قال رسول الله «العلماء ورثه الانبیاء»

پیامبر اعظم فرمودند: عالمان و دانشمندان [دین] وارثان پیامبران هستند.

ص: 2

ص: 3

سرشناسه : ابن بابویه محمد بن علی 311 381ق.

عنوان قراردادی : فضائل الشیعه . فارسی - عربی

عنوان و نام پدیدآور : متن کامل و ترجمه کتاب فضائل شیعه/ شیخ صدوق (ره ) ؛ ترجمه و تحقیق لطیف راشدی ، سعید راشدی .

مشخصات نشر : قم: مسجد مقدس جمکران 1388.

مشخصات ظاهری : 85 ص.

شابک : 7000 ریال‮ ؛ 8000 ریال 978-964-973-138-4:

وضعیت فهرست نویسی : فاپا(چاپ دوم)

یادداشت : فارسی- عربی.

یادداشت : چاپ اول : 1387.

یادداشت : چاپ دوم.

یادداشت : عنوان روی جلد: فضائل شیعه متن و ترجمه.

عنوان روی جلد : فضائل شیعه متن و ترجمه.

موضوع : احادیث اخلاقی -- قرن 4 ق.

موضوع : احادیث شیعه -- قرن 4ق

موضوع : اخلاق اسلامی

شناسه افزوده : راشدی لطیف 1332 - ، مترجم

شناسه افزوده : راشدی، سعید، 1360 -، مترجم

شناسه افزوده : مسجد جمکران (قم)

رده بندی کنگره : BP248 / ‮الف 2ف6041 1388

رده بندی دیویی : 297/212

شماره کتابشناسی ملی : 1312372

ص: 4

را پیدا می کند تا به تمام این صفات ارزشمند که منشأ وحیانی دارد، خود را متصف سازد و به عنوان یک شخص شیعه مورد رضایت خداوند متعال و اهل بیت علیهم السلام هویت یابد.

این دو عنوان؛ یعنی «فضایل شیعه» و «صفات شیعه» به صورت ممتاز با متن عربی احادیث همراه با سند و منابع آنها و ترجمه گویا، روان و شیرین در اختیار شما عزیزان می باشد.

ان شاء اللَّه با مطالعه و عمل به مفاد آنها بتوانیم یک شیعه واقعی باشیم و خشنودی پروردگار متعال و اهل بیت علیهم السلام را تحصیل نماییم و مایه رشد و تعالی برای این مذهب شویم.

امیدواریم به زودی شاهد به ثمر رسیدن دو اثر دیگر یعنی «آیین دوستی» و «عقاید شیخ صدوق» باشیم تا با عقاید یک متفکر و اندیشمند که وجود او مایه برکت و مُباهات شیعیان است آشنا شویم و نیز با کتاب «آیین دوستی» با دوستان و خلیلان مورد نظر اهل بیت علیهم السلام آشنا شده و محشور شویم که دوست نقش اساسی در شکل گیری و ساختار شخصیت روحی - معنوی تمام انسان ها دارد.

در پایان از زحمات برادر دانشمند و محب اهل بیت علیهم السلام جناب آقای لطیف راشدی که زحمت ترجمه و تحقیق این اثر گرانسنگ را بر عهده داشته اند قدردانی نموده و امید است در پناه حضرت مهدی «عجل اللَّه تعالی فرجه الشریف» موفق و مؤید باشند.

«ربنا تقبّل منا و اجعله ذُخراً و زاداً لآخرتنا انک انت السمیع العلیم و فعّال لما ترید».

مدیر مسؤول انتشارات مسجد مقدّس جمکران حسین احمدی

ص:6

تصویر

ص:8

ألا و من أحبّ علیاً استغفرت له الملائکة و فتحت له أبواب الجنّة الثمانیة یدخلها من أی باب شاء بغیر حساب.

ألا و من أحبّ علیاً أعطاه اللَّه کتابه بیمینه و حاسبه حساب الأنبیاء.

ألا و من أحبّ علیاً هون اللَّه علیه سکرات الموت و جعل قبره روضة من ریاض الجنّة.

ألا و من أحبّ علیاً أعطاه اللَّه بکلّ عرق فی بدنه حوراء و شفّع فی ثمانین من أهل بیته و له بکلّ شعرة فی بدنه حوراء و مدینة فی الجنّة.

ألا و من أحبّ علیاً بعث اللَّه الیه ملک الموت کما یبعث الی الأنبیاء و دفع اللَّه عنه هول منکر و نکیر و بیض وجهه و کان مع حمزة سیدالشهداء.

ألا و من أحبّ علیاً أثبت اللَّه فی قلبه الحکمة و أجری علی لسانه الصواب و فتح اللَّه علیه أبواب الرحمة.

ألا و من أحبّ علیاً سمّی فی السماوات و الأرض أسیر اللَّه.

ألا و من أحبّ علیاً ناداه ملک من تحت العرش:

یا عبداللَّه استأنف العمل، فقد غفراللَّه لک الذنوب کلّها.

ألا و من أحبّ علیاً جاء یوم القیامة و وجهه کالقمر لیلة البدر.

ألا و من أحبّ علیاً وضع علی رأسه تاج الملک و البس حلّة الکرامة.

ألا و من أحبّ علیاً جاز علی الصراط کالبرق الخاطف.

ألا و من أحبّ علیاً کتب له براءة من النار و جواز علی الصراط و أمان

ص:10

العذاب و لم ینشر له دیوان و لم ینصب له میزان و قیل له: أدخل الجنّة بلا حساب.

ألا و من أحبّ علیاً صافحته الملائکة و زارته الأنبیاء و قضی اللَّه له کلّ حاجة.

ألا و من أحبّ آل محمّد أمن من الحساب و المیزان و الصراط.

ألا و من مات علی حبّ آل محمّد فأنا کفیله بالجنّة مع الأنبیاء.

ألا و من مات علی بغض آل محمّد لم یشمّ رائحة الجنّة.

قال أبورجاء: کان حمّاد بن زید یفتخر بهذا و یقول هو الأمل.(1)

شیخ صدوق رحمة اللَّه علیه گفت: ابن عمر گفت: از رسول خداصلی الله علیه وآله راجع به امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیه السلام سؤال کردیم، حضرت ناراحت شد(2) و فرمود:

عدّه ای در مورد علی علیه السلام گفتگو و کنجکاوی می کنند، آنها از این کارشان چه قصد و منظوری دارند؟ جایگاه او نزد خدا، همانند جایگاه من پیش پروردگار است.

بدانید! هر کس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، مرا دوست داشته و هر کس مرا دوست داشته باشد، خدا از او راضی می شود و هر کس خدا از او راضی باشد، بهشت پاداش اوست.

ص:11

بدانید! هر کس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، از دنیا خارج نمی شود، تا اینکه از حوض کوثر بنوشد و از درخت طوبی بخورد و جای خود را در بهشت ببیند.

بدانید! هر کس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، نماز و روزه او مورد قبول است و دعایش مستجاب می گردد.

بدانید! هرکس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، ملائکه برای او طلب آمرزش و مغفرت می کنند و درب های هشتگانه بهشت بر روی او گشوده می شود، تا از هر دری که می خواهد، بدون حساب وارد شود.

بدانید! هر کس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، خداوند در قیامت، نامه اعمالش را به دست راست او خواهد داد و حسابرسی از او، مثل حسابرسی از پیامبران است.

بدانید! هر کس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، خداوند سکرات و سختی های مرگ را بر او آسان می کند و قبرش را برای او، باغی از باغ های بهشت قرار می دهد.

بدانید! هرکس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، خداوند به تعداد هر رگی که در بدن اوست، حورالعین به او می بخشد و شفاعتش در مورد هشتاد نفر از اقوام و نزدیکانش پذیرفته می شود و به تعداد هر مویی که در بدنش روئیده، حوریه و شهری در بهشت برای او خواهد بود.

ص:12

بدانید! هرکس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، خداوند فرشته مرگ را هنگام جان دادن، به صورتی نزد او می فرستد که به نزد پیامبران می فرستد و ترس نکیر و منکر را از او برمی دارد و چهره اش را سفید و نورانی می گرداند و او را با حمزه سیدالشهداءعلیه السلام محشور می فرماید.

بدانید! هرکس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، خداوند حکمت را در دل او ثابت قرار می دهد و زبانش را به درستی و راستی گویا می کند و از لغزش و خطا محافظتش می فرماید و درهای رحمت خود را می گشاید.

بدانید! هرکس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، در آسمان و زمین اسیر عشق او نامیده می شود.

بدانید! هرکس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، فرشته ها از زیر عرش صدایش می کنند و می گویند: ای بنده خدا! عملت را از نو شروع کن که خداوند تمام گناهان تو را بخشیده است.

بدانید! هرکس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، در صحرای محشر، همانند ماه شب چهارده، نورانی وارد می شود.

بدانید! هرکس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، تاجی برسرش گذاشته و لباس های عزّت بر وی پوشانیده می شود.

بدانید! هرکس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، همانند برق جهنده از پل صراط می گذرد.

ص:13

بدانید! هر کس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، از آتش جهنّم در امان خواهد بود و اجازه عبور از صراط به وی داده می شود و برای او حسابرسی نیست و دیوان عمل او را باز نمی کنند و اعمال او را نمی سنجند و به او می گویند که بدون حساب داخل بهشت شود.

بدانید! هر کس علی علیه السلام را دوست داشته باشد، فرشتگان با او مصافحه می کنند و پیامبران علیهم السلام او را زیارت می نمایند و خداوند متعال آرزوهایش را برآورده می سازد. هرکس خاندان محمّدعلیهم السلام را دوست بدارد، از حسابرسی و سنجش اعمال و لغزش از پُلِ صراط، در امان خواهد بود.

هر کس بر دوستی خاندان محمّدعلیهم السلام بمیرد، من ضامن همنشینی او با پیامبران، در بهشت هستم.

دوری کنید از اینکه بر دشمنی خاندان محمّدعلیهم السلام بمیرید، چون بوی بهشت را استشمام نخواهید کرد.

ابو رجاء گفت: حماد بن زید به محبّت خاندان محمّدعلیهم السلام افتخار می کرد و می گفت: اصل قبولی اعمال این است.»

عن عمرو بن ثابت ، عن جابر، عن أبی جعفر، عن علی بن الحسین، عن أبیه علیهم السلام قال: قال رسول اللَّه صلی الله علیه وآله: [حبّی و] حبّ أهل بیتی نافع فی سبعة مواطن أهوالهنّ عظیمة: عند الوفاة و فی القبر و عند النشور و عند الکتاب و عند الحساب و عند المیزان و عند الصراط.(1)

امام سجادعلیه السلام فرمود: رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود:

دوستی با اهل بیت من، در هفت جایگاه ترسناک برای شما مفید است:

1) هنگام مرگ 2) در قبر 3) موقع برخاستن از قبور 4) وقت باز شدن پرونده اعمال 5) در حسابرسی 6) هنگام سنجش اعمال 7) عبور از پُلِ صراط.

هرکس از شما که محبّتش به اهل بیت من، بیشتر باشد، قدمش از لغزیدن بر روی پُلِ صراط در امان تر خواهد بود.

اللَّه صلی الله علیه وآله: من أحبّ علیاً فی حیاته و بعد موته کتب اللَّه عزّوجلّ له من الأمن و الایمان ما طلعت علیه شمس و غربت.

و من أبغضه فی حیاته و بعد موته، مات موتة جاهلیة و حوسب بما عمل.(1)

رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود:

هرکس علی علیه السلام را در زندگی و پس از مرگش دوست داشته باشد، تا زمانی که آفتاب طلوع و غروب می کند، خداوند برای او امن و ایمان می نویسد و کسی که با او در زمان زندگی و پس از مرگش دشمنی داشته باشد، به مرگ زمان جاهلیت مُرده و از کوچک ترین کاری که کرده، بازخواست خواهد شد.

علی، عن أبیه أمیر المومنین علی بن أبی طالب علیه السلام، قال:

قال رسول اللَّه صلی الله علیه وآله: لا یزول قدم عبد یوم القیامة حتی یسأل عن أربعة أشیاء: عن شبابه فیما أبلاه و عن عمره فیما أفناه و عن ماله من أین اکتسبه و فیما أنفقه و عن حبّنا أهل البیت.(1)

بنده در روز قیامت، هر قدمی که بر می دارد از این چهار چیز از او سؤال می کنند: 1) از جوانیش که در چه راهی به کار برده 2) از عمرش که در چه کاری تلف نموده 3) از مالش که از کجا به دست آورده و در کجا خرج کرده 4) از محبّت ما اهل بیت علیهم السلام.

فقال رسول اللَّه صلی الله علیه وآله: أنا و علی و فاطمة و الحسن و الحسین، کنّا فی سرادق العرش نسبّح اللَّه و تسبّح الملائکة بتسبیحنا قبل أن یخلق اللَّه عزّو جلّ آدم بألفی عام.

فلمّا خلق اللَّه عزّ و جلّ آدم، أمر الملائکة أن یسجدوا له و لم یأمرنا بالسجود فسجدت الملائکة کلّهم الا ابلیس فانّه أبی و لم یسجد.

فقال اللَّه تبارک و تعالی: «أَسْتَکْبَرْتَ أَمْ کُنتَ مِنَ الْعالِینَ» عنی من هولاء الخمسة المکتوبة أسماوهم فی سرادق العرش فنحن باب اللَّه الذی یوتی منه، بنا یهتدی المهتدون فمن أحبّنا أحبّه اللَّه و أسکنه جنّته و من أبغضنا أبغضه اللَّه و أسکنه ناره و لا یحبّنا الاّ من طاب مولده.(1)

ابوسعید خدری گفت: با رسول خدا صلی الله علیه وآله نشسته بودیم، مردی جلو آمد و عرضه داشت: یا رسول خدا! در مورد این فرموده خداوند به ابلیس «أَسْتَکْبَرْتَ أَمْ کُنتَ مِنَ الْعَالِینَ» «تکبر نمودی، یا از برترین ها بودی» به من خبر بده پس عالین چه کسانی هستند که از فرشتگان مقامی بالاتر دارند؟

رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود:

دو هزار سال قبل از خلقت آدم و هنگامی که خداوند، آدم را آفرید من، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام در مقابل عرش پروردگار بودیم

ص:19

و او را تسبیح می گفتیم و فرشتگان به تسبیح ما، تسبیح می گفتند. به فرشتگان دستور داد که آدم را سجده کنند و به ما چنین دستوری نداد. تمام فرشتگان سجده کردند جز ابلیس که این کار را انجام نداد.

سپس خداوند بزرگ فرمود: «أَسْتَکْبَرْتَ أَمْ کُنتَ مِنَ الْعَالِینَ» مقصود از عالین، پنج تن بودند که نام آنها بر سرادق عرش خداوند نوشته شده بود و ما کسانی هستیم که خلایق از طریق ما می توانند به خداوند نزدیک شوند و به وسیله ما هدایت می شوند و کسی که ما را دوست داشته باشد، خداوند او را دوست می دارد و او را در بهشت ساکن می گرداند و کسی که با ما دشمنی داشته باشد، خداوند او را دشمن می دارد و او را در آتش جهنّم جای می دهد. و این را بدان که کسی جز حلال زاده ما را دوست ندارد.

فلیعمل بعملهم، أنتم شیعة اللَّه و أنتم أنصاراللَّه و أنتم السابقون الاوّلون و السابقون الآخرون و السابقون فی الدنیا الی محبّتنا و السابقون فی الآخرة الی الجنّة.

ضمنت لکم الجنّة بضمان اللَّه عزّ و جلّ و ضمان النبی صلی الله علیه وآله و أنتم الطیبون و نساوکم الطیبات، کلّ مومنة حوراء و کلّ مؤمن صدّیق.

کم من مرّة قال أمیر المؤمنین علیه السلام لقنبر:

أبشروا و بشّروا فواللَّه لقد مات رسول اللَّه صلی الله علیه وآله و هو ساخط علی امّته الاّ الشیعة [ألا و انّ لکلّ شی ء عروة و عروة الدین الشیعة].

ألا و انّ لکلّ شی ء شرفاً و شرف الدین الشیعة.

ألا و انّ لکلّ شی ء سیداً و سید المجالس مجالس الشیعة.

ألا و انّ لکلّ شی ء اماماً و امام الأرض أرض تسکنها الشیعة.

ألا و انّ لکلّ شی ء شهوة و انّ شهوة الدنیا سکنی شیعتنا فیها.

و اللَّه لولا ما فی الأرض منکم ما استکمل أهل خلافکم طیبات [ما لهم ]فی الآخرة فیها من نصیب، کلّ ناصب و ان تعبّد و اجتهد منسوب الی هذه الآیة «عامِلَةٌ نّاصِبَةٌ تَصْلَی ناراً حامِیةً»(1) و من دعا لکم مخالفاً فاجابة دعائه لکم و من طلب منکم الی اللَّه تبارک و تعالی اسمه حاجة، فله مائة [و من سأل منکم مسألة فله مائة].

و من دعا دعوة فله مائة و من عمل حسنة فلا یحصی تضاعفاً و من أساء

ص:21

سیئة فمحمّد رسول اللَّه صلی الله علیه وآله حجّته علی تبعتها.

و اللَّه انّ صائمکم لیرتع فی ریاض الجنّة، تدعو له الملائکة بالفوز حتی یفطر و انّ حاجّکم و معتمرکم لخاصّة اللَّه عزّو جلّ و انّکم جمیعاً لأهل دعوة اللَّه و أهل ولایته لا خوف علیکم و لا حزن، کلّکم فی الجنّة فتنافسوا فی الصالحات.

و اللَّه ما أحد أقرب من عرش اللَّه عزّوجلّ بعدنا [یوم القیامة] من شیعتنا، ما أحسن صنع اللَّه الیهم لو لا أن تفشلوا و یشمت بکم عدوّکم و یعظّم الناس ذلک لسلمّت علیکم الملائکة قبلا.

قال أمیرالمومنین علیه السلام: یخرج أهل ولایتنا من قبورهم یخاف الناس و هم لا یخافون و یحزن الناس و هم لا یحزنون.

[قال:] و قد حدّثنی محمّد بن الحسن بن الولید رحمه الله بهذا الحدیث [باسناده عن أبی بصیر، عن أبی عبداللَّه علیه السلام (مثله) إلا أنّ حدیثه لم یکن بهذا الطول (و) فی هذا زیادة لیست فی ذلک و المعانی متقاربة.(1)

روزی من و پدرم به مسجد رفتیم و میان قبر رسول خداصلی الله علیه وآله و منبرش، به عدّه ای از اصحاب او برخورد کردیم. به آنان نزدیک شدیم، پدرم به آنها سلام کرد و فرمود:

ص:22

به خدا قسم! بو و جان های شما را دوست دارم، پس با پرهیزگاری و جهاد با نفس به این محبّت و رابطه کمک کنید و بدانید که ولایت و دوستی ما جز با دوری از گناه و پرهیزگاری و تلاش در راه حق، به دست نمی آید. هر کس از عدّه ای پیروی کند، باید مانند آنها رفتار نماید، شما شیعه و حزب و یاران خدا هستید، پیشی گیرندگان اوّل و آخرید، در دنیا برای محبّت به ما و در آخرت برای وارد شدن به بهشت، سبقت گیرنده هستید.

بهشت را به ضمانت خدا و رسولش برای شما ضمانت کردم، شما و زنانتان پاک هستید. هر زن مؤمنی حوری است و هر مرد مؤمنی، راستگو و صدّیق می باشد.

امیرالمؤمنین علیه السلام بارها به غلامش قنبر فرمود: بر شما بشارت و مژده باد خوشحال باشید که به خدا قسم! رسول خداصلی الله علیه وآله از دنیا درگذشت، در حالی که بر تمامی امّتش، جز شیعیان خشمناک و غضبناک بود.

بدانید! برای هر چیز شرفی است و شرف دین، شیعه است.

بدانید! برای هر چیزی آقایی و سروری است و سرور مجالس، جایگاه شیعیان می باشد.

بدانید! برای هر چیز رهبری است و رهبر زمین ها، آن زمینی است که شیعه در آن ساکن باشد.

ص:23

بدانید! برای هر چیز تمایلی است و تمایل به دنیا، خانه ای است که شیعه ما در آن ساکن باشد.

به خدا قسم! اگر کسی از شما بر روی زمین نبود، مخالفین شما ابداً از خوبی بهره ای نمی بردند؛ آنان در آخرت نصیبی ندارند. هر کس که دشمن ما و شما باشد، اگر در عبادت و انجام اعمال نیک پر تلاش باشد، مشمول این آیه «عَامِلَة نَّاصِبَة تَصْلی نَاراً حَامِیة» «کسانی که پیوسته عمل می کنند و خسته می شوند و در آتش سوزان وارد می گردند.» است.

اگر کسی از مخالفان برای شما دعا کند، دعای او درباره شما به استجابت خواهد رسید و اگر کسی از شما حاجتی بخواهد و یا دعایی کند، صد برابر آن، برای او خواهد بود.

اگر کسی از شما کار نیکی کند، زیادی جزای آن را نمی توان شمرد و اگر کسی از شما کار بدی کند، رسول خدا صلی الله علیه وآله از تبعات و آثار آن، جلوگیری می کند.

به خدا سوگند! روزه دار شما در باغ های بهشت قدم برمی دارد و ملائکه او را به پیروزی و رستگاری مژده می دهند، تا افطار کند. حج کننده و عمره گزارنده شما از خواص درگاه حق به حساب می آید و یقیناً همگی شما از اهل دعوت و ولایت خدا هستید و ترس و اندوهی بر شما نمی باشد، تمام شما در بهشتید، پس در انجام کارهای نیک از یکدیگر سبقت بگیرید.

ص:24

به خدا قسم! پس از ما، کسی به پروردگار عالم، نزدیک تر از شما نیست. چقدر خداوند به شما نیکی کرده است، اگر چنین نبود، در کارها عاجز و ناتوان می شدید و دشمنانتان شما را سرزنش می کردند و مردم این را امری بزرگ می پنداشتند. فرشتگان با شما رو به رو می شدند و سلام می کردند.

امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: دوستان ما در حالی از قبرهایشان برانگیخته می شوند که همه مردم ترسان و ناراحتند و آنان ترسی و ناراحتی ای ندارند.

علی! هرکس ما را دوست داشته باشد، از ما است و هرکس که با ما دشمنی داشته باشد، کافر است. پس شیعیان ما اصیل زاده و با شرافتند و به صورت صحیح به دنیا آمده اند. و کسی جز ما و پیروانمان بر آیین ابراهیم علیه السلام نیست، سایر مردم از این راه دور هستند. خداوند و فرشتگان، بدی های شیعیان ما را از بین می برند، همان طور که تیشه، ساختمان را خراب می کند.

أبان القسطاط، قال: حدّثنا محمّد بن زیاد، عن عقبة، عن عامر الجهنی، قال:

دخل رسول اللَّه صلی الله علیه وآله المسجد و نحن جلوس و فینا أبوبکر و عمر و عثمان و علی علیه السلام فی ناحیة، فجاء النبی صلی الله علیه وآله فجلس الی جانب علی علیه السلام فجعل ینظر یمینأ و شمالا.

ثم قال: انّ عن یمین العرش و عن یسار العرش لرجالا علی منابر من نور تتلألأ وجوههم نوراً.

قال: فقام أبوبکر و قال: بأبی أنت و امّی یا رسول اللَّه أنا منهم؟

قال له: اجلس.

ثمّ قام الیه عمر، فقال له مثل ذلک، فقال له: اجلس.

فلمّا رأی ابن مسعود ما قال لهما النبی صلی الله علیه وآله قام حتی استوی قائماً علی قدمیه، ثمّ قال: بأبی أنت و أمّی یا رسول اللَّه صفهم لنا، نعرفهم بصفتهم.

قال: فضرب علی منکب علی علیه السلام ثمّ قال: هذا و شیعته هم الفائزون.(1)

عامر جهنی گفت: رسول خداصلی الله علیه وآله وارد مسجد شد و ما نشسته بودیم و ابوبکر، عمر، عثمان و علی علیه السلام نیز در میان ما بودند. رسول خداصلی الله علیه وآله نزد علی علیه السلام نشست و به راست و چپ نگاهی کرد و فرمود:

در راست و چپ عرش، مردانی بر منبرهایی از نور هستند که از صورت آنان نور می تابد.

ص:27

ابوبکر برخاست و گفت: پدر و مادرم فدای تو باد، ای رسول خدا! من از آنانم؟

فرمود: بنشین.

سپس عمر برخاست و گفته ابوبکر را عرض کرد.

رسول خداصلی الله علیه وآله به او نیز فرمود: بنشین.

هنگامی که ابن مسعود این جریانات را دید، بلند شد و عرض کرد: پدر و مادرم فدای تو باد؛ اوصاف آنان را برایمان بگو، تا به صفت و نشانی، آنها را بشناسیم.

رسول خداصلی الله علیه وآله دست خود را بر دوش امیرالمؤمنین علیه السلام زد و فرمود: او و شیعیانش رستگارند.

الرعیة فی أعمالها ظالمة مسیئة.(1)

رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود: خداوند متعال فرموده است:

«هر رعیتی که به رهبر ظالمی که از طرف غیر من منصوب شده نزدیک شود و او را دوست داشته باشد، اگرچه بسیار با تقوا و نیکوکار باشد، او را عذاب می کنم و هر رعیت مسلمانی که به دوستی امام عادلی که از طرف من منصوب شده باشد، نزدیک شود، اگرچه ظالم و بدکردار باشد، او را می بخشم.

می باشید. حسابرسی و ترس و ناراحتی برای شما نیست.

می فرماید و به آنها در حدّ امکان رسیدگی می کند.

پرسیده شد: یا اباعبداللَّه! آنها چه کسانی هستند؟

فرمود: شیعیان نیکوکار و پیروان علی علیه السلام هستند.

یا علی أنت العالم بهذه الامّة، من أحبّک فاز و من أبغضک هلک.

یا علی أنا المدینة و أنت بابها و هل توتی المدینة الاّ من بابها؟

یا علی أهل مودتک کلّ أوّاب حفیظ و کلّ ذی طمر لو أقسم علی اللَّه لبرقسمه.

یا علی اخوانک کلّ طاهر و زکی مجتهد یحبّ فیک و یبغض فیک، محتقر عند الخلق، عظیم المنزلة عنداللَّه.

یا علی محبّوک جیران اللَّه فی دار الفردوس، لا یتأسّفون علی ماخلّفوا من الدنیا.

یا علی أنا ولی لمن والیت و أنا عدّو لمن عادیت.

یا علی من أحبّک فقد أحبّنی و من أبغضک فقد أبغضنی.

یا علی اخوانک الذبل الشفاه، تعرف الرهبانیة فی وجوههم.

یا علی اخوانک یفرحون فی ثلاثة مواطن: عند خروج أنفسهم و أنا شاهدهم و أنت و عند المساءلة فی قبورهم وعند العرض و عند الصراط، اذا سئل سائر الخلق عن ایمانهم فلم یجیبوا.

یا علی حربک حربی و سلمک سلمی و حربی حرب اللَّه، من سالمک فقد سالم اللَّه عزّوجلّ.

یا علی بشّر اخوانک بانّ اللَّه قد رضی عنهم اذ رضیک لهم قائداً و رضوا بک ولیاً.

یا علی أنت أمیرالمؤمنین و قائد الغرّ المحجّلین.

ص:32

یا علی شیعتک المنتجبون و لو لا أنت و شیعتک ما قام للّه دین و لو لا من فی الارض منکم لما أنزلت السماء قطرها.

یا علی لک کنز فی الجنّة و أنت ذو قرنیها و شیعتک تعرف بحزب اللَّه.

یا علی أنت و شیعتک القائمون بالقسط و خیرة اللَّه من خلقه.

یا علی أنا أوّل من ینفض التراب من رأسه و أنت معی، ثمّ سائر الخلق.

یا علی أنت و شیعتک علی الحوض تسقون من أحببتم و تمنعون من کرهتم و أنتم الآمنون یوم الفزع الأکبر فی ظلّ العرش، یفزع الناس و لا تفزعون و یحزن الناس و لا تحزنون، فیکم نزلت هذه الآیة «إِنَّ الَّذِینَ سَبَقَتْ لَهُم مِّنّا الْحُسْنَی أُولَئِکَ عَنْها مُبْعَدُونَ لَا یسْمَعُونَ حَسِیسَها وَهُمْ فِی ما اشْتَهَتْ أَنفُسُهُمْ خلِدُونَ لَا یحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَکْبَرُ وَتَتَلَقَّیاهُمُ الْمَلَائِکَةُ هذا یوْمُکُمُ الَّذِی کُنتُمْ تُوعَدُونَ»(1).

یا علی أنت و شیعتک تطلبون فی الموقف و أنتم فی الجنان تتنعّمون.

یا علی انّ الملائکة و الخزّان یشتاقون الیکم و انّ حملة العرش و الملائکة المقرّبون لیخصّونکم بالدعاء و یسألون اللَّه بمحبّتکم و یفرحون لمن قدم علیهم منهم کما یفرح الأهل بالغائب القادم بعد طول الغیبة.

یا علی شیعتک الذین یخافون اللَّه فی السرّ و ینصحونه فی العلانیة.

یا علی شیعتک الذین یتنافسون فی الدرجات، لأنّهم یلقون اللَّه و ما علیهم من ذنب.

ص:33

یا علی انّ أعمال شیعتک تعرض علی کلّ یوم جمعة، فأفرح بصالح ما یبلغنی من أعمالهم و أستغفر لسیئاتهم.

یا علی ذکرک فی التوراة و ذکر شیعتک قبل أن یخلقوا بکلّ خیر و کذلک فی الانجیل [فاسأل أهل الانجیل و أهل الکتاب یخبروک عن «الیا» مع علمک بالتوراة و الانجیل و ما أعطاک اللَّه عزّوجلّ من علم الکتاب و ان أهل الأنجیل لیتعاظمون إلیا و ما یعرفون شیعته و انّما یعرفونهم بما یجدونه فی کتبهم.

یا علی انّ أصحابک ذکرهم فی السماء أعظم من ذکر أهل الأرض لهم بالخیر فلیفرحوا بذلک و لیزدادوا اجتهاداً.

یا علی أرواح شیعتک تصعد الی السَّماء فی رقادهم، فتنظر الملائکة الیها کما ینظر الناس الی الهلال شوفاً الیهم و لما یرون من منزلتهم عنداللَّه عزّوجلّ.

یا علی قل لأصحابک العارفین بک یتنزهون عن الأعمال التی تعرفها عدوّهم فما من یوم و لا لیلة إلا و رحمة اللَّه تغشاهم، فلیجتنبوا الدنس.

یا علی اشتدّ غضب اللَّه علی من قلاهم و برئ منک و منهم و استبدل بک و بهم و مال الی عدوّک و ترکک و شیعتک و اختار الضلال و نصب الحرب لک و لشیعتک و أبضغنا أهل البیت و أبغض من والاک و نصرک و اختارک و بذل مهجته و ماله فینا.

یا علی اقرئهم منّی السلام من لم أر و لم یرنی و اعلمهم أنّهم اخوانی

ص:34

الذین أشتاق الیهم فلیلقوا علمی الی من یبلغ القرون من بعدی و لیتمسکوا بحبل اللَّه و لیعتصموا به و لیجتهدوا فی العمل، فانّا لا نخرجهم من هدی الی ضلالة.

و أخبرهم أنّ اللَّه عنهم راض و أنّه یباهی بهم ملائکته و ینظر الیهم فی کلّ جمعة برحمته و یامر الملائکة أن یستغفروا لهم.

یا علی لا ترغب عن نصرة قوم یبلغهم أو یسمعون أنّی احبّک فأحبّوک لحبی ایاک و دانوا اللَّه عزّوجلّ بذلک و أعطوک صفو المودة من قلوبهم و اختاروک علی الآباء و الاخوة و الأولاد و سلکوا طریقک و قد حملوا علی المکاره فینا فأبوا الاّ نصرنا و بذلوا المهج فینا مع الأذی و سوء القول و ما یقاسونه من مضاضة ذلک فکن بهم رحیماً و اقنع بهم، فانّ اللَّه اختارهم بعلمه لنا من بین الخلق و خلقهم من طینتنا و استودهم سرّنا و ألزم قلوبهم معرفة حقنا و شرح صدورهم و جعلهم متمسّکین بحبلنا، لا یوثرون علینا من خالفنا مع ما یزول من الدنیا عنهم و میل الشیطان بالمکاره علیهم أیدهم اللَّه و سلک بهم طریق الهدی فاعتصموا به و الناس فی غمرة الضلالة متحیرون فی الأهواء، عموا عن الحجّة و ما جاء من عنداللَّه، فهم یمسون و یصبحون فی سخط اللَّه و شیعتک علی منهاج الحقّ والاستقامة لا یستأنسون الی من خالفهم لیست الدنیا منهم و لیسوا منها.

«اولئک مصابیح الدجی، اولئک مصابیح الدجی، اولئک مصابیح الدجی».(1)

ص:35

رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود:

ای علی! خداوند دوستی بیچارگان و مستضعفین را به تو بخشید و تو به برادری با آنها راضی شدی و آنان نیز به اینکه تو رهبر آنان باشی، راضی شدند. خوشا به حال کسی است که تو را دوست داشته باشد و تصدیق نماید و بیچاره کسی که دشمن تو باشد و تو را تکذیب نماید.

ای علی! تو دانشمند این امت هستی هر کس تو را دوست داشته باشد، رستگار می شود و هر کس که دشمن تو باشد، هلاک می گردد.

ای علی! من شهر هستم و تو درب آن می باشی و آیا جز از درب، می توان وارد شهر شد؟

ای علی! محبّین تو به درگاه خداوند، بسیار توبه کننده اند و بر آن مواظبت می کنند و صاحب لباس کهنه اند که اگر خدا را برای چیزی سوگند دهند، قبول می شود.

ای علی! برادران تو از گناه پاک هستند و گرسنه و پرتلاش می باشند، دوستی شان برای تو و دشمنی آنها در راه تو می باشد. نزد مردم کوچکند ونزد خدا دارای مرتبه ای بلند می باشند.

ص:36

ای علی! دوستان تو در فردوس، همسایگان خدایند و به خاطر از دست دادن مَتاع دنیا، غمگین نمی شوند.

ای علی! من دوست کسی هستم که با تو دوست است و دشمن کسی هستم که با تو دشمن است.

ای علی! هرکس تو را دوست داشته، مرا دوست داشته و هرکس با تو دشمن باشد، با من دشمن است.

ای علی! برادران تو کسانی هستند که از زیادی ریاضت و روزه داری لب هایشان چروک خورده و ترک دنیا در چهره آنان دیده می شود.

ای علی! برادران تو در سه جا شاد و خوشحال می شوند:1) هنگام جان دادن در حالی که من و تو ناظر آنان می باشیم. 2) موقع سوال و جواب قبر و عرضه اعمال 3) هنگام گذشتن از پل صراط؛ همان زمانی که از ایمان مردم سؤال می کنند و پاسخی نمی دهند.

ای علی! جنگ با تو، جنگ با من و صلح با تو، صلح با من است و جنگ با من جنگ با خدا می باشد. کسی که با تو در حال صلح است، با خدا صلح کرده است.

ای علی!به برادرانت مژده و بشارت بده که پروردگار از آنان خشنود است، چون رهبری تو را برای آنها پسندید و آنها نیز به رهبری و دوستی تو رضایت داده اند.

ص:37

ای علی! تو امیرمؤمنان و پیشوای و سفیران هستی!

ای علی! شیعه تو نجیب است. و اگر تو و شیعیانت نبودید، دین خدا بر پا نمی شد و از آسمان قطره ای بر زمین فرو نمی ریخت.

ای علی! در بهشت برای تو گنجی است و تو ذوالقرنین این امّت هستی. پیروان تو حزب اللَّه هستند.

ای علی! تو و شیعیانت قیام کنندگان برای عدالت و برگزیده الهی می باشید.

ای علی! من و تو اوّلین افرادی هستیم که از خاک بر می خیزیم و بعد از ما، سایر مردم از قبرها خارج خواهند شد.

ای علی! تو و شیعیانت دوستان خود را از حوض کوثر، سیراب می کنید و دشمنان خویش را منع می نمایید. در روز قیامت در سایه عرش خداوند در امانید، در حالی که تمام مردم در ناله، ترس و ناراحتی اند و شما از ناراحتی دور هستید.

این آیه در مورد شما نازل شده است:

«اِنَّ الَّذِینَ سَبَقَتْ لَهُم مِنَّا الْحُسْنَی أُولَئِکَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ، لَا یسْمَعُونَ حَسِیسَهَا وَ هُمْ فِی مَا اشْتَهَتْ أَنفُسُهُمْ خلِدُونَ، لَا یحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَکْبَرُ وَ تَتَلقَّهُمُ الْمَلئِکَةُ هذَا یوْمُکُمُ الَّذِی کُنتُمْ تُوعَدُونَ».

«کسانی که به توفیق ما، در نیکی ها سبقت گرفتند و از آن (دوزخ) دور هستند و صدای آن را نمی شنوند و از آنچه دلشان بخواهد، جاودانه متنعّم

ص:38

هستند. وحشت روز قیامت اندوهگین شان نسازد و فرشتگان به استقبال شان می آیند و بشارت دهند که این همان روزی است که به شما وعده داده شده بود.»

ای علی! در توقفگاه های قیامت به دنبال تو و شیعیانت هستند و حال آنکه شما در بهشت به نعمت های پروردگار خویش مشغولید.

ای علی! ملائکه و کلید داران بهشت مشتاق شما هستند و حاملان عرش و ملائکه مقرب الهی دعایشان را به شما اختصاص می دهند و از خداوند محبّت شما را می خواهند و همچون خانواده ای که از آمدن عضوی از آنها که در غیبت و سفر طولانی بود، خوشحال می شوند، فرشتگان نیز از ورود شیعیان مسرور می گردند.

ای علی! شیعیانت در خفا از خدا می ترسند و در آشکارا بنده مطیع خدایند و مردم را به فرمانبری از حقّ، نصیحت می کنند.

ای علی! شیعیانت برای کسب درجات عالی از یکدیگر سبقت می گیرند، تا خدا را در روز قیامت، بدون گناه دیدار کنند.

ای علی! در هر جمعه، اعمال شیعیانت را به من نشان می دهند، بر اعمال نیک آنان، خوشحال می شوم و برای گناهانشان طلب آمرزش و مغفرت می کنم.

ای علی! در تورات، تو و شیعیانت به نیکی یاد شده اید، پیش از آنکه شیعیانت آفریده شده باشند و در انجیل هم تو را بزرگ

ص:39

می شمارند، در حالی که شیعیانت را به اندازه ای که در کتاب هایشان نوشته شده، می شناسند.

ای علی! شیعیانت را در آسمان، نیکوتر از زمین یاد می کنند. پس باید بر این نعمت خوشحالی کنند و به خاطر آن، هر لحظه تلاش خود را در بندگی پروردگار زیادتر نمایند.

ای علی! ارواح شیعیانت در خواب، به سوی آسمان بالا می روند و فرشتگان مانند کسی که هلال را می بیند، با شوق آنان را می بینند، به خاطر مقام و منزلتی که نزد خدا دارند.

ای علی! به یاران عارف خود بگو، از اعمال مخلوط به گناه که از دشمنان گرفته اند، دوری کنند و هر روز و شب رحمتی نو از طرف خداوند آنان را در بر می گیرد، پس تا می توانند از گناهان دوری کنند.

ای علی! خداوند خشم شدیدی گرفت، بر کسانی که در برابر تو و شیعیانت دشمنی کردند و از تو و آنان دوری جستند و کسانی که به جای تو و شیعیانت افراد دیگر را برگزیده اند و به سوی دشمن تو روی آورده اند و تو و شیعیانت را ترک نموده و گمراهی را اختیار کرده اند و با تو و شیعیانت جنگ نموده اند. و نسبت به اهل بیت پیغمبر صلی الله علیه وآله و دوستانت و کسانی که تو را یاری کرده و خون و جان و مال خود را در راه ما ریختند و ما را بر دیگران برگزیدند، دشمنی داشتند.

ای علی! سلام مرا به آن دسته از پیروانی که من آنها را ندیده ام

ص:40

و آنان هم مرا دیدار نکرده اند، برسان و بشارت ده که آنها، برادران من هستند و برای دیدار آنان مشتاق هستم. پس باید علم مرا به قرون بعد نیز برسانند و به ریسمان الهی چنگ بزنند و همراه آن باشند و در عمل کوشا باشند و بدانند که ما، آنها را از هدایت به گمراهی نمی کشانیم و به آنها خبر بده که پروردگارشان از آنها راضی است و به وجودشان بر فرشتگان خویش افتخار می کند و در هر جمعه به وسیله رحمت مخصوص خویش آنها را سرافراز می نماید و به ملائکه امر می نماید که برای آنها آمرزش بخواهند.

ای علی! از یاری رساندن به کسانی که شنیده اند من تو را دوست دارم و تو را به خاطر من دوست دارند و به این وسیله به خدا نزدیکی می جویند، دست مکش، آنها کسانی هستند که بهترین محبّت های خالصانه را به تو تسلیم کرده اند و تو را بر پدران و فرزندان خود برتری داده و راه تو را انتخاب نموده اند و همه ناراحتی ها و گفتارهای تلخ نیش دار و درد ناکی که در راه دوستی با ما تحمّل می کنند، را بر خود هموار کرده اند. پس برای آنها دلسوز باش و فقط با آنها دوستی کن؛ چون خداوند متعال به وسیله دانایی اش، آنها را از سایر مردم برای ما انتخاب کرده و آنان را از طینت ما آفریده و سرّ ربوبیت، عبودیت، ولایت و محبّت را در دل ایشان جای داده و قلوب آنها را همراه معرفت حقّ ما کرده و دل هایشان را فراخ و گسترش داده و شرح صدر

ص:41

به آنان عطا فرموده و از چنگ زنندگان به ریسمان ولایت ما قرارشان داده است. آنها مخالف ما را بر ما برنمی گزینند، حتّی اگر دنیای آنها در معرض خطر قرار گیرد و حاکم بر عذاب کردنشان مداومت ورزد. خداوند دست های آنان را در دست هم می گذارد و بین آنها الفت بر قرار می کند. راه هدایت را در پیش پای آنها می گذارد تا خود را از گمراهی حفظ کنند، در حالی که سایر مردم در گمراهی و خواهش نفسانی گیج مانده و راه چپ و راست خود را نمی شناسند و از دیدن حجّت و نشانی پروردگار و آنچه از نزد او آمده محروم اند و با خشم خداوند، صبح را شام می کنند ولی شیعیان تو در راه حقّ صحیح اند، با کسانی که در راه مخالف آنها هستند، انس نمی گیرند. دنیا از آنان نیست و آنان هم از دنیا نیستند.

آنها چراغ های رفع تاریکی هستند.

سنّی و دقّ عظمی و اقترب أجلی مع ما أنّی لا أدری علی ما أرد علیه فی آخرتی؟

فقال له أبو عبداللَّه علیه السلام: یا أبا محمّد و انّک لتقول هذا!

قال: قلت: جعلت فداک فکیف لا أقول؟

قال: یا أبا محمّد أما علمت أنّ اللَّه تبارک و تعالی یکرم الشباب منکم و یستحی من الکهول؟

قال اللَّه یکرم الشباب منکم ان یعذبهم و من الکهول ان یحاسبهم.

قال: قلت: جعلت فداک هذا لنا خاصّ أم لأهل التوحید؟

قال: فقال: لا و اللَّه الاّ لکم خاصّة دون العامّة.

(و فی الخبر) انّ اللَّه تعالی یقول: شیب المؤمنین نوری و أنا أستحی أن احرق نوری بناری و قد قیل: الشیب حلیة العقل و سمة الوقار.

قال: قلت: جعلت فداک فانّا قدرمینا بشی ء انکسرت له ظهورنا و ماتت له أفئدتنا و استحلّت به الولاة دماءنا فی حدیث رواه لهم فقهاؤهم.

قال: فقال أبوعبداللَّه علیه السلام: الرافضة؟ قال: قلت: نعم.

قال: لا و اللَّه ما هم سمّوکم به، بل انّ اللَّه سمّاکم به، أما علمت یا أبا محمّد أنّ سبعین رجلا من بنی اسرائیل رفضوا فرعون [و قومه اذ استبان لهم ضلالهم فلحقوا بموسی علیه السلام لمّا استبان لهم هداه، فسمّوا فی عسکر موسی الرافضة، لأنّهم رفضوا فرعون و کانوا أشد [أهل ذلک العسکر عبادة و أشدّهم حبّاً لموسی و هارون و ذریتهما.

ص:43

فأوحی اللَّه عزّو جلّ الی موسی أن أثبت لهم هذا الاسم فی التوراة فانی قدسمّیتهم به و نحلتهم ایاه، فأثبت موسی علیه السلام الاسم لهم، ثمّ ادّخر اللَّه عزّو جلّ لکم هذا الاسم حتی نحلکموه.

یا أبا محمّد رفضوا الخیر و رفضتم الشرّ بالخیر.

تفرّق الناس کلّ فرقة و تشعبّوا کل شعبة، فانشعبتم مع أهل بیت نبیکم محمّدصلی الله علیه وآله فذهبتم حیث ذهب اللَّه و اخترتم من اختار اللَّه و أردتم من أراد اللَّه.

فابشروا ثمّ ابشروا فأنتم و اللَّه المرحومون المتقبّل من محسنکم و المتجاوز عن مسیئکم، من لم یأت اللَّه عزّو جلّ بما أنتم علیه [یوم القیامة] لم یتقبّل منه حسنة و لم یتجاوز عنه سیئة.

یا أبا محمّد [فهل سررتک؟ قال: قلت: جعلت فداک زدنی.

قال: فقال: یا أبا محمّد] انّ للَّه عزّو جلّ ملائکة تسقط الذنوب عن ظهور شیعتنا کما تسقط الریح الورق عن الشجر فی أوان سقوطه و ذلک قول اللَّه عزّوجلّ: «وَالْمَلَائِکَةُ یسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَیسْتَغْفِرُونَ لِمَن فِی الْأَرْضِ»(1).

فاستغفارهم و اللَّه لکم دون هذا الخلق، یا أبا محمّد فهل سررتک؟

قال: قلت: جعلت فداک زدنی.

قال: یا أبا محمّد ما استثنی اللَّه أحداً من أوصیاء الأنبیاء و لا أتباعهم ما

ص:44

خلا أمیرالمؤمنین علیه السلام و شیعته فقال فی کتابه و قوله الحقّ: «یوْمَ لَا یغْنِی مَوْلًی عَن مَّوْلًی شَیاً وَلَا هُمْ ینصَرُونَ إِلَّا مَن رَّحِمَ اللَّهُ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ»(1)

یعنی بذلک علیاً و شیعته، یا أبا محمّد فهل سررتک؟

قال: قلت: جعلت فداک زدنی.

قال: لقد ذکرکم اللَّه فی کتابه اذ یقول: «قُلْ یا عِبادِی الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَی أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوامِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ»(2) و اللَّه ما أراد بهذا غیرکم.

یا أبا محمّد فهل سررتک؟ قال: قلت: جعلت فداک زدنی.

قال: یا أبا محمّد لقد ذکرکم اللَّه فی کتابه فقال: «إِنَّ عِبادِی لَیسَ لَکَ عَلَیهِمْ سُلْطانٌ»(3) و اللَّه ما أراد بهذا الاّ الأئمة علیهم السلام و شیعتهم.

یا أبا محمّد فهل سررتک؟ قال: قلت: جعلت فداک زدنی. قال:

[ یا أبا محمّد لقد] ذکرکم اللَّه فی کتابه فقال: «فَأُولَئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبِیینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَآءِ وَالصّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَئِکَ رَفِیقاً»(4) و رسول اللَّه صلی الله علیه وآله فی هذه الآیة من النّبیین و نحن فی هذا الموضع الصدیقون والشهداء و أنتم الصالحون، فتسّموا بالصلاح کما سمّاکم اللَّه عزّوجل.

ص:45

یا أبا محمّد، فهل سررتک؟ قال: قلت: جعلت فداک زدنی. قال: یا أبا محمّد لقد ذکرکم اللَّه اذ حکی عن عدوکم و هو فی النار اذ یقول: «وَقالُوا ما لَنا لَا نَرَی رِجالاً کُنّا نَعُدُّهُم مِّنَ الْأَشْرَارِ أَتَّخَذْناهُمْ سِخْرِیا أَمْ زَاغَتْ عَنْهُمُ الْأَبْصارُ»(1)

ما عنی و لا أراد بهذا غیرکم، اذ صرتم فی هذا العالم شرار الناس فأنتم و اللَّه فی الجنّة تحبرون و أنتم فی النار تطلبون.

یا أبا محمّد، فهل سررتک؟ قال: قلت: جعلت فداک زدنی. قال: یا أبا محمّد ما من آیة نزلت تقود الی الجنّة و تذکر أهلها بخیر الاّ و هی فینا و فی شیعتنا و ما من آیة نزلت تذکر أهلها بسوء و تسوق الی النار، الاّ و هی فی عدوّنا و من خالفنا.

[فهل سررتک یا أبا محمّد؟] قال: قلت: جعلت فداک زدنی.

فقال: یا أبا محمّد لیس علی ملّة ابراهیم صلی الله علیه وآله الاّ نحن و شیعتنا و سائر الناس من ذلک براء، یا أبا محمّد فهل سررتک؟(2)

سلیمان دیلمی گفت: نزد امام صادق علیه السلام بودیم که ابوبصیر نفس زنان وارد شد و هنگامی که نشست، امام صادق علیه السلام به او فرمود:

این چه حالی است که داری؟

ص:46

عرض کرد: ای پسر پیامبر! سنِّ من زیاد شده و مغز استخوانم آب شده و مرگم نزدیک گشته، در حالی که نمی دانم در آخرت چه اوضاعی خواهم داشت.

فرمود: ای ابا محمّد! تو هم چنین می گویی؟

عرض کرد: فدایت شوم، چرا نگویم!

فرمود: ای ابامحمّد! آیا نمی دانی خداوند متعال جوانان شما را گرامی داشته از اینکه عذاب کند و به پیران شما لطف نموده که از آنها حسابرسی نماید.

عرض کرد: فدایت شوم! آیا این تفضّل مخصوص ماست، یا برای تمام اهل توحید نیز می باشد؟

فرمود: نه، این فقط برای شما است، نه برای دیگران. خداوند متعال می فرماید: سفیدی مو در مؤمنین، نور من است و من شرم دارم از اینکه نورم را به وسیله آتشم بسوزانم؛ و گفته اند سفیدی مو، زینت عقل و نشانه وقار است.

عرض کرد: فدایت شوم؛ به خاطر حدیثی که فقها برایشان روایت کرده اند، ما مورد حمله قرار گرفته ایم، که پشتمان را شکسته و باعث دل مردگی ما شده است و حاکمان، خون ما را حلال دانسته اند.

امام صادق علیه السلام فرمودند: رافضه؟

عرض کرد: بلی.

ص:47

فرمود: به خدا قسم! آنها، این نام را بر روی شما نگذاشته اند، بلکه پروردگار شما را به این نام نامیده است. مگر نمی دانی که گمراهی فرعون برای هفتاد مرد از بنی اسرائیل آشکار شد و او را رها کردند و به حضرت موسی علیه السلام پیوستند، موقعی که هدایت او بر آنان آشکار شد، در لشکر موسی علیه السلام به رافضه مشهور شدند، چون فرعون را رها کردند واین عدّه در بندگی خدا و محبّت به موسی علیه السلام و هارون و فرزندانش مصرّترین مردم بودند. خداوند برای موسی وحی فرستاد که این اسم را در تورات برای آنها ثبت کن که من، این نام را برای آنها قرار دادم. پس موسی علیه السلام این اسم را برای آنها ثبت کرد، سپس خداوند بزرگ این اسم را ذخیره کرد تا به شما عنایت فرماید.

ای ابا محمّد! آنها ترک خیر کردند و شما به خاطر خیر، ترک شرّ نمودید. در حالی که مردم متفرّق شدند، شما به اهل بیت پیامبرتان پیوستید و در راهی که به خدا منتهی می شود، گام برداشتید و کسی را که خداوند انتخاب کرده، انتخاب کردید. و آنچه را که خدا اراده کرده اراده کردید پس بشارت باد شما را که مورد رحمت و عنایت پروردگارید. اعمال نیکوی شما قبول می شود و اعمال بد شما آمرزیده می گردد. هر کس از راهی که شما به سوی خدا می روید، نرود، اعمال نیکش پذیرفته نمی گردد و گناهانش بخشیده نمی شود.

ای ابا محمّد! خداوند ملائکه ای دارد که گناهان شیعیان را

ص:48

می ریزند، همان طور که باد، برگ درختان را می ریزد و این مصداق فرمایش خداوند در قرآن مجید است که می فرماید:

«وَ الْمَلائِکَةُ یسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ یسْتَغْفِرُونَ لِمَن فِی الْأَرْضِ»(1)، «و فرشتگان پروردگارشان را تسبیح می کنند و برای کسانی که در زمین هستند، آمرزش می خواهند.»

استغفار آنان فقط برای شما است، نه برای دیگر مردمان.

ای ابا محمّد! آیا خوشحال شدی؟

عرض کرد: فدایت شوم! زیادتر بفرما.

فرمود: ای ابا محمّد! خداوند هیچ یک از جانشینان پیامبران را استثنا قرار نداده، مگر امیرالمؤمنین علیه السلام و شیعیان او را و در قرآن فرموده:

«یوْمَ لَا یغْنِی مَوْلی عَن مَّوْلی شَیئاً وَ لَا هُمْ ینصَرُونَ الاَّ مَنْ رَحِمَ اللَّه»(2)، «روزی که هیچ دوستی، کمترین کمکی به دوستش نمی کند و از هیچ سو یاری نمی شوند مگر کسی که خدا او را مورد مرحمت قرار داده.»

مقصود این آیه، علی علیه السلام و شیعیانش هستند.

ای ابا محمّد! آیا خوشحال شدی؟

عرض کرد: فدایت شوم! زیادتر بفرما.

فرمود: خداوند شما را در این آیه شریفه یاد کرده:

ص:49

«یا عِبَادِی الَّذِینَ أَسْرَفُواْ عَلَی أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُواْ مِن رَّحْمَةِ اللَّه اِنَّ اللَّه یغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً اِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ»(1)؛ «ای بندگانی که بر نفس های خود ظلم کرده اید، از رحمت خدا نا امید نشوید. خداوند گناهان همه را می بخشد، او خدای آمرزنده بخشایشگر است.»

ای ابامحمّد! خوشحال شدی؟

عرض کرد: فدایت شوم! زیادتر بفرما.

فرمود: خداوند در قرآن شما را این گونه یاد نموده:

«اِنَّ عِبَادی لَیسَ لَکَ عَلَیهِمْ سَلْطان»(2)؛ «تو (شیطان) هرگز سُلطه ای بر بندگان من نخواهی یافت.»

به خدا قسم که جز ائمّه علیهم السلام و پیروانشان کسی دیگر منظور نیست.

ای ابا محمّد! آیا خوشحال شدی؟

عرض کرد فدایت شوم! زیادتر بفرما.

فرمود: خداوند در قرآن، شما را یاد کرد و فرمود:

«فَأُوْلئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّه عَلَیهِم مِنَ النَّبِیینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَآءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُوْلئِکَ رَفِیقاً»(3)؛ «آنها همنشین کسانی خواهند بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده، از پیامبران، صدّیقان، شهدا و صالحان و آنان رفیقان خوبی هستند.»

ص:50

در این آیه رسول خداصلی الله علیه وآله از انبیا است و ما از صدّیقین و شهدا هستیم و شما از صالحین هستید و به صلاح و نیکی نام گذاری می شوید، همان طور که خداوند شما را نامیده است.

ای ابا محمّد! آیا مسرور شدی؟

عرض کرد: فدایت شوم! زیادتر بفرما.

فرمود: هنگامی که خداوند از دشمن شما حکایت می کند که در آتش است، شما را یاد کرده است:

«و قالوا مَا لَنَا لاَ نَرَی رجالا کُنَّا نَعُدُّهُم مِّنَ الْأَشْرَارِ، أَتَّخَذْنَهُمْ سِخْرِیاً أَمْ زَاغَتْ عَنْهُمُ الْأَبْصارُ»(1)؛ «چه شده مردانی را که از اشرارشان می شمردیم و آنها را به مسخره می گرفتیم، نمی بینیم (در دوزخ نیستند) یا چشمان ما بر آنها نمی افتد.»

منظور در این آیه کسی غیر از شما نیست؛ چون در این دنیا در نظر مردم بدترین مردمان بودید، در حالی که در بهشت غرق در نعمت های خداوند هستید و شما را در دوزخ جستجو می کنند.

ای ابا محمّد! آیا خوشحال شدی؟

عرض کرد: فدایت شوم! زیادتر بفرما.

ای ابا محمّد! آیه ای پیرامون بهشت و اهل آن نازل نشده، مگر آنکه درباره ما و پیروان ما است و آیه ای پیرامون جهنم نازل نشده،

ص:51

مگر اینکه درباره دشمن ما و کسی که مخالف ما است، نازل شده است.

عرض کرد: فدایت شوم! زیادتر بفرما.

سپس فرمود: ای ابا محمّد! بر دین و مذهب حنیف ابراهیم علیه السلام جز ما و شیعیان ما کسی نیست و سایر مردم از این راه بدورند.

ای ابا محمّد! آیا خوشحال شدی؟

عرض کرد: کافی است.

ابان بن تَغْلِب گفت: به امام صادق علیه السلام عرض شد: فدایت شوم معنی این آیه «فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ»(1)؛ «به عقبه تکلیف تن در نداد» چیست؟.

فرمود: کسی که خداوند ولایت ما را به او کرامت فرماید، از عقبه می گذرد و ما آن عقبه هستیم که هرکس از آن بگذرد، نجات می یابد. پس مکثی کرد و سپس فرمود: آیا سخنی به تو بگویم که خیری در آن باشد و از دنیا و هرچه در آن هست، بهتر باشد؟

عرض کرد: بله، فدایت شوم.

فرمود: فرموده خداوند تعالی «فَکُّ رَّقَبَة»(2)، «آزاد کردن بندگان» تمام مردم اسیر آتش اند، غیر از تو و یارانت که خداوند جلّ جلاله گردن های شما را از زنجیرهای آتشین دوزخ به خاطر دوستی ما اهل بیت عصمت، نجات داده است.

قال: صفر الوجوه، ذبل الشفاه من ذکر اللَّه.(1)

امیرالمومنین علیه السلام فرمود:

من چوپان مردم هستم. آیا فکر می کنی چوپان گلّه خود را نمی شناسد؟

جویریه عرض کرد: یا امیرالمومنین! گلّه تو چه کسانی هستند؟

فرمود: کسانی که از بسیار یاد کردن خداوند، چهره هایی زرد و لب هایی خشکیده دارند.

معاویه دُهْنی گفت: به امام صادق علیه السلام عرض کردم:

فدایت شوم! تفسیر این حدیثی که از شما شنیدم، چیست؟

فرمود: آن حدیث کدام است؟

عرض کردم: مومن به نور خدا، نگاه می کند.

فرمود: ای معاویه! خداوند مؤمنین را از نور خودش آفرید و از رحمت خود، آنان را ساخت و از آنها برای ولایت ما عهد و پیمان گرفت بر پایه شناسایی خودش، روزی که خود را به آنها شناسانید، مومن برادر مومن از یک پدر و مادر است، پدرش نور و مادرش رحمت است. مومن به این نوری که از آن آفریده شده، نگاه می کند.

داوود بن کثیر رقی گفت: نزد امام صادق علیه السلام رفتم و عرض کردم:

فدایت شوم! خداوند متعال فرموده است:

«وَ اِنِّی لَغَفَّار لِمَن تَابَ وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ صَلِحاً ثُمَّ اهْتَدَی ؛ «و من کسی را که توبه کند و ایمان آورد و اعمال شایسته به جا آورد و سپس هدایت یابد را می آمرزم.»

معنی این هدایت آخرین، بعد از توبه و ایمان و عمل صالح چیست؟

فرمود: قسم به خدا معرفت ائمّه است، امامی پس از امام دیگر.

و انّ ولینا لیقبضه اللَّه الیه، فیصعد ملکاه الی السماء فیقولان:

یا ربّنا عبدک (فلان بن فلان) انقطع و استوفی أجله و لأنت أعلم منّا بذلک فائذن لنا نعبدک فی آفاق سمائک و أطراف أرضک.

قال: فیوحی اللَّه الیهما: انّ فی سمائی لمن یعبدنی و مالی فی عبادته من حاجة بل هو أحوج الیها و انّ فی أرضی لمن یعبدنی حقّ عبادتی و ما خلقت خلقاً أحوج الی منه، [فاهبطا الی قبر ولیی . فیقولان: یا ربّنا من هذا یسعد بحبّک ایاه؟

قال: فیوحی اللَّه الیهما: ذلک من أخذ میثاقه بمحمّد عبدی و وصیه و ذریتهما بالولایة، اهطبا الی قبر ولیی (فلان بن فلان)، فصلیا عنده الی أن أبعثه فی القیامة.

قال: فیهبط الملکان، فیصلیان عند القبر الی أن یبعثه اللَّه فیکتب ثواب صلاتهما له و الرکعة من صلاتهما تعدل ألف صلاة من صلاة الآدمیین.

قال سدیر: جعلت فداک یابن رسول اللَّه فأذن ولیکم نائماً و میتاً أعبد منه حیاً و قائماً؟ قال: فقال:

هیهات یا سدیر انّ ولینا لیؤمن علی اللَّه عزّوجلّ یوم القیامة فیجیز أمانه.(1)

سُدیر صیرفی گفت: نزد امام صادق علیه السلام رفتم، در حالی که ابوبصیر و میسره و عدّه ای از یارانش نزد او بودند، هنگامی که نشستم، رو به

ص:57

من کرد و فرمود:

ای سدیر! دوست ما در حال ایستاده، نشسته، خوابیده، بیداری، زنده بودن و مرگش، خدا را پرستش می کند.

عرض کردم: فدای تو شوم! بندگی در حال ایستاده، نشسته و زنده بودن را شناختم ولی پروردگار در خواب و مرگ چگونه عبادت می شود؟

فرمود: هنگامی که دوست ما سر خود را بر زمین می گذارد و می خوابد، در هنگام نمازش دو فرشته که در زمین خلق شده اند و به آسمان نرفته اند و ملکوت آسمان ها را ندیده اند، موکّل می شوند که در نزد او نماز بخوانند، تا زمانی که بیدار شود خداوند متعال ثواب نماز این دو فرشته را برای او می نویسد، در حالی که یک رکعت نماز آن دو، برابر هزار نمازی است که آدمیان به جای می آورند.

دوستی از دوستان ما را قبض روح می کنند، آن دو فرشته به آسمان بالا می روند و به خداوند می گویند خدایا! بنده تو، فلانی، مرده است و تو خود این خبر را بهتر می دانی. به ما اجازه بده که تو را در آسمان و زمین نیایش کنیم.

وحی می آید که: چه کسی می تواند در آسمانم، مرا آن طور که شایسته است، عبادت کند، در حالی که من به نیایش او نیازی ندارم، بلکه اوست که نیازمند آن است. و چه کسی در زمین است که مرا به

ص:58

شایستگی بندگی نماید، در حالی که آفریده ای از او نیازمندتر به خود، نیافریده ام.

فرشتگان عرض می کنند: پس چه کسی به وسیله محبّت تو خوشبخت می شود؟

وحی می رسد: کسی که از او اقرار و پیمان به نبوّت بنده من محمّدصلی الله علیه وآله و ولایت و دوستی جانشین او و فرزندان پاکش گرفته شده است. به قبر دوست من، فلانی بروید و تا زمانی که از خاک برانگیخته شود، نزد او بمانید و نماز بخوانید.

سپس امام علیه السلام فرمود: آن دو فرشته پایین آمده و نزد قبر او می روند و به نیایش پروردگار مشغول می شوند، تا روز قیامت فرا رسد و مزد نمازهای آن دو را برای او می نویسند، که هر رکعت نمازشان برابر هزار نماز آدمیان است.

سدیر عرض کرد: فدای تو شوم! بنابراین دوست شما که خواب و مرده است، از دوستی که بیدار و زنده است، عابدتر می باشد.

فرمود: هیهات، ای سدیر! دوست ما در روز قیامت برای دیگران امان از آتش دوزخ می طلبد و به او اجازه شفاعت و امان داده می شود.

یابن رسول اللَّه هل یکره المومن علی قبض روحه؟ قال: لا [واللَّه انّه اذا أتاه ملک الموت لیقبض روحه جزع عند ذلک، فیقول له ملک الموت: یا ولی اللَّه لا تجزع فو الذی بعث محمّداًصلی الله علیه وآله بالحقّ لأنا أبرّ بک و أشفق علیک من الوالد الرحیم لولده حین یحضره، افتح عینیک و انظر. قال: و یمثّل له رسول اللَّه صلی الله علیه وآله و أمیرالمومنین و فاطمة و الحسن و الحسین و الأئمّةعلیهم السلام [فیقول له:] هم رفقاوک.

قال: فیفتح عینیه و ینظر و تنادی روحه من قبل العرش: «یا أیتها النفس المطمئنّة ارجعی الی محمّد و أهل بیته الی ربّک راضیة بالولایة، مرضیة بالثواب فادخلی فی عبادی - یعنی محمّداً و أهل بیته - و ادخلی جنّتی».

قال: فما من شی ء أحب الیه من انسلال روحه و اللّحوق بالمنادی.(1)

سدیر گفت: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: فدایت شوم! آیا مومن از قبض روحش ناراحت می شود؟

فرمود: نه؛ هنگامی که فرشته مرگ برای گرفتن جانش می آید، او ناله می کند، فرشته مرگ به او می گوید: ای دوست خدا! ناله مکن، قسم به آن خدایی که محمّدصلی الله علیه وآله را به درستی برانگیخته، من از پدرِ دلسوز به پسرش، نسبت به تو دلسوزتر و نیکوکارترم. نگاه کن که چه می بینی؟

ص:60

در برابر چشمانش پیغمبر خدا، امیرالمومنین، فاطمه، حسن، حسین و ائمّه ی اطهارعلیهم السلام ظاهر می شوند.

به او می گویند: اینان دوستان تو هستند. چشمان خود را باز می کند و به آنها نگاه می کند. و از عرش به روح می گویند: ای نفس مطمئن به محمّد و خاندان محمّد! به سوی پروردگارت باز گرد که تو خشنود به ولایت هستی و خداوند نیز رضایت خود را با ثواب دادن ابراز می کند، پس در میان بندگانم - یعنی محمّد و خاندانش - و در بهشت داخل شو. در چنین حالی هیچ چیزی نزد او محبوب تر از این نیست که جانش از بدنش جدا شده و به ندا کننده بپیوندند.

قال: هم الأوصیاء؟ قال: هم الأوصیاء و لیس هم الأوصیاء الّذین تظنّون.

قال:فمن أهل السماءأومن أهل الأرض؟قال:هم من أهل الأرض.

قال: فاخبرنی من هم؟

قال: فأومأ بیده الی علی علیه السلام فقال:

هذا و شیعته، ما یبغضه من قریش الاّ سفاحی و لا من الأنصار الاّ یهودی و لا من العرب الاّ دعی و لا من سائر الناس الاّ شقی، یا عمر! کذب من زعم أنّه یحبّنی و یبغض علیاً.(1)

پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود: هنگامی که روز قیامت فرا رسد، عدّه ای بر منبرهایی از نور می آیند که صورت آنان همانند ماه شب چهارده می درخشد و اوّلین و آخرین مردم، به آنها حسرت می ورزند. از سخن باز ایستاد و سپس این جملات را سه بار تکرار کرد.

عمر بن خطاب عرض کرد: پدر و مادرم فدای تو باد، این افراد شهدا هستند؟

فرمود: شهدا هستند ولی نه آن شهدایی که شما خیال می کنید!

عرض کرد: انبیا هستند فرمود: انبیا هستند ولی نه آن انبیایی که شما خیال می کنید.

عرض کرد: جانشینان پیامبران هستند؟

ص:62

فرمود: اوصیایند ولی نه آن جانشینانی که در خاطر خود می گذرانید!

عرض کرد: آسمانی یا زمینی هستند؟

فرمود: زمینی اند.

عرض کرد: اینان چه کسانی هستند؟

رسول خدا صلی الله علیه وآله با دستش به علی علیه السلام اشاره کرد و فرمود: او و شیعیانش هستند. از قریش، جز کسی که حرام زاده باشد و از نژاد و مذاهب دیگر، جز یهودی و از عرب، جز مشکوک در نسب و از دیگر مردمان، جز بدبخت، کسی دشمن او نیست.

ای عمر! دروغ می گوید کسی که گمان می کند، مرا دوست دارد، در حالی که با علی دشمن است.

فقال له عمر بن الخطاب: من هولاء یا رسول اللَّه الذین یغبطهم النبیون و الملائکة و الشهداء و الصالحون؟ قال: اولئک شیعتنا و علی امامهم.(1)

رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود:

در روز قیامت گروهی که لباس هایی از نور به تن دارند و چهره ای نورانی دارند وارد صحرای محشر می شوند. از جای سجودشان شناخته می شوند. صفوف را می شکافند و به جلو می آیند تا در صفِ اوّل در برابر خداوند قرار می گیرند. پیغمبران و فرشتگان و شهداء و نیکوکاران به حال آنان غبطه می خورند.

عمر بن خطاب گفت: اینها چه کسانی هستند؟

فرمود: این افراد پیروان ما می باشند؛ که علی علیه السلام پیشرو آنان است.

علی تخرج أنت و شیعتک من قبورکم و وجوهکم کالقمر لیلة البدر و قد فرّجت عنکم الشدائد و ذهبت عنکم الأحزان، تستظلّون تحت العرش، تخاف الناس و لا تخافون و تحزن الناس و لا تحزنون و توضع لکم مائدة و الناس فی المحاسبة.(1)

رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود:

ای علی علیه السلام! امّت من در عالم طینت، در مقابل من ظاهر شدند، تا اینکه کوچک و بزرگ آنها را دیدم. آنها، ارواحی بودند، قبل از آنکه بدن هایشان آفریده شود و من به نزد تو و شیعیانت رسیدم و برایتان طلب آمرزش کردم.

علی علیه السلام عرض کرد: ای پیامبر خدا! بیشتر بفرما.

فرمود: ای علی! تو و شیعیانت، با چهره هایی همچون ماه تابان بیرون می آیید و سختی ها بر شما هموار می شود و بدون هراس و ترسی در زیر سایه عرش خداوند آرام می گیرید، در حالی که مردم هراسناک هستند و شما نمی ترسید و مردم ناراحت هستند و شما ناراحتی ندارید و شما بر سر سفره خداوند هستید و مردم گرفتار حسابرسی می باشند.

ص:65

محمّد قبطی گفت: امام صادق علیه السلام فرمود: مردم سخنان رسول خدا صلی الله علیه وآله را درباره علی علیه السلام در روز غدیر خم فراموش کردند، همان طور که سخنان او را در روز مشربه امّ ابراهیم فراموش کردند. هنگامی که علی علیه السلام نزدیک رسول خدا صلی الله علیه وآله آمد ولی مردم به او جایی ندادند. چون رسول خدا صلی الله علیه وآله این صحنه را مشاهده نمود، فرمود: ای مردم! اینان اهلبیت من هستند. آنها را سبک می شمارید، در حالی که من زنده و در میان شما هستم؟ به خدا قسم! اگر از شما پنهان شوم، خداوند از شما پنهان نخواهد ماند. روح، راحت، رضوان، بشارت و محبّت برای کسی است که از علی علیه السلام پیروی کند و او را دوست داشته باشد و تسلیم او و جانشینانش باشد. بر من لازم است که آنها را شفاعت کنم، برای اینکه آنها پیروان من هستند و کسی که مرا پیروی کند، از من است، همان طور که درباره ابراهیم علیه السلام وارد شده؛ چون من از ابراهیم علیه السلام و ابراهیم علیه السلام از من است و دین من، دین او و روش من، روش او و فضیلت او، فضیلت من است و من از او برترم و برتری من بر او به گواه فرمایش پروردگار است که می فرماید:

«ذُرِّیةً بَعْضُهَا مِن بَعْضٍ وَ اللَّه سَمیعٌ عَلیمٌ»؛ «فرزندانی که بعضی از آنها بر بعض دیگر برتری دارند و خداوند شنوای دانا است.»

رسول خدا صلی الله علیه وآله زمانی این مطلب را بیان داشتند که مردم در مشربه امّ ابراهیم، به خاطر درد پاهای ایشان به عیادت آمده بودند.

ص:67

انّ اللَّه أدّب نبیه صلی الله علیه وآله علی محبّته فقال: «وَإِنَّکَ لَعَلَی خُلُقٍ عَظِیمٍ»(1) ثم فوّض الیه فقال: «وَما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَما نَهاکُمْ عَنْهُ فانتَهُوا»(2)

و قال: «مَّن یطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ»(3) و انّ رسول اللَّه صلی الله علیه وآله فوّض الی علی علیه السلام فائتمنة فسلّمتم و جحد الناس، فواللَّه لنحبّکم أن تقولوا اذا قلنا و تصمتوا اذا صمتنا و نحن فیما بینکم و بین اللَّه و اللَّه ما جعل لأحد من خیر فی خلاف أمره.(4)

اسحاق نحوی گفت: امام صادق علیه السلام فرمود:

خداوند به رسولش آداب محبّت، را آموخت و سپس فرمود: «وَ اِنَّکَ لَعَلَی خُلُق عَظِیم»؛ «تو اخلاق برجسته ای داری.»

سپس امور دینش را به او سپرد و فرمود: «ما ءَاتَکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ مَا نَهَکُمْ عَنْهُ فَانتَهُواْ»؛ «آنچه را پیغمبر برای شما آورد، بگیرید و عمل کنید و آنچه را که شما را از آن بازداشت، عمل نکنید.»

و فرمود:

«مَن یطِع الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ»؛ «آن کس که پیغمبر را فرمان بُرد، خدا را فرمان بُرده است.»

ص:69

رسول خدا صلی الله علیه وآله هم بعد از خود این امر را به علی علیه السلام واگذار نمود و او را امین دانست و شما شیعیان به او سر فرود آورید ولی دیگر مردمان قبول نکردند. به خدا قسم! شما را دوست دارم، زیرا می گویید زمانی که ما گفتیم و سکوت می کنید زمانی که ما سکوت کردیم بین شما و خدای شما گواهیم. به خدا سوگند، برای هیچ کسی در مخالفت از دستورات علی علیه السلام، خیر و خوبی قرار داده نشده است.

أهل الرضا عن اللَّه برضاه عنکم و الملائکة اخوانکم فی الخیر اذا اجتهدوا.(1)

امام صادق علیه السلام فرمود:

شما و بهشت برای یکدیگر آفریده شده اید. شما به نیکوکاران و اصلاح کنندگان نامیده می شوید شما از خداوند خشنود خواهید شد به سبب رضایت خدا از شما و اگر در انجام اعمال نیک تلاش کنید، ملائکه برادران شما هستند.

إذا قام المومن فی الصلاة، بعث اللَّه الحور العین حتّی یحدقن به، فاذا انصرف و لم یسأل اللَّه منهن شیئاً تفرقنّ و هنّ متعجّبات.(1)

امام صادق علیه السلام فرمود:

زمانی که مؤمن نماز می خواند، خداوند متعال حورالعین را می فرستد که اطراف او باشند و هنگامی که مؤمن نماز را تمام نمود و آنها را از خداوند متعال درخواست نکرد، آنها باتعجّب از دور او پراکنده می شوند.

مسک أذفر، ثمّ قال:

و الّذی نفس محمّد بیده انّ فی الجنّة لشجراً یتصفّق بالتسبیح بصوت لم یسمع الأوّلون و الآخرون بأحسن منه، یثمر ثمراً کالرمّان و تلقی الثمرة علی الرجل فیشقّها عن تسعین حلّة و المومنون علی کراسی من نور و هم الغّر المحجّلون، أنت قائدهم یوم القیامة، علی الرجل منهم نعلان شراکهما من نور یضی ء أمامه حیث شاء من الجنّة. فبیناهو کذلک اذ أشرفت علیه امرأة من فوقه تقول: سبحان اللَّه یا عبداللَّه أما لک فینا دولة؟

فیقول: من أنت؟ فتقول: أنا من اللّواتی قال اللَّه عزّوجلّ: «فلا تعلم نفس ما اخفی لهم من قرّة أعین جزاءاً بما کانوا یعملون»(1)

ثم قال: و الذی نفس محمّد بیده انّه لیجیئه کلّ یوم سبعون ألف ملک یسمّونه باسمه و اسم أبیه.(2)

رسول خدا صلی الله علیه وآله بعد از معراج به امام علی علیه السلام فرمود:

ای علی! در بهشت نهری را دیدم که از شیر، سفیدتر و از عسل، شیرین تر و از تیر، فرو رونده تر بود. به تعداد ستارگان آسمان ها، کاسه هایی در آن بود و در کنار آن گنبدهایی از یاقوت قرمز و دُرّ سفید گذاشته بودند. جبرئیل با بالش به کنار او زد و آن مشک خوشبو بود.

ص:74

سپس فرمود: قسم به آن کسی که جان محمّد صلی الله علیه وآله در دست او است، در بهشت درختی است که برگ هایش تسبیح می گویند که اوّلین و آخرین خلایق، صدایی به خوبی و خوشی آن نشنیده اند. میوه ای همانند انار می دهد که چون آن می افتد و مومن می شکافدش، به نود پرده تقسیم می شود.

مومنین بر تخت هایی از نور نشسته اند واز دست و پیشانی آنان نور می تابد و تو پیشوای آنان هستی. بر پای آنها کفش هایی است که بندهای آن از نور است و جلوی خود را از بهشت تا آنجا که بخواهد، ببیند، روشن می کند. در این حال زنی از بالا به او گوید: پاک است خدا. ای بنده خدا! خیر تو برای ما چیست؟

مؤمن گوید: تو کیستی؟

پاسخ دهد: از کنیزانی هستم که خداوند متعال پیرامون آنان فرموده:

«فَلا تَعْلَمُ نَفْس ما أُخْفِی لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعْین جَزَآء بِمَا کَانُواْ یعْمَلُونَ»؛ «هیچ کس نمی داند، چه پاداش های مهمّی که مایه روشنی چشم هاست، برای آنان پنهان است. این پاداش کارهایی است که انجام می دادند.»

سپس فرمود: قسم به آن کسی که جان محمّد صلی الله علیه وآله در دست اوست، هر روز هفتاد هزار فرشته نزد او می آیند که او را به نام و نام پدرش می خوانند.

ص:75

مالک جُهَنی گفت: امام صادق علیه السلام فرمود:

ای مالک! آیا نمی خواهید که نماز بخوانید و زکات بدهید و دست به حرام دراز نکنید و در عوض به بهشت بروید؟

ای مالک! هر گروهی که از رهبری در دنیا پیروی کنند، روز قیامت، رهبر و پیرو هر دو یکدیگر را لعن می کنند، جز شماها یا هر کس که مانند شما باشد.

ای مالک! کسی از شما که بر دوستی ما بمیرد، شهید است و مانند کسی است که در راه خدا جنگیده است.

مالک گفت: روزی نزد آن حضرت بودم و با خود حدیثی از فضایل آنها می گفتم، که به من فرمود:

به خدا قسم! شما شیعیان گمان نکنید که درباره ما افراط کردید.

ای مالک! کسی نمی تواند خداوند را آنطور که شایسته است، ستایش کند و همان طور که نمی تواند خدا را توصیف کند، از وصف کردن رسول خدا صلی الله علیه وآله هم عاجز و ناتوان است و به همین صورت، ما را هم نمی تواند، توصیف کند و همچنین از تعریف مؤمن نیز درمانده و عاجز است.

ای مالک! مؤمن با برادر مؤمن خود برخورد می کند و مصافحه می نماید، در همان هنگام خداوند به آنها نظر می کند و گناهانشان را می ریزد، تا هنگامی که از یکدیگر جدا شوند. کسی توانایی ندارد چنین افرادی را آن طور که باید و شاید ستایش کند.

ص:77

پدرم می فرمود: آتش، کسی را که این امر را توصیف کند نمی سوزاند.

انّ الرجل لیحبّکم ومایدری ما تقولون، فیدخله اللَّه الجنّة و انّ الرجل لیبغضکم و ما یدری ما تقولون، فیدخله اللَّه النّار وانّ الرجل لیملأ صحیفته من غیر عمل.

قلت: فکیف؟ قال: یمرّ بالقوم ینالون منّا و اذا رأوه قال بعضهم لبعض: انّ هذا الرجل من شیعتهم و یمرّ بهم الرجل من شیعتنا فیرمونه و یقولون فیه فیکتب اللَّه له بذلک حسنات حتّی یملا صحیفته من غیر عمل.(1)

صباح بن سیابه گفت: امام صادق علیه السلام فرمود:

چه بسا کسی شما را در حالی که نمی داند، چه می گویید، دوست دارد و خدا او را داخل بهشت می کند و چه بسا مردی در حالی که نمی فهمد، چه می گویید، با شما دشمنی می کند و خداوند او را به آتش می برد و مردی هست که نامه عملش، بدون اینکه عمل نیکی انجام دهد، پُر می شود.

عرض کردم: چگونه چنین چیزی امکان دارد؟!

فرمود: فرد اوّل به گروهی از بدگویان ما برخورد می کند و هنگامی که او را می بینند، بعضی از آنها می گویند: این مرد از پیروان آنها است و فرد دوّم هنگامی که شیعه ما می گذرد، او را مورد تهمت قرار داده

ص:79

و درباره او آنچه را که نباید بگوید، می گوید. پس خداوند توانا حسناتی در نامه اعمال این شیعه می نویسد، بدون اینکه عملی کرده باشد.

حنظلة، قال: قال أبو عبداللَّه علیه السلام: یا عمر انّ اللَّه یعطی الدنیا لمن یحبّ و یبغض و لا یعطی هذا الأمر الاّ صفوته من خلقه، أنتم و اللَّه علی دینی و دین آبائی ابراهیم و اسماعیل، لا أعنی علی بن الحسین و لا الباقرعلیهم السلام و لو کان هولاء علی دین هولاء.(1)

عمر بن حنظله گفت: امام صادق علیه السلام فرمود:

«ای عمر! خداوند، دنیا را به دوست و دشمنش می دهد ولی دوستی ما را فقط به منتخبان خلایقش می دهد. به خدا قسم! شما دین من و دین پدرانم ابراهیم و اسماعیل علیهم السلام را دارید و منظورم پدران نزدیکم مثل علی بن الحسین و محمّد باقرعلیهم السلام نیست، گرچه این ها هم بر دین آنها هستند، منظورم این است که شماها بر دین پدران گذشته ما از پیامبران هستید.

امام صادق علیه السلام فرمود:

مردی نزد رسول خداصلی الله علیه وآله آمد و عرضه داشت: ای رسول خدا! تو را دوست دارم. حضرت فرمود: آیا تو مرا دوست داری؟ عرض کرد: به خدا قسم که هرآینه تو را دوست دارم.

فرمود: تو با کسی که دوستش داری، خواهی بود.

و لو لم یکن فیها «منکم» لسقط عقاب اللَّه عزّوجلّ عن خلقه.

اذا لم یسأل عن ذنبه انس و لا جانّ فلمن یعاقب اللَّه اذا یوم القیامة؟!(1)

مُیسِّر گفت: از حضرت امام رضاعلیه السلام شنیدم که فرمود:

از شما، دو نفر هم در آتش دیده نمی شود. نه، به خدا قسم! یک نفر هم دیده نمی شود.

عرض کردم: این موضوع از کجای کتاب خدا است؟

به من پاسخ نداد تا اینکه روزی با او در طواف بودم. فرمود: ای مُیسِّر! اکنون پاسخ خویشتن را بشنو.

عرض کردم: در کجای کتاب خدا است؟

فرمود: در سوره الرّحمن.

«فَیوْمَئِذ لَّا یسْئَلُ عَن ذَنبِهِ اِنس وَ لَاجَآنٌّ»؛ «پس در آن روز بر گناه آدمیان و جنیان پرسش نخواهد شد.»

عرض کردم: در آیه لفظ «مِنْکُم» نیست!

فرمود: اوّل کسی که او را تغییر داد، ابن اروی بود و آن برهانی بر ضد او و یارانش می باشد واگر در آیه «مِنْکُم» نبود، عذاب خدا از آفریدگانش برداشته می شد. اگر از گناه تمام آدمیان و جنیان باز خواست نکند، پس خداوند در روز رستاخیر چه کسی را کیفر کند؟

ص:83

خدای بزرگ: «وَإِذَا رَأَیتَ ثَمَّ رَأَیتَ نَعِیماً وَمُلْکاً کَبِیراً»(1)