجا تمام وروزه صحيح است.1

سؤال :

اگر شخصي در ماه رمضان با قصد ده روز از مكاني كه قرار دارد هر روز كمتر از مسافت شرعي برود وبرگردد، آيا روزه آن شخص صحيح است ياخير؟ البته بيشتر طلاب با اين مسئله در ايام تبليغ مواجه هستند.

جواب :

اگر مدتي كه بيرون از محل است زياد نباشد كه عرفاً گفته شود ده روز فلان محل ماند روزه صحيح است.2

سؤال :

من ساكن تهران نيستم ولى محل تحصيلم در تهران است و فعلاً در تهران هستم و تا يك سال مى مانم اگر براى انجام كارى بعد از ظهر به شهر قم رفته و همان شب دوباره به تهران بازگردم مى توانم همان روز را روزه بگيرم يا خير؟ دوم اينكه اگر شب به

قم روم و اذان صبح به آنجا وارد شوم و تا قبل از ظهر به تهران برگردم مى توانم همان روز را روزه بگيرم؟ جواب :

در هر دو فرض جايز است و در فرض دوم نيت روزه را بعد از رسيدن به تهران بكنيد البته اين در فرضى است كه در قم يا در راه مفطرى مرتكب نشده باشيد.3

سؤال :

من در دانشگاه كرج قبول شده و مى بايست يك سال يا بيشتر، هر هفته پنج الى شش روز در ساعتهاى مختلف روز به كرج بروم و برگردم تكليف نماز و روزه واجب و مستحب من چگونه است؟

جواب :

كثير السفر هستيد و در تمام مسافرتهاى خود نماز شما تمام است و در ماه اول احتياط كنيد يعنى هم شكسته و هم تمام بخوانيد.4

سؤال :

اگرشخص روزه د اربعداز ظهر حركت كند و روز بعد ، قبل از اذان ظهر برسد روزه او در اين دو روز چه حكمى دارد؟

جواب :

روزه در روز اول صحيح است و در روز دوم درسفر نيت روزه نكند تا وقتى كه قبل ازظهر به وطن خود برسد كه آنجا نيت روزه بكند بشرط اينكه در سفر مفطرى مرتكب نشده باشد.5

سؤال :

بنده ساكن تهران و دانشجوى شهر رودهن مي باشم از لحاظ شكسته شدن يا نشدن روزه توضيح بفرماييد؟

جواب :

اگر در هفته سه روز به آنجا مىرويد نمازتان تمام و روزه شما هم صحيح است.6

سؤال :

در مورد نماز و روزه اى كه بر اثر بعد مسافت شكسته مى شود سوال داشتم . من در خارج از كشور زندگى مى كنم و اينجا مردم از دوچرخه هم استفاده مى كنند و جاده دوچرخه با جاده

ماشين متفاوت است و طول آن يكسان نيست . چطور بايد مسافت را حساب كرد ؟

جواب :

معيار مسافتى است كه شخص طى مى كند .7

سؤال :

اگر كسى در ماه مبارك رمضان قبل از ظهر از سفر به وطن خود رسيده و در سفر هيچ كارى كه مفطر روزه باشد انجام نداده است فقط يك سيگار كشيده روزه آن روز را بگيرد ؟

جواب :

بنابر احتياط واجب بقيه روز را رجاء قصد روزه كند و بعد انرا قضا كند .8

سؤال :

اگر روزه دار در ماه رمضان قبل از ظهر به وطن خود برسد و در سفر فقط يك سيگار كشيده باشد تكليف روزه آن روز او چيست ؟

جواب :

بنا بر احتياط واجب قضا كنيد .9

سؤال :

شخصى است اهل خراسان و بيش از شش ماه است كه براى راه اندازى يك باب نانوايى در شهريار دائما در رفت و امد است و گاهى 1٠ روز و گاهى كمتر يا بيشتر در آنجا مى ماند و دوباره به زادگاه خويش برمى گردد و همين مدت را نيز در زادگاهش ميماند ضمنا مدتى را كه به مسافرت مى رود براى پيگيرى كار به تهران و كرج نيز مى رود و دوباره به شهريار برمى گردد ، حال حكم نماز و روزه او چيست ؟

جواب :

اگر از اول قصد تكرار مسافرتهاى مذكور نداشته است نماز او شكسته است و اما اگر از همان اول ميدانست كه براى شش ماه يا بيشتر ادامه دارد پس اگر در ماه ده روز يا بيشتر در مسافرت باشد البته در دو نوبت يا بيشتر كثير السفر است و نماز او در تمام مسافرتهايش تمام است

.1٠

سؤال :

حكم سفر دانشجويان و سربازان كه فاصله محل تحصيل آنها تا خانه بيشتر از مسافت شرع است چيست ؟

جواب :

چنانچه اين مسافرت بطور متوسط در ماه حداقل ده روز باشد و اين برنامه براى شش ماه ادامه پيدا كند نماز و روزه در همه سفرها تمام است .11

سؤال :

حكم در مورد روزه معلمى كه محل كارش در شهرى به فاصله 3٠ كيلومتر از شهر محل سكونتش است چه مى باشد ضمنا حدود 9 سال با گمان اينكه شغل وى اقتضا به مسافرت مى نمايد (مقلد امام بوده است) روزه هايش رابطور كامل گرفته است ؟

جواب :

نماز و روزه اش تمام است .12

سؤال :

درباره دانشجويى كه هفته اى 5 روز از اصفهان به ميمه مى رود، آيا نماز و روزه او شكسته است؟

جواب :

نماز او در همه سفرها و در همه جا تمام و روزه اش صحيح است.13

سؤال :

اينجانب در هفته، 2 روز در شهر (تورنتو) و 5 روز در شهر (هميلتون) زندگى مى كنم. شهر (تورنتو) اقامتگاه خانوادگى و شهر (هميلتون) اقامتگاه شخصى بنده است. نماز و روزه كامل است يا مسافر؟

جواب :

در هر دو جا نمازتان تمام است.14

سؤال :

من به خاطر شغلم هفته اى دو روز شنبه و يكشنبه ها و گاهى از عصر روز جمعه ها به سفر مى روم. تصادفاً امكان دارد محل كار در همان حومه شهر باشد. محل سفر شهرهاى مختلف است ولى تعدادشان تقريباً مشخص است. شغل من فروشندگى است و هر كجا نمايشگاه باشد از طرف شركتى كه برايش كار مى كنم به محل نمايشگاه مى فرستند، سؤال من اين است كه حكم نماز و روزه من

چيست؟

جواب :

اگر به طور متوسط در ماه ده روز در سفر مى باشيد نماز شما در همه سفرها تمام است و روزه را هم مىگيريد. و اگر كمتر از هشت روز است نماز شما شكسته است. و اگر 8 يا 9 روز است بين نماز شكسته و تمام جمع كنيد و در روزه هم بين امساك در سفر و قضاء آن احتياط كنيد.15

سؤال :

اينجانب طلبه اى هستم كه حدود 22 سال در تهران سكونت داشتم و آنجا را وطن دائمى خود قرار داده بودم 4 ماه قبل براى مراقبت از والدينم كه هر دو مريض هستند به اصفهان محل سكونت و تحصيل علوم دينى خود را تغيير دادم و به خيال اينكه به تهران باز نخواهم گشت از تهران نيت اعراض كردم و در طى اين 4 ماه نماز را در تهران كه مىرفتم شكسته مىخواندم حال بعد از 4 ماه معلوم شد كه نيت اعراض اشتباه بوده و احتمال بازگشت به تهران بسيار زياد است به سبب اصرار مأمومين كه در مسجد بازار در خدمت آنها بوديم و نيز احتمال انتقال والدينم به تهران همراه خودم سؤال من اين است آيا مىتوانم از اين نيت اعراض رجوع كنم و تهران به عنوان وطن قبلى (وطن دوم) من باقى بماند؟

جواب :

مي توانيد دوباره آنجا را وطن قرار دهيد.16

سؤال :

ما در محلى كار مى كنيم كه وضعيت شغلى ما طورى است كه 14 روز كار و 14 روز هم منزل مى رويم كه بيشتر از 6 فرسخ است در اين مدت 14 روز كار شايد يك يا دو بار هم مأموريت شغلى پيش بيايد كه بيشتر

از 6 فرسخ باشد و اين از مسئولت شغلى ما نيز مى باشد.

در محل كار وظيفه نماز و روزه ما چيست؟

در مأموريت وظيفه نماز و روزه ما چيست؟

در بين محل كار و منزل وظيفه نماز و روزه ما چيست؟

اگر مأموريت در هر هفته باشد ولى در 14 روز منزل مسافرتى در بين باشد يا نباشد وظيفه نماز و روزه ما چيست؟

اگر 7 روز در محل كار و 14 روز در منزل باشد وظيفه نماز و روزه ما چيست؟

و اگر ما بواسطه كار بايد هر روز اين 14 روز شغلى را در تردد باشيم وظيفه نماز و روزه ما چيست؟

جواب :

اگر يك هفته يا دو هفته در محل كار هستيد و اين وضع به مدت يكسال و نيم ادامه دارد آنجا در حكم وطن است و نمازتان در آنجا تمام و روزه صحيح است ولى در مأموريتها نماز شكسته است و اگر قبل از ظهر باشد روزه را مىتوانيد بخوريد و همچنين در سفر بين محل كار و وطن مگر اينكه مأموريتها به علاوه ساير مسافرتها به طور مستمر در ماه ده روز بشود كه در اينصورت كثير السفر شمرده مىشويد و نمازتان در همه مسافرتها حتى اگر به كشور ديگر باشد تمام است و همين حكم در صورتى است كه 14 روز شغلى را در تردد باشيد.17

سؤال :

من در تهران زندگي م يكنم ودانشجو در اسلامشهر هستم و در روزهاى 4 شنبه و 5 شنبه به آنجا مى روم مى خواستم بدانم كه آيا روزه من درست است يا خير؟

جواب :

بنابر احتياط واجب هم بايد روزه را بگيريد و هم قضا كنيد.18

سؤال :

با توجه به

اينكه مسافر مى تواند در چهار مكان مقدس كه در رساله عمليه ذكر گرديده نماز را تمام بخواند آيا شامل روزه هم مى شود؟ به عبارتى مسافر مى تواند در مكه مكرمه و يا مدينه منوره بدون قصد ده روز، روزه بگيرد؟

جواب :

شامل روزه نمي شود.19

سؤال :

من براى رفتن به سر كار هر روز مسافتى حدود 15٠ كيلومتر طى مي نمايم آيا با اين شرايط بنده مي توانم روزه بگيرم؟

جواب :

چنانچه اين وضعيت، شش ماه در يك سال يا سه ماه در بيشتر از يك سال طول مىكشد شما كثير السفر هستيد و د رهمه سفرها بايد نمازتان را تمام بخوانيد و روزه بگيريد و در ماه اول هم بايد احتياط كنيد.2٠

سؤال :

حكم نماز و روزه دانشجويان در محل آموزش خارج از وطن چيست؟

جواب :

اگر در محل درس سه يا چهار يا پنج روز مىماند و قصد استمرار براى مدت 2 سال داشته باشند محل درس آنها در حكم وطن است و اگر روزانه رفت و آمد مىكنند يا حداقل در ماه 1٠ بار سفر مىكنند كثير السفر و در همه جا نمازشان تمام و روزه صحيح است.21

سؤال :

من سه روز در هفته از حد ترخص مى گذرم تكليف نماز و روزه من چيست؟

جواب :

تمام است.22

سؤال :

دانشجويي كه در شهري غير از شهر خودش مي باشد حكم نماز و روزه او چيست ؟

جواب :

اگر قصد داشته باشد تا دو سال در آنجا باشد هر چند هفته اى 48 ساعت تمام با استقرار در خانه و غيره باشد محل درس در حكم وطن است و نماز و روزه اش تمام است البته در ماه اول احتياط

كند مگر اينكه قصد 1٠ روزه بكند .

23

سؤال :

حكم روزه مستحب در سفر چيست ؟

جواب :

مشروع نيست مگر با نذر.24

سؤال :

آيا كسى كه محل كارش در شهر ديگرى است ولى منزلش در شهر ديگرى و از اين جهت بايد هفته اى دو بار مسافرت كند بايد نماز و روزه خود را چگونه بجا آورد؟

جواب :

اگر كار او تا دو سال حداقل به همين نحو است در هر دو شهر نمازش تمام است.25

سؤال :

مسافرت در ماه رمضان براي روزه دار چه صورت دارد؟

جواب :

مانعي ندارد ولي اگر مسافرت براي فرار از روزه باشد مكروه است.26

سؤال :

اگر كسي قصد مسافرت به خارج از محل زادگاه خود داشته باشد و قصد هر روز ماندن نداشته باشد ميتواند روز ه بگيرد و نماز تمام بخواند يا خير ؟

جواب :

نميتواند روزه بگيرد و نماز را شكسته بخواند.27

سؤال :

شغل اينجانب در ورامين ميباشد و وطنم تهران و ساعت كاريم از صبح تا شب ميباشد نماز و روزه بنده چه حكمي دارد؟

جواب :

كثير السفر هستيد و در تمام سفرهايتان نمازتان تمام و روز تان صحيح است.28

سؤال :

زني هستم كه براي ديدن والدينم از دبي به ايران آمدم وفقط 8 روز مرخصي دارم الان منزل ابوي هستم آيا روزه بگيرم يا نه؟

جواب :

اگر شهر پدرتان زادگاه شما نباشد نماز شما شكسته وروزه صحيح نيست .29

سؤال :

1) بدليل كاري كه دارم حداقل 3 روز در هفته از محل سكنت خود خارج مي شوم آيا روزه كامل است يا خير؟

2) اگر به جهت تفريح وكار متفرقه به ساير شهرها نيز سفر كنم چگونه است؟

جواب :

اگر اين برنامه خداقل 6 ماه ادامه دارد نماز وروزه

شما در همه جا تمام است.3٠

سؤال :

لطفا بفرماييد اينكه فرد در 4 جا ميتواند نمازش را تمام بخواند ايا مثالا اگر هتلي در كربلا و يا مكه و يا مدينه و يا كوفه باشد نيز ميتواند نمازش را تمام بخواند و روزه اش را بگيرد يا تنها اختصاص حائر دارد اگر صحن و سراي جديد اضافه شود چطور؟

جواب :

درمكه و مدينه جايز است ولي در شهر كربلا و كوفه جايز نيست بلكه تنها در حرم يا مسجد كوفه جايز است .31

سؤال :

من دانشجو هستم در شهري دور و در هر هفته شايد ممكن باشد از محل تحصيلم دور شوم حكم نماز و روزه من در محل تحصيلم چطور است؟

جواب :

اگر تحصيل شما در انجا حد اقل 2 سال ادامه دارد نماز و روزه شما در انجا تمام است و در ماه اول اگر كمتر از ده روز انجا بمانيد احتياطا بين شكسته و تمام جمع كنيد.32

روزه مستحب ( تعداد : 4 )

آيا عمل جماع به هنگام روزه مستحبى در طول روز باعث ابطال روزه مى گردد و آيا كفاره دارد ؟ جواب :

روزه باطل مى شود و كفاره ندارد .1

سؤال :

در چه صورتى باطل كردن روزه مستحب است؟

جواب :

مستحب است براى كسى كه صوم مستحب گرفته روزه خود را قطع كند اگر برادر مؤمنى او را به طعامى دعوت كند.2

سؤال :

اگر انسان بر اثر فراموشى در روزه مستحبى چيزى بخورد يا بياشامد حكم آن چيست ؟

جواب :

روزه صحيح است .3

سؤال :

كسى كه روزه قضا بر مستحب بگيرد آيا ميتواند جايگزين كند؟

جواب :

جايگزين نميشود و كسى كه روزه ماه رمضان به ذمه او باشد صحيح نيست روزه مستحبى بگيرد و

روزه باطل است.4

روزه باردار ( تعداد : 4 )

زني كه زائيدن او نزديك است و روزه براي او ضرر دارد حكمش چيست؟

جواب :

زنى كه زائيدن او نزديك است و روزه براى خودش يا حملش ضرر دارد ، روزه بر او واجب نيست ، و بايد براى هر روز يك مُد طعام به فقير بدهد . واگر زاييدن او نزديك نباشد كفاره واجب نيست و در هر دو صورت روزه هائى را كه نگرفته بايد قضا نمايد .1

سؤال :

زن باردار در ماه هفتم است آيا مى تواند روزه بگيرد در صورتى كه دكتر به آن گفته ضرر دارد؟

جواب :

روزه نگيرد و بعد قضاء كند و براى هر يك روزه 75٠ گرم گندم يا نان به فقير بدهد.2

سؤال :

روزه هايى كه از زمان باردارى تا پايان شيردهى قضا دارم را چگونه بايد ادا نمايم؟ آيا در صورت ناتوانى جسمى بايد همه آنها را بگيرم؟

جواب :

مقدارى را كه توانايى داريد بايد قضا كنيد.3

سؤال :

زنى كه به علت زايمان نتواند روزه بگيرد چه مقدار بايد كفاره بدهد؟

جواب :

فقط قضاء مى كند.4

روزه در روزهاى بلند ( تعداد : 1 )

اينجانبان در كشور دانمارك زندگي مينماييم روز در ماه مبارك رمضان 18 تا 19 ساعت است حكم روزه ما چيست ؟

جواب :

هر شخصي كه مي تواند از طلوع فجر تا اول شب روزه بگيرد و از اين جهت در زحمت غير قابل تحمل واقع نمي شود وظيفه دارد روزه بگيرد و يا آنكه سفر كند و سپس روزه اش را قضا نمايد و اما كساني كه روزه

گرفتن به اين مدت برايشان ميسر نيست بايد يا سفر كنند و يا آنكه از اول طلوع فجر نيت روزه نمايند ولي هر وقت احساس كردند ادامه روزه برايشان غير

قابل تحمل است افطار نموده _ به مقدار لازم آب

و يا غذا بخورند _ و سپس روزه اين روز را قضا نمايند و كفاره اي بر آنان نيست .1

روزه زن بعد از حيض و نفاس ( تعداد : 4 )

اگر زن نزديك اذان صبح در ماه مبارك رمضان از حيض يا نفاس پاك شود وبراى هيچ كدام از غسل وتيمم وقت نداشته باشد ايا روزه اش صحيح است ؟

جواب :

اگر زن نزديك اذان صبح در ماه مبارك رمضان از حيض يا نفاس پاك شود وبراى هيچ كدام از غسل وتيمم وقت نداشته باشد , روزه اش صحيح است .1

سؤال :

اگ_ر زن پيش از اذان صبح در ماه رمضان از حيض يا نفاس پاك شود و براى غسل وقت نداشته باشد تكليف چيست ؟

جواب :

اگ_ر زن پيش از اذان صبح در ماه رمضان از حيض يا نفاس پاك شود و براى غسل وقت نداشته باشد , بايد تيمم نمايد ولى لازم نيست تا اذان صبح بيدار بماند وهمچنين است حكم جنب در صورتى كه وظيفه اش تيمم باشد.2

سؤال :

اگ_ر زن در شب ماه رمضان پيش از اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و عمدا غسل نكند حكمش چيست ؟

جواب :

اگ_ر زن در شب ماه رمضان پيش از اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و عمدا غسل نكند , واگر وظيفه اش تيمم است تيمم ننمايد , روزه آن روز را بايد تمام كند و قضاى آن را ن_ي_ز بگيرد , و در روزه قضاى ماه رمضان اگر عمدا غسل وتيمم را ترك كند , بنابر احتياط واجب نمى تواند آن روز را روزه بگيرد.3

سؤال :

ايا زن پس از قطع خون حيض

و نفاس كه مىتوانسته قبل از طلوع فجر غسل كند وروزه بگيرد ؟

جواب :

زن پس از قطع خون حيض و نفاس كه مىتوانسته قبل از طلوع فجر غسل كند و روزه بگيرد اگر اهمال كرده تا طلوع فجر ناپاك بماند روزه آن روزش باطل است و همانند بقاء عمدى بر جنابت مىباشد و آن روز را از روى ادب امساك مىكند و بعد،قضا به جا ميآورد و اگر غسل ممكن نباشد بايد تيمم نمايد.4

رقص ( تعداد : 1٠ )

رقصيدن شخص در آينه براي خودش چه حكمي دارد؟

جواب :

به احتياط واجب جايز نيست.1

سؤال :

حكم رقصيدن براى مردان و زنان چيست؟

جواب :

رقص زن براى زنان و مرد براى مردان بنابر احتياط واجب جايز نيست و تنها رقص زن و شوهر اگر دور از ديد ديگران باشد جايز است .2

سؤال :

مى خواستم حكم رقص زن براى زن را در مجالس عروسى اگر صرفا براى ابراز شادى عروسى باشد را بدانم؟

جواب :

بنابر احتياط لازم جايز نيست.3

سؤال :

رقصيدن مرد در مجلس مردانه چه حكمى دارد؟

جواب :

بنابر احتياط واجب جايز نيست.4

سؤال :

آيا رقصيدن سنتى با رقصهاى نوين و غربى در حكم متفاوتند ؟

جواب :

اگر رقص باشد اشكال دارد.5

سؤال :

آيا رقصيدن زن براي شوهر با نوار موسيقي جايز است ؟

جواب :

جايز نيست .6

سؤال :

آيا رقص براي ورزش و ايجاد شادي با خواهر يا مادر اشكال دارد؟

جواب :

به احتياط واجب جايز نيست.7

سؤال :

آيا رقصيدن در تنهايي نيز اشكال دارد ؟

جواب :

رقصيدن زن براي زن يا به تنهايي _ به احتياط واجب _ جايز نيست .8

سؤال :

آيا يادگيري هنر رقص جايز است؟ جواب :

بنابر احتياط به طور مطلق جايز نمي باشد.9

سؤال :

آيا زن مي تواند دربرابر شوهرش

با موزيك و يا بدون آن، برقصد؟

جواب :

بدون موزيك، جايز مي باشد.1٠

رمى جمرات ( تعداد : 2٠ )

در مناسك فرموده ايد رمى در شب عيد براى زنان و ديگر كسانى كه مجاز به حركت از مشعر در شب هستند، مُجزى است. از جمله كسانى كه حركت در شب برايشان مجاز شمرده شده است «متولى امور افراد معذور» است. حال آيا براى چنين كسى رمى در شب _ اگرچه روز نيز بتواند رمى كند _ جايز است، يا نه؟

جواب :

اگر افراد معذور بتوانند در روز عيد به مقدار رمى كردن از او بى نياز باشند، رمى كردن در شب برايش مُجزى نيست.1

سؤال :

اگر پس از پايان ماه ذى حجه، متوجه خلل شود، وظيفه اش چيست ؟

جواب :

احتياط اولى آن است كه اگر خودش حج كرد، آن را قضا كند وگرنه ديگرى را نايب خود سازد تا در سال بعد به نيابت از او روز عيد، رمى جمره كند.2

سؤال :

اگر در فرض سؤال قبلى، حاجى پس از روز دوازدهم متوجه شود، چه كند؟

جواب :

تا هنگامى كه در منى يا مكه است، آن را جبران كند.3

سؤال :

اگر بر اثر جهل يا فراموشى در رمى جمره عقبه روز عيد خللى رخ دهد و حاجى فقط پس از طواف و سعى متوجه آن شود، وظيفه اش چيست؟

جواب :

فقط رمى را جبران كند و ديگر بر او چيزى نيست.4

سؤال :

علامت هاى جديد حدود منى نشان مى دهند كه انتهاى منى كنار جمره كبرا قرار دارد، به گونه اى كه اگر حاجى بخواهد پشت به قبله، جمره را رمى كند و فقط يك ذراع (گز) با آن فاصله داشته باشد، باز خارج از حدود منى قرار

مى گيرد، در اين حال وظيفه اش چيست؟

جواب :

هنگام رمى جمره عقبه، در منى بودن معتبر نيست، لذا مانعى ندارد كه حاجى هنگام رمى از طرف رو به رو از آن دور بايستد، بلكه مستحب است كه رمى كننده به مقدار ده ذراع يا پانزده ذراع از آن دورتر بايستد.5

سؤال :

آيا رمى به وسيله سنگريزه هايى كه مشكوك الاستفاده است، مُجزى است؟

جواب :

آرى، رمى با آن ها مُجزى است.6

سؤال :

اگر نزديك جمره سنگريزه هايى بود كه معلوم نشد از آن ها براى رمى استفاده شده است يا آن كه هنوز دست نخورده است و بر اثر ازدحام يا غير آن از دست حُجاج بر زمين افتاده است، آيا رمى با آن ها مُجزى است؟

جواب :

تا وقتى كه اجمالاً معلوم نشود كه در آنها سنگريزه هاى استفاده شده از قبل است، مُجزى است وگرنه رعايت احتياط لازم است.7

سؤال :

آيا مى توان از بالاى كوه هاى محيط بر مشعرالحرام براى رمى جمرات سنگريزه برداشت؟

جواب :

كوه هاى مذكور اگر داخل منطقه حرم باشد، رمى با سنگريزه هاى آن جايز است.8

سؤال :

اخيراً نيروهاى دولت سعودى ديوار پشت جمره عقبه را برداشته اند، آيا رمى از اين سوى جمره مُجزى است؟

جواب :

بنابر احوط _ اگر اقوى نباشد _ مُجزى نيست.9

سؤال :

آيا رمى جمرات از طبقه بالايى كافى است؟

جواب :

احتياط در رمى جمرات، رمى مقدارى است كه در دوران پيامبر و ائمه (عليهم السلام) موجود بوده و امروزه به دليل ارتقاع قاعده زمينى اش از زمين بالاتر است. حال اگر حاجى نتوانست اين مقدار را رمى كند، احتياط واجب آن است كه هم براى رمى خود نايب بگيرد و هم خودش

آن مقدار زايد را رمى كند.1٠

سؤال :

فرموده ايد : احتياط در رمى جمرات، رمى مقدارى است كه در دوران پيامبر و ائمه(عليهم السلام) موجود بوده است. چه خوب بود لطف مى كرديد و طول و عرض اين مقدار را معين مى كرديد ؟

جواب :

از نظر عرفى ظاهراً افزايش در آن صورت نگرفته است و اما از نظر طول، بعيد نيست رمى مقدارى كه بر قاعده زمينى اش قرار دارد و از زمين بالا آمده و به اندازه قامت يك انسان معمولى و بلكه كمى بيشتر از آن است، مُجزى باشد.11

سؤال :

آيا براى زن، بيمار و مانند آن ها جايز است كه شب يازدهم و دوازدهم، رمى جمرات كنند؟

جواب :

جواز رمى شبانه _ به جز رمى جمره عقبه در شب عيد _ مختص كسانى است كه از توقف در روز حتى به مقدار رمى كردن معذور باشند، مانند شخصى كه مى ترسد، چوپان و بنده، اما زنان، افراد ناتوان و كودكان و مانند آن ها كه به دليل شدت ازدحام نمى توانند در روز رمى كنند، بر آنان لازم است كه براى آن نايب بگيرند، گرچه احتياط اولى آن است كه هم خودشان شبانه رمى كنند و هم براى رمى در روز نايب بگيرند.12

سؤال :

هنگام رمى جمرات سه گانه، سزاوار است كه حاجى چگونه بايستد؟

جواب :

هنگام رمى جمره عقبه مستحب است كه رو به آن و پشت به قبله و در فاصله ده تا پانزده ذراعى آن بايستد. اما براى رمى جمره اُولى و وسطى سزاوار است كه رو به قبله بايستد.13

سؤال :

اگر به رمى جمره عقبه در روز عيد و رمى جمرات سه گانه در

روز يازدهم، خللى وارد شود و لازم شود كه آن را روز دوازدهم قضا كنند، دو سؤال پيش مى آيد :

الف : آيا واجب است كه قضا را بر ادا مقدم دارند؟

ب : آيا واجب است كه ميان قضا و ادا فاصله اندازند؟ مقدار آن چقدر است؟

جواب :

الف : آرى، بنابر احتياط واجب، بايد آن را مقدم دارند.

ب : آرى، بنابر احتياط واجب بايد ميان آن دو فاصله انداخت و براى اين كار، مقدارى از وقت را فاصله انداختن كافى است.14

سؤال :

اگر حج گزارى براى رمى جمرات نيز از سوى ديگرى نايب شد و خواست هم براى خودش رمى جمرات كند و هم به نيابت از او، آيا بر او لازم است كه نخست جمرات سه گانه را براى خودش رمى كند و چون همه را به پايان رساند بازگردد و به نيابت از ديگرى رمى كند، يا آن كه برايش جايز است كه جمره اولى را نخست براى خودش و سپس به نيابت از ديگرى رمى كند و پس از آن نزد جمره دوم و جمره كبرا برود و به همين ترتيب عمل

كند؟

جواب :

انتخاب شيوه دوم نيز برايش جايز است.15

سؤال :

وظيفه زن براى رمى جمرات در حالات زير چيست :

1_ اگر ازدحام شديد باشد به حدى كه نتواند خودش رمى كند، اما احتمال دهد كه پس از آن، خلوت شود؟

2_ اگر بداند كه شدت ازدحام به زودى كم مى شود و مى تواند خودش رمى كند؟

3_ اگر به سوى محل رمى رفت و شدت ازدحام را ديد و از اين كه بتواند تا آخر وقت هم رمى كند، نوميد شد؟

4_ اگر نايب گرفت و

در طول روز از برطرف شدن ازدحام باخبر شد ؟

5_ اگر شبانه رمى كرد و سپس ازدحام در روز برطرف شد؟

6_ اگر مى توانست خودش رمى كند، اما بر اثر جهل به حكم، براى رمى نايب گرفت؟

7_ اگر مى توانست خودش رمى كند، اما بر اثر جهل به موضوع نايب گرفت؟

8_ در حالاتى كه قضا بر او واجب است، آيا برايش جايز است كه قضاى رمى را شبانه به جاى آورد؟

جواب :

1- در اين صورت جايز است كه نايب بگيرد، اما اگر پس از خودش توانست رمى كند، بايد چنين كند.

2- در اين صورت جاى نايب گرفتن نيست و بايد صبر نمايد تا بتواند خودش رمى كند.

3- بر او لازم است كه براى اين كار ديگرى را نايب بگيرد.

4- به محل رمى بازگردد و خودش رمى كند.

5- اين سؤال مبنى بر جواز رمى شبانه براى زن و ديگرانى است كه از ازدحام روزانه مى ترسند، ليكن از نظر ما جايز نيست.

6- در صورتى كه وقت باشد بايد آن را اعاده كند و اگر وقت گذشته باشد، بايد قضاى آن را به جاى آورد.

7- مشمول جواب قبلى است.

8- نه، بلكه بر او لازم است كه در روز قضا كند.16

سؤال :

اگر حج گزارى براى رمى جمرات نيز از سوى ديگرى نايب شد و خواست هم براى خودش رمى جمرات كند و هم به نيابت از او، آيا بر او لازم است كه نخست جمرات سه گانه را براى خودش رمى كند و چون همه را به پايان رساند بازگردد و به نيابت از ديگرى رمى كند، يا آن كه برايش جايز است كه جمره اولى را نخست

براى خودش و سپس به نيابت از ديگرى رمى كند و پس از آن نزد جمره دوم و جمره كبرا برود و به همين ترتيب عمل

كند؟

جواب :

انتخاب شيوه دوم نيز برايش جايز است.17

سؤال :

اگر بر حاجى در روز دوازدهم قضاى رمى جمره عقبه براى روز دهم و رمى جمرات سه گانه براى روز يازدهم واجب شد، آيا برايش جايز است كه دو جمره اولى و دوم را به عنوان قضاى روز يازدهم و اداى روز دوازدهم رمى كند و سپس جمره عقبه را به عنوان قضاى روز دهم و يازدهم و اداى روز دوازدهم رمى نمايد؟ يا بر او لازم است كه جمره عقبه را به عنوان قضاى روز دهم رمى كند و آن گاه يك بار جمرات سه گانه را به عنوان قضاى روز يازدهم رمى كند و سپس يك بار ديگر به عنوان اداى روز دوازدهم رمى نمايد؟

جواب :

نخست جمره عقبه را به عنوان قضاى روز دهم رمى كند. سپس در مورد رمى جمرات سه گانه به عنوان قضاى روز يازدهم و اداى روز دوازدهم، يكى از دو راه زير را مى تواند پيش بگيرد : 1_ نخست جمرات سه گانه را يكجا براى روز يازدهم و سپس براى اداى روز دوازدهم رمى كند و ميان ادا و قضا اندكى فاصله زمانى به مقدارى قرار دهد.

2_ هر جمره را دوبار رمى كند : نخست آن را به عنوان قضاى روز يازدهم و سپس به عنوان اداى روز دوازدهم رمى كند و ميان اين دو رمى نيز اندكى فاصله بيندازد.18

سؤال :

رمي جمره در طبقه دوم مجاز است يا نه ؟

جواب :

احتياط واجب جايز نيست

ومجزي نيست .19

سؤال :

نظر آقا در مورد رمي جمره جديد چيست با توجه به اينكه طول ديوار 25 متر شده وحين انجام رمي مكان قبلي واصلي رمي مشخص نيست ودر عين حال ناممكن است تكليف چيست؟

جواب :

كافي است كه بر وسط ديوار رمي شود.2٠

رؤيت هلال ( تعداد : 14 )

دليل اينكه ماه شب اول رمضان را بايد با چشم غير مسلح ديد چيست؟

جواب :

روايات اهل بيت (عليهم السلام) : (صم للرؤية) يعنى: (با رؤيت هلال روزه بگيريد).1

سؤال :

اگر مرجع تقليد فردى مثلاً در نجف اشرف باشد و خودش در يك كشور ديگر باشد مرجع تقليد حلول ماه را رؤيت نمايد و حلول ماه در محل سكونتش مشخص نشود و مراجع آن منطقه حلول ماه را اعلام ننمايند تكليف فرد چيست؟

جواب :

كافى نيست مگر براى شهرهائى كه غروب آفتابشان همزمان يا بعد از آن شهر باشد كه هلال در آن ديده شده آنهم مشروط به اينست كه در خطوط عرضيه اختلاف زيادى بين آنها نباشد.2

سؤال :

در خصوص افق شرعى براى كسى كه مقلد حضرتعالى مى باشد ولى در سرزمينى زندگى مى كند كه به لحاظ افق شرعى با افق شرعى شما اختلاف زيادى دارد مسئله رؤيت هلال ماه و روز اول ماه رمضان براى چنين شخصى چه حكمى پيدا مى كند؟ آيا بايد به حكم شرعى مرجعى كه هم افق با بنده است اقتدا كنم؟ يا به حكم مرجع تقليد خودم كه حضرتعالى مى باشيد ولى به لحاظ افق شرعى با بنده هم افق نيستيد؟ و آيا حكمى را كه شما مثلاً در خصوص اول ماه صادر مى فرمائيد براى بنده كه هم افق با شما نمى باشم نيز لازم

الاجراء مى باشد؟ و يا شما براى كسانى كه با شما هم افق نيستند حكم ديگرى صادر مى فرمائيد كه مىبايستى افرادى امثال من از آن پيروى بكنند؟ ضمناً آيا افق شهر نجف با افق شهر تهران يكى مي باشد؟

جواب :

ثبوت هلال نياز به رؤيت يا شهادت عدول يا اطمينان شخصى دارد و حكم مرجع اثرى ندارد و ايشان هم حكمى صادر نفرموده اند و فقط فرمودند نزد من به شهادت شهود عدول ثابت شده است و البته اين شهادت اگر براى شما اطمينان بخش باشد كافى است در صورتى كه افق يكى باشد و چون بحسب ظاهر شهر رؤيت حسا و قطيف بوده است براى تهران كافى است.3

سؤال :

براى من كه مقلد شما هستم وقتى حلول ماه در عراق براى شما رؤيت مى شود و به اثبات مى رسد براى من هم كه ساكن تهران هستم حلول ماه قابل قبول است ؟

جواب :

بلى چنين است زيرا كه فرق دو افق ده دقيقه يا كمتر است .4

سؤال :

آيا مى توان در تشخيص اول ماه مبارك رمضان و عيد فطر از ابزار و دستگاه پيشرفته جديد و علم نجوم بدون رويت با چشم استفاده نمود ؟ چرا ؟ و چر در چند سال اخير در تشخيص اول ماه مبارك رمضان و عيد فطر اين همه اختلاف پيش امده است ؟

جواب :

اگر به نحوى باشد كه موجب اطمينان بوجود ماه در افق شهر بحدى كه قابل رويت باشد با چشم غير مسلح مانعى ندارد . و ممكن است يكى از عوامل اختلاف نظر باشد .5

سؤال :

آيا مقلدين در مورد تعيين روز عيد فطر بايد به مراجع خود

رجوع كنند يا همان روزى كه در كشور عيد فطر اعلام مى شود بايد مدنظر همه باشد ؟

جواب :

اين امر تقليدى نيست و شخص بايد اطمينان پيدا بكند .6

سؤال :

با وجود مراكز مهم رصدخانه اى و ژئوفيزكى و علم روز دنيا كه حلول ماه را ثابت مي كند آيا باز هم اثبات آن بايد از طريق رؤيت چشم غير مسلح باشد؟ دلايل شرعى اين الزام چيست؟ در غير اينصورت ديدگاه حضرتعالى چه مي باشد؟

در هنگام همزمانى ماه مبارك رمضان با فصل پاييز و زمستان و شرايط خاص جوى چگونه مىتوان به رؤيت هلال از طريق چشم غير مسلح اكتفا كرد؟ آيا به لحاظ شرعى مانعى بر سر راه اثبات اين امر از طريق علوم جديد وجود دارد؟

جواب :

اگر از طرق علمى اطمينان حاصل شود كه ماه در آن شب بر افق بلد بوده به نحوى كه قابل رؤيت با چشم غير مسلح باشد كافى است، و اما اگر فقط اصل بودن را ثبات بدانند ولى به قدرى ضعيف باشد كه به هيچ وجه با چشم غير مسلح ديده نشود اول ماه شمرده نمي شود.7

سؤال :

با توجه به اختلافات فاحش در رؤيت هلال ماه: (1) ميزان رؤيت چيست؟ (2) آيا استفاده از تقويمهاى موجود كافى مى باشد يا اينكه بايد از طرف مراجع اعلام رؤيت گردد؟ (3) آيا ديدن ماه در يك كشور ملاك براى ديگر كشورها نيست؟ افق يك كشور تا كجاست؟ (4) آيا به محض رؤيت در يك شهر بقيه شهرهاى آن كشور بايد تبعيت نمايند؟

جواب :

هلال ثابت مى شود وقتى كه انسان خودش رؤيت كند، يا اينكه دو نفر عادل به آن شهادت

دهند، يا رؤيت هلال به حدى شايع شود كه براى انسان علم آور باشد اگر ماه در منطقه اى رؤيت شود براى تمامى مناطقى كه با آن منطقه هم افق است ثابت مى شود. يعنى تمامى مناطقى كه اگر مانعى نباشد ماه در آنجا هم قابل رؤيت است.8

سؤال :

مقلد معظم له هستيم آيا بايد براى رؤيت هلال و عمل به تكاليف وابسته به اين موضوع مثل روزه و عيد فطر بايد طبق نظر ايشان عمل كنيم؟ و نيز چطور مى توانيم مثلاً راجع به هلال ماه شوال نظر ايشان را بفهميم؟

جواب :

ملاك در وجوب افطار تحصيل وثوق به بودن ماه در افق شهرى كه مقيم هستيد به نحوى كه قابل رؤيت باشد با چشم غير مسلح.9

سؤال :

چنانچه فردى مقلد مرحوم آيت الله خوئى بوده سپس مقلد حضرتعالى گرديده و در بقا به ميت باقى مانده بر اساس فتواى آن مرحوم چنانچه در نيمكره رويت حلال ماه در شهرى مشخص شود مثلا در عربستان هلال رويت شود براى مومنين مقلد ايشان در شهر شيراز كفايت مى كند اما در شهر شيراز از عموم مردم بر اساس فتواى بقيه مجتهدين روزه بوده تقاضا مى شود مشخص فرمائيد اگر فردى در روز پنج شنبه با تشخيص پيش گفت عيد گرفته چه حكمى دارد ؟

جواب :

بنابر فتواى مرحوم آيت الله خوئى اگر هلال ماه در عربستان رويت شود براى شيراز كافى است و چنانچه رويت ماه در عربستان براى شما ثابت است قضاى آن روز لازم نيست .1٠

سؤال :

آيا براي تعيين عيد فطر بايد از حاكم شرع تبعيت كرد؟

جواب :

از اطمينان خود به بودن ماه در افق مكاني كه

هستيد به نحوي كه با چشم غير مسلح قابل رويت باشد تبعيت كند.11

سؤال :

اگر هلال ماه در عربستان ديده شود آيا ما هم در ايران بايد آن روز را عيد قرار دهيم؟

جواب :

اگر به طورى نباشد كه رؤيت در آنجا ملازم با رؤيت در مكان شما است البته در صورت نبود مانع ثابت مى شود.12

سؤال :

آيا اگر هلال در خاور زمين ثابت شود در باختر، هم به ثبوت مي رسد و يا اگر هلال در آمريكا ديده شود در اروپا هم ثابت مي شود؟

جواب :

اگر هلال در خاور زمين ثابت شود براي باختر نشينان هم ثابت مي شود به شرط آن كه فاصله دو مكان از حيث عرض جغرافيايي زياد نباشد اما اگر هلال در باختر ثابت شود لازم نيست در خاور هم ثابت گردد هر چند از طريق ماندن هلال در مكان نخست به زمان نسبتاً طولاني كه با مكان دوم از جهت وقت طلوع و غروب آفتاب متفاوت است.13

سؤال :

در برخي بلاد شرقي به استناد سخن عده اي شاهد كه رؤيت هلال كرده اند اول ماه نزد بعضي علما ثابت مي شود با اين ويژگي:

1- شهود هر چند سي تن باشند مثلآ در بلاد مختلف پراكنده مثل اين كه دو تن از اصفهان ،سه تن ازقم ،دو تن از يزد چهار تن ازكويت ،پنج تن از بحرين ،دو نفراز أحساء،شش نفر از سوريه و همينطور.

2- افق در برخي سرزمينهاي باختري هم صاف بوده و امكان رؤيت در آنجاها توسط مؤمنان ، امكان داشته باشد و مانعي از رؤيت نبوده است.

3- رصد خانه انگلستان اعلام كرده كه ديدن هلال در امشب (مثلأ )در انگلستان

بدون تلسكوپ و چشم مسلح ممكن نيست اما فردا شب رويت بدون وسيله ميسر مي باشد.

حكم دراين مورد چيست ؟نظر مبارك را بفرماييد.

جواب :

مهم آن است كه انسان شخصأ به رؤيت هلال پيدا كند و يا بينه شرعي بدون معارض بررؤيت هلال اقامه شود اما در حالات مذكوردر سؤال و امثال آنها ،غالبأ اطمينان حاصل نمي شود بلكه اطمينان به عدم رؤيت بيشتر است وحتي احتمال هست كه شهادت و گواهي افراد بر پايه خيال و خطاي چشم بوده باشد و خدا داناست.14

رانندگى ( تعداد : 1 )

ايا رانندگي براي خانمهاجايز است ؟

جواب :

رانندگي براي زن با حفظ حجاب اسلامي و ساير شؤون جايز است .1

ربا ( تعداد : 13 )

در مورد پس انداز در بانك به خاطر جبران ارزش پول در مقابل اخذ سود نظر آيةالله سيستانى چيست ؟ وآيا اگر صرف اخذ سود، پولى را در بانك گذاشتيم اخذ سود آن جايز است يا خير ؟

جواب :

چنانچه طبق معامله شرعيه مثل مضاربه با رعايت شرائط آن باشد گرفتن سود جايز است و در غير اين صورت شرط سود نكنيد و هر چه به شما دادند نصف آن را به فقير متدين صدقه داده ونصف ديگر را تملك كنيد.1

سؤال :

درصورت پرداخت وام قرض الحسنه به صورتى كه مقدارى از سپرده شخص تا اتمام اقساط نزد صندوق جهت استفاده ديگر اعضا باقى بماند از نظر شرعى چه حكمى دارد همچنين كارمزدى كه بابت اين امر در يافت مى گردد؟ از نظر شرعى چه حكمى دارد؟

جواب :

سپردن به شرط قرض گرفتن و قرض دادن به شرط سپردن و همچنين گرفتن كارمزد ربا و حرام است.2

سؤال :

خواهشمند است در رابطه با سود سپرده بانكها (كوتاه مدت - بلند مدت ) اعلام نظر بفرمائيد؟

جواب :

اگر بر اساس عقود شرعى باشد حلال است.3

سؤال :

اينكه مى گويند از بانك كافر مى شود ربا گرفت پس مراد از بانك كافر چه بانكى است اگر چنانچه مراد از آن بانكى باشد كه تمام مشتركين آن كافر باشند كه در هيچ جا چنين چيزى وجود ندارد .

جواب :

يعنى مالك و سهامداران بانك غير مسلمان باشند.4

سؤال :

شخصى را مى شناسم كه از مردم پول بصورت ربا دريافت مى كرده و سود انرا به طرف

حسابهايش پرداخت مينموده است . متاسفانه اين شخص كه مرد مسلمانى هم هست به واسطه اين كار مبلغ سنگينى ورشكست شده است و بقول خودش زندگيم به خاك سياه نشسته است . پس از توبه و گذشت مدت زمانى به دوستان و خيرين رو آورد و از آنها بصورت قرض الحسنه دريافت مى كند تا با اين پولها مبلغى از بدهيهايش را پرداخت كند ( به هر ربا خوارى حدودا يك سوم پرداخت مى كند ) . سوال من اينست كه با توجه به رقم بالاى بدهى اين فرد و رقم پايين قرض الحسنه اى كه دريافت مى كند حكم اين كار و برخورد اين آقا با رباخواران چگونه است ؟

جواب :

با فرض اضطرار گناهى بر او نيست .5

سؤال :

چون گرفتار نزول مي باشم و طبق نص قرآن كريم اعلام جنگ با خدا نموده ام آيا نماز و روزه اينجانب صحيح مي باشد و اگر صحيح است قول خداوند نسبت به اعلام جنگ چه مفهومى دارد.

جواب :

اگر نماز و روزه واجد شرائط معتبر باشد صحيح است و منافاتى با اعلام جنگ از سوى خدا ندارد و نتيجه اين است كه اگر توبه كنيد قضاى اين اعمال لازم نيست و البته همين جنگ با كسى است كه نزول بخورد نه آنكه مي دهد.6

سؤال :

كارمند بانكى يا مؤسسه اى، بخشى از كار روزانه اش مربوط به امور قرض ربوى يا فعل حرام ديگر است. اصل عمل و اخذ اجرت در برابر آن چه حكمى دارد؟

جواب :

كار مربوط به معاملات ربوى حرام و اجرت در مقابل آن نيز حرام است و مالك نمى شود.7

سؤال :

كارمند بانكى يا مؤسسه

اى، بخشى از كار روزانه اش مربوط به امور قرض ربوى يا فعل حرام ديگر است. اصل عمل و اخذ اجرت در برابر آن چه حكمى دارد؟

جواب :

كار مربوط به معاملات ربوى حرام و اجرت در مقابل آن نيز حرام است و مالك نمي شود.8

سؤال :

حكم ربا خوارى و ربا گير چيست ؟

جواب :

ربا خوارى به چه صورت باشد گناه كبيره و مستوجب عقاب دنيوى و اخروى است .9

سؤال :

آيا معاوضه 1٠ كيلو برنج درجه 3 با قيمت 1٠٠ تومان با 1كيلو برنج درجه يك با قيمت 1٠٠٠ تومان حكم ربا دارد ؟

جواب :

ربا است .1٠

سؤال :

آيا بيمه نمودن ماشين به صورت اقساطي در ازاي دادن پول بيشتر امري ربوي محسوب ميشود؟

جواب :

ربا نيست و اشكال ندارد.11

سؤال :

اگر شخصي بخواهد وسيله اي را به صورت اقساط بخرد آيا سودي كه فروشنده در هر ماه از خريدار مي گيرد حالت نزول دارد يا خير؟

جواب :

اگراقساط آن گرانتر فروخته شود حالت نزول ندارد وحلال است.12

سؤال :

اينجانب مبلغى پول به عنوان قرض الحسنه به شخصى داده ام و مقرر شده او با اين پول كار كرده و 3٠ درصد از سود حاصله را به من بدهد. به علت سختى حساب براى ايشان مقرر شد ايشان على الحساب ماهانه 3٠ هزار تومان به من بدهند و سر سال دو طرف در ما بقى سود مصالحه و صرف نظر كنند آيا اين عمل ربا نيست؟

جواب :

ربا است.13

رد مظالم ( تعداد : 2 )

رد مظالم را توضيح دهيد ؟

جواب :

انفاق بر فقراء به نيابت از سوي كسي كه اوبر انفاق كنند ه حق مالي داشته است اما شناسايي اوودفع مال به وي ، ممكن نمي

باشد وحتي به كسان ووارثان شرعي اوهم دسترسي ندارد.1

سؤال :

براي پرداخت رد مظالم اجازه مجتهد لازم است؟

جواب :

بله به احتياط واجب.2

رشوه ( تعداد : 4 )

دادن و گرفتن رشوه در جائى كه رسيدن به حق ، متوقف بر دادن آن باشد چه حكمى دارد ؟

جواب :

رشوه شرعاً اختصاص به محدوده قضاء دارد ، و دادن آن براى رسيدن به حق خود جايز است ، گرچه گرفتن آن حرام است .1

سؤال :

در صورتيكه رسيدن بحق منوط به دادن رشوه نباشد بلكه تسريع در كار مى شود چه حكمى دارد و آيا اگر بعنوان صدقه يا هديه بدهد چطور ؟

جواب :

اگر هدف مشروع باشد و موجب تضييع حق كسى نشود اشكال ندارد و ساير عناوين همان حكم را دارد .2

سؤال :

اگر معلمي براي دادن نمره به دانش اموز كه نمره كم اورده است پول بگيرد حكم اين پول چيست؟

جواب :

جايز نيست.3

سؤال :

رشوه دادن چه حكمي دارد؟

جواب :

رشوه حرام است.4

ز

زيارت ( تعداد : 2 )

براي خانمهايي كه عذر شرعي دارند تا چه حدي مي توانند به ضريح ائمه (عليهم السلام)نزديك شوند ؟

جواب :

رفتن به رواقها مانعي ندارد و فقط از همان قسمتي كه ضريح در آنجا قرار دارد به احتياط واجب دوري كنند .1

سؤال :

حائر حرم حضرت حسين(ع) را كه ميتوان نماز را بطور كامل خواند كجاست؟

جواب :

وحائرحسيني (كه مسافر در آن جا مخير بين قصر وتمام است) بمقدار 2/1 11 متر است از هر طرف قبر شريف.2

زكات ( تعداد : 14 )

چون امروز سكه طلا (بهار آزادى) در معاملات استفاده نمى شود غير از خمس زكات هم به آن تعلق مى گيرد يا نه؟

جواب :

زكات ندارد.1

سؤال :

آيا دامدار مى تواند بدون اجازه شريكش زكات حيوان را بدهد؟

جواب :

اگر سهم او به حد نصاب مىرسد بايد زكات سهم خود را بدهد.2

سؤال :

حقوق من در ماه 114٠٠٠ تومان است . مى خواهم بدانم وضع زكالت و خمس من چگونه است . من از نظر روحى منعى براى پرداخت هر ميزان مبلغ كه تعيين شود ندارم منتها مى خواهم بدانم من در حاليكه خودم جهيزيه براى ازدواج در آينده نامعلوم ندارم و جز خودم كسى عهده دار اين مسئله نيست . بر من خمس واجب است ? چقدر ? و زكات من در ماه چقدر است ?

جواب :

بر اموال شما زكات واجب نيست ولى بايد هر چه را كه در اثناء سال خمسى صرف در مخارج خود از جمله تهيه جهيزيه و مانند آن نكرديد و تا سرسال خمسى باقى مانده تخميس نمائيد و سال خمسى شما از روز شروع به كار حساب مى شود .3

سؤال :

اگر جنسى را بخرد كه به آن خمس

يا زكات تعلق گرفته باشد در اين صورت بايد به مقدارى بخرد كه بمقدار آن حقوق نزد بايع بماند يا اگر تمام را خريد با احتمال اينكه او حقوق را مى دهد كفايت مى كند يا اگر تمام را خريد و احتمال دادن آن بعد از بيع بدهد كافى است و يا اگر تمام را خريد و علم داشت اورا پرداخته نكرده و نمى كند ، حكم او در اين صورت چيست ؟

جواب :

در همه صور بيع صحيح است و بر مالك است كه خمس و زكات آن را از مال ديگر خود بپردازد . ولى در مورد زكات اگر مشترى يقين داشته باشد كه بايع زكات را نمى پردازد بايد خود زكات سال را بپردازد ، و اگر از طرف بايع فريب خورده باشد مى تواند از او مطالبه كند .4

سؤال :

طلا چه ساخته شده و چه ساخته نشده ارزش مالى دارد. در چه حالت به آن زكات تعلق مى گيرد؟ آيا طلاى زينتى زكات دارد؟

جواب :

در هر دو حالت به آن زكات تعلق نمى گيرد و زكات به طلائى تعلق مى گيرد كه سكه و پول رايج باشد.5

سؤال :

نصاب غلات براي زكات چقدر است و چه مقدار آن را بايد به عنوان زكات بدهد ؟

جواب :

غلات اگر از 847 كيلوگرم كمتر باشد زكات ندارد و در اين مقدار و بيشتر اگر آبياري آن با باران يا آب رودخانه بدون استفاده از پمپ و امثال آن بوده يك دهم است و اگر با استفاده از وسايل بوده يك بيستم است .6

سؤال :

1 _ آيا به طلايي كه براي زينت زن استفاده مي شود زكات

تعلق مي گيرد ؟ 2 _ آيا به طا يا سكه هايي كه مهريه زن است زكات تعلق مي گيرد ؟

جواب :

1- زكات ندارد .

2- زكات ندارد .7

سؤال :

1_ آيا به آرد گندم زكات تعلق مي گيرد؟ 2_ آيا به كشمشي كه هنوز شبيه انگور است زكات تعلق مي گيرد؟ 3_ آيا براي شهر نشينان اتومبيل مصداق مواشي را از جهت زكات دارد؟ 4_ درصورت نپرداختن زكات از طرف قيم من آيا من مكلف به پرداخت آن هستم؟ 5_ وجوب زكات در مورد طلافروشان چيست آيا سكه بهارآزادي زكات دارد؟ 6_ مقدار دينار در زما ن فعلي چيست؟ 7_ اگر به فردي ارث رسيده به نصاب زكات بدهند پس از فوت وصيت كننده و عدم قبول ارثي مانند طلا باوجودي كه ارث قانوني مال اوست بايد زكا ت بدهد؟

جواب :

1_ زكات به گندم تعلق مي گيرد و اگر بعد از تعلق آرد شود آنهم متعلق زكات است.

2_ اگر بر آن انگور صدق كند زكات به آن تعلق مي گيرد. 3_ با ماشين زكات تعلق نمي گيرد. 4_ اگر زكات در اموال شخصي شما است بايد آنرا بپردازد. 5_ زيور و آلات و سكه هاي فعلي زكات ندارد. 6_ دينار (يا مثقال شرعي) معادل 51/3 گرم است. 7_ زكاتي بر او نيست.8

سؤال :

حكم دادن زكات به شخصي كه گناه كبيره را آشكارا به جا مي آورد بفرمائيد آيا انسان ميتواند طلبي را كه از كسي دارد به عنوان زكات حساب كند چند نفر در مالي كه زكات به ان تعلق ميگيرد با هم شريك هستند ولي سهم يكي از آنها به حد نصاب رسيده

و سهم بقيه كمتر از نصاب اول است زكات اين مال چگونه محاسبه ميشود آيا زكات تعلق ميگيرد اگر صاحب طلا و نقره در تمام سال ديوانه باشد ايا زكات براو واجب است اگردرمقداري از سال ديوانه باشد چطور؟

جواب :

1-به احتياط واجب نبايد به او داد 2- اگر مستحق زكات باشد اشكال ندارد 3- آن كه سهمش به حد نصاب رسيده بايد زكات قسمت خود را بپردازد 4- تعلق نميگيرد 5- واجب نيست .9

سؤال :

اگر بدانيم كه شخصي خمس و زكات خود را نميدهد استفاده از اموال چنين شخصي چه حكمي دارد ؟

جواب :

جايز است .1٠

سؤال :

زرگري كه تعداد قابل ملاحظه اي طلاي مسكوك دارد به لحاظ زكات وظيفه اش چيست؟

جواب :

زكات ندارد ولي تخميس ان واجب است.11

سؤال :

نصاب غلات براي زكات چقدر است وچه مقدار آن را بايد به عنوان زكات بدهد ؟

جواب :

غلات اگر از 847 كيلوگرم كمتر باشد زكات ندارد ودر اين مقدار وبيشتر اگر آبياري آن با باران يا آب رودخانه بدون استفاده از پمپ وامثال آن بوده يك دهم است واگر با استفاده از وسايل بوده يك بيستم است .12

سؤال :

درصورت نپرداختن زكات از طرف قيم من آيا من مكلف به پرداخت آن هستم؟

جواب :

اگر زكات در اموال شخصي شما است بايد آنرا بپردازد.13

سؤال :

اگر به فردي ارث رسيده به نصاب زكات بدهند پس از فوت وصيت كننده وعدم قبول ارثي مانند طلا باوجودي كه ارث قانوني مال اوست بايد زكا ت بدهد؟

جواب :

زكاتي بر اونيست.14

زنا ( تعداد : 3 )

شخصى با خانمى ازدواج كرده است كه قبلاً آن خانم مرتكب زنا شده مرد قبل از ازدواج از ارتكاب زنا توسط آن خانم

مطلع بوده على رغم آن با او ازدواج كرده زن بشدّت پشيمان است در اين صورت تكليف شوهر نسبت به مردى كه با زنش مرتكب زنا شده است چيست ؟

جواب :

تكليفى بر ايشان نيست.1

سؤال :

آيا در زنا به عنف زانى ضامن مهر المثل مى باشد ؟

جواب :

بلى ضامن است .2

سؤال :

آيا قرار دادن نطفه مرد اجنبي در رحم زن اجنبيه في نفسه جايز است ؟ آيا اين عمل شبيه به زنا نيست ؟

جواب :

جايز نيست ولي حكم زنا را ندارد .

زينت ( تعداد : 52 )

لاك زدن به انگشتان پادرست است ؟ براي وضو گرفتن البته همه انگشتان و از نظر بيرون رفتن از منزل بدون جوراب چطور است ؟

جواب :

مسح بر ناخن لاك زده صحيح نيست ولى اگر فاصل بين يك ناخن وناخن ديگر بمقدارى باشد كه بتوان بر آن مسح نمود مسح بر آن مقدار بى مانع است و پوشيدن پا از نامحرم بدون آرايش هم واجب است .1

سؤال :

حكم آشكار موي زن ولو كم (از جلو يا عقب) در ملا عام (خيابان) چيست؟

جواب :

حايز نيست .2

سؤال :

حكم آرايش زن در ملا عام (خيابان) وجلوي مردم نا محرم چيست؟

جواب :

جايز نيست .3

سؤال :

كاشتن ابرو براي زنان اشكال دارد يا خير ؟ جواب :

كاشتن ابرو به جهت وضو و غسل اشكال دارد ولي خالكوبي كردن آن مانعي ندارد .4

سؤال :

آيا برداشتن زير ابرو دراماكن عمومى براى زنان زينت حساب شده و بنابر اين حرام است؟ جواب :

پوشاندن آن واجب نيست.5

سؤال :

حكم جوراب پوشيدن خانمها در مقابل نامحرم چيست؟

جواب :

لازم است پاهاى خود را از نامحرم مستور كند.6

سؤال :

حكم پوشيدن لباس مردانه توسط خانمها در تآتر در مجلس زنانه

چيست؟

جواب :

مانعى ندارد.7

سؤال :

آيا استفاده از طلاى سفيد براى مردان اشكال دارد؟

جواب :

حرام است. و اگر مقصود پلاتين يا آلياژ ديگرى باشد اشكال ندارد.8

سؤال :

آيا با حلقه اى كه از جنس طلاى سفيد است مى شود نماز خواند؟ در حالت عادى همراه مرد باشد چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر از جنس طلا باشد پوشيدن آن حرام و نماز خواندن هنگام پوشيدن آن باطل است ولى اگر آلياژ ديگر مانند پلاتين باشد مانعى ندارد.9

سؤال :

حكم سرمه كشيدن براى خانمها چيست؟

جواب :

مانعى ندارد.1٠

سؤال :

آيا آرايش لب در ماه رمضان اشكال دارد؟

جواب :

مانعى ندارد.11

سؤال :

آيا به مژه براى وضو حتماً بايد آب برسد؟ اگر لوازم آرايشى استفاده شود كه با آب پاك نمي شود چه؟

جواب :

بايد آب برسد.12

سؤال :

آرايش كردن در بيرون براى زن تا چه حد جايز است؟

جواب :

در صورت آرايش كردن بايد آن را از نامحرم پوشاند.13

سؤال :

استفاده از عطر و اسپرى براى زن در بيرون از خانه چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر موجب تهييج و تحريك باشد جايز نيست.14

سؤال :

حكم عمل كردن بينى چيست ؟

جواب :

مانعى ندارد .15

سؤال :

ماليدن ژل به موى سر چه حكمى دارد ؟

جواب :

مانعى ندارد ولى اگر مانع رسيدن اب به موى سر باشد يا احتمال داشته باشد كه مانعى باشد بايد براى مسح سر در وضو بمقدار واجب آن را برطرف ساخت .16

سؤال :

آيا برداشتن مقدارى از ابرو براى مرد حرام است ؟

جواب :

فى نفسه مانعى ندارد .17

سؤال :

حكم پوشيدن لباس آستين كوتاه براى مرد چيست؟ آيا زن مىتواند بدون قصد لذت به دست چنين مردى نگاه كند؟

جواب :

هر دو مورد جايز است.18

سؤال :

حكم پوشيدن حلقه ازدواج توسط زن در صورتى كه

مرد نامحرم آنرا ببيند چيست؟

جواب :

اشكال ندارد.19

سؤال :

حكم بلند بودن ناخن زن چيست؟ آيا زينت محسوب شده و بايد از نامحرم پوشانده شود؟

جواب :

اشكال ندارد.2٠

سؤال :

انگشتر ساده اى كه به عنوان حلقه نامزدى و ازدواج بر دست زن است براى وى چه حكمى دارد؟ و نگاه به آن از طرف نامحرم چگونه است؟ و آيا زينت حرام حساب مىشود؟ حتى اگر تنها يك انگشتر ساده اى باشد كه به آن صورت جلب توجه نكند؟

جواب :

مانعى ندارد و جزء زينت ظاهره است.21

سؤال :

لطفاً حكم كروات را بفرماييد؟

جواب :

جايز است مگر اينكه عنوان ثانوى منطبق شود كه مقتضى تحريم باشد.22

سؤال :

آيا استفاده از كلاه گيس بجاى روسرى كفايت مى كند يا خير؟

جواب :

جايز نيست زيرا كه خود كلاه گيس زينت است و بايد ستر شود.23

سؤال :

آيا زدن موهاى پا ، سينه و پشت جايز است؟ ائمه در اين مورد چه مى فرمايند ؟

جواب :

جايز است و از ائمه اطهار تاكيد شده است كه موهاى زهار و نحوه را با نوره و مانند آن براى مرد هر چهل روز و براى خانمها هر بيست روز است .24

سؤال :

آيا كلاه گيس زينت محسوب مى شود ؟

جواب :

كلاه گيس خود يك نوع زينت است كه بايد از نامحرم پوشانده شود .25

سؤال :

اگر ناخنهاى انگشتان دست يك خانم (بدون اينكه تزئين شده باشد) بلند باشد آيا بايد از نامحرم پوشيده شود ؟

جواب :

لازم نيست .26

سؤال :

آيا استفاده از حلقه براى زن در اماكن عمومى مثل محل كار زينت محسوب شده و استفاده از آن جايز است ؟

جواب :

جايز است.27

سؤال :

حلقه براى مردان بايد از چه جنسى باشد كه از نظر شرعى

اشكال نداشته باشد ؟

جواب :

هر جنسى جايز است مگر حلقه طلا.28

سؤال :

اگر مردى طلايى مثل انگشتر يا گردنبند طلا در جيب خود داشته باشد در هنگام نماز خواندن نماز او باطل است؟ و اگر گردنبند طلا به گردن داشته باشد ولى آن پيدا نباشد چطور؟

جواب :

نماز در صورت اول صحيح است و در صورت دوم باطل است .29

سؤال :

آيا آرايش صورت بانوان در حد ملايم در صورتى كه زننده نباشد اشكال دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد و چنانچه زينت شمرده شود بايد از نامحرم پوشانده شود .3٠

سؤال :

آيا كرم صورتى كه خانمها براى صاف كردن پوست صورت استفاده مى كنند مصداق آرايش صورت است كه بايد از نامحرم پوشانده شود ؟

جواب :

استفاده از كرم معمولى صورت به طور خفيف مصداق آرايش نيست .31

سؤال :

آيا استفاده از ژلاتين كه در ژل ها استفاده مى شود جايز است ؟ (اين محصولها از كشورهاى غير مسلمان است) .

جواب :

خريد آن در كشورهاى اسلامى و استفاده از آن اشكال ندارد .32

سؤال :

استفاده از موى مصنوعى توسط زنان در هنرپيشگى چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر زينت بحساب آيد بايد آنرا بپوشاند .33

سؤال :

گريم كردن چه حكمى دارد ؟

جواب :

گريم فى حد ذاته اشكال ندارد ولى لمس بدن نامحرم جائز نيست و گريم كردن زن توسط مرد نامحرم حتى اگر مستلزم لمس نباشد جائز نيست .34

سؤال :

با توجه به حرمت طلا براي آقايان ، چنانچه در ساخت ساعت مچي مثلاً عقربه هاي آن از طلا باشد نيز آيا حرمت وجود دارد و حكم نماز در اين خصوص چيست ؟

جواب :

اشكال ندارد و نماز هم صحيح است .35

سؤال :

دندانهاي اينجانب روكش طلا دارند

. براي نماز اشكال دارد يا خير ؟

جواب :

نماز صحيح است .36

سؤال :

آيا بوي عطر مردان براي زنان مشكل دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.37

سؤال :

تاتو كردن ابروها چه حكمي دارد ؟

جواب :

مانعي ندارد ولي اگر زينت شمرده شود بايد زنان از نامحرم آن را بپوشاند .38

سؤال :

آيا استفاده از لينز ( كه معمولا روي مردمك چشم گذاشته ميشود ) جايز است ؟

جواب :

في حد ذاته جايز است .39

سؤال :

آيا برق لب اشكال دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد و اگر زينت شمرده شود بايد آن را از نامحرم پوشاند.4٠

سؤال :

آيا ميتوانم در مورد استفاده از حلقه ازدواج از جنس طلاي سفيد به مرجع ديگري رجوع نمايم؟

جواب :

ايشان در اين مساله فتوي دارند و مقلدين ايشان نميتوانند به غير مراجعه بكنند.41

سؤال :

جراحي وعمل بيني از نظر شرعي اشكالي ندارد (براي زنان)؟

جواب :

مانعي ندارد.42

سؤال :

آيا نوشتن با خودنويس طلا براي مرد ايراد دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.43

سؤال :

تاتوكردن ابروها ولبها چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد ولي زنها بايد آن را چنانچه عرفاً زينت حساب شود بايد از نامحرم بپوشانند.44

سؤال :

آيا مصرف لوازم ارايشي وعطرهاي كه الكل دارند اشكال دارد مصرف محلولهاي موضعي كه براي پوست تجويز مي شود والكل دارد چطور ؟

جواب :

اشكال ندارد.45

سؤال :

استفاده از روغن حيوانات حرام گوشت مثل مار به عنوان وسايل ارايشي دارويي چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.46

سؤال :

حكم خال كوبي بر روي بدن چيست؟

جواب :

بلا مانع است.47

سؤال :

اگر دست وصورت به طور مصنوعي برنزه شود وضوء باطل است واصلا ً گناه دارد وحرام است؟

جواب :

وضوء صحيح است وبرنزه كردن بدن اشكال ندارد.48

سؤال :

آيا زيور آلاتي مثل خلخال براي زن حلال است ؟

جواب :

حلال است .49

سؤال :

آيا دوشيزه گان

مى توانند با آرايش خفيف و استفاده از پودرهاى زيبايى براى جلب توجه بانوان در مجالس ويژه و يا براى زيبايى بيشتر، حاضر شوند و قصدشان آن باشد كه خواستگار پيدا شود و آيا چنين كارى عيب پوشى به حساب مى آيد؟

جواب :

آن چنان آرايشى را جايز است انجام دهند و آن، پنهان كردن عيوب،محسوب نمى شودبا اين وجود اگر عيب پوشي هم به حساب آيد باز هم حرام نيست مگر آنكه فريبكارى براى خواستگاران تلقى شود.5٠

سؤال :

زني كه روي خود را نمي گيرد مي تواند موهاي صورت و ابروان را بردارد و پودر طبيعي و سبك بر صورت بزند؟

جواب :

برداشتن موي صورت، و باريك كردن ابروان، مانع از بازگذاشتن رو نمي شود به شرط آنكه از وقوع در حرام، ايمن باشد و بازگذاشتن صورت به انگيزه نگاه نامحرمان، نباشد امّا پس از به كار بردن پودر و وسايل آرايشي، پوشاندن صورت واجب است.51

سؤال :

آيا زن مي تواند از انگشتر زينتي و يا دست بند و يا گردن بند به قصد آرايش استفاده كند و آيا چنان كاري حلال است يا حرام؟

جواب :

چنان كاري حلال است امّا پوشاندن آنها از نامحرم، واجب مي باشد مگر انگشتر و النگو به شرط ايمن بودن از وقوع در حرام و يا آشكار كردن آنها به انگيزه جلب توجه نامحرمان نباشد.52

ژ

ژلاتين ( تعداد : 2 )

در غرب، چيزي به نام ژلاتين ساخته مي شود و آن را در بسياري از نوشيدني و خواركي ها داخل مي كنند، ما كه نمي دانيم آن ژلاتين از چه چيز گرفته شده است از گياه يا حيوان؟ و اگر از حيوان گرفته شده باشد آيا آن،

از استخوان او بر گرفته شده و يا از بافت هاي محيط بر استخوان، چنان چيزي را مي توانيم بخوريم در حالي كه نمي دانيم آن حيوان، حلال گوشت بوده يا حرام گوشت؟

جواب :

اگر شك داشته باشيم كه آن، از گياه برگرفته شده و يا از حيوان، خوردن آن جايز است ولي بنابر احتياط اگر بدانيم كه از حيوان گرفته شده و تذكيه شرعي آن محرز نباشد خوردن آن جايز نيست حتي اگر از استخوان هاي حيوان فراهم شده باشد. بلي اگر علم و يقين داشته باشيم كه موادّ آن استحاله پيدا كرده و در ضمن عمليات شيميايي دگرگون شده است خوردن آن مطلقاً بي اشكال است و مي توان آن را خورد. چنانكه مي توان مقداري از آن را داخل غذاي ديگر كرد كه در آن مستهلك شود با وجود شك در تذكيه آن حيوان.1

سؤال :

آيا ژلاتين، پاك است؟ و اگر شك كنيم كه استحاله و دگرگونى تحقق يافته است يا نه بدين جهت كه درگستردگى وضيقى مفهوم آن، ترديد داريم (شبهه مفهومى )آيا استصحاب نجاست ثابق ، جارى مى شود؟

جواب :

ژلاتين حيوانى اگر نجاست اصل آن ، محرز نباشد مثل آنكه احتمال بدهيم از حيوان تذكيه شده فراهم شده است، محكوم به طهارت و پاكى است اما آن را نمى توان به خوراكى ها زد مگر به اندازه اى كم باشد كه در آن مستهلك شود و يا معلوم باشد كه از حيوان حلال گوشت و تذكيه شده گرفته شده و يا استحاله آن محرز باشد و رد اينجا فرق نمى كند كه ژلاتين از اعضايى گرفته شده باشد كه حيات درانها حلول

مى كند مصل غضروف و يا از اعضاى فاقد حيات مثل استخوان بنابر احتياط درآخرى، و اگر نجاست اصل ژلاتين محرز ومعلوم باشد كما اينكه بدانيم آن ، از حيوان نجس العين و يا از غضروف حيوان تذكيه نشده و يا از استخوان آن حيوان ،قبل از شستشو ،به دست آمده است در اين صورت ها ژلاتين فراهم شده به سبب ملاقات با نجس مرطوب ،نجس است و جواز استفاده از آن در خوراكيها منوط به احراز استحاله است و اين ،به عرف برمى گردد و ضابطه آن قبلاً ياد آورى شد. مى ماند استصحاب، و آن هر چند كه در مورد شبهات مفهومى جارى نمى شود نه در ذرات خود موضوع و نه در وصف موضوع حكم و نه در خود حكم _ چنانكه درعلم اصول تحقيق شده است _ ولى از آنجا كه موضوع براى نجاست ،صورت هاى نوعى عرفى است و بقاى آنها به نظر عقلا، باقى خواص مهم آنجاست پس شك در تحقيق استحاله از جهت شك در مفهوم آن از حيث وسعت وضيق آن، بر مى گردد به بقاى صورت نوعى به بقاى خواص مقوم آن ،و چنان چيزى از امور خارجى است و از اجراى استصحاب در مورد آن مانعى وجود دارند و خدا عالم است.2

س

سينما ( تعداد : 4 )

آيا رفتن به سينما با توجه به وجود صحنه ها يا صداهاى غير شرعى جايز است ؟

جواب :

نگاه كردن به فيملهاى فاسد و عريان با شهوت حرام است و همچنين نگاه بدون شهوت و همچنين شنيدن موسيقى مناسب مجالس لهو و لعب و خوشگذرانى است حرام است و همچنين شنيدن غنا .1

سؤال

:

آيا ديدن شبكه هاى تلويزيونى و فيلمهاى سينمائى جايز است؟

جواب :

اگر مشتمل بر مقاطع لخت و كارهاى منكر يا مشتمل بر مفسده باشد حرام است.2

سؤال :

آيا رفتن به سينما به طور مطلق جايز است؟

جواب :

به طور مطلق جايز نيست ولى اگر فيلم گمراه كننده و تحريك كننده شهوت نباشد و نگاه هم از روى شهوت نباشد و محيط هم فاسد نباشد جايز است.3

سؤال :

آيا مى توان به سينماهاى مختلط و ديگر اماكن لهو و نا مشروع رفت با اين وجود كه مطمئن نيستيم در حرام نيفتيم؟

جواب :

جايز نيست.4

سجده سهو ( تعداد : 1 )

آيا بين نماز احتياط يا سجده سهو و نمازي كه برايش احتياط يا سجده را ميخوانيم ميتوان كاري كه نماز را باطل ميكند انجام داد؟

جواب :

قبل از نماز احتياط منافي بايد ترك شود و همچنين نسبت به سجده سهوي بنابر احتياط واجب.1

سيگار كشيدن ( تعداد : 3 )

نظرمعظم له درباره استعمال دخانيات از جمله قليان وسيگار ومواد مخدر چيست؟

جواب :

استفاده از مواد مخدر جايز نيست ، ونسبت به سيگار وامثال آن اگر ضرر معتد به براي خودش يا دگيري نداشته باشد اشكال ندارد.1

سؤال :

در برخي اتوبوس ها و ديگر وسايل نقليه نوشته مي شود "استعمال دخانيات ممنوع است" آيا سيگار كشيدن در چنين اماكني جايز است؟

جواب :

اگر اين امر به منزله شرط ضمني باشد كه سوار شونده به آن وسيله، پذيرفته است و يا چنان چيزي قانون دولتي مي باشد كه پس از ورود به كشور ملتزم شده است كه آنها را رعايت كند لازم است مطابق تهد، عمل كند و مخالفت جايز نيست.2

سؤال :

توصيه هاى پزشكى مى گويد سيگار كشيدن عامل اصلى بيمارى هاى قلبى و سرطان است و گاهى هم سبب كوتاهى عمر مى شود پس حكم سيگار كشيدن بالنسبه به اشخاص ذيل چيست؟ 1_ كسى كه تازه شروع كرده است. 2_ به سيگار كشيدن معتاد شده است. 3_ در كنار كسى نشسته ايم كه او سيگار مى كشد و پزشكان مى گويند آن كس كه در كنار شخص سيگارى مى نشيند ضررى قابل توجٌٌٌٌٌٌٌٌٌه، به او مى رسد.

جواب :

1- كشيدن سيگار اگر موجب ضرر و زيان مى شود هر چند در آينده واعم از اينكه آن ضرر معلوم باشد ويا گمان ضرر وجود داشته باشد طورى

عقلا بر سلامت شخص بيمناك باشند، حرام است.و اما اگر ايمن از ضرر و زيان شديد باشد هر چند بدين جهت كه كمتر مى كشد، مانعى ندارد.

2_ اگر ادامه كشيدن سيگار ضرر شديدى مى آورد بايد دست برداردمگر آنكه ترك سيگار موجب ضرر ديگرى شود مثل ضرر حاصل از سيگار كشيدن و يا سخت تر از آن و يا اينكه ترك سيگار براى او حرجى باشد طورى كه عادتاً تحمٌل ناپذير است. 3_ چنين شخصى همانند شخص مبتدى است، و جواب بخش اول شامل حال او هم مى شود.3

سود ( تعداد : 1 )

اگر مسلمانى بخواهد از ماشين حساب بانكى خود مبلغى از موجودى اش را بكشد اتفاقاً پولى بيشتر در آيد و بانك ،آن را نداند آيا گرفتن چنين پولى جايز است؟

جواب :

جايزنيست.1

سقط جنين ( تعداد : 22 )

سقط جنين 4٠ روزه آيا ديه دارد؟ چه مقدار؟

جواب :

انداختن حمل پس از انعقاد نطفه، جايز نيست و ديه و كفاره (دو ماه روزه متوالي) دارد، مگر اينكه باقي ماندن حمل براي مادر ضرر جاني داشته باشد، يا مستلزم حرج شديدي باشد كه معمولاً تحمل نمي شود، كه در اين صورت قبل از دميدن روح و جان گرفتن جنين اسقاط آن جايز است، و بعد از آن مطلقاً جايز نيست. و اگر مادر حمل خود را بياندازد، ديه آن بر مادر واجب است، و بايد آن را به پدر يا ديگر ورثه اش بپردازد. و اگر پدر حمل را بياندازد، ديه اش بر او واجب است، و بايد آن را به مادر بپردازد. و اگر مباشر اسقاط پزشك باشد ديه بر او واجب است، مگر اينكه وارث ببخشد، هرچند اسقاط جنين به درخواست پدر و مادر باشد. و كافي است در ديه جنين پس از جان گرفتن آن پرداختن پنج هزار و دويست و پنجاه مثقال نقره، اگر جنين پسر باشد، و نصف اين مقدار اگر دختر باشد. و _ بنابر احتياط واجب _ ديه جنيني كه در رحم بميرد نيز همين مقدار است. و اگر جنين جان نداشته باشد در صورتي كه نطفه باشد كافي است در ديه آن يكصد و پنج مثقال نقره و اگر خون بسته باشد دويست و ده مثقال، و اگر گوشت باشد سيصد و پانزده مثقال، و اگر

استخوان داشته باشد چهارصد و بيست مثقال، و اگر اعضا و جوارحش كامل باشند پانصد و بيست و پنج مثقال. و _ بنابر احتياط واجب _ فرقي بين پسر و دختر در فرض جان نداشتن نيست. و دميده شدن روح در نطفه در ماه چهارم است مگر اينكه توسط دستگاه هاي جديد غير از آن ثابت گردد.1

سؤال :

اگر مامايى با اخذ پول كارى كند كه موجب مرگ نوزاد هنگام ولادت شود آيا قصاص مى شود؟

جواب :

فقط ديه دارد.2

سؤال :

حكم اسقاط جنين معلول عقب مانده ذهنى يا ناقصُ الخلقه چيست؟

جواب :

در هيچ حالى جايز نيست مگر اين كه بقاى آن در شكم مادر براى او موجب ضرر و يا حرج فوق تحمّل باشد و روح در او دميده نشده باشد .3

سؤال :

خانمى در ماههاى آخر حاملگى (ماه هشتم يا نهم) پس از سونوگرافى به تشخيص پزشكان جنين او ناقص الخلقه است و قطع نخاع و از نظر بيماريهاى مغزى داراى مشكل بسيار زياد مى باشد كه معلوم نيست در حال زايمان و پس از زايمان بميرد يا زنده بماند از طرفى مادرش با شنيدن اين خبر تعادل خود را از دست داده و به شدت روحش در عذاب است آيا سقط جنين جايز است؟ زيرا نگهدارى چنين فرزندى براى خانواده اش قابل تحمل نيست؟

جواب :

حرام است.4

سؤال :

اگر انعقاد نطفه ناخواسته صورت گرفته باشد سقط جنين تا چند ماهگي اشكال ندارد ؟

جواب :

سقط جنين بعد از دميده شدن روح در آن مطلقاً جايز نيست و قبل از آن اگر حفظ جنين براي مادر ضرر داشته باشد يا مشقتي داشته باشد كه نوعاً قابل تحمل نيست سقط آن

اشكالي ندارد .5

سؤال :

در جايى كه اسقاط حمل جايز است ديه ثابت است ؟

جواب :

بر كسى كه مباشرت به اسقاط كرده ثابت است .6

سؤال :

آيا سقط جنين در قبل از سه ماهگى جايز است ؟

جواب :

اگر ماندن جنين در رحم مادر موجب ضرر براى مادر شود و يا اينكه مادر را در عسر و حرج شديد قرار مى دهد مى تواند او را سقط نمايد مگر اينكه جان در او رسيده شده باشد كه به هيچ وجه جايز نيست .7

سؤال :

آيا از لحظه انعقاد نطفه سقط آن حرام است ؟

جواب :

در همه مراحل حرام است مگر ماندن آن براى زن موجب ضرر يا حرج شديد باشد و در هر صورت كسى كه مباشر اسقاط مى كند بايد ديه بپردازد ولى چون مستحق آن پدر و مادرند مى توانند ببخشند .8

سؤال :

آيا سقط جنين چهار ماهه كه طبق نظر دكتر پس از تولد زنده نمى ماند و فلج مطلق خواهد بود صحيح است ؟

جواب :

جايز نيست .9

سؤال :

آيا بعد از انعقاد نطفه از بين بردن آن اشكال دارد ؟

جواب :

بله و در حكم اسقاط جنين است و جايز نيست .1٠

سؤال :

در چه مواردى اسقاط حمل مانعى ندارد ؟

جواب :

اگر درحمل روح ديده نشده باشد وبقاء آن براى مادر خوف ضرر يا حرج مهمى كه قابل تحمل نيست داشته باشد اسقاط آن جائز است ولى ديه دارد .11

سؤال :

آيا مى شود جنين ناقص الخلقه در هنگام حمل با علم به آن بوسيله دستگاههاى پزشكى اسقاط نمود يا نابود كرد ؟

جواب :

جايز نيست .12

سؤال :

اگر بازن كافره زنا صورت بگيرد وبعد مسلمان شود و عقد كند آيا سقط

جنين سابق چه حكمى دارد ؟

جواب :

در هيچ شرايطى سقط جنين جان دار جايز نيست و قبل از ولوج روح در صورتى جائز است كه ضرر مهمى براى مادر داشته باشد .13

سؤال :

زنى كه 2 هفته حامله است و 2 فرزند دارد و مى خواهد سقط جنين كند چه حكمى دارد؟ (مى ترسد كه چون دارو استعمال كرده فرزند ناقص باشد)؟

جواب :

سقط جنين جايز نيست مگر اينكه نگه داشتن آن براى مادر ضررى باشد يا مشقّت زياد داشته باشد كه در اينصورت سقط آن ما داميكه و لوج روح نشده باشد مانعى ندارد.14

سؤال :

اگر كسي باردار شود ناخواسته درحالي كه سه هفته است ميتواند به هر روشي بچه را بياندازد؟

جواب :

اگر حفظ جنين براي مادر موجب حرج و مشقت زياد است ميتواند انرا اسقاط كند.15

سؤال :

خانمي به مدت شش هفته از حاملگي ايشان گذشته اوبه علت بيماري ودستور پزشك جنين را سقط نموده اند آيا اين كار ديه دارد واگر دارد بر عهده چه كسي است ؟

جواب :

ديه بر عهده كسي است كه مباشر در اسقاط بوده است.16

سؤال :

جنينى توسط پدر و مادر سقط شده است. سن او بين 22 تا 48 روز بوده است. ديه او چقدر است؟ و به چه كسانى تعلق مى گيرد؟

جواب :

پرداخت ديه بر كسى واجب است كه مباشر در سقط بوده است و به ورثه جنين يعنى پدر و مادر مى رسد به شرط آنكه مباشر در سقط نباشند و نسبت به مقدار آن مى توانند ببخشند يا مصالحه كنند و مقدار ديه آن 2٠ دينار شرعى معادل 15 مثقال طلا مى باشد.17

سؤال :

از نظر شرع سقط كردن كودكى

كه در شكم مادر است و مشخص شده كه معلول است در صورت اينكه زير 4 ماه باشد چگونه است؟ اگر از 4 ماه بگذرد چگونه است؟

جواب :

بعد از ولوج روح مطلقاً جايز نيست و قبل از آن اگر حفظ جنين براى مادر ضررى يا حرجى باشد سقط آن مانعى ندارد.18

سؤال :

آيا زني كه به بيماري ايدزمبتلاست مي تواند سقط جنين كند ؟

جواب :

اين كار جايز نيست بخصوص پس از آنكه روح به جنين دميده شده اما اگر ادامه حاملگى براى مادر ضرر داشته باشد قبل از حلول روح در جنين، اسقاط آن جايزاست اما پس از آن نه.19

سؤال :

چه موقعى سقط جنين جايز است؟ آيا براى آن سن خاصىّ مطرح است؟

جواب :

پس از انعقاد نطفه، سقط جنين به هيچ وجه جايز نمى باشد مگر زمانى كه مادر بر جان خود بترسد و يا ماندن جنين در شكم او ان قدر پر زحمت باشد كه غير قابل تحمل گردد و خلاصى از آن ،جز سقط جنين راهى ديگرى ندارد، در اين صورت تا روح در جنين دميده نشده است سقط، جايز است و اما پس از دميده شدن روح در جنين سقط آن به هيچ وجه جايز نيست.2٠

سؤال :

گاهى پزشكان، چنان تشخيص مى دهند كه جنين بيمارى خطرناكى دارد واگر زاده شود اوناقص الخلقه خواهد بود و يا پس از اندك زمانى، خواهد مرد و پزشكان، ترجيح مى دهند كه جنين را ساقط كنند آيا چنان حقى را دارند؟ و آيا مادر مى تواند خود را دراختيار پزشكان قرار دهد تا جنين او را در آورند؟ وسرانجام ديه او به عهده كيست؟

جواب :

تنها بدين جهت

كه جنين ناقص الخلقه و يا پس از تولد، فقط مدت كوتاهى زنده خواهد بود، مجوز سقط جنين نمى شود پس مادر نمى تواند اجازه چنين كارى را به پزشكان بدهد و آنان نيز نمى توانند جنين را خارج كنند و ديه بر عهده كسى است كه عملاً به چنان كارى دست زده است.21

سؤال :

آيا مادرى كه فرزند نمى خواهد مى تواند جنين خود را قبل از حلول روح بيندازد در حالى كه ماندن جنين، خطرى جدى براى مادر ندارد؟

جواب :

او چنان حقى را ندارد مگر آن كه بقاى جنين براى مادر موجب زحمت فوق العاده و طاقت فرسا باشد.22

سلام كردن ( تعداد : 1 )

حكم سلام كردن در موقع ورود به مساجد ، چون باعث پرت شد ن حواس مي شود چه حكمي دارد؟

جواب :

بهتر است نگوئيد.1

سهام ( تعداد : 8 )

حكم خريد اوراق مشاركت چيست ؟ آيا سودى كه دولت پرداخت مى كند حلال است وگيرنده آن مالكش مي شود؟

جواب :

اگر شركت در طرح هاى سودآور باشد، حلال است.1

سؤال :

آيا سود اوراق مشاركت حلال است يا حرام ؟

جواب :

اگر اوراق مشاركت مربوط به طرح هايى باشد كه فعلاًَ سود مى دهد اشكال ندارد .2

سؤال :

آيا خريد و فروش سهام در بورس اوراق بهادار تهران خمس دارد ؟

جواب :

اين نوع معامله مانند هر تجارت ديگر است سر سال بر سودى كه كرده ايد خمس لازم است طبيعى است مقدار قرض جزء سود نيست .3

سؤال :

پولى كه بعنوان سود از بانكهاى دولتى به اعضاء و سهامداران پرداخت مى شود كه نوعا سود آن در ظرف يكسال معين و طبق قرارداد است آيا حكم ربا دارد ؟

جواب :

خريدن سهام بانكهائى كه معامله ربوى انجام مى دهند جايز نيست و سود آنها حرام است .4

سؤال :

يكى از شركاء مى گويد يا سهام مرا بخريد يا اينكه سهم خودتان را به من بفروشيد و آنها قبول نمى كنند تكليف من چيست ؟

جواب :

ملزم نيستند نه به خريد و نه به فروش ، و شريك مى تواند سهم خود را به ديگرى بفروشد .5

سؤال :

آيا سرمايه گذاري در بازار سهام وخريد وفروش سهام جايز است؟

جواب :

في حد نفسه اشكال ندارد.6

سؤال :

دوسهم از دوشركت خريده ام آيا مي توان براي سود در آوردن اين سهم را خريد وفروش كرد؟

جواب :

في حد نفسه اشكال ندارد.7

سؤال :

برخى شركت هاى بازرگانى و

صنعتى از بانكهاى ملى و يا دولتى اسلامى و يا غير اسلامى وام ها بهره دار (ربوى) مى گيرند و در اثر كار كردن بابانك ها سودهاى كلان به دست مى آورند ،آيا ما مى توانيم از چنان شركت هايى سهام بخريم و يا در پروژه هاى آنها شركت كنيم ؟

جواب :

اگر خريد سهام و يا شركت در پروژه ها ،نوعى شركت در داد و ستدهاى ربوى باشد چنان عملى جايز نيست ،بلى اگر شركت از آن مسلمانان باشد و آنان از بانك هاى غير اسلامى سودهاى را به دست مى آورند از اين جهت مانعى نيست.8

سجود ( تعداد : 35 )

نماز خواندن بر مهرهايى كه داراى تصاوير و نوشته هايى هستند البته از جنس مهر چه حكمى دارد؟

جواب :

مانعى ندارد.1

سؤال :

در سجده كدام اعضا از بدن بايد روى زمين باشد آيا انگشتان دست انگشتان پا به ج شصت پا بايد روى زمين باشد از مچ تا آرنج چطور ؟

جواب :

در سجود نماز، واجب است مساجد سبعه روى زمين باشد پيشانى، دو كف دست، دو زانوها، پيشاني، دو انگشت بزرگ پا (ابهام ).2

سؤال :

حكم دو بار خوردن سر به مهر در نماز چيست؟

جواب :

اگر بى اختيار سر از مهر برداشته شود و دو مرتبه به مهر بخورد يك سجده حساب مي شود.3

سؤال :

با توجه به اينكه خواندن نماز بر مهر سياه شده جايز نيست لذا مهرهاى سياه را چه بايد كرد ؟

جواب :

اگر جرم نداشته باشد سجده اشكال ندارد و مى توانيد آن را روى بخارى بگذاريد كه سياهى برود و يااينكه آن را حك كرده و خاك آن را دفن كنيد.4

سؤال :

آيا در نماز مهر بايد روي

چيز سفتي باشد مانند فرش يا اينكه فرقي ندارد ؟

جواب :

اگر پس از فرو رفتن مهر سر مستقر و آرام مي شود اشكال ندارد .5

سؤال :

آيا گفتن يك (سبحان الله) در ركوع و سجود در نماز واجب كفايت مى كند ؟

جواب :

به احتياط واجب به يك (سبحان الله) اكتفا نشود .6

سؤال :

آيا در سجده اگر انگشتان پا به جز شست پا روى زمين نباشد اشكال دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد .7

سؤال :

آيا سجده بر پارچه سفيد در حرم پيامبر (ص) كه تمام فرش است مى توان سجده كرد ؟

جواب :

اشكالى ندارد .8

سؤال :

وجود مقدارى از موى سر بين پيشانى ومهر درهنگام سجده چه حكمى دارد درصورتيكه به اندازه معمول پيشانى روى مهرقرار گرفته باشد واصولا چه مقدار از پيشانى بايد روى مهر باشد قرار گرفته باشد و اصولا چه مقدار از پيشانى بايد روى مهر باشد.

جواب :

اشكال ندارد. همين كه سجده بر پيشانى صدق كند كافى است.9

سؤال :

اگر در سجده علاوه بر انگشت بزرگ ، ساير انگشتان با زمين برخورد داشته باشد چه حكمي دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد .1٠

سؤال :

سطحي كه بايد روي آن سجده كرده چه مقدار بايد باشد ؟ يك سانتي متر ؟ دو سانتي متر ؟

جواب :

بمقدار سطح يك ناخن كفايت مي كند .11

سؤال :

آيا مي شود كه مهر شيب دار باشد ؟

جواب :

اشكال ندارد .12

سؤال :

قرار گرفتن دستها تا آرنج روي زمين به هنگام سجده براي خانمها واجب است يا مستحب ؟

جواب :

مستحب است .13

سؤال :

آيا خواندن دعا به فارسي در حالت سجده در نماز واجب و مستحبي اشكال ندارد؟

جواب :

اشكال ندارد.14

سؤال :

آيا خانم ها در حين سجده ميتواند علاوه بر كف

دست ساعد ها را نيزبر زمين بگذارند ؟

جواب :

مي توانيد و فرقي با مردها ندارد .15

سؤال :

اگر در سجده اخر عبارت پايان زيارت عاشورا از "الاهم ارزقني شفاعة الحسين" تا پايان خوانده شود چه حكمي دارد ؟

جواب :

جايز است.16

سؤال :

كدام قسمت از پيشاني و بيني را بايد در روي مهر قرار داد؟

جواب :

هر قسمت از پيشاني را كه بر روي مهر بگذاريد كفايت ميكند و گذاشتن بيني و گذاشتن بيني برروي زمين لازم نيست.17

سؤال :

آيا مهر امين ( ضد شكيات) مورد قبول هست با اينكه حركت ميكند؟

جواب :

هنگام سجده بايد محل سجده استقرار روثبات داشته باشد و حركت قبل از استقرار مانعي ندارد.18

سؤال :

آيا اگر مهري رنگش از حالت عادي تغيير كند و قهوه اي تيره بگيرد ديگر نمي توان بر رويان نماز خواند ؟ اگر نمي شود لطفا حد تيرگي آن را بيان نماييد.

جواب :

بايد اطمينان پيدا شود كه پيشاني به خاك مي رسد و لايه اي از چركي بين آن دو حائل نمي شود .19

سؤال :

آيا سجده بر كاغذ دستمالي ويا قرطاس معمولي جايز است؟

جواب :

اشكال ندارد.2٠

سؤال :

اگر به صورتمان كرم سفيد كننده يا پودر بزنيم آيا هنگام سجده كه پيشانى بايد به مهر بخورد اشكال ندارد؟

جواب :

اشكال ندارد چون پيشانى به مهر مى رسد.21

سؤال :

در سجده بايد كف دستها بر زمين باشد. آيا شامل همه انگشتهاى دست (و تمام قسمت انگشتها) هم مى شود؟

جواب :

گذاشتن انگشت دستها لازم نيست.22

سؤال :

آيا در هنگام ذكر سجده يكى از اعضاى بدن كه بايد روى زمين باشد اندكى روى زمين حركت كند بايد ذكر را دوباره گفت؟

جواب :

حركت جزئى اشكال ندارد.23

سؤال :

اگر شخصي بتواند قيام و

ركوع نمازش را ايستاده به جا آورد ولي نتواند در حالت ايستاده به سجده برود وظيفه اش چيست؟

جواب :

در هنگام سجده مينشيند و در حال نشسته سجده ميكند.24

سؤال :

ايا در ركوع و سجده هاي نماز غير از اذكار واجب ميتوان ايات قران مجيد خوانده شود؟

جواب :

مانعي ندارد.25

سؤال :

كدام قسمت از پيشاني و بيني را بايد در روي مهر قرار داد؟

جواب :

هر قسمت از پيشاني را كه بر روي مهر بگذاريد كفايت ميكند و گذاشتن بيني برروي زمين لازم نيست.26

سؤال :

اگر در سجده علاوه بر 7 عضو واجب اعضاء ديگر با زمين برخورد داشته باشد چه حكمي دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد .27

سؤال :

آيا خواندن دعا به فارسي در حالت سجده در نماز واجب ومستحبي اشكال ندارد؟

جواب :

اشكال ندارد.28

سؤال :

به دستمال جيبي پمبه اي به جاي مهر ميشود سجده كرد؟

جواب :

جايز نيست مگر إحراز كنيد از چيزهائي كه سجده بر آن صحيح است گرفته شده است.29

سؤال :

در مكه و مدينه هنگام نماز آيا بايد بر مهر سجده كنيم ؟ اگر خير لطفاً راهنمايي فرماييد ؟

جواب :

اگر در مسجدي كه نماز مي خوانيد قسمتي نباشد كه سجده بر آن صحيح است مي توانيد بر فرش و امثال آن سجده كنيد .3٠

سؤال :

چرا بايد در سجده از مهر استفاده نمود ؟

جواب :

در نماز بايد سجده بر زمين يا آنچه از زمين روئيده است باشد و خوردني وپوشيدني نباشد و در زندگي امروزي چون خانه ها مساجد و سالن ها با موكت وفرش و امثال آن پوشيده شده است كه سجده بر آنها صحيح نيست لذا از مهر كه از جنس خاك است براي سجده استفاده مي شود و نيز

موضع سجده بايد پاك باشد التزام بر اين شرط در مهر آسانتر است . البته سجده بر تربت سيدالشهدا از همه بهتر است .31

سؤال :

آيا سجده كردن بر موزائيك و سنگ هاي معدني جايز است؟

جواب :

بلي، صحيح است.32

سؤال :

آيا بر كاغذهاي نوشتني و يا بر دستمال هاي كاغذي و امثال آن مي توان سجده كرد؟ در حالي كه از مواد اصلي آنها بي خبر هستيم و نمي دانيم آنها از اشياي جايز السجود فراهم شده اند يا نه؟

جواب :

سجده بر اوراق و كاغذهاي نوشتني و يا بر دستمال هاي كاغذي جايز نيست مگر پس از حصول اطمينان به اين كه آنها از چيزهاي جايز السجود درست شده اند و همچنين سجده بر كاغذهايي كه از پنبه و يا كتان و امثال آنها ساخته مي شوند جايز مي باشد.33

سؤال :

از نوار كاست، صداي قرآن پخش مي شود و قاري، آيه سجده مي خواند و ما هم مي شنويم آيا بر ما سجده كردن واجب مي شود؟

جواب :

نه، سجده كردن در اين صورت واجب نمي شود.34

سؤال :

اگر موي سر بين پيشاني و مهر قرار بگيرد (مثلا نيمي از مهر را بپوشاند) آيا سجده درست است؟

جواب :

اشكال ندارد.35

سحر ( تعداد : 1 )

سحر وجادوچه حكمي دارد ؟

جواب :

سحر وجادواز محرمات ومعاصي كبيره است و جايز نيست.1

سحر ( تعداد : 1 ) سحر وجادوچه حكمي دارد ؟

جواب :

سحر وجادواز محرمات ومعاصي كبيره است و جايز نيست.1

سر بريدن حيوانات ( تعداد : 7 )

آيا ذبح حيوان با استيل جايز است؟

جواب :

خلاف احتياط است مگر در هنگام ذبح به چاقويى از آهن دسترسى نداشته باشد.1

سؤال :

دليل مصرف ذبيحه حلال چيست؟

جواب :

دليل آن تعبدى است.2

سؤال :

ذبح حيوان با وسايل اتوماتيك با رعايت همه شرايط فقط تكمه را مسلمانى با بسم الله فشار دهد چيست؟

جواب :

اشكال ندارد.3

سؤال :

گوشت مرغ كه الان در بازار هست آيا حلال است يا نه چون ما پرسيديم و فهميديم كه فقط در ذبح اولين مرغ بسم الله الرحمن الرحيم ميگويند و بقيه بدون بسم الله ذبح مى شود همچنين گوشت گوسفند را . و اصلا براى ما مقدور نيست كه برويم گوسفند يا مرغ زنده بگيريم و خودمان ذبح كنيم چه راه حلى براى ما داريد ؟

جواب :

مى توانيد آنها را از بازار خريدارى كنيد .4

سؤال :

محل دقيق سر بريدن پرندگان (مرغ) در كجاى گردن مى باشد ، آيا صرف بريدن رگهاى اصلى در هر منطقه كردن مجاز مى باشد ؟

جواب :

بايد چهار رگ موجود در گردن بريده شود و آن مهره اى كه كه در گردن است بعد از بريدن رگها در طرف سر واقع شود .5

سؤال :

آيا براى ذبح هر حيوان ذكر نام خداوند بطور جداگانه لازم است؟ نظر حضرتعالى در مورد ذبح با دستگاه كه به علت سرعت براى هر يك از حيوانات نام خدا برده نمي شود چيست؟

جواب :

كافى است كه در حال ذبح نام خدا گفته

شود هرچند در آن زمان هزار مرغ از دستگاه بگذرد ولى بايد گوينده ذكر همان كس باشد كه كليد دستگاه را زده است.6

سؤال :

بنده دانشجو در يكى از ايالتهاى امريكا مشغول به تحصيل هستم. در حال حاضر كه ماه مبارك رمضان مي باشد، يك سؤالى برايم پيش آمد كه من بخاطر نبودن امكانات لازم و كمبود وقت بيشتر اوقات مجبورم بيرون از محل سكونتم افطار كنم و در عين حال غذاهايى كه در آنها گوشت مصرف شده مانند مرغ و گوشت سفارش دهم كه در اين صورت آنها به طريق اسلامى ذبح نشده اند. در اين حال خواستم نظر علماء را در اين باره سؤال كنم و راه حلى را براى من جويا باشند؟

جواب :

روزه باطل نمي شود ولى خوردن آنها حرام است و دهان شما و آنچه با آن اصابت كند نجس مي شود.7

سرقفلى ( تعداد : 5 )

دكانهاى كه با پرداخت سرقفلى واقع در پاساژى بدون شرط ضمن العقد اجاره داده شده و مدت اجاره آنها تمام شده ، چنانچه اجرت المثل آنها بميزان اجرة دكانهاى مشاجر در همان مجموعه واقع است مطالبه شود آيا موافق موازين شرعى است يا خير ؟

جواب :

موافق موازين شرعى است .1

سؤال :

آيا زن از شوهر خود از سرقفلى مغازه ارث مى برد يا خير؟

جواب :

زن از سرقفلى ارث مى برد.2

سؤال :

آيا سرقفلي مغازه خمس دارد؟

جواب :

خمس دارد.3

سؤال :

در صورتي كه سرقفلي مغازه مشمول خمس است، خمس سرقفلي را به قيمت زمان خريد آن بايد پرداخت با قيمت فعلي (موعد محاسبه خمس)؟

جواب :

به قيمت فعلي مگر اينكه با پولي خريداري شده باشد كه سال بر آن گذشته است كه در اينصورت

همان قيمت خريد ملاك است.4

سؤال :

آيا افزايش ارزش سرقفلي مشمول خمس است وآيا افزايش قيمت هر سال بايد محاسبه گردد يا هنگام فروش؟

جواب :

افزايش قيمت آن خمس ندارد مگر هنگام فروش كه جزو درآمد همان سال حساب مي شود.5

سرقت ( تعداد : 6 )

شخصى از طريق اينترنت توانسته است كارى كند كه به هنگام خريد كالا به جاى پرداخت پول از كارت اعتبارى خود به حساب موبايل اشخاص ديگر اين پول نوشته شود حال كه وى توقيف شده و مبلغ سرقت وى بسيار مى باشد و مال باخته ها شكايت دارند آيا قطع يد در اين جا جارى است؟

جواب :

گرچه مرتكب حرام شده ولى حد سرقت بر او جارى نمى شود.1

سؤال :

اگر شخصى چيزى را دزديده باشد و بعداً پشيمان شده مى خواهد به صاحبش برگرداند ولى دسترسى ندارد. لطفاً در اين زمينه حكم فرمايي؟.

جواب :

اگر از يافتن صاحبش مأيوس شده بايد صدقه بدهد و به احتياط واجب از حاكم شرع اجازه بگيرد.2

سؤال :

بنده در سنين كوچكي ام چند باري چيز و پول از اشخاصي دزديده ام كه اكنون جاي يكي از آنها را نميدانم و دو نفر ديگر نيز فوت كرده اند حالا وظيفه من چيست؟

جواب :

نسبت به آن كه جايش را نميدانيد اگر پس از تفحص مايوس شديد به همان مقدار صدقه بدهيد و نسبت به آنها كه فوت كرده اند به ورثه آنها برسانيد.3

سؤال :

آيا پولي كه فرزندي بدون اجازه پدر خود از جيب اوبرميدارد در حالي كه پدرش خرج اورا ميدهد حرام است؟

جواب :

حرام است.4

سؤال :

زيد موتورش را به نگهبان آپارتمان سپرده كه مواظب آن باشد لكن به سرقت رفته آياميتواند قيمت آنرا از

نگهبان مطالبه نمايد ؟

جواب :

اگر در نگهداري كوتاهي كرده باشد ضامن است .5

سؤال :

آيا مسلمان مي تواند در يك كشور اروپايي و يا آمريكايي از دارايي كفار بدزدد؟ و آيا او مي تواند براي به دست آوردن پول از راههايي كه نزد خود آنان معمول است، چاره انديشي كند؟ و بدان وسايل توسل جويد؟

جواب :

به طور كلي سرقت اموال عمومي و خصوصي جايز نيست، و نيز تلف كردن آن هم جايز نيست حتي اگر چنان عملي به آبروي اسلام و مسلمانان لطمه وارد نسازد ولي نسبت به تعهد ضمني اي كه هنگام گرفتن ويزا از آن دولت داده است خيانت و فريبكاري و بر خلاف امانتداري محسوب گردد، زيرا عهدشكني و فريبكاري به هر كس و به هر صورت باشد، حرام است.6

سعى صفا و مروه ( تعداد : 34 )

گاه سعى كننده بر صندلى هاى متحرك، در اين كه همه مسافت ميان دو كوه را پيموده است شك مى كند، در اين حال چه كند؟

جواب :

بر او واجب است كه پيمودن همه مسير را احراز كند.1

سؤال :

كسى كه بر اثر جهل به مسأله سعى را بر طواف مقدم مى دارد، چه حكمى دارد؟

جواب :

پس از طواف و نماز آن، سعى را اعاده كند.2

سؤال :

گاه شخص ناچار مى شود كه به سبب ازدحام در راه ديگر از راه مسجدالحرام به مسعى برود، در چنين حالتى حكم زن حائض و نفساء چيست؟

جواب :

بر آنان لازم است كه صبر كنند تا آن راه ديگر خلوت شود و اگر وقت تنگ شد، براى سعى كسى را نايب خود كنند.3

سؤال :

اگر عمره گزار پيش از سعى، عالماً و عامداً و يا بر اثر جهل يا فراموشى

تقصير كرد، حكمش چيست؟

جواب :

اگر اين كار را عالماً و عامداً كرده باشد، در صورتى كه تقصيرش با ناخن گرفتن باشد _ بنابر اين كه مى توان به آن به عنوان تقصير اكتفا كرد _ كفاره ناخن گرفتن بر عهده اش است.

ليكن اگر با كوتاه كردن مويش تقصير كرده باشد، اگرچه گناهكار است، بنابر اظهر كفاره بر او ثابت نمى شود.

اما جاهل و فراموش كار، كفاره ندارد و در هر تقدير بر چنين كسى واجب است كه دوباره سعى و پس از آن تقصير كند. اين حكم در مورد عمره مفرده است.

اما در مورد عمره تمتع نيز حكم چنين است، جز در باب فراموش كار، يعنى كسى كه فراموش كرد سعى نمايد و براى بيرون آمدن از احرام تقصير كرد، كه بنابر احتياط بايد يك گاو كفاره دهد و بنابر احتياط پس از سعى دوباره تقصير كند.4

سؤال :

آيا رعايت موالات ميان شوط هاى سعى معتبر است؟ و حد آن چيست؟

جواب :

اعتبار موالات ميان شوط هاى سعى، بنابر احتياط واجب لازم است و ملاك آن همان طور كه در مسأله 34٠ رساله مناسك گفته ايم، صدق عرفى است.5

سؤال :

اگر سعى كننده پيش از رسيدن به مروه ميان شوط هفتم و نهم شك نمايد، چه كند؟

جواب :

سعى اش باطل است و بر او لازم است كه آن را از سر بگيرد.6

سؤال :

شخصى مى بيند كه مردم در مسعى هروله مى كنند و مى پندارد كه اين كار واجب است، لذا به عقب بازمى گردد و سعى خود را با هروله كردن ادامه مى دهد، حال حكمش چيست؟

جواب :

به احتياط واجب سعى اش باطل است، مگر آن كه

جاهل قاصر باشد.7

سؤال :

اگر حاجى پس از سعى تقصير كرد و آن گاه متوجه نقصان سعى خود شد، چه كند؟

جواب :

اگر اين مسأله در عمره تمتع بوده و اين نقصان بر اثر فراموشى رخ داده باشد، بنابر احتياط يك گاو كفاره بدهد و سعى خود را كامل كند و بنابر احتياط دوباره تقصير كند. اما اگر اين نقصان بر اثر جهل مثلاً به تعداد شوط هاى سعى و يا در عمره مفرده يا حج باشد، كفاره اى بر عهده اش نيست و تنها سعى خود را كامل و دوباره تقصير كند و ديگر چيزى بر او نيست.8

سؤال :

آيا قطع كردن سعى، براى نوشيدن آب و يا جستجوى گمشده اى، جايز است؟

جواب :

جايز است، ليكن اگر موجب فوت موالات عرفى ميان شوط هاى سعى شود، مُجزى بودن تكميل آن محل اشكال است و احوط اعاده آن است.9

سؤال :

اگر حاجى نتواند خود سعى كند و از ديگرى كمك بگيرد تا او را سعى دهد و آن شخص او را بر دوش خود بگيرد و يا در گارى بنشاند و او را سعى دهد و او در حال سعى خوابش ببرد، آيا سعى اش صحيح است؟

جواب :

سعى اش باطل است.1٠

سؤال :

حكم كسى كه نيت مى كند سعى خود را در چهارده شوط به جاى آورد و پس از آن كه شوط هفتم را به جاى آورد، حكم مسأله را دانست چيست؟

جواب :

سعى اش صحيح است و چيزى بر او نيست.11

سؤال :

اگر پاره اى از زيبايى هاى زن _ مانند موهايش _ در هنگام سعى آشكار شود، سعى اش چه حكمى دارد؟

جواب :

به صحت سعى او ضرر نمى زند.12

سؤال

:

آيا حكم كثير الشك كه در كتاب الصلاة آمده است، بر كسى كه در سعى خود بسيار شك مى كند نيز جارى است؟

جواب :

بر او نيز جارى است.13

سؤال :

اگر شخصى پس از تقصير به بطلان سعى خود در عمره پى ببرد، آيا بر او لازم است كه براى اعاده آن لباس هاى احرام را دوباره بر تن كند؟

جواب :

او همچنان در حال احرام است و بر او واجب است كه از محرمات احرام مانند دوختنى و غيره اجتناب كند، تا آن كه با انجام عبادتش از احرامش خارج شود.14

سؤال :

شخصى در سعى چهارده شوط با اعتقاد به اين كه همين بر او واجب است، به جاى آورد، حكمش چيست؟

جواب :

اگر جاهل قاصر باشد، سعى اش صحيح است وگرنه صحتش محل اشكال است.15

سؤال :

اگر شخصى نتواند خود سعى كند و صاحبان صندلى ها از او مبلغ كلانى كه برايش سنگين است مى خواهند تا او را سعى دهند، در اين حال آيا مى تواند ديگرى را نايب خود كند؟

جواب :

در فرض اين سؤال جايز است.16

سؤال :

آيا نيابت در مورد برخى از شوط هاى سعى _ همان طور كه در مورد كل آن صحيح مى باشد _ صحيح است، يا نه؟

جواب :

دليلى بر صحت نيابت برخى شوط ها در دست نيست، لذا اگر شخصى از انجام مجموع سعى ناتوان است هر چند بر تعدادى از شوطها قادر باشد بايد براى همه آن نايب بگيرد.17

سؤال :

اگر شخصى سعى اش را با ترديد در صحت آن يا شك در تعداد شوط هايش به پايان رساند، سپس به صحت و كم نبودن آن يقين پيدا كرد، آيا عملش صحيح است؟

جواب

:

سعى او صحيح است.18

سؤال :

اگر شخصى پس از ماه ذى حجه متوجه باطل بودن سعى اش در عمره تمتع يا حج شد، تكليفش چيست؟

جواب :

حجش محكوم به بطلان است.19

سؤال :

آيا با مى توان دويدن سعى كرد؟

جواب :

جايز است، ليكن هروله كردن _ نه دويدن _ ميان دو مناره مستحب است.2٠

سؤال :

زمان مجاز براى فاصله انداختن ميان نماز طواف و سعى، چه مقدار است؟

جواب :

انجام سعى بلافاصله پس از نماز طواف، واجب نيست. لذا اگر شخصى نماز را اول روز به جاى آورد، برايش جايز است كه سعى را تا آخر شب به جاى آورد. البته، به تأخير انداختن آن تا روز بعد جايز نيست.21

سؤال :

آيا به جاى آوردن طواف پيش از نماز صبح و سپس خواندن نماز صبح و سعى كردن پس از آن جايز است؟

جواب :

جايز است.22

سؤال :

آيا جايز است كه نماز طواف را پس از نماز عشا به جاى آورند و سعى را تا پس از نماز صبح به تأخير اندازند؟

جواب :

در حالت اختيار، جايز نيست كه سعى را تا روز بعد به تأخير اندازند.23

سؤال :

آيا جايز است كه شخص در حال سعى از كنار مسعى حركت كند، نه از وسط آن؟

جواب :

جايز است.24

سؤال :

آيا در حال نيت براى سعى، لازم است كه شخص همه قسمت جلو بدنش را رو به روى مروه قرار دهد؟

جواب :

اين كار لازم نيست، بلكه كافى است كه هنگام شروع به حركت رو به روى آن باشد.25

سؤال :

آيا در سعى ميان صفا و مروه، جايز است كه شخص راه برگشت را براى رفتن و راه رفتن را براى برگشت، انتخاب كند؟

جواب :

فى نفسه جايز است.26

سؤال :

آيا قطع كردن

سعى در حال اختيار و از سر گرفتن آن جايز است؟

جواب :

آرى، بنابر اظهر قطع اختيارى آن جايز است، ليكن بايد پس از فوت موالات عرفى آن را از سر بگيرد.27

سؤال :

حكم كسى كه در حال حركت به سوى مروه است و بر اثر ازدحام و يا ديدن كسى بدان پشت مى كند، چيست؟

جواب :

اگر اين كار را در حال راه رفتن به سوى آن انجام داده باشد، مُجزى نيست و بايد بازگردد و آن مقدارى را كه دچار خلل شده تدارك كند، همين حكم را دارد اگر در حال حركت به سوى صفا، بدان پشت كند.28

سؤال :

در مناسك فرموده ايد در حال اختيار سواره سعى كردن جايز است، آيا سعى كردن بر صندلى هاى متحرك اگر متولى حركت دادنش شخص ديگرى باشد و سعى كننده فقط بر آن بنشيند، جايز است؟

جواب :

اين كار در حال اختيار جايز نيست، زيرا در اين صورت ديگرى او را سعى داده است نه اين كه خودش سعى كرده باشد.29

سؤال :

آيا سعى از طبقه دوم جايز است يا نه؟ و اگر جايز نيست، وظيفه كسى كه به تصور جايز بودن آن را انجام داده است، چيست؟

جواب :

اگر طبقه بالايى ميان دو كوه باشد، نه بالاتر از آن ها سعى در آن جايز است وگرنه جايز نيست و در صورت دوم حكم كسى كه از طبقه دوم سعى كرده است، حكم كسى است كه بر اثر جهل سعى نكرده است كه در رساله مناسك ذكر شده است.3٠

سؤال :

اگر مكلّف خيال كرد كه طهارت شرط صحت سعى است، لذا سعى خود را قطع كرد و وضو گرفت و سعى خود را

از نو آغاز كرد، تكليفش چيست؟

جواب :

اگر سعى را پس از فوت موالات عرفى از سر گرفته باشد، سعى اش صحيح است و اگر پيش از فوت آن باشد، به احتياط واجب صحيح نيست، مگر آن كه جاهل قاصر باشد كه در اين صورت نيز بنابر اظهر صحيح است.31

سؤال :

شخصى كه بر اثر فراموشى ده شوط سعى مى كند، سپس متوجه زياد شدن شوط هايش مى شود و سعى خود را قطع مى كند و تقصير مى نمايد، چه حكمى دارد؟

جواب :

سعى اش صحيح است و چيزى بر او نيست.32

سؤال :

راهنماى حُجاج در هنگام سعى گاه پيش مى افتد و گاه پس مى رود و غافل است كه اين كارش موجب زيادى در سعى است، حال حكمش چيست؟

جواب :

اگر جاهل قاصر (غير معذور) باشد، به صحت سعى اش ضرر نمى زند.33

سؤال :

اگر سعى كننده شوط هايى را كه به جاى آورده بود رها كرد و سعى را از سر گرفت، آيا عملش صحيح است؟

جواب :

اگر اين كار پس از فوت موالات عرفى باشد، سعى اش صحيح است وگرنه به احتياط واجب صحيح نيست. البته اگر اين كار را بر اثر جهل ناشى از قصور انجام داده باشد، صحيح است.34

ش

شنا ( تعداد : 2 )

آيا زن ومرد در يك استخر مي توانند شنا كنند؟

جواب :

جايز نيست مگر اينكه زن وشوهر باشند.1

سؤال :

آيا شنا در استخر مختلط كه هدف، لذت نمى باشد، جايز است؟

جواب :

بنابر احتياط، رفتن به اماكن لهو و فساد، به طور مطلق جايز نمى باشد.2

شراكت ( تعداد : 1 )

1_ آيا در مشاركت يكي از شركا مي تواند سهم الشركه خود را به صورت اقساطي بپردازد؟

2_ آيا مي توان با شرط ضمن عقد در سود سهيم شد؟ 3_ آيا در مشاركت يكي ازشركا مي تواند از ديگري وثيقه دريافت نمايد تا در صورت زيان از آن برداشت كند؟ 4_ در عمليات مشاركت آيا مي توان از ابتدا سود را بر مبناي سرمايه اي كه در عمليات به كار خواهد رفت تعيين نمود يا اين كه ابتدا بايد درصد سود را مشخص نمود مقدار دقيق سود بعد از حصول سود حاصل شود؟

جواب :

1_ اشكال ندارد كه هر بار به اندازه قسط پرداختي شريك مي شود. 2_ مي شود با ضمن شرط عقد يكي از شركاء متعمد شود كه خسارت را از مال خود جبران نمود. 3_ اگر مال در اختيار اوست اشكال ندارد. 4_ ظاهراً منظور شما مضاربه است مضاربه نيز همان شرط صحيح است وميشود پس از تعيين درصد سود شرط كند كه اگر سود كمتراز فلان مقدار بود عامل از جيب خود آن را تا آن مقدار تكميل كند.1

شير دادن ( تعداد : 7 )

مدت شير دادن بچه چه مدتى است؟

جواب :

مستحب است بچه را بيست و يك ماه تمام شير بدهند و شايسته نيست بيش از دو سال شير بدهند.1

سؤال :

حكم شير دادن به فرزند در زمان جنب بودن چيست ؟

جواب :

اشكال ندارد و بهتر است كه با طهارت باشد .2

سؤال :

اگر چنانچه مادري بچه اش را مادر خود شير بدهد از نظر شرعي چه ميشود ؟

جواب :

اگر شير به مقدار باشد كه موجب محرميت شود مادر بچه بر شوهرش حرام مي شود .3

سؤال :

آيا زن

مي تواند در قبال شيردادن به فرزند از شوهر درخواست پول كند؟

جواب :

مي تواند.4

سؤال :

محرم رضائي چنانچه فرزندي بمدت يك هفته از شير مادر از سينه بصورت دائم استفاده كند چه كساني به فرزند شير خورده محرم و ايا محرميت او با برادران وي نيز صادق است ؟

جواب :

طفل شير خورده بر شير دهنده و شوهري كه شير از اوست و اولاد مادر رضايي خود محرم است .5

سؤال :

من برادري دارم كه الان 26 ساله هست او با فرزند خاله ام يك هفته در كودكي بصورت دائم از شير مادر من استفاده ميكرده است حالا ميخواهم بدانم فرزند خاله من به چه كساني محرم هست ؟ ايا اگر بخواهد با فرزند خواهر من ازدواج كند ايا ميتواند يا خير؟

جواب :

فرزند خاله شما به همه فرزندان مادرشما محرم است و ازدواج او با فرزند خواهر شما حرام است چون دائي رضاعي او ميشود.6

سؤال :

اگر چنانچه مادري بچه اش را مادر خود شير بدهد از نظر شرعي چه ميشود ؟

جواب :

اگر شير به مقدار باشد كه موجب محرميت شود مادر بچه بر شوهرش حرام مي شود.7

شكيات نماز ( تعداد : 8 )

شك بين دو و بيشتر در نماز چهار ركعتى چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر قبل از سجده دوم باشد نمازش باطل است و اگر بعد از آن باشد بنا را بر بيشتر مى گذارد و نماز احتياط را مى خواند .1

سؤال :

من در تعداد سجده هاى نمازم از روى حواسپرتى بسيار شك مى كنم تكليف چيست ؟

جواب :

اعتنا به شك نكنيد و بنا را بر صحت بگذار .2

سؤال :

حكم شك بين ركعت دوم و سوم در نماز چيست ؟

جواب :

چنانچه

بعد از دخول در سجده دوم شك كند بنا را بر سه مى گذارد و بعد از اتمام نماز يك ركعت ايستاده به عنوان احتياط به جا مى آورد .3

سؤال :

شك در تعداد سجده نماز چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر قبل از داخل شدن در مثل تشهّد و يا شروع در قيام شك بكند بنابر اقل مى گذارد و يك سجده ديگر بجا مى آورد.4

سؤال :

اگركسي در نماز شك كند حكم چيست ؟

جواب :

به شك اعتنا نكند5

سؤال :

آيا فراموش كردن قيام پيش از ركوع ( متصل به ركوع ) نماز را باطل ميكند؟

جواب :

قيام كه متصل به ركوع از حال قيام باشد نه اينكه از حالته نشستن به صورت خم بلند شود تا به حد ركوع برسد.6

سؤال :

من در نماز شك ميكنم كه سه يا چهار ركعت خوانده ام بايد چه انجام بدهم؟

جواب :

اگر كثير الشك هستيد به شك خود اعتنا نكنيد وبنابر اتيان عمل بگذاريد مگر اينكه انجام آن باطل باشد كه در اينصورت بنابر عدم انجام مي گذاريد.7

سؤال :

پولي كه به صورت نذر به هيئتهاي عزاداري مي دهند در صورتيكه حسينيه به آن نياز نداشته باشد آيا مي شود از آن براي رفع نياز مستمندان شيعه استفاده كرد؟

جواب :

بايد در عزاداري صرف شود.8

شهادت دادن ( تعداد : 1 )

آيا شهادت دادن فردى كه از موضوع آن هيچ اطلاع درستى ندارد جايز است يا خير ؟

جواب :

جايز نيست .1

شبيه سازى ( تعداد : 2 )

حكم شبيه سازى و موارد شرعى آن چيست ؟

جواب :

اصل اين عمل فى حد ذاته حرام نيست ولى با توجه به مفاسد و خطراتى كه ممكن است بر آن مرتكب شود ولى امر مى تواند از آن منع كند و در اين صورت حرام خواهد بود .1

سؤال :

آيا شبيه سازى انسان از خودش مجاز مى باشد يا خير ؟

جواب :

اصل اين عمل فى حد ذاته حرام نيست ولى با توجه به مفاسد و خطراتى كه ممكن است بر آن مترتب شود، ولىّ امر مى تواند از آن منع كند و در اين صورت حرام خواهد شد .2

شركت ( تعداد : 2 )

ايا جايز است شركت ساختماني مسلمانان براي مشتري مسيحي كليسا بسازد؟

جواب :

جايز نيست.1

سؤال :

شخصي وصيت نموده بعد از فوت وي 5 ، 8 سهم از 17 ملكي وي از يك شركت با مسؤوليت محدود در اختيار يكي از بنيادهاي خيريه قرار گرفته تا به مصرف محرومين وفقرا تحت حمايت نهاد موصوف برسد متعاقباً پس از فوت موصي وراث نيز وصيت را تنفيذ نموده اند ليكن مطابق ماده 1٠2 قانون تجارت مصوب 13٠9 هر گونه انتقال سهام شركت با مسؤوليت محدود منوط به رضايت سه چهارم شركاي شركت مي باشد . به نظر مرجع معظم آيا قانون موصوف تسري به وصيت دارد واصولاً شمول قانون موصوف بر وصيت يا وقف شرعي است يا خير ؟ اگر شركاي شركت در فرض قانون راضي به وصيت موصي نباشد آيا وصيت باطل است وقابل عمل نيست؟ با وجود تأكيدات شارع مقدس بر انجام وصاياي ميت تكليف وصيت مذكور كه بنفع محرومين است چيست ؟

جواب :

1 _ تشخيص شمول قانون وعدم آن

وظيفه كارشناس است واز نظر شرعي اگر قانون شامل باشد وشركت بر اساس قانون تأسيس شده باشد وبه عنوان شرط ضمني لازم الإجرا است . 2 _ مي توانند ورثه در آمد آن مقدار از سهام را به بنياد مذكور بدهند ودر يك سند قانوني ثبت كند كه گر چه رسماً سند منتقل نشده است ولي اين مقدار از سهام ملك اين بنياد است ومنافع آن به آنجا داده شود .2

شركتهاى خارجى ( تعداد : 2 )

آيا در آمد حاصل از مشاركت در شركت هاي هرمي(Network Marketing) ( گلد ماين، گلد كوئست، وست ويژن،الماس وغيره) حلال است وميتوان از آن استفاده كرد؟

جواب :

حضرت ايت الله اجازه ورود در چنين معاملاتي را نمي دهند .1

سؤال :

آيا خريد از مغازه اي كه متعلق به يك اسرائيلي است مجاز مي باشد؟

جواب :

حضرت آية الله خريد كالاهاي اسرائيلي و يا معامله با شركت ها يا افرادي كه جزئي از سودشان را به اسرائيل مي دهند تحريم نموده است.2

شرط بندى ( تعداد : 6 )

شرط بندي حلال چيست ؟ و آيا مي توانيم در ورزشهاي رايج مثل فوتبال و يا امور ديگر شرط بندي نمود (البته با رضايت طرفين)؟

جواب :

شرط بندي حلال فقط در تيراندازي و اسب دواني و وسائل جنگي كنوني همچون تفنگ و هفت تير مى باشد.1

سؤال :

شرط بندى در مقادير جزئى مثل (نوشابه) اشكال دارد ؟

جواب :

اگر بعد از شرط بندى از روى رضايت بدهد اشكال ندارد .2

سؤال :

آيا شرط بندي براي مسابقات اسب سواري حلال است يا حرام؟

جواب :

شرط بندي فقط بين افراد شركت كننده در مسابقه حلال است.3

سؤال :

ايا در مسابقات فوتبال كه تيم برنده پول ميگيرد حلال است يا حرام؟

جواب :

اگر با شرط باشد حرام است.4

سؤال :

ميدانيم كه شرط بندي حرام است آيا اگر بگوييم هر كس كه باخت مثلا بجاي پول بايد چند تا صلوات بفرستد باز هم حرام است ؟

جواب :

حرام نيست .5

سؤال :

اگر انسان با دوست خود قرار بگذارد كه اگر مثلا در مسابقه پينگ پنگ هر كدام برد ديگري را مهمان كند به مثلا نوشابه اين كار براي هر يك از طرفين حكمي دارد و اصولا اينكه قرار ما با

چه نيتي براي طرفين مي تواند بلا اشكال باشد؟

جواب :

چنانچه به صورت شرط بندي باشد حرام است.6

شطرنج ( تعداد : 4 )

اگر بازى با شطرنج به عنوان يك علم ، هنر و يك ورزش فكرى انجام شود و مسلما هيچگونه قمار يا شرط بندى هم در كار نباشد آيا اشكالى وجود دارد ؟

جواب :

بازى با شطرنج جايز نيست بلى اگر احراز شود در هيچ كجا بازى با برد و باخت مالى با آن معمولا انجام نمى شود بازى با آن جايز خواهد بود ولى ظاهرا اين فرض محقق نيست .1

سؤال :

بازى كردن نرده تخت و ساير بازيهايى از اين نوع چه حكمى دارد؟

جواب :

بازى نرد حرام است، و همچنين بقيه بازيها اگر همراه شرط بندى باشد و همچنين بنابر احتياط واجب اگر همراه با شرط بندى نباشد اگر در عرف محل به عنوان آلات قمار شناخته شود.2

سؤال :

آيا در مورد حكم شطرنج مى توانم به حكم مراجع ديگر رجوع كنم تا بازى كردن با آن (بدون قمار) ايرادى نداشته باشد؟

جواب :

قابل رجوع نيست.3

سؤال :

حكم بازى كردن شطرنج فقط براى هوش و حافظه چيست؟

جواب :

حرام است.4

شعائر دينى ( تعداد : 7 )

پهن كردن سفره هفت سين در ايام ماه محرم چه حكمى دارد؟

جواب :

كارهائى كه نوعا بى مبالاتى به مصائب اهل بيت(ع) شمرده شود بايد ترك شود.1

سؤال :

نظر شريف را درخصوص دست زدن در مراسم مذهبى كه به مناسبت تولد اهلبيت (ع) برگزار مى گردد اعلام فرمائيد؟

جواب :

كف زدن مانعى ندارد ولى مناسب است كه در مجالس ائمه (ع) به جاى صلوات و ذكر قرار نگيرد.2

سؤال :

سينه زنى از نظر شرعى چه حكم دارد؟

جواب :

بهتر است به نحو معمول و متعارف عزادارى باشد .3

سؤال :

در بعضى از مجالس عزادارى امام حسين (ع) بعضى از افراد پيراهن هاى خود را درمىآورند آيا

اشكال دارد و به طورى كه افراد نزديك آنها از بوى عرق در اذيت هستند آيا اين پيراهن درآوردن اشكال ندارد؟

جواب :

مانعى ندارد.4

سؤال :

مي خواستم بدانم كه اگر انسانى فقط در مراسم عزادارى و يا بوسيله نوارهاى عزادارى گريه اش بگيرد بگيرد اينكه در خلوت و تنهايى خودش نمىتواند گريه كند نشانه كم بودن درجه اخلاص وى است؟ لطفاً توضيح بفرماييد.

جواب :

خير چه بسا انسان در جمع و از مستقيم شنيدن واقعه بهتر آن را ترسيم مي كند و اين موجب تأثر بيشتر مي گردد.5

سؤال :

آيا خواندن اشعار و مراثى بالات لهو كه توأم با غناست و مؤمنين را به گريه وا مى دارند حكمش چيست ؟

جواب :

خواندن اشعار و مراثى اگر بنحو غنا باشد بنابر احتياط جائز نيست .6

سؤال :

استفاده از طبل و سنج در دسته جات سينه زنى سيد الشهداء (ع) آيا جائز است ؟

جواب :

مانعى ندارد .7

شعبده بازى ( تعداد : 2 )

آيا شعبده بازى براى تفريح و سرگرمى بدون در آمد ايراد دارد؟

جواب :

اگر مستلزم ضرر رساندن به مؤمن و مانند او باشد حرام است.1

سؤال :

آيا جادووجود دارد وكسي كه عنوان مي كند با جادووجادوگري مي تواند حال يكي را پريشان كند واقعيت دارد؟

جواب :

سحر و جادو چنانكه از قرآن كريم بدست مي آيد اثر دارد (فيتعلمون منهما مايفرقون بين المرء وزوجه) والبته دعاهائي هم براي ابطال جادووسحر هم هست واكثر كساني كه ادعاي سحر و جادو دارند دروغ مي گويند و با ترفندهائي مردم را فريب مي دهند و گاهي در اثر تلقين شخصي را مريض و بيمار مي كنند و اوگمان مي كند جادوشده است.2

شعر ( تعداد : 3 )

آيا در مجالس بانوان و در حضور آنان مى توان غزلهاى عاشقانه خواند اعم از آنكه هدف عشق بازى با آنان باشد يانه؟ به ويژه اگر آن زنان داراى همسر نباشند و آن اشعار غزلى در وجود آنان موثر واقع شود؟

جواب :

چنان كارى جايز نيست.1

سؤال :

آيا غزلسرايى به شعر و يا غير شعر، با يك زن معيّن و يا عموم زنان، جايز است؟

جواب :

اگر در آن غزلها، درخواست حرام نباشد و يا مفسده ديگر را در پي نداشته باشد، اشكالي ندارد.2

سؤال :

آيا شاعري مي تواند مجلس شعر خواني (شب شعر) براي خود ترتيب دهد در حالي كه او مي داند در چنان مجلسي بانواني براي شنيدن اشعار او بي حجاب و نيمه برهنه حضور خواهند يافت ؟

جواب :

اين كار در حد ذات خود مانعي ندارد اما بر آن شاعر لازم است كه امر به معروف و نهي از منكر كند هرگاه شرايط چنان تكليفي فراهم باشد .3

شغل ( تعداد : 24 )

اگر كسي با پارتي سر كار برود ايا حقوق او حلال است يا حرام؟

جواب :

اگر خود شغل عمل حلالي است حقوقي كه ميگيرد حلال است.1

سؤال :

كارمند بانكى يا مؤسسه اى، بخشى از كار روزانه اش مربوط به امور قرض ربوى يا فعل حرام ديگر است. اصل عمل و اخذ اجرت در برابر آن چه حكمى دارد؟

جواب :

كار مربوط به معاملات ربوى حرام و اجرت در مقابل آن نيز حرام است و مالك نمي شود.2

سؤال :

اگر ما بخواهيم در قصابى كه خوك مي كشد كار كنيم آيا به نظر شما اشكالى دارد يا خير؟

جواب :

مانعى ندارد و نمي تواند در مقابل ذبح خنزير اجرت دريافت كند و

پولى كه به او پرداخت مي شود مي تواند براى خودش تملك كند.3

سؤال :

در شرايط ضيق كارى مى توانم در رستورانهاى اروپايى كه مشروبات مى فروشند، گارسنى و يا در آشپزخانه كمك نمايم؟ امكانات كارهاى ديگر نيست و از طرف ديگر اداره كار وادار به اين كار مي نمايد؟

جواب :

كار كردن در زمينه حمل و يا فروش و يا تحويل دادن خمر و مسكرات به ديگران جائز نيست.4

سؤال :

در مورد فروختن گوشت حرام آيا كار كردن در مكانى مثل ( مكدونالد ) كه يك رستوران آمريكايى است و گوشت حرام مى فروشد جايز است ؟

جواب :

كار كردن در آنجا اشكال ندارد ولى بنابر احتياط واجب تقديم گوشت خوك به كسانى كه آن را مى خورند جايز نيست و به هر حال بيع او جايز نيست و بنابر احتياط واجب فروش گوشت غير مذكى هم جايز نيست .5

سؤال :

من در بانك كار مى كنم بعضى اوقات يعنى بيشتر اوقات در بانك پول كم مى آورم و بايد از جيبم پول بگذارم در بعضى مواقع نيز كمى پول زياد مى آورم. مى خواستم ببينم من اگر آن پولهائى را كه بجاى آن كسريها برمى دارم حلال هست يا نه؟ در صورتى كه من نه مى دونم صاحب آن پول كيست و نه مى شود پيدايش كنيم. و اگر حرام است و من قبلاً از اين پول برداشته باشم بايد چه كنم؟

جواب :

جايز نيست و بايد آ نها را صدقه بدهيد و آنچه قبلاً برداشته ايد نيز بايد صدقه بدهيد.6

سؤال :

اينكه ما در سينما صندلى مى سازيم و كار ما همين است ولى مى توانيم كار ديگرى هم

بكنيم و مزد بگيريم ولى نمى كنيم آيا اين كار جايز است يا نه ؟

جواب :

اشكال ندارد .7

سؤال :

آيا مسلم مي تواند در ارتش كشور غير اسلامى خدمت كند؟

جواب :

اشتغال در مانند پليس راهنمائى مانعى ندارد.8

سؤال :

شغل اينجانب پرستارى است و در بيمارستان كار مى كنم آيا معاينه و لمس بدن نامحرم اشكال شرعى دارد؟

جواب :

بدون پوشش مانند دستكش جايز نيست مگر اين كه نشود كار را انجام داد و بيمار مضطر به معالجه متوقف بر لمس باشد و مردى كه اين كار را بتواند انجام دهد نباشد.9

سؤال :

آيا فروش لوازم آرايش زنانه توسط مرد جايز است ؟

جواب :

فى حد ذاته مانعي ندارد مگر ترس وقوع در حرام باشد كه حرام است .1٠

سؤال :

كار كردن در حكومت ظالم چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر اعانت بر ظم ظالم نباشد مانعى ندارد.11

سؤال :

هزينه اى كه بعضى از مداحان ما در مجالس دريافت مى كنند درست است اشكال ندارد؟

جواب :

اشكال ندارد.12

سؤال :

حكم كسي كه در كشور غير اسلامي در رستوراني كار ميكند كه گوشت خوك براي غير مسلمان استفاده ميشود چيست؟

جواب :

اشكال نداردولي بنابر احتياط واجب گوشت خوك را براي خوردن جلوي ديگران نگذارد.13

سؤال :

درآمدمغازه هاي ( بازيهاي رايانه اي) از نظرشرعي چه حكمي دارد در صورتيكه در بازي دو نفره پول را پرداخت نمايد؟

جواب :

پول بدست امده از قمار حرام است.14

سؤال :

من در دانمارك زندگي ميكنم من دكان پيتزا دارم گوشت خوك ميپزم براي خود دانماركي ها از نظر شرعي چه حكمي دارد؟

جواب :

فروش گوشت خوك حرام است و تقديم گوشت خوك براي خوردن به احتياط واجب جايز نيست هر چند براي مستهل ان.15

سؤال :

آيا داشتن شغل وفعاليت

اقتصادي براي زنان جايز است؟ آيا زنان مي توانند از طريق درآمد شغلشان نيازهاي مادي شان را بر طرف كنند؟

جواب :

با حفظ حدود شرعي جايز است. - مي تواند.16

سؤال :

اگر كسي كارمند دولت باشد ودر يك سفر طولاني دوساله به خارج از كشور مسافرت كند ودر آنجا شغلي گير بياورد آيا مي تواند در يك زمان از دوجاي حقوق بگيرد ؟

جواب :

اگر بر خلاف قانون كشور متبوع خود يا كشور كه ته آنجا سفر كرده است نباشد اشكال ندارد.17

سؤال :

ايا كار كردن در روز عاشورا حرام يا مكروه است؟

جواب :

كار كردن و كسب در روز عاشورا مكروه است.18

سؤال :

ايا يك زن مسلمان دارو ساز ميتواند در داروخانه كار كند ؟

جواب :

با رعايت حجاب و حدود شرعي اشكال ندارد.19

سؤال :

آيا در برخى مجله فروشى ها و محل هاى ديگر كه نشريه ها و مجله هايى با صور قبيحه و عكس هاى برهنه و نيمه برهنه، به فروش مى رسد ،مى توان كار كرد و اصولاً داد و ستد آنها و چاپ چنان نشرياتى جايز است؟

جواب :

هيچكدام ازآن كارها، جايز نمى باشد زيرا آنها ترويج حرام و اشاعه فساد است.2٠

سؤال :

آيا براي يك مسلمان جايز است در يك بقالي و يا سوپر ماركتي كه در گوشه اي از آن شراب فروخته مي شود، كار كند در حالي كه كار او فقط صندوقداري گرفتن پول است؟

جواب :

اگر خريدار و فروشنده هر دو نامسلمان باشند او مي تواند در چنان جايي كار كند و بهاي شراب و غير آن را بگيرد.21

سؤال :

كار طبابت ايجاب مى كند كه پزشكان بعضى خانمهاى بيمار را با دقت معاينه كنند و چون در

كشورهاى اروپايى در آوردن لباسهاى رويى به هنگام معاينه،معمولى است آيا پرداختن به شغل پزشكى در آنجاها و به اين صورت جايز است؟

جواب :

با اجنتاب از نگاه كردن و دست زدن كه حرام مى باشند جايز است، مگر به مقدارى كه تشخيص بيمارى به آن بستگى دارد.22

سؤال :

برخي آرايشگاههاي زنانه به كارگر زن، احتياج دارند آيا يك زن مسلمان مي تواند در چنين آرايشگاهي مشغول كار شود و زنان بي حجاب را اعم از مسلمان و غير مسلمان كه در برابر مردان نامحرم، آرايش كرده ظاهر مي شوند، آرايش كند؟

جواب :

اگر آرايش كردن آنان، نوعي ترويج فساد و اشاعه گناه، محسوب گردد او چنان حقي را ندارد امّا تحقّق اين عنوان، بعيد به نظر مي رسد.23

سؤال :

پرستاري مسلمان، در يك كلينيك كار مي كند و به مقتضاي شغلش به اندام مردان اعم از مسلمان و غير مسلمان دست مي زند آيا چنين عملي جايز است؟ با علم به اينكه او ناگزير است كار كند و كار، كمتر پيدا مي شود وانگهي آيا فرقي ميان لمس اندام مسلمان و غير مسلمان، هست؟

جواب :

جايز نيست زن به اندام مرد نامحرم دست بزند اعم از مسلمان و غير مسلمان مگر آنكه ضرورتي پيش آيد كه برطرف كننده حرمت باشد.

ص

صله رحم ( تعداد : 4 )

رحم در صله رحم به چه طبقه گفته مى شود و حد آن را بيان كنيد ؟

جواب :

كسانيكه با انسان در يك رحم شريكند و از اقارب بشمار مى آيند ، بنابراين شامل نزديكان سببى نمى شود و همچنين كسانيكه ارتباط نسبى دور دارند را شامل نمى شود . و صله رحمى كه واجب است اين است كه به

نحوى نسبت به آنها احسان كند در مقامى كه جاى احسان است . مثلا در وقت بيمارى عيادت نمايد و در وقت دعوت بپذيرد و در وقت ملاقات احوال پرسى كند و در وقت نياز كمك مالى نمايد و امثال آن .1

سؤال :

صله رحم آيا واجب است و اگر مستلزم غيبت يا فعل حرام ديگر شود چطور ؟

جواب :

صله ارحام واجب است و قطع رحم حرام است و آن بمعناى نيكى و احسان به ارحام است ، و لازم نيست در مجالس آنها شركت شود . و اگر شركت مستلزم گناه است جائز نيست .2

سؤال :

صله رحم با اقوام بي دين و گناهكار چه حكمي دارد؟ آيا بايد آن را فراموش كرد؟ اگر هنگام حضور ما گناه انجام بدهند چه؟

جواب :

صله رحم را نبايد ترك كنيد ولي معناي صله رحم ديد و بازديد نيست بلكه عدم قطع رابطه است وبه هر حال بايد سعي در هدايت آنان داشت باشيد.3

سؤال :

اگر كسي نخواهد با من صحبت كند ويا ارتباط خود را با من ادامه دهد، درآنصورت آيا باز هم صله رحم واجب است يا نه؟ آيا من ميتوانم او را به حالش بگذارم؟

جواب :

شما قطع نكنيد و كافي است كه هرگاه ديديد سلام كنيد و احوال بپرسيد و اگر مريض شد عيادت كنيد اگر نياز به كمك داشت كمك كنيد.4

صيد ( تعداد : 11 )

اگر كسي نياز واقعي به گوشت شكار نداشته باشد شكاركردن چه حكمي دارد؟

جواب :

جايز است.1

سؤال :

شرايط حليت در حيوانى كه با اسلحه صيد مى گردد چيست ؟

جواب :

1 – تير در بدن حيوان فرو رود مانند ساچمه . 2 – صياد مسلمان باشد . 3 –

تسميه بگويد (بسم الله الرحمن الرحيم) . 4 – به قصد صيد، تيراندازى كند .

5 – به مرده آن رسد، يا اگر زنده بود فرصت يا امكان ذبح نباشد .2

سؤال :

اگر آب حوض را خالى كنيم و ماهى بميرد آيا صيد حساب مى شود ؟

جواب :

اين صيد نيست .3

سؤال :

آيا به تور انداختن ماهى در آب براى حليت كافى است يا خروج از آب لازم است ؟

جواب :

اگر در تور ماهى بميرد حلال است .4

سؤال :

در صيد ماهى آيا لازم است صياد مسلمان باشد ؟

جواب :

لازم نيست .5

سؤال :

آيا صيد در سفر معصيت جائز است ؟

جواب :

جايز است .6

سؤال :

ملاك لهوى بودن صيد چيست ؟ آيا صيد ماهى از باب تفريح لهوى است يا نه ؟

جواب :

صيد لهوى آن است كه براى تفريح مى شود ولى اشكال ندارد ، تنها حكم خاص آن تمام بودن نماز در سفرى است كه به آن قصد باشد .7

سؤال :

اگر فلس با چشم مسلح فقط ديده شود حكم صيدشان چيست ؟

جواب :

اگر فلس بر آن صدق كند عرفا كافى است .8

سؤال :

اگر ماهى را در آب بيهوش كنند و بعد صيد كنند چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر زنده صيد شود اشكال ندارد .9

سؤال :

اگر در شكم ماهى صيد شده به وجه شرعى ، ماهى مرده اى پيدا شود چه حكمى دارد ؟

جواب :

به احتياط واجب حرام است .1٠

سؤال :

صيد پرندگان شكارى و خريد و فروش آن از نظر شرعى چگونه است ؟

جواب :

فى حد ذاته اشكال ندارد .11

صحبت كردن ( تعداد : 2 )

ايا صحبت كردن با نامزد جايز است ؟

جواب :

اشكال ندارد .1

سؤال :

در مورد زني كه پزشك است و مجبور

به معاينه مردان و لمس انها ميشود و با نام اينكه پزشك است مجبور به صحبت با پزشكان ديگر مرد مى باشد آيا اشكال دارد ؟

جواب :

اگر ضرورت باشد اشكال ندارد.2

صدقه ( تعداد : 8 )

صدقه مستحبي را توضيح دهيد ؟

جواب :

يعني صدقاتي كه كلاً داده مي شود زكات وزكات فطره نباشد.1

سؤال :

آيا مثلا پيراهن يا مواد غذايى كه تاريخ مصرف آن گذشته ويا داراى كيفيت بسيار پايين است و قابل استفاده نمى باشد را مى توان به عنوان صدقه داد؟

جواب :

در صدقه شرطى نيست و كافى است كه ارزش مالى داشته باشد ولى تقديم خوراكى كه خوف عقلا ئى ضرر در آن هست در هيچ موردى جايز نيست چه صدقه باشد چه به عنوانى ديگر .2

سؤال :

اگر پسرى بالغ و رشيد باشد وپدر پولدار داشته باشد ولى پدرش به او پول نمى دهد ، آيا مى شود به او صدقه مستحبى داد؟ ودر صورت عدم بلوغ چطور؟

جواب :

در صدقه مستحبى فقر شرط نيست ، ليكن بايد توجه داشت غير بالغ نمى تواند صدقه راقبض نمايد ، و ولى او بايد صدقه قبض نمايد.3

سؤال :

آيا سيد مي تواند صدقه مستحب بگيرد ؟

جواب :

مانعى ندارد و احتياط واجب انست كه سيد ، صدقه اندكى را كه براى رفع بلا مى دهند نگيرد .4

سؤال :

آيا مى توان صدقات مستحبى را به سادات فقير داد ؟

جواب :

جائز است .5

سؤال :

آيا ميتوان صدقه را براي ساخت حسينيه مجتمع خيريه ايجاد كتابخانه مذهبي چاپ و نشر كتب مصرف نمود يا خير؟

جواب :

صدقه اي كه براي فقراء جمع آوري شده است را نمي توان در موارد فوق صرف كرد .6

سؤال :

آيا ميشود پول صدقه

را براي معالجه ي بچه داد ؟

جواب :

اشكال ندارد .7

سؤال :

آيا به بينوايان كافر اعم از كتابى و غير كتابى ،صدقه مى توان داد چنان كارى ثواب دارد؟

جواب :

به هر كسى كه با حق مردم محق ،سرعناد و دشمنى ندارد مى توان صدقه داد و خدا به چنان عملى ،پاداش مى دهد.8

ض

ضمانت ( تعداد : 3 )

آيا وكيل مى تواند اصل سرمايه را در شرط ضمن عقد تضمين كند ؟ اگر خساراتى ناخواسته به سرمايه وارد آيد آيا وكيل ضامن است ؟

جواب :

مى تواند شرط كند كه اگر خسارتى وارد آيد از جيب خود تدارك كند .1

سؤال :

زيد موتورش را به نگهبان آپارتمان سپرده كه مواظب آن باشد لكن به سرقت رفته آياميتواند قيمت آنرا از نگهبان مطالبه نمايد ؟

جواب :

اگر در نگهداري كوتاهي كرده باشد ضامن است .2

سؤال :

بنده در ارتباط با يك معامله ملك چكي را از شخص سومي در ارتباط با اين معامله گرفته ام كه البته اين چك هم متعلق به فرد ديگري بوده است. چك مدت دار بوده است و به دلايلي از زمان چك وصول نشده است. لطفا بفرماييد ضامن اين چك چه كسي است؟

جواب :

خريدار ملك ضامن ثمن آن مي باشد نه صاحب چك يا ديگرى.3

ضرب وشتم ( تعداد : 2 )

آيا ضرب وشتم زن توسط شوهر جايز است ؟

جواب :

جايز نيست مگر در مورد خوف نشوز در شرايط خاص.1

سؤال :

در قرآن كريم مسئله جواز زدن زن توسط شوهر بيان شده است، اولاً در چه مواردى و ثانياً حكم آن چيست ؟

جواب :

فقط در موردى كه زن در آنچه كه اطاعت بر او واجب است يعنى تمتع جنسى تمكين نكند و پس از اينكه نصيحت تأثير نكند ابتدا بايد مرد از او رو بگرداند آن هم ابتدا در رختخواب و سپس جاى خواب را تغيير دهد اگر باز هم مؤثر نشد مى تواند او را بزند، اگر احتمال تأثير باشد آن هم بايد به قصد انتقام نباشد و زدن به نحوى نباشد كه بدن او را قرمز يا

كبود كند در واقع فقط نوعى خشونت و درشتى به كار ببرد اگر مؤثر بداند و اگر بدن او قرمز يا كبود شود ديه دارد .2

ط

طهارت ( تعداد : 16 )

اگر خون زخم خودمان به دستمان ماليده شود آيا براي نماز خواندن لازم است آنرا بشوييم؟

جواب :

اگر كمتر از يك بند انگشت باشد اشكال ندارد.1

سؤال :

آيا ماشين لباسشوئى قابليت دفع نجاست را دارد؟ يعنى در صورت شستن لباسى كه داراى نجاست مى باشد لباس پاك مى شود؟

جواب :

بلى مى توان با آن لباس متنجس را تطهير كرد.2

سؤال :

تطهير لباس با ماشين لباسشويى به اغسال ثلاثه چه حكمى دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.3

سؤال :

آيا حركت اتومبيل بر روى جاى اسفالت باعث تطهير تاير آن مى شود يا خير ؟

جواب :

موجب پاك شدن چرخ ماشين نيست .4

سؤال :

آيا شستن لباسها با ماشين لباسشويى پاك است ؟

جواب :

اگر عين نجس زائل شده باشد پاك مى كند .5

سؤال :

اگر به دختر حدود 7 ساله مراحل استنجا و شستشوى بعد از تخلى را آموزش دهند مى توان حكم به طهارت او داد ؟

جواب :

اگر مميز باشد به تطهير خود او مى شود اكتفا كرد .6

سؤال :

آيا استفراغ بچه پاك است يا نه؟

جواب :

پاك است.7

سؤال :

مى خواستم بدانم آيا خودكار و لاك مانع رسيدن آب به بدن مى شود؟

جواب :

اگر احتمال ميدهيد كه مانع رسيدن آب وضو به بدن شود بايد برطرف شود ولى رنگ آن اگر با جرم نباشد مانع نيست.8

سؤال :

آيا مى توان غايط را با دستمال كاغذى تطهير نمود؟

جواب :

اشكال ندارد.9

سؤال :

چه طور مي شود جاي را كه نجس شده بدون آب تميز كرد ؟

جواب :

با تابيدن آفتاب هم پاك مي شود البته

با شرايطي كه در رساله ي عمليه مذكور است .1٠

سؤال :

اگر جايي آن قدر نجاست گسترش پيدا كرده باشد كه نشود آن را طاهر كرده چاره چيست ؟

جواب :

لازم نيست همه جا را تهير كنيد فقط كافي است كه موضع سجده در هنگام نماز پاك باشد .11

سؤال :

بعد از تطهير و انجام غسل جنابت آبي كه از انسان خارج ميشود نجس است يا خير؟

جواب :

اگر قبل از غسل ادرار كرده و بعد از هم ادرار هم استبراء انجام داده است آن آب پاك است.12

سؤال :

آب جاري ترشح شده از غير نجس العين چه حكمي دارد ؟

جواب :

پاك است .13

سؤال :

ابي كه در موقع كشيدن سيفون توالت به بيرون تراوش ميكند پاك است يا خير ؟

جواب :

پاك نيست مگر اين كه شيلنگ متصل به كر بر آن باز باشد .14

سؤال :

حوله يا لباسي كه قبل از غسل در موقع حيض استفاده شد بعد از غسل پاكي آيا براي استفاده نجس است؟

جواب :

پاك است و ميتواننداستفاده كنند.15

سؤال :

اگر سگ به بدن و يا جامه ما دهان زد چگونه آن را پاك كنيم؟

جواب :

با يك بار شستن با آب، پاك مي شود البته اگر با آب قليل تطهير شود غساله آن بايد جدا شود و به همين جهت در مورد جامگان، فشار و خارج كردن غساله لازم است.16

طواف وداع ( تعداد : 1 )

ايا مستحب است طواف وداع براى كسى كه مى خواهد از مكه بيرون رود ؟

جواب :

مستحب است براى كسى كه مى خواهد از مكه بيرون رود طواف وداع نمايد، و در هر شوطى حجر الاسود و ركن يمانى را در صورت امكان استلام نمايد، و چون به مستجار رسد

مستحباتى كه قبلا در صفحه (348) براى آن مكان ذكر شد به جا آورد، و آنچه خواهد دعاء نمايد، بعداً حجر الاسود را استلام نموده و شكم خود را به خانه كعبه بچسباند، و يك دست را بر حجر و دست ديگر را به طرف در گذاشته، سپس حمد و ثناى الهى نمايد و صلواتت بر پيغمبر و آل او بفرستد، سپس اين دعا را بخواند:

«اللهم صل على محمد عبدك و رسولك و نبيك و امينك و حبيبك و نجيك و خيرتك من خلقك، اللهم كما بلغ رسالاتك و جاهد فى سبيلك و صدع بامرك و اوذى فى جنبك و عبدك حتى اتاه اليقين، اللهم اقلبنى مفلحا منجحا مستجابا لى بافضل ما يرجع به احد من و فدك من المغفرة و البركة و الرحمة و الرضوان و العافية».

و مستحب است وقت بيرون آمدن از در حنّاطين كه مقابل ركن شامى است بيرون رود، و از خداوند متعال توفيق مراجعت را بطلبد. و مستحب است، وقت بيرون رفتن يك درهم خرما خريده و آن را به فقراء صدقه دهد.1

طواف النساء ( تعداد : 19 )

اگر شخصى بر اثر جهل يا فراموشى در عمره مفرده طواف النساء را قبل از تقصير به جاى آورد، تكليفش چيست؟

جواب :

بنابر احتياط واجب پس از تقصير، طواف و دو ركعت نماز آن را دوباره به جاى آورد.1

سؤال :

اگر پس از طواف النساء تقصير ك

جواب :

احتياط آن است كه طواف و نمازش را دوباره به جاى آورد.2

سؤال :

گر حاجى يا عمره گزار پس از بازگشت از مكه مكرّمه در اين كه طواف النساء را به جاى آورده است يا نه شك كرد، تكليفش چيست؟

جواب :

بايد برگردد

و خودش آن را انجام دهد و اگر بازگشتش ممكن نبود يا بسيار دشوار بود، بايد نايب بگيرد و زن بر او حلال نمى شود تا آن كه خودش يا نايبش آن را به جاى آورد.3

سؤال :

اگر كسى طواف النساء را به جاى آورد، بى آن كه اين عنوان را نيت كند، بلكه همان طور كه ديگر حُجاج طواف مى كردند يا آن گونه كه تعليم دهنده مناسك حج به او فرمان داد، طواف كرد، آيا اين كارش مُجزى از طواف النساء است؟

جواب :

براى نيت كردن اين عنوان معتبر نيست، بلكه اگر نيت طوافى كه پس از طواف زيارت است بكند مُجزى است.4

سؤال :

اگر مردى طواف النساء را به جاى نياورد، آيا بر زنش حرام است كه خود را در اختيار شوهر بگذارد؟

جواب :

در فرض سؤال، احتياط آن است كه خود را در اختيارش نگذارد و تمكين نكند.5

سؤال :

كسى كه در حج نايب ديگرى است آيا طواف النساء را بايد براى خودش به جاى آورد يا به نيابت از منوب عنه؟

جواب :

به نيابت از منوب عنه به جاى آورد.6

سؤال :

اگر كسى به نيابت از مستطيعى كه شخصاً عاجز از اداى حج بود، حج كرد و طواف النساء را ترك نمود، آيا زن بر منوب عنه حرام مى گردد يا بر نايب؟

جواب :

بر نايب حرام مى شود.7

سؤال :

اگر زن مؤمن باشد و شوهرش از مخالفين و لذا طواف النساء حج را ترك نمود، آيا بر زن واجب است كه از آميزش او خوددارى نمايد، تا طواف كند؟

جواب :

اين كار بر او واجب نيست.8

سؤال :

آيا مقدم داشتن طواف النساء براى كسى كه مى ترسد پس از حج

بر اثر شدت ازدحام نتواند آن را به جاى آورد، جايز است؟

جواب :

جايز است، ليكن پيش از به جاى آوردن مناسك منى; يعنى رمى، ذبح و حلق يا تقصير، زن بر او حلال نمى شود.9

سؤال :

حج گزارى از مكه مكرّمه بازمى گردد و ازدواج مى كند و خداوند چند فرزند به او مى دهد، سپس متوجه مى شود كه طواف النساء را به جاى نياورده است، در اين صورت ازدواجش و فرزندانش چه حكمى دارند؟

جواب :

ازدواجش بنا به نظر ما صحيح است، زيرا آن چه پس از حلق بر حاجى حرام مى شود تمتع از زنان است، نه عقد آنان. فرزندانش نيز در هر صورت ملحق به او هستند.1٠

سؤال :

اگر شخص محرم پس از چهارمين شوط از طواف النسا با زنش همبستر شد، چه كند؟

جواب :

از خداوند آمرزش بخواهد و استغفار كند و طوافش را كامل نمايد و كفاره ندارد.11

سؤال :

شخصى پيش از به جا آوردن طواف النساء، با زن خود بازى مى كند، حكمش چيست؟

جواب :

اگر منى از او خارج شده باشد، بايد شترى كفاره دهد و در صورت ناتوانى از آن گوسفندى كفاره دهد و اگر منى از او خارج نشده باشد، استغفار كند و كفاره ندارد.12

سؤال :

زنى طواف حج و نماز آن را بر دو وقوف مقدم مى دارد و پيش از به جاى آوردن طواف النساء ناگاه عادت مى شود، آيا مى تواند كسى را نايب خود سازد تا به جاى او طواف كند؟

جواب :

نمى تواند چنين كند، بلكه بايد طواف النساء را تا پس از پاكى اش و بعد از فراغت از اعمال روز عيد به تأخير اندازد. حال اگر

كاروان منتظر پاك شدنش نماند و او نتواند از آن بازماند، برايش جايز است كه طواف النساء را ترك نمايد و با كاروان خارج شود. در اين حال احتياط آن است كه براى طوافش و نماز آن نايب بگيرد.13

سؤال :

شخصى در عمره مفرده طواف النساء را ترك مى كند و به يكى از ميقات ها مى رود تا از آن جا براى عمره تمتع مُحرم شود. حال مى پرسد :

1- آيا اين كار برايش جايز بوده است، يا نه؟

2- اگر اين كارش جايز نبوده باشد، آيا به صحت احرامش براى عمره تمتع ضرر مى زند، يا نه؟

3- اگر به صحت احرامش ضرر نمى زند، چه وقت بايد آن را به جاى آورد؟ آيا مى تواند آن را تا پس از اعمال عمره تمتع به تأخير اندازد؟

جواب :

1- خالى از اشكال نيست، گرچه اقرب جايز بودن آن است.

2- در صورت اعتقاد به عدم جواز، اين حكم وضعى خواهد بود; يعنى تا طواف النساء را به جاى نياورد، احرامش صحيح نيست.

3- تأخير برايش جايز است.14

سؤال :

اگر شخصى طواف نسا عمره مفرده را به تأخير انداخت تا آن كه اعمال حج را به جاى آورد، در اين صورت آيا بر او لازم است كه دو طواف نسا به جاى آورد يا يك طواف برايش كافى است؟

جواب :

بنابر احتياط بر او لازم است كه دو طواف به جاى آورد.15

سؤال :

كسى كه چندبار عمره به جاى آورده است و طواف النساء را به جاى نياورده، آيا يك طواف نسا جهت همه آن ها برايش كافى است؟

جواب :

بنابر احتياط كافى نيست، لذا بايد به تعداد عمره ها طواف نسا به جاى

آورد.16

سؤال :

در مناسك فرموده ايد : «كسى كه عمره مفرده را در ماه هاى حج به جاى بياورد و تا يوم الترويه (روز هشتم ذى حجه) در مكه بماند و نيت حج كند، عمره اش، عمره تمتع خواهد بود.» حال اگر چنين كسى قبلاً طواف نسا را به جاى نياورده باشد، آيا بر او لازم است كه آن را به جاى آورد؟

جواب :

بعيد نيست كه در اين صورت ساقط شود.17

سؤال :

اگر شخصى عمره تمتع را به جاى آورد و آن گاه نتوانست اعمال حج را به جاى آورد و به شهرش بازگشت، آيا برايش جايز است كه پيش از به جاى آوردن طواف نسا با زنش همبستر شود؟

جواب :

احتياط در ترك آن است.18

سؤال :

آيا احرام براى عمره مفرده قبل از به جاى آوردن طواف نسا در حج جايز است؟

جواب :

بعيد نيست جايز باشد، گرچه جاى احتياط دارد.19

طلاق ( تعداد : 29 )

زنم پس از ترك منزل حجابش را كنار گذاشته وبه اعمال خلاف شرع مشغول شده، اكنون مى خواهم او را طلاق بدهم اما او از من مهريه اش را (5٠٠ دلار) مى طلبد فكر مى كنم از آنجا كه او تقاضاى طلاق نموده و با رفتارهايش در ازدواج عهد شكنى نموده است مستحق آن نيست لطفا ً مرا راهنمائى كنيد؟

جواب :

شما مهريه را مديون هستيد و چنانچه او نبخشد بايد پرداخت نمائيد و مى توانيد طلاق اورا منوط به بخشيدن مهر نمائيد.1

سؤال :

برخى خانم ها در اثر بستن لوله رحم ديگر خون حيض نمى بينند ، مسأله طهر غير مواقعه و عده چنين زن هايى را بيان نماييد؟

جواب :

طلاق بايد سه ماه پس از آخرين نزديكى باشد وعده آنها

سه ماه است.2

سؤال :

اگر زن طبق وكالت مرد داراى حق طلاق بوده و هم اكنون مرد به دليل عدم تمكين زن با اجازه دادگاه تجديد فراش نمايد آيا حق طلاق از زن ساقط مى شود يا نه ؟ جواب :

اگر وكالت در طلاق عام بوده و شامل اين فرض هم مى شود زن مى تواند خود را وكالتا از طرف شوهر طلاق بدهد .3

سؤال :

زنى كه به شبهه با كسى نزديكى كند ، حكمش اين است كه بايد عده طلاق نگه دارد . اكنون حكم فوق شامل كدام يك از حالتهاى زير مى شود ؟ 1 - جايى كه اشتباه تنها از ناحيه زن باشد ، نه مرد ؟

2 - جايى كه اشتباه از ناحيه هر دو (زن و مرد ) باشد ؟ 3 - اگر زوجه منقطعه به شبهه با كسى نزديكى كند ، از نظر عده تكليف عده او چيست ( زيرا در نكاح موقت طلاق جارى نيست ) ؟ جواب :

1 - احتياط واجب اين است كه عده نگه بدارد . 2 - بايد عده نگه بدارد و عده آن مثل عده طلاق است . 3 - حتى در نكاح موقت باطل است . 4

سؤال :

زوجه اى با اذن زوج به منزل غير مسكونى خود منتقل مى شود و سپس زوج وى را طلاق مى دهد . آيا بعد عده را در منزل دوم بگيرد ؟

جواب :

هر جا كه زوج اذن دهد بايد بماند .5

سؤال :

اگر محل سكونت زوجين ، كشتى يا اتومبيل مخصوص باشد آيا زوجه مطلقه بايد در همان جا عده نگه دارد ؟

جواب :

فرق نمى كند .6

سؤال :

اگر

زن و شوهرى طلاق بگيرند و شوهر معتاد باشد آيا زن اجازه دارد فرزندان را تحت مراقبت خود قرار دهد ؟

جواب :

چنانچه مرد فاقد صلاحيت براى سرپرستى اطفال باشد حق سرپرستى و مراقبت با ما در آنها است .7

سؤال :

مى دانيم در شرع مقدس اسلام حق طلاق با شوهر است و مرجع يا حاكم شرع در موارد خاص مى تواند زن را مطلقه نمايد . اين موارد كدامند ؟

جواب :

يكى در مورد عدم نفقه است و ديگرى در مورد كسى كه شوهرش مفقود است و هر كدام شرايطى دارد كه مى توانيد به رساله عمليه مراجعه كنيد .8

سؤال :

چرا يك زن پس از طلاق گرفتن از همسرش به پدر شوهر سابق خود محرم مي ماند؟

جواب :

حكم شرع است.9

سؤال :

مردى كسى را وكيل كرده كه همسرش را طلاق دهد. همسر براى اينكه زوج ديگر حق رجوع نداشته باشد، مهرش را بذل نموده تا طلاق مبارات صورت پذيرد. وكيل با كسب رضايت موكل، صيغه طلاق مبارات جارى مى كند. آيا حق رجوع براى زوج باقى است؟ نيز در صورتى كه زوجه از بذل خود در زمان عده رجوع كند، آيا حق رجوع براى زوج باقى است؟

جواب :

مبارات در صورتى صحيح است كه هر دو از يكديگر كراهت داشته باشند و اگر فقط از طرف زوجه باشد خلع است و به هر حال اگر با شرايط طلاق خلع يا مبارات انجام بگيرد زوج حق رجوع ندارد مگر اينكه زوجه در عده از بذل خود رجوع كند.1٠

سؤال :

خانمى از شوهر خود در دادگاه طلاق مى گيرد آيا او مى تواند طبق قوانين اين كشور يعنى آمريكا نصف اموال مرد

را بگيرد و در صورت گرفتن آيا مى تواند تقاضاى مهر هم بكند؟

جواب :

نمي تواند نصف اموال را مطالبه كند مگر مطالبه شرط شده باشد و اگر شرطى كه شده مبنى بر طلاق باشد باز هم نمي تواند زيرا طلاق دادگاه شرعيت ندارد و باطل است، و اما مهر با خود عقد واجب مي شود و ربطى به طلاق ندارد.11

سؤال :

من يك ايرانى هستم كه در خارج از كشور زندگى مى كنم آيا مى شود با زنى با مشخصاتى مانند زنى مسيحى كه حدود يك سال از شوهرش جدا شده ولى از نظر قانون آن كشور هنوز منتظر طلاق مى باشد ولى از نظر مذهبى خودشان جدا شده اند مى شود ازدواج متعه كرد ؟

جواب :

اگر از نظر شرع آنها و عرف مطلقه مى باشد مانعى ندارد .12

سؤال :

حكم زناني كه درگير طلاق مي باشند كه قطع يقين به طلاق است در اين مدت جهت رفع مسائل جنسي چه حكمي دارند ؟

جواب :

تا طلاق داده نشده است متأهل هستند و ازدواج صحيح نيست و عدّه نيز بايد پس از طلاق شروع شود .13

سؤال :

اگر فردى صيغه طلاق را بغير عربى بگويد و بعد همسرش را رها كند حكمش چيست و چه كار بايد كرد ؟

جواب :

اگر مى توانسته است طلاق را به عربى بگويد يا وكيل بگيرد ولى عمدا طلاق را به زبان ديگر بگويد صحيح نيست . و بايد از راههاى قانونى يا شرعى او را ملزم كنيد يا نفقه بدهد وساير حقوق زوجيت را رعايت نمايد يا طلاق صحيح شرعى بدهد .14

سؤال :

اگر طلاق را با تهديد انشاء كنند آيا صحيح واقع مى

وشد يا خير ؟ و اگر زن با مهر خود مبلغى را بعنوان خلع به شوهر خود ببخشد و سپس فقط به مهر خود رجوع كند و شوهر بگويد اگر به مهر خود رجوع كنى من هم رجوع مى كنم آيا اين رجوع صحيح است يا خير ؟

جواب :

اگر طلاق بخاطر ترس از تهديد او واقع شده و دفع خطر تهديد بدون طلاق ممكن نبوده است طلاق باطل است . ولى اگر رفع خطر ممكن و ميسور باشد هر چند باشكايت و مانند آن طلاق صحيح است . و اما رجوع در صورتى است كه زن آنچه را پرداخته است مطالبه كند .15

سؤال :

اگر شك در صحت طلاق بكنم يا اينكه فرضا طلاق صحيح نباشد آيا لازم است به خانم خبر بدهم و بگوئيم كه طلاق صحيح واقع نشده و شوهر فعلى بر تو حرام است يا خير ؟

جواب :

اگر طلاق صحيح نبود به احتياط واجب بايد به او خبر مى داديد ولى طلاق (با شك در صحت آن) صحيح است .16

سؤال :

اگر مردى زن خود را طلاق بدهد و نتواند خبر را به او بدهد آيا مى توان بعد از عده به او رجوع كند ؟

جواب :

اگر طلاق رجعى باشد تا در عده است مى تواند رجوع كند و بعد از آن نمى شود و همچنين در طلاق بائن نمى وشد رجوع كرد .17

سؤال :

اگر دختر از شوهر تنفر شد و حقوق خودش را بذل نمود آيا مرد حق سرپيچى دارد ، وآيا حقى براى زن براى طلاق خود دارد ؟

جواب :

طلاق به دست شوهر است ، كگر اينكه حقوق همسرى را رعايت نكند

كه در اين صورت به حاكم شرع بايد مراجعه شود كه در شرائط خاصى كه در رساله ذكر شده است مى تواند مطالبه طلاق نمايد .18

سؤال :

طلاقى كه به درخواست زوجه و بدون موافقت زوج واقع مى شود چه نوع طلاقى است ؟ آيا قاضى مى تواند بدون رضايت زوج قبول بذل نمايد و راى به طلاق خلع دهد ؟

جواب :

موارديكه حاكم شرع مى تواند زن را بدون رضايت زوج طلاق بدهد در جلد 3 منهاج الصالحين از مساله 356 تا 36٠ با ذكر نوع طلاق در آنها ، بيان شده مراجعه شود ، و اما طلاق زوجه بنحو خلع بدون وكالت از طرف شوهر صورت شرعى ندارد .19

سؤال :

توضيح دهيد آيا طلاق عسر و حرج نيازى به دادن مهريه دارد يا نه و نحوه تلاوت طلاق عسر و حرج به چه شكلى است (رجعى، بائن، خلع، مبارات) و نحوه تلاوت آن را به صورت كامل عربى براى اينجانب بنويسيد؟

جواب :

طلاق به دليل عسر و حرج شرعيت ندارد بلكه فقط در موارد خاصى حاكم شرع يا وكيل خاص او مى توانند طلاق دهند.2٠

سؤال :

اگر در طلاق رجعي زوج بجاي رجوع در زمان عده زوجه را متعه سه ماهه كند و در اين مدت به او رجوع نكند آيا بعد از انقضاء عده و در ضمن آن سه ماه مدت صيغه هم بگذرد آيا زوجه مي تواند با مرد ديگري ازدواج كند آيا نياز به عده يدگر دارد ؟ با اينكه در مدت صيغه مدخوله نشده ؟

جواب :

عقد او باطل است پس اگر كاري كه موجب رجوع باشد مانند لمس و بوسيدن به قصد رجوع انجام

نداده باشد پس از پايان عدّه مي تواند ازدواج كند .21

سؤال :

مردي شيعه زن شيعه خود رابه طريق سني طلاق داده پس از عده زن با مردي سني ازدواج كرده اكنون تكليف زن چيست ؟

جواب :

عقد دوم باطل است و او همسر مرد اول است .22

سؤال :

زن و شوهري به قصد متاركه از هم جدا شده و مدتي را بدين منوال گذرانده اند حال پس از مدتي زن به همين جهت كه متاركه را كه به نيت طلاق انجام شده طلاق شرعي حساب نموده با مرد ديگري ازدواج كرده سؤال اين جاست كه اولا: طلاق با صرف متاركه و رضايت طرفين بر جدايي محقق مي شود؟ ثانيا: در صورت منفي بودن پاسخ حكم ازدواج دوم چيست ؟

جواب :

اولا _ محقق نميشود . ثانيا _ ازدواج دوم باطل است و در صورت علم مرد به شوهر داشتن اوبر او حرام ابدي ميشودو در صورت جهل به احتياط واجب حرتم ابدي است .23

سؤال :

من حدود 18 سال است يكبار از شوهرم جدا شدم و پس از 48 سال رجوع كرديم آيا خواندن صيغه واجب بوده من بايد چكار كنم ؟

جواب :

اگر طلاق شما رجعي بوده رجوع شوهر درست بوده و نيازي به صيغه مجدد نبوده است .24

سؤال :

آيا اگر در عده طلاق بائن زن رجوع در مهرش نكند زوج مي تواند با دادن يك مهري كه رضايت زوجه را جلب كند اورا به عقد موقت يا دائم خود در آورد ؟

جواب :

مي تواند .25

سؤال :

چنانچه مردي به مدت طولاني بدون عذر شرعي با همسرش نزديكي نكند آيازن مي تواند به اين دليل طلاق بگيرد؟

جواب :

زن به اين

جهت نمي تواند طلاق بگيرد .26

سؤال :

زن و يا شوهرى كه سالم است حق دارد طلاق و جداى را مطرح كند؟

جواب :

اگر به هنگام عقد، فريب صورت گرفته باشد يعنى در وقت خواستگارى و عقد خوانى زن و يا مرد خود را سالم معرفى كرده است و عقد مبنى بر سلامت طرفين واقع شده است در اين صورت آن كس كه فريب خورده حق دارد عقد را بهم بزند و فريبى كه موجب حق اختيار مى شود،تنها با سكوت زن و يا ولىّ او ثابت نمى شود اگر مرد عقيده داشته كه بيمارى وجود ندارد. اما اگر فريب كارى در ميان نبوده ويا مرض او بعد از عقد پيدا شود مرد مى تواند همسرش را مرض ايدز دارد طلاق دهد و اما همسر سالم آيا به مجرد اين كه شوهرش مريض است و با او نمى تواند مقاربت كند، مى تواند طلاق بخواهد؟در اين مسئله دو وجه است.واحتياط ترك نشود البته اگرشوهرى به كلى همسرش را ترك كند طورى كه او بلاتكليف بماند او مى تواند به حاكم شرع مراجعه كرده و شوهرش را به يكى از دو امر الزام كند يا طلاقش دهد و يا به كلى او راترك نكند.27

سؤال :

چه زمانى، زن مى تواند از حاكم شرع، در خواست طلاق كند؟ آيا زنى كه شوهرش دائم با او بدرفتارى مى كند و يا نياز جنسى اورا ارضاء نمى كند به طورى كه بيم آن مى رود كه به او نگاه افتد، مى تواند پيشنهاد طلاق دهد و آيا در چنين صورت، طلاق داده مى شود؟

جواب :

اگر شوهرى از انجام حقوق همسرش خود دارى

كند وپس از اجبارحاكم شرع به رعايت يكى از دو امر (طلاق و يا حسن معاشرت) نتيجه گرفته نشود زن مى تواند از حاكم شرع در خواست طلاق كند و مواردى كه زن مى تواند از حاكم شرع در خواست طلاق كند به قرار ذيل است: 1_ موقعى كه شوهر،نفقه و هزينه زندگى همسرش را نپردازد وحاضر به طلاق دادن هم نشود و همچنين اگر شوهرى قادر به پرداخت هزينه نباشد و ازديگر سو،طلاق هم ندهد. 2_ اگر شوهرى همسرش را بيازارد و برابر دستور خدا با وى رفتار نيكو كند. 3_ هرگاه مردى همسرش را رها كرده و او بلا تكليف گذارد طورى كه گويا شوهر ندارد. و اما درصورتى كه مرد فقط نياز جنسى همسرش را نمى تواند بطور كامل برآورده سازد و بيم آن رود كه زن به گناه افتد هر چند كه بنابر احتياط واجب شوهر هر طور كه شده از نظر مسائل جنسى همسرش را ارضاء كند و يا او را طلاق دهد با اين وجود اگر چنين نكرد بهتر ان است كه زن شيوه صبر و انتظار پيشه كند.28

سؤال :

زني شوهردار با مردي رابطه داشته شوهرش او را طلاق مي دهد آيا اكنون مي تواند به عقد آن مردي كه با او رابطه داشته در آيد؟

جواب :

زن شوهردار اگر زنا كند، بر مرد زنا كننده – بنابر احتياط واجب – حرام ابدي مي شود، ولي بر شوهر خود حرام نمي شود، و چنانچه توبه نكند و بر عمل خود باقي باشد، بهتر است كه شوهر، او را طلاق دهد ولي بايد مهرش را بدهد.29

طلاق خلعي ( تعداد : 1 )

زوجين ضمن طلاق خلعي

توافق مي كنند كه زوجه در مدت عده حق رجوع به مال مبذول را از خود ساقط نمايد چنين توافقي جايز الاتباع بوده يا خير پس از توافق در مدت عده حق اقاله توافق سابق را دارند يا خير؟

جواب :

شرط نافذ است اما اگر رجوع كرد طلاق رجعي مي شود.1

طلاق رجعى ( تعداد : 1 )

اگر در طلاق رجعي زوج بجاي رجوع در زمان عده زوجه را متعه سه ماهه كند وآيا بعد از انقضاء عده ودر ضمن آن سه ماه مدت صيغه هم بگذرد آيا زوجه مي تواند با مرد ديگري ازدواج كند آيا نياز به عده ديگر دارد ؟ با اينكه در مدت صيغه مدخوله نشده ؟

جواب :

عقد اوباطل است پس اگر كاري كه موجب رجوع باشد مانند لمس وبوسيدن به قصد رجوع انجام نداده باشد پس از پايان عدّه مي تواند ازدواج كند .1

ع

عده ( تعداد : 31 )

دخترى هستم 38 ساله كه صيغه اى به مدت 2 ماه با آقايى خوانديم بعد از 3 روز متوجه شديم اين آقا 4 عدد زن دارد . در چه صورتى مى توانم اين صيغه را فسخ كنم ؟ من ارتباطى با اين آقا نداشتم آيا باز بايد زمان عده تمام شود ؟

جواب :

اگر عقد بدون اجازه پدر يا جد پدرى باشد و شما قبلا ازدواج نكرده ايد عقد باطل است و ارتباطى با آن آقا نداريد و اما اگر ازدواج كرده باشيد و يا اينكه پدر و يا جد پدرى نداشته باشيد عقد صحيح است و تا وقت عقد باشد و بقيه مدت را بذل نكرده باشد شما همسر ايشان هستيد .1

سؤال :

حدود يك سال است با خانمى ايرانى ازدواج كرده ام با مراسم عقد اسلامى و در مسجد مسلمان شش ساليست كه ايشان مسيحى شده بود و بعد از اشنائى ما و صحبتهاى زياد و اشنائيبيشتر ايشان دوباره اسلام اورده و با خواندن ترجمه قرآن كريم و امدن به مسجد در مراسم اسلامى خود را مسلم خواند . چند ماهى است

كه با تماس دوباره با اشخاص از كليسا اظهار پشيمانى و دور شدن از مسيح (ع) مى نمايد و چند دفعه اى اقرار به كفر و شرك و خداوندى حضرت مسيح مى نمايد از حضرتعالى تقاضاى تكليف شرعى خود را دارم ؟

جواب :

اگر پس از ارتداد در اثناء عده در طول 3 پاكى توبه نكند ازدواج شما باطل مى شود .2

سؤال :

در صورتى كه ميّت بطور طبيعى زنده شود (مثلا با دعا يا تصرف ولايى يا رجعت ) يا در مواردى كه زن بايد در عده وفات باشد مانند مرتد شدن زوج يا طلاق حاكم در زوج مفقود الاثر بعد از رفع مانع (توبه ، رجوع از ارتداد ، عودت زوج مفقود الاثر ) حكم رجوع زوج به زوجه را شرعاً بيان نماييد ؟

جواب :

رجوع جايز نيست بجز در مورد مفقود الاثرى كه در ايام عده پيدا شود و مرتد ملى اگر قبل از انقضاء عده توبه كند زوجيّت بحالِ خود باقىاست ودر فطرى اگر مرتدّ در اثناء عده توبه كرد ورجوع كرد احتياط ترك نشود .3

سؤال :

مى دانيم كه نكاح خواهر زن در صورتى كه خود زن در عده طلاق باشد باطل است و بعد از پايان عدّه عقد با خواهر زن جايز است. حال مى خواهم بپرسم در صورتيكه دو خواهر از دو مادر باشد يعنى مادر هر كدام غير از مادر ديگرى باشد در اينصورت چه حكمى دارد؟

جواب :

فرقى نمى كند وحكم به بطلان ازدواج با خواهر زن در عده طلاق رجعى ونيز در عده متعه از باب احتياط واجب مى شود.4

سؤال :

اگر محل سكونت زوجين ، كشتى يا اتومبيل مخصوص باشد

آيا زوجه مطلقه بايد در همان جا عده نگه دارد ؟

جواب :

فرق نمى كند .5

سؤال :

زوجه اى با اذن زوج به منزل غير مسكونى خود منتقل مى شود و سپس زوج وى را طلاق مى دهد . آيا بعد عده را در منزل دوم بگيرد ؟

جواب :

هر جا كه زوج اذن دهد بايد بماند .6

سؤال :

زنى كه به شبهه با كسى نزديكى كند ، حكمش اين است كه بايد عده طلاق نگه دارد . اكنون حكم فوق شامل كدام يك از حالتهاى زير مى شود ؟ 1 - جايى كه اشتباه تنها از ناحيه زن باشد ، نه مرد ؟ 2 - جايى كه اشتباه از ناحيه هر دو (زن و مرد ) باشد ؟ 3 - اگر زوجه منقطعه به شبهه با كسى نزديكى كند ، از نظر عده تكليف عده او چيست ( زيرا در نكاح موقت طلاق جارى نيست ) ؟ جواب :

1 - احتياط واجب اين است كه عده نگه بدارد . 2 - بايد عده نگه بدارد و عده آن مثل عده طلاق است .

3 - حتى در نكاح موقت باطل است . 7

سؤال :

برخى خانم ها در اثر بستن لوله رحم ديگر خون حيض نمى بينند ، مسأله طهر غير مواقعه و عده چنين زن هايى را بيان نماييد؟

جواب :

طلاق بايد سه ماه پس از آخرين نزديكى باشد وعده آنها سه ماه است.8

سؤال :

آيا نگاه داشتن عده بر زني كه لوله هاي رحم او بسته شده لازم است ؟

جواب :

لازم است .9

سؤال :

لطفاً مفهوم عده و متعه را بيان فرماييد؟

جواب :

عده متعه بنابر احتياط واجب حيض كامل است و اگر

مقصود معنايى عدّه و متعه است كه عده يعنى مدتى كه زن پس از مفارقت شوهر يا آميزش شبهه بايد از ازدواج دورى كند و احكام عده را مراعات نمايد . و متعه يعنى ازدواج موقت . 1٠

سؤال :

آيا نگه داشتن عده براى زنان اهل كتاب واجب است ؟ اگر مطمئن باشيد كه عده نگه نمى دارد چطور ؟

جواب :

در مواردى كه ازدواج با اهل كتاب جايز است ، عده لازم نيست .11

سؤال :

آيا به زنان بدكاره و فاحشه عده تعلق مى گيرد ؟

جواب :

زنا عده ندارد .12

سؤال :

نامحرم شدن زن متعه از زمان بخشيدن مدت است يا از زمان علم او به آن ؟ و عده از كدام زمان است ؟

جواب :

از زمان بخشيده شدن است .13

سؤال :

اگر كسى جاهلا در عده رجعيه با خواهر زنش ازدواج كند حكم او چيست ؟

جواب :

عقد باطل است و اگر دخول شده وطى شبهه است و فرزند آنها حلال زاده است و اكنون بايد ازهم جدا شوند تا عده همسرش تمام شود ، سپس مى تواند دوباره عقد كند .14

سؤال :

عده وفات چقدر است و آيا مى توا ن با مرد نامحرم صحبت كند و حكم خروج او از منزل چيست و مخارج آن بعهده كيست ؟

جواب :

چهار ماه و ده روز يعنى ازدواج نكند و خود را آرايش ننمايد و ارتباط با نامحرم در حدى كه هميشه مجاز بوده است مانند صحبتهاى معمولى اشكال ندارد . و مانعى ندارد از منزل خارج شود ولى مكروه است در دوران عده شب جاى ديگرى بخوابد يا براى غير ضرورت يا كارى يا انجام وظيفه اى يا اداء حقى

خارج شود ، و رعايت اين امور بهتر است ولى واجب نيست و مخارج او با خودش مى باشد .15

سؤال :

دخترى بعد از ازدواج و دخول از دبر ، طلاق داده شد و بدون عده با كس ديگر ازدواج كرد حكم آنرا بيان كنيد ؟

جواب :

عده بر او واجب بوده است اگر بمقدار ختنه گاه داخل شده باشد ، ولى اگر معلوم نيست به اين مقدار داخل شده باشد عده واجب نيست . و بنا بر وجوب عده اگر با علم آنها به اينكه عده واجب است و ازدواج در عده حرام است ازدواج كرده اند ، ازدواج دوم باطل است و آن زن بر او حرام ابدى شده است ، و اگر نمى دانستند و عقد خوانده اند عقد باطل است ولى اگر دخول نشده باشد حرام ابدى نشده است و مى توانند دوباره عقد بخوانند و اگر دخول شده باشد حرام ابدى هستند .16

سؤال :

آيا مردى كه خانمى را به صيغه خود در آورده و مدت تمام شده بايد مراقب او باشد كه در مدت عده با مرد ديگر ازدواج نكند يا خير ؟

جواب :

لازم نيست .17

سؤال :

اگر مرد و زنى مدت زيادى از هم جدا زندگى كنند و بعد از سه سال طلاق صورت بگيرد عده لازم است ؟

جواب :

بايد عده نگه دارد .18

سؤال :

اگر زنى اعتراف كند كه مهر و كليه حقوق خود را دريافت نمودم و بخششى به شوهر نكردم و طلاق مى گيرد در اينصورت طلاق خلعى يا رجعى است ؟

جواب :

اگر شوهر طلاق داده است و بذل مالى نبوده رجعى است مگر اينكه يائسه يا صغيره يا غير

مدخول بها باشد .19

سؤال :

شوهرى زن خود را طلاق داده است در دادگاه ولى طلاق شرعى نداده است و مى گويد نمى خواهم اين زن ديگر ازدواج بكند و بايد معلقه باشد آيا مى تواند اين زن ازدواج كند يا احتياج به طلاق حاكم شرع دارد ؟

جواب :

اگر طلاق واجد شرائط شرعى نبوده است ، نمى تواند ازدواج كند ، ولى مى تواند بحاكم شرع مراجعه نمايد تا پس از طى مراحلى طلاق دهد .2٠

سؤال :

اگر خانمى با گرفتن مهر و تمام حقوق خود طلاق بگيرد طلاق خلعى است يا رجعى ؟

جواب :

اگر شوهر طلاق داده است و بذل مالى نبوده طلاق رجعى است . مگر اينكه يائسه يا صغيره و يا غير مدخول بها باشد .21

سؤال :

سن واقعى يائسگى بانوان چند است؟

جواب :

در باب حيض شصت سالگى و در باب عدّه پنجاه سالگى البته با فرض انقطاع خون تماماً.22

سؤال :

زمان نگه داشتن عده در ازدواج موقت چقدر است ؟

جواب :

دو حيض است و به احتياط واجب يك حيض كفايت نميكند .23

سؤال :

آيا بدون نرديكي كردن باز هم بايد زن عده نگه دارد ؟

جواب :

لازم نيست .24

سؤال :

اگر مردي پس از اتمام زمان صيغه موقت مجددا با همان زن صيغه بخوانند ولي اينبار نزديكي نكنند آيا زن بايد عده نگه دارد ؟

جواب :

اگر مقصود اين است كه در مرحله اول نزديكي كرده است در عقد دوم نزديكي نكرده باشد كه لازم است براي عقد با شخص ديگري عده اول به اتمام برساند.25

سؤال :

اگر مردى با زنى صيغه عقد موقت جارى ساخته باشند و مجامعت نيز واقع شده باشد چنانچه به منظور تبديل عقد مؤقت به

دائم (ميان همان مرد و زن) صيغه موقت را فسخ نمايند آيا قبل از جارى ساختن عقد دائم زن مى بايستى عده نگه دارد؟ به بيان ديگر آيا براى تبديل عقد موقت به دائم ميان يك زن و مرد واحد نيز مى بايستى توسط زن مدت عده رعايت شود؟

جواب :

عده لازم نيست ولى عقد را نمى توان فسخ كرد بلكه اگر وقت باقى است بايد مرد باقيمانده را ببخشد.26

سؤال :

ايا در ازدواج موقت با زن اهل كتاب عده نگه داشتن لازم است؟

جواب :

بله لازم است.27

سؤال :

اگر در طلاق رجعي زوج بجاي رجوع در زمان عده زوجه را متعه سه ماهه كند آيا بعد از انقضاء عده ودر ضمن آن سه ماه مدت صيغه هم بگذرد آيا زوجه مي تواند با مرد ديگري ازدواج كند آيا نياز به عده ديگر دارد ؟ با اينكه در مدت صيغه مدخوله نشده ؟

جواب :

عقد اوباطل است پس اگر كاري كه موجب رجوع باشد مانند لمس وبوسيدن به قصد رجوع انجام نداده باشد پس از پايان عدّه مي تواند ازدواج كند.28

سؤال :

دليل شرعي يا هر دليل لزوم نگه داشتن عده حتي با فرض استفاده از كاندوم مطمئن چيست؟

جواب :

نگه داشتن عده يك دستور شرعي وديني است وشرع حتي در مواردي كه زن علم دارد حامله نيست واجب ولازم دانسته است كه زن عده نگه دارد وانسان متدين ومعتقد خود را به اجراي آن ملتزم مي داند اگر چه فلسفه وعلت آن براي اومعلوم نباشد.29

سؤال :

عدّة را توضيح دهيد؟

جواب :

زماني كه يك زن به سبب طلاق ويا رگ شوهرش ويا در اثر وطي شبهه ، بايد انتظار بكشد وجايز نيست

با ديگري ازدواج كند.3٠

سؤال :

آيا ازدواج زن در دوران عدّه درست است؟

جواب :

ازدواج در دوران عدّه باطل است.31

عطر ( تعداد : 4 )

مي خواستم حكم استفاده از عطر را براي خانم ها بيرون خانه بدانم؟

جواب :

چناچه بقصد كشاندن ديگران به حرام نباشد مانعي ندارد.1

سؤال :

آيا استفاده از ادكلن خارجي كه الكل دارد اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.2

سؤال :

آيا ادكلن پاك است و مي توان پس از استفاده از آن نماز خواند؟

جواب :

بلي، صحيح است.3

سؤال :

آيا عطر گذاشتن زن در مكان عمومي چه حكمي دارد؟

جواب :

مانعي ندارد اگر شهوت انگيز نباشد.4

عكاسى ( تعداد : 4 )

آيا عكس انداختن بدون روسري و حجاب كامل حرام است يا نه ؟ و براي ظاهر كننده نگاتيو چه حكمي دارد ؟

جواب :

في نفسه مانعي ندارد . اگر صاحب عكس را نشناسد و نگاه با شهوت نداشته باشد اشكال ندارد .1

سؤال :

حكم نگاه كردن به عكسهاى مبتذل چيست؟

جواب :

جايز نيست.2

سؤال :

آيا عكس گرفتن بي حجاب و بدون روسري در مجلس دوستانه اشكال دارد و اگر دوستان قول بدهند كه عكس فرد را به نامحرم نشان ندهند اما بعداً نشان دهند گناه آن به عهده كيست با توجه به اين كه شخص به گفته دوستان خود اعتماد كند تكليف اين شخص چيست ؟

جواب :

گرفتن عكس در چنين مواردي في حد نفسه اشكال ندارد . مسؤوليت به عهده كسي است كه عكس را نشان داده است .3

سؤال :

عكس بردارى را به مجلس جشن عروسى كه در آن شراب مى خورند دعوت مى كنند آيا پذيرفتن چنين دعوتى جايز است؟

جواب :

جايز نيست از صحنه هاى شرابخوارى وامثال آن كه از محرومات اند، فيملبردارى شود.4

عقيقه ( تعداد : 5 )

آيا زن مي تواند از خرجى خانه براى عقيقه خود استفاده كند؟ جواب :

تابع رضايت شوهر است.1

سؤال :

پدر به چه نحوى بايد براى فرزندش گوسفند عقيقه نمايد ؟

جواب :

همين كه گوسفند را به نيت عقيقه براى فرزند ذبح كند كافى است و مستحباتى براى آن ذكر شده است كه در بعضى از كتب و رساله هاى عمليه مذكور است .2

سؤال :

آيا عقيقه ملك بچه است يا براى مادر است ؟

جواب :

ملك بچه نيست ولى براى او ذبح مى شود .3

سؤال :

آيا والدين مى توانند از گوشت عقيقه فرزندانشان بخورند ؟

جواب :

جائز است ولى

مكروه بخصوص براى مادر .4

سؤال :

آيا عقيقه واجب است؟

جواب :

واجب نيست ولي مستحب است.5

عمل جراحى (زيبايى) ( تعداد : 1 )

آيا مى توان با عمل جراحى، صورت و يا قسمت هاى ديگر بدن را زيبا ساخت؟ جواب :

با پرهيز از لمس و نظر حرام، جايز است.1

عمره مفرده ( تعداد : 5 )

حضرت عالى در رساله مناسك فرموده ايد، كسى كه آگاهانه و به عمد در عمره مفرده پس از سعى، با زن خود آميزش كند، عمره اش باطل مى شود. حال آيا ترك عمدى طواف يا سعى باطل كننده عمره است و مكلَّف مى تواند از حالت احرام بيرون بيايد، يا آن كه جز با اداى همه مناسك از احرامش خارج نمى شود؟

جواب :

جز با اداى آن از احرامش خارج نمى شود.1

سؤال :

آيا كسى كه مثلاً در آخر ماه رجب عمره به جاى آورده باشد، جايز است كه در اول ماه شعبان عمره ديگرى به جاى آورد؟

جواب :

جايز است.2

سؤال :

كسى كه به هنگام اداى طواف عمره مفرده، دچار عارضه اى شد و سلامتى اش مختل شد و در نتيجه او را به شهرش بازگرداندند، تكليفش چيست؟

جواب :

در صورتى كه اين مسأله پس از به پايان رساندن شوط چهارم باشد، بعيد نيست كه نايب گرفتن براى ديگر شوط ها و همچنين براى سعى، مُجزى باشد. در اين صورت او پس از طواف نايب، نماز طواف را مى خواند و پس از سعى او موهاى سرش را مى تراشد _ يا كوتاه مى كند _ و براى طواف النساء نايب مى گيرد و خود نماز آن را به جاى مى آورد و آن گاه كاملاً از احرام خود بيرون مى آيد. اما اگر اين مسأله مربوط به قبل از شوط چهارم باشد، بيرون آمدنش از حالت احرام بدون آن كه به

مكه بازگردد و شخصاً اعمال عمره اش را به جاى آورد، محل اشكال است.3

سؤال :

كسى كه براى عمره مفرده مُحرم شده است، آيا جايز است نيت خود را به حج تمتع تغيير دهد؟

جواب :

جايز نيست. البته اگر عمره اش در ماه هاى حج باشد و او تا يوم الترويه (هشتم ذى حجه) در مكه بماند و قصد حج كند، عمره اش، عمره تمتع به شمار مى رود و او بايد حج تمتع را به جاى آورد.4

سؤال :

كسى كه حج واجب خود را به جاى نياورده است، آيا جايز است كه در ايام حج، عمره مفرده به جاى آورد، مانند آن كه از ميقات براى عمره مفرده مُحرم شود، پس با آن به مكه بيايد و سپس به ميقات بازگردد و براى حج يا عمره تمتع مُحرم شود؟

جواب :

جايز است و احتياط آن است كه اين دو عمره در يك ماه نباشد.5

عمره تمتع ( تعداد : 15 )

دارويى وجود دارد كه زنان از آن براى به تأخير انداختن عادت ماهانه خود استفاده مى كنند. حال اگر زنى بداند كه در صورت استفاده نكردن از اين دارو پيش از رسيدن به ميقات حيض مى شود و نمى تواند عمره تمتع را به جاى آورد، آيا بر او واجب است كه از آن دارو استفاده كند و عادتش را به تأخير اندازد، تا حجش به حج اِفراد مبدل نشود؟

جواب :

استفاده از دارو بر او واجب نيست.1

سؤال :

اگر مكلَّف پس از انجام اعمال عمره تمتع متوجه شد كه خانه اى كه در مكه برايش در نظر گرفته اند خارج از حرم است. حال آيا مى تواند در آن سكونت كند يا نه؟

جواب :

اگر

آن خانه از محلات مكه به شمار رود، سكونت در آن مانعى ندارد.2

سؤال :

در مناسك فرموده ايد كسى كه در حال انجام عمره تمتع است، بنابر احتياط از مكه جز براى اعمال حج خارج نشود، مگر آن كه خروجش بر اثر نيازى هر چند غيرضرورى باشد. حال آيا خريد، تفريح و به ديدار دوستان رفتن، از نمونه هاى نياز به شمار مى روند؟

جواب :

ملاك در نياز، نياز عرفى است و موارد مذكور به اختلاف موارد گاه از مصاديق نيازمندى عرفى به شمار مى روند و گاه نه.3

سؤال :

زنى كه صاحب عادت وقتيه و عدديه است و عادتش هفت روزه است، اگر پس از احرامش حيض شد و سپس روز هفتم پاك شد و غسل كرد و اعمال عمره اش را به جاى آورد و آن گاه براى حج مُحرم شد و پس از آن اثرِ خونى ديد، تكليفش چيست؟

جواب :

خون دوم اگر در روز دهم از اولين زمان خون ديدن يا زودتر بند آمده، جزو حيض اول به شمار مى رود. اما اگر از ده روز گذشت پس تمام خون دوم، استحاضه به شمار مى رود. در صورت اول بنابر احتياط واجب در مدت پاكى ميان دو خون بايد احكام زن پاك و زن حائض را رعايت كند، كه نتيجه اش در اين جا آن است كه طواف عمره اش و نماز آن را پيش از طواف حج قضا كند.4

سؤال :

زنى حيض مى بيند و بعد از پاك شدن مُحرم مى شود و به اعمال عمره تمتع مى پردازد. سپس در روز عرفه خون مى بيند و قبل از گذشت ده روز از ابتداى حيض

قطع مى شود. حال حكمش چيست؟

جواب :

به نظر مى رسد كه آن زن در پاكى ميان دو خون كه حكم يك حيض را دارند، اعمال عمره اش را انجام داده است. در مورد اين پاكى ميان فقها اختلاف نظر است. نظر مشهور آن است كه جزو حيض است و جمعى از فقها گفته اند كه پاكى است. لذا در صورتى كه حيض باشد، وظيفه آن زن به حج اِفراد مبدل مى شود و بايد پس از فارغ شدن از اعمال حج، اگر توانست عمره مفرده به جاى آورد. در صورتى كه آن فترت پاكى به شمار آيد، عمره آن زن صحيح است و بايد حج تمتع را به جاى آورد و ديگر تكليفى ندارد.

واز آن جا كه ما در اين مسأله احتياط مى كنيم، اگر آن زن به مجتهد ديگرى رجوع كرد _ البته با رعايت ترتيب در اعلميت و قاعده الاعلم فاعلم _ و او به حيض بودن يا پاكى آن حالت فتوا داد، وظيفه اش روشن است. ليكن اگر آن زن بخواهد احتياط كند، بايد اعمال مشترك ميان حج تمتع و حج افراد را با نيت اعم از آن دو به جاى آورد. همچنين در منى قربانى را كه از مختصات حج تمتع است به اميد مطلوب واقع شدن انجام دهد. همچنين اگر مى تواند، اعمال عمره مفرده را به اميد مطلوب واقع شدن به جاى آورد.5

سؤال :

اگر زنى پيش از احرام در حال حيض باشد و بداند كه حيضش تا پايان حج و عمره ادامه خواهد داشت و همراهانش منتظر او نشوند، آيا جايز است كه براى عمره و حج تمتع مُحرم

شود و براى دو طواف و نمازهاى آن دو، نايب بگيرد؟

جواب :

ظاهراً جايز است. پس مى تواند براى عمره مُحرم شود و براى طواف و نمازش نايب بگيرد و خودش سعى و آن گاه تقصير كند. سپس حج را به جاى آورد و براى طواف حج و نمازش نايب بگيرد. سپس خودش سعى كند و آن گاه براى طواف نسا و نمازش نايب بگيرد.6

سؤال :

زنى انجام اعمال عمره اش را تا يوم الترويه به تأخير مى اندازد و پيش از به جا آوردن شان خونى مى بيند و تصور مى كند خون حيض است، در نتيجه نيتش را به حج اِفراد تبديل مى كند و در عرفات حاضر مى شود و در آن جا متوجه مى شود كه آن خون استحاضه بوده است، در اين صورت چه كند؟

جواب :

اگر برايش ممكن باشد كه به مكه بازگردد و مناسك عمره را تا قبل از زوال روز عرفه انجام دهد و سپس براى حج مُحرم گردد، واجب است كه چنين كند. و اگر نتواند پس اگر اعتقاد به حيض بودن با در نظر گرفتن ضوابط شرعى بوده باشد; مانند اين كه آن خون در ايام عادت بود، اما پيش از سه روز بند آمد، در اين صورت بنابر احتياط واجب اعمال حج اِفراد را به جاى آورد و از حالت احرام خارج شود. پس اگر حج در ذمه اش مستقر نشده باشد و استطاعتش بر جاى نماند، ديگر تكليفى ندارد وگرنه بنابر احتياط مجدداً حج تمتع به جاى آورد.

اما اگر اعتقاد ظنى او درباره حيض بودن، براساس رعايت ضوابط شرعى نباشد، اظهر آن است كه احرامش و

حجش باطل است و در سال هاى بعد بايد حج را به جاى آورد.7

سؤال :

اگر مكلَّف خطا كرد و به جاى عمره تمتع براى حج تمتع مُحرم شد و اعمال عمره را انجام داد و سپس متوجه خطاى خود گشت، چه كند؟

جواب :

اين كار به او ضررى نمى زند.8

سؤال :

اگر مكلَّف بر اثر جهل به حكم يا فراموشى، به جاى عمره تمتع براى عمره مفرده مُحرم شد، چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر قصد به جا آوردن عمره اى را داشت كه وظيفه اش بود و پنداشت كه همان عمره مفرده است، اين خطاى در تطبيق به او ضررى نمى زند وگرنه بايد اعمال عمره مفرده را به جاى آورد و اگر تا يوم الترويه به قصد حج در مكه ماند، عمره اش، عمره تمتع به شمار مى رود و حج تمتع را بايد به جاى آورد.9

سؤال :

اگر كسى در حال انجام طواف عمره تمتع سكته قلبى كند و او را به شهرش برگردانند، تكليفش چيست؟

جواب :

اگر وضع جسمى اش اجازه ماندن در مكه براى تكميل مناسك عمره اش را اگرچه از طريق نايب گرفتن و سپس احرام براى حج و ادراك وقوف ها به مقدارى كه جز به آن حج صحيح نيست، ندهد، در اين صورت احكام محصور كه در مسأله 446 رساله مناسك آمده است شاملش مى گردد. در غير اين صورت اگر بازگشتن به شهرش به خواست و اختيارش بوده باشد، بعيد نيست كه احرامش باطل گردد، گرچه در اين كار گناهكار است. ليكن اگر بازگشتش بدون اراده و اختيارش باشد، اقرب آن است كه حكم مصدود كه در مسأله 439 مناسك آمده است،

بر او جريان يابد.1٠

سؤال :

اگر مكلَّف براى عمره تمتع مُحرم گشت و سپس دچار اغما شد، وظيفه ولىّ او چيست؟

جواب :

اگر احتمال بدهند كه از حالت اغما بيرون آيد و حج را درك كند; يعنى وقوف اختيارى در مشعر را درك كند يا وقوف اضطرارى آن را با وقوف اختيارى عرفه يا دو وقوف اضطرارى را درك كند، ولىّ براى او نايبى مى گيرد تا به نيابت از او طواف كند و نماز آن را به جاى آورد. سپس مقدارى از مويش را كوتاه مى كند و از احرام عمره اش خارج مى شود. در يوم الترويه نيز احتياط آن است كه ولىّ به نيابت از او مُحرم شود; يعنى به جاى او لبيك بگويد و او را از محرمات احرام باز دارد و او را به دو موقف ببرد. اگر در آن جا از اغما بيرون آمد، _ اگر نتواند به مكه برود _ از همان جا مُحرم شود. پس اگر در حال هوشيارى وقوف اختيارى مشعر را يا وقوف اضطرارى مشعر همراه با وقوف اختيارى يا اضطرارى عرفه درك كند حج را درك كرده است و بايد بقيه مناسكش را به جاى آورد. و اگر پيش از انجام بقيه مناسك مجدداً به حالت اغما رفت، ولىّ نايبى مى گيرد تا به نيابت از او آن ها را انجام دهد. ليكن اگر از حالت اغما بيرون نيامد تا وقوف ها را از دست داد، حجش باطل است.11

سؤال :

اگر مكلَّف عمره مفرده را به جاى آورد سپس قصد حج تمتع كرد، آيا بر او لازم است كه جهت مُحرم شدن براى عمره تمتع به يكى

از ميقات ها برود؟

جواب :

آرى، اين كار بر او لازم است و بنابر احتياط واجب مُحرم شدن در ادنى الحل _ گرچه در مكه بوده باشد _ مُجزى نيست. اما در صورتى كه عمره مفرده اش در ماه هاى حج باشد و او تا يوم الترويه به قصد حج در مكه مانده باشد، عمره اش به عمره تمتع مبدل مى شود و بايد حج تمتع را به جاى آورد و ديگر محلى براى به جاى آوردن عمره تمتع نيست.12

سؤال :

اگر مكلَّف در ماه ذى حجه عمره مفرده را به جاى آورد. سپس به جده مسافرت كرد و پيش از يوم الترويه با نيت حج به مكه بازگشت، آيا عمره اش، عمره تمتع به شمار مى رود و مى تواند حج تمتع به جاى آورد؟

جواب :

عمره تمتع نخواهد بود. زيرا يكى از شروطش اين است كه پس از به جا آوردن عمره مفرده تا يوم الترويه از مكه خارج نشود.13

سؤال :

اگر مكلَّف از احرام عمره تمتع خارج شود و براى عمره مفرده مُحرم گردد، وظيفه اش چيست؟

جواب :

بايد عمره مفرده اش را كامل كند. عمره اول او نيز باطل مى شود و پس از آن بايد آن را اعاده كند. البته اگر تا يوم الترويه به قصد حج در مكه بماند، عمره مفرده اش، عمره تمتع به شمار مى رود و بايد حج را به جاى آورد.14

سؤال :

معمولاً گفته مى شود كه كودكان را از سفرهاى عمره محروم نكنيم. آيا مى توانيم پس از انجام عمره براى خودمان مجددا از مسجد تنعيم به نيابت از فرزندان محروم شويم و اعمال عمره را براى آنها انجام دهيم؟

جواب

:

به قصد رجاء مطلوبيت مانعى ندارد.15

عاق والدين ( تعداد : 1 )

مادرى به فرزندش مى گويد برو همسرت را طلاق بده و گرنه عاقت مى كنم چون او با عروس خود نمى سازد آيا اطاعت مادر در اين خصوص واجب است؟

جواب :

اطاعت ازمادر در اين مورد واجب نيست و آن كلام كه تو را عاق مى كنم ،بى اثر است البته بايد از بد گفتارى با مادر اجتناب كرد.1

عرفان ( تعداد : 1 )

با توجه به مطالب منسوب به حضرتعالي در بعضي از سايتها مبني بر تأييد (عرفان صاحب فصوصي) تقاضا مي شود نظر شريف را در اين رابطه اعلام فرمائيد.

جواب :

اين جانب در ارتباط با معارف اعتقادى به روش اكابر علماى اماميه (قدس الله اسرارهم) كه مطابق با آيات قرآن مجيد و روايات اهل بيت عصمت و طهارت (عليهم السلام) مى باشد معتقد بوده و روش فوق الذكر را تأييد نمى نمايم.1

عروسك سازى ( تعداد : 3 )

نظر معظم له در مورد عروسك سازي چيست ؟

جواب :

جايز نيست اگرذوات الارواح باشد .1

سؤال :

آموزش ساختن عروسك ( با خمير يا پارچه و غيره ) با لاخص در مساجد چه حكمي دارد ؟ آيا اگر عروسك نيمي انسان و نيمي غير باشد ساخت ان اشكال ندارد؟

جواب :

به احتياط واجب جايز نيست حتي اگر نيمي تن انسان باشد و نيمي ديگر در تقدير باشد مانند انسان نشسته و همچنين اگر نيم ديگر حيواني ديگر باشد.2

سؤال :

آيا خريدن عروسك يا بازى كردن بچه ها با آن اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.3

عزادارى ( اهل بيت ) ( تعداد : 9 )

آيا در مجالس عزاداري، ناله وشيون بلند سر دادن و محكم به سر و صورت و دست كوبيدن جايز است ؟

جواب :

اشكال ندارد.1

سؤال :

ما حدود سي سال است كه در شب تاسوعا در مسجد شمع ميگذاريم آيا مي شود به جاي شمع چيز ديگري مانند لامپ به مسجد داد؟

جواب :

اشكال ندارد.2

سؤال :

آيا هروله كردن ( بالا وپايين پريدن ) در عزاداري يا جشن يا حتي عزاداري امام حسين (ع) جايز است يا خير؟

جواب :

اشكال ندارد.3

سؤال :

ميخواستم نظر حضرت عالي وشرعي ونحوه حلال يا حرام را درباره لخت شدن افراد در هيئت هاي مذهبي كه جهت سينه زني انجام مي گيرد را بدانم؟

جواب :

اشكال ندارد.4

سؤال :

ايا كار كردن در روز عاشورا حرام يا مكروه است؟

جواب :

كار كردن و كسب در روز عاشورا مكروه است.5

سؤال :

آيا در عزاداري و سينه زني امام حسين در آوردن پيراهن و لخت شدن در مسا جد جايز است ؟

جواب :

جايز است .6

سؤال :

لخت شدن در مراسم سينه زني چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.7

سؤال :

حكم لباس مشكي در دو ماه محرم وصفر

مستحب است يا مكروه ؟

جواب :

كار شايسته و پسنديده اي است.8

سؤال :

آيا اشكالي ندارد در ابتداي دسته هاي عزاداري چهلچراغ قرار داشته باشد ؟

جواب :

مانعي ندارد .9

عشق ( تعداد : 6 )

آيا عاشق دختر شدن حرام است؟

جواب :

امر غير اختيارى حكم ندارد گرچه مقدمات آن اختيارى است. اگر حرام باشد نبايد آن را مرتكب شد ولى هرگونه رفتار شهوت آميز قبل از عقد شرعى حرام است.1

سؤال :

آيا هر گونه رابطه ( دوستى ) دختر و پسر با يكديگر از نظر شرعى و اسلامى اشكال دارد ؟ يعنى حتى اگر دو طرف ، تمام كارهايى را كه اسلام انسان را از انجام آنها منع كرده رعايت كنند و انجام ندهند و رابطه ( دوستى ) آنها از روى هوس نباشد ، دوستى آنها اشكال دارد ؟ در چه صورت مشكلى وجود ندارد ؟ و اگر در همه حال ايراد و مسئله دارد ، دليل آن چيست ؟

جواب :

اگر ترس آن باشد كه انسان به گناه بيفتد جايز نيست .2

سؤال :

عاشق دخترى شده ام كه به هيچ عنوان نمى توانم دست از او بكشم ولى او سنى است در صورتى كه از ازدواج با سنى بدم ميايد چه كنم ؟

جواب :

ازدواج با وى مانعى ندارد و انشاءالله بعد از ازدواج هدايت مى شود .3

سؤال :

دوستى با دختر ( در صورتيكه انسان از تنهايى ديگر تحمل نداشته باشد و امكان ازدواج برايش فراهم نباشد ) بدون هيچ قصد و اطمينان از خود چه حكمى دارد ؟

جواب :

جايز نيست و بايد سعى در فراهم ساختن وسايل ازدواج داشته باشد .4

سؤال :

اسلام براى دوستى با دختران چه محدوديتى براى پسران قرار داده است

؟

جواب :

چون خوف وقوع در حرام موجود است جايز نيست .5

سؤال :

آيا دوست شدن دختر و پسر نامحرم بدون لمس گناه است ؟

جواب :

ارتباط دو نامحرم بدون عقد ازدواج منجر به ارتكاب گناه مى شود و جائز نيست.6

غ

غيبت ( تعداد : 9 )

گاهي در بين مردم يا رسانه ها مطالبي به صورت طنز در مورد اقوام، گويشها وفرهنگهاي مختلف كشورمان بيان مي شود كه موجب رنجش خاطر مي گردد. حكم اين گونه مطالب چيست؟

جواب :

غيبت نيست ولي اگر مستلزم اهانت وانتقاص باشد از اين جهت حرام مي شود.1

سؤال :

لطفا توضيح كاملى در مورد غيبت بفرمائيد ؟

جواب :

غيبت غير فاسق حرام است . و غيبت فاسق در آنچه به آن تجاهر دارد جايز است . 2

سؤال :

غيبت هايى كه در دوران گذشته انجام شده است و در حال حاضر دسترسى به آن افراد نداريم چه كار بايد كرد يا چه حكمى دارد؟

جواب :

وظيفه شما توبه است و چيز ديگرى لازم نيست.3

سؤال :

1_ مي خواستم بدانم اگر شخصي نظر ما را در مورد اخلاقيات و خصوصيات شخص ديگر بپرسد جواب دادن به آن غيبت محسوب مي شود؟ 2_ اگر مادرم بد برادرم را نزد من بگويد غيبت محسوب مي شوديا خير؟ جواب :

1_ اگر در مورد مشورت است براي امر مهمي مانند ازدواج يا مشاركت و امثال آنها غيبت جايزاست.

2_ غيبت است.4

سؤال :

در مورد غيبت از فاسق لطفا فاسق را معرفي كنيد به صورت كامل ؟

جواب :

فاسق كسي است كه مرتكب معصيت بشود و غيبت هر فاسقي جايز نيست مگر متجاهر به فسقي باشد كه در خصوص همان امر غيبت او اشكال ندارد .5

سؤال :

سخن با چه شرايطي غيبت

است ؟ آيا هر گاه كه غيبتي ميشود بايد انرا نهي كرد و از غيبت شونده دفاع كرد؟

جواب :

غيبت يعني عيب مستور ديگران را باز گو كردن و بايد شخص غيبت كننده را كه كار حرام انجام ميدهد از ان نهي كرد.6

سؤال :

غيبت كردن وافترا يا تهمت را برايم تعريف كنيد . درچه صورتي چيزي غيبت محسوب ميشود اگر در اين مورد مثالي ارائه كنيد ممنون مي شوم؟

جواب :

غيبت يعني ذكر عيبي كه مستور وپوشيده است البته در وقتي كه شخص غايب است وتهمت يعني نسبت ناروا وخلاف واقع به كسي زدن.7

سؤال :

اگر پشت سر كسي غيبت كنيم و شرايط حلاليت طلبيدن نداشته باشيم چه بايد بكنيم ؟

جواب :

توبه كافي است .8

سؤال :

تعريف غيبت چيست؟

جواب :

غيبت يعني بازگو كردن عيب مؤمني كه مستور است.9

غسل مستحب ( تعداد : 6 )

الف _ آيا مي توان چند غسل مستحب را با هم نيت كرده و يك غسل انجام داد؟ ب _ چند غسل واجب با هم چه طور؟ ج _ چند غسل واجب و مستحب با هم چه طور؟ د _ يا اينكه براى هر نيت، يك غسل جداگانه بايد انجام داد؟

جواب :

الف و ب و ج - جايز است. د _ لازم نيست. 1

سؤال :

غسل بدل از وضو آيا اگر انسان غسل واجب به گردن نداشته باشد و غسل مستحبى بجاى آورد با همان غسل مي تواند نماز واجب بخواند يا بايد وضو بگيرد؟

جواب :

اگر غسل مشروع و مستحب باشد مي توان با آن بدون وضو نماز خواند.2

سؤال :

آيا غسل زيارت امام حسين (عليه السلام) نيابت از وضو مى كند و مى توان با آن نماز خواند ؟

جواب :

هر

غسلى كه مشروع باشد با آن مى شود نماز خواند .3

سؤال :

آيا با غسل هاى مستحبى مى توان نماز خواند؟

جواب :

با غسلهائى كه استحباب آن ثابت است مى توان نماز خواند.4

سؤال :

آيا فرد غير جنب مي تواند براي خواندن نماز غسل جنابت كند ؟

جواب :

خير ولي مي تواتند با غسلي كه مشروعيت آن ثابت باشد مانند غسل جمعه نماز بخواند .5

سؤال :

لطفا نظر خود را در مورد غنا بيان بفرمائيد ؟

جواب :

مقصود از غنا سخن باطلى است كه با اوازى خوانده مى شود كه مناسب مجالس لهو و لعب و اهل عيش و نوش باشد و بنا بر احتياط واجب سخنانى غير از انچه گفته شد نيز به اينگونه صدا نخوانند و همچنين گوش دادن به غنا حرام است .6

غنا ( تعداد : 27 )

لطفا نظر خود را در مورد غنا بيان بفرمائيد ؟

جواب :

مقصود از غنا سخن باطلى است كه با اوازى خوانده مى شود كه مناسب مجالس لهو و لعب و اهل عيش و نوش باشد و بنا بر احتياط واجب سخنانى غير از انچه گفته شد نيز به اينگونه صدا نخوانند و همچنين گوش دادن به غنا حرام است .1

سؤال :

آيا آواز خواندن زن حرام است ؟

جواب :

آواز خواندن زن حرام نيست مگر اينكه مشتمل بر ترقيق و تحسين كه عادت مهيج شهوت شنونده باشد. بر مردان هم حرام است و منظور از آن سخن باطلي است كه با آوازي خوانده مي شود كه مناسب مجالس لهو ولعب باشد.2

سؤال :

آيا گوش دادن به موسيقى مجاز (كه مناسب مجالس لهو و لعب و خوشگذرانى نيست) كه توسط زن خوانده مى شود براى مردان جايز است؟ براى

زنان چطور ؟

جواب :

اگر موجب تهيج شهوت باشد جايز نيست و براى زنها اشكال ندارد .3

سؤال :

مى خواستم بدانم موسيقى كه در تنهايى گوش داده مى شود و انسان را به فساد ( غنا و شهوت و … ) مبتلا نسازد چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر لهوى باشد جايز نيست .4

سؤال :

من يك دختر هستم اگر قرآن ، شعر يا سرود را با صوت در جلوى مرد نامحرم بخوانم آيا جايز است؟

جواب :

اگر موجب تهييج شهوت باشد جايز نيست .5

سؤال :

نظر حضرتعالى در مورد صداى زنى كه آواز مى خواند چيست؟ با اين فرض كه مناسب مجالس لهو ولعب نباشد . در واقع آيا مطلق صداى زن حرام است يا حكم آن مانند مرد به شرايط (لهوى بودن و غيره …) بستگى دارد ؟

جواب :

زن جايز نيست صداى خود را نازك كند به نحوى كه نوعا مهيج باشد .6

سؤال :

آيا تشخيص حالت غنا به عهده مقلد است؟

جواب :

تشخيص اينكه او از مناسب مجالس لهو ولعب و خوشگذارنى است به عهده عرف مى باشد ودر صورت شك جايز است.7

سؤال :

آيا شنيدن صداى خواننده زن بدون قصد لذت اشكال دارد؟

جواب :

اگر موجب تلذذ شهوى نشود حلال است.8

سؤال :

شنيدن آهنگ در صورتى كه تأثيرى بر روى شخص نگذارد و براى او عادى باشد چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر مناسب با مجالس لهو و لعب باشد حرام است ولو اين كه تأثير بر او نگذارد .9

سؤال :

حكم دقيق موسيقى به هر صورت يا انواع اصوات اعم از سرودهاى بدون موسيقى يا نوحه ها يا مداحى ها به سبك جديد را خواستارم ؟

جواب :

آوازهايى كه مخصوص اهل لهو و لعب

نيست اشكال ندارد و اما آنچه از الحان اهل لهو و لعب است اگر با كلام باطل باشد حرام است و اگر با نوحه و مداحى و امثال آن باشد به احتياط واجب جايز نيست و موزيك اگر مناسب مجالس لهو و لعب باشد حرام است وگرنه حرام نيست.1٠

سؤال :

با توجه به آنچه كه در روايات آمده ، غناء را چگونه تعريف مى كنيد ؟

جواب :

غنا خوانندگيست كه از نظر مضمون لهوى و از نظر وزن داراى آهنگهاى مناسب مجالس عيش وطرب و رقص باشد البته خواندن قرآن مجيد و ادعيه و اذكار مباركه به اين نوع آهنگها نيز حرام است و همچنين است بنابراحتياط لازم خواندن ديگر مضامين غير لهوى باينگونه آهنگها و استماع آنها نيز همين حكم را دارد .11

سؤال :

آيا الف و لام (الغنا) در روايات الف و لام عهد است ؟

جواب :

خير .12

سؤال :

آيا غنا به عنوان اولى حرام است يا بعنوان ثانوى مثل لهو الحديث و امثال اينها ؟

جواب :

بله بعنوان اولى حرام است ، و دليل بر حرمت ذاتى او وجود دارد .13

سؤال :

چنانچه غنا داراى موارد محلله و محرمه باشد ، شاخصهاى آنرا بيان فرمائيد ؟

جواب :

غنا به همه نوعش حرام است .14

سؤال :

ترانه هائى كه موجب تحريك شهوت نشود همان غناست ؟

جواب :

بله و غنا به همه نوعش حرام است .15

سؤال :

آيا در اصطلاح فقهى موسيقى مترادف با غناست ؟

جواب :

غنا آواز طرب انگيز است كه مخصوص مجالس لهو و عياشى است و موسيقى صداى آلات مخصوص است .16

سؤال :

مرجع در تشخيص غنا و موسيقى محرم كيست ؟

جواب :

ملاك تشخيص مكلّف است .17

سؤال :

آيا با لحن اهل

فسوق كه همانا غنا است مى شود قرآن يا اشعار مذهبى را خواند ؟

جواب :

جائز نيست با اين لحن قرآن يا اشعار مذهبى خوانده شود بلكه احتياط واجب آن است كه سخن غير مذهبى نيز با اين لحن خوانده نشود و تشخيص اينگونه لحن با خود مكلف است .18

سؤال :

معيارى كه براى حرمت غنا و موسيقى بيان شده آنست كه متناسب با مجالس لهو وفسق باشد لطفا مقصود از مناسب را بيان فرمائيد ؟

جواب :

مقصود ما از مناسب بودن با مجالس لهو و فسق آنست كه شنونده بالخصوص اگر آشنايى به اين امور داشته باشد، بتواند اين سبك و يا كيفيت را از موارد مجالس معصيت و فسق يا مشابه آنها تشخيص دهد، اما نسبت به موسيقى و سبك غنائى كه موجب آرامش و تغيير حالتهاى روحى مى گردد مانند موسيقى آرام، مارش عزا و نظامى مانعى نمى باشد .19

سؤال :

گوش دادن به نوار ترانه مرد چنانچه موجب برانگيختن شهوت نشود و اثر نكند چه حكمى دارد ؟

جواب :

جائز نيست .2٠

سؤال :

كسى كه عادت به گوش دادن به ترانه دارد و ترك آن بسيار مشكل است آيا مى تواند گوش كند يا خير ؟

جواب :

نمى تواند .21

سؤال :

آيا عرفانى بودن اشعار كه با غنى خوانده شده سبب از بين رفتن حرمت غنى مى باشد ؟

جواب :

فرقى نمى كند و غنى حرام است .22

سؤال :

غنائى كه شب زفاف و عروسى استثناء كرده اند ايشان قبول دارند يا خير ؟

جواب :

به نظر ايشان مورد اشكال است .23

سؤال :

اگر غنا حرام است پس چرا در مراسم عروسى زنانه جائز مى شود ؟

جواب :

كسى كه جائز مى داند با

شرط اينكه مفسده نداشته باشد و مرد نشنود و سخن باطل نباشد جائز دانسته است.24

سؤال :

استماع شعر خوانى زن يا دختر همراه با پخش تصوير پسرى نوجوان به نحوى كه تماشاچى خيال كند خواننده پسر است براى شنونده و بيننده زن و مرد چه حكمى دارد ؟

جواب :

تصوير دخالت ندارد . و جائز نيست زن صداى خود را بطورى نازك و زيبا اداء كند كه معمولا تحريك كننده باشد حتى اگر شنونده محرم باشد و اگر چنين نباشد و لحن غنا نباشد حرام نيست .25

سؤال :

استماع صداى زن تا چه حدى براى مرد نامحرم جائز است ؟

جواب :

استماع صداى زن نامحرم اگر از روى لذت نباشد و خوف فريفته شدن در وقوع در حرام نباشد اشكال ندارد .26

سؤال :

آيا بانوان در شب زفاف و عروسي مي توانند با هر نوع آهنگي آواز خواني كنند حتي با آهنگ هاي متناسب مجالس لهو و لعب؟ و آيا آنان مي توانند از آلات و ابزار موسيقي استفاده كنند؟ و آيا آن وضع را مي توان در مجلس عقد خواني، شب حنابندان و يا مناسبت هاي ديگر، تكرار كرد يا مخصوص شب عروسي است؟

جواب :

بنابر احتياط واجب، چنان آواز خواني ها حتي در شب زفاف و عروسي هم ترك شود تا چه رسد به شبها و مناسبت هاي ديگر و حكم موسيقي و آواز خواني حلال و حرام در مسائل قبل توضيح داده شد.27

غسل ( تعداد : 54 )

الف _ آيا مي توان چند غسل مستحب را با هم نيت كرده و يك غسل انجام داد؟ ب _ چند غسل واجب با هم چه طور؟

ج _ چند غسل واجب و مستحب

با هم چه طور؟ د _ يا اينكه براى هر نيت، يك غسل جداگانه بايد انجام داد؟ جواب :

الف و ب و ج - جايز است. د _ لازم نيست. 1

سؤال :

مى خواستم بپرسم كه اگر در استخر غسل كنيم و مايو به پا داشته باشيم آيا آن غسل صحيح است؟

جواب :

اشكال ندارد اگر آب به تمام نقاط بدن برسد.2

سؤال :

اگر چند ساعت پس از غسل متوجه شود چسبى بر روى پاى چپ است و بداند مربوط به روز گذشته است و در موقع غسل آنرا جدا نكرده باشد آيا غسل صحيح است ؟

جواب :

همان مقدار را به قصد غسل بشوئيد كافى است ونمازهايى را كه خوانده ايد قضاء نمائيد.3

سؤال :

من در غسل زياد شك مى كنم مثلاً وقتى طرف چپ را مى شويم شك مى كنم كه طرف راست بدنم را مثلاً قسمتى از آن را شسته ام يا نه در اينجا تكليف من چيست؟هر چى فكر مى كنم كه شسته ام يا نه يادم نمى آيد.

جواب :

به شك خود اعتنا نكنيد.4

سؤال :

سوالم در مورد غسل است ، همانطور كه معلوم است در وضو يكبار آب كشيدن واجب و دو بار مستحب است و سه بار حرام آيا در غسل نيز همين حكم جارى است بگونه اى كه يكبار شستن بدن واجب و دوبار مستحب و سه بار حرام باشد ؟

جواب :

حكم مزبور در غسل جارى نيست .5

سؤال :

آيا غسل هم بايد مانند وضوء( كه اجزاء وضوء بايد پاك باشند ) باشد ، يعنى قبل از غسل بايد مكان نجاست را تطهير كرد؟

جواب :

فرقى بين وضوء و غسل نيست و اگر غسل با آب

كر و امثال آن باشد مى تواند با يك بار شستن هر دو كار را انجام دهد .6

سؤال :

آيا مي توانم به جاى وضو غسل كنم؟

جواب :

اگر از غسل هائى باشد كه استحباب آن ثابت شده از وضو كفايت مي كند.7

سؤال :

در شرايطى كه نتوان غسل كرد آيا مي شود بعد از اذان صبح غسل كرد؟

جواب :

براى روزه تيمم كنيد و بعد از طلوع فجر اگر ضرورت برطرف شد غسل كنيد.8

سؤال :

پوست بدن من چرب است آيا براى وضو يا غسل اشكال ايجاد مىكند يا نه؟

جواب :

اشكال ندارد.9

سؤال :

آيا مى شود با داشتن غسل بدون وضو نماز بجا آورد ؟

جواب :

مى توان با غسل نماز بجا آورد .1٠

سؤال :

مدتى است كه به روشى غسل مى كنم بدين صورت كه پارچه اى را خيس كرده و به بدنم مى كشم آيا غسل من صحيح است ؟

جواب :

اگر اب جريان يابد صحيح است .11

سؤال :

مقدارى از ابروى بنده در كودكى در اثر تصادف مو رويش نكرده است، و من آن را تاتو كرده ام (ارايشگر مو كاشته است) لطفا بفرمائيد غسل و وضو چه حكمى دارد ؟ آيا باطل است ياخير ؟

جواب :

باطل است و بنا بر احتياط واجب بايد آنها را خارج سازيد .12

سؤال :

چرا در احكام اسلامى داماد مي تواند مادر زن خود را غسل دهد ولى مادر خود را نمي تواند غسل دهد؟

جواب :

مي تواند در صورت نبودن زن و اگر باشد بنابر احتياط واجب نمي تواند نسبت به هردو.13

سؤال :

اگر بر من دو غسل واجب باشد (غسل حيض و جنابت) آيا مى توانم در يك غسل بگويم نيت مى كنم غسل حيض و

جنابت انجام دهم و با دو نيت يك غسل انجام دهم؟

جواب :

اشكال ندارد بلكه اگر يكى از آنها را هم انجام دهيد و ديگرى را اصلاً نيت نكنيد هم كافى است.14

سؤال :

غسل تعميم چيست و در چه زمان انجام آن واجب مي باشد؟

جواب :

چنين غسلى در اسلام نيست آنچه شنيده ايد غسل تعميد است و از سنتهاى مسيحى است.15

سؤال :

آيا با هر غسلى مى توان نماز خواند؟

جواب :

بلى اگر مشروع باشد چه واجب باشد و يا مستحب به استثناى غسل استحاضه متوسطه.16

سؤال :

غسل بدل از وضو آيا اگر انسان غسل واجب به گردن نداشته باشد و غسل مستحبى بجاى آورد با همان غسل مي تواند نماز واجب بخواند يا بايد وضو بگيرد؟

جواب :

اگر غسل مشروع و مستحب باشد مى توان با آن بدون وضو نماز خواند.17

سؤال :

اگر انسان به خاطر ترس از آبرو به جاى غسل تيمم كند، آيا تيمم او صحيح است؟

جواب :

چنانچه غسل كردن براى او حرجى باشد، تيمم او صحيح است.18

سؤال :

اگر بعد از غسل واجب مانعى بر روى بدن ديده شد كه ندانستيم در حين غسل بوده يا بعد از غسل چسبيده، آيا بايد دوباره غسل كرد ؟

جواب :

غسل محكوم به صحت است و مى توانيد بعد از برطرف كردن مانع، آن جا را به قصد غسل بشوييد .19

سؤال :

آيا مى توان يك غسل با چند نيت انجام داد ؟

جواب :

بله مى تواند .2٠

سؤال :

آيا در آب استخر و جكوزى مى شود غسل كرد ؟

جواب :

در هر دو مورد غسل اشكال ندارد .21

سؤال :

در انجام غسل اگر از آدم بادى يا ادرارى خارج شود چه حكمى دارد ؟

جواب :

مى تواند غسل

را تمام كند ولى بنابر احتياط واجب نمى تواند به اين غسل جهت نماز اكتفا نمايد بلكه بايد وضو بگيرد .22

سؤال :

اگر پس از اتمام غسل بفهمد كه قسمتى از طرف چپ بدن نشسته مانده ولى حدث اكبر يا اصغر هم از او سر زده آيا شستن همان قسمت كافى است يا بايد دوباره غسل كند يا اصولا حكمى ديگر دارد؟

جواب :

اگر حدث اكبر مثل جنابت صادر نشده باشد همان قسمت را بشويد كافى است و اگر حدث اكبر صادر شده باشد بايد مجدد غسل نمايد.23

سؤال :

اگر شك داشته باشيم محتلم شده ايم يا نه حكم چيست؟

جواب :

غسل لازم نيست.24

سؤال :

اگر منى بدون شهوت از بدن خارج شود آيا غسل واجب است؟

جواب :

غسل واجب مى شود.25

سؤال :

اگر منى بدون شهوت يك قطره شفاف خارج شود غسل جنابت واجب است؟

جواب :

اگر منى باشد يا علائم منى را داشته باشد غسل واجب مى شود.26

سؤال :

غسل جنابت را مى شود زير دوش انجام داد؟

جواب :

انجام غسل زير دوش اشكال ندارد.27

سؤال :

آيا آبي كه قبل از مني از انسان خارج مي شود (وذي) ، اگر از راه و ملاعبه حرام خارج شده باشد نجس است يا خير ؟ غسل لازم است يا خير ؟ مبطل وضو است يا خير ؟

جواب :

پاك است و موجب غسل نمي شود و مبطل وضو هم نيست .28

سؤال :

من تاحدود 27 سالگي يك مسئله را نمي دانستم و اين كه آدم وقتي استمنا ميكند با يد غسل كند و تمام اين مدت را از سن تكليف تا 27 سالگي را نماز و روزه مي گرفتم كه استمنا كرده بودم ولي غسل نكرده بودم تكليف

اين همه روزه و نمازهاي من چيست ايا بايد همه را قضا بگيرم ؟

جواب :

هر نوع بازي با آلت تناسلي موجب غسل نيست . اگر به اوج لذت جنسي رسيده باشيد و درآن حال آبي خارج شده باشدغسل واجب است و همچنين بنابر احتياط واجب اگر آب زيادي خارج شود با شهوت هر چند به اوج لذت نرسد. و اگر نمازي در اين حال بدون غسل خوانده ايد باطل است و بايد قضاء كنيد ولي آن چه پس از يك غسل مشروع چه واجب مانند حيض وچه مستحب مانند جمعه خواند ه باشيد صحيح است.29

سؤال :

رطوبتي كه از خانمها به هنگام ملاعبت با همسر بدون دخول خارج ميشود چه حكمي دارد و چه موقع حكم مني دارد و بايد غسل انجام داد؟

جواب :

رطوبت زيادي كه به هنگام ملاعبه خارج مي شود كه نوعا باسستي بدن همرا ه است نجس است و موجب غسل مي شود.3٠

سؤال :

1 _ در غسل ، آيا بايد به اعضاء دست هم كشيد ؟ 2 _ آيا بايد با هر طرف از بدن ، عورتين را هم شست ؟ 3 _ اگر نيت شستن طرف راست بدن را بكنيم و در حين اين كار دستمان با طرف

جواب :

1 _ دست كشيدن لازم نيست . 2 _ لازم نيست . 3 _ خير ، اشكال ندارد و بين طرف راست و چپ ترتيب معتبر نيست .31

سؤال :

آيا بول و ادرار غسل را باطل ميكند؟

جواب :

غسل را باطل نمي كند ولي براي نماز بايد وضو گرفت و مانند حيض و جنابت است كه غسل را باطل مي كند.32

سؤال :

بابدن خيس مي توان

غسل جنايت كرد ؟

جواب :

مانعي ندارد .33

سؤال :

روزهايي كه به سن تكليف رسيده بودم اما به هر دليل در سالهاي 4-5 سال دبستان روزه نگرفتم حال حكم ان چيست ؟

جواب :

روزه ان ايام را قضا كنيد و نسبت به كفاره اگر در جهل خود معذور بوده ايد كفارهاي بر شما لازم نيست و اگر افطارش عمدي بوده يا در جهل خود مقصر بوده ايد بايد كفاره آنرا هم بدهيد.34

سؤال :

غسل جنابت در ايام حيض چه حكمي دارد و ايا غسل در اين ايام صحيح است ؟

جواب :

اشكال ندارد ولي حدث حيض با اين غسل بر طرف نميشود.35

سؤال :

با كدام غسلها ميتوان نماز بدون وضو خواند ؟

جواب :

با هر غسل واجب يا مستحبي كه استحباب آن ثابت شده است ميتوان نماز خواند .36

سؤال :

در صورتيكه با همسرم نزديكي كنم و دخولي انجام نگيرد آيا همسرم بايستي غسل كند ؟

جواب :

اگر شهوت حاصل شد غسل واجب است .37

سؤال :

در زمستان چون هوا سرد است و نميشود هميشه پس از نزديكي غسل نمود و امكان سر ما خوردگي زياد است تكليف چيست ؟ آيا مي توان تيمم كرد و هر موقع هوا بهتر بود غسل كنيم ؟

جواب :

تيمم باطل است به فرض سؤال .38

سؤال :

اگر زن جنب پس از غسل جنابت آبي از او خارج شود و شك كند كه مني است يا خير چه حكمي دارد ؟ و آيا دوباره بايد غسل كند ؟

جواب :

تجديد غسل لازم نيست .39

سؤال :

اگر شخص جنب بدليل تنبلي غسل نكند و بجاي آن تيمم كند اما بعد غسلش را انجام دهد اين كار گناه دارد ؟

جواب :

اگر با ان تيمم نماز

خوانده نمازش باطل است .4٠

سؤال :

در صورتي كه در حال خواب انسان جنب شود(مني از آن خارج شود) وبنا به دلايلي نتواند غسل كند خواندن نماز چگونه است؟

جواب :

نماز خواندن در فرض سوال باطل است وبايد غسل كند.41

سؤال :

حدود چند روز بعد از غسل واجب متوجه شدم كه مقدار كمي لكه به ناخنم چسبيده كه احتمال مي دهم از قبل غسل روي ناخن بوده آيا الان بعد از چند روز فهميدم غسلهايم باطل بود ونمازهايم باطل شده است؟

جواب :

غسل ونمازهاي خوانده شده صحيح است.42

سؤال :

اگر غسل كننده در اثناء غسل محدث به حدث اصغر شود وظيفه اش چيست؟

جواب :

غسل را تمام كند و بعد از آن وضو بگيرد.43

سؤال :

من لنز در چشمم ميگذارم آيا براي غسل كردن بايد آن را در بياورم

جواب :

لازم نيست.44

سؤال :

آيا فرد غير جنب مي تواند براي خواندن نماز غسل جنابت كند ؟

جواب :

خير ولي مي تواتند با غسلي كه مشروعيت آن ثابت باشد مانند غسل جمعه نماز بخواند .45

سؤال :

آيا بايد با هر طرف از بدن ، عورتين را هم شست ؟

جواب :

لازم نيست .46

سؤال :

اگر نيت شستن طرف راست بدن را بكنيم ودر حين اين كار دستمان با طرف چپ بدن هم تماس پيدا كند _ عمدي يا سهوي _ ، غسل اشكال دارد ؟ جواب :

خير ، اشكال ندارد وبين طرف راست وچپ ترتيب معتبر نيست .47

سؤال :

اگر در حين غسل كردن بدن به نجاستي نجس شود _ مثل خون چه بايد كرد ؟

جواب :

موجب بطلان غسل نمي شود _ فقط همان موضع را تطهير كنيد .48

سؤال :

بعد از تطهير وانجام غسل جنابت آبي كه از انسان خارج

ميشود نجس است يا خير؟

جواب :

اگر قبل از غسل ادرار كرده وبعد از ادرار هم استبراء انجام داده است آن آب پاك است.49

سؤال :

با توجه به اين كه مووناخن جزء اعزاي مرده بدن هستند آيا ناخن جزي اعضاي وضوهست يا خير همانطور كه رنگ موباعث ابطال غسل نمي شود آيا لاك روي ناخن باعث ابطال غسل ووضوء ميشود؟

جواب :

ناخن جزء اعضاي وضواست واگر مانعي بر آن باشد بايد برطرف شود ورنگ مومانع غسل نيست.5٠

سؤال :

آيا جوهر و مركب خشك مانع از صحت وضو و غسل مي شود و يا با آن وجود وضو و غسل صحيح مي باشد؟

جواب :

اگر جوهر و مركب داراي جرم نباشد كه مانع از وصول آب به پوست بدن شوند وضو و غسل صحيح است و در صورت شك و ترديد بايد آن را برطرف كرد.51

سؤال :

آيا كرمي كه به پوست ماليده مي شود مانع رسيدن آب است و به هنگام وضو و غسل، بايد آن را پاك كرد؟

جواب :

ظاهراً كرم پس از ماليدن بر پوست از بين مي رود و آنچه مي ماند مختصر چربي، بيش نيست و مانع نفوذ آب نمي شود.52

سؤال :

برخي خانمها ناخنهايشان را به قصد آرايش از حد طبيعي بلندتر مي كنند و چون گاهي اوقات آنها مي شكنند طبيبان روكشي تجويز مي كنند كه تا پاسي از روز روي ناخنها مي ماند و با علم به اين كه آن روكش و يا لاك و "مانكور" مانع از رسيدن آب به هنگام غسل و وضو به ناخنهاست آيا استفاده خانمها از چنان روكش، لاك و يا مانكور جايز است و وضو و غسل با آن چطور

است؟

جواب :

غسل و وضو با چنان چيزي كه مانع از وصول آب مي شود صحيح نيست و ناگزير بايد آنها را براي انجام غسل و وضوي صحيح زايل پاك كرد و قصد آرايش، مجوّز چنان كاري نمي شود.53

سؤال :

آيا براي غسل ترتيبى، زير دوش ايستادن و شستن قسمت هاي گفته شده كافي است يا بايد بعد از شستن هر قسمت از غسل آب را بست و دوباره باز كرد؟

جواب :

مانعي ندارد و لازم نيست از زير دوش كنار برود.54

غسل ميت ( تعداد : 9 )

اگر از بدن ميت خون بيايد وتمام بدن ميت خون آلود باشد طريقه غسل دادن ميت چگونه بايد باشد؟

جواب :

بايد ابتدا بدن را از خون تطهير كرد بعد وي را غسل داد.1

سؤال :

اگر از ميت خون بيايد وآن خون بند نيايد زخم گچ مي ريزند تا آن خون بند بيايد آيا اين كار درست است واگر درست نيست چه بايد كرد؟

جواب :

دليل بر مشروعيت جبيره در غسل ميت نيست پس اگر ممكن است صبر كنند بدون اينكه مستلزم تغيير بدن ميت شود – با اينكه خون قطع شود هر چند براي مدتي كوتاه كافي است براي انجام غسل واجب است و إلّا بايد او را تيمم داد.2

سؤال :

غسل ميت با وسايل ماشينى با رعايت همه شرايط شرعى در صورتى كه تكمه را مسلمان با نيت مقرره فشار مى دهد چيست؟

جواب :

اشكال ندارد.3

سؤال :

اگر پوست لب را با دست بكنيم و خون نيايد و يا اگر با درد همراه باشد و باز هم خون نيايد بايد غسل مس ميت كنيم يا نه؟

جواب :

واجب نيست.4

سؤال :

آيا بر لباسى كه قبل از غسل ميت بر تن ميت بود

غسل واجب است؟

جواب :

طاهر است مگر اينكه با رطوبت به تن ميت خورده باشد.5

سؤال :

در رشته دندانپزشكي مشغول تحصيل هستم و در كلاس درس مجبوريم به جسد يا اجزاي آن به طور جداگانه دست بزنيم تكليف چيست ؟

جواب :

اگر دستكش بين جسد ميت و دست حائل باشد اين تماس موجب غسل مي شود و در صورتي كه جسد ميت متفرق الاجزاء باشد مس بعضي از آن _ اگر به حد معظم الاجزاء نرسد _ موجب غسل نمي شود .6

سؤال :

كادر پزشكي در بيمارستان چه موقعي بايد بعد از مس فردى كه در حالت مرگ است غسل نمايد ؟

جواب :

خير غسل نمي خواهد مگر اينكه سرد شده باشد .7

سؤال :

آيا عضوي كه از بدن انسان جدا شود مثل انگشت يا ساير اعضاء آيا در صورت مس آن بايد غسل كرد ؟ يا دفن كند آن عضو را ؟

جواب :

غسل مس ندارد و تنها دفن مي شود .8

سؤال :

اگر به مرده دست زديم تا چه مدت بايد غسل كرد ؟

جواب :

اگر بدن انسان مرده اى را كه سرد شده و غسلش نداده اند مس كنيد يعنى جائى از بدن خود را به آن برسانيد بايد غسل مس ميت نماييد .9

غسل جنابت ( تعداد : 26 )

در حين غسل جنابت حدثي از من سر زد، بعد تمام شدن غسل نتوانستم سريعا وضو بگيرم و چند مرتبه اعمالي كه وضو را باطل مي كند از من سر زد، آيا بايد دوباره غسل كنم؟

جواب :

لازم نيست و تنها وضو گرفتن كافي است.1

سؤال :

حكم خارج شدن مني بدون آن سه شرط اگر همراه بول باشد چيست؟

جواب :

اكر مطمئن هستيد غسل لازم است.2

سؤال :

كسي كه از

طريق استمناء غسل بر او واجب شده بعد از غسل براي نماز وضو بايد بگيرد يا خير؟

جواب :

وضو ندارد.3

سؤال :

وقتي غسل مي كنيم بعد از شستن سروگردن وقتي سمت راست بدن را مي شوريم سمت راست سرو گردن را هم بايد با سمت راست بدن بشوريم با خير و هنگام شستن سمت چپ بدن بايد سمت چپ سر وگردن را با سمت چپ بشوريم ياخير؟

جواب :

شستن سر وگردن در هنگام شستن بدن لازم نيست.4

سؤال :

اگر كسي غسل خود را براي جلوگيري از اسراف آب زود سريع انجام دهد اشكال دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.5

سؤال :

ترشحاتي كه موجب غسل جنابت مي شود، چه ويژگي هايي دارد؟

جواب :

رطوبت زيادي كه با شهوت خارج مي شود ونوعاً بالرزش همراه است نجس است و موجب غسل است.6

سؤال :

هنگامى كه در حال بازى بايك بازى رايانه اى هستم مايعى شفاف از من خارج مى شود كه نمى دانم منى است يا نه؟

جواب :

آب مزبور محكوم به طهارت است و غسل لازم نيست.7

سؤال :

آيا با غسل جنابت از حرام مى شود نماز خواند؟

جواب :

بلى مى شود.8

سؤال :

مي گويند قبل از غسل جنابت بايد ادرار و استبراء كرد ، اگر در ميان غسل قطره اى از فرد خارج شود بايد غسل را تكرار كرد يا نه؟ جواب :

لازم نيست غسل را تكرار نمايد ولى بنابر احتياط واجب براى نماز وضو نيز بگيرد.9

سؤال :

آيا مي شود به جاى چند غسل جنابت واجب فقط يك غسل انجام داد؟

جواب :

مانعى ندارد.1٠

سؤال :

غسل جنابت در ماه رمضان اگر موقعيت غسل نبود بعد از اذان صبح مي شود غسل كرد؟

جواب :

اگر فرصتى براى غسل نباشد بايد تيمم كند سپس در

صورت ارتفاع ضرورت براى نماز غسل كند.11

سؤال :

در ايام ماه مبارك اگر شخصى بعد از اذان صبح بيدار شود در حالى كه احتياج به غسل جنابت داشته باشد تكليف چيست؟ آيا آن روز را نمى شود روزه گرفت؟

جواب :

روزه درست است و براى نماز غسل كنيد.12

سؤال :

در ماه مبارك رمضان قبل از اذان صبح به منظور انجام غسل جنابت به حمام رفتم . كمى بعد از شروع غسل اب بطور غير معمول سرد شد طوريكه از ادامه غسل باز ماندم و اذان گفته شد . بعد از آن با تهيه شدن مقدارى اب گرم غسل را ادامه دادم و بعد اب حمام هم گرم شد و غسل را به پايان رساندم ولى هوا روشن شده بود . لطفاً بفرمائيد : 1 _ آيا گناهى مرتكب شده ام؟ 2 _ روزه اين روز چه حالتى پيدا مى كند ؟

جواب :

روزه مزبور صحيح است و در چنين حالتى وظيفه تيمم است و بعد غسل انجام مى دهد و نماز را بعد از غسل مى خواند .13

سؤال :

عرق كسى كه از حرام جنب شده چه حكمى دارد و آيا با آن مى توان نماز خواند و غسل جنابت از حرام با آب گرم چگونه است ؟

جواب :

پاك است و نماز با آن مانعى ندارد .14

سؤال :

من چون نمي دانستم كه جنابت غسل دارد. يكسال اول تكليفم را بدون غسل نماز خواندم. آيا بايد آنها را اعاده كنم؟

جواب :

هر نمازى كه بعد از جنابت و قبل از يك غسل مشروع انجام داده ايد باطل است و بايد قضا كنيد و اما اگر غسلى كرده باشيد هرچند غسل جمعه كه

مستحب است كفايت مي كند البته غسلهايى كه استحباب يا وجوب آنها شرعاً ثابت نيست كفايت نمي كند.15

سؤال :

اگر انسان بعد از غسل متوجه شود به جايى از بدن از آب نرسيده غسل او صحيح است يا خير؟ جواب :

شستن همان مقدار كافى است مگر اينكه آن قسمت در سر يا گردن باشد كه براى مراعات ترتيب بدن را هم بايد شست.16

سؤال :

اگر بر من دو غسل واجب باشد (غسل حيض و جنابت) آيا مىتوانم در يك غسل بگويم نيت مى كنم غسل حيض و جنابت انجام دهم و با دو نيت يك غسل انجام دهم؟

جواب :

اشكال ندارد بلكه اگر يكى از آنها را هم انجام دهيد و ديگرى را اصلاً نيت نكنيد هم كافى است. 17

سؤال :

در غسل ترتيبي آيا در استخر و امثال آن مي توان داخل آب شد و زير آب روي بدن با حركت دست غسل نمود يا خير ؟

جواب :

هر قسمتي را كه مي خواهد غسل بدهد اگر همان قسمت را از آب بيرون بياورد و به نيت غسل در آب فرو ببرد كافي است .18

سؤال :

آيا فرد غير جنب مي تواند براي خواندن نماز غسل جنابت كند ؟

جواب :

خير ولي مي تواتند با غسلي كه مشروعيت آن ثابت باشد مانند غسل جمعه نماز بخواند .19

سؤال :

كسي كه استمنا مي كند و بعد از آن غسل مي كند آيا مي شود با آن غسل نماز خواند و يا اينكه بايد دوباره وضو بگيرد؟

جواب :

با همان غسل نماز بخواند احتياجي به وضو نيست.2٠

سؤال :

جنابت بانوان به چه صورت است و در چه مواردي غسل جنابت بر آنان واجب مي شود ؟

جواب

:

اگر به اوج تلذذ جنسي برسد و آب بيرون بيايد آن آب نجس و موجب جنابت است و همچنين بنا به احتياط واجب اگر قبل از آن خارج شود اگر زياد باشد كه لباسهاي زير را خيس كند .21

سؤال :

براي هر غسلي از جمله غسل جنابت چه نيتي كنيم ؟

جواب :

كافي است نيت طهارت بكند.22

سؤال :

غسل جنابت را بايد با اب خالي انجام داد يا با مواد شوينده مثل شامپو در ضمن ميتوان ابتدا حمام كرد وسپس با همان بدن خيس غسل جنابت را انجام داد؟

جواب :

آب خالي كافي است، وميتواند با بدن خيس غسل كرد.23

سؤال :

آيا بايد حتماً در موقع اذان غسل جنابت را انجام داد وآيا بايد حتماً با آن غسل نماز خواند؟

جواب :

واجب نيست.24

سؤال :

ميخواستم بدانم در هنگام غسل جنابت اگر يكي از كارهايي كه وضو را باطل ميكند پيش آيد بعد از اتمام غسل براي نماز وضو واجب است يا با همان غسل ميتواند نماز خواند؟

جواب :

به احتياط واجب براي نماز در اينصورت بايد وضو گرفت.25

سؤال :

اگر من غسل جنابت را فراموش كنم و پس از چهار روز به ياد بياورم كه غسل جنابت انجام نداده ام ... در آن صورت بايد غسل جنابت را انجام دهم و آيا بايد نمازهاي گذشته ام را قضا كنم؟

جواب :

بايد غسل كنيد و نماز ها را قضا كنيد.26

غسل جمعه ( تعداد : 1 )

آيا مي توان با غسل جمعه نماز خواند؟

جواب :

اشكال ندارد.1

غسل حيض , نفاس , استحاضه ( تعداد : 3 )

دخترى كه 3 روز پشت سر هم نشانه هاى حيض ببيند يا در روزهاى عادت خون ببيند و پاك شود چه كار كند؟

جواب :

بايد غسل حيض نمايد و عبادات خود را انجام دهد.1

سؤال :

به دليل مرتب بودن عادت ماهانه آيا مى توانم براى اينكه اعمال استحاضه بجا نياورم مى توانم در اين مسئله به مرجع ديگرى رجوع كنم؟

جواب :

به نظر حضرت آيت الله زن تا شصت سالگى ممكن است حيض شود هرچند علويه نباشد.2

سؤال :

اگر بر من دو غسل واجب باشد (غسل حيض و جنابت) آيا مى توانم در يك غسل بگويم نيت مى كنم غسل حيض و جنابت انجام دهم و با دو نيت يك غسل انجام دهم.

جواب :

اشكال ندارد بلكه اگر يكى از آنها را هم انجام دهيد و ديگرى را اصلاً نيت نكنيد هم كافى است.3

غصب ( تعداد : 7 )

اگر نوار موسيقى را بدون اجازه كه از اموال شخصى فرد ديگرى است ، خارج كنيم ، در صورتيكه براى مالك اهميتى نداشته باشد مى توان آن را از بين برد يا با ضبط كردن قرآن همان نوار را برگرداند ؟

جواب :

تصرف در مال ديگرى براى نهى از منكر بايد با اجازه حاكم شرع باشد.1

سؤال :

آيا غصب كردن اموال دشمنان اهل بيت كه از آنها تعبير مى شود به ظالم و فاسق و منافق جائز است ؟

جواب :

در شرائط فعلى كارى كه موجب سلب امنيت و به خطر افتادى جان مسلمانان است نبايد انجام داد .2

سؤال :

در صورتيكه فردى ارث شخصى آخرى را غصب كند آيا خوردن از مال او مثل نذورات و صدقات و تبرعات او براى مجالس عزا چگونه است ؟

جواب :

اگر غصبى

بودن عين آن مال محرز نباشد اشكال ندارد .3

سؤال :

اگر جنس غصبى را درمنزل بكار ببرند تصرف در آن ساختمان چگونه است ؟

جواب :

جنس مغصوب اگر جنس را فروخته و پول آن را صرف كرده است ضامن جنس است ولى اگر خود جنس را در خانه به كار برده است بايد رضايت صاحب مال را به دست آورد . و اگر او مطالبه عين جنس را بكند اگر تلف نشده باشد بايد تحويل دهد هر چند موجب خراب شدن خانه باشد و اگر تلف شده است بايد مثل يا قيمت بدهد .4

سؤال :

اگر شخصى بدون رضايت صاحب ملكى از درون باغ آن ، آب خود را عبور دهد جهت آبيارى ، چه حكمى دارد ؟

جواب :

جايز نيست مگر اينكه متعارف باشد به نحوى كه در وقت خريد جواز آن شرط ارتكازى عرفى شمرده شود .5

سؤال :

خوردن ميوه باغى كه غصبى است و جلوس در آن چه از روى اجبار يا خجالت صورت بگيرد چه حكمى دارد ؟

جواب :

نشستن در انجا و خوردن ميوه آن جايز نيست و موجب ضمان است و خجالت عذر نيست .6

سؤال :

خريد محصولات برخي از كارخانجات كه خود كارخانه يا زمين آن غصبي باشد جايز است؟

جواب :

جايز است.7

ف

غصب ( تعداد : 7 )

اگر نوار موسيقى را بدون اجازه كه از اموال شخصى فرد ديگرى است ، خارج كنيم ، در صورتيكه براى مالك اهميتى نداشته باشد مى توان آن را از بين برد يا با ضبط كردن قرآن همان نوار را برگرداند ؟

جواب :

تصرف در مال ديگرى براى نهى از منكر بايد با اجازه حاكم شرع باشد.1

سؤال :

آيا غصب كردن اموال دشمنان اهل بيت

كه از آنها تعبير مى شود به ظالم و فاسق و منافق جائز است ؟

جواب :

در شرائط فعلى كارى كه موجب سلب امنيت و به خطر افتادى جان مسلمانان است نبايد انجام داد .2

سؤال :

در صورتيكه فردى ارث شخصى آخرى را غصب كند آيا خوردن از مال او مثل نذورات و صدقات و تبرعات او براى مجالس عزا چگونه است ؟

جواب :

اگر غصبى بودن عين آن مال محرز نباشد اشكال ندارد .3

سؤال :

اگر جنس غصبى را درمنزل بكار ببرند تصرف در آن ساختمان چگونه است ؟

جواب :

جنس مغصوب اگر جنس را فروخته و پول آن را صرف كرده است ضامن جنس است ولى اگر خود جنس را در خانه به كار برده است بايد رضايت صاحب مال را به دست آورد . و اگر او مطالبه عين جنس را بكند اگر تلف نشده باشد بايد تحويل دهد هر چند موجب خراب شدن خانه باشد و اگر تلف شده است بايد مثل يا قيمت بدهد .4

سؤال :

اگر شخصى بدون رضايت صاحب ملكى از درون باغ آن ، آب خود را عبور دهد جهت آبيارى ، چه حكمى دارد ؟

جواب :

جايز نيست مگر اينكه متعارف باشد به نحوى كه در وقت خريد جواز آن شرط ارتكازى عرفى شمرده شود .5

سؤال :

خوردن ميوه باغى كه غصبى است و جلوس در آن چه از روى اجبار يا خجالت صورت بگيرد چه حكمى دارد ؟

جواب :

نشستن در انجا و خوردن ميوه آن جايز نيست و موجب ضمان است و خجالت عذر نيست .6

سؤال :

خريد محصولات برخي از كارخانجات كه خود كارخانه يا زمين آن غصبي باشد جايز است؟

جواب :

جايز است.7

فيلم ( تعداد : 13 )

نظرتان درباره تماشاى فيلم هاى خارجى جهت آموزش زبان از روى اجبار چيست؟

جواب :

اگر فيلم مبتذل نباشد و بدون شهوت اشكال ندارد.1

سؤال :

تماشاى فيلمهاى هندى كه همراه با موسيقى صحنه هاى عشقى خشونت وفساد است چه حكمى دارد؟

جواب :

گوش دادن به موسيقى مناسب مجالس لهو وهم چنين نگاه به فيلمهائى كه سبب افتادن در حرام مى شود جايز نيست.2

سؤال :

آيا ديدن فيلمهاى مستهجن كه از بلاد كفار است اشكال دارد ؟

جواب :

اگر باشهوت نگاه كند حرام است و همچنين بدون شهوت هم بنا بر احتياط واجب حرام است .3

سؤال :

حكم شرعى براى تماشاى فيلمهايى كه داراى قطعات مبتذل ميباشد چيست ؟

جواب :

نگاه كردن به شهوت و خوف وقوع در حرام ، حرام است و همچنين بنابر احتياط واجب اگر بدون شهوت و خوف وقوع در حرام باشد.4

سؤال :

آيا بازى كردن در فيلم هاى با شرايط اين كه كارگردان يا نقش روبرو زن باشد اشكال دارد؟

جواب :

اگر مستلزم فعل حرام باشد هر چند مانند خلوت با اجنبى و خوف وقوع در حرام يا لمس اجنبى حرام است .5

سؤال :

آيا ديدن شبكه هاى تلويزيونى و فيلمهاى سينمائى جايز است؟

جواب :

اگر مشتمل بر مقاطع لخت و كارهاى منكر يا مشتمل بر مفسده باشد حرام است.6

سؤال :

آيا رفتن به سينما با توجه به وجود صحنه ها يا صداهاى غير شرعى جايز است ؟

جواب :

نگاه كردن به فيملهاى فاسد و عريان با شهوت حرام است و همچنين نگاه بدون شهوت و همچنين شنيدن موسيقى مناسب مجالس لهو و لعب و خوشگذرانى است حرام است و همچنين شنيدن غنا .7

سؤال :

آيا نوشتن فيلمنامه حرام است ؟

جواب :

جايز است مگر اينكه

موجب فساد و افساد باشد .8

سؤال :

حرمت فيلمها و نمايشها و سريالهائى كه در تلوزيون و سينما بنمايش در مى آيد چه معيارى دارد ؟

جواب :

ديدن فيلمهاى مبتذل و فيلمهايى كه گمراه كننده و سوق دهنده به گناه و تبهكارى است مطلقا جائز نيست و در غير آنها نگاه باشهوت يا با خوف وقوع در حرام جائز نيست و همچنين به احتياط واجب نگاه زن به فيلم برهنه مرد بيش از مقدار معمول و نگاه كردن مرد به فيلم برهنه زن بيش از مقدار معمول نزد بى حجابان حتى اگر باشهوت نباشد جائز نيست .9

سؤال :

بازيگرانى كه نقش همسر و مادر و پدر را بازى مى كنند اگر به نامحرم خود كلمات محبت آميز و شوخى صورت بگيرد چه حكمى دارد و اگر اثر منفى براى بيننده داشته باشد چطور ؟ و اگر اين كلمات بعدا روى فيلم صداگذارى شود چطور ؟

جواب :

اگر تحريك كننده باشد يا تلذذ و شهوت در آن باشد يا خوف كشيده شدن به گناه داشته باشد جائز نيست ، و اگر در بيننده آثار منفى داشته باشد جائز نيست و اگر بعدا روى فيلم صداگذارى شود اشكال از جهت اول ندارد ولى از جهت بعدى اشكال باقى است .1٠

سؤال :

آيا ايفاى نقش معصومين (ع) توسط شخص يا اشخاص يهودى و مسيحى يا غير اهل كتاب يا ساير فرق اسلامى جائز است يا خير ؟

جواب :

در انتخاب افراد براى ايفاى نقش آن بزرگواران نيز بايد رعايت عدم هتك بشود و انتخاب افراد ياد شده معمولا مستلزم هتك و خدشه دار نمودن چهره آن بزرگواران در اذهان عموم است و جائز نيست

.11

سؤال :

فيلمهائى كه در خارج رواج يافته كه در آن نقش رسول اكرم (ص) يا امامان معصوم (ع) يا غيره ايفا مى شود و چنانچه احتمال اغراض ناشايسته اى در آن بكار رفته باشد چه دستور العملى را بيان مى فرمائيد ؟

جواب :

اگر مستلزم هتك هر چند در آينده و هر چند به لحاظ شخص ايفا كننده نقش باشد ،بايد در صورت امكان از توليد و پخش آن جلوگيرى شود .12

سؤال :

اساسا براى ارائه زندگى معصومان (ع) از طريق فيلم ونمايش و سريال با حفظ حدود فقهى چه راه حلّى را ارائه مى دهيد ؟

جواب :

علاوه بر رعايت احترام آن ذوات مقدس بايد سعى شود از واقعيات تاريخ آنان استفاده شود و چيزى به دروغ به آنها نسبت داده نشود .13

فيلمبردارى ( تعداد : 1 )

آيا فيلمبرداى و نيز ميكس فيلمهاى مجالس زنانه (اغلب بى حجاب) جايز است ؟

جواب :

براى مرد جايز نيست وارد اينگونه مجالس شود و اما ميكس و ساير كارها بر روى فيلم كه مستلزم نگاه است اگر نگاه از روى لذت نباشد و فيلمها مستهجن نباشد اشكال ندارد .1

فال گيرى ( تعداد : 1 )

كف و يا فال فنجان بين ، پيشگويي هايي مي كند و مي گويد كه براي شخص در حال و آينده چه پيش خواهد آمد ؟ آيا چنين كاري جايز است به ويژه اگر صاحب فنجان به آنچه گفته مي شود ترتيب اثر بدهد ؟

جواب :

چنان پيشگوي هايي اعتبار ندارد و او هم نبايد به طور جزم و يقين ، سخني بگويد هم چنانكه ديگران هم در مواردي كه وجود حجّت شرعي و عقلي لازم است ، نبايد بر آن پيشگويي ها ، اثر بار كنند .1

فطريه ( تعداد : 9 )

شخصى در غذاخورى بدون اطلاع قبلى كه فردا روز عيد فطر است ميهمانى داده ، بعد از اتمام ميهمانى ثابت شده شب عيد فطر بوده است آيا زكات فطره ميهمانان بر ذمه ميزبان مى باشد ? اگر بر عهده ميزبان باشد آيا ميهمانان مى توانند از ميزبان وكالت بگيرند كه زكات فطره را خودشان پرداخت كنند ؟

جواب :

زكات فطره ميهمانان در مورد سوال بر عهده ميزبان نيست .1

سؤال :

مؤسسه خيريه اى كه جهت كمك به خانواده هاى محروم و مستضعفين تحت پوشش خود از فطريه و كمكهاى مردمى استفاده مى نمايد ، آيا مى تواند از اين هزينه ها جهت امور اقتصادى خيريه مثل : داروخانه ، درمانگاه ، موادغذايى و مكانهاى ورزشى استفاده نمايد و سود حاصله را براى اين خانواده خرج نمايد ؟

جواب :

بنا بر احتياط واجب فطريه را فقط مى توان به فقرا داد و صرف در مصالح عامه فى سبيل الله محل اشكال است .2

سؤال :

ماه مبارك رمضان را در ژاپن هستم و كل هزينه خورد و خوراك من را دولت ژاپان مى

دهد، زكات فطريه خود را در ايران بايد به ريال بدهم يا به ين ژاپن؟

جواب :

مي توانيد در ايران به ريال بدهيد.3

سؤال :

من در آمريكا مشغول به تحصيل هستم. مي خواستم در مورد زكات فطريه بپرسم كه به چه صورت و چه مقدار بايد بپردازم. آيا مي توانم اين مبلغ را نگهدارم و وقتى برگشتم به ايران به افراد نيازمند بدهم؟

جواب :

مي توانيد به افراد در اين وكالت دهيد كه از طرف شما از اموال خودتان زكات فطره را پرداخت كنند و اگر در اين پول نداشته باشيد مي توانيد از آنها بخواهيد كه به شما قرض دهند سپس آن را بعنوان زكات فطره با وكالت از طرف شما به فقير بدهد. و مقدار آن 3 كيلو گندم يا برنج يا قيمت آن است.4

سؤال :

اگر فرد در شب عيد فطر زكات فطره را جدا كند اما سهواً گم شود يا خرج گردد وظيفه چيست ؟

جواب :

لازم است بدل آن را بدهند و بنابر احتياط واجب به نيت قربت مطلقه باشد .5

سؤال :

اگر در آخرين شب ماه رمضان شخصي سر زده به مهماني برود آيا زكات فطره او به عهده صاحبخانه است ؟

جواب :

خير ، مگر در شب عيد باشد و طوري باشد كه عرفا در آن شب نانخور او شمرده شود .6

سؤال :

آيا مى توان زكات فطريه را به شخص سيد داد؟

جواب :

فطريه سيد به سيد مى رسد.7

سؤال :

اگر قبل از عيد فطر شخصي از شهر خود به شهر ديگري برود و به خانه كسي برود ايا بايد فطريه خود را خودش بدهد يا صاحب خانه دهد ؟

جواب :

اگر در شب عيد در خانه او

باشد و نان خور او حساب شود فطريه او با صاحب خانه است واگر از نظر عرف نان خور تو حساب نشود فطره او بر خودش واجب است .8

سؤال :

اگر در آخرين شب ماه رمضان شخصي سر زده به مهماني برود آيا زكات فطره اوبه عهده صاحبخانه است ؟

جواب :

خير ، مگر در شب عيد باشد وطوري باشد كه عرفا در آن شب نانخور اوشمرده شود .9

ق

قرض ( تعداد : 18 )

ميخواهم تمام بدهي ها و قرضهايم را پرداخت كنم سعي من بر اين است كه بدهي را كه من ميدانم را پرداخت كنم ولي مشكل اينجاست كه يقين ندارم كه چند نفر از من طلب دارند . چه مقدار؟ در گذشته من بعضي را فريب هم داده ام برا ي مثال من چيزهايي را خريداري ميكردم و از انجا كه فروشنده خيلي اطلاع نداشت من پواش را پرداخت نميكردم لطفا بفرماييد كه چگونه ميتوانم از بار سنگين حقوق العباد خودم را رهايي بخشم؟

جواب :

ان مقداري كه مطمئن هستيد پرداخت كنيد و اگر به صاحبانشان دسترسي نداريد از طرف انها صدقه بدهيد.1

سؤال :

از كسي مبلغي پول قرض مي خواهيم بگيريم يا بدهي شخص پول دهنده شرط مي كند بنده يك ونيم برابر آن را در چند قسط از شما مي گيريم پول را به شما مي دهم.

1- آي پول اضافه اي كه وام دهنده مي گيد حلال است يا حرام؟

2- آيا براي قرض گيرنده شرعاً مشكلي پيش مي آيد؟

جواب :

1- حرام است.

2- بر او هم حرام است.2

سؤال :

من خودكارى از كسى قرض گرفتم براى نوشتن در مكانى شلوغ و بعد آن آقايى كه اين خودكار را به من

داد رفت و من او را پيدا نكردم و او را هم نمى شناسم تكليف من در رابطه با خودكار ايشان چيست؟ آيا مى توانم از آن استفاده كنم؟

جواب :

اگر اطمينان داريد كه او از خودكار خود صرف نظر كرده است و يا اينكه اطمينان داريد كه به تصرف شما راضى است مى توانيد خودكار را در اختيار خود قرار دهيد و به آن تصرف كنيد، و الا لازم است كه او را صدقه دهيد و به احتياط واجب لازم است كه تصدق به اذن حاكم شرع باشد.3

سؤال :

از كسى مبلغ زيادى قرض الحسنه گرفته ام بمدت يك ماه كه جنسى را خريد و فروش كنم . آن شخص به هيچ عنوان سود و يا بهره از من نخواسته است . در صورتيكه من با خريد و فروش آن جنس (خودرو) نه سود كنم و نه ضرر آيا مى توانم بدون خبر او هديه يا مبلغى تشكر بپردازم ؟ آيا راه تشكر ديگر شرعى كه در آن هديه اى باشد وجود دارد ؟

جواب :

جايز بلكه مستحب است .4

سؤال :

نياز به يك ماشين دارم. آيا مى توانم مبلغ دو ميليون تومان از كسى به عنوان كار كردن بگيرم و پس از يك ماه با توجه به اينكه سود هم خواهم كرد مبلغ 9٠ هزار تومان به عنوان سود به او بدهم. (لازم به يادآورى مى باشد كه اين دو ميليون را فقط براى يك ماه مى خواهم و اين كار در ايران توسط بانكهاى مختلف براى خريد منزل و ماشين انجام مى شود). آيا اين راه شرعى است يا خير؟ آيا راه شرعى ديگر دارد كه

بتوان از اين پول استفاده كرد؟

جواب :

اگر قرض به شرط سود باشد ربا و حرام است و اگر بدون شرط باشد حلال است.5

سؤال :

عده اى از مردم جمع مى شوند و ماهانه مقدار مشخصى پول مى گذارند و به قيد قرعه جمع اين پول را هر ماه به يك نفر از جمع خودشان مى دهند و به همين ترتيب مبلغ مشخص پول را برمى گردانند چه حكمى دارد؟

جواب :

اشكال ندارد و اولين كسى كه پول را مى گيرد از ديگران قرض مى گيرد و تدريجاً ادا مى كند و آخرين كس فقط آنچه را قرض داده يك جا باز پس مى گيرد و كسانى كه در وسط اند به نسبت پولى كه داده اند يا نداده اند حكم اولين كس و آخرين كس را دارند.6

سؤال :

آيا مي توانيم جهت خريد مسكن ، پول با بهره قرض بگيريم ؟

جواب :

مي توانيد پول را از بانك به عنوان مجهول المالك دريافت كنيد و از طرف حضرت آقا به خودتان قرض دهيد و پرداخت اقساطي كه بانك بعداً از شما با زياده مطالبه مي كند مانعي ندارد .7

سؤال :

اگر قرضها آن قدر كم باشد كه بعد از چند سال خجالت بكشد به او رد كند حكمش چيست ؟

جواب :

خجالت عذر نيست بايد پول آنها را بدهد يا رضايت بخواهد و در مورد آنها كه نمى شناسد يا دست رسمى ندارد اگر از يافتن آنها مأيوس باشد همان مقدار پول را به فقير صدقه بدهد و به احتياط واجب بايد از حاكم شرع اجازه بگيرد .8

سؤال :

اگر مديون نتواند در وقت معين اداء دين كند و چكى از فردى

نزد او باشد (مدت دار) يا خود چكى صادر كند (مدت دار) اگر طرفين قبول كنند كه مبلغ آنرا كمتر حساب كنند بخاطر مدت آن چه حكمى دارد ؟

جواب :

جايز نيست .9

سؤال :

آيا مى توان دينى را كه در ذمه هست تبديل به طلا نمود بدين معنى كه چون ادعى مى كند ندارم يكسال با او صبر كنم منوط بر اينكه ذمه او از تومان به طلا تبديل شود يا جايز نيست ؟

جواب :

جايز نيست .1٠

سؤال :

اگر مقروض قرض را در وقت معين پرداخت نكرد ، آيا براى تأخير آن ، گرفتن زيادى جايز است ؟

جواب :

جايز نيست .11

سؤال :

آيا قرضى را كه سالهاى پيش كرده و پرداخت ننموده و اكنون مى خواهد پرداخت است اگر همان مقدار را بپردازد ذمه ربوى است ؟

جواب :

ربوى است .12

سؤال :

آيا مى توان پول مدرسه علميه را به كسى قرض داد ولو بنحو مدت دار يا خير ؟

جواب :

نبايد پول مدرسه رابه كسى بعنوان قرض داد و اين كار جايز نيست و گيرنده بايد پول را هرچه زودتر برگرداند .13

سؤال :

قرض دادن بشرط اينكه بايد در حساب مبلغى به نسبت داشته باشد چه حكمى دارد ؟

جواب :

پول گذاشتن با شرط قرض دادن بعد از آن جائز نيست ، ولى اگر شرط نكند قرض گرفتن بعد از آن جائز است .14

سؤال :

وقتى قرض داده مى شود از ملك او خارج مى شود يا خير ؟

جواب :

از ملك قرض دهنده خارج و به ملك گيرنده وارد مى شود .15

سؤال :

اگر چيزي را از كسي قرض بگيريم ودهنده شرط كند كه در صورت تأخير از مقرر وجهي را بعنوان جريمه مازاد

برشيء مقروض دريافت كند اشكال دارد؟

جواب :

جايز نيست.16

سؤال :

در صندوق خانوادگي ماهيانه شرط است كه مبلغ ثابتي داده شود ودر همان جلسه كل مبلغ جمع شده از خانواده ها به صورت قرعه كشي به يكي از اعضايكه عضوبوده وپول گذاشته وام مي دهند.آيا دريافت وام به اين صورت صحيح است؟

جواب :

اشكالي ندارد.17

سؤال :

اداي قرض به ربا خوار جايز است ؟

جواب :

اداء اصل قرض واجب است زيرا اصل قرضش صحيح است و شرط باطل است .18

قصاص ( تعداد : 1 )

در مورد افرادى كه بايد قصاص شوند آيا اولياء دم مى توانند عضو جانى را مشروط و معلق (نه منجز) انجام دهند ؟

جواب :

مى توانند .1

قنوت ( تعداد : 6 )

حكم كلمه (آمين) در قنوت نماز پس از استماع دعاى امام جماعت چيست ؟

جواب :

به قصد دعا مانعى ندارد .1

سؤال :

آيا اگر قنوت يادمان رفت چه بايد كرد ؟

جواب :

اگر بعد از دخول در ركوع يادتان بيايد مى توانيد بعد از ركوع آن را و اگر در حال سجود يا بعد از آن يادتان آمد مى توانيد بعد از نماز او را قضاء كنيد .2

سؤال :

فراموش كردن قنوت يا تشهد در ركعت دوم بايد نماز را دوباره تكرار كنيم يا خير ؟ جواب :

قنوت مستحب است و براى تشهد فراموش شده دو سجده سهو به جا آوريد .3

سؤال :

آيا مي توان در نماز هاي واجب در قنوت فارسي دعا كنيم؟

جواب :

بعد از انجام وظيفه قنوت به عربي اشكال ندارد كه به فارسي دعاكنيد .4

سؤال :

اگر قنوت نمازي كه بايد با صداي بلند خوانده شود به صورت اهسته خوانده شود چه حكمي دارد ؟

جواب :

جايز است.5

سؤال :

مواردي كه دعاي فارسي در قنوت جايز است چيست؟

جواب :

در تمام نمازها دعاي فارسي جايز است ولي نه به جهت قنوت بلكه چون دعا نماز را باطل نمي كند چه فارسي باشد چه عربي لذا معلوم نيست استحباب قنوت به دعاي فارسي محقق شود.6

قمار ( تعداد : 7 )

بازى كردن با شطرنج و نرد بدون برد و باخت چه حكمى دارد و كلا اگر عرف جامعه وسيله اى را آلت قمار نداند كافى است يا در تشخيص آلت قمار نظر مرجع تقليد شرط است؟

جواب :

بازى با شطرنج و نرد گرچه بدون برد و باخت هم باشد حرام است و همچنين بازى با آلاتى كه در عرف محل از آلات قمار شمرده شود چنانچه

بدون برد و باخت باشد بنابر احتياط واجب جايز نيست.1

سؤال :

بازى كردن بيليارد و دائر كردن مراكز وسالنهاى بازى بيليارد چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر بازى با برد وباخت نباشد وخود آن هم ازوسائل قمار درآن شهر شناخته نشود بازى اشكال ندارد ولى داير كردن ان جايزنيست .2

سؤال :

بازى كردن پاستور با كامپيوتر به صورت تك نفره چه حكمى دارد ؟

جواب :

بنا بر احتياط واجب جايز نيست .3

سؤال :

منظور از عرف در محل در بازي با كارت ( پاسور) چيست ؟

جواب :

مقصود اين است كه در آن منطقه معمولا با آن برد و باخت مالي شود و معارف بازي با آن بدون برد و باخت مالي باشد كه در اين صورت بازي با آن بدون برد و باخت مالي اشكال ندارد.4

سؤال :

بازي با منچ چه حكمي دارد ؟( در منچ از تاس استفاده مي كنند )؟

جواب :

چنانچه در عرف حمل از آلات قمار شمرده شود بازي با آنها بدون برد و باخت هم بنابر احتياط واجب جائز نيست .5

سؤال :

مصرف پول در بازيهايي كه بستگي به شانس دارد آيا درست است ؟ اكثر اين بازيهارا با دقت ميتوان در آن برنده شد و ربطي به شانس ندارد حكم اين بازيها چگونه است ؟

جواب :

بازي با برد و باخت جايز نيست .6

سؤال :

تصرف در جايزه اي كه از حساب قرض الحسنه بانكها برده ميشود چگونه است؟

جواب :

بعد از اينكه نصف جايزه را به فقير متدين صدقه داديد از نصف ديگر آن مي توانيد استفاده كنيد.7

قانون ( تعداد : 9 )

قانون كشوري تا چه حد در اعمال انسان موثر است ؟ مثلا طبق قانون فلان كار نشود چنانچه ما به قانوني

عمل نكنيم گناه است؟

جواب :

قوانين تنفيذ شده از طرف حاكم شرعي بايد رعايت شود.1

سؤال :

آيا بايد قوانين را رعايت كرد؟

جواب :

حضرت آية الله اجازه مخالفت قوانينى كه براى حفظ نظم و به مصلحت جامعه است را نمى دهند مانند قوانين رانندگى.2

سؤال :

كار كردن با اينترنت و وسايل ادارى جهت امور شخصى مثل چسب و خودكار چه حكمى دارد؟

جواب :

با اجازه مسئول صلاحيتدار اشكال ندارد.3

سؤال :

استفاده شخصى از تلفن محل كار به اندازه متداول چه حكمى دارد (با توجه به اينكه نمى توان محل كار را ترك كرد، و نياز به تلفن هم باشد)؟

جواب :

با اجازه مسؤول صلاحتيدار اشكال ندارد.4

سؤال :

مدتى است كه در شهر تهران شاهد هستيم كه موتور سوارانى مبادرت به مسافر كشى خصوصاً در محدوده مركزى شهر و حوالى بازار مي نمايند. سؤال اين است كه با توجه به ممنوعيت احتمالى اين كار از نظر قوانين راهنمايى رانندگى معامله فيمابين در اين خصوص چگونه است. همچنين در مورد ماشين هاى شخصى كه مبادرت به مسافر كشى مي نمايند، خصوصاً ماشين هاى شخصى فاقد طرح ترافيك در داخل محدوده طرح ترافيك و در ساعات طرح؟

جواب :

اگر قانون مذكور براى مصلحت عموم لازم باشد مخالفت با آن جايز نيست.5

سؤال :

من در فنلاند زندگي مي كنم چون همسرم دانشجواست حقوق ما كم است وكفاف زندگي را نمي كند ومن هم اجازه كار را بطور قانوني ندارم. بنابراين من مي توانم بدون اطلاع دولت كار كنم؟

جواب :

اگر مخالف قوانين آن كشور باشد جايز نيست.6

سؤال :

اگر دريافت حقوقم كم باشد آيا مى توانم از طريق ديگر احقاق حق خويش را بنمايم مانند كار تراشى، فاكتور بازى؟

جواب :

اگر مخالف

قانون باشد جايز نيست.7

سؤال :

در كشورهاى غير اسلامى، مى توان كنتورهاى آب و برق و يا گاز را دست كاري كرد و احيانا از كار باز داشت؟

جواب :

چنان كاري جايز نيست.8

سؤال :

ايا مسلمانان مي توانند به نيت دستيابي بر مزايا و تسهيلات مادي و معنوي از راههاي قانوني پذيرفته شده در نزد كشورهاي غير اسلامي، اطلاعات نادرستي به ادارات دولتي كشورهاي مزبور بدهند؟

جواب :

چنان كاري جايز نيست زيرا دروغ مي باشد و آنچه در سؤال فرض شده است از موارد تجويز دروغ به حساب نمي آيد.9

قبله ( تعداد : 7 )

اگر در نماز سهوا رو از قبله برگردانيم حكم نماز چيست؟

جواب :

اگر به مقدار يمين ويسار برسد نماز صحيح است.1

سؤال :

مسافرت به كره ماه جهات قبله را براى اداى نماز چگونه تشخيص بدهيم ؟

جواب :

شخص مزبور نماز را به طرف زمين مى خواند .2

سؤال :

من قبله نما خريدم قبله را سمت دستشويى نشان مى دهد . حالا اشكالى ندارد كه ما در دستشويى به سمت قبله مى نشينيم ؟

جواب :

بنا بر احتياط واجب شخص در حال قضاء حاجت نبايد رو به قبله يا پشت به قبله باشد .3

سؤال :

نماز در هواپيمائى كه وسيله اى نباشد تا قبله را بفهمى چه حكمى دارد؟

جواب :

مى تواند از مهماندار بپرسد و اگر يقين حاصل شد بهرطرف كه گمان مى رود نماز بخواند و اگر گمان هم حاصل نشد به يك طرف نماز بخواند.4

سؤال :

من در آلمان هستم و متأسفانه نمى دانم جهت قبله كدام طرف است؟ تكليف من چيست؟

جواب :

اگر مسجدى در آنجا هست از روى محراب آن مى توانيد قبله را تشخيص دهيد و همچنين مى توانيد از قبله نما

استفاده كنيد.5

سؤال :

من 5 ماه نماز را با 35 درجه اختلاف به جا آوردم تكليف چيست؟

جواب :

نمازهايي كه خوانده ايد صحيح است .6

سؤال :

دستشوئي كه پشت به قبله هست چه حكمي دارد ؟

جواب :

به احتياط واجب جلوي بدن يعني شكم و سينه از پشت به قبله منحرف سازد .7

قرآن كريم ( تعداد : 3 )

آيا دست زدن بى وضو به نام شيطان و فرعون و امثال او در قرآن اشكال دارد يا نه ؟

جواب :

مس كلمات قرآن بدون طهارت جايز نيست ولو آن كلمات مثل كلمه فرعون و امثال آن باشد .1

سؤال :

سوره حم سجده چه سوره اى است؟

جواب :

سوره فصلّت.2

سؤال :

قرائت سوره فصلت وسجده آن براي زن حائض چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد وفقط آياتي كه سجده واجب دارد نبايد خوانده شود.3

قرعه كشى ( تعداد : 2 )

شخصي در قرعه كشي حسابهاي قرض الحسنه بانك برنده كمك هزينه سفر عمره شده است آيا دريافت اين پول حلال است؟ آيا بايد حتما براي سفر حج خرج شود؟

جواب :

بعد از صدقه دادن نصف ان به فقير متدين ميتواند نصف ديگر انرا در سفر عمره يا غير آن خرج كنيد.1

سؤال :

در صندوق خانوادگي ماهيانه شرط است كه مبلغ ثابتي داده شود ودر همان جلسه كل مبلغ جمع شده از خانواده ها به صورت قرعه كشي به يكي از اعضايكه عضوبوده وپول گذاشته وام مي دهند.آيا دريافت وام به اين صورت صحيح است؟

جواب :

اشكالي ندارد.2

قسم ( تعداد : 6 )

يكي از آشنايان يك بار به خدا و كعبه قسم خورده كه به خانه فرزندش نرود (به دليل ناراحتى از فرزند و عصبانيت). اكنون پس ازگذشت مدّتى كه اختلاف حل شده ايشان قصد دارد قسم خود را بشكند و به خانه فرزندش برود. آيا اين كار كفاره دارد؟ جريمه شكستن قسم در اين حالت چيست؟ اگر بايد كفاره بدهد يا اطعام نمايد يا غيره، آيا ميتواند بعداً اين كار را انجام دهد يا اينكه لازم است قبل از رفتن به منزل فرزندش انجام دهد؟

جواب :

مى تواند برود و كفاره ندارد.1

سؤال :

اگر كسى قسم خود را بشكند و قول دهد كه تكرار نشود آيا آن در حكم عهد است ؟

جواب :

آن قول در حكم عهد نيست و كفاره ندارد .2

سؤال :

آيا مى توان كفاره عهد و قسم و يمين و نذر را بغير مساكين داد ؟

جواب :

خير مصرف كفاره آنها فقراء و مساكين اند .3

سؤال :

كفاره 3 بار قسم خوردن قران به دروغ چيست و بايد به چه كسي داده شود

؟

جواب :

كفاره ندارد.4

سؤال :

بنده دو بار در مورد دو موضوع مختلف قسم به مقدسات (قرآن و خدا و غيره) خورده ام ولي به علت شدت شهوت آنها را شكستم مي خواستم بدانم كه حكم مسئله من چيست؟

جواب :

قسم به غير از خداوند أثري ندارد وبراي شكستن قسم شرعي بايد به ده فقير به هركدام حداقل 75٠ گرم طعام مثل گندم يا نان بدهيد.5

سؤال :

اگر به ائمه اطهار عليهم السلام قسم بخوريم و آن قسم را بشكنيم حكمش چيست؟

جواب :

صدقه بدهد.6

قضاوت ( تعداد : 3 )

آيا قاضى مى تواند به علم خود حكم كند؟ علم متعارف يا غير متعارف؟

جواب :

علم قاضى جاى بينه و اقرار را نمى گيرد و لكن بينه مختص به شهادت عدلين نيست و چنانچه امر د رنزد قاضى واضح باشد (از راههاى علمى نه از طرق اظهارات شخصيه ) مى تواند كه بر طبق آن در غير اجراء حدود حكم نمايد و در اجراء حدود اشكال دارد.1

سؤال :

از نظر شما آيا زن ميتواند قا ضي شود ؟

جواب :

قاضي بايد مجتهد مرد باشد.2

سؤال :

آيا كسي كه گواهينامه حقوقي دارد و كارشناس امور قضايي است مي تواند در يك كشور غير اسلامي با قوانين موجود آنها ميان مردم قضاوت و داوري كند؟

جواب :

كسي كه براي قضاوت شايستگي ندارد نبايد قضاوت كند و جز با قوانين اسلامي، نمي توان قضاوت و داوري كرد.3

ك

كفن كردن ( تعداد : 1 )

ميتي كه جنازه اش بعد از آنكه مدتي در بيابان افتاده بوده و شديدا بو گرفته ومتلاشي شده بدست آمده و قابليت غسل و تيمم ندارد چه بايد كرد و ثانيا كفن كامل براي او لازم است ؟

جواب :

يك بار آن تيمم دهند و بر او نماز خوانده شود و مثل ديگران كفن گردد .1

كفارات ( تعداد : 22 )

اگر كسى در روزه ماه رمضان دچار ريا گردد آيا علاوه بر قضاى روزه كفاره هم بايد بدهد؟

جواب :

كفاره لازم نيست.1

سؤال :

1 _ من در وانكوور زندگى مي كنم خواستم بپرسم كفاره هر روز را چقدر بپردازم؟ 2 _ آيا مي شود پدرم كفاره خودم را در ايران مثل خودشان با پول ايرانى بدهد؟ جواب :

1 _ مقدار كفاره روزه اى كه عمداً و عصياناً گرفته نشده است براى هر روز اطعام 6٠ مسكين است كه مي تواند به هر يك 75٠ گرم گندم يا آرد بدهد. 2 _ اشكال ندارد.

2

سؤال :

اينجانب در انگليس زندگى مى كنم آنجا شركتهاى بيمه پول زيادى به مشتريان خود ميدهند بويژه در صورت جراحى در اعضاء بدن بنده به علت عدم علم يك كار انجام دادم كه انگشت دست خود را بريدم و از جانب شركت پول زيادى به اينجانب رسيد . اين كار بنده از جهت شرعى چه حكمى دارد ؟ آيا به گردن اينجانب كفاره اى هست ؟اگر روشن شود كه شركت بيمه مسلمان نيست و كشور هم مسلمان نيست ؟

جواب :

برشما كفاره اى لازم نيست و مى توانيد پولى را كه دريافت كرده ايد براى خود تملك كنيد .3

سؤال :

كسى كه نتوانسته روزه بگيرد و كفاره بر او تعلق

گرفته و براى كفاره پول گندم حساب كرده آيا ميتواند با آن پول برنج بخرد و به فقير بدهد ؟

جواب :

بايد براى هر روز يك مد (75٠ گرم تقريبا ) طعام يعنى گندم يا جو يا نان و مانند اينها به فقير بدهد و دادن پول كافى نيست مگر اينكه به وكالت از شخص طعام را بخرد و به عنوان كفاره براى خود بردارد.4

سؤال :

كسى كه بيمار است و بيمارى او دايمى است و هرگز نميتواند روزه بگيرد آيا كفاره بر او تعلق مى گيرد ؟

جواب :

بايد براى هر روز يك مد (75٠ گرم تقريبا) طعام يعنى گندم يا جو يا نان و مانند اينها به فقير بدهد .5

سؤال :

كفاره جمع كه به تاخير افتد حكمش چيست ؟

جواب :

حكم خاصى ندارد .6

سؤال :

در اوايل سن تكليف 6 روز ماه رمضان را به حرام شكستم ولى با توجه به اين موضوع كه بعدا كفاره آن را مى دهم روزه مستحبى زيادى گرفتم حكم چيست ؟ آيا باز هم مىتوانم بگيرم ؟مبلغ ريالى آن چقدر مى شود و چگونه قابل پرداخت است ؟

جواب :

تا قبل از قضاء آن روزه ها نمى توانيد روزه مستحبى بگيريد و كفاره براى هر يك روز اطعام 6٠ فقير است كه مى توانيد به هر يك 75٠ گرم كندم بدهيد .7

سؤال :

كسانى كه از روى نادانى و جهل در ابتداى تكليف روزه ماه رمضان را ترك كرده اند چه حكمى دارند قضا يا كفاره؟

جواب :

قضا واجب است و اگر علم به مسأله داشته كفاره واجب است و بنابر احتياط واجب كفاره ثابت مىشود حتى اگر جاهل مقصر مردد باشد.8

سؤال :

اگر زن و

شوهر جوانى در ماه رمضان در زمانى كه روزه هستند ناخاسته و بدون كنترل خود با هم نزديكى كنند و روزه شان باطل شود چه بايد بكنند؟

جواب :

قضا و كفاره واجب است و كافى است اطعام شصت مسكين هر مسكينى 75٠ گرم گندم يا آرد براى هر يك از زن و شوهر.9

سؤال :

من اگر كفاره روزه بگيرم همه مى فهمند، وسع مالى هم ندارم، شما بگوييد چه كنم؟

جواب :

فهميدن مردم مهم نيست و نيز مى توانيد به طور توريه وانمود كنيد كه روزه مستحب مى گيريد و نيز مى توانيد براى هر روز مبلغ 72٠٠ تومان تهيه كنيد ولو از طريق قرض و به اين دفتر بفرستيد تا به وكالت از شما كفاره پرداخت كنند.1٠

سؤال :

اگر كسى سه روز روزه نگرفته باشد مي تواند به جاى آن پول بدهد؟ مثلاً به جاى گندم پول آن را به ايتام يا به كميته امداد بدهد، و اين پول چقدر بايد باشد، براى سه روز؟

جواب :

روزه هائى كه نگرفته است بايد آن را قضا كرد و در كفاره پرداخت پول به فقير به جاى خوراكى كفايت نمي كند.11

سؤال :

شخصى نذر كرده است كه نماز شب بخواند در صورتى كه آن را ترك كند ميزان كفاره آن چه مقدار مى باشد ؟

جواب :

با مخالفت در يك شب نذر حنث مى شود و بايد كفاره بدهيد و كافى است به ده مسكين هر يك 75٠ گرم گندم يا آرد بدهيد .12

سؤال :

گوشت گوسفندى كه حاجى بعنوان كفاره مى دهد خودش مى تواند از آن بخورد ؟

جواب :

احوط ترك است .13

سؤال :

كفاره در صورتيكه قتل عمدى باشد يا سهوى فرق مى

كند يا نه ؟

جواب :

به طور كلى در قتل مؤمن كفاره واجب است .14

سؤال :

كفارات مختلفه كه بر ذمه ميت هست از اصل تركه خارج مى شود يا از ثلث ؟ جواب :

از ثلث برداشته مى شود .15

سؤال :

آيا مى توان كفاره ماه مبارك رمضان را به شخصى وكالت داد يا خير ؟

جواب :

اگر اطمينان داشته باشيد كه با آن پول همان مقدار نان را به وكالت از شما مى خرد و به وكالت از شما بعنوان كفاره قبض مى كند اشكال ندارد .16

سؤال :

كسى كه نذر كرده نماز مستحبى را هفته اى يكبار بخواند در صورت ترك كفاره آن چه مقدار ميباشد آيا در صورت تكرار كفاره هم تكرار مى شود؟

جواب :

كفاره مخالفت نذر، اطعام 1٠ فقير است و كفايت مى كند به ده فقير هر نفر 75٠ گرم گندم بدهيد. و در صورت تكرار بيش از يك كفاره لازم نيست.17

سؤال :

آيا در موضوع كفاره روزه بجاي اطعام ده فقير ميتواند پول ده پرس غذاي متوسط را به صندوق مستمندان واريز كرد؟

جواب :

كافي نيست.18

سؤال :

كفاره عهد چقدر است؟ به چه صورت بايد داده شود؟

جواب :

ميتوانيد شصت فقير را اطعام كنيد و در اطعام كافي است كه به هر فقير 75 گرم نان يا گندم بدهيد.19

سؤال :

كفاره 3 بار قسم خوردن قران به دروغ چيست؟

جواب :

كفاره ندارد.2٠

سؤال :

آيا مى توان در كفاره جمع به جاى 6٠ روز روزه به 6٠ فقير طعام داد؟

جواب :

در افطار به حرام كفاره جمع به نظر آقاى سيستانى (حفظه الله) واجب نيست و همان اطعام (6٠) فقير كافى است فقط در كفاره قتل عمدى كفاره جمع هست و در اين

صورت بايد شصت روز روزه بگيرد و 6٠ فقير را اطعام كند يعنى به هر يك مد (4/3 كيلو) طعام بدهد (75٠ گرم) ولى نمى تواند به جاى روزه فقط آنها را اطعام كند.21

سؤال :

كفاره نذر چيست؟

جواب :

كافى است 1٠ مسكين را اطعام كند هر مسكين 75٠ گرم گندم يا نان.22

كمك كردن ( تعداد : 1 )

آيا مى توانيد به غير مسلمان كمك مادى يا معنوى كرد ؟

جواب :

كمك اشكال ندارد .1

كار ( تعداد : 2 )

دروغ گفتن در كار و در معاملات چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر براى دفع ضرر باشد اشكال ندارد نه براى جلب منفعت.1

سؤال :

من در يك رستوراني در كشور آمريكا كار مي كنم ونوار موسيقي حرام اكثر مواقع روشن است مي خواهم بدانم كه حكم كار كردن من در آنجا چيست ؟

جواب :

شما به آن گوش ندهيد وتنها به گوش رسيدن اشكال ندارد .2

كالاهاى قاچاق ( تعداد : 1 )

خريد و فروش كالاهاي قاچاق چه حكمي دارد ؟

جواب :

نظر معظم له نبايد از مقررات تخلف شود .1

كف زدن ( تعداد : 7 )

ايا كف زدن ايرادي دارد يا ندارد چه در مجالس لطفا توضيح دهيد ؟

جواب :

في نفسه اشكال ندارد .

1

سؤال :

كف زدن در مجالس اعياد براى بزرگداشت اهل بيت (عليهم السلام) در غير حسينيه و مسجد اگر موجب وهن ائمه (عليهم السلام) نباشد چه حكمى دارد؟

جواب :

اشكال ندارد ولى سزاوار نيست جاى صلوات را بگيرد.2

سؤال :

حكم كف زدن چيست ؟

جواب :

كف زدن مانعى ندارد .3

سؤال :

آيا دست زدن در مجالس ائمه (ع) اشكال دارد ؟

جواب :

فى نفسه مانعى ندارد و مناسب اينست كه جايگزين صلوات و ذكر نشود .4

سؤال :

آيا ساز زدن و دست زدن در جشن عبادت كودكان جايز است ؟

جواب :

بدون كيفيت لهوي مانعي ندارد .5

سؤال :

كف زدن در مجالس مواليد ائمه (عليهم السلام) جايز است ؟

جواب :

مانعى ندارد .6

سؤال :

دست زدن مردها و زن ها در عروسي به طوري كه از همديگر جدا باشند و صداي دست زدن را بشنوند چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر مفسداي برآن مترتب نباشد اشكال ندارد.7

كفار ( تعداد : 7 )

اگر ما خودمان بدانيم كه شخص كافر است ولى از نظر عرف مسلمان به حساب بيايد، مثلا در پرسش نامه خود را مسلمان معرفى كند آيا چنين شخصى را بايد كافر دانست؟

جواب :

اگر منكر نبوّت يا چيزى كه رسول خدا (ص) از طرف پروردگاربه مردم تبليغ كرده كه مستلزم تكذيب پيامبر (ص) بشود هرچند فى الجمله كافر و نجس است.1

سؤال :

مراد از نجاست كافر، نجاست باطنى است يا نجاست ظاهري؟ اگر نجاست ظاهرى در نظر بگيريم، ما كه در كشور هندوستان و كشورى كه دولت آن كافر غير اهل كتابى است چه حكمى دارد؟

جواب :

نجاست ظاهرى مراد است و هر چيزى

كه با رطوبت با آن تماس حاصل كند نجس مى شود.2

سؤال :

يكى از شرايط تكفير منكر شدن يكى از ضروريات دينى مثل نماز مى باشد اگر فرد مسلمانى نماز نخواند و بالغ و آگاه هم باشد حكم آن چيست؟

جواب :

اگر منكر نباشد كافر نيست.3

سؤال :

در ما ه رمضان استمنا كردم البته به قصد بيرون آمدن مني نبود ولي مني از من خارج شد و مي دانستم كه به واسطه بيرون آمدن مني روزه ام باطل ميشود حالا چه بايد بكنم آيا بايد 6٠ روز يا 6٠نفر را سير كنم يا نه؟

جواب :

اگر هنگام استمناء كردن مطمئن بوديد كه به مرحله اي نمي رسيد ك مني از شما خارج مي شود و اتفاقا ً خارج شد برشما قضا و كفا ره واجب نيست و اگر خروج آنرا احتمال ميداديد در اينصورت هم قضا واجب است و هم كفاره وبراي كفاره كفايت ميكند كه به شصت فقير به هر نفر 75٠ گرم طعام مثل گندم بدهيد.4

سؤال :

هم غذا شدن با كفار چه حكمي دارد؟

جواب :

اگر كافر بت پرست ومشرك باشد وبا رطوبت دستش يا بدنش با غذا تماس بگيرد نجس است وغذا خوردن حرام است ودر غير اين صورت نجس نيست پس اگر شك بكنيم در تماس با رطوبت پاك است وهمچنان اگر كافر كتابي (يهودي يا نصراني باشد) طاهر است.5

سؤال :

هديه گرفتن از كفار چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد وملك انسان مي شود.6

سؤال :

خريد وفروش جنس حلال با كفار چه حكمي دارد؟

جواب :

جايز است.7

كفارات حج ( تعداد : 5 )

آيا براى گوسفندى كه جهت كفاره آن چه گذشت ذبح مى شود، داشتن شروط قربانى معتبر است؟

جواب :

معتبر نيست، گرچه احوط

رعايت آن هاست.1

سؤال :

اگر حاجى در مكه يا منى كفاره خود را ادا كرد و فقيرى نيافت تا ذبيحه را به او صدقه دهد و آن را رها كرد تا تلف شد، آيا ضامن قيمت آن براى فقيران است؟

جواب :

آرى، بنابر احتياط ضامن قيمت آن پس از ذبح است.2

سؤال :

در مناسك فرموده ايد كه موارد مصرف كفاره، فقيران و مساكين هستند. حال اگر حاجى در مكه يا منى فقيرى نيافت تا ذبيحه را به او صدقه دهد، آيا باز لازم است كه در آن جا ذبح كند و اگر چنين كرد، با گوشت ذبيحه چه كند؟

جواب :

اگر برايش ممكن بود كه به يكى از فقيران دست پيدا كند و از او وكالت بگيرد تا كفاره را پذيرفته در آن تصرفى از قبيل فروش، هديه، اعراض و مانند آن كند، واجب است كه چنين كند و اگر اين كار برايش ممكن نگشت، جايز است كه ذبح كردن را تا رسيدن به شهرش به تأخير اندازد.3

سؤال :

اگر در فرض سؤال قبلى به تأخير انداختن براى حاجى جايز نبود و او بر اثر عذرى و يا بدون هيچ عذرى، آن را به تأخير انداخت، حال آيا ذبح كردن در شهرش مُجزى است، يا آن كه ناچار است كسى را نايب خود كند تا در مكه يا منى گرچه در سال هاى بعد قربانى كند ؟

جواب :

ذبح در شهرش مُجزى است.4

سؤال :

اگر بر حاجى كفاره واجب گشت، آيا به سبب گرانى گوسفند در مكه و منى جايز است اداى آن را تا رسيدن به شهرش به تأخير اندازد؟

جواب :

اگر كفاره دادن در خود مكه و منى به سبب بالا

بودن نرخ ها دشوار و حرجى باشد، جايز است آن را تا رسيدن به شهرش به تأخير اندازد وگرنه در اداى كفاره صيد _ و بنابر احتياط در ديگر كفاره ها نيز _ تأخير جايز نيست.5

گ

گفتگو با نامحرم ( تعداد : 3 )

اگر در چت ترس وقوع در حرام وجود نداشته باشد اشكال دارد ؟

جواب :

اگر كلماتي كه ردّ وبدل مي شود مهيج باشد يا احتمال وقوع در حرام باشد جايز نيست .1

سؤال :

گفتن و خنديدن با دختران نامحرم در دانشگاه چگونه مي باشد ؟

جواب :

جايز نيست .2

سؤال :

روابطي كه هم اكنون قبل از ازدواج بين دختران و پسران مي باشد اگر قبل از ازدواج به روابط نامشروع نينجامد چگونه مي باشد ؟

جواب :

جايز نيست چون خوف منجر شدن به حرام است .3

گنج ( تعداد : 1 )

اگر انسان گنجي را در مكان هاي زير پيدا كند حكم آن چگونه است؟

1)درملك شخصي 2)درصحرا و بيابانها و مراتع 3) در قبرستانهاي بسيار قديمي و آيا تحويل دادن آن به دولت واجب است؟ جواب :

انسان گنج را با حيازت مالك مي شود و بايد خمس آن را بپردازد ولي اگر در ملك خود باشد و احتمال بدهد متعلق به مالك سابق است بايد تحقيق كند و اگر مربوط به او نبود و احتمال داده شد ملك مالك قبل از او باشد باز هم بايد تحقيق كند.1

ل

لقطه ( تعداد : 11 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 2 بعد » نمايش همه

سؤال :

اگر تخم اردك يا مرغ در زمين خود ببيند و بداند كه متعلق بخود نيست و علامتى هم ندارد مى توان آنرا استفاده نمود يا خير ؟

جواب :

اگر علامتى ندارد كه انرا معرفى كند مى تواند براى خود برادارد ولى بهتر است آن را به فقيرى صدقه بدهد و اگر علامت دارد و قيمت آن كمتر از نيم مثقال نقره سكه دار است مى تواند آنرا به فقير صدقه بدهد .1

سؤال :

پولى را كه در كشورهاى غير اسلامى پيدا مى شود چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر در محله اى باشد كه مسلمانان زياد زندگى مى كنند كه احتمال معتنى بهى داده مى شود كه ملك مسلمان است بايد طبق حكم لقطه اگر علامتى دارد اعلام شود ، و اگر علامتى ندارد حتى از نظر مقدار يا خصوصيات ديگر مى تواند تملك كند و اگر در چنين محله اى نباشد به هر صورت باشد مى تواند تملك كند .2

سؤال :

هنگام تصدق لقطه عين را بايد داد

يا قيمت را هم مى شود داد؟

جواب :

بايد عين آن را صدقه بدهد.3

سؤال :

در كنار دريا وسايل كشتى هاى غرق شده ديده مى شود. آيا اينها حكم مجهول المالك را دارند يا خير؟

جواب :

اگر احراز شود كه مالك آن را گم كرده است لقطه است، وگرنه مجهول المالك است.4

سؤال :

اگر احتمال داده شود كه وسائل كشتى شكسته هائى كه در كنار ساحل پيدا مى شود مورد اعراض قرار گرفته آيا مى شود آنرا برداشت ؟

جواب :

اگر به نداشتن موجب تلف باشد مى توانيد برداريد ولى بايد از صاحبش جستجو كنيد ، مگر اينكه احتمال يافتنش نباشد . و به هر حال اگر مأيوس شديد مى توانيد قيمت آنرا صدقه بدهيد ولى صدقه دادن به خودش يا قيمتش بايد با اجازه حاكم شرع باشد .5

سؤال :

لقطه (چيزى كه پيدا شده) اگر در كشور كافر هندوستان باشد چه حكمى دارد؟ آيا حكم كشور اسلامى با كشور كافر فرق مى كند؟

جواب :

اگر در جايى نباشد كه احتمال قوى داده شود مربوط به مسلمانان است مى تواند برداريد.6

سؤال :

اگر آدم چيزي پيدا كند و با اينكه اطلاعيه داد ولي كسي براي ان مال نيامد چه بايد كرد ؟در ضمن از اخرين اگهي 4٠ روز گذشته است؟

جواب :

تا يك سال بايد معرفي كند اگر صاحبش را نيافت به احتياط واجب آنرا صدقه بدهد .7

سؤال :

اگر پولى را پيدا كرديم حكم آن چيست؟

جواب :

اگر علامتى كه آن را مشخص كند و صاحب آن مى تواند با آن علامت به آن برسد نداشته باشد هرچند از نظر مقدار آن مى توانيد آن را تملك كنيد.8

سؤال :

اگر آدم چيزي پيدا كند و با

اينكه اطلاعيه داد ولي كسي براي ان مال نيامد چه بايد كرد ؟در ضمن از اخرين اگهي 4٠ روز گذشته است؟

جواب :

تا يك سال بايد معرفي كند اگر صاحبش را نيافت به احتياط واجب قيمت آنرا صدقه بدهد.9

سؤال :

هرگاه مبلغ زيادى پول در يك كشور اروپايى پيدا كنيم وعلامتى هم نداشته باشد مى توانيم آن را تملك كنيم؟

جواب :

اگر آن پول داراى علامت نباشد كه بدان وسيله صاحبش را شناسايى كنيم هر چند آن علامت، مقدار و مبلغ آن باشد مى توان آن را تملك كرد مگر آنكه مورد از مسائلى باشد كه در پيش گفتيم كه در آن صورت برابر مقررات قانونى آن كشور بايد عمل شود.1٠

سؤال :

اگر پولي را پيدا كرديم حكم آن چيست؟

جواب :

اگر علامتي كه آن را مشخص كند و صاحب آن مي تواند با آن علامت به آن برسد نداشته باشد هر چند از نظر مقدار آن مي توانيد آن را تملك كنيد.11

لباس ( تعداد : 17 )

بعضي از لباسهايي كه جوانان مي پوشند تركيب بندي لباس به گونه اي است كه جلب توجه مي كند مثلا از مانتوهايي كه با رنگهاي خيلي تند استفاده مي كنند يا اينكه تركيب رنگ روسري با مانتو ولباسشان جوري است كه جلب توجه مي كند يا از كفشها وپيراهنهايي كه نوع ورنگ ان توجه كننده است استفاده مي كنند،

1-آيا لباس شهرت محسوب مي شود وحرام است پوشيدن آن؟

2-نماز خواندن با لباس شهرت اشكال دارد؟

جواب :

1-لباس هاي شهرت محسوب نمي شود ولي اگر زي مختص كافر باشد به احتياط واجب پوشيدن آن جايز نيست.

2-نماز صحيح است.

1

سؤال :

پوشيدن لباس هاى زنانه توسط مرد چه حمكى دارد؟

جواب :

اگر طورى نباشد كه

به هيئت زنانه درآيد اشكال ندارد.2

سؤال :

آيا پوشيدن كت چرمى كه از كشور خارجي برايم رسيده است حرام است ؟

جواب :

پوشيدن آن حرام نيست ولي اگر مي دانيد از حيواني است كه به طريق شرعي تذكيه نشده نجس است و نماز خواندن با آن جايز نيست .3

سؤال :

آيا پوشيدن لباس با رنگ مشكى مكروه است ؟

جواب :

مكروه نيست .4

سؤال :

آيا رسول اكرم (ص) لباس سفيد را ترجيح نمى دادند ؟

جواب :

ايشان لباس سفيد را براى مرد ترجيح مى دادند .5

سؤال :

پوشيدن پيراهن آستين كوتاه به طورى كه تا آرنج را بپوشاند چه حكمى دارد؟

جواب :

فى نفسه جائز است.6

سؤال :

پوشيدن شلوار لي و لباسهاي خارجي براي مردان چه حكمي دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد.7

سؤال :

آيا استفاده از دستمال گردن ابريشم حرام است ؟

جواب :

اشكال ندارد.8

سؤال :

ايا پوشيدن پيراهن آستين كوتاه براي مردان اشكال دارد؟

جواب :

خير اشكال ندارد.9

سؤال :

پوشيدن شلوار لي و لباسهاي خارجي براي مردان چه حكمي دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد.1٠

سؤال :

آيا والدين مي توانند فرزندان را از پوشش لباسهاي مد روز منع كنند ؟

جواب :

پدر ومادر ميتوانند از بعضي كمكها امتناع كنند مگر اينكه فرزند چنين باشد وچنان نباشد وفرزند هم ناچار است براي رسيدن به مقاصد خود آنها را اطاعت كند.11

سؤال :

حكم پوشاندن بدن براي مرد چيست؟

جواب :

پوشاندن عورتين وبيضين لازم است وغير آن لازم نيست.12

سؤال :

آيااستفاده از كروات در مجالس جشن و عروسي اشكال دارد ؟

جواب :

في نفسه مانعي ندارد مگر اين كه عنوان ثانوي منطبق شود كه مقتضي تحريم باشد .13

سؤال :

حكم لباس مشكي در دو ماه محرم وصفر مستحب است يا مكروه ؟

جواب :

كار شايسته و پسنديده اي است.14

سؤال :

فقها به حرمت

پوشيدن حريم و ابريشم طبيعي خالص براي مردان فتوا مي دهند، آيا يك مرد مي تواند حرير و ابريشم آميخته به جز آن را بر تن كند مثل كراوات. وانگهي بستن كراوات براي مردان به طور كلي آن هم از حرير خالص چطور است؟

جواب :

بستن كراوات حتي اگر ابريشم و حرير خالص هم باشد حرام نيست زيرا به آن، لباس صدق نمي كند و ستر عورت با آن ممكن نيست و اما آنچه حرير و ابريشم خالص نيست و به غير آن آميخته است و حرير به آن گفته نمي شود، پوشيدن آن جايز است هر چند كه با آن ستر عورت ممكن باشد.15

سؤال :

برخي شركت ها روي برخي پارچه ها و منسوجات خود مي نويسند «ابريشم خالص» با اين وجود، ما در صحت چنان چيزي، شك داريم چون بهاي آنها خيلي ارزان است و حرير و ابريشم به آن ارزاني نيست، پوشيدن آنگونه لباسها چگونه است و مي توان با آنها نماز خواند؟

جواب :

با وجو شك، مي توان آنها را پوشيد و نماز هم خواند.16

سؤال :

آيا يك زن مى تواند كت و شلوار بپوشد و در خيابانها و بازارها راه بيفتد؟

جواب :

اگر آن جامه بر جستگى هاى اندام او را مشخص كند و يا سبب فتنه انگيز شود، جايزنمى باشد.17

لباس نمازگزار ( تعداد : 12 )

آيا زنان بايد در هنگام نماز، جوراب بپوشند؟

جواب :

لازم نيست.1

سؤال :

اگر با لباسي كه به آن عطر يا ادكلن زده باشيم نماز بخوانيم چه حكمي دارد؟ همچنين به بدن عطر يا ادكلن زده باشيم چه حكمي براي نماز خواندن دارد ؟

جواب :

اشكالي ندارد .2

سؤال :

آيا خانمها با لباس تنگ مى توانند نماز بخوانند البته

نامحرمى او را نبيند ؟

جواب :

مى تواند .3

سؤال :

نماز خواندن با آستين كوتاه چه حكمى دارد ؟

جواب :

نماز صحيح است .4

سؤال :

آيا در مورد شرايط لباس نماز گزار ، پر پرنده حرام گوشت هم حكم مو را دارد ؟

جواب :

مانعي ندارد5

سؤال :

موي گربه نجس بوده و نماز ندارد آيا اين موضوع صحت دارد؟

جواب :

موي گربه نجس نيست و اگر به بدن يا لباس چسبيده باشد نماز را باطل نميكند.6

سؤال :

اندازه شلوار و پيراهن نمازگذار چقدر بايد باشد اين سئوال در هنگام وضو چطور ؟

جواب :

در نماز بايد عورت پوشيده باشد و بيش از آن لازم نيست گر چه بهتر است از ناف تا زانو پوشيده باشد ودر وضو هيچ ساتري لازم نيست .7

سؤال :

ايا پوشيدن شورت براي مقلدين شما در نماز اجباري است ؟

جواب :

پوشيدن ان لازم نيست و ميتواند به لباس ديگري كه پوشيده است اكتفا كند.8

سؤال :

در صورتي كه زن در محيطي امن و مطمئن يخواهد نماز بخواند كه هيچ نا محرمي وجود ندارد آيا براي نماز نياز به حجآب دارد؟ در صورت بله دليل انرا بفرماييد؟

جواب :

پوشش در هنگام نماز (ولو نامحرمي نباشد) لازم است.9

سؤال :

به اقتضاي شغلم كه پرستاري است آستين لباسم تا آرنج مي پوشاند چهارده ساعت در شيفت كار مي كنم لطفا بگوييد آيا مي توانم با همين لباسم ( يونيفرم) نماز بخوانم؟

جواب :

پوشاندن دستها تا مچ در نماز لازم است.1٠

سؤال :

آيا مى توان با شورت آغشته به مذى نماز خواند؟

جواب :

مانعى ندارد.11

سؤال :

نماز خواندن با لباسهايي كه به آن خمس گرفته بود و ما نمي دانستيم به آن خمس گرفته آيا بايد قضا كنيم ؟

جواب :

در اين صورت

نماز صحيح است .12

لقاح مصنوعى ( تعداد : 7 )

حكم شرعي تلقيح مصنوعى با اسپرم مرد اجنبي در محيط آزمايشگاهي وقتي كه شوهر فاقد اسپرم باشد چگونه است ومحرميت به بستگان زن وشوهر چگونه است؟

جواب :

وارد كردن اسپرم مرد اجنبي به رحم زن جايز نيست ولي تلقيح تخمك زن با اسپرم مرد اجنبي در خارج از رحم ووارد كردن آن در رحم في حد ذاته جايز است وحرمت آن به لحاظ امور جانبي است كه معمولا لازم مى آيد مانند كشف عورت وبه هر حال فرزند منتسب به صاحب اسپرم است وربطي به شوهر ندارد ولي اگر دختر باشد با او محرم است زيرا فرزند همسر او است وهمچنين محرميت فرزند با فاميل آن زن محقق است.1

سؤال :

آيا كشت نطفه جايز است بدين معنى كه تخمك زن ونطفه مرد را منتقل مى كنند وتخمك را در بيرون رحم تلقيح كرده وآنگاه درداخل بدن قرارمى دهند ؟!

جواب :

اين كار در حد ذات خود جايز است.2

سؤال :

برخى بيمارى هاى ارثى هستند كه از پدران به فرزندان انتقال مى يابد و زندگانى آنها را به مخاطره مى اندازد.علم جديد راه نجات برخى از مرضها را يافته است بدين ترتيب كه تخمك زن را در لوله خارجى كشت مى كنند و جنين هاى به وجود آمده را كنترل مى كنند و سالم را از بين آنها انتخاب و در رحم مادر كشت مى كنند، بقيه را از ميان مى برند آيا چنين عملى شرعاً جايز است؟

جواب :

مانعى ندارد .3

سؤال :

در عمل تلقيح تخمك در داخل دستگاه مصنوعى، گاهى چندين جنين شكل مى يابد و چه بسا كشت همه آنها در رحم مادر براى او

مرگ آور و يا خطر ناك است آيا مى توان يك جنين را برگزيد و بقيه را تلف كرد؟

جواب :

كشت تخمك پرورده شده كه در دستگاه آزمايش، به عمل مى آيد واجب نيست پس در فرض سؤال مى توان يكى را برگزيد و بقيه را تلف كرد و از بين برد.4

سؤال :

برخى اوقات، زن و شوهر به تلقيح مصنوعى كه پزشكى آن را اجراء مى كند نياز پيدا مى كنند و آن عمل، مستلزم ديدن آلت تناسلى آنان توسط پزشك است آيا چنين عملى جايز است؟

جواب :

ديدن آلت تناسلى و مشاهده آن توسط فرد نامحرم، تنها به سبب ياد شده در سؤال، جايز نمى باشد و اما اگر نياز به فرزند، ضرورى باشد و آن، به ديدن آلت تناسلى موقوف باشد در آن صورت جايز مى شود و از موارد ضرورت آن است كه پدر و مادر آنچنان براى فرزند داشتن بى صبرى مى كنند كه تحمل آن وضع برايشان فوق العاده دشوار و طاقت فرساست.5

سؤال :

در برخى كشورهاى غربى چنان رايج شده كه تخمك زن را از نطفه مرد مى گيرند و آن را در يك رحم مصنوعى مى كارند و سپس جنين بارور شده را به رحم مادر صاحب تخمك منتقل مى سازند و آن گاه جنين در رحم مادر بزرگ، پرورش يافته و وضع حمل پيش مى آيد. اولاً:آيا كشت جنين در رحم مادر بزرگ جايز است؟ و ثانياً مادر شرعى اين طفل كيست؟

جواب :

جواز اين كار مشكل است قطع نظر از اين كه چنان عملى احياناً به دست زدن و نگاه نا محرم موقوف مى شود و اگر تلقيح مصنوعى، عملى

شد در اين كه مادر نسبى آن طفل كيست؟ دو احتمال وجود دارد و نسبت به هر دو، زن صاحب تخمك و مادراو، احتياط ترك نشود.6

سؤال :

لقاح مصنوعي از زن و مرد شرعي و گزاردن آن در رحم زن ديگر براي باردار شدن چيست؟

جواب :

في حد نفسه اشكال ندارد.7

م

مجهول المالك ( تعداد : 2 )

اگر شاخه هاي درخت ميوه ي همسايه از روي ديوار داخل حياط خانه ي ما شده باشد آيا خوردن ميوه هاي آن حلال است يا خير ؟

جواب :

بايد با اجازه مالك باشد .1

سؤال :

مجهول المالك را توضيح دهيد؟

جواب :

مال ودارايي كه صاحب آن شناخته نيست هر چند كه از اوگم نشده است .2

محبت ( تعداد : 2 )

آيا صحبت كردن با خواستگارم اشكال شرعى ندارد ؟ آيا صحبت كردن من و ابراز محبت از طريق زبان با او از نظر اسلام جايز است ؟

جواب :

قبل از اجراى عقد شرعى سخنى كه تحريك آميز باشد جايز نيست .1

سؤال :

آيا دوستي سالم يعني حرف زدن و درد دل كردن با دختر اشكال دارد؟

جواب :

جايز نيست .2

مسواك زدن ( تعداد : 1 )

خريد و فروش و يا استعمال فرچه مسواكي كه از موي خوك فراهم شده است جايز است؟

جواب :

خريد و فروش و حتي استعمال آن جايز است اما دهان بدان وسيله آلوده و نجس مي شود و با بيرون آوردن و بر طرف كردن بقاياي آن فرچه، دهان نيز پاك مي شود.1

مسابقات ( تعداد : 5 )

حكم شركت در مسابقات (علمى يا ورزشى) كه در ابتدا از شركت كنندگان مبلغى مي گيرند و در انتها ازهمان پول جايزه اي به برندگان مى دهند تكليف چيست؟

جواب :

مانعى ندارد.1

سؤال :

آيا در مسابقاتى كه بدون آلات قمار انجام ميشود گرفتن پول براى برگزارى مسابقه نه جايزه مشكلى دارد و در اين صورت مسئولين برگزارى مسابقه چه وظيفه اى دارند؟

جواب :

اگر مسابقه علمى باشد اشكال ندارد.2

سؤال :

آيا در مسابقات فوتبال كه تيم برنده پول ميگيرند حلال است يا حرام؟

جواب :

اگر با شرط باشد حرام است.3

سؤال :

آيا جامهايي كه به عنوان جايزه مسابقات مي گذارند حلال است؟

جواب :

اشكال ندارد.4

سؤال :

در مسابقات بين المللي قرائت قران يكي از قاريان خانم بود حكم معظم له در مورد قرائت قران توسط خانم چيست؟

جواب :

اگر مهيج نباشد و مستلزم مفسده نباشد حرام نيست.5

مسح كردن ( تعداد : 9 )

مسح از انگشت كوچك پا در صورتي كه باقي ناخنها لاك داشته باشند جايز است دران صورت حكمش چيست؟

جواب :

جايز است.1

سؤال :

بعد از شستن دست چپ در وضووقبل از مسح اگر چيزي يا عضوي غير از عضوي كه بايد شود را لمس كنيم آيا در مسح اشكال ايجاد مي كند وآن لمس مسح آن عضوحساب خواهد شد؟

جواب :

اگر بر رطوبت موجود در كف تأثير نگذارد اشكال ندارد.2

سؤال :

مى خواستم بدانم كه آيا باز كردن فرق در مسح سر براى زنها در وضو واجب است يا نه؟

جواب :

لازم نيست و كافى است كه به جلو سر مسح بكشند.3

سؤال :

آيا رطوبت كم باقيمانده در كف دست براى مسح پا كافى است يا حتماً بايد محل مسح كاملاً تر شود؟ و آيا مسح را مى توان عمداً از سر انگشتى

غير از انگشت شصت پا شروع كرد؟

جواب :

كافى است _ اشكال ندارد.4

سؤال :

مسح دو پا همزمان جايز است؟

جواب :

جايز است.5

سؤال :

من براي وضوگرفتن در هنگام مسح سر دچار مشكل هستم چرا كه من داراي موهاي بلندي هستم وفرقم هم از وسط سرم نيست با اين تفاسير طريقه درست مسح سر براي موهاي بلند را توضيح دهيد؟

جواب :

لازم نيست فرق باز كنيد وكافي است كه مسح بر قسمتهاي پائين موباشد كه اگر آن قسمت را بكشيد از حدود يك چهارم جلوي سر تجاوز نكند ودر مقدار مسح كافي است كه انگشت را تكاني بدهيد كه صدق مسح كند .6

سؤال :

آيا مسح كشيدن روي دوانگشت كوچك صحيح است يا خير؟

جواب :

صحيح است.7

سؤال :

آيا ميشود با دست چپ پاي راست را و بادست راست پاي چپ را مسح كرد؟

جواب :

اشكال ندارد.8

سؤال :

حكم ژل و روغن بادام به سر زدن چيست؟

جواب :

اشكال ندارد و براي مسح بر بيخ موها مسح بكشد.9

ميقات (حج) ( تعداد : 17 )

در مناسك فرموده ايد كه براى زن حائض و مانند آن جايز است بيرونِ مسجد شجره مُحرم شود. حال اگر داخل مسجد شد و در آن جا مُحرم گشت، آيا احرامش صحيح است؟

جواب :

اگر در حال گذر از مسجد با واردشدن از درىو بيرون رفتن از درى ديگر مُحرم شود، صحيح است. بلكه مطلقاً صحيح است.1

سؤال :

آيا نذر كردن جهت احرام پيش از ميقات از سوى كسى كه مى داند بدين سبب ناگزير از در سايه قرار گرفتن تحريم شده مى گردد، صحيح است؟

جواب :

محل اشكال است.2

سؤال :

اگر مكلَّف با هواپيما به جده رسيد و از آن جا خواست به مدينه منوره برود ليكن به او اجازه داده

نشد لذا با نذر از جده مُحرم شد و يا به جحفه رفت و از آن جا مُحرم گشت، سپس به او اجازه داده شد كه به مدينه برود، آيا جايز است از احرامش عدول كند و از مسجد شجره مُحرم شود، يا نه؟ و اگر جايز نيست و او از احرامش عدول كرد، تكليفش چيست؟

جواب :

پس از آن كه احرامش درست صورت گرفت، جايز نيست از آن عدول كند. ليكن اگر نسبت به حكم مسأله جاهل بود و از لباس احرام درآمد و لباس دوخته پوشيد و يا ديگر مُحرّمات احرام را مرتكب شد، كفاره بر او واجب نيست، جز در مورد روغن معطر يا عطرآميز به خود زدن كه بنابر احتياط كفاره دارد.3

سؤال :

حدود مكه قديم چيست؟

جواب :

بنابر روايات معصومين: حدود مكه عبارتند از : عقبه مدنى ها و عقبه ذى طوى.4

سؤال :

آيا مُحرم شدن از محلات جديد مكه مكرمه، مانند «شيشه»، «عزيزيه» و «شارع الستين» با توجه به اين كه پاره اى از آن ها نزديك بيست كيلومتر از مركز شهر فاصله دارند، صحيح است ؟

جواب :

مُحرم شدن از محلات جديد اگر امروزه جزو اين شهر مقدس به شمار روند، بنابر اظهر جايز است، مگر محلاتى كه خارج از حرم باشند.5

سؤال :

در رساله مناسك فرموده ايد اگر مكلَّف بداند _ گرچه اجمالاً _ كه ميان جده و حرم نقطه محاذى يكى از ميقات ها وجود دارد _ همچنان كه با توجه به محاذات جده با جحفه اين مسأله بعيد نيست _ جايز است كه با نذر مُحرم شود. ليكن با توجه به اين ادّعا كه جده از نظر طول جغرافيايى پس از

جحفه واقع شده است، گاه در وجود چنين نقطه محاذاتى شك مى شود و نمى توان وجود نقطه محاذاتى ميان آن و مكه مكرمه در مقايسه با جحفه تصور كرد. نظر حضرت عالى در اين باب چيست؟

جواب :

نقشه هاى جغرافيايى نشان مى دهند كه جده از نظر طول جغرافيايى پيش از جحفه است، نه پس از آن. بنابراين، به نظر ما نقطه محاذى جحفه در جنوب شرقى جده قرار دارد.6

سؤال :

چگونه مى توانيم مكان محاذى ميقات را كه احرام بستن از آن جايز است براى كسى كه از هيچ يك از ميقات ها نمى گذرد، تعيين كنيم؟

جواب :

اگر دو خط را در نظر بگيريم كه يكديگر را قطع مى كنند و زاويه اى 9٠ درجه تشكيل مى دهند و يكى از آن ها از مكه مى گذرد و يكى از ميقات، در اين صورت اگر شخص مكلَّف در نقطه تقاطع به سمت مكه بايستد، در جايى ايستاده است كه محاذى آن ميقات است. معيار در اين مسأله نيز صدق عرفى است و دقت عقلى لازم نيست.7

سؤال :

با توجه به گسترش تازه اى كه در مسجد شجره صورت گرفته است و پنهان شدن آثار مسجد اصلى، آيا مُحرم شدن از هر جاى مسجد تازه، جايز است؟

جواب :

بعيد نيست مُحرم شدن از هر جاى مسجد شجره حتى بخش هاى جديد آن جايز باشد.8

سؤال :

در فرض سؤال قبلى، آيا به نظر حضرت عالى ميقات در قرن المنازل همان «هدا» است يا «وادى السيل»؟ يا آن كه معيار در آن اطمينان يافتن مكلَّف پس از تحقيق در مسأله است ؟

جواب :

اين نكته تابع اطمينان مكلَّف است و در صورت

اطمينان نيافتن، مى تواند با شيوه مذكور در مسأله قبل، از اين مشكل رهايى يابد.9

سؤال :

در مورد تعيين مكان ميقات در قرن المنازل بين «هدا» (وادى محرم) و «وادى السيل» اختلاف نظر است. با توجه به اين كه عده اى از افراد ثقه مى گويند هدا نسبت به وادى السيل از مكه دورتر است، آيا مكلَّف مى تواند پيش از رسيدن به آن و يا در همان نقطه با گفتن : «براى خدا بر من است كه از اين مكان مُحرم شوم» مُحرم گردد؟ يا آن كه براى رهايى از اين اختلاف احتياط كند و در هر دو نقطه مُحرم شود؟ و آيا نذر در ميقات هاى معين چه نذر پيش از رسيدن به آن باشد و چه پس از رسيدن به آن مشروع است؟

جواب :

اگر «هدا» نسبت به مكه مكرمه پشت وادى السيل باشد، جايز است نذر كند كه در آن مُحرم شود و در اين صورت احرام در آن به هر تقديرى صحيح است و احتياجى به احتياط كردن و مُحرم شدن در دو نقطه نيست. همچنين صحيح است كه با نذر مُحرم شوند، چه پيش از رسيدن به ميقات هاى معين و چه در خود ميقات ها.1٠

سؤال :

در مناسك آمده است : كسى كه از ساير ميقات ها مُحرم مى شود اولى آن است كه اندكى راه برود و سپس لبيك بگويد. آيا مقصودتان، اندكى راه رفتن از خود ميقات است يا پس از گذشتن از آن؟

جواب :

مقصود لبيك گفتن در ميقات است، اما پس از اندكى پيش رفتن از جايى كه در آن نيت احرام كرده اند.11

سؤال :

آيا ميقات در ميقات

هاى پنجگانه (ذوالحليفه، جحفه، عتيق، قرن المنازل و يلملم) به مساجد آن ها اختصاص دارد، يا آن كه احرام در هر جايى از آن ها جايز است؟

جواب :

در هر جايى از اين ميقات ها احرام جايز است، به جز ذوالحليفه كه به احتياط واجب در مسجد آن (مسجد شجره) مُحرم شوند و احرام بسته شود بيرون از آن _ جز براى زنان حائض و نفساء _ مُجزى نيست.12

سؤال :

در فرض سؤال قبلى اگر محرم نشدن از مسجد شجره و رفتن به جده بدون احرام براى مكلَّف جايز نباشد، ليكن او به عمد چنين كند، آيا بر او واجب است كه به مدينه بازگردد و از مسجد شجره مُحرم شود، يا آن كه برايش جايز است كه از جده با نذر مُحرم شود؟

جواب :

جايز است كه به جحفه برود و از آن جا مُحرم شود، گرچه به سبب مُحرم نشدن از مسجد شجره معصيت كرده است. ليكن در هيچ حال جايز نيست كه با نذر از جده مُحرم شود.13

سؤال :

آيا جايز است كسى كه در مدينه منوره است و قصد اداى عمره يا حج دارد، براى پرهيز از مُحرم شدن از مسجد شجره مقصدش را جده قرار دهد و با هواپيما بدان جا برود. سپس با نذر يا غير آن از آن جا مُحرم شود؟

جواب :

اگر هنگام آغاز مسافرتش از مدينه منوره، به دليل توقف كم در جده مثلاً چندساعته، عرفاً مسافر مكه به شمار رود، جايز نيست كه بدون احرام از مسجد شجره بگذرد. اما اگر عرفاً مسافر جده به شمار رود و سفرش از جده به مكه آغاز سفر ديگرى به شمار آيد، در

اين صورت به تأخير انداختن احرام از مسجد شجره جايز است.14

سؤال :

آيا جايز است كسى كه از مسجد شجره مُحرم شده است، پس از احرام به مدينه منوره برگردد و از آن جا از طريق هوايى به جده مسافرت كند و سپس از آن جا راهى مكه گردد؟

جواب :

اين كار فى نفسه جايز است. ليكن بر او واجب است كه از در سايه قرار گرفتنِ حرام، اجتناب كند.15

سؤال :

محاذات ميقات يعنى چه؟

جواب :

اگر دو خط متقاطع فرض كنيم كه زاويهً قائمه نود درجه تشكيل دهند و يكى از آن دو خط در مكه و دومى از ميقات گذرد وقتى انسان در نقطه تقاطع رو به قبله و مكه مكرمه بايستد او در واقع در محاذات و برابر ميقات قرار گرفته است و اعتبار در چنين محاذاتى، صدق عرفى است و دقّت عقلى لازم نمى باشد .16

سؤال :

فرودگاه زايران حج ، شهر جدٌه مي باشد آيا حاجي مي تواند از جدٌه محرم شود؟

جواب :

شهر جدٌه ميقات نيست و محاذي يكي از ميقات ها هم نمي باشد پس از احرام از آنجا براي حج و يا عمره صحيح نيست اما اگر حاجي بداند كه ميان شهر جدٌه وحرم ، جايي است كه با يكي از مقيات ها، محاذي مي باشد بعيد نيست كه احرام از آنجا صحيح باشد همچنانكه احتمال دارد حاجي از محاذات جحفه كه يكي از مقيات هاست بگذرد چنان كه او مي تواند از جده با نذر محرم شود .17

مكان نماز گزار ( تعداد : 1 )

ايا نماز خواندن بر فرش ابريشمي ايراد دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.1

مؤسسات مالى ( تعداد : 1 )

سودى كه مؤسسه مالى به ازاى پرداخت وام خريد خودرو (اجاره به شرط تمليك) از وام گيرنده دريافت مى دارد براى طرفين چه حكمى دارد ؟

جواب :

اجاره به شرط تمليك فى نفسه مانعى ندارد .1

ماليات ( تعداد : 1 )

آيا گرفتن و دادن ماليات حرام است؟

جواب :

اگر به حكم ولى مسلمين باشد حرام نيست.1

ماهواره ( تعداد : 1 )

با توجه به اين كه برنامه هاي ماهواره شامل برنامه هاي مفيد وعلمي نيز هست، نظر حضرتعالي در رابطه با استفاده از ماهواره چيست؟

جواب :

استفاده از برنامه هاي مباح آن اشكال ندارد.1

مبيت در منى (حج) ( تعداد : 11 )

آيا ماندن تمام شب در منى واجب است، يا خارج شدن از آن در بخشى از شب جايز است؟

جواب :

حاجى مخيّر است كه از اول شب تا نيمه آن يا از نزديكى هاى نيمه شب تا سپيده دم در آن جا بماند.1

سؤال :

اگر حاجى قصد مبيت (ماندن شبانه) در منى كرد. سپس بر اثر ضرورت ناچار شد آن جا را ترك و مبيت را رها كند، آيا كفاره دارد؟

جواب :

آرى، بنابر احتياط بايد گوسفندى كفاره دهد.2

سؤال :

روز دوازدهم ذى حجه در منى به شدت ازدحام مى شود، چه براى رمى و چه براى كوچ از آن پس از زوال، حال تكليف افراد ناتوان، بيماران و زنان نسبت به رمى و كوچ بعدازظهر روز دوازدهم چيست؟

جواب :

اگر بر اثر شدت ازدحام اين كسان خودشان نتوانند رمى كنند، مى توانند براى آن نايب بگيرند و اگر ازدحام مانع كوچشان پس از زوال روز دوازدهم شود، در صورتى كه مى توانند بدون سختى و حرج آن شب را در منى بمانند، بايد چنين كنند وگرنه برايشان جايز است كه پيش از زوال از آن جا كوچ كنند.3

سؤال :

مبيت نيمه اول شب در منى افضل است يا نيمه دوم آن؟

جواب :

افضليتى براى هيچ يك ثابت نشده است، البته احتياط در مبيت نيمه اول است.4

سؤال :

كسى كه براى مبيت در منى مى خواهد بدان جا برگردد، اما شدت ازدحام مانعش مى شود، تكليفش چيست؟

جواب :

اگر از مكه خارج

شده باشد، كفاره ندارد و اگر در آن جا شب را مانده باشد، بنابر احتياط بايد گوسفندى كفاره دهد.5

سؤال :

مردى شب را در منى بدون نيت مبيت، مى ماند، زيرا معتقد است كه اين كار واجب نيست و تنها از آن جهت مانده است تا بتواند اول روز به راحتى رمى كند، آيا كفاره اى بر او لازم مى آيد؟

جواب :

ظاهراً بدين سبب كفاره ثابت نمى شود.6

سؤال :

اگر حاجى جمرات سه گانه را صبح روز دوازدهم رمى كرد، آيا برايش جايز است كه به منزلش در مكه بازگردد و سپس پيش از زوال به منى برگردد، تا پس از زوال از آن جا كوچ كند؟ يا آن كه كوچ از منى جز پس از زوال جايز نيست؟

جواب :

اگر در مكه چيزى به جاى گذاشته باشد كه مستلزم بازگشتش است، مانند آن كه وسائل خود را آن جا گذاشته باشد، خارج شدن برايش جايز است وگرنه بنابر احتياط جايز نيست، گرچه قصد بازگشت را داشته باشد. به هر تقدير واجب نيست كه بازگشتش به منى پيش از زوال باشد، بلكه جايز است پس از آن به منى بازگردد تا قبل از غروب همان روز يا روز سيزدهم از آن جا كوچ كند.7

سؤال :

اگر حاجى اول صبح روز دوازدهم جمرات سه گانه را رمى كرد و سپس به مكه بازگشت، آيا بر او واجب است كه قبل از زوال به منى بازگردد؟

جواب :

اگر حاجى بعد از رمى و قبل از زوال از منى خارج شد و در آن چيزى به جاى گذاشت كه مستلزم بازگشتش بود، مانند آن كه وسائل خود را جاى گذاشته بود، بر او

لازم است كه بدان جا برگردد. حتى بنابر احتياط بايد بدان جا برگردد، اگرچه چيزى كه مستلزم بازگشتش باشد، در آن نداشته باشد و بنابر اظهر خروج در صورت اول و جايز است و در صورت دوم احتياط واجب ترك آن است.

به هر تقدير واجب نيست كه بازگشتش به منى قبل از زوال باشد، بلكه جايز است كه پس از آن نيز برگردد، زيرا معيار آن است كه نَفْر (كوچ از منى) قبل از زوال نباشد. لذا جايز است كه پس از زوال بازگردد. تا قبل از غروب همان روز يا پس از رمى در صبح روز سيزدهم از آن كوچ كند.8

سؤال :

در مناسك فرموده ايد كه از مكه براى بازگشتن به منى خارج مى شود و از عقبه مدنى ها مى گذرد، برايش جايز است كه قبل از رسيدن به منى در راه بخوابد. حال اگر حاجى ساكن منطقه عزيزيه يا شيشه _ كه هر دو پس از عقبه مدنى ها واقع شده است _ بود، آيا برايش جايز است كه چون از بخش قديمى مكه خارج شد به اختيار خود در منزل بخوابد و به منى نرود؟

جواب :

اين كار برايش جايز نيست.9

سؤال :

كسى كه رمى در شب دوازدهم برايش جايز است، مانند زن، كودك و شخص ناتوان، اگر رمى كرد و به مكه بازگشت، آيا بر او واجب است كه تا پيش از ظهر روز دوازدهم به منى بازگردد تا بعدازظهر از آن كوچ كند؟

جواب :

اين سؤال مبنى بر جواز رمى جمرات سه گانه در شب براى كسى است كه بر اثر شدت ازدحام بر جان خود ترسان است، مانند زن، كودك و

شخص ناتوان، ليكن نظر ما آن است كه جواز رمى در شب _ جز رمى جمره عقبه در شب عيد _ مختص كسى است كه در روز حتى به مقدار رمى كردن نيز نمى تواند توقف كند، مانند كسى كه مى ترسد و چوپان و بنده، اما زنان و كودكان و افراد ناتوان و مانند آن ها كه بر اثر شدت ازدحام و جز آن نمى توانند در روز رمى كنند، براى اين كار بايد نايب بگيرند، گرچه احتياط اولى آن است كه ميان آن دو جمع كنند و هم شبانه رمى كنند و هم براى رمى در روز نايب بگيرند.

بنابر قول اول، براى كسى كه در شب دوازدهم رمى كرده و مى تواند روز نيز در منى بماند _ نه مانند كسى كه مى ترسد و بنده و چوپان _ جايز نيست كه پس از رمى كوچ كند و اگر از منى به سوى مكه براى طواف و يا كار ديگرى خارج شد، بر او واجب است به آن جا بازگردد تا پس از زوال روز دوازدهم و يا بعد از رمى در صبح روز سيزدهم _ به شرحى كه در جواب سؤال 382 گذشت _ از آن جا كوچ كند.1٠

سؤال :

حكومت عربستان براي حاجيان در عرفات و مني جاها را اختصاص ميدهد وما نمي دانيم آيا آنها در داخل حدود مني و عرفات هستند كه حاجي بايد وقوف كند يا خارج اند و آيا پرس و جو در اين مورد لازم است؟

جواب :

اگر حدود اعلام شده كه داراي علائم نصب شده مي باشد نسل به نسل معلوم بوده است پرس و جو لازم

نيست.11

مبطلات وضو ( تعداد : 6 )

آيا جوهر و مركب خشك مانع از صحت وضو و غسل مي شود و يا با آن وجود وضو و غسل صحيح مي باشد؟

جواب :

اگر جوهر و مركب داراي جرم نباشد كه مانع از وصول آب به پوست بدن شوند وضو و غسل صحيح است و در صورت شك و ترديد بايد آن را برطرف كرد.

1

سؤال :

اگر جسم خارجي به مژه چسبيده باشد وضو صحيح است ؟

جواب :

صحيح نيست .2

سؤال :

حلقه طلا وضو را باطل مي كند ؟

جواب :

وضو را باطل نمي كند .3

سؤال :

آيا آبي كه قبل از مني از انسان خارج مي شود (وذي) ، اگر از راه ملاعبه حرام خارج شده باشد نجس است يا خير ؟ غسل لازم است يا خير ؟ مبطل وضواست يا خير ؟

جواب :

پاك است وموجب غسل نمي شود ومبطل وضوهم نيست .4

سؤال :

آيا جوهر خودنويس يا روانويس يا ماژيك مانعي براي رسيدن آب به دست است؟

جواب :

مانع نيست.5

سؤال :

با توجه به اين كه مووناخن جزء اعزاي مرده بدن هستند آيا ناخن جزي اعضاي وضوهست يا خير همانطور كه رنگ موباعث ابطال غسل نمي شود آيا لاك روي ناخن باعث ابطال غسل ووضوء ميشود؟

جواب :

ناخن جزء اعضاي وضواست واگر مانعي بر آن باشد بايد برطرف شود ورنگ مومانع غسل نيست.6

مبطلات نماز ( تعداد : 8 )

حلقه (انگشتر ) طلا سفيد نماز را باطل مي كند ؟

جواب :

نماز با انگشتر طلا باطل است مگر اينكه شخص جاهل و ناشي باشد .1

سؤال :

تربيت ونگهداري گربه وخرگوش در منزل چه حكمي دارد؟ آيا موي آنها نماز را باطل مي كند؟

جواب :

مانعي ندارد نماز را باطل نمي كند.2

سؤال :

آيا گريه كردن در نماز اشكال دارد؟

جواب :

از

مبطلات نماز بنابر احتياط واجب براي كار دنيا عمدا با صدا يا بي صدا گريه كند ولي اگر از ترس خدا يا از روي شوق به سوي او يا براي آخرت گريه كند آهسته باشد يا بلند اشكال ندارد بلكه از بهترين اعمال است بلكه اگر براي خواستن حاجت دنيوي از خدا روي تذلل در پيشگاه او گريه كند اشكال ندارد و همچنين گريه براي مصائب اهل بيت (ع).3

سؤال :

ايا فراموش كردن قيام پيش از ركوع ( متصل به ركوع ) نماز را باطل ميكند؟

جواب :

قيام كه متصل به ركوع از حال قيام باشد نه اينكه از حالته نشستن به صورت خم بلند شود تا به حد ركوع برسد.4

سؤال :

با توجه به حرمت طلا براي آقايان ، چنانچه در ساخت ساعت مچي مثلاً عقربه هاي آن از طلا باشد نيز آيا حرمت وجود دارد وحكم نماز در اين خصوص چيست ؟

جواب :

اشكال ندارد ونماز هم صحيح است .5

سؤال :

دندانهاي اينجانب روكش طلا دارند . براي نماز اشكال دارد يا خير ؟

جواب :

نماز صحيح است .6

سؤال :

بدست كردن انگشتر طلاي سفيد در نماز وغيراز آن چه حكمي دارد؟

جواب :

پوشيدن طلاي سفيد (نه پلاتين) براي مرد حرام است ونماز با آن باطل است.7

سؤال :

آيا موي گربه روي لباس نمازگزار باعث ابطال نماز مي شود؟

جواب :

نماز را باطل نمي كند.8

مجالس لهو و لعب ( تعداد : 1 )

نظر به اينكه مجالس عروسى امروزه اغلب مختلط و همراه با رقص و موسيقى است و عدم شركت باعث كدورت آشنايان مى شود، آيا شركت در اين مجالس با رعايت حجاب كامل اسلامى و عدم همراهى در اعمال آنها جايز است؟

جواب :

مانعى ندارد و وظيفه نهى از منكر

هم بايد رعايت شود.1

مجسمه سازى ( تعداد : 11 )

اينجانب عروسكهائى با پارچه وپنبه درست مى كنم اين كار صرفا براى سرگرمى من است مى خواستم حكمش را بدانم؟

جواب :

بنابر احتياط واجب جايز نيست ولى نگهدارى آنچه درست كرده ايد مانعى ندارد.1

سؤال :

آيا ساختن عروسك پارچه اى جايز است؟

جواب :

بنابر احتياط واجب جايز نيست.2

سؤال :

ساختن مجسمه ناقص يا كامل انسان يا حيوان بعنوان اثر هنرى چه حكمى دارد ؟

جواب :

ساختن مجسمه انسان و حيوان به احتياط واجب حرام است هرچند ناقص باشد ولى ساختن مجسمه يك جزء بدن مانند سر يا پا اشكال ندارد .3

سؤال :

ساختن مجسمه كامل انسان و حيوان با امعاء و احشاء داخلى جهت استفاده آموزشى در مراكز آموزشى چه حكمى دارد ؟

جواب :

با امكان وارد كردن اينگونه مجسّمه ها از كشورهاى ديگر بنابر احتياط واجب نبايد بسازند .4

سؤال :

نقاش انسان يا حيوان بعنوان اثر هنرى يا در كتب علمى و تابلوهاى آموزشى يا نقاشى ومجسمه گياه چه حكمى دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد .5

سؤال :

آيا ساخت مجسمه دلفين با سنگ براي فروش جايز است ؟

جواب :

به احتياط واجب جايز نيست .6

سؤال :

1_ ساخت عروسك فانتزي كه شكل صورت و اعضاي بدن آن با صورت و اعضاي بدن انسان يا حيوان تفاوت دارد چگونه است؟ 2_ ساخت مجسمه گياهان و گلها چه حكمي دارد ؟

جواب :

1_ بنابر احتياط واجب جايز نيست.

2_ اشكال ندارد.7

سؤال :

آيا ساختن مجسمه حيوانات و انسان داراي حليت است و در موردساختن مجسمه زنان به صورت برهنه و يا ساختن مجسمه زن و مرد نظر شريفتان چيست ؟

جواب :

بنا بر احتياط واجب حرام است و ساختن مجسمه هايي كه موجب نشر فساد و فحشاء

است حرام مي باشد.8

سؤال :

آيا ساخت مجسمه دلفين با سنگ براي فروش جايز است ؟

جواب :

به احتياط واجب جايز نيست .9

سؤال :

ساخت مجسمه گياهان وگلها چه حكمي دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد.1٠

سؤال :

آيا خريد مجسمه آدمي و برهنه اعم از مجسمه زن و يا مرد جايز است ؟ و خريد مجسمه و تنديس حيوانات كه براي زينت مي تراشند چه طور است ؟

جواب :

دومي بي اشكال است اما اولي اگر ترويج فساد باشد ، جايز نيست .11

مراسم دينى ( تعداد : 1 )

آيا دست زدن در مجالس سرور اهلبيت (عليهم السلام) مطلقا حرام است؟ درچه صورت حرام است و در چه صورت جائز است؟

جواب :

مطلقاً حلال است.1

مسائل پزشكى ( تعداد : 1٠ )

اگر براي علاج انسان لازم باشد ادرار انسان از طريق دهان يا نوعي تزريق استفاده شود ايا جايز است؟

جواب :

تزريق ان مانعي ندارد ولي خوردن ان جايز نيست مگر اينكه معالجه فقط بر ان متوقف باشد كه در اين صورت جايز است.1

سؤال :

در مورد زني كه پزشك است و مجبور به معاينه مردان و لمس انها ميشود و با نام اينكه پزشك است مجبور به صحبت با پزشكان ديگر مرد مى باشد آيا اشكال دارد ؟

جواب :

اگر ضرورت باشد اشكال ندارد.2

سؤال :

استفاده از داروهايي كه در آنها مقداري الكل مخلوط شده است (مثلا %1٠) جايز است ؟

جواب :

جايز نيست مگر در حد ضرورت .3

سؤال :

آيا قرار دادن نطفه مرد اجنبي در رحم زن اجنبيه في نفسه جايز است ؟ آيا اين عمل شبيه به زنا نيست ؟

جواب :

جايز نيست ولي حكم زنا را ندارد .4

سؤال :

حكم استفاده از داروهاي تقويتي كه از ژلاتين طبيعي يا مصنوعي (كبسول) ساخته شده است چيست؟

جواب :

مصرف آن اشكال ندارد.5

سؤال :

كار طبابت ايجاب مى كند كه پزشكان بعضى خانمهاى بيمار را با دقت معاينه كنند و چون در كشورهاى اروپايى در آوردن لباسهاى رويى به هنگام معاينه،معمولى است آيا پرداختن به شغل پزشكى در آنجاها و به اين صورت جايز است؟

جواب :

با اجنتاب از نگاه كردن و دست زدن كه حرام مى باشند جايز است، مگر به مقدارى كه تشخيص بيمارى به آن بستگى دارد.6

سؤال :

گاهى پزشك معالج، لازم مى بيند كه بخشى از بدن

زن نامحرم را باز كند و احياناً ممكن است آنجا، از جاهاى حساس باشد جز آلت تناسلى آيا باز كردن بدن نامحرم به هنگام معاينه و يامعالجه جايز است؟ اولاً: با وجود پزشك زن هر چند با پرداخت ويزيت گران؟ ثانياً: بيمارى چندان مهم نيست ولى به هرحال او مريض شده و به پزشك مراجعه كرده است. ثالثاً: اگر پزشك بخواهد به آلت تناسلى نگاه كند حكم آن چيست؟

جواب :

1_ با وجود پزشك زن، مراجعه به پزشك مرد جايز نيست مگر آنكه حق ويزيت آنقدر زياد باشد كه او از عهده پرداخت آن نتواند بيرون آيد. 2_ و اگر در آن صورت ترك معالجه به ضرر و زيان افتد و يا به رنجى گرفتار شود كه تحمل پذير نيست، جايز است.

3_ به هر تقدير بايد به اندازه ضرورت و ناچارى اكتفا شود و اگر معالجه بدون نگاه مستقيم ميسر باشد مانند نگاه در صفحه تلوزيون و يا در آينه،احتياط ترك نشود.7

سؤال :

ماده انسولين كه در معالجه بيمارى قند تزريق مى شود احياناً از بنكربايس خوك، گرفته مى شود آيا استعمال آن جايز است؟

جواب :

مانعى نيست كه در عضله يا رگ يا زير پوست با سوزن، تزريق شود.8

سؤال :

آيا شخص مبتلا به بيمارى ايدز مى تواند با شخص سالم ازدواج كند؟

جواب :

آرى، ولى نمى تواند طرف را فريب دهد يعنى خود را به هنگام خواستگارى سالم معرفى كند با اين كه خود مى دانسته است كه بيمار است. همچنانكه بر او جايز نيست با همسرش مقاربت كند كه به سرايت ويروس منتهى مى شود و اما مجرد احتمال سرايت با وجود عدم يقين، اجتناب از

نزديكى واجب نيست البته پس از توافق و تحصيل رضايت طرف.9

سؤال :

موى سر برخى بانوان در شرايطى مى ريزد آيا آنان مى توانند به پزشك مرد مراجعه كنند و به قصد درمان، موهاى خود را به او نشان دهند اعم از آنكه ريزش مو برايشان زحمت داشته باشد و يا فقط به نيت زيبايى مراجعه كنند؟

جواب :

با وجود زحمت طاقت فرسا جايز است والا جايز نمى باشد.1٠

مستحبات مكه معظمه ( تعداد : 1 )

مستحبات مكه معظمه را بيان فرماييد ؟

جواب :

در مكه چند چيز مستحب است، از جمله:

زياد خدا را ذكر نمودن و خواندن قرآن.

ختم نمودن قرآن در آن جا.

خودن از آب زمزم، و بعد از خودن اين دعا را بخواند:

«اللهم اجعله علما نافعا و رزقا واسعا و شفاءاً من كل داء و سقم» سپس بگويد: «بسم الله و بالله و الشكر لله».

زياد نگاه كردن به كعبه.

در شبانه روز ده مرتبه طواف نمودن اطراف كعبه، در اول شب سه طواف، و در آخر شب سه طواف، و پس از صبح دو طواف، و بعد از ظهر دو طواف.

در روزهاى اقامت در مكه سيصد و شصت مرتبه طواف نمايد، و اگر اين مقدار نتاوانست پنجاه و دو مرتبه طواف كند، و اگر آن هم ميسور نشد هر مقدارى كه بتواند.

شخص صروره به خانه كعبه داخل شود، و مستحب است قبل از دخول غسل بنمايد، و در وقت داخل شدن بگويد:

«اللهم انك قلت: و من دخل كان آمنا، فآمنى من عذاب النار».

پس دو ركعت نماز گزارده بر سنگ قرمز بين دو ستون، در ركعت اول بعد از حمد سوره حم سجده و دو ركعت دوم بعد از حمد پنجاه و پنج آيه از

ساير آيات قرآن بخواند.

نماز خواندن در هر يك از چهار گوشه كعبه، و بعد از نماز اين دعا را بخواند:

«اللهم من تهيا او تعبا او اعد او استعد لوفادة الى مخلوق رجاء رفده و جائزته و نوافله و فواضله، فاليك يا سيدى تهيئتى و تعبئتى و اعدادى و استعدادى رجاء رفدك، و نوافلك و جائزتك، فلا تخيب اليوم رجائي، يا من لا يخيب عليه سائل، و لا ينقصه نائل، فانى لم آتك اليوم ثقة بعمل صالح قدمته، و لا شفاعه مخلوق رجوته، و لكنى اتيتك مقرّا بالظلم و الاساءة على نفسي، ژفانه لا حجة لى ولا عذر، فاسالك يا من هو كذلك ان تصلى على محمد و آله محمد و تعطينى مسالتى و تقى عثرتى و تقلبنى برغبتي، و لا تردنى مجبوها ممنوعا و لا خائبا، يا عظيم يا عظيم يا عظيم ارجوك للعظيم، اسالك يا عظيم ان تغفر لى الذنب العظيم، لا اله الا انت».

و مستحب است هنگام بيرون آمدن از كعبه سه مرتبه «الله اكبر» بگودي، و بگويد:

«اللهم لا تجهد بلاءنا، ربنا و لا تشمت بنا اعداءنا، فانك انت الضار النافع».

بعدا پايين آمده، و پله ها را در سمت چپ خود قرار داده كعبه را استقبال نمايد، و نزد پله ها دو ركعت نماز بخواند.1

مستحبات منى ( تعداد : 1 )

مستحبات در منى را بيان فرماييد ؟

جواب :

براى حاجى مستحب است كه روز يازدهم و دوازدهم و سيزدهم را در منى بماند، و از آن جا بيرون نرود حتى براى طواف مستحب بجا آوردن.

و تكبير گفتن در منى بعد از پانزده نماز و در غير منى بعد از ده نماز كه اول آنها نماز ظهر روز عيد است

مستحب مى باشد، واولى در كيفيت تكبير آن است كه بگويد:

«الله اكبر، الله اكبر، لا اله الا الله و الله اكبر، الله اكبر ولله الحمد، الله اكبر على ما هدانا، الله اكبر على ما رزقنا من بهيمة الانعام، و الحمد لله على ما ابلانا».

و مستحب است كه نمازهاى واجب و مستحب خود را در مسجد خيف به جا آورد، و روايت نموده است ابوحمزه ثمالى از حضرت باقر (عليه السلام) اينكه فرموده است: هر كس صد ركعت نماز در مسجد خيف واقع در منى بخواند قبل از اينكه از منى بيرون رود، معادل عبادت هفتاد سال خواهد بود، و هر كس در آن جا صد مرتبه «سبحان الله» بگويد، ثواب آن برابر ثواب بنده آزاده كردن است، و هر كس در آن جا صد مرتبه «لا اله الا الله» بگويد، ثواب آن برابر است با ثواب كسى كه احياى نفس كرده باشد، و هر كس در آن جا صد مرتبه «الحمدلله» بگويد، ثواب آن برابربا ثواب صدقه دادن خراج عراقين در راه خداوند جل و علا.1

مسجد ( تعداد : 7 )

استفاده از اشياء و اجسام آميخته با طلا از فرش و پارچه گرفته و اشياى ديگر كه در مسجد جهت زينت چه حكمى دارد و آيا استفاده در خانه از آنها چطور ؟

جواب :

زينت كردن مسجد با طلا جايز نيست و استفاده از آن در خانه حرام نيست گرچه سزاوار نيست بجز ظرف طلا و نقره استفاده از آن در خوردن و آشاميدن حرام است بلكه در غير آن نيز محل اشكال است .1

سؤال :

آيا ميتوانيد در يكي از طبقات يك برج مسكوني چندين طبقه يك باب مسجد نيز

ايجاد نمود در اين صورت حكم طبقات بالاو پايين آن محل چيست؟

جواب :

مانعي ندارد و فقط همان طبقه مسجد ميشود.2

سؤال :

استفاده از اب موقوفه مسجد جهت شرب در حد 2 يا 3 گالن اشكال دارد؟

جواب :

با اجازه متولي اشكال ندارد.3

سؤال :

اگر مسجد 2 طبقه باشد ولي زمان خواندن صيغه مسجد يك طبقه بود و طبقه 2 بعدا اضافه شده ايا طبقه 2 هم حكم مسجد را دارد (براي خانمها) ؟

جواب :

بلي مسجد شمرده ميشود.4

سؤال :

حكم سلام كردن در موقع ورود به مساجد ، چون باعث پرت شدن حواس مي شود چه حكمي دارد؟

جواب :

بهتر است نگوئيد.5

سؤال :

قرار است كه فرش هاي مسجد را تعويض كنيم و فرش جديد براي مسجد بگيريم . آيامي توانيم فرش هايي كه الآن در مسجد وجود دارند را فروخته و پول آن را صرف خريد فرش هاي جديد كنيم ؟ و يا مي توانيم كه فرش ها را به مسجدي ديگر فروخته و از پول آن براي خريد فرش هاي جديد استفاده كنيم ؟

جواب :

اگر فرش كهنه با پول خود مسجد خريداري شده مي توانيد بفروشيد ولي اگر وقف باشد فروش جايز نيست پس اگر در خود مسجد قابل هر نوع استفاده باشد بايد در مسجد بماند در غير اين صورت بايد به ساير مساجد داده شود .6

سؤال :

آيا پيروان اديان وكتابهاى آسمانى وبا ديگر كفار كه اهل كتاب نيستند، مى توانند وارد مساجد و ديگر اماكن عبادت و مشاهد مقدس شوند و بر فرض جواز ورود، آيا بانوان بى حجاب ايشان را به رعايت حجاب بايد الزام كرد؟

جواب :

بنابر احتياط واجب ،ورود آنان به مساجد جايز نيست اما ديگر

اماكن مقدس، مانعى ندارد وزنان بايد به رعايت حجاب و پوشش اسلامى معتقد باشند در صورتى كه بى حجابى آنان نوعى بى احترامى تلقى شود.7

مشاركت ( تعداد : 5 )

آيا در مشاركت يكي از شركاي مي تواند سهم الشركه خود را به صورت اقساطي بپردازد؟

جواب :

اشكال ندارد هر بار به اندازه قسط پرداختي شريك مي شود.1

سؤال :

آيا مي توان با شرط ضمن عقد در سود سهيم شد؟

جواب :

مي شود با ضمن شرط عقد يكي از شركاء متعمد شود كه خسارت را از مال2

سؤال :

آيا در مشاركت يكي ازشركا مي تواند از ديگري وثيقه در يافت نمايد تا در صورت زيان از آن برداشت كند؟

جواب :

اگر مال در اختيار اوست اشكال ندارد.3

سؤال :

در عمليات مشاركت آيا مي توان از ابتدا سود را بر مبناي سرمايه اي كه در عمليات به كار خواهد رفت تعيين نمود يا اين كه ابتدا با يد درصد سود را مشخص نمود مقدار دقيق سود بعد از حصول سود حاصل شود؟

جواب :

ظاهراً منظور شما مضاربه است مضاربه نيز همان شرط صحيح است و ميشود پس از تعيين درصد سود شرط كند كه اگر سود كمتراز فلان مقدار بود عامل از جيب خود آن را تا آن مقدار تكميل كند.4

سؤال :

اگر انسان با دوستي كه مي دانيم خمس نمي دهد شراكت كند چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.5

مشروبات الكلى ( تعداد : 15 )

آيا شركت در مراسمى كه در آن مشروبات الكلى توزيع وصرف مى شود جائز است ؟

جواب :

چنانچه شركت در آن مجلس تأييد كار آنها به حساب آيد جايز نيست.1

سؤال :

آيا نشستن بر ميزى كه روى آن مايعات الكلى نيست اما ميز در مكانى است كه در آن مايعات الكلى صرف مى شود ، جايز است؟

جواب :

چنانچه شركت در آن مجلس تأييد كار آنها به حساب آيد جايز نيست.2

سؤال :

دليل قرآنى يا حديث مبنى بر حرام

بودن مشروب ؟

جواب :

دليل حرمت خمر آياتى است كه در قرآن امده مانند ايه شريفه (انما الخمر ... رجس من عمل الشيطان فاجتنبوه ) و در روآيات زيادى حرمت خمر و هر چيزى كه مست كننده باشد وارد شده است .3

سؤال :

خوردن مشروبات الكلى از نظر دارويى آيا اشكال دارد ؟

جواب :

اگر معالجه متوقف و منحصر به آن باشد به مقدار ضرورت مانعى ندارد .4

سؤال :

آيا الكل صنعتى هم همانند الكل خوراكى نجس است ؟ اگر نجس است پس تكليف شربتهايى كه در آن از الكل استفاده مى شود چيست ؟

جواب :

الكل كلا پاك است .5

سؤال :

حكم نوشيدن آبجويهاى كه ظاهراً درصد كمى هم الكل دارند و پزشك نيز آن را براى امراض كليه و دفع سنگ كليه تجويز مىنمايد چيست؟

جواب :

اگر شرب آنها به مقدار زياد موجب مستى ولو در حد خيلى خفيف بشود خوردن آنها مطلقاً حرام است.6

سؤال :

من در آمريكا زندگى مى كنم و طبق قانون آمريكا اگر يك رستوران مشروبات الكلى نفروشد مردم مى توانند مشروب خود را با خود به رستوران ببرند. سؤال اين است كه آيا شرعاً اجازه داريم كه يك رستوران با اين اوصاف تأسيس كنيم؟

جواب :

مانعى ندارد.7

سؤال :

اگر نوشيدن شراب به حدى باشد كه انسان را از حالت خود درنياورد جايز است ؟

جواب :

نوشيدن شراب _ ولو به مقدار يك قطره باشد _ حرام است و از گناهان بزرگ است .8

سؤال :

آيا مسكر الزاماً بايد مايع باشد يا اگر به صورت جامد باشد يا گاز باز هم شرب آن حرام و موجب حدّ شرب خمر مي شود ؟

جواب :

استفاده از مسكر جايز نيست چه به صورت جامد

باشد يا مايع .9

سؤال :

در مورد صرف غذا در اماكن و رستورانهايى كه در آن مشروبات الكلى مى باشد حكم چيست؟

جواب :

مانعى ندارد ولى نشستن بر سر سفره اى كه در آن شراب مى خورند بنابر احتياط واجب جايز نيست و چيز خوردن از آن حرام است.1٠

سؤال :

من در يك جايى كار مى كنم كه گاهى اوقات مجبور به سرو مشروبات الكلى مى باشم حكم آن چيست ؟

جواب :

جايز نيست .11

سؤال :

حكم خوردن الكل سفيد و مشروب در صورتى كه شخص را از حالت عادى خارج نكند چيست؟

جواب :

حرام است.12

سؤال :

ارايه مشروبات الكلي وفروش آن در رستوران چه حكمي دارد؟

جواب :

حرام است.13

سؤال :

آبجويي را مي توان خورد كه روي بطري آن نوشته شده "خالي از الكل است؟

جواب :

خوردن آبجو كه موجب سكر و مستي هر چند سبك مي شود حلال نيست اما اگر مراد از آن، ماء الشعير باشد كه اصلا سكر و مستي آور نيست، اشكال ندارد.14

سؤال :

نظر جنابعالي در مورد ماء الشعيرهائي كه در بازار به فروش مي رسد واحياناً عبارت (بدون الكل) روي آن نوشته شده است چيست؟

جواب :

نوشيدني كه از جو گرفته مي شود و به آن فقاع مي گويند قطعاً حرام است و به احتياط واجب نجس است و اين نوشيدني معمولاًسبب مستي نمي شود بلكه موجب نشأه است كه مي توان آن را مستي خفيف ناميد وظاهراً منشأ آن پايين بودن نسبت الكل است. پس اگر نوشيدني مورد سؤال از ابتدا كاملاً خالي از الكل ساخته شود كه به آن فقاع گفته نشود اشكال ندارد در غير اين صورت حرام است هر چند پس از توليد الكل را از

آن جدا كنند.15

مضاربه ( تعداد : 11 )

آيا مى توانيم به وسيله شرط ضمن عقد براى مضاربه مدت زمان تعين نمود ؟

جواب :

مى توانيد.1

سؤال :

آيا مى توانيم به طريقى كليه هزينه هاى مضاربه يا بخشى از آن را به عهده عامل قرار داد؟

جواب :

با شرط تدارك صحيح است .2

سؤال :

آيا سود حاصل از حساب سپرده كوتاه مدت يا بلند مدت از بانك حلال است ؟

جواب :

اگر بر اساس معامله شرعى مانند مضاربه يا جعاله باشد حلال است .3

سؤال :

در مضاربه كه عامل در سود سهيم است نه در زبان ، پس چگونه خسارت از سود كل جبران مى شود نه تنها از سود مالك ؟

جواب :

عامل درصدى از سود بعد از پايان معاملات بعنوان اجرت عمل دريافت مى كند .4

سؤال :

كسى مقدارى پول به فردى مى دهد كه تجارت كند و بعد از مدت معينى سود معينى به او بدهد گرفتن آن سود اشكال دارد ؟

جواب :

اگر مضاربه با رعايت شرائط باشد اشكال ندارد .5

سؤال :

آيا ميشود مضاربه با بانكها نمود كه سود آنرا تعيين مى كند و هرماه سودى على الحساب مى دهند و در آخر سال تصفيه مى شود ؟

جواب :

اشكال ندارد .6

سؤال :

آيا مى توان عقد مضاربه را منعقد كرد در صورتيكه سود معين و ضرر بر عامل باشد يا خير ؟

جواب :

مى توانيد عقد مضاربه را با شروط زير انجام دهيد تا بوجه شرعى نتيجه مقصود را بدهد و اين شروط چون در ضمن معامله است واجب الوفاء است :

1 – عامل وكيل باشد از طرف صاحب مال كه بر فرض داشتن سود هر ماه سهم او را از سود حاصله با آن مقدار

معين از مال مصالحه كند . 2 – عامل در صورتيكه سود نباشد همان مقدار از مال را از مال خود به صاحب سرمايه هبه كند . 3 – سهم المالك از سود ، جبران كننده خساراتى كه بعد از آن حاصل مى شود نباشد . 4- عامل پس از پايان مدت مضاربه يا فسخ آن در صورتيكه سرمايه ناقص شده باشد آن را از مال خود تكميل نمايد .7

سؤال :

آيا مضاربه به اين نحو كه مبلغى را به عامل بدهد كه كار كند و 5 درصد سود ماهانه از او بگيرد صحيح است يا خير ؟

جواب :

اگر شرط كند ربا است و حرام است .8

سؤال :

بانك ها مبلغي را بعنوان مضاربه در اختيار افراد قرار ميدهند و پس از مدت معيني مبلغ پرداختي را بعلاوه مبلغي ( معين شده از قبل) پس ميگيرند آيا استفاده از اين مبلغ براي ما صحيح است؟

جواب :

مضاربه اين است كه كسي پول در اختيار ديگري قرار ميدهد كه با ان خريد و فروش كند و سود را طبق قرار داد و تعيين سهم هر كدام مثلا نصف يا ثلث تقسيم كنند اگر بانك چنين معامله اي انجام دهد اشكال ندارد.9

سؤال :

بانك ها مبلغي را بعنوان مضاربه در اختيار افراد قرار ميدهند و پس از مدت معيني مبلغ پرداختي را بعلاوه مبلغي ( معين شده از قبل) پس ميگيرند ايا استفاده از اين مبلغ براي ما صحيح است؟

جواب :

مضاربه اين است كه كسي پول در اختيار ديگري قرار ميدهد كه با ان خريد و فروش كند و سود را طبق قرار داد و تعيين سهم هر كدام مثلا نصف

يا ثلث تقسيم كنند اگر بانك چنين معامله اي انجام دهد اشكال ندارد.1٠

سؤال :

من دانشجوي كارشناسي ارشد هستم وطرح تحقيقي ام در مورد بانكداري بدون ربا مي باشد... 1_ با توجه به اين كه مضاربه از عقود جايز است آيا مي توان به وسيله شرط ضمن عقد براي مضاربه ، مدت زمان تعيين نمود؟

2_ آيا مي توان به طريقي كليه هزينه هاي مضاربه يا بخشي از آن را به عهده عامل قرار داد؟ 3_ آيا مي توان عامل را عهده دار تامين خسارت نمود؟ 4_ آيا بانك مجاز است عامل را مكلف به پرداخت سود مشخص نمايد ويا اينكه به اوبگويد حداقل ازاين مقدار نبايد كمتر باشد؟ 5_ آيا بانك مجاز است در صورتي كه مضاربه سود نداشته به اندازه اي كه براي سود قبلا مشخص شده بود از وثايقي كه قبلا عامل در اختيار بانك در قرار داده بود برداشت كند؟

جواب :

1_ ممكن است زماني تعيين شود وشرط شود كه تا آن زمان هيچكدام فسخ نكنند ولي اين امر فقط حكم تكليفي به حرمت فسخ را در پي دارد واگر فسخ كنند فسخ مي شود ولي مي توانند شرط كنند كه هر كدام اگر فسخ كردند فلان مقدار پول به ديگري بپردازد. 2_ اشكال ندارد. 3_ مالك مي تواند شرط كند كه اگر خسارت شد يا سرمايه تلف شد عامل به مقدار آن از مال خود جبران كند واين صيغه با صيغه ضمان خسارت فرق مي كند. 4_ مالك كه در اين فرض بانك است مي تواند شرط كند كه اگر سود به اين مقدار نرسيد عامل بايد تا سقف اين مقدار از

مال خود بپردازد. 5_ مالك مي تواند شرط كند كه اگر سود نداشت حق داشته باشد به مقدار مال ياد شده از اموال اوبردارد.11

معاملات ( تعداد : 1 )

آنچه كه رايج است در معامله منزل ومانند آن كه در قولنامه مبلغي را بعنوان پشيماني از امضاء معامله منزل مومانند آن كه در قولنامه مبلغي را بعنوان پشيماني از امضاء معامله در نظر ميگيرند و به عهده نادم ميگذارند آيا شرعي و الزامي است ؟

جواب :

اگر به صورت شرط در ضمن معامله بر آن توافق شود اشكال ندارد .1

ن

نيت نماز ( تعداد : 8 )

عدول نيت از نماز مستحبى به واجب چه حكمى دارد؟

جواب :

مشروع نيست .1

سؤال :

عدول نيت از نماز واجب به نماز مستحبى چه حكمى دارد ؟

جواب :

مشروع نيست مگر در جائى كه مى خواهد به نماز جماعت ملحق شود .2

سؤال :

عدول نيت از نماز عشاء به مغرب (وقت عدول) چه حكمى دارد ؟

جواب :

اگر در اثناء نماز بيايد نماز مغرب را نخوانده و هنوز به ركوع ركعت چهارم نرفته و وقت دارد به نماز مغرب عدول كند .3

سؤال :

عدول نيت از نماز عصر به ظهر (وقت عدول) چه حكمى دارد؟

جواب :

اگر در اثناء نماز عصر متوجه بشود ظهر را نخواند و و قت باقى است به نماز ظهر عدول كند .4

سؤال :

نيت در نمازهاي شكسته در حين سفر چگونه بايد باشد؟

جواب :

نيت نماز شكسته را بكنيد.5

سؤال :

اگر ندانيم وقت نماز گذشته است يا خير در خواندن نماز چگونه بايد نيت كنيم؟

جواب :

به نيت ما في الذمه آنرا انجام بدهيد.6

سؤال :

اگر نماز صبح قضا شود وهنگام اداي قضا مثلا هنگام نماز ظهر آيا بايد اول نماز صبح را بجا آورد يا ميشود بعد از نماز ظهر ويا عصر قضاي نماز صبح را بجا آورد واينكه ايا ميشود موقعي كه نيت نماز ظهر كرده اي ومشغول هستي در

حين يادت بيايد كه نماز صبح را نخوانده اي ايا ميشود در نماز تغيير نيت كرد وآنرا نماز صبح تبديل نمود؟

جواب :

مخير است اگر چه بهتر است كه قبل از نماز نماز ظهر قضاي نماز صبح را انجام بدهد واگر در اثناءنماز يادش افتاد كه نماز صبح نخوانده مي تواند نيت خود را به آن برگرداند.7

سؤال :

آيا نيت نماز يا غسل به زبان فارسي صحيح است؟

جواب :

صحيح است وكافي است.8

نماز قضا ( تعداد : 31 )

آيا در نمازهاي قضا براي مثال نماز صبح لازم است نماز قضاي صبح را قبل از نماز اداي ظهر وعصر خواند؟

جواب :

لازم نيست اگر چه بهتر است.1

سؤال :

آيا در نمازهاى قضا هم مثل نمازهاى يوميه (ادا) اعمال شكيات نماز از احتياط بايد انجام شود؟

جواب :

فرقى نمى كند.2

سؤال :

كسى كه نماز شب مى خواند و نماز قضاء بر ذمه اش است آيا جايز است كه در نماز شب نيت قضا كند؟

جواب :

اگر نيت قضا كند نماز شب محسوب نمى شود.3

سؤال :

آيا كسى كه نماز قضا بر عهده دارد مى تواند به دعا و اعمال مستحبى بپردازد؟

جواب :

مانعى ندارد ولى نسبت به انجام قضاء نبايد سهل انگارى بكند.4

سؤال :

من در خانواده اى بدنيا آمده ام كه هيچ آشنايى با مسايل مذهبى نداشتم و حتى پدرم مخالف مذهب است ولى به لطف خدا به مرور زمان با مسايل مذهبى آشنا شدم و پله پله معارف دينى را آموختم ولى اين مسير طولانى بود و مسايلى چون ولايت امامان، نياز به مرجع و... را تا مدتى خيلى توجه نمى كردم. 1 _ من نمازهايى را كه در آن زمان خوانده ام بدليل اينكه مثلاً مقيد به قرائت از مخارج

درست نبوده ام و... را كه چند سال مىشود دوباره بخوانم آيا واجب است؟ در مورد روزه هايم با توجه به درست نبودن غسلهايم در اوايل و روزه هايى كه اجازه روزه به من نمىدادند چه؟

جواب :

1 _ اگر مطمئن بوديد كه قرائت به آن نحو صحيح است قضا لازم نيست و اگر غسل صحيح نبوده نماز باطل است ولى روزه صحيح است البته بهتر است وجه بطلان غسل را بنويسيد و روزه هايى كه با اجبار خورده ايد قضاء لازم است و كفاره ندارد.5

سؤال :

نمازهايى كه قضا شده مى خواستم بخوانم ولى تعدادش را نمى دانم، چكنم؟

جواب :

به مقدارى كه يقين داريد از شما قضا شده اكتفا كنيد.6

سؤال :

در نمازهاى قضا تسبيحات اربعه را يكبار بگوئيم ؟

جواب :

در قضا و غير قضا يكبار كافى است .7

سؤال :

براى گرفتن روزه و نماز قضا براى ميت (مثلا ده سال) آيا چند نفر در يك زمان مى توانند اين تكليف را انجام دهند . ( براى مثال 5 نفر و هركدام دو سال نماز و روزه بگيرند )؟

جواب :

مى توانند و ترتيب معتبر نيست .8

سؤال :

آيا مى شود در حين خطبه هاى نماز جمعه، نماز قضا خواند؟

جواب :

اگر با گوش دادن منافات داشته باشد بنابر احتياط واجب نبايد خواند.9

سؤال :

من حدود يك سال و نيم است كه بالغ شده ام. حدود سه ماه هم هست كه مرجع تقليد دارم. در مدت اين يكسال و نيم يكى از معلمان مدرسه مان مىگفت: اگر نماز را با تلفظ صحيح عربى نخوانيد اشكال ندارد (البته من نظر برخى مراجع كه بايد نماز را با تلفظ صحيح خواند مىدانستم اما نظر

شما را نمىدانستم) و من به گفته معلم قرآنمان استناد كردم و حدود شش يا هفت ماه را با تلفظ معمولى خواندم. شش هفت ماه قبلى اش هم اصلاً نمىدانستم تلفظ صحيح مهم است يا نه. حال مىخواستم بدانم تكليف من چيست؟ لطفاً پاسخ خود را با ذكر منابع بگوييد تا من به عده اى از دوستانم كه همين مشكل را دارند بگويم.

جواب :

قرائت بايد صحيح باشد و اگر به گفته معلم اعتماد پيدا كرديد نمازهاى گذشته را لازم نيست قضا كنيد. 1٠

سؤال :

در جائى كه نماز قضا داريم خواندن نماز مستحب جايز است ؟

جواب :

جايز است .11

سؤال :

اگر هنگام نماز صبح ندانيم كه نماز قضاست چگونه عمل كنيم ؟

جواب :

مى توانيد نماز را به نيّت اداء بخوانيد .12

سؤال :

نماز قضاى پدر و مادر بر پسر بزرگتر واجب است حال اگر آنها تارك الصلاة باشند وظيفه پدر بزرگتر چيست ؟

جواب :

قضاى نمازهاى مادر بر فرزند واجب نيست و نمازهائى كه از پدر به جهت عذر فوت مى شود و پدر با تمكين از قضاى آن ، آنرا اقضا نمى كند ، در اين صورت _ بنابر احتياط _ بر پسر بزرگ قضاى آن واجب است و اين احتياط در موردى است كه پسر بزرگ در هنگام فوت پدر صغير يا مجنون نباشد و همچنين از ارث هم ممنوع نباشد والا قضاى آن واجب نيست .13

سؤال :

اگر شخصى بعد از اقامه نماز مغرب بخواب رود و نماز عشاء او قضا گردد تكليف چيست؟ آيا كفاره دارد؟

جواب :

فقط قضا واجب است.14

سؤال :

اگر بعد از اذان ظهر عادت شوم و نماز خوانده باشيم آيا بايد قضاى آن را

بجا بياوريم؟

جواب :

اگر بمقدارى بوده كه فرصت براى نماز بوده بايد آنرا هم قضا كنيد.15

سؤال :

آيا زن مى تواند نماز قضاى ميت را بجا آورد؟

جواب :

مى تواند.16

سؤال :

آيا بنده كه نماز قضا به گردنم مى باشد مى توانم همزمان هم نماز قضا را بجا آورم و هم مستحبى مثل نماز تهجد؟

جواب :

جايز است ولى اداء واجب مهمتراست.17

سؤال :

اگر نماز صبح قضا شود و هنگام اداي قضا مثلا هنگام نماز ظهر آيا بايد اول نماز صبح را بجا آورد يا ميشود بعد از نماز ظهر ويا عصر قضاي نماز صبح را بجا آورد و اينكه ايا ميشود موقعي كه نيت نماز ظهر كرده اي ومشغول هستي در حين يادت بيايد كه نماز صبح را نخوانده اي ايا ميشود در نماز تغيير نيت كرد و آنرا نماز صبح تبديل نمود؟

جواب :

مخير است اگر چه بهتر است كه قبل از نماز نماز ظهر قضاي نماز صبح را انجام بدهد و اگر در اثناءنماز يادش افتاد كه نماز صبح نخوانده مي تواند نيت خود را به آن برگرداند.18

سؤال :

براي اداي نمازهاي قضا شده به تعداد زياد چه بايد كرد؟

جواب :

به مقداري كه يقين داريد كه فوت شده است تدريجا قضا كنيد.19

سؤال :

در مورد نمازي كه نميدانيم وقتش گذشته يا نه فرصت تحقيق هم نيست بايد چه نيتي نماز بخوانيم (مافي الذمه) يا نيت ديگر؟

جواب :

به نيت مافي الذمه كافي است.2٠

سؤال :

در صورت در شرف قضا بودن نماز چه اختصاراتي در نمازجايز است ؟

جواب :

ميتواند تمام مستحبات را ترك كند.21

سؤال :

آيا مي توان قضاي نماز مغرب را بعد نماز ظهر و عصر خواند و قضاي نماز عشارا شب با نماز

مغرب و عشا خواند ؟

جواب :

بهتر است نماز اول وقت اول بخوانيد و بعد آن نماز قضا را بجا آوريد .22

سؤال :

آيا مي شود به جاي نافله نماز شب قضاي نماز ظهر و عصر را بخوانيم ؟ جواب :

مي توانيد .23

سؤال :

من تعداد زيادي نماز قضا دارم كه ترتيب انها را هم نميدانم لطفا راهنمايي كنيد؟

جواب :

بمقداري كه يقين داريد كه نخوانده ايد قضا كنيد و ترتيب بين انها لازم نيست مگر بين نماز ظهر و عصرو بين مغرب و عشاء از هر روز. 24

سؤال :

وقت قضا شدن نماز عشا چه موقع است؟

جواب :

اگر عذر وحرجي نيست تا نيمه شب ولي اگر عذر وبيماري هست تا قبل از اذان صبح.25

سؤال :

نمازهاى قضا را اگر بيمار باشيم آيا مى توانيم نشسته بخوانيم؟

جواب :

مى توانيد.26

سؤال :

الف _ درست نمى دانم (يقين ندارم) چه قدر نماز قضا دارم من 17 شهريور سال 1362 به دنيا آمده ام و تقريباً يك سال است كه نمازهايم را مى خوانم. ب _ چگونه و با چه كيفيتى اين نمازها را قضا كنم با توجه به اينكه فعلاً به درس دانشگاه مشغولم (به چند وعده تقسيم كنم). ج _ و آيا امكان به عقب انداختن قضاى نمازها به بعد از فارغ التحصيلى هست (آيا با اين كار معصيتى مرتكب مى شوم؟). د _ آيا اين درست است كه قضاى نمازها در وقت نافله ثواب نماز نافله را هم دارد. ه_ _ وقت نافله ها (قبل از اذان) است يا (قبل از اداى نماز و بعد از داخل شدن در وقت نماز).

جواب :

الف _ كافى است كه نمازهائى را كه يقيناً بعد از

سن بلوغ نخوانده ايد قضا كنيد. ب _ هر مقدار كه مى توانيد به صورت تدريج آنها را قضا كنيد. ج _ اشكال ندارد. د _ مى توانيد در وقت نافله نمازهاى قضا را انجام بدهيد.

ه_ _ نافله صبح، ظهر و عصر قبل از نمازهاى ياد شده و در مغرب و عشاء بعد از خواندن آنها است.27

سؤال :

آيا مى توان به جاى پرداخت پول به افرادى كه نماز قضاى شخص متوفى را به جا مى آورند، مى توان اين مبلغ را به افراد مستحق و نيازمند و با همان نيت نماز و روزه قضا شده متوفى داد؟

جواب :

اشكال ندارد ولى نماز قضا حساب نمى شود.28

سؤال :

اگر شخصي جنب باشد و نماز و روزه بگيرد ولي نداند كه جنب است وبعد از چند مدت متوجه شود و بداند كه جنب بوده تكليف چه ميباشد؟

جواب :

روزه هاي وي صحيح است و نمازهايي كه قبل بجا آورده است قضا كند.29

سؤال :

ايا مردها بايد نماز قضاي صبح يا مغرب را هم صداي بلند بخوانند؟

جواب :

به احتياط واجب بايد بلند خوانده شود. 3٠

سؤال :

اگر نماز صبح قضا شود وهنگام اداي قضا مثلا هنگام نماز ظهر آيا بايد اول نماز صبح را بجا آورد يا ميشود بعد از نماز ظهر ويا عصر قضاي نماز صبح را بجا آورد واينكه ايا ميشود موقعي كه نيت نماز ظهر كرده اي ومشغول هستي در حين يادت بيايد كه نماز صبح را نخوانده اي ايا ميشود در نماز تغيير نيت كرد وآنرا نماز صبح تبديل نمود؟

جواب :

مخير است اگر چه بهتر است كه قبل از نماز نماز ظهر قضاي نماز صبح را انجام

بدهد واگر در اثناءنماز يادش افتاد كه نماز صبح نخوانده مي تواند نيت خود را به آن برگرداند.31

نماز مريض ( تعداد : 4 )

احتراماً پدرى دارم كه حدود چهار سال است كه در اثر سكته مغزى يك سمت ايشان فلج شده و بر روى صندلى چرخدار نشسته است و همچنين نمىتواند نماز بخواند، وضعيت نماز ايشان چگونه است؟ تكليف چيست؟

جواب :

نماز را به همان صورتى كه تمكن دارد بجا آورد.1

سؤال :

آيا با داشتن مرض و عذر موجه مى توانيم در خواندن نماز به حالت نيمه خيز نماز خواند ؟ حكم نماز خواندن بر روى ميز چيست؟

جواب :

مى توانيد و اگر از نماز خواندن در حال نشستن با ركوع و سجود عاجز باشيد مى توانيد روى ميز با ايماء براى ركوع و سجود نماز بخوانيد .2

سؤال :

اگر شخصي بتواند قيام و ركوع نمازش را ايستاده به جا آورد ولي نتواند در حالت ايستاده به سجده برود وظيفه اش چيست؟

جواب :

در هنگام سجده مينشيند و در حال نشسته سجده ميكند.3

سؤال :

اينجانب از باد شكم رنج ميبرم وبه همين خاطر نمازهايم تحت تأثير قرار مي گيرد چه كنم ؟

جواب :

شما حكم كسي را داريد كه دچار سلس بول شده است مي توانيد بعد از گرفتن وضونماز بخوانيد در أثنا به آنچه مبتلا هستيد از شما بيرون بيايد .4

نماز در فضا ( تعداد : 1 )

كساني كه به فضا مي روند چگونه نماز مي خوانند ؟

جواب :

بنابر احتياط واجب در هر 24 ساعت نماز بخواند .1

نماز در هواپيما ( تعداد : 1 )

نماز را در هواپيما كه نه قبله در آن معلوم است و نه طمأنينه حاصل است چگونه بايد خواند؟

جواب :

سمت قبله را مي توان از كاپيتان و يا مهماندار كه پاسخهايشان غالباً اطمينان بخش و ظن آور است پرسيد و برابر گفته آنان عمل كرد و طمأنينه، در صورت عدم امكان آن ساقط مي شود و به هر حال نماز را از وقت خود نبايد عقب انداخت و آن را با رعايت ساير شرايط، بايد خواند.

1

نماز شب ( تعداد : 6 )

وقت خواندن نماز شب از چه زماني شروع مي شود؟

جواب :

وقت نماز شب از اول شب شروع مي شود.1

سؤال :

آيا مي توان نافله شب را نشسته خواند (به علت كهولت سن) ؟

جواب :

اشكال ندارد.2

سؤال :

كسى كه نماز شب مى خواند و نماز قضاء بر ذمه اش است آيا جايز است كه در نماز شب نيت قضا كند؟

جواب :

اگر نيت قضا كند نماز شب محسوب نمى شود.3

سؤال :

اينجانب بسيار راغب به دانستن كيفيت نماز شب مى باشم . لذا از جنابعالى تقاضا دارم در مورد كيفيت نماز مذكور و زمان بحاى اوردن آن بنده را راهنمائى بفرمائيد ؟

جواب :

افضل اوقات نماز شب وقت سحر است يعنى ثلث اخير شب ، و كيفيت آن اين اينست كه چهارتا 2 ركعتى مثل نماز صبح به نيت نافله شب و بعد يك دو ركعتى به نيت شفع و در اخر يك ركعتى (كه قنوت دارد) به نيت نماز وتر بجا مى آورد .4

سؤال :

حداقل خواندن نماز شب و حداكثر آن چيست؟

جواب :

حداقل آن يك ركعت وتر است و حداكثر آن 11 ركعت است.5

سؤال :

مى خواستم بدانم در صورتى كه براى نماز شب فرصت

كافى نداشته باشيم بهتر است نمازهاى 2 ركعتى را ادامه دهيم و از ابتدا شروع كنيم و يا مثلاً نماز شفع را شروع كنيم. ديگر اينكه دعا براى 4٠ مؤمن حتماً بايد به رقم 4٠ برسد يا كمتر از آن هم مشكلى ندارد. سوم اينكه اذكار بلافاصله بعد از نماز شب چيست؟

جواب :

مى توانيد.6

نيت روزه ( تعداد : 2 )

نيت روزه تا چه موقع مى تواند باشد؟

جواب :

اگر نيت روزه ماه رمضان را فراموش كند وتا قبل از ظهر متذكر شود نيت همان وقت كافى است ولى اگر بعد از ظهر متذكر شود بنابر احتياط واجب كافى نيست ، بنابر اين بايد نيت روزه نمايد واحتياطا پس از ماه رمضان قضا كند. البته منظور از نيت گفتن كلامى نيست يا به قلب سپردن مطلبى نيست بلكه همين كه درضمير ناخود آگاه او انگيزه روزه باشد كافى است حتى اگر تفصيلا متوجه نباشد.1

سؤال :

1_ اگر انسان نذري بكند ولي از سختي ها ي آن نذراطلاع كافي نداشته باشد بعد از نذر كردن به سختي هاي آن كار پي ببرد آيا انجام آن نذر واجب است ياخير؟

2- اگر انسان مطمئن با شد كه زماني نذري كرد ه است ولي هر چه فكر كند يادش نيايد آن نذر چه بوده حكم آن چيست؟

جواب :

1_ اگر قادر باشد و نذر با صيغه صحيح شرعي باشد بايد انجام داد.

2-اگر متعلق نذر مردد بين چند چيز معين باشد بايد همه آنها را انجام دهد و اگر مردد بين چيزهاي نامحدودي باشد به مقداري انجام دهد كه يقين به اشتغال ذمه باقي نباشد.2

نيت غسل ( تعداد : 2 )

الف _ آيا مي توان چند غسل مستحب را با هم نيت كرده و يك غسل انجام داد؟ ب _ چند غسل واجب با هم چه طور؟ ج _ چند غسل واجب و مستحب با هم چه طور؟ د _ يا اينكه براى هر نيت، يك غسل جداگانه بايد انجام داد؟ جواب :

الف و ب و ج - جايز است. د _ لازم نيست. 1

سؤال :

همانطور كه مي

دانيد مي توان چند نيت غسل را با يك بار غسل كردن انجام داد آيا ترتيب در نيتها مهم است يا خير چگونه ؟

جواب :

ترتيب در نيت لازم نيست .2

نفقه ( تعداد : 21 )

من با همسرم حدود يك سال است اختلاف داريم ايشان مطالبه مهرشان را ميكند و مبلغ آن سنگين است از طرفى با ايشان صحبت كرده بودم تا اين مبلغ را در آينده بعد از استطاعت مالى به ايشان بپردازم از طرفى ديگر ايشان در بين جمعى از بزرگان چندين مرتبه گفته اند كه حاضر به ادامه زندگى با اينجانب نيستند و طلاق مى خواهند ولى چون قوانين به نحوى است مى توانند اين مبلغ را بگيرند از اقدام قانوانى امتناع كرده و مرا اسير كرده اند از طرفى وضعى را ايشان بوجود اورده اند از نظر شرعى براى من مشكلاتى بوجود آورده است وضع نفقه ايشان چگونه است؟

جواب :

نفقه واجب است مگر اين كه به كلى از تمكين ابا كند بدون عذر .1

سؤال :

قبلا در باب اينكه اگر طفل دخترى در كودكى دچار ازار قرار گيرد سوال كرده بودم مى خواستم بدانم : 1 _ اگر اين فرد با فرض اينكه ديگر باكره نيست بدون اذن پدر با فردى كه قبلاازدواج كرده است ازدواج كند (واين در حالى صورت گيرد كه پدر دختر در شدت مريضى روحى قرار داشته و اكنون كه پدر بهبود يافته نه بطور كامل از اين وصلت راضى نمى باشد ) آيا اين ازدواج صحيح است يا خير ؟ و چنانچه زن فردى را كه به همسرى انتخاب كرده دوست داشته باشد حكم بر ادامه است يا جدا شدن ؟

2

_ آيا بعلت از دست دادن بكارت در كودكى از شان اين فرد كاسته مى گردد ( نه بخاطر مهريه بلكه بخاطر رعيت شوؤن اجتماعى از طرف همسر ) و آيا همسر حق توهين به او بابت گناهى كه در حق او رخ داده است را ارد يا نه ؟ 3 _ آيا همسر مى تواند به اين علت در دادن نفقه كوتاهى كند ؟

جواب :

نمى تواند .2

سؤال :

ميزان نفقه و تامين هزينه زندگى كه بر مرد نسبت به همسرش واجب است چقدر است و چگونه تعيين مى گردد ؟

جواب :

به مقدار متعارف و مناسب با شوؤن مرد و زن .3

سؤال :

مى خواستم در مورد حدود و ثغور وظائف شوهر در مورد نفقه زن و مراقبت از او سوالى داشته باشم ؟

جواب :

بر شوهر واجب است نفقه زن را از خوراك وپوشاك ومَسكن ودارو وساير لوازم زندگى متعارف به نحوى كه مناسب شأن اجتماعى او به اعتبار همسرش بپردازد نه به اعتبار پدرش .4

سؤال :

اگر ضمن عقد منقطع، شرط نفقه شده باشد آيا اين شرط صحيح است و بر فرض صحت تاييديّه نفقه از ناحيه زوج وتحقق تخلف شرط آيا زوجه مى تواند تقاضاى انحلال نكاح را بنمايد؟

جواب :

شرط صحيح است وبر زوج واجب است بپردازد واگر نپرداخت زوجه مى تواند با مراجعه به حاكم شرع بلكه به محاكم عرفى او را ملزَم به پرداخت كند ولى نمى تواند عقد را فسخ كند.5

سؤال :

آيا پرداخت نفقه زوجه اى كه در عقد بستگى تمكين تامّ نمى كند بر زوج لازم است ؟

جواب :

چنانچه مقصود زمانى است كه دختر هنوز به خانه شوهر نرفته چنانچه شرط شده

كه زن مى تواند تمكين تامّ نكند ولو از باب شرط ارتكازى ناشى از تعارف بر او تمكين تام لازم نيست وشوهر، هم كه شرط عدم انفاق در اين مدت كرده ولو از همان باب شرط ارتكازى انفاق بر او هم واجب نيست .6

سؤال :

مى دانيم در شرع مقدس اسلام حق طلاق با شوهر است و مرجع يا حاكم شرع در موارد خاص مى تواند زن را مطلقه نمايد . اين موارد كدامند ؟

جواب :

يكى در مورد عدم نفقه است و ديگرى در مورد كسى كه شوهرش مفقود است و هر كدام شرايطى دارد كه مى توانيد به رساله عمليه مراجعه كنيد .7

سؤال :

آيا هزينه درمان و هزينه دارو و بيمارستان جزء نفقه زن محسوب مي شود يا خير ؟

جواب :

هزينه هاي متعارف دكتر و دارو و درمان جزء نفقه واجب است كه شوهر بايد بپردازد .8

سؤال :

اگر فردى ازدواج كرد و در مدت يكسال دخول صورت نگرفت و او را طلاق داد آيا زن حق مطالبه نفقه را دارد ؟

جواب :

اگر زن خود را براى شوهر آماده مى ساخت و از خانه بدون اجازه او خارج نمى شد استحقاق نفقه را دارد بلكه بنا بر احتياط واجب اگر بدون اجازه از خانه خارج مى شد ولى خود را براى شوهر آماده مى ساخت ، حق نفقه را دارد . بله اگر متعارف اين باششد كه تا شب عروسى و زفاف نفقه اى براى زن نيست كه خود قرينه بر اسقاط اين حق است ، اگر او را قبل از شب عروسى طلاق بدهى حقى ندارد .9

سؤال :

اگر مردى زن افضاء شده را طلاق دهد

نفقه او بر عهده كيست و تا چه وقت ؟

جواب :

اگر قبل از بلوغ افضاء شده است نفقه او بر مرد واجب است حتى پس از طلاق يا نشوز . و اگر ازدواج كند احتياط واجب دادن نفقه است ، و اگر بعد از بلوغ افضاء شده است احتياط واجب دادن نفقه نيز است .1٠

سؤال :

اگر شوهر علم پيدا كند كه اگر مهر حاضر را بزوجه بدهد باز او امتناع از تمكين مى كند گرچه زوجه مى گويد اگر مهر حاضر را بدهد تمكين مى كنم چون او علم دارد كه شوهر امكانات ندارد آيا نفقه او لازم است ؟

جواب :

علم به تحقق نشوز پس از گرفتن مهر حاضر موجب سقوط نفقه بالفعل نمى شود .11

سؤال :

در چه صورتى نفقه پدر و مادر بر فرزند واجب است و اطاعت از آنها تا چه حدى لازم است ؟

جواب :

اگر فقير باشند و اطاعت از آنها در مورديكه اطاعت ننمودن موجب اذيت آنها شود بجهت سرپيچى از فرمان آنها در امور مشروعه .12

سؤال :

در صورتيكه زن درآمد مكفى داشته باشد ، آيا شوهر مى تواند از پرداختن نفقه به همسر خود امتناع ورزد ؟

جواب :

خير .13

سؤال :

اگر مردى فوت كند و خانم پولى نداشته باشد ، نگهدارى و سرپرستى اولاد كه به عهده مادر است، از جهت نفقه چه بكند ؟

جواب :

نگهدارى وظيفه مادر است نه سرپرستى ، و به مقدار نفقه لازم مناسب با شأن خود اگر نيازمند باشد مى تواند از مال صغير استفاده كند ، و نگهدارى او تا حد بلوغ است .14

سؤال :

اگر زوجه در منزل پدر باشد آيا حق مطالبه نفقه را

دارد ؟

جواب :

تا عروسى نشده است چون متعارف اسقاط حق نفقه است حق مطالبه آن را ندارد .15

سؤال :

اگر در اثر درگيرى زوجه بخانه پدر برده شود آيا نفقه او و فرزندان واجب است ؟

جواب :

نفقه زن واجب نيست مگر اينكه عدم تمكين او شرعا جايز باشد ولى مخارج بچه را بايد بپردازد .16

سؤال :

در صورت جواز عدم تمكين زوجه آيا در غير تمكين حق دارد از شوهر اطاعت نكند و هر جا خواست برود و درخواست نفقه كند ؟

جواب :

نفقه را مى تواند مطالبه كند ولى از منزل نبايد بدون اجازه او خارج شود و كارهاى ديگر به اجازه شوهر منوط نيست .17

سؤال :

اگر شرطى درباره مسكن صورت نگيرد آيا زن مى تواند بخانه شوهر نرود چون مناسب او نيست و درخواست نفقه كند ؟

جواب :

اگر منزل مناسب شأن او با ملاحظه وضع شوهرش باشد بايد بپذيرد و تمكين كند و گرنه مستحق نفقه نيست .18

سؤال :

نفقه زن بر مرد كى واجب مى شود؟ بعد از عقد يا بعد از عروسى؟

جواب :

بعد از عروسى واجب است.19

سؤال :

مقصود از هزينه و نفقه اى كه هر شوهر براى همسرش بايد بپردازد چيست؟ آيا آن، بايد با وضع اجتماعى شوهر متناسب باشد؟ و يا با موقعيت خانوداگى همسر مطابق باشد؟ و يا، نه آن است و نه اين؟

جواب :

ملاك، شئون زن است به نسبت موقعيت شوهر.2٠

سؤال :

از ثلث سهم امام آيا در صورت عدم تمكن فرزندان اجازه مي فرماييد به آنها داده شود البته پدر توان خرجي آنها را ندارد.

جواب :

فرزند واجب نفقه است و مصرف خمس نيست.21

نفاس ( تعداد : 2 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1

بعد » نمايش همه

سؤال :

احكام نماز خانمي كه عمل سزارين را انجام داده است چيست ؟

جواب :

خوني كه بعد از سزارين از مجراي طبيعي خارج مي شود مانند خوني است كه بعد از ولادت طبيعي خارج مي شود اگر خون جراحت نباشد نفاس محسوب مي شود.1

سؤال :

بعضي از فقهاء خون بعد از عمل جراحي سزارين را (دم جروح) مي دانند، به نظر حضرتعالي خون مزبور نفاس است و موجب غسل مي گردد؟

جواب :

نفاس حساب مي شود.2

نگاه كردن ( تعداد : 13 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

آيا ديدن اعضاى بدن خواهر يا برادر حرام است؟

جواب :

حرام است بجز ديدن اعضايى كه موجب تحريك شهوت نمى شود.1

سؤال :

آيا نگاه كردن به زني كه بدون حجاب است حرام است ؟

جواب :

جايز نيست .2

سؤال :

آيا ديدن زن نامحرم كه مقدارى از بدنش معلوم است و انسان هم بداند كه به حرام نمى افتد جايز است ؟

جواب :

اگر همراه با شهوت نباشد و خوف وقوع در حرام نباشد، اشكالى ندارد .3

سؤال :

آيا نگاه كردن به اساتيد مرد، هنگام تدريس حرام است؟

جواب :

اگر بدون شهوت و خوف وقوع در حرام باشد مانعى ندارد.4

سؤال :

حد نگاه كردن به زن نا محرم نه از روي لذت تا به چه حد است؟

جواب :

مساله نگاه كردن مرد به بدن زنان نا محرم و همچنين نگاه كردن به موي آنان, چه با شهوت باشد چه بدون شهوت, چه باترس وقوع در حرام چه بدون آن , حرام است. ونگاه كردن به صورت آنان ودستها يشان تا مچ, اگر با شهوت يا با ترس از وقوع در حرام باشد , حرام است .

بلكه احتياط مستحب آن است كه بدون شهوت و ترس از وقوع در حرام هم به آن نگاه نكند. و نيز نگاه كردن زن به بدن مرد نامحرم باشهوت و ترس از وقوع در حرام, حرام مي باشد, بلكه بنابر احتياط واجب بدون آن نيز نبايد نگاه كند مگر به جاهائي از بدن كه معمولا مردها نمي پوشانند . مثل سرودستها و ساق پاها كه نگاه كردن زن به اين جاها اگر بدون شهوت وخوف وقوع در حرام باشد , اشكال ندارد. و نگاه كردن به بدن زنهاي بي باك كه اگر كسي آنها را امر به حجاب نمايد اعتنا نمي كنند , اشكال ندارد مشروط به آنكه بدون شهوت و ترس ازوقوع در حرام باشد , و در اين حكم فرقي ميان زنهاي كفار و ديگر زنها نيست , و همچنين فرقي نيست ميان دست وصورت وديگر جاهاي بدن كه معمولا آنها نمي پوشانند.5

سؤال :

آيا نگاه كردن به مو و بدن زنان بي بندو بار اشكال دارد؟

جواب :

نگاه كردن به بدن زنهاي بي باك كه اگر كسي را امر به حجاب نمايد اعتنا نميكند اشكال ندارد مشروط به آنكه بدون شهوت و ترس وقوع در حرام باشد و در اين حكم فرقي ميان زنهاي كفارو ديگر زنها نيست و همچنين فرقي نيست ميان دست و صورت و ديگر جاهاي بدن كه معمولا آنها نميپوشانند.6

سؤال :

نگاه كردن به عورت زن غير مسلمان در تصوير چه حكمي دارد؟

جواب :

نگاه التذاذي جايز نيست وبدون آن هم به احتياط واجب جايز نيست.7

سؤال :

حكم نگاه كردن وصحبت كردن با زن مسلمان كه حجاب خود را به طور كامل رعايت

نمي كند چيست ؟

جواب :

اگر نگاه شهوي ، يا خوف وقوع در حرام باشد جايز نيست .8

سؤال :

حكم ديدن موي زن كافر حرام چيست؟

جواب :

بدون شهوت اشكال ندارد.9

سؤال :

حكم نگاه كردن زن به بدن مرد نامحرم چيست؟

جواب :

زن به احتياط واجب به قسمتهاي از بدن مرد , كه عادتا پوشانده مي شود نگاه نكند.1٠

سؤال :

آيا نگاه كردن به عكس زن باحجابي كه در عكس بدون حجاب است، جايز است؟

جواب :

احتياط آن است كه به غير از صورت و دو دست از آن عكس نگاه نشود و امّا صورت و دو دست بدون ريبه و لذت جنسي، جايز مي باشد.11

سؤال :

آيا نگاه به تصوير تلويزيوني و غير تلويزيوني زنان غير مسلماني كه پوشش ندارد و برهنه و يا شبه برهنه هستند جايز است؟ آن هم به قصد كنجكاوي و امثال آن، با اين كه اطمينان نداريم لذّت جنسي حاصل شود. و در خيابان ها نگاه به زنان نه به آن قصد كه گذشت بلكه به نيّت تحريك شدن مرد نسبت به همسر خود، چطور است؟

جواب :

نگاه كردن به صحنه هاي برهنه، به طور مستقيم و يا در صفحه تلويزيون و امثال آن جايز نيست بلكه احتياط واجب آن است به طور مطلق به آن مناظر نگاه نكند.12

سؤال :

آيا بانوان مى توانند اندام مردانى را كه براي عزادارى (سينه زنى و زنجير زنى) لباس خود را در مى آورند نگاه كنند؟

جواب :

بنابر احتياط واجب، جايز نيست .13

نوافل ( تعداد : 3 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

نافله ظهر و عصر اگر بعد از نماز ظهر وعصر خوانده شود به چه نيتي باشد وآيا

ميتوان بعلت كهولت سن نافله ها را نشسته خواند؟

جواب :

به نيت مافي الذمه بخواند ومي تواند نشسته بخواند.1

سؤال :

الف _ درست نمى دانم (يقين ندارم) چه قدر نماز قضا دارم من 17 شهريور سال 1362 به دنيا آمده ام و تقريباً يك سال است كه نمازهايم را مى خوانم؟ ب _ چگونه و با چه كيفيتى اين نمازها را قضا كنم با توجه به اينكه فعلاً به درس دانشگاه مشغولم (به چند وعده تقسيم كنم)؟ ج _ و آيا امكان به عقب انداختن قضاى نمازها به بعد از فارغ التحصيلى هست (آيا با اين كار معصيتى مرتكب مى شوم)؟ د _ آيا اين درست است كه قضاى نمازها در وقت نافله ثواب نماز نافله را هم دارد؟ ه_ _ وقت نافله ها (قبل از اذان) است يا (قبل از اداى نماز و بعد از داخل شدن در وقت نماز)؟

جواب :

الف _ كافى است كه نمازهائى را كه يقيناً بعد از سن بلوغ نخوانده ايد قضا كنيد. ب _ هر مقدار كه مى توانيد به صورت تدريج آنها را قضا كنيد. ج _ اشكال ندارد.

د _ مى توانيد در وقت نافله نمازهاى قضا را انجام بدهيد. ه_ _ نافله صبح، ظهر و عصر قبل از نمازهاى ياد شده و در مغرب و عشاء بعد از خواندن آنها است.2

سؤال :

كسيكه نماز فرادي مي خوانده وبعد متوجه ميشود جماعت برپاشد در رساله فرموده ميتواند عدول بنافله نمايد براي ملحق شدن به جماعت حال سؤال اينست كه بعد از عدول آيا ميتواند نافله را تمام نكند وآنرا بشكند تا زودتر به جماعت برسد؟

جواب :

جواز عدول از فريضه به

نافله ، درمواردي كه بنا بر قطع آن را دارد ، اشكال ندارد.3

نقاشى و طراحى ( تعداد : 6 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

لطفا بفرمائيد كشيدن (طراحى يا نقاشى) چهره انسان ( ناقص يا كامل يا شناس يا ناشناس ) و كشيدن موجودات داراى روح از نظرمعظم له جايز است؟

جواب :

اگر صرف نقاشي بدون تجسيم با برآمدگي براثر حك باشد حلال است.1

سؤال :

آيا ترسيم عكس انسان با آيات قرآن جايز است ؟

جواب :

فى نفسه مانعى ندارد .2

سؤال :

حك كردن تصوير زن بر روى سنگ قبر از نظر شرع مقدس را بيان بفرمائيد ؟

جواب :

به احتياط واجب جايز نيست.3

سؤال :

نقاشى انسان يا حيوان بعنوان اثر هنرى يا در كتب علمى و تابلوهاى آموزشى يا نقاشى ومجسمه گياه چه حكمى دارد ؟

جواب :

اشكال ندارد .4

سؤال :

نقاشى مرد از عكس زن نامحرم چه حكمى دارد ؟

جواب :

اصل نقاشى اشكالى ندارد ولى نگاه كردن به عكس بى حجاب زن نامحرميكه او را مى شناسد اگر هتك نباشد بااحتياط واجب جائز نيست.5

سؤال :

در مدرسه ها از دانش آموزان مي خواهند كه انسان و حيوان را رسم و نقاشي كنند طوري كه دانش آموز نمي تواتند مخالفت كند آيا چنين كاري جايز است و اگر موضوع ، مجسمه سازي و پيكر تراشي باشد چه طور است ؟

جواب :

صورتگري و نقاشي به طوري مطلق جايز است ، و بنابر احتياط واجب ، مجسمه سازي و پيكر تراشي در زمينه موجودات جاندار ، ترك شود و تكليف دبستاني در مورد عملي كه به احتياط واجب بايد ترك شود ، مجوّز محسوب نمي گردد ، مگر آنكه ضورت ايجاب كند مثل

اين كه اگر چنان نكند او را از مدرسه بيرون مي كنند و آن براي او كار پرزحمتي است كه معومولاً نمي توان تحمل كرد .6

نماز وحشت ( تعداد : 1 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

نماز وحشت را مى توان به جماعت خواند؟

جواب :

نمى شود.1

نماز آيات ( تعداد : 7 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

در مناطق زلزله خيز كه پس لرزه هاى متعدد مى آيد براى هر لرزه نماز آيات واجب مى شود؟

جواب :

اگر محسوس باشد واز يكديگر جدا باشد كه عرفا زلزله ديگرى شمرده شود بنابر احتياط واجب بايد نماز بخوانند.1

سؤال :

اگر رعد و برق در آسمان باعث ترس انسان شود، آيا نماز آيات لازم است؟

جواب :

لازم نيست.2

سؤال :

مي خواستم بپرسم كه در انجام نماز آيات اگر كسي قنوت نخواند نمازش باطل است ؟

جواب :

باطل نيست .3

سؤال :

آيا بايد براي تمام خورشيد گرفتگي و ماه گرفتگي هايي كه در طول سال رخ ميدهد نماز آيات به جا آورد يا براي مواردي كه نشانهاي خاصي دارند ؟ چون همان طور كه ميدانيد در اكثر تقويم ها خورشيد گرفتگي ها و ماه گرفتگي ها زيادي ثبت شده و فقط تعداد كمي از آنها از طريق تلويزيون اعلام مي شود ؟

جواب :

هر كسوف و خسوفي كه در محل زندگي شما رخ دهد و از آن اطلاع يابيد نماز آيات داريد و همچنين اگر بعدا مطلع شديد با فرض اين كه همه ماه يا آفتاب گرفته شده باشد .4

سؤال :

در شهرستان ما 8 زلزله با فواصل گوناگون زماني يك ربع الي چند ساعت اتفاق افتاده است آيا براي هر كدام بايست يك نماز بخوانيم؟

جواب :

اگر همان موقع نماز نخوانده ايد قضاي ان برشما لازم نيست.5

سؤال :

نماز آيات براي حايض واجب است ؟

جواب :

واجب نيست و قضا ندارد

.6

سؤال :

آيا يك امام جماعت مى تواند دو بار نماز آيات را امام باشد؟ (براى دو گروه).

جواب :

بنابر احتياط نمى تواند.7

نماز احتياط ( تعداد : 2 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

در نماز احتياط بعد از خواندن حمد، سوره نيز بايد خوانده شود يانه؟

جواب :

خواندن حمد به تنهائى كافى است.1

سؤال :

آيا بين نماز احتياط يا سجده سهو و نمازي كه برايش احتياط يا سجده را ميخوانيم ميتوان كاري كه نماز را باطل ميكند انجام داد؟

جواب :

قبل از نماز احتياط منافي بايد ترك شود و همچنين نسبت به سجده سهوي بنابر احتياط واجب.2

نماز استيجارى ( تعداد : 1 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

آيا چند نفر با هم در يك زمان مى توانند نماز استيجارى يك ميت را بخوانند ؟ و در صورت توانستن مى توانند به جماعت بخوانند ؟

جواب :

بلى در هر دو صورت مى توانيد .1

نماز جمعه ( تعداد : 13 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

وقت دقيق خطبه نماز جمعه از چه وقتى است ؟ لطفا نسبت به وقت خطبه در نماز جمعه و احكام مترتب بر آن توضيحاتى بدهيد؟

جواب :

ابتداء زوال است و بنابر احتياط واجب خطبتين نبايد قبل از آن خوانده شود.1

سؤال :

آيا نماز جمعه كفايت از نماز ظهر مى كند يا بايد نماز ظهر نيز خوانده شود؟

جواب :

كفايت مى كند.2

سؤال :

در زمان غيبت امام زمان (عجل الله فرجه) حكم نماز جمعه چيست؟

جواب :

اگر شرائط جمعه حاصل شود مخيريد حضور يابيد يا نماز ظهر بخوانيد.3

سؤال :

اگر جمعه عيد شود نماز جمعه هست يا خير؟

جواب :

بنابر احتياط واجب از اهل بلد نماز جمعه ساقط نمى شود ولى به هر حال در زمان غيبت نماز جمعه واجب تخييرى است.4

سؤال :

آيا مى شود در حين خطبه هاى نماز جمعه، نماز قضا خواند؟

جواب :

اگر با گوش دادن منافات داشته باشد بنابر احتياط واجب نبايد خواند.5

سؤال :

در مورد نماز آخرين جمعه ماه رمضان، چند ركعت و به چه ترتيب است؟

جواب :

نماز جمعه 2 ركعت است و فرقى بين جمعه ها نيست.6

سؤال :

آيا مسافر مى تواند امامت نماز جمعه را به عهده بگيرد؟

جواب :

اشكال ندارد.7

سؤال :

حكم جناب عالى در مورد شركت در نماز جمعه چيست ؟

جواب :

شخص در روز جمعه مخيّر است بين انجام

نماز ظهر يا نماز جمعه و بايد عدالت امام جمعه را احراز كند .8

سؤال :

اگر فاصله مان به محلى كه سنى ها نماز جمعه مى خوانند نزديك باشد آيا با آنها نماز بخوانيم يا خير ؟

جواب :

شركت در نماز جمعه ايشان محذور ندارد ولى نماز ظهر را هم بايد بخوانيد .9

سؤال :

وقت نماز جمعه از خطبه شروع مى شود يا از خود نماز ؟

جواب :

بنابر احتياط واجب بايد شروع به خطبه هم بعد از زوال باشد .1٠

سؤال :

1 _ آيا دو خطبه نماز جمعه بايد بعد از وارد شدن در ظهر شرعي باشد؟ 2 _ اگر جواب منفي است مي توان در نماز جمعه اي كه خطبه هايش قبل از ظهر شرعي شروع شده شركت كرد به طوري كه نماز ظهر را بعد از نماز جمعه خواند و نماز عصر را به همان امام اقتدا كرد ؟آيا نماز عصر صحيح است ؟

جواب :

1 _ به احتياط واجب بعد از دخول وقت انجام شود . 2 _ اشكال ندارد .11

سؤال :

آيا هنگام نماز جمعه خريد وفروش ايراد دارد؟

جواب :

اشكال ندارد.12

سؤال :

اگر به اشتباه بعد از قنوت ركعت دوم به ركوع برويم نماز ما چه حكمي دارد؟ (در نماز جمعه)

جواب :

اگر قنوت بعد از ركوع باشد نماز باطل مي شود زيرا ركوع تكرار شده است البته اكتفا كردن به نماز جمعه هم محل اشكال و احوط آنكه ظهر را هم بخواند.13

نماز در قطار ( تعداد : 1 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

در قطار و يا اتومبيل چگونه نماز بخوانيم ؟ تنها خم شدن كافي است و يا بر چيزي بايد سجده كرد؟

جواب :

نماز را

تا حد توان، بايد آنگونه خواند كه شخص مختار مي خواند پس لازم است در همه حالات نماز، قبله و ساير شرايط را رعايت كند و در صورت عدم امكان، در تكبيرة الاحرام. و اگر در آن حال هم ميسر نباشد شرط رو به قبله بودن هم ساقط مي شود هم چنان كه در صورت امكان بايد ركوع و سجود كامل كرد مثلاً در راهرو قطار و اتوبوس نماز گزارد و اگر ميسر نشد به اندازه اي كه اسم ركوع و سجود صدق كند خم شود كافي است و اگر آن هم ممكن نشد مختصر خم شدن كفايت مي كند.

نماز در قطب ( تعداد : 1 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

افرادي كه در قطب زندگي مي كنند 6 ماه شب است و 6 ماه روز چگونه بايد نماز بخوانند ؟

جواب :

بنابر احتياط واجب نزديكترين مكان به قطب را كه شبانه روز آنجا 24 ساعت است در نظر بگيريد و نماز هاي يوميه را بر طبق اوقات آنجا بدون قصد قضاء و اداء بجا آورد .1

نماز در اتوبوس ( تعداد : 2 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

اگر راننده اتوبوس به مسافر فرصت كافى براى خواندن خارج از اتوبوس ندهد، آيا مسافر جايز است كه نماز واجبش را در حالى كه در اتوبوس بر جاى خود نشسته است به جاى آورد؟

جواب :

آرى، ليكن خواندن نماز در حالت ايستاده بر آن مقدم است. در هر دو صورت اگر ممكن گردد بايد در همه حالات نماز رو به قبله باشد والا در صورت تمكن در حالت تكبيرة الاحرام رو به قبله باشد وگرنه شرط رو به قبله بودن ساقط مى شود. همچنين اگر بتواند ركوع و سجود اختيارى به جاى آورد _ مانند آن كه از راهرو ميان اتوبوس استفاده كند _ واجب است كه چنين كند و اگر نتوانست آن ها را به جاى آورد، در صورتى كه مى تواند به مقدارى كه عنوان ركوع و سجود صدق كند خم شود، بايد چنين كند. در سجود نيز گذاشتن پيشانى بر سجده گاه را رعايت كند، گرچه با بالا آوردن سجده گاهه باشد و اگر به اين مقدار نيز نتوانست خم شود، بدل از آن ها اشاره كند.1

سؤال :

اگر راننده اتوبوس به مسافر فرصت

كافى براى خواندن خارج از اتوبوس ندهد، آيا مسافر جايز است كه نماز واجبش را در حالى كه در اتوبوس بر جاى خود نشسته است به جاى آورد؟

جواب :

آرى، ليكن خواندن نماز در حالت ايستاده بر آن مقدم است. در هر دو صورت اگر ممكن گردد بايد در همه حالات نماز رو به قبله باشد والا در صورت تمكن در حالت تكبيرة الاحرام رو به قبله باشد وگرنه شرط رو به قبله بودن ساقط مى شود. همچنين اگر بتواند ركوع و سجود اختيارى به جاى آورد _ مانند آن كه از راهرو ميان اتوبوس استفاده كند _ واجب است كه چنين كند و اگر نتوانست آن ها را به جاى آورد، در صورتى كه مى تواند به مقدارى كه عنوان ركوع و سجود صدق كند خم شود، بايد چنين كند. در سجود نيز گذاشتن پيشانى بر سجده گاه را رعايت كند، گرچه با بالا آوردن سجده گاهه باشد و اگر به اين مقدار نيز نتوانست خم شود، بدل از آن ها اشاره كند.2

نماز عيد ( تعداد : 3 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

خطبه هاى عيد فطر كه بعد از نماز هستند آيا امام جماعت حق دارد كه خطبه هاى نماز عيد را قبل از نماز بخواند ؟

جواب :

اوردن دو خطبه قبل از نماز عيد مشروع نيست .1

سؤال :

خواندن نماز عيد فطر به جماعت چه صورتى دارد ؟

جواب :

مستحب است و بنا بر احتياط واجب بايد با دو خطبه باشد اگر به جماعت خوانده شود .2

سؤال :

آيا ميتوان نماز عيدين (عيد سعيد فطر و قربان ) را به صورت فردي خواند؟

جواب :

اشكال

ندارد.3

نمازهاى مستحب ( تعداد : 13 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

در مورد جواز نافله در حال حركت، مثلا اگر در اتومبيل در حال حركت مشغول نافله بوديم و پشت چراغ قرمز ايستاد آيا نافله رارها يا ادامه دهيم ؟

جواب :

مى توانيد ادامه دهيد .1

سؤال :

آيا خواندن نماز زفاف و دعاى آن در شب اول عقد واجب است. و اگر زن و شوهر تنها استمناء كرده و مرد داخل نشده باشد و با دست خود زن را تحريك كرده حكم آن چيست؟

جواب :

در هيچ شبى واجب نيست بلكه مستحب است و استحباب آن هم در شب عروسى است و اگر دخول نشده باشد در صورتى كه از مرد منى خارج شود غسل بر او واجب است و بر زن هم اگر آب خارج شود و به حالت ارگاسم برسد غسل واجب است و اگر نرسد و آب زياد باشد هم احتياطاً بايد غسل كند.2

سؤال :

آيا صحيح است كه بعضى مى گويند خواندن نماز مستحب فوراً پس از نماز صبح مكروه است؟

جواب :

چنين گفته شده است نسبت به نوافل مبتدا كه غير از نوافل يوميه و چه نوافلى كه ذوات السبب هستند مانند نمازهاى مستحب در روزهاى مخصوص يا نماز جعفر و نماز رسول الله و نماز اميرالمؤمنين و بقيه معصومين عليهم افضل الصلاة و السلام.3

سؤال :

آيا نماز امام زمان (عجل الله تعالى فرجه شريف ) را مى شود به صورت جماعت يا دست جمعى خواند ؟

جواب :

به صورت جماعت جايز نيست ولى به صورت دسته جمعى اشكال ندارد.4

سؤال :

در شبهاى ماه ذى الحجه از اول تا نهم ماه به خواندن يك نماز

سفارش شده است فلسفه آن نماز چيست ؟

جواب :

فلسفه نماز ذى الحجه ممكن است علت هاى گوناگونى داشته باشد ، از جمله اگر مسلمانى به علتهاى گوناگون مانند عدم استطاعت مالى يا بيمارى نتواند به حج برود مى تواند با خواندن اين نماز در ثواب حجاج بيت الله الحرام سهيم گردد.5

سؤال :

علت انتخاب آيه 142 از سوره اعراف در نماز هاي ذي الحجه چيست ؟

جواب :

علت انتخاب اين آيه دلايل متعددى مى تواند داشته باشد . به عنوان مثال : ده روز اول اين ماه عشره معلومات است كه مكمل چهل روز وعده خداوند سبحان با حضرت موسى (عليه السلام) بوده و يا روز هشتم اين ماه مصادف است با تجلى پروردگار بر كوه طور براى حضرت موسى (ع) و همراهانش.6

سؤال :

آيا مى شود به جاى نافله براى پدر و مادر نماز قضا بجا آورد ؟ آيا ثواب نافله را هم مى آورد ؟

جواب :

رجاءاً مانعى ندارد.7

سؤال :

در جائى كه نماز قضا داريم خواندن نماز مستحب جايز است ؟

جواب :

جايز است .8

سؤال :

نمازى كه بعد از دعاى ندبه در مفاتيح الجنان ذكر شده است چند ركعت است و چگونه ميباشد؟

جواب :

12 ركعت هردو ركعت به يك سلام.9

سؤال :

نماز مستحبي با تيمم چه حكمي دارد ؟

جواب :

اگر از طهارت با آب معذور باشد صحيح است .1٠

سؤال :

آيا نمازهاي مستحبي يا به طور مثال نماز زيارت كه درحرم امامان عليهم السلام خوانده ميشود تياز به وضو دارند؟

جواب :

بلي نياز به وضو دارند .11

سؤال :

نماز مستحبي با تيمم چه حكمي دارد ؟

جواب :

اگر از طهارت با آب معذور باشد صحيح است .12

سؤال :

نمازهاي مستحبي را بايد آهسته خواند

يا بلند ؟

جواب :

تفاوتي نمي كند .13

نامزدى ( تعداد : 1 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

آيا دختري كه با كسي نامزد كرده است وبعد از مدتي انصراف داد آيا حق دارد كه منصرف شود يا خير؟

جواب :

اگر عقد نخوانده اند مخير است ومي تواند منصرف شود.1

نبش قبر ( تعداد : 2 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

پدر و مادر من قبلا پسري داشتند كه حدود 3٠ سال پيش در سن حدود پنج سالگي فوت كرده آيا ميتواند باقيمانده جسد او را به قبرستاني غير از جايي كه دفن شده منتقل كرد؟

جواب :

جايز نيست.1

سؤال :

اگر شخصى وصيت كند كه او را در مكانى (قبرستان قديم شهر) دفن كنند ولى بعد از فوت دفن كردن در آن قبرستان ممنوع مى شود و او را در قبرستان ديگرى دفن مى كنند. اما بعد از يك سال دفن كردن در قبرستان قديم (يعنى جايى كه ميت براى دفن وصيت كرده بود) آزاد مى شود. حال انتقال ميت از جايى كه هم اكنون هست به قبرستان قديم شهر چه حكمى دارد؟

جواب :

جايز نيست.2

نشوز ( تعداد : 1 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

نشوز را توضيح دهيد؟

جواب :

رعايت نكردن حق ديگري وغالباً ميان زوجين وزن وشوهر مطرح مي شود.1

نظافت ( تعداد : 2 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

با توجه به احاديث رسيده من متوجه شدم كه رسول اكرم (ص) دستور دادند كه مسلمانان موهاى زايد بدن را با نوره بزدايند لطفاً اندازه آن را از لحاظ مساحت بدن بفرماييد؟

جواب :

طبق روايات رسيده براى همه بدن مستحب است.1

سؤال :

آيا تراشيدن موي زير شكم و بالاي عورت جايز است ؟

جواب :

در روايت تاكيد شده است كه آقايان حداقل در هر 4٠ روز از نظافت نوره استفاده كنند و خانمها در هر 2٠ روز .2

و

وقت افطار ( تعداد : 1 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

آيا با پنهان شدن قرص خورشيد مي توان افطار نمود و نماز مغرب را خواند؟

جواب :

به احتياط واجب تا ذهاب حمره مشرقيه صبر كند .1

ولايت فقيه ( تعداد : 2 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

آيا ولايت فقيه تحقيقي است يا تقليدي ؟

جواب :

تقليدي است .1

سؤال :

نظر معظم له درباره ولايت فقيه چيست؟

جواب :

ولايت در آن چه - به اصطلاح فقها - امور حسبيه خوانده مي شود براي هر فقيهي كه جامع شرايط تقليد باشد ثابت است . و اما در امور عامه كه نظم جامعه اسلامي بر آنها متوقف است هم در شخص فقيه و هم در شرايط به كار بستن ولايت امور ديگري معتبر است از جمله مقبول بودن نزد عامه مؤمنين.2

وام ( تعداد : 12 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

آيا وام گرفتن از بانك دولتي حرام است؟ ربا محسوب مي شود؟

جواب :

اگر به شرط سود يا مزد باشد جايز نيست.1

سؤال :

آيا وامهايي كه براي اموري خاص اعطا مي شود به مردم مثل وام فرش يا منزل يا اشتغال و... را ميشود در غير مورد آن استفاده كرد؟

جواب :

اگر براساس معامله اي باشد كه به حسب موازين فقهي صحيح باشد بايد به آن ملتزم شويد.2

سؤال :

آيا وام جعاله براي تعمير خانه با بهره اشكال دارد ؟ آيا مي شود اين وام را صرف اداي قرض كرد ؟

جواب :

وجهي كه به عنوان جعاله مي دهند وام نيست بلكه اجرت كار است و در صورتي كه معامله صحيح شرعي باشد اشكال ندارد .3

سؤال :

آيا مي توان با دريافت وام بهره از بانك تجارت كرد؟

جواب :

جايز نيست ولي ميتواند مبلغ بانك را به عنوان مجهول المالك بگيريد وآن را از طرف حضرت آيت الله به خودتان قرض بدهيد سپس مبلغي را كه بانك مطالبه

مي كند ميپردازد.4

سؤال :

چنانچه از بانك وام قالي بافي دريافت ولي وجه ان در محل ديگري مصرف شود چه حكمي دارد؟

جواب :

چنانچه صرف مبلغ دريافت شده در موارد اعتراض بانك ودولت نيست اشكال ندارد.5

سؤال :

در صورتيكه پولي را در قرض الحسنه بگزارند و هدف اين با شد كه بعد از مدتي دو برابر آن را وام بگيرند آيا درست مي باشد ؟

جواب :

اگر شرط قرض نكند مانعي ندارد .6

سؤال :

بانك مبلغ 5 ميليون تومان وام مي دهد ودر اقساط 2٠ ساله پس مي گيرد ولي همان طور كه مستحضر هستيد بيشتر ميگيرد با بهره شانزده درصد (%16) به عبارت ديگر بنده پنج ميليون وام مي گيرم ولي بايد حدوداً (1٠) ده ميليون در مدت بيست سال به بانك پس بدهم . آيا حضرت عالي اين اجازه را مي دهيد كه بنده اين وام را بگيرم ؟

جواب :

اگر بانك دولتي يا مشترك است مجاز است مجازيد پول را به عنوان مجهول المالك از آنها بگيريد وآن را قرض از سوي معظم له به حساب بياوريد وبا پرداخت به آنها ذمّه شما مبري مي شود .7

سؤال :

اگر بنده بخواهم حق وامم را به ديگري در ازاي مبلغي پول واگذار كنم بايد تحت چه عنواني باشد ظاهرا بيع نمي شود ؟

جواب :

اشكال ندارد .8

سؤال :

آيا وام گرفتن از بانك با بهره بانكي حرام است؟

جواب :

حرام است ولي اگر بانك دولتي يا مشترك باشد مي توانيد به عنوان مال مجهول المالك برداريد وسپس آن را قرض از سوي معظم له حساب كنيد وايشان اين وكالت را به همه مؤمنين داده اند .9

سؤال :

اخيرا قرض الحسنه ها شرطي براي دادن

وام قرار داده اند كه براي دادن وام معيني بايد درآن قرض الحسنه سپرده گذاري شود اينكار چه حكمي دارد ثانيا اين قرض الحسنه ها عموما با اين سپرده ها فعاليتهاي اقتصادي كرده وبه سپرده گذاران هيچ سودي از در آمد هاي كه دارد وندارد وعلاوه برآن كارمزد هم ميگيرند آيا شرعا جايز است؟

جواب :

سپردن مبلغ ياد شده به شرط اينكه صندوق قرض بدهد جايز نيست وعلي أي حال گرفتن قرض از صندوق قرض الحسنه بعد ازآن اشكال ندارد.1٠

سؤال :

كساني كه صندوق قرض الحسنه افتتاح مي كنند وقتي وام مي دهند يك درصد به عنوان كارمزد كم مي كنند آيا از اين مبلغ مي توان دست مزد به گردانندگان صندوق قرض الحسنه داد؟

جواب :

گرفتن كارمزد جايز نيست وكارمندي كه كارش در رابطه با قرض ربوي نيست مي تواند از حقوق صندوق استفاده كند.11

سؤال :

كم گرفتن وام از بانكهاي خصوصي چيست؟

جواب :

بدون شرط زيادي اشكال ندارد.12

وكالت ( تعداد : 6 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

آيا وكالت دادن به مؤسسات صحيح است؟

جواب :

اگر اين وكالت به توكيل معنون به عنوان خاص مثلاً رئيس مؤسسه باشد در صورت قبولش، اشكالى ندارد. گرچه آن كه داراى اين عنوان است گاه به گاه عوض شود و همچنين هر عنوان ديگرى در مؤسسه از اين قبيل، جايز است. اما وكالت دادن به مؤسسه به عنوان خودش صحيح نيست.1

سؤال :

آيا در صحت وكالت شرط است كه شخص وكيل نزد موكل معلوم باشد؟

جواب :

شناخت او شرط نيست، البته لازم است كه وكيل در واقع معين باشد، مانند آن كه زيد خواستار وكيلى مى شود و طبق خواسته اش

شخص معينى را _ گرچه زيد او را نشناسد _ وكيل مى سازند. اما وكالت دادن به يكى از دو شخص به نحو ترديد و نامعين صحيح نيست.2

سؤال :

آيا يك نفر مى تواند به وكالت از دو نفر، طرف خريد و فروش در بيع شود؟

جواب :

اشكالى ندارد.3

سؤال :

مردى كسى را وكيل كرده كه همسرش را طلاق دهد. همسر براى اينكه زوج ديگر حق رجوع نداشته باشد، مهرش را بذل نموده تا طلاق مبارات صورت پذيرد. وكيل با كسب رضايت موكل، صيغه طلاق مبارات جارى مىكند. آيا حق رجوع براى زوج باقى است؟ نيز در صورتى كه زوجه از بذل خود در زمان عده رجوع كند، آيا حق رجوع براى زوج باقى است؟

جواب :

مبارات در صورتى صحيح است كه هر دو از يكديگر كراهت داشته باشند و اگر فقط از طرف زوجه باشد خلع است و به هر حال اگر با شرايط طلاق خلع يا مبارات انجام بگيرد زوج حق رجوع ندارد مگر اينكه زوجه در عده از بذل خود رجوع كند.4

سؤال :

اگر زن طبق وكالت مرد داراى حق طلاق بوده و هم اكنون مرد به دليل عدم تمكين زن با اجازه دادگاه تجديد فراش تمايد آيا حق طلاق از زن ساقط مى شود يا نه ؟

جواب :

اگر وكالت در طلاق عام بوده و شامل اين فرض هم مى شود زن مى تواند خود را وكالتا از طرف شوهر طلاق بدهد .5

سؤال :

آيا كسي كه داراي دكتراي حقوق است مي تواند رد يك كشور غير اسلامي وكالت بپذيرد كه با قوانين آن كشور داوري بعمل مي آيد و او در ميان مردمان غير مسلمان به قضاوت

بپردازد و همّ و غمّ او فقط قضاوت و داوري باشد هر چه شد؟

جواب :

اگر وكالت و داوري او تضييع حق كسي نباشد و دروغ و يا حرام ديگري را به دنبال نداشته باشد مانعي ندارد.6

وقف ( تعداد : 15 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

درصورتى كه مدرسه اى وقف تحصيل براى شيعه اِثنا عشرى شده باشد آيا انجام كارهاى مباح مثل صحبت و خواب و كارهايى كه نمى توان آنرا تحصيل ناميد خواه كم يا زياد د رمدرسه حرام است ؟ و نيز موقعى كه انسان حالش براى درس مساعد نيست آيا جايز است در مدرسه بماند؟ ويا منظور واقف اين بوده كه كارهايى كه مخالف تحصيل است نبايد انجام شود؟

جواب :

اگر به نحو متعارف درس بخواند بقيه كارها جايز است.1

سؤال :

اگر متولى خيانت كند كه باعث از بين رفتن تمام املاك وقف شود و متولى را نمى شود بركنار كرد الا مرگ او را مى تواند از اين عهده بركنار كند چه بايد كرد ؟

جواب :

اگر خيانت متولى ثابت شود و حاكم شرع با ضم امين به او نتواند از خيانت او جلوگيرى كند در صورتى كه متولى ديگرى پس از او تعيين نشده حاكم شرع نصب متولى مى نمايد .2

سؤال :

يك قطعه زمين متعلق به قبرستان قديمى و متروكه ميباشد كه هيچ گونه اثارى از قبر در آن مشاهده نمى شود و به گفته اهالى محل حدود 5٠ الى 6٠ سال است كه ديگر كسى ياد نمى دهد كه ميت در اين محل دفن شده باشد .زمين فوق از طرف اهالى و معتمدين محل در اختيار يك مركز

خيريّه باشد . آيا از نظر شرعى جهت ساخت و ساز مشكلى ندارد ؟

جواب :

اگر وقف نباشد اشكال ندارد .3

سؤال :

توليت يعنى چه ؟ و متولى چه وظايفى و چه اختياراتى نسبت به موقوفه دارد ؟

جواب :

توليت يعنى تدبير شوؤن وقف و اگر واقف در متن وقف وظيفه خاصى براى متولى تعيين ننمود پس وظيفه اش همان متعارف است در جهت حفظ موقوفه و رعايت جهت وقف است .4

سؤال :

آيا غير متولى مى تواند توليت را باطل اعلان كند ؟

جواب :

خير مگر در يك مورد كه در مسأله توضيح المسائل ذكر شده است .5

سؤال :

آيا متولى مى تواند از توليت اعراض كند با فوت واقف و قبول متولى در حيات واقف ؟

جواب :

بعيد نيست جائز باشد هر چند بنا بر احتياط مستحب از عزل نمودن خود اجتناب نمايد .6

سؤال :

اگر وقف نامه ضايع شد آيا متولى يا منتظمين اين وقف مى توانند بخواست خود و در اين وقف تصرف كنند و مغازه بسازند و اجاره و سرقفلى بدهند ؟

جواب :

اگر مباشر متولى شرعى باشد و تصرفات مذكور جزء موارد وقف باشد مانعى ندارد و الا منوط باجازه حاكم شرع است .7

سؤال :

اگر مدرسه و امكاناتى را وقف براى تحصيل دروس حوزوى بشود آيا فرزندان مؤمنين مى توانند از اينها استفاده كنند و حال آنكه براى تحصيل دروس حوزوى نباشد يا خير ؟

جواب :

اگر وقف تحصيل علوم دينى شده است استفاده در شوؤن ديگر جايز نيست .8

سؤال :

آيا اصل مال را نيز ميتوان وقف نمود كه علاوه بر منفعت مال در بعضى شرايط قيد شود كه اصل مال نيز فروخته و صرف مورد وقف گردد؟

جواب :

چنين

وقفى صحيح نيست ولى مى تواند واقف در ضمن صيغه وقف شرط كند كه در شرايط خاصى عين موقوفه فروخته شود و ثمن در اين فرض به موقوف عليه بر مى گردد.9

سؤال :

استفاده از اب موقوفه مسجد جهت شرب در حد 2 يا 3 گالن اشكال دارد؟

جواب :

با اجازه متولي اشكال ندارد.1٠

سؤال :

قراني است گرانبها از لحاظ قدمت كه در 4٠٠ سال قبل واقف نوشته است فرزند ارشد انرا قرائت نمايد اكنون بعلت فرسودگي امكان قرائت نبوده و نگهداري ان مشكل است تكليف چيست؟ ايا ميشود انرا فروخت ؟ در صورت فروش با بهاي ان چه بايستي كرد؟

جواب :

چنانچه استفاده از ان به هيچ وجه ممكن نيست ميتواند انرا بفروشد ولكن بايد با پول ان قران يا قران هايي خريداري كند و بنحو سابق وقف نمايد.11

سؤال :

شخص نيكوكاري قصد دارد منزلش را حسينيه كند لكن طبقه فوقانيي آنرا براي خود و فرزندانش نگهدارد نحوه وقف او بايد به چه نحوي باشد ؟

جواب :

مي تواند فقط طبقه پايين را وقف كند .12

سؤال :

در خرمشهر رسم است يك اتاق منزل را بعنوان حسينيه در نظر ميگيرند آيابا اقامه عزاي حسيني در آن وقف خواهد شد و از مالكيت آنها بيرون خواهد رفت يا مثل نمازخانه در منزل خواهد بود ؟

جواب :

مانند نمازخانه است .13

سؤال :

قرار است كه فرش هاي مسجد را تعويض كنيم و فرش جديد براي مسجد بگيريم . آيامي توانيم فرش هايي كه الآن در مسجد وجود دارند را فروخته و پول آن را صرف خريد فرش هاي جديد كنيم ؟ و يا مي توانيم كه فرش ها را به مسجدي ديگر فروخته و از

پول آن براي خريد فرش هاي جديد استفاده كنيم ؟

جواب :

اگر فرش كهنه با پول خود مسجد خريداري شده مي توانيد بفروشيد ولي اگر وقف باشد فروش جايز نيست پس ارگ در خود مسجد قابل هر نوع استفاده باشد بايد در مسجد بماند در غير اين صورت بايد به ساير مساجد داده شود .14

سؤال :

آيا واقف مي تواند متولي را عوض نمايد؟

جواب :

نمي تواند مگر اينكه تعيين متولي را در حين انشاء وقف براي خودش قيد كرده باشد.15

وقوف در عرفه و مزدلفه ( تعداد : 1٠ )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

حضرت عالى در رساله مناسك فرموده ايد اگر هلال از طرق معتبر نزد ما، ثابت نشود و نزد قاضى سرزمين مقدس ثابت شود و مكلَّف بر طبق حكم قاضى دو وقوف را به جاى آورد، چه بداند كه حكم قاضى مخالف واقع است و چه آن را احتمال دهد، صحت حجش محل اشكال است. حال سؤال اين است كه حضرت عالى به فساد اين حج در اين دو صورت فتوا مى دهيد يا احتياط مى كنيد؟

جواب :

ما احتياط را در اين مسأله واجب مى دانيم و كسى كه از ما تقليد مى كند مى تواند با رعايت قاعده ترتيب در اعلميت در اين مسأله به ديگرى رجوع كند.1

سؤال :

آيا به حدود معين شده موجود در مشاعر مقدسه مى توان اعتماد كرد؟

جواب :

اگر قديمى و دست به دست برگرفته از گذشتگان باشد، تا هنگامى كه به خطايشان اطمينان پيدا نشود، مى توان بر آن ها اعتماد كرد.2

سؤال :

در رساله مناسك آمده است كه زنان، افراد ناتوان مانند پيران و بيماران و «متولى امور آنان» مى

توانند به وقوف شب عيد در مزدلفه اكتفا كنند و پيش از طلوع فجر از آن جا راهى منى شوند. حال آيا مقصود از «متولى امور آنان» همه كسانى هستند كه براى انجام كارهايشان آنان را همراهى مى كنند، يا فقط كسانى هستند كه از آنان نمى توانند بى نياز شوند و سخت محتاج آنان هستند؟

جواب :

مقصود فقط كسانى هستند كه نمى توانند از آنان بى نياز شوند.3

سؤال :

آيا وقوف در مزدلفه داخل اتوبوس هايى كه حُجاج را از منى به عرفات منتقل مى كنند، مُجزى است؟ يعنى اگر اتوبوس مخصوص انتقال حجاج به مزدلفه در راه خود به منى بود و حاجى در آن بى آن كه اتوبوس توقف كند، نيت وقوف نمود، آيا با اين كار وقوف ركنى محقق مى شود؟

جواب :

آرى، با اين كار وقوف ركنى محقق مى شود، اگرچه پيش از طلوع فجر راهى شوند.4

سؤال :

اگر مسئولان مراسم حج، هر منطقه از مشاعر مقدسه را به گروهى از حُجاج و طواف كنندگان اختصاص دهند، آيا اين كار به آنان حقى مى دهد به گونه اى كه اگر كسى در منطقه اى كه از نظر تقسيم بندى متعلق به ديگرى است، وقوف كرد، وقوفش صحيح نباشد؟

جواب :

چنين نيست، ليكن مخالفت با قوانين تنظيم شده براى مراسم حج سزاوار نيست.5

سؤال :

اگر حاجى قسمتى از شب عيد را در مزدلفه بماند سپس براى انجام پاره اى كارها پيش از طلوع فجر به منى برود و ديگر براى وقوف مابين الطلوعين به مزدلفه بازنگردد، حجش چه حكمى دارد؟

جواب :

بنابر اظهر حجش صحيح است و بايد گوسفندى كفاره دهد.6

سؤال :

اگر حاجى بر اثر جهل به حكم

وقوف در مزدلفه ميان طلوع فجر و طلوع خورشيد روز عيد را از دست داد، آيا وقوف اضطرارى در آن برايش مُجزى است؟

جواب :

اگر مدتى از شب عيد را در آن جا وقوف كرده باشد، اين كارش مُجزى است وگرنه در آن جا پيش از زوال خورشيد روز عيد وقوف كند و بدين ترتيب حجش صحيح است.7

سؤال :

جمعى از حُجاج در شب عيد، از عرفات براى وقوف در مزدلفه راهى مى شوند و به منطقه اى مى رسند كه به آنان گفته مى شود جزو مزدلفه است. آنان نيز شب را در آن جا مى مانند و روز بعد متوجه مى شوند كه جزو مزدلفه نبوده است، حكمشان چيست؟

جواب :

اگر وقوف اضطرارى مزدلفه _ يعنى وقوفى كم ميان طلوع خورشيد تا زوال روز عيد _ را درك كنند، حجشان صحيح است وگرنه باطل است و به عمره مفرده منقلب مى شود.8

سؤال :

اگر حاجى در عرفات وقوف كرد و آن گاه بيهوش شد و تا زوال روز عيد به هوش نيامد، حكمش چيست؟

جواب :

حجش باطل است و به عمره مفرده منقلب مى شود و بايد مناسك آن را به جاى آورد و از احرام خارج شود.9

سؤال :

اگر حاجى براى وقوف در عرفه يا مزدلفه نيت كند و تمام وقت را بخوابد، آيا وقوفش مُجزى است؟

جواب :

اگر اول وقت نيت كند سپس _ گرچه تا آخر وقت _ بخوابد، مُجزى است. اما اگر پيش از دخول وقت نيت كند سپس تا آخر وقت بخوابد، احوط مُجزى نبودن آن است.1٠

وجوهات ( تعداد : 13 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

اگر وجوهات را حساب كرده

و كنار بگذارد ولى دزد آن را بدزدد آيا بايد وجوهات را پرداخت نمايد؟

جواب :

بايد وجوهات خود را در فرض مزبور بپردازد .1

سؤال :

مؤسسه خيريه اى كه جهت كمك به خانواده هاى محروم و مستضعفين تحت پوشش خود از فطريه و كمكهاى مردمى استفاده مى نمايد ، آيا مى تواند از اين هزينه ها جهت امور اقتصادى خيريه مثل : داروخانه ، درمانگاه ، موادغذايى و مكانهاى ورزشى استفاده نمايد و سود حاصله را براى اين خانواده خرج نمايد ؟

جواب :

بنا بر احتياط واجب فطريه را فقط مى توان به فقرا داد و صرف در مصالح عامه فى سبيل الله محل اشكال است .2

سؤال :

با توجه به اينكه يكى از محلهاى مصارف وجوهات كمك به بدهكاران است چرا هيچ يك از مراجع به بنده كه در زمانى كه وضع مالى خوبى داشته ام و خمس هم مى داده ام و الان گرفتار نزول مى باشم وام به بنده نمىدهند آيا اين باعث دلسرد شدن نسبت به مسايل دينى نمى شود چون خود بنده تقريباً نسبت به اعتقاداتم خيلى سرد شده ام و در گرفتن روزه و خواندن نماز بى تفاوت و بارى به هر جهت شده ام آيا اين بى توجهى از طرف بزرگان كه حتى حاضر به بررسى به امور افرادى مانند اينجانب نمى شوند در دراز مدت باعث خداى نكرده دلسرد شدن مسلمين در برابر مسايل دينى نمى شود.

جواب :

بدهكاران از موارد صرف زكات است نه سهم امام و آنچه نزد علماء است زكات نيست.3

سؤال :

آيا فطريه ماه رمضان را مى توان به مصرف آسايشگاه بيماران روانى (امين آباد تهران) رساند؟

جواب :

مصرف زكات

فطره بنابر احتياط واجب فقط فقراء شيعه.4

سؤال :

ماه مبارك رمضان را در ژاپن هستم و كل هزينه خورد و خوراك من را دولت ژاپان مى دهد، زكات فطريه خود را در ايران بايد به ريال بدهم يا به ين ژاپن؟

جواب :

مى توانيد در ايران به ريال بدهيد.5

سؤال :

من در آمريكا مشغول به تحصيل هستم. مى خواستم در مورد زكات فطريه بپرسم كه به چه صورت و چه مقدار بايد بپردازم. آيا مى توانم اين مبلغ را نگهدارم و وقتى برگشتم به ايران به افراد نيازمند بدهم؟

جواب :

مى توانيد به افراد در اين وكالت دهيد كه از طرف شما از اموال خودتان زكات فطره را پرداخت كنند و اگر در اين پول نداشته باشيد مى توانيد از آنها بخواهيد كه به شما قرض دهند سپس آن را بعنوان زكات فطره با وكالت از طرف شما به فقير بدهد. و مقدار آن 3 كيلو گندم يا برنج يا قيمت آن است.6

سؤال :

آيا اجازه داريم درصدى از سهم امام را براى ساخت مراكز آموزشى و ورزشى استفاده نمائيم؟

جواب :

فقط مى توانيد در موارد مقرر شرعى كه در رساله آمده است مصرف كنيد .7

سؤال :

مسجد روستاى ما براى تعمير و مرمت نياز به پول دارد آيا مى شود از دو سوم سهم امام خرج كرد ؟

جواب :

نياز به اجازه مرجع تقليد دارد .8

سؤال :

آيا مي توان سهم ديني را صرف مدرسه كرد كه در آن علوم مختلف تدريس مي شود؟

جواب :

به صورت موردي بايد اجازه گرفت.9

سؤال :

آيا بدون اجازه مرجع تقليد ، مي توان مقداري از سهم امام را براي مصرفي كه امام (ع) بدان خشنود است ، هزينه

كرد ؟

جواب :

چنان كاري ، جايز نيست و احراز رضاي امام (ع) در زمينه مصرف سهم او بدون اجازه گرفتن از مرجع تقليد اعلم با احتمال دخالت اذن او در رضاي امام ، ممكن نمي باشد .1٠

سؤال :

آيا سهم امام (ع) را مي توان در بنيادهاي خيريه خرج كرد در حالي كه دهها هزار از مسلمانان به پاره اي نان و يك دست لباس براي پوشاندن اندام خود محتاجند ؟

جواب :

در مصرف سهم امام (ع) بايد الاهمّ فالاهمّ را مراعات كرد و تشخيص آن بنابر احتياط موكول به تشخيص فقيه اعلم است كه از جهات عمومي ، مطلع مي باشد .11

سؤال :

آيا مي شود سهم امام را به فقير داد؟

جواب :

بايد از حاكم شرعي اجازه گرفت.12

سؤال :

از ثلث سهم امام آيا در صورت عدم تمكن فرزندان اجازه مي فرماييد به آنها داده شود البته پدر توان خرجي آنها را ندارد.

جواب :

فرزند واجب نفقه است و مصرف خمس نيست.13

ورود به مكه با احرام ( تعداد : 6 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

در مناسك فرموده ايد كسى كه اعمال عمره مفرده خود را در مكه مكرمه به پايان رساند و از آن خارج شد، جايز است كه بدون احرام بدان بازگردد، در صورتى كه بازگشتش پيش از پايان ماهى باشد كه در آن عمره اش را به جاى آورده است. سؤال اين است كه اين حكم در موردى كه عمره به جاى آورده شده براى خود شخص نبوده و نيابت از ديگرى باشد، باز جارى است؟

جواب :

در آن اشكالى به نظر مى رسد. احتياط آن است كه در فرض سؤال جز با احرام مجدد به مكه

باز نگردد، اگرچه اين بازگشت در همان ماهى باشد كه عمره نيابتى را در آن به جاى آورده است.1

سؤال :

اگر كسى به عمد يا بر اثر عذرى بدون احرام وارد مكه شد، آيا ماندنش در آن حرام است و بر او واجب است كه فوراً شهر را ترك كند، يا نه؟

جواب :

ظاهر آن است كه نفس ورود بدون احرام حرام است، نه ماندن در آن حال و ادامه آن.2

سؤال :

اگر كسى بر اثر فراموشى، نادانى و يا عذرى مانند انها، از ميقات مُحرم نشد و بدون احرام داخل مكه گشت، آيا بر او لازم است كه براى مُحرم شدن به ميقات بازگردد، اگرچه اين كار به سبب هزينه بالاى انتقال كه بر او سنگين است، برايش دشوار و حرجى باشد؟

جواب :

در چنين صورتى لازم نيست، ليكن اگر برايش ممكن باشد و حرجى نباشد، به خارج از حرم برود و از آن جا مُحرم شود.3

سؤال :

آن كه مقيم مكه است، هرگاه در هر روز يا هر هفته از مكه بيرون رود، آيا بر او واجب است كه هنگام بازگشتش مجدداً مُحرم شود؟

جواب :

اگر هر روز يا سه چهار بار در هفته از مكه بيرون رود، بر او واجب نيست كه هنگام ورود مجدداً مُحرم شود.4

سؤال :

در رساله مناسك فرموده ايد كسى كه بعد از فراغت از اعمال عمره تمتع بى احرام از مكه خارج شود، اگر بازگشتش پس از ماهى باشد كه در آن عمره به جاى آورده است، براى برگشتن به مكه بر او واجب است كه براى عمره مُحرم شود. حال آيا مقصود از عمره، عمره تمتع است يا عمره مفرده؟ و اگر مقصودْ

عمره تمتع است، آيا آن عمره اولى مفرده به شمار مى رود و واجب است كه طواف النساء و دو ركعت نمازش را به آن بپيوندد؟

جواب :

عمره اوّلى لغو شده است و طواف النساء برايش واجب نيست. پس اگر بخواهد عمره دوم را به حج بپيوندد، بر او لازم است كه به قصد عمره تمتع از يكى از ميقاتها محرم شود وعمره تمتع را انجام دهد واگر نتواند به انجا برود از ادنى الحل جهت عمره مفرده احرام ببندد وپس از انجام دادن اعمال آن تا روز ترويه در مكه بماند وقصد حج كند كه عمره مفرده او منقلب به تمتع مى شود ولى اگر بخواهد ميانش و ميان حج به وسيله عمره ديگرى فاصله اندازد; مانند آن كه عمره اولى او در ماه شوال بوده باشد و آن گاه از مكه خارج شود و در ماه ذى قعده بخواهد وارد آن شود و از آن جا مجدداً بيرون رود و در ماه ذى حجه بدان بازگردد، در اين صورت هنگامى كه خواست در ماه ذى قعده وارد مكه شود، بر او لازم است كه براى عمره مفرده مُحرم شود. زيرا او ميان اين عمره و حج با عمره ديگرى كه آن را در ماه ذى حجه به جاى خواهد آورد، فاصله انداخته است.5

سؤال :

كسى با احرام عمره مفرده وارد مكه مكرمه مى شود و اعمالش را به جا مى آورد. سپس براى مثلاً انجام پاره اى كارهاى مربوط به خدمت حجاج به سوى عرفات خارج مى شود و آن گاه مى خواهد به مكه بازگردد، حال آيا بايد براى عمره مفرده ديگرى محرم شود،

يا نه؟ و اگر مُحرم شدن بر او واجب است، از كجا بايد مُحرم شود؟

جواب :

اگر پيش از پايان ماهى كه در آن عمره اش را به جاى آورده است بخواهد به مكه بازگردد، مى تواند بدون احرام وارد شود. اما پس از پايان آن ماه، ورودش به مكه بدون احرام جايز نيست و در صورتى كه از ميقات ها نگذشته باشد و بخواهد به مكه وارد شود، مُحرم شدنش از ادنى الحل براى عمره مفرده جايز است وگرنه بر او واجب است كه از يكى از ميقات ها مُحرم گردد.6

ورزش ( تعداد : 7 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

آيا بيليارد و ورق يا تخته و امثال آنها اگر بين افراد خانواده يا دوستان انجام گيرد اما بدون هيچ گونه شرط بندى و قمار آيا مجاز است ? با توجه به اينكه ميشود براى هر نوع بازى و ورزش همچون شنا يا اسب سوارى هم شرط بندى كرد بفرمائيد حكم انجام اينگونه ورزشها بدون شرط بندى و قمار چگونه است ؟

جواب :

بازى با الاتى كه در عرف محل از الات قمار شمرده مى شود بنا براحتياط واجب بدون برد و باخت هم حرام است و هر نوع شرط برد و باخت مالى حرام است مگر در مثل اسب سوارى و تير اندازى .1

سؤال :

در مورد ورزش آيا اين ورزشهايى كه در اين زمان هست و بعضا انرژى زيادى هم از فرد براى انجام آن مى گيرد هدر دادن قواى جسمانى نيست در حاليكه مى دانيد مثلا اما على دران زمان فعاليت بدنى كه انجام مى داده اين بوده كه چاهى

حفر مى كرده و بعد انرا انفاق مى كرده در راه خدا كه هم كار خير است (كمك به مستمند _ابادانى زمين _ ايجاد شغل و … ) كه هم فعليت جسمى بوده و هم كارى مفيد و مؤثر . چگونه مى توانيم انرا با زندگى شهرى امروزمان مطابقت دهيم؟

جواب :

فعاليت بدنى موجب هدر رفتن نيرو نيست بلكه موجب افزايش آن است .2

سؤال :

حكم انجام ورزش (همراه با موزيك) جهت سلامتى جسمى توسط خانمها چيست ؟

جواب :

ورزش اشكالى ندارد و موسيقى اگر لهوى باشد گوش دادن به آن جايز نيست .3

سؤال :

لطفا نظرتان را درباره ورزش باستانى زنان و برگزارى كلاسهاى مرشدى براى زنان اعلام فرماييد؟

جواب :

با رعايت حدود شرعى اشكال ندارد.4

سؤال :

حكم ورزشهايى كه در آن زد و خورد و احياناً موجب آسيب جسمى مى شود چيست؟

جواب :

اگر ضرر محتمل، معتدّ به و مهم نباشد اشكال ندارد.5

سؤال :

آيا دوچرخه سواري براي دختران درمكاني مانند پارك مانعي دارد اسكيت چطور؟

جواب :

اگر در معرض ديد نامحرم باشد ووضع اوتحريك كننده باشد جايز نسيت.6

سؤال :

آيا بانوان مى توانند به انواع مختلف ورزش كشتى بپردازند و آيا آنان مى توانند اندام لخت كشتى گيران را مستقيم و يا در صفحه تلوزيون بدون لذت جنسى تماشا كند؟

جواب :

هر چيزى كه به انسان ضرر بزند حرام است و بنابر احتياط واجب، زن، اندام مرد نامحرم را بدون لذت حتى در صفحه تلوزيون هم ننگرد مگر دست و پا آنچه كه معمولاً، پوشانده نمى شود.7

وسواس ( تعداد : 7 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

من وسواس دارم در امور نجس وپاكي ميشود مرا راهنمى كنيد ؟

جواب :

اول:

در آب كشيدن چيزهاي متنجس به يك و يا دو بار اكتفا نمائيد هرچند يقين داشته باشيد كه آن چيز هنوز نجس است.

دوم: اگر از راهي يقين به نجس شدن چيزي پيدا نموديد كه آن راه براي غير شما يقين آور نيست به اين يقين اعتنا ننمائيد و آن چيز را آب نكشيد. و همچنين در هر حال به شك در نجاست اعتنا نكنيد.

سوم: بدانيد كه اگر به روش فوق الذكر عمل كنيد هرگز نزد خداوند متعال مسئوليتي نخواهيد داشت، و اين معنا را مكرراً به خود تلقين نمائيد تا انشاء الله تعالي عارضه وسوسه شما كم كم مرتفع شود.1

سؤال :

من در غسل زياد شك مى كنم مثلاً وقتى طرف چپ را مى شويم شك مى كنم كه طرف راست بدنم را مثلاً قسمتى از آن را شسته ام يا نه در اينجا تكليف من چيست؟

جواب :

به شك خود اعتنا نكنيد.2

سؤال :

كسي كه در نماز زياد شك مي كند آيا بايد نماز شك را بخواند ؟

جواب :

بنا را بر صحت بگذارد و اعتنا به شكش نكند و نماز احتياط خواندن واجب نيست .3

سؤال :

من در انجام غسل خيلى وسواس دارم و هر غسلى 1 يا 5/1ساعت طول ميكشد بطورى كه بعضى اوقات نمازم قضا مى شود براى رفع اين مشكل لطفاً راهنمائيم كنيد؟

جواب :

كارى كه مى كنيد جايز نيست . پيش از حد متعارف تكليف ديگرى نداريد غسل كردن مانند برادرت يا پسر عمويت چه از نظر وقت وچه از نظر آب مصرف شده براى شما كافى است . از شيطان پرهيز كنيد كه تارك الصلاة عذابش معلوم نيست.4

سؤال :

حكم شما در مورد وسواس چيست؟

جواب

:

وسواس لازم نيست به شك خود اعتنا كند بلكه لازم نيست تحصيل يقين در مورد طهارت و مانند آن بنمايد.5

سؤال :

آيا يقين فرد وسواسى در حكم شك مى باشد؟

جواب :

در بعضى موارد حكم شك را دارد.6

سؤال :

آيا قرآن در مورد وسواس آيه اى دارد؟

جواب :

سوره (ناس) در اين مورد است.7

وصيت ( تعداد : 11 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

مى خواستم بدانم هزينه يك سال نماز و يك ماه روزه مرحوم پدرم چقدر است؟ و براي 2٠ سالى كه ايشان وصيت نموده در صورت عدم تمكن مالي چه بايد كرد؟

جواب :

از ثلث ايشان به همان مقدارى كه ممكن است بدهيد.1

سؤال :

آيا تأخير در انجام وصيّت ميت جايز است ؟

جواب :

تأخير در انجام وصيت جايز نيست .2

سؤال :

وضعيت وصيت ما زاد بر ثلث ميتي كه فرزند صغير دارد آيا نافذ ميباشد يا نه؟

جواب :

اگر ورثه كبار اجازه بدهند در مقدار سهم خودشان وصيت نافذ است.3

سؤال :

شخصي از دنيا رفته واز زندگي دنيا يك باب منزل مسكوني دارد، داراي هفت فرزند مي باشد، واين فرزندان جز همين يك باب منزل هم سر پناهي ندارند، شخص متوفي وصيت كرده 1/3 از داراي اش را خرج اوكنند. سؤال اينجاست كه بايد خانه بفروشد و1/3 را خرج كنند. در صورت فروش خانواده آواره شده وچون منبع در آمد ثابتي هم ندارند به مشكلات بسياري برخورد مي نمايند. سؤال ديگر اينكه از آنجايي كه پدر خانواده مغروض بوده مبالغي هم جهت تسويه به طلبكاران پرداخت شده است. آيا مي توان اين مبالغ را جز آن 1/3 دانست؟

جواب :

1- بايد وصيت عمل شود. 2- نمي شود از ثلث

بپردازند بلكه ابتدا ديون را بدهند وسپس ثلث را جدا كنند وما بقي را تقسيم كنند.4

سؤال :

اگر شخصى وصيت كند كه او را در مكانى (قبرستان قديم شهر) دفن كنند ولى بعد از فوت دفن كردن در آن قبرستان ممنوع مى شود و او را در قبرستان ديگرى دفن مى كنند. اما بعد از يك سال دفن كردن در قبرستان قديم (يعنى جايى كه ميت براى دفن وصيت كرده بود) آزاد مى شود. حال انتقال ميت از جايى كه هم اكنون هست به قبرستان قديم شهر چه حكمى دارد؟

جواب :

جايز نيست.5

سؤال :

ايا اهدا قلب و يا كليه و ديگر اعضاء اشكال شرعي دارد؟

جواب :

اگر وصيت كرده باشدكه قلب يا كليه اش را بعد از فوت به ديگري بدهند در صورتي كه حفظ حيات مسلماني بران متوقف نباشد نفوذ وصيت و جواز قطع محل اشكال است.6

سؤال :

ايا ثلث مال را مطابق قيمت زمان فوت بايد محاسبه كرد يا به قيمت روز ايا ثلث مال را وصي بايد طبق وصيت خرج كند يا ورثه هر يك مقداري از ان را ميتواندطبق وصيت خرج كنند؟

جواب :

به قيمت روز ، بايد با موافقت وصي باشد.7

سؤال :

اگر وارث به ثلث احتياج مبرم داشته باشد ميتواند آنرا مصرف كرده و سپس به مرور آنرا ماهيانه يا ساليانه طبق وصيت خرج كند؟

جواب :

جايز نيست و تاخير در انجام وصيت نيز جايز نيست.8

سؤال :

شخصي وصيت نموده بعد از فوت وي 5 ، 8 سهم از 17 ملكي وي از يك شركت با مسؤوليت محدود در اختيار يكي از بنيادهاي خيريه قرار گرفته تا به مصرف محرومين وفقرا تحت حمايت نهاد موصوف برسد متعاقباً

پس از فوت موصي وراث نيز وصيت را تنفيذ نموده اند ليكن مطابق ماده 1٠2 قانون تجارت مصوب 13٠9 هر گونه انتقال سهام شركت با مسؤوليت محدود منوط به رضايت سه چهارم شركاي شركت مي باشد .

به نظر مرجع معظم آيا قانون موصوف تسري به وصيت دارد واصولاً شمول قانون موصوف بر وصيت يا وقف شرعي است يا خير ؟ اگر شركاي شركت در فرض قانون راضي به وصيت موصي نباشد آيا وصيت باطل است وقابل عمل نيست؟ با وجود تأكيدات شارع مقدس بر انجام وصاياي ميت تكليف وصيت مذكور كه بنفع محرومين است چيست ؟

جواب :

1 _ تشخيص شمول قانون وعدم آن وظيفه كارشناس است واز نظر شرعي اگر قانون شامل باشد وشركت بر اساس قانون تأسيس شده باشد وبه عنوان شرط ضمني لازم الإجرا است . 2 _ مي توانند ورثه در آمد آن مقدار از سهام را به بنياد مذكور بدهند ودر يك سند قانوني ثبت كند كه گر چه رسماً سند منتقل نشده است ولي اين مقدار از سهام ملك اين بنياد است ومنافع آن به آنجا داده شود .9

سؤال :

لطفا بفرماييد در وصيت تمليكي اگر موصي مال غير را به اعتبار اينكه در آينده آن مال را تملك خواهد نمود مورد وصيت قرار دهد اين وصيت صحيح است يا خير؟

جواب :

اگر بعد از تملك آن وصيت سابق را ابقاء كند صحيح است.1٠

سؤال :

اگر شخصي به هنگام وفات وصيت نامه نداشته باشد تكليف ارثيه چيست؟

جواب :

اگر ميت بدهي يا حجي به گردن داشته باشد مي دهند و مابقي را بين ورثه تقسيم مي كند.11

وصيت ( تعداد : 11 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال

سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

مى خواستم بدانم هزينه يك سال نماز و يك ماه روزه مرحوم پدرم چقدر است؟ و براي 2٠ سالى كه ايشان وصيت نموده در صورت عدم تمكن مالي چه بايد كرد؟

جواب :

از ثلث ايشان به همان مقدارى كه ممكن است بدهيد.1

سؤال :

آيا تأخير در انجام وصيّت ميت جايز است ؟

جواب :

تأخير در انجام وصيت جايز نيست .2

سؤال :

وضعيت وصيت ما زاد بر ثلث ميتي كه فرزند صغير دارد آيا نافذ ميباشد يا نه؟

جواب :

اگر ورثه كبار اجازه بدهند در مقدار سهم خودشان وصيت نافذ است.3

سؤال :

شخصي از دنيا رفته واز زندگي دنيا يك باب منزل مسكوني دارد، داراي هفت فرزند مي باشد، واين فرزندان جز همين يك باب منزل هم سر پناهي ندارند، شخص متوفي وصيت كرده 1/3 از داراي اش را خرج اوكنند. سؤال اينجاست كه بايد خانه بفروشد و1/3 را خرج كنند. در صورت فروش خانواده آواره شده وچون منبع در آمد ثابتي هم ندارند به مشكلات بسياري برخورد مي نمايند. سؤال ديگر اينكه از آنجايي كه پدر خانواده مغروض بوده مبالغي هم جهت تسويه به طلبكاران پرداخت شده است. آيا مي توان اين مبالغ را جز آن 1/3 دانست؟

جواب :

1- بايد وصيت عمل شود. 2- نمي شود از ثلث بپردازند بلكه ابتدا ديون را بدهند وسپس ثلث را جدا كنند وما بقي را تقسيم كنند.4

سؤال :

اگر شخصى وصيت كند كه او را در مكانى (قبرستان قديم شهر) دفن كنند ولى بعد از فوت دفن كردن در آن قبرستان ممنوع مى شود و او را در قبرستان ديگرى دفن مى كنند. اما بعد از يك سال

دفن كردن در قبرستان قديم (يعنى جايى كه ميت براى دفن وصيت كرده بود) آزاد مى شود. حال انتقال ميت از جايى كه هم اكنون هست به قبرستان قديم شهر چه حكمى دارد؟

جواب :

جايز نيست.5

سؤال :

ايا اهدا قلب و يا كليه و ديگر اعضاء اشكال شرعي دارد؟

جواب :

اگر وصيت كرده باشدكه قلب يا كليه اش را بعد از فوت به ديگري بدهند در صورتي كه حفظ حيات مسلماني بران متوقف نباشد نفوذ وصيت و جواز قطع محل اشكال است.6

سؤال :

ايا ثلث مال را مطابق قيمت زمان فوت بايد محاسبه كرد يا به قيمت روز ايا ثلث مال را وصي بايد طبق وصيت خرج كند يا ورثه هر يك مقداري از ان را ميتواندطبق وصيت خرج كنند؟

جواب :

به قيمت روز ، بايد با موافقت وصي باشد.7

سؤال :

اگر وارث به ثلث احتياج مبرم داشته باشد ميتواند آنرا مصرف كرده و سپس به مرور آنرا ماهيانه يا ساليانه طبق وصيت خرج كند؟

جواب :

جايز نيست و تاخير در انجام وصيت نيز جايز نيست.8

سؤال :

شخصي وصيت نموده بعد از فوت وي 5 ، 8 سهم از 17 ملكي وي از يك شركت با مسؤوليت محدود در اختيار يكي از بنيادهاي خيريه قرار گرفته تا به مصرف محرومين وفقرا تحت حمايت نهاد موصوف برسد متعاقباً پس از فوت موصي وراث نيز وصيت را تنفيذ نموده اند ليكن مطابق ماده 1٠2 قانون تجارت مصوب 13٠9 هر گونه انتقال سهام شركت با مسؤوليت محدود منوط به رضايت سه چهارم شركاي شركت مي باشد .

به نظر مرجع معظم آيا قانون موصوف تسري به وصيت دارد واصولاً شمول قانون موصوف بر وصيت يا وقف

شرعي است يا خير ؟ اگر شركاي شركت در فرض قانون راضي به وصيت موصي نباشد آيا وصيت باطل است وقابل عمل نيست؟ با وجود تأكيدات شارع مقدس بر انجام وصاياي ميت تكليف وصيت مذكور كه بنفع محرومين است چيست ؟

جواب :

1 _ تشخيص شمول قانون وعدم آن وظيفه كارشناس است واز نظر شرعي اگر قانون شامل باشد وشركت بر اساس قانون تأسيس شده باشد وبه عنوان شرط ضمني لازم الإجرا است . 2 _ مي توانند ورثه در آمد آن مقدار از سهام را به بنياد مذكور بدهند ودر يك سند قانوني ثبت كند كه گر چه رسماً سند منتقل نشده است ولي اين مقدار از سهام ملك اين بنياد است ومنافع آن به آنجا داده شود .9

سؤال :

لطفا بفرماييد در وصيت تمليكي اگر موصي مال غير را به اعتبار اينكه در آينده آن مال را تملك خواهد نمود مورد وصيت قرار دهد اين وصيت صحيح است يا خير؟

جواب :

اگر بعد از تملك آن وصيت سابق را ابقاء كند صحيح است.1٠

سؤال :

اگر شخصي به هنگام وفات وصيت نامه نداشته باشد تكليف ارثيه چيست؟

جواب :

اگر ميت بدهي يا حجي به گردن داشته باشد مي دهند و مابقي را بين ورثه تقسيم مي كند.11

« قبل 1 بعد » نمايش همه

وصيت به حج ( تعداد : 6 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

اگر شخصى براى خودش حج را به جاى آورد سپس وصيت كند پس از فوتش به نيابت از او حج كنند و معلوم نباشد كه مورد وصيت، حجة الاسلام است _ مانند آن كه برايش بطلان حج سابقش آشكار شود و يا دريابد

كه آن هنگام مستطيع نبوده است _ كه لازم است هزينه آن از اصل ماترك جدا شود و يا آن كه اين حج، احتياطى يا مستحبى است كه بايد از ثلث جدا شود واگر كفاف هزينه حج را ندهد اجراى آن متوقف بر موافقت ورثه است، در چنين حالتى تكليف چيست؟

جواب :

اگر استطاعتش در زمانى معلوم باشد و ندانند كه پس از آن حجة الاسلام را به جاى آورده است، يا نه، بر ورثه واجب است كه هزينه آن را از ثلث جدا كنند و كاستى آن را _ در صورتى كه ثلث پاسخگو نباشد _ از اصل تركه جبران نمايند و اگر ندانند كه مستطيع بوده است و يا بدانند كه مستطيع بوده و پس از آن خودش حج به جاى آورده است، هزينه حجش را از ثلث مى پردازند و اگر كفاف نكرد، كاستى آن را با اجازه ورثه از مابقى ارث جبران مى كنند.1

سؤال :

اگر شخصى كه نمى تواند مباشرتاً حج گزارد، وصيت كند كه پس از فوتش به نيابت از او حج كنند. آن گاه پس از وصيت، در همان حال حياتش كسى را به نيابت از خود به حج بفرستد، آيا عمل به وصيتِ پيش از اين حج نيابتى واجب است و يا آن كه لغو شده به شمار مى رود؟

جواب :

اگر معلوم شود كه حج مورد وصيت، همان است كه در زندگيش براى ادايش نايب گرفته است، به گونه اى كه نايب گرفتن عدول از وصيت به شمار رود، وصيت لغو شده خواهد بود و در غير اين صورت، عمل به وصيت واجب است.2

سؤال :

اگر شخصى وصيت كرد كه

به نيابت از او حج كنند، ليكن معلوم نشد كه مقصودش حج بلدى است يا حج ميقاتى يا اعم از اين دو، در اين صورت وظيفه شخص وصى چيست؟

جواب :

حج ميقاتى از او كفايت مى كند، مگر آن كه قرينه روشنى بر اراده حج بلدى، وجود داشته باشد.3

سؤال :

شخصى از ثلث ماترك خود، به حج وصيت مى كند و شخصى را براى اداى آن تعيين مى نمايد. ليكن ورثه اش كسى ديگر را براى نيابت از او برمى گزينند، حال حكم اين حج چيست و اجرت آن به عهده كيست؟

جواب :

حجش صحيح است، ليكن ورثه ضامن اجرت آن هستند پس اگر مورد وصيت حجة الاسلام باشد، ثلث را در راهى كه به نظر وصيت كننده نزديك تر باشد، صرف كنند و اگر مورد وصيت حج مستحبى باشد، واجب است كه وصيت را اجرا كنند.4

سؤال :

شخصى وصيت مى كند كه يكى از املاك معين شده اش را پس از مرگش بفروشند و با پول آن به نيابت از او حج كنند و چون آن را مى فروشند، مى بينند كه پولش بسيار بيشتر از هزينه حج است. حال با اين پول مازاد چه كنند؟

جواب :

اگر از وصيت تعدّد مطلوب فهميده شود، آن را در يكى از راه هاى خير كه به غرض وصيت كننده نزديك تر باشد، صرف كنند وگرنه جزو ارث وارثان مى شود.5

سؤال :

آيا شخص مى تواند به ناقص العضوى وصيت كند كه حجة الاسلام يا غير آن را به نيابت از او به جاى آورد، در صورتى كه نقص عضوش بر نحوه طبيعى انجام اعمال اثر مى گذارد؟

جواب :

اگر وصيت كننده از نقص

عضو نايب بى خبر بود، يا آن كه اين نقص بعد از وصيت پديد آمد و وصيت كننده بى آن كه از آن باخبر شود، فوت كرد و يا آن كه پس از مرگ وصيت كننده، نقص عضو پيدا شد، بعيد نيست كه وصيت باطل باشد. اما اگر وصيت كننده با علم به نقص عضو وصيت كرد و يا آن كه پس از وصيت اين نقص پديدار شد ولى وصيت كننده با آگاهى از آن از وصيت خود عدول نكرد، ظاهراً اجراى وصيت از ثلث ميت واجب است. البته اگر مورد وصيت حجة الاسلام بوده باشد، احتياط واجب آن است كه هم وصيت را اجرا كنند و هم كسى را كه توانايى اداى عمل اختيارى داشته باشد، از اصل تركه ميت براى حج نايب بگيرند.6

ه

هديه كردن اعضاء بدن ( تعداد : 2 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

ايا اهداي قلب ويا كليه وديگر اعضاء اشكال شرعي دارد؟

جواب :

اگر وصيت كرده باشد كه قلب يا كليه اش را بعد از فوت به ديگري بدهند در صورتي كه حفظ حيات مسلماني بر آن متوقف نباشد نفوذ وصيت وجواز قطع محل اشكال است.1

سؤال :

هديه كردن كليه مثلاً از آدمى زنده براى زنده ديگر و يا با وصيت مرده اى براى زنده اعم از مسلمان براى كافر ويا به عكس، جايز است؟ و آيا فرقى ميان اعضاء هديه شده وجود دارد؟

جواب :

بخشيدن عضوى از شخص زنده براى زنده ديگر و پيوند آن به بدن ديگرى اگر او را با خطر جدى روبرو نكند مانعى ندارد مانند آنكه شخصى كه كليه ديگرش سالم است و كار مى كند كليه

دومش را به بيمار كليوى اهدا كند، وهمچنين بريدن عضوى از اندام مرده با وصيت او و پيوند دادن آن به شخص ديگر هرگاه ميّت، مسلمان و يا در حكم مسلمان نباشد باز مانعى ندارد، زيرا نجات يك انسان مسلمان موقوف به آن است، وامّا در غير اين دوصورت در نفوذ وصيّت و در صحّت آن و در جواز قطع عضوى از وى، اشكال هست اما به هر حال اگر طبق وصيت عضوى بريده شد براى قطع كننده آن، ديه واجب نمى شود.2

هديه ( تعداد : 5 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

اينجانب مدتى است كه با همسرم اختلاف دارم و ايشان قبل از اينكه به خانه بنده بيايند از طريق دادگاه مطالبه مهر و نفقه نموده اند ، اين در حالى است كه قرار بود خانواده ايشان زمان عروسى را به ما اطلاع بدهند و اين مدت را ايشان در خانه پدرشان باشند عرف حاكم در بين اقوام ما اين است كه در اين مدت مرد نفقه نمى دهد ولى من در اين مدت با اعطاى هدايايى سعى كردم دينى بر عهده ام نباشد همينطور با ايشان در رابطه با پرداخت مهريه در اينده به صورت اقساط صحبت كرده بودم . از طرفى مدتى قبل ايشان در بين تعدادى (بيش از هشت نفر) از بزرگان فاميل اظهار داشتند قصد مراجعت به منزل اينجانب را ندارند و طلاق مى خواهند و اين موضوع را به كرات (بيش از سه مرتبه) عنوان نموده اند . (البته بنده حاضر به طلاق نيستم مگر به خواست ايشان باشد و با پاره اى توافقات) همچنين

مقدارى نيز جواهرات به صورت امانت نزد ايشان است ( بنده نزد وجدان خود اسوده ام كه كوتاهى از اينجانب نبوده است) . سوالم اينست : وضعيت امانات شرعا چگونه خواهد بود ؟

جواب :

هدآيائى كه زن و شوهر به يكديگر مى دهند چنانچه باقى باشد مى توانند پس بگيرند .1

سؤال :

اگر كسى هديه اى بدهد و شرطى در ضمن آن بكند مثلاً بگويد اين پول را بگير و با آن فلان چيز را بخر آيا ميشود از اين شرط تخلف كرد و در جاى ديگر آن پول را خرج نمود با توجه به اين مطلب كه آن پول فقط هديه است نه كفاره و نذر واگر شك داشته باشم كه هديه است يا كفاره و... حكم چيست؟ جواب :

در هر دو فرض نميشود تخلف كرد.2

سؤال :

هديه گرفتن از كفار چه حكمي دارد؟

جواب :

اشكال ندارد وملك انسان مي شود.3

سؤال :

مي خواستم بدانم كه طلايي كه خانواده داماد سر عقد به عروس هديه مي دهند متعلق به عروس است يا به داماد ؟

جواب :

اگر طلائي باشد كه خانم ها مي پوشند مربوط به زن است و اگر غير آن باشد مانند سكه و امثال آن مربوط به قصد شخص بخشنده كه نوعاً از روي قرائن معلوم مي شود .4

سؤال :

آيا قرآن، دعاها و ذكرهاي ويژه محافظت، روزي و يا عافيت و سلامت را مي توان به كافران هديه داد؟

جواب :

اگر جانب احترام رعايت شود و آنها در معرض بي حرمتي قرار نگيرند، مانعي ندارد.5

هيپنوتيزم ( تعداد : 3 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

نظر آيت الله در مورد خواب مصنوعى يا هيپنوتيزم

چيست؟ خصوصاً چنانچه توسط شخص متخصص جهت درمان بيمارى روانى و اعصاب بكار رود. همچنين خواهشمند است بفرمائيد استفاده اين روش توسط خود شخص براى خودش به منظور درمان و يا پيشرفت چه حكمى دارد؟

جواب :

مانعى ندارد.1

سؤال :

حكم هيپنوتيزم چيست؟

جواب :

فى نفسه اشكالى ندارد .2

سؤال :

خواب مغناطيسي و احضار ارواح جايز است ؟

جواب :

هر كاري كه به انسان صدمه وضرر وارد مي كند ، حرام است وجايز نمي باشد.3

« قبل 1 بعد » نمايش همه

ي

يائسگى ( تعداد : 2 )

سؤال ها و جواب ها . ارسال سؤال

« قبل 1 بعد » نمايش همه

سؤال :

اگر پس از سن يائسگى باز هم مثل قبل زن خون ببيند چه حكمى دارد ؟

جواب :

خونى كه خانمها بعد از شصت سال قمرى مى بينند استحاضه است .1

سؤال :

سن واقعى يائسگى بانوان چند است؟

جواب :

در باب حيض شصت سالگى و در باب عدّه پنجاه سالگى البته با فرض انقطاع خون تماماً.2

درباره مركز

بسمه تعالی
جَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
با اموال و جان های خود، در راه خدا جهاد نمایید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.
(توبه : 41)
چند سالی است كه مركز تحقيقات رايانه‌ای قائمیه موفق به توليد نرم‌افزارهای تلفن همراه، كتاب‌خانه‌های ديجيتالی و عرضه آن به صورت رایگان شده است. اين مركز كاملا مردمی بوده و با هدايا و نذورات و موقوفات و تخصيص سهم مبارك امام عليه السلام پشتيباني مي‌شود. براي خدمت رسانی بيشتر شما هم می توانيد در هر كجا كه هستيد به جمع افراد خیرانديش مركز بپيونديد.
آیا می‌دانید هر پولی لایق خرج شدن در راه اهلبیت علیهم السلام نیست؟
و هر شخصی این توفیق را نخواهد داشت؟
به شما تبریک میگوییم.
شماره کارت :
6104-3388-0008-7732
شماره حساب بانک ملت :
9586839652
شماره حساب شبا :
IR390120020000009586839652
به نام : ( موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه)
مبالغ هدیه خود را واریز نمایید.
آدرس دفتر مرکزی:
اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول
وب سایت: www.ghbook.ir
ایمیل: Info@ghbook.ir
تلفن دفتر مرکزی: 03134490125
دفتر تهران: 88318722 ـ 021
بازرگانی و فروش: 09132000109
امور کاربران: 09132000109